Chio s C . — S t£%) V SliiiUj S fi \3Hjl C^j£.QjL.c1jA 1 . / * ta diligerer libros auunculi mei leffitas: ut habere oes uefis:qu^ ||fjj rafq? qui.fint oes.Fungar indicas pa&ib9 atqj et quo fint ordine feriptimotu tibi fa ip9ii£ciam.Eft.n.h3ec quoqi ftudiofisno‘iucunda cognitio: De Iaculatioe eq ucftri unus . -iuc cu pfedus alae militaret:pari igenio curae? copofuic.De uita Pompeii Secudi duo:a quo fingulariier amat9 hoc memoriae amici quafi debitumun9exoIuir.BcIIo^Germanias xxqbus oia quae cu Germanis geffimus bella collegit.lncoauitcu i Gemaia militaretffom nio monitus. Aftitit.n.eiqefcenti Drufi Neronis effigies:q Germaniae latiflime uidor ibi piit-Comendabatmemoria fua:orabatcpuc feabiniuria obliuiois aiTereret. Jitudiofi tres quos i fex uolumia ppaplitudinediuifitqbusoratore ab kunabilisinftitumpfecit.Dubii' fermonis odo (cripfit fub Nerone nouiffimis anis cu oe gen9 ftudioi^ paulo liberi9 6£ ere di9piculofu feruit* fecilTit.A fine. Aufidi Baffi.xxxi.Narurae hiftoria^.xxxvii.opus diffu fu eruditumcc tmus uariu q ipfa naturj.Miraris q> tot uoluina mulcacp i his ta fcrupulofa ho occupatus abfolueritfMagis miraberis:fi fcierisillu aliqdiu caufas aditaiTe . Decefide ano.vi.6i qnquagefmio.Mediu rcpus diftentuupeditucp q officiis maximis:q amicitia pri/ - cipu egifie.Sed erat acre ingeniudcredibile ftudiusfuma uigilatia.Lucubrare a uulcanali/ bus ici£iebat:no aufpicadi ca;fed ftudedi dati a node multa Hyeme ucro ab hera feptia uel cu trjdiffimeoftauaifaepe fexta.Erat fjnefoniparciffimi Nonunq et iter ipfa ftudia in flacis £ differetis. Aii luce ibat ad Vefpafianu iperatore Na ille quocp nedibus utebaf.In* de ad delegatu fibi officiu.Reuerfus dotmfqd reliquu teporis ftudiis reddebat Poft cibu f«epe que iccrdiu leue 6i facile ueteru more [umebat xftate fi qdocii iacebati fole . Liber ni > /legebat anotabat.Excerpebatqj.Nihil.n.unq legic:qdno excerperet.Dicereet folebat nui Ium cc iibru tam malumcno aliqua parte pdeffec.poft fole pleruncp frigida aqua lauaba/ tur.Deindeguffabar:dormiebatcp minimu.Moxquafi alio dieftudebat i coenae tepus.Su per hac liber legebat anotabat: 6i qdem curfim.Mcmini quenda ex amicis cu ledor quzeda pnunciaffet perpera rcuocafte:& repeti coegiffe.Huic auuculu meu dixiffeitellexarasrNe pe cu ille anuiffet.Cur ergo reuocabasr Decem aplius uerfus hac tua iterpellatoe pdidim9 T anca erat paifimonia teporis.Surgf bataeftace a lucc.Coena hyeme itra prima nodis:& tl qua aliqua lege co^gete.Hxc iter medios labores urbifqj fremitu.lnfecefTu folum balinei repus (ludiis ciebatur Cu dico balinei de interioribus loquor.Na du diftrigi^ tergif' que audiebat aliqdmuteH+didabar.In itinere quafi folutus exteris curis huic uni uacabat. Ad latus notariuscu libro & pugillaribustcuius manus hyeme manicismuniebaf’: ut necXli q dem alpericas ullu ft udiis tepus criperer.Qua efca Romae quot? fella uehebaf. Repeto me corieprn ab eo cu ambulare.porcras iquic has horas nopdere. Nam perire oe tepus arbitra bacur quod d udiis no imptiretur.Hac itentione rot ifta uolumina peregit ele&orumqj co rnentarios.clx.mihi reliquic.Opiftographos qdemminutiffimisfcriptos.Qua rarioe multi plicafhic numerus.Referebac ipfe potuilTefe cu procuraret uenderein Hifpania hos com tnetarios Lartio Licinio.cccc.milibus numumaliquato pauciores erat.None uidcitibiiC' cordati quatum icgerit.qtumfcripferionec i officiis ullis nec in amicitia principium fuilTe? Rurfes cu audis qd officioru ftudiis laboris ipenderit nec fcripfiffe fatismec legiffetqd eft „n.qd no ille aut occupatioes ipedire : aut haec iftantia no poffit efficerer* Itaq? foleo ridere cu me qda ff udiefu uodteqfi copater illiffim defidiofifimus Ego aut tm que parti publi ca :parti officia amicoru diftringut : qs ex iftis q tota uita litteris aflidet collatus illi noqft fonio & iertie deditus crubefcat.Extedi epiffola cu hoc folu qd reqrebas feribere deffinaffe quos.f-libros reliqffet.Cofido hxc tn quoqp tibi no mius gratia q ipos libros futura qte no tu ad legedos eosme^ et ad fimilealiqd elaboradu pofiut xmulatiois ffiulis excirarc.Vale pVETONSl TRANQ^VILLI IN L1BRQ DE VIRIS 1LLVSTRIBVS. y-4 \Lynius SecudusNouocomefis eqffriV militiis iduffriasfu&us peuratioes quoqp I JJfpjediffima- att?cotinuasfuma itegritateadmiftrauit JBttn liberalibus ftudiis tm opera deditrut no temere qs plura i ocio fcripferir.Itacp oia q unq cu germais gdla fur.yx.uolumibus pphedit.Ire nsilis hyftoria£:xxxvii.libros abfoluitf. Periitgades capanix. Na cumiffenefi cla!fi peffet. 8C flagrate uefuuio ad explorad*' pprius caufasdiburnitias pte di(fc*t:nec? aducriaribus uentis remeare poffctuii pulucris ac fauille oppreffus^eft. Vel ut quida exiffimant a feruo fuooccifustquem deficiens xfl;u ut nece fibimaturaret orauerat- Hic i his liris.xx.milia icy, digna^ ex leffioe uoluminu circiter duu miliu coplex* e.prim9 at liber quafi idex.xxxvi.librcnr fequentiu eofumatione toti7 cpis:& fpes cotfnet titulcg', BfjpMVS PLINiVS TACITO SVO SALVTJEM. Etis ut tibi auunculi mei exif fcrib&qpo ueri7 tradere pofteris poflis.Gratias ago. Sia uideo mori eius fi celebret a te imorale gloria ee ppofira.Quauis.n.pulcherri/ rmeiruclade terra^ ut populi uc urbes memorabili calu quafi femp ui&urus occide • rit . quis lpfe pluria fer ipferit: plura tnppetuitati ei9 fcriptorutuopcacternitas addet. Eqde beatos pucoqbus deoru munere datu e aut facere fcribeda:ut feribere legeda.BeatifTimos uero qbus utrucgj.Horu 1 numero auunculus me9'& fuis libris di tuis erit.Quo libetius fu fcipio depofeo et qd iniugis.Erat imfienitclalTe^ Iperio pfens regebat . Viiii.kal.hora fere fepcia macer mea idicat ei apparere nube iufitata & magnitudie & fpe.Vfus ille folermox frigidia:gufhiuerae iaces:jftudebatcp Popofcit foleas . Afceditqj IocCkex quo maxiemira* culu illud;cofpid pcterat.Nubes di rcertu pcul di iruentib9 ex quo mote : uefuuiu poftea fuilTe cognitu e oriebaf.Cuius fimilitudine di fornrno alia res magis qua pinus expffervr. Na Idgimmo ueluc truco flatu i altu qbufda:ramis diffudcbaf.Credo di receti fpiricu eue* £b:deinfeuefcete co defiitutamt et podere fuo uida i altitudine uanefcebaocadida interi burdu fordida Qi maculofa:,put terra^ cinere uefuftuleratMagnu &ppiufq> nofcedu ut eru ditilTimo uiro uifu.Iubetliburnicia aptari.Mibi fi uenire una uelle facit copia.Refpodi ffu dere me malU:& forte ipfe qd feribere dederat.Egrediebat domo:accepit codicillos.Reti/ nere claliarii fminete piculoexterritirnauicula eius fubiacebatmec ulla nifinauibus fuga: ut fe taro discrimini eriperet orabat. Vertit ille pfi!liu:&qd ftudio animo fchoaucrat:obit maxio. Deducit quadriremesrafcedit ipfemo retiet modu.Sed multi erac.n. freques amoe nitasmrca.Laturusauxiliu pperat . Alii territi fugiut.Re&u ipfe curfu?re£fa<$ gube nacu laipiculu tenet.Adeofolitusmetu:ut'omesilliusmalis motus ois fu^urafutdepbederac oculis didaref:enotaret£^.Ia nauib9 cinis icideratrquo ppius accederexalidior di dcfior.la pumices et nigri abufhqp & fra&l Iapides.Ia uadu fubitu ruinaqj motis.littora obflatia.Co dati pauluan retro flederet:mox gubernatori ut ita faceret moneti.Fortes iqt fortuna iu uac.poponianu petc:fbbit:erat:dirimic fine medio, Na ceflm circuadis turbatifqj licorib9 maxfa re lfudif.Ibi qq nodu picula appiqte cofpicuo tn:& cu crefceret pxio farcinas cdtu Ierat r nauis i arc9fug2e:fi cotrari9 uetus refediflbt.Quo ruc auuculusme9 fccudifiioiux/ dus copledit trepidate c 6 cofolafrhortafmcq? timore ei9fua fecuritate leniit deferri i bal/ neu iubet:lotusaccubat:coenat atq? hylarisiaut qdeaeq? magnu fimilis bylari.Interi e uefu uio mote pluribo locis latilTiEe fliimaefacedia relucebanquo^ fulgur:& tenebras nodis exci piebat.Ille agrefliu ttepidatoe ignis relidof defer tafcp uillas p folitudine ardere i remedii* foniiidisdidabatiT uc fe qcci dediti qeuit ueriflTo qde fono.Na meat9 afe qillijpp aplitu dine corpis grxuior & fonatior erat ab iis q limi obiier fabat:audieb3t.Sed ara ex q zeta adi batuo ia cicre mixtifq? puicib9 oppleta furrexerac ut fi logid i cubiculo mora eet:exit9ne garec.Excitat9pcedit:fec^ pdponiao c^terifi^ q puigilar at rediditd eoe cofultat itra tedanc fubfiflaDan i apto uageif.Na crebris uaflifcj tremoribus tedamutabat:&: qfi emota fedib? fuis nuc huc nucilluc abire:aut referri indebat". Sub dio rurfus qq leuiu exeforuc^ punicui cafus metuebat q? tn malo^: collatio elegit:& apud illu qde ro rone apud alios tiorc timor uicit.Ceruicalia capitiba lpofitaliteis coftrigut.ld muimetu aduerfus icidetia fuit. Ia dies ahbi illic nox olba nodibus nigrio:defioecp qua tn faces multae uaria^ lumina foluebat . placuit egredi i littus8i ex pxlo afpicere 8i qd ia mare admitteret qd adhuc uaftu & aduer fupmaebat.Ibi fupabiedu liteu rccubas femel atejite^: frigidaaqpopofcit^ aufitqj.Deide fiamr flima^q? pnunitiapdor fulpburis alios J fuga uertut excitat illu.Innixus feruisduo bus alTurrexit:6^ flati cocedit . Vt ego cdiedor crafliore caligie fpiritu obflrudo:cIaufoc^ ftoaco qilli na lualidus &agufb& fi^cquet 1 utera efluaf erat Vbi dies reddita is ab eo que nouifTie uiderat tertio corp9 fuctu itegru illefuroptuq? ut fuerat idut9.Habit?cdpis qefce ti fimilior q defiido iteri milfieicgo & mater.Sednihil ad hyfloria.Ntc tu aliud q dc exi tu Fine ergofacia: Vnu adiiria.oia ea qb9 iterfuerat:qq? flati cu maxie uera memoratraudi erat pfecuru.Tu potiflumu excerpes. Alide.n.epidoI^alidhillonTalid amico aliud olbirs Tcriberc.Vale TERTVLLIANI IN ApOLOGETICO. A X Lynius fecundus cu quadam puinciagereret:8{ In magiftratu plurimos xpinno^; p-J interficeret:multitudineeorumperteritusqu2efiuitde Traiano quid fadoopus efTet nuntians pter obflinatione facrificandi di ante lucanos coetus ad canendum Hi ftH ■:1HW iZHHP- '*5 Snrrjtlyc-
  • -.J k x: T\ ( I meiparor.Sit.n.bxc tui pfatio uerillima du maxi0 cofcnfcic in patre^^c^’™ rH / Naq? tu fojebas rreas ee aliqd putare nugas: Vc obiicere moliar CatuL lupteraneu mcu.Agnofcis 81 boccaftrcfeguerbu:llle.ruut fcis)cmuta/ J rfm lir tis poribus fyllabis duriufculu fe fecit:qul uole&it exiftimari a uerna I riJSM culis tuis 61 famuIis.Simul ut hac mea pcrulatia fiat:qd pxime ndfieri queftus es \ alia pcaci epiftola noftra ut in quseda a da exea.Sciatcp oes auo tecu uiuat fpium Triuphale &C ceforium ius cxeafcR coful actribunitix nofe ¥:•* r -fi qua ex xquo tecu at fpium Triuphale t 'T^>' /Qjh^anto o >*i ttdVi '-diisJafte ruftici multem getes fupplican&mofla rm falfaluat:q ndhnt thura.Nec ulli fuit fn uitio deos colere quoquomo polTet.Mex qde temeritati aceflit boc quoq^:q» leuioris ope ^ rx hos tibi dedica ui Iibellof.Na nec fgenii fut capaces qd alioqn nobis perf mediocre erar- Nec admittut exceflfus aut oratioes fermones ue aut cafus mirabilesrucl euetns uarios no ‘ T‘ alia iucuda dift u ac legetibus blada.Sterili materia rc^ na:boc e uita narraf. Et hxc fordi/ diffima fui pte ut plurimaru rep^-.aut rufticis uccabulis aut externif fmo barbaris cu hono ■ ris pfa^lioe ponedis.prxterea itereft no trita auftorib^ uiamecqpegrinari animfs expet at Nemo apud nos qde q attetaucrit.N emo apd grxeos q unus ofa ea traft aueritu uenif.Ma gna ps ft udfor u amoenitates qrimus. Qux ucro tradata aO aliis dicunf fmefe fubtilitatis obfcuris reru tenebris pmutur.Iaofa attingeda q grxci-eiecyclope^ias uocat isftfi ignota aut fcerca fgeniis fada.Alia uero ita multis pdita ut f faftidiu fmt aduda.Res ardua uetu aaiii 'V 7 (tui); aPfnkiri ,:u :e:obfokt!'s nitore obfcuris luc&fafiiditis gratia : dubiis fl T>ntij-cion ■•■ psm%3* t&i£1 ffisnouiratedaremouisauifiorirate •fidrioibus uero naturam:& naturae fuasola.ltac^ et noaffccutis uoluifiriabude pulchru at •que magnificu efOuide ita fetio peculiare i fiudiis cani eoru cc:q difficultatibus ui&i uri* litate iuuadi piulerut gratiae placcdi.ldcp & in aliis opibus ipfe feci:& pfiteor me mirari L i umauiSoreceleberrimu \ hyftoriaru fuaiu quas repetit ab origie urbis quoda uolumic fic ortu.Ia fibi fatis gloriaz qfitu 8L potuifPe fe deficere: ni afimus rcqespafccret ope.profedo m^mee eni populi getiu uidoris 6C Romani nomis glorias no fibi copofuiffe illadecuir.Maius me , iitu eet opis amoremo animi ca pfeuerafle & boc populo Romano pfiitifie no fibi. Viginti ‘•milia re^u dignaru cura.Quonia utait Domitius pifo. Thcfauros oportet ceno Iibrosle ftioe uoluminu circiter duu milimquoru pauca admodu fludiofi^atngunt pp fecreru ma teris ex exqfitis audorib9 cctu lclufim9 trigita fex uolumib^adiedis reb9plurimis qs aut ignorauerat pores aut pofiea iuenerat uita.Nec dubitam9multa e£ q 6t nospt^rit.Hoies fifinn ic .n.fum* & occupati offiriisjfubcifius teporib9 ifia cur- m9.i.nc&urnis.Ne qd noftris putes ■ i/ 3 kaffni ‘ criTatuhcrisX)ies uobis ipedim9.Cu fono ualitudineoputam9.ud boc folo pmio ptetiq? ; f y «ir * 1 _ _ bus quas edidi. Vt obiter caueam ifios hcmeromafiicas.Ita.n.uerius dixerim qua ut audio -my T hcopbw.ty • /o>r> c ifoicos dialeticos & epicurcos quoc^.Nam degramaticis femper expe&aui parturiri ad^ / ? '^f! uerfus !ibellos:quos de gramatica edidi.Et fubinde abortus fecere ia deceanis:cu celerius |( et clephati pariat.Cernimus er aduerfus Thcophrafiu hofem in eloquentia ttimut nome di uinum inde inueneric fcripfifTe et foeminam:K prouerbiu inde natum : fufpendio arborem Vf/7' 4 elfgenda.Non queo mihi teper.tvC quo mirius ad hoc pertinit^a ipfh cenforii.Cac^nis uer ' ba ponam.Vt indeappareat^tiam^atoni de militari difciplina cbmenrati.-qui fur& Africa 593 'TO r^,y,clno imo uerofub HanibaledidfdfTetmilitarc.Ft yfftttr t hr* ne africannm quidem ferre’; '6 fem) t+rm \j>rt 'J bpl , ^5« f- A ~cn'upli*r*>>npy' ■f YTrt ■rrnc Valerius Soranus in libris quos epopt^idon fcripfir. Vale. rV"> f*s •f^n (i SVMATIM.H^EC INSINT LIBRIS SiNGVLIS. c\0 % ; af1!|%'iMO prsefatio operis.,T Vefpafianum imperatorem. ! I|tem audorum nomina :ex quibus defumpfit ea quae perfequitur. ^Jjfgitfjiibris fex & triginta capita rerum fingularum attingens. pSSeqpdo de mundo elementis 54 fyderibus. ^ |) Tertio primus 8C facundus curopss Tinus# jjpuarto tertius europx finus. ^Quinto dcfcribicur Africa. . . (j Sexta afise deferiptio continetur. 4)5cptimo de homine 84 rebus ab homine inuentis. f-Ddauo terreflriuin animalium genera. • i)Nono aquatilia 4} Decimo uolucrutn genera. ; IjVndecimo infeda animalia. 4jj3uodecimo plantae odoratorum. fiTertiodecimo planta; arborum peregrinarum. IfQuartodecimo piante uitium. Ilf^uintodecimo plantas uitium. m-bo Jf^xtodecimo plantae arborum filueftrium. JSeptimaderimo plantae fatiuarum. A ifOdauodecimo natura frugum 84 cerealiutmac (ludia agricultoris IjNonodecimo linum (partum 84 bortenfia. ILJfigefwio quas cibis 84 medicina: in plantis fatiuis ccnoeniant. DVigefimoprimo flores 84 coronamenta, ll-VigeOrnofecundo coronae 84 medicinae ex haerbis. C V^gefimotcrtio mediciuae ex uino 84 arboribus urbanis. OSgefimoguarto medicinaeex arboribus fllurilris. •}.Vigefinioquinto medicinas herbarum fponte nafcentium. i®gebmoftxto noui morbi 84 medicinae quarundam herbarum per morbos 4] Vigefimofeptimo herbas aliae quaedam 84 medicinae. iLVjgefimoodauo medicinae ex homine di animalibus magnis. rVigefimonono de medicinae audoribus 84 medicinaeex reliquis aialibus. 4pHrigeumo magia: 54 medicinae quaedam per membra. 4|Tngefimoprimo medicinae ex aquatilibus. . * 4PT rigefimofecrfldo reliqua ex aquatilibus. Il^rigefini ©tertio metalla auri 84 arganti.? ' : 84 artificis serarii pjige «Trigc ti mo feptimo gemmas. 4j Libros ) 4/Mundum 4] Ha denus f' Tertius. #) Africam. IjAfla. l/JVIundus. ^A^reliqua |/Animalit5. IjJSequituE ^Jvfinant. flAnimaliu l) fcfedenus 4) Externe» Iuleam. Irjpomifcraa flEiatura. tl Sequitur. Ij^yderum. lO^taxiniu. it Jn hortis. lyCoplelTe- j. tfperada. iiNefilue. CSrtfTit.' 4J Crefcit. i) Dida erat |j_Natura jflMagicas. ^Aquatiliu, llWntum. 40Uetalla. Proximae^ J/M^talloru 4) Lapidum . 4pVt nihil. a a % i i.s ' | Jbro fecundo continent de modo Si ce «Qejientis ijQLxWu* efhbus Si terreilnbus Siferiisfcn finit* Maturae Si obferuationesuento^G^x vinf. ’ 1 “ “ £l** ' i) Ventorum genera (jjCaTxiviiii 4LDe repentinis flatibus ffea.l, «Alia prodigiofa genera tempeila , - *xm * «Cadi. lijQ uibus i terris fulmina no cadaefiCadii. «Fulgurum genera Si miracuala tfca.liii. llDe obferuationibus «Cadmi. |;Pe fulminibus euocandis ifCa.lv. _urum «Ca.lvi. feriantur fulmine «Ca.lvii. 1 .. fit mundus Si an unus1 «De founaeius «Ps»iotu cius «Cur mundus dicatur llDe quattuor dementis ] «Pe feptem planetis 4) De deo. «De natura fyderu «antium «Xtenatura lunas Md (JCaVi. vii. (iCa.vm, _ Cfca.ix.j Defcdu folis 8i lunc Si de nofle •jCa.x* 4ijDe fyderum magnitudine «CaT xi. «Qua: quis inuenerit in obferuationej cariefli «Catholica fulgi Quas non feriai #1 De defectibus De lunas motu udito Caxiii. audii Ca.xiiii. |10ela «De prodigiofis pluuiislade:fanguine: carne ferrodanadateribus cocti& «Ca.lviii. «De crepitu armorum Si tubarum dgcaelo) «Cadix. apidibus e casIo cadentibus «Cadx. «Cadxi. «De lunae ir.otu 4L _ _ «Errairiu motus 8i lumirifi caonica j| Ca.xv. 4)De arcu caelefti «jjuare eadem aiias altioraralias inferiora uiV «De grandine-.niuerprupamebu .deantur «Ca.xvi. lauore «Catholica fydef* errantium 4! Ca.xvii. fi Qenpbim» imaginibus 4) Quas ro colores eorum mutet. «Ca.xviii. CPe proprietatibus cadi in locis ^jTSoTis motus Si dierum inaequalitatis _ -■ «Donatura terr£ ratio «Ca.xix» 4Pe forma terrae 41 Quare ioui fulmina aflignentur tlCa.xx. «Tnterualla tyderum 4lCa«xxi, CPe fyderum mufica irCa.yxii. i\ ^ Pe mundi geometria « O.xxiii. C xn. GaTlxii!. 4)Ca dxiiii. ijCa.ixv. «Cadxyi. eantipodibus an fint fjCaJxvii. uo aqua fit terree innexa Ijlxviii. enauigationc maris Si fluminflBadxix. Qua: portio terra: habitetur «Cadxx. 41 De repentinis fyderibus . .«c a.xxiiii«3Vffdiam effe mundi terrarum^ «Cadxxi. fipparchus Sifyderib ca:facesdampades:trab cadi QDeczIi coloribus II Deflamma eseh' «De coronis celeftibus 4} De circulis repentinis 4 i pluribus foles Cplureslunx «Dierum lux no£te «Clypei ardentes «Oftentum caeli |! De difcurfu ftcllarum fT)e ftelhs caftoribus «Deasre iTUe eftari? tempeftatibus «De caniculas exortu 'F "‘CVii^tempoFibus anni ftatuta «De incertis temporibus «De hymbribus ([Quire lapides pluant 4LPef tonitruis 8i fulguribus «Qua ratione eccho reddatur lampades:trabes:bolides:Si chafma «Gnomica de eadem re Si horologio 4fCa.xxvi. primo jjCadxxiiuV «Cmxxvii. «Vbi8i quando nullas umbras 4{Ca.Ixxv..; 41 Ca xxviii iwbi bis anno umbras: 8i ubi in con __ «CiTxxix. tiarium «Cadxxvi 4)C a.xxx. 4JVbi longiflimus diesi8i ubi bre/ 4) Ca.xxxi. uidimus ClCl^xxii. item de horologio CCa.xxxiii. IQ^omodo dies obferuentur 4/Ca.xxxiiii. 4ipiffcrentias gentium Si ratio 4pCa.xxxv. 4JQc motu terras 4]Qa,xxxvi. 4|De terra: hiatibus tlQalxxxvii 4®gnamorus futuri . a.xxxwjii (JAuxilia contra motus futuros ijCadxxxiiri 'a.xxxix. l!Portenta terrarum femel uifa ^BCa.lxxxv. I/ llMiracula terremotus t)Ca.Ixxxvi llCa xIi. ([Quibus locis maria receflering ^Cadxxxvii .xhi, (jRatio infularum enafcenrium tlCa.ixxxviii deqb9 teporib7 enate funtCo.lxxxix terras interruperint maria J/Ca.xc. _ infulecontinenriadiunclsipCXxci. DCa.xlvi. ter reiiiotu mari permu/ iCa.Ixxvii iCa.lxxviii JPaTxxix. «Ca. Ixxxii. Ca.lxxxiii $§tcilia •iDeTipara IjCa.xcvi. 4 jELegio itaiia; quarta gCa.xcvii. IjQumta regio ^Sexta regio 'Odfaua regio ratae IjCa.xcii. B!tcrf£ipe feforbuerut llCa.xciii. ’ urbes hauftse fflu a maria liCa.xaiii. IjDeiocris icalix fonte iaculis 4)Ta.xcv. «fecundus europaefinus erjris femp tetmentibus 4)V ' ~ _ rifalisfempflu&uanribus |]( ilQuib9 1 terris nopIuat:&amreataj:erraru ^miracula & caeteroru elemetoru^jCa.xcviii. 4)Qua ratione zeftus maris accedant 8i recedant tilseftus extra rationem J| iracula maris IjCa.ci. IlVenetia decima regio || Qu^poteflas lunae & terreno & _ iDeiflria jmaria quc 4)Ga.cii» 4)T>e alpibus & gentis alpini» 41 Qu£ folis j& aquae falfu mare ||Ca.ciii. ^UTiricum tjlxem de naturae lunas ijCa.ciiii. || Liburnia ii^bialciltimum mare 4jGLcy. Maceonia 4)Miracula aqru fantiu 6C fluminu.4] Ca.cvi. 4]Norci feTa.yiii, liCa.ix. (jDe pado flumine flDeitalia tranfpadana regio opna 43ghium 8C aquarum iun£fca miracula;# ade maltha f iCa-cvii. liDenapta 4JCS*cviii. 4) Defcmp ardentibus locis i) Ca.cix. 4%nium per fe.miracula 4jtJa.cx.: 4)1 >r ia uniuer&e menfuralongirudo:# 4) latitudo 4‘Ca.cxi» JT^amioni^ca mundi ratio 4]Ca.cxii. ifSuma res & Jhyftorie 8£obferuationes.cccc* i/C axu. C2-Xili\ 4/Ca.xim, IjCa.xv. IjCa.xvi. IjCa.xvii. Ca.xyiii « Ca.xix. Ca.xx. liCa.xxi. •iCa.xxii, $Ca.xxiii. 4'Ca.xxiiiL 4[Ca.xxv. iiOxxvi. llCa.) I .XXVII. pannonia 4) Dalmatia Mefia 4)Infu3aru ionii 8C adriatici fuma. Oppida ge tes.xxvi.Sumafluia clara.Sumi motes pre dari.Sumss infula;, Suma ea quas interci/ dere oppida gentes. Summa res &hiftorie & obfcruationes.ccc.xxvi. txjiyitone ccoDieruanones.cccc. _ 4)l3X AVCTORIBVS. Xvn- CEX AVCTORIBVS, IjTurraneo Graculo Cor.Ne.T.Li.Catone ^IM.Varone Sulpitio Gallo T iberio Caefa- Ceforio.M Agrippa.M-Varrone Diuo Au ^ ^ufto:Varone:Atracinio.*Antiare:Rginio: r e impatore.Qu.T uberone-T u.Cicerone L,pifone,T.Liuio,Cor.Nepote Statio fe * bofo Celio antipatro.Fabiao Antiate Mu tiano Cecia q de hetrufca difciplia fcripfic Tarqtio .L.hilio: Aqlacp.Item Sergio. 4pXTFRNlS. £u .Vetere:pomponio Mela:Curione patre: Celio Aruntio Sebofo Licio:Mutiano Fa bricio Tufco.L. Ateio Capitone -Verrio Flacco.L.pifone.Ca.Elfano: Valeriano. 4/EXTERNIS. 4lplatde:HipparchoTimarchopetofiri.Ne 4ijArtemidoro Alexandro Polyhiftore Tuci ocepfopythagoricis.pofidonio. Cafiman/ dide Theophrafto Ifidoro Theopopo Me dro Epigene Gnomonico Euclide Cerano trodoro Neptio Calicrate Xenophonte Lap phon Eudofo Democrito Critodemo Trar palceno Diodoro Siracufano Nimphodo filio Serapione Dicearcho archimede One -io CaliphaneTigmagene. ficrito Eratofthene pythea Herodoto Ari c c %BRO Quarto continentur fitusge J Les maria oppida portus montes fluia ftorele Ctefia Atthemidoro Ephefio Ifido ^o.Caraceno Theopompo. m~ _rir— _ - - ^ ^jfmenfura! populi qui funt aut fuerunt. 'i\ |j| /JBRO tertio cotinentur fitus geres Epirus |f Ca.i. . 1 lo: Agoraflocrito.-Metrodo uCIeobulo:P.ofidonio* QBRO QuirocorincntTirus gentes: ''Sariaroppidatporrus^otestfluia^.me -populi qui funr aut fuerunt _ 0 Deinaurieania (j Ca.i. (ffirgitana prouincia (jCaji. IllN umida (QOa.iii. (jAfica (jCaiiii. ([Cyrene (jCa.v. 4jTjBia:mareotis (jCa.vi. t (flnfulx circa africam 8t aduerfarum aftfcg dCa. vii. ([Xcthiopcs (j Ca.viii. (|T.g afia ijUa.ix. f7*Iex:mdria (TCa.x. ([Arabia (!~Ca.xi. ([Syria paMina phoenicia JCa.xii. Claudio Ca?fare:Arutio:Liuio filio: Sebo* fo i a&is triuphoru. ([EXTERNIS, luba rege:Hecateo:Hcllanico damafeeno: Dicearcho:Bione:Timoflhene:philenide: Xenagora: Ailymoio: Sraphilo: Dionyfio: AriRotelc:AriRocrifo:Ephoro:EraRothe* ne:Hipparcho: Panetio.Serapione:Anrio/ cheno:Callimacho:Agatocle:Polybio: Ti meo:Machania:Herodoto:Myrfilo:Alcxa dro PolyhiRore:Metrodoro:pofidonio:q perip!uton:idceRde diuitiis: periegefios: id eR de terras ambitmSotade: Periandro: Ar&are Sycionio:Eudoxo Antigene:CaI* licrate:Xenophonte Lapfaceno: Diodore Siracufano:Hannone:;Hamilame: Nyam/ phodoro:CaIliphone:Arpemidoro:Mega* Rene;lfidoroTubolo:AriRocrconre. / JljlBRO Texto continentur/gentesmia S*»«a ria:oppid.rportus flumina: menfura: populi qui Tunc aut fuerunt. «jClii. {Igonti mariandinorum U^Jens paphalagonum fiicappa docurn ^Cappadocia HChemiftide regionis geces 4?Ca.iiii. 4\ Regio co!chica:ancbei & casteri eod|*n jtra&atu 4/Ca.v. 4h3ofpborus clericus masotis ^ICa.vi. I^Gentcs circa masotim 4)Ca.vii« 4) Armeniae duae tfCa.viii. ijArmenia maior 4jjGadx. {[Albania hiberia «Portae caucafias {[Infulae in ponto «Gentes in fcyticho oceano i Media:cafpiae porre caucafie 4] Gentes circa hircanu mare Ultem gentes I Scitarum gentes "TSuius gangea 'ingesindias Indus fluuius m'i,& iumfe gentes Taprobane infula 4[Cipiffene daricis carmania {[Sutus pcificus&arabicus 4.Cafcadrus Ifulaprhoru regna {JCa.xxv I I Media mefopotomia:babylon: fdeucia 4ICa.xxvi. 4Ea.xxvii. fubarege:Hecateo:HcIfanico damafeeno: Eudoxo:Dicearcho:Bctdio:Timoftene:pa trocIe:Demodemace:Clitarcho: Eratofthei* ne: Alexandro magno:Ephodoro:Hippar/ cho:Panetio:Cailiacho: Artemidoro: Apol Iodoro:Agatc;Ie: polybio:Vinaco Siculo: Alexandro Polyhiftoredfidoro: Hamome to:Metrodoro:pofidonio: Oneficrito:Ne Ai 3rcho:Megafthene:Diogenete: Ariftrocre ^onte: Bione: Dialdone : Simonide minore: ^j^WeXenophonte:Lampfaceno. MpofjBRO feptimo continentur getium mirabiles figuras, _ _ li Gentiummirabiles figura: 4f Ca.i. 41 De fcythis & aliarum diuerfitate^^ gentium ftaii. IjUTprodigiofis partibus 4?Ca.iii, ' 4pe mutatione fexus 8< geminis . Ca.xyii. portubus fiCa.iiii. fICa.xviii. 4JDe hole generado & piendi tpa pilluftria .xix. exepla mefib7.vii.ad.xi. 4jCa.v. .xx. (1 De coceptibus & figna fexus 1 grauidis pti xxi. nentia ante partu 4iCaTvi. ' ^ xxii. |]De conceptu hominum &' genera tione ICa.vii. Deagrippis Ijpuviii. Moftruofi ptus’excifi utero 4>Ca.ix. ^ui fint uopifei IjCaTx. xcpla numerofas fobolis gxempla fimilitudinum Jquse fit generandi ratio i/Ca.x, f]Ga.xi. CCa.xii. 41 CaTxiif- IjCa.xiiii. xxiu 4fCa.xxiiii. a.xi. a.xii. Ca.xiii. r;Caxiiii. fc.xv. ICa.xvi. 4/ Ca.xvii. i EJumen tigris «OArabia nomades:nabatei:omanutilos:& ogyrislfulas 4! Ca*xxviii. Item de eodem multiplicius 4j^inus maris rubri trogloditici: - 4] 0e menftruis mulierum &xthiopici ^Ca.xxix. liltem de ratione partuum. 4/Mulnformes &mirs hominum __ Clnfigna corporum, effigies 4/Ca.xxx. IjExempla uariarum fugurarum.4iCa.xviii. fluis aerhiopici maris «Ca.xxxi. l)Diuerforum morum exempla* ^Ca.xix e forunatis infulis «jCa.xxxii. 4Qe fortitudine & uelocitate */Ca.xx* erras per menfuras computata^ _ 4iPe uifu. digeffio fCa.xxxiii, 4jDe auditu. 4/ Digeftio terrarum in pararellos & «Exempla patientia . umbras pares 4)Ca.xxxiiii. ^Memorias exempla 4iSumaoppida.cdxxxxy.Suma getes.d.Ixyi. fumafluuiuclara.c.lxxxK.fuma motes clari xxxviii.fuma Ifule.c.viii.fuma que Itercide re oppida aut gccesdxxxxv.Suma res 8L hy Ifrtem de fortitudine ftorias ^pbferuationes duo milia.cc.xiiii. ClTuerfae laudes plurimorum 4/De platonc:Ennio: jXlaus.C.IuIii Casfaris/ flLzus pompeii magni Laus catoni primi 4/Ca.xxiii. I^Ca.xxiiii. 4‘Ca.xxv. (LEX AVCTORIBVS. #M.Agrippa:Varrone:Atracino: Cor- Ne/ 4‘ M.Cicerone puteHigino.L.Vetere: Mela Pomponio: €jSe morum honeffate Domitio Corbulone: Licinio : Mutiano: i' De au&oritare Claudio Casfare: Aruntio febofo: Fabritio 4/De diuinuate T ufco.T.Liuto:Seneca:Hi4idio. 4xjfenafcica 4/ EXTERNIS. er pudicitia a.xxvi. f/Ca.xxvii. 4}Ca.xxviii. 4lCa,xxix. Virgiiio.M.yairone:^ fCa.xxx. 4)Cn.xxxi 4iCa7xxxii. g.xxxiii. xxxiiii» f/Ca.xxxv^ (] De pietate , ici .xxxvi . raclide potico: Afclepiade:qui tragoctume*> D De artiu plurimaru excelentia :aftrologia: na ph6:Stephano:Egefia: Archimacho:Tu gramaticargeometna item mira opera artificis: 4)l2eieruitiis CDe praeflantia gentium Ijpejoelicitate feminas <1 Varia exempla fortunae ilDebiS profcriptis.L.Silla:QuintojMe ,«Bo . , 4iD e altero Metello f/ Ca.xliui. (j flge diuo Augufto 4)Ca.xlv J Quos beatiflimos dii iudicaue* ■ sunt IjCa.xlvi, 4 [Quem uiuentem ut deum coli iuj^ rXeiunt 4] De fpariis uitas lougiflimis 4jDe uarietate nafcendi Iniiiorbis uaria exempla fignis mortis lJCa.xxx.yii. ^cydidetMnenygitionesXenagoraiMctro^ 4] C5Txxxviii %jloro : Sceprio .♦ A n ticlid e: Critodem o: 'JlfglBRO O&auo conriuentur animalia Jltiyum terreftrium narurze pecfitanrum. (J De ai alibus terreftibus elephantp^xomen datio;6t de fenfu eorum 4lCa.i. ando primum iun&i UCa.ii, uae docilitate eorum CCa.iii, eclemetia eoru:& qd picula fua_Jte!ligac diCa.xxxix. 4)Ca.xl. IjCa.xli. 4'Ca.xIii. {ICa.xlvii. IjCa.xIviii, IjCa.xlix. CiCa.Ii. ' UCa.Iii. flCa.liii. ^Ca.liiii fi _ 4! De his qui elati reuixerunt 4) De mortibus repentinis ii De fepultura 4}Pe aia:uel de manibus: uel de refurre&io ne uerba gentilium inania 4iCa.lv. 4}Quas quisinueneritin uita ilCa.lvi. In quo primus getiu cofenfus 4.De litteris antiquis 4 Qua do pmu rofores romae liQuado primu horologia 4jCa.lyii. flCa.lviii* JfCa.lix. UCa.lx. &de tygridis truceletia ^W3UUii. 4) De ItelL&u 8C memoria eoru llCa.y. ^ Quando primum in italia llCa.yi» jpugnas eorum ilCa.vii. ubmodo capiantur 4}Ca.viii. uomodo domantur fiCa.ix. e" partu eoru 8C reliq natura 4[ Ca.x. ' i nafcantur & de difcordia eorym„& dia eojnjum iiCa.xi. 4>De folertia animalium fiCa-xii, 4lPe draconibus 41 Ca.xiii. 4]De ferpetib9 maximis 8i bois IjCaxirii. li 8£ qn primu Romas 4l£a.xviii. 4|De chao 8£ ccpho CCa.xix. Artlmi _ _ Q- 4[5uma res 6i hyftorie& obferuatiocs.d.cc. 4!0e rhinocerote v (Ca.xx. xlvii. _ 4}De lyncibus & fpingihus 8C cocrutis cerco/ 4)EX AVCTOR1BVS. pithecisudicisbubusrleucrocutis: ealeuau 4IVerriot Flacco:Cn.Gelio:Licinio: Mutia/ ris asthiopiasmiaticora monoceroEejcaroble jlo:Mutio: Mafurio^ Agrippino: Glaudio parbafilifco. tlCa.xxi. 4! Csefare.M. Cicerone: A finio PollioneiMef |pe lupis 4[Ca.xxii. fala:Ruffo:Nepote Cornelio : Virgilio .L. (fDe ferpentibus 4}£a.xxiif, CordorMeliifeSebofoCor.CelfeMaxi^Dehicncumone IJCa.xxiiii. mo Valerio:Trogo:Nigidio Figulo:Popoi]D£crocodilIo & hippopotamo4lCa.xxv. nio actico:Pediano afconio: Sabino: Cato*4jQui primus Roms hippopotamo & croco nc Cenforio:Fabio ueftale. dillos oftendit:& medicinas ab animalibus _ ^EXTERNIS. repertae (LCa.xxvi. 4lHerodoto:Arifi:ea:Betone:Sigono: Crate ijQuae animalia quas herbas odederunc cer re : Agarharcide : Calliphane : Ariftotele : ui Iacerti:hirundines:reftudines: muftella: Nymphodoro: Apollodoro:Philarcho:Da cicoia :ap:anguis: draco: panthera: elephas nione:Megaftbene:Crefia*.Taurone:Eudo urfncerui palubes:grues coruusCCa.xxvii. xorOneficritoditarchorDuride^rterrv^ProgMoftica animalium 4fCa.xxviii doro:Hiopocrate Medico: Alclepiade me|]Ciuitates 8i gentes:8i minutis animalibus dico: Hefiodo: Anacreonte: Theopompo: deletae (jCa.ixix. Hellanico damafceno:Ephodaro:Epigene4{Dehyena & crocuta :8C mauticora^8i fibris Bcrofo:petofiri:Neocepfo: Alexandro po & lutris dCa.xxx. lyhirtore:Xenophonte:CalIimacho:Demo4)De ranis & uitulis marinis&ftellC _ crito:Diulio:Polyhifl:ore hyftorico:$trato ^nibus 4]Ca.xxxi. ne:q corra Ephori theoremata fcripfit:He^4JPe'ccruis 4]Ca .xxxii. $De tragelapho 81 cameleonte 8Creliqais colorem mutantibus De tarado 3C lycaone Si choe m Jit:DiophanequiexDionyfio epitoma fe# .a.xxxin. cit. Archelao rege: Nicandro- , ^aTxxxiiiir » GJehyftrice /'Cxxxxv. I / IBRO nono cotinentur animalium 41 Qe ursis & foctibus eorum 4)C^xxxyi. aquaticorum hyftoriae 8C naturae, IIDe muribus ponticis &C alpinis8ihe 4) De aquacilium natura CCariT rinariis |Ca .xxxyii, 4] Quae maxia in mari aialia 4}Ca.ii. |)De ieontophno:Iynce:mellibus:^ _ #jX)e ir fciuris 4jT)e indicis maris beluis IfPe uipera cocleis Si lacertis IjDe canibus ilAd canis rabidi morfutn llDe natura equorum [DeaOnis Si mulis )e bubus le apiboue, natura pecoru 8i pecudu i D^gcneriVlanaru Si yeftiu >e mufmono 4|Ca.xxxvii i iQuse i oceao quocp maia 4jCa.ini. tjCa xxxix. jpe triconum nereidum 8C elephantoru ma “ "T rinorum figuris #)C£v. ■ capris Si generatione carum|/Ca xUx, lefuibus 6i natura earym Ca.l. 4| De uiuariis beiharum IjT^a.dt. |]De (emi feris animalibus Ca.bi. 4i De fimiis |j€a.liii. fjDe leporibus Ca.liiii. Ijlk-damms 4j~Ca.lv, |:De muribus 8i gliribus . Ca.l vi. irOuff aialia qbus locis no fint 41 Ca.l yii. |)Ou£aduenis noceant Ca.lviii. Ca.xl. |)Ca.xli. 4) De balenis & orchis |[Ca.vi. Ca.xlu. $ An fpirent pifcesran^ormiant 4)Ca.vii, 4 jCa.xlin, |[De delphinis Si eorum natura _____ Ca.xliiii. mirabili llCa.viiu 4'Caxlv- 4 Detorfionibua 4JCa.ix. Ca.xlvn 4)De teftudinib9quo capiatur ^jCa.x. IjCaxlvii. 4 Quis primus teftudines fecare in Hi _ Ca.xlviii. ruerit .xi f 4/ Tegmenta aquatilium De uitulo merino r #Ca.xii. iTCa-xm, jDepifcifeuj pilo carctibus:K quo oariants & quot eorum genera (jCa.xiiii. |[De nominibus 8t naturis multorum 4/Ca.xv. #jDe auguriis 81 diuerfitate pi _ _ icium tlCa.xvu IIDe mugili 8i aliis piTcibus:8i q> nonjdem ubique placeant IJSumma res 8i hyftoris Si obferuatioes.dcc. 4|De mulo: & coratino:fa!pa: Ixxxviii 4jCa.xvii. |jCa.xviii. IjCa.xix. fafmone 4]DX AVCTOR1BVS- 4T)eexoceto:muribus:poIypi$: f jMutiano:Tcilio: Verrio Flacco :L.pifone: murenis 'Cor.Valeriano:Catone. cenfqrio: Feneftel ^Digedio pifcium in figurab la:Trogo:A£Ho:ColumclIa:Virgi!io: Var corporum rone:L.Metello:Scipioe:Cor.CeIfo: Nigi IjDeanguillis dio:Trebio nigrotpoponio Mei. Manilio 4De captura earu in lacu benaco 4jCa.xxii«j Sura. 41EXTERNIS. 4|DemurenK natura (uo capientur tempore |]Ca^xxxviii. perit ffiiiiii. .ornas quado ufus purpurae 4pCa.xxxix f Pirum de aquila IJOT.v. 4!Deprecio earum CfCSxl. I jDe uulruribus. flCabvi. 4 De tingendo amethyftion 8f cocco_ t|Pe fanquale {TtTa.vih hillyno IjCJaxIi. #(De accipitribus tlCa.viii. .De pauone Si anferib7 _ dCa lix. tru fpire r an habeat faguine.^Ca.iii. ore eorum. ilDe ardeolis di quomodo feruentur opti/ llB-to.rpor gie oua llCaTIx. CDe apibus 4l€>uas uolucrum fola animal pariati la&e ^,Qui ordo naturas in cis. nurriat jDeuaria generatione auium 4f|De murium foetu ijDefpinahoisanguenafci JlDeTalamandra. 4/fi*y. fJCa.vi. 4/Ca.vii. 4/Cayni. TCatTxiiii- ifRatiq operis 5) C a!x. ijCalxy. IjDFFucis &jCa.xi. fca.lxvi. 4PQi?as natura mellis flCa.xii. 4/Ca.lxyii. llC^use optima mella iJCa.xiii. (]De his quas nafcuntur ex no genitis Sequas | Duas gnra mellis i fingulia 4) Ca.xiiii. nata nihil gignut llCaTxviii. liQuo probentur mella IjCa.xv. 4) De fenfibus animalium 4iCa.lxix. (fDe tertio genere mellis:& quotnodo iQAuditu 8i olpharu ee pifcib9 llja.lxx. apes probentur flQi.xvi. 4jTa6fu coem ee oibus. flCa.lxxi. ' IlOuse regiminis ratio 4]Ca,xvii. 4?Duas ueneiseuiuat 8i quas terra 4ICa.Ixxii. IjDegenere apum:8i quas inimica. 4]0ecibo &potu quoruda |j Ca.lxxiii. apibus 4}Caxviii. IjQiise inter fe diffideant di quae inter fe con 4| De morbis apum i]Ca .xix; ucniant 4jCa Jxxiiiri 4/De continendis apibus: & quomodo 4/DeTom no animalium {[Da.lxxv. mjirenrur 4‘Caxx. 4j Summa res & hrUloriae 6i obferuatioes.dcc. 4jDe uefpis di crabronibus f/Ca.xxi. xxiiii. 4|Debombicibus&bombyli:8inecydalo:8C _ _ _ 4/EX AVCTORIBVS quis primus bombicinam ueftem in 4; Manlio :Coi nclio: Valeriano: Attio: Vm* ueneris 4lCa.xxii. britio meliore.MalTurio-.Sabino: AntiRio; 4lDe bombict' coa IjCa.xxiii. * Labeone:Trogo:Cremim'o:M. Varrone: 4)De araneis 8i generatioe ea^4!Da^uii. Marco: Aemiiio:EmiiTto:Mutiano Nepo«f jP^Tcorpionibus ^ICa.xxv. 4} De Pellionibus 4) De cicadis LCa.xxvi. jCa.xxvii. 4] De penis infee terebintho {JCa.vi. 4} De fic u aegyptia 84 cypria i|Ca vii. i) Dc ceraunia 84 Eliqua Ca.viii. 4] De gfico egypti 84 fpia egyptia|jCa.ix. JJ jlflBRO Quartoderimo continetur de 4lT)e pruno 84 arboribus circa _ . lJL«i_,.uitibus 84 uineis ^ _ memphium IfCa.x. 4)De arboribus frudiferis f/Ca.i.. 4)D e gumf generibus 84 papyro 4/^axi. jjDeuitium naftira 64 quibus modis 41 De generibus chartarum:84 quomodo char ferrant ijUxiu t£ fiant: 84 de chartarum probatione 84 u i/ 4JDe generibus iitfiuni 4jCa".iii# ciia 84 glutino earum |J€a.xii. Item de uitium generibus 4JCa.ini bb ro:Clicarcho: Anaximene: Duride: Near/ cho:Oneficrito: Olympiodoro: Diogenem ro:CIeobolo: Anticlide: Crate Micileneo. Menetimodoro Thebano:Doroteo Athe nienferLyco: Anteo: Epippo: Dione: Adi* mantho:Prolemaeo:Lago:Marfia Macedo ne:Soilo:Item Democrito : Amphilocho: Alexldro Polyftore:Arifl:omacbo:Iuba re ge: Apollodoro qui de odoribus fcripfit: Heraclide medico:Boene medico: Arcbide motitem Dionyfiodtetn Democlide: Item Euphrone:item Mnefide: 1 tem Giagaradte iolladtem Heraclide Tarentino. Xenocra ;-te ephcfio. 4JInfrgniacuIturgg uinearum fjua.v 4)De natura uini 4|Ca.vi. 41 Vina gcnerofa IjCa.vii. 4 Vina tranfmarina liCa.viii/ 4jDe uno quod uocatur bion genera .(ikptein •Ca.ix. fiPe dulcium gcncribus.xiiii. 4]Ca.x. ^ 4[Dejdeuteriis & fecundaiiis uini gcn^rt generibus tria Ca.xi. . Erafiflrato qui item luba Rege. ^ 1 1 f IBRO quintodecimo continentur de JLijiatura fiugiferaru arboruna& culcegi liNaturasfrugiferarumaiborunflCa.i. IjPeoIco 4lCa.il. {fDenatura oliuae # oleas inci/ 3 ~ Pientis OCadii. 4JDe natura olei 4jCa.iiii, || Quas nuper in italia generofa uina elTe eae/ | De cultura oliuarum 4[Ca.v. 4jDeferuandisoliuis:&quomodofacien jaeiint ((Ca.xii. 41De uini obferuatione Romulo rege pofita Ca.xiiu 41 Qui uini ufus antiquis # de uinis an/ ja quorum $Uk,xii(L 4 De apothecis # de uino opi/ miano Ca.xv. ? ^dum oleum 4'Dcoleo fiditio 41 De amurca 4 Pomo# oium gnra & naturas ■iNucu pine3# gura quattuor 4)pe malo cotoneo ^4]De liberaliratc Csefaris 1 uino #quornodo (jDeperfico gnra quattuor primu genera uini fidi hi 4iDe uinis fiditiis 4! pe bydromelle # oximelle (l Pa.xi. 4)C57vif. 4!Ca.viii. 4TCaTxi. 4jCa.x. 4JCa.xi. 4lCa.xii< 4/Ca.xiii, 4fC a .xvi. 4iDe pruno genera.xi Ca.xvii 4)De diuerfis generibus malorum ge/ 4)Ca .xviii. nera.xxix. GCa.xiuf, 4i£rodigiofa genera uini Ca.xix. 4]Dej?yris#infito#uarietate 4)Ca.xv, | iQuibus uinis ad facra uti fas no {Vt 6i qbus 4|Depomis feruandis # uuis 4 Ca.xvi. furibus mulla condiantur fjCa.xx. IjDecotoneis pyris 6C fosbis 4iCa.xvii. 4 De picis generibus & refinis & mullis codie 4IDe ficis genera.xxix. 4}Ca. xviii. dis & de aceto & fece Ca.xxi, ^Efiodo Ariflotele:Deniocrito:Hi erone Re to na fecitiAfcIepiademedico: Oneficrito: ge-Architaiphllometcre Reee:AraIo Rege Xenophonte: Amphilocho ; Ateneo :‘Ana#lfDe populo tria generat quorum foliorum xipoli Thafio: Apollodoro LenoiotArillof figura mutetur IpaTxxiiu. phane Miiefio: Anrigone Cyrneo : Agato* folia nerfentur omnibus annis: cic-Chio:Apollodoroperganieno: Ariftan 'quas foliorum eius palmis cura #jdus# dro Ateneo: Bacchio miiefio: Bione folenfe folior um mirabilia ^ESjcxv. Cherea ateneo;Cherifto:Item Diodoro pri IjDe ordine natura: in fatisret de flore arbo enneo:Dione colophonio:Hpigene rhodio: rum et conceptu et germinatioe etj>artu et Euagora Thafio:Euphr6io ateneo: Andro quo ordine floreant (iCa.xxvi. tione qui de agricultura fcripflt : Efchirione | Pecorno et quo tempore quasqj ferant : et f qui item: Dionyfio qui magonem tranft u Diophane q ex Dionyfio epitoma fecit : Afclepiade medico : Erafiftrato ite aa . Co* |l||jflBRO Sextodecimo continentur fil/ 4lDe fiiueftribus qua: frudum non ferant:er qua: infoelices exiftimantur: # qua: facilimc frudum per i dunt: BC quibus fruduaj antequjm folium miade qui de conditura uini: Ariftomacho nafcantur f/Ca.xxvii. qui icem.-Hycefio qui item:Themifone mc ItDe biferis # triferis:# qua: celerrime fene* ^ dico:Oneficrito.lubarege. icant:# de a:catibus earum |/Ca .xxviii* I/Pe moro ^Ca.xxix. ilDe filueftribus |)Ca,xxx. :# -ueflriumarbo^ naturse |iCa.i. ^liGentes fine arbore:# miracula injfcpten* trionalis regionis arboribus (jCa.ii. > I/Pe byraniasfilue magnitudinerCa.iii. |IDe glandiferis IJCa.iiii. |lDe ciuicacorona:# qui frondeacorona donari IJCa.v. 4) De glande genera xiii. |] Ca.vi. 4) De faginfa glande # reliquisglandibus: cajrbone#paftu porcorum UCa.vii- lOe glande # quam mulca prastcrglandem fuerunt e^dem ferant arbores IjCa.viii., I/De hedera €®e canchrye # cocco grano # agarico #Jubere flCa.ix., IjQuarum finr in ufu cottices IJCa.x, IjDefcandulis # pin u : pinaftro: abiete: pi / ctaq5:que:Iarice:taeda:tax3 |1 Ca.xi. IjQuibus modis fiant genera picis # quomo 4j Dc buxo # faba grseca fiue _ loto CiCa.xxxi% UDe ramis cortice BC radicibus ar* borum DCa.xxxii, |/Deprodigiofisarboribus:# quibus modis fpcntenaPcuntut:# quod non omnia ubiqps nafcuntur BC quae non alibi nafcaQtur arbores |]Ca.xxxiii. 41 De cypreflb :8C quod ex terra noua aliqua faspe nafcantur qua: in ea antea non " Cajtxxiiii. JCa.xxxy. I/Dehedcra quae uocaf flmilax 4/Ca.xxxvi. fJDe aquaticis calamis BC frudi/ cibus Ifca.xxxvii. De falice genera eius odo:# qua: prastex falicem fint utilia ligaturis BC de : m rubis DCa.xxxviii fiat cedrum #defpiflapice guomo fiat #4/DeTuccis arborum: BC natura materiarum .a.xiuu ,a,xv. '|jO,xvi, #de cedendis arboribus liCa.xxxix* 4j De teredinibus larice 1/Ca xL |[0e materiis:# de magnitudine arborum: BC qua: cariem BC ruinam non fentiunt:# j de perpetuitate materiar um f)Ca.xli. ilDejeredinibus f)Ca.xlii. |[Pe materiis architedi:# qua: materies ad quid utiles:# qu£ firmior materia intedu 1/Ca.xliii. 41 De glutinanda materia # lignis fcdilibus IjCaddiiii, 4(Oe arboru # a:tate & qua genera4rborum ayibus modis refina coquatur |/Ca,xiu j l|De zofippa # fapio # quarum arborum materia in precio |K?a.xiii‘ CQe fraxino genera eius.iiiu IjDe tilia genera duo 4j0e aceris genera decem ||De brufeho molufcho # ftaphijodcndro & buxo genera tria l/Ca.xvii. IJPe ulmo genera quattuor |]Ca-xviii. |)De arborum natura per ficus ® ajxix. iljDiuifio generum |]Ca.xx. ilQuibus folia non decidant:# de_ _ . rhododendro IjCa.xxi. minimedurant f|^Ca.xIv. Cikem q uibus folia non decidunt : # quibus Suma res «hiftorie # obferuatioes.cxxxv» non omnia folia candant:#quihZilpcis '& _ _ |]EX AVCTORIBVS. nulla: arborum 1/CaTxxii. 4} N: Varrone.Feciale Nigidio-Cor . Nepote UDe natura foliorum cadentium #_quibus Higinio.MaiTurio.Carone niutiano.L, pi/ foliorum uani colores {jCa.xxiii. fone Trogo Calfurnio baffo Cremutio. b bii |]SSko Kigro.Cor.Boccho:Vitruuio: Grze^ rra noxia animalia 4J Ca.xxviif, tino. IJBXTERN1S. SumarescJLfayftorieetobferuatoesd.lxxxi 4jAlexadro polihyftore. Hefiodo Theophra _ 4/EX AVCTORIBVS. '' Jfto Democrito . Homero Timeo Mathe/|jCor. Nepote, .Catone Cenforio.M. Varroe •matico Celfo:Virgilio.Higino :Sarfenis patre cc fi r”|l l BRO feptimodecifno continent fa/ tiuarum ac cultaru arborutunaturas. Verborum precia mirabilia || Ca.i. 4lDe natura caeli ad arbores & quam partem caeli fpeftare debeant fICa.ii 4)De focietate caeli & terre ad aibores 4jGa.iii. 4|Pe qualitate regionum fJCa.iiii. * 4j Genera terrarum f Ca.v. |j De terra quam britannia & gallia _ amat 4JCa.vi. UDc grffcorum do&rina |[C3.vii« iiDeterraru generibus 4jCa.viii, C De cieris ufu 6i de fimo & quae fata nberio ren; terra faciant et quae urant 4jCaTix. |IDe £uione$ arborum et q> au ulfione nafcun tur arbores jfca.x. (j De tranfferendis feminariiset ulmisjferen/ djsjet fcrobibus 4JCa .xi. 4lDe intdu^is plantandarum arborum et utn bris et Riliicidiis et ubi plantari. _ , _d£beanc (|.Ca,xii, HQux arbores tarde crefcant et qua celeri/ ter et de fabina DCa xiii. _ 4jJ)e farione arborum et infitione er quomo* Hquze corona primo romae jdLa.ii do inuenta fit tenera inferendi |[De iugere 8C a&u & legibus cira pecora :6C implantatio liC^xiiu. quotiens & quibus temporibus fuit fum t) De uitae inferenda 4) Ca*xv. ma utilitas annonae:8£ qui agricujtu flDecmplaftratione fhCa.xvi. . ja illuflres 4lCa.iii. HT^empIum huius rei ifCa.xvii. 4) Ratio ad agricultura CCa.iiii/ 4jpe cultura taleagi et quibus temporibus in IjEaus agricolarum 8C que obferuada in agro fitatio fiat (LCa.xviii. parando 4}Ca,v. 4[Quas arbores focietate gaudeantetdedi* {Deuilarumpofitionei&precepta^tiquoru Jinplina oblaqucadiet aculeadi 4/Ca.xix, 4jDe agro colendo UCa.vi ODe fali&o ct harundineto et caeteris caedua 4| De frugu generibus & natura isad perticaf palos 4j.Ca.xx/ 4j.De culturis et difciplina excolendarum lio.Scropha:Calfurnio:baflTQ:Trogo:Aemi lio MacroGraecino Columella : Attico lu^ lao:Fabiano:Sura:ManiIio:Decio: Mundo C.Epidoco.LuJPifone. _ 4J EXTERNIS, 4}lfidoro:Theophrafto:ArifroteIe: Democri to:The^popo;HieroneO Rege Attalo Re/ ge:Archita:Xenophote:Amfiilocboatenic/ fe: Anaxipoli Thafio Apollodoro; Lennio: Ariftophane Milefio: Antigono Cyrneo : Agatochlechio:ApolIonio pergan eo: Bac chio Millefio BionerChereaatbeniefe. Che re&odtem Diodoro priennio:Dione Colo/ phonio:Epigene rhodio:Euagene- Thafio: Euphronio: Atteneo: Androtione q de agri cuitura Pcripfit.Afchrione qui ite: Lyfima/ cho qui item: Dionyfio qui magonem tranf tulit: Diopbane qui ex . Dionyfio epitoma /fecit Ariffondro qui de portentis» IjliBRO o&auodecimo continetur de ■4griciiltura [Quod antiquis maximum ftudiym agri ciiiturxfuit H / •» JCa.vii. 4j1Non oia frumenti genera ubique nafci,& de^eliquis i oriente gener ib9 4j(Ta7viii. uinearum xxi. 4JPe ptftoiiis & molitura 6i fa _ IJDefuJcoetiiinea^ putatione ^.Cmxxii. rina 4/Ca.ix 4lRano arbuftorum (jCaTxxiiii C»Oc fimilagine:filiginis:& de aliis^eneribus 4Jpe feruandis uuis et morbis _ ‘ <§idepiftura 4lCa. .x. arborum fiCa.xxiiii. CPe fermentis 81 panis faciendi ratio genera 43 De prodigiis exmutatioe:et de remediis ex 8C quando primum piftores Romae & de eri arbor ib* et q irrigatioelpficiac et c[liter riga bris 8£ alica ' guxiii. •xiiiu ^ XV. nenata animalia et contra formicas et con/ 4J0efoeno&faragine:&de ocimo:& dedi/ re: Amphilacho Ateneo: Anaxipoli thafio: Atiftophanemilefio: Apollodoro Lennios Antigene Miceneo.-Agatodechio: Apol* Ionio pergameno: Ariflandro ateneo : Bac/ chio millefio : bione folenfe : Chcrea atbe 0 nienfc : Cherefto: Item Diodoro prienneo: Dione colophonio:Epigene rhodio:Euago ra thafio : Euphronio ateneo : Androtione qui de agricultura fcripfit : Efchryone q ite Lyfimacho qui itcmrDiony fio q magonetn tranfluIitiDiophanequi exdionyfio epito^ lita fecitrpalete.-Eudoxo : Philippo : Calip/ po:Doficheo.parmenifco:Melitone:Crito^ ne: Oenopide Senone:Eutemone : Harpae lo:Hecateo:Anaximandro:Sofigene: Hip/ parcho: Arato:Sotoaftre Archibio. ea 84 cy tifo tfjCa.xvi. 4! De uiciis frugum 84 remediis:84quid i quo que terras genere debeat feri ||Ca.xvii. 4| De prodigiis frugum:84 arandi difciplina: 84uomerutn generibus IjCa.xviii. 5|)De temporibus arandi 84 iun&io/ ne boum IjCa.xix. |[De occando 84 quodam arationtegenere 8C de iteratione 84 refe&ione tJCa.xx. 4!De cultura terrae 4|Ca.xxi. IjExempla diuerfarutn terrarmri:84 defum/ ma fertilitate 84 bifera uitae; 64%uarum differentia fCaxxii. fiDe qualitate terras 84 ftercora _ _ sione llCa.xxiii. |]Ue bonitate fetoinu 84 difciplina feminandi 64 quantu ex quoqj genere Frunreti in iuge rV w jro feredu:84 teporibus ferendi 41Ca,xxiiii> |||||dBRO Nonodecimo continentur lini IjDigeftio fyde^ \ nodes 84 dics|[ Ca.xxy. JJ^fi^atura:8i mirabilia. 4] Replicatio totius culturae 84 quidquoque $}D e lini fationc 84 generibus eius: 84 quottio mcnfe in agro fieri oporteat 4iCa.xxviV pficiaf^ de mappis:& lino non ardente : 84 4jlSle agricolae afpiciant ftellastfed magis tem qu primu in theatris uda 4j£a.i. pota ferendae frugis: 84 ortus occafufque |jDe fparti natura : 84 quado primu ufus eius fydeiis in quibufdam haerbis 64 pro ftella 84 quomodo perficiatur: 84 quae fi ne radice runa ortu 8C occafu (jUa.xxvii. nafcantur 84 uiuant 4jCa.ii. 4) De pratis 84 reparatione prati & cotibus 84 4)De niyfi 84 tuberibus 84 de fungis pezicisla faIcibus:84defcriptiofrugurij - ferpitio:84 magyderi:84 rubia 84 _ etfyderum tiCa.xxviii, radicula IjCa.iii. 4}De temperate utriufq? temporibus et remeljDe horto^cura exdigeftioe tejtx nafcen# diis fterilitatum |}Ca.xix« tiupter fruges 84 frutices flCa.iiii. | [De mefle et tritico ct palea et furmento {jNatura 84 genera 84 hyftoria nafcentium feruando CLCa.xxx. In hortis rerum 4|Ca.v. |)De uindemmia et autumni tem* _ 4JJ5e hortenfium herbare radicibusfoliis fio# poribus llCa.xxxi. ribus coloribus CCaTvi, (i De lunari ratione 41 Ca.xxxii. $|Quoto die queq? herbae nafcun^ fate 84 quo |[De uentorum ratione fj Ca.xxxiii. nio queqj formanf 84 digerant 84 q.yoru im# |)De limitatione agrorum fjCa. xxxriii; g u la gura fut: 84 quoiji plura. ICa.vii. Ijprognoftica tempeftatum tTCa.xxxv. Natura 84 gnra 64 hyftoriae ad codimenta in SjiSuma res ct hyftorie etobferuatoes.ii.m.Ix. horto fata^ reruxxxvi. 4fCa.viii. 4) EX AVCTOR1BVS. ||De focniculo&canabi _ IjCa.ix. 4fMaflurio:Sabino : Caflio Hemina : Varrio|l)De morbis hortoru 84 remedia circa formi/ Flacco.L.pifone: Corn . Celfo : Thuriano: cas erucas 84 culices Cax. Graculo.D.Syllano ,M . Varrone ..Catone magis fmt fortia uel minus^K quibus Cenforio : Scropha : Sarfenis patre et filio: 'falfe aquae profint 4|Ca.xi. Domitio Caluino:Higino:Virgilio: Tro/ Ratio rigandoig hortorum & quae tranflata go:Ouidio:Grecino:ColumeUa: Tuberoe: meliora fiant 8i. de fuccis hortenfiorutn : 84 L.Aruntio qui graece de aftris fcripfit : Cse* faporibus Ca.-xii. fare di&atore qui itemiSergio-.paulo : Sabi 4jBumma res 84 byfioriae 84,obf«uariones» no:Fabiano.M. Cicerone: Calfurnio Baflo: M.c.xliiii. A tteio Capitone. 40^ AVCTORIBVS. _ ^EXTERNIS. |[Fr, Adiotpianco.M. Varrone, D. Syllano : ^HeftodoTheophrafto; AiiRotele : Demox Catone Cenforio:Higino:VirgiIic:Miitia# crico*.Hierone rege:philometere rege: At* po:Celfo:Columella Calfurnio Baflo:Ma/ talo rege: Archelao rege: ArchiutXenopho nilio:Sura:Sabino:Tytone Licimo:Macro^ bb iii fjQ .Hirtio; Bibio Ruffino:Cefengo rquice ferpiHoetryfimbrio fiue thymbrfo et de \j/ puricafcripfit:Caftririo: Item Firmio Item nifemine et blito (JCa.xxii. pffitio, (jEXTERNIS. ijDemeuetfaeniculoethippomarathro uel ^Haodoto.Theophtafto:Democrito: Arflo myrfeneo et canabi et de ferula et _ Tmacho:Mena.‘qdiocreafcripfit Anaxilao. carduis. tlCa.xxiii ' # IjConfedio tyriace compofitio mgdicaminigl TT T Ibro.xx.continentur medicinas ex his anthiochi. ^ IjCa.xxiiii. Juiquas in hortis feruantur llSuma medicinae et hiftorie obferuatiemes. , l]0e cucumere filueftri Si elaterioCa-i. M.dc.vii\_ 'Cpeangurio cucumere fiue erratico# de ^ #j EX AVCTORIBVS 9 , fariyo # de pepone 4jCa*ii. II De cucurbita filueftri # rapo HJCa.iii. Catone C enforio.M. Varrone;pompeio: Leneo:SaIIione:\|igino:Sex.Nigro:qui #|T)e naporu differentiis # raphao filueftri: # graece fcripfitduho Baftb qui itetmCelfo: fperaphaofatiuo&paftinaca (fjCa.iiii. Antonio Caftore. 41 Dej?orro fe&iuo # capitato Si, _ - 4| EXTERNIS. (JjDeftaphylio fiue paftinaca# gigidio : et fi^JDemocrito ThcophraftotOrpheo IVIenan^ fere etfefili # inula # de cope fijueftri.Ca.v. drc?biocria fcripht.pythagpra Nicandro. ([Dealbo d/Ca.vi.* _ 4/MEDiCIS. jjDe Ia&uca filuatica fiue caprina 8i efopo (jNfcandro : Hippocrate : Crifippo : Diocle ifati # la&uca filueftri ^JCa.vii. Ophioe:HeracIide:Hiferi:Dionyfio: ApoS 4) Degeneribus bete et intybis etcuchmioset Iodoro Tarentino: Apolodoro Cericfe:pra Jfenfgenera duo t)Ca.viii. 4lDe braftica et lapfana : de braffica maria: et jjylla et de bulbis etbulbine (jCa.ix. rtf4)Defparagis et corruda et iybico et hor/ i minio I jCa.x. xagora:phiftonico medo:Dieuce: Cleopan te^philiftione: Afclepiade: Cratecia: petro* nio: Diodoro: lolia : Erafiftrato : Diagora ? Andrea.MneficIe:Epicarmo:Diami6e: Da/ _ .. _ Jione:Sofimcne.Hylepolemo : Metrodoros (VDeapio et de apiaftro et heliofelino et Sofon«SoIente.Lycio:OIympiade thebana :ThiIi/ orgpfelino (iCa.xi. no:petridio:Mi$ione:CIaudio:Xenocrace: DDe petrofi lino et ocimo IJCa.xii. ' jfoe filueftri ocimo et erucas et naftut J||’ llBRO Vigefimoprimo continentur jio et ruta (ICa.xiii. JpWfiorum 6 i coronamentorum^ naturae * 4)De mcntqftro et menta et puleeiagt nepe**4Demira florum uarietate CCa.i. ^taet de cumino tlCa.xiiii. I De ftophiolo # ferto:# qui primu flores mi (jJDepofca quas urinam ftringit et de cappari . fcere coeperint:# quando primu^corolla in et de liguftico fiue panace et cunila. uenta uel appellata Si quare 4\ Ca .ii. bubula IjCa.xv. ([Quis primum coronam foliis aureis #ar/ Item de cunilfa gallinacea fiue origano et genteis dedit:# de hodore coronaru apud cunilagine et cunila fatiua et cunila antiquos Si de Scipionis honore:# de pa* iiioncana 4jCa.xvi.t dilibus coronis:# de Cleopatre _ 4[De piperiti et origano et othiming praffo et reginas fa&a (jCa.iii. De rofa in coronis: Si degeneribus eius : # ubi feratur OCa.iiii. iiue tragorigao et heraclio et lepido et qithfi joglanthio et anifo {l(3a.xvn IjDe aneto et fagapenio: ct de papauere albo (]De lilio tria genera:# ratione ea infe/ et nigro:quom6fuccusherbarum_cpIligen rendi (JCa.y. d us eft et dc opio (j Ca.xviii. De uiolis:# de calta Si bacchare Si com/ 4)pe empra&ico et erratico et glaucio fiue breto flCa-vi. paralio et heraclio fiue apbro et de (JITe floribus antiquis Si de odoramentorum diasodio (PiT.xix. diuerfitate#faluca#polino CCiTvii. 4|lXe tichymalo et archalio et portulacq fiue ^0eueftiu emulatioe cu florib* #_amaratbo peplio etcorriadroetdeatriplic(jCa.xx. # chryfocome fiue chryfiti Q CTviii. I) De malua malope et althea et laphato oxy/ 4jDc honore corona^ Si cyclamino Si mello/ lapato hydrolapro et hyppolapatqet bu tro Si trifolia tria genera eius (j Ca.ix. laparo (pa.xxf. ^|Deofigano#thymo&:melIeatticoct con ||D e finapis tribus generibus et marrubio ct Iniza et iouis flore et 1 helenio et ambrotono gtJeucantemo «Ca.x. |! De amaraco ud fanfbgo etny&cgreto et meliloto et uiola alba et codiamino et de falueffribus bulbis et heiichyifo et lychnis et de herbis citra mare «Ca.xi. «De cura apum et pabulo et morbis earum .gt remediis «Ca.xii. 4) De uenenaco mdleet de remeaiismellis juenenari et mellis infani «Ca.xiii. 4)De meile quod mufcse non attingunt et al/ ueariis et cura eorum ft famemfentiut apes etjquomodocaerafiat «Ga.xiiii. «Dc herbis Ipontenafcentibus ec aculeatis «Ca-xv. || De carduo et helxine et tribulo et anchufa |Ca.xvi. I) De differentia hsrbarum per folia et quae hasrbas toto anno floreant et haftula regia et piffana et de gladiola C|Ca.xvii. |j De iunco genera fex et de cypero et de me ■ dicam entis earum et de cyprio ct odorato iunco UCa.xviii. _ «Ex rofa medicinas et de lilio et de narcifo «Quod herbis ueftes inficiant «Ca.ii. et ex uiola et de bacchara et combreto C[De corona graminea «Ca.iii. er afaro «Ca.xix. |[De uarietace eius «Ca.iiii. « De nardo gallicoret de croco medicina: : et «Quifoli corona ea donati l)Ca,v. croco magoset ex firi ct faliunca etholo* llpais fc chryfo et chryfocome ec melilotdCa.xx. «Medici «De trifolio et thymo ec homerocalle;et de helftiio et ambrotono «Ca.xxi. «Ex leucanthemo et fanfugo me/ ||Theophraffo:Democrito:0rpBeo : Py tha<* gora:Magone:Menandro qui biocrca ferip BttNicandro : Homero : Hefiodo:Mufeo: Socophle:Anaxiiao. & « obferuatioes. dcecc.vi- 4 EX AVCTORlBVS. 4/ lifde quibus priore libro:« preter eos Chry daiXenoSrate, fcrmo:Eratoftbene.Alceo. i i J IBRO Vigefimoquarto continentur 'iBRO uigefimotertio continetur de ^I^mediciae ex arborib* fiiueftnb74jCa.i. ___ .-cultis arboribus. £ Lotos liCa.ii. 4lDe medicinis uuarum rcccrium:« farmetis: IJGTlans (JCXiii . uuarum & uinaceis « de uua theriace « uua |]De coco ilicis & gal’a « uifco psllulis glan/ pn(Ta « artaphi de & aihphifagria pituaria dode cerii radice 81 fubere llCa.iiii. « Iabrufca:« de uire alba « nigra « de mu OPe fago « cuprefio « caedro magna:de fns«mnigeneribus .(OCsTi. caedridegalbano (jCa.v. (!De aceto fcylhno « oximelle et fapa 8*. fece |jDe hammoniaco & tfyrace « fpondyllio « uini aceti « fape Cadi. fphano « terebintho « chamepite^« picio 4jDe oleis « foliis oleaflorc « ciere « de oli* «_refinis « picea « lenrifco IjCa.vi. uaalba « nigra « de murca (jCa.iii. dDe pice fpifia « liquida « pa!impilTa,« pif/ (IDe foliis oleartri« oenantino oleo « cocci/ fapba!tos«zopifla«teda« no « amygdalino « laurino «myrtheoeba Sentifco IfCa.vii.d memirfmo et cupreiTino citreo et __ |JDe platano « fraxino « acere « alba popu? cary no 4j Ca.mi. Io « ulmo « tilia « fambu 4)Dc my robalano palma et palma co « iunipero (JCa-viii* ^dara (/Cav. (De fafice « amerina «uitilibus llMedicins ex finguloru generum fiorefo/ « eriflro 4i.Ca.ix- liis: fructu ramis cortice ligno: fucco; radi/ (jDeuirga fanguinea« filere« liguftro8£ carincrc. IjCa.vi. alno « hedera « cyftho « ciflo « erytbra/ ([De pyris et eo^ obferuatioibus et de fico^ no « chamccilTo « milace « de _ obferuatioe et caprifico et hermea et alio^ t£lematida (JCa.x. generibus medicine (Ca.vn. (De arundine « papyro et hebeno et rhodo IjDe pineis etaniigdalis :et nuce anclana : et dendro:de rhufen et hydro et canchrye et nuce iuglande ec piftaciis : et cajfanelis et fi fabina et felagine et famulo etgummi iigs ct cornururedine et lauro Ca^viii. medicinae Jfa.xi. 4jDe mir co fatiua ec mirtidano et de mirto | 4 jDc f pina aegiptia et fpina alba euchanto Filuefiri (jCaix. «acacia 4)Ca.xii. Summa hiftorias medicine et obfeuatiores* |[De uulgari fpia et filueftriret de fyrifceptro |]Mfccc.xix. _ et de appedice fpina et pyrachato ccpaliuro |)BX AVCTORIBVS. aqfolia et taxo et rubis medie iaet Ca.xiii. IJC.ValgknPopeio Lenio:Scx. Nigro q prse([Decynobato et ideo rubro et rhiqo et Sytio ce fcripfic.T ul. Baflo qui irem: Antonio Ca farcocola et oporice medicinae 4/Ca. xiiii. ftore.M.Varrone.Cor.Celfo.Fabiano. IjDecbamedryc etehamedaphne ctchame / _ . IjEXTERNIS. lea etchameficeetchamecifToetcHamelcu^ 4]Theophraflo:Dcmocrito:Orpheo : Pytha^ ce ec chamedparilTo ct empeloprafo et fta/ gora:N1agone:Menadro q biocrea fcripfit s chic ct chlinopodio et centuculo et ciemati Nicadro:Homero: HeCiodo : Mufeo : So -> dejegipeia medicine ^ iJCa.xy. phocle:Anaxila^ 4]De aron et dracuculo^dracutio et eri ecmil/ IIMEDl CIS. leTolio et hasrbae^iufdem nominis et pfeu clouumo et mirrhi et onebryche^ _ medicinas *i Ca.xvi- toe coriacefia et callicia et menaicle:ec aliis 3txiii.eE mcdiciuis earu quas quide magicas eedicunt:et decofidiaetdeaproxi^ec reci rfiiais morboru ^jCa.xvii $)i)e eriphia et iamaria et ftratioti medicinas Ca.xviit |Oe hasiba quas nafcitur in capite ftacuas:ec de hserba de fluminibus et haerba ligua et cribro et fimetis et rhodo et impia et uene iis pfdine er nodia et philautbrupo et cana sia lappa ettordyle:et de gramine et da&y corobo:ueIgIycifide& panace udafcepio heracleojpanacechironio & panace cetau reo uel phanceo & heracleo fydcrio& hycv fciamo uel apoilinari fiue alter cangeno 4)Ci Tiiii. 4)De linozofletparthcnio hertnipora fiue po tius mercuriali & achiilea & panace heraclea fidenti milcfolio:& de fcopa regia: 6£ her* mineo teucrio fplcnio SC de melapodio fi* uehelieboro|quot?ue eorum generat de nigro hellcboro & albo medicinae:& quado detur:& quomodo funimendutm&^uibus nondandum:& q> mures necat flCa.v. Io: et foenograsco medicinas. IjCa xviiii liDemithridatia &fcordoti fiue fcordie>:& IJSumina medicinas et by florias et obferuati/ poldmonia uel phileteria uel chiliodynama c ' - - & eupatoria 6£ centaurea fiue chyroia 8L de ledo centaureo libadio felle terre & trioiv che medicinas flCa.vi. De elimeno &getiana & lyfimachia:& par thenide&arthemifia& ambrofia et nym* pbea et heracleo fiue rhopalo et euphor* bia medicinas (fJCaivii. ones.M.cccc.xix. 4JEX AVCTORIBVS. (jcTValgio: Pompeio Leneo:Sex. Nigro:<| grasce fcripfmlulio bafTo qui ire: Antonio Caftore.M. Vaope ;Corn. Celi'o: Fabiano. {[EXTERNIS. tfThephrafto: Apollodoro: Democrito: Or pheo:pythagora:Magone:Menandroqui llDc plantagine et bugloiTo et cynoglofio biocrea fcripfit.Nicandro:Homero: Hefio hnnh4rain.« a do:Mufeo:Sophocle:Anaxi!ao. _ Redicis. (QMnefteo: Callimacho : Phania phyfco:SiV mo:Timariftc:Hippocrate :Crifippo: Dio •de:Opione:Heradide:Niccfic: Dionyfio: Apollodoro Cirienfe:AponodorcLTarcn et buph^talmo ct fricica et d fpartaia ct hip pice et hefchemone.-et de betonica et cata brica ec confiligine et hiberida et chelidon nia et canaria et elephobofeo ct didano ec arifiolocbia:ecq> eius deledatione inuol* uant pifces ct ftatim capiantur: et medicinae contra ferpenri um idus ex hserbiscjuas fi* torlc sino:Praxagora:pLifionicomedo:rCleopa perius nominauit e CLCa.vm. rra phiii.ftione: Afciepiade:Oateua:petro #De agfemonia et agarico er/chio et hyofeia niaDiodoro: lolia*. Erafiftrato : Diagora moet iereboate et blattaria etlemdiaetqn Andrea;Enorta: Marconefide: Epicarmo: quefolioec dauco pfolata et ardio^et cycla Demione:Sofimene:Thopolemo: Solone mino er peucedano ijCa.ix. Lycio: Metrodoro: Olympiade Thebana |jDe rhyfellio eteetaurea et chelidonia etpa phiHino:petreio.Midbe. Glaucia . Xeno** nace er hyofeiao et euphorbio CCa.x. crate.Diode, fJDe anagalide fiueacoro etmadragora fiue ‘ ii circelo et cicuta er creno agrioec molibda J/lBR-O Vigefimoquinto continentur na et iride et capno ec alice et achoro coti V Minaturas basrbarum fpote nafcentmm ledoaizoo er andracbne ct erigero ce de bau&oricaS hasrbarum et de origine ufutea* opheoro^et de labro ueneris et dej^mucu* rum. IJCa.i. Io mediciazetdeoris uitiis {'Caxi. flQui latine ufus hasrbarum fcripferint. et |jSumma medicine et hyfiorias et obferuati/ quando ad Romanos noucia earum perue ones.M.cc.lxxxxii. nerit:et qui primi graecor um de his cornpo 4{EX A VTORIBVS. frierinn&dehasrbarum inuentione:& anti 4]Sex«Ga1Iico.-pdpeio Leneo:Seftio Nigro qua medicina:8£ quare minus exerceantur qui grasce fcripfit:Iulio Bafio quiitenuAn earum remedia:& de cynhorodo:.6i de dra conio Caftore:Cor.Cc!fo. cunculo medicinas ||Ca.ii- 41EXTERNIS. ^De quodam peilifero fonte germaniae:5£ | fTheophrafto: Apollodoro Democrito Iuu» de britannica:6i maximis morborumdo rba Orpheo:Pythagora:Magone:Menadrq (oribus ^Ca.iii. q biocrea fcripfit:Nicadro:Homero: Nefo |[De moly & dodochateo:# paeonia nel pen do:Mufeo:Sophode:Xantho: Anaxilao- _ MEDICIS. (£|De plurimis experimentis ad in ficicdos ca (^lnefteo:Caliimaco:Phaia phyfico:Titna/ piilos di partus.eiiciendos & continendos & rsfto:Simo:Hip pocrate:Cryfippo: Diocie| alioruni^emedia (RTa.xy. Opftae:Heraclide.Edicefio:DionifiQ. Apol S utnma medicinae di hyftoriac di obferuaci/ lodofo:C'itienfe: Apollodoro Tarentino ones.Mcc.lxxxxii. praxagora.pl id6icomedo:Dieuche:The _ _ (JTX AVCTOR1BVS opbato: phyliftione.Afclepiade : Crateua: (JP^Varrone.CValgiorpompeio Ieneo:Se Iof!a:Eraftfhato. Diagora. Andrea:Mnefi/ dio Nigro qui graeccfcripfit.lulio baiTo $ de:Epicharmo:Demione: Softmene:Tho/ item Antonio Caftorore.Cor.Cclfo. poIemo:Mecrodoro:Solone.Lycio Olym (flcXTERNIS. piade thebana Phillino.petreio.Midione^pTheophraftoApollodoro: Democrito :Iu Glaucia.Xenocrate* ba:Orphc$Pythagora;Magone:Menadro qbiochrca fcripfit:Nicandro:Hcmero:He Ii MBRO uigefimofexto'conrincntur re fiodo:MufeojScphode:Xanto:Anaxilao. _ jlique per morborum genera medicine _ |[MEDiCIS. di de nouis morbis:& de lichne quid fir.di f Mnefteo: Calirhacho : phania phificc-.Ci* marchotSimo: Hippocrate: Crifippo: Di oe cle:Opione:Hcraclidc: Hicefio: Dionyfio Apollodoro Citienfc:Apollcdoro Tarcn tino.*praxagora:pi iftonico medo:Dieuche Ch!ephanto:pbiIift!'onc:AfcIepiade:Crate un:lolla;Erafiftrato:Di3gora Andrea Mne fide: Epicharmo: Demionei-Theopokmo: Mctrodoro:Solde:Lycio:Thebana; Olym quando primu in italia cocperint&de car/ _fcuncu!o elephantiafi di cqlo (3_Cad. (jjLaus Hippocratis (jCa.ii, 4jDe noua mcdicina^AfcIepiade medico Si qua ratione uettbre medicinam imutaiierit I^Sadiii IflrnTio magice artis di de lichene rapfia (jCa.iiii. Ad ftrumas di ad digitos di ad p^tus & adr. piade:P^yiino:Petreio:Midtione: Glaucia tyflTim medicinas, 4L.C a.y. ^Xenocrate» 4{De uerbafco di cameleuce uel tuffilagip^^&K &_bcchio di aqlea di faluia ClC?a.vi. '5j|l|yyBRO Vigefimofeptimo continetur (|Ad Sateris dolores 8i pectoris & ad honop^iMMJi-reliqun barbarum genera, noeas ad iacinoris dolorem cordis dolori ([De aconito 6i panthere qu£ extinguitut pulmoni urinsetulTi pedori ulceribus pul aconito (ICa.iV moni rcibus epaticis;ad uomitione ad fin*» omnium creaturarum conditor fic jgulcus pleureticis lateri ([(Ta.vii. deus (/(Ta.ii. ||De omnibus uitiis uentris di remediis eo^: (jDesethicpide 8i amarantho 8i aloe & alcea que circa uel intra funt.&de aluofiftenda di alipho& alfima di androfaccetandrofe/ nelfoluenda |)|Ca.yiii« ,no et ambrofia et aconi et anagyro^t ano# iDepuIeo di argemone flCa.ix. nymo (JCa.iii. $De nymphea di abdinentia di appetetia ue^ ()De aparine et ardio etnfpleno et afdepia# neris.S: de fatyro erytrochocco di cratcgi de:et odere uel bubonfet a fcyro uel afcly crfyderiti ([Ca.x. roide et aphace et de alcibio et ajedoro (iMedicine generales de pedibus talis arti / ([Topho (JCa.iiii. culis neruis di remedia conrra morbos q to De alo ([Ca.y. tu corpus occupati de myrrido 6i uigiliis ([De alga et adea et de ampelofagriaethbnn di paralyfutfi de febribus frigidis Si febre thio ((Ca.v!. iumentoru:& freneticis di chameade:& ai CDe abfinthio et balothe et botrye fruticofai 200 & igne facro ipTxi. et brauylla ctbrio et bupleuriet caranate ([Ad eluxata mebra di contra morbu regium et callifcircea et circefio et trategono et the di contra furunculos di fiflulas di inflatoes di nmbufUoncm di contra alios morbos ad neruos & fariguinem (TCa.xii. ([Se herba equifeto di ftephanomeli Si erifi tale &’ contra uermes (JCa.xiii. (jDe ulceribus di ad plagas di de polichnemo (JCa.xiiii. lygono et crocodilio et cynoforchyet chry folachano et cuculo et pferua 4!Dk cocco gnidio et diopteris et dryphono et clatie er epetro fiue calcacifraga et epica di uel helleborle et epimedio et enssphylo etfilicepteri ct ferpinaca et de rhecoma (M.Varr6e.L.pifone:Fabiao: Verre: Mutia de^refeda et ftoechade (Ca.xi. te:VerrioFlacco:Catone Ceforino:Sergio (jDe folano et fmyrnio et theleprno et tnV SuIpitio:Lucinio:Mai:cb:Celfo:]VlafFurio: chomane et thalietro et thlafpe et thrago Seftio Nigro q grasce fcripfit: BychorDin* nia et tragoni et trago et tragologo et fpo rhcenorOphilipmcdico-.Granio medicis» dile:et quod quida morbi in quibufda non __ _ (EXTERNIS. funt gentibus (/Ca.xii. (LDehiocrito: Apollonio qui &?iiir fimMile (Summa medicinaeethyRoriaset obferuati to Artem6e:Sextilio:Homero: Theophra flo:Lyfimacho:Atalo Xenocrate.Crpheo qui diophios.Archelao quiitem Demetrio Sotyra-.Laide Elephantide Salpe.Olympia^ de rhebana. Diotio lolia Mi&ione Smiw neo. Efine medico. Hippocrate: Ariftotelc Metrodororiccacidamedico.Hefiodo.Dia ones.dc.ii, _ ul (EXAVCTORIBVS. (Pompeio Lennio:Seftio Nigro: quigrasce fcripfit: Iulio baffo qui item: Antonio Ca- ftore:Cor.Celfo. _ _ * (EXTERNIS, - - - - - - - jjXeophrafto: Apollodoro q ite: Democrito^ aleone Cecilio Bione q peridinameon. An#, ^riftogitone:Qrpheo:Pythagora:Mago- . vxilaoriuba rege. nevMenandro qtaocreo, fcripfit:Nicadro.,|)p|r(|]IIBRO uigefimonono continetur me _ _ (MEDICIS. picinas ex animalibus. 41 Mnefteo : Callimacho : Timarifto: Simo:(De origine medicinas & qn primu clinice di Hippocrate:Cryfippo-Diocie:Opione:He qn primu iatraliptice di de Cryfippo di Era raclide:Hicefio:Dionifio Apollodoro citie filtrato & Empirice 8C Erophilo di reliquis fe Apollodoro tarentino: praxagora. piri flonide medo Diuche Cleophanto:Philifti one:Afdepiade:Crateua:lolla: Erafiftraco; Diagora:Andrea:MneficIe:Epicarmo: De tnione:Sofuuene:Theopoleno: Metrodo >e origine medicinas & qn primu elinie \h primu iatraliptice di de Cryfippo di iltrato di Empirice di Erophilo di reliq illuftribus medicis di quoties ratio medici- nx mutata fir di qui primus romas medicus di qn. & quid de medicis antiqBromani iudi cauetint di u itii medicinae |H£a.i» De medicinis Sanaru. 4} Cz.il» ro:Soloe Lycio:01ympiade:Thebana.Phy ( jDe ouorum natura (Caaii Iino:petreio:Mydide:Glaucia:Xenocrate Remedia de cane di ex aialibus quas placo? ajjr*, -j . da no funr.fed fera:& ex uolucribus di con ' IBRO uigefimoo&auo continentur tramorfusphalangiorum (Gadiii- niedine ex animalibus (De feuo camellino di cane rabido di lacerta Ar ftonedendo aliqua uis uerborurmet fa et anferibus et columbis et muftellis re nari et depelli (Cari- media 4) Ca.v. Remedia ex hoieptra magos (Ca.ii. (AH alopecias tolIedas& ad palpebras di ad (De quibufdam lortilegiis ecjfaliua hominis glaucomata di ad oculos di ad cmoridas re iciuni (Ca.iii. media. (ICa.vi. t (AHlippitudinesoculorum (Ca.iiii. Suma medicinse di obferuationes.d.xxio (Defternutamento et uenere:et exteris re (jEX AVTORIBVS. mediis $}Ca.v. (M^arroneX.pifone.Verno FlaccotAnti 4]De remediis mulieribus (Ca.vi, ate:Nigidio:Caflio:Hemina:Ciceroepiau (Medicinae exanimalibus peregrinis:de ele to:Celfo:Seftio Nigro qui grasce fcripfit- phanto et leone de camelo ec hyena et cro Cecilio medico: Metello Scipione:Ouidio codilo et chameleonte etftinco di hippopo poetaXicinifiMacro, tamo etlyncibus ([Ca.vii. ^EXTERNIS. (Jvlcdicine coes ex feris aialibus aut eiufde4jphilopatore:Homero Ariftotele: Orphe# sissfe ba:pVco:Appione:Epigene:Pelope:Apel/ le:Democrito: TrafillorNicandro: Mena* dio comoedo: Attalo:Saluftio: Dionyfio: And rea?Nicerato:Hippocrate: Anaxilo . j II J iBROTrigefimofecundocontinen Jja-tur reliquae medicina: ex aquatilibus. ii Democrito: Aiiaxilao nes.dcccc.xxiii. ^ «MEDICIS. £EX AVCTORIBVS. |fBdtrienfe:Apollodoro:Orchidemo: AnaxiijM, Varrone : CaflTio parmenfe . Cicerones Iao:Ariftone:Xenocrate:Democrate:Dio* Mutio;Corn.Celfo:Trogo ouidio: Poly* doro:Cryfippo philofopho.Ori.Nicandro bio:Sorono. ___ ApolIonio:Tyaneo. {/EXTERNIS. "I /IbRO trigefirno continentur niedi*<}€!allimacho:Cascilio:Ctefia:Lyndo:TheQ jLmf cinae ex a ialibus reliquae prioris libri. phraJlo:Eudoxo:Teopompo:polyclito:Iu De origine magice artis quado & a quibus ' ~ coeperint:# a quibus celebrata _ fuerit» 4)Ca.i. f) Vituperatio Nerois Caefaris ^Caai. 4lPe' talpis 8C reliquae medicinae per morbos digefbein animalibus-.quorum genera pia c|dafunt aut fera iJCa.iii», ^ _ 4 _ ijAd muliebra mala medenda: # ponceptus $ De echeneide pifce et mirabili eius proprie iliatuiados llCa.iiii. itate.-de torpedine et marino lepore^et mi* IjPromifcua: medicinae UCa.v. 'rabilia rubri maris |[Cad. (f£>e miraculis quarundam Belli O0e ingenfs # manfuetudine quorudam pi arum tjCa.vi. fcium:# ubi ex manu edant.# nbrrefpon* U2uma medicinae # obferuatoes.dccc.liiii. fa dantur ex pifeibus 41 Ca.ii» 4IEX AVGTORIBVS. 4lVe his quibus interris # in aquis uidus eR tiM.jVarone: Nigido .M. Cicerone. Seftio # de caRoreis medicina: ac obferua Nigroquigrace fcripfit.Licio macro. tiones fiCaTiii. (fi EXTERNIS. IJPe teftudine # multorum pifciumjmedici 4TFlerodoto:Arifl:oteie:Hermippo:Home* nae:# obferuationes 4lCadiii. ro: Appione:Orgheo: Democrito: Anaxi/4jPromifcua: medicinae fjCa v. lao f/MEDICIS. Ad febres omnium generuhi:# contra di/ Botrio: AppolIodoro:Menadro:Archime* uerfas infirmitates (jCa.vi. de: Ariftone: Xenocrate: Diodoro: Chr y* ^Animalium omnium in mari uiuentium.c. fippo:Ori:Nicandro:ApolIonio: Tyaneo. Ixvi.genera efie Ca.vii. |j§umma medicinae # hyfloria: # obferuati BRO Trigefimoprimo continentur ones.d.cccc.xxviii, nedicinae ex aqtilib* # qru jmabilia _ x i EX7\ VCTOR I B VS. u arum mirabilia {j Ca.i» ^jLicinjo macro:Trebonio Nigro.Seftio Ni differentia aquarum medicinis,# obfer gro qui graece fcripfit.Ouidio poeta: Cal/ uationibus.cc.lxvi. 4j Ca.ii. fio:Hemina:Mecenate.L. Ateio. KDe qualitate aquaru in falubriMtgjjel co/ _ (J EXTERNIS. moditate earum f Ca.iii: Hluba:Andrea:SaIpe:Appione Pelope: ApeI ^jJjTquarum fubito nafccntium aut denifine r le Thafio.-Strafillo Nicandro» lium ratio tlCa.uii. ^ »*-<■ 4j£)b-feruatio hyftorica CCa.y. JffilBRO trigefimotertio continetur na 4)Ratioaquas ducenda::# quomodo medica llMIturae metallorum. tisutedum:#quidproficnauigatio# me 'w dicta aq uae marinas tjCa.' vi. 4|De generibus falis cofe&uris # medicinis auri apud antiquos # equeftri ordine # de #obferuacionibus ftjCa.yii. fure annulorum aureorum IjCa.i. et mirabilia naturse de. glucinandisinter fe bus primum in.columna:8£ quando roitra peificiendif^metaliis llCa.y. &qua'do primum publice &quseprimu fla {(De argento et argento uiuo ex ftibiafiue tuae romae 4]Ca.v. aiabafteet fcoria argenti et fpuma y- || De ftatis fine tunicis 8i quibufdam aliis:& ' atgfnti {JCa.yli. quas prima romae ftatua equcftris SC quado 4)De minio quantae au&oritatis fuerit apud omnes ftatuaz priuatim se publice fublate romanos et origine ac inuentione eius:et 6C quibus romae mulierib^&quEgrimae ab cinnabaris ratione in pi&uris et medicinae exteris publice pofits (iJCs.vi. () Vs generibus minii et ratione eius in pi&u 4jDe antiqs ftacuariis di peiis fignoru imods gis {ICa.vii. cis &cololTis i u rbe ceiebcrimisf Ca.vii. Ijpehydrargyro deargeto inaurando de co Nobilitates ex sere operum di artificum siculis ecargenti generibus et ra^e_ ccc.jxvi. {jCa.viii. w riment is fjQnyiiiY {Differentia seris & mixturae di de feruan 4/Defpeculis etegyptio argeto {iCa.ix. do aere ijCa.ix immodica pecunia:et quorum m axi/ 4jDecadmtaitiedicin£ i)C&x. snc opes fuerint et quando primumpo.ro, {)De feorea Qi flore di fquama aeris di ftonia/ ftipem fparferit €Caix* ce&erugine&hyeracio 4/Ca.xi. ^De luxuria et frugalitate in uafis:et ledis De fcoletia di calciti & fporo di _ _ argenteis quando iances immodica chalcanto {jCa.xii. fafe. 4}Ca.xi. {|Depompholige&fpondio8i antifpondio f (De ftacutis argenteiset celatura gruenti et &diphryge & triete fer uiho {jCa.xiii. Jenteris quibufdam {JCa.xii. {].De ferro di ferreis metallis di differentia 4jDe file et ceruleo et cryfocolla etneftori<* ferri 4}jCa?xiiii. anoteccilono ecq>nonomnianno_equah> {jDeremperatura ferri:& medicinasex ferito jcrfpeties uendantur 4)0 .xiii. di ex erugine di rubigie & fquama ferri di fjbumma medicinas et hyftorias et obferua/ hygrcroplaftro {jCa.xv- nones.M.cc-xv. {jDe plumbi metallis di balbo plumo Jl fiEXAVCTORIBVS. euiigro {JciStyi. {jL.pifone:Antiate Verrio.M.Varroe Cor. (jDe ftagno di plumbo argentariorgLquibuf NepoterMefialarufforMarfopoaaButho dam aliis {jCa.xyii. InliobalToq de medicinis grsecefcripfiriSe 4) fvTedicinae de plumbo & fcoria plumbitde ftio nigro qui itemTabio Veftale. nrolibdena flue galena:de pfymiriQ& fan/ _ : {iHXTERN I S. da raca ilCa.xviii, {}Democriro:Metrodoro Sceptio:Menechi{jSumares di hyftorias obferuatoes.dccc.xy* no qui de toreutice fcripfit; Xenocrate qui _ 4)EX AVCTOR1BVS. item Antigono qui i reni: Heliodoro q de4]L.pifone:Antiate:V2Trio:M.Varroe. Mef athenienfiuanachematis:praxiteleg admi fala:Ruffo:Marfo poeta:Betho:lulio baf/ rabilia opera fcrfpflt:Nymphodoro: lolia: fo qufde medicinagrascefcripfit: Sex.NrV Apollodoro: Andrea:Heraclide: Diagora: gro Item FurioVeftale. Botrienfe:Archimede:Dionyflo: Ariftoge _____ IjExTERNIS. ne Democrito: Mneficle: Atralo medicos 4)Democrito.Metrodoro.’Sceptio: Menechi Xcnocrate:Senone:Tenneflo. no qufde toreutice fcripflt: Xenocrate qui item Antigono qui item Duride qui item Heliodoro qui de athenienfium anathema tefcripfit:Nympbodoro:Andrea:Heracli* de:Diagora: Botrienfe lolia: Apollodoro Arcbimede:Dionpfio; Ariftogene:Diome r FI7 1BRO trigeflmoquarto continentur !jJU. asn®metalla:8C ferri di plumbi di i&gni ftVa.i. {}j3en usuris qu32corinthia:& qux deliayca ^EXTERNIS. Prafitde:ApeIle:Mebntio:Afdepiodoro: Huphranore:Parfhafio:HeIiodoio qui ana themathsfcripntathenis: Metrodoro qui de archite&ione fcripfit:Democriro:Tbeo phrafto: Appoione grammatico qui de me¬ tallica medicina fcripf]t:Nymphodoro: An drea:Heraclide:IoIia:Apoiiodoro:DiagO(!* ra:Butrienfe:Archydemo:Dionyfio:Arifto gene:Demade:Mneride:Xenocrace:Seno nis:Theonneilo. 1BRO trigefirnofexto continetor na urx lapidum ac marmorum luxu IjCa.n fde:Mncficle:Slenone, 'lilii J^BR.O T rigefimo quinto continetur ^ ; i y ihonos pi&urx - _ - 4l Jddrios pi&uraa llCa.w ^IjHonos imaginum 4|Ca.ii. IjQuando primum clypeiUmaginum publiV ce:quando in domibus pofiri:& de pi&urx initiis & monochromaton & primis pi&ori bus:8£ antiquitatepi&urarum in _ italia 4 IjCa.iii. |[De piftoribus romanistSi quando primum dignitas pi&urx:& qui ui&orias fuas pi&u ra propofuerunt:6i quando externis pidtu ris dignitasRomx. 4'Cadiii* 4 'Ratio pingendi de pigmentis 4J Calv. ria ! |JDe coloribus natiuis Qi fa&itiis4jCa,vi. IjQuTprimus in publicis operibus ofi^n u' W&1 colores non indudntur.&l quibus co deric 4lCam» ijlonbus antiqui ptnxerunt:fi£ quando pri/4i<^isprimusperegrinomarrnorecoIumn»$ *J muni gladiatorum pugnx propofite babueritromx IjCa.iii. funt ICa.yii. primum laudati in marmorejcalpido 4{De xtate pi&urx opum et artificu iudica* qbus tpibus CCa.iiii. j&ra nobilitates.ccc.v, llCa.viii. ^Nobilitates opum & artificum in marmore liPrimum pidurx certamen:et qui primi pe* c.xxvi.de marmore pario etmaufaA nicillo pinxerunt ClCaTx. jeo 4|Ca.v. 4)Deauibus per pi&Uram deceptiS.et quid jjQuando primum marmorum in sedifici' digicillimu in pi&ura 4)Ca,x. is ufus et quis primus rornx crufhuerit pa tpeauium cantu c0mpefcendo:8i qui encau rietes:et quibus etatibus queq? marmora fto & penicillo primus Iacuaria & cameras in ufum uenerint romx:et quis prinjus mar pinxeric:fporfimq3 precia mirabiljsLpi&u mora fecueripet ratio fecandi de ha tarum 4|Ca.xi. rena IjjCa.yi. Ijpiaftices primi iuctores de fimulachris 8£ 4| De naxio er harmonio et de genc_ribus j uafisfi&iiibus& precio eoru (jCa.xii . marmorum ^ 4JCa,yii, CjTerrx uarietates:& de puiuere puteolano^Dealabaftrite ettigindo alaban _ & aliis terras generibus qux in lapjdem uer dico liCa.viii. tuncur jjCa.xiii. 4pe obelifeo thebaico.alexandrinoet de if- (LDe parietibus fornaceis 8i later itiefit & c o* lo qui eft in circo magno 41 Ca.ix. rum ratione UCa.xiiii. (jDe illo qui eft in camporaartio orognomo (Pe fulphureK alumine & genenbAisjeoru ne 4|Ca.x. 8£ medicinx ilCa.xv, 4]De tertio obelifeo romae in uati _ (l Pe terra fannia 8£ eretria 6f chia Kjabanifia cano 4)Ca.xi. ^phiniti & appellati medicinas llCa.xvi. |jDe pyramidibus egyptiis et _ f|Crerx genera ad ueftiu ufus cimoliailktda fphyngas 4j£a.xu« umbricadaxu argentaria CCa.xvii. Ijpeiabyiinth&gyptiolemnio |lQui 6C quoru liberti prepofiti 4)Ci.xviii. italico 4/Ca.xiii. 4]Terra excalata & terra cupfea;te&abalea/ 4|De penfili et horto et oppido et templo di ricatterra ebufitana 4jCa.xix. anxepbefix 4/Ca.xiiii. 4jSumma medicinx 8i hyftorix & obferuati 4)De delubro cyzici etlapide fugiriuo.-ecde ones.d.cccc.lyiy echo fepties refonate er xdificio line cbuo _ 4|HX AVCTORIBVS. xtjnirabilia xdificioru romx 4jjMeflTalIa oratore: MelTalla fene: FenellellaC De magnetis generibns et medi attico:Verrio.M.Varrone:Corn. Nepote: cinis fCa .xvi. Decio EcuIeone;Mutiano:MeliiTo:Vitrurf> |0e lapidibus qui cito abfumunt copora in uio CafTio feuero:Longulano:Fabio uefta eis condita et de his qui diu feruant et de le qui de pidura fcripfit. thafio lapide et medicinis cius. 4jCa.xvii. 4)De ebore folTili & Iapidibus offds & palma gis &qui fculprores optimi & nobilitates cis 5: alioru generibus fCa.xviii. artificum di quis primus da&ylothecam ro |]De corallio: uel py rite & medicinis cius: & mse habuit. |JCa7i. ~ oftracice:deamantoIapide&mediciniser $De gemmis tranfiacis in triumpho Popeii de militio lapide di uiribus eius de gagate di natura criflallt di medicis: & luxuria cir / lapide di medicinis eius: 6i de fpongiis di ca eam:6£ quando primum inuenta myrrhy phrygio lapide di natura eius 4iCa.xix. na di luxuria circa eam di natura myrrhino 1 ^fipertiarhide di quinqj generibus eius rum quae mentiti funt audfores de__ &fchifto IjCa.xx. fuccino jQCa.ii. 4}De quattuor generibus etfdis di calamo di UPe ortu:& medici s:& generib9 & luxuria ^ falamio di arabo & punicibus IjCa.xxi. fuccinoru&iicurio& medicine^CaVin. m^tniio^pe Iapidibus marmorum medicinalium & 41De adamantis generibus di medicinis di mollibus lapidibus di fpeculari Iapide di ft flMargaritis 4j Ca.iiii. licibus &phengite di cotibus di reliquisad 4; Pe fmnragdi generibus:# gemmis uiridiV ftruturam lapidibus igni di tempeftatibus hus trannucidis 4) Ca.v. refi (lentibus |iCa.xxii. #}De opali generibus di uitiis di experimen^ 4JDe cifternis di calce di harenae: generibns di tisdi uariis gemmis f |Ca7yi. ipixtura calcas di harenae di uitiis iftru&urae 4) De generibus carbunculoru & mtiis/experi tomvtis & re&oribusTcolurnnis 4)De medicinis calcis di maltha di a.xxiu. mentis di gemis ardeitibus 4}C£yiu 4jDe generi b9 topatii Si callaite:& Ldegemis gypfo (jCa.xxiiii. viridibus no traCwcccibus flC a.viii. ijpa pauimetis 8i quado primu rotnxdi fub IjDeiafpidum generibus |j - / dro:Sotaco:SudineiAlcxandro: polyhifto ■%e:Apione:phiIiftomco:Duride:Herodo* to:Eumero: Ariftagora: Dionyfio: Archer midoro:Bucorida: Antiftene: Democrito: 41 Demotele:Licea. IBRO tiigefimofeptimo continemur origo gemmarum. De gemma polycratis tyranni&’ pirehi re/ cho:Cor.Boccho. 4JEXTERN1S. Iuba rege: Xenocrate: Senonis.Sudine Efchylo:phiJoxene:Eri$pide:Nicandro S a/ tyro:Theophra(lo:Carete:phiIomene: De mocrace:XenotinolNetrodofo:Sotaco:Py thea:Timeo Siculo: Nicea: Theocrefto. Afaruba:Mnafia:Theomene: Ctefia: Mw tridate:Sophode: Archelao rege: Callifla* to:Demociito:Ifmenio:OIympico:AIexan dro PolyhiHore:Appione:Ori:Soroaflre5 Sadalia. •• • r?»' V -«'•i fisf* & y r <*■! /- / ~ / A«5* »"* ’ i» / .. Hi, . ■> / »(M1 'l/l "V ’ "J • "N ., fcurtyw-fi-w*'’ v;4 jJJ~ ■» tfv* - p J }j r •>■» *> •4-/™™ 4'i^*' '"fc' f ^n-. j, ^V//* ••'V ~ <**' ^ *»*« «y A/„ //,.-,„ V*'^ %v>/‘ ' " ■**» hi iD/i »- 0 C-. PLINII SECVNDI NATVRALIS HISTORIAE LIBER SECVNDVS INCL I (JAN FINITVS SIT MVNDVS gcanwnr.Ca. I. ***r- * yamHrH cunflexu teguntur cundamumen efie credi par eftcaeternum.immen fum nequegenitum mequeinteriturum unquam Huius extera inda gare.-nec intereft hominum: nec capit humanseconiedura mentis ,Sa cereft:asternusimmenfus: totus in toto:immo uero ipfe totum infi* _ nitusrac finito finalis, Omnium rerum certus &. fimilis incerto.Extra intra cundacomplexus in feidcmq; rerum naturi opus di rerum ipfa natura:furor eft menfuram eius animo quofdamagitafe atq? prodere aufos. Alios rurfus occafione hinc fumptaraut his data innumerabiles tradidilTe mundos : ut totidem rerum naturas credi oporteret.Aut fi una omnes incubarent: totidem tamen folcs: totidemq? lu w>CTt*”v nas:& castera etiam in uno di immenfa 3 c innumerabilia fydera:quafi non eadem quxftio * nefemper intermino cogitationis occurfura defiderio finis alicuius . Aut fi h£c infinitas nacurse.omninumartifici pofiit afiignari.Non illud idem in uno faciliusfit intelligi tanto praefertim opere : furor eft.profedo furor egredi ex eo.Et tanquam interna eiuscuda pia j ne iam fiint nota ita fcrutari extera quafi uero menfuram )lliu§ rei pofiit agcre:qui fur ne Itnce fciat:aut homines pofilnt uidere quae mundis ipfe non capia£s__ ^ (/DE FORMAE1 VS . ^ ?<*?«** UCa. ll Ormam eius in fpetiem orbis abfol uti globatam efie nomen imprimis di confen* J-iN fus in eo mortalium orbem appellantium. Sed di argumenta rerum docent 'non ■ 1 jijP folum quia talis figura omnibus fui partibus uergicin fe fe:ac fibi ipfa tolleran»# da:e(Vfeque includit & contine»tnuilarumegenscompagum:necfinem aut initium ul nfwyog? -Iis fui partibus fentiens:nec quia ad motum quo fubindeuertfmoxapparebintaiis aptifii r^aitut ma efi.Sed occulocum quoq? probatione ejuod conuexus mediufque quacunq* cernatur: cum id accidere in alia non pofiit figura. A C&EMOTVE1VS. |}Ca. W. SAnc ergo formam eius sterno di irrequieto ambittrinenarabilicelleritate.xxiiii., horarum (patio circuagi folis exortus di occafus haud dubium jeliauere/an fit ia> ^ menfus:6<: ideo fenfum aurium facile excedens tantae molis rotatas uertigine afii «1'rowta tusrnon equidem facile dixerimmonbercie magis quam circunadorumfimul d G nicus fyderum fuofque uoluentium orbes.An dulcis quidam di incredibili fuauitate con feneus nobjs qui intus agimuf iuxaefiebus nodibufque tacitus labitur mundusfefie innu ^ i7ct f bc h\ \nha$r* meras ei effigie^ animalium rerumqj eundarum imprdTas:Ncc ut in uolucrum notanius ouis Ieuitaterncoritinuam lubricum corgusrquod clarifiimi quidem audoresdixereflic* nim argumentis indicatur quoniam inde deciduis rerum omnium feminibus id&umene. an mari prsecipue:ac plcrunque confufis monfirific^e digenerantur effigies. Praeterea uis? &tl.v fusprobatione.-aiibi plauflra:alibi urfi tauri alibi/alibi Iitter;£:figura& candidiore medio sl^jau Sit IHhc fuper uerticem circulo^ *r—~~ "CVR MVNDVS DICATVR.^ fta. IUI. Quidem di confenfu gentium moueor.Nanq? .Cofmos grseci nomine ornameci appellauerunceum di nosaperfedaabfolutaqj elegantiamundum Cadum qui* Ijl^jjjPjl l dem haud dubie caelati argumento diximusrutiterprsetatur.M. Varro Adiuuat Irji&nmi: «erumfardo deferipto circulo qui (ignifer uocatur in.xii, animalium efiigies:& per illas fo r fis curfus congruens tofi feculis ratio. _ DDE QVATTVOR ELEMENTIS. f/Ca. V. JEc de elementis uideo dubitari quateuor ca cfie.Ignitum futurnounde tot fiella^ J^rum collucentium illos occulos.proximum fpiritue.qucm graeci noftriqp code fuocabulo aera appellant. Vitalem hunc:6^ per eunda rerum meabilem uoteqi cd ,r Q*** "Wc/ltit- ■ ^fcltc Ire' l$nc flexe» l3 uius ui fufpenfam cum quarto aquarum elemento librari medio (patii tellurem, rw* Ita mutuo complexu diuerfitatis effici nexum:& lcuia ponderibus ihiberiquo rtiinus euo I lent.ContracB grauia ne ruant fufpendi Ieuibus in fublime tendentibus. Sic rari in diuer unium» i > A..nm*n ptc t>4tn t-f,, fir.aiTila r,y(>ry trullii) t Z&}t£?r_ wwitmjwi Vr/i «'/Te ; >-> »/« SeiAz t * U"0 oyityr IjLIBER. ^0:. .; fa nifu m* fua quaecg confiftere/irrequieto mundi ipfius conftri&a circuitmquo fempe . i [e curremetfma atqi mediam in toto terram eadeqj uniueifo cardine ftare pendentem lio ■ brantem per quas pendeat.ita folam immobilemxirca eam uolubili uniuerfitate.eade^x/I^j' v omnibus ne£h':cidecp omnia inniti T^SZ-f. A a"‘rw _ tfJJe feptem planetis. |)Ca. „/«*,<*. VI • Nterhanc caslucp eodem fpiritu pendent certis difcrcta fpatiis.vii.fydera:quas ab incdTu uocamus crrantia:cum errent nulla minus illis.Quorum medius fol fertur 'f ampliflima magnitudine ac pc>teftate:nec temporuni modo tcrraruqnfed fyderu "*w~ etiam ipforum cadique redor- Hunc mundi elle totius animum: ac planius mentem. Huc principale naturas regimenacnumcncredere decet opera eius exifiiiiiaptcs. Hic lucem s-ebusminiftrat.aufertqp tenebras:Hic reliqua (yderaoccultat.hic uitfes teporum annuqs r^rr1^ femper.rcnafcentemjexufu naturae temperat.hic casTitriftitiam difcutit.atcp etiam nubilia humani animi ferenat.hic fuu lumen exteris quoqj fyderibus faenerat.prxclarus: exitrius omnia intuens oia eria exaudiens ut principi litterarum Homerqplacuiflfe in uno co uu deo# (}Dedeo. (]Ca. VIL f iii^iya propter effigiem dei forma.? querere inbecillitatislmmanx reor: quifquis e 11 i |r I deus( fi modo eftalius)64quacunq? in partetotus eft fenfusttotus cft uifus: totus Ijr^uditu^totusanimx-totuslnimirtotuslui.lnnumefosquidem credere atq? eria uirtutTbusuitiifquehcminum ut pudicitiam:concordiam:irctem:fpcm:houorem: clx wmentiam fidem: aut( ut Democrito placuit)duo$ omnino poenam 64 beneficium.niaiorem ad focordianiaccedit.Fragilis & laboriofa mortalitas in partes illa digfelTit infirmitatis *-'Fr fux memor: ut portionibus coleret quifqj quo maxime indigeret. Itacp nomina alia aliis gentibus:64numinain iifdeminnumerabilia repcrimus.lnferisquoqiingencra deferip 0 tis morbifq* 64 multis etiam pellibus dum efle placata trepido metu cupimus.Idecqj etia/.;--*** publicefebri fanum in palatio diqajrym eft.Orbonx ad xde-nlarium ara. Et malas fortunae » • efquiliis.Quaobrem maior cxlitum populus etiam quam hominum inteljigi potefl : cum fmguli quoqi ex femetipfis totidem deos faeiatlunoncsgeniofq. adaptando fibi. Gentes ^ nero quaedam animalia etiam aliqua 64 obfccna pro diis habennac multa di&u magis pu <*> . . denda perfetidoscibos 64 alia fimilia iurantes.Matrimonia quidem iter deos credi; tateqj jEuo ex his numine nafci:64 alios ene grandxqpsdempcrq? canos:alios iuuenes :atq; pue 0 ros atric6Ioris:aligeros:claudds:ouoedit6sl64alternisdiebus uiuentes morientefq? pue *■ riliumprope deliramentorum cll. Sed fuper omnem impudentiam adulteria inter ipfos fingi:mox iurgia:64 odia:atq? etiam furtorum elTe 64 fcclerum numina. De^us eft mortali iuuare mortalem:54 haec ad aeternam gloriam uia.hac proceres iere romani:hacnunc casIe ili paffu cum liberis fuis uadit maximus omnisxui rector Ve fpafianus Auguftus frilis re ^Xfrrj p bus fubueniens.Hic eft uetuiliflimus referendi benemeretibus gratiam mos:ut tales nu minibusafcribant.Quippe 64 omnium aliorum nomina deorum 64 quas fupra j[>'derum re tuli ex hominum nata fune meritis.louem quidem aut mercurium aliterue alios jnter fe uocari:64 elTe cxleftis nome<«laturx quis non interpretatione nature faccatur^Irridedu nero agere curam rerum humanarum illud quicquid eft fummum.an ne ta trifli atej mul tipliciminifteriononpolluicredamusdubitemus uerVix prope cft iudicare utrum rpao *- gis conducat generi humano quandqalns nullus efldeorum refpectus:aliis pudend/s/cx J,'r ^r/'' ' ternis famulantur facris:acdigytis deos geflant:64 monilia quoque quas pplutdannant:64 ^ excogitant cibos imperia dira in ipfos. ne fomno quidem quieto irrogant.Non matrimo^ 'i nia non liberos non denique quicquam aliud nifi iubentibus facris diligunt.Alii 1 ipfo ca pt^in pitolio fallunt.ac fulminantem peierant Iouem.-64 hos iuuant fceleraullos facra fua poenis agunt.lnuenit tamen inter has utrafque fetentiasmediu fibiipfa mortalitas nume:quomi r^nusetiamplanadedeoconie<3:atioe(Tet.Totoquippemundo64 locis oibus omnibufqp U pfjois omnium uocibus fortua folainuocatur:64 una nommatur.-unaaccufatununa agif: ?ea:una cogitatur:folalaudatur:folaarguitur:84cu conuitiiscolitur:uolubilif<5/a plerif^. „„ uero 64 ccca etiam exiflimata:uaga:inconftans:inccrta:uaria:indignoiuqi fautrix huic ont^, degioriaiae pecunia:ambitione:fupcr(J de morte no cogitant.Ve^ \ his deos age re cura reru humanaru credi ex ufu uitae e poenafep maleficiis aliquado feras occupato deo in tanta molemunq aute irritas clTe.Nec iaeo proximu illi genitum hominem: ut uflhtate iuxta beluas eflet.lmperfe&e uero in homine nature precipua folatia ne deum quide pof fe omnia. Naq; nec fibi poteft morte cofcifcere:fi ue!it:quod homini dediooptimu in ta* tis uitae pcenis:nec mortales aeternitate donare:aut reuocare defun&os nec facere ut qur , , , uixitnon uixeriuquihonores gefllano gefferit.NulIumq? habere i praeterita ius preterq " obliuionis.Atcp ut facetis quoqp arg umetis focietas haec cum deo copuletur ut bis dena uigintinon fmt:ac multa fimiliter efficere non poffe:pcr quae declaratur haud dubie natu rae potentia id quoqj:effe quod deum uocamus.In haec diuertiffe no fuerit alienu propter uuigatamaffiduequeftionemde deo. ^ - , . |) .."De natura fyderum errantium. f/Ca. VIII. teinc redeamus ad reiiq naturi fydera quae effixa diximusmundo :non illa ut exifti* .jmatuulgus fingulis attributa nobis:& clara diuitibus-.minora pauperibus: ob^ i h 'l“‘0 ‘'ff ; PrrOr »/>• rirrfC fi. e fi * v r t trifrn e Idcura defedis :& pro forte cuiufqj Jucetia ad munera mortalibus Quia neccu fuo Tqueqj nomine orta moriuntur.-nec aliquem exangui decidua fignificant.Non tanta co c* ^ofocietasnobifcuefbutnofho fato mortalis fit ille quoq? fyderum fulgor.llla nimio ali mento tradi humoris igneam uim habund^ntia reddunacu decidere creduntur: ut apud a $t«llM} b > n trrjx ne ■h'6 • qy „ fyderum meatus interqp ea foIis& lunae-cotrariu mundo agere curfu. id eftleuuffempillo in dexteram. pcipitif&quisalTiduaconuerfioneinmefecelentatisattolaturab eo:rapian * turcg in occafmaduerfo tameire motu:per fuos qusqp paffus ira ferri: ne couol utus aer ea de in ptem aeterna mudi uertigirieignauo globo corpeat:fed fodatur aduerfo fyderu uer^ beredifcretus^digeffus.Saturniautfydusgelidaeacrigentiseffenaturaemiulcoqjex eo ' wy inferiorem iouis circulum:6C ideo motu celeriore duodenis circuagiannis.Tertiu Martif quod quida.Herculis uocanaignea ardetis folis uicinitate binis fere anis couerjti. Ideoq^ j $0i ^bardore nimio & rigore Saturni interiedu ambobus ex utroq? temperando ue.falutaremcp \Solu' h ^c^r/^vfieri.defi fltide folis meatu efle ptiu qdc tiecentaru .Ix.Sed ut obferuatio umbraru eius r o ,fv^eaiad notas qui nos annis dies adiici.fupqp quarta parte diei.Quam ob cam quinto anno ' * . unus intercalaris dies adif: ut teporuro facilius folis itineri cogruatjlrifrafole ambit fges * ZggzsSgM i y.itjfitcK /VI 6 UlIUo ililCLldUUid UlCd dUR» Ut IU latlUUJ 1UUVU tUgUiai«iUUd lUICdtllUR IgCj fydus appellatu.Veneris.-alte^no meatu uagunpfifcp cognominibus acmulu folis & Iunx pteueniens qppe & ante matucinu exoriens luciferi nome accepit: ut fol alter:diemqp ma ^ " turans.Contra ab occafu refuigens nuncupatur (uper utprogas I uce: uiceqj lun^ reddes. Quam naturam eius pithagoras Samius primus deprehenditolympiade circiter, xlii . qui fuit urbis Romas annus.cxiiiXargiori magnitudine extra cunffa alia fydera: eff claritatis quidemtantae ut unius huius ffells radiisumbrereddantur.Ita^ in magno nominum 11 r' ambitu e. Alii eni lunonis:alii Ifidis.alii ma^is deu appellauere.Huius natura eunda ge^ vrnhtc nerant in terris.Naqj.in alterutro exortu genitali roicconfperges no terrae mo coceptus . M rpl% rto ,€}-*** r* • j , Jl £ ^ =1 **0 J>1an*±i- »o ep-nci,?.& a c - c\fcc\ho& v/ Ed olum admiratione uincit nouiflimu fydus terrifq? famiharifljmu:& i tenebra 4^JL,rum remediu ab natura repertu lunse.Multiformuhsecambage torfit ingenia ico kJj templantiu:6t pximu ignari fydus maxleindignantiu.crefcens femp autfenefces Bt modo curuata in cornua:modo £qua pportioe diuift modo finuata in orbem maculo* fa eedemcB fubito pnitens.imenfa orbp pleno.ac repente nulla.aliaspnox.alias fera &.par . te diei folis luce adiuuans:def>cicnsT& in dcfcftu tame cofpicua.Quae mefis exitu latet cu - laborare no credit.Ia uero builis & excelfa:8ineidquideunom6:ied alias admota cado* alias contigua motibusmucin aquilone clata.nunc in auftros dcie<3a.Quaefingula in eam f dcprcbedithominuprimusEndimion.6i ob id amore eius captus fama traditur.Non fu ✓ tnus Bfcfto ingrati erga eos aui labore curaq? luce nobis aperuere.ln hac luce mira quoqi humani ingemi pefte fanguinem & ca?des condere analibus iuuatme fcelera hominu nofcd eur mundi ipfius ignarisiproxima ergo cardini: ldcocp minimo ambitu uigenis diebus le* tennifa^ tertia dici pte peragit fpatia eademq» faturnifydus altilTimum.xxx:ut didum l , . cft annis. deinremorata in coicu folis bid uo cum tardiffime a trigefima lucerurfus ad eai* r;;- r; dem uices exit.Haud fcio an omnium quas in cado prenofei potuerunt magiltra ln.xildpa \ cia menfium oportere diuidi annu :quado ipfum tociens fole redeundo ad principia cole* va:.« . quitur.Solis Fulgoie ei ut reliqua fydera tegufiquide in totu mutuata ab eo luce fulgere « auale in recoiffu aque uolitare cofpicimus.ldco molliore 61 ipcrrefia ui (oluere tantum 2.,. .S ,r io mip folis radiiabfumant.Ideo & inequali lumief afpici.quia ex ad 'nr~r *VI » KoTtfT t _ r!' quale in res>cullu aque uoiicarecorpitmiua.iucw ii^in^^ w. ... . - j humore atqj etia augere. que folis radii abfumant. Ideo & inequali lumief afpici.qma ex ad uerfo demd plenaaxliquis diebus tantu ex fe terris o%ndat:quatum ex fole ipla cocipiac In coitu qde no cer n i: q u o nifi u ft um’ ocm lucis adiierfa illo rege/ac; Vnde accepit i Sydera • v , uero haud dubie huore teri^no^ci quia orbe dimidio nonunq maci|lofa*cernantur fci* % y. licet nondu fuppetente ad hauriendu ultra iufta ui.Maculas em n<3 aliud elTeqterre rap* cascfi huore fordes. CDedefedu Solis &Luns Et de node. fCa* a. ' Efedus autefuos & folis re.in tota coteplatioe natura: maxie mira & ofteco finulfi „r , » Tfii-lLeorum magnitudinu umbrxe?: indices exiftcre.Quippe tnaifeftu e foleuunteoue ^ iPPJliu lunse occultaridunac^ terr2 cbieaii^ac uices reddbeolcle folis radios lua iterpa fitu fuo auferete terr^terraqi lunse.Hac uero fubeute repetinas obduci tenebtasirurfua^ illius umbra fydus hebctari-Necp aliud elfe node qua terrs umbra. Figura aut umbrK fu»V;. „ f _ w^n!ii£ mCc3e ac turbini inuerfo:qua'do mucroe tatu ingruarinea lunae excedat latitudinem* quonia nullu aliud fydus eode mo obf^tunK talis figura £mp 1 1 muefone deficiat.Sp^;- . 1 - ,..i,UrTcir»rlirin fimt uolucru oliti uolatus.Er^o cofiniu illis eft aeris termii 1 ^ r i*antte ! e’/n2f/.1'<< aio IgI orna nullu aliud fydus eode mo oblfruetur: octans ngura iemp lmuc^pue qde coifumi umbras indicio funt uolucru ppi uolatus.Ergo cofiniu illis eft aeris ternu nus initiucsaetheris.Supra luna pura omiaac aiuturns lucis plena^A nobis autepnoaem cernunturfydera ut reliqua lumina e tenebris.^ ppter has cas rtoaurno tepore deficit Iu na Stari aute atep mefttui no funt utric^ defedus pp obliquitate fignifendun^tp multiua . »osCut diftu eft)flexus no feper in fer upulis partium cogructe fyderum mocu . ** ' fiUe fyderum magnitudine. .... *JVa,> - - * - A: / r Aec ro mortales alosfubducit 1 cxlu ac uelut idecotcplatibus triumaximaru reru _ «nf>ninirlinr rlrrroir.Nd DofTetQDDe totus fol admiteris iterceden ^ir: Y ocritl : -Aecro mortales aioslubaucidcxiu ac ueiutiaecoccpianDUbiuuiiMAni.diu )V„v ferltnacurSE partifl magnitudine dcregit.Nopoftetqppe totus fol admiteris iterceden ^ i - Ite luna.fi terra maior eet qualuna-Terrio ex utrac^ uaftitas folis apitur ut non fic ihecefFlolitudine eius oculo^ argumetis atq? coieaura animi fer u tari. Immefu ce coltat s J ‘ arbor^ i limitibus porredaru i quqlibet pafluu milia umbras paribus laciat interualliss ^ ^qua t0to fpatio medius.Et quia p xquinodiu oibus 1 meridiana plaga habitatibus fimul fiat a uerticc.Ite quia circa folftitiale circulu habitatiu meridie ad feptetnonc umbr^cadac !«*„0Ue r _ _ j _ ir~.^ m.iln M.rt miilrn r^rmainr nna rrrraicC n> mote lua dqua fiat a uerticc.Ite quia circa lolititiaie circuiu naDuaciu mei iuie au lcpiciuuuc umui«.wu» f ©itu uero ad occafinq fieri nullo mopoficunihinulto ect maior qua terrae ® more id* ^ ife »**i*?9 '!+»•« r^/ica- / qj cu fint tres umbraru figuras:c6ftetcp:fi par lumini fit materiarq ia&at umbia:coluna: efi* J figie iacimechabere fine.Si uero maior materia qua lumc: turbinis re&i: ut fit imu eius an*/£ guftiflfimu:8i fimili mo infinita logitudo.Si mlor materia quajux:metas exiftere effigiem n/.„..„, Xll. T roem qdc defe&us utriufqs primus romani generis I uulgus extulit Sulpicius Gallus qcof.cu.M. Marcello fuit.fed tu Tribunus militufollicitudine exercitu li •^'S^i^ji^-berato :pridie qua Petfes rex fupatusa paulo e: I cocione ab Ipatore pduffus sfprifi r1rvitcl/ nbcusque die ac nodu luceant idqj manifeftu fiat defecfus folis;& pr^alcis puteis {. ^ Errantium Vlotus Et Luminum Canonica. IJCafi XV^ 'T^K.raciu auttres qs fupra fole dicimus fitas occultatur meantes cu eo.Exoriutur ue ro matutino difcedetes ptibus nunqua aplius undenis.pofiea radioru eiuscotri .obsim ftu tegun^ i triquetro a ptibus.c.xx.ftationes matutinas faciutrqux & pnmx >Tiocatur.mox I aduerfo a ptibus.c.Ixxx^exortus uel^tinos.lteru i.c.xx.ab alio latere appro vo, ^ plauace ftationes uefpcinas:quas fecudas uocac:donec affecutus I ptibus duodenis oc # cultetillas:q uefpcini occafus appellant Martis ftella ut propfior etia exquadrato fcnt ra Tt,t c./.'«ta/ n dios ab.Ixxxx.parubus: unde Si nome accepit Is motus primus & fecudus nonagenariis di* i 2 m {■Z* iifhMtCl ... IJLIBER.. ab utroqi exortu. Eadc lhtionalis fenis mefibus comorat in fignis.alioquin bimertria %*VTJ: ZtiTca exteras utracp ftatioe quaternos mefes no rpleant.lnferioies aut duas occultant in coi * tu uefptino.fimili moirelictccp fole totide in ptfbus faciunt cxortusmatutinosratqs a Ion /M~~’ girtimis dirtatias fuse mentis fole ifcquutunadephrqj occafumatiitino condutur ac pisete _ r reut.mox code itcruallo uefperi cxoriutur ufq? ad quos diximus terminos Ab his retro * gradiuntad foler&occafu uefpertiodelitefcut.Venerisrtella&ftationes duas matutina uefpertinaqj ab utroqj exortu facit a longiflimis difratisefusE finibus.Mcrcurii ftationes breuiore mometo q uedeprehedi pofTit.Hasceluminuoccultationuq? rcpplexicremotu w multifcpiuoIutamiraculis.Siquidemagnirudinesfuas&coloresmutau&uasdcadfeptetf , trione accedut;abeutqj ad aurtruiterrifcpppfiores aut caslo repete cernur.f. In qbus aliter multa qua priores tradituri.fatcmur.-ea quoq? illoru efle muncris.q primi quasrcdi uias de ?*2>o tnoftrauerut.Mo nequis defperet fecula ;pff cere fcpenpluribus de cais haec oia accidunt circuloru erquos grasci abfidas \ rtellis uocanteteni grsecis utcduerituocabulis. Suc ^,nr/ hi fui cuiqp earutaliiq* q mucio.quonia terra a uerticibus duobus quos appellauerut po ja{’^tpj\os cetru casIi e no figniferi obliqj iter cos fiti.OIa aut haec cortat roe circini feper id ubira T”f^ ta.Ergo ab alio cuicpcctro abfidcs fuse exurgut.ldeoq* diuerfos habet orbes motufq? dif iniiles qm iixriores abfidas neceffe e breuiores ee. jfjQuare eadealiasaltioraialiasinferiora uideantut. f!o. XVI. it a terrae cetro abfides altiiTmie fut.Saturno i fcorpioedoui I uirginc:Marti in a ifj i , Ieone:SoIi i geminis.Vcneri^ i fagirario:Mcrcurio i capricornomiediis omm pti ou- b9Et ecotrario ad terras cetru humillfearcppxic.Sic fit ut ludius mcueri uideat: SW«7 [ junte-j ‘f tu altilTimo abitu fcrut.No qa acceleret tardet ue naturales mot9qui certi ac finguli fut il Jl‘s:fed dedu&as ab fumaabfide lineas coartari ad cctru neceffe e ficut i rotis ladios.Ite* n,otus alias minor cerri ppiquitate fetiturIAltera fublimitaru ca.qm a fuo centro abfi * as altiflimas habet i aliis fignis.Saturnus i libras pte uicefima.lupiter cacri.xv-Mars ca * ?"*«‘^/fyJ*T'’ji,ricorni,xxviii,Sol arietis-xxix.Venus pifciu.xvi.Mercurius uirginis.xv.Luna tauri . iiii : klbicd . fW» -i-..- — - - s - 1: - J -<*- = -» - e* ® ^rertiaalritudint focoelimefura no circuli itelligit fubire casautdefccdcreppfuduaerif ':S~' * oculis exiftimanb9.Huic conexa latitudinu figniferi^ obliquitatibufcp ca e.per huc flclJse^ qs dixius errares ferut.Nec aliud habitat i terris c[qd illi fubiacet.R eliqua a polis fqualcc’*.' *' " ^ Veneris tatu ftella excedit eu binis ptib^.Quse ca itelligit efficere utqdaaialia &idefeitis mudi nafcac.Luna quoqi p tota latitudine eius uagat:fed 010 no excedens eu/ab iis.Mei* cur‘‘ ®axi'^mie:ut ld ^duodenis ptib (tct.n.fut latitudi^s)no aplius ccfonas peret ne t^hascqliter.Sed duasmedioeiusi&fupra.iiiiiifra duas.Soldeide medio fert iter duas p ■ tes flexuofo draconu meatu Lsquali^. Martis ftelJa.iiii.mediasdouis media & fup ca duas. Saturni duas ut fol.Hasc erit latitudinu ro ad auftru defcedetiu aut aqlone fubeutiqf.Hao roe pftare SC tertia illi a terra fubeutiu i csdu.Etparircr fcadi ca quoq^ exiftimaucre plericp fal fo.Qui ut coarguat apieda e fubtilicas imeia.Si ois cas coplcxa cas.Couenitftcllas i occaa fu uefptino pxias ce terras 8C latitudie&: altitudie :exortufqp matutios i lnitiocuitifq? fie ri.Sratiocsi mediis latitudinuarticulisrquse uocat eclepticaipinde cofcffii e utoru augeri qdiu i uicino fint tetrse:cu abfcedat i altitudine:minui,Quse ro luas fublimiratib7 maxime [rtevprtL nbrj Cynttl .c^Wign'1 approbatur. Aeq* non eft dubium in exortibus matutinis etiam numerum augernatq? aft? tionibus primis tres fuperiores diminui ufqj ad ftatioes fecundas.Qu2e cum ita finrmam fertum erit ab exortu matutino latitudines fcandi: quoniam in eo prim um habitu inci* pilt ptius adiici motus.ln ftatioibus uero pmis ac altitudie fubire.qm ru pmu icipiat detra hinueri:rtellasqp retroire .Cui9 rei ro pruatirededa epcurtse i qua dixius pte & triagulo fo Iis radio lhibctur rectu agere curfu:8i ignea ui leuat \ fublie.Hoc noptinus itelligi poc ... pcfxSlrH* <*•# •• uifu noftro.ideocp exirtimatur rtare:unde & nome accepitrtatio- progredit deidq eiufde w ( radii uioletiat & retroire cogit uapor rcpercuflas.MuIto id magis \ uefptioca^ exortuto to foleaduerfo:cu \ fumas abfidas expelluf:minlecpccrnuf:qifialtifl‘imcabfut:&: minimo;^ ojro- ferutur moturtato minores cu hoc i alcirtimis abfidu eucnir fignis . Abexorru uefpertio latitudo defce^icur partius ia fe minucte.tnotuino tn an rtarioes fecudas augete cu & alti tudo dcfccdit fuperuenicteabalio latere radioreedecp ui rurfusad terras deprimere rque fubftulerit 1 coeiu ex priore triquetro.Tatu iterert fubcat ne radii an fuperueiat. Multot^ eadem magis inuefpertino occafu accidut.Hsec e fuperioru rtella^: ro.Difficilior reliqua^ * X ii. Ic a nuHo ance nos reddita. Catholica fyderu erratium . (Sr xvii. Riinu igitur dicatur eu fine diucrfx ftellxcur Veneris flella nuq Idgfus.xlvi.patti bus.MercuiF.xx.a foleabfccdat.SKpecitra eas ad folerccipfocec.Cdueifas habet Kp 'utr^abridasiutiffarolcnts.-ratuq? circulis earu fub terra c: qtufupernc pdida ?^m3ndn6po(Tuncabeffeamp!ius:quoniacuruaturaabfiduibinon habet longitudinem > maiore.Frgo utrxqi fimilirarioneadmoduftatuutabfidufuarumargines.aclparialongi tudinis latitudinu cuagatione petant. At eni cur no femper adxivi.&: ad partes.xx.pcruei untr imo uero.Sed ratio canonica fallit. Naq? apparet abii idasquocpcagi mouen : q, nunq tranfcac rolcdcaqtcuinpartespfieius jcidere margiefalterutro latere: cu &ftellx ad lon<* gifiima fua kerualla peruemre itelligituncucitra fuere magines totide partibus: Si ipfe ocius redire crcdutuncu illa fcper urricp extrcmitasfuma$.Hinc Si ratio niotuu coucrfa i ^ teIligicur.Superiores.n.celerime ferutur i occafu uefperrino:hx tar d i flimx.l lix a terra ai T tiflime abfunt:cu cardiffime mauetur.bx cu ocidime. Quia ficut in illis ppinquitas. cetri acceleracuta i iis extremitas circulidlleabexortu matutino minuere celeritate icipiutihx uero augere.lllx retro curfu agunt a ftationc matutina ufq; ad uefpertina. Veneris a ue a ^ ’ r 'fpertina ufq? ad niafutina. icipic au t ab exortu matutino latitudine fcandere. A Itit udinem nero aefolem ifequia datione matutina ocidima i occafu matutino Si altifllma. Digredi ance laticudinemiocuq? minuere ab exortu matutino retro quidem ireTimulep altitudine digredi a ftatioc ucfpertiria.Mercurii rurfus della utroq? mo fcandereab exortu matutio digredi uero Iatitudle.a uefpemoiofecutoqp folead.xv.partiu lteruajumcdfiftic: quadri duoppe imobilis. Mox ab altitudinedefcedinretroq? graditura|> occafu uefpertio uft? ad exortu macutinu.Tantuq? haec Si luna tonde diebus quoofubire defeendunt. Veneris qndecies &plurib9fubic:rurfus Saturni Si louis duplicato digrcdiunt.Martis etiam qua druplicaco. Tanta e naturx uarietas.Sed ratio euides.Nam qux I uaporc folisnituntur cr defecdunc eg^re.Multa pmi a-nplius circa hxc podunt fectcca naturae legefq? : qbus ipfa 7 feruianexepli gratia.ln martis fydere cuius eft maxie inobferuabilis curfus nunqua id iia C^P‘xSvt i v» none facereilouis fydere triquetro raro ad modu.lx.partibus difcreto.Quinumerus fexa guilasmudi edicit formas.Ncc exortus niii i duobus fignis cantu cacn a c u r n i fydus Si martis cum plurimu die r bus.clxx.louis.xxxvi.autf cum mininiu denis percradis diebus. Veneris.lxxix.aut cum mt i»ii«uiu.lii.mercurii.xiii.aut|cumplurimum.xyii. /llQus ratio colores eorum mutet. f/Ca. XVIII. ^Olores ratio altitudinum tempctacTiquidem efrum fimilitudinem trahunf.i qua — . _ ^ V Irum aera uencre fubeundo:tingitqs appropinquante^ utralibet alieni meatus culus Frigidiorin pallore. Ardentior in ruborem.VentoiTusin honore.Sol atq? eabfidumexcremx^xorbitxaterraanobfcuritateiSuusquidcmcuicfcolorcd — Saturno candidus.loui clar. us.Marti igncus.Lucifero candes. Vefperi refulgens. Mercu rioradians.Lunxblandus.Solicu firiturardenspoftea radians.Hiscaufis connexo uifu fiieaiuai quae ccelo continentur. Naqp modo multitudo conferta vi circa dimidios orbes Iunx placida node leniter illuftrante eas. Modo raritas ut fugiflfe miremur plenilunioab fcondent::aut cum folis fupra ue di&arum radii uifus perflringentenoftros.Et ipfa aute . luna ingruentium folis radiorum haud dubie differentias fentic hebetante extera ifkxos mundi conuexitace eosrprcterqua ubi redi angulorqcopejrunt idusdtaq: in quadrato CoV^j^.C" V lisdiuidua eftn triquetro femi ambitur orbe.-impletur aut in aduerfo:rurfuf<^ minues caf " r' ^dem effigie^pibus edit inceruallis fimili ratione qua fupra folc triafydcra. jUSolis mocus Si dierum in aequalitatis ratio. X VIII1 . Ol aut ipfe quattuor differetias habet bisxquata nod^ diriaicrno Si autono; ifc tru incidens terrx odauisin ptibus arictis ac librae. bis permutans fpatfisin .nrdu ^ r diei bruma odauai ptecapricorni.Nodis i uero folftiuo tondei ptibuscancri/iS^ a i i i i />/pfrr . icrti.tnt i0 Vatliht ■i ytljagyra* r* « t-v L^i-rr+1 tXU */’->•» **+*#> “B—i 3 aln ntinn J }r'J* h 15 TK ^%rz€> erant illa raritate limore.Occulta aute eorum efTe ratione: ideoqp no fic ut exortus fu pra^ I ... , ... . . .... — (}€k. didos defe&ufq? di multa alia nofei- 4jDe flamina caeli. $ G>i >fh* fjLTKER. Emun£& ftelle cu fole totis dietr : pleruqj Si circa folis orbeceu fpe corona Si uer frcoloris circuli.Quaiiter augufto Oefajejn prima iuueta urbe intras poft obitu atris ad nome ingens capti ie ndum. fiDe coionis celcftibus. ffCa. XXIX. ifluc esede corone circa luna 6 i circa nobilia aftracaeloquoqi inhserctia.Cicca fo* m arcus apparuit.L.Opimio.iii.Qu.fabio.ii,confiorbij§X.pomo.M. Ac ilio. , c r. De circulis repentinis. ijCa, XXX. Cljllrculus rubri coioris.L.lulio.p.rudlb conf.fiunt prodigiofi K longiores folis de/ " B fedus qualis octfc didatore. Csefare &anconiano bellottotius pene anni pallore continuo, mplures foles. tfCa. aXXI. T rurfus plures foles cernuntur: nec fupra ipfum nec infra fe : fed ex oblicp nun§ . juxta nec cdtra terramee no&u fed aut oriente aut occidente.Semel in meridie c o* ' fpefii in bofphoro |>ducur:qa mat+rutino tpedurauerut in occafum.Trinos foles antiqui ftepius uiderc.SicucSp.poftumioQ.Minutio.Q.Martio.M.portio.M.Antonio.p.Do lobeiia &.M.Lcpido Lplanco cdfi&: noftra aetas uidit Diuo Claudio principe: confulatu eius.CornelioOrfuocolIega.piurcsfiiuul quaeres uifiadhoczeuinunq produutur, 0 i plures IuHjE. m* |fCa. XXXII. Vnx queqp trinae: ut Cn,Domitio.C.F.L.Annio conf. apparuere: quos pleriqj ap/ ^pellauerunt foles nedurnos. Dieruluxnode. (j Ca< XXXIII* Vmen de cailo no&u uifum cft.CCecilio.Cn.papm© cof.& faspe alias ut diei fpe q&u lucerer. I) Clypci ardentes. r 41 Ca. XXX1III. Lyppeus ardens ab occafu ad oitum fmtillas tranfcumt folis 'occafum.L. Valerio. Cn.Mariocon. 4[OBentumcseli. tlCa. XXXV. ntilla e ftdla caderc:& augeri terras appropinquantc:acpoft| inlune magnitudi/ .. j!!nemfadafitil!uxi(Te ceu nubilo difc.Dcin cu in caduferecipereHampadem fa&a fiemel unq prodicur.Qn.C&auio.C.Scribonio conf.yidithoclicinius Scillanus p cu comitatu fuo. (j Dedifcurfu ftellarum. 4}C a. XXXVI. Jeri uidetur Si difeurfus ftellaru. nunq temere ut no ex ea parte tr^es uenti (foria* • •** * idesj ,tur;& ex iis tuc pcellae in mari rcrrif^^TDe ftejlis caftoribus. 41 Ca. XXXVII. di in nod urnis milstu uigiliisihasrcre pilis pro ual!ofulgurueffigjies:eae &atenis i, ^-^nauigltiu aliifqj nauiu partib9ceu uocatn quoda fono inhliut ut uolucres fedem ,Siede mutares. Graues cu foiicarise uener£:mergecefqj nauigia:& fi in carinae ima decide rintcxuretes.Geminaeaut falurarcs&pfperi curfuspnunciae quaru aduetu fugati dira ii/ lam ac minace appellataqi Helena ferut.ht ob id Polluci Si. canori id n$mc afTignat: eofqi in mari deos inuocant.Hoim quoqp capita uefpertinishoris magno praeftgio circufulger. Qia incerta rone& in narurs maidfate abdita. 4! Ce aere. 41 Ca. XXXVIII. r^.Adenus de mudoipfofyderibufcp.Nuc reliquacseli memorabnia.Naqj Si hoc ce/ IfilW - " - - . . «i- §k bt h 1 Ium appeilauere maiores:quod alio noie aera.-oc quod inani fimile oitalehuc fpiri -qlruf u n a ijl n fr a luna h?ec fcdes:multci^ inferior.Vt aiaduerro ppcmoducoftarerin* ^ • finitu extuperfore natura aeris Si terreni halitus mifces utraqp forte confundit.Hic nubi-* la tonitrua Si alia fuImina.Hinc gradines:6i pruinae: imbies:procellae:turbines. Hinc pluri ma moitaliu mala:&: reru naturae pugna fecu.Terrena ineselu cedentia deprimitfyder-um uis.Eadeq» quae fpote no fubeat ad fe trahut Decidut ibres.Nebulse fubeut.Siccantur am nes.Ruuc gradines.Torret radii:& terra in mediu undiqi Ipellut.Iide infradi refiliunt: 6: quae potuere auferutfecu.Vapor ex alto cadit: rurfumc^inalturedit.ucntiingruut fanes ' iidcqj cu rapina remeat.Tot aialiu hauftus fpiritu trahit. At ille cotranitit.Tellufqi ut u ,ani caelo fpiritu infundit.Sic ultro citro comeante natura uttormeto aliquo mudicelerita te difeordia accendannec fta re dugnae licet: fed affidue rapta co^ioluitur. Et circa terraim mcnfo icru caufas globo tendit: fubinde per nubes caelu aliud obtexent uetorum hoc re<* ; gnudtaqp prarcipua eopt natura ibi:& ferme reliquas coplexa caufas:quonia Si touitruum &: fulminu iadus horu uiolentise plcriq» alTignant. Quin Si ideo Iapidibus pluere intcriti* ' quod uentofmcra£ti64mulcafimiliter.QuamobrcmplurafimuIdicendafunt. ijDeKnatistempeftatibus. 4) Ca* XXXIX. pmpeft?tu rerucp quafda Eatas efTe caufas:quafda uero fortuitas : aut adhuc ronis * l/llll^l|n copsrte manifeftu cft. Quis cm xftates & byemes quasq? in teporib?annuawce CfUClfi fur: tejlpirtf intelhgunt fyderu motu fieri dubitettErgo ut folis natura tcperado mtelligitur anno; fic reliquoru quoqjfyderii propria eftquibufqj uis&ad fua cuicp natura ferrilis alia funt in liquore foluti humoris fcecunda alia concreti in pruiasraur coacti in niues:aut glaciati in " grandines.Aliafiatus t»fs:alia uaporis; Alia roris:alia rigoris Nec uero hac tata debe texi>M,”J?MA' Itimari quatacernucubcu effb eorum nullu minus luna tam imefe altitudinis ro declaret Igitui in fuoqusqj motu natura (uaexercct/quodmanifcftu Saturni maxime tranfitus hymbribus faciut. Nec mcariu mo fyderu haec uis elEfed mulcoru etia adhcieriu caslo,: q^io liens erratiu acceffu ipulfa auteoie&u radiorum i extimulara funt/qualiter in fuculis ftliti > #c. quinunq eo acceffere ueriusnofcatqindigenaru fcictia.Nucueropace ta fefta: ta gaude he pro uctu reru artiuq? principe olno nihil adifei nouainquifttioneumo ne ueteru quide finuetaperdifci.No erat maiora pmia in multos diipprfa foitunas magnitudine^ ifta plu«* ' • /res fine pramiio aliotqui ppftcros iuuadi eruerut.Naq? mores hominu fenucre no frudus Et Imefa multitudo aptu qiiocuq} eft mare hofpitalicp iittoru olum a/puifu nauigat:fed lu eri no fcictis gra.Nec reputat caecames etfa tantu auaritias inteta id ipfum fcictia pofle tu f tjs fieri.Quapropter fer upuloTmsJ inflituto fore affis coucniat operi-.tradabo uentos tot -milia mitigantium cernens. IfVejntoiiitn genera. (j Ca. XLIX. quattuor oino feruaje per tonde mudi partes.lo nec Homer^plures nolae cjfl mli H^beri mox iudicatu fecuta aetas odo addiditrone nimis fubtili Si cofciflalproxi^ «oMKlfitiis Iter utraqj media placuit ad breuenumeruadditis.iiii.fur ergoAbi|ii in.iiii.c2£/ Jim X3 0otf>ti0 'nlfdan4~^ 'P-afp>li jJu e i to vvt tpUaty >rx\1eni>fli ■jlOeSo— tm nli <- %<&/! rh- s7/l xl.quos echefias uocac.Moilire eos credicTolis uapor geminatus ardore fyderis. Nec y en 'C"'» ft-kc-p toru ulli magis ftati funt.poft hos rurfus auftri frequetes ufqj ad fydus arduriV j exoric’. xi.dieb9ancc seqnodiuaucuni.Cu hoccorus inciplt:corusautunat.Hiiic eil cotrarius uul . \X tumus.poft id asqnodiu diebus fere.iiii.6C«xl.uergiliaru occafus hyme incohac. Quod tps rf .. , inrertioidus nouebris incidere cofueuit.hoc eft aquilonis hybernumu i tuqjxftiuo illi dif ’r| frmilis.cuius ex aduerfo eft africus. Ante bruma aute fepte diebus totideqj poftea fternitma Ah'xyP p rehalcyoriu" 'fcecur^:6d inde nome ii dies traxere.Reliquu tepus hyemac.Nec tame feuitia •• tepeftacu cocludic mare.piratae primu coegere mortis piculo in mortem ruere: 6i hyberna experiri maria.Nuc idc auaritia cogit.Vencoru eriafrigidiffimi fune quos a feptetrione di ximus fpirare. Vicinus bis chorus.li.5C reliquos copefcut:5£ nubes abigunt.Humidi aufter africus^pcipueaufter icalise narrac di in potocsecia in fe trahere nubes.Sfati corus 6i uul Siis1’ turnus pterq definetes.Niuales aqlo 5i fepcecrio:gradinesfeptetrio iportat di corus seftuo fus aufter: tepidi uulturnus di fauonius.ldc fubfolano ficciores:8£ in totu oes a fepeetrio^ ne di occidere ficciorcs:qua meridie di oriete:Sal uberrimus apt ofum aqlo. Noxius aufter &i Inagis ficcus fortaftTis; quia h umidus frigidior eftuuinusexurizeed fpirare credutur ani maces.Ethefias nodu definut flare:& a tertia diei hora oriutur.inhifpania di afiaab oriece flatus eft: eoru. in poto ab aquilone: reliqs in partibus a meridie.Spirac aute di. a bruma qui uocatur ornithiasffed leniores di paucis diebus.pmutant di duo natura cu ficu Aufter afrt 7 caeferenus. Aqlo nubilus. Oes ueti uicibTuis fpirat maiore ex parte.aut ut cotrarius defi/ , nenti icipiat cu pxime cadetibus.Surguc a leuo latere in dextru utfol ambiut.De rone eoi ru meftrua quarta maxime luna decernit.Iifde aut uetis in cotrariu na uiga£ piatis pedib* ' ut n|du pleruq* aduerfa uelapScurrat. Auftro maiores fludus edutur q aqlone: qm illae I fernusex imo maris fpirat hic fumo.Ioqj poft auftros noxiipeipue terremotus.Nodu au^ fteranterdiu aqlo uehemetipr-Et ab ortu flares diuturniores funt ab occafu flatibus fepte triones Ipari fere definut numero.Quae obfaruacio etia in aliis multis reru naturae parcib9 rualet:Mares itaqt exiftimatur ipares numeri.Sol di auget Sicoprimitflatu^ Auget exorics occidefqj.Coprimit meridianus aeftiuis tpibus.ltaqp medio diei aut nodisplerucp fopinn/ tur:qa aut nimio frigore aut asftu foluun^ Et hymbribus ueti fopiutur. Expetatur autem maxime unde nubes difcujpe adaperuere cadu.Omm quide fi libeat obferuare minimos ambitus redire eafde uices quadrienio exado.Eudoxus putat no uecoru modo ueru di re ’""r (xfhefwpy «f 'i .; liquaru tcpeftatumagna ex parce.Et eftprincipiu luftri eiusfemp i ter calari anno canicu / ortu.De generibus uetis haec fCa. L. _ _ _ _ m. De repentinis flatibus. >U" Vncde repetinis flacibf qui exhalare terra ut didu eft coorti rurfufqj deiedi interi J obduda nubiu cute tnultiformes exiftut;uagi qppe di ru£tes torretiu mo ut aliq^ ; yrrei I 1 _ _ _ 1 _ _ _ oj c. . 1 ^ _ _ 1 „ ^ - _ t j • r 'tm. IjalanKilot: - - 1 -n v tlonov'l_ rx-rf/ir' ste®pBER.i ' X TuX >' ^ 43^"/- autem hicmeado diftata turbine quo ftridor a fragore Procella latitudine ab utroqj difif” cttIU U*** eji &a nube uerius qua ruptafFiFSC caligo belue fimilis nube dira nauigacibus. Vocatur di co tXtGT+p^ pK luna cu fpiflfatus humor rigenfqj iple fe fuftinec-Ex eode genere di in longa i tmbesaq ua trahit. IjQuiEus m terris fulmina non cadant. |[Ca. Irrrltt ni ueluti fjftula , _ LI1. Verne di sftate rara i ulmina cotrariis dccaufisrquonia hyeme defatus aer. nubium crafliore corio fpiffatunoifq? terraru exalatio riges hac gelida:quicqd accipit ignei __ ^uaporis extinguit.Qua^ ratio imunefcyti u mitiore hyeme di a flate nymbofademper quodamodo uernat uel autunat. Italiae quocp g tibus iis quae a (cprctrione defeendunt ad teporem: qualis eft urbis campanise tractus iu x*r' sa hyeme di aeflacr fulgurat: qu od non in alio fi tu.”" $1 Fulgurum genciadi miracula. _ {]Ca LI1I. \rrnt1! JoVlminu iploru plura genera tradutur. Quaeficca ueniunt noadurutifed diflipanc4&>' -Qua; humida no urut:fed infufeat, T ertiu eft quod claru uocent miirifiese maxie •M yOVZ, „v ^inature:quo dolia exauriutur intadis opcrimctismulloq? alio ueftsgio relido. A u^ ^ ^sj&argentu liquatur intustfacculis ipfis nullo modoambuftis:ac ne cofufo quide «t0 a! *' figno casrise.Martia princeps remanem ida grauida partu exalato ipfa citra ullum aliud c^rzz comodum uixit.In catilimanis prodisiiVpopeiano ex munieipio,fyi^Herenius'decurio fe ; reno die fulmine idus eft. De obferuatiombus. € Ca. Ulli. mt rf*™) - pl"*c a-ir Hufcoru littera noue deos emittere fulmina exiftimat:eaqp eiTe.xi.generu.Iouem 1 JL^enim trina iaculari.Romani duo trii ex iis feruauerc;diurna attribuentes iouimo/ VZZ.l durna Sumano.Rariora fane cadc de caufa frigidiorisesdi herruria rupere a terra quoqj arbitrat unquam infera appellat/ brumali rpe fada fama maxime & exccrabilia: cum fine oia quas terrena exiftimatno illa generaliamec a fyderibus uenictia:fed ex proxima atq? turbis diore natura.Argumetu euiaens eft q> oia a fuperiore c^lo decidenda obliquos habeant « sdus:hsec autem quse uocatur terrena redos.Sed quia ex propliore maceria cadut io cre/ duntur eterraeaexire:quonia ex repulfu nulla ueft^a edat:cu fitilla ratio no inferni idus fcd aduerfi.Saturni ea a fyderc gficifci fubtilirerifta cofedati putar.ficut^efmatia a Mar^ tis- Quali ter cu uuHciriii oppidu thufcoru opiilentiftiiiiu totu concrematum eft fulmine/ PVocat 8C familiaria in tota uua fatidicarqux prima fiunt familia fua cuicp indepto. tTsterfl exiftimant no ultra dece annos portedere priuata:prasterq haec quse matrimonio primo fa^ cisc daaucnatali die.publica no ultra.xxx.annu:pr2terqin dedudione oppidorum. , c 4}De*fulminibus euocandis. ^ 4}^* LV.. J^K(|Xtat annaliu memoria facris quibufda 8i pcationibus uel cogi fulmina uel impe#* .1 JLjlprari.' Vetus fama eft hetr uria: impetratu uulfin^s di urbe 5 i agris depopulatis:fube JVjW'bnte moftro quod uocauere Olta:euocatu &|porfena fuo rege di ante eum a Nu^ /Jma faepius hoc faditatu in primo annaliu fuoru trajdit.L.pifo grauis audor. Quod imita ' tu paru rite.T ullu Hoftiliu idu fulmine.Lucofi^ di aras di facra habemus-.it^ ftatores 6C tonares di feretrios eliciu quoqj accepimus io ug. Varia in hoc uitx fententia di pro cuiufli ^ bet aio. Imperari naturse audacis eft crederemec minus habetis benefiriis abrogare uiresa u quado in fulguru quocp inteipi Statione eo profecit fcientia:ut uentura alio finito jdiep* cinat:& an pereptura fint fatu : aut apertura potius alia fa^laqux lateant: in numerajibui f l in utrosq publicis priuadfcq expenmetts.Quaobre fint ifta(ut reru naturae libuit)aliiscefa aliis dubia aliis probataraliis dananda. Nos caetera quae funt in fuimemorabilia no omitte t Cj- t: i*™”*# mus. LVL 4 M {[Catholica fulgurum. * iJCa, Vfgetru prius cerni q ronitru audiricu fimul fiantemp eft. Necmiru quonia ..lu* Lu {onitu uelocior.Idumaute di foniru cogruVreita modulante natura.Sed fonitum :rj ' p [ profedi efte fulminismo illati:etiamnum fpiritu ociorem fulmine-ldeo quatipnus [ di afflari gpercutimcc quen| tangi qui prior uiderit 0qme:aut tonitrua audicrit.Le Z f)Q>cra cxiftfmacur.quonia leua parte r/udi ortus eff.Ncc ta aduetus fpedatur q reditfsjz^ZpJ^ fiue ab idu refiliat ignis:(iue opere confedo aut igne confumpto fpirirus remeet. In.xvi ^^^.^p^y^pariescaeluiii in eo refpedu diuifere tufci.prima eft a feptemtnonibus ad «equinodialem cur. • fi * fxl Irrrtr rrWs-f* o' £xortfi.Secudaadmerudie.Tertiaad£qno&ialeoccafum. Quarta optfnct quod reliquu eft ab occafuad feptclntriones. Has in quaternas iterudiuiferepartesrexqbus odo ab ex ortu finiftras: tonde e cotrario appellaueredextras.Exiis maxime dira qu£ per feptetrides occafum attingut.Itaq? per plurimu refert unde uencrint fulmina & quo coc ederit. Opti mu eft in exortiuas redire partes.Ideo cu a prima caeli parte ueuerinfr&in eandc cocc fieri t fuma foelicitas portedit.Qiiale fylle didatori oftentu datuaccipinr. Cxtepipfius mundi portide minus pfpa aut dira. Quaeda fulgura cnuciare no putat fasmec aucfire: pccrq fi bo ipitiindicentaut pareti. Magna qbferuatidis huPuanitastada iunonisxde romae dephefa efEScauro cdfule qui mox pricCps fuit.Nodu magis q inter diu fine tonitribus fulgurat. •' Vnu aial hoicm no fcmp extinguinczetera illicorbuc uidclicet natura tribucte honore : cu tot beluas uiribus prasftet.Gia cotrarids incubat parces. Homo mfi coucrtaf ui. percuiTus noexpirat.Supne idi cocipiut.Vigilasiduscdniuctibps oculisdoimics pacetibus reperiC Homine ita exanimatu cremari fas nd efbcodi terra religio tradidic.Nuliu animal nifi exa Bimatu fulmine accenditur.Vulnera fulminatoru frigidiora reliquo corpore funt. X / 4lQu^ non feriantur fulmine. f/Ca f ,lv, LVI1. jrfVX his quae terra gignuntur lauri frutice no icit.Ncc unq altius quincp pedibus de §^►1 iceniitin terrildeo pauidi altiores fpecus cutiiTimos putant:aut tabernacula pei*5 'iPAfllibus beluarum quas uitulos marinos appe!lant:quonia hoc folum animal ex ma / „,y,„ ^ ‘rinisnbnpercutiat:ficutnccedoIucribus aquilanmqua: ob hoc armiger huius tasli flingid Sf(inltalia inter terracinam & sedem foetoias turres bellicis temporibus defiere ficrhquia nd nulhe carum funt fulmine diruta;. V De pdigiofis pluuiis lade& fanguiecarne ferro lana Iaterib codis. |](Ta. LVI1I. I; Rseter hjec iferiore cxlo relatu in monumeta eft Iad«e 6C fanguine pluuiffe.M. A& fft jilcilio.C.porcjo cdf.Ec fsepe alias carne.ficut.L.VoIunio Seruio Sulpicio conf. Exqs a nopputruiffe q> no diripuiffentaues.Ite fero in lucanisanno ante q.M.Craa parthis in «ereptus efboefq? cu eolucani milites: quorum magnus numerusin exercitu erat. Effigies quae pluerat fpogiaru fere fimilis fuit. Aurufpices caueda prxmonuerut fupna uuInera.L/ aute paulo C.Mar.conCIana pluuit circa caftellu carifTanu: iuxta q? poft annu.T. /\nnius Milo occifus eft.Eode caufam dicente lateribus codis pluuiiTein dtisanniada relatu eft. (\ De crepitu armoru & tubaru de cado audito. I/Ca- LIX. Rmoru crepitus 8£ tubas fonicus auditos e cado cimbncisjieljis.accepimus.crebro/ fakXCiw me i rolorcy JU? f & prius Qt poftea-Tertio uero cdfulatu Marjtii a Mamertinis 6C tudertibus fpe^ /hnszr”*? jdata arma cadeftia ab ortu occafucg inter fe concurretia pulfi^j ab occafu erant.Ipfum ar fidere eselum minituemiru eft.Ec faepius uifum maiore ui ignis nubibus correofcis. ^ ^ I) De lapidibus e cxlo cadentibus. rfjTTa. LX. ^Elebratgrxci Anazagoraclasomeniuolipiadisfeptuageiimeodauefecudoanno 'praedixiffc caeleftiu litteram fcietia qbus diebusdaxu cafuru effet e fole. idcj; fadu 'M Anazagore.foluiqj cdledffi&cdfundi oia fiautipfefol Iapis efte:aut unq lapide in eo fuiftccredatur Decide xe tame crebro non erit dubium.In abidi gymmafio ex ea caufa colitur hodieq? modicus q dam:fcd que in medio terraru cafuru.itAna2agoras:pdixi(Te narraf.Colif 8L Caftandriae: 9 potidea uocitata eft ob id dedudta.Ego ipfe uidi in.uocotidru agro pauloante delatum. . (QUe arcu cadefti. __ 4)CaT t.LXL u|j|MTT:Rcus uoamus extra miraculu frequetes:8i extra oftctu.Na nec pluuiosquddauc ^ercBps ^1CS c“ portcddc.Magnifeftu eft radiu folis lrnirTum cauas nubi repul r / £c ie in fole refringi:coloru^ uarietate mixtura nubiu aeris igniuc^ fieri. Certe W --^-iaaaeiri - 0 - - rT- - 0 — Y - - / nifi fole aduerfo no ftucmec unq nifi dimidia circuli forma necnodu. Quauis ariftoteles / probat aliquadouifum:quod tame fatef ide nonifitrigefimaluna pofte. Fiiitauthyeme maxime ab ^eqnodio autunali die decrefcente.Quo r urfus crefcete ab a:qnodio uerno nd exiftutmec circa folftitiu IogiiTimis diebus:bruma uero hoc eft breuiffimis diebusifreque ter.Ide fublimes humili fole:humilefqj fublimi.Si minores occidente ucl oriente: fed in Ia ®tudine dtffufumeridise exiles: ueiu ambitus maioris.Aeftate uero p meridie nd cernunt .'f t%l <***++ p • n* infuynM hx yyo^nx t? <1 lijcxrrrf-A f^irxyit J -?3$L4fe ^LIBfeR. poft autumni aequinodium quacunqjhoia.Nec unq plures hmul «J duo. Cetera ciufdenj naturas non multis_dubia efle uidco. - - 4(pegrandine:niuepruina:nebularore. ^jfjCa. LXII. @iRandinccoglaciato hymbrae gigni:8£ niuem eodem humore mollius coa&oprui* nam autem ex rore gelido.Per hyeme niues cadere non grandines ipfafq? grandi/ mes inter diu faspius q nodu: & multo celerius refolui q niues. Nebula nec seftatc nec maximo frigore exiftere.Rores neq3 gelumeq? ardoribus: neqj uentis : nec nifi ferena ^lode.Gelando liquorem minui folutaqj glacie non eundem inuemrimodum. ” 4Jpe nubium ymaginibus. |]C3. LXI1I# rietates coloru figurarumq? in nubibus cerni prout admixtus ignis fuperet aut neatur. |TDe proprietatibus caeli in locis. . .. LXI1II. "TY?) Reter ea quafda pprietates cadi quibuldam locis efle-Rolcibs assate afncas nodes K- * in italia locris & lacu uelino nullo no dic apparere arquus. Rhodi & fyracufis nun \ qtanta nubila obduci.ut non aliqua horafol cernatui.qualia aptius fuis referent^ in locis» \ Hsc fint dida de aere. ||_De natura terise. (C a. ' LXV*^ , fel^quitur terra cui upi reru naturae partiu eximia propter merita cognomen indidi / 1 %|«|nus materne ueneration is.Sic hominum illa ut cadu dei : q nos nafcentes excipit; f L ^pWlinatos alit femelqj editos fuftinec femper:nouiffime coplcxe gremio ia a reliqua na^^^r ura abdicatosuu maxime ut mater operiesmullo magis facramcnto q quo nos quoq? J&/ferV: eros facit:ctia monumeta ac titulos geresmomeqj progas noftru:& memoria extedes coit tra breuitatcaeui.Cuiusnumc ultimu ia non uUJs i precam ur irafei graue : tanq nefeiamus * «•“ £,|ce(pe f0ia:qUas nunq irafcaf’ hoi.Aque fubeut in ibres:rigefcut in gradines: tumefeut i fiuduspeipitatur in torretes.Aer defat nubibus:furit pcellis.At basc benigna mitis.indul J gens;ufufqjmbrcaIiufempancilla:quaecoadageneret.quefp6te fundit: quos odores fa/ *r porefep^quos f uccos.^quos adus^quos coloresrq bona lide creditu reddit foenus:q noftri caufa alit.peftifera eni animatiauitali fpiritu habete culpanecelTe eft illi feminata excipe / re & genita fuftinere.Sed in malis generanti noxa eft.llla ferpete homie pculTo no recipit amplius.penafqj eti&inertiu noie exigit.llla medicas fundit hasrbas:& femp hoi parturit. Quf& uenena noftri miferiainftituine credi potefhne in tedio uitas-dirae tamis mors ter** tx meritis alienifiima lenta nos cofumerct tabe.ne laceru corjpus abrupta difpergerent ne Jaquei torqueret poena ppofteradndufo fpiritucui querere/exitusmein profundo queft ta morte fepultura fabulo fieret.ne ferri cruciatus fcinderet corpus.lta eft Piiferta genu»* — j irid.cuius facillimohauftuallibatb corpore &cu toto fanguine extingueremur nullo Ja* bore fitietibus fimifes.Quc^aliter defundos no uolucres no feras attingeret terreqj ferua *?j letur qui fibi ipfe periffet.Et utueru fateamur terra nobis maloru remediu genumnos iif lud uite fecimus uenenum. Nos eni & ferro quo carere no ^ofTumus fimilimodo utimut Nec tamen quereremur merito.etia fi maleficiicaufa attuliffet.Aduerfus una quippe na^> "turae parce ingrati fumus:qpafi quae noad delicias quafq? no ad contumelias feruiat hornis • ni in mariaiacitur ut freta amittamus:eruditer aqs fcrro:ligno:igne : lapide fruge : pibus cruciaf hoiismiultoqj plus ut deliciis qut alimetis noftris famuletur illa tamen quae fuma " patiadate? extrema cute tollerabilia uideatur.penetramus in uifceraauri argentic^ ueas^ & aeris ac plubi metalla fodietes.Gemas etia&: quofda paruulos quaerimus lapides feropu 'rati ^ f businpfunduadis.Vifcera eius extrahimus: ut digicogeftefgemaq petimus. Quot mag¬ nus atterutur ut unus niteat articulus. Si ulli edent inferi ia pfedo illos auaritias arqp lu^ ^vv«'r rvxiiti V!f2s xur,as cuniculi refodiflTent.Et miramur fi eade ad noxa genuit aliq.Feraeeni credo ctiftodi untilla:arcentq^facrilegasmanus. None inter ferpetes fodimus. Et uenas auri tradamus cu ueneni radicibus.placatiore tame dea utimur ob hoc:$ oes hiopulentie exitus ad fcele ;amus u>(epultisonibus tegimus» ucit.&fceleraquoc^ mortaliu oc^ q> naturam eiusignoramus. 4j Ue forma terrse. r. 41 Ca. LXVL St aut figura pma de qua cofenfns iudicat.Ob(ecerte dicimus terrae globu : quem uerticibus includi fatemur.Neqp eni abfoluti orbis eft forma in tanta montium ex celfitate tanta camporu planitie:fed cuius amplexus fi eunda linearu coprebendatur anv» «sn bitu.figura abfoluti orbis efficiatid quod ipfa r erum naturae cogit ratio: no eifcleni caufis quas attulimus in celo.Naqj in illo caua in fe couexitas uergit:& cardinifiiohoc efl terre undiqj incubit.Hec ut folida atep conferta affurgit intumefeenti fimilis.extraqj protendi tur .Mundus in centrum uergit At terra exit a centro.inmenfum eius globum in forma orbis aflidua circa eam mundi uolubilitate cogente . _ _ ^ IjDe Antipodibus an fint. |[Ca. LXVII. m Ngens hic pugna litteraru:cotraq? uulgi opinionem circunfundi terras hemines undiqscouerfifq? inter fe pedibus flare: di. eundis fimilem efle casIi uertice:ac fim i* li modo ex qcucp parte mediacalcariiillo queretecur no decidat cotra fiti: tanq r.6 & ratio praeflro fit ut nos no decidere miremur illi/Tnteruemt fententia quis idocili pba*» ^'bilis turbseinequah globo:6i fi fit figura pinas nucis nihilominus terram undiq* icoIi.Scd quid hoc refert alio miraculo ex oriente.pendere ipfos ac no cadere nobifeum ceu fpirtf9 ,uismundo praefertiminclufi dubium fit:an poffit cadere natura repugnante & quo cadat «megante .Nam ficut ignium fedesnon eftnifi in ignibus.aquarum nifiin aquis.fpiritus ni fi in fpiritiuita terne arcentibus cunelis nifi in fe locus non eft Globum tame effici mirum • efr in tanta planitie maris camporum.Cui fententie adeft Dicaearchus mr inprimis erudi cus.rcgum cura permenfus montes.ex quibus altiflirnum prodidit pclidn.fvi.ee. 1. pafiuu ratione ppendiculi nullam efle eam portionem tmiuerfe rotunditatis colliges Mihi fcer* ^ ta h£c coiedatio uidetur.Haud ignoro quofdam alpiu uertices logo tradunec breuiqre iceS»*£ quinquagintamilibuspafluuafTiirgerefSed multo maxime hacc pugna cfbfi coada in uer ticemaquaru quocp figuracredere cogatur. Atq? no aliud in rerum natura afpcdu maife De/tottmbimtc ojt ftfusfNaqj dependentes.ubiqj guttae paruis globantur orbibus. Et pulueri illatsfrondiu qflanugini Ipofite jabfoluta rotunditate cernunturfEtTh poculis repletis media maxie tu mes.Qua ppfubtilitate humoris moilitiaq? in ferefidenteroe facilius q uifu deprehedun tLirJdqj et magis miru \ poculis repletis addito huore minio circufiuere qd fupfir.Ccntra euenire poderibus additis ad uicenos (Sepe denarios.f.qa itus recepta liquore i uertice at tolat.ut cumulo eminete ffufa dilabaturfEadeefl ca ppter qua e nauibus terra no cernatur e nauium malis confpicua.At procul recedente nauigio fi quid quod fulgeat religetur m mali cacumine:paulari defcedere uideatf:& poftremo occuitecuriDeniq? occeanus que fa^ temur ultimmqua na alia figura cohaereret: atq? non decideretmullo ultra margine inclu^ dcntefipfum id ad miraculum redirquo na imodo etia fi globetur extremu no decidat mas* re.Contra q> ut fint plana maria-& qua uidetur figura no; pofTe id accidere magno fui gau ”° dio magnacp gloria inuentores grasci docent fubtilita^te^eometrica.Namqp cum e fubli t mi in inferiora aquas ferantur:& fi^hasc natura earuconfe(Ta:necqfqua dubitet i lictore ul Sr lo accefTifTe eas.qua longiflime deuexitaspaffa fit.proculdubio apparere quo quid humi > fius fit propfius £ centro efle terree 'oefcg lineas quee emittantur cx eo ad proximas aqs bre &) uiores fieri qua quas ad extremu mare a primis aqs.Ergo totas omniqj ex parte aquas ucr^ gerein centruddeocg non decidere:quoniam i interiora nitantur.Quod qde&ira formaf -fe artifex natura credi debet: ut cu terra arida &frcca conflare per fe:ac fine huore non pof fet mecrurfus flare aqua nififuflinente terra mutuo aplexu iungerenturfhac frnus paden te illa uero pmieante tota intra extra fupra:uenis ut uinculisdifcurrentibus:atq? etia i fum - I tnisiugis erumpente.quo fpiritu afta& terras pondere expreflafiphonum modo emicat % qiu n o »uu-l|l;5t igitur intoto fuo globo tellis medio ambitu prascida circufiuo marimec argu^ '"S^Mi^lhientis hoc inueftigandum:fed iam experimentis cognitum v llTyehauigatione maris 6i fluminum. |JCa. ' LXV111L ^Gadibus colunifc^ Herculis Hifpanite Qi galliarum circuitu totus hodie nauigatf r flWLpcadensrSeptentrfonalis uero oceanus maiore ex parte nauigatus e aufpiciis.uk /vi Augu.germania claffecircunueftaad cibrorum promotoriu:& inde immenfo mari pro fpedo aut fama cognito’ ad fy thica plagam 6 £ huore nimio rigentia.piopterq»minime ue^ rifmiile eft illic maria deficere: ubi uis humoris fupet.luxta uero ab ortu ex idico niari fub eodem fyderepars tota uergensi cafpium mare pernauigata emacedonu annis Scleueho ;/‘r ' b ^ irlyu-e>J\,trc^t jlj! q* fiUBElt. atcp Antiocho regnantibus.qux fekuchida a .ccp antiochida ab ipfis appellari noluere, Cir. ca cafpium quoq; multa oceani litora expIorata:paruoq? brduiusqua totus hinc aut illinc feptemtrio eremigatus.Vt tame conie&urx locum fit quocp no rclinqua ingens argumen tu paludis mxoticx:fiueea illiusoceai finus e:uc multos aduerto credidiffdfiue angulto0 finu difcreti reflgnatio. Alio latere Gadium ab eode occidete magna pars meridiani Tinus ambitu mauritamxnauigaturhodie.Maiore quidem eius parte &orietis uidotix.Magni Alexandri iuftrauere ufq? in arabicum finum.ln quo res gerente.C.Cxfare Augmfilio fi ^ gnanauium ex Hifpaniefibus naufragiis ferunf agnita.Et Ha‘no Carthaginis potentia flo rente circunue&is a gadidus ad finem arabix nauigatione eam prodidit fcripto. Sicut ad extera europx nofcenda huffus eode tepore Himilco .praeterea Nepos Cornelius auctor e.Eudoxu quedam fua aetate cu Lath&ru regem fugeret arabico finu egreffu gades ufq? p / ue&u.Multoq? ante eu Coelius Antipater uidiffe (e quinauigaffet ex Hifpaia \ Aetiopia comertii gratia.Idem Nepos de feptemtrioali circuitu tradit.Qu.Metello Celeri.C.Afm «tanfin confuiatu coilegx fed tum gallix procofulfindos a rege fueuorum dono datos $ ex Tndia comertiicaufanauigantes tempeflatibuscffent in Germaniam abrepti.Sicmaria„ circunf ufa undiqj diuiduo globo parte orbis auferut nobismec ide huc nec hic illopuio/ ” tra<3:u.Qu2ec6tcplatioaptapetegend^mortaliuuanitatipofceteuidetur:uttotu hoc qc v quid eft m quolfingulis nihil fatis eft ceu fubie&um oculis quatum fit offendam]. 6*. c c {Rjux portio terrx habitetur. CCa. LXX. ' A i primum dimidio coputarimihi uidetur taqua nulla portio ipfi decedat oceano qui toto circumdatus medio & oes exteras fundens recipienfcp aquas:& quicquid,, L exit in nubes autfydera ipfa tot di. tantx magnitudinis pafcens: quo tandem am / W tl* ia jfH" tentu pitic~~ 5> mi •Vic6 pii ftrrtm . plirudinis fpatio terra creditur habitarijiproba di infinita debet effe tam uaftx mojlis pof . feffio i Adde quod ex reli&o fpatioplus abftuiit cxlum .Nam cum fint eius quinqi par * stes quas uocant Sonas infefto rigore &Xternoprxrniturgelu omne quicquid eft fu bie&um d uabus extremis utrincp circa ucrtices hunaquifrionumfeptem uocatur : eu i qui aduerfusilli auftrinus appellatur:perpetua caligo utrobicg di alieno molliorum rum^afpedu maligno? ad pruina tantum albicansdiux uero media terrarumque folis or r bitaeft.exufta flamis:& cremata comminus uapore torretur . Circa quam qux tantum in , ter exuftam di rigentes temperantur.hxqj ipfx interfe non per uix propter incendium f y derum:ita tres terrx partes abftuiit cxlum; oceani rapfaincerto e.Sed ac relida nobis una portio:baud fcio.an etiamin maiore damno fit.ldem fiquidem oceanus infufusun multos ut dicemus finus:adeo uicino accelTu interna maria allatratur centnm quindeci miilibus •palTuum Arabicusfinus diftet ab Aegyptio mari.Cafpius uero.ccclxxv.millibus a pontk^>r co.ldeni interfufus intrat per tot maria .-quibus Affricam Europam Afjanidifpartic quan tum terrarum occupet.Coimputetur etiam nunc menfura tot fluminum di tantarum palu dum . Addantur 5C lacus/ftagna iam data in cxlum 8C ardua afpedu queqj iuga iam filux uallefqj prxruptx di folitudines:ac mille caulis deferta detrahantur.Hxtot portiones ter£ic rX:immo uero utplures tradidere mundi peotu&necp.n.eft aliud terra in uniuerfo:hxc e l^Z’r materia glorix noflrx hxc fedcs.-hic honores gerimus: hic exercemus imperia:hic opes.cu pimus:hic tumultuatur’humanumgcnus:hic inftauramus bella etiam ciutlia.-mutuifep c2B dibus laxiorem fateimus terram:8i ut publicos furores gentium tranfearmhxc in qua conf minos pdiimus:furtocp uicini cefpitemTToftro folo afFodimus:ut qui latifTime rura iiief/ fcatus fuerit: ultrae^ famam exegerit accolas quota terrarum parte gaudeat: uel cu ad me*5 fura auarit^IUx propagauerit:qua tandem portionem eius defundus obtineat, ffMediam effe munduerram. <|Ca. LXXI. l Ediatu effe mundi totius^haud dubiis conflat terram argumentis: fed clariffime *■! xquinodii paribus horis.Nam mfi in medio effqxquales dies nodefep habere no Iqpoffe deprxhenderetW:6i dioptrx:qux ud maxime id confirmant eum xquino ' ifliali tempore ex eadem linea ortusmccafufq^ cernatur di folftitalis exortus per fua linea brumalis occdlifqi.-qux accidere nullo modo poffent.-nifi in centrojjta effer * •!De fyderum inxqualitate & de Edipfi. £t ubi ? 'jxeiCa. LXX1L 1 Res autem circuli fupradi&is Somsmiplexi inxqualitates temporum diftingue i Solflicialis a parte (igniferi exeelfiffmja nobis ad feptemtrionalem plagam uerfuf fe contra ad alium polum brumalis.Iteni nieclio ambitu Signifer^orbisincedens arquino&ia* iis.Relifiquoium quas miramur caufain ipfius terras figura eitjquam globo iimijem Si m ea aquamiifdem i telligitur argumentis. Sic enim fit baud dubiemt-nobis fipptemtiioaJis plagas fydera nunquam ocddant:contra meridianas nunqua oriantur.Rurfufqp hac ab il lis non cernacur attollente fe contra medios uifus terrarum globolfeptemtrioes no cernu t trogqditas Si confinis Aegyptus:nec canopum italia.# quam uocant bercnices crifije . |c? m jua fub Diuo Auguftocoguominauere Caefaris thrononunfignisibi ftella adecc$ manis* jCnL^ nopiis quartam fere"partem figni unius fu pra ter ^ fefto adurgens faftigio incuruatur:utc3nbpus quartam fere'partem figni unius fupra i U rt>* < -i' Ti 10 jbcfU >•> ram eminere Alexandri^ intuentibus uideatubeadema Rhodo terram quedamodo ipfa ftringerein ponto oilinio non cernatur ubi maxime fublimis fcptentrip^ Idem a Rhodo abfeonditur magifqj Alexjind r ise in Arabia Nouembri menfe prima uigilia occultus.Se* eunda fe odendicin merofe iblditio ucfperi paulifper apparet: paucifqj ante exortum ar * rduri diebusparitercumaiecernitur.Nauigantiumhxcmaximecurfus deprehendunt i aiia aduerfoa alia p^momarifubitoqj confpicuis atq^ut e freto emergentibus que \ anfra "clu pile latuere fyderibus.Neqj enimuit dixere aliqui)mundus hic polo excelfiore fe atto lit: ut undi~ - *•—* — -r 3 - ” - *- - J- — - L-r - • - duntur tex:fic in illam terre deuexitatem i/hoA’5‘*0 * : i,) ■frelv-ri&i 5 bi'{' ■ JmjS-StKwr j'{ v ~ Tdl Itv ibtt,. r,fj>llt ) igrei is que hic fa fuerant.quodRifiinfigurapileacciderenonpoflet.Idcoqj defedusfolisaclune uefp* tinos orientis incole no fentiunt.nec matutinos ad occafum habitantes: meridianos uero faspius. Nobili apud arabiam magni Alexandri ui&oria luna dcfecide nodis fecunda ho fi ra prodita efhEade^ in ficilia exoriensJSolis defe&um Vipfano& Fonteio conf.qui fuere ^ ance paucos annos fa&um pridie cha.maias campania hora diei inter fcptimam;& odauam fenfic.Corbulo dux inin armenia inter horam diei decimam Si undecimam prodidit uifu circuitu globi alia aliis detegente Si occultante.Quod fi plana elTet terra fimul omnia ap«* perent cundismodefq^ no fierent inequales necg aliis qua, in medio fitis paria duodeci ho rarum inter ualla cernerentur:que nuc no in omni parte fimili nipdo congruunt, . |[Que ratio diurne lucis in terris, t-Ca. , LXXIU# T Deo nec nox diefqj quis eadem toto orbfftmul ed oppofitu globi nodemaut alii *! a f > bitu dieafferente.Mukis hoc cognitumexpeiimentjsdn afrrea hifpaniaqj turiuni ^ , ■ 1 Hanibalis.In afia uero propter piraticos terrores fimili fpecularum prefidio excita » 'toVin quis prenunciatos ignes fexca hora diei accenfos fepe cdpertu ed:tertia nodis a ter go ultimis uifos.Eiufdem Alexandri curfor philonides ex dcyone ad clintinille Si ducen* ia fladia nouem diei cofecit horis Indeq? quauis decliui itinere tertia nodis hora, remefus eftfepius.Caufaq>euticumfoleiter erat;eundeqp remeans obuium contrario preuerte** bat occurfti.Qua de caufa ad occafum nauigantes quauis breuiflimo die uincut fpatia no durhe nauigauonis ut folem ipfum comitances. _ ^ c t, llundmica de eadem re Si horologio primo, tlC a, LXXIII1» [ii^Afaqj horofeopa no ubic^ eidem fune ufui trecentis dadiis aut longiflin^e etia qn abit- lycrtlc I gentis mutantibus remetumbris.Solisitacp umbiliciquem gnomonem appellant kfj^fliimbra in xgy pto meridiano tempore xquinodii die paulo plus qua dimidia gno* ,;cr*‘cy <7 ff,< i- yftovet at tne trpeM :±:TX&4 monis menfuram efficit.In urbe romanona pars gnomonis deeft uinbrcE.ln oppido anco** { na fupered quinta.xxx.In parte italiSE quse uenetia appellatur eifdem horis umbra gnomo niparfit, |[VBi Aquando nuite umbra?. LXXV^ 'Imili modo tradunt in fyeneoppido quod cd fupra alexandriamquinc^ milibus dadiorum folditii die medio nullam umbram iaci.puteucg eius experimenti gra ,/tia fadum totum illuminari.Ex quo apparere folem illi loco fupra ucrticcm ede: juod etiam in india fupra flumehyfpafin fieri tempore codem.Oneficritus fcripfit.Codat z- c$ in berenice urbe troglodytaru inde dadiis.iiii.milibusodingcntis.xx.eadem gente i ( ptolemadie oppido quod in margine rubri, maris ad primos elephantoru^i uenatuscoditu X ■p"8 X A;| ed.Hoc idem ante folditium quadrigenis"qiiihis diebus totideqj podea fieri: Si poft cos XXbXZJXM nonaginta dies in meridiem umbras iaci Rurfus in meroe infula qua: ed caput gecisacthi* opum quincp milibus dadiorum a fyene in amne nilo habitatur bis anno abfumi umbras : fole duodeuigefimam tauri partem Si qnartadecima leonis obtinente.In india gente orc^u b ii m (jLIBEib tnonseft mallus noie :iuxta quem umbras sdlate in auftrum hyeme adfeptetrionem iaria tur.Quindecitu tantum "/i n, 9"^, _j_„. _ . . aret feptetrioJn eademindia patalis celeberrimo v' 2portu fol dexter oritur.VmbrK in meridiemcaduntrSeptecrionem ibf Alexandro moran/ te annotatum prima tantu nodis parte afpici Oneficritus dux eius fcripfit.Quibus in io cis indias umbrae no fint feptetrionem no cofpici:& ea loca appellari afciamec horas dinu* tw imerariibi. fj\^bibisanno umbras&ubiincotrarium. 4jCa. ^LXXVI. ‘ — ^CJrpT in tota troglodytice umbras bis.xlii.diebusin anno Eratofthenes in cotrarium ladereprodidit. , — CVbilogiflrimusdies& ubi breuifiimus. tiCa. LXXV1I Ic fit ut uario lucis incremehto in meroe longiflimus dies.xii.horassequino&iales odo partes unius hora? colligat. Alexandiiae uero.xiiii.horas.Initalia xv.ln bri _ xv!ubi le flate lucida nodes'auhdubie reprotnittuntid:quod cogit ratio credif SoU ^ . jftitiahbus diebus:accedente fole propius uerticem mundiangufto lucis ambitu fubiedo terreK/cotinuos dies haberi fenis menfibusmoderq? e diuerfo ad brumam remoto. Quod TSh' fieri in infula ty!e pythias malfilienfis fcripfit:fex dierum nauigatione in feptemtrionem .abritaniadiftantc.Quidam ueroinnotna quas diflat a Camalduno britaniae oppido circi a ter ducentis milibus affirmant. Citem de horologio. tLCa. LXXVIII. fcijq&dMbrarum hanc rationem 8fquam uocant gnomonicem inuenit Anaximenes mil£ fius Anaximandri de quo diximus & Taletisdifcipulusiprimufqj horologiuqd jSPfcpj — (eMinortmU* h~<" Pnrrrpr-^1 cr* per b*cyn et-nort*”]' 9 ncjne K» %oreut- ^appcllant fciotericontlacedemone offendit , l^tiomododiesobferuentur. CCa, LXXIX-. y: pfum diem alii aliter obfcruauere.Babyllonirinter duos-olisexortus. Atheniefes inter duos occafus .Vmbri a meridie in meridie.Vulgus omne a luce ad tenebras media (Sacerdotes romani 8C qui die diffiniere ciuilc:item asgyptii & hipparchus a in media.Minora a uteinteruallaeffe lucis inter ortus foiis iuxta folflitia qua xqui* T*Jf . ' -mrt» U*r*t- ■a?-»*;ta*eQ fr<£- 7 i 7 tiBJw/.yw) t-nZ rx , ; ? np\ IrJ- itSafv; sreri:aduflif^ fimiles gigni-.barba & capillo uibrato no cft dubium.Et adfierla pia ga mundi atqj glatiali candida cute efiegentes flauis pmiflas crinibus.Trucej ue>; ( oli rigore has & illas mobilitates habentes.Ipforuc# crinium argumento iliis in fu / •pera fuccu reuocari natura uaporis.Hi^ in inferas partes depelli humore deciduo.Hicgra liesferastillicuariaseffigiesanimaliumpuenire&maximealitum&inmukas figuras gi gni uolucres.Corporum autem pceritatem utrobic#:illicignium nifmhic humoris almie • co.Mediouero terras falubrisutrin<$mixtura:fertilis ad omnes tra&ustmodicuscorporu habitus.magna 8i in colore temperics:Ritusmolles'-fenfus liquidos-. ingenia facunda £6«* tiufq? natura? capacia. lifdem imperia q uze nuqua extimefectibus fuerint: ficut ne ille qm>/ -/ dent his par uerinrauulfas ac pro Unitate naturas urgentis illasfollitarie ♦ * . c IjDe motu terras. ,v/v.s C^a. LXXXL ■qj/fv AbiToniorum placita motus terras hiatufep K castera oia ui fyderum exiftimanc fie || JbWri Sed illorum triu quibus fulmina affignant.Fieri aut ba?c nieantiu cu fole aut gruetiu: & maxie circa qdrata mudi.prseclara qusda ef Tb & i mortalis i eo(fi credi tmis)diuinitas phibetur Anaximadro milefio phyficoique ferut lacedemoniis prxdixifTe; ut urbem ac tjda cuflodirent.Inflare.n.motum terrs.Et tum urbs tota eorum corruit.Et taygeti montis magna ps ad formam puppis emines abrupra cladem infup eam ruina pref , fit.perhibetur & phcrecydis pytbagoras dodoris alia coied:atio:fed 6 L illa diuina . Hauftu •• aquK e puteo pr^fenfiiTe ac pnedixiffe ibi terr^ motum.Qus fi uerafunt quatu a deo ta^ dem uideri poliunt tales diflare du muant^Ethxcquidearbitrio cuiufs^ exiftimanda re/ linquantur. Ventos in caufa elfe no dubium reor.Ncq? em' unquaintremifcut : terras nifi fo piro mari.casloc^ adeo tranquillo ut uolatus auiu no pendeant fubtra&o orni fpiritu q ue hitmecunq nifi pofl uentoscoditos.f.i uenas&cauernas eius occulto affiatu.Neq? aliud : efl in terra tremor q in nube tonitruu.Nechiatus aliud :qua cu fulme erupit . inclufo fpiri tu ludante:6i ad libertatem exire nitete. t)De terra: hiatibus, f|Ca. LXaXII* * ^em fitotocorpore i pellatur refiftes.In taurorun peninfula I ciuitace parafino terra e qua fanatur omnia u ulnera. Ac circa afontroadis lapisnafcitunquo confumucur omnia cor ✓ pora:farcophagus uocatur.Duo funt montes iuxta fiumelndu:altcri natura e ut ferru om ne tencat:aiteri ut refpuat.ltaq? fi frntclauii calciameto udligia auelli in altero no poflferi altero fifti.Locris di crotone peffilentia nunquam fuilte nec ullo terremotu laboratum an notatum efl.In lycia uero femper a terremotu.xl.dies ferenos effe.ln agro harpauo frume tum fatu no nalcitur. Ad aras murias jnueniente di apud tufculanum.& in filua ciminia lo ca funt in quibus in terram depada noextrahuntur.ln cruflumino natu fanu ibi noxium: extra faIubre_eft.Ecde aquarum natura complura dida funt. — _ 3=-- ^ tlQua ratione aedus maris accedant recedant. ll.Ca. XClX. :d’aeftus maris accedere di reciproci are maxime mirum efl.pluribus quidem ffCo* r lis accidit. Verum caufa in foledunaque.Bis inter duos exortus lunae affluunt bif que remeant uicenis quaternifque femper horis.Et primum attollentes fe cu ea &C Proiundo intumefeentes. mox a, meridiano casita faftigio uergentein^occafunrirefidenfes. ' ) Rurfufque ab occafu fubter 4 cseli ima 8i meridiano contraria accedente inudates.Hicejp nec iterum exoriantur fe forbcnres,Nec unquam eodem tempore quo pridie refluit : ut ancilante fydere trahenceque fecum auido hauflu maria & aiTiduo aliudequam pridie ex oriente paribus cameinteruallis reriprocisdenifeg femper horis noncuiufqj diei aut nodif aut locided ab sequinodialibustideoque inaequales uulgarium horarum fpatio utcunque ■plures in eas aut diei autnodis illarurmitteffurE cadunc.ft equinodio tantum pares ubiqj ingens argumentum plerumque jlucis ac uiefis etiam diurns.hcbetes ede qui negent fub termeare fydera:ac rurfus eadem refurgcre.-fimilemque tetrisimmo uero uniucrfse natu** rae di inde faciem in iifdem ortus occafufqj operibus non aliter fub terra nianifeflo fyderif curfu alio ueefedu qua cum preter oculos noflros feratur.Multiplexetianum lunaris dif ferentia:primumqj feptenis diebus.Quippe modici noua ad diuiduam aritus pleniores ab ca exundanc.-plenaqj maxime feruent.Inde mitefcunt.pares ad feptimam primis.Irerumcp alio latere diuidua augcntur.ln coitu folis parcs.piane eadem aquiloia di a terris longius recedente mitiores qua cum in auflros digrefla propiore ujfu uim fua exercet, p odonos quoqpannos ad principia motus & paria incrementa centefimo lunae reuqcancur ambitu: • augente ea eunda folis annuis cafwis duobus asquiodiis maxime timentes 5i autunali an? piius quam uerno.Inanes uero bruma di magis folflitio.Nec came in ipfls quod dixi rem b i i i i w tJLIBEk. porum articulis fed paucis poft diebusdkuti ne<£ in pica aut nouifTima feci pofteamec ftac tim udunam mundus oftendat:occultetue:aut media plaga decliner: uerum fejfre dua* bus horis sequinodialibus ferius: tardiore femper ad terrasomnium quas geruntur in cx* Io jejfe^u cadente qua uifu:ficuti fulguris 5i tonitrui & fulminum.Omnes.n.aeftus i oc ✓ cean& maiora integunt fpatia inundatq? qua in reliquo mari fiuequia totum in uniuerfita teammofius 'eft qua i parte:fiue quia magnitudo aperta fyderis uim laxe crafTantiseffica* tius fentic eadem anguftiis arcentibus.Qua de caufa nec lacus nec amnes fimiliter mouen tur.Odogenis cubitis fupra britaniam intumefcere asftus Pytheas maJTilicnfis audor efl Interiora autem maria clauduntur ut portu. Quibufdam tamen in lociVfpaciofior laxitas dicioni patet. utpote cum plura exempla fuht in tranquillo marimulloqj uelorum impuli * fu tertio die ex italia pcruedorum uricam aeftu feruente.Circalittoraautcm^isquq in ai to deprehenduntur himotus.-quoniam 5 i in corpore extremo pulfum uenarum.i.fpiritus magis fentiunt. ^ C Vbiaeftus extra rationem. ( ]_ Ca. G — N plerifqjtameasftuariispropterdifparesfyderuinquocp tractu exortus diuerft fi exiftunt asftus tempore no ratione difcordes:ficut in fyrtibus.Et quorudam tame ^iil, . .priulta natura eftuielut taurominitanieriipi.Sepius & in euboea fepties die ac no -f f&e ' reciprocantes: Aeftus idem triduo in menfe confiftit,feptima:odaua:nonaq? luna.Ga* ' dibus qui eft delubro Herculis proximus fons inclufus ad putcimodum alias fimul cuht oceano augetunminuiturcp alias uero utrunqj contrariis temporibus.Eodem i loco alter oceani momidus confentit.ln ripabetbys oppidum eft cuius putei crefcenteasftu minun tur:augcfcunt decedente mediis temporum immobiles, Eade natura in hifpali oppido uni puteo.-cetaris uulgaris.Et pontus femper extra meat in propontidem in trorfus in pontu T); nunquam refluo mari. fiMiraculamaris. f)Ca. Cl. 'y'; ^ Mnia plenilunio maria purgantur:qu2edaiu&ftato tepore.Circa melTana & mjas fimo fimilia expuLintuiin litus purgamenta: unde fabula folis boues ibi ftabulari. _ ___ Hisd^de ut nihil quod equidem nouerim praeteream. Arifroteles nullum animal ■)nifi aeftu recente expirare affirmat. Gbferuatum id multum in gallico oceano di dunta a xat in homine compertum. 4] Qu^poteftasl unas &cerrena& maria. . |TCa. C.H. . Vo uera coiedatiq exiftit haud fruftra fpiritum fydus lunas exiftimari.Et hoc effe •quod terras faturet:aecedcnfcg corpora impleflDabfcendenfqj inaniat.ldeocu iere anento eius augeri cocliylia:& maxime fpiritum fentire quibus fanguis no fit.Sed * Si fanguinem hominum.efTet cum! lumine eius augeri ac minui.Frondes quoq? ac pabulaC utfuolocodicerur)fentireinomniaeandempenetranteui* _ ‘ _ {[Quae folis Si quae falfum mare. i) Ca. C. III* g"tTaq? folis ardore ficcatur liquori hoc efle mafculum fydus accepimus torres cu I da forbenfcg.Sic mari laijie fetenti faporem incoqui falisaut quia exhaufto inde E dulci tenuiqj($ facillime trahat uisignea:omneafperiuscraiTiufq?linquatur.Ideo equorum aquam dulciorem profunda.Hanc effis ueriorem caufa' afperi faporis: qua quod mare terre fudor fit xternusfjutquia plurimum exarido mifceatur illi uapore : a£ quia terre natura medicatas aquas inficiat.Eft in exemplis Dionyfio ficilias tyranno cupul Jus eft p potentia accidiffe e prodigium: ut uno die in portu diilcefcerct mare « {ilcem de naturalunas. 4jC a. C.I1JL P J Ontrario ferunt lunae fcemineum ac mqje fydus atq? nodurnum foluere humore 6 i trahere no aufere.ld maifeftu eft qd feraru occifa corporai tabe nifu fuo refok uat:fonoq? fopitis torpore ptradu i caput reuocct.GIacierefudat: cudacp huifico fpiritu laxet.Ita pefari naturas uices:fempq? fufficere aliis fyde^ elemeca cogctib9;aliis uero fu de tibASed i dulcib9 aqs lunae alimetu ee ficut i marinis folis, Vbi altiifimu mare. Ca. CV Ltiftimu mare.xy.ftadioru Fabianus tradit. Alii in ponto ex aduerfo cdraxoru ge J*cfeli»tis uocatbatjaea poti-- tricetis fereacotinenti ftadiis fmcnfaaltitudie^maris traduc . madis nuq reptis. C Miracula aquarum fontium Si fiuminu. . CVE Irabilius id faciunt aquae dulces iuxta mare uc fiftulisemicantes.Nam nec aquarii natura a miraculis celTat.Dulces mari inuehutur leufores hauddubie.ldeo^ ma<* tinae quaru natura grauior magis i ueda fuftinct. Quasdam- uero Qi dulces inter fe £ °fuma M-'* k-- . . Ii II.. . . f/, ft;- ' . & 7 • . iupermeant alias. Vt in fucino lac|u luue&usamnis: in latio addua in uerbano ticinuy : in Vu benaco mintius-.infeuino olliusbn lemano rhogamus.HitranfaJpesfuperiores in 'itahsin ^^ niiiltofum miliutranfituhofpitalesfuas tantu nec largiores^ intulere aquas euchentes. proditu hoc & in oronte amne fynaemukifcp aiiis.Quidam uero odio maris ipfa fubeunc ,, ; uadafficut Aretufa fons fyracufanus in quo reddutur ia&ain a!pheu:qui per olympia fiu ; V( ens peloponefiaco li&ori infunditur.Subeut terras rurfufqi reddutur.Lycus in afia. Erafi mus in argolica.Tigrisin mefopotamia, Ecquas in Aefculapii fonte athenis imerfa fut in phalerico reddutur-Et in akinatecapo fluuius merfus poft.xx. milia paffuu eyit.Et in aqui* leienfi timauus.Nihil in afphaltice iudeas lacu qui bitumc gignit mergi por. N cc in arme* nix maioris aritbifTo.is quidc inttoffus pifces aiit.ln falentino iuxta oppidu maduriam la cus ad margines plenus: nscp exhauftis aquis minuiturmeqj infufis augetur, in cicon iim flumine &in picenodacu uelino lignum deieclu lapideo cortice cbducicur.Et in furio cpl chidisflumine adeo ut lapide plerucp duras adhuc integat cortex.Similiter in flumine filet ro ultra furrentu no uirgulta modo imerfa: ueru 3t folia lapidefcjar.alias falubris potus ei9 aquas.In exitu paludis reatine faxu crefcic.8£ in rubro mario^qj uirentefq? frutices ena* jfcuntur.Sed 8t fontiu plurimoru natura mira cft feruore.ldqs ccia in iugis alpiu ipfcq? in ni3fi:& iter icalia 8t enaria 6t ut in baiano finu St in liri fiuuio mukift^ aliis. Na dulcis hau t ~ iftus in mari plurimis locis ut ad chelidonias infulas St arabu:& in gadirano oceano.pataui noru aquis calidis herbs uirctes innafcuturrpifanoru ran^.Ad uetuloniosin hetruriano procul a maripifces.In cafmate fluuius appellat fcatebra frigidus nbudantior arilate.in eo ut in archadias ftymphali cnafcutur aquatiles mufculi.ln dodone louis fons cu fit gelidus St imerfas faces extingat fi extinde adjiioueatnr accedit.ide meridie femper deficit: q de caufa anapouomenon uocat.Mox lncrcfcensad mediu nodis exuberat. Ab eo rurfus fen fim deficit. In illyriis fupra fonte frigidu expaQe uefles accendutur.louis ammonis fons i fferdum frigidus nodibus feruet.Introglodytis fons folis appellatur dulcis:& circa nieri/f %•; diem maxime frigidus:mox paulatini tepefeens ad nodis media feruore St amaritudine i feftatur.Padi fons mediis diebus asftiuis uelut interquiefeens femper aret.in cened6 infu , w la fonsfempera tertia nodis hora in fexta ab adimo foIflitiocxudat.Et in dclo infula Ino pusfonseodequo nilusmodo:ac paritercu eo decrefcitaugeturqp.Contra timauu amne infula parua in mari efl; cum fontibus calidis:qui pariter cum aeflu maris crefcuut minuu turcp.ln agro pitinate tranfapeninu fluuius nouanus oibusfoklitiis torres bruma ficcatur In falifeo clituni amnis aqua potata candidos boues facit. In boetia amnis melas oues ni / gras.Cephifusex eodem lacu profluens albas rurfusnigras penitus. Ruffafcg iuxta ilium 3cantus:unde 8t nomen amni.ln ponto fluuius affaces irrigateamposin quibus paffcc oues nigro lade asque gentes alunt.in rcatino fons neminia appellatus alio atq? alio loco exors sur annone mutationem fignificans.Brudufii in portu fons incorruptas piseftat aquas na mgantibus.Lynceffi^ aqua quas uocatur acidula liinimodo temuletos facit, ira in paphla^ gonia St in agro calenoJ in andro infula remplo Liberi patris, fontem nonis ianuariis feni / per uini fapore fluere Mucianus ter conf.credic dioftedofa uocatur. iuxta nonacrinam ar chadias ftix nec odore differens nec colore epota illico necatdtem in berofo taurcru colle ■ tres fontes fine remedio fine dolore mortiferi.in carrinenfi hifpaniteagro duo fontes iux ta fluat:alter oia refpues;alcer abforbes.in eadegete alius aurei coloris oes oftedit pifces nihil extra illa aqua esetens differetes.in comefi iuxta lariu racufonslargus:horis fingulis femp intumefeit ac refideuri cyiionia infula ante lefbum fons calidus latu fluit.Lacus fan nausin afia circiinafccnte abfynthio inficit.Colophone in Apolinisclarii fpecu lacuna eft cuius potu mira reddunt' oracula bibetiu breuiore uita. Amnes retrofluere & noff ra uidit setas.Neronis principis annis fupremis ficut in rebus eius retulimus lam oes fontes asda-4 te q hyeme gelidiores efie que fallitfSicut illa permira naturse opera ass St pl umbu in maf fa mergi:dilatata fluitare.Eiulde^ ponderis alia federe;alia inuehi.Onera in aqua facilius moueri.Thyre lapidem quis grandem innatare:eundeqj cominueum mergi. Recentia ca* daueraad uadum labi-.intumefcentiaattolli.rnania uafa haud facilius q plena extrahi.piu oia falinas aquas dulciores effe quam reiiquas.Nec fieri falem nifi admiffis dulcibus.Ma tinas tardiusgelare:8iceleriusaccendi.Hyeme mare calidius eflbautumno faltius : Oni/ ne oleo tranquillap.Et ob id urinantes oie fpargere: quoniam mitiget naturam afperatm -rt-frv. "~77. *: 7' da i ■M ^ , . tUBER, hUn^ luccmcp deportet.Niuesin alto mari non cadere.Cum omnis aqua deorfum feratur exili re fontcs;atqp etiam in aetnaz radicibus flagrantis in tantu ut quinquagena di cen&naiw Sia paltuumbarenas flammarum globus erudet. _ _ IJIgnium & aquarum iunda miracula & de maltha. ilCa. CVIL r—w Anq? di ignium (q> eft naturas quartum elementum reddamus aliqua miracula.fed ^ *j 9 primum ex aquis.lneomagene urbe famofata ftagnum dt emittens Knmm( maltha rJk _ uocantflagrantem.cum quid attingit folidi adh^ret.praetcrea tadus (equitur fu gientes.Sic defendere muros oppugnante Luculloiflagrabatqj miles armis fuis. Aquis et accenditur. Terra tantum teftingui docuere expermier tfjDenaptha. fiCa. tenta. vjdmilis elt naturi napcharita appellatur circa babyloniam : 8i in auftagenis partbias profluens bytuminis liquidi; modo: Huic magna cognatio ignium: tranfiliuntqj p Spinus in eam undecunqj uifam.Ita ferunt a Mcdfa pelicem crematam poftq facrifi 1 Q^atut ad aras acceflerat corona igne rapta. . — 4)Pe femper ardentibus locis. (LCa. CJX. rfsrum in montiu miraculis ardet setna nodibus-f^P^ttanto^ceuo igniu materia t r M fufficit.Niualis hybernis teporibus:egeftuqj cinerem pruinis operiens. Nec in ilio tantu natura fasuit exuftionem terris denucians.Fiagrat in gage lycia? mons chime v ja di quidem imortalis diebus ac nodibus flama, Ignem eius accendi aqua: extingui uero terra aut foeno.Gnidius Ctefias tradit.Eadem in lycia ephefti montes tarda flamante tacti flagrant adeo: ut lapides quocp riuorum 8i harens in ipiis aquis ardeat : aliturqj ignis ille pluuiis:Baculo fi quis exiis accenfo traxerit fulcos riuos ignium fequi narrant. Flagrat in badiis cophanti nodibus uertex.flagrat in medis Qi ceiftia gente cofinio perfidis.Sufis q* dem ad turrim albam.xv.caminis maximo eorum. Et interdiu .campus babylonia? flagrat quatda ueluti pifeina iugeri magmtudine.Item sethiopum iuxta befperiu montem ftellaru modo campi no de nitent.Similiter in megalipolitanorumagro tametfi internus fit ille iu eundus: frondcqi denfi fupra fc nemoris non adurens:^ iuxtagelidum fontem femper ar dens.Nymphei crater Hira apolloniatis fuis portendit ut Theopompus tradidit.Augetur hymbribus;egeritq} bitume temperandu fonte illo ingu$abili:alias omni bytumine dilu* tius.Sed quis bsec miretur.'5 In medio mari hiera infula ardet. Aeolia infula iuxta italia cu ipfo mari arfit per aliquos diesfociali bello:& donec legatio fenatus piauic.Maximo came ardet in cendio theonochema didum sethiopum iugum. Torrentelcp folis ardoribus fla* , mas egeric.T ot locis tot incendiis rerum natura terras crengt. 4i Ignium per fe miracula. JCa. CX. Lseterea cum fit huius unius elementi ratio foecunda:feqi ipfa pariat: & mimis cre :fin - (vztl' "lurcat fintilis:quid foreputandu eft: in tot rogis terras^Quse eft illa natura quae uora tc auidifftma iu toto mudo fin^dano fui pafcitr Addatur iis fydera imunera ingenia J(ql. Addatur humani ignes:# Iapidu quocp infiti naturpattrita inter fe ligna: « nubium M f i-nft yn -w ff> ‘ * 5* ' di origines fulminum.Excedit profedo oia miracula ullum die fuifle: quo no cun^ta fla* grarent:cum fpecula quoq; cocaua-adiierfa folis radiisfacilius etiam accendantur: qua ul lus alius ignis.Quid q> inumerabiles partu: fed naturales fcatct^ fn nympheo exit e petra *A flama: qua? aqua accenditur.Exit di ad aquas fcatias .Ha?c quide inualida cu trafic nec loge iu alia durans materia. Viret di eterno hunc fonte igneu contexens fraxinu^Exit in mut| nenfi agro flatis uulcano diebus. Reperiturapud audores fubiedis arici* amis fi’ carbo deciderit ardere terramdn agro fabino di fidicino undu flagrare lapidem. In felentino op fido natia ilnpofito ligno in faxum quodda ibisfacrum protinus flama exiftere. In lacinias * 7' unonis ara fubdiuo fita cinerem imobile e ffe perflatibus undicp procellis. Quin di repen tinos ignes exiftere di in aquis.Et in corporibus etia humanis emicuifit. Trafuuenum lacu arfilTe totu.Seruio tullio dormienti in pueritia ex capite flammam em^uiflklL. M arti u m in hiipania interemptis Scipionibus concionante di militesad ultionem exhortantem ar^- fifte.fimili modo Valerius Antias narrat.plura mcx Sidiftindius.Nunc enim quada mix->r tura rerum omnium exhibentur miracula. Verum egreffa mens interpretationem naturas ^ftinat legentium animos per totum orbem'ueluti manu ducere. 4)Terre umuerfx menfura longitudo di latitudo,. cxr. € ortoyce ijvvy ■>uv?nrr»«?g -»r* . orruti<6 ■ •T'<’ fciintelligo.Et alioquin quatum effe debet quod fnumerabiles getes fubinde fedem Imi «antes capiatur. Vnde ulteriorem menfuram inhabitabilis plagas multo efle maiorem arbi* tror.Nam 6C a germania imenfas infulas non pridemcopetras cognitum habeo.De longi* tudine & latirudinehxc funt qu£ digna memoratu putcm.lVniuerfum autem hunc cir j cuitum Eratoftbencsin omnium quidem litterarum fubtilitate:&in hoc utiq? prastcr cas/ ’ )!<>}' yt d tI**? ACTENVS de fitu & miraculis terras aquaruq?:ac fyderum & ratione juniucrfitatisatcp^menfura.Nuncdepartibus quanq infinitum id quo* jjj exiftimatur nec temere fine aliqua reprenfione tractatum. Haud ullo in genere ucnia iuftior efbfi modo minime mirum eft hominem genitu- ^ >0 omnia humana nouiffc.Quapropter audorem neminem unu fequar. Sed ut queqj ueriflimum in quaqj parte arbitrabor. Quoniam comune , ferme omnibus fuit: ut eos quifqj diligentiflime ficus difceret:in qui* bus ipfeprodebat.Ideo nec culpabo aut coarguam quemqj locorumnuda nomina # qua ta dabitur breuitatr ponentur claritate caufifqj dilatis in fuas partes. Nunc enim fermo de tofoeft.Quarefic accipi uelim: ut ficut uidua fama fua nomin^ qualia fuere primore dio ante ullas res geftas nuncupentur:# fit_quaedam in iisnomen^datuB quidennfed mu di rerumeg nat uras. Terrarum orbis uniuerfus in tres diuiditur partes:europa:afiam afri*^ cfl.„ cam.Origo ab occafu fohs #gaditano freto.-qua irrumpens oceanus atlanticus in maria u teriora diifunditur.Hinc intranti dextra africa efldeua europarinter has afia eft. Termini ^ amnes tanais # nilus.xii.milia paifuum in iongirudinem quas diximus fauces oceani pa* tenuquinq? milium in latitudine a uico mellaria hifpanias ad promontorium africas album au&ore.T uramnio gracula mxta genito.T.Liuius ac nepos Cornelius latitudinis tradis derunt ubi minus.vii.M.pafluum.Vbi uero plurimum.x.M.Tammodico ore tam imme* fa equorum uaftitas proaitur.Nec profunda altitudo miraculum minuit.Frequentes qp pe renis candicantis uadi cannas territant.Qua de caufa limen interni maris multi eu lo* cum appellauere.proxima au te faucibus utrincp impofiti montes cohercet clauftra : abila africas; europese calpe laboru Herculis metx.Qua ob eaufam idigene colunas eius dei lio «anttcredutqj perfoilas exclufa antea admififfe maria: & retu naturae mutaffe faciem. 4) De europa. €C3r- L ^Rimum ergo de europa altrice uidoris omnium gentium populidongeqj terraru pulcherrima : qua plericp merito non tertiam portionem fecere : uerum asquam in _ _ Muas partes ab amne tanai ad gaditanu fretu uniuerfo orbe diuifo. Oceanus hoc ‘quod didum eft fpatio atlanticum mare infundens:# auido meatu terras qu^cunqj uenj entem expauere demergens:refiftentes quoq? flexuofo lidmrumanfraHu lambit europa: uel maxime receffibus crebris excauansned in quattuor praecipue finus. Quorum primus a calpe hifpaniaeextimo(utdidum eft)monte lo^obrutinum.ufqj promontorium imenfo ambitu fledituriln eo prima hifpania terrarum eft ulterior appellata.Eadem bethycaimox a fine tirgitanociterioneademq; tflrraconenfis ad pyrenea iuga:Vltenor in duas per lon* gitudinem prouintias diuiditur.Siquidem bethycae latere fcptcmtrionali protenditur Iu litania amne ana difcteta.Ortus hic in aminitano agro citerioris hifpanias:# medo fe in fta gna fundensmiOdo in anguftias reforbens:aut in totum cuniculis condens:# fepiusnafa gaudens in atlanticum oceanum effunditur. Tarraconenfis autem hinc affixa pyreneo: totoqueeiusalateredecurrens#fimuladgallicumoceanum hibero mari traniuerfa fe pandens folorio monte: # oretanis iugis carpemanifq? # afturum a bethyca atque lu* fitania diftinguitur. Bethyca a flumine cam mediam fecante cognominata eundas pro* uintiarumdiuiticuicu: # quod w fertili ac peculiari nitore praecedit, luridici conuen* tus ei quattuor.Gaditanus:Cordubenfis: Afti^ranus: Hifpalefifis. Oppida omnia nume- ro.clxxii.In iis colpnixfep|em.Municipia.xvin.latio antiquitus donata.xxix.Libertate.vn, ‘^Foedere.iii.Stipendi^na.cxx. Ex his digna memoratu aut latino fermene didu facilia. A flumine ana littora oceani Oppidum offoba afturia; cognominatum, lntcrfluenteg luxia # uirium harenae montes bethis fluu/usXitus curfenfe inflexo finu. Cuius ex ad / idabe* d nar ut-h-i' t «srfo gadis inter infulas dicendae, promontorium iunonis. portus uefippo. **** * XJL Ion meiiaria.Fretum ex atlantico mari.Caitheia tarthefos a graacis dida.fvlons Oppi is calpe.De/ diu: inde littore 'interno oppidum berbefula cu fluuio.Item falduba oppidu uel malacha cum fluuio foederatoru.Dein menoba cu fiuuio.Sexifirmu cognomine inliu.Sexabdera fviur/ gis.Bethycse finis.Ora ea umuerfam originis pccnoru exiifimauit.M. Agrippa.Ab ana au fo __ uniueifam originjspcenoru exiihmauit.M. Agrippa Fem atlatico oceano obuerfa baftuloru turduloruqj eft.ki uniuerfam hifpaniam.M. Var^ ii«pmrm ro perueniiTe hiberas §£ perfas Si poenicas cckafcp Si poenos tradit.Lufum enim. Liberi pa^ £ r- r*' jpr* 3 ~=>j 7* trisaciyfamcueofaaccantenoniendediffeiufkanice&pana prasfe&u eius. Vniuerfa auce qu2edehcrcul2s ac pyr&ilFucl Saturno tradutunfabulofa in primis ut arbitror. Beihysin tharraconenfi prouincia no ut aliqui dixere pif tefa oppido fed tygenfi exories fakuuuxta que trader fluuius qui carthaginefem agru rigarilje ocior refugit Scipionis rogu uerfuf/ f «5 in occafum occeanu adanticu prouincia adoptans petit modicusprimodcd multem flu iiiinumcapax:quibus lpfe famaaquafcp aufert.Bethycas primu ab ofifigetaniainfufus ame no blandus alueo:crebris dextra leuaq? accojlitur oppidis.Celeberrima iiiter huc Si oceani ora in mediterraneo fegeda:quasaugurina cognominari ulia quas fidentia. Vrgao qu£ ai ba.Hburaqusecerialis.Silibenquodliberini.LibidaquscIaufa.Sticiquodjjulienfes.Vefci \ quod fauetia:fingilia:hegua:auia:hebdanu:agla minorhebura.-caftrauariarepifibriuupbo noua:illirico:ofca:efcua:fuccabon:uditanu:tauatice uctus:obuia baftetanias uergentis ad mare.Conuetus uero cordubefis circa flutne ipfum offigi quod cognominatur laconiuni Iliturgi quod forum iuliu.lpafturgi quod triuphale.Sitia &.xiiii.miIi.palT.remotu in tne^ dite rraneo Obulcoquod bontificenfeappellatur.Mox ripepora foederatorum. Sacimari talium ohuba.Ec dextra corduba colonia patritia cognominata. Inde primum nauigabili bethy£.Oppida carbulo decumo.fluuius lingulis eode betbys latere lncedcns.Qppida hi Tpalenfis conuentustceltiaca:uacamana:acria:ilipa cognomine illa italica. Ec a leua hifpali colonia cognomine romuIiefrs.Ex aduerfo oppidu oflferrquod cognominatur iulia confla tia.Virgentiu quod lulii genitor.Hippo caurafiaru fluuius menooa & ipfe a dextro late/ ce infufus. Ac inter aeftuaria bethis oppidu nebrifTa cognomine uencria & colobona. Co/ Ionia afta quas regia dicitur.Et in mediterraneo afida:quas casfariana.SingUiisfigilis fluui iis in bethyn quo di&um eft ordine irrupens ailygitanam coloniam alluit cognomine au guftam firmam.ab ea natngabilis. Huius couentus funt reliquse colonias immunes tucci quas cognominatur auguftagemella.kuci qus uirtus iulia.Atubi qu£ claricas iulia. Vr/ *fo quas genua urbanoru. Inter qu£ fuitinunda cu pompeii filio capta.Oppida libera afly t •gi£ uetus o(l:ippo.Stipendiaria:callet:calucuia:caftrageniina:ilipula minor:merucra: flucra na:obucula:oningis. Abora prope monoba amne Si ipfum nauigabilem haud procul acco iont alontigiceli:alokigiiQa2 autem regio a bethye ad fluuiuni anantenclinextra predi> I £ta beturia appellatur in duas diuifa partes totideq? gentes. Celticos qui lufirania attin / gunt.&hifpalenfis conuentus.Turdulosquilufiteniam& terraconenfem accolunt: iura .cordubam peeunt.Cekicos a cekiberiscxfufitaniaaduenifie manifeftu eflfacris lingua oppidorum uocabulis feik^ cognominibus in betbyca diftinguntur.Serica quae dicitur fama iulia.Vertobrige concordia iuIia.Segede reftituta iulia.contribute iulia. Vcukunia cunuquas 8£turiga nunc eft.LacimurgeconftantiaiuIia.Terefibusfortunales:^ callenfi bus emanici.Praeter haec in celtica acimbro:arunda:arunci:turobrica:laftigi:aIpda:fepone n fit* ferippo/AItera beturia quam diximus turdulorum Si conuentus cordubenfis habent op pida non ignobilia. Arfam:meiIariam:mirobicamregiones ofinthiadis lfepone, Gaditani conuentus ciuium romanorum. Regina Iatinorum regia. Carifa cognomine aurelia. Vrk: gia cognominata caftru iuliu.Ice Csefaris falutarienfts.Stipediaria bafaro:bellipo •• barbes: ulula:ciprobalTis:progallet:cappagu:oleatro:icocio branarlifculafargutiafaiandorife. por/ sro Idgicudine uniuerfa eius prodidit.M. Agrippa.cccclxv.M.p.latkudinem.cclvii.lVt. fed cum termini carthaginem ufq? procederent:quascaufa magnos errores coputationemen furas faepius parit.Et dum alibi mutaro prouintiarummoiioalibiitineriinfaudis aut di/ minutis pallibus incubuere maria ta longo seuo alibi procedere lictora.Torfere fe Si flumi num aut correxere flexus. praeterea aliundealiis exordium merifure elb&alia meatus.l.ta fit ut 'nulli duo ccmcinant. CDecbycse longitudo Si latitudo. ()C a. II. r;s| • r o I Ethycas longitudo nunc a caflulonis oppidi fine gadis.ccl.M.8^ a murgi maritis Jlll;: maora.xxii.M.p.amplior.Latitudo a carteiana ora, ccxxxvi.M.p. Agrippa quidem t vl Oliber. 79+C&f' fn tanta uiri diligentia prasterqp in hoc opere.curaeum orbem terrarum urbi fpe&andum proponeret cacce erraiTe quis credatur. Et cum eo Diuu Auguftu. Is namq^ complexata porticum ex deftinatione 8i comentariis.M Agrippa: a Cor oie eius inchoata peregi c.' IjTdilpama citerior. ^Ca. II L Rel*ioris hifpani^.ficut complurium prouintiarum aliquantum uetus forma mu* tata eftrutpoce cum Pompeius magnus trophsis fuis quse ftatuebatin pyreneo. * d.cccxlvi.oppida ab alpibus ad fines hifpanise ulterioris in dicionem a fe redadra te flatus frt.Nunc uniuerfa prouintia diuiditur incouentus feptem CaitbaginenfemiTarra conenfem.Gefaraguftanu.Cluniefem. Aftfuru.Lucrefem.bracatu. Acceduc infule quaru menfione fepofitx; ciuitates:prouintia ipfa praeter contributa aliisiccxciii.continct oppu» da.In iis Colonias.xii.Oppida ciuium romanorum.xiii.Latinoru ueterum.xviinFcederatO' rum unum.Stipendiaria.cxxxii.primi in ora b^ftulipoft eos quo dicitur ordine intus re*> cedente mentefani: orerani: di ad tagum carpentaniuuxta eos uaccei:ue&ones:& celtiberF atrebaci.Oppida ore proxima urci.Afcriptucp bethyes batea regiomaufitanea:moxdei-'^^!i'^| tania.Dein conteftania.Carthago noua.Colonia cuius a promontario quod Saturni uoca •cur Gefariammauritanias urbenndxxxvii.M.pafit traiedtus.Reliquam ora flumen tadetf colonia imuni.Illici.undeillicitanusfinusin eam contribuuntur icofitania:Moxlatinoru Iucentium;dianium ftipcndiarium:fucrofiuuius:& quondam oppidum. Coteflanta: finis regio idetania:amreno praetendente fe flagno ad celtiberos recedens.Valentia colonia.iii. M.paiT.a mari remota. Fiumen turriunvtantudem a mari faguntu ciuium romanoru op<* pidum.VrTdi nobiIe(fflumen idubeda regio ilergoanum ibaeus annis namgabili comercio diues.ortusin cantabris haud procul oppido iuliobrica.ccccl.Mil.paiT.fluensmauium per cclx.M.a uaria oppido capax. quem propter.uniuerfam hifpaniam grxei appellauere iberi ani.Regio cefTetania flume fubi:colonia:Tarraco Scipionum opus.ficut carthago pamoru Regio ilergecum: oppidum fubunflumen rubricatum:a quo laletani di jdigetes. pofteos quo dicetur ordineintus recedentes radicepyrcnei:aufetani:itani:lacetani.perqj pyreneu cerctani.dein uafcones.In ora autem colonia barcine cognomine fauentia. Oppida ciuiu romanorum betufo illuro.FIumen larnum blande fluens alba.fcmporia geminum hoc ue* terum incolarum &gi*ecomm qui phocentium fuere foboles.Flumen ticher.Abeo pyre nea Venus in latere promontorii alcero.xI.M, Nunc per fingulos couentus reddetur inu gnia prseter fupradi&alterracone difceptat:popuIi.xliiii. quoru celeberrimi ciuiu romano* rum dertufani:hifgargitani.Latinorum aufetani:ceretani:qui iuliani cognominantur qui auguftini:fedetani:gcrundefes:gdrorienfes:teari.qui iulicnfes.Stipendiariorum aq> caidenfes:onenfes:betulonenfes:Cefaragullana colonia imunis:amneiberoaffufa:ubi op pidum antea uocabaturfaldyba.regionis feditani^ recipit populos.lii.Ex iis ciuium roftia norumbellitanos:celfenfe.Fxcolonia caIaturiganos:qui nafcici cognominantur. Ilerden* fes fudaonum gentis iuxta quos ficoris fluuius : ofeenfes regionis ueiTeiani^ : turiafio nenfes:Latinorum uetcrumcafcantencnfes:crgauicenfes:gracchuritancs:leoniccnfes:ofc figerdenfes.Foederatos tanagenfes.Stipendiarios arcobrienfes:andologenfes: arocelita* nbs:burfaonenfes:caIaguritanos:qui fabularenfes cognominantur.CompIutcnfes: caren fes:cincienfes:cortoefes *. daminitanos:larneRfes:lufenfes:fpalenfes:iIumberitanos laceta nosdubienfes.pompolonenfes : fegifenfes. Carthaginen conueniunt populi.lxinexceptis infularum incolis. Ex colonia ac citania gemellefenfes di libifofona cognomine feroau> guftana: quibus duabus iusitalise datum. Ex colonia faranienfe oppidani latii ucteris caflulonenfes : qui csefariuenalesappellantur. Setabitani quiauguftani ualerienfes. Sti pendiarioru aute hi celeberrimi:albanefes:bafliani:c6faburenfes:dianefcs:egcleflani: lorei banenfes tantu noIarelibeat.Turmodigi quattugnin qbusfegifamonefesrfegifamaiulie^ fes.In eundem conuentum carietes:& uennenfes quinqp duitatibus uadunt:quarum fune uelienfes:eode pelleodeones celtiberoru quartuor populis: quorum nutnatini fuereclari^ ficut in uacceoru.xyiii.ciuitanbus inter caciniefes paIatini:locobrigcnfes:caucenfe«, Nam fn cantabris quattuor populis iuliobrica fola memoratur.In autrigonum decem ciuiQd/ « . »mL XU^y |amr' e tiiit: • bus triciu & uirouefca: Areuacis nomen dedit fluuius areua, Horum fex oppida raguntia B. ibi xanwquas nomina crebro aliis in locis ufurpatur.Prasteteafegouia &noua augurta cermesdpGug duuia celtiberiae finis.Ad oceanu reliqua uergunt uardulicp ex praedidis di cantabri.! ungucur iis aflurum.xii.populidiuifi in auitanos aflurica urbe magnifica.ln his funtgirfpeficuiatiefes zoelas.N umerus omnis multitudinis ad.cclx. M.liberoru capitum Lucenfis couentus populorum ell.xvi.praster celticos di leuanios ignominio!# ac barba j ras appeilationis.Sed liberorucapitu ferme.cIxvi.Simih modo bracaru.xxiiii. ciuitatcs.ee Ixxv.capitutmex quibus pr#ter ipfos bracaros iuballi:celerni:galleci:equefitici: querquer ni citra faftidiu nominenturiLongitudo citerioris hifpani# eit ad finem caflulonis apyre neo.d.cvii.M*paf.& ora paulo ampjius.Latitudo a terracone ad littus olarfonis.cccvii. Et radicibus pyrenei ubi cuneatur anguillis inter duo mariapaulatim deinde fe pandcs:qua contingit ulteriorem hifpaniam:tantudau di amplius latitudinem adiicit. Metallis pium bi: fer ri$: #ris:argen ti : auri:tota ferme hifpania fcatet. Citerior di fpecularibus lapidibus Betyca 8t minio.Sunt di marmoge Iapidicin# uniuerfehifpanias.Verpafianus impator Au gufcus iadatus procellis reipu.latii ius tribuit.pyrenei montes hifpanias galliafqj diiler/ minantpromontoriisinduodiuerfamanaproiedis. $ j Narbonenfis prouincia. fiCa. 11IL ^VCli^-Arboneiis prouincia appellat pais galliaru.-quas interno mari allui^brachata ante li 1 dicla amne earo ab italia difcreta.alpiuq? faiuberrimis romano Imperio iugis A re JfjLr Iniqua uero gallia latere feptetrionali montibus gebena di urbibus:agroru cultu ui roris moruqj dignatione amplitudine opu nulli prouintiaru poflferendabreuitcrqj italia merius qprouintia.In ora regio fardonu intufqj confuranoru. Flumina tecbun nei!nodu/l^tt <•’ fcru.Oppida illefeber# magnas quonda urbis tenue ueftigiu.Rufrino latinoru.-flumen a/ caxe pyreneo rubrefem permeas lacu.Narbo Martius decumanoru colonia.xii.M.paifuu a mari dilHs.Flumina araris liria.Oppida de cetero rara pr^iacetib^ ftagnis agatha quoda fiiaiTilienfiu & regio uolcaru tedofagu.atq? ubi rhoda rhodiotu fuit. Vnde didus multo galliaru fertiliflimus rhodanus Fuuius exalpibus fe rapiens per lemanu lactbfegneqj defe rens arariimnec minus feipfo torrente ifaram di truentia.Lybica appellantur d uo eius ora modica.Ex his a' ter u hifpa nie n fe alter u meta pinu: ter tiu idecp ampliifimu malTalioticum. Sunt audores & heraclea oppidu in hoftio rhodani fuifle ultra folTam ex rhodano.c.palTi bus.Marii opere di nomine infigne dagnum. Allromela oppidum maritima auaricorum? fuperqj campi lapidei Herculis pr#horum memoria.Regio anataiiorum di intusdefuuiaf ffium cauaruqj.Rurfus amari tricoriu di intus tricoIorum.Vocotiorum di fegouellauno / irum mox allogobrum ac in ora maflilia gtsecorum phocentiu foederata promotoriu zoa / chitarifla portufregio clamatulicoru. Dein fueltcn fupracp uerucim.Inora autchascathe mopolis malTiliefiuforu.luliiodauianpru colonia:qu# picefis appellat: &clalTica amnis !i/ Me argeteIRegio pxibiorudigauno^ fup quos fuebri quariates adunicates.At in ora opi dum latinu antipolis Regio deciatium. Amnis uarus ex alpiu monte cemeno profufus.ln mediterraneo colonia areiate fex tancru;betcras feptifmanorum:araufio!ecudanoruiii. In agro cauarum ualentiamienna allobrogu.Oppida latina aqu#fexti# faIubioru:auenio ca«* aiarmaptaiulia uulgentiu alebecerioru appolinarium:albaheluorum:augufta tricaliino^j abatilia areabormannico macina belliocarcafum uulgarum tedofagum ceflero carbontho ff2the:meminorti:cenicenfes:caboledri:qui athlanticieognominantur.Foru Voconi, gla/ cum Liuii Leuteuani-.qui di foroneronienfes Nemaufum aremicorum. pifcen# ruteni fa^ siagenfesthplqfanitedofagii aquitaniae cdtermini atafeodinitarii cononiefes umbranici. Vocotiorumciuitatl/foederataeduocapita uafgo& lucus Augufti.Oppida uero ignobiV lia.xix.ricut.xxiiii.nemaufenfibus attributa.Adiecit formul# Galba imperator ex inalpi/ uis aganticos atq^ bodionticos:quoru oppidu dinalLongitudinem pro uinf i# natbonenjs fis.cccclxx:M.paQus.Agrippa tradit iatitudineni.cclxviii# • 0 f 0 C/ Italia tyberis roma campania. ( jCn . V* Taliadehinc prinu^ eius ligures mox hetruria:umbria:latium:ubi tyberina odia I 6 i roma terraru caput. xvi.mille paHf.inter uallo a niari.Volfcoru podea littus: ca^ pani# picenciu inde ac lucanumbrurium<^:quo logillime iu meridiem ab alpium pene lunatis iugis in maria excurrit italia. Ab eo grseci^ota:moxfalcntini:peduculi: ‘ vtrvcf LcntqrHtZ&y l-nnhibxy' *±}zr% $ ([liber. apuli:pcligini:fercntani:martuanr.uefiiui: Dbini:picentcs:gaIIi:umbri:hctrurci : ueneti: UueUic carni:iapides:iftri:libiuni:tNecignoro ingrati ac fegnis animi exiftttnapiporfemeriro: fi *h±- v breuiter atqj in tranfcurfu in huc modu dicat terra oniniuterrarualuna eade & pares:numi ne.deu eledarquaecslum ipfum clarius faceret: fparfa cogregaretimperiairituiqj molliret &i tot populorum difcordcs ferafqs linguas fermonis comcrtio cotraheret ad coiloquia& humanicate homini daret;breuitercft unacon&aru gentlu in toto orbe patria fier e t.Etqd •agam tanta nobilitas olum locorum quosquis atcigeritctanta rerum fingularu.-populoru qj claritas tenet. Vrbs Romana uel foia in ea & digna etia fella ceruice fades.quo tandem L >t$ Untptnng narrari debet operefEt qualiter capaniJE ora per fe fodixqj illa ac beata amcenitas.ut palam ht uno in loco gaudentis opus efie naturas.iam uero tota ei uitalis ac perenis falubricatis cadi teperies eftita fertiles campi & ta aprici colles:: tam innoxii fakusnam opaca nemora, tam munifica filuaru generanot motiu afiatus: tanta frugu & uitiu olearuqs fertilitas : ta nobilia pecori uellfcctot opima tauriscoiia:tot lacus : tot animu fonciucp ubertas tota ea perfundesuot maria portus:gremiuc£? terraru comcrtio pates undiq?;& tanqadfyjjandos mortales ipfa auida in marepcurres.Neqj ingenia ritufq? ac ujros&^ingua manuqs fuge^ ratas comemoro getesdpfi de ea iudicaueregraici genus ingloria fuajn eifufriTimu quota parte ex ea appeliado grscia magna.Nimiru id quod in mentione caeli fecimus hac quoq* in parte faciedu efb ut quafda notas ac pauca fydera attingamus.Legentes thi quasfo me* tninerintad fmgula toto orbe cdiferenda feftinari.Eflt ergo folio maxime que^nqafljmila ita: inulto proceritate amplior q lacitudinemjkuo fefledes cacumine: SUmazonic^ figura •defines parmas: ubi a medio excurfu cynthics uocatur pe^finus lunatos duo cornua imie . ~ / L^tuJo .tensleucopetramdextra:laciniufiniftta.patetJ^ngitudinealpinofine;pr^tqrisaugufkp urbem capuieqj curfu meate rhegiu oppidum an humero eiusfitum;a quo ueluti ccrui -* as incipit hexus:decics cetena &: uiginti milia pafTuu multoqj amplior menfura fieret lari nium ufqjmitalis obliquitas in latus digredi uiderctVLatitudo eius uaria eft.ccccx. milia inter d uo maria inferu & fuperikamnefq? uaru ateg arfiam:media ac ferme circa urbem ro mani ab hoftio a terni annis in adriaticu mare infiuetisad tyberina hoftia.cxxxvi. 8C paulo minus a caftronouo adriatici maris alpiu ad cufcu aequor.Haud ullo in loco.ec.in iatirudi nem excedes. Vniuerfae aute ambitus a uaro ad arfia.xxx.milia paiT.lvui.eificit.Abdl a cir tundatis terris hiftria ac liburnia quibufdalocis.c.M.palTuu.Ab epiro & illiricoj. Ab Avfri ca minus.cc.uc audor affirmat uarro.ab Sardinia.ccxx.milia.a Sicilia.jVh.dia cornea, min Ixx.abifPa.I. Incedit per maria caeli regione ad meridie quide.Sed fi qmsdiligrti fubtiiitate id exigat:inter fexta horam primacp brumaleiNunc ambitu cius urbefep enumerabimus- Qua in re prsefari neceffariu eft audore nos Diuu Auguftu fecuturos: deferiptioneq? r.b eo fada italise totiusin regiones.xi. Sed ordine co qui m littcru cradu fiet urbsu quidem uicinitates oratione utiq? praepropera feruari non poqje. Itaqp interiori in parte digenio nem in litteras eiufdem nos fecuturos coloniarum menfione fignata: quas ille in eo pdi* J dit numero.Nec fitus origenefqp perfequi facile efUn gaunis liguribus 'utczt^ri proittap turagro tricies dato.lgitur ab anne uaro nicea oppidum a mafTilicnfibiis conditu. Huuk uspado. Alpes populiq? in alpini? multis noibnsded maxime capillati oppido uedianeic^ duitatis gemellio:Portus Herculi monoechi.Liguflica era. Liguru celeberrimi ultra aU. '3 pesfaluideceates:moxubii:citra uenasnieftj:uri:fo£ibagieni:ftati:‘3thi:ue!li:aielli:eubtm^. tes: cafmonates:ueIiates:6i quoru oppida in ora pxia dicem^.Flume rutu ba: oppidu albius intemeliu: flumen meruIa:oppidu albinga unu portus uadu {abatiumumeporcifera- oppi dum genua-.fluminis feritor;portus delphini.Tigulia intus 8< fegefla dguiioru.nuiste ma 'Aone Ap^yr”3 cra fjo tiriSE finis. A tergo aute fupradidoru omniu apenninus monsjtali^ajjipjimmus g petuis iugis ab alpibus tendens ad ficulu fretum. Ab altero eius latere ad paciu amne itali^ ditiffimu omnia nobilibus oppidis nitet.Libarna dartona colonia: trira:barderaKlnaup:ria: ° , polentia:carrea:quod potentia cognominatur.ForofuIui quod ualetinum.Augufta uaci ennorum.Alba ponpeia:afta aquas fcatiellorum. Haec regio ex difcrjptione Augulli nona elipatet ora ligurias inter amnes uarum magra.ccxi.M.prif.adneditur feptim^ in qua SdjuruL hetruriaeftabamnemacra^ipfamutatisfepenominibus.Vmbrosindeexegere antiqui ius peIafgi.Hoslydi:a quorum rege tyrrhenumox a facrifiefo ritu lingua gr^corum tulci fune cognonunati.primu hetr uris oppidy luna_pqitu nobile.Coionia luca a mari recedes (Hl\, . r . . proptiorq? ip'fa inter amnes auferem &. a-rnum orta a Pelope pififqp fi ue a tenucanis gr cca go terrarum preter.x.M.p.prope ambitus adnexum infulx.poft eum annum acceflit ita *# lix aliud miraculum.A circeis palus pontina efl quem locum.xxiiii.urbium fuifle Mutia** nus ter conful prodidit.Dein flumen ufens fupra quod tarracina opidum lingua uolfco' rum anxur di&um.ibi fuere amycle. a ferpentibus dcletx.Dei lacus fadanusicaieta portus y Oppidum forniiganriqualxftrigonutri {edes. Vitra fuit oppidum pyrx:colonia minturne lyri amne diuifaglanico appellato.Sinuefla extremum in adiedo lacio:quam quidem di «# m'c> xereflnopemuocitataui. Hinc fcelix illa campania eft. Ab hoc finu incipiuntuirifcricbles: hr 8C tumulentia nobilis:fucco per omnis terras inclyto:atqj(ut ueteres dixcre)fumum Liberi ' patris cum cerere certam en. Hinc fetini & cecubi obtenduntur .igrijUis lunguntur faler =# ;«»!&» n nbcaleni.Dein confurgunt m3fiid:gaurani:furenriniq? montes.lbi laborini catnpiflernum »m7' fur :6C in delitiasalicx epulantur menfis.Hxc littora fontibuscalidisrigatur:prxterq?cx tera in toto mari conchyhqjpifcc nobili annotantur. Nufquagenercfior oleas liquor . Et hpcquoq? ceptamen humanx uoluptaris tenuere ofci:grxci umbri*.tufci:campani In ora fauofluuius.Vukurnum oppidum cumamne.licernum:cumx calcidefium:mifenum;por 'Uft flrtixrril 1 Hi yyjbn UC.KUC Ui ' „il' |I LIBER. , „.v •■ ( -i?rU tus baiarumbaulidacuslucrinus & auernus.fuxtaquemcimerium oppidum quondaide^i puteoii colonia dicasarchia didi poftqj phlegrasi campi. Acherufia palus cumis uicina.Lit** eore autem hoc ncapphschalddenfiu:# ipfa parthenope a tumulo fyrenis appellata.Her* , ArV? ^/crl r,rVt£T culanium pompei haud procul expedante monte uefuuio, Allude uero farno amne ager nucerinus efb&.viiii.M.paiTibus amari ipfa nuceria.Surretum cum promontorio Miner • nas firenum quondam fede nauigationea circeisduo dedxxx.M/p.patec.Regio ea a tybe ti prima iralias {eruaturfex deferiptione Augufti.Intus colonias capua a campo dida a.qub, num:fueffa:uenafrum:fora:theanum:fidicinumcognominenola.Oppida abellinunuaritia! albalonga:acerani.allifani:adnatcs:alterinates:anagnini:atellani:uerulani:arpinates:auxiii! fi niates:auxelIani:alfaterni.Et qui ex agro latino.Itembernico.Item lablcano cognominari Bouille:calatiGe:cannum:calenum:capitulum:hernetum:cernetani qui mariani cognomi ✓ nantur.Coram a Dardano troiano qrri.Cubulterini:cafrrimonienfes:cingulani:gabienfea fn monte albano foro populienfes.Exfakrno frufinares:ferentinates:freginates: frabatet, ni ueteres frabate.rni noui:ficolenfes:fregellani:foroappii forentani:gabini:Iteranates:fuc eafaniq & Iiriates uocacur.llionefesdauini.-norbanimomentani pneftini urbe quoda ftepha ;r!Z£ ne dida.pn'ucrnaces:fjtii}i:fignini.fuefulani:telini:trebulanicognominebalimenfes.Tre bani:thufcuiani:ueruiani:uclitcrni.ulubrenfes:uluarnates.fupcrcp roma ipfa: cuius nome alterum dicere arcanis ceremoniarum nefas habetur:optimacp& falutari fide abolitum an aiuntiauit Valerius folanusduitqj mox poenas.No alienum uidetur inferere hoc loco exd piumreligionisantiquasob hoc maxime filentium inftitutas.Namq? Diua Angerona cui facrificacur ad dicm.xii.chaledasianuarii ore obligato obfignatoqj fimulacrum habet. Vr betris portas habentem Romulus reliquioautplurimiscraaentibuscredamusquattuor, Moenia cius collegere ambitu imperatoribus cenforibufqj Vefpafianis anno conditas, d. cccxxxviii.M.pe.xni.M.Coplcxa montes.vii.Ipfa diuiditurin rcgiones.xiiii. Compita fin gularu .cclxv.p.eiufdem fpatii menfura currente a miliario in capite romai fori ftatuco ad lingulas portas:qu£ funt hodie numero.xxx.ita ut.xii.poitg femel numcrentur:pr£terik turq? ex ueteribus.vii.qusdledefierut.Edicitpaflfuum perdiredum.xxx.m.d.lxii.Ad ex trema uero tedorum cum caflris prstoriisab eodem miliario per uicos omnium uiaru me fura colligit paulo amplius.lxx.m.palfuum.Quod fi quis altitudinem tedorum addat:di^ |>nam pfedo asftimationem concipiat fateaturqj nullius urbis magnitudinem in toto or be potuiife ei coparari.Clauditur ab oriente aggere tarquiniiSuperbi iter ptima opere mi rabili.Naqpeummuris squauinqua maxie patebat additu pbno.Oetero munita eratpr^g ireifis muris:aut abruptis montibusmifiqi e^patientia teda multas addidere urbes in pria ccegione.prasterea fuerein latio clara oppida:fatneum:pometia:fcaptia.pitulum:politoriu • £eilene:tifata:cecin:afican:acruftumiam:meridia:medullum cornicuIum:faturnia ubi nuc Roma ed. Antipolis quod nunc ianiculum i parte romas:antena:camcrium:collatiaamitef iumi:norbe:fulmo:& cum his carnem in monte albano Coliti accipere populi aibenfes.Ab ban!:efolani:accienfes:^bolanidiubetani:bo!anitii:fuetani:coriolani:fidenates:coretii: hor tenfes:latinienfes:longani:manates:macrales:nmnienfes:oIliculani:oduIani:pedani:polle taurini:qucrquetu]ai:ficai-fifoIefes:toIeriefes:tutienfesuimitcraliuelicfes:uenetulai:uicel lenfes.Ita exantiguo lado.liii.populi interiere fine ueftigiis In campano aute agro ftobie oppidum fuit ufcpad.Cn.pompeium&.L.Caronem conf.ad pridie chalend.maii.quo die Sylla legatus bello fociali id deleuit.-quod nunc in uillas abiit.lntercidit ibi & tauraia.Suc di morientis fcalini reliqui^.prasterea audor cft Antias oppidum latsnorum opiolas cap^ tum a.L.Tarquino regc:ex cuius prasdacapitoliumisin fineincohaueric.A furretino ad filarum amnem .xxx . M. paffus ager picentinus fuit ithufeorum templo iunonis argiuas •ab iafone condito infigmsdnrus oppidum falcrnbpicentiVA filaro regio tertia & ager Iu canus brutiufq? incipit.necibi rara incolarum mutatio.Tenuerunt cum pelafgi: cenotrii: itali:morgdes:ficuligr2eciasmaximepopuli:nouiirimelucaniafannitibus orti duce Lutio r Opida pedum a groscis pofidonia appellatum finus pedatus.-oppidum elea:quas nuc uelia. 'F** ^“^Promontorium palinurum a quo fmu recedente traiedus ad coloniam regiam, c .M .pafc fus proximum aute huic flumen melphes.Oppidum buxentutngneciiE prius magnx: nuc lucanias.Saus annis fuit & oppidum eodem nomine. Ab eo bruti um littussoppidum blan cfoflumen baletumrportus parthemus;# pboecentium &nus uibonenfis locus clampetix. i l'ra Atlnntim ,1 Ifi&rntz t >lWfc rxx- htiffM Tttlj\ )bc*itntn Vnfcavtrft \ Onl/iri ini Luntftim * I Nr Oppidum tempfa.-a graneis terr"e/)X,£fi ro.lx,m.palTibus acorficajplanarTaTpeciedida aequalis fretoudeocp nauigiis fallax : aplior gorgona & capraria:quam graaci asgilon dixere.ltem igilium & dianium quam artemijlia ambe contra cofaniimTittus & contra littus uaponae:menetria:colubraria:uenaria ilua : cu il rvjrvJ Irnlvu lj fi**} A>" ferri metallis circuitu.c.rrt.p.a populoia.x.M.a grascis secalia dida ab ea planaha.xxxix.m . s- p, i Ifi/tc -Nvif «7* Ab iis ultra cyberinahoflia in antiaiio (luratmox palmaria. finonia:aducrfum formias pon Ubi ~ful? cise.In puteolano autem fmu pandataria: prochita no ab senese nutrice:fed quia profufa ab r " UCfX senaria erat. Aenaria ipfaa (latione nauium Aenese ab Homero inarimse dida agr^cis py^ ^ thecuiamon a fymiatummu!titudine(ut aliqui exi{limauere)fed a figulinis doliariorum. > jnter paufilpium 8C neapolim ineagris:mox a furrento.viii.m.palTibus diflates T yberii pri r^\ 'X cipis arce nobiles caprea circuitu.xl.m.p.ex in leucothea.Extia quem confpedum pdaguf africam attingens.Sardinia minus.ix.m.palTibus a corficse extremis etianum angudias eas ? . 'd' 0 - arcentibus infulis paruis:qu3e cuniculariae appellant ur.ltemcp pinton^ fofke a quibus fre nzbb ib tum ipfum taphros nominatur. _ _ ft)e Sardinia . |!Ca. Vlf. Ardinia ab oriente patens.cIxxxviii.m.pafTuum ab occidcnte.clxx.milia a meridie lxxiiii.miiia a feptccrione.cxxii.Circuitu.d.Ixii.milia.abefl aeafrica calaritano pro montorio ducenta milia.agadibus.lxiii.habct6i a gorditano promontorio duas .infulasquse uocantur Herculis a fulcherfi enofin:a calaritano ficariam :Quidam haudp cui ab ea etiam beleridas ponunt: 6C collodem .*& quam uocanc hieracam. Celeberrimi i ea m c it gww» 'hf'* b£r>«Vl p $j LIBER. populorum iHenfes:falarncorfi.Oppidorum.xiiii.fuIchicani:ualcntini:neapoIitani:bocen;* ies:cajaritaniciuiumromanorum.& norenfes.Colonia autc una;qu£ uocatur ad turrim libyfoms.Sardiniam -ipfam Timeus fandahoti appellauit ab effigie foleas.Myrfilius ichnu fam a fimiSitudinc ueftigii.Contra peftanum finum leu cafia eft a fyrene ibi fepuka appejla ea .Contra ueliam pontia di ifaciarutrseqj uno nomine oenotridcs:argunietum poffefile ab ocnottiis itaii£:& comnuiibonem paruae quae uocantur ithacefise ulixis fpecula. jftJBp Sicilia . 4)Ca. VW. Erum ante oippes claritate Sicilia Sicania a Thucydide dida:Trinacria a pluribus 1> lA} y^trf (\l'r trr/i 't tfl t j :.d aut triquetra a triangula fpecie.Circuitu patens ut audor eft Agrippa.d.cxviii.m* ,^j»Y^a^us:Cluonc^am brutio agro cob^rens.moxinterfufo mari aiiulla.xii.m.in lon .gitudinem freto. In latitudinem autem.cx.d.luxta coloniam regia ab hoc dehifcedi argu^ * £mo| mento ihegium graxi nome dedere oppido in margine italias fito.In eo freto eff fcopulus .w^3 f fcylla.ltemcarybidis.Mare uorticofuni.Ambo clara fasuitia.Ipfius triquetrae ut diximus promontorium pelorus uocatur ad uerfus fcyllam uergensin italiam.pachynum in grae* ciam.cxliiif.m.ab eo diffante peloponnefo.Liiybeu in africam.clxxx.m.interuallo a mercu t 'Lyuhitim^ pr0montorio:& pcalaritano fardiniE centum uiginti.m. Inter fe autem haec promon/ toriajjlatediffant' htfpaciis. Terreno itinere; a peloro pachynum .clxvi .m. paffuum. Irn* '-f/011 ‘ de lilybcum.cc.m.Inde peiorum. cixx.m.coloniae ibi urbes ac ciuitates.lxxii. A peloro ma^ reioniumora fpedante oppidum meffanaciuiumromanoruimqui msmertini uocantur/;' >'•” A‘S- A promontorium drepanum-colonia taurominium.quse antea naxos.Fiumen afines . mons p&zz**”* aetna nodumis mirus incediis. Crater cius patet ambitu ffadia.xx.Fauilla taurominium ca ‘ tanam ufque peruenit feruens.Fragos ucro ad maronem di gemellos colles. Scopuli tres G&kpn eypoclum.portus ulixis.Colonia catina flumina fymethus terias.Intus leftrigoni campi . Oppida leontini:megaris:amnispanthagics.Colonia fyracu faecum fonte arethufa.Quam qua di temenitis:& accbiier6nefcs:cerenie:galatha:lepadufa:astbufa quam alii * segufam fcripferunt.Bucion£tn3e:8iafdeimte.lxxv.m.offeades:contraq}paropinos ufer ca.Citra uero ficiliam ex aduerfometauri amnis.xxii.fermepaffuum ab italia.vii.seolise ap*« : pella t3e.Esedem lipareorum di epheffiade^a g?2ecis:a noffris uulcani, Aeolis Aeolus ilia " * . 1 }- ' u^iirmm cis temporibus ibi regnabat . _ _ liDe lipara. 4}Ca. ViU. lipara cum ciuium remiorum oppido dida a Liparo rege:qui fucceffit Aeolo an ®f>rea longina uel mdigonis uoeitata abcff.xii.m.p.ab italia ipfa circuitu paulo mi ✓ i07'*?1 rr1‘ ^ r nori.lnter hsnc di ficiliam altera antea^therafia appellata nunc hiera: quia facra uul ' cano eff.CoIlein ea nodurnascuomefeFamas.Tertia ilrongylea lipara mille paifus ad ex ortum Tolis uergensun qua regnauic Aeolus: q use a lipara liquidiore Fama ratum differt. Cuius fumo quinam fiaturif!ntuentntricibpra-:d.ifceie incola: traduntur. Vnde Aeolo ^ ‘ uento patuiffe exiffimatum, Quarta didyme minor quam lipara. Quinca eriphuia :Sexta /t ‘ ’ pttoenicufa pabulo proximarum relida.Nouiffimacadec^ minima euonymus . Hadenus ' . . M/^ de prima,europ3e finu . . _ e locrisitalix fronte. 41C a. fryr’* a Gtmrtc Locris italia frons incipiptiragna graedaiappellata in tres fmus incendens aufonii ' mi maris quoniam aufones tenuere primi.patet.lxxxii.M.pafTuum ut auctor eft.Varro.pieri que.lxxii.M.fecere.Inea ora flumina innumcra:fed menior^fu digna loconus:fagra.& ue ftigia oppidi caulonis:myftiaconfilinumcaftrum:cardnuii*quod effe longtifimum iral iae promoncoriumaiiqui exiftiniant.Dein fcyllaccus:&: fcolagiumfcyllaeeum;& fcyletu aibe nsenfibus cum conderent di&um:qucm locum occurrens thermeus finus peninfulam e& f'ick:5C i ea portus qui uocatur caftra Hambalis.-nufquam anguiliore italia.xl.M.paflfuum latitudo eftvicaque Dion^fic^ maior intercifam eo loco adiicere ficiliae uoluit.Amnes ibi' f* ti/ii T dr. nauigabiles earcinasaocalus:femirus:arQcha:targines.Oppidum incus petiliaunons cliba nus: promontorium lacinium cuius ante oram infula, x.m.p.a terra diofeoron, altera caly pfus quam, ogygiani appeliaffe Homerus exiflimatur.prseterea tiriTeranusamoelpfla.lpffi a cauioneabeiledxxm.pafTibus prodidit Agrippa. liSecunduseuropsefinus. flCa. X. aciniopromontQriofecunduseuropsefinus incipit.-magno abitu flcxus:& aero ^ ceraunio epyri finitur piomotorio.-aquo abeit.lxxv.m.palTibus.Oppidiim coltfo amnis neethus: oppidum thurium interduos annes cratin di fybarim-ubi fuit urbs £m mykddern nomine.Similiter eft inter Orion di acrin heraclea aliquando fyris uocitata.Flumia pthalandrunncafuentum.oppidum metapontum^ud tertia italiae regio finitur:Mcditer ✓ ranei iarutiorumapruihni tantum.Lucanor uni autem hinc atinates:buxetini:cburini:gru inendni:potencini:fonunnfyrini:tergilani: urfentini:uolfentani:quibus numeflraniiugu ttnbOnt iWiowi ^■^'r tur.prsterea interifle thebasducanas Cato aucior eft.Ecmardoniamlucaorum urbe fuii •fe Theoponpus in qua Alexander epirotes occubuit/Connectitur fecunda regio ample r> xa hirpjnos:calabriaiii:apuIiam:falentinos.ccl.M.finu*qui tarentinus appellatur ab oppido r A >ofl,o at 15 tt»nVn/V r UltJrVYl iaconiini: irireceffu hoc intimo fico contributa eo maritima colonia:qu£ ibi fuerat. Abeft •cxxxvi.m.p.a licinio promontorio aduerfam ei calabriam.i.peninfula emittens.Grseci nief jfapiam a duce afpellauere.Et ante peucetiam a peucetio Oenotri fratre.fn falemino «agro inter promontoria.c.M.palftium mterfunt. Latitudo peninfule a cavento brunduflum terreno icinere.xxxii. M, paflibus patet : multoque breuiusaportu fafina .Oppida per •continentem a tarento.uaria.cuiccgnomen apuletmelTapiaraletium. Inorajbero feno num gallipofisf qua: nunc eftanxa.lxii.M.pailibusa Tarrerito. Inde .xxxiii.M. promo* toriumiquodacran iapygianiWbnoquolongilTime in maria excurrit, iralia .Ab eohafta ; oppidum 6ihydruntium.x.IvLac.ix:M,pa(Tuum:ad diferimen lionii &adriari.ei maris :qua in grasdam breuiffimus tranfitus.Ex aduerfo apollonia oppido laticudie kercurrentis fre ti.l, non amplius paffiium.Hocinteruallum pedeflri continuare tranfitu pontibus ia . C 111 I' kol Ifmtmnm? .. 'firtltlfrriWitm a r-‘ Ijrtirmi )ju»n» Vrfj Tllt brt(\. Imntizrbt: fruUt >rhcri >tkonA' exra regio. t>bna. E 4]Ca. XIII. i Vngitur hic fexta regio umbriam complexa; agrumq? gallicum circa Arimanum - I P flu/Viimi-m [JovmA ij Ancons gallica ora incipit togata gallia cognomic/ficuli&liburni plurimi cius traihim renuere in primis palmenfcm:prastucianum adrianumqi agrum. Vmbri *eosexp1uere:hoshetruria;banc galii.Vmbrorumgens antiquiflimaitalis cxiftimatunut . quos umbrios a grscis putent dictos;quod inundatione terrarum hymbribus Cuperfuif * fent>T recanta eqrum oppida tufei debelalle reperiuntur.N une in ora flumen efisTenega Iia:mctaurusnuuius jcofoma fanu fortus.-pifaurum cum amne.Et intus hifpellum tuder ‘ Dcceteroamcrim:actidiatcs:afirinates:arnates.Tfinates:camerres:cafuentini:caifulani:do t:f. iaces cognomine falencini:fulginates:foroflaminenfes.foroiulienfcscognomineconcubic. fes;fifobremidani:forofempronienfes;inginini;intcranatcs cognomine nartesmieuanatesi irmanionenfcs:mattilicates:narnicnfes:quod oppidum nequinum antea uocitatum ct nu ccrinitcognomine fauonienfes:& camdlani:otriculani:oitani:piculani cognomine pifuer tes;sta;i.mergenrini:pcftini:fctinates:farfcinates:fpplentini;fuareani:fdlinates:fuiilatess adinares:trebKites:tufcicani:tibernates:cogncmietyburini:8^alimentaurenfes:uefionica^ tes:urbinatescognominemetaiiienfes6ialihorcenfes:niecionenfes:uindinates:uiuentani <■ 7/1 I. W^r1' In hoc fitu interiere fe{iginates:& qui eliifiplum tenuerc.fupra interranani 8i faranates cu oppidisacerris qux ua.fris cognominabacur.T uroceio quod ueriolum.Icem folinnates : fLiriates^aliienates.Apiennatesimeriere 60ricnatescumcrinouolo:& ufcidicani: 6cp]aia ‘ genfes:pifiaces:caelafhni.Araenam fuprafcriptam Gato anfe perfci bellum conditam an ✓ nis.d.cccclxiiiLprodidit. _ IT.^- ^pdaua regio. 4?Ca. XIIll. «Ctaua rcgiodeterminantur Arimino:pado:apenninodn ora fluuius cruftumium Ariminum Colonia cum amnibus Arimino & aprufa. Fluuius hinc rubico quonda finis itali^.Ab eo fapis^uitiss&aemo.Rauennafabinorum oppidum cum amne AflucrtTJrt Abefede ab Ancone.cii.M.p.ncc procul a mari umbrorum brutrium. Intus coloniam Bono }- ^ ■ s . ; ,'‘ iiia felfina -uocitata cum princeps hetruriae ejflfe t .Brixill utn: M u tina .parma, placentia Op frr,t' Vn^T X‘./ jpida Cefena:CSacern3:forocloaii:iiuii:poduli:trpuentinorum:Corneii:licini. Fauentini ; h f°t0 fid:ntini:o£€n&ni:padimates:regienfes a£epide>:foionates:faitcs qui galiiani cognomina ; tur:aquinates:t3nitani:uciiates cognomine ueteri:regiates:urbinates:ln hcc tractu iterie - £untboii_:quorum tribus.cxii.fuiffeaudor eCato.ltem fenones qui coeperant Romam. - ^Depado flumine. ^ 4jCa. XV. Ad us, gremio ucfuli montis celfiiTimum in cacume elati finibus ligurum gabien* filorum uifenao fote profluens condcfqs fefe cuniculo:^ in forouibienfiu agro ite sru exoriens.-nuili amniu claritate inferi or:a grarcis di&us cridanus.ac poena ph& ✓ tontis illuflrams. Augetur ad canis ortus liquatis niuibus:agris qua nauigiis torretiormil f- tame ex rapto frbi ucndicans.Atq? ubi liquit agros.ubertateiargior/ccc.palTibus a fote ad dens meatu duodenonagita.Nec amnes tantum apcninos alpinofq? nauigabiles capiens : fed lacus quoc^imenfosin cum fefe exonerantes omni numero.xxx.fiumma 1 mare adria ticum defcrt.Cdeberrima ex iis apenini latere ia&urmtanarum.-trebiam placcntinunvta^j niciamgabilIu:fcuItefnam:rhenum.Alpium uero fturanmmorgurmdunas duas: fcfliten i ticrnumdambru abdua:ollium:minn'um,Nec aliusamniu tam breui fpatio maioris iricre* fcnenti eft. Vrgetur quippe aquarum mole:& in .pfundum agitur.Grauis terrae quaq dcdti xtus in fiumina:& folias inter rauennam altinucp pafTuu.cxx.M.tame quia largius uomic fcptem maria didus facere. A ngufta foffa rauenna trahitur:ubi padufa uocatur : quonda tndi^niciusappdlatus.proximu inde hoflium magnitudine portus habct.qui uatrcni di* citur.Quo Claudius Gefar ebritania triuphans pgradi illa domo ucrius qua naue ltrauic hadria.Hoc ante eridanu boftium dictu eibab altis fpireticu ab urbe fpira:qu£ fuit iuxta; pualcns & ddphicis creditum c thcfauris codita a Diomede. Auget ibi padu uatrenus am nisex forocorneliefi agro.proxirnu Ide hoftiucaprafias:dei fagis dei uolanerqd ante alane uocabatur.Omniaea foflas fluminaq? primi afagi fecere tufei egefto amnis ipetu per traf uerfum in Hadrianorum paludes.quas feptem maria appellanturmobili portu oppidi tufeo rum hadri«e:a quo hadriacu mare ante appellatum.quod nunc hadriaticu.Inde hoftia a ple na carbonaria ac foflioncsphilifhn^quod alii tartaru uocant.Gmnia ex philiftin^e foife abundatione nafcentia accedentibus atefi ex tridetinis alpibus & togifono ex patauinoru agris .pars eorum & proximu portu facit brundulum ficut edrone mcdoacidua ac folTa 9 elodia.His fe padus mifcet:ac per hxc efunditur pleruqp: ut in xgypto nilus quod uocac delta: triquetra^ figuram in alpes atqj oram maris facere proditur ftad.ii.Mcircuitu ,pu det a gr^cis italias rarione mut^ri.Metrodorus tame Sceptius dicit.Qiioniam circa fonte arbor multa fit piceaq? pades gallice uocctur padum hoc nome accepiiTe .Ligurum quide ligna amne ipfum bodincu uocarbquod fignificet fundo caretc.Cuiargumcto adeft oppi ;dum iuxta jjiduftria uecufto nomine bondicomagfl:ubi pm^ipua altitudo incipit. cA,; o, c, ^ CDeitalia tranfpadana regio.ix. 4]Ca. XVI. ;-.Ranfpadana appellatur abeo regio nona tora in mediterranco:cui maria cudta ..aKj||y!j!otu°fb alueo importar.Oppida uibi forum:fegufio:Coloni2: ab alpium radicibus rJr4i augrifla taurinoru antiqua liguru ftirpe:inde nauigabili pado.Dcin fafforu augu* ptoria iuxta genainas alpium fauces graias atq? paemas.His panos:graiis Hercule tra _*fiite memorant .Oppidum eporedia fybillims libris a po.ro.condi iu(Tum.Hpore dicas eni " galli bonos equoru domitores uocant.VercellsIibitiorum ex falis ortx:nouaria ex uerta macoris uoconotu: hodie^ pagus.NdCut Cato exiftimat)ligurum ex quibus leui mari c iiii ■ 1-/L U,: MI tiar 9 i&to/ami; ->r rttrrt+fl* TAy& ■yrrtrTrf (TymiUlt) fi ~rexgeftt /f m«/o»£> Jet">>rr?7ri /frtUC rj-jbe>m'T firtip fievariiB ’Cx OirtTt Sel>- yC-ngtmJo fiUrt ifahx. a rutJvrS^ i*V -rn ficmrrt htbeltt , flUBHR. „u ,...., ci condidere ticinum no procul a pado.Sicut boii tranfalpes profe&i laude ponpeia . Infui bres medioIanum.Orobiorum ftirpis efle comu atqj bergomu 64 liciniforu:54 aliquos cir<* i - ... ,/^ ca populos au&or eftCato:fedoriginegentisignorarefefatetur:quam.dpcet Cornelius Alexander orfa:u a griecia intcrpretationectia nominis uitain motibus.In hoc ficu iter i it oppidum orobioru barra:unde bergbmates Cato dixit ortos cttanum prodente fe altius q fortunatius fjtu.Interiere 64 eatun gensinfubrum exules:6<. fpira fupradi&a. Item melpu opulentia, piaecipuuimquod ab infubribus 64 boiis 64 fenonibus deletum eft eo die quo ca ' anilius ueios capit: ut nepos Cornelius tradit. - & ^Venetia decima regio. fj.Ca XVlf. Equitur decima regio italia: hadriatico mari apofitaxuius ucnetia.FluuiusSilifex • jmontibus taurifanis.Oppidum altinum:flume liquentia ex montibus opi terginis 64 portus eodem |omine,lcolonia:cocordia;flume 64 portus romatinum tilianentu Aliaius ftiinufqnanafuquo uaramusdcfluinalfa-.natifocu turro pflueteaquilca.xii.M. paf. -r ^ a mari fita.Carnoru hasc regio iu&aqj regioni |apidu:amnis cimau9 caficllu nobile uno pu cihu.Tergeftinus finusxoioma rergefte.xxx.M.iii.TM.ab aquileamltra qua fex milia .paiCig^yjn • fuu formio amnis A.b Rauena.clxxxix.paf.antiquus au&eiralix terminus.Nuc uero iftrise ' L,/(C § cognominata tradua fiuniie iftro i hadria ad effluere e danubio amne.eodeqj iftro ex act uerfo padi fauces cotrario eoru percuifumari interiecto dulcefcete pleriq; dixere faifo 64 Nepos Cornelius et padi accoIa.Nullus.n.ex danubio amni \ mare aariaticu dFuditur.De^ ceptos credo quonia argo nauis flumine in mare hadriaticu defcedit.*nec,pcul tergeflc.nec sam coftat quo flumine.Humeris trauedam aipes diligetiores tradunc.Subiifie au te iftro deinfaoidcin nauiporto:cui nomen ex ea caufa e inter hcmonfatiLalpefcB exorienti. Ipeiftria. - ’ «Ca. XVIII. SifcStria utpeninfiila excurrit.Latitudineeius.xLM.paf.circuitum uero.cxxii.M .p didere quidam. Item adherentis liburnia: 54 fanatici finus.Aiii liburnis.dxxx.M. _ Nonulli in fanaticu finu iapidiam pmouere a tergo iftriae.cxxx.M.paf.Dd libur ^niam.cI.M.feccre.T uditanus qui domuit ifrros in ftatua fua ibi infcripfit ab aquilea ad ti dum flumen ftad. cc.M. Oppida iftrteciuium Romanorum agida parentium.CoIonia po^ la:quxnunc iuliapictas quondam a coichis condita. Abeft a rergefte.c.M.n.p.mox opidu nexantium: &nunc finis irato fiuuius arfia.polam ab ancona craie&us.ccxx.Ivl. paf.eiUfn mediterraneo regionis decimss.colonia cremona:brixiacenomanorumagro. Venetorum autem m^ri a cefte 64 oppida a c2eIumpatauium:opitergium:beluium:Vicetia*.Matua tuf eorum trans padum fola reliqua .Venetos Tioiana ftirpe ortos audor e Cato. Ccomanos v r“>7 iuxta malfiliani habitafie.In uolfeis ferrini:64 tridentini:54 beruenfes.rhetica oppida rheto « v *** rum:64euganeorumVeronamiulienfescarnoruni.Dein quos fcrupulofe dicere non acti — ;.;^r neat:alutraefes:aiTenates:ftamonienfes:uanienfes:tulicognomineculici foroiulienfes co gnomine tranfpadani:fioretani:ncdinates:quarqueni:tarLiifani:cogienfes:u2ruauInhocfli tu interiere per oram iraminae:pellaon:paffitium:ex uenetis atina 64 cadina carnosrfegefte: 84 ocra.Taurifcis noreia.Et ab aquiled ad duodecimum lapidem deletum oppidum etia in nito fenatu.a.M.ClaudiorL.Marcello.L.pifoaudor eftlln hac regione 64,xi.lacus inclyti funtramnefep eorum partus aut alumni fi modoacceptos rejdunqut abduam larius.-ticiV num uerbanus:.mitium benamsfollium febinus:lambrum:eiipifis:pnines in colas padnAI pes in longitudinem.x^.paf.patere a fuperomari ad inferum.Caelius tradit.Tiniagenes y xxii.XlVpaf.dedudis in latitudinem.Cornclius Nepos.c.M.T.Liuius tria.M . Radiorum uterqj diuerfis in Iocis:Nam centum milia excedunt aliquando ibi germania ab iralia fub mouent.ncc.lxx.m.explent:reIiqua fui parte gladiis ucluti natura prouidenpam .Latitu^ do iralia fubter radices earum a Varro per uada fabatia taurinos:cornum:Brixam Verona fyicentiaimoDi£ergium:aqui3ciam:tergcile:pola:arfia.d.ccxlii.m-p.colligit. 4|Dealpibus64gentibLisafpinis. 1/Ca. XIX. Ncolxalpium multij)opuli:fed illuftres a pola ad tergeftis regionem Pecu fies: fu , bocrini : atali menocaleni : iuxtaque camos quondam taurifei appellati : nunc >k „ norici.Hiscontermini rheti 64 uindelici omnes in multas ciuitates diuifi. Rhctos “thufeorum prolem arbitrantur a gallis pulfos duce Rhero.Veifq deinde itaiiam pedore al pium latini i uris euganea? gentes: quarum oppida.xxxiiii.enumerat Cato.Ex iis .triupilini jnMJiius >f-j n Ahnht) rtn0 flhe> v (liih u en ai : s c d m agr is fu is popul/s.Dcin canunucomplurcfcp fumles finitimi? attributi muni cipiistLepon«cps; dc falafos taurifcasgcntis idem cato arbitratur. Castri fere lepcnt-icbs relisos ex comitatu Herculis interpretatione grseci nominis credunt:preufhs intra fin^ alpium niue m^iijbris?eiufdein. Kgraios fuiflfc pofitosin traniitu.Graiar.yni,alpium ineo' ,, flas prsftantcfq; genere euganeos inde trado nomine.Caput eorum ftheonos : rhetor uni uen6nenfes:faruenetef^ ortus rheni amnis accoiunc.Leponriorum qui uiberi uocatur f6 teni thodani eodem alpium tradu.Sunt prxtcrealatio donati incoteaut ododurenfes: 6C finitimi centronesicottianse ciuitatesiecuri e liguribus orti:uagjeni:Iigures;& qui monta ni uocantur.Capiilatorumcp plura genera ad confinium iigumcimaris.Honahenuni uiV detur hoc loco fubiicere inferiptione c tropheo alpiu qua: ta is cft.Imperatori Gsefari Di> lmfilio. A ugu. pontifici maxiinoimper.xuii.tribunitim poteflatis Senatus populufcj: ro. q eius dudu aufpidifq? gentes alpina: omnes quae a mari fupero ad inferum pertinebant fub imperiti po.ro, fune redactas.Gentes alpina: de u idae: tr iu pilin i ca n u n i ucnctes:uenonc Ecs:hi farci:breuni:naunes:focunates:uindelicorumgcntes:quati'uor confuanetes:uiru^ einates:jicates:cattenates:2bifuntes:riigufci:fuanetcs:collucones:brixentes:lepontii:iube ri:nautuates-.feduni:uaragri:falalfi:adtauones:medulli:ucenni:caturiges:brigiani:fontio tii:brbdidtii:nemalpni:edenates:efubiani:ueamini:gallic2E-triuIatti:ed:ini:uerguni: egui/ turi:nem:tim‘:oratdi::uerun:udauni:fuctrnNonfuntadieds: cotqjnas ciuitates.xii. quse non fuerant hoftiles;fed item attributas municipiis lege pompcia.HDec efc italia diis facra he gentes eius:hasc oppida popuIoruin.Super haec italia quae.L. Aemilio Paulo.C. Stati / lio Regulo conf.nunciatogallico tumultu fola fine externis ullis auxiliis:atqj ctiamtunc fine tranfpadanis:equicum.lxxx.mil:pcditum.d.cc.mil.armauit.Metallorum omniu fertis litate nullis cedit terris.Scdincerdidumid uetere confultupatrumitaliseparci iubem-iu. . (f{ Illyricum. CQ»" Xx. »Rfia gens libumorum iungitur ufeg ad flumen titium.pars cius fuere mentores: /i^OafL hyiiiani:encheleae:dudihi:6i quos Caliimachuspeuccdas appdlat : nunc totu uno nole illyricum uocatur 'generarim populorum pauca effatu digna aut feclicia no/ 'onuencum fcardonitanum petut iapides;& libumorum ciuitatcs.xiiii. e quibus la f cjnienies:fcukinos:btunin:as:orbonenfes nominare non pigeat.Ius italicum habent eo co uentu aluta3:fanatesa quibus finusnominat.Lopfnuarubarimdmuncfcp alTeriates :6icx infulis jfertinates curitta:. Casteruni perora oppida anefadio:aluona:flamona:tarfatica:fe naadofpica : ortoplyma regiu:argirutum:coriniu:enona ciuitas:paufinus:flume telaulum* quo finitur lapidia.lnfufe eius fmus cum oppidis procer fupra iignifitata:abfyrtiu: arba: mgurium:ifia:portunata:paros anteuurfus in continente colonia iadera:qu£ apola.clx. mil.paf.adefr inde.xxx.M' colentum infula.xyiii.hpftium titii fluminis. V |/ljBurnia.tti'"* . 4- XXL ’ Iburnia finis Si initiudalmatiae fcardona in amne ea.lxii.ntil.p, a mari. Dein tariota rum antiquaregio:^ caftellum tariona.promontorium Diomedismel utahipcni fula Hilis circuitu.c.mil.palT.tragunuciuium romanoru marmore notu ficuli. In gjrjb, „ quemlocuiiiDiuusclaudius ueteranos mifit.Salonacolonia ab iadera.cc.xxii.mil.pafTuu. petunt in ea iura juribus dcfcriptjs indecurias.ccc.lxii.dalmatse. uigintiduo. decuni.ccx^ ; xxix.ditiones.fexagintanoue. mazei;quinquagkaduo.fardiates.lnhcc tradu funeburhu mandetriuimtribulium.Nobilitata proeliis caitdla petunt cx infulis fla tircolen tini; fepari: epetini.Ab his caflelia piguntis:rataneum:narona colonia.Terii conuentus a falona.Ixx^ ii.mil.palT.appofita cogaominis fui fluuio amari.xx.mil.palfuu.M.Varro.lxxxix ciuitates eo uen$itaite audoreft.Nuncpropefolinofcunturccraurtdccuriis.xxim.diuerfi.xvii.de fitiates.cui.dodeates.xxxiii.deretini.xiiii.de remifhe.xxx. didari.xxxiii. glfditiones.xliiii. melcomani.xxim.nares.cii.fcutari.lxxii.ficulotaj.xxiiii.populatorefq? quoda italfe uardei no amplius q.xx.decuriis.praeter hos tenuere tradum eum oeuei.parthcni:hamafi: marft/ hit3E:armiflhs A narone anne.c.mil.palT.abeft epidauru colonia.Oppida ciuiu ro.rhiziniu afcnuiu:butuauiu:olchiniu:quod antea colchinu didueff acolchis coditu ; annis diiijilo fupercp eum oppidu ciuiu romanoru fcodra a mari.xix.mil.paf.praeterea multoru gr^dse oppidorum deficiens memoriamecnon Si ciuitatum palidarum.Eo namq? tradu fuere la / beaeesjenederudinitfalTei : giabei:,pprie^ didi illyrii:& taulanti;Si pyrei.Retinet nomen 1 nl,( u ' (r •in OftWtnrtr V Mtma \mcrmA ^ ro.ro . . «ILIBHR. inora nympheum prcmonroriiim.LyfTum oppidum ciuium ro.ab cpidauro.c.M. palT! \ Macedonia. IJSu *XXIi. * Lyfo macedonia prouintiatgentes parthini;8i a cergo eorum ailflarcta:. Motes ca* dauisadyrrachipdxxix.mil.palTuuni.in orauerociuium ro. Epidamniu Colonia propter in^ufpicatum nomen a romanis dyrrachiu appellata. Flumen aous a qui^ ’ BuFdam eas nominatum. Apollonia quondam Corinthiorum Colonia.iiii.fyl. paff.a mari recedens.Cuius in finibus celebre nympheu accolunt barbari amantes 6t bdliones. At in ora oppidu oricum a colchis conditum.inde initium epiri.Montes acroccrauni:quib9huc ' tfy" fi jeuropx determinauimus finum.Oricuni a falentino italias promontorio diftat. Jxxxv.M. paf.a tergo carnorum & iapidum qua fe offert magnus ifter. morici. jHetis funguntur norichOppida eo^ uirunu:ceIa:taurnia:aguntu:uiuana:monia: olaudiarfiuuiumfoluenfe. Noricis i unguntur lacus peifo:deferta boiorum.iam ta nien Colonia Diui Claudii fabaria:& oppida carambaria iulia. fjpannonia. 4)Ca.„i, , . . /■ .. ^ XXIIII. ^Abitantur inde glandifera panonias qua mitefecntia alp ium iuga per medium illy ; jicum a feptemtrione ad meridiem uerfa molli in dextra ac leua deuexitate con/ fidunt. _ Io ^Dalmatia. t}Ca. XXV. ^ Vas pars ad mare Hadriaticum fpedar appellatur Dalmatia &. illyricum fupradidu Ad feptemtrionespannonia uergit:finitur inde danubio.ln ea colonias tnona fci> jfeia. Amnes clari & nauigabiles in danubium fluunt dranus & noricis uiolcntior, Sauus exalpibus carnicis placidior.cxv.mil.paiTuum inceruallo.Drauus per ferretes: fera pinoshafosdandrizetes.Sauusper colapia,nos breucolqj.popularum hasccapitaJPraeterca ariuatcs:afali:aiTiantes:belgites:carthari:cornacateS:erauifci:hercuniaces:Iatouici: ofer t es: uarciani:monfdaudius.cuius in fronte kordifci.intergo ta urifei. infula in fano metu/ barris amnicarum maxima.prseterea amnes memorandi colapis in fauum influaens iuxta ififciam gemino alueo infulam ibi efficiens qnas fcgeftica appellatur. Alter amnis bacunri^ us in fauu firmio oppido influit: ubi ciuitas firmienfium& amantinorum. inde quadra/ gintaquinq? milia paltuum taurunum ubi danubio mifcetur faus. Supra influunt ualda* nus urpanus.Sapjbnon ignobiles. __ ClMefia. €Ci. XXVI. 3 Annoniaiungitur prouintia qnas mefia appellatur ad pontum uf<$ cum danubio ^ t f decurrens.lncipit a confluente fupradido.in ea dardani:celegeri:tribali: trimachi:/^ _ 1 mxfi:thraces:pontoq? contermini fcy thas.Flumina clara dardanus margis pingi ^usttimachus ex redopemefeus ex hemomtus efcamusrieterus: Illyrici latitudo qua maxi - tna eff.cccxxv.mil.palTuumcolligit.Longit udo a flumine arfia ad flumen prinium.d.ccc. 'X:< mil.a drinio ad promontorium acroceraniu.clxxii.mil. Agrippa prodidit uniuerfum huc ^ finum italias illyrici ainbitus.xiiii.mil.ln eo duo maria quo dift inximus fiue inferum fiue "toniumin prima parte.Interiushadriaticum:quod fuperum uocant.Infulssin aufonioma ii praseer iam didas memoratu dign£ nullas.in ionio paucscalabro littoreante br-undufi \m.iU rrt-ellu umrquarum obiedu portus efficitur.Contraapulum littus diomedeaconfpicua monume to.Diomedis.Ec altera eodem nomine a quibufdam theuthria appellata. Illyrici ora mille amplius infulis frequentatur natura uadof; maris asftuanifq^ tenui alueo intercufantibus, Clare antea hoftia timaui calidoru fontiu cum aeftu mearis crefcentiu iuxta iftroru agru. CifTa pullariae 8i abfcytides graiis didas a fratre medeas ilTi interfedo: nuncabfcyrtiu iux*> ta eas eledridas uocauere:in quibus proueniret fucinum:q> illi eledrum appdlant:uanita«* (r_ tis grasc£ certiflimum documentum. Adeo ut LilTa quas earum defignent.-haud unq con h^rltr- ftiterit.Contra iader eftifla quaeqj appellata cotra liburnos cretos aliquot. Nec pauciores triicones liburnicae.Celaduflas intrafurium bubus & capris laudata batriafa ciuium torna* norum reliquat cum oppido pharia. Ab bis corcyra melanacbgnominata cum gnidorn oppido difiac.xxii.mil.paf.Inter quam & illyricum melta.Vnde catulos meliteos appellari Califiiachus audot eft.xxii.mil.palt. Ab ea.iii.mil.elaphites.In ionio autem mari ab aricd* uqXe mile mil.paff.Safonp piratica datione nota. ^ duii $GAII PLINII SHCVNDI NATVRALIS HISTORIAE LIBER QVARTVS (l Sinus claritatis litterarum SC omnis fabulofitatis. ERTI VS europse finus acrocera uniis incipit montibus: finitur hclie fponto.-amplcditur praeter minores finus.xix.xmM. pafluum.In eo if. epirus a carnania:a2tholia:phocis:locris:acbaia:mefrenia:laconia:aieo ' '-lis:megaris:attica:boetia.lteruc? ab alia mari eadem phocis ftlocris.* W dor*s*Tcbhotis:theiraIia:magnefia:macedonia:chracia.Qmnis grxcie .,,,^1'' fabuloficas:ficut& littera rum claritas ex hoc primum finu tirulfit. Quapropter in eo paululum comorabimus. Epiros in uniuerfum ap^ pellata acrocerautfiis Icipit montibus.ln ea primi chaones a quibus chaonia.Dein thefpro .6 &p; ^ ri:ancigonenfes:locus aornos:& pefhfera auibus exalatio.Ceftrinnpeihebi: quotum mos i", pindus:caabpei:driopes:feIlas:pdopes.moIolTi:apud quos dodonei lemis templu oracu/ IoiIluftre.Toniarii5 mons centum fontibus circa radicesTheopompo celebratus. §. / fiEpirus. 1] Ca. f, finis ipla ad magnefiam macedoniamc? tendens a tergo fuo deflarethas fupradi 'Pos liberam gentem mox feram dardanos habet.Dardanis ieuo tribali prsetendu #3Hvftur latere.Ec moeficsgentesa fronte iunguntur:medi:acbenfeleta2:quibustbra/ ad pontu ufq? perti^enees.lta fuccinta rbodopesrmox dC hemi uallat excelfitas.in epi/ iftelhim in nrrnrpra uniis rhitT»pr:»?fiik c-r\ i i ... _ _ i •_ ‘ rfcncf /tlo/ck ora caftelium in acrocera uniis chimerarfub eo aquae regis fons.Oppida mcandria.Ce/ u< xTe AttnltiuQ ft- r flumen thefprotiamethimius colonia butrotu.-maximeqj nobilitatus ambricius fitr , faucibus fpaciofum £quor accipiens.Longirudinis.xxxix.M.paiTXatitudinis.xv.miliadn cum defertur amnis acberon e lacu thefprotiasracherufia proffuens.xxxyi.mil.paf. inde & millepedum ponte mirabilis omnia fua mirancibus.in finu oppidum ambratiafMoIofTo.* tum fiumina alphasiarathus.Ciuitas anadoiia.Lacus pandofia. Acarnania qua; antea cu/ retis uocabatur.Gppida heradea.-chius.Et in ore lpfo colonia Augufti adium cum tem* pio Apollinis nobili:ac duitate libera nicopolitana.EgrelTos finu ambiacio in ionium ex* cipit leucadium litcus.promontorium leucates dem finus: ac Jeucadia ipfa peninfulaquo dam neritis appellata opere acoiarum abfcifa a continenti ac reddita uenconim flatu coji geriem barenaeaccumulantium:qui locus uocatur diorcctus fladiorum longitudine triu Oppidum in ca leucas quondam neritum didum.Deinde acarnanum urbes balyria: afla> cus:argos:amphilochicum cognominatum. Amnis achelous e pindo fluens atq? acarnania ab astolia dirimens:& artemicam infulam affiduo terre inuedu continenti annedens. J 4j Aetolia. 4/Ca. ' [\t “Etolorum populi athamanes.tymphei:epirimenfes:prhebi:dolopes:marages:atre^ ,ces:a quibus atrax amnis ionio mari infunditur. Aecolise oppidum caiidon eft fe^ Ipptem milium quingentorum paffuum a mari iuxta euenum amnem. Dein matina :rea: cuiusatergoEbalcisK mons eflprafus, At in ora promotoriumantiriumbi ho corinthiaci finus minus mille pafluum latitudine influentis : £tolofq? dirimentis a pcloponneio.promororium quod contra procedit appellatur rhion: fed in corinthiacofi nu.Oppida.stolias naupadum:eupalimna 8L in mediterranea pleuromhaliforna. Montes - clari m dodone tomarusdn ambraciajicranos.in acarnania aracynthusun aetolia achaton: -r>aneeoIiuni:madimium#, 41 Locri. --- (KX Ul. \ Roximi stolis locri qui cognominantur ozofee Tmunes.Oppidu canthem. portiis 7^ *7- \ apolliqispfeftis.SinuschnIeusdntusoppidaargon:eupoIea:peflum:calamifus.VI^ Vi Olirr, cj: m iflhmi appellauimus applicata colli fyabitat Co Ionia corrIthus:ana epyrrha diaaicxagenis ab utreqj lictore ftadiis e fuma fua arce quas . e uocatur acrocorintbus.In qua fons pyrene diuerfa duo maria profpectans.lxxxvii.mil.pa. *'r' ad corinthiacu fmu traieftus ci\ patras a leucade.patras colonia iniongifFmo promoneor jio pdoponefi condita ex diuerfo asroliae & fiuminiseueni minus mille paffuum.ut didu cfl interuallo.In ipfis faucibus fimimcorinthiacuni.lxxxv.mihpfin logitudincm ufqp ad .ifthmon. tramittunt. Achaia. 4jCa. V. & Chaise nomen prouincie ab iflhmo incipit : antea egialos uocabaf propter urbes ( in lictore per ordinem difpofitas.prime ibi quas diximus lecheie corinthioru por* P-tus.M.ox oliriis pdlaneorucaflellu.Oppida hclicerbura : in qu£ refugere hauftis prioribus fyiion:egira:egion:enneos:lntus cleone:hifie:palinhormus portus.Demoftra/ tunq? iam rhiwa quo promotoriu quinqj miliupalTuuabfunt patre:quasfupra memorar lumus.Lecus fere in achaia noue montiu fcio eflet.Notilfimusfons cymothoc. Vitra pa/ tras oppidu olenu.Colonia dyme-.loca buprailum hormine.promontorium auraxus: cyl / Ixfinus: promotoriu chelonatcs.inde cyllenem duorumihupalTuucaftellumphliu.Quse . regio ab Homero arethufedidapoftea a fophis:indeeliorumager:qui aha epie uocabar. Ipfa elis in mediterraneo & apilo.xii.mil. paflibus. intus delubru olympti louisjudorura^j; claritate faftusgrxciae coplexum.pifa eorum quoda oppidu profluente alpheo amne. At in ora promontoriu ichthis. Amnis alpheus nauigabilis prope fex oppida. Aulon brepion: promontorium platanodes.Omnia haecad occafum uerfa. Ad meridie autc cyparifiius fi* nus cum urbe cypariffa.lxxii.nul.paff.circitu. Oppida piiosmietoncducus-.elis: pniontoriu acritasifmusafineusab oppido afino.-coroneus a corona. Finiuntur tenero promontorio. Ibi regio mefienia duodeuiginti montium amnis pamifus.Intusautemipfa mefiene: itho c me:oechalia:aren2e:pcceleon:thrion:dorion:2ahcieuariis temporibus clara.Huius finuscir cuitus.lxxx.mil.paiT.Traiedus ucro.xxx.niiliaiDehincatcnaroager laconicus libcroge tis.Et finus circuitu ducentafex miliaitraiedu.xxxix.mil.Oppida tenaru: amicte : pherOx leutra: & intus fpa tta; teberane. A tes? ubi fuere cardami/leipitameiantianedocuftireo: ege* rania.Mos taygetus: amnis eurqtas? finus ogilodes.Gppidu pfammachus.Sinus cy theatys^o, „7V; ’ ab oppido.Ex quo ad creta infulam certiffimuscurfus. Omnia autem malco promotorio; ; includuntur. Qui fequitur finus ad fcyileu argolicus appellatur traicciu quinquaginta milia pall.Idem ambitu centu feptuagintaduomilia.Oppida bpea epidaucus hera cogno* v mine.Sarax:ciphanis portus:annes inachus:erafinus:inter quosargoslrippiu cognomina tum.Supra lacu lernc a mari quadringetis milibus nou £<$ additis milibus micenx : 8C ubi fuilte tyrintha tradunt: &locus matine3:montes artemius:apefanthus:aflerion:parparus: alii^ undccic^ nuniero.Fontes niobe:amym6e:pfammate. A fcyllco ad ifthniu.clxxvii.M., painbus oppida harmioneitroezene .coripbafium appellatu:qu2e alias inaebiu alias dipfiu t/fcriA •>/ argos.portuschenitas:finusfaroni'cus olimquernonemore redimitus, Vnde ei nome ita gr^cia antiqua appellate quercu. in eo epidauru oppidu Acfculapii delubro cdebre.pires* ^ uni rpmotoriu:portus anted uj:'& buxephalioiSi quas fupra dixeramus cencieae. Ifihmi ps altera cum dejubro Neptuni quinquenalibus inclyto ludis. Tot finus pelopdnenfem ora lancinant: tot niariaallarrant.Siquidem a feptetrioneioniumirrumpit:ab occidente ficu* Io pulfatiir.a meridie cretico urgetur: ab oriente brumali srgeo : ab oriente folfticiali myr too quod a megarico incipiens fmu totam atticam alluit, IfUEArchadia. ^ CCa. VI. finii. , , . , Editerranea eius archadia maxime tenet undiqj a mari remota : initio drytaodis: moxpelafgisappelIata:Oppida eius;propbis:mantinea.ftymphalu:tcgea : antio0' , _ jiea:orchomenu:phineu:palJantiu.Linde palatiu roma:.MegaIepoIis:catina:bocaIi> r um:crano:parriiafi£:the)pbufa:menaIa:bere:phiIc:palicne:pincina:teheIegre:aicaiie: par* ■ . cheniu:elee:methydriu:enifphe:mariftu:lampadia:c]icoiiu:de6e.Interqu£duo oppidarc gio ne mea efl: chembinamia uocitata.Montesin archadiapholoecum oppido.Itcmcyllc neUyceus.ln quolyceilouisdelubru.njenajusiartbeniifiusipcrtheniusdapheus nonacris, pratercp ignobiles o&o.Amnes laHon epaludibus:phmeus 5t erimanthus e monte eiu£ , dem nominis in alphe um deflucns.Reliquieduitates in achaia dicend2e:alithrei: ab ea tc* purgenfes:pere2te:p.aregenite:tomini:tiphanai:triufi:trirenfes.Vniuerfa:achai2eiiberta/ tem.Domicius Nero dedit.pdoponefus in latitudine a promontorio maleae ad oppidum xhegeum corinchiaci finus.clx.milibus paflibuspkec.Atad in tranfuerfum ab elide cpi/ dauru.cxxv.milibus. Ab olympia argos per arcbadiaMxviii.milibus.Ab eode loco ad pbliV unca didtamsnfura eft.cl.miiiupa(Tuij.Vniuenaautc uelut pefarite equoru mcurfus natu ja in motes fex atcg fcptuaginta attollitur, 4} Graecia 6C Attica. Ca. VII» ’ [p Bidhmi anguftiis bejias incipioa noftris griecia appellata.In ca prima attica antiq/ ■ tus atte uocata. Attingit iftbmu parte fui quas appelatur megaris a colonia megtia i-ejregione pagaru.Duo hxc oppida excurrere peloponefo fica funt utram ex parre ; uelut in numeris belladis pagei.clii.mil.pafTibus & amplius egoflhenenfcs cotributi me rus:sgialus:icanus:hymetus:lycabetcus:lacus felinos. A pireo quadragitaduobus milib? fjaflibus funiu dorifeu promotorium.polypoftere:brauro:ion quoda oppida. Rhanos pa? gus.Marathon campus.TrialTus oppidumiiletu & oropus in confinio boetis. Cuius an/ thedon oncheftos.-thefpie liber u oppidudebedea.Nec cedentes athenis claritate: quas co/ gnominatur boetias thebaeduoru numinu.Liberi atep herculis ut uofunt)patria: & mutis natale in nemore heliocone afftgnanr.Datur & bis thebis faltus cithcron amnis ifinenius. pr£terea fontes in boetia crdipodia:pfammare:dirce:epigranea:aretufa:hippocrene : ag/ I/: ganippergargaphie.Motes extra prodictos micalefustadilifiusracontiiisiReliq ua oppida j/cni r c jntcr 11iegara & chebas Ieuthra:haliartus:plates:phera::afplcdon:hile:tifbe:eritbre : ^lilTa: cophe.I uxta ccphifum amne lamie 5L anichie:mcdion:pbligone:grephis. corone : adiaro* In ora aute intra tbcbasocale:etbeon:iokos:fchenos:peteon:byric:niycalelTus: hyrefeom f>teIeon:olyros.Tanagrah'ber popuIus.Ec in ipfis faucibus euripi que facit obiectu infule ftf jw«(5 larilfbdatea:& in npe ccpm m ut aixinmsdiiea deipnotc^uertenemis &C hyampclis. Rur* fusin locroru oradn qua larymnartroniu mxta quod boagrius amnis defertur in mare.cp pida naricum:alope:fcarpia.poftea maliacusfinusab incolisdi&usin quo oppida halcyoe econia:phalerna.Doris deinde in qua fparcos:erimeu : bolo:pindus:cythinu.boridisa ter gomons eftoecha. Sequitur mutatis fepe noibus hemonia.Eade pelafgicu argos.Hdlas eadem thefTaiia:& dropis femper a regibus cognominata.Ibigemtus rex nomie graxus a quograscia.Ibi Hellenesaquo helknis.hos eofde Homerus tribus nominibus appeliauic myrmidonas 8C hellenas 6£ acheos. Ex iis phthiota: nominantur dorica accolentes. Eorum oppida echinus in faucibus fperchii fluminis. Termopylaru manguilias. Quo ar&umcnto riii.mili.palTuuntin heraclea tresehin dida cft.njons ibi caliclromus. Oppida celebna bellas. Saalosdamia phthiaiarne. __ • ‘ ■ fiTef&Ua. , (jC3. Vlir. N theflalia autem amnis orcomenns minilus antea diefus. Et oppidum alimon ab ; aliis elmon : atrax palamna fons hiperia. Oppida cherse aquarum a tergo pierus ad macedoniam procenditut : larifla : g omphi: theb^: teiTali^e; nem u s pteleori : fi/ ettfltpous ntvkajfJa . '/nay! Cvlc, .1’ bviB m<\ ~Jhcbx Thcfrnlt rx. mtfpn6 lX^TTU • ci k V t> K*J fwrrr* \>t i o - *■ n ([LIBER. nus pagsficus.Oppidu pagafaadem poftea demetrias di3um:tricea.pbarfalicicaiiipi cum ■f t^r-^.aTciuicace libera cranon iletia.Montes phtbiotidis nympheus quoda topiario aaturag opere fpe&abilis.Bu2igcus:donacefa:bromlusdajphus : achimaron:athamas:fl:ephae.IntcfTa!ia funt quattuor acq? triginta montes quorum nobiliflimi cerceti: olimphus; pierus ofTh: cu* ius exaduerfo pindus & othris laphy tarum fedes ad occafum uergentes. Ad ortus pehos omnes theatralimodo inflexi caucatis ante eos feptuaginta quinqp urbibus.Fluminathef faIieeapidanus:phaenix:enipheus:onochonus:laminiflus.Fons uexcis.Lacusbebeis: di an-? te cunctos claritate peneus ortus iuxta gomphosunterqj offam di olymphu nemorofa co ualle defluens.quingcntis fladiis dimidio cius fpatio nauigabilisdn eo curfu tempe uoca ^§4 tur quinqj miliu paulTuum longitudine:# ferine fex latitudine ultra uifum hominis tollentibus fe dextera leuaq? leniter couexis iugis.Intus fua luce uiridante allabitur pe^Z*r 'f neus uiridis calculo a?ncenus circa ripas graminercaronus auiu concetu. Accipit amne , p con:necrecipit:fed olei modo fupematantciut didu eft ab Homero)breui fpatio portatu rXabdicat.poenales aquas dirif^ genitas argenteis fuis milceri recufat. {jMagefia. |J^t> . u,-^- IX* Heflalias annexa magnefia efbcuius fons libetra.Oppida ormenium.pyrrhameto; jbli2on:promontonum fepias.Gppida cafiana;fpalatra. promontorium eantiu. Op Ijrpida meJibdca:rhibus:eiimnehoruum penei.oppidum qmpliu:orthei:ihefie:pehn<* ^nattiocum:achfe:cricon:cranon:acarne:dorion:melite:phila:ceponio:Epiri:achai3e:Actic^ theftalias in porredum longitudo quadringentorum odaginta miliu paifuu traditur.La/ %Jtitudine.cdxxxvji.milium, ^ - * (ivlacedonia. 41) Ca« ^ T-fliiopzo r. Acedonia poftea.cl.populoru duobus inclyta regibus quodaqj terrarum imperio; emathia antea dicta. Haec ad epiroricas gentes in folis occafum recedes pofl terga ^ _ magnefia atq? theflalnrinfeftatur a dardanis.partem eius feptetrionalem peemaac , pelagonia protegunt a tribalis.Oppida egle:in quo mos fepelire reges.Bcroa di in regios ' ne qus pieria appellatur a nemore egidiu.In oraheradea.flumen apilas: oppida phina:olq 710 ros. Annis haliat modo.lntushalorit^allebphilaceucyrrhcftaerthyrifei.pei&colonia.Op* ^ pidum ftobiciciuium ro.Mox antigone europusad axium amnem eodeqj nomineamnis per quod rhedias fluit:fcydra-phordea:emiona:gorgidone.Moxin ora ichne fiuuius axi* us. Ad hunc finem dardani:tr‘erespieres:madonia accolunt. Ab hoc amne peonie gentes; parocei:heordenfes:batlmiopi:pelagones:mygdones.Montes rhodope:fcopius:orobellus Dein praeiacentc gremo terraru arecufi:antiochenfes:idomenenfes:doberienfes: trienfesi alIacenfes:accarifi:enfes:morili:garreti:lyncefl£:enorioeni:8i mantini liberbatq? orefte cojo niy.buIlidenfes:edienfes:xylopW2e:coufei:liberi:hcraclea:fcyntiga:tymphei:coronei. In X ora finus macedoni Oppidum calaftia:# intus philerosdetfae.Medioqi flexu lictoris thef falonicce liberae conditionis.Ad hanc dirrachio:cxiiii.miliu pafiuu therme. In therniico f nu oppida dicea:padina:dera:fcione:promontorium chanaflreu. Oppida palene phlcgra. Qua in regione montes hypfi2orus:cpitus:akhionc:lcuomne.Oppida nilos:pbryx:deon: meande:# hippalefis:hifthmo quodam potideatnunccalfandria colonia: athemus : olypi* xus finus metiberna.Oppida ifcella:ampdps:torone:foggofl:cdcs:fretum£^. Mons atbqn quem Xerfes rex peifarum continenti abfidit in longitudine pafiuu mille quingentoru» Mons ipfe a planicie excurrit in marc.lxxy. milia. pafluum. Ambitus radicis.cl. mili.colli* git.Oppidum in cacumine fuit acroton .Nunc fune urnapolis:paicotru tyrfus.oleon.apo loniaxuius incole macrobii cogncminatur.Oppidu cafleraifaucefcp a latere iflhmi. Afan tus:iliria:gyraffitonia:heraclea.Regio mygdoniae fubiacens.In qua recedetes a.mari ap.ol lonia:arethufa.In ora*rurfus pofidiu:# finus cu oppido cermoro amphipolis. Libera gens byfakhe.Dein maccdoniaeterminus.Amnisilrimp ortLis in emo. Memorandu in feptetn ce/ilarcjenc lacus eum fundi priufq dirigat curftim.Hasc eft macedonia terraru imperio potita quon . dam.Hxcafia:armenia:iberia:albania cappadocia:fyria:segyptu tauru: caucafiu trangreffa: hsc in badris:niedis:perfis dominata toto oriente pofTclTo.harc etiaindia^ uiclrixper uefc Higia Liberi patris at q$ herculis ungata.hacc eadem cfl macedonia : cuius uno die paulus Aemilius imperator noflcr.lxxii.urbcs dire^as uendidit tantam differentiam fortis pra> fliftere duo homines, ^Thracia. |)Ca* XL ivdta. pmm 'Mobovc jCvariM icffaltyrruv fb&n m<>r) tr \ " fni. rj-fracia feguicur inter ualidiflimas europae gentes in flrathageas quinquaginta di puifa, populorum eius quos nominare non pigeat. Amne ftrimone accoluc dextero (latere denfelethx 64 medi byfalthas ufcp fupradictos.Leiio digeri. Befforuqj mul / ^«..Tnofliina ad neftru amnem pangei montisimaambientemanterheletQs.-diabefos: carbi^ "Jefosunde brifas:fapbcos:Adomates odry farum gens infundit ebru accolentibus: carbiic 'j £is:pyrogeris:drugctis:cenifl:is:bifalthis:benis:corpilIis:botieis:edonis:Eodem funt in cra (8:ufyalet£:priate:dobangae.thynic3e:lalet£ maiores emo.-minores rhodopefubditi. inter quos hebrus annis:Oppidu fub rhodope peocropolis antea.- mox a conditore philippopo^ ndn- ■'< e Jl lismunc a ficu tremontiu dich.Emi excelfitas fcx.M.paf.fubitur. Auerfa eius 64 in iffrum deuexa mefi:geta2:aQti:gaugdae:clari2eq?.Sub iis carrei farmataerquos areates uocant.Scy** tascp & circa ponti iictora morifen^fritoniaerquae Orphei uatis genitores optinent. Ita fiV nit ifter a feptctrione. Ab ortu pontus ac pro potis. A meridie segeum mare: cuius in ora aftrumone:apoiionia:cefimna:neapolis:bacos.Intus philippi colonia.Abfunt a dyrrachio.. cccxxv\fcotufa;dypirosauitas.Neft:i amnis hoftiu.Mons pageus:beraclea:olynros. Abde ia libera ciuicas.Stagnum biflonum 64 gens.Oppidu fuit tyrida Diomedis equoru ftabu^ lisdirum.Nunc fune diceae-.ifmarondocus partheniompbalefina: maronea prius ortagu / rea dicta.Mons ferium 64 zonetum.locus doficus centum uiginti- milia hominu capax.ita Xerfcs ibi dinumerauit cxercieum.Oshebri.portustentoris'. Oppidum enos liberum cu Polydori tumulo.Ciconum quondam regio. A dorfico incuruatur ora ad macruticoscen KumuigintiduorumiiiapaiTuu.Circa quem locum fluuiusmelas:aquo finus appellatur. Oppida cipfelabis ante macroticos diclii qui a propotide ad melea finum intef duo maria porredtis muris procurrentem excludit cberonefum.Naqj thracise altero latere a pontico litcore incipiens ubi ifter amnis f mergitur: uel pulcherrimas in ea parte urbes habet iftro'* roolinawilefiorum tomos.Scalatinqj quse anteeas aceruetis uocabatur. heraclca habuit 64 fcizonem terrae hiatu rapcanvNuc habet dionyfiopolin crunon antea didam. Alluit ziras annis.Totum eumtra&u fcyte aroteres didi tenuere.Eoru oppida aphrodifias:libiftos:z£ gere:brocobe : eumeneda:pathenopolis:gerania. Vbi pygmeorugens fuifieprodit. quos gatizqs barbari uocant;creduntq3 a gruibus fugatosdn ora a dionyfiopoli eit oddTus mi fefiorum.fiumen pamifus. Oppidum tretanaru locus. Mons emus uafioiugo procubens an pontu.Qppiduhabuit in uertice arifteu.Nunc in ora mefemdriam:anchialam ubi men/ Sebria fuerat. Afticas regio habuit oppidum anthiumnunceftapollonia. FluminapaniiTa: xira:ftearus:orofines:Oppida tinnias:haimidenbs: deuelcon cum ftagno quod nunc delu tutu uocant.VIteranorum phynopolis iuxta q bolforus. Ab iftri odio ad os ponti palluum quingentorum quinquagintaquinc5.milia.alii fecere. Agrippa adiecit quadraginta, Inde ad muru fupradidum centu quinquaginta:ab eo ceron eif.cxxyi.mili.Sed a bofforo finus cafthcnes. Portus fenum:84 alter qui mulierum cognominatur.promontorium thryfcce ras in quo oppidum bizantium libere condidionis:antea lygos didum.Abed a dyrrachio ^ d.ccxi.milia paifuu.Tantu patet longitudo terraru inter hadriaticummare 84 propontidc Amnes bythinias:pidara fiue tidas.Oppida felimbria perinthus latitudine ducentoru pe/ dum continenti anexa. intus biziaarx regum tracia^a Terei nefado crimine inuifa hirun dinibusj:egio:celica:colonia flauiopolismbi antea zela oppidum uocabatur.Et binzie qn^ quagintamilia paflfuum.apros coloniarquseaphi ippisabed.centu oduagintaodo milia $>af£ad in ora amnis eginus Oppidum ganos fuilTe fertur 84 lyfruachia. lam in cheronne* fo. Alius namqj ibi iftbmos anguftias fimiles eodem nomine & pari latitudine illuftrant: duae urbes:utrinq?littorahaud diffimili modo tenuere.pichae a propontide:cardia a mela ne finu.Haec ex facie loci nomine accepto utreqj comprehende.pod haec elyfmachia quin cp miii.paf.a longis muris.Cheronnefos a propontide habuit tyridafm criconem. Scillam flumini ego appofitam.N unc habet a colonia a propontide.uigintiduo mih.fefton : 84 ex aduerfo colofnaepharianae.Et elefponrus fenitem ut diximus ftadiis Europam ab Afia di uidens illic inter fe contrarias urbes habet in Europa callipoiin 84 fefton : In afia lampas fcum 84abydon. Dein promontorium cheronnefi maftufia aduerfum figeaco : cuius in fronte obliqua cynofemauta appellatur Hecubae tumulus : ftatio acherou. Turrisfcie lubr um Protefilai.CEt in extrema cheronefi frote quae uocatureluoppidu eleus.Dein pe^ tenti melanem finum portus coelos; 84 panhormus 64 fupradida cardia. Tertius europse Ci 0-Tfhr>. ftrt* 1 ‘fr j /\A e. OJ3 /•ftat.in qua mons neritus.Tota ucro circuitu patet.xxv.mil.pafTuu.Abeoaraxu pelopone /&« fi promontriu .xii.mil. palT.Ante hanc in alto afleris.protheantezacinthu.xxxv.nuI.pQll''. In euru uentu fhophades duas : ab aliis plotas dite. Aqte cephalenia letoia.Ante pilu.iih fgageta:& totide ante meffeuen crnufta.lnjin/i afinecf tfrremrides. In laconico teganifa: cothon.Cythera cu oppido antea prophyris appellata. Haec fita eft a mate promontorio v.mil.paffuum ancipiti propter anguftias ibi nauiu ambiru.ln argolica py thuifaiirina^efi' re contra hermoniu agr um tiparenus epiropia coIonis:ariftera contra troezenu caulauria,” . quinquaginta mil.pafT.diftans a platcis:bellina:lafia:bauc;idias;^>ntra epidaurum cetipha los:fycionefos.vi.mil. paf.abeft a continente. Ab hac egiha liPtex6ditionis.xvii.mil. paf. cuius.xx.mil. paffuu nauigatio eft.Eade autem a pyreno athenienfium portu.xii.mil. paft. abeft ante enone uocitata.$pirco promotorio obiacenteIeufa:dedros:graugiasdu£:cetias duas:feiacofa:dacenchris:fafpis fepte:& in megario finu ethrurides.iiii.Egilaaute.xv.paiT, a cythera.Eadeq? a crete phalafarna oppido, xxv.mil.paffuu.Ipfa creta altero latere ad, fcp* / tetrionem inter ortum & occafum quae porrigitur centu urbium clara fama. Dofiadesea 1 a creta nimpha hefperidis filia. Anaximander a regecuretu.philiftides : Malotes : Crates primu aeria didam:deinde pofteri ciiretin appellauere. Et macarch nonulli a tempcriecas' ii appellatam exiftimauere.Latitudine nufq quinquaginta mihpafluum excedens;&: circa media fui partem maxime patens.Longitudineimplet.cclxx.mil.palTuu. Circuitu.d.lxxx* ix.fjedenfc^ fe in crcticu pelagus ab" ea didum:qua longiftijma eft ad orientem famonium promontoriu aduerfum rhodo.Ad occidente crmmetopon pyrenas uerfus expellit. Op/ 77 pida eius infignia palaferne:clea:cyfamon:pergamon cidon:minoon:apteron: pantomatri . uni:amphimala:rhitimna:parnomiu:cyteu:appolonia:mathium:heraclia:milctos: ampela: hierapicna:lebana:hierapolis.Ec in mediterraneo cortina:cpbeftum:gnofum:polirenu:my riua:rycaftus:rhamdus:lidus:diunuarium:phileras:rhinon:datos: fphererolypifosdafpba? deuterne:therapne:manathufa:githifos:& aliorum circirer.lx.oppidoru memoria extat. Montes cadifcus:idsus:diclin^us:crocus. Ipfa abgft 3 promontorio fuo quod uocafcriu- yVln: £>,{*> vif>n6 Oj/II, m etoponrut prodit Agrippa a cyrenarum promontorio pbicunte.cxxv .m.p.Item cadift® 3 nieleo peloponefi.lxxx. A carpato infula promontorio famonia.ix.m.in fauonium ucntu Hxc inter eam & rhodum interiacet.Reliqua circa ea ante peloponefutn dux coficX: toti dem milx & alatere feptetrionali dextera cretam habenc.Contra cydonia leuce: & dux bu drx .Contra matium dria.Contra itanum promontorium onifa leuce.Contra hierapycna cryfagaudos.Eodem tra&u opbius fabutofaranus circuue&ifcj criu metopomtres acaufa goresappeliatx . Hx ;ante fa*tnonium promontorium phocx:plachiX:firindcs : naulocos : armedcnrzepbire.Ac in hdladeetianumin xgeolycadcs fcarphiacorefa:phocafia:coplu* Jtni teCcp alix ex aduerfo atticx fine oppidis & ideo ignobiles.Sed cotra eleufina clara falamis eam pfytalia. A funio uero helene.v.mil.paf.diftans.Dein eoos ab ea totidermqua no ftri quidem dixere ceam.Grxri & dybrufam auulfam euboex:quingentis Ioga fiadus fuit quondanumox quattuor fere partibus qux ad boetiam uergebanteodemnian dctioratis. Oppida habet reliqua iulida:cartheia.lntercidere cereflfa . phcecdTa.Ex hac profedam dele dationi foeminis ueftem audor eft Varro.Euboea & ipfa auulfa boetix & a modico inter * fiuente euripo ut ponte iungatur ad meridiem promontoriis duobus gcratfo ad atticam uei gente 6C ad heliefpontum capbireo' infignis.-a feptctrioneceneo nufqua altitudine ul tra.xl.M.paiTuumextenditnufquainfra.xx.mil.contrabit.Sedinlongieudinem uniuerfx boetix ab attica thefTaiiam uf

    J, « nflima cycladum medica templo Apollinis 6i mercatu celebrata delos/qux diu Buftuatac ! "A‘hz 7 ut proditur)fola motum terrx no fenfit.ad.m. Varonis xtatem.Mutianus prodidit bis coi aw- cuffam.Hanc Ariftotilcsitaappellatamprodidit:qucniamrepeteapparueritenata.Eglof^ ’"ir " ^‘"tenes cynthiarmaiii ortygiam:afteriamtIagia:cerha:midiam.cynethum : pyrpilem igne ibi V/"v r ’ primu repto.Cingitur quinqi milpaiTuum.adurgit cintbomote.Proxima ei rherena: qua Anticlides celadufam uocat.Item arthemitem helladius.Scyros qnamcircuitu patere, xx. JTT.nrjfliinlT» nrmIlYl Prf* Mnfiimic rlv _ _ .-j _ i_ j _ i ... zrrrtfu 8 Avd fi i k *•)(>/' cj> tn.palTuum prodidere ueteres.Mutianus.clx.Olearus:paros cuni oppido ab delaxxxv7ii7 tnil.marmore nobilis quam primo plateam poftea minoida uocarunt. Ab ea fepties qn^eta* H1VIIC 1 adn VI/111 fllll nr.n.'4n /li.nir.A/v.. 1 Z' J J 1 _ _ J- _ f I . * .itf. ..ni.iiimiiiuii. “ u* puiuu puutd nnuoiaa uocarunt.AD ea fepties qn^eta naxus a delo.xviii.mil.cum oppido quaflrogyle.-dei dian moxdionyfiadaa uin carum fer tilitate:alii Sicilia minorem aut callipolin appellar unt.patet circuitu.lxxv.m.paf. dimidio maior eft qua paros-Etadenus quidem cycladas feruant .Cxteras qux fequunrur fpos ,. «des.SuntautebeIlena:phofcufa: hecaria:fcinufa:polegrados:&anaxodecem& feptem m.Dar.ir.Trnsrcmx ncimp m iri rl^rlif/fantnHpin Inf-i .Vi lnnr>i't-i.^:.M — - _ j - ^ f m.paf.icarosjqux nome mari dedit: tantydem ipfa in longitudiem patens cu oppidisrduo bus tertio amilTo ante uocata doliche;& maris: K icthifufa.Sita cfl ab exortu folhitiali de^ «na amuiurtuit uuuwuuuuii.u lccnuuiaoica cit au exortu lolintiali de^ lo q uinq ua^in ta .mij.paf. Eadem a famo.xxxv.mil Inter euboeam 6C andrum.x.iml.paf. fre to. Ab ea grefHjmixii.mil.quinquaginta palTuum.Nec deinde feruari potelf ordof Acer uati ereo Donentur reliaux.Srvros a navn.Yiiii.m.mf _ _ r . uati ergo ponentur reliqux.Scyros a naxo.xiiii.m.paf.Homeri fepulchro ueneranda.Lon gitudims.xxv.mil.antea pbamice appellata.Odualatandro gnatos cum oppido circuitu ♦ xii.mil.p.prope.Abeft ab andro fexaginta duorum.m.p.Abeafyrnos.lxxx.mil.paf. Cync^ thus atelos ungueto nobilis a Callimacho agathufa appellata.Dionyfamathmos circuitu xxx.m.palTuu.Carufa lebinthus:gyrus:cynara:fycinus q a‘tea ccnos cheraria q onus cafos qux allragaleccimolus qux echinufa.Melos cu oppido q Ariftidesmiblida appellat.Atk d J>hOC7Tlt\' 1 (} LIBER. ftotiles zcphinair.. Callimachus mimallida.Heraclides fiphnum Si acitlam.Harc lfuiaru ro/^^jh tudififima eft.poft: machia:hipere quondam patnge:& ut alii platage nunc amorgos polye T’ 1 gas.philetera cum primum merfit califte dida.hx ca auulfa poftea therafia atq? iter duas enata.Moxautonaie.Eadcm hiera enata.Diflat iosa thera.xxv.M.p.Sequuntur-lca.-afca* nia:canaphehippurus:hipurtuft.\aftipalealibera2duitatirircuitu.ixxxvm.M.p.Abeftaca*> difto crctc.cxxv.M. Ab ea platea.lx.M.Vndecaninia.xxxviii.M.azibinta.-lanife: atragia : parmacufa:techedia:chalcia:ca!imnadn qua oppidum co.Corefia olomnos./^qua carpatu quas nomen carpatiomari dedit.xxv.mil.paftuum.Inde rhodum africo uento.l.mil.palTuu w; A carpatioadcafon.vii.mil. A caffo famoniumcretsepromotorium.xxx.mil.In euiipoaut euboico primo fcreintroitu petalias.iiii.infuJx Si in exitu athlantc .cycfa_des:& fpoiades . ab oriente littoribus icariis afias. Ab occidente myrtofc atticse.A feptemtrioneaegco mari . A meridie cretico Si carpatio inciufE.cc.mil.pafT.in longitudinem^ per.cc.mil. in latitudi nem iacent.pagaficLisXinus ante fe habet eutyciamffiyrumfupradidam.Scd cycladum 6t jfporadum extima geronfiam:fchadiram:thcrmeufim:irhefiam:fyIymniam:eudemiam:nea: qu^.Minerux facra eft: Athos ante fe quattuor parethum cum oppido . quondam euonu didam nouem mi! . pa(T. fciathum.xv . mil . imbrum cum oppido . Ixxxyiii . mil .p.E.v dem abeft a maftufia cheronnefi.Ixxv.mil.paffuumnpfa circuitu.lxxii.mil. p . perfunditur amneillifo.Abealcmos.xxii.m.quJeabatho.lxxxvii.m-Circuitu batet.xxii.m.d.paf.Qppi da habet epbeftiam Si myrinaimin cuius forum folftitio atbos ejaculatur umbram. Ab ea thafos libera.vi.mil. pa(Tuum:olim eria uel etria dida.Inde abdera a c6ntineti.xxii.mil paf fuum ad orthos.lxii.mil.tantundem ad infulam famothracenrqmE libera ante hebrum ab imbro.xxxii.mil.a lemno.xxii.mil.d.attolitur monte faoce.x.mil.paf.portuofillinia oniniu Callimachus eam antiquo nomine dardaniam nominatrinter cheronefum Si famothraeen utrinq? fere quindecim tnil.Halonefos ultra gethone:lamponia:alpeconnefus haud pro** cui a caelo Ccronncfi portu & qusda ignobilesrdefertis queqj redduntur in hoc finu qua rum uix inueniri potuerunt nomina.Dcfticos iarnos:cymroscarbrufa:calathufa:fcylla:dia !eondidamelantia:dracriOn:arronefus:diethufa:fcapos^capheris:mcfatea:ear!tir6:phateru nc6sipateria:calete:neriphus:poIendos(Quartus emagnis europse finus ab hellefponto i cipiensmasotishoftio finitur.Sed totius ponti forma breuiterampledenda eft: ut facilius partes nofcantur.Vaftum mare prascacens afias/ab europa porredo cherouncfidittore ex ** pulfo angufto meatu irrumpitin terras feptem flad(ut didum efbinteruallo.europa au ' ferens afi<£.primasangiifhas hellefpontum uocant.Hac Xerfespcrfarumrexconftrato in nauibus eonte duxit exercitum. porrigitur inde tenuis euripus.Txxxvi.mil.pafT. fpatio aci ^ urbem priapum afi£:qua magnus Alexander trafccndit.Inde expatiatur asquor ruifufq? I ardum coit laxitas Propontis appellatur.Anguftias thracius bofphorus latitudine.d.pafe fuum qua Darius pater Xei fis copias ponte tranfucxit.Tota ab helldjponto k%itudo.cc. mil.xxxix.mil.pafTuum.Dein uaftummare.pontusaxeousqSi quondam annexus longe refugientes occupat terras:m3gnoq? littorum flexu rctrocuruatus in cornua ab iis utriq? porrigitur ut fit plane arcus fcythici forma:Medio flexu iungitur hofho masotici lacus ci merus bofphoros:idos\iocat.ii.miI.d.pafruumlatitudine.At iter duos bofphoros thraciu 8i cimerium diredo curfu ut audor eft polibius.d.palTus interfunt.Circuitu uero totius ponti uities fetrtel milia ut audor eft, Varro Sifereueteres.Nepos Cornelius.ccc.m.l .adi icit. Artemidorus uities nouiesdecem nouenl milia facit. Agrippa.xxiii.lx.mil. Mutiaus. xxviii.lxy.njil.Simili modo europse latere menfuramalii quattuordecies.lxxviihmi . paflT. determinaucre. Alii undecies.lxx.mil.M.Varro ad hunc modummetitur. Ab oftio ponti appolfoniam-clxxxiii-mil.d-Calatin tantundem.Ad oftiundiftri.cxxv. ad boryftene.ee! - mil.Cheronncfum heraclidarum oppidum.ccdxxv.mil. paiT. Ad paticapeum quod, aliqui bofphorum uocant:excremum ineuropE.ora.cc.mil.xxii.d.qusefumma efficit . xiii . mil. xxxvi.mil. d. Agrippa a bizaritio ad fluniiciftrum.d.lx. Inde panticapeum.d-cxxx- Inde la ^ cus ipfe m^otis tanain amne ex ripheis montibus defluente accipiens nouiffimum inter eu ropam afiamqup finemxiiii.mil.v.mil.circuitu patere traditur.Abaliis undecim.mil. xxv^ - j Ab hoftio eiusjtanais ortum diredo curfu.ccc.lxxv.mil.paiTus efte conftar. Accolas finus eius in mentione thraciu didi funt iftropoliminde oftia iftri.Ortus hic in germanias iugis montis arnobasecx ad uerfo thaurici gallias oppidftmultis ultra alpcsmilibus:acpcrinnu ^ fiU oyyirtt c y-yobtt turi. meras lapfus gentes danubii nomine ftnmenfo aquarum au&u & unde primum illyricum alluit ifter appellaturifexaginta amnibus recepcis:medio ferme numero eorum nauigabi* Ii in pontum uafiisfex fluimnibuseuoluitur.piimum oftium peucesmiox ipfa peuce infu ia.-in qua proximus alueus appelJatus.xix.mil.paiT.magnapalude forbetur.Hx codealueo & fuper iftropoiin lacus gignitnr.lxiii.mil.pafT.anibitu.-halmirim uocant.Secundumofli;* um narcuftomaappeilatur.Terrium caloftoma iuxta ifulam farmaticam . Quartum pfeu doftoma & infula concpondiabafis:poft:ca borioiloma di fpirefloma-Singulaauteora tata fune ut prpdatur in. xl.mil.paff longitudinis uinci mare : dulcemqi inteliigi auftu. Ab eo in plenum quidem omnes fcytarumfunt gentes- uarias rame Iittori appoffitas tenuere alias ;.getbi:daciaRomanisdidi:aliasfarmat2eagrScisfauromatse:eorucpbamoxobiiautcorfi: ' ' ; alias Vcythx degeneres 8C a feruis orri:aut troglodyfgimox alani di toxolani. Supiora aut "mkwP 1^cer & h acinum falcum ufc$ ad pannonica hyberna carunti germanorum^ ibi confimum.Campos& plana iagyges.-farmacae uero motes 6i faltus.pulli ab bis daci ad pa thiflTum amnen aft]ioros fiue d uria eft a ftieuis:regnoq3 uaniano dirimens eos . Ex aduer* fo bafterns tenemulic$ inde germani, Agrippa totum eum tra&umab iflro ad oceanu bis ad decies centum milia patflisun longitudine quattor milibus quadringentis.In latitudo ne ad flume uifchiam a defertis farmatise prodidit.Scytarum nomen ufqj quaqj tranfit in farmatas atqp germanos, Nec aliis prifea illa durauicappellacio:qua qui extremi gentium harum ignoti prope ceteris mortalibus degunt.Verum ab iftro oppida crene fcepolium^^ ’ Montes macrqjenniusdarus Amnis tyrajppido nome imponens: ubi antea ophyufa dice/ batur.ln eodem infulandem fpatiofam incolunt tyragets.Abeft a fpeudoiVomo iflri oftio exxx.mil.Mox afraes cognomines fi nmini.ultra quos erobizitfl.umeni rhode fynus fagga dcus:portus ordefus.Et^ tyra cxx.mil. palluum flume borift^nesdacufqj di gens eode no - 1-7 j^ee fl mine:6i oppidum a mari recedens.xv.mil.palTuum.OlbidpoIls^ miletopolis antiq uis no< minibus.Rurfus in lictore portus achKdrum.Infula achillis tumujlo eius uiri clara . Et ab ea.cxxv.Mil.paf.peninfula ad formam gladii in tranfuerfum poire&a exercitatione eiuf * dem cognominata dromos achileos.Cuius longitudinem.lxxx.mil.paf.tradidit Agryppa c" Totu enf tradufardi;fcite:&: fcyraci tenet.lnde filudlrisregiodiyleum mare quoalluicur cognominant.Ens cadiose upeantur incola. Vitra panticapes annis qui nomadas Sigeor?' gos difterminant.mox acefmus.Quidam panticapem confluere intra olbiam cum boryfie ne tradunf.Diligentiores hypani canto errore eorum qui illum i afiae parte prodidere.Ma refubit uafto recelTu donec quinqj.mil.paf.interuallo abfit a ma^otide uafta ambiens fpa* tiamultafc^gcntes.SinusgarcinitesappdlatunflumenpIacyris.Oppidanauarum gorci*< v rV ^e-A tergo lacus buges fofla miiTus in mare.Ipfe buges a coreto masotis iacu finu petro fo difduditur dorfo. Recipit amnes bugem:gerrbum.hypanin:ex diuetfo uenientes tra/ fiu.Nam gerrhus bafilidas di ndmadas feparat.Hypanis per nomadas di hyleos fluit manu f2d-o alueo in bugemmaturali in coretum. Regio fcythias fendica nominatur.Sed acarci ^ nite taUrka incipit: quondam mari circufufa di ipfa:quaq3 nunc iacentcamei.Deinde ua* ftis attollitur iugis.Triginta funt eorum popuii.Ex iismediteraneis.xxvii.Sex oppida or gocyni:carafeni;afl:yrani:cra(3:ari:arcilTali:tecali:caliordi.rugumipfumfcythorauti cenent. r Clauduntur ab occidente cheronnefo.-ab ortu fcytifTa tauris, In ora a carcinite oppida ta ^ IS in ipfis anguftiis peninfute.Mox heraclea cheronnenfus libertate a romanis donatu. Megarice uocabatur antea pr^cipui nitoris in toto eo tra<3u cuftoditisgrseciae moribus: quinc^mil.paf.ambientemuro.Indeparthcniumpromontorium taurorumciuitas placia. t Symbolum portus.promoncoriumcriumetopbnHuerttim carambico afls promontorio per medium euxinum percurreus.dxx.mil.paflfuum interuallo.quas maxime ratio fchytici arcus formam efficit^Ab eo taurorum portus multi di lacus.oppidum theodofia a criu metopo.cxxii.mil.par.A cheronefo.cxlv.mii. Vitra fuere oppida cyte:2ephirium:acre:nym pheunvdia. Reflat longe ualidiiTimum in ipfo bofphori inuoitu panticapeum milefiorum a theodofia mille.xxxv.paf.a cimero uero oppido rrans fretum fcito mil.d~ut diximus fpa tium.H^c ibi laricudo afiaimabeuropa feparat:ea^ ipfa pedibus plerunc^ peruiq glatiato freto bofphori dmerii.Latitudo.xii.d.pa(ruum.OppidahabetbenmYium:mirmetium : di incus infulam alopecem.per mxotin autem ab extremo iflhmotqui loais dpbrahiocatur ab ore bofphori ducenta fexaginta mil.paf.Iongitudo coIligitur.A taphris per continente ftaGS VS? jct&rti- rn*Viir\ C'irt‘ U^ jf^ter fe concurrilTe:quoniani paruo diffcretas interuallo cx aduerfo intrantibus gemi h> ? . mania multis poftea annis nec tota percognita eft.Si coniedatepermittirtir haud 'imultumora deerit grecorum opinioi:& longitudiniab Agrippa tradito : Genera germanorum quinqj. Vindelici equorum pars burgundiones:uarrino: charini:guttones. Alterum genus ingeuones:quorum pars cimbri:teutonia chaucorum gente.proximi au temrheno'fteuones:quorumparscimbrimediterranci:hermiones quorum fueur hermu duri:chatti:cherufd.Qwitaparspeudni:bafternasfupradidis conterminidacis.Amncs cla riin oceanudefluuctguecalusiuftiliusfiueiuftilia aluus uifurgis amnifuis:rhenus: mofa . , Introrfus uero nullajnferius nobilitate hercyniu lugum protenditur. ■ /. c. iOnfule in gallico oceano. i?Ca. XV. rheno a utem ipfo prope.c.mil.paf.in longitudinem nobiliflima batauorum in m® fula&canenefatum:& alias frifiorum:caucorum:fnfiabonum:fturiorum : morfa * JilPPf, • tior um-quo ftern uncu r inter helinum acfleuuni.Ita appellantur boftia in quo ef s fufus rhenusab feptentrione in lacus ahd occidente in amnetnofam Ce fpargit.medio inter fc ’£ chore modicum nomini fuo cuftodiens alueum (QBritaniahibernja rfo huius fitus brir S®". V vz fe. XVL X aduerio huius fitus britannia infula clara grocis noftrifq; monumentis inter fe uJ ptentrionem & occidentem iacet:germanio:gallias:hifpanio:multo maximis euro partibus magno interuallo ad uerfa. Albion ipfi nome fuit cum britanio uoca* rentut omnes de quibus mox paulo dicemus.Hoc abeft a geforiaco morinorumgeeis lir* tore proxime traiedo quinquaginta miliajiiilium.Circuitu uero patere trigintaodo mil. paiTus.lxxv.mil.pytias & lfidorus tradunt.T riginta prope iam annis notitiam eius Roma His armis non ultra uicinitateni filuo calidonio propagantibus.Agrippa longitudine odi gentorum milium paftuum credit efte.Latitudinem trecentorum milium crcdit.Et eande hibernio latitudinem.Sed longitudinem ducentorum mil.paf.minorcm.Super eam hoc ’ fita abeft breuifllmo tranfitu a filurum genre.xx.mil.paf.Reliquarum mella.cxxv.mil. cir* wjti* i!W- cuitu amplior prodkur.Sunt aute hinc.xl.mil.paf.orcades modicis inter fe difereto fpatiis Septem acmodo:& triginta bebudes:& inter hiberniam & britanniam mona:menapia:ric^ nea uedis filinus andros.Infra uero fiambis:& axantos.Et ab aduerfo in germanicum ma re fparfas glefario quas eledridas grod recentiores appellauere:q> ibi eledrum nafcerctur - Vltima omnium quae memorantur tylo.ln qua folftj tio nullas efft nodes indicauimus ca cri fignum fole tranfeunre nullofcp contra per brumam dies.Hoc quidam fenis menfibus cotinuisfieriarbitrantur.Tineushyftoticusa britannia introrfus fex dierum nauigatioe ;; abefle dicit infulam mitcerin.in qua candidum plumbum proueniat.Adeam britanos '7f libus nauigiis corio circunfutis nauigare.Sunt & qui alias prodant fcadianudumna: ber* m onn gos:maximamqi amnium nerigon ex qua i tylem nauigetur.A tyle unius diei nauigatio ne mare concretum a nonnuliscronium appellatuf. £ i ^Gallia. ^ f‘Ca.' XVII. m l y/c ' vOy^Allia omnis comata uno nomine appellata in tria populorum genera diuiditur am r^lEljbnibus maxime diftinda. A fcalde ad fequanam belgica. Ab eoad garunam celtica . JPsM^Eademqg ludugnefis.lndead pyrenfi montis excurfum aquitania aremorica ante §dida. Agrippa uniuerfarum galliarum inter rhenum & pyreneum atqi oceanum ac mon^ . di ii 1 -oeitrri- iAilu. /H1*' (I LIBER. tes gebennam & iuram quibus naibonenfem galliahi excIudic:Iongi£udinem.ccccxx,mii. paf.L.adcudine.cccxiii.coputauit. Afcaldi icolunt:exerni:texandri pluribus rioibus.Ddn* dc men apii; morini; o Lomafqci iun£h pago qcerflacus uocatur.Britanuambiani:bellouaci baiii.Jncrorfus catollogi:atrebates:Ueruii:liberi uero madui: fueucoi: fudliones : ucruni liberi: ulmanetes liberi: tungri:rinud:friri:auones:betafi:leuci:liben:treuen' liberi antea: di lingoqes faederaturemi foederatimiedio matrid:fequam:iauraci:beluetii,Col6ia equ£: ftiis 5i rauriaca.Rhenuaut acrcolentesgermanias gentiu i eade prouintia menetes .-triboci uagiones:cubi coloniaaggrippinefis guberni:butani:S£ quos i infulis diximus rheni. t , ^ ^Cugdunenusgaliia. ‘ (j Ca. XVIJL poni:bercorcates:pipediimii:falTuniini:uellates tornates:conforani:uufd:eluiates:fottia * £es:oiridates:capdhes:fuccaiTes:latufatcs:bafabocates:uajflfei:£enates.cabolefi:ri:agefinatcf pipionibus duneti.Hinc bituriges liberi qui cubiappellantur.Dein lemouices: aruerni li ^ ' bbri.gabales.R urfus narboneniis prouitia: corermini rutei:cadurci:antobroges. Tarnsecg amne difcreti a tolofanis petrogori.Maria circa oram ac rhenum feptencrionalis oceanus: inter rhenuji di : fequanam britanicus:inter rhenum 6 i pyreneum galiicus.lnfule complu i res uentorum.& ap<* pellatur au^uftana urbs iulia:Gaditani ab eo latere quo hifpaniam fpedat paifibus fere* c.Altera infula eftinlongum.cc.mil.paf.xi.miUata.ln qua prius oppidum gadium fuit* Vocatur ab Ephoro & Phyllide erythrea a Timaso & Syleo ophrodifias:abIdigenis luno* nis.Maiorem Timasus potinufam a puteis uocicatam ait.Nodri tarteron appellatrqua poe ni appellarunt gadiritam.pseonica diruta punica iingu^feptem fignificante.Erythrea ai daeft quoniam tyriiaboiigineeorumortiab erythreo mari ferebantur.In hac Geriones habitaiFe a quibufdam exiftimantur:quorum armenta Hercules abduxerit.Sunt qui alia eife eam:6i concra_lufjcaniam arbitrarentuneodeqj nomine quondanubi appellant. fjVmuerfas eurdpas menflira. ? JJ. liu regna.Seuitia eius in duas diuifa eft puintias.promontoriu oceai ex ^futimu ampelufia noiatur a grScis.Oppida fuere lifTaicotte: ultra colunas _ Jtetingiquondaab Anteoconditurpoifea a Claudio Casfarecu colonia fa** ceret appellatu traduda iulia. Abeft a belone oppido beticas ,pxio traiedu.xxx.m.p.Ab eo xxv.m.i ora oceani colonia Augufti iulia coftatia:2ubil regu ditioi exepta:&. iura i betica petere iufFa:& ab eo.xxxii.m.p.coloia a Claudio Casfare fada Iixosmel fabulofitfimeab an tigs narrata.lbi regia Anteircertameq? cu Hercule:& efpidu horti. Affudit aut huic seft ua liu e mari flexuofomeatuu quodracoiscuftodte iflar fuilTenuc lterpretan^.Ampledit i tra fe ifula;qua folae uirio tradu aliqto cxcelfiores no tanie adfus maris i undat. Exrat in ea di ara Kerculismec pter oleaftros aliud ex narrato illo aurifero nemore.Minus pfedo miretur protetofa graccte medaeia de iis ade amne lixopditaiq cogitet noftros nup paulo Prsterca ex aduerfo eius fita St ppe imefo tradu. Abtigi quoq? alia Cornelius Nepos au daciffime creditab Iixo.xl.m.p.ln mediceraneo altera Augufti colonia c babba:iuliacape^ flris appellata.Et tertia panafa.lxxv.m.ualeria cognoiata Ab ea.xxxv.m.p.uoiubile oppi =* l_ du .tatudca mari utroq3 diftas:& i ora a lixo.I.ni.amnis fubub9pter banafa colonia deflues Et magnificus &nauigabilis, Ab ea totide milibus pafliiu oppidu fala ciufdcnominis flu* uio ipofituua foiitudinibus uicinu:elephatoruqr gregibus ifeftu.MuIto tame magis au#* cololu gete p q iter e ad mote africa uel fabulofiflimu atla'te.E mediis huc harenis i cxlu ac * toli pdiderut:afperu;fqualete qua uergat ad littora oceani :cui cognome jpofuit. Eunde opacu nemorofuq? St fcattebris fotiu nguu q fpedat africa frudib‘7olum generu fpote ita fubnafcetibus ut nunq fatietas uoluptatibus defit. Incola#: nemine iterdiucerni:ftlere oia haud alio q foiitudinu horrore:fubire tacita religione animos ppiusaccedetiurpterq? hor rore elati fup nubila atqj i uicinia lunaris circuIi.Eudeqj nodib9 micare crebris ignib9segy panufatyroruqj lafciuia.lmpleri tibiaru ac fiftulae catu tympanoruqj &cymbaloru fonitu ftrepere.HeEc celebrati audores pdidere pter Herculi Et pfeo laborata ibbfpatiu ad cu in tnenfum incertuqj.Fuere Et Hannonis carthaginenfium ducis cometarii punicis rebus flo rentiffimis explorare ambitum afrieze iufTuquefecutipleriq? egrxeis noftrifcg. Et alia que dam fabulofa:& urbes multas ab eo conditas ibi prodiaere:quarum nec memoria ulla nec oeftigium extakScipione Aemiliano res in africa gerente Polybius annalium condicor ab eo accepta clafTefcrutandi illius orbis gratia circunuedusprodidit amonte eo ad occafu uerfus faltus plenos feris:quas generat africa:ad flumem anatin.ccccIxxxv.mil.palT.ab eo lixum.ccv.mil-pafT. Agripalixum agaditano freto.cxii.mil.pafT.abcfte.Inde finum qui uo ^ cetur fag uti- Oppidum in promontorio mulclacha.FJumina fububam Et falat.portum ru* "P'8 bisalixo.cccxiii.mil.pafr.lndepromotoriumfolis.-portum rifardir.Getulos.-autoteles: flut me cofenutivgentein felatitos Et man\tos:flumemafatat:flume daratd quo cocrodilos gi gni Deinde finu.d.cxvi.mil.p.Includi montes baice promontorio cxcurrete in occcafum quod appellatur furrentiu-Pofl:eaflumepalfum.ultraquodsetiopasper6ros:quoru a tcr^ perorps go porufios.Iis iungi mediteranecs hetilos daras:at in ora zethiopas daratitas.flume bpn t» botu cocrodilis Et hippopotamis refertu. Abeo montes ppetuos ufq? ad eum que conoche ma diccmus.Indead promotoriu hefperu nauigatioe dieru ac noclium.x.ln medio eo fpa tio atlantem locauit:a casteris omnibus in extremis mauritanise proditum . Romana arma primum Claudio principe in mauritania bellauere ptolsemeu rege a C. Calare interem ptum ulcifcentc liberto Aedon&refugientibufqs barbaris uentu conlfat ad monte atlan* t?.Nec folu cofulatu pfundis atq? e fenatu ducibus q tum rcsgciTcre:fed equitibus quo<^ romanis quicx eopr^fuereubiatlatcm penetraffe gloria fuit.Quin<^ fut(ut diximus) ro man^e colonia in ea prouintiaipuiuqj famx uideri poteft.Sed id plerumq> fallaciflimo cx permienro deprehenditunquiadignitaec indagare ueapigeatugnorantisepudorementi I I !• f « o'- iJiltrHC- Inb/f k(a(t d no pigct-baud alio fidei proniore lapfu.-q ubi falfs rei grauis audor cxiftit.Et eq uidem minus amor incdperca qusda effeequeftris ordinis uiris.Ia uero Siefenatu no aiiude in/ «antibus q caufa iuxuns : cuius efficaciffima ius fentif acq? maxima cu eboii citroqp i\U ue exquirat ur.-oes fcopuli getuli muricibus ac purpuris. Indigens tfi traduc in ora abfala d.mii-paiTim dume afana marino hauftu : fed portu fpedabile.mox amne que uocat fu ut. Ab eoad dinnchoc enl atiacinomeelfe eoru lingua coueniOcc.mil.paf.interueniete fiumi ne cui nome eft uior.Ibi fama exiftere circa uefligia habitati quoda foli uinearu palmeto ruq? reiiquias.Sueconius pauiinus que cofule uidimus primus romanoru ducu trafgref- fus quoqr atlata aliquot miiiu fpatio pdidit de excelfitateqde eius quscsteri.lmas radi/ -ces defis akrfq? repletas fiiuis incognito genere arboru.-pceritace enodi nitore:frodes cu/ preiTis fimiies pister ^rauicate odoris tenui eas obduci lanugine : qbus addita arte polle quales bobies ueftes cofici. Vertice alcis etia sftate opiri niuibus.Decumis fe eo puenifle caflris:&: ultra ad fluuiu q niger uocat per folitudines nigri pulueris eminccib^interdu ue 3 ut exuftis cautib9 loca inhabitabilia feruore quanq hyberno epe expertus. Qui pximos i habitet ei faltus refertos defatoru.feraruqj Si ferpetiu oi genere canarios appellari. Quip pe uietu eiusaialis pmifcuu iis cffe:& diuidua ferarumfcera.Iudasthiopu gentem quos perorros uocat fatis coftat.Iuba ptoleniei pater qpmus utriqj maritanisiperauit ftudicig claritate men^orabilior etia q regno fuofimilia prodidit de atlante: prsterq? gigni ibi her ha euphorbia nole ab inuetore medico appellata. Cuius la&eu fuccu miris laudibus ccle* brac in claritate uifus. contra-ferpentes Si ueneia ola priuatim didato uolumine. Et fatis fuperq? de atlante. irTingicania prouincia. ()C a. 11. rgitanisprouintislogicudo.dxx.mil. paf. eft Si gesin ea quoda peipua mauro* 4iol: :m | Tum:unde nome puincis:quos plericp maurufios dixerut. Atcenuata beliis ad pau jnfiinixm ku ibm' cas reefit familias.proxima lllimaflefvloru fuerat:fed fimilimodo extinda eft.Gc* suis nuc tenet getes:bamurS:mukoqj ualidiffimiaurololcs.Echoru pars quoda nefimi q auulfi iis ppria fecere gente uerfi ad schiopas.lpfa prouincia ab orietemotofa fert elepha sios.In abila quocg mote Si quos fepte fratres a fimiii altitudine appellant freto iminenti iudisabiIe.abiisoralterni mari&Flume tamudanauigabile quoda Si oppidu. FJumelaud 8i ipfu nauigioru capax.Rufardir oppidu Si portus maluana fluim9 nauigabiiis figa. oppi du ex aduerfo maluans in hifpaniafitu Syphacis regia alterius iamauricanis. Naqp diu re gunora oprinueremt bogudiana appellaret extima-Itecp Bochi qusnuccsfariefis.Ab ea portus magnus harpatio appellat9 ciuiuro.oppidu. Amnis mulucha Bochi maflefyloruqs finis.Quizacenitana pegrinoru oppidu. Arfennaria Iatinoru tria mil.paffuum a mari.Car/ cena colonia Auguftidegio fecunda.Itc colonia eiufdc deduda chorte ptoria gunugii.p moncoriu Apollinis.Oppiduq^ ei celeberrimu csfarea antea uocitatu iol iube regia a Di uo Claudio colonis rure donata eiufde iulfu deductis ueceranis. Oppidu nouum Si latio datu tipafa.Iteq? a Vefpafiano impatore eodeni munere donatu icoho. Colonia Augufti rufgunisRufguriuciuitate honoratu a Claudio Ruzaftis colonia Augufti. Saldecolo^ nia eiufdenugigilioppidu.Tuca Ipofitu mari Si flumini ampfageMntus colonia augufta qus ite fucca:barite:tubi:fubtu.Ciuitaces tiriniciitigaus.Flumma ifarges: genfnabades: fardaha:lauerna:bargenfma:turebi:flume ufaries nauigabile.flume ampfaga abeft a csfa^ ffea.ccxxxiii.milpaf.utriufc^inauritanis Iongitudo.d.ccc.iniI.paf.xxxix.mil.Laticudo.ccs« cc.lxvii.mil.paftliunu_ _ _ i) Numidia. {[Ca. IIL 7, B ampfaga numida eft Mafiniffs clara nole metagonitis terra a grscis appellata. Nimide uero nomades a permutadis papilionibus mapalia fua hoc eft domus palu _ jlEdiis cicuferetes.Oppida cullurus ichadstab ea ad.xlyiii.mil. paf. in mediterraneo colonia cirtha fitianoru cognomine Si alia intus Xiccadiberuq? oppidu bullaregia.Et i ora , tacatua hippo regiusflume armua.Oppidu trabacha ciuiu ro. T ufea fluuiusnumidis fi/ " nis.nec prster marmoris numidiciferaru® prouentutn aliud infigns. 4jAfrica. C]Ca. 1IIT. Tufca zeugitana regio di qusppris uoccf africa eft.Tria promotoria: candidum mox Apollonis aduerfum fardinis: Mercurii aduerfum ficilis in altu t proc urretia duos efficiat finus;hipponefem pximu ab oppido: quod hipponem dirutu uocant diarrhiduagraecis diftu pptcr aqualru irrigua. Cui finitimu theudalis immune oppidum longius a littore.Dein promontoriu Apollinis & in altero finu ucica ciuiuromanoru Ca (bonis morte nobiIis:flumem bagrada.Locus caftra corndia.colonia carthago: magnae in i!eftigiiscarchaginiscoloniamaxulla:Oppidacarpi:mifua. Et liberu clupea in plomonto rio fvfercurii-Itemlibera curcubifne.Mox africas lpfius alia diftin&io.Libyphcrnices uo* cantur qui bizantiu incolunt.Itaappellatur regio.ccl.mil.paf.per circuitum fertilitatis exi nuscum centefima fruge agricolis foenus reddete terra.Hic oppida libere leptis adrumc / , £um:rufpina:tapfus.Inde tbena:fabrata contingens fyrtin minore.ad qua numidie & afri ese ab ampfaga logitudo.d.lxxx.mil.paf.Latituao qua cognitu efl.cc-mil.Ea pars qua afri/ ° caiii appellauimus diuiditur in duas prouintiasmcteiem&noua diferetas foiTa. Inrer afri canum fequentem & reges thenas ufq? pYoduSa-quod oppidu a carthagine abeft.ccxvii. mil.paf.Tertius finus diuiditur in geminos duaru fyrtiu uadofo ac reciproco mari. Difr/ rhoosad pxima quse minorefta carthagine.ccc.mil.pafutpolybius tradit.Ipfamcetu mil. paf.additu.ccc.mil.ambitu.Et terra haec aute fyderu obferuatione nobilis. Ad eam per de^ ferta harenis percp ferpetes iter cfbExcipiut faltus repleti feraru multitudine:^ introrfus elepbatoru folitudinesmiox deferta uafta. Vtrincp garamates ab augylis dieru.xii. itinere diftantes.Super illos fuere gens piylitfuper quos lacus lycomedis defertis circudatus.au 1... v. f _ 1 _ ^ 1 ^ -iri nrri n OrO-i t R/ "1 rPlTrlAP gyte ipfi medio fere fpatio locantur abaetphiopia quae ad occidere uergit & a regioe quae duas fyrtes interiacetpari utrincp interuallo.fed littore inter duas fyrtes ducetoru qnqua ginca mil.paLlbi duitas oenfis.Cyniphis fluuius acregio.Oppida neapolis taphra: abro/ thonodeptis altera quas cognominatur uiagna.Syrtis maior circuicu.cxxv.mil. paltuu. adi tu autem.cccxiii.mil.Inde accolitgcnscifipadu.In intimofinu fuit oralotbophagon-.quos quidam alachroas dixere ad philenoru aras: ex harena fune eae. Ab iis non procul a conti# nente palus uafta ad annem tritonem.nomeq? ab eo accepinpalanrias appellata a Callima cho:& citra minore fyrtim stfe didtara multis uero inter duas fyrtes. promotorium quod maiore includit burid appellatunukra cyrenaica prouincia. Ad hunc fineafrica a fluuio ampfaga populos.xxvi-habet qui romano parent imperio.In iis colonias fex praeter iam fu pradictas pthinam tuburbin.Oppida ciuiu romanoru.xv.cx quibus in mediterraneo dice da abfuritanu:abuturenfae:ab oriente canophicu:chimancnfe:rhimituefe : tumifdiefe. tur bubienfe:tybiburmenfe:tibigenfe.Vcitana duo maius & minus.uagenfc:oppidu latinum unum uzzalitanu. Oppidu flipendiariu unu.Caftris corneliis oppida libera triginta:cx q/ bus dicenda intus acolitanum:acharitanum:auinenfe:ab2iritanu:canopitanum:meli2ita/ num mararenfe:falaphiranum-.tufdritanum:cliricenfe:tiphicefe;tunifenfe •* fcocdenfew « maxime di fardiniam Audores funt di has quodam habitatas fubfediUe. Interiori autem ambitu africas ad meridiem uerfus:fupercp geculos interuenientibus defertis primu om* niumlibyuasgyptmdeindeleuc^asthiopeshabitant. 2 SjAethiopes. ( ICa . V1U. yper eos sethiopu gentes nigricas a quo didum eft flumine.Gymnetes pharufi eti j m oceanum attingences:quosin mauritanise fine diximus perorri. Ab iis omnib9 _ _ yaftefolitudines orientem uerfusmfqp garamates: augy lafc^ 6i trogloditasaierifo lima opinione eoru qui defertis africaeduassethiopias fuperponunt:6iante omnes Ho> meri qui bipartitos traditasthiopasad oriete occafuc^ uecfos.iNigrifluuioeade natura ttrom batite: thyetroiten:tanite.Reliquaautearabicu hamoniacu tendetcmadHamonis iouis oxtKmrJnhf cracuiu ofirintite:leontopolite:attibite:fynopolite:hermopolite:xoite:mendefiu:febcnni „ J | cunqj poft folflitium eft fenfim modiceqj cancru fole tranfeuntc.-abundantiffimc aure le onem.Et refidet iu uirgine iifdem quibus accreuit modis in cotum autc reuocatur intra ripas in libramt tradit Herodotus centefimo die.Cu crefcitregesaut pnefe&os nauigare co nefas iudicatum eft. Au&us eius per puteos menfur^notis deprehendutur.iuftu fere^ mentum eft cubitoru.xvi. Minores aquse no oia rigant. Apliores detinent tardius recede-* do.Haj ferendi tempora abfumunt folo mandsnte.Ille non dant fitiente. Vtiuq3 reputat prouintia in-xii.cubicisfame fentit.In.xiii.ctianurrt exurit.Xiiii.cubita hilaritatem afferut xy.fecuritatem.xvi.delitias.Maximu incremetu ad hoc seu i fuit cubitorum.xviii.Claudio. erincipe.Minimuq? pharfalico bellomel uri necem Magni prodi gio quoda flumine auer/ fante.Cu ftecere aquas opertis molibus admittutur.Vt quasqj liberata eft terrarieritur. Ide amnis unus ommu nullas expirat auras.Ditionis £gypti efle incipit a fine sethiopise fyene ita uocaf ifula.c.mil.paf.ambitu.in qua ceraftias fut latere arabiae & ex aduerfo ifule.iiii.pi-* 3e.d.c.mil.paf & anili fixura.unde appellari diximMelta.Hoc fpatiu edidit Artemidorus: 6C in eo.ccKoppidafuifle.luba.cccc.mil.paf.Ariftocreon abelcphancidead mareTccl. milia paf.EIephantis infula infra nouiftinum cataradem.cccc.mil.paf.& fupra fyenem.xW. milia faabitatur.Nauigationis segyptias finisab alexandria.d.jxxxy.mil.paflf.in tantu errauere fu prafcnpri.lbi asthiopicaecoueniunc naues.Namq? eas plicatiles humeris tranfferunt quoti ens ad cataractas uencum eft.Aegyptus fuper ca:tera antiquitatis gloriam.xx.mil.urbium abi Amafe regnante habitata prsefert.Nunc quoqj multis etiatnignobilibus freques cele faratur tamen Apollinis:mox leucothe:& difpolis magna.Eadem thebe:portarum.c.nobi lis:fama copiofa indicarumarabicaruqimercium nilo proximum emporium. Mox uene* ds oppidum:&: iterum iouis ac tencyris:infra quod abydus Menonis regia:6i Ofiris testis pio inclytum.vii.dicrum itinere in lybiam remotum a flumine Deinde ptolemais & pano 0/h > ■ polis ac Vereris iterum. Et in Iybico Iycon ubi montes finiunt thebaide. Ab iis oppida mer ^ curii: ala baftru canu:& fupradi&u Herculis Deinde arfinoes & iam di&a meniphis : inter jwi>n qUa & atfinoitem nemeon.In Iybico turres quae piramides uocantur.Iabyrinthus in miri/ dis lacu nullo addito ligno exaedificatus:& oppidu crialon.Vnu praeterea intus & arabise conterminum claritatis magns folis oppidum. _ _ |T\ (ISlexandiia. «EaT X. '>p?Sif]Ed iure laudetur in lictore segyptii maris alexandria a magno Alexandro condita ,4iv jy*J;in africce parte ab oftio canopico.xii.mil.paf.iuxta mareotim lacu : qui lacus antea /v^I^arapotes noiabaf. Metatus eft ea Dinocrates architedus pluribus modis memora 1 bili ingenio.xv.mil.paflaxitate inferta ad effigie macedonic£ chlamydis orbe gyrato lac* niofam dextra leuaqj angulofo peurfuria tu tamen quinta fitus parte regi dicata.Mareo^ sis lacus ad meridiana urbis parte euripo $ canopico oftio mittitur.exmediterrarieo com mercio.lnfulas quoq? plurcsamplexus.xxx.mil.paff.traiedu.dc.ambitLi uttradir.Claudi* us Oefar. Alii fchoenos in latitudinem patere.xl. faciunt feboenunep ftadia.xxx.Ita fieri Id gitudinis.cl.mil.pailuum:tantundem & latitudinis-Sunc in honore & intra decurfus nili | LIBER. multa oppida praecipue quae nomina dedere oftiisnon ohmibus.xi.enim reperiuntur: fu/ perqj quattuor quae ipfi falfa ora appellanc.Sed celeberrimis fepcdproximo alexandris ca nopic6:deindeboIbitino:febenicico:phanitico mendefico:tanico:ultimoc$pelufiaco.pr£e tereabuthosspharbetos: leotopolis:atribis:ifidisoppidu:bufiris'cynopolis:aphroditos:fais naucra tis: unde ofiium quidam naucraticum nominanc:quod alii heracleocicum: canopi/ co cui. yi.mil. paf.pjoximum eft proferentes: - * CArabia. €.Ca. XI. Ltra pelufiacu arabia eft ad rubrum mare pertinges & odoriferam illam ac diuitem di beato cognomine inclita.Hecabanu & efbonitarum & fccnitaru arabu uocatur Titerilis procerq ubi fcyrie confinia attingit.nec nift cafTio mote nobilis. His arabes iunguntunab oriente cacleisia meridie cedreis quidanrdein ambo nabatheis.Heroapoli- ticus uocat akercp ldanitic9 fmus rubri maris in ogyptu uergentis.cl.mil.paff.interuallo- Interduo oppida ioana di in noftro mari gasa.Agnppaapeiufioarfinoe rubri maris oppi dum per deferta.Qixv.mil. paf.tradit tam paruodiftat ibi tanQ rerum naturo diuerficas. CSyria paieftina pheenids. #j.Ca XII. AActafrrial(cusoccupac quodam terrarum maxima di pluribus diftin&a noibus. Namq? paieftina uocubatur qua contingit arabas & iudea:& coele : dein phoenice: 6 i qua recedit intus damafcena:ac magis etiam nu meridiana babylonia. Ec eade tm* tfliiefdpotamia inter euphraten & tigrimquac# tranfit tauruimrophoene, Citra uero etiatn comagene.Et ultra armemam adiabene:afiTyria ante dicta. Et ubi ciiiciam attingit antio/ I' chia-L-ongitudo eius inter ciiiciam QC arabiam.cccclxx.mil.paf.eft.Latitudo a feleutia pie.* na ante oppidum in euphrate zeumam.d.uigintiquinqj mil.pafT. Qui fubtilius diuidunt circum* euphraten fyriam phoenicem uolunt : di elie oram maritimam fyrioicuius pars £ic idumea Si iudea: deinde phoenicem deinde fyriam.Id quod praeiacet mare totum phoeni/ cum appellatur.Ipfa ges phoenicum in gloria magna licceraru imiecionis:&,fyderu: nauali CalxZk' umbrae beliicaru artiu.A peiufio capno caftra:ca(Tius nions:deIubru louis Caffii tumu/ « lus magni Pompeii tracine. Arabia finitur a pelufio.lxv.mil. paf_^ ‘n Idumea fyria:paleftma:famaria:afcalum:azotus;cofaroa. 4)Ca. XIII* Qx idumaea incipit & paieftina ab emerfu firbonis lacus;que quida.cl.mil. paf. cir* cuitu tiadidere.Herodotus cafiio motiapplicuit.Nunc eft palus modica.Oppida ,.ihinox:olura-.& intus raphace;gaza:8i intus athedo;mons angaris. Regio per ora iamariaoppiduiii afcalo liberum:azotus:famnes duae. Altera intus ioppe phoenicum ant» n»m6| quior terrarum inundatione ut ferunt(infidet colli praeiacente faxo : in quo uinculorum Andromddo ueftigia oftcndunt.Colitur illic fabulofa ceto.indeapolloma ftratonis tur* ris:eadenicofarea ab Herode rege condita.N unc colonia prima flauia a Vefpafiano impe ratore:ded uda.Finis paleftines.clxxxix.mihpafT.a cofinio arabiae.Deinde phoenices.lntus autem famaria.Oppida neapolis quod antea marmortha dicebatur. Sebafte in monte akio re gamala.Supra, id umeam & famariam. • . Virrr 4I Iudaea:galilaea:hierico:he!iimaus:lydda:ioppe. CLCa. Allii. * Vdea longe latec$ funditur.Pars enim fyriae iunch galilaea uocatur. Arabia uero & aegypto proxima parea afperis difpia montibus.-& a caeceris iudeis iordane am* ne difcreta.Reliqua iudea aiuiditur in toparchias decem quo dicemus ordle.Hie njriconte palmetis conftta: fontibus irrigua:emmau:iydda.ioppica:acrabathena:& zophani* iy&\ tica : thamicicani:bethole:6i thephenemorine in qua fuere hierofolyma loge clariiTima ur bium onents: nomen iudeaetmodo herodium cum oppido iiluftnaufdem nominis. 4)Tordanis. fl Ca. XV. Ordanis annis oritur e fonte paneade.* qui cognomen dedit caefarex de qua dicei** mus:amnis amavnus:6i quatinus locorum fituspaticur ambitiofusraccolifqi feprae l-H-ns uelucinuitusrafphaltite lacum dirum natura pentra quo poitremo ebibitur aquafc^ laudatas perdit peftilentibus mixtas.Ergo ubi prima couallium fuit occafio:in la¬ cum fe fundit:quemplures genefaram uocant.xvi.mil.pafT.longitudinis.vi.mil. lacitudw nisramoenis circufeptus oppidis.ab orienteiuliad^6^hippo:a meridie:tnaritie:quo no^ mine aliqui etiam lacum appellant.ab occidente tiberiade aquis calidis falubri. ijATphaltites. 4]Ca. XVL .i In Sphakites i *w: c* Ui r andcbpa xa : ioi) rm 5w'i IpireA pdcrt prift ites nihil praeter bitume gignit: unde & nomc.Nullu corpus animaliu reci> h! pic.rauri camdiqj fluitat.Indefama nihil in co cmcrgi.Longitudinecxcedit-c.mil. paflT.Latitudine maxima.xxv.implct.Minima fex.profpicit cu ab oricce arabia no*> a meridie acharon:fecunda quonda arx iudcae ab ierofoIymis.Eodcm latere eilca lidus fons medicae falubritatis callirhoe aquaru oloriam ipfo nomine praeferens. (\ x |}Gensheirenorum. Ca. XVII. i^occidetaliiittorehdTenirquos fugita tufq* quaqi nocentes. Gens fda& in toto | orbe prster ceteras mira:fine ulla fcmina:otnni uencre abdicsta:fine pecunia fo/ fccia palmaru-ln diem ex aequo coucnaru turba renafeiturdoge frequetatibusquos ita fdTos ad mores eoru fortuna fludibus agitat.lta per fcculoru miliacicredibile didu) gens aeterna dbm qua nemo nafcitur.Ta foecuda illis alioru uita: penitetia eft. Infra hos egadda oppidu fuitfecundu abhierofolymis fertilitate palmetoruq? nemoribus. Nunc al teru bukudnde.mafadacaftellum in rupe SCipfum hau^procul ab aiphakice. Et hadenus iudeaeft. ilDecapoIis. A 41 Ca- X V 1 1 1 - IjnrVngitur e latere Tyrie decapolitana regio numero oppidoru in qua no omnes eade robferuant.piurimi tamedamafeu & opotu riguas amne chryforoa: fertile phiiadd frphia raphana:ofa in arabia recedetia. Scytopolin antea nifa a Libero patre fcpuka nutrice ibi fcyds dedudis.Gaddara hieramiace profluentem: ia didu hippodio. Pella aqs ‘jdiuitem.galafameanata.Intercurrunt cingunrq? has urbes tetrarchioiregnoru inftar (in/ ■)/ gulas:&in regna contribuuntur:tracoitispaneas.ln quacasfarea cum fu pradido fonte a^ biia:atca:ampeloeira:gabo. (jTyrusdcCydon. ~ 4)Ci: ^ XIX. Inc redeudu eft ad ora atqj phoenice.Fuit oppidu crocodilo.Efl: flumc neptoria ur * i nndofum.Sigaminu promotoritrcarmcluqj.Et in monte oppidu eode nomine _juodam egbatanadidu.luxtagetta gebbadtiuuspagida flue bdusmitri fertiles 'dwrerias paruo littori mifcens. fpfe & palude cendeiiia a radicibus carmeli profluit. luxta colonia Claudii Cadaris ptolemais quo quodam ace.Oppidu ecdippa.promontoriu albu Tyrus quodam infula praealto mari feptingetispalTibus diuifa. Nuc uero Alexandri op*< pugnans operibus cotinens*Olim partu clara urbibus genitis:lepti.*utica:& illa romani u perii emula terraru orbis auida carthagine.-etiagadibus extra orbe conditis. Nuc ois eius nobilitas cociylio atqj purpura coflat.Circuitus.xix.mil.paiT.efUntra palecyro inclufa. op pidum lpfum.xxii.fladia optinet.lnde ideae farepta & ornithon ogpida. Et fidon artifex uitri.chebaruqj boetiaru parens. 4} TvTons libanus. 41 Ca. XX. /•[/'^“M^Tergo eius mons libanus orfus cenrii quinquaginta ftadiiszymira ufq? porrigit UJqux coelefyria cognominatur.Huic par interiacente ualle monsaduerfus anteliba '.||TMpn tis obtenditur quodam muro coiundus.poft eu introrfus decapolitana regio c. /pr£cli&ecp cu ea tetrarchise& paleflines tota laxitas. At in ora nuc fubieda libano fluuius nagoras berkus colonia quasfcelixiuIiaappellatur.Leontos oppidu:flumeIycos: palibi* blos:flumen adonis.Oppida bibIos:botfis:fycada:trieris:caIamos:tripolis quodam.T yri SC fidonii & ataradii optinec orthoeleuteros flume.Oppida zymiramiarathos : cotracp arara dos feptem ftadioru oppidu;8i infula ducetis paffibus ea continente diftans. Regio \ qua fupradidi definunt mdtes.Et interiacentibus capis bargilus mons incipit. Hic rurfus fy* ria definentepbaenice.Oppidacarnebala:neapaltos:GabaIa prom ontorium in quoiaedi cealibera:diopolisilieraclea:caradrus:pofidium. _ 41 Siria Antbiochia. 4jCa. XXL «Einde promontorium fyrieantiochenae. Intus ipla anthiochia libera: epidaphneis ^cognominata oronce amne diuiditur.In promontorio autem feleucia libera pieria appellata. CCalTius mons. fjCa. XXIL 'lypsr eam mons eode quo alius nomine caUius.Cuius excelfli altitudo quarta ui/ gilia oriente per tenebras foleafpicit breui circunadu corporis die nodccp pariter ■ oftedens. Ambitus ad cacumme.xix.mil.paf.eftaltitudo per diredu.iiii. At in ora inanis orontes^natus inter libanu 8i antelibanu iuxta heliopolim.Oppidu rhofes. 6c a ter** goporEe qua; fyris appellantur interuallo rhofiorum montium 8C tauri.In ora oppidum itiyriandros.Mon^amanus.In quo oppidum bomitedpfc ab Pyris ciliciam feparat. 4jCceIe Tyria. 4lSt XXIIL Canti ; I cnfyy ce; ft Or WM ClCnthiiW C orne ^ elt a £eleutia parthoruqj uocatur ad trigin quingentis trigintafepte mil.paf. A proxi* mo uero Cyrix lictore ducentis quiquagintaduobus mil.Et a damafeo uigintifepte mil.p. ^Hierapolis. . XXVI. ^Ropius infra palmiro folitudines flellendena regio eft. di&aq* iam hierapo]is ac fbercea di chalcis.Vltra palmiraquocg ex folitudimbus iisaliquiboptinecemefa te «a melanudimidio propior petro qdaniafcus.Arura huic proxima efbphiliTcumop* lum parthorum ad euphrate : ab eo feleucia dierum dece nauigatio.-totidcq? fere baby fone.Scindif euphrates a zeumate.lxxxiiii.mil-paf.circa uicu mauicen.Et parte leua iu me fopotamiam uaditper ipfam feleuciaimcircaqp eam profluenti infufus tign. Dcxteriore autem alueo baby Ione quodam caldeo caput petiomediacppermeans.Item quaTorrin uo cant:diftrahitur in paludes.lncrefcitaute&ipfe nilimodoflatisdiebus paulum differens ac mefopotamiam inundat fole obtinent.e uicefimani parte cancri.N linui incipit in uirgi> ne di leone tranfgrcffo.ln totum uero remeat in.xxix.parte uirginis. ^Cilicia 5i adiundegentes.pamphilia:ifauria:homanadum:pifidia: Iycao i frlyfl 'D 'c ^ t.s/im e ojtt^ r^xtc Jio h>i >>%■_•< ' j„ 3*»* aJ Ai"' " •i;» kM-ittiUt^-n"! ,-prtirt v )>'*’» ’ r/> iirtn voK'i'»’() h' ^/P ri! »p.p,tS J-ini Sh?/}Vv miU-fjL :/ith Rif ^# V>ttt6Wrt Uhb\ to-i mitr)i^«C ClOUtHJC livmu iVcAini gf-nztpirij int\Zlt 9jfh , - , . «.«•«• 1 ct p1Cy lidonio promontorio diflcrminatur.Immenfusipfe:6i innumerarum gentium arbiter.des xtro latere feptentrionahsuibi primum ab indico mari exurgitdeuo meridianus:8i occa** aJ fum tendcns:mediamq? diftrahens aflam nifi opprimenti terras occurrerent maria .Refilit ergo ad fepcemtriones:flexufqp immenfum iter quaeritrueliit de induftria rerum natura fubide aequora opponentejhincphoenicunrhinc ponticum: illinc cafpium di hyrcanunmco iracp moeotium lacum torquetur. Itacp collifus inter hxc clauftra:&: tamen uidor flexuo^ fuseuadicufque ad cognita ripheorum montium iuga numerofis nominibus:& nouis ^w^;Mnisnidus’cybiratarum iugis ortus recfpit.Ix.perennesfluuios torretes uero -a m 'i|)!JUa| s. piius centuni.Oppidum caunosliberumrdcinpyrnos.portuscrefia a quo rhodus yOhiinfula paf.xx.mil.Lacus lorima.Oppida tbyfanufa:paridion:larimna .Sinus tym^ /nias.promotoriumaphrodifias.Oppidum lydas.Sinus fchoenus.Rcgio bubafus.Oppidu / fuit acanatus.-alio nomine dulopoIis.Eft in promontorio gnidos libera : triopia . Deinde pegufa efi: fladia appcIlata>Ab ea doris incipit:fed prius tefga. Et mediterraeas iurifdidio nes indicatTeconueniat.Vna appellatur cybiratica.lpfum oppidupbrigise eft Conueniut eo.xxv.ciuitaLcs^ ^ - h ^Laodicea:apamca:ionia. wjC a. XXIX* JlEleberrima urbs laodicea impofita eft lyco fiumini latera alluentibus afopo &c ca* -pro:appelIata primo diofpolis:dein rhoas. Reliqui in eoconuentu quos nomina j te non pigeat .bydreltetimifionesdiieropolitaz. Alter conuentus a finnade acci * > pit nome.Conueniunt ]ycaones:appiani:corpeni.'dorilei:mudei:iulienfes:&: reliqui igno* £bi|es populi.xv. Tertius apameam uadit ante appellatam celenas.dein ciboton. Sica cfl in radice montis fignise circunfufa.-marlla obrima obra fluminibus in masandrum cadentibus Marfyas ibi creditur ortus.-ac paulo mox conditus: ubi certauit tibiarum cantu cum Apo! line; A ulocr enes ita uocatur conuallis.x mil.paflf.phrygiam ab a pamea petentibus.Ex hoc couentu deceat nominare metropolitas:dionyfiopolitas:euphorbenos:acmonefos :pelte nos:filuiaos.ReIiquiignobiles.ix.Doridisfinuleucopolis:amaxitos:eleufis:6^ eutcne.De/ inde carise oppida piacium:eutane:halycarnafus.Sex oppida contributa ei funt a magno Alexandro thagele:afideni:ednafia:euranium:pedafum:telmelTum.Habitatur iter cfuos finus ccraunicum &iafium Inde mindos:& ubi fuit palemidus:nariandus:neapolis:aran^ da terniera libera:bargila di a quo finus iafius oppidum iafus.Caria interiorum nominum fama prtenicet.Quippe ubi fut oppida milafa libera : a tiochia:ijbi fuere feminethos 8i chra naos oppidamunc eam circunfluuntmeander &moflinus.Fuit ineo tra&u & maeandro =* polis.Eft eumenia cludro flumini appofita^Glaucus amnis.Iyfias oppidutmSt otbrufa:be / lerintadus tra£tus:n¥fa:trallis:cadem euantia Si feleucia & antiochia dida. Alluitur eudo ne amne-perfunditur tbebaide.Quidam ibi pigmseos habitaiTe tradunt.prarierea fut tby ^ donos pyrrha:eurome:heradea:myfoflTalabanda libera:quae conuentum eum cognomina am vA uit.Scratonice:alibfalibera.bynidos.ceramus:throcene:phorontis.Longinquioreseodem difeeptant foro ortbronicnfes:halydienfes:feu hippinfxiftranbhydicnfes.-appiiloiatx :tra pezopolit3e:aphrodienfes liberi.prsecer hseccofinus.-harpafa appofita fluuio harpafo : quo Si traliico cum fuitalluebatur.Lydia autem perfufa flexuofi amnis mseandri recurfibus fu per inoiamproccdiophrygiasab exortu folis uicin|a:ad feptemtrionem myfise: meridiana parte cariam ample&ensmieonia ante appellata.Celebratur maxime fardibus i latere tjmo limontis:qui ancetpmolus appellabatur uitibus cpnfitus:ex quo profluente pa&olo eo demqs chryforhoa ac fonte tarne a meoniis ciuitas ipfa lyde ruide uocitata e: clara ftagna grgeo. Sardiana appellatur nuc ea iurifdi&io.Conueniuntqi in eam extra prsedi&os ma cedoRes:cadueni:loreni.philadelpheni:& ipfi i radice tioli cogamo fiumini appofiti.Meo nintripolitani.Iidem Si antoniopolitse maeandro alluuntur. Apolloniherit^.myfotmolitaf: Bi aliiignobilesJoniaabiafiofmuincipiensnumerofoambitulittorumfledhtur. In ea pri mus finus bafilicus.P oiTidcum promontorium 8i oppidum: oraculnm bra*cidarum appel<* iatum.N unc didymei Apolinis a lictore ftadiis.xx.mil.Et inde.dxxx,mil.miletus loniasca u itrmt) !e.a*; mh 45 .vr put.Lelegeis antea & phitiufa:& ana&oria nofara.-fuper.lxxx.urbium per cunfta maria ge nitnxmec fraudanda ciue Cadmo qui primus profaicam oratione condere lftituit, Amnis meander ortus eft lacu in mote aulocrene plurimifcp aff ufus oppidis: 8c repletus flumini bus.xrebris ita finuofus flexibus: ut faepe credatur reuerti.Apamenam primum peruaga sur regionenmnox eumeneticam-.ac dein bircaleticos campos poftremo cariam placidus : omneiq? eos agros fertiliflimo rigans limo. Ad decimu amileto ftadium lenis iliabitur ma ri.Inde mons jafinus.Oppida heraclea.Montis eius cognominis carise minus: quod primo condidiffe iones narrantur:athenis profedi naulocum priennedn ora quae trogela appel d latur geflus amnis.Regio omnibus ionibus facra:& ideo panionia appeJlata.luxta fugiti^ uisconditumcuti nomen indicio eft)phygela fuit & marathefium oppidum.Supra hascma gnefia meandri cognomine inflgnis a thefTalica magnefia orta.Abeft ab ephefo.xv’ . m.p „ Trallibus eo amplius.ccc.mil.antea thcifaloce & adrolitia nominata & littori appofu a.De safidas infulas fecum abftulit mare. Incus S^tyana ailuitiir:&: lyco pelopea:aliquado & eu fcippia cognominata.ln ora autem mathiunuephefus amazonum opus multis ante expet i ffa nominibus. Alopes cu pugnatu^ apud troia e:mox ortygia & morges uocata eft & finyt na cognomine thracia 6C hemonion & ptele. Attollitur monte pione. Aluitur caSro in cyl bianisiugisortomiultofqjamnesdeferente&ftagnum pegafeum: quod phyrites amnis expellit. Ab iis multitudo limi efbqua terras propagat.mediifcp iam campis fyrien infulas adiecit.Fons in urbe callippia templum Dianae complexa.E diuerfis regionibus duo feli < nunces.Ab epbefomatbium aliud colophoniorum.&: intus ipfa colophon :halefo affluete ; Inde Apollinis clarii fanum Ienedos fuit.& notium oppidum. Promotorium cyreneum : :r.« mons minas.ccl.mil.paf.excurrens:atqj in continentibus campis refidens.Quo in loco ma gnus Alexander intercidi planiciem eam iuflerac.vii.miI.d.paf.longitudie:ut duos finus iungeret:erythrafcjj cum minante circunfunderet.I uxca eos fuerunt oppidap teleomhe * los:doryon:nunc eft aleo.Fluuiuscorineon.Mrnatis promontorium: clazomenas:pqrthe nias:& epiotbopboria appellatas cum infula efTent. Alexander idem per duo ftadia conti * nenti adnexuit.lnceriereintus dapbnus hcrmefia:& fypbilum quod ante tcnealis uoca, batur caput masoni£: ubi nunc eft ftagnunt falocobite 8i tharceopolis fubftituta fyphilo : & inde.iliicolpe & hinc libade regredientibus.lnde abeft.xii.mil.ab aniozonecondita:re/ ftituta ab Alexandro.Inora fmyrna amne melete gaudens non procul orto. Montes afias nobiliftimi in hoc tra&u fere explicant fbmaftufia a tergo Imyrnae 8C thermetis olympi ra dicibusiun&us.Isin dracone definit: draco in timolo:timolus in cadmo-.ille in tauro . A fmyrna hermus amnis campos facit:& noi fuo adoptat.Oritur iuxta adorilaum phrygia: nlk mcvnf-r>e*i rbnyfhx tnrrmhs | ptOfbll ciuitatermmultofq? colligit fluuiosdnter quos phrigetmqui nomine genti dato acaria ea difterminat:hyllum 8icry6 &L ipfos phrygias:mefisr:lydia:anibus repletos, Fuitin ora eius tofjolts oppidum temnosmunc in extremo fmu fmyrne cefleopoli promontorium.Leuce dein op pidum quod infula fuit:finifq? ionias.Smyrneum conuctum magna pars asolias qux mox dicetur trequentat.-prastcrq* macedones hyrcani cognominari & magnetes Afpphilo ue s* ro ephefum alterum lume afias remotiores conueniunt cxfarien{es:mctropolitas: cilbiani; lferiores & fuperiores myfii:macedones;metaurefes:brullit2:liifc|ep£iiudiofierit2e . 4)EpHefus:£eolis:troas:pergamus. CCa. XXX. \ Eolis proxima eft quondam mifia appeIlata:&quashellefponto adiacet rroas. Ab Sc ea phocea:afcanius^ortus:dein fperat lariftli & ctime mirina : quas fabaftopoll fe !uocat.6<: intus asgea italias poffideamenaticostemnos.ln ora autem tiranus amnis uyf&amtas ab eo cognominata.Fuit & griniamunc tantum portus foljs infula apprchenfa., e^hfOppidum elea:& ex myfia uenjens caicus amnis.Oppida pitbane canaiufam.Inrerridereca clyfi:macea:atarnea:carene:ciftene:cylIa:cocylIe:thebe:aftyre:chrifa:paIapfcepfis:gergetha noendrqsmunceft perpercne ciuitas Heracleotes tradus.Conphas oppidum.Amnis gry liofolius.Regio aphrodifiasequas antepoliticeorgas.Regio fccpfis.flumen euenunucuius in ripis intercidere Iyrnefos & miletos.In hoc traftu ida mons.Etin ora qucEfinum cogno minauit &conuentum adramit-eos olim pedafus di&a.Flumina aftron:cormalos:cryanos; alabaftros ex ida. Intus mons gargara eodemq? nomine oppidum.Rurfus in littore antan dros edonis prius uocatum:deindecymeriftbs:eadem apollonia.Fuit S^oppidum.promQ my xgc i i fxtlti Ctlnci') torium letum dificrminans asol/da di troad^.Fuit & polytnedia "duitas di chriflPa: & larifia- , alia:fmintium templum duratdntus colonia intercidit deportans adramiteu negocia apol r«*n ionLacas arhidaco amneerefimilepohte pemanetiumacedonesafchylacaspolycnei: pioni** tas:riiices:niandagandeni:mifani:abrcteni:&hellefpontii appellati.&aliiigncbiles.Troa* dis primus locus ainaxicus:dein creberiia.Ipfaq? troas antigonia dida nunc alexandria co Ionia romana-Oppidum nee.Scamander amnis nauigabilis:& in promontorio quondam figasumoppidum.Deinportusacheorunrin quem influit xantus fimeonti iun&us fla* gnumqi prius faciens.palasfcamader.Casteri Homero celebrati rhefus:heptaphorus:acfe* rcwtfm fus rhodius ucfrigia non habent.Granicus diuerfo tradu in propontidaflujt.Efl tamen SZ nunc fcamandria ciuitas parua.Ac mille quingentis palTibus remotum a portu ilium imu nernnde ominis rerum claritas.Extra linum funt rhetea littora rheteo di dardanio 8i arif* be oppidis habitata. Fuit di achilleon oppidum iuxta tumulum Aehillisconditum a myti Ien£is:&moxathcnienfibus:ubiclalTjseiusfteterat.In figasofuit&asantionrhodiis con* . ditutnnn altero cornu Aiace ibi fepulto.xxx.fladiorum interuallo a figam & ipfo in fta * tioneclaflls fuas.Supra asolida di partem troadis in mediterraneo eft quas uocatur teutra niarquammyfii antiquitus tenuere.Jbicaicusannisiani didus oritur. Gens ampla per fe ox eriam^cu totummyfiaappellarctur.ln ea epioni^.andera:dale:fiabuIum:conifium:tegium balcctiare:teutranie:farnaca:halyfern*e:iycide:parthenium:cambre:oxyopum:lygdanunir: appollonia:longe£^c!ariiTimumafi^pergamum:quodintermeatfilcus:pra?fluit ritius pro Uno jfufus pindafo monte. Abeft haud procul.elea quam in littore diximus. Pergamea uoca * turciustradusiiirirdidio.Adcamconueniunt thiatireni:migdones:mofi}ni: bregmcn * teni:hierccoit2!:ppereni:tyarei:hiropolicres:hern;acopolitce:atraleresnc/o oj x>i rbftvnvttg " JJ tx& m , w. *n eo hnu co ab haiycarnafo.xv.pair.diftanscircuitu.c.mil.uc plures exiftimant merope uo CcfA cata.Chea ut Scaphylusmieropis ut Dionyfius:dein nymphea.Mons ibi prion & nyfirlon Abruptam iiii pultant qu£ porphyrrfantea didaeft.Hinccariadra cum oppido.Nec pro cui ab haiicarnafo pidofusdn ceramico autem finu priaponncfos.-hipponneibs.pfere : mya lampfa:emindus:pa{Ta!a:crufa:pyrrhe:fephiufa:melanum:pauluq; a continente diftas:quse uocata eft cynedopolis probrofis ibi relidis a rege Alexandro.Ionias ora egeas & corieas habet &icaron:dec|uadidumeft.Ladcqu£pnusJateuocabarur:atqjinter ignobiles ali quot.Difcumdicas‘miIeros:Iucinas:mycaleni:trogyIias:crefpylion:argen6:fcandaIion:fa * T>‘,e mo liberam circuitu.lxxxvii.mil.d. Aut ut Ifidorus.c.partheniam primum appellatam. Vt trma6 ^ f — Arifiociles tradinpoflea adriifarmdein antemufam.Ariftocritus adiicit melanphilum :dci ff™ cyparifiam.Ab parthenio arufamdlephanem. Amnes in ea imbrafus:chefius:ibettbes.F6' tes eucartodeucorhea.Monsgergecius.Adiacentinfulae rhiparamyphea.Acbilleapar da ritace ab ea diftac.xciii.milia palTuum cum oppido.Chios libera quam etalia Ephorus priT co nomine appellat.Metrodorus & Cleoboius chiam a Chioe nympba.-aliqui a niue.& n a crin & pytiufam.Montem habet piliineum.Marmorchium circuitu.cxxv.niil.pair.colligic ut ueteres tradidere.lfidorus.ix.mil.adiicic.poficaeftince^faiwum & lefbum. Ex aduetfo maxime erythrarum.Finiti nas funt thellufa.quamalii dapnufam fcnbunc.Oenusfelaphi* tes:eunanalTa:arginufacumoppido.Iamb£circaephcfum:&quaspifift:rati uocant acinas: whne' myonnefos:clareufa.In utraq? oppidaintercidere.porofelenecum cppido.cercie:balene : c6moe:iiletia:lepna:&rhelperia:procufe:bolbule:phcatc:priapos:fyce:melane:enarifidus: apele:dremiifa:amL)ydros:ftopdos:ficufa:marathura:phyle:perhireaufa:muksc^ignobi * les.Clara uero in alto theoscum oppido a chio.Ixxi.mil. d Tantundem ab erytbris . Juxta fmyrneam funt perifterides.Cateria alopece.eleufa:bachina:pyftira:comionnefos.megale. Ante troadaafciniasiplateas tres.Dein iami^plitanias duas:plata3:fcopelos:getone:arceido cel^:lagufE:didyme.CiarilTima autem lefbos a cbio.lxv4nil.pafT.Hermete:5£ lafia: pclaf * gia egira:2ethiopias micaria appellata fuit nouem oppidis inclyta.Ex iis pyrrha haufta eft mari. Arifbe terrarum motu fubbrfa.AntilTam mechymna traxit in fe iplam odo urbibus afia3.xxxyir.mil.palT.uidna.Btagamedeobiit&hiera.Reftanterefon:pyrrha:&liberamy * ciIenaeannibus.l.potens.Totainfulacircuitur(utiliddrus)clxviiimil.palT.Vt uetcres cxcv.. mil.Montes habet Iepethymnum:ordimum:macyftum:creonem:olypum. A proxima con tinente abeft.vii.mil.d.palT.lnfulae appofitas fcandaliondeucas.v.Ex his cydonea cum fonte calido. Argemife.iiii.palT.dladri phelufa pedna.Extra heliefpontum aduerfa figeo lictori adiacet tcnendusdeucophris dida:& phoenice di lyrndbs.Abeft a lcfDo.Ivi.mil.paff. A fu*, geo.xii.mil.d. Vhi>*-rn1* (j[Relefpontus:myfia:phrygia:galatia:nicea:bythinia:borphorus. 4}Ca» XXXlf, ' “ ' Mpetum deinde fumichellefponcus:8i mare incumbit uorticibus limite fodiens donec afiam abrumpat europas.promontorium id quod appellauimus trapeza ab _ ... eo.x.rnil.pait.ad abydum oppidum: ubi anguftias feptem ftadiorum.Deinde per* jj cote Oppidumdampfacum antea pytnufTa didum/parium colonia quam Homerus adra * jfty lliani ap p dia u i t. Oppid um priapos: Amnis abfepusrzeiia propontis :ita appellatur ubi fe ffatj* f dilatat mare.Flumegranicum:artage portus: ubi oppidum fuit ultra infulam quam contio nenti iuxit Alexandcr.In qua oppidum milefiorumcizicum antea uocitatum archonefus wttZne/be 5L dolionis 8i didymisicuiusa ucrticemons didymus.Mox oppida placia.ariacos rfcylace : ' quorum a tergo mons olympus myfus didus.Ciuitas olympena. Amnes horifius:& rhyns* |»i. C liber.., dacus:ante lycus uocatus.Oritur in ftagno amnia iuxta miletopolim . Recipit magefton di pierofcp alios. Afiam birbyniaq? difterminans.Ea appellata eft aonia:dein chefTalis:dein de malianda: & ftrymcnis.Hos Homerus halizcnas dixitrquando praecingitor gens mari Vrbs fuit imenfa attufa nominemunc funt.xv-ciuitates inter quasgordiocoe:qu£ iulio / polis uocatur.& in ora daftylos.Deindc flume gebes;& intus elgas oppidum quas germa*. nicopolis.*alio nomine boolccete.ficuc apamea quae nunc myrina .Coiophoniorum flume ethecantieus troadis finis.& myfras initium.poftea finis in quo flume afcanium: oppidum bylUom brialion:anes gylas:& cbios cu oppido eiufde nominis:quot fuit eporiu no ,pcul accoletis phrygias a milefnsqdeoditu.In loco tn q afcaias phrygias uocabaf.Quappf no alibi apti?de ea dicif . Phrygia troadi fupiedta populifqi apmotorio lecto ad flume celeu prodictis fepte. trionali fui pte galatise coternina.meridiana iyca6ias:pyfida::mygd6i£e:2b oriente cappado tiam attpngit.Gppida ibi celeberrima praster lam di&a mangyra:andria:celene:coIc$ie:ca* cpticon iina:cotton.cerane.iconium:mydium,b)Lint auftores trafifte exeuropa Myfas &phrygos di Thinos a quibus appellanturmyfi phryges bitynuDicendum fimul uidetur di de gala tia qua: fuperpofita agros maiori exparte phrygias tenzciCapurcp quoda eius gordiu-Qui partem eam infedere gallorum toloftobagi di uoturi & ambiani uocantunqui meonias di paphlagonitE regionem T roginse.prastenditur cappadocia a feptcntrione di folis ortu: cu. tus uberrimam partem occupauere te&ofages 6 i teutobodiaci.Et gentes quidem has.po uinunistelpftobagorum pifimius.prxter hos celebresattalenfes:a'iafenfes:comenfes:didye fes:hieronenfes:lyftrenas:neapolitani,ceandenfes:feleucenfes:febafteni:tirnoniaccnfes:the bifeni.Attingitgalatiam &pamphiliam gabaliam di milyas:qui circa barin funt:& cyllanti cum &oronticum pyfidise tra&um.ItemlycaonicE partem obigenen. Flumina fune in ea prseter iam diefa fangarium:&: gallus:a quo nomen traxere macris deum facerdotes . Nuc reliqua in ora ano intus di bithynia tfiufia ab Hannibale fub olympo condita. Inde nicea - xxv.mil.paf.interuenienteafcanio lacu.Deinde nicea in ultimo afeanio finuiqua prius olfi • mvyjyhtwn uja & prufias.ltem altera fub hippio monte.Fuere prthopolis:parthcnopolis:'gariphaVira: Sunt in ora amnes eluis:brya2on:plateneus:areus:ifiros:gendos:qui di chryforboas .pro fi montoriumin quo megarice oppidum fkit.Indecrufpeditesfinus uocabatur :■ quoniam id oppidum uelut in lacinia erat.Euk di aftacuimunde di ex eo aftacenusidem finus. Fuit i s 14* SUibyfiaoppidummbinuncHannibalistantumtumulus.&initimofinu nicomediabi** _ _ , jthyniseprasdara.Leucadaspromontoriumquoincluditur aftacenus finus a nicomedia. xliumil-quingentis paffibus.Rurfus coeuntibus terris angufti^ pertinentes ufqs ad bof «» phorum thracium.ln iis galeadon libera a nicomedia.lxxii.quingentorum proceraftis an* te difta.dein compufa.poftea cecorum oppidum quod locum eligere nefcifTent : feprem ftadiis diftans a bizantio tanto foeliciore omnibus modis fede.Decastero intus in bithynia colonia apainena:agrippcnfes:iuliopolitX:bithynio£2e.Fl umina fyrium:lapfias:pharmicas: alces:crynis;lyleus:fcopius:hierasqui bithyniam di galatiam difterminat. Vitra calchedo* na:deindechryfopolisfuit.Deindenicopolis:aquanomcetianum finus retinet. In quo portus amyci.Demde naulocium:promontorium effias templum Neptuni.Bofphorus qn , gencorunt paiTuum mteruallo afiam europ^ iterum auferens abeft a cakhedone.xii. mil . fphnojDot d.paff.lnde fauces primse.viii.mil.ccl.paf.ubi fpiropholis oppidum fuit.Tenent oram om nem thyniunteriora bitbyni.Finis afise eft populorumqp.ee lxxxii.qui ad eum locum a fi fi ne lycias numerantur.Spatium hellefponti di propoditis ad bofphoru thracium.clxxxviii. Iriil.pafftdixirrtus-A calchedonefig^umlftdorus.ccc.xii.mild.paff.Infulxin propontide ante cizicum elaphonefus:undecizicenum marmor.Eadem neuris 8i proconnefus difta * Sequuntur ophiufa.cania:plebe:zeopelos:porphyrione:haloneciim oppido dephace :po * lydora: utarceon :cum oppido . Eft di contra nicomediam demonnefos. irem ultra hera fi cjeam aduerfa bithynifiE ethymas ;quam barbari bithyniam uoccnt-Eft & antiochias di contra fauces rhyndaci befbicos.xviii.mil.paff.circuitu.Eft di elca:& duasrhodi2e;alTbe:cr€: binthos:magale:chalcitis:pythiodes, 4jCAlI PLINII SECVNDI NATVRALIS HKSTCRIAE LIBER. VI, otvdrj *-l myviei Ccm lyfixuritA nrrMhaillJ ■nni) ^Jj elk -i Cr r*T rbtiltvJo a c\n illicii (jVl, ^PRAEFATIO. ONTVS Euxinus antea ab inhofpitali feritate axenos appellam .tus efi peculiari iuidianaturas fine ullo fine indulgetis auiditati maris.Et ipfe in europa afiaquas funditur. Non fuerat fatis occa no ambifieterras:& pteea^auda ianitateabftuliifc.NoirrupiiTe fradis motibus: calpequeafricaeauulfamulto maiora abforbuif fe quam reliquerit fpatia.Non per hellefpontumproponcidain fudiiTeiteru terris deuoratis. A bofphoro quoq? in aliam uafiita : te paditur nulla fatietate:donecexpatianti lacus a m^eoti rapina fi-fibi iugat. Jnuitis hoc accidilTe terris iditio tot fut anguftfe atqj <>_ "tam parua naturx repugnantis interualla:ad hellefpontum odingentorum uigintipaf* fuum.adbofpborosduos.uel bubusmeabilitranfitu.Vndenomenambobus:&: ranquam in diflb tiatione germanitas concors. Alitum quippe cantus canucp latratus i uicem audiu tur. Vocisetiam humanas commertia inter duos orbes manente colloquio nifi ,cum id ip # fum auferunt uenti.Menfurampontia bofphoro ad mseotium lacum quida fecere .xnii. xxxyiii.mil.d.paflT.Eratofthencs.c.minorem-Agrippa acalcbedone ad phafin.x.mil . Inde bofphorum cimerium.ccclx.mil -Nos interuallageneratim ponimus comperta in nofiro ,. aeuo.quando etiam in ipfo ore cimmerio pugnatum eft.Ergo a faucibus bofphoriefl am^ !'?r t6, nis rhebas.quem aliquirhefum dixerunt.Deinde fyris.porcus calpas.Sangaris flu uius ex i clitis.Oritur in phrygiTaccipit uaftos amnes:inter quos tembrogium 8L gallum . Et idem fangarius aplerifqj didus coralius;a quo incipiunt mariandini*finus:oppidumq? heradea lyco flumini appofitum. Abefi a pontiore miliariis ducentis portus acone ueneno aconito dirus .Specus acherufia.Flumina pedopiles:callichorum fonantes,Oppidum titiu ab he 0 taclea.xxxviii.mil.paf.Fluuius biJns « C Gens paphlagonum Bcappadocum, ^ 4]Ca. ff. •v^TjLtraquem gens eft paphlagonia:quam philemeniam aliqui dixerunt: indufam a §|f JK tergo galatia.Oppidum maftya milefior um.deinde cromna . Quo loco henetos ^N^^adiicit.Nepos Cornelius a quibus in italia ortos cognomines eorum uenetos ere* di pofiulat, Sefamu oppidu qcf nunc amafiris.Mons cytorus a cio.lxiii.mil . pali . Oppida cbimolis ftebane. Amnis parthenius.promontorium carambis uafio excurfu abefi a ponti hoftio.cccxy.mil.paiT.uel ut aliis placuit.cccl.mil.Tantundemadmerio:aut utaliqui ma* luere.cccxii.mil.d-Fuit & oppidum eodem nomine: & aliud inde arminemunc efi colonia finopecytoros a cytoro.clxriii.flume uaretum.Gcns cappadocum.Oppidum caturia iace 0 j lum.Amnis halysaradicibus tauri per cataoniam cappadotiamq? decurrens . Oppida gan carufade. Amyfium liberum a finope.cxxx.mil.paf.Eiufdeq; nominis finus tanti recc f * tus ut afiam pene infulam faciant ducentis milibus.paf.ut amplius per continentem ad i fi* ficum ciliciae fmum.Quo in omni tradu proditur tres tantum getes grascas iure dici do ricam:ionicam:2olicam:cseteras barbarorum dTe.Amyfo iundum fuit oppidum eupato** L_ria a Mithridate conditum. Vido eo pompeiopolis utrum appellatum efi. , ^Cappadocia- flCa. IlK lilMyV; Appadocia intus habet coloniam Claudi Casfaris archelaidemrquam prasfluit hy o IjJas.Oppida camana:quod falius.neocefarem quod lycus:amafiam quod iris .In re 3nnte ;J!|;gionc haccazaccna in colopena uero fabafiiam 8 fabafiopolin . Fisec parua.fed ^ g paria fupradidis .Keliquafuiparte habet melitam a Semiramide conditam haud procul f cuphrate.Diocasfariam: tiaram :caftaliam:magnopolin:zelam.Et fub monte atarga onyza* lyrtm^jhLU carmquastemifcyra nunc exfarea nominatur.Cappadocias pars protenta armenia maiori melitene uocatur: comagenas cataoia phrygias ganphauntis:fargaurafanecamanene:gala cix morimeni ubi difterminat eos cappadox annis;a quo nome traxere;antea leucofiri di* di .A neocasfarea fupradida minorem armeniam lycus annis difterminat.Efi 8 Ceraunus intus clarus.In ora autem ab amyfo oppidum 8 flume fcadifia lycaftum a quo themifey ✓ cha rena regio.lris flumen deferens lycum.Ciuitas tela intus nobilis clade Triarii 8 uidoria C.Cefaris.ln ora annis thermodoon ortus ad caftelluimquod uocant pbanoriam: piseter* 0 i ii i CrtllrtJitffrrt *te hfik mdnttic gcnstt \?J- fcmofiovtn 97 n I fjretttiten 0 LIBER. que radices antazoni montis laplus. Fuit oppidum eodeni nominet alia quinque amazo j) lyarrnjOTr nicus:themifcyra:fbrt^:amafia:comara, ^jXbemiftidseregionisgentes. fj Ca. • HIL Ji|;Vnc matiuimgentcs cenarum chalibum.Oppidum cotylorum . Gentes tybareni s ^ 'mafini notis.fignantes corpora.Gens macrocephaluoppiduni casfarusiportus cor* jl-dulse.Gentes bechyres buxeri.flumen melas.Gens macrones fydonuflumenqi fy* iiicienum quo alluitur oppidum balemonium ab atiiyfo.cxx.mil.paf. Inde flumina iafonium: t melanthium & ab amyfo.lxxx.mil.paf.pharnace oppiduimtripoliscaftellum 8i fluuius.Ite philocalia:§t fine fluuioliuiopolis&a pharnace.c.mil.pafT.Trapezusliberum uafto monte claufum.Vlrra quod gens armenocalybes:& maior armenia.xxx.mil.palT.diftas.In ora au* tem trapezunta flumen eft pyfites. Vitra uero gens annor umenicorum. Flumen abfarum cumcaftello cognomine in faucibus.a trapezunte.cxl.mil. paf.eius loci atergomontion * tiuni hiberia eft.ln ora uero eniochiiamprseutelazi.Flumina a campfeonyfismogrus bathis Gentes colchorum.Oppidummatium Flumen heracleum & promontorium eodehvnomt ne.Clariflimufqj pofti phafls oritur i mofchis.Nauiga£ qualibet magnis nauigiis. xxxviiio M.d.p.inde minoribus longofpatio pontibus.cxx.peruius.Oppida in ripis habuit coplu* ra.Celeberima tynda:aceum:cygnum:& in faucibus phafln Maxime autem inclaruicea. xv.mil.paf.amarirubi hippos di cyanos uafti amnes e diuerloin eum confluunt. Nunc hec fyrium tantum:& ipfum ab amne influente ibi cognominatum: ufqp quo magnarum na * uiumcapacem eftkdiximus.&aliosaccipitfluuios tnagnitudinenunicroq? mirabiles.Inter quosglaucum.ln oraeiusinfulsefmenomine.Abeftafarro.lxxv.mil. Inde aliud flumen gariens.Gcns faltise in antiquis phthiropbagidi&i 8£alafani.Flumcn cohum e caucafo per fuanos fluens. Dein rhoan.Regio agrititc:amnes figania:terfos:atelpos: chrpforboas : gcs abfyle:cafte!Ium febnftopolis.Aphafide.c.mil.paf,gensfanigaruni:oppidu cygnus:Flu * ine oppidumpenius. Deinde multis noibuscniochorum gentes. _ _ 0 C Regio colchicaanchasiSi cseteri eodem tra&u. fiCa. V. biicicur ponti regio colchicatin qua iugacaucafi ad rbipbeos montes torguen * ur:utdiftumeft:aItero latere in euxinum&mzeotin deuexa: altero in caipium c ,u j hircanium mare.Reliqua littora fere nationes tenet melacleni coraxi urbe coi* Chorum diofcoriade iuxta fluuium antcmunta.Nunc deferta: quodam adeo clara ut T i* tmofthenes in cam.ccc. nationes quse difliniilibus linguis uterentur defcendere prodiderit Et poftea a noftris.cxxx.interprsetibus negocia ibi gefta.Sunt qui conditam eam ab Am * phito8d Telchio Caftoris ac poli ucis aurigis putantra quibus ortam eniochforum getem feram conftat. A diofcoriade oppidum herachleu diftat a febaftopqlj.lxxx.mil.paf.anchse' nimardi cerceta^poft eos ferri csephalotomi.In intimo eo tradu phytis oppidum opulen ^ tiflimum abeniochis direptum eft. A tergo cius epageritae farmatarum populus in caucafi t yie’ iugis.poft quem fauromatse. Ad hos confugerat Mythrydates Claudio pncipe.-narrauit* que tbalos iis effe confines qui ab oriente cafpii maris fauces attingerent ficcari eas asftu recedente.In ora autem iuxta cercetas flumen icarufa cum oppido hiero:& flumine ab he C' rachleo.cxxxvi.mil.inde promontorium croneaquo fupercilium arduum tentotete.Ciui* ±*as findica ab hiero.lxvii.mil.d.paf.flumen fceaceriges. m Jcxafia atq; europacuruatur in moetin.Oppida in aditu bofohori primo hermonafa . Dcin cepe milefiorum; Mox ftratoclia:&phanagoria:&penedeiertumapatutas:ultimoq’ inbo ftio cimmeriuimquod antea cerberion uocabatur. ^ _ tifiJiSMj € Gemes circa nwotim. IJCa. VII. f mp vrefr) JlljBlh Nde mseotis lacus in europa didus.A cimero accolunt niseotici-.balirferni tferei * cj ijn||r fcizi;gypfi.Dein tanain amnem gemino ore influentcm.incoluntfarmatasmedo//^^ . , JljMlf ru( ut feruOfqboIes.Et ipfi \ multa genera diuifi.prio fauromatZE:gynei:gratuine unde amazonu coubia.per euazae:cott2e:ci?imei:meflcniai:chorobocci:choat^:cyza? ■ 5 ' - ’ ’ # m:' , 'lirr£°8 phei qui ad harriffeos pertinent monres.Tanaim ipfum fcythae filini uocanmeotim teme* rinda:quod fignificanc matrem maris.Oppid um in tanais quc<$ oftiofuir. Tenuere fini sima primi cares.Deinde clafomcnii&macones.poftea pantica penfes. Sunt qui circa mx otimad ceraunicos montes altioreshas tradunt gentes.*a lictore napras:fupraqi cfle donas colchis iundos:ac montium cacuminibus.Deincarmacas oranos.nauragasmiazacasmfca^ tios»acapeatas: agagamatas:phycers:rhimofolos:afconmarcos.Et ad iugacaucaft: icatalas ituaduchos :ranos:anclacas: tydioscaraftafcos:afut/andas.Lagoum amnem ex montibus cathees: in qnem defluit ophatus: ubi gentes caucadas : opbaricas. Amnem menorharum imituenis ex montibus fciiTum.Inter agdeos:carnapas:gardeos.accifos:gabros:gregaros: Circacp fontem imitiflfimi imi cuos:& a parthenos. Alii infiuxiTPe eos cuitas:anheetas:fatar neos:afampatas: Ab his tanaitas:^ nepheonitas uiritim deletos. Aliqui flumen ocharium labi per cantecos & fapeos tradunt.T ana in uero tranfifle fatareosrherticeos: fpondolicos fyniecas:ama(ros:iflps:catacetos:tagoros:catonos:nctipos:agandeos: madareosTaturche* *\ps:fpaIeos. ~ _ r__ - fjArmentadua:. &1 Ca. VIII. |bEtada eft incenor orammnefq? accolae. Nunc reddantur gentes in mediterraneo Tfinu.In quo mulco aliter ac ueceres proditurum me non eo inficias anxia perquifl _ , i ta cura rebus nuper in eo fleu geftis a Domitiocorbulone : regibufeg inaetnifTis Lipplicibus:aut regum liberis obfidibus.Ordiemur autem a cappadocu gente. Longifti/ me haec ponticarum 01 um introrfus recedens minorem armenia maioremcp 8C coma gene leuo fuo latere tranfit.Dexrra uero omnes in afia didas gentes plurimis fuperfufa popu ** lis-.magnoq? impetu fcandens ad ortum folis& tauri iuga tranfit lycaoniatmpyfidiam: cili ciam.Vadic fuper anthiochta tradum & ufq3 ad cyreftricam eius regione : parte fua quae uocatur cotonia.contendit icacp ibi longitudo afiae.xii.qmnquagiritamil.paf.efticit.lati^ tudo.d.c.Mxl.mil. || Armenia maior. IJCx IX. Rmenia autem maior incipit a pariedrfsmontibus:cuphrate amne utdidum eft: aufertur capadocaE:5£ qui aifcedit euphrates mefopotamiae haud minus clara am/ ne tigri.Vtrunqj fundit ipfa:& initium mefopotamiae facit inter duos amnes itu / ^uod intereft ibi tenent arabes oreitfic finem ufqp in adiabenc praefert. Ab ca tranfuer v fiiugis indufa.Latitudinem in Icua pandit ad cyrum amnem tranfuerfa in araxem.Longi sudinem uero ad minorem ufq? armeniamabfaroamne in pontum defluere & pariedris mo cibus qui fundunt abfarum difereta eb illacoriis.Oricur in eniochiismontibus: quos alii coraxicosuocauere.Araxeseode monte quo euphrates. vi.mil.palT.interuallo a&ufcjt am* ne rnufi & ipfae(ut plures exiftimauere)a cyro defertur in cafpium mare.Oppida celebrans cur in minore csefarea:zanicopolis.lnmaiorearfammoceeuphrati proximum. Tigriarga* chiocerta.In excclfis autem cigranoccrta.Ec in campis iuxta araxem artaxata.Vniuerfas ma gnitudinc Aufidus quinquagies centena milia prodidit. Claudius Cadar longitudinem a dacufa ad confinium cafpii maris.xiii.mil.paf.Latitudinem dimidium eius. A tigra no^ certa adhiberiam diuiditur(quod certu eft)in pradrc voxt&ntt Oliber. Rurfusab albanias confinio tota'montiu fronte gentes filuorum fere & infra lupeniorum mox diduri & fodii. _ ^iportascaucafia!. 4 jCa. Xf. rrBhis funt portas caucafias magno errore a multis cafpiasdi&asdnges naturx opus IuL 6C montibus interruptis repente ubi fores obditas ferratis trabibus fubter medias jimnedyriodori fluente, Citraq; in rupecaftelio quod uocatur cumaniac6mum> rcendas trafitu getes 4 numeras: ubi loci terraru orbe portis difclufo: ex aduerfo ma ^xime armaftis oppidihiberum a portis caucafiis per montes gurduiios ualli.Suaniindomi 0 tx gentesauri tantummetalla fodiunt.Ab iis aa pontum ufep eniochorum plurima gene ra:mox acheorum.Ita fe habet terrarum fious e clariflimis. Aliqui inter pentu & cafpi um mare.ccclxxv.rnil.paiT.non amplius intereiTe tradiderunt* CorneliusNcpos.cl.mil. cantis incerim anguftiisinfeftaturafia. Claudius Casfara a rimerio bofphoro adcafpiu mare.cl. M.prodidit eaq? perfodere excogitafle Nicanorem Seleucum quo tempore ab ptolomco Ceraunio fitinterfc&us. A portiscaucafiis.ad pontum.cciiild*pad‘eire conflat fere. 4/inTulasin ponto. fjCaT XlL ✓ ■■■;■• Nfulas in ponto planiteas fiue cyaneze.fiue f/mplegades.Deindc apollonia tynni / n mas dicta: ut diftingueretur ab ea quas efl in europa.Diftat a continente paiTibus ^.JL^«nulle.Cingitur.iii.miI.&: contra pharnaceam calcheritisrquam grasci ariem dixeruc iacramq; Marth&jnea uolucrcscumaduenispugnafle pennarum i&u. ’ ^Gentes in fcythico oceano. (iCa. XIII. ^^JwVnc omnibus qu£ fune interiora afias dictis rhipheos montes rranfcendac animus I 1 dextrae^ Iittora oceani incedat. Tribus hic e partibus casli alluens afiamfcyticus a iJyS^lrfepteiiitrione? ab oriente eous:a meridie indicus uocatur.uarieqj per hnus & ineo , as incoplura nomina diuiditur.Verum afias hsec quoqp magna portio appofita feptetrio ni iniuria fyderis rigentis uaftas folitudines habet. Ab extremo aquilone ad initiu orieris asftiui fcytas extra eos Vitra Aquilonis initia byperboreos aliqui pofucre:pluribus in curo pa didos.primu inde nofeitur promotorium cclticelytarmis. Fluuiuscarabucis: ubi lalla ta cum fyderum ui rhipheorum montiu deficiunt iuga.Ibiqj arimpheos quofdam accepi/ mus haud dilTimilem hyperboreis gentem-Sedes illi nemora. Alimenta baccas.Capillusiu xta foeminis uirifcp in probro exiftimatur.Ritus clementis : itacp facros haberi narrant in/ uiolatofqj elTe etiam feris acolarum populis-Nec ipfos mododed illos etiam qui ad eos p fugerint. Vitra eos plane iam fcythas cimerii:cifianthi:georgi:& amazonu gcns.Hasc ufe p ad cafpiu & hircanium mare.Namq? id erumpit fcytico oceano in aduerfa afias plunb9 no minibus accolaru appellatu celeberrimis duobus cafpio & hircano. Non minus hoc efle q pontum euxinum Clytharcus putat.Eratofthenes ponit & menfura ab exortu ad meridia em per caduflse & albariis oram quinquies quadringenta fladia.Inde per aratiaticos;amar bos hyrcanosrad ofliuni zoni fluminis quater o&ingenta ftadia.Ab eo &i ofliu laxatifum mille quadraginta.Quaefumacffirit quindecies.lxxv.mil. paiT. Artemidorus hinc detrahit xxv.mil.pafluum. Agrippa calpium mare gentefq? qux circa funt 6£ cum iis armeniam ds' fterminahs ab oriente oceano lerico:& ab occidente caucafi uigis a meridia tauri a fepte- trione oceano fcythico patere qua cognitum cft.ccccxc.mil. pafluu. in Jogitudinem.ccxc. mil.in latitudinem proaidit.Nou defunt uero qui eius maris uniucrfum circuitum a fre to uigintiquinq? mil.pafluum tradunt.Irrumpit autem ar&is faucibus in Iongitudincfpa tiofis.At ubi coepit in latitudinem pandidunatis obliquatur cornibus uelut ad masotium lacum ab ore diicedes fytbici arcus ut au&or cft.M.Varro fimilitudine. primus finus ap pellatur fcythicusmtruncp enim accolunt fcythas:& per anguftias inter fecomeant. Hinc nomades & fauromathas multis nominibusdllinc abzoas no paucioribus. Ab introitu dex tra mucronem ipfum faucium tenent udinufcytarum populus. Deinde per oram albanip ut ferunt) ab lafone orti. Ante quos mare quod efl albanum nominatur. Hsec gens fu* perfufa montibus caucafis ad cyrum amnem armenia confinium atq? hyberias defeen dic utdi&um efl. Super maritima ciusudinorumc^gentefarinatas: utidorfi : aroceres, praetenduntur. Quorum a tergo indicatas iam amazenes fauromatides. Flumina per albaniam decurrunt in marecafos Galbaneos. Deinde cambyfes in caucafiis ortus II grntA ijj/ic .JicnC htnrm Cvr. - moncibus:mox cyrus in coraxitis ut diximus^Gram omncrna caucafo prsealtisrupibusin accelTo patere.cccc.xxv.pafiuum audor dl Agrippa.a ciro cafpium mare uocari incipinac colut cafpii. Corrigedus cft errorin hoc loco multorum; & eorum etia qui in armenia res proxime cum corbulonegelTere.Na'^ ii cafpias appeilauere portas hiberie:quas caucafias diximus uocari.Situfq? depidti & inde mififi hoc nonaeinlcriptum habenr.Et Neronis pi^ •cipis cominatio adlpias porcas tendere dicebatur cum peteret illas:quas per hiberia in far matas tendunt uix ullo propter appofitos motes aditu. Adcafpium mare funt alie cafpiis gentibusiuntequod dignofeinon poteftnif/ in comitatu rerum Alexandri magni. Na c? perfarum regna qu2 nuneparthorum incelligimus inter duo maria perficum ^Thyrea*1 num caucafiis lugisattoliuntur utrinqj per deuexa laterum. Armenia maiori a fio tis par te quas uergitin comagenem cephea ut diximus copulatur:eiq3 ad diabene aflmoru initi um. Cuius pars eft arbclitis: ubi Darium Alexander debellauit proxima fyrias. Totam ca macedones mygdoniam cognominauerunca rimilitudine.Oppida alexandriautemantio chia:q nyfibim uocant. Abeit ab artaxatis.d.cd.mil.paf.Fuit & ninus impofita tigii ad fo* lis occafum fpedans quondam clarilTiiiia. Reliqua uero fronte qua tendit ad cafpiu mare a trapatene:ab armenia etene regione difereta araxas.Oppidu eius gaze ab artaxatis qua-" dringenta quinquaginta.mil.paf.Totidem ab ecbathanis medoru quorum pars funt atra C pateni. /IfMediacafpias portas caucafi£. |?Ca. XIIll. /bnip^Chatana caput mediae eft.Seleucus rex condidit.A feleutia magna.d.ccl.mil.palT. fj*rPr portis uero cafpiis.xx.mil.Rcliqua mediorum oppida pbifaganzaga.apanaea:ra/ r|niiJL£phanecognonunata.Caufa portarum nominis e3dem qu£ fupra : inteiruptis an/ /guUo tranficu iugis ita ut uix fingula meent plauftradongitudine.viii.mil.paf. toto opere "manu fado.Dextra leuacp ambuftis fimiles ipendet fcopuii fitiente tradu per.xxxviii.NF paf.anguftias impediteorriuatus falis e cautibus liquor ategi eadem emilTus.Pr^tcrea fer<* pentium multitudo nifi hyeme tranfitum non finit. _ _ ^TJentes circa hyrcanum mate. 4jCa. XV. ||7%TjDiabenis conneduntur carduci quondam didimunc cordueni profluente tigri.is m*§ (pracitas paredoni appellati qui tenent cafpias portas, In is a latere occurrunt alte/ W Juxo deferta parthias 8C cythenis iuga.Mox eiufdem parthias amaenilfimus fitus quf y'u ocaturchoara.Duo urbes ibi parthorum appofito quondam medis cauliope:& alia i ru !^pe iflatis quondam Jpftus uero parthias caput hecathophylos abe a portis.cxxxiii.M. paf/ fuum.Ita parthorum quoqj regna foribus difcluduntur. EgrefFos portis excipit protin9 genscafpica ad lidora ufep quo nomen portis 8i mari dedit.Leua motofa. Ab ea gente re I cioifus ad cyrum amne produntur.ccxx.mil.paf Ab eodem emne fi fubeatu r ad portas d cc.mil.paf.Huncenim deinde cardinem Alexandri magni itinera facere. Ab iis portis ad. indias principium ftadia.xv.d.clxxxx.mil.prqcedendo ad badra oppidunuq? appellant za^ ( riaifa miles tria milia.d.cc.miUnde ad artaxatem amnenjixjiiil. Ijltem gentes. 4jCa. XVI. jn: Cafpiis ad oriente uerfus regio ed a pauortene dida & in ea fertilitatis inclitas lo osnw&m i >6 i cus clareiu mons:geres papyri:nariaci:flauri: hyrcani : a quoru lictoribus idc mare )JtJ_Jlhyrcanm uocari incipit a flumine fyderi.Citra id amnes mazirisrflraonoia ex cau- /?”rtr,nn "•cafb.Sequitur regio margiane apricitatis inclyceifola in eo tradu uitifera. Vndicp inclufa motibus amcenis:ambitu fhdiorum quingentormdifficilis aditu propter harenofasfolitu dines per.cxx.mil.paf.Et ipfa cotra parthiu tradum fita.In qua alexander alexandriam co» v, didetauqua diruta a barbaris Anthiocus Seleuci filius eode loco refhtuit felofciam. Nani. ' in terfluente:amaigo qui coiriuatur in zotakjismalueratillam Antiochiam appellare. Vr*« bis amplitudo circuitum.Ixx-ftadiis.ln hanc (Orodes Romanos cralTana cladecaptos dedu xit.Ab huius excelfi per iugacauquafi protenditur ad badros ufq? gens mardorum fe»o , I ^ ra fui iuris. Abeo tradiigetes oceani comori:berdrigei:harmartopi:cemari:c6mani : mir<* |>WTnnwhMi ')i>mpnyi:hafi:aremandri:ian£i. Flumina madru:cridinu. Vtra<^corafini:gaudari:arafini : parcann M‘ r"j ^arange.-parrafinhmaratianunafotianirarfiiegi.quosgfcecicadufiosappdlauere: maticoni. Oppidum heradea ab Alexandrq conditum: quod deinde fubuerfum ac reflitutum An ) tiochus achaidQappellauit.Dtibrices:quorum medicos fines fecat oaxus amnis ortus in la; het-hret /• fjLIBER. 7 /( ^,A cu 03Xo.Syrmatse:oxi tagcnfocnbateni.faraparse.ba&ri : quorum oppidum zariabaftes q> 3e j pofteaba&ruafiumineappellatumefl.Gcnsbaec optinetadueifamctia paiopanyfi & ad uerfus fontes indidncluauntur flumine ocho.Vltrafogdianioppidum panda & in ulti/ mis eorum finibus alexandriaab Alexandro magno codicum oppidum. Aras ibifunc ab Hercule dt fibero patre conflitutx.ltem Cyro & Semiramide atq? Alcxandro.Fims cmni ^ um eorum di&us ab illa parte terrarum includente flumine Jaxererquod fcytbefylin uo/ Juv nm cant.Alcxader militefc^ eius tanain putauere eflfc.T ranfeendit eum amne Demoas Scleu c^ci 6C Antiochi regu_dux:quc maxime fcqmur in is-arafep Apoilini dydineo ftatuit. % , i fjScytarum gentes. v 4jCa. XVII. Ajy: -o ij Ltra funt fcytarum populi.per fe illos facas uniuerfos appellauere a proxima gc* hb u| i te.Antiqui arameos.Scythe ipfi perfas chorfaros:& caucafum monte graucafun} efl niuecandidu.Multitudopopulorunnnumera6<: qux cum partis exaequo . degat.Ccleberrimi eorum faca2:maiTaget£:dagaz:elTedoncs:aflacae:rhiimnici:peiftithoma roti:hifti:bedones:camae:camacce:euchat2e:cot!eri:antariani piac2:arimafpi:antca cacidiri; aflui: oetei: ibi napei interitfedicunf &appellaei. Nobiliaapud cosfiut5;inam:3$ragreu& cafpafum.Necinaliapartemaioremau&oruminconftantiam erado propter innumeras uagafcp gentes.Hauitum ipfius maris dulcem efle Sialexander magnus prodidit: &.M. Varro talem pradatum Pompeio iuxta res gerenti mithridatico bdfo:magnitLidinehaud dubie influentium amnium uiclo fale. Adiicic idem pompeii ductu exploratu in badros. vii.diebusexindiaperueniriad icarum flumcn:quod in oxum influat, iit ex eo per cafpi- um in cyrum fiibuedos.Et quinqj non amplius diebus terreno innere ad phafin in pon / tum indicas pofle deuehi merccs.lnfute toto co mari multa:. Vulgata una maxime tuza/ ga. A cafp^o mari fcythicoqj occano in eam curfus inficditur ad oriente coucrialittcrum fronteflnhaSilis eius prima pars a fcythico premotorio obnines. proxima inculta famitia gencidantropopbagi fcy^bss infident humanis corporibus uefcentes. Ideoq? iuxta uafte folitudines ferarunqj mutitudo haud diflimilem hominum imanitatera obfldens.Itcrum deinde fcyth^dteruqjdeferta cum beluis ufq?ad iugum incumbens mari quod uocant ta bin.Nec ante dimidiam ferme longitudinem eius ore quas fpedatxftiuzm orientem in/ habitatur illa regio-Prinu fuuc hominum qui nofcantunferes lanitio filuarum nobiles: ^ j perfufam aqua depedensfrodiumcaniciem. Vnde geminus foeminis noftris labor redor t h diendi fila:rurfucg oftendi tam multiplici opere:tam longincjb orbe penitus ut in publico matrona tranfluceat.Seres mites quidem fed 6i ipfis feris perfimiles. Coetum reliquorum mortalium fugiuntreum comertia expcdant.primum eoium nofeitur flumen piitaras-p-' ximum carabhtertium lanos:aquo promontoriunuchryfe finus:cyrnaba flumen:attanos fi nus.Ec gens hominum attacorum apricis ab omni noxio afflatu feclufa collibus : eadem qua hyperborei degunt temperie Deiispriuatim condidit uolumcAmomctus: ficutEca teus de hyperboreis.Ab atcacoris gentes thynni 6C phocariSC iamindorucaflriintrorfus moJce ad fcythas uerfi humanis corporibus uefcurur.Nomades quoc$ indis uaganrur.Suntqui ab aquilone contingi^ ab ipfis 8C cyconas dixere:& brifanos Sed inde(ut plene confentiuc omncs)emodi montes aflurgunt.Indoruqs gens incipit non eo tantum mari adiacens:ue* rum 8C a meridiano quod indicum appdlauimus queqjpars orienti aduerfa redo preten* ditur fpatio ad flexum SC initium indici maris.xviii.lxxv.mil.paf.colligit. Deinde qua fle- ditur in meridiem.xxiiii.lxxv.mil.paflut Eratoflhenes tradit u% ad indum qui eft ab oeci dente finis indias.Coplurcs autem totam ipfius longitudinem.xl.dierum nodiumc^ ueli . fico nauiumcurfu detcrminauere.Eta feptetrione ad meridiem.xxviii.l.mil. paf. Agrip** pa longitiidinis.xxxiii.mil.Iatitudims.xxiii.mil.prodidit.poiridonius abiefliuo folis ortu ad hibernum exortum metatus efl.Eam aduerfam galliae flatuensrquam ab occidite seftk uo ad occidentem hibernu metabatur totam a fauonio.Itaq? obuerfam eius nenti afflatu iuuari india:falubreqj fieri haud dubia rone docuit. Alia illius cas’i facies. Alii fyderu or/ tus-Bins mefles in anno.Bina: adtates media inter illas hyeme etefiaru flatu. Noflra uero brumali.Lencsibi auras.mare nauigabile.Gentes& urbes innumerabiles:fi quis omnes ps . fequi uclit.Etenim patcfa&a efl: no modo Alexandri magni armis regunq? qui ei fuccefr fere:cucunue&is etiam inhyrcanum n?are& cafpiu Seleuco 8t aritiochcjpr^fedoc^ claifis eorum Patrocble: Verum & aliis au&oribus graecis quicum regibus indicis morati funt • ficut Megaflhcnes 5C Dionyflusa Philadelpho miflus ex ea caufa uires quocp gentiu p»di dcrc.Non tamen deeft diligentias locus:adeo diuerfa& incredibilia traduntur. Alexandri magni comites in eo tra&u indis quem fubegerant fcripferunt.xv.mil.oppidoriim fuifle nullum cominus gentiu nouem.Indiaqj terna partem efle terraiu omniu -u. Multitudine gentiuminumera probabili faneratione.indi enim prope gentiu foli nunq emigrauere fi nibus fuis.CoIIiguntur a libero patre ad alixadrum magnum reges eorum.cliinannis. vi. mil.ccccii.adiiciunt &menfes tres.Amniu mira uaflitas.proditur alexandru magnu nui/ lo dic minus ftadia fexcenta nauigaffe in indomec pot uiiTe ante menfes quinq? enauigare adie&is paucis diebus:& tamen minore gange efle conftat.Seneca etiam apud nos Mega fthenes tentata indiecomentatione.lx.amncs eius prodidit.Gences duodeuiginci centum qj.Par labor fit montes enumeraredungutur inter fe hymaus:hemodus:paropanifus:cau cafus.p.a.R.a.quibus tota decurrit.in planitiem imenfam 8C xgy pto fimiiem. Veru ut ter - rena demonftratio intelhgatur.Alexandri magni ueftigiis infitfamus.Dicgnetus 8c Beto itinerum eius menfores fcripfere a portis cafpns hecatopbylo partorum quot diximus nnV lia efle.Inde Aicxandriam arion qua urbe is iex condidit.d.lxxv.mii. Inde ad prophitafia drangarum.cxcix.mil.ad cricafioru oppidum.d.lxy.Jnde orthofpanu.clxxv.mil.inde Ale* xandri oppidum.l.mil-in quibufdam exemplaribus diuerfi numeri reperiuntur.Hanc ur/ bem fub ipfo caucafo efle pofitam.Ab ea ad flumen chepta 8C oppidum indorum peuco* dacim.ccxxvii.mil.lnde ad flumen indunt 8C oppidum taxilla.Ix.mil.ad hydafpen. fluuium clarum.cxx.mil.ad hyfpafin non ignobiliore.lxix.cccxc.mil.qui fuit Alexandri icineru ter minus exuperato tamen amne arifqt in aduerfa ripa dicatis.Epiftole quocp regis ipfius co fentiuntiis.Reliquainde Seleuco Nic/io&ii peragrata funr:ad hefidrum.clxix.mil. iomane amnem tantudem.ExempIaria aliqua adiiciunt.v.mil.palT.Indead gangem.cxii.mil. ad ro dapha.clxix.mil.Alii.cccxxv.mil.In hoc fpatio produc ad calinipaxa oppidum.clxvii.d. alii cclxy. miUnde ad cofluetem iomanis amnis di gangis.d.cxxv.M. Pieriq? adiiciut.xiii.mil. ad oppiducp polypodra.ccccxxv. Ad oflium gangis.d.cxxxviii.lmil.d. gentes quas memo / rare non pigeat a montibus hemodis:quorum promontorium hymaus uocatur: incolaru lingua niuofum fignificante:ifari:cofyri:izgi:& per iuga chifotoragi:muicarumqj gentiu cognomen bracmanaerquom macco calingac flumina pumas & canas:quod in oang£ infliz at ambo nauigabilia.Gentes calingas proxime mari:& fupra mandeumalli-: quorum mons tnallus:tra&ufaj eius finis ganges. ^ _ ~#JFlu uius ganges. f/Ca. XVIII. Vnc alii incertis fontibus ut nilu; rigantem^ uicina eodem modo : alii in fcythicis i^Imontibus nafei dixerunt.Influetein eum.xix.amnes.Ex iis nauigabilesprater iani Lt^didos crenacam:uamam:rhumuoba:cafphagu:fonu:Alii cum magno fragore ipfi us flarim fontis erumpere deieOiucp per fcopulofa 6C abrupta ubi primis molles planities contingat in quodam lacu hofpitari.Inde lenem fluere: ubi minimu.viii.mil.palTuum lati*» cudinesVbi modicum ftadiorum.c. Altitudine nufqminorepaf.xx.mil. 4) Gentes indias. ^ 4/Ca. XIX. OuifTime gentes gandariduimcalignaru.Regio pertalis uocatur. Regi.Ixx. milia c ' P Bjpedituimequites mille:elephanti.d.cc.in prodntu belloru excubat. Naqj uita mi«* O 'cjLtioribus populis indoru multipgrtita degitur. Alii tellure exercent.mihtia alii ca^ i peffunt.merces alii fuas euehunt.Res externas inuehut refpublicas optimi ditiflimiqj iepe 'J rant.ludicia reddut.Regibus aflidet.Quintu genus celebratas illic & prope in religionem /J uerfasfapientiae deditu: uoluntaria femper morte uita acccnfo prius rogo fmit.Vnu fuper iioc eft leniiferu ac plenu laboris rmenfna quo fupradi&a cotinetur ucnadi elephates do/ mandiq^Jls arandis inueunt.Hzec maxime nouerc pccuaria.Hisdimicantrniilitatq; pro fi* nib9.Dele£fcum in belua uires & aetas atqj magnitudo faciut.lnfula in gage efl magna: ani plitudinisgetecotines una modo galica noie. Vitra fiti funt modubae molindas. Vberetu oppido eiufde nois magnifico modroefi:praeri:califlse:faluri : fafTulae:colu.bae.orcufae:aba^ 8i:talufe Rex horuhi peditum.l.mil.equitum iiii.mil. elcphancoru.cccc. in armis habet. Validior detnde gens andare plurimis uiciis,xxx,oppidis:qua2 muris turribufe# muniun/ rnJ mgm-u LIBER. r ur.Regi probet peditum centum milia equitum duo miIia:elepbantos mille. Fertiliffimi fnne auri dardasffeta: uero argenti.Sed omnium in india prope no modo in boc tracfu po tentiam claricarem^ antecedunt prafiampliiTima urbeditifiimacp palibotra. Vnde quida ipfamgentcm palybotros uocant imo non tradum uniuerfum a gange. Regi eorum pedi tum fexcenta milia equitum.xxx.nulia elcphantorum.ix.milia per omnes dies ftipendian cur. Vnde coniectatio ingens opum eft. Ab iis in interiore fitu monades Si fuari: quorum mons malleus: in' quo umbrx aa feptetrionem cadunt hyeme:aeftate in auftrum per fenos mefes.Teptetriones i co tradu femel in anno appareremec nifi.xy.diebus Beton audor eft Hoc idem pluribusiocis indiasfieri Mcgafthenes.Auftnnum polum indi dramafa uocac Amnis iomanes per gangem Si palybothros decurrit.lnter oppida methora di cyrifobor* ca.A gange ucrfa ad meridiem plaga tinguntur fole populi iam quideminfedi: nondum tamen ethiopum modo exufticqtum ad indum accedunt:tantum colore profer unt fydus Ind us ftatim a prafiorum gente quorum in mpntanis pygttli traduntur. Artemidorus in* ter duos amnes.xxi.paffuum interefie nadit. o « c 4)Tndusfluuius. ^Ca. XX. ' Ndus fandus ab incolis appellatus in iugo caucafi montis quod uocatur parepa / nyfus aduerfus folis ortum effufus:&ipfe undeuigintirecipit amnes. Sed clariflW mos hydafpcn quattuor alios afferente: cantabra tres.per fe uero nauigabiles acfc finum Qi hypafm quadam tamen aquarum modeftia nufq lanor quinquaginta ftadiis: aut '^altior.xv.pafamplilTima infulam efficiens: quasprafiane nominatur: Si aliam minore quas pacale.Iple per.xii.xl.paff.pauriffimisau&oribusnauigatus: Si quodam folis comitatu in occafum uerfus oceano infunditur.Mcnfura in ora ad eum ponam ut inueniogeneratim quanq inter fe nullas congruant. Ab oftio gangis ad promotorium galij>on 6i oppidu da* dagula.d.cc-xxv.mil.paf Ad tropina.xii.mil.xxv.Ad perimute promontoriumrnbi eft cele •berrimumindia: emporium.d.cccl.ad oppidumin infula qua diximus patalam.d.cxx.mil. paffuu. Gentes montanas intercum Si iomanem cefi:cetriboni filueftres:Dcinde megallas quorum regi quingenti cicphanti.peditum Si equitum numerus incertus.Chryfei: para/ lange:afangi:rign:fera fcatentes. Armant peditum.xxx.mil. elepbatos.ccc. equites.a.ccc. Hos includitindus montiu corona circundatos Si folitudinibus.d.cxxv.mil.infrafolitu/ dines dari fur£E.iceruqj folicudinesper.clxxxvii.mil.paf.pleruqp harenis ambientibus haud alio modo qua infulas mari.lnfra deferta hEcmaltecorasffingxmiaroha^rarungsemiorum tes:&: mafu^:pangungas:ialii.Hi montium qui perpetuo tra&u oceani oram tenentunco- Ix liberi Si regum expertes multis urbibus montanos optinct colles.Nareas deinde quos claudit mons altiffim us indicor umcapicalia.Huius incolas alio latere late auri Si. argenti metalla fodiunt. Ab iis oraturas.Quorum regi elephanti quidem.x.milia. Sed amplas ui/ res peditum. Varetatae qui fub rege elephantos non alunt fiducia equitum peditumqp. Odombocras falabaftras orate urbe pulchra foftls paluftribus munita.-per quas crocodilli humani corporis auidiffimi aditum nifi ponte non dant.Et aliud apud illos laudatur oppi i' L L dum 3utome!aimpofitumlittori quinq? amnium in unum confluente concurfu emporio i _ ^ nobili regi eorum elephantos mille.dc.peditum.cl.equitum.v. Pauperior charmarum rex vtcftui fo«»«oelephantos.lx.paruafcp reliquas uires.Ab iis gens pande fola indorum regnata focminis. Vnam Herculi fexus eius genitam ferunt:ob idq? grationem regno donatam prascipuo. Ab ea deducentis originem impcritant.ccc.oppidis peditumxl.mil.elephantis quingena tis.poft hanc rrecencaru urbium fyrieni:deranlsas:pofingas:bu2e:gogiarei:umbras: nereas: brancofi:nobund2e:cocondas:nefei:pcdatritas:falobAtftE oloftras: patalannfula attingentes a cuius extremo lictore ad cafpias portas.xviii.xxv.mil.produntur.Hic deinde accolunt i* dum aduerfus eos euidenti demonftratione amatas:bolig£:gallitalutee:druri:megaff: or/ dabas:mefde:abhifuri:fyleni.Moxdeferra in.ccl.M.paffuum. Quibus eruperatis organa* g£:abaorcas:fibaras:fuert£:8<: ab iis folitudmes prioribus pares. Dcin farophages : forgas: baragomat^:umbriccq?:quorumduodecim nationes fingulifcp bin£ urbes. Afeni triu ur* bium incote.Caput eorum bucepbala Alexandri regis cquo^cui fuerat hoc nome ibi fe/ puto conditum.Mutaiii fuper hos caucafo fubie&i.Soleadas fiindre mngreffifqj indum Si cu:n co decurrentibus fam2rabris::fambraceni;brifabricae:orfiandi:reni|Eaxil3e cum urbe i (v aI> Ind Vvi Civi. celebridam in plana demiflb tra&u cui uniuerfo nomen ahtmdrije.populi quattuor peu / eoliES:arfagalits.:gerets afoi.Et enim pleriqp ab occidente non indo amne determinant; Ced adiiciuc quattuor fatrapias ; gedrofos archaotas.arios paroppayfidasdafdas; ^Afrii.&iun&s gentes. $Ca. XXL ^wjqirwiiLtinl0 fine cophets fluuio:qus omnia ariorum efle aliis pfacer.Necnon & nyfam ' fl ' u ||iSirbcm plericjs indis afcribunt:montencp merum Libero patri facrurn. Vnde ori/ 'ijM^Jflgo fabuis louis fpemine editum. Item aipagonas gentem uiris di lauri 8i buxi po ; mommqj omnium in grstia nafcentium fertilem. Qu e memoranda 5C prope fabulofade ? fertilitate terrae ac genere frugum arborumqi aut ferarum aut uolucrum & aliorum ani» i jmalium traduntur:fuis qusqj locis in reliqua parte operis coniemorabuntur. Quattuor uero fatrapis mox paulo ad taprobanam infulam feftinante animo. Sed ante fune alis pe talS qua fignifcauimus in ipfis faucibus indi triquetra figura.ccxx.mii.palTuum latitudi ne.Extra ortium indi chryfs 81 argyrs fertiles metallis ut credo.Nam quodaliqui tradis dere aureum argcteuqj iisfolum elfehaud facilecrediderim.Ab iis.xx.mil.paf.crocale. ab ea.xii.mil paf. bibaga oftreis 8 i cochyliis referta.Deinde toralliba.ix.mil.paifuum a fupra** di&a multeque ignobiles. |j Taprobane infula. (jCa. XXIL l“1““%Aprobane alterum orbem terrarum effe diu exiftimatum efl antichthonum appcl jjlatione.Vc liqueret infulam efle Alexandri magni stas refep prsftitere. OneiicnV geus claifis eius prsfechis.elephacos ibi maiores bellicofiorefqp qua in india gigni fcripfit.Megafthenes flumine diuidi incolat $ paleogones appellari:auri margaritarumqs # grandium fertiliores q indos.Eratofthenes 5i menfuram prodidit longitudinis.vii.mii.fta diorurij.Iadcudinis qnincp mil.nec urbes e(Te;fed uicos feptingentos.lncipic ab eoo mari, inter ortum occafumqs folis indis prstenca:& quondam credita, uiginti dierum nauiga* cione a prafiana gente dirfcare.-mox quia papiraceis nauibus armametifqj nili peteretur ad noerarum nauium curfus-vii.dierum ineeruallo taxato. Mare inteiefl uadolum : fenis no, ti •' amplius altitudinis paflfibus.-fed certis canalibus adeo profundum ut uallsanchors fidat p Gb id nauibus utrincp prorsme per anguftias aluei circuagi fit necefle. Syderum in naui gando nulla obferuacio.Septctrio non cernitur. Sed uolucres fecum uehunt emittentes spius meatumqj earum terras petentium comitantuf . Nec plufq ternis menfibus in an** no nauigant.Cauent a tolfticio maxime centum dies tunc illo mari hyberno .Ha&cnus a prifeis memorata.Nobis diligentior noticia Clodii principatu contingir.Legatis etiaiuex infula adue&is.Id accidit hoc modo:Annii.-piocamiiquimaris rubri uedigalaftfco rede merat libertus circa arabiam nauigans aquilonibus raptus prster carmaniam quintodeci mo die hippuros porrum eius inuedtus hofpitaliregis clementia fexmenfium tempore i/ I J but usalloquio percontanti poflea enarrauit Romanos 6C Csfarem mirum in modum in» Wme auditos iufticiaulle fufpexitquod pares pondere denarii eflent in captiua pecunia:cum di uerfs imaginesindicaret a pluribus fados.Et hoc maxime follicitatus ad amicitiam lega' tos quattuor mifit principe eorum Rhachia.Ex iiscogmrum.d.efTe oppida portum cotra meridiem appofitUiii oppido palefimundo omnium ibi clarilTimo ac regia ducentum paf. Lcbis ftagnum intus megilba tricentum fcptuagintaquinq* milia pallium ambituunfulas pabuli tantum fertiles complexum.Et ex eo duo amnes erumpere palefimum dum iuxta oppidum eiufdem nominis influentem in portum tribus alueis quinq? fladiorum archfli tuo quindecim ampiiflimo. Alterum ad feptetrionemindiamqj uerfus cydara nomine.pro ximum eiTe indis promontorium quod uocatur colaicum quatridui nauigatione:medfo incurfu folisinfulaincurrente.Mareidcoloreperuiridi: prsterea fruticofum arboribus iubas earum gubernaculis deterrentibus. Septemtriones uergiliafq? apudnos uelutiin nouo cslomirabantur.Lunamquidem apud ipfosnon nifiab octauaad.xv.fupra terram afpici fatentes. Canopum lucere nodibus fydus ingens 6 i clarum.Sed maxime mirum iis erat umbras fuas in noftrum cslum cadere non in fuum:foiccp a leua oriri 5i in dextra oc cidere potiufqediuerfo.Idem narrauere latus infuls quod prstenderetur indis dece mi !' . lia ftadiorum efTe ab oriente hyberno ultra montes emodos. Ssras quocp ab ipfis afpich T* notos etiam coinertio patris mabactsecommeaiTe eoaduenis ibi feras occurfare.Ipfo§ ue^ HiiTBHR- ro excedere hominum magnitudineimrutilis comisrceruleis oculis : oris fono truci nulli commertio linguse.Ceteraeadem quae noftri negociatores.Fluminis ukeriore ripa mer* ces pofitas iuxea uenalia tolli ab iis l\ placeat permutatio non aliter odio triftiore luxurias q fi perdu&a mens illuc ufqj cogitetquid &quod petatur & quare.Sed ne taprobane qui dem quauis extra orbem a natura relegata noftris uitiiscarenaurum argentumqj & ibi in prascio.M armor teftudinis fimilc. Gemm^magaritxcp in honore mulco prceftantiores. Et totus luxuria noftri cumulusipforum opes maiores efle dicebant: fed apud nos opu / lentis maiorem ufum.Seruum nemini.Ne in diem aut interdiu fomnum. Aedificia mo fi dice ab humo extemtia.Annonam nunq augeri.Non fora lites ue efle.Coli Herculem.Eli gi regem a populo fenc&a clementiaq? liberos non habentcm:& fi poftea gignat abdicam ri:ne fiat heredirarium regnum. Redores ei a populo.xxx.darimec nifi plurium fententia quemq capite danarhfic quocp appellationem efle ad populum.Jxx.iudices dari: fi liberet ji.reum amplius.xxx.iis nullam effe dignationem grauiffimo probro. Regi cultum Liberi patris:caetcrisarabum:Regemfi quid delinquacmortemuldtari nullo incerkniente : fed a^uerfantibuscundis & commercia etiam fermonis negantibus. Fefta uenatioue abfumi. Gratiflimam eam tiglibus elephantifq? conflare. Agros diligenter colli, pomis abundare. ElTc in pifcatu uolucaremcefludinum maxime: quarum fuperficie familias habitantium contegi tanta reperiri magnitudine- Vitaiu hominu centu annis modicam.Haec comperta de tapiobane.Quatcuor latrapias quas in hunc locum diflulimus ita fe habent. f)CapifTenas:dariti.carmania. ffCa. XX1IL -Proximis indo gentibus montana capiflenx habent capiflam urbem:quam diruit ,a otn h fepre ' no» e ^ l^al ICvrus: Aranofia cum oppido & flumine eiufdem nomihkquod quidam cutim di> coj>h*v xere a femiramidse conditum. Amnisjhermandusprxfluens per abeftem rbacofio/ arnUo/? /jruili proximos iis meridie ad partem arochatarum faciunt dexendrufos:a feptemtrione pa ropanyfidas.Cartana oppidum fub caucafo:quod poflea cecbgjronis dictum. F-Iarc regio efl: ex aduerfo ba&rianorum.Deinde eius oppidum alexandria a conditore di&um. Sin/ rtamwA Axiu$ draci:daugal2e:parapian2e;cantaces:magi. Ad caucafum cadrufi oppidum ab Alexandro conditum.lnfra haec omnia ora arabindo.Ariana regio abufla feruoribus.-defertifqs circu data. Multa tamen interfufa opacitace_cultores congregat circa duos maxime fluuios tonderon 8L arofapen.Oppiduni artacoVanatius amnis:qui prsefluit alexandriam ab Alexa dro conditam.patet oppidum ftadia triginta. rnultoq? pulcbrius(ficut Adicinus tradit.) /Itrntm , , artacabane.Item ab Antiochojn unitum ftadia quinquaginta.Deinde dorifei ges: Amnes ^myp/>4>jipApharnacotis:oppr^dus:prothafia.Oppidum zarafparum drangas.-argetae: zarangse: gedru fi.Oppida peucoljis:lymphorta:methoricum:deferta:Amnismanam.Auguti^i gens. Flu** memboru.Genfiirbi flumen nauigabileponamuspandorum finibus. Itemcairus fuaro/ rum oflio portuofus.Oppidum condrigpma. Flumen cophes. Influunt in cum nauiga/ bilia fadarus: parofpus : fodinus:Arianaspartem efle dararim aliqui uolunt: menfuramqj produnt utriufqj longitudine.xix quinquaginta milium pafluumdatitudine dimidio mi norem qua indias.Alii gedrufos & fyros potuere per centu trigintaquateuor imi.pafluuiu moxicbthiophagcs.Oritas propria non indorumlingua loquentes per.cc.mil.pafluJnde pofuere arblorum gentem per.cc.mil.pafluum.Iththiophagos omnes Alexader uetuit pi*> fcibus muere- Vitra deferta deinde carmania : ac perfis atqj arabia.Scd priufq hxc genera timperfequamurdnd care couenic quae prodit Oneficritus clafle Alexandri circuueetus in mediterranea perfidis 6L indias narrata proxime a iuba; Deinde eamnauigationem quE his annis comperta feruatur hodie. Oneficriti 81 N$rchi nauigatio nec nomina habet ml honumnecfpatia.Primuq? xylenopolis ab Alexandro condita unde coeperunt exordium luxta quod flumen aut ubi fuerit non fatis explariatunhxc tamen dignamemoratu pro/ duntur.Ab iis oppidum a Nearcho conditum in nauigationeea.Fiumen nabrum nauiuni capax contra infulam diftans.lxx.ftadiis.Akxandria condita a Leonato iuflu Alexandri in finibus gentis.Argenuus portu falubris.Flumen tuberum nauigabile:circa quod parirae Deinde ichthiophagi tam longo tra&u ut.xx.dierum fpatio praenjuigauermt infula: quae folis appellaturi eadem cubile nympharum rubens in qua nullum non animal abfumi£ incertis caufls.Ori gens.Flumen carmaniae hytanis portuofum &i auro fertile. Ab eo prw /• L tfvi. mum feptenrriones appamifle adnotauere. Ardt urum nec omnibus cerni no&ibusmec to fis unquam. Achemenide ufque illo tenuiffe. Aeris & feri metalla & etrfinici & mini/exer / cere.Inde promontorium carmanias eft.Ex quo in adueifo ora ad getem arabias macas tra ^ ie&us diftat.I.mil.paf.Infulae tres quaruprada tantu habitatur aqnaea cotinenti.xxy.mil.p. n rvfa Infulas quattuor intimo in finu ante pei]ida.Circa has hidri marini uicenum cubitorum ad' natantes tenuere dalTem.Infula acrotadus.Item gauratasun quibus chianagens . Flumen hyperis in medio finu perfico onerariarum nauium capax.Flumen fitiogagus:quo fpafar> gatas feptimo die nauigatur.Flumen naufeabile phirftimus.lnfula fine nomine . Flumen granius modicarum nauium capax per^fufiadem fluit.Dextcra eius accol un t defimon ca * ni: qui bitume perficiunt.Flumen zarotis oftio difficili nifi peritis.infulx duae paruas.lnde uadofa nauigatio paluftri fimilis.per euripos tamen quofdampcragitur.Qftium euphra tis.Lacus quem faciunt euleus & tigris iuxta cariacem.lnde tiguufa.Feftos dies ibi agen * fufo. rem Alexandrum inuenerunt feptimo menfe poftquam digreffus ab iis fuerat pacalis ter#» ,, tio nauigationis die.Sic Alexandri claffis nauigauic .poftea a fagyro arabis promonto fy*gvo rio patalen fauonioquem hypalum ibi uocanc peti certiffimum uidebatur.xiii.mil xxxii pafiaeftimatione.Secuta uero aetas propiorem curfum tutioreqj indicauit fi ab eodem pro montorio zi^erum amne porcum indiae peteret. Diuque ita nauigatum eft donec ca pendia inuenit mercatonlucroque india admota eft Quippe omnibus annis nauigatur tagittariorum cohortibus impofitis. Etenim pyrara maxime infeftabant. Nec pigebit totum curfum ab segypto exponere tunc primum certa notitia pacefeente . Dignares. Nullo anno minus hic quingentffimis imperii noftra exhauriente india &t merces remit tenreiquae apud nos centuplicato uen&nt.Mille m/libus paiffab alexandria abeft oppidu iuliopolis.lnde nauigant nilo coptum.ccciii.mil.paf.qui curfus etefiis flantibus peragitur xv.diebus.A copto camelis itur aquationum ratione manfionibus difpofitis .pnma appel iatur hydr&um.xxxii.Secunda in monte diei itinere.T ertia in altero hydremate a copto . Scv.Deinde in monte.Mox ad hydreum Apollonis a copto.clxxxiiii.nul.pafRurfus i m5 te .Mox ad nouum hydpreum copto a.ccxxxiii.paf.Eft & aliud hydreum uetus. T roglo dyticumnomiatur:ubipr2efidium excubatdiuerticuIoduummilium.Difta^houo hydre tmate quattuor mil.paf.lnde hre nice oppidum ubi portus rubri maris a copto.cclviii. paff. led quia maior pars itineris conficitur no&ibus propter seftus.*& ftatimdieabfumuntur to tum a copto berenicem inter.xii.conficiturdie.Nauigare incipiunt sftate media ante ca<* nis ortum-aut ab exortu protinus. Veniuntqj circiter.xxx.dieocelin arabias:aut cane thu sifetx regionis.Eft & tertius portus qui uocatur muza:quem indica nauigatio non petit nec nifi thuris odorumq? arabicorucp mercatores. Intus oppida regia eius.-unurii appella / tur faphanaliudq? fabe.Indos autem petentibus utilifRmum eft ab oceli egredi.Indfe uen to hipalo nauigant diebus.xl.ad primum emporium india;. Muzirum non expetendum propter uicinos pyratas qui optinent locum nomine hydrasmeqj eft abundans mercibus, praeterea longe a terra abeft nauium ftarioJintribufcg^fferuntur onera quae geruntur. Regnabat ibi cum proderem haec Celcbothras .Alius utilior portus gentis neca'idon:qui uocatur becare.Ibi regnat paridiondongeab emporio mediterraneo diftate oppido quod a — uocatur modufa.Regio autem ex qua piper monoxilis lintribus becarcn conuehunt uocaj B^vdirtn tur contionara:quae omnia gentium portuum ue aut oppidorum nomina apud neminem priorum inueniuntur.QuG apparet mutari locorum ftatus.Ex india renauigat menfe aegy ptio tybi incipiente noftro dcccmbrnaut utiq? mechiris aegypti intra diem fextum quod fit intra idus lan.noftras.Ita eucnit ut eodem anno remeent.Nauigant autem ex india ue co uuiturno & cum inrrauere rubrum mare africo uel auftro.Nunc reuertemur ad propo fitum.Carmaniae oram patere d uoderies.l.mil.paff N earch us fcripfit.Ab initio eis ad flu* nien fabin.c.ntil.paft.Inde uineas coli &. arua- Flumen iananin.xxvmiLfpatio.Regio uoca ^ tur arnixia.Oppida carmaniae zetis. Alexandria, Irrupit deinde & hac par te geminum ma^ r\ re in terras quod rubrum dixere noftri graecia erythreum a rege crythra. Aut ut alii folis r repere uffu tale reddi colcrc exiftimates. Alii ab harea terraq?. Alii tali aquae ipfius natura, L tfSmus perficus 8i arabicus. Ca. XXII II . Ed^uos diuiditur fmus.Jsquiab oriente eft perficus appeliaturixxv.mil.paff.cijr € ormrtmdvo£ dUBER, cuitu: ut Eratofthenes tradit ex aduerfo eft arabia.cuius.xii.mil.palT.eft longitudo .Rur# fus altero ambitur finu arabico nominato: oceanum qui!influit azanium appellant, perii * cumintroitum.v.miLpafr.latitudinis.alii quattuor fecerunt. Ab eo ad intimum fmum re# do curfu.xi.mil xxv.propemodum condat efle Si fitum eius humani capitis effigie .Qne ficritus & Nearchus ab indo amne in finum perficunuatqj illic babylonem ab euphratis pa ludibus fcripferunt.xxv.miI.pa(T.efTe.ln carmaniae angulo funt chelonophagi teftubinu fuper ficie c afas tegentes.Carne uefcentes. A flumine arabi promontorium ipfum inhabi * fant:praeter capita toto corpoie hirticoriifq; pifcium uediti . - dtafcan drus infula parthorum regna^ tiCa. XXV* B horum tradu indiam ueifus cafcandrus deferta infula in oceano.hail.palT. tradi* tur.luxtaeam freto influente doidis quaeftuofa margaritis a promontorio.Carma 'Unis iuguntur armozei.Quidam interponuntarbios.ccccxii.mil.pa(T.totb littore /ibi portus macedonum:^ arae Alexandri.ln promontorio amnes ficcamas:dein dratinus Si falfus. Ab eo promontorium themideas.Infula aphrodifias habitatur.Inde perfidis ini# tiumad flumen oratim:quo diuiditur ab elimaide. Contra perfidem infulae philos Cafan# dra aracha cum monte praealto Neptuno facra.lpfa perfis aduerfus occafum fita optinec littora.d.l.mil.palT.etia in luxum diues in parthorum iampridem tranflata nome. Horum de imperio nunc paucis.Regna parthorum duodeuiginti funt omnia. Ita enim diuidunc prouintias circa duo ut diximus maria:rubrum a meridie:hyrcanum a feptentnoe.Ex iis. xii.quae fuperiora dicuntur incipiunt a confinio armeniaecafpiifqjlittoribus pertinent ad fcythas.-cumquibusexaequodegunt.Reliqua.vii.rcgnainferiora appellantur .Quod ad parthos attinet: feper fuit parthia \ radicibusmotium faepius didor um:qui omnes eas ge;. tes praetexunt.Habent ab ortu arios a meridie carmaniam Marianos. Ab occafi/medos a feptentrione hy rcanos.Vndicp defertis cinda.Vlteriores parthi nomades appellantur. Ci* tra deferta. Ab occafu urbes eorum quas diximus illatis Si calliope. Ab oriente acftiuo py# *r- • ^ ropum.abhybernomaia.Inmediohecatopylos.Arfaceregioniieapatthienasnobilessubi ™ ^alexandropolys a conditore. - _ _ (i Media:mefopotamia:babylon:feIeutia ♦ tLCa. XXVL IHcelTarium eft in hoc loco fignare Si medorum fitum: terraruq? faciem circunage ^re ad perficum mare:quo facilius deinde reliqua nofcanturWdia ab occafu traf rttlrpf o/itjne fuerfa obii cv8£ parthos.-a meri me iqua a j>arthiae occurens utraqj regna rncludit.habet ipia ab ortu cafpios die fitbacenem Si fufianem Si perfida:ab occafu adiabenen:a feptentrioe ^armeniam:perf2B rubrum mare femper accoluere.-propter quod is finusperficus uocatur. Jl Regio ibi maritima cy/ibolus .Quia uero ipfa fubit ad medosWgalia appellatur locus^f^r^jwr arduo montis afcenfu per gradus introitu angufto ad perfopolin caput regni dirutam ab I Alexandro.Praererea habet in extremis finibus laodiceam ab Antiocho coditam.inde ad l - ~ - - - - - - Yn CAtTrV1<\ I ntl c\xkili$ Gorjy/ie e± Y&ffftKgnU ©rien tem magni optinent frafargida caftellum:in quo Cyri fepulchrum eft. Et horum cg bathana oppidum tranflatum ab Dario rege ad montesdnter parthos Si arianos excurruf parathaccni.His gentibus Si euphrate inferiora regna includutur.Reliqua dicemus a me fopotamia excepto mucrone eius arabumq? populis in priore didis uolumine.Mefopota mia tota alTyrioru fuit uicanti difperfa:prxter babylona Si ninum.Macedones eam in ur bes congregauerepropter ubertatem foli.Oppida praeter iamdida habet feleutiam: ko /. dicearn: arthemitamlterninarabumgentequiarrqeiuocatur&mardani:antiochia: quae a perfedomcfopotamiae.Nicanore condita nicanoria uel arabes uocatur . Junguntur iis atabes.Introrfus eldamarii . Super quos ad pdlacontam flumen bura oppiduirnfalman» Si mafei arabes.Gcrrdiacis ueroiundi alonnper quos zerbis flu uius in tigrin cadioazones; fiIices:monram':& orontcs.Quorum ad occidentem oppidum gauecamela.Item fue in ru pibus.Supra ficiclalTMTi.nul.pair.pcr quos lycus ex armenia ferrur.Abfitris ad hybernu ex ortum Azochis oppidum-Mox in campeftribus oppida diofpage:polyteba: ftratonigea s anthemus.In uicinia euphraris incephoriunrquod ut diximus Alexander iulTit codif pro tvhA WrrireA pter loci oportunitatem.Dida eft/.in zeumate apamia:ex qua orictem potentes excipit op*f ) pidum apprime munitum quondam ftadiorum.lxx.amplirudine:& fatraparum regia ap* pellatum:quQ tributa conferebantu$:nunc in arcem reda#um.D urant ut fuerant heba $ ta:6£di(3:u Pompei magni terminus Romani imperii oruros.A zeuamace.ccl.mibpaf. Sut qui tradunt eupbratem Cobarispraefe&i opere dedu&um-.ubi eum diximus ffdr.ne prse^ cipiti curfu Babylonia infeftaret.Ab afiyriis uero uniuerfis appellatum armalchar : quod fignificat regium flumen.Qua deriuatur oppidum fuitagrani e maximis.: quod diruere perfe.Baby 16 cbaldiacar um gentium caput, aiu fumrnam claritatem optin uit in toto orbe propter quam reliquapars mefopotamiaz aflyriazq? babylonia appellata eft.Jx.mil.paflT.am* plexa:muris ducenos pedes altis quinquagenos latis.In fingulos pedes ternis digytismcn Tura ampliore quam noftradnterfluoeuphrate mirabili opere urrocp. Durat adhuc ibi lo ✓ nisBeli templum. Inuentor hic fuit fyderalis fcientiap.Caetero a^ircuitu folitudinem red* dic exhaufta uicinitate feleucias ob id conditae a NicanoreTtra nonagefimum lapidem ineo fluentem euphratis foda perdu&iatq? ti^ris:quae tamen babylonia cognominatur.Libera 2c&rjt hodie:ac fui iurismacedonumq? moris.Feruntur ei plebes urbanas fexcetae edriSitum ue aro moenium aquilae pandentis alas. Agrum totius orientis fertiliiTmium.Inuicem ad hanc ^ exhauriendam di thefiphontem iuxta tertium ab ea lapidem in callonitide condidere par * thuquod eft nunc caput regm.Er poftqua nihil proficiebatur nuper Vologefus rex aliud oppidum uelogefocertam in uicino condidit.Sunt etiam in mefopotamia oppida hippare ww tnum chaldcorum do&rina darum.Et hocficut babylon iuxtadumen narragarmqui dic ciuitati nome.Moros bipparenoruin perfediruere.Orcai quoqp tertia chaldeoru do * tbina in eodem fitu locantur ad meridiem uerfi. Ab iis hotitae di orthophanitze di graecio chantce.Euphrate nauigari babylonem di perfico mari.ccccxxii.mil.pafT.cradunt Nearchus di Oneficritus.Qui uero poftea fcripfere a feleucia.ccccxc.mil.luba a babyloe carace.dx^v mil.d.Fuerfaliqui ultra babylonem continuo alueo priufqua diftrahitur \ irrigua*, lxxxvii mil.Vniuerfo autem curfu.xi.mir.paf.Inconftantiam mefurs diueriicas audorum faerntp perf£ quoqj fchaenos & parafangas aliamenfura determinent . Vbi definit alueo munire ad confiniuin cararis accedente tra&u ftatim infeftant attali latrones;arabum gens .Vitra quos fcientie.Ambitu uero euphratis nomades arabias ufep ad delerta fyrias;undc in meri diemfledi eum dixitviusfolitudinespalmirenas relinquentem.SeJcucia abeft a capite me fopotamixeuphratennauiganribusunderies.xxv.mil.paf.Amarirubro fitigri nauige* tur.cccxx.mil. A zeumate.d.xxvii.Seuma a feleucia fyriae ad noftru littus.cxxxii.mil. paf, Hseceft ibi latitudo terrarum inter duo maria.parthici uero regni.d.ccccxliiii.mil.paf.Eft eriamnum oppidum niefopotaniinas in ripa tigris circa confluentes.-quod uocant digbani. 4/FTumen tigris. $Ca. XX Vili jJJBd di de tigri ipfo dixiffe conueniatmritur in regione armenias maioris fonte con . r fpicuo in planicie.Loco nome elogofine eft.lpfius qua tardior fluit^Vndc concita hi^htv fcurta celeritate trigris incipit uocari.lta appellant medij fagittam.llnfluit in lacunl ''arethiflam omnia illata pondera fuftinentem:& nitrum nebulis exhalarem .Vnum genus /( eipifeium eft:& hic aquae tranfeurrentis nono mifcetur alueodicut nec e tigri pifces in la no>) cum tranfnatant.Fertur auten^ft curfu di colore didimilis.Tranfue&ufqj occurrere tau ro mote in fpecu mergitur.Supterqj lapfus a latere altero eius erumpit locus uocatur zo roanda.Eundem ede manifeftum eft quod demerfa perfert. Alterum deinde tranfit lacu e qui tefbi&is appellatur:rurfufcp i cuniculos mergitur.& poft.xxv.milpad?rircanympbeu redditur tam uicinum arfaniae.Flucre eum in regionem arheni Claudius Caefar audor eft ut &i cum intumuereconfiuanunec tamen mifceantur.LeuineioF arfanias innatatiiii .mil . I ferme fpatio.Mox diuifus in euphratrem mergitur.Tigris autem ex armenia acceptis fiu minibus claris partheni agnice pharione arabas oreos adiabenofqj difterminans tdi quam diximus mefapotamiam faciens lufttatis montibus choridiorum circa apameam meienes oppiduimcitrafeleuciam babyloniam.cxxv.mil.pad.diuifus in alueos duos.Altero meri* diem ac feleuciam petit mefenen perfundens. Altero ad feptentrionem flexus eiufdem gc tis tergocampos caucas fecat.Vbi remiauere aquze pafitigrisappellatur . poftea recipit ex . media hidafpen:atq3 ut diximus inter feleuciam 5 i thefifphonrem ue&us in lacus chaldai rUf\j>bor>ttj cos fe fundit-.eofcp.lxx^mil.paf.amplitudine implet.Mox uafto alueoprofufus dextra ca* racis oppidi infertur mari perfico decimo ore.Inter duorum omnium hoftia.xxvi.mil.paf. fecere«Auc ut alii trad unt.vii.mil. utrocj nauigabili.Sed longo tempore euphratem pras * e ii t4>fllornhS a — ’ pmcptiiKTit Ixilrpfflte trfT» dtl^< c«0* MncvtitA bcpA dunt.*& ipfl uagi:fedTabernacuIis cognominatirquae ciliciis metantur ubi libuit ♦ Deinde nab.itbei oppidum incolunt petram nomine incoualk paulo minus.ii.mil.pafT.amplitudi* . nis rircundatum montibus inacceflis amne interfluente. Abeft a gasa oppido littoris no - ftri.d.c.mil.a finu pcrficotRuc conuenit utrumcp biuium eorum :qui firias palmiram pe* tieceiQt eorum qui ab gasa uenerunc.A petra incoluerunt omani ad characen oppidis quo dam claris a Semiramide conditis abefamtde 5L foroadia.Nunc funt folitudines.Deinde efl: oppidum quod cbaracenorumregi paret in pafitigris ripa forath nomine.ln quo a pe ^ traconueniunccharaceni.Inde.xii.mil.pafT.fecundo arftu nauigant.E parthico enim regno nauigantibus uicus tberedon.Infra confluentem euphratis & tigris leua fluminis chaidei optinent dextra nomades fcenite. Quidam & alia duo oppida longis irtceruallis tigris per/ nauigiri tndunt barbathfam.mox thumathamiquod abeil a petra decem dierum naui^a tione.Noffri negociatores dicunt characenorum regi parere: &apamcam ficam ubi reita gnacioeuphratiscum tigri confluat.ltaqp moiientesincurfionem parthos operibus abie* dis inundatione arccri.Nunc achirace dicemus oram Epiphanioprimum exquifitam.-Io * cus ubi euphratis hoffium fuitflumen falfum promontoriumchaldone uoragini fimilius quam mari per.l.palT.ore flumen acha na: de fer ta . c . mi 1. pa f, u Cqs ad infulam barum . Sinus capeusquem accolunt gaulopes 5t chatei.Sinus gerraicus.Oppidun; gerra. v.mil.pafT.ani plicudine turres habet cx falis quadratis molibus. A litcore.l.mii.paif.regioatten^. Ex ad' uerfo nlos infula totidem milibusa littore.plurima margaritis & celeberrima cum oppi* do eiufdem nominis, luxtaq; altera in ora promontoria cius.xxii.d.paif.Vlcra magnas a D pici infulas traduntad quas non fit pcruentum.Fluminis ambitu.cxii.mil.d.pafT.a perfi * delogius abelTe : adiriunoalueo angufto.In infula afgilia gentes nocheti:surachi:borgo di:catharrei:nomades.Flumen cynos. Vitra nauigationem in compertam ab eo latere pro* pter fcopulos tradit iuba.prastermifla mentione oppidi omanorum batrafa aues & toma* me quod priores celebrem portum carmanias fecere-ltem omen &t athane.-quse nunc op* pida maxime celebrari a perfico mari noftri negotiatores dicunt a flumine canisiut iuba tradit mons adufto fimilis.Gentes epimaranitas.mox ichthiophagi.lnfula deferta. Gentes bathymi.Ebliteimontes.InfuIa omoemus.Portus macborbe.Infulas ctaxalos.Onchobrice gens^adeidnjTulas fine nominibusmultse. Celebres uero ifura rhinnea ot proxima in qua (aptas fune ftellae lapidea: litteris incognitis.Goboea portus:bragas infula deferta: . Gens caludeirdabanegoris regio.Monsorfacuni portu.Sinusduacus.Infulsemultas.Mons tri* coriphos .Regio cardalena. Infulas folanidsetca pina. Item ichthiopbagorum.Deindeglari . Littus hamaeuimubiauri metalla .Regio canauna.Gentesapitamr-gafanirlnfuladeuuade Fons goralus garpheti. Infulse alaea & amnamethus .Gens clare.lnfulse chclonitis.ichthio* phagonmiulche Eodanda deferta bafag.Multas fabeorum:Flumina tharnanamnum. Infu Ise dolicas.Fontes daulotes dota.Infula epteros:labais:coboris:famhracate:& oppidum eo dem nomine incontinenti. A meridie infulse multse:maxima camari:flumen myfecros:por tus Icupas.Scenitje fabasi.InfuIsemulfos.Eniporiumeorum acila.-ex quo in indiam nauiga tur.Regioamithofcutardamnia.Misi maiores & minores:drimati:nau!muhsE.Hoiu gro* montorium contra carmania eft.diftat.l.mil.paf.Mira res ibi tradicur.Numeiu ab anticho rege mifensepraepofitum ibi uicifk.EodemdieclafTeseftuc^ rcuerfo.itcru equitatu contra pfas dunicantem & gemina trophea eodem in loco ioui ac Neptuno fiatuifle .Infula in ai j to ob id iacet ogyris clara Rutha rege ibi fepulto.Diftata concinctc.cxxv.mil.paf.Cicuitu cxii.mil.d.Nec minus altera clara in azanid mari diofcyrida diflas a fiagro extimo pronior (joirt vcwtr ogynd i tr)TG~ e in ([LIBER. i im torio.cclxxx.mil.paf.Reliqui incontinentea noto etianum autaride in montes oflodieru ttihiWi tranfitus.Gentes laredani gataphanicebranitae pluribus oppidis:fcd maximis nagia &C tho G*™7”# m templor um.Ixv.Haecefl: amplitudinis fignificatio boc promontorium:a quo ad contine tem trog!odytarum.l.mil.paf.thoani:a£thei:catamo<3:itae:tonabei:antidalei:lexianae:agrci: cerbani.fabaei arabum propter thura clarifiimi ad utraqi maria porre&is gentibus.Oppida maremt eorum in rubro littore maerine:marma:corolia:fabatra.lntus oppida nafcus. cardaua : car 0 r.i nus:& quo merces odorum deferunt tomala.pars eorum aj^anitae quorum caput fobota Je.lxltempla muris inckidens.Regia rame efl omnium mareTTbata.Sinu optinet.xciiii. tnil. paf.refertum infulis odoriferis. Atramitis in mediteraneo iunguntur.MiJei mare accolut: 6L elamitse.Oppidum eiufdem nominis.Iis iunguntur cagulatae.Oppidum fibi:quod grae ciapoten uocantarficodani.Vadei oppido magno:barafei:lechieni:fygaros infula:quaca 0 *,7 V.;.u ;i!,M nesnon intrant expoficicp circa littora errando moriuntur.Sinus intimus in quo leanite miinomeneidedere.Rcgiacorumagras&infinuleabanuelutaliielana.Nam & ipfum fccim linum noftri elaniticum fcripferetalii alaniticum.Artcmidorus alaniticum.Iuba leniticum circuitus arabiae a caraccleana coligcreprcdirur quadragies odies.lxv.palT.Iuba paulo m» nus.xl.mil. putat.Latiflima efl: a feptentrione inter oppida horoeum & caracen .Nunc & reliqua mediterranea cius dicantur.Nabatheis thimaneos iunxerunt ueteresmunc funt ta ueni:fudIcni:arraccni:arreni.Oppidum in quo omnis negotiatio conuenit;hemuatae:ana ^ litae.Gppida domada:egrata:muaei.Oppidum badanathaxhaTei.Oppidum charifatiacho cnwei ali. Oppidum phoda:ac minei a rege cretae Minoe(utexiftimant)originem trahentes: quo rum charmei oppidum.xiiii.mil patr.marribabaramalcum:8i ipfum non (pernendum . Ite carnon rhamci& horum origo Rhadamanthus putatur frater Minois.Hemeric^maflala Oppida hamirei:fannei:chantace:ba£lias:hatma,Oppidumgedranite:anipre:ilifanite: ba* chilite:fammei:amathei.cum oppidis nefia cennelTerbSamarenicun oppidis faiace fcan tate:bacalcami.Riphearma oppidum quo uocabulo appellant ordeum. A urei& rhaui gy rei &matht£i.Helmodenes:cum oppido ebode.Agafuri in montibusoppido.xxv.mil.paic in quo fons emifcabaIes:quo}fignificat camelorum oppidum. Amyelomei colonia imlefio/ rum. Aflrrida oppidum calingu.quorum mariba oppidum fignificat dominos omnium * Oppida pallon murannimal iuxta flumen per quod euphraten emergere putant .Gentes agreihamonii Oppidum athense:caurarani:quod fignificatditiflimosarmento. Coranis tZE:cefani choani.Fuerunt & graeca oppidararethufa larifla.chalcis deleta uariis bellis. Ro mana arma folus in eam terram adhuc intulit. Aelius Gallus ex equeftri ordine. Nam Ca t ius Casfar Augufti filius profpexit tantum arabiam.Gallus oppida diruitnoh nominata ab auRoribusqui ante fcripferuntmegramranneRunr.nefcam.magufumrtammacumdabc lciam:& fupradi&am maribam :circuitu.vi.mil .palT.ltem caripeta :quolongiflimeprocef fit.Caetera explorata rettulit.Nomades lade & ferina carne uefri . Reliquos uinum ut in I dos palmis exprimere. Oleu fefamae.Nuerofifflmas efle homeritas minoas fertiles agros ,rn^jL fl palmetis arbuftis.In pecore diuites cembanos fiiareos: armis praeftare maxime cha tUtramoba tamonitas .Carreis latiflfimos & fertilifllmos agros . Sabaeos ditifiimos filuarum fertili * tate odorifera: auri metallis agrorum riguis mellis ceraeq? prouentu .Deinde de odoribus fuo dicemus uolumine. Arabes mitrati degunt :aut in tonfo crine :barba abraditur:prae terq in fuperiore labro. Aliis & haec intonfa:miru<$ di&u ex in numeris populis pars eoae qua in commerriis aut latrociniis degit In uniuerfum gentes ditiflimze ut apud quas ma^ xime opes romanorum parthorumcp fubfiflant mendentibus qua: e mari aut filuis capi 0 ant .Nihil inuicem redimentibus .N unc reliquam oram arabiae contrariam perfequemur» Timofthenes totum finum quatridui nauigatione in longitudinem tfaxauic :bid ui lari * tudinem Anguftias.iiiimil.d.paf.Eratofthenesab oftio.xiii.mil.in quatnq? partem. Arte^» .midorusarabiaeIatere.xiiiil.mil. - - . a } ^ ■ b r f 4"p'nus maris rubri troglodytici & aethicpici. t/Ca. XXIX. MRoglodytico uero undecies.Ixxxiii.mil.d.p.ptolemaida ufq?. Agrippa.xiiii.xxxii. 'fine differentia laterum.pleriq? latitudincm.cccclxii.prodiderunt faucis quae hy ibernoorLentiobuerfa.AIii.im.M alii.vii.mil.aliixii.m.p.peitere.Situsautcita fe selarnuw ' /Jaabet A fmu leamtico alter flnus que arabes aeant uocant.in quo orobn oppidum e. Fuit h & cambifo inter nelos & marchadas dedu&iseo aegris exercitus .Gens tyia.Danecn 4vi. portus, Ex guo nauigabile alueu perducere in nilu qua parte ad delta diflu decurrit. Ixfi.s d.paf.inter uallo.Quod inter flumen & rubrum mareTter eft primus omniu Sefoftris 2 egy pti rex cogitauit.Mox darius perfarum.Deinde Ptolemaeus fequens qui eduxit foliam Jal citudine pedum centum altitudine triginta in longitudine trigintafeptem.d.pattufcp ad ! fontes amaros.VItra deterruit inundationis moetus excelfiore tribus cubitis rubro mari comperto quaterra aegypti.AIiqui eam non aliferum cauFatn fed ne immitto mari corru peretur aquanilnquaefola potus praebet.Nihilominus iter totum terendo frequentatur a mari aegyptio:quod cft triplex. Vnum a pelufio per harenas in quo nifi calami defixi re / gant uia non reperitur, Subinde aura ueftigia operiente. Alterum uero duobus mil. patt. L- / ultra cafpium montem quod a fexagintamil.patt.redit in pelufiacam uiam. Accolunt ara bes autei, Tertium a gerro quod addpfum uocant.per cofdcm arabes fexaginta patt. pro pius afperum montibus & inops aquarum.Ee uiae omnes arfinoen ducunt conditam foro ris nominein finu charandra a Ptolemeo philadelphoiqui primus troglodyticen excuttit L i ^ amne qui arfinoen praefluit:acptolemeonappellauit.Moxoppidumparuumeft aenttum ^5 pilofcvA pro qUO abi philiterws fcribunt.Deinde funtasarenextroglodirarum conubiis arabes fe ci infula fapirenettcitalamiox deferta adjbyos herinoTub; fons tadnos:mons eosdnfula la* fxwn&T •• be.porcus multi. Berenicae opgidum miis Philadelphi nomine ad tur Heec funt prodita ufqj meroen ex quibus hoc tepore nullu prope utreqs latere exeat. Cae / terEE folitudines.Nuper renunciauere principi.Ncroni mifli ab eo milites praetoriani cum tribuno ad explorandu inter reliqua bella astbiopicum cogitanti. Intrauere autem & eo ar tna Romana Diui Augufti temporibus duce.p.petronio 6i ipfo equeftris ordinis pi^fe/ do. Aegyptus oppida eorum expugnauic quEE fola inuenerat quo dicemus 'ordine, Sple* gin:primin:boccin:furumin:cabufin:attenan:ftadifin:ubimlus praecipitans fe fragore audi tum accolis aufert.Diripit di nepata.Longifiimi aute a fyene progreli us.d.cccixx.mil.paflr. Nec tamen arma remana folitudine ibi fecerut. Aegyptioru bellis attrita cfl: aethiopia ui* cifiini imperitando feruiendoqj clara d i potens etia ufq? ad T roiana bella Menone regna* te.Et fyriEE imperitalfe eam noftroqjlittore Ectatc regis cephei patet Andromadas fabulis. Simili modo di de menfura eius uaria prodidere.primus Dalio ultra meroe longe fubue^ dus.Mox Arifiocreon:6dbion:8ibafilis:Simonidesminorctiamquinqucnioin meroe mo ratus cum de asthiopia fcriberet.Nam di Thimoftbcnes clafiium Philadelphi pr^fedus fine menfura dierum.lx.a fyene meroen iter prodidir.Eratofthcnes.d.c. mil.xxv. Artemi* dorus.d.c.mil.Sebofus abEEgypti extremis fexdecies.lxxv.mil.pafiproxime didi.lxv. Veru omnis haec finita nuper difputatio cfbquoniama fyene.d.cccclxii.mil, Neronis explorato res renunciauere his modis. A fyene hieranificamenon.liiii.mil.paf.lndetania.jxxv.mil.paf I™ m- fuum regione enomimto. Aethiopum primi centum uiginti milfpitarani uigintiquinep. ^ Tergedum.cvi.mil.Infulam gagauden effe in medio eo tra&u.Inde primu uifas aues pfi* rt/terA «*<»/ alteram quEE uocatur artigularanimal fpingion:a tergedocynojcephalos. Inde na> a.Ixxx.mil.Oppidum id paruum inter pr^dicla folum.Ao eo ad infulam meroen.ccc. Ix.mil.Herbas circa meroen demu uirdioresfiluarumq? aliquid appar^iffe rhynocerotum elephantorum^ ueftigia.lpfum oppidummeroen ab introitu infute adefle.ixx.mil.paf.Ju xtacp aliam infulam tra&u dextro fubeutibus alueo quEE portum faceret. Aedificia oppidi pauca.Regnare foeminam Candacenmj multis iam annis nomen ad reginas tranfit. DeJu Hatnonia brum Hamonis eftibi religiofum:& toto tradtu facella. Ceterum cum potirentur rerum aethiopesrinfula ea magnas claritatis fuit.T lad unt armatorum.ccl.mil.dare folitam.-artiff cum.iiii.milalere.^egcsasthiopuni.xR.Ethodie traduntur. |lMuitiformes6Cmir£ hominum effigies, 4/Ca. * XXX. Niuerfa uerogensctheriaappellataefhdcindeatJatia-.Moxa Vulcani filio AetSM op3E Aethiopia. Animaliu hominuq? effigies mofitriferas circa extremitates eius gi ni minime miru artifici ad formanda corpora effigiefqj celadas mobilitate igneae nm,/A /W>rn' rn% tvctpibo ' urt Cdtic>(\n «VI. Petunt certe ab orientis parte intima gentes effe fine naribusisequali totiui corporis piae nitie. Alias fuperiorc labro orbas:alias fine linguis.pars etiam ore concreto;# naribus ca* rens uno cantum foramine fpirat;potumq? calamis auene trahit # grana eiufdem auenae fponte prouenientis ad udcendum.Quibufdampro fermone nutus motufq? membroru dTe.Quibufdam ante Ptolemaeum lamium regem aegypti ignotus fuit ufus igniu. Qui* dam # pygmeorum gentem prodiderunt ante paludes ex quibus nilus oriretur, inora enim ubi defimus continui.montesardentibus fimiles rubent.Troglodytis # rubro ma-* ri a meroe tra&us omnis qui fupponitur a napta triduiitinere ad rubrum littus aqua plu uia ad ufum compluribus locis feruacur fertiliflima regione quas intereft auri. Vlteriora a tabuli aethiopum gens cenet.Deinde contra meroe megabarrirquos aliqui adiabaras nomi nauere oppidum habent Apollinis.pars eorum nomaaesquse elephantis uefcitur. Et ex aduerfo in africaE parte macrobii.Rurfus a megabams menones;# danelh; dierumq^.xx.i ceruallo critenfi.Vltra eos dochi.Deinde gymnites femper nudi.Mox anderae; mathitoe. mefagebesihiporese atri coloris tota corpora rubrica illinunt.At ex africae parte medimni. Deinde nomades cynocephaloru Ia&e uiu£tes:olabi:farbctae;c[ o&onu cubitoru efie dicu* tur. Ariftocreon lybie latere a meroe oppidum toien dierum quinq? itinere tradit. Inde di erum.xii.efarasgyptiorumoppidunvquopfammeticumfugeretin eo produntur annis trecentum habitaffe.Contra in arabico latere diaron oppidum efie eorum.Bion autem fa pen uocat quod ille efar;# ipfo nomine aduenas ait figificari.Caput eorum in infula feni feobitin: # tertium in arabia fai.Inter montes autem # nilu fymbari funtphaliges.In ipfis nero montibus afch& multis nationibus.Abeflea mari dicuntur dieru quinqj itinere. Vi/ uuntclephantorum uenatu.Infula in illo fambritarum regioniparet.Ab ea nubei xthios pes dierum o&oirinere.Oppidum eoru nilo impofitum tenupfi fambri ; apud quos qua/ qui iperia augurantes. Arumi oppido loge a nuo lito, po £ko achifarimtphariges marigerri cafamarri Sion & alia oppida in infulis tradit. A fembo feitimeraen uerfusdierum toto innerc.xx.proximas inlulas oppidum febarritarum fub rc gina.Ec aliud a fara. Alterius oppidum dande, T ertiam medoen uocant in qua oppidum afel.Quarcam eodem quo oppidum nomine garoden.Indeparopas oppidum. Nauosmo dudie;madaani:fecaduni:colligati:fecand2e:naue(3:ab2:cumi:agrofpi:2egyptani:cadroga* ffiarabu fummoru.Regiofupra firbitu ubi definunt montes traditur a quipufdam habere mantimosaechiopjs mficaftessnificasiquod fignificat cernu # quaternum oculorum u i/ cosmon quia fic fiEfed quia fagittis praecipua conteplatione ututur. Ab ea uero parte nili quae fuprafyrtes maiores oceanuqj meridianum protenditur daiion uocatos efie dicit plu nia tantum aqua utentes ciforosriongoporos.Ab eo calicibus dieru quincp itinere ufrbah* cGS;ifuelos:perufios:ualios;cifpios:Reliqua defer ta.Deinde fabulofa ad occidetcm uer/ Ifus nigrose;quoru rex unu oculu habeat in frote.Agriophagi patheraru 6£ leonu carnibus drupedes omnes fine auribus etia elephanti. At ex africae parte ptoembari tonephoae ; canem pro rege habent motu eius imperia augurantes.Arulbr oppido logea mlofito. 4gvt maxime uiueces.paphagi oia madentes. Antropophagi humana carne uefcetes. Cynamol gi tamnis capitibus. Arthabatbiras quadrupedu feraru modo uagi. Deinde hefpcriae fpe* sorgi quos in mauritaniae confinio diximus.pars quaedam sethiopu locuftis tantum uiuir ‘V^ffumo Kfale duratis in annua alimenta quadragefimu uite annum no excedunt. Aethiopa terra uniuerfam cum mari rubro patere in longitudinem femel # uities.Ixx.mil.pafin la^ titudinem cum fuperiore aegypto duodecies.xcvii.M Agrippa exiftimauit. Quidam logi tudinem ita diuiferuut. A meroe firbitum.xv.dierum nauigatione. Abea.xii. ad dabellos. Ab iis ad oceanu zethiopicu.vi.dieru iter.In totu enim ab oceano ad meroen.d.cc.mil.xxv. titil.paf.efie inter au&ores ferecoueuit.Inde fyene qtum diximus.Sita eft aethiopia ab ori/ ente hyberno ad occidencehybernu.Meridiano cardine filue hebeno maxime uirent.meri diana eius parte imminens mari mons excelfus asternis ardet iguibus aeonocauma didus a ,cL ^ r c M fi : Beton itinerueius x.dieru itinere fupra bofyrtheneathneoiTibus humanor u capitu biber^Cutibufq? cu.ca^* ^ r if&dl* nilln n N^lrelihus ante pedora uti IfigonusNic^is.lde 1 albania gigni quofda glauca ocu ter p&^ajoru aciefpueritiaflati canos:qui nodu plufq Iterdiu cernat.Id€ itiere dieru.x.fupra bory 3 fauroiuatas tertiodie cibu cape femp.Crates Pergamenus 1 hellefpontu circa pariu ■ /* f ,f™rn jgen9hominufuifretradit:quosophiogenbsiibcat:ferpetuidusc6tfacluleuarefolitos:&: *”*(&£* f. ananu tpofita uenena extrahere corpori.Varro etia nuc effe paucosdbi quoru falius cot ra I itk9 ferpetiu medeatur. Similis Sii africa gens pfy 1 Ioru fuit ut Agatharchidcs feribit a pfyl/ rfy' uirus exitia^ obiicicdifeuiffi natos 'J biCfttfC Io rege dida cuius fepulcru i parte fyrtiu maioru e.Horu corpori iget;u fuit t nvr\u\f |c ferpgtibHS:ex: cujus odore fopiret eas^os uero liberos genitos ptinus obiicicdi fa inis earu.Eoq genere pudicitia coiugu experiedi nopfugictibus adulterino faguie 1 ferpcEibus.H^c-gensipfaquideppeitereptibnefubIatacanafam6ibus:quifiuc tenet^has fec les.Genustamehoiuni ex iis qui pfugerat:autcu pugnatu eftabfueratdio<^iecp remaec 1 pauds,SimiIe6£iitaliamarforugetedurat:quosaCyrcesfilib,ortosferut:K ideo ineflfe «isuim naturale ea.Et tame omibus ho Ibus cotra ferpentes lefluenenu.Fcruq? i das faliua ;,,7A 7 - ut feruentisaquse cotadu fugere.Quod fi 1 fauces penetrauerit.-ctiamoriddqi maxfe bu mani ieiunii oris.Supra nafamonas cofinefq illis niaclias androgynaseile utriufq naturae t nm nnlc , (1 LIBER. ....... iter fe ilicibus coeuntes Calliphaes tradit. Ariftotiles adifcit dextra mania iis uirifedeua rttif £$$$& liebte cffe.ln eade africa famiiias quafda cffafciatiu Ifigonus & Mephodorus tradut.Quasj* p&j* ** laudatione itercat probata:arefcatarbores:emoriatur ifates.Effe eiufde generis tribaiiis r':7 &iHyrisadiicit Ifigonus-.qui uifuquocp effafcineciterimatque quos diutius itueaturdra wm, tis praecipue ocultaquod eoru malu fadliusfetire puberes,Notabilil|mseffe:q>pupjllas bi> ^ fmpth nas i oculis fingulis habcat.Huiusgenerisfoeminas i fcythiaquae uocantur mtiaTprodit bxdyyT ApoJlonidcs.philarcJus & in poto tibioru genus:multolque alios eiufde naturae, quo no •tas tradit \ ocuio allero gemina pupilla: i altero eq effigie.Eofde praeterea no polle mergis nec ueftequidedcgrauatos.Haud diffimileiisgenusphdrmauu sethiopia pdidit Damon Quoru fudor tabe cotadis corporibus afferat.Foeminas quid oes ubiqj uifu nocere : quae duplices pupiilas habeant Cicero quoq? apud nosaudor eft.Adeo naturae cu feraru more uefcedi humanis corporibus i hoicm rabie genuiffengigncre i toto corpore & quorudam oculisquoque uenenaplacuinncqd ufqua mali cffct quod i hoienoeffet.Haud petii ur* ke roma i falifcoiu agro famiiiasfutpaucas quas uocaturbirp&squae facrificio anuo quod fic ad mon tc fora&e Apollini fuper ambufta ligni.ftfuc abulates no adurutur.Et ob id ppe i; ZteJnbi 15 fcf *uo fenatufcofulto militiae oiumquealioru mmfe^ uacatione hahet.Quoruda corpori par nafcutur at aliq mirabilessSicut pyrrho regi pollex idcxtro pede cuius tactu lyenofis >-/*** 1 'JZ&ZiyZ?, medebatur. I -luc cremari cu reliquo corpore no pytqilfe tradut.Codituqj loculo in teplo. k K"'- p'7 ^ A Praecipue idia asthiopuquc trad^miracuiisfcatet.Maximaiidiagignuturaialia.Inditio 'jf tfl c **“ canes gradiorescasteris. Arbores quide tate proceritatis tradutur.-ut fagittis fupera 3 hUf a ititat, ti nequeat.Hecfacit ubertas foliJtepenes. calbaquaru abundantiacfi libeat credere )ut fub M una ficu turmae codatur eguitu.Aiudines nero tara proceritatis: ut fingula internodia al Anis mittv* cvrvJe^eo nauigabili ternos interdu hoies ferat.Multosibi quina cubita coflat logitudie exce* nhfntyit1- dere.Noexpuere.Nocapirismodentiuagtociftoru ullo dolore affici.Raro aliaru corpo*, . ■ ris partiu.ta moderaro foiis uapore durari.pbifofoplios eo£: quosgygnofophiftas uocant ab exortu ad occafu perftare cotuetes fole i mobilius oculis.Eeruetibus harenis toto die al . ternis pedibus ififtere.In mdrecui nome efl mil/o boies e fle aucrfis platis/odonos dygitos r W i fingulis pedibus haberes audor eft MegadHenes.ln multis aut motibus genus hominft capitibus caninis feraru pellibus uelarfpro uoce latratu edere: unguibus armatum uenatu & aucupio uefci.Horu fupra.cxx.mil.fuilTe produntur.Ctefias feribit i quada gente idias „ , ,lxi peJ< rntrXlPidCGn- . ylirtd * j^, V' /> r* i foeminas femel i uita parere: genitofq? cofeftim canefcere.ltc hominu genus q monofcelf1* uocaretur fingulis cruribus miras pnicitatis ad falcu.Eofdec^ fcidpodas uocari qui In ma^ \W iore seflu humi iacetes refugini umbra fc pedu protegat No loge eos a troglodytls abeife. Rurfufq? ab iis occidere u^fus quofda fineccruice:oculos i humeris habetes.SutSi faty^ ri fubfoianis indoru motibus:cartaduloru dicitur regiorpnicilTimu aial taqua quaefrupe des ta rede curreres : humana ejffigie ut propter uelocitatc nifi fenes aut a:gri no capiatur. Choromadaru gete uocat.Tduron filueftrc fjne uoce:ftridoris hoiedi: hirtis corporibus: ocLilis.-glaucisldcntibus caninis.Eudoxus i meridianis indise.niris piatas elfe cupitales.Foe minis adeo paryjis ut flrutopbdes appellctur.rvlegafthenes gete iter nomadas indos nariu !oco foramirmaeum habetem-.anguium modo loripedd uocari fcyrtias^ Ad extremos fines indixab orientecircafontegangis aftomoru gente fine ofe:corpore toto tiirta ueftiri fr«5 rJrf—v diu lanugine:balitiTtafftuuiiieteK odore q uc naribus trahat.N ull^illis cibu nulluqi po^ tu.Tatu radicu floi ucj? uariosodores filueftriu maioru-quas fecu portat loeiore itinere: ne r *• c Taru radicu floi uq? uariosodores filueftriu maioru-quas fecu portat logiore itinere defit o!faj:us.Grauiore paulo-hodorc haud difficulter exanimari.&iper hos extrema i pte t gniotiu fptthamsei pygnicei narratur: ternas fpithamas logitudine boc e ternos dodrates^ no excedetes.Sa! Libri caslo fepere^ uernate:m6tibusabaqloneoppofitis:quosagruibus ife^ ; ffari Homerus quoq? prodidit.Fama e ffidetes ariecu cagrarucp dorfis armatos.fagittis Ue r ris tepore uniuerfo agminead mare defccdcre:& oua pullofq? earu-balitu conf umere: ter nis ea expeditione mefibus coficfaliter futuris gregibus no refifti.Cafas eoru luto penifqj 6i ou oru putaminib0 coftr ui. Ariftoteles I caucrnis uiuere pygmasos tradit. Cxtera de his ut reliq.Cirnos jdoru genus Ifigonus tradit anis cctenif qdragenis uiuere. Item asthiopas macrobios & feras exiftimat:8<: q athon mote Icolat.Hos qnideqa uiperinis carnibus alan . tunitaqueneccapitinccueftibLisco^noxiacorpo.riieffe aialia.Oneficritus qbusllocis ge* ■* idi£ limbr^ no fint.Corporahominu cubito^* quinu Qi biiioru palmoru cxiftere:&uiuerc Titi ra.i.if’ ncftii te. et £5ct'c6 (Tfcfiittii I CC/iuiq ^|| 7 (1'0bER.'VII annos.cxrx.nec fenefcere:fed ut medio seuo mori.CratesPcrgamenus Idos q ccteos anos 'excedat gymneftas appellat no pauci macrobios.Ctefiasgctee ex iis q appellat ur padora; I couallibus fitaanos ducctos uiuerenn mucta cadido capillo qui I fenectucenigrefcat.Co tra alios qdragenos no excedere anos iunctosmacrobiis quoru foeminse feincl pariat.idcy 8t Agatharchides tradit.prseterea locuftis eos ali:& ce pinces;madoru nome iis dedit Ciy carchus& Megaftbenes:tricctofq3 eoru uicos anumerac.Foeminas feptimo scatis ano pa / rere:feneSa quadragefimo ano accidere. Artemidorus I taprobana i fu Ia logiffima uua fidigiis habitosmue uero in deliciis.popeius magnus I ornametis theatri mirabiles fama pofuic effigies: ob id ^ K™ O f . .. n f f* f ^ fiU f ia. /J m M« ■ 1 ■. -1 111^ »•/» 11 1 t t” 1 'It 1 1 ,'1 If* I . 5 fi 1 f' I I ^ "de fortif Si fmyrnas pueru a fe uifu.lpfe I affrica uid i mutatu i tiiarc nugtiaiuj ie .L. Cofljci a ^ A ^ ’’ ciuetifdritanu.Editis geminis raru effe aut puerperseaut puerperio prsterq alteri uira. Si •1") ,f ||^I[jjfjbignif fpatio. Ali7 feptimo mefe:afi9odtauo:8i ulcp ad initia decimi undecimiq? . iSBJvjAnte feptimu menfem haud unq uitalis e.Septimo no nifi pridiepoftero ue pleni Aeterisalmarib9 fratu?& pariedi &c ptus egeredi tq>us e.Homo toto ano 6i icerto ulcp ad initia decimi undecimiq? !unncneautIterluniococepri.nafcunt.Tranatitiur^gytue6i odauo gigni.IaqdeSdiita lia talea ptus effe uitales.Cotra prifeoru opiniones uariat harc pluribus modis. V effilia. C. Herdicii aepoftea Poponii ate^ orfiti clariffimo^ ciuiucoiux cx iis quattuorptus enixa CS proniu feptimomefe:genuit Suillu Ruffiu undecimo:Corbulone feptimo i^truqj cofule . EtpofteaCefoniaCaiipncipis coiugeodauodnquomefiu numero geitis ltiaciuadragef fimudiemaxIuslaborgrauidis.Quartoaut^pftauomefeloetalesI iisabort : Mafurius'-- M :Pil)C iimu cuemaxiusiaoorgrauidis.t^uartoaut^paauomeiciaetaicsi usauuLt : ivwiumts *.-)»*** f luftor c.L.papiriii ptorefecudo hserede legeagete bonoru poffeiTione cotra cum dediffc cumatefgtu.xiiii.mefibusdiceret tuliiTc.qmnullu certutepuf pariedi ftatutu uideretur. u.jty _ &LIBER. ■ f)_Dc coceptib iis & fgna fexusin grauidis ptin&i a anteptu. tj Ca, ^ ; VI. %|wisCpceptu decimo dfe dQlqres capitis: oculoru uertigines tenebrxqhfaftidiu leibis? ■«rvdujaciolltdjiiichi xdiccs fu t hois icpati.Mclior colormare fercti o£ facilior ptus .Morus i utero qdragclTrno die.Cotraria oia i altero f^u.Ingeilabile onus. CruriS in^iiiu leiiis tumor.prtmus aut nonagefimo diemottis.Scdplunmulagoris i utroqj fe Xir.capilluganinate ptu^ rpkhiJunio.Quod tepus editqsquoqj lfates prxcipux lfeftar. Adeoq? iceilus atq; omne qcqd dici poc 1 grauida refert: iit (alfiorib^cibis ufx carente ura jjitAtce Itffinfy cnim^^gaiculis ptu edir.Hr fi refpirauere:difticiliuseniratur.Ofcicatioqdei enixu loetalis efficut fternuiffea coitu aborciuu. 0 Decdceptuhominu&generatione. UCa. V1L i WtiPte*™* cti* Puc*cc diurnare q fit friuola aialiu ftipbiffimi orfgo.Cu ple.ruq? abor> + ederat»**' »i'il»j|;'tus caufa fiat odor a luccrnaru extidu, His pneipiisjiafcutur tyrani.Carnifex bis "y‘ _Jap||j|aiusvTii q corporis uinbus fidis.Tuq fortunae munera apiexaris:&: te ne al unum ffde eius exiftimas:fed ptu.T u cuius femp luictoria mcsTu q tc deu credis aliquo fucccf fu tuens.tati tn pire potuirti.Atq etia hodie minompotes:quatul6 ferpetis idus detc.Aut etia ut Anacreon .para acino uux paffx.Vt Fabius fenator prxtor i lactis hauftu uno pilo . ' ftraguEtUs demu pfedo uita xq la'cepeficabit:q femp fragilitatisjhumnax memor fuerit* • ® m .c ,, fieta exercito xuo. -i ter arma hoftcfq? 6C ad njorcc obnoxio acceffu: i -foelici terris ftirpe om/ . ni ;fed p utrafq? Agrippinasmtaxieiqux Caiu 6i Donritiu Nerone principes geuere totide '^gfaces^generis humii. |>rxcerea brcuitatpxui quinquagefimouno raphano:! tormetisadul terioru coiugisffoceriqi pgraui feruicid luiffe.ppofieri ortus auguriu exiftimaf.Ncronem • queq» pauloiante pricipe 6C roto pricipatu fuo hofte generis humani pedibus genitu pares eius feribit Agrippina.Riru na curse capite homine gigni mos eibpedibus efferi; I - fjMonftruofipar ‘ ^ ciVl/» f> fievo rtus excili utero . Ca. IX. IttvfUfHt Wt tocmr ‘iiiiiu!;» x fpicatiii s jgneda parete gignutur.Sicut Scipio Africanus por natf.PriimcB Cae matris utero drdus.Qua de ca &C caefonesappellati.Simili njo nat^" 6t Ma ^fovecr- /1 ? g carthagine cu exercitu i tra uit. 4jQui fine uopifei. X. Opifcuu appellabat unum e geminisiqui recenti utero nafcereturalio interempto 1 ^/gfj r~bomi.Naqi maxima oi fi rara circa hoc miracula exiflunt..^. #[Exeniplanumerpfefobolis. f/Ca. XI? jRatrcr muliere paucaapimalla coitu no uere grauida. Vnu qde omnino aut alteru A * l liipfoetat.Extat i monumetis etia medicorum qbus talia confedari curae fuio uno abortu duo puerperia cgefhrSed ubi pautulu teporis iter duos coceptus iterceffit s-^hy-r t)Uterq3 e pfcdus ut i Hercule & Iphiclo fratre eius apparuit.Ec i ea quae gemino ptuafteij4 maritofimile:alceruaduJtcrogenuir.Itepc6ncfiaancilla quseeiufde diei coitu alterudo mino fiimie alteru, pcuracori cius.Et i alia qu^ unu iufto ptrrquinqj mefiualterum edidit. Rurfus i alia qux fepte mefiu edito puerperio i fecutis mefibus geminosenixa e.la iHa uu| gata eft uarie.Ex integris trucos gignitex truncis f tegrosrcndeq? parte trucos.Signa quae daneiiofque &:_cic3trices etia regenerari. Quarto ptu dacofi! originknota i brachio readijf j . j i 4] Excpla fimilitudii Ium m XII. .v -t* *N lepidoru gente tres itermiflb ordie obdudo mebrana oculo genitos accepimus .--r Similes quide alios auo.Etcx geminis quoq? alteru patri:alte^ matri. Ahnoq?poft a ^genitu maiori fimile fui (Te ut gcminu.Qiiafda fibi fimiles femp parere.- quafda uiro "da .nulli, quafda foemina patriunare fibiJndubitatu exeplue Nicei 'npbilfs p.oetae biza^ ti.q adulterio asthiopisnata matre nil a extaris colore differetc.-ipfed auu degenerari it -aethiope.Similitiidinu qdc i mete reputatio ade i q credatur multa fortuita poller AjLiifus , m <* t j'' _ • _ i _ • ^ _ . ^‘^udStusrmpmQriatprhaulte imagines fub ipfo coccptu.Cogitatio et utritifiibet amnio fu^ ** bito trafuolas effingere finulitudinenut mifecre exiftimafddeoq? plures I hoie q \ exteris oibus aialibus differetis qm uelocitas cogikatipnu anirniq? celeritas 8t Igenii iiariCtas mul_ tiformes notas iprimmeu exteris animftib* Imobiles fine animhdi fi?nilcs oibus (ingulift^ > J i fuo cuiqj genere. Antiocho regi fyrix/eplebe noie Arteon i tatu finiilis fuit:iitiLaodic€ 1M- jj ^ y I 1 1 • ■/ ) J * ^ eoiux regia necaro ia Antiochomunus p eu comedatidis regniqi fuccefliois pegerit.Ala* gno popeio Vibius qdafc plebe & publicius er feruitute liberatus i difcreta ppe ipecie fue cefi miles.illud feospbu redderes ipfuqp honore.eximie froris. Qualis ca pacn quocg eius Menogems coci (u i cognoine ipofuieStrabois a fpecie oculoru nome habetis uitiu imita vta.fct Sdpjw i fer uo^rapioe uidimarii negociatoris uili matipio Eiufcje famili* Scipioni V.ul’ h — (\.. - Jl i. Pn - — i phzmnt> n>irn<| nra •g* ''”w'7 aPxtmuVcf? Rurfus eundi patri BurbuleiusJtccjj mdTaldeceforio Menogenes pinde byftrioes.Surse d de pcofulis et rictu i locjuedo ptra&ione llguse di fermois tumultu nd imagine mo piica* torqda i ficilia reddidit, CafiioSeucro celebri oratori armetarii Mirmilois obieda fimili*^1 rudo el”I^j{omnAtis.M. Antonio ia triuuiro eximios forma pueros aiteru i afia genitu altei u trafalpCs ut geminos ikdidit: rata unitas crar.poflq delde fermde$ pueru deteda fraude a fureteicrepitus Antonio e iter alia magnitudine peii coquireteoia ducetis erat mercatus fei\ertiis)refpddic.uerfucus Igenii miro ob id ipfu fe tati uedidifTeiqm no eflet mira fimi' litudo i ullis eode utero editis.DiuecTaru qde genitu natales ta pcordi figura rcperiii fup . omne efTc taxatione radeocp cepelViua admiratione ituTitJUt ille .pferiptor alus mei o BTcd ^tumelia fures nd aliud i ccfu magis 5i i fortuafua duceret» Qua; Fitgeneradiro. Ca.XllI St quaedapuati diiTociatio coi poru:6i iter fe fterilis_*Ac ubi cu aliis iuxere gignut. A uguft us SC liuia.l te alii aliax# fqeminas ta-ugeneiat:autmares.plerucp ais X •v^f|®#1f«nat‘Sieuc Gracchpru mater t3uodeciesT& Agrippiria.Germaia nonies, Aliis fle . Jiilis emueta.Aliis femel i uita dat gignere.Queda nd pferuc psAQuales fi quido mcdicia cura uicercifcemina fere gignut.Uiuus Augnilus i rejiq exempioru raritate neptis fuas b jiepoteuidicgenicuquoexcefritaniio.M,Syllanu?q cuafiaoptieretpoft pfulatu Nerors f,cpori’,,' ori cipis fucceffioe ueneo eius icereptus e.Q - .Metellus niacedc ’7^rr%\ Hr tf pricipisiucceiiioe ueneo eius icereptus e.Q^.Meteilusmaceddicuscu lex liberos relique ret udeci nepotes reliqt.Nurusuero generof^' Si oes q fe patris appeilatde falutaret.xxvii In adis Diui augufti teporu iuei^xii»pfulatu eius quc.L.filla collega ad.iiudus aprihs gef fit Crifpinu Hylariu ex igenua plebe fefulaha cu liberisnoue i quo numero filia; duae fue fl/uU’ runtmepotibus, xxvii.pnepotibus.xxix.neptibus.ix.plata pompa cu.omnibushisin capito JioimmolafTe. ^)Tfem de eodem multiplicius* ^ flCa* Xilli., Vlier pofl quiquageflimu anu nd gigni t:maiorqp ps qdragenfimo p fluuiu genita le fi ilicea ijuiris mafiniffa rege poif odpgitafex anos ^enerafTe filiu:que Methy -jh~ ^ mathnu appellauerit clarue.Catoncceforiu odorogefimo exado e filiaSaloii clie «is funQua de ca alioru eius liberoru ppago Liciniai fut cognomiati;hi Saloniani:ex qbus Vticefis fuit.Kup ec.L.Volufio Saturnio i urbis pfedura extidu notu e Corneliair. e Sci pionu gete VolufiuSatuminu qfuiccoful poft.lxii.anu gcnuifTe.Et ufb? adjxxv.apcf igno biles uulgaris reperit generatio, «]De meflruis n(tulieru. a. XV. i i*// ^ ^ ^ formis ianiina ferri idu & acie refpucs tnquetififtitqp ntefes&utptustaliaslottalist 4? %JlPM .alias una&nefces:aIiquadoaluo citatiore cxcides.Simile qdaa &C uiris i uetre gigni ^ ’ g /cur qduocatfcyrd.Si9Ut Oppido Capitdi ptorio uiro.Sed nihil facile repitur mulicrupfiu pPfiSuio mae-is moftrificu. Acefcuc fupuetu mufla.Sterilefcuc 'adse fruges.Moiiutur ifita.Exu fnnort r/! »j vtrfl M 'j^rutur hortoru germia.d: frudus arboru qbus i fidere dedduc.Speculoium fulgor afpedu ipfo hebetaf. Acies ferripftrigit-eborifc^ nitor.Aluei apuemoriucur.Aes et ac ferru rubi- t>b$7jyr«> rtWm>X‘ .go ptinus corrupit: odorqi dirus^rra.Et i rabie agutur guftato eo canes.atq? infanabih ue ineno morfus ^figit.Qui &i bituminu fequax alioqn.de Icta natura i lacu iudatge q uocaf af phaltites certo tepore ani fupnatasmeqt fibiarieluVad oem cotadu adberes pterq filijo qd* cale uir^us ifecerit.Etia formicisaiali minimo iefTe fefu eius feruoabiiciq? giflatas fruges , nec poftea repeti.Et hoc tale tltuqg oibus trieeis 'diebus malui muliere exiltit.& 'trimcflri : Ipario largi us.Quibufda nero Eepius mefe:ficutaliqbusiinq.Sed tales nogignut QuadoXC tecegenerado hol materia germinis ie mai ibus coaguli md hoc TTefe glomerante .Quod deide tepore ipfo aIatur:corp6fatur(^.Ergo eugrauidis fluxit uialjdi auui^uitales ^tus .eduturiaucfiniofiutaudordlNigidiiis. iJTtemderationepar^uit ^tfCa. XVI. lac foem-n^nd corrupi' aleci pactu:ficxeodeuir6‘ruff us cdccpencarbitratur :;o incipieceauthoc flatu aut definete coceptus facillime tradutur.Foecuditatis in fde , ; Coh 1 ■uf^GaLitty »|||,' f iii yt \L-CJ h' -rnatp ” • > lolc.n&qi en| || 1 • far** f94 1[ rri I nryi.ti /to( n JT. jv~- . . f) LIBER, minis progatiua accepimus infidis medicamie oculis faliua lficiXeteru editis pmor.es fep . /t meFe-gigni dctes.priur^i'fupera; fere-pte haud dubiu e.Sepcimo eofde decidere ano 5^1 A (7i fuiiici.Quofcia & cu detibus riafciificut.M.ciiriu q ob id dctatus cognomiacus eift.^3 * '1A Ec Cn.papyriu Carbone pciarls uiros.In foeminisea res iaufpicati fuit cxepli regu tepori-* ' - busxu ita^naca effec Valeriacxitio ciuitati i qua delata eflet futuru refpofo arufpicu Viatici PT*** %r /*f! ES f Tlyrftonit— i/tij 'W qjace^ei^apia ec lita tepefrate florcriflima deportata eueridico exitio cofecuto. Quafda ,co, J igni lfaufto omie corndia Giacchoru mater iditio e.Aliq uice fdetiu coti a IjM* ft C\rynOC r7C*y0 bot&t- bcrtrijij -if^cro- reeto genitali glgsii lWUUU UUJMV tUUiUI4Ulua.;rmc. «k» aL'fex/c _ .i*** v»*.«Sw v.J reliquo corporcdidc tiamiydomiti tabe cauat pituicaucTCa doVCrrahuFquodamcdicamie.Vfu ritterufniiulcoqpmu i alTqbus deficiut.Nec cibo tatu & aiiniecis necefTarii.Quippe uocis fcrmoilqj regime primores tenet pcetu qfioda excipien t es idu 1 lgu^-.feriecp flruduras:atqj magmtud ie. m utilates mohetes ue aut hebetate f Yiel>‘’”w' ,‘- ba.Et cu defluxere explanatione oem adiinete? Qui 8i auguriu i hac ec credit pte. T riceni bini uiris attnbuut: excepta ciirduloru gece.Quibus plures fuere logiora pmitti uitsepu* , tat fpatia.Foemiriis nuornumerus.Quibus i dextra pte gemini iu perne a dibiis^cognomla^^V ifortunss bladimeta poliicecSicut i Agrippinabomitii Kerois matrexotra I leua. Ho/ ' mine priu fq, genito dece cremari mos getiu no cSsd mox pl ura de hoc cu mebrati hyft.oria ^ ,4 4;; decurre r.Rififle eode die quo geitus eet unu accepimus hoiem SoroaftrcEide^reb^ru ita 4;;.^ ** I ‘J.pMpicaflfe ut ip^fita repelleret mapprfuturaj pfagio llietmhftrimatu fuo ctiiqj dimidiam ; Lt 6 • l-c mefiira flatufgeertu e.In plenuaufcudo mortaliu generyiifqofe i dies fieri ppemodwi—44 | •obferuat.R arofq? ppbus pceriorescofumete ubertate feminu exufrioedcuiiis uices nunc , .;,J •iiergat seuu.In creta terremotu.ru pto mote xuetu e corpus flas.x) vi,cubitoru:.qd alii Qrior} " ‘ nisutlii Etionis fuifle tradfit.Horeftis corpus oraculi iulTurefofiu fcptecubgoru fuiffemo/x, ffr6 t ncittfumh f- tnnx pfap-io rn«n»;£> rvc^mmiecis tradit da ucroatc anos fppe mille nates ille Homerus non celTauic miriora corpora mortaliu q prifea coqueri.Neui Polliois aplitudi^ielnales fio traaut Sed qa populi cocurfu pene itereptus eet pdig ii uice habitu.procerilTimu hoiem actas noflra Diuo Claudio prin •cipe Gabbara nomie cx arabiaaduedu noue pedu di totide unciaru uidit.Fiiere fub Diuo AugnUo feruigede addito.quoru corpora eius miracu li gratia i coditorio Saluftianoru ab feritabatur bortom .pufioi 6iSecudiils erat nomia.Eodepfide minimus ho duos pedes 6£ £rJpa& * ; palmu Conopas nomie i deliriis lultaz neptis eius fu it. Et mulier Andromedaliberta iwli^s augufr^maniu ngaximu 8i.M.T ulliueqresroipaos binu cubitoru fuiiTeaudor c Varro.Ec ipfi uidimus 1 loctifis afTeruatos.Sexgpedales gfgni quofda logiores i trimatu ipletes uitac curfu haud igriotu e.Inuenimus 1 monumet/s-falamiae Eutimcis filya 1 t^a 'cubita trienio adoleuifledcelTti tardmfefii hebete:& ia pubercEidu uocc robufta:afuptu cotradione me Ai,._ ^ A™» -broru fubita trienio circuadoilpfi nos pride indimus cade ferjfeoia pter pubertate in filio Cornelii T aciei eqtis Ro.belgics gallis roes pcuratis.Ectapeios^r^ci uocac eos. In latino g- !fl grtia iftnfrtita.fl/i/i * non habent nomen» 41 fhfignia corporum &JJC2. XVII., '«*0, f ' mtcrrni \ rtrrii-HoUttC^ fktnt fignrer •ycOn ra oiimi aiaiiu.Et dormietia uigilacib9fViroru tac ipftare pqderc.Et defuda uiuetib9 corpp __ aauera fupialluitare.foemiaru^nauieluc puaori detuff aru pcete natura. ([[Exepla uariarujfiguraru. |?C a. XVIII. feqjMLOHSretis quofda offibus ac fine medullis uitiere accepimus.Signum eoru efTe nec Jioftiiti fentiremec fudore cmittei;equaq upkintate fciamus fici uida.Eqteqj Ro iPdfil^liu Viatore quocotioru gdite Foederara:i’ pupillaribus anis aquse fubtefcute fufe^fei^I rjmofbo prohibitu humore a medicis natura feciffe c6fiiGtudine:atcf3 feneda caruiffe potu ^Necno;6d alii multa fibiimperauere. 4.^iuerforumoruexepIa. 4/LC a. XIX» craffu auu Craffilpthis ltereptinuq rFfiffe.Ob id Agelaflu uocatu.Sicuti nec tfjjj&yfi. ] mdTe multos. Socrate ^1^ fapietiaeodqRmpu i fu uukumec aut hylari magis aut 'iUirbato.Fxit hicanimifenor aliqu^ 1 rigere queda toruitateqp naturse dura JK lflexi ,^ 1 >r trnllQ potu rourtiemorni t*/1 , W /ytrH&tjlrcy fh ! \A tycifl*' ■rtvttaitj ^^-^^derntfedufq? huanos adimitiqles apachesgr^ci uocac.Multos eius generis expti.quod<^ 4, auctores maxie fapieri^.Diogene cynicu.pyrrhone:Heraclitu:timohe:huc qdeet ]ZtT ‘ ■ 1 ’ rtt> ahnU i torius odiu generis huani euedu.Sed hxc paruanaturse Ifigna 1 multis uaria cognofcu£ nat tt fj. f\i ttoptOfti \ Antoia drufi.nud expuifle.In popoiiio pfulari poeta nuq riidafTe.QuibufiiJtt ta fut o!la:q fu t raii admoduicornei uocatur.IlDe fortirudie di uclodtate . IjCa. ■1J4 tytrnd atura ecre XX. , /. lefnx? ' (ll ItrtiflCT l**l* avh' vn canttjlog— mi . fi ^ *«|I L»Cr%.’ V 1 *' jJev^-Kt^a «feus lingua unam fpe indicii i tyranos^expinE" ^Klemoriiscxcpia. 4) Ca* XXlill. dr&gns-vr ^ ^ Emorianecenariumaxieuitcebonuciiipcipuafuerithaudfacile dicrue :tamultis |gIoria eius adeptis.Cyrus rex olbus \ exercitu fuo milirib9noia reddidit.L. Scipio cpopulo roiCyneas Pyrrhi regis legatus fenatui di aeqftri ordini tomae poltcro die ^aduefierat.Michridates^dua^: 6i.xx.gctiu rex to tide|ingui s ^iti ra dixit^p cotioe fingulas fi Lv^Jae5 nc Jterpie affatus.Caf madas qda j^r^cia qu^e qs exegerit 'uoluina i bibliothpcis legentis * md repfetauic.Ars poftrcmo eius rei facta 64 metae a Simoicle ined ico pfumataa Metro** doro Sceptio.ut nihilno iifde uerbis redderet audit^.N^c aliucTe afquas fragile i homine W,,H , ^morboru 64 cafus riuriasatqj et me t9&feties alias pticulatualias uniucrfa.lctus^lapide obii** '/h f T** *n ‘-Ttus e litteras tatu.Ex palco tecto lapfu,matrjs 64 afFiniuppiquo^: coepit obliuiry Alius argro . tusferuoru et.Sui uero nois oblitus Mefiala Coruinus oratordtaqi Cepe deficere tentat r- 84 meditaf' uel qeto corpore 64 ualido.Sono quom ferpete coputatutjnanismens qusrat ^ubifitloci. 4) Laus.Cdulii Csefaris . € iiii xuriss fauStis e.illa fuit uera & Icoparabijis hridi animi fublimitas.Capris apd pharfaliam Popeii magni fcriniis^iftolaiguteiuqs apd1 tapfu Scipionis ea optij^acocremafle fideutcp nonlegiffe. ((Laus Pompeii magni* ([Ca. XXVI. *'g I t'i)i ad decus impii Ro.no j$luad uiri unius ptlet uidoria-Popeii magni citulos o.es i ti J triupborqs hoc 1 loco nucupare:seqto no 1116 Alexadri magni re^ fulgore:fed et her^x*»;, 'V-- ^ culis ,ppe ac Libpjnj^trisdgi^ ficilia recupata unde pmu Syllaus 1 reipublicx ca exo 1 j>"W 1 1 f '#iies aufpicat;) e .Africa uero tota fubadaS' ldi^ionc redada.Magniqj nole fpolifi Ide cap^u to eques roman°id qd atea nemo curru triuphali reued? c-di flati ad folis occafutrafgref^^?* fus excitatis i pyreneo tropheis oppida 06t1geta.lxxvi.ab aipib^adfmes hifpani®fiflt^rioris 1 ditio^redada nicto nse fuacafajpfij:^ maiorealo Sertoriu domuit: bello^ciuili qdoiz^p^ cocutiebatexternaextidoitepIdiiupl^lesciirrusequcsRo.iduxit.Totiesimpatorantel mij^s^poftea ad tota maria & delde folis ort’ ?ni(Tus hos rettulit patria: ritui osmore facris / tr^prtaminib0 inceau.Keq?.n.ipi coronat: fedj^atr^s fuas coronat. Hos ergo honores urbi ^ tribuit 1 delubro Mineruasqd ex maubiirdicalaat.Cn.popei9 mag^ip^rator bello. xxx,an.,J" J" .-r n o r u pfedo fuis fugatis occifis 1 deditione acceptis hominu ceties uitiesdemel|oduagita^ ^ tribrmilib°.Depreffis autcaptis namV.d.cccxlvi.Oppidis caftellis mille gngetis.xxxyiii^l -«»* " fide receptis.T erris a mteotis lacu ad rubru mare fubadis uotu merito Miner uat.Hoc eft :lI(1 ^^Breuiariu eius ab oriete.Triuphi uero que duxit adaii.Kal.odo.M.nieflala.M.pifoe cof.p/^Sr. fadio basc fuic,Cu^ramaritima a pd6ib~liberaflet:&: ipcriu maris populo .I^9^teflitui|re^ illo gloria fuit: ut ipe 1 ptidedixit-cu dc rebTuis diflereret A fmiltima j> u 1 tiar u accepi fle. , eadecp media patrias reddidifle.Siqs e conario fimiltmo uclit pcefere Cadaris res q maior il io aparuit:totu pfedo terraru orbe en ueret: q> 1 finitu ee pueier.Laus catois pmi.G.XXVII |M?^Aeteris uirtutu generibdiarie & multi fuere p futes . Ca to pm ?po r t i£ getis tres fur l®> IIP138 1 bonue res pflitiiTe exiftimat9 e: optimiora tortp^tim" impator optimfenator* ‘uas mihioia et fi no pus attameclariffuifle 1 Spioe Aemiliao^mdef.Deptopterea ’ ! ^ 'l dfplurimoru odio:quo cato laborauit. Icaqp fit ppfl Catois qtenqdragies eam dixifle: nec que ahj ^P^gfepiuspoftulatui&femperabfolufu. " 0fe de fortitudine."' ^/Ca. XXVIIf. ^^yQrticudo 1 quo maxleextiteritfknefa* qftiois e.Vtiqs fi recipiat poetica fabulofitas. - Q^Enn^T.CeciliuTeucru " l-vmttlta- fratreq? eP^pcipue mirati ppter eos fextu anale adierit [L.Sicinius Detat • :q tribun^plebis fuit.Sp.Tarpeio.A thermoco.haud multo pofl: .fexado^reges lnumerofiflimafuffragia het^ceties uiciesprceliat°:ociesexpuocati6e uidor. ^Mcicatricib9 aduerfoTorporeiTignisnulla 1 tergodtefpoli^ ccepit.xxxiiii . Donarihaflis duodeuigiri.phaIeiis.xxv .Torqb 'trib’ d.lxxx.Armi^is.clx.Coronm.x^vi.Ciuicis.^^j,,,- ■ -xiiii. Aureis odo.M uralib"’ trib^.Obfidioali una.Fifco^erJS.x.Captiuis.xx.nulibus Impato res noueipfius maxieopa tnuphates fecut9.pr2etereaJogtltr)uj opib0 e eiusreorunoex cib° .T .Romulo ex pfulatu ad populu couido iEiiale acti iperiirei militaris .Haud minora u arcfc* - ^ _ cp iuQit parci:cujhebas^nperet.Anftoteiis pbilofoph. r _ _ ^ _ ta benignu cetfijuoniu milcuit/Archilochi poecqiterfcdores Apollo argtiic ^eTpbij^^^/ 7,/ * * phocle tragici cothurni pridpc defundu fepelire Liber pater iullitjoyidetibys moenia la / cedemoniis:Lyfandro eoru rege inquiete impius abniomto ur paterePh uaiaii delidas lii -=; ^as.ReqfiuitrexquiJupmudieathenisobilTetinecdifficulter cx iisquaedeus figiriftcaflct ^^^{itellexitipaceq^ funeri dedit.^J De piatoe Ennio Virgilio.M.Var.&uVl.Gicet^a.^XXXWj, \ir,^rr>w '^atoi fapie antiftiti Dyonifius tyran9 alias Ceuicie fiipbiasq? nat9 uittata naueTnifjt obuia.lpfeqdngis albis egrediete i lidore excepit. Vigiri ralens^maorpnc iiocra . t >Jtes liedidit. Aelcbies atheniefisfum9 orator cu accufanpneJ fuda^TiYus rhnd i le<* ^Jr^gilT^lcgit di defcfione demofteis.-ob q in illud depulfus fuerat exifiu.N lira ei^?u tQ ma* ' r ' • r~ i_ .... ~ • - - /-. no. .. ' 4gp" K, «y^/mry r* '"U ‘-7 jsgf/^^rss bgis fuille miraturos dixit:fi ipfu orate audiuiflfe^calamitatrteftisiges f a d9i ^Vi^uT pck p-A .4^.^ v>‘£de lpatcreatheniefes i exiliu cxfgereire^ditore^q.uocauere eloqntianiirari ' danauerat.Magnu & menadro i comico focco t^tipniyregu aegypti & macer reguaegypti & macedoiae cotigit cur uir t ucc H’r; gjgjg 3 /. jc/Ttiru3, clafle & p legatdspetico.MaPexipfo.regijelortun^pIata iicreraru cofcia. perhibuere di tomai pceres et exteris cciHonia. Cn.Popci ^>fedo nuthridatico bello itratur9. ppfidonij fapiae pfeifioeclar^domu fores pcuti de more jjidore uetuit & fafces lidorios ianue fub tnifit is:cui fe ories occidefqj fubmilerac.Caco* cefori0 i illa nobili triu fapl*e pccru ab athc ^ nis legatioe audito cTrneade.-qpmu legatos eos cefuit diinittcdos; qin illo uiro arg ume rate qd ueViee^au^faciledifcernipolTer.Qtiatamo^coiiiutatio.Illefempalidqnexicialiappd las noie umuerfos ex italia pelledosceUnt grsecos.Ac pnepos ei° uticefis cato unu cx tri/ bunatu milituphiIofophu:alteru cxcypia leganoe d epo rr a u i t.Ea*d eqp ligua cidnob' catoi bus filio abiecilTeu hoc iportalTe mcorabilc^Sed Si n£o$t gloriapcefeam^Prior African" ♦ ^ ... . r. - . . .• _i-_- _ ,11.. J - r - ‘ - - ‘ OIV» te>j f ^ vy; , .,0»Ennii ftatua fepulchro fublponi iuffit;claruqj illud nome imo uero fpoliu ex tertia pte raptu i cinere fupmo cu poe-tc titulq legi.Di‘Aug*carnua Vrrgilii cremari ptra / „ ftameciei0 uerecudia uetuit.Maiufc^ ita uati teftioniucotigit | fi ipfc fua carmiapbaiiif/ (rif fet.M.Varois | bibliotheca qux prima m orbe ab Atinio Poliionc.de manubiis publicata romse:& unius uiuetispofita imago ed:haudnu'norecutquidereor)gloria:principe orato «e 8i ciue Si illain geniorum qus tucfuit multitudine.uni hac corona dace.-q cu eide ma/ gnus Popeius pyratichoex bello nauale dedit.lnnunierabiliadeinde funtexepla romana: fi pfeq libeat. cu phirps^una gcs f quocucg genere eximios tulerit q ceterae ter rse. Sed quo te.M.Tuli piactiiciYaceaqtio uemaxime excellenceinfigni pdicequo potiusq uniuerfi populi 8i illius getisaplilTimo teftionio:^ tota uita tuaad^plulatu tantu opibuseledus!? Te dicete lege agrariajhoc eft alimeca fuabbdicauerut trib°.T e fuadente rofcio theatralis rz»> nftmipir mrrn ysz/M far* tertio — u/. •rtbojhtp^ fedidionisaiidbri leges ignotauerutcnotatafcple fedcs ignomiae difciimieaequo aio tu lerut.Te orate pfcriptoru liberosihonores petere puduit.T uu Catilina ft^it fgciu.T u.M utoUv rr , Antoniu pfcripfifti.Saluepmns hoim paris patriae appellate.primus in toga triuphu lin / ^ guseqp laurea meritctfacudiae littera^ latinaru pares aeque ut didator Cacfar hoftis quoda c tuus dc te frripfitqium triuphcku laurea adepte maiore^Quatoplu s eft igenuiomani ter hte |nuno's in tatu pmouilTe q i perii:. 4] De nioru maleflate. a. XXXI. • ^yiJBliquis animi bonis praeftirere & apud ceterc^mortales fapietia:.pb id£ati Corculi . ■' apud romanos: cognominati. Apud graecos Socrates oraculdapbl inis phytii prse^£ad 'LZ« iffitus eundis. <[Deaudoritatev ■ - YXXU. -4P~a. 'nhu pt bv,i "b- v! QnLia Vrfus morcales oraculoru focietate^edere Chiloni lacedaemonio-.tiia pcepta eius ^_P\jdelphis cofetrado aureis litteris quae funt haec.NofTe fe que^’:6<: nihil nimiu cupc^ rcX^omite^ asris alieni a zep litis elTemiferia.qn ficfuxms eius cu uidore filio olympicexpi^ /S^fjlralTetgaudibtotagraetiapfccutaeft. 4] Dediuinita^e.|j[Ca. XXX1H. ,A* uinitas & quaeda caditu focietas nobilifiiina e^ %nunim mo£ybilla fuit.Ex uiris \ jMelapode apud graecos apud roma nos in martio. JjfiDe nafica. XXX1II1. Jr optimus feniem codito aeuoiudicatus eiCScipio Nafjca aiurato fcnatu.lde into ga candida bis rcpulfa nctatus a porfuma ci in prima mori nolicuit no herde magis | ex? ira uicula illi fapicciflinio ab apoiine iudicato locrati. |/Depudicia. ijCa.XXXVc | Vdiciflima famunafemel matronatu fnia iudicara eft bulpiria patexculigha: uxor P f uluiifiaci ciedaeftcetu pcipuis.-qusfimu^rulex fy billinis bbrisdecHraret. ] te^s' ■ < »: 'e boL l| ru rdigidis expimeto Claudia iducta ROTeoru matre. De pietatej£a^ XXX VI® pietatis excplai imita qde toto orbe exti tere: fed ro^unu cui copari cuda nopoflinc* II ;H umiiisi plebjE 6£'io ignobilis puerpa: fupplicii ca carcere i clui a matre cu ipetiaf> |ietad i tu a pii tore femp cxaffane qdiferet cibi dephcfa eft uberib^fuisales ea. Quo mira cuiomatri/ai us donata filis; pierate c Ambeqs pperuis alimfins. Et loc9 ille eide cofecrat? ^ eft dei^C.Qumo.M. Attilio cof.teplo pietatisextrudo i ilii9 carceris.fedembinunc Mar^**» JVcelii theatru c.uracco& pa6 aguib9apphcfis \ domo cu riideref ipfu uiduru alteri9 fexu i °terepto:imouero inqt meu necafe:Cornelia.n,iuenise& patere adhuc pot: hoc erat uxor» parcere: & reip.pfulcrcadqj mox cofecti fu eft. M .Lepid us Apuleise uxoris caritate poft re pudiu objt.p. R u tjlffmorbo leui ipedit9 nudata fracris repulfa k6fulat7petjti6e ilico ex/ p 1 r a u 1 r .p , Ca tic 1 i9ph ii otim9 patronu adeo dilexit ut heres 01' bibonis iftitut9 in rogu eius .te iaceret. (JDeiitiu plurimam excelldia:aftrologia:gramatica:geometria.Ca.XXXVlI. ■Ariaru artiu fda mumerabiles enituercquos tn attigi par fit flore hoim libatibus di* »Yrt ni a i£) Ailrologia Berofuscui ob diuinas pdidioes athenicfes publico Igymnafio ftatu/a aurata lingua flatuere.Gramatica Apollodorus: cuiaphydiocs gtxcix honorem ^8 f jffc.cmtv&t-neJjMcr- habuere. Hfppdcrates medicina polles;q uer^ete ab illyris peftiletia pdixit:6<: difcipplosad auxiiiaducirca urbes dimifit.Cui ob meritujaonores illos quos Herculi decreuit graecia*^^^ «1/yyh*** Eande fcietia I T eobroto Ptolomefrex megalefib9 (acris donauit cetu caletis feruato An rege Magna Sd Critobolofama eft extrada Philippi regis oculo fagitta:# citra de^ rZp<- <:> foimitateoris curata orbitate luminis.Suma aut Atclepiades prufiefiscondita noua fedaYA””' fi"* fpretis legatis & pollicitatioib* Mithridatis regisrepta rone qua uinu aegrisffiedeif: relato IT' ,r*) 6<*l> i r1 ~’c” Wtelee^r |ii>£rStiHiinn^) u-~j» pretisiegatis bi. pollicitatioib^ Mithridatis regisrepta rone qua uinu xgris ; c funere hoie & coferuato:fed maxime fpofioe^ fada cufortuna ne 1 1 1 edicu s ^cr edere f :fi un qinualidus ullo mofuilTec ipfe:6;j^r,lehauiu.ChteEbii^nguniancarone & hydraulicis‘o%VnTs repems. Dinocrates metatu^ /?™r’ * A lexadro codete in xgypto alexadria.ldc hic 1 peratot edixit ne quis ipfu alius q Appelle» --- 1 ~x ?*. j ^ s' luribus inclaruere XXXVIII. Riilid is thebanipidoris una tabula cecu cal e t^|exA ttal u s licita t us eil.Odffiglta.^^/jl xmic duas Oejiijr didatqr.Med&6C AT^eTimoiSihfa teplo Veneris genitricis ‘110 ^ n.-l n 1 ii v Ri 1 In iv-Ui rtiAin*4 {inon^fn ^virti Unn.') mt*1! fyyitxirrrjm mutare cacoati phufe lupiter olympius piter olympius quotidie teftiomilphibet.rvlentori CapitoIinus • ^ Diana epbefiarqbus fuei e confecrata artis eius uafa. llDe^feruiriis. (jCz. XXXIX.^, Reciu hoisj feruitiogeniti maximu ad hac dieqbeqde coperjerim fuitgramaticae ^ly^cco irnsDdphITidis Cn.pifaurefe uedeter8i.M.Scauro pricipeeiuitatisrresmilfcc. fe/ ,,Mj ■Tlertiis licete.Exceflere hoc iu noflro^uqn^niodicehiftriones.fedlibertate fuam v ^ _ nicrcati.Quippe cu ia apud maioresRofcius hiftnd.iiilm.d][ania mercafle pdatur : nifi fiqs^ 1 1 ' in hoc loco defiderae armeniaci belli pauloanteppter Tindate gefti difpefatore q Ue Nero '-dJA ■W) Art - _ _ r.Ji _ r u«H; r.f-« -n- 1 _ i ' 2. c _ ZSZ. n - t*+c W) iii^cxxx.man umif t.Sed hoc peiu belli no hois fuit.Ta hercule q libidinis no forrnse paro fmrlAnici ni m A 1 fliVrtWA Hflfm /^1 1 n rt /4(^111 illii tri 5 1 1 f i1f<* Intujj UidUX } nctemifpadonisSeiao.iii.m.d.mercateafutorioprifco . Quagdem iniuria lucrifecit ille |n 4 rmercatus in ludu ciuitacis qm arguere nulli uacabar.

    «-’■ ^-it. di Balbus.Corheii^maior.cofuhfed accufacus acc^ de iure uirgaru i eu iudkc i exiiiu mif lorediftidospexpimetocuiuLp diei in urnacodit.ac fupmo diefepatos dinumerat: atqi ita de uno quoc^pnuciat.Quidqjifte calculi cadore illo laudatus dies, origine mali huit. Quamultos accepta afflixere ipena.Quamulcos bona pdidere ; &C ultimis merferc j upplci is. lita nimiiu bonarfi cui inter illabora i ga-udiofuit.ltaeft pfedo alius deaiio indicat di es:& tnfupiii^de oib9.i6ii fus.priiii^ eternoru aeg? et i occano genitoru ujfus illo honore que maiores latio quoq$ ne s gauerut.gft &.L.FuIuiusiter ifignia cxepla tufculanoru rcbellatiu cdfubeodc qucqi ho^ tmffuga fi~. nore cu trafilTet exornatus cofefti a populo rp.q foius.eode ano quo fuerat hoftis romse tri jytaj* •uphauit exiis.-quorucoful fuerat.Vnushoniv ad bocseiiifa licis fibi cognome afleruauit. L.Sylbciuili nepe faguin&s patria oppugnande adoptatus:^ qbiifda fcdicicatis indudus ,t argumetis.^»43fcribere tot .milia ciuiu ae trucidkre pbcuiflet/O praua iterptatio afuturo tpeifoelix.No melioris fortis tuc fuere peutesiquoru miferemur hodie:cu Sylla nemo n5( y, ^Syun oderitlAge no exitus uitae. e(us oim pfcriptoru ab illo calamitate crudelior fuit.erodente fe ipfo corpore & fupplicia fibi gigneterqb ut diffimujauerit 8L fupmo fono eius cui imor tuus quodamo eft.-credamus ab uno illo luidia gloria uida.Hoc tn nepe foelicitati fuSE de fuilTecofeffus eft q? capitoliu no dedicauiffet.Q^ .Nlctellus in ca cjonequa huit in fu pr e/1 luis laudib‘; patris fui.L.Metelli pont.bis e6fulis:didatoris magiftri cqtu. Quindecimuiri agris dadis 4 pmus elephatos pmo punico bello duxit i triftpho fcriptu reliqt. Dece maxk mas res optimafqi.i qbufi^i qredis fapietes astate exigeret:cofumalTe eu.Voiuiffc.n.pmariu bellatore effe.Qptimu oratorc.Fortiftimu imparore.Aufpicio fuo maxias res geri. Maxi ino honore uti: fuma fapia elTe:fua?u fenatore habcri.pecunia magna bono nio inuenire. Multos lyberos reliquere^ clariftimu in ciuicate dTe Hsec cotigiffe ei: nec ulli alii poft ro ilia codita.Logu e refellere & fupuacuu.abude uno cafu refutante.Siqde is Metcll lis orba J_. ,v.: ,V, luminibus exegit feneda amiflis incediocu palladiu rapee cx xde ueftas memorabili ca:fed/'r' euetu mifcro,Quo fit ut Ifoelixqde dici no dehfat,'fa:lix:tn cenopoffit. Tribuit ei po. ro. bqb nunq ulli alii ab codico asuo ut quoties in fenatu irencurru ueherecurad curia.magnu. V , i & fublime fed pro oculis datum. De altero Metello. f]C a, XL1IIL jjipVius quoc^.Q^ . Metelli q illa de patre dixerat filius iter rara fbeliciratis humanZK ^cxepla nueraf.Na pter honores apliftios co.gnomeqmiaccdoise a qttuor filiis illar ronflliH I M\ -i Tnltkl ntf l >i crogo;uno ptore:trib9pfuIari;b9:duob9 triuphalib9 unoccforio.q ligula quocp paucis pti gere.In ipfo th flore dignitati fuas a catinio Labeoe cui cognome fuitMacerioi.tribuo ple • | bis;que e fenatu ccfofeieceratreuertcs ccaponiendiano tpe uacuo foro di capitolio ad rar ' eeiuraptusutprsscipitare^couolantequid^tanumerofa lllacohorte qucEpatre eu appella •h’ bat.Sedut necefte erat in fubito tarde & tanq \ excqas cu rcfiftcdi facrocp fadujfepellendi j.c otie^ui iu s no efletiiiirttitis Cuse opa fiCcefura p\turus:ag€re tribuno q itercederet repto a lt(mine .42 ipfo mortis reuocatus alieno beneficio poftea uixit.Bonis ide ct pfecratis a danatu fuo taq r/>- /»« C 4 vii. ^ tnb i paru effet fautiu certe ieortar&expreffiep p anres faguinis poena cxa£U efle.Eqdc & Afri *:?«***«= cani Aemiliam inimicu fuiffe iter calamitates duxen ipfo teftc Macedonico.Si qde Ube£, i ris dixi t.Ijte filii celeb rateexegasnun^ cinis maioris funus uidebitis.Et hoc dicebat ia ii"ll^^ ^ar‘c‘s & creticis diadematis ia Macedonicf ipfe.ueru utilia fola iniuria aaftiiiie&gp huc iu he .-.rc foelice dixerit piclitatu ad libidinefniimcnNec africano faltepirg^ufos hoftes uiciffe ta r 'j|- 1 11 fLiitiaut quos no honorescucrufqj illa liia uiolctia forrua retroegit p nfedia urbe ccforp ' tra&o.Eteni f©la harc moriedi ro fuerat trado in capitoliu illo.i quod triuphas ipfe deoru (t- w' toUtuteV — iin-i Au> ' Om • y&TUinio ;n f>r»l rtfj> r Jdu ca occultatio.Ia in nauali fuga urgete hoftiu manu pces proculeio mortis admotas Cura pufinaecocetiois.Soiicitudo martisa&iacfpanoniciq? belli.Ruinaepdtis. Tot feditioes mi,^^* litu.T ot ancipites morbi corporis.Sufpe&a Marcelli uota. Pudenda Agrippse ablegatio. £$| T oties petita lfidiis uita.lncufatae liberoru mortesdudwfcp no tatu orbitate triftes. Adul teriu filiae.Et cofilia patricidae pala fada.Cdtumeliofus puigni Neronis feceflus. Aliud ne ptis adulteriu.Iuda deide tot niala.lnopia ftipedii.Rebeliio illyrici;Seruitiorudelcdus.Iu uetutis penuriaiPeftiletia urbis.Fames ritiTcp italiae.Deftinatio expiradi.Etquatridui dia maior pars mortis i' corpus recepta. Iuxta hsec uariana clades: &maieftatiseiusfoeda gillatio. Abdicatio poftumi Agrippe poft adoptione.Cefidcriu poft relegatione.Inde fpicio in Fabiu;archanoru^ pditione.H ic uxoris & T pberii cogitationes fupma eius cu t ra.ln fumma deus lllecarlunq? nefeio adeptus magisan meritus haerede hoftis fuae filio ex .celTit. llQuosbeatilTimos dii ludicaueriinc. 4} Ca. XLV1 v^fs^- Vbeuc in hac reputatione delphica oracula uelut ad cafligada hominu uanitacem adeoemina.Duofutd^c.phediu feliciiTimuqfpatriafximooccubuiitet.Iterum ' ^ a Gige rege tuc -ampliffinio terraru cofulru 'Aglau prophodiuelTc foeliciore. Seni i%' i anguftimmo archadiae paruu fed annuis uidib9 large' fiifficies praediu colebat: nu ^ ^ qex eo egreffus. Atcp_ut e uitas genere mamifeftu eftjtninima cupidine minimuin uita ma ~ 3i expertus. f |Quem unientem ut deumcoli iuiTerunt. <[Ca. XLVl!v J. y k^^S^Onfccracuseir niuus ientiefc^ oraculi eiufde iuflu di fouis aeoru fumiaifipulatu f^l^u^iiuspQetafrmp olympiT uiftor Si fcmel uidlus.patria ei locninitalia.Ibfima ei us ^e:& olympie altera eade die tada fulmine. Callimachu ’ut nihil aliud , miratekiideo.ad cucp iuiTiiTeiacnficarhquod SC uiuo fa&itatu 3C mortuomihilq? adeo mi -'rum aliud q hoc placuilTe diis. ^D^rpatiisuitaslongilTimis. CiCa. XLVIIL bi’ £&.-•' ^ ^Patio atx? loginqtate uite holm nolocoru nio hrus.ueru exepla ac fua cuiq? fors^ «I^ldi icertu fecere: Hefiod us q pmus de hocaliq pdidit fabulofedit reor)multa‘^— . hoim aeuo referes cornici noue noftras attribuit aetates.Quadruplueiusceruis., jjd triplicatucoruis.Et reliq fabulofius i phoenice ac nymphis. Anacreon poeta Argatomo tartefiorur^gi.cl.rribuit annos.Cynirsecyprioru.x.anuosapli? Aegimioducetos.Thcopo r^pnsEpimenidiGnofto.clvii.Hellanicusquofda \ aitoliaepioru getis ducctos explere.Cui impulat" Da!niates memoras picloreu ex iis peipuu corpore uiribul^ et trecentis uixilTe. Ephodocus arcadu reges trecetis annis. Alexader &corneli*Dadbneqda \ illyrico qngetis uixifTe.Xenopho \ petri pulutinioru lfulx rege D.ccc.atqj ut parce metit9eft filiu eius DJ a mev ccc.Qus oia ifeitia tpo^ acciderut. Annu.n.alji aeilateainu determinabat:^ alteru hyeme ^ j>c * /hA*»» «>v< * <*un>\n>ri /Jv 1* vi *ft (&“* tfrktrti f‘0 > >»rui ly^rAiP p *,cfK< funlib- yyhl/Urlft» W r, ;v V’ . *• J>H 'ViR* ‘ " . 97fi. £Un x. • H VII. - teeeir*»™* v^^r/^r * .->av>y* irere#'**? &•>£ Maximus fexagitatribiis anis augqr Fuit.M*perpena & nup.LVolufiuS Saturnius omni u quos i coful at u fe tetia roga u erat fupflites fuere.p.crpena ieptereliqt exiis’quos ccnfor Je ^ gerat. Vixit anos nonagitaodo. Qua i re 6i illud adnotare fuccurriff unu oio gnquenniu fui(Te quo Cenator nullus njoriret.Cu flacus & Alpinus ccforcs lufiru codidere Lifqp adpxi mosceforesabano urbis qngetefimofcptuagefimonono.M.ValcriusCoruinuscdu an> nos ipleuir.Cuius iter pniu di fex tu cofulatu.xlvi.ani fuere Ide fella ciimfiieriiel ac uicics fedit;qiiotiefnemo aliufAequauiteius uitaefpatiu Metellus potifcx.Et ex feminis Lima ^-Rutdfeonagita fepteanos exccffic.Statiha Claudio pricipe ex nobili domo noagltanoue. erpizj^^roni £,cvlliCIodia Ofeli.cxv.Harc gdc etiaenixaquidecics.Lucciamima.cetu AH1S { Cena pnuciauit.V aleria Copiola Emboliaria.rcduda e i kxni Cn.popeiq.Q^.Sulpi. # 9 ,r.„. ,p falute diui Augufh iiotiuisanu cetefmiuquartu ages.QuKpduch fuerat, ty • rocinio a.M.popeio xdili plebis.C.Mano.Cn.Carboe cof.afi anosnonagita unu. Et a ma gno popeio magni theatri dedicatioeanus p miraculo rcduda.Samulia queq? centu dece anis uixiiTe audot c Afconiuspcdianus.MinusniirorStephanioneqpmusrbgatusfalta^ re iftituitutrifqj fecu laribus ludis faita(Te;&: Diui Augufh & quos Claudius C^far cofu latu fuo quarto fecitrquado (exagita tres no ainpliusani iterfuererqq di poftea diu uixerit Hii e quod uocat tcpfin.cl.anis uiuere IRutianus a udor c.T otide annos itecefu Claudii Gcfaris cefura.T.Fulloniu vxzn:«< ■L, 'Pili f"ueceiu v^jauau. fiatis ceiura. i .Fulloniu bononiefemudqj polfetis cefibus quosatede^ “ ” /Hi quierat; uit^jirgumetis(etenim id cur 2 principi craOuerum apparuit* h (]De uaneeatenafendi. , f/C a. XL1X* ferre u id ct locus ipfe fydcralis fcicriae fctetia.Epigenes.cxxii.anos ipleri ncgauic griCL1 ■ E 'pofre.B.erpfusexcedicetufepteded.Durat&ear6qiiaPercfyrisacNcccpfostia<» _ . dideiuc:6f trimorion appellat ajtriu fignotu porti6e:qun pcflfe i itafetra&mcxxvi. -V % ZlZ-*:-, nos indascotingere apparet.Ncgauereilli quequa nonagitaptiu exortiua mefufa quod ^.anaphoras uocat trafgredi:& has ipfasicidi occurfu malefic/oru fyderuraut ctia radiis co^e e iojyi<|.Rurkis Aefcula pii fetetia fecutiqui ftatuta uitxfpatia a flcllis accipi dicit. Sed atu pHAUM tribuat icertu c.Raraaut effedicut logiora repora:quadoqde mometishora^ ifigni busbnxdieru uefepte at^.xxiiii.qusnodeac die obferua‘tur iges turba nafca^fcafih an g &• exepla recetiffimi cefus que itra quadr ieniu iperatores C^farcs Vefpafiai pater filiufcp cefores egerut.Nec futomnia uafaria excutieda.Media: taru ptis iterapeninu.motcm pa^ V b*ur*H* ducp.p6emusexcpla.Cctu uigiti natosanos parm^ tres edidere.Brixelli unu.cxxv.parm^ duos.cxxx.piaceti^ unu.cxxxi.Fauetis una muliere^xxxii.Bononis.L.Terctiu Marci fe liu.Arimjmi tiero.M. Apomu.C.&.L.Temila.cxxxvii.Cirra plaegtia i collibus oppidu eft uei[efem:l quo.cx.natos anos fex detulcre.Quattuor cetenos uicenos.Vnu.d.M.Muti-' us.Mifilius Galerius felix ac ne pluribus moremur i re cofdTa i regioe itali^cftnuaxcre nu annoru cel i fut homics.liiii.Cetehu denu homincs.lvii .Cetenu uicenu quinu homfes duo.Cetenu tricenu homiesquattuor.Cetenu tricenu qnu aut feptenu totide.Ccntemina . 7^X. 9u^dragenu hoics tres. Alia mortalitatis.xoftatia. Homerus cade node naros Hedorc dC /o» | Torcis iiiros.C.M.irio.C.Carbone.m.cof.ad.v.Cb3lc. funias jKaff M.Celius Ruirus & Cornelius LuciniusCaluus cade die. geniti fut oratoresqmdc abo. feci f-nmenifnari curri j.Hnr ?r ii'W5 i _ _ ‘/V rv r-^ - lerfbphalereusiam tu deploratus a i.r^. _ CJS uom.ict\’ niorbo:cu mortem in acie qu^rcret uulnerato pedore medicina riienic » exliofte.Q^.FabiusMaxiLisconf.apudflumcmiiaramproeliocofirifro aduerfiis allobro r5§eni ar Uernoruq? getes ad.vi.iqus auguftas.cxxx.pduelliucxfis febri quartana libera f nQ pin irio ^ ^/v i_ _ i i j tus e in acie Inccrtuac fragile ninjiru eft hoc niunus nature qcqd daf nobis.Malignu uero Qi breue ,n ,,a nUu» -2*. _ : _ r* _ _ _ _ imis etia qbus largilTime cotingit; uni uerfu utiq? aeui tempus intuetibiis . Quid (patio uiCB (l^uiuie.pars £qua. .morti fiipilis exigidautpoenmiri cotingit qes.Necrep»tanf infantias anniq fenfu caret; nec feneda: in poenam uiuacis.T ot picuigrugeneraicot morb.i:tot metus; tot cur^; toties inuocata.mor ' CfbpjJn t' nime ferire peftiletia.Naq? uniuerfis getibus Igruut morbi:& generati md feruitiis:modo pceru ordini alhTqp per gradus.Qual re obferuatul meridianis partibus ad occafufolispe Itiletiafeperitk.Nccunq fere aliter fieri‘nifihyeme:ncc ut ternos excedat menfes. / r f-Jpe Tignis mortis, r..^ (j^C a. Ll. Am ligna lcetaliafi furoris morbo rifu.Sapietias uero 3egritudine;finibriaru cura d£r. jftragulae ueftis, plicaturas. A fono morietiu neglectu pg radis humoris e corpore e£. ZZZ.-Zi lifM fluuidrioculoruquide&nariuafpcctuldiibitacamaxleetiafuploaffiduo cubitu* 'Vr..'iv ^enatu tequaliauc formicate per cuiTu.Hc alia quocp Hippocrati pricipi medicinas obfer^ r ,C) uarafur.Etcu inumcrabiliafinc mortis figna:falutis fecuritatifcg nulla fut.Quippe cu cc^-f ;i r L forius Cato ad filiu dc ualitudinis quoqi obferuatioe ut ex oraculo aliquo pdiderit feni]^' iuueta praematura: mortis effe fignu.Morboru uero ta ifinita e multitudo ut pherecides Syrius copia ferpetiu cx corpore eius erupere expirauetit.Quibufda perpetua febris e ut. C.Moecsnati.eide trienio fupremonuilo horae mometo cotigit fomnus.Antipater fydo* nius poeta olbus anis uno die natali tacu corripiebatur febre.6iep_cqfuptuse fatis loga fe necta. De his qui elati reuixerunt. Ca. LI1 . "Viola cdfularis I rogo reuixit.Ec quonia fubueniri no potuerat pualete fiama i ■Pi‘ "Deam jius crematus e.Similisca I.L.Lamia prastorio uiro tradit -Na Ceiiu T uberone ptu ixa fundu a rogo relatu MelTala Ruffus & pleriqj tradut.Hasc e cdditio mortaliu. has dc eiufmodi occafiones fortuna gignimur: uti de homine ne foitemorti quide de ■f*?. pcv? beat credi^.Reperimus Iter exepla Hermdtini ^Clazonieni alam relido corpore errare fo n m frtauiagaqj eldginquomultaanutiarerqu^nifia prasfenti nofei ndpoflet: corpore Iter! fe ; m • mianimi:doncc cremaro eo inimici qui Cataridas uocabatur remeanti anim^ uelut uagiija " ademerint* Ariftei etia uifaeuolate cx ore I proconefo corni effigie. Quas magna qu^ritur -g|^|i fabulo Citate: qua equidc Si ignofio Epimenide fimili modo accipio.pueru asftu 8C itinere ‘ 9 ' fefiu I fpecu lepte dc qinguaginra dormiffe annis reru facie mutationcq? mirante uelut po (iero experredu die.Hinc pari numero dieru fenio ingruete.-ut tame i feptimu dC qulqua geffimu ate^ centeflmu uitxduraretannu fceminaru fcxushuic malouidetur maxle opor tunus couerfione uulucerquse fi corrigatur fpiritus rcftituitur.Huc pertinet nobile illud apud grarcos uolumen Heraclidis fepre diebus fceminx examinis ad uita reuocat^Varro • ^ quoc^ audor eft uiginti uiris agros diuidentibus capua: quenda qui efferretur feretro do mu remjafTepedibus.HocidemaquiniaccidinTe.Romsequoq? Corfidium matertera fus pt maritum funere locato reuixiffe:& locatorem funeris ab eo elatum. A diecit miracula quas tota indicaffeconueniat.E duobus fratribus equeffris ordinis Corfidio maiori accidifle^;, ,rnru ait uidereturexpirafTerapertoc^ teffamenro recitalle heredem minorem fratrem i nftitui ffeurv nixBUnierim eum qui uidebatur extindus plaudendo concinuiffe myfteriai& narraffe a fratre h- f- fe ueniffe.Commcndatam Cibi filiam ab eo.Demonftratum prasterea quo in loco defodit ct fetauruiri nullo cofcio:8C rogaffe ut iisfuneribus qux coni per affet efferretur.Hoc eo nar tante fratris domeffici prope anunciauere examinatum illum:& aurum ubi dixerat reper (. tum eff. plena prasterea uita eftiis uaticiniisifed non conferenda:cum fepius falfa fint .Si cut ingenti exemplo doccbimus.Bello ficuloGabienns Casfaris claffium fortilTimuacap^ tus a Scx*Pompeio iuffu eius incifa ceruice dc uix cobserentc iacuit in littore tota die * De inde cuni aduefperauiffet:eum gemitu prsecibufcp congregata multitudine petit uti po/ peius ad fe uenirenaut aliquem ex caris mitterec.Seaiite ab inferis remifiu:habere<^ quod nunciaret.MifitpIures Pompeius ex amicis:quibusGabienus dixit: Inferis diis placere po peii caufas Si parces pias.proinde euentu futurum que optaret:hoc fenuriare iuffu. Argu fvTr. metltu fovt ueritatis g) pera&is mandatis protinuscxpiraturus efret.Idcp ita uenit.poll fe pultura quoE^uiforu exempla funcmifi quod naturas opera non iprodigiofe confe&amur. r tDe mortibus repentinis. QCa, Llii. ' N primis aut uifa miraculo fut atcg frequctia mortes repcntinas.Haste fuma ui . y&tr'*. J t2 felicitas; qua efle naturali docebimus.plurimas proSidit.Verrius.Noscufu \ janMA} itnt ab . Artui fv torius &.CG. Haterius eques ro.i Venere obfe.Et quos noflra adnota uit zetas duo seque I f. ■ ’ .Uris ordinis i eodepatomimo Mythico tu forma pr^cellde.OperpMma tame fccuritas s-nortisi.M.OfilioHylaroabantiquistraditurcomcdiaruhifirioneJCum populo admo du placuifTet natalidie fuo;c6uiuiucp haberet edita coena calida potione i' pultario popo#/2 ; fciofunulqj perfonTeius diei accepta intu€s corona e capite fuo i ea tranflulit:tali habitu rigensnullo fentiete; donec accubantiu proximus tepefeere potione admoneret.Hsec fceli cia exepla^at cotra miferiaru In umera .L.domitius clarifTime getis apud mafilia uidus :cor fini captus ab eode C^fare ueneno^poto propter tediu pit2:poilq biberat, oml opere ut uiueret anjxus e Inuenitur i adi* Fodicis Ruflei aurigse lamigne illar^ in rogu eius u.nug />v: SKSS3I \ yjX* fauentibu^aeTdfe ^fefe.Friuolu didu ne hoc glorias artificisdareturraduerfis (ludiis copia *' odfefeorfeptu criminatibus.Cu ante no multo.M.Lepidus nobiliifim» flirpis que eue CY-nti anxietatejdiximus mortuu fiam2 ui erogo eiedus recodi propter ardore no potui (leti Jluxtafarmcntisaliisnuduscrematuscft. I/Defepultura. f/Ca. L111L Pfu cremare apud romanos no fuit ueteris lftituti.Terra codebantnr.At pofl| loginqs bellis obrutos erui cognouere:tuc iditutu.et tu muirifarie prifeosferua uerc rit9 .Sicut i cornelia domo nemo an fylla didatore traditfdfe acmat^.Idcp ocu uoluilfe ueritu talione eruto.C.niariicadauere.Sepuld intellgi|c quoquomo conditus, Y humatus uero humo contedus» ijDe ania uej de manibus uel de refurrcdioeiierba getiliu inania (!C a. LV. fepultura ali2 atqj ali^mahiu ambages.Omnibus a fuprema die cade quae IIP ante primu.Nec magis a morte fenfusqljusautcorporiaut anlasqante natalenn Eade.n.uanitas f ^ - \ Eade.n.uanitas i futu.ru etia fe propagat: &i mortis quoqj tepora ipfa fibi uita me titur. Alias imortalitate anferalias traffiguratidneTalias fenfum lferis dando; manes cole do:deuq3 facicdo:qui ia etia homo cite defieri t.Cefeillo nio fpirado Po hoini a ceteris aniT malibus diilet Autno diuturniorai uita multa reperiatunqbus nemo fimilediuinat maor talitate.Quqd aut corpus anim2 profequitur materia.Vbicogitatio illhquomo uifus: au ditiisrautq tagit:q ufus eius:aut q^fine hisbonu.-Quxdefdefedes: quanta ue multitudo^ tot feculis aiaru ueluc umbraru pueriliu ifta dclirametoru.Auid^^ nuqtiadefineremor salitatis commenta funt.SimiliJ&deaflfcruandiscorporibus hominum ac reuiuifcendfs veto vntione' . T"4 r»/W : <\ fJVll. * — p ' r ITUVlte' <*— promiflaiDemocrito uanitastqui no reuixitipfe.Maliq? jpa demeda e iterari uita morteqj* Qugg genitis quies un|/i in fublimi fenfus anime irianet:inter inferos umbras-perdit piQ r fectb jftfaffiedppPitaCp pneeipuu naturse bonu morte.-ac duplicat obitusdi dolere etia poft futuri asflimatione euenit.Etem fi^dulce uiuere : cuyp oteft^ne^xirfe^A t quato ^facilius cftiu fqj fibi queq credere:ac fpecimetecuritacis antegei talKumere experimeto. ^Qusquisinuerieritinuita. ^Ca. LVI. rnetaneu uidetur priufq digrediamur a natura bominq ijjdicare qu^cuiufqi ( ia a quocuqi menta fut, Emere ac u edere lftituit Liber pateri de diadema regu lfi gne St rriuphu luenitiCeres frumeta cu area glade uefceretur.Eade molere dCcofi^^ («• ^ cerea atticaicalia & ficiliamb id deaiudicata.Eade prima leges dedit.ut alii putauere Rha damathusJLitteras femper arbitror alTyrias fuiiTe. Sed alii apud asgyptios a Mercurio ut ^Gellius. Alii apud fyros repertas uolut.Vtiq? i grsecia attulilTe e phoenice Cadmu fexdecf numero. A.B.C.D.E.G J.L.M.N.O.p.R.S.T.V.Quibus troiano bello Pajmedeadiecif i e quattuor hac figura cg. h-3- cO- T otidepoft eu Simonide mif\icumX~Qzq u 4l Quaru omniu uis ii] nolitis recpgn ofpiiu r. Arifto teles d ecc St octo prifcasfuiflfea. cp.p- |]Et duas ab EpichaSiltoacfd/tas. ; ^ q a palamedemauult. AnticI^^ des in asgypto inucniflequeda nomine Menona trad J quinded annis ante phoroneu am Eiquififimugrascias rege.ld monumetis approbare conatu r.Ed i uerfo Epigejes apud babylo nios feptingentoru uiginti annoru obferuationes fyderu co&ilibus laterculis inferiptasdo^., • cetrgraiiis auctor i primis.Qui minium BeroTus St Critodemus quadringetoru odoginta annoru. Ex quo apparet stemus litteraru ufusdn latiu eas attulerut pelafgi.Laterarjas do inos coftitucrut primi EuryaLos St Hyperbios fratres athenis:anteafpecus erat pro domib9 • Gei io DoxiusC cli i filius 1 utei aedificii iuentor placet.-exeplo fupto ab birudinu nidis .Op • pidu Cecrops a fe appellauit cfcropia:qus nuc c ar$ athenis. Aliqui argos a pboronco re^ ^ gc ante coditu uolut.Quida St fycidne.Aegyptii «nuito ante apud ipfos diofpolin.Tegu.» •ias luenitCjnyia Agnops filius: St metalla feris: utianqus in ifula cypro.Ite forcipe:inar> d ! ciilu: uectcfincude.putcos Danaus exsgypto aduedusi grsciaqus upeabatur a rgidip | j fe** t-H-fA<«y>C^fion.Lapidicias Cadm9tbebis. Archeophrafius i phoenice. Trafonjnurps. Tu res ut Ariftgo_(i<&- ■ tcles Cyqopes.pboenices ut Theophraft9. Aegiptii t^cHla.Inficere lanas fordib9LydnFu ^ <- ^os 1 lanificio Clofter fili^Arachns.Li n u oL retia arachnsjF ullonia arte nitiasmegarefis.Su Z&Vuii trina Bcrrius. Medicina sgyptu apud ipfos uolut reperta. Alii p Arabui Babylonis 8C Apol . nMtiUy,™** fftiis filiu.Hr^baria & medicametaria a Chirone Saturni 6 C phyllirs filio. Aes coflare & te perare Ariitotcles Lydu fcy cq u, loftralfe. T hcophrait u s Delaphryge putatjAeraria fabrica v alii Cha3ybas:aliiCycldpas.Feru Hefiodusi creta'esqui uocati futDadylfldsi.Argetuin |, &ij>u*nq uenitEriftji^us atheniefisuit alii Ceacus. A urinae talla & coflatura Cadmus phoenix ad pangeu monte. Vt alii Thoas & Eaclis i panchaia’^ ut Sol occani filius:ctii Gellius medici>.^»A«« ns quoc^ fuetionc ex meile affignat.piubu ex cafTiteride ifula primus appo|tauit Midacrf ^ tus .Fabrica ferrea uienere Cyclopes.Figulinas Cborebus atheniefls.Tn iif orbe Anacharfis; ) /^, fcythcsuit alii Hy^eos^connthius.Fabrica materlanj.Dedal us: & \ ea ferra^fcia^pedicu^--^^ | ju : terebraklutininicla thy^colla: Norma: formee aut & libella St tornu &claue Theodorus ' | famius.Mefuras & podera ptiidoiT argiuusmut Palemedesut maluit Gelliusdgnee filice f"™* ' 'r' Pyro^desiTCificis filius. At eunde alTeruare \ ferula Pfoni^theus.Vehiculu cu quattuor ro‘ - tis phryges: Mercaturas poeni. Culturas uitiu & arboru Etiiiiolphus athehiefis. Vmu aqua j' 'W!; - ; • liiifccri Staphilus Sitheni filgis.Oleu St trapetas Arifteusathenicfis.ldeiTidla.Boue St ara 1; Briges atheniefisaxtalii Trjptdlem9.Regia eiuitacezEgyptii.popul^Tactici.poft The faif ' feu ryranu^rimi^diitphalarisagrigeti.Seruitiuiuenere laced^monii.judiciu capitis in - fv ' f- : ; agriopagb primuadu e.Prdel?u afri cotraasgyptios primi fecere fuftibus quos uocatpha*8! 1 lagas.Clipeos iuenerur proetus 8^ Acritus inrer fe bellaces:fiue Qhakhus Athamatis nhus; ; ' Lorica Mydia^nieiTeniiis.Galea.-gladiumadalaced^monii.Ocreas &criftas Cares. Arcfi/. 6C fagitta Scythen louis filiu. Alii fagitas perfenperfei filiu inueniflfe.Laceas aetc^silaculumvf ■ W***» tu ameco ferutiuenifle Aetdlu Martis- film.HaftasuelitaresTyrrhenu pilucg «pethefil^rM^J fW^^^^^amazon^fecurim.pifeuuenabula.Et i tormetis fcorpione Cretas..Catapulta fyros. phdtni^^ . casbalifta St funda. Aenea tuba pifeu T vTrhenu .Ted udincs AVtemone clazomenu.Equu ' ^ H<~ qui nuc aries appellatur i muralibus machinis Apeu ad troia.Equo uebi Bellorophonteni' ttx fh*fr*npH> i bmtrQ £ : SclliT (1L1BER Frenos & ftratacquoru peletropiu .pugnare ex equo theflalos.-q cetauri appellari fut:'ha/ bitaces fecudu peliu monte.Bigas primu iuxit phrygu natio.Quadrigas Erichtonius.ordi ne exercitus:ngnT3arion€jrheiiarasaiigilias iuenit palamedes croiano bello.Specularc fi//? xtxI ^ gnificarione eode bdlo{Sino.Ind ucias Lycao.Foedera Thif feus: A uguria ex auibus Caras , a quo curia appellata. Aaiecit ex ceteris aialibus Orpheus. ArufpiciusDelphus .Ignifpicia U "e*ir‘n4' \ — a ,ref,a^' f^ebanus/ - ^ ‘A ’ tr-rr' " Aniphiaraus.Aurpiciaauiu Tyrefiasldebanus.lnterpretarioneoftetoru & fofgru An/phy ftyo.Aftroiogu Adas Libyae filiusrut alii segyptii ut alii affyrii;Spbera i eamlfeTius Anaxi . fun.-Jme i ..JZ A ? _ I ^11 * C: I : _ k. -41 . . A* . A _ _ _ y _ C.wl _ 1 * _ 7V » ... f ~ x i _ ka-22r*- /t~L. *yUi Orpheus:ut alii Linus:Septe cordis additis TerpatJer.Odaua Simdnides addidit.Nonam Timotheus.Citharaiine uoedeeeinit Thimiras priusiCucatu Amphio:ut alii Lin9. citba e- n Z ^ + r» ^ * n '‘TP A 9* fl* ►. . ifU 1 . — j ra i edita carmia ppofuit terpader.Cu tibiis canere uoce T toeziift Dafdan 9illituit*faitatio* p J.c*«^nearmaraCuretesdocuer^phyrrhyceph>urh?utraq? i creta.ueiTuheroicJIpythio oraculo y«rT,flW a‘1^ I debem^.De pcematu origie magna quasfhoe, Ante troianu bellu pbatur fuilTe .pfaica ora !?«,*?■ . |! x, j&>. tione codere pherecfd.es Syrius iftituit tepore Cyri regis.Hiftori|tadmus milcfi lis .Lu * r *j& dos gymnicos i arcadia Lycao.Funebres Acaftus i iolcho.p6{F( euThefeus i ifthmo. Her/ cules olympiae^thletica.pythus'pilQluforia.Gygeslydius pictura i asgypto.ln grascia nero pyrrhus Dedali cognatus ut ariftoteli placet: ut theophrailo polignotasatheniefis. Nau£ jprimus i grascia ex egyto Danaus aduexit. Ante ratibus nauigabat i uecis i mari rubro iter jfulas a regeEgrytra.Reperiu^q myfos & troiaos priores excogitalTe i hellefpoto putent i-tyTK' cutrafiret aduerfus thracas.Etia nuc i bricanico oceanou^riles corio circufutac fiut.ln nilo ex papyro 8C fcirpo & arudine.Ldga nalie lafoneprimu nauigarte philoftephanus auctor e yxu>\ - 1 — tr. . • - ^ * - - 1 - A - * — - D — - "LJ,- egefias parrhalu.CthefiasSamyra.Saphanus Seniirami./ychiiiiachus AcgcEone.Biremeii Damafthenes erythreos fecifTe.trireme Thucydides Amcfclen corithiu. Quadrireme Ari :f ftotdes carthaginefes.Quiquereme iftituit Nefichthon ralaminius.Sex ordinu denaso* r/- ras Tyracufius.Ab eaad aecireme Nefigitd. Alexadru magnu ferut iflituifle ad duodecim „P/Zr»/>r*G> ,{Lya>\ obferuationc i nauigado phoenices atudine eius piata* Vela karus^MaJu .6^^*^,,, jZyZ.-fl.Zf antena Dedalus.Hippag um falamininautux pericles atheniefes. Tedas logas tafiT^A ncea UyraF« ex prora tantu & puppi pugnabaeur.Roftra addidit pifeus T y-rrheni anchora.Eupalatpius t ^ __?aHdeni bidsnte/Anacharris harpagdnas.Ec manus perpes-' ^ _ Lthenienfis:' Adminicula gu^ Pv< ^Tbernandi Typhis.Clafle princeps depugnauit Minos .Animal occidit primus Hiperbius t Martis filius.prometheusbouem . 4jrT^o prim9gentuic6fenrus. (jCz. LVIJ. Entium confenfus tacitus primus oium cofpirauit ue ionu litteris uterentur, b ^Delitteris antiquis. LVIlf. Tteres grascas fuiffe «dem pene quae nunc latinas indicio erit dclphica tabula an Fqut asris-.quas eft hodie in palatio dono principum Minerue dicatalin bibliotheca cu [infcripdpnc tali ([Quando primum conforcs tomae. ( C; a. LIX. ^—vvEquens genitu coRnfus in tonforibus fuit:fed romanis ^dior. In italiam ex fici/ J!4iM Jia uenere poftroma condita anno quadrigentefimoqnquagefimoquartoradduce Cp/Jjte.p.Ticinio Mena ut aufto^ Varro. Ante intonfi^ere primus omnium radi quo ' vVii^.de.p.Ticinio Mena utaudiorje Varro. Ante intoniitue^ /«die inftituit Africanusjfequens Diuus Auguftus cultris fempetjufus |]Quando primum horologia. (CQa. ^ _ LX. Ertiusconlenfus fuit in horarum obferuatione iam hac rone accedens. Quando &C • *»>• * ‘ ; ' Ijb aquo in graecia reperta diximusin fecundo uolumine .Serius etiahoc Romas conti^-^^^^ yJMffi ? git.Duodecim tabulis ortus tantum & occafus nominatur.poft aliquot anos adie ’ | r'Wus eftfiOrieridies accenfo confulum id pronunciantecum Curio inter^roftra 8C argeor^^?^^,^ ’ _ jrl . piuijun.mmnuvu uui. iviuua i loIariumhQro.logium ftatuilTe g {jLIBM. L*papyriira Curfor cum xdem dedicaret a patre Tuo uotam a Fabio Veftali proditur .Sed necp facti horologii ronem uel artificis fignificat:necunde tranflatum e:aut apud que feri ptu idinucnerit.M*' Varro primum ilatutu in publico fecunduYoftra in coluna tradit bek io punico primo a.M. Valerio Meflala confule catina capra in ficilia.Deportatum ide poft xxx, annos qua de papyriano horologio traditur anno urbis quadringetdimo feptuagefo niofeptimo.Nec congruebantadhorasciuslineae.paruerutth ei annis.xi.donec.Q.Mar^^^^pl tius philippus qui cum.L.paulp fuit cenfor diligetius ordinatu iuxta pofuit. Idqj munus ‘c inter cenibria opera gratiffime eft accep t ujiuE ti^n uni tame nubilgincerte fuere horae ufqp cUgygZZ ad pximu luftru.T unc Scipio Nafica collegaLenan,primus aqua diuifithoras secp nodiu ac dieru.Idqj horologiu fub tedo dkauit anno urbis.d.lxxxxv.Ta diu po.ro.idifcreta lux f uit.N unc reuertamur ad reliqua animalia:primuq? terreftria. IjCAII PLINII SECVNDI N ATVRALIS H/STORIAE LIBER.. VIII. 0 iDc animalibus terreftiibus.EIcpbantorum comedacio:S( de fen£u eoj;. i)Ca. .1, ►D reliqua tranfeamus animalia# primum terreftna .Maximum e deOT^»; ntiK.firriYimrni hiMnnic fi? r>f iwri?llt>ftiis illia jphasiproximu^ humanis fenfihus.} Quippe intellectus illis fermonis^'”^"* . patriiHt in pr^nm^bedientia officioru^qu^ didicere memoria. Amo j ris oiglorisE uourptasdnimo uero qu^e etiam in homine raraiprobitas: jpruden t ia. sequi tas Religio quocp lyderum lolifcp ac lunse ueneratio . iAuaores funtinmauritamsefalcibusad quendam amne cui nomen anulonitefcete luna nouagreges eorum defcenderebbiqj fe pur ficantes foknniter aqua citcuipergiiatqi ita faiutato fydere in iiiuas yreuertiiuituloru faugatos prse fe ferentes. Aliensequocp regiois iteU^.r.TZt stxtu:ci£ujjijtui niaria tranfiturkndantc nauesconfcendere:q inuita^tiredoris iureiurado • de rediFinWiqj funt feffi zegrft u diqe: quadq & illas moles infeftatniorBiighserbas fupini \ ■ csdu iacentes:ue)luti tellure precibusSmgata.Nam quod ad docilitatjjiatciet.Rcgem ado ^ rant.Qenua fubmittuc.Coronas porrigut.fndicis arabiciminoresquos appellant nothos" ^(Quando primum iundi m ii Omi iundi prusu fubge curru pdpei magni africo triupho.Quod prius idia uicfc|~~*|;’ triuphate iiberc^patre mcmmorat.procilius negat pocuiffe popeii triupho iundos Ilegrediporta.^ermaniciCsefansmuneregladiacorioquofda icoditos moPedide tc Gilta'tiu mo. Vulgare erat pauras arma iacere no auferdib9 uenciWatq? iter fegladiato riospgreilus edere:autiafriuietepnicitate colludere.poftea #p funes kefiere.Ledicas oc_ ^feretes q terni finguiasipuerperas irnitates plenifgjhomiuu tricliniis accubitu: gepledos jta libratis ueftigiisme qs potatiu attfgeret. 4j De docilitate eo^. (j Ca. III. 'jMHrtu e unu tardiorisingenii i accipiedis qua; tradebantur fepius caftigatum uerbe | I ribuseade lllamcditante nodu repertujmi^ maxie 8C aduerfps quide funibus fu*> b^bire.Sed regredi magis utic^^piiis. Mutianus ter pful audor e alique exiis 8i litte i^gru dudusgrecarii didicifTe;fblitumqj prasferibere eius liguse uerbis.lpfe Egio ha;c ferip fi-i^ fpoliacelticadicaui.ltcc^ feuidente pureolis cuaduedi denaue egredi cogeretur: ter fJ ritos fpaciopculpotis a continete porredimt fefe ldginquitati^seftimatioe faherent^ue^ fos retrafiisiffr ~ — J- ' ^ - *“■ — A - ' ' r — rLt- •pellat.Hi ■fenedade: _ nup offa eri laminas feqri^oepere penuria i f.-p "t tit.Cete^i nodrqprb^/^re luxurias muria.Et eni raraaplitudo ia detiu pterq ex Idia rep :.Detiucadore ltelligtf ^ueta.Qrca hos belli curaiti uni ma. Alteras mucr&nipcutne fit proeliis hebcsralterius operario^ufu fp^unt^adiccs. Impek lut moles circu uen tiqj a uenatibus primos coflituut:qbus fut minimige tai^tijp£qehum pu teuir.poffca felfi impados arborffranguntiprsedaqp fe redimunt. "" 4}DecI^metia cos^rSC ep picula fuaitelligat:&[ de tigridis truculetia. 4} Ca. JIII. Jru in plerifm animaliu fcire quare pejtantuj^ed K.pcundaqdcaueat.Ekphas ho I mine obnio forte in folitudine &L fimpiicfter oberrante clsemes placid ufq? etiam de Jiioftrare uiatradicur.lde ueftigio hois aiaduerfopriufq hole ltremifcere Ifidia^ ..»>• ! f IjViU* Mietu^Subriftcfeab olfadii.Circufpedare .Iras pflare.Nec calcare: Ted ccfturn pximo trade redliu feq nerinurio fimili ufqi ad excremilNunc agmen circuagi:& rcuerti acieq? diri»f . Adeo oium odori durare uir us illud maiore ex parce ne nudorum quide pedu Sic & tigris ec feris careris cruc uleca: arqj ipfa elephanti quoqj fpernes ueftigia.Hole uifo trafferre di cicur prinus catulos.Quo namodo agnito^ubiantecofedoillo que timetdfem cales X\V lias minime frequetaricertu e.Sane mirantu^ipfa ueftigii raritate.Sed unde fciuc timedos efTerdmo uerocuruelfepius^oTpe(3:upaueant:caco uirib9magnitudie uelocitace pftatio vwt*t 3 TP5 7 res.Nimiru h£c ex natura re^potetia ePfaeuifljimas feraru maxiafcp q nuq uidilTenc:qd de beat cimere 8i dari rtelligerecurfic timedu.f J De itelledu Si memoria eoru. CCa . V» rw; _ x _ r..„ _ r- _ ... jjf. Lephantigregatim fempingrediuntur.Ducitagmemaxiusnatu.Cogitaetate pxi 1 mus Amne traficuri minimos praemittutme maio^ lgrefTu atterere alueum crefeat gurgicisalcicudo.Antipacer audor e duos Antiocho regi i bellicis ufibus celebres c^ctiaeognominib9 fuitfe.Ecem nouere ea.Certe cato cu impatoru nola analibus deferib e / ret:eu qui fortilTime.proeliatus eflfet in punica acie Sucru tradidit uocatu. altero decem uti lato. A — — — — ---• - * - r~. ... nuntiatu eius fore principatu q tranfiffetraufumq? patrodu.Ob id phaleris argenteis quo maxime gaudent:^: reliquo oi primatu dqnauit.Ille qui notabat iedia mprtejgnomini^j praecuiic.Mirus naqj pudor e.Vidufqj uoce fugit uictoris.Terra ac uerbenas porrigit.pu ~ t.Mas qnquenis: femina decenis.Init aut bienio:qnis ut fer ut iik W' t>ern q f mu} dote nunq nift i abdito coeut. cuiufe anni diebusmec ampIius.Sexto pfundunf amne no ate red ucesrid agme.Nec adul teria nousre.NuJiaue pp fceminas inter fe praelia:c£teris animalibuspmcialia.Nec qa de*j p^yt,0fA fit illis amoris uis.Naqj tradif unus amalte quada i asgypto corollas uedente.Ac ne qs uul r gariter eledam pucet:mirerur grata Ariftophani celeberrimo in artegramatica.Aliusmie nadru fyracufanu lcipientis^uuentSe i exercitu Pcolemsi defideriu eius quotiens no uide •ree media ceftatus Et unguetaria quada deledaluba tradit.Omniu amoris fuere argumfc* •ca gaudiu a pfpedu bladitiaeqp i rrcod i tae: ft i pes qs populus dediflfet feruatae & \ finu effufa: Necmiru elTe amore quibus fitmemoria.Idcnamq3 tradit agnitu \ feneda multos poflan nos qui redoriiuudafuiffet.Idediuinationequandaiuftici2.Cuboccus.rex.xxx, elephas ) tos totidem in quos Camire inftituerat ftiptibus alligatos obiecilTct : procufantibus inter - eos qui lacelTerent.no potuilTe effici ut crudelitatis alienas minifterio fungeretur. . V qj ((! Quando primum in italia. I.Clu VI. r]jiy^|Pwj(X(eph.inces italia primu uidit pyrrhi regis bello.Et boues lucas appellauit inlucanis uifosano urbis quadrigetefimo feptuagefimofecudo.Ronia iiutin triupho fepte 1 v!^V 1 annis ad fuperiorenumeru additis .Ead^plurimds anno qngetefimofecudo uicto^ ' ria.L.Metelli potificis inficilia de poenis captos.Cxlii.fuere traqdi ratibus : quas dolioru cofertisordinibusipofuerant.Vefriuseos pugnalTei cyrco;mterfedofcp iaculis tradit pe. nuria cofilii.Quonia necp ali placuilteune^ donari regibus.L.piTo iduttos dutaxat i cyrj ci5:atcp ut pteptus eoru increfceretab operariis haftas praepilatas habentibus:p cyrcu tom iados.Necqdedeiis fadu fit audoresexplicatrq noputat lterfedos. p 41 Pa^naeeormn. ^ f Ca. ^ , VII." ||^%Lara eft unius eRomanis dimicatioaduerfus elephatum.Cu Hanibal captiuos no "i $ I ’ftros dimicare inter fe coegiffet.Namqj unu qui fuperat obiecit elephanto :& illu dimitti padus fi iteremifTet.Solus ergo i harena cogrefTusmiag.no poenoru dolore 'ScOnfecit.Hanibal cum fama eius dimicationis cotemptu allaturam beluisintelligctet-Tqui - tesmifitqui abeunteintcrficerdpromufcideeqru facillime amputari Pyrrhi proeliorum experimetis patuit.Romse pugnalTe Feneffella tradit primu omnium in cyrco Claudii Pu! * chrisedilitate curruli.M. Antonio.A.pofthumoconf.anno urbis fcxcentefimo qnquagcfi mo quinto.Ice pofl annos.xx.Luculoruaedilitatecurruliaduerrustauros.popeii quocp al teroconfulatu dedicatione repli Veneris uidricis pugnauere in cyrco.xx.aut ut quida tra ■ dunt.xvii.Getulisex aduerfo iaculantibusmirabili unius dimicationerqui pedibus cotofm fis.tepfit genibus I cateruas:arepta Ruta iacies i fublime:quse decidentia uolubilitate fpe dantibus uolupcatierantjin’orbej circuadamelut arte no furore beluae iacerentur Magnu 6C in akero'miraculutn fuit unoidu occiTo.pilum fub oculo adadu in uitalia capitis uene rat. g ^ trnevi/lio -lippi1 <|li5er. , t$-rr*u\}) ttrtfhi- de ca Caefar dichfor poflea fimile fpechculu editurus euripis harcna circudedit.-quosNe^ s o pnceps fuftulit equiri ioca addens.Sed popsaniamilfa fugas fpe mifcricordia uulgi ine narrabili habitu quasratesfupplicaucrcquada fefelanictationecoplorances: tanto populi doiore.ut oblitufimpatoris ac munificetis hononfue exquifitgikns uniuerfus cofurge^ ret:dirafcp pdpeioquas ille mox luit poenas iprsca re£p ug na u ere §d Casfari di&atori teiv tio cofulatu eius.xx.contra pedites quingetos.Iteruq* totide turriti eu fexagenis pp ugna toribus eode quo priores numero peditu;&pari equitue diuerfo dimicate.poftea fmgulis, ^principibus Claudio &C Neroni in cofumatioe gladiatoru Ipfiusgninialis tara narratur clc| metia cotra minus ualidas ut i gregepecudu edeufretia manu dim oli eat: ne qd obterat prudes.Nec nifi lacefifiti noceantideoq? gregati feper ambulent.Minimeex omnibus foli;' uagi.Equitatu circuuediin firmos auc feflbs uulnera/cos ue i mediu agme rccipiut:ac ue<4 , iutfpio aut rdep.uicesfubeut.Capti celerrime mitificat ordeiluco^ ‘m llQuomodo capiantur. fjCa. Vlil. :|jy^j|^!i]Apiufaut i india^inu ex domitis agere redore.qdeprehcfu folitariu abaduue a ' i I; gfege uerberat ferraQuo fatigato trafeendic i eumec fecus ac priore regit Africa .• . yVLdq-foueis capit: inqs dereate aliquo prinus ceteri cogerut ramjos?molcs3euoluut: ag iuri^ t geres coftruuDonnag uiconad extrahere. Antea domitadi gratia regis eqtatu cogebat ico ' ^ , ‘uqiie manufada;& logo tractu fallace.Cuius iclufos ripis fojTifq? fame domabat. Argume,j^^^ wn%j. itu erat ramus hole porrigere clemetcracceptus.NucdetiuH.ped es eoruiacuiaeuralioqu"" moUilTimos.Troglodyta; cdtermini £thiopi£ qui hoc folo uenatu alunt arboris ppiquas. itineri eos^ cofc&iut.lnde totius agminis nouirfimufoeculati extremas I glungs defiliunt. ^ J Leua appreheditur cauda.pedes stipat ffiniftro foemoreTlta pedes alteru fplite dextra tjcermc ditiacpacutabipenihoccrueetardacopfugicsalteriuspoplitisneruosfent.-cucfo prapcele ri pn ici tace perages. Alii tuciore gcnere:fed magis fallaci intetos lgetcs arcus de-figue hu ^ Illi logius^H os pei p u i uiribus iuuenes ptinJt.Alii conixi pari coatu tedunac ptereucib9 ..gittaru uenabuia ifigufcmoxfaguinis u citi gu^ fc q u nt .Elepha top^ generis fociuins mul ?‘e ' ^o pauidiores. ^ ^ ^Quomodo domantur. #fCa. IX. " liOmacur aut rabidi fame & uerbctibiisrdephancis aliis admotis qtji tumultuantem cathenis coerceat. Aliascirca coitus maxime efferatur.Et ftabiimncforu dentibus Sbfifterhunr Qua pp arcet cos coitu fceminaruq? penum fepant quas haut alio medo -oarsiietorfihent.Domiti militat.Et turresarmatoru in hoftes ferunt magnaqjex parte orien %. iis bella coficiut.piofierntteades: ptetutarmatos.Ide minimo fuis fl-rid ore terret, utilnera ticp &i territi retro fep cedut.haud mioreptiu fuape pnicie.lndicu afri pauetnec cotueri au f dct.na 6i niaior idids magnitudo c. C^Depttieo^ K reliqua natura. (JC a. .X. i^jp^lgcein allhisgeftare in utero uulgus exiftimar.Ariiloreles bienniomecamplius qua eM femel gignererplurefcp uiuere ducentis annis:& quofda trecentis, luuen eorum felagefimo incipit.Gaudent annibus maxime 6i circa fluufos uagantur - J cum alioquin nate propter magnitudine corporis non poiTitldera frigoris ipacieces.. Ma ximu hoc maiudfiatioHemc^ 6C piduuium alubpec alia morboru genera fenriunt.OleipOA j tu tsda quseeorpori eorum inh^fenne decidere inuenio.AP fudore aure facilius adhiErefce . . re.Et terram edide iis tabificum efh nifi fepius mandant.Deuocant aure 6C lapides. T run / cos quidem gratiffinjpjncibatu.habenc.palmas excelfiorcs fronte proflernunt. Ac ita iace f tiumaftumiint frudum.Mandunt ore.Spirant 6i bibunt:odoranturqj haud improprie ap J'"fpeliatamanu.Animalium maxime odere mure:8i fi pabulum in pradepiopofitum nt£ingi/j_^^( ab eo uidere:faftidiunt.Crudatum in potu maximu fentiimt hauna|'hi£Uft^ine: q ua fagui^ fuga uulgo ca-piffe appellari adtier^o.Haec ubi in ipfo animse canali fe rixituntolerado 2.U . fieit dolore.Dun(Timum dorfo tergus Ventres molles .Setarum nullum tegumetum ne in cauda quidem prsefidium abigendo tedio mufearum Naqp id & tara uaftitas fentit.Sed cancellata tutis 8i inuicans id genusanimalium odore.Ergo cum extenti recepere examia ar^a)s in rugas repente cancellis coprebcnfas enecant.Hoc iis pro cauda:proiuba:prp tnl^ f loen.Dentibus ingcnspr^cium.Etdcorum fimulachris laudatifTima ex iis materia. Inue * 4 nit luxuria comendanonem: Ari&oteii fumo i orni fcietiauiro:aliquot milia hoium i totius afiat graeciaeqj tradu parere nuptum quos uenatus aucupia pifcatufc|i alebat.Quibufc|j uiuaria:armcta:aluearia:pi lein^auiana i curaeranne quid ufqgcthim ignoraretur abeo/quos percotado.l.fermeuo iiimiailla praeclara dc aialibus condidit.Qu.se a me coi Uda in ardum cum iis quas ignora Aw/^' •ueraoqnafo uckgentes bon^eofulanta uniuerfis rerum naturae operi b us.med i oq? clari f fimi regu oxum defiderioxura noftra breuiter peregrinantes.lseifgo tradit leaenam primo _ foedi parere qnque catulos: ac p annos Cingulos uno minus :ab uno fte r il e fc eVeTlnfq rnies^v' minimafqj carnes magnitudine muftellam efle initio Semeftrcs uix ingrecfi pofle: nec mfi . bimeftres moueri.ln europa autc inter achelou tantum & nefum amnesdeones dTe:fed 16* •gc uiribus piextanriores iis quos africa aut fyria gignant«Leonum duo genera copadile & ■ -i brcuecrifpioribusiubis .Hos pauidioreseife/qualongoliimplici^ uillo:eos cotemptores uulnerum.Vrinam mares.crure fublato reddere ut canesGrauem odore: nec minus haliV tumiRaros in potu: Vcfci alteynis diebus. Affaturi rate itc rim triduo cibis carere.Quas pof finr in mandendo folida Heuorarcmcc capiente aluo coniectis in fauces unguibus extrahe [ re: ut fi fugiendu fit no in facietateabeac. Vicamjis lmigam docet argumerjtp qpleriq? de ' tibus defedi reperiantur.polybius Aemiliam‘comesTn feneda homineappeti ab iis refert. ie I «X| (hCtlHA IcorUi (jcArnOv i- hmatiS ii>frt>nJe6 tuvjntudmt fpernes taela diu fe terrore folo tuetur:aut uelut cogi teftacur.Cogiturqj no ta| periculo coadus:fed taq amentia iratus.Illa nobillior ani* mi fignificacio qualibet magna canu 8t uenantiu urgente ui.contempti reltitafqj cedit i ca pis:& ubi uideri poteft.Idem ubi uirgultai filuafcp penecraueritaccerimo curkx fertur: ue r lut deputans^abfconfionc turpitudine.Dum fequitur:infilit faltu quo in fugajjutitur.Vnl ^ neratus obfetuatione mira percufTorenouit.Hc in quatalibet multitudine appetit.Eu ue / ro qui taslaqdem miferit:fea came no uulnerauerit correptum raptatuc^ fternidnec uulne itol a Iccmc MT//A. _ picK^iitmii piodo nolunt.Creditueamoricte humu morderi: Jacbrymaqi loeto dari.Afe hoc taleuacp fazuu | anial roraru orbes circuadi:currufc^inanes:Et gallinaceorucriftazcatufcp etia magis ter/ ? rent:(eu maximiignes.AegritLidine faftidii tantu fentitu quamedetur ei cotumeliaan ra^ bie agente annexaru lafciuia fimiaru.Gitn:atus deinde fanguis in remedio eft.Leonu fimul pugna pluriu rom^ priceps dedit.Qu.fceuola.p.filius i curruli edilitate.Cctu aut iubato ru prius oium.L.f>’ll£Qui poifca dictator fuiti ptura.poft eu p6pei9magnus i cyrcodc. '^yu>L*rr*?> 2Q - jIS iubato^.cccxv.Cxfar dictator quadrigetosfCapere eos ardui erat quoda operis: fo ueifcp maxie.Pncipatii claudii cafusaoemdocuit-pudedapenetalis ferae noie:paftorisge^ tuli fago cotra \ gruetis iperu obie&o.Quod fpectaculu i harena ptinustraHatu e:uix cre^5 dibili mo rorpcfccte tata illa feritate.quis leui inieftu opto capite-.ita ut deufciafnd rcpu«* Jn gnas. Videlicet oisiuscolj^t i pculis.Quomiusmiru fit a Lyfifnacho Alexadri iulTu fimul iclufo Adulatu leonc.Iugo fubdiditcos.primuftp romie ad curru iunxit,M.Anto.& qui T\ d€ ciiiili^djo:cu dimicatu ecc i pharfalicis capis.no f inc o ficto quoda/tempore illo gcncro f fos fpiritusiugu iubir^prodigio fignificance.Na' ita ue&us c cu Mima cytffeiide liipia jiuoitra etillaru calamitacu fuit.prius aut hominu ieonemanu tra&are a ullis: & offendere ^uiafuefddu Hzrioie clar{fimis pcenoru nadfc.Danatufcp ilJo argumeto-qm nihil nogl uafu { ' ■ 1 : ,f ' rus uir ta artificis igenii uideba£& male credi libertas ci:cui i tatu cdtiliecct feritas, Sunt uero& fortuicaeoru qlioq? ciemedas qrcpla.fvientof Syracufanus i Cyiia leone obuio fup nu\ pliciteruolutateatt6ituspauore:curefugieci und infera oppoeretfefe:& ueftigialaberet^ - adulari fimihsaiaduertitipedeeius tumore uulnuli$:& extracto iurculo liberauit crucia 'r tu Pidura cafu huc teftat fyracufis.Simiii tno Helpis farni us nationem africam delatus ria* ue-iuxta littus cofpecto leone hiatu minaci 'arbore fuga petit Libero patre inuocato: quos/ ■ nia tu peipuus uotop4 locus e:cu fpei nullus &Sed neqj profugienti cu potuiffet fera illite rat:& procubes ad arbore hiatu quo terruerat6mi|eratione qna;reBat.Os morfu ualidiore adhjeferatdentibus:criiaabat(|i iedia.T u j/aehaimpTis eius caelis fufpe&ateac uclut mu - ■ cis pcibusoiantedu fortuitu fidens noeitlcotra.faa.Mukoqp^iutP iniraculo q metu ccf ,1^0 ler>v fatu eft.DigrdTus tande euellit pbentud q maxime pj^is eft accofHo3aiiti.T radutcp q diu liauis ea in lictore ftetit retuliiTe gratia uenatus agger cclo.Qua de caufa Libero pap tepiu i famo Helpisfacrauitrquodabcofadugieeci. id eff fai ua> toris templu Dionyfiiappdlauere.Mircmur poffea ueffigia holum itelligi a feris:cu etia r 0?c nc4 auxilia ab unoanimaiiu fperent.Cur en i no ad alia iere^aut unde medicas manus hominis ^Giuc/nifi forte uis maloru etia feras oia experiri cogit, f$De patberis. #jCa T X V 11. Eque memoradud de panthera tradit Demetrius phyfiais.lacen^e in media uiaho iljljninis defideriocepece appqruiife patri cuiufda philinis a (Tecta toris fapientferilj um^ , -,.VIJr Jg auore ccepiffeegredi.Fera uerordrcuuol utan.no dubie bladieteffefe pflidate mcc 1? lartJt f /tforeiq et i parhera iiitelligi poflec.Ftr £Tefa t : c a c u 1 is pcul in fou ea ddapfis.primu ergo mi rationi fuit no expaiielcere.proximu ei cura i tendere: fecu tu fqj qua trahebat ueftem un ^ guiu leni intectu: ut cam dolorisltdlexinfimulqj falutis fuse mercedeexemit catulos-.caq?^ cu iispfequente ufep extra^foiitudines dedudus l«Eta atq?,gc(liete:ut facile appclet gratia /, referre:& nihil indice i putare:qiiod et i hole raru c.Rgc fide et Democrito afferunq T ho ,tl anrein arcadiaferuatu a dracone narrat.Eu nutrierat puer diledu adtnodu.pauefqp.fcrpc^ «'r'7nm| tis natura St magnicudine rjiecuens ifolitudihes tulerat in quibus circuuentp latronu infi^ i'- ^ v diis agnitocp uoce fubudhit,Na q de infantibusferaru ia &c nutritis cu efTent expofitrpro^.v^X,/,- n | duntur ficLic de coditoribus noltris a lupasiiagnitudini fatoru accepta ferri equius q fera#5 ir'M‘ | ru haturse arbitror.panthera SC tigris macularu uarietate:ppe fplx beftiaru fpectant.-Gcte ris unus ac fuuscumfq? generis color <*.Leonu tantu in fyria niger.Pan thens i cadido bre '^” v- - nes macularu Qculi.Feruc coloreearuniire fqllicitan quadrupedes cuctasded capitis tor^ iS^^-'^uiratetierreri.Quaobre occultato e3;reliq^ diilHcJibe iuitatas corripiut:Sunt qui tradunt Ivina^iSoiis fitnile lun^e eiTemacula crefcetem in orpes: 8t cauante pari mo cornua ,Nuc ua^W» ' i riasSi pardos qui mares funt appellant in eo oi genere creberrimo i africa fyriacp.Quidam at> iis pantheras folo cadoi^^fcernuntmec aducalia differentia iueni.Senatufcofultu uetusme liceret africanas i italia aduehere Cotra h.sctuiit ad populu Cn. Aufidius tribu ^ nusplehis:permifitqpcircefiugratia iportare.primusaut Scaurus aedilitate fua.d. miiuet Mvar^. (as mifif.Deinde Po:iipe,magiius quadringetas dece.Diuus Anguftus quadi fgetas uigin 7 ci.lde.Qu.Tubcrone Fabio ^daxinjip eof.iiii.nonas maii theatri Marcelli dcdicauoe tigri prius oium romse olledit icaue^mafuefacla.Dimis uero claudius fimul quattuor. ^rBetigridisn3tura:&camelis:6icanidopardali:&:qnppmu uifarom^.t/Ca. XVIIf. 3:8«: maxie cognita du capit .T vrtiba* rccdit fpatiu nec plus infticuto onere recipit. Oditi aduerfus equos gerunt naturaje.Sici -di qcriduo tokrat.lmpletur cu bibedi occafio eft di i praeteritu dii futurumbturbdtacoculcatioe prius aqua:aliter potu no gaude: Viuuf quin ^ . quagenis a'nis:quida di cetenis.VmjJlabie di lpfi fentiut.Caftradi genus ct fetminas quas bello praeparentur inuetu eft.Fortiores ita fiunt coitu negato.Horu aliqua fimilitudo in Jtohsjzl duo tranfferfanimalia Nabuna aethiopes uocancollo fimile equo‘:pedibus 5i cruribus bo uitcamelo capite/albis maculis rutilu colore diftinguetibus.Vnde appellata camelopdrda* lis.Didatoris Ca2fariscircefibusludisprimuuifaromas.Ex_eofubidecernitural^d:uma^^J •~gisq feritate cofpicua.Quareet ouis feras nome inuenir. KjDe Chao_8£cepho.^ Ca.XlX. ^sjggiTrv; 'Ompei magni primu ludi oftenderuntch^um-.quecalliriphm uocabanrieffigielu^ ^"Lrjipb 1 pl P1 paedorum maculis.Iidemexaethiopiaquasuocantc£phos:quaru pedes pofterio ^ '' jrr- ^ es Pedibus humanis di cruribus.priores manibus fuere fimiles.hoc animal poftea qreffia non uidit. 4FDe Rhinocerote. |}Ca. XX. Ifdem ludis di rhinoceros unius injnare cornu qualis fepe uifus. Alter hic genitus Aurribjj Ja-\ .yy* ra^as mo:ue^ 8i afflatas.£^urit herbas: rupit faxa.Talis uis maloe.creditu quoda ex^quoT'^ oTciflo hafta:6^ peaTubeuce uffion equite mo fed equuquocpabfuptu. Huic tali monftroc k faepe.n.enedu /cupi uere reges uidere)mufte]laru uir us cxirio cadeo naturs nihil placuit efTe fine parijncerficiunt eos cauernis facile cognitas fola tabc.Necatiliiiimul odore.mo riunturqufif naturae pugna conficiunt. 4fDelupis. IjCa. XXII. 1 itaiia quoq; uccrcditijuporu uifusenoxius. Voce£! jRimus eu di qnqp crocodilos romas «ediiicatis fuse ludisuM. Scaurus teporario eu^r^^f iripo oiledit.Hipjaqpotamus in q u r te etiam magifter exiftit: aflfid 1 .ha^fatietateobefusexitinlittu^receteVarudinucasfuraspfpcculatusatcpubiacu ^ " fimu uidetflipiteiprimescorpus^quadaincrureuulngratiatc^ita pfiuuio faguinis morj^i£L j bidu alias corpus exonerat; & piaga lim&rurfus obducit? Quseaialia quas hasrbas often deiutcerui:laccrti:hirudines:teftudines:muil:eila:ciconia:aper anguis.diaco pathera : ele/ phas:urfi:ceruipalubes:colub^:grues:coruus: 4T Ca. XXVIL ihnt\ \ ^^v/Imilc gdda:& uolucrisjn eade jegrpto nidli^auitpquxupcaf ibis: roftri ad uncitate ^ ■ 1 &Udf 'per ca parte fe plues^aFe^cfi ciboru onera maxinic filubre eff:Nec hxc fola mul^^rCLj tis afalibus reperta fune ufui futura di hom in i.D i&am u has* ba extra h cu c^jagi dis.X,^J 'jcer uimioftra u ere pc uffi eo taslo paftuq? eius tabe eie&o.Iide pculli a phalangeo qLiodxlt aranei genu|:au(aiiquo fimili cacros ededo fibi medent.Eft di ^prpctm idus^r^cipua:,^™0^ •quafelacexu quotiescuhisc6feruerepugnauulnerati.refb|uetIChdidonia ^jfuifaiuber ■ rima hirudines moltrauef e nexatis puiloru oculis illa medctes.Teftudo/cunihe: qua bubu lam uocat paftuuircscotra f^ipetesrefoueF.Muftella ruta in muriu uenatu cu iis dimica , ? p tionccofctta.Ciconia origano. Meja. apri in morbis fibi medent: Aeacios uefcedo maxie ZI1 1 rrfiyfhn' niari eiedo^^nguishybernofitffriiebrana corporis obdu&a fcrniculi fucco impedimenti , tum illud exuit:nitidufqp uern^it. Exuit aut a capite primumec celerius q uno die ac cjb' replicasmtextrafiatmebranseqfueratintus.ldehybsrnalatebrauifu obfcurato marathro herbs fefe africas oculos inungit ac refouet:fi uero fquamae obtorpuere:fpinis iuniperi ffc te > - baihazt appcllauere quida.at fera contra hsec excremetis hois fibi medctVsi alias ta auida eoru ut a ^ uamn\ paftorib9ex iduftria in aliquo uafe fufpefa.altiusq qat faltu:prigere iaculadp^? petedocp ^ uantn pofhimo defigi 8i pollrcmo expirare dic|t1alioquin uiuacitatis adeo let^ ut pieris itera eis diu pu { ; ww gnet. Elephas caeleotecocolon fr6de deuorato occurrit oleaftro huic ueneno fuo.Vrfitu tcptTy ilf /ahff , niad ragorse mala dcgufta uer e: for micas labut.Ccruush^rba cynareFienenatis pabulis refi^ , ^^lC‘Palfibes:grdcu|la2:merul3e:perdices:lauri folio annuuTaflidiupurgat.Colubx.-tumiiy^ f ’T’ res:& galinacei h^rba qu£ uocaf helxie.Ahates:an^eres:c^teraS(^ aquaticas hxrba fiderim te.GrucsK fimilesiunco paluftri. Coruus occifocamdeontcquiedajLiidori nocet lauro infeftum uirus extipguif, ^ 4)K°n°fh’caaninialiu. C Ca* XXVIIh iilil^i3 P^^ufp^0 5 plurimis aialibus eade natura reru ca:li quocp obferuarione 8C_ 'hZ ^KllMjkmntpru di hymbriu di tepe ftatu pfagia aliis alia dederit:quod pfequi imefujii efti , iWijMtx^ue Ccilicet q reliqua cufingulis hoim focietate.Si quidc di pericula promonent ' eJndn fibris modo extifqj circa quod' magna mortaliu portio harct:fcd alia quadam fignifw ; / carione.Ruinis iminentibus musculi praemigrant. Aranei cu raslis primi cadunt. Augu/ 1 [i i <*T0 ytrryt > ! -ria quidc arte periculis facere.apud romanos facerdotum collegiu uel maxime folcne efc. Ijviii wi' In thracia locis rigetib^&uulpesaialalioquin folertiauditmamncsgelatoslaciifqj noni fi ad paltusicjjrsredicurasqpi trafeunt.Obhruata ei auread glacie appofita coie^fte craflY cudinegeiuf ifyCiuitates&getesa minutisaialibusdeleta;. 1/tiaT XXIX. cminusclaraexitii doeumcta fune etia ex cotenedis aialibus.M. Varro audor eft j 2 cuniculis foftolfum in bifpania oppidu.-a talpis in theftalimab ranis ciuieate in gal ^ilia pulfa;abloeuftismafrica.Exgyarocycladuinfulaaiiiyclibsamiiiibus fugatos — In italia amyclas a ferpentibus ; ddatas.Citra cynamuigbs asthiopas late deferta regio eft a -.iV-rf ■f(rK) i fcorpionibus di IMlpygisgenceTubTata di a fcolopedrts abados otrorieces auftor eft The* j rul opbraftus.Sedad reliqua ferarum genera tranfeamus. v 41pebyena&crocut9^manticora6ifibris8Clutris. 4(?Ca. XXX. ^JYenis utra^ effenatufamT&alternis annis effemare:alci _ _ _ ::alternis foe.fieri. parere fine ^ Ihiare upj8us credit. Arifto. negat. Collu&iubacotinuatefpinajporrigic: fledi cg rru+tiXtt P, «ffl nificircuadu totius corporis neqt.MuIta pterea mira tradunt. Sed maxime ferino ^nehumanu inter paftoru ftabula afliniulare : nomeqj alicui7 adifeete : que cuocatu fora laceret.Jte uomicionebois imitariad foliciradoscanc‘s;quos luadatteb uno ai ali fepuiebra erui inqfirioe corporu.Foemina raro capi. oculis mile effe uarietates.oculoruq? mutatioes/r ^ Pr£t.?.r^3 unibr^ eijus cotadu canes*obm utefcere.hr qbufda magicis arcib? oe aial qcf ter iuftrauent in ueftigio hirere.Hur generis cpirulKna^thiopica paric crocutam : fimiiiter r / futrmn PjfJik •uoces ijiutatehoimpecoru^.Acies eippetua in utracp parte oris: nullis gingiuis defecoti nuoiqui ne cdtrario occurfu heberet: caplaru mo includit.Holm fermones imitari' di mari ticoraw echiopia audor eft iuba.Hyens plurima gignunt in africa.qus& afinoru filue* ftriu multitudini fundic.Mares in eo genere finguitf fceminaru grcgib^Iperitat.Timenc libidinisasmulos:& ideograuidascuftodiut.Morfujk^ natos mares caftrat.Cotra grauide latebras petuj^&pjrere furto cupiutrga udetqjcopia libidinis; Eafdcm partes fibiipfi potici amputat fibri periculo urgete; ob hoc fe peti gri ar i. Caftofeu id uocat medici. a li as aial hor ledi mprfus; Arbores iuxta flumina ut ferro cjedit.Hois parte coprchenfa no antej frada -cocfepueriuofTa morfu refoluit. Cauda pifciu iis castera fpes lutfte.Vtruai aquat(u apua* i ^ie&Vtriq* mollior pluma pilus.jj jOe ranis di uitulis marinis di ftellibib*. 4f]Car XXXI. ^ |Anasquoqg rubeta quaru 8i irfterra 8C in buoreeft uita: plurimis refertae medicami :,d Wirff jnibus deponere ea quotidie ac refumere a paftu dicunt: uenena tatu fibi referuan* 1 r utra. 1 *n«^vtes.Similis di uitulo marino uidus in mari ac terra.Simile fibf$& ingeniu cuoniit 'fel fuu ad multa medicameta utile.Ite coagulu ad comitiales morbos:ob ea fe peti prudes. “ufiu Theophraftusaudor efbangues eo mo di ftellioncs fenedute exuere; eaq? prinus deuora re:pr3Ecipiatescomitialimoibo remedia.Eofdc peftiferos ftrut in grxciarinnocuos efte in d f Acilia. ^ De certus. |Ca. ^ XXXII. J Eruis quoq? eft fua malignitas;qq placidilfinio aialiu: urgete ui canu ultro pfugiut B|[ad hoiem.Et in pariedo femitasminus cauet humanis uefligiis critas; q qusefecrera: '*1#* nnnArfiirW r\r* c* r nfo d-»nr ki* i- p t LI S Fodiric Faeminasauteante pix» a. i/p 1m y _ _ c _ donec aliqui abluant hyniL _ _ _ partu purgantf b^rba quada qu^ fefelis dicit: faciliore ita utetes utero; A^partu duas habec^ d^a nxrbas quas aros&fefelisappellanf.^lte reddeunt ad foetu.lllds imbui ladis primo no^ lunt fucco^qnacunq? de caufa^Editos paftus exercet curfu:6C fuga meditari docet. Ad pras i upta ducunfaltuqp demoftrac.Ia mares foluti deftderip libidinis auide petunt pabula. Vbi fe praepingues fenfere latebras quaerunt:fatetes incdmiijbdum pondus:^ alias femp infu 7% ; ga acquiefcunt:ftantef<5 refpiciut.Cu prope uetum cft.rurfus fugx prsefidia repetentes Hoc fit inteftini dolore tam infinm';ut idu leui rupatur intus.Fugiutautc latratu canum auditoaura femp fecuda ut ueftigia cu ipfis abea^t.lClulcenf fiftula paftorali di cantu.Cu erexere aures: acerrimi a udir u s; cu remiferc;fur3T.'Ca:teru aial fimplex : di oium reru mira culo flnpensin tatumtequo aut bucula accadere propius homine iuxta uenate nocernant: aut fi cernuntmrcu iplum fagittafcp mirenf, Maria tranant gregatim nates porredo ordi> ne: di capita imponeres praccedentiu clunibus: uicibufc^ ad terga redeutes.Hoc maxime noftat a ciliciacypru traiicietibus. Nec uidet terras fed in odore earu nacat:Cornua mares habensfaliq? animaliiS omnibus annis ftatuto ueris tempore amittunt: Ideo fub ipfa die i & j^xime initia petut.Latet amiflis ueluc inermes.Sed & ipfi bono fuo inuidetes, Dextrum^, cornu negat lueniri ceu medicameto aiiquo pditu.Idcp mirabilius fatedu efbcu Qi inuiua* riis mutet oibus annis, Defodi ab iis^putat. Acccfis aute utralibet odore ferpetes fuganti 8C comitiales morbi depiiendunC’, Indicia quoq? sEtatisin jllisgerut:fingulis’annis adiicie. £l5us ramos uicp ad fexenes. Ab eo tepore fimilia reuiuticut.Nec pot setas difcerni.Sed d€ '"i* thi; * Jeria7(]M jtibus fene&a declaratur aut eni paucos aut nullos habecnec in cornibus imis ramos; alio/ Qn G-allfH quin an fr6tepmierefolitosiuniorib9:no decidutcaftratis conuanec nafcunf.Eruput aut renafeetibus tuberib9pmo aridas .cutis fimilia.Eade teneris icrelcut fer ulis;arikiineas in pa niculasmollipjLrmatalanugige.Quadiucareriis^nodib^pcedutad pabula Jncrefcetia folia uapore duraoad arbore fubinde expietes.Vbi placuerit roburun apta ,pdeut.Ca[ti iam fune edera in cornib9uiridate ex attritu arbormutin aliquo ligno . tenetis du experiiinf innata* ,r£i „ Viut aliqf ex cadido colore quale fuilfe t radit, .Sertorii cerua : q dfe fatidica hifpanias gedb9pftiaferat.Ec iis fcu ferpete pugna.lnueftiga*c cauernas nariu que fjrtritu.excrahuntf , renitetes.Icieo fingulare abigcdis ferperib9 odor aduflocornu ceruino.Cdtra morfus ue** -ropcipuu remediu ex coagulo hinuli in utero occifi.Vita ceruis incofeffo loga;poft centu annos aliqbus captis cu torquibusaureis;quos Alexader magnus addiderat; adoptis ia cu tein magna obcfitate.Febriu morbos no fcjitit hocaial. Qui Si medetfhuic timori.Quaf/ ,,, . da nos pneipes fceminas fcimus oibus diebus matutinis carnei^eguftare folitas : Si longo/ic«'"Y ssuo caruilT^bribus.Quod ita demu exiftimat ratu.fi uulnere uno interierit. „ / 4jDe tragelapho Si chamelote;& reliquis colore mutatibus^ {jCa. XXXIII. Steadefped^ar-ba^tam 6Carmoru uillo diftas;quc tragelaphuuocat no alibi qiu* jjFfxta phafin anEhafces.Ceruos africappemodu fola no gignit. At chamelepte& ip Jtf^KK]fa:qq frequjtiore india.Figura 8i magnitudo eratiacerti; nificruia etfent reda di wntxt . -excelfior^Latera uertici jugunt ut pifeibus de Iginae fimili modo; Eminet roftru ut impar uo ’ fit haud abftniile fui^o.Oiuda plonga in tenuitate defines;& implicas fe uiperinis orbibus .Vngues ad unci.Mopi^ tardior ut teftudini.Corpus afperu ut crocodilo. Oculiin recef/ v jfucauo: tenui diferimine pgrades;& corpori cocoloFes.Nunq eos operir/; nec p upillse 1110 a it tu;fed totius oculi uerfatione circu afpicit.Ipfe celfu^biati fenip ore.^Solus aialiu nec cibo 'Jo «ere uuutr$ec potu femp aliturmec aliog aeris alimaito. Circa caprificos ferusnrinoxius alioquin.Ec coloris natura mirabiJior.Mutat naqp eu fubinde & oculis Si cauda &toto corpore. Red* ^""“'ditep femp queeunqj pxime attingit.prseter rubru candidi^. Defundo pallor efti caro in capite & maxillisSi ad comiiluracaudse admodu exigua. Necjlicubi toto corpore. Saguis_^j in corde Si circa >culos tm.Vifcera fine fplene/hibernis niefibus.iatet ut lacerta. ro^i fft s-Jprn i ocuios trn. v ucera line lpiene/n 4) De tarado Si lychne Si tboe,i(. fCa. XXXlNfv Vtnt coloresfcytaru QradusTnec aliudex iis qux pilo ueftiunfmifiin indis ly^on: ^cui iubata tradit ceruff.Na thdes luporu id genus eO: pcerius longit^dine;breuIta j^te cruru diffimilemelox faltu.Vcnatu uiues.Innocuu hoi. H abi tulio colore mu t ^cat.per hyemes hy rti;s:flate niidi.T afado^rqagnitudo qu& boui eft.Caput maius cer.uino nec abfimile;eornua ramofa.-ungula bifidamilfus magnitudine urforu.Sed cum libuit fui coloris dTe:|tfino fimilisen: Tergori tata duritiamt thoraces ex eo faciat. Colorem oliini arboru fruticufioru locoruq? reddit metues in qbus,iatet. Ideoq^ raro capitur. Miru eifec habitu corporUa multiplice dari mirabilius Si uillaj/De hyftrice. ilC a. XXXV. Yftrfcesgenerat india^ aprica fpinacotedas; ac erinaceoru genere; fed hyftrici 15<* } giores aculei;6<: cu intendit cute mifTiles.Ora urgetiu figit canu;6i paulo longiu* iaculatur.Hv^ernis aure femenfibus codit.Quse naturamultis Si ante oia urfis. ^!De urfis Si foetibuseorum. apte in fpecus couefecu quida narret alternosniare ac fqcmt •; , . 7 renatu fupra fecoplexo fafcenSerb^ fupinos.cauda mordicus apprchefa iiiuice detrahere ad ' v fpecu idcocpillo teporedetrito die dotfo:Sunc iis pares 64 insgypto.-Similirer refidet in* dunes:S4 in binis pedibusgradiun^prioribufqj ut manibus utunt.prxparathyemic4 hcri^ liiaceicibos-ac uolutati fupra iacecia poma affixa fpinis unu no amplius cenetes ore portae . 7 n in cauasarbores.Idemutatione aqlonis in aufbru codetes fe incubile prasfagiut. Vbi uero £ fen fere uenatccotracfo ore pedibuf^ ac parte 01 inferiore qua rara 64 innocua habet lanii'7 ginccouoiuuntin forma pyten^quid coprehedi pofficpter aculeosdn defperatione liero urina ex fe redduc tabifica tergori fuo fpinifcp noxia; ppter boc fe capi gnari.Qua ob rc cx ; inanita prius urina uenari ars eft.Et tu peipua dos tergoris. Alias corrupta fragilis putrib9 fpinis acqj deciduis-.etia fi uiuar fubtrachts fuga.Ob id no nifj in nouiftima fpe maleficio illo perfundit.Ouippe 54 ipfi odere inficu ueneficiu ita parceres fibiiterminunq? fupremu - ~ ~ “ refoluitufpilaiap : efl occidere 64 ter *. Ino fine illi mnypolio operietes:ut fermeantecaptiuitas occupet Calidi poftea aquDeafperfu rei prehefufe^ pede altero e poflenoribus fulpedio ac fame necati Aliter no efl gori parcere.Ipfu n aial no uerencplericp dicere uits hominu fupuacuu dTe Si 1 acculeilfruilra uellerumoliciesin pecudemortalibusdara.Haccute expoliunt ueiles.Ma gnu fraus 84 ibilucru moriopoliu inuemt.De nulla re crebrioribus fenatufcofultis nullot^ non principe adito querimoniis prouintialibus.Vrina e duobus aliis animalibus rone mirair v ^ eft. .3 CDslcontophonodynccmidibusiSi feiuris. #dCa» XXXVllf. ' iEptophono decepimus uocari paruumec alibi nafcens q ubi leo gignif.Quo g ufta M':: iM Ito tanta illa uis efl ut casteris quadrupedu imperitas illicofxpiret.:Ergo corpus ei% CJT miajgadujl&afpcrguc aliis carnib^ poletae mainfidiantos fere, nec^atip etiacincrejtani >n7XL et VrthO . cotraria eft peftis.Haudjn merito igit odit leo: uifuqj fragit:54 citcamorfiini exanimaEll* ^ _ ** * * f** . 4 1 r* T «fMrn UtTUtrM. Ifl TP/A llkl rVl ^ • le cotra urina fpargic)prudens:hanc quoq; leoni gitiale.Lyncu humor ita redditus ubigi< gnunfglaciaf:arefcit ue in gemas carbuculisTimiIes:64igneo colore fulgeres: lyncuriu uo catas.atqi ob id fucino a plerif^ ita generari prqdico.Nouere hoc feiuntej lynqes:54 inui/Cf.^l^Cyh dentes urina terra operiuneoqj celerius folidaturnlla alia folertia in metu melj,us j fudata ^ cute diUentaeidus hominu 54 morfus canu arcet.pr2euidet tcpdlate 54 fcyunj obtufatifep . ' cHectur ^ fpiraturus eft uctus cauernis:ex alia parte aperiut fores decfeeo»;. Ipfis uillofior cauda p - M - - -r- - k‘£-'-,| — **,;;"“rocibofoninus. te tegumento eft.Er ,t' 7-r XXXIX, |Erpctiu uipera fola terra dirimr codid^teras arboruaut faxojru cauis. Ef alias uel f annua fame edurant algore modo dempto. Omnia-fecelTus tempore uenenoior/ >’ -i^lba dormiunt ; Simili niodo 54 cocleas* Uleguidem iterum 54 aeftatibus. adherentes BER. maxime faris: uc etia iniuria refupinatas auulfaecg no tn exeac.Inbalear ibus uero inmlis^^? tV*~rZ!Z?r .i«;y»n«nall9io»nii ntvrnir r ^is quoqj aiaiib‘;quae nobifcudegut multa funt cognitu digna.Fideliflimi ante id&Jbla hoi canes atqj eq.Et pugnaffc aduerfus latrones cane pro dno accepim^ confs plagisa corpore no recdTilTeiuolucres 84jferas abigete. Ab alio in epiro agn^, tu in coriempcimore dni laniatu^ 64 latratu adactu: ITtcogerec fateri icelus Garamatu r£ . % 9 n * ge canes ducetr ab. exilio reduxere pradiates cotrarefiftetes.propter bella colophonii ite#4 •qj ca&abalicfes cohortes canu habuere. Es pmae dimicabat in acis nunq detrectares. Hsc • eratdrffidiiTima auxiliamec ftipedioru indigna.Canes defendere cibros c^fis dnis eorum plauftris Ipofiris.Canis lafone Lycio Iterfedo cibu capere noluit iivediacp cotumptus e. is^uiueroinome byrca/ii reddidit Durides^accenfo regis Lyfimachi rogo mieciqfe Similiterqi Hieronisfegis.Memorat 84Pyrrhu Gelonistpranicane philiftus.Memorat 64 ’ ^ ^/^yjNicomedis bithyniae regis uxore eius.Confyngae lacerata ppter lafciuioi e cu marito iocu ^ nosVolcatiu nobile qui Cefeliu ius ciuile docuit afturcohe e fuburbano redeunte cu ad ue^auifTet canis a prafiatore defendit.Ite Celiu Senatore segru placentias ab armatis^ ^ ^ f^rl fur» r\ii in nn(Ti*n I^iin nn 1 opreffummec prius ille uulncrat9 eft qcan/e interepto.ged fup oia in noftro aeuojadis po puii ro.teftatu Apro lunio 64.p.5iliocof.cu aiaduerteret ex ca Neronis. Gramatki filii 111 6<^nnL T.Sabmu 64feruicia eiusmnius exiis cane neca carcere abigi pigipotuiife: neca corpore recefiJTe.-abiedo in gradib9gemoniis.moeftos edente ululatus magna populi ro. corona cir cunftate:ex quacu quidaeicibuobieciltet:ad os defundi tuliffe.lnnatauit idc in jyberim cadauere abiedo I urietaie conati effufa multitudie ad fpedada alalis fide.SolidnmAnQue • re. Et ignotu quoqs fi repete ueniat intelligut.Soli nola fua:foii uoce domefticai agnofeue Itinera quis longa meminere.Nec ulli ptei homine memoria maiordmpetus eoru 64 Ceuk1 ^ tia mitigat ab holecofidentebumi.plurima alia -in his quotidie uita inuenit.Sedin uenatu folertia 64 fagacitas peipua eft.Scrutat ueftigiaatq? perfequif.Comitate ad fera inquifito rem loro recrahe3:quis aqua trafilies fe occultaflfeoq fignificas demoftratio eft cauda pmu-; deinde roftro.Ergo etia feneda felfos cecofqp ac debiles finu ferunt^uentos 64 odore capta, tes.-prodetefcp roftro gubilia.E tigribuseos indi uolut cocipi.Et obid in filuis coitus tem**> ^ porealligat f^rnlas.primo 54 fecudo foetu nimis feroces putat gigni:tertio demum edu/ • cant.Hoc qut36 e lupis galli quoru greges funi quifep du^ore a canibus 64 duce habet.IL t? equide annotauerim arr^r tfct lerpentg latrafle cu pulfus eft regno Tarquin,us. {JDe natura equoru4fi Ca. llrayipae Alexadro 5t equi i magna .raritas cgtigit. Bucephala eu uocarutTfiue 5 «/'A* Lll (atn» »r , ••* & r , . r * --^--o---jyccPMaeuuocarut:fjueabarpedii XOr?: S,-b4teni taunm caPltls armo ipr^Sexdecim caletis fer ut ex Philoni / _ f o‘pp^ph,gE0ge emptu ena tu puero capto eius decore.Nermne hic aliu q Alexi* druregio llrrdtusornutu jrecepit infedemlios paUfreiicies: Ide in praeliis memoratae cuitif dampibetur ope.Thebaru oppugnatioe uulneratusin aluTfrafire Alexadrum non paRus: j “j Ita P5ere‘]oiufde modi.propter quas rex defundo ei duxit exeqas.Vrbe tumulo circu dedit noieeius.Nec Calaris di&ator is queqaliu recepifte d_orfo equus tradif.ldecs hois fi - J?lles Pfdcs pnow habuiftefHac effig/Hocat* ante. Veneris genitricis £de.FecIt& Diu* *- fc&£&Auguftus equo tumdujpe quo Germanici (Maris carmeeft. Agrigeri cu pluriu equo*^ v, tumuli pyramides habet.Equu adamatu a Semiramide ufqj ad coitu iuba audor e.Scythae qde equitatus &gquo£4gIoria ftreput.Qccifo deniq? lpforu regulo ex prouocanone dimi d ■%*»- ' ^ 5 cante hoftecu uidor ad fpoliadu ueniffec ab equo eius idibus morfufe cofedu. Aliu de^i 1 < tracto oculoru opimeto QC cognito cu mre coitu petiRe prupfa atqj exaiatu. Equa eadeexl s*™ camrparinnaorn larpratur» e. ~ it~Q— 10 grege prioris anni forore libetius etia q matre equa comitatur.Docilitas tara eft ut :v^unill2rf^rsJfybari?ni'5xerdl:us ^tatus ad fymphonfekatu faltarioe quada* moueri foJitus - mueniaf.lde pssfagi.ut pugna 6i amiffos luget dnos lacbrymafq? iterdu dcfiderio fundue. «ntprfrfl-o Mi romrA* — e equus ems inedia uic^ fmiuit.pbyLirchus refert Cetaretrium 1 .*d*t y galatis in prcrho o^ifo Apriqcbo potitu equo ciusrcSfcendifle ouante.At illum indigna* jjone acccfumjomms frenis, ne reg$ poRec pcfpitc in abrupta iRe.exanimatu# una phili ' ‘ domini exami coru in enarra A „ „ . Jipitc inabrupta llle.exanimatu^ una £->hili ^ itus a Dionylio relidum in coeno hxrentcutfeie euelliRet.fecutu ueftigia domini cxami ne apu iub^i^toente.Eocp oftento tyrannide a Dionyfio occupara.lngeia eo ru in enarra ^ bilia laculantes obfequio expciiutur.difficiles conatus corpore ipfomixuqp inuitantiu. Ia jR /,>,«^5 tela humi colleda equiti porrigut.Nain cyrco ad currus iuri&i:nodubie inteSSu adhor i 9 tationis c£ glori^fatecur.Claudii (Maris feculariu ludoru cyrcenfibus excuRo in caTccnV duabus auriga ajbari equi palma occupauere: primatu optinuereioppofica cRundaces oia. quK cdtra asmulos debuiRent peritiRimo auriga infiftde facientes.Cu puderet hominum artes. f ab equis uinci peradqJLegittimo curfu ad meta ftetere.Maius auguriu circa prifcos plebe* bis eyrcefibus excuffo aurigata u£fi ftaret in capitoliu cucurriRe eq uos: fedecpter I uftraR • Maximum uero eodem perueniffeaj pehiis cum palmat :oronareffufo. Ratunfena:qui r . - ' lbi uicerat. Vnde poftea nomeportsift.Sarmatxloginqua itinera aduri fediapdiepparat cosexiguutatu potuinpartietesmt^ ita per cetenamilia &L quinquaginta continuo curfu euntibus infidet.Viuut annis qde quinquagenis.Fotminse minore fpatio. Esede quinquen o- nio finecrefcedi capiu^Mares anno addito.Eorma equoru quales maxime legi oporteat. . Pulcherrisne qdc Virgiiio uate abfoluta eft:Sed 8t nos diximus in libro de jaculatione * ftri codito:^ fere inter oes cdftare uideo.Diuerfa aut cyrco ratio qu^ritur.Itaq? cum bimi ~"~ in alio fubigantur lperiomd ante quinquencs ibi certamen accipiut. partum in co genere undenis mefibus ferut:duodecimo gignut.Coitus uerno equinodio.bimo utrinq? uulga ris.Sed atrimatu firmior partus:Generat mas ad annos trigintatres.Vtpotc cu a cyrco poft uigeumu annu mittantur ad fobole reparada.Et ad quadraginta d uraRe tradut adiiitu 1110 r do in attolleda priore parte corporis*Sed ad generadu paucis^aialiu minor fertilitas. Qua 1 de caufaper interualla adjmRurae danturmec tamen quindecim initus eiufdem anni ualet tolerare.r mu.VixiReequu feptuagintaquinc^annisprodif.Inhocgeneregrauidaftasparit:pterqiie ,-r. ; coeteras foetu diligit.Et fane equis amoris 1'nafci ueneficiu hippomones appellatum in fro srpf ;5? te:caricemagnitudine:col^irenjgro.Qiiod ftatim edito gartudeuorae focta:aut partu ad •libera ho admittit fi quisprxreptu habcat.Olfaft u inrabie id genus agitur. AmiRa paren/ te in grege armcti reliqui fcxtze educant orbum.Terram attingere ore triduo proximo § 1 fft genitus negat poRe.Qjao quis acrior in bihendo profundius nares mergic. Scythe pes ab Isr4* S3? . . ... f . bella fceminis uti malut-quonia uriua curfuno ipedito reddat^ftann^ufitania circauh xipone oppidu 84 tagu amne equas ' fauonio flate obuerfas animale cocipere ipiritum id tauyirgenefatos mares eiTe.fi in icui fcsminas.Coceptio uno initu peragit q fi forte perra l^yxoP M- A«54 MI 5=wa lus aialiu eo ftimulo ardefees. Vidimus ex jperio dimicates:& ideo fe dcmoftratos rotari - cornibus cadetes excipidteruqj refurgeremiodo iacentes ex humo toUibbigaruq* et cur * rulcitato uelut aurigas infillere.ThefTaloru gentis iucntueequoiupa quadrupeda*cecor nu intortaceruice tauros necare.primus id ipe&aculu dedit rom£ Qefar di&acor . Hinc uicfrm^ optima & lautiffima deoru placatio. Huic tatu animalioium quibus pccrior cau danoftati natocofumatas ut exteris mefura?crcfrit uni doec ad ueftigiaimapueiat. Qua obre ui&iaru pbatio i ui$:ulo ut articulu fufraginis cotigat:breuiore no ,,| notatu uitulos ad aras humeris hois allatos no fere JitarcTicut nec claudicate: nec ajicnaWv hoflia deos placarimec trabete fe ab aris.Eft freques i pdigiis prifeom hpue locutu . Quo nutiaco lenatu fubdiuoliabcri folitu. IfDeapiboue. C?Ca. XLVI. Os i eEgypto etia numinis uice colit .Apim uocat.lnfigne ei i dextro latere cadicas :)ilkS|l0iilacula:cornibuslun3e crefcereJcipietis.Nodusfublingua-.quecantaruappellant. r! No e fas eu certos uitse excedere annosmierfucp in facerdotu fonte enecat qfituri . tu aliu:que fubftituandonec inueniat mceret.Dcrafis etia capitibusmec tarne ufqf diu 7 qrit.Inuetus deducif a facerdotibusmephim. Sunt delubra eigemia:q uocat thalamos au guriapopuloru.AlteruitrafTelxiucdalterodiraportedit.Refpofa priuatis dat:e manu (\MTf gutia^u^uiuiu»/ ultiu luuuw itciu v-*« auviu uua ii cUiU cofuletiu cibu capiedo.Germanici Casfaris manu auerfat9e haud mulco pofl: ex tincti, Cacte ro fecretlus cu^prupit \ coetus Icedit:fumoto ftrepitu lidoru.-gfex^ pueroru comitatur / f ,C!i ! carme honori ei9 canetiudntelligere uidef:6i adorari uelle.Higreges repete lymp&ati Tu tura pcinut.Foemina bos femel ei ano oftedit fuis 6L ipfa ifignibus qq aliis: fepq^ code ^ie lueniri ea extiraguiqj tradut.Mepbi eft lociis i nilo:que a figura uocant phiala.* DTb us M&nfW anis ibi aurea patera argeteaq? mergetes diebus quos ^babet natales apis.Septe hi fur.Mi suqp nemine per eos a crocodilis attingi.Odauo poft ,ora diei.vnredire beluaa feritatem . l)De natura pecu dum 6ipecorurQ.^ifi7 (jC! a. XLVlT. llttitA-8na 8C pecori gratia uel I placametis deorumel \ ufu u el le^ . Vtb ouesfup tu ho i bo™ 'flilneexcolututa corpopi tutela pecori debe£Generatioabiniis utrii^ afdfnouenos anof J^-*^-qbufda 6iad-x.primipare|nuores fcetus.Coicus oibus^adarduri occafu id ea ter 4--^. Ibo idus nraiasad aqte occafu icf e.xiii.Chal.augufti.Gerfit ptu diebus.cl.pofteacocepti in »v'v ■ ualidi Cordos uocabat atiq poft id tepus natos.Multi hibernos agnos pmrtmt uernis:qm ('tur ora.Quia cuius coloris fub ligua habuere uenasreius & lanitiu e f foetu-uariuqj fi plu^ , f ~ resTuere:& mutatio aquap? potui^ uariat.Ouiu fuma gna duo tedu & coloicu.illud mol -.a w. j 'mnj) • liui :boc i pafeuo elegati9. Quippe cu tedu rubis uefcaf.Operimcta cis ex arabicispcipua h "/H9 f2' T' fjLIBER. Trt jxiyHtya" Lana autlaudatiflima apula:& quas I italia grseci pecoris appellatfalibi italica. Tertiu locu milcfis oucs obtincfApulze breues uillo:nec nifi penuiifcelebres.Circa tarentu canufiucg fuma nobilitati habct.ln afia ucro eode genere laodicte. Alba circupadanis nulla pfertmec •■XU libera cctcos numos ad hoc acui excedit ulla.Oucs no ubiq? todef, Durat qbufdam i locis mos udledi,Co|lo£i plura genera.Quippe cu defint ct nonna eis:quas natiuas appellat ali quot.modis- djDFgeneribus lanarum & ueftiu . #jCa. XLVI1L Ifpania nigri uelleris pcjpuas habet :pollentia iuxta alpes canufia rutijnqs eiythraft * Ih li uocat.Ite betica ut canunu.Fuluas tarctu ac pulliginis fuccidis oibus ufus xS< ; r pt , . ,{t> \ .1. ; F-tnedicar .Hyftrise liburniarc^ pilo ppiior q lanas pexis alicnHmiTii^& qffola ars fcu culato textu pmedat.ln jufitaniafimilis circa pifdaspmtiae narbonefif, Similis di \ asg/pto r xx q ueftis detrita ufu tigifrrurfufcp azuo durat.Eft & hirtae filo erado i tapetis atiqtfima gratia.lacerteprifcosiis ufos Homerus audor e. Aliter haec galli tigunaliter partho£> ge tes.Lanas 6i p fecoa&a: uedefaciut.& fi addaf acetu et ferro refiftutnmo uero et ignibus# fyk Nouidimo fui purgameto qppe abenis coquetiu extrade idumetis ufu ueniut/galliarumC ut arbitrortfuetu certe gallicis hodie noibus difcernut mec facile dixeri q id aerate coepit* Antiqs.n. torus e drametoerat:ql iter nuceti caftrisgaufape:patris mei memoria capere amphimalanodradicut uillofa &et uetralia.Na tunica laticlauii modugaufapetexinue primu icoepit.Lanaru nigrae nullu colore bibut.De reliqaru ifedu fuis locis diccm9Jn coi MS | cfOci chyliis marinis aut herbarii naturaflaha colo & fufo Tahaqlis quae eade Caia Cecilia uoca ,r r„ c:i tcpIo.M-Anci duraffepdete fe audor e.M. Varro: fadaq? ab ea toga regia ungulata 'r~~- LlotaSctvcf&t r:5*de fortunae:q Seruius.T ullius fuerat ufus.Irde fadu utnubetesjuirgines cqi|a^e£ mutl/ato. ecfWtM ®us c°Pta & fufus cu ftamie.Ea pria texuit reda tunicaiqua fimul cutoga pura fyrones in * * [t d uutur nouasqp nuptae. Vngularta"ueftis prio lautidimis*fuit:inde furiculata defluxit .T o y1? J}. fn&t > « V* f*i&. ' j>as rafas phryginafq; Diui Auguftinouidimisteporib9ccrpide feribit Fenedella. Crebrae ■r papaueratas antiquiore babet orjgine.il fub Lucilio poeta in torquato notatas . Praetextas liapLid hetrufeos origine iuenere.Trabeis ufos accipio reges.pidas uedes iahapud Ho <* |iieru fuide:unde triuphales natae. Acu facere idaei Frigesiuenerutridecqj phrygiocs appef Kl^c^^S*uXmXti fut.Auiji itexerc i eade afia iuenit Attalus rex.unde nome attalicis.Coloies diuerfos' /l lyti*** " icr ■uL pidure itexcrc flabylon maxie cclebrauit:6t nomeipofuit.pluiimis uero liciis texere q po Jy mita appellat:alexadria iftituit. a appen bylonica iefti -&t har*1 _ _ . allia Metellus Scipioi rriclina/ia ba . ertiu odigetismilib9 uenilte ia tuc poluit \ capitalibus c/in?inib9:quae nereni pncipiqu3dng^tismilib9feftertiunupftgtere.SeruiTulliptexteqbus fignu fortuae ab, eo dicatas cooptu erat durauere ad Seiani exitu.K^Iiru^ fuit neqfluxlde easrnec teredenu liurias fefideanis.d.lx.Vidimus ia &bidetiu uellera purpura:coccb edehylio fexqpedalib? pxy<" ■> * f. libris ifeda:uelut illa fic nafei cogete luxuria.ln ipfa oue fatis genemfltatis oftedit breui^ cate cru^.uStris ueftitu^:qbus nudus eet apicas uocabat danabatc^.Syrise cubitales ouium cauds plurijmu^i eapte lanicii.Caftrari agnos^nifiquiqueniedr^pramaturu exiflimant . tiC)emufimonio. Ca. r XLIX# (ijMgSjjgt Sl i hifpania & maxie corfica fio maxie abfimile pecori genus mufimcniu capri* ,wi yff m* | no uillo q pecoris uelleri ppius.Quogd e genere & ouibus natos prifeiubros ucca Vl Aucrut.Infirmidimu pecori caput.Qua ob reaucrfuafolepafci cogcdu Quafcultif Ofima aialiu lanata.Qua timuere lgredi unu cornu rapto fequutur.Vita logidima i anis.x.in athiopia.xiii.Capris eodeigco.xi.In reliquo orbe plurimu oflo.Vtrugp genus itra quartu jJDe capris 8L generationeearu. L* •ypv Apras pariut SI quaternosded raro admodu.Ferut qncg meflb9 ut oues.Caprae pin f c 1 guedie fterilefcut.T rix minus utiliter generat & i fenedamee ultra quadrieniu . Ii i U»c zntu*1? \ltn ynnhA coitu ipletur fle 1 guedie JterueLCUt. i ria; minus utiliter generat ex i lentxcamec uitra quaariemu . ^i^1ncipiut.vii.mefe6i adhuc ladates.Mw&u i urroc^ fexu utilius.primusi die coilpJ^gQ n5 iplet:feques efficatior:ac delde cocipiutnoiiebri mefemt martio pariat turgefcetib9uic gultis.Aliquado aniculse-.fcper bimae: i trimatu i utiles pariut odonis anis.Abort9 frigori obnoxius.Oculos capra fuftufos iunci pu^o fanguie exonerat .Caper rubi. Soler tia eius aialis Mutianus uifa fibi pdidit \ pote ptenui duabus obuiis e diucrfo cu circuadu angu* fubcer ! ^ h1 r ftw no caperet.nec reciprocatione logitudo i exilitate.caxa torrete rapido miaciter ^ m if rmiH t~.‘ rr ■■ fluere altera dccubuiflTe:at^ ita altera pculcate fupgrefTa. Mares 5 maxie fimos logis auri* 1 . culis ifradiL^ armis q uililTimos pbat.Fiminaru gcncrofitas ifigne ladniec ccipoabus (VIII. ccruicc binx depedetes.No olbus cornua: fed qbus (ut I his SC idicis anoru p icrcmcta no* r doru.Mutilis ladis maior ubertas«Auribus eas fpirare nd nanb?:nec unq ftbxi carere Ar* cbeiaus au&or eddeoqj fortafTis q? aia his q ouifcus ardctior.-calidioreiqp concubitus.Tra duc &no&u no minus cernere qua iterdiu.Ecideoeaprinuiecurfi uefcat:reftituit uefpri ihjjn&k-tA acic his.-quosbiF&dopas uocar.In cilicia circaqp fyrias uillo tofili ueftiu^.Capras i occa ' ' fu decliui fole i pafcuis negat cotueri iter fefeifed aqrfas iacere.Relqs aut horis iter fe ad uerfas & cognitores.Depedet oium meto uillus:que arucu uocat.Hoc fi qs apprehefa ex grege una trahaticasteras ftupetcsfpc&ac.Id et eucnirecuquada hasrbaaliqex eis momor •, derit.Morfus earu arbori exirialis.Oliualabedoquoq? ftenle fadut.Eacp.ex ca Minei use ^ijmolafl f]Defuibus& natura earu. tjCa, Li. ^^Vilii pecoris adTmiflura a Fauonio ad sequinodiu uernuisetatis.viii.mere.Quibun» ^ 1 ' J~ locis et a.iiii.ufqj ad.viii.anu.partus bis i ano.Tepus urero.iii» menflu. Nume '■-y* -o| ij^J da ii _ BH Y.^ _ _ t fcecuditatis ad uicenos.Sed educare ta multos nequeuc.Dieb?.x.circa bruma pilati deces n - ’’ . - - - - - - - 'hollsin amiffopu tat cito extiguualioqn uita ad.xv.anos g* m,bf an 'fc* iriAVtM omne Hinrkic inoina* nnvfo A/ 9^*‘l '^ridetes fieret puras negauitsSt _ _ _ , ^ _ _ _ _ „ |;&bufda uiceos.Veru efferatuna afiasobnoxiu genus morbis anginas maxie 6C ftruas. index TArw.„ , „> /l. Mtais iualidas eruor i radice fetas dorfaeuulfasrcapuc obliquu i iceffu.peuria ladis ppiguef (H fetiut:& prio foetu minus fut numeroile.ln luto uolutatio generi grata.Iutorta cauda.Id a m />4 !■*• im f yj /«■» fc ? I Ai i •"« y~J A t"" I i I i A />■ *• I O < A ^ /J a.? — S J _ * * jy? objyfcy |l 6.01^7 ore /ii«M X\u?Ji^u' remeaflKc^ui ducesYurbe foru nudia^u domofcB petere difcut:& fleri fapiut^ueftigia igal ude cofpjdere: urina fuga leuare.Ganrantfemiaenc quo^uti cameli polf biduiinedia S<>i+orio UrK^trrz iHC inas.interdicfaa? coenis 3bdomina:eladia:tefticuii:un1na! fmri^ s>' ...-J Ji.Hinc ceforiaru legu pagin£.interdid^<5 ccenis abdomina;gladia:tefl:icuJi:uuluas fircis uerrina: iTc ia Publii miftoru poetae coena poftq feruitute exueratmulla memoref fine abdomine: etia uocabuloJTuminis ab ep imjjonto.placuere aut.Si fleri ueflicas.Catonis cc^ 2'B ^ /’ te^C-foris orationis aprinu exprobrat callu.in tres tame partes diuiflo apro media ponebat lotn^p* * ’ ^ ; os aprunos appellata.Solidu apfuromanoru pmus i epulis appofuit.p.Seruilius Rullus pater eius Rulluq Ciceronis i confulat;u lege agraria pmulgauit.Ta ppinqua origo nunc quottidiansreie.Ec hoc annales notarur horu.f.ad emcdationemog<::qbusnotataqde eet coenaifedipncipiobiniternic^paricermandebanturapri. - _ DPeuiuariisbeftiarum. i}C a- LIf« m f Juaria eoru caeterorucp filuelfriu pmus togati generis luenit Fuluius hirpinus q i tarqnefi feras pafcere iftituit.Nec diu imitatores defuere.L.Lucullus dC. Q. Hor . tcfius.Sues feras femel ano gignut.Maribus j coitu pluria afpitas.Tucdter fe dimi I cat idurantes attritu arboru coftasdutocp fe tergorates.Foemix \ partu afpiores:& fere fi u militer \ omni genere beftiaru.Aprismaribus no nif* aniculis generati_odn idia cubitales . ^ detiu flexus gemini ex roftro.Totidc a frote ceu uitulicornuaexcunt. Pilus^sereo fimilis agreftibusiC^erisniger.At larabiafuillumgenusnon uiuitull^genere' ‘ LIIL |)De femifeiis animalibus. - — facilis mixtura cu ferorqualiter natos antiq hibridas fues uocabant femiferos , ad hoies quom ut \ Caiu Antoniu Ciceronis I cofulatu collega appellatione traf W&i vl' 8i>7v**fhi |J ad hoies quocp ut i Caiu Antoniu Ciceronis I cofulatu collega appellatione .traf lata/noin fuibus tatu:fed i oibus quocy aialiucuiufcuqp generis ullu efl pJacfd um.^v , Eiufde iuenitur Si fcfru.-utpote cu hominuetia filueftriu tot genera prsedifla fintj.Caprae V tame in plurimas fimilitudines traffiguratur.Sut capras.fut rupicapar/fr:fut ibicespnicira^ fl cis mirads:quaq honerato capite uaftis cornibus;gladioru uaginisrhaec fe liberat ut torme ;to aliquo rotati \ petris potiltmiu e mote aliquo i afiu trafilire cupietcs.atq? recurfu pnici quo libuerit exultac.Suc Sforiges fcli a qbufda didi cotrario pilo uefliti:6Cad caput h ii », Cf-l^e^arce {[LIBER „, ,,„ ,,. jheyfis*39&f. fo.Sut Si damr:& pigardi:8£ fterpficeroces mu itaqi alia haud dilTimiHa.Sed illa alpes haec xranfmarini fttus tniteunr. ^ fj D*e fimiis. ^ Ca. L1II1 . Imia^c- quoq? genera hoinis fig urSe pxiaxaudis iter fe diftigut-Mira folejtia mTco^^^, OtVlldli, i ■ - - I '' - -• - • ' - ‘ - - ’ " - * •* I - -■ 1 • » r»/» - • / < f/JiW _ t _ _ _ . _ _ _ w _ rij;rr fc-Jj 1 inuguc laqueosrcalccariq? imitatioe uenatiu tradutur.Mutiahs Si lactuculis Iufi ^Jpfe fidis casramuccs uifu diftiguere .Cornelius luna caua triftes ee qbus \ eo gene ?& rtiyiQo-r c Jfcauda fit-Noua cxultatione adoffri.Naqi defedu fyderu Si caeteras patient qdrupedes7. ^imiapi generi pcipua erga foctu affedio.Geftatcatulos quos mafuefads ltra domos pe>* perere:oibus demoftratitradaricp gaudet: tradatu gratulatione itelligetes .Itaqi magna « n .. nen | | ' “ “ r “ ^ ^ ' h' ]|it-ctn< ex pte coplededo necant .Efferatior cynocephalis natura:ficut mitiiTjma fatyrisCahtnces pr«l ' toto pene nfpedu differut.Barba e \ facieicauda late diffufa pori pte*Ho_c aial negatuiue (-jre i alio nifi \ aethiopias quo gignit cado. tj De leporibus. tiCa. LV. Eporu plura futgenera:ialpib9cadidi:qbushybernismefibusp cibatu niuccre* duJee.CTerte liquefcete ea r utilefcut anis oibus.Et e aliquod aial itolleradi rigoris •alumnuleporugeneris.Sut6<: quos Hifpania^ cuniculos appellatfoecuditatis rnu ojtiere:famc<5 baiearib9 ifulispopulatis mefiTib9afferes. Foetus uetre exedes uel uberib9ab ^ latos no repiignatisTterraeis gratiffimo i cibatu habetdaurices uocat.Certu eft balearicos • -W9 htijfbL repugnatis iterracisgrariflimo ^aduerfus puetu eo^ auxiliu militare a Diuo Auguffo petiffe.Magna ppter uenatu eoru «iut^as gratia e.Iniiciut eas \ fpecusrq fut multiforps I terris: unde Si nome aiali: atq» ita eie 1 dos fupne capiut.Arcbelausaudor e quot fint corporis ^auerhse ad exlcremeta lepori tori «j> nMJ $iiptVr0ctni'i de anos ee aetatis.' Varius certe numer9 repi£lde utraqj ui fingulis ieffe.ac fine mare asque gigne?. Benigna circa hoc natura nnocua 6^efculctaaiajia facuda generauit.Lepus oiuni e> # praedx rjafces fojus pferdafipode fupfocffiAIiiTde^ucasraliud \ utero pilis ueflitu: aliud , 7 , . • f '“”?^.-iplume:aliud iconara geres pte-Nccno ueftes Ieporio pilo facere tetatu e tadu non pin Ur~J/ r4- tcL Jt f*f- ■ pQi Ux-ivt tu jmtctr~ IcmnjliiltQ cjVeiB , laueJg*™ UiiVl !plume:aliud lcohata gercs pte-Nccno & ueftes Ieporio pilo facere tetatu e tadu non pin t>>£nto J demolii ut icute:ppterbreuitate pili labili.^l/De damis.. ([Ca. LVI. Anise manfuefeunt raroxu ferse iure dici no poffint.CopIura nac^ fut nec placida s ^ u jYicc fera:fed medias inter utruq? natur*e:utin uolucribus hirudines.*apes i capo : in 'maridelphini.Quo i genere multi:& hos kolas domus: itnpofuere/ De muribus 8C gliribus. 41 Cd, LVIL- . res haud fpcrnedu i oftetis et publicis aial. Arrofis Iauy[niclypeisargeteismariicu fportedere bellu.Carboni iperatori apud Clufm fafciis^^iis i calciatu utebatexitui l!^„,-,,,|>r,(,lplura eo^ genera i Cyrenaicakegioe alii lata frote.-alii acuta.aiii heriuaceo^igene [re pugctibus pilis-Theopraflus audor e i gyaro ifula cu icolas fugaflet.-feru quoc^ -jfe.Coftat id quod iadura qda Si ad chalybas fecere i ferrariis officinis.Aurariisqde in me ^ callis ob hoc aluos eop^ excidbfcmpq; id furtu dcprashedi' tata ee dulcedine furadi.Veniffe \ mure.cc.numis caftilinu obfidete Hanibale.euqi q ucdiderat fame icerilT^emptore uixif«^|_irrT<;fl< fe annales tradut.Cu cadidi pueneredastu faciut oftetu.Na foricu ocectuPiirimi au ipicia annales refertos habemus.Sorices & ipfos hyeme cofidiaudor eft Nigidius ficut glires : quosccnforias legis principes.Q^.Scaurus.&.M.in confulatu non alio modocoenis a de no fb’ . xta hifpaniam bakarefqj.Cyrenis mutas fuere ranas: illatis e continente uocabulis durat g? waU 'jyiOntC i (/viln. i- vrcr"~ * •rior apcnia regio no hec.Iide ubicuqp fintorbitafi tranffre moriutur.In olympo macedoias Jjmocenofutlupi.Necincretairula.lbigdernno uulpes urfiUeauc olo ullu maleficu aial ^ -wm* ^‘^V.^pier phaiangiu. Aranei id genus de quo dicem'7 fuo loco.Mirabilius i eade lfula ceruos p £‘‘«££**terq i cidone ataru cegioe no eflfc.lrc apro§& atcagenas;herinaceos.In afrjcaauc ncc apros necceruos nec caperis nec urfos. {/QiEb ad uenis nocear. (]jCa. LIX. """■ / Am quasdam aialia inoxia Idigemiaduenas interimur ficut fcrpeces.parcut i my ; m rinthe quos terranafei pditur.ite in fyria anguescirca euphratb maxie ripas dor mietes Tyros n<5 attigunt. Aut etia fi calcati momordere no fetiuc maleficia :aliils ^ cuiufqj gentis lfefti auideSC cu cruciatu examinates.Qua ob re &C fyri nd necant cos.Cd* tra in alecenio caris modoie.Ariftoteies tradita fcorpionibus hofpites non laedi Idigenas iiKerimi.Sed reliquoru quoqj aialium:& pcerea tereftriu dicemus genera. (JCAlI PLINII SECVNDI NATVRALIS HISTORIAE LIBER. IX. • t . (I De aquatilum natura. 4}Ca. I. ■ NIM ALI VM Quas terreftria appellauimus hominu qdam cofortio^ ne degetia indicata natura c.Ex reliquis minimas ce uolucres couenit Quam ob re prius asquoru amniu ftagnoruq? dicentur . in mari maxima animalia. II. /nt au^ copluria in his maiora et tcrrcftib li s-Jf^ euides humo isluxuriaraliaforsalitu.Quibiis uita ^'edeKs.Tmari auc ta rr^lefupinomoHicpacfcrtiliaccremetoaccipietes cas genitales enfl fublimi fenipqp pariete natura pleracp ct mofiaifica repiunt.ppiexis dC in femet aliter atqp aliter nuc flatuiTiTuc ffytu ^conuolucis femmib^t^ O 'O 'Hk' _ piinripiis.Vc uera fiat uulgi opinio qcqd nafcaf i parte naturs ulla 6i in mari efife : pterqs multa quas nufq alibireru^guide no folu alaliu fimulachra ineffe licet ltelligere intuccib* uuarglagiu ferras.Cucuml u?ro di in coloreJ3£in odore fimile.Quo min9 miremur equo tu capita in ta paruis eminete cocleis. (] De indici maris beluis. ^}Ua. JIIL Lurima aut di maxia \ indico mari animaliaiequibus balenas quaternu iugeru.pri^ 1 ftesducdfu cubitoru.Quippe ubi lociifts quaterna cubita ipleat.Anguillsqiio«* ■(fqi ingage amne tricenos pedes. Sed i mari beluas circa folftitianqaxie uifunf.Tuc -illic ruunt turbinesitunc ymbresrtuc deie&as motju iugis pcellse ab imo u:rtutmaria:pul facafqj ex jpfundo beluas cu fluctib9 uoluut:& alias tata tynnoru multitudic: ut magni ale .b£1 acandri cldTis haud alio modo qu^dfliuacie obuia cotrariuagme aduerfa fronte direxerit Aliter fparfis no erat euadere qui no uocerno fonitumo idu.-fed fragore terrent :ncc nifi •f uina turbatur-Gadara appellaf rubri maris penlfula.Huius obiedu uaftus efficit' finus.,^r,,x atii.dicru 5C no&iu remigioenauigatus ptolomaso rcgi:quado nullius aura: recipit afflatu/ Huius loci quieti peipua ad imobile magnitudine belux adolefcut .CedroTi q arabi am lie accolunLAlexadri magnlcjianiupfedo pdidere in domibus fores maxillis beluaru fa> cereoffibujs tecta cotignare.lEx qbus m ulta quadragenfu cubitotu logitudinis repta. Exe- fonirgru* une & pecori fimiles beluae ibil terratpaffasq^ radices fruticu remeari quasda equoru afw jioru:cautoru capitibus:quae depafcucur fata.Maximu animal i indicomari priftis & bales* ,na eft. UQuge in quoc? oceano maxima. ~ 1) Ca. IUI. SN gallico oceano phyTetcf ingentis colunsemofeattollesiakiorqpnauiu udisdi rf" luuie quada eruSaris.ln gaditano oceano arbor Tn cantu uaffis difpanfa ramis : ut ex ea ca fretu^unqintrafTe credatur. Apparet di rot^eappd latas a fimilitudie qua iffinase radiis"m?diolos earum oculis duobus utrincp claudentibus. 4]De tritonu di nereidu di elephantoru maritrnioiu figuris. ^/Ca. V. Iberio pricipi nuciauit ohponefiu legatio obid miffa uifuauditucp i quonda fpecu / IIH! canete.T ritonrqu a no fc it forma.Et nereidu falfa opinio no e fquamis tuo -w ' / ■ ' ^hifpido corpe etia in quo huana effigie habct.Nacp haec i eoae fpe^ata littore c.Cu h iii Xfr* U AI 61 rrrrCk £ri r, !(i/oaw 'et UA.t) (/liber. f us morientis et ganitu triflc accola audiuere Ioge.Et Diuo Auguflo legatusrgallias com^ ^ - plures \ lictoreappereexanimcs Nereidas fcrip fit A udiores habeo iequeftri ordine fpl e ^ r detes uifu ab his ingaditano occano marinuhoiem toto corpore abfolutafimilitudie aff* cedere nauigia nodiurnis rpibus flati qj degraggri quas ifederit ptes:6c fi diutius pmaeas ^fc etia mergi.T iberio pricipe cotraludunefis puintise litus ifularu trecetas amplius beluas :;h'x UnUrtr* "Reciprocans deftituit oceanus niiras uarietatis&magnitudinis.Nec pauciores i fantonu lic lore.intercp reliquos elephates di arietes cadore tm cornib* aflimilatis.Nereidas uero mu! f \* r i;as .Turanius uero pdiditexpulfa belua i gaditana littora:cuius inter pinnas duas ulrias caud^cubica.xvi.fuincnt/deteseiufde.cxxdvlaximido^tiumefuratntinimi femipcdu. Beluzcui dicebat expofita fyifle Androiiiada offa romae apportata ex opido iudeas inope4^- ofledit iter reliqua miracuIaasdilitatefua.M.Scaurus logitudie pedu.xl.altirudlecoftajK idicos elephatos excedete.Spina! craffitudie fefqpedali.|jDe balenis di orcis. fCa. i VL J> Alenzein noftra maria penetrat.ingaditao oceanono ace bruma cofpici eas tradur. | Cddi aut as flatis tpibus i quoda finu placido di capSci mire gaudetes ibi parere/hoc r fcire orcasdfefla his belua.Et cjaius imago nulla repfencatioe exprimi poffitaliaq carnis irnelae detibus truculetKiirruput ergo in fecreta ac uitulos earu di fatasufefetia in ^r^annu grauidas lacerat morfu: icurfuqj ceu liburnicam roflris fcdiut:illas ad fiexu imobi ** les:ad repugna^umertes di pondere fuooneratas.Tuc quide 6 i utero grauestpariendi ue poenis iualidae (olu auxiliu nouere^i altupfugere:& feto^defendere oceano.Cotra orcae occurrere laborat: fefeq? opponere-.cautiu angufliis trucidarcdn uada iargcre:faxisilfidere ^ Spedatur ea pliaceu mari ipfo fibi iratouullisin finu uentis.Fludfibus ueroad anhehtuiT idlufcp quatos nulli turbines uoIat.Orca di i portu Hoftieffuifa e opugnata a Claudio pn cipe.Venerat tuc exasdificjce eppor^u iuitata naufragiis tetgerueuedo^ egalliafaciafqs fe p copi ures dies alueu in Va^o fulcauerat accumulata flu&ibus in trn ut circuagi nullo modo poffet.Etdu fagina pfequit in litus fiudibuspropulla eminente dofomultufuper aqs carinas uice luerfe.protedi iuflit Casfar palagas multiplices iter ora portus: pfe&ufqi spfe cu ptorianis cohortibus populo ro.fpedaculy pbuitdaceas cogerete milite e nauigiis lfr' ""••• afrukantibus:quoru unum mergi uidimusreflatu beluae oppletu unda.Ora balenae habec in frontibus.ideocp fuma aqua anatantes in fublime nimbos effiant dl An fpirent pifces an dormiant. p I ]Ca. VIL pirant aute cofeflione cmniu di pauciflimaalia i mari.quas iternoru uifcerumpu! f /4 Unione habct.Quonia fine eo nullum aial pntaf1 fpirare.-ncc pifeium brachias habe r 'tes anhelitu reddere:ac p uices recipe extimat:quoru haec opinio e.Nec multa alia genera etia brachiis caretia.in qua fententia fuiffe Ariflotele uideo:6i multis pfuafifTe do drina ldaginibus.Nec me ptinus huic opinioni eoru accedere haud diffittiulo ; quonia d£ pulmonu uice aliis pnt alia fpirabilia inefTe uifceradta uolete natura: ficut di p faguiemul alius humor.ln aquas quide penetrate huc uicale halitu quismirettqui et reddi ab his • cu cernat:8i \ terras tato quoc^ fpifTiore naturse parte penetrareargumento animalimquas lemp defoffa uiuunt ceu talpas. Accedit apud me certe efficacias ut crcda omnia i aquis :fpi rare naturas fuse forterprimu faspe anotata pifciu asftiuo colore quasda anhelatio:^ alia tra. • qllo uelut ofcitatio.lploru quoq; q fut i aduerfa opinioe de fomno pifciu cofeffio.Quis fl.fmc refpiratoe fono locus.prSeterea bullatiuaqru fuffhtio.lucqj effedu concha^ quocp • corpa augefcetiaffup oia eft auditu di odoratu pifcib9 no erit dubiffex aeris utru^ ’ materia.Odore quide non aliud q inter fedu aera itelligi poffe.Qua ob re de his opinetur^ ,x utcuic^ libituerit.Branchias no fut balneis nec delphinis.riarc duo genera fiflulis fpirant quae adpulmone pertinent. Balenis a fronte:delphinis a dorfo:6^ uituli marini^quos uocat . phocas fpiraot_8C dormiut in terra.Item tefludines de quibus mox plura. tlp-Ci fottrmC i r* ***' f" - - - r, v, Dyw -a jfyOrXL ititU 'rn-fl*'»»1 ic/Pi S.oL> CDe Delphi 4lCh. VUL h' Elociffimu omniu animahu nd folu marinorum delphiusffed ocior uolucre acrior ju S t?elo .ac nifi multu Ifra roflru os illi foret medio pene in ucntreinullus pifeium ce* leritate cius euaderet.Sed affert mora puidentia natur2e:quia nifi refupiniatqi co uerfi non corripiunt quas ca precipue uelocitate eorum oftedit.Nam cu fame concitati fu gizte in uada maa perfecuti pifce diutius fpiritu cotinueremtarcu cmiffiad rcfpiradu em U cat. Tanta ui exiliunt:ut pleru^ uelanauiu tranfuolet uentq.Aguhtuerecoiugia: pariu* fjviui. fll Qt $Zi5r catulos.x.mcfe seffiuo teporcdncerdu & binos di nutfiuc uberibus ficut balena. A tq? er ge ftac foetus i ifatia ifirmos‘Quineria adultos diu comitafmagna arga ptu caritate. Adolei^ cut celeriter. x. anis putat adTunia magnitudine puenitc. Viuut et tricenis. Quod cog nim prasfcilla cauda r expimctu Abduc cc tricenis diebus circa canis ortumccultatur^ icognis* to mo.Quod eo magis miru e:fi fpirare i aqua nequeut.Solet i terra erupere icerta deca". Necftati ccliurerdda moriuc:muicoqi ocius fiftulacbturata.Ligua e his cotra natura aq/r’arr ^tijm mpbilis:breuisj.au5 iata:haud differes fuill^.pro uoce gemitus huano fimilis dorfu Arepadu.-roffru llrffmQua de ca nome Simonis omnes miro n;o agnofcuomalutquta appel '-y lari.Delphinus no taru hominis amicu animal: ueru di mufica arte mukef; fymphonias cacu % rJ^ & pcipue hydrauli funo.Homine nopauefcit ut alienu.Obuia nauigiis uenic. Alludit ‘ex * •ukas:certae et.*& quis plama prxterit uela.Diuo aut Augufto pncipeducrinu lacu inuedus , , m?ris r ! 11 llCAS r>HPri1 PV kllinn r» i If/Pnlnc i lnfiA lifl-crom mpn/lnnn i begve /*» e> 9 tninu maibus uefces.ferefqj fe tradadu:& alludes natatibus npofitofqj portas[ungucto p* undus a Flauiano pcdfulas africas:& fopitusut ajparuit odoris nouitate fiutffuatuYq?; finii jjfj. tmte Iis exanimi caruit hominu coucrfatioe : ut iniura fugatus p aliquot mcfes:mox re u er fu s f f nnnn eode miraculo fuit. lniurias potelfacu ihofpitqlesaa uifedu uenietiu hipponefes i nece a9 ^ copulerut.Ante hse fi milia de puero mlifo’ urbe mcmorant.Cuius amore fpedatus lori. t go tepore du abeuce I littus auide fequifd harena uiedus expirauit.pueru Alexader ma^ Lh Att> • Jcl* * dClpo-m gnus babylone Neptunifacerdotio prseffcic:aiuore illu numinisppitii fuiffe iterpretatus«i In eade urbe i^liio Fgefiddmus feribit di aliu pueru Hermia nomie fuuiliter maria perequi . ^ -s ttfnarw. tante cu repetinae pcellas fludibus exammacus effet relatmdelphinucp cam Isti fatete non reuerfu \ maria at^ i fico expiraffe.Fdoc ide di naupade accidiffe.T heophrail9 tradit.Nec modus exeploru Eade amphilocbnlTtaretinide pueris delphiniicp narraklQuas faciut ut credaf. A rionevg uoqp citharedice artis interficere nautis i mari paratibus ad intercipiedos eius q useft ii s eblanditqju t pri us caneret dtbara:cogregatis catu delphinis cu fe ieciffet in mareiexeptu ab uno tenafuin lictuspuedmEff puintiae narbonefis di in nemaufenfi agro ftagnu laterna appellatu.ubi cu hoieS delphini focietate pifcantdnumera uis mugil u flatu to tepore anguftis faucibus ftagnid mare erupit obferuata a^fhisjeciprocafi6e.Qna de ca ^cendi no queunt retia que mole ponderis nullo motqlereDetiali no folercia ifidict tepo ti Simili roe in altu JftTnus tedut:quod uicino gurgite efficeredocuc^ folu padendis retib* habile effugere feftinat.Quod ubi animaduertere pifcatesrcocurritaut multitudo teporif gnara:8i magis etia uoluptatis huius auida:totufcp populus.e litcore quato poteft clamo re cociec Simone ad fpedaculi euetum.Celeriter deljphini exaudiut defideria aquilonu fia tu uoce pfequete:auftro uero tardius;ex ad uerfo remrete.Sed tuc quocp iprouifo i auxi^i liu adualant.propere apparet aries: $ux ptinusdifponit I locombi coiedae pugna .Oppo nunc fefeab ako:trepidoC$ i ufaaurget.T unepifeatores circudant retia: furcifcp fuble ^ nant. At mugilu nihilominus^ueloritastranfilit.At illoJexcipiu^ddphini:K occidiffe ad prasfes c5centi.cibos in uiffonam differunt.Operse pra:liu feruef : l^ludic^ retibus fe for^ tiffime urgeres gaudet. Ac ne id ipfu fugam hofliu ffimulet iter nauigia di retia natantef^ ue homines ita ienfim elafcuntmt exitus no appireac.Saltu quod e alias bladiffimu his riur Ius conatur euadere.ni fumitant fibi retia.Egrcffi protinus ante uallum praeliantMta^ada captura quos interemere diripiunt.Sed enixioris operas q in unius dieipmiu ut cofdi fibi operiuntur i pofterurnec pifeibus tantuffed intericdum panis ac uno facianc.Quxde ep/ dem genere pifcandi in lacio finu conful Mucianus tradtohoc differuerquod ultro nec^ in clamati prseffo fmopartes qiiae c manibus accipiant.8i fuu queqp cubates cum^elphinis fo ? cium habeant quauis nodu di ad fates.Ipfis quoq^ inter fe c publicFiocfetas^Capto a rege tv} (yst*>L<- flx6 Cttavedt f^ i--a.utcny,la*)6. iir h) i*# IU+* cariag alligacoc^ in ponu delphino ingens reliquo^ couenic multitudo mailicia quadam h ii i i • H LIBER. quae poflSc intelligi miferatione petes: donec dimitti rex eum iujTit.Quirt tk puos femper aliqs grandior conjidaf ut cuftos.Cofpediqj fune ia defundumportantesme laceretur a belluis. ^jDetorfionibus aquatilibus. f/CTa. IX. Eipbino^ fimilitudinc hnt q uocatur torlWnes.Di 0at : & jtriftim qde afped9 Abeft ( l-ndlla iafciuia^maxic.tn roftris canicula^ maleficetia Iffimulati^ — fjDeteftitudinibusquomodocapiantur. C/Ca. X. JjpfwwEftudies tatae magnitudinis idicum mare emittit ut fingula^ fupficies habitabiles |j,\M Hca«fas i tegant. At iter ifulas rubti peipue maris his nauigentcymbis . Capiuntur JJiEfmultis qde modis:fed maxieeueds i fuma pelagi autmeridiao tepore bladitoetni ;nite toto dorfo p traquilliafluitates.Quas uoluptas libere fpiradi i tatum fallit oblitas fui^ ^ Colis uapore ficcato corticelao^queant mergiduite^ fiuuitet opportunse uenatium pds SVLt erunt 6t\ ut remearint matutino fuma ipaftu egrefiasnodu:auideq; faturatas laxari. Atqj i aqua obdormifeeretid pdiftertetium fonitu.Tuncc# leute capti. Annatare em fingulis sernos.-a duob7 i dorfum uertha tertio laqueu infici fupisTaTEgita ad terra a plurib9 trahi, i phoenicio mari haud ulla difficultatecapiunturmlcroq? ueniut tepore ftatuto aniin&m# £*ne eleuthe^ effufa frmlf^tudie.Detes no funtteftudinbfed roftri marginesacuti fpna pte •lferiorje claudete pixidiummo.In mari uiuuntcochiliis tata oris duritia:ut Iapides comi * nuat.ln terra egrelfs i tebis pariut oua auiu ouisfmuIiaadcdenanumero.Eaq} defolfa dextra aquas & coopta terra ac pauita pedore &: coplanata icubat nodib^ecjucat fatus an nuo fpatio.Quida oculis fpedadoquoqj otia foueri ab lisputat.FceminTcoitum fugere. • donec mas feftuca aliqua iponataauafe.Troglodytascornigeras habet: ut i lyriTannexis ^..J cornib9 latis: fed mobilib9:quo^ i natado remigio feadiunat.Celtinu genus id uocat exi ^ \ -/ * | j mis teftudinisfed rars.Naqjqfifcopulipacuiicbelonophagosterret.TrqglodytS autc ad quos adnarat ut facrasadorat.Sut & terreftres:quzeob id i operib9cherfins uocatur in ■a fries defertis, q pte maxie f^tielib7 harenis fqualet rofcido(ut credituObumore umeres. Necp ibi aliud aialpuenit.^tJQuis primus teftudine^fecare iftituit . {j Ca . XI. Eftudinum putamina fecare in lannas:ledofc^a7epofitoria his ueftirc Corbibus Pollio jnftituit-prodigi & fagacisad luxuriae inftrumenta ingenii IjTcgmenta aquatilium. 4]Ca. Quatiliu tegmeta plura funt. Alia corio & pilis teguntur ut uituli: hippopotami Alia corio tantu ut delphini.Cortice ut teftudines.Silicum duricia ut oftres QC co :hS.Cruftis ut locufts.Cruftis 8£fpinis ut echini.Squamis ut pifcis.Afpa cute ut XII. j ih\ Iquattaqua lignum & ebora poliuntur.MoIli ut murenae. Alia nullaur polypus. ^ t IjLOe uitulo marino. ^ flCa. XIII. Vae pilo ueftiunrur afal pariiint ut pftis:balena:uituJus.Hicparit i terra pecudum ^ f 'jj , | more.Secundo ptus reddit inituTCanum mo co^sret:8i parit nunq geminis plu J^res.Educat mamis fcetu.No ante.xii.dic deducit i mare: ex eo fubinde afluefacies. Interficiuntur difficulter nificapire elifo.Ipfis in fono mugitus.Vnde nomen uituli acci ** piunt.TenentdifcipIinamruocepariter&uifupopulumfalutant.Condito fremitu nole uocati refpondent.NulIum animal grauiore fgno prsmitur.pinm¥quibus in mari utun£ humi quoqj uice pedum ferpunt.pelles eorum etiam detradas corpori fenfum squorum arctinere tradunt:femp^ aeftu mari succedente inhorefcere.prsterea dextere^enns ui fo*> pijmferam indfe fonofej allicere fu fttad capiti. fe4jDepifcibuspiIocaretibus:&:quoni6pariant:6<:quoteo^genera. vCa. XIIII, Ilo. carentium duo omnino animal pariunt:delphinus ac uipera.pifciu fpeties fut. J Ixxini.praeter crudis inteda quas funr.xxx.De fingulis alias dicemus Nunc enim : natura^tradantur infignium/ ! l)De nominibus & naturis multorum, ptfdu i) Ca. XV. Rscipua magnitudine tynni.lnuenimus talenta.xv.pependifTe.Eiufdem cauds Ia i j f ticudineuj duo cubita St palmu-Sunt & in quibufdam amnibus haud minores. Sy ^nil? A i • lurus in niIo:eos in rheno:attiltusin pado inei tia pinguefeens ad mille aliquando ^ . libras cathenato captus hamo :nec nifi bo»um iugisextradus . Atqui hunc mimus: ap#^ pellatus clupea uenarp quandameiusin faucibus mira cupidine appetensmorfu examV mat.Sylurus gralTatus ubicunqj eft omncalal appetes:eqnos innatantes fspe demerges tfx. tljerro f < pcipue lmcno gcrni^nieanefp^ lifbou.Et Idanubio mari extrahi porculo marino' fimilim9 hwt/iftv, & *n borifthene memorat pcipua magnitudo nullis ofTibus fpinifue kerfirisTcaTne pdulci In gage indi# plataniftas uocac roftro delphini &C cauda magnitudine aut.xv. cubito^.ln code elfe.Stah? Scbofus haud modico miraculo affert uermes brachiis binis.lx. cubiroru ceruleos:q nome ^jfacie traxcrut.His tatas effe uires ut elephatos ad potu uenietes mordi cus coprashefa ndahu eo^ abftrahat.Tynni mares fub uetre no habet pinna. Intrat magno tnari pocu uerno cpe gregatbnec alibi foetificac.Cordilla appdlatpart9^ foetas redcutes in /Mtrti4-t mare autuno comitaf.Limofe uero aluto pelarhedes incipiut uocari:& cu annuu excefie/ re tepus tynni.Hi mebrati casfi ceruice di ab dominas comedariacq? edulio receti dutaxat n»*to . , . & tu quoqs graui rudincaetera parte plenis pulletis falc alleruatur.Meladria u ocac cadi s^eii^Jiacy 'pf q uernis affulis fimilima VilifTima ex his quascaudaspxiniaqa pinguicaret: pbatiffima ea q y ’faucib7.Ac in alio pifce circa cauda exercitatiflima.pdaniides in alica cod# cofeto in genera ciboru difpariunf. pifciu genus oe pcipua celeritate adole potoTCaufa multitudo amniudulcesin feretiu aquasiamia uocaocuius iere ci :>batiiTimaeaq jpgfy. . - : particuIatitBl^w>l<»»6 // ! ricitnnaxime >Ht(>fn finrMiliewfi'* ffr” poto. <^auia multitudo amniu dulcesin reretiu aquas:amia uocaocuius lcremetu fingulis diebus Itelligif.Cu tynnis hasc& pelamides in potu addulciora pabula intrat gregati cu fuis quasqj ducib7 di primi oium fcobri. Quibus di in aquis fulphureus colorextra q cas> teris.Hifpanias caetarias hi replent tynnis no cpmeatibus.Sed in potu nulla intrarbeftia pi 1 '' fcibusmalefica.-pter uitulos & paruos delphirfos.Tynni dextera ripa intrar.-exeut Ieua. 1 d wjj accidere exiftimat qa dextro oculo plus cernut utroq; hebete natura. Eft in euripo thrac iiff> bofphon quo propotis euxino luditur in ipfis europa afi&jj feparatis freti anguftiis faxu § miri cadoris a uaao ad fuma pluces iuxta calcedone in latere afise.Huius afpedu repente f , hotbxiB , ^ i V 7<< cerriti femp aduerfui bizantii pmotoriu ex ea caufa appellatu lauricomu peipiti petiit ag/ / mine.Iraqi ois captura bizatii eftroagna calcedonis penuria.M.p.medie inter fluetis euri** b p '«d br pi.Opperiutur aute aquilonis flatu ut fecundo flatu exeat ex^otomec nifi inrrates pontu bizatii capiutur.Brumano uagatur- Vbicuqj dephefi ufq? ad squinodiu ibi hybernat. ide fxpe nauigia uelis euntia comitates mira quada dulcedine p aliquot horaru fpatia&: paffu um milia a gubernaculis no feparacunnetridete qcfe in eos %pius.iado terrui. Quidafos » \ “Cr|t .tr t- _ cochllia cu oflreae abundet.Oia aut hybernat in egeo.Intrantiu pontum foli non remeant trichiae.GrScis eni in plenTcp nofbus uti pSr erit qn aliis ate ^ aliis eofJe diuerfi appellaue re traduscSed hi foli hiftru amne fub eunt ex eo fii^terraneis eius uenis in adriaticu mare . . . ' qp««eft* WPl dejfluuf.rtacB 8C illic defcedeteshec unq fubeutese niareuifuutut Tynnoru captui wergiliaru exortu ad arduri bccafum.Rcliquo tepore hiberno latet in gurgitibus ii fi tepore aliquo euocati:autpleniIuniJ>inguefcut di in tantu ut dehifcant.Vita longiuniw his bienio. Animal eft pamu feorpioms effigie aranei magnitudine.Hoc fe di tynno di ei patre adoptate eu fibi Sexto pdpsio repudiato-Tanta ferat naualis rei.gloria: fub pedib^' Caefaris futuros qui maria tepore illo teneret. Pifciu ferminaemaioesq inares. In quoda genere oino no funt mares: ficui : in erythinis di ehromibus.Oes eni ouis grauidascapiun/’ cur. Vagatur gregarim fere cuiuf^ generis fquamofi.Capiutur ante folis ortu. Tu maxi^ •Kie pifciu fallitur uifus.Nodibus quide iUuftrib? aquas q die cernut. Aiut ^ fiirelefgur^ ges itereffe capturas.ltacp plurcs fecudo tradu trahi q primo guftu olei maxie.dein modi cis ibrib9 gaudet aluturqp.Qufppe arudines quis in palude j>gnatas:no tn fine fbre ado lefcut.Es alias ubicu^ pifces in eade aqua affidui fi no affluat exam'matur.prasgdidqhye^ > L>ro-, 7P$X' me oes fentiut fed maxime qui lapide here f capite exiftimatur ut lupi:cbraffni:fciena: pa> ^t^grnCu afpebyemes fucre:multi casci capiutur.ftacp hismefibusiacetin fpduciscoditi:fi^ ow/iulf \t>ol \*tdh "3 i Jfh: (Jliber.» In ntvfini rolnxty- f* a quide hoc efl uado (maris cxcauato codi per hyemes[torpfdinc piita foleamcp tradunt • Quidta rurfus aeftus impatictia mediis fei uoribus fexagenis diebus Jacet uc^glaucusrafelli ? - < 'auratse.Fluuiaciliu Qd urus caniculae exortu fyderatur;& alias fulgore iopTtUrTHoc in n 13 xi accidere cypreo rj5utant:^ajioquin totu mare fentic exojrp eius fy deris. Quod maxime r°v’l‘ -in ^ofphoro apparet Algae enim & pifces fuperfei ut utablmo uerfa omnia. ~‘ilPe mugili di aliispifcibus:& quod no idc ubicji placeat Ca7 XVJI. f ^TVVgilu natura ridefrin metu capite abfeodico totos fe occulcari credetiu. Iijjje tn ,t$ i'4 #ta facilitas: ut in phoenice 6i narbonefi puincia coitus tpqfuiuar.iis mare linea Icgin per os ad brachias religata emiffu in mare:eadeqj linea retra&u foetnfe fequa ESiM±S?£ii?ft*QSod qdemironcd fit rarus inuetu.Quida cu elope w . .. Vu- -l» fi fuifte lupo di afellis.Cornelius nepos di Laberius poeta minoru tradidere.Luporu laudas tilltmi q appellatur lanati a cadore molli tiaq? carnis. A feli o duo genera colJyri miores di •xbachi:qui no nifi in alto capiutur.locp piati poribus.At in lupis in amne capti pferuntur. Nuc (acJ:o dat pneipat7 qui foluspifciu dicit ruminare: herbifep uefeimo aliis pifcibusjma Jr^y ^ ^carpathio maxime freques.promtkoriu tradis le&u fpote nunq trafit.Inde adue&os Ti berio Claudio pneipe Optatus Eliptius praefe&us clalTis inter hoftiefem di eapanias-horam fparfos dilTeminauit.Quinquenio fere cura eft adhibitamteapti rederentur mari. Poftea ftequetes inueniutur icalise littore no ante ibi capti. Adtnpuiccp fibigula faporespifeibus ' " fatis di nouu icola mari dedit: ne qspegrinas aues romae parere miret, proxima eft hieme , jtur adlitcuscrurfuLp femina mares part7 tpe; Apud antiquos pifciu nobiliffimus habitus -accipefer.unus oiumfquamis ad os ucrfiscotta aqua nando meatmullo nun£ in honore i<- . £*>■- ;• r\n«a nAa mirm*'CM Ctr ume /niiprn Hi iiwi en uocac. Poftea peipua auftoritate wjltlt UXrrrjtrtAC i-JL, fa generis dutaxat muftellarmquas miru di&u inter alpes.lacufq? retiae bigratinus aemulas marinis generat.Ex reliqua nobilitate di gratia maxima efl & copia mullis: ficut magnitu do modica:binafcp liiaras poderis raro admodu exuperatmec in uiuariis pifdnifqp ^efcunt. feptetrionalis tm hos di ,pxima occidetis parte gignit oceanus.Caetera eoru genera plura. Na di alga uefcutur di oflrcis di limo di alioru pifciu carne di barba gemina infigniutur in a tohujfi _ _ , ^ .... . gusnomie alius pileis 6i coenu fodicte eo excitatu de uorat pabulun.ee littoralibus gratia. Laudatiffi* . mi cochyliu fapiut.Nom? his feneftella a colore mulledru calciamltoig datu putat.Pariue ter anno.His certe toties feeeura apparet Mullu expiratfim uerficolori quada di nunierofai uarietatefpedari p»ceres^ufe narratxubctiu fquamaru multiplici mutatione pallefcentq :/lpn uticp fi ujtro fpedeVinclufus-M. Apicius ad omne luxu ingeniu maius in fotioru garo(na SffS*' ea quoqp res cognome fuenit)necari cos pcelles putaumatej e iecore eo^ alece excogita/ i puocauit.Id eni eft facilius dixifte : qqs uicerit.Afinius celer cofularibus hoc pifeepro digus Claudio principe unu mercatus ofto milibus numu.NulUSleque reputatione au/ u - 3- rfHPj»; >ferc fcrafuerfum animii ad cotemplatione eoru qui in coquseftione luxus cocos^emi fing« tt*« *y**Jir,al?j2zzb- los pluris q equos querebatur. Adhuc coci triumphoru praeciis paratur : di e_quoru pifces» Nulluf® prope iam mortalis aeftimatur pluris:q quipeiitiflimerccnfuni domini mergit. • r |}0emulIo:falpa:&falmone. fc ^ . XYU^ l -a. t£t> -rruycyc ya iycUM -w jUt* <^° Jlr ( Vllu.lxxxdibraru in rn^ri r^ubro captu Licinius Mutianus jsdiditQuatji mercatui ^ . , JWMra eulcfxiiria fuburbanis littorib9 inuetu eft. Et haec natura utaliialibi pifces pnei^ jp^tfi obtineat, Coracinus in aegypto.zeiis ide faber appellaf gadib^.Circa ebufum falpa;ob f^nus alibi:& qui nulqpcoqui poftit nifi ferula uerberat7. In aqtania falmo fluuitatilisma: rinis oibuspferf. Pifciu alii brachias multiplices habet alii fimplices alii duplices.His aqua) ^.accepta ore remittuc.Seneftutis indiciu fquamaru .duritia quae no lunt oibus fimiles.cfua 5^«1acus italiae in radicibus alpiu larius di uerbanus appellant in qbus pifces oibus annis uer/ m. , v ^ '**' giliaru ortu exiftut fquamis cofpicuicrebris aquae prseacutis elauoru caligiiu effigie : neq> amplius q circa eu mefem uiffint. €De exocceto. #|~Ca. XIX,. ST ratur a rea dia fqu. exocoetum appellatu ab eo quod in ficcu fopj caufa exeat. Cii>; a clitorium uocatrs hic traditur di fine branchiis. Idem aliquibus andonis diftus,' 'xeuntin terra 3i qui marinimures uocatur:& polypis murenas, Quin di in ldias. us certu genus pifdu:ac deinde refilit.Na ftagna di amnes trafeut: plerifcp di eui 1 des roeftuit tuto foetus edant:quia no fintibiquidcuorentfoetus:fluauf<^ minus faeui> t an^.Has itelligi ab his caufas feruari^ teporu uices magis miretur: fi quis reputet quoto. cui<$ hominum rrofci uber rimam c(Te capturam fole tranfe CljDigeftio pifcium in figura, corpor una. iMlM^rinorualiifunt plani utrumbi foleaeac pafferes: *A_ . , _ lidifferunt.Defte c(Te capturam fole tranfeunte pifcium fignum. ■ '• ^ i) a. xx. cpauercs: qui a rumbis fitu tm corporum r refupinatus eft illis.pafferi leuus. Alii longi ut murefa: conger. ? vt | Ideo pcnaru quoq? tiunt difcriminmquaepedu uicaedatx funt pifcibus. Nullis fu^ 'TH ! " hllce > per quinas.Quibufda binas:quibufda crin^:aliquibus nultetin fucino tantu lacu pifcis eft qui odonis penis natat.bin^ oino longis:ut lombrici&x anguillis QC cogris.Nullae ut renis quibus nec brachiae.Hzecoia flexuofo corporu impului ita mari ututur-.ut ferpenccs r" ^cerrx in ficco quoqj repuntddeo etia uiuatiora calia.Et e planis aliqua non habent pennas ut paftinacse.lpfaenim latitudine natant.Et quse mollia appellantur ut polypi quonia pc* uicem penarum^rsftanc. 4[ De anguillis. IfC-aT" XXI. ^ ^ ^ ^^"^tNguillas odonis uiuutannis.Durat 5d fine aqua fenis diebusaqlone fpirate.auftro .paucioribus At hyeme pede in rxigua aqua no tolleraunec in turbida, ideoq? cir/ tca uergilias maxime capiutur:fluminibus tu prsecipuas turbidis.Pajcutur nodibus 'examines pifcium fole non fluitant.c^'&^(pHacuboenacp. ([ Ca. XXII. Sjg®FAcugj^ft'italiae benacus in ueronefi agro minciu ainje tranfmittes: a idTjc * ' jfus annuo tepore odobriferemefeautunali fydere ut pala eft hyrnaro 1 ... pala eft humaro Igcu fludib7 - . jfusannuo tepore odobri fere mefe autunali fydere u*. y murena uana& infirma fitfmirinus unicolor - ^ «fyr**9*' robuftus. PetefcB extraos habeat.In g^ia feptetrionali murenis oibus dextera in. ma / 5 xilla feptense maculx ad forma feptetrionis aureo colore fulget dutaxat uiuetibus : pari' ter qs cu ala exringucur.Inuenit in hoc aiali documeta feuitias Vedius Polljo eques Roma O nus ex amicis Diui auguftf.uiuar.iis earu i merges danata 'macipiamo tanq ad hoc feris ter* ^ raru no fuffiaetibus-.fed quia malio generexotu pariter hoiem dilrrahi Ipedareno pote«» Vjat.Ferfitae&tesiftu precipus eas in rabie agi*Tenuimraum his tergus.Comra anguila fis crafTius:eocruerbcrari folitos tradit Verius pr^textatos.Et obid muldam his dicit np inditutam. De planis pifcibus^ ilCa. '^pjlLanoru pifdu alceru cft genus:quod pro fpina carthilagine habetiut rapae: pa ft i n a ' | ^l’c^:fquatin2e:torpedo:8i quos bouislamiaeaquilse ranx nominibusgrxcia appellat. - i-Quo numero funt fquali quocpquisnon plani. Hsc grarce in uniuerfum lelacbe wya- ^appella uic Ariftoteles primus.Hoc noie eius lpofito, nos diftinguere no polTumus : m in carthilaginata appellare libcat:Oia aut carn/ofiora funtltalia:& fupina uefcutur : ut in dei* phinis diximus.Ec cu ceteri pifces ou^pariat: hoc genus folu ut ea qu^cete appellant aia! /] )n vrmiei fuj i <^r,z° dc J fteficiis infarbis eft & iudicioru ac litiu mora.Quse crimina una laude penfat. Flu^ Cuidam utero fides: partufeg cotines ad puerperiu.Tanen| in cibos no admittit.pe^ effh i W’ ^^KUSgraUtMatM UIVIU W»liv.uuut-uvi[;k.l;ru. M. — .'-•■r *“ "v - - ; des1 eu habere arbitratur Aridotelesrita pofita penaru fimilitudine. Mutianus murice efie„_ Jatiore purpura:ne<^ afpero neqp rotudo oremecp in angulos pdeute roftro : fcd fimplice cocha utroq? latere fefe colligete.Quibus inhseretibusplgnj uentis IlcdilTc nane portate^, .c,v„ .7 j nuncios a periadro utcaftrarentui nobiles piiericonchal^juse id praf fticerutapud gnidi _ |f ftrnn sr\\i *T ’ ue nirr^r cCCo PJ nninrtJ rlimtnm.tiaiiPS mnn i - .a , ...« orum.Venere coli-Trebius niger pedale e(Te 8C craffitudine quinq? digitoru.naues mora/ ^ «U ’ «.praeterea hanc dTe uim eius alferuati in fale ut auru quod deciderit in altiflfimos puteos ^motus extrahat. ([X)e uarietate naturse pifcium. 4] Ca. XXVI. Mliy^c pifces colore.Candidse hyeme men2e.8i fiunt Kftate nigriores. Mut^Si phi* ijcis reliquo tempore cadida : uere uaria.Eadepifciu foia nidificat ex alga:acc^ in nf do parit. Vslat irundo.fane perquafimihs uolucri hyrundini 5t^/ej j «U]vy* cochas coplexu crimina fragut.Itaqj piacetib? teftisciibile eoru dephedit. Et cu ahoquin ^1£^r'hrutu habear aiahut quod a^manu hofs adnatarin re quodamo familiari callet.Oia in do mu c6portat:dedn putaminarbfa carne egerit:annatSre£qj pifciculos ad ea ucnaf. Colore mutae ad fimijitudine loci;# maxime in metu. Ipfum brachia fua rodere falfa opinio eft. ld em a cogriseuenit ei.Sed renafei ficut colehotis # Jacertfscaudajbaud falfumflnter pei pua aut miracula eft q uocaf nauplios-.ab aliis popilog-Supinus in fumji xquo^: puenit ita fc paiilati fubriges ut enniTavo? per fiftula aqua uelut exoneratus imaTacile na uiget.po^^^^; ftea duo prima brachia retorques mebrana inter illa mirae tenuitatis cxtendit.Qua «uelifi# ’ ' A*** Olyporu generis onigena di&a graui capitis odore.Ob hoc maxime murenis cam 05®^ I - i cofe&Iribus.Polypibims menfibus codutur.Vltra bimatu no uiuut.pereut autem Vl^^abe femp-Fccminae celerius $ fere a patjtu.No funt praetereuda &-L.Luculo pro# ; TOS^Bet^se coperta de polypis quae T rebius Niger e comitibus ^ciTe cocharu.Illas ad taftu coprimi praecideres brachia eoimqt eius prodidit. Auidiirimosiry>\ ‘fnt rnUiH\.-tA*> f »orJ>»3 /Ulfi- ifkrbptrvit Caret coche uifu oicg fenfu alio qua cibi 8C piculi.Infidiatur ergo polypi apertis. Inipofi / tocp lapillo extra corpufiie palpitatu eiiciatunita fecurigraftantur: extrahuntqi carnes. II ■cs> \x fe cotrahut:fcd fruftra difcuneatze.Tara folenna aialiu hektiftimjis quo^ e^prscterea v aj uiifi ciTe atrocius animal ad cofi^endu homine in aqua. Ludat eni coplexu; & forbec- acceprabulis ac numerofo fudu Sc^rahit eu. In naufragos urinantifue impetu capit.fed fs inuertaturrelangnefcit uis.Exporigutut enim fe refupinati.Mire oibus marinis expe^eti bus odorem quoq? eorum.Qu a de paufa & nanTisjllinutur.castera quas ide retulit moftro . propiora poffunr uideri. CarteizeTn cetariis ^ffuefus quida polypus exire e mari in lacusi £*Vc eorn aptos:atcp ibi falfameta populari.Couertitin fe cuftodu indignatione afliduitate fur -ti immodici.Saepes erant hisobje&as. Sed haG tranfccndebat per arboremmecdeprsehendi potuit nifi canii fagacitate. Hi redeunte circunuaferenodu condti^ cuftodes expauere , • nouitarem.primu omniu magnitudo inaudica erat-Deindc coldifmuria obfitio^forediri: * Quis ibi polypum cypecbalTetraut ita cogncfccret.Cum monftro dimicare fibi uidebatuc Namcp & flatu terribili canes agebatmunc extremis crinibusflagelatos: nunc robuftiori/ bus branchiis clauarum modo inculTos.-segreq? multis tridentibus confici potuit. Gftede * re Lucullo caputcius dol^magnitudine atnphcraru.xv. capax atap(ut ipfius Trebii uer/ rJ t bis ursi 'branchias quas uix utrocp brachi^qcompl^ti effet clauarum modo torjifas 5 longa* prdum.xxx.acccptabulis fiue calliculis urnalibus peruiu modo. Dentes magnitudinire# fpondentes.Reliquias afferuaccE miraculo pepedere podo feotingentorum. Sxpiasguoqi fic loligines eiufdem magnitudinis expulfas in littus iilud idemaudor eft. In noftro taai* ie loligines quinu cubitoria capiuntur: fxpixbinu. Netq| bis bimatu longior iijjta.v, - ■ firmiitudine & alia in ppocide uifa fibi pdidic.M^cocba e (Te achati mo carinatainftexa pup. pe-prora rodrata.In hac codi naupliu aial fxpie fimile Judedi focieiate fola. Duobus hoc "7 fieri generibus.Traquilioem ucdore detrudis palmulis ferrent remis.Si uero datus iui* fet ** tentj eafde ir^ufu gubernaculi portigi.padiqj cocharu finu s aura. Huius uolupcatc ee uc ferat illius Ht regac.SimuIqi eaae d efccder p jncl u fo fin u;fl ud u? Ha u ft o: tc rr i ta uifgiJd em ut codae rumore nauigatiu humana ca I aiii i tas iri^caed. Locuftse cr ulla fragili muniucur i eo genere: quod caret farig uin e.Lacet mefib9 qnis Similiter cacri guiepde rpe occultatur di ambo ueris principio fenedute anguiu more exuut reuocacioe tergoru. Cx rera in aqs natlcpocudas reptariu mo Ouitat.Si nullus Igr^uat metus: redo meatu cornib* qux fut ro tudicatx ppilata ad lacera porredis.Iifde eredis in pauore obliquae in latere pcedut. Cor/ nibus inter fe dimicat.Vnu hoc aialiu ni?i uiuu ferueei aqua incoquatur: fluida carne non . ««-*' habeccallum.^^lppe cancris. ^~v,r IjCa. XXXf. cjf^nuuut petrofis locisfcacri mollib .Hyeme aprica loca fedatur: Aedate in opaca gur recedut.Oia eius generis hyeme Ixdurur autuno & uere pinguefcunt,& ple/ 71 ' *”■ ^nilunio magis qa node fydus tepido fulgore mitificat.Cacrorum genee rqjbi iftacbtaci* J nex paguri heracleoticideones di alia nobiliora.Carabi^ a exteris cacris ea didat. In pboeni J ce hippqifu ocant' tace uelocitatis ut cofeqnp fit.Cacris uita longa. Pedes odoni oibus in 2usj obliquu flexi.Fceminxpjnus pes duplex mari fimplex.prxterea bina brachia denticulatis ^ forcipibus.Supior pars in pmoribus his mouef inferiore imobili.Dextru brachiu oib9ma/ ius.Vniuerfi ubi aliqn cogregatur os poti euicere no ualet. Qulobre egreili circueut ap/ parerqj tritu iter pinnoteras uocat ininim9 ex oi genere. Io o^ortunus iniurix: huic foier7 tia eftin an|u oftrearu teftis fe codere SC cu accreuerit migrare in capaciorcs.Cacri in pauo re et recrorfu pari uelocitate redeut.Dimicat inter ie uc arietes diuerfis cornib%icurfan«s res.Cotra ferpetiu idus niedeturiSole cacri fignu trafeuce di ipfo^: cu examinati fint cor/ Sjbinuo— _ pus traffigurari in fcorpiones narrant in ficcoJEx eode genere funt echinirquibus fpinx p pedibus.lngredi ed his i orbe uoluidtacp detritis fxpe aculeis nieniutur.Exhis echincme 7 7*71 , ;>r^appellacur quojji fpinx Iongiflime:calices iiiinimi^Nec oibus ide uitreus color. Circa •icSrone candidi nafcutur:fpinagarua:Oua oium amara:qna numero.Ora in medio corpo* • rein terra uerfa.Tiaduc fxuicia maris prxfagire eos:correjdifcp operiri lapillis:mobiIitate v ■ qp podereilabilictes noluc uplutatione fpinas atterere.Quod ubi uidere nautici dati plu cribu^anchoris nauigia infriant." * l[!&e cocleis. IjCa. XXX II. Wm? N eodem genere fune coclex 'aquatiles terredrefcp.exerentes fe domicilio binagp TT,?3e'^ CixUfyrtj :• - - i i-ceu cornua protedetes cotrahetefmmculis carenideocp corniculis prxtentac iter. Depedinibus. ^Ca. XXXI lr. Edines in mari ex eode genere habetur, Recoditi di ipfi in magnis frigorib9 ac ma gnis xdibusmnguefqp uelut ignx lucetesan tenebrisjetia uelur in ore madctiu.Fir _ mioris ia teftx murices di cocharu genera in qbus magna luaris naturxguarietas: ^CotcotojK differetix totfigu|rx«planis 5^ cdchauis;logis.lunatis:in qrbep|cqadis: dimidio orbe exfis: j dorfu elacis;leuil39:rugatis:dericulacis:driatis:uerrice mujfncati i torito margi ¬ ne in mucrone emiflfo: foris effuforitus ; r^plic^m: il did^ione uirg ujata:crinita:crifpa:fcu nieulatim pedinatimlbricatim un&acacellati reticuiata:in oblijuu:in redtuexpafa :p a/ 0£4**/bO7r+D 0 yW j** predefata porreda dmiata:breui nodo ligatis: toto latere conexis ticfpla u fum aptisl adbucV^^^Ssi _ ! cina recuruis.Nauigat ex his ncritx*prxbctefc^ cocaua fibi parce & altera aure opponeiv;^ **■ ' "■* '-I-*-'--. Qr -• A- C&vdy dtespfuma xquoruuelificac faliunt pedinesSC extra uolubtaofdque di ipfi carinant^H^ ^ i. De diuiciis marinis. (jC a. ^ XXXlIIf. ' ^Ed quid hxc ta parua comemoro:cu populatio moruatep luxuria noaliude mai< 6 q e cocharu genere proueniac.Ia quiae ex tota reru natura danofidimu uenffiii aior r ^ t <>> > ^ onla ce efl tot modis:tot menfis: tot pifciu faporibus:quibus prasciacapientiu periculo fiuntJs Quot^gdo nafcantutiK ubi:8gquc»iiyuegunturj^fgarjte.aj^l||€^. XXXV* Ed quota hxc portio ed reputauJ9pupurascoch!lia:margaficas.pan?.f.fuerat i gii . -JS-c: Jas C(5di maria:nifi manib9;aurib :capice:toto corpore a foeminis iuxra uirifqp gef?. /renf:qd mari cu uedit^.qd undis fludibufue cu uellere.No rede recipit hxc nos re^ na/ . tura nifi nudos.Edo fi/tanta uentri cu eo fotiatas.quid tergori.paru fit nifi qui^ uedimu? *h±c/}yrn •••/ 'fmi •rrJraLo 1 .O-t. ' °^- ^libEr^ periculis etia ueftiamur. Adeo per totu corpus aie hois periculo qusefitamaxime placent, principuiergo culmec? oim re^: pcii margariti tenet.Indicusmaxie has mittit occan9. In ter illas bejiuas tales tatafc? quas dixim9 p tot maria uenietes ta logo terraru tra- fercula:# exalter? parce Lollia una iperii muliercula accubatcmo illos curru dccra&os q I hoc uiciiTemaSirfNechcec fuma luxuriae exepla funtJDuo fuere maximi uniones per ccm eu&utrucp poiTedit Cleopatra segypti reginaru nouitfima per manus orieris regu fibi tra dicos.Baeccu exqfitis quotidie Antonius faginaret epulis:fupbo fimul acpcaciYauftu uc rot>* regina meretrix lautitia eius oem apparatuqj detradas.quaerece co qd aftrui magnificetis pclfc refpondi^ Vna fecsna cecies feftertiu abfuprura. Cupiebat difeere Anroniusded fi > eri polii: no arbicrabat.Ergo fpofionibus faftis poftero die quoiudiciu agebat magnifici A alias csna ne dies periret: fed quotidiana Antonio appofuit irridcntucoputationccg expo ft^Aulanti.At illa coroiariu id eiTe cofupturaqi fgeainexjrp taxatione cofirmasrfolacp fe cen* CSjfcS ties fefterciu coenaturaunferri mefam fecuda iuflic.Fx peepeo miniftri unu tm uas ante ei v pofuere a cetbcuius afpitas uifqj in tabe margaritas rcloIuic.Gerebarcp auribus tu maxime fingulare illud & uere unicu naturi opus.ltacjj fpedante Antonio qd ni eflet a&ura dc<* tradualceru merfmacliqfa&u abforlqjt.lnicrit alteri manu.L.piancus iudex fpofiois d9e5 quo^3 parati limiii mo abfumere.Vi&uq? Antoniu pronuciauit hoie irato. Comitetur fa / wa unionis eius pare fadailia tantae quaeftionis uidrice regina difle&u : ui: effer in utrifqj. Veneris auribus roni£ in patbeo dimidia eorj^ coena No feret came hac palmadpoliabutur* qs ena luxuriae gloria. prior id fecerat romaein unionibus magnae taxationis Ciodms tra/ goedi A riopi filius relictus ab co in amplis opibus heresme triuphatii fuo bimis (upSiac* Antonius pene hiftrioni coparacus.Ec quide nulla fpofione ad hoc pdudus.quo id magis regiu erat:fed ut expiret in gloria palari qd fdperet margarteatqj ut mi re placuere : nc jfolus hocfcirerfingulos uniones couiuis ad iorbedu dedit.Romasinpromifcu^ac frcqu£ •-i v' mn<7 11 ierit pltmcyrii ilr./mof»} te ulum ueniiTe alexadria in ditione redacta.primu autem cepifte circa fyllana rpa minutas & uiles Fencftella tradit manifefto crrore:cu Elius Stilo iugurthino bello unionu nomen " jipoficu maxime gradibus margaritis prodat.Et hoc tame aeterne prope polTeiTionis eft: fe I quitur bcredein macipatu uenit uc praediu aliquod. Cochylp & purpuras omnis^ora atte^ Itinquibus eadem mater luxuria paria paene etiam margaritis prarcia fecit. V & ^au^ipe natura purpurae muricis. #jC a. XXXVL j ^pgVrpur* uiuunt annis plurimu leptems.Latct ficuttryariccs circa canis or^fric^PJJ^ Sjyp inis dieb^.Cogregaf' uerno tpe:mucuoqi attritujetdre cui ufda cera: faliuat. Simili yw ^If^Tmodo & murices/Sed purpurae flore i()u ting.eais expetitu uemtmn mediis habet istius»*, i Sniuabu^ Lia uoris hic eft minimi in cadida udia.Vnde peiofus ille bibit nigratis roTae colo ;? xe fubTuces.Reliquu corpus fterifle.Viuas capere cotedut:qa cu uita fua fiiccu illum euo«# /> K?Amunt.Ec maioribus qde purpuris detrada cocha aufcrut:minores cu trapetis frangue. Ita 'fH7^ 3K2-1 demu rore eu excipieces tyrii.praedpuus^hic afiieJIp enynge sfric&:8C getulo littore occa/. I nuln laconica.europae. Hinc fafces fecuretqpomanae uia wciut.Ide^ propmaieftate in pue Ihm-tma eft DiflinguiCjabeqtecuriaDiisaduocatpIaradis^ocmcp uefti illuminae. in i triuphali jjfet auro.Qua |>pter excufata purpu raEfinnfania .'Sed unde cochyliis pcia^Quiyuir^ ' ’ L TfcTp&li- grauem fuco:.color aufterusin glauco 8iirafceri fimilis mariTLingua purpuraedogitudfc X dygitahrqua pafeitur perforado reliqua cochyliaulta duritia aculeo eft. Aqua dulci cncca t tur 6 C fic ubi flumini imergutur:alioquin captae diebus quinquagenis uiuut DliuaTua. co/^T^<^ chsoescelerimecrefcut prscipq^ purpurae. Anno magnitudine implet. Quod fibaften9 I ^ trdfcurrac expofitio: fraudata fe stinus luxuria credat.Nos indiligetis daner. Quaobretn profequemur eria officinas: ut tanq inuictu firugu nofeitur ro.Sic oes qui iftis gaudet pre ^ ■’ 3^^-jnraig uitae fuae ciTieat.Cocbaruad purpuras: &cochyIia eade quidem eft mareria:fed diftat temperametoiUuo funtgenera.Buccinu minor cocha ad fimilitudine eius buccini:quo fo nus editur.VndeK caufa nomini.rotunditate oris in margine incifa/ Alteru purpura uo* ( catur calliculatimprQCfirrente roftro : &: call^culi latere introrfus tabulato qua aderatur ^Xclingua.prseterea clau‘Ituoft"a3 turbine ul^s:aculeis in orbe feptenis fere.-qui no funt huc* ^^linoded utrif® orbesTotidem quot habent annos:Buccinum non nifi petris adherctrcit* rtn™fti*tim "^^cac^fcopulos legitur. ^ Quot funt genera. 4 jCa. XXXV1L f ' Y7.-.yr43jj ttb -raptiltfrt* Ut ^ \+Cc**rm^rr1TXlii LIBER* J/rpuras note aliopelagias uocat^r.Earugcnera pluragabulo & folo difcreta.Lut| , t ^ : putri liruo:& algenfe enutritu aT^uihdimu.Vtril^ melius.tenienfejin tenei ma / is ora coik&u.Hocquoq? tn etianu l^ui^atq; dilucius.Calculcyfe appellatur a cal rismire apto c6chiliis:& loge optimo purpuris.Dialudt enfc id cd uariofoJi ge/ r ^ „ ^ nere padu-Capiutur aut purpura paruulis ranfq cochrs textu ueluti nafiis in alto ia&is. ^ , Jned iis efca.-clufiics moruaeefq5c6charu:quales uidemus has femiricces*. fcd redditas ma riauido hiatu reuiuifccies. s-Appetuteas purpuras.porredifq? linguis infedat. Atilleacu/ # •l^o e^timulacx: clauduc fefe:coprimucq; mordetia ita pendentes auic(ate fua purpurae toj — Qjluntur. capiantur tfCa. XXXVIII. eas poti canis ortum aut ante uernu tepus utililTimu.qm cu foerificauere flu«» ffjjxos habet fuccos.Scd id tingentu officina ignoiat.cu fuma uertatur ineo. Eximii . ji^^llpoflca uena qua diximus. Cui addi fale necelfariu.fextarios ferine in libras ccterio^ J ^Macerati triduo iuftu^C^uippcmaioruis ranto quanto recentior.Feruerejin plubo:ffhgui llifqj aqus amphoris centenas arq? quinquagenas medicaminis libras asquaruac modico ua * pore torreri: 6^ ideo loginquas fornacis cuniculo. Ita dedgutriatis fubinde carnibus quas uu<^6effa»tbt hefifiTe uenjs neceiTe dtdccimo ferme die liquatis corii da uellus elutriatu mergit in. expe rimentu.H. TrfJ^^^rfSnngituSSuma medicaminuniTlibras.Velleruibucdli0 ducegre. ' * ' T ^ ; \4* enVfrmuH A r*tr~ <"/*1l"a'0'T - . &*,*> thyfti color eximius ille. At ryrius pelagio primu latiatur lmatura uiridicp cortina: moxg . . ,; ,w mutatur in^uccino.Laus ci funirna in colorem fanguinis concreti nigricans afpeduudccj v- ... fJ< fufpediTr® igJnfiiV^nde & Homero purpureus dicitur fanguis^_ {(Romae quando ufus purpurae. flCa. XXXIX. •Vrpurse ufum romas femp fuifie uideo.fed romulo in trabea.Na toga praetexta & jatiorc dauo T ullu Hodilium e regibus primu ufum hecrufcis deui&is fatis con * f|dat.Nepos Cornelius qui Diui Augufri principatg^biit.Me inquit iuuene uio/ ^acea purpura uigebancuiuslibra denariis centu ueni£bat:necmultopoit rubra tarentina irirkraf id/-^^Huic fucceitic dibapha^tynaiquae in libras denariis mille no poterat emi.HacLetulus Spf °^0f1 ter aedilis currulis primus in praetexta ufus 'improbapr. Qua purpura quis non iamin/ w-rJf ’ 3U1C tnc* irHa^a ^avl* Spinter aedilis fuit urbis conditae Anno.d.cc.Cicerone cof Dibapha dicebatur:quae bis tin&a edet ueluti magnifico impedio. Qualiter nuc oes pcnecd* ^-^•'^modiores purpurae cingutur,in eochyliatauefte caetera eadefine buccinoipt^rq? ius tepera turae.Aeqj pro indiuifo humanipotus excreiuento^dimidia 6^medicamina addutur. Sicgi ; 111 / ‘Ml’f ‘ncr gnitur laudatus ille pallor facuritate frauda taitan tot^ dilucMior quito magis uellera cfut Xriunt. _ _ flDcp raEcio earum. ^ W ClCa. XL. Jp^Recia medicameto funt quide pro fertilitate Iittoru uiliora.No rame ufq pelagii It' wjrbras qum^en^os numos excfdere:^ buccinicentenos fciant:qui idamercant ime/ ;M^_ •' fo.Scd alia funnnec habent fine uitiariuuatc^ ludere impendio:& lufur geminare j* /.H^ lmTcend0 iteru ipfa adulterare adulteria naturarficut tedudines tingere: argentu auro rtA^M-rc**»’»'*?***** tfrrkiifnnrl^rp nf fiansdrtarr hisernnir rnrinrhia. . '«oufundere ut elc^a fiat: addere his era: ut corinthia. ___ ^ 4fpet,ngcdoamethydino8icocobydino. 4JCa. „ , ,■,«% XLI.^_ ^ eft fatis abdulide gemae nome amcthydum.Rurfum abfolutus inebriat tyrio fZZJX} , yft /orH p/i- ut fit ex utrocp nome improbu ty riamethydus: fini u Igg luxuria duplex.Et cu con^ fececochilia^trafirc melius in tyriu puta‘c.Poen|tetia {ioc primu debet inueniiTe ar tificeldutate quod aanabat.fnde ratio ed nata.Votu quoqi Fadu e uicio gortetofis inge/ hiis:6i gemina demodrata uia luxurias: pr color alius operiretur alio.Suauior ita fieri leui?'/£ tor.pandit fe pina luminibus orbu corpus intus minutis pirdb^pbes.AiTukat alii °\r jptifius:& ubi licetia audacia creuitripient ea.Hoc tpslpeculat9 idexrnorfu lcui figmficac illa ore copreflb qcqd inclufit exanimat:partecp focio tribuit.Quo magis miror quoidanV cxiftiafle aquatilib9nullu ineiTe fenfu.Nouit torpendo ui fua ipfafno corpes:tnerfaq3 in ii mo fefeoccuItat:piTces qui fecurt natates obtorpuere corripies.Huius iecori teneritas nui la pfertur.Nec minor folertia ranae:quae I mari pifcatrix uocaf eminetia fub oculis cornicu la turbato-limo exer i t : afTu 1 ta n tespifdfulos c^rahes: d o nec ta ppe acccdatmt aiTiliat.Simi Ii modo fquatina BL rhobus abditi pihas exertasmouent fpecie uermiculorubtecp quze uo catur raia.Na paftinaca latrocinatur ex occulto cranfeuces radio:quod telu eft ei figes. Ar ^ gumeta foiertias huiu^qd tardifiimi pifciu hi mugile uelociilimu onjniu habetes i uerre cepferiuntur. |/TTe fcolopendis uulpibus& glanis. 4/jCa* XLUI. |Colopedr3e terreftib3 fimiles qs cetipedes uocat hamo deuorato oia iterranea euo ;JI munt:donec hatuu egerantrdeinde rdorbent.At uulpcs marinzE fimili in pericu* i '■ <^7 glutiunt amplius ufqj ad infima lin&quse facile prodant.Glauciis qui effgla / «{'ieteS ^3 xhis uo^atur querfus mordet hamos nec deuorac:fed efca (poliar u, I) De ariete pifce. 4jCa. XLlIlf. 4Rafiatur aries ut lacro.Ht nunegrand^uht nauiu in falo ftatium occultatu? umbra i i fiquid^Randi uoluptasinuitetexpedat.Nunc elato extra aqua capite pifcatiu cym ‘peculatunoccultufq? adnatans mergit,' DDe his quae tertiam naturam habent no animaUu^i neq? fruticum & de . urticis 8C fpongiis. ClCa. XLV. jQuide & his fenfum irveffe arbj|ror quincc animaliumn^ fruticimufed tertiam fex utrocp naturam habet:urticrs dico STpongiis.Vrticafnodu uagantur noduq? rr-ipx&n-tC' al\\ I eTctta pjtut ni (\tnrit miutatur:carnofefrddis:Iis natura utcarne usefcatur, Vis pruritu mordax: eadeqj rreftris urticae-Cotrabit ergo fe q maxle rigesYSc pnatice pifcicuio frode fua fpgit ^quaete ^ ^ V cople&efqjdeuorat. Aiiasjn.^etTtimiiis^ iadar^fe paffa flu&u.algse uice pcf ados pifces 0 attritucp petrae fcalpetes pruritu kiadit.Eade nodu pedines^echjjnospquint:Du admo- uerifibi manu fetiocolore mutat 8C cotrahit.Tada ur^dine^ittirpaulu^ fi fuerit intere ■malli abfconditur.Ora ei in radice^ effe traduntur.Excrenfenfifper futtia tenui fiftulla red di.Spongiaru triageneraaccipimus:fpifiu;ac praedur_um:& afperum. Tragos id uocatur . i^^-Spiirum^molliusrmagiftenue deniuc^ ex quo peniciHhachilleum. Nafcucur omnes ip^AJ petris.AIuntur conchis: pifcedimo.Intelledum ine(T^isapparet:quia ubi auulforcfii fen^ fereicontradasmulto difficiliusabftrahuntur.Hocidem flq,tu pulfantefaciutK.Viuercef ca manifefto concha minute in his reperte oftendut.Circa tofonem lueici illis auulfaTetfia aiunt; Si ex relidis radicibus recrelcere.ln petris cruoris quoc^ inhaeret coIor:africis pr^eci pue qu^e generantur in fyrtibusrmaximae fiunt mancx.Sed moll/ifinix circa lyciam.ln pro •fundo aute nec uentofo molliores.ln hellcfponto afperse.Et denfc circd iiialea putfefcut. in apricis locis.ldeo optimejn gurgitibus uiuentibusd^emcp madentibus nigricans color^ Adhercnt nec parte nec totae.lnterfunc.n.fifiule quadam Ianes:quaternae fere aut quinae/ per quas pafei exidimantur.Sunt 81 aliae fed fupernae concretie.Et fubeffe membrana quae7 dam radicibus.earu ii^telligitur.Viu^re cofbat longo tempore.peiTimum omniu genus ea ■ru efi::qu2e aplyfie uocanturquia ey u ‘i no? poiluntun quibus maxie funt fiftulae :& reliqua denfitasfpiifa. yy |)TC caniculis marinis. ^^^^. wijCa. XLVf. mttt t fti/pctwo' morxyQ ’ »«4 ; tn? maxi’1ia mul|:tCudq.d,rca?eas urinantes^graui penculo infeilant . fpfi ^yY'r"‘ oru ’ 1 -c I ferunt fiinube quanda aa^leerFfuper' capita aialiu planoru pifciu fimile pmentt \ eosrarcentet^ a reciprocando:8e obia ftilos ^acutos lineis agnexos habere fedb :qa nifi perfoifae ita non recedant^caliginis & pauoris:ut armtror:6pere .Nubem. n. 6e nebula cuius nomine id malum appellant inte r animaliai[irhaud ultra compcrit quifqua, W4 cu caniculis atrox dimicacio.Inguina 8L calces omnec^ candore corporum appetut.Salus una ^ in aduerfas eundi ujcroqj terrendi.pauecenimhommesque ac terret.Et fois sequa ingur gite.Vtad furiima aquae uccum eft:ibi periculum anceps. Adempta ratione contra eundi . dum conecur emergeie.Et falus omnis in fociis.Funem illi religatum ab humeris eiustra ^ermrBnt^ ,J , ([liber, hunt.Hunc dimicas ut fit periculi fignum leua quatit.Dcxtera apprchenfo fiilo i pugna e.Modicus alias tradus. V e prope carina uentu eftmifi pcasleri ui repente rapiant : abfumi fpedant. Ac faspe ia fubdudi e manibus aufer unf.fi no trahetiu opere coglobaco corpore opi in pilas modu ipfi fcadiuuere.protendut quide tridetes illi.Sed mofiri folertia e nauigiu fubeundi atqp ita e tuto pliandi.OIs ergo cura adfpeculandum hoc malnm (nfumitur. *• 4fDe animatib7 q filicea tefta.&: q fine uillo icludut:Sc reliqs fordidis aialib9.(LCa. XLVlf. Ertifiima eft fecuritas uidiffc planos pifces:qanunq funt ubi maleficae befiias.Qua j c 1 de caufa urinantes facros appellant eos.Silicea tefia inclufis fatendu eft nullu ee fe fu ut oftreis.Multis eade natura q frutici ut olothyris^uImdib^ftellis.Adeoqj ni hil no gignif i mari ut cauponatu et asfiiua alaliajpnici molefia faltu:aut q capillus maxie ""celat exi ftjt:& circuglobata efcas faspe extrahunt. Quas caufa femn/u pifciu i mari nodib9 infeftare exiftimantur.Quibufdam uero ipfis innaftuntunquo in numero chalcis accipif. 4 V 0 De uenetiatis marinis- $Ca. XLVilfi |“Ec uenena ceflant dira ut in lepore-.qui in indico mari ,ctia tadu peftilens.uomitu y dilTolutioneqj ftcmachi protinus creat.ln noftfo offa inFoimisicoIore tantum le ipori fimilis.ln indis di magnitudine di pilo duriore.Tantu uiuus ibi capitur, Aeqi opeftiferu aial graneus fpinas \ dorfo aculeo noxius.Sed nullum ufquam exeerabilius q ra /dius fuper caudam emines trigonisqnoftri paftinacam appellant.Quin cochylii magnitu dine arbores infixus radici necat. Arma ut taleum perforat di ferri& ueneni malo . gp dPemhribpspifcium. ^ K.C a: XL1X. AkjOrbos uniuerfagencra pifciu castera aialia etiam fera non accipimus fentire. Ve % (rumasgrotare fingulos manifeftum facit aliquorum mactesrcumin e^dem genere . ^L^ingues alii capiantur. (TDe generatione eoru mira. 4fca. _ L. ‘ Vo na mo generet defideriu di admiratio hominu differri no patif^pifcef attrftu ue trlu coeunt: tata celeritate ut uifu faliat-Delphini di reliqua ceteTimifirno fid pau * .gjlo diurius.Fcenua pifciscoitus tepore mare feqf uetreeius rofiro pullans.Subptu mares fceninafimiliter oua uefcetes eo^.Nec fafis cj>eneratioi p fecoitusmifi editis ;ouis inter fe uerfando mares di feminas uitaFe alperfcnnc uirus.No oibusid cdcigitouis i tata mul iicudine:alioqujn£eplerenturmaria &ftagna:cum Cinguli uteri inumerabilia concipiant. ([ Item de generatione di qui pifces oua pariant. |]Ca.* Ll. KJfciu oua in mari crefcut-.quseda fuma celeritate.ut murenaru.Quasdapaulo tardi*w _ pianipifciu quibus cauda no obeff aculeiqi ut teftudines di iai£ i coitu Cupueniuc ' Zl Polypi crine urio Focminx naribus abnexo.Sspias di loligines linguis jtoponerites inter ie brachia:& \ cotrarium naritesi&pariunt ore.bed polypi i' terra uerfo capite cauf . Reliqua molliu tergis ut ca^es.lte locufias di fquiilas.Cacri ore.Rane fupueniut : priorib9 pedibus alas f cr minas mare apprehendente:pofterioribus dufaes.pariuntminimas carnea nigras quas grrinosjipcant:oculis tamc di cauda ifignfes:mox pedes figurantur- cauda fin • dente (e in pofteribres . Mirumcg femcftri u (a refolu utitur in limum nullo cernere:# rur- fusuernisaqu is renafeuntur quae fuere natas pfrinde occulta ratione cu omnibus annis id eueniatiEt mytuli di pedines fgote naturse i harenofis pueniut.Qu^ durioris tefia; fu t ut murices purpuras faliuario letoreiSicut acefcetfc fiumore culices:arc^ fpuma maris ica^ k ct m <) 0 rrt £r rr» l*o?r> hkz. cunt.Nec alia e ea^ pcreatio.pifciu aiuerfa genera nocoeut praster fquatina di rana: ex bus nafeitur priori parre rapas fimilis:&: nome ex utrocp copolirfi apud grzecostrabit.Quas da tepore anni gignutur di in humore &. in terra.Vere pedines limaces hirudines eode te pore euanefcut.p"ifciu aute lupus U trichias bis ano parit:&: faxatiles omnes . Mujli ter chalcis:cyprrus:exien.Scofpioes bis ac fargi.uere di autuno-Ex planis fquatia fola/autuno :5n>x^|j occafu uergiliaru.plurimi pifciu tribus menfibus apriii maio^alpas autunorfpari: tprpedo/\ I*™* fquali circa squinodiu.Mollcsuere.Saspiacibus ir;efibus.Oua eiusglutino atrameti ad fpeciem uuas cohxrenriayn^culus pfequitur afflatu:aliasfterilefcut.poIypihycmecauL Pariunt uere ouatortili ulbrata.papino.tanta fcccudrtateut rnultitudine ouoru occifi na recipilt eranos capitis: quas pra'gnantcs tuIcre.Ea excludunt quinquagefimo die:c quibus^ ISVIIIL Loligines! alto cofertaoiia eddt utjfasp&.purpurae murices eius dcnicp generis uere pa . ri^nc, Echini oua pleiluniis habei^hjjlme.Ec cocleae hyberno tepore nafcut.Torpedo odo genosfbetus habes i uenit:eacp quas intra fepariToua pmoIlia|i aliu loeu uteri tranfferens ioa exciudes.Simili mo ofa quaecarthilaginea appella uimusata fit ut fola pifciu & ani mafpariafr&ouacocipiat.Svlurus mas folus olum.edita cuftodit oua:fepe & qnquagenis diebus pe abfumat' ab alijs.C^ i triduo excluduttfi mas at|igit. Acus fiue be^ lofl&funus pifciu dehifcefe pp multitudine utero pir. A ptu callefcit uuinos:qdl 8C in caecis ferpetibus tradut.Mus marinus i terras ferobe effolTa pitoua:& rurjQjsjabruit cerra.Xxx. vdierefoiTaapit:fcetu^iaguaducit. |]l5e uuluis pifeium. 4/Ca? LU ™ '■^'jRryti * • • • Atgi(44 rtWJlC-a! * -• Lu> A. i«n 'f 1 .. . . 1 < /t ^ .1! A m^rn. feHui pifeium memoradu nuper exeplum accepimus.paulifippu uilla eft campaniae^1 ■"'.haud procul Neapoh.ln ea in Caefaris pifeinis a Pollione. Vfdeo coniedum pifccm Jexagefimumpoft annum eXpiraiTefcribit Anneus Seneca.Duobus aliis asqualib9 I dus ex' eodem genere etiam tunc uiucntibus.Quaz mentio pifeittarum admonet uc paulo plura dicamus hac de re:priufq digrediamur ab aquatilibus . — ■ 4)Tfeuiuariisoftrearum:&quiseaprimusinuenerit. CCa. L1III. ^ . | ‘llt^QllP^ljStrearum uiuaria primus omnium Sergius Oratcf in u enit/in baiano aetate. L.CrafV j lvi oratoris ate ntarficum bellum :nec gui£ caufa:fed auaritixrmagn^ uedigalia ra ; c ... ... ] i ex ingenio fuo — /m-1— - - i.--— - &cnc /16 eJJKt ^ _ 0 _ _ ) percipiens.Vt qui primus penfiles inuenicbalineas ita mangonf?^ zatas uillas fubinde uendendods primus optimufaporemoftreislucrinis adiudicauitrqua do eadem aquatilia genera aliubi acqj aliubi meliora.Sicut lupi pifces in tyberi amne inter • duos pontes:rombusRauenn2e:murenae in Sicilia:elopsRhodi:8i alia genera Similiterfnc p’ culinarum cenfura peragatur.Nondu Britanica fer/ebantlittora:cum Orata lucrina nobi litabat.poftea uifum tanti in extrema Italiaspetere brundufium oftreas ac uelitis.Sed iter duos fapores nuper excogitatum tamen longae aduedionis a brunduf|io copafcerein lu crino.Eademsetateprior Licinius Murena reliquorum pifciu uiuariainuenit.Cuius dein de exemplu nobilitas fecuta eft.philippus Rortenfius lujulus exrifoetiam monte iuxta ‘Neapolim maioreipedio qua uiliarn aedificauerat euripuSTmaria aamiiat '■* Qua de caufa ^1%>ri^ll1fn • magnus popeius Xerfent togatum eum appeliabat.Quadringentalpfius pifcinae. A ’dcfu jMk?ne ^do ilio uenyre pifces. {jQuis primus murenarum uiuaria fecerit. f/Ca . LV . Effrenarum uiuarium priuatmfexcogitauifTCHirrus ante alios qui caenis trium* phalibus Caefaris di&atoris fex milia numero muriarum mutua dpedit.Nam per* „„ . mutare quidem precio noluit.alia ue merce.Huius uillam inter quam modicu .xl ^ ^milibus pifcins lidndiHerunt.Inuafit deinde fingulorumpifcium amor. Apud baulos i p*. " £|,lf' tebaiana pifcinamhabuit Hortefius^prator.Murenamadeodilexittut^xanimatam flefle r credatur.ln eadem uilla Antonia Drufi Murenae quam diligebat in aures addidit. Cuius propter famam nonnulli baulos uidere concupiuerunt. r De coclearum uiuariisjK quis primus inftituit. #jCa . . LVL Pclearum uiuar^infticuic Rluius Hirpinus \ Tarquinenfi naulo anteciuile bellus fluod cum Pompeio magno aduni eft :diftindis quidem generibusearumdepera* tim uceftent:albae/quaein reatino agro nafcutur.Seperatim illyricae:quitrusmagni tudopraecipua-Africanae quibus foEconditas.Solitaje quibus nobilitas.Quin di fagina ea^ commentatus eft fapa 8i farre: aliifep generibus.Vt cocleae quo^aTtiles ganeam implerent ‘Cuius affis glotiain eam magnitudinem perduda fit ut fing u b r um calices a u dor eft . M . Va . • fjUe pifeibus ut odoginta quad terrenis tes caperent »1?. ka t; |;Ifcium genera etiamnum a Theopbraftomira produtur circa babylonis rigua de^ Tcedentibus fluuiis in cauernas aquas habetes remanere.Quofdam inde exire ad pa" __ £bula pennulis gradientes crebro cauda: motu:contra^ uenantis refugere m fuas ^)caueinas:8i in iis obuerfos ftaj:e.Capita eorum efle ran» mariae fimilia reliquas partes go ^ ...A C LIBER. ,r^.„ biorum.Brancbias utcaeteris pifcibus.Circaheracleam 8c tor6neiir& lycumamneefTemui tifaria.ln ponto unum genus e (Te : q u qdeg t r £ 1 1 1 asfl u mi n u aq u as Te de cur : cauernafcp fibi, faciat \ terraratq? in iis uiuat etia reciprocis ar^nious ficcato]ittore.Effcdiergo/mocu:de> rrtnlC AnerytvtXLr mu corpoi u uiuere eos approbat Circa hcraclea eandem codecgjyco.amne deccdetFouis^' _ generari pifccs:q ui ad p a b ift a petgn d^pajpitenc exiguis brachiis.Quod fit ■ «i non indigo mimoris:propter quo$ & ariguiflas^utius uifee exemptas aquis.Ouajujt relictis in J imo geri in ficco maturari ut teftudinum.Eaftdem in ponti regione apprehendi i glacie pifciu.qudf dam maxime gobiones non nifi patinarum calore uitalem motum fatentcs.Tn iis qdidem tametfi mirabilis:eft aliqua rafio.ldem tradit in paphlagonia effodi pifcesgratilTimcs cibif terrenos altis fcrobibus.In iis locis ubi nullas reftagne c acmas. M i rat u rq? & ipfe gigni fine coitu.Humoris quidem uim aliquam ineffe qua puteis arbifratur:cum nonnulli reperian ^ ^ tur piTces.Quicquid eft Hoc certe minus admirabilem talparum facit uita fubterranei mi\§r£r malis: nifi forteuermium terrenorum &L iis pifeibus natura eft . . c. c 4|De muribus nili. _ (JCa. LVIII. Jeccl TErum oirmibus iis fidem nil!i inundatio affert omnia excedentem miracula .Quip etfdentz ot> ■ T T?/ c de anthia pilee fileri conuenit.ltaq; plerofqj aduerto credidiffe apud chclidoias ^ i ifulas qs dixim9afias fcopulos i mari atepmbtoriu fitas.Ibi freques hiepifeis & ce ^ flerltercapif uno genere:puo nauigio&: pcolori uHW:eadeq?Jorap aliquot dies ptiuos pif ^ cator enauigat certo fpatio:efcacp piicit.Quicqd ex eomiltaf : fu ipeda fraus pdae c.Cauef q? qd timuiocu id faepe fadu e:unus aliqn cofuctudie kiitaP anthias efca apetit Notat bic itctioediligetujjiutaudor fpcfcociliatorq? capturas.Nccp.n.edifficilecu p aliquot dies fo !us accedere audeat:tande& aliquos iuenitpaulari comitatior.poftrcmo greges adducit inumeros:iam uetuftitfimis qbufq? afluetis pifcatoreagnofcereibi cibu e manu cape.Tue _ ille paulu ultra digy^gs in efca iaculatus hamu Cingulos ludat uerius Icapit.aJj ujpibra na> 'rez. nis breui conatu ab^es.Ita ne ceteri fentia^alio itus excipiente cetonibus laptuniine palpi^ tatio ulla aut fonus caetercs abigaf.Coneiliatore noffe ad hoc .pdcfhne capiat .parcit piica* yjl#* tor fugituro lreliqimgiege/Ferunfdifcordefotiu duci foti( infidiatumpy^hrejnpto coe; piflfe maiefieja uol untate. Agnitum i macello a fotio cuius iniuria erat:6i daadanTformu' zi f _ >’r5‘-‘rL _ _ a j J-L % ,i _ i,- _ i _ - i.L •_ i a». _ _ .j la ex eSido condenatu.Adcfit Mutianu^iftimatahte dece libris.ldem anthias cum unuiii>M> ~ hamo teneri uiderinc.-fpinis quas in dorfo (eiratalhcnt linea fecare traduntur eo qui tcjjc ' _ . t _ , - # Slfe extendentemt peidi poffit.At inter fargosipfe qui tenetur adjcopulos lineam terr/e* VC4> C „/,3 t 4fDeftellissmarinis. (? Ca. LX, yj?. ■••A Reter hasc claros fapientia auftores uideo mirari ftellam in mari.Ea figura eft-par* «; i. / m admodum caro intusrextra duriore callo.Huic ta igneum feruore efte tradunt ,^4« Jvn int omnia in mari contada adurat.Omnc cibum ftatim peragat.Quibus fit hoc co /r>” ^ gnitum experimentis haud facile dixeri. Multo mirabilius dfxeri id cuius experiedi quot jidie occafio £ftr“ ^ ^ > ^Dedatylis eorumqi miraculis. o ^SCa. LX1. ¥ Oncharu e genere fut datyli ab^humanaru unguium fimilitudieappellati.lisnata k 1 ra i tenebris remoto lumicraliofulgore clareret qto magis humorem habeat lu/ rt EJ 3,: cerei ore ma^etiu. Lucere i manibus:at<^ etia \ folorat^ uefte decidentibus guttis ' utproculdribio paFea^Tucci illam natura effe :qua|miremur etiam in empore. 40Dc inimicitiis & amicitiis inter Te aquatilium. 4jCa. LXII. Vnt 8i ininijcitiafumatcp concordise miracula Mugil & lupusmutuo odioflagrat y]J Conger 8t murena caudas inter fe praerodentes .polypum in tantum lccufta pauee ut fi iufta uiderit omnino.moriatur.Locuftam conger.Riirfus polypumcongrila yfcerant.Nigidius auctor eft prxrodere caudam mugiliIupum:eofdenic^ fatis menfibusco ■ • cordes effe.Omncs autem uiuere quibus caudefic amputcntur.Atecotrario amicitie exe^^^j pia funtipraeter illos de quorum diximus focietate.Balense mufculus quandocjt priegrau» ondere obrutis eius ofculis infeffantia magnitudinem uada praenatans de fuperciliorum pon< monftrat:occuloruc^ uice fungitur.Hinc uolucrum nature dicentur X. /• Hum» r IjCAII pLVNII SECVND1 NATVRALIS HFSTORIAE LIBER. X. IlLV natura .1 1 1 i u in . 4)Ca. I, -EQVITVRrN AT VRA auium :quaru gradi(Timi:& pefne bediaru gc oneris ftrutiocamdi.Africi uel aerhiop^icialtitudifieequitis Ifidetis equo exceduticelericace ujci^Ad hocdemu datis penis ut currere adiuuent: bc2Eero no fdc uolucresrnec a terra tollunt. Vngute iis ceruinisfimiles •. libijs utiles quos i fuga cotra fe/ miTaeledu deuoratamiranatii ra-Sed no minus ftolidatasT tata reliquicorporisaltitudlecucolla fruti ce occultaverint latere fefe exiftimanu.przemia ex iis oua £ptcr amplitudine p qbufda ha r^f foita£ uafi£cqrq> bellicos & galeas adornantes penas. • ^ Dtephoenice. fl^a. II. ( I, | 3Ethiopcs atqj indi difcolores maxle & inenarrabiles ferut aues. Et ante oes nobile cj jktf-jlj *varabi£ phoenice.Haud fcio an fabulofe unu I toto orbemec uifu magnopc. Aquilae 1 ^y^^idlnarratmagnitudleiaurifulgorecircacollaicceterapurpureustcxrukarofeiscauda . !"^^^‘P^ni's^1i"hnguetibus.Cri{lis facie:caputcp “plumeo apice honedate.primus atc^ dihgetiT^^'^^ r -mus togatorudeeoj>didit Manilius fenator ille maximis nobilis dodrinisdodore nulld~ ' laftwwfi' Audore nemine extitilTejg qideric iSItcete^Sacru I arabia foli eflfe. Viuere anis fexcetis fe f&z*’**’*^ xaginta.Senefcetc cmia thurifq} furculiscolfrucre nidu.-replere odorib :& fup emori .Ex oflibus deldeac medullis nafci prlo ceu ; u^iiculu:indefieti pulIu.pricipioq3 iudaTune ri priori reddere:^ totu-deferre nidu ppe pan$ia I folis urbe:& i ara ibi deponere.Cu h w*/r' (S 7, ' alicis uita magni couerfione ani fi&ripditidem Manilius .Jteruq? fignificatiocs tepedatu / » 6t fyderu eode reuerti.Hoc aut circa jm£ri jperin non queat.n meridiano autem tempore operantur: donec impleantur heminu conuentu fora ignauae fedent. Aquilarum t~> r. prioribus horis diei donec impleantur neminu conuentu rora lg pene mixtas reliquarum auium pennas deuorant.Negant unqfolam hanc alitem fulmiC examinatam.ldeo armigeram Ioui confuetudo iudicauit . I) Quando legionum figna efie coeperint. t/Ca. IIIL Omanis eam legionibus C.Marius in fecundo confulatu fuo proprie dicauit.Erac 84 antea prima cum quattuor aliis;lupis:minotauris:equjs:apris:qu2::fingulos oidi (v_ nes anteibant.paucisantcannisfohin acie portari coeperatireliqua in caftrisrelin ‘ quebantur.Marius in totum ea abdicauit.Ex eo notatum non fere apud legiones unq hy . fcernatum effe in caftris ubi aquilarum non fit iugum.primo 84 fecundo generi non mino rum tantum quadrupedum rapina:fed etiam cum ceruis proelia. Multum puluerem uoliT ^ 1 tatu co!le&*&infidfenscomibus excutit in oculos:penis ora uerberans.-doncc prsrcipitet £ supes .Nec unus holtis illi fatis eft.Acrior efteum dracone pugna:mulrcqj magis anceps etiam fiinaere.Ouahiccoi^fedaturaquilseauiditatemalefica.Atillaob hoc rapit ubicuqs -\uifum. Ille multiplici nexu alas ligatura fe implicans ut fim ul decidat. A _ Mirum de aquila.^^ ^ 4[Ca.rf V. ,r\ ' crV St percelebris apud feftori urbe aquifegloria.Educatam abirgie retulifle gratiam/^S^' ^■jaues primo mox deinde uenatusaggerente.Defun&a poftremo in rogu accenfunvr.’’\''7 11 O, A—..I ~~a - nr~ - r- ?— 1~ - j - S^^eius iniecifle feXe:64 fimul cofiagralfe.Qua ob caufa icolae quod uocant herd^iiu Jeo loco fecere appellatum louis 84 uirginis;quomam illi deo alesafcribitur. tTDe uulturibus. , 4l Ca. ; VL »i r*<) VIturupuatem nigri.Nidos nemo attigit.Tdeo etia fuere qui putarent illos ex ad uerfoorbeaduolarefalfo.Nidifi^ant.jri.^excel^frimisrupibus.Foetusquidc fer u cernuntur fer^bini.Vnibritiu^ auruTpicum inEolfroaeuo peritiflimus pere tradi vOua.xni.Vno ex iis:reliqua oua nidumq? luftrare:mox abiicere.tnduo autem ante aut bi / duo uolare eos ubi cadauera fututa fune* „ _ '"V 1| De fanquale. (jCi. VII. Anqualem aucm atq? fmufuluin augures rcmani magna: quzeftioni habent Im< i jnuTulum aliqui uulturis pullum arbitrantur e(Te:84 fanqualem cjTifragam.MafTu _ Jt.fius fanqualem offifragam dicit efie.lmmufulum aure populum aquile priufquajzii/ki albicet cauda.Quidam poft mutium augurem uifos non efle ronue confirmauere .Ego C quod ucrifimifius eft)in defidia rerum omniu non arbitror agnitos . 4 [De accipitribus. ♦/Ca. e. VIII. / rr^^cipkrum genera.xvi:inuenimus.Ex iis circo claudum altero pede’ profperimi au gurii nuptialibus negotiis 64 pecuaria: rei-Triorchc a numero teftium cui princi f 1 patum in auguriis phoefti#nbe dedit.Buterinem hunc appellant iomani Familia ec l eocog nominata cum profpcro aufpicio in ducis naui fedilfet.Efal^lgrxci uocaht:qui folus omni tempore apparet. Oeteri hyeme abeunt. Diftimftio generum ex auidicate. Alii non nifi ex terra rapiunt auem. Alii non nifi circa arbores uolitantem.Alii fedentan fubli mi • Aliqui udante in aperto. Ita c$ 64 cdumbxnouere ex iis pericula; uifoqp coijifidut ; ud totiusmainii2ehumiraetmcanc:necaiibinatcunturimsauuetigcntJbus. Inthrarias parte olm £bperanaphipolifiirhomines ac qj accipitres focietatequadamaucupantur Hi ex filuis di ha xundinetis excitant auesdlli fuperuoiantesdepnmunt.Ruifus captas aucupes diuiduc cu iis . Traditum eftmiffas in fu bl ime ibi excipere eos:& cum tempus fit capturasxlagore ac uolatus genere inuitaee ad occafione-Simile qu^iam lupi apud maeotin paludem faciunt. Nam niii partem a pifcantibus fua accepcrpexpanfa eoru retia lacerati. Accipitres lauiu no £ \\. edunt corda.Noduinus accipiter cymind&s uocatur: rarus etiam in filuisunterdiu minus >7^7’ V*7rvj| \cernens.BeUu inteugeeiuu gerit cum aquilaxoherencefcp fjepe prehenduni U e. _ {pe cocyce quae a fuo genere interimitur. 4JC a. uncur , IX. jOcyxex accipitre uidetur fierixempore anni figuram mutans:quoniam tunc non feappa rene reliqui:nifi per qua paucis diebus.lpfeq3 modico tempore acatis uifusno „ Jcernicur poftea.Eft autem nccp aduncis unguibus fo S u s acc ipi tr u m ; n cc capite fimi tjis illismeq? alio qua calore:ac^'&ucblumbi potius.Quin abfumumur ab accipitre:fi qua , rn0 ^do una apparuere.SoIa omnium a uis a fup genere incerempta.Mutantautem di uocem.^u^ ^procedit uere.Occultatur caniculae ortu:fempercp paric in alienis nidis maxime palumbus maiori ex parce fmgula ouaiquod nulla alia auis raro bina.Caufa fubiiciendi pullos puta* tur: (to.Iide uidentur artem guberirmdi docuilfe cauda flexibus ? caelo monftrance natura qdv opus eflet in prqfundo.Milui & ipfi hybernis mefibus lacenttnon came ance hyrundines it abeuntes.T radSturautem& folihtiis atticCpbdagra . ^ ryi m^nce a ja. ' „ A (JT)igcftioHuium per genera. CCa. XI .*»<■ K lucrum prima diftin&io pedibus maxime conftat. Aut enim aduncos ungues ha, knar.^ & J :nt:autaigitos:autpalmipedum in genere funt:utianfercs:& aquaticas fere a ues, ' | dujacos ungueshabentia carne tantum uefcuntur ex parte magna. ' /CnA^\™p$&'ee\ w fjDe inaufpicatisauibuscornice:coruis:bubone. f/ Ca. XII. S~~>± Ornices di alio pabulo. Wtqj duritiam nucis roftro repugnante uolates f aItuIj^/^^TsS^.^1: 0 c J tegulas ue iaciut ite^ ac faepius:donec qflfata pfringere quiat.Ipfa ales e inaulpica ”"^7 ■ taegarrulitatisraqbufda rame laudata. Ab ar&uH fyderead hirudinu aduetu nota sur ea i NJjneruas lucis tcplifqp rarotalicubi olo no afpicijfiqit atheis .priter ea fol^i haec ec uolates pollos aliquadiu pafcit.lnaufpicatiffima foecuF fepore: hoc e poft fof Aitiu.Casterae omnes ex eode genere pe|Iut nidis pullostacuolare cogut:ficut& corui;q& ipfi no carne tacu alunt :fed robuftos quoc^ foetus fuos fugat logius.lraqp paruis I uicis no plus bina cS iugia fuc.Circacrandneqde thefaliaefin^ula ppetuo.Genitores fbboli loco cedut.Diuerfa t ihac< c di fupradi&a alite qda.Corui ate folftitiu gcnerat.Ite egrefcuntiexagenis diebusefiri^ $ maxie ace^ fici coquatur autuno.Cornix ab eo tepore corripit morbo.Corui pariut cu^fus qnos.Qreeos parere aut coireiiulgus arbitraf.ldeocp grauidasTT ederint coruinum u.x 1 ^ouu p os ptu reddere:atqp in totu difficulter parere : fi tedo iferaflf.Ariftoteles negat. N 6 .^0 pa hercule magis q i egypto ibim.Sed illam exofculatiqne q faepe cernif .-quale I colubis eiTe Corui ljkufpitiis foii uidef Icelledu habere fignificationu fua^ Na cu mediae fio"fpices vgc> 9 ’* — cifi futioes e pelopoefo di atcica regioe uolauerur.pefiima eoru fignificatio cu glutiuc uo ce uelucftraguIaii.Vncos ungues 6C pojjturnae aues habent:utnodue:bubo:ulul2e.Oim / ho^ hebetes iterdiu oculiiBubo funebris ^maxie abominatus publicis peipue aufpitiis. v/ Deferta icolitmec tacu defolata fed diraetia di laccelTa.Nodif Moftrumec cacu aliquo uo ^ cali:fed gemitudeaej I urbibus aut olo i iuce uifus difi oftetu c.prsuatoru domibus i fidi _ f/& grnfortv \>lul{\. ir-nitul- a ini (I LIBER. i vyf ^ftLeqapnowar . frjfT Naufpicata % 81 icendiaria auiffrppter qfaspenumero luftrata urbe i analibus i ue* _ • jffl nimus ficut L.CralTo C.Mario conf.Quo ano 8£ bubone uifo luftrata eft.Qu^ fie igpT auis ea nec reperif nec tradit .Quida ita iterprastanf icendiaria ee qcuq? appar uea ‘ ritcarboncTer^ns ex aris uel altaribus. Alii fpitumicem eam uocant:SeeLh2ec ipfa qux cct sntcraqesiqui fefcire diceret no inueni. jjDecliuina. f]Ca. XI111. Liuina quoq; auc ab antiquis noiatam aiaduerto ignorari.Quida clamatoriam di^ cunt.Labeo probibitoriam.Ec apud Nigidium fubis appellatur auisjquasaquilaru oua frangat. (peauibusii^pgnitjs. 4jCa* XV. . Vnt praeterea coplura genera depi&aTn hemjfca difciplinafaeculis no uifa :q nuc «ypjf ;defeciflemirueft:cuabundft etiam quze gula humana populatur. ; 4fDe3uibusno£lurnis. £]Ca. XVI, ^ f ernoru deauguriis periti nTmiefcriprilTeillapraijioie putatur .Is tradit noduai&E' M bubone picuarbores cauantertrcgonlcomicc a cauda deouo exire .quonia pode*» 1iMjUS'wC capitumperuerfaoua pofteriorem parte corporum fouendam matri, appiliccc. $!ue no&uis. {Ca. XVII. mO&uaru concra£ aues folers ditriicatio.Maiore circudatae multitudine refupie pe dibus repugn&jcollecleqj i arcu roftro 8i unguibus totae teguntur. Auxiliatur ac «/vm cipiter collegio quoda naturae.belluq? partif.No&uas fexagenisdiebus hyemis eu bare&noue uoces habere, tradit Nigidius. 4| De pico martio. 4}Ca. XVIII- tlC«lrV,lt&Paru2 aues uncor^ ung uiu.ut piemmiartius cognominejf nfignes & in auf | pitiis magnae.Quo in genere arboru cauatores fcandetes in fubrc&u feliu mo Illi I e. iuero 8C * ' ,/ir ' f'u*" r ' • 1 n ‘ fmfa in*" 'CST "r*~ >m •-[ ere uffli corticis fono pabulum fubefle intelligunt .Pullos in cauis/fl»™^ Educat auiu foli.Ada&uscauerniseo^ a pallore cuneusiadmotaqda herba ab iis elabi cre i dif uulgo Trebiusau&or p clauu uelcuneuada&uquata ui libeat i arbores;! qbus niduij .nf> , Wsdiaud pbatas mibi.pauone cibi gratia romae primus occidit orator.Hojc ^ 7 >nf!us adiiciajfccena jTacerdotii.Saginare primus infiituit circa nouilTimu piraticum h gl/ W'^y/ « nHoiiV ^^a^iUm.X1. A ufidius Lumv.exqj eo qflu redditus is feflertium fexagena milia habuit. 4pergallis quo oHrentunSd de gallinaceo locuto. 4j(Ta. XXI# Roxime gloriam ientiunt 8C hi nollri uigiles nodurnuquos excitandis i opera moc h lo0^ "14 1 talibusrumpendo^fonnonaturagenuit.Noruntfyderai&tetnasdiftingunt ha%{.** 1 " ' rasinterdiu cantu .Cu fole eunt cubitu. Quartacp cajliefi uigiliaad curas laborcq^ - Icv «H Tell.r «xr j rcuocac.Nec folis ortu incautis patiutur obrepe .Dicqs uenietenuciani'canru4 Ipfum uero V^h* | cantu plaufulateru.Imperitatfuogeneri:& regnuin^quacik^ funt domo exercet. Dimica tione paritfhocquoqj intet ipfosrucluc io tsla agnata cruribus fuisintelligetes. Nec finis fepe comorientibus.Quod fi palma cotingitdlatim in uidoria c^nuofecp ipf principes tc ftantur.Vidus occultacTilensrsgrecp feruitiu patitf.Et plebsTtn asque fupba gradi? : ardua^M^^g v ceruice:criftis celfa.Casluc|i folu uolucru afpicit crebro.In fublime quoq? cauda falcata eri gens.ltaq? terrori iunc etia leonibus generofifliinis feraru.Iam ex his quida ad bella tantu S Bi proelia aflidua nalcutur:quihus etiam patrias nobilitarut rbodu ac tanagra.Secud honos habitus mblicis aTcHafcidicis: u?plane dignae aliti tm honoris pbeat romana pUrpuT c, 1 J ' .if^Horu funt tripudia folliftima.Hi magiftratus noftros quottidie regut.-domofqi ipfi (u “"“TSS daudupaut referat. Hi fafces romanos impellunt aut retinet.lubet aciesaut prohibet. • ^Vi&ori^oium toto orbe partaru aufpices.Hi maximo terraru Iperio lperitat.Ex iis etia fi^Xl | brae func:quae haud aliter q optimae uidim s diis gratae. Rabet ofteta ex fe 8i ppofteiri -cuq? uelpertinicgcantus.yaqj rotis no&ibus canendo boeriis nobile illa aduerfuslacede* ^ “a 7 Si monios pfagiuere uidoria.fta coiecta iterprstatione:quonia uida ales llla nq caneret/De ‘ • j finut ca nere caft rati. Quod duob9 fit modisdubis aduftis candete:fert)o:aut imis truribp ; Mox ulcere oblitofigulina creta.Facilius ita pinguefcut.pergaSiu oibus annis fpedacirlu 7 galloru publice editur ceu gladiatoru.Inuenitur in annalibus in ariminenfi agro.M.LepiV ^ I dp^Q- Catulo couf.in uilla Galerii locutum gallinaceu femel quod equidem (aeramenta. flDe anferibus & quis primus iecur anferinum comederit:& de adipe anferino comage/ no._ 4)Ca. XXII. $t & anferi uigilcuracapirolio teftatadefenfo:per id tempus canu filcntio^odi* [fis rebus.Qua ob rem cibaria anferu cenfores in primis locant.Quin St fama amo^ ris. Afgis dileda forma pueri nomine oldii:& Glauces ptolemeo regi cithara ca;* ^netis qua eodem tpeSt aries arnafle proditur. Poteft 8C fapietis uideriintelledus ns e(Te: ita comes perpetuo adhsfitfe Lacydi philofopho dicitur.-nufq ab eo no in publico non in Jbafneis:no nodumo incerdiu digreffum.Noftri fapienciores qui eos iecoas^giiitate- no/ uere.Fartilibus in magna amplitudinem crefcit: exemptu quo^ lade muTlcf augetur.Nec finecaufa in queftjonceft.Quis primus tantu bonu inuenerit.Scipio^ftMetellus uir co> * ^raZUa fu laris an.M.Helfius eadjaecace eques ro.Sedrquod conftat)Me(Talinus-eoda Cotta Mef falae oratotis filius palmas pedp ex iis torrerc:at<# pactinis cu gallinaceo^; criffis condire L< repperit. Tribuetur eni a me culinis cuiufcp palnta:cutn fide.Miru in hac alite: exJhunnisT roma pedibus uenere.FelTi proferuntur ad primos.Ita exteri ftipatione naturali propellut **'°w*> •eos.Candidoi^ alteru ue&igal in pluma.Velluturquibufde locis bis anno. Rurfus plumis geri ueftiuntur:molli£>rqj quae corpori quaproxima.Eaegermania laudatifiTima’. Candidi ibi ueru minoresigangae uocatur.praeciu plumae eo^ in libras denarii quini.Et inde crimi na pleruqs auxiliapim praefedis a uigili datione ad haec aucupia dimilTis cohortibus totis. Eo;^ delitis procelfere: ut fine hoc inftrnmento durare iam ne uiroru quide ceruices pof x-c/mc^ - fint. Aliud repperit fyris pars quae comagene uocatur. Adipe eoru in uafe aereo cu cina/ 4no niue multa obrutii:ac rigore gelido maceratu ad ufujnpraeclari medicaminis : quod t&trva&nciQ t* abgente dicit comagenui Ahfefum generis funt penolopes:8i quibus lautiores epulas no * noutt bntania chena^lopeces fere anfbre minores. Decet & ery throtionas fuus nitor : abfo ■lutacB nigrijiaun fuperciliis cocci rubof/ATteru eoru genus nulturu magnitudine exce/ f dioquoru 8C colorem reddit.Nec ulla auis excepto ftrutio camelo maius corpore implens podus in tantu au&a ut in terra quocp fmobilis prehedatu r. Gignut eosalpes: 8£ feptetrio malis regio.ln auiariis fapore perdut.Moriutur contdniatia fpiritu reuocaro. Proxisre eis funt quas hifpania aues tardas appellat:grsci dtidas:danatas in cibis.Emilfa eni offib9me^ dullaodoiistediumexemplofequitur. ^De gruibus ciconiis oloribus & pere** grinis auibus. BC coturnicibus de glotte. r rr^ A‘ “ !ir#r (fCsu'eLT '~~’xXvii'. ' '7 IjlaEleucides aues uocatur:quaru aduetu:ab ioue pcib9 lpetrat cafini motis icote frti notefhgi a fle ■geseoru locuftis uaftatibus.Nec umtueniaoquo ue-habeat copa^tu :nunq cofpe ftis nifi cu prasfidio cajo indiget. ij_ De ibi. |)jCa. XXVIII . Nuocac 6 C segyptii ibeTfuas contra ferpetiu aduentum.Eecyrenatct Achorem de^ _ um mufearum multitudine peftilcntiamafferente.-quae protinus intereunt q litatu eftilli deo. c IjQuas aues in qbus locis no funt.-Si quas mutat colore & uoce & Iufiniis. iLCa. XXIX. in fecefluauiu &noduae paucis diebus latere tradutur. Qua ru genus in creta ,':yy infula no efh& etia fiqua inueda Iit effion&Na hsecquocp mira naturas differetia.#^ fflr* j Alia aliis locis negat: tanq genera frugu fruricu iierfic 8i animaliu nonafei: tranfW*" jtitioracg inueda mori.Miru qde eft illud unius generis ajjci ad uerfum.Quas na eft iis na* |tur2e inuidia:aut qui terraru dicati auibus tcrmini.Rhodus aquila r.o habet.T ranfpadana iitalia iuxta alpes latiu lacum appellat amoenum arbufto agru: Ad que c> conise no trafme** ce ant.Sicuti nec odauu circa lapidem ab eo.ImmcfaalioqLnn finitimo infubruitradu exa/^ minargracculorum monednlarum:cui foliaui furacitas auri argentiq? prsecipuse mira ed 'Tah- cibe*. bem uerfus cerni coepere picarum genera quse longa infignes cauda uariae appellantur. prrvnJycJkcl-* V Propriu iis calucfcere orbus annis cu feritur rapa. perdices no tranfuolanc boetise fines m _ * ! attica.Nec ulla auisin ponto infula in qua fepulrus efl Achilles infeftat facrata ei xde. fidenate agro iuxta urbe dconiqmec nidu faciut. At in agru uolaterfjftu palubiu ilis e ma _ ,# . , ,/ j iwimrn ^.a«MOa D PM/4rt l«4 «O «M Am*/\ R /A Ai _ _ - *. / ^ //Af 5 ll si quot annis aduolat.Romse in sede Herculis in foro boario neemufese nec caries intrant^ tk _ r....: _ _ _ f r__- _ I _ _ -i _ r r» ■ i- Conci h \ ( C crncO /ptCC a.*hcx*TyYj. ^ cyrcnaica uocales ranas:,AIia adniiratio circa ofeinesdete mutat colore uoccc^ tepore anni ac repete fiut alie.Quod in gradiore alitu genere grues tantu.Ese enim fenedute ni > /( grefeut. Merula ex nigra rufefeit.Canit seftate.hyeme balbutir.circa foIRitiummuta Ro^ /ntStlfTVm amfJ-i ftrum quoqp anniculis in ebur tranffiguratur dutaxat maribus. Turdis color seftate circa , collu uarius:hyemecbcolor.LuiJ!iisdiebusacnodibusjcprinuisquindecimgarruIusfine '^yAt&tigal- sntermifTu catus:denfance fe frondiu germinenon inhouiiTOucugna miratu aue. primu tanta uox ta paruo in corpufculo:ta pertiM‘xTpintus.Deinde in unaperfeda mufiesefeie^ -Cia modulatus editur fonus:6i nunc continuo fpiritji: trahicup in longum : nunc uariar inBexomunc diftinguitur condfo:copulatur iotorto^promittitur: reuocatur : infufcatjuf ^ cx inopinato.interdum QC fecuipfa murmurat:pjcnu^grauis:acutus:creber:extentus: uifumeft uibras;fumus mcdiusdmus.Breuiter^qfata paruulisin faucibusrquse tet exq^ Q<,[ Citis tibiaru tormetis arshominu excogitauit.Ve no fit dubiu hanc fuauicate pmoRrntam - " cflFicaci aufpitiorcum in orc.Sterficori cecinit infantis. At ne quis dubitet artes efife plures :s_:uerfufqp quosjmittenf accipiunt.Audit difcipula dit:uicibufcBreticete:Intdlig|turemeiatJecorredio:6iiryocetequsd,ireprsehcfio. Ergo r< i(: y> > , feruorum illis precia funt: & quide ampliora quaquibus ohp armigeri parabantur, Cads> 7'5"'7"/A duirn Rio incondiwm:alioqn 'quod eft prope fhufitatum usnilTe : quas Agcippinse Claudii pKv ULTBhr priripiscoiugidQnodaref.Vifumiafcepciuffascanereccepilfc^&cufymphonia alterna f* . fe.ficoc hoies reptos qui fonu earu addita in trafuerfas labias frode arudinea: quafi forami /at ne ipfpiratisjinguse: u c par ua aliqua appofita mora iridifcreta redderent fimilitudine. Sed * es cantae, tanq artifices argutis a.xv.ciiebus paulatim defmunnec ut fatigatas po(Tis dice/ te aut fatiatas.Mox sftti aucto in totum alia uox fitmec mtidulata aut uaria.Mutat di co n lor.poftremo hyeme ipfa no cernit.Linguis earu tenuitasilla prima no efbquas casterisaui bus.pariut uere piimo.-cu plurimu fena oua.Alia ro ficedulis. Na forma fimulj^oleremcp mutat hoc nome no nifi autuno habet.pofteameIac6ryphijiocant.Sic & erithjcus hyeme phcenicurussftate. Mutat di upupamt tradit Aefchilus poeta. Obfcen1f®£p3ftu " o ^ auis.Crifta uifenda plicatili.-cotraheseafubrigefc^peiLogitudinecapitis.Oenaths qdeet jftatos 1 ^tcbras dies habet:exori|teJjjio occultata:ab occafu eiufde pdit. Quod miremur Spfis diebus utru<^.Chl6rion quo^ qui totus eft luteus:hyeme no uifus circa folfticia p* cedit. 4)pcmmerulis. {} Ca. EruKTrca cyllenem archadias nec ufq aliubi candide nafcuntur.Ibis circa pelufi / ^umtantunjgra eft casterisoibus locis candida . — 4{leilipusauiumgeniturs. ^ ^ yCa. XXXl. fecinespterjgxceptasno temere foet9 faciutan asqno&iu uernu: aut poft autunale. jAnte folftitiu aut dubidsfpoft folftitiu uitales. j~Dehalcyonibus : di diebus ca ruin naiiigabilibus di gauie:& reliquo aqulticarum genere. 4!Ca. XXXII. Qcp maxime funt ifignes halcyones. Dies earu partus qui maria quoq? nauigat no m ^1 uere.Ipfa auis paulo amplioi palTereicolore cyanejoex parte maiore tantu purpu/ ^ jf^*Areis di candidis adniixris penis:colIo^ricihac|)cer9^Alterugenus earu magmtu m\ dine dnfinguit di catu.Minores in arudinetis canut.Halcione uidere rarifiimu eft:nec ni* ■fi uergiliaru occafu: di circa folftiria bruma ue naue alicjnado circuuolata ftatiin latebras abeunfe.Foetificat bruma qui dies halcyonidcsluocannplacido mari per eos di jriauigabili ua ^ _ ficulo maxime.ln reliquis partib9 eft quide mitius pelagus.Siculu utiqj tra&ablle. Faciut aut^ fepte anrc bruma diebus nidos:# totidc fequetibus pariut.Nidi earu admiratione ha “ * wbent:pils figura pqulueminenti oreipe&qua angufto:grandiu fpogiaru fimilitudirre.Fer> ^ ro intercidi no queut.Fraguturcp iftu ualidoiut fpuma arida jgaris. Nec linde cofmgan/ i i»*”** turPutant ex fpinis acuTeatis.pifcibus enim uiuunt.Subeunt di in ^mnes.pariunt oua q? na.uauias in petris nidificant.Mergi inarboribus.pariunt pluriniu terna.Seafgaui^sfta^ - - gi incipiente uere. . — L liuerfitate nidifica*tiu auiu argathylis cinnamulgis:# pdicib*. fJCa. XXXlIf. a . - - — ■ j - *■- - - ’ - iaru quoq? folertis nos admonet.Necp alia parte ingc/ (irudines luro coftruutftrameto roborat.Siqii iopiaeft penis puluerefpargut.ipmueronidu mollibus plumis 7 :ernaEcipu,iNotapuimuaiiia egetur excremcta puiioru.Aauitioreiqpcircuagi aocet: & fodiat uri tatfcmiFtere/AIteru genus hir udinu eft rufticaru di agreftuiqusraro in do luibus diuerfos figuratfed eade materia cofigut nidos totos fupinos. faucibus porre&is i anguftu utero cagaci.IVjb^u ^qua,pitiaqccultadis habiles pullis di fubfternedis mollcsjin as/ ‘gypti hcracledtico oftio mdfelotiniiatione riido^j euagati nilo in-expugnabile opponunt ftadii fere uni9 fpatio: qtf humano ope pfici nopolTet.ln eadeasgypto iuxrta oppidu copto f jfula eft facra Ifiduqua ne laeeretamnis ide muniut ope-ucipietib9 uernis diebus palfea dC ftrameto roftro firmates cotinuatis p triduu noftib9 tanto laborerut multas in ope efciori coftet.Ea^ militia illis cu anno redit fempiT ertiujeft earu genus qux ; rijpas cxcau|t atm ! • ita in terra fcgtificat-Haru pulli ad cinere ambufti mortifero fauciu maid^mulniq^ aleS/ morbis humani corporis medeturJSlo faciunt has nidos.Migrantcp muitis^ebus ante fi XtjBQ futuru eft ut auftusjmn^s attingat: in genere uiteriparu eftmc nidus ex tnu|o arido ita/d^<»/«i abfoluta pfiti^pHamt fueriiri no poftit additus. Argathylis appellarieade fufura ex lino £ texes, pico^ aliqs fufpedif in furculo primis in ramis:cyathi mo ut nulla, quadrupes poft* fit acccdere.GfalguIos qui^c ipfos depedetes pedibus fqnu capere cofirmat quia tutiores - • ita fe fperanr. Iam publicum quidem olunt eft tabulata ramoru fuftinendo nido prouidc^^v^ eligere:camera^ ab hymbri aut fronde protegere defa Jn arabia cinamdlg^s auis appella zctScirft ^ \OmCs fe- 0 «iirjCuiaffli furculis nidincat.piubatis igitur cos faginis decuti-ut idigetixmerds gratia Intcyris auis magnitudine otidis binos parit in leporina pelle feptp, in cacuminib9iamo^ fufpefa-Picx cu diligerius uifu ab hoie nidu fenfere:oua tran^erut alio.Hcc in bis amb? quarudygici nofitaccomodati copledendis tjafferedifiqj ouismi^o traditur tno, Namcp n* furcuto fup binaoua itnpofito ac ferruminato alui gluanSTubdftaTeruice medio xqueu rtn^'i utrinqi libra deportat alio.Nec uero iis minor foIertia:quae cunabulain terra faciut corpo - ^ i ds grauitace phibite fublime petere.Merops uocat genitores fuos rccoditos pafcens pal* J $'p,ti&iido Itus colora penarmfupne cyaheorpriori fubrutilo^Jidificat in fpecujfex pedu defofr ia altitudine.Perdice^ (pina ^ JnHice fic tnuniut receptaculumt cotra feras abude uallerT"1 • Eur.Ouisftragulu mqjepuTuerecotumulant: nec in quo loco pepere incubant. Neuccui frequetior.couerfatio fit fufpeda:tranfferuc alio. Ille q uide 6C maritos fuos fallunt.-qm in / teperantia libidinis frangunt earu ouamecubado detineatur.T unc inter fe dimicat mares^^. 1,1,1 jJ defiderio foeminaru.Vi.au aiunt uenere pati. Id qdc & coturnices.Trogus inqt & gallina/ p l U-lp ceos ahquado.perdices uero a domitis feros & nouos hau^ uido^Jniri ^jmfc ue. CJapiu n« tur quocp pugnacitate eiufde libidinis cotra aucupis iridice exeuntem proeSifcfuce toti9 . gregis.Capto e6pced^calter?ac fubinde finguli.RuHus circa coceptum fahiine capiutur 'TfisU contra aucupe fcemiifa exeunte: ut rixando abigat eSTNec in aiali alio par opus libidinis; pc rJm* {Wo/m-p P&P&Si cotra mares (fecerint foemine.-auraab hiis flate pgnates fiunt. Hiantcsaut exerta Kgua id tepus asftuac:cocipiucqj fupuolatiu afflatu.f&pe uoce tatu audita mafcuIi.Adeoqj iri Stel^cit libido etia foetus caritate: ut illafurtim&in occulo incubas cu fit i fcemina aucupe acce 1 0Z' T dente ad mare recanat: reuoqetcg: 8C ultro prxbeatLfe libidini. Rabie quide tata ferutur ut l in capite afcupaciu faepe cascas metu fpdeantiSfad nidu is ceperit accedere procurrit ad pe ■Afh,riA des eius foeta.prcegraueautdelube lcTefimulans: fubitoqj in peurfu aut breui aliquo udWimu latu cadit frada aut ala:aut pedibus. Aut peurrit iteru iaiamprashenfuru effugies fpe fru^ flrans:donec in)diuerfum abducat a nidis.Eade iampauore libera ac materna uccate cura In fu Ico refupina gleba fe terra pedibus apprehenfaoperic.perdicu uita ad.xvi. annos du^ sare exiftimatur. IjDecolunbis. ,()Ca. XXXillL 16 Lteffolry I iis coluber ugefla fpedacur maxime fimili ronelMores lide.fed pudicitia illis p> f tua neutri nota ad qjteiia.Coiugii fide no uiolat cornu ncqi fer uat domum* N 'feeiebsauc uidiia dornu no relinqt.Et rperiofos mares fubinde etia iniquos ferunt^n^^T" 0j >,^U'PPe fufpitio eft adulteriijquis natura no fit.Xuc plenu querela guttur feuig^roffro ^ni\^i,vv il Idus: mox in fatiffarfone exofculatio ; 6i circa ueneriipces crebisp(edu orbibus adulatio* Amor utriq? fobolissequalis. Saepe & ex hac caufa caftigario pigrius intrante foemina ad puHos.parcurienti folacia & minifteria ex mare.gullis primo falfiore terra coi ledam gut^ {■ ture in ora infpuunt:prasparatgsotempeftiurtatem cibo, propriu generis eius 8C turturum cum bibant colla pon refupiriare^arge bibere iumentorum modo* , _ f| De palumbibus & differentia columbarum, u ^. UCa, XXXV . |r luere palubesad rricefmiu annu:reliquos ad.xl. Ariftqteles audor eft. Vno tamen jjp Wesncdmodo unguiueode & argumeco fenedJE:qui citra pnipe recidutur.Cantusoi- 'jpfjtbus fimilis ate® jid^teri^o cofi,ci^ uerfu: pterq in claufuias gemitu. Hyeme mutis: Yiiere uocalibus.Nigidius puncJuTojfa incubat fub redo noiata:palumbcm relinquere ni dos.pariut aute poft folftitia.C "* cUS> ^Depafferibus. olube & turtures odonis annis uiuunt: ff Ca. xxxvr. iOntra palferi minimu uitas.cui falacitas par.Mares negatur anno diutius durare. ^jAArgumeto quia nulla ucris initio appareat nigritudo in roftro q ab ^ftate incipit SFcemims logiufculu fpaciu.Veru colubis ineft qda glorise itdj|^dus. t^ofle credas fuos co . J loresmarietace^ difpofit|:quseeria ex uolatu creduntur plauder/m caslo uariec^ fu Icar e* Qua in'o(letatione ut uidas brasbetur accipitri Iplicatis ftrepitu penisqui no nifi ipfis ala^ tu humeris elidit. A lioqn folTtouelatpTrnultunr uel oriorefpeculaf occultus fronde latro» ^ gaudete in ipfa gloria rapit. fjDe tinungulo. (}C a. XXXVII. id cu iis habeda eft auis qux tinungulus uocaf.Defendit em illas terr^qp accipio Tljcres naturali poteria in cantu ut uifum uocecp eius fusiant. Hac de ca praecipuus £■ bfhmtnnortf-w if^uqolubis amor eoru. Ferutcp fi in quattuor angulis defodianf in ollis nouis oblitis >no (nutare fede colubas* Quod auro infedis alarum articulis quaefiuere aliqui non aliter Vitlncr 5^' l-fhll IjLIBERi innoxiis uulnerib’miuItmagaa!ioqnaue.Eftem ars illis inter febladiri:# corrupere alias furtoq* comitaciores reuerti.Qui & iternuciaein rebus magnis fuere:# epiftolas adnexas ' earu pedibus obfidione mutinefi incaftra confulu ptulere-D-Bruto mittcu^guid uallu & uigi!uobfidio:arqjCEia retia amnTpr&nta pfuere /Jtonio per cadu ememunciof’ Et ha - rum amore infaniut niuliti:ac fup te&a exedificat turres ii^nobilitatecp fingularu # origi nes narrat uetere ia exeipioUjaxiuseques remanu^s ante bellu ciuile popeianu denariis qua } ^ dringenris fingula paria uenditauinut.M.Varro tradit. Quin # patriam nobilitauere. In eapania grandifi^miejmenire exiflimatae.Haru uolacus in reputatione castcraru quoq? uo* iucrunos ipcllit. C De uolatu# incelTu nuiu. |[Ca. XXXVlIL ! vdpjX Mnibus aialib9 rcliqs certus & uniufmodi #in fuo cuiq? genere Iccffus cft. Aues ] m o Ifote uario meatu. ferutur & in terra # in aere, Ambulat aliquae ut cornices.Saliunc / aliquse ut paficrcs:mcrulae.Currut ut pdices rufticulae. Antefe pedes iaciunt:ut ci ' • coniae &grues.Expanducalas:plndeceiq? raro inter uaIloqtiut.Ali£ crebrius : fed 6C pmas ducaxatpenas. Aliae & tota latera pandunt.Qusda uero maiore cx parte copreffis uolant. percufibq? femel aliquas # gemino idu aere ferunnuelut inclufum eu pmenft, Iaculantuf , fefe in fublimeun re&uiin pffu irvpingui putes aliquas.Aut rurfus ab alto cadere hasdllas /v. falire. Anates folae quaecp funteiufdcgeneris in fublime prinus fefe tollut : atqj e ucftigio caelu petut:# hoc etia ex aqua.itaqp in foueas qbus feras uenamur delapfae folae euaduntv •Vultur #fercgrauioresnifi ex procurfu aut aitiore tumulo imififae nocuolat.Cauda t€jT S . ^ gutnr aliae. Circufpedat aliaUk&utq? colla.Nonullse ucfcunt ea quae rapuere pedibus. SiiY*£m?i Z' "F”S-rje uoceno uolant multae. Aut pcotrario fempinuolatu filent.Subredae: pronas:obliquaei t"taa"“a fateraifi' ora.Quacda # refupirae ferutur: ut fi pariter cernatufcplura genera no in eadem .^natura meare uidcantur.flDeapodibus. CJCaV XXXIX. j^i]F||Jurimu uolat quae ipodes uocacur:quia careant ufu pedu.Ab aliis cypfeii appelli /|E^|| ■ MjjlJmur hirudinu fpecie. Nidificant in fcopulis. Hefuncquae toto maricernutur. Nec v *ll1ynr^|iing fa logo naues t93 c^coninuo curfu recedut a terra : ut no circuu olite teas dpo/ fdes:C^tera genera refidut # fiftutJHis quies nifi in nido nulla. Aut pedet aut iac£c:# ige ™ _ 5 nu equae uaria ad partu maxime. 4]De caprimulgis # plateis. f)uolauic:etia religione comedatus officina dno.Is mature fermoni afiuefa&us oi/ W" J^r.l-S^b g ^Mi-fDixs matutinis euolans in roftra.in foru uerfus.Tiberiu deinde Gcrmanicu fiC drufum Cae fares nominatim.mox tranfeunte populu ro.falutab^.pofteaad taberna remeas pluriumf annoru aiTiduo officio meritus.Hunc fiueaemulatjobe incitatus manceps proxime futri. * nsdiue iracundia fubitam^ uqluifluideri.-cxcremet^eius pofita calceis macula exanimauit: 1 " ^ nnn frUTprn.irjnnp* nr nrimn nsiifiis rv pn Ft inrprmmnic fir • funnfvi ranca plebei toftematiohe.-utprimo puifus ex ea regione: mox & interemptus fit : funuf* innLiiiiensaUticelebratuexequ^.Conflracu le&uiu fuper aethiopu duoru humeros jp> -c*) uias appije. * - « pum nemo deduxerat funus. Scipionis uero Aemiliani poft Carthaginem numaciacp del£* g^tas ab eo nemo uidicauerac mibrtc.Hoc geftu.M.Scruilio.C.Ceftjp cof.ad v.cale.apnlis i w w _ p5HS*d fecudum lapidem in campo rediculi appellato futr.A*deo facisiufta caufa populo ro.ui 'A 1 eft exequiaruingeniu auis.auc fupplicii de ciueromano in ea urbe^qua multoru princi* Nuc quoq* erat in urbe roma haec prodfete meequitis rocornix-Sfrbcrica primum colore p!.niira admodu nigro:de,inde plura cotexta uerba exprimens:# alia atqj alia crebro addifccs ^Necnon # recens fama Crateri monocerotis cognomine in rroezena regione afiaecoruo/ rum opera uenantfsieo <$ deuehebat in filuis eos confidentes humeris. At qui coruiculoa illi ueftigabant agebantcp:eo perdudaconfuetudinerutexeuntemficcomicarencur # fc/ ^ ri.Tradendu pueauerememoriae quida uifum per ficf lapides congerenrem infitula mo- 3*1 « numentirin qua pluuiaaqua durabat:fed quas attingi non poffec.ka defeendere pauente: expieirirretali^griBquEpoturofufficCfct.^^^^^SS.j;’"^'-"''7"^'’'”''*’'1^ AT) n,-. ^ J-.*n n... LO J #1' De diomedeis auii)0 Ca. XLTIII. r/„ _ _ __ _ ifunf. In_infula qi dis tumulo atep delubro contra apuliaz orafulicafiibiTimiles. Aduenas barbaros clango^ r , ie infeliant.Grasgis tantu adulanturmiro difcrimtne:uelut generji i Diomedis hoc tribue 0 tes. Aedem^ eius quottidie pleno gutture madentibus penis perluuc atqs purificant Vn ,de origofabuIxDiomedisfotios in earum effigies mutatos. _ «^Que animalia nihil difcant. (j Ca. XLV« On omittedumeft cum deingeniis differimus; e uolucribus hirundines effb indo ciles : &e terre (Iribus mures : cum elephanti mffa faciant, Leones iugum fubeanr* uituli toct^pifdum genera mitefeant. <|De potu auium. iQCa. XLVII. n jEpdli r Ibut aues fuducasterae.Sed ex iis qbus loga funt^olla intermictetes capite refupiV jiy jjj^nato ueluti infundentes fibi .porphyrio lolusmorfu bibic.ldcm ex proprio genere rofnnem cibumaqua fubinde tingens.Demde pede ad roftr ujii ueluti manu afferens. Lau " datiffimi in comagene.Roftra iis 6i prolonga crura rubent.^ (]De hematopodi & onocrotali:& de peregrinis auibus. l[Ca. XLVHL CCtCfSS ItVIUUIlH UllUlHUUHifcljHH/ll.Uiail IMULi.lK.t UUIXlb VAUU -Irapen macent oIno;nifi faucib9:ipfis ineffet alterius uteri genus-Huc oia inexplebile aial coge^ r _ riemura ucht capacitas. Mox perfera rapina fenffm inde in os reddita inferam in alium «£i-«'civv (SJbhr* ^cti^cxrvai*- ruminantis modo defert.Gallia hos fepcetrionalis proxima occano mittit. In hercinio ger mania: faku inufitaca genera alitum acccpimus:quarum plumse ignium modo colluceant nodibusdn ceteris nihil praeter nobilitacclonginquitate fa&am memorandu occurrit. 1 ^ . . edes ouagignut:cham;£leontes:lacertae:& que diximus inter ferpentes.penatogi ' \_^ autinfcecuda fune quct:adduncos hab^t ungues generi.Nulla ex iis fupra quater/' >1“ na edit oua.Tribuit hoc auiu generi natura:& facundiores effent fugaces earu qua fortes plurima pariunt ftrutiocamelngallinae perdices.-fali.Coitus auibus duobus modis. Fcemia (jumi confidente ut in gallinis:aut ftanre ut i gruibus.Ouoru alia funt candida ut columbis perdicibus ,Alia palida utaguaticis.Alia puetis diftintta ut meleagridu.Ajia rubri coloris • ut phafianis:cechridi£ Intus aut omne ouuuolucru bicolor.Aquaticisluteipiusqalbi.ldcp spfu magis liuidu qc^teris/pifciu unuscolornn quo nil cadidi.Auiu oua ex calore fragilia ierpctiu ex frigorelentmpifciu ex liquore mollia.Aquatiliu rqtuda.R.eliqua ^crefaftigio ^ cacuminafmExeut a rotudiflfima fui pce:du pariutur molli putamine.-fed protinus durqfce b?.2c/l:e ^ufcuq? emergut porcioibus.QucS oblogafint oua gratioris faporis putat Orati7Flac^ Cerrdjntf foltx. "toif A Ai rrpkusifoemina edut qu^rot^diora gignutur reliqua mare Vmbilicus ouis a cacumie ieft ceu W p_gutta emines i putamie. 4.!De tepore & generande icubatus auiu & coitu. 4/Ca’. LI i I * ! «MFjj |.Va;da omni tepore £aeunt ut gallin:e:& parint:prasterq duobus mefib9 hyemis bru ' 'M <¥>, r:. •I1l‘d,frus‘Ex hs iuUencsepluraq ueteresded minora.Ec i eode factu prima &L nouiffi aut tata faecuditas ut aliquas & fexagenapanat:aliqua;quottidie:aiiquae bis ,u , ^ A r|3ie:aliqu2e i tatu ut efoetsmoriacur.Hadrjanis laus niaxia.Colubas decies ano pariunquas oUQl p da Se undecies.ln segypto etia brumali mefe.Hirudines & merute & palubi&: turtures bis * Mz,°" ■ jino gari u t.Cae teras aues fere femel.T urdi in cacuminibus arboru luto nidificares pene co Kxfmi fecelfu generat. A^coitu l.x.diebusouamaturefcut i utero.VexatasautcgallinaefiC >colub^pena euuifaaliaue fimilniuria-diutius.Omibus ouis medio uicelii pua ineft ueluc fanguineagutta quod elfe cor auiu exiftimat.primu in omni corpore id gigni opinates.ln ^ ouo certa c gutta eaia!it:palpitatq?.Ipfu animal ex albo liquore oui corporap.Cibuseius i •luteo e Ojjgnibus intus caputmaius toto corporc.Oculi cbprefli capite maiorcs.icrefccnte •pujp cador itTmediuuertitur.Luteu cirufunditur/uicefimodie:fimouea€ouu.ia tiiucntis r"1’' d "v intraputameuoxauditur. Abcode tempore plumefcit ita pofitus: ut caput fupra dextru pedem habeat: dexteram ucro alam fupra caput. Vitellus paulatimdefjcip Aues omnes lpe A te*1' nos interdum excludunt Cor.Celfus auctor eft:alteru maiore :alioqui negateomnio ge minos excludi.pjus uicenaqna incubanda fubiici uetant.parere a bf umajncipi un r.*Opt ia foetura ante uernu aequino&iu.poft folftitiumnata non implet magnitudinem iuftam:tao» toqp minus quanto ferius peruenere. _ ... 4fDe uiti/s 8C remediis incubantium. |/C a. LlJIf. Va incubari infra.x.dies editam tililTimu, Vetera autem recentiora infoecunda. Su* jbiici impari numero debent.Quarto die polfq coepere incubari fj contra lumen ca^ ^ cumine ouoru apprehenfo unamanu:purus & uniufmodi perluceat color : ftetilia eximatur efTe:proqp eis alia fubftituenda.Et in aqua et experimentum:in^e fluitat.ltac^ c(j piena fubii^; uolunt.Concuti uero experimento uetantrquoniam non gia gnanteonfufis uitalibus uenis .Incubationi^^ur initum poft nouam lunam: quia prius inchoata non proueniant.Celerius excluduntur calidis diebus.ldeo asftate undeuicefimo educunt foetunr.hyeme uicefimoquito Si in cubatu tonuerit ouapereunt:6C accipitris au ditauoce uiti^ntur.Remedium contra tonitrum:clauus ferreus fub ftramine ouorum po^ ~ fitusaut terfa ex aratro.Quasdam aute & citra incubitum fponte naturf ignit: ut in asgyp » ti figmentis eft feriptum .Ue quodam uinipotore reperitur fyracufis tanidiu DQtare fofe donec ab eo cooperta in terra foetum ederet oua Quin Qi ab homine perficiuntur. 4] De auguriis ouorum. ^Ca. Ij LV. Iuia Augufta prima fua iuuenta Tiberio Csefare ex Neroe grauida cum 'parere ui tCHtti C^rintU pirfylotfcvH vim :diw?e ' ' |l| rilem fexu admodu cuperet.hoc ufa eft puellari augurio.Ouum in finu fouendO f1 ^atqueeum deponendum haberet nutrici per finu tradendo ne \ tertmttetur tepor urvr ^ Nec falfo Augufta augurata proditur imperatoris inde foeta, SedSuetu ut oua in calido lj to die illinc erumpere foetus: Traditur quaedamars gallinarii cuiufdamdicentis qVexquo k A*' }rixvxn ■ '/br-fd , LIBER. quas eftet.Narrantur & mortua gallina mariti earu uifi fuccedentes inuice:& rdiqua faV eae more facientes-.abftinetefc^ fe a catu.Super oninia c apatu ouis fubditis atqa exciufis ad* miratio prima no plane agnofcetis foetu Mox incertos cocubitus follicitce couocatiois Po jftremo lamenta circa pifcinae ftangna mergctibus fe pullis natura duce* llQusegaliine optima. 41 Ca. LVl. J^E^Jftllinarum gencrofitas (pedatur crifta eredadcerdu 6i geminarpenis nigris orem > ppicudo:digytis impajribusL:aliquado &fuper quattuor digitos tranfuerfo uno Adc .;r;^ , 11 rem diuinam luceo rombpedibufg} purt •per tranfuerfaslferta nares; 64 per omnes dies mota.Cibus |lium cu farreaut aqua &’v \ ca cotadu mortifera.Nec minus auditas: nuc fatietate nimiamuc fuamet ui:quado appre * Eenfa rajj^e morfu: fsepe egnaces auellerc ate colla fua abruput.Cpcra urciciremediu ftra^ r niecoagrncq^tutubditahdixearum. 4jDe ardeolis:# quomgcjg feruntur optime^oua. ^^{jC a7 LX. deolaru triagenera:leuc6:afterias:pellos.Hi i coitu angutur.Mares quidem cu uociferatu faguinc etia ex oculis perfudqt.Nec minus segre pariu^rauide. Aqui / ]a tricenis diebus icubat.K fereiiiaiores alftes.Minpres uicenisj ut miluus 6i accipi z -w. .Singulos ucreparitnuqua plus terno^is qui egolfos uocatu^quaterngs.Cgruus.alp fin Jquado 5i quinos.lncubat totide dieEusfCornicc icubatem mas palcit.pica noiienos. Mela "‘ coriphusfupra uigiti parit femp n umerojparf laequaliiN ec alias i pluribus dta foecudf ^ tasmiaior rame paruis.hii;udinicseci primo pulli:& fefre omnibus quibus pumerofior gar v ; tus.Irrita oua qusebypenemia diximus:qu2ec5 aut mutua foeminse iter fe libidinis imagia^V ” -> j- xiqnecoppiutmut puluere.Nec columbae tatum:fed&gallin2e:perdices:pauones:anferes: • ir^Stlienalopeces.Sut autcfterilia &i minora ac min/usiucudi faporis;& magis bujiyda.Quida ' . 8i ueto putat ea genera ri.Qua de capfa et zephyn^.appellatur.Hsec aute uere tatum.Vna £2 . fiut Icu barone derelida:qus alii cynofuramxer e.Q ua aceto macerata i tatu emolliuntur . . ut per an pos tranfeat.Seruari ea in Iqmetq^uthy^Jiein paleis:2eftatein furfuribus utiliffi mum.Sale exinaniri creduntur. r r '/ X. (iQuaiuoJucrumfoIa anima! pariau&la&e nutriat. (JCz. LXI. cfwfTjf Olucrum/animal paric uefpcnilio tanturmcuimembrana ccu penae.Eadcm fola uo lucrum la&e nutrit ubera admouens;geminos uolicat amplexa infantes : fecumqs r \ J^depor£ac .Eidem coxendix una t/aditur:# in cibatu culices gratiffimi ♦ toe conceptu uiperas &. partu; 6£ quas terreftnu oua pariat. lxil l|,Vrfus in terreftribus oua pariunt ferp entes; de quibus nodum dictum iit . Coeunt ^complexu adeo drcuuolutasfibbuc una exiftimari biceps poftit.tyi^ef^mas caput , |Xerit in os:quod illa abrodit uoluptatis dulcedine.Terreftrium eadem fola intra Ce 'f ^>arit oua; unius coloris & mollia ut pifces.T ertia die intra uterum catulos exdudindein *;x defingulos diebus fingulis paric uigiti fere numero.kaqj casteri cruditatis ipatientes graP rumpunt latera occifa parente.Cstcrs ferpentes conceda oua injterra incubat & fattimfe quence excludunt anno.Crocodili uidbus incubant mas & foeroma.Sed rdiquoiu quocg terreftriunnreddetur generatio. . *• . ©^generatione terreftrium. LXllf. ipedum foius homo animal gignit.Homini tantum; primi coitus poeniten tia • augu’ rk -v>*Oy> [jhm. w Jrj uiii fcilicet uitse a penitenda origine. Ceteris animalibus ftaci per tempora an* l 1 1' ni concubitus HominiCut dictum cfbomnibus horis dierum nodiumqt.Caeceris fa /n< ly(y *y>Ci*U>vYt' netas in coitu.Homini prope mj]laLMdTaiina Claudii Cadaris coniunx hanc regalem exi> •ftimans palmam elegit in id certamen nobiliflfimam e proflituris ancilia mercenarias Itipis; ^ ;eamq? die ac node fuperauic quinto ac uicefimo concubitu. In hominum genere maribus d/uerticula Veneris excogitata omnia fceiere naturx.-fcxminis uero aboftus.Quantum id liac parte multo nocentiores qua fera^fumus. V^iros auidiores ueneris hyeme:famias aefta teHefiodusprodidit.CoitusauerfuVerephatistcamelisctigribusdyneibusuhinocerotideo ni:dafipodi:cuniculis:quibus auerfa gemralia.Camdi etiam folitudines aut fecreta certai^p^^y :|>etunt:necp incerucnire da^ur fine pernicie.Coitus tota dic eft tantum iis ex omnibus;qiu - v ' r r' busfolida ungula. In quadrupedum genere mares olfactus antecedit, Aluertuntur & ca » ^ i?es;phoc^:Jupi:in medio^ coitujinuitf# etiam cohaerent Supradidorum plerumq? fami •rise priores fupsiuemunt:reiiquis mares, Vffi autem utdidum eft humanitus ftrati. Heri* nacei flantes ambo inter fe complexi.Feles mare flante fcemina fubiacente>y ulpes in late^ ^ re proieda2:marcmq} foemina amplexa. Ta uror uni ceruorumq* fccminx- uin non tolerant ^ r vLf ^ ca decaufaingrediunturinconceptu.Ceru^uiciflimatd(ahas tranfeunt.d ad priores rede* unt.Lacertas ut ea quas fine pedibus fut circumplexu" uenaenouefe.Omnia animalia quo maiore corpore; eo niinusicgcunda fiinc.Singulos gignunt elephanti:cameli;cqui. Achan tis duodenosauis minima.udifime pariunt qua; plurimos gignunt.Quo maius cft animal *j <■» •**- tanto diutius formatur in utero.Diutius geltantuf quibus longiora iunt uitse fpatia.Ne* A ( jr ir\ lAriim mi lO-nr.» nr\ ru rliririit- F^v lini OPni rnc.rvv tririiAprrir . A ni iri r.. m etn • C **>• inerauo eorum jambendQcpjiftare no coitu dicat ur.Ex una genitos. cxx.tradiderut.Apud rr,;/^/ at ' • perfas uero preg nantes ueneris patientis 5i utero partentis repertas.Et falis guftatu fieri p fyzZZ' omnfp« nninilirnr .ira rl^finir mirum pfT’- nnrlp mc ranra nomilprur nmriiiin ntcro paretis xepne gnantes opinantur .ira definit mirum effe: unde uis tanta melfes populecurTiiurium agre^ ftium.in quibus illud quocp adhuc latet quo na modo ilia multitudo repente occidat.N a ^-^;nec exanimes repenunturmccp extat qui murem hyeme in agro^foderit.plurimi itacp ad f H^Si^oadem pcrueniunc.Et - . ^‘(Ta* Lxvr. Nguem ex medulla hominis fpinas gigni accepimi^anmfa caeca origine proueniut ecin qdrupedu|: genere^De falam/dra. (7Ca. LX ^11. . * -ut falamandra animal laceti figura fteilatiim nunq nifi magnis ^ymbribus proue 'niens:6^ ferenitate deficiens. Huic tantus rigoniic ignem taftu extinguat non alio modo 5 g lacies. Eiufdem 1'an’eq lactea ore uomi tur:qqacuq! parte corporis humani contacta toti defluunt pili.ldq? quod contadum eft colorem, uidliginem mutat. Purit piu.ia^ quoa contactum eit eoiorem, uitiuginem mutat, v«miig© t iis qua: nafcuf ex no genitis & quaenatanihil gignunt. |/ C a. LXVllf . ij-LVaedani uero gignuntur ex non genitis:6d fine ulla fimili origine ut fupredida: 3L yqiiEecunque eftas auc uer ftatumq? tempus anni gene^rant.Exiis quaedam nihil gi _Jgnunc ut falamandrae.Neq? eft in iis genus mafculinum femineum uc:ficut necp^.^^.; a angtujis: omnibufqp queejiecaniii^l necouuni ex fefegenerant.Neutrum eft & oftreis u genus :& caeceris adherentibus liacfo uellaxo.Qus: aute per fe generant ficu ti iofra mares - ^ ac feminas deferipta funtrita generant quidem ca aliquid coitu:fed imperfedum&dilfe mile:& ex quo.nihil amplius gignatur.uc uermiculos mufc£e.id magis declarant naturee eo ” rum quse infeda' %£*>&?»?£ pentes funganturded maxime ftyracis:6ngani:aiit clialcis aut fulphuris formies necatur. f Culices acida_petunt:ad d ulcia non aduolant. - „ . f. ,, TTadum communem dfe omnibus. ClCa. LXXh '||l|||||Adus fenfus omnibus eft: etiam quibus nullus alius.Nam & oftreis terreftnbus c! 1 jinermibus.Quo exili imatteri omnibus fenfum guft us elTed^ur enim aliosaiia fapo Tfc7.rnr~ Cjrm**- Citlcjc Sm fdyrit* iPl^res appetuntdn quo iiel prartipua naturi architcdiq3 iiis.Alia dentibus priedaturr v« ia unguibus:alia roftri : _aduiicitat£capiunt. Alia latitudine ruunt. Alia acumine excauanfc initii rc \/J Ktlyt t£ tt I 'Alia fugunt, Alia lambi^^rFehnmandurit.uOmnt^Nec minor uaiictas in pedum fteriomt rapiant'diflrahant:teneant:prcmant:pendeant:tellurem fcabere noneflent. . . j «> & g CCS32 venenis uiuamdi quotena. <105. LXXH. ^Zj|j7|jrEneniscapre2e6icoturnices(utdiximus)pinguefciintplacidilTiniaanimalia:at fer^ ■'* ''** "“pences ouis.Spedanda quidem draconum arte. Aut enim lojid^hau ^iun t : fi iafau £>tn, iert7 h vnfje») — ‘tjLn-vrVifict- . ces capiuimquze deinde in femet coiiuoluci frangunt incys*^ fta putamina excu- tiunnaut fi tenerior eft di catuli adhuc cetas.orbeapprehenfa fpirii:ita feiifim uehemeterqj profringunt: ut amputata parte ceu ferro: reimquam quo amplexu tenetur forbeant.Simi Ii mo auib7deuoratis folidis otctioe pluria di cotera offa reuomutffcorpioes terra uiuunt. Serperes eu occafio eft uinu peipue apperufreu alioquin exiguo indigeant potu.Eodc mi* nimo di pene nullo cibo cum adferuantur inclufo:ficuti aranei quoqfalioquin fudu uiue^. v res. Ideo nullum interit fame aut fitiuenenatum >Nam necp caloris uim habent: neqi faguiV nis neqi fudoris:qu3e auiditatem naturalem fale augent.ln quo genere omnia magis exitia-^ ^ Iia:fi fu uni’ genus edere-anteq noceant.Condit in thefaulos maxillarum cibum fpjnglonu 6C fatyrorum gcnus.Mox inde fenfim ad ‘mandendum manibus exprimit.£t quod formi * cisin annum folene ell his m dies uel horas. ’ ^ V «v 4! De cibo 8i potu quor undam, I )Ca* LXXIIL ’ Num animal digytos habentium hasrba alitur lepustfed di fr^ige.Sqlidipedes di bi • Tulci fue,ibmni cibatu di radicibus.SoIidipedum uolutatio propiia .Serra ror u de* i "tium carniuora funt omnia.Vrfi di fruge fronde uindemiapomis uiuunt&apibuf vV^,' gcancris etiam di formicis.LupLut diximus &i terra in fame.pecus potu pinguefeitudeo fa! m taoill v'..? . Tr troltJlfH )^TuiL * iHis aptiflim ustitem ueterina.;|q di fruge di basrba fed ut biberc:feced unc.Ruminant prze/ ‘sr^x^x!" ter iafn dida filueftrium cerui cum a nobis aluntur.Omnia autem iacentia potiusqua fta^ ; ■ tia:8ihyeme magis qua seftatedeptenis feremenfibus.pontici quo^ mures fimili modo mandunt Jn potu quibus fer r a ti den testlamb u nt.Et mures hi uulgares;quauis ex alio I « <% i _ _ _ f « m X ! nn f- »- 1 ■ i . f/i /4 /ni /«4 l-sl nerefint.Quibus continui dentes forbent:ut equi bdues.Neutrum urfufed aquam quocp morfu uorantd n africa maior pars ferar uni sedate qon bibunt inopia hymbrium. Quan ob caufam capti mures Iibyci fi biberint moriuntur.Orygcm perpetuo fitientem africagcne^ rat ex natura loci potu carentem cum mirabilimodo ad remediali fitientium,Namcp getu Laffkn I k m /r « «t uefpasjphaiangia di aranei. Aquaticae anates di gauiae, Harpae di triorches accipiter.Soricef Qi ardeolas inuice fcetibus infidiantes.Hgithus auis minima cum afino.Spinetis eni fe fcabe di caufli atterens' $ nidos eius diflipat: quod illa adeo:pauet:ut uoce omnino rudentis au * ,.rrnu«,,m tdant.li ds 1 rry~* dita oua eiiciat:pulli ipfi metu cadant.lgitur aduolans ulcera eius roftroexcauat. Vulpes . di mi! ui. Angues di muftell£& fues.Hfalon uocatur paruaauisouacorui frangens : cuius „t ;;t .puiliuifjdfantura uulpibus.lnuicem haec catulos eius ipfamqj u^iLQuod ubi uiderit cor ui:contra’auxiliantur:uelucaduerfusc6atunemholfem.Etachantis infpinis uiuitddcirco /^5 afinos di ipfa odit flores fpinae deuorantes.Egithum uercfin tantum :ut fanguinem-eorum ■ /credantWn coire multifqj ob id ueneficiis i rifamen t. Di(fid[^n t thoesfii leones: di minima ‘ ^ 7' seque ac maxima. Formicofam arborem fOrices cauenc.Librat aroneus fe filfo in caput fer * gentis porrecte fub umbra arboris fuas.tancaq? uimorfu cerebrum apprehendit: utftridenf^^ •lubinde:ac uertiginc rotata ne filum quidem defuper pendentis rumpere adeo non fuge* requeat.-nec finisantemortemeftlRurfus amici pauones di coJumbas:T urtures di pficaci Merulse di turdhCornix &ard^ol«e.Contra uulpium genus coibus inimicitipHarpas dimi luus contra triorchin.Quin di affe&us indicia funt etiam in ferpentibusimmitifTimoani/- tnalium genere.Dida furit quas areadia narrat de domino a diacone feruato:& agnita uo ce hominis.Deafpide miraculum a Philarcho tradirur.ls enim a udor efl.Cumad menfam • cuiufdam ueniensin Aegypto aleretur afTidue enixam catulos:quorum ab uuo filium hofc ' pitis fntercmptum.lilam reuerfam ad confuctudinemcibi inteJlexifTecuJpanu&neceni in> culliffecatulioioecpofteain tedumidreuerfam» ^ _ _ {/De fomno animalium. tJCa. LXXV« MK^Omni quas Ilio non obfcurarnconiedatioem habet.In terreftribus omnia quae cor habent dormire manifeftuiii eft.Aquatiiium quoqi exiguum qui^niquiaecapte* ris dubitant :dormire tamen exiflimant :non occujlornm argumentbmuia no ha idii jentgenusrucrumipfaquieteccrnuntur placida ceu foporatameqj alia qua caudis mouen tixdi ad tumulum aliquem expauentia.D0hynnis_confidentiusaffiiiii5tur.luxtaripas.n. autperras dormiunt.plani aute plfcium in uiao:1iK manu fepe tollantur.Nam di delphini n fj) ^iT •bal^ie^qp ftertetes etiam audiuntur.lnfeda quocp dormire filentio apparet :quia nec lumi* , nibus quidemadmotisexcitentur.Homogenituspremitur fomno per aliquot menfes. •£ Deinde longior indies uigilia.Sorjxniat^ftatim infans.Nam di pauore expergifeitur :di fu*/ /,., /7^ dum imitatur.Quidam uero nun^iia-.quibus mortiferum fuiffe fignum contra confuetu* 7 ,r,y dineni fomniorum inuenimus exempla.Magnushic inuitat locus:Si diuerfis refertusdh/ cumentis:urrum ne fint aliqua praefeica animi quiefcentis.Quafiantratione.anfortuita ref r: — u - '~r'*A - - C: — Aj— '■ — 0/ " cibis proxima atep i re - 7 fitmt plerac^^Et fi exemplis agatunprofedo paria fiant. Auino di a cibis proxima ^ , * ^««itione uanaefle .uifaprope conuenit.Eft autem fomnus nihil aliud qua animi i medii» 7/ fefe reccnrus.praeter homiem fommare equos:canes :boues:pecora.*capras palaeft.Ob hoc creditur di in omnibus quDe animal pariunt.De iis qu«eoua gignunt incertum eft.Sed dor mire ea cercum.Verum di ad infeda trafeamus .Hsecnaque reflat imefae fubtilitatis aialia» 1)CAII pLVNd SECVNDJ NATVRALIS HKSTOR1AE UBER. ^pROEMIVM. 4jDe infedis animalibus.-ut funt apes: forinicae:^ huiufmodi • Ku ESTANTj IMMENSAE SVBTILITAT1S ANIMALI A. Quan/ do aliqmjea necg fpirare di fine fanguine e fle etiam prodiderunt . „*!.£ a. orum genere r multigena terreffium uolucrumqj uita . Alia pennata t apes.Alia utroqj modo ut formicas. Aliqua di penis di pedibus carentia.Etiureomniainfedaappcliataabincifuris:quasnuc cer uicum loco: nunc pedorum atq; alui prascinda feparat membra renui mo uertebnsnufquam alibi fpedatio '-fXtfJ ' dofiftula cohefentji|.Aliquibus uero non tota }ncifura''ea§ ambiente ru* ? -gasded in aluo autfiiperne tantum imKicatis flexilium — — srafcssr- -,-L r - - r ie nature rerum artificio. ^ De fubcilitate naturas, mfn& ‘aliillj N magnis fiquidem corporibus aut certe maioribus facilis officina feq t^ria fuir.In his uero ta paruisaten ta nullis qu rtlv 2 tibus corde aut iecore.Sic nec fpirare ea quibus pulmo defit. Vndenumerofa qu£eftionum ►1(1 feries exoritur.Idcm enim di uocem effe iis negat in tato murmure apum: cicadarum fono di aliis quas fuisasftimabuntur locis.Nam mihi contuenti femper fuafic rerum natura nihil incredibile exiftimarc de ej.Nec uideo cur magis non poffint trahere animam talia 6 i ui* uere:qua fpirare fine uifceribus.Quod etiam in marinis docuimus:quauis arcenteTpiritu ^ ■denfitate&altitudinehumoris.Volarequidemaliqua&ianimafucarcrein ipfofpuitumf^/T/ uentia .Habere fenfum uidus generationis atqj operis di de futuro etiam curam.Bt quam itisnon fint membra: quas uelut carina^ fenfusinuehat:e(Te tameiis auditum:olfatum:gu ftatum.eximiapraeterea naturi dona:iolertia:animum:artem:quis facile crediderit^Sagui -nem non e(Te iis fateor: ficuf ne terreftribus quidem eundis inter fe fimTlem quidemjut fae pias in mari fanguinis uiresatramentum optincat:purpurarum generi infedofcilleTuccus. • infedis quifquis. eft uitalis humor hic erit fanguinis loco.Sed exiftij natio fua cuies fit . f l Nobis propofitum eft naturas rerum manifeftas indicaremo caufas[udicare dubias ♦ c rnhfnr? 5 De corpore eorum. ^j Ca. IlU. f’ jb Nfeda utincelligi poflit no uidetur neruos haberemec oflamec fpinasmee carthiV j^laginemmec pinguiamec carnesmec cruftam quidem fragilem:ut qusedanj marrm c .. . _ . __lNcc iure dicetur cutisTed medise:cuiufdam inter omnia h£c naturas cofpusarenti ^finuleneruo mollius: in reliquis partibus ficcius uerius qua durius.Et hoc folum iis eynec ^praeterea ahud.Nihil itus nifi admodum paucis i n tcftin u mini plicat u m. Jtaq3 diuulfis pr^ x cipue uiuacitas:&: partium Cingularum palpitatio.Quia qii^cuq? efl ratio uitalis: illa non certis ineft mebris:fed toto in corpore-. minime tamen capite.Soluq? no mouetur nifi cum 59- ‘■rf pedore au ulfum.ln nullo genere plures fut pedes.Et quib us ex iis plurimi .-diutius uiuut -diu ulfaflTc Jn fcolopendris’ uidem us.H abent a u te oculos:pr«eterq^ fenfus cadum di gufta a 6iodoratum.pauca di puditum. _ e Apibus. l)Ca. V. Ed inter omnia prlcfpatus apibus di iure prxeipua admiratio.Solis ex eo genereho k i i ii d LIBER.? minum caufa genitis.Mella contrahunt fuccucp dulciflimum atqj fubtiliflimu ac faluber / rimum.Fauos confingunt ^cseras.Iik aci ufus uiEe laborem tollerant.Opera conficiunc,t Republicam babent:confiliapriuatim:5£ducesgiegatim:8<: quod maxime mirum fitmq#‘ ’ v res habent.prasterea cum fit neq3 mafueti generis neq? ferntame tanta eft fnacura reru uc yfc ppe ex umbra minimi animalis incoparabile effecerit quidda .Quos efficacis induftrjm ca# tx coparemus neruosrquas uiresrquos roemediuffidius uitosrr-ioc certe pflatiorib9 quo r. . XX h tx coparemus neruosrquas uiresrquos roemediuffidius uiros7r-ioc certe pflatiorib1' quo nihil noue/enifi comune.Non fit de anima qusftio.Conftet 6C defanguine quatulu tame rr^BSin tjtulispotelf.Aeffimemus poffea igeniu. (jQui ordo natursin eis. flta. VI. Femecodutur.Vndeenimadpruinasniuefcjbiaquilonuflacuspferedosuires^Sa pllne & infe&a oiaded minus diu.Qus parietibusnoftris occultata nature tepefiunt7"*"* v^^^Pal^^SIpirca apes aut teporu locoru ue ro mutata e:aut errauerunt priores.Conduntur a ’ ^ 1 jiiergiliarju occafmfed latent ultra exortu. Adeo no ad ueris initiu ut dixeremee ut quiflj _ in italiadealueis exiff imat. Ante fabas floreces no exeuntad opera & laboresrnullufqjcaim per caslu licuit)ocio perit dies.primu icaqj fauos c6ftruunt:casra finguuhoc e domos ceb^^.3 lafqs faciunt.Deinde fobole:poftea mella.csra ex floribus.Melligine a lachrymis arborum^fcf, f^r ?,r qus glutinu pariunt falicis: ulmfarundinis fucco:gumi refina.iis primu alueu ipfu Itus to ‘ cum ut quoda tectorio illinut:& aliis amarioribus fucciscotra aliaiu beftiolaru auiditates. -ld fe fa&urasfpfcis quid cocupifFpoflit Jis deinde fores quoqj latiores circonftruunt. a c!llb l/Deuocabulisoperi^ . ,,y^.,JvC a. VIL jkRinia fudameta operis metyn uocat peritffecuda pi(Tocsron:t:ertiappolindnter co Ifjlria csrafcp magni ad medicanjina ufus.Mety^rufta eft primafappris amati, piflb cSros fup ea uenit picatiu hio ceu dilutior exfx initiu populoruqnu Gymvfin uttoregummi. T mitnrt Sopolis craflioris ia materis addins floribus nudu tn csra:fea fauoru ftabilimetu q omef ^ -jj frigorisautuurisaditusobflituuturiodoreecnuC graui:utquaplericppgalbono utatur y •Prsterhsccouehetur rhithacetqua alii fa*cjrad:aliicsrinthu uocat.Hic eritapu du operae * tur cibus:q fspe ruenif I fauoru inanitatibul fepofitus:& ipfe amari faporis:fed plenus hu moris cibus.Gigmf aut rote uerno:& arboru fucco guniimo^afrid mfor:auftriflatunigri ^ qr:aquiloib9melior & rubes.pjurimu I gr^cisnucib9 Menecrates flore ait eefuturs:me£» ~~~‘9 Tis indiciu.fed nemo prster eu. {jExqbus floribus opa fiant. $pCa. VIIf« fVrasex omniu arbore fatoruqp florib9c6finguc:excepta rumice & cheopode. Her^d^ aruhsc genera.Falfo excipit fpartu.Quippecu hifpania multa in fpartariiifmella eoSrba ea fapiut.Falfo & oleas excipi arbiti or. Quippe olius puetu pluria examina /rX dgigni certu c.Frudib3 nullis npcet.Mortuis ne floribus qde no mocorporib3 Ifidut. Ope ratur intra.lx.palTus.Et fublde cofuptis I pximo floribus fpeculatores ad pabula ulteriora... j - 1 - r,~ 1-— ' - - - — ‘1 - - - - }f)ihjn jmittunt.Noctu deprehenfs in expeditione excubant fupfnsmt alasrore pcotegant.^^ « <|De amatoribus carum. . J . J&. E quis miretur amor carum captos Ariftdmachumfolonenfrduodefcxaginta anis . . nihil aliud egilTe.Hylifcum jjero tbafium in defertis apes colentem Agfiu cOgno ««li^M.qambofcripferedeiis. d Ratio operis. |]Ca. X. I OVA i Atio operis interdiu flatio ad portas morecaltroru.Nodu quies in matutinum do [^nec una excitet omnes gemino aut triplici bombo: ut buccino aliquo. T unc uni ^ 4ierfs prouolant:fi dies miftis futurus eft.jprsdiuinant enim uentos hymbref^:5i yni(n:ll;i tunefe connnentteclis.Itaqp temperie csliebanc enim inter prsfcita habent )cum agme ad 1 opera procdTinalis flores aggerunt pedibusralis aquam ore gucafq? lanugine totius cor# poris.Quarum adolefcentiores ad opera exeunt:& fupradida conuehut.Seniores Itusope ^ rantur.Qus flores comportant prioribus pedibus femora onerantrpp id natura fcabrapea des priores roftro:totxq? onuftse remelt farcina padatse.Excipiut eas ternx.quatern^exo# r^r> nerant.Sunt enim intus quoc^ officia diuifi.Aliasftruunt.Alias poliunt.Alise fuggerhne. r Alis cibum compnnt ex eo quod allatum di. Necg enim feparruim^uefcunturme imeq uali tas operis aut cibi fiat & temporis.Stru untiurfus ea orfa concameratione aluutextucp uel ; "Vufepad fuma teaadeducuntrlimitibus binis circa fingulosa&usmt aliis intrent.aliis exeat nvt Faui fuperiore parteaffixi:&paululumetialateribusfimulhserent:&:pendentuha. Alueu ' non contingunt.-nunc obliquimunc rotundi qualiter pofeie alueus:aliquando duorum gene.uim:cuduo examina cocordibus populis diffimiles habuere ritus, Ructes casra/ultiul _ tfxT , ■> pilam rftar iterius a folo fornicatis.-ur fitanditusad farciedu .piimi fere tres uerfus inanes f*”” muunturme promptum fit quod luicetfurantem.Nouiflimi maxime i pletur meile: idet% auerfo alueo faui exiniuntmr.Geruje fecundos flatus captat.Si cooriatur procella: appre/ • henfis pedufculolapillis/elibiant, Quidam in humeros eum imponi tradunt, luxta uero terram uolantur in aduerfo flatu uepribushebetato. Mira obferuatio operis. Ceflantium inertiam notant:caftigant:mox di puniunt morte.Mira munditia. Amoliuntur oia e medio nullasqj inter opera fpurcitias iacent.Quin di excrementa operantiu intus ne longius rece dant unuccingefta in iocu turbidis diebus di operis ocio egerunt, Cu aduefperafcit in al^ ueo ftrepunt minus ac minus: donec una circuuolet eode quo excitauit bombo:ceu quiey tem capere lperas.Ec hoc caftroru more,T unc repente oes conticefcuntiDomos primu ple ,beis exaedificant:deinde regibus. |! De fucis. u € Ca. XI. f fperantur largior prouctusradiiciuntur cOtuberma di fucis. Hase cejaru minime: {‘"V ‘ed ipfi maiores apibus- Sunt aute fuci fine aculeo uel ut inperfedas apes : nouifii. em ” ' __ jfmeq? a feflis di iam emeritis inchoati: fetotinus foetus di quafi feruitia ueraru apu i^i^Baobrem iperat iis:primofcp in opera expclJunotardates finas clasmentiapuniut.Ncqi in U'lr ke{vx nil y,it>c ptn \ /re ' opere cantu:fed in foetu adiuuanteasmultu ad calore conferete turba. Certe quo maior y/ coru fuerit multitudo.eo maior fietexaminu prouetuSi cum mella ceperint maturefeergi^^^v P1 i •tealuei extruut amplas: magnificas feparatas : tuberculo eminentes. Quod fi exprimatur n no gignuntur foboles.Sexangulse oes celtea finguloru eas pedu opere.Nihil horum fta* 1 •tuto tepore: fedrapiut diebus ferenis munia. Et meile uno altero uead fumum die celias replent. IjQuas natura mellis. (fC a. . . . u. XII. flyj; gyjpnit hoc ex aere:& niaximefyderuejfortu:pr^cipuecp in ipfo fyrio e^plendere fit: . nec oino prius uergiliaru exortu fubducanis teporibus.Itaqs cu prima aurora foJiWT?>MP“* rboru^melle rofeida inueniuntur. At fi qui mat utino fub diuo fueremndas liquo t , bltlran i C,re ueftes:capil,unqpconcretum fentiunt.Siueille eft cxli fudor:fiue quasdam fyderuni fa^ Iiua:fiue purgatis fe aeris fuccus:fiue aqu^ cft 6c purus ac liqdus di fuas naturas: qualis de * jfluic primo.Nuc uero & tata cades altitudine inultuef du uenit fordefces:& obuio terras ha ' • litu^nfedus.prasterea a frode ac pabulistrJ'rt>n 0 De tertio genere mellis; & quomodo apes probentu/. ^^jGa. -XVI j jgi uni genus mellis minime probatu fjlueftre ; quod ericeum uocant, Ipoft primos autumni hymbres cum ericafola floret in filuis.Ob id barecofo fimile, djjuignitur id maxime arduri exortu a pridie idus feptembris.Quidam asftiua mella onem ad arduri exortum proferut^uoniamad equinodium autuni ab eqjfuperfuntdi> t--rr~Q. f lue. cs*xlnf & ab eqjinodioad uergiliaru occafum diebus.xlviii: piurimjfyder icem:a thenienfes/i^^^g tetradicemappellant.-euboea fifarsm.-putantqj apibuselTe gratiflimam foiralTis quia tunc <^ doinextremisfauisapesgradiores quseeseteras fugant. Oeftrus uocaturhoc maluimquo nam modo nafcens;fi ipfe fe fingunc.Quod certum eft gallinaru modo incubant.Id quod exclufum eft primum ueriuiculus uideturcandidus:iacens tranfuerfus: adhxrenfc^ ita: ut pafcere uideatur. Rex ftatim mellei coloris ut eledo flore ex omni copia fadus nec^ uermi culus:fed ftatim penniger, Csetera turba cum forma capere coepit nymphae uocantur ut fu / ri* f*i Tfvr» Ct nm*c 'ilf^rinfric nmn ^^Mnrmrmfn nmic l-nhpinr nrn 7 ^ ci; fi renes: at^i cephenes.Si quis alteriuFris capita demat.-priufq penas habeant.progratifTi/ <£pU me funt pabulo matribus. Tempore procedente inftilIantcibos:atq? incubat tum maxime niurmurantescalorisut putant taciendigratianecefrarii excludendis pullis : donec ruptis membranis q ux fingulos cingunt:; ouorum modo uniuerfum agmen emergat. Sedatum boc rornsconfulariscuiufdamfuburbanoalueiscornu laterna tranflucido fadis. Foetus intra.xlv. diem peragitur. Fitin fauisquibufdamquiuccaturclerusamarae duricia cherse : cum foetuiii inde non ed uxere morbo aut ignauia;aut in foccuditate naturali, f-iic eft abor tus apum. Protinus autem edudi operantur quadam difciplinacum matribus. Regemqi f - iuuenc squalis turba comitatur.Reges piures incohantur nec defiiiit.poftea ex iis fobo* « f lescnm adulta efle coepit concordi fuffragio feqrritiniosnecantme diftrahant agmina. Duo autem genera eorunumelior^iger uariuiqj.Gmnibus forma femper egregia: di duploqul ^ esceris maior.Pene breuiores:crura re&a:ingrefluscelfior.ln fronte macula quodam dia* demaic candicans: Multum etiam nitore a uuigo differunt. ^ k 4jQus regiminis ratio. (jC a. XVII. AVsrat nuc aliquis unusneHercules fuerit:& quod liberi patris fepulchrum di re* * liqua uecuftaris fitu obruca^Ecceinreparuauillifcp noftris annexa cui9 affidua co pia eft non conflat inter au&ores.Rex nullum ne folus habeat aculeum maieftate . , santum amiatufdn dedent eum quidc natura: fed ufum effe tantum ncgaucrit.Iilud con t H*Uv> J*™** Hat imperatorem aculeo non uti.Mira plebei circa eum obedientia:cum procedit una eft. -Totum examen circa eum conglobatur:cingit:protegit:cernjnon patitur. Reliquo repo te cum populus in labore eft.ipfe opera intus circuit fimilis ex,ortanti:folus imunis. Cir> ca eum fatellites quidam li&orefqs affidua cuftodientes audoritate:Proccdit foras no nifi migraturo examine.ldnmjto intelligitur ante aliquot diebus murmure intus ftrepeteapf paratus indicio/diem tentpeftiuum eligentium.Si quis alam ei detruncet.-non fugiet exaV men.Cum procellere fe quscp proximam illi cupit effe:& in officio confpici ga.udct.Feffu humeris fubleiiant. Validius fatigatum ex toto portant.Si qua laffata deficinaut forte ab £*£ crrauitiodoreprofequitur.Vbicunc^ ; ilje conCediubi eundarum caftra funt. T unc often* fa faciunt priuata ac publica tiua dependenteln domibus templis ue fepe expiata magnis cuentibus.Sederc in ore infantis Platonis: tunc etiam fuauitatem illam praedulcis eloquii Arc p portendet|t££«Sedere in caftris ducis Drufi imperatoriscum profperrime pugnatum apud •arbalonemefbhaud quaq perpetua arufpicum coniedura:qui dirum id offeniu exiftimat Semper/duceprehenfo totum tenetur agmen. Amiffo dilabitunmigrantqj ad alios. EiTe utiq- fine rege non pofTunt.lnuitaeauteminterimunt eos cum plures fuere:pqtiusq nafce tiuni domos duimunc.Si prouentus defperatur:tunc& fucos abigut. Quanq de iis uideo Txfnne-b»»***- dubitarupropriumcp iis genus effe aliquos exiftimare.Sicut furibusgrandiffimis inter iP lasded nigris.Iataq? aluo.lta appellatis quia furtim deuoret mella.Certu eft ab apibus fu* cos interfici.Vti^ regem non habec.Sed quomodo fine aculeo nafcatur in quxltione eft. Humido uere melior fcetusfficco mei coj?iofiu?.Quod fi defecerit alicuius aluei cibus:im ; , •petumin proximas fadut rapinae propoftco.At ille contra diriguntaciem:& ficuftds ad#" fit alterutra pars quem fuis fauere fentitnon appetit eum.Et aliis quoq? faepe dimicat cau* lis eafq} acies contrarias duo imperatores inftruunt.Maxima rixa di in conuehendis florio bus exorta &fuos quibufq; euocantibus.Qua? dimicatio iniedu pteibus aut fumo tota ^tumsuL difcutitut.Reconciliantur uerolade uel aqua mulla. tPi gcnercjpu .di quae inimica apibus. (jCs, XVIII. pes funt 8£rufticsfilu£eftrefqj:horid£afpe&u: multo iracondiores : fed opere ac labore praeftanfes.Vrbanarum duo genera, Optimae breuesmariaecp: di in rotundi* tem compadiles.Deteriores longK:& quibus fimilitudo uefparum:etiamnun de Yv t iis pilolx.In ponto funt quaedamalbse:qu& bis in menfemella faciuntfCirca ter* f~"H> a"’< n pf&ni&JJh 'senmaeex: t itiodpntem autem fluuium duo genera. Aliarum que in arboiibus mellificant. Aliaru quas fub terra: tuplici caerarum ordina uberrimiprouentus. Aculeum apibus natura dedit uen* . c e uelut caftratis uiribus.paritenqj di nocere &prodeffede indefinercEft in exeplis equos j ab iis occifos.Oder e foedos odores:procul fugiunt:fed dii nfeft us7 Itacp unguenta redole tes infeftant.Ipfe plurimorum animalium iniuriis obnoxias. Impugnant eas nature ciufde degeneres uefpas actp crabrones:# e culicum genere qui uocantur muliones, populantur hirundines & quaedam alie aues:infidiantur aquatibus nnfa-.qux maxima earum eft ope# . ratio: tum cum fobolem fficiunt.Nec eas tantum quae ff agna riuofqj obfident: ucru di rub6 ... v w— /i ^ ’ *" ' ~ cofeftinqj earu ex* Ai ryjftttvtr f - ueniunt uIiTo:aVepentefc^ floribusopertas fufflant ab hocfpatio prouolant: co ~~ • abripmnf.Nec fentire iftus apu ranae t raduntur. Ijiimicae di oues:difficile fc e lanis < p!lcantibus.Cancroru etia odore fi quis iuxta coquat exanimatur. Qttin Qi morbos fuapte natura fenti,unt.Index eorum ttiftitiatorpens.Et cum ante fores in teporem folis promo/ ' ] $UB£R. Zllt yyb. iis aliKcfbosminiftran^Ciim defundas progerere.Funerantiumq* more com itantur ex& quias.Regehacpefteconfumptomocret plebes ignauodolore.Non cibos conuehunt.No ' ; procedunt.Triftitantummurmureglomeranturcircacorpuseius. Subtrahituritacp de** dudamultitudine:alias fpedantes exanime ludum non minuunt.Tuncaucqp nifubuenia atunfamemoriuntur.HyJaritate igitur & nitore fanitasasftimatur. (/Pe morbis apum* (jCa. XIX. VjjWVnt Koperi^orbicum fauos non explenocleron uocanc.Idemblapfigonia fi IwM non peragant. Inimica di echo eft rcfukanti fono:qui pauidas alterno pultat idu>^« j paptltO h . „ . - fwifljaltez ar lft . , «, c (/De ucfpis di crabronibus. OCa. XXI. r7 IT Efpse in fublimi e luto nidos faciunt di in iis c^ras.Crabrones cnuernis ac fubterra. t I Et horu oiuijikx^ng^lxccWxidi cicera autecortice. Aranei^ifoetus di lpfeinasqua * \o*His uqbarbariislallus euolaoaliusjnfantiaeftialius.in uermiculo.Etautunonoinfie? qiooiaea.pienilunio maxime crefcuc.Vefp£qu£ichnedmpnesuocantur( funt autem mi nores q alias) umTggnus ex araneis peximut phalangiu appellatum: di in nidos fuos ferunt, deinde illinuntEc ex iis incubando fuu genus procreat, praeterea omnes carne uefcuntur V 4 retro ■ fo&tAitt wfi ttjitql' er ^"4 bl&t ahy i tivpfa vp ij t><) pyfrin m d nctttnorictr uenatur di ampu> cotra _ ^ j _ _ _ tato iis capite" reliq uu corpus adferuhc. Crabronu filueftresin arborum cauebnis degunt. • ^ Hyeme ut cetera infedaconduntur.Vita bimatu no tranfic.Iduseoru-aub temere fine fe^ bri ho eii Audores funt tefflouenis pundis interfici homine. Aliorum qui maiores uidc turduogenera.OpificesmihdreScorporetquimoriunturhyeme.MatrdsiJuaeiDienio du^ Mi h.' } j i busdecuflurfi: terrae halitu animante.Fieriautcprimo papgjones paruos nudofqj.^j, , Mox fridoruni ipatietia uillis inhorrefcere:& aduerfusbyeme tunicas Jfibi mftaura^ fas pedum afperitate radete folioru lanugine in ueflerauFlanc ab his quoqp cogi fubi giqj unguiuxarminatiqne.Mox trahi inter ramos tenuari ££u peptine poljea appreh cfam A If corpori inuolui nido uoi iibili.Tuc ab homine tolli: fiiStilibuf^ uafis tepore' &furfurfum efca nutriri. Atqj ita fubnafei fui generi^ plumas quibus uefhtosad aliapefa dimitti.Quas uero capta fit lanificia Jiuniore letefcefe:mox in fila tenuari iunceo fufo/tsJec puduit nas . ueftes etia uiros leuitate ufurp^rar e propter onera aeftiua in tantum a locica gerenda di / J fceffere moresut oneri fint etia ueftes. AlTyria tame bombice adhuc foeminis cedimus. ‘ 4[ De araneis & generatione eorum. CfCa. XXIIH. Raneoru his no abfurde iungat' natura:digna uel praecipui admiratione.pi ura au - te horufunt genera: nec didunecdfaria in tatanotitia.phalangia ex iis appellatur: quoru noxii morfus:corpus exiguunuuariuacuminatu ad^altim ingredientiu. AI ... eorum fpecies nigri prioribus cruribus longifTimis.Omnibus internodia tdna in cru* jfeaS- ribus luporum modo: Minimi non texunt. Maioresin terra cauernarum exigua ueftibula praspandunt.Tertiumeorundemgenuserudita operationeconfpicuUiOrditur telas^aiv ticp operis materiae uterus eius fufficit:fiueitacorrupta alui narurajlatuto teporc(ut De' ^ , moeri to placeofiue eft intus quedam lanigera ferrilica^tam moderato ungue : tam tcretf ^ w tam aequali deducitftamina.ipfofc pond^e ufus. Texere a medio incipit circinato "V/," orbe fubtegmina adriedens maculafcp:paribus femper interuallistfed fubinde crefcentib9 • ex angufto dilatans mdiftolubili nodo implicat.Quanta arte celant pedicas Icutui^o rete ad capiendas mufeas circa graflantes.^quam non ad hoc uidetur pertinere crebra tapexitas L, telae: & quadam politura artisqpfa per fc tenasjratio textrinatfquam laxus afflatplad no re te ..-••fpuendaquas ueniantar finus/aereiido laxo prsetenti fumma parte : ut arbitiari liceat illa vU ftf -quae difficile cernuntunacqi ut in plagis lines offenfae praecipitantur infinum.Specus ipfe-^ ■ - ■P*,w' qua concameratasarchitedufar& contra frigora quanto uillofiorrquam remotus a medio aliudcp agenti fimiiisdnclufus uero fic ut fit nec ne intus aliquis cerni non poiTit.Age fir* mitas quanta irrumpentibus uentis:qua puluerum mole degrauante. Latitudo ; tjelaefaepe Inter duas arbores cum exerc£t jrc^yjJ^difcit texere.Longicudo fili a culmine : ac rurfus a terra per illudipfum uelut reciprocatio:fubitqj pariter ac fiba deducit.Cum uero captu/ 'LyiZJtf- ra incidit qua uigilans¶tus ad curfum.Licet extrema haereat plagafemper in medium currioex quo fic maxime totum concutiendo implicet.SrifTa protin us reficit ad polituram Carttens.NamqjfiUacertarum catulos uenantur.Hos primum te!ainuoluentes:& tunede^ mum labra ufraqs ifiorfu apprehendenteslamphitheatrali fpedaculo cum contingit. Sunt ■ ® exeo auguria.Quippe in cremento anniumfuturo telas fuas altius toll unt, lidctufere*5 no no texunt nubilo texunt, Ideoq? multae aranea hymbrium figna fnnt.Foemina putat ef Se quae texatmarem qui uenatur.Ita paria fieri merita.Comugio aranei conpeniwnt cf uni bus.pariunt uermiculos ouis flmiles.Nam nec differri horum gbhitura{5of(en: quoniam U '0*Mlh,,A /• ota_ fedorum uix ullaalia narratio eff.pariunt autem^oua in cellas expemfa:quia faliunt;atque ita emittunt, phalangius tantum in ipfo fpecu incubat magno numero. Qui ut emerferic matrem confumit:faspe & patrem eft.Adiuuat enim incubare.pariuntaurem tricenos.C^ Kras pauciores.Et incubant triduo.Confumuntur aranei quatgijeptenis diebus. i ^De fcorpionibus/ tfCa. XXV. ' 'fefr^Imiliter iis & fcorpiones terreft res uermiculos ouoru fpecidE pariutfiniiliterq? peri rv.n- « _ _ ? (• _ , . -fV _ _ 1 , C. _ _ 1,, t-rirlil A- ■ 7nri<> 7i> /a- >•/ l um mon Jmut.peftis Iportuna ueneni ferpetiu : nifiquodgrauiore fuppliciq lenta pertridu Drcec0'ciut.Virginibus loetali fenip idu foeminis fere iritotu. Viris aut in imatutino exeut^canis pufq a|iguo fortuito idu ieiunuexerat uenenu. Setup caudain idu eft nullo^ momento meditaVf cefTat.-nequado defitoccafioni. Ferit obliqo idu & inflexu, j Vcnenu ah iis cadidum fundi Apolodorusaudor eft in noue genera deferiptisper colores rtz n IjLIBfK, neft fcirea cpnt f T, <) niliiri yfhln ^cs-«\yy^bp ”iiUU: tnm reniediisetiamexceruicefufpendllnturXucanos uocat hos Nigidius. Aliud rurfus eorum genus qui e fimo ingentfs pilas auerfi pedibus uolutant.-paruofc^ in iis contra rigo £eiii hyemis uermiculos foetus fui nidulatur. Volitant alii magno cuinfpurmure aut mugi * ; /**■’ tu. Alii focos &t prata crebris fornacibus excauac noclurno ftridore uocales.Lucent igniu «tnwrn iitmWrui&cle.: ivrtlCA mo nodufueru & cluniu cqlpr^lapyridcs: nuc penaru hiatu refulgetes.nuc uerocqpryffu^ :/natura pabula aut pofldefedacdfpicu^.EcontrarioteneBfaruni alu/ iwr ic5 fyixlbzn obu:iibratas np ante/natura p •nas blattse uitamlucemq? fugiuntin balneis maxime humido uapore prognatse.Fodiutex eodem genere rutilli atq? przgrades fcarabei tellurem aridam: fauofq; paruae& fiftulofae h wi|i rter (1X1 <\\y hwii")’,' Tc^Ccr- o'yy> *hv\ M ^7 . v , . . .. d _ f otopu locus eftparuus in quo unu hoc animal exanimatunob hoc ca*tbarolethrus appellatus.penae infe&is oibtis Cine fcilTuramulli cauda nifUcorpioniiHic eoru lojus Si brachia habet: & in cauda fpiculu • Reliquoruquibufdaaculeusinoreutafilo:fiuetabanudiciplacet.ltemcuhcibus &qui/ • J?g$i niufcis.Onmibus auce-his in ore:& pro lingua funt hi aculei.quibufda hebetes nccp ad punctuifed ad f udum: ut mufcaru generidn quo lingua euides fiitula cfbnec funt tali* - bus dentes. Aliis corniculata n te oculos ptendutur ignauia ut papilioibus quada infeda ca rentpenis:utfcolopedrs.Infedoru pedes quibus funtin obliquu mouetur.Quorunda ex^ .fremi longiores foris curuanrur ut logiftis.^,.,;, ^Delocullis. tj na:in eum faeminarum ultimo caude reflexdtarcJbcdigre(Tu.Minore^ute in omni hoc se -nere'' 14 resaut< fpeminis mares. f/pe formicis noftratibus. 4f/Ca. ^ XXX, ^ Lurimajin fedoru^ii uermicul um gignuc.Nam Si formicae fmiilem ouis.vere/& hae ut apes comunicantes laborem. Sed apes utiles faciunt ciBos. Hae condunt. At fi* ppCquis comparet onera co rg oribu s ea r u m •• fat^r u r nullis portione uires efTe maiores. ^ Q r ; Gerut ea morfu;maiora a|luerOe poffremis pedibus molliuut humeris obnixae. Et iis reip. / Wro:memoria:cura:Seminaarrofa codutme^ rurfus in fruges exeat e terra. Maiora ad intro . itumdiuidunc.Madefa^ta hymbre proferunt:atq? ficcant. Operantur Si nodu plcnaluna Eaedem inter^unidceflanifiam in opere qui labori quae fedulicas^ Et quoniam ex diuerfo couehunt altera alterius ignaramt figna inuicem recognofcant.certi dies ad recognitione g^r^mutua nundinis datur.Qux tuc earu cocurfario^qdiligens^Cu obuiisquaeda collocutio . > j ate ^ pcudatio.Silices itinere earu attritos uidemus:& in opere femi tam fadammequis du } 'r‘ ;• bitet qualibet in re quid pofTic qtulacucp fedulitas.Sepeliunf inter fe tiiuentiu folae praeter V"(lxe r”* ,Sj ghominc.Non funt in ficilia penarae. (HDz indicis. t/C? a* XXXf. Ndicaeformicaecornuaerythris inaedeherculis fixa miraculofduere.Aurum exca , uernis egerutterras in regione feptetrionalium indorum:qui dardae uocantur. lp* ‘ fiscolor feliuX^Kagnitudo aegypti luporu.Erutu hoc ab hiis tepore hyberno idi fu cantaediuoferuore: cdditifppter uapore mcunicplis.forn)icis:qu3etame odore follicitat^ 4[ijl BER< a/Ui Ue-LYrr,*, y»v.' 'pgfg; prouolic crcbroqp lacerat. 5 u is prasuelocibus camelis fugictes.Tgnta pernicitas ferita fcp g CtipiJifi ' ^6-clo icJu cum amore auri. IjDediuerfitaceinfedorum. ~ (j€a. " vXXXIIl. ^ . < /TVVlta aute infeda di aliter nafcunt.Acqj afil us in primis. Infidet ex xore/bic raphani Jnfic 4 j 1 f folio primo uere:& fpifTacu^s fole in magnitudine milii cogif.lnde or i{ uermiculns pruus& triduoer^ucamiox uiicaujuas adiedis i dipbus crefcit imobilis d^urocortice ad ta/ dum mouetaranef.Haee eruca qua chryCalide appellat: rupto deide cordice uolat papilio, r ‘ $JDe animalibus in ligno di ex ligno nafccntibus. IjtTa. XXXlll.__ jj “ cascitate.MufcishumoreexamniatisficinerecondantiiTredituita. - — p.y,.*- Hyfloria naturi animalium per fingula membra. f:Ca. XXXVJf* 1 1 ItHtfJrnftbi • txz ffirrri-piO^ (v! I jli |foria.Caput habent cu ^ v vapices:diuerfi quide gei^eris.phoe^ici plumarum ferietiicdio^exeunte^lio.^auoq^^., . r .. r-t . " ^'“drro.phafiahecorniculis.prasterea pario at*&pulu& Wn| taflfis ut mergatur.Oftj-earum generi njtka inecjfppngii s: nec aliis fere quibus folus ex fbnfi bus tadus dt.Quibus^ndifcrecunfcaput ek ut cancris.Tn capite eundorum animaliu ho> rv urliw /s»,,, Jj mini plurimuspdusjiani qdem promifeue maribus ac foeminis.Apud itonfas utiq? gentes at(?etwnominaexeocapillacisalpiuincolisgalli?comaj:2:uttamefitaliejuaii) hoc terra /-^ ^ j/cncKn' /<.’£• l'ct ,rruni differentia. Quippemiconii carentes co gignuntur:ficut in cauno lienofi.Et quaedam animaliu naturaliter caluent:ficut ftrutiocaaneli 6i corui aquatici:quibus apud graecos no /r" “Efen eft inde.Defluuiu eforu m iu uliere rarunt.Jn fpadonibus no uifum |Nec i ullo ante ue t "W neris ufum.Nec infra cerebruhraut infra uerticem.-autcirca temporaratq? aures.Caluitiu ^ iT unitantum animaliu homini prafterqmatu:Canicieshpniiri; tantu 8£ equis:fed homini feni per a prior] p^rce capmsjciim deinde ab at^fa.VcrficesbinfhWiiii tantu. Aliquibus capi> tis olfa pl£na:fenuia unemcdullis:ferratis pediatim ftruda copagibus.pefrada nd queut folidari.Sed exempta modice nd funt JoCtalia/im uicem coru fuccedente corporea cicatrice. Infirmiflima e(Te, urfis:durilTima pfitacis fuo diximus loco.(Cerebru omnia habent animae r>c U^Lc Iia:quxfanguine.Aeque 6iin mariqua:mollia3ppellauimus:quiscareantfanguine:ut po i i i - “ r C/ 1 uife^u frigidi(Timu:duabus fu pra fubterqp mebranis uelatu:quaru alterutra runipi mortiferudE^tero uiri q fa:mins ma ius.Hominibus hocfine fanguine:fine uepi^d: reliquisfine pigui. Aliud effe q medullam eruditi d ocet: q uonia coq uencjo d ur efea t?*5mn i u cerebro medio infut olficula parua.Vni v , ~c omniu in infantia palpitatmec roboratur ante primu fermonis exordiu Hoc eft uifceru in infantia palpitat: nec roboratur ante primu fermonis exordiu Hoc eft uifceru ex/ ceIfilTimum:proximucp c^Idcapitisdine carne: fine cr uore:fine fordibus.Hfc habet fenfuu r-fe arce.Huc uenaru omnis a corde tns tendit.Hic deflnit.Hicc ulmen akiftimu.Hic mentis c 'nZltu legime.Omnii^in priora pronu quia Si fenfus ante nos tendunt. Ab eo proficifcitur fonuf Hic capitis nutatio.Qusecerebruirmd habent nodormiut:Ccruis incapiteindTe uermicu l t li fub linguae inanitate Si circa articulu qua caput iungitur humero numero.xx.produtur. " /^Aures homini tantum midbiles.Ab iisFlaccorum cognomia.Ncc \ alia parte ferminis ma ius impendium margaritis dependentibus, In oriente quidem Si uiris aurum geftareeo !o ci decus exiftimatur. Animalium aliis maiores:aliis mindresTCeruis tantu fciuaerautuelut , <» ' 6 / , A i-t ; ' a x^rn 'a ■ mtbicnb OnJi i ftnfn f< Supercilia homini di pariter & alterne mobilia 6iinii|jJarsanimi.Negamus an annuimus r haec maxime indicant .Faftus fiiperbia aliubi conceptaculum? fed hic ledem habet.ln corde nafamnhic fubiuhic pendefeNihil altiusfimul abruptiufqi inuenit i corpore ubi folitaiia effet/Subdacent oculi pars corporis prcciofiffima:& qui lucis ufu uitam diftjnguant a mor te. No oibus animal iu hi.Oftreis nulli: Quibufda concharum dubii, pectines' eni fiquisdi* gytosaduerfum hianteseos moueariconcrabuimir ut uidentes.Et olentes fugiunt admo* s* ta ferramen&‘5uadr upedu talpis uifus no eft.Ocul^ru effigiesineft(fiquis prasteta detra hac mebrana.Ec meer aues ardeoiaru genera.-quos lericos uocat altero oculocarere traduc. Optimi auo-uriicum ad auftru uoiant feptentrione ue.Solui.n.pericula & metus narrant. Nigidius nec locuftis nec cicadis efTe dicit.Cochlcis oculorum uicem cornicula bina prae/ • ternae' adimpienc.Nec ltmibncis ulli funuuermiu ue generi.Oculi homini tantum diuei* r it . fo colore: ceteris in fuo cui^generi fimiles.Et equoru quibufda' glauci:fcd in homine nu/^4 merofiiTimae diiierfi tatis atqj differentio:grandiores:modici:pa™i:promincntes:quos eb£ r~b,~r* tiores putanr.Conditi alios clariiTime cernere: ficut in colore caprinos.prastereaalii cotuc tur longinqua. Alii nifi prope admota noncernunt.Multorum uilus fulgore folis coftae nubilo die no cernetiummec poft occafum. Alii int^rdiu hebetiores nodu ^^£rcacter os -cernunt.De geminis pupillisaut quibus noxii uifus eflent fatis diximus. Orcis intenebris r, tSttbA -clariores ferunt. T yberio Oefari ipfi alia qgenitoru mortaliu fuiffe naturam; ut expergefa T ftus nodu paulifper haud alio moqua luce clara contueretur omniaipaulatim tenebris iz* feobducentibus.Diuo Augufto equorum modo glauci fuerofiipraq? homine albicantis a/JpJ magmcudinis.Qua ob cimdiligetius fpedari eos iracuhikfercbat.Ciaudip R^lari ab an . 4>uhs candore carnofodanguinatlm uemsfubmde fufFufi.Caio pneipi rigetes.Ncrom nili i cum coni ubrrt ad prope admota hfbetes. Viginti giadiatoru paria in Caii principis ludo fue^ J re;in iis duo omriio qui contra cominationem aliqua non corjmuerent:64 ob id inuich.Tarf. tx hoc difficultatis chomini.plerifqg uero naturale ut nutare nqceffent:>quos pauidiores ££ accepimus.Oculos unicolores nulli cum candore omnibus mediufculodilierentesNcqs ulla ex parte maiora indicia animi eundis animalibusffed maxime hominidd e moderatio/ ^ ^ nis:clasmenti»miferiqgrdia2:odu:aj^qris:tri(litix^l^uri2.Contuitu quo(? ^ . truccs toruirfiagrantes:graues:tiaiifucrf :limufuunrS(Ti^landi.profedprin oculisanimus> / -J: iivhabitat. Ardcrites:incenduntur:humedant:cohibenc.Hinc illas mifericordias iachrymas* Hos cum ofculamur animum ipfum uidemur attingere. Hinc fletus 6i rigantes ora nui . Quis ille humor eft indolorc tam facundus « paratuscAut ubi refluo tempore^Ammo auTe uidemus. Animo cernimus.Oculi ceu uafa quasdamrnifibilem eius partem accipiunt _ - _ r...: _ - e,-- nhdn/Vrv intus uifu. Sic in morbo coitiait _ I at£s tranlniiftunt.Nc magna cogitatio odc^cu dDuuao uuu. jh X-Z uZ " aperri nihil cernunt animo caligante.Qum & patentibus dorimim leporesimulnqj nomi num quos corybahtian gr^ci dicunt.Tenuibus multifqs membranis eos ptura copoiuit. callofis contra frigora calorefc? in extremo tunicis:quas fubinde purificant lachrimationq^fav/2^| faliuisdubncos propter incuriantia 6i mobiles.Media eorum cornea te n ei t ra u ic pupa ia rnmH inrurfim irypny.fy. uelut canali dirigunt:obiter^incidc ■ -mgez — tdiULUJ-iUUl A 'culus anguftias non finunt uagari incertam acieimot ueiut cauau u,u5 g.-- — v™ tia facile declinant. Aliis nigramliis atra: aliis ruffa: aliis glauci coloris orbibus circundatis^ m ut abili mixtura renmeratorepercunu non obitrepac. ' G A&J nt.rMiisnigra:dinsaird:dii»aiuiM:umc>5irtuv.. ----- - ^ accipiatur tircuniedo cadore lux:& temperato repercuffu non obltrepat: adeotp iis abfolutri ms fpeculi: ut tam parua illa pupilla totam imaginem reddat hominis . lEa caufa eft.uc pL rx-qp aHcum e.manibus hominum oculos ponffmiim|appet^^ ettigic f f,™ c,,»h,r -,A roamn ripfidprin fna tendnnt.Veterina tantum quaeda. ad t eit.uc pieraecB alitum e«mauiousnuiuiiiuui uluiuo ' 0 .uam in iis cernentes uelutad cognata defideria fua tendnnt.Veterina incrementa lunas morbos lentiunt.Sed homo folus emaTo homore excitate hberacur.poit , uicefimum annum multis reftitutus eft mfus.QuibuCiam flati nafi^nbusn^tus^nidto oculor uitio. Multis repente ablatus fimihmodo nulla procedente tingere ad cerebrum peritiffimi audores traduc Egojad ftomachum crediderim.Ler e nui 41xT Lrf nis oculos circunagi totos riaduntJCancri.in obliquum afpiriunt,£rufta fragili inclufis^riSE.p» gentes.Locuftis fquillifqpinagna ex parte fub eodem munim^toprasduri eminent. Quo rum duri funt minus cernuntjq quorum humidi.Scrpentium catulis # hirudinum pulhs fi quiaeruat: renafet trad unt.Infedor um omnium # quibus tei^acea operimenta oculi mo * uentunficut quadrupedumjur^esQuibus fragi^operimentaliT^oculi duri. Omnia talia & pifces # infeda non,habentgenas:nec integuntoculos.omnibusmembiana uitri modo i, ^ tranflycira optenditur.palpebrsin^enisThomini^trii^.Wulieribusenaiij in fedseTqu o t/Titero* j&Wio tidiani tanta ett decoris affedatioiut tingantur oculi quocg.Alia de caufafaoc natura dede p1 ratceu uallumquoddanr uifus# prominens munimentum circa occurfantia animalia : • alia fortuitumdncidentia.Defiuere eas ha ud in merito uenere abundantibus tradut.Ex cx? teris nulli funtmifi quibus # in reliquo corpore pili.Sed quadrupedi in fiiperioribustantu afccupcbtkj genas. Volucribus in infenore.Et quibus molle tergus ut fhpentibuspEt quadrupedibus quas ouaipariunt ut lacertse.Strutiocamelus alitum fola ut homo utrinq* palpebras habet, j Nec genas quidem omnibusrideo nec# nidationes iis quas animal generant.Grauiores ali> tum inferiore gena conment.Easdem nidantur ab angulis membrana obeuKCoTumbse # fim ilia: utrae# conment.Et quadrupedes quas oua pariunt ut teftudines.crocodili inferio retantumTine ulla nidatioe:propterpr£duros ocuIos.Extremum am’ ris antiqui cilium uocauere:unde#fupercilia.Hoc uulnere aliquo f/tfaUe fcit.In paucis humani corporis mcmbrislhafigoculos malas homini tantum quas prifei ge * M TO 1 f ^ ^ ^ M V i ■ U. « ■ I m ■ • r — — - k — *■ A d . d. M ^ J J IT _ ... . . ^ _ _ _ . _ m _ _ V \ . . J _ .. " _ f _ . f* 1.. t I * «1/4 /* lAr. _ /^. y> . l/hurbr^tn — nas uocabant.xii.tabularum interdidoraeiia Fdmrnnis eas uetantes.pudoj-isiiaec fedes^.Ibi ^ • maxime oftenditur rubor. Infra eas hylaritates fabdol-arirrifioni rifumcp indicantes^buccs. tb ’Et altior homini tantu:qucnoui mores fubdotairrifionedicaucrenafusflNIoh alii anfmaliu Ww 1 ■ Lara -axfo , J j r,Ha«6 cc aitior nomini tantu:quenoui mores fubdobirrifionedicaucre nafusflMon alii animaliu I.» _ nares eminent. Auibus:lcrpentibus:pifcibus: foramina tatu ad olfadusfme naribus.Ethic cognomina fniioru filonum.Septimo menfe genitis fepenumer o foramina auriu 8t nariu : |14cgm£*, defuere.Labraq ilibus brochi labeones didi.Etos probum ;durius ue animal generantibus Pp* *T | I Pro iiscorng&arjuta uolucri^uyofria.Eadeni rapto uiuentibus adunca . Coli eSo re^a . Hasrbas ruentiBuslimu^ redunca litTtiuitf gefjerhLata in ufum iunientis uice manus ad ■ colligenda pabula . Ora apertiora bniatu uiue^tibusdVlentum nulli praster hominemmec a\ i^cxxati CamritYi 4 •tinui uthomini:equo.Exerti apro:hipnppdtamo:elephanto fContinuorupi qui^cligerunt,/^ cibum lari & acuti. Qui conficiunt duplices.Qui diferiminant eos caninE appellan turTHi • funt ferratislongiiTimi.Continui autem utrae# parte oris funt ut equo: A ut fuperiore pri mores non funt ut bubus ouibus:omnibufcp quas ruminant.Capras fuperioresno funt.-prse fer.primoresgeminos.Nulli exerti quibus ferrati.Raro fceminx dc tamen fine ufuTtcaque cum apri percutiant:foeminas fues mordent.NuIli cui cornua exerti: fed omnes fui concba ui.Csterisdentesfolidi.pifcium omnibus ferrati: prxter fc^rui^.Huic uni aquatilium pia -ni.C^tero multis eorum in lingua# totooremtturbata-uulnerunfmolliant: qu^e attritu •fubfigere non queunt.Multis # in pJato:atque etiam in cauda.prasterea i os uergentes ne/ •excidant cibi nullum habentibus retihediamjniculum.Si^ailes afpidi # ferpetibus:fed duo^ in fuperna partedextra leuac# longifllimi tenui fiftuldpertoratimt fcorpionum aculei ue^ nenum infundentes:non aliudhoc eiTe | fel ferpentium.Et: inde uenisiub fpina ad os per V eum re:# has per uen^mdercenderediligentiiTimi audores fcribunt.Quidam unum‘e(Te :# quia fitaduncus:refupinari cum mormorderit. Aliqui tuc dccideeum-.rurfufqj re^ jl** L.*+ LIBER. /i fc«M.-»V pa 4**> zapoLtr crefcere facilem dccuiTu:& fine eo eflfe quos tranari cernamus Scorpionis caudas ineffe .eu 6C plerifc^. ternos.Vipere dentes gmgiuis conduntur. Hasc eade prasgnas ueneno imprelfo dentmrepulfu uirus fundit in morfus.Volucrum nulli dentes praeter uefpertilione,Came 'Ii foli ex iis qux no funt cornigera in fupcriori maxilla primores no habent. Cornua haben hfi£"M?aAtrrn fitium nulli ferrati.Et cochlea dentes hibent.-indicio eit aminimis carum derofas uites. At i 1 ^hc^rnaiiais cruftata di car cilaginea priores habere.Item echinis quinos efie :unde ihrcUigi po^ 4cfcrm<^l3i^tuerit miror. Dentium uice aculei infe&ig.Simias dentes ut homini.Elephanto intus ad ma tet^pndu quattuonprascerqi cos qui prominet Mafculisrreflexi: feminis rechatq? proi .Muf 'uEtri twit^culus marinus qui balenam antecedit nullos haberSed pro iis fetis intus os hir/tum:& lin* ‘^‘^guam etiam appellatam.T erreftrium minutis quadrupedibus primoxs bini utnnqj longif fimi.Caetens i; um ipfis nafcuntur.Homini poftq natus eft feptinio menfc.ReJiquis perpe * juimanent.Mutancurhominidconiuumentorcmi^ruminatibus.Sedleonifiicaninojaifi A /^‘"^"cscanini appellati.Lupi dexter caninus in magnis habetur operTbus.Maxillares qui funt 7 ca ’ ^ ninisnuliu animal mutat. Homini no uiiTimi qui genuini uocantur circiter uicefimu annu gignunfur;multis di odogefimo.Focnums quo^fed quibus in iuuenta no fuere natude* c ciderein fene&a & moxrenafci certusiveft.^anclen famothracenu cui renati,- effenc ^ goftcentuai & quattpor annos Mutianus uifum a fe prodidit.Cseteramaribus plures qua ^ (^rbeminisinhomine:pecude;caprisui:.^ - J - J'- 1 -• *- ’ ^iuaxillaruni.^ - ' — ii'» ni & inpalato geniti.Afcanini amiiYi cafu aliquo nunq renafcuntur.Casteris fene&arube^ . /\ elcKvmofiAcxJctil’ AlJut.Equo tantum candidiores fiunt: A|as ueterinoru dentibus indicatur.Equo funt nu ■ ’ * . " th r°8r palatum .Leonibus ac pardis omnibufque generis eius etiam felibus imbricata afperitatis *2T Jjo limae fimilis:attenuanfque lambendocuteni lipmi^s.Quiecaufa etiam manfuefada ubi 1r%<. ad uicinum fanguinem perupnit fajiua: wi(ztM7abieinX)e purpurarum Hguis diximus Ranis pniT^otoet.Intima abfoluta a gutture qua uocemmittunt.Marestum uocantur ololygoMs itatold tempore euenit.cientibus ad coitum feminas.Tum fiqtydem inferio re labro demilTo ad libramentum modic^aquasreceptas in fauces pajpjpmte Jibi Hgua ulu latus elicitur.T unc gxtenti buccarum fidus perlucent.Oculi flagrant labori perculfi.Qui bus in pofteriorc parte aculei. iis & dentes^ lingua. Apibus etiam prcelonga.eminens 6Ccis* cadis.Qiiibus aculeus in ore fiftulofusmsnec lingua nec dentes.Quibufdam infedis Itus •lingua ut fbrmicis.Ceterum lata elephanto pr^cipue.Reliquis in fuo gentje femper abfo / luta. Homini tantum ita fepe conflrida uenis: ut intercini eas necelTe fit.Metellum ponti ficem adeo inexplanatae fuiffe accepimus.- uc multis menfibus tortuscredatuncuiu medita tur in dedicanda xde opifer^dicere.Caeteris feptimo fere anno termonem exprimit. Mu! >Vf&- iU-M-Ctyt+vc l rtber tis uero^tajis eius ars:contingi|ut auium di animalium uocisindifcrete edatur imitatio.Id^ relle^us ^porum eft exteris in prima lingua:homini di in Riato/Tonfillas in homine I fue , , ^jglangujlx.quod intereas uusnomine ultimo dependet palato homini tantum eft.Sub.ea, fyup°ffl' ^<>vilJ^ftinorligua/hulli ouagenerantiu.Operaeiusgeminaduabus Iterpofita>fiftulis. Interior iJ ' jarJ?m epigIolTis.'appdlatur arteriaad pulmone atq? cor pertinens.Hanc operit in epulan yit\Via n rtt w *<**> gitur.Leonicantum S£ lupo Si hyen£ 8C fingulis redtilq? olTibus rigens, Cstero fpinae adne j ditur.Spinaluiiibis olTea:fed,tT' inrnui (c>\\c> n ir£>nc rlilrir* rr\ A* * / 1 ^1' cen e aih teris auibus Vitulis quidc marinis ad multa quo^nobile.Tauroru felle aureus ducit cof 1 'b}JA/ui,v»i fiJtcp lor.Arufpices id Neptuno di humoris potentiaedicauere.Geminuqj fuit Diuo Augufto ^ I WrrttiitfjtUtam x' quo die apud adiu uicit.Muriu iecufcujis fibrae ad n u merui unae dieru in mefe congruere aicuntur: tjotidc<£& inueniri quoful ume eius fit.praeterea brumainaefcere. Cuniculoru repcriunf.Ranaru rubctaru altera fibra a formicisno attingitur aicuncur:totide^ exca Ibetica gemina faepe _ _ _ _ 1,6 4 PPtCf nenenu ut arbitrantur Jecur maximeuetuftatis paties^centenis durare anis obfidio nuexepla prodidere Exta ferpentibus& lacer tislonga.Cecinasuolaterrano dracones emi [jw»»ift<>C droMj Ij1 cuifte de extis laeto^rodteio traditur:Et profedo nihil incredibilefic exftimatibus.pyrrho regi quo die periitrpraS:iIa hoftiaru capita repfiffe fanguinc fuum labencia.Exta homini abf?7^' 7j inferiore uifceru parte fepantur mebranis quae pcordia appcilat.quia cordi ptenduntur: q> £ graeci appellaueruc plircas.Oia quidem principalia uifcera mebranis propriis ac uelut uagi v} , J “ ■' ’ - --■! I • C. ■ __ l._. « Hiffll j *< •’ ^xiyto- — — ' p^fjr | - incluficprouidensnatura.Iifjbac fijic SC pecularis caufa uiciniras aluf: ne cibis fupprime'^ retur animus.Huiccertcrefertuf accepYafubtilitas mentis:ideo nulla eft ei caro: fed ner uo rrt/U C/hr>*K A ik Aviui aniHiuaa icauui lUUtiJllda I ficu lld-lUCU iJUlui vu vi Laiu^vu ijviwu, _ j fa exilitas In eadem prascipua hylaritatis fedes.quod titillatu maxime intelligitur alarum tKZr/% quas fubitmo alibi tenuiore cute humanandeo fcabendi dulcedine ibi proxima.Ob hoc in proeliisgladiatoru<5 fpedacujis morte cu rifu traieda praecordia attulerutlSiiEcft uenter TxVetitt ftomacu habetibuscaecerisfimplex/ruminatibusgeminus:fanguinecarentibusnullus.Inte ftinus em quibufda ab ore incipiens quada uia eode refleditunut- faepias 6£ polypo.In ho/ mine adnexus infimo ftomachq^iidis^anino.His folis aS parte anguftior. Ita<^ di fola uomuc-.quia repleto ppter anguftias fuppnmiitiir afcus.Quod accidere no pot -~r^i iis:quoru fpatiofi laxitas eu ad I feriora traiifmittit. Ab hoc uentriculo lades in homine di[ oue per quas labiturcibus.lncaeterise^ilia^quibus capaciora iteftina ad aluuHoinicp fle^ l viiry^dTi Juic neUiUnc frnVrA mnrviP>iiii/*IV ~L n1..M 1^^/vinr T \Ac» H110 v xuofiiTimis orbibus. Iccirco magis auidi ciboru qbus ab aluo longius fpatiu.lide lertes quibus obefilTimus uetenAues quoqp geminos finus habet.Qu^da unuquo mer « guntur recentia: ut guttur. Alteru \ que exeo dimittunt coco&ione maturata: ut gallinae. Y7P f ^ r palubcs coluiiibas.perdices.Cetera fere carent co:fed gula potentiore: utuntur ut grac chu /g^J| li:corui:corniccs.Ouaeda neutro mo.Sedjacntrc pximu habent quibus prxloga colla 6i an gufta: ut porphyrioni, yenter folidipedu afper edurus Terreftrium aliis d^nyculatse afpe. , ritatis.-aliis cacelati mordacis .Quibus ncc^ detes utricpmec xuminatio.Hfc coficiikur c i/. bi.Hinc i aluu delabutur. Medio haec umbilico adnexa ommbus.ln homine ijle ifima par- t**"** te fimile fuillo:a graecis appellat colomubi dolpru magna ca e. Anguftiftima canibus.Qua^ 1 *v vw.w.j. mui «V1|J1U magna v.a v..i - j ^tf > decaufa uehementi nifti neq^necruciaculeuar eam. Infitiabilia animaliuquibusa ^uentre. ZA/A protinus reftoantefdno tranfeuntcibbut lupis ceruariis:& inter aues mergis. VetresSC cie '4?™% phanto quattuor.Cxtera fiiibusfimilia.pulmb quadruplo maior q bubulo. Auibus ueter ; carnofus callo fu Ep, In uentre.hirudinu pullis lapilli cadido aut rubeti colore: q chelidonii WtU t>Xi .. • M-n m ^ uocatur magicis narrati artibus repiuntur:Et i iuuccaru fecudo ucntre pilas rotunditate ni /?« gricans tophus:nullopondere:fingulare(utputant)remediuasgreparietibus:fitelluren6 attigerit. Ventriculi atq? iqteftina pigui ac tenui omento incegutur: prxterqua oua gigni ic/in n <«»/ tibuslHuiCiadne&itur lyeri i finifcra parte ad uerfuS iecur cu quo locu aliquando permutatjX^X •fedprodigiofe.Quidaeuputantin^ffeouaparietibusJtcferp&ibiis^dmodu exiguu. Ita ,V'^J ^ certeapparct in teftudine:& crocodilo:& lacertis:# ranis.Cynocephalo aui no effe conilae Jpp bs quascareapt fanguine.pecujare curfus impedimetu aliqua*do in eo.Qua ob re inu r%" “ ^ rforum iaboratibu*' c*-— >- - -1- - J-'-- c — — ----- nturcuri aboratibus.Et per uulnus etia cxepco uiuere animalia tradut.Sunt qui pu L /p tcntadimirifufumul homini.inteperatiacp ioci coftarelyneis magnitudie. A fise regio fep M-r-Cis appellatqrinqua.minimos effe pecori traduci inde ad lyenc iuenta remedia And bri r leto & tharnequaterni renes ceruis.Cotra penatis fquamofifq? nulli. Castcro fumis adh^ • rent lumbis.Dexter [omnibus eftjatior:# minus pinguis-ficiorc^ Vtrincj autedn-pinguitu do e medio exj:it:prascer quajn uiculoniarino.Aninialiain renibus pinguiffima.GuesquiV buslcEtalirercircumeosconcretoLi" — ■L*,‘ — - - « •»,. « . . , omnia fjycttvr? > rWW <*]>■** 7 I Jrn IvffXV' fi- n-rf' // ferpentibus trigitalfnfraaluu eft a priore parte uefigbguas nulli oua gignetium praeter t ■ ftudinem.Nulii nifi fanguineu pulmone habenti.Niilli pedibus carentiu.Inter eam 8i aluu / ^ arterteadpubecendencesrquaeilia^ppellatur.Inueficalupilapillusqu^fyritesappellatiir: ; - , , Sed hominu quibufda diro cruciatu fubinde nafcentes calculi:# fetaru capillameta. Vefica ”* J *’ ' ’ 'vipbity i modulos certos legefq? metricas per aetates flabilis aut citatus aut tard?F philo medicinae uate miranda arte nimia propter fubtilitatem defer tus.t) crebri aut languidi iclus gubernacula uitae temperat. Arteriae carent fenfu nam Si fangui*» . ne .Nec omnes uitale concinent fpiritum :pr£cijl>ifqj corp££t£tatu pars ea corporis. Aues Lt nec uenas nec arterias habent.If;em ferpentesteftudines:facertae minimucp faguinis . Venae in praetenues poftremofibranubtertotamcutemdifperfse adeo In aguflam fubtilitatem tenuantur utpenetrare fanguisnopoflir aliud ue qua ex exilis humor ab illo qui cacumini bus inumgris fudorappellaturrin umbilico ut uenarum nodofo coitu/' ^ 4) De fanguine& quorum celerrime ficcetur:quorum noricocac.quorum grauiflfi* xxxviir. musuel tenui(Timus:quorum nullus. €Ca, /Anguis quibus multis 8i pinguis iracundia . Maribus quam foeminis nigrior "Et in iuuenta magis qua fenio. Et inferiore parte pinguior.Magna SCin.eo uita r ijjj militatis portio . EmifTus fpiritu$ trahit fecum: & tame tadu non fencit. Animalium Mlb^llfortiora quibus fanguis^^ofJior.Sapictioraquibustenuior.Timidioraquibus^ inimus.At quibus nullus hebkimTaurorum celerime coif minimus. At quibus nuilus hebetia, i aurorum celerime coiff atqj durefeit : ideo peflifer potu maxime. Apror um Si ceruorum caprarumqj Si bubalorum omnium non fpiflatur.pi A 1 guiffinius afinis.Homini tenuiflimus.Iis quibus plus quaterni pedes nullus.Ob^fis minus - copiofus.-quoniam abfumitur pingui.profluuium eius uni fit in naribus homini: aliis na re alterajahis utraq^.0uibufdamper itriFerna.Multis per ora flatuto tempore: ut nuper Macrio uiro pr£torio:6<: omnibus annis. Volufio Saturnp urbis prasfedorqui nonageffi muni etiam excefTic annum .Solum hoc in corpore temporarium fentit incremetum.Siqui> dem hoteabundantiorem funduntrii prius bibdre.Quas animalium latere^certis tempo^ ribusdiximusnonhabenttuncfanguinempmerexiguas admodum circa corda guttas b* miro opere naturs.Sicut Sijqhqmteuim eius ad minima momenta mutari:non modo ta / tum in ore fuffufa materia uerum adlingulos animi habituspudore:ira:metu : palloribus pluribus modis:icem ruborisalius enim irse:& alius uerccundias.Nam&in metu refugere ^ 1 Si nufqujfefTecertum eft.Multifqi non tranfduere tranffofTis:quod homini tatum euenit. 1 ^;jMam quas mutari diximuscolorem ralienum accipiuntquodam repercufiu'. Homo folus femutat.Morbi omnes morfque fanguinem abfumunt . 4lAn in fanguine principatus: Si tergore:& pilis:&t mamis Si ueftitu. 4jCa- XXXIX. yjlrtntnoiiigo ‘ 'D Ji-r* p> ryUi* 1 \L U 'Vnt qui fubtilitatem animi coftare non tenuitatefanguinis putent:fed cuteoperi jfcuentifq? corporum.Et tuc magis aut minus bruta effe.-ut oflreas Si teftudies.Bou ^"r"' w tergora .fetas fign obflare reuitati innanfpiritusmecpurumltpquidumcj tranfmi£^gul /fj.Sic Si in homie cum crafTior calloflior ueexcludat cutis.Quse uero ratio crocodilis fi no f j Jcriiori fed duritiae tergori^tribuatur Si folertia Hippopotami corii crafTitudotalis^u inde ^ ^^^ojreaiitLirrihSiEt tame efl quseda igenio medica diligetia.EJephatorjiquocp tergora ipe i«v «m«-- netrabile^fetashabent:cum tamen omniumquadrupedumfubtilitasanimipraccpuapet^ hibeatur illis.Ergo curi^ipfa ^enfu caret: maxime in capite.ybicunqj per fc bnc fine carne ! • - 1 — — • / S - f‘ — - -- — r 1 * — — - /«i. *u..f Anu •efl: uuluerata non coit/iiun bucca cilioqp^ Qux animal pariunc pilos babent^Qu^ ouz rT pennas: aut fquamastaut corticeni: aut teflam ruttefludines: aut cutem puram ut fer^ ny, pentes. Pennarum caules omnium auium prsecife non crefcunt: uiilfse autem renafeu /CDtur. Membranis uolant feagilibusinfeda . Munientibus hirundines in mari. Siccis in<* r 1 tec cc^a uefpertilio . Horum quoc^ alse articulos habent .pili a cute exeunt craffa bir* e’ ' ti.Foeminis tenuiores.Equis inuibalafgnTtiarnusTeoni:Dafipodi&:in buccis intus Si in ^ pedibus.Quce utrac^ Tro^usSTin lepore tradidit.Hocexemplolibidinofiores hominum (* | % quot? hirtos coliigens.Vilofiffimus animalium lepus:pubefcrthonjo folus.quod ni.fi con “ l . 4lxi, dngatftgrilisin gignendo eftXgttiSTafculu&r^u fbe|.n[n5> Pili in homine partim fimul par/ ■t»l%x(*n$e* wn^poSeagignumur.GongeniriauceninonHedn^nrriciitiiecfoennnis^Tiagnoperc.fnuc ite tamen quedam deflupio capidis inualilfe: uduc languidiores cum mcnftr ui cuifus ftete** Urnignw •re.Quibufdam poft geniti Viris fponte nogignuntur.Quadrupedibuspijum cadere atqj iubnafei anqp eft.V iriscrefcuut maxime in capicemiox in barba Recifi nofi ut hasrba ab cx c tera incirura augencur:fed ab radice exeunt.Crefcunt Si in quibufda morbis maxime tuffis • ■;& in feneda.Defundoru quoqj corporibus.Libidinofiscogenici lyaturiiis defluut. At na* tliffii - «i celerius recrefcunt. Quadrupedibus fenedute craiTeicpnt: lan^lafe fcu t. Quad r u pe* dum dorfa pilofa: uentres glabn.Bouum coriis glutinu excoquitur: tauroruq?:& id praei i /b*i d ^puunuMamas homo folus e maribus habet.Getera animalia mamari^npEstantum.Sed ne " i—CmattXj foemin^ quidem in pedo re mTiquspoffunt partus fups a tto]ere7Dua gignentium nulli. nec lac nifi animal parienti.Volucrum uefpertilio tantlim.Fabulofum enim arbitror de ftij/’. . «gibus ubera eas infantium la brisimmulgere.Efle in maledidis iam antiquis ftrigem coue/^45^ & — nit:fed quas fit auiumconftare non arbitror. _ , . Notabihaanimaliaquai mammis. 4/Ca. XL. . j ctefSinisa fcecu doleritudeo fexto mele arcent partus:cum equse anno prope toto prae J , beant. Quibus folida.ungula nec fupra geminos parfus. Hac omnia binas habent -•C'™* jUl mammas:nec aliubi quam m femoYibus.Eode loco bifulcaSi cornigera. Boues qua A ;| /*m ^ternas.Oues capraebinas.Qua numerofo fcecunda pamn& quibusdigyti in pedibus:h2ec U&eir .plus habent toto uentre duplici ordin&uc fuls.Generble 'duodenas. V ulgarcs binas minus Similiter canes. Alia uentre medio quaternas ut panthera. Alia binas utlcan^.Elephas ta «£- ^tumfiib armis duasmec in pedore: fed citra in alis occultasN ulla in femoribus digitos ha ’ ^ bentiumipfimigenitiin quaqj parte^fues(pripaa^ premunt: Et fijefca funt faucibus proxi* 7 mytame fuamnouicquifcs in fcetu quo genitus eft ordine:eaq? alitur: nec alia. Detrado / I? ma:tamefuam rTouitquifqj in fcetu quo gemtusdl ordine:caq? alitur: nec alia. Detraho illa alumno fuo fterilefcitilico-.ac refilit.Vno uero ex omni turba relido fola munifex' quas geliito fuerat attributa dcfceridit.Vrfemammas quaternas gerunt.Delphini binas in ima aluo papillas tantuimnec euidentes: & paulo in obliquum porredas. Ne^ aliud animal in •curfu lambitur.Et balena uituliq* mammis nutriu ut foetus. s..: , ||7pe lade& unde cafeus non fiat. IjCa.; XL1. [yiierianre feptimum ntenfem profufum lac inutile. Ab eo menfe quod uitalis >artus falubre .plerifcg autem totis mammis: atep etiam in alatum finiis fluit.Came! * r _ _j lac mulgetur.ne itetumgrauefcat.-SuauifFimum hoc exifhmatur ad unam men* ' ~ >.ifuram tribus aqua additis.Bos ante partum nonJiabft.Ex primo femper apartu colo-lrafi 7- ^ untmi admifeeatur aqua:in pumicisrnodum coeunt duritia. Afina pragnantes continuo';' ^ nnll/^oirMm nhi Dinmiroabulumhidiinn narni materruim br oiiftaflV* Inpt^e* * t ha utiwffl J c rrv m l ,uo/. ^•iatefeunt. pulio^earum ubi pmgucpabulum biduo a partu maternumlac guftafieloe eft.Genusmali uocaturcoloftratio.Cafcus non fit ex utriq? dentatis, quoriiam eorum lac ' IS^I^iion coit.TenuilTimuin canielis:moxequabus.iCrafliflrimum afinas ut coaguli uice utantur Conferre aliquid & candori in mulierum diteexiftimant u r. Pompeia certe Doniirii Nero J, /io/ yue/}nih pes generib9 pabula fua approbar.Dalmatfe docleate mittut. Cecrmocse natuficu r Nunierofiorapeninoceban^.Huc SCliguria mittitouiumaxie ladis, Auxnriatc ex umbria r.y^c iMixtoqp etr u nx ate^ ligurisecofinio-lun^fem magnitudinccofpicuu. Quippe &ad fingu f ja miliapopdo pmitur.Proximu aute Si urbi uedmijrmcruftuminumqi & e ceditio campo 7 Cf-t>t\T0 Z ^ 0 LIBER. JaudatifTimu.Etcapraru gregi fualaus eft. In recenti maxime/eant augente gratiam fumos ** - quaj^s jn jpfa urbe conficitur :cudis prefercdis.Na galliaru fajpor medicamen uim optinct. Trans maria uero bich^nius fete in gloria eft.lnefife pabulis falem etiam qjbinpn detur. Ita •maxime iutelligitur omni in fale cafco fenefcente.Quales redire in mufteum laporem ace<* to thymo maceratos certum eft.Traduc.^Ioroaiftrem in delertiscafeo uixilTeannis.xx. ita temperato ut uetuftatem non fentirec. __ ^Differentia mebrorum hominis a exteris animalibus, d Ca*,^XLlII. rrcfrrium folus homo bipes.Vni iugulirhumeri.Cxteris armi.Vni ulnx:Quibus ZXlXuX nmaliu manus funt intus tantucarnofx:extraneruis84cutxcoftant. Digyuqui* U bufdain manibus feni.Ca ii Gratii ex patritia gente filias duas ob id fedigytas ap/ 5 accepi. Vulcatiu fexiigytu illuftrein poetica. Hominisdigyti articulos habet ter/ . 't ZTXZ&nos.pokx binos : Se d ig y ris. ad u: rfu s uniucrfis fieditur:per fe uero in, obliqui! porrigitur: a cralfiorcxceris.Huic minimus mefura par eft.Duo reliqui fibi.lnter quos medius longifo * m fime protenditur. Quibus ex rapina uidusquadrupeduquinjiigytiin prioribus pedibus: ' reliquis quaterni.Leongs:lupi:canes:84 pauca in pofterioribus quoq? quinos: ungues hnts uno iuxta cruris articuluj^epcdente.Reliqua qux funt minora digytos quinos.Brachia no 01'bus paria effe.Thrafioem ftudiofo in.C.Cxfaris ludo notu eft dextera fuifle pceriore. t Animalium quxdam ut manibifs ufutur pnoru minifterio pedum: fedentqj ad os illis ad/ %vJ,l mouentia cibos ut fciuri. 4] De fimiarum fimilitudiiie. t/Ca. XLIIIf 'llwrim }(fo)ntu6 ■j^iPfil^Ani.fimiaruiii genera perfe&a hominis fimuIationccotinent:facie:naribus:auribus (hnktu qf mealum.pedibus paulum differut.Sunt prxlongi: igium palme fi mile faciuntds quoq? polex & articuli ut homini.Ht prxter genitale tantu.Ft hoc in marib? Vifceraetia interiora oia ad exemplari'"'’ — 4[De unguibus. CiCa. XLV* ( r> Nguesquiclaufulxneruorumfumme exiftimanturomnibusiis quibus &di/ fiWlPimhriVifi^hnniinikiic lifi* fl/ rlpfiinAn rrpfz-iinr. iMf ihllftlillri. gy ti.Sedfimiximbricatuhominibus lati: 84 defundo crefcunr. RapacibuBjunci. 1 '■ Ceteris redi: ut canibus.-prxter eum qui a crure plerifq? dependent. Omn^digy , j quin® i; tos habent quxpedesjex^ejpjco elephanto.Huic enim informes numero quidemj^^O :fed indiuifi:ac leniter difcrechungulifrp non unguibusfimiles:64 pedes.maiores p> t ^ ores.In pofterioribus articuli breues.ldem poplites intus fledit hominis niodo.Cxtera ani ^ malia in diuerTum.pofterioribus articuli pedibus^quam prioribus.Nam qux auimal gcmZpip rant genua ante fe fledunr.oi fuffraginum artus in aduerfum.Hominigenua 64 cubiti co * <**?'** traria.ltem urfiis 84 fimiarum gener nob id minime pernicibus.Oua patientibus quadrupe nvfrrnto# JLcup^^ce ■ eytl Ufr*- l\-iw «£) ■ lldllAtllVIII ULIL1J WV UlllliU HUI eviivinwu IU lllll.lli». L/V.UllUUUU.WUil uauumuwu MUUULU^b ^ dum crocodilo. Lacertis priora genuapoft diruantur pofteriorain priorem partem. ^Sunt ‘ a Aii* -autem crura his oblitp humani pollicis modo.Sic 84 multr pedibus: prxterq nbjSiflOitna falie iMgdkp. I tlt i t>eJf* amifzX .. tibus. Aucs-84 quadrupedes alas in priora curfuant:fuf¥ragines in poftenora. Hominisge £Z-cSI^ Anibus queda 84 religio ineft obferuationegenciu.Hxcfupplices attingunr.Ad hxc manus ‘ ^ (‘I V«mcW/h^'" C\‘ iiv'* jtendunt.Hxc ut aras adorant: fortalTis quia in eft iis uitalitas.Namc^ in ipfagenuutriufcp r " eomiffuradextra leuaq? a priore parte gemina quasdam buccarum inanitas eft : qua pfbfla v ceu uinoilis fpiritus fugit.Ineft 84 in aliispartibus queda religio:ficut dextra ofculis auer^; fa appetit Jn gde porrigatur. Antiquis grxcix in fupplicando metu attingere mos erat.eft ^T? in aure ima memorie locus que tangeres atteftaniur. Eft poft aurexque dextra nemefiossy ' v quxdea latinu nome ne in capitolio quideinuenittquoreferimus tadoore proximu a miV nimo digy tum: ueniam (ermonis a diis expofcenres. Varices in cruribus uiro tantmrnulieri raro.C.Marium qui fepties conful fuit ftante fibi extrahi palTum unu homine.Oppius au dor eft.Ofa diiintur.Lco TxxronJe, animalia a dextris partibus incedm:fin^ ut libitu eft graAy tantu 84 camelus pedacimrhoceft ut finifterpes no tranfegtdextru.fed fubfe^ , C/Urttw ,/Jc rM?* o- quatur.pedcs homini maximi: ferminis tenuiores. In omni genere furx homini tatu 84 cru ra carnofa.Reperif apud audores in xgypro quxdano habuilTe furas.Vola ho! tantuexce ■ ptts qbufda.Namq? 84 hinc cognomina inucntaplanci:piauti:Scauii:panfx ficuri a cruris n'f yat1w i £ji^ bus Vari: Vatix: Va tieni ui tia Et in ^uadrupedibusjtolidashabenc ungulas:qux non funt .O Tolfuc^t- habentlldem digytos habentibus non funt. Neqs prioribus pedibus omnino ulli. Camello hnhlllis^r^H lllinnrcc nlliln Pft pniin Uiliilrnm _ .ft- * talifittriles bubuiisrfed minores paulo.Eft enim bifulcum difcrjmine exiguo peffimus^uefti _/*>«««- gio carnofo ut urfi.Qua de caufain longiore itinere fine calciatu fatifbunt^^S'^r cornigera.lgitur pro eis tjiluhi ungula eTtillis.Nec talos habet eadem. At quas bifulca funt J' ... -- ... . - - ~ - ■ ^cbc.0 mtitfhmo *L- m - v - Wj - , ■ > r~/ '4^ finus tantu indicus.Vnicornebifulcu onx.Talos afinus indicus unus folidipedu ; 1 habet.Na fue^s ex utrocp genere exiftinian cur; ideo fetui earujhomine qui exiftimarut ba*W/g^yge^ i bere facile conitfcfti.Lynx tantu digytos babetiujimile quidda talo habet.Leo eti|nuiii tor r*f&~ 1 j < suofos.T alus aut rectus eft in articulo pedisluetre emines:cocauarin uertebra ligatfisT^ i^wfo , i 4] De pedibus auium di unguibus 41 Ca. XLVIJ. hum ali^ digytateialie palmipedesfaTise inter utruqp digitis diuifis adieda latitii/ */£&■■ J i ^ue> '&ftw dine.Sed oibus quaterni digytf tres in fuperiore partemnus in calce. Hic decft g i L4>ufda longa cruribuFhabetibus.^yrixTola uftrinq$ binos habet.Eade linguam fer /.; r*4m r/ pentiu fintile in magna longitudine porrigit.Circuagit collum in aduetfum fe. Vngues ei . ' grandesceugracchulis.Auiuquibufdagrauioribusin cruribus additi radii. Nulli uncos habentiu ungues longi pedes.porre&is ad cauda eae cruribus uolat. Quibus breues con^ tradis ad medi^Qui pegat iffllucre ullam fine pedibus eilercofirmat di dpodas habere: di oten:& drepanin in eis^uaefarTitime apparet.Vifae iam etia ferpetes anferinis pedibus. ^Depedibusinfedorumaduobusadjcentum. 4)X^ " XLVIlf. Nfedoru animaliu pedes primi logipres durosTTabentibus oculos ut fubinde pedi !| !L bus eos tergat.-ceu notamus in mufcis.Qu^ex iis nouiflimos habet longos, f|liunt 'i; ut locuftae.Olbus aute iis feni pedes. Araneis quibufda prologi accedut bimfinter nodia fingulis terna.Odonos di marinjs,efle diximus p6lypis:f2epiisdolIyginibus: cancris: qui brachia incotrariumouetpedes in orH aut in obIi<|u.iide foli animaliu rotudi.Getera binos pedes duces habet cancri tantu quaternos.Quse huc numeru pedum excellere terrea, ftria utplpiqj uermesmo infr^duodenos jaaber.aliqua ucro &i cetenos. Numerus pvefjum JL j imparnup eft.Solidipedu crura ftatim iufta nafcuntur menfura.Poftea exporrigetia fe uc* rius q crefcentia.itaq? in infantia fcabut aures pofterioribus:quod addita aetate non queuc Quia longitudo fuperficiecorporum folam ampIiat.Hac de ^ufa inter initia pafcnnifi fub ' piiiTis genibus n6_poiTunt:nec ufqp dumceruix ad iufta incrementa perueniat. v ^DepomilionibusS^ genitalibus, 4)Ca. XLIX. -- --^vigrMiii Qfflfhotu genus in omnibus animalibus eft:at<$ etia inter uoiucrcs.Genitalia mari r&lL bus qui^usejtent retro fatis diximus.Oftea funt lupis: uulpibus muftellis: uluerrae./1^ fh**$ _ _ _ 'Sunt iis epanfcalculo humaQOjr^media precipua. Vrfoquocpfimul ut expirauerit^^^ j ‘Cornefcere aiut.Camelino arcus inted^ere orieris populijfidjflimu. Nec no in aliqua gentiu ^ " •' quoc^ in iis difcrimina.Et facroru «i^citra pernicie amputatis matris deu gallis. Cotra mu ' iirntnitorrtvi} •fieru paucis pdigiofa aiTimulatioTurnthermaphroditis utriuf<^ fexus. Quod et quadrupe r ; ft'?** principe terraru infidereportetis.Teftespecori aTmentoqi ad cri^deeidui^fuKsadne^ ^ xi.delphino prael6gi:ultima coduntur aluo;84 elephato occulti^ui oua panentiu lubis tus adheret.-qualia ocilTima in uenereJgifcibus ferpentibufep hulli: fed eoru uies bin^ead genitalia]a renibus uense.ButeonibuTterni.Homini tantu iniuria aut fpote naturse fragu/ tur.Idqp tertiu abihermaphroditis &fpadonibusfeQTmfti genus habet.Mares in o! genere -j fortiores:pr2eterq in patheris di uriis. ,;c. 4/ De caudis. 4it a. L. «i . «.iwjie r hoienmcfimias oibusfere aialibus:& oua gignetibus p defiderio cor ^ poru.N udse hircis^ apr islfetofte ut eqs. Amputatae lacertis & ferpetibus renafenn ]faT ; _ ^ tur.pifciu meat^gubernaculimo regut. ate^ etia in dextra acjeua rnotxut remigio p 0 1 ‘ , quoda impellut.Lacertis inueniunf 6i gemine.Bllm caudis logiifim us ca iilisl atq^ in ima ‘ ^ m' ‘ parte hirtus, Idem afinisdogior q equis:fed fetofus uetermis Leoni itvfima parte ut bubus (£ 8i Corici:Si patheris no ite.Vlpibus 6i lupis uillofijs ut ouibus:quippe pcerior. Sues intor^ 4 qucnt.Canu degeneres fub aluu leflcft untr'"'~ <(]Dfuocibus. (fe. LI. w- Cflrri6 W. . - ^jLlStK. /Mf 1101101 hef Baetere Hili quae pulmone &. arterias habct.hoc eft nifi quasfpirac. Arifto* U»l|^elfS ptttatdd&irco 8£ infedis fcnu eflfe no uocem intus meate fpiricu; & iriclufo fo 5 SE-^atianfe* Alfa mur^iLir.edeireut apes. Alia cu tradu ftridorc ut cicadas:Receptaenim L^CCir^ ^kiMpdlidbuis flib pedore cadis fpiricu mobili occurfante membrana iiitus attritu eius lonare O iiireerafatndtume^Gseterafimulcuni uolatii incipere aiidiri:& definere; ut mufcas apes ^ ~ Sonum eiiim atthrii olnteridre dura no anima reddi. Loctiftas penarurti & femoru attritu foriare creditur fane.ltem aquatiliu pectines ftridere cfl uolant; Mobiiia~6£ cr-ufta in reda Heeiidcem nec fomim ullum habere. Sed & ese teri pifces quis pulmone & arteria careanc: hdn in totu fine Ullo Tono funtStridoreeum.dentibus fieri cauillanfur.Etiis quicapef ad £attir inachdo^amnegrunitfinrSabet:^ alii deqbus diximusoua panEribus.Sibihisfery < periuBus longiis.T* eftudini abruptus. Ranis fdnus fui generis utdidu eft : nifi fi 6£ in his ferenda dubitatio eft qui mox in ote concipitur ndn in pedoie;Mtiltum tamen in hiS re* . ntrrt r fert Si iocoiu natura Mutae in macedonia traduntur: Miiti&apri.Auiiildqiiadores qiiac™*/^ toinore$;& circa coitus maxime. Aliis in pugna UOX iit coturnicibus; Aiiisancfc pugha ut • perdicibus.Aliis cu Ulcere ut gallinaeeis.i/demtfua maribus. Aliis eadg ut Foeminis;ut lufci matu generi.Quaeda totq anno canunt.quaeda certis tepotibus;iit iii firiguljis didu efhEle phas ci/ca riares ore ipfo fternutarrientOJimile elidit fonurivpcr nares aumntlibariim rau citatisBUbus tai^foeminis uoxgratiioj in altb omni genete exilior qua maribus; In homi « ,4v /• fynno .•/»—« fi ^r“y^ 7 cidit regnu.Qui celerius Fa^i coepere; tardiiis ingredi incipiunt. Voic robotatur a tredecini , annis.Eade in feneda exilior.INjeqj in alio aninaaliu jkpiUs ni^ta^Uf.rvlifa praeterea funt de w^yn-l noce magrip digna didu iri tbeatrorG ^orcheftriS fcobe aut harcna fuperiedadjeuorat: 6£f fudi parietu circuiedu.Etia doliis inanibtis currit eadc tpcauO iiet redo parietu fpatio : q* uis ledi fono dida uerba ad alter u capiit perferes firiplla iriseqUalitas impediat. Vox ih ho v hiiiie magna tiultus parte habet.Agnofcimus ea pnufqccrnamusmp aliter | oculis. Toti*» demqj furit eseqiiot io reru natura mortales; & fua cuiq? ficiit FaciesiHiiic illa gentiu trotq? ling uartj tQtjVbe di uerfitas.Hinc tot catibus & mocfu (is flexides.Sed ante oi4 expMhatilO animLdnos diffinxit a feris.Inter ipfoS qiioqp hoes djfcriiiie alteru aeqile grade|a beluis Fe «cit.wJ De agnafcentibiis m€brf^K dida Anflotelis de iiita hominis; 4} Ca. LI [* ' Embra animalibus agnata inutilia fuhfTicut fextushpmihi feniper digytus.piacu^,, / it iii ^gypto nutrire portetu.biiiis SC in aduerfaVapTus parte oculis hominc : fed iis : -r>' r^no cernent? corpdribiisipfisi ->io -^n^deuidu hominis; dc qui UPe anima 8ide habitu ariima]ium;8iquse guftatairjterimarit; (Jbus de caufis noh coquatur. ^ . : 4ic a. ” .. Lllf, ■ 4 1U <1 ^4^*7 , ' ^ . . .. fi r fNimas ieoriis uirusgraue.Vrfi peftilehs. Contada halitu eius attingit, nulla fera: citiufqj pu trefcu t affla ta reliqu i s. Hominis tah tu natura infici uoliric pluribus mo ^ , jW— yJ^dis;6tr ciboiuhac deritiu iiiti(s;fed maxime fenio, Dolorem fentire no poterat; fadu . 0fenfucp omni carebat fine qua nihil fentit'. Eadecdmeabat ab eoreccs affidue exitura fupre r^moi^i^ex omnibus fuperfutura.Deniqp haec trahebatur ecado.Huiusquoqj tn reperta ,y ^’f| jL, lixii. poena eft: ut necpidipfunjogo ujuifmjaita iufaret.paithorum populis hoc praecipua? di a iuuenta propter i nd i fer et o s a bosTna mep di pino foetet ora i^imio.be^ifibi proceres mede* cur grano allyrii malncuius eftfuauiras praecipua m efculenta ad di to.El ephantoru- aia fer pentes extrahit.Ce^uoj u ite unc.Diximus hominu genera qui uenena ferpentium fuctu e ' _ - corporibus exigeret. Quin di fuibus:ferpetes in pabulo funt:& aliis uenenu eft.Quae j ^ da appellauimusoIaoleiafperfunecanf.VulturesIIngueto quidem fugant.Alia alios ap^^ , ^ W&tsi. petunt odores.Scarabei rofam.Quofda ferpetes fcorpio occidi^Scytbse fagittaru ungunt w AniV k/ huminA PiniTirmi» f feomprli-iki 1 o iri (roluc* \>f i’ I hh- Iav;; I 1 O . uuua^JLdid^i Auiueda:ad tributariu etia pertincsjbluimut gentes uedi / 8a^ ^ Pro um^ra P^ndant.l3ionyfiusjpnor ficiliastyrannus regiam in urbeni tranftulit eas (*ib E?*- domus fuas miraculuiubi poftea fadugymnafiumecpotuifle in amplitudinem adolefcere. ZfiXjlX j^daucfalia fuiffein italiaacnominatim hifpama apud audoresinuenitur.Hocadu circa ca ^'pies urbis state: tantuqj poftea honoris increuit ut mero infufo enutriantur. Copertum id maxime pdefle radicibus.Docuimufqp etiaarbores ujjl pojtare.Celebrate funt primum in ambulatione achademias athenis cubitoru.xxx.fcx unius radice ramos antecgdete. Nuc eft •darain lyciafocia gelidi fontis amoenitate itiner i appofita domicdi^cauaodbginta atqpfmoaa_| ‘ ^tur:odoi e procellit foliorumqucq? qui cranfit in ucftes una condirus arcerqi animaliu xia. Arbor ipfa omnibusboris pomifera efbaliis cadentibusmliis maturefeentibus: aliis ue Arbor ipfa omnibushoris^pomifera eft . ro fubnafcentibus. T entaucre gentes tranfferre ad fepropter remedii prasftantiam fidiliV* busin uafisd^.to per cauernasradicibusfpiramento. Qualiter omnia tranfitura longius :fe riartiffin " ^ " ‘ . ” ’ - r - - - dos di in lentisco tione gentis eius nar rauinuis. #)De indis arboribusmel quan do primum roms hebenus, Uri/tr' iVcr» n t egibus perfidis e materis ei fis centenas ] ,Te indis arboru magnitudineunaiqua pecunaeius.Virgiliuscelebrauirhebenum ' < ^ Miufq alibi nafei prbfe/Tus.HerodotLis eamschiopisintdligere maluiorributi uicc - - halangas tertio quoqp anno penfitalTe ssthiopas ■ XII. tum auro &^bore prodendo.Non omittedu id quocp uicenos dentes elephatoru grades: 'quonia ita fignificaumasthiopas eade caufa pendere foiitos: tanta ebori auctoritas erat ur^ jH<£ ^ ^4 bis noftra: trecencefimodecimo anno.Tunc.em auctor iile hyftoria ea condidit. Tburi£ in 'italia.Quo magis miru eft.-quod cide|credimus:qui padu amne no uidiflejmmini ad id te| pusaCegrEcia^aut fibi. cognitu Aethiopia forma ut diximus.Meroen ufqs/nuperajW Neroni principi rara' arbore hebenu.A merae ufep ad fyche fine 1 perii pernongeta nonagrn tafexmii.pafnuliac^ alia nifi palmarum generis eiTedocuit.Ideofortaflis in tributorii au ^ doritate tertia res fuerit hebenus.Romsea magnus popeius in triunpbo mitridatico ofte dit.AccendieamFabianusnegat.Vritgrtamen odore iucundo.Duo gen^aeuis.Raruid^ quod melius arboreu trunco enodimiacerise nigri, fplendoris:ac uel fine arteprotinns iu/ ^ t u eundi. Alterum fmticofnm cy tifi modo.& totaindia difpcrfunieft. •* ** fj De fpina Si ficu indicis. || Ca. V. t* — Bi Si fpina fimilis fed depradienfa uel lucernis igni protinus rranfilicte. Nuc eas ex fi ,pona quas mirata eft Alexadn maguiuictoria orbecopatefado.Ficusibi cxiliapo { . I - ma habet ipfa fdlemp feres: uaftis dilfuudit ramis.Quoru podera adeo in terra ,c ur L*t 1' uanfur: ut annuo fpatio infigantur: no uaq> fibi ppagine faciat circa parete fn o?besYqu od -opere topiano.lntra fepfe ea eftiuac paftorgs.opaca pariter Si munita uallo arboris, decora fc^-rfpecie fubter intueri proculuefor|mcato ambitu.Superiores eiufde rami in exceifumemi^ te?X-cant: filuofa multitudine: ualto matris corpore: ut.lx.paf.plerxq? orbg colligat. Vmbrene^ ro bina ftadia opiant:Folioru latitudo pelt^ effigie amazonic^ habet.Ei caufa frudu in** teges crefcere phibet.Rarufcp eft nec fab^nagnicudine exced|s,S|d per folia foiibus co' duspdulci fapore digno miraculo arboris gignif circa ac^finem maxime amnem, i) Dearbore pala: Si arboribus indicis fine nominibus Si lanifetis.,^ Ca. VI. iWHfAi0£ a^a Poi31° & fuauitateprrcelietionquo fa picti olTesTncioru uiuuc.Foliumalas Jffguiu imitatur longitudinetnu cubitorudaticiidine duufrudu e cortice mittitad* -ftW mirabile fucci dulcedine: ut uno quaternos falict.arbori nomen pala;: pomo arienc. r Plurima eftinficlraci&^xpedjtionu.Alexadri tefmino.Eft Si alia fimilis huicdulcior pomo BjpHI . * b fbf>icrrttcr~ j* (cyl 7 O-^ophijKC m: ‘Genera atpnebru ualicudini infeftajJDixerat alexander ne qs agminis fui id pomu attingeret ;raarbqru macedonesnarrauere:ex maiore parte finenoibus.Eft 8C terebintho fimilis ax!»)i >l' A» CEber. ^ piperis fimilitudinem:pr^cipua amaritudine fbliisparuisdefifqj cypri modo: ramis triu cu^ bitorurmcortice pellidorradice lata: lignofaq? bdjei coloris. Hac m aqua cu femine exce/ pta in aereo uafe medicamecu jfiuquod uocat lyciofi^.Ea fpina & in pclio mote nafci^adul / [ vre» cerat^medicamecu.ltcafpliodeliradixautfel bubuluautabfmthium uelthus ucl amur ^ ca. Abfintiu aptiflimu medicina quod eft fpumofum.Indi in utribus cameloru aut rhmoc£’ — ^ fotum admittunt.Spina ipfam in grsecia quidam pixacarithuru cbironium uocant. ‘ \&«) ^Demacbir&arboribusaniamsgentis. <0^pr2ecipuushabetur.SaccQru‘^ arabia fert:fed laudatius india.Eft autem mei in ai« i^dinibus cofledftgumiumodo candidu:dctibus fragile.AmpIiflimu nuc/is auellane magni **•«“* tudinead medicina tantu ufunuContermina indis gens ari^aappellatuncuius fpina ia li'fA chrimaru fpeciofa.mirrbe fimilis:acce(fu propter aculeos anxio. Ibi di frutex peftiies raphae nffolio laurfo^ore equos inuitate:qui pene equitatu orbauit Alexandru primo introitu Quod di in gldrbfisaccidit.kemlaurmo folio.Et ibi fpina tradita efl:: cuius liquor afper/ fus oculis csecitatem infert animalibus oibus.Necno & h^rba pcipui odoris referta minu** trs ferpentibus.quaru idu protinus moriendu eflet.Oneficritus tradit in hyrcainse coualli bus ficisfimiles effe arbores quas uocentur occhhex quib9 defluat melhoris matutinis du* ^ -ai abus. 4lDe bedeilio di arboribus perfici maris. n s CCa. /fux arbores.ueftiut.In tylis aute di alia arbor floret albe uiole fpecie:fed magnitudine qua druplici fine odore quod miremur.! n eo tradu eft 8i alia fimilis folioftor tame rofeice flo i tradu eft di alia fmiilft folioftor tame rofeicp ^ risiquenodu coprimes aperire incipit folis exortumieridieexpamlit: Incola dormire cum p dicunt.Ferteadem infula di palmas: oleafqp ac uites:& cum reliquo pomorugenere. ficos bia flagitat quandam generum diftindionem:quoniam frudus iis conftat:radice:frutice * conice:fucco:lachry?na:ligno:furculo:flore:folio:pomos _ ^necofto8inardo:8cdiffeteiKiisnardi. fiCa. XII (pl. Radix di fohu indis e maximo precio.Radix cofti guftu ferues: odore eximio ^ fru tice alias inimli:primo ftacim introitu apis indi ipatalejnlpla .D uo furit ciusgcne siotJug ^ranigru di quod melius candicans.preciu in libras.x^ilPeTofio nardi plura dicere par eft: ut principali in unguentis Frutex efbgraui di crafia radice:fcd breui ac nigra: fragi jp “Krsr* £g? ‘Iiqj:$uis pingui.Situm redolente ut cupreffi afpero faporedoiio paruo defoqn Ca acumina /' j ariiias^fparguntudeo gemina dote nardi fpicas ac folia celebrant. Alttruni ciusgcnus apud gange nafcens danatur In totum/bz^nitidis nomine uirus redolens. Adulteratur ex ” preiido nardo hasrba quas ubicp nafciru^rqfiore atqj latiore folio: di colore languido i can didum uergentedte fua radice permixta ponderis ca;& gumi.-fpumaqi! argenti aut flibio : forato * *•■>« fj cyperi uecortice:Sinceru quidem leuitare dcpreheditur:&ccloreruffo:odorifq> fuauiate di guftumiaxime ficcante os fapore iucudo.Precium fpiese i libras.lxxxx.Folia diuifere ad faporeiucudo.Prccium fpi fine cauliculoeft:& quod minoribus foliis, iqsqj radicis jiet# amaras neq? odoratas. $ De aflaro amomo di amomi di de cardamomo.$C/a. XIII. ^!|ll|Ardi uim habet di affar um: quod di ipfum aliqui lilueftre nardum appellant Eft au tem ederas foliis:rotun<3ioribus tantum rnollioribufcp.-floie purpureo radice gajli ^ cinardiTirniletacinofumVfappri^calidi.-ac ucnofi.Montibus m umbrofisbis anno Horet.Optimum in ponto:proxiiiium in phrygia: tertium i illyrico.Foditur ct m folia mic ^trn v | tere incipit.Et in fole ficcatur celeriter fitufiitralbenstac fcncfcens:inuenta nuper di i thra „ . ^tx.e ^ -eia hasrba eft cuius folia nihil ab indico nardo diiffant, Amomi uua in ufu eft indica uite ta‘/i rrf^ntui brufeaut alii exiftimauete frutice uenofo.-palmi altitudinetcarpiturq? cum radiceunanipu, ){mcn .*iLr-j?ufexem knite^jcpmponitur protinus fragile.Laudatur quamaxinic punici mali foliis fimile. nec rpgofistcoiore ruffo.Secunda bonitas pallido.Ha.rbaceum peius.pellimumqj czndi* xego_ dum^uetuftate euenit.precium uuas in libras ficli. Ixx. Friato uero amomo.xlviii.Nafci pxinvJ vzrejpien tur 8i in armenias parte quas uocatur ocene:&:in media 6i in ponto. Adulteratur foliispu* nicisfii gumi liquido ut cohasreat.-conuoluatq? fe in uuse modum.Eft 8i qux uocatur amo mis minus uenofa:atqj durior :ac minus odorara:a quo apparet aut aliud effe :aut colligi 1 maturum.Simile^ iis 8C nomine 8i frutice cardamomu femine ob Iongo.Metitur epdemo , do 3C in arabia.Quartuor eius genera.Viridiffimum ac pingue acutis anguli* cdtutnxxYric°ri},ni,tl rvJev canti:quod maxime laudatur.proximumeius ruffo candicans.Tertium breuius at^ nigri us.peius tamen uarium di facile triturodorifc^ parui.Quod uerius cofto uicinius effe de bet.Hoc 8i apud medos nafcitur.precium optimi m libras.xii.Cinamomogcntilitas proxi ma erat nilus-ni prius arabis diuitias indicari conuenirecrcaufafq? qusecognomem illi fodi cis ac beatas dedere-Principalia ergo in illa thus & myrrba.Hasc Qi cu tn troglody tis cois. 0 |pe thurei arboribus thuris. v Xllil. ^uraprKterarabia nullis:ac ne arabi3equidem^niuerj^.ln medio eius fut fere ac / ktramit^pago fabeorum capite regni Sabotjun monte Txcelfo:a quo o£lo manfio ^nibusdiftat'^© eoru thurifera:SabaappelIatur.quod fignificare giasci mifteriu* -dicunnfpedans prtus folis asftiui undic^ rupibus inuia di a dextra maris fcopulis inacccffa • >Id folum e rubfoladeum trad.itur.SiIuarum longitudo eft fchoeno^um.xx.Latitudo di midiumeius.SchoenuspatetEratofthenis rarioneftadia.xl.hoceftpaffus quinqp miha.Ali jodij: fliobiir- :ii.ftadiafingulis fchoenis dedereiattolluntur collcsalihdecurruntq^ in palma ar fpontenatas.TerramargiUofam^TTe ‘‘ / qui.xxu. _ bores fponte nata^Terram argillofam^ffe conuenit:raris fontibus ac nitrofis. Attingunt 'r>v di min|ei pagus aliusrp quos euehit uno tr api i te angufto.Hi primi comertiu thuris fecere maxieqjexercent A qbus&mimcudi&ue.i^ec prastcreaarabualii thuris atborc uident m |{i J<) ro/o Pe* rr j> rutili) fwerrjgrett" tlezK) 6c^/ot-^)te-vi (Lliber. s ac ne horu quide oes.Ferutqj.ccc.n6 amplius elTe familiarum: quae ius per fucceffiones id fibi uendiccnt.Sacros uocari ob idrnec uilocongrdrufoeminaiufuneruq;cu incidant eas ' ^arborcs:aut metant pollui.Atqjita religione merces augeri.Quidapromifcuu ius iis po* . . 'f Apulis ee tradunt in filuis.Alii per uicesannoru diuidi.Nec arboris ipfius quae fit facies co* ftat Res in arabia geiTimus:^ romana arma i magna parte eius penctrauere . Cetia Caefac Augufti filius inde gloria petijmec tame ab ullc(quod equide fciadatino^arboru eap^ tra //>f* dita e facies.Graecoru cxcplauariant.Alii folio ppri minore du taxat & hserbidi colorispro didere. Alii lctifco fimilefubrutilo folio. Quidam tcrebinthu eiTe & hoc uifum Antigono regi allato frutice. lubafx : iis uoluminibusq fcripfitad.C.Cacfare Augufli filiu ardente ? fama arabiae: tradit cotocti cfle caudicisframis aceris maxime ponti.Succum amygdala 1110 fjzyfc do emittere.Talefqj in carmania apparere: 6d in aegypto fatas ftudio ptolcmaeoru regnans tium.Cortice lauri eeconftat.Quidam & folium fimile dixere.Taliscerte fuit arbor fardlf-^p; bus.Na&afiae reges ferendi curam babuerut.Qui mea aetate legati cx arabia uenerutsoia n l incertiora fecerunt.Quod iuremiremur uirgis etia thuris ad nos comeantibus quibus cre j^rai* ^ • p0tefl;;matrem quo^ teretem &'eriodi fi uticare trunco. Meti femel anno folebat mino re occafione uendendiriam quaeftus atiam uiam affert . 2. _ _ f;De natura thuris 6i generibus. (jCa. XV. b R ior atq? naturalis uindemfa circa canis ortu flagratiffimo xftu in/i^entiln^s :.qua^ ^ J maxime uideatur effe prkgn as : tc n u llTim u fcp teai cortex.Laxatur%ScpTag7:noad/ ^’" _4|_58m\titur.^nde:profilit fpurna piguis.Haec cocreta denfatur: ubi loci napura jDofcae . . ,,^^^^/d^llte^gcte^mclfcxcipiente. Aliubi area circu pau ita. purius illo modo fcd hoc pon^erefius Quod i arbore hxfic ferro depediturndeo corticofutn.Silua diuifa:ceitis portioibus mu ' « jl tua inocetiatuta c.Neq? ullus.faudas arbores cuftodit .Nemo furatur alteri. A^ hetpil^ Alcxandriae ubi thura iterpollat]jur:h ulla fatis cuftodit diligetia officinas. Subhgariati* gnantur opifici.perfonaadiicrturc&piti:denfusue reticulus Nudi cmitrutur.-tato minus fidei apud .Nos pcrna:quaapud illos filuae habent. Autuno legitur ex aefliuo partu . Hcc puriffimucandidu.Secunda uidemiacft: uere:ad eajiycme corticibus icifis.Ruffu hoc exie ... ^ neccoparandum priori.lllud carfiatmhqcdathiatbu uocant.Credicur & noudlaz arboris^— 'ibcimAt l cadiduseftbfcd ucterisodoratius.quidatk i infulismcliusputantgigni.lubaimTulis ng. gat nafci.Quod exeo rotunditate guttas pependit mafculum upcamus.cum alias no fere mas uocetur:ubi no fit foemina.Religioni tributum ne fexiualcer ufurparetur.Mafculunr ^ v aliqui putant a fpecieteftium^didyn^.Praecipua autem gratia eft mamrriofocu haerente la : ■ chryma priore confecit ta alia milcuit fe.Singula bsec manu inrpl^folita ii^uepipJCu paiV • ^ nori diripiendi auiditade lentius nafei licer^t.Gjseci ftjygoniam &at’omu tali modo/ apef* |ant:minorcmautemorobiam.Micas concujfu elifas mima uocamus.Etiannum tamc iue \n!L niuntuc guttx.-quas tertiani partem minas:hoc e.xxxix.denaiprum pondus a^quent/AIcxa dsus Leonides dixerat thure onu dro magno in puericia fine perf>monia thura ingerennaris pedagogus Lconir ut illo modo cumdeuiciffet thuriferas getes fupplicrar&TXt ille arabia potitus ftam naui mifit ei.Large exortatus ut deos adoraret-Thus coiledum fabota camelis coue bitur porta ad id unapatente.Digredi uia capitale leges fccere.lbi decimas deo :que uo eant Sabin.Menfura no podere faccrdotes accipiut-Nec ant^ mercari licet.lnde rpenfte pu llicx tol^rantur.Nam & benigne certo itincru numero deus hofpitespafcit.Euchi no poc nifi per gebbanitas.ltaq? horu regi penditur uedigal.Caput eorum thomaabeft a gaza^^^j roftri lictoris iudeas oppido.lxxx.xxxvii.mil.paf.Quod diuiditurin manfiones camclorii ixii.Sunc & quse facerdotibus dantur portiones feribifep regum cert^. Sed preter hos 6C cuftodes fatellicefcp 6i hoftiarii & miniftripopulanrur.Iam quacu^ iter eft aliubi pro aqua aliubi propabuloaut pro mafionibus uariifq? portoriis pendunt: ut fuptus in ftrgulcsca** melos denarium dc.lxxxviii.ad noftrumjittus colligat.Iteruc^ impii noftri publicanis pen ditur.ltacp optimi thuris libra ficlorumjvi. Precium habet Tecunda.xii.tertia.xiiii. Apud nos ad ulceratur refinas candide gemapqfimili.fed deprehenditur guibus didum eft indis, probatur candore:aplitudine: fragiiicate:carb6e.Vt ftati ardcat.ltene dete recipiat poti5' ^vq i micas fragatur. ()De myri ha 8C arboribus myrrhae. Ca. XVf. "|\ Vrrha in iifdc Eluis permixta arborem nafei tradidere.-aliqui plurcs feparatl. Quip pe multisinlocisarabi^gignituiiuf apparebit ingcneribus.Cduchitur U ex filtug If l«11* Saudaca.-pctuntqj eam etiam a troglodytis Ctbbxi cranfitu maris. Sati ua quoq? puenft rmil sum.filueftripradaca.Gaudetraftris 84 ablaqu^ationibus.Melior radice refrigerata. A rbo tn,vtr.T! 84 ab radice etiam quam reliqua fui parce.Corticem lericfimileqp unedoi.Scajarurn alii fpi nofue? dixere .Fo iium oliuae:uerumcrifpius:84aculeatum.Iuba olufatrfaliqui fimiie iu nipero fcabriorem cancum:fpinif,/4 ^ ribusrfed a radice ufqj ad ramos qui uaI$nt.Sudent autem fponte priufq incidantur.ftadcu rrr '"yh,U\\ / diclatrucui nulla praefertur. Ari hac fatiua 84 in ftlueftri quoq? meliorseftiua.Non dant ex # myrrha portiones deo.-quoniam 34 apud alios nafcitur.Regi tame gebbanitarum quartas ^ partes cius ppn,dunt.Ceter^o paifimac uulgo coemptam in folles confartiut:ipfiq> ungue f tariidigeruiithauddilficulter odoris ate? pinguedinis argumentis. _ _ .... 4jDe generibus myrrbae:84 natura.64 praecio cius. t*Ca. ^ XVII. i^Enera conpIura.Troglodytica filueftrium prima.Erythrea fequens 84l^qua*ft3rea ' i64 aftramit;ica eft gebbannitica 64 auferitis gcbbannitarum regno T ertia diahitis . jQuartacqllatitia.Quua fembraedna aciuicate regni fabeorum mari proxima .Sex J * ca quam durifrnm uocant.Eft 54 candida uno tantum Ioco-.quse in mefialum oppidum ccn r_ W-fercur.probatur troglody tica pinguedine:64 quod afpedu aridior eft:for^ida\ • cila parte fuma uix utdinofci poftit a piaftice uera.Necnon 64 tertia in ponto eft bituminis fimiiior.LaudatilTima aute chia candi&ucuius precium in libras.xxmigrae uero.xii.Chia e , ’4entifco traditur gigni gumi modo. Adulteratur ut thura refina. Arabia etiamnum 54 ,p dano gloriatur: forte cafuqj hoc 8C iniuria fieri odores plures tradidere.Capras nialcficlu alias frondibus animabqdoraeorum uero fruticum:expefentius:tanq intelfigat precia car^ pere geminum caules prctdulci liquore turgentes diftillantemc? ab iis cafus mixtura fuc cum improbo barbarum uillo abftergere.Huncglomerarijn puluerem;&: incoqui foIe.Et ideo in ladano caprarum pilos effe.Sed hoc non alibi fieriq in nabarhxis:qui fune ex ara# bia contermini Tyriae .Recencioresex audoribus ft robon hoc uocac.Traduntq? filiias ara> bum p.iftu caprarum infringi:atq? ita fuccum uiTlis i herefcere.Verum autem laudanum cypri infula cffe.Vt obiter qua^c? genera odorum dicantur: quauis non terrarum ordine . Similiter 64 hoc ibi fieri tradunc:64 effe cefyphum hyrcorum barbi sjgenibufc? uillofis ihas rens.Sed edet^ fiorederofopaftibus matutinis cum eft roruleiftafcyprbs.Deinde nebula lfthut£ Wt*'* 'Tatvtrl) fole difcufia iri puiucrem maftdentibns uillisadhserefcerecatqi ita lidanum depyfti. Sut q hserbam in cypro ex qua id fiat lade appellet: 64 en;m fili ladanun^uocannhuius pingui in en fidere, te bina genera: .Id quod terrenum f^titiumlehtum. ■"T" fcvccnn Onivai bp ' ■ jamtuii; oemacbt non 64 fruticem cfTe dicunt in carmania 64 fuper ggypeum per Ptolemaeos tranflatis plan/ tis .Aut ut alii generari 64 id in iis ut thuris arborfcolligiqs ut ^umi incifo coitsce:64 capri • ^ nis pellibus excipi.precia funt laudatiftimoan libras fij^s xl. Adulteratur myrti baccis:64 fefc. aliis animalium fGrdijmjs .Sinceri odor debet effe ferus: 84 quodamedo folitudinem redo# lens.lpfum uifu aridum ftatim tadu mollefcere. Accenfu fulgere^dore iucudo gratuitu* m ii * ‘ I mttitJi : . i Wn^Vmi r/eoi (jivyrtOfte fj LIBER. Myithara deprehendunturrcrepitantqi in igne.prasterea fineero calculi potiuse rupibus 1 1 ! oftrvM nrtiKin.fr inha:rct:qpuluis:Iniarabia & olea dojatur lachryma qua medicametu coficit a gra:cis enhe | mon didu:fingulari effe&u contrahendis uulnerucicatricibusd^nr^aritimis eae fluxibus ojyiVr Nafcitur ultra pbafin tjgrjLnqn finibus opimis fcy chias i monte fcanthro, petunt & i cariiia nos arbore ftrobu ad fuffituspfufam uino palmeo accedetes.Huius odor redit a cameris rr aeftuqf operiutur.Ncc baccae nocetrcu conftet & in foliis fale refinquf.1Lixc fut peculiaria ^ arabis.Et pauca praetereaalibi c6muniadiceda:quonia i iismncit.-peregrinofq; ipfa myr # aUcafit odores & ab exteris petit/£ant;p imortalibus : fuaru rerafatiXt^cft:lalien^ru^ auiddi* bnmn tas.pctunt igitur in helimxds arbore Bruta cupreiTo fufae^mlfe:ex albidis raniis: iucundi f odoris acccfam & cu miraculo hiftoriis Claudii Gefaris praedicata. Folia eius lipergere po tionibus parthos tradit.Odorc pximu efle cedro: fumucp eius concra ligna alia remedio : . r”'“' ~“" I’ < fi at i tr> rf-~ "" Cayvun tsbozft-n ytv»v/rviOrt , « - „ S uba a udor eft.Mihi &C ad perfas et prius ifta por taiTe:J[i fy ria ;m t a^gyptu uidentur . Me rodoto tefte:q tradit fingula ntilia taletu thuris annua pdnfitaile arabas regibus pfaru. Ex fy fyria reuehut (yracenracri odore eiusan focis abigetes fuoru faftidiu.Csetero no alia ligni genera funci ufu quacdorata.Cibofq? fabari coquunt thuris ligno:aliimirrh2. Opidoru uicoruq? no alio qua ex aris fumo atqj nidore. Ad hunc ergo fanadu urunt ftirace in pelli . .Jwshyrcinis fufficitqj tcda.Adeo nulla eft uoluptasrqua^alTiduitate fui faftidiupariat.Eu y /tipm fl dc 3C ad ferpentes fugados urunt I odoriferisfiluis frequentiffimas- ... 4]_De foe lici tacear abis. p 4/ Ca. XIX. j&jjiOn funt eoru cinnamomuau t cafia.Ec tame foelix appellatur arabfafalfo Migrati |;»14ognominis.Jqu^ hoc acceptu fuper is fera t: cu pi us exeo i fe r is debeat. Beatum illa ii^Wecit homine ctia jn morte luxuria:quae diis rtdfexerat genita adhibes urendis fun&SjJcriei reru adilruxerut no feffe tahtu annuo foetinquatu Nero princeps nouifTi> " r-'f'> popse fu^e die cocremauit. Aeftimentur poftea toto orbe fingulis anis tor funera.-acer* natimqj congefla honori cadauerunuquse diis pfingulas micas dantur. Nec minus ppix* tii erane mola falfa fupplicatibusdmmo uero(uc palam i e)pIaca^'ores^yeru arabjas ctianue ' foeliciusmare EfVex illo nanqs margaritas mittit. Minimaqfcdpuratione milies centena milia feflertiu annis omnibus india & feres penlfulaq* iila iperio noftro adimut.Tanto no 1 bis delicia: & foemineconftant.Ouota.enim portiocxillisad deosquaefoiiuti ad inferes | A imtbrntl-tvn Tjyf* k indmfrnui y •^ynm ivtri tfn vjycfrxneze mine conftant.Quota.enim portio ex illis ad deos quaefoiauti ($' Vjpcrtinct. |jDe cinnamomo & xilocinnamonio 8i cafia. 4Q.Ca. XX Innamomum ££ cafas fabulofa narrauit antiquitasrprinceps ue Herodotus-auium nidis;6d priuatim phqenicisd quo fit.u Liber pater educatus cllet ex inulis j^ibus.^^. arboribufep decuticarnisrquam ipfi inferentpondgeautplumbatil fagictis.kem caflfiam circa paludes propugnante unguibus diro uefpertjionum genere:aligerif(^ fcrpcF^^1 ribus :his commentis augentes rerum preciaXTonimutata uero fabula eft ad meridiani fo • jfis repcrcufTus:inncnarabilem quedam uniuerfi halitum e tota pehinfula cxiflere tot gene rum auris fpiranteconcehtu.Magnicj Alexandri claiTibus arabiam odore primum nutia* tam in altum£)mma falfalfiquidem cinamomum ideqp cinnathum nafeitur in gthiopia ^ \ :i| rrulofae i troglodytisconnubio permixtadi mercances a conterminis uehut per maria uafla ratibus: quas ne^ gubernacula regantmee^ remi trahan uel impellant non uelamcn ratio ulla ad<» •iuuet:cumomnium inftar ibi fmthomo tantum di audacia. prseterea hybernum mare exi/ gant circa brumam euris tum maxime flantibus Ji redo curfu per finus impellut.atqi^pro^ moncorii ambitu argefte^defefuht empotium gebbannitaruimqui uocatur ocila.Qiia cb rem illi maxime id petunt.produntqp uix quinto anno reuerti negotiatorcs:& multos in rerire.Contra reuehut uitrea:& ^neameftes fibulas cum armilis ac moniiibus.Ergo nego tiatioillafa-minarummaximefideconftat.lpfefrutexduorumcubitoruni altitudine am pli(Timus:palmic5 minimusliiii.digytorum cra(Titudinis:ftatimaterra fex digytis furculo 0 fus arido fimilis .Cu uiret non odoratus: folio origahi:ficcitate gaudens:ftcrilior hymbre ceu dirae naturas.Gignitur quidem in planis:fed denfiflimis in uepribus :rubifqj : difficilis colledu. Metitur non nifi permiferitdeus.louem hunc intelligunt aliqui. Affabinum illi uocam.Xluinboum caprarucy & arietum extis impetratur nenia metendi.Ncn tamen ant 5" cfl ante ortum folis.-autpoft occalu Iicet.Sarmeta bafta di uidic facerdosrdeoq* parte p<3it.Re liquu mercator i nanas condic.Eft & alia faina:cu fole diuidi ternafq? partes fieri. Deinde -forte gemina difccrni Quodcp foli cefleric reliqui:ac fpontccoflagrare.Praecipua bonitas utrgptoru tenuilTimis.partibus ad Jogitudine palmi-Setuda pxtmis breuiore mefura atqj ordie.ViIiiTimu quod radicib9pximu:quonia ibi mimmu corticisd quo funia gratias, Qua de capfe^unt cacumina: ubi plunfyus cortex.lpfu uero lignu i faflidio e pjp origani acriiud nia:Xii6annamu uocatur.prcciu e i libras.xx.Quida clnami duo genera tradiderc:ca'didu nigricafqm&quonda pferebac cadidu Nuccotra nigru laudat- Atq? ecuariu prseferunc ea • dido:cerci(Tima came asftimationefifitfcab^arcy ut iter fefe tritu tarde f^riet.Danaty/r in SmU t* '■ primis molie:aut cui albet cortex.I us eius a gebbanitaru rege folo pficifcit.is edi&o meri catu uendit.precia quondafuere \ librasdenariorumille.Au&u id parte dimidia cincefis( ut ferudfiiuis ira barbaroru-Id acciderit ne ob iniquitate pr2epocentiu;an fortemo fatis co i ihc.Auftros ibi ca ardenter flare-. ut arihtibusfiluasaccendantriuenimus apud audores. Coronas ex dnamomo iterrafili auro iciufas primus omniu in templis capitolii atc|3 pacis dicauitiperacor Vtfpafianus Auguftus.Radicc eius magni pondcrisuidimus i palatii tc* plo:qd fecerat Diuo Auguftocoiux Augufh aurei* patere ipofira:exq guttas edine anis 01'bus i grana durabant:donec Id deliibru incendio cofu iiptu e. Frutex cafia efbiuxtai^ rinami capos nafcit:fed \ montibus crafliore firmetortenui cuteuierius q corticerque con cer^atq* i dnamomo leuari:& exinaniri preciu e. Amplitudo fruticis tertiu cubitoru.Co^ los cripjcx-Cu primu emicat candidus pedali mcnfura.Deinde rubefeie addito femipede^dL Vitra' nigricans.Haac pars maxie laudatae drinde pxia. Danatur uaero candida. Tu fceac furculos longitudine binu cubitoru.Mox pfuuc recetibusxoriis quadrupedu ob id iterem ptorumtiisputrefcentsbusuermiculi lignu erddanc:& excauentcorticc tutu amaritudie. Probat recens maxie quas fit odoris mollifimbguftuueq maxie fer uens: potius leto re** pote leuiter mordens:colore purpurco:quaeq? plurima minimu ponderis faciat breui tuni caru fiftula 8i non fragili.Lada uocant cale barbaro noie. Alia e balfamddes ab od ore fimi li appellacarfed amaraitaq3 utilior medicisdicut nigra unguentis.precia nulli diuerfiora • ^Opcim.£ in libras.xl.c.eteris.xv„ ,, _ .. 4!Pelfocinnajmo:6ichancamo:actaro«_, r,i. ,..*/Ca. XXL Is addidere mangones^uam daphonoides uocant ifocinnamomo cognominatam nicfdtpmvnno»» 1 st ! ’C n riftn i prcciumqp eius faciunt.ccc. Adulteratur ftyrace:& propter fimilitudinerri cortice ■wZ^itcV^eL puri tenuiflipiis furcuIis.Quin & in noflro orbe fericurie^rrempc^m margine apii mus.aliuic.Vidit in alueatiis apum fata, Color abeft.ille torridus fofe;&: ob id fimul - idem odoKExcdfiniocafiaecinnamiqj &chahcamu aciarum inuchitunfed per nabathaeos ^ troglodvtafgp confines qui confidere ex nabathaeis . ^ - c • CDeferichato^gaballio &:demyrobalanofl^^.,.,sr^ (j Ca. XXL» -llj^pN/Ocdportat&ferichatu&gabaliujquas intra fe cofumut arabes: noflro orbiitantu ‘fcijjpll.no minibus cognitatfed cu cinamomo cafiaqp nafcetia.pcruenic came aliquado fer» iKif^ichatu:# in unguenta addit ab aliqbus.permuta^ i libras. vT.fvfyrobalanu troglody ; .tis&thebaidi&arabi^.-quaeiudeaabaegypto diflerminaccomuneeftrnafces ungueto ut -f ipfo nomine apparet.Quo ite iudicatur & glande e(Te arbor:beliotropio:quaiu dicemus i • ter herbas fimiii folio. i^rudus magnitudine audiant nucis.Ex iis in arabia nafccns firia Taappellatunoiecadida.Cpntrain thebaide nigra.pr^ferturillabonitateolti quodexpri mitur.Scd copia thebaicadnter haec troglodyticq uiIi(Tima efl.Sut qui iEthicpicam iis pi x ferant glandem nigram ncppinguemucieo^ graciliifed liquore qui exprimrcur:odoratio rfhafcentem in campeflribus. Aegyptiam pinguiorem effe & craffiori cortice rubentem : &. quauis inpaludribus nafcatur breuiorem flccioremcp.E diuerfo arabicam uiridem ac te nuiorem:6i quoniam fit montofafpiiTiorem.Longe autem optimam petreamrex quo dixi - /h mus oppidomigrocorticemucleo candido. Vnguenrarii autem tantum cortices premunt Medici nucleos tondunt affufa eis paulatim calida aqua. , 3 o., CPf Phoenicobalano: & calamo odorato. 9J-C^ XX1IL whobalano i unguentis fimilem pximuqs ufu habet palma i xgypro.quse uoca * l lr lt r adipfosuiiridis-.odorc mali cotoneimullo intus ligno! Colligitur aut pauloate icipiat maturefcere.Quoi relinquitur ph^nicobalanus uoca cur: & nigrefcitiir: jl ^ rv . . m ii i i 'TPT &W*- f r~n s '""'m "T"' -*< M ir*"' I|LIBER uefcctcfq; inebriatJ(MyrrhobaIano peiu ! libras binas.Inftitorcs & fece ungueti hop noie j appellat. Calamus quocp odoratus e ara^ia nafces.comunis idis at q? fyrise.eiT: .In q6a uicit omnisa noftro mariceruftadiis.Inrei Iibanu mote aliuq? ignobile no(ut qda exiftiauere } ( antilibanu i coualle modica:iuxta lacu cuius paluftriaaeftate ficcan^triceis ab eo ftadiis ca "«x h Iamus& lucus odorati gignutur Sane en! dicamus& deiucoquis alio hxrbis dicato uo* ^ ' Iumine:qm tamc hic ungueto^ materia trachf.Nihil ergo a caeteris fui generis differunt afpc&utfed calamus pftantior odore:ftat! e longiquo ! uitat.mcilior tadu:meliorq? q m i/.~- 7.:., nus fragilis & q afolofe.potius q q raphani 1116 frangit Ineft fiftulae araneu qd uocant re.prcffacior e cui n umero fius, Reliqua pbatio ut niger fi^.panatur alibiMelior quo bre mi!: . uior&ciaffior.lentufcp! fragendo-Calanio peiu ilibras ideft iunco.v-Traduntqj iuncum odoratu &!.capama fucniri.Difceffimusa terris oceanufpecfatib9adcouexas i noffra ma jria. |fpe animoniaco & fpagno^^H- y IjCa. XXII II. , Rgo artniopias fubie&a africa hamoniaci lachryma ftillat ! harenis fuis.Inde etiam nonne Hamonis oraculo iuxta quod gignitur arborrq metopion uocat refinse tno , Vf^aut gumi.Genera eius duo tr^ftori malculi thuris fimilitudierquod maxie pbatur . , Alterupigue & refmofCuquod pyramrappdlat.Aduk^ratharenis uelutnafcedo apprehe ^.7 * fjs.Igit qminimisglebis pbatur S£ q puriflimis.preciu optimi 1 libras afles.xl.Spbanos in o r ter eos fitus 1 cyrenaica puiria maxiepbatur.Alii ibriu uocat.Secudu loeu optinet cypri7^^^^- ' Tcrtiu.phoenycius.^ercuriasgiptonafci Qui &!gaU)anecdubitaLieri.S£ir.en! hoc no!e cani arboru uiili quales 1 quercu maxie uidtmus:f$odorepffantes .Lausprima cadidiffi#* Inis atq? altiffimis Secuda rutilis.NuIlajDigris.Et in lfulis petrifqj nati !pro|?acur tomnefqs >§buspalmaru atq? no fu iis odor e. & afphalatro:S< rnaro. fCa. XXV» , v F per lis in egypto.e arbor ziziphi foliisffemine coriadrucandido odorato .Coquif | hoc in oleo:premiturq5j>ofi:^a quod cyperus uocarur.preciu ei ! libras qnqj.Opti#* iC^^ atf m H <0 /H- ■ mu habetur e candgica 1 ripis nili nata;fecudu afcalonac iudaas : tertiu cypro infula _ Xuauitate.Quida hac eifedicutarboreiqux! italialigufhuuocef.In eode tra&u a£ ^(phalafros nafcit:fpina cadida:magnitudine arboris modica flore rofse.Radix ungueris ex' petif.Tradut I quocuq? fruticccuruef arquus celeftisreandc quacuc^ fitadffalatbro fua uitarc odoris exifteretfed 1 afphalatro inenarabile quada-Quida eu Erifi fceprru uocat: alii fceptruElifei.Cuius pbatio eft 1 colore ruffo ucl igneoitaducj fpiffo:& odore caftoreo‘^‘ ' ' permutaf 1 libras.xv.ln segypto nafcif & maron peius q Iydiu maioribus foliis ac uariis. IS Sibreuia ac minuta K odorata . ~ — ^DebalfamorSiopobalfamor&xilobalfamo&ffyracei^galbana. f/Ca. XXVI. - olbus odoribus pfertur balfamu uni terratu iudzese coceffu.Quoda 1 -duobus "• rfNs bortis utroc^ regio. altero iuge^.xx.noampIius:altero paucioiu. Offendere ^IKH^rbuIcuIa hac urbi Iperatores Vefpaflani.CIaruq; di£tu a Popeio magno 1 trium#» pho arbores quocp duximus.SeruitnuchJEc:8i tributa pedit cufuagente.In totu alia eft ;i , natura qua noffri externiqp pdiderat.Quippe uiti fimiliore quamyrto.Malleolis feri dici tur iuffa uc uitis:& fplet colles uinearu mo qux fine ad|miniculis fe ipfse fuffinet . Todet ;> ^ fimiliter fruticasrac raftris nitefcit.properat nefci.Intratertiy.anpu frqtifera.Foliu pximil £ • tuberi :perpetuacoma.Seui^eieadeiudas| ficuti uitaquocp rua.Cdtradefedcre romani: Si dimicatup frutice e.SeritQ nucea fifcusrlsle^nqfuit numerofior aut pcerior. proceri^ ^ J tas tcra bina cubitafubfiftit.Arbori rriageneraf(Tenui 8i capillacea coma:qd uocac anthe^^^L^l- f“‘ riceu.Alteru fcabro afpe<9;u:incu^u:friiticofu:oa6ratius:hoc ftracu appella t^Tcrtiu eume 'rp^i tiititSfto tesrquia e caeceris pceriusdeui cortice.Huicfecudabonitasmouiflfima anthericeo . Semen ~*ir? eius cuinopximuguftu:coloreruffu^|C fine pingui.peius in grano quod leuiusatq? ui ridius.Ramus eraffior myrto. Incidit uitrodapidetoffeis uecultellis. Ferro laedi uitalia odic Emoritur ptinus.Eadc amputari fuperuacuapaties.Incidctismanuslibraf artifici tepera^ niento nc quid ultra cortice uiolet.Succus e plaga manatrque opobalfamu uocat: eximias fuauitatis:fed tenui gutta:ploratu lanis parua colligit"! cornua.Ex iis nouo fidili cpditiit, craffiori ftmilis oleq:6i ! mufto cadida.Rubefcit deidc tfimulqi durefeit 8i traflucida/Ale#» xandro magno res ibi gerente toto die arftiuo una concha iplcriiuffu erat.Omniucro foe cunditate e maiore horto cogios fenos.Minore fingu!cs:& cu duplo rependebatur argen to.Nuc et fingulatuatborulargior ucna ter oibus peutitur 2£ftatibus . Poff ea demittatur. \T*)£ '7“J Et fartnema quoq? in merce funt.Dcccc.amputatio ipfa furculufqj uenit intra guitum de mumannumv$ylobaifaniumuocatur:& coquitur in unguencis.profucco ipfum fubftis» suere officinae-Corticis etiam ad medicamenta preciym e.prsecipua aure gratia lachrymse: / fecuda femini: tertia cortici:minima ligno.Ex hoc buxofum efl optuii(um:quod eft odora- r tifFimumnnordens guftmferuenfqj in ore. Adulteratur petreo hyperico quod coarguitur *jj?u tnagnitudinedmanitatedatitudine :feu Iongitudic:cdoris ignauia:faport piperis.Lachry mae probatio ut fitpinguis:tenuis:ac modice ruffa:& in fricando odorata.Secunduscan * didus colos.peior uiridisxraffufqj.pefiimus niger.Quippe ut oleum fenefcit.Fx omni in cifura maxie probatur quod antefemeJ fluxit.Ec alias adulteratur femine fuccufuixq? ma leficium deprehenditur guftu amariore, E(Te enim debet lenismon fubacidus:odore cantu aufterus. Vitiatur & oleo rof4£CSr XXVII. - - •' — :-r- tm< irvO/Mtf ^afpng i//rt,rv»y ijpl‘1 ,-/v Anacem & unguentis eadem gignit nafccntem Si in ipfofmearcadiascitraqj eryma /gyy* l-chi fontes: S£ in africa Si in macedonia ferula fui generis quiqi cubitoru-foliis/qua yrfmo ternis ;tpqx fenis in terram iacentibus:ampla magnitudine rotundis : in cacumen Scr5 oleagineisVTemine i mufeariis dependente ut ferul£e.Excipitur fuccus inciTo^^u|e^.W--; melTibus:radice in autunno.Laudatur candor eius cOaanSequens pallido ftatera .Niger0' color improbatur .precium optinio.in libras bini ailesrAB hac ferula differc Vf ux uocatu r fpondylion:fo!iis tantum quia funt minora Si .-platani diuifura.Non nifi in opacis gigni'* tur.Semen eodem nomine filis fpeciem habet medicinse tantum utile.Dat Si maloabatlfo/^ y fyria arborem folio conuoluco:arido colore:ex quo exprimitur oleum ad unguenta. Fer¬ tiliore eiufdem aegypto ; laudatius ex india uenit.In paludibus ibi gigni tradunt lentis mo , do:odoiatius crocomigricans feabrumcj quodam falis guftu.Minus probatur candidum iifinmc Celerime fitum in uetuftate fentit .Sapor eius narbofimilis:efie debet fub lingua. Odor - iiiXi uero in uino fufferuefaSh antecedit alios.In preciq quidem prodigio fimile eftafingulis _ 1 ■ r’* ° kS-Q- ACTEN VS in odoribus habent precia fil uas:eran tq? per fe mira fin<* gulariuuitqj luxuriam ea omnia mifcere:&: e eundis unum odore fa* cerc.Ita reperta funt unguenta . $De ungueutis & quando primum fuotcognita nobis & de IIP compofirione. 4)Ca. I. M fe J^jPfflyis primus inueneritnon traditur.IHiacis temporibus no. erae j nec thure fuplicabatur.Csedri tantum & citri fuorum fruticu r, dlV'P>q[iinfacris fumo conuolutum nidorem uerius qua odorem no * uerantuam rofae fucco reperto. Nominabamur enmid quoqr i olei lau* 1 4 rz4rt) \ I ' i 1 . de.p&farumelffe^ & bathilli nTadenneo & acccrfita comme /p- w 'f datione ingluuias natum uirusextingut.pnmum quod equidem inucniam.Caffris Darii T* 1 regis expugnatis in reliquo eius apparatu Alexander coepit ferinium unguentorum H Ilea uoiuptas eius a noftris quoqp inter laudatiffima atq? etiam honefliOuua uitae bona ad tiiiffa eft.rlonofqj fis dt ad defundos pertinere coepit. Qua propter plura de eo dicemus qua quse etiam ii nouerunt.Fruticum ad prsefens nominibus tantum indicabuntur .JNatu , ra ucro eorum fuis reddetur Jocis. Vnguentis cognomina dedere aliis patriae:aliis 7fucci : aliis arbores;aliis caufse.primucpjid fcire conuenit mutata audoritate ad peius traflffe glo riam.Laudatiffimum fuit antiquitus in delo infula: poftea mendefium.Nec mixtura tan ^ sum & compofitioe hoc acridit:fed iidem fucci uarie alibi ad quaslibet przeualuercraut de generauere.Irium corinthi diu maxime placuit.-poftea cysici.fimili modo rhodiniimphafe Ii. Quam gloriam abftulere neapoIis:capua:prenefte.Crocinum in foIis cilicia diu maxime ( Iaudatum:mox ihodi.Oenanthinum in cyprordeinde in sgypto prsepofitum poftea adra miteo. Amaracinum in co.poftea eodem loco praelatum eft melinum.Cyprinumin cypro. j Deinde in aegypto ubi medefiuiii& meropium gratius fadum eft.Mox boc abflulit phee ^ t JJ ^ nice:Et Cyprini laudem aegypto reliquit.panathennicum fuum athense perfeueranter op * :»^v| tinuere.Fuerat & pardalium i tharfo:cuius etiam compofitio & mixtura obliterata c .Nar ciflftfnum quoq? cx flore narciffo defiit componi.Ratiofaciendi duplex.-fuecus & corpus.Il ^ ,m 'Te olei generibus fere conftat:hoc odor um.Hsec ftagmata uocantblia hedyfmata.XerpuS 1 ^ gj 7 i 1 inter haec eft colos a multis negledus.Huius eaufa adduntur cinabari & anchtifa.Sal afper fus olei natura coercet.Quibus anchufa adieda eft fal non additur.Reflna autgunmiadi icinntur ad continendo odorem in corpore.Cclerime is euanelcitatqjdcfiuitdind fit haec : CIXIII. ad dica.Vngucritorum cxpeditiflimu fuiuprimuqj ut uerifimilc ert ebrio 8i balanino oleo de quibus fupradiximus.fncreuit deinde medefi. Balanino refina mixta : niagifqmianum , ^ ’ ' mecopio.Oleu hoc ert amigdalis amaris expreflum in segygco cui addidere omphaciu: car / - damomu:iuncu:calami5:meI:uinu myrrhaiemcbairamigalbanurefina therebinthina. Et c y> TA uiliffimis quidem hodi^efttqb id creditu Si id in uetuftitfimis effe; quod coftat oleo myr / teo:calamocuprelTp cypro lentifco malogranati corticas.Sed diuulgatamaxime unguen¬ ta crediderim rofa:qW plurima ubic^ gignitur. Itacp fimpliciffima rhodini mixtura diu fuit.additis omphacio:florerofe crocino riabaiicalamo meile iunco:falisflore aut anchu / «•'J fa uino.Similis ratio Si in crocino additis cibari anchufa uino. Similis &. in fanfucino ad^/^v ;;;■ - ■■ mixtis omphacio calamo.Optimu hoc in cypro & mytilehis-.ubi plui ima fanfucus.Mifcen i>w/ilnicr- tur 8£ uiliora genera olei niyrto lauro: quibus additur fanfucinudilumrfoenu grecu:hiyra cafia:nardum:iuncus:cinnamomu.E malis quocp cotoneis Si ftrirtcis fit olemur ut dixim9) melinu:quod in unguenta tranfit: admixtis omphacio:cyprino:famio:balfamo: iunco:ca/ fia.ambrotano.Sufmiu tenuimmu omniu eft.Conftarexliliis:balano:calamo:melle cinna monio:croco mirrha.Ec idem cyprinu excipero:& omphacio Si cardamomo:calamo afpa* Iatho:ambrotano: Aliqui 6L in ciperrinu addunt mirrha Si panace. Hoc optimum fiefone/ 1 mox asgyptoffino addatur fefaminu oleu.Durat Si quadrienio.Excitatur cinnamomo.Te AC linu fit ex oleo recenti cipero:calamo:melliloto:fceno gr£co:meIlc:meilo oraro: amaraco Hoc erat celeberrimu.Menandri poetae comici xearas.poftea multo fucceflic propeer glo riam apppellatumegalliu ex oleo balanino : balfamo-.calamo iunco:xyIobalfamo cafia refi na.Huius proprietas ut uentiletur in coquedo donec dffinat olere. Rurfus refrigeratum T U 'O '/T odorem fuu capit.Singuli quoqj fucci nobilia ungueta faciunt.In primis moioblnu po / ftea iris illirica:& cyzicena amaracus.Haerbarinn u$raq* pauca 'iis & alia aliis mifcent. Qui , plurima alterutri mel.falis flore.-omphatiu angni folia: panace. Externa oia & pdigiofii -e+e- cioantomd pciaadicit* cinahiomo balaniu oleu.xylobalfamu:calam7:iuncus balfami fenua mirrha uel odoratum. Vnguentorum hoc cralTiffimum.Prxcia ei a denariis.xxxv.ad.cccv. iNardinum fiue foliatu conftat amphatio:balaninoiunco: coftomardo : amomo : myrrha balfamo.ln hoc.genere conueniet mcminille haerbarum-.qus nardum indicum immiteiv tur fgeeies nouem a nobis effe didas: canta materia adulterandi eft.Omnia autem acutio Hoydi»»M C-cllOtUtft oleo Je J «n tfbnyt\ I ~ rs fmm cofto amomo quafmaximejnares feriunt.CraiTiora myrrha fuauioraq?. Medicis - nae autem ulteriota croco. Acer riiiia per fe amomo. Hoc 6C captis dolores facit. Quidam fatis habent afpergere quae Tunc pr3eciofiflmia:ceteris decodis : impendio parcentes : fed non eadem eft uismifi una decodis Mirrha 81 perfe unguentu facit fine oleo : ftade du/ saxat:alioquin nimiam amaritudinem affert.Cyprino uiride fit:fufino unguinofum: men , J“r * — . - J-J - L - 1I-* J— — r' - - - '* *“ - 'xS. defio nigrmmrhodino candidummiyrrha pallidum. Hsec funt antiquse inuentionis gene sim /i^i&poftea officinarum furta. Nunc dicetur cumulus ifte deliciarum &fumma audoritas rei. ^]Quod unguentum regale uocetur: 6C quse diapafmata. 8C qualiter • feruentur. ' l-CTa. 1L iW^go regale unguentum appellatum quod parthorum regibus ita tempera^Co^w»* ■ ■ -' - - - r- - libidine etia mitioribus fe nirfcenr.Relqux teretes atq? procere^ denfisgradatifq? corticu 'pollicibus: ut crbibusifaciles fead fcandendu orieris populis praebet. Vnlcmi fibiarborifqj induuiis circuiu mira pernicitate tu hole fubeute.Coma ofs in cacumine & pomu eft: non iii »*/ c>i»i tpul mnati iVrntrjiimf» ; frxhnben — •inter folia ut in caeceris: fedfuos inter ramos palmitibus raecmofum. Vtrat^ natura uterr- J .atep pomi.Folia cultrato mucrone lateribus in fele bifidatis bellasprimu demonftrauer^ dSy-H vgcmas.Nuncad ffnes utiliuq? nexus & capitu Ieuia umbracula fundutur.Arboribus inio— gT^-U 0 potius oibus qua: terra gigniphaerbift^ etia utruqj fexu efle diligetilTimi nature tradumf " j Quod in plenu fit fatis dixiffe hoc in loco.N ullis tamearboribusmanifeftius..Mas in paU^^A, I mite floret.Fcenuna circa fiore germinat tantu fpinasmo.Vtrifc^ aut pma nafcif pomi caro pofteahgnu Irus: hoc eft feme eius. Argumetu q> parue fine hoc repiunf in eodepaImite.^r^'?| Eft aut oblogu no ut oliqis orbiculatu.praeterea caefu a dorfo puluinato : & Tn aluo media ‘ filTura plcriicp uilibicuiatu tunde pnniu fpargif radix. Serit aut pnu 8ibina iuxta copofica femina:fup£^ tocidetqm infirma ftpgulis piata eft. Quaternse coalefcur. Multis cadidifqi | •lignu hoc a carnibus difddif tunicis aliis corpori adheretibusdaxeqp diftas:tm a cacumini bus filo adhcres.Caro maturefeit anno. Quidufda tn in locis uc cypro:quanq ad maturita tenopueniat:gratofaporeduldscft:&foliu ibr latius:fruftufq; reliqs rotundior. Nec ut deuorecur corpus: ueru ut expuat fuccqlno cxprefTo.Et in arabia languidae dulces tradun „ .f T ‘turelTe palmse.Quan^ iuba apud fcenitas arabas praefert oibus faporibus:qua uocant da*f " - buIanrC^rero non fine maribus gignere fceminas fponte edito nemore coufirmant.Cir/ ^fuigulospTuresnatur e iri eurii pronas blandioribuscomis. Illum ereftis hifpidum latuuifucoipfo&puluereetiamrdiquasmaritare. Huius arbore cxcifa uiduas poft f!erilcfc:re foeminas.Adeo eft uenerrs inteliedus uti coftusena excogitatus fit ab horni/ - — ' ‘ ^ v!l\ •/>*** te; kamc7 ohecr- fia &C segyptfo in binos diuidut fe truncosrin creta &C ternos quasdam S£ in quinos. Ferunt Hacim in trimatu .In cypro uero fyria aegypto quadrimae alizemliceqj quinquetiesrahe alci/ tudine hominis nullo intus pomi ligno qua diu funt noudte:ob id gpadonu accepto no/ mine.Genera earum multa.Sterilibus ad materias opera® jautiora utitur aliyria:&: rora p* fis, Sunt 8£ caeduae palmarum quo® filude : germinantes ruifus ab radice fuccifas. Quid? medulla caru in cacumine quod cerebru appellant exempta® uiuuntrquod no alise. VocS *ur autem chamercpesffolio latiore ac njojTi: ad tiitilia unliiTimo.Copiofe increta. Sed ma rvvltlxce~\ > ft iwrlj celmt (?h gis in ficilia.E palmis prunae uiuices.ignif® lenjAFrutiferam alfiis breuius lignu in pomo ‘!i aliis longius.His moilius: illis durius.Qu;e>ufd;i offeum limatu® dente contra fafcinan^nv hrevbnfft aliis longius.His moiliusuliis durius.Quioufda otTeum limatu® dente ‘•"tes religione policum.Aliud pluribus ueftitum paucioribufue tunicis." Aliud craffiorib9 tenuioribufue.lta fiunc undequinquaginta generari! quis omniu perfequi uelit nomina eciibarbara:uinoruqp:exiisdifferencias.Claipininie oiumquas regias appellauereabhono iibus:quonia regibus tacu perfidis feruarennn babylone natae uno in horto bago^ta v - 1-. -j - - -- J - - - - - ^ - *" - ~“*A fu/ g1*** /•<’ zc6 uocant fpadonesqui apud cos etia regnauere.Hortus ille nunqnift dominaris in aula fu / it. Ac in meridiano orbe praecipua obtinent nobilitate fyafgrif proxima® margarides. Ese1 *i breuescandidje:rotund^:acin.s qua bdlartls fimiliores. Quare jKnomen a margaritis acce pere. Vna earu arbor in chora efle cradicur-unafii fyagroruiim ftliru® de ea accepimus cu y phoenice aue quae putatur ex huius palmas argumento nomen accepiflb iteru mori : ac re/ te fi nafei ex feipfa.Quod erat prius pomis refertam.lpfum pomum:grande:durum. horridum & a caeceris generibus diftansffapore ferinofqqem' Fcrmejn apris nouimus.-euidentiffime/" ® caufa eft nominis.Quarta auctoritas fcldalidum a fimilitudine appeliataru. Ia in azchio piae finequinqp earum ucc plurimas arbores tradunt.-non raritate magis qua fu au ita te 1111V vt iMihiL : LP rabiles.Ab iis caryota maxime celebrantur 8C cibo quidem: fed 8C fucco uberrimae, di quiV bus praecipua uina orietiiniqua capiti: unde pomo nomen. Sed uc copia ibi arcp fertilitas: r ■ - fica nobilitas in iudeamec in tota: fed hierecunte maxime.Quaqua laudata 6i rachelaidae 6C in phafdidag : ac ^ libyadaegenns eiufdemcuualibus.Dos his praecipua.Succo pingui Ia/ dcnnbus:quoda^ uini fapore in meile prasd u Id. Sicciores in hoc genere Nfcolahfed am^ plitudinis praecipuae quaternicubitorum longitudine Ifficiut.Minus fpatiofr: fed fapore _ caryotarum forores :6i obhoc adelphides diftx.proxiniatn fuauitate habet: no tamc cande |^^“Tertiuex iis genus patet: ^ nimiq liquore abudat. Rupitqp fepomi ipfius etia in fuama#* trc ebrietas calcaris liitiile.Suu genus fed e hcciore turba iacens daftylis pradoga gracilia tace cur uatis in terra. Na quos ex iis deoru honori dicamus : ideos appcliauit iudaea gens / ±X;Qyonciimelianuminu mfignisJtq totum arentes thebaides ac® arabicae: macro corpore exi J\ les:8£ atriduo uapore torrences.Cruftarh uerius qua cuteobducut . Tn ipfa quidem asthio^ O pia friafurSaec: tanta eft ficcivas:6i farinemodo fpiflatur in pane.Gignirur autc in frutice camis cubita!ibus:folio lariorc:pomo rotundorfed maiore quam mali amplitudine. Cecas uocant.Triennio maturefcunt.Seper® frutici pomu eft fubnafcentc alio. Thebaidis frti •dus exemplo in^cadds con'dirur:cum fuiardoris anima : ni ita fiat:celeriter expiret: marce fcitq* non retoftus furhis.Ex reliquo genere plrbec uidentur.Syri hoc & iuba tragemata ^ ixocant.Na 11 in alia parre phoenicis ciiicie® populari nomine a nobis appellantur balani» Eorum quo® plura genera. Differunt figura rotonditatis aut proceritatis. Differunt « colore nigriores ac rubentes. Nec pautiores fico traduntur colores. Maxime tahien placent candidi. DillantSC magnitudine prour mulri cubitum effecere. Quidam fune non ampliores faba. Scruantur ii demum : qui nafcuntur in falfis at® fabulofis ut in <1X111. >tt) ei loco.Simuhera ex ea fa&tauere nd eade gratia qui fideli macer ix: ut ex arbore gu^ ba U* num appellauimusmiagpi expartecotorta-Naualis ita cancu^ft.At e diuerfo cTi/us' iri ma* nm gno honore palmas fimilis:qfi & eius foliis ututur ad textilia. Differt q, in brachia rainoru Jpargif.pomo magnitudo quas manu impleatrcolor f uluWs-comedabilis fucco ex auftero ’ U' 7 & dulci:Lignu mtus grandis firmeqj duritias:ex quo uelares detornat anulos. In eo nu* ^.^^eleus dulcis du recens eft.ficcatufdurefcitad infinitmutmandi non pofllc nifi plurib7 die 3^fl proximaru femper. bonitate diminutione ad deterrimas. Nunq plures ftapo q uiccnx. .£t,. Magna in latitudine caru differcntia.xiii.digytoru optimis.Duo detrahutur hicratipe. Fa mana denos habet.Ec uno minus amphitheatricarpauciores faicica: nec malleo fufficitVKla emporeticas^reuitas fex digy tos no excedic.prasterea fpe&acur in chartis.tenuiras;dcfitas (Cznjty candordeuonprimatu mutauit Claudius Caffar. Nimia, auippe Augufras tenuitas tolera *‘u‘^ w dis no fuffi ciebat calamis. Ad hoc trajjhttces litteras litu rape tu afferebat aduerfil: & alias ^ indecoro uifu per tranflucida.Igitur di fecundo cormftanjififaSa funt e primo Cubtcg/jjhgm mine. Auxit Qi latitudine pedalis erat me n fu r a : ^ciptal is maci ocolis.Scd ratio deprehen dit uitiu unius fceHde reu u 1 fionepi u r es infe ftan tepag inas.Qb hoc praelata ofbus Claudia- 7 7 'fbf JL*<7 Augiifae in epiftolis auctoritas telida.Liuiana fu? rcnuit:cui nihil eprima erat.fed omnia '* e fecuda.Scabncia kuigatur dente concha.“fed caduczejitteras fiunt. Minus forbet. polid' ■) , Airoicf ' nr') Y r*ru 6i charta magis ut fplcdeat.Rebtllat fa?pe humor incuriofe datus:primori0 u r ?M.Bebio.Cj.filio.pamphiIo conf.Ad quos a regno Nume colligutur anni.d.xxxv.&: kos ; fuiffe e charta. Maiore etianutii miraculo g> tot infodi durauerunt annis. Qua propterm }re tanta ipfiusHcmins uerba ponam.Mirabantur alii qqo illi libri durare potuiffent.llle ^ , jl ita ratione reddebat. Lapide fuiffe quadratucirciter in mediaarca uinffumxadelis quanq? mcbioor uerfum.In eo lapide infupei libros impofituTuiffeiprGpterea arbitrarier eumocoputruifle j Et libros cad ratos proptefedarbitrarier ea tineas no tetigiffe.N ulla in iis libris feripta erae | nifiphilofophise pythagoric^e. Eofq? combuftosa.Q. petilio prsetore.quiapfamifcripM /^£Ti eflent.Hoc idem tradit.C.pifo cenLbrius primo comentariorum Iibro^Seolibros feptem iu ris pontificii.-totidePythagoricos fuiffe. Tuditanusu^rb tertiodpeimo N urnae decrero / rum libro.xii.Fuiffdipfas Varro humanaru antiquitatu^vi. Antiis fecundos libros fuiffe. IMVKi IJm Mi Ex ns duodecim pontificajes latinos:tocidemgrxcos prxeepta phine continentes. Ide ter l£ r tios ponit:quo comburi ebTplaclieritilhter omnes uero conuenic Sibilla ad Tarquinutn A attat} sUpCrbum tris libros attuliffe.Ex quibus igni duo cremati ab iufa. Tertiq cum capirolio j „ fyllanis temporibus, praeterea M utianus ter conful prodidiCnuper fe Icgiffe cum pra:fi / '$Cr£ii~rderet Iyciae. Sarpedonis a troia feriptam in quodam templo epidote chartam. Quohco magis miror : fi etiamnumhomeio prodente ^gyptus non erar. At cur fi iam hic erat & ufiisun plumbeis linceifq? uduminibusfcriptiratum coftetrCur & Kcmerus in ipfa illa 1 y cia.Bellorophonti codicillos dacosnon epiftolas prodidit. Sterilitate fentit hoc quoq, fa* ^ £tuq? iam Tiberio principe inopia charts ut c fenatu daretur arbitri difpefandi-alias in tif ^ mulcu uita erat. 4pe arboribus schiopias. 4/X^a. _ XIJIJ, 0 ( . c ^Ethiopia segypto coterminainugnes arbores non fere habetrprEeter liniferas: mu natura in dftcriptioneindorumatq?arabiasdi&acft.prop^or tamen huic na . 'IfPIillPtura lanas maiore# folliculus granati modo mali.Similelq? & inter fc arbores ipfas: foll*ntlue HcJ, r £praster hanc cjalmas glualps rettulimusdnfular um arbores ambitu sethiopias & nemora odo \ rata in mentione eariifivd?&a funt. _ '|)De at!a’cis arborib9 5i citreis:# quas in his laudetur # quas uituperent*. (?Ca. XV. Has mons peculiariproditur Hlua de qua diximus.Cofines ei maurr.quibusjDlu* q-jc/„Ct rima arbor citri di menfarum infania.-quas foeminas uiris cotra margaritas regerunt ZIC7Z, 'Extant hodie.M.Ciceronis in illa pa T is miru eft illo asud em/ ‘ aras funt.Et duae a 1 uba qptafc iibrist‘jft£u his memoratur 6 i Galli Afinii q rege uendete.Quaru alteri prascium fuit libris.xv.alteiipaulominus.Injrerit nuper incen/ dio qua Cethegus decedens libris.xiiii.pcrmutaucrat latifundftSffione Hquis praedia ta ti mercari malit.Magnitudo ampliiTinia adhuc fuit unius comilTe exorbibus dimidiatis 30/imien , obus:a rege mauritanise.ptolemjeo quattuor pedu &.femipcdispermediu ambitu: crafi*i> tudine quadrantaTi.^aiii fqj miracu lu in ea eft arris, latente iuncfcura:quam pctuiffet e fle ^ t . 7tit^ natura. trahentis tribus ficilicis infra a s* - a. . Solidc^lSIomibj iberii Cefaris liberto cognomen quattuor pedes: totidee^ infra femipede ^affltudijjisjQH^in re no omittedu uidetur. Ti berio principi mefam quattuor pedes fextanteSfficilico cxcedetc. Tota uerocraffitudine unciali operimeto cochilii di larqpas per mediu ueftita fuifle:cumta optima Nomio li berto eius eitec. Cuius materia erat tuber hoceft radicisuitium. Maximec# in eo laudatu quod lub terra totum fuerit & rarius: quam quae fupernas: quaeq? gignuntur etiam in ra/ •luis: proprijeqi gignuntur quod tanti emitur arborum uitiumeft.quarum amplitudo ac radices aeftimari poifunt ex orbibus.Sunt autem cuprelTo foeminas etiamnum filueftri fimi \r~ les folio:odore:caudice.Anchorarius mons uocatur citerioris mauritanias : quijaudatifh/ J^igUiahi dedit citrum iam exhauftis. Menfis praecipua dosin uena crifpisjguelin BertTcepar/^ ilis. Illud obiogo euenit difcurfu.ldeoqj tigrinas appellacur.Hoc iiuorco?& ideo tales pa^^ Ik^^jtherine uocatur.Sunt di undarim crifpe maiore gratia fipauonu caudas oculos imirentur ' ° Magna ueropoft has gratia extra praedita crifpidenfaueZuti grani congerifcquas ob idi oc>w<7/< alimilicudine apiacas uocat.Suma uero oium in colore. Hic maximej/nuiliplacief fuis r ty**“*“' T fulges uenis.poft hasc auiplitudo etia totius c^udicis.Iuuat plura quoq? in una mcnfa ui> „ na.i ,i>nuir,i uncac.Materia furda # indigelfa Jimplicitas/aur platani folioru modo dige )r/ *■* * 'v Ji. l-S?” STI C. i a1 /i hiUm *A?S hnvim. nknnvt T c fororP 3=(Ti ic 1 1 c* imifp • titilu ila .Uligneacuenc ctia fimiiitudo:ueI coloris & quibufda maxime obnoxias fecere sftus ue rim£ aut capillamenta rmias imitata.poftea murena nigro tranfeurrens limite: uariif - rnrrinl r.nnr>is noorehefus oaoauem modo:8i in totu atro propioj» color maculas ue di ■ ,r turbuicfimilemulfoiquod ultra denos dies negat durare ide nepos: baccafqj cotulas cu filiqua ad cibos doliis condi.Quin di exercitus paftoseo accepimus ultro citroq3 comean^^ tes per africa.Ligno colos niger. Ad tibiaru cantus expetitur.Eradice cultellis capulos bre uefq? alios ufus excogitauit.Hsc ibi natura arboris.Eft aute eode noie di herba di in sgy pco caulis ufpaluftriu genere. Rec^fibus enim aquis nili rigdisTpuenit fimilis fabas caulas fbliifcp defa congerie ftipatis breuioribus trii gratioribufej :cui fru&usin capite papaueri fimilis inciiuris.oiq? alio modojntus grana ceu miliu.Incols capita in aceruis putrefaciuc Mox feporat lauado:& ficcata tiJjidunt:eoq? pane ututur. Miru eft £ prster hsc traditur Sole occidente papauera ea coprimi di integi foliis. Ad ortum autem aperiri donec matu* ^refcar;t:ftof^ qui eft candidus decidat. yr— • . (/De fcapo ipfo.;& radies lotR._ - f/Ca. XVIll. ^llMpc amplius in ea paite/t£adup& fca^u ipfum & flore uefpera mergi ufqj in medias Jjlft inodes.T otucp abire in lacufutlrie dimifla quide manu poffit inueniri. Verti dein / JJOEide paulatimcp fubrigi:& ad exortum Dolis emergere extra aqua:ac florem pateface ^ie:at<^tianu exurgere: ut plane ab aqua ahfit alte. Radice lotos hsc habet mali cotdnei o magnitudine operjtamnigro cortice: qualis di cafjaneas tegit.I^ter^us candidum corpus gratum ribisfea crudum.Gracius decodum-fiue aqua fiuepruna.Nec aliunde magis qua •pmgamentis eius fues craffefcunr. 4jDe paliuro di punico malo:& de flore punici mali. »£>«- ^ ()Ca. XIX, >^Frenaica regioloton fus poftponit paliuro. Fruticofior hsc friiducjj magis ru/ | bens:cuius nucleus non fimul maditur.lucudusper fe:atq? fuauioreft uino.Quin IIRoMP uina fucco fuo comedans.Interior africa ad garamanthas ufqiaddeFerta palma* ^ rum nfcgnitudine di fuauitatejcpftat.Nobilis maxime circa delubrum.Hamonis.Sed cir / \ ca carthagine punicu malu cognbme fibi uendicat. Aliqui granatu appellant. Diuifit di in genera apyrinon uocado cui lignofus nucleus abeft.Sed candidior ei natura: di bladiores iirmii Imti/ p» 1? \U7~e*i J0 ic« *■* (Slantvwffn v.&:adrachnacongry’gia6i tapfia. fiCa. XXII. |j Ec aufpicadorflefbo ifula arbor quae uocat enonymosmoabfinijjis punicas arbo^ iiil ■ xi iterq3 ea & lauru folii magnitudie:figurajLfro & mollicia puniese fiore cadidiot ; e:ihd pefte denudas. Fert fdiq^feftmijiniiiesdcusgranu quadrangula figura : tpflmlaecaleaialibusmecnoSi i folio eade tusXuccurric aliquado ped atui exinaitio.Ale* z1 xader Cornelius arbore ed$e appellauit:ex qua fada eet argofimile robori uifcu ferenti .* hJfutL quas nec aqua nec igni pollet corrupi:ficuri necuifcu/nuili alii cognita qd cquide fcia . Ad 7 l&AH rachnen^oe^fe^e gr^ci portulaca noie icerpretandcu illa fit hasrba & andrachne uocetur unius Iitterse cnuefitate-Csteru adrachne e filueftris arbormeq? i plais nafces :fimilis uni doni folio tacu minore:^ nuq deadece.Cojrtice nec fcabr6"qde;fed q circugelatus uideri /. polTitita crifhs afpedu e.Similig 8C cogrygiae' folio;magnitudine nnor.proprietate habee fruduasjlmttedi lanugine papu uocaiqd nulli alii arbori eucnic.Similis & aparache bifera (f*y) 8™ sequeq adracbne.priore frudu icipicce puBefcere uiia pcragit:alteru i initio hyemiVQua les eos no rraditur.Et ferula ner externagdixilTe coueictarDoruqsgencri adfcripfilTe.quo niaquaruda naturas ficut diftingu|mus:‘Iignuo!nnecorttcis loco habet- hoc e forinfecusfli gni auc loco fugofa itus medulla urpbuci.Qusedaupro ianitate ut arudines.Ferula cali¬ dis nafcitlocis:atqp trafmaria.gciculatis.nodata fcapislDuo eius genera.Narthqagrasci uo cantalTurgete i akicudiq^.Narcheciauero f;mp humile agembus exeutia folia maxia ut quascp terras pxta.Getero natura eade q anetho:<5£ fruduifmiilis.Nulli fruticu lenitas tua ionob id gcftaca facili9 baculoru ufu feneduci pbet.Seme ferulas thapfia qdauoc^uere de “'£ cep ci eo qm ferula fine dubioe th :pfia:fcd fufgenerisfoliis foeniculrdani caulemec exee* ; ‘ dece baculi ldgitudine.Seme qle ferulas:radix tadida.Incifa lac emanati cotufa fucco ab* dicat ola uenenata.Quippe et fodietibusnocet fi minima fpirat aura ntumefcuc corpora : “ .L facieq? luadut ignes iacri:ob id casroto prius iilin^^uibufda tamen morbis auxiliari di Majpazi radice :quofuccus cdflu^tprefaducptollutahi foliu.Radice todut i jpifa:« fuccu in fole ' coadu diuiduc i paftillos.isfero Casfar claritate ei deditunitio iperii.-nodurnis ^raffationi* bus conuerberata facie illines fibi cu thure casraq?:& fcquenti die corra fama cute fmcera \ TjCy* circunferens.Ignem ferulis optime feruaricercu ereafqj i ^gypto prxcelleie . ^De cappari fiuecinofbato aut opheoftaphyle:&: de faripha. C/Ca. XXIII. BiSicapp.iri firmioris ligni frutex:feminifqp&cibi uulgati.Caule quoqp una ple^ ru-^ decqpto-Cauedaeius gnra pegria.Siqacarabicu pdliles.Afncu gigiuisinimir „ cu.matmaricu uuluis:Koim iflationibusrApuIu uomitus facit.Stomachu &C aluu moucF " " ^Quida eu cynofbato uocattalii opheoftapb^lenrfruticofi cgeneris.Etfaripha circa niiu na fces duoru cubitoria altitudine-.pollicafl draifitudine.Coma papyri: fimili^ madit md^Ra dice ferrariisofficinis prascipua carbonis ufu propter duriciam. T _ ^[De fpina babylonis regia S£ de cy tifo. t/Ca. XXII 1 1. On omittedu e quod babylone fer iC\ fpinistquonia nd aliubi uiuit.Eftc^ ficut uif /\ l « <^nTVw»n ft R cu in arboribus.Sed illud i fpina tantu:quas regia uocat.Miruq eade diegerminac Jf 0 quod inieftu e.Iniicit aut ipfo canis orcu 8C celerle arbore cccupat.CddiuVco uina muuentu.propter:qd maxie miror raru dTe i italia.No arityuuno frigo ffce«V ru n<3 gradinujut niuis liuria expauefeit Adiicit Higinus ne hoftiu qde ppter nulla gra * ~tia ligni. dDe fruticibus St arboribus noftri maris:atqj rubii.& idxci- |?Ca. XXV- BAfcutur St in mari frutices arborefqj:minores i noftro.Rubrueni St totus orientis aUe oceanus refertus e filuis.No habet lingua ia nome:quod graeci uocac phycos :quo altii “•* '■ ‘ - '* - aut eft fr utex.Folia Jafa colore uiri A.V'J:,;nia alga hierbaru magis uocabulu ltelligit^ t .di gignitrquod qda grafen uocatjalji zofteraTATteru genus eiufde:capillacebYoIiqdimile i impetris purpurasquoq; inficiut.Laudatiftimp jj^arteaq Ionis: au c c . j fpogiis.Tertiuegramini fimile.radice geniculataT^auleiqualiter calami. Aliud : genus fruticubryon uocac folio laducae rugofiore tantu.Ia hoc^atces.In alto uero abies & quer cus cubitali altitudinerRamis eoru adhaerent conchae.Quercu et rigi lanas tradut.Glande nt fU yiM, VW et quafda ferre i akomaufragiis haec deprehenfa urinatibui circa fycione.Vihsem pafTim nafci&Scd phycos fine foliis: bufqj.Et elice tradutur praegrades rubro cortice.Fit St palma fr u> fert ficu generis extra Herculiscolunas porri frode.Nafcirifrurex St alius |auro St thymo fi * •tnilislqamboeiedi i pumicetraffiguracur.Atinorietemirueftari a coptopfolitudies ns iiil gigni preter fpin&quae fitiens ugca&& hac rara admodu.ln mari uero rubro filuas ui \ a uere:maxie lauru St oliua ferente bacHsfS? cu t olrtrrt7'i “V uere:maxie lauru tx oiiua rerente naccas: cx cu pluat fungos.q fole tadi mutatur i puniiceg^i^^l ' Fruricu ipforu magnitudo ternoru eft cubitoru caniculis referta.-uix ut refpicere e naui tu / - cu ficsremos pleruc^ ipfos inuadeti&.Qui nauigauere lindos. Alexandri milites frode ma- finaru arboru tradidere i aqua uiridefuifTe:exeniptifole protinus in falearefcete.I uncos quoqt lapideos p qua fimiles uerisplittora:6i \ alto quafda arbufculas colore bubuli cor*> nusramofas:84 1 cacuminibus rubetes:cu tractarentur uitri mo fragiles.ln i^n^aut ut fer* ru exardefeetes reftindis colore fuo redeute Eode \ tradu ifularu filuas operit seftus:qua < q alciores fint platanis populifq? alti(Timis:folia Iaurea:flos uiol3e6i odore St coIore.Eacca2 utoleis:&ipfeodoris iucudiautuno nafcetes: foliis nunquideciduis.Harumiores totas integit niare.Maximapi cacumina exfataTqy.ee naues religatur:8icu decefferic sftus ad ra dices. Alias quocp arbores i alto ab eifde accepimus eode i mari uifas femp folia retinetes « Fructu ea^ lupinofimile.Iuba traditcirca troglodytaru infulas fruticei alto uocariifidos i -s**» '.7i' uCW' iV' lerintinfidis in lapidem tranfigurar; JUiae pateram. Metaponti templum lunonis uitigiheis columnis Rerit.Etianum fca Vn, listeSum Epbefiae Dianse fcandif.uice una cypria( ut ferunDquonia ibi ad pracipuu altiru dinem exeunt.Nec eft ligno ujtili aeternior natura.Verum iftaex filuefiribus fa&a credide rim:quando hi uites tonfura annua coeiccntur:& uis earum ois cuocatur in palmites aut . deprimitur in propagines: fuccic^ tantum gratia ex iis pluribus modis ad caeli mores folicp $ , |ngenia.Iam in campano agro populis nubunt maritafq? complexae: a tq? per ramos earum r|;7 pScibus brachiis genicujatqcp^m aequant:! tantum fublimes ut ui •Jo^T^^Jertiiator aucoratus rogumac tumulum^^apiaiNuilo fine crefcunt:diuidiqj aut potias ^ ; , fc^u^auelli nequeunt jV illas Si domos ambiri fingularum palmitibus ac fequaribus loris meriib T w na quoc# dignum.lncer prima.Valeriaiilusquoc^.Corneliusexiniimauit i Vna uitis rome in Liuiaeporticibus fub diualesdeimbularioesumbrofis oper|culis opacat . Eadcm<^ duo denis mufti amphoris foecunda. Vlmos quidem ubic^ exuperant.Miratuqp altitudinem ea rum aridae ferunt legatum regisPyrrhi.Qui eam facefe lufiflPe in aulferiore guflu uini : mento matre eius pendere in ta alta cruce. Rontotinus uocatur Si alio nomine populus at bor italiae padu crangre(Tis:cuius tabulata in orbe pabula replent:purocp produ&o dracoe i palma eius inde fub redo^rajupru fl igy tos flagell i dmergut^ade modici hominisjilritu 1 *** dine adminiculatae fudibiis borreduinea^ faciunt:& aliae improbo repfalu papinoiuqi fu perBuitate peritia domini apio difcurfu .itria:media copIentcs.T qtdiJTerejytias uel fola tl trs Co niric firv> iiIIa fi mc rnl % vr,y uJutn I CL^I - fo, ei jj »n* - - fPr ter r tu italia recipit.Stat prouintiaru aliquaru p fe uitis fine ullo peditneto:aitus fuos in fe coi i ligens.SC breuitate craflfitudine pafcens. Vetant hoc aliubi u^ntjjut in africa Si in narbpne^ V fis proumtiae parcibus.Excrefcerecp ultra fuos pollices prohibitae: femp(^ pafhnatis fmuies herbarum modo uagatur p arua:ac fuccu terra palTim uuis bibunt.-quae ob id magnicudij ^ neinfantium pueroru i itetioreafricaeparte exuperant mtes.Vua non alibi gratiorcailo t -v» ^ «utjjnde poBit menide nomcduracini durus acinus.Nac^ genera magnit udinetcolore fapo ribus arini inumera etianum multiplicantur uino.Hic purpureo lucent coloTC-dlJic fulget ^ rofeomitetqj uiridi.Candidae eni nigraecp uulgares.Tument uero mamarum m6 bumi / ZZpl fti.pralongis dadili porriguntur acinis.Eft Si illa natura lafciuiamt pragramibus adbas^ seant pergulis parui:mites:& fuauitate certantes: leptorogas has uocac.Durac aliae perhye fT' n ii Irtllftt t £&) tjJLStifcK. e <,/U,, mc penfili cocamc ratas nodo. Aliae l£ua tantu corinent cja ollis fi&ilibus. & iTuper doliis i cluneftipace uinaceis rircufudacibuLmiis gratia q & uinis fumus affert. Fabrihi^ iis/fjlo xiapurcipua i fornacibusafncse.TiEeriiCasfarisaudoricasfecic.Anceeu retias prior me fa'crat:& ulii$ueionefiuagio.Qui&apatietia.nomeacinisdat pallis. Condunt di mufto iiuas;igfccp uino fuo inebriatur. Aliae dccodaejii m ufto^ u lcefcuc.al ix uero foboie nouaiu •in maere ipfecxpecht tranflucidae uitr&jaftertqj acinis Gade:qua \ doliis amphoris uc. du> yatriceiila firmicarcauftcricaspidsifufa pedicplp^aiuenta uitispfei uino piccji habena fefpicienfq? uiennefcagru.Nobilitasaruerhd Iccarioq^&cluicogcncribusnon pridc illu /ftrata. Atq? haeeluirgilu uatis aetate icognitara cuius obitu nonagita agutur ani.Quid qd \ fcrtaE caftris fuma reiu lpcriuq? cotinenrr Ceturionu 1 manu uitis-o. optio praemio tardos ordines ad letas perducit aquilas;atqp etia i delidis poena ipfa honorat.Necnon uineaeopu# ':ut per fefe uino 11. - ^5k.l vefwttn t^gnationu dedere ratione.Na j.medicaminibus adeo magnu optinet loeu : reniedia fint. 4lDe generibjusuitium. |}Ca. EftfSs? 1 1 Alio* \hu e tn rea 1 ; oh receleberimas uitiu aut qbus e aliqua pprietace miracuiu oftediffe fatis erit, pneipat9 7 xja^amin&s ppter firmitate fenio quoqj pficiete utiq? uiniqj uniufcuiufqp uita.Quiqj ei9 ■genera.Ex iis germanjajninor acinomel^s deflorelcjit: hvmbres repeftatefcp tolcrat.No ite maior.fcd i arbore qua i iugo minus obnoxia.HCaemellaiuqbus hoc noSe uuasfcpcrgermae «~£i/ dedeic.afpinius fapor;fed uires pcipuae.Ex iis minor auffto tediticeceris ueris alit' ut i uc* Tuuio mote furretmifqp collibus. In reliquisitalte ptibus no niff arbori accomodata.Quin tu genus lanata ne feres miremur aut idos:adeo lanugo ea ueftit.pria ex amineis mucure fcicociffime atqi putrefcit.proxia dignitas ualctalhisrubete mateiia.Qua pp qda rubellas appellauere uineas.Eae minus fertiles uinaceis &L faece riimte.Cotra pruinas fortiffimas:fic/ citate magis q hymbre:seftu qialgore uexanf.Qua qb,^ i Rigidis humidifi^pricipatucpci ,tfWC nenc.Fcrrilior qua: minor acino;6£ folio fciffa miniVs.ApTani^pes dedere cognomepraxi pue carum auicte.Ex iis duo ge^neradanuginc 6£ ipfepubefcunt.Diftant q«, altera celerius ttiaturefdt:quaq& altera properamc.Situs frigidos non refpuunt:6i tame nuite celerius bymbre putrefeunt. Vina primo dulciaaufferitatem a^fjisreHpiunofii rubra fiunt. Nulla magis uit£gaudet.Et hadejgus potijTima nobilitas datur peculiaribus atq? uernaculisita* fia^CseFerVaduenere chTo tfiaTo ue.Graxula non inferior amineis bonitate Lanrkffrm %*oU™ Mcifenpc 1 •Ite.CseFerae ad uenere chio tnaio ue.uraxuia non mrerior amineis uomtate pretenera aci# no;& uua tam paruamt nifi pingnilTimo folo colereFon profu.Eugeniam taurominitani collis cuin generofitatis cognomine mifere albano tantum agro:quoniam tranflata ftatim mucatur.Naq? eft aliquibus tantum locorum amor; ut omne in iisgloriam fuani relinquat ■ nec ufq? tranfeant tocae.ffuod & in retica allobrogicacj quam fupra picata appellauimus ■ euenit:domi nobilibusacagnofcendis alibi.Facundae came bonitatis uieexopiam preftac.(^7< Eugenia feruentibus locis:rbetica temperatis;allobrogica ftigidis.gelu maturefees & co# lore nigra. Adhuc ex iis quas diximusrfed etiam enigris uina uetuffate in album colorem tranfcunt.Reliqux ignobiles^AIiquando tame caeli aut foli opera non fa 1 iij£tu ct ufta tems ficutifecenia ot cum ea florens biturica. Acino rarior nunq floris obffoxii:qu^iamvamec5 'duntmtntiffp & hymbribus reflftunt.Meliotes tamen ajgen tib us.l ocis quacalidis ;humi> dis qua fidentibus. Vix ulla magis ti dcnfo uuarum partu impatiens uariantis cadiifed co tra tenorem unum algoris azftus ue conffans.Qusminor eftex eo genere mollior.ln ne# gleiffo folo morofa-Pingui putrefcit.Gracili omnino non prouemt.Media temperiem de licatc quiritrob hoc fabinis collibus familiaris.Vua cius indecora uifu:fapore iucuda :nifi matura protinus rapiatunetia nof/putrefccns cadit.Contragrandiiies eam tueturjblio^ ^ amplitudo a^lqp duricia.Infignes ia colore iter purpureas nigrafq; medio heluote fepius ^ yy uarianti:& ob id uarianasa quibufda appel!atx.prxfcrtur in iis nigiior;utraq?alcernisanis fertilis.Sed melior uino cum pcior.Et precias duo genera magnitudine acini difeernutur, ac» ollis utiliffm>a:fom rp UL'^ \ ' li<\ bc/iicJ \AllrC, Quibus materies plurima: uuaq* ollis utiliffimaifolio apiofimilis:Balifeam ditachini cele* ' brant. Hifpante cocolbbin uocanriGrauioFuuaseffusauftrofqp tolerat.Capitiinimica . Copia larga Hifpani duo genera eius faciur^rVnum oblongo acino;altero rotudo mouif I fimas umaemiant.Quoduleior cQcoldbis;hocmdior.Sed & auftera tranfit in dulcem ue tj;. #lxnn. sj,< . *uftatc:& quas dulcis fuit inaufteritate.Tunccp albanu uinu setnulatur.Tradut uificSE u i# ,tiis utiliiTunu ex iis potu. Albuelis fumis arboribus e fertilior: uifula imis. Qua ob re circa eafdc fat^ diuerfitate naturas locuplecac.lncrticula e nigris.appellauere iufti7 fobria didu riduecerato pcipue comedabile uio-.fed uiribus inoxia.bi qde temuletia fola no facit.Fer- 1 •tilitas comedat casceras:pricipeqj heluenaca.Duo eius genera.Maior q qda loga:rmor qar ; ca appellarmo ta foecuda fed gratiore fi^lii.Difcernif folio circiato.Veru utracj» gracilis . Furgas fubdere iisneceflariu:aliaqn ubertate fua no tolerat.Maritio afdatu gaudet. Rof ciddo odore.Nulla uitiu minus italia amat:raraparua;putrefces i ea:Vinu quoqj quod ge nuitxftatenoexuperans.Necaliamafcofolo familiarior.Grascinusqalioqn Cornelium. Cclfu erafcripfit arbitraf no natura eius repugnare italias:fed Qukurmauide palmites eiio* catiu.Qb id fertilitati fua abfunmfi no ppiguis foli ubertas lafcefcete fuftineat.Carbuncu ■'-lari negatmtagna doteifi ueru e:aliqua \ uite e caslo no eeius.Aeftu fert fpionia:q qda fpi ^nea uocat.Aucumfc# & hymbribuspiguefcit.QuinimonebuIis una alit . Ob id rauennati agro pecularis: Veniculam iter optime deflorefcetes:& ollis aptiffima campani malunt fir* cula uocare.^alii ftaculam.Tarracinamnumifiana nullas pires proprias habentermfed tota perinde ac folum ualeat.Surrentinis tatue efficaciffima tcftis uefubio tehuslbi.n.murge* tfae ficilia poti(Tima:quam pompciana aliq uocant.Laudatio demu feraceimficiit horcoia in campania tantum uiiitatiscibariae:fed ubertatas praecipua.Tol,erat & annoVmdericacon tra omnes iftusijirmiirimi.-nigro acino uinis uetuftare rubefcentibus . fj Item deuicium generibus. 4K?a7 IU. A rr,' l IV* 1» 'Tcllctnve trrrncc' Ptfrcle vchiw/fCXTC Jr hactenus publica funcgenera:c£tcra regionum Iocoruq3:aut ex iis inter fe indi / ..t' comixta.SiquidemthufJspecuIiaris.efl: tudernis^que etiam eius nominis fioren •0M*rA'" ;ia.Eft optima aretio talpina & etefiaca 8C c6feminia,Talpana nigra candidum fa - jm.Etefaica fallaxcquae quo plus tulit eo laudabilius fundit.Miruqs foecunditare cdTar. Conferri in ia nigra:uino minimbdurance.Vua maxime poft.xv.diesquam ullaalia. Minus fertilis:fed cibaria.H uius folia ficuci labrufee priufqua decidant fangumeo colore mutantur.Euenit hoc etiam quibufdam aliis pelTimi generis argumeto. Irtiola umbrie m? •uanatiqp & picenoagro pcculiariscft.Aniiternino pumula.Iifdem bananica fallax eftamat r] t ime ea. Mutinam uua popeiinomie appellatoriis clufinis copiofiorem.Mutina & tybur r*""r7*? “l tesappellauere:quauis trleaginam nupe$ iuenerica folitudie oliuas.Nofiflima hiec uuaru phtifomt ^d hoc tempus reperta efbVmatioIaalfbli quidem noiauerunt fabini ac laureti.Nam gau ranas fcio a falerno agro trandatas uocari falernasxelerime ubiqi degenerantes.Necno ta rantinugenusaiiqui fecerepraedulj uua.Capnias &bucuniates 6C tgrrupia in th urinis coi / •libus non ante demetuntur q gelaueric.pharia gaudent pififas.Mutina prufiniafnigrbaci ■no intra qu idrienium albefeeme uino-Mirum ubixum folecircuagi uuam:quseob ldftre picas udcatur.Etd italia gallicam placere:tras alpes uero picenam.Uixit Virgilius thapfiaf mareotidas lageas complurefqp externas quas non reperiuncurin icalia:fed funt ctia nuncifignesuuano uino|ambrofiacadurac(nafine ullis uafisin uite feruabilisrtata eft co sra frigora asftus tempeftacefc^ firmicas.Nec orchatfipcflos ldigec arbore aut palis ipfa fe fuftinens.Non item daaylidesdigytaligracilitate.ColumbidE acino filTims.Ec magis pur pure cognomine bimiuiae.quando non racemosrfed uuas alias gerut.Item crepidanea cui nomea menfura eft.Icem fcirpula paflb affio.fct rhetica in maritimis alpibus appellata di ( fimilis laudata illi.Naqp haec breuis conferta acino:degerier uino:fcd cute omniu tenuiffi tna-Nucleo que chium uocant-.uno ac mjnimo. Acinum praegrandem unum alterum ue habcns.Eft?6i nigra amineaxui fyriacFnome imponunt.! tem hifpana ignobilium probatif fina.In pergulis uero feruntur dearias appellatas edurae acinis:albe:nigrasq?.Ec bumafli to^ . tidem coloribus. At nondum dide asgia airhodia&uncialismduti a pondere acini. Item ■pueina omnium nigerrima.Et coronario naturae iufu flephanitis acinos foliis intercurfan VZK tibus.Et quae forenfesbocancur celeres prouentmuendibiicsafpedu portatu faales.Con tra damnantur etiam uifu cinera8i rhabubula &afintTca.Minus tamen caudam uulpiu iiii£ tata alop^cis. Alexandrina appelletur uicis circa palacraiam breuis:ramis cubitalibus.-acino nigro:fabaemagnitudine:nucleo molli:&! minimorobliquis racemis praedulcibus:foIio par ” uo:8<:ro:undo.finediuifuris.Sepcimo3bhincannoinnarbonenfis prouintie aruo olina inuenta eft uicis uno die deflorefcens:ob id tutiffimaxarbonicam uocant:quaj!i nuc tota t c-r tVx>« f/f| CoitTtulyniC ~&imnnnX. <' — i c e) T’n P '1'f /| •/Cj n n Jr urbi t f LIBER. _ ^prouintiaconferit. f\ Inftgnia culturx uinearum. C Ca. UIL r^Atonum ille primus triumpho & cenfura fuper extera infignis magis rame cciaua ;f :,.7„ I- claritate litterarum prxeeptis omniu rerum expetendarum datis generi romaHol' 'ztrX ^ mmer prima uero agrum coledi.illius uero xui confefTione optimus ac finexmulo* ^^^ r agncolaTpauca attigit yuiut|i^;enera:quarudani ex iis etiam iam nominibus abolitis toto ft™Csxa* parati tiada'teftatus tchcenua.Cuius excellentia indicada eft ut i^on^nigenere nofca* mus qux fuerint celeberrima. Anno. dt]urfcis.£.circa captas carthaginema^ccrintbiiim cu h;a fupremum js diem obiic.-quacum poftca.cexxxanis uita pfofecenc.Ergo dt/uitibusiuuifq^ •ita prodidit.Qui locus uiru^ gptimus dicitur efles& oftentusiblibus.Am fptbot , &L geminu eugenium heluinu minujfculu confeiico.Qui locus craffioraur nebuiofiorami r/ ^ sieum maius aut murgentinumapicium lucanu ferito.Cxterx-uites mifellx maxie in que / uis agrii con u ep i u nt.lplora rc&e condurur.Quas fufpendas duracinas amineas maiores t •• ud ad fabrujferrarium projpaird$:hec re&c fcruanf.Ncc funt uetuftiora de illa re latinx li prxcep tatam prope ab origine rerum fumus. Aminneam proxime didam Varro fca> Cianam uocac.in noftra*xtate pauca exempla confumatx huiusartis fuere. Verum eo mi r If}'* ^ . r/R-.d /. v' •rf” 1^7/ r ? . . Ifccmdn nus o:i;ittcnda:ut nofcantur cria prxmia.-qux in omni re maxime fpc&antur.Sumamergo adeptus eft gloriam Acilius Stendeuse plebe libertina.lx.iugerum no amplius uineis ex cultis innomentano agro:atguexque. cccc.numis uenundatis. Magna fama & Vctu* , _ ^ leno Egiiao perinde libertino fuit in campanix rure uelitetn \ o-.maiorq* etiam fauore ho nium quoniaipfum Africani colebat exilium. Sed maxima eiufdem Scenelci operj^Rhen ^.'2 minu Palaemone alias gramatica artecelebccjn |^ifcp-xx.annismrrcatum.dc.numijinTncp '$:r^ dem nomentano decimi lapidis ab urbediuerticiilb.lEft aure ufqj quaqi nobilitas m?rcis.p omnia fubutbana:ibi tame maxia:quo.nia # negleda per indiligetiaprxdia phauriat.Ac ne ipt\ ■ -in peflimis quidem eleganrioris foli harc aggreftus excoleremon uirtute animi:fed uanita ’ te, Qux primo notata mira in illo f u ir. paflina tas enim dcintegro uineas cura . Steneleum , agricolam imitatus adjjjx credibile miraculum perduxit.lntra odauum annuiu.cccc.nu * tuum emptori addidrr pendente uind|iiiia«Cucurritq? no nemo ad Ppedandas uuarum in. ^ iis uineis riruSXitteris eius altioribus contra id pigra wciuitatc ftbi patrocinfnte.Nouif ; j* ‘T’ f dfxpen umero feptenos culeos fingula iugeranhoc eft amphoras centenas quadragenas mu « /MatVneu^ ,(j>rrrriat‘/ CC < p fli dedere. Ac ne quis uichmin hoc antiquitatem arbitraretur.Idem Cato deos culeos re y dire ex iugeribus fcripfit.Efficacibus exemplis non maria pfiis temerata cpnferre .merca «s 11 torimoti i rubrum littus indicum ue merces peritas; q fedulum ruris larem^Vino antiquifti ina claritas maronco in thracix maritima parce genito: ut auctor eft Homerus.Neq^ enim v fabufola^uc de origine uarie prodita confed:amur.PrXterq Arifteum primum omnium i 1 eadem gentqmel mifcuide^ uinofuauitate prxeipua utriufqi nacurxfponte prouenientis» Maroneum uicics tantum addito aqux mifcendum Homerus prodidit.Durat etiam uis in eadem terra generi Oigorqi indomitus.^)uippe cum Mucianus ter conful ex tis qui nu -Perime ptodiaeretfextarios ftngulos pdogenis aqux mifccricomperit prxfens in co tra £cu.BTe autem colore nigrum :odoratum: urtuftate pingueRere.Etppnrno quod Ho^ merus c^lcbrauit.-eciam nunc honos durat. Nafcitur (myrnx reiigiorie iuxta Helubru tris defim:fn reliquisgeneri claritas non fuit alicui.Anno fuit omnium generum bonitas otT0 0Xi »«^L.Opirtyo confule:cum.C.Gracchus,Trs.ple.feditionibus agitatis interemptus ea cxli iu> nttmi6 peries fu!fic:quamco£luratft iiocant folis operemacali urbis.dc.xxxiiii.Duratqp adhuc ui»a ■«ea ducentis fere annisaam in fpeciem redada mcljis afperi. Et enim hxc natura u inis i uc tuftate cft:nepotarf?perfe queant fine prouintiae aquamfqpin amaritudinem caiie indo ^ p. mita.Scd exteris uinis comendandis minima aliqua mixtura medicamenta funtrquo 'cius 1 temporis xftimatione infingulas amphoras centeni numi ftatuamur . Ex iis tamen ufura lmuitiplieatafemiflibus:quxciuilis ac modie? ejft, In. C.Cxfaris Gfrmahici filii principatu armis centum fexaginta fingulafun/^is uini cbnftitifTe nobili exemplo docuimus referen ces uicam Pomponii fecundi uatis coena^ quam principi/ illi dedit.Tantuni pecuniarum^ :h liU^O , ue ab eo difpendjumo perficienteprecio.Rara quippe adhuc fuere: ncc nifi importans fm<* gulis teftis milia numum. Vienenies foh picara Tua quoru genera piura diximus pluris V. rlno natura efr exhaufto acccdi calore uifccra intusiForis infyfo refrigerandi . Nec .^^fjbtandrum magnum fcripfitrintemperanciam eius cohibens. Vinujn .potaturus rex i ^memento ce bibere fanguinem rerrae.Sicuci iienenum eftomni cicuta :nc% u?num. Qui* '"“V- bus preceptis fi ille obtemperauiflet:piofe&o amicos in temulentia non i teremifiet. pr or I fus ut iure dici paflfitmeqj uiribuscorporis utilius aliud :necg aliud uoluptatibus permeio .fiusfi modus aofit. CVinagenerofa. ifCal 1 ^^gjjiiEnera autem uini alia aliis gratiora efle quis dubicet.-aut non ex eodem: lacu aliud 'i I ?jf Vpr2t:ftantiuspotueirealtero:aliudaltcruiiigermanicacepra:cedere:fiue tcfta fiue „ fortuito euentu.Quam ob rem de principatu fe quifqj iudicem ftatuat.Liuia Au * gulfa.lxxxii.annos uitaqpuntcorettulit acceptos non aquofo.Gignitur i finu adriatici tnai^i£ri2^7 „ |||| iis.no procul a cimauo fonte.faxeo coUe: maritimo afflatu paucas coqucte amphoras. Nec ^ 1 , aliud aptius medicamenrisiudicatur.Hoceflecredideiim quod grarci celebrantes miris laudibus pidanuni appdlaucrunt ex adriatico finu.Diuus Augultus ferinum pretulit cu &is:6C fere fecuti principes propter confelTa experimenta non tenere cruditatibus noxiis. «iri Abeo faluia nafcitur^pra forum Apii.Anteacecubo erat generofitas celeberrima in pa v.-m.a.v.I'..*.»' j; ' w iuftribus popuTctis fitiu amiclano quod iam intercidit & icuria coloni Iociq* anguftia.Ma gis canen fofla.Neronis:qa baiano lacu hoftiamufqp nauigabiiem inchoauerat. Secunda f«l ****** nobilitas falerno agro erat.Et ex eo maxime fauftiano.cura culturaqp id collegerat. Exole uithocquoqj nimietate copise potius qua bonitati Audentium. Falernus ager a ponte ca- pano leua petentibus urbanam coloniam fylldnam nuper capux contributam incipit.Fau f oujha*™ ftianus auce circiter quattuor miliaria a uico prope cediasqm uicus a finueifa fex milibus ^rtiy. abeft.N^c ulli in uino maior au&oritasfolo. Vinorum flama accenditur.Tria cius genera \ 1 1 Aufterunrdulceitehue.Quidamita diftingune.Sumiscoiiibus gauranumgigni : mediis i i: fauftianuimimisfalernum.Nonomittendumautemnullieorumquscelebrentur iucun ^ dum faporem uuas elfe.Ad tertiam palmam uariae uener e, Albanas urbi uicinae praedulces: ac rarae in auftero.Icem furrentina in uineis tantum nafccntia conualefcentibusmaxie pro SMvrt«n».n bata:propter tenuitatem falubritatecg.Tiberius Caefar dicebat confenllfle medicos ut no bilitatemfurientino darent:alioquin efle generofum acetum C.Casfar qui fucceflit illi no bilem uappam.CertantmaflTicaasqueexmontegauranoputeolos baiafqj profpe&atiaNa falerno contermina ftatina ad principatus uenere non dubierpalaq? fecere Sua quibufqi p terris tempora elTe/fecundu quod rerum prouentus occqfufqj iun&i.lis praeponi folebant •—7/« ^ calena:6t quae in uineisarbuftifqp nafcuntur fundana.Ex afia uicinia urbis ueliternina pri * fc' T uernatiaqj.Nam quod fignias nafcitur aufterirate nimia continendae utile atuo inter medi camenta numeratur.Quartum curricufum publicis epulis oprinjjere a Diuo tu!io(is enim primus audoritatcmriis tribuit: uc epiilolis eius apparet)mamertina circa mdfanani in Cici'5**1'™'”.?" lia genita.Ex iis potulana abau&ofe cli&a^i loco proxima italise laudantur praecipue . Eft * ( fii in eadem ficiiia & tauromemitanis honos lagenis pro mamertino plerumcp fubditis . Ex reliquis autem a fupero mari praetutia:atq? a neone nafcentia:& qua a palma uria forte ena ra-palmefia appellantur.ln mediteraneo uero cefenatia^ieceatiana.In ueronenfi item r e? /lU «hnm. tica falernis tantum poflrhabi^a a Virgilio.Mox optima ab irrfjmo finu maris adriana. Ab infero autc latinenfia.grauicanaiilonienfia.Etrurix palmam I una habet .Ligurise genua *y££eju,- Lru, Inter pyreneum alpefc^ nafliliargemino fapore:quaao & condiendis aliis pinguius gignic )nrra quo^ uocant fuccofum.CerretanoInter gallias confiftit auftoritas.De reliquis in narbone/ 7 * - :r ?? • * i fi genitis afleuerare nomeft quoniam officinam eius rei infecere tingentes fumo: utinaqj ”'/crf ‘!{ 1 C LIBER. < jnafc&ia.Capania nuper excitauit nouis nofbus:au<3:oritate:fiue cura fiuecafu:ad quarto neapoli lapide trebellicisiuxta capua caulinis:& in fuo agro trebuIanis:alioquin fcmpdn* ter plebeia & trifollinis gloriata.Na pompeiams/umu deceannoru incremencu eft.ninil fe ne&a coferete.Dolorc et capitu i fexta horapieifequens lfeftadeprehedutur . Quib9exe plis(nifi faIlor)manifefiu c patria* terrae^ refdm? no ui ia.Et fupuacua generu cofe&atione i , ■ diceniusJn fuma gloria poft homcrica illa de quibus | Xupradiximus fuere tnafium chiumqi.Ex chio quod aruifium uocancilis addidit _ ^||cfbiuiii Eraf/ftrati maximi medici aucioritas cijrciter.ccccl.anno urbis romx . Nuc ^ 'l • gratia ante ^mnia eft clazomenio:poftqua parcius man condiuntX^efbium fpote natur» " ^ •fue^mare Tapic.NecimoIioper fe gratia ut uino:fed cuiusdulci admixtoreliquorum du^t. r „ ritia fuauitatem accipiat fimul Satate: quonia uetuftiora protinus i uidentur. Ab iis digna " r sio cft iycioniaTcyprio:teImefico:tripolitico^berritio:tyrio:fcbeniticb.In aegypto hoc nafei sur tribus generibus uuarumdbi nobilius thafio&alopece.poft hxcau&oritas hippodo * tnantio:myflico:cantharit»:pro|jbpo:gnidio:cadacae^aumenita2:petritse:miconio.Ka me<* fogirem capitis doloresjacere compertum eft.Necepbefiumfalubreefie.-quonia mari & 1 defruto condiatur. Apamenumulfo pcipueconueniredicitunficutptutiuni initalia . Eft enim & hxc proprietas generum: ut dulcia uties inter feno coneruant.Exoleuit & procat enim & hxc proprietas generum: ut dulcia utiqj inter fenocongruaht.Exoleuit & prota* gion:quod italicis proximu fecerant Afclepiadis fcholx.Appollodorus medicus in uolu *. _ ^ minequq fuafitptolemseoregiqu» umbiberet:italicis etia tu ignotisdaudauitin poto ^ cncatbcn nalgceniteTiiPoxoroeticuroenanthedeucadiuiambraciotet&quodcundisptulit prxparen Hbt 1 ^ tium.Sed minoras famx effe dixit:quoniam fex annos non placeret. _ vnr. Ir y t1T*) {jDe uino quod uocatur bion genera.vii. * [_ (jCa. . .... i Adenus bonitas uim nationibus debetur. Apud grxeos iure clarilTimum nome^tf^k 'accepit quod appellauerunt bibn ad plurimos ualitudinum ufus excogitatum u i-ZtCZTp/. docebimus in parte medicias-Fit aut hoc modo.Vus paulum ate maturitatem de#* s aoccPimua m p»uu ukuiua»i u dui uiuuu# v u ac pauiuiu ate m^curitaLcni J cerpt» ficcant acri fole ter die uerfat» per trid u um: quarco expriiiiucuBdein cadis ^ i ;ueterantur.Cuimarinamaquamlargiqre mifcent:a ferui furto origine orta fiemefura ex- f-r^- /Inum omne duicejmnu sodoratu:quo tenuius bdoratius.CoIores uinisquattuor. IX. W 1 tfc iV rrenet) fc-trn tot^fpOP— [f Alb^s:fuluu^fariguineus.nigcr.p{ychiuni dc melamplVthium pafTi genera fune _ ^firtim fapbrem non pimr,eferen ria .Ci fibilices uero muluingalatia nafcens' & ba * ^iincium in ficilia-Nam fyreum quod alii hepfemamoftri fapam appellant ingenii non natu rx opes eft.muftoufqp ad tertiam partemmenfur|e deco(3:o . Quod ubi fadumad dimi> | diam erdefrudium uocamus.Omnia in adulterium mellis excogitata.Sed priora uua ter ^aL- racj conifat.pafTum a grsdcocilitium probatur & africu:8utalia proumtiilcj finitimis. Fie ri certum ell ex uua quam greci fticam uocantmos apiana.ltem fcirpula:diutius in uite fo ^ le uuis aduftis aut feruente oleo.Quidam e quacunqp dulci du prxco&a alba faciunt fic #» caces fbleidonec paulo apliusdimiaiu pondus fupfit.Tufafc? leniter uuas exprimunt.Dei de quatumexpredere acfiiciut uinaceisaqux putearix:ut & fecundariu palTuni faciant.Di^ Iigentiores eode modo ficcatis accinos eximut:ac fine farmentis madefaftos uino excelle ti donec intumefcat:exprimunt.Et hoegenus ante extera laudat. Ac firnili modo aqua ad dita fecudariu fadunt.Mediuluinter dulcia uinum ell quod grxei aigleucxs uodt:hoc e 4- -M (jXJill. femper muftu.Id eucnitcpraj^onia feruerepe^ibetur.Sic enim appellant mufti in uina tranfitu.Ergo mergus: e lacd protinus inagua cadossdongc bruma cranfeat: di confuecu* ^ do fiat aigcdi. Eli etianu aliud genus etusperfruguod 'tiocant dulce narbonefis prouintias 8C in ea maxime uocacia.Afleruatur eius gratia uua diutiusin uitx pediculo in torco.Ab aliis ipfe palmes inciditur in medulla. Ab aliis uua torret in|tegulis:oia ex heloenaca uite. Iis adiicjunt.aliqui quod uocatdiachyifdri:tiuis:in fole ficcaris lococlufo per dies fepte in • *w/l% S H cra cibiis totidempedibusaterra alte:no&ibusaroredefenps.;p&auo die calcatis.Ira fterj nrie L f/t» iiMin’ o n OY*\&irr> r* (f PJ m 1 1 r i rr»c T) •% i *T fVv /-» H tis aqua uinaceis.Sed tn inter uina operaria numeratur.Tria eo^ genera. Decimani parte aquse addita q mufti expreiTa fit:# ita node di diemadefadis uinaceisuurfufqj pre • Io fubiedis. Alteru quod hoc modo graeci faditauere: tertia parte cius cxprztflum fitad " di ,uL dona fextarios ladis datos inuenimus nulq uini.Ide Cato cu in hifpania nauigaret: unde criupho rediic.No aliud inqt uinu bibi q rlimgesqn tantu diflimilis iftis qui etia conui ' ®£^P°fehnus his ueifibus decreuit. ^ Mittebant uinum pulchrum murenam. l lHtinachariflione. panem 6 i polentam uinum murinam. Sceuolamquoqs & Laelium di Atteum Capitonem in eadem fencentia fuiffe uideo queM niamin pfeudoldtic. ^ €r Quod fi opus eft ut dulce promantidem 5C quid habeant roga. Murinam:palTum:defuftum:mella: Quibus apparet non inter uina modo murinam: fed inter dulcia auoqi nominatum. fjBe apothecis 8i de uino opimiano. 4[Ca9 Oliber. -pothecasfuiflb di diffundtfolita uina.annodc.xxxiii.urbis apparet indubitato opi miani uini argumentoaam intelligente fuum bonum italia. Nondum tamen iita . frri vivtnil enera in claritate erant.lcaq? omnia tunc genita unum habent confulis nome, fic ^ quocp dfu tranfmatina fuerunt in audoritate ad attauos ufbj noftros etiam faleino ia re perto:ficut appa^t ex illo comico uerfu Anaxfpolis thafii. **** ^ Quincp thafii uini inde depromam falerni bina. Wly0*o p.LiciniuscralTus &.L.C£far cenfores anno urbis conditze.dc.lxv.edixerut ne quis uinui , griecu aminefuq? o&onislms fmgula quadrantalia uendet et.Haec enim edidi uerba funt. T anta uero uino graneo gratia erat.iic fingulas potiones in uno conuidu darcntur.Qui/ bus uinis audoritas fuerit fua ltftenfa.M- Varro his uerbis traditfcL.Lucullus puer apud patrem nunq lautum conuiuium uiditin quo plus femclgtasqim iiinum daretur. 1 ple cu Rediit ex afia milia cadoruimcongicrum diuific amplius ccntiinnC.Cenlius quem prarto*» . / ^ , rem uidimus chium uinum in domum fuaillatu dicebattupnmucufibicardiaco njcdi/tw;" '\cus_dedilTet.Hortcnfius fuper.x.cados heredi reliquit.Hadenus Varro. . " 4) De liberalitate Csefaris in uino:& quade primu genera uini faditii. fjCa. XV. " ^liyidni^Cxfardidatortriuphifuicoenauini falerni amphoras.c/chii cados.c. in fouiuia diilribuit.ldchifpaniefr triupho chiu Si^falernu dedic.Epulo uero in tertio vvl _ licpfulatu fuo falernu:chiu:le(biu:mamernnu,quo primo tepore quattuor genera i^uini appoficacollat.poflea ergo alia ora in nobilitate uencrut circiter feptingencetimum urbis annum. _ — - : r ^ rDe uinis faditiis. m rc, {Zr c ji-CS • XVI. «t Tac? no minora innumerabilia pene genera faditii repta multis ante faeculis quae i < nunc dicem us omnia ad medicinae ufum pertinetia.Qmphadu quo fieret propter ungueta diximus priore libro. Fic e labrufca:hoc cfl uite filuellri quod uocaf oc/ 'L' ^nancbinum.Flores eius libris duabus in mufti cado macerati poil.xxx.dies mutatui. Prae i, i[|tcr hoc radix iabrufcae&acinf coria perficmnfiii paulo podqdefioruere:fingulare reme/ ^•16 dium habet ad refrigeiandu in morbis corpoffc arbores gclidiiTima(ut ferundnatura. pars eoru sftumbricur:priufq reliqui qui folflitialesdicutur.Vniuerfi nunq maturefc ut. Et fi ^Pr\ “ ' ‘5prius q tota uua maturefcar.incoda detur cibo.gallinaceo generi fafiidtum gignit uuas appetendi.Fi&moru primu fit ex ipfo uino quod uocant amhanon hoc modo. Albi mufti j/iPPf pvw ire j-ifcc na. vfextarii.xx.aqusdimidiu feruet donec excoquatur aqu£ menfura. Alii marinse fextarios x.cantudem pluute in (ole.xl.diebus tprret.Dant aegris quibus uini noxja nmeFprcximu fit e milii femine maturato cuipfa fillula libra & quadrante in cogios duos muni mace/ Py™* j ? rant.Et poft fepeimu menfem tranlYufdiEx loto arbore&rba.di&u efl utiqp que fierent. fnitTm i ,i • Fit ^ e pomis quas dicemus interpretationibus no nijfl pecefft riis addi tis, primuqs eie pal J mis:quo parthi di indi ututurr&ories totus. Maritiniaru quas uocae& cydeasmodio in /r*t' / .Jb cogiis tribus macerato exprelToqa.Sicfit di fycites e fico que alii palmiprunu-alii tro "y ' ciu uocat: Aut fiidulce elTe no libeat pro aqua tancude uinacco^ adiiciut.Excypria fico QC {i pjpm mtowW Acct ioriifcZit r ' acetum fit praecellens:atqj alexadrino quo^ melius.Vinu fit^ ex filiquafyriaca di e pyris maloruq? oibus generibus.Sed e punicis quod rhoiton uocant.Et e cornis:mefpilis .* for^ r bisimoris ficcis :n u cleis pin eis; H i mullo madidi exprimutur.Supiora per fe mitia.M^tifc r)r~i ■ Cato queadmodu fecerit hoc paulo pollindicabimus.Grasci uero di alio modo. Ramis te neris cu fuis foliis in albqjoecodis tufis libra in tribus mufli£ cogiis deferuerc faciuut do / \ fj ite nec duo fuperfinr.Quod ita filueflris myrti baccis fadu ell myrcidanu uocac. Hoc man? tingunt.Ex iis quE in hortis gignutur fit uinu e radice afparago:mello origano:apii femi rumia •ne:ambrotono:mentallro;rura:nepfta:ferpillo:marrubio: Manipulos binos tundunt in ca cadum mulli 6 C fape fexrarium:& aquse marinaeiieniina.E napis fit.x. denarioru pondere . In fextarios binos mulli addico.ltem e fcylla riidiceJKcet Ipo^es di rofas foliis tufis.in linte/ oloq? in mullum collatis cum pondufculo ut fidaTTxf.pondcre denariorum. In fextarios ^ _ / [9 uicenosmulli- nec ante tres menfes uafe aperto.Tte in agro .calido: di aliud e filuellri Aro^/c mantem quocp inuenio faditatum non tantum unguentorum compofitione. primo ex ^ — ‘ myrrbacut dixinius)mox e rjardo cdticd:calamo:bicuminc.offis in mullum : autdulce ui/ num defe6lis.Alii decaIamo:iunco:collo:nardo fyriaco:amomojcafia: c^nnamomo:cro«s« /, co:palma:garo:fimihter di offa.Apud alios nardi j di malobathri, fex libris in mulli con/ fww* limtf fiXllii. Sjx V'» vy 'x& fiticfrt+ti**. «**» gfos duos additis.Qualia nunc quoq* fi unt pipere & meile addito: quas alii condita alii pi perata appcilant.Inuenicur & nectarites ex habrbarqua alii menaliomalii medicam alii fym helenio phytonralii deamoreftitmalii nefltaream uocantuadice ppuderis.xl.dcnariorum in fexcari jj, f,nJ)/te&os fcx muftiaddita.Similiter inlintheo.Ex eseceris hserbi/coflaBs fit abfintbites in.xl.fcx>H‘^;f 'Co/^cT tariiS murti abfmchii ponfici libra decoda ad tertias partes: ucl fcopis ablmthii in uinu ad dicis.Sipiiiiter hyfopices e lyicid hyfopo unciis tribus in duos congios mufticpnicdis aut ; tufis fn uinum.Fiunt utiaq? & alio modo circa radices uitium faro.Sic & helleboriten f ic* ri ex ueratro nigro Cato docec.Sic fit& fcamonites.Mira uitium natura faporem alienu in fetrahcndi:qualem& redolent falicumpacbauinorum in paluitribus uindemias. Sicdf | helleborum#feritur in thafd:auc cucum s filueftetfaut fcamoneatquod uinuni edromati* ym uocant:quoniam abortus facic.Fit 6C cx hxrbis. quaru natura fuo loco dicetur. Efi: ^ ^ I ■ochade radice getian£:& trogoriano:8c didamo:afl'aro:dauco:elebi:panacea : fpagora.co rin|thimo:mandragora iunco.Vocatunc&fycinu:^ ithacomelin*. & ledifpagiten : quoru ^in phrygia.Quin 8i acetum meile cemperabatur:adeo nihii intemptatuin uita fuit. Cxy* jnefhoc uocaruntmiellis decem iibris.accr.i ueteris-^emini^ quiqqpffalis marini Iibra*aqu«e / i Itis: fulmine ratoqqduxta hois mors laqueo pspederiuaut uufneratis pedibus:cal : /tbnniinc I nii •cata ;8i quod circucifis uinaceis profluxericlaut fupeme deciduo fmudiore lapfu ■rz 'Tr' fiiHicefiusiAfricagypfommgatafpitatemec noaliqbusfui partibus calce. GrseciaargiV la aut marmore aut fale aut mari lenitate exdtat.Italisein Sparte aliqua rabulana pice ac re* •fina.Codite mufla uulgareeft ci:,puintiifcp finitimis. Anni priorisuina no nulq fece ace touecodiut.Necno&exipfomuftofiuntmedicamina. Decoqui^utdulcefcatporticne K, , uiriu.Nec durare ultiaannuffpatium tale proditur. Aliquibus in locis decoquut ad fapas - r 4'. > i f , « » « • » y' hvt*** te 7* ■ ^ IjLIBER. muftadnfufifcpiis faerocia frangunt.Et in hoc tanie genere & in omni alio fubm.niftrane uafaipfa condimentis picis.Cuius faciendas ratio proximo dicetur uolumine^ ^.IjDepicis generibus;& refinis & muftis ^odiendis:# de aceto & fece. C O- XX. fucco mananuu picem refinaqg alias orte in orientg: alise in europa ferutur. )oiw^J JQux incefeft atia Wrfflcp quafda habet. In oriente optima tenuilTimaqp rerebinthi "" ^undunt.Deinde lcntifci:qua Si maflice uocant.poftea cuprefli acerrima fapore. oes&tm refina.Cralliorc ucro Si ad pices faciendas cedrus Arabica reCna alba odore difficilis coqucti.Iudaica calldfior:8£ terebinthi quoq? odoratiorSyriacaac -/t< ^ ‘ tici mellis fimilitudine habet.Cypria antecedit oes.Eft autc melleo colore carnbfa.CoIo/ * phonia praeter casteras fulua:fi tefratur alba fit.Grauior odore.Et obid no utucur ea un/ giientarii.In afia qu£ fit e picea ad modu candida.-fpagos uocatur. Refina ois ditfbluitur oko.Qutda Si creta figuhnaru hoc fieri arbirracur.pudctcg confiterumaximu iam hono/ reni eius e (Te in euellcndis a uirotu corporibus pilis. Ratio aute codiendi mufta in primo j feruore c|ui noue diebus ciTfdurimu peragirafperfu picis: ut odor uino cotingatTHc fapo* nVquseda acumina. Vehemecius id ftcri arbitratur crudo flore i efi n as excitariqs lenitatem. ' '^7-Ediuerfo crapula copefci:& feritate nimia: frangicg uirus/Aut ubi pigra lenitas torpeat: ■. "^irus addi.Liguriae maxime circupadanifcp multis utilitas difcernitudhoc modo pugna / cibus muftis crapulae plus inditurdenibus parcius. Sut qni&.ex urroqj codiri uclint.Nec I ygp* i ^ rtto irilnphfi no alia qui eft mulca pies narura.Vitiuq? muflo quibufda in locis iterum fpen te feruere: qua calamitatecum deferbuit deperit faponuappiq? accipit nome, ppbrofum etia horni nu cu degenerauit.aninius. Acetis em nequitis inpft uirtus magn"<5s ad ufus : & fine qui? ■uitam mitior degi no pofTit.Castero u in orum medicaminis tanta cura eft : ur emere apud tmi quofdaceu gypfo alibi quibus diximus modis inftaurent.Sed cineree uitis farmentis auc quercu proferunt. quin 5C marina aquaeiufdc rei g aequinoctio uerno:aut certe node folftitio & aquile ratia ex alto peti iubent : feruaricp ab one flante hauriri: uel circa uindemia fi h-r-tf/m ' ^tv/ivrSrfehtvtrn hauriatur decoqui.pix in i talia ad uafa uino codedo maxime probaf' brutia.Fit e picea re fina.In hifpaniaaut e piceaftris minime laudata.Efteni refina haru amara 6i arida 8C graui odore.Differentia raoone^ faciedi pximo uojumme demoftrabimus inter arbores feras, Utptvtnivi l<*rvgQ.n— Vitia pfe|erj Tupradida acor’ autTumidu uirus^uftlcis laduftio.Experimctu uero fi frag* J (j ' • menta fu£fuceantiac fub dente letrefcat a core iucu/ftat:quod hominis mentem.mutet:ac furore gignat:milibus fceleru huic deditis tata dul _J. ' r‘ * 1 - • :fac af-£x~*%7~~'iryr'r cedine: ut magna pars no aliud uitas praemiu inteliigat.Quimmo uc plus capiamus .* fac cu frangimus unes. Et ahairritamenta excogitantur.Ac bibendi caufa etia uenenaccnficiu / tur. Aliis cicutam pSefumetibus:ut bibere mors cogat. Aliis pumicis farinam* T«^uaTrefe /frj ren do pufeet doccre.Cauciffimos ex iis balfneis quoq? coqui indemus : exanimefq> afferri, latn uero alios Ie&u expedare no poffeumo uero nec tunica-Nudofq) ibi prinus 8tanhe* los ingentia uafacorripere.-uelut ad ofletatione uiriffac plene infundere ut fiarim euo/ .. mant.-rurfufij h(Xuriant.ldqp iteru terticcp.-ranqad perdenda ula geniti: & tanq effundi illaf^^2.t.«. non polflnt:nifi per humanu corpus.Ad h££ pertinent peregrinae exercitationes:& uolu** mS^tado inccenotacpedorofa c^ri^risrepadi oflenratio.pei oia h£c prodicatur fitis quori.^f T L^. Ia uero quas uafa adulteriis effiatanq per fe parfu doceat libidines teniuletia. Ita uina cx f***00 'TT ‘J^v-Iibidine hauriucur: a tqj etia praemio inuitatur ebrietas.Et fi diis placet: emitur alius ut ud ^ quantu biberit tancuedat:Si prasciu uiolentiE le^e acripit.Aliu^ quantu aleaquefierit. tum bibit.T unc auidi matrona oculi licentiis Tunic graui produtur marito. T unc animi P' fecreta pferuntur. Alii teflamenta fua nuqcupant.Am mqrcjfera loquutur: rediturafq; pJ f-v ||yi?^V jugulu uoces no cotjnennq multis ita snHremptijkVwfocf’ Lier itas iam attributa uino e*o ^t> A.—». 1 tf'4-'gn*rx5 SVc r- 1 patre Tiberiu feiebatur.Trigongii rara gloria:quado & hascars fuis legibus coftat : non labaffe fermonemec Ieuatu uomitionemon altera corporis parte. Dum biberet matutinas obiffe uigiliasplurimu haufiffe uno potu.plurimu praeterea aliis minoribus addidiffe °P f tfrnu* p*™ «ima fide;no refpiraffe in hauriendo.necp expuifibnihilcp ad elidendum in pauimentisfo ■ ^ . >4 . nuru ex uino reliquiff::diligenri fcitoTegum ‘contra bibendi fallacias. Tergilla Cicerone M.F.binos congios fimul haurire folitum ipfi obiicit.M.qj Agrippsea marcido ac rcmule to typhum impasflunffitemm haec funt ebrietatis opera.Sed nimirum hanc gloriam aufer re Ciceiou oluit iterfedori patris fui.M. Anconioris enim ante eum . auidiffime apprehe' derat hac palmanuedito etia uolumine de fua ebrietate:quo bacrocfhaif fibi aufus appro^ bauitplanecut equidem arbitror(quata per tcmuleriam mala terrarum otBi fntuliffet: exi guo tepore ante prediu a^jacu illud uolume cuonp. Quo fiicile intelligatur ebrius iam appro^ 9 trr: p.vi )' «£- flUBER. * fanguine ciuiu:& tanto magis eu fitiens.Namqj & h£c neceffitas uitium c-ptmta£:ut bibe dicofuetudo augeat auidicate.Scitucp eft fcycarum legati:quaco plus biberint: tanto ma^ g is fitire parthos. Eft di occidentis populis fua cbrietas;fruge madida: pluribufq? modis p galiias hifpaniafq? noibus aliistfed rone eade.Hifpani iam di uetuftate ferre ea genera do cuerunt. Aegyptus quoqp e fruge fibi potus fimiles excogitauit. Nullaqj in parte mundi celTat ebrietas. Meros quippe hauriunt tales fuccosmec diluendo ut uina mitigat. Ather cule iliic.t$us fruges parere uidebatur.Heu mira uirioru folertia inuentum eft queadmo • dum aqua quocp inebriaret.Duo funt liquores corporibus humanis gratiflimi:intus u i/ (/ ni:forisolei:arboru e genere ambo pr3ecipui:fed oleineceffarius. Nec fegniteFuna in eo elaborauit.Quanto tamen in potu ingeniofior apparebitad bibendum generibus centu/ nonagintaquincf .Si fpecies uero asftimetunpene duplici numero excQgitaris:tatcqj pau* eioribus olei.De quo in fequenti uoJumine dicemus. IJCAII PLINII SECVNDI NAT VR ALIS HISTORIAE LIBER, XV* L ((Naturas frugifetaru arborum. ^ LEAMITHEOpHRAST VS celeberrimus e grxcoru au&orib7iirbis romsanno circiter quadringecefirnoquadragefimo negatur nifi intra in xl.mil.paf.a mari nalci. Feneftclla uero oino nofuilTe in italia hifpania atqj africa.Tarquinio Prifco regnante;ab annis populi ro.clxxxiii. Quae nunc peruenit trans alpes guoc^ di in galiias bifpaniafqs medias. Vrbisq •de anno qtegefimpgquingeto: Apio Claudio Caeri ncpote.L. Iunio cof» i^-olei librae duodeni aflfibus uenjjc.Et mox anno.dccojpgefu lis currulis olei denas.libras fingulis alTibus prasftititp^dpulorb^ a miretur qui fciat poft annos.xxii.Cn.p6per.iii .confutatu oleu prouinciis ^efimo.M. Ser .per tetuan ^ . iuus.T.F.azdilis currulis olei denas. ^ ijum. Minus ea miretujr qui fciat poft annos.x: 3e^/.^taijia mififTe.Hefiodus quocp in primis cultu agroru docedaarbitratus uitauiegauit oles faforcTriidu ex ea percepiftb^quenq.Tatarda tueres erat. At nunc ctiain plantariisfeiut: ’yj&& tranOataruqi altero anno decerputur baccae. Fabian us nef>at prouenire in frigidiiTimisoie refer/ -yoftea nuclei inerefcut:& cato.Cu ficieti hymbres copiofi accelTdremitiatui; oleu in amurca.Huius color o!iua cogit nigrefcere.ideoq; inci* piete nigritia minimu amurcse:ante ea nihil.Et error hominu falfus exiftimantiu marurita tis initimquod eft uitio pximu.Deinde a oleu crefcere oliuas carne arbitratur : cu fuccus cis in corpus feabeatdignuc^intus gradefcat.Ergo tu mame rigatur.Quod ubi cura muU ta fiue hymbribus accidit: oleu abfumifrnifi fecuta ferenitaterqusecorpus exteifueV. T^ini^,?p' <5^ l ^ no eni ut Theophrafto placet eft:olei caufa calor.Quare & in torcularibus di ia in macelis P vW^imulto igni quserit.Tertia eft culpa in parfimonia:qni pptcrimpediu decerpedi expedat ut decidat oliua.Qui mcdiu teniperamentu in hq^ruant perticis dccutiunccu^initjiriV/ . ' [ .arborufequctisanni dano.Quippe oliuacibuslex Jhdquiffiina fuit, Olea ne ftringito: ne^o/^^rc ol*L* m< ue uerberato.Qui caunffimeag&t harudine leui idu:nec adueifospcutiut ramos.Sic quo _t< . 1 "wq? alternare frudus cogitur decuftis germinibus.Ncc minus fi expedatur ut cadat.Hcri 71 h e» nave do eni ultra fuu tepus abfumut uenieribus alimetu:& detinet locu.Argumentu eft cj> nifi ante fauoniumcolleg^nouas uires nor£ftimunt:& difficiliuscadut.primuergo ab au tu / •ni colligitur initio/ojpcreTblfaturapofia cui plurimucarnis:mox ofchites:quib9 olej.poft radios.Has eni ociflime occupat ^ftas:qui^funttenerrimas:6i^murca cogit decidere. Dif ferunf ueroetiainmartiumenfermcallofe: cotra humore pugnacesTob idq? immmelici/ nia con^inia.Cotra fergia:qua fabim regia uocanuno ante fauonii flatu nigrefcente^: hoc eft ad.vi.idus febr.Tuc arbitratur eas maturefcere:& qrh prcbariflimu fiat ex iis oleu. Ac cedere etia ratio prauitati uidetur.Feruntqj frigore fterilicate fieruficut copia maturitate • cum fit ilia bonitas no temporis:fed generis tarde putrefcentis in amurcam. Similis error colleda feruandi in tabulatismec priufq fudet pmcdixu omni hora oleu decrefcafamur* ca augeatur, Ita<5 uulgp no amplius fenas libras fmguiis modjs exprimi dicunt. Amurcae -nienfura nemo agit quato eo copiofior:reperiatur in eode genere diebus adiedis.Omrrif , ^ no in uita error publicus.TumoreoIiux crefcere oleu exiftimaclu: ptcefertimcu magni/ 1 tudine copia olei nocoftarc indicio fint quae regiae uocatur : ab aliis maiorinze : &■ ab aliis babi2grandiffihiee:alioquin minimo fucco.Et in £gypto carnofiftimisolei exiguu.Deca^ poli uero fyriae per qua paru^Emec cappari maiores:carne tame comendatur. qua ob caufa icalicis trapfmarinae prxferutur in cibis cu oleo uincatur.Et in ipfa italia ciereris picenze:& fidicinas.Salfe illae priuatimcodiuntur:64 ut reliqua: ^murca fapa ue. Nfcnon aliquae oleo Tuo & ftnearteTua comendatione puninnatac.CoIibades frangutur^decp hserbaru uiri> . Ime diu faporecodiutur.Fiunt SiprecbceTfeructraquaperfufe : quahbeut&atuize. Mirimqa •dulce fuccu oliuas bibere & alieno fapore infici, purpura^ funt & in iis ^ in uuis in nigru colore tranJejjntibps.pofix funt/& fupbe prseter iam dida genera.Sqt ^praedulces. per fe tantu ficcatse umftjfpauis dulciores. Admodu rare in africa:& circa emenca lufitani^ole ^ / um ipfuni fale uindicatur a pinguitudinis uitio.Cortice oiese cocifo odore accipit/niedi/ catio alfa uc uino-Paliti £ratia nulla eft.Nec tanp numerofa diifercpfa. Tribus ut plurimu bonitatibus diftat.Odor in tenui argutior:& iis tamen etiam laoptima breuis. tr H&e natura olei. ■, VCa. fili. Leo natura tepefacerecorpus:&: cotra algores munire.Eide feruores capitis refri> , ^ H ^1 ;erare.Vfumeius ad luxuria uef tere greci uitioi^ 01'm genitbres^in gynnafiis pu d Iicando.Nota eft magiftraius honori eius o&ogenis fdftertiis ftrigmcta olei. ut <3- ^didiflfe.Oleae honore remana maieftas magnu prrebuit.lurmas equitu idibus iuliis ex ea coionado.Itc minoribus triuphis ouantes.Athense quocp uidoresolea coronat: greci ue -Mp™* / 7 io oleaftro olympissl 'L' {' 'jpe cultura oHuarum. ^ _ /._.r v‘" jfpe c ul turaoliu arum. f/Ca. ^ . V. l! , Vnc dicemus Catonis placitacfeoiiuis.In calido &t pingui folo radiu maioreimfa/ Jentina : otchitatpoffta^g^najconiinianaialbicera feri iubet. Adiicitc^ ftngulari u ^prudetia qua earu infimis locisopcima efte dicat.In frigido aute. &: macro licinia. ]?§- pingui enf a^m/feruepti uitiari cius oleu: arbore^ ipfam fer 1 1 li ta re co n u fco prete ^ l"*‘' rr eea robore infeftari.Spedare oiiueta in fauonium loco expcf tam folibus ccnfct. it4lDeferuandisoliuis:5iquomodofaciendumolenm. 4] 7* et c lenti oftnmTiel oztu Ca. vr. , - _ _ _ — — - f ips dusm ud uirides afret •in nidria-uci fradas in lentifco.Gleum qua^cerbiiTimum diwoptimu fieri.CiEtero jrtte xbffim*, pJLj Iprimu e terra colligenda.Si inquinata fit laudandam, Siccari triduo fatis dTe* Si 7 rxy>"l £ tjt~i ‘/Vu„nil1 d/Ac -<«’f p ft j fe., fc, (ILIBER. gelet frigora: quarto die praemendam.Hac.Si fale afpergi. Oleum in tabulato minuudeteri »ufq? fieri.ltem in amurcam: Si dagibus.H^ fuut ca^nes: Si inde fasces.Quare fsepius die de ,\capulandu. prxterea conchas Si piubeavsc6rtEsaercfuitiari:feruetibus oia ea fieri claufd ' qp corculanb9: Si qua minime uctilatis.fdeo nec ligna ibi cedi oportere. Qua de ca enucle/ yytU\x As ipfaru ignis ap tifiin i u s | e cor cimsTdTabra fuudendu:ut feces Si amurca liquetur. Ob id Jf* ^crebrius uafamudada.Fiicinasfpogia terg€das:Ot qt^aximepurafinceritas.cqftet. Poftea 3., vT _ ^itnuetu ut lauaretur uti^ferueti aqua.protinus prelo fubiiceretur folidaHfa eni amuica^ r»Cf^fc^J^5l'^i?riniitur.Mox trapetisl^adae premeretur. Iteru przemi plus qcentenos modios nc?pra bant.Frudus uccat.Quod uero poft mola prjmu eft fiosTruafis.Tres gemimforos a qua a r^u ™ ."^l^niernis bolbus node ac die premi iuftu eft#fl De oleo fa&itio. Ca. VII.- r — On erattufaditiuoleu-ioc^ arbitror nihil a Catone didu.Nucei9generapIura.pri mu$ pfequemur ea quse ex arboribus fiunt:8i iter illas ante oes ex oleafto.Tenue r~r id.mukoq; amarius q oleae: tantu ad medicamctu utile.Similimu huic ineft ex cha metoy* frutice faxofomoaltiore palmo:foliis oleaftro:baccifq?.proximufit Si e cyci arbpre f in segypto copiofe.Alii Crotona: alii rhibin:alii fifimu filu£ftre appellatdbiq? no prideiii.SC in hifpania repete prouenit:altitudine olejpcaule ferulaceodolio uitiurmfemine uuarum grarilimpallidaruqj.Noftri ea uocat riciriu a fimilitudine feminis.Coquit id in aquadna* ^ tanfq3 oleu tollitur. At.iu aegypto ubi abudat fine igni& aqua fale afperfum expnmif : c i* 1 bis fedu lucernis exile.Amygd^Iinu quod aliqui nejopiFuocaoex amaris nucibus arefa&is 6i in offam contufis afperfum aquaSiiteru tufis exprimif. Fit Si lauro admixto druparunn 1- - l_ ■_*_ - - ' fll _ , _ - £.1 _ - oleo.Quidaq? ebaccis exprimut tantu. Aliis foliis mo. Alii folio Si cortice baccaru. Nccno ftiraceaddut : aliofq? odores.Optima laurus ad id Iatifolia:filueftris:nigra baccis. Similec /***y e myrto nigra:8i haec latifolia melior.T undutur bacce afperfte calida aqua;mox deccquu ‘ rtu>pht\tri £o»i Lebvn- jrnnjctu tur.Alii foiiorumollifTimadecoquuturinolcoiSi exprimunt.Alii deieda ea in oleu prius fole maturant.Eadc ro S^n fa^uajmj^toded pfertui filueftris:minore:lemine: qua quida* ^ oxymirfine uocaoalii chameiifiyFfine: quia coronae habet fimilitudine. Haec eft eni breuis /A^;^3 fruticofa.Fit ££jpccj£ro:cupreffo:nucibuf<^ iugladibusiquod car^non uocat. Maliscedri ^quod cedr£lebmExgrano quoqj gnidio purgato femine Si i-ufo.lte letifeo. Na §i cyprum^™ etia.*e glande aegyptia ut fieret odoru caufa di&um eft.Indi etia ex caftaneis Si fifama^ad# y '*• oriza facere dicutur. Ichth/ophagi e pifeibusquopia cogit aliqn luminu caufq 8i e platani baccis freri|aqua 8i fale macer atis.Et oenathinu fit de ipfa oenotheE; ut diftu eft in unguen tis:Gleucino muftu incoquit uapore lento. Ab aliis fineigne circudatisuinaceis diebus. Xii.bis fmgulis plpmlxtis.Cofumiturcj moftu oleo. Alii no fanfucu tantu admifcet:fedec preciofiora odorameta.Et in gymnafris quo<^ cogitur odonbus:fed uiliffimis. Fit Si de,af/^Ha| phalto:ca|amo:balfamo:yri:cardamomo:melilotd':nardogallico:panace:jiinf/gco:heleniosr^^^ cinamirapice:oiumfuccis in oleo maceratis expreftrfc^.Sic SirbgdinuFrofisuuncinum e iunco:quod eft rofaceo fimilimu.Ite hyofcymo:lupinis:Si nafciflo.piurimu aut in aegypta (jrn o'ij e rdphani femine aut gramine herbae quod cortinu" uocat.lte e fifama Si urcica:quod agro^ ftinu appellant.E lilio 8t plibi fit fub diuo fole:luna;pruina maceratu/fuis haerbis coponuc intercappadocia8ifeIeu£ia:quodfeleuticu appellatmeruisadmodu uu'lpvSicutinitaliae gumi.E pice fit quod picinu appellat : cu cocoquitur uelieribus fupra halitu eius expanfis ateg expreffis.probatum maximee brutia.Eft eni pinguiflima Si reiinofiffima. Color oleo fuluus fpote nafeitur in fyriae mari rimis: quod eleomyi jqpcat.Manat ex arboribus pigug crafTius melle;refina tenuius.fapore dulci.-Si hoc tfie^fds.' Veteri quocp oleo ufus eft ad q/. ^ j dam genera morboru.Exiftimatur 8i ebori uindicando a carie utile elle.Certe fimulacrum' faturni romae intus oleo repletum eft. _ _ ^ 4) De amurca. CCa. t _ Vlir* , \ VpcroIaautecelebrauitamurcalaudibusCato.Doliaolearia cadofc^illa mibuis pe bibant oleu. Amurca lubigi areas terendis meffibus ut formicae nmeqp abfrnt* ^ Quin Si lutu parietu Si tedoria Si pauimeta horreoiufrumeti:Veftiaru|tc6tratC edines:ac noxia aialia amurca afpergi.Seminafrugu perfundi.Morbis quadrupedum ar boru quoqp mederi illa ^ffjpa^i/ad ulcera interiora ^.um^ii quocp oris.Lora etiam ac:coria oia Si calceamina axefc^decoda ungi atepasrameta contra erugine.Colorifcpgratiaelega tiorisSi tota fupelledilc lignea:ac uafa fidilia in qui§ ficu aridalibeac afteruare.Aut fi fo^ m. rv^in/4rf’ ^ lia baccafq; & uirgas myrti aliud ue id genus fimile.poftremo ligna macerata amurca nu! lius fumi cedio ardere.Oieam fi lambendo capra lingua contigcric-depauentcji primo ger minatu fterilefcereau&or eft.M.Varro.Et ha&enus de olea acqp oleo. Pomorum omnium genera & naturae. CCa7 IX u andiffimis pineis nucibus altiflimeqj a terra luiper fis includi tomisueftitos alia ferruginis tunica. Mira naturae cura molliter femina f collocandi.Harum genus altem tarentinudigytis fragili putamieauiucp expofi'* $*b<*L ' tum furto in arbore.Et tertium api iMpicea fatiua nud^oru cute uerius q putamine adeo /. molli ut fimul madatur.Qu irtu pltyja uocat e piaftnsdu/gu laris remedii aduerfus tufimn ^itiA |n me||s decoros nucleos taurini aquicelos uocant.pinea coeona ui&ores apud ifthmum coronantur. (fDemalocotoneo. , # Ca. ~ 4.^ XL s proxima aplitudine mala quas uocamuscotonea:& grseci cydonea ex creta i fula ' y\\ l>j ii-owe -XOrt ■ nMirt Tvfetttv otytkf i ad ue&adncuruatos trahunt ramos:phibetq? crefcere parente.plura eoru genera . „t 3 r^jChryfo:nei!a incifuris diflin&ucoloread auru lcIinato.Qux cadidiora noftfa$ co ^^nominataodorisprseftantiiTimi.Eftoineapolitanisfyus honor.Minoraex eode genere %. --‘- 'itr ii teaodorati us uibrantjferotiffqpjecu.prtecocia uero muftea.Struteis autcotonea in* P fita fuu genus fecere muluianu quaeiolVcx^is uel cruda madutur.Oia ia & uiroru faluta/' •toriis cubilibus idufa frnulacris noftiu copis ipofita.Sut prascereafilueftria parua e ftru ^ teis odoratifTmaa i fepibus nafcetia .Mala appellamus quaf^i.ueffipfica & granatarquas in _ punicisarboribusnoiiegenerumdiftifunc.His^cinusfubcorticeintus.Lignu illis i cor \jpore.Necno& quasdaepyris libralia appellata amplitudine fibi ponderis noie afferunt. 1r , ^[Deperfico genera quaptuor. . {jCa7 XII. ^Ed perfteorum palma duracit#.tNation| habent cognome gallica &afiatica . poffc Ib|m| autumnum macurdcunt:asftaj:e praecocia incra.xxx.anncs reperta & primo dena* 7 • || Jvjj^ffiis fingula ucnundata.Supernotia e fabinis ueniunt.-popuiaria undicp.pomu in ✓ r~&rr' y gno;6^ exiliorecarnemec unqua in ruga ficcata quando foles fui defunc.SimuI dici pofiut populares eorum mixK:qua2 & ipfasnunccoepere rom^ nafei Ifitas forbis.In totum quide perfica peregrina etiam afias grzeciasc^ eife ex nomine ipfo apparet :at^ ex perfide adue&a. Sed pruna ulueftria ubicp nafei certum eft.Quo magis miror huius pomi mentione a Ca tone non habitarmprasfcrtimcum condenda demonftraret quasdam etiam filueftria-Na p Cieas atbores fero & cum difficultate trafiere ut quse in rhodo nihil ferant: quod primum ab egypto earum fuerat hofpitium . Falfum eft uenenata cum cruciatu in perfis gi * gni:& poenarum caufa a regibus tranflata:& in asgyptum terra mitigatadd enim de perfea diligentiores tradunt:qnze in totum alia eft:myxis rubefecntibusfimilismee extra orienre nafei upluif.Eam quo<^ eruditiores negauerunt ex perfide^ropter fupplitia tranfiataifed a perfeo mempfii fatam Et ob id Alexandrum illa coronari ui&orcs ibi inftituifte in heno icm attaui fui.Semper autem folia habet & poma fubnafcentibus aliis . Sed pruna queqi omnia poft catonem ccrpifFe manifeftum eft. De diucrfis generibus malorum genera.xxix. Ca. XIIU* 'il>exs' r " ftf u 116 obductu a i' LIBER * Aloru pluja fjpt genera.De citreis cu fua arbore diximus.Medica autgrasd uo* Beant patria; noi£. Acq? peregrina futzitteipha 8i tuberestquae 6C ipfa nopride ucne —Si rre 1 italia. Haec ex afriearillaex fyria.Sex.papinius que couilpuidimus pmus utraqs Jattulit Diiii AuguRinouilTimis teporibus 1 caftro^ aggeribus fata/Saccis fimiliora quam malis.Sed aggeribusjkipue decora;qm & ! tedaia filucefcadut.T uberu duogcnera.Ca*, . d;du& a colore fericu diftu pene per eg ria. Sut&i I, uno i taliasag ro ueronefi nafcentia-.q la-r»/— «j nata appellatur.Lanugo ea obdbVitrStrutdsqdepficifc^.piurimis tamc peculiari nomen dedit nulla alia comedatioe lfignibus.Reliquacurpigeatnomiad idicaretajcoditoribus j fuis eterna ppagaueric memoriataqua ob egregiu aligdi uita fadu/ Ni fallor apparebit ‘ ex eo igeniu lfcrendimihilcp ta paruu ee qd no gloria parere potfit.Ergo habet originem % Matio Geftiocp Si Manlio: ite Claudio a gbus coroneo infito .Ab Appio e claudia gente MW1-, appianaffit cognojara^Qdor e his cotoneopi:magnitudoqj.Scd claudianis color rubeus * Ac ne qs id ambitii ualuilTe claricatis Si familiae putet; fut Si fediana ab iuetore libertto iiV^Jl fignia rotuditate.Cato adiicit qriana;6d quas traditi doliis codi fcatiana-.Oiumautnupri^ r*~*LU ' ane adoptata fut pua gratiflimi faporis quae pccifia nomiantur.prias nobilitauere camena 1 /r o , «3C grascula.Castera e caufis traxere nome.Gcrmanicatis cohasretia& gemellqnuqua fingu ^ ^ ' ia 1 factu. A colore ferica:cognatioemelappia:Hiiufteaa celeritate mitefcedi.Qifas rtuc meli mella dicutur a fapote inelleo.Orbiculata cx figur3 orbis 1 rotuditate circuafH.Haec i epi ^ ;L n/h(l fx-ro^vi r/*? to primu puenifle argumeto fut grasej^j epirotfea uqcat.Mamaru effigie ortomafttca. •coditioecaftrati feminis:quae fpadonia appellat.Belgemella a foliis.^oliu enl unu aliquan /IW do Si geinu erupit e latere medio.Celerrie \ rugas marcefcut preanutia.Stolide tumet puI-i^^pS moneasSut qbus fanguieus ccolor.-origie cx mornfitu trada. Cudis uero q fuerut at fo> y^j le ptes rubet.Suc Si parua grati faporis.-atqi et acutiora odore filueflria.ld peculiare fpro* biratis Si acerbitatis couiciu;^ uis tata, ut acic.g]adii pftrigat.Dacis ferme uiliflimisnomS qqpmis.aduetu dccerpicp pperatib9. {[pe pyris Si ificope uarietate. 4 [~Ca.w XV. VahtAdcm caufa in pyris taxatur: fuperba cognomine :parua hasofed ociiTima.Cundis CvT|| I J&l! aute cr nft umina gratiffima.proxima iis falerna a potu:quoniam tata uis fucaabu dat.Ladea hsec uocantur in his.-quasali^colore nigrodonaqt fyriae.reliquoru no* "iter in aliis atqj diis locis appeliantur.SedconfcfTis urbis iiocabulis audores fuos > 1 s/ flobiIitauere»pecumiana 8iexeotradumq>pfeudodecjmianum uocant.Dolobelliana 15 ^ i*? ^i(Tinupediculi.pompeianacognpminemamofa:liceriana:feueriana8iquaeexiis nata fut j j ^ .. _ r _ _ _ _ _ _ _ _ *ri SotxK z'.?5” 7 tyrianiana.poff autunalia accidqip fapore iucunda.T iberiana appellatur.qux maxime Ti j,eno principi placuere.Colorantur magisfole.-grandcfcuntc^ alioquin eadem effent quse berio pnnapi placueie.Golorantur magis 1 licerianalongitudine pediculi diflatia^ayoniana rubra.paulo fuperbismaiora.Latenana anitian^rimT nomina habent feriffima ofnnium amerina:picentina.numanttna.jalexan^ , amtianr.pnme nomina habent lenilima omnium amerina:picentina.num^ntin^:alex; r in a *. n u m i d i a n a ; g ra^ca ; in iis tarentina;f!gnina:qu3e alii a colore teff acea appellat; fu icuc 1 twhn^onychi napurpurea. /\b gd,o re myi^pia fau?ea:pw5ina.A cemD^HotSariaiX collo am ■ ^ uullacea 8C coriolana.Bruiae gentilitatis cucurbicana. Acidula fucci.ln cieta nominu cau* r£ZiO lo-zp x i V n t 1 X ?«tCX«ATiA Ut inW pullacea di coriolana.Brntaegentilitatts cucurbicana. Acidula fucci.ln c^eta nominu cap^^ ^ j eft barbarici fq? ueneriifq?:quae colorata dicunr.Regiifcj qua» minimo pedicu/o. SefTilia , , - 0 patriciis uoconiis uiridibus oblongif^.prsterea dixit uoleiiia Virgiliusa Catone fujnpt^ ^ qui di fententina & muftea nominat.pars hacc uiras iampridem peruenic ad columen exper r , tis eunda hominibus.Qutppe cum Virgilius infitam nucibus arbutunumalis platanu;cera ;fis ulmudicat.Necquiclampliusexcogitari poteftrnullum certe pomum nouum diu ii ?$nuenicur.Necp omnia in fitamifeeri fas efl ficur nec fpinas infcri.-quando fulgura expiari , ^ queunt.Facile quotj genera ihfita fueruntrtoc fulgura uno idu pronunejantur. T ui> td-Zjk binatior ovris figura.ln iis ferotina ad hyemen ufai ad rfiatre pendent gelu htaturcfccnria m^torui InrtriiX-Of txvtt mCr binatiorpyris figura.ln iis ferotina ad hyemen ufqi ad niatre pendent gelu niasureiccnu* Gra;ea:ampul!3cea:laurea:ficut in malis amerina.fcantiana.Conduntur uero pyra ut uuses ac totidem modissnon aliter ^ in cadis. Prseterea quas pomis proprietas pyris quo^ uini. Similiter iis asgris medentes in efcam dant:ac uino 6i aquaccquuntur:atqj piunictarii ui* ^ cem amplenc^uod non alia przrter cotonea & ftrutea. f - : (jDc pomis feruandis&uuis. XVf. N uniuerfum uero de pomis Pernandis prKcipitur.pomaria in loco frigido ac fic j co contabulari.Scptcmtrionalibus feneftris fereno diepatere. Auifros fpeculati* busartere. Aquilonis quoqp afflatu poma deturpante, Colligi mala poft sequino# #iumautumna(e:ncq} ante.xvUunarmncqyanccprinia horaCadiua feparari ftrametis :fto ^c~. reis: paleis ue fufterni.Rara componi: ut limites par ui ifipintumasqualcm accipiant. Atticri na maxime durareunejimella minime; . — _ ClDe cotoneis pyris di Corbis. Vpa‘ XVII. syd Otoneis interdufis fpiramemum omne adimendum:autirtcoqui meile carimmeri 5i«s}| fligi uc oportere.punicaaqua marina feruenteindurarumox triduo fole ficcata : ita ne nocturno rore contingantur rurpendi.Cum libeat utfiaqua dulci perlui.M. Var 7.r|ro di in doliis harenjss feruari iubet & imacura obrui terra in ollis fundo effra&o:fed Ipiii^ ( , ha f%a terram fit uuas cum mal^olo farmencis ufduro demptis forcipe corruptioribus aci a nis in dolio picato recenti fufpcnduexclufa omni aura operculo di gypfo.Sic di forba di py ra illitis pium furculis piCe.DoIia procul abaquaeiTe.Qiiidam fic cum palmite in gypfo VnTmetr— ■ conduntcapitibus eius fcylias infixis utrincp.AUi etiam uinahabcntibus doliis:dum neco tingant ea uuis. Aliqui mala in patinis fictilibus fi uicantia.quo genere di uirjo odorem ac quiri putant A]iquiomnia h^c in milio feruare malunt.pl eriqj uero in fcrobe duum pedu altitudinis h arenafubftrata:# fi&ili opcuio:dein/(bpto.Certaquidam etiam figulina uua^^fe 'alinuntsficcataf^folefufpenduntdnufudi^u^ntcs^retam.EandepomisinuinofubigunE _ •Mala uero generofiiTima eadem rationeYrullanc fepfo uel caera.Qusnifi maturauerint: [njLa±iv±t^T-t incrementocalicem rumpunr.Semper autem in pediculos collocant ea. Alii decerpunt cu C™ flave •furculisteofcp in medullam fambuci abditos obruunt:ut fupra feriptum eft.Aliis fingulis malis pyrifqj Cingula uafa fictilia aflfig nant: ope ula eorum picata dolio iterum includunt . IMecno aliquiin fioccis capfif^ quas luto paleato illinunt.Alii hoc idem in patinis fictinlf • ' bus.^Iiquj di in fcrobe fuoie&a harena.ita ficca opeftiupt moxterra.Sunt qui cotonea eas is pontica illita meile deniergant.Columella audojriri puteos^ifternas ue in fi&ilibus ua^ fis pice diligenticura illitis.mqgi Liguria maritimawpibus proxima uuas fole ficcatas iu d fafeiis inuoluit:cadifqj conditas gypfo includit.Hoc idemgrasci platani foliis:aut uitis j. ipfius:aut fici uno die in umbra ficcatis:atqj in cado uinaceis interpofitis.Quogenere coa ^ ' r,ilt ’ uua di berticia feruantur nullius pofteritari poftfercndje.Quidam ut has faciant in cincte 7',,n,M 1 JJ* fexiuio tingunt protinus qui detraxere uiribus.Mox in foie ficcant.Xw%fo^/is jit fupra , dfdumeft inuolutas uinaceis ftipant. Sunt qui malunt iiuas in fcbberamentifq? abietis : .popu li: fraxini: fer uare.Sunt qiiifufpedi procul malisfeotinufqj in granariis iubeant:quo ’ m',cn,n ■nii optime fit operimento puluis;pefilibus.Contra uefpas remedio eft oleo afpergi ex ore Uf^^n ut de palmis diximus. (\ De ficis genera.xxix. a 4/Ca. XV1IL •Reliquo genere pom&r um ficus ampliifima eft.Queda di pyris magnitudine asmu . Ia De segyptis cypriascp miraculis retulimus inter externas. ludea rubet oliuas nia gnitudme rotundior tantutfapore ^erpeli.Alexandriam hanc ibi uocant:cra(TitUi» i- ^^dinecYibitaliramofamjmateria fahdajudenta fine lade:cortice uiridufolio tilias:fed molli Oneficritus tradit in hyrcania niultu nofiris ee dulciores: fertilj o refqj : u tqi modios.cdxx. fingulae ferant. Ad nos ex aliis tranfire gentibus cbalcidicBquarum plura genera.Siqui^ t> — ddn SUydi£ quas funtpurpureas:& mamillanas fimilitudinem mamarum habent.EtcalhV ftrfitias parcim.fapore prasfiantiores fincorum omniu frigidinTiiuse.Nam de africanis quas multi prasferuc cudis magna quasftio id genus in afric^m nuperime cranfieriopatriae nome optincc.Na alexanarias en ixioVes .Ca dica n s rerinacognomine delicata.Nigra di rho/ r* •dia e et cyburcina de pr^cocibus.Sut di audoru nola its.Liuiae pdpeise ficcatae has Colas \ an & nhos ufus aptilCim^cu marifcis:6iquas harudinei folii macula uariat.Eft &Jierculanea & /'efl IcnhlJ Ti’»»or TlllfV Ivnnt albicerata:5<: aratiaalba:pediculo minimo latiffima.primo aute prouenit porphyriris logif fimo pediculo.Comitatur eae minimis di uililfimis popularis di&a. Cdtra nouifiima fub ivC rxtfct. c ^ j-tn.p/lrcrK’ 'Vtl1' i5^r *”«• f>70p iMt& jU^' prifirt) dat-(j rf %)nie!ii3niratchdidonia.SucprxtereacjrdererotLnaE&: prsecoces biFerealbaacnigraajm * / snette uldemiaqj macurefectes .Serotini & a corio appellata duro Ex chalcidicis quaruda ‘ trifero pucntu. Tarenti catum praedulces nafcuturtquas uocant onas-Cato de ficis feren* '<>n»«gL cEs ita mcmorat.picus niarifcas ilococrctofo aut apto ferito.ln loco aut crafliore aut fler ^ r'“ coratoufricanas:fed di hcrculaneasTtgutinas hybernas:telianas atras pediculo longo.po^3 ilea tot fubire nomina atq? genera: ut uel hoc Cplu aeiliniatibus appareat mutata ec uitam. Sut di hybernx qbufda ,puintiis:ficuti mefiseTfea arte no nai:ura.parua^ geus arb6£ poft autunu fimo cotegut:deprebefafc£ i his hyeme grofostqui mitiore csdo re/offi cu arbore atq? i luce remittas nouos foles ahofq? q quibus uixere:auid£ tanq iteru natura accipiuncs di cu uenictiu flore maturcfcurmlieno pcocesariobn tradu uel gclidittimdrScda Catone* appellata ia tu africana^iuonet Siafricasad ignes documetu ufo eo pomo. Nacp perniciali odiocarthaginisflagras:nepotuq;fecuritatisanxius:cuclamaret \ 01 fenatucarthaginede 'JFum?'”’1 - iendaiactulit quoda die I curia pcoce ex ea puintia ficu.Qftcdenfq? patribus iterrogo uos iquit qn hocpcmu demptu putatis ex arborerCu inter oesreces eecoftaret.Atq tertiu in quit ante die fcitote decerptu carthagine:ta ppe amuris habemus hQft&Staticp fuptu eft: punicu tertiu bellurquo cajtthago deleta t .Quaq Catone ano feqttetefapfo.(Tuid primu f eo miremurreura igeniiVan occafione fottuitaxeleritateqj curfusran uehemetia uiri i Sup oia equideequo nihil equide duco mirabiliusrtanta illa urb£,&dercrraru orbcp.cxx.anoa urbis Pinula unius pomi arfjumeto euerfa.Quod no trebiaaut trafimenus no canae bufto lfignes romani noispficeie potuerc.Nocaftra punica ad tertiu lapide uallata-Porteqj coli nas adeqtansipfe Hanibal.TatoppiuscarthaginepomoCato adiri monuit.Colifficusac bor I foro ipfo ac comitio romas nata facra fulguribus ibi coditis.Magifqj ob memoria ei^ aux nutrix fuitRomuli ac Remi coditoris appellata: qm fub ea menta elupa ifatibuspras A • A* bens rume.Ita em uocabat mama.MiracuIo ex sere iuxta dicato tanq I comitu^pote trafiO r '\ fet. Adacto nauigio ilico arcfdt.Rurfufq?,cura facerdotu ferit.Fuit di ante faturni xde ur /• ;{n bis anno ducenteffmio fexagefimo fublata facro a ueftalibus fadpeu Siluam di Ifidis finui . Sacrufubucrteret.Eadeautfortuitofatoadruuitimcdioforo:quafifidetiaiperii fudame CtzZL- ta ofteto fatali.Quas Curtius maximisbonis boc e uirtuteac pietate ac morte pclara exple uerat.Acq? fortuita eodelocoe uitis atcp olea umbras gratia.fedulitate plebeiafatse. Ara ide fublata gladiatorio munere Diuilulihqdnouittimepugnauit i foro. Admirabilis eft pomi huiufce feftinatio unius \ cuclis ad maturitatem properantis_arte naturas, i ; caprifico U caprificatione. |JCa. XIX, ~^^>Aprificus e filueftri genere ficus nunq maturef<;ens:fed quod ipfa noohabec aliis tribuens-quoniam e naturalis cauHirum cranfitusiatc^e putrefcentibusldetidem _ neratur aliquid.Ergo culices parti fraudati alimcnco inmatre:hoc eft putri eius tabe ex quanti ad cognatam uolant-.morfucp ficor.tim crebro hoc eft auidiore paftu ape..,, rr.Kt^ rientes ora earum. atqj ita penetrantes intusfolem primo fecum inducutrcercalefq? auras, ^ imittut foribus a ptis.Mox Iaifteu hunicre:noce ifantiam pomiabfumut.quod fit &fpon te.Idcoq? ficetis caprificus omittitur ad ratione uentbut flatus euolantes in ficos ferat.Ip ^. ^4 de repertu ut illatas quoq3 aliunde di inter fe colligata iniicerenf fico.Quod I macrbfo& -vnntyoj'c»i aqlonio fitu no defideraf :quonia fponte arefcutloci fitu:rinjif® eade quse culicu opera ci perficit.Necno ubi multus puluis:quod euenit maxime frequenti uiaappofica. Namcp di pulueri uis ficcandi: fuccuq> ladis abforbedi:quse ratio puluere & caprincatipejioc quocp prasftatme decidant abfumpto humore tenero:^ cum quadam fragilitafeponderofo.Fi»* - :^ cis mollis omnibus taflus. Maturis frupienta intusjSy^cusmaturefcentibug.ladisper^oi dis mellis.Senefcunt in arbore. AnuTcJ cliftillant.Gummi lachrymam ficcant.Honos lauf^ w *|kefTimo ocfogefimo is primu uexic e pontoTannis. cxx .trans oceanum fcuenfrc.Eadem ut diximus in aegypto nulla cura potuere gigni.'" r na maxime rubent.Nigerrima fur ut a&ia.Oeciliana uero $ rqtuda luli Ceraforu apronia >f”? ~{’ ’ c j -na maxime ruoent.iNigemma iuc ut aaia.^aeciuana uero cfi totijcia.iuiianis gratus fapor: f| 1 >hy " fed penetantu fub arbore fua:adeo tcnerismtgcftatu no toilerant.principatus;;durfri$nis II qu£ capania plyniana appellac.ln belgica uero lufitanis.In ripis et rhem.Tcrciusis colos e f nigro ac rubenti uiridicp fimilis maturefeentibus femp.Minus quinquenio e q-paife qua; uocit laureamo ingratae amaritudinis infitas 1 lauro.Sunt/macedgica parua; arboris raroqs tna cubita exced?ntis.& minore etia nuc frutice chamccfrafi.Inter^rima hoc e pomis co* lono gratia annua refert.Septctrione frigidifqi gaudet.Siccatur et foIe:codicurq} ut oliua icadis. 4p^f°rno^ l^nrifco. l)Ca. XXVI. ‘ (Vse cura 8i cornis atep lentifco adhibetur:ne quid no hominis uencri natum eiTe ui /.. Ldeatur.Mifcentur fapores:8£ alio alius placere cogitur.Mifcentur uero K terfecp _ Jc^li tradus.fnq? alio cibi genere indiaaduocaturri alioxgypcus:cret^ cyrcnaj:fin «gulcEqne terra; «Nec ceffat in ueneficiis uira:dumodo omnia deuorat.planius hoc fijt i fj De generibus fuccorum 8C odore . Nterim qu^futcomunia & pomis omnibufqj fuccis(faporugenera trefdeci repe a. XXVII. j lilii ir/ riunf:dulcis:fuauispinguis:amarus:aufterus:acer:acutus:acerbus:acidus:falfus. ,4 rr£tcr ha;c tria genera funt mirabili maxie narura.Vnu \ quo plures pariter fetiunc fapo* alti tc\ iiA rt/ ajfvijVrp ut e f resmt uinis.Naqp i iis 8i aufterus di acutus 8i dulcis Si fuauis:omnes alieni.Alte^ egenus j J quo fit Si alienus qddfed Si fuus qda Si peculiarisrut i lade.Siquide inefl: ei qd tn iurc di ci nopot d ulce: & plgue Si fuaueoptinetelenitate.-quae ipa fuccedic i faporis uice.Nullus hic aqsme fuccus qde ut tn eripio fiat aliquisrac fuu ferius fatiac-Setiri qde aqua; fapore uliu fuccu ue uitiu eft.Magnu his omnibus i odore mometu Si magna cognatio q Si ipfe nullus eff aquis; n ut fi fentirur omnino uitium eft.Mirum tria natura; praecipua elementa fine fapore elte fine odore finefuccoiaqua aer ignis. 4]De fuccis fruffuum Si arborum;& coIoribus.*& odoribus:6i natura.pomoru: & de commendatione fruduum. XXVIII. Ergo fuccoru u1nofuspyro:moro:mvrto:Minime quod miremur uuis. At piguis joliua;:lauro5nuciiugladi:amygda!is,DuIcis uuisrficis palmis.Aquofus prunis.Ma rinaeff S i in eoiore fucci differentia.Sanguineus m o r i s: cera fis; cornis : u u is nigris cididus Lacireusin capite ficis: i corpore no irc fpumeusignutur:ipfis dulcibus:femccp copl/exis an^ru Cu in pluribus femina placeantun filiqua da.ienf.Alia baccis.-quaru intus lignu & extra caro : uc >> •tuenti genus habetur.ldeotameeleda:quoniamconfun(dioi Si huic arbori prceefl Vcnus^ Haudftio an primaeua etia omnium in locis publicis romae fata fit: fatidico quidem Si me Inorabili augurio.lncer antiquifTima namcp delubra h^betur-Quirini hoc efl ipfius romu /?> ,r.^>cneris CM ucte habet. Cluere enim antiqui pugnareJjicebant.Et in ea quoc^ arbore fuffi i.mmia li.ln co facrae myrti fuere duae ante aede ipfam per longum^teijipus. Altera patricia appella ca: altera plebeia.patricia multis annis prasualuit.FIaccefcente plebcia exuberans ac laeta :q /Hyrttyt diujfenacus quo^ floruic.-illa uiges. piebeia torrida ac fqualida.Quas poflqua eualuit flac* cefcente patricia marfico bello: languidaaudoritas patrum fada efl .ac paulatim in fie* rilicatem emarcuit maieflas.Quin Si ara uetus fuit Venejri myrte^qua murriam uocane . Cyf U- F Cato tria genera myrti prodidit.cadidam:nigram.coniugalem:rorta(Tis a coniugiis cx illo cloacinas genere.Nunc Si alia diflindio fatius aut filueftris:6i in utracp latifolix.In filue * ftri propria oxymy rf^.Sati uar ufn genera topiarii fariunt.Tarcntina folio minutomoflra^ tem paculo:exoticam d^nfiitimo: fenis foliorum uernbus.Hasc no efl \ ufu.Ramofa utra quealia.Coniugalem exiflimo nunc noflratem dici.Myrtus odoratifilma efl in zegypto. Cato docuit uinum fieri e nigta:ficcata uf^ in ariditatem in umbra;at^ ita mulfo indita. romtpim 7 e nu Cliber. >cftea i Sinon fifttentur baccse oleum gigni.pcftea compertum & ex albana uinum fieri album . Duobus fextariis myrti tulas in uini tribus hemin^ maceratas expretoqj.Folia^ per fefic/ cantur in farina ad ulcerum remedia in corpore humano leniter mordaci puluere:ac in£ri> geradis fudoribus.Quinimo oleo qnoq? mirum di&u ineft quidam uini faponfimulqj pi guisliquorprascipua ui^dvcbrrigendauina:faccisameperfufis.Retinet quippe fecem» y& J; »(4 yn-yW' nec praeter purum liquorem tranfire patitundatep fe comitem praecipua commendatione liquato. Virgae quoquius geftatas modo uiacori profunt in longo itinere pediti.Quin & mrgaeannuli expertes feniinguinum tumori medentur. Bellicis quoq? fe rebus inferuic triumphanfqj de fabinis poftumius T ubertus in confulatu:qui primus omnium ouans in ' greffus urbem efbquoniam rem leui^er fine cruoregefferat.Myrto Veneris ui&ricis coro natus inceflfitroptabilcmqp arboiemetiam H oftiq us fecit .Haec poflea ouantium fuit coro na:iexcepto.M.Cra(To qui de fugitiuis di Spartaco laurea coronatus incelfit . Mafl'uriua/'‘<“//^ ™ au&or eft curru quoqj triumphantes myrtea corona ufos.L.pifo tradit papyri^' Nafoneni qui primus in monte albano triumphauit de itQrfisImyrto coronatum ludos circenfes fpe flare folitum.Auus maternus Africani fequentishic fuit.M, Valerius duabus coronis ure batur laurea & ?iiyrtea:qui di hoc uouerat. 4lDe lauro genera.xiii. (f/Ca. XXX. ( Aurus triumphis proprie dicatur:uel gratiflima domibus.Ianitrix Casfaru ponti * | ficumqj:quas fola (^ domos exornat: & ante limina excu^at.Duo eius genera tra 4 Sdit Caco:dclphicam& cypriam.pompeius Leneus Sdiecit quam muftacem appella cjyogtri •uinquoniam muflaceis.fubiiceretur.Hanc e(Te folio maximo*.flaccid6$ & albicante. Del a phicam sequali colore uiridiorem: maximis baccis atq? e uiridirubentibus. Hac ui&ores - delphis coronari: & triumphantes romas. Cypriam efie folio breuimigro per margines ibri • catocrifpam.Et poflea accefiere genera cuius hanc filuefirem laurum aliqui intelligunt nonnulli fut generis arborem.Differt color.Efl enim casrulea bacca. Acceflit di regia.-quas p coepit Augufta appellari amplifiima di arbore di folio:baccis guftatu quoqi non afpero • Aliqui negant eandem eiTe:&jjuumRejius regias faciunt longioribus foliis Iatioribufcp • fidem in aho genere bacaliam appellant hanc quas uulgatiffima :eft baccarum^ fertililTiV * ttia.Sterilem uero earum (quod maxime miror )triumphalem:eaque dicunt triumphantes uti: nifiida Diuo augufto coeperit: ut docebimus :cx ea laurum quas ei mifia a cado mini l tvpy* alexandrina:quam aliqui idseamtalii ippoglotchion.aliidamphnem:alii carpophylutmalii hypejatem uocant.Ramos fpargita radice dodrantales tdpiamrSc coronarii operis : folio acutiore quam myrtimiolliore & candidiore.Maiore femine inter folia r ubro.piurima in ' ®da circa di heracleam ponti nec nifi in montofis.Id qqoque quod danaides uocarur genuf u-' ^' in nominum ambitu eft. Alii enim pelafgum:alii eup[talon :alii cephalori . Alexandri uo * [Zzik „ eant .Et hic frutex eft ramofus rcrafiiore ac molliore quam laurus folio. Ex cuius gufta^V^^ | tu accendatur os : thuris baccis e nigro ruffis.Notatum antiquas nullum genus lauri in . cofica fuifte quod nunc fatum & ibi pro uenit Ipfa pacifera urquam protendi etiam in u6 ter armatos hoftes quietis fit indicium .Romanisprascipuas laetitiae ui&oriarumc$j'untia. litteris : di militum lanceis .pilifque . Faces^imperatorinn decorat .Ex iis i gre mio: louis optimi maximideponitunquotiens lastitiam ui&oria nonam attulit. Idque /\ rrtl)t -non /tvtvtz non quia perpetuo uiret. necquia pacifera eftprasferenda utique myrto di oleas efhfecj^ quia fpedatiiTima in monte parnafo . Ideoque etiam grata Apollini : afiuetis eo doFa mittere iam Gregibus romanis tefte. f^Fortaltis etiam in argumentum : quonia libertatem publicam: is meruilTetdauriferam tellurem illam o^fculatus ex refpbhl quia/ffatarum receptarumque in domos fulmine. Sola non icitur .Ob has caufas equi>.^p,.^[| dem crediderim honorem ei$ habitum in triumphis potius qquia fuffimentpm fit ,c» ;v? j' dis hoftium ^purgatio ut tradit MafTurius . Adeoque in profanfe umiu^ pollui fau^7 rum di oleam fas non eft: ut ne propinciandisquidejni nuirj^nibus^accendi ex iis alta ^ ria aras ue debeant. Laurus quidem manifeflo abdicatigries crepitu :& quadam derefta tione.Interaneorum etiam uitia 6C neruoru ligno torquente.Tiberium pricipem tonante T t- r*^cfwt V I t *r • Cxvi, /•;/// casIo corenariea foliru ferat cotra fulminu metus; Sed & circaDiuum Auguflum euenta eius digna memoratu.Namcp Liui£DrufilIasqua?poflea Augufla matrimonii nome acc cepit:cu pada etfet lliiQefarbgalliha confpicui candori^ f e d e n ti^q tii 1 1 a cx alto abjecit in gremiu illef^.jntrepidecp mirati acceffit miraculmqm tenente rbftrb laur^u ramu onu / ttum fuis baccis.Coferuari alitem 5C fobole iuflVre arufpices:ramucp cu fcrbac fite cuftodi _ 2 A jJ - rtA- e I i 4 I ( <• £3 •••«* M *- < l* <14« M A it *to ille ultro fiue ab homine didicere blandos fiipores adoptionf & conu^ bioildq? mfnus etiam feris uolucribufq? dedimus : intra prasdidas c 5 ftant. primum erat narrare glandiferas quoque :qu£ primo uidiim mortalium aluerut nufttrires inopis ac feras fortis: ni prasuertfeog^/ ret admiratio ufu coperta:quasnam qualifq? efiet uita fine arbore ulla 1(J JTine frutice uiuentium. — IjGenresfine arbore:& miracula in fepretrionalis regionis arboribus. IJCa. II. ‘ fiximus & in oriente quidc iufta oceanu cfrplures ea necefiita te gentes. Sunt nero u&in feptetrione uifae nobis caucorum : qui maioresmiinorcfcp appellantur. Vafto rua^ 5ibi meatu perpetuis bis dierunodiun^ fmgulariu interuallis effufusinimefum agitur oceanus'a?ternam operiens rerliru natura? controuerfiaimdubiucp rerra? fit:an pars maris. Illic miferages tumulos obtinet altos:aut tribunalia ftruda manibus ad experimen i‘ caaltilTimi-jefius.cafisita ipofitismauigatibus fimilcs:cu integant aqusecircudata? naufra giis.Cu uero receflerinofugientes cu mari pifces circa tuguria uenarur. No pecudes hos habere no la^tc aji: ut finitimos. Necu feris quide dimicare coringit omni procnl abado frutice. Vlua &paluftri iunco funes nedun^adpretexiinda pifeibus retia.Captui^ majii' fous Jutu uencis magis q fole ficca te s . Te r f a cjb o s & rigentia feptetrione uifceraTua urut. potus non nifi ex hymbre leruato fcrobibusin uefiibulo domus.Et cx getes certe fi uin/ cantur hodie a populo ro.feruire fe dicut.lta eft j>fedo:multis fortuna pateit in poenam. •Aliud in filuis mirae ulu in tota reliqua germania~referuht:adduntcjj frigori unbras.-altif* fime tamen.Haud procul fupradidis caucis circa d uos prxeipue lacus. Littora ipfa optjV nent quercus maximaauiditate nafccdi fufFofiTeqj fluftibus aut propulfas flatibus uafias co plexu radicum infulas fecu auferunt. Atcp ita librata? ftantes n3uigant ingentiu ramorum armamentis.Sxpe territifclafTibus noftris:cum uelut de induftria fludibus agerent ut in profpe&u ftantes noduunopefqp remedii illa? preeliu nauale aduerfus arbores mirent. CDehyrcinia:filuemagnitudine. 4]£a. III. N eade feptctrionali plaga hyrcinia? filue robb^uaftitas itada 8i cogenita mundo prope Imortali forte miracula cxcedit.Vt alia omitratpr fide caritura. Conflat at^ ytolli colles occurfantifl inter fe radicu-reperculTu.Aut ubi lecuta tellus non fit : arcus ad xamos ufijjK ipfos intetfe rixates curuari portaru patj^ntifl modo ut turnas equitu tranf S mittant. (\ De glandiferis. CCa. IUI» Landiferi maxime generis omnes:quibus honos apud romanos perpetuus. J„.C CytrjrrfKt Ca"*) Tf stk _ _ 4] LIBER. d£lDeciuica:corona 3i qui frondea corona donati. O.vir* /iHi-raUv \'cxllaz fidena primus irrupiflet.Auus hic Tulli Hoftiliiregis fuit. p.Deciu patre nibunu miiitu frondea donauit exercitus ab eo fenatusdperatore Corpe/ Sio Coffo cofule fannitiu belio.Ciuica ilflna primo fuinpoGea magis placuit ex asfculdlm ui facra. Variatq? in hoc cu quercu cG:nc data ubiq^quae fuerancuftodito tfi honore glanlr^*/^, dis. Additeleges arch£:& io fuptequafqj ccferrCmbeatcu iila graeco^ fuma:quae fub ip Toiouedacur.Quif^patrtemuros piimusfcadensaudente irrupe occidit. Quiqj ciuema luit feruare qua hofte occidere. Vtq? eu loeu in quo fit adu optinereFhoGis eo dip Vtcp •• feruatus fateatur:alias teftes nilprofunt.Vt ciuis fuerit. Auxiliis quis rege feruatopquo/ *e} cuncP ciu^ fammu elTe uoluerut, Accepta licet uti perpetuo ludfs.Inruenti femp aflurgi -ctia ab fenatu in more eG.Sededi ius in pximo fenatu . Vacatio muncigoi utn ipfi: patncp JT* \ — T*7,c8 d i & auo paterno.Xiiii.eas accepit Sicinius detatus ut rettulimus fuo loco.Sex. Capitolinus Is quide & de duce Seruilio. Africanus de pajce accipe noluit apud crebia. O mores nos:qui tanta opera honore folo domuerunt.Etcu reliquas coronas auro commendaret: /vy % io % uari quide homine nefas efle Iu/ ; c A falute ciuis iis in precio e(Te nolueruiflara profe itione der uari xxicaufa. 4]Pe glande genera tredecim. H Ca. Vf. Landes opes elTe nuc quoq multaru gentiu ctia pacegaudetiu codat. Nec non 65^, ' inopia frugu arefadis mdlitur farina: fpiflaturq? in panis ufum.Quin & hodie per *■ l?sl^fl'hifpanias fecudis mefis glas inferitur.Dulcioi cade in cinere toGa.Cautu eft praete &f*rf rea lcft.xii.tabularu:,ut^!ande in alienufundu procidere liceret colligere. Genera earum tb r /De cachrr«:& cocco grano:& agarico:& (ubere. . /><://Ca. IX. i (isilfjL }jd) Erunt & robores &canchrin:ita uocatur pilula in medicina utendi uim habens.gs gnitur di in abiete:larice:picea:dlia:nuce:platano : pofiq folia ceciderehyeme du/ **«■»*• 9 ^ «ns.Conrinet nucleum pineis fimileT Js crefcit byeme : aperitur ue/e pilula tota. ^Cadircum folia cceperint crefccre.Tam mufrifera funt di tot res praeter glandem pariunt robora. Sed di boletos fuillbfq? gufle nopifliniairritamentaiquae circa radices gignunt.' Quercus probatiffimos. l^obur aute Si cvprelTus di pinus noxios. Robora ferunt di uifcu 6i mella utauftor eft Hefiodus.Conftatcp rores melleos ec&lo ut dixirpus cadentes non aliis magis infidere frondibus.Cremari quocp roboris dnerem mtro Jfum dfe manifcfium efi.Omnes tamen has eius dotes ilex folo prbuocatcocco.Granum hoc.primocB ceu fpe^ ^ X‘ £tes frutices par u os aqfoliae ilicistquifquiliu u6cant:pep(ioncalteramtributi pauperibus hifpaniae doqati. Vfum eius gratiorem in concbilii menfione iradidinius. Gignitur di in 6fl//a A* >„ inojyxzzitrxrf*™ •» JeaiLf ■ -yft nvHLJfzc^v fatura /tC»» /VI H-tj a ctt iftA r Iftilritvnti 'rutu tSHn ?rc 1*1 V*^*cw tl a Otttli N>o.r«i Oliber. • galatia:africa:pifidia:cilicia.pefllmum in fardinia. Galliarum glandiferc maxime arbores agaricum ferunt.Efl: autem fungus candidus odoracus:ancidotis efficax: in fumis arbori/ ^ bus nafcensmocte reluceng.Signu hoc eius q> in tenebr^ecerpitur.E gladiferis fola quae r uocatur /gilops fert panosarcntes:mufcofo uillo:canos non in cortice modo : uerum dC t etamis dependentes cubitali magnitudine:odoratos ut diximus^inter ungueta.Suber mi ^ iV nima arbor:glanspeffima:rara:cortcx tantum in frudu praecraffls acrehafcens*. atqj etiam 3'yr^) f£~*L iyy J&ri< M o t nfp+mi-. jcnos pedes undiqj explanans. Vfus eius anchoralibus maxime nauiunwpifcantiumqj rragulis:& cadorum obcura&cmis. praeterea in hyberno fceminarum calceatu.Quam ob rem non infacete grxei cortices arborum appellant.Sunt quifeeminam Picem uocentratqpj ubi non nafeicur nex pro ea fubere utuntur.ln carpentariis praecipue fabricis ut circa elin T; • trrtr &L lacedemonemnnc in talia tota nafeitur-autin gallia omnino* J[Quarum fuit in ufu cortices, X* c'lWPlllPrtex erago:tilia:al)ietc:picea:in niagnoufu agteftuiVafa_cprbe.lp.a5 patentiora u c 1 quidem meffibus conuebendis uindeimjfq? faciunt:^tcp^prxt¥xtatugurioru, Seri in recenti ad duces explorattfr mcidens litterasa fucco.Necnon in quoda ufu /«cixU^facroruni religiofus efb fagi corcex.Sed non duratYpfa™ _ 4) De fcandulis di pinu:pinaftro:abiete:piceaq?:larice:tazda:taxo: CiCa, XI. 7andulas e robore aptiffime mox di glandiferis aliisffagoqp facillime ex omnibus uas refinam ferunt: fed minime durannprascerq e pino. Scandula contedam fuif/^ !3le ipmaiii ufep ad bellum pyrrhi annis quadringentis.lxx. Cornelius nepos a udor T^ft.Siluarum certe diftinguebatur infrgn/.bus. Fagus italo iouietiam nunc eft. ubilpcus '‘fageus fuitmotacp querculana. colle Yn quem uimina petebantuntotq? lucis quibufdam 86 ‘^em^ii&*Q*^Io,:l:en^lus didator cum plebs feceffiffct in ianiculum lege in affeuleco tulit: 5 ut ea quod iuffiffet omnes quirites tenerentur.peregrinse tunc uidebantur : quoniam no erat fuburbanse pinus atc$ abies* Omnefq? quas picem gignut:de quibus nunc dicemus.fi * mul ut tota condiendi uina origo cognofcatur.Quae ferunt in afia aut in oriente^prsdi/ dis picem.ln europa fex genera cognatarum arbptym refinam ferunt.Ex iis pinus atq? pi* nafter folium habent capillamenti modo przetenuedongunqp di mucrone aculeatum. Pi/ •nus fert mininum reflnamnterdum ex nucibus ipfis de quibus didum eft.Vif^ utaferiba cur generi.pinafter nihil aliud eft q pinus filueflris:mira altitudine:^ a medio ramofa fi* cut pinus in uertice.Copiofiorem dat hsec refinam quo dicemus modo. Gignitur di in pia 7 •nis.Eafdem arbores arborea alio nomine e (Te per oram it^Iias quasfti|ulas uocant ut pleri cp arbitrantur, fed graciles: fucand6refq-;& enodes liburnicarum ad ufustpene fine refi> na.picea montes amat atq? frigora: faralis aibon^Tupebri indicio ad fores pofita : ac ro/ gis uircns.Iam tamen & in domo recepta:tonfilinarita?e.Ha;c plurimam refinam fundit: incerueniente candida gema tam fimih thurirut mixta uifudifcerni no queat: & ide fraus • faepiffime^iag.Qm n ibus iis generibus folia breui feta di crafliore-.duraq? ceu cupr effis, pi ceas rami pene ftatmi ab radice modici uelut brachia lateribus inherent^ Simili’ ter abieftr ,• L expeti ese na uigiis Situs in excelfo morium ceu maria fugerit: nec formalifia.Materies ue^.fr, ro prsecipua trabibus:# plurimis uite operibus.Refina ei uitiu. Vnde frudus unus piceas exiguuqj fudat gliquandojtjpntadu folis.E diuerio materies quas abieti pulcherrima : pi> ! ceae ad fiftileslcand ulas:cupal§ di pauca alia fequamCTia.Quinto^enerj f^psjdemj eadJg facies; larix uocatur:materia praeftantior longedncorrupra uis humori cdntumaxf ruBeHs prasterea.*& odore acrior.piufculum huic erumpir liquorisrmefto coloreiatq? lentiore: nu quam durafcentis.Sextum genus e taeda proprie dida; /^Imndanrior fucco quarpjrpliqua paftior liquidiorque qua picea, ftaijimisac 1 umini facrorumeriam grata. Hanc mares du^ /. | taxat ferunt: & eatt/graeci ftadem uocant odoris grauiffimi.Laricis morbus eft ut taeda fi />«” i ar.Omnia autem haec genera accenfa fuligineimmodica carbonem lepenre expuunt:cutn eruptionis crepituiciaculaturcp 1 o n g e: excepta 1 a r ice: qu^ necardect nec carbonem facit: nec alio modo ignis ui confumitunqua Iapides.Omnia uero ea perpetuo uirentmec facile difcffnuntUT in fronde eam aperitis: tenta natalium mixtura eft.Sed picea nwnus alta qua larix.lllacraffior leuiorqpcorti^:f<^q^Iofidrminguior 61 dcnfiorjmollio® flexu. At pi ccx rariora ficcioraqi folia di tenuiora ac magis algentia.T otacp horridior eft di pfuft refi na.Lignu uero abieti fimilius.Larix pftis radicibus no repullulafiut in kfbo accidit incefo /1 JjlxtlxX *&pnluu n-l'rJn^ JpffThominu defundoru eopfufa feruccur, Seques liquor cralTior ia pice fundit.hfecrur: \ ‘tus in cortinas aereas coieda aceto fpi(Tarur:& coagulata brUcia: cognomen accepit: doliis r' '?*'*”'* dutaxat uafifqj caeceris urilis-.leriifbreab alia pice differcs.ltc colore rutilate: & quod pin / gnsor ed.^neda oia illa fiunt. E picea refina feruentibus co^lda lapidibus in alueis ualidi roboris:aut ft aluei no fint flruis cogerie uelur in carbonis ufu.Ha?c in uinu additurrfari^ n* r.odo tufimigrior coJpre.Eade refina fi cu aqua Ieuius decoquat'cojleturcp:ruffo co^ lorelcnrefciuac flillatitia uocaC.Seponucur aute in id fere uitia refinsecorticiflp.Alia tem rmniili rrnJiiQ rrfitVX9 rn vr^nlr^ _ - i? fr&fcffiericsad crapula.Na^ flos crudus refinae cu multa haftuladeniiiSireuicp auulfus concidi ^ ?r’“7' cur ad cribruminuta:deinde ferueti aqua donec coquatur perfundi/ Huius expreltum ' / r>' «steris prxferentes.proxima ex lentifco. =4) De zofippa 8£ fapino:& quaru arborum materiain precio. fcr»r* pprm» • •tomcistcu plurimu bipedali hiatu.uta terra cubito cu niinimu abiit. Nec corpori iptypdr i 4 citur:ut in casteris:qtfi baftula in frudu eft. Veru hsec terras proxima Iaudat..Altior amari cudinem affert:Paflea humor ois e tota cofluit in ulcus.lte in tseda. Cu id manare defiit: fimili modo ex alia parte aperitur ac deinde alia. Poftea tota orbor fucciditur : 81 medulla A %r"r" eius urit.Sic in fyria terebintho detrahut cortices.lbi quide e ramis ac radicibus cu refi^ na danet ex iis partiixMn macedpnia larice mafcula urutrfoeminx radices tantu-Teopom pus fcripfifin appolfniataruagro pice folTile no deteriore macedonica inueeiri. pix optla & rib icp ex apricis aquilonis fitu.Ex opacis horridibtuirufq? pferens. Frigida hyeme deterior ac minus copiofa & decolor. Quida arbitratur in motofis copia pflatiore fieri ac coloratio ^ 7 dulciore quo^ 8C grariore du refina fit.Deco£la aute minus picis reddere: quonia infem abeatttenuiorelcp feipfas arbores q in planis.Sed^ illas fercirate fteriliores.Fru ! qu^da proximo anno ab incifu largiuntur. Alias fecudo.Qiiasdatertio.ExpIetur aute piaga retoppn corticemec cicatrice: quae in hac arbore non coit Jnter hasc genera pprifi (ETber. quidam fecere fatium: quoniam cx cognatione earu feritur. Qualis dida eft nuc!eis..Eiu£ m arboris «nas parces taedas uocant.cu fit ilia arbor nil aliud q picea feritatis paulum miti gatae fatu.SatiuiauSLmateries caefarum e genere fmficuti docebimus. Ii De fraxino genera eius quattuor. f/Ca. a Illi. Aterias em caufa reliquasarbores naiura genuit. CopiorifTimaqi fraxinu. Prcccfc ^ 'f4 '1 b&c ac tcr^penata & ipfa folio.Muku® homeri ptxconio 6i Achillis hafla nobili <5 ^,'f/ rata.Matenes eft ad plurima utilis.Ea quidequas fit in ida troadis in tantu citro fi miSuTcmeces fallat cortice ablato.Grasci duo genera eius fecere. Longa: endde. Alteri r breuc.d urie.rcfufciorcq? laureis foliis.Bumelia uocant in macedoma amphilima Jeptifli/ ^ v „ % i..- r.,.s re- <>ni pfitrrifDa n-,otana:foifTam.Folia earu iumetis mortife 'r breuc:duriore:ruiciorecp uurtis iuii» . ses uero fucco expreffbadpocu:& ipofita ulceribus opjfera:ac nihil ^quereperuur. Tatf j , ,qx eft uis ut ne matutinas quidem occidetefue umbra/quis fint longifhmasTerpes arboris nrnrnl fuP*at.ExDcrta DCodimus. Si fronde ea gyto claudatuc .12) eu U14 Ul llfc mmuuiiaii - - - v * - {, . - « ieiusattinganadeo ipfam procul fugat.Expcrta peodimus. Si fronde» , lignis di ferpens.in ignes potius q in fraxinum fugere ferpentem.Mira naturas benignitas N<* „ r _ 1 — „_a — iiiro frilii rifrnirrorc.. i ixr* lynt}) K /bt^> 4 JgniStX ItlUClJft.lU iguta . . £3— - r . j . . priufq hse prodean^florere fraxinummec ante conditas folia dimittere. f? De tilia genera duo. C|Ca. XVo N tilia mas & foemina differunt omni modo. N acp & materies maris dura rufiior^ I Ii r ac nodofa & odoratior.Cortex quoq* craflionac detradus inflexibilis. Nec leniere fert aut flore ut fcemina:quas ctaflior arborerniateria candida orecellenlc^ eft. Mi nimu?hac arbore frudum 9 nullo animaliu attingi: foliorum corticifq} fuccum dulcem efle Inter corticem & lignum tenues tunicas multiplici membrana-.e quibus uincula tiliae «— i *{• v^^cuocahcur.T en u iflfimu •eoVuft phylire cor onar um lenifcis celebres antiquorum honore, t**i« ' ^-Maceries teredinm non fentit:proceritate pei/qua modica uerumutihs. % 40 Dc acceris gener ibus.x. 40 Ca. XVl ^ d?ndro:buxo genera tria, i Ca. AV1L «Vlcherrimu uero eft brufcu:muItoc9 cxcelletius et r A *Vlchernmu uero en bjrulcmmultoc? cxcelletius ef numollufcu.Tubcrje utrurx^ arboris eius. Sed brufciattortiuscnlpu.MolIufcu fimpIiciuslparfum.Et fi magni tudinemefaru capeterhaud dubie prarfeireretur citro. Nuc intra pugillares ledo •i- . 1 _ ,.r,, is-nr P fi.ir Rf niorpft rre-z. R rorritlir ■rudinenieiarucapeiernauauuDiepncieiiciciui unu.n^.«ju« /fencR filicios aut laminas raro ufu fpedatur.E brufeo fiut & mefe nigrefeetes. Repcrituc « in alno tuber tito deterius quaco ab acere alnus ipfa diftar. Aceris mares prius florac.cd amnu in ficcis nate prseferuntur aquaticis:ficut 8i fraxini. Eft di trans alpes arbor fimilima • _tLl> • _ _ _ filinnas in iis nucleos faDOrC MU#1 amnu in licas nate pnererumur a4udius.1n.u1 ^ '1 aceri alb? in materia quae uocat ftaphyloderidron.Fert filiquas 5C in ns nucleos Taporenu^ cis auellanx.In primis uero materies honorata buxo eft raro crifpanrimec nifi radice: exte ro lents:qeFniateria fileti 8i quada duritia ac pallore comedabilis. In ipfa uero arbore topia «m/aH in mfr-icVminfnr; Aninlirudinects rroccrinr eft* -M /Woum/rt — •npcfiue Urtfftoc ro ients:qesmacerid mc» ^ *r. - - : --r-- rio ope. Tria eius genera:gallicu quod in metas emititut: Amplttudmecp croccnoreft. Oleaftru in omni ufu danatu fert graue odore..T ertiu genus noftratis uccant.Silueftre ut credo mittigatu fatu:diffufius:8i denjTitate parietu uirens femp ac tonfile.Buxus pyre^i . L n^is ac cytOro motibus plurima.acberecynthiotradu.CraftilTima in corlica flore no ferea./^v-f do.Oua: caufa amaritudinis mellis.Semen illius cqdis animatibus inuifum. H*c olympo tnac^Tomas gratilior:fed breuis. Amat frigida:apiica.ln igne quo® doricia quae ferromec i| flinamec carbone utilis. CJDe ulmo genera qqat;^?^^^^3: ^ . ?v,1t . Vlf" Nter has atm frugiferas materias uitiu® amicitia accipitur ulmus. Grasci duoei^ kZ&Z I ; genera nouere.Motofauuqux fit ampI(or.Canipcftre:gua: fmticofa.I talia attiniaS j uocat excelfilTimas:^ ex iis ficanas illfs pfernqux no funr riguas. Alteru gen^ gal J ifcas Tertiu noftrates:denfior-folio: di ab eode pediculo numerofiore. Atquaitu filueij i i r>l41£L £3 ftre.Tnrerguas atciaia» non ferunc.Samariahiita uero uocatur ulmi femen, Omnefqp e ra/ jdicumplancispcpueniuiic.ReliquEfeimne. , JjDe arborum natura per ficus. ^ 41 Ca. XIX. '.|t n-| Vnc celeberrimis arboru didis quadam in uniuerfum de eundis .indicanda fune. flll^lVlonces amant cazdrus:larix:tasda:& casteras e quibus ref/na gignicur.ltem aquifo j ^ ■jlia:buxus:iigx:iuniperus;cerebinchus:populus:ornus:cornus:carpinus. Eft &in appenni> ,'^rvi«tn'ino frutcx qui uocatur cotinus ad liniameta modo cochilii colore infignis.Montcs di ual^ les diligit abics:robur:caftane2e:tiIia:iIex:cornus.Aquofis montibus gaudent aaer : fraxi<* nus : forbus : tilia : ceralus. Non temere in^montil^us uifae funt prunus: pumcae:oIea (Iri: iuglans: morus: fambuci. Defcendunc etiam in plana cornus:coryIus:quercus; or* * jius : acerj fraxinus:fag;us:carpinus:Subeunt SCmotofa ulmus:malus:pyrus:laurus:myr<» tus.Sanguinei frutices ilex, tingendifep ueftibus nafcentes gehiftae. Gaudet frigidis for* An*»** bus:8£ magis etia betulla.Gallica hXc arbor mirabili candore:atc£ temptate terribilis ma* vgiftratukiirgis^Eadc circulis flexilis.itc corbiu rportis-Bitume ex ea gallise excoqu unt. in <■ - ^ co/dem ficus comitatur di fpina nuptiaru facibus aulpicatiirima.-quonii inde fecerint pa* ftores qui rapuerunt fabinas:ut audoreft MalTurius.Nunc facibus caprinus Scordus fa tniliarifllmae. Aquas odpre cuprdTuiuglandes calbneas.laburnu.AIpina di haec arbor: nec uulgo nota.Dura ac candida materiSe^cuius flore cubitale longitudine apes no attingunt cifii (*■ rvuiri>ffr1 fc*rnr*nfiM A flflxtiletfr CpVijjj! lumcntis caprifq? di ouibus uenenum eft.ldem homini cotra ferpentiu uenena remedio. ** ^ «m* dl I nuiUiic nr„rr rh/^rj » nuerui pote fi Jiumc^^ m ^ 41 Item quibus folia non dccidut:& quibus non omnia folia cadant: di quibus locis nui arborum. >(U ^ f/Ca. XXII. ^In^j^Jlucflre? generis folia no deddunc abieri:larici:pinaflro:iunipo:c2edro:terebitho: | ^llify^buxoulidjaquifolio^ube^htaxouamarici.lntcr utracp genera fune andrachne in 4p3Piilgrascia:8i ubi^ unedo.Reliqua enl folia decidue iis:prasterq in cacuminibus* No ■%„ ^[ecidut aut di in fruticu genere qbufdaijfubo di calamo.In thunno agro ubi urbs fybaiis 7 fuitexipfa urbe pfpiciebaf quasrcus una nunq folia dimittesmec a nce mediiasflategermi nafldqi miru eftgrascis au<2:orib9pdituvApLid no s poftea lileri.Na loco^ tata uis eft-.utcir ho }orc*tft nria n vtj sa mephim argyp ti:&: in elepbadnefbebatdisnulli arbori decidat: nejj iribus quidem. K|TDe natura foliose cadetiu-K qbus foliose uarii colores. 4}C a. XXIIE Aetcreoes extra pdi£hs(ecem numerare logu efl)folia deperdu|r, , Obferuatuqj no f are fccremifi tenuia di lata di mollia.Quae uero no decidant callo crana di angufta ^.vJt^tlTe.Falfa definitioeft non decidereiis quarum fuccuspinguior fit. Quis enipotj1 ***" r*f^rr-^jn j]fcs intelligcre^Decidere Timaeus mathematicus fole fcorpione tranfeuike fyderis ui ut quoda uenenbaeris putat.Cur ergo no eadccaufa aduerfum omnes polleauiure mire ■ mur.Caduc plurimis antuno..Qua:da tardius amittut:atq? in hyemes progant moras. Ncc^^,.,^ intereft maturius geminaflemt pote cu qusda primazj>erminet:& inter nouifTiraas nude / tur.Vc amygdala-.fraxini-.fambyci. Morus aute no uimme germinat : di cum primis folia dimitric.Magna &in hoc uis foff.prius decidunt in ficcis macrifi? di uetufta5? prius ar/ ^ pJ3L bori-Multif^ etia anteq maturefeat fruftus.In ferotia ficu di hybernapyro di malo gr?na «o cflpomu ucu afpici in matre- Neqp iis aut quaefemp retinet comas eade folia duiatTd ivt 4 hyrrnofrcfid le- .' Jyfrei JLIBER. L fubnafccntibus aliis tuc arefcut uetera.Quod euenit circa folftitiu. Maxime fdliop* unitas • in fuo cuicp genere pmanet:pterq populo hedcre crotdnhqua Si cimfdiximus uocari. issnaxL IfDe populo tria genera:& quoru folioru figura miretur. IJCa. XXIIII. ^^v^puli tria genera:alba Si nigra : Si quae libica appellatur minima folio ac nigerri/ « |p ima:fungifq* enafcctibuslaudatin'ima.Albafohobicol6ii:fupnecandigansJ>^ferio<9 re parte uiridi.Hiyip ni^rx qu3e&: crotoni folia in iuuenta circinatae rotondicatis, ^ UyM LJ funt.uetuiliora in angulos exeunt.Ecotrariohedereanguloforotudantur. Populorum^ foliis grandifRmalanugo.EuoIat candidae.Tradita folio numerofiore candida: Si ut uilii u^'^fx"c Folia granatis &amigdalis rubcntia.Miru in primis id quod ulmouiliaeq?: Si oleae popu/>-^G lo albas :Si falici euenit.CircuagutULcnim folia earu poft folftitium. Nec alio argumento certius intelligit fyduscofcdu (j Qui’ folia ucrfentur omnibus annis : quas folioru ex cius palmis cura Si ufos:& foliorum mirabilia. t/Ca. XXV. St Si publica oium foliortum,difFerentia.ln ipfis namqp pars inferiora terra herbis ’do uiret colore. Ab eade feuiora.Neruos callu^ articulos in fugeriore habent _ _ parte. Incifuras uero fubtcrrut manus h u niana.Olcifppernecapd ipra; & minpsle Juia.Item hederi.Sed omniu folia quottidie ad fole ofcifarft intenores partes tepifieriiio Jlentia.Superior pars oium lanugine quatulaneuq hnbeccj uae in aliis gemiu lana cft.In ori •ente funes ualidosje.palmse foliis fieri didum efteofq? id humore utifior es eflbEtapud/m. nos uer$ palme a matre integre decerpuntur.Mcliores cni funt quas non diuifas fuerint. Siccantur fub tedo quaternis dicbus Mox in fole expandutur. Et nodibus relide donec candere inarefeanopoftea in cperadiuiduntur-Latimmafolia funt fico:uiti:platano. An a guftamyrto:punick:olcas.Capillata pinoscedto. Aculeata aquifolio & ilicum g^eremgc neri.Nam iunipero fpina pro folio eft.Carnofa cup^iTortaniari^CrajTifrima alno. Longa . ^ harundini falici.palmas etiam duplicia. Circinnata pyio. Mucronata malo. Angulofa h e/ IW»I /tf/Vl ffhJ) deras.Diuifa platano.)nfedapedinumodopiceas:abicti.Sinuofa rota ambitu robori.Spi/ ^ 1 nofa cute rubo.Mordacia funt quibufda 6t urticis-Pungetja pjno:piyqas:abieti: larici : ce/ dro aquifoliis.pediculo breui oleae:& iliciiLongo uitibus.T^efmuIo populis. Et hifdc fo liis inter fe crepitantia. lam Si in pomo ipfo mali quodam in genere parua mediis emicant folia.incerim Si gcmina.prasterea aliis circa ramostaliis in cacumine ramorum. Robori 8C in ipfo caudice iam dcnfa ac rara:fempercp lata rariora. Difpofita myrto. Concaua buxo. Inordinata pomis.piura eodem pedi culo e^imtiamalis pyrifqt.Ramulofa ulmo& cyrifcu Quibus adiicit Cato decidua a populo quernaqpnimalibus iubens dari non per arida Bu bus quidem Si ficulnea ilignacp Si hederatia.Dantur Si ex arundine aclauro.Decidut for < bo uniuerfa-Oeteris paulatim. Si de foliis hadenus. 4! De ordine natura in fatis: Si de flore arborum ^conceptu: & germinatione 8i partii quo ordine floreant. (ffCaT XX Vi. 'xRdo autem naturse annuus ita fe habet, primus eft conceptus flare incipiente uerr.^ ' *|to fauonio.Ex inde fere.vi.idus febru. Hoc enim maritantur jjiuefcentia e cerra.V'^H| _ fcum etiam equas in hifpania ut diximus.Hic eft genicalisfpiritusjmu ndia Jouen^tlu , ... .- XVI. ^munctMiioxcapcflriatnouilTima in fd uisiper fe aut fidius pyri filueftres | extera, prio /\ dote* fauonio germiat cori]Us.proX{elaurus.paulo^ anteaiquinodiu tiliaacenlmer prinas ue ‘ 'ro pop ulus: ulmus:0&; ain us: nuces. Eeftiriat di plafttanus.Geterae uerq ocepto aquifoliu Ifaiebujthvu?ipaliur.us:caftanea:gladesiSerotiiK>ayte§^mienialu5:tardifliiiYii§.fuber..Qui bufHa,geminacurgerminatio:nimiafoliubercace:autjnuitancisexliuoJuptate:quodma^ gisin hasrbis fegetu cuemr.J n arboribus cami nimia germinatio claflefcit.S une alte natu * I rales quide quilnifd4gerijiinationes:pariterq? uerite:quas fuis coftant fyderibus:quaru ra - IMg^oapuus reddetur %b hoc tertio uolnmine.Hibernaaqte exortu. Acftiua canis ortu . Ter f'ualitftrear Ccttrtaefm ‘^‘ijTa^duri.Has duasquideoibusarboribus cpttmnes putant.Sentiri aut maxime in fico ui te punicis eam afferentes quonia i theflalia macedoniaqp plurima tuc ficus exeat. Maxime came i xgy pto apparet hxc ro.Er reliquas quide arbores ut primu ccepere cotin uat gei mia tione.Robur di abies di larix interntfut tripaitico.-ac terna germina edunt.ldeo di i ter fqua Haas cortice fpargune.Quod omnibus aiboribus in germinatione cueninquonia prasgnarT ’ ‘ tiurumpiturcortex.Eitauteprimaearuincipiente uerecircitcr.xv.diebus.Iterum germu, - ^ fiant fcranfeunte geminos fole.Sic fit utdu prima cacumina impellutur fecutis aperiat ge n’n' | niculato incremento.T ertia eff eartidead folftitiu breuiflimamee diutius feptenis diebus f CIare

    • e. -i diuifere uocantur zamiae: laSuntqp deteras, ni fi decrahantur.Frudum arbo^ fote nullum ferut: hoc eft ne feme quide tamarix Scopis tantum nafcens :populus alnus:ulmuS;attinia alaternus-.cui folia inter iliceiii 8C oliuam Jnfcelices aure cxiftimanf dlfiatjeq? religioe q u3e ijtjnlct ne<5 feruntur unqmeqp frudum ferunt.Gremutius audor eff nunq u i nere arbor€:ex qui:/«Z Phyllis fe fufpenderic.Quse' gumi gignut poft germinatione apcriuntuf.Guim uero ro fii % £::?*? fi frudu detrado fpiffatur.Nouelte arbores carent frudu qdiu crefcut.perdunt aure faci ' lime ante maturitate palma ficus.amygdala.malus pyrus. Ite punica quae etiam roribus nt^ miis & prujhis flore amitcit.Qua de caufa infledunc ramos eius-. ne fu bredi humore in fcftu excipia&atc^ cotineat.pyrus 6 i amygdala etia fi no pluat; fed fiat auff rinu cMu arqp nubilus Icitrc Vcvpl" l‘ OtO ia - Z. n7l~ «*■ Cn rc&i* In pcir o k t>tl jwt */• *z ")~rei iCV/fJ'.: k ? l ^nbiT MylciCjitenii, rcirt vtn. Lndc * ■; , \ . •• . . r fq|i6 egrolfos uero fupra folium nafci.Ficus & praecoces habenquas achenis prodroiivdsuotanc iri laconico genere maxime funt. eris QL triferis &qu;Ecelerimefcnefcant:Sfdea2catibusearu. rCa. XXVlII. nt di fibrlein eifde.ln c£a infula caprifici triferis funt.primo foctu fequens euoca urriequenti tcrtius.Hoc fici caprificaritur.Et caprifici aute ab aduefiis foliis na£- mtur.BiferasSi i malis acpyr i$ g use^a fjft txjt. di prascoces. Maius fiiueftris bifera fe is frtidus poft arduru iri apricis diaxime^Vites qiiide di triferi fune quas ab id i ' ant:quqnia in iis aiia maturefcunnalia curgefcunt:aliajBorent.M. Varro.audor e - uite fuiffefinirrix dpud niat^tiamfera.&jijalu^in.agro confefftirio.Hoc aute euenit-pefpe tuo in frauinefiafricxagto de quo plura aiiisTca eltfoii fertilitas.Triferaeft di cupreffu^. v Naep baccx eius colliguntur menfc ianuario:6£ maio di fej£embri.ternaf<$ earu gerunt' rila gnitudines.Eftue|p6einipfisaibonbusetiahonuftispeail«risdifferetia,Suma fui parte i fertilior eft arbutus.Quercus inf<^iqre:iuglandes:fici:marifc^Prnnes quo magis- fenef* i ««•cunneo maturius ferut:& in apric&locis nec pigui ceria.Sii ueftriora orna tar dibra.Qn : Silnef.^ uv '-yrf* \r h>i da ex iis omio no maturefcut.ltc qu£ fubarantunaut quae ablaqueantur 'celeriora ncglc/ - dis hxc di fertiliora.Efi etianu statis differentia.Amygdala em di pyr«a in feneda fertilify; VJr rt liirme evn & fim3E:ut glandiferior quodda genus ficoru.C^tera eius in iuueta tradi ufque maturantes quod notatur i uitibus maxime.' Vetiiftioribus enftuinu melius: nouellis copiofms.Celeri me uero fenefcitsSr in feneda deteriore frudu gignit malus, Naq? di minora poma p ueni ,r<. “f ^<■>1 1 "«fl'! f^r^ck unt:5r uermiculis obnoxia.Quin di in ipfa arbore nafcuntur.Ficus fola ex oim arboru fae# ^ n - tu maturitatis ca medicatiir. Ia quide ex portetis: quoniam maiora funt praecocia pr£po(tc* z*3>- T ^is.Omnia aute celerimusfencfcut pfecunda.i -i tvtt i»1 Quin&: protinus moiiuutur aliqua' esto foe judicate om^ebladitoiqdmaxie uitibus euenirlllDejnoro. «/Ca, XXIX. npntra morus t^irdifftii’. e fene; bit frudibus minime ilaborans.Tardc di ea quorum crifpa materies: uit acer:palma:populus.Et fubarata ocius fenefeunc . !' lE&cfilueftribus. ^ - ^ i]Ca. ' XXX, ^ | lueft-ria aut tardiffime.Atqp in totu ois cura fertilitate adiiciofertilitas fenedatn ti| Ideoc^ di pflorent alia di pgerminat:atcp in totu praecocieifiunc.Quonia omnis in pirmitascsclo magis accidit. Multae uero plura gignunt ut diximus i gladiferisVln ,lJ „\‘rf ^ .v i ^ v_, y . Hcrqu» laurus uuas fuasmiaximeqj fterilisgu§e no gignit aliud-obq^ id a quibitfdam mas - yfV^-exiflunatur.Feruiit ST auellansc i illos compadali callo ad nihil utiles, J (l;;. _vt„ fpe buxo 6i faba grxcafiue loco. -fjC a. XXXI. Lurima uero buxus. Ka ST femc fuu §r granu quod cart^gon uocant:6i a feptetrio' 'ne uifcu ameridie hypheSi^ quis plura mox paulo. interduq? pariter res quarocuhibebat;reflituta fponte;ita uti protinus floret. Aquo deinde tempore maieflas po * mli ro.refurexit^qu^ ante uaflataxladibus fueot.Memoratur boc idem fadum di in phiV [ippislfalice procidua atep derruncata.Efl fldgiris in mufeo populo ajba.Onmiaf' ufli omi /irf/et Cfat^n/c1, >/.« m- ! rr u ^wS^itseq^Longjtudine.xv.cubitoruicrafTitudinequattuor ulnaru. Arbores quas naturae de/ ^X^sfatcamus tribus modis nafcutur.Sponte.aut femine; aut ab radice.Cura numerofior cxiflit: " 1 “ de qua fuo dicimus uolumine Nuceni totus fermo denatura efl multis modis mirifep me morabili.Nacp no omni^ omnibus locis nafei docuimustnec tranflata uiuere.Hocc^ alias A*-*®* faflidioralias contutnaaa:Taspius ibecillitaee eoru quaetranfferuntur evenit carlo inuidete alias folo repugnance.Faflidic^balfamiim alibi nafei natura quafn firia noluit fere. Nccno »> 61 palma nafei ubi^:a.ut;nata parere; uelcu promibeetia oflenditc^ ea educare;qu^ tanq in / 'nis.Sed maxime miru antandri platanus etia circudolatis lateribus reflibilis fponte fada : % _ _ T _ i ■ _ » - _ _ I : _ _ _ 1 _ ~ \ _ _ _ J- i LmLx /4^1 ic pii . IjLIEER. uita pegerit, No habet uires frutex cinnami in Cyrix uicina perueniedi.No ferunt amoi nat •diq? delicias ne in arabia quide ex indi^anaue peregrinari.Tentauit em Seleucus rex.Iilud maxime miru ipfas arbores pleruqjj exorari ut uiuant atqp tranfmigrent.Aliquado & a folo impetrari ut alienas alatraduenafqj nutriancaslunullo tuo quitflecfcif.Viuit in italia piperif ^ • arbor. CafiK uero etiain feptetrioaliplaga.Vixit 81 i iydia thuris, Sea undeforbentes fuc* * /ro^u2«| cq 0J1Ine ex his fotes torquentefeg iachrymadllud proxime miru mutari natura in iifdent lo •cis:atq3 iprouifo ualere.Qedru^ftuofis partibus dederat:8<: in lyciis frigidifq? montibus nafcitur.Frigus inimicu lauro fecerat: fed'in ciympo copiofior nulla eft. Circa bofphoru cD meriu i paticapeo urbe omni modo laborauit.Mithrioates.rex & deteri iHcoTse.Sacrorum certe caufa lauru myrtuqs haberet no contifigit:cu habundenc arbores ibi punies ficiqs . ^ «inii FV nuri InmiariffiJiiae.FriOidas mmr.i endf tvxPfu no D-cmiif arhnrPSiDinfr ahi>rc:ni fani mali & pyriiaudatifftm&.Fiigidasnatura eodetraSu no genuit arbores: pinu abietc.-pi cca.Et quid attinet ad po n tuabjr e Iuxca roniaipja caftanese cerafifcp aegre proueniut.pei* - ficainjufculano.NearonuceFg&c^cu tedio inferuncur.Teracina filuis frater earum. f . 4lDc cuprelTo & q? ex terra noua aliq Cepe nafcat qu^i ea ante no fuerut.tjCa. XXXIII1 j pVprefTus aduena 6t di fficil tmei na fccnri u fuitrut de qua uerbofius faepiufcp^deeo i, i b ol omnibus aliis prod.id£nt0Caio.Natun!orofa:frud:u fuper uacumbaccis torua: folio amara: (qdore uiolentamc ne umbra quide gratiofa miaterie raramifpcnc fruticofi^- .•genens. Diti facr;i:& ideo funebri fignoad domos pofita^.Fceminafterilisdiu.Metx de** lytifhxcr n L <~Topinr uil mu afpechi no-repudiatadiflingucdis eatu pinqru ordinibus.Nunc uero tonfilisfa&a i fica ce parietu.coercitaq? gffilitate perpetuo” Tenera.T rahiturcp etia i piduras opere hy / 1 ft o rialjifenac u sclaffes ue & imagines reruitenui folio breuiq? 8£ uirete fuperueftiens.Duo genera earu.Meca in fafugiu c^iupli;ta:qus & foemina appellatur.Mas afpergit extra fe ramos: deputatu reg 6C accipit uitc.ty' traq? au^ejinittitur in pticas afferes ue amputande ra j moiu.qui.xiii.ano,denari^sfingulis ueiicuE^^uofilTii.«ain.fatusrationefilua.Vulgoq^ dote fsliaiu antiqui plantajpa appelabant.Huic^ 'patria i fula qejfta:quaq Cato tarentiuaeam •appellat .Credo q?primu eo uenerit.Etin enaria fuccifa regerminat.Sed i creta quocu<$ lo.,ri,- J •cqjterra mouer it quifpianifi feratur alia.-bsec gignit, ptinufcg emigrat.lllauero et no appel I ~f§ to ToTo a c ip o n ce m a x i ea? i id^is-niodbus-.&quosalbos uocat.-fumifqj iugismbiniuesnu , ( qua abfudpiurima.Quod* miremurapi no nifi in tepore prouenies:& nutrice magftbpe WJ ftidies.Nec terra: tancu natura circa bas refert: aut perpetua caeli : ueru ^ qu^eda teporaKa ' uis hymbriu.aliquce plerucp femfa aiferut:&certofiuut'gen,ere.Aliquseeticognito.Quod accidit cyrenaicse regioixu primu ibi lafferpitiu natu eff ut in hserbaru natura dicemus .Na ^ U eft 8C filua urbi rei proxia hymbre piceo craffoffi circiter urbis romaeanno. xliifT a <, * q ^Debedera. _ (fjCm XXXV. • Edera iam dicitur in afia nafci.Negauerat Theopbraftus.-nec in india nifi in monte / ptbCYYltM) ■n n-i ‘iaffi-afavh ■ L diero.Quin &C Harpalum omni modo laboralfe ut fereret eam \ medis fruflra. Ale^ xandrum uero ob raritatem ita coronato exercitiruiclore ex indiaiedifTeexepIo li / V) beri patris.Cuius dei 8C nunc adorn Jc thyrfos galeaS^etiam ac fcuta in th racis populis in folenibus facris .Inimica arbor fat^dmhibus: fepulchrac^ ac muros rumpens. Serpentium frigori gratiffimamt mirum fit illam in honore ullo habitnm.Duo genera eius.Prla ut reli quarum mas & fcemina, Miror traditur mas corpore:^ folio durioreac pinguiore:8i flore ad purpuram accedente.Vtriufqj aute flosfimilis eflrofasfilueftrimifi <$ caret odore*Spe^ des horum generum tres.Hft enim cadida 8t nigra hedera: ter tiaqp qu£ uocatur helix, fctia num has fpeciesdiuiduntur in alias:quoniam efl aliafrudtu tantu candida:alia St folio.Fru &uq? candidum ferentium aliisdenfus acinus.-& grandior racemis in orbem circuadis: quT W uocantur corymbi,] teni filenriiim cuius, efl minor acinus:fparfior racemus.Simili modoin nigra. Alicui & femen nigrum aliis crqcatum^ijius jgqrpnis poetae utunrur .Fqliis minus nigris ;qua quidambyTia^Iii bacch icamtibcmit: ‘m aximis Iter nigras c o ryin^»i sV(Du ^da apud grarcos edamini duo genera huius faciunt.A colore acinorum erythranum ^chryfocarpu plurimas aut^m habet differentias bdix.*quoniam, folio maxime diftat.parua fut 8C angu Sofa cocinnioraqFcum reliquorum genera fimpiicia fint.Digat S£ longitudine internodio ru-prafeipue tame fterilitate.-quoniam frudum non gignit.Quidam hoc itatis efTc nd ge neris exidimanopnoq? effe hcliccm putant fieri hederam uetuifate.Horum errormanife^ flus intdligitunquoniam helicis plura genera repcriunturffed tria maxime infignia, Hacr«« •jxv J, baccaac uireng quas plurima eft. Altera cadido folio. Tertia uerricolbnquse.thraciaTioc?.? Etianu horbaceo tenuiora folia-in ordinem digelh:d£fioracp«In aliogenere diuerfaomia. Et in uerficoi ori alia tenuioribus folii^ac fimiliter ordinatis denfppbufqpdn altera ncgleT &2 omnia haec.Maiora quoc# ac minora funt folia.-macularuq? habitu diriant. Er in cadidis alia fum candidiora. Adolefduft longitudinem maxime borbacea.Arbpres aute necat can dida:omneqs fuccuniauferen^p tant^craffitudie augetur: ut ipfa arbdrTidtTSigna eius fo f in «rivima -irn-s fntiTTima mania? (>n(ipnn!?:ci& ftinr rwrpric inflpv3p t? mnn «' AmMoiA &i.Ec |q omniu generi radicofa brachia.huic tame maxinieramofa ac robufta. A £ ea nigro Sed propriu albae q> inter media folia emittit brachia utruncpfcniper ample&ens.Hoc e 8i l\ in muris quauis ambire no poiTit.lta^eriam pluribus locis i terciia uiuit tame duratque;& totidem initia radicu habet quotbrachia.Quibus incolumes & fol id asterbores fugit ac ftra guiat.Eft & in fru&u differentia albae nigra cg hederae: quonia aliis tanta amaritudo acini: ueaues noattinganc.Eft & rigenshedera quae fine amminiculo ftat fola omniu generu ob id uocataciHbs.Ediuerfonunqua nifiin humi repens.camecilTos. De hedera quo uocatur fimilax. {(CaT XXXVI. j ^fjjhmlis eft hederae e cilicia quide primu profe£fo:fed in grocia frequctior qua uocac f f/milace denfisgeniculata cauiibus:fpinofa:frudicofa:ramis:folio hederaceo:puo: don angulofo:a pediculo emittete pampinosiore cadido:oleteliliu.Fertracen;os / ut brufcomodo non hedero:colorerubio:complexa acinis maioribus nucleos undenos: m w*k j noribus fmgulos nigrosdurofquerinfaufra omnibus facris & coronis:quoriia fit ligubris : ^ r&i auribus leuem fonuiTfr?ddat.Hed erae mira proditur n atura ad expericda uina.Si uas fiac ex ligno eiusmina tranfluere.ac remanere aquam fi qua mixta f ueri 1 /; ugHlazeb~ o)In reliquo •acime:cognatione.quada papyri.probatiores tamejhidii di qui in afia circa anaeticu Jacu naf euntur.Noftratibus fungofior fubeff natura:cartilagine bifeja^qus ca uo corpore intus:, fupernetcui inarefcidigno.Fiffilisproacutafemper aciegeniculata.Csetero gracilitas hcT/ dis diffinda leui faftigio tenuatur in cacumina.Crafliore.peniculo comameqp hac fuperua £ cua.Auc enim pro pluma ftrara cauponam rep!ec:aut ubf liniofiore calld ifid u ruit:ficut in r Jbelgis contufa QC interieda n^iiiQ comiif uris ferrumihif textuslg 1 urio tenatior; rimHqj ex flendis fidelior pice.Calamis trientis populi bella conheiunt.Calamis fpicula addunt irre J ucicabili hamo noxio. Morte accelerant pinna addita calamis.Fitcg & ex ipfo tselu aliud fra Sto in uulneribus.His armis fole ipfu obumbrant.propter hoc maxime ferenos dies optat. Odere uentos & hymbres qui inter illos pacem efTecogunt.Ac fi quissethiopas:£gyptum •arabas:indos:ffytas:badras:farmataru tot gentes & orientis omniaqj partjftoru regna dilige tius computet:oqua ferme pars homin um in toto mundo calais fuperata ddgit.praecipu us hic ufus in creta bellatores fuos prXtipitauit.Sed in hoc quoc^ ut in citeris rebus iiicit ita lia.Quoniam n ullus fagittis aptior calam us_q in rh^ p o bon oqienfi^amne: c u i plurima fneft medyila.pondufc^ uolufre.Gontra flatus quocp peruica3tiib‘ra.Quippe non eadem gratia •belgicis.H^c & creticis commendationibusrqq proferantur indi:quoru ! uidetur natura:quando 6i haftarum uicem probent additis cufpidibus. Harudini equidem indicas arborea amplitudo:q ualem uulgoin templis uidemus .Differe mares ac focminas 1 his quoqpindi trad Lint.SpilTi us.mari corpussfoMrnno canius. Nauigiorum etiam nicem prseftant(fi credimus)fin^uia internodia:Circa ac^finem amnem maxime nafcunttir. Haru do omnis ex una ftirpe numerofa.Att^ etiam recifa foecundius refurgit.Radicis natura ui uax:gemcu!ata ipfa.Folia indicis tantum br euia.Omnibus uero a nodo orfa- complexu^ fenues per ambitum inducunt tunicas:atq* a medio internodio cum plurimum definut ue - ftiVe procumfaunt^.Lacera arundini cakmotg in rotunditatem biaTuper nodos alterno fe $jpa. fc; • t:alteiu fupericregeniculo ab Icua per uices.Inde ex e per inguinemt alccru a dextram fiat _ _ _ une aliquando ramiqui fune calami tenues.pfura autem genera. Alia fpiffior denfiorej? ge " •nicul/smreuibus internodiis. Alia rarior maioribus:tenuior # ipfa.Calamus uero alius to> a Cusconcauus atq? carnis.Orc : quenj^fyringiluocantmtiliflrimus fiftulis:quoniam nihil . gfljei cbartilagirtis rchoiffiiiuieft continuo foramine peruius.quem auleticori' ubcat.Hic tibiis r; ipffe'* ^ McU nryf'* ' e 0^0« >A"' « T» f , «//*» • ■ ^rr^^J^t^^^cheroniani infaufto athenienfium proelio. Ht apud lebaida fxpe notatur influente cephifo. urilionfiftulis ille.Eft alius craffioreligno # tenui foramine.H unc totum fungofa replet medulla. Alius breuior:alius procerior:exilior:crafTiorqj.Fruticofifl[imus qui uocatur do* najt non nifi injquaticis natus:quoniam # haec differentia eft multum praelata harudie qua2 7n ficcis proucmat.Suum genus fagittarioca^amo ut diximus.Sed ceffico longiffimis iter ' nodiis obfequiumqj quo libeat fleoi calefa&b.Differentias faciunt # folia no multitudie: A uerum robore & colore. Valida laconjris:# ab una parte denfiora: quales i totum circafta^ fw* gna gigni putant.Diffimiles iniaslongifqp ueftiri foliisrfpatiofius a nodo fcandente com plexu.eft di obliq harundo no i excelfitatc nafcens fed iuxta terram fruticis modo Se fpar gensffuauiffima in teneritate animalibus. Vocatur a quibufdam elegia.Eft di in italia naf * cens adarcha fiofmnepaluftns ex cortice tantum.Sub ipfa coma utiiiffima dentibus:quo<* nia uis eadem eft quae finapi . De orchomenii iacus harudinetisaccuratius dici cogit admi ratio antiq.Cbaratian uocab|ntCraffiorefirmioreqp.piociam uero fubtiliorem.Hanta in fui is fluitantibu^jatare:iIJam in ripis expatiantis lacus.Tertia! harundo eft tibialis calami, quem auletico uocaht.Nono hic anno nafcebatur.Nam Elaeus incremeta hoc temporis fpacio feruabac.prodigiofusfi quando amplitudine bienioextendiffct:quod notatu apud A t t e \4jery*bvf& *****- -Ai-tici tu tfSCum igitur anno permaferit inundatio proficiunt in aucupatoriam quoqp amplitudinem ^gWocantur zeligit&TContra bombycis maturius reciproco graciles. Foeminarum latiore fo T' ‘ ' _ ' illafpadc • ^ •» TT''/,v,t 'lio a tqj candidioremiodica lanugin^gi^omriino nulla fpadonum nomine infignibus^Hic l-hrac itff ' erant armamenta ad inclufos canturhou filendo^ex reliquo cur£ miraculo: ut ueniafitar gento iam poriu«§ rani.Caedi folebatu tempefti ue ufep ad Antigenem tibicenem cu adhuc fimphci muf^ica uterentur fub arHuro.Sic prxparatse aliquot poft annos utiles efle incipie ^-.1 bant.Tunc quoqj multa domanda exercitationem:# canore tibiae ipfaa educendi; compriid^pj mentibus fe lingulis : quod erat illis theatrorum moribus utilius.poftq uarietas acceffit di _ , cantus quocpluxuriante^s.ctedi ante folifitiacoeptK:# fieri utiles in trimatu apertioribus k arum bngulisjad fkdtendos fonos.Quse inde funt di hodie.Sed tunc ex fua quae# tantum i -va4vw - barundine congruere" perfuafuni ierat:# ea quas radicem anteceflerat leuas tibiae conuenire JL* r quaecacunie dexter^.Immen%W|u^^ quas ipfe cephifus abi uiffet.N uc facri > ficae tufeorum e b^p.Lddicras uero loto ombuf^afininis # argento fiunt. Aucupatoria p “ ^ r harundo a panhormo laudatiffinia.pifcatoria ab aritana ex africa.F^arudinis italiae i afus ad jfaw-i ■ t uineas maxime.Cato feri eam iub>et in bumidis agrisbipalio fufcadoprius folo:oculis dif «* pofitis inrerualIo!ternorum pedum.Simul # corundanrfijq||amaragi fiatrcocordare anuV, ^Scitiaai.Salicis uero qua nulla aquaticarum utilior.Ucet populi intibus placeantf cecubum7 ' i . . _ ducant.LicetaInifaepesmuniant:contraqperi5pentium.amniumimpetusriparummuroin W tutelis ruris excuben t:fh aqua fatae csfeq? denfius inniiliiero hserede profint. 4lDe falice genera eius odo:# a pter falice fint utilja ligaturis # derubis.4i Ca. XXX VIII Ly>i*ik ?|»ric :b>0. npncTkci) Tjfirnhores corbibusac pluriinse agricolarum fupelledili cMdigres ablato corticedeuiqj ira =ctetu mollioribus uafis:q ut qcorio fiant:atc^ etiam fupin^m^^eliciascaflthedraru 7 /£> €^CtatumoiJionDUSuaiJs:^ucqcvjn(judiii;dt4jctmnuupinarurnirjuciiciascaHiricuraru api»^^^! • tiffima.Decidua falici fertilitas:denfior^ tonfura exbreui pugno u eri u s | r a m o : n o%u t -re^“ clfsxr-f&it« tnur in nouiflfimis curanda arbore.N ullus quippe tutior eft reditus minoris ue lpendii aut tempeBatilfecurior.T ertium locum ei in aeftimatioe ruris Cato attribuit: prior emq? q oli s&JM uetis:quacp frumento:aut pratis^cguiadefinc alia uincula.Siquidem # geniftxuthaceaB^"’ # populi #uImi:#fanguineTfrutices?#vbetuIlK:# harundo fiiTa:#harundinum folia: ut^ ^/o i in Iiguria # uiris’ipfa:rerififq? aculeis rubi alligant.# intorta corylus.Mirumq? contufo I|T gno alicuimiaiores ad uincula effe uircs.Salici autem pr^cipua dos.Fiditur enim grafea ru¬ bens candidiore» ameriha.fed paulo fiagilior.Ideoqi folido ligat nexu .In afia tria genera pwn«ri \tf) .w fovi. obferuant.Nigra utiliorem uiminibus . Cadidam agricolarum uhbus.Tertia quae breuiffi maeft h&licen uocanc.Apud nos quoque multr totidem nomina imponunt. Viminea jpocac ^ eandem purpuream.Altcram niceiiriam acolore;quas fit tenuior. Tertiagallica:qu&‘ tenuif wbJ”’rl3 fima.Nec in fruticunec in uepriu caulinu ue neq; in hasrbaixiiaut alio uiio qua iuo genere numerentur iurefcirprfragiies ^aluflrefque ad tegulutfgetefque.E quibus detracto cor ticecadelas luminibus di funebribus feruiunt.Firmior quibufdain locis earu rigoi.Namqgr^1*^1 1*6 iis uelificant non in pado tatu nauticiuieru d: in mari pifcator affricus prxpoftero more ue j^ebn, ^Tinualiiaiiri tegunt.Proximeque Eekimanti hoc uideat ion ml wt-ufH' i Y*fcr*r <■> ofCnrntr- la intra malos fufpen d en s. EtnijpaTiJTua ma uri tegunt.proximeque settin elTequoTi interior|piunda pSfte pari funt papyri ufubfedfruticofigenerisfur.lnteraqua owTwfnftx ticas arbores funt &'ruBf a tqj fambuci fungofigeneris:aliter rame q fer ula:.Quippe plus r flW ligni ac fuca uti<$ fambuco.Ex qua magis canoram bucina tubamqp caedit pallor ibi casfat ubi galloru cantum frutex ille non exaudiat rubi mora ferunt di alio genere fimilitudiem rofsiqui^uocaturdnofbatos.Tertiumgenusideeum uocantgrasci a loco: ten uior efl qua extera mjgoribufqj ft>inis:& minus ad unris.Flos cius conta lippitudinem illinitur ex mei Ie:& igneni facrum.Contra ftomachj qupgj. uitia^bitur ex aqua.Sambuci acinos habet ni j gros^tcp paruos.-humoris leti lnficiedo maiSme capillo:q di ipfi aquatRrcodi manduntur . |j0e fuccis arboru di natura materiaru:& cedendis arboribus. iLGir r ilwLlVtePr & corticifarborum eft ttntxiOx XXXIX. Jll Vitior di corticifarborum efbqui fanguis earum incelligi debetmon idem cmnibuf^w 1 Ficis ladeus.H uic ad cafeos figurandos coaguli uis.Cdafis gummofus.Vlmis tf Jliuof tlife _j|iuof|ts.Lentiis ac pinguis malis. Vitibus ac pyris aquofus.Viuatiora quibus letior ‘^][^tqpintotumcopore3rborum:utrdi«quorumanimaliu:cutis:fanguis caromerukuen^. liipiTaimedullx.pro cute cortex mirum in moro medicis fuccum quxretibus ferejhorajdiei fecunda lapide incifus manat alti usjfradusTiccus uidetur.proximi pleriTcp adipcs:ffuoca^ /llb Ut^t r \itfn ^y^tur a colore alburnu. Mollis ac peflima pars ligni etia i robore facile putrefis teredini ob d Y- 'noxia.Quarefemperamputabitur.Subefthuiccarocuiofla:id e materi^ optimum. Alter nant frudus quibus fica uslignurmut olea-.magifquaquibuscarnofmutcfrafus.Nec ouu bus adeps carnefue iargas:ficuti nec animaliu acerrimis.Neutru habet buxusicomus.olea . Nec meduilammiinimucp etiam fanguinis.Sicuti ofla non habent forba:carnem fambuci j 'di plurimam ambas mcdulla.Necharundines maioreS ex parte .In quarundam arborum car nibus pulpas uenascp funt.Difcrime earum facile.Venxlatiores candidiorefq?.pu!pas filTili ^ ^ bus infuntddeo fit utaure ad caputtrabis quamlibet prxlongxadtpota idusabalteroxa . pire uel grauis fentiatur: penetrante redis meatibus fono. Vnde;deprehenditur an tort^Tit •materiesmodifqpconcifa.Quibufdam funt t ubera: fic ut funt in carne glandia: in iisnec na nec pulparquodam callo carnis in fe con uqlutq.Hoc preciofiflimum i citro di acere.Qe tera menfarum genera filiis arboribus circinnarifur ih pulpam. Alioquin fragilis effet uena in orbe arboriSjCefa.Fagis pedines tranfuerfi in pulpa apud antiquos.lnde di uafis bonos. b Manius Curius iurauit fe ex prasda nihita«igiflie:prxter guttum fagineum quo .facrifica? 7 ; ret.Lignum in longitudinem ita fluduaKut qux pars fuit ab radice ualidius fiME^uibuf dam pulpa fine uenismefbi'fomine& tenui conftat.Hxcep maxime filTilia. Alia frangi cele^ rioraqua findi quibus pulpa noneftmtolex uites.At e contrario totum a carne corpus fT co.Tota ofTea ell ilex-cornus:robur:cytifus:motus:hebeno"sdot6s:6{ qu^fine medulla ee ^ diximus.Cxceris nigricans color .Fulua cornus in u ena buRs nitet icifurislioTata propter, vohb decorem.Cxdrus di Jarix di iuniperus rubent. CT5e tcredinibus larice. Jo fbrn< l (twrfl r Ifri lunacff dimidiatane tangas matcriem.Tunc ne effodias aut procidas abs terra.Diebus quattuor proximis quibus luna plena fuerit optime eximitur.Omnino caucto nigram nia* renam ne dolesme casdasme ue tangas nifi ficcamme ue gelidam :ne ue roruletanuT iberP us idem «indCapicoIio condendo feiuauitinterIunia.M.Varroaduerfusdcfluuiapra:ce ^ r pit obferuandum idem a pIcniluiis.Larici & magis abie&i$ fuccifis humor diu defluit. Has omnium arborum altifflms ac re&iflimae.Nauium malis antennifq$ propter leuitatem pr£ •fertur.abies.C6miniabiispinoqukeaiitqua(|ripartitos uenarucurfusbibifidofqj habeat: •uei omnino fimplices.Fabroruminteffina^eraria medulla fectilis optima quadripartitis >A<> < materiis & mollior quam caster^.I ntclledus in cortice protinus peritis. Abietis qua2 pars a Wmi> terra fuit enodis eft.Hacq* quam diximus ratione ^uuiata^ecorticaturratcp ita. Sappinus T‘^|| • uocatunfuperior pars nodofa duriorqj fuf$fna/fe i jpITs aute arboribus robuftiores aqui loiasptes.Eti totu deteriores exhuidis opacifcp.Spiflpresex apricis:& diuturnse.Ideo Rose ( r/ AC- . »iferTS abies lupnati prasfertur.Eft pgetiu quoes regiones iiisdifferetiaAlpib9apeninoqi I a u da ti fHnias . Ip ga i 1 ia durib9acm6teuofego:i corfica:bithynia:poto:macedonia. Deterioro’ ~ les^eneatfca^Vrcadica.Peffimse parnafia:& euboea; quoniam remota ibi & contortse pu ;la *rtH [«pnrW ■jcjrtxtov ifb arti m i iicloreri trdeentefc^ facile. At caedrus in creta africafyrialauciatilTima.Cxdri oleo punda materies ! ^ j mc tinea nec carie fetit.lunipo eade uirtus quK csedro.Vafta haec i hifpania:maximx<5 bncr"~f ese eis.Medulla eius ubicuq? follidior etia q csedrus.publicu oium uitiu jioqant fpiras uW fefe couoluere uenas atcBiiqd^i.Jn u eniuqtur i qbufda ficu^armore cetVa’ided uritia cla^ ! ; uo fimilis: ini mica ferrisTEt qiiaeda forte accidutin Iapide comphenfo aut recepto i corpus f j. aut alterius aboris ramo. Megaris diu ffetit oleaff er in fororcui uiri fortes affixerant arma '^que cotrice ambiente stas longa occultauerat.Fudtc^ arbor illa fatalis excidio urbis prsemo nita! oraculo cu arbor arma pepiflet.quod fuccitaT iccidit ocreis galeifep intus repertis.Fe^ runc lapides ita inuentos ad contincdos partus efTe remedio. (FDe materiis:De magnitudine arborumi&quEcariem Quinam non fen - . „ c , tiunt:5i de perpetuitate materiarum. UufCa, XLI. sMlrk Bj|l MplifTima arbo^ ad hoc sui exifHaf ro^ uifjcq pp miraculu.lt.Cea eode pote nau la (CW.X r v | machiario expofuerat adueda cu reliq materie, durauitq? ad.N.pricipis aphiteatru illFuic aut fab^s e larice loga pedes.cxx.bipedali craiTicudieteqlis.Quo kelligebatur // ui‘x cfedibilis reliq altitudo fafligiu ac cacumesefliniatib7.Fuit 6C meoria noffra i porticib9 , fepto^ a.M. Agrippa rclidaseq miraculi ca:q delibqfatorio fupfuerat.xx.pedibus breuior divtoim > „ /C^fexq^reciali crafTitudie. Abies admiratiois pcipu£ i naui q ex segypto caiipncipis iufTu cibe lifcu i uaticao circo ffatutu-.qctuorcp trucos lapidis ciufde ad fuftineduja^duxit.Qua naue( /aj^w - ilii admirabilius uifujmari ccrtu e.Cxx.modii tuc letis p faburra ei fuere.Logitudo fpatiu ; obtiuitjnagna ex pte ofliefisport9 latere leuo.ibinaqpdemerfaeaCiaudiopricipecu tri bus moIib9turriu altitudie \ ea exxdificatis obiter puteolao^puluere aduedis.Qua; arbo/ tiscrafTifudo quattuor hoium ulnas copledetiu i'pjebat.Vigo<^ auditur.lxxx .numoru & «fi' \ie pu tvaW0(- 4KVI. 4SU * C SllL, -V r pluris malos ad cos ucnudarinfus.Ratesueroconedi.xl.feftertiisplerafqj. At in asgypto l | - ac Tyria reges inopia abietis cedro adclaffes feruntur ufi. Maxima ea in cypro traditur ad undecireme Demetrii Tucciff .cxxx.pedG^ongitudinisJcrafTi tudinis uero ad triu bomin um complexu.Germaniasprasdonesfiugulisarboribuscauatis na uigat : quam quaedam & eri/ ginta honiies ferutSpifTifTimaex omnimaterie ideo &grauifljma indicatur hebenus :k bu xus:graciles natura.neutra in aquis fluitatmec fuber fr dcmaturcortex : nec larix. Eje reliqs ficiflima lotosiquaeromceita appellatur.Deinde robur ex alburnarum: &c huic nigricans co lormiagiTcp etiam cytifo:quae proxime accedere hebenum iiidetur^ Quanqnondefint qui fyr^cas terebinthos nigriores affirment. Celebratus & Ter iclesiiomine calices ex terebin^ tbofolitusfacere torno.per quam probaturmateries:omnium:h£c fola ungi uult: melior oleo fit.Colos mire adulteratur iuglande acpyro filueflri tindisatqj in medicamine de codis.Omnibus quae.dnrimusTpiffafirmitas.Ab his proxima eft cornus quaquam no po^ teft uiderimareriespropterexilitatem.Sedlignumnonaliopenequamad radioseotarum , utilemnt fi quid cuneandum fit in ligno clauis ue fingendum ceu ferreis.Jlex item & olea U fter & olea at<$ caftanea caprinus populus.Hsec omnia & crifpa aceris modo.Si ulla materi ** 1 n3° ly €s idonea elfet.Ramisfepe di ~Tz 1 ivi re ^ovn • i Tttux f tn lyntii vyh eputatis caftraeeo illis efbadimitq? uires. De cetero pier ifqn e eorum.Sed utiqj roboritanca duritia efbut terebrari nifi madefactum non queat : & nefic quidem adadusauelliclauus.EMiuerfoclauum non tenet caedrus. Molliffima tilia ; eade uidetur & calidiffima.-argumentum afferunt quod citiffime afeias retundet. Calida: mor9 Baurus:hedera:& omnes quibus ignaria fiunt.Exploratorumhoc ufus in caftris: paftorucp reperi£:quoniam ad excuciendum ignem no femper lapi^ dccafiq efl. Teritur igitur ligna iigno:ignemqp concipit attritu: excipiente materia aridi fomitis fongi ucl foliorum facili i* ^T1* meconceprum.Sed nihil haederaprseftantius quas teratur laurodauruq? terat, probatur 5C ■uitis filueftris alia qua labrufca:& ipfa hedere modo arbo^eni fcandens. Frigidiflima quas* cunqs aqu-aica.LentilTima autem QC ideo fcutis faciend isaptffi? ffa q u orum plaga cotrahit £e protinus:clauditq? Tuum uulnus.Etobid contumacius tranfmittit ferum.ln quo Turge •nere fici ut falix:tilia: bctulla:Tambucus:popuIusjutrfc^.Leiu(Tirneex iisfieut cl falifudeo . « 5 i 4$ utiliffinmOmnes autem etiam ad ciftas qlSkcunq? flexibili crate conftanv.Habent & ca C‘'T' doremrigorecp&in Tcul^uris facilitatem. Eft lentitia platano:fed madida Ticut alno. Sicci- or eadem ulmo:fraxino:moro:c€rafo:fed ponderofior.Rigorem fortiflime feruat ulnius-* ob id cardinibus affamentifq? portarum uriliffimarnuoniam minime torquet.ur:perniutai)^/7^^^ da tantum Ticut cacunie ab inferiore fit cardine: radii fupcrior.pa!|im efl mollis. Et fube/ 7* ris materies fpiffa.Ecmaluspj^fcpnecnaacerTcd fragiles &quaecunqmifpa.In omnibus ,HPr filueftris & maTcula differentia cuiufqj generis augent. Et in foecunda firmiora fertilibus j ' nifi quo in genere mares ferunt; Ticut cupreffus 6C cornus. Cariem uetuftatecp non fentiut ‘ cupreffusicasdrusihebeusdotosrbuxusrtaxusuuniperusoleafter ^olea.Ec.cxJreliquis tt^ diffime larix:robur:fuber:caftanea:iugians:Rima fiffuracpiTdn^pil Tponte cedrus:cuprer ^ r,. — - - — o, - - B'-|,Cla r fus olea.Buxu maxime Sterna putat:hebenu & c upreffum:cediuq?,Claro de oibus materi c#p E |K efle tradut.Mutian9ter coful ex iis q pxime uifo eo fcripTere:uitigineu 7- infra oppidu ipfum id haberi.Cui pepercit religione ipjd udus Hanibalfipnigeri trabib9 eri f^‘%' ani nucduratibus.Super ola memorat aedes inaulicfe nutdede2e'feculis^f)tetroianu bel^ lum exaedificata.Cuius quonia generis materia fcietia oblitcrata in plenum dicinopoteft rtf H iimiTJif zfLbs 4LUBER, utiq? qua^odore pflecdlafrea etemitate praritsre. A pr^didis morus proxime laudat : quae ^ ^ ^ueturtate etiam nigrefcir.Et quaedam tamen in aliis diuturniora funt ufibus q alia. Vim us ^ v in proflatu firma.Robur dcfdfum.Et in aquis quercus dbriita.Eadem fuper terram rimofa facit opera torquendo fefe.Larix in humore praecipua^ alnusnigra. Robur marina aqua corrupitur.Non iprobatur in aqua Si fagu|_& iiigjjajis. Hs quidem in iis qug defodiutur uel prmcipales.Item iunipei us t ade & fubdiafiTus aptilTima.Fagus Si cerrufceferiter mar# cefcunr. Aefculps quoq? humoris inipaties.Econtra adadain terra paluftribuslal^nufgeter^^- „ na:onerifcf;qtilibet patiens.Cejfafus firma. Vim us Si fraxinuslencas-.fed facile panduntur flexibiles tamelflantesJSdcircucifuradaccatcfideliores.Lariceinmantimis nauibus obnoxi ^ ijat1' am teredini tradut.Et.Qia prarterq oleaftru Si olea.Quseda enim inmari quaeda in terra ui# JlDeteredinibus. yu:c apJC. tiisoportuniora. iTl|Ue teredinibus. DC a. K XLIL ^ 'ffiMSlF Nfeftantiu quattuor genera.Teredines capite ad portione gratiflimo rodunt & tibus.Hastantumarifentiutunnecaliaj^utantteredinepropriedici.Tereftrestinc ‘ ^ r ,1, , as uocant.Culicibus uero fimilestriphas.Qiiartumeft & e uermiculorum generet qnoru quide alii putrefecnte fucco:ipfa materie aln pariunt unficut in arboribus. Ex eisq “ ari ceraflcs uocaf cu cantu eroferit ut circuagat fe:generat aliu.Hasc nafei prohibet in allig a* maritudo ut c u pffoTin afiis duri tria ut buxo.T radijt Si a biete ci rea ge r m inationcf^eco rtiV cataiqdiximuS lima aquis no corrupi. Alexadri magni comites pdiderut in tilo "rubri ma# * fis infula arbores effe-ex qbus naucs fieret: quas.cc.annis durares inuctas:& fi mergerent tur lcorruptas.In eade effe frutice baculis cantu idonc3ecraftimdinis: uariu tigriu maculiss " poderofum:^ cu in fpi ffio ra d ecid i c: ui tri rnodo fragile. dDe" majE£riisaichitedi:& que -materies ad quid utilis:^ qu;e firmior materia in tedum. l]Ca. 7 jctuO 5ud nos materia finduntur aliqui fpore: ob id architedi eas fimo illitas ficcari iu l i n *-* *- >3 /• V /~v K/f/> Jl ^ 0? . citrusacerqj.Necaliarum tubera in precio. Mediaqj pars arborum crifpior:& quo propri> ei: radici minoribus magifqj flexibilibus maculis. Hsec prima origoluKuris arborem alii d-Sb- iritegi& uiliores ligno pciofiores cornee fierhut una arbor fepp uemren Excogitatae fut , 6i ligni brattese.Nec fatislCcepere tingi animaliu cornua-dentes fecanVlrgnuq? cbore dift 1 \ gui:mox operiri:placuit deinde materiem & in mari quzeri.T efludo m hoc feda.N uperq? e ~~ portentofis ingeniis principatu.Neronis inuentum: ut pigiiientTs^e?aerme:plurifq> uc* ^ niperiimitata lignunuSidladispr^ciaquseruntur.Sic terebinthum uinci iubent Siccitruiu^,7 ' .praeciofius fieri.Sic acer decipi.Modo luxuria non fuerat contenta ligno.lam lignum emi teftudinem facit. ^ De arborum astate:# qu£ genera arborum minime durant. #paT~~ XLV. rV~ i arborum quarunda imenfa credi poteft fiquis profunda mundi # fakus iivac/ t ^ * ' * -ceffos cogitat.Verum ex iis quas memoria hominum cudodfjdurant in ueliterno.ii^i5_ v Africani prioris manu&tas ofius.Itcm myrtus «spdeip loco confpicuae magnitudi^ ^nis.Subeftifpecusinquo manes ciuscuftodire drafolraSitur.Romx uero lotos in Lucinas" area anno qui fuit fine magiftratibus.ccclxix.urbis asdecondita.Incertum qtum ipfa uctu* J , ftior. EfTe quidem uetuftiorem noed dubimcumabep luco Lucina nominetur. Haec nuc > roic LxXi' circiter annum/cccl.habet. Antiquior enim illa ed.fcd incerta eius aetas quascapijiayr dia€J quonia uedalium uirginum capillus ad eam defertur. Verum altera lotos in uuicahafiT qcr ‘‘ Romulus condituit ex uidoria de decimis sqiiasua urbi intelligiturmt.audored Mafuri ^ . us.Radices eius in forum ufqj Cadaris per dationes municiporufopenetrant.Fuircum ~ ’>,n>tr’ cupreffus aequalis circa fupraema Neronis principis prolapfaatqj negleda. Vetudioraute urbe in uaticano ilex.In qua titulus aereis litteris hetrufeis religione arborem iam tunc di t gnani fuiffe fignat.T yburtescjuoq? originem multo ante urbem rpmamhabet. Apud eos ^ cxtantilices tres etiam Ty,burnoconditorecoru_ucruQiores : apud quas i na ug u ratiTTtra ^ ’ ditur.Euiffe autem eum tradunt filiuiWArft^Hfarai qui apud thebas obierituna aetate an*» er. te iliacum bellum.Suntaudores#delphicapIatanum.Agamenonis manu fatam. Et alte^ . / ; tam in caphiearchadiae luco.Sunthodie ex aduerfo ilienfium urbis.iuxta. belefpontu in tefdaifepulchroarbores:quze omnibus ephebiis eius cum in;tanEujmaccrepere:ut jliuafpi> ciant inarefcunt:rurfufs^ adolefcunt.Iuxta urbem autem quercusili tftniufotunc fatae dw pba^e cuntuncu coepit lliuiiocaruArgis olea nunc etia durare dicitur:aa qua Ipnqu in uacca mu ( _ . • tatam Argus iliigauerit.in ponto circa heracleam aras funt louis Scatiui cognominr : ibiqj . quercus duae ab Haerculae fataeJn eodem tradu portus Anryacd Bebryce rege interfedo darus.Eiustumulusafupremodielaurotcgitur-*quaminfana uocant:quonia fiquide^ea decerptu inferaturlnauibusiurgiafianndonecabiiciatur.Regioncaulocrenediximus per $ qua ab apamea in phrygiam itur Jbi platanus odenditunex qua pependit Marda uidr^s ab 1 Apolline-.quaeiam tum magnitudinededa5ed.Nec no palma deli ab eiufde defsdal^eon^ fpicitur.Olympiae oleadencx quo primus Hercules coronatus ed.66 uc cud oditur religE- hl nh^r Ta ti/beioj**- llitj /I ofe. Athenis quot? olea durare traditur in certamine edit# A minerua.Ediuerfo breuiffi^ ma uitaed punicis:fico:malis. Ex iis pcocibus breuior q ferotipis:dulcibus:q acutis:^ dul >cior in punicis.Item in uifibustprxcipuec^ fertilioribus.Grecinus audor ed fexagenisan^ . IlisduralTeuites.Videtur&aquatic^celeriiisinterire.Senefcutquide ueloclter.-fed e radi db9repul!ulatlaurus:6dmali:6ipunic^.Firmifrim3eergo ad uiuendu olesemtquas durare anms.cc.finter audores conueniat. E^in fu^lpan^Eufculani agri colle quHorne jp^ < pellatur.Lucus antiqu^Dianse facratusa latio" uelut arte tygji coma faginei moris. ■ arbore mori eximiaastate nodra adamauit padidius Criipus.bis coful orator Alpine ma trimonio & Nerone priuignoklarior podca:ofculari copledicp eafolitusmomodqcubare fub ea.uinu^ illi effudere. Vicina luco ed ilex :&ipfanobilis.xxxv.peduambitu caudicisix.7^ arbores meties tfigulasmagnicudinisjuifcdasrfiluaqp {ola facit.Hsedejra necari arbores cer<- • tu ed.Simile qu^da SC in uifco taetfi tardiore earu inmria arbitrant1. Niiqj & hoc pter frud^ agnofeif no m nouiffimfsiiiirabile. Quzeda.n.m terra gigni nopnt:64 in arboiib9 nafcuvu^ J/' IlLIBER. Na ro pulcherrima cofenfu omriiu asjtate eajin colle uiminali.C.Aquiliiequitis romani iclario^ ris eria tu q furis ciuilis fcieutia.-cu tamen obieda CraiTo fuo eft.Nobiliflimaru genriu am/ bo Craffus atq? do*ninus cenfura poft cofulatu fimul geffereranno codite urbis fexcente^ -ii 'JUr?* crepuit tati cenfore hahitare:,p domo eius milia ngmoru idetidc pniittes.Et Craffus ut fv (bns igenio femp Qi faceto lepore folers cocedererndit: exceptis fex arborib*. Ac ne uno 3 It) ^ r-. -ja-- * UlzL ■ftcvii. dem denario fi admimerentur emptam uolete Domitio. CrafTus utrum ne igitur ego Tum inquitquasfo Domitii exemplograui Si ab ipfamea cenfura notandusiqu/domo qu^mE hi hasieditate obuenit cbWucer habiter an tu q fex arbores adime srEse fuere loti patula ra^ , morum opacitate lafriu^.Ceana largo e proceribus crebro in luuentanoftraeasin domo fua oftenoante.Durauerutqs quoniam Si de longiffimo suo arborum diximustad Nero/ nis principis incendiaiquibus cremauit urbem.-annis.clxxx.poflea cultu uiudes iu iienefqu ni princeps ilie acceleraffet etiam arborum mortem. Ac ne quis uilem decaztcro Craffi do* inum nihilq^ in ea iurgai^te Domitio fuiffe dicendum prastcr arbores iudiecc. lam colunas &***%& quattuor bymetlimarmofis^dilitatis gratia ad fcasrjam ornandam adue&as in atrio eius domus ftatuerancum in publico nondum e flent ullas marmorea. Tam recens cft opulctia - - » tantoqp-tunc plus honoris arbores domibus afferebant: ut fine illis ne inimiritiar um quidc precium feruauerit Doiggius.Fyere ab iis Si cognomina antiquis.Frunditib militi illi qui praeclara facinora uulturnuT-enfnatans fronde capiti impofitaaducrfus Hanibalem edi/ dit.Stolbnum Licinia genti(ita enim appellatu r in ipfis arboribus fruticatio inutilis: unde p & pampinatio inuenm)primo floloni dedit nomen. Fuit Si arborum cura legibus prifeis: 1 cautunqs eff.xii.tabulis ut qui iniunajS cecidiffet alienas lueretin Cingulas Ocios arris.xxv. Quid exift ini^mjasrfy t,uras ne eas (phdidiflef ad fupradiffam seftimationem illos qui fru/^TT ** giferas tantitaxau^aiJtfnec minus miraculum in pomo eft ni ultar um circa fuburbana fru &uannuo addfoHnis milib u s nurnum maiore fingulapuui r<|ditu|| ^rac apud antiquos p* diorum.Ob hoc infitOT' arborum quocg ad u 1 teria ex^o^tafaTunt: u tricc poma pauperi/ bus nafcetentur.Nunc ergo dicemus quo maxime modo tantum ex iis ue&igal contingat neram colendi rationem abfolutacj? prodituri, Ft ideo non uulgata traffabimus : nec quae conftareanimaduertimusffed incerta atqjjdubiarin quibus maxime fallitur iiita.NamdthW^ 'gentiam in fuperuacuis affedare noucflruefl, Ante omnia autem in uniuerfum Si quse ad cun&a arborum genera peiSencin comune decaelo terracp, dicemus. ( %UI JWUI «IV Ul i* i wuiunv V4 ^ CCC.IU V41l.CIUUd« 5 IjDe naturacaeli ad arbores: & quam partem casli fpe&are debe^ntv Ca. fe^o^-Quilone maxime gaudenodefiores ab afflatu eius taorelcp & materis II. |fp I vQuflone maxime gaudent:defiores abafflatqeius tetiorefq? 6 1 materise 'firmioris. 'ij;|M|Jj|l|Qua m re pleriep falluturicu in pineis pedamenta no fint a uento eo opponenda: 8C f ^ cliMiliid tancu a feptetrione feiuandu.Quimruo tempeftiua frigora plurimu arboru fi.iv M 1 rhl iJfc , /*> , tnita^pnfe.runt:^ fic optime.germinat.Aiioquin fi blandiantur auftri defatifcctesHc ^m&cfhttfttzt ^n betno quidepuluere fieri meffesterioies luxuriatis mgenii fertilitate diclu eff. ‘'Alio quin uota arborum coia fnncfruguqimiues diutinas federe. Czyfapo fflu^quia aniinam terrs ■ cuanefcenteexalationem-indndunt Si copriinum^troc^ agurftin uires frugum atq? ra^ dices: uerum q? Si liquore fenfim prxbennpuru ^rseterea leui(Timuq| quadp. nix aqua.ru leftiu fpumaeft.Ergo humore^ iis no'uniuei;fus igurg itans diluefq;: fof quomodo fititiir,.^^ fucci plena:aclattefcenftibusuas no eftoeta cu tempus aderit: tepidhsandet horis, ita ma 'xime frumenta’pingaefcunt:pr^terq ubi calidus femper 2er efc; ut inargypto. Cotinuatio enim di ipfacdfiietudo idem quod modus aliubi efficir.plurimuqi pdeft bbieuncp no dfe -. quod noceat. In maiore parte orbis cupr^coccsexcurreregerminafiones euorarm idulge . twxsdi fecutis frigoribus exurutur.Quade caufa ferotinse hyemes noxie filueftrib9quocg p ?<■*£■> zo U cium ferere imperitia cxiftimatur.Eundecj} obliqum accipere prouidentia.Isenim ibi aefta^ hchh) H^vLicTtem temperat: fed tanta plerumq? uiolentiaut auferat ttda. _ •. |jDe focietatc caeli & terrae ad arbores. (jgr,. m. \ /^WVida caslu terrae parere cogunt: ut qus f ficcis ferantur oriete ac feptentriones fpe^ 1 q l&ct.Quxin humidismeridie.Necnoexjpfis umbuscaufasmutuaturfln frigidis ^^pr^coces ferendo: ut maturitas antecedat aigorem:Qua.’poma.uitcfqj:rores ode/ rint contra ortus: ut ftatim auferat fol-Quas amet/ad occafusmel etia ad feptetrioes ut diu tiuseo fruancur.Geteri uero fere rationem naturas fecuti in aquilonem obferuare uites/ ©i r • §C arboijSDQiii fuafere.Odorarioeeetia fieri talem frudum Democritus purar. \ ^ A ilDe qualitate regionum. # ^ #|cTa. __ IUI- JjjJ^||j|jlfjQjuilonis fitum uentoruqj reliquoru diximus fecundo uolumine.Dicemufqj pro»5 b 1 1 < U rv «||>1° plura csdeftia.lnreri manifeftu uidetur fslubritaris argumetu.quonia i meri 0/ jyirldicm etia fpedantiu femper antqcfecidunt folia, Similis & in maritimis caufa.Qui* bufda locis afflatus maris noxii:in plurimis ide utiles. Quibufda fatis e longinquo afpice#5 i , re maria iucudu «Proprius admoucre falis bafTtuirKitile.Similis & fluminu ftagnoruqp ra* Nd»ilf tio.Nebulis adurunnaut zeftuantia refrigerat opadtate:atq? etia rigore gaudenquas dixi»» ri mus.Quare^xperimetis optime creditur]! cado pr oximu e terr£ dixilTe ratione haud foci** liote tradatur». Quippe no-eadem arboribus couenit& frugibusiplerunqj ncc pulla^qua iem habet campania: ubicp optima uitibus. Auc qu^ teuesexftat nebulas.Nec rubrica raul tis laudata.Cretam in albenfium pompeianorumcp agro & argillam eundis ad uineam ge 'Tl 7' ^r^ ^neribus anteponunt: quamqua prkpingues quod accipitur inlro genere in uicesn fabulum 1 albuJnticinellmukifcp i locis nigru.ltecp rubruet pingip tgr^sepmixtuifoecududl.Argu res nitent: irfloco.eoi menta quocp ludicaptiu Tepe fa 1 1 u n t : N duti<^ f q 1 q i st u clt : i n quo procersearb^i *•' prxterqua illis^pri^us.Quid.n.abiete’ pr6cenus. Aut qusaiixifTe poffit aliam j i dem/Necluxufiofa pabula pinguis fol i femper indiciuhabent. Na quid laudatius germa^ wnuite lauJanf n|ae pabnlis dt tameftati' fubeftharena tenuinfisnpcefpitu cono, Nec feper aquofa eft terra f:V' cui proceritas hserbaru.Non h^r^lemagi^ji pinguisadharrens digytis.Quod in arguis ar#5 L guitur.Scrobes quide rcgefla in eds nulla coplec: ut dcnfa atqp rara ad huc modu dephedi f** > " 7 poiTit ferroq? ois rubigine obducit.Nec grauis aut leuior iufto deprehenditur pondere. Quod.n.terrx^pdus iuRu inteliigi pot:Nec fiuminibusaggefla feper laudabilis quand© •fenefeat fata qiiaeda aqua.Sed neqp illa quas laudat diu prstcrq falici utilis fetitur.Inter ar^ ; gumeta flipulae cralTitudo cft tanta alioquin in leboririocapanias nobili campomt ligni uiV ce. utantur. Sed ide folu ubicuq? arduu opere:difFicile cultu:bonis fuis acrius pene q uitiis v cu affligit agricola.Et carbuculfs quae terra ita uocatur.Emedari uit^jac terra putaf.(Nam • lofus fcabcr natura fricabilis expetitur quqq? ab au&crib^.Virgiiius U qua: filice ferat no ^°f «CtvnoSLrt&cSyZr, ii 'T u Wem ' jio»»'-’ (kj /S c, 0 improbat uifibusvSdlfaeqj terrae multa melius creduntur, tutiora uitiis innafccntium ani / •niabuimNeccolles opere undamur:fi quis perite fodiat.Nec. campi' dmriesijiirius feles at / qj perflatus opus fit accipiunt?Et quafdampriuinis ac nebulis pafd diximus uites.Onmi •um rerumfunt quasdam in altdTecrcta:6c fuocuiqmordepiacuidcnda.Quidquod mutat " • - • . . — ■ ' . ia circa lanlTam emiildfetii rrigdior fa ^aea regio efl.Oleae defierunt quae prius fuCrant.frem Uitesaduricjupd non antea thritj , ^ "darcnfitamqtQhebro^EtcircaphilippdscultunaEccatpegipmutauiccKlibabitum^Kt m^ "f j \r‘f"T" , // - fyracufanoagro aducnacultor eiapidatdlutd-fole pre/dioit fruges: donec regelTit lapidea ^X^SeSun p” -In fpria kuenttenuirukoinipruiiuiit uomeiem:quiafubefl: laxum exurens %ftate femini, fani in quibufdam locis fmiiics aeftusdmodici & frigorum effe&us.Eft fertilis tbracia fiu> •'gunf rigore:&afftibus africa & segyptusJn chalchia todiorum infula locus . quidam eflin foexultoe t„ - tantum fcectindus: ut fud tempore fatum ddmetant ordeum.fublatuq* protinus^faant:;^^ / ‘‘cdjHaliis frugibusnietant.GlareofunioleisfoluniaptiiTimuinin uenefranolpinguiffin u r.r»5" riiibefka.punicamna in faxo coquuntur.Cecubse u ites in poricinis paludibus mackht.Ta P7 ta eftarguiuen torum & foli uarietasac diffetentia.Casfar uopifcus cum caulam apud ccn%= '7'“° ^ <’ ‘ibres ageret campos rofi^ dixit italieefum^feffe* in quibus perticas pridie relidas gramen -fligiaipG_rodeces. Reddatur hoc in loco * . ^ luxuriae quoc^ fencentia & aliqua in propofi tu. Ceice CiceroHux dodrinaiy altera.MdioW ra inquit unguenta funtqu2etcrra;q quas crocum fapiuhf.Hcc cni maluit dixifle q redo^ lent.fta eft profedo.llla enim eritoptima:qu‘a2 unguenta lapiet* Quod fi admonendi fum? qualis fitterrse color ille:qui qu^ritunconririgit fepae etiam quieicente ea fub occafu Felis ’■»* £ in quo loco arquiis cseleflisdeieceritcapita fua.Ettu a ficcitate continua imaduerit hyn^ brcmunc emittit illum fuum alitu diuinum exfdleconceptunucuicomparafi fuauitas nui _ .rf _ 1 _ • _ _ j„i _ _ _ J ^ 6H*r la poflfiols effe odor in commota debebituepcrtufqi nemine falle&accle terrae odore opti^ La ^ uie iudicabit.T alis fereeft iu noualibusesefa uetere filua:qu2b confcnfu laudatur.Et in fru ( -pgibus quidem ferendis eade terra utilior inteiligitunquctiens intermifla cultura quieuie - 7 - ** 1 'quod in uineis non fic.Eoqt diitgetius eligenda eft: ne utra exiflat opinio eo ru: qui iam(ira, ' t*v»i /tv^ imt ?x*: lias -terram exiftiniaueie iaflam.Operis quidc facultas it^ aliis generibus cohflat e casld mcc potefl arari poflhymbres aliqua ubertatis uitiodelitefcens.Contra in bioantio afriese ik „i:‘m ’ Ium centena & quinquagena fruge fertilem campum jcu ficcusefl arabile tauViXpofl bynP fes ui!^afdlo:& a patfe"alteraiugianu uomere trahente uidimusfdndi.Tcrram enim rcr . faemenpari( ut aliquipra!€ipiut)fupertenuep.ing ui inieda aut gracili: bibula^ luper hii / • nuda aeding ue:d eme n ti je operarii efl.Quid enim potefl fperare qui talem colit. * iplDeterraquambritannia&galliaamat. ffCa* Vi- <}.<£> ac c*y< ^ JdX4> •Cuber* $ -Lia eft ratio qua brirannia & gallia inuenere alendi eam ipfa^quodJiQcant rnargl /SpilTior ubertas in eam inteiiigicur .Eft autem' quidam terrse adeps: ac uelut glar hrrrtiu^° Cymini modo ftrangulacfolkColumbina gallia fuo noniineglaucopelobappellat: vgiebis excitatur Iapidum modo.Sola gelatione ita foluitur ur tenuiflima^ bracteas facir. Haecegaeqtio ferrilis.Harenaceam utuntur fi alia nonfitun uliginofkuefricibus & fi alia •erttT/' ”/a jjjM*0rn£O~ •fit: ubi/os gentium folos nouimus qui fertililTimu agru collentes quacunq? terra infra tres pedes effolTa6i pedali cralTitiidineinieda laetificfenuSeH ea no diutius annis.x.pdeft. He/ */h ■ M reperic.Ois autem margaaratb iniicienda eft: utmedicamentu rapiatur : & fimi defiderat aliquaculu» Qus primo plus afpera & qus in hasrbas non cffunditunalioquin nouitate qusecuncp fu^ enefolum lasdet^e fic quidem primo anno fertilis. Intereft Qt quali folo queratur. Sicca enim huiiiid| melior: arido pinguis.Temperatjt alterutra creta uel colubina conuenir. D e cineris ufu:& de fimo:& quse fata uberiore terra faeiant:& quae urant. 4fCa. IX.* Ranfpadanis cineris ufi^ardeo placet: ut anteponat fimo iumentoru: quodqa ley( ^ uiffimu eff:ob id exuTttm^ troqj rame pariter no utunf in eode aruo. : nec in arbu / ” ftis cineremec quafdaad fruges utdiximus.Sunt qui puluerequoq? uuasaliiudi/ i tificans reperitur.Argebis rex in graeria; excogitafle traditur. Diuulgaflfe uero Hercules n0 ^ „ ii*? •^^^^italiaiquaeregi fuo Stercuto Fauni filio ob hoc jnuentu lmdrcalitate tribuic.M. Varro pii cipatu dat turdoru fimo ex auiariis.Quod etia pabulo bouum fuujiwgnificat. Necp alioci bo celerius pinguefeere afleuerat.Pe noftris moribus bene fpeHtkyd8l0.Aama apju.djijaio/ 1 res fuere auiariauicex iisagri ftercorarentur.proxiniucollniiiqlacblubanismioxgallinari^ is facit:natantiualitudanato.Gxteri a umores cofenfu humanas dapes ad hpcjn primis ad 7. * uocanc.Alii exiis proferunt homitiu potus in c^riorunLofficinispilbma^efacfo.Aliipfcs# • • fe aqua ithu largi ufe^ etiam q cum bibitur admixta.Quippe plus ia ibi male doniandu eft: it cum ad uirus illud uinihomoaccefTerit.H^c funt ccrta/iuna quibusinuice adrellureitt quoc^ alenda utuntur ho?irines. proxime fpurcirias fuum laudat. Collumcllafolusdanari Alii cuiufcunqs? quadrupedisexitiofum.Aiiquicolumbarum prsefe^unt, Proximu deinde caprarum eft . Ab hoc oui um.Deindeboum.Nouidimus iumctbrum.H&fuere apud prirf fcos difcenrix.Simulcp prseccpta n©n inuenio re tali ucendi:quando;& hic uctuftas utilia or.Vifumq? iam cft; apud quofdam prouinti^li^itin cantu habundantegeniali copia pecu IsM-i' d Hrimt ' liyybnia ^:U.r fjXVlf* •du farinas uiceenbrisfuperiniicufetorrafpectu^ temporisuiribusinquandam etia gratia « • mutato.N uper repertu oleas gaudere maxie cinere ^xalcainsToinacibus. Varro prZcepsP&w&lmTW kJJ. | tisadiicmequino quod fit-leuiflimu fcgetesalcndas.prata uero grauiore:& quod cx hor?** 1 deo fiatimultafqj gignit h^rb^s.Quida etfa bubulo iumentoruprasferuntiouilluq^capno m , i Omnibus uero afininurquonalenciirime mandat.E contrano^ufus aduerfus unuq? pror.u j tiacrinter omnes aute conftat nihil cffe utilius lupini fegetcVpriufq filiquetur aratro uel bi V.?‘f dentibug uerfa:manipulis ue circa ra dices arboru uel uiriu obrutis. Ecia ubi non fitpecus , r" • culm;o ipfo udptia filiceftercorare arbitrantur:Cato ftercus undefiat:ftranrenta:'lupinu : ' :'r ^ paleas fabaliarac frondes iligdmas.quernafq? c Tegete edjlico.Ebulu cicuta &: circum falicta - ^vn>rrt< r^,,t!ntr" •hasrba aucta uuluacp|ea fufternico ou ibus: frond eqj pu mda.ymea fi macruerit: farriicnta •‘•fua comburite*:# itide in arato. Itemq^ ubi faturus eris frumentu.-pues ibi dele&ato.Nco* non Si Tatis quibufda ipfis pafci terra dicit.SegeteSfercdrant fruges: lupinu :faba:uitia .Si' cutfe cotrario cicer: qa uellit:& qa falfu e.hordeu:fanugrazcu.ei1u.Hsc omnia Tegete exu^ •iut.& oiaq uellutur.Nucleos lfegHe ne ldideris.Virgiiius Si lino Tegete exuri: Si aucna : : Si papauere arbitratur.Fimea Tub cjiuo corfcauo loco Si qui humore colligat.ftrameto v da ne in Tole arefcant.palo e roborcdepa&ofifri iubet.Ita fore ne innajfcantur iis ferpeccs r'*r' f*T’T* **' 1 Fimum mifcere terrae plurimu refert fauonioflante ac luna Titi ente. Id plericp praue intelft gunca fauonii ortu faciendu :ac februario menfe tanturmeu lUpieraq* Tata aliis poftulent' menfibus.Quocuiiqp tempore fiat:curandu ut ab occafu asquinoftiali flante uentofiat :lu ^ na decrefcente ac ficca.Mirum lmodum ungetur ubertas affe&ufqjeius obferuatione ta C De farionearborm&qjauuifionenafcuntur arbores. tra. x. ' , IfTJIkf Bunde prodicta rationecsdiac terrs.Nunc de his arboribus diccmus:qu2! cura ho Mpjjjjr minu atque arce proueniunt»Nec pauciora prope funt genera: tam benignsenatu »r.vy«q4 / fS^i*gtatia5ra|uhmpjS,A^nim. femine proueniunnaut plantis radicis:aut propagi Wp**- »”* ne:autauulTioh6:a'ut TurEiiIo:autinrito8i confedo arboris trunco. Nam folia palmarum apud babylonios feri:atq$ ita arborem prouenire.TrogumcredidifTedemiror.QiKeda plu ribus generibus feruntur: quadam omnibus.Arplera^exi^aturaipfa docuit.# in priV mis femen Tererg.-cum decidens exceptumq? terra uiuifcerefSea quasdam non aliter proue muntmtcaftanese iuglandes casduis duntaxat exceptis.Ep femine aute quamquam diflimi ii ea quoqi quas Si aliis modis ferunturmt uites # mala atq* pyra.Na1r.c5 iis pro femine nu^ •eleus:non ut fupraaictis fru&usjpCe.Ecmefpta femine nafei poiTunt.Gmnia hsec tarda pro uentu ac degenerantia SiinfitcTreftituenda.lnrerduiii etiam caftane^.Quibufdam natura contra omnino non degenerandfquoquo modo ferantur ut ciiprelTisipalnii^laurf^ Naqi # laurus pl uribus modis fer(tLir. Genera eius diximus.Ex iis augufta Si bacalis# pinus fi* £>auchu^i milimodoferuntur.BadcEe meibfeianuarioaquilonis afflatu ficcantelegunturrcxpandun^ ^ p «urqj rarae: ne calefiant'aceruo.poflea quidam fimo ad ferendumparatas urina madefaci 1 ^ j; unt.Alii in qualo pedibus in profluentelleculcaht:dpnecvauferatur ‘cutis.Alioquin uligo . . infeflat :nec patitur naTci.ln Iuleo repaftincfcfpalmi alncudine uiecnae fereiaceruatim men , ^ I ■jje martio.Eaedem Si propagine feruntur.T riumphalifc^ talea tantum. Myrti genera ora/ 'niain campania baccis feruntur.Roms propagine tarentina.Democritus Si aliojniodo feri c docet grandiflimis baccaru tufis leuiter negrana frangantiinc,acg iiifria refle circumliga^ • tnatcgska feri:pariete fore denfitanstex uirgulas differantur. Sic Si fpinas faepis caufa ; , vferuntur (lomice moris fpinaru circufifa.pilas aute laurus Si myrti inopia animatu tempe \ *"'"** ' ‘ y ; ftiuu eft: tranfferre.Inter ea quas femine ferutur.Mago in nucibus operofus ieft. Amygda^ ojwvofi, ■ ^ las in argilla molli meredie fpedanti feri iubentur.Gaudcrgeas in djara calidacp terra.ln pr gui Si humida mori ac fferilefcere.Serendas q maxie falcatas^ e noublla:fmioqp diluto ma ceratas prp tridumaut pridie q ferantur aqua mulfa.Mucrone defici acie lateris.In aquilo ne fpeitare: ternas firnul ferendas: trianguli ratione:palmo inter fe difiantes:denis diebus adaquari donec grandefeant.luglandes nuces porrectas feruntur comifTurisjacentibus.pi nex nucleis feptenf/ferefn ollas perforatas additigaut ut laurus quse baccis feritur.Citrea grano Si propagineSorba femine Si a radice planta Sfauulfione proueniunt.Sed illa in cali diSuSorba & in frigidis echumidis.Natura&platariademoftrauitmHikaru radicibus pulu^ y lanfc fobole d en fa;& pariete matre quasenecet.Eius quippe umbra ldigefiaprcmitm :ut 1 gas*, lauris punicis:platanis:cer:Tis:prunis.paucoru 1 hoc genere rami pare ut foboli :ur ulmoru q Ij LIBER. palmbrucjs.nullis nero tales puIluIiproueniuc:nifiiquaru radias amore folis arqj hymbris ^ i ^ ^ jn fuma tellure fpatiantur .Omnia ea non ftatim morise in fua locari.fed prius nutriti da ^7'“ ■,‘T,> acq? in feminariis adolefceredteiuqj migrarc.Qui tranfitus miru in modu mitigat etiam UH*) it "S WT..£* ue. ^rboiru quoqj uthominu natura nouitatisacpegrinationis.auida eifiue dif p‘ ^ ^ ' cedentes uiriisraTftquunmanf CVV^ ifuefcutq? tra&atu ceu ferE-du radici auellit planta.Ht aliud genus firnile natura pmonftrauic.Auumqj arboribus fcolones uixere.Quoin genere .&cur0l~ iparui funt auellanf:partecj5 aliqua e matris quoq? corpore auferut fccu fimbriato corpore. ' Uln:mh»6«p%rtumt .j_joc ln(5 pj^ntantpunicasicorymmailiriorbimielpilnfraxiniprfici.ln prinnfcp uites.Cotoeu •sta fatu degenerat.Exeodeinuctu effurculos ab^cffosfereiehocpriofepiscaufafa&u fa> bucis cotoeo& rubeis depadis.Mox& cultur^utpopulis:alnisd‘aiici:quse uel fuerfo fur culo feritur.Iaeae ibi difponutunubi libeat ee eas.Qua ob rem feminarii cura antecouenit^o^j* dicif-q tranfeat in alia gencra.Naq? Si huic principioeligi foluj:efej-cquonia nutrice idufm^ \ getiore effeq matre fkpe conuenit.Sit ergo fictu fuccofuqi bipalio fu ba uipad u enis hof^-O pitale:&qfimillimu terr^qua tranfrerendu fit. Ante omnia elapidituiiiunituc^ ad incurfu V-^voyfo.&x.hc 'V--M etia gallinacei generis.Quaminime rimofumc penetrans fol exurat fibras.lnteruallo fexq ^•-‘pedo ferine fe inter fe contingat: 8i noceat.pracei alia uitia etia uermi.no ^fiuno&deo far* n,i •du triu:pari latitudine.-^ eo amplius circa pofitas pedes terni undiqp efolido adaggeratur. Arulas ii uocantin capania.Interualla ex loci natura fumuntur. Aridiores ferendas in ca^ peftribus conuenic.populos Si fraxinos quia feftinatius germinat difponi quoq? maturius ^.«1 couenit.Hoceab idibus febru. piaris & ipCis nafcetes.In difponedis arborib^arbpilift^ ac uineis qurcucialis ordinu ratio uulgata Si neceflariamo per fia^ liniodolj n 1 iV: Ver u8i* afpe du grataquocu^ modo ifitueare in ordine fe porrigente ucrfu .populis eade ratio femie qua ulmos ferendi: tranfferedi quoq? e feminariis eade Si fti^jis.Aji^oIa igitur in fimileru tranfferri cerra aut meliore oportec.Nec e trepidis aut prsTcdn^us ih frigidos aut ferotios ^ fitus.-ut necp ex iis in illos.pr^fodere ferobes an ter fi fieri poffeOtanto: aonec pingui cef ^ fruie pite obd ucantu r^/lago ace annu fieri lubet.-ut ible pluuiaft^ cobibat:aut fi coditio largita i# uofit.ignes i medio fieri ante menfes^uosmecnifii poft hymbres i his feri. Altitudine ea ru i argillofo aut duro folo tnu cubitoru effe in quaqj partem .Jn prunis palmo amplius:# ubicp caimaca foffura ore ppreffiore fmt. Nigra uero terra duocubita &paln;u qdiarisan gulis.Eade menfura graeci audtores c6fentiut.no altiores quino femipedi s ce debere; hec latioresduobuspedibus.Nufq uero‘fexquipede minus alto.-auonia i humido foioad uicia •na. aquae perueniat.Cato fi locus aquofus ut inquit latas pedes ternos.jn faucibus imifgjj palmu & pedc;a4titudinc quattuqrpedtheas lapide cofterni;aut fi no fitperticis faligriiSm ridibus.Si neq^ e20fmt.farmetis:ita ut latitudine femipede trahantur.Nobisadiiciedu ui detur ex praedida arboru natura ut altius dimittantur cae;qu£ fuma tellure gaudent; tanc| fraxinus; olea.Haec di fimiha quaternos pedes oportet demitti.Caeteris fat c fi altitudinis ■pedes ternos effecerint. Excide iquit radice iftam.papy tus curfor Iperator ad terrore pre / • neftinoru praecoris.Deftringifecurius eft fe tefte i noxiu abradi partes;quai fe nudaucrinc terra A,? r pr;> ite :rra .Aliqqi lapides rotudos fubiici malunt qui [di coeineant humore di tranfmittanr. No c piatos &cere;& a terreno arcere radice exiihTf aces.ulafrea fubftrata inter utraq? femen nc vaJ* tia fuerit. Arbore nec minore bima nec maiore trima tranfferri quida praecipiut.Alii cu an/ nu impleat Cato crafliore quinqi digytis no omific.lde fi abftineremeridiana caeli parte fi> gnare in cortice; ut tranflata iifde di alluetis ftatueretur oris ne aquilonias meredianis opv poficasfolibusfinderentun&algerentfdercdiahseaquilonibus.Qupdcliuerfoaffedantec quida uite ficoqj permutares in contrariu.Defiora eni folia ita fieri-.magifq? protegere fru ; dtum di minus amittere tficuqj fic etia fcafile fieri.pleriq? id demu cauentmt plaga deputa r ti cacuminis mcridiefpe&et.-ignari fifluris nimii uaporis opponidd quide in hora diei quin ta uel oftaua fpe&are maluerim. Aeque latet nonegligedume radices mora inharefcant;ne T 'T " ueafeptentrionibusraut abeaparte cadi ufqi ad exortu brumale ueto flante effodiantur ar bores;aut certe no aduerfaeiis nentis radices prcebeantur.proprer quod emoriutur ignarif caufae agricolis.Cato omnes uentos di imbre quoq? in rota tranflationedamnat.Etboc pro derit qplurimu teris inqua uixerint radicibus cohaerere ac tota cefpite circuljgari. Cu ob id Caro in corbibus tranfteiri iubeat.procqkjubio utiliffime quide fuma terra contentus e fubdi.Quida punicis malis fubftra£k> lapide ho rupi pomu in arboribus traduiRadices im _ flexas poni melius. Arbore ita locari ut media fit totius ferobis neceffariu. Ficus fi in fici lia tTxrfi o Quo uitio no caret reliqua poma fimiiiter fata .Radicu eius magna adhibenda cura ut exc . n, k ptas appqreat ;no auulfas quis dubitetiQua ratione 8i reliqua pfdTa omittimus.Sicuti ter Aram circa radices feftucato fpiflanda.Quod Cato primu in ea re elTecenfet.plaga quoqj a trunco oblimif fimo;& foliisprsligaripcipiens. |}T5e~interuaIlis plantandaru arborum . ‘ di umbris di ftiliicidiis;& libi plantari debeant. |]Ca. XII. Tpr' Vius loci pars eft ad interualla pertinens.Quiaam punicas di myrtos di lauros den fiores feri mfterut.In pedibus tame nouenis.Malos amplius paulo;uel magis etiam pyros;magifqj amygaalas;8i ficus.Quod optime diiudicabit ramorum amplirudiV nis ratio; locorucp di umbrs cuiufq? arboris: quoniani has quoc^ obferuari oportct.Breues funt qua uis magnaru arboru quod in orbe ramos cfrcinnct; ut iifmaIis"pyrifq?.Esde enor v rmkiQ mes cerafis.lauris.lam queda umbraru proprietas.lugladiu grauis & npxiafetiani capiti “ r’" } ^r^anommnibuf^ iuxta fatislNecat germina di pinus;fed uentis utraeji refiftit;quonia5 , rntrcirc hu r-.- , _ ; f quoma di p ~ ^ i -«eda uinearu ratione egent.Stillicidia pinus quercus ilicis ponderofiflima.Nullu cuprelTi: $"** umbra minimatK in fecircuuoluta.Ficoruleuisquauisfparfaudeom inter uineas feri non uetantur.Vlmoru leuis;etianutriensqu2:cun($ opacat.Sed attico nxc quoc^ uidefe gea- L ^uiflimismec dubito fi emittantur in ramos.Conflricte quide ulnu* noxia efte no arbitror.Iu £^f^cunda Kplatani quaq craffa .Licet gramini credere no foli.-haud alia laetius operiente toros populo nuHa.ludcntibusfoIiis.pinguisaIno:fedpafcen6fata.Vitisf!bifumcit;mobili fo lioria&atuqj crebro fole umbra temperans.Eode graui protegens in hymbre.Omnium fe^ • re leuis umbra ;quoru pediculi logi.No faftidieda hsec quoq? fcientia;atc5 no i ultimis po ^ jnenda:quadoquibuf<5 fatis umbra aut nutrix;aut nouerca eft.Iuglandiu quide pfforuqj di T piceacu&abietis quacu<^ attigeremo dubie uenenu e.Stillicidii breuis diffinitio e.Omniu quae proie&u frondis ita diff undotur; ut per ipfas no defluant hymbres.-ftilla fteua cft.Er ^ go plurimu intererit hac in quaeftione terra in qua feremusiin quaru as bores quafq? alat.la «per fe colles minora queunt interualla.Ventofis locis crebriores feri coducit.Olea tamen ^ maximo inceruallo.De qua Catonis italica ferentia e.InJxxy.pedibus minimutplurimu.xxx, I feri.Sed hoc uariatur locoru natura .No alia maior in becica arbor.In africa uero fides pe/ nes audores erit .Moltarias uocarimultas narrat pondere olei quod ferant annuo prouen tu.ldeo.lxxv.pedes mago inter uallo dedit undiqmia in macro foloacduro atqj uentofo. Cu minimu.xlv.Berica quidc uberrimas mefies inter oleas metic.Illainfcitiapudcda efle co ueniet:& adultas inter fefeludariiufto plus:& in feneda praecipitare:auc plcruq? ipfis: qm pofuere coarguctibus Iperitia fua totas exciciere.Njbil eft foedius agricoIis:q gefta: rei pc \ nitentia multo iapraeftet laxitate delirfquere. Quae arbores tarde crefcant:# quae celeriter :8£ de fabina. f 1 Ca. Xllf. Vaeda aute natura tarde crefcun&: in primis femine tatu nafcetia-.&Iongo aeuo du* rantia. At quze cito oceiduc uelocia funt.ut ficus:punica:prunufhialus:pyrus: hiyr> „ . jtus:Palix:& tame antecedut diuitiis.jn trimatu em fereincipiut oftendetes & ante / ' Ex iis letiflmia:pyrus.Ocifl!ma omniu cyperus&pfeudocapiriusfrucex.protius eni florea v1 femeqj profert.Ofa uerojiceleriusadolefcuntftolonibusablatisrunaqjmftirperedadisaii mentis Eade natura & propagines docuit.Rubi naqp curuati gracilitate & fimul procerita te nimia defigunt rurfus \ terra capita.Iteru nafcutur ex fefe repleturi omniatni refiftatcul tura:prorfus ut poffint uideri homines terree caufa gcniti.Itapeflima arq? exeerada res pro paginctamedocuit:atc$ radice acquiri uiride.Eadeautenaturacbederis.Cato propagari ' praeter uite tradit ficu:olea:punica:maloru genera oia.Lauru.prunosmiyrtusmuces auel lenas:& prcncftinas:piatanu.propagationu duo genera:ramoab arbore depreflo in[fcrobe ^quattuor j^edu quoq?:& poft bieniu aputato flexmplantaq? tranflata poft trimatu : quas fi &***”! longius fere libeat: in qualis flati aut uafis fidilibus defodere propagines apti(Timu:ut in sis tranfferatur . Alterugenus luxuriofris: radies in ipfa arbore follicitsdo traicdis per u fa fi£h'lia:uel qualos ramis terraq; circupadisTatqi boc blandimeto impetratis radicibus: i; ter poma ipfa & cacuminacin fuma em cacumina hoc mo petutur audaci ingenio ( arborem alia longe a tellure faciedi.Eode quo fupra bicnii fpatio abfeifla propaginet cu qualis illif fata.Sabiahaerba propagieferif&auulfione. Tradutfcce ubi aut e parietibus latere tufo luireali.IiTdemodis rofmarinut ramo.qm neutri feme ferut.Rododedroppagie &ferme. ar sr _ . ~ 1*:-. .. j*r u.-fii _ - XIIII 1 ua ' HJLt£aii*niaemoais roimanuu:v No hercule magis qaridos:quiiilJo mo labat humore nimio cortex Hoc uitali defe&ffHon ' ' humefeit neqj cocorporac.fd etia religionis feruantmt luna crefcente calamus utracp depri matur manu.Er alioquin in hoc opere dux fimul manus minus mtunt ut neceffario tepera mento. Validius eni demeffi tardius ferunt:fortius durant.Contrarium ex diuerfome hif cat nimium rimadaxeq? capjafcgut ne parum exprimat:auccompreffum necet. Hoc maxic j vi -prxcauendumt prxualide acipientis trunco in mediaffiffura relinquantur. Quida ueftigio r filTurx falce ip truncis fado Calice prxligant marginem ipfu .poftea cuneosTtgunt contio nente uinculo libertatem dehifcendi.Qxpeda in plantario infitaeodf die tranfferuntur . Si cralTior truncus inferatur:inter cortice & lignum lferi melius cuneo optime ofleome corti . ■ ce rumpatur laxato.Cerafi libro demptofinduntur.Hx folas Si poli .brumam inferuntur : . dempto |ibrbfiahentuelutilanuginc:quxfi comprehendit i'fLtu:piitr^facit.Incolui cuneo ^ cc' tVK^ ada&umutiliffimeaftringitunlnferereaptiffimuquaproximumterrze patiatur.nodorum rruncicp ratio.Eminerecalami fex digytoruiongitudinenonamphus debent.Caroargillx uel cretx harenam finiuqj bubulu admil^ri.atcp ita ufq* ad lentorem fubigi iubetude^ in * terponi &:rircumIimi.Ex iis quxeomentatus eft facile apparet illa xtate inter lignu & cor ticemmec alio modo infererefolitosraut ultra latitudine duu digitorum calamos dimitte re.Irtferi auteprxeipit pyra ac mala per^uer&poft folftitiudiebus.l.pcft uidemiam.OJcas autc Si ficos per uer tantum luna fitienteihoc eft ficca.prxterea poft merediem ac fine ue^ r~\ to auftro. Mirum quod non contentus infitum munifie.Vt didtum e:& cefpitc ab hymbre y * frigoribufq? ptexifte:ac mollibus bifiddru uiminu fafcib7: lingua bubulae hxrbc id genus ycaTr^*, c)infup obtegi iubet-.eamqj illigari operta ftramentis.Nunc autem habunde arbitretur pa leato luto libro farcire duos digytos infito extante. Verno inferentes tempus urgctancita libus fe gemis:prxterq in olea:cuius diutiftime oculi parfuriuf:minimucp fuccihqbent luj]i T* ' . cortice:^ niminusinfitis nocet.punica uero Si ficu quamq alias Cicca Cint recraftihare ndni' y / nnave | me utile.pyru uel florentem inferere licet:& in mau quoq? menfem protendere infitione. Quod fi longius afferantur pomoru calami rapo infixos optime cuftodire fuccu arbitratur rrri ^tyync^j. n > /jlj r 'SeruaricB inter duos bvmbKesiuxcariuos uelpifcinas utnn^ terra obftrufros , yZS**,v • mafeere incipiens ligetur calamus.Nec plus qua binis ab infitf o emineat oculis ulmeo ui / •mine alligatus:bina(^circundaretufacie aduabus partibusf^tindepoaus.diftillet hunior ,qui maxime uitesinfeftat.Deindc cum eualuiffent flagella pedes binos: uinculum infici in rideretur; ubertati craffitudine permiffa. Vitibus ferendis tempus dedere, ab xquloffio au * tuno ad germinationis initia.Satiuse plantx filueftriun» radicibus inferuntur natura -ficcio ^ q ii i 'ylar*,t-a$ wi i T ! f-£\ fiow >^trn«tl feotr- - J^aru/oti, JUamL Eru*“ ^ ij-rnrf^ flfe-rrritft & utnculonielius.Hocgenusno pride repertu uol ut quinouislaofibusfauenc.Sed idetfo apud ueteres grsecos inuenicur:& apud Catoncqui olea ficuq3 fic inferi iufiit menfura et •prsefinira fccudu reliqua diligentia fua cortices fcalpro excidi quatmor digitoru Ibgirudi* ne:&: triu latitudine.Atqj ita coagmentari 8t illa fua intrita oblini.Ead|jatione & in malo . Quida huic generi mifcuere filfura in uitibus exepta cortice telTella ifurculo a latere plano adigendo.Tot modis infita arbore Vidimusiuxta tybu^s tiliam omni genere pomorum onufta alio ramo nucibus:alio baccistaliunde uite:ficis:pyris:punicis:mjlorucp generibus. Sed huic fuit breuis uita.Ncc tame omne experimetis alTequinatura polTumus.Quida eni nafei nifi fponte nullo modo queunt.Eaq? imitibus di defertis tatu locis proueniut. Capa^ • ciifima infitoru omniu ducitur platanus -.podea robur. Veru utrac^ fapores corruput.Quas da omni genere inferuntunut ficus &punicx. Vitis no recipit emplaltramec quibus tenuilj’ ac cad uclis rimofufq; cortex.Neqs inoculatione ficcas aut humoris exigui fertililTima omo', mu inoculatio: poftea empladratio-Sed utracp infirmiflima:& quas cortice nitnntur tacum: ’ rV* uel leui aur^ ociflimc deplantantur.inferere firmiflimu di facundius quam fererel "i' ' IjExemplum huius rei. C)tra.%...VfA xvir. _ JjJOn e omitteda raritas unius exepJi.Corellius eques romanus Acefte genitusifer^^K^j uit caftanea fuomet ipfafurculo i neapolitanoagro.Sicfada e caftaneaquas ab lpo nome accipit inter laudatas1 .poftea hasreseiufde libertus corellia na iteru inferuit. j .JHxcTincc r eas differentiarilla copiofior.Hsec corelliana meiior.Reiiqua genera cafus ige hetl^nio fu o excogicauit:ac de fraclos fercrc ramos docuit.-cu pali defixi radices cepiOent .Mul roLy ta fic ferutur.In primifep ficus omnibus quigleajiis modis nafces-.prsterl talea.Optime q/ « defi uadiote ramo pali modo exacuto adigattualte exiguo fuper terra relido capite: eoq* ipfo harena cooperto.Ramo ferutur Si punica paKstaxato prius meatu.ite myrtus.Omniu horu longitudine triu pcdmcraflfitudine minus brachiali. Cortice diligenter feruato:trun^-c^,/J ‘jjl| e co exacuto.Myrtus di taleis ferit.Morus talea tantu quonia i ulmo ea inferi religio fulgu~V*< ru phiber.Qua ppter de talearu fatu nucdicediae.Seruadu i eo ante oiamc tales exSferaci^/' 7 bus fiantarboribusmecurus^ne^br^Taut bifurce ne ue tenuiores q ut manu lpleantrne minorespedalibus ut illibato cortice atq? ut fedura inferior ponatur feper:& quod erit ab radice: accumuletur^ germinatio terra donec robur planta capiat. _ . 4)Deculturatalearu:&quibustemporibusinfitiofiac. v_Ca. XVIII. r cuftodieda I talearu cultura Cato iudicaueritt ipfius uerbis optime' peipieraus *-TaleasjoIeag^'nasquas i ferobe faturus eris; tripedaneas facito.Diligeterq? tra&ato .. ^ -«arii-t.* . r — . /v. — .... ^ ... ..-tl - •• •-•pedales faci^ |.r,/5re' ^ to.Eas fic inferitodocus bipalio fubadusfit benet^glpJtu^Cu^alea demittis pede taleam /natuofr (!f* 5 opprimito.Si paru defcedat maleo aubmateola adiifitoicatictocp ne libru fcidas .Cu adibis I V ^ It r L' Jlr Pa^° Prius ^ocb ne feceris quo talea demittasdta melius uiuet talea.Et ubi trimas fut:tu de ; I nixt-i; teyle." /onem cu^ fintmbiliber te uertet.Si i ferobib9 aut j fulcis ieras:ternas tales ponito.Eas diua ricato fup terramee plus quattuor digytis.Trafiierfo femle uel oculis ferito. Dii igeter exi ^ t - mere olea oporcet:& radices qplurimas cu terra ferre.Vbi radices bene opueris:ca\care. bc^/ i.Uhpcrtg- ne ne quod nocear.Si qs qrat qd tepus oleas ferendas fit:agro ficco p femetemgro lasfifp uer Oliuetu diebus.xv.ante sqnoctiu uernu icipico putare.Ex eo die dies.xl.rc&e putabis . Ici loJavz b-nx^aU«^oc putato.Qua locus rede ferax erit :q arida erut di fi qd uetus interfregerit i ea oia |pit0 &ubTtt£M<) ■;>1 n»C^i^- fc fi ti)t~ cximito.Qua locus fera^ noeritud plus cocidito.-aratoqj bene enodaroq^.Stirpes leues fa cito:circLi oleas auruno a/ilaqueato:Sifi:erc9adiicico.QuioliLictu faspiflime &alti(Time mif cebitns teuilTimas radicef exarobit.radices fi furfu abibut cralTiores fict:^ eo i radices olese niresabibut.Quas genera olearu udi quo genere terras uiuere di feri debeat fpedariq; oli . ueta:dixiii!us i ratione olei.Mago i ccile & Ciccis di argilla di iter autunu di br urna feri iuD fit.In crafTo aut humido aut fubnguo a mdTe ad bruma.Qitod pccpi(Te eu afries itclli^it /Va^-o aiifiPt Affv 4xvif. Italia qdenuc ueremaxieferic.Scd & autuno filibeat-PoO.' srquinodiu.xl.diebus ad uergi • diaru occafu. xiiii.foli dies futqbus feri noceat. Africas peculiare gdem in oleaftroeifciere. •Quada ^ternicate.cofenefcut p^iie adoptione uir^a enuffa:atqp ita alia arbore ex eade iu uenefccie.Iteruqf& quoties opus f.tiuteiuVeadeoliuetacoftenc.lnferii? aut olcaftcrcala* •7 stubX*! nio & ioculatione.Olea ubiquercus effofla fi t male ponit • quonia uermes q raucae uocant I \ radiceqrcus nafcucur & tranfeuc.Noihumage taleas aut ficcarepriufq ferant utilius co* . ihumtwa £rntgK< a?, M: ptu. Vetusoliuetu abseqnodio uerno itra uergiliaru exortu iterradi alternis anis melius -/■ luetu.Ice mufeu circudare radici^. Circufod^toibus anisafolftitio duu cubitorum icrobe pedah altitudine, Stercorari tertioano.Mago idc amygdalas ab occafu a r duri ad bruma fe riiuber.pyranoeodcteporeoiaquonianecpfloreac.Eadeoblongaautrotundaab occafu , uergiliaru ad bruma.reliq genera media hyeme ab occafu fagittas fubfolanu aut feptetrio &*/' r20 maior e terrarac fato ru ommu libido.Qua tepeftiue uti plurimti intereftcocepcus peculia az cz' " re utiqj in infitiscu fit mu tua cupiditas utrincp coeundi.Qui uerpbantmb arquinodio fla tim admittut.-prsedicantesgermina pturirerideo faciles corticu efie ampIexus.Qui praefe * runtautunuab arduri exortu:quonia flati radice quadam capiant:& ad uer parata ueniat ‘T“*3 ■* viate*? i /)w”» acqp no protinus germinatio auferat uires.Quseda taneflatutu tepusanni habet ubicp.im cerafi & amygdatecirca bruma ferendi uel inieredi.De pluribus locoru fitus optimeiudi* cabit.Frigida &aquofa uerno coferi oportct.Sicca & calida autuno.Comunis quide i talis ratio tepora ad huc modu diflribuit.Mora ab idibus februariis in squinodiu:pyra in autu ti/cnal>ile& -■ I I nu:ita ut bruma.xv.ne minus diebus antecedant.Malisasfliuis & cotoneis.lte forbis prunif ,.aJ£ /„1^ L poft media.hyeme I idus februarias.Siliquasgrscs & perfici ante bruma per aurunum.N u> ‘Stityux ^ cibus iuglandi 8L pinese Siauellanese gtezeatq; callanecE a chal.martiis ad idus cafde. Sali • ci & geniftascirca martias chal.Hacin ficcis feminerilla in humidis uirga feri diximus.. ^-Quas arbores focietategaudeant:6i dedifciplinaablaqueadi ot accumuladi. l;CTa. XIX. Yd ^Stetia nucnoua inferedi ro:ne quid fdens qde praeterea quod ufqua i ucnerfa Co ^ iumdlaexcogitatamtaffirmatipfe.Qua uel diuerfe infoc iabil efq^ nature arboru . iRJ^lcopulentur ut fici at^ oleae.luxta hanc ferificu lubecmo.ampliore interuallo q ut % contingi large poflit:ramo olese qmaxime fequaci atq? obedituro.Eui^ omni interi tepore 4'‘Cdomarimeditationecuruadi.pofteaficoadepta uires:quod cuenire trimcE atej utiq? quin •queni folet.-detruncata fuperficie ipfac^ deputata ut didum eadrafo cacumine defigi in '■0 cruceficicuftodiuuinculisme^curuaturafugiatur.Itaquodapropaginuinfitoruq? tepe^ rameto crienio comuni inter d uas matres coalefcere.Quarto anno abfeiffum totum adoc^ ^VPp3rm CtT>||| tantis eflfemondu uulgatarationehaudmihi certe fatis comperta. Camter u cade illa dec ali/ dis frigidifi^ Qi humidis SC ficcis fupradida ratio & ferobes fodere monftrauit . In aquofis enim nec^ altos neqj amplos facere conuenit. Altos aefliuofo folo & flccomt qmaxime acci piant aquam:contincatq},Ha*c 8i^pud ueteres arbores colendi ratio e.Fau^ti^usem Jo cis accumulat eeftate radices: operiutej ne ijolis ardor adurat. Aliubi ablaqueant pernatufqj admittut.Iide hyeme cumulis a gelu ufndicant.Contra illi hyeme aperiunt;humorcq?fitie ,zn tibusquaerunt.Vbicuqj circufoaiendi arbores ratio in circuitu pedes i orbe ternos.necp id in pratis:quando amore folis humorifqp i fuma tellure obe‘rant, Et dc arboribus h^c quide o, fr udus gratia ferendis inferendifep in uniuerfum fint dida. ^fpe falido & barudineto^Eteris casduis ad perticas palos. ^Ca. XX. Inc reftat earu ratio:quae propter alias feruntur: uineas maxime carduo ligno, prin cipatum in iisoptinentfalices:quarum fatio fitloco madido tamerefoffo duos pe des 8C femipedcttalea fexquipedali uel perticatqujs utilior quo plenior . Interuallo ■y v ui' q ii/ i IOATC CpBER; is binis Invti cc mrrpertfaz C K/>» ioiwv» _JCO rrtt' p-Jl j&vtihyi I . I. EiM HI t' fcnl/fv n>1 elTe debent pedes fenos: trime pedibus binis a terra putatione coercenturmtfic fe in latitu dinem fundanoac fine fcalis tondeantur.Salix enim faecundior e quo tgrrae propjbior. Has , ^ quoqp omnibus annis confodi iubent menfe aprili.Haec eft uiminatium cultura. Perticalis , , ' &uirga6<:taleafentur folTuraeadem.pertic^sex eaiuftuni eft ckdi quarto fere ano.Et has • aute fenefeentium propagine fartiiihtiociini.pertica imerfa ac poft anum recifa.Salicis ui minalis iugera fingu^fufficiunt.xxv.uineasiugeribus.Eiufdemrd caufa populus alba fe^ iit bipedaneo paffinatii:talea fexquipedali biduo Occata palmipede interuallo:terra (uperjn •ie&aduorumcubitorumcraflitudine.Harundoetiamnumdulcioremqua hxfolo gaudec Seritur bulbo radicisquem alii oculum appelant dodrantalifcrobeunteruallo duum pedu ZlLy.t&iif vrLUL, & femipedis:reficiturqj exfefe uetere harundineto exdrpato:quod utilius repertum qua ’~'cafl:rare ficut antea.Namqp interfe radices ferpunomutuocp difcurfu necantur. Tempus • jnferendi priufquarmdefimr qtra oculi harundinum intumefeant ante Cbalendemar tias . ^Xrefcit aci brumam ufq? definitqp cum durefeere incipit.Hocfignum quod tempeffiuam habetczefuram.Echancautemquotiensdi uineam fodiendam putant Seritur 6C tranfucr* , ^ s fa non alte terra condita.Eruqipuntqj fingulis oculis totidem plantas.Seriturjcleplarata pe dali fulco binis obrutis gemmisrut tertius nodus terram attingat prono cacumen: ne ro / w f res concipiat.Casditur decrefcente luna .Vineis anno Occata utilior quam uiridis.Caftanea;^/‘!^m r'1" pedamentis oni^j; prasfertur facilitate tra&atus:perd urandi peruicacia.-regerminatidc cae T* dua iiel falice laetfgr^uarrit folum facilemrcnon harenofummiaximeque iabulum humi" dum aut carbimculunnuel tofi etiam farinam qualibet opaco feptentrionaliq? & prsefrigi* dofitu uel etiam decliui.Recufat eadem galljpni rubrica : cietam omnemque terras foe^ jrvi&^ycundiwem feri nunc diximusded nifi ex maxime non prouenitmec nifi quinis aceruarim ^ Tatis.perfringi folumdebetfupraexnouenibrimenfein februariujmquoioluraefponte ca dunt cx arbore:atqj fubnafcuntur.Interualla Ont pedalia undiqj fulco dodramah. Ex hoc • feminario tranfteruntur in aliud bipedali interuallo plus biennio. Suc & propagines nulli quidem faciliores. Nudatfa ^nim radice tota in fulco profternitur.T^nc gx qacuimne fuper terram relido renafeitur & alia ab radice.Sed tranflata nefeit hofpitariVpaue^nouitatem Biennio fere poftea profilit.Ideo nurihus potiufquam radice plantaria casdua nnglentur » Cultura non alia quam fupradidis romendis fupputandifqj per biennium fequcns.De cae tero ipfaie colit umbra OoIonesfuperuacuoscnccante.Cseditur intra feptimum annum .v Sufficiunt pedamenta iugeri umus uieenis uinearum iugenbus quado etiam ea bifida ffif pe fiuntrdurantcp ultra alreram filu£ fuasctefuram.AefcuIus Omiliter prouenitcasfura trie hio fenioriminusmorofa nafci.In quacunqj terra feriturmafeitur e balano fed non nifi aef culi.fcrobe dodrantalidnteruallis duorum pedum feritur leuiter quater anno.Hoc peda/ •mentum minimeputrefcitdasfufcg maxime fruticat.praster hasc funt casdua quas diximus:;k ^ j fraxinus laurus:perfica:corylus:malus; fed tardius nafcuntur .Terranvdefixauix tolerat : non modo humorem.Sambucus contra firmiflima ad palum-.taleis feritur ut populus . Na decupreflo &tis diximus.Et pr^di&is uduc armamentis linearum . _ _ - tJDeculturis&difciplinaexcolcndarum uinearum. t’ Ca. XXI. Eftatipfarum natura prascipua tradenda curaiVitiumfurculis&quarumdam ar^ bqrum quibus fungofior intus natura effigeniculatisramorum nodis inter fe/pi** j vlunt medullam. Ferulas ripjfe breues:& ad fumma breuiores articulis uticp duobus ; internodia indudunt.Med uHajfiue illa uitalis anima ed ante fe tendit longitudinem im * pellens quadi nodi peruia patet fiftuIa.Cum uero concreti ademere tranfitum : repercuffa^ J arumpic ab ima fui parteriuxta priorem nodum alternis laterum femper inguinibus ut di dumeftin harundineacferularquorum dextrum ab imoinrelligiturartKuiodeuum.i pio ^ >1 ximo:at(^|ta peruices.Hsec uocatui^in uitegemma:cum ibi cefpitem facit. Ante uero qua " ( ■ faciat in concauo oculos: & in cacumine ipfo gcrme.Sic palmites nepotes uuas folia pampi " 'r "H nigignuntur.Miruque firmiora dTei dextra partegenita .Hodergo in furculis nodos «v feruntur medios fecare oportet: ita ne profiuat medulla 6Cin fico quidem dodrantales pa*° " ^ xilli folopatefado feruntur fic ut defeendant quae proxima arbori fuerint.Duo oculi ex ^ rra terra cmineat.oculi aute in arboru furculis proprie uocantur unde germinant.hac de ca o ' i platariisaliquado eode ano ferut quos fuere laturi frudus i arbore:cutempeftiuc faci« A n pgnates ichoatos coccptus aliubi pariut.Ita fatas ficos tertio anno tranffere facile.Hoc p vnlee/t utUl r da- y.Ufcpia: , tret^cv/y) Hi cmmo % fkvit. fenefcendi celeritate attributuin huic arbori ut cicifTime prqikmae» Vitium nutri erofior it facus.primu oiumnihil feritur ex iis nifi inutile 8£clcputacu iri farmciito.Oppiitacur aure quicquid proximo tulit frudu.Solebat capitulatus utiincg e duro furculus teri : eoqj ar t A lljut gumeco malleolus etia uocatur nuc. poftea auelli cufua calce ceptus dhutin ficO:neqp ali :hfex •• ud eft uiuaclus.Tertiu genus adiedu etianu expeditus fine calce: q L10d fagiuac uocaricur ^ cu in torti pingunt.Id eni eu decifi nec in torti trigemes. p/ures auce ex eode furcuio hcc ^-vtnodo fiut.Serere c papinariis fagicras fterileeibno nifi foecundas oportet. Qua: raros ha* foent nodos infoecudaeiudicatur. At defitas gemaru fertilitatis indiciu eft. Quida feri uc* eant: nifi eos qui floruerint furculos.Sagittas fer er e minus utile.quoniam in uamferendo facile rupitur quod in tortu fuit.Serutut pedali no breuioreslogitudine qnq? fex ue no/^, feri tmtaZi yinihitq ooatii c~ i~ doru.pautiores ue trib* gemis in hac mefura elTe no poteruc.Inferi eode die quo putantur aitiliflimu.Si multo poftea neceiTe fit ferere cuftoditos uttpci^i^opdrc^c caueri utiq?: ; ne extra cerri pofia fole inarefcltmeto ue aut frigore hebetenc/Qui diutius in fico fuerit Wciuri griufq ferant inaqua pluribus diebus reuiuifcat.Solu apficq & | amplifTimu in femina rio a aiuein uineabidete paftiniri debet ternos pedes bipalio alte in area reiici quaternoru pe- kric£^^dum fermetouta ut in pedes binos fofifa pcedat.Foifacu purgari 6C excedi ne erudii reiinq, cur.Veru 6i exigi mcfura.jVlale g^ftLnatum depr^heduc Icaria mequaiia. Metieda eft oL ea ‘Qhffiuty&i W ESS&fepatt Si11* interiacetpulmnis.SurcuFferut & in ferobe 5din fulco logiorecfuperquos tener sima ingeritur cerralSedin gracili folo fruftra-.nifi fubftrato pinguiore. Nec mfnus §dti— ^ - ^ereo/la"” " litaemit AXXVltnfwnivlUuqf idUiJLiUdlJilwlvifuu VA.iUAllllULd JLi/ Ullt J lwlwUi*UL ijUdUUUl IsMlivOl foemeci uinculo colligentin parce 1 uxfinbfa:atqi ita uel per offa bubuli cruris uel per e fidilia traic&iobruanfbinis eminetibusgemis.Mumefcut hoc modo recifiq? palmitis r hrr /TUvt^rM y | aUt y nx‘ im>m barudine aut crine fu niculoue: ut in hifpania brundufiocy.Copluuiatacopiofior uino eft: ‘r‘ dida a cauisaediu copiiiiis.Diuiditur in quaternas partes totide iugis. Huius feredi ro di> r ■ -; >-*• f cetur eade ualicurairi oi genere in hoc uerq mimerofior tantu.His uero tribus feritur mq ’’ ■ f ----.-i — r. f ^ A. .«AMA.A.A .Xi.. „rt. ^ , [ ^ V yalmC y' /)fpw6__ ZJ222il- iqj genere tripedalisudeo nec uitis niinor trafferri debet.Extatura etianu duabus 'Hfumtra ^ c ‘^ilgeinis.Emolliri terra minutis in fcrqbeiam fulcis fimoc^ mifceri neceffariu. Cliuo^ . i vj ut uites Diuaidccipianc.caiutuu • custtliifqp cduer fis limitibus.penu pedum diftingui per mediaugera* Auc ft maiqrpiodus rittotidcpedumcardirie^ubtdecunianqJimitari.Seniperucro quintanis femirariVhoc eft i ' quinto-quoc^ palo Cingule iugo pagini includantur, Solo fpifto non nifi repaftinato:'|'>M»>ou'. i «un\ntT v dusfpofcitur fernhumidus frigidufq? etia uerfexitu.in arido (olo uiua^radix quoqi fx ultra fentur.Mak& infulis malleolusmifipoft bynibrermautin riguis uel frondes ums:& uf* qi ad folftitiu redeTufq? uer ut in hifpania.Quiefcere uentos fa tioriis die utiliiTiniu.Pleriqp a ultros optat.Cato abdicat.InterelTe medio tem per amer ajntjy: binas uites oportet pedes ^ cpios.MinimCj aute laeto folo pedes quaternos.T enui pfurimu odbnos. Vmbri & marfi ad xulct*. c u icenos intermittut ara tionis gratia in iis quze uocant prpculeta.pluuio & calliginofo tra*» tSrfjytnl j>rvl> /vUui du rarioresponifficco defiores cogruit.Subtilitas pariimonias copendmn uem r.Cu uinea -ier t in paftinato fexatunobater feminariu faciedi ut uiuse radix loco fuoSiniallecdus qui erafe ■feratur interuites ordinejfcratur.Quaeratio in iugero.rirciter.xvi.uiueradicS donat. In/ tra bieniuautcfrudus qfio tardius in fato^uenitqin tranflato.Viueradix pofita in mnea poli annu refecatur ufqs ad terramt unus tantu emineat oculus anunieulo mxta affixo & fimo addito.-Simili modo & fecudo anno recicbtur uirefc^ cocipit:& intra fe pafeit fuffedu ^ rtis oncrualias feltinacionepariedig-racilifcadaceiiiucidacni cobibeatur)caihgaticnej:aii in fetu exeat tota.Nihii auidius nafeiturme nifi ad pariedu uires feruen6 tota fit fetus, pe a uiameta optima qute diximus aut tadicc:iobur:oleaqj:aut fi no fine palinunipero:cupreffoi^|^ albiffnoffambuco.Reliquorugenerufudes ofbiis annis recidunf.Saluber rima in iugoha ^ r undo connexa fafnculis durat quinis annis.Cu breuiores palmites farmento iunguiur in f, ter fefuniu modo:ex boc’arcus fune/a dicutur.Tertiusuineze annus ^almueueloce robu ^c«mv, ftuqj cmittit:in que faciat etas uite.Hic in mgu infiht.Quida tuc excascac eu ipma falce au feredo oculos; ut noxia iniuria feius euoccc.Vtilior eni cofuetudo pariedi laciufq-! pam /ffijntvl pinos adiudicate detcrgerelxT^quopIaceat robopari eam.Sunt qui uetat tagi proximo no:quotranflatafit:ne^antequadragefimumenfemfaIcecurari:Tucauceadtrcsgeiiias ✓. - recidi. Alii pximo quide anno recidut.Subtut ternos quaternofue fingulis annis adiiciQt^^-— articulos q uarto^emu.gerd ucat adiuguTdei utriufqj frudu tardu.pr^terea retorridum inqfli hfVn— JjkQtrirofUm 'l-afat- habet illas pjjtes du roboraturi annos accipit i eu permiffum fuerit nafci.Nil natura portionibus parit.Quss cu exercuerit fatis fixma pro tin us in iugocdHbean debebit.Sin etianu infirmior eritffubipfaiugo hofpitarurecifa uinv bus no aetate decernit.Temerariu effantecralTitudinepoll.care uiti imperare. Scqueti aiv no palmites fai utatur pro uiribus matris finguli aut gemini. Idem & fecundo fi cogit in fit initas nutriatunTertiqm demu anno duo adiiciat^Nec funtplures quaternis unq permiti» tendi.Breuiter^ no^ndulgedu efti femper inhibcdaToecudifas.In ea eft enim natura : ut ■ yareire malit qua uiuere.Quicquid materice abinut_frudtui acddit* Illa femirfTWia u ult qua , fructu gigni quonil frudus caduca res efiSic perniciofeluxuriatbec ampliat fe fed egeri?: Dabit confiliu 3C foli natura.l u macro etia fi uireshabebituecifa intra iugu moreturme ois foetura fub eo exeat.Minimu id effe debebit interuallu: ut attingat iugumTuperetqj non vteneat:adeo non rccubat in eo nec deliquate, Te fpargat.Ita temperetur hic modus ; ut c£e>,^ 'fcere etia mahtqparere.palmes duas tres ue gemas fub iugo baoere debet ex materiisqui^7’ bus materia nafeur.T unc per iugp mergi alliganq? ut fuftineatur mgo no pendeat. V in • culoi mqxaft^djLis a tertia genia allgari quonia 8C fic coercetur impetus materise. Denfio#* refep citra papini exulrant : cacume religari uetat.Natura hsc effd eicdaparsaut pr^liga^ ta frudum dat plurimunq* ipfa curuatura.Quod citra eff rnatenS rbittit roffenfantecre^ do fpintu 84 illa quam diximus medulla. Ouarita emicuerft materia frudum dabit anno fe ^maeut y ■ unnilti quente.Sfc duo gejngra palmitum.Quod e duro exit matenaq? in proximu annum prOmit t it papinariu uocatur.AuFuffi fupra cicatrice efbli uduariu. Altcru ex adminiculo palmite femperqjfruduarium relinquitur fub iugcfEt qui uocaturcuftos. Hic eft noudluspal/^ mes no logior tribus gemisrproximo anno materia datiirus:fi uitis luxuria fe confumpfe^ rit.S: alius iuxta cu ucrucs magnitudine qui futuculuS appella,c.Si Torre cuftos fallat Vi> J. • tis anteq feptimu annu copleatw a furculo euocataad frudu ei u u eriefcitTadmbr i t u r . N ec ueterem placet palmitem in longu & ad quartum ufc|; pedair.entu emitti:quod alii dracon ' nes:aIiiiuunic«Ios:ut faciantquas mafciileta appeilat.Cu induruit uifis : peflfimu in uinea traducere.Quinto anno di ipfi palmites intorquetur.-finguleq} e Angulis materias emittu< tur:ac deinde eproximis priorefq? arnputant.5eirip cuftode relinqui melius.Sed ispximus uiti^ir^debetmeclongior qdidu e it .Et fi 1 uxuriauerin t: palm i tes intorqueri ut quattuor materias uel duas fi unijuga erit uinea emittat.Si per fe uitis ordinabitur fine {pedamento qualecuq? tii initio admiraculu defiderabit-.du ftare cqndifcat di reda furgere.Castera pri^ mordia eade.Diuidiauteputationepollicisinsequaliexamineundiq? ne prasgrauet frud9 parte aliqua: ob iter idem deprimes phibebitm excelfum emicare. Fiuic uinea; triu pedum alcitudoexcelfiornutat:csterisaquinto:dun^excedatho5s logitudinem iufta. iis quocg ■ quas fpargunturin terra breuis ad lmjitedum caueas circudanoitrobibus per ambitu adis ne uagi palmitesinter fe pugnet occurfantes: Maiorcp pars terraru ita fupina in tellure ui demia metit, Si quide di in arrica di in egypto fyriacg ac tota afia S i multis locis curopas hic mos pualet.lbi ergo iuxta terra coprimi debet uitis.Eode modo di tpe nutrita radice : quo iniugata uineamt femp tantu pollices relinquatur fertiji foio cu tribus gemisigraciliore q rr ^ nis.preeftatqpmultoselTeqlongos.Qusedenaturafoiipiximustantopocctiorafentiutur: qto proppor fuerit uua terrae.Genera feparari ac fingulis coferi tradibus urihfiimu. Mix tura enigeneru etia in uino no modo in muilo dilcprs.Aut fi mifceantur no alia q pariter ; maturefeetia iungi necefiariu.Iuga altiora quo lastiQr ager 6 i quo -planior*, l|e r cfciao ne/ bulofo minufqs uentofo coueniut.C6tra-humilioid%racili:6iarido aeftuofo: uentifq? ex/ pofito.lugaad pedametu qua ardiiTimo nodo uincin oporcetmiteleui cotineri.Quas gc«* nera uitiu & in quali foio caslocp elfent coferenda:cu enumeraremus naturas earu 6i uino<* rum notauinlus.De reliquo cultu uehemccpr ambigitur.plsriqj sftate tota poft fingulos /r.,^ rores cofodi iubet uinea. Alii uetat gemateniidecuti eni ociilos taduqj intraciu deteri. Ec obidarcendu procufomne quide peeusifed maxime lanatu:quonia facillime auferat gem masJnimicos&pubefcentc uua raftros.Sarifqj eue uinel.ter anno.cofodi : ab equinodioJ^^’,c^,,cnv uerno acj uergiliaru exortu:& canis exortui nigrefeeee acifTo^Quida ita determinar. Ve~ ~ iere fernel a uindemia ance bruma cu alii ablaqueare Sd ftercorare latis putet.lteru ab idib* ^yierro-vrti l ‘‘.{j z '[ _ , $prilis:anteq cocipiar.hoc cft in.viridus maii.Deinde priufq florere incipiat di cu defiorue^ ■i^Vyu K uariaritefeuuajperitioresaftirmatjjCimfto fepius fodiatur-untacu tenerefeere acinos c-"zrr~i:^^r - — v - 7 v r t' Dcpn trre Vv i jiliu i ES? £fut ruparur.Qus fodiutur.anteferuetes fibras diei fodiedascouenic.Sicuti lutu neq$ ariu*/t 'reneq? fodere.Fofftonepuluere excitatu contra foles nebulaf^ prodefTe.Papinario uerna r in cofeffo eftab!idibusmaiis intra dies dece uticp anteqfiorcreincipiat : dic i infra iugum debere fieri.D^fequente uariantfenreticE.Cu defloruerit afiquipapinadu putae. Alii fub ipfa maturitate.Sed de his Catonis praecepta decernet.Nac^'&: putationum tradenda ratio eft.Protinus hanc a uindemia ubi casli tepor induiget adoriutur.Sed hoc fieri nunq debef ratione naturas ante aquil^exor(tu:ucinfyderucaufis docebimus proximo uoluiiiine.lm«* tno uero fauoniorquoniaaceps culpa fit praeproperas feftinationis.Si faUcias reccti mcdictV 'fflr na mordeat quasda hyemis ruminatio certa eiigemas eard frigore hebetari: plagafcp findi ^ ^ Et caeli uitio exuri oculoslachrjmia diftillansre.Na* gelu fragiles fieri quis nelciateOperam ifta computatio efl.ln latifundis no legitrima naturas feflinatiqquo maturius putantur a^ ^ * ptis diebus:eo plus materie fundut:quo ferius eo fr udu uberiori, Quare macras prius c 5* uenitputare:ualidasnouiiTime.plagamomnemobliquafieri:urfaciledecidathymbres:6C ad terram uertiq leuifTimacicatrice acie falce exada plagae^ couelaca.' Kecidaaute femper inter duasgemasmeficuulnus oculis in recifaparte.Nigraefle ea exiilimant : S^doncc ad finceram ueniatur recidenda:qupniam e uitiofa materie utilis no exeat. Simacra uitis ido^ neos palmites no habeat:ad terra recidi eammouofq; elici utiliijimu. In) pampinatione no hos detrahere pampinos quicu uuafint.Ideni uuas fupplatafprseterf in nouella uinea.ln utiles indicantur in latere nati no’ ab oculo. Quippe etiam uua quae nafcatur e durdnge^ fcente ut nifi ferro detrahi non poiTit.pedamentum quidam inter duas uites utilius putat ftatui:& facilius ablaqueantur:ita:me!iuf<2J eftuniiuge uine2:fi tameri 8i ipfi iugo fint ui/ •res: nec flatui infe&a regio.In quadripqrtitaqfia proximum oneri adminiculumelTe debet ne ramenimpedimenrufentiat ablaqueatio cubito abefle n 3 amplius. Ablaqueari autem priufq putari iubet, Cato de omni cultura uitiu ita praecipit. Quam altilTimam uineam fa / cito:alligato^ rede dum ne nimium con(lringas:hocqg modo eam curato^ Capita uitium ) /*4f\ « fictll r ijtrnrt :.oftm :ac ne a ferofa quide nifi uni italiae cocefla:cu ta logo mdicct euo Nobilia uina non nifi in arbuftisgigni: & in iis quoq? laudaticraf ■^Tumis: ficu r uberiora imis-.adeo excelfitatepficioHac rone & arbores eligunt .prima orum W t- apfr. daJntfmU Imus excepta pprer nimia frodeacinta.Dcinde populus nigra eade de caufa minus denfa folio. No fpnut pleriq? 8t fraxinu ficuqj 6i etia olea:fi no fit umbrofa ramis.Haru fat7 cui-' ,tufqs abude tradatus eft. An te tricefrmufextumefeni attingi falce uerant". Alterna feruac brachia.Alternisputant5' Jnis.Sexto annojmaritatur.Trafpadana italia praeter fupradida: A o cornii:populo:tilia:acere:orno:carpino:quercu ajbuftat agros. Venetia falice |>pter uligi* nefoli.Et ulmus detruncat?, a media inter ramoru fcana digerifmulla fere:xx.pedu altiore arbore^TabuIsita earu ab odauo pede altitudinis dilatanf in collibus ficcifc# agris. Afdud' j decimo incapedr ibus &humidis.Mendianu fole fpedarepalmitesdebet.Rami a proiedu digytoru modofubrigiionfili in iis tenuiu quocpufrgulroru barba ne obubrent. JnteruaJ 1 irbiijtan Ayi lcti> litui l/oftv. \fx — r — luiuftu arborufiaret folu:quadiagenipedesin terga froteqj: in latera uiceni.Sino aretur ’ /ab fppSj- hoc in oes partes. Singulis denas faspeadnutriut uites: danato agricola minimernis. Mari ; /''a‘‘t y tare nifi ualidas inimicu:enecate ueloci uitiu in cremero.Screre tripedaneo 'fcrpbe nccefta rium diftates inter fefearboreq; fingulis pedibus.Nihil ibi malleolis at($ paftinatiom.Nul >6 /M ntVK o. limei ? Frtft i ■a(L pariete uel l^pe uei foflaru uticp ipendio m uniri Ce cogat yuruajf adicis ratio.Item propaginu:6i hsec gemina ut diximus.Qualoru in ip^ tabulato ma xime pbata:qm a pecore cutiiTimaeft.Alteta deflexa uite uel palmite iuxta fua arbore:auc circa proxima caslibe.Quod fupra terra eft e matre radi iubetme fruticet.ln terrajpautiores geme quattuor obruuturad ladicecapieda.Ssrtra in capite bina? relinquutur.Vitis in arbu fto quattuor pedes in logo coftatmi fulco tres iato:ako? duos cu femipede.poft annu pro •* 'tfjjZ pago incidit ad medullam: utpaulatim radicibus alTuefcat fu is.Caulis a capite ad duas ge¬ mas reciditur.Tcrtfo totus mergus abfciditur:reponiturq? altius in terra ne ex recifo fro A dcat.T olli uiua radix a usndemia prinus debet.N uper reptu dracone ferere iuxta arbore: Y ita palmite appellamus emeritu:pluribufqp induratuajini^.Hunc p^cifym.q maxinia am/ V plitudinetobus partibus logitudinis derafo cortice/quatinus ohrLia§j5nde^7afilc uocat: dcpmere luIco:reliqua parte ad arbore erefta:ocifTimu in uite.Si gracilis fit uitis aut terra: ufitacu eft. q pxime folu decidi donec firmetu r radix-- fic ut neqj rofeida feri : neqp feptetri onis flatu. Vites aquilonefpe&are debent ipfe:palmitesautemearudem ad mcridiem.Non eft feftinadum ad putatione noudle:fed primo in circulos materies colligeda :’ncc nifi uali dx putatio admoucnda.Seriora fere anno ad frudu arbuftaq uitis iugara.Sunt qui omni* no putari uetantpriufq arborum longicudinemaequauerif. prima falce fex pedes a terra ^ reddatur flagello infra relido 8£ nafei coado in cuiiiationemmiateria?. Tres eigema? non amplius depurato fi.iperfint.Exqj iis emiffi palmitesproximoanno imis inferantur fcan/ nis:ac per fingulos annos ad fuperiora fcandant: relido femper duramento in fingulis ta* ^2 ^u^at:is* & cniiflario uno qui fubeat u % quo placuerit. De cetero putatione omni 'flagel* ili**# ) g«l dio& WfflZFteA* ?*}*&*■*£ Jo-6'cizJnmrthi r,Jr!>-0>->\. 1 4.-&-V»» ZCUt itui ‘i. Ut***), \> aq ■-, IMjg I**™? T & Avrur^ p£T$m my &HMA. biLe £> rpintfli rb hrhtiJtiho Vt ovb aitirulax-to ' y<\]laftmi 5'tcimL ■v» M.*y Ot*Cr‘ *tMr< l>lt f />CV •>;?Vr tpemgnr+r' i\pmC l/er-een rfec 'Iffitrr cocp >»»!< 1 » i ■:> Vermiculantur magis minus uequ^dames cnfere.Idqp a ufgscaui corticis fono expcriunf. Jam quide & in hoc luxuria effc coepiopraegrander^ roboru delicaiiorcs utjin cibo.ColTos ^ ,'X^ d uocat. Atqj eria farina faginati.hi quoqj aitilesIounrTMaxime autearboruhxc fenttut py . T| ii:mali fifci.Minufi^ qu X amare*funt& pdorate.Eoru qui in ficis cxiftuntalii nafcuncur A I ex.illis: illos parit q ui uocatur ccraftes.Qmnes tamein cerafte figuraryfonucg ed unrpuuli "ge 6^4 jJ ftridoris.Etforbus arbor infefiaturuerniiculis ruifis piiofis:atq? itaemorit. Mefpila quo' M qs in (eneffa obnoxia ei morboeSiSideratio tora e cado confiat. Qua ppter Si grado in iis caufisintelligi debete cir b uc ula tio: qu pd p r u r na r u iniuria euemc.Harcenim uernotem pdre inuitatis Si erupere a u deci bu s fansmomb us infidens adurit acrefcetes germinu los;quod in flore carbunculu uocant.pruinasperniciofior natura:quonialapfa perfidet;ge“ — latqj; acnatura quide ulla depelliturquiano iit nifi in moto aere6i fereno.propriu tamen . fiderationis efi iub ortu canis ficcitatu uapor:cuminfiraacnouellasarbores"moriutur; p/ ^ vk- ipue ficus Si uites.OJeaprseter uermiculationem quam sequelic ficus fentit.Clauum ena ^'patitur fi u e. fungum*] placet dici uel patdla.Haec eft folis exufiio.Npceje;tr^ditCato Si ru 4 •brum muftuni.Nocet plerunq? uitibus atq; oleis nimia $i fertilitai.Scabiescourunis omni um eft.Impetigo Si quae adnafei folent cocleas peculiaria ficoru ujttji.Nec ubicg.Sut enim ^;r„. quasdam aegritudines Si locorum. Veru ut homini neruoru crucTatusffic Si arborhac duo/ bus seque modis.Autcnim in pedes hoc eft radices erupit uismorbhautin articulosTfToc eft cacuminudigytos; qui longiffime a toto corpore.exeunc.Inarefcunt ergo &funt apud L grsecos fua nomin^utriq? uitio.Vndiq? primo doloimiox Si macies earum partium fragi* fis:poftremo tabes nlorbufep no intrate fucco:aut noperuenictemiaximcqj id fici fentiunt ^^prififcus oibus imunis cfbqua: adhuc diximus, Scabies gignitur rorihusjcntis gpjluct ^ 1 gilias.Nam firarjores fuere per fundut arbore.no fcalputlcabiBS.Ceteru fi caduc"Tiuerbym /lr Bres nimii frier£A£o modo ficus laborat radicibus(madidis.Vitibus praeter uermiculatio nem Si fiderationemorbuspecuiiaris articulatiotribusHecaufis.Vna ui tepeftatu germi yy mfousablatis.AlterautnotauitTheophraftusinfiupinuexcifis.Tertiaculturs imperitia Isefis.Omnes eni caru iniurise in articulis fentiuntur.Sid^fationis genus eft in his d*. florea fcentibus roratio. Aut cu acmi priufq crefcant dccoquuntftr in callu. Aegrotant Si cualfe ^ reddis uredine attonfaru oculis.Ex calore hoc euenitintempeftiuo:^uoniaoiam£dd“c^ " J. ftanocertocp teperameto fiunt.Etculpa uinicoru cojlentiunncum pr«eftringutur ut dictu eft. Aut circufolTor ihiuriofodclu uerberauit.Vel etiam fubarator i prudens luxauit radi* ces:corpufuedefquamauit.Efi:6iqu2edam cotufio falcis hebetioris. Quibus oibus caufis -e difficilius tolierjt‘fngo,raautaeftus:quonia in ulcus penetrat oisa foris iniuria. InfirmilTl ina uero malus mSiliiequs.dulciseft.Quibufda debilitas fterilitatem no nece affert; ut fi quis pino caeume auferat uel palmas.Serilefcunteni nec moriutur. Aegrotat aliquando 8C poma ipfa per fe fine arboreffi neceflariis teporibus hymbres aut tepores uel afflatus defu . ere.aut c6trariotabudauere.Decidutenim aut deteriora fiunt. JgdTimu efl inter omnia cu j deflorefeente uite Si olea percutit hymberrquonialfimul defluit frudtus. Suteadecaufana L •fcentcsK erucas diruanimaberodunti^ froderahseflore.Oliuaru quocp ut in mileto; aede pafta arbore turpi facie relinquut. Nafcif’ hoc malu, tepore humido Si leto.Fit aliud ex eo aeni fi fol acrior infecutusinufferit ipfum uitiu.-ideo^ mutauit.Eft etianu peculiare oliuis Memvetn 8i uitibus;quod araneu uocant;cu ueluti tele inuoluunt fruffu Si abfumur. Adurut^ fla tus quidacas maximeffed Si alios fruftus.Na uermiculatione Si poma ipfa per fequjbiifda annis fentiut^mala:pyra:mefpila;punica.In oliua ancipiti euetu quado fubeut fiatf fruffu adimunt.Augentfiiriipfonudeofiuereerodentes eum.Gigniillosprohibet pluuias quas jj;[ iil- tt' , fiunt poft anturmEidem fi auftrihsefuer^generant. In drupis^quo^ qusematurefccntes uPC\ o tunc lunt prxeipue caduci. Id riguis magis euenit.-etia fi no ceciderit faftidiendislSunt Si i • ITU rrrrdfl 0 f\ iL d alas. Ex dulcibus cnr traffiguratur in amaras. Aliqua uero etia utiiiora.ut apud chios —.r. mnfilif NJ uti Hofriirarin Hivimnc rtmhnc nrodpfinr •mine r>Ir-r cvr rus qua phocida appdlac.Nam detrucatio diximus quibus prodeffeflntsrcuntpleracp exci faftirpe:exceptisuitemalo;fico punica:Qu^damuel ab ulterc.Ficus hanc iniuriam fper nit:# omnia quse refina gignunt.Radicibus amputatis mori minime miru eft.plaasq? tame non omnibusded maxin»is:aut quae funt inter illas uitalcs abfcifiis moriuntur:Necat inui* cem inter fefe umbra.Vel denficate atq^alimenti rapina.Nccat bxdera uinciens.Ncc uifcu ,pr odeft # cy ci fus : n ec aureo qnod a 1 i m q^e’ grkc i u oca m . Qu o r u n d a natura no negat qui ' " " - r* — - - — 1 - 0,1 - l.Olfattix enim intelli fijf* dem:fed laedit odore aut fucci mixtura: ut raphanus # laurus ujtem zphgni gitur:# tangi eam odore miru in moduni.ldeoqj cu iuxta fit auerti Si recedere: faporeipqi inimicum fugere, Hinc fumpfit Andrdcides medicina cocra ebrietates raphanum mandi^ cipiens.Odit &C caulem Si omne olus.Odir #corilu nifi procul abfint triftisatq? aegra. Ni" irum quidem di alumen marina aqua calida Si fabs putamina uel erui ultima uenena funt inter uitia arborum. (iDc prodigiis ex mutatione:# de remediis ex arbpribus:# quas ir ^rigatione proficiant:#.qualiter>rigandum Si mirabilia de riguis. 4/tX XXV. ^ St# prodigiislocus.lnuenimus enim fub foliisnata0uitem:ficum:# malum puni ^c,r ,, # fico in nigras:utlaodic^ae:Xerfis aduentu platano in olea mucata.Qualibusoftetis Ari/^C^r<-/ z ' ftadri apud grascos uolumefca tetmein infinitu-b^beamus. Apudnos uero.C. Epidii come Jevc ]/etrw4e, ' • tarii in quibus arbores locutae reperiatur.Subfeditrn cumano arbor graui ofteto paulo an^ te Pompeii magni bella ciuiliajpaucis ramis eminentibus.Inuetum fybillinis libris interni^ donem hominu fore:tantoc5 ea maiorem quanto proprius ab urbe poftea fada e(Tet. Sunt prodigia #cu alienis locis nafcuntur ut in capitibus ftatuaru uel ari? # cuiii^i arboribus _ ^r~pn A /4 fi ^’s alienae.Ficus in lauro nata eft c/zici ante obfidione.Simili modo trallib^ ^aliiia in bafi • enata palma uidoriamtriu aciuilia eius. f$ec po # romse in capitolioin capitiis bello per/ ; iuphofq; portendif.ac tempeftatibus proftrata:eodcloco ficus XV. Wt U,ttjU«e o i trvpihi /i(i vMf) enata eft.M.Meftalae.C.Caftii cenforu luftro.A quo teppre pudicitia fubuerfam pifo gra- uis au&or prodidit.Super omnia quae unq auditaTunt etiam prodigium noftro seuo. Ne rc ronisprincipisruinafadum inagro marfucino Vedii Marcelli e primis cqucfti is ordinis oliueto uniuerfouiapublica tralgreftbiaruifqp inde ecotrariorio/< £liber. «#^j|yncexpofitis arborum morbis cofencaneu cfl dicere & reniedia.Ex iis quasda funt: ^ Di Komuriiaomniu^quxda propria quarunda.Com unia abIaquaeacio:accuniuJatidl?v " g 'jllr^jnanradiccs a uc cooperirifriguis dato potu uel abiatpfimi fucco refedisputarione. Ieuatis ohere.Item fucco emiflfo quibufda ueluti detractio fanguims circurafi corticis: uitii±!±gm ' uni extenuatio; & domittopalmitiim.GemasJVi frigus retorridas hlrfucafqj feceriOrepu^V £ vtnicacio & quaedam dolitura. Arboru iis ali£ magisaliae minus gaudent : ueluti cupreiTus: IU<)liWZA ■££"“* & aquaafpcrnaturfi£ fimunifii circufofiuram amputanonemqT& oia remedia odiriQuin/ m't ctn«^ frrmp etiam necatur. Riguit pultes 8C punies praecipuae aluntur. Ficqs ipfa arbor riguis alitur. 'trmt\tov fwcmfnjv i £>« t Sm t ) ■pomu uer o cius inarefeirAmigdate fi coalntur fofTionc florem amittunt. Nee infitas cir / cunfodere oportet priufqualids ferre coeperint poma.plurimaeq? aute amputari fibi uo/ vAT‘ lunt onerofa ac fuperuaeua.ficut nos unguem Sicapillu.Reciduntur ueteres totas. Ac rur fus a ftolone aliquo refurgunfed no omnesmec nifi quaru natura pati diximus. Rigua as* ftiuis uaporibus utilia:hyeme inimi^a:a^cuno uaria.Et hoc eft ex natura foli. Quippe cum uindemiator hifpaniarum ftagnantefoJo uuas demetat.Csteru maiore in parte orbis etia pluuia aut omni aqua feri & arari no conucjgt.Cjrca canis ortus riguaWiaxime profunt:ac > ne tunc quidem nimia:quoniam inebriefatis radicibus noccnt.Et astas modu temperat,No uells enim nnnusfjtiunr.Defidcrataucemaxinierigari quas aflueire.Cdtra ficcis locis geni „ „ ta no expetunt humore nifi nJceffariu.Afperiorauina rigari uti^ cupiunt. In fulmonenfi' italis agro pago fabianp ubi & arua rigancurmiiru q> haerbas aqua illa necantur: fruges alu \tutj8C riguis pro faremo eft In eodem agro bruma/tanto magisfi niues fcateatgektueme »" ‘7^ frigus uitesaduratcircunfunduntrigius:quodibitepidareuocant:memorabilinaturain 1cPf' ' '■amne folo.Sed eadem in asftate uix toilcrandi riooris.^ r/f,mr ODe caprificatione 8£ftercorationc. 4!Pec . \ Arbuncmf ac rubiginu remedia demoftrabimus uolumine proximo. Interim eft& 1 ~ t*?' fcatrices & internato corpoJeexpletag.Magnaq? expartefimilis hominu medicina & arbo* lrum 'eft;' quando earu quoq; terebrantur oila. Amygdalae ex amaris dulces fiunt fi circum* folfo ftipite & ab ima parte cireuforato defluens pituita af^rgatur.Et ulmis detrahit fuc** ¥ n pMHirn^irtintuo cus inutilis fupra terra foratis ufq? admedullam in fenedataut cu alimento nimio abunda re fentiutur.Idem & ficoru turgido cortice incifuris in oblisu lenibus emittitur. Jta fit ne decidant frudus.pomiferis quas germinatnec ferunt fructu fiflfa radice inditur lapis; ferti 'rcan iefc^fiunt.HocideSCanrygdaliseroborecuneoadado.lnpyrls forbifqfetasda ac cinere |/, iccfi ientim c 8L terra cooperto scia radices circucidifle prodeft.Vitiu luxuriantiu ficorucp 8i circuncifis cinere addiaifiPe.Fici ferocinae fiuntsfi primas; grolTi cu fabae magnitudine exceflfcre detra#* hantur.Subnalcuntur enim quae ferius maturefeunt. Eaedem cu frondere incipiut: fi cacu mina rami cuiufqj detrahatunfirmiores fertiliOrefc^ fiut.Na caprificatione maturata in ea culices nafei e groffis manifeftu eft:?quouia cu euolauere no iueniutur intus grana quae in eos uer fa apparet. Exeundi tata eft .auiditas: ut plericp aut pe^e relido aut pena pariter eru pant.Edfii aliud genus cuHcu:quos uocantcentrinas fucis apu fiiiTifes ignauia maheiaqp cu pernice ueroru 6C utiliu.interimut em illos atqnpfi mpjiutur.Vcxat &i tincae femina fico^ ^ . .... J Contra quasremediu in eade ferobedefodepe italicajcntifcu inuerfaparte qux fueritaca 1 cumine. Vberrimas aute ficus mbriea amurca diluta SC cu fimo infufa radicibusfronderc incipientiu facit.Caprificoru laudantur maxime nigrae & in petrofis:quonia frumenta pfu rima habeat caprificatio ipfa porefthymbre.In priimsautecauendu neex remediis uitia fri< & ant.Quodeugmt ninija aut intepeftiua medicina Intetl ucatio arborib9piod^:_fed^iniu ,firc/Hvc |1 ’/v»Ti y-rrr\ 1 annorum trucidatio inutililTima.Vitistantu tonfuraannua quasrit.-alterna myrfusipunicas oles quia celeriter fruticefcunt:Ccefererarius tond^tur.Nulla autunno. Ac ne raduntur •quidcni nifi uereputiftione.plageacniitalia funtomniaqusecucp non fuperuacua. Similis ftercoratio.Gaudent ca.Sedcauendueftpe in feruore folis admoneatur: ne Imaturiusmfc ualidius % opus fi t. yrk uineasju illpni nifi quinquenio interpofiro:prsterq fi riguisdilua tur.Et e cojiriarioruniTordibus niTi admixta aqua.Item largius.luflum cxifiiniantjnde^ios pedes quadratos.cres modios. Id quidem foli natura decernit. Columbino acfuillolpJagii (f/XVHt. quoqj arboru med etur.Si m ala p u n ica aci d a nafcicunablaqueatis radicibus fimi 5 fuillu ad hibent:eo ano uinoletaTproxio dulcia futura.Alii urina heminis aqua mixta rigada cefiec\" *yZj quater annoffinguhs amphoris aut cacunria fpargi uino lafere diluco.Si findatur i arbore pediculu incorqueri.Ficis utiqj amurca adfundi.Cxtcris arboribus segr^jfecc uiniiac^lup^/gnfl/»^.^^ r' nu circa radices earu feri. Aqua quoqj lupinidecodi circufufa pomis prodeft. Fici cu uuica A (eri. Aqua quoqj lupinidecodi circufufa pomis prodeft.JFici eu uuka A:r/ <\ A^vi^^uaiiDus tonuerit caaet.Remediu efbut ante ftipula hordeacea are^: ftrigaturiCaerafos pras p ,w /Jnr. coces facjC COgitqi maturefeere calx admota tadicihus.Et haec ante omnia poma intcrueilil, t ut qua: relida funt grandefeant. (fue diueifis medicamentis arboru i Jl melius eft _ cotra uenenata animalia:& contra formicas &i contra noxia animalia. $Ca. . XXVJU. _ jjMipV, y^da pa'na emedantur aut morfu excitantur ut palmae' 5i lentifci.falis eni aqs alum itfhlfi*: I q I tur .Salis uim & cinis fed leniore habet. Ideo ficis afpergutur rutaqj ne fiant uermi nofaeme ue radices putrefcant.Qui & uitiu radicibus aqua falfalubet affudi fiffnc ir q j. lachrymofx.Si uero frudus earu decidanocinere aceto afpergi ipfaqi illini: aut ‘ifanai raca fi putrefeat uua.Si uero fertiles no funtiaceto acri fubado cinere rigari atq? oblini.Quod fi frudu no maturent prius inarefeente praecifaruad radices plaga fibrafq? aceto acri cKuri na uetufta madefacere: atqj eo luto obruere: fspe foderc.Glearu fi paru promifere frud us 1 ^nudatas radices hyberno frigori opponunt.-eaqj caftigatione proficiut.Umia haec apua eae lt>t^ticnClle~C.pOr S-rriQ tayle nVpfnttci. • jr-j li roe conftanr.Et aliquando ferius pofcuntur aliquado celerius. Nccno ignis aliquid pro** |T^:deft:ut harudini. Ambufta naq$ denfior mitiorq? furgit . Cato & medicameta quasdaedpo ,fn : i ^ nis agroru.Hoseni duos tuc maxime noucrat,Seiaq^.a fe^endo:fegeffa a fegetibusapi aeli Abant quarum fimulacrain cyrco uidemus.Tertiam exflis nbminare fubteao erefigio^Ac f/V- 2T • ^ fa***0)* . — - w ™ i v. J deguftabanc quidem nouas fruges aut uina antequa facerdotes primitias libalTcnt 4jDe i ugere.8^ aftu;6C legibuscirca pecora:8i quotiens 8i qujbus-temporibus fuk^;; ia utilitasannon2e:8C quiagriculturailluRres. ilCh. IU ^ ' M 4P &<- /l '■^ • uerba prifcas fignificationis admiror.f ta em e ico . */* edo dies cdftituantur-priufqua frumenta uagi -f i ance q in uaginHs perueniat.Ergo iis morib9 no modo fuff icieba t ft uges nui L>JJ£!, /cAi Sii •la prouiciaru pafcente icaliameru eti^ mjgonae uilicas l^edibilis erat.Manuis^Martius sedi l^lis plebis printu frumctu populo i modios affibiis ^6^aui^Minutiusj^ugurj|us Sp, Me^i liu coarguerat fartis preciu i trinis nundinis ad a dem redegit undecimus plebei tribunus |b2tS2iH)qua de ca ftatua ei extra porta trigemina a populo ftipe collataftatuta e, Tr ebrius i aedili tate aflibus populo frumetu prefticit. Qua ob eam SC ei ftatus \ capicolio dC palatio dicatas t 11 , j( ^funt.Ipfe fupremo die populi humeris^r catus i rogu e. Veru quo anno macer deu adue/ ' * '"‘~&a romacmaiore ea xreace fa&aefte q ancecedetibus annis dece fa&a elTe tradut.M ,Va * ro auctor c.cu.L.Meteilu&i triumpho plurimos duxitelepha^osadibus fingulis farrismo t.ernjjc dios fuiiTe.lte uinicdgidsriciqi ficcas pondo.xxxiolei podoTx/carnis.podo.xii.Nec e latifg u contingebat arcccru uicinos, Quippe etia lege^Srolonis Licinuiclufo mo3o ' 1 ■- quingetorSiugeru&ipfofualegedamnatocufubftitutadfuplbnaampliuspodidereflu ,V, iv,,.., : — -r- — x =• n * -a. -- -a- - - _ ' / vv,.cy^h |«^XwXuriacis reipublicas fuit ifca mefura.Manii qde Curii poft triuphos imenfuqj terraru aaie I &u iperio nota cocio cperniciofu icelligi ciurcui fepte iugera no eflent fatis.Hase autem r> ;JZ5} % mefura plebi poft exa&os reges a (lignata c.Qux na ergo ta^e ubertatis caufa erat, ipfor u tuc manibus iperatoru colebantur agri(ut fas e.credere)gaugece terra uomere laureato: & | triumphali aracore.Siue illeseade cura femina trattabat qua bella:eadeqs diiigetia arua dif ponebant quacafcradiue honefeis manibus omnia Isetiusproueniunquonia ^curiofius fi | unt.Serente ifiuenerutdaci honores Serranu :undecpgnome. Aranti quattuor fua mge C |(TnH»nr^tai uaticano quae p rata quintia appellat ur.Cinciriftato uiator attulit di&atura :& quide ( f ’ ^ ut tradit Norbanus)nudo plenoq? pulueris etianum ore .Cui uiator ifela cprpusi inquit : r ' V"! ^0'.. , . || ut profera fenatus populiqj romani madata_.Tales tu eijia uiatores eranc.quibu^fipiu no*$$mrt6 11,1 h me iditu e:fubinde ex agris /enatu d ucefqp a^cerfent/bus. At nuc eafde illi) uin&i pedcsTda " ttrm nata: manus:infcripti uuicus exercenc.No tame furda tellure:q parens appellatur.coJicB df . hpp cicur Sfipfa; honore hinc afTumpto; ut nunc iHjffitacarK indigne ferente credatur id fie^ ■jat2?2i& ri.Sednos miramur egir|ftuloru no ea df emofumeca elTe quae fueruc iperatoru. Igitur de ***£* ^~-^ ^ cultura agri praecipere principale fuit & apud exteros.Siquide oi reges fecere Hiero .phi r lometer:Atcalus:Archelaus:6C duces Xenophon:6i penus etia Mago. Cui quide tantum ^‘Urr>*’r .u honore fenatus nofter actribuitcarthagie capta?cu regulis afric^ bibliothecas doaret uni v; uj^eius duodetriginta uolumina cenferetin latinalingua trafferendacu.M.Catopraecep . > t ua C^u Ebulu :uel prunus filu?ftris:uel rubus.-bulbus minutus:trifoliu:hsrba pratcnfis:quercus •' * filucftns :pyrus:malufc^ frumetarii foli ndts.lte nigra terra &cinerei coloris.Omnis ere*» ca coqui nifipejjiiacra.Sabulu etiam nifi id pertenue eft:8i multo capeftribus magis | clt «* ^ uods refpondeht eade.Modu agri in primis feruandu antiqui putauerc.Quippe ita cele>“ ; Pi^uJah &-&rr pur afriespoflidebant: 3 priceps.No fraudabo magnitudle,iac quoqp fua ^ Cn.pompeu qui nunquaagru mercatus efl conterminu. Agro empto domu uendendain *n-c!e meter atq? no ex utilitatepuBici ft^tqs Mago cenfuit.Hoc exordio prscepta pande^ . . re ingreffus ut tame appareat aiTid uitafeiii defid er atam ab eo.De hinc peritia uillicoru in cura habenda eft.Multacp de ns Cato p r scepit, N obi sja ri§ fit dixiffe.q u am p roxim u do ^ ** mino cordeefle deberet tame fibimetipfi-no uidernColi^ruraergallulis pclumu eniqquic ^ ! - quid agitur a defperantibps.Temerariu uideatur unam uoce antiebru poIviifTe:&: fortaf ^ fili{ [c ; fis incredibile penitus sftiment.Nihil minusfexpedire q agru optie colere.L.Xatius Rufv T L ‘ ^ fus infima natalium humifftate confulatum militari induftria meritus antiqus alias payfi^,c. monis circitet mileficlos liberalitat^Diui Augufli congeflum ufe^ ad detraflionem hxk , - ' ^ • redis exhaufir agros in piceno coemendocp in gloria lntcrnitionem ergo fameq? cefemus.^ J-f- — Immo hercule iudico modu reruomniuutilifTimu.Benecolere necefTariun|c.Optime d5*>' Ynofu.preterquafobole fua colono. Aut pafcendis.Alioqm domino aliqu^fmeffes collige C re non expedit: fi coputetur Ipendiu opers.Nec temere oliuam nec quafdam terras dilige £jrj rer colere:ficuti in ficilia tradut itac^ decipi aduenas.Quo «a igitur modo utilifiime colu^ tur agnVex oraculo fcilicet malis ac bonis^Sed defendi'2equu eft abauos-.gui prsceptis fuif - profpexcre uits.Nacu dicerent malis intelligere uoluere uilifiimos.Suniu prouidetis il / lorum fuit: ut qminimu efTet ipedii.prscipiebat em iftaiqui triuphaliMena? argenti libras 7 i ■ lifupclledile crimini dabant:q mortuo uilico reliquere ui£lorias:8i reuertiXua rura poftU;;-^:'^^ 7 r'«" '■ t,JJa te ■xi >hi A1***- 1abant:quo$ pdiacolenda fufpiciebat refpubl.exercitufcp ducebatfenatu lflis uillicate. In ' dc illa reliqua oracula Neq agricola elTe.qfqs emeret quod pflare ei fudus pofTet.Malu pa ' trefamilias;qfquis iterdiu faceret quod noctu polTetmifi in tcmpeftate csli.peiore qui^y, feftis diebus ageret quod feriaris deberet.pefiinm$ q fereno die fub teclo potius oparetjus i (fXvm. Sin agro.Nequeomihi\tcperare:quo minus unuexeplu antiquitatisaffcra.Ex quo intelliV gi polfit apud populu etia deculcuris agedi more fuide squaliter defedi fbliti fint illi uiri . C.FuriusCrefi|nus e feruitute liberatus cu in paruo admodu agello largiores multo fru^, ^ „nrW< bene curata ac ueftitmferrameta egregie fada:graues ligones:uomeres poderofos: boues faturos.Poftea dixit.Veneficia mea quirites hasc fune nec podu uobis oftedere:aut i foru adducere lucubrationes uigihafqj di fudores.Omniu fetentiis abfolutufqp ita e.profedo i; , "'“fL opi no impefa quitura coftat.Et ideo maiores fertilidimu in agro oculu dni ec dixa ut.Rcli 1 fef^/fqaa pcepta redknf fuis locis:quasppriafinguloru genciu erunt.Interim coia quas fuccur* "J .runt no omittemus.Et in primis Catonis humanidimu di utililTimuJd agedu ut diligat ui , cini .Caufas reddidit ille rquasexiftiniaiiius nulli ee dubias.Jntcr pria ide cauetme familias malae fint.Nihil fero facicdu i agricultura oes cefent.Iteruq? fuo quxqj tepore facicda Et zarsuc rf af IWA, tertio pceptoptermiiTa fruftra reuocari. De terra cariofaexecratio Catonis* abudo i dicata ‘ e.Quaqua praedicere no cedit is.Quicquid p afellu fieri' pbc uurilifTime coftatFilix bienio mone fbfrbde agere no patiaris.Id efficacidime cotingit germinatis ramis baculo dccuft is Succus enim ex lpfa defluens necat radices, Aiunt di circa folftitiumauulfas non renafei: • nec harundine fe&as: aut exaratas uomeri harundine impo/fita.Similiter di harundmem . faxofo bi f y pnj-rwM. w** exararifilicei uomeri impofita prascipiunt.Iuncofus ager uerti pala debet .At in fa dentibus.Fruteta igni optime tolluntur.Fd umidiorum agrum fodion^ concidi atep ficca avi ve mi fr‘ ri u tillidimu m jjft.Fqjfas a y te retufisTocis apertas relinqui.In foluciore terra fepib9 firma* '7*//*' y U ri.In reprbcibusaciupinisifateribuspjrocunibere quafdam obferari:64 in alias dirigi. Ma* ^ ' y-y ffi iores patenriordq^fi fit occafio)filice uel glarea ftern i. Ora utrinq? lapidibus datu minari c-* alio fuperintegi.Siluazextirpandasrationem.Democritusprodiditriupini flore in luceo . . ' i.rir* Aif> htirPMfn CmrCiCm rlrltWkue /w f *'/**'* * * . • !» ■.u-m y cicuras uno die macerato fparfifqj radicibus elciMi ji* h/atrt*<\ fr: jJcA U-ctio te ■«.e l)De frugum generibus.& natura. *Ca. V 11. ^Tquoniam praeparatus eftagennatura nunc indicabitur frugum.Sunt auteduo . . y* prima earum genera.Frumenta ut triticum:bordeum.Ec legumina ut faba di cicer e ’r H ^ ^Differentia ueronouonqua ut indicari deceat'frumenti,ipiius totide genera per^ , , ; f , UL- .teiuporafatu diuifa.Hyberna quocirca u^rgiliarumoccafuni terra per hyemem nutnuiiV’ '^tur:ut tnticum.far:hordeum.Aeftiuaqu2e^ftateante uergiiiarumexortum feruntur : ut ‘ milium:panicum:fiiamahorminum:irioitaliasduntaxatritu.Alioquin in grsecia 8£ afia oia emi /liftimi trner ■■ uergiliarum occafu feruntur.Quaedam autem utrocp!tenipore in iralia.Ex his quasdam ST ^ tertio ueris fcilicet. Aliqui uernamiilutmpanicumdente cicer: halicam appellant. Sementim w ca autem'tfiticum:hordeum: quadrupedum caufa fatuut :fabam:napum:rapam.Et i tritici generepars aliqua pabuii cft farrago. Et in leguminibus ut uitia.Atcomunisquadrupeduf , I / £>/t* _ gxc hominuc? ufui lupinus.Legumina omnia Cingulas habent radices prster fabamreafqj? fur 6«/r m, culofas:quia non in multa diuiduntur. Altidimas aute cicer.Frumenta multis radicantur ^ fiErisfine ramis.Erumpit a primo/aitu^ordeum die feptimo.Legumina quarto: uel cum /h> n ci:aut includitur filiquisfii tlegumin um aut uafculis: ut fifamas;ac papaueris.Miliu ac p ehev, , nicum tantu pro indiuifo di paruis auibus expofita funt: indefenfa quippe membranis con ?,f . 1 ■ tinentur.pannicum a panniculis didum :cacumine languido nutante :gaulatim extenua^ to culmo:pene in furculumprzedenfisaceruatur granis:cumlongidimapedaIi obfmnli.co - C ' - i— ‘11 - C - - - - * ir r ( |t> i jit!'., .1 3 1 t^vemac mae granum cpmplexsetqux frimbriatocapilloctiruatur.Sunt &: panico genera . Mamofo •epanno paruis racemdto paniculis:6icacuminegemino.Quin & colore didinguitur:candi do:nigro:ruffo:etiam purpureo.panis multifarie & e milio firipanico rarius.Sed nullu fr u mento ponderofms, sautquod coquendo magis crefcat.Lx.enim pondo panis e modio re/ :U ([LIRER. ductit:modiuq> piatis ex tribus fextariis madidis.Milium intra hos dece anos ex india ia vitalia inuqtu emigru colore.-amplu granlubarundineu culmo. Adolefcit ad pedes altitudi neieptc przgrandibus culniis.Lobas uocant:omniu frugu fertiliflimu.Ex uno grano ter nifextarii gignuntur.Seri debet i humidis.Frumenra quseda i genu tertio fpica icipiut co cipere.Quacda in quarto:fedetiamnu oculta.Genicula aut funt tritico quaterna.Farri te/ ^ •na.Horaeo odaua.Sed no ate fupra dictu geniculoru numeru coceptus efpice q ut fpede /ffiszL: fui fecerit: quattuor aut quinqj tardiflime diebus florere lndpmt.T otidccg aut paulo plu ribus dcflorefcurj-loidea uerocu tardilfime fcpt^Varro quater nouenis diebus fruges iK^abfoluiitradic:& mefenono meti.Fabxin fplja exeuoac deinde caule emittut nullis difti * aum Iternodiis.I^eliqiia legumina fur culbFalTut.Ex iis ramofacicer.e-uruudens.Quorun da caules fpargutufTn terra: fi no habeant acfminiculumt piforu.Quod fi no habuere de* •teriora fiunt.Leguminu unicaulis faba fola:Vnus& Iupinis.Casteris remofus:ptenui fur ...cuio.Oib7 ucro fiftuldsr.roliu qda-q-mitcu t qda a eacuine.Fr umetu uero &hordeu uitia^£(— --J quicqd in ftipula e in cacumine unu foliu habet.Sed hordeo fcabrTfuntrcasteris leuiaT Multiplicia cotra febsr.-cicerupifo.Frumctis foliu(harundinaceu.Fab£ rotundu:8i magnae nr ,-rjil leguminu parri.Longiora eruilise 6i pifo.Faliolis uenofa.Siferiix & irioni fanguIea.Cadut foiia lupino tantu:8d papaueri.Legumina, diutius floret:& ex iis <^ium ac cicer.Sed diutife * fime faba.xl.diebus.N6 aut fingulijscapi tld^umLionia alio defihete alius icipit.Nec to * " ta feges ficut frumenti paritcr.Siliquanfiirueifb omnia diuerfis diebus : & ab ima primup ^ parte paulati flore fubeunte.Frumenta cum defloruere craffefcutimaturaturqr.cu plurii ’ f mu diebus.xl.perficiuntur.Ite faba.paucifKmis cicer.ld em a femete diebus.xj.perfipitur Milium &panicu.&fifama& omnia adtiua quadragica diebusmaturaturaflore.Magna / >d, terras cadiqj diferentia.In Kgypto emhordeu fexto a fatum njefe.Frumeta feptimo tur.ln hejlad^Horideu.in peloponefo o&auo Qi frumeta ecianuir tardius.Grana in ftipula />r ■ cr i n i co" fextuTpica 1 uird n faba leguminibufqs alternis lateribus filiquatur.Foniora hyeme frumeta ieguminacp kcibo.Tunice frumeto plur|s.Hordeummaxienudu.& halicafted pr^dpueauena.Calamusaltiorfrumetoquahordeo.Ariftamordatiorbordeo.lnafmex . •teruntur triticu Si filigo Si hordeum.Sic Si ferutur pura qualiter molutur:quiano fynf E | diuerfo far:miliu:panicu purgari nifi tofta no poffut. I taqf hxc cu fuis foliculisj^r unteru da.Et far i uaginulis fuis feruat ad fatusratqi no torret.Leuiflimu ex iis hordeu raro exc cfic.xv. libras: & faba.xxii.ponderofius feniiiagifcp etianu triticu.Far in asgyptro olyra con fidtur.T ertiu genus fpicashocibie.Gallix quoq? fuu genus ferris dedere:qd'illic brancc ' uoCant.-apnd nos fetndala ni tidi (fimi gr a n i . Fta 1 ia diferetia eft:q> fere quaternis libris jftus « reddit panis-q far aliud.populu r ornanti ferre tatu e frumeto.ccc.anis.ufum Verius tradiV—,rr,. / | d£t,Tritici genera plura quae fecere getes.italico nul[u equidc copara ueri cadoreac podd •re:_quo maxfe decernM.Motanis mo copqret italise agris externu.In quo prkipatu tenuit boetia:deinde ficilia:m.ox africa.Tertiu podus erat thracio fyrioq?:deinde aegyptio:athle^ taru cufdecreto: q u oru capacitas i umetis fimilis que diximus ordine fecerat.Graecia 3i .po ■ ticu laudauirquod i italia no peruenit.Ex omni eode genere graniptulit oreuntiu 6C tra** gu digne$:& felinuntiu argumeto craflilfimi calami.Itacp pingui folo hsec genera alfigna^ bat.Lcuiflimuni di maxime inanedeu tenuiflinu calami i humidis feriiubebaoquonia mul to egeret alfmcto.He fuere fententise.-Ale^afdro magno regnante:cu clariflima fuicgras«j cia at q? in toto terrarum orbe potetiflimadta tame: ut ante morte- eius annis fere cetu qua dragiraquin^ Sdphocles poeta in fabula Triptolemo fr umltum italicum ante c undta Iau daueric:a(|iierbuai tranflata fententia . 4] Et fortunata italia fruiiicto canefcere candido. fjOitsedatfllaus peculiaris hodie3italico]efl.Quo magis admiror pofteros greCcoru nulla me ^ j tioiiem huius fecilTe fiusuetfN unc ex iis generibus qus romam inuehuntur.lcuilTiiiiu eft: •gallicum atep e cheronenfo aafilte£l:um:quippenon excedunt in modium uicenasylibras : fi quisgranum ipfum ponderet. Adiicit fardium fexhbiras.AIexandrinum & trientes, Hoc e 6i fich pondus.Boetium totam libram addit:africum 6i do^rantes.ln trafpadana italia fciq r uicenas quinas libras ferris modios pendere.Circa clufium & ie;fias.Lex naturse certa eft i ut quocunq? genere pane militari: tertia portio ad grani pondusaccedat.Sicutoptimum efle ••• frument umiquodimpaduni congium aquas capiat.Quibu fdam generibus per fe pondus a. ipr" 4/xvnr . f/cut balearicotmodio tricici panis pondo.xxx.reddit.Quibufd^in permixtis.-ut cyprio Si alexandrino.xx.prope libras no cxcedentibus:Cypriu fiifcum' efbpanem nigrii facic.lraq? r jimfcetur alexandnnum!cadidum:rcducunc^.xxv.pondo.Thebaicumlibras adiidt.Man>A^g' Jna aqualubigi:quodpleriq3 maritimis in locis faciunt occafione lucrandi falis uilidimum^"^ no alia de caufa oportuniora morbis corpora cxiftunr.GalliE di hifpanise frumento in po^ ’ ’ "!—■ tu refoluto quibus diximus generibus fpumaita concreta pro frumecg.ucutur.Qua de lenior illis qua casceris panis eft.Diflferentia eft di calami.Cralfior quippe melioris c ft gene ris.plurimis tunicis thraciu triticu ueftitur ob nimia frigora illi plagae exmiifitu.Eadem ca Si trimeftria inuenit detinentibus terras niiiibus:quod tertio fere fatummefe ut i reliquo orbe mecitur.Totis hg$ alpibus notum Si byemalibus prouintiis.Nullu boc fi umeto laeti * us.Vnicalamu praefer ea: nec ufq; capax:feriturqj no nifi teui terra.Eft 8i bieftre circa tbra* cium Pinu:quod.xl.die quo fatum eft maturefcirimiruq? nulli frumeto plus e fle ponderis: Si furfuribus carere.Vticur eo Kficilia Si achaia:montofis utraqj partibus.Eubo ca quoq} circa cariftum.ln tantu fallitur CoIumella:q ne trimeflris g.de propriu genus exiftimaue ' •ric elfe cum fit antiquiflfimu.Graeci trinteno udcaht /TracFudt in badris grana tatae magni tudinis fiernut fingula fpicas noftras sequent. Priiiiu ex ojbus frumentis feritur hordeum Dabimus Si dies ferendi ciiiq? generi natura finguloruexpofita.Hordcum indis (atiuujsc e H rtVHiapCVMj L: <£ f h»KVljl "*f4\ ■ Ij^i «rc. 1 'Slsj/cvc parato uicenis hordei librisiternas feminis lini: 6C coriadri ielibfas fali^ acetabuloVtoE _ v><£> cesanteomniamifeet imola.Qui diutius uqlunt fer uare.;cum polline ac furfuribus fuis b”,."' ' tnncn J. ’>>»( I< 1/3 P 4 ^ "condunt nouis fidilibus.Jalia fine perfuffione toftu in fukile forma molit .iifdc additis ate^ etia milio.pane ex^orSefo antiquis u Citatum uita damnauit:quadrupcducp tradidit atep eciamiiip.tyaiiceAnuiutu.«iu.iqmduuLrti.uiii ^ ^ J^rAitj.jefedibus Ptifanse inde ufus ualidiflimus faluberrimufqj tantopere probatur. Vnum lau ^ dibus eius uolume dicauit Hippocrates clarilTiinus medicinae fcie ntias . Ptifanse bonitas > praecipua uticenfi.ln Kgypto nero e qutj fit^;x hordeo:cui funt bini anguli. fn boetia Si africa genus ex quo fiac hordei glabrum appellat Tu rraniusll4em olyram Si oryzam ea dem effe exiftimat.ptifanee conficiendae uujgata ratio cd tiimd ora L,Laf~c lius fi 8i in nofte:ita ut mifceatur pariter emqUtpm priu&qua acefcat.Linteoq; autfpor ^ ‘/hlfnv tis ficcatum tegulas infunditurdllitse fermento.atJr, t Tia ciliciaque & alia ac grxcix parce peculiares Vea:dlyra:typhc. Aegyptus fijmilaginem ca' ry ,/ficit e tritico fuo nequaquam italicx parem.Qui zea utuntur uon habet far. Eli & hxc ita* £•■«? Ii' V in rimninn iinvilllfMPniPnrtl nnn^llifnr I — i r\r nmof nnmrn ro c t->r 'Vr-l *1 T"1 ^ . 1« lix in campania maxime: femenqj appellatur.H oc debet nomen res praeclara ut mox doc &ihsk5i v'> bimus .propter quam Homerus zeaero^ruradixit Non ut arbitrantur aliqui: quoniam jj-mi 3T° ::/Tr x> la f ta /c I ttiTV p ii ita donaret .Amylum quoque ex ea fitpriofcraflius.Hxc fola differentia eft: omni ge^ ^nerqduriJTimum far: & contra hyemes firnuffimum.patitur frigidiflimos locos : & minus ‘Tuba&^Tud xftuofos fitientefqp:primus antiquis latio cibus:magno argumento in ado * f rex donis ficuti diximus.pulte autem non pane longo tempore uixiiTe romanos manife * > ^felium. Quoniam inde & pulmentaria hodieq? dicuntur.Et ennius.antiquiffimus uates ob* jfidionis famedeferibens offam cripuiffe plorantibus liberis patres commemorat.^ hodie lacra prifea atq? nacalium.pulte fritillaconficiuntur: uideturqj tam puls ignota gxcix fu* ^ • iffe.quam italise poIenta.Tritici femine auidius nullum efbnec quo plus alimenti trahar. Siliginem dixerim proprie trijici delicias:candor eft: & fine uirtute:6<: fine pondere : con , - , v ueniens humidisrraclibu^qudcs icalixjupt & gaU/x coirotx Sed & trans alpes inaU ^7''’ 'Lf‘'|dbrogUn1t tantum auernorumqj agro pertina<n' exteris ibi partibus biennioin triticu tranfit.Remedium ut grauiffima quxq? grana eius ferantur. . - * ^‘De pifforiis:6{molitura:6<: farina, wjCa. IX. J cjij;(o|SSiligine laudatiffimus panis: piftrinaruiiicp opera laudatiffinja . procellit in ita* Hjjliam campana pifis natx mifccatur .Ruffjor illa :at pifana candidior: pondero r-^y.C! ^oV- fioruefo cretacea .Iuftum eft egrano campanx quam uocant caftratam.* emo* dio redire fextarios quattuor filiginis.Velegregalifictaftraturafextarios quinq? .pre x:",*.. terca floris fetn&dium .Et cibarii quod fecundarium uocant fextarios quattuor. Furfn 3 r~f* ris fextarios totidem.E pifana autem filiginis fextarios quincp .Cxtera paria funt.Clu ; fmi ,'nnnM.ihi fcirrinVic filiftinic imiMimime» Jfr. fr ct-.Kt r p.vr~tr ( . J f Otl*» ■ tfr |.? W fi1'* fr» {Vfft.n* , rn frrftirfaC fina arontiacp etiam num fextarios filiginisaffummunt: in reliquis pares. Si uero polline facere libeat, xvi. pondo panis redeunt.Et cibarii tria. Furfurum feniodium.Mciaedif^ y 'crimine hoc conftar.Nam qux ficca moluntur plus farinx reddunt JQuae falfa aqua fpar - , J fa candidiorem medullam': uerum.plus retinentin furfure .farinam a farre diffani^ noM % niinc ipfo apparet. Siliginei farinas ;modius gallics.xxii .libras panis reddit.ltalicse dua j bus tribus ue amplius inartoptitio pane, Nam furnaceis binas adiiciunt libras in quo v cunque genereV ^'^ ,.r ■ ^tfDe fimilagine &jfiligine & de aliis generibus &6de piftura. Ca. X. | SmilagcTex tritico fit laudatiffima.Ex africo iuftuna eft e modiis redire femodios i pdl linis fextarios quinqp.Ita enim appellant ifftriricorqudfiorem in filigine. | -locaeraris officinse chartari^que utuntur.prseterea fecundarii fextarioiquat/ furumque tancudem. panes ueroemodio fmiilagmis.cxxii.E doris modio. cxvii.,;>-tt/, JJ 'Precium huic annona media in modio farinae, xl. aflef. Similaginicaftratse odonis affi' bus amplius. Siligini caftrats duplum .Eft 8£ alia diftipdio.Similago.I.pollin autem, xvii . pondo panis reddere uifh tritici, xxx. cum trienteT^ fecundarii panis qu^n^ felibras : ro »^^pvjr is reddere uifa 'tritici, xxx. cum triente: & Tecundarii panis qu^js felibras : ro > Ufi’tidemcibarii:6i furfurum fextariosfex.Siiigo nunquam maturefeit pariter: ncc ulla fegf* tu minus dilationem patitfc propter teneritatem.lif^ qua: maturuere protinus granum dimitteiitibus:fed minus qua extera ^umenta’in ftipula periclitatur.-quoniam femper re * dam habet fpicaffcrfcc rorem continet:qui rubftginem faciat. Ex africa dulciffimus pa nis: ipfa fpiffior qua far:K maior fpica eadem & ponderofior.Raro modius grani no. xvi*. , , ^ libras impIet.Exteritufin gfxeia difficulter.Obid iu metis dari ab Homero didta.Hxc eni eft quam uocat olyram .Eadem in xgypto facilis fertilifcp/far fine anfta eftjtem filigq exfc^^H ceptaea quae laconica appellatur .Adiiciunturiisgenera :bromos: filigo excep titiat tr _ _ - . . . • _ I _ _ o _ _ r- _ -I.r ‘T’-- 07 - - _ - 1' gos externa.-omnia ab orienteiinueda orize fimilia.Tiphe & ipfa eiufdemgenens:cx qua 'ico \ fit in noftro orbe oriza. Apud grxeos eft SdfiaTTraduntq? eam ac tiphem cum' fine dege/ neres redire ad frumentumffi piftx ferantur; nec protinus fed tertio anno. Tritico nihil jcrpcrlifi cft fertilius.Hoc enimjniaxur.i ei tribuit quoniam eo maxime alat hominem. Vtpote cum ^ e modio fi fit aptUnilofum : quale iu bizantio afriese campo centeni quinquageni modii ^un*,nJt-0 tSe j reddantur.MifitexcolocoDiuo Augufto procurator eius ex uno grano uix credibile \ didu quadringencajipau^is minus germina.Extantgj cj? ca re epiftote. Mific &i Neroni fi* tt^»n/a militer.cccxl.ftipulas Tx unograno.Cum centefiinoquidem U leontini ficiii^ canW fun* 'dunt.Aliique:& tota betica:&: in piimisaegyptus.FertdifTima tritici genera raiiTofum : aut a quodcentigranumuocant.Inuentuseftiaiu & fcapuSunus centum tabis qnuftus. Aefti*, ua frumenta diximus fi famanmnilium panicum.bifama ab indis ueninex ea S£ oleum coiV~ ficiunt.Color eius candidus.Kuic fimile eft in afiagr^ciaquecnfimumudcmque eratmi- •fipinguiseffetrquodapudnos uocantirionemmiedicaminibusannumcrandum potius q frugibus.Eiufdem naturae & hornuum agr^cis didumded cymino fimileifcritmqp cum fifama hoc & irione. Nullum animal uefcitur uirenuj?us.piftura non omniu facilis Quip/ bilmn- *pe & hetruria fpicam farris toili plfente pildfrseferrato fiftuia ferrata: di ftell a incus den / r wi ticulatamt nifi intenti pifant:conddaturgrana:ferroq; frangantur.Maior pars ita Jias rui*V^ *«♦ ' • do utitur pilo:rotis etianrquasaqua uerietoditer &molat.Deipfa ratione pifendi. Ma^ gonis proponetur fententia. Triticum ante perfundi aqua multa lubeopoheacueili.De inde fole fjccatum pila repeci.Simili modo hordeu. Huius fexcatios.xx.fpargi duobus fex tariis aqiiasXente torrere prius:deinde cum furfuribus leuiterpiKn Aut addito^S in fextari fe.t^os.xx.Iateris''crudi frufto:& hareije femodio.Er)uiliam iifdem modis quibus lentem. Sifa*.^ * mam in calida maceratam exporrigi.Deinde confricari: frigidas immergi: ut palea: fyyci uVpf !j j . ent:iterumqj exporrigi injfble fuper liptea.Quod nifi feftinato peragatur : lurido ,p £ *** pifturarum rationem habent. A&iTuo^fe^iSt^'' *-* .^^.mu^efcere.Et ipfa qu^auteffleualuantur uanam pifturan ctlu m catur cum per fe pifitur Spica ftantuni aurificum ad ufus. bi uero in area teritur cum fti> ^ f «i v/( »i »»»/' ; m “ i pula:palea!ut maior in terrarumparte ad pabula iumentorum.Milii 8C panici 6C fifama ap pludam uocantpurgamenta:alibi aliis nominib^u^fvhyqjcaiii^ania gaudet prsecipue:pui^ ; temqj cajididam exfeoffacic.Fit & panis prasSuIai. Sarmatarum quoq? gentes hac maxime -f pulte afunturiK cruda etiam farina equino lacte: uel fanguine e cruris uen s admixto. Ae* thiopes no aliam frugem q milii hordeiq; nouerc.panico & galiise quaedam pr^cipufc aq* tania utitur.Sed circunvpadana italia addita fabaXne qua nihil conficiunt.ponticasgen t -tes nullam panico proferunt cibum.Caeceroxftiua frumeta riguismagis etiajnquahym* bribus gaudent.Milium & panicum aquis minime:cum in folia exeunt. Vetant ea inter ui tesadaorefq; frugiferas feri: terram emacrari hoc fatu exiftimautes. Li^ 4i~De fermentis.^ panis faciendis ratio & genera :^6d quando primum piftorcs romse 8C de ^cribris 6c alica. CO. Xi. Ilii preccipuus ad fermeta ufus e mufto fubadti in annum tempus.Similefit ex tri> rin »tic$pfius furfuribus minutis 6i optimis c multo albo triduo maturato fubactis.Mc Tole ficcatillnde paftifos in pane faciedo dilutos:cum fimilagineJctHfnis fer uefa^ ^ ^ S ciunEatcp ita farinae mii^enpfic optimum panem fieri arbitrantes.Greci in binos lcmodi> “ r ^ v ' os farina fatis elTe beftes fermenti conftituere.Et haec quid^i genera;uindemiis;ttfi fiunt. Quod hbeat uero tepore ex^qua hordeoc^ bilibres offae feriieti foco uel fictili patina tor* retur cinere & carbone: ufq; diu rubeat.Poftca operiucunn uafis donec acefcaq: hinc fer/ vc metu diluit.Cu fieret aut panis hordeaceus heruiliS a Lit cicerulse farinae ipfe admixtione >T,pi'V'rfirc Hc/^- fermetabant.l uftuc^ erat duae librae in qncp femodios.Nuc fermetu fit ex ipfa farina qua: ? 'T^fijbigif prius q addat fal ad pultis modu decocta:& relida donec acefcat.V ulgo ueto nec jfe^^Jfufferuere faciut-fed tatu pridie aflferuata materia ututur.pala^ natura eft acorePSrrof/psss^^^ Jtaftidicut 81 ualidiora e (Te corpora qua: fr umeto pane alunt.Quippe cu apud ueteres po^ /§±^rn~~- iU€)i mu detofilTimo cuiqj praecipua tritico falubritaspbibita fit. Panis ipfi usuaria genera p (equi fuperuacuu uidef. Alias ab obfoniis appellari ut oftrcatii.alias a deliciis ut ar tolagani.aliV ' < as a feftinatione ut fpeufici:Necno a coquedi r5ne ut furnacei ua artoptefir.au t in cliba^ «v* k;/ / niscodi no pride etiaeparthis aduedo:que alii aquaticu uocat: qm aqua trahit a tenui 5C fpongiofa inanitate.aliipthicu.Suma laus Hliginis bonitate 6C crib| tenuitate coflatQui^r^^^f ^ dam cxouisautladefubigunc. Butyro uero gentes etiam pacatae ad operis piilorii gene ratrafeuntecura.Durat fuapicenoinpanisinuetionegratiacxalicaemateriacunoue diei} ^7/ ' bus jiiacerata:decimo adTpeciem trada & fubada uua: pallae fucco eft. Ibi poftea in furnis < j “ l* C \x\xxnnM p&+n tutiex-mexkaytyi , . . vjl 4 r"y Lllo-i ■ lyC pilis indica:qu3e rumpantur ibi torrent.Neqj efl ex eo cibus nifi niadefado.-quod fit la&e maxime mulfo.piftoreB romse non fuerut ad perficum ufq? bellum: annis ab urbe condita 7 fuper quingentos odoginta.Ipfi panes faciebat quiritesrmulieruc? id opus erat : ficut etf ___ » ani nunc inplurimis gendu.Artoptebam plautus appellat in fabula:q aululariam fcripfir. \ Magnaobidcocertationeeruditoru.-anisuerfuspoetaefitilfusceituqjfit Attei capitois \~tPn- fententia.Toftum pane lautioribus coquere folitos:piftorefcp ttn eos qui far pifebant no ^£4/^1 < Iliinatos.Nec cocos uero babebatin feruitiis.-eofq* ex macello coducebat.Cribroru gene/ / ra gallise fetis equoru inuenere : bifpanicE lino exculToria ct pollinaria : aegyptus e papyro atqi iunco.Sed inter hasc dicatur prima & alic£ ratio prseftatiiTime faluberrimeqp: quaspal ma frugu indubitanter italia cotingit.Fit fine dubio & in asgypto fed admodu fpernenda r l in italia ucro pluribus locis:ficut ueroncfi pifanoq? agro.in capaniaramelaudatilTimus ca fiuxtet . pus efbmotibus fubiacef nimbofis totis q uide.xl.mil. paf.pianicie. Gratia terrae ei9(ut pti nus foli natura dicatur)puluerea fuma: in ferior bibula:# punicis fiftulasuice. Montium auoqj culpa in bonu cedit crebros enim hymbres percolatae^ trafiuittit; nec dilui aut iua dere uoluit propter facilitatem cultura. Eadem acceptum humore nullis fontibus reddit fed temperat: #conqucquens intra fe uice fufi continet. Seritur toto anno panico femel: bis farre.Et tamen ucre fegetes quas interquieuere fundunt rofam odora tiorc fatiua:adeo terra non celTat parere.Vnde uulgo diduin plus apud campanosunguenti: qapud ctece«f_y . ros olei ficrEQuantum a utem uniuerfas terras campus circum catapanus antecedit: tan* 0 Gnrrpw tum ipfumparseiusiquaslaborias uocantut:quempblegr^umgr2eciappeilant.Finiuntur faborias uia ab utroq? latere confulariiquas a puteoiis:# qux a cumis capuam ducit. Ali/ ca fit e zea quam femen appellauimus.T unmtur granum eius in pila lig nea. N a ijli ^ H — . vi-t-.-i. - - -n — ■""n-“iMpen(ali opera. priiypriihmpixis &»"**#*< al? •fduriria coteritur. Nobilius ut notum eft pilo uindori ferrea cxculBs inde tunicis.kerumiifdem armamentis nudata conciditurnipdulla. lia fi<* unt alicas tria gencramsinimurmac fecundarimmgranditfimum uero apherema appellant. Nodum habent candore fuumquo prxcellunt.iam tamen alexandrinae prxfcruntur.po* eo ►nuttttii t v rnq fetb i\rW, neapolitanisprc deduces capua. Adiecicqj caufamafreredi: quonianegalfent capani ajic^m confici fine - meta 1 lo polle. In eode reperitur # fulphur.Fmicacq? tbncescraxr6cul6ru claritati: # uuj^ ^ nerum medicinse.-dentiuqi firmitati. Alica adulterina fit maxime e zea qu£ in africa dege' perat. Latiores eius fp icas nig riore fq? : & breui ftipula.Pifuntcurmbarena:# fic quocp diffi/ culter conterunt utne ulos.Fitq? dimidia modjfmenlura^Pofreac^ gypfi parslquarta ifpar gitunatf ift cohxienf farinario cribro fubcernuht:Qu £ ineoremanfit excepticia appel latur;# grandilTima eft.Rurfus qua: tranfit arci i o ijfcrce mi tu r?# fecud a r i a uocat. Item cri/ braria quae bmili modo in tertio, remanfit cribro angufhffinio:& tantu harenas trafmitte/ te. Aha ro ubiqi adultersdi.Ex tritico cadidiffimaatqi^gradilTima eliguntgrana:5i femico^ -7I ' da in ollis: poflea arefaciut fple ad initTu.: rurfuf^leuiterafperfamolisfrangunt.Exzea .'pulchrius q cx tritico ritgranu quis id ahese uitiu iit. Candore aute eiprocreta laai_inco;tjgqpgg|i ,^dis mixtura confert. |]De leguminibus. _ Ca. XII. ^ / ! '^v^x^iEquitur natura Icguminu.inter quss maxinius honos fabse. Quippeexqua tenta^isz^i^ j : i jus fit etia panis.Lomentu appellatur farina eamggratiaturqi podus illa &c 01 legur v Hjmine.lam uero &. pabulo uenalis.Fabce multiplex ufus: oium quadrupedu generi £*/,-- panico folida:acde>v^ 1 ^^raecipuK 'hoi.Fr umeto ctia mifcetur apud plerafq? gentes & maxime panico ioiida:ac uc* „ ^ y licatius frada.Qui prifeo ritu fabaria fu^ religiois diis in facra eft:pualens pulmetarii ci thmj* bo 8C hebetare fenfus exiflima taindonia quoqi facere.Ob hoc py thagorica fentccia dana^^-y^ alii tradidere)quonia mortuoru aiefunt in ea.Qua de caulfU parctado utic^ Xfumif. Varro & oBEsec flamine ea no uefei tradit:qin 5t in flore eius littere lugubres repe ‘ 1 fiant Jn eade peculiaris teligio.Naqj faba uti^ in frugibus referre mos cft aufpicii ca/quse S - trzrin -efUttr •°r (i- W •ideo referma appellat. Et audionibus ca adhiberi lucrofum putant. Sola certa frugu etia % cxefli repletur crefeente luna. Aqua marina aliaue falfa nopercoqtur.Sericur ante uergi* liaru occa fu m iegutninu primamt antecedat hyeme. Virgiliusper uerea feri iubet circum . padansitalias iitu.Sed maior pars inalur fabalia maturi fatioms:q trimeftre frudum eius. ,1* ik tjXVUL i Naniqp fiiiquaecaulefc^ gratiilimi funt pabulo pecor*. Aquas in flore maxime cocupi frit. cu uero denoruipexiguasdefiderat.Solu in quo fata eft lastificat flercoris uice. Ideo circa macedonia cheilaliamqj cu florere incepit uertutarua. Nafcitur St fua fpoteplerifq3 in lo* cis-ficut feptetrionalis oceani infulis:quas ob id noftri fabarias appellant.Ite inmauritania )»/;■/*: vt e filueftris paifini: fed prsedura St quae : percoqui non poflk. Nafcitur Si in egypto fpinofo csule. Qua de caufa crocodili aculeos timentes refugiut. Logitudofcapo quattuor cubi* toru eft ampliffima craflkudo.O&ona genicuIahebetmioJli cajfmo.Siniile caput papa neri: colore rofeo. In eofabas no fupra tricenas.FoJiaampla.Fructus ipfe amarus & odore: fed ra dixpefqua lata.Incolaru cibus cruda:& oino decoda.Harudinu radicibus fimilis. Nafcit i?! 64 in fyria ciliciaqp &in thorone chalcidis lacu.Ex leguminibus aute nouebri ferutur lcs:6C in grsecia pifa.Lens amat folii tenue magis q pinguae:c.elu utiqj ficcu. Duo genera eius in ,X /tt« a2gypt°:aiteru rotundius nigri ufq?:akeru fua figura.Vndeuario ufu traflatu eftin leticu " " las nome.Inuenio apud au&ores aequanimitatem fieri uefcetibus ea.pifum in apricis feri /H debeofrigoru imparietifflmu Jdeo in italia Si in aufteriore csdo no nifi uerno tepore te r* «Otcrd ra facili ac foluta. Ciceris natura eft gigni cufal fila i>ine: id eo foluurit. Nec nifi msdefa / S«n»ec||i dum priciei fcridebet.Difterentioe plures:magnitudine:figura;colore:fapore:Eft em arie tino -capiti fimilfcunde ita appellatur. Albo nigrui eft St colubinu quod alii ueneriu uo>* ( in.t .ru /A cant:candidu.rotundu:leue.Arietinominus:quodreligioperuigiliisadbibet.Eft St cicer cula minuri cicerisuncequalis angulos habefluelufi piTum.DulalTimu auteid quod eruo fimillimu:firmiuf^ quod nigruddruffumq quod aIbu.Siliqu^rot6dsciceri:ceteiifqUe^ guminu loge Si ad figura feminis latae.pifo cilindracix.FafioIoru cum ipfis mandunt g ra ■/('nfioJde nis,Serere eos qua uelis terra licet/abidibus o&obrisin caledenouebris.Lcgumina cu ma turefeere coeperint rapienda funoquoniacito exiliutdatentq; cp decidere ficut St iupinu. | , il De rapis St napis amiterinis. h, $Ca, X1IL ^ JVanq prius dixilTecoueniatderapisdntranfcurfueas attingerenoftri : paulo ciili gentiusgrseci& lpfi tamen inter Jiortenfia.Si iuftusordo fiat a frumenro prinus jmt certe fabadiccdis.C‘*-J- A - •- ibus nafcuntunnec in noui U i lu.lll JW1UU Ulli s.Qijado alirpftantior ufus ab iislio eft. Ante oia naqfcu&is juilfinus.Satiat ruris alitu quoq?genera:magifqs fi decoquan tur aqua.Quadr upedes 3t frode earu gaudet.Et homini noiiunoi/e rapaciorum fuis Foris " m f.X'. ip\ gratia q ciiiiaru.Flacidoru quoq? & us quo fubtilius.Species uero oium tres. Aut enf in latitudine fundi:aut in rotoditatem , globari:Tertia fpecie filueftre appellaueredn logitudine radice pcurrete:iapha ni fimiliV tudine St folio angulofo fcabro^:fucco acri q circa niefTem exceptus oculos purgat me#* derurq? caligini admixto lade muIieru.Frigore dulciora fieri exftimant St gradiora tepo ' ce in folia exeut.palma in nurflno agro nafcetibus.-taxatio in libras feftertii finguli : 8i in penuria bini.proxima in algido natis. Napi uero amiternini Iquoru eadefere nat uragaus dent aeque frigidis.Serutur Si ante chal.martias in iugero fextarii quattuor. Diligendos r**' •" n „ sU ! tv^ra Cp*6 res quinto fulco minetur. Serere nui napu feri iubes:rapa quartf ucrotp flerco rato: rapa latiore fieri fi palea/fe . -j ludu uolutprecante fibiSi uicinis ferere fe.Satus utriqi generi iuftus in^ : " ter duoru numinu^dies feftos.Neptuni at^ VuIcani.Ferutcp fubtili obferuatiorie quota " Buna procedente hyeme nix prima ceciderit:fi totide numinudie intra praedirum tempo il iis fpatium ferantur mire prouenire.Seruntur St uere in calidis atq? humidis. q <(E)eIupino. " nl XIIIL jf f / Vpinoeft ufusproximus:cumfithomini& quadrupedu generi ungulas habenti * 1 comunis.Remediueius ne metetesfugi^t“exiliedo:ut ab hymbre tollatur.Ncc ul/ Ii us quae feruntur natura aflenfu terrae mirabilior efl.primu omnium cu fole quo tidic circuagiturshoraf^ agricolis etia nubilo demonftrat.T er pterea floret. T erra amat: (I LIBER. rcrraqj operiri no uuk.Ee unu hoc fmtur no araro: ubi fuerit maxime fabulofa:K ficca*at/ tit rolt ^ cC- harcnofa.Coli uticg nojuult.T ellure adeo amat: ut quis fruteto folo coie&um inter , „ A * folia ueprefcp : ad terra tamen raHice p^rueniat.pinguefcere hoc fatu arua uineafqj dixim* Iracpeleo no eget fimosut optimi uic,e reprasftntet.Nihil aliud nullo impedio coftat:ut qd ne ferendi quide gratia opus fit affere ptinu^eri£ur ex aiuo.Ac ne fpargi quidc poftulat decides fpote.primuq; oiurn ferifmouiffimu co1Tit.Vtruq3 feptebri fere menfe:quiafi non antecefferic hyemefrigoribus obnoxiu eft.lmpune praeterea iacet uel derelidu etia.fi non protinus fscuti obruat hymbresraboibusaialibus amaritudine fua tutu, pieruqj tamcleui fulco integuc.Ex defiore terra rubrica maxime amat. Ad hac alenda poft tertiu flore uerti debet in fabulo poft fecudu.Cretofa tantu limofac# odit; & in iis no puen^c.fvbceratu cayll^^ u eius in iteriiicatecaitrat.il depaltu ut in trondennaran protinus fo Ium opus eft. {[De uitia & eruo. t (jCzT ^ i T uitia pinguefeunt ar ua-.rjec ipfa agriephf qperofa: uno fulco fatano farritunno ^ ' ftercoraturmec aliud q deoccatur.Sationis eius tria tepora.Circa occafurn arduri: :c£my< €gcn~ ut decembri menfe pafcat. Tunc optime feritur in femen. Aecp naqj fertdepafta Secunda fatio menfe ianuarii efbnouitfima martiorac tu defronde utiliflima.Sijcitatem ex omnibus quas feruntur maxime amatmon afpernatur etiam umbrofa.Ex femine eius fi le^^^ • da natura eft palea casteris prasfertur.Vitibusprxcipicfuccu languefcutqp fi in arbuftis fe ratur.Nec erui operofa cura eft.Hoc amplius qua uitia rucatur;6i ipfum medicaminis ui * ' El 0. optinens.Quippe per eu Diuu Auguftum curatum epiftolis ipfiusmemoria extat.Suffici unt fingulis boumiugis modii quini fati.Martio menfe fatum noxiu efle bubus aiunc.ite ^autunograuedfpafum.innoxiuni autem fieri primo uere fatum. «i* jfLDe feno & farragine & de ocimo 6d medica &cytifo. If Ca. $XVI. T ficilia noc eft fcenu grecu fabrificatione feritur: no altiore quattuor d/gytoruiit n-i "ZVf 'ri i|t fulco;quato^ peius tradat-.tacopuenit melius.Raru didu: efte aliquid cui p.tofi^Sy.4 , neglfgentia.Id aute quod fecale atqp farrago appellatur occari tantum defrderati M^^|Secale taurini fub alpib^afia uocat.detcrrimu:& tantu ad arcedufameutile.faecunda: fed gracili ftipula: nigritia trifte:fed podere prascipuu. Admifcet huic far ut mitiget aniaritu** ffZ unfJv idine eius:& tn fic quocp ingratilTimu uetri eft.Nafci^ qualicucj folo cu centefimo grano pir t *#- P/iW< < fpfumcp pro Ictamine eft. Farrago ex reprimetis farris prasdefa feritradmixta aliquando uitia.Eaae aliquado in africa fit ex hordeo.Oia basc pabuIaria.Degeneratqj ex legumini* YM bus quas uocatcraccaun tantu colubis grata: ut paftas ea jiegec illius loci fugmuas fieri. Apud antujjbs erat pabuli genus:quod Cato ocimu iiuA h.iUno u prtl.-Kwi Jfv I «>1 wii) tnvfl l()W, □ u6cat:qudTiftebat aluu bubus.Id eratgrit^C e pabulis fegete uiridi defeda anteq gelaret.Suia Manulius id aliter i terptatur 8C tradit fe± Lrv, — — ^ ^ ^ J - — 1 - - 1 “ - - i ctPrn mfiinA tm Cr . «r^l philochus fecit cofufrum.Solu in quo feraf elapidatu purgatuqp.Subicjtur autuno : mox^!i^t’ aratu occatu integitur crate iteru SC tertio:qninis diebus interpofitis in fimo addito. P o fcit aute ficcu fuccofum uel riguu.Ita prseparatu feritur menfe maio : alias pruinis obno* xia.Opus eft denfitate feminis pia occupari: intemafcetefc^ haerbas excludi. Id praeftant i 'iugera modia uicenadmoufn^u r^e^dqrpoterrac^ prinus integi debet. Si fit humidu fo^ !u:hasrbofuue uincitur:^ defcifcitmpratu.Ideo ptinus altitudine unciali basrbasoibusli beranda eft manu potius q farculo.Secatur incipiens florere: quoties refloruit. Id fexies ^ euenitperannos:cu nibimu quaterjn feme maturefeere prohibedueft:quiapabulum lius eft ufep ad trimatum. Verno feri deberliberariq? exteris hxrbis. ad trimatum marrig a folo radi.Itaqj reliquas hasrbe intererunt fineipftus dano propter altitudinem radicum. Si euicerint hxrbas: remedium unicumeft aratioifxpius uertendo.-donec omnes alias radi> ces intereat.Dari non ad fatietate debecme repellere fanguincneccfle fit: & uiridisutiliox tjxvni, eftArefc it furcuIofe:ac poftremo in pul rictem inutilem extenuatur. De cytifo cui di ipfi principatusdatur in pabulis affatim diximus inter frucices.Etnunc frugum omniu natu* Une. r^geragenda eft cuius in parte deuitisquo# dicatur. ■ _ ^ v ijTDe uidis frugu di remediis di quid in quocp terrae genere debeat feri. 4jCa. XJF. ' ^ ^JpRimu omniu feruenti uitiu auena eft:& hordeum in ea degeneratificur ipfa frunieZ^*^- P ti fit inftaif.Quippe cu germanias populi aedant eam ncq? alia pulte uiuanc. Soli ma •: xime casliqj humore hoc euenit uitiu.Sequetem caufam habet imbecillitas feminis rdiutius retentu eft terra; priufq erumpat.Eadem eft ratio fi carioTum ffift! cuifa fere* retur.prima autem ftacim eruptione agnofcitunex quo apparet in radice elTe caufam. Eft yOC. aliud in^uicino eiuens mtiu:cu amplitudine inchoata granmfed nondum natura; priufq roboretur corpus afflatu noxio calfum 8C inane a fpicaeuanefcit quodaaborduo. Veri aut tribus teporibus nocent frumento di Jiordeo.In flore autprinus cu deflorueremel mature fcereincipientibus.Tucem exinaniuntgrana.PriGribuscaufis nafei probibcc.Nocet di fci creber e nube.Nafcuntur di uermiculi in radice ; cu feiiiehte hymbribus fecutis incluferic repentinus calor humorif.Gignutur di in granorcu fpicas in pluuiis calor infer uclc\c. Eft 8C cantaris didus fcarabeus paruus frumenta erodes.Omnia ea animalia cu cibo dcficiut - Oku£pix:adeps cotraria feminibus.Cauenduq? ne cotjfada eis tuc ferant.Hymber in hasr 'ft utllis quarto. Florentibus aure frumeto di hordeo nocet. Leguminibus |(ocuus:pfcr^i£a."i4i£L qua ciceri.Maturefcentia frumeta hymbrel£eduntur.& hordeu magis.Nafdtur & baerba -t alba panicp fimili§:opcupans arua: pecori quo# mortifera. £j[alpliu di tribulu di card If ••lappa# n<3 mirius qua rubrurinter frugu morbos potius qua inter ipfius terre peftc^nu* ibJt merauerim.C^lefte frugu uinearu# malu nullo minus noxiu eft rubigo. FrequetifTima hasc in rofeido tradus cpuallibuf# ac perflatu no habentibus.E diuerfo carenjreauerito* f a fa &. excelfa. Inter uitia fegetu di luxuria efticum onerata fertil^afe procubunt.Com une auteolum fatoru uitium urcica:etiam ciceris cum falfilagin^ ei u s a bi u en d o tjiyni berd u 1 * ^ p ^ cius id facit.Eft h£rba quas cicer enecat & eruum circuligando fe uocatur orobach^.TriW L» firmi» *icu fimili modo era. Hordeu feftuca quas uocatur segilos.Lente hasrba fecuridaca -c(iia tf.ntUp ' / c graeciia Gmilitudine pelecinu uocant.Eft hx quide coplexu necant, Circa philippos arkra «tu nominat inpingui folo herba:qua faba necat, Era nonunq in macro:cu uda quida ue-v-w tus afflauerit.Erx granu minimu eft in cortice aculeato.Cu eft in pane celerrime uertigi ! At,n‘-nes facit, Aiut# in^fia di grscia balneatores cu uelint turba pellere -* ca rbon ib us id femen inicere. Nafcit di pbalagius in eruo beftiola aranei generis fi hyems aquofa fit. Limaces nafcutur in uitia aliquado e terta cocleas minutas miru in modu er odetes ea. Et morbi qde hi funt.Remedia eoru quxcu# pertinenfad hasrbas in farculo^ cum femen iadatur dne r re.Quse uero in femine di circa radice confiftu tjprcecedente cura cauentur. Vino autem fe • mina perfufa minus egrotare exiftimant.Virgilius Hitro S amurca perfundi iubet fabam: Cic etiagradefcerepmictit.Quida uero, fi Wdup anj^e fatu urina di aqua marcefcet: pei pu?e ■ adolefcere putat.Ter quide farta liiodiun/nadas e modio foliddE reddere.Reliqua femina '•^cupreffi foliis tufis fi mifceatunnq pflTe uermiculis obmoxiamec fi interlunio feratur.Muf j ti ad mifji remedia rubeta nodu aruo circuferriiubet priufq farriatur defodi# in medio i ! clufam uafefidili.lta necpalferenec nerme nocere: fed eruenda priufq metatunalioquinl amarim fieri: Oui di armo talps contada femina uberiora efle. Uemocrirus fucco hserbe T.luUfc^n i eft amurca pura ac fine fale fpargere: coeperit rucacemc hserbe uincac.pefte a milio atq3 panico fturnoru paiTeru ue agmina fcio abigi hasrba:cuius nome eft ignotu in quattuor angulis fegetis deroga mirum dictu utor nifte fparfo laqua." , . . m.n».rvr no nu||a aujs intret:Mures ambiguntur cinere muftellse uel fejlis diltlto di fem pZf " uel decodarum aqua.Sed redolet uirus animalium eorum eria in pane. Ob id fclk bubu / Io femina attingi utilius putat. Rubigo qde maxima fegetu peftis lauri ramis in aruo defi^ xis tr-flC in carQ fQiia ex aruis.Luxuria fegetu caftigatdete pecoris in bserba dutaxat:6i p paftas quida uel faspius nulla in fpicainiuriafentiuc.Retofaru uero etiafemel oino certum eft grauu logius fierufed inane caftiim# ac fatum no nafci.Baby ione tame bis fccat: cerdo depafcur. Alioquin fojiatm fierent. Sic quo# cum quintodecimo fcenorc melTes reddit cif i^jhUy 'Ctfrzl dLIBER. exilitas foli.Verfi diligentioribris cu centefimoqnquagejTimo.Neqi eft cura difficilis. Qua diutiffimeaquarigaudetmt ppinguis &d^ ubertas diluat. Limu aute no luehut euphra • tesstigrifcfrricutinaegypto nilus.Nec terra ipfa 'hzrbas gignit.Vbertaris came tatae, funt ut fequcte anno fponte reftibus fiat feges impreffis ueftigio feminibus.Quse tanta foli diffe> reqtia amonet terrse genera in frudes defcribere.Igit Catonis hxc fma eit.In agro craffo Qi •laeto frumetu feri.Si ucro nebulofus fit.ldc raphaqu:miliu:ganicu in frigido di aquofo pri usfcrendu:poffeaincalido.infoloaute rubricofo:uelpulio:uelbarenofofin6 fit aquolu lupinujin cretofo.§£ rubricofo di aquofiore agro adoreu.in ficco di no hserbofo nec umbro __^fo triticu.in folo uaiido faba. Vitia uero qminimc aquofo haerbidoqj.SiJigine di triticum in _ . ^aperto ioco edito qui foleqdiutiffime torreant.Lente in fruteto di ru^icofo qui no fit ber ac«v i«?T bidus.Hordeu in nouali di in agro q reftibile poffit fieri-.trimeftre ubi femente matura fa vxb i qu^cibi fLint maioris:utorus:triticu:fihgo:linu:fic ergo tenue folu bordeo dabic. Minus enim alimeci radix pofcit.Leuior terra denfiorq? tritico:in locohumili far adoreu potius^ triticu feratur.T emperato di tricicu di hordeu.ColIes robuftius:fed minus redduttriticu Q. far di filigo di cretofum di uliginofum Colum fortiuntur. 4^1 Deprodigiis frugum di arandi difciplina di uomeium generibus. 4]C a. XVIII, frugibus oftentu.Semd(quod equid^ini^nerim)accidit.p. Elio.Cn. Cor*» c{:|3BJ;fnelio conf.quo anno fuperatus cft Harnbal.in arboribus eni ruc nata produtur fr u , llPiJHj' menta.Et quonia de fr ugu tcrreqj generibus abude diximusmuc de arandi ratione tyJt ~ dicem us.ante oia ^gyptifadicitatecomemorata.Nilus ibicoloni uice fungens euagarii#* icipiq ut diximus)a folitiaq, aut noua luna:acprimo lente.deinde uehementius qdiu in leo* r ne fol eft. Mox pfgrefcitin uirgine trafgreffo:atej? in libra refidet.Si.xii.cubitos no exccf i feritffamescerta elt.Ncc niin,usJi.xyi:exuper3uerk.Tanto eni tardius decidit:quato abu "-y dantius creuit di femete arcct.Vulgo credebat ab eius deceffu ferere folitos:mox fues U pellere ueftigiis femina deprimeces.& in madido folo credo atiquitus fachtatu.Nuc quo? qj no multo grauiore opcra:fed tamen inafrari certum efbabieda prius femina in limp^i greffi annis: boc eft nouebri menfeincipiente.poftea pauci runcat: quod iJotanilmSn uo/ cant.Rel/qua pars non nifi cu falce arua uifit pauloante calen.aprilis.peragitur aute mef* ktjw fis menfe maio:ftipula.nunq cubital i.Quippe fabulu fubelEgranuq? limo tantu continet. Excelletius in thebaidis regionibus frumetu q paluftiibus.aegiptiis:Similis ro fed fcdici^ r?/r tas maior babyloniae ac feleuciaeeuphrate atqj tigri i«ftagnatibus:quonia ibi rigandi mo" :dusmanuteperatur.Syria quoqp tenuifulcoarat: cu multifaria in italia odoni boues ad fingulos uomeres anhelant.In omni quide parte cultu re: fed in hac quidem maxime ualec ^ oraculu illud. Quid quaeqj regio ipatiatur. Vomerum plura genera. Culter uocatur prs&f ^ denfam priufq przefcindaturfterram fecansrfutunfqp fulcis ueftigia praeferibens mcifuris ^ u quas refupinus in arando mordeat uomer.Alteru genus eft uulgare roftratiim uti /' Tertium in folo facilincc toto porredu dentali : (ed exigua cufpidean roftro latior.Fi^: quarto generiffed exacutior in mucrone faftigiata:eodeq^g^iio fcindens folu di acie la^ teru radices hasrbaru fecansmon pridc inuentu in rhetia^afiix uero duas addiderut ro^ tulasrquod genus uocat plamoriti.Cufpis effigie palae habet.Serunt ira non nifi culta ter ia di fere noua.Latitudo uomei^s^efpi^s qerfat.Seme protinus iniiciunt. Cratcfcp deta# tas fupertr ahu c.nec farried a fuqt hoc modo iataffcd pro fellis binis ternifq? fic arant.Vno iugo boum cenferi anno facilis$lcm quadragena i ugera: difficilis tricena luftu eft/ ' ^ c CDe temporibus arandis iundione boum. v Ca. XIX. N arado magnopere feruadueft catonis oracuIu.Quid eft prin}U/Agrum beneco lerc.Quid fecundurbene ararefQuid tertiu:ftercorarae.Sulco uario ne ares.Tem^ c uymmvvQ peftiue ares.Tcpidioribus locis abruma profeindi arua oportet: ac frigidioribus ab equinodio ucrno.Et maturius ficca regione q humida.Maturius denfa terra q foluta. pingui q macra.Vbi ficcae di graues seftates terra cretofaautgracilis.Vtihus inter folftin> [' um di autumni aequinodium aratur. Vbi leues xftus frequentes hymbres pingue hserbo^ fum<5 folunmbi melius caloribus. Altu di graue folu etian^hyeme moneri placet. Tenue ■frtlU \hA 1 yfvryrt ^ Oz^-nc. r Ti-nyd * o f < iialde &aridu pauloante fationis tepus.Sunt ^hicfuss leges. Liit6fapi(tejra^ne tangito. Vi omni arato.priufq ares profdndito.Hoc nalitace habet miierfo cefpite haTrbar uin ra i!3£^ ? tfXvni. M ?i£n n o - (s4.r ->>^ (j -£<>«• :f| pu . . . . . . . . ,, ii*"”*"* ti:nc gernunu tenera pcerpant.Securicula infitiua pederc:qua inrerndantur radices.Vioc ' jtJtnelius-fcoiielli aratro:bouefcp ludarUn arando uerfumjpagimec ftrigare in adu fpiri it?. ■ •4» « I I f V ^ V t A d « ^ A « A* . / /^T? t V D #V M. « ^ A *» iTr% ~ ^ * #• j« m — 1 _ ^ ^ IA Krtmtt'- >: lufcum eftprofcindi Hilco^dodrantali iugeru tino dieiiterari icxqi ugeru fi fi t facili ras feli. )r«^ »7 Si miniis profandi femiltem iterari aflfem.Quado Si animaliu labori natura kges ftatuit. ■ Omne aruu redis fulcis:mox di obliquis fu bigi debet.ln collibus tranfuerfo \antu mote - ^ ; ara^.fedrnoin fupiora rao in i feriora rof&te uorftere. Tamucgelt laboris honiitetia bou l^#JI8ce fungatur. Certe fine hoc animali motande g€tes farculs^arant. Arator nifi incuruus guaricatur.lnde tranflatu hoc crime in forft.1 bi itaqi caneatur: ubi ingentu eft. Purget uo pf i?,tnerem fubin^Ji/mulus cufpidatus rulla. Scana inter duos fulcos cruda ne relinquatur: ••glebae ne exultct.Male tale aratur aruu:quQd|a|islfi:ugibus occandu eft.Idtdjmij rejSke Cuba* c telligetur utroWni^rieric.ln ufu‘efb& collediciasin^rpofiercTi |£(jpH* niic uocat artrare id eft ara^ iHtrvr trare ut credo nftcdidum*.|Hocfit uel incipiente culnfo: uel tiim iani-fi aut bina terna ue I emiferit folia.Ncc recens fufatrah^jus exen? plu Jn treueriro agro tertio ante huc annu co ^ pertu.Na cu byeme praegelida captse fegetes edent: refeucret: refarrietes capos menfe mar * siomberrimafc^ medes habuerut.N uni reliqua cultura tradetu^er genera frugum. 1] De cultura terrae. XXI. ,< lliginc:far.criticu:femc?brdeu<(^cato:farrito:runcat'o.quibus di&u erit diebus.Siii ft .operae cuiufqp generi in iugero fufficiet-Sarculatio indurata hyberno rigorr _ Ijdbliftitiala^ac teporibus uernismouofcg foles admittit.Qui farrietcaucar ne frit / __.en tTrad/ies fgffp^fa t.T riticu.-hordeu.femen : faba bis far r ire melius.Runcatio cu feges pj in^rticulo elf eu uffis inurilibus hasrbis frugum radicem uindicat: fegetemq? difcernrc zet ■ 4 fpitF.Leguminu cirer eadem quas far defiderae.Faba necari no geftitrquonia euincic haer bas.Lupinuni runcatur cantu. Miliu panicum occa£uf:^Teritur:non iteraturmon runcaf. Silicia ,81 fafioli occantur tancum-Sunt genem tma^uaru ubertas pedinari fegete in hxw £",mUl ba cogat. Cratis 8C hoc genusdentatis ftilis ferreis. Eademqs nihilominus di depafcuntur. Quazdepafta funtfarculo iterum excitari necedarium-Atin.badris afnca cyrene oia hxc fuperflua.Quaz fecic indulgentia casli:& a feimente non nifi nonis menfibusin aream rede unnquia ficcitas coercet herbas: fruges nodurno tadas rore nutries.Virgilius alrefrus ced lare arua fuade^C hoc(fi pariantur ruris rparia)urilidimum proculdubio eft. Quod fine/ get conditio: far ferendummnde lupinum aut uitia aut fama fublata fint &^ua6 terj^m fa dant tetiorem.In primif<^6: hoc notandum?qusdam propter alia feri cb inter; fed parum p rouenirepriori dixi mus uolumineme e^dem fepius d icantur.pl urimum enim refert fo^ fi cuiufqg ratio. ~r ^ L IpExempla diuerfaruiu di de fumma fcrtilitate*.5L bi ^ferauite:K aquarum differentia. 7 4j Ca . XXIf. lirflPUiCaS' a^n"cae roediis-fita arenis fyrtis petetibus leptin vqux magna uocaCtacape r\ ItV lAtvtl) c. ante n ner ire O^ahcrt ‘T- fi r»ew4 e«i7A( ‘V ; tifmirti i| 9« fo I foci ici fup oe miraculu riguo folo: ternis fere milibus paf.irioeitfparte.Fons abuln^ largus quidenufed ceratis horarum fpatiis difpenjfatus inter incolas, palmse ibi l 7'“ M ’ ' ^ - ufqferatantepuj^e^Quod uthancquoq? cutem determinemus:iuftumeft lingulas ue nrrajl ‘l , hes fimi denario ire iri finguias pecudes smnoresun maiores denasmifi hic male fubftrauif fe pecori colonu appareat.Sunt qui optime ftercoian putet fub diuo letibusTncIufa peco ruiir mafione.Ager fino flercoratunalget.Si nimiu ftercoratus eft adunt ♦ Satiufcji eft id (xpe q fupra moau facerc.Quo calidius folu eft eo minus addi Itercoris ratio eft. 4jl>e bonitate feminu & difciplina feminandi:& quitum ex quoqj genere fru sinenti in lugeto ferendu:60enipmibus ferendi. m |] CaT j XXIIll. BEmen optiniu anniculmbimu de teri u s: trinu : pcffiiii u^lpafterile. Et in imo oi um definita genere ratio eft.Quod in ima areas fubfeditHTeriaem referuandum eft.Id - ^ J enim optimum quonia grauiiTimu.Nc^ alio modo utilius difpergitur. Quas fpica f* • ....... v, , ptL iUL^rualla Femina habebit akiicietur^Qptimu eft granu quod rubet: di detibus fraduni 1w< „f “v ficca di leta quattuor.Macies enf foli maior:nifi?aru cufniuhabeatjpica minuta facic^inane Vi? .. xcfu /pHt^inguia arua ex una feminis radicefrutice numerofum fundut.-delaric^ fegete raro femie , emittut.Ergo inter quattuor 8i fex modios pro natu ra'Ioli: alii quino? no minus feriplures uc prDecipiunt.Item in confito aut cliuofo aut macro/hq>c pertinet^aculu illud magnope recuftodiendu fegete ne defriiges.adiecit his Acciusin praxidicomt (Freretur cu luna ef fec in ariete: geminis leone-* libra aquario.voroaftres fole.xii.partes fcorpio^^anfgrdTp^ ^ pw| -rrliXttO [ pirrnCL ■rr^ ! IJjcviii. . cuftlltmaefletih tauro .Sequitur huc dilata e^maxima indigens cura de tempore fruges b<- h ferendi queftioimagnaqj ex parce ratione fyderu conexa.Qua ob rem fententias omnium iprimisadid pertineres exponemus.Hefiodusquiprincepsomniu de agricultura pcepit: f unum tempus ferendi tradidit ad uergiliaru occafum .Scribebat enim in boetia helladis: ubi ita feri diximus.Inter dililntiilimosconuenit ut in alitu quadrupeduq? genitura: efte Qmfc* t* quofdamad coceptum impedis terras.Hos grseciitadefiniunt.-cu fit calida & h umida. Vir ^ v'c ^ gilius triticum & far ad uergimliarupccafumferi iubeohordeu inter equinodium autuni bruma. Viciam uerofafiolos 8C lentem boete occidente.Quo fit uthoru fyderu alioruq; b^^Mexortus & occafus dirigendi fint in?fuos dies.Sunt qui QC ante uergiliaru occafti feri iube/ j^vT .fent dutaxat in arida terra calidifqj prouintiis.Cuftodiri enim femexorrumpete humore : &i a proximo hymbr e uno die erumpere. Alii ftatim ab occafu uergiliarum fequi hymbres O t ATT' l' < e V(\ {V \UCf »padiiciunt etianu intercalarios diei noctilcg quadrates.ita tit ut tradi non poilitcer ; y/ v-fa fyderu tempora. Accedit confeifa reru obfc.u ricas: nunc praeurente: nec paucis diebus tempeftatu fignificatione quod procheniafi gtea uocacmunc|poducniete,: quod ^ epicbemafuLEc pleruqi alias cicius:alia tardi us cseli effcdu ad terra dedduo.Vnde uulgo fer en ira te reddicaconfedu fydusaudir^usjpr^tcrea cu omnia harcftatisfyderibuscelocp xa„ 0fvJc*>™ affixis coftent.interueniut motus ftellaru grandincs:hybres:&ipfinoleui effedu ut do/ cuiw% «n« fo, 1 1'Wj P< »h ZfhJla oiitUi %\\Kr— j>o> > ([LfBER. / .X £uni confreeretur.Thales.xxv.die ab aequinodio. Anaximander. xxix.EudeodotxIviif. Nos Ur^t . fequemur obferuationem Cxfarismiaxime^ basc erit i calix ratio.Dicemus tame di alioru / placita id quoniam no unius terrx: fcd totius naturas interpretes fumusmo au&oribus po iitisud enim uerbofum eft.fed regionibus ut legentes tantu meminerit breuitatis gratia. Cum attica nominata fuerit fimulintelligere cydadas infulas.Cummacedonia magnefia: thracia.Cumxgyptus phoenice:cyprum:ciliciam.Cu boetia locrid&phocide: di finitimos femper tradus.Cu heliefpontus cherfonnefu:& continentia ufc^thc^monte.Cum ionia afiam 5C infulas afie.Cum peloponnefus achaiam:& ad hefperu iaeentes terras.Chaldei af fyriam Si babyloniani demonff rabunt. Africa:hifpania“:gal lias fileri non erit mirum, Nemo enim obferuauitin iis: qui fyderum proderet exortusmo tame difficili ratione dinofcetur in illis quoqj terris digeffione circulor uimqua in fexto uoIuminefecimus:>qua cognitio cxlinon gentiunmmodo ueru urbiu quocp fingujlaru intelligiturmota ex iis terris qu&9 nommauimus fumpta conuexitate circuli ptinentis ad quas quifq? quxret di terras ad ea* rum fyderum exortus;p omniu circuloru pares umbras.lndicandu di illud tempeftates ip*^crrp/ fas ardores fuos habere quad tinis annis.Et cafdem non magna differentia reuerti ratione " folis : odonis nero augeri eafdemxentefima reuoluente fe luna.Omnisaute ratio obferua ta eft tribusmodis:exortu fyderum: occafuq3:& ipforu teporum cardinibus.Exortus occa • J fufep binis modis intelligitur. A ut em ad uentu folis occultatur ftellx;&: confpici definut Vt eiufdem abfcelfu profer untfe in emerfu JHocmelius qua exortu confuetudo dixiffet ,kr ‘‘ ^ th„& illud occultationem potius qua occafu.IJJLomodo quo dic incipiunt apparere: ucl dch/jdfkl !1 inunt oriente fole aut occidenm anatutini ucfpertini ue cognominathprout alterutris eo uin mane uel crepufcuIolcontmgit.Dodrantes horaru(cu minimum)interualla ea defide y ; ^ rantante folis ortum uel poff occafu: ut afpici poflint .prxtereabis quasdam exoriutur di p >3 obcidunt.Omnifqj fermo de his eff ftellis:quas adbxrere cxlg djximus.Cardo temporum ‘ quadripartita anni diffindioneconffat.pcrincremctaTudsaugetur hoc a bruma:&xqua tur’nodibus:uerno equinodiojiti diebus.xc.tribus horis.Deinde fuperat nodes ad folffi* tiiim diebus.xciiii.horis.xii.ufqj ad xquinodium autuni.Et cu xquata die procedit ex eo ad brumam diebus. Ixxxix.horis tribus. Horx nunc : injaninjjcceffipncsguinodiales np cu -Sr.m.ij ! btia u d i ei fignificantur: omnefcp ex differentix fiunt in odauis probus finguloru.Bru i jrisrtia/2 '"^'^pima capricorni ab odauo Calen.ianuarii fere. Aequinoctium uernu arietis.Solftitium can*, , , J ^cri. Alter uq? Xquinoctium librx.QufSi ipfidyesjar0 no aliquos tempeffatu fignificatus ! 1 habent, Rurfus hi cardines fingulis ctianum articulis temporum diuidun/tur.g,nied>ia ;pm* nes dierum fpatia.Qttoniam incer folffitiu di xquinodiu autuni.fidicuM occajEiis qui £u/o^?^|>| tunu inchoat dies.xlvi.At ab xqiffodtio eo ad bruma uergiliarum matutinus occafus hye/ “ me dies.xliii.Inter brumam Sixquinodiumdies.xlv.Flatus fauonii uernum tepi/s.Abxq nodio uerno initium xffaris dies.xlviii.ueigiliarum exortus matutinis.Nos incipiemus a {ementibus frumenti:hoceJf uergiliarum occafu matutino.Nec deinde paruoru fyderwm v^Cfrt^ o mentione concidendantfaeff :8i difficultas rerum a ugen da : cu fydus uehemes onbnjsiif dem diebus longo dece\»at'f^atio.Sementibus tgmpora pkriq? prxfum unt.^aExi.die auf j tunalis xquinorii fruges ferunnadueniente coronx:?xortu continuis diebus:certo prope^^(] •hymbriu pmiffu.Xenophon no antequadeusfignum dederit.Hoc cicero nouebris bre fieri interpretatus etcoYiduera ratio no prius ferendi qua fojia coeperint decidere. H cc ipfo uergiliaruoccafufieri putant. Aliqui ad. ii.idus nouembris utdixihiusferuant: quo* niam id fyd u sepa iieilis i nflixoris cu: di e in cxlo notat u facillimu.Ergo ex occa fu eius dc •hyeme augurantur quibus eff cura negociatoris infidiandj a uaritix. N ubilo occafu plu * uiofam hyemc denuntiat:ffatic5 augent lacernarum prxcia.Screno.a^per^am: di reliquaru iieffium acc¥ndflic.Sed iile indocilis cxli agricola hoc’fignu habet intTrTuos uepres: hu t i. muq? fua afpiciens.-cum folia uiderit dccidua.Sic indicatur anni teperies-.alibi tardius: ali bi maturius.lta enim fentj^ur^it cxli lociqj efficit natura. Idc^ i haoratioe prxcellit quod 'eadem &. i' mundo publica eft:& umcuicploco pecuIiaris.Mireturhoc qui non>meminerit ipfo brumali die pulegium i ca rnariis. florere: a deo nihil effe occultum natura uoluit. Et ferendi igitur hoc fignum dedit.Hxc eff uera interpetratioargumentu naturx fccu affe* rens.Quippe fe di terra peti fuadet:pm{titqj quadam ftercbfis uice:6i cotra rigores terra: fatufe operiri a fe nuntiat:^ monet feffinari. Varro in fabx ut ico fatu hanc obferuationc */V-K f '• . . ItL 0 «4 & rij -dLt pWt- .W” 1 £)jcw>i piftbperrri&x- ‘Vili ♦IXVIII. cuftodm prsedpit.AIii plenaluna ferendam.Lentem uero a.xxv.ad.xxx.Vitiam quocp iif :v"£~'4 dem Iunx diebus.Ita demum fine limacibus fore.Quidam pabuli ca fic feri iubct: feminis ante uere.Eft & alia manifeftior ratio mirabiliore naturae prouidentia.ln qua Ciceronis fe tcntiam ipfius uerbis fubfignabimus. fliam uerofemper uiridis:femperq? granata. I/Eentifcus triplici folita eft grandefce* te foetu. Ter fruges fundens: tria tcpo ra monftrac arandi. Ex his unum hoc erit idem & lw no & papaueri ferendo.Cato de papauere ita tradit.Virgas & farmenta quse tibi in fatioe fupcrantan fegete comburito. Vbi eas cobufferisribipapauer ferito filucftre:quod in mi/ lU^c ro ulu eft meile decoctum ad faucium remedia. Vifqp fonnifeia etiam fatiuo. Et ha6ten.ua Ke/ ^tur^qualis fuericbrunix dies:6i circa eum terni. Item folftitio arita te: Circa bruma plericpp!^^1 . .turiqualis fuerit hiunix dies:& circa eum terni. Item folftitio sftate:Circa bruma plericp w//c Et pridie nonas februarii fidicula uefperi. Fiuius temporis nouiffimis diebus ubicuncp pa r* * yfiZntii tietur casli ratio:terram ad rofarum 6i uinese fatum uertere bipalio dportet.Iugcro operae ^*|x.fufficiunt.Fofl^spurgareautnouas facere.AnteIucanisferametaacuere:manubria ap tare.Dolia qualia farcireripforumq} lanas fcabendo purgate:aut nouas facere. Ante luca^ ^ K ms VUl a fauonio in^eqinodium uernum Gefari fignificat.xvii.chale.mai .chalen. hirundinis uifu:6i poftero die arduri exortu uefpertino. martii triduum uaric. Et Itcm.iii.nonas martii C^far cancri exortu id fieri obferualJit.Maior parsaudorum uindemiatoris cmerfu. I I * J _ *1 ;fL* _ o» — /X ^ ^ 1 ....... L f* VII u flr£vi>igieP~? idus aquilonis pifcisexortui&nofterodieorionis.In atti^a miluuni apparere obfe ruatur . * Casfar 6C idus martias feralis ubiannptauit fcorpionis occdfu.xv.uero chalen.apnlis ita / -$.i 1« i Dcvofi C' i^tmt ••ligemiluum oftendit.xii.chabn.equunTocc^dere matutino.Hoc interuallum temporis u e/ getiffimumagricolismiaximeq? operofumeft.In quo pr2ecipuefalluntur.Neq? cui illo die mocantut ad munia:quo fauonius flare debeat:fedquo coepit.Hoc acri intentione feruadu eft .Hoc illo mefe fignu deushabct obferuatione minime fallaci aut dubia.Si quis attedac undefpireti^ uentusiquaqp parte ueniatdiximusfecundo uolunue:^ dicemus mox pau Io operofius.Tnteri eo die(quifquisille fuerit)quo flare coeperitmd utiqj .vi . idus februa/ 't) »V| *'T riiTed fiueantequa uer pr2uenerit:fiue poftq hyemarit:poft eam die inqua lnnuynera av fticos cura diftringat:8i prima qusecp pagantui-quae differri nequeunt.Trimeftria ferant. Vites putentur qua diximus ratione.Olcse curentur. poma ferantur inferanturq? . Vinex: .•paftinentur.Semina digerantur.lnftauerunt alia.Harundines:falices:gcnifta3 ferantur c xjjzilh danturqj.Serantur uero.uImi.*populi:platani:uti didueft:Tum & fegetesconuenit pur^ £ ii *.* liLIBER i ■‘"4; •gare.Sarrire hybernas frugesmiaxijqj farrLex certa in eo cum quattuor fibraru effe ctrpe< rit.Faba uero no anteq triu foliorulT unc quoq^ leui farculo purgare uerius q fodereTlo rent£ uncg.xv.priiiiis diebus non attingere.Hordeu jpi& Jitjiccum ne ferito» Putationem jequinoftio padtam habeto. Vineae iuger um quaterni operas putanualligatqj. In arbufto fingule operse.xv.arbores.Eodem hoc tepore hortoru rofarioruqj cura eft:quse feperatitri pximis Lioluiuinibusdicent eodem Ktopiarioru.Tqc optimae fcrobes fiunt.Terrainfutu ru profcinditur.Virgilio maxieaudore:ut glebas fol coquat.VtiEor^ntentia quaeno ni° fi ceperatum folu i medio ^ere arari iubet:quonia in pingui flati fulcos occupant hserbas «i •:In graciliinfecuti xftusexjcant.Certucp fuccu futuris feminibusauferunt.Talfa'autuno ‘ jmelius arari certu efl.Cato uerna opera fidiifinit:fcrobes'fieri:fcminariapropagariinlo * \ ciscraflis di humidis:ulmosficos:poma:oleas:prata fte^qpri luna ficiente.Quae rigua no erunt ab afflatu fauonii defendit:purgari haerbas.malas radicitus erui^ficus interpurgant x Ainntttt feminaria fieri:& uetera farciri.Haec anteq uinea florere incipiat.Itcq* pyro florente arare i cipiat macra harenofaqj.poftea uti<£ grauiflima di aquofiflima.Ita poftreo arato.Ergo haec aratio has habebit dofaslentifci primufrudum;oftendentis acpyri florentis.Erit 8i tertio £ bulborufatu fcylte.Item in coronaSentoru narciffi.Naq? di haec ter florent. primoqi flore prima arationem oftendunnmedio fecudaltertio no uiflima : quando inter fefe alias notas prebent. Ac non in nouiflimis cauetunne fabis florentibus attingatur hedera.ld eni noxi di exitiale efl in ei tempus. Quaedam uero di fuas Habent notas ficuti ficus.Cum folia pau cain cacumineacetabuli modo germinetrtunc maxime ferendas ficus. Aequinodium uep nuni ad.yiii.chqlen^aprilis peragi uidetur.Ab eo ad uergiliarum exortu matutinu.C^fari* {ignificantchalen.aprilis)iii.nonasaprilis.!n^tita uergiliaeuefperioccultantur.Effdcmpo _ t ftridief in boeti^Caefari autem &chaldatis nonis asgypto orion :8i gladius eius jcipiunt ab fcondi Casfarirxv4idus fignificacpr hymber librae occafu/xiiii.chalen.maii. Aegypto fucu ix occidunt uefperi.fydus uehemens:& terra maricp turbidum.xvi.atticaekXv.Casfari conti nuocp triduo fignificat.Affyrtieautem.xii.chalen.hoc efl uulgo appellatum fydus palili a rium: q uoniaiii.xi.chaleH.fiiaiiurbis romae natalis qqofereferenitas redditor. Claritatem m*tj- tf' obferuationi dedit nimborum argumento:hyadas Appellantibus graecis has ftelias .Quod tP Anoflri a fimilitudine cognominisrgraeci propter fues lnjpogtum arbitrantes imperiti a ap ** , , . ,.«r pellauere fucuTas.Caefari ad. viii.chalen.notatur die^vii.chaleif. Aegypto hedi exoriuntur; ;X’ ;‘ t' vi.cbalc.Boetir & atncae; canis uefperipccultatur|Fidiculamaneontur.v.chalen. Aflyriae orion totus abfconditur. Tei tioaute canif/vi.nonasmaiiCaefari fuculae matutino exoriu ^ tur.Et.yiii.iduscapellapluuialis.Acgyptoliuteeodediecanis uefperi occuItatur.Sic fere ' ^ ' ln.vi.idus maii qui efl: uergiliarum exortus decurrunt fydera.In hoc temporis interuallo. ,r*‘< xv.diebus prius agricolx rapienda funtea:quibusperagendisanteaequinoAium non fufo „ fecerit, Dum fciatindenatamexprobatione foeda putatiu uitesp imitationem catus alitis temporarii:que cuculLin) L|ocant.Dedecus enim habetur: pbprobriuqp maritum: falceimab / illa uolujcre in uite deprehendi: ut ob id petulantiae fales etiacu primo uere ludantur. Auf picio tame deteflgbiles uidentur. Adeo minima qutpqjin agro naturalibus trahuntur argu mentis.Extreiiio aute panici miliicp fatio efl.Iuflum e hoc feri maturato hordeo :atcp etia in eodem aruo.Eftcpifignum illius maturitacis:&horumf3tiomscomune,Lucentefuefpe re per arua cicedejx,ita appellant r uftici ftellantes uolacus Gr«eci uero lapyndaFuncreai** titb «A rulllt <3»idr«tr^-e naturi. iciant flellas:fcd magis tepora ferenda frugis:8i ortus occafufq? fyde iTrbis:6ideftellarumortu&:occafu. ^Ca”. XXV1J. io Am uergilias in cedo rotabiles natura fecerat: non tame iis contenta terrcftres fe cit alias ueluti uociferans.Cur caelum intuerisagricola^Curfydera quseris rufli ;J1 oait lU' % , ..T_aiicef lagi tebreuipreTonno feffum premunt nog:es.Ecce tibi inter herbas tuas fpet Pgo pcculiatps fleiEis:eafq^ uefpere di ab opere difurgentioftedo.Ac ne poflis prasterie mi •raculo folicito.Vides ne ut fulgor.igni fimilis alarum copreflu tegatur.Tecu luce habeat 6C noder' Dedi ecce tibi herbas horarum indices-& ut ne fic quidem oculos tuos a terra reuo ces.Hchqtjopfum ac lupinum ciircuaguritur eum fole.Cur etia nuc altius fpedas ipfucp 1 cxlum fcrutarisrHabes ante pedes tuqfecce uergiliasdn certis ex diebus proueniuimcu' *ty*r*'\ ranti^ fader? fyderis huiufce.partuc^ eas illius efle ceicu eft.proinde qfquisxftiuos fru #xvirr. £tus ante illas feueribipfe fruflrabitur fefe.Hcc interuallo 31 apicula procedens faba » " ' - ~ ~ - 4iJ milc^ tere indicati fabacp floirefeens eauocac.Dabitur 6C aliud finiti frigoris inditium. Ci m ger K' rt»*(j ’ '"minare uideris morumuniuria^pqift^airigpris timere nolito. Ergo operator.Talcas o\U Jj duarum ponere.Ipfafcp pl0s,interradere.Rigare ptata^qu/riptii diebus priniis.Cum her*» ^ba creueritjn feftucaimarcere aquas. Vineas papinareiEt hpic lex fua cum pampini quaj/ cuor digytolongicudine expleuerfr.pampinac pnaopcraiugerum.Segetes iterare.Seri> fur ucro diebus.xx.Ab asquinodio fartura nocei?e& uinese Si fegeti exiftimacur.Et oues lauandi hoc idem tempus eft.A uergiliarum exorru fignificat Cstfari pofiridie ardui i oc cafusmatutini.iii.idusmaii.Fidicuhe exortus.xii.Chalen.iunii capelld uefpere occidens . Et in attica canis.xi.Chalen.Caefari orionisgladius.occidcre inapit.iii.nonas iunii. C&fa TnUa JmcrrmV j'CnlrnC f fri triti t - i VW ri 6C affyriae aquila uefperi oritur.viii.idusardurus matutlo occidit italise.viii.6i.iiii .idus. Delphinis uefperi exoritur.xvii.chalen.iujii gladius oriois exoritur.Quod 1 Gtgypto poft quatriduum.xi.chalen.eiufdem orronisgladiusCasfarioccidereincipic.viii.chale.iuliil.ie " r ro longiflima dies totius anni di nox breuiflima folftitiu conficiunt.In hoc temporis inter uallo uinesepapinantuncuraturq? ut urnea uetus femel fofla fit:bis^iguella.Opes tunde tur .Lupiniupercorandi caufa uertitur.Terra profeinditur • Vitia IpabuIuniTecaiur, Paba \ metitur -*deinde concutitur. _ ^ ^jDepratis di repatioe pratis cotib?& falcibus Si deferiptio frugu Si f yde$t&[C^ XX VHI Ve — circa chal.iunii.c£duncur:quoru facillima agricolis curaiac minimi iro ' J . Uaiii jpi» tte i-mtthen \ iru\ £<■ im hsec de fe poftulat dici.llclinqui debene in la:t6T5lo:uelhumido: uel nguo'eal rai7»'hj yrtt) rtrmP,*l/} m hlu putas:Afpic£ 84 tenebis fydus. At&garte cadum refpieiunt quirqua fpedauerepridi^.Sa^ tice omnia alligas.HuiiullimaarBorum ipfe toto capite altior:64 huius folia circumagunt tur:quid te ruiticum quereriscNon ftat per me quo minus caelu intelligas:84 cseleftia icias; Dabo 84 auribus fignum Palumb/um utiqj exaudi gefiituilTranfifTe iblftitiumcantu ne: putesmificum incubantem uideris palumbem. A foiititio ufcp ad fidiculseoccafum.vi.cha; ; £„• ien.iulii Gelari orion exoritur.Sona autem eius.iiii.nonas aifyrix.Aegypto uero pcyon- matutino £ftuofus:quod fydus apud romanos no habet nomenmifi caniculam hanc ucli / hius intclligi:hoc eft minorem canem.Sane ut in aftris pingitur.Eft aute magno opere p cinensficut mox docebimus.iii.nonaschaldcEis corona occidit matu tino. Atticas orion tot tus co die exoritur.pridie idus iulii 84 segyptiis orion definit exoririixvi.chalen. Augufti- alTyrias proqyon exoritur.Deinde poftndre fere ubicp confcffu inter omnes fydus indica^ bis.quod canis ortum uocamus fole prima parte lepis ingreflo.Hoc fit poft folftitiu .xxiii.; flS*Tl Ki hibijab °rio uuis iyd^ere illo q> catc u jJ am appellamus. V nde carbunculate dicuntur utquoda ute hgQ™*. ciinis carbone exuftejnon comparantur huic malo grancjjnisprocellsEmecquse^unq an^ .- * nonas intulere caritatem. Agrorum quippe mala funtffTa.Carbunculus autem regionuml latepatentium:n6difficiliremedio:nificaiumniarimagisnaturamrerumhomiesqua fibiJv f prodeffe mallent.Fer unt democritumqui primus intellexit oftenditcp cum terris cadffo*; 4 cieratemdper nentibus hanc cullm.eius opulentiffimis ciuibus prouifa olei caritate ex fu < turo uergiliarum ortu qua diximus ration^:oftendemufq? ia plenius.magna utilitate tiic- propter fpem oiiuse coemiffein toto tradu omne oleummiirantibus qui paupertatem 84- quietem dodtrinarum ei fciebant in primis cordi efle.Atcp ut apparuit cmia 84 ingens di¬ urnarum curfus:reftituiffe mercedem anxias 64auide dominoru poenitentias: cotentus ita*-f- probafTe opes fibi(cum uellet)in facili fore.Hoc Seftius poftea e romanis fapientias feda* toribus athenis fecit eadem ratione.Tanta litterarum occafio eft.Quas equidem mifcefeo ' agreftibus negotiis.qujfpoterodilucideatcp pcrfpicue.plcricp dixere rorem tnuftum fole ^ 7 a$ri (frugibus rubiginiscaufam efle:S4 carbunculi uitibus .Quod exparte falfum elfe ar / bitror:omnemqj uredinem frigore tantum innoxio conflare fole.Id manifeftum fiet attedVv dentibus.Nam primum omniumhocn6euenirenifinodibus:64 ante folisardoretmde ^ prehenditurqjitotumqj lunari ratione conftat.quoniam talis iniuria non fit nifi i ter 1 unio,: v-plena ue luna:hoc eft prasualente utrocp enim habitu plena eftmt faspius diximus.Scd in^ (ftacerlunio omne lumen quod a. fole accipit cado regeri t. Differctia utriufq3 habitus magna - ' jfcd manifefta.Namqj interlunio asftate calidiffima c:hyeme oelida.E contrario i? plenilu : ?nio asftate gelidas facit nodes:hyeme taspidas Caufa euidens.Sed a|lia redditur a Fabiao ; prascifep audoribus.Aeftate enjjn interlunio neceffeeft ut cum fole nobis proximo circus Ilo currat:igne eius comiubs recepto cabHen|:e^dem interlunio abfit hyeme:quado abfce * dit 64 fol. Item plenilunio xftiuo procul abea£auerlS foli.Hyeme aute ad nos per cftiuu]4 circulum acccdat.Ergo per fe rofeida: quotiensalgctunfinitumquantup illo tempore ca ■ dentes pruinas congelat. Ante oiiiia aute duo genera ctdeftisiniurise meminiftedebcmuS' 4 | Viium quod tempeltates uocampsdn quibus grandines: procella^castcracg frmilia intelli;/*?^ guntur.Quas cu acciderint uis maior: appeJlati^.Hasc ab horridis fyrderibus exeunt: ut 1 pius diximus uclutiatturo:orionc:hKdis .ATfafuntilla:qu2ef)lete caslo feremftq: nodibA/i^£-rv exoriri ad.xiii.chalen.ianuarii.Nec patitur ratio naturx quicq in fatis ante eum'diem fpei •fle e» Af J* elte cert2B.Si uero interluniuni,incidat:omnes hybernosfrudus 8i praecoces 1 sedi nece! Rudis fuit prifeorum uita.-alqj fine litteris.Non minus tamc ingeniofam fuiftfc in illis ob C feruacioncm apparebiu^nunc ee ratione.Tria na qj tepora frudibus metuebant : propter ^ ^ quod inftitueruntferias.-diefqp feftos:rubigalia;floralia:uinalia.Rubigalia Numa condic a- tuit anno regni fubxi.qua: nunc aguntur ad.vii.chalen.maii.Quoniam tunc fere fegetes riibigo occupat Hoc tempus Varro determiat fole tauriparte decima qpunenrencu t ti c ferebat ratio.Sed uera caufa eft q poft dies undeuiginci ab xquinodio ucrnorpcT id qus* triduum: uarii genti um obferuation^in.iiii.chalen.maii canis occidit: fyd us Si per fe uche mens: K cui praeoccidere caniculam 'neceife fit.Idcm itaoB floralia.iiii.cbaltn.eafdcm infti* tuerunt urbis anno quingentefimo fextodecimo cx oraculis fybillae:ut omnia bene deflo tefcerent.Hunc diem Varro determinat fole tauri parte quarta decima optinente.Ergo fi j ari hodquatriduum inciderit pleniiunium:friiges Si omnia qnx florebunt Isedi necefte erit Vinalia priora quas ante hoe dies funt.xi.chalcn.maftii deg udandis uinisuidiFuf a nihil ad-^rSxvJ ViLL* i firuchis attinenc.Nec queeadbuc diximus ad uites olcafqj:quoniam earum conceptus cx ortu uergfliariim incipit ad.vi.idus maiiruc docuimus. Aliud hoc quadriduum eft : qued ineq? rore ford ere uclint.Exhorrcnt enim frigidum fydus arduripoftridie occides.Si mul* ?££{'%, ‘ to minus pleniluniu lcidereJiiii.nonas iunii iterum aquila exoritur uefperi:decretorio die ! florentibus oleis uitibufqj fi plenilunium in eum incidat.Equidem Si folftitium.viii.thaje* > "1° l_ iunii in fimili cafu dixerim; Sicanis ortu poft: dies a fpIft^tio.xxiii.Sed interlunio accidente i quonia uaporeconftat culpa aciniqj prarccquuntut lncaftum.Rurfus pleniluniu nocet ad iiii.nonas iulii cum aegypto canicula cxoritur.Vel certe xvi.chalen.augudi cum italise.ItS c<"” * £r*> vmtr- iiii.chalen.augudi cum aquila occiditrufq? in.x.chalen.eiufdem.Extra has caufas funt tua lia altera quse aguntur ad .xii .chaIen.feptembris.Et Varro a fidicula indpicte occidere ma nedeterminacq» uult initium autuni eife.Ethunc diem feftum tempeftatibus leniendis ef fe lftitutum.Nunc fidiculam occidere ad.vi.idus augufti feruatur.lntra haetfc6nftat* caele ftis fterilitas.Ncqj negauerim pofle eam pmutari arbitrio legentium,: locorum aeftimati^ _ naturas.Sed a nobis rationem demonftratam cfle facis eft.Reliqlia obferuatioecuiufc^co ftabunt.Alterutrunj quidem fore in caufa;hoc eft plenilunium:autinterJuniumnon erit dubium.Ecin hoc mirabilem admiraribenignitatem naturjs.fuccurrit.lam primum hanc \ iuriam omnibus annis accidere non pofle propter ftatos lyderum curfus.Ncc nifi paucis noftibus anni.ldqj quando futurum ft facile nofei. Ac ne per omnes menfes timeretur ea rum quoc^ legediuifum.Aeftat: interlunia prasterq biduo fecura efte.Hy eme plenilunia Nec nifiasftiuis breuiftimifcp nodibusmetui.Non diebus item ualere.prasterea tam faci<> le intelligirut formica minimu animal inperlunidquiefcac.plenilunio etia nodsbus letur.Auem param oriente firio fpro^enbn apparere:donec Si occidat.E diuerfo uirio^^^^*^--- ^ tu em prodire ipfo folftitii die. Neutrum uero.lunoe ftatum noxium efte.nec nodibus qdes' nifi ferenis:8i omni aura quisfcente:quoniam neqj in nubemecp in flatu cadunt rores. Sic s ‘‘ •erui quoq? non fine rcmedio.Sarmenta aut palearum aceruos 8i euulfashasrbas frutices pi .Fumus mcdebitur.Hic e paleis Si cocra nebulas au lieas campofq? cum timebis incendito .Fumus mcdebitur.Hic e paleis Si cocra nebulas au £ Xiliamr:ubi nebulr nocent.Quidam trescancros uiuoscremari iubent in arbuftis ut car A *r*^mincuEfnon noceant. Alii filuri.carnemleuiter uri a uenco: Si ‘per totam uineam fumus difp erga tur. Varro auStor eft fidicula occafu quod eft iniciumautuni uuapidaconfe/ ,1 — 7 f i ii i t«^|44 nWTlC m 4LUBER. fijk' fw eretur internites minus nocere tempeftaces. Archibius ad Antiochum fyrias regem ferfp 5 * :m' 12 fitj Si fi&jli nouo obferata obruatur rubeta rana inhaedia fegete nonefle noxias temperia tlrorce ovwwiA^ces. Opera ruftica huius interualii. Tertiaiuiterare^VbiseftiuaregiopofcatiaccumuIa f re. Ger ii - 1 n a n t i a nifiin folo 1 uxurio fo fo^iendanon funt.Seniinaria purgari-farculo ,M ef,,*prittof* e o\tnp lafu mV Aitrfr! \ «5- notis argummtifqj fignentur.Leges ita fe habent. Vuam calidam ne legito: hoc eftin eius ^ ic£>cr“'v’ B 11,6 ficcitate.Ac nifi hymber interuenerit.Hanc nelegito roruletanv.hoc eft fi ros nedu/nus^ E uerit.Nec priuftj fole difeutiatur. Vindemiare incipito^um ad palmitem pampinus prw r““^* Cumbere coepermaut cum exempto aci/no exdenfitace lnteruallum non compleri appa* vj| fuerit acinqm non augeri. Acino plurimum refert;fi contingat crcfcente luna uindemia^ >m |pH^ re.preltufa una culleos.xXimpIere debet.Hic eft pes iuftus. Ad totidem culleos & lacus/ v~ xx.iugeribus unum fufficittorculum.ptcemuntguealiqui fingulis. Vtiliusvbinis:licet nia< gna fit uaftitas fingulis.Longttudo in iis refertmoncraltitudo.Spatiofa melius prempnt •; ' InV c-amtO' ^Antiqui funibus uitifque loreis ea detrahebant: Si nedibus intra cauos : inuenta gsecani^^ ) ir}nc*’ ca:tna^ ru§ls Per cocleas bullantibus palis:affixa arbori ftella:a palis archas lapidum attok w/<* - ! lente fe cum arbore:quod maxime probatur.lntra.xxii.hos annos inuentum paruis prodis ^ L Et minori torculari asdificio breuiore:6Cmalo in medio decreto: tympana impofita uinace | is:fuperne toto pondere urgere:& fuper prsela conftruere congeriem- Hoc Si poma collk gendi tempus Si obferuatio : cum aliquod maturitate non tempeftate deciderit. Hoc Si K ratcesexprimendi.Hocdidefiuitumcoquendi : filente lunanodu : autfi interdiu plena. Ceteris diebus aut ante exemim lun£:aut poft occafum.Nec dc nouella uite aut paluftr» SMec nifi e matura uua.Nec nifi e foliis defpumand um.Quia fi ligno cotingatur uas adu , tf yrn Jc>rn^ ftum ac fumofum fieri putant.Iuftuuiudemiaetcpus ab xquinodio ad uergiliarum occa> L 1 J ‘ m fum dies.xliiii. Ab eo die oraculum occurrit : frigidum picari pro nihilo ducentium. Sed P‘rotr n lam SCcalen. ianuarii defedu uaforum uindemiantes uidi. pifcinifqj mufta condi aut uifia lltM: feste# rcWnXi i una 'HfrCutC yivaif ...i- t;L]BER. effundi priora ut dubia reciperentur.Hoc non tam &pe prouccu nimio euenit q fegnitia infidiaciu caritati ciuili, Sed equrpatriffamiliasmoduscanonaecuiufqp anni utilitate.Idp* ^ aeque iucrofiflimu.Reliqua de uinis affatim dida funt.Item uindemia fada oliuam cfle ra piendam:6£ quae ad oleum pertinent.-quasqjauergiliarumoccafu agi debet. 4] De lunari ratioue. Ca. XXXII, s quae funt neceflaria adiicientur de luna uctifqj 5t prasfagiis:ut fit tog fycfera lis ^atioperfeda.Naqi uirgilius etiamin numeros lunas quxda digcredaputauTt:De mocriri fecutus oftentatiqnem.Nos legu uib^quae in toto opere : in hac qyoqi. mouet parte.Omnia quas ceduntur:carputur:tudu^turinnocetius decrefcencehjna.^re/ fcente nunt.Stercus nifidecrefceteluna netangito.Maximeautintei>m£ftrua dimidiacp^^ ftercorato: Verrijdu^c^ar^ctesrcedos decre&nce luna caftjratq^.QygJuna noua fuppo nito:Scrobe^lui^plena1no3t:u facito.Arboru radices lunaplena operito H umidis locis in serlunio ferito:6C circa interlunium quat^iduo^yentil^rTquoqp frumenta:aclegumina:S£ ccdi circa extrema luna iubet.SeminariaculIina fupra terra (it fieri.Calcarrmuftacu luna fupriterra fit fieri. Calcari mufta cu lunafub terra. Ite materies cadi : quascp alia locis fuis /rcX' diximus.nec# facilioreftobferuatio-.aciadida a nobis fecudo uolumineded quodincellu» gere uel ruftici poffint.Quoties ab occidete fole cernitunprioribufqj nodis horis lucebie crefcens ent.Et oculis dimidiata ludicabit.Cu uero occidere Cole orietur ex aduerfo : ita ut pariter afpiciacui: tuc erit pleniluniu.Quoties ab ortu folis orif:prioribufcp nodis hof)fx>Jb*H\ j ris detrahet lumc:& in diurnas cxtcdet.-decrefces erit: Iteruqj dimidia, i coitu uero quod interluniu uocaocu apparere defierii/fupra terras auteerit:quidiu&fol:interiunio&p*Vnj(|gjJ ' 013 tota die/fecuda hora nodis uno diftanteTicilico ac deinde tertia ufep ad quintadecima multiplicatis horaruiifde portionibus: quintadecima tota fupra terras nodu erit : cadeqi fub terris tota die^xvi.ad prime horas nodurnas dextante.ficilicufub terra egetreafdemcp/^^J;! portiones horarfi per fingulos diesadiicit ufeg ad interi uniu.Et quatu primis partibus disdetraxerit:q>fubterrisagac:tantudenouiffimisexdieadiicietfuperterram. Alternis ^ ; a ucem menfib us.xxx. ini plebit n umeros. Alternis uero detrahet fingulos. H%c erit ratio lunaris. 4} De uentorum ratione. ~iTCa. XXXIlIt/ Entoru paulo fcrupulofior obferuatio.Solis ortu quocuq? libeat die: flantibus fio . “Cbcrvc Ibtni ra dieifpxta:fic ut ortu eum a finiftro humero habeat. Cotta media facie meridies a uertice feptetrio erit:qui ita limes peragru currifccardo appellarur.Circuagi de? Car bo inde melius eft:ut umbram fuaquifqp cernat: alioquin pofl homine erit. Ergo permutatis^ lateribus ut ortus illius diei a dextro humero Eat:occafus:afiniflro: tuc erit hora fexta:cu^ •.-T faitpp minima umbra cdtramediu fiat homine.per huius media logitudinc duci farculofuicunr i<6 'Diffcre./icu -'terna ttr mp •Vi- jLnrc,vrH' u <;xrx, . . t fe fauilla difcuti t finrillaue emittit: uel cu cinis In foco cocreCdaSC cu csrbo uehementec plucet.Efi: Siaquaru fignificacio.Mare fi in tiaquillo portu a curfu flabit: & fmirmuraue<* -Cwfunnoflf tine intra feuentupdicic.Siidecide^di byme^hymbre.LittorisripsEq^firefonabut tran quiiia.-afpera tepeflate.Ite maris ipfius traquiilus fonitus.fpumae ue difpfe aut aqua; bulla ccs.pulmonefs marini in pelago piurimu dieru hyefiie portcdut. Saepe & ^filetio intume^ jcifcflatuc# altius folico ia itra fe efle7uctos fatetur.Equide & tnotiu fonitus nemoruqj mu gitus prsedicut.Et fine aura quas fentiatur folia Iudctia.Lanugo populi aut fpinae uolitas aquifqj pluma Inatas. Atqj etia in capis tcpeftatc uetura pcedes futis fragor : 6t cadi quide murmur no d ubia habet fignificatione.praefagiu^6i aiaiia. Delphini tranquillo mari lafcij^f’ uieces flatu ex qua ueniijc parte.Itefpargctesaqua.ltcturbatestraquilitatc Loligo uoJi/rT ' sans.Cocbse adherefcetes.Ecbim affligeres fefeiaut harena faburrates tepefiatis figna fune urtti . (Cft Ilanse quoqj ulfra folltu uocales.Ec fulide matutino dapore.lte mergi anatefc^ penas ro / f <|1'° ” ftro purgates uentu.Oetereqp aquatici aues cocurfantes.Grues in mediterranea feflini* ,0 f es.Mergi maria aut ftagna fugietes.Grues^filetio p fublime uolates fercnitatc.Sic no&ua on . . in hymbre garulaaut fereno tepeflate.CoriTiq? fingul^tu qupda latrates:feq* cocutietes fi .^cotinuabut:uctos:Si uero carptf uoce reforbebut: uetofum hymbre. Graeculi fero a pabu lis recedetes hyeme.Et albas aues cu congrcgabutur.Et cu terreflres uol ucrcs contra aqua clangores dabunt perfundeteslHbfed maxime cornix. Hirudo tam iuxea aqua uolitans ut pena fepepcutiat.Quazqjinarboribushabitat fugitares i nidisfuis. Et anferescotinuo clangore intepeftiui. Ardea in mediis hatenis triilis. Nec miru aquaticas aut in tocu uolu eres prariagia aeris fentire.Pecora equitantia" & indecora lafciuia ludentia eandefignifica es(fiEduoIfadateEfecplab sionehabet.Ec bouesyzedu i Tabentes contra pflu.T urpefep porci alienos fibi petor A felice manipulos fccni^erates.Segniterqj & cotrainduftria fua formicae abfcdditas cocurfates aut progeretesoua.ltem uermes terreni erupentes. Trifoliu quoqi inhorrefeere & folia Contra tempeftacemfubrigerec^rtumcft.Necno Siin couiuiis menfifcp noflns ualaqbus fcfculentum additunfudorem repofitoris linquentia diras tempeflates prsenunciant. 4 CAII PLTNII SECVNDI NATVR ALIS HISTORIAE LIBER, XIX.IN QVO LI NI NATVRA CONT1NETVR ET MEABILIA. 4/pkOEMIVM. ’ TDERVM quocp tepeflacu qu^xo uel impitis facilijbtq? indubitato mo mo ■ -ftrataeft.Veru qaintelligetibusnominus coferutruia dephededo caelo q fy deralis fcientia.Agro cofledo pximamulti hortoru cura fecere.Nobis nopti -mus trapfire ad illa cepejfliuu uidet.Miramurcp quofda fcictiegratia eruditio ^ nis fuae gloria ex his petetes ta mulca praeter iilTe nulla n^enTione habimot re ^ tu fpote curaue jjuenietimpraefertim cu plerifqr earu praecio ufuqmrie maior ena q fru/ \ gibuspibeat auctoritas. Atqj ut a cofeffis ordinamur utilitatibus: quaeqj no rfoIum terras oesmeru etia mitia repleueref ferinae dici neqjdncer fruges necp inter hortefia poteft linu ',n0 segyptu italiaeiivtantu ,ut Galerius a freto ficilias alexadria feptima die per uenerit: Babilus ^ Ptt$ fexta.ambo praefedn^eftate uero proxima Valerius Marianus expretoriis fenatoribu^ a ;/ , . ^ puteolis nono dielenillimo flacu.Herba effe quaegadfs Herculjs colunas feptimo die ho*« Slia afferat: & citeriore hifpania quarto:|mintianarbonefemTeftio:africa altero. Quod eti atn mollifTimo flatu cotingit.CFlacco legato Vibii Crifpi proxofulis. Audax uita fcele^ plena-.ahqd feri ut uctos pcellafqj recipiat.K paru e(Te ff uetib9 folis ue^i.la uero nec uela fatis effe maiora nauigiis.Sed quis amplitudini antenaru fingulas arbores fufficiat: fuper ^^jeas tn addi ueloru alia uela.prxferq; alia in proris & alia in puppibus padidc tot modis p ^^ubearifttorte.Denicp tam paruo femine nafei quod orbe terraru ultro citrp^ portet: tam •gracili auena.tl noaltei terra tollimec? id uiribus fuis nedi-.fed paffuffi^tufumc^ & in mo fnfmn licic Iane coadum iniuria naturs.-ac fuma audacia:^ quo peruenire nulla execraticlfuffi* cit contra in uentor em diftum fuo loco a nobisrcui fatis non fuit homine in terra mori: ni fi periret & infepuftus.At nos priore libro hymbres flatus cauendos frugum caufa ui/ ^uf<5 prasmonebamus. Ecce feritur hominis manu : metitur .eiufdem hominis ingenio iJ P 6 a\ jtu |j LIBER» quod uentos in rriari optet.prOterea ut fciarnus fauifle pcenasmihil gignitur facilius. Vt fentiamus nolente id ficti natura: urit agiu:deterioremq$ipfum facit. 4pe fini fatione:64 generibus eius; 64 quomodo perficiantur:&4p mappis 64 lino non ar dente:S4 quando primum in theatris uella. i)Ca. I. Ojpritur fabulofi^foa^niaximeu^noc^ fulco: nec magis feftinat aliud. Vere fatuofta _ f \c uelit;64 hanc quoqp terraTiniuria facit.Ignofcat tame aliquis asgypcoferenti : ucl^w^ _ arabio indiocp merces apportet.Ita ne 64 galliae cenfentuTftoc redituTMontefcp ari oppofitos ee no eft fatjs: 6 c a latere oceani obftare ipfum quod uocat inane.Cadurci caleti:ruteni;bituriges1 ifitimiqj hominumexiftimarimorinirimmo uero gallis uniuerfas uelatexut.Iam quidc 54 tranfrhenarii hoftes:Nec pulchriore aliam ucfteeoru faeminse no^iif- ^ uere.Qua amomtione fuccurrit q>.M. Varro tradit in Serranoru familia gentilitiu iefle * fceminas linea uefte non uti:in germania aute idefofli Si fub temid . opus agut. Similiter in italia Aratione alia.Na mtpr padu tidpuqj annes fubiacet abiternadn europa lino palma ! fecuda.in uicino enim halioriis capelTuntretdSma.Et in omilia uia fauentina candore, ha lionis femper crudis fauetinaprofemtur.Retouinis tenuitas fuma defitafqj. Cador oque ut fauencinufed lanugo nulla.Quqd apud alios gratia:apud alios offenfione habet Ner j ^ uofitas fityo aqualior ptne q cotoneis:tinnitufcp ciente libeat experiri.ideo duplex| ce teris prenum.Et hifpania citerior habet fpledore lini procipuuigrrentis : in quo polit na* tura:qui abluit terjacone.Ec tenuitas mira ibi primu carbaliS r epercis. Na dudu ex cadem^^, hifpania zcolicuiienftinitaliaplagisutililTimu. Ciuitas ea gallacio 64 oTeano propinqua. Eft fua gloria 84 cumano in campania ad pifciu 64-kaIitu capturam. Eadc 6 i plagTs materia Neqj enim minores cungis animalibus inlidias:q nobifmet ipfislino tendimus. Sed cuma nae plagx concidut apros 64 hx cades ue afperi^efrfarie cpqipct^fV 'idimufqj iamjantas tenuitatis:ut annulu hominis cu epidromibus traTirentrrlno portante multitudine "quii fai tus cingeretur.Nec id maxime miru:fed fingula earu ftamina centeno quinquageno filo coftare:ficutpauloante Iulio Lupo qui in profedura ogypri oW-Mirentur hoc ignoran tes in xgyptii quonda regis que amafyn uocant:thoracein rhodioru infula cftendi in te* pio mineruo.ccclxy.filis fingula fila conftare. Quod exeplu per fe expertunuper romop didit Ndutianus ter cofubparuafqi iam reliquias eius fuperefie : hac. experimentu iniuria»/^^§ Italia ex pelignis etianum linis honorem habet:fed fullonii tantutry/iufu. N ullum eft ea didius leno ue fimihustficut in culcitris procipuam gloria cadum optinent. Galliam hoc ■ ad tormenta paricer inuentum.ltalie quidem mos etiam nunc durat in appellatione ftiame7^'1*^ 1 ti.Aegiptfo lino minimu firmitatis-.plurimu lucri.Quattuor ibi genera, rainiciu: ac pelu^ fiacu;buticu;tentiriticu:cum regionu nominibus in quibus nafcutur.Supericr pars xgya pti in arabia uergens gignit frutice quemaliquigofi/pion uocant. plures xylon : 64 ideo {ina inde fada xylin^.pfiru ul u s elbfimilemq? barbata; nucis defert frudu. Cuius in exte* riore bombice lanugo netur. Nec ulla funt eis in candore mollicjaiie proferenda. Veftes yj inde facerdotibus ogyptigratiffimse.Quartu genus orthominum appellant.Fit epaluftrif?|^p£ uelut harundine dumtaxat panicula eius.Afia^enifta facit linaad retiaprocipua in pifcan ^ v do duranriaffitti£e^def^do!x.diebus. Aethiopes indifcjj e malilTArabes cucurbicis in arboribus ut dT^nVuagemftiXApud nos maturitas eius duobus argumentis intelligitur: intumefeente femine aut colore fiauefcente.T unceuulfum 64 in falnculos manuales coi / ligstum ficcatur in folc pendes conuerfis fuperne radicibus uno diemiox quinq? aliis in contrariu inter fe uerfis fafciu cacuminibus ut feme in mediueacfat.Inter medicamina hn ic uis 84 in quodam ruftico ac produlci i talio tranfpadanascibo.-fed iam pridem facrorum tantum gratia.Deinde poft meftem triticeam uirgo ipfo mergutur^n aqua folibus tepe*» , faduimpqpderealiqyp depreflo.N ulli enim leuitas maior.Maccratas indicio eft membra na laxatio£tteVumq? Liniuerfo ut prius fole ficcantur. Mox arefacto in faxo tunduntur ftupario malleo.Quod proximum cortici fuitftuppaapgcllatur.detcriorisliniducernaru fere luminibus aptior.Et ipfa tamen peditur ferreis ahgus:donec omnis^iicmbrana decor ticetur.Medullo numerofior diftiudio candore^ollTriaXinunq? per^ Quiris decorum f eft.Cortices quocp decufti clibanis 64 furnispK^ent ufum.Ars depedendi d|gerediq^:.Iu 1 ftum eft e quinquagenis fafcium libris quinas denas carminari. Iterum deindein filopo^ litur illifum crebro in filice ex atjua.TedunTi^ ^urfus tunditur clauis : femper iniuria f ftrmc.f*'. fi* i imi raue UT.».'./.'.'»- &l)i& llct) jbwa?0 r/>6 ^ c nocui i>c.rl)cjn •yri *x limi i n* «telius.inuctum tam eft: etia quod ignibus ngn abfumcretur.Vinum id uocantrardentefc qj in focis conuiuiorum ex eo uidimus mappas Cordibus exuftis fplendefcentes igni ma*» ^ r ,t 6tu.~ ' gis q poffenc aquis.Regu inde funebres tunica^corporis fauilla ab' reiiq uo fepzirant c inc/ re.Nafcitur in defertis aduftiftp foU indismbi no cadunt hymbres: inter diras ferpentes: afluefcitcp uiuerc a^endo.Rarum in uetu: difficile textupropter breuitate.Ruffus de cdz* tero colos fplendefcit igni.Cum inuentu eftzequatprzecia excellentium margaritaiu.Vo \ catur aute a graecis aftueftinu ex argumento naturae. Anaxilaus audor eft hntheo eo cir*> [ ^ cundatam arborem fuidisidibus&: qui non exaudiatur caedi. Ergo huic lino principatus ^^In toto orbe.proximus byftinb-.mulieru maxiiue deliciis circa elim in achaia genito; qua i V cernis dqeariis ftipula eius permutata quoda ut auri.Repertaq} lintheprum Janugo qbillis <- nauium maritimarum maxime in magno ufu medicinae efb& cinis fpodimm jbabet.Eft SC Z?//T9 M inter papauera genus auoddannquo candore linthea praecipuu trahunt.Tentatum eft tin V;;-;’ gi Iifenum quocp .* 6£ ueftiu infamam acciperedn Alexandri {magni primum clafftbus indo amne nauigantis:cum duces eius ac praefedi in certamine quodam uariafifent infigma na** p''rFmm uium.Stupueruntcp lidora flatu; uerficoloria fpledente. Velo purpuro ad acciu cum.M. Antonio Cleopatra uenmeodcmcp eff/git.Hoc fuit imperatoriae nauis infigne. poftea in theatris tantu umbram fecere.Quod primus omniu inuenit.Q.Catulus cu capitoliu de^ _ , /ji„ , ■ dicaret. Carbafina deinde uela primus in theatro duxifle traditur Lentulus^pi^er^appb linaribus ludjs.Mox Caefar didator totu forum romanu intexit. Viaqj facra ab domo ima ' j r'rJ"~ ad cliuu ufq? ad capitoliu quod munere ipfo gladiatorio mirabilius uifum tradut.peinde ' 8i fine ludis marcellus.OdauiaJbrore Augufti genitus in aedilitate fua auuncuT6.xi.con fule chalen. Augufti uelis forujumbra uit: uc falubrius litigantes confifter^nt. Quantum . C.ntJi ’ mutatis moribus.Catonis Cenforiiqqi fternendumquoq? in foru muricibus defuerat. Ve ' 1 yV la nuper colordceh ftellata pe^rudentes terrae etiam in amphitheatris principis peronis ru “ 1 bcntincauisaediu^mufcumac folemdefendfinc. Cetero manfit candori pertinax gratia tionor etia& troiano bello.Cur enim no & proeliis injtepfit ut naufragiisf Thoracibus line Is paucos tamen pugnaffbteftis eft Homerus.Kinc fuiiTe St nauium armenta apud cude interpretati funt eruditioreVquoniacu fparta dixit fignificauerit fata. ' ' IjDefparti natura-.& quando primum ufus eius: 6C quomodo perficiaturSi quae fine ra^ dicc nafcantur 8C uiuant. 4jCa. 1 1. “ arti quidem ufus multa poft fecula caeptus!eft.Nec’ante poenoru arma : qux pri nafcens:& quae non queat feri lun slUtvyc 'tmbgp** tv y-i-y-j 1 liium hifpaniae intulerunt.Hsrba 6i haec fpgnt propriearidifoliaini terrae dato uitio, Naq? id malum telluris eft: nec aliud iferi aut nafcipoteft.Inafricaexiguu&: inutile gignitur.charcaginenfishifpaniae citeri pZL* loris portio.Nec hec tota.fed quatinus peritynontes quoc^ fparto operit, hinc lirata rufti^ I cis:eoru hinc ignes facefc^.hinc calceamina SipalToru ueftis/aialibus noxiu pterqcacumi iiu teneritate. Ad reliquos ufusTaboriofe euellidOcreatiscrurib^manibufcp tedis mani^ j ciscoiiolutu olTeis Jigneifueconanietis.Nucia in hyeme uix.Facillime tameab ibibus ma ‘ ais in futiiashocmaturitanstempus.Vulfumfalfcibiisipareruo adunatu biduo tertio re ffolutu.Spargitur in fole ficcaturcp:& rurfus in fafcibiis redit fub teda. poftea maceratur ^ aquamarina optime fed 8d dulci fi marina dcfit.Siccatucp fole iteru rigatur: fi repete urge “ -at defideriu:perfufum calida in folio ac figeatu ftas copendiu opere fatef. Hoc aure tundi ~~ «ur:ut fiat utile peipue in aquismiaricp inuidu.ln ficco piseferut e canabi funes. Et fpartu : -alitur etia diuerfum:ueluti nataliu fit(impenfa.Eftquide eius natura interpolis.Rurfufqj ^ < • libearuet u ftu nquo m ifcet^ur. Verutamc copledet animorqui uolet miraculum zePcimare quato fit in ufu oibus terris nauiu armametismiachinis zedificationumlii^defideriis uitze nfn& p /llrtrerrtvc ilcL i Ad hos omnes ufus qu? fufficiant minus.xxx.paffuumin latitudinem. A littore cartha/ : ginis nouas minufe^ in longitudine elTe reperientur.I^ongius enim uehi impendia prohi> j bent.lunco grzecos ad funes, ufos nomini cedamus: quo^nerba eam appellant. Poftea paR y ttiarum foliis phyjl/raqp manife^um eft.Etinde tranftatu a poenis fparci ufum pci>qua fi^ mile eft ueri.Thecprhaftus audor eft efte bulbi genus circa ripas amniu nafcens:cuius in ter fummu corticem eamq? partem qua uefcuntur elTe lanea naturanmex qua mapalia uc^ U ftefqj quodam conficiebantur.Sed neqp regionem in qua id fiat : ncc^ quicq diligentius ptzeterq eriophoron id appellari in exemplaribus quas equidem inuenerim tradit. Neque " yihvajtuQ *m t>‘ Jfdtnv — /■--- Ir •ejwiv ptllarhtn Joctl Vffiih tnyfit 6 fervi (fUBHR. «mnlno ullam hienrfoneh? habet bulbi generu circa ripas amniu nafcentis ; cuius mrer ffi mum corticem eamqp partem iiefcuntur femper habet fpartum.Cundacura m?gnaperfc cutus.ccccxc.annis ante nos: ut alio lam loco aixinius.Qiuo apparet poft id temporis fpact ■; um in ufum ucnifle fpartum.Et quoniam a miraculis rerum coepimus:fequemur eoru or JX^‘| J ^inem in quibus uel maximum eft aliquid nafci-.aut uiuere fine ulla radice. Tubera uoci tur haec undiqj terra circundatamulJifi^ fibris nixa aut faltem capillanfentis': "nec utic# ex 7 tuberante loco in quogignutunaut rimam agente.Necp ipfa terre coherent.Cortice etia ^ * F includuntur: ut plane nec tep-atn efte poilfimtfs diceremecp aliud q terras callu. Siccis hasc fere &fabulofis locis frutetofifqj nafcuntur. Excedunt fepe magnirudinemmalicotpnei etiam librali pondere.Duo eorum genera : harenofa dentibus inimicat altera fincera. Di ftingutur 5C colore ruffonigroq?:& intus candido.LaudatiiTima quasafricas crefcunt. An ne ultimum id terr^Neqj enim aliud intelligi poteft: malum ne id ea protinus globetur magnitudine qua futurum efl.Et uiuat ne:an nonhaud facile arbitror intelligi poffe.pu trefeendi enim ratio comunis eft iis cumiigno.Lartio licinio praetorio uiro iura reddente in hifpama carthagine paucis his annis fcimus accidiflc mordenti tuber: ut deprehenfus in mtm de denarius primos dentes inflederec.Quomanifeftum erit terrae naturam in fc globari. ^ Quod certum eft exiisquas nafcuntur:& feri non poftlint. 4fDcmy£i:& tuberibus:de fungis pezicis:laferpitio:6<: magydeji 8C rubia & radicula. fiCa. 111. ^^r^vfjmile eft quod incyrcnaica proiiintia uocant rnyfbpraecipuum fuauitate:odore:ac m i, : C\t> 1 ULli n/fezrfH» Oc ffapore:fed carnofius.Etquod in thracia cerauniu.De tuberibus hxc traduntur pe ; v culiariter.Cum fuerint hymbres autunales ac tonitrua crebrauunc nafcf: & niaxi^ . ^fiiee tonicribusmee ultra annum durare:tenerrima autem uernoelTe.Quibufdam locis ac ceptantur riguis&derutur ficutmytilenis.Negant nafci-nifi ex undatione fluminum inue do feimineaptiaris.Eftautemisiocusinquo plurima nafcuutur . Afias nobiliftima cir* ca lampfacum & ab^ecjojefum/grasciic u erpcirca eJin.S u n t in fungorum genere a gras • ■ cis didi peziciblfjui fine raa ice a ijfped icu 1 o Mfeunt u r. A b his proximo dicetur auctoritate fr"** dariiTimumdaferpiciumrquod grasci filipbion uocant:incyrenaicaprouintiarepertum cu .Ifpjjjj ius fuccum uocat lafei: magnificum in ulu mcdicamentifcj: & ad pondus argentei denarii 'Wlf" penfum.Multis iam annis in ea terra non iuenitunquonia publicani qui pafcua coducut: maius ita lucrum fcntientes depopulantur pecorupabula.Vnus aute caulis n^ftmeper/ tus memoria Neroni principi mmus^eft.Si quando incidit pecus in fpem nafcenuBlioc de \ prehenditur figno:cum comederit dormiente prorinus;capra &1fternutante.Diuqj iam no / aliud ad nos inuebitur : q quod [in. perfide aut media & armenia nafeitur lafcri multo ifra - - 11 - - ~ J -! - - - faba frada. Quo minus omitti fblnU cyrenaicu.Id quoc# adulteratum gunmaut fagopenio:aut i ? dum uidecur.C. Valerio. M.hercnioconf.cyrenisadueda torna publice Iaferpitii pondo xxx.Cariare uero didatorem initio bclliciuilis inter aurum argentuq? protulilTe ex serario^, \ Iaferpitii pondo.cxi.Id apud audores' grasciae euidemiflimos inuenimus.Natu hymbre pi ^vt,/| ceo repente madefada tellure circahefperidum EoirosTyminq; maiore.vii.annis ante op<* pidum cyrcnaru quodeoditu eft urbis noftr3e;anrio:cxliii.;Vim aure^/iflam per quattuor fk-rMtatV }J £rn fhnrrt— ftadiorum fpatium in afnca ualuifle.ln ea laferpitium gigni folitum rem feram^c fontu<^ |iiacem:6i fi colerettitfdeferta fugiencem.Radice multa crafTaqjtcaule ferulaceo: haud mj i i v»»n Wn bwv»5 piat cibpZlt niili craiTitudine.Huius folia mafpctu uocabant:apio.maxime fimilia.Semen erat foliace imuFolium ipfum uero deciduum. Vefci pecora[folica:primoq? purgari:!moxpmguefcere carne mirabile m modii iucunda.poft folia amifta caule ipfo 8i homincs;uefcebantur de / U/O ( -ct&cCC. j cpcaulias. Vilior ilie acputrefcesradice:cortex niger:8iadmercisadulteria.Succuipfuni in uafa comedum admixto furfure fubinde concuticdoad maturitatem perducebannm ita fecifTentputrcfccntem.Argumentu er at ma t u ri caris colp r fccitafc^ fuefore finito. Alii tradunt Iaferpitii radicem fuifTe maiore cubita!i:tuber$ in ea tu per terram.Hocincifop/ fluere folitum fuccu ceu ladis fupernato caule:quem rnagfdarin uocarut. Folia aurei co loris pro femine fuifte: cadentia a canis orru:auftro flante. Ex iis laferpitium nafei folitum annuo fpacio radicKS^ caule confumentibuscofefe.hoc&Ccircunfodi folitu prodidere. Nec purgari pecora:fed £gra fanarbaut protinus mori s quod in paucis ac^ideje. perlico |» it> f , Ifti) frio (?XIX. Silphio prior opinio congruit « Alterum genus e quod magy daris uocatur tenerius di mi /n nus uehemens:. fine fucco. Quod circafyriam nafcitur:no prouenies I cyrendica regione. Gignitur di \ pernafo monte copiofius:quibufda Iaferpitiu uocantibus.perq? ola adulte* ratur^ei faluberrimae utiliflimaecp au&oritas.RatioTinceri prima in colore modice ruffo.& p cu frangitur :calido intus.Mox tranflutente gutta aquaeialiuaqj liqueicit.Vfusinmultis medicaminibus.Sunt etiaum duo genera no nifi fordido nota uulgo:cu quaritu nullo pol c’ leanoin primis rubia tinguendis lanis di coris neceiraria.Laudatiiiinia italica:& maxle fu i burbana:& omnes pene prouinciae fcatent ea:Sponte prouenit: feriturq? fimilitudine erui 6 li£,Veru fpinofus ei caulis di geniculatus fiic cft quinis circa articulos i orbe foliis .Senie lUmiM cius rubia eft.Quolp in medicina ufus habet fuo dicemus loco. A t quas uocatur radicula lauandis demu lanis fuccum ha.bet:mirum quarum conferens cadorc.mollidaq3.Acq3 naf citur fatiua ubk£:fed fponte praecipua I afla fyriacp faxofis di afjperis locis.Tralfaiphratem tame laudatilTima caule ferulaceo tenui:& ipfis cibis mdig^riarunt expetito: di unguenti quicquid fircum quo decoquatur folio ole^.Ifatin grasci uocarrrfloretadfotergrata af pedu: uerum fine odoreipinofa di caule lapuginofo.Semen ei nullurmradix magna:quae conciditur ad quem di&umeftufum. r ^ ^[De hortorum curar&digeftioterrsenafcetiupr^tcr fruges 6^ frutices: flCa. Illf. /p"' :|:“B his fupereft reuertiad horcoru cura:8cfua&renaturamemoranda.Ht quoniraiag* j > j | tiquitas nihil prius mirata efhq di hefperidu honos: ac regum Adonis di Alcinoi jHffotitty isif-Itecp penftiesiliue illos Semiramis fiueailyria/reX Cirus tecerirdc quorum opere » ^hp uoiuminedicemus.Romaniquide reges ipficolu6x\Quippe etiam Superbus Tarq* .. u f^^uinuntiu illu farnum atqj fanguinariu remifit ex horto.ln.xii.tabylis legum liolirai um |jrcW«J nufq nominatur uilla femper in fignificatione ea hortus.ln.horti ue_roha?rediumlQua re ^ comitata eft 8i religioguaed&horcofqj di fores tantu.contra inuidentium fafcinationes dipp ^v y ’cari uidemus.ln remedio fatyrica figna;quaq hortos tutelas Veneris aflignante.plauto. ia quidem horcoru nomine I ipfa urbe delicias:agros uillafcp poffidcnt.piimus hoc inftituit L‘? /■!£ .n^r,.v / StK % /!'•> /• . g -- A, -ts t , . j 7 Wfp«5 !: j! J1 u athenisEpicurushortoriimmagifter.Vfq3ad eum moris no fuerat in oppidis haberi rura PPTff,,. quideper fe hortus ager pauperis cratjExJiorto plebei macellum quato innocetio re.uidu.Mergi enim credo in profunda fatius cfie oftrearu genera naufragio exqri. Anes ttovtpe *»» (> • < fu-t Vry^.u Icra phafidem amne oef;i:^ fabulpfo quide terrore tutasdmo fic preciofiores.Alias I nu $»«(•»»« i jg^’3§?iidiaatt? aethic^ialnlepul^ri^ucriparnaur-"'^^^ ^ - 4 f>“ b* m f^rt^“^midiaatcp asthidpmntepulchriS7auc u par i^a u t pu/gari cum ferisfniandi ab eo cupientem P^j^Tquod madac alius. At hercule qua uilia hxc qua' parata uoluptati fatictatic^mifi eade quae indignatio occurreret^Ferendum fane fuerit exquifira nafei poma.-alia fapore : aliati f" magnitudine:alia monflrorpauperibus interdidta.lnuecerari uina faceifq? caftrari.Nec cui ^ qua adeo longam efliuitam: ut no ante fe genita potet.E frugibus quoqi quoddaalimen ~ tumexcogitaiTe luxurianl:ac medullam tatum earum:fuperc^ pifl^iaru operibus di ex ce laturismiuerealiospane procerum:aliosuulgi:totgeneribusufqiii>fimamplebem defee dente anima.Et iam ne in hasrtys. ^iTcrime inuentum eflf Glufc^ dijferentiam facere i cibo p2J22S etima uno affe uenali^Et in his aliqua quo^ fibi nafci tribus negant Jpaule in tarum figna p p, to.ut pauparis menfa non capiat.Silueftres fecerat natura horridos: ut quifqi demeteret >-/,.<*- paflfim.Eccealtiles fpedantur afparagi.Et rauena ternis libris rep^fit.Heu prodigia uenJ'&?iTw& ^ ^ft,i'|ris :mirum eflet non licere carduis pecori uefcimon licetpjebei. Aquae quoc^ feparantur. Z •• Et ipfa naturas elementa ui pecunie difereta funt.Hi niuesrilli glaciem porant:paenas%io Lr* tilln, ,n uoiuptatem gulas uertunt.Seruatur algor xfti^q.s:excogiyapurqi ut alienis men ^ vl7/,n ' t/Vt .vfibus nixalgeat.Decoquuntur alias quas mox di illas hyenia^tjNjfeiil itac^ homini Ecquod " modo rerum naturas placet.Etiam ne hserba aliqua diuitii/tantumpafcitur.Nemo facros llcU «r 'f niiiH fi- Utn auentinol^ montes 6 i iratas plebis] feceffus circufpexeritrMos enim cerce aequabit quos j pecunia fuperauerit.Itac^ herculemullum macelli uedigal maius fuit romas clamore ple^ bis lcufatisapLid oes principes:donecrcmiiTu e portoriu mercis huius:copertu<^ nd aliter^ ,f f< •-quaeftuofus ccfu haberi aut tutius:ac minore fortuse iure:cu credatur pelio ya pauper^ls r ” f'**” in folo fpofor c:8i fub die redditusduperficiefcn caelo quocucc Raudes.Hortbru Cato prae VL in folo fpdfor adi fub die redditusduper ficiefc^ caelo quocucp gaudes.Hortbru Cato prae vmitlec' dicat calleces.HIc priniu agricols exiflimabatur prifci:8C fic flati faciebat iudiciu muquae domo mater familias.Et eni haec cura fcemiae dicebaf:u^>i idiligeseethortus .Quip^ W*^?pe e carnario aut macello uiuedu e.Nec caules ut nuc maxieplaat:danates pulmetaria quas fJn tfljti /kchmy^r hctlxui* • f^1 yjn'’”’p xime habendostfi contingatprofluoamne.Siminuseputpo pcrtica organis ue pneumaci /.f;;'5; cis collendomon hauftu rigando.Solu pr ofeindendua fuoi^i&i autun um prxparandu e ntu |p»n$JPWlV<^ _ w » «. , e^/l t *. i lApty - poftJiii.diesuteranducpantebrunia.OctoiugeruhldperispalarifuftunU. Fimum tres pe /a des alte cum terra mifcerj.Areis diftinguueafcp re fu pinis puluindnjm "toris ambiri fingu . lic rrimifinn fiilristmn Apr tir nrrpfTns hnnitni-fr:irrhrifrtt dpnirfiis.In horrie n rCrpnrii' ilio fbrepet- w . Iis tramitum fulcisrqua detur accdTus hominhfcatcbrifcp decurfus.in hortis nafcentiu alia ^^'/wt^Dulbo comedatur:alia capite:alj^aule:alia fplio:alia utroqj.-alia femie:aliacortice:alia cu V,vtlyi7nCo tv^Mem- te autcarthilagieTalia carne:’alia tuicis carnalis. Alioru frud9i terra calioj^&extrajalfo^ A no nifi extra .Quaeda iacet crdcuntqj ut cucurbitas & cucumis.Eadem Si penden^quamij - - 1 — - - * - 1:--. - - - C.r - ArLV^y.. 7 '‘tV J- ax audores feriptum eft feri oportere ut dulciores fiant.Crefcunt qua coguntur forma. In italia uirides Siqua minimi.lnpuitiis qua maximi. &citrini aut nigri.piacet copiofiftimi ^'p affrice ac gradilfimi . Aft cu magnitudie exceftere^epoes uocat.YLuut_haufti iftcacho in -pofteru diemmecperficiqtieunt.lncibisno infaIubres:tameplurimumnatat.Gleum odo /, re mire.Nec minus aanas diligunt Defedi quoc^ ad eas modice diftantes adiepunt .Con ffc tra:oleum reffgiunt.Autfi quid obt:ft:uel fipendeant:curuatur.Idcp uel una node depre ^ henditur.Si uas cu aqua fubiiciatur a quattuor digy torum interualio defcendentibus an te pofteru dic. At fi oleu eodem modo fitin&moscuruatis.Jide in fiftula flore dimiiTo mi ra logitudine crefcut.Ecce cu maxime noua forma eoru in capania puenit mali cotonei ef , figie.Forte primo natum ita audio unu:mox femine ex ilio genus faduunelopeponas uo cant.Non pendent hi:fed humi rotundatur.Miru \ his pr^ter figura;coloreq? SL odorem: ^itv. q> macuritacem adepti quaq no pendentes ft^nm a pediculo recedut.Columclla tradit fuu cTnu/j&j1 conientu ut toto anno cotingat.Frutice rfiKquaftiflimu in parieft loeu tranffcrc:&: redde re duudigytorurelida ftirpe circa sequinodiu uernu.lta in medulla rubi femine cucume ris lfito terra minuta fimoqi circuageratas refiftere frigori radices. Cucunieru grsci tria genera fecere.Laconicum:fdtalicu:boeticu.Ex iis tantulaconicu aqua gaudere .Sunt qui forba quas uocatur culix nomine trita feme eoru maceratu feri iubeat ut fine femine naf* „ j , cantur.Similis cucurbitis natura duntaxat in nafcendo.Accg hyeme odere. Amat rigua ac fimu.Serutur anibo femine in terra fexquipedali foffura inter asquinodiu uernu & fol ftitium.Parilibusliamen aptifrime.Aliqui malunt ex chalen.marrii cucurbitas:& nonis cu )u^- cumcres:& per qnguatros ferere fimili mqdp reptantibusflagcllis fcandentes per artefup» Qsss&ty 4/xix. .f: afpera in teflum ufqj natura fublimitatis auida.Vires fine adminiculo ftandi non funt:ue* ^rL locitas pernixdeui umbra camejasgc pergulas operientcs.Inde hxc duo prima genera.Ca 7>«s«to iah^ ^^"merarmmiac^lebeiumtquod hufiff creditur. M priore mire tepui pediculo libratur pon^ ; /f, ' ' d us Imobile aurelCucurbita quoqj omni modo faftigatur uagiriis maxime uifilibusrcon ieda in eas poftquadefloruit.crclcic qua cogitur forma.pleruq* 8i draconis intorti figu/^^ jf. . ra*Libcrtate uero penfili concellariam uifa eft nouem pedum longitudinis.particularim f ..cucumis floret: fibi ipfe!Tuperflorefcens.& ficciores locos patitur candida lanugine obduT^’ flusmiagifqj dum crefcit.Cucurbitarum numerofior ufus.Et primus caulis iprcibo.Atcn , , ex eo in totum natura diuerla.Nuper in balnearu ufuhl uenere urceorum uice.Iam pride '[f(y uero etiam cadorum ad uina conderlda.Cortex uiridi tener Deraditur nihilominusdbis4^ Cibos filubres ac leues pluribus modis exiftimant:qui perfici humano uentre ncn queati fed non intumefcant.Semina quse proxima collo fuerint proceras pariutdtem ab imis:fcd non copejrandas fupradidis:quae in medio rotundasrquae lateribus eradas breuiorefqj.Sic ricia eius in cibisgratiam terminance.fcas ; audiemini fejruantui _ _ eft mos.poftea funioTicc^ntur condendisliortenfidrum Tcmimbus rufticae fiipgedili.In* uenta eft ratio qua cibis quoqj feruarcntur.Eodeqj modo cucumis ufq3 ad alios pene pro uentus;& id quidem injuria frc.Sed 8i ferobe opaco in loco harena fubitrato focnoq? fic/ llnturrtUKWfrt rumi*.- Condire Sttttjt citifdi Can JltUZA f m^rrtu | m Cibn&Jih berai’ rijtj Icmtrfe co opertos: ac deinde terra uiridesfe^uaritradunc.Sunc&filueftres in utrocp genere &i omnibus fere hortenfibus.Sed & his medica tantum natura eft.Quam obrem differentur in fua uolumina.Rehquacharcilaginum natuneterra occultantur omnia.in quibus de ra pis .habundedixiffe poteramus uiderunifi medicfmafculini fexus faccrenjt mjiisiotuda. Latiora uero di concaua feminini: prseftatiora fuauitace:&ad condiend um facili67a:qua2 Lepius fata tranfeunt in marem.hdem naporum quincp genera fecere.Connthiumcloe * neum:lyotafium:boeticum:& quod per fe uiridedixcrunt.Exiis inamplitudimm adoief cit corinthium nuda fereradice.Solum enim hoc genus luperne tenditmon ut cetera in terram.Lyothafium quida thraciu appellantffrigoruni patientiff.niu. Ab eo bo^ticumdul ce eft;rotunditate etiam breui notabile.Ne^ ut cleonsu praelongum 'in tocunV quidem t,llf h Quoru tegora folia ipfi quocp dulciores.Quorum fcabra & angulofa 6i horrida amarior %‘i‘l^rsrl^ r'fimt-res.Eft praeterea genus fiiueft$e:ctpus folia fut eruca: fimilia.paima roma: amiterninis da* !*?!', bh h«*x * f"*'1™ turrinde fnurfus: tertia noftratibus.Castera de fatu eorum in rapis d ida futfCortice di car A^tr^ tpjfce cilaginc conftant rapbani.Multifqj eorum cortex craflior etia qquibufdam arboru. Ama pfr n j-itudo plurima illijeft:6d pro crafficudine corticis.Caetera qucqi aliquando lignofa.Et uis 'I mira coiiigenHi fpirituriaxandiqj rudum.Ob idcibus illiberalis uticj fi proxim,e dius ma -datur.Si uero cum oliuis diruptis rarior frudu^itiminuftp fetidus. Aegypto mire cele bratur propter olei fertilitateimquod de femine eius faciunt.Hoc maxime cupiunt fere* reffi liceat qiionia&quaeftus plus qua e frumento & minus tributi eft. Nuliuqi copiofius oleum.Genera raphani graeci fecere tria foliorum differentia:cnfpi:atcp lenis:&tertiu fil/ ueftre.Accp huic ieuia quidem foliaffed breuiora^.rotunda.-copiofac^ atep fruticofa .Sa* por ante afper;6i medicamenti inftar ad eliciandoS ai uosXt in prioribus ramen differen^ tia feminis eft:quoniam aliqua ad modum exiguun^ f^rpnjc. rjzc :.uiria non cadunt nifi in crifpa feia.Noftri alia fecere genera. Algidenfe a loco longGnrat^ tranflucidumJAlte vunt rapi figura:quod uocant fyriacUjfuauilTimu fere ac tencrrimtbhyemifqj paticns.pr^e cipuu tamc e quod e fyria no pridehi aduedu apparet:quonia apud audores no reperjrur. ,c - Id aute tocahyeme durat.Etiannu unu filueftregrxcichdriam uocant:ponticiarmon:alii ? t r’ leuccmoftr* armoratiamfrode copiofius qua corpore.ln oibus^aute fbandis maxime fpe^ flantur cauies)ih'initioenirotudiorescralTioref^5c logis c^haRbus.Folia ipfa triftiora: ^1, Si angulis hor?{Ha.Seri uult raphanus terra foluta htJmida.Fimu odit : palea cotctus .Fri* t gore adeo gaudet: ut i germania infantiu pueror^magnitudinc sequet.Seritur poft idus febru.utuernus fit.Iteruqj circa uulcanalia^qu^fatio melior.Multi &martio 6i aprili fe ' ^ t rut &. fenebri, lncipiete kremeto cofert (acerna folia circuobruere:ipfos uero accumulari Naqui extra terra emerferit durus fit acq; fungohhs. Ariftdiuachus detrahi folia p hyeme iubet:6Cndacunse^agnctaccumulare.lta isEftategradefcere.Quidapdiderefipalo ada^ ;,,A * • ki «L.* t» im.M ^ , LsiVC o>rblcrb\~ t licere n tmt//irf venti* pjnixgliilrrt ftjbtitrj tn Im \ipn1$i’ tcm Uimt-n 0 UBER, Mttn Sto cauerna palea infternatilr in fex digytorum altitudine: deinde femc fiinuqj dC terra co geratur ad magnitudinefcrobiscrefcere.prsecipue tame falfis aluntur.Itaqj etiam talibus rtz&c rJp irrigantur.pt in xgypto nitro fpargutur:ubi funt fuauitate prxcipui.ln totu quoq* Wjpx'*1 falfugineamaritudo eorum eximitur:fiuntq3 codis fimiles.Nancp &coejpc — ue ne minus q ternoru pedum:quoniam fpatiofe ftiiti&t.Sifer a u te tranffer re meli usiproxi q!,atC7,t ^ - ' ’ — ' ■ ’ ' ma his eft bulborum natura:quos Cato in primis ferendos praecipit:celebiafqj megaricos* orv//n nrf. _ i-i/i r ' r 'ii _ _ !• _ • Kr_ — n. t ..n- i' t*}-' i «***■ rVerum nobiliflima e fcylla:quaq medicamini nata ^icetoqj exacuedo.Nec uili amplitudo w maior: ficut nec uis afperior.Duo genera medici. Mafculus^ albis foliis.fcemina nigris.Ec tertium genus eft cibis gratum.Epimcnidutiocaturanguftius folio:ac minus afpero.Se^ 6^ minis plurimum omnibus.Celerius tame proueniutfetie bulbis circa latera natis.Ec utere fcantftolia^uasfuntin his ampla:deflexa circa fobruutur.Ita fuccu omnein fetrahunt ca pita.Spote nascuntur copiofiiiime in balearibus £bufoqj infulis:ac perhifpanias . Vnu de iis uolume qodidic Pythagoras philofophus:colligens medicas uires:quas proximo red/ demus libro.Reliqua bulboru genera difterut colore:liiagnitudine:fuauitate.Quippe cu quida crudi madantur: ut i cheronefo taurica.poft hos i africanatimaxie laudatur. Mox apuli^enera grseci hec fecere.Bdlbino:fitani6:pyti6:acr6cori6:egylops:iforrynchi6.In hoc mi>i imas eius radices crefcere hyeme. Verno auj; cu apparuerit iiiola.-minui ac c6trahi:tutn deinde bujbu piguefcereiEftiter genera quod&gypto aro uocat fcyllsepximuaplitudie foliislapathcaulerecloiduu cubito^ baculi craftituaie : radice mollioris naturas:qua2 eda turKcruda.Effodiuntur bulbi ante uer. At deteriores illico fiunt fi findunf. Signum m^ . »a/i M r~ «4*1^ ^ t \ I 1 M .. f" I i'! ‘1 r I f A ( P/ I /% A A P L«« />1111 i i&L i tatj /MI» fuiitacis folia'inarefcctia ab imo.Vctuftiores lprobat.IteparuosSilogos.Cotra rubicun^ dis rotundioribufep laus 8C gradiffimis.Amaritudo plerif^ i umicc|.Media eorumdu( foiinuit ■ . .0CIX. da. Bulbus non nafci nifi ex fetnine priores tradiderunt.Sed » in preneftinfs campis fpon te jTafcuntur ac fine modo etiam in remorum aruis. ^jDebortefium bserbaru radicibus:folris:floribus:coloribus. 4}C* V, L ,;®j^lQrcenribus omnibus fere fmgulae radices: ut raphano- betxrapio mate Amplfflk & autc lapito: ut quae defcendac ad tria cubita.Silucflri minores tumidE.EffolTa , ,, , d,u uiuit.Quibufda tamc capillatas ut apiomiateQuibufda fmeulolkmc^K^ sltt ^imo.AIiis carnofasut betasaut magis etianum croceo. Aliquibus ex cortice » carne con ' ' uS.‘T ^ ftant: ut raphano » rapis.Quorudam geniculatas fljfittft gramfnfs.Quas reda’ no habent radice ftatimplurimismtunturcapillametisiutatriplexi&blitumTScyllaaute » bulbi 8^ jL •HI £ noebo*- cepe BC alium no nifi in redum radicantur.Sponte nafcentiu quxda numerofiora funt ra V «£ •-'4 «ice <3ua folio; ut calaxiperdiotu crocum .Florent uero cum fraxino ferpillium:ambroto num;napi:raphani:meta:ruca:8i castera quide deflorefeunt cu ccepere.dcimu autc particu W Ve vplti Ikienhuc h&bl-i ti^ Imahi*? 'ib fi' reiurando habet asgyptus.Cepe genera apud graecos lardmfamothrariathalfidenaTfctania Ite fcirta.Afcalonia ab oppido iudaeas nominata.Omnibus etia odor lachrynlotus » pr&ci V?' puecypriismunimegnidus.Oibus corpus tutum pinguidinis earu carthilagine.E eundis tcrlybc' ***** j tetania minima:excepta tufculana:fed dulcis.Scirta autc » afcalonia coduntur.Scirta hye ! r.fH s. njScu^oma fua rdinquunt.Vere folia detrahunt:» alia fubnafcutur iifde diuifuris:unde fi^nome.Hoc exemplo reliquis quocp generibus detrahi iubentrut in capita crefcant po- *1US fetnecipfa. Afcaloniaru propria natura.Etem uelut ftcriles funt ab radice:»*" ob ■■ id femineferi illas nddepd/Tuflete grasci.prxtera ferius circa uer cu germinant tranffeW K ri.lta craffelfere Et cuc properare praeteriti temporis penfitatioe.Fcftinandu aur in his efh r ^ " * ' | ‘jfquoma natura celeriter putrefcunt.Si depoanturVeauie amittut:» feme ipfa:q? euanefeut «**»£*»? J' ' '■ Eft BC coloni difxerentia.Samo eni » fardibuscandidiffimepueniunt.^ut i honore» cre* fi** /*'“+! ticasde quibus dubitant anceeaede Hnt.-quas .afcallon&quonia fatis^capita craffefc u n t : de pofids caulibus BC femine.Diftant fapore tantu dulci. Apud nos duo prima genera. Vnum codimetariuauquod illi getionmoftri pallacina uocant.Scrit mcfibusmarno;aprili:maio» Altcru capitatu aequae ab aequinodio autuni ucl fauonio.Genera eiusaufteritatis 'ordine afr!cana:g3lica:tu(cLilana:amiternina.Optia aut quajro^jjdiffima.Ite ruffa acrior | candi^ da:hccaquiridis:»qrudaqua‘coda:ficca qcqdita.^ef/tur aniitcrnina frigidis» humidis } locis;» fola alii modo capite.-reliquse femine.proximaqj acftate nullu feme emittunt :fed ■*“ ”£aput tantu quod inarefeit. Sequeciaute anno permutata ratione feme gignitur ♦ Caput jw v . r ...tpuun corrumpitur.Ergo oibus annis feperamim feme cepe caufa feritur . Seperati cepe feminis.Seruantur aute optime in paleis Getium pene fine capite eft.-cerujcis tantu logae: » io totum in frod e:fepiufqj iefecatur ut porru.ldco » illud ferunt no depount.Csctero cepas ter foflo folo feri iubennextirpatis radicibus hserbaru.In iugero denas libras .Inter mifceri facufeia:quoni| melius pueniar.Runcari praeterea;» farriri fi no faepius qter. Afca Ioniam mefe februario ferunt noftri.Seme ceparum nigrefeere incipiensanteq marcefirat metunt, Et de porro in hanc cognitione dici conuenit:praefertim cu fediuo nuper au &o# v^Jj^ritatem dederit princeps Nero: uocis gratia ex oleo aeftatismefium oibus diebus/Nibilcg ' 1 ' aliud ac ne pane quide uefcendo. Seritur femine ab asquino&io autuno fi fcdiuu facere Ii ! buericdenfiusJn eade area fecatur donec deficiat.-ftercoraturc^ femper:fi nutritur in capi ^ ta anq fececur.-cu increueritd alia aream trafferatur fumis foliis lediter recifisantc hiedul l 5nwr L, ■c l>ati c» C cncakzrt T t 71 ‘ftt la » capitibus tetradis tunicis ue extremis. Antiquifilice uel tegula fubieda capivt^ ^Jila Yl7v^Zri^ tabant.Hoc item de bulbis.Nunc farculo leuiter couell tintur radices ut deluinbaUDafanc necp djfl:rahat.Infigne q> cu fimo tetot? folo gaudeat: rigua odit:» rame pprietate quadi foli cdflat.Laudatiflimus i kgyptormox orchis atep aritise. Sediui duo genera .Hoc hser baceu folio incifuris eius epiqentibus:quo utuntur medicametarii.AIteru geus fuauidio ris foliirotundiorifcjdcifunskuioribus.Fama e Mela equeftris ordinis rejfu exhedra toe a Tyberio pqncipe accarfitu in fuma defperatioe fucco porri ad trium denarioru argeteoe> 7 aru podus hauifocofeftl expifaffefine CFUciatu.AmpIiore modune§a^hoxiu eflc.Allium ad tuulta turis prsecipue medicamenta proddTecreditur.TenuilTimis» quse feperantur X t 1 i i ; / , L . „ ■: /H i tyoxxvv rr,n^ j 'rnlnActi m trvifl rOctoB i turiO crui)/th bwriyl* Pl\ ; napmapo.N udum femen apii:coriandri:aneti:fcxniculi:cumini.Cortice^B3udabliri:bei» £«e:atriplicis:ocimi.Atlactucis in lanugine«Nihil dcimo foec u ndius.Cu malediffisac prq^ bris ferendum prsecipiuntdxtiusproueniet.Sacumetiampafcitur terra adada cffminu:# qui ferunt precantur ne exeat.Quas in cortice funt difficillime maturefcuomaximcqp oci inu:# gyt.Siccatur omnia ac fune foecunda.Vri^ meliora naffuntnr aceruatim lato jfem ne:qua lparfo.ica certe porrum # allium ferunt in laciniis^lligatu . Apiumetiam paxil Io cauerna fada ac fimo ingefto.t foliis aiiteq decaulefcatlHoe # inrapis.Nam # eade direptis foliiscooperta terra crefcue duraneqp in aeftace.SinguIa glffera fun t dcimodipacq: blito: naff u rtio: er uc^iattnplici: cq fiandro andco^Hxc emm ubicp eadem Innrineqp aliud alio melips ufquam, Ruti fumui I/Xix. tantum prouenire fertilius putant.-ficut apes furtiuas pelTime.Nafcuntur etia no fata me taftru:nepeta:incubu:puIegiu.Contra plura genera fune eorum quae diximus.-dicemufqp ;J»u primisdeapio. A Natura & genera & hyftoriae ad eodimera in horto fataru rejru.xxxvi. ?/Ga. VII. D eni quod fpome in h umidis npfcitur heliofelinu iidcacur uno folio; nec hirfutu - Rurfus in ficds hippofelinu:pIuri6us Foliis*.finiiIe heliofelino.Tertiu eft orcofeli ' num cicuta: foliis ^radice tenui:femine anetirminutiore tanic.Eft aute foriuis dif<* ^ ferentiainfoliodenfocrifpo:autrariore6ileuiqre.rt^caiiletenujoreaccra0iore.E£ cau* m*jS 1 J lis aliorum candidus eft.ali^ru purpureus:alioru uariusXatucae grazei tria fecere genera. unu lati caulis;adeo ut urceola & olitoria ex iis fa&itari prodiderint.EoIium his paulo ma vrnoom Ius herbaceo & ang uftiffimu ;ut alibi cofumpto incremetoialceru rotundicaulis . Tertiu ^™t£c,n 1 f^lTiIdquod laconion uocahtCAlii coloris 8i temporis fatus genera difcreuere.Eflfe cni ni* gras:quaru femc menfe ianuarioferatur/albas qu^ru martio:r ubcnrcs quaru aprili. Atom alia diltinttio atrae quae miconis libatura copia la&is foporiferfquaq omnes fopanu e cre^anturi Apud antiquos italias hoc folu genus eaiu fuioSiideo latucasnomeade Z / (ferrj _ ^ 4 4 . , ffifuVrT !’ crifpas:cappadocas:grJecas:Longiora his folifi caulefcj jan.prxterea longi & anguiti intu ' y.ifepcn- biTimiles.pelTitiiu autegenuscu exprobatione amaritudinis appellauere frfcnda.Eft etia# > 'U„,s “um |tm»rn parere ^ pKe.purpuream maxime radicis ceciliapa uqcan^otundam ueroac minime radicisdatis i 'jfe - r foliis artylida.Quidamq? eumechioiVrquoiiia haec maxime refragetur ueneri.Eft quide na p? fp?#*-' tura omnibus refrigeratrix:^ ideo adtate gratas a ftoroacho faiudiu auferunocibicp appe ureas: >»«» • ^ » -f- 'r * 'Wl .J, V"/. )k-e8«^irj orcrt. •p IdW „,)»< romtiH Jv.i.AVJHt |)1 rep quoq* augerecreduntur.Eft: etiamnu quae uocatur caprina la&uca:dequa dicemusjnterf^V^4c7«m6 fcnedicas.Et ecce cum maxime ca'pit irrepere fatiuis admodum probata ;q use cilicia uocaf J folio cappadocae nifi crifpum latiufqs eet,Nec ex eode genere poliunt dicimcq? ex alio in j tubi hyemis impatienciores:uiru%praeferentes:fed caule non minus grati.Seruntur uer* no plantae eoru; ultimo uere tranfferunturiEl^Matfcum intubum:quod in segyptodheo l( f Jhorium uocant,De quo plura alias.Inuentum omnes thyrfos uel folia la&ucarum prono* ' i w. x£ gare urceis conditos kp recentes in patinis coquere.Ser untur laftucae anno toto laetis Qi ir T’f‘ • * * " pl nguis ftercoratifqp binis menfibus inter femeplantamqp &C matuntatcm.Legitimun/ ta/ / me a bruma femen iacere:plantam in fauonio tranffere.Aut.feme fauonio:piantam aequf / nodio uerno. Albae maxime hyemc tolerant.Humore omnia horcenfia gaudent & fterco^ re praecipue Ia£tucae:& magis intubi.Seri etiam radices illitfs fifno icerell V6C repleri abla^ '^-"•"''fqueatas humo. Quidam 8C aliter amplitudinem augent;recifis cu ad femipede excreue #• rit fimocp fuillo recenti illitis.Candore uero putant cotingere iis dutaxat:quae funt femi •-nis albi;fi harena de Jittore a primo inciremeto cogeratur in medias:at£^ Icrefcentia folia contra Ipfas religentur.Beta hortenGorii leuilfima c-Eius quoqp a colore duo genera grae cifaciunr:nigra:&candidam:quapraeferunt;parciirimifeminis:appellac^ficulu:candoris ^ fane diferimine praeferentes ut la<3ucam.Noftri betae genera faciunt uernu BC autunale- a temporibus fatiuis: quaqua Sdiunioferatur.Tranffer untur aure in plantahequora:ai ob ... Irini fimo radices fuas locucp G militer madiu amant. Vfus iis 5i cum lete acfaba.Ide® qui oleris & pcipuus.ut lenitas excitetur acrimonia finapis . Medici J.nocetior e q olus cilc iu/ dicauere Qua ob re appofitas no jueimniVdeguflareetiareligioerut^ualidis potius j ci^. bo finc.Genuna iis natura & oleris & capite ipfo exihetis.BuJbis fpecies fuma i latitudine. ' '^:is:cu coeperint colore trahere ipofitoleuipond^*-^ r jn binos pedes aliquado fe padut:multu& fb|i icHZntsci' Vnfmcslp 0 ano londere.Ne^alii hortem [i natura coferente eis. w ar‘ n i ea cotigit ut i laaucis ktrhi.b fjQfjj altitudo maior.ln binos pedes aliquado fe padut:multu foli natura coferente eis. yYtii> lt) Et in circeienG agro ampliflime pueniunt.Sut q betas punico malo florete optime feri exi ftimeutranfferiaut cu quin^ folioru effe coeperint. Mira differetia fi uerae:cadidis fojui wyV. aluosmiodice nigris inhiberi.Etcubrafncacbrrupatur 1 dolio uinifapor odore beta: foliis demerfis reftitui.Qlus caulefcp qbus nuc pricipatus hortoru apud graicos i honore fuiffe JJ no repio.Sed Cato braflicas miras canit laudes-.qua i mededi loco reddeii^.Genera eius fa etn , lu6 114(18 Irniji repio.Sed Cato brafTicse miras canit laudes:quad mededi loco reaaeim.vjenera eius 14 ,6va ,H m cic tria.Vna extecis foliis:caulx inagno.Altera crifpo folio:q apiha uocac .T ertij minuti •i — 1 1 hevrnf. !»■« B^-nom . n ■vctfPmn c,7&&n&n'ii\ p t*w tirttw jrrt> £>tfyt)-\&rlic <■■%-' airjO h»t vzerrteAO' 4j LIRER 'cauilibuslcne teneriumnimeq? probat.Brafika toto anno feritur quo^jjaJK toto fecat. Vri ^ nn^e, jfcffiflie rame ab sequino&io aurum .Traffertur cu quinq} folipru e, Cuma prima feetione ‘ < jm<\ piadht pxiim uerc.friic e quida ip.foru cauliu delicatior teneriorqfcauliculus. Apitii lu ✓. *b* 5uria.Bc p cu’t)riifo Qefari bladitus no finecaftigatioe Tiberii patris.pofl Cima exeadp It* * - , bralTica eotinguintasiliui autunalefq* cauliculbmox hyberniiLfcruqKimasmullo equa: ge nere multi feroTdonec fua fertilitate cofumat.T ertia circa folftitium ex qua fi bumidior locus e reflate ficcior autuno plantatur. H umor fimufcp fi defu^re.-maior faporisgratia c Siabudauorelsetior feitilitas.Fimu afininu maxiecouenit.Eflhxc quoq? res inter opera •ganeas.Qua propter nopigebituerbofius pfequ i.p rascip u us. fit caulisfapore ac magnitq,^ (j i , riie.primu omniu fi in repailinato feras:dein fi terra fugietis cauliculos leces, :a tcrraq? p cericate luxuriofa attolletes fe exagerando alia accumules itameplus q cacumen cmineac* '^Tritianu hoc genus uocat:bis c6putabili lpedio tedioqj.OetcragencracopIufa funt.Cu nianuifrffiie folio:capitejatulu:aricinualtitudine nocxcdfi&folio numerofius q tenuius Hoc utiliflimu exiflimat :quia fub omnibus fere foliisfirfiticar cauliculis peculiaribus Po ^ T* jpeianu procerius c^ule ab radice tenuiuntra folia cralTefcit.Rariora hsc anguflioraqj :fe curitate fieri putent.Sunc quifeme trifolii nitruqp fimul tritu afpergat foliis.Nitru etiam in eoquedo uiriditate cuftodit. Aut apiciana codura oleo ac fale priufq coquatur macera jtis " * “ ' :C ■riJT --- - J J‘ fjictc fit flCriO ijayar atutq iJ/nrrjH latiux, to i.c ittr herbas genus ingredi prscifis germinibuscaulistSC i medulla fenile exaliis addi .Hoc &1 cucumere filueftri.NecnooTusquoi^ filuefiree trium folioru.Diui IubjcarV uxfioftox a W*** f0V*«vtf-

    to Tyberii Caefaris dicio haerba id quada nafei fimillima afpejc^o.Na quqd 1 nefidecapaniSB “ en 1 plurimas ra dicis:altiflimeqj geniiinat.Viret thirfoprimu emicate .Qui caule educes tpre ipfo quo falli gatus efl in toros ifringit .poteft & femineJe^i.Nihil diligentius cdprehcditjpatQ.Nouif vv?r' if'L fmiu libriep eft:ut appareat repentina ac nouitiiuirocura fuilH%Locum fubigiiubet humi dum aut crafTum:Seipedali undicp iter uallo feri ne calce^.Pjaaterea ad linea grana bla auc :il!o diniitti.Videlicctfemine tum taturrfiFfebintur.lld fieri fecundum aequi terna paxillo diniitti.Videlicct femine tum tatumTefeMntiir.ld fieri fecundum aequino clium uernu .Stergore fatiai;i.Crebro purgari.Caucri ne cum haerbis euellaturjifparagi . prlo ano llrameto ab hyeiiie prbtegi. Vere aperiri: far rfri rucari.Tertio Icedi uerno.Quo %r - ^hiaturiusicenfusc:boc melrs rp uenit. I taqi harund ineris maxiecouenit quae fefiinarincen /tLUyt di.Sarriri iirbet idem no anteq afparagafus natus fyerityie in f^iedo radices uexetur.Ex co udli afparagu ab radice. Nam fi defringaTur fiirpctcei et ^intermori. Velli donec i feme eat.ld autcmmaturefceread uertincendiqbac rurfus cum apparuerin? ^fp^ragi farriri ac flercor,ari. Ac poli annos nouem cum iam uetusfiodigeri funado folo lldfcoratoc^ . Tu * ;4f ••fpongiis feri fingglqru^eduiifinteruallo.Quin& cfllo fimo nominarim uti quoniam hliiid hjerbafcercc.-ricc qurequa poftea tetatum utili us appar uit:nifi circa id us februarii ? dcfofTo femine aceruatisparuulis fcrobibiisletunoplurimum^ maceratua fimo.Dcl ne • xis inter fe radicibus fpongias fad:as poft aequino&ium autumni difponunt pedalibus in ter iiallis: Fertilitate iri denos annos d urante.N ullum gratius iis fol um qui rauenatium . j PrWfj®1 btba^n- i hrufA iWr ..u:,..:. eofulatti collega.Q.Flaminii colimus per adis. Amicitia eft ei SC cu fico, in cantu ut nufij fetior proueniat qua fub hac arbore.Seritur SC furculo melius in perforata faba indiroque ■ " fucco nutrit coprehcdedo furculu. Seritur SC afeipfa. Nacg in curuato cacumine alicuius. v r ami/attigerit terram ftatim radicatur.Eadem &c in ocimo natura nifi q> difficilius crefur* Jntffii Sed duratam neatur no fine difficultafeprouenietibus ulceribus : nijmuriitis manibus id fiat: oleo ue defenfts.Cocidiintur autc SC eius fpliaderuaturq? faJfciculis/Ab^qurnoiftio v fp' i - ‘/r': , uerno feritur apid femine paulu in pila puIfatofCrifpius fic putat fieri.-aut fi fatu calcetur i Utevtt i tu cylindro pedibus u e.propriu ei q> colore mutat, Honos ipfi in achaia coronare uietores fg cu certaminis riemeaeiEode tempore feritur menta planta: uel fi nondu germinat.* fpogia for f,TU wofeU tA 'fcutn-cimvi Ritius hxc humido gaudet aeftate uirent.hyemeftauefcit.gcnus eius filueftre mentaftm .«■ ■. c 1 f,e jr*f eft, Ec hoc propagatur uc imis:uelfiinuerfi raiiii feratur. Mente nomen fuauitas odoris T%*^apud grsecos mutauit:cuna alioquin mintha uocaretur. Vnde ueteres noftri nome dedi* nauerut.Grato menta menfas odfore percurrit in rufticis dapibus.Semel fata diutina £ta#> ce durat, Cogruit pulegio cuius natura in coronariis reflorefccs faspius dida eft ha:c quo cp Cernantur fmtili genere:mentam dico pulegiumq? 8C nepitam. Condimentorum tamen omnium^ faftidiis ciiiunum amiciffimum.Nafcitur in fumma tellure uix haeres; SC ia fub lime tendens.ln putribus 8C calidis maxime locis medio ferendum uere. Aiterum cius * nus filueftre:quod r ufticum uocant:Mii thebaicuimfi tritu ex aqua potetur in dolomlio^ mahi prodeft.in carpepWbpftri orbis maximelaudatur.Alioquin asthiopico africac^pal ma eft,QUidam huiceegyptium prsferut.fed pr^cipuK olufatruin fmire naturas eft. Hip/ ■ „ r pofelinu ugrseci udcarit:.alii flTnyjnipnrE Iacbrima caudicis fui nafeitur. Seritur 8C radice. Succum eius quicolligunt murrae faporem habere dicut. AudoPirft Theophraftus mur^ ‘ ra fata natum.Hippofelinqrii ueteres praeceperant in locis incultis lapidofls iuxta maceria inpat s ^j-i^bnc SC repaftinatp feritur & a fauonio poft sequinodiu autunum.Quippe cu cappa^ di. ris qiiocp fetatur ficcis maxime: area in defofftf cauata ripifqp; undiqp circunftrudis lapi/ de:alia? euagatur per agros SC cogit folum fterilefcere. Florent azftete. Viret ufep ad uer^ 7cr giliaruna occafum-.fabulofis familianlTimum.Vitia ei us quod tranftnaria nafeitur dixim^ inter peregrinos frutices.peregrinum SC careu gentis ta nomine appella tu culniis prinqi pale.ln quacunqp terra feri uult ratione eadem qua olufatru. LaudatifTimum tamen in ca ' f : iinajproxrniu phrygia.Ligisfticu filueftre eftdri ligurii lux motibus feritur.Vbiqp fuaui? us fanuumded fine uiribus.panacem aliqui uocant. CtateiaS apud grecos cunila bubula ■ compiirine appellat. Ceteri ferecum'2amid«:cunilagine. Thymbram uero quse fit cunila.’ Haed apudnos habet uricabiilu SC aliud fatureia dida in codimeritario genere* Seritur mc ’fe;febcuarip:pHgand.aemula*Nufq utruqp additur:qppe fimilis effedus : fcd ctmite aegy> ptiuai priganu taritunt pr6efertur.peregrinum fuit 8£ japidum.Seritur a fauonio.Dein cu t’/i ' ‘‘ * fruticauerit:iuxta terra prseciditur.T uncruncatur:ftercoraturq?*pet biennium hascfpo# -ftea iniifdem fruticibus utpttmfiiiQn feuftiahyemis ingrauat : qu|dp impatientilTimnm 'nem \) i J-n+yry -g-ontiC) 'b-araj^ycUhc.^' fV^f !ct~' tabe h**~drf>HXr*0 ■ortt(x?iA *t» c/l ■ — _ 4) LIBER. efl frigoru.Exit 8! in cubitalem altitudine foliis laurinis fed mollibus. Vfufqt cius no fine .la&e.Gykpiftrinis-.anifum .& jiiet.u culinis medicis nalcutur«Sagapenu & ipfntn in hoc* ^ ■ Tis quidcTed medicina; cantu $ut ejuaeda comitaciaalioru fatus ut padpcrmaqi cu bralTica «irjferitur.Ac porculaca & eruca cu laciuca. Papa Lieris fatiui tria genera. Candidu cuidsfe/ men toftu in fecuda menfa cu meile apud antieps edebatur.Hoc di panis ruftici crufte ins g* fpergitur adfufo ouo inberens. Vbi inferiore crufta apio.gyt^ caiali fapore codiut.Ake V SflOA • rum genus papeuerisnigrucuius fcapo incifola&eusfiiccus exprimitur. Tertium genu* xbyan uocatgr£ci:idnoftrierraticu.Sp6tequide:fed maturius cu hordeo maxime nafei^ ftiatat jCXi it yrt ■cpolcm qtivZo&ZO fur : eruca: hmjie:cubicali akitudine.-flore ruffo di ptinus dcciduo:unde& nomea grsecis accepit De reliquisgeneribus papaueris fpotc nafcetis docebimus in medicinae Joco. Fuif fe aute in honore apud romanos femperinditio eft Tarquinius fuperbus. qui legatis a fi ^ [ lio miliis decuticdo papauera in horto altifflma fanguinariu illud refponfum hac ta&i am ; ^ * bage reddidit.R urfus alio comitatu aequinodip autuni ferutur coriadrmapetu: atriplex; niaiue:lapati:cerefoliu:quod pederoron gracci uocac.& acerrimu fapore: ignei efferius ac IZZ r- * fai uberrimum corport./Sinapi/nullacuItura:mdius tame piata relata. Quin e diuerfo uis £rmey eft fato femel eo liberare focu.Quonia feme jcadesprQtinus uiret. Vfus eius etia pro pcla» mentario in patellis decorio citea intelleriu 'acnmoriiae.Cbquutur di folia ficut reliquoru oleru.Sunt autc triu gcneru.Vnu graciljriafteru rapi foliis limiie. ter tiu erucae. Seme opri u / w mu aegypriu. Athenieies napfappellauerut.-alii tapiinaliidauriu Serpylo& fif>mbrid.mo tes pleriqp fcatetTficut tbracia. Aut aqua: deferuc ex iis auulfos ramos: ferii tqUte ficyone i :f Jy ex fuis montibus:& athenis di hymett^mfliniodo di fifimbriu ferunt, L^tijliiuum nafc* % ur in puteorum parietibus di circa pifeinas di ftagna. _ ‘ i £De focnicnlo j!£ carabe. CCa. VIII, ^ e 5f , . -r. h|j(|jnvpliqua funt fer ulacei generisce u foeniculu anguibuscuc diximus)gratiflimu : ad q 1-«^, condienda plurinia cu maruefit.Ei^ per quam fimilis tapfia: de qua diximus inrex JjPVexrernos frutjces.Deinde utiliflima funibus canabis feritur a fauonio.Quo dcnfi ^yL is. : or cdleo^tenerior.Seme eius cu eft maturu abaEquinoclio autuni defringif:& foie ^ape to aut fumo ficcaf.lpfa canabis uellif pofi uindemii;ac lucubrationibus decorticata puw " I )'A 0 Tc gatur.Optimaalabadica-pIagarij praecipue ufibus.Tria ibi eius gengra.Improbarur o ci pioximu aut medulk.LaudatiHimu eft a medio : quxmefa uocatur.Secundamila quxmefa’ corti Secunda milaiea^ ) 1 1 fer» Quod ad proceritate quidc attinet:rofea:agri fabini arboru altitud/he zequatiFerulie duo u^i j genera in peregrinis fruticibus diximus. Semen eius in italiacibuselE Conditur quippe $ duraup in urceis uel anni fpatio.Duo ca genera.Cauies racemi. Corymbiam h?c uocar/. cprymbof® quos condiunt, _ _ e morbis hortorum; &: remedia circa formicas di erucas di culices. l)Ca. IX0 dice bufbo fimilimo nifi infolo gracili nafccs. Alias puatjm cynunfmorbus fcabies. Et dei ^ ' mu fub canis ortu pallefcit.Oia uero acceftu mulieris meftrualis flauefcut.Befliola^ quo ^ ^ agr genera inafcutur.Napis cuhces:raphanp erucat:8( uermiculi.Jce laturis di olerj.Vcnfc|{ . , ,otV- in hoc amplius limaces di coclci.porro uero puatim aialid:quae farilimc ftcicorc iniero ca^ tqi inuiccehecat cyminu ab i ajterrac fata.Nac? di qcimu fe necat: de/ ^l^imntha.Ht ex femine braftica: uetens ra v dorfo nifi repurgef.Eftaut unicau|e:ra piutur:c6detiain id fe.Ferro quocp no expedire tagi ruta cunila meta ocimu aufter eft Sa y, binus.Tyro in libro cepiiricon.que Maecenati dicauit.Itccdtra formicas nd minimu hor 'T toru exiciu:fi no fint rigui.-remediu moftrauit.Limo marino aut cinere obturatis earu fo' famimb9.Sed efficacilTime hcliotropio haerba(jnec^tur.Quida 8i aqua diluco latere crudo inimica eis pytat.Naporu medicine funtsfilicas una feri. ficut olcru cicer. Arcet enimer» g)| '4&£ cas.Qujeii omiffo !anatelint:remediu apiinthn tuccus decocti mlperius ledj qua anago/ • ^ ru uocat.Gen9 hoc hserbe diximus.Seme oleru fi fucco eius madefadu ferat olera nulli ani . y : J * f . {*• i m * . * . ut . tnaliu ob noxia futura tradut.Ijn rotu uero nec erucas fi palo iponacurin hortis ofta capj> ' “ * luB . cis ex eqnogencre faminedutaxat.Arierfus erucas di cancTuBuuitialem in mediq horto fujpefum auxiliari narrar.Sut q fanguineis uirgis tangar.-ea quse nolunt his obnoxia efte. (nfeftat Si culices hortos riguos peipu^e fi funt arbufculze aliqua:.Hi galbano acccfo fuga Kur, IjQus magis fint fortia uel minus:&qbus &l£e aquae profuit. 4|Ca. X. IRX. . Am quod ad permutatione feminu aninectqutbiilcjam ex iis firmitas maior eft: ut coriaaro:bctfie:porro;naftuitio:finapi;eriic3E c unite: & fere acribus. Infirmiora aut 1 fune atrigbcridEimo cucurbitse.-cucutni^ zftiua ora.hybernis magis durat: mini* s nie aute geriu.fea hTusquse funt fbrtiffinia nullo ultra quadrimatu utile eft dutaxat fere \"'inX do.Cuniiis St ultra tcpeftiua funt.peculiaris medicina rapbano:bece:r u Re:cum]ge: in fal* fis aquis qua: plurimu fuauitati &C fertilitati coferifccsuaris dulciu aquaru rigup^roiunr. ^ Vciiiifime ex us aquas frigidilfimz:6£ quas potu fuauiffims. Minus utilis eft ftagtio 8t qs I^Clices inducuuquonia hasrbamfemina inuehut.pr^cipue tri hymbres alunr.Nafic beftiq^ lx innafeentes necantur. ({Ratio rigandorum hortorutm&guae tranOata meliora fiat: & defuccishortenfiorum 8£ faporibus. 4/Ca. XI, ishorse rigadi matutina atqj uefperame inferuefear aqua fole.Ocimo tantu St me* , f , . I Jjj; Yridiara etia. Satu celerrime erupere putant inter initia ferueti aqua afperfum, Oia . , t JlMrn .fauce tranflata meliora gradioracp fiunumaximepomnapiqp.ln tranflatipne St mi" ' medicina efbdefinucqj fenrireiniurias:utgetium:porru:raphani:apiu:laduc2:rapa:cucumis 1;-Oi,a aute filueftria fere funt:& foliis minora St caulibus: fucco acrioraeficut cunilaioriga* , , ^ Uy num:ruta.foiu modo ex oibus lapatu fdueftremelius.Moc infatiuu riirnex uocatur naici' J turqp fortiflimju.Tradif femel fatu durare.nec unq uitiari terra maxime iuxta aqua. Vfus —-eius cu ptifina cantu in cibis leuiori gratioteqj faporeprseftat.Siiueftre ad multa medica *T' mifll lrtf( n^ld J ymanfi \X±uJ C nt*.0 menta utile eft. Adeoqj nihil amifitcura ut carmine quocp comprebcfum repperer im fimi Cingulis cauatis;fi porri erucxi:Iaducas:apii:intubi:nafturtii : femina inclufa feratur: mire puenire^Qusfunt fdueftrta cade in fatiuis fieciora intelligutur St' acutiora.Nacp St fucco jmmfaparuq? diceda differetia effcuel maior m iis q pomis.Sut autem acrescunite:origa/ ni:naftumi:finapis.Amari ab fintbiixentaurex.Aquatiies cucumeris.-cucubitse: laducse. Acuti tantu cunite.Acuti & odorati apii:aneci:foeniculi:Salfus tantu e faporibus.non na, ^ ■ !to|ti fcitur:aliquadoextra ipfiditpulucris modo:& circulis tantu aquse ut ftelligatur uana ceu jirinv pleru^ uite perfuafid.panax piperis iapo.tc reddit^magis etia filiquaftru.ob id piperitidis EjSST «oie accepto.LibaucfusJd3ore7tun>:mmra^ifrliiE.jDe panaejs faude dictu eft. Libanotis ‘i «potire 1°°* putridis 5i macris ac rofeidis feritur.Radice habet olufatrhnTHil a thure difteretern/peme f/m artry vfus tius poft annu ftomacho faluberriiiius.Quida eam noie alio rofmarinu appellat. Et , fmyrniu oius feritur iilde locis.Murravf7adiccredpit.Eade 8C filiquaftro fafio.Keliqua a /v\yv7&^W-*«.yi e^erisoC odore St fapore differut:ut anetu.Tantjiqj^ft diuerfitas atqp uis:4iut nq foly a li/ ' ^ l_ . %'.vd auo mutecur:ftd etia in totu auferatur. Apio eximi in co&is abfoniis acetofin eode cel ' olfirzjs: ft <1 "^S^Iario-in faecis odore uino graue.Et badenus hortefia difta firit ciboru gratia dutaxat. Ma ximam quide opus in iifde natura: reftat: qm proueeus tantu adhuc fumafq? quafdam tra ' ^auimus. Vera aute cuiuf^i natura no nifi medico eft edu prxnofci poteft opus inges oc . culiue$ dminicacis:6i quo nullo reperiripoffic maius. Ne finguhsid rebus cdtexeremus. jufla fecit ratio cu ad alios mededi defideria peruncret.logis utriuft^ dilationibus futuris fi mifcuilTcmus.Nunc ftus qusq? partibus coftabunt poterut a uolentibus iungi. ^CAilpUNlI SECVND1 NATVRAUS HISTORIAHX1BHR.. XX. | i tpROEMIVM. AXIMVM hinc opus natur;e ordiemur St ctbos fuos homini narrabi / mus; fateriqp cogemus ignota effe per qua: uiuat.Nemo id paruum ac mo dicunt exiftimaueritnominum uilitace deceptus,pax fecum in iis aut bd^ Ium naturas dicecurrodia amiciciaecp rerum furdarui ac fenfu carentiqm.Et r. ^ ^ quo magis miremur omnia ea hominum caufa quod grasci fimpdtliiamfap at ^pellauere.quibjLis cpnn(fta coftant:ignes aquis reftinguctibusjqua fole deuq tahteduna pariete alcefoTuterius infuria deficiote fydere.Atqr ut a fublimioribus receda^ ••musfterru ad jfetrahetepaagnete lapide:8t allio rurfus abigere a fefe.Xclamatc opu gaudi, ^ um infragile?dmfii c3eSra ui 8JL inui&u fanguine hircino rupente:Quiecp alia in fuis dice^ ,>izcwu yinus locis paria uel maiora mira^Tantum uenia fit a minimis: fed a lalutaribus^ordiemur* i/rvpnmuqi ab hortefibus. ()De cucumere filueftri St elaterso. 4) Ca. L 'I I i Vcqmisn fiiueftre cflCc diximus multo ifta magnitudinem fatiui.Ex eo fit medici i Jyi K ru> attigat j /c n t&B ' (hl-rirC-fl’ (ILIBHR. ' f menta quod uocaf elatcriu fucco exprefto e femine. Cuius caufa nifi maturrus incidatur; femen exilit oculoru etia piculo.Seruatur aute decerptus una ncdc.poftero die inciditur harudine.Semen quoq cinere confpergitur ad cohercendafucq abundantia. Qui expref fus fufeipitur aqua celefti : atqj fubfidet. Deinde in foie cogrfur in paitifios ad magnos mortaiiu ufus.Obfcuritates Si unia oculoru fanan-genarucj ulcera.Tradut hoc fucco ta> dis radicibus uitiu no attingi uuas ab auibus. Radix aute ex aceto codagodagris illinit. jy fuccoq? dentiu dolori medet.arida cu refina impetigine & Rabie qua pfoPaS: lichenas uo/ 7// 1 cant.parotidas Si panos fanat.Et cicatricibus colore redditi folioru fuccus auribus fur > dis cu aceto inftillatur.Eiateriutempeftiuueftautuno.Nec ullu ex medicametis longiore • ? asuodurat.lncipitatnmatu.fiquisrecentioreutiueliit:paflillosinnouofidiliigndeto *l06‘ in aceto doftietCldq? melius quo uetuftius erit.Que iam ducitis annis feruatu cfte audor ^ •eftThcopbraftus.& ufq^ ad quinquagefimum lucernarum lumina extinguit. Hoc enim t r tzn— ueri experimentum eft : fi admotum priufq extinguat Ijfntillare furfnm ac deorfum co/V ^ gac.paliidumacleue bkrbaceo:acfcabro melius.ac leniter amaru.putat conceptus ad ai^, v. ligato femine adiuuari:fi terram non atcigerit.partus uero fi in arietis lana alligatu infeie ^ ' sis lumbis fuerir.ica ut protinus ab ea eximatur:& rapiatur extra domum ipfam. Cucumi qui magnificant nafei praecipuu in arabia::mox eineris:alii in archadia tradut fimjlc helio-* tropb:Cuius inter folia Si ramos prouenire magnitudinenucis iugladis femen. EfTe aute ^ . ad fpeciefcorpioniscauda reflexa:fed candida.Aliqui ctia ab eo fcorpionu cucuminfjjo * j/t* canuefficacifTmumcotra fcorpionumi&us^&femine&claterio. 6£ad purgandunfuteS aluofqj.Modus^pdrtone uiriuin ab d i mid i ablfolo. ad fol iou m.Copiofi u s necat.Sic & con trAphthiriafin bibicur.d: hydropifes illitum. Anginas Si arterias cum melle&oleo uecere i>fanac.^[Db anguino cucumere fiueerratico:& dcfariuo:S<: de pepone. 4/ Ca« II. Vln hunc eiTe apud nos qui anguinus uccatunab aliis crraticusarbitratftur.Quo decodo fparfa mures de eius medicina no attingunt.Idem podagris cum articulo - „fli|rum morbis decodum in aceto iOinut prsefentaneo remedio. Lumborum uero do •flori femine fole ficcato dein trito.xxx. denariorum pondere in hemina dato aqu£. Sanat humores fubitos illitum cum ladcmulierum.puigat eas elaterium:fed grauidi^abop* ^s^tum facit.fufpmofis prodeft.M orbo uero regio in nares coniedum.LcntigiiSs^macu^ 1 : rl/' ['uJ 'cjitctnai* vi nz £blyn B0 rtA'u^xXi irffSUi-i Iase facie tollit in foleillitum.Multi er p .Seme<5 tortu dein cotritu cu meile fufpiriofis.ideji cotra uenena pfunt. Cetetu ceraftis. "A ^ ‘ '4^‘fifcprpionibusaduerfaf: uel ipfo femine infedis manibus impune tractabilibus.impofito ra M^pbano fcorpionibus moriutur.Salutares di cotra fungoru aut hyftriomir^e uenena arquei.^^' ut nicader tradit.Et cotra uifcu quocp dari Appolodori duo iubet fcyllastis di tarenrinus, T c( ' Scylleus femen ex aqua tritu:tarentinus fuccu Lyene ite extenuat.Iocineriprofunt: di lu boru doloribus.Hidropicis quo<^ ex aceto aut finapi fumpti di Iethargicis.pr^xagqras di ^^■iliofis didos cenfet.phrtoniceHs di colicis.Inteftinoru ulcera fanat ac pur uleta pcdtdiorum. • ficu mclleedant.Quida ad haec coquere eos in luto illitos malut.Sic&foeminas purgari. r ^ctndn % m Verg.y u.H / bifcu:quod moloche agria uocat:K aliqui phftolHdhia. Vlceribus charcilagini oifibus frarf Q:is medef. Folia eius ex aqua pota aluum foluut:ferpetes abigut. Apumefparuimcrabro^ t [ nere.In eade fentetia t*ft Diocles.prasterea cordi cou^.mre co,ualefcetiu. Autpoft multas . uomicioes per qua utile.Heraclidescotra argetu uiii'u dedit. Et ueneri fubinde offenfan/ ynnulfO' pafmhtfc -xappp—'. \jf tgxpi ISU teni asgrifqi fe recolligetibusihuc Hefiusideo ftomacho utile uideri dixit: qm nemo tres fiferes edendo cotinuaret.Effetn utile coualafcetibus 84ad uita trafeuntibus.fatiui priua tim fuccus cu lade caprino potus fiftit aiuulEtqm plerpfqj fimilitudo nominu grccorum | cdfunditrcoteximus 84 de fefili.fed hoc eft uulgaris noticias.Cptimu mafilienfc.Lato eni grano 84 fuluo eftrtecudu xthippicunigrius.Creticuodoratirtimu omniu. Radix iucudi odoris eft.femeneius efie& uuitures dicutur. prodeft homini ad tuffim uctere. R upta: couulfa;84 in uino albo potu.lte opiftothpinicis:84 iocincru uitiis 84 tcrmimbus:S4 ftrangu rias:duaru aut triu ligularu menfura:funt\folia utilia: ut quas partus adiuuee etia quadru lu; H oc maxime pafei dicutur ccruse poriturx.lllinit 84 igni facro.Multu in futuo cibo . . * ’ " ' fiue tritu potui & ftiall Sa/nt A” pedurt' *** t^nax cocodionibus cofert uel folio uel femine.Quadrupedu quoc^ aluu fiftit 'hrtntruri . I infufumrtiue mandendo comaducatu e fale.Boum morbis medetur: uel fi cotritu infundi tur JThula quooyi ieiunis comand ucata dentes confirriia‘t.Si ut e^uda eft terra non attine git.Condita tuffim emundat.Radicis uero decodae fuccus i;irieas pellit.Siccaca autem in umbra farina tufa 84 coriutilfis 84 inflationibus 64 arteriisniedetur.Venatoru morfus abii/ git. Foliae^ uipo lumbo ru dolori illinuntur.Cepas filueftresno fatiue olfafu ipfo 84 deb iirLft' j chrimationi' ^^anginfmcderur.Magis uero fticci inundione.Sonum etiam facere tradu «•h. S)J nlr^ri nrie fimr.Vnimn^ii.ifii /~i” mne fi/ nnic Mni-fite niridoo ovirpfn illifJ’ inf I: , u-i tur.84 ulcera oris fanaretomanducate cu pane.84 canis morfus uirides ex aceto illitas auc ficcae cu melle.84 uinouta ut poft die tertiu fol natur, fic 84 tritas fanar. Tqta in cinere epi^ ,, phoris multi impofuere cu fafinahordeacea.Et genitaliu ulceribus.fucco/ 64 ricatrices ocu mLv* lorum 84 albugincs84 argemasi inunxere: '& f* morfus 64 oia ulcera cu mei Ic.lt em auricularum cum lademulie^u.64 in iifdemfonitu ac grauicate emendaces cum adipe an^ TL, f^rtnn Tt.r nitn rv iniu hiKpnrln rrnpnrr nhmiifpfi-pnrihus. ferino aut cum meile ftillauere:Et cx aqua bibendu dederunt repente obmutefeentibus* **«: ..... j Orro fedfuo profluuia fanguinis fifti fn naribus contrito eo obturatis:uel gal faSTVfrr':' ^ _mixto:aut mentae.Item ex abortu pfluuia poto fucco cu lade mulieru. Tufli etia ynef>m ******* P^l!|ieceri:ac pedoris ,& pulmonis etia uitiis medetur.illitis foliis fanatur anibuftas ep nydidesuta uocatf: ulcus acie hebetas:# in angulo oculi ppetitfilaumof eiuanans.Quidam />»*! ' < ' eodem noie appellat puftulas liuctes:ac nodibus inqetatcs.Et alia ulcera cum mene trito yVel beftiaru morfus ex aceto.Ite ferpetiu alioru uitia cu felle caprino uel pay' mefura mul / fi.Stridorescu lade mulier&Capitis dolores.fi in nares fundaridormiturifuein aure du obus fucci coclearibus: unomdlis.Suecus.& ad ferpetiu fcorpionuqj idus in potum bibit' ^»/?M >nrrrltfuri>f' 1 4 cumero:# ad luboru dolores cu uino heniyna potus.Sanguine uero excrcatibus di phthi jjas diftillationibuslogis uel fuccis-.uelex ipfo cibo prodeft.Ita morbo regio uel hydro/ picis.Et ad renu,dolores cu gtifanae fucco acceptabuli menfura.jdem tnoduscu meile uul uas purgat.Totus uero edit di cotfa fungoru uenena. Imponit di uulneribus V cnere fti fedat.Ebrietates difctifiit.Sed oculoru acie hebetare tr mulat.Sitim _ - _ _ _ _ _ _ _ _ hebetare tradit.infiatione que qp 1 “ facere:qua: th ftomacho no noceat: uetreq? tnolliat.Voci fpledere affcttJCapitatpmaiojc \LS3& *• eft ad eade effedus.Sanguine reiicietibus fuccuscu caule aut thuris farina ucliacatia dat „ < T' Hippdcrates di fine alia mixturadari iubet.Vuluafq? cotradas apiri putat. Foecuditatem mi etia focminaru hoc cibo augeri.Cotritum ex meile ulcera purgare. T ufli di diftiilatione thoraas.ipulmonis di artherix fanat uitia datu in forbitione ptifanas.Vel crudu prseter c& pita fine pane ita ut alternis diebus fumatur.uel fi puruleta excreatur.Sic di uoci uel ue<» neri fonoqj multu cofert.Capita bis aqua mutata coda aluu fiftut: di inflationes ucteres* Corccx dccodus illitufqj inficifHnoslAllio magna gjs:magn2e etia utilitates coti a aqua h ru di quqrulibet locoru mutationes ferpetes abigit $i &orpiones odore.atqj ur. aliqui tra & -didere fd beftiaru oium idibusmedet.potu uel cibo uel illitufriuati cotra hemoirr Hoi> •-w. das pdeft.Cu uino reddit upmitu.Acne cotra 'araneoru auunpriu. uenenatu niorfum ua yS Iw»"] ^ ferre miremunaconitu quoo alio noie pardaliachds udcaf cfcpellictlte hyqfcyamu cotra ca'^,rn nislnorfus.lnqj uuinera cu meile lppnit.Ad ferpetiu qdc idus potu cu reftibus fuis. Effi>/ i, ^ eacifflmc ex oleo illinit'. Atcricifqj corporu partib9.uei fi utfica intumuerit.Quin di fuffi/» |i| tu eo ftxudos partus euocari exiftimauit Hippocrates:cinere coru cu oleo capitis ulcera ! k rar.dot* p-^thanan tia fanitatireftitues.Sufpiriofiscoctumaliquicruduiddedere.Diocleshydropicis ^ '| Sf/^ ’ cucetaurea aut in fico duplici ad euacuadaaluu.C^uod efficacius pftatuiridi cu coriadro * ' ' ‘ in mero potu.Sufpiriofis aliqui di tritu in lade deoerut.praxagoras di cotra morbu regiu sx '0< frr uinoniifcuic.Et cotra ileu in oleo di pulte fic illines.Strur^is quoc^. Antiqui di mfaniarib^ ^MLdabant crudu.Diocles phreneticis eiixu Cotra angin^sTritu fponi di gargarizare prodeft JDetiu dolore tribus capitibps in aceto tritis iminuit.Vel fi. dccoda aqua cplliiani:ur:adda 1 turqj ipfum in c£iia acnciu.A7uribus etia inftillatus fuccus cu adipe anfermo. phthinafes «v - 1 pu^rigines potu.Tufum ite cu aceto di nitro. Copefcit diftillationes cu lade codu uel 1 ^ TX -2 14 lUrttrx a ? tritu permixtuue cafeo molli.Quo genere di raucitate extenuat. Vel phthifin in faba: for^£>»^«nn/^S7^f«oj - bicione.ir. cotu au^e^qdu utilius eft crudo:elixuc^ tofto.fic di uoci cofert. T ineas di reli ■ qua alalia intefaneoru pellit in aceto mulfo codu.Tcnafmo in pulte medef. Temporum ' r ', ' T doloribus illitu eiixu di puftulis codu cu meile deinde tritu. Tuffi cu adipe uetcjfto deco dum uel cu lade:aut fi fanguis etia exseretur: uel purulenta fint^Et pituit^Tub pruna co dum potum di cu mellis pari modo fumptu.C6uulfis&: ruptis £u(ale & oleo. Nacuadi/ pe tumoj-es^fufpedos fanat. Exrrahit fift ulis qitia cu fulphurc di refina etiam harundines cum pice.Lepras:liehenas:lentigenes exulceratffanatcp cum origano: ue! cinis eius ex oleo 6 i garo illitus.fic & f^cros ignes.Sugillata aut liuetia ad colore reducit.Cobuftu ex meile ^ credut di comitiale rriorbu fanareffi quis ep in cibo utatur ac potione. Quartanas quocp ‘ excutere potum caput unu cum laferpitii 6f>ip|o.In uino auftero tuffi: di alio modo acce/ 'ptutti.Suppufationes quataflibet fanat:frad2 ih codu fabas ate^ in cibo fumptu donec fa^ nitatent reftituat.Facit di fonos at^ in totu rubicundiora corpora. Venere quoqp ftimu/ f aecum coriandro uiridi tritu potucp emero.Vitia eius funt g? oculos hebetat:inflationcs facit:ftomachum ledit copiofius fumptu.fitim gignit. Casterum contra pituitam di galli s"f\ nae di gallinaceis prodeft. Mixtum farre in cibo iutilentis urinam reddereratq? no torqueri n" tradunt fi eo trito natura tangatur. _ 4j Pe laduca filuatica fiue caprina: di efopo.& ifati:& Iaduca filueftri. w/C», VII» (Sla/h* i>n jflir&T?! C'1?C 4jwi*y%i- )mr >rnr t)1 . , tj LIBERt' /~Y~^ I AducEfponte nafcentis primum eft genus eius qua caprinam uocant.Qua piTcea Ji J in mare deieda protinus necantur qui Tunc in proximo.Huius lac cxfciffaium mox ^JWLin aceto pondere obolorum duum adiedo aqux uno cyato hydropicis piatur Cau y-7 Ise Si foliiscontufis afperfo fale nerui incifi fanantur.Hade trita ex aceto colluta matutinis rf.J bis e mefe dolore detiu prohibet. Alteru eft genus quodgrarti efopon uocat.Huius folia trita &cum polenta illita ulceribus medentur.hasc inaruis nafcitur. Tertium genus eft in ^ filuis nafcens ifatin uocant.huius folia trita cum polenta uuineribus profunt. Quarto infe 1 ‘ r" do res lanaru utuntur:quod filuadcurn uocant.Sii|itle.erat labato foliis mfi mplura habet • Si nigriora.Sanguine f 1 fti t.ph.iged e n as & p u tr etce h ca ulcera quas ferpunt fanat.ltem tu* , mores ante fuppurationc. Contraignefacrum radice uel foliis prodcit uel ad lienes pocl/7^ haec propria fingulis.Cotnuniaauteijifpontc nafcentibus:candorcaulis:interdum cubita li longitudineityrfd^BTfoliis fcabrfcia.Ex his rotunda folia Si breuia habente funt qui hie h»er’ fcre difcutiant.Succus oibus candidus: uitibus quocp papauerrfimilis Carpitur per mei/ fes incifo caule.Conditur m fid^hnouqa^iiulta prxclarus.Sanat omnia oculorum uitia cum lademulierum:arcet n ubeculasrcicamces^ad uftjo pefqj 1 , .• Ven«| icricis dedit. Ambuftis quocp prqjunt recentibus prius q piiTiulae fiant cu Laljpejllitas. VU cera etiam quas ferpunt coercoir m|tjp c^iiiaffo nitro.Mox in uino tritae.igni facro illinu^ ^ . j tur.Conuulia Si luxata caulibiis trftis pupojenta.& aqua frigidaleniunt. Eruptiones pa/Ht^r^ ,j yuk rlafntyUu:n pularum ex uino Si polenta.ln colera qnocj coftas patellis dederunt Ad quod utilifTime ^maxime caule fed amar:e.Quidam lade infundut.Deferuefewrti ii caules Si ftomacho liffimi traduntur.Sicut fonno Si fatiua maxime la&uca Si amara ladenf^:qua micoifTdeni uocauimus.Hoc lac Si oculorum claritati cu muljebri lade utilifTimu elte praecipitur: du tempcftiue capiti inungutur. Oculoru quocp uitfs qux frigore in iis fa&a^func. Miras SC alias inueniolaudes.Thoracis etia uitiis prodelle nofecus q ambrotomr cuhiellc attico. uino ed6* f v cib9. Quidam tame frequentiores in cibo officere claritati oculorum tradiderunt, g ljDe generibus betae &inthubis8<: cichorio Si feri genera duo. (j Ca. VIIE ^Ec beta fine remedio eft utracp.Siue candide fiue nigre radix recens Si madefada InJ fufpenfa funiculo cdtra ferpentiurrtorfus efficax elfe dicitur. Candida beta cocta cr i pili nt cum alio crudo fumptacotra tineas^igfae radices ita in aqua codae prurigine tol^,^, •etic^S^rrtnntzl nt. Attp in totu efficatiot cffe traditur nigra.Succus eius capitis dolores ueteres Si uer * tigines. Item fonitu aurium fedat infufus iis. Ciet urina.Medetur dyfentericis inieda SC nL t>tiC0 n.oilr» tamped, 'e*rm A lumini Piai-m Cinf1 aIaa frin T.T 1 lU:<3 i en . phoras fedat ftote iilita.Aluminis paruo admixto igne facru. Sine oleo tritalicet adultis j; Vt*fl«n na fk, t vL 4) xx. tnedetur.Et contra eruptiones papularu co&a.Eade contra ulcera qua: ferput.Illinit>& alo petiis cruda.Ec ulceribus quae in capite manant.Succus cius cu meile naribus inditus ca ✓ pucpurgat.Coquitur SC cu lenticula addito aceto: ut uetre molliat. Validius codtafiudu ationesItomachi$fiftic &£ uetris.Eft 8i beta filueftris qua lidiShio docat. Alii neurode:fniil ^7 , : / tu minoribus te^ujpribufqj ac denfioribus foliis. Vnded laepecauIiu.Huius folia amb.u* ftis utilia.gucdntia aftringut feme acetabuli mefu$yfente£ricis pdeft.Aquae e radice 'c.o ■ &£ maculas ueitium eluere dicucur:iteqj mebranarudritubi quoq> no extra remedia funt. Succus eorucu rofaceo di aceto capitisdoloreslenit.lde / Indecibu fumptu 3C illitum collediones:fuccuf<$ decogijuentre foluit.Iocineri di icn\b9 6' di if oniacho prodeft.ltc fi in aceto decoquatur: urinae tormina difcutit.Ite morbu regium e mulfo fi fine febre fit.Veficaadiuuant.Mulicru purgationibus quidedeco&u in aqua adeo£rodeft:ut emortuos partus trahat.Adiiciunt magi fucco totius cum oleo perudios " 71 ni u orabiles fieri:6i quae uelint facilius lpetrare.Quod quide pp fingulare falubntate aliq chrefton appeilant.-aiii pacracion.Ec fiiudtee genus alii edypnioda uocat-latioris folii.Sto ^')'A > tnachudiftolutuaftringit coda.Ctudaqj fiftitaluuEtdyientericispddl magis cu lente,. Rupta oi conuulfa utroq? genere iuuant.ftan quibus genitura ualitudims morbo effluat Seris &ipfa iacucse fimillimaduu gencru e.Silueftris melior.Nigra lfta di adtiua. Deterior fr ri6 Xi hyberna;o<: candidior. Vtracp tame ftomacho utiliflima.-pcipue que humor uexat.Cu ace*» torn cibo refrigeranW iliiti&difcutiuncq? &aliosqua iiomacm.Curn polenta frlueflriy radices itomachi caufa forbentur.Ec cardiacisillinuntur fuper finiftram maniam di exace** « jj ro.Omnes Iase di podagricis utiles di fang uinem reiicienp^sdtem quibus genitura fluit aicerno dierum potu .[A tronius Diodotus qui antilegfrmena fcripDt in totu danauit: Jfes* riam multis modis arguens.Sed aliorum ommu opinio refifht . | , /-jtiDebratfica di lapfana:& de brafluca marina di fcylla di de bulbis 6i bulbine.fiO. IX. ,!' ■ pV r Ratto la udes Jongu eft exequueum di Chryfippus medicus pnuatim uolumei) eidicauerit per fingula membra hominis dngeftum di Dieuches. Ante omnes au tem Pythagoras di Cato no parcius cdebrarint.Cuius lententia uel eo dilige nciuj » perfelequi par eft : ut nofcatur qua medicina ufus fit annis fexcentisdn tres ipecies diuife re eam graeti antiquiiDmi-.Cdfpsm :quam lelinada uocauerunt afimilitudine apii folio/ ruimftomacho utilem:aluum modice moljiemem.Alteram elean latis foliis e caule exe* ■ untibus.Vnde cauloden quidam uocaueremullius in medicinamomenti.Terna eft pro* prie appellata carambe: tenuioribus foiiis:6dfimplicibus:denfifllimif£f amarior: fed eliica** ciflima Cato crifpam maxime probat:deiqlene:gradibus folns:caule magno.proddTe tra die capitis doloribus oculorum caligini:fintilationibufq:uel flomaebi pricordiis.Cruda ex aceto di meile coriadro:ruta:menta.Lafens radicula fumpta acetabulis duobusmatuti Ho.Tantamqp elle uim:utqui terant hzec ualidiores fierifefentiant.Ergo uelcuuino tn> ' tam forbendatn uel ex olei mtindu fummendam.podagra: autemorbii^ articulariis illi ni cum ruts coriandri S£ falis micaTiordei farina. Aqua quoqj eius decofla ncruos arricu. }«wlofqj mire iuuari.Si foueantur uulnera di recentia di uetera.Eciam carcinomata qu£ nui / n >;ff w it r i otyb<'; M « eln/rt lis aliis mcdicamccis fanari poffint.Foueri prius aq calida iubet:& bis die trita iponi.Sic et fiftulas eluxacas di tuores reuocari:qq? difeuti op'7fit.Infoiaet uigiliasqtollere dec&afi ie iuni edat q plurima ex oleo di fale.Tormia fi decocte ice^t decoquafaddito oleo 6ijalecu miopoleta.Si ita fumatur fine pane magis profutura.Inter reliqtilc detrahitp uinu nigrd pota.QuinSi urinam cius inbraHicam potandam seftimauerit: alTeruari iubec calefadatp q , neruis remedio eiTe. Verba ipfius fubiiciam ad exprimendam fententiam.puerospufillos Ar fi laues illa urinamunqua debiles fieri. Auribus quoqj ex uno fuccum bralTicse tepidum in ftitari fuadet.Idcp etiam tarditati audientium proddTe afleuerat.Et impetigine^eadem fa nare fine uIcere.Gracorum quo(^ opiniones iam di Catonis caufa poniepuenie in.iifidun/ taxat quae ille pmermiflit.Biles detrahere non prsecodam putant.ltem aluum foluereea* detp bis codam fiftere.Vino aduerfari:utininiicam uitibus: Antecedente qui cibis cauer» ebrietate.poftea fumpta crapulandifcutiORunc cibum & oculoru claritati coferre multu . Succo uero crudae angulis uel tantum tadis cumattico meile plurimu.Facillimeconcoq* Ifl rri i| • • ' 1 vCiboqj eo feiifum purgari /ErafiflracLTcholaclamatiriihil efle utilius Jftcmacho neru ifa, Ideo paralyticis di tremulis dariiubet.Si fanguine excreannbus.Hippocraces cceliaci^dy lientericis bis coda cum fale.ltc ad tenafmon di renu casXadis quoc£ ubertate puerperis hoc cibo fieri iudicans.Etpurgationcfcxnunis Xrudus quide caulis fi edat: ptus queqj emortuos pelli. Apollodorus aduerfus fungoru uenena fetne aut fuccu bibedu ccfet.Pbi Jiftio opiftot&hicis fuccu e^Ta&e caprino cu fale di melle.lnuenio 6L a podagra liberatus '■? ■ ^dendo ea:deco&asqj ius biBedo.Hpc 5C cardiacis datu Si comitialibus morbis addito fale P*bc\ y'> ftc iplcn^ticis i uino albo p dies.xl.Idericis nec no & phreneticis radicis cruds fuccu gar lyent, garizadabibcdjacg demoftrat.Cotra uerofinguituscucoriadro di aneto di melleae pipere & aceto.Illita qubqj pdefle inflatioibusflomachi.ltem ferpetium idibus.Et fordidis tilce ribus ac uctullis:uelipfa aqua cu hordeacea farina.Succu px aceto uelcu fcenogrEeco.Sic , aliqui & articulis podagris impqnunt.Epinydidas acquicquid aliud ferpit in corppre ipo fitaleuat.kemrcpentinas caliglnes.Has di fi manditur ex aceto Sugillata liero & alios li u or es.p uraillTta lepras di fpoias cum alumine rotundo cx aceco.Sic di fluctes capillos re* tinet. Epicbarrniis teHium di genitaliu malis hanc utiliflime lponi aflerit.Efficatius eadem cu faba trita.Itec6uulfi3 cdmruta.Contra ardore febrium di ftomachi uitiacuniruteE fe* mine di ad fecundas.Et muris airanei niorfus folioru aridorup farina alterutra pte exma^ ' 11 niuit.Ex omnibus braflicae generibus fuauiflima eft quin 6i;inutilis habetur: difticilis i co ' > quedo:& renibus cotraria.IIJudqrioqj no e omitteduiaquadeco&as ad tot ufus laudata fe ' tere humi effulam.Scirpium bralticse aridorum cinis inter cauftica intelligitur.Ad coxe* dicum dolores cum adipe uetuflo.At cum lafere di aceto in uice pfilotri euulfis illitus w,j| lis nafei alios phibet.Bibitur &cu oleo fubferiiefa&us uel per fe elixus ad couulfa di rup* ta intus lapfuqj exalto.Nulla ergo funt crimina braflicasrlmmo ucro apud eofdc anima: ’CfVt . Htiygrauuate facere.Dentibus &gengiuis nocerer& largypto propter amaritudine no isflur • :j ucftris fiue erratice imenfo pluscffe&us laudat Cato:adeo ut aridas quoc# farinam in ] olfatorio collc&am uel odore tantu naribus adhibito uitia oriu graueolentireq? fanare af »]Sj firmef.Hanc alii petrea upcantunimiciffiina uinorquam prascipue uitisfugiat.Aut fi non poflit fugere: n i o liu ciir .Folia habet bina:rotunda:parua:lenia:plamis oleris firmlioncan* didor fatiua di hirfutior.Hanc inflationibus mederi.Melancholicis quoqj ac uulneribus recentibus cum meile ita ne foluantur ante diem feptimu.Strumis fiftulisin aquacontri* earrt Chryfippo au&ore.Et alii compefcere mala corporis quas ferpuntmomas uocanUte ^ 7 j cxcrefceria abfumere.Cicatrices ad planum reducere.Oris ulcera di tonfillas maducHta di 5X'»iM^^'COa amfucco gargarizato cum melle collere.Ite pforas di lepras ueceresipfius tribus par^ 1 ■ ‘ :1 1 ^ tibus cum duabus aluminis in aceto acri illitis.Epicharmus fatis efle eam cotra canis rabiQ fi morfum impoi.Meliusfi cum lasere di aceto acri Necari quoqj canes ea fi detjur excar^ ne.Srmcn eius tolium auxiliatur contra ferpentesflungorucp uenena.ln tauri langure fo . Sia coda fpeneticiftj in cibo data di cruda illita cum Mphure di nitro profunt.Item mania erv >r&s* rum duriciaejRadicum cinis uuse in faucibus tiimenti ta&u medetur.Et parotidas cu meX le illitus reprianc.Serpentium morfus fanat. Virium brafliese unum & magnum argumen tum addemus di mirabile.Crufta: fi occupent intus uafa omnia in quibusaq.ua: feruent i tantum ut non fteas auellere:fi braflica in iis decoquatur abfcendut.Interfilueflresbraf ficas Silapfana ell pcdalisalticudinis.-hirfutis foliis finapi fimillimisnifi cadidior elTet flo re.Goquicur in cibo.AIuum leniteremollitJVlarina braflica uehementiflimeex omnibus ^ ^t1i\ aluuiii ciet.&dquitur propter acrimoniam cum pingui carne: ftomachoinimiciflimaiScyl . ^ Sarum in medicina alba elt quasmafculus:faNnuae nigrse.Scylla quas cadidiflimafuerit uti liflima erit.Huic aridis tunicis direptis quod reliquum e uino eftcojpfutum fufpenditur lino modicis interuallis poftea arida frurttain cadum aceti qua afperimi pendentia inmer tm' guntunitane ullaperte uasconnngant.Hocfitantefolftitiumdiebus*xlvhi.Gypfo def J oblicus cadus ponitur fub tegulis totiusdiei folem accipientibus.poft eum numerum dierum tollitur uas.Scyllaeximitur.Acctumtranffunditur.HoccliiriOremoculoru acic facit.Salutare eft ftomachi laccrumcp doloribus.parum fumptum binis diebus .Sed tanta uis eA.-utauidius haullum extin£l2eanimcemomentoaliquo fpeciem prasbeat.prodcft di gingiuis edentibus uel per fe comanduca^Tineas di reliqua’ucntris animalia pellit ex meile faceto fu mpta. Lingua quoqi recens fubie&a prasftat ne hydropici fitimicntian^ i”. #°fr’ Apm-rM m Vfca-Sl 4& ixx. _ , v Coquit pluribus modis in olla quas conficitur \ clibanu aut futurutudadipe aut luto illi taiaut fruibtmi i patinis.Ht cruda fitcatundeinde coiiciditur.Coquirurq? in aceto . Tu rcrpctiumidlibusimpomtur.Toftaqubqppufga^&mediueiusireru in aqua coquitur . Vfus iic codas ad hydropicos:urina ciendam tribus obolis cu meile Si aceto potse.lte fple neticos & ftqmachips fi no fenmnt ulcus: quibus innatet cibus. Ad .tormina: regios mor<* bos:tiiffim decerem cu fufpirio.Difcutic Si ex foliis ffrumas.-quadrinis diebus foiuta.Fur @5' fures capitis ad ulcera manantia illita ex oleo coda.Coquitur & in meile cibi gratia n axi meuti codiorie facias.Sic & interiora purgat.Rimas pedum f.inatin oleo coda: Si mixta iliim . ”9 } fr' Wk^nr H irriltj 4S | tnafii ivexev J rm d L yefina;.Seme eius lubpru dolori ex meile imponif.pythagoras fcylla in limiequoq? ianua? fr5* . fufpenfam maloru medicametoru introitumpelleretradit.Castcrum bulbi ex aceto Si fui phure uulneribus i facie meden turber fe uero triti neruoru cotradione.Etex uinopot* ?¥^'' rigines .Succumcu mellecano mo$bus.Erafiftrato placet cu pice.Sanguine idem eo fifte bcm V' 7' fh 4 %% '7? * Ventrem leniter rnolhunt.pedorisSi fpinsedoloribusinteflinorut^ uitiis profunc ^/inocLimcoqunntiiraddito ad lumborum Si renu dolores.Seme.triu obolorum ndere parce cumini bibitur. Venerem ffimulant^Vrinqmdei dtilii[fime:prKterqua quod Iiffica exulcerant.Radix quoq; plurimoru praedicatione trita Si in uino albo pota calculos 7 quorp exturbar.Lumboru Si renu dolores fedat.Quidam ad uuluxdolorc radicem cu ui^ modulcipropinant.Eademinacecodecoffacontraelephantiaproficit.Afpqrago trito c6 ! nKc-k oleo perundum pugni ab apibus negant Silueftreafparagumialiquilibycum uocant:at/ ticiborminiu.Huiusad fupradida omnia efficatior uis:Sicandidioninaior.Regium mor-' bumextenuant.Veneriscaufa aquam eoru deco&am bibi iubent ad heminam. Ad idem Si 'b' feme ualet aneto tritu. Ternis utrumqp obolis datur.Et ad ferpentiiim idus fuccus deco^ dus.Radix quoqj mifcetur radici marathrnhlier efficaciffima auxilia.Si fanguis per uri / nanireddatunfemenafpqragi Siapii 6i cumini ternis obolis in uino cyathisduobus qu£ # nisdiebus.Chryfippusdari mbct.SicSi hydropicis contrarium elTequauis urinam moue^ ac:docet:Itemueneri.Veficas quoc^nificoduaqua.Sicanibusdeturmccidit cos.In uino d&codeE radicis fucetis fi ore contineatur dentibusmederi. Dt^apioSiapiaftrorSiheliofdino:^ oreofelino. ^ €[Ca, , Xf. »io gratia uulgo eft.Nac^ rami largis portionibd^picr rura rnatant:6i inpqndime^ t' P is peculiare gratia habet.prxterea ocujis illitum cu mejle :ita ut fubinde fouep )L . fi>T^%ur feruenti lucco decddhaliifqj mebroru.Epiphomper fe tritu aut cu pane Si po L fi /Jenta Ipoficum mire auxiliatu r.^ifccs quo<^ fi aegrotent in pifeinis apio uiridi recreantur Verum apud erudicos no aliud arutum terra in maiorem fententiarumaudoritateS.Di^ ^inguitur fex“Cbryfippus foemina efle dicit crifpioribus foliis &. duris:craffo caule: fapo u n ([UBER, » fall< xeacfi & feruido.Dionyfius mare nignorcbreuioris radicis: uertniculos gignete .Ambo neutrum ad cibos amittendurimo omnino nefas.Nam id defuttorum epulis feralibus dLf catum.ipfius quoqi uifus claritati inimicmCaule faminae uermiculos gignUdecji^ egsg^ edent iterilefcere mares faemias uc.In puerperiis uero ab eocibo $tiales fieri qui [uKera lytvrr>\Ln ln> f ru n ri nrzetfO hauriunt.Innocentiorc tame eiTe marem. Eacp caufa eft ne inter nefaftos frutices danetur Mamaru duritiam impoftis foliis emollit.Suauiores aquas potui inco&u praeftat. Succo maxime radiciscu uino lumboru dolores mitigat.Eodem iureinftillato grauitate aurium Semine urinam cietmienftr ua ac fecundos partus.Et fi foueantur femine deco&o fugilla ta reddit coiori:cu oui afbo illitu. Aut ex aqua co&um potuq? r&bus medetur.In frigida critu oris ulceribus.Seme cu uino uel radix cu ueteri umo ueficas calculos frangit.Scme «datur ex tribus cyathis ex uino albo.Apiaftru Higinus quide melilTophylon appeilat.Sed "f> in colefia danatjone e uenenafu in fardinia.Cotexenda enim fut ola ex eode noni ie apud grascos pendctia.Olluta^j 2Juoa Hippofelinu uocant aduerfatur fcorpionibus.poto femi ne torminibus interaneis medef.Itcqi difficultatibus urinae feme eius deccdum ex mulfo potum.Radix eius in uino deco&a calculos pellit di lumboru ac lateris dolores.Canis ra biofi morfibus potu di illitumedetur.Succus eius algeres calefacit potus. Quarlu genus ex eodem faciunt aliqui dreofelino aliofrutice redo femine cumino fimile.Vrinas di m en/j>ai»*di druis efficax.fckiiofelino uis priuata cotra araneas.Sed de oieofelino foeminae purgantur ^ uino. (j De petrofel^no %diuo. (j£z. X 11. r. /jtfcrmrLio genere petro felino quida appellant in faxis natu.prasdpuu ad uomicas coclea £ " ‘r'hllg ^111IS luccl additi ineyathu marubii fucci:acq3 iraxalid* tribus cyathis. Addi > deie quida bufelinoffiTrcrens breuitate caulis a fatiuo di radiciscolore ru fFo eiuf A /dem dfedus.preeualere cotra ferpentes potu di litu.Ocimu quoqj Chryfppus grauiter I crepuit. Inutile efie dicens ilomachomrinas.oculoru quoq? claritati.prastcrea in fania face re di lethargicos di iocineris uitia.Ideoqjcaprasidafpernari.Inholbusquoq? fugiendum r cenfet.Adiiriunt quida tritu fi operiatur lapide.fcorpioncgignere.Comanduc tunuh fo /\*tr lepofitu uermes afferre. Alii uero fi eo die feriatur quifpiam a fcorpione qui ederit oci/ mu fanari nopoflc.Quinimo cradutaliqui mahipuloocuni cu cancris.x.marinis ud fiuui atilibus trito.-couenire ad eu fcorpiones a proximo ocs.Diodotusin eniicerids ctia pedicu /v ‘ ^ los facere ocimu cibu.Secuta aetas alacriter defendit.Nam id elfe capras.Rec minus q me** m eam di ruta fcorpionu terreftriu idibus marinorum uenenis mederi cu uino addito aceto 'rr _ t r n _ ■* i /r- . •» . _ _ _ _ i _ « _ » rt1 i - i .i . ■ ! ' ' '•'/V j UTl37/. exiguo. Vfu quoq? copertum dificietibus ex aceto odoratu falutareeffe.Itclethaigicis di ^ snflamatis refrigerationinllitu capitis doloribus cu rofaceo:aut myrteofaut aceto.ite ocu ' [ ,n 1 lorum epiphoris impoftii ex uino.Stomacho quo^ ec utiIe.lnfla^iones6i rqcum ex ace ’ ^ to diflfoluere fumptu. Aluu fiftere impofitu.V rina ciere.Sic&: morbo regio & hydropicis ^defTe etia colericis.Diftillationes eo colli di ftomachi inhiberf.Ergo eciac(a.lycis.phili ^ Ilo dedit:& codu dyfenrericis:& contra plillphi^.T^liqui di. in tenafmoI& fa^uTnc excre. antibus in uino .Duriciacp pcordiorumillinitur mamis/Extinguit quocp ladlis puentunj * - .Uyfin Auribus utiliffimumunfantiumprascipuecum adipe anferino . Semc tritum &hauftum naribusllernutamenta:6i dillilationescapitis quoqi illitum. Vuluas purgat in cibo ex ace co Verrucas niixto ceramento tutorio tollic.Venerem llimulat.ldeo^equis afinilqp admlr htu^ fur* tempqrgjgeritur . '' ()Defilueftriocimo:&cruca:Knallurtio8iruta. IjCa. XIIL Ilueflri ocimo uis efficat i o r ad enda ola.peculiaris ad uitia qu* uomirionibus cre bris cotrahuntur.Vomicifcp uulu* xotraq? bdliarum morius radix in uino dl ef v ficacilffima.Erucae feme fcorpionu uenenis di muris aranei medetur . Beftiolas oes Inafcentescorporiarcet:Vicia cutis in facie cum meile illitu.Lentigincs exaceto. Cicatrix ces nigras reducit ad candorem cum fdj^ bubulo. Aiunt uerbera fubituris potu ex uino duriejam quanda contra fenfutri fnduere.Tn condiendis obfoniis tata cll fuauitasmc grse Obliti- J-.iA.4i? f<2>! c m r f liaxayffi ci euorpmo appella ueridtiputantllibtrita eruca fi foueaptur oculixlaritate rcftitui.Tuf fin infantium fedare.Radix eius in aqua dccoda frafla ola extrahere. Na de uenereflimu aqua dccoda frafla _ _ _ _ _ ^ Sanda diximus trijfa folia filuellris erucas finiflra manu decerpta di trita in aqua mulfa fi ii Ibibantur.E contrario naRurtiumlrene/cin hibet.Animu exacuir.Vt diximus duo ei^sge riera.Alqump^gariPecrahit bilepoiuin aqua.}?.dcnariprum pondo.Cnm lomfco Ifctu IX -Ititfs illitu opertuqp btafica praeclara; medec^Iteru eft nfgriusrquod capitis uitia purgat , Virum clarificat.Comocas metes fedat ex aceto fumptudyenc ex fimo potu uel cum fico. T uflim ex meile- fi quoctidie ieiuni fumant.Seme ex uino omnia iteftinoru alalia expcllic Efficacius addito mentaftro.prcdcft &potrafufpj^^tuffimjjuprigap & uino dulci» pe ! SrVOCCV 1; doris doloribus decodu \ lade caprino.pands diicurit cfi pice:extrah7tcp corpori aculeos iEt maculas illitu ex aceto.Contra carcinomata adiicitur ouoru albu.Et dyenibus illinitur €X aceto.Infantibus uero e meile utiliffime.SeffiusTa^iicit fioc ferpentes;fugare fcorpio* It Ilibus refiftere .Capitis dolores cdtritu;& alopecias emedare^Sinapi grauitate auriu trito Spofito auribus cu fico.Dentium dqlorefs infufo in auris fucco.pruriginem & ulcera ^api liscu adipe anferino.Furunculos cocoquitcu fermeto.Carbunculos adfuppurationefpdu^ Trt CTcit^ ftjl (jfatj-Cn — | ricr" i f tan 9fm 9 r| £» £ /lyt+C; «•* i . _ ^ fpuu r y xau& rumpit.phagedenas ulceru expurgat cu meile. Coxendicibus Si lumbis cu polenta cx aceto illinitur.Itc licheni.Ite unguibus fcabris.Quippe natura ciuscauftica c.Optimu j 3ute babylonium.Silueffri uero ad omnia eaeffedus maior. In praecipuis a utc mcdican:ini I Ibus tuta e.Latiora faciua; folia Rami ftudcol*iores.Sil ueftris horida effegtu e &ad oia ’ acrior. Succus exprimit tufa ea Si afperk modice agua.Ec in py xi d e cypria affer udum . Hi /Uns&,' 'HyHt* wy ecoda di pituitas _ _ _ _ nerisradeo peculiari in uiiceribushis effedu:ut filueftrirutacd axungia ueterilnitos rai mices fanaripdant.Frada quocp mebra femine trico cu cazra impofitodladix rute fanguw L* i !ie oculis fuffufunn&in toto corpore cicatrices aut maculas illita emedat.Ex reliquis qua qi quas trad un£:miru efhcq {eruente r uta? natura efle coueniat.Fafciculu eius in rofaceo °* decodu additajuncia aloes pudis fudore reprimere Iteqp gencratoes lpediri hoc cibo, ’1 profluuio g.cnitalidac:6iuenerccrebropfomniaimaginatibus.prSEcaucdu eft grauidis 1 ** abftincac hoc cibo.Necari enim partus inuenio.Eadem ex omnibus fatis quadrupedum quoqj morbis in maximo ufu efbfiue difficile fpirantibus:fiue cotra maleficior um animal muLfiJk liuni idusinfufa per nares ex uino:aut fi fang uifugaipe^uTeriTex aceto & quocuqi iti fr;*] limilimorborumgenere:,utinbominetemperato. . • ■ ;

    — - , gumcm.& purgationes feminarum inhiber.Cum amylo ex aqua potacceliacorum impe tus.Syration 8c u^micas^fiulusecurauit.llle 6i iocicrum uitia ternis obolis ex mulfo dans. Ite fanguine m excreantibus in fprbitipncm. Vlccra in capite infantiu mire fanat.Arteriis’ huidas ficcat.Siccas aftringit.pitmtas coruptas purgat i mulfo di aqua. Vocis fuccus fub - > ' ore. j j \l ^certamine utilis dumtaxat:# qui gargarizatur uua tumente adieda ruta ^coriandro cx ■TZJ, ''' i "dade. Vtilis di contra tonfillas cum alumine.Linguas afpere cumnijdle.Et couulla intus|p ‘ fe uitiifcppulnionis.SingultusSiuomirionesfiftitcum f^ccj^grabati ut .Democritus nio Ui>A ftrat.Recentis fuccus narium uitia.Spiritus fub.dudds emcndatripfa trita choleras in ace M * ’c Ito quidem pota fanguinis flutiones intus.IIeum etiaMipofita cum polenta^ fi mamac ^^ w r ccnaantur.lllinitur di temporibus in capitis dolore.Sumicur di contra fcolopedras-^ fcot^ ^ piones marinos di ad ferpentes.Epiphoris illinitur di omnibus in capite eruptionibus.ltent fedis uiciis.lirpetigine^quocp uel fi teneatur tantu jphibet. Auribus cum mulfo inftilatur r r> gl-aperu i /prifxd" hmjieee 'tvmatfn D f) i mederi per dies nouc. Aridae quocp farinse tribus digytis apprehenfam di ftcmachi dolo rem Pedare in aqua;&: fimilicer afperfa in^qtjoem uentris animalia expellere.Magna focie^ e'| nte cum hac ad recreandos defe&os' animo pulegio cum furculis fuis in ampullas uirreas; . aceri utrifej cfiedis.Qua deca dignior e pulegio coroa uerrigini q e rofis cubiculis noftrif : ZtS pronuntiata eft. Nani di capitis dolores impofita dicifur leuare.Quin di olfatu capita tue# ri contra frigorum xftufqnniuria:& ab fmtraditur.Necp aeftuarecos qui duos e pulegio furculosjmppfitos auribus in fole habeant.Illinitur etiam in doloribus cum polcta di ace. to.Foerhrnlefficacior.Eft aute hxeflore purpureo.Mas cadidum habet.Naufeas cum fale & polenta in frigida aquajpota inhibet.Sic di pedoris ac uentris dolorc.Stomachi aute ex. K ^ n aqua intercifionerfifHt; & uomitioncs cum aceto di polenta.Inteftinoru uitia meile decp ** dam di nitro fanat. Vrinam pellit ex uino:5<: fi amigeum fit:&: calculos 6 i interiores^mne*. dolores Ex meile faceto fedat menftrua:5i jfecundasiVuluas conuerfas corigit.Denfun#^^ dos paitus eiicy:.Semen obmutefccnribus olfatu adraouetur.Comisialibus in aceto cya/ thim&fura datur.Si agu£ fnfalubres bibenda finritritu infpergttur.Salfitudinescorporis fi cum uino eradatur minui c.Neruor uni eidi in cotracbonecu n falc Si acero & mcliecon ^“j^fiicacur epiftotonalmbibitpr^ad ferpentium idus decoctum. Ad fcorpionum in uino tri tummiaximequod in fjjccis na fcit ut. Ad oris cxukerariones.ad tulTuit efficax habet. FJos recentis incenfus pulices necat odorg.Xendcrates pulegii ramiim Janainuolutum in rcr ........ _ „rr. . ,4 li-iSTiTu.. _ n _ -• — . . kr:.: i1 tianis anre accdTionewadandum dari: aut ftrangulis iubiicit&ica collocari ygrum iter renudia iradit.Siiucftri ad eadeji^s e^icajciqr^eft-.quodfimile eft origano minoribus fel iif | fatiuum & a quibufda didimus uScatuf.duftatum a pecore capi ilq? balatum concitat. Vnde quidam g rasci litteras mutantes blechon uocauei unt.Natura tam feiuens cfbut il I- _ ? _ 3-. . _ _ L...I _ _ rr . - 1 lro litas^partesexulceret.T uffilnter frictiond?Tricarrante balnea _ _ KortdrSii cduulfis & torniuiibus.podagris irdre proded.Epaticis cumnielTe & HtftriBibeiv balnea coipqcjnir & aqre accdlic u u ^ dum datur.pulir.onum uitia excreabili^cit.Aolyenecum fale utile efb& ucf ca & fufpt riis&inflarionibus decodu fucco aequali ter :8£ u ul uas corrigit; & cc tt a fcolopedram terre ftrem uel marina.Ite fcorpioes.Friuatimloe ualec cotra oem mqrimij.Radix cotra ierefee' tia ulcera recens potetiflima. Arida uero cicatricibus decoieaffere.Item pulegio cft ntpe taqj focietas.Decoda enim in aqua ad tertias difcuciuc frigora. Mulierucy mcitruispiunt Et citate fedant calores.Ndpeta quoqs uires cotra ferpetes habet. Fumu^x ca ni^ore(J?ti"Tii giunoqua Si fubfternere in metu obdoraiituris uiic c.T ufa egilopis/mpoit caplicis do loribus recens cu tertia parte panis teperata aceto illinitur.Sutc9 eius iffilatus naribus fu pmispfluuium fanguinis fiftic.Ite radix cu myrti femine in pafio tepido gargarizata angi nis medetunCuminu filueftrc epretenue quaternisaut quinis foliis u. luti i c rratis 1 1:c in fariuo&iagnus ufusin ftomachi praecipue rcmediisX ifcuiit pituitas 3i inflationes.Tiitu 6 i ca pan: fu aptu ud potum ex aqua uinoqi tormina quoqj oi intedino^ dolores . Veru ^ -r ta ne odmpalbrebibetibusgigni^ltg certe ferut.pQi3^a^on@^if^magiftrp.s dice fiftuln i tmn 1 vitfizc toivv.u«.e cu mdlcpdeftlnfantibus imponi in uctre faris e.Morbo regio in uino albo a balneis dat. cumino sethiopico:qu£ urinam ftringinoede cappari^ dc liguftico :fi v /s uepanace:& cumla bubula. _ 4tfXV. tr Ethiopieu maxime in pofca illinit cu'm meile. Africano priuatini urinae incotinetia cohiberiputat.Saciuum datur & ad iocineris uitia toft um tritum in aceto. Itchi ad a 'bah yihc& l-hi\xs — f is , T. « uertiginem.Tismero^quosacriore ui urina nfordeat infulci tiituin uino.ad uulu 3* jum uitia in uino.preterq} impofitis udlcre foliis teftium tumoribus toflimi tiitum^cu indic aut rofaceo 6 C cxra.filuertre ad oia eadem efficaaus.praterea ad ferpentescu eleb: ad fcorpioes: ad (pploped ras . fiftit Si uomitione naufeaf^ ex uino:quatum apprehederine tr:s d igy ti.propter colu qu^bibitur.illiniturc^ ud peniculis feiuens: uel ailnngitur fa^ fciis.btrangulationesuul^potum in yinq aperit tribus drachmis in tribus cyathis uini. Auribus iniriUafad fonitusacc^ rinitusculeuobiculino uel melle.Sugillatis ilRmtur cu mdle Si uua pafla Si aeeco.Lentigini nigre ex aceto.Eft cumino fimillin.u quod grseci uo** eant ami. Quidam uero asthiopicu cutmnum id elTe exiftimat.Hippocrates regium zppel lat.uiddicefquia efficacius in egypfb uifficauit.piamcp alterius nature in totum putant quqniani fit exilius di candidius.Similis autem Si huic ufus.Nam Si panibus alexandrinis tu6igicur:& cum alimentis interponiturdnflationcs Si tormina difcutit.Vrinam Si men/ ftrua ciet.Sugillaca Si oculorum epiphoras jnit jgat, Cum lini fanine fcorpionum id us in uino potum drachmis d uabus.pri u a tim^ ceraff ar uiimim oari portione mirbe.Colorem quo^ bibentium fi ili ter mutacin pallorcm.SuffitunfFu mia paffa aut refma uuluas pur gat.Tradunc facilius concipere eas qux odorantur id per coitu.Pe cappari faris diximus meer peregrinos frutices.Non utendum tranfiTarino.innocetius italicum dV.Ferunt cos qui quottidie id edunt patalyfi non peticlitarunec lyenis dolcnbus.Radix cius uitiligi> nes albas tollitffi triur in fole fricIcur.Splendicis f rodeft i uino potasRadicis cortex dua bus drachmis dempto balnearum ufu.Fcruntq? trigintaquinqi diebus per urinam & aluu cotum lyenem cmitti.Bibitur in lumborum doloribus^ac paralifi.Demium dolores fedac tritum ex aceto femen decodum: ud maducaca tadixdnfunditur aurium dolori decodu per . iMfAl* , L£ni$ ih]foK bmm 1« A q'*i h#n+-t* fk- kpi fffttzC iy&zbc\0~~ 4)De piperiti di origano& othimine;prafio:& tragorigano:6iheraciio:&: lepi* >num _ :p*«uv>A .inawiww tMZIUV do di de githifiu^ melanthio: & anifo. ^iCa. f peritis quam di filiquaftru appellauimus contra morbos comitiales bibitur.cSfio fe taliter de m6$jrate.£aule rubro di longo; denfisgenicuiis:jfoliis lauri; femine al ^‘MT’ bo tenunguflu pipf'tTs.Vtilisgingiuis;dentibus;oris fuauuatiT^rudibus.Origa ■uffA CTe/lo/pJu— - V ITJIT7I « ; min uel cbi in tepida aqua^m. uuuii.iit).v.uijiui^imn fsr 1 I. _ _ que laniuco non annmiie:quid aliqui prafio uocare iiialut.Tertiu efl _ mediunninus q cetera efficax. opri/Uri ajutetn creticum. Nam di i u cude olet . proximum fmyrneum.Deinde heracleoticunfadpotum utilius-.quod othimi uocat.Cdisaut ufus fer pentes i fugare percufTis efui dare decodum.potb urinam cf^reiR uptis couulfis medeti cu pinaci>radice.Hidropicis cum fico autcu hyfopo acetabuli mcfuris^ecodu ad fexta I Ite fcabiem pruriginem; pfbrasm decifionFbalnearum.Succus juribuslnfunditcu lade mu tlu lieris.T onfillis quoqi fluuTis medef.Capitis ulceribus. Venena opii di gypfi extinguit de> ~ codu;fi cum cinere & uino bibatur. Aluumm^llit acetabuli meufura.Sugillatis illinitur / XJ) pleri J cem denjiunf doloriiquibus etia di cadore facit cumnielle di nitro .Sang uinc nariu fiflic ri1. firini. A/i *'**rii,,‘,",c^",^r,"*'CU galla meile teritur. Aci Si i$e,ntia.yVl fi t>r>t IfCia L n ri i ‘i }czna — lyene folia cu meile di fale.CrafTiorcs pituitas di nigras extenuat codu cqaceto di fale fu^ ptum paulatim.Regio morbo tritum cum oleo 6^ nares infunditur.Laffi perunguntur ex eo; ita ut ne uenter attingat ur.Epinididas cum pice fanat. Furunculos aperit cum ficg SrJjly Gydyid Cc <} | cf'L fjb euHu(qi lana excipitur. Aut fi exiguus eft ungue pollicis-utladucis:6<: poftero die magisqd inaruir.pa-pauerisuero largus dcfatur:& in paftillos tritas in umbra ficcat nouifoporufe^r^ L "" i a mo ueru fi copiofior hauriatunetia mortifera per fdnu-opio uocanr.fic fcimus^ jn^erem *l r- - •• • • ^ iabaiuIiciPqrii ualjdo ipatibilisoaiuuitcede , 4-,, R/ P,-, <70 rimo i nv,i6 nllcif* 1 ■plvyna-nO*? ^ _ P tu. Licinii Cecinx ptoriiuiri patre in hifpan rratus an cillbtlrem plerofcpalios.Qua de caufa magna cocci ratio extitit. Diagoras di Erafiftra ItC . In totu danaucre:& ut mortiferu infundi uetates.pmerea_qrh uifui noceret-Addidic P^^yX^fj^flronsideo no protinus cxcxcarico qni adulteraf alCxadrino.fed poftea ufus eius no^ro tg/mntftj. | « J> ; . J^4,atus eft medicameto nobiliiquod aci®o liocant: femine quocp eius trito ini paftillds e 1a^ ■ de ututuradfomnu Item ad capitis dolorescu rofaceo.Cumhis.auriuijidoloriinftilJatu Podagris illinitur cu lade mulieru.fic di foliis ipfis urutur ad facrflslgnes. Item uulnera^ cum aceto.Egotamen damnaucrim collyriis addi.MuIroq? magis quas uocant lexipyretas ^ quaDj? perticas 6£c2eliacas.Nigrum tamen in coeliacis uino datur.fatiuum omen magis ro tundat capim. A3 filueftris logmrjac pufillum:& ad omnes effedus ualentius. Decoqui tur & bibitur contra uigiliasTeadecp aqua fouet qra.C^ptinou in ficcis-*6Cvibi ratfo plu^.,Cuj M ~ jLx** rb* Jtf.l’’»' /clur+j 7*1 ikL «trrotitvi capita ipfa di folia decoquucur fuccus mcconj^^ocaturlmultum opio ignauior.£xpe^ rimentum opii eft primum in odore.Sincerufmm perpey j^ojnos eft.Dein in lucernis: uc pura luceat flama aut extindum demu oleat;Qu2einrucato"ndTueniunt, Acceditur quo q? difficilius^ crebro extinguitur.Eft finceri cxpcrimentum:& in aqua quia nebula inna tat.Fidum ijTjofcacoirT^eaiiiaximeiiiiru sftiuo fole deprehendii.Sincerum enim fudat: fiefe diluit^donec fucco recenofimile fiat.Mn^fides optime feruari putat hyofcyami fe/ ^mine adiedo.Alii in faba. (I De empradico 5Ccera£ico:& glaucio fiue palio: di heracliot cifiueaphro:& dediacodio. fjCa. XIX. ^ Nter fatiua eft di ftlueftria medium genus quod nifi inaSftbt fponte nafceretur. nrus qui epitdme^on i^zitomumerjgTcriput: purganojiib* a par Vuttj *udandacenfuit.Venerem inhibet:uenriif<£@farpraetorii\ii^ipater eft hyfpanix prin* ceps.qucm fcio propter impatibiles uuemorods radice eius filo fufpenfam e collo gereres prasterq in balneis: di ita hberatu incomodo omni Quin etia inueni apud auctores : capur { ha inde litu diftillatione toto anno no fentire.Oculos came hebetare pucatnr.Coriandru in/ ter filueftria no inuenitur.prxdpuu rame effe coftat ftatim aegyptiu. Valet cotra ftrpenti , mi genus unum;quod amphirbenas uocant- potu impofic^ .Sanat Si alia uulnera.fcpiny /kzg&fi ^ic^as puftulas tritu fic& oes tumorcs colledion:u| cSiri meTle aut uua palTa.Panos ue* ' 1 ttc&tticfjto ex aceto tritu.Seminis grana tria m tertianis deuorari iubet aliquiante accelftone.Vef ,f plura illini fronti.Suntqui di ante folis ortum ceruicalibus fubiici efficaciter putent. Vis magna ad refrigerandos ardores uiridi.Vicera quo^s quas ferpunt fanat cu meile uel uua _ C~ pafTa.tcem reftcs:anibufta carbunculos:aures cum lade mulieris epiphoras oculorum ner uisoi inteftinorumfludiones.Scmen exaqua potum bibitur in choleris cum ruta, pellit animalia interaneorum cum mali punici ficco di oleo femen potum. Xenocrates tradit re itriirarrvft uera eft.Menftrua contineri uno die: fi unum granum biberint : foeminas : biduo fi duo:5i cotide diebus quot grana fumpfcrint.M.Yar.coriadro fubtrito cu aceto carnem f Incorrupta asftare feruari putat/Atriplcx di ftlueftre eft di fatiuuaccufatu a Pythagora ta* § faceret hydropicos morbofe^ regios &palIore.Coquitur difficilimetacne in hortis qui* dem iuxta id nafei quicq nifi languidum cupanit. Addidere Dyomfius di Dioclps pluri/ ( mos gigni ex eo morbo^Nec nifi mutata fsepius aqua coquendu.Stomacho cotrariu clTe ^ Lentigines & papulas gignere. Miror quare difficulter in italia id nafei tradiderit folum Smyrne/us. Hippocrates uuluaru uitiisidinfundicubeta.Lycusneapolitanuscontra cara r tharidas bibendum dedit.panos furuculos in cipientes:duricias omnes uel codo uel cru* do utiliter illini putat J te igne facrum cu meile aceto nitrocp.Simihter podfgris. Vngues fcabros detrahere dicitur une ulcere.Sunt qui in morbo regio dent feme eius cum meile. Arterias 8£ tonfillasnitrb addito p^rfricenr. Aluum moueant.Codlo aut per fc aufeb maf uaautlenticula concitantes uomitiones.Silueftri capillos tingunuK ad fupradiifta utun* fur medicina. |]De malua malope.fii alihea:Si lapatic ; ^oxilapato;& hydrolapato Si feippolapato:3C bubaiapato. f)C a. XXL jfbtmit I (LIBER. Otrario in magnis laudibus malua eft utraq? # fariua ^ filucftris.Duo genera m $<4m fiim amplitudine folii difcemutur. Maiorem granei malopen uocar in far luis. A]#» Ji^vlM^cra emolliendo uetre dida putant m^lachen.E filueffribus cui grande foliu # j radices albazaltbea uocatfab excelletia effedus a quibufda ariftaRh^a.Oe folu i in quofe* mcur pinguius faciut.Huic cotra oes aculeatos id us efficacior uis praecipue fcorpionum 'rcr^~ uefparu:fim«liuqj:& muris arano^EJuin # trita cu oleo qualibet earu pundi ante uel habe Ai res eas no fvriutur.Foliu ipefitu fcorpionib,jis torpore affert. Valet # cotra ucnena. Acuf77'^' i leos ois extrahut illitae crudae aut cu an£th& pota.Dccodae uero cu radice fua leporis mari ; j ni ucnena icftringuuEtoe quidadicut fi uomat.De eifde mira # aliatradutur. Sed maxi me fi quottKjie quisjfucci ex qualibet earu forbeat cyarhu (Jimidiu oibus morbis caritutu, VIcera mamntiaT in^pitefanant.In urina putrefade lidperas.Et ulcera oris cu melle.Ra* /■.! dix decoda f urfufestapms 6 c dentiu mobilitates.Eius quae unu caule habet.radice/circ§>|^f^J; dente qui doleat perunge:doncc definat dolor.Eade ftrumas # parotidas 'panof^ addita 'lrtri "W iiois ianua purgat citra uulnus.Scmen in uino nigro potii a pituita# naufeis liberat. Ra dix mamaru uitiis occurnf^adaligata in Jana nigra.T uitim in lade coda # forbitionis tno „ iupta qnis diebus emedat.Stomacho utiles Sex^Niger dicit.Olympiades thebanusabor< «khzzsik cuias clfecu adipe anferis. Aliqui purgari ferminas foliis earu mam plenae mefura in oleo _ fcUtltJ d ac uino fumptis.Vtiq? coflat parturientes foliis fubflratis celerius fofui^Protinus a parti* ’ yeuocadame uulua fequatur.Dant # fuccu bibedu parturietibus ieiunfis in umo decoda 'pemina.Quin # feme tritu ad^ligac brachio gcnital^ideotinetiu.Adeom ex ueneri na/ lV jm Et infanietibus quatcrujs.DecocJe comitialibus heminx fucci.Hic # calculoGs #j(hfiajti/^/ pne # torminibus aut opiflotonicotaiBofatibus tepidu^jlhjnir.Et facris ignibiTs&amBu* ftis dccoda in olcu folia imponutur.Et^d uuJperjj IpetusTfuda cu pane Succus decodas neruis pdeft:# uefiese:# iteftinoru mfionibus. Vutuas&: cibo & infufioe ^ fufioe mollit eft_ oleo Succusdccodae pori meatus fuaues facit. A/theas in oibus fupradidisefficacior radix: p/ r} cipue couujfis ruptif<^XJbcfarinaqua aluu fiftit.fcx uino albo ftrumas # parotidas & ma "f maru inflaefones:# panos in uino foliadecoda & illita tollut. Eadcarida in lade decoda maru inflationes:# panos glibec perniciofae tuiti citiffime medetur.Hippocrates uulneratis fitientibufqjdefcdu fa ,ti guinis radicis decod^fuccu bibedu dedit.Et eam uulneribus cu meile # regbadtenj^con ’ ; t uulfis:luxatis:tumctibus:# mufculis:rieruis:articulis impofuit.^t afnilncls^a^fenteri^ ^ c a— cis in uino bibendu dedit.Miru aqua radice ea addita add$ffii lub diuo:atqi eladefcere^^x^1 fcfticacior ; alii ftri uero rumice jalij laganucantnerinu ad itr urnas cu axungia i genus fere oxylapaton uocat.Satiuo ide f^mli u^& acu tior a habet folia ac rubriora: no n£ fi in paludibus nafces.Sunt qui hydrolap^toii tra^ut in aqua natu.Eft # aliud hippolapa / ton maius fatiuo:candidiufqp ac fpiflius.Silucftria fcorpionu idibus medetur # fcrircpbf jbene habetes.Radix aceto decoda Qtqlef fuccus detibus auxiliaf.Si uero bibatur morbo ; ^ regio.Seme ftomachi i nex t£ic abiliaTh fn a fanar.Hippoldpayi radices priuatim uugues fca^ brofos detrahut.Dyfeni^icQFfcmen duabus dragmis iri inno potu Ijberat.Oxylapati fe^, men lotrnn aqua csleftuangu^J prodeft reiicictibus. Adieda aedeia lentis magni tudm£ ^ ^ i Radice cherias # jino BC lyenes.Coeliaco^ seque # dyfentericos # tcnafmo^E^ eadecp ora efficacius.lusTap4L^ rudus facit:# uri> nam ciet:# caligine oculoru difcufiEttem pr pruritu corporis in folia balnearu additu.-aut p us ipfum illitu fine oleo.Firmat & comand ucata radix dentes.Eadc decoda cu t^nofidiCj ^ aluum.Folia foluunt adiedo fale.AdiecitSolonnc§ ut omittamus bulpat6n:radlicis ta^ rnqmh cu altitudine differens eff.# erga dyfentericos efficacis effedus potu ex uino. . De finapis tribus geneyibus:# marrubio:# ferpillo: # fifymbrio s fiue thymbrsco # ' " de lini Jeminc:# blito. Ca* XXII* ^'■•sTesmotius qut i^dicandu fit.Huius folia femeqj cotrica profunt cotra ferpetes : pedcruv * ■ SC lateris dolores: tuiTim uecere.Et iis qui fanguinc eiiciut eximie utilerfeapis cius cu pani > "ni; co aqua decochs:ut afperitas fucci mitigec.Iirjponjt drimjjis cu adipe.Sut qui uiridis feme || „ §tu duobus digitis capiat cu farns pugillo deco&u addito exiguo olei 8C falis forbere ic^ ii Tfijhi m ilaw illuni SVn fycrnh v^iunos ad tulfim iubcac.Alii nihtf coparaejn cade caufa marubii & focmculi fucci,?# fexta / $ T ^ fios ternos exprasffis decodifq? ad fextarips duos: tu addito mellis fextario rurfus deco* $ «flo ad fextariosduos:fi cocleariimefuraiiri die forbeaf in aquae cyaro.Et uiriliu uitiis tu* cr_ fum cu meile mire proded.Lirhenas purgar ex aceto.Ruptis couulfis fpafmatu neruijr fg v lutare.potu aluu foluit cu 6le 6C aceto.lcc meftrua cf fecudasnTulferu^Arid^ farina cufr| ''Y"'' Inellc ad tufTim ficcaefficacilTimaeft.Ice ad caherenas &pcerygia73uccus ueroarticulis naribus: 8i morbo rcgio:minuedecp bilicu meile prodelt.ltemcont^ uenena inter pauca I t ^aueda^tame exulceratas ucf^ice dt renu uitiis.Dicriur fuccus claritate oculoru adiuuarc potes.Ipfa herba Homachu excreationes pedoris purgat.Cu iride & meile urinam det. r Cador Marrubii duo genera cradit.Nigru;&: quod magis probat candidu.In ouum inang"»' ... fuccu adiicit iis:ipfumtp ouu infundit meile sequis portionibus tepefadu. uoniicas r milpe r ffe:purgare:perfanare,pmittens illitis etiam uulneribusacane fadis tufa cu qxungi/uf te d.rSerpillumaferpedo putant didum.Quod in filueftri euenjcqn patris nidxime Satiuu 'yj„ no ferpic: fed ad palmi altitudinem increlcit.Pinguius uolutariu & candidioribus foliis 8c camis: ad uerfus ferpetes efficax maxime ^enchrin 8L fcolopedras cerredrcs ac marinas : Et fi:orpion(es decodis in uino ramis foliif^.Fugat & odore:c6munis fi uratur.Et contra ma >»>1 tnri ttefh? iorum ueneni paecipue ualet.Capitis doloribus decorum in aceto illinitur temporrb9 ftonticum rofaceo.Item phreneticis:Iethargicis:contra tormina:6i urinse difficultatem rinorum ac 'ST >^ J****»#. <]Ca7 XX1I1. ®Eu in italia non nifi a medicis feritun&iis admodu paucis.Duo genera eius.Nobi ius athamarid^hu uocant ilii ab athqmanteinuentum. Hi q&onia laudatiflimu in Pcbanunthe feperiaturrfoliis anifo fimile:& caule aliquado bipedali,: radicib9 muli Siisfii obnigris:quibufda altiffimis.Minus rurfumq illud alteru.Ciet urina in aqua potum . " radice trita ueldeco&a Inflationes ftomachi mire difcutit.Ite tomina & ueficae uitia. Vul^ . SJ Juaruqj articuliscumelle.lntantibus cu apio illitu imo uerri urfnas mouct.Faniculum no^^w^apj ' ' ' - r — i - ^ . J""‘ . r-~e&affTeXuendo oculoruq? acie fucco cius r efi/ ' ^ ocp caliginem praecipue eo releuari.Coiligitur bilitauere ferpetesrguftatu ut diximus fene&affTexuendo oculoruq? acie i ciendo. Vnde intclk&um eft hominum quocp caliginem praecipue eo rele hoc caule turgcfcentc.ln fole ficcarur.lnungitur ex mell^.Vbiqi hoc eft. Laudaciftimum , . camrn in hiberia e lachrymis fit di ex femine recenti.Fit etia c radicibus prima germina f/ ,-nrfu* ne incifis.Eft di in hoc genere filucftre:quod alii hippomarathron : alii myrleneu uocant: 1 v ^ 1 1 f0liis maiorrbus.-guft u actiorc:procerius:brachiali craftitudinc:radice candida.Nafcitur I JJ ■ \ '7 V vi< ( J < 1 1 sum fatu mter bortenfia diximus.Quapropter 8C medicina exeis non differam9.Silueftriu liltr;“‘ genera ^unc duQiV ftuticofius a terra ftacim.Alteru u n icam ecraflji u s . V t r iqj folia paa |j;^r;^ca:fpinofa: m uncatis cacuminibJ.Sed alter florepjrgurcuraittit inter medios aculeos ce/ gp^r lericer canefcence:& abeunte/ca"iura.Scolimdi^raeci^caiit.Hic anteq floreat contufus at# expreffus illito fucco afopecias repl^t.Radifcuiufqj ex aqua deco&a potatoribus fj> sim facere narratur.Stomachu corrobofat.fcc uuluis fi credim9 etia coferre aliquid tradit ut mares gignicur.lta.n.Cherias atheniefis fcripfif:5£ Glaudas qui circa carduos diligen/ r siUimus uidetur. Manducatus carduus hic odore comendat oris, , 11 iL ,/ 4)C6nfe&io tyriacae copofitio medicaminis Antiohi |)Ca. , XXlIIf. Ed ante difcefTum ab horceiibus unacompofitioneex iis clariflimi fubtexem9 ad/ ‘uerfus uenenata a nima lia:inci fani lapide lierfib9 in limine xdis Aefculapii.Sprpilli Jl|^uura denarioru podus.Opopanacis6i milirtantundc fmguloru.Trifohi pobdus enaru. Anethi & foeniculi feminis & anifi 8i/atm'ia apii^enarioru fenu ex fingulis gene/1 cibus. Er uijajrmas d|iodecim.Haec tufa cribrata# uino quantu poftit excellenti digetutuc 4ln paftillois: uiaoriati podere.Ex iis finguli dicur ex uini mixti cyathi ternis.» Hac tyriacha rrr magnus rex Antiochus aduerfus omnia uenena ulus traditur. 7 /“Via h'f< yif II jjovn(bV>ia XXL IjpROEMlVM? De natura florfi & coronamentoru.De mira florum uarietate. t N ‘ ‘ Ca. I, HORTIS SERI ET CORONAMENTA 1VSSIT CAT01f*( enarrabili floru maxime fubtilitate: quado nulli poteft facilius efic lo^ut , § reru naturae pingere lafciui enti' praefertim & in magno gaudio fertili "•m J , tatis tam^uarieludenti.Quippe reliqua ufus alimtti# gratia genuit.io* ^ . >} # faecula annofqj tribuit iis. Flores uero odorefqj dc die in dic gignit* , Magna ut pala eft admonitione hominu:qu*e fpecfcancilTiuie floreat cc/ i0rime marcefcere. ^ed ne pi&ura quidem fufficienteimagini coloru ?eid^Safemiitqran# ua aetati iiue alterni at# multiplices inter fe ue£tantur;fiue priua nr _ _ _ _ _ _ _ _ _ \ JB _ rrmnivekvW tisgeneru funictiUsin orbeui obliquu in ambiemquaeda coronae per coronas currunt. 4lDe ftrophiolo ferro:&qui primti flores mifccrc ca^riufii quando primum corolla in* ^penta uel appellata^quare. I' Ca. II» ikipjif Enuioiibus iitebantur antiqui-.ftrophia appellantes; unde nata ftrophiola.Quin 6C . 11 ilMtuocabulu ipfum tarde indeconjunicatuni eft inter fa^taheu 6C bdlrc^s honores ^ r' i^i^^coronis fuu nome uindicaritibiis.Cu uero a floribus fierent ferta a ferendo fer uiae <3t Cti rWCn? , totiic >>- 'iStanxi 'appdlabacur.Qttod apud grsecqs quo# no adeo antiquitus placuit. Arboru eni ramis co !^Z. * ronari in facris certaminibus i^fos erat primb.poftea uarian coeptu mixtura uerficolpies. Flocu# in u ice odores colorei# acccdere^icipn ex ingenio Pualtae pidoris at# Glyreeas 3 coronarias diledaeadmodu illicuopa eius pidura imicaretur:adinuenit:6i illa prouocans t (iXL SSi-»p!)ftael:l’iiinil-*rea Knut:inau»tj aut in argentata dabantur X/TSS m C 4 Dtmi owftoMtwca m>l*0 .1 J«6-*vw» tw 'i, (£■„//, «p,,- ^ jjj f rt^-tt fLfup&n Hvtyx litti vp j-l*l r»TC»S«£i*nt- totatc-^M^^cfo ijiTamtv *p-e /t 3» n ;p$I| -t «» J-» - - - -f - '-* - -• - - fefjv*<% Jl ■cci /j.rii !h mrtVioi l| iis diuts primus arJjentB auroqp folia imitatus ludis fuis coronas dedit. Accef^^Vs ^ ^jjUlOdX# ■^C'vrijpfrirc4^cfivS' j>c tcx\*-cp *o co (j^'a^%ro yys /t 2?n ll^^is piMu cotona foliis aureis & argcteisdedit 0£ de honore coronaru apuld antiquos^ Jrde Scipio nisbonore:5£ degadilibus coronis 6i Cleopatrseregin^efada. t/Ca. 111.» •Jp fer urit qiioq? & Ienifci;quos adiici ipfarum coronai uni honos erat propter jf-fcas quibus iungi nifi aurei non deaebant.Purl diu fuere ii.Celare eos priti hetru* ^ Celare"eosprimuinfti £^Sui,t.p,CIau3ius pulcber:bratteafq* etia phylirae dedit.Semper tamen audoritas ucl ludis* ' ^ ero qusfitarum fuit.Kancj ad certamina in circum per ludos 6i ipfi defcendebant: & fer«^^”^| nd* VVri hj»h’ ly&rriB- fH m I?/. uos fu os quofcp mittebant. Inde ajia.xii.tabulariji 1|X. ,Quj corona pariti Ipfe^ecuniamue.A?*f » 1 , ris ue ferretunfine fraMeelTeTimpofita. Alias in ufu promifcuo ne ludicras quid e erant: ingenfc^iis feueritaris.L.Fuluius argentarius bello punico fecudo cum corona rofacea y ter diu e pergula fua in forum profpexiffe didus:ex au dori ta te fenatus in carcere addu* dus non ante fine belli emitfus eft.p.Mutianus cum demgta fvlarfye coronam e floribus 4' ru6impofuiffetati5obidducieuinuincuIatrijajijry50|EcagDgJJau^T{iiJPlcbi pz nec intercenere illi aliter q atbemsmbi comefabundi i u uenes amc meridie conuentus ia#* u «***> L**) y r ^o • pientiu quoq? dodrinas frequetabaut.Apud nos exemplu licentis fenus non eft aliud § fi -ha Diui Auguftfcuius luxuria nodibus coronatu Marfiam,littere illius defcribunt.Flop^-^ avjl Mum quide populus irq.bpnorc Scipioni tantuadhibuit.Suario cognominabatur s propter ii Similitudine Suarii^uiulBam negociatoris.Ob id erat in tribunatu plebei Mmodum gra c ^ tus:dignuf{$ africanpr.um famiiia.N ec ei fuit in bonis funeris impenf^. Afles ago contue |iC popjjius^ funus eldciuit: q ua^ parte ferebatur:flores e pr olpcd uonini IpSr fit. Et il YKofy-tntQ flufftym tunc coronas deoru honos erant.Et larium publicorum ptiuatorucp di fepulchioru&ma/ nium.Sumacp audoritas padili coronx:futiles falioru facris inuemmus -fqlcnes canas, i&ka f Trafiere deiude ad rofalia.Eotp luxuria procefficmt no eflet gratia nifi meroTolfoSubti ' ^ 1 . Ilibus mox petitis ab india aut ultra indos.LaudatilTimu quidem habetur e nardi folio eas ■^^teSdari aut uefte ferica uerficolores unguetis madidas.Hunc habet nouiffime exitu luxuria ^^^Toeminarum.Et apud gr^cos quidem de coronis priuatim fcripfereMne|leiJS at^ Calli/ machus medici^ nocerent 1 _rL * l-L ^ - - - it capiti:quonia 6i in hoc eft aliqua uahtudims ppr§^Mpdtu ac hylaritate praecipue odoruiifbuurripientelfaliaciter folerBa.^acp fcelerata Cleopatra f-'- : thzknt^ JtfflJ uere occafio di ratio adeft.Inde ec apparatu belli acciad' gratificatione ipfius reginas Antonio timete: necnifi pguftatos a/ bos Tumente fertur ab ore eius iufifle extremis coronse floribus ueneno illitis.lpfacp capi^ ti lmpoflca.Mox procedere hylaritate inuitauit Antoniu ut coronas biberet. Quis iflas cP merecinfidiasrErgo cocerpta in fyphu incipienti haurireogpofira manu en ego fum inqc illa carc Anconfqua tu noua^ -prsguftantip diligentia cauesudeo mihi fi polum fine te ui dudam ecuftodia bibere i ulfinillico expirante. Decoro Ex noftris aute infcripfere ali> uideminueniam. Nec nos oribus quaz uidcbuntjardi^ gna memorabitfiis.PaucilTima genera noftri coronamentorum inter hortenfiaTib uer e: ac pn uiolas rofafcB trn. ___ A De rofa in coronis:8C degeneribus eius:6c ubi feratur. {JCa. 1III. ^ViTp|| Ofa nafeitur fpipa uerius q frutice: in cibo quoqj prpueniens. Illic etiam iucundi II® odoris quis angufti.Germinat omnis primo incluta tgranato cortice. Quo mox in ifP^tumefcerite di in uirides alabaftros faftigato paulaam rubefeens dehifeit ac Jefe %andit in calicis medio fui dantis coplexa luteos apice^ bfus eiiis in coronis prope mTni/, tnW>| mus eft.Oleo macerat ur.Idcfi i^ma troignis teporibus Homero tede.pretcrea in unguem ? " tat tranftt ut diximus.per femem^^tesj|a?bet.Eiiiplaftris atqj collyriis imponitur mor daci fubtilitate. MenfaruiiTetianidelirirs inungendis hiinimenoxia. Gontra genera eiusf jl--^ nodri fecere celeberrima: preneftinam 8i campana. Addidere alii milefiam-xuius fitarden^ifoJ tinfimus colos non exed^t^g duodena folia. proximam ei trachiniamitiiinus rubentem/ ^ Mox al^andicarii uilior^i afbicatibus foiiis.Vililllmam ueroplur|bus^uel minutilfiml. e m£ fpinpfaiiT.Differunt enifn mujltitudine foliorum^fpcricatedeuoreJCofDreioddre. paucifli hia quina folia; ac deinde nutnetofiora.Cum fit genus eius quam centifoliam uocat. qus ; IfXXl. fj ... cft in campania lcalix.GrXcixuero circa philipos.Sed ibi no fu e tetrarpucntu.gageus Ha* cgmontfs ih uicino fereeftmu^ierofis foliis acparuis.Vndeaccolx tranfferlmtescoferunc Jpfaq? plancatoepficiunc.Nb autem talis cdpraciflima eft.Hec cui latilTimu maximumqp folium. breuitercp indiciu cft odoris fcabriciaCorticis.Cepio T yberii ^a.farJ|iprincipatu negaiut centifolia in coronis addbprxterq extremos uel u t ad c^rdincs/pec odbre 'nCc fpe N*«- ciepbabilem.Eft & quxgrxca appellata noftris agrxcislichn^smonifi in humidis locis rp ucmensmec unq excedens qnqj folia: uiola^magmtudinp:odore nullo.Efi: & alia grxcula appdlaca:couolutis 'focorum panicnlis:neq|ifccs]Fi^tmQy coada^kmpercj nalcenti fi* jnuisdatifli.ius foliis. Alia funditur e caule maiuaced^oTia oleacca‘Kabes.Muicetio uocat mo/hit^ Atqi inter has mediajmagnitudine autunalis-.quam coroneolam uocat ocs. fine odore .‘Co ^»c«r cSviwe*» r roneolam rubro natatot modisadukeratur.Etalias uera quoq? plurimum fpli piaeualet 'pdgl^ h./ew5e.H^y^ntsod<^nffiniaeft.Ideo^ lbi unguentupulcherriiivu.Cartbagine^fiirpaniai byeme & 1 1 - quo^ tota.prs&cox.Refert 8C caeli tempen&f^ibuloa enim annis minus odorata, puenic \ l^raetercamagis locis p|busjk<^$ humie||s odoratjof .Seri; nec pinguibu^uuit:nec argil* irh Ii jofis locismec riguisxocencararis.proprixqjruderacum agruiifamat.prxcox capana.Sera k milcfia.Nouiflime carne cjefinit preneltina.Fodiunt altius q fruges-.leuiusq uites»Tardif fime pueniunt femine:qub£l m ipfocorpice eft fub ipfo flore opertum lanugine.Qb^dpo ^^ tius caule cocifo inferuntur &:ocellisradicis:ut baiundo.Vnum genus mferiruY paJjidje fpinofx logiltimis uirg.is qnquefoliX:qux a grxcula altera eft, Omni autem recifipne at<^ uilipneprofiric.T ranliatione quoq? ut uicis optime ocilTimeq? pu en i c. S u rc u lis ' q u acer #» num digytorum ldgicudineaucarapliore poft uergilliarum occa! uni fata Dein per fauo* - , nium tranOataipedalibus jnteruailis:crebroqp circufofla.QbiprXcocenifaciunt pedalicis ^ca radice fcrobe aqua calida infunduncgerminarc incipiente calice. _ ^ ftPeliuo trita genera:^ ratione ea in ferendi. 4i C a. $ V, p : lliu n rofx nobilitate proximuai eft:^ ^uada cognatione unguenti oleiq? ^ Iilion appdiatur.Ei: ipoftcu etiam maxime rotas decenmedioprouentu carum incipies. Nec ullisflorum excelfitas maior .Imerducubitoru trium.Languido ietnper col> hj . «3w.J nnf>ri f 'in.JnrDiiic ^vimine IPr’» i 1 1 c ri c A rimn" c*/V in inmimic ’ fuflideate capitis oneri. Candor eius eximius.Foiiis forijs ftrinatis:^ ab angufms • ' dine paulatira fde laxantibus cffigiecabthT.ftcfupinis per ambitu labrig.T enuiq?^ X {^,lo:6ino i ^in lacitudin \Mk folio 6C femine itantibus in medio crocis.lta odor colorqi duplex: ut alius calicisialius fla ^/tcVIiy» Ur*r^ j,A? _ .• _ i-U _ i„; ,.c.. PA fi^c nAAiCCi b/rojfo ; minis:differentia angufta.lh ungueri uero olei que ufu folia no fpeinunf.Eft flos no diili^?-^ , . milis iiliinbxrba quam couoluulu uocat.nafcens per frutetamulloodoremeccrocis itus' ’ .< I .. .. . . . -■ ... _ I . . * ^ I ■ 4 I 1 .. l? I f I « 1 AJUi 1 1 1 » •» l ftlimi"-' ondore tantuiii re'ferens:ac ueluti rudimentum naturx lilia facere c6difcentis.Afba lilia f1 pjte^iifdem omnibusmodisferuntquibus-rofa.Et hoc amplius lacbryma fua utbyppofeiinimt , Nihil^ e foecudius.Vnde radice quinqgenos fxpe emittente bulbos.Efl: & rubes liliu :qd -«tvfeirf) grxei cryno uocat.alii flore eius cynorhdohXaudatiirimum in antiochia &C laodicea fyri^ mox in phafelidc.Quartu Iccu optinet in Italia nafccns.Snnt purpurea lilia: aliquando w gemino caule:carnofiore cantu radice:maiorifcp bulbi- fed unius.Narcifum uocant huius ? alceru genusflore cadido:calicepurpureo:difFereria liliis e &C hxc q> narcifis foiia in rad|oc,jl‘y/ funtpbadlTians in lycix montibus.Tertiogeneri extera eaddCalix hxrbaccus:oes feroti ' . > VPfellS h £4? || 'Tv~ ii, lorem accipiat: a tcy ita in fcrobiculis feruuntur heininisixeis circufufis.Sic fiunt purpu* jea iilia:miru® ita tingi aliquid ut nafcaturinfeclum.' 5] De uiolis^ de calta di de baccare & combreto. u,v. Ajpiljnpilolis honos pximus.Earu plura genera.putpurex:lutex:albx:plans oes ut olus fa / 1 ‘lu: ' ■ !: T"? * • _ fL ~ A.. ■ | icrcton % c rl/laffv redolet.Mutianus auctor eri in lychno feptimoaut ottauo tranlTcrri in locu iuba&u: at cp ita degeneras renouari.Vfuseius in coronis nufq.Harrba cmm eri folio angufto penci capiilameti modum-Sed uino mire cogruiopraxipue dulci tritu ad theatra reple da . Fio# lec uergilia^ occafu paucis diebus folio qlu Borem expellit. Viret bruma &coiiigitur.Sic catur umbra melius etiam byberna.Carnoia St illi radix: uiuacicrq3 q ca;teris.Gaudet calca ri:& atteri pede: pcrcundoq? mdiuspuenit.ldeo luxta femitas ac fontes JaecifTimuni* ( De dorihus antiquis:# de odoramentorum diuerfitace:# faliunca:# polio.Cap. , ,VJI* Roianis temporibus ei iam erat honos.Et hos certe flores F-lomerus tus laudatum ton:crocon:hyacinthum.OmniU odoramentoru atqj adeo h^rbaru differentia eri _ in colorei odore: &fiaccp..jOdoratq| fapor raro uiii no amarus, E contrario duiV^^ a raro odorata.Itacp 8t uina ddoratiora muftis>Siju.eftna magis cmnia latiuis. Qju cruda odor fuauior & longinquo:propius admotus hebetatjrut uioia^pfarecens a longinquo olet:ficca propius.Gmnis autc uemo tempore acrior: & matutinis^.lQjuicquid ad meridia nas horas diei uergit hebetatur.Noueila quocp uetuftis minus odorata. Acerrinips;tameii odor omnium aritace mcdia.Rofa St crocum odoratiora cum ferenis diebus leguntur . Ec omnia in calidis magis q in frigidis.ln segypeo tame minigiQ odorati flores-.quia nebuloius St rofeidus aer eft a nilo riumine.Quoruda fp^itari graimt^iheft.Quceda cu uirent non olent propter humorem nimium: ut buceros qudd eft fano^rxeu. Acutus odor no omf# irium fine fucco eri: ut uiolae rofas -.croco.Quas uero ex elutis fucco^carent : eorum omniu ' • odor grauis: ut in lilio utriufqp gener ts,Ambrdctonu 6t amaracus9acres habet odores.Quo ruda nos tantuiucudus: reliqui partes igriausemt uiols ac rofas H or tcfi umVcfora til urna quieficca: ut r u ta:mcta:apiu:Si quae in ficcisnafcuntur.Quaeda ueturiate odoratioramteo, tonea:eadeq? decerpta qua in fuis radicibus.Quxda uero non nifi defrada:aut ex attritu 7 ^olet.Alia no nifi detracto cortice.Quaeda uero no nifi juftaificut thura myrrhaeq? . Flores :y -th^ *■ eriti omnes amariores qua intadi. Aliqua arida diutius odore cotinent ut melilotos. Qija ; % vh da locu ipfumodoratiore faciuc:utiris.Qui 8L arbore totacuiufcuc^ radices attigut .Hef peris nocriu magis oletunde nomie icmjeto.Animaliu nullu odoratu: nifi de panthens qc quadiriueri fi credimus.lllaquocp noobmittenda differetiaodorametoru multa nihil p# tinere ad coronameta:ut irin:atqp faliimpa^quaqua nobiliflinii fit odoris utracp.Sed iris ra cfice cantu comedar iir:ungucntis'arjt meafeinse nafces.Laudatiftima i illyrico.Et ibi que^ no maritimis fed i filueftribus drinonis & natrone. proxima in macedonia . Laudatiriima h^c St cadicans.Et ex illis tertiu locu habet africana amplillima iqter omnesiguftucj ama^ iiiTimadllyrica quoq? duoru generu e.Raphanitis a fimilitudieT^u2b St melior.Risotomof fubruffa.Optima qux gernutameca tactu mouet.Caule habe t cubital e-- & re£tu. Flor etdi# uerfi coloris fpecie:ficuc arquus cadcriis unde nome.No i probat St pifidica.Et fofTiln tri# 7 ^ bus ante mefibus mulfa aqua circufufa hoc ueluti placamcto terrse blandiuntur circu ferip pflf'0 ta mucrone gladio urtriplici:^ cu legerint ea protinus i csdu attollut.Natuta eftferuens T ra&ataqj puft ulas abuiti mo facit.prsecipit ante oia ut cafti legat.Ter^dks no ficca mo J* - _ * ~ _ ^ ncru in terra celerime fentit Optimu antea irinu IcucalSe *& elide ferebatur.Iapride eni {fi* X i|fJl & feritur.Nuc e paphUia^Sed rilicu maxie laudacjat® e feptetrionib‘7.Saliuca Foliofa qdec rlr*~tr Imi 0(1« fed.breuis;& qui nediifojgolTic.Raclici nuiperofae cobasret.Hacrba uerius qua flos: denfa ' k J ueluti manu'preiTa?breuiferqf cHpesTufphens^Mnia hacgi^njt&ji^cajalpiuqpapiiTC»"-^. ca urbiu eporredia tacse fuauitatis u^uecallu eccbeperTt. Veftib9 iterpon^a gratiflimuni. Sic & apudgrascos polion h^rba inclyta Mufei & Hefibdi liudibus:ad oia utile praedica n tiu.Super® cascejr^ad fama et dignitatis.prorfufqi miradi rao ut tradutrfolia eius mane ca „ dida.meridiepuFpurea:foleoccidentecerulea afpiriuntur.Djag genera eius capeftfemav2F " ius.Silucftre quod minus e.Quida teucrion uocant.Folia cdnisTbominis fimiha:a radice p wiu&Twn tinus nuqui palmo altiora.Et de odoratis floribus Fatis diduimin quibus unguenta uicif fe naturam gaudent. _ De ueftium semulatioe cu floribus & amarato & chryFocome fiue cryflti.llCa, VIIL r^MTj ( Vxuria ueftibusquo® prouocauit ejos flores: qui colore comedaturJnos animad ■> ■ ; / uerto tres eflepriiip^ales.Vnu in croco qui in rofis micat. Gratius nihil traditur 6? fincy ; . _JL^jLafpedu:&in purpuras t^rias dibaphaT(J ac laconicas.Aliu amethyfto qui uiola : QC iipfe in purpureuque® hyacithinu appellauimus.Generaeni tradamus in fpes multas feFe^^ 1 • r fpargetia.Tertius eft qui pprie conchylii intelligitur multis modis.Vnus in heliotropio ~ ; 11 . : cbrCivI-a j | m <*tirbtitnniG ( nome dare iis defuit ciira.Et plera® eoru in exteris terris nafcunf nobis tame confedaca quonia de natura fermo no de italia eft.Ergo in coronamenta folio uenere melbthron: Fpi ; ipn:triganon:cneron:quod cafiam Higinus uocat.Et quodcunilagine^om^amieliFdpbil»»7/'' |i|tlijdnnt. lpn:quodapiaftru:melilqtp:®ipd fertula capana uocat.Eft eni in capania italic laudatift? 1 ' Vti(i a graecis in funidmioxcbaTadic «u r* grsecis in iuni&mox chalcidica &. cretica ubicu® uero afperis QC Filueftribus nata.Co ^./U * ronasex hac antiquitus faditatasindicioeftnoniefertulse quod occupauit.Odor eius cro hifplun co uicinus eft 6d flos:ipfa can^.placet maxime foliis brcuilTirais at® pinguiffimis.Folio co ) rhy&t ronat ^ crifoliu.T ria ei us genera . Niphanfesppcaqt^grxci. Alii afphaltion maiore folio 1 -• quo utuntur coronarii. Alterum acuto oiytriplirf/dmTertium ex omnibt^.uniWtMH'^' Interhsec neruofi cauliculi quibufda; ut marathrbmippomarathromyophino.Vtuntiit 8c hxi ferulis BC cos:imbis:dC hederas flore purpureo, Eft Qi in alio genere earu Filueftribus rofis Cu X 1& JJ {[LIBER. milis.Erin iis qtioq? colos tacu dde£ht.Odor auteabeft.Et cneorifluo genera nigri at<$ ca didi.Hoc # odora tum. Rarnofa ambo.FIorentpofta^quino&tum autuni. De origano # thymo # meile attico:# conyza:# louis flore # helenio.# ambrotono:# leucantemo. ||Ca. X. (lOtidem # origano in coronamctisfpecies.Alterius.n.nullu femen Jd autem cui I edor dlcrcticu uocatur.Totidem & tbymhcandidu acnigricans.Floretautecir* j/«)l Ira friUTifiairn & dfrrrnnf.Fr suo-iirin 1t>p1!iq pfl-.Drnnpi-M pnl fnrmnr Wt fS/*M ca folflitiaicu # apes decerput.Et a uguriu mellis eft.prouctu eni fperant apiarii arge florente eo.Lasdi^imbribus amittitep floremJSeriie thymi no poteft deprehendi : cu XhxnrA organi perq minutu notame fallat.Sed quid intereil id ocultaflie natura Jn flore ipfo itel iigiturriatoqj £o naTcmir/Quid no tentauere homines^Mellis attici in toto orbe fuma la wt< w i( us exiftimatur.Ergo tranflatum efl: ex attica thymu.# uix flare(uti dpcem7)fatu.Sed alia ratio naturi obftitit: no durante attico thymo: nifi iq jfflmi maris feratur.Erat quide haec j opinio antiqua in omni thyhio.ldeoq? no nafei inarcadiarr unc oleam no putabant gigni mifi intra trecenta ftadia a mari.Thyinis quide nuc etia lapideos campos inprouitia narbo ^rjenfi refertos fcimus.Hoc pene folo redditu e longinquis regionibus.pecudu milibus r kmynuw «rrowo/i/ uenieriribus ut thymo uefcantur.Ec conizbctuo generain coronamenti^: tpas # fjaminai— £& iM ’ ' n j?f®erentia iP folio. Tenuius focminse # coftridius anguftiufc^driiblricitu maris # ramo Ccuy$n |’ nifl < fius .Flos quocp magis fptedet eius.Serotinus utriq? pofl: ar&uru.Mas odore grauior.Fqe mina acrior.Et ideo cotra befliarum moffus apjior . Folia faminse mellis odorem habent. Mafculae radix a quibujda libanotis ^ppelTatunde qua diximus.Et tantu folio coronat lo^ srhdrmerdcall ies:ambr6tonum:helenf uisflos:amaracus: :helenium:fifymbrium:ferpillu.Omniafur M sjulpl^rofae modofCdlore tantumodo placet louis flos .Odor abeft ficut # illi qui granee elei^i^^phfdx uocatur.Etramis autem # folio odorata funt excepta ferpili/olF^elenium c lachry/ mis Hxknx dicitur natum.Et ideo in hbleria infula laudntiflimuni.nftautcm frutex, hu* f??* tni.fe fpargens dodrantalibus ramulis :folio fimiUfgrpilk)^\mbrotonum iucundi odoris^;.^-oMt h rtlc? im / . 4-V. j>- -o :ofim^fpir>ill^5iEz;‘v‘'y . . . tc v: . . efl: # grauis.Floret arilate.Flos aurei coloris.Vacuum fpoue',Ipuenit.Cacumine fuo fe j>pa " i .■ - gat .Seritur autem femine melius qua radice aut furculo .Semine quoqp no fine ncgocio plantaria tranfferuntur.Sic # adoniiim.Vtrumq? aritere.Alfiofa enim admodum funt :# fole nimio leduntur.Sed ubi coualueie ritu uitis fruticant. Ambrotono fimile odore leu * a f\m(irotttu f ** ^^\aarh£mum eflflore albo foliofuni. 4JDe amaraco ueifafeuco:#nycl:egreto:#nicliloto:# uiolaalba:#codiaiiiino # dcfilue jfl,armiO flribus bulbis;.# hdiqchryfo:# lychnis.# de herbis citramare. €Ca. XI. W|7jrMiracum diocles medicus # ficulagcns appellauere quod xgyptus # fyria fanfu ’ ; eum.Seritu r unrg® genere # femine # ramomiuacius prodictis # odore melius.. ^ ^J>cliidpCopiofum aiifai^cQ^quequa ambrotono femen.Sed amkrotono radi> una;# al^ Ijce defeendens: ceteri sm fummo t^rse leuiter hxrens.Reliquorum fatio autunno fere iri>, ^ ^pientemecno# uerc quibufdamlocis:au^e umbra paudent #aaua ac fimo FlSlrileereu)» :J~" .. ) .1 inter pauca miratus eftD^moc: ' & ciptiamcp in ged rofir nar r a t.Fr u i t u r* o / - luna*ii.xxx.diebiis:ita lucens nodlibus.Magospthorumc^ reges uti hac haerbaad uota fu* fcipienda.Eandemqj uocari chcnimychon:quoniam anferes a primo confpedu eius^xM 4 i uefcant. Ab aliis nyitipolon:quoniam e longinquo nodtibus fulgeatiMelilotos uoi^ na* fcitur.LaudatifTimumtamenin attica.Vbicuncp uero recensmec candicans^crocoqfimil^,1,.^. I' fltbnvfo .vfnltiftietb 'oe lima.Quamqua in italia odoratior^# candidatiorum prima uer nuntiantium uiola alba • T epidioribus uero locis etiam byeme emicit.poflea quze appellatur # purpurea . proxiV^ me flammea:quas # fiof u oot ur; fd uefti- i s dutaxariCodiarnino bis anno, ucre # autuno. c Aeflates hyemefq; fugit.ferioresuipradictis aliquato narcifus:# liliu trafmaria.Et in ita lia quideutdiximusperrofam.Namingrasciatardiusetiamnuanemo^.Eilauth^g filue , ^ fitium bulborum flos:aliacp q quae dicetur in medecinisifeqijiit oenatbemieIanthiu:ex uefrnbus heiicbryfos.Dcinde alterum genus ancmoues quas timonia bbcatur. Pofl: banc gladiolus comitatus hyacinthis.Nouiflima rofa.Eadem pria deficit:excepta^ fatiua.C^*^ , rerum hyacinthus maxime durat:# uiola alba;# oenantbe.Sed hsec ita fi deuulfa crebro pbibeatur in feminibus.Nafcitur locis tepidis.Odor idem qui germinantibus uuis. Atcp f ^ tnde’nomen.Hyacintbum comitatur fabula duplex:Iudupi^fer^cius:quem‘Appoio di* tfjxxi# *>?« f/ Iexeranaut ex Aiacis cruore editiuta difcurrentibus ucnis ut grsecaru litterarum figura ^ &*** Ijnywca. legatur infcripta.Helichryfos florem habeyuro fimilem folium tenue.-cauliculu r\-yr: qi giaciieded durum.Hoc coronare fe magi/unguenta fumantur exaurorquod apyro ( cant;ad grani quoqs di uizx gloriapertinere arbitrantur. Et uerni quidc flores hi fut. Suc 0 _ ■b™ e cedunt lTlis aeftiui lychnis:& louis nos:& alterpm g^pus liliidtem typhon di amaracus.que yvb^ phtygiu cognominatifed maxime fpechbilis^pothos.b uo genera huius. Vnu cui flos hya* ' dnthieft.Aiterucandidiusquiferenafciturin tumilisquonia fortius durat.Etiris aefta* te dorens: Abeyjiit 6C hi marcefcutcp.Alii rurfqs fpbeunc autunno.Tertium genus hliij& crocus: 5i ofirin in utrpqjseneremnu habe^afterum odoratu.-primis omia hymbribus emi ; tnfin cantia.Coronarii^ti/de^: Ipici^ore utuntur.Quippe curn fpinie albae cauliculi inter oble damenta gulae quoq? coduntur.Hic eft trans nt^aria ordo florum.In italia uiolis fuccedit , c&rfyrA i _ j aliquando fupplet.Hscc^agrseciscame^apJincuocatur.Walongiflima uiolaealbae eft trimatu. Ab eo tempore degenerat.Rofa7&quinquenniu perfert no recifa nec aduftadllo em modo iuuenefcit.Diximus 6i terra refere pl uri muiii. N $ ip aegypto fine odore fec oiar^ Tatucp myrtis odorpraecipuus. Alicubi et binis mefi6u£ antecedit germiatia oipniu.Ro^^1 ^ faria a fauonio folia oportetec:iterucp folftitio.Ec id agedu ut ltra id tepus purgata di pu Wa fit. CjIAecuraapu:pabLiIo:&: n^or^is earp:&rerncdiis. ( )Ca . XII. ^ « s coueniunt:res .praecipui quae * ferere thymurapiaftrum rofara ^ v t t :coniz£cafia:melilotu:meli{To* \ philluicennchen.Eft autecerintHe foliocandidodncuruo^cubicalis.-capite cocauo e mellis ^ ,4/ . e 1 iiccu habete.Horu fioru auidiffimas funt atqj etia finapis^qfiodmiremurcu oliuas flore ab ^ A iis no attingi cSftat ueniat:quae SCeuolantium , bore caueri oportet rtllmf quod coperi.Hoftilia incusabuntur paHo!Huiusinquilini pabulo circa dificienre Iponut nauibus alueariamo&ibufqj ad quia milia pafTuu .cqttariq ajiine naues fubuehut.Egrefla: 5> ^ luce apes-.paftaec# ad naues quottidie remeanumutantesTocum donec podere ipfo preftis r {nauibus plena alueriainteliigantunreue&ifqj eximuntur melk. _ _ 'y(jDe uenenato melie:& de remedii^ mellis uenenati;6: mellis infani. jj?Ca..„ , . XHI aJ pjnhifpania mulis prouehuntlimili de caufa.Tantu^pabulurit refertrut mella iquocp uenenaP fiant.Heraclisin potoquibufdam annis perniciofiflimacxiftunc «aF^_uu^.|Bb iifdem apibus fa&a.Nec dixere a udo res e quibus floribus ea fierent.Nos tame i trademus qu£ conipennius.H^rba eft alb^. V^atio quidem iumentoru efhfed praecipue Ba 1 tu>,t caprarum appellata egoleth ron.H u7us flore concipi unt noxium q;rchs aquofo uere mar«* t» *•> cefcence.Ita fit ut non omnibus annis fentiacur hoc malum .Venenati figna funtq> omni^ no non denfafuf:^color magis rutfljus ell:odor alienus fternutamenta protinus mouc» quod ponderofiusiQnoxio.Qui ed^re abiciunt fe humi refrigerationem quasrentcs.Nam ^ befudore diffluunt.Remedia funt mu Ita: quae fuis locis dicemus.Sed quonian» flatim re/ 5 ^ "prxientari aliqua in, tancisjnfidiis oportet:mulfum uetus e meile optimo dii ;uta; falfamen ta etiam fi reiidanturTumpta crebro.Certumc^ eft id malum per excrertSntxad canes et perueniretfimiliterc^ torqueri eos.MuIfum tame eq^uctera^umjndcuum ee collae . vr,A.' i lifanu j£c feminarum cutem uullo melius emendari cum c c (lo : fii g i 1 1 a ta Si alc^e. A li u dg en qs i f™* eodem ponti ficrfingec cx annona mellis.*quod ab infania quam gignit maenomenon uoV /* cant.ld exiflimatur contrahi flore rododendri:quo fcatent filuae.Gcnfcp eaeumeseram in tributa romanis praellet:mel quoniam exitiale eft non uendit.Et in perfide^ in maurica ^ " SA“‘J nia csfariefis getuliafcotermina mafty;lis uenenati faui gignutur.Quidaq^ a pte ;quo nihil ){gc facilius potmifiq» liubredep^ebcdutur.Qiiodfjbi uoluilTe natura iisarbicrenjijr lftdiis urabiifdeapibustnecoibusanis fieret:aut no totis fauis.paru.n.eratgenuifte rei q uene nu facillime daretur.Etia nec hoc ipfa i meile tot animalibus dedif.Qiild riruoluit nifi ut xiii f-lo/h/irt hojhblyn T^ejcnwffi^ cfcnmn btffwi r etticfUji Vn vivjmirAaft- iyTl/Ut-r r) _ $[ LIBES.. ^ cautiorem minufq? auidtim facerethominem.Non enimipfi melli fed apibus iam cufpi^ «r des dederat di quidem uenen^u^Rcmediur^ ad uaTucco aut foliorum bcde& pcrungi fal utar j has utiq? no > diffetendo.Ergo mal ejpercuiTos easblbere.Miruni tame^^^i cfi uenena portantes ore fingencefqj ipfas non mori.Nifi ijj^dpminarerum qrjiniu hac dedit repugnantia apibus.Sicut contra ferpentes pfylJisTmaHn^imerh^miWcs. fjTTe mellequod mufcze no attmgunt:& alueariis:& curaeorum fi famem fen tiuntapes:# quomodo caera fiat. ([ CV X111I. 'tprt) tn ELiud in creta miraculum mellis.Mcns eft carina noucmilia pafuumambitu.Intra quod fpaciumufoenon rcperiuntur.Natuqi ibi mei nufq atiingunt.Hcc experi/ mento fingulare medicamentis eligitur.AIueariaorientemaequinodiale fpedare ,, Eonucmoaquilonc cuitent.Ntec fauoniurrr ^ipus^Alupariajoptinia cortice.Sccunda fer u , 7 ia .Tertia uimine.Multi ea S$pecul5r7 lapide iece7erut o peTan tes intus fpe&arem:. Circu k) /?nf f ini al uea r ia fimo bubulo utiliffimu.Qperculunt a tergo etTe ambulatoriurut .ppbratusTiT 'tus fit pfpcr.Si magnus fit utorus riueariis;puentusaute jfterilisme operandi defgatione curaabiictannid paulanWredlici oportet fallente operis incremcnto.Aluearia bymeftra*5 m^rabeferiri crebro fuffirhmaxime fimo bubuloiCognatum hac iis:& innafeetes beftio las necat: ara neos: papiliones: teredines:apef^ ipfas excitat.Et araneorum quide exitmfaci 1 iius e.papilionummaioTpeltis.Tollitur uero cumaturcfcitmalua nodu interlunio cado fereno acccnfis lucernis ante alucos,Jn eam flammam fefe ingerunt.Si cibus deefle fen tiaX tN -tur apibus: unas paffasficcas ue ficqcg tufas ad fores caru pofuiffe conueiat.ltcmlanas uT dias madentes pa(To:aur defrutoi^iut aqua mulfa .Gallinarum etiam crudafcarnes.Quibuf dam etiam ^flatibus iidem ci^i prseftandixumficcitascontinuaflo^im alimenta negat. AI ueorum cum md eximitur illini oportet exitus mclifdphylloTiItgenifta tiitis:autmedi* .( os alba uite praecingere: qc apes difrugiant.Vafa mellaria aut fauos Lauariaqua prascipiuc Hac decoda fieri falube‘rimum acetum.C^raJk ex exprefTis fauis:fed ante purificatis aq: , ac triduo in tene^qs ficcatis quarto die liquans igni in nouo ficnG aqua fauos tegete :tuc /Tporta co|litis.Rurlus in eadem olla coquitur caera cum eadem agua:excipiturq? alia fn gida; uafls meile circunliris.Optima quas punicatificatur.proxiina quamaxime fuluamdo •••rifqp mellei pura.Natione aute pontica.Quam conflare equidem miror iter uenenata mei la.Deinde cretica.pl urimum enim cx propoli habende qua diximusin natura apum .pofl «i- jhas corfica:quoniam cx buxo finfii habere aliquantam uim medicaminis putatur .pu0cj fit hoc modo. Ventil^tHtTub diuo fiepiuscasra fulua.Deinde feruetin aqua marina exate pet:{ca addito nitfo.Metingulis eligunt floreimid eftcandidifTima quxqmanffundur 'rtr-y c turcp in uas quod exig u um mannas habeat frigidae.Et rurfus m^in^ ddeoemunt feparati C ■ "■■■-' dehinc ua§ ipjfuin rcfrigeranc.Ec cum hasc ter fecere: uinacea crate Tud diuo liceant folc lu ^\ryy>x\ ■ naqs.Hoc efiinfcandorem facit:fi fic ficcatur.Et ne liquefaciantprotegunt tenuif litheo* ■ f Candidiflima uero fit pofl infolationem etiamnum rcco&a .gur^ca nied icinis utiliiTima * 4^. / A*/v . 7 ^igrefeite^ra addito chartarum cinere.Sicunc anchufa admixta rubet. Variofq? 1 colores ^'^pigmentis trahitur ad reddendas fimilitudines Kinnumerosmortalium ^usrparietum^' etiam & annorum tutelam.Cseterade meile apibufq^ in natura earum di&a fuut.Ethorta yuinquideniomnisfereratioperaflaefl* * .i ^ r De hjerbisfpontenafcentibusK aculeatis. f)Ca« XV« Q^jMEquuneur herbas fponte nafcentes;quibus plcrSmge^tiu utuntur in cibis.Maxi ffcr^lneq? asgpptus frugum fertilifTima.Sed ut fola iis carere poflit: tanta eft ciborum . ^ Ifc ffex herbis abundantia.In italia pauciffimas nouimus.fraga:tan^um:rufcum:babti 'Ynarinam:batin hortenfianaiqqajji^ui^ifbaeum gallicum uocanc . preter bas paflinacant ,t,m J p rn t cn femH 'u pu m . fa 1 i^a rTuieacp uefius oble£lameta q cibos.Jn egypto nobiliflitna eft co ^ I ioc3(Tia:qua cyamo uocant aliqui.Hanc a nilo metunt:caulccum codus eft harenofo 1 rra , ^ — daido.Tbyrfoaute qui inter folia emicat: fpejlabilis foliislatilTimis etiam fi arbores^coni Tf} ^ c pQtentur:ad fimilitudinem eorum que pfartain noftrismanibus uocamus.Adeoc^ nil fui'mli - /7^4^ . dotibus gaudetnit implexis eolocaftie foliis \ uariam fpeciem uaforum potare gratiftinru A f ■ habeant Jecitur iam ha:c in italia.Et in sgypto proxima audoritas cicorio cqq? diximus % fit*, 0 rXV d t u bu m c r r at icu . Na fc 1 1 u r poft uergiiias.Floret particulatim.Radix ei lentarquare etia ad Uincula utuntur illa. An^aliu longius a flumine nafeitur mefpili magnitudine &Z rotundi /y> />) ’ ! ?r wljXXi. , yLr.. cateffme nuclco.-fine corcice:folio cyperi.Manduntjpfniparatum.rvIanduc &C oecum : cui J pauca folia nunimaqyucru radixmagna.Aracinde quidem di aracoscu habeant radices ra* mofas ac mukiplicesmcc folium nec Imba ulla:aut quicq aliud fupra^mi liabcr.Reliqua uulgaeuf iiiciboapudeoshrrbarunomina:condrialia:hypocaris.:&cadcarisanterifcuuu fcanciix:quxabaliis tragopogo foliis crocofirml!imis:pt hem iimifliicbnu^corcoru.s.Ec ^q c<£w: tr«i firtAm n -/nlinrp-nrhmry-niM rniFiiPrrntl 4in#"irTiliy rinfi rfrirre A r f» rAtt~lrir\ anriof nodio nafcendl /phace:achmcae:qua epitherron uoeaoquas nuq floret. At c coriario apba ce fubsndei^^fcekcnte flore emittit alium tota hyeme totoqp uere ufq? inaeffatc.Mukas praeterea ignobileTliaSent.Sed maxime celebrat cn icon italiae ignota: ipfis aut oleo non « o bo gracamHoc fadutrx femine eius.Diffcrentia prima |lluefl:ns5e fatiua^SilueAriu duae cJttanttijtufievee fpccies. Vna mitior eft fimili caule tame rigido: Itacp & xolii antiqui utehancur. Exilis qua Ijuida atraitf Uda uocant. Semen eius candidum:& grande amaru.AIterahirfuticSr t^rcficT’ rf*"' zv 7/j ire caulem qiu' pene humi ferpat minuto femine. A^culeatitu h£c efl geneiis.quonia difu g uenda fu n t & genera. Ergo quseda h^fbarunxfpinofa funr quazda fine {pinis.” Spinofaru n fpina eafparagusTcotpiomuilum enim folium hab^et.Quaeda fpiV^ inulta fpecies.in totum : nofa foliata; ut carduus eryngion:glycyrrhi2;6-&: urticadis eni cibus fohWaculeata mdr*/’ meft- \nm v dacitas.Aliqua di fecundo fpinam habet foliumt tribulus di ondiiis.Qu^da j folio habet Si incaule ucphIeos:quod aliqui ftoeben appdlauere.Hypopftesfpinis geniculatum.Tri buta proprietas quod & frudum fpinofu habct.Ex omnibus iis generibus urtica maxime f nofcitUhacetabuiis^inWore purpurea lanugine fundentibus faepe altior quinis cubitis.plu (wri6 res eius differentijc.Silueftris qua fremma uocant mitior.Ecin iiludfri qu«e dicitur cama acrior.Caule cjuoq? mordaci fimbriatis foiiisifjuje uero etia odore funait hercuianea uo rl 0 1 catur.Seme omnibus copiofimimigru.Miiu fine ullis fpinarum aculeis lanugine ipfam ef fe noxiam:& tac^i tancuqi feui pruritu puftulafq? cofeliim adufto fimiles exikcre.Notu e di remed iu m&lei S cefm or daci tas no protinus cu ipfa basiba giginiturmemiffi folibus r^o 'QTe~** borata.Incipicns quidem ipfa nafei uere no i grato: multis etiam reli^iolMobo elf acTp eP ' ' Jendos totius anni morbos.Silueftrium quoq? radix oem carne teneriorem facit fimul co* f da.QuE i noxia eft morfu car . ns aoniu uocatur.Dc fcorpione dicemus iter medicas . Intmif i jlH6 4}prcarduo6i helxine& tribulo &anchufa. f/Ca. XVI» c gMXjArdtius.SC folio di caule fpinoias lanugines haber.lcem acor na -■ le ucacath o s : ono p y jp«* ° ■<}|jio f; gos:helxme:fc61imos.Cameleon in foliis no habet acuieos.Eft & illa differentia q» I - ■ • - jJ]j3M^|quidam in iis niulticauliaramofaqjfunt: ut carduus. Vnoauremcaule nec ramofu ?^;r’ | v-s* cnido^QuJedamcacuminetancu fpinofa funt:ut cringilj.Quzedam jeftate florent: ut atra e cytw“* t XI./, C m ai4< Aft /.IT /r /M C n r rt fl/ /liu nrcAlT. Arti /tt/T ..n.a .... iff/. /4 T Dr G radix eius ue V+ k\ l{nt! ( yy- • C&cck-*£>- 'ue fcendo eff decoda.Miru q> fine inter uallo tota seff ate aiiud floret in eo gertere:aliud con* J cipit:aliud pturijcTAculei arefeente folio definunt pungere.Helxgne rara uifu efbnecp in omnibus terriseff : radice foliofa ; cx qua media ueluti m aliTexili be r a t. Co t^da fy a u e jQ\tyr Huius uert^Tumus lacbryma cotiqet iqciindi faporisacathice maflicc appllfata^^ros. quocp in ficilia tantij nafeitur fuie prdprie taris di ipfa.Cuius in terra ferpunteaulese" radf ce emifli lato folio di fpinofo.-caiilefq? uocant caffof.Ncc faflidiut i cibis lueteratosquoqp unu caulem redum habct:que uocant tunica: eiufdem fuauitatis;fed uet u fla^sjjtHpatictp. Semen ei|anuginis:que pappo ^pcanquo detracto cx cortice teneritas fimi lis cerebro Jal !jf lu3e:eft:uocanc afcaliarTnbulus nonlfnn paluft rib u snafei t u r . D i r "ifr es alibi. luxta n;lu di ftr^rrtoncamnea excipitur in cte.Inclinatu|7iruadfu:foIio ad effigiem ulmi:pcdiculo lo go. At in rel quo orbe genera tna-CiccrcfiliTolia alteri aculeata.Hic di ferius floret.Ma * Mni gifcp fepta obfidet uillaru.Sen^en ci ro^udiusmigru in (ff qu&ken harenaceu »Spinofo<« ^ xumetianu aliud genus ondnis.ln^Kns eni fpinas het oppojj^o folio rut^ fimili.tcto cnu le foliatum in modu coronas feqluctir^ frugibus:ararro inimicu: uiuaxqi prsecipue. Acule , o — ataru caules aiiquarurnj^er terra ferpunt ut eius quam coropo uocanr.Etex diueiTq jtans^ anch ufa inficiendo Ifb;no caerifq? radice apca.Efl: autem iiiit^oriis anthtfmis:# pliilanthus t f 7 / anemorieioi aphacetcaule foliato df :6C crepis 6f lotos .Differentia foliorum 8£hic qua; 6^1 x un (Jlieer.. u- On^nrhK ■ tbz 6- Cynvyt pozft&r de *{ fictam pio:aphace; oenochy te , D De differenriafmbarum per folia: & qu£ hserbse tQto anno floreant di ha* flula regia:Si piflana:& de gladiolo, flCa» _ XVII. Vitis inter haec x. t£rna fol ia : fic u t quibufda arborudn primifq3 heliotropio:ad lato, fi Aliudrurftisfpicacarlffiigenus.-exquo^eftibtbinlosralopecu iosrfeiapyrosquam , ^ qLiidemqrt^gia uocant: Alii plantagine^He qBamfra dicemus inter medicas .pyra ibyrn fis ex iis. A lopec" u ros iptcam fie^ mol lem Si lanugine rienf^nqdiijymie uuipinu caudismn de ei 8i nome.Proxima eft ei & fel4pyros:nifi quod illa particulari fioret.Cicorio di (imi* i lia circa ter?a folia habent germinares ab radice poft uergilias.perdirio qua &aeolue getes^^*^ 8C segyptijicdunt nome dedit auis id maxle erues.Craflas plurimafqj het radices.Ite orin* thogale caule tenerorcadido femipedali radice bulbofarmolli tribus aut quattuor agnatif r * ^uUr itus UCiaehct:i/ y^rs henfed ■. , /•v • f r • UK fcmtftmei Coquitur i pulte.Miru loto hzeiba Si egilopa no nifi pofl: annu e femie fuo nafci.Mlra di H < «A \ io menfe eximi ante iulium medium pra^dpiens.Czetera de rficcado eadem quae \z uluafuqlocp diximus. Alterum genus iuncorhm facio quod marinu di a gras _ oxyfchoeon^uScarunueni. T ria genera eius :acuti :flerilis:quem mare doxyn gias r^ci uocant treliqua faminini ferentis femen nigrum: quem nielancrinjmm^at.^xaflior hic 8i fruticofior.Magifq; etianum tertius qui uocatur hqJofchden8's7£^ -uTtStelancranis. fi,n$ /u « aliis generibus nafdtur.Oxys di holofcha^nos eodeti^efpitc.Vtilifiimus ad iifilia^dlo^ ( fchenos:quia mollis &carnofus cft.Fert frudum uuarum cohaerentium modo.Nafcit aut ? dum quanq profetTus efticacilTimum die aduerfus calculqfos. Eo fc^Ts krminas quidc abortus facere non dubitat.Mirumq? tradit barbaros fuffrfu huius bser^b^xcipicntes ore l ■ L Syenes confumere.Ecnon egredi domibus nifi ab hoc fufFitu.yegetiores^eniin firmicrefc c Jr l ri ^iCct!am fieri.IntcifiginLim &alarum u» ciisfqrr fnci tion i b ufep cu oleo illitum non du<» e mederi.Cyperos iuncus eft qualiter diximus angulofusuuxta terram candidus : cacu / v e nis^Dino-uifrB.Foha ima Dorraceiscxiliora in cacumine minura.intrr ma- pfr X~%c~o cyv men ufus.Laus cypeperio prima hamoniacoifecunda rhodio:terna thraciomouiiTima segyptio quae & cgpfundic intdicdunrquoniam SC cypiros ibi nafcitur.Scd eypues duriflima: uix «3? fpiranstCseceris odor eft ipfam nardum imitans.Eft 6i per felHdica haerba : quae cyperis^ & "/ \ tjocaiungingiberis e^^ieicdmanducata croci uirn reddit. Cypero uis in medicina pfilo / ffhri Illinitur ptetigiiV:mckitml5genitaSiu:&: qua? in humore funt omnibusificuc oris ul ceribus.Radix aduerfus ferpentium ictus & fcorpionu praefertim remedio eft. Vuluasape sritpota.Largioricanta uisrexpdiieeasumnaciet & ca!culos:objd uciliifi^ia liy drqpqci^.i U liniturd ulceribus quae ferpuntrfed iis praecipua quae in ftomacliSi unc ek u iiToGei aceto fHitaJund radix in tribus heminis aquae decofta ad tertiasjufn medetur. Semen toftum &t in aqua potum fiftit alu,um£& foeminarum menfes:calpitife dolores facit. At qui uoca*> cur holofchdnos eius q approxima fune radicis comand ucanfur ad uei lus araneoru mor fuslnuenio etianum unumiund genusj^uqd rrdpicen uocant. Huius femine fdnum alii ci.Sed modum ftruandum ne fapofTiaqplTid & odorati iunci medicina: dicentur: quem' , ana ot in fyril cceleftTfuo loco rettuli iurl)nafcitur. Laudaciffimus exnabatheamneus^ cognomine theucitis.PrpxjrgusJ>abylonius,pelTimus ex afnca ac fme odore. Eft aure ro^» eundus u inofa? mordaci catis ad jingiiam.Sincerus in confricado odorem rofa? emittit ru* bencibus frfgffientis. Difcutit inflationes.Gbid ftomacboumfis.-biieq? &fanguinem rei» cicntibus.SinguIcus fedat.Rudtus mouet.Vrina cier.Vefica? medetur. Ad muliebres ufus decoquitur.Opiftotbonicss cum refina arida imponitur. Ex^calfadori/uteros aftnngit: ttfeoYh refrigera t.Vfus cius diuiditurin folia & fiores.Capita foliorum par te/ fcp cadide ungues aiocpnrur.In flore autem aliud eft femen.-aliud capillus in capiccuihL^r(mrtex : aliud ulixff^V^^^ ^ Folium Occatunaut ctibus modis cxpcimitur.pcr fe cum ungn^non"aetrahucur, ibi enr humoris plurimu.Aut cu detradis unguibus reliqu^pars aut oleo aut uino maceratur t fole uafis uitreis.Quida6i fale admifcet:& anch^famnonulli.-autafphalcu/auTiilncu edo ratmquia talis maxime prpdeft uulue ac dyfcntericis.Exprin.utur cade folia detradis un* giiibu^tnta^per l^itheu ipiiTumin^reuniasleuiq? igni fucc lis coquitur donet fiatcraffi/ cudo mellis. At Hoc el» gi oportet odoratilTima quaet^ folia. (JFx rofa medicina? : & de li/ |lio:6C de nare ex u i q 1 a : &. de baccare & combreto; & afaro. XiX. Ifelnum quffidao mrret ex rofa diximus inter genera uini.Vfus Lucci ad aures oris ulcera gingiuasrtonfillas gargagsitus.Stoma^u uuluasrfedis tiitiarcapitis dolo <^Hr^Ires:h? febre pe^i121 cum acet0 fomnosmaufeas. Folia utuntur in callipldpharu. #— mccis foeminaafperguntur. Epiphoras quoq? aridislcniunt.FloTfonu facit- Inhibet flu* ^ s Diones muli^-u maxime albas in pofca potus.Ec fanguinis excreationes. Stomachi quoc^ dolores quatu in uinicyatis tribus.Semen iis cptimu crocinumcc anniculolTer^ius :•& \ umbra ficcatur; Nigrum m un 1 e. Denti urq dolor i illinitur.Vri|ain ciet Stomacho imponi Cur. Ite igni facro no uemri.Naribus fubdudu caput purgat.CapiraFcta uetre &fangui' , . mem fiftut.VnguesIfolS epiphoris falubres funt. Vlcera eni oculoru rofa fotdefcut: prerq in iriitfis epiphorae ita utarida cu pane interpona&Folia quide uitiis ftomachi:rofiombus tluty /Lfi ^ uitiisuentris & inteftinoru:^ prSfcordys utiliftima ud illita. Cibo quoqriapati modo condiuniur.Cauendus quoqi in iis fitiisceleriter infidens.Ecaifdis di expreflis aliqs ufus $%£T Piapjafmacainde fiuntad fudores cocrccdos.ita ut a balneis inarefeat corpora.-dein frigi ' gida abluantiir»SiIueftris cu adipe urfino alopma/iiTifirice emendat. Lilu radices multis -• modis florem fuura nobijitauere, Contra ferpentrum id us ex uino pot^contra fungorn «enena.propter clauos pedum in uinodecoquucurmtduo quae non fohiuntur.Cum adi pe aut o]eo decodae pilos quocp aduftis reddunt.h mulo pors inutilem fanguinem cum ' in t^cln vcTtKCjrtr ^Uxztibn) H^-rrroni aluo tragunc.Lyenig? di ruptis uulfieprofunt.Etmej^ruis foeminarum in uinodecodas Smpofitaeq? cumi^ell^jpennspraecifis medccur.CoTura lichenas di lepras di furfure^fnTa cie emendan t ,Er uganti coTfor 3 . f o 1 ia in aceto coda uulneribus imponutur.Si/^dfuiwmel f Se cum hyofcyamo 6C farina tritici.Same illinitur igni facro.Flos di folia ulccru 1 uetlffiati Succus qui flere exprdfus efbab a|iis meluoc^unab aliis fyrium ad emolliendas uuluas fudorefq? faciendos di fupfurffiones coquedaiiNarcifi duo genera in ufu medici recipio NM3 arcifi duo genera in uiu media recipio unt.Vnum purpureo floref& alterum herbaceum. Huc ftomacho inutilemiEt ideo uomi lorum:aluos quoq? foluentemmeruis inimicumxaput grauantepa. Et a narce narcifu di/ dum non a fabulolo puero. Vtriufq? radLt utdiximusmulfei fap6ris eft. Atpbuftis pdeft j ^ Ijj exiguo melle.Sic di uulneribus di I u^atis^panisuero cum meile di auehae farina;Sic ' & infixa corpori extrahit'in polenta tritus:oieo(^contufus. Mjedmir/(& lapide pcrcufiis. r^rti/'Purgat uulnera permixtus farinse.Nigras uitiligines cmacinTt.cxhocllore fit narcifinu *U>- ^ oleum ad emolliendas duticias.Calefacienda qux alfeiint.Auribus eft utjlifTimus : fed ca ff- fivctn piris dolores facit(Violae filueftres furit di fatiu^.purpurese refngerant.Contra iriflamatv Vk/c kfilfrvfrt anipofitis coromso!f^tucpdifcutiulfi?.Anginfs'exlic|{iS^ potae. Id quod purpureum iis comitialibus medetur.maxime pueris in aqua potum.Semen uiote fcorpionibus aduer fatur.Contra flos albae fuppurata aperioipfa difcutic.Et alba autem Glutea extenuant me fliua.VrinamciuntrMinoruisefJrecentibus.ldeo^ aridispoft annum utendum. Lutea dimidio cyato in aq6a tnbu^fnenles trahit.Radices eius cum aceto illitas fedantlyenem. Item podagram.Oculpjugj iqflationescum myrrha di croco.Folia cum meile purgant, cfy> piris ulcera.Cuni cera fmiasfeais^f quae in bunudis funtJEx aceto uero colledioncsTana^n^/w«io i |3accar in medicina ufu eft. Aliqui ex noftris perpenfam uocant. Auxdiatur contra fer/ i£E7[| pentes.Capitisdolores feruorefcp.Item epjpboras.Mamis tumentibus a partu ^gilop^s' ' &LA , - -/ s. ° /o incipiennbufcp ignibuftp facris.Odoffonfnum gignit. Radicem decoram bibere fp MM/gf-Ssl ds euerfiscouulfisTufpiriofis falutare eft.ln tuflfi uctereradices eiustres quattuorue dz'.x»Z~?v\ ”/|wio pi coquuntur ad tertias partes.Hscc» potio mulieres ex abortu purgat. Laterum compun^ ^ Diones tollit & ueficze calculos. Tonditurcu dyapafmate,. Veftibus odoris gratia inferit'. f Combretum quod fniule ei diximus tritum cum axungia uulnera mire:fanat.Afariim io^ cinerum uiciisfalutare e(Te traditur; unciaTumptum in heminamulfi mixti. Aluum pur^< gachellfbori modo.hydropicis prodeft di praecordiis uuluifcp acmorbo regio.ln muftnnU^^' fi addatur facit uinum urinisciendis.Effoditureumfoliaemittit.Siccacurin umbra. Situ celerrime fentit. ' ' fiPe nardo galIico;& de croco medicin2:8i croco mago:&£iri:& faliunca di holochryfo: rK&chryfocpme& meliloto. «|Ca. XX. ■MrfftfT quoniam quidam ut diximus nardum rufticum nomina uare radicem baccaris^ r cljOUfcontexemus di gallici nardi remedia in hunc locum dilata cum difputaremus de 7 r 7 ^Psllperegrinis arboribus.Ergo aduerfus ferpentes duabus drachmis in uino fiiccurae^^/W ^Inflationibus coli u^fck aqua uel ex uino.Item iocineris di renu J^uft u^ife fell^. Et bydro picis per fe uej cum abfinthio. Sjftit purgationes mulierum. Impetus u^ro aus qua phun ^ i •Aeodem loco pppcllauimus.RadTx datur potui trita uel decoda ad ftrangulationes ud pe*- f™ doris dolores uel laterum.Menfes quoq? ciffibitur cum uino.crocum cum meile non foluitumuHo# duki.Facillime autem uino aut aqua Vtiliffimu in medicina.Adferuatur 7:, rk. rm»c» <7® jtftMi ; Qui crocum prius biberintcrapulam non femient.Ebrietati eo refiftunt. Corona quoq? • exeo mulcent ebrietatem.So^jjn^facit.Caput leniter mouet.Tenerem fhmulat. Flos ei9 agni facto illinitur cum creta ciufolia.lpfum plurimis medicaminibus mifcetur. Collyrio urii nome dedit. Ex eo quoqp expreflo ungueto crocino:quod crocomigma appellat.Ha/ h. bet fuas utilitates contra fuffufiones oculorum.Vrinas magis excalfacit q crocum ipfum. Optimum quod guftatum faliuadentefc^ inficiKInsruffa melior q cand^cja.Jnfantibus eamcirculigari faTutare eft.Dentientibus preeeipua eft & t u (Ticntib u s: tfnearu tffwtm 7a* % r7 borantibus inftillari.Casceri effedus eius no multu a meile differunt.Vlcera purgat capi* tis pr^cipue.Suppuradones ueteres.Aluum foluit duabus drachmis cum meile. TuiSm^ x torniia : inflationes pota.Lyenes ex aceto.Contra ferpentium & araneorum morfus expo ~ C/Vr' "" ' fca ualet.Contra fcorpiones duarum drachmaru pondere in pane ud aqua fumitur.Cotra canum morfus ex oleo imponitnr.Et contra perfridriones.Sic & neruorum doloribus. Iu Jyw* . bis ucro Sicoxcndficibu^ cum refina illinitur.Vis et cocalfadoria.Naribus fut$uda fter *l\ nucamenta mouet.Caputq* purgat.DoIori capitis cum cotoneis malis aut ftrut^is illimd a1*1*** Crapulas quoqj & ortopnoeas ddcutit.Vomitiones cit duob us obolis fumpta. Gfla f ra/ ,niolliora funt:& lanatior^camciECuru^ r" tta filueftri & fi teratur ex aquacadefti afpidafmitig^rf dicitur. At non lec^^^tt^cynam9, aftringit&cohibetuulnera:prohibetq? ferperc.holochryfbsmedetur ftrariguriejfiujno { pota;5£ oculorum epiphoris illica.Cum fece uero uini cremata in polenta licheriaSTeiSiedat Chryfocomx radix calfacit & ftringit. Datur potui ad iocinerum uitia. Item pulmonum^ n Vulue dolores in aquamulfa decoda^Ciet menftrua.Et fi cruda de6 hydropicorum aquaj' fiftic.MellilTophyllofiucmeliteniui perungatur aluearia no fugi€tapes.NuIlo enim mar¬ gis gaudent flore. Copia illius examina facillime cotinentur.Ite praefentiffimu efl contra idus earu:uefparu^J5i araneoru.ltefcorpionu.Item^cotra/Upluacu ftragulationes addit© nitro.Cotra torminae uino.Folia eius flr umisilTinutur tS^fechTu itiis scu fale ^ecoda.Suc cus foeminas purgati inflationes difcutit:6i ulcera fanat. ArticuJ^nol^iolbos (FQ?t. Ca nifcp morfus.p^odeft dyfent^ricis tieteribus &i coeliacis:^ or topri oicisd y enib u s: ulcerib^ |kUorc£, thoracis.Caligines^cmoruTucco cu meile inungi eximiu habetur.Melilotos quoqp ocu^ lis medetur cu lade^aut cu lini fcmine.Maxilaru quoc^ dolores lenit,Et capitis cum rofa ceo.Ieem aurium e pafifo.Quaeqp in manibus intumefeut ucl eruputtStom^chi. dolqres.m^ _ uino decoda uel cruda tricacg.lde effedus eft ad uuluas.TefteS^ierb Siteaen/prociauas / ^v^quxq? ibi' funt uitia: recens ex aqua decoda uel ex palTo. Adiedo rafac^o illinuf ur a^car#^^ , r ‘cinontata.DefetLielcitinuinodulci.pecuIiariter 6: contra meliceridaselfrc^i.7 h L k» }DentrifoIio 8i tymo hem©.rocalle:& de helenio:84 ambrotono. D Ca. XXL * Rifoliu fcio credi praeualerc contra ferpetium idus 8L fcorpionu ex uino aut po^ zytvi+mdi Y i>mCrliZ£' j II ifca feminis granis uiginti p,otis.Vd foliis: & totahserba decola. Serpctefsj minf ~!.;w UuBER. in trifolio afpiei.prxterea celebratis apdoribus contra omnia uenena pro antidoto fuffi' i ^ , cere.xxv.grana eius.* quod miniantbof eS/eoappellauimus tradi.rgulta alia praeterea in re/ olfatus’ excitat thymi. Aiunc di dormire eos oportere in molli thymo.prodeft & orcopnoi/^ctl-| ds&anhelationi.Mulieruq?menfibusretardatis.Velfi ernortuifincin utero parttis de/ codum in aqua ad tertias.Viris uero cotrainflationes cunim^^Sijceto.Et fi .ucte? tue*> 'itcw miUctyevvims geat.Teftcfue aut ueficae dolor exigat.fc uino tumores 8£ impetus tcfliitimpoTitum^ Co* tfmvitmM xendidbus imponiturcuni^rticuiaribusmorbis trium obolorum pondere in tribus cya<* his aceri & mellis.Ecin faftidioTritum cum fale.Henicrocalles pallidum e uiridi mojde W foJiumihabet:radiceodoratamatqjbuIbofam.Qmecum meile impofita uentri aquam pel Iit:® fanguinem etiam ioutilem.Folia epiphoris oculorumrmamaruq? poft partum dolori busillinunturlHelenium ab Helenae iachrymis diximus natum. Fauere creditur formae. W«ermj !< ' Cutem mulieru in facie reliquo^ corpore nutrire incorruptam. prastereaput^t ulu^ys. ^£?£quadam datamgraiiam iis: uenerec^ conciliari. Attribuunt di bylaritatis efledum eide po. fazfy t<£ in uino cumqj quem habue&f &epenthes illua praedicatu ab homero ea triflitia oi$ aboIeatur.Eft aute fucci pr^dukis.prodeft & ortopnoicis. Traditio radicis cius m aqua prodeft ieiunifcEft autem candidus.incus di dulcis. Bibitur di contia ferpentiumidusex uino.Mures quoqj contrita dicitur nccare/Ambrdtonum duorum traditur generum.Ca peftre ac montfanum.Hocfocminam-.illud marem jatelligijuolumus. Amaritudo abfin^f shii in utrocjs.SicuIum laudatifTimum.dcin gaildtfFuiruVius e^CToliis.Sed maiorfemi/^;^ ne ad calfaciendnm.Ideo neruis utile:tufTi ortopnoicis conuulfis:ruptis lumbis: urinx.an / 1 guftiis Datur bibendum manualibus fafciculis decodis ad tertias partes. Ex iis quaternis cyath&bibitur.Datur di femen tufum in aqua drachme pondere, .prodeE di uuluc.Coqui ^ w jur panis cum farina hordeacea:^ oculorum inflaniationibus illinitur. Coroneo nialoco* -1" H* f\ Sra uenena aha pota.prodeft di qiioq qomqd o algentibus.Et ad extrahenda ea qua rent corporibus.pdht 8C intetraneorum mafaMmo eius fi fubiiciatur puluino ucnerem Eimulati aiunt.EfficaciiTimacp eflfehxrba contra omnia ueneficia quibus coitus, inhibeat. XXII. £t\-nfttP\ 4j^x!puc3£j:hemo di fanfuco medicinae. ijC aT ^Eucantbemlim fulpiriofis medetur dnabus partibus aceti permixtum. Sanfucutn /\ fiue amaracum jn cipro iaudauffimum & odoratiflimum. Scorpioibus aduei fatue /!/ia/?lzon ijifeex aceto 6Cfale illitum. Menftruis quo® multum confert impofitum.Minorefl: ^ . eidepfoto uis.Cohiber 6i oculorum epiphoras cum polcta.Succus decodi tormina difcu^.or^/?v cit.Et urinis di hydropicis utile.Mouer & narium fternuc^menta.Fit ex eo olcu qupd fen r ffiidnum uocatur aut am^racjnum ad excalfaciendos emo$endofcp ncruos:8C uuluas l^fadt.Et folia fugdktis ciimmelle di luxatis cum c^ra profunn , $ fpraemona^|cm^;ir. IfCa. XXIII. 1 Nemonas cotonarias^tantumHfximus.Nunc reddemus di medicas.Sunt qui phre rlnion uocenc.Duo eiusgenera.SiIueftris prima. Altera incultis nafcens. Vtraque fabulofis.Huiufque plures fpecies. Aut cnimphaemceum florem babeoquse & copiofifo W *A fimi iifV-iiifniimiir^lini^llf rriii frilii min riimin N.l.'.- i..,-. C% — „1 _! -r- A *. -itj 1#Z_ SenhJF ifhn\ '»Cr txrrni 'rvclyr- fima elbautpurpureunvaut !adeu:Harum cnu folia apio finalia. Nec temere fcmipcdale altitudinem excedunt.-cacumine afparagi.EJos nunqua fe aperit nifi uento fpiranttiunde 8C nomen acccpit.Siiueftri amplitudo maior latioribufqi folus:flore phoeniceo.Hanc erro re dudiargelnonem putant mu Iri. Alii rurfuspapaucr.-quod rhianappcllauimus.Scd diu '^PJ^P^PP 1 ftindio magnae utracp haec poftea fioret.Nec aut fuccum illarum aneniona: reddur: aut rrca1ices habentmec nifi afparagi cqcumen.Profunt anemonae capit#doloribus:& lnfiamati onibusniLiluis mulierum lacti qiio$.Et menflrua cient cum ptifana fumprae : aut uelkre appoflrae.fCidix comaducata pituitam tiabic.Dentes fanat. Decodta oculorum epiphoras Magi mukum quidem iis tnbuefe/Quatnprimum afpiciacur eo anno tolli ipbentesrdici* qp coiligi eas tertianis 8i quafojinis remcdio.poftea alligari florem pino rbfeo:& inumbra . aiferuaiiuca cum opus fit alligaci-Quae ex iis phcxniceum florem habenradice corrita: cui cunqj animalium impofita ulcerum lacie 8i pticlm uim.Et ideocxpurgandis ulceribus ad ‘—'‘fh-.-u.i- 4|Ex oenanthe medicina. 4) Ca. XXJIil. mffco />.' >ur< Bnanthe hxrba nafeitur in petrisjfolio pajEnacae: radici magnamumerofa.Caulis } 'eius 81 folia cuai melleae uino nigro pota facilitate pariendipraftant : fecundafqs t.T uflim e meile tollunt, urinam cient.Radix 8C utficaeuitiis medetur. Qe^hdiq^ . IfCa. XXV. yfori quocTalii chryTanthon uocant ramulos habet candidos: folia fubalbi/ djKyfAntiycm da.-ambrckono fimiliaad ifolis repcrculTum aurese lucis in orbem ;ucluti corimbis"" ‘ tvlc rfilteCon datur.Lignis quo$ flammea illaaduerfusferpentes:fcorpiones:crabrones:fimiliacg bibi^ curejinofemine crito.Siluellris eadem llomacho inutilis. Aluum foluit.Ad detrahenda bileni elTicacilTima duabus drachmi^.Sqorpionibus adeo contraria ut omnino uifa ea tor/ pdeant. Radicem ciusafiani boli ten “ubcanEQua alligato occmo ()Ex uincaperuincaniedicp^.4 _ (/Ca. Io albugines tolli dicutur. XXViL / , 11 0 /•?• uincaperuinca fiuecamedaphribarid^, tufa hydropicis datur in aqua cocleari lenfura.Celerrimeque redduntaquaiii.Eadem decoda in cinere fparfa oino tumo f m ^^^[liresficcat. Auribus fuccomedetunAluinis impofita multumprqdeflbdicrtur.ru fci radijs decoda bibitur alternis diebus in calculorum ualitudine:6i torufiorie urina : uel filh ^Vnpevfrem vVof/ cruenta.Radicem pridie erui oportet.-poflero mane decoqui. Ex eo fextario uini cyathis Tl) h ’* xxtftiUl duobus mifceri. Sunt qui 6d crudam radicem tritam ex aqua bi£gnt : &. in totum ad urilia cauliculis eius in uino & aceto tritis nihi| utilius putant.ba&is queep aluum mqlit. lilini/ tur podagricis tofta 8i contufa. Ancinoriefi 8C coronarum caufa & ciborum a^gyptii feruc r Eadenu^ erat quse ocimummifl hirfutior ranus ac foliis eflet : & admodum odorata. Ciet Bmenfes 6i urinas. colocafi^ medicina. ’ 1' Ca. XXVIII. yf ^jCcf l Olocafia Giaucias acfia corporis lenire putauitfftoniachum iuuari. - tjExanihalo medicinae. f/Ca. XXIX. V quod sgiptii edunr nullu aliu repperi ufem.Ec haec eft haerba.Anthilliuni • Lnl ‘ qua alii ancicelliu uocat duoru generu: foliis 8(ramis lenticula fimilistpalmse alti/ /9 -i.l rf ^pl' tuding : fabulofls apricis nafcens fubdalfa gunarin. Altera chamepithyos fimilis ^ ^ i jJ brcuiort6i birfutior-purpurei floris:odore grauisdn laxofis nafces. prior uuluis aptilTima. £ ' Es ex tofaceo 8C ia&e impofita etiam uulncribus. Bibitur in flranguria renum doloribus /rt imitwf ii f/rt |L« j 1 :«Wvi) i.U*uaF~ ^'r X*jL$(juBJz R. tribus drachmis. Altera bibitur in duritia uuluarum & in coiminibus SC in comitiali mpi bo cum meile Si ac£to quattuor drachmis, _ (JPe parthenio medicina . ^ CCa. XXX- _ Qntra parthenium alii^leucathentahi tbannacum uocanc.Cdfus apud no$ pellici*?*/’#»™1 m c I numft m u r a 1 1 u tn .Na fckru r in Tfortor u fepibus:fiore silbo:odore mali: fapore ama rvn7 ro.Ad infedendumdcco&um in duritia quluarunu^inflammationibus.biccatum >cum meile di acetO/pqfit^m.bikm^rahic atram.dahoc contra uerrigines utilis:&: calcu/ “ lofis.Iilinitur di faa digni. ItFrnlt xumis-cum axungia inueterata.Magi contra tertianas fi niftra manu euelii eam iubenodicitqj cuius caufa uellatu; : nec rcfpicere.Dein eius foliu -sWfim segri Iingue fubficeremtmox in cyatho aquas dcuoretur. H. _ {jDeftrychne medicina. 4)cT XXXI. rychne quam quidem ftyfchnum fcripfere:utinam nec coronarii in aegypto ute rentur: 3/J’r WUVUl* J iiwuvlv Lyiiviuiii auumMuu isi uuvauuu vi uj^vijw.a iuuui^uv/ rjc . u — • y halterum: cui accini coccinei: granofi : folliculi.Halliccabiim uocant di haliccaiipn./^/y r*L , Noflri autem ucficariam:quomam ueCce di calculis prodeft. Frutex eft furculofus^ueri4 Oq herba:follicuIis magnis latifqj & turbTdati's:^randi intus acinorqui maturefcit nouern^ bri menfe.Tertio folia funt ecimiminime diligenter demoftranda.Remcdia enim no ue> i nena tra&amusX^iippe infaniam facit paruo quoqj fu«^co:^apu^m di graeci auccorcsjii ^ ^ jjW c P r? /?■ n fn iocum ucrrere.Drachme enim pondere lufum pudoris gignrdTxefuntrfpecieruarQs iR? ginefqp confpicuas obferiiari demonftrantes.Duplicatqjuhupjc modum legittimaSTiFifa rriam facere.Quicquid uero adjiciatur ponderi reprcfentanmortem.Hoccft uenenu qdC innocentiiTimiau&ores fimpliciter dorion appellauere.Ab eo quod cufpidcs in pradiis gerentur ilIo:pa(Tim nafcence:quo pardus fpedabatur.fylagicognqminauere qui ncqui^JXl* »or nci7l,rnfi‘ 5ntr»riiriMJri/ii??ni rnnfi rnfirsfnic^®*)1"^ gerentur iiio:pauimimcentt:quopar[iusiptuuujiur.^jagicogriominauerequi neqi . KftSfin- rer occultabat erytron: autncurita.-utnonulli perifone caiiendi e^uTdeimi caufa curiofius dicend um.Quin & alterum genus quod haliccacabon uocant: foporiferum efbatq? etiam opio uefodus ad mortermab aliis mdriod:ab aliis moly appellatum. Laudatum uero a io* cro ad fruendu di trimFrifto.Quidai» ^tiarn carmine minore obliuionejinduc^nres.Quip^ pe prefentaneum remedium ad dentiummabiles firmandos fi colluerentur! HaSiccaica bo uni exceptionem addidereme diutius id fieret.Deliratione enim gigni eo. Nec demoi \&jb) uni exceptionem addidereme diutius id fieret. ueii ratione enim gigni eo. rscc demon ftrandaremediatquorum medicinamaiqris jmali periculum afferat. Comendatur enim ci^ bis tertiumdicet praeferatur hortenfiFfap orib us , Et nihil fit corporis malorum cui non fa Sutarefit ftrychnos Xenocrates predicet.Non tamen auxilia eorum tanti funt : ut uel jp* num.Haccacabi radicem bibunt qui funt uaticinanbi cafiefitesq fuere ad confirmadas fu perftitiones afpici fe uoluunt.Remedio eft( id enim liberius rettulerim)aqua copiofa mul " ... j — — r j - 1-‘- “lintantuaducrfam _ % __ enecans uisearu.Er/ go trita ex oieo percuffis auxiliatur. ilDecorcoro. ^/Ca. XXXII. yp^ prcorumalexandrinicibi ^cEr^aeftconuolutis foliis ad fimilitudinem mori prse enA yilntl iij cordiis(utferunt utilisalop?tiiT^1Sncntigini. Boumquo^fcabicmcclerrimefa \F[y^iihari eainuenio.apnd Nicandrum quidem 6iferpentiummorfus anteq florear.nec ^%fe.cnico fiueatrqllide uerbofius difpucetur.Aegypriahxrba elf: Si magnum contra ue> menata animalia praebet a uxilium.Item aduerfus fungos. Cofiac a fcorpione percultos q* ^-diu teneant eam herbam non fentire cruciatum. > _ _ u l(J 4\~De perfoluta. ^]Ca. XXXIIL l!T perfoiutam aegyptus in hortis ferit coronarum gratia.Duo genera cius: focmi plipia ac nias.Vtraqj fubdita uenerem inhiberi^fr^rum maxime tradunt. j KJ fJPemenfurisSiponderibus. ()C£ XXXlIIL 8 quoniam in menfuris quo<^ ac ponderibus crebro grccis nominibus utendum t interpretationem eorum femel inloco ponemus. Drachma attica fere enim at :a obferuatione medici utum;ur:denarii argentei habet pondus.Eadec^ fex obo re efficit.Obolus decem caltos.Cyathus pendet per fe drachmas decem Cu ace ♦ tabuh mefura dicitur fignificat hemin e quartam partenuideft drachmas.xv. Hemina qua noflri hiinam uocant pendet drachmas atticas centum. C±ltO£ v {)XXII. (fiCAII pLmil SECVNDI NAT VRAL1S HISTOR IAE LIEER.XXII. CpROEMlVM. OMpLESSE poterant miraculu fuinatura:atq? tellus.reputantiu uel pris oris tantum uoluminis dores:totq? genera herbarum utilitatibus hommu autuoIupraribusgcnita.Sedquantoplura reftant;tanto quoc^ mirabiiiofi* lia inuentu.Illa enim maiore partecibnaut qdq^isrdecorifu^coiiicndauone ^ad numerofa^j^rimenta.duxit.Reliqudrum’|iotentw approbat nihilie^* natura >o pn' granis (CO!^^i^0a|(Miis- dicatu paludamctis:tranfaipina gaiiia horbis t^rium^ Srtnct /ih?s, -litate circufcribaafusdiduri fi£ aliis horbis tingi lapides parieccfcp. Ncc tingedi nec pingS di tamc ratione onnfilTemus:fi unqua ea hberaliu artiu tuilll;t*lnterim fjortrps jugetur au idoriras quo quaca debeat etia furdis:hoceft ignobilibWhorblspcrBibebituE Si quidem • audores imperii romani cochtoreft^ imenfum quidam oi hiiic lumpfereiquonia ndaiiun^ de fagmina in remediis publicis fuere: & macris ieganonibus:q ucrbenas.Certe ucroqj no tice O/ p, •M NiO’ /u>JI <1 xji tnine idem fignificatur. Hoc eft gramc ex arce cum fua terra euulfum. Hac femper fide/ 'IC, . . II jugati cu ad hoites ciarigatuqj mitteretur uffideft res raptas clare repetitum unus utiqi uer < fcl' ■ <7 ^fe/^Jbenarius uocabatur. IjDe corona gramina. ^ 111« Orona quide nulla fuit gramrea ftopilioFin maieuate populi ter|aru^rincipis:prce “4 , ■ id llmiiftp giorio.gematosfi^ aureae: uaIlates:murales:roftrataei cidfco : trrupbales poft 4 ' 0hr^ ,.-|^S>^4iac fuere.Suncqj eundo magno interuallo:magnaq? differentia. Coteras oes fin/ r"guli Si duces ipfi impera£orefqj militibus aut aliquado colleg/is debere. ,-W |]De raritate eius. 40. . ,.r7W^' IIIL | fccreuitin triumphis fenatus cura belli folutusfic populus ociofus gramineam ml/ I d.JTq nifi in fuprema defperatione.Contmgit<5 nulli nifi ab uniuerfo exercitu ferua » iNl&^to feruatoiidecreta Coteras imperatores dedere. Hanc folam miles imperatori. 1 Eadem uocatur obfidronalisdiberatis obfidioneaboniinandocp exitio totis caftrrs. Quod - ficiuicohonos uno aliquo ac uel huniiliimo ciubferuato pclarus facere^ habetur. Quid tandem exiftimari debet unius uirtute feruatus uniuerfus exercitusi* Dabatur h^c uindi . , r. ivuator -F"*- rt gramine decerpto inde ubi obfeffos feruaffet aliquis.Naqs fummu apud anticos fig iuidorio erathorbam porrigere uidos-.hoc eft terra fii altrice ipfa humo & hunlatiohe fignii tHi Gentuvn&fU ■ am cedere.Quem morent etiam nunc durare apud germanos fcia v ( Qui foli corona ea donati. 40 Ca. V. ^ Onatus eft ea.L. picinius Dentatus femel-cum ciuicas quattuordecim imeruiffeti ?i, . jvdepugnaffetqp.cxx.proehis femper uidor.Tanco rarius eft feruatorem unu a jfer/ _ A uacis donari.Quida imperatores fiifepius donati funt:ueluri.p.Decius primus ui .?r delicec Tribunus niilitu ab exercitu.Altcra ab iis qui in profidio obftffi fuerat, quaca eec eius honoris audoricas cofeffus regione, fiqde donatus bouc albu Marti iniolauit Si cecu fuluos.q ei uirtutis caufa daci fuerat fimul ab obfeffis.Hic Decius poftea confulfiC rperio Si collegofe p uidoria deuonindata eft a fenatu populoqp ro.qua claritate nihil equidein tebus humanis fublimius duco.Fabio illi qui rem omnem tomanamreftituit no pugnado yrJtoti ■ T”-4-' 4l LIBER. u-,«) -i» Sc -*•> /«•//*' n-ffi ‘4 Nec data cum magiflrum equitum & exercitum eius feruaffct. T unc fatius fuit nomine nouo coronari appellatum parrem ab iis quos feruauerat.Sed quo di&um eft cofenfu ho noiatus eft.Hanmbale ex italia pulfo.Qua: corona adhuc fola ipfius imperii manibus ipo •fita eil.Et quod peculiare ei eft:fola a tota italia data. |]QU1 folus centurio coronatus. ecsj/ VI, 'htr - Reter hos contigit eius coronas honos.M.Calphutnio Flamm^T ribuno-tyiilituni ^ # 1 in ficil i a. Centurioni uero uni ad hocte p u s .Cn Jge treip AtiMtTcimbrico pdlo:p^ IP^Imum pilum iscapeffens fub Cie u \8 e&ciu fa m Ib fiocJegionem fuam hortatus tri /s**t*{j 'punutn fuum dubitantem per caftra hoftium erumpere inccrfecitdcgioncqj eduxit. Inue i iiiio apud audores eundem prxter hunc honorem aftatibus Mario ST Catulo confulibus .praetextatum imolalfe ad tibicinem foc u 1 6pofi to.Scr ipfi 1 Si fcylla didator ebexercitu fe quoq? donatum apud nolam legatu bello marficb.ldqj in uilla fua tufculana:quae fuit po _ o— , iteaCiceronispinjnt.i^od fiucrumeftihocexcctabilioreeumdixerimrquandoquideeiiiit^ipvvi fuo profcripuoiiL detraxit.Ipfe tanto paucioribusciuium feruatisequam poftea oc hpZ&T t(ianu jaiafis. Addat etianfnunc huic gloriae fuperbum cognomen fodicemjpfe gmc jpbfdjus in toto orbe profcriptlaO^xc corona fertorio etiam cdTic. Aemilianum ^uo^.Scipione Var ro audor eft donacum obfidionali inafrica.Manilio confule cohortibus feruatis cotideqi adferuandas eas edudrs.Quod Si ftat/use cius in foro fuo Diuu9Auguftus fcripfit. Jpni Auguftumcum.MCiceroneTilioconfuIem idibus feptembribus frnatus obfidionali do' >b x nauic.Adeo ciuicanon latis uidebatur.Nec praeterea quenq hac inuenimus dona tu .Nui/ Ix ergo haerbe fuere certe in hoc honore: fed quaecucp fuerat in periculi fede quauis igno « biles ignotaeqj honorem nobilem faciebant.Quod latere apud nos minus quidem miror: cernens neglig i ea queq? quae ad uaiitudinemconferuadatmcruciatufq? corporis propuli f fandos:6i mortcmarcendam pertinet.Sed quis non mores iure caftiget^Addid^luiUGhj^ 4» praecia deliciae luxufqs.N ung fuit cupido uitae maiormec minor cura. Aliorum hac ope^^ yam effecredimus:ac ne mandato quidem noftro alios id agere :medicif<£ prouifum clTe proh bonisipft fruimur uoiuptacis.Et quo nihil equidem probrofius du^Viunimsajie-r ^' ' na fiduciajmmo uero plcrifqp ultro etiam in rifu fumus ifta comentat^s atq? friubnope^ . . fis arguimus.Magna quanq imcnft laboris folatia (perni cum rerum natura: qua certe i kj defuilib nobis docebimus:6iinuifis quoc# haerbis inferuifte remedia. Quippe cu medidas dederit etiam aculeatis.Haec eni proxime reftat ex iis quas priore libro nominauimusdn q bus ipfius prouidentia“naturae Pacis admirari ampledicp non eft.Dederat Si quas diximus tnollesrcibiftp gratas Pinxerat Si remedia floribus: uifu<£ ipfos animos. inqipueiapeuani^ deliciis auxilia penriifcens.Indepxcogitauit aliquas afpeftu hifpidasftadtu truces: ut can ; tum non uocem ipfius fingentisiftas-.rationeqj reddentis exaudirr>;^ |_ & ftrumis: tU, Ccnhifci __ __ Ignibus factis ' medetur. Quidam e noftris tempore difereuere^genera. Autumnalis’ umese radicem alligatam in tertianis:ita utsegrinuncupentuncum eruitur ea radix.& dicatur quae 8C cui 8C quorum folio eximaturdiberari morbo tradi^erunt.Hoc idem & contra quartanas pol ^ lere.Idetp urticaEra^ice addko j^.le irvfixjjdor po?i extrahi.Foliis cum axungia ftrumas diC/' ■ave /lymt :n cutif.Ve fi fupp urauerint efocti cdmpleficp 'i — ' mu' • $JE£feffl^S8fn^“^.ac«e'«d5iseiB*. HG>. XV. M|!rX argumento nomen accepit Jcorpius bserba.Semen enim habet ad limmtudine f>hy!h yllon £audse fcorpionis: folia patica.Valct & ad uerfus animal nominis fui.Eft & alia eiuf nniseffe&ufq* eius:fine foliis.-afparagi caule.-in cacuniinnaculeum habens. De Ieuocacanthia:fiue ohmiorfiue ifcba^a:8i medicini? eius. IjCa. XV J T inde nomen leudcicantbiarquam alii pbiniomalii ifchadaraliipolygonato apel * fc- lant: radice cypfe quae commanducata dentium dolorem fedat.Item laterum &C 'lumborum :ut Hicefius tradit femine poto drachmis o&o:aut fucco .Eademquc AJnpisconuulfifque medetur. t v •L _ |jpe he|xme:per^icio:parthjnio4^deritc:6i medecinis eius, II Ca. XVII. foj|j Elxincm aliqui perdiciunfiiScFntrquoniam perdices ea precipue uefcantur. Alii h|,' fy der i ten: nonnulli parthenium .Folia habet mixtae fimilittidinis^platagini8i mar ^3 |oJ[j rubio:caujiiculos denfos* leuiter rubentes.Semfna in captibus lippaceisadh^rcn i>U ^ t tia u eff ib us - u nde^ielx inero di&am uplunt.Sed nos qualis uera eflqlielxine diximus prio re libro.Haec amem inficit lan^sYfahat ignes facros tumores:colle£tioncfq? omnes.*6i . adufla. pandsTuccus eius cum pfimithioirglies facros: tuniores :colledionef^:&: gutu/, q ^ ra incipientia turgefeere .item ueterem tulTim cyatho haufto.Et omnia in humido . Sicut tonfiilas & uarices cum tofaceo .imponitur & podagris cum caprino feuo caeraqp cypria.^f f r“,/‘ " Perdicium fiuc parthenium (nam fyderitis alia eft)a noftris hserba urceolaris uocatur :ab aliis ailericum : folio fimilis ocimomigrior tantummafeens integulis:parie»tinifqp «M ejJPf' detur cum mica falis trita iifdem omnibus quibus lamium:6i eodem modo. Item uornicae ^^o. calefa£lro fucco pota .Et contra ulcera rupta:lapfumqf:& pra:cipitia:aut uehiculorum euet fiones Cingularis, Vernulafcarus pericli athenienfium principi cym is in agte templusn :edi ficaretirepfifTetqi&fuper altitudinem faftigii:&( inde cccidifiet^ac hserba dicitur fanatus,- moftrata pericli fomno a Minerua.Quare partheium uocari coeptAa e^adign^tur^ ei &®drT£' Hinc efl uerniila:cuius effigies ex serefufaeft K nobilis ille Sparginoptes, n**". ^ |JI5e chameleone generi^iuf(^:&: medicinis eius. (1 Ca. XVlIf « Hameleonem aliqui ixioniidcanLDuo genera eius.Candidior afperiora folia ha 1! bet:ferpit in terra echini modoifpinas erigens : radice dulci j odore grauiffimo : quib“rj - r"U*' ^ quibufdam in locis uifcum 'gignit album fub alis folioruim maxime circa canis ow j/hrb c Itum, Quo modo thura natffdicuntutmnde 6i ixia appellatut:Hac maftice utuntg^mu x t&ewcf ■■ lieres.Quare Si chamefeon uocatur ^u^n'etatefd(oruJji eueit. lores.Hic nigerdllic uiridis:alibi cyiineU^taTiBi c?oce u s: a t^aliis - ^ " — ^loeit-.Murat enim cum terra co , aliiis coIoribus.Exiiscandidus hydropicos fanat fucco radicis deco&ae.Bibitur drachma in palfo. Pellit Si interaneorum animalia acecabuli menfiira fucci eiufdem in uino auftero cum origani fddfns: facidd iffi* cultacem urinas.Hicfuccus occidit canes fuefq; in polenta. Addica aqua& oleo ccnfrahit j in fe mures:ac necat nifi protinus aquam forbeant.Radicem eius aliqui conci mbet funiculis pendcnteimdccoquuntcp in cibo contra fluxiones:quas graeci rheumatif/ , mos uocant.Ex nigris aliqui marem dixere:cui Bos purpureus e(Tet:& fceminam cui uiola VII VmV ceus,Vno nafcuntur caule cubitalhcraBirudinedigptali .Radicibus earum lichenescura» turcumfulphure& bitumine una cofhs.Comanducatis iiefo dentes mobilis autinace* to decodis.Succo fcabiem etiam quadrupedum fanant.Et ricinoscanum necant, luuen * cas quam anginaemodo, Quare a quibufdam u^lophito uocatur.Eft &cyni£oIo propter ftf , ■— - 1 - • • gra u i tat em o d o ii s.Fer u n t Si hic uifcum ulceribus ucililTimunvOmnium autem Wr" earum radiccsicorpionibus aduerlacur X £lDecoronopo:& medicinis eius. 4jCal XIX. Ilprondpus ob oblonga hserba cft cum fiiTuris.Sentur intetinj: quoniam radix cce piacis pr^dJreYacit in cinere tofta . ° fjpeanchufa 8i pfeudanchufa:& medicinis earu. 4} Ca. XX. T anenufas radix in ufu eftidigytalicraditudine.Finditur papyri modo : manuj^ . invinii Cipi* /• . rfK m^cVi‘,T r7 ianguinco coIore:pr£parat lanas praediolis coloribus.Sanat ulcera m ca£rst6 :pra* ^cipuefenumdtem adufta.Liquari lidn poteft in aqua:oleo difibluitur.Idq? fincer^ ^experimentum eft:<3£ ad renum dolores drachma eius in uino. Aut fi febris fit in decodo S! pj y,rbalam.I tem iocinerum uitiis:6£ lyeni:& bile fuffufis.Lcpris&Ientigini illinitur ex aceto . '*$**’ J Folia trjja cum meile & farina luxatis ifiiponuntur.Et pota drachmis duabus in mulfo al , uum fiftunr. Pulices necare radix in aqua decoda traditur.Efl: Si alia Fimilis pfeudanchu^^ p ■ fa ob id appellatae quibufdam uero ench'ifa:aut doris:& multis aliis nominibusdanugino ’ * r' fior& mimis pinguis:tenuioribiis foliis:&Ianguidioribus.Radix oleum non fi/Hdit : fed rubentem fuccum.Et hoc ab anchiife difcernitur.Contra ferpent^s efficaciflima potu fo librum udfeminis.Foliaidibusimponuntur:VirusT(^rpetiu fu^at.Bibicur&: ppter fpina. Folfu eius finiftra decerpi iubet magi l.-Si cuius ca fumaf dicbtertianifcp febrib* alligari. ^ftDe onichi!o:anthemi:loto:6^1otomctra:hcliotropio:tncocco:6{callitricho. Ca . XXf ^ TSl('S>c baerba proprio nomine onicbylomquam aliqui ancufam uocantialii archeui ! |hon:aiii onocbelin aliqui rhefianrnmulti enchryfompai^ojTUtice rflore purpureo _ Jtafperis foliis Si ramisuadice meffibus f3nguinea:c£jjerd nigra.In fabulofis na£cns i' ^efficax contra ferpentes:maxime uiplas & radice Si foliisrecp cibo ac potu.Vires habet met 7 ^fibus.Foha tryta odorem cucumeris reddunt.Datur in cyathis tribus uulua procidente . 5 Pellit Si tineas cum hy fopo: &ip dolore renum aut iocineris in aqua muifafi febris fit .Si Uji? aliter ex uino bibitunLentigini ac lepns radix illinitur.Habentcs eam a ferpentibus feriri f *'i ■ ' °^negat u r .Eft Si alia huic fimilis flore rubro:mxnor:gipfa ad eofdem ufus.Tradutq? coma (/ijitm.e ducata ea fiinfpuatur mori ferpentem/Anthemis magnis laudibus celebratur ab Afclepia de.Alicjui leucanthemida iidcanf.Alii lcucanthemu:alii arethehmda:qu.onia uere floreat. Alii then i:nalon:quoniam odorem mali habeat.Nonulli melathio&^cac.G^hcra eius tria^ _ fronde tantum diftant:palmumnon excedentia:paruif<5 foliis:ut rutae candidis aut meli^ J$L nis aut purpureis.In macro folo aut iuxta feni^as colligitur ueretSi in coronamenta repo* nitur. Eodem tempore Si medici folia tufa in paftTllosdigerunt.ltem florem Si radice.Dan rur omnia mixta dracmas unius pondere contra ferpentium i^us.pellit mortuos partus Item milttuain potu:& urinam:calculofcp inflationesuocincruni uitia:bile fuffufam:ejgi lopia’ii.c6manducata ulcerum eruptiones manatesfanat.Ex qmnibuf iis generibus ad cal* 7 1 culos efficacilTima eft.qu^florcm purpureum habet:cuiuf Si folioru^i & fru^cis amplitu [ l x>ti do maiufcula eft.Hanc proprie quidam hiranthemid ij o^intXb to d q u farbb rem putat ta , tum efTe uri Homero audorearguipofTunr.Is enimintei haarbas fubnafccntesdeoru uo /\v'atlK „ J itrptati loton primam nominauit Jpolia eius cum meile occulorum cicatrices argematamu e< leybiMtvm >i b?m KlClVrt beculas difcutiudEU 6i iotdmetTi' quae fit ex loto fata. Ex cuius femle fimiliimo porri fiuc panes inasgypto a pafi:oribus:maxime aqua udllailefubadb.^egatur quicdqua illo pane r ur'^{ tH!=f A’ tiLIBER. Salubrius efle :aut Ieuius dum caleat.Refrigeratus difficilius concoquitur: fitqj pondero# fius.Conltat eos qui illo uiuant nqcdyfenteria:nec tenafmdmeq? aliis morbis uentris infe^ ftarUtaqj inter remedia eorum haberu^r.Heliotropii miraculum fsepius diximus cuni fole rcnfljw?» {e circumagencistetia nubilo die:tantu/;fyderis_aiiicir eft.No&e uejut defiderio contrahit c&ruleumfloretn.Genera eiusduo.Tricdccuiii:6ihelfoffrophiLf.Hdcaltius:quaqua utru ' ' q? femipedalem altitudinem no excedat.Ab imaradice ramofum.Semen in feliculo mefli' bus colligitur.Nafcitur non nifiin pingui folo:cultoqp maxime.Tricoccum ubiqj.Si. deo' coquatur inuenio cibis placere. Et in lacEeiucundius aluum molliiEt fidcco&ifuccus bi> bacur:efricaciffitne exinaniri. Maiores liiccus excipit aeftate:hora fextamiTcetur cu uio: fic r, i f irmior. Capitis pejores fedat rofaceo admixto. V errucas cum fale tolliduccijs e folio. Vn de noffri uerfucaxiamlixrbam appellauere:aliis cognominari effedibus digniorc.Nac^ QC ferpentibus & fccrpionibus refiftic ex uino &aqua mulfafut.a£olidpbaes fi^Appollodo7# rus tradunt. Folia infantium diff ilationib u s q u od fyriafin uoicanf illita medentur. Ite con tra&icfibus etiam fi id comitialiter accidac.Decocfo quoqj foueri cos faluberrimu eft ,po/~ T tu id pellit tineas:# refum hare‘nas:Sicuminumadiiciatur:caIculos fra$|>it.Decoqiiicum radice oportet.Quse cum foliis & hircino feuo podragris illini tur^ AI tc r umgenus quod tricoccum appellauimus:#alio nomine fcorpiurJri TOcaturjfo.Gis nolofuni minoribus et in terram uergentibus.Semen ei eft effigie fcorpionis caudas : quare nomen. Vis ad omnia uenenata# phalangiaf# cotra fcorpionesprascipueillita.No feriuntur habentes.Et fi ter ram furculo helioftrophii circuferibat aliquismcgant fcorpione egredi.Impofita uero hser ba aut inde omnino refperfum protinus mon.Sic feminis grana quattuor po^a . quartanis prodeffe dicuntur.T ria uero tertianis. Vel fi haerba ter circulata fubiicitur capiti . Senie di uenere ftimulac .C^ mell^anpsJifcutit.Et uerruculos hoc utiqj helioffroppiu radicitus fee extrahit:# excreicentiaihifedibus.Spince quoqi acluuboru fanguine corruptum trahit iP litum femen # potum in iure gallinaceideco&unnaut in beta # lente.Cortcx ueioliuen tibus colorem reddit.Magi helioftrophium quartanis quaterutertianis ter alligari iubet / ab ipfoargofprecarigp cum fole iterum fe-*# cum nodis liberandu:# ita facere no exempta7 ‘ hasrba. Aiiud adiaiito miraculu^ftate uiret bruma no marcefcit:aquas rcfpuit: perfufum merfuqp ficco fimile:eft tanta diffo?tiatiq/deprehenditur:unde # nome a graecis.Alioquin frutici topiario.C^idacallifbricbnVoEan^aliipbrymco.Vtru^ eftabeffe^u.Tingit cni % capillu:#adhocdecoquiturin uino cufemie apii adiedo oleocopiofeiurcnlpu denfuq^t* ^kumu' n*-vrtCi a ‘4: Ty\'C&i V>! HW , n it-et» t- faciat.Defluereauterphibet.Duogeneraeiuscandidius:#nigrubreuiufc|3 dd quod bre# uius e po!ythrico:aliqhi trich6manes uocant.Vtricp ramuli nigro colore uirenc foliis fili^pT^J ■ . . ■ " " . * & cis-.cx quibus inferiora afpera ac fufcafunt. Omnia auteqotrariis pediculis denfa inter ex aduerfo radix nulla*- qmbrofas petras: pariet umep afpergines:ac fotium maxime fpecus fequitur # faxa mananti aiquod miremuncum aquas nofentiat. Calculos e corpore mir^-yj; J pellitffrangitqnutiq? nigrum.Qua decaufa potius quaq> \ faxis nafceretur:# a noftris xifragum appellatum crediderim.Bibitur e uino quantum terni decerpferedigyti.Vrina cient.Serpcntium 6i araneorum uenenis refiftunt.ln uinodccodialuuuflunt.Capitis do lores corona exiis fedac.Contra fcolopendrsmorfqs illinuntur crebro auferendi ne pere ant .Hoc 8t \ a 1 o pectTs .'S cr u?nas di fc utipn t : f u r f u r efcp in facie^ea^isiijamtia ulcera.De coftum ex iis prodefl fufpiriofis:6: iociheri:5ilyn^i:^feJle fuffufis: hydropicis. Srangu «ugn r,e illinuntur:^ renibus cum abfintbio.Secundas^cient ^ menftrua.Sanguinem fifiunt ex '«qi*U< u aceto:aut rufii fuccopotr.lnfan|tesquo« ulcerati defunguntur ex'iis cum rofaceo & uino ■” ^ s*11'!1'1 5*"t7> prius.Folium in urina pueri impubis trmm quidem cum afronito di illitum uentn mulie 5 | rum:ne rugofus fiat:prxftaredicitur.perdices6:gallinaceos purgatiores fieri putant i d p «»»ji bum eorum addicis:pecorK5.effeutiliffimos. r0(s | picride:thefio:6: afphode!o:HaIimo:6i acantho:5i buprefti ? eIaphoboCcho:Scandice:6C lafma-bi de caucalide:Sio fyllibo.Sco^io fiue lymonio : fqn^ xzn cho:codrilo fiue^oiidrili^ boletjs. "^^^ ijcris abTnrignfamarituqiniscog^minaturmt diximus rotundo folio.T ollic exi Jjftnie uerrucas.Thefium quoqp non diffimili amaritudine eft;fed purgat aluum-in ^ ■'vfSrvIIquem ufum teritur ex aqua.Afphodelum dedariffimis hxrbarum:quam herdion1 ‘ auqui appellauerunt.Hefiodus 6C in filuis nafei dixit.DiQnyfiusmarem ac faminam effe. *4tjlu4 *T? «k*i ij (-r&jfl* l i! (*X4% zfl fr* liniti f4t/j| i ynt/ •Defe&is corporibus St ptyfiS conftatlbulbos'eius cum ptifana deco&os aptifiime mederi- paneqj ex iis cum farina fuba&uitfulubenimum cfle. Nicander St contra ferpetes St fcor/ « ^ j>iones uei caule quem matbericem uocauimusmel ftmen:uel bulbp^dedit i uino tubus dr^hmis.Subftrauitcp fomno contra metus.Datur& contra uenenatafriaria:& contra fco s,<1*nyr,o lopendrasterreftres.Cochleasmireincampaniacaulemeu perfequuntun&fuggendoaie /ecr v. s^crl faciont.Foliaquoqj illinuntur uenenatoruuuIneribusexuio.Bulbineruisaiticulifqp cu polenta tufi illinuntunProdeft &cocifiS ex aceto lichbnas fricare.ltem ulceribus putrefee nbus ex aqua imponere.Mamarum quoqj St teftium inflamationibus.Decodi in fece ui* ni oculorum epiphoris fuppofito lincheolo medentur. Foliis in quocuncp morbo decoris magis medici utuntur.Item ad tibiarum tetra ulcera: rimafc^ corporum quacuncp in parte farinaarcfa&orum.Autumnoautecolliguntur.-cumpIurimum ualcnt .Succus queqj ex tufis expreflus aut deco&us utilis fit corporis dolori cum mdle.Item odore corporis iu i cundu afFedtantibuscum iri arida St fale exiguo.Folia etiam fupradittis medentnr. Er ftr u; j tnis:panis:ulccribus in facie decoda cum uino.Ciqisjeradicealopecias emendat: St runas pedum.Deco&r radicis in oleo fuccus pernioriesa ambulla.Ec adgrauitatem aurium in funditur.A cotrariaaure in dolore dentium.prodeft& urinas pota modice radix Si mem ftruis:& laceris doloribus.keruptis puulf•-/ / ui 6t ipfum erroris inter audores. Alii equp fi uciceiw effe dicunt d en f u m: candid udine fpi nadoliis oie£:fed mollioribus.Coquituf autem hoc ciborum gratia.Radix to|mina*^lifcu tit drachma podetein aguamulfa pota.Itemcouuka rupta. Alii olus maritimum elTe di * xere falfum:^: inde ^ome^bjiis inrptunditate logos laudatum in cibis.Duorum pmerea 6*1 generum filucftre:& mitiusuicrtincp' pddle dyfentericis St exulceratis cu pane: ftomachq uero cx aceto.Vlcerib.usaietuftis ir.iiitufjcruaum:& uulnerum receptium impetus lenire perhibet urtK 1 uxatofi tfinp&l ufn' ac ueficx dolorcs.Siluekri tenu/ofa foIia:fea in iifdem remediis effedusmaiores:64 in fananda hominum ac pecorum ftabie.prsetcrca nitore cor pori ficrndentibufqj candoremdi fricencur radice ea.S^minelingue fubito fitim no fena ri.Hoc quocp mandi.Et utrac^ etiam codiri.Cratefias ctiSm tertium genus tradidit logio ^ ^ ribus foliis St hirfutioribus:odore cuprefTunafci fub hedera:maxime prodeiTe o Plftotht^yv_ .vC mcis:cotradioibus neruorum tribus obolis in fexj^num aquse. A canthos efl topiaria, urbana herba:eiato logoq? folio crepidinesmarginum adfu rgentiumq? pul uinoiu"toros ueftiens.Duo genera eius funtacul^atum&crifpum-quod breuius. Alterum lene^uod^^f5 aliquipederotot^ uocant:alu melalr^hyllum.Huius radices ukis luxatifqj mirepfunt.ite ruptis couulfis.-ptyfin metuentibus ip^odasciEpniia^imeptyfana.podagris quoq? illinun rur ti itx & calefad£ calidis.Bupleron in7fponte na^entiu^herbaru numero graeci habec: caule CjUbitali; foliis multis longifq :capiteanethi:faudatum'in cibis.Hippccrate in medi> cina:Qaucone:6c Nicandroofi iw pecenda aiicui uidetur quam non aliter magis accendi putantij potuiEraphobbfeho fcrii y l u !j,n< ifcrpSj LV = lUBER. ; hcemn e geniculatum digyricraflitudine.femine corimbis dcpcndctibus-.fllis effigierfed no amaris: foliis olufatri:& hoc laudatum in cibis.Quippe etiam cod it umprt^atyr ad .uri Inferie ri mfi , 1 na cieda.lateris doIores;fededos rupta couulja^inadadnBatioes difcutiedas.xoli quo<^' tbr * , iiu05 aculcatoruli^us.Ouippe fama efthoc pabulo ceruosre lsienta.Cptra ferpentium omniuqj aculcatoTui^us-Quippe fama efthoc pabulo ceruosre fidere fcrpentibus,f iflulas^uoq? radix nitro addito illita fanat.Siccanda aute in eos ufus prius cft n df u ccd e i u s mV&eaDq u i contra ferpetium ictus facit eam deteriorem l ScandixlY quoq* in olcrefilucftri agraxis ponitur: ut.Opion di Erafiftratus tradunt.ltem decofta aD luimfidit.Scminc finguitusconfcftim ex aceto fcdat.Illinituranibuftisrurinas cit:Deco«* fuccus prodeft ftomacho:iocineri. renibus ueficse.H^c ed quam Arifto^hanes Euripi^'-:*t3 di poetas obiicit ioculariter matrem eius ne olus quidem legitimu uenditafie.-fed fcadidc/7> .repens cum la6te$multc:norem rerc ca diduxodliurn uocant.Et huius dadem comendatio ad ftimulandos coitus.Cruda ex aceto in cibo fumpta mulieribus la&is ubertatem praritat.falutaris eft piyfm fentientibus.Infan ^ tium capiti illita nutrit ca pili um: tenariorefej; eiuscutem cfficitlEd di cadcal/s feniculo fi*» >"»rn) anilis breui caule:florecandido:coYdiDtiIfs.Succus eius bibitur ftomacho perqua comoda tus di urimexalculifq? di harenis pellendis:6i uefiese pruritibus.Extenuat di lyenis iocine-» lilq^harenispej . ris renumqj p i t ui tas.Saiien hiemes Toeminar um adiuuatibaienp^cf^artu ficcat. Datur di fe^t^&cotra profluuia genitur2euiris.Chryfippus 6£coceprionibus£afm putafeoferre luulru. Bi> C"iC“f^bitur m uino ieiunisdllinitpr di cotra uenena marinoruni:fit Petricusih carmle fuo figni adnumerant fidn latius apio in aqua nafcens:pinguius:nigrius:copiofum feniic: /n,r j. tg faporenadurtii.prodeft urinis rcnibus,lyenibus.mulieruq9rncnfibus:fiue ipfuni in cibo fumptmfiue ius deco£ti:fiue femeneft uio drachirps duabus. CaLcuJos rupit:aquifq? qus -gignunt eos refiftir.Dyfentericis prodeft infufi/m^telrn I en riginni li t u m : di mulierum ■ Viis in facie noctu illitum mometo cutenemendat:& raniices Ienic:& fcabiem cquoru/SyU libu chameleoti albo fimilesque fpinofi ne in ci!iciaqdem:aut firia aut phoenice; ubi nafei tur.Coquerc tanti eft:ita operofa eius culina traditur.ln medj^ina nullum ufu habet/ SchD otyrm lymon quoqj in cibos recipit oriens:& alio nomine limoniohVp^lj^'^11^2^ nunqua cubitali altior:cridifq? foliorum ac radice nigra:fed dulci.Eratoftheni quocp laudata i pau peris cana.Vrinam ciere prascipue traditur.Sanare lichenas di lepras ex aceto.Vcnerem di mulari in uino:Hefiodo di Alceqteftibus:qui florente ea cicadas acerimi catus eiTe:& mu heres libidinis auidiffimasmirofqi in coitum pigerrimos fcripfere:uelut prouidentia natu . L j ras hoc adiumento tunc ualentiflfimo .Itemgraueolenriaiftlflafu^ emendat: radicis emedriD-xZIJ 'lataf unjqa in uini falerni heminis tribus dcco&am ad tertias.-^ a baJneojeiuoritcmqp pod cibum cyathis fmgulis pota.Miruhv e& quod Xenocrates prpmittit expeYimenro uitium id exaliisper urinam effluere.Eftur 2aonchos:ut quem Thefeo apud.Callimachu appo^, . nat Hecate :a ule uterc^ albus di nigerda&ucx fimiles ambo^nifi fpinofi eflentxaule cubi gradedTehtiam comanducato corrigi.Succus trium cyathorum oleo calefactus adiuuat partus:ita ut a potu ambulent grauid2e.Datur6d1forbitipne.lpfe caulis decoSus facit la£tis abundantiam nutricibus coloremcp meliorem lfantiiim. Vtilif fimus iis quse lac flbi coire fentiant.Inftillatur auribus fuccusxallidufc^ in ftranguria bibi tur cyathi mcnfura:6d in ftomachi rofionibuscum femine cucumeris nucleifqj pineis.llli^ nitur di fedis colIeitionibus.Bibitur c«ntra ferpentes fcorpionefc^:radix uero iilinitur.Ea demqidecoda in oleo punici mali calice aurium morbis prxfidium eft.Hax omnia ex albo Cieordporus nigro prohibei/uefcnutmorbos faciete:de albo confenties.AgothocIes etii contra fanguinem talfrfctciiiolTratYucco cius uti.Refrigeratoriam tamen uim ede conue nit nigro:ex hac caufa imponendum cum polenta.SYnonradice albi draguriam docet fa^ /• nari. Chondrilon fiuccondriIefoliahabeti6tubicircum/rofis fimiliaxaulem minus peda li;f ucco madentem aparoxadice fab2E fimili:aliquando numerofani.Habet proximam^er^ r2nm-ifliccmtuberculd^bY:qu2eappofitafoeminarumnienfestraheredicitur.Tufa^u ra 'W dicibustota dipiidipr in pa^llos contra ferpentes argumento probabili, Siquidem mures em 6 iptwi- ■T" 4JXX1I. agrcftes tefi ab iis hanc eflfe dicuntiir.Succus ex uino co<3te aluumjfiftitjEadem palpebrae rum pilos inordinatiffimos pro gumj efiicaciflfime regit.Dororh^usRomacho & cocqtio * nibus utilem fuis ca r mi n i b u s p r o n u ficTiuit, A l^q mf qcrpi n i s # oculisigenerationitj iiiro^ rum contrariam putauere.Inter ea quas temffe mahcmntur boletos merito pofueri. Gpti 1 ' mus quidem eft fis cibus: fed Imenfo exemplo in crimen adduou^ ueneno.Tibei io.Clau* ■g^jr^dio principi per hanc occafionem a coniuge dato Agrippina:quo fa&o illa terris uenenu alterum fibiq^ante omnes Neronem fuum dedit.Quorundani ex iis facile nofcuntur ue nenardilutoruBdr-eTranadoafpedudiuidointuscolore^imofaftffpSlido per ambitum , ^labro.Non.funt hascin quibufdahmficciqi # nitri fimiles ueluti guttas in uer^ce^lbas ex J /*‘^r »j7 tunica fua gerunt* Voluam enim terra ob Jioc prius eigpit: ipfu poftea \ uoluaceu i ouo e ' luteum. Nec tunica minor gratia in cibo infanuWsTjoIdti.Rupitur hoc primo nafcente : m •, hjnvt moxcrdcentein.pcdiculocqrpus^blumitur: raroq? unqua geminissimo pede. Origo ^er pria caufaq? lit£ao:# acefcentEmcco^aiidetis terrasujut radicis ferme^glandiferzednitioqj fere^atibte mino ipuma Icntior.Dein corpus.membrans fimilermox paftiisViSt diximus illa pcrnitialiaprop, ^J. fus]improbanda:fi>enim caligans cfauds^i^erri uei caly bis aliqua rubigo:aut panniiarcd/* ch~<# J affuerit: omne ilico fuccum-alienum faporcmq? in uenenum decoquiodeprehendifleq; ni /• frM c co ferula:# gum mi ferentibus.Nos ite fago aut robore aut cuprcffoutdiximus. Sed iffa n quis fpondet in uenab uiis/Omniu colos liuidus.His-baberic ueneni argumentum:quo fi /**■-« milior fuerit abortum fi^i./^duerfush^c diximus remediatdicemuh^dntcrim funt aliqua xik./y, I O- # in iis Claudiul^ff di^cho utiles putat boletos.Siccantur pedeqtes fu^lUunco tranfffxi: ; quales a bithinja ueniunt.Hi fluxionibus alui quas rheuniat^fmbs uocan6rriedetur:ex'creff ■■■ ■7^ J cennbuft^ in fede carnibusrminuunt enim eas:# tempore adfumunt. Item lentigines U, mulierum iiitiainfacieleuant.Leuarituretiamut plurnbum in oculorum medicamenta . Sordidis ulceribus.# capitiseruptionibus:canum morfibus ex aqua illinutur. Libet # co . quendi dare agquas comunes in omni eorum genere obferuar iones: quando ipfae fqis ma nibus delitte prasparant hunc cibum folum:5d; cogitatione ante pafcuntur fnccineis HoITI cdisaut argentoapparatu comitante.Noxii erunt|gngi:qui in coquendo duriores fiunt r rvntl ('7/ct'O Jnnocenriores qui nicrojddito coquentur:fi uti^pcrcoquatur.T utiores henteum carne^y! co£fi:aut cumpediciilo p^n.profunt # pyraconfeftim fumpta.Debellateqs^ aceti natu' ra contraria his.Hymbribus proueniunt omnia hasdHymbre # filphibfftfenit primo e cj^. ationtB reis: ut diclum eff.Ex fyria nunc hoc maxime iportatur deterius peirthico:fed medicome^ !ius:extindo omni cyrenaico ut diximus.Vfus filphiiin medicina.Nam folia ad expurgan das uuluas:pellendofcp emortuos partus decqquuncuijuino albo odorato-ut bibatur me fura acetabuli a"balneis.Radjx,ptodeft arteriis'exafperatis:#ciolledionibus fanguinis illi , nitur.Sedin cibis coquitur ^,|'rellnBamationes facit # ruftus.Vrina^quo^ noxia.Sugilla h T tps cum uio#olqoamiciffima:# cum c£ra ftruinis: Vefuc^fedis crebriore? eius fuffitu & nl «Ktadunt.lifeMli^hio profluens quo diximusmodo inter eximia eft naturas dona ij^qme * " r ratum..pluribuscompofiticnibus mferitur.per fe aure algores excilfacit.potum herub xum uitsa extenuat.Fceminis datur in qino.Et lanis mollibus admouetur u ul uge ad meff s ciendos.pedum claubs Srciafc^rificatds^fo.mixtum ceras extrahit.Vrina ciet ciceris ma ^ ( t • ‘ gnitudine dilucSni/A ndriasTpoffdet copiofius fuiii pt ummeqinflationps facere; # conco^ ttioni plurimum conferre fenibus 5 i ferminisdtem hyeffie quamteffate utilius.Verunta ^ mc aquam bibcnubus:cauendumcp ne $qua fit exulceratio mteR Ab ^gritudine recreatiq y i i ii i Y Btirx Ti IJb Iftk X ni efficax incibo . T empedi u e em datu cauterium optinet.-afuctis etia utilius qua exper-ei bus;Extera 'cdrporu indubitatas confeiliones tabet,Venena telorum di ferpentium extin guitpotum ex aqua uulneribus iis circunlinituKScorpionum tantum plagis explep.Vlce nbus uero no macurefeentibus cum farina hordeacea uel, fico- ficca.Carbunculus cufixiu* ca uel cum meile: uel per feuifpofuperlitum ut haereauSic di ad canis morfus. Excrefcenti . ^ bus circa femen cu germine punici mali ex aceto deccdum.CJauis pedum qui uulgo morfcJti/ cicini appellantur nitro mixto. Ante fubada carnes replet cum uio di crococaut pipere: a murium fimo di aceto,p^nionjs0exjjinp fo^r:6^ ex oleo coelum imponitimSic di callo. Clauis pedum f u per ra-fisp&Qpue iuilitatisiConcra aquas malas:peftilentes tradus: uel & ^ diesjn tufii :uua;fellis ueteris cffufione:hydropicisraucitatibus.Confcnup eqjmgurg^t Tauces:uoceq5 reddit.podagrasj in fpongia dilutum poftea lenit .pleureticisTn forBiude uinu poturis datur:cotrad:ionibus:epiftho(nicis:Giceris magnitudine caer^e circunlitum. In anginagjargarizatur.AnhelafdriBus &in tufli uetufta cu porro ex aceto datur atqj ex ace •to iis qui coagulum Iadtisf^orbuerint.praecordioruiii uitiis:fyntedicis:comitialibuscu ui j * - no inaquamulfadinguaerparalyfi.Coxendicibuslumboru doloribus cum decodo meile illinitur.Nocenfuerirrfqudd^uaores fuadcnt:cauernS dentiunnh^mdre fndi'?um caera i » J CIK V ’ includimiagno experimento hominis:qui fe eafdem caufa prsecipitauit ex alto.-quippe tau*- ros inflamant naribus illitis ferpentes auidifTimas uini admixtu rumpioideo nec iungi fua ierim cum atticco melledjcetpraecipiant.Quas habeant utilitates admixtu aliis imiiienfn eft referre: & nos fimplicia tradamus. quoniam in iis naturam effe apparct.in illis coniedu ram faspe fallacemmuUi fatis cuftodita in mixturis concordia naturae ac repugnantia,Qua de re mox plura dicemus . t $ De natura mellis ex aqua mulfa.Et quare genere cibea: mores immutentur; k &demeluide&caera. (fiCa. XXIHI. \,On clTet mellis audoriras in precio minor :jj laferismi ubic^ nafceret.Illud ipfa fa ■ bricata fit natura.Sed huiegignedo aialllt diximusTnumeros ad ufus fi quotiens lifcea^seihmemus.pri^ia ppoliskilueo^ de q diximus aculeos 6i oia i fixa corgo /Uc iietrahit:tubera dilcutit:durapcoquit:dolores neruo^ mulcet ulceraqj ia defperatiacica i trice includit.Meilis qde ipfius natura talis e: ut putrefeere corpora no fi nat iucudo fapore atqi no afpero.Alia q falis naturafaucib9: tofillis:ang&:oibufqp oris defideriis utiMimu ypL arefcetiqs i febribus Hguae.Ia uero peripneumdnicis pleureticis decodu. Ite uulneribus: a j ierpete pculTis.Et cotra uenena fugoru.paralyticis i mulfo qq fux mulfo dqtes pftat.Mel ) di' auribus lftillatu cu rofaceo ledes di foeda capitis aralia necat.Vfus defpuniati feper aptior: d ffomachum tamen. inflat:bilemauget:faftidiumcreat:& oculis per fe inutile aliqui arbD trantur.Rurfus quidam angulos exuceratos meile tangi fuadet.MeUis caufas atque dif* ferencias nationefq? itidi ca 1 1 oh emTn 'dpi u uvae deinde fiorum natura diximus : cum ratio operis diuidi cogeret nufcendalRurfusHaiiuram rerum pernofeere uolentibus in mellis operibus di aqua muJLuradari debet.Duo genera eius fubitae ac recentis. Alterum inue terats.Rcpenuna dcfpuniato meile praeclaram utilitatemhabetin cibo aegrotantium 1 ui: hoc eft alicae elutae: uinbus recreandis: ore ftomachoc^ mulcendo:ardore refrigerando ^ Ucl ■ fi' ,firvc Engidam enim utilius dari uenen molendo. In uenio etiaapud audores huc potu bibedu alfiofis.Ite animi humilis di pparci/quos illi dixere micropfycos.Eft di ratio fubtilitatis in/ '•menfae a placone defcendens.CorpufcuIisIfefmn leuibus fcabris angulofis rotudis magiE-^graa-ii - — — J -1- ----- ^ — IrJ J “ J — - — .‘1 - - n... J . aut minus ad aliorum naturam accfdentibus;ideo no eadem omnibus amara aut dulcia Sic & in laffitijdine proniores ^ITc ad iracundiam & in fiti.Ergo di haec animi afperitas feu ; potius anim^dulciore fucio"h!iitigatur.Lcnit ti^nfitu fpiritus:^ molliores facit meatus , nefeindanteunte redeuntemc5:Experimentain fecuicp.NuIlius no ira ludul^ triftiiias . •• / im. maxime afinino : di contra haliciccabin ut diximus.lnfunditur di auribus di genitali / um filluIis.Vuluisimponitur cum pane molli.Subitistumoribusduxaiisdeniendif^ oni nibus.Inueteratae aute ufum damnauere pofteri.Minus innocenteaquaauinufq^ uino for* mu. Longi tamc uettiftate trahfit .in' 'uuium; ut coda t inter oiiines ftcmacho inutiliflimy _s*t r ijx>rrL ncruitqj contrarium. Semper mulfum ex uetere uino utiliffimu faciUmieq? ainvmelle co* corporariir:quodin dulci nunq cucnit.Ex auftcro fadumno^implepKomachunl : neq$ ex decodo meile: mipufcp inflariquod fere euenit. Appetentium quoc^ reuccat auiditatem d bi./Muum fUOllitEW^idn nnrn nhinhnc-rilirin fid-ir-f^-ir^rit"! niopf \/l 1 1 1 I™., . &%**** igjdo potu pl^ribusrcalido fiftit.Corpora auget. Multi fenedam lon / gaiu muifi cantum nutritufolefauerc:nc<^alio ullo cibo.Celebri Pollionis-Romuli exem pio quemcentefimum annum excedentemcu Diuus AuguftusbofpSinteti^aret: qua • nam ratione maxime uigorem illum animi corporifq? euftodiffet:ille refpondituntus mul * 7 - ^giummorbum cognominatum aquatorum tradirquoni^m curetur ^ (biforis oleo.yarro^^ _ . _ _ 0 . ... a .. A _ /1 lim^e mnifo. Me!iti^es\pqub fieret modo ex m udo di meile docuimus in r a rione u in l Siculi s ia V t e-A Ji vtMy£imi no arbitror.Hoc geuus inflationibus obnoxium. Solebat tamen inueterafarum alui ' caufa dari in febredp arriculario morbo di neruoiu infirmitate laborantibus di mulierib* u i n i ab fremi i slftieM rs na t urs^ad nexa exra eft: de cuius origine & bonitate nationibufcp.fo ••is diximus locis.Omnis aytmol)|ttStfacijc:4Xexplet_ corporaireccs melior.Dat in-forbitionc dyfentericis.Faui^rfli in putte alicsprius tbft1£ A&uerfatur Jadis natummihi magnitu dine decem granac^re haufta non patiuntur coagulari lac iqftomacbo.Si inguen) tume** at albam cascam in pube fixifle remedio eft.Nec huius ufuslquos mixta aliis preflat: en u/ fi i • *r> r%^(Ti i*» i #« ■ i r< i i r> i hvi t u’ . n 1 . • . . . _ &cv TU {- roOTTT Wtrvi ! ■ Ida ut diximus-inge /Zfijr merare medicina polTit: ficu tnaec csterqr uniqu e cypi aliis prqfunt.i niis condant. Nonfecdt]:§^^ Parens illa ac 'di uina rerum artifexiOfficinarum immo ucnus auaritise commeata funr. Naturas qiudem mttviffhg- i£n J 'T .«/e. opera abfoluta atq? perfera gignuntur:paucisex£aufa non exconiedura rebus apium» ptis : ut fucco aliquo ficca cculperantur ad meatus. aut corjforeifio humentia ad nixus. . n A i cjrrio Irnirfp Struplatim quidem colligere ac mifcere uires non conieduras humanas opus ed:fed impu¬ dentiae ed.Nos nec indicaram arabicarumq? mcrcium:aut externi o£bTs attingimus medi cinas.Non placent remediis tam longe nafcentia.Non nobis gignuntur.Immo ne ili is q/ dem:alioquin nqn uenderent.Odorum caufa unguentoruq$:& deliciar um:fi placet etiam fuperditioni^grana emancunquoniam thure fupplicamus 8(cofto7 Salutem quidem fine iis poffe conflare: uel ob id probabimus;ut tanto magis fui diiitia^pudeat. Sed medicinale floribus coronamentifc^ 6ihorcenfis:qu^ manduntur herbis piofecuti: quopiam pp3o jqnymodd frugum omictemusrNimirum di has indicare conuenit. _____ djvontracompofitiones medicorum medicinxexfm^ibus.^CaT^XXV. 'N primis fapientiffima animaliu eJTe condat : quse fr ugg ucjcantux. Siliginis gra ! na combuda di trita in uino amineo oculi^ ^itaepiphofaTledant.Tritici uero fer .f^”^^ ro combuda iis is : quas frigus uflbrit.-prxfdnTanfoTunt rcmedio.Farina tritici &ace A infra Ajnnibi is rnln rnfir^n llCrn & firr» firra VniYtSnii#» rlrmfl-ic Pni> ? ' <0 d & cocta ne{juqru|i^ contractionibus cum rofaceo uero di fico ficca mixtfque decodis.Fur ifiures tonfii faucibufcg gargarizatione projunt, 5e^.pofnpeiusprsetorii uiri pater hi/ fpaniae cicerioris princeps cum horreis fuis uenrilanais pra;fiderec:correptus dolore poda#* , fgrse merfit in tn|tum iefe fuper genuju ;ieuacufq^ ficcatis pedibus mirabili modo hoc po/ J :«i s ito - dea remedio ufus ed.Vis tantaedl utca^os plenos ficcet. Paleam quo^ tritici uel hor / dei calidam imponi ramicum m cdmmcTdis^xperti iubent^quat^decodee funt aqua foue j. ri. Ed ^farr£ uermiculus teredinifimilis:quo cauis dentium exra indufo cadere uitiati dicuntur: etia fi fricenmfiSlyram arinca diximus uocaet. Hacdccodafit medicamentum u ateram uocant : if imlidimuni : fed di a im^etuf^iSdi fcutr ultqs illinunt eo. Farina enuSi concoquit. Deco^ '/{£}?"' quod segyptii ateram (iocMtfihfanri^u^ ex hordeo cruda t^ecoda collediones v # quitur alias in mulla aqua aut fico ficca. Ad iocinerisdoloreseam in pofcapohta concoq opus edautcu uino.sCu uero inter cocoquenduq; dilcutieduc^ curaed^tjuc in aceto me<* i»rtncni8 tUi lius : aut in fece aceti : aut cotoneis pyris ue decodis. Ad mufitipedum niorfus cum mei le:ad ferpentium in aceto : di contra fu^pmantfa: ^ extrahendas Tiippufetiones ex po t fca : addita refina di galla. Ad concoltiones uero ^ ulcera uetera cum refina. Ad duritia as cum fimo columbarum aut fico ficca : aut cinere. Ad neruorum inflammatione^ : aut inteftinorum : uel aurium ucl uiriliumdoiorescum papafuere aut melilotb.&^udtienl ab offibus caro recedit. Ad fl rumas cum pic£ impubis pueri urlfialCu oleo di fenogrse^ ^ co co cra t umores prDeco rdioru: uel infebribuscu meile uel adipe uefufto.Supguratis rjiti ^ cea farina multo lenior.Neruis cu hyofcyami fucco illinitur. Ex aceto di meile lentigmt. 1 *Sea qua aliq-ia fieri diximus efficatior etia hordeacea uidet trimeflti mollior. Ex ujno irl I) LIBER* , rubro ad fcorpionum i&us tepida : S fanguincm excreantibus. Item arteris. TulTicum caprino feuo aut butyro. Ex foeno greco mollilTima omniu. Vlcera manatia^nan& furfu res corporis:ftomachidolores:pedest&_niamas cu uino&: nigro cocta.Hcriria magi? cste*^^;^" ris purgat ulcera uetera ^grangrerasTCum raphano di fale di aceto licheEas! Lepras cvum /Utcmi 1 fulpbure uiuo.Et capitis dolores cum adipe anferino impefira fronti.Strumas oi panas co coquit in fimo columbino di lini femine decoda in uino. De polenta generibus in frugu coquit ^ ^ loco fatis diximilsflocoru ranoge^qus a farina hordei diflat eo quod torretur. Ad ffonTa ehum utilis:aluum fiftiDimp^tuTyrubicundi tumoris.Et oculis illinitur &capftis dolori cumntenta:aut aliarefrigerateherba. Item pernionib9 di ferpentiu plagis. Item ambuftis cx ~ - at. "f uino.lnhibet quoq? Duftulas^Kyia inpoliinemfubacta uimextrahedi humoris habet, Idea & cruore fuffufisTnWcias^lq^ fmguine pducit.Efficacius in fapa.lmponitur di dumcallodauifqp.NaiMcum oleo uetere ac pice decoda polline condylldnwa^aha om nia fedis uitia q maxiijie calido mirabilem in modum curanturlpult^corpus augetur.Fa#* tina qua chajjt^gJuttqanjurfanguine excreantibus datur tepida forbeda: efficaciter pro* ^ Jeit«Mijicares romana blTSi non pridem excogitata : alioquln non ptifans potius laudes ^^iSipuffencgraeci.Nonduni arhpt conpp mpe i i magni state in ufu fuifle: &ideo uix quicj de ea feriptum ab afciepiadi& FcnblamlTe quide eximie utilem nemo dubitatrfiue eldta de*^/- tur ex aqua mulfa:fiue in forbitiones decoda: fiue in pulte. Eidem in aluo fiftenda torretf^ ~ dem fauorum exra coquiturr ut fupra diximus.peculiaris tamen lon§o morbo ad tabito* ^ ',‘Kgt vmtfuJjt dinemredadis fubuenit:ternis eius cyathis in fextarium aqus fenfim decodis: donec om , nis aqua cofumacur.pofteafextarioladis ouilli aut caprini addito per cotinuos dies mox o adiedomelle.Tali forbitionis genere emendantur fynthefesTquefjapt ex iis fumpts.Mi* fiffitur aluus. Difcutiuntur tormina in quem ufum torretur ante.Neruoru doloribus j & aliis fer uefis in facco ponitur. Neqj aliud utilius : quonia leuiffimum molliffimucp eff: H* di caloris capaatffirilim.Itacp talis ufus eius eff ad omnia quibus calor profuturus cff.Fa riivatC Etau/Ae^ :-.gra> Gvifig \ I U* jr*±* tlciJ^i. coda in aceto tollit neruos.panis ipflte quo uiuitur innumeras pene cotmet medicinas: ex rk^T' aqua enim di oleo aut rofaceo mollit coi lectiones: ex aqua mulfa duritias uald^ mitigat. Daturex uinoad difeutienda uaiens:aut quae perflringif opus fit. 6i fi magilTcrianum cx aceto. Aduerfus afcutas pituita fLu^ioncsiquas grxei rheumatifnigs uocant.ltem ad pcul> i v fa luxata. Ad omnia autc hax fermehtatus:qtii uo^urautdpyr Sutilior. Illinitur & pa/ IX? IjXrononycbiis:# callo pedum in aceto ueteri. Nauticus"pani^,tufu^ atq; iterum codus 49"yrv'h\vium. Vocis dudioiis di contra diftillationes fuaum^elTe pr^i.o cibo utililVimu e It. Sita/ /•./-• nius hoc trimdlris incufifa in facie: aut difquamata Eutff&eTFe irptiffime curat. Candidus aegris aqua calida frigidauemadcfa&us leui(fmjj cibu prcbet.Oculoiu tumor^ex uino i j$nm*n poni^.piC ^ puiquijs capitjs:aut adi&a arida myFto.Treniufis pane cx aqua effc ieiuniis fla tim a bataeisdenioftrat.Quin &grauirateodom cubiculis udus emendat : QC uiniin fac/ WipT cis addita Auxiliatur di faba. Naq? fo 1 id aTr i ctTfeme fcp in neri aceto coie&a torminibus medetur.ln cibo frelTa acu allio coda cotra deploratas tuffes fuppurationefq? pedor unj quottidiano cibo fumitur:& comanducata ieiunio ore etiam ad furunculos maturandas difcuticdor iieliponitiir:^ in uino decoda ad tediu tumores di genitaliu.Lpmeto qub^ ex acetojdccodo tumores maturae atep apcric.lte liuqribus cobudis medetur. Voci ea pro delTeaudor cjf M.Varro.Fabaliu etia filiquariiqfcihis ad coxendiVes:&ad neruorum ue /*$* gf5’"** teres dolores cum adipis fuilli uetullate proded:& perfe cortices decodi ad tertias jhflus L aluum.Lens optimaquxfacilime coquituneacp quse maxime aqua abforbet. Aciem qui / dem oculorum obtunditfcTitomacbuni inflat.fed aluum fiftit in cibo nuigiCqj difeoda cagi/' ■''* ledi aqua.Eadem foluitminus percoda.Puflulas ulcerum rumpit.-eaqp qua: intra os fune purgat &aftringit.Collediones omnesimpofirafedat: maximeq? exulceratas di rimofas» Oculocum autem epiphoras cum meliloto aut coroneo.Contra fupurantia cum polenta imponitur. Decotla: fuccusad oris exulcerationes di genitalium adhibetur. Ad fedem cu 7 rofaceo aut coeoneo.In iis quse acrius remedium exigunt cum putamine punici iiidlle mo dico adiedo. Ad id demum ne celeriter inarefcanadiiciut di beta: folia.Imponitur 6i dru*1 mis par. if^fusTmat uris uel maturefeetibus ex aceto difeodta. Rimis cxaquamulfa: &gra gremscum punici gerrmne.Item podagris cumpoIenta;& uuluis di renibus: & pernioni/ bus. Vlceribus difficile cicatricem trahenribus.proptcr difTolutionemdomachi.xxx. gra/.,,, na lentisdeuorantur.In cholerisquocp 5 i dyfenteria efFicatior ed in tribus aquis coda. Jn quo ufu£ melius femper cani torrere : aut tunderef tenuiffima detur uel per fc uel cu co coneoma!o:aut pyris:aiitmyrto:autimtLiboerratico:autbetanigra: autplatagine.puimq ni ed inutilis:^ capitis dolori: ner uofifc^ omnibus: di fellimcc fono facilis ad pudulas uti** fis:ignicp facro di mimis in aqua marinadecoda. in aceto autem duritias &ftrumas difeu tit.Stomachi quidem caufa polete modo potionibus infpergitur. Quae funt mibuda aqua femicodacurat:podea trita di per cribrum effufo furfufF.niox procedente curationead^ dito melle:Ex pofca^oquitur ad gutura.Ed di pal udris lens di per fe nafcens in aqua non ffuenle refrigeratoriae naturae.propter qi^odcolle dionibus illinit ur:& rnax^e pqdagris^ di per fejcu polenta glutinat 8L interanea^adefia.Elfliluedris di elcljfphacos^fida "d gre/w/ cis:ab aliis phacos.Ea cd fatiua lente leuior di folio minore:atqj ficciore Si odoratiore. Ed ' ' SC alteru genus eius filuedris: odore grauirbsec mitior.Fplia habet cotonj mali effigieffiedf ~ minora di candidarqu^cu ramis dccoquutur.Mefes cit-M urinas di padinaese marinsb icl^ p*'*- ' • fanat.T orpore aure obdueft percuflb Ioco;bibitur cu abfmtbio ad dyfenteria. Cu uino ea demcomoraces mefes trahit.Abudates fidit decodo eius potorper fe Ipofita b^rba uul j neru fanguinecohibct.Sanat di ferpetiu morfus.Et fi in uino decoquatur pruriPtediu fe*, ... 1^,.$ dat. Nodri qui nuc funt hasrbarii elel^hacon graecedatine faluia uocat metae fimilemrcanl odoiatatparr9 emortuos ea appofifa extrahut.Ite uermes auriu ulceruq?.Cicer di filuedre fqljis fgtiuo fimjle^qdore graui.Sed f£ largius fumadaluus foluif:& inflatio cdtrahitLir;Sf tdrmihaTT oduTiliiFfi us habefiCicIfcula et nutmagis^n ^luopficit.Farina utriufcT' ulce ra manatia capitis fanatiefficacius frluedris.Ite comitiales^riocineru rumores:& ferpentiV «midus. Cit mefes di urinas grano maxinie.Emcdat & lichenas;& tediu inflationes; regm ■u l! r* i«r rcrriA <(liber. . yr morbum hydropicos.Lxdunt omnia h^cgei^cra exulceratam ueftcam 82 fenes.Grangre? mretc nis utiliora cum meile 62 iis: quse cacoetheuocantur.VefrUifafu liTomni gcherlT ^ffmalui na fsiig- ulis granis fingulas tangunt.Eaq? grana in limheolo deligata abnciut goft fe : ita : fugan uttiumaibitrates. Noftri praecipiunt arietinunaTn aqua cum faledifcoqucre.-ex eo bibere cyathos binos nHifficultaeibus urinae.Sic 82 calculos pellumorbucp regium.Eiufde foliis larmetif^deScns aqua qua niaxinie^lidqmjpibps^edu toHi:& ipfum calidum tri jtumqp iHitum .Coi umbirri dccodiaqua homffr&u tefnaffse& qidartanse minuere traditur Nigrum autecum gallas dimidio tritu oculoru ulceribus ex palTo medetur, De eruo qu2E dam in mentione eius diximus.-nec potentiam ei minore ueteres q brafficx tribuere. Con* cra ferpetium idus ex aceto ad crocodilorum hominucg morfum. Si quiseruum quottidie ieiunus edat lycne eius abfunii cTrmTlfl$ audores affiimant.Fariua eiuscuc ait Varro )ma* culas ex toto corpore emendat.Serpere uulnera no patitur.In mamis efficaciffimu. Carbu culos rumpit cx uino. Vrina? difficulcates^fijlatione : uiria iocinerfs:tenafmon quas cibu no fenciant dtrophajtppellca: toffum 62 in nucis aucllanas magnicudinem meile colledum de uoratuoi ^oni^itn tem impetigines exaceio codum 62 quarto die folutu.panosin meile i fuppurare frohibcV impofitum. Aqua decodum perniones 82 pruritus fanat fouedo.QuI & uniuerfo corpori fiquis quottidie ieiunus bibermmdiorem fieri colorem exiftimant. Cibis idem hominis Rienum. Vomidoncsmouet.Aluumturbat.Capiti 62 ftomacho one rofuiii.Genua quoqj aegt^iat.Sed madefadum pluribus diebus mitefcit.Bubus lumentif q? utiiiffimum.Siliquas eiusjjirpdes prius q indurefeanteuni fuocaule foliifcp contrite ca* f , pillos nigro colore inficiuhtKupfni quoqj filueftres funt omnimodo minores fatiuisrpre terq amaritudine.Ex omnibus qux cautur ficcqnulji nai^ius ponderis eft nec plus ris.Mitefcunt cinere aut aqua calida.DiTcolorei^pmrn^fn frequetiorescibo exhilarant, amari contra afpidas ualent. Vlcera atra aridi dccofdFanq(|mi fuppofiro lmfheoio ad ui^if?',. uum corpus reaigut.Strumas parondas in aceto codi difcutTut.SuccuTde^odorum cum r nir a 62 pipere ucl in febri datur ad uentris animalia pellenda minoribus.xxx.annoru. pue ' ^ m UC! ° cri^ jmpofiti. m uemrem leiunis profunt.Et alio genere tofttj:£2 in defundo po ti ( uel ex meile fumpjri.faem auiditatem cibi faci unt: fafti&um^etrahunt. Farina cp$zgkto • °rv-f fubada papu!as|>ruiitufqi in balneis illita cohibet:62 p^feTi^atulcera. Liucfeifemcdat, Inftatnaciones cum polenta fedat.Silueftrium cfficacior uis eft contra ^coxendicum 82 lum borum debilitatem.Hx iifdem(decoda lentigines 62 fouentiumbn^mTbfrigunt. Si uero , r ad mellis craffitudinedecoquatur faciuuuitiligines nigras 82 lepras emendant.Satiui quo q? rumpunt carbunculos impofitbpanos 82 ftrumasminuutraut maturant:Codi ex aceto S«»cfr»M cicatricibus candidum colorem reddu.nt.Si uero celefti aqua decoquant: fuccus ille fmeif , nia fit:quo folent fouere grangrelaaScruptiones pituip^: ulcera manantia utiliiTimu. Exa ) pedit ad lyenem bibere 62 cum meile menftruishjerentiSijs.Lyeni crudi cum ficoftcca ex aceto imponuutur.Radixquoqsin aquadccoda^iuryijaas pellit.Medentur pedori cumcha ^ meleone herba decoduaqua in potum^ollata/Sana^nt 82 fcabiem quadrupedum omnium in amurca decodi:uel nitLQeo liquore pqjfleamixta.Fumuscrematoruculices necat/Trfo" j -.1 nem inter fruges feCftne finule effe diximus^ agrzecis er^fimon uocarhGalli uelarum ap*« peliant.Eft autc fruticofu foliis erucas anguftioribus pauloifemine namirtii. VtililTimum tuffientibus cu meile: 82 in tboraclspurulentis excreationibqsjjatur 82 regio mor^o lubo^ uitiis pleureticis torminibus cseliacis.lllinitur uero parotidu 82 ca rcin o m at uriTnia^T i.,1 lis.Tdtiu ardoribus ex aqua:aliascu melle.Infantibus quocp utiliiTimu. Ite fedis Ziitiis 82 articulari morbis camelle 82 fico.Contra uenena etia efficax gom. Medetur 82 fulpiriofis Item fiftuhs cumT^xungia ueteri ne intus addaturlOrminlufeminS^t diximus)cymino fi/ t mile ef!:c2etcro porro dodrahtairartitudine.Duorum gep^rum alteri feme nigrius 82 ob/ longu. Hoc ad uenere ftimulandam 82 ad oculpru argema 82albugines. Alteri candidius femen 82 rotundius.Vtrocp tufo extrahutur aoflcTIx corpo^e per fe illitum ex aqua. Folia ~ J 1« i, r_ ^ ^ ex aceto imppfita(ganps per fe uel cu meile difcutiut.Itc furunculos:prius qua capita faci^r ^\fj \ ^ &^^t,ant;oefqj acninSmasirQuin 82 lpfigfrugu peftes in aliquo funt ufu.Infoelix dittu eft a Vir '4® m ; T!r /§ gilio loliu. Hoc tamen mo|litu exTcetocodu impofitu<5 fanat impetigines : celeri9 quo fdepius mutatu eft.Medetur 82 podagris:aIiifq? dolorib9cu oximellite.Curario hsec a caete^ fts differt, Aceti fextario uno dilubmellis uncias duasiuftu eft.Itatcpatis fextariistrib9de, Dxxnv co£fo farina lolii fextariis duobus ufqp ad craflitudinetmcalidumqj ipfum imponi dolentia bus memhris.Eadem farina extrahit oifa fra&aiMiliaria appellat ur hasrba qu2G necat miliu Haec trita 62 cornu cum uino infufa podagras iumentoruiu dicitur fanare. Brotnos feme eft fpicam ferentijhasrbasmafcitur inter uitia fegetis auenas graece generet fqlfo&ftipu** Ia triticum imitatur.In cacuminibus dependentes par uulas uelutiToba^naSeESepieip uti* le ad cataplafmata atqj hordeum 82 fimtlia.prodeRtuiTten£jb^s fuccus. OroSancbem ap/ pellauimufficantem eruum '82 legumina. Alii cyii6fitFrion\falmra^pel|ata fimilitudine ca nini genitaiistcuius cauliculus eft fine foliis pinguis rubens Eftur82pefie52 in patinis cu /»lrf tfliursi I' ‘ilii ( 'IV-*" .«f Iu* tenera eft deco&ti.Et leguminibus inpafcuntur beftiolas uenenatze:quas manus pungunt , 82 periculum ustae afferunt. Solifugarum generis aduerfus bas omnia eademedetur quae , 'r contra araneos 62 phalangia demonftrantur.Et frugum quidem haec fune in ufu medico. fcxiifdem fiuntSipotusszythuminsgyptoxelia&caereainbifpaniatceruifia &plura ge ‘ ' 'fenera in gallfa-.aliifcpprouinciisrquorum omniu fpuma cute foeminaru in facie nutrit. Na quod ad potum ipfum attinet prasftat ad uini tranfire mentioneimatque a uite ordiri meo %£££ dicinas arborum. $CAil PLINII SECVNDI N ATVRAUS HISTORIAE LIBER. XXIIJ. Cproemivm. ClQ yt-a fi tenti-- J»>i»hx! vm>t yry rk / n n i e t Jm i>oy) c anu aH fi pyrnyt) rv>c?m4i $1 neza ^nn<>tt^jyc-te.*r tiyun Juni/:™ jhni-. t>tz /rtnb?ncn nyc S jruntzify^ ro tpit Vruycftl ftuniir- Jn bruitint ihnr. b(!tal'wtl/nt e hs . icm in cibis fi edere gallinacei u u a s jn ogjmjog 1 1 nc . S a rm en t ^ ea ryiTi in qDrbus acini rue / se aftringendi uim obtinent. Efficatiora ex ollis.N uclei acinbiVrn eandem uim obtinent.^*^* j Hi funt qui in uino capitis dolorem faciunt.Tofii tritiqj ftomacho utiles funt. Infpergitf farina eorum polentasmodo potionis dyfcntenps:# caeliacisdk dilTolutisfioniacho.Deco .a trrrn(: fio etiam eoru fouere pforasV# SFrltum utik.^eco&uraeorum ueteres dyfentcricos BC ^ j 4/i« n6 casiiacos i u uat 6i potione # fc^ciEVua tberiacede qua fuo loco diximus: contra ferpenti f H ^tim idus ualet.pampinosquocp eius edendos cenfennimponendofcg.-uinumcp 6i acetum rilce /-catti’ ex iis fadum auxiliare contra eande uim habetiVua paffa quam afidphida uocant.Stoma^ chum uentre interanea tentaret.-nifi pro remedio in ipfis acinis nuclei efTent. lis exemptis ueficae utilis habetur; & tufii alba ufmot.Vtilis.&artcri^ 6i renibus:fkutex iis pafiiim pri uatime ferpentibus.Contra heniorrhoiam^dt^m.l^mmmfianiaifOTrcuMi farina cumi niaut coriandri imponucur. Item carbunculis:atticularibus n/orbisfinenypleis trita: cum ruta fouere 'ante uino ulcera^Qportet.Sanant epinydidas & dyfentenltu tuis nucleis : BC in oleo co&as grangfems imriutur cu cortice raphani 6i melle.podagris 6C unguiu mobii|T bus cu panace: & per fe ad purgaduos caputcp cu pipere conianducaturi Aftaphifagriav|i/^P^^ ue afiaphis qua uua taminia Aliqui uocat Falfo:fuu enim genus habet:cauliculis nigris re 6:is foliis labrufca::fert foliculos uerius q acinos uirides fimiJescicseri.In iis nucleu triagu lu.Maturefcic cu uindemia nigrefcit<|t cu raminias rubetes norimus acinos: fciamufqj illa / ^ in apricis nafcidiac no nifi in opacis.His nucleis ad purgatione uti no cenfucrjm ppter 1 7 cipitem firangulationemec ad pituitam oris ficcanda:faqces e^Uedunt.phthliafieaput reiiquu corpus liberant tnthFacilius admixta fandaraca.Item pruritu 5i pfdrislAd dentk ^ um dolores decoquutur in aceto. Ad auriu uitia rheumatifmu:cicatricmulceru manantia ^ Flos tritus in uino contra ferpentes^bibitur.Scmen enim abdicaueriiri propter nimia uim ardoris.Quidameam pituitana'uocaK6fpTagis ferpentium utiq? illinuntfLabrufca quoq?.^.^^ cenanthehffert faris didamus a grsecis ampelofagria appellacunfpifiis di candicatibus fo • liis geniculata rimofo ccrti^e.Fetuiuas rubentes cocci modo:qu£ cute in facie mulierum purgant:^ uariis coxen^icu ^ Iuobru uitiis tufas cu foliis 8i fucco profunt.Radix decoda in aqua 6i in uim coi cyatis diiobus humorem alui cientudeo hydropicis datur.Hanc poti .jhvph-i b ji ve fir Sty-MI j ferpenciuidus trita drachmisduabus bibit. Vitia cutis in facie uarofcp 6£ lentigines &.fu gillata emedat 8i dea trices. Edeq? ^ejl^tjiecpda: I oleo decodo da t & in coniitialibuspo. vdutYo Ccvelvt | pofita bryonia : quare quidam hat albam bryenia uocant. Alia uero nigra efficacior in eo r ffi 7^ u^u me^e & tbu^Sj^purationes incipientes difcutif: ueteresmaturat & purgat. Vjhjlti Cic naefes 8£ urina. Elignia ex ea fit fufpiriofis 8C cotra lateris dolores uulfis ruptis.Splene ternis obolis pota.xxx.diebus cafumit.Illinitur eadem cum fico 6C pterygiis aigy torum. Ex uino fecundas foeminaruappofita trahit & pituitam drachma pota in aqua mulfa. Suc cus radiciscolligidebetantematurit|tem fem.inis.Qui illitus per fe & cum eruo "fetiore quodam colore & curis teq^ntate mangornzatcorpora.Serpentes fugat. T unditur ipfa radix cum pingui fico:erugafqp co¥pus:fiftatimbina ftadia ambulentur alias uritmifi fn> I ~ gida ftatim abltiatur.Iucundius hoc idem prsdfotnigra uitis:quonia'alba pruritum affer?., ergo & nigra qua proprie etiam bryeniam uocant.alii chironiam:aliigynecanth5ff aiit ' aproniamffimilem priori: preterq colore.huius femen nigrum efTe diximus:afparago fiijii -;.Hi le.Diodes praetulit uens afpeiragis in cibo urinae ciende: lyeyiq? minuendo. In frutetis" 'ot harundinetis maxime nafcitur.Radix foris nigra:intus b uxec/color e : offa infrada efficaci iis extrahit | fupradida.Cseccrum eidein^culiare eff quod iumentorum ceruicibus uni_^‘ ce medetur. Aiunt fi quis in mlla eam extruxerit: fugere ancipitresttutafqp fieri aues uillaT ticas. Aliter eadem in iumento homineq? ffegma aut knguji^m q^iii fcreatur: talo circuli*'^ rA gata fanac.Et hadenus de uitiu generibus/Mufta ‘differentias habent naturales has:q> fjSt _ ' _ V " " candida aut nigrare (inter utruqp; alia ex aliis^exauibus uinu fiat:alia ex quibus paifuni curacp differentias innumerabiles facit.In plenumergo hoc dixiiTe conueniet. Muftu oe ffomachoiniitilemenisiucundum.Abalneisraprim&lfine interfpiratione potum necat: cantharidum naturae aduerfatur.lte ferpentibns maxime heitnorrhoiae 5£ falamandrae Ca piris dolores facir:& gutturi inutile.prodefi: renibus:ipcineri:6( tteraneis uefiese. colleuat Kyflzmict 'i/l minorem capitis dolorem afferariVini genera differentiaf/ . rr per qua multas expofnimus & fere cuiufqi pprietates.N^ effiulla pars difficilior tra> datu: a ut numerofior.Quippe cum fit tardum didu plur ibus profit an noceat. Praeterea q ancipiti euentu potuftatim auxilium fit an uenenum.Erenim de eius natura qu«E ad re^., > inedia tantum pertinent mfc loquimur.Vnum de dando eo uolumen Afdepiadei cofidi” ; dit:ab eo cognonrinatu:qui uero poftea^^nolumine illo differuere inniimeri.Nos ifta ro * » mana grau itate artiuc^ liberalium appetentia non ut hTedici.fed ut iudicesfalutis huma/ nce diligenter diftinguemus.De generibus fingulis dillerere imenfuni 8C inexplicabile eff 1 difeordibus medicorum fentetiis.Surtentindniuet^resiriaxime probauete.Sequens zetas albanum aut falern uni. Deinde alia alii miquifiimo genejre decreti: quod cuiqi gratiffimu caeterisoibus pnuciando.Quin ut coftaret fentetiae: quota portio hl niortaliu iis generib9 ••poffet uti.Iam uero necjjcere^uf| finceris.Eo uenere motes ut noia cellaru modo uene antiffatimq^ in lacuBus uindemiae adulterent. Ergo hercle niiru didu innocetius ia eft qd^ cui5 & ignobilius.Haec tn facere coffatiifime uiden^ fentetiae uidoria:quorum mentione 1 f«ttT YhA{9 J ± rr-j. . LIBER. r* fecimus: fi qtiis'hoc quoqj difcrimen exigat. Falernum nec in nouitatcmec; nimia uetgfta te corpori faiubre eft.Media eius ast^s a quintodecimo anno incipit. Hoc no rigido pqtu ftomacbo urilemon item incalidoTEVin diutina tuffi forbetur merunt utiliter a ieiunoute in quartanis.Nuilo asque ueneexcifantuf.aluum fiftit:corgjjpjilit. Creditum eft obfcuri> tatem uifus facere: ncc neruis aut uefrcas.Albana neruis utiliora. Sthomaco mi * ^ nus quas funt dulcia uet auftera.Falerna utiliora.Conco&ionemminus adiuuant.Stoma#» cummodice implent.At furrentina nullo modomec caput teneant, ftomachi &inteftino rum rheumatifmdscoEibem.Cecubum iam non gignitur. Ac quas fuperfunt fetina ciboa concoqui cogunt.Virium plus furrentino:aufteritansalbano:uehementia:niinus faierno Ab iis ft^tanaffoTcTngo interuallo abfuerunt. Aluo"cutxTignmum maxime conducere in dubitatum eft.Reliqua in con^jnp dicentur: Vino aluntur uiresfanguiscolofa|jhoniinum^^zl hoc quoq? diftaftt orbis medius & mitior plaga a circuniedis:quatum il|i|feitas facit io* boris:tantu nobis hic fuccus.Ladis potus offa alit:Fr ugum ncruos:aque carnefi^deo mi/ y~ nus ruboris eft in corporibus illis & minus roboris:contra<^ labores pacientiae, Vino mo/ dico nerui iuuatur:copiofio$e ledutunfie 5L oculbStomachus recreatur. Appetentia cibo rum inuitaeur.T riftitias cura^eBetatur.Vrina & langor expeJlitur.Sonus conciliatur.pras terea uomitione fiftit.Colle&ionesextra lanis humidis impolitis mitigat. Afclepiades uti f licatrm umi asquari uix deorum potcntiapofTe pronunciauit. Vetus copiofiore aqua mi*"' fcetur.Magis nouum urinam expellit: minus fiti refiftit.Dulceminus inebriaofed ftonia** choihnatat.AuftefuIn facilius concoquitur.Leuiftimum eft q? celerrime inucteratur. Ivli ^ nus mfeftat neruos q u od^ietufta te dulce icit.S tomacb o minus utile eft pingue nigrum" fed corpora magis alit: t£nue &aufter#ni minus aliomagisftomachum nutrit, Celerius per urinam tranfimantqcg niagis capita tentat. Hoc di in omni alio fucco fe^jicl didu Cie* <-/- ^ Vinum fi fit fumo' inWteratu infaluber rini um eft.Mangonesdfta in apotecis exc6g ita u e •; re. Iam & patrgffamilifs ^'tate ademere its:quae perje carie fra^e^Quo certe uocabulo fa ffis confilii debere prifci:quoniam maternis cariem fumus erodit. At nos e diuerfojfo J J tui amaritudine uetuftatl indui perfuaTiTnVnabemus. Quas funt admodum exalbida^bafc 1 uetuftate infalubria fiunt.Quo generofius uinutn eft:^pc mag^uet^ftate crafiTefrit:&in amaritudinem corpori minime utile coit, Condire ebaifucf fninus anfiofum infalubre fl w uinoTaliua mnbcentiftima.Sua cuiq? astas gratiffima hoc eft tne^aTCor p us a u^^ ! j /vaffeftnt ^ ^er£.uolentibus aut mollire aluum conducit inter cibos bibere.Contra minuentibus j al^^JI uuittep cohibentibus ficire in edendo:poftea paru bibere.Vinu ieiunos bibere Equitio in/ uento-.inunliflimu eft.Curas uigoreqj animi impedit ad prqcinthui^ 4JI uero acomodatuni ac fecuritatibus.ianjcp dudum hoc fuiriquod hbm&icama Helenaan ^7 ■ te cibum miniftrauit.Sic quoqj in prouerbium ceffit: fapientiam uino obubrari. VinoTos ’ ! dicimus homines:quiNfoli animalium non fentientes bibimns. Aquas potu interponere uti iiffim um.Itemgj iugi fuper bibere ebrietati qua quidem frigidaspotus exemplo' difctitir. -o Af f. Meracis potionibus per uiginti dies ante canis ortumtotideqp poftea fuadet. Hefiodus ; Jj uti.Meru quLdc remedio eft contra cicutas:c.ona.ndruma conita:uifcum:meconium:ar^ rt ftcii fi, k**1 Omnia ciuas refrigerando noc quas refrigerando nocent.priuatim contra hemorr6idasrpreftcras:fungos.lre con tra infia-nationes rofioncfcp przecordioTum^i qpprum ftomachus*in uomitiones cffundif tur.Et fi uenter aut interanea rhejmatifmu lentiant.Dyfentcrids:fudatoribus:in loga tuf fi:in epiphoris mefaciiH.At 11 eio carda cis in mama leua merum in fpongia imponi pdeft Ad omnia autem maxime album inueterafeens. Vtiliter etiam fouetuf uino calido utilia tas iumstis:quo etiam infufo cornu laffitudine auferri aiunt.Simias quadrupedef^ qbus digj^fSntmega^VcfeTc^rfa potuiNuc circa asgricudines fermo de uiniserit Saluberrimui^l^ei;alitergeniris"can^ani3equodci^t£ijuifrimu.Vulgouero quod que q) maxime iuuenFualidum.Vciliflimu omnibus facco uirmus fraftis.Memineiirnus fac#» / cum efTe qui feruedo uires e mufto fibi fecerit. Mifceri plura genera omnibus inutile. Sa V luberrimfi cui nihil in mufto additum eibiiieliufcg fiin uafis pix affuit. Marmore enim K gypfo aut calce condita quis non etiam ualidusexpaueritfln primis icitur uinum marina . I > aqua faefu n inutile eft ftomacho-.neruis ueficse.Reftna condita frigis ftomachis utilia cxiftimatut*:Non expedire uomitionibus:ficutne<£muftu:neq? fapamccp pafifum. Noui#» rt/: 1 n Oxxiii. tifi refinatum nulli conducit.OpitisdoIorcm di uertigines facinab boc di&a crapula eft. T uflkntibus di in rheuatifmo nominata profunt.item cadiacis & dyfencericis mulicru n e fibus.ln boc genere rubrum nigru ue magis conftringit:magifq* caleftfacit.lnnocetius pi> ce fola coditum-Sed di picemcminilTe debemus no aliud efle q cobuftas refimefiuxu . Hoc genus uinicalefacit.-concoquirpurgatipedoruuentn utiledtem uuluarum doJori fi fine / Zrtid&vn*} “>v> jjcjfwo unii LaiViaLK*^vuw^uu,«^utgai-^wvi.uu*uLijLU uumauuu uuiun fi liliC febre fit ueteri rheumacifmpsexulcerationurupnsrcouuiriSzneruoruinfirmitati.-inflariom '»®011116 gcyurt- bus:tufti:anhel^tionib®ulansinfuccida lana ipofrtu. Ad oiabsec utilius id quod fpon V aHn te naturi flue bice reciDitroicatuai aDodlat-Heleniatro auoc» tame nimio caour tetari rn M± te naturae flue pice recipitrpicatuqi appellat. Heleniatro quoq? r uenist.Quodad febriujjalitudine$attinet:cerjru_e)npdandu i tame nimio^ap,ut tetari cd infcbremifi ueteribus argris -h icnu uinumecmfi decIinantfn^rE!^ nifi qui nianifeftas ren ifho nes habeant:5< has noctu potius.Dimidia epiygars pericuirelVlioSFujhocdl: fpe fomni bi betibusmeca partu abortu uernec a)hbidinei%rotatibus:nec i capitis doloribusmec quo»* ru acceffrones cum frigore extremitatum fiannnec in febntuflrientibus-.neclcremorc ner uoruqj doloribus:uel fauciuffaut fi uis morbi circa ill£inteliigatur:nec in duritia prascor di^ru:uenjru uehemctiarneqj in opiftot^ojTjo:tetano:6i fingultietibusmec fi cu febre dyf ui^iu- utujiu u* ~r - . . . n - - - - — « er^tra'1^i ^ponoea fic.Mininie uero oculis rigentibusrd: genis ftai^ti^^s aut defe&is grauibufcp: nec quoru cdniuentiumplucebunt oculimeu palpebris ladcoeiytibus. Vel fi dormieribus boc 0r>M6*4*vir i , idceueniet.Autficruorefuffunduntoculiruelfilacbrymseinoculiserut.-Minime Hgua K~£r rungofa:necgtaui:6ifubindeimpfedalo,quetibus:nec fi urina difficile reddetur.Necp ex pauefcentibusrej^me.y^fpa|jcislffitrurfus torpentibus, nec fip fontnosgenic^^Heff det.Cardiacoru morStf unicaTpeBancjn uino efle certu e.Sed id dandu quida no nifi i ac* ^ ceflfionecenfentalii in remilTionellfiljt^dorecoerceant.Hi quia tutius p^irai minuente fe morbo:qpIurifim fenteua efle uideo.Dari uciq? no nifi in cibo deiaetmecalomno: nec w .. cedece alio potmhoce utiq; fitienti :nec nifi indefperatione fumajK.uiro facilius q foemi^ nas.-feni qiuueni q puero:hyeme qaeftate.-afluetibus potius q^xpnbui^viodus dandi pro uehementia uinidtem mixtura. Atqj uulgo fatis putant unu uini cyathum duobus aquae .,T<- mifceri.Si diflolutio fitftomachi dandu:8£ fi cibus no defcefiHat.lnter uini genera quas fin gi docuimusmec fieri ii arbitror.Eft di fupuacaneus eoru ufus cum ipfis rebus ex qufo us fingiturdoceamusuti:6CaliasmoduexcdTeratmedicoruin his^qften ratio; ucluti in apiis uinu utile effe ab armorum equitatus ue laflfitudine pcipientiu:a'tqi ut reliqua omittamus h 16 , 7 T*ii etiain iunipo.Et fiqsfajdus ccfeatabfmthite uino utendu potius q abfinthio ipfo.in rciiqf 7/; omtttat.Ecpalnieucfapm noxium uentri^ tantu molliendo & fanguine excreanti b li s poaT^_^ utile- Fiairiu no poteft uideri:quodbion appellauimus: Prodeff fto-iiacbodi(Toluto.‘aut cibos no perficientdpr; sufu fit in eo fola pro arte \fej\irim6, : defecHsYpa raly ticisT tre prsegnatibus: fte*. diceturc^ quotics cum aliisprofit.per fe ba^ffu faflidia difcutit.Singultus cohibec.Sterf • nutamenta olfa^uVim i balneis asftus^rcet/cotineat ore.Quin Si cum aquabibic.Multo«> P tu ftomacho utiliter gargarizaf-Cufade cou^lefcetiu di a folis ardorib7.Oculis quoc^ illo itio faluberrimu.plunmu forumedeif poff uredine sjte.lepris:furfuribus: ulceribus ma . natibus.canis morfibusrfcorpionucp ictibus:fcolopendraru muris aranci(p. Cotra omniu aculeatoru uenena&pruritus.ltem contra multipedu morfum^Calidum in fpongiaappa fitu:aut adiedo fulpburi fextante fextariis tribus aceti aut hyfopi faf^nlo medetur fedis >>ee h£^riC0 Viriis.In fanguinis fluxione poft excifos calculos di omnes ^lias roflones foris in fpdgia ipo w ft» fitu.inrus potumcyathis binis q accerrime-Conglobam uti$ fanguinedifeurit. Con|ta Ii bibitur di imponitur.Siflit aluos;&: rheumatifmos interaneorum infufmftcpro itjlfiP chenas& bibitur 6i imponituromiL diuusiouncuindiuuius luituuitui Ulli ilii uiu. ut ^ ^Baentiajedis uuIpgc^.TufTim uetere inhibet:8c gutturis rbeumarifmos.Ortbcpnof a dc ■ r* tiu la^faadne.Vcllc^ noce t: ner uoru IfirmJtatibus.Nefciferr.ediciquantucotia afpidas polIeret.Nuper ab afpidc calcata percuffus utrem aceti feres:quotiens depofuiflet fentie Ibat idpm:al(as illefo fnlulTsJntelledum ibi_ remedium efl.potuq? fuccurfum.Neqt altero os colunt uenena exeuntes In totu ucmitrix uis bxe non^ caborum n o e: ucti nt & reruiii f plurimaru.Saxarumpitinfufum.quasnorupcritigmTinteccdcns.Cibosquidem & fapo-f ses non alius magis fuccus comedat aut cxcitatdn quo ufu mitigatur toflo pane aut uino »/r i nec rudentuflatfone fccfat*. Vetus aut magis excalfacit corpora^naagif^ difcutitTuciorii . yvl,ntKn ™ Duritias magis didundit.Lethargicismagis auxiliare di indinatifmorbo.Oculoru clarica ti cofert aliquid cupari portione mellis ac b$ii.Capitis doloribus remediu ed.ltenr ardori ( ^bus i febri cumaqua.Et fi uecudi no fit bccafio:decoquitur:ut uetudate reprefetet. £>leu ^ /^‘-icoccinu bibitur adpurgationes uentris cu pari calda: menfura.priuatim dicit purgare prse v.TrpS- cordia.proded6£articulorumorbis:duntiisomnibus:uuluis:auribus:ambufiis.Cu cine^ J5£~T2Jifc£srri' habet quacoccinu.Ex lencifco fadu utiliflimu acopo efl: Ideqp pffceret aecm^ut rofaceu : \Z?. MWr.t,'! ni duriu^patilo intelligcret.Vtunt eo & contra nimios fu^oresVgaf ulafq^ fudoru.Scabie „ ^y^i^l^meroru efficacifTime fanat.Balaninu oleu repurgat uarosVfurunculos lentigines:gingi * / *?"*""* ' 9 "uas.Cypros qualis eet:& queadmodu ex ea fierecoleum:docuinrus.Naturaeius cxcalfa * cit: emollit neruoo.Folia ftomacho illinuf:& uuluae concitat* fuccus quocp eo^ appoitur . „ Folia recentia comarjducata: ulceribus in capite manaribus.rte oris medentcollcdionibus^ c6dylomatis.g,ecoaufofioru ambuftis & luxatis pdeft.Ipfa ruffantcapillum tufaiadiedo^ flrucHmali fucco l^los capitis dolores fedat cu 3ceto illicus.ldc^obuftus in cruda olla no" mas fanat:& putrefeentia ulcera per fe uel cum melle.Odor floris ofe&j fojpjmji facit. Aftri git gleucinum di refrigerateadem ratione qua di oenarithinuIBalfaminu longfe preciofiiTi mu omniu ut in unguentisdixiiiiusjcom^^esferppntes efFicax.Qculoru claritati pluri mu cdfert:caligine difcutit.lte dyfpOnoeas collOTones omnes duritjafq; lenit . Sanguine di ; _ _ _ Aduerfat aconitoex Iadte poru.Febres cu horrore uenientes perundts leuiores facit. Vte du tamemodice:quoniiadurit:augetc5 ui$ no feruato tcperameto.Malobathri quo^ na ■f. mciiuu Cle-niifl ‘-'V ’“*•/}« :x3 l\ cotrnttaS tura di genera expofuimus.Vrina cit.(3culoru epiphoris uino expredu utililTime iponitur^^^J, Ite frotibus dormire uoIemibus:Efficatius fi & nares illinanf:aut fi ex aqua bibantur. Gris^-1/ -«*] halitus.^ fuauita^ecomedat lingu* fubditu foliu:ficut SC ueftium odorem inaerpofitum H y o fc v am i nu|f( otl i MrT u t i 1 i u s eftmeruis inutile.potum quide cTebrimotus facit.Ther minu elupTimsen^oHit pxirnu rofaceo effedus habentes:Narcifnhau'3idu aicu fuo flore, . . Rhaphaninu ptmnafes longa ualitudinrtollit.Scabritiafc^Vubs in facie emenda t.Sefaim^ -y7' j nu auriu dolores fanat:8i ulcera quaeferpunt:& quae cacoethe uocant alcerafEilinu quod i fi - . ... _ _ _ _ _ .AT.. ^ ,/? 'Je*u)4 C&h* f- j* A." 'oquat ^ V> irr. jc' &phyllinu K fyriu uocauimus:renibusutiliiTimLjefl:fudoriburqpeuocandis:uuIu* molie , 4 dxcocoquendoc^ intus^gelgitjcQ neruis utileelTydiximusJJcut herbaceum quoc^:qd eu +&* gubini circa flaminiam uiain uciidufl t. E 1 eofn el i q ucjTdJ fyria ex iplis oleis manare dixim uf a fapore melko non fine n^fea^luum emoljiubilemprsecipue detrahit duobus cyathis in hemin^Hati^qui bibere ‘tofpfTcuntrexcitanturq; crebro.pugnatores certaturi praefumuc V _ . r\ * . n. m ^ ■« ^ m J n< •*<* a I f «« »■*(! / r n f , corni A y,‘zz cx eo cyatum unu.piceooleo ufus e pafTim ad quadrupedu fcabic.Eft aute/uitibus oleifi^ proxima nobilitas palnifsdnebriar recentes capitis dolorem affejunuminusficcze.Nec qua " tum uidetur utiles ftqn^acho-.tuiTimexafperantrcorpusaugent.Succum deco&aru antiq pro hydr;otppliterda(bant aegris ad uires recreandas: fitim fedandamdn^uc ufupra^fereBanc r .. thcbaicaXSanfuTnem quoqi excreantibus utiles:in cibo maxim e. I lliqutu^car io tsftoma^ 'JJ cho:ueflca!:uentri:inteflinis.Cumcotoneis di casra S^crp^o fuggillata emendant . Nuclei h r; palmarum cremati in fidili nouo cinere loto fpodiiuicem dficiuntqilifccnturq? collyrii» j t(l sc caliblephar.1 faciunt addito nardo* MaB IJXXIII. * : ■ uino bibunturmelipfauelfemcn.Faciunt oris fuauitaccmdecodoeoru colluto aure fuc \uU r< rtiun £>nct$ co expreffo.Horum femen edendum praecipiunt in malma praegnantibus. lpfa uero cocra T 'f /U tth’ <*}■/*> r-i t iyT , Jvett £yi A-Arven gefrifj infirmitatem ftomachi:8i non nifi ex aceto facillimemanduntur-Punici mali nouem gene ICTIIf3 nunc iterare fuperuacuutti.Ex iis dulcia quse apyrina alio nomine appellauimus doma ✓ p^f/w^ho inutilia habentur.inflationes pariunudentes girjgiuafq? laedunt.Quze uero fapore ma r^nwiA xime uinofi^ixTmus .parum nucleum habenjia^unfiora paulo intelliguntur. AIuu fiduc 6£ftomachum duntaxat pauca citrati farietacem '.Sed haec minime dada quaq omnino nui ia in febri nec carne acinorum utili: nec fucco.Cauentur seque uomirionibus:ac bilem reii ^ qencibus.Vuam in his ac ne muftum quidem.-fed protinus uinunfapefuit natura. Vcruq^ uero afperiorc cortfee. Hic acerbus in magno ufu.VuIgus coria maxime perficere illo no* uic:ob id malicorium appellant medicj.Vrinam cieri eodem demodrant: mixtacp galla in aceto decodo mobiles dentes ^abilire.Bpctitur in grauidarum malfti3:6e quonia guflatu tnotieat infamer^*PiuiaiLur1naluth aqua madefeie ternis fere diebus.H^c bibi?, tur frigida cSEliac?s:5ifangLiinemexcreantibus.Ex acerbo fit medicarnetuidomachice ud' - : ; caturrutiliiTimu oris uitiis:narium:aurium:oculoru caliginirpterygiis genitalibus : Bc iis q yh'n,a:iur^ , inryc qus lycio curantur. 'aures purulenrastcpiphoras incipientes rubps maculas. in nianibus ra^ f» tui punicorum ferpentes fuganc.Corncfpunici ex uino ccdi & fmpofit^gcrnidnes fanan tur.Contufum malum ex tribus heminis uini decodum ad heminaniVfonmna Si lineas pel lit.punicum in olla noua operculo indito in furno rodum 5 i contritum potumq; in uino fidit aluum:difcutit cormina.primus pomi huius pauusjBorere incipientiscytinus uocn£ T" Ll BER » j^h 3*7*2^ a grascis;mireobferuationis multorum experimento.Siquis Unum eXiis follitus uinculo ©mni cindus£Tcalciatus:atcg etiam anuli aecerpferit duobus digytis pollice 84 quarto fi nidrs manus.-atcp ita lufiratis leui tadu oculismaox in os additum deuorauerit ne dente contingaraffirmatur nullam oculorum imbecillitatem paflurum eo anno.ldem cytini fic catitritiqi carnes excrefcentescohibept.Gingiuis 61 dentibus medetur.Vel fi mobiles fine deeodo fucco.lpfa corpufcula^trita^ulceribus quae ferpunt putrefeunt uerillinuntur.Item oculorum infiamarionirinteftinorumcg: 84 feread omnia quae corf ices malotumTAduer^ fa"tur fcorpionibus.Noffieff fatis mirari curam diligentia^ prifcorum:qui omnia ferutat! nihil intcncatum reliquere.In hoc ijffio c^tinoficff uHfu t; an teq fcilicet malum ipfum pro/"’ deat:erumpentes:quos blaudium uocaridmmus .Hos quoq? ergo expertiin uene^utfcor pronibus aduerfari.Sifiunt potu menfes focminarum:fanant oris ulcera: tallas: iuwnVfa* guinis excreationesruentris 84 domachi folutiones:genitalia ulcera quacutjj in partema* nantia.Siccauere et ut fic quocp experiretur Jnueneruntqj tuforu faria dyfcnrericos a mor te reuocari.Aluumfidi.Quin 81 nucleos ipfos acinorum experiri non piguit.Todi rufiqs flomachnm fuuant.Ciboaut potione infperfibibuntqj ex aqua caslediadfidendurp^ aluu Radix decola fuccum gmittitrqui tieas necat uidonatTjSondere.Eadem difeoda in aqua quas lycium praedat utilitates.Ed 84 filuedre punicum a fimilitudineappellatum.Eiusra^ dices rubro cortice denarii pondere ex uino potas fomnos faciunt.Semme poto aqua quas fubieriuutcmficcat.Mali punici corticis fumo culices fugantur . |)J De pyris 84 eorum obferuationibus:84 de ficorum obferuationc:84 caprifico? 84 hermei*a:84 aliorum generibus medicina^ |]Ca. Vlf* rorum omnium cibis etiam ualetibus onefoTusiasgris quogj uinimodo negatur* -Decoda eadem mire falubria 84 grata prascipue crudumina.Quascunqj uero cum rmelle decoda domachum adiuuant.Fiunt cataplafmatae pyris addifeutienda cor raporum uitia;.£4 decoda ad duritias utuntur .Ipfa aduerfantur boletis arq? fungisrpellutq^ O -pondere 84 pugnan teTiiPco.Py r u m filuedre tardiffime maturefrit-Conciditur fufpenfucp ficcatur ad fidendam a!uum:quod 84 decodum eius pocum prinat.Decoquutur 64 folia r V cum pomo ad eofdem ufus.pyrorum ligni cinis contra fungos etiam nunc efficacius pro ^ ^ficit-Mala pyracp portatu utiqj iumentis mirggrauia funt uel paiica.Remedio aiunteile ; fipfius edenda dentur aliqua:aut oik^damurlrici fuccus la&eus aceti natura habet.Itaqs w~7 c^Sgufi modo lac contrahit.Excipicur ante maturitatem pomu& in umbra ficcatur ad ape,. $ rienda ulcera:cienda menftrua appofitus cum luteo ouirautpotus cum amylo . podagris illinitur.Cum farina faepogreci 84 aceto.pilos quoq? de^ahiupalpebrarumqj fcabie cme^ /En#*’ dat.Item Iicbenas 84pforas:aluum foluit.Ladis ficulni natura aduerfatur crabrpnuim, parumq? 84 fimiliumuenenis:priuatim fcorpionum.Itemcum axungia uerr uc^tollTt, lia 84 quas non maturuere ficfdrumis illinunturmmnibufqj quse emollienda funt difcutic daue praedant hasc 84 per fe folia.Et alii ufus eorum tanquam in fricando lichene"^ alope ciis 84 quascunqj exulcerari opus fit:84 aduerfus canis morfus.Ramorum teneri cauliculi cuti imponuntur.ldemcum meile ulceribus quas caeria uocanturrillinuntur.Extrahunt in frada offa cum papaueris foliisfilueftris.Canumrabiofbrgmmorfus folio trito ex aceto refringunt. E nigra ficu candidi caliculi illinuntur furunclilismiurifaranei morfibus cum _ csera.Cinisearum e foliis grangreni^rcorifuiiaendifque quaeexcrefcunt.Fici maturas urina ciurmaluunt folu unt: fudorem mquent:papulafque.Ob id autumno infal ubres quoniam fudanria huius cibi opera corpora refrigefcut.Nec domachotiBiesTSed ad breue tempusv - Et uoci contrariae intelliguntur.Nouiflimas falubriores quam primas.Medicatas uero non falubriores quam primas.Medicatae uero non ,J'A I jL nunquam iuuenum uires a ugent.Senibus meliorem ualftudinem faciuntrminufque ruga rumoitim fedant.Calorem rcfrigerant.Ob id non negandae in febribus conftridis : quas ! «T ftegenns uocantiSiccae fici domachum lsedunt. Gutturi 84 faucibus magnifice utilcs.Na * />»7 ’ tura iisexcalfaciendi.Sitim afferunc.Aluum molliunt.Rheumatifmis eius.84 domachoco trarias .Veficae femper utilcs:84anthdatoribus:ac fufpiriofis.Item iocinerumrenum dyenu uitiis.Corpus 84 uires adiuuari1t:pf> icf ante affiletas hoc cibo pafcebatur. Py thagoras excr citator primum ad carnes eos trandulit.RecdJigentibus fe a Jonga ualitudine utilidimae^,^. J Item comitialibus 84 hydrqpicis.Omnibufqueqnsmaturanda autdifcutien3a Tunt?im> por. u n ’iif. Efficacius calce aut (niBo admixto, At coctecum byfopo petedus purgant: fi* 'Jz-y MMt C* -V>f- -Y.vrvW.k- - -ivc/ «ywtk -- .-ril rtP -rVnyt-.-wS x~y WPi b ftfd - , liXXIIK, tuitam: tufim ueterem.Cum uino autem fedem tumorem maxillarum Si furunculos : panos: parondasdecodEillinuntur.Vrile&decodto carum fouere fcemirias.Decodaequo queeicdemcumfcnogreco uci!esfuntpleuretic^s:&: peripdeumoHicis . Cum ruta coctae fk omnibus profunt tibiarutmilccribus .Cum asrusftore & fpaticis Si prerygiis.CuMi puni comalo ambuftis.-pernionibus.Cum caaa hydropicis cocta: in uino Si cum ab finrhio & fa • lina hordeacea nitro addico. Aiuum fiftunt manducacS.^corpionmn idibuscum fale t ii* i» illinuntur.CarbuncuIos extrahunt in uino codafimpofita:.Carrinomau fi fmc ideae efbqua pinguilTimam ficum imponi.-pene fingulare remedium ed.lrcm phagedetfHOhTs' non ex aiia arborem aciem purgat acrionnon conglutinaureplet:ad ringit.bibitur & ad di fcuticndum fanguinem concrctumricem percudisprascfpitatis.Couulfis rbptis cineris cya this fingulis aquse 8i oleidacur tetanicis Si fpacicis.ltem potus uel infufus casiiacis: dyfen tericis.Fc fi quiseocum oleo perug&$ur:excaifacit.ltem cum c£era Si rofaceo fubaSus am^ budis cicatricem tenuiffimam obducu.Lufciofos exoleoillitus emendat denriumq? uitia crebro fricatu.produnt etiam fi quis incenata arbore fupmore aliquem nodum eius mor fuabftulerit nullo uidente: atque in aluta il ligat umficio Aeolio fufpedenp;drumas 8iv& 1 rotidas difcuritlCortex tritus cum oleo uetr.s ulcera fanat.Crudae grolTi uerrucaVehymo nitro farina additis toilunt-Spondii^ ufccm^xHi&et^r utic um a radice exeuntium cinis ♦ T Bis codus adiedo pfimyrEfd digeritur \ padillos ad ulcera oculorum Si fcabritiam .Capri ficus etiamnum mulco efficatior ficq.Lactis niinus habet*Surculofc quoque cius laccoagu latur in cafeo.Exceptum id coadumcjfiif) duririani f nauitatem carnibus affcrt.Fricatu/di luto ex aceco.Mifcecur exulceratoriis medicamentis . Aiuum fuluit : uuluam cum amy Io aperit .pota mrnfescitcifmlupepoui .podagris cumfarina fcenogrcciillinitur. Le « pras f^oras: lichenasdenrigiries expurgat .Item uenenatorum idus Si canis morfus .Dcn tium quoque dolori hic fuccusappofitus in lanaproded:aut \ cauis eorum additus. Cau liculi Si foi/a admixto eruo concra maryiorum uenena profunt .Adoriunt Si uinum.Bfbu las carnes adcfiticaiilet magno ligni compendio percoquunt.GrofTi illiti drumas: & om 5 ° nium collectionem emolliunt 6£difcutiimt:a!muatenus ^ foliT/Qu^ molliffima f nc ex^ iis cum aceto ulcera manancia Si tjpiiiydidas «rurfirres lahant.Cum meile item Sc foliis eas ra fanant Si canis morfus. Recentescum uino phagodenas.Cum papa u eris foliis offaextra jy fjprliunt.GrolTi caprifici inflammationes difcutiunc fufficu.Rcfiftunt Si ftriguini taurino p6* "\Zp~yu to :Si pfimyihio Si Iadi coagulato pot3E.ltcmaqua decoctae atque illitae parotidas fanant . Cauliculj aut grofTi eiusquaminutiflfimaead fcorpionum idus e uino bibuntur .Lac quo que inHilatur plagat:& folia imponuntur, item aduerfus mure mjaraneum. Cauliculorum cinis miam faucium fedac «Arboris ipfiuspinis ex meile: rhaga^dia .Radix defemefada in uino dentium dolores .Hyb^rna icaprfficus in aceto coda Si trita impetigines toUif.il A ”•8*1} ' 4/»1 -3, IpSU? linuntur rameta rami fine cortice quam minutiiTima ad fcobis nicyd luti. Capri fico q medicine unius miraculum additur.Corticemeius impubefcentfm pueVimpiibis fi uoque. defra WlpZltUl medicine unius miraculum additur.Corticem eius impubefccritempuer impubis £to ramo detrahat dentibus medullam ipfam adaligatam ante folis ortum prohibere (tru^ mas.Caprificus tauros qualibet feroces cojlo eorum circundara in tantum rabidam natu ^ " ram compefritmtimmobilcsprxftetlFierbaquoqueguamgraericrin uocantrreddenda i n , \f loco propter gentilitatem.palmo alta eft cauliculis quinis fere ocimi fimili|udjoe;flos didusifemenigruimparuum*. tritum cum meile attico oculorum epiphoris medetur.^aV nat lademulto Si dulci.Herbaperquam utilis aurium dolori nitri exiguo addito . Folia ■fa-'# a, jajfim tefiftunt uenenisipruni folia decoda tonfillis rgingiuisruuse profunt in uino decoda:& lubide ore collute, Ipfa pruna aiuum molliunt: ftomacho non utilifSma; fedbreui monte to .Vtiliora perfica tuccufque eorum etiam in uino^ut \ aceto exprriTus.Ncc efl alius eis Pomis innoedior cibus.Nufquam minus odoris. Succi plus : qui tamen fiflim ftimulet . olia eius trita illita hemorrhoiam fiftunt.NucIei perficorum cum aceto Si oleo capitisdo loribus illinuntur.Silueftrium quidem prunorum bacci: uel e radice cortex in uino aude to fi decoquantur ica ut triens cx hemina fupcrfir: aiuum Si tormina fidunt .Satis eft fin / gulis cyathosdecodifummi. Et in iis ^fariujs prunis ed limus arborum: qucm^seci 1 i/ chen appellanorhagadis Si condylomatis mire utilis iMora in asgypto Si cyjgto jCui^Renc ^ ris(ut diximus )largo fuccoa¥undant.Summo cortice defquammato alriSre plaga dcca mi rabili nattua. Succus adueifatur uenenis ferpentiuimProdeft dyfentericis.Difcutit panos 2 ilU dquinis fere prxfumptfs ebrietatis no fcntiri pctores.VuIpefqi fi ederint eas nec contingat omncfqj collectiones. Vulnera conglutinat: capitis dolores fedat: item auiiu.Splenicis bibi tur. Illinitur & contra perfridionesC^lerrinie terredinefentit.Nec apud nos fucco ufus , minor. Aduerfacur aconito di araneis in uino potum: Aluum foluit. piruitafque ac tineas . di fimilia uentris anjnujjia extrahit. Mocidem praffl:at& cortex tritus.Folia ungunt capil ^ lumcum fici nigris di izitis coryce An}uJcq(E|isin aqua czelefti. pomi ipfius fuccus aluum foluit protinus. lpfa poma ad pnHens ffomacho utilia:refrigcrant:fitim faciunt.Si non fu perueniatakus cibus: intumefeunt .Ex immaturis fuccus fidit aluum ueluti animalis ali c uius in hac arbore qjfferuandis miraculis quae in natura eius diximus. Fit ex pomo £an* chrefros ft om a chicc : eadem arteriace appellata 'hoc modo . Sextarii tres fucci e pomo ie ^ ui uapore ad craffitudinem mellis rediguntur . poft additur omphacii aridi pondo duo * lTvdecim:autmyrrhae undecim: croci, undecim. Sed hxxftmul mixta uel trifamifccntur deco «do. Neque eft aliud oris arteria uux itomachi iucundius remedium . Fit &alio modo . 1 Succi fextarii duo mellis atticudccoquuptur ut fupradiximus . Mira fune pr^terea : quse produntur. Mora gemujriand^Sin^^^In folia exeantffiiniffra decerpi iubencur fu f tura poma: r hici n o s g rasci u oc an e. Hi Verram fi non attigere :fanguincm lirtunt adalligati fiue ex uulnerc fluat :fiue ore:fiue naribus :fiue hemorrhoidis ♦ Ad hoc feruantu^repo^ , j fm.Tdem prafftaic&ramus dicitur luna plena, defractus' incipiens frudum habere- Si ter rTr>^ ram non accigcrit piidltim mulieribus alligatis lacerto contra abundantiam menfuram menfium .Hoc di quocunque tempore ab ipfis decerptum ita ut terram non attigat: adal I ligat umque exiftiniat prsflares Folia mori trita aut arida decoda ferperitium idibus im * ponuntur- Ad idemquepotuproficitur .Scorpionibus aduerfatur e radice corcicis fuccus ex uino autpofea potus .Reddenda cft antiquorum compofitio: Succum expreflum po/ im maturi imtnatunque mixtum coquebant in uafe^reoad mellis craffitudinem . Aliqui myrrha adiecta di cupreffio prsed uratum uas fole torebanupermifeetes fpaca ter die . Haec jti erat ftomichice:quas e uuinere adjci^atijiceni perducebar .Alia ratio fuccum ficc^ito expri 'Vf tuebant pomo multum fapori obfbnidrunTconferente .In medicina ucro contra~nomag di- r ftanei^s:&niiquis:&cornu:& unedine& lauro. ' Vllf.> NfVces pineis qua: refinam habent contufae leuiter additis in Angulis fextariis aquas . pigffcj ■ Himidinm Hproffs*. fanoninis pvrrpnrinnii hirdennirrira nc rvarhf hinf hihanmrH " < toKad dimidiumdeco&se fanguinis excreationiftnedentunita ut cyathi bini bibantur - Jjex eo .Cortex e pino in uino decodus cqtra£o0iina datur.NucIei nucis pinffi ‘tim fHant:6i acrimonia ftomaebi rofionef^&: cofrarios humorescon f lflent es.ibi: di infir/ mirate uiriliuTii roborant.-renibus di ucficas utiles.Fauces uidcnf exafperare di tiifim.Bilc u> pellunt poti ex aqua:aut uino:autpaffo:autbalanorumc!eco(3:o.Mifcecur iis contra uehe ^ [ mentiores ftomachi rofiones cucumeris feme di fuccus portulacse.ltem^ad uefics ulcera dij^ t | | renes;quonia di urinam cient. Amygdala: nmarx radicum decoctum cutem in facie corri *: git:coloremq? hylariorem facit.Nuces ipfe fomnum faciunt Si auiditatem.Vrinam di men ^ j j fesciunt.Capitis dolori illinuntur maximeq? in febridiab ebrietate in aceto di rofaceo exi/lD | j aqu^fextario:6i fanguinem fiftunt.Cum amylo 6i menta lethargiciscomitialibufc^ pro s» funt. Capite peruncto cpinyclidas fanant.E uino ueiere ulcera putrefcentia.Onu morfuS’ cum mdle.Ec furfures cx fade ante fqtupiseparata. I tem iocineris 8i renu dolores ex aqua T U pota^.Et farpp yx eligemnte cuiiirefiria tercbinthina.Cakulofis di difficili, urinse \ paffio : di . ad purgandam cutemin^aqul mulfa tritae funtefficaces.profuteligmat^uocincri: tuffii di colo cu elelifphaco modice addito.In melje fuirjit nucis auellanaemagnitudic.Aiucquoc^ ? e uicitto aqua labere mori.Minus ualent in remediis dulccs:&c:e tamc purgant & urinam 1 ciunt.Recentes ftomachu implenti Nucibus grazcis cu abfincbii femine cx aceto fumptis A' 'v ' , morbus regius fanari dicitur.Itcillitis per fe uiriafcdis.Etpriuatimcodylomata. Ite tufti H * & fanguinis reiectioniprodeft.Nuces iugpdesgrSci a capitis grauedine appellauere. Ec/ cenirnaEboruipftrufolioru^uiresincerebropenetrant.Hoccpminoremometo-.fcdinci a bis nudei faciunc.Sunt autc recetes iueudioles.Sicce uinofiores:& flomacho inutiles: dif ficiles concptmdplorem eaj^tis^nfercntes.T uiTientibu£inimicx:& uo;picuri§ ieiunis A' •«**€" ptas tenafmo folo trahurfc enim pituitam.Esedem prefutnpta: uen^na hieta nt. Item angi nam cum ruta & oleo.Icem aduerfantur cepisdeniintcp earu faporemrAunu inflamationi imponutur cu mellis exiguo.ttem rutamamis di luxatis. Cu cepa aut di falc & meile canis hominifej morTutiputaminc riucis iugl|dis ^nJ.Huus inuritur, putamc cobuftu tntucp fi 2" in oleo aut uino infantiu per unSfco nutrit capiffu:& ad alopecias eo fic ututur.Quo plures quis nuces ederit, hoc facilius tinea's pellic.Et quae perueteres funt nuces gragrdnis di car E- bunculis medetur.ltem fuggillatis.Cortex iugladiulichenu uitio & dyfenteriris prodeft , * w f " ; .> ;• Folia trita cu aceto auriu doloriilnfandjjriis Mithridatis maximi regis^euidi Cn.pompei r : ' Jp us inuenit in peculiari comentario ipfius manu copofitfoncm antiddti e duabus nucibus i %££££ ‘ j ficcis.Icem ficis totil«:& riu32foliisuigintilimultriris.additofalisgrano:&qi!ihoc ieiu/ ■ nus fumat: nullu uenenu nociturum illo die, Contra rabiofi quoq? canis morfus nuclei a , ieiunohominc comaducatiillitic^praefentireniedio e(Te dicuntur.Nucesaueilanae capitis |' ;5^,,e"a dolorem faciunt:6i inflamationc ftpmachi & pinguedini corporis conferunt plufq fic ue* rifimile. Tofte & diftillationi medentur. Tufil quoqj ueteritrifas di in aqua muifa potae. ||n n c.c Quidam adiiciut grana piperis. Alii e paltobibut.piilacea eofdem ufus di effedus habet: 1 quos pinei nuclei.pr£terq.ad ferpeciu idus-.fiue edantur:fiuc bibatur.Caftanes uehemen fc ’ ter fiftunt ftomachi St uentri$ ^pdiones.Aluum ciunt.Sanguinem excreantibus profunt Carnes alunt.Siliquae recentes ftomiebo in utiles. Aluum foluunc.Eaedem ficcatae fiftunt: tiiXTKUa rn a pM^^Tn8ft0machoc^ utiliores fiunt.Vriuam ciunt.Syriacas in dolore ftomahi ternisjn agua fexta riis decoquunt.Quidaad dimidiuimeumq? fuccum bibunc/Sudcr uirgaejfcrnuarboris la , mina ferrea cadente exceptusmpn contingente ligno illitacg inde ferrugo incipientes 1 i/ * chenas fanariArbutus fiue unedo ffuiSt3ni fcrtdifhciiemcancodioni: di ftomacho inuti r apium.Item ferpentium uenenisrefifturatnnaxime fepisdipfadis &nuipere. profnnt Cibus foeminaru cum oleocoda.Cu polenta aure quas tenera fupt trita inflationes oculo rura cum ruca:teftiuni cum rofaceo:capitis dolores:aut cum irino. Quin manducata atq? deuorata per triduuternadiberanta tuHj.Eadem profunt fufpiriis trita cu meile. Cortex radicis cauendus grauidis.Ipfa radix calculos rumpiDiocineriprodelbtribus obolis in ui* __ no odorato pota.Folia pota u omi tioigejsmo uec.Baccae menfes trahunt appofitaz trits uel % potae.TufTim uetere K ortopnoea dtnam binx dftra&o cortici in uino potae. Si 8C febris lit:exaqua aut digmate ex aquajnu,lfa:aut ex paflo decoftae. pro funt & phthifi eis eodem ,,nhfnj lnodo&: olbus thoracis rheumatifmiS^Iam 8i excoquunt pytuita:6<: extrahunt. Aduerfus fcorpiones quaternx ex uino bibuntur.Epinydidas ex oleo illicas di lentigines. Et ulcera manantia:& ulcera oris:& furfures.Cutis prurigine fuccus baccaru emendat 8i phthiria/ fin. Auriu dolori &grauita£iinftiHa£cu uino uetere 6irofaceo.perudqseo fugiut uenes# nata ofa.Proden: & cotra uenenatoru idus potus.Maxime aute eius laurus qux tenuiofa babet folia.Bacca; cu uino ferpentibus &L fcorpioib7 8C araneis refiftut. Ex oleo 8£ aceto illi , nuntur 8C lyeni ocyneri.Grangrenis cum meile: in fatigatione etiam aut perfri&ione fucco eo perungi nitro adiedo prodeft.Sunt quiceleritati partus multu cofcrre putet ra dice acetabuli menfura pota in aqua.Eff icacius recentem q arida.Quida aduejfu^fcorpio num idus dece baccas dari iubent potui.Item di in remedio uuas iacentis qua^rantefon/ do baccaru folioruue decoqui in aqua fextariis tribus ad tertia^eainq? calida gargarizare & in capitis dolor^ impari numero baccas cu oleo con terere dc calfacere. Laurus delphics folia trita ol fadacp lubinde pedilenti^xptagia prohibent: tanto ma»is fi& urantur. Ole ixnt ex delphica ad casrata acojounqpad pmdiones difcutiedas: neruos laxa^bs: lateris do** loresifebtefqj frigidas utile eft . Iti ad aurium doloreimin mali punici corticsjtepcfadum. rrr /ojy i lazi? /lyttevn $ LIRE R.^ jutMt .1^/, Folia decoda ad tertias partes aquse uua cohi bet garga risa ticnrpo t a alui dolores: intefti noruc^.Tenerrimaexiis trita in uino papulas j&Wtufqj illita nodibus proxime uakntJn ter csecera lauri genera. Laurus alexandrina fiue idsea partus celeres facit radice pota triu denarioru podere in uini dulcis cyathis tribus.Sccudas etia pellit.niefefq eode modo po ta-Daphnoides fine iis nominibus quas dixirnus filueftris laurus prodtff:^utfo!uit:rece ti folio uel arido drachmis tribus cu fale Si hydrcmdne:maducata.picu/ias extrahit foli' um& uomitusiftomacho inutiie.Sic&bacczequinasdenae ue purgationis caufafumutur. (J De myrto fatiua tx mirtidano;& de myrto filuefrri. C/Ca. IX» l ^f^rtusfatiua candida minus utilis eftmcdicinze q nigra. Seme eius me,de£ (angui^ 'af4incm excreat!bus. Ite cetra fungos in uino potu.CXigrem oris comedat uel pridiF ■ ‘Wpj^ffomaducatu.lte apudMenedru fynariftufinKccVauc.Datur & dyfentejicis dena* J rii podere injuino.Vkera difficilia in cxtrcmitatibiis corporis fanat cu uino futTferuefadu 'Imponitur lippitudini cu polenta.Et cardiacis in mini^hniffra.iEc contra fcorpipi^is igi^Sp ^ in tnero:& ad uefice uitia.Capitisdolcres Si segl lopas ant&quam fuppuretfltem tumori/ , ^ bus.Exetifcp nucleis in uino ueccre tritum crupcionib' pituitse.Succus feminis shiu fiftit. ^liIL Vrinas cit. Ad eruptiones puffularu pituitae^ cu caeraco illinit u r : cetra pffalaiigiaiiiCap pilluni denigrat.LeniusTucco oleu eff ox eadem my?to 8£ uTnumrquo nunq inebriantur. Inueceratuq^ fifhtaluum Si ftomachum. tormina fanaofaftidium abigit. Folioru arentiu farina fudores cohibet infperfa-.uel in febri. Vtilis SL czdiacis:& procidentis uuluarum: fe pty dis uitiis:ulceribus manatibusigni facro fotu capillis flucntibus;furfuribus. Ite aliis er u/ ptionibus ambuftis.Additur quoqj in medicamento: quod a^phaiuocant: cade de caufa/ qua oleum ex iis efficaciffitmim ad ea q use in humorefunotanq in ore & uulua.Folia ipfa t ungitfaduerfantur t-rita cx uino:cu casra^uero articularibus & collcdionibus. Eade in uiV ^ no decoda dyfentcricis Si hydropicis potui datur.Siccatur in farina qu3e infpergitur ulce ribusraut heiuorrhoi^-Purgat &t letigines pterygia Si parohycKia:& epinydida:& condy/ . Ioniaca teftes:te!ra:ulcera:Iteambuft;a cum ceraro. Ad aures purulentas Si foiiiscrcmatis ^ ; utuntur & fucco decodo.Coburutur Si in antidota.item cauliculi fforc decerpi in nouo fidili operto cremati in furnordein triti ex uino:& ambuilis foliorum cinismedetur. fn* guenne ineumefeat ex Ujkere:fatis eflfyrculu tancu myrti habere fecu nec ferro nee terra , « contadu- Pvlyrtidanu diximusquomodo fieret.V u uluae prodeft appofitum fotu: Olit u Multo effkatius Si cortice & folio Si femine. Exprimi£& foliis fuccusnfolIilTimis in pila tufis adfufo paulari uino auftero. Alias aqua cseleffu acqp ct expffo utucur ad oris fedifqj ulcera uulux:& uetris.Capilloru nigritia malaru pTu(iones4?urgat:i5es letiginu:& ubi ftringendu aliquid eff. Myrtus filueftris fiue oxymirfine fiue camemyrfine baccis rubeti r'> f ^ bus Si breuitate,a fatiua diftac.Radix eius in hon6re;eft:decoda uino ad renu do!orespo#s 4tntr% a. Et difficili urinJE:pcipiUaeqp eraffifScgrauiter olenti.Morbo regio 6 i u uluaru purgatio . ni trita cu uino.Cauliculi quoq^ incipientes afparagoru modo in cibo fumpei: Si in cinere codi.Semen cu uinopotum aut oleosa ut aceto calculos frangit. Item in acetp^ rofaceo tritum capitis dolores fedat:& poruiii morbum regium.Caff or oxymirfiriem myrci foliis "fnli acutis ex aqua fiunt ruri fcopse:rufcum uocauinad eofdem ufus.di hadenus habent fe me dicine urbanarum arborum. Tranfeanms ad filueftres. ■ falem cibis eximunt.prEdulcium faffiefium fal cemperac.Nicrofx aut amarae aquae .. ta addita micigantur:ut intra duashqras bibi poiTinc. Qua decaufa & in faccos uirfaKbs additur polenca.Similis uis rhodiae cretas & argjlfee noftraci cocorcjia ualentiu.pix oleo ex ^xyUoncr tranitur quando utrunqj pinguis nat urse eft.Oleunifolum calcfmTfcetur quando utru<$j aquasbdit.Qumia^etbfaciliuseluifunAtramcntu aqua.Innumera praeterea alia:quae fu» is locis dicentur affidue.Hinc nata medicma.Haec fola naturaiplacucrat cfle remedia para ta uulgounuetu facilia ac fine impendio:ex quibus uiuimus. poftea fraudes hominum & ingenioru capturi officinas inuenere iftas : in quibus fua cuicp homini uenaiis promittit ? liica.Scatim compofitiones 5C mixturae in explicabiles decantatur. Arabia atqj iridia ih me i ♦♦ ■ dio as limantur. Vlceriqj paruo medicinaa rubro marijmputatuncu remedia uera quot t tidie pauperrimus quifquis coenec.Nam fi exhorto aut petatur herba : ud frutex quaera. ttir nulhartium uilior fiet.Ica eff pr o fe do : magn itu d o populi romani perdidit ritus: uin • ZT l:en3p^uidi fiimus.paremus extcrnis.Ec una artium imperatoribus quoq? imperat. tum de his alias pIura.Loton hserbamdteraqj aegyptiam eodem nomine:alias & fyrtica ar*> borem diximustuis locis. , — . ^ |j Lothos. €/Ca. II. -^JjAec lothos quae faba graeca appellatur a noffrfs aluumbaccis fiilit.Ramenta ligni *'decoda in uinoprofuntdyfentericisrmenftruis: uertigini comitialibus.cobibent _£6C capillum.Mirum his ramentis nihil e(Te amarius:fruducp dulcius.Fit & e fcobe J^eiusmedicamentunvexaquamyrti decoda fubada Sfdiuifain pailillosrdyfentericis u ti A rnrvte LlU t/HT, •V.V, letant -r IjLfBER. , „ Torpentes membroru partes corroborat deco&um eius fotu.Cui & snfidere expedit fu> candis astringendis ue partibus. Radix cerri aduerfatur fcorpionibus.Suberis cortex trit9 cx aqua calida & potus ftmguinem fluentem ex utralibet parte fiftit.Eiufdcm cinis ex ui/ nocalido fanguinem excreantibus magnopere laudacur. ^ — • ,/pZZt\ |J De fago & cupretfb:& caedro magna:& de csedride:galbano. Ca. V. . Agi folia maducancur in gingiuaru labioruq? uitiis.Calculis glandis faginee cinis Ji>illinitur.lte cu meile alopeciis. Cupreffi folia tritajT^rpentiu i&ibus imponuntur: ii capiti cu polenta fi a fole doleat.ftem ranucfr^ua d'cHu fa & bibuntur. T eftiu quoq; tumori cum cxram^IIinikunOpill^deq^rant ex aceto.Eadem trita cum duabus •partibus panis mollii elifno^amine6fuKa(3i pedum ac neruoru dolores fanant, pilula: :r/p aduerfus ferpentium idtus bibuntur. Autfi eiieia^ illinutur. Ra V miciquoqjtenerse tufa: cum axungia &lomet/d"proTuntl)ibunturcx eadem caufa.paroti didi ftrumaecu farina iponutur. Exprimitur fuccus tufis cu feminae: qui mixto oleo caligi nc oculO|t aufert.lte uidoriati podere iri uino potus illi^ufa? cu fico ficca pingui exeptis granis uitia teftiu fanat.T umores difcuti?:^ cu ferfiilto nrumas^Radix cu foliis trita po* taqp uefica & ftrsnguriac medetur:6{ cotra phalangias.Rameta pora incnfes ciunt.Scorpi -onumidibusaduerfantutiCsedruTm^gnaquacadrelaten uocantdatpiccquacadria uo OcJ catur dentiu doloribus uriliftima. Frangit em eos:8£ extrahiodolores fedat.Cadri fuccus cx ea quomodo fieret diximus.Magniad lumina ufusmi capitis dolorem inferret.Defun •• /1 'mn«Hbhv dacorporabofcruat.Viuentiacprrumpit mira differentiarum uitam auferat fpirantibus: ' defundrifqj pro uita fit.Veftesquoqj corrumpit:8Canima{ia necat. Ob id non cenfea* in an ginishoc remedio utendummeq? incruditatibij^qtf^rL^(erealiqui.Gufl:u dentes quo* • qj colluere ex aceto in dolore timuerim uel grauitati auVuermibus auriu inftillare.portc •' tum eft quod tradunt.-abortiuu fieri in uenere ante perfufa uinlitate. phrhiriafes perun* gere eo non dubicauerini.itepp^jrigines^Suadent & contra uenenum leporis marini bibe reinpaffo.Faciliusin elcpbantia:|Tpfiw£uf & ulcera fordida Sfexcrefcencia in iis.Au&os* res quidam & oculorum albffgineTcaliginef^ inunxere eo .& cotra pulmonis ulcera cya* tum eius forbereiufterur.lte aduerfus tineas.Fit &exea oleffguod piffeleon uocant: ue/ hementiorfs ad oTa eadem ufus.Cxdri fcobelefpep tgsftiga ri certum eftjten? baccis tritis cum oleo fj qujperungacur.Casdrideshoc eft frurir&TcFdri tuffim fanant: urinam ciunfal uumfiftunt: utiles ruptis couulfisrlpafticis: ftranguri£:uuluis adnloti.tonrra lepores" ma rinos eadem quas colle&ionibus fupra inflamationibufcpJDe galbano diximusneqi humi dum neqj ariaum probaturded quale dqcuimus.per fe bibitur ad tuffim ueterem : fufpi/ e-l ria rupta conuulfa.(mponiturifchiadicis:laterisdoloribus:panis:furunculiscorpori abof fibus accedenti.Strumis:articuloruni nodis:dentium qud}aoloiibus. Illinitur & cnm mei le capitis ulceqbus.purulentis iufundmir auribus cum rofaceo aut nardo. Odore comiti alibus fubuenit:& uuluein ftrangulatuf&lftomacbi defe&u. Abortus non exeuntes cra/ hit appofttu uel fuffif uVltet?» ramis helleboricircunlitumatcp fubie&um.Serpentes nido reluentium fugari dixinii^Fugiut Kpetudos galbano. Medetur & a fcorpione percuff fis.Bibitur Bi in difficili pami fabitegnitudine’ in uini cyatomuluaslonuerfas corrigit^ .T-- In mirrha autem Si in uino mortuos partus extra hi t.Aduerfa t u r & uenenis maxime toxi •ta.M‘1 cis cum mirrha & uino. Serpentes oleo & fpondilib mixto ta&u necat. Nocere urinx exi * TZzm ftimatur. 4j* De hamonfaco Si ftyrace:8i fpondylio:K fphano:8i t^rebintho:8i chamepite: & pityula §£ refinis:6C piceae lentifco^ Vf. Jmilis hamoniaci natura atqp lachryrn^ proband^ ut Aximus mollit.-calpfacit : di/ fcutit:diffoluit.CIaritati uifusln coi liriislfoi^ nenit.pii ritum: cicatrices: albugines y Zj oculorum cpUic:.^; Dentium dolores fedac: efficatius accenfum.prodeft difpnoP 'cisrpleureticis-.pulmbniljus ueTicisrurinsecruentxdyeni ifchiaticispotu. Sic & aluu fqluit. Articulis & podagri cu pari ponderepicis aut c?eiec & rofaceo coffuni . Matura^panos.-ex trahit ciauoscu mei 1 e.Sic d prurias emoliir.Lyeni cu aceto 8t exra cypnT rief rofaceo ef/ ficaciffime lponit.Laffirudines^pungicu aceto & oleo exiguoqj nitro utile. Tt ftyracis na tura in pegrinis arborib9 dixinv.placet pccr illa qux dixim9:maxime pinguis:purus: albiV t n>«a i riuatim aduerfantur uifccl.panos 84 fimilia cu feuo taurino 64 meile fanat, palpebras Fen ■ f ifcina comodiffime replicat. Fadis quoc^ utiliffima 64 auribus purulentis:item in pruritu genitalium .pinea capitis uulnedbus optime medetur* ryr it»*» fortflllai trt)0- > ris radix contufa iocineris doloribus utiliffin^e gitP,onitnr.popuIi albs^uuarumlffungue tfs ufum expofuimus.Cortcx potus ifchiadiciVolffran^yris prodeft.Foliorum fuccus ca lidus aurium dolori.Virgam populi in manu tenentibusjrcrtrigo non. metuatur. Popu/ Ius nigra efFicaciflima habetur: qus increta nafeitur. Ccj[piri^ibus lemcncxacero uri' le.Fundic illa & reffnam exiguam: qua utuntur ad malagmata’.Folia prodagris in aceto de* coda imponuntur. Humor ecaui|^)opulinigrseffuens uerrucas papuiafqjex attritu ^ '4.1 (JXXlfU. c' odoratus tollit.populi ferunt in foliis guttarexqua apes propolin faciunt.Gutta quoque } my lnu> aquae propol-s ex aqua remediu qua efficax eftiVlmi di folia di cortex di rami uim habent fpiffandi Si uulnera cocrahcdi.Corticis utiq? interior tilia lepras fedat 8i folia ex aceto ilii* , ^ l± ii,., ta.Corticis denarii podus potu in hemina aquae frigidas aluu purgat.pituitafqp di aquaip/ uatim trahit.lmponitur Si colledionibjis lachrynia 8i uulneribus ambuilil^ decodoTo/ uece prodeft. Humor in folliculisarBons huius nafcens cuti nic&re^indiicic: faciccp gratio rem pr£3ac.CauiicuIi ^fol^Coxu pjrpmjj^ tumores fanant : excrahutq? per fiftulas Idem praeftat SC ti^ tiu maxime quae frigus inferunt Minor efficacior ad ferpentes. BrbiC kminis drachma in- ^LIBSL uino uel pofca:auc duabus foliorum teneirimorum- Illinutur 84 utreqp ad uerfus araneo# morfus uel per undis trh .Suffitu quoq? autfubftracu fugant uenenata.At uenereas rei petusinhibenc.Eocg maxime phalangris aduerfantur.quoru morfus genitale excitat. Ca* pitis dolorem cx ebrietate fedant cum roface^ flos genggLqj cauliculi.Seminis decodu^ue* hemenuoremcapiusdoioremdiflb!uitfdtu:^IiuiiMretiamrufFitu uelappofitu. purgat A aluum cum pulegio & meile potum. Vomicas panofqj difficile concoquentes cum farina hordeacea mollit.Lichenas 84 lentigines cum aphronitro 64 aceto femen fanat: 84 oris ulce^Zi ra 84 eruptiones cummelie.Tefbum cum butyro 84 foliis uitium.Rhagad^sTedis cu aqua iiiitum.Luxatis cum fale 84 nitro 84 casra:84 femine 64 folio. Additur in malagmara neruo' . I . rum 64 podagras.Semen inftillatur in oleo decodum capiti iriletbirgia 84 phren^fi.Virgl/*r^'3 qui in manu habeant auuzindu : negantur inter triginem fentire/Erice grseci uocant ticem non multu ab ilice^ifferenrem colore roriVmarini:& pene folio. Hocaduetfari fer* pemibus tradunc.Geniftai* qiloqp uinculi ufum prazftat.Flores apibus gratiflimi. Dubito an hasc fit qua grasci audores fparton appellauere:cum_ex ealina pifcacoria apud eos fadi tari docucrim.Et nunquid hac defignauerit Homet u^gum dixit. Nauiu fparta dilToluwr^ Nodum euim fuilTe africanum uel hifpanum fpartSin iifu certum eft. Et cum fuYileffne rentnauesdinojamen nq$ ft^rto nunq futas.Semen eius quod graeci eode nomine appel Cts lant:in folliculis pafll olorum modo nafcens purgat hellebori uicedragma 84 dimidia po* Cnt tvotb- l ta in aquas mulfae cyatis quattuor ieiunis.Ramis fimiliter fronde in aceto maceratis pluri fous diebus 84 tufis fuccum dant iTchi|dicis utilem cyathi unius potu. Quida marina aqua, macerare rmlunt:& infundere clyfl^reTp^rungutur eodem fucco ifchiadici addito oleo* Quidam^uranguriam utuntur femip^.Geniita tufa cum axungia genua dolentia fanat. rTvIyrii r/‘ lis iirfponicur.Eff^xSCcgntia^ecpentium idustprasterq afpidum. Necnon morbo regios pht liia fi.Iendib uTcp cfeco&um infufum prodeft.Abundatiaq? mulierum fiftit.Cinis arbo ris ad omniqeadem prod^ftsf^ bquis caftrati urinas imifeeatunuei in potu: uel in cibo u§* nerem fi n iri.CafEo^ ex eo genere urina ea mflindus in umbra conditur. Idem cum libe* tr^at: jjccedere refoluitur.Magf& id ex fpadonis fieri urinam tradiderunt. |]De uirga fanguinea:84 filere: 84 liguftro: 64 halno 84 hedera:84 cyflho: 84 ciffo: 64 erithra* :hameci(To: 84 milace: 84 de clematida. €Ca. pc uirga fangufnea foelicior habetur. Cortex eius interior cicatricesqux profana ^ uere aperit.Sileris folia illita fronti capitis dolores fedant. Eiufdem femen tritum _ in oleo phthiriafes coercTc.Serpentes 84 hunc fruticem refugiunt: baculuqi ruftici id cx eo gerunt.Liguflrum eadem arbor ell:que in oriete cypros:fuos in europa ufus habct.Succus eius neruis articulis algoribus:folia ubiqp ueteri ulceri cu falis ms^r&oris exulcerationi profunt. Acini contra phthji^afin:item contra intertrigines:foliaue.SananE 84 »al|inaceor|4m pituitas aciniiFolia alni ex deruenti aqua certififimo remedio funt tump A?/ M wf Jj flXXIM. ri.Hedcraj genera.xx.dcmoftrauimus.Natu^ omniu in medicina anceps IV Jentem turbat 6i caput purgat Iargiuspota.Neruis intus nocec.Iifd^n.eruis adhibita foris prodeft . Eade natura quxa^ aceto ei c-Omnia genera eius feFrigefantfyrina(:iunt potu. Capitis dolori fedat:pr£cipue OTebro:cotinentiq? cerebrum mebrabe ut/liter mollibus lpofitis foliis cum aceto di rofaceojjitis di decodis addito poftea rofaceo oleo.Ijlinutur aute fronri &deco #, ... *, „ ?.tA do eoru fouettir osrcaputqj perungicur.Lyeni & pota 6i illidprofunrrg^coquutur & co £ tra horrores febrimeruptioefcp pituitserauc in uino teruntur.Corym&i quoqfpotiuel ti lyenem fanant:iocinerant aute illiti.T rahunt di mj-fes appofiti.Succus hedera tediaym'7*’/r‘ 7 rium graueolentianicB emendatrprsecipue altae fatiuae.Ide infufus naribus caput purgat. r/xtrgyiin i» fU Efficacius addito nitro infuditur etiam puruletis aunbus:aut d.olept^bus cu oieo.Cicatri - mg^***r nbC7’ cibus quoqj decorem fecitrad lyenes efficacior albas eil ferro ‘baiefadris^atifcg eft acinos mlcfbt m fex uini cyathis duobus fumi.Acini queep ex eade alba terni in aceto mulfo poti deas pel lunt.In aqua curatione uentri quocp ipofuiffe eos utiie eft.Hederze:gua chrifolarion ap ✓ ,pelljH$us baccis aurei coloris uigintiin uini fextario tritis ita ut terni cyathi potetur.-aqul qu^cu£e.fuberit:per urinam educic.Erafiftratus eiufde acino, s.v.tritos in rofaceo oleo.-ca lefadofcg in cortice gunjcb inffilauicdentiju dolori acotraria aurelAcini qui croci fuccum habent: prasfUmpti potu a crapula tuitos prasffant.ltem fanguine excreares aut torminibus laborantes.Hederas nigrae carididip res. corymbi pojifteriles etiam uirosfaciut.Illinitur de / coda in uino omniu ulceru geneimVti^ hedera pfilothru e:ph[thi (> V'* riafincp toIlit.Floscuiufcucp generis tritu digytoru carptu dyfentericos di aluueita etrien I: dat in uino auftero bis die potus.Et ambuffis illinit utiliter cu csera.Dcnigrantcapiilu co/ rymbi.Radicisfuccusinacetopotuscotraphalagiasprodeft.Huiusquocpligni uafefple . neticos bibentes fanari iuenio. Et acinos terunt:moxcp caburunc & ita illinutur ambufta prius perfufa aqua calida.Sunt q di incidant fucci graeia.-eocp utantur ad dentes erofos/. frangifeg tradunt proximis.casra munitisme ledantur.Gumi etiam in hedera quasrut:quocf ex aceto utiliflimu dentibus promkcunt.Graeci uicino utjcabulo cifton appellant frutice Iraaiorc tymo foliis ocimiDuo eius genera. Flos niafculo rofaceusffoeiiffas albet. Ambo pr oAdfue funt dyfentericis di folutionibus uentris in uino auffero trinis digytis flore capto; Si fim ili (’+*?/>"’- ter bis die poto.Vlceribus ueterjbujs di abuffis cu cxra;64 per f^qris ulceribus. Sub his ma ^ xime nafeitur hypociftds.qfraidintbr hederas diximus.Ciffos^rytfiraiios ab iifdem appella cur fimilis hasderastcoxendicibus utilis ^uino potus: item lubis tantaq? uim accipiunt :uc fanguinem urina dccrabant.ltem chamecmbn appellant hederqm no attollentem fe a tcr^/.g^V,^ , ra.Et haec concufajn uino acetabuli me^fura Jypf i mcdet.Folta ambuffis cu axungia. Mi ionJllax quoqj.-q & autophoros cbgndminaVur:fimilitudirie hederx habet: tenuioribus foliis . Corona ex eo fadam ipari foliorum numero aiunt capitis doloribus mederi.Qoiidam duo genera milacis. Alteru imartalibusproximu conuallibus opdacis candentemTAlterum co maribus acmoru corymbis contra uenena omnia cfficaciffimis in tantu ut acinorum fucco IZU7 R7-1C7 ' cL pi"*~ infantibus fepe ftillato nulla poffca uenena nocitura fint. Alterum genus culta' amare:& i iis gigni nullius effedus.Illam effe milacem priorem: epi us i ig n u a d a upes fon are diximus Similem huic aliquiclematida^ppeflauerunt repente per arbores ^^niculatam 8i ipfam* Folia eius lepram purgant:Scmen alluum foluipajqet^ibulimcfura i aquae hernia aut aqua niulfa. Daturex eadem caufa & decodum eius^ ^ " «I Deharundine-.K papyro:&hebeno.& hrododcndro:de rufent hydro:8icanchry 8i fa^ % bina:5i felagine:& famulo:^: gummi medicinis. 4fCa. XI. rudinis genera.xxix.demoffrauimusnoaliter euidctiqre illa natura qua ptinuis p \ iis uoluminibus tradam us.Siquide harudinis radix cdtija 8i ipofita filicis ffirpem f Cf- _JllMj&J!kor\)ore extr^hit.lte barudine filicis radix.Ex quo plura genera fecimus. Illa quae \ l--~ * audaea fyria^ nafeituru odorum unguentorucp caufa urinam mouet cu gramine aut apii " femine decoda.Cit di menftrua admotu. ^dedetur couulfps duobus obolispota iocineri: renibus:hydropi:tuffi etia fuffitufmagifcj cu refina.Fqrfuribus ulceribuff^ manatibus cu ^ $ myrrha radix decoda.Excipitur di fuccus eiusifitcp eia teri o fimilis.Efficaciffima aute in of 77- 7 ^ harundinjquE proxima radici.Efficacia di genicula . Harundo cypria guae donax uocatur cortice cinere alopecias emeffdat-Item putrescentia ulperg. Foliis eius ad extrahendos acu leos utuntur.Efficacius di contra ignes facfosVcolledionelqj omnes, Vtilgaris^hai undo ex fLIBHR. tradoriam ui habet:& recens tufa*. no in radice tantu.MuItu enim 5iipfam harundin?, ua* Iere rradiit.Medetur di luxatis: di fpinae doloribus radix in aceto illit^.Eade recens tria & i v uino pota ucnerem concitat.Harundinum lanugo illita auribus obtundiit auditu «Cogni ta res eft in aegypto de harundine.papyro praecipue utilitates cupi inarserit: ad laxandas P<*yrvb, ficcandafqj fiftu!as:6C intumefcendc^adjntroitu medidfmehtoru aperiendas.Charta qnas fit ex ea cremata inter cauifrca eftX^nis eius ex uino potus fomnum facit.lpfa ex aqua itu pofita callum fanat.Ne ih aegypto quide nafeitur hebenus ut docuimus.Nec tradamus in medicinaalienosorbes.Non omitteturtaniepropter mirae ulum.Scobe eius oculis unice tnedeii dicunt.Lignoq? ad cotem ‘trito cum pallo caliginem difcutit.Exaqua uero di radi j ^ ; ce albugines oculorumdtem tuflim pari mod o d racuncul^r^ meile. He /A benum medici 6i inter erodentia aiTumuntiRhodbdendros nenomeifi quidem apud nos inuenic latinum.Rhododaphknen uocantautnerium.Mirum folia eius quadrupedu ue-v i Am nenum elTe.Homini uero contra ferpentes praedium: ruta addita di e uino pota.pecus ec & caprae fi aquam biberintrin qua folia ea maduerint: niori dicuntur.Nec rhus latinum no ’~vf' me habet:cum in ufum plurib us modis ueniat.Nam di haerba c filu^ftris.foliis myrti:cau^_ jj liculifq? breuibus:quae uenena di tineas pellir:6i frutex excoriarius appeflam^ cubitalis crafiitudine digycalis.Cuius aridis foliis ^malicorio coria perficiuntur. Medici autem rboicis utuntur ad contufa.Item coeliacos di fcdis ulcera:aut qu^phagedenas uo / ' cjptjtnta cummelle &Jllita cum aceto.Decodum eorum inftillatur auribus purulentis. Fit & itbmacbice ae^odis ramis ad eadem quae ex moris:fed effi^acior admixto alumine, lf liniturcj? eadem hydropicorum tumoribus-Rhus quae erythrbs appellatur frutex hi? , ius fruticis feme uim habet aftringendi refrigeradiqn Alpergitur profaleobfoniifc.T^luos foluiuomnefq? carnes cum filphio? fuauiores facit:yiceribiK nodetur manantibus cum meile. Afperitati linguae percu(Tis:h'uidis:defquamatis eo3cmfhodq.Capitis ulcera ad cis* catricem celerrime perducit: &foeminarum ab\iridan$im filfit ciboiErythrodanus quam ^4$ aliquiercuthodanum uocant:nos rubiam:qua tinguntur lanae pellefcp perficiuntur in me dicina urinam ciet.Morbum regiu fanat ex aqua mulfa.Et lichenas ex aceto jliita.Et ifchia dicos &palyticos ita ut bibentes la uentur quottidie.Radixfemenq? trahutmenfes. AluiS fiflunt:& collediones difcutiunt.Contra ferpentes ramicum foliis imponuntur. Folia di capillum tingunt.lnuenio apud quofdam morbum regium fanari hoc frutice:et fi adaliga (?irnC/(, 1'irrtU’l tus fpedetur tantu .piftat^b eo qui alifon ubcatur foliis tantu di ramis minoribus.Quip pe nome acepit!$ a canVftiorlfbs rabie fentire no patitur potus ex aceto adalligatufcp . Mis* rucp e quod addit": infania eofjaedo eo omio frutice fanari.Tingentibus di radicula ramos prseparat:qua ftruthion uocari diximus.a grscis.Medef morbo regio ipfa decoda di ius potudte pedoris uitiis. Vrinam cieoaluu fohiit:& uuluas purgat.Qua ob remapreu po * iflim.Orthopnbe ebeu n"1 ' ii culu medici uocant.Ea&ex meile pdeft magnifice ad tunrim.Orthopnoiec6cfearis'mcfu/ ra.Cu polenta uero di aceto lepras tollit. Eade cum panace di capparis radice calculos fran } .M ginpellitcp.panos difcutitcufaria hordeacea uino decoda.Mifcetur & malagmatis ‘acol lyriisdaritatisca.Ad fternutamenta utilis inter pauca.Lyeniquoq? ac iocineri.Eadem ta denarii unius pondereex mulfa aquafufpiriofos fanat.Sic di pleureticos.’& omnes late* /c Xj fis dolores. Apocyni feme ex aqua frutex dfolio hedcr£E:mdiore tame 8i minus longis ui/ ' ticu! is: fenile acuto:diuifo:graui lanuginofo odore.Cancs di oes quadrupedes necat in ci / . bo daru.Eft di rofmarinu.Duo genera eius .Alterum fterile.alteru cui di caulis di feme re/ l' .-nfu-f finaceu:qdcsichrysuocatur.Foliis odor thuris.Radix uulnera fanat uiridis ipofita di fedis iudrl! peidetia c6dyloniata°6emorroidas.Succus di frutices di radicis morb u regium.-6d ea quas repurgada fut.Oculoruacie exacuit.Seme ad uetera pedoris uitia da.tur potui.Et ad uul* nas cum uino 8ipipere.Menfesadiuuat.podagrisilliniturcuerineafarina.purgat&: len tigines:6t quasexcakfaciendafutiautcu fudor quaerendus illitu.ltem couulfis. Auget di lac in uino potu-ltc radixdpfa bserba flrumis cu aceto illinit"ad tulfimcum meile prodeft. — ^ J Cacbrys multa genera habet ut diximus.Sed haec q ex rorefupradidoliaicitur fi friccturs :.! I refmofa e. Aduerfat uenenisSi uenenatis:praet^rajnguibus:Sudoremmouet tormina dif* . , curit.Lsdis ubertatefacit.Fieerba fabiabtathy appellata grsecis duorum generum eft. AI.Hk^rj ( t tera amarae] fimilis folio efhaltera cupreiTocQua cx re quidam creticam cuprcffu dixerut utilis in fuffitus p thure affumii:. In medicamentis uero duplicato pondere eofdc effedus. ffXXIHJ. u habere quoscynnamu tradit.ColIeriionesminuit Si nomas compefcit Allia ulcera pur gat ^ part7emoreuos appofica extrahit Si fuff itu. illinitur igni facro Si carbuculis.Cum mele Si VInJCA irio pota regio morbo medetur.Gallinacei generis pijtuitas fumo eius herbas fanari traduc Similis haerbehuic fabriae e felago appellata.Lcgitui fine ferio dextra manu p tunica: qua , fmirtra linnufexuit uelutfurance:candida uefte ueftito pureqj lotis nudis pedibus facro l , fada prius g legat: pane uinoqi.Fercurd mappa no ua. Hac cocra omnepniciebabeda' pdide J re druidr gaiioru:3i cocra oia ocuioru uitia fumu eius pdeffedde famolu herba nomina 7 '#?*'> C iOf . $ uere nafcente i humidis.Ec hanc finirira manu legi a ieiunis cotra morbos fu u bouqj ^ nec tefpicerelegente.nec alibi q in canali deponereubiqj cotererepoturis.Gumi gencrd dixiV f ' ’v tn js.Ex iis maiores dferius meiioriscuiufqj er unt.Dctibus inutiles fut.Saguine coagulat Si ideo xeicientibus fanguine profunt:ite ambuftis;artenje uitiisdnutile urina ciunamari** f tudinestoebetant ariririis c^cerifqj.Ex amygdala amara eft fpiflfandiq* uiribus efficatior . Habec excalfariorias uires.praeponuifaut pruhoru Si ceraforu ac uitiu.Siccat ilTitas 8Cvaf%r I gunt.Ex aceto ueio infanciu lichenas ftnant:profunt Si tuiTi uccermquatcuor obolis I mix to pocis.Creduntur Si eoiore gratiore facer^rcib^uqp appeteriai&calculofisprodefle cum paffopotae.Oculoru6C uulneru inutilitatibus maxime conucniunc. Vcr ^0e fpina2gyptia:8Cfpina alba: 8iacanto:8i acatia. . f Ca. Xll. * T ':T ^ fpina ajgyptia fpinae arabicas laudes in odoru loco diximus:& ipfa fpifTai: ririgiiqj ‘ ^Mtdj difti!Iationesomnes:&:fanguinisexcreariones:mefuimc^abundantia:etnucradice . i yli^ialenrior. Spinae alb^ fenie cotra fcorpiones auxiliatur.Corona ex ea lpofita capi ✓ /sis dolores minuit.Huicfimilis eri fpina illa: quagra?ci acanthon uocant minoribus mulco ■' foliis aculeatis per excremicaces Si hacenofa lanugine obduriis.($ua colleria etiam ueries quadam bobiemis fimiles fiunt i orietedpfa folia uel radices ad remedia opifthotoni bibu * tur.Eri acaciae fpina.Fitin aegypto albanigracp arboreutem uiridnfed loge melior.c prio' aribus.Fit Si in gallatia tenerrima fpinonor arbore.Semen omniu lenticulae fimilemrinorc f criEancu&grano&foliculo.CoHigicautunoaptecolleriunimiaualidius.Spifiat fuccus mszk cx foniebits aqua caelefti pfufis:mox in pilafufis exprimi£originis:tuc dcfaturinfole mor ^ tariis in paftilos.Ficex fojjis minus efficax. Ad coria pficienda femine pro galli iltunflFo/ iioru fuccus Si galatiacae acaciae nigerrimus improbatriccq ualde ruffus.purpureaautleu copbea:q facillime diluit. Vis fuma ad fpiffandu refrigeraduq3 eri, Ocuioru medicamentis Vi? ante alias utiles.Lauanf in eos ufus paftilli:ab aliis torrent :ab aliis capilli tinguntur.Sanac agne factu. Vlcera q ferpunt:&humida uitia corporisxolleriiones articulos cotufos :puio nes:pte^gya.AbundanriaTfiien1iumfc£nnnisnftunt:uuluam<^ Si fedem proadencemutem oculos: oris uitia 8i genit aFum. j(jDe uulgari fpina Si filueftri:& de fyrifceptro:S£ de apendice fpina:& pyracantho:& pa* i liuro:aquifolia Si taxo Si rubis medicinae. I^^HrVlgaris quoq* haec fpina:ex qua uenae fullonis implet unradicis ufus habetur, per yjp; jjjjiifpanias quidem multi linter odores^ ad unguenta utuntur illa afpalathtu uo ' ; A^cantes.Eri fine dubio hoe nomine fpina fiiueftris \ orientecut diximus )candida ma ignitudine arboris iurigiSed Si frutexhumilior atqi fpinofusdn fyria Si rhodiorunt infulis quam aliifyrifceptrunralii adiapfatheum fiuedipfaconfiue diacheron uocant /Optimus qui minime ferulaceus:rubens:8£ in purpuram uerges detrario cortice: nafeitur pluribus locis: fed r^pn ubiqp odoratus.Quam uim haberet caelefti arqup in eum inixo^diximiis. 'Sa £2 w$l nat cetra oris ulcera:^ o2ienas:genitalLaexuIcerata:autcarbuhculaiftla:ltem rhagadia:ifia siones potu.Difcutic Si ftranguriascorcex.Sanguinemreddenribusmendetui; decorium cius.Aluumfiftitcortex.Simi!iapreftare filueftreniquq^^ucanriSpinaeftappendix ap a f pellaca: quoniam baccae puniceo colorein ea appendicek uoca^tur.Hs crudae per fe Si ari ^ nmrn das in uino decoriae aluutit citant: ac tormina compefcunt.pyrachanti baccae contra ferpen / )'xh- tiumirius bibuntur.paljuris quocpifpinae genus eri.Semen eiusafri zurarn uocant:cor.rra fcorpiones efficaciriimumdtem calculofis Si tufli.f ojia aftririoriam L^m habent.Radix dif cuticpanos:colleriiones:uom!cas:urinas:tt3hicpota"Dccoriumeiuspocum inuinoaluu firiic. Serpentibus ad uerfacur: radix praecipue datur in uino.Alioquin foiiacontufa addi/^i^iL to fale articulorum morbis imponunt.profuntbaccae purgationi foe!m‘narum:cadiacis:dy femeticis:accolericis.ln uino potae aluum fiftuc.Radix decoria Si illita extrahit infixa icor Sii i v "1 k-fA -fi 6 *<* pori.Vriliflimacfl: Si luxatis tumoribufq?. Aquifolia arbor I dcmoaqt uilla fata tic neficia arcet.Flore eius agua glaciari Pythagoras tradit.ltcmqj baculu exjeaffiuin quoduis ani mal emiflu et fi citra ceciderit defedu mictetisripfup fefc recubitu^pius adjabi: ta praeci*^ pua natuia inefle arboriiT axi ^dxTris fumus mures nccat*Nec rubos a3maleticiai^i?m<^ Tft genuit natura.-ideoqj cx eis moiSbeftm uel hominibus cibos dedic. Vi habet ficcaduaftri k gcndi.Gingiuisrtonfilis^gcniialibus accomodatifTimi. Aducrfant' ferpentiu fccieratiflimis hcmorhoidi Si prxfVeri ffos^aui: mora.Scorpionu uulnera fine colledionu periculo jugunt Ime Vrina dinc uas I . ii r«. > I ffCjifnP cjhu^-ua^ ■neuvoffial bus manadbus:aut gbufcuqj in capite illinutur cardiacis.Vel fic per fe i ponutur a mama f* jiiftra.Ite nomachidolQpbus:oculifq^pcedetibus".Inftillatfuccus eop^ auribus.Sanat 8i cotyiihii dylomata cu rofaceo cicrato.Calculoru uc ex uino decoctu uel pr^fetaneu reiiicdiu e.Ite p fe in cibo fumpti cym£modo:aut dccodi in uino auftjr^o labantes detes firniat. Aluu ii ✓ " fiunt Si pfluuiafanguinis.Dyfentericis pfunt.Siccatur \ umbra ut cinis crematoru uuam reprimat.Folia quoqp arefacta 8i cotufaiumetoru ulceribus utilia traduturflVIora quae in iis nafcutuvr uel efficatiore ftomachice praebuere | fatiua morus.Eadeqj cdpoficione uel cu hypocmide tatum 8i meile bibutur in colera. Si a cardiacis: Si cotras araeos.lnter medicame ta qu^e ftipticTubcatmihil efficacius rubfl mora ferentis radice dccoda in uino ad tertias partesmt colluatur eeforis ulcera Si fedis foueatur.Tantaq; uis eft.ut fpogte ipfe 1‘apide# fcant/Afterum genus rubi e inquo rofa nafcit.Gignit pilula caftanc£ fimilepr^ripuolrne dio calculofis.Alia clf cynorhoda:quam proximo dicemus uolumine. 4] Decynobaco Si ideo rubo:6iihanno:Si lycio.-Si farcocolla: Si oporice me f dipipsv ; 4]Ca. XllII. 7 ^yTi7S/\\X nobaronquamaTii cy nofbaton alii neruofpaton tiocat foliu habet ucfrigio horni nis fimile.Fert Si uuam nigram:in cuius acino ncruu babet.unde neruufgalTu^di.d Kjtur. Alia cftj cappari quam medici cyriabaton appellauerunt.Huius tyrplisacf reme^ ^du lt; nis Si inflationes coditus ex aceto maditur.Neruus eius cum maltice chia comadu Ij catu.sos purgat.Rubcru rofa alopecias cum axungia emendat.Moracapiilum tingut cu ; omphacino oleo:Flos mori per medfcs colligitur.Candidus pleureticis praecipuus ex uino — ; ^potus.-ltem cceliacis.Radix ad terfiasdecodaaluum fiftit 8i fanguineritem deces collutos decodo.Eodem fucco fouentur fedis atqj gqnj talium ulcera.Onis radice deprimit uua. Idaeus rubus appellatus efbquoniam in ida ftTaliaifnafritur.Efl: aure tenerior ac minor ra 1 rioribuscalanus ino&huVribufqj fub arbori^^mbra nafccs-Huius flos cum meile epipho ris illinitur Si ignibus facris.Stomachicifcfexaqua oibediisdatur.Cxrera eadem pipilat qux fupradicta. Inter genera ruboru rhamnos appellatur a grxeis candidior Si fruticofior. Is floret ramos fpargens redis aculeis nqngt ca^cenadunasrfoliis maioribus. Alterum ge nus eius filueftre nigriusSi quadantenusrubelisTFcrt ueluti foUidulos.Fiuius radice de^ coda in aqua fit medicamentutmquod uocatur lycium.Semen fecundas trahit. Altercp iU Se candidior aftringit m3gis rcfrigcrat:colledionibuf Si uulneribus accomodatior . Folia nero utriufq? 6i cruda Si decoda illinuntur cupi oleoikycium prteflanti us e fpina fieri tra dunt:quam Si pyxacathon chironia?n*uocaiit:qijales in iridicjfis arboribus diximustquonia longe prxftanriflimum exiftimacurindicum .Coquunturin aquatufliramirradiccfcj fu * mae amaritudinis aerjo uavfe fere per trid uum.Jterucp exempto ligno donec mellis crafitu do fiat. Adulteratur amaris fuccisretia amurca ac felle bubuJo.Spuma^eius ac flos quidem oculorum medicamctis addimr.Reliquo fucco f^3]jaurgat:3i fpori fanat: erdfosangu^ ios oculorum :uetercfqj fludion£s:aurespurulentas:tonfillas:gingiuas :tulTim:fanguinis exeer^tiones fabs magnitudie deuoratum.Aut fi ex ulceribus fluatullitum rhagadas.-ge nitalium «ulcera. Attritus ulcera recentia 8i ferpentia ac purrefcentia.In naribus clauos : fuppuraciones.Bibitur Si a mulieribus in lade contra profiuuia.Indici dtferentia glebis ex rrinfccusnigrisintus riiffis:cumfregeris:citonigrefcenribus.Aftringicuehcmenrcrcum amaricudine.Adeademomnia utilis efbfed praecipue ad genitalialSunt qui Si farcocolla & fpiaas Iachrymam putent pollini thuris 'fimileni cum quadam acrimonia dulcem .Cum uino tufa fiftitfludioncs, Illinitur infantibus maximc.Vccufhte 8i h2-cmaxi/ue nigrefeie. 7 <5Vv»;- Melior quo cadidior.Vnu etianu arboru medicinis dcbeturnobile medicahiccu.qd opor f 7*7*" (JW-k ceuocant.Ficaddyfdericosftomachi<$uitiaiYcqngtomuftiaIbiletd uapdre decoctis ma jHjwA**-» |jS cotoneis quicp cu fuis feminibusrpuniceis totide:forbo^ fexcario 64 pari menfura eius §l| quod rhumfyriacon uocat:croci femutia.Coquit ufqj ad craffiimdiqe mplIis.His fubne * ftemus ea quas grsci coicatione nominu in ambiguo fecere an ne arborum eltenc. S^ea ferra iuenta efle dixere:flppe pene purpureo.Capifprsegnas fucco.Inpetrofis ad '<0 perfus ferpeciu uenena potu iliituqj effkaciflima.Iceftomacho culTi uetuftas pituitas i gu r Ia coherefcenti.ruptis.-couulfis.alteris doloribus.Lyenc cofumit.Vrina 64mefes cit.Ob id Y* incipiecibus hydropicis efficax.-manualibus {copis eiusi tribus heminis aqu£ decodis uftji ad tertias.Faciunt 64 cx ea paftillos tereres ea ex aqua ad fupradida.Sanac 64 uomicas 64 uc tera ulcera ucl fordida cu melle.Fit 84 uinu ex ea pedoris uitiis .Folioru fuccuscu oleo ca[ W ligineoculo^ difcutic.Ad fplene ex acero fumif.Excalfacirperudioe^.ChamedaphnEunr' • co ramulo e cubitali fere:folio tenui lauri fimilitudine.Scme rubes admixtu foliis illinitur capitis doloribus recen$Ardores refrigerat.Ad tormiacu uino bibit. Menfesjuccus eius 84 urina cit potu:partufcp difficiles iftlana appofitus.rChamelea fniiilitudine folioru oleae liabet.Sut aut ei mora od prata: i petrofis nafccns palmi altitudiejno excedens .Aluu pur gat:decrabit pituita bileq? foliis in duabus partibus abfinthii decodis.fuccocp eo cu meile jpoto.Foliis ipofitis 64 ulcera purgatur. Aiutfiquis ante folis ortu capiatrdicatqj ad albugi nes oculoru fecapereradaligata difcumdfuitiu.Quoquomodocollcd:a iumetorum peco ffucp oculis falutareelTe.Chajiiefice^ehtfsTblialb^bet nihil fe jittolletiann aridis petrofifcp nafcens.CIaritati oculoru 84 cotra fuffufiSrfes unlfffima:8i'cicatrices caligenes muriculasi^’ nubeculas in uino codauunda.V uluas dolores fedat ap^oficainJiqteolo.T ollit 64 ucru * cas omniu generuillita.prodeft 64 orthopnoicis.Chamecifibs fpicata eft tritici mo ramulis quinis fere foliofarcu floret exiftim|ripoteft alba uiolafadice tcnui.Cuius bibunt fchiadi ci folia tribus obolisrin uini cyathi duobus feptem diebus admodum amara potione. Cha maleucen apud nos farranumfiuefarfugiumuocant.Nafcicur fecusfluuiosffolio populi ?ij , fed anipliore.Radix eius imponitur carbonibifs cuprefli atqj is nidor per infundibulum i#» Ad¬ bibitur in uetere tuffiiChamepeuce laricis foliis fimilis lumborum 64 fpinas doloribus pro ,pitia eft.Chamecypariffdslierba ^xjfiing^lota contra uenena ferpentium omnium fcorpio nuep pol !et. Ampcloprafori irfufnetis hafcicurTfoTns porri: rud u grauis. Contra ferpenriu idus efficax.Vrinam 64 menfescit:eruptionesTanguinis per genitale inhibet potum Ipoft | £i /’ -rrty-ojfyie^B ■ ^ 'P ( tumcp.Dacur & a partu mulieribus: 84 cotra canis morfumlEa quocj quasflacbys uocatur; ibj porri fimilitudinc haberdogioribus folias pluribufc^ 84 odoris iucunetiicolorifqjin lurenu ^ j iclinati.peilit meffrualCIinopodioniquoa alii clinopidon alii zopyrocheromalii encimoi defappelJant:ferpillo fimilemffurculofam palmi alricudine.Nafcitur in petrofif: orbicula .y- to foliorum ambitu: fpeciem ledipedum prxbenf .Bibitur ad conuulfa rupta ftranguria^ pvciewte ferpentium idusritem decodifuccus.Nuncfubtexemus herbas mirabiles quidem:fed mi nus clarasmobilibus inkequentia uolumina dilatisfltali centuculum uocant roflratis foliif ad fimilitudinem capitis penularumiacentem in aruis:graeci aute clematide. Eft eius egre^ 71? gius effedusad fiftendam aluum in uino auftero.ldem fanguinem fiftit tritps _cujDxyme> litetaut aquas calidae cyathis quinqp denarii unius pondere.Sic64ad fecundas mulierum ef ficax.Sed grasci clamatidas 64 alias habenounam quam aliqui echiten uocantialii laginem nonulli tenuem fcamoniam:84 pedales foliofosmo diffimiles fcamoneae ramos habetmift ty nigrioraminoraqp funt fqlia.lnuenitur in uineis aruifcp.Eftur ufu ut olus cum oleo 84 fale. Aluum cit.Eadem a dyfentericis cum ligi femine in uino auftero forbetur.Folia cpi> phoris imponitur cum polenta: fuppofito udo linteolo.Srrumas impofira ad fuppurario * nem perducunt:deinde axungia adieda perarant: ite hemqrrhoidas cu oleo uiridi.phthi ficos iuuanrcumelle.Ladisquocj ubertare faduntin cibilfun^pta.Etinfantibusillita ca pillum aluqc.Ex aceto dentium dolores fedat. Venere ftiniulat.Eft 84 alia dematis argyptia «ftv \ (I liber.. tn-i Vi » cognomine: qu2E ab aliis daphnoidestab aliis polygonoides uocaff folio lauri logo: teuiqi ; aduerfus ferpentes ac priuatim afpides ex aceto pota efficax. Aegyptus hacmaxie gignit! I^De.aron^dracuculo:^ dracontio:84 eri:84 millefolio: 84 herba eiufde nominis:§ pfeu<» douunio:84 myrrthi:84 onobryche medicinas. err XVI. 84 aron:84 de qua inter bulbos diximus magna? cu dracutio litis, Quida em elfe |gL*j£| dixerunt eandem.Glaucias fatu difereuit dracuntium filueftre aru pronuntiando. Piceni aronappellauerutxaule uero dracutiu.-intotualium.Simodo hic eft.qui iiocatur apud nos dracuculus.Naqj aros radicem nigram i latitudine rotunda ba/ 'v$C£ wiinrptif/V mn JniiKitrmlpnfur A «.i. luo f. .WSTTMi..— Qr _ c bet:multo quoqj maiorem:^ qua maus implcatur.Dracuculus fubrutiiam di draconis co " iioluti modo: unde ei 84 nomc-Quin di ipfrgrxci irnenfampofuere differentiam . Semen dracunculi feruens mordaxep tradendo:tantuqj kffe eruirus ur olfatum grauidis abortu femitwk inferar. Aron miris laudibus cxtulere;primu in cibis fxhiinam prxferetes quonia mas dul n cior cffet:84 in coquendo lentior: pedtorifqj uitia purgarer. Aridum impofitione infperfuim^ aut ehgmate: urinam di menfes cieret.Sic di in oxymelfe potum ffomacho interraneis^ex' ulceratis ex lade ouillo bibendum.Ad tufllm i cinereco&u ex oleo dedere. Alii coxere in ladetutdecodum biberetLir.Epiphoriselixu ipofueredte fugillatis tofillis.Ex oleo bemor rohidu uitioinfunder^detfgin^s ex iiiell^ :illinentes.Laudabit Cleophantus 84 proantido/ aut otra uenena pleureticis : p er ipne u m onidsqu ocp di tuffientibus.'Seme 1 tritu cum oleo rofaceo infundensfaurium ^olori Dieuches.Cleopbantus tuffientibus aut fufpiriofis Si orthopnoicis di purulenta excreantibus farina permixtum in paneco&o dedit. Diodo' * tus phthificis e meile eligmafe^pulmqpjs uifiis:offib9 etiam fraffis impofuit .partus om nium animalium extrahit naturae cifcunlitum.^uccus tadiciseius cu meile artico oculorii caligines:acsftomachi uitia difc u tit: tuffim deco&iius cufn melle-Vlcera omnium generu fiuephagedenx fint:fiuecarcinomata:fiueferpant:fiue polypi in naribusffuccus mirefa* nat.Folia ambuffis profunt ex uino di oleo cosffa. A 1 u um inaniuntex fale & aceto fumpra Etiam luxatis cofta cum meile profunt.ltem articulis podagriciscum fale recentia uel fic ca.Hippocrates quaflibet ad collc&iones cum meile impofuit ad menfes trahendos femi* icis drachma? dux in uini cyathis d u ob u sf uff lciqn t JBa d c m potio fi a partu non >P?r^ •di fecudalbahit.Hippocrates di radicem iptaru apphfui^Dicunt &: in peftilctia nis uel radicis drachma? dux in uini purgantur falutare effe in cibis.Ebrietatem^difcutit.Serpentes nidore cu crematur pripatlq(f afpides fugat a ut inebriatura ut torpete^ inueniatur.peruffos queqj areolutTaureo oleo fugiur. Ideo 6i contra i&us dari potu in uino nigro putant utile Jn foliis ari cafcus optime fer ua * ri traditur, Dracuculus que dixi hordeo.maturefcente effoditur lunacrefc<|te.Omnlo ba bentem ferpentes fugiunt.ldeo percuffispdelTein potu aiunt maiofe ut 64 menfes: fi fer/ ro no attingatunfiftat.Succus eius di auriu dolori prodeftJd aute quod grxei dracoheio uocant triplici effigie mihi demoftratu eft foliis betX:no fine thyrfefloie purpureo.Hoc eft fimile aro. Alii radice longa ucluti fignata articulofaq? moftrauere tribus omnino can Siculis-Folia eius ex aceto decoqui cotra ferpentiu i&us iubentes.Terriademdftratio fuit folio maiore q cornus^radice harundinea:totidem ut affirmabant geniculata nodis :quot, < baberet annos totidem' effe folia.Hi ea ex uino uel aqua contra ferpetes dabtfatflaft 84 eris t qux in eadem a?gypto nafeitur fimilis aro:minor tantu minoribufep foIiis:64 utiqa radices quxtameoliuxgradismagnitudinem implet. Alba geminucaulem:altcia unum tantum emitteqs.Medetur utrac^ ulceribus manantibus:itemc6buffisacfiftulis.Collyrioinimix ta 84 nomas fiftunt decoftaru in aqua 84 poffea tritarum rofaceo addito.Scd unum mira ^ culum ingens:contado genitali cuiuf^ faminini fexus animal in pernicicagiTMyriophy lon quod noffri millefolium uocant caulis eft tener/.Similis eft feniculo plurimis foliis s unde 64 nomen accepit.Nafciturin paluftribus:magnifici ufusad uulnera.Cum aceto biV bitur ad difficultates urinx 84 ueficx:84 fufpiria prxcipitatifcj cxalto.Efficacfffima eadem (A ad dentium dolores.Hetruria hoc nomine appellat hxrba in pratis tenue:a lateribus capil ' ' ^r’/| lamenti modo foIiofam:eximii ufus ad uulnera:hquai neruos abfeiffos ucmere folidari ea rurfufep iungi addita axungia a ff i mi a n s . pfe u d ouri fc Fna p i 'fo I i a habet:fruticans palmi ai titudine laudatiffimain creta.Contra tormina atq? ftranguriamdaterum prXcordioruimp tL' p* i/b.» dolores bibutur rami cius quinis cyatis e niue.Myrrhis quam alii myrrhizam alii myrrha uocant fimillima eft cicutas.Caule foliifcp 84 flore minor tantum 84 exilior: cibo nbn injfua 3 jynyvvijrd' ,r {jXXIIil. uiseic menftrua # partus cum uino. Aiunt guoqj eandepotani in peftilenta falutarg e(Te. Subuenic # phtbificis in forbicione.Auiditacem cibi facit: Vlcera in4facie aut capite fuo cus eius ip aqua triduo maceratx fanafiOnobrychis folia habet lentis longiora paulo :fio* temrubcde:radice exigua # gracile.Nafcit circa fontes. Siccata in farinae modu # infperfa uino albo ftrangurias finit. Aluu fiftit.Succus eius p undis cum oleo fudores mouet . l(fDe coria cefia:# callida:# menaide:# aliis.xxiii.# medicinis earum quas quidam magi ^jcaaelTe dicunt:# deconfidia:# de aproflfi:# recidiuis morborum. v,.^Ca. XViL ' |j|jp N protniflb hxrbaru mirabilium occurrit aliqua dicere # de magicis.Qux eni mi ™p rabiliores fut.primi eas i noftro orbe celebrauere pytbagoras atqj Democritus co t fedaimagos. Cor iace fiam # callida Pythagoras qua aqua glaciari tradit: # quarti 2 meritionc apud alios no reperiomec apud eum alia de his.Idem menaide appellat # nomi ^ . - ne alio corinthadenrcuius decodo in aqua fucco protinus fanari idus ferpetium fi foiieaT !. , t:, tur dicit.Eundsqi effufum in haerba qui uefligioPcontigerit:autfprt^refperfi fuerint ihfa^£irt{^(H& nabiles perire: monftrifica prorfus natura ueneni prxterq cotra uenena.'AB eode.pithago ra aproxis appellatur hxrba:cuius radix dlonginquo concipiat ignes ut napfcde qual ter ix miraculis diximus Jdem tradit-Si quimp/^i huniano corpori acciderint florete aproxi: ■ quauis fanatos admonitione eoru rehtfrFquotiens florere eam contigerit:# frumentu:#/^* cicutam:# uiolaim fimile conditionem habere.Nec me fallit hoc, uolumen eius a quibuf dam Cleempfo— - - — — ----- - - j — - J * eant ~ n Cleempforo medico afcribi.py thagorx ucrq e (Te pertinax fama antiquitafqj uencjif. ; it, Et id ipfum audoritatem uoluminibus^iiffertnfi quis alius curx fux opus ilio uirodi gnu iudieauerit.Quod fecilTe^ fcimfis^leempor um: c um # alia fuo ex nomine ederet quis ai el-ft tffri yz f, s W propter eximiumcolorem acceperit nomenun marmoribus arabix nafcentem perfico late re. Qua de caufa # marmaritide uocari.Magos utiqj ea utiucum uelicdeos euocare.Achev _ menidon colore eft eledri fine folio nafcens i tardaftilis indix.Cuius radix in paftillos di* /v. gefta in dieqj potain uino noxii per cruciatus nq$e confiteantur omnia per uarias nunuV num irnaginationes.Eandem hippophoruademappeljabquoniai cqux prxeipue caueant eam.Theombrotion.xxtfchoenis a Choafpe nafei pauonfs piduris fimilem odore eximio» Hanc autem a regibus perfarum comedi aut bibi contra omnia corporum inc6mcda:fl:a* bilitatemqs mentis # iudicix up^ari.Eandem denu$ femnoina pptentix maieftate appella i /feagfgk* ii. Aliam deinde abamantidem 'armeriix cappadodxq^altfitTnam/Ac admota leone;srefupi nan cum biatu Iaxo.Nominis caufam efle q> cdteri nequeat. Arianide i arianis gigni ignea pr v" colore. Colligi cum fol in leone fic.Huius tadu perunda oleo ligna accendi.Tberiocarfta'1: in cappadocia # mifda nafcete.omnes feras torpefcerc:nec nifi hyenx urinx afperfu recrea ‘ ii-Ethiopida in meros nafci.Qb id # meroidemappellari: felio laducx hydropicis utilifTi^ ma e mulfopotam.Ophiufannn el^phantincfeiufaemxthiopix liuidam:difficilemq? afpe du:qua pota terrorem mina fqj ferpentiumobferuari:ita ut morremfibi eo metu confafc ^ eant: ob id cogi facrilegos illam bibere.Aduerfari autem ei palmeiim irinum. ThalaflTeglc 7 ^^andumamncinuenirnqux ob id nomine alio potamatisappellatur.Hac pota lymphari ho fcwfrvu Emines obferua;ntibus miraculis.Thsangelida 'in libano fyrie didteo cr^tx montibus # ba ^ bylone # fu fis perfidis nafcfqua pota magi diuinent .Gelotophiliida in badris # circa bo lyftenem.Hxc fi bibatur cum mirrha # uino.-uarias obferuari fpecies:ridendiqj finem non fieri in potis nucleis pinese nucis cum pipere # meile in uino palmeo.Syflitiererida a con> uidu in perfide nominari:quoniam hilarentur illa eadem protomec^fa: qua primatu apud reges obrineant.Cafignetem:^uomam fecupi ipjS nafcatur ncc cum ullis aliis herbis.fcam( 1? ' dem Dionyfio nymphadenuquoniam uinis mfre conuemat.HeIiatheh7u6cant in themify^ riaca regione # cilicixmontibus maritinis:folio myrti.Hac cum adipe leonino decodajid dito croco # palmeo uino perungi m^gps # perfaruni reges:uc fiat, corpus afpedu iucuh dum.Ideo eandem heliocallidcm bofiiinari.lHermefias ab eodem uocatur ad liberos gene randos pulchros bonofc^.Non herba:fed compofitio e nucleis pinex nucis tritis cum me} ^ ^ lemyrrha croco uino palmeo:poflea admixto theombrotio # lade bibere generatur os fu bet:# a conceptu puerperas partum nutrientes ita fieri excelletes animo # forma.atcp bo nos»Harum omnium magica quo^ uocabula ponit iMko.it his Apollodorus afledatoc # i i ii ..©fl***! lam ero * djUBER. „*—• cius herbam efcbynomenermquoniam apropfquantemanu folia contr^here^Ahs i, cidcm:cuiuscaduphaiangiamorerentur.Craceiaf^nothendem:cuiusarperftreuino fe omnium animalium mirigaretur.Anacampferdtemi celeber arte gramatica paulo an* te cuius omnino tactu redirent amores uel cum odio depofita.Et abunde fit hadenus ac* h micriA- £Vhc»i u lingifle ifigniiniagorum i his herbistalio de hisaptiore di&urus loca. _ , fjjpe eriphja planaria & itraciotimedicinae., , ,, i;L 4 , jjCa. xviir>^aT 'RiphianK muItTpf odidere.Scarabeuhi fiaec in habena habet furfum deorfuqi decu 67^ 4 1 rentemcumfonohedirunde&noiiienaccepit.Hacad uocem ninilprseilantius ee tradunt:Hasrba lanaria ouibus ieiuniis da^adadis abundantiam facit.Eq? neta ia doris uulgo eft plena la£h|quoddeguftatum uomitiones concitat.Eandem hanc aliqui ef $ fedicunt:& alii fimilemilluquam militarem uocant:quoniam uulnus ferro fadpm nuliu non intra dies qui^i fanat ex oleo impofita.Celebratur aute & a grxeis ftraciotesdaft & ea iu&gypto tantum-.6C inundatione nili nafeitur aizoh fitiiilismi maiora haberet folia.Refri gerat mire:& uulnera fanat ex aceto illitantem ignes facrosac fuppurationes.Sanguinera quoig qui defluit a renibus pota cum thure maftulo mirifice fiftir. . . {] De hserba q nafeit in capite ftatuae.*6<: de hasrba de fiuminibus:& haerba lingua & cri> bro & frmetis;& rhodora;& impia:& uencris pedine:& nodia:& philanthropo & ca/ pa:& tordyle.& de graine:fi<:daclylo& feno graeco medicis. i/CaT XIX. iiba in capite ftatuse nata collechqj alicuiusin ucftis pannc:& alligata in lino ruf 1HPII fo capitis dolorem confeftim fedareltrJditur.Hasrba quecuqj emuis aut fluminis JJpH&us ante folis ortum colleda:ut nento colligentem uide^peontra tertianas, adalli 7Jgata lifuo btachio.ita ut aeger quid fit illud ignorentertianas arcere tradituriLingua haer (s ba naffcirur circajfqntes.Radix eius cqmbufla & trita cum adipe fuisiadiieiunt ut nigra fit ‘ 8C fterilisraiopetiasetTiendat ungueriltu ih fole.Cribro in limite abie&o: herbae itus exdte$ _ decerpneiadalligatasqj grauidis-ptus accelerant.Hserba quas gignitur fuprafimeta ruris: contra anginas cfficaciflime pollet ex aqua pota.Herbaiuxta qua canes urinam fundunt ^ euulfa ne ferro attingatur :luxatis celerante medetur.RumbotinuMrbbrem detnonftra tiimus inter arbufta.Iuxta hanc uiduam uite nateftur herba:quam galli rhodojam uocat; caulem babetuirge ficulneae modo geniculatu folia urtice i medio exalbida: eackm proce dente tempore tota rubentia:florcm argeteum; praecipua cotra tumores feruorefq? & coi es.Cum axungia uero ueteri tufa:i ledioncs.Cum axungia uero ueteri tufa.ita ut ferro non attingatur:qui punctus efbfide / fpuat ad fuaiu dexteram ter: efficacius remediu efleaiuntjfitresiquo^ t|ium natipnu ho* mines per ungant dextorfus.Herbaimpila uocatur in cana^mns maris afpe^u'tByrfi mp do ueflita atqj capita taTfna e alii ramuli aflfurguntjua cappitella gerentes:ob id impia ap* pdlauere. quoniam liberi fuper parentem excellantrAliTpotius ita appellata:qd nulluaial ea attigat: exiftimauere.Haecdter duos Iapides trift ferueopeipuo aduerfus anginas fucco . w JJ la&e & uioadmixto:mirui^Lfradit:nunqab eo morbo tetariq guftauent.ltaqp & fuib? da ti:quae{^ medicametu id nquerit haurire:eo modoffiterire.Sut qui BL i auiu nidis iferi ali qiiid ex ea putct:atcp ita no ftragularipullos auidius deuorantcs.Vgnerispedine appeilac^, /jiM a fimiiitudinepe^inu .Cuius radix cu nialua tufa oia corpori ifixa extrahit. V^ternofa , iat:qusc exedu uocat.Nodia herba coriarioru officiniseftllaris e:aliis ue^Nornafcurat^E^l^, AJ ficaciiTimaq: aduerfus fcorpiones eepota i uino aut pofca repio.philahtrBpohirbagr^ci fftmhavt «mitm _ _ _ folTa fine %ro:^&addita in cplluuie foturi: lade 6i uino.Quida adiici unt 6£ fodiete dicere operteremxc e hasrba argemo:qua Minere na repit fuibusiis remedium:quod illa guftauerint.T ordylen aliifmqfilis effe dixerut. Alii haerbam pej:fe quam & fyreon uocaucrunt^Necp aliud de ea proditum in uenip cma in m<3 ' rach( tib7nafci.Cobufta£ potu ciercmefes:& pedoris excrcatioes.Efficatiore et nuc radice, ^uc co eius ternis obolis haufto renes fanari. Addi radicem gius 6L in malagmata fGr^me ’ eft inter haerbas uulgatiiTimum.Geniculatis ferpit inccrnodiis:crebrc£^ abiis^e^cacumi ne nouas radices fpargit:Folia eius i reliquo orbe in exilitatem faftigian turda p'o|tiafo ra^ tum hederacea fpecie denfius q ufqfruticante;flore odorato candidocg-1 umetis fcba no alia gratior fiue uiridis fiue i feno ficcata.Tudifafpfaaqua.Succu quoqs eius Ipnafo exci foexcipi traduc ppter ubertate. Dulcis em hic eft.In uice cius in reliqua parte terraru fuc cedit decodu ad uulnera coglutinada.-cjuod di ipfa hsetba tufa prarilat.Tuetuiqi di ab in* flamationibus placat. Decodo adiicif uinu ac mehab aliqbus di thuris di piperis myrrht qj tertiae portiones.R urfufqj coqtur in seieo uafe ad detiu dolores di epiphoras.Radix deco da in uino torminibus mede£ di urinae difficultatib9.VIceribus ueficae. Calculos frangit. Seme uehemetius urina impellit.Aluu uomitioefqj fiftit.«priuatim aut dracotfu morfibus auxiliatur.Sucquigenicula.xi.uel unus uel c duabus tribufuehaerbisadhunc articuioru numcruinuoluilana nigra fuccida jubeant ad remedia ftrumas panoruuefleiunju debere effe qui colligat.Ita ire‘domu abfentis cui medeat ffuperuenieciqi ter dicere ieiunio ieitn» nlum medicamentu dare.Atcp ita adalligare: triduoq? id facere. Quod e graminu genere fepte internodia habet: effkaffime capiti cotra dolores adaligatur. Quidam ppter ueficae cruciatus decodu cx uinogramead dimidiase balneis bibi iubent.Sut qui di aculeacu gra • men uocac triu generu cu in cacumine aculei fint plurimum^quod illi didylon uocaohos couolutos naribus iftgeferutiextrahutqj fanguinisciendi gratia: Altero quod eft aizdo fi tnile ad paronichia di pterygia unguiu:& cu caro unguibus excreuerit ucujiur cu axungia ideo dadilon appeliaccs quia digytis niedeau.Tertiu genus dadili fed tenuis nafdf in pa*a tietibusauc cegulis.Huic caudica uis eft.Siftit ulceta quas ferpunt.Grame capiti circuda* tum fanguinis e naribus fludiones fiftit.Camelos aure necare tradit in babylonis regione id quojiuxea uias nafcitiNec fenogrseco minor audoritas:quod telin uocat : talii carphoU?' Aliqui buceras:alii egocer a&qm corniculis feme eft fimi!e:nos filicia.quod quo feret fuo loco diximus.Vts eius ficcare:mollire:difoIuere:Succus decodi foeminaru pluribus malis fubuenit:fiue duritia fiue tumorfiue contradio fit u ul uae: fo uct u r: in fid u t:inf ufii tfi quo p qi prodcft.Furfures in facie extenuat.Spleni addito nitro decodu tx. ipofitu medetur: ite exaceto.Sic iocineri decodu.Diocles difficile pientibus feme eius dedit acetabuli mefura tritu in nouc cyathis fa.px ad tertias partes bibere: ut qui biberint in calida lauaretur. Et i balneo fudancibus dimidiu ex relido iteru dedit:mox a balneo reliquu pro fumo auxilio Farina fenogr^ci cu hordeo aut lini femine decofta aqua mulfa cotra uuluas cruciat9fubie cit.Icecgipofuic imo uetri.Leprasletiginesfulphuris pari portione mixta farina cura uftii* tro ante pparata cute fepius die illines:pugiq? prxeipies. Theodorus focuogrxco mifeuic quarta parte purgati nafturtii acerrimo aceto ad lepras.Damion fcenogrseci femen acceta buli dimidia mefura cu fapas & aquas nouc cyathis ad menfes ciendos dedit potu. Nec du bitatur quin decodu eius utiliffimu fit uuluis interaneifqj exulceratis, ficuti feme articu Iisat<5 pcordiis.Si uero cu nialua decoquat : poftea addito mulfo potus antecaetera uul/ uis inreraneifqj laudatur.Quippe cu uapore quocp decodi plurimu profir. Alaruq? etiam grauioletia decodu fenograsci feme emedat.rarina prurigines capitis furfurefq; cu uino lUUdWlu VA mJ vU» UvwVfrM •*« y no purgat.Mox addito meile per fanat-Sumitur di forbitio e farina ad pedus exulceraris longam 5. tuffim.Diu decoquicur:donecamantudo dednat.Poftea meladditur.Nuc ip/ Jadai - mtas herbarum dicetur. ([CAlIpLFNII SECVNbl. NATVR ALIS HISTORIAE LIBER» XXV. EMIVM. . 7 j-" r> o r>_C:^ Natura hasrbarum fponte nalcentium. Ca. pSA quas nuc dice^ hxrbaru claritas medicias tatu gratia gignite eas tellure: in admiratione cure pfco^ diligetixqj animu agit.Nihil ergo itetatu in exp / ' 1 illis fuit.Nihildeideqccukatatuqd' no pdeffe poderis udlct.Atnpseja^ _ ^ « fet 11 EI Rhorata iis abfcodere ac fuppmere cupim9:& fraudare uita et alieis bois.ita SBUHJSte reeodut 'q pauca aliqua nouere Iuidetes aliis: & nemine ualere in audonta/ ^Vc . "«dn (cisblS eft. Tantum ab excogitandis nouis ac adiuuanda uita mores abfunt.Sum/ ft;' fy::!Fczdd;n y? fcwio* ■■■ -" ■« >.•*• iLlBfcR*

    •"*!&*•< mutncp opus nigenioru diu in hoc fu it: ut intra unuqueqp rede fada uctcruni periret AH hercule finguia quofdam inuenta deo^: numero addidere;ommuqj uica clariorem fecere cognominibus herbaru.ta £enigne gratia memoria rcferete.No aeque haec cura eoru mira eflem in hiis quae facu blad i u n t ur:autcibo inuitant fcd culmina quoq? montiu inuia&fo licudines abditas oifq* tense fibras fcrutati inuenere:quid quzeqj radix polleret : ad quos ufbsherbaru folia prineret: etia quadrupedu pabulo mtadaad falutis ufus uetentes. ([Qui latine ufus bserbaru fcripferit;& qn ad rcmarios noticia earu guenerit:& qui prima grasco^ dc his copofuerint;& dehaerbaru iuetione:6e,antiqua medicina:& quare minus os erceantur c^ru rem^dia:8C. de cynorhodo;& de dracuculo medicinae. jjCa. II. ^ Inus hoc quam par erat : noftri celebrauere oium utilitatum 6C uirtutu rapaciffi/:17^ j|iu,Primufc$ & diufolus ide ille.M.Cato omnium bonaru artium magiftgr pau/f^- .,ii)Jcis dumtaxat ^ttrgit.Bq«um etiam medicamina non omilTa poft eum unus illuftiui ^entatiK.C. Valgius bruSitione' fpedatus:in perfedo uoluminead Djuu Auguftuimin/ bchoata etiam gr^faypne religiofamt omnibus malis humanis illius pociflimu principis fe<« per medicetur maiertas. Ante condiderat folus apud nos:quod equideinueni; Pompeius id Aii iPivicnnt, tur.Vni ci excogitatu quottidie uenenu bibere prsefumptis remediis:ut confuetudine fa innoxium fieret.primo inuenta genera antidotnex quibus unum etiam nomen eius re: * 1,f - - ' - ii - . r * - — -- - - - - tinet.lllius inuentum autumant nouiucrent ruientum autumant fanguinem pontico.ru nufccre antidot Ad illu A fel epodis medendi ai redarirnblumina copofita tbo-rtA antidotis: quoniam uencMnm VUhvi/l__ 5pofitaextant;cum folliti ^ ratus ex urbe roma prarcepca pro fe mitteret. 111 uni folum mortalium Mithridatem. xxii.'£y2£^ linguis locutum tertum efENec de fubiedis gentibus ullu homine per interprasrem ap/ pellacum ab eo aonis.lvi.quibus regnauic.ls ergo in reliqua ingenii maguitudinc medici* nsc peculiariter cujiof^s ab hominibus fubicdis;qui fuere pa r srpagn ^ ter rar u:fingula ex quirens.fcriniunlconaentatio^uni haru 5C exemplaria cfFedt uf^Tnarch an is^ fliis reliquit, pompeius aute omni regia pTseda pontus; tranfterre ca fermone noftro libertum fuu Le * neum gramatiese artis dodiiFimum iufllt. VifeqjJta profuit iio minus quaTrtipu.uidoria i! Ia.Pr£ter hos grseci auftores medicineprodiderequos fuis locis diximus. Ex iis crateias. Dionyfius-Metrodorus ratione blandiftima:fed qua nihil pene aliud qua rei difficultas i telligacur.pinxere naqj effigies herbarum;atq3 fubfcripfere cffedus.Veru 8i pidura falax eft ex coloribus tam numerofis prxfertim in emulatione naturi multuqj degenerat tran feribentium fors uaria.prasterea parum eft fingulas earum aetates pinghcum quadriparti cis uarietatibus anni faciem mutent.Quare ciceri fermone eas tradidere. Aliqui effigie q dem indicata & nudis quidem pleruqi nomiuibusdefundiiquoniam fatis uidebatur go* • teftates uimqj demoftrare querere uoletibug.Nec eft difficile cognitu.Nobi§ certe exce* ptis admodum paucis cotigit reliquas cotemplari fcienria Antonii Caftoris:cuitufna au/ doritas erat in ea arte noftro zeuo: uifendo hortulo eiusun quo plurimas alebancentefimu aetatis annum excedens nullum corporis malum expertus ac ne aetate quidem memoria autuigorecdcuiris.Necaliudmiratamagisantiquicasieperitetumuet^ilampridem ratio eft praenuntias horas no modo dies ac nodes folis luneqp defedum.Durat tamen traejita perfuafio in magna parte uulgi ucneficiis & hgrbis id cogi.In eo na <5 fcietiafemina^ p/ ualere.Certe qd nprepleuere fabulis colchis IvTedearaliecj.In primiff italica circeWs ce ad faipta.^unde arbitror natu ut Aefcylus e uetuftiftimis in poetica re referta italia hserba it illa ii rum potecia proderet.Multi^irceios agros ubi habitauitilla in magno argumento etia num durante in marfis a filio eius oi;a gente:quos efle domitores ferpentium conftat.Hq, [ j. merus quidem primus dodrinarum & antiquitatispares multus alias in admirafione Or A 1 * cesjgloriam herbarum xgypto tribuiotum etiam cum rigaretur asgyptus illa no auteftec poli ea Bumimslimoinueda.Hasrbas certe tegyptias ab regiSmc^e traditas;fu£ Helenas^- pluruuas nfrratnc nobile illud Nepentes obliuionem rriftitix ueniamcp affer cns;& ab he^ ; lenajJticp omnibusmorcalibi^ propinahdum.primus aute omniu;quos memoria nouit. Orpheus Miis ha2rbiscuriofms5fiqua prodidit, poft eum MuiVus& Hcfiodusptolion in quantum mirati funndiximus. Orpheus Qi. Hefiodus fuffitiones conraen* Tec he nr fkxv. dauere.Homcrus & alias nominatim herbas celebratrguas Tuis locis dicemus. Ab co ihagoras clarus fapientia primus uolumcndeearueffc&u compofuit: Apollini: Aefcula* pioqp:8i in totum diis imortalibus inuencionc & origineaffignata.Compofuit 6 c Demo-» critus:ambo pagratis perfidis arabixxthiopix xgyptiq? magis. Adeoqj adhec attonita an tiquiras fuit:ut affirmaret etiam incredibilia diftu Aanthus hyftoriarnm au&or in prima earum tradidit occifum draconis catulum reuocatum ad uitam a parente herba: quam ba lin nominant.Eademcp tillonemque draco occiderat:reftitutu faluti.Et Iuba in arabia her ba reuocatu ad uitam homine tradic.Dixit Demdcritus: credidit Theophraft us effe hxr* bamtcuiusconta&u illatas ab aliferquarettulimus.exiliret cuneus a paft oribus atboriadiT ffus.Qux etiam fi fide carentradmiratione tame implet : coguntq? confiterimultum effe quod uercf fupfiElnde 8i plerofcg uideo exiftimare : nihil non hxrbaru ui effici poffc.fecF plurimaru uires effe incognitas.Quom numero fuit herbphilus clarus in medicina:a quo ferunt di&u quafdam etia fortafTis cacatas prodefTe.Obferuatu certe cft inhamari uuinera ac morbos fuperuetu eorum qui pedibus iteF cdfecerint.Hxc erat antiqua medicina: que tota migrabatingratix linguas.Sed quare nuc no plures nofcuutur caufx:’ nifi quod easv agreffes litterarii ignari experiuntur: ut pote qui foli inter illas' imianc.prxterea fecuritas ; quxrendi obuia medicoru turbl^Iultis etiam inuctis nomina defunt ficutilli qua rettu ' littius in frugu curaffcimufcj defoffam in angulis fegetis prxftare ne qua;uis inrret.Tur* piltima caufa raritatis;quod etia qui fciuntujemoftrarenoiut.-tanq ipfispefiturufit quod tradiderintaliis.Acceditratio inuetionis anceps.Quippe etia in repertis : alias inuenit ca* fus:alias(ut uere dixerimideus.Infanabilis ad hofce annos fuir rabidi canis mprfus: pauo* femaquX:potufq) omnis afferens odium.Nupercuiufdam militantis in prxVorio mater midit in quiete radice filueftris rofx qua cynor«;hodoV uocant:quaq? blandita fibi afpc&u • pridie in fruteto mitteret folio bibenda in la&e.In lufitania re»gercbatur hifpanix proxi sna parte.Cafuqj accidtout milite a morfu canis incipiente aquas expauefcere fuperucmV. let epiftola orantis: uTpareret teligioni.Seruatus q.ux eftrinfperato.Et poftea quifquis au xiliu fimile tentauit. Alias apud audtorescynorhoai una medicina erat fpongiolx qux in mediis fpinis eius nafeitur cinere cumelle alopetias capitis expleri.In eadem prouincia co- ■ gnoui in agro hofpitis nuper ibi repertu draeunculu appellatu caule pollicali craffitudine ucrficoloribus uiperaru maculis:qua Ferebant cotra oium morfus effe remediu. Alius eff que nos in priori uolumine eiufde noisdiximusffed huic alia figura. Aliudqj miraculum exeuntis e terra ad primas ferpcnriu ut-muiones bipedali fere altitudine rurfufq? cu iifde in terram fecondentismec oino occultaro co apparet ferpenstuel hoc per fe fatis officio / lojiaturx muneretfi tantum prxmoneret:tempufcp formidinis demonffraret. 4J Dcquodapeftifero fote germanix:& de britania:& maximis morbo^ dolorib9$Ca. IIT. Ecbeftiaru folu ad nocccdu fcelera funnfed interini aquaria quoqj ac locorum. In 5 i j, I germania trans rhenu caftris a Germanico Caffare promotis maritimo traft u fos aquae dulcis folus qua pota^ intra bieniu dentes deciderent.Compdgefqp in ge • nibimbluerentur.Stomacliacc liiedici uocabat & fceletorben. Ei malo reperta auxilio eff w F lixrba quX uocatur biitannica no neruis modo -flores florem cius. luteupinxcre:cum Homerus candidum fcripferit.lnuem e peritis haer . J ~ ‘ diebusef teati 1 _ efedaja/^ quam dpdecatbeorf ifocanE ^mfnTufn dedru ma inc ieffatem comendances .In aqua potam omnibus morbis medgrijtradunt.Folia eius feptem la&ucis fimilima ex^Stlutea radice; Vetuffiffima inuentu pegrjia eft^Nomenq? audoria ^Jrm retinet.Quam quidam pentorobon appellant.alii gly^fideln.Haec queep difficultas efh ' quod eadem:alicer alibi nuncupatur.Nafcitur opacis myoj^tTbus caule inter folia digyto/ rum quattuor ferente in cacumine uclutigrscasnucd^quattuor aut quinq*. Indliisfe/ men copiolum rubrum.- nigrumcp.Hxc medetur & faunorum in quiete ludibrjs. praecipi ; % unt eruere no£tu:quouiam fi picus martius uideat:tuendoin oculos impetum faciat.pa* J ^ “jffifces ipfo nomine omnium morborumjerr^edia promittit.-numcrofum &c dnsjnuentgri/ ggyjsji bus adfcriptum.Vnum q u i ppe a fcjlepipn cdgfncminamu r: quoniam i s fi ha^panadam ap pellauit.Succus eius efl codus fTrufierquale diximus. R adixefl ni ulti corticis & falfl. hac euulfa ferobfe repleri uario genere frugum reliJ;To'eff:ac tetrsepfametum. Vbi & quo fie rec modo:& quale maxime probaretur inter peregrina docuimusV Id quod c macedoma affertur bucolicon uocant armentariis fponte erumpTnt^fuccum excipientibus.-hoc cele^ rime cuancfcit.Etin aliis autem generibus improbatur maxittje nigrnmac molle. Id enim argumentum efl caera acjujtetarf^lterum genus hzeraclebft uocant:& ab Hercule inuem» tum tradunr.Alii origanum bxrifcleoticum filucfhe:guoniam efl origano /f J inutili.De origano dixitnV&Tertiuni panaces chironeon cognominatur ab inuentore:fo lium eius lapatofiSilile maius tamen &hirfutius.Fios aurcus:radix parua.Nafcitur pingui r bus locis. Huius flos efficaciffimus eoq* amplius q fupradi&a piodefl. Quartum genus panaces ab eodem Chirone repertum centauriu cognominatur.Sed 8C pharjnaceon in co* trouerfia inu^ntionis apbatfnace rege deducium. Seritur hoc longioribus quam esetera foliis 6C ferransJRadix odorata m uiii^a Eccatur: uinocp gratia adiicit, Huius genera duo fecere alteru Ieuioris folii: Alteru tenuioris.Heradeon fyder^h ^ipfum ab haerculc inuc tu efl : caule tenui digytoru quattbr altitudine. Flore pu niceo: foliis coriadri. luxta lacus &. amnes inuenitur.Omniacp uulnera ferrolTlataefficaciffime fanat. Et Chironis inuentu - ampelos quas uocatui^cbironiaide qua diximus inter uices.Siccuti de hserba cuius inuen/^l l tio afTignatur.Miiieruilherculi quocp eam adferibunt s jqux apollinaris apud arabas al^#^ tercum fiue altercangenum:apud grsecos uero hyofeiamu^ apperiatunplurajius genera Vnum nigro foemine foliis pene purpureis (pinofum. Talis.nalcitur in galacia. Vulgare autem candidius efl 8L fr udicofi u s: altius pap^u^re^T ertiffemen irionis femini fimile : U omniainfaniam gigncntiam:capitif<5 uertigines. "Quartuingenu^molledanuginoruni pinguius casteris. Candidi feminis : in maritimis nafcens : hoc recedere medici. Irem ruf fi feminis nonnunq ant^can^idum rujfefqtcfi non ematuruit : improbature^. Etalio^ quin nullum nificu^i inaruerit legitur natura uini-Idecq? mente caputc^ inlcflans. Vfus feminis & per fc & fucco cxprseflo. Exprimitur fepatatim & caulibus foliifij utuntur : 6C 'M 'XXV. 4[ 3 Omedicinse.Quippc etiam foliis conflat mettmeer* jjl :n»r»« radice temeraria in totum( ut arbitror)! _ rumpbfi plura qua quattuor bibantur.Etiam antiqui irf uino febrem depelli arbitrabatur Hc oleum fit ex femine ut diximus:quod ipfum auribus infufum tentat mentem : n;ircqj contra uenenum remedia prodidere iis:qui id bibiflent:&: ipfuui pro remediis.adeo nullo omnia experiendi fine mi: cogerentur etiam uenena prodeile. tj Dclinozofte parthenio hermipora flue potius mercuriali:& achillea:& panace heradea fideriti:miliefolio:6C de fcopa regfa:& herminco teucrio fplenio:& de niclapodio fiue hei leboro:quod ue eorum genera:& de nigro hclleboro di albo medicine:tx. quando detur.-& ,, aquoniamfumendum:&: quib us non dandum:8i quod mures necat. UCa. V.. / Inozoftis fiue-parchemon a mercurio inuctus efluoapud grxeos hermupdan mul /Jr II / t> " t-Ji uocanc.Eam apud nos omnes mercurialem.Duo eiusgenera:mafculus di fcemU ^ona quae efficacior: caule cubipli inte/rdum ramqfoin cacumine:ccimo anguftiori/. bus foliis geniculis denfis:alarum cauismukisdeminAin geniculis dependente: foemine ■U copiofomiari iuxta genicula ftatim rariore ac breui:contorcoq?.Fceminse foluto & cadidcT Folia maribus nigriora: foeminis candidiorarradix fuperuacua:praetenuis.Na(cuntur in ca peftribus cultis.Mirum eft quod de uteoqj eorumgenere proditur. V c mares gignantur huncfacere:ut foemiose illam.Hoc contingere fi a conceptu fuccus protinus bibat in paflT' fo:edanturue folia dcco£h ex oleo di falemel cruda exaceto.Quidam decoquunt eam in nouo fi&ilicu heliotropio : di duabus aut tribus fpicis donec decoquatur.Decodhim da. ii iubenc:& hserbam ipfam in cibo altero die purgationi: mulieribus per triduum quart^o die a balneoc^ire eas. Hippocrates miris laudibus in mulierum ufu pdicauit illas. 'Ea tc$ ■ ad hunc moduTdhuc medicorum nemo nouir.llle eas uulu£ cu meile ucf rofacco uel li / lino uel irino adn/duit:item ad ciendos menfes fecundaflqi.Hoc idc proflare potu fotuqs dixit.lnftillauit auribus furdis fuccum inunxitq? cum umo uetere. Aluo foiia impofuits epiphoris: ftranguri2e& ueficas.Decoftumeius dedit cum myrrha dc thure. Aluo quidem foluendaeme! in febri decoquitur quarum manus capiatin d uobus fl xcariis aqua? ad dim i dias:bibitur fale di meile admixco:necnoncu ungula fuiVauc gallinaceodecodu falubri/ us.purgationiscauiaputauerealiqui utrancp danda:fiuecu malua decod u. T h oracep uc’ gant. Bilem detrahunt:fed ftomachu ledunt.Reliquos ufus dicemus fuis locis/Inuenic di achilleon.Achilles difcipulus Chironis:qua uqlneribus medereriquae cb id achijlcos uo* catur.Hae fanafle Thelephum dicitur. Alii primum eruginem iriiiemffe uhlMinT-eihpfa ftris:ideoq* depingitur ex cufpide decuties ea gladio in uulnus Telephi. AJu utroffipf^, tnedicameto uolunri Aliqui hanc panace heracleomalii flderitenC Hanc 'apud no^mille folium uocanc cubitali fcapo rambfam:minutioribus q fceniculi foliis ueflita ab imo. Alii fatentur quidem illa uulneribus utilenufed ueram achiieon efle fcapo cseruleo pedali:flne ramis ex omni parte Angulis foliis rotundis eleganter ueftitam. Aiu quadratura ule:capi ^ tibus marebii faliQ quercus.Hac etiam praecifos ncruos glutinare faciunt. Alii fyderitem in maceriis hafcentcm cum teritur foedi odoris.Etianum aliam ftmilembuictfcd candidio libus foliis&pinguioribus tenuioribus cauliculis in ginnis nafcencem. Aliam ucro qui/ num cubicorum ramulis exilibus triangulis:folio felicisrpediculo longo:betc femine: oes wulncribus prscipuas.Noftri eam quas f ftjatiflimo folio fcopam rogia uocanr. Foedetur anginis luuiihueriu di teucer eadem etate teucrion qua quidam hermoneon tibeae 'fparge tem iuncos tenues:folia parua afperis locis nafcente: auftero faporc : nunq florente. Ncqj feme gignit.Medef lyeni^us.Cdftatqj fle inueta:cu exta fup ea proie&a eflent: ferf adtee Ii fle lyenfleuc# lanilTerO&fd aqbufda fplenion uocaf.Narrat fues qui radice eius edutfiV A aie fplene inueniri.Ranus hyfopi furculofam: folio fib^.Eodem nbmine appellanti coIiV g i florentem adhuc iubent adeo florerelnon dubitantimaximec^ ex ciliciis di pyfldiae m6 ^bus laudant. Melathpodis fama diuinationis artibus nota eft. Ab hoc appellatur unu '•**- liellebori genus mclampodion. Aliqui paftorem eodem nomine inuenifle tradunt, capras , 'Jli putgari paftore illo animaduertente datoc^ lade earum famfle peiocidas furentes.Qua/ : v obrem de omnibus eius generibus dici fimul conucnit. Prima duo fune candid um ac m> 'j grum.Hoc radicibus tantum incellig/ tradunt pleriqj.Alii folia nigri platani fimilia di mi nora nigrioraqii pluribus diuifurlpsTcifia/Alii betse incipientis. Hsecquoc^ nigriora di «analiu dorfo rubekecia. Vtrat^ caule palmi ferulaceo bulbo^ tunicis cduoluto radice fi /l/li Jmtia TP' vra/ ■ «4- //(06 /l«n- tirinpC' niifcuum ut pIcriqTftudioi^n^jratia ad prouidenda acrius quas comentabantur :?fa:pius (]"?£% fe fumpticaucrinftCarnead^mieip‘onfurum zenonis libris.Druium quoq? apud nos tribu* ncrum popularium clariflimum cui ance omnes plebs adflans plaufrc: optimates uero bel ’ Ium marficum imputauere:conflathoc medicamento iiberatum comitiali nupr^o in anti* -pj /-wn infiiU Ihi fftiim ciirifTiir» ■» fi liiiiii/r nr^fl nrtniof nr H i vim i trertr -Jotc ■ 6*4 pj’ cyra infula. Ibi enim curilTima fummitunquoniacut d ixim us)fe fam oidesad mi fcent. Italia • ueratrum uobar. Farina eoru per fe & mixta radicula: qua lana&dixiiTMslaiiari flem uram e tum facit. Amboqi fomnu.Leguntur autem tenuiffima: radices breuefqj ac uclut decurta* tx etiam bse.Nafrt fumma qu£ efl crafTiflfima cepis fimilis canibus tantu datur purgatiois caufa.Anriqui radicem corticemqjcainofilTimum eligebant: quo tenuior eximeretur me i jl duIIa.Hanc humidis fpongiis operra turgefcentemcg in longitudinem finiebantrDeinde fila inumbra ficcabantiis utentes.Nunc ramulosipfosab radice fuagrauilTimi corticis -Ita ? dantes, Optimum quod acre guftu:ferucnfcp in frangeaopuluerem emittit.Durare uim^ eius.xxx.annis ferunt. Nigrum medetur paralir/cis infanientibus hydropicis dumodo ci* •* tra fibrim podagris ueccribus:arriculariis morbis.Trahit aluum 8C bile pituirafqi.Ex aqua daturad leniccr^mpllienda aluu plurimudrachmauriodiccquattuor oboiis.Mifcuereali* qui 8t fcamoneaimfed tutius Cale. in dulcibus datum copiofi lis periculum infert.Oculoru J caliginem fotu difcutit.Ob id quidam ot inunxcre.T ritu fpumas fuppurata duritias cori i/fa» W .W/n/coquit & purgat.Iccm fiflulas tertio dieiexemptum.Verucas tollit cumfquamis £ris Si fa daraca-Hydropicorum uentri imponitur cum farina hordeacea 8i uino.pecorum 8i iumc iorum pituitas fanat furcutoper aurem traia£to.8i pcflero die eadem hora exepto. Scabi yicc em quadrupedum cuthure*Sic2eraaropiceuel cum pifelebw^I&umopcimu: quod celerri I i rnemouetflernutamenta:fed multum terribilius nigro pra:cipue fi quis apparatum po* " antiquos legancontra horrores fl r a ng u la f usi rvrc p efli u 3 s fomni uires fin gultus infinitos aut flem u tamen ta flomachi difTolucionestardiores uomitus aut login^ quiores:exiguosaut nimios.Quippealia dare foliti qua: concitarent uomitiones ipfumc^ deborum extraherent medicamentisrautclyfteribus : fa:pe etiam fanguine uenis emifib. lam uero dc cum profpcre cedat terribilius uifu in uariis coloribus uomitionum : Si poft uomitiones obferuatione alui: balnearum difpenfarione : totius corporis cura aiu^ceden te:omia hoec magno terrore 8i fama.Nac^ tradut abfumi carnem fi coquatur uH^ied anti quorum uitiuni erari^jgropeer hos metus partius dabat cum celerius erumpanquo largi -/r4i us f um i t u r.Th c i fo nrn nas no amplius drachmas donauit fequentes 8i quaternas dedere.^-^^,,., - Claro Herophifi praeconio qui ellebori fortiflimi ducis fimilitudini aequabat.Condtatii enim intus omnibus ipfum in primis exire.pra:terea miru inuentu efl g> ineifum forficu/ Iis ut diximusiferibant cortex remanet.Hoc inanito medulla cadit. Haec in nimia purgat» •fepte diebus pra:parandu cibiiacribusrauitinetia uinuquarto die coene abflincnria.AIbu edula3at':aptiffime uero in ladeaut pultc.Nup^inue^eredif feto raphanis inferere hellcboruuurfufqi coprimere rapbanosrut tranfeat uisfat^ eo le nimeto dare.Reddi poli quattuor fereboras incipit.Totp opus feptenis pagit horis. Me detfitu morbis comitialibusmt diximustuertigini melaconicis:infanientibus:lympharidss yyf*< te 1 ~r ’T vt***4/ ' ,1 z: He elephantias alb&fcpris: .tetano: tremulis : podagricis: hydropicisancipientibufq? :tympa / -y;, nicisftomachiciis:ipai!icis:cnmci_s:ifchiadicis:quartanis qua: aliter no definat: tuiTite ucce 7 it inflaiiiationibusicorminibuf^eWeiintihus. Vetant dari fembus & pueris, kcm mollibus ac feminei corporis:anime ue exilibusaut cencris:& foeniinis minus q uiris, Jtcm timidis: aut fi exulcerata fint pexcordia-.uel t/meantmiinime ue languinc excreatibus caufatis uel [“placere: uel faucibus.Medetur extra corporis eruptionibus pituitas cum axungia fqlfa illi * il f^^tumacemfuppurationi uereri.Mures polenta admixtum necat. Galli fagictaslfiuenatu helleboro cin$unt:circudfoq} uulnere teneriorem fentiri carnem affirmat.Mufcce quoqj fp ; nerentur albo trkco& cum la&efparfo.Eodem&phtbiriafiPemendatur. (1 De michridatF& fcordoti flue fcordio: di polemoma uel phil^ceria uel chilio dynama: di eupatoria di centaurea fiuc chironia:& de ledo centaureo libadio felle terrae di triorche ^medicine. Ca. VI. ' ' irP^i Mithridati Crateias adferiprit uqam mithridatiam uocata:Huic folia duo a ra dice achanto fimilia.Caulis jntcr utraq} fuftinens rofeumflore. Altera lenem fcor dociiu fiue fcordion ipfius manus adfmptammiagnitudmc c u b itg U iquadrapgid o aule ramofam quernae fimilitudine foliis Ian^gninofis.Reperitur in ponto capis pinguis* '^bus humidifqj guftus amari. Eft di alterius generisdacioribu^foliisuiiencaftro fimilistplu J limofcp utraqj ad ufus per fe di inter alia in antidotis.polenfonia alii phi!a?tcria a certamiV ??*.■/«•- ne regum inuetionis appdI|nt.Cap34pcesaute chiliodynamam radice craiTa: exilibus ra/ inis quibus in fun|is^ory!ub73ependeht nigro femine cetero rut^fimilis.Nafcjrur in m6 tofis.Eupatoria quoqj regia audontate habet-Caulis Iignofi nigricantis hirfuti:cubitali9 ^ aliquado di amplioribus foliis perinterualla.vtfolia ut cannabis perambitu incifis quiinq? partitomigris di ipfis pulmofifqs radice fupeiuacua.Semc dyfentericis in uino potu auxi/ 9 7 ‘ liatur unice.Cencauriacuratus dicitur Chiron cu Herculis exceptus hofpitio pertradan ti arma fagicta excidiflet in pedf' :quare aiiq chironiu uocat. Folia funt lata di obloga : fer tata ambitu denfaabradice:caules ternum cubitorum geniculati.In iiscapita ceu papaue v * ' ‘ ” lum.Radix uaftarubefcensrtenera fragili!^ ad bina cubica madida.Succo amba cti qua^ . da dulcedine.Nafcif m collib9 pingui folo.LaudatifTima archadia:elfde ^ellejija^phorud Si lyceo ac qs in alpibus.pluribufq? locis iu lycia.Quidam di ex ea 1 yciuTaci u n t. Vis in uul/ neribus canta ut coherefcere etja carnes tradant: n coquantur fimul. In ufu radix tantum _ duabus drachmis bibenda quibusdicetur:fifebrisfit:inaquatritj:c£terisin uino. Mede K*ni tur di ouium morbis decodte fuccus-Eft alteru centaurion cognomine ledon:min uris fo liis:quod aliqui libadion uocantrquonia fecudujfti fontes nafeii ur:origani flmijj^anguftio . ^ ribus di longiorib7 foliis'angulofacaule paululu ako fruticati flore lichenidi^radiretenui l p.iAif t 8i fuperuacua fucco efficax.lpfa haerba autuno legitur fuccus e fronde.Quidam caules co cifos madefaciunt diebus, xviii.atqj ita exprimun^Ho^centaurion noftri fel terre uocat: _ propter amaritudine fumam.Galli exacum.qSSma omnia malajiiedicamcta potu e corpo re cxficatur per aluum.Tertia eft cetauris cognomine triorches. Qui ea feccat raru eft ut non uulneret fefe.Haec fuccum fanguinem mittir.Theophraftus defendi camumpugna* riqj colligeres ttadit a triorche accipitrum genera:a quo di nomen accepi t.lmperiti cofun um is pota inundeatut:diceiJS:Sed hic indicandum eft dum medeatur fterilitate po<- uiris fieri.Gea2ct plantagimfimile efte dixerut:caule quadrato:folliculis cu femi ^fne inter fe implexis:uelutin polipop.! drris.Et fuccus autem in ufu. Vis eius fuma in refri jgerado Gctiana inuenitGentianus rex illyrio^ ubit^ nafcenterin illyrico tamen prxftan^ dlTimam folio fraxini: fed magnitudine laduca^-.caule tenero pollici s,c r aff^u d i n c: ca u o di Y *j/t inaniH^TnceruallisfoliatoitriumaUquado cubitorum: radice lentTfubmigra fine odore fel ( «* Hy t3> ’ ylp.l}a0*tii 111 tnnimimiic. 1 uliT3 urv nnrv.4-? f ; r*t**/***C <1 4> ” ‘ t C, _ ■ tinis.Vistanta eft ut uel elonginquo fuccus excipiatur incite coto. Sulcipitur excipulis ^uentriculo hsedino-Humor ladis uidetur efduereTSiccatur cdnto.Sic thuris effigie habet Qui colligunt clarips uident.Cotra ferpentesmedetur.Quacuncp parte percuiTa uertice fi incifo &. medicameto addito. Ibi geruli qui legunhedino la£te adulterant:fed difcernitur/e^i igni.Id enim q> finceru no efhfafhdiendum odorem habet. Multmn^a huncfuccu cft qui ffJC in gallia fit ex haerba chamdca granu cocci ferente.Frartus aindmaco fimiliseft : etia leui guftu os accenfum diu detinens:& magis ex interuallo donec fauces quoc$ ficcet. (fUe plantagine & buglolFo:& ciogIolTo:& buptha!nio:<5<: fcytica:& de fpartonia: 5«: hip/ pice:8£ ifchaSEmone:8£ betonica:& cantabiaca:& confiligine:& hybenda : 8C chelidonia : 8C canaria:& elaphobofco:&: di&ano:&: arifl:olochia:&: quod eius delectatione inuoluant p i/ fces & ftatim capiantur 81 medicine contra ferpentmm idus ex hserbis quas fuperius no* ^fiiinauit. 4]Ca. VIlL lElebrauit & themifon medicus uulgaremhasrbam plantagine tanq inuentor uo/ flumine de ea edito.Duoeius genera. Minor anguftioribus foliis 8C nigrioribus li rguSE pedeoru fimillimis:caule angulofo interra inclinato in pratis nafcens. Alteri . J J Foliis laterumodo inclufa.quasquia feptenafunt quida ea heptapIeurSb^ocauere. H uius 6c caulis cubitalis eft napi fimili|[^Nafciturin h umi jis multo efficatior. Vis mira sn ficcando denfandoqj corpore cauterii uiccm optinens.N ulla res sequas fidit fludiones quasgrasci $teumatifmos uocant.l ungitur huic buglodo/boum Iingue^fjmjlis: cui prseci puum q> in uinum dieda;animi uol u pta tesa uget^ uocatur e uphrafinu mdiingTtu r & nogloflbs caninas imitans 1 i ng u as . topia riiso^riB us gra nitirna. Aiun tqp ea quae tres thyr^' fos feminis emittat eius radicem potam e&aqyapd tertianas prodefTe : quas quattuor ad linis emittat eius radicem potam e^aqua ^d tertianas pr quartanas- Eft alia fimilis ei 8L q u^ fe^at bppas min u cas.Ei9 radix pota ex aqua^ranis^Si fer tC ybf >v r<'2,t ymlL ’ wri)l«it I rywwwm pendbus aduerfatur.Eft & buphta%ios fimilis bou oculis folio foeniculi-.circa oppida na«> fcens fruticofa caulibus:qui mandutur decodi.Quida chalcian uocanc. Hseccum c^ra -fcirromatadifcutit.Inuenerehasrbas & uniuerfegentes.Scythia eam prini um:q use pritmT^- quse fcythice uocatur circa boetiam nafcens prxdulcis. Alia quo^utilidima qua fpartani' am uocant.Magna 8i ea comendatio:^ in ore eam habentes famen fitime^ non fentiuni: Tdemprasftat apud eos hippice didafquod in equis quoqj eundem eflFedum habeat. Tra^ duntq* his duabus herbis fcytbas etiam in duodenos dies durarein fame fiticp-Ifchemo/ nem tracia inuenitrqua ferunt fanguine fiftimon aperta niq.douet]a:fed etia prsecifa. Ser>? pit e terra milio fimilistfoliis afperis 6iIanuginofis:farcitunn nares.Qusein italia nafeitur ^ fanguinem eodem ad-adligara fiditfVetones in hifpnia ea quse betonica dicitur in gal^> lia. In icalia aute ferratulaa gisecis ceftron aut pfychrotiron ante cudas laudatifTima.Exic ^Ch” angulofo caule cubitorum du a tadice fparges folia fe^b lappati ferrata femine purpureo V • . ■ i ■ h wL , . «XXV. Folia ficcantur i farina plurimos ad ufus.Fic uinu cx ea Si acetu ftormcjio & darjtati ocu loru.Tantuc# glorias habet ut domus in aqua fata fit tuta exlimct a piaciiTis oibusdn ea/ de hifpania inueca edcatabrica p Diui Augufli tepora a cantabris reperta-Nafcitur ubic# caultp lunceo pedali in q uoTut^ flpjculi obiogi ueiut ealathTln iis fenie percj minutu.Nec alias fuere hiipam^lertfiSTxquirendis: ut in qbus etiamnu hodie in irumeFo fit lastioteco uidu potione egentem hasrbismulfo additis credidere fal uberrima fuauiidmaquae . Nxc qfqua genera earum iam nouit aut multitudine.Nunierps rame codat i nomine * Nodra astas meminit herba i marfis je^efta/mNafcif^ equicUjisxi^u uicu ner ujfise: uocatur co filigo.prodeft ut demonftrauimus fuo ldiOTeploratis in pfttmOnu en it nuper & Seruili9 Democrates primus medentium quamappellauic hiberidam quamq fido nomine inuen^ tionieiusairigiTatocariiiine.Nafcitur maxime circa uetera monumeta parietinafq? Si ocul ta icerum.Fioref femper folio nadurtiixaule cubitali: femine tamc paruo ut uix afpici pof fit.Radiciodor nadurtii.Vfus asda te efficatior:& recenti tantu T unditur difficulter. Co xendicibus Si ardculisomnibuscu afungia modica utilifTima uiris plurimu guaternis ho * ris foeminis minus dimidio adalhgata:ut dein in balneum d e fcepd a cur i c a I i da m: & podea oleo Si uino corpus perungatrdiebufqj ujcfhjsjnterpofi tis idetrffxafi^uaadmonitio do* s.Hocmodo rhcumatifmdsomn^fanatoculros.Imponitur no i ipfa lflarffaT — * ,v"7 mhint c-*"*- a** loris fufperfit.Hoc modo rhcumatifmds omnes fanat oculros.Imponitur no i ipfa tioneded lminuta/Animalia qup^ luen^re herbas in primifqp chelidoniam.Fiap em hiru* r~^1 dines oculispulloruHi uTniQdfdftituunt uifummtqdam uolunt etia eruis oculis* Genera eius duo.Maior fruticofo c^ulefolio padinaex erraticae amplionipfa altitudine duu cubi 'toru .Colos albicans, flos luteus.wRnori folia hederae rotundiora minus candida . Succus croci mordax.Semen papaueris.Florencaduentu hirundinu.Difceftu mScefcuc.FIorenti bus fuccusexpri,mtur:3£ in aereo uafecu meile attico leniterxmere feruenti decoquitur : fingulairemedio contra caligines oculoru.Vtuntur Si per fe fuccojn cpllyriism chelidoia appellantur ab ea.Inuenerunt Si canes caniria:qua fallidi ufrf Heluc u nt : eam^n ofl r o ccn {pedumanduntifed ita ut nuqintelligatur quas fipenim depada cernitur. Notata cd aut animalis huius malignitas in alia herba maior.preculTus.n.a ferpente.-mederi quada fibi di | ^citur:fed illam hommelfpe&ante no dccerpit.Simplicius cerux modraucre claphobofco: (r^'c,idequa^diximusdtemhelxinca partu di£bm.Odendere(ut indicauimus )didamu uulnera linmmjce t2 eop3^ ftatim decidentibus telis.Non ed alibi quam in crera:ramis prastenue: pulegio ^ _ fimiie:feruens5iacregudu:foliistacum utuncur.FJos nullus ei edSeme utcaulis.Radix /^ir1 tenuis Si fupra uacua.Et in creta aute no fpatiofe nafcicunmirasqj a capris expetitur . Pro 1 h f5*“ i0~ eoed6£pfeud<£di&amumulcisinterrisnafccns:folioJimili:ramulisminoribus a qbufda ^ condris uocatum.Minoris effe&us datim itelligitur.Didamu.n.minima portione accedir os.Qui legere eaimin ferula uel acur^djnecodunt:priligantqp:ne potentia euanefeat. Sut qui dicant utrancp nafei mnlcifariamileddeteriores in agris pinguibus:ueram quidam di | fbimu non nifi in afperis.Ed Si tertium genus didam um uocacuimfed neqj faciemecg ef/ j fe£tu fiiiiile folio fifybrii^amis maioribus procedBate pfuafioneilla quicquid in creta naf citur:infinito praedare ceteris eiufdem generis alibi gemris.proxime quod i parnafo:aIio / . quin haerbiferumee.Htpelium montem inthenalia.Et eletriu i euboea Ec totam arcadiam '!, ri^clyaconiam.Tradunt arcades quidem non medicaminibus utrfed ladecirca uerrquomi re tunc maxime fuccishasrbeturgeantmicdicenturqi ubera pafcuis.Bibunt ante lac uaccinu quoniam boues omnino udriferefunt in haerbis.potentja earum per quadrupenes etiam /tt «uc duobus daris exemplis manifeda fit.Circa abderam Si limite: qui Diomedis uocatur m equi padi infiamacur rabieicircapohtinam uero pfinblnterrpobiIifTi!iias aridolochfseno^ men dedi(Te grauidae uidetur quoniam edet Htdt^q^Nqdn mallum terras uocant :Si quattuor genera eius feruant.Vnum tuberibus radicuiff rctun Jis foliis inter maluam : Si hederam nigrioribus pinguioribufqj.Altcrum mafculas radicelonga quattuor digitoru longitudine baculi craiTicqdine. Tertium longidlmas tenuitatis uitis nouellse cui fit prarci puauistquasclematitiyuocarunab^liiscretica.Omnescolorebuxeo^aulibus paruis.flo/^, te purpureo.Ferunt baculas pariHra ut cappari. Valent radice rarum .Ed Si qus pidoWcbiaf uocatur quarti generis:tenuior q proxim£di£h:denfis radicis capilamentis iunci plenioris traditudine.Hanc quidam polyrrhizoli cogfidminant.Odor omnium medicatus.Sed ob<# longa radice tenuioriq? gracior.Carnofi.n.ed corticis: unguentis quoq? nardiniscouenies ? |J LIBER i tv_r> Nafcutur pinguibus locis 6£capeflribus.Effodere eas meflibus tepefliuuata defquamaro ' terreno fcruantur.Maxic rame laudat pontica.Et in quocucp genere poderofifTima quasqj medicinis aptior.Rotuda cotra ferpentes.Oblonga i fuma tame gloria efl: cr modo. Acon ceptu admota uuluis in carne bpbula mares figurat:uc traditur.pifcarorescapanise radice ea:quac rotunda eftmencnu tefrafuocaocoraqj nobis cotufatnimixta calcein mari fparfe ✓ ie:aduoianr pifccs cupiditate mirarftatimqj exanimati fluitant.Quse polyrrbizos cognomi nant .couulflscotufis exalto praecipitatis radice pota ex aqua utiliflima effe tradif. Sernie pleurcticis & neruis confirmare excalfacere.Eade fatyrion eftiVeru 8£effeduscaru ufufqs dicendi fut.Otdieducp a maloru oirniu peflfimoudeft ferpentiu idu. Medetur ergo brita* nica hserba.panaces generu omniu radix e uino.Chironise & flos & feme potu iliitucp ex ui no & olco.priuatimqj quae cunila bubula appcllaf.polymonia uel pbileteris radicis dra et chmis quattuor ex mcro.Teucria:fideritisfcordotis:ex uinc priuati ad angues potae & iL* lit2:fiuefucco:fluefolio:fiuedecodo.Centauriaemaioris'radicedrachmainuini3lbi cia* this.tribus.Gentiana peipue ad uerfus angues duabus drachmis cu pipere 8i ruta uini cya^^^ tis.vi.fiue uindis fiue ficca.Et lyfimachiae odore fugiunt fcrpetes.Dat ex uinopcuffis che^‘ , lidonia.Morfibusiponif betonica praedpue:icuiusuis tanta phibetmticlufae circulo eius ferpentes ipfe fefe interimar flagellando. Da^iK ad idus feme eius denarii podere cu trib9 cyathis uini: uel farina drachmis tribus fextario aquas iponi£.Cantabricae:didami: ariflolo chias radicas drachma in uini hemina faspius bibenda; prodeft & illita ex aceto.SimiJiter pi ftoIoehi;£(Jiiin & ommo fufpefa fupra focu fugat e domibus ferpentKfus. |p3e agrimonia: & agarico:& echyo:&hiofcyao:& hierabotae:& blataria:&Jcmonia 8i qn j quefolio.& dauco:& pfolata;& ardio:8£ cyclaio:& peucedano. || Ca. IX* ' ‘ ' iRgemonia quoqj radice eius denarii podere in uini cyathis tribus potaf. plura de .ea couenit dici casterifq? quas primu nomina^utur.In eo aut genere med edi primu ^ rr 'uenitrquacB nominari:! quo niaxie ualebit.Folia habet anemonae sequalia diuifa ouenitrquaqj nominari:! quo maxie ualebit.bolia habet anemonas aequalia diuifa _pii modo:caput in cauliculo papaueris filueflrisute ra^dice.Succu croci colore acre & acu lum.Nafcitur 6£ inaruis apud no^.Nogri^ria^enera eius faciut:& id denui ^pjrobanc cui9 radix thus redoleat. AgaricoVutrun^us nalcitur i arboribus circa bbfphoj^coTore cadi - do.Datur obolis quattuor cotricu cu binis cyathis aceti mulfi. Id qdin gailianafcif ifiimi9 habetur .prasterea mas fpiflior amariorqj.Hic & capitis dolores facit, Fcemina folurior in * ll T snitio guflus dulcis:mox in amaritudine tranfit.Ecby^sIffnufcp generis pulegio fimihs, ^^/^ Foliis coronata drachmis duabus ex uini cyathis quattuor datur.ltc altera qu£e lanffiffe^ . . w ' * ’a«:hyo de diflinguitur fpinofa:cui & capitula uiperas flmilia funthsec ex mno_6i 3ce^.Quida «:h perfonatam uocanr.cuius folio nuliu efl latius.-grandes lapjpaster^nte.nuius radicem. ' codam ex aceto dantpotui.Hyofcyamum contufuttuum foliis ex uino da tjar peculiari * fclJ * ter contra a{pidas.Nulla.tamen romanae nobilitatis plus habet qhierabdtanemG^iquipiL rifterion noftri uerbanaca uocant.Haec efl quam legatos ferre ad hoftes idicauimus.Hac ]f*£*U ioui5 menfa ueirtYtur-Donius purganturriuftranturqi.Genera eius duo funt . Foliofa qui ym 1 1 feminam putanr.Mas rarioribus foliis:Ramuli;utriuf<$ plures:tcnues:cubitalcs:angulo<* , ^ irurisiiiaioribus*Flosg^Iaucus:radix lon fi.Folia minora quam quercus.-anguflioracptdiui ^ ^ ga:tenuis.Nafcitur ubicj in planis aquofis.Quidam non diflfngut/fedTjnum omnino nusfaciunr.quoniam utraqp eofdemeffe^us^n^beat.Vtra^fortiuntur galli 6i prasefune f * ’ refponfa-Sed magii utiq-j circa hancinraniunt.Hacperundos impetrarequas uellc febres abigere a:micitias conciliaremulliqj non morbo mederi.Colligi cir^ra canis ojtum debere= ita ut ne luna aut fol confpiciatunfauis ante & mellas terrze ad piamF^tum datis.Circun feriptam ferro effodi finiflra manu:6i in fublimc^tollhSijCca^in umbra feperatim.foliarcaiB Iem:radicem.Aiuntc5 fi aqua fpargatur triclinium:qua madueritdastiores conuidus fieri. Aduerfus ferpentes conteritur cx uio.Efl ei fimilis uerbafco bxrba.-quze faspe fallit pro ea capta.foliis minus candidis:caulicu!is pluribusrflore lufeo.Hacabieda blattasin fe contra tiLm i hitiidcoq) tomx blattariam uocatur.Lernonium fuccHmladeummitjgiticoncrefcente gu mi modo humidis]ocis.Datur dena/ufppndus in uino.^inc^ fqli^mnulffignotumefls cum ctiasii fragFgtgnendo comendctur.Grseci uocant pentap etSri fiu^ chamczeleS fiue friaxefbuts penraphillon.Cum effoditur rubram habet radicem.Hsc marcefcens^nigrefcit6i angulo ia fit. Nome a numero foliorum habec.Ec ipfa h3erba icipif & definit cum uii;e, Adhibe^#. |„W. (jxxv. purgandis dqmib us, Adu er fu s ferpctesbibii ur # eiusradix quas fparganio uocrt cx uino albo. Daud genera quattuor fecit Petronius. Diodotus quae pfequi nihilactinet:cum fint differentiae du^.probatifTimae in creta mox in achaia # in ficcis ubicunqp nati feniculi fimi iitudine:candidioribus foliis # minoribus hirfurifqi.Caule pedali redo:radice fuauifiimi ,g ullus # odoris.HocgenusJnfaxqfi^nafcitur meridianis.Reliqua genera ubiqj nafcun/ tur terrenis collibus limitibufiq? nec niTfpingui folo:fo!iis coriandrncaule cubitali.-capiti * bus rocundisrfcepe pluribus q ternis:radice lignofa:fed cum inaruerit fuperuacua . Semen eius cymino fimile: prioris milio album acre odoratum omnibus# ferucns.Secundu piio re uehementius efl:ideo<$parce fumi dcbet.Si iam maxime tertium genus facere libeat e fimile ftapbyliqniquod pailinaca erratica appellant:femine oblongo^adice dulci ,. Omnia L ^ ':haec # hy eme # aeftate funneada quadrupedi nifi pofttobortus.Ex aliiVufus 'feminis . Ex /ftn cretadulcis # magis ad krpenteseft.Bibitur e uino drachma una.Datur # quadrupedia Uziotmbus percuifis. Theouacfa aha q magica # in noftroorbe nalcitur:fruticofa foiiisfubimdi Y ^ bus.-flore rofeo.Serpences necat cuicucp admota fucric.Ec hsec torporem affert.perfolatam qua nemo ignorat grjeci u ero arcHon uocant folia habet maiora etiam cucurbitis # hirfu^ tiora nigriora § 6i craffiora: radicem alba # grandc.Kaec ex uino bibitur deario^ duu pon dere .Ite cydaminiradixcontra ferpendes oes folia habet minora q hedera nigriora:# tcv nuiora fine angulis in quibus albicatmaculae.Caule exiguorinani.-fioribus purpureis:radi ce lati: utrap|u uideri pofiittcortice nigro-Nafcitur in umbrofis. A noftris tuber terrJE uq v caturdn_oi|^bi^.kre^;^ ^m!^us.$Tiiieru efl .ubi.fata fit nihil nocere mala medicameta .Amuletu%<^fcaflrtanfilqpea HiriecateTeprxfewruAdHita 1 uinutn radice # ficcata fcylla: mo confcifa reponicurdecoquiturqj eade ad crafiicudine mellis-Suum tameuenenum in efl ei;t raduntxp fi pregnan^radice trafgrediaf abortu fieri. Efl # altera cyclaminos cogno nue cifanchemos geniculatis caulibus fuperuacuis a priore diflap^circa arbores fiTuc; 1 uls acinis hydere: fedjnoilibus.Flore cadido:fpeciofo:radice fuperuacua. Acini tantu in ufu: gufiu acri.SedientifSiccanc u r i um^tufi^d iuidu turi Mfhl los. Mihi # tertia cyclami nos demonfiraca efhcognomie chafrieciflos uno omlo folio: radice ramofa:qua pifces nctf cabant.Sed Iter primas celebrat pe ucedanu : iaudf tifii ilium \ archadi i :mox famothraese. Caulis efl: ei tenuisdogusrfaeniculo fimiiis;iuxta terram folio fu fi radice nigra:crafia grani odoreifuccofa.Gignitur i motibus opacis.Foditur exitu aucuni.placent tenerrima # altif fimE radices.Hx conciduntur in quaternos digytos o Ileis cultellis:funduntqi fuccum in umbra capite prius # naribus rofaceoperundis:ne uerti^o fentiatur.Ec alius fuccus inue nitur caulibus adbieres icififcgiTianat.prob3turcratfitudiemellea:coloreruffo:odore fua ^ uiter grauensguftu.Et hic in ufu ^(radix:# decod'umeius pluribus mcdicamentis.Suct? co tamen eff icaciflimo qui refoluifur gmaris amygdalis aut ruta.Bibiturq? contra ferpen * te s # ex oleo pcrun&os tuecur.Ebuli quocp quem nemo ignorat:fumo fugantur ferpen tes.Priuatim aefuerfatur fcorpionibus polymoniae radix uel alligata tantum. Item phalanx gio ac caeceris minoribus uenenatis.Scorpionibus ariftolqchia agaricum obolis quattuor in uino mixti cyathis totidem-Verbenaca # phalangio cumirino autpofca.Item quinque foliu daucum. Verbafcumgr^riplomo uocant.Genera habet prima duo. Aibu i quo mas inteIligitur.Alterumnigrum:in quo fcemina.Tertiumgenusnon niftinfiluisinuenitur Sunt folia braflfics latiora:piIora:cauIis’eredus:cubitaliamplior.Setn£n nigrum inutile . Radix unacraflicudine digyti.Nafcuntur # in campeftribus.Silueftri folia elelifphacfiafra ramis lignofis.Sunt # pIor^idesdu3e:hirfutse: rotundis foliis:humiIes.Tertia lignitis ubca tur. Ab aliis autem tryhalis foliis ternis autcum plurimum quaternis crafils pinguibufi^j v ^ - ad lucernarum lumina aptis. Aiunt in foliis eius quam fcrmin«fdiximus:ficus omnino n<5 putrefcere.Diftingui genera haec pene fuperuacuum eft:cum fint omnia eiufdem effedus Contra fcorpiones bibitur radix cum ruta ex aqua magna amarirudie:fed effe&u pari.T e ). legono herba ab aliis fcorpio uocatur propter nmilitudincm radicis:cuius tadu mori une fcorpiones, ltaqj contra eorum idus bibitur. Scorpionem mortuu fi quis helebcro candi» do linat^reuiuiicere aiunt.Tclegono omnc quadrupedem necat impofita uerendis radice Folio quidem intra eunde diem quod efl fimilecyclomina.lpfageniculata nafeitur i c-pa^ cis.Scorpionibus ad ucr fatur # betonicae fuccusac pl a n tag in is .Suncranis uenena ruheck «f«/^ ’*nismaxie:euidimufqj pfyllosi certamlepataniscadcfiidasadmittetesocicie ct q iafpidil s 1M- .ouifnjuJ' P ii *r y f funt > 'enendtih _ • I «sUxivn phy I aJff+#h o-. W)10(A *' fir>ry>\ln I /jntirrjrmgn ^nmrvKfnOii irtw-i ale, IT8*!? fc±?^%4ftZ uu Uralt£t ItOvttvtX p&SlgZUJ, _ ([LIBER.* J' r^ctofH pnicie. Auxiliatur eis phryno I uino pota. Aliqui neurada appell5t:alii polyrrhfcon florib* paruis:radicibus multis neruofis bene olentibus.lte alcima qua alii damafanicfcalii pyroap pellant.Folia ei plataginis nifi angudiora eflent:& magis laciniofa:couexac?$ in cena.Alias^^T et uenabfa fimiliter.Caule fimplicicer tenui:cubitali:capitethyrfi:radicibusdefis:tenuib?s ut ueratrinigmairibustodofatis pinguibus.Nafciturin aquofis.Alteru genus eiufde in filuis nigrius maioribus foliis. Vfus i radice utriufqp aduerfus ranas 6C lepores marios dia chmae podere in i^ppotu.Leponmarinpaduerfaf 6C cyclaminos.Veneni uim canis quoqj ; rabidi m o r fu s ffabe n t: con cra quos erit cyndrhodurde quo diximus.phjtago ad omnes bz$ diarii morfuspotaatq? illita pded.Betonica^exmero ueteri.peridereos uocat caule alto foliato cacumie i alios caules fe fpargesicofubis admodu familiaris. Vnde & nome : Hagp^ ^ habetes negat latrari a caibus.proxia ab his malis uenena fu^us fibimeti^fiys honnes exf/ cogitat.Cotra hasc oia:magicafqj artes erit primuillud.Honfericu rnoly.lbein mithridatia 6i fcordotis oL cetauriu.pota omnia mala medicameta exigit per aluu.Betoicae feme i mul<* foautpaflo ue! farine drachma i uini ueteriscyachis.iiii.uomerecogcdiatqj ite^ bibere* iis q quoctidie gudet ea nulla nocitura mala medicameta tradut.poto ueneo andolochia fubuenic eade menfura gua contra ferpentes.Quinqj folii fuccus. Agaricum pqftq uomue rft denarii pondere ex aquae mulfse cyathis tribus. Antirrinum uocatur fiue phanarimo^Iy /««e chnis agria fimilis lino radice nulIa:fiore hyacinthnfemine uitulinario.Ex hoc pernetos ue^njltl, nudiores fieri: nec ullo mallo medicamento le^igofie ajjt uenenotfiquis I brahiali habeac ‘arbitrantur magi.Similicer^eam quam e u pleafnu 6can£:1tra'd u n tcp ea perun&os comenda/ tioris effe famas. A r cerni fiam qtioq? fecum habentibus negant nocere mqla medicamenta beftiam ue ullamme folem quide.Bibitur8i haec ex uino aduerfus opium. Alligptfa priuati potens traditur: pota ue aduerfus ranas.pericarpum bulbi genus ed.Duascius fpecies:cor tice rubro.alterum alteru nigro papa ueri fimije.Sed uis maior q priori: ucriqj autc excale* faciendo.ldco contra cicuta dinfcontfa qua & thus panaces & chironiu pcrripue.Hoc, liero 6C cotra fungos^Veru di generarim mebraric^ fingulis corporu morbis remedia fub* texemus.Qrffacapite.Alopeciasemendat nymphes 8c cicutae radix:fi una tritae illinatuc polithricli cmUta callitricha quod iuncos albos habet 8i folia plura maioraq?. Frutice quo ,, ,t, - maior ed:& defluentem capillum confirmat: & dcfat.ltemlingulacacirca fontes nafcess cuius radix admixta cotnbuda teritur cum adipe fuisnigraerid quoqj excipitur ut cius fic fuisTq uae nung peperit.Sol dejmie plurimum confert illitas.Similis ufus ett cyclamini rad$ cis.pr uriginem ueratri radix tollit in oleo deco&a uel in aqua. Capitis dolori medetur pa nacis omniu generum radix in oleocorrita.Ariftolochia 5t hiberis adalligata hora:uel dia tius fi pati pollit comirante.balnei ufu. Medetur dt daucum.purgac autc cyclaminos eunt meile in nares addita:^ ulcera capitis fanat illita.Medetur & periftereos.Calcalla fiue lel tides uocatur feme margaritis minutis fimile dependens inter folia gradia i motibus fere H uius grana.xvMnpleo ntacerantur:at^ Jta a^uerfp ^illo caput ungitur.Fit & ex calli <* triche flernutamentum.Folia funtlcntiCuTse iithilia. Caules iuncistenuilTjmisrradice mini jna.Nafcirjur in opacis & humidisrguftatu feruens.Hyfopumi oleo contritu phthiriafr re focminam pecora uicant. Atfi decepta fimilicudie flore eni tantu diftant(deguftaucre:ftatrea qu£ afyla uocatur i remedio qusrut.Eaa no rjtVjiltis feriis ocdms nucupaf.prascipiunc aliqui eflbfuris ante foleortu priufq quicq aliud lo l^ ^quanf ter falutare ea;tuc fublata exprimere.fra praecipuas elTe uires.De cphorbio fatis di - " r fiu efbcuius fuccus lippim^ini jfi tfmor erit.lcc abfinthiu cu meile tritudccq? betonicae fa rina coueniet.Ec egilopa^fanat hjerba eode nomie quae \ hordeo nafcfcur trinci folio femi ne otrito cu faria permixta ipplTita^ uel fucco- Exprimit hic e ca ulibus Foliifcp prasgnatib9 dempta lpica:6Cin ^r}t^i;fHnna7digen'tur irTpaflillos.Aliqui 6C madragora utebatur. Po • ftea abdicatuB i hac "curafione c.Sedepiphoris quod certu c medetur: & oculo^ dolori.Ra H^l^dix tufa cu rofaceo di uino.Na fuccus multis oculoru mcdicameris mifcetur. Madragora ^ alucircelon uocant.Duo eius genera.Cadidus qui & niasmiger qu^ fcemina exiflimatur. Mr " l Anguflioribus foliisj laducas.Hirfutis^ caulibus:radicibus binis ternis ueruffulis . In «*= tus albis:carnofis:ternif<^ pene pubitalibus. Fer untm^la a uellanarum nucum magnitudi ne.Etiis feiiiesceu pyrorum album.Hocjhi arfeh:aliimorion:aIii hyppoplomon uocint . I • Huius folia alba: A!rerius latiora ur lappatFfatiux.Ouent efFofTuri contrarium uentum. Et tribus circulis ance gladio circunfcribunt.poflea fodiunt ad qccafum fpedantes.Suc' cus fic & e malis 8i e caule decifo qacumiqe Si radice.pun&is aperta aut dccoda utilis ud furcuIo.Concifa quoc^ in orbiculos feruaturin uino.Succus non ubi<^ iuenitur:fed ubi potelbcirca uindemias q uxricur.Odor grauis ei: fed radicis8i mali grauidr.Mala inacu/a ‘ ta in umbra ficcantur.Succus ex iis foledenfafiir.Ttemxgdlcistufe:ueli uino nigro ad ter tias deco&ae.Folia feruanmr in. muriis efficacius. Albus tore tantum fuccus pefhs eft . Sic Jjr; quoqj noxiae uires.Gra uedincm affer unt etiam olfaftu.-quaqmala in aliis terris mandatur. JNimio tamen odore obmutefeunt ignari.pptu quidem largiore etiam moriuntur. Vis fd , ^ nificapro uiribus b^eptium. Media pbtioVyatni unFul.Bibitur Si contra ferpentes:& an ' wtc feaiclmi i^unaioneicp ne fcntiantur.Obhaec fatis eft aliquibus fomnum odore qusefif ^ fe.Bibitur & pio hclieboro duobus obolis in mulfo.Efficaciushelkborum aducmirioncs g i i i IU wwiv» ^Vricixtuj^ higJlc 4}LIBER> & ad bilem nigram cxtrahenda.Cicutaquoc#uencnumeft:publicaathejifcrjfiu poena inu* j ndiBautc} au*%_ fa.Ad multa tamen ufus non omittendi.Semen habeyioxium.Caulis auTem eft uiridis s & ur*t plerumqj ut in platanis-Lenishic & geniculatus ut calami nigricans. Aitior faepe b i* nis cubitisun cacuminibus ramofus.Folia coriandri tenuiora:graui odoratu. Semen anifo crafTi* radice pcaua nulfos ufus.Semini & foliis refrigeratioffuis:qu£^necat:ia^utalge ^ 7 re ab extremitatibuscorporis.Remediumeft prius quaperueniatad uitalia: uini natura ex calf.iftoria.Scd i uino pota irremediabilis cxiftimatur.Succus exprimitur foliis floribufqs ^ j runc enim maxime cempeftiuus eft & melior.Semine trito expreffus 8C fole denfatjjsip^i ] ffillos necat fanguinem expiffando.Hatc altera uis.Et ideo fic necatorum liiacull incorpo» ' *°r j •ribus apparent. Ad diiToluen^d^ied^camenta utuntur illo pro aqua. Fic ex eo ad refrige * randum ftomachum malagbla.prsecipuus came eft ad cohibendas epiphoras xftiuas oculo ^ 1 ' ' ' '^'rumqj dolores fedandoscircunlitum.Mifcetur coIlyriis.Er alios omnes rheumatifinos ca hibet Folia quocp tumore omnem dolo^emm ^epjpbqras^ant.Anaxilaus auftor e mi mas a uirginitate illitas femper elte ftaturas.Quod certutii eftdac puerperarum mammis impofira extinguit.Veneremq? teftibus circa jpubertatem illita.Remedia liberationi qui <*• jop*9f?&2- bus bibenda cenfetur.-non equidem prsecipimuslMaxima uis terras parcorum ^ mox laco# ^ | nicas : creticas : a Tutica: .In grascia uero megaricas : deinde atticas .Cremnos aerios gremia . as tollit oculorum ipipofitus: tumorem quocp polenta addita JNafcitur tiulgo molibde^~rf$ |r •,<** ruo na ;id eft plumb^go^enamfh aureo :foliolappati: craffa radice hifpida .Ha:c commandit ^|| cata:fi oculis fubinde religatur: plumbum quod eft genps uirii/^ oculis tollit . Capnos prima quam pedes gallinaceos uocant mafcens in parietinis : & fepfus ramis tenuifiimis * fparfifcg: flore purpureo uiridis :fucco caliginem aifcutir. Ita cp in medicamento oculor# additur. Similis & nomine & cffcftu alia eft capnos fruticofa prastenera foliis coriandjfci * neracei coloris :flore purpureo. Nafcitur in hortis & fegetibus ordeaceis-Claritatem facie ri(i~ in unciis oculis delachrymationemq! ceu fumus: unde nomen accepit .Eadem euulfa pal pebras renafei prohibet. Acoron iridis folia habet anguftiora tantum 5t longiorepe* diculo: radices nigras :minulqj uenofas Cetero & has fimilies iridis: guftu acres: odore non in gratas :ruclu faciles. Optimae pontica::dein galaticae :mox creticae . Scd primae in tmms cholchideiuxta phafln amnem:&: ubicunep in aquofis, Recentibus uirus maius quam ye, tuftis Creticas candidiores panticis.. Sicc^n tur;utrib us'in umbra digytalibus fruftiOsiec non inueniuntur qui oxymyrffne radicern acoron uocant.Ideoqj quidam hanc acron agrt on uocare malunt .Vis ei ad calfaciendumcp extenuandumep efficax contra fuffufiones 6C :>,t . j 1 caligines oculorum fucco eiufdem poto^pnrracp ferpentcs.Cofylodon paruja herba cati j vamt iculoteneroipufillopingui.-concauor&coxendices. Nafcitur in maritimis petroflTque uiridis: radice oliuse modo rotunda. Oculismedetur fucco. Eft BL aliud genus eiufdem fordidis foliis: latioribijs:denfioribufquecirca radicem uelur oculum cingentibus: afpe* rimiguftusdogiore caule.-fed pergracili .Vfus eius ad eadccjy^ejridisfAizdi duo generas j I maius in fictilibus uafculis feritur quod aliqui buphthalriibn uocant: alii sbffmmcy: alii ;**$J*P! ^erogend^to: quocf amaro riisconueniat. Alii hy pogefon: qu yjniam in fuggrundis fere na#* fcitur.Sunt qui amb^ofiam potius uocanc.-& qui ambrimnodtali fedum magnum:aut ocn Ium:aut digytelluifi. Alterum minufculuyi.-qiiod erithelcs uocant: alii rriheles : quia ter Ifloreat: alii chryfotheles :aliqui ifoefes.Sra ani irali fedunualii aisbum-Vtrun^ quoniam uirbatlTmper. Aliqui femper uiuurmMaius cubiti altitudinem exceditrcraffitudine pluO quam pollipr^i.Aliud in cacumine lingua: fimile carnofum:pingue:largo fuccodatitudinc polleri. Alia in terram connexa: alia ftantia: ira ur ambitu effigie imitentur oculi.Quocf minus efbin muris parietinifep naftitur:8^ tegulis. Fruticofum a radice : K furfum ufque ad cacumen. Foliis anguftis mimom^fuccofis:palmo alto caule:radix inmilis.Huic fi/ . L milis eft:quam graeci andrachn^n agriam uocant.Itali celebrant \ paftillo^Iatioribus foliis i o- & breuiori cacumine. Nafcitur in petris:&: colligitur cibi caufa. Omnium harum uis ea ^ x*f*j*t***’ ,dem: perfrigerare & aftringere. Medentur epiphoris folia impofira :uel fuccus in uncius, ^ Purgant enim ulcera oculorum cxplentcp:& ad cicatricem perducunc palpebras deglu nant.E^dem capitis doloribus medentur: fucco uel folio temporibus illitis . Aduerfan tur phalangiorum lftibus.Acoito uero maius aizoumprafcipue.A fcorpionibus quoque feriri id habentem negant.Mcdenrur & aurium dolori.Item fuccus inun&is byofcyami jttodice.Uem achileae:& minori cemaureas:& plantaginis peucedanixum rofaceo Si mece mo.Acori fuccus cum rofa.Gmnis autem ftrigilicalcfa&usinfunditur.Coryledon etiam infunditurpuruIentiscummedulaceruinacalefa&a.EbuIiradices trite Si fuccus linteo colatusmiox in fole denfatus Si cum opus eft rofaceo dilutus Si calefadus parotidas. Ver benaca quoqi.icem plantago fanat:item fideritis cum axungia ueteri.Narium ozeiias eme dat ariftolocbia cum cyperp^entibus remedio fune panacis radix com iianducata:pra:ci^ |>ue chirome :icem collutis fucco .Radix hyofcyatrji ex aceto manducata.ltem polymonise commanducantur:5:plantaginisradices:autcoIluun?urinaceto dcco&x fucco. Et folia Cunc utilia. Vel frfanguinegingiuae putrefcantmel femen eiufdem apoftemata Si collegio nesgingiuarum fanat* Et ariftolochiagingiuasdentes ue confirmat. Verbenaca cum ra^ dice manducata 5 C deco&e ex uino aut aceto fuccus collutus .Item quinqj folii radices de / co&ead tertias uinoaur aceto, prius ueroquam decoquatur aqua marina a ut falfa lauan «ur.Deco&um diu tenendum in ore. Quidam cinere quinqj folii fricare malunt .Et uerba fci radix decoquitur in uino ad colluendos dentes.Et hyfopo coIJuuntur:& peucedani fuc fr_ cocum meconio ud lfadicumranagallidis magis fceminxfucco ;ab altera nare quam do* «««« leat infufo.Erigeron a gr.m's:qua:a noftris uociitur fenecio.Hanc fi ferro circunfcriptam «effodiat aliquis; tangatqjeadentem & alternis ter defpuatac reponat in eundem locnrm ita ut uiuathaerba:aiunt dentem eum poftea non do|licurum.Hxrba eft theriflagum fpe* '• cie Si moliciaxauliculis fubrubicudis. Nafcicur 8i in tegulis Si in muris. Nomen hoc grse ci dederunoqyia uere canefcit.Caput eius numerofa diuiditur lanugine: qualis eft fpine inter diuifura exeunces.Quire eam Callimachus acanthidi ap^ellat:alii pappumVNec inde grascis deea conftat: Aiii eruesfoliis effe dixerunt:alii roboris:fed minoribus multo Radice alii fuperuacui:aliineruisutili:alii potu ftrangulante. E diuerfo quidam regio morbo cum uino dederunt .Et contra omnia ueficae uitia. Item corcjis & iocmeris .^Reni feus extrahere harenam dixere.Ifchiadicis drachmam cum oximellite ab imbuTaVibhe pro pfnauere.Torminibus quoqj in paffo utiliftiinam .-precordiis etiamxibo ex aceto eam pre dicancesferentefque in hortis.Nec defuere qui Si alterum genus facerent.Nec quale ellec ■ «demonftrarent contra ferpentes in aqua bibendamqj comitialibus dantes. Nos eam Roma Alis experimentis per ufusv digerimus. Lanugo eius cum^roqo Si exigu.paqux frjgida^rri* sa illinit epiphoris.Tofta dum mica falis ftrumis.Ephemeron foliVhabet pfylii/fedmirfora caulem parem:floremcazruleum:femen fuperuacuum.radicem unam digytaiicraflitudine detibus praecipuam concifan^m^ acetp:deco<3:amque uc tepido coluantur.Et ipfa etiam ra dix mobiles fiftit .Cauis^exeiis imprimitur.Chelidoniaeradixex ea aceto trita contine * tur ore .Erdfis ueratrum nigruni imponitur . Mobiles dentes utralibet decoda in aceto firmantur.Labrum uenereum uociintih flumine nafcentem. Efteiuermiculusqui circa dentes ligatur .-autcauis dentium caera includitur. Cauendumne euulfah^rba terram tangat.l^anunculum 'uocamus quamgrseci uatrachionTGenera eius quattuor unum pin guioribus quam coriandri foliis: Si ad latitudinemjmluse accendetibus: colore huido caulealbo :gracili *.. & radice alba .Nafdtur in limitibus huiiiidis :Si opacis. Alterum folio lius pluribus foliorum incifuris: aMs caulibus. Tertium minimum eft:graui odore flore aureo. Quartum fimilehuic flore luteo .Omnibus uis cauftica fi exuoa folia imponan lur .puftulafquq utjgnis faciunt.ldco ad lepras &ff|j>or3s utuntur Si ad tollenda lrigmav &a. Cauftiafque omnibus mifcent. Alopeciis imponuntur :celeriter remouenteS Radix In dolore commanducata diutius:rumpit dentes. Eadem ficcacpcjfa fternutamentum fa cit. Noftri herbarii ftrumeam uocanr: quoniam medetur ftrumis & panis parte in fumo ! fufpenfa.Creduncque ea r urfus fata reoellare qux cuirauerint uitia. Quo celere Si plan tagine5 utuncur.Om ujcera intus fuccus plantagi nis emendat Si folia radicefque comma* ^ducata: uel fireuinatitmoTaboret'os.Vlcera fetoremque quinque folium.Vlccra pfyllium 1 CtJompofira quoque ad fetorem uel maxime pudendum uitium trademus.Ergo folia myr ci dC lentifci pari pondere gallae fyriacas dimidium porjdus fitnul terere in uino uecufto fparfa mandere matutino pprimum eft.uel haederse buccas cum cafia &. myrrha paripon ^ dere ex uino:Naribu's utiliffimum eft dracontii femen corticum ex meile : etiam fi carci* nomata in iis funt : Sugillata hyfopo emendantur . Stigmata in facie mandragora illi«? U delet.. " * . g itii JpBERs rt\\ 4)CAII PLINII SECVNDI NATVRAUS HYSTORIAE UBER, XXVL 4JPROEMIVM, |) Reliquas per morborum genera medicinae: & de nouis morbis:# ddichene qd fit* $£ quado primu i italia cocpinvdC decarbuculo 8C deelephariafi:# colo . 4/Ca. J« ENS1T ET FACIES HOMINVM NOVOS OMNlcpseuoprio re icognitos no italiaz modomerunt etiam uniuerfae prope europae mor* bos, Tuc quoqp nec tota icalia nec per illyricum gallias ue aut bifpanias t i magnopere uagatos:aut alibi q romae circa^fine dolore quidc ulio;auc ,L.; ■ty&j, finepernicie uitg:fed tanta foeditate utquecuqj mors proferenda elfet. pcvufmO y / rc‘i * ±1 Grauiflimu ex iislichenasappellauere grasco nominedatine quonia a me Jl^to fere oriebatur ioculari primu lafciuiatut eft procax natura multorum iv5T4 f*y|n alienis miferiis.Mox & ufurpato uocabulo metagfa.-bccupantem multis 8i intuitusVto h «ofq? utiqj uultus oculis tantum imunibus:defcendentem uero&incollape&ufqj ac ma* nus foedo cutis furfure.Non fuerat hasclues £pud maiores patrefqa noftros.Et primu Ts ijmalu faemie aut feruitiaiplebefqj builis & media:fed pceres ueloci tranfitu;ofcuji mr„^T,/ foediore ntulco^:qui ppeti medicina tolerauerant cicatrice qua iriofBo.Caufiicisnamq^cii rabaturmec nifi ufquc in olTa corpus exuftuni efiet non rebellante tedio. Aduenerurqj ex^ asgypto genitrice talium uitiorum medicihanc folam|opcraiTuffetentes magna fua prae da.Siquidem certum ejl : Manilium cornutum ex oratoriis legatum aquitaniceEprouintias 4 feftertia.cc.elocajle lgeb morbo ad curandum fefe. Accidircp fepiustut noua contra ge ✓ jiera morborum gre^atimfencirentur-Quo mirabilius quid prodeft repeririYaliqua gigni Lp.°&jL | | repente uitia terrarum in parte cert£certifqj mebris hominurmuel zetacibus:autetiani for lunis tanq matoeligente:haec in pueri/graflari:illa in adult.isdi^c.procerp fentijedll^ pau pcres.L.paulo.Q.Martiq cepforibus primum in icalia carbunculum uenilT^ annaijbus cd feriptum e pecularjd narbonenfis prouinciaemalurtuquo duo confulares obiercrcondentt bus hxc nobis.Eodem anno lulius .Ruffus&.Q_*.Lecanius^Ballus:ilIamedicoruin ifeitia fe&us.bic uero pollice leuae manus euulfo acu ab femeffpTo tam paruo uulnere ut uixcer(< ni pofTet.Nafcicurin occultiiTmiiscorpprumpartibus:8iplerum(5 fu^lingua^uritia ru/ ”* bens uariis modis: fed nigr ican s capi te: al iS s 1 i uida cor p li s intendens be^intumefcens :fi ne doloredine pruritu:fine alioq tomni indicio-.quo grauaros in triduo aufert :aliquado &. horrerem afferens:c(rca^ puftulas par nas: rarius feriens flomachum.Fgucefcp cum in* , / uaferie ociflfime exanimans.Diximus ejephantiafin ante 'pompcii magni' aetkem non acci *7; difle in italia:# ipfam a facie fepius ineipientem.In nare prima ueluti lenticula mox inua ’ lefente per totum corpus maculofa uariis coloribus # in squali cute alibi crajTa:|libi tcui dura ceu fcabis afpera:ad poftremum uero nigrefeente:# ad offa carnes apprimente inti* tnefcentibus digytis in pedibus:manibufq?.Aegypti peculiare hoc malum:#cum in reges^., — . acidiffcfc populis funebre.Quippe in balnei^olia temperabantur humano fangume ad meig.;§fc dicinam eam. Et hic quidem morbus in icalia celeriter reftfin&us efbficut # ille quem j murtam appellauere prifei inter digytos pedum nafcentem etiam nomine oblitterato.ld/p fum mirabile alios definere in nobis morbos:alios durare:ficuti colu.Tiberii Csfaris prt cipatu irrepfit id malum.Nec quifqua prior imperato re’ipfo fenfmmagna ciuitatis amba/f0fef;; iU gecum edido eiusexcufanns ualicudinem legeret nome incognitum .Quid hoc efie di* *•' cemus:aut quas deorum iras.^parurn eni erant homini esetera morborum genera cum fu* pra.ccc.erTentmiTi ctii noua tinierent.Neqj ipfi homines pauciora fibi opere fuo ncgocia i \ P' portant.H^c apud prifeos erant quas memoramus remedia medicinam ipfa quodam mo* * . do rerum natpra faciente 6i diu fuere . . — IpLaus Hippocratis, H ippocratis certe qui primus medendi precepta clarifTime condidit:referta h^rba^: j mentione inueninius uolumina. Nec minus Diodis Carifiii qui fecundus .«etare ■S famae? extitit.ltem Piaxagore Bi Crifippi:ac deinde Erafiffrati.Erophilo quidem |q fub* tilioris fe&e condi tori ante omnes ceiebratam/atiojiem eam-paulatirn ufu efficaciflimo v rerum omium magiftro peculiaritef.utiqf medicinaead uerbagarruliratemc^ defeenden^ te.Sedere nam^ in iis fcoli^auditioni occupatumgranus erar: quam iie per folirudiness r & querere herbas alias aliis diebus anni, fj De noua medicina & Afclepiade medicos qua ratione ueterc medicinam mutauerit. ....^JvCa. 111, Vrabar tamen antiquitas firma magnafc? conferte rei uindicabat reliquias : donec JlJfi^Afdepiades astate magni pompeii rhetorice magiftenncc fatis in ea arte quadluo A r' ',,LVV^ V fus ut ad alia fagacis ingenii huc fe repente conuertiuarcp u| necerte erat homini c vqui nec id egiftednec remedia nolTet oculis ufuqj percipienda torrenti ac meditata quot* y*fh stdie oratione b!andiens:omnia abdicauit.-rotamcp medicinam ad cafum reuocando coie /- £curamfecit.Quinq? res maxime comunium auxiliorum i profeifus.Abftinentiam abi ali* .p£*V7*£sf '1 ^ as uini:fncacionemcorporis:ambulationem:geftatione£^Vcuna‘ unufquif

    do prae|^rei!is:|<: utaudror eft.M.Varro:alia quoq3 blandimeta excogitabat in fufpenden le&ulos:quorumiacl:atuauttr * do fedujbsrqtiotum iaftatu aut morbos excenuaret:aut fomnos eliceret: iam balneas au* cVt"^‘r dattfTsmahominucupidtne inftitucndo:& alia multa didu grata atep iucunda magna au# doritate nec minore fama:cum occurriiTet ignoto funeti: relato homine ab rogo ate? fer uatome quisleuibusmometis tantam coqmionem fa&am rxiftinjet. Idfolup ppflumus Indignari unum homine e kuilfima gente fine opibus ullis orfum ‘uedigaitVfui caufa re pente leges falutis humano generi dediflbquas rame pofteaabrogauere multi. Afclepia dem ueroadiuueremulti quorum cura nimis anxia & ru(j[f au t^obr pendi segros uefte fu* dorefqp omni modo modo ciendi. Nunc corpora ad ignes torfen36:*iolefue affidue qu obus rutas & ficis tribus decodis thoracem purganr.T ufTim fedat bechion quae 6C tuflila go dicitur.Duo eius - ..u.- - . */ i UUa uiviiavviu ji uniiu icua* wvvuivu VM**'*fc* ^ _ > genera.Silueftris ubi nafeitur fubelTe aqua§cjedunt : & hoc habenc • tHL. fignum aquileges.Folia funtmaiufcula 9 hederas.v.aut.vii.fubilbidaa terra fup^rie pafli da fine caule:f$e gloreif^nedemine radice tenui.Qiiidam eandem elTe becbio^^aiio no mine cha mei euce n "puta n t. H u i u s aridx cu radice rumus per arundinenjhauftus aut de/ «oratus ueterem fanare dicitur tulTim.Sed in fingulos hauftus palT|m"gu)bn^um eft. Afi seraa quibuidant faluia appellatur fimilis uerbafco coteritur ea & colata calefacit: atqi ita ad tullim iaterif^ dolores bibitur.Contra fcorpiones eadem & dracones marinos efficax. Contra ferpentes quoq* ex oleo purrigini ea prodeft.Hyfopi faftculus cu quadrante contra t ^ — - j ” / Sis decoquitur ad tuffim. ||Ad lateris dolores & pedoristad orthopnoeas ad rocinc sis dolorermcordrdcloris pulmoni urinas tufl! pedori ulceribus renibus epaticis ad uomi . 1 e» _ ij...a f VTL $iones:ad frngultus pleurcticis lateri ili || "m*vm’ t''-* - - r *” — - - - — - - - - - rt 1 — Y 1 alias grauis flomacho uitia tamen fanat pota uel folns, comanducata. Ite ariftolochia pota. n. _ - _ _ ■..0vint?rntlln mera. frtrlioiMir WumnhM hPMfln illlfa» Agaricu manducatum ficcum ut exjnierua^p meru forbeatur. Nymphea heraclea illita, peucedani fuccus.pfiliori ardoribuslmpomtui nel cotelydon trita cu polentamel aizou# ...L.L Oxxvi, - Molon fcapo eft flriato folii mollibus paruis radice quattuordjgytQrutein apa extre/ f ma potatur. Vocatur a qmbufdam fyromex uinoftomacho & difp«tf?k:^eil;etur Ccntau^ rion maius eligmace.piantago fucco uel cibo.Bctonicse tufae pondo libra mellis artici fe/ munda ex aqua calida quotcidic bibentibu^. AriftojdchiaueJ agaricon cibojis ternis exag. ^r..p w qua calida aut lacie afini pota.Ciffanthembs ad orthpno'efsbiBiturVftTfiyi^^u.'fet afmars " r/r cis. peucedani fnecus in iocineris doloribus & pedoris Iaterifqj fi febres non funt.Sangui nem quoq? expuentibus fubuenit agaricum uidoriati pondere tritum & injulfam quincp cyathis datumddem K amomon facirdocineri priudtinvteuciia bibitur recens drachmis ^ quattuor in pofcae heimna. Betonicae drachma una in aqua calida cyatis tribus ad cordis iit tiain frigida cyathis duobus.Quinquefolii fuccus iocineris 5t pulmonis uitijsrfanguine* q? reiicienttbusiSd cuicunqi fanguinis uiao intus occurrit iocineris anagalidcsiiiire pfune Capnion Bierbamqui edere^ilem per urinam trahunt. Acoron iqcineri medetur thoraci quoqs dL priecordiis.Caucum qu2e& eph^dra:ab aliis anabafis’ uBcata pafciti^jr uentofo fe* re tractu fcandens arborem & ex ramis propendens folipnulloicirri^num^rp^^ui^fonyc^^^.../),' iunci geniculati radice pallida. Datur ex uinopmero tifita ad tullim : fu fpir 1^ toribina”& forbicione fada in quam uinum addi conuenit. Item gentiana made fa da pridie contrita • denarii pondere in uino cyathis tribus.Geum radiculas tenues habet nigras bene olentes. Me detur non modo pedoris doloribus aut Iateris:fed 8C cruditates difeutit iucundo fa* pore. Verbenaca uero omnibus uifceribus medef lateribus pulmonibus iocineribus tho^ xad.pecuiy ritci autem pulmonibus 8£ quos ab hiispchifis tentat.Radix uero haetbasconfi ^ Iiginis:qua nuper inuentam dixinius:fuLpfi]quidej^i & pecorum omnium remedium pra> fens eft.pulmonum uitio uel traieda wnrui ih auricma.Bibi debet cx aquadiaberiq? in ore (t alTidue fublingua.Superficies huius hasrbaean fit in aliquo ufu adhuc incertum eft. Reni y bus prodeft plantaginis cibus.Beronicse {fotus Agaricum potu ut in tufTi.T ripotiiu in ma mimis nafcicuc Taxismjai _ allidit nndamecjj in mari neq? in ficco folio fatis cpqiTipre:paImo alto in mucrone diuilo: racfitSe alba odorata ciaffa calida guftm Datur epaticis in farre co/ ddt ju/he da. K^c bzerba eadem uidetur quibufdam quze polium de qua fuo loco diximus. Syotn/ phdna uel cromphena alteris uiridibus rofeifq; per caulem foliis in pofca fanguiuem reiici entibus medetur, loniceri autem haerba melandryum nafces in fegete^ac pd/cis flore albo odorata.Eius cauliculus conteritur ex uino uetere.Item hxrba cjialcetum ejiineis contri ta imponitur.Faciles preeflac uomitiones radix betonicae hellebdrimddd quattuor drach/ tuis in paflo aut mulfo.Hyfopum tritum cum meile utilius praefumpto nafturnqaur irio yte.Molemdhium denarii pondere. Eft &i pfyllibus ladeus fuccus qui denfafJsin^gumfni T futuitur cum rpelle fupradicto pondere prazeipuaeqj bilem trahitJRurfus^ Q^un^uom itio nem cyminu fiueftrcibeconicae farina fumitur ex aqua:abllergnntqpfaffidid: criTditatefq? ^Tmrt /lltifin fa m tundam p /jlK --i rf ijciron j L-rO & t* P&2 •S2^ dcrc ex aceto.Semen plantaginisin uino tritum:uel ipfa ex aceto coda:aut aqua cx fucco eius fumpta.Irem cum lenricul^£pda:uel aride farina infperfa potioni cum papaucre too , ilo Si trito. Vel fuccus ir^jTui auc fotus betonicas in uino ferro ca left&o. Eag § m ccdiai v , cis in uinoauftcro datui: iis b iberis iponitur utdidum efl. T enafm^TaHix nymp^ 7 radias e uinobibitur.pfylliuminaquacumradicibusde^odum. Aifoifuccus aluu fiftits di dyfenterias di tineas rotundas pellit.Symphytis radix dyfenteriamfiftit.Item dauci. Ai 2um foliis contritis ex qiqq torminibusrefiftit. Alcmeas liceas farina torminibus potacu uino. AftrigaliSis^foiialaabet longa inrifuris multis obliqua circa radices: caule.iii.aut.iiii. foliorum pienos:fiorem hyacinthutadices uiolofas:implicaras:r ubras:prgduras.Nafcitur ■ in petrofss:apriris:6<: iifdem niualibusfficutpharfeo archadi^.Vis eiad fpiiTanda corpora AI u unpfiititradix in uino pota:quo fit ut moueat urinam rep£ecuffo liquore : ficut ple/ i qu se ’ a 1 d u m fi (Tu n t. S a na t &dyfentericos in uino rubro tufa- Difficile aurenuudituc Eadem gingiuarum fuppurationi utilifftma eft fotu. Cplligitjur exitu au tum cum folia amiferit.Siccatur in umbra.Et ladano fiftitur aluus ufro hic hserbaceus eff : alterius thimi albus. Quidam biphopheon uocant : ac ftomacho minus utilis. Vomitiones niouet. Sedeat tormina : di inflammatio h ones difeutit. Summitur&exeli^mateadpedoris utilia cum meile di aliquando, iride ^ I LKXVi , Alliam foluit a quattuor drachmis ad fex cimi mellis exiguo fahfra 8C aceti. Quidam alis „ • » -- c. i. r * ‘ — ~ t- ^ i ~ - • i/in ter opithimum tradunt fine radice nafci tenui fimilitudinepaliioni rubens ficcari.-in um* l _ IJ.L: _ -.v.,.- - 41. ».i _ - _ r 1 *c*/ i bra CVj-. *7-..<5 .bibi ex aquaace^tabuli menfura.Dimidia d e^aheje pi c ui jgtg.bileq? . AI uu leniter fol <^p uic SCnimphea in uino aufteio.Soluic di pigmocomo er ufie fol i is c rafTi o r i b li s acrioribus <7_ sadice rotundadutei coloris: terram olente caule quadragulo modo tenufflore ocimi. In ueniturinfaxofislpcis.Radixriusinaquamulfa.xii.poderedenarioiu SialuumSi bilem 6£ pituitam exinariit.Semen fomnia tumultuofa facit una drachma in uin^ potum. Et ca* j(nl pnos ftruma dilcutit:detrahit bilem polipodion:qua noftri fihculaifi {jocant : fimilis epiplj,/ CtJ eft filici.Radix in ufu pilofa^ coIor$ incus hsrbaceucraiTitudine digyti minimi:&ceta& u) t? ^ a cauernofa ceu polyporu cifri ui6 ^uicisVSc in petris nafcensraut fub arboribus uetuftis.Ex primitur fuccus aquamadefada:& ipfa conata infpergif oleri di beta; uel malus uel falfa mento; uel cu pulticula coquicur ad aluum leuiter foluendamel in febri. Detrahit bile & ^r1^pituita.Scomachu offendit. Arida; farinaindita naribus polypum cofumit.FJoret: di feme non ferc.Scauoniuni ^ub^diiToIutione facit:bile detrahit:aluu fo! uit:prsterq fi adiicia^ tur aloes drachmsdus obolis eius duobus.Eft autclfuccushaetbae ab radice ramo fae pin/ guibus foliis triangulis albis radice cralTa madida lia u feonul^atcic iir pi ngui'8c albo folor Radixcircacanisortuexcauatur:utinipfacon3uatfuccus:qui foleficca^us digeritur 7n lf,„, $ ZZ> i Hoc euenit di aduierino:quod fit hsrba farina di tythymali marjniTupco ; iniudsa fere: quod ecia^rangula^umptu. Deprehenditur guftu.T ithymali us enim lmgui(m ‘excalfa* cit bulbi imbreinecaitte nec poftea utile.Dedere di per fe ex aqua uel mulfa & fale quater «isobolis.Sed utiliiTime cum aloe:ica ut incipiente purgatione mulfum bibatur.Fit deco /!'£5 | ffcum radicis in aceto ad craffitudine mellis: quo leprs illinuntur.Et caput ungitur in do* ..i ncC7i lichenas fucco.bi jbunt^ eum ut purgenc uomitiones:6i aluo foluca:alias ftomacho inutiletn.Tra^ic pftuif tam fale adiedoin potu bilem afrbhitro.^i per aluum purgari libeac in platea. Si uomitid ‘ r/ ne:in paflfo aut aqua mulfa. Media potio tribqs obolis coftat. Ficos a cibo fumpfifTe meli9 cft.Fauces urit lenicer.Eil enim tarcaientis^ ^,nacuras:vtj^r J^em corpori impofitu puj^ ^ ^ Hulas igniu modo faciat:^ pro caufticcTin ufu fic.Xlteru genus tithymalli myrfinicen uo " cant:alii caryoten foliis myrri acuti a pugentibus fed molioribus:& ipfum etia in afperis nafcens.Colliguntur comi eius hordeo curgefcent&Ticcateq* in umbra diebus.ix.in fo/ le inatefcunt.Frudus non pariter maturefcic.fed pars anno fequete dL nux uocatur. Inde iTcognomegraecidedere.Demetiturcu meffium maturicate.Lauatu deinde ficcatur. 8d da* kurcu papaueris nigri duabus partibus:ita ut iit totu acetabuli modo.-minus hic uotnitio nibus quafup^Tbi: ciceri udem. Aliqui fic di folium eius dederemuce uero ipfam in uiui lo aut palTomel cu fefama' Trahit bilem di pituita t/efaluu. Dris ulcera fanat„ Ad nomas orisfoliucunielle eftur.Tertiu genus eft tichymallhparaliu^ ifocaf fiiietithymalis folio Jble J totudo.caule palmu inalto: ramis rubetib9feminealbo:quod colhgif icipiete uua^jCicca^ m ter it Sumitur^ acetabuli mefuraad purgationes.Quaftu genus hefifcopiohappeTfac 1 foliis portulacae: ramulis dantibus a tadice quattuor aut quinqj rubentibus femipedali zU peudins fucciplsnis4Qu incuii) cyparitiarfuoLi^bpropcet folio^ finulicudinem:caule ge ^ ,mino auc triplici nafcente in capeftribusrcui eadem uis qua: helifcopio aut cbaracise. Hoc circa oppida nafci femine aibo colubisgratiffimorquod colligitur incipiente ana.Nomen accepit quonia capita 'cu foie circuagit. Trahit bile per inferna in oximeilitFdimidio aco fcylla fiuc raphano fagariTiuncosduos fiue tres ipargit interrarubentes.foliis rut£:radi• Betoice farina ex meile di aceto fcyllite pota.Radix lonchitidis in aqua di te uefum illinit» Item fcordium cum caera:agaricum cum farina foenogrcEci ueficas malis : cotraqj calculos gtauifTimis cruciantibus ut diximus:auxiIio eft.polemonia ex uino potantem agaiicuju* , j plantago radice uel foliis potis ex pa(To. & betonica ufiocinere diximus. IteiimicifptlK‘‘ " ateg illira.Eadem ad ftrangurias emcaciflima ad calculos quidam betonicam di uerbenaca- Kmeliifolium aequis portionibus ex aqua pro fingulari remedio: bibere fuadent. Strangt» rias difeutere di didamdm certum eft. Item quinqiiefohum dccodum ad tertias in tip idcricis daruatqj illini utiliflimum eft.Xiphii quocffadix fuperior urinam ciet infanttb^ | J tirpZ- ^ L Enterocoeiicis datuj ex aqua:& illinitur ueftcae uitiis peucedani fuccus infantium ramici*>^£ fi &. umblicis eminentibus pfyllion iilinitur.Vrinam cient aiiallides : achorinW txhortenfis.CauUs palmuunu altus.Semen feruens odoratu ceu libanoridis rotuhaunu Siccatu rumpitur.Habet incus nucleucandidu:querp aliqui cachryh uocant folio pingui> albicante: ueluti oliuse:crafl‘iore:& fato guftmradiceidigyri cralTitudine tres aut quatruoc Nafcitur in maritimis petr ojfis.Elf qr cr udu codumue cu olere odorati faporis di iucundi, «•ia Seruatur etiam in muria prxcip^q? efci ufug ad ftranguriam folio uel caule aut radice; cx uino .Colorem quoc$ corporis gratiore facit.Verum largioi quo$ inflariones.Aluum orej httlarc» 1 i n;xy »? ”33, y... * !»&* CxXvi, foIuicdecoSo.Vrina^r&a renibus dolorem trahit.Sic 8i alcmeasficcc farina in uino pota b ftranguria collit:efFicacius abdico dauco.Lyeni quocp utilis. Aduerfus ferpentes bibitur. 1 umetis quoqj in pituita aut ftranguria hordeo infpcrfiafuccurrit. Anthy Ilion eft lenti fi/ milirna:qu3S in uino pota ueficas uiciis Iiberat.SanguincJiftii Altera eft anty lis chamepy** tyos fimilis:florc purpureo:odoris grauis.-radix \ tubi uel magis cepe fimilis portulacas ni griorc radi&fed inutilnnafcens in littoribus harenofis guftu amaraun uino cum afparagi' radici ueficas plurjfjiu grodeft.Eade praeftat hypericon: qua alii chamepithin : alii coryco appeliant:oic&ceo 'fruticc:t^nui:cubtcali:rubenrc.folio rutas odore acri:fcminefih"quae:W^'/'*'-pt gro maturefcentecu hordeo.Natura feminfipinandi.Aluum fiftic.Viinam cit. Ad calcu t^JL' los ueficas cu uino bibitur.Eft aliud hy pericomquod alii charomappellant.folio tamarici:^™1 Si fub ea nafciturcfed pinguioribus foliis Si minuTrubetibus:odoraru:palmo altiusdeni/ ter fuaue:aculeacu.Vis femini excalfa&oria:6i io inflatione facit entcrocoelicis: fed ftoma cho nou inutile ptsecipue ad ftranguria fi exulcerata no fit uefica.Medetur Si pleureticis ex uino potu. Vcficae auc calitrichon trita fimilis cumino medef Si data ex uino albo. Ver benaca quoqp foliis flccoda ad certias uel radix eius e mulfc calido calculos eiicic. Iterer prefla.quaearetii ^inmyricornafci6irTaqua decodasc tribus heminis ad unu Si pota.Tri foliu ex uino f umpeu :8i diryfentemu primu Antjiemu quoqj calculos eiicic paruis e radi ce foliis quinis^aulibusjogis duobt|,s:pore rpjeo.-radfces critas per fe uel lauer crudu: fil£_ ^uis nafeitur glareofii tx perwiib7 fimscijbi tahs: a p i i fimilitudine.Coqtur ut olus adcidu : magna utilitate u efi cae . Qu ^ fi fcabiyen tiat: pan acis radice fanatur. Aliter inutilis ueficis Calculos pellit malu ertacicuraf^cis iiBralLnbiHi congio decodaad dimidias. Inde hemi«* ne fumucur per triduu.Reliquu ex bino cu. zio:8i urtica marina:6i daucu:Si plantaginis fe /f tnen ex uino.Ec haerba fuluiana trfta ex uinorquae Si nome inuentoris habet nota traftan cibus urinas cir.Scordion tefiiu tumores fedat.Hyofcyamu genitalibus mcdetur.peucei» dani fuceusex meile Si femen ftraguriae.Agaricu obolis tribus in uini uereris cyatho uno Trifolii radix drachmis duabus in uino:dulcf una drachma uel feminis.Ifchiadici Si femi & i ne Si foliis exythridanitritis fanatur panace potant infricata polemonia ariftolochise de/ codae foliis.Agarico quide Si neruus qui platys appeTlatbr: atqj humeroru dolor fanatur obolis tribus in uini uereris ciyio uno poto.Quinqucfoliu ifchiadscis & bibitur 6L impo/ nitur.Item fcamdma decodac u m hordei farina.Scmsn hyperjcijitriufqj bibitut ex uino Sedis uitia di attritus celerrime fanat pia n tago.Co nd y lomata uerq^u i qqu e foli u. Sedari couerfam cyclamini^adixex aceto. Anagallide*s caerulea frocidfifiti/fedis retroagit. E diV ' uerfo rubens prostat. tbtelydon codylomata di hemorrhoidas mire curat. Tefiiu tumo^ ^ ^res acoriradix decoda in uino tritaqj illita.Intertrigines negat fieri.Cato abfinthium po gnit-.fuperiorac minor freminas.Efl & aliud genus fatyrion crytbrocdcBnappillahtifenn Vitr^r ne uitns:maiore leui:dur3eradicis:corticerubro:intus album iricluditur:fapore fubdulci eant. Vim eius reftinguit aqua mulfa aut laduca fuhiptadn totum quidem graeci cum co citationem hanc uoluutfisnificaretjgityrion appellant.Sic & crategin cognominares 8C te* £**#!& liconunnquarum femen feuiulinmeeft.Tithymaliiquocp ramoru medulla habentes ad .uenerem proniores fieri dicuntur.Prodigiofa funt quocirca hoc tradit Tbcophraftusfau doralioquin grauisdeptuageno coitu durare libidjncconKiftu b;pb;ecuiufda:cuiusno* ^ men fpetieqj no pofuit.Sideritis adalligata uarices minSiFaTine dblore praTtat.Fodagr£ morbus rarior folebat efle no modo patru auoruqi memoria:ueru etiam noftra. peregti/ O; ‘ ^ C /7 #• -» 1 « rM fnifTo#* 11 mipiI CX* r* f- T *-> m J ^ ^ qu3E cis raaices cum uuapalTarfuccus hyoiciamicum rarina ueiiemen icordion ex acgtonbi uti didu eft. Verbeaca cu axungia trita^vclamini radix cuius decodu & permon^uppro^ ^ J J deft.podagras refrigerat radix e xiphio.Semcn epfyllioiCicuta cumjithar gi^ol^jxpn^^g gia.Aizou ifi primo impetu podagrse rubentis;hoc eft calide.Vtrilibetlu^ro coVueffit eri ^ geroncu axungia.plantaginis folia trita a Tu CD c pluribus experimentis ad inficiendos c3pillos:#Darrus ciicicndos& con tinendos# aliarum remedia. flCa. x^I» WR temifiam ?&elel ifphacum a! 1 iga ra qui habetuiatonnegatur lafTitudfnem fentire Mulieribus morbis medetur maxime \ uniuelfumpeonieeherbse feme nigrum ex qua mulfa. Eadem & in radice uis.Menfes cit.panacis femen cum abfinchio men<*; £2 fiy t )[U-Ur»X — fesiSi fudores.Scordotis potu & illitu.Betonica drachma in^uijioc^atbis tribus bibitur cd tra omnia uuiuarum uitia.Aut qua: ii partu fiu n t. Men fes nim ios fifHTacbilleainTpofira : ^decoctum eius infidenribus.Mammis imponitur byofcyami feme eum uino-Loti radix ^ cataplafmate.Et mammis etiam cbelidonia-Secundas morantes uel partuseitiortuos radi potu/fotucji dis prodefl:Detafa uero 8£ a; r i na in dolore uulua::innr r tus emortuos uel traniuer \L Qtti l ™^artus fmortuos.pianrago imponitur in Ia ^^bilmm^edprsedpua didam© uis dt.Menfescit.par* i“eiicit.BiBitiir §x aquaf olioium obolo:adco ad hzec efficax ut nc in cubiculum quidem prargnantium in feratur. Nec potu tantum fed & illitu & fuf* fitu ualet.proximepfeudodidamum.Sed menfescit cum mero dccc&umpondcrede.na rii.pluribus tamen mbdis 8i ariliolocbia prqdcft :nam &menfes & fecundas cit.JEt emor A*! tuos partus extrahit myrrha & pipere addit©0 pota uel fubdira.V ul uas^uoqrprccidentes inhibet potu uel fuffitu uel fubiedu maxime tenuis.Strangulatum ab ns menfiiimc^ diffi , - culearem agaricu tribus obolis tritum in uini ueteris cyatho potum e meda t .perift eros a . pofita in adipe fuillo receti. Antirrino cu rofacco U meile .Ite appofira nymphca&rbefal '“'""V radix pota dolori medetur.In ino pota nigre ^rpfluuiainhibcnr.E diuerroact cyclamibi radix pota 8i appofita.Et uefica: infi^entiu decodomie3ctur.Sccundas pota ciiTanthemcs; * pellit.Vuiuam fanat.Et xiphii radix fuperior menfes cit drachma ex aceto pota, peuceda* numllrangulatus uulux nidore udum recieat.Menfcs aluofc^ prsripuepfyiliu drachma, in cyathis tribus aqua: mulfe.Semequoq? mandr^gorc potum uuluam purgat. Menfes. cit fuccus appofitus:& emortuos paitus.Nimia rurfus prefiuuia fidit fetne cu uino di fui ! imvn. phttre.AIui profluuia fifiic& contrahit batrachi on potwuel cibo ardens:alias ut diximus cruda .Sed cofia comendatur fale & oleo 6L cym inoiDaucum 8C menfcs & fecundas potu w faciliimejpellit.Ladanuni fufficu corrigit uul uas:doIori carum exulceratifc^ imponitur . r“T&norcua fcamonium pellit potum uelapporiturrt.Menfescichypericunuutrunq? appofi* cum. Ance alia uero ut Hippocrati uidetur eryfrmon e uino femine ucl radice.Corticc tra bit:6d fecundis fuccurit 6C lirangulationibus ex aqua pota.Ircm radix e geranio peculiari* ter fecundis inflamanonibufqj uuluarumconueniens. purgat hippuris pota & appofica whgiSB uuluas.polygonaspoca menfes cit.Hc alcmeae radix.Foliaplantaginis pellunt.ltem agari * cum ex aquatnuifa.Arcemifia uulux medetur trita ex oleo irio £6t Ticoiaut cum myrrha ^ appofita.Hiufdem radix pota in tantum purgat:ut partus ene&os extrahat menfes & fecu dascit .Romanorum decodum infidentibusutem folia pota drachma. Ad eadem oia pro funt uel impofica uentri immocum farina hordeacea. Acharon quoq3 utile efi interiorib^ fceminarum morbis.Eccoizautra^.Eccr^nos.Htcantillides duae uuluis utiliflime.Tor * ■ mtnibulq*& fecundarum more inuino pdrie.Callitrix fotu locis medetur: Albugines in . L , ^ capite tollic.Capillos inficit oleo trita.Geranio in uino albo pocum:& hypocifthis in rubro pfluuium frftunt.Hyfopum fuflfocationcs laxat.Radix uerbcnacae pota ex aqua ad oia in ~ r^HiA 9 ni> fi partu aut ex partu mala prasftantiflim;} efl-Peucedano quidam mifcenrin uio nigro feme cuprelficontritum.Nam femepfylifHcferucfaduin aqua cum lcepirerif/epiphorasciiiries :eri ienit.Symphito tritum in uino nigro euocat menfes.partus acccllerat fcc uteri lenit.Symphito tritum in uino nigro euocat menfes.partus acccllerat fcordotis pota drachma fucci in aqua mulla cyathis quattuor.Didanii folia prseclara: dantur ex aqua.Co ftat unius oboli pondere: uri fi mortui fintin utero infantes:protinus reddi fine uexatio* ns puerpera: .Similiter prodeft pfeudo difhmum fed tardius.Cyclaminos adaligata. Cilla themospotadeem betonica: farina ex aqua mulfa. Arfenogono & theligenon herbse funt feabentes uuas floribus olea: fiiiulesrpallidiores^tajiic.Semeal^mTitpapaueris modo .Theli Arfenogbnbabea" femine ‘oiek nec alio di fiat . Huius / goni potu foemina concipi narrant 7^h/'v’ <•7 "T itus unice meqecujycrizeru ex pano marras uperiq^es ; racic^oncnu in rarre coctum* Que uero maftds ubcariir indica pilos mariTaruffTe partu nalcentium'8i tineas autfert \ fa cuTaliacg cutis uicia emedat.Gentiana nymphea heraclia illita cicjbmini radix maculas oes Cauealia: grana mixta csrae liquida: excenduntcutetTi fnTacie.crugancq:.^icia omnia aco* ii radix emendar.Capillum lifitnactiia flauu facit.Denigrat hypericon.quod & orifion uo catur nia uiris in _ tyi oleo illito crebro uel euulfis pifis.Quadrupedum fcabiem lanathyfopum ex oleo fotum Anginas peculiariter fideritis. Ver um & reliqua genera hserbarum reddamus. dfCAU PLINII SECVNDI NATVRALIS HISTORIAE LIBER. XXVII. __ ^PROEMIVM. tiReliquahsrbarumgenera.p^»^ Ca. I* RESCIT apud me certe cradaru ipfo admiratio antra uitatfcQutfnroq; maior copia ha:rbarum dicenda (refiqt: tapto magis adorare pnfcoru in ,'fuciendo cura intradendo benignitate fu bir.Ncc dubie fu paca hoc m6/ opolTet uideri et reru naturae ipfiu| jmunific|tia:fi humani ojpis effer tueo |tip.Nuc uero deoru fuifle ea apparet: a u t certe diuina et cu ho iuenerit vEandemqp omnium parentem genuiffe hxc & oftendifibnullo uitx mi* raculamaiorc.fi uerum fateri uolumus .Scyticam haerba a marotidis p^,_. tudibus & euphorbia e monte atlace.nltraq? Herculis coluas&ipfbreru natura: defedu? pte alia britanica ex oceani ifulis extra terras pofitis:it€qa:thiopidcm ab exuftofyderibus axe: Alias pra^erea aliunde ultro citroqp huanxfaluti in toto orbe terraru porrare imenfa fonunje pacis maieftate no homines mo diuerfis inter fe terris gentibufqpmcru etiam m<3 tes& excedentia in nubibus iuga:pafiuf^lpecoru& hatrbas quoq? inuifiGfiendat.Ae^cs ;/’■ TT ais fi “cT"^ {[LIBER» ni quaelb dcc& fitmunus illud. Adeo romaosuelut altera lucededifle rcfcmnanis uidi£ CDe aconito:84panthcra:84quazextinguit aconito. (JCs, ii. jEd an tiq uor ucpra diligctiacg qs pofTic fatis uenerati.cu coftet oium uenenorum ee 2jconitu:& ta&is quoqi genitahVfoeminini fexus aialiu eode.die i fer* \ ^MllUalrc morcc.Hoc fuit ucnenu quo Itereptas doitnietesa jCalfutnjo Beftia uxcires.M /Cccilius accufator obiecit.Hic illa atroxiporatio-eius \ dig^ocal^ott^a^p^fenarrauc te c fpinis Cerberi canis extrahete ab iferisHerculeddeoq? apud beraclela po^ca ubi rrwv' 'rntJ' Urat' eius ad iferosaditusgigni.Hoc quoq? tame i ufu huanse falutis uertere. Scorpioni* i&ibusaduerfaricxpcriedoaconirudatu i uino calido.Ea cftjiatura ut hoiem occidar nifa • ^ xucncrit qd i hoie pimat.Cu eo folo collu&at:uelut praefctuTs iueto folo.Hafc pugna cft '(jpavm. cu uenenu i uifcenbus reppererit.Miruqj exitialia p fe abo cu fueiitduo uenea i hoie co f;/,“ nioriutunut hohio fupfit.jmmo ueroetferaru remedia antiq pdiderundemoftrado quo uenenata quocp ipfa fanaf.Torpefcutfcorpioes ac6ititattu:ftuperc£ palletes:34 uid fe co ^ fitent-.Auxiliaf eis hellebo^ albu ta£tu refoluete.Ceditqj acoituduob9malis fuo 84 ownyr^ « Quod fiqs illa forte ab hoie excogitari potuiffe credit igrate deo^ itelligit muera.Tan giir carnes acento: nccatqi guftucaiu patherasrrlifi hoc fieret repleturas illos fitus.Gb id $ < da pdalianchesappeliauerc. At illas ftatiliberari morte excremeto^ hoisguftu demoftra , ru,Qn°d ccrtc cafu reptu qs^34 quoties fiat et nuc ut nouu naftfqm feris ro & ufus iter fe otradinopoiTit. {jQuod omnium creaturarum conditor fit deus» M* »c ergo cafus hic c ille:qui plurima inucnit in uita deus.Hoc habet nome: per que nteiligitur eadem 84 parens rerum omnium 64 magiflra utraq* coicdura pari: hue ila quottidie feras inuenire:fiue femper feire iudicemus.pudenducp rurius cima Inanimalia quas fine falutaria ipfismofle ipfa prseter hommc^Scd 64 maiores oculorum quoqs n r medicamentis aconitum mifeeri faluberrime profnu!gauFre:aperta profeffionem.alu qui deni nullum fine aliquo bono dicere»Fas ergonobis erit qui nulla diximus uenenata: nuc f dcmonftrare quale fit aconitum uel depreh^mi graVialFoIia habet cyclamini aur cucume ris non plura quattuor ab radice leniter hirfu ta. k a dicenimo^ica m ra/maro fimiietn mati/ no. Quare quidam tamaron appeilauere. Alii 1 y cocio ndex ea' qua^iximus caufa.Radix in curuatur paulum fcorpionu mo:quare 84 fcorpioaliqui appellauerc.Nec defuereq Sono appellareniallent:quoniam procul 84 e longinquo odoremu^es necat. Nafcitur in udis cautibusiquas aconas uocant.Ht ideo aconitum aliqui dixerefhuUo iuxta nepuluere x . . V' quideln nutriente.Hanc aliquirationem nominisa^ttulcie.Aliiquoniam uis eadem i tncE^”'^ | Ee^fTet qua: cotibus ad ferri aciem dc terendaml^anmqp admota uelocitas fentiretur . f)De aithiopide:84 amaranto;84 aloe:84 alcea. 84 alipho:34 alfina:& androface:84 androfemo ■ ^4ambrofia:84anconi:84anagyro:64anonymo. |)Ca. 1111, ^chiopis radix folia habet phlomo fimihjunagna 84 multa:&hirPuta ab radice.Cau — _ * . Icm quadrangulum fcab^:fimiie arSioVmultis concau u dnS!iis,fejri e ca ndidu ge/ oLminunuradicesnucrofas longas.pienas molles glutinofasguflurficanti.Crefcuu^ cornua poPfint uideri.prasterea in aethiopia naicuntur: 64 in ida monte troadis:64 \ tr.ef Tenia.Colligunturautuno-.ficcantur in fole aliquot diebusmefitumIFhtiant.Medentiir ouluis poti in uinoalbo:ifcbiadicis:pleureticis:faucibusfc3br?S?dccp£|:a potu datur. Sed j quxex itbiopiaueniucximiaefttatqiillicoprodeft.AmarantalciuKceaeftduorunj psU> 1 ta.Caulis eius tenuis eft rubens mediomon difTimilis antherico.Radice una ceu palo i ter ra dimifimgraui odore:guftu amara.LaudatilTima ex india effemir:Ped nafcitur 64 m afi^s non tamen ea utuntunnifi ad uulnera recentibusfoliisuuirifice enimcongluLnicfuct Tiic co:ob id in turbinibuscadorbhTein ferunt utaizoum maius.Quidam 84 caulem antema turitatem feminis^ngiduntfuccigratiaialiqui 84 folia. Inuenitur 84 per felachiyma adh£* rens.Ergo pauimentandum ubi fata fit ccnfet ut lachryma non abforbeatur.Fuere qui tra derent in iud2tafuper hierofolimani metallicam cius naturaimfcd nulla magis improba eft nec^ alia nigror eibaut tumidior .Erit ergo optima pinguis ac nitida rufri coloris friabilis r ac socinoris Jiiodo coafta facile liquefeens improbanda nigra 84 dura:harcnofa quet^ quae Cxxvu,. tjzL Ant l Jute t' i Milvo fm bi*ye /1 enujul joidiffolurione i duobus cyathis aquae tepida u:l frigid-£:coclearismefurn bis teiue rdie cx iccrualhs ut res exigit.purgacidis eteaufa plurimu tribus drachmis , Efficatiorfj pora , / «a fumat cibus.Capillju fluste edeineteu uino auftero capiccin foleconcra capiilu pundo^ “‘fr'*0 Dolarem capitis fedat ternporibus & froti impofica ex aceto & rofjc:o.Diluti^r(^ inK7fa oculorum uitia omnia fanari ea conuenit.priuatim prurigines Sd fcabic geiia^Ote lnfigm saacliuida illita cumellermixime pontico. Tonfiilas:gingiuas:5d omnia oris ulcera.San^ guinis excreaciones fi modice finodrachma: pondere ex aqua.-fi minus ex aceto pota. Vul iierumquoq) fanguinem 3 C undecurp duente fiftit per fe uel ex aceto. Alias etiam e uuine ribusjgt^jffiina ad cicatrice piucens .Hadem inliiFrgitur exulceratis genitalibus uiro^ con d yl o m acis: rimi fq3 fedisVilias ex uino.-alias expafforalias ficca per fe:ut exigit nntigada cu ratio :aut coercenda.Heniorrhoidum quoqj abundanl leniter fiftit. L yfenteria: infunditf Ht fi difficilius cocoquancur cibubityc a moena modico lnceruallo.Et in regio morbo trib9 oaolis ex aqua-Deuorantur pilulas cu mellis dccodo auc r|firia terebinthina ad "purgada interiora. Dig^torurr^pcerygia collit.Q^loru m ed kam e c is Pau a t": u t quod fit harcnofiflr mum fubfidadAui torretur in teftafpenaqj fubinje yerfaturmtponntsequalicer torreri. Aiceafolia habet fiaulia uerbenaca*:q «Siperiftereoricognommuur.Cauics cresautquat* suor tohorum plenosrflore roferaJices albastcu plurimum fexcubicaies:obliquas,Nafci tur in pingui foiomec ficco-Vfus radicisex uino uel ex aqua dyfencericis:aluo cita:& rup tisojiKiuiiis.Alipbon cauliculus eft molli capite nodiffiniilis betxacre guftatu ac lentu: mordeiifqp uehementer 5C accedens. Aluuni foluic in aqua mulfa addico fale modico.Mi mma pocioduarum drachmarum:medil quattuormiaxumajexrea purgatione quibus dat •e gallinaceo. Alfine-q ua quidam m/oforon appellancmalci? in lucis: unde & alfinc dicta e Incipit a media hyeme.Arefctc ifftace media cum prorepitm.ufculorum aures imitatprfo liis.dcd aiiam docebimus effe qu e iuftius moyforis uocetur.H.ec eadem erar quae affine : » mffi minor minufcp hirfuta effce.N ifcitur in hortis & maxime i parietibus.cu reririodore cucuubs reddit. Vfus eius ad collectiones inflarnationcfqi.Quin emendae omnia qux alfi Jie fed tnfirmius.Epiphoris peculiariterimponicur.ltem uredinis: uicenbufcp cum farina «rdeacea.Succus^eius auribus infunditur. Androfaces herba eft alba amara fme foliis: fol iiculosincirrisliaSens:& in iis feme.Nafcit in maritimis iftriaz maxime. Datur hydropicis drachmisduabustufaautdecodainaquauelaceco uel uino.Vchementer.n, urinas cit. Datur & podagris:illinirurq^.Idem effectus e & femini. Androfemon:fiue( ut ahi appella * . .. uere)afcyron non abfimile e hyperico:de qua diximus cauliculis maioribus denfioribufq* uiJktm* & tWgis rubencibus.Folia alba rutas figura.Semc papaueris nigri Comse trine fanguinco N/’ Cucco manahtes.Odorcs tres in ufus.Gignitur in uineis.Fere medio autuno effodicunfuf penditur^. Vfus ad purgandam aluum tufascum femine potaeqj matutino.uela^cama dua feus drachmis in aqua mulfa uel uino uel aqua pura:cocius potionis fexcario. trahit bilem prodeft ifchiadicis maxime.Sed poftera die dpparis radicem refina? permixtam deuorare ©portet drachma pondere-Iterumqp quatridui interuallo eadem facere. A purgacioneau semipfarobuftiores uinumbibere.infirmioresaquam.Imp6itur6i podagris biaiiibuftis &t aiulneribus cohibens fanguinem- Ambrofia uagi nominis eft:8i circa alias herbas ftu&uas fruticem unum habens aenfum ramofum:cenuem:erium ferepalmorum.Tertia parte ra dke breuiore: foliis rutae:circa imumcaulcmin ramulis femen eft uuis dependetibus:odo se uinofp:qua de caufa botrys a quibufjlam uocatur ab aliis artemifia.Coronatur illa cap gjadoces.Vfus eius ad ea qua: difcutiofnis fit- Anconin quidam ononida malunt uocarc:ra rnofanufimileiij foenograecomifi fruticcfior hirfuciori^ effeuodore iucundo.poft uer fpi nofa.Eftuf eckmmuriacondita.Recens uero margieHiicerum erodit.Radixdccoquitur in pofca dolori dentium. Eadem cunymellc pora cakulospellit.Commalibus datur in oxy meiitae decocta ad dimidias.Anagyrosquam aliqui acoron uocant-fruricofa cigrauisodo xeftlore oleris:femen in corniculis non breuibus gignit fimiSe rensbus:quod durefeie pet mehTeO^Sha coIleiftionibMS imponuntur difficultcrtp paricntibusadal:gatur:ira ut a par su Itarim auferantur.Quod fi emortuus h^reattS.' fecundae mcnfcfc^ morentur: drachma: ii i a [h tnt r" Curer., pSderc bibuntur in pafifo foliaoSic &C fufpiriofisdantur:& in uino ueterc ad phalangioru Imorfus.Radix difcutiendis cocoquendifq? adbibetur.Semecomanducatu uomitiones fa* cit.Anonymos a non inueniendonomine nomen iuenit. Affertur rjfcychia celebrata & ab t Hicefio non paruseaudoritatismedjco.Itemariffbgetomnuulneribus praeclara ex aqua tufa &. impofita.poca uero maniis pr^cordiifq? percuffis.Item fanguinem excreatibus-Pu tauerunt &C bibendam uulneraps.Fabulofa arbitror quae adiiciuncur:recente ea fi uratur: februm aut 3:5 ferruminari/"' ,y"'T iLDe aparine 8i ardio:& afpleno:& afdepiade:& aftere:uel bubonio:&afcyro:ud afcyroi 4" de:&af>hace:& dealcibiox & aledorolopho* . $Ca. V. ’ k 1 - -parinen aliqui ompha cocarpon:aIii philantropon uocant:ramofam:hirfutam:qui> jnis fenis ue in ojbem circa ramos foliis per interuallaffemen rotund um : durum : itoncauumrfubdulce.Nafcitur in frumentario agro:aut hortis: pratis ue afperita* etiam ueffium tenaci.Efficax contra ferpentes femine poto ex uino drachma : & contra ^phalangia.Sanguinis abundantiam exuulneribusimprimunt folia impofita.Succus auri* businrunditur. Ardion aliqui potius ardurion uocantrfimilise uerbafcofoliismifi q>hir* ' futiora funocaulc longo-.molli; femine cymini.Nafcitur in petrofis:radicetenera:alba:du! ciqnDecoquffyr m ujpoa^ dgnciapi i dolorem: ita ut contineatur oredecodu.Bibitur pro pter ifchiaaa^ffFangunam^umorAmbu^isimponitur 5t pernionibus.Fouentur eade cum radice femine trito in uino.Afplenufu funt qui Eemionon uocant: foliis trientalibus multis radice limofa.cauernora:ficutfiliascandida:hirfuta:neccaulem nec florem nec fe men habeoNafcitur inpetris:parietibus opacis:humidis:laudatiffima increta.Huius fo - iiorum iure in aceto decodo per dies.xxx.poro Iyenem 3bfumi aiunt.Et illinuntqr.Eadeni autem fedantfing ulcus non danda fceminis:quoniamffciilitatem facit. Afclepiaslfolia hc ^ deras habet:ramos longos rradices numerofas-.tenues odoraras:florem aureum: graue fe * mcn ferularum .Nafcitur in montibus, Radices torminibus medcntur:& contra ferpentiu "Acidus non folum potufed etiam illitu. Affer abaliquibusbubonion appellatur.-quonia in* guinum prxfentaneum remedium eff. Cauliculus foliis oblongis duobus aut tribus'! ca* cuminecapitulalfelEe modo radiata.Bibitur aduerfus ferpentes.Scd & ad inguinum me dicinamffmiffra manu decerpi iubent:& iuxta cindus alligari.prodeff & coxendicis dolo^ \ f\ftyv™ ti ad alligata^Afcyroides fimilia funt infer fe:fed afcyron maiores habet ramos: qui afcyroi des uocantur ferulaceos omnino rubentes-.capitulis paruisduteis.Semen in cauliculis pu ^Ipnimigrum reffnofum. Comae tindae uelutcruencatse.Quadecaufa quidam hanc an * A^rofemquoMuere.Vfus feminis ad ifcbiadicoS potus duabus drachmis in bydromelitis fextario.Aruum foluit.Bilcm detrahit.lllinitur &ambuftis.Aphace tenuia admodum fo* lia habet/pufilla. Altior lenticula eff .Siliquas maiores fert:in quibus terna aut quaterna fe mina funt nigriora & madidiora & minora lenticula.Nafcitur in aruis.Natura ei ad fpifTS dum efficacior qua lenti, Reliquo ufu cofdem effedus habec.Stoniachi aluicp fludiones f» iftit femen dccodum. Alcibion qualis effet hserba apud audores no repperi .Sed radicem cius & folia trica ad ferpentis morfus imponi & bibi iubent.Folia quantum manus capiac trita cum uini meri cyathis tnbus:^u_tjradicem drachmarum trium pondere cum uini ea / demmenfura.Aledoroloph6s'qSs‘apu^ noscrifta djdtunfolia habet fimilia gallinaceas txiffze plura:caulem ccnue:8£femen nigrum in filiquisiVtililtuiTientibuscoda cum faba ^reffa meile addito:^ caligini oculorum.Solidum femen coniicitur in oculummec turbat fed rn fe caliginem eontrabiLjSdutatcoloremffed ex nigra albicare incipittSC intumefeit s fiuQuynM *=m Ani iiLnti 1- ,iacpc£fe exit II De alo. ■- - -A « I - I f i ■ j -*y - - ;Limfnos uocamus-.graci fymphiton petreum : fimile cunilse bububeffoliispar 4jCa. VI. jFuis granis tribus aut quattuor :radice £ cacuminibus thymi: furculofum : odora 4* 4*um: guftu rdulce: faUuam ciebs Honga radice: rutila. Nafcitur in petris ideoq* fpetreum cognominatum . Vtiliflimum lateribus: lyenibus: renibus :torminibus : pedo <* = ribus:pulmonibus:fanguinem reiicientibus: faucibus afperis. Bibitur radix trita & f ui. ^ nodecoda:& aliquando fupedinitur.Quin&commanducarafit!fedat:pr2cipuxc|ipul mone refrigcrat.Luxatis quoqnmponitur:8£conuulfis:lyeniinteraneis. Aluum fiffit co* da in Cineres. Detradis quoqi folliculis trita cum piperis nouem granis .& ex aqua pota. Vulneribus fanandis canta prsffantia eff :auc carnes quoqs cu coquunt coqlutinet addita. UXXVd. Vnde 81 graeri nomen impofuere.Oflibus quoqj fra£Hs medetur -4Pe alaga di a&ea di ampleo agria Si abfinthio. tfCS: VIt. Lagaruffa&fcorpionuidibus.Adeagrauifoliorum odore:caulibAus afperis ge* , /mcularisJeminenigro:utb^deras:baccis mollibus.Nafcitur inopacii’8i afperis L aquofis.Datur acetabulo pleno interioribus fcemmarum morbis*. Ampelos Sgri^ Mpfcant haerba foliisduriscineracei coloris qualem in Tatis diximus : uiticulis longis callo J fis rubentibus: qualiter flos que louis flamarti appella uimus ignobilis : fert femen punici "i- tnalifimileinacmis.Radixeiusdeco&a in aquas cyathis ternis additis uinicomuniscya-' cbisduobusaluumfoluitleniter.Ideohydropicisdatur.Vuluas uitia Acutis in facie mu iierutu emendat. ifebiadicos quoq? uti hac hasrba prodefl: hasrba tufa cum foliis 8i illita cu Cuccofuo. Abfinthii genera funt plura. Santonicum appellatur a Giliasciuitate. Ponticu ' ^ ,aponto:ubi pecora pinguefeunt iiIo£& ob idfinefellereperiuntur.Nccp aliquod prsefta** jius.Multucg italicoamarius.fed medulla pontfdulcis.De ufu eius conuenitdicere hser* bx facillimae accp inter paucas utiliffime.prasterea facris po.ro.celebratc peculiaritcr.Siq' demlannarumferiisquadrigascertantincapitQlo:ui&orqj abfinthium bibit. Credo fani satem praemio.dari honorifice arbitratis maioribus.Stomachum corroborat Si ob hocfa/ gor eius in uina tranffertur:ut diximiis:BibTtur 8i deco&u aqua: aepoftea node 8i die re irigeratum fubdiuo decodi: fex drachmis folioju cum ramis Tuis in casleffis aqua; fejrta*^ ^ . siis tribus.Oportet 6 i falcmaddi.VetuftilTime in ufu eft.Bibitur Si madefadi dilutS. Tta / 7 enim appellacuijioc genus. Diluti ratio utquifquis fuerit modus aquas:tcgatur per tri* duum-Tertium raroin ufu efbficut 8i fuccus expreffi- Exprimitur autem cum primum fe men turgefeit madefadum aqua tiidu o recens aut ficcum feptem diebns.^ Deindecpdum tn aeneo uafe ad tertias decem heminis in aquae fextariis.xlv.Iterumcp p£ecolatum7H^rba-: lencecoquiturad craflitudinem mellis qualiter cx minore centaurio quaeritur fuccus.Sed hic abfinthii inutilisftomacho capiticp elhcum fit ille decodus Inluberrimus. Naq? aftrin git ftpmachum:bnemm detrahit. Vrinam cit.AIuu emolliti in dolore fanat.Vcntris ani.* maliapellit.MaliciamJomichi K^nfl^niationes difeutit cu fale& nardo gallico:aceto exi guo aadito.Faftidiaabderget.TTdncoSiiSffes adiuuat.Cruditates detrnhitcum ruta& pi pere Si fale.Antiqui purgationis caufa dabat cumarinx aquae ueteris fexrario feminis fex drachmis cum tribus fajiis 8i mellis cyatho. Efficacius purgat duplicato fale.Dilsgemer au tem teri debet propter difficuI^tem.Quidam Si in polenta dedere fupradidum pondus; addito pulegio. Alii contra paraliffm. Am pueris folia in fico:fic ut amaritudine fallerent Faciletho raccm purgat cum iride fumptum.In regio morbo crudum bibitur cum appio autadianto.Aduerfus inflationes calidum paulatini forbetur ex aqua. Iocincris ca.ufam cum gallico nardo. Dyenis cum aceto aut pulte aut fico fumitur. Aduerfatur fungis ex aceto. Item uilco.Cicutse ex uino:& muris aranei morflbus.Draconi marino. Scorpionib*31 Oculorum claritati multum confcrt.Epiphoris cum paffo imponitur. Sugilatis cum mri le. Aures eius decodumuaporisfuffitu fanat. Aut fi manat fanies cum meile tritum. Vri/ nam ac menfesciunt tres quattuorue ramuli cumgallici riarcffradice una cyathis aquas; fex.Mefes priuatim cum tpefle fumptum:& in uellereappofitum. Anginis fubueniteum meile 8C nicro.Epiny&idisExaqua fanat.Vulnera recentia prius qua aquajangnntur impo ficum.praecereaq? capitis ulcera, peculiariter ilibus imponitur cum cypria casra:aut cum fi co.Sanat 8C pruritus. ^5peabfinthio:&ballote:8C botryasfruticofa:& briujlla:& brio:& pupleur;:& catanance; calla;8i circasa:& circefio:& crategono:& theligo:& crocodilc;& cynoforchi:& cbryfolla^ ^hanq:6icuculo:84conferua. i , iJjgs> 4j^7a. VIII. . ^On dandum in febri. Naufeasniaris arcctin nauigationibus potum. Inguinum d**?» tumorem in uentrali hah.ittjm.Spt^nos allicit olfaff um:aut infrio fub capite poTD w-/ • __^^tum.Veftibus infertum tineas ar&nCulices ex oleo perun&is abigit ; fumo ff« Aratur. Atramentum Iibrdrium ek diluto eius temperatum litteras a mufeis 'tuetur capik lura denigrat abfinthii cinis janguento rofaceoqj permixtus. Eli: Si abfinthium marinum -vp,, quod quidam feriphiuni Uocam f probatiffimum in taphnis segypti- Huius ramum ifiaci < ‘■~yi jprasferre folemne habet. Anguflius priore:minufq? amarum^omatho inimicum. Aluu inoIIit.PellitcB animalia interaneorum. Bibiturcumoleo&faleiautin farinas trimeftris <3.1 Hi ClLlBER. forbitioneni dilutum.Coquicur quatum manus capiat in aquse fexrario ad dimidias. Bak lotenalio noicporrunigiugraeci uocantrhaeibam truriccfamangulofis caulibus : nigiis: hirfutis.foliis uefiiemibusmiaioribusqua pofrf&nigrfoabLscgiaucokntibus. Vis cius ijwH e^icax ad uerfiis canis morfus: ex fale foliis rritisimpofita. Item ad condylomata r&- nere in folio oieikfpurgac &C fordida ulcera cum meile.Botrys fi uticofa birba cft luteis ramulis.Semcn circa tocant nafeitur: folia cicorio fimilia.inuenitur in torretfpm ripis.Me detur orrhopnoicis.Hoccappadoces anmbrofiam uocant:alii artemifiam. Brsluylla fpiffan* di uim habacotond mali modo : nec amplius de ea tradjmit auctores. Brid marina hserba fine dubitatione lattucae foliis fimilisrugofa ucl uu^ptraira: fin e caule ab ima radice ex euntibus fcliis.Nafcitur in fcopulis maxime rdhfcyterira ccmprehcnfis. Praecipua ficca* diei fpiflandiqj uil.Efccolle&iones omnes inflamationefiqp cohibendi:pra.cipue podagries & quicquid refrigerare epus fit.Bupleuri femen ad idus ferpentiumdari rtpenodoueriv qs plagas dcco&a ea haerba adiedis foliismori aut origani.Cavananccijiie|Talia harbaqua#iC^ Sis fit:a nobis d^feribi fuperu^cuumditlcum fit ufus cius ad ama tor!a"tanc um . Illud no ab re eft dixi ile adtegcndas^magicas uanitates ele6am ad hunc ufum ccnicftura:qucnia are fcens contraheret fe ad fpccum unguium nnlui exanimati. Eadem ex caufii& cemos file^> ktura nobis.Calla duorum generu eft.Vna fmi!isa?cT Nafcirur arationibus. Colligity^ anteginarefcat.Vfufqi eofdem habet quos aron.Bibitur queq? radix huius ad exinanieif* das aluosimenfcfq tnu!ieru.'rem caules cum foliis in leguminibus decedi fanant tenaf/ inon. Alterum genus cius qmdaanchiifatn uccant:alii rhinocliliam. Folia la&ucae Ici gia ra:plumofa:radice iubn:quLr ignes facros cum feliopoientE fanat imp.cfita. 1 caneri» an tem uieia in uino albo pota. CiWa ftrychno fatiuo fimilis efbflore nigro pufiilo.paruo fe tninc ut milii nafcentis in quibufdam corniculis radice femipedalntnpliafcrme aut qua«* druplici:alb3:odorata gudus calidi. Nafeitur in apricis faxis. Diluirufin uino. Bibiturq* ad dolorem uulue & uitia. Macerari oportet in fextariis tribus quadrantem radicis tufas per no&e &dic.Traditcadcpdtione(ecudaskmine.Lac minuit in uino aut miilfa aqua pota.Circefioh cauliculus efl cener duu cubitgruuriangulo firr.ilis:foliis fpinofis circuri - r, datus.Spinaemolle funt.Folia bouis lingu^Tiirfma:minota:fubcandida:6: in cacnmina ca Yh'u ffyr,iC* j pit^jitarpjnp^ in lanugincs.Hanc hxrba radiccue eius adalligata dolo/ res uaricumi lanare tra3ut.Crategonon fpicae tritici fimile efhmukis calamis ex una radi* ce manantibus: multorucp geniculoru.Nafcicur in opacisdeminc milii: uehementer afpc* ro guQu.Quod fi bibant ex uino ante ccena obolis tribus incyathis aquas totidem mulier ac uir ante cqceppijm i djebus.xl.uirilis fexus partum futurum aiunt.Eil &alia cratcgonos quas theligontfs uocatur^ifFercnria incelligitur Jenitateguilus.Suntqui flore cratego/ r,i bibetes muherpsmtia xhdiem concipere trad^ i it . Ea^e y lja n a n t ulcera uetera nigra cu, tnelle: explent finusuIcefum.Ec atropha tafbbfiora faciunt!purulenta expu rgan t .pan osk£ difeutiunt podagras colle&ionefcp omnes leniunt peculiariter mamaru. T c^flrallus ar/ boris genus intelligi uoluit crategonon fiue crategona:qua italia aquifoliutidcaf.CrocOiV^^? dilon chamaeleontis baerbas nigrae figuram habecradice longa:zt qualiter crafla: odoris a/ fperi.Nafcitur in fabule&Pota fanguinem per nares pellit copiofumcraflimqnAtqj ita lyeneni confumeredicicur.Cynoforchii ucjcynofarcima aliqui^rchin uccanufoliis olea: moiIibus:ternis:paruifcjj femipedislongitudinis interraflr^tis:rndicebulbofa:oblcga:du plici ordinefuperiore quae durior eft:& inferiore quae mollior. Eduntur ut bulbi co di in uincis forte inuenti.Ex iis radicibus fi maiore edant uirimares generari dicuntur. Si mi/ ^ norem fcemine alterum fexum.ln thelTalia molliorem in la&e capryio uini bibunt ad mq]andos coitus:duriqrem uero ad inhibedos.Aduerfatur alter alteri. Chryfolachanurts in pinetoTa^uce fimile nafcicur.Sanat neruos indfos ficonfeflim imponatur. Et alibi ge# nus cryfelachani tradif flore aureodoliis oleiis.Co^um eftur ut olus molle. Haerba haec alligata morbu regiu habet|bus:ita ut fpe£lari ab iislpoffir.fanare id malu traditur.Decry Tolichano nec fatis dici fciq:,r^ecplura rcperio.Niqf & hoc uitio laborauere proximi utiqp^ ^ ^ flaerbarii nofri.quod ipfis notas uelut uulgares ftri&im & neminibus tantum indicaue**' ^ rettanq coagula terrae aluumfiftijftranguriamdiflblui fi bibatur cx uino & aqua. Cuculi foliarritacumaceto ferpentiumiflibus&fcorpionum mederi. Quidam alio hanc no¬ mine ftr umum appellam s alii gtsccfirygnon : acinos habet nigros. Ex iis cyathis fusci , cara ttfaffi duobus medetur lumbis.kem capitis doloribus cum rcfacco ffufus. fpfafttu mis iilic^D|iandis:pccuIiaris eft.-amplius maxime fluminibus. Conrerua appellata a eo n/ teijminanad Ipongia aquarum dulcium uerius quam mufeusauthaerba uilloHe denfita/ tis acqi fiftuiofat. Curarum ea fcio omnibusfere oflibjus confra&is prolapfum ex arbore alta putatorem circundara uniuerfo corporifquam fuam infpergencibus qUdciens inarem 1 fcaoraroqj nec niiiJeficientem haerbam mutationis caufa refoluentibus conualuiffe uix | credibili celeritate. U De cocco guidio # dry opteris:# dryophono:# eia tine: # empe^ 4 Alpzi 7 tro fiue calcifraga:# epicadi:uel heileborine:# epimedio:# enneaphylo.-# filicepteri; # ndelfemore bubulo. ||Ca. IX *i^nNt|Oc?o gniefo color cocci:magnitudograno piperisrmaior uis ardens.iraqp in pane 'deuoratur nefdurac cugula cranftc.H ujcjuis^rxien^lercontra cicuta-. Siftit aluu ^ Dipfacos folia habet iactuc3e:bullas rpinofas in doffi medio caulem duorum cubi#» rdibrSn^iifdem (pinis borridum:gcnicula eius binis foliis ampledentibus:concauo alarum ■ ■=.(inu in quo fubfiftic ros falfus.ln cacumine capitula funt echinfta (pinis. Na fci^n aquo^ i. fis.Sanat rimas fedisJtem fiftulas decoda in uino radice ufep dum ftc craiTitudo&se: uc f>o(Tit /n fiftulacolliriuiii mitti.Icem uerucas o rnium generum. Quidam # alarum quas fupra diximus fuccum illinunt iis.Dryopteris filici finalis in arbonous nafciujrtenui fo/ liouim : fuddulcium incifura: radice hirfuta. Vis ei caudica eft. Ideo pfilotFum eft radix trrn{fo ^tufa.iilinitur enim ufq? dum fudo r es e u ocetd jt^r u m qs & tertio: ita ne fudor abluar. Dry T phonon fimiiis h<£rba efl;cauliculis tenu^Misfciibitalibus circundatis utrinqj foi«s:poIliV j cari amplitudine:# qualibus oxymirfine.Sed candidioribus mollioribufq;: flore candido Orni Lmci.Edunc cauliculos decodos.Semine uero ci us/piperc ututur. Elatine folia habet cafia^pufilla: piiofa rotunda: fcmipednlibus ramulis quinis fenifue a radice flarim foliofis Nafcitur in fegedbus.Acerba gufty, # ideo oculorum fludionibus efFicax. foliis cum po lenta tutis # impofitis:fubditoTinteold.Ea3Eju cu^mjii^demingj^pda forbitionis ufu a di ^nCer^a41*3;:rac,^r”Pet?5n 4ua noftri calcifragam ubcant-.nafcicunn montibus maritimis fvte in fixo quod propius mari fuerit.Salfa cft.potaq bilem trahit ac pituitas: quo longi f/tt&ft usmagifq centunamarius fentitur. Trahit aquam. Sumitur autem in iurc aliquo aut in hydbtmdice.Vetuftaee uires perdit.Recens urinas cit decodum in aqua; uel tritum caD culos frangit. Qui fidem proffimo huic quaerunc.-affirmanc lapillos quifufferuefiant una lumpit.Epicadisab aliishdleborine uocaciu:paruah£rba:exiguiToliisiocineris uitiis uti litti.iia;# contra uenena pota-Epimedion caulis eft non rnagnue} hedere foliis denis atqp d iiodcnism unq florens: radice tenui nigra graui odote.Nafcitur in h umidis-.# huic fpif/ fandi re frigera ndiq? natura, Fceminis cauenda.Foliain uino trita uirginum mammas co** hibenc.Eneaphyllon longa folia nona habet caufticas naturae. Imponitur lana circpndata: tie urat latus:continuo enim paftulas excitaedumborum doloribus # coxendicu utiKfti^ BiumiFilicis duogenera nec florem habentmecfemen.pterin grxa uocant : alii blachncn cuius ex una radice qpl ures exeunt filices:bina etia cubita excedcteslongitudinemogra ues odore.Hanc mare exftimant.Alreru genus thelipterirf^iaeci' uocanoalii nymphcopcjE rin.Eft autc fingularis atqj no fruticofa breuior molliorq # defior foliis ad radice canicu lata. Vcriufqj radice fues pinguefcuc.Folia utrifqj lateribus pinnaramnde nome grteci im pofuere.Radices utriqj loge in obliquu:nigr2:pra:ripue cu inaruere.Siccari aure eas foie oporcct.Nafcucur ubiqpded maxime frigido folo.Effodi debet uergilis ocddetib7. Vfua radicis in trimatu tmuieq? ante neq? poftea.pelluc interaneoru alalia.Ex iis tineas cu mei le.Castera ex uino dulci triduo potae. VI traqj ftomacho inuciliflima.AIuum foluic primo bilem trahens;mox aquam. Mdi.us tineas cum fcamonii pari pondere. Radixcius duo/ rum obolorum pondere ex aqua poft unius diei abftinentiam bibitunnielle prxguflaco contra reumatiftifos^eutfea danda fceminis-.quoniam grauidis abortum:c£teris fterilita rem facit.Farina earum ulceribus cetris inrpergitur.lumcntorum quo^ ceruiciSus. Fona cimicen necac.Serpcccndrecipiunt.ldco fufterni utile eft in locis fufpe&is. Vlftx etiam fu ganc nido.re.Fe£ere medici huius quo<5 h^rbe difcrimen.Optima maponica eft. Secun* da caflfiOpicafPenfufbhbulum appellatur haerba neruis # ipfa ucilisaecens in aceto ac ni ti fale.Galapfeauc uc alii galadobdolonruel galion. Caulem # folia habet urticae leuic* rai# quJsgraue odore trita reddant, Flore purpureo. Nafcitur drea fepes ac femitasuH> •y ' r. h' cnfr CUBER. que.FoIiacaulefqi duritias di carcinomata fanant cx aceto trita 5£ impolita. Itctiiftrumas panos di parotidas difcutiunt.Hx ufueft di deco&o fucco fouere. Putrefcentia quocp di grangrenasItahat^umfaie.Glauxantiquicus S^galaron uoeabaturcythilo di leticulx fcw iiia fimilis auerfa canaidicra.Rami in gerram fcrpunt quini feniue admodum tenues ah ^ radice.Flofculi purpurei exeunt.Inuenitur iuxta mare. Coquitur in forbitione nis ad excitandum ubertatem ladis eatnqj qui hauferint balneis uti conuenit. UPegkucio:& glycy fide: di glaphalio fiue €hamezelo:JKgaledrago:& holco:& hyofiris #bolofteo:&hypopefto. $Ca.' X. iLaucion in fyria parthia nafeitur humilis bas^ba denfis foliis fere papageris: minq, ^ l juribus tamen:foraidioribufqj:odoris tetruguilus amari cum.adcidiode. Gi®im Jjjnabct crocei coi oris.Hoc in olla fidililuto circunlitum in clibanis calefaciuntrde# fw^- inde exempto fuceo exprimunt eiufdem n ominis. y fu s efl: di fucci di foliorum (i terantur aduerfus^epiphor^siquae uniueifae uno impetu cadut.Hinc temperatur collyrium: quodl medici diagla udon uoHnt.La&is quoq? ubertas intermifla reflitui£Sumitur cius rei cai^ ^fa ex aqua;Glycyfide:qua aliqui peoniam aut pentdrobon uocant : caulem habet dupm Ly cubitorurmcomitantibusduobusauctribus lu brutilum cute lauri folia qualia ilTatispin guiora rotundioracp 6i minora.Semen in filiquis aliud grano rubente:aliud nigeo. Duo autem genera funt.Foemina exiftimatur cuius radicibus ceu balani longiores circiter odo Wp aut fex inlment.Mas plures babet:quoniam nonunaradice nixus eft : palmi altitudine: candidacp.Ea g uftu aftringit.Fcemine folia myrram redolent 6i denfiora funt. Nafcutut rtiTt rrt infiiuis.Traduntnodu effodiendasrquoniam pico martio impetum in oculos faciente ii? eerdiu pcriculofum fit. Radix uero cum effodiatur : periculum efle ne fedes procidant." Magna id uanitatead oftentationem rei fidum arbitror. Vfus in iis diuerfus.Rubra.enim grana rubentis menfes filfuht quindecim fere pota in uino nigro.Nigra grana uuluis me dentur ex palToiaut uino totidem pop.Rjdjix omnes uentris dolores fedacirj uino: aluii ^ qs purgat.Sanat opifthoton ufn; mof bufi^rcgiu^ fenes.ueficam. Matricemautem & do/ machum decoda in uinq.-aluumq? fiftit.Eftur etiam contra malum mentis:fed in medere , do.iiii.drachme faris funt.Grana nigra auxiliatur di fupprefiionibus nodurnis in uino po ia quo didum cft numero.Stomacho uero di rofionibus di cfle ea & illinire prodeft.Sup/ t-. pUrat|0ncs quoq? difcutiuntur.Recences nigro femine ueteres rubro. Vtrunqj auxilia/ ®ur 2 fefPente percuiTis. Ec pueriscontra calculos incipiente ftranguria. Glaphalium alii «amezeleon uocant:cuius foliis albis mollibufcp pio lomemo utuntur.Sane & fimilia fut» hyrp&t Datur in uino auftero addyfenteiiam: uentris folutiones.Menfefqj mulierum fidit. In/ Z funditur autem tenafmo.lllinitur &putrefeenribus ulcerum.Galedragon uocant Xeno^ — ^ crates leuracantho fimilem paluftrem di fpinofam. caule ferulaceo alto •• cui fummo capi te inhereat fimile ouo.In hocexcrefcenteaztate ueimiculos nafei tradunt quos pyxide co ditos adalligaricum pane brachio ad eam partem qua dens dolea^mireqj illicodolorem colli. Valere non diutius anno di ita fi terram non attigerit.Hplcuslin faxis nafeitur ficcia ^ Ariftas habet in cacumine tenues culmo quale hordeum reftibile.Haec circa caput adallf* “ gata:uelcir«l^certum educit e corpore ariftas.Hanc quidam ob idariftidam uocat.Hyo Eris iatubonmilis:fcd minor di tadu afperior. Vulneribus cotufaprxclaremedetur.Ho^ lofteoli fine duritia haerba ex aduerfo appellata a grsecis:ficut fel dulccrtenuis ufq* ad ca> , , pilamenti fpeciem longitudine quattuor digycorum ceu grame foliisanguftisguftu. Na - ^7<’/ fciturin collibus terrenis.Vfus cius ad conuulfa rupta in uino pota. Vulnera quoqjcon# glutinac.Nam & carn|s^oncoquuntur addita. Hypopefion nafeitur infpimsex quibui 4^^’° fiunc eneas fuiloniacrfinFc cauncuIo:fine flore:capitulis tantu manibus di foliis paruis: mul ££ f ‘;S? sis hserbacei co!oris:radicuIas habens albas:molles.Succus earu exprinii^urseftare ad fol/ nendam aluum eribus obolis.-maxime in comitialibus morbis di tremufis.nyd ro picis.Gd^ tra.uertigines:ortopnoeas^palyfesincipientes. (I De hypoglofla:& hypeco:idxa:hyfophyro:lathyrijkontopetaIo:Iirapfo:litofpermo:la^ ,pideuuigari:de limeo leuco. XL FfMTc ilUrpSloffa folia habet figura filuefiris mirticoncaua fpinofa di in iis ceu linguas fo o paruo exeunte de foliis.Capitis dolorem corona ex iis impofita minuit. Hype oon in Tegetibus nafeitur: foliis rutx. Natura eius eadem quae papa neris fucco* LL nJknx&ry iis _ ^.HxxviL Ideas h£rbae folia fune quas oxynurfinas adherentis uelut pampini in quibus flos. Aluuhi menfefqi ^oi))neni^bundantiamfanguinisfiftit. Spiffandicohibcndiqj naturam babcr. Ifophillon uocani^tiqui phafelton:quoniam foli um quod eft; anifo fimili in pampinos tor quaetur Capitula funt in fumnio capite tenuia: lenia feminis melarftbii. Cotra cuiTim & cx sera pedoris uitia ex meile Si aqua mulfa.Item iocineri utiliflima.Lathyris Folia habet mul tadaducas fimiiia tenuiora germina multa:in quibus femen tuniculis continetunut cap^ paris:quas cum inaruere eximuntur grana.piperis magnitudine:cadida:dulcia: faciliapigr gatu.Haxin caena in aqua pura aut mulfj pota hydropicos fanant. Trahunt Si bile. Qit"i uehementius purgari uoluntrcumfolliculis ipfis fumunt eaimftomachum ledunt. ltaqi inucntumeft ut cum pifceaut iufe gallinacei fumerentur.Leontopetalon alii rhopadion uocant folio brafficKrcaule femipedaliderii.Cuius fcme in cacumine in filiquisciceris mo do.Radix rapas Fmilisigrandis nigra.Nafcitur in arjijs.Radix aduerfatur omnium ferpen tiumgeneribus ex uino potamec alia res celerius prohcit. Datur Si ifcbiadicis. Ly captos 'b>tof}lr ~ icaeft foliistcratfioribufcB.Caule longo hirfutiWdnatis multis capitu -n • longioribus q laduca elt foliis:cra(Tioribufq3.Caule longo hirfutis:aanatis muitis capuu Iis:flore paruo:purpureo.Nafcicur in campeilribus.lllinicur cum farina hordeacea igni fa cro.Sudorcm in febribus mouec fucco aquas calidae adimxto.Inter omnes herbas litofpeF A mo nihil eft mirabilius.Alii quidem hcxonycon uocanualii diofpyronralii heraclion.Haer ba quincunciaiis fere:foliis duplo maioribus quam rutae : ramulis furculofis cralTitndine iunci.Qericiuxta folia fingulas ueluci barbulas:& earum in cacuminibus lapillo^candore Si rotunditate margaritarum magnitudine ciceris. Duricia uerolSpidHlIpfa qua pedic \i* Iis adhxreantcauernulas habent Si intusTeme.Nafcicur in italiaded laudatiiTimum in cre ta.Nec quicq inter haerbas maiore quidem miraculo afpcxi.Tantus eft decor uelut aurifi cum arte alternis inter folia candicantibus margaritis tam exquifita difficultas lapidis ex haerba nafcentis.Iacere atq? humi ferpere audores trad unr.Ego uulfam non hasrentem ui di.Iis lapillis drachmas pondere potis in uipc guriam difcuci.Neq» in alia haerbafultfriHes 1:PC1 eft.Vfusflatim^H quacuhcp medicinam nata. Sit jcft: autem eius fpetigs ut etiam fine audore uifa flatim nofci polfit.Lapis uulgaris iu^ , xta flumina fert mufcum ficcum canum.Hic fricatur altero lapide addita . bct^inis faliua^ illo Iapide tangitur impetigo. Qui tangit dicit. pheugeFe cr- ntarides I ycos agnos liymas dioci.Limeu toba appellatur a gallis:quafagitcas in ueniru tingunt medicamento quod ^lienenum ceruarium uocapt-ExJ^ac in tres modigs falinaciaHflicur rantu quantum in una Ta§ita^dcfi fofet.Ita offa' mmi<ujr jp i bou faucibus in morbis. Alligari poftea ad pracfepia oportet donec purgptur.InJanire emnTlolent.Si fudor infequitur aqua frigida perfun/ di.Leuce tnercuriali fimif^omgn ex caufa accepit per medium folium candida linea traf currente.C^aremefoledcoriquidaS uocant.Succus eiusfiftulasfaHar.Ipfa contrita car* cinomata.Forcaffis eadem fit quas leucas appellatur.Contra omnia marina uenena efficax Speciem eiusaudores non tradunt : nec ajiudqua jfhueftrem latioribus foliiseffe: efficax Cio rem hanc femi ne a c r io re. Lecog raphi s q ua I i s effetTaiptum non reperi.Quod Si magis '■ ' " J ~ ~ excreantibus tribus obolis cum croco.Item ce tVf* -xiitur , miror: liacis or:quoniam utilis proditur fanguinen^ is trita ex aqua Si appofita.profluuio Fa ccmina r um .Oc u 1 or um quoqj meditamentis. & i ’~'dus corporis. explendis ulceribus qux fiunt in teneris partibi; t) De medio : Si myofota : Si myagro : Si natrice : Si ‘othone : Si onofma : Si onopordos Si oxiri : & oxyc : 6 i batrachio : Si poligono : Si leucanthemo:8£ plytema : Si phylio : Si Cphellandrio : Si phuleri : Si polyrrhizo : Si prcferpinaca : Si de rhecoma derefeca Si floe #fCa. XIF rjfjjiljNljjEdi0 folia habet iridis fatiue:caulemtripeaale:K in eo florem grandepurpureum I l^rotundum femine minuto.-radicc femipedalem.jn faxis opacis nafeitur. Radiji dra Jjklj^chmis.ii.cum meile menfes foeminaru figit digmate per aliquot dies fumpto. ^ men quoc^ in uino tritum contra abudatiamFpminaru d[atur.Myofota fiue myofotTs teiiis f rh^rbatcaulibuspluribusabuna radice aliquatFnfis rubentibus ccncauis ab imo:foliisan^ ^ <, 8U^1S oWpgis-.aorfo acuto nigris perinterualla affidue geminantis Si tenuibus caulicu / dte fis ex taleis pden tibust^i o r e;cse r u 1 c o . R a d i x digmli craflltudinc multis capillamentis fibra ta.Vis ei flypticT&Txulcdatrix:i6cp egilopaSlanat.T radut argyptii mefes que thiati uo* *l- cic:dic.xxyii fereinaugunomcfeincurretc:f:qshui7h2:rbe fucco inungatur mane ptiiitfj ^ OXILBR. loquatur non lipituru^p anno.Myagros hasrba ferulacea e(l foliis fimilis rubiae tripe/ danea.Semc oleofumrqiiod di fit ex eo.Medetu^ons ujceribus perundis hoc fucco.haer ba quas uocatur migina tribus foliis longis intubaceifrillita cicatrices ad colorem reducit. Natrix uocatur hasrba cuius radix euujfa mrus hira redolet.Hae in piceno a fceminis abi a-J gunoquosmira pcrfuafione fatuos uocant. Ergo fbecieslynipbantiuiirhocmodoanimo rum eife credimusrqui tali medicamento iuuencur.Odontides inter ferni genera eft cau* Jiculis deniis ab eadem radice geniculatis triagulis nigris gcnicuIis.Folia parua habet 16* giora tamen quapolyganum.Semenin alushordcon fimile florem purpureu s pufiilum. - Nafciturin paiftis. Decoctum cauliculorum eius|u uinoauflerq quaru manus capiat-den tium dolori medeturuta ut cotineatur ore-Othone in fyria nafeitur: fimilis erucae perfora tis crebro foliis flore croci quaie quidam anemones uocauerunt.Succus eius oculoru me dicamentisconuenit.Mordet enim leuicer di calfacit aftringit<$ ficcando.purgat cicatri/ ces di nubeculas:&quicquid obftat. Quidam tradunt lauaruatep ita fiecata digeri in pa/ ftillos.Onpfma longa folia habet fere ad tres digy tos in terra iacentia tria ad fimilitudine anchufas incifa fine caule;fme floreffine femine, praegnans fi edat eam aut fupra gradia* turmbortum facere dicitur.Onopordori fi tomederint afini: crepitus reddere dicuntur. '>X7j4 Trahic urinas di mefes. Aluum fiftit.Suppueationcs di colleftiQnes difcutit.Ofiris ramu^ r * r los fert nigros tenues lentos di in iis folia nigra ceu lini. Semenqp in ramulis nigru initio: mtqtej dein colore mutato rubefccs. Smegmata mulieribus faciut ex iis.Radicu dcco&u potum pjpUKd fanat arcuatos.Easdepriufq maturefeat fememcocifas di fole ficcataealuu fiftunc: poft ma lEJSftySj suritatem uero colle&ae di in forbitione decofta: reumatifmis uentris medentur di per fe tritas cx aqua csdpfti bibuntur.Oxis folia terna habec.Datur ad ftomachu ditfblutu.Edut di qui euterocelon babcrit.poiyanthemum.-qua quidam batrachion appellant : cauflica ui exulcerat cicacriccs:& ad colorem reducit.Eademc^ uitiligines concorporat, polygonum CMS grasci uocat qua nos fanguinariamon attollitur a terra foliis rutae fimilis gramini.Succus f eius infufus naribus fijpprimitfanguinc: di potus cu uinocuiuflibetpartisprofluuiuex/ creationefcg cruentas inhibetQui plura genera polygoni faciunt.hac mare intelligi uo / lunt:appel!aric$ a multitudine feminis aut defitate fruticis calligono : alii pplygonoa fre^ tpm quentia genicuiorutmalii halmada:alii carninothron:aliidema:multi nl/rtopetafon. Nec non inueniuntur qui hac fasmina effe dicant. Mare aut maiore minufqj nigra di geniculis denfiore:fcmine fub olbus foliisturgcfcentc.Quocucp haec modo fc habeant: uis earum eft fpffare:ac refrigerare.Semine aluum foluunt largius/umpto.Vrina cient. Rheumatif/ mos cohibet.Qui fi no fueremo profunt.Stomachi fe rbonmf mponu cu r . Veficas dolori illinuturr&ignib55 facris.Succus ^ auribus puruletis inftillaf:& oculoru dolori per fe. Da bat di in febribus ante acceffioes duobus cyathis in tertianis quaternifue pcipuae.Ite eho', lericistdyfentericis: di in folutioneftomachi.Tertiu genus oreonuocaf in mdtib9naft:cs: fe arundini tenerasfimilemno caulerdenfis geniculis:# in fe fra&is.Foliis aute picae": raSicis fuperuacuaEinefficaijiusquafuperiora : peculiare ifchiadicis. Quartu genus filueftre ap* pellatur pene ard6nVffutice radice lignofa ftipe cedri rubricundo.Ramis fpatfi binu pal* moru nigris geniculoru ternis quaterniftp articulis.Huic queqj fpifladinatura.Sapor ma li cotonei.Decoquiturin aqua ad tertiasqut aridi farina infpergitur:&oris ulceribus: di attritis pambus.pr opter gingiuaruuero umamfa^r^n^ucatur.Nomastiflit: omniacp quas ferpuntaut difficile cicatricem habenr.pfiuatim uero fanat a mue fafta ulcera. Her* barii di ad anginas utuntur illa.Et in capitis dolore corona ex ea imponunt . Et cotra epiV phoras collo circundant.lntejtianis quidefmiftra manu euulfam adalligant : adeo contra profluuia fanguinis.Nec ulla magis arida jjuapolygonu feruant. panerationj aliqui fcilla pufilla appellare maluntffoliis albi lilii longibriffuscraflloribufcf. Radice bulbi magni co lore ruffo. Aluum foluit fucco cum farina erui fumpto.Vlcera purgat.Hydropicis fpleni cifqp cum rriejle datur. Alii decoquunt ca donec aqua dulcis fiar.Eaqj eff ufa radice terent tes digerutinpaftilios fpleficcatos:^ poftea urutur ad capitis ulcerar&castera quze reput ganda funt.ltead tuff^m quatu tribus digytis apprehcderintrin ujno dantes. Et adlateris dolores aut peri pneumonicis eligmTdantes.Propter ifchiada in ulmo bifeduin.Et pro^ pter tormina menfefq? cicndos.peplos:quam aliqui lychen.-alii meconion aphrodes uocat ex nna radice tenuit fruftificatifoliis rute paulo lationb9 femine fub foliis rofudo minus i i' (Ixxvii. candido qua papaueris .Inter uiteS fere colligitur melTibus^Siccaturqj cG fi udu fuo fub / iedisaquis:inquasexcidant.HocpotoaIuus foluitur.Bilisacpituita detrahitur. Medi/*’*""* potio eft acceptabuli menfura in aquarmulfe heminis tribus Si cibis infpergitur obfoniif/ ad moliendam aluum.peryclimenos fruticat m(pfa ex interuallo duo folia habens fub<* candida mollia. In cacumine autem femen inter folia duru& quod difficile uellaVur.TSfafci lur in aruis ac fepibus conuoIuehsfeaminicuUsquibufcuqj.Semen eius in umbra ficcatu tundicundt in i paftillos digeritur.Ii refoluti dantur in uini albi cyathis tribus tricenis die** " bus ai Iyeriemcunqj urina cruenta aut per aluu abfumit quod intelligitur a decimo fta/ tim die.Vrinam cient Spolia decoda. Aquae Si ortopnoicis profunt.partum quoq? adiu / uancffecundaf ^ pellunt pota fimiii modo.pelecinum in fegetibus diximus nafci frudico fam:cauliculis:foliis ciceris.Semen in filiquis fertcorniculoru modo adiundis ternis qua fernifuerquade^itnouimusamarum ftomacho utilem. Additur in antidotis.polygala pal tni altitudine petitrin caule fummo foliisdenticule guftu aftridorquae pota ladi abunda/ tia ;n facit.pontirris aut ut alii uocant paroenion uel neuras large fruticac.-fpinis retorrida lanugine fpiiTufoIiis paruis:rotundis:ramulis:longis:moIlibus:lentis t^nuibus:ficrc lon go:herbaceicoloris:feminis nulli ufus:fed guflu acuto Si odorato. Inuenicur m aquofis collibus.Radices habet duas aut tres binum cubitoru in altitudine neruofa candidas fir / mas.Circunfoditurautuno 8Cprxcifo frutice.Dat fuccumgumi fimilem.Radix mira uul neribus fanandis traditurrpraecipueq? neruis uel prascifis illica.pecodum quocp eius cum meile potum diiTolutiones neruorum Si infirmitates Si incifuraliliuat.phalangites a qui bufdatn phalangion uocatur:abaliisleucathemon:uel ut in quibufda exemplaribus inue ivutamtkn nio leucacatha.Ramuli funt ei nunq pauciores duobus in diuerfa cendentcs.Flos cadidus liliorubro hmilis.-femine nigro lato ad lenticulae dimidie figuram multo tenuiore: radice faaerbacei coloris. Hnius folio uel floreuel femine auxiliatur contra fcorpionum phalanx giorumq? Si ferpentium idus.Item contra cormina.plytema qualis fit defcribere fupeiua cuu habeorcum fit ufus eius tantu ad amatoria.phylon a graecis uocatur haerba in faxofis ; ^ montibus foemina magis haerbacei coloris caule tcnunradice par ua:femine rotundo: papa r “H' “v ueri fimili.Haec fui fexus facit partus.fclares aute (emine tantum differunt:quod eft in* f\l t’ oAm) cipiente oliua.Vtruncp bibiturin uino.Phellandrion nafcitur in paluftribusrfolio apii. Bi bitur femen eius propter calculos Si ueficsemcomoda.phaleris thyrfumbabet longum te nuem ceu calamum in fummo flore inclinaturn.Seme fimile fefamae. Et bdc calculos fran git potum ex uino uel aceto uel cu meile &Iade. Item etiam uitia ueficas fanat. Poiyrrhi* son folia habet myrtirradices muIrayHae tufae dantur in uiflo contra ferpctes. Profunt St quadjupedibus.proferpinacha haerba uulgaris eft eximii aduerfus fcorpiones remedii.Ea* ae comta addita muria & oleo angina eximie curari tradut. Praeterea in quatalibet laflku hfftwm ne recreari defdlbs:etiam cum obmucuerintrfi fubiiciatur Iinguae.Si deuoretur-uomitio nem fequi falutarc.Rhecoma affertur ex iis qux fupra potum funt regionibus. Radix co flo nigro fimilis minor Si ruffior paulo fine odore:calfaciens guftu Si aflringens. Eadc tri ta uini colorem reddit ad crocum inclinante. Illita colledionesinflamationeTqjfedat. Vul « nera fanat.Epiphoras oculorum fedat ex paflb yiita.Infignitacum meile. Et alia Iiuenria < exaceto.Farina eius infpergitur conrra cacoethe”# fanguinem reiieientes drachmas pon/ ‘r ‘ 1l dere inaqua.Dyfenterias etiam Si coeliacisfi febricareant in umo.Sin aliter ex aqua. Fa^ cilius teriturJnode antecedente madefada- Datur Si decodum eius bibendum duplici me fura ad rupta conuulfa’contufis ex fublimi deuolutis.Si pedoris finrdolores additur peris aliquid Kmyrrhe.Sidiffolutioftomachi ex frigida aqua dimirttfrfiueinfusTiire exV^»^»^ w (a tra purulentis excreationibus.Ttem epaticisffplenericis: fchiadicis ad renum uitia: fufpiria ortopneas. ArieriacTcabricia^ianat expaffo tribus obolispotis trita:aut decodumeius.Li v ifhutU(r_. chenas tfuoqj ex aceto impoflta purgat. Bibitur cotra inflationes-.^ perfricationes: febres ' frigidas:fingulrus tormina:afperitate9:capitisgrauitates:mel!anchoficas uertigines: lafl \a ^ tudinc:do!ores & conuuIfioneSCirca Ariminum nota eft haerba : quam refedam uocant: 7 , ' Difcutit cpllegiones inflammarionefq? omnes.Qui curant ea: addunt haec uerba.Refeda morbos refeaatfcifne fcifne quis pullos eg^^f aafe^smee caput nec pedes habeant. Haec ’ ^ ter dicSt:totiefc5 defpuur.Stoechas iifi infulis t^ntu eiufde nois gignit odorata haerbate® tua hyfopuamara guftu.Menfes cit potu:pedcris dolores leuat. Antidotis quoqj mifcefe «JL1BER, 2 4}DcToIano:& fmirho:8£ thelephio:8£ trichomane:# thaliecro & tlafpe:& rragonia.& tra goniiSt trago:& tragologo:8C fpodile.Et quod quidam morbi quibuldam non funtgenti fous. QC a, XIII- jPlanutn graeci fttichnon uocant: ut rradit Cornelius Celfus.Huic uis reprimendi^ ^jrefrigerandiqp. fmytnion caulem habet apii: folia latiora:# maxime circa*ftolones multos:quorum afinu exiliunt pinguia ad terra infra&a: odore medico cum qua/^-^M ItUnrJV imonia iucundo colore: in luteum ianguefcente : a capitibus cauliu orbiculati4 uV^ f apii femine rotudo: nigro qui areft it incipieteaeftate: radix quoqj odorata guftu acrimor f det:fuccora:mollis:Cortex eius foris niger : intus pallidus.Odor mirrhae habet qualitate unde di nomen.Nafcitur 6C in faxofis collibus in terrenis. Vfus eius excalfacere:extenuare Vrinam di menfes ciunt folia & radix. Aluum femen fiftit:Radix collediones di fuppura/ . ^ tionefcp non uetercs.Item duritias dilcutit illica.prodeft di contra phalangia ac ferpeteS )l admixto chancri aut polline:aut melyffophyllo in uino pota:fed particulatim:quonia uni uerfa uomitione mouet.Qua de caufa aliqfi cu ruta datur. Medetur tuiTi di oirtopnoeas femen uel radix. Item thoracis aut lyenis di refnu 6 i uef icae uitiis.Radixautem ruptis co/ uulfis.partus quoqi adiuuat:# fecundas pelht.Datur ifchiadicis cu cretaneo in uino fu/ doresciet di rudus.Ideo inflatione ftomachi difcutit.VuInera ad cicatricem perducit. Ex primitur fugeus radicis utilis di foeminis:# thoracis:praecordiorumq? defideriis. Calfacijt jJtz cnim:6i concoquit # purgat.Semen peculiariter hydropicis datur potmquibus di fuccus illinitur #1nalagmate cortice arido.Etad obfonia utuntur cu mulfo di oleo Si garo ma/ xime in elixis carnibus fimul.Concodiones f^cit.Sapore fimillima piperi. Eadem in dolo % rW' 'jJL »5* b lentigini:^ cum inaruit:teritur .illinitur di uitilig horis nodis aut diei:poftea farina hodeaceailliuitur.Medetur : di uulneribus &i fiftulis. Trichomanes adianto fimilis eft exilius modo nigriufqj foliis lenticulas denfis Amaris ad* uerfis inter fe.Decodum ei us ftrangurias fanat in uino albo potu addito cymino ruftico® Succus cohibet capillos defluentes:aut fi eff 1 uxerin t^ Alopeciafqj denfat tritum & in oleo f\ illitum.Sternutamenta quocj guftu mouettThalTetrum folia coriandri habet pinguiora paulo:caulem purpureum.Nalcitur ubiqj:praecipuae in capeftribus. Medentur ulceribus folia cum meile Thlapfe duum generum eft anguftis foliis digytali logitudine di latitu/ dine in terram uerfisnn cacumine diuifis-.cauliculo femipedali: non fine ramis peltaru fpe de femine inclufo leticulae effigie: nifiq» infringitur: unde nome. Flosalbicat. Nafcitur in femitis di fepibus.Semen afperi guftwSBilem & pituitam utruncp extrahit. Modusflumen di acetabuli menfura.Prodeft di ifchiadicis infufum:# donec fanguine trahar. Mefes quo q* cirffed parcus necat. Alteru.thlapfen aliqui.perfinocapauocat latis fo!iis:radicibus ma/.fMfp gnis.Et ipfum utile ifchiadicoru infufiomVprodeft "di mguimb9 utruc^.prxcipitur ut qui colligit. dicat fumere fe cotra inguina di cotra oes colledioes di cotra uulnera : unaqj ma* giutotlac. T ragonia hserba qualis fit no tradit.Credo di falfu e (Te p^miflu.Democrici.pot serofumem eft adalligata triduo afumere lyenes.Tragonisffiue tragion nafcitur in creta tm infula in maritimisriunipero fimilis di femine di folio di ramis. Succus eius Iadeus ira gumi fpiflatus uel femen jmpoficione fpicula e corpore eiicit tunditur recens : di cu uino illinitur aut ficcifarina cu melle.Eadem ladis abundantiam facit.-mamifqj unice medetuc Eft di alia haerba tragos qua aliqui fcorpion uocant.femipede alta fruticofa: foliis pufillii f acernis rubentibus grano tritici acuto acumine: & ipfa in maritimis nafcens.Huius ram otM&z rum.x.aut.xii.cacumina trita ex uino pota caeliacis:dyfentericis:fanguinem excreantibus menfrumq? abundatiae auxiliantur.Eft di tragologonrquem alii comen uocat. Caulem ha betparuum-.foliiscioci radice ionga:dulci:fupercaulemca!iceIato:nigro.Nafcif in afpc ris fine ufu.Ec de herbis quidem^iernoria digna haffenus accipimus: aut coperimus. In ^ bufq? funt in frigidis locis di in aquilonrs.lteui ^ccis.Sunc di gentium differentias non me diocres.Sicutaccepimusde tineislombricifq? ineffeasgypti arabias fyriascilicise populis.E diuerfo grascie phrygias omnino non nafci.Minus id mirum quaq? in confinio atticas boe tixcQ thabanwnnafcuntur:eum abfint athenienfrbus.Quze contemplatio aufert nos ad ip » forum animaliu naturas.Ingenitafqp iis uel certiores morborum omnium medicinas riir * fus.EninHieroBlerumomuiumparensi^uIlumanimaladhoctacumutpafceretunautjilia , b fatiaretmafei uoluit.Quin artes falutares inferuit di uifceribus.Quippe cum furdis h‘iam rebus inferuit.T um uero illa animi auxilia preftantiffima ex anima alia efle uoluit con* Senrplatione ante eunda mirabili. 4jCAlI PLINII SECVNDI NATVRALIS HKSTORIAE LIBER. XX VIII. (JpROEMIVM. De medicinisex animalibus. Ca. J, ^-ICTEA erant omnium rerum naturi inter cazlum ac terram nafcentiui ^ reftabantqj quas ex ipfa tellure fodiuntur:fi non herbarum ac fruticum ^ fi tradata remedia auferrent tranfuerfos ex ipfis animalibus quas fanatur reperta maiore mcdicina.Qui ergo diximus herbas di florum imagines : acpleraqp inuentu rara ac difficilia;iidemtacebimus;quid in ipfo homie ^profit homintfcxtcraqj genera remediorum inter nos uiuenciarcum prs )J_ .Ji fertim nifi carenti doloribus morbifqj; uita ipfa poena fiac.Minime uero v^Quin omnem infumemus operam licet faftidii periculum urgeat quando ita decretu eft f\ minorem gratias qua utilitatum uiifte refpedum^habere.Quinimo externa quo<£ di barba ros etiam ritus indagabimus.Fides tantum audolies appellet.Quanqua di ipfi cofcnfu pro n 7T' yio omnibus horis hominis credit uitamec fentic.Quippe ui&imas caedi fine prascatione no widetur referremee deos rite confulj.prastereaaiia funt uerba impetrantis:alia depulforis alia comentationis.Vidimufqj cgrtiS prascationibus obfecrafle fummos magiftratus.Et ne quid uerborum prastereacur autpraspofterum dicatur: defferipto praeire aliquem. RurCi^ ^ alium cuftodem dari qui attcndaoalium uero praeponi qui faueri linguis iubear. Tibicine $,§3 canereme guid aliud^^audiarur.y traq? memoria infigniiquotiens ipfae dirae obftrepentef nocuerinrtquotieiis ue precatio errauerit.Si repente extis adimicapita uel corda:aut gemi ** nari uidima liante acciaeiic.Qriracc^ immenfo exemplo Deliorum patris filiicp quo fc de uoucre carmcoExtat Tucias ueftalis inceftae praecatio': qua u|a aquam culit i cnbro:anno ur fois.Rom3E.dc.nono Boario ueroin foro grxeum grascamqj defoffos^Ut aliarum gentiu , / cum quibus'rum res efle:etiam noftra astas uidit-Cuius facn precatioheni qua folet praeife * quindecih uerum collegii magifter:fi quisIegat:profc&o uimearminum fateatur. Ea om nia approbantibus odingenris.Xxx.annorum euentibus.Veftales noffras hodie credimus-/ nondum egreffa urbe mancipia fugitiua retinere in loco precatione.Quod fi femel rcci piatur ea rario:S£ deos preces aliquas exaudire.-aut ulli;moueri uerbis:confitendum fircj^ ■H" “ ~ tuo talia prodidere.Difficilimumcjcx iis et iii r "ri rota conic&ationc.Prifci quidem noftri perpeti fulmina elici ut fuo loco docuim us.L.pifo primo annalium au&or e T ullum Hofbhumj Y' i Ii.*1' "lT /> regem ex N urnas libris eodem quoillum facrificiolouem cSElodeuocare coatum rquoniai inuenilTenttmifiis ob id a felegarisfthrurias celeberrimus uates Olenus Calenus prascla rumid fottunatum(^ cerncns:interrogarioneinfuamgencem tranfferre : fcipione prius determinata templi imagine in foioante fe.Hoc ergo dicitis romani hic templum louis pprimimaximefut.urum eftf'Hiccnputinucnimus.Confhnri(Tima annalium affirmatio ne tranficum fuilTe fatum in ethruriam:ni praemoniti a folio uacis legati romani refpondif fentmon plane hic:fed romas muentum caput dicimus.lterum id accidifTe tradunt cum in faftigium eiufdem delubri praeparatas quadrigas fidtiles in fornace creuiiTent.Et iterum fi Inili modo retentum augurium.Hasc fatis fint exemplis:uc appareat oftentorum uires 5C in noftra poteftate dTe:,acprout quaecp accepta funt ita ualere.ln augurium cerce difcipii^ na conlb.oneq? diraslues‘:necp u!laaiifpicia:perrinere adeo/qui quaqirem ingTedietes ob feruarc fe ea negauerinoQuo munere di mnas indulgentias maius null^ii eft. Quin etiam “T ;rL munere diuinxindulgenjfi^^iJiusnullunii & legum ipfarum in.xii.tabulis uerba funtrqui fruges excantaWet.BTaffii.Quin nialu car menincanta(Tet.VerriusF)accusaud;oresponit:quibuscrcdat:in oppugnationibus ante <<-/U omnia folitum a romanis facerdotibus euocari deum cuius in tutela id oppidum effctipro^-v Omnia I OillUUi 4 lUUiacJia im> cipis uiri commendatio emquam ob rem mcnfa linquenda non fit.Nondum enim plures cipis um commendatio emquam ob rem mcnfa linquenda non nt.iMonaum enim pi "fquamconuiuae numerabantur.Nam fternutamcntoreuocairi ferculum menfam ue:ii non poftea gutiecur aliquiduneer dira habecur.Omntno autem effe haec intiituere illi:qui om rubus negotiis horifep intereffe credebant deos. Et ideo placatos etiam uitiis notiris reli * - querunc.Quin QC repente conticefgere conuiuium adnotatum efbnon nifi in pari prsefen Eiumnumero:quiain re fame labor eft:ad queeunq? eorum pcrtines.Cibus etiam e maiju prolapfus reddebatur.Atcp per m en fas ue tebant urmundicia rum caufa defiare.Et funteo dita auguria quid loquenti cogitanti ue id a cadentur! ter exeeratiflima Si pontifici acci** r "Hat dicis caufa epulanti:in menfj utim id reponi addleriqsadlaropiatio eft. Medicamenta ‘me/ f I , . 1 1 ufirt r> ibcm j M y; prius qua adhibeantur in menfa for t^ deponta negantur prodelfe.Vngues refecari nund* .• nis Romanis tacenti atq^ 4dygi^oxin'djce:myltorum peccunias religiofum eJf.Cap/lf6m ue ro contredaricontra defluuiaafc d^fdres capitis.xvii.luna atcj.xxix.pagana lege i pleritp j T pfit rumpi fcolopendrasiiiarinas fputo tradit.ltem rubetas aliafq? ranas.Ophilius ferpen* cesfi.quisinhiatuearumcxpuat.Salpator poremfedariquocuqj membro inftupente fi quis/ifmumexpuat.Autfi fuperior palpebra faiiua tangatur.Nos fic haeccrcdamus rite fie ,H ! ri.Extranei in terucntmautfi dormiens expedetur infans a nutrice terna expui quanq re* ligionemutat & fafeias. Imperatorum quoqi no folum infantium cuftosqui deus inter fa c$ xoman ^apejjalibu s coi ituE 8i currus triumphantiurmSub fiispendens defendit medi •‘CUSinSidt^TiuBetlJeofflefecipereTSiniilis medicina linguae ut fit exorata a tergo fortuna glorias carnifex.Morfus hominis inter afperrimosquoq? numeratur.Medentur fordes ex auribus Ac ne quis miretur etiam fcorpionum idibus ferpentiumqi ffatim inipofitae Me lius e percuffi auribus profunt.Ita &rediuiiia fanari ferpentium uero idum contufi detis «•«‘>“"'1 humani farina. Capillus puero quiprimu decifus eft podagras impetus dicitur leuarecircu Jigatus.Ex intortum impubiu inipofitus.Viroru guoc^ capillus canis morffbus medef ex dn ±e*~ ' aceto.Et capitum uulneribus ex oleo aut uino.Si credimus a reuulfo cruci (fuartbnis. C S buff us £quae capillus qrcinomati.pueri cui primus ceciderit densjJj; terram non attingat jan f inclufus in atmillam & amdue in brachio habitus muliebriu locoru dolores prohibct.pol ; < !ex in pede praeligatus proximo digytq tumores inguinu fedat.Ihmanu dextra duo me / dii lino ieuiter cgHigari diftillationes acqp lippitudines arcent, Quin fifiedus capillus cah* ^ culofo alligatus qui fupra pubem leuare caetercs dicitur:ac iocineris etiam dolores.Ac ce leritatem partus facere. Addidit Gr^ius efficaciorem ad hoc efle ferro exemptum. Partus accelerat uffinos ex quo quaet^ (conceperit fi cindu fuofoluto foeminam cinxerindein fol ^ & ucrir:adieda precatione fe uinxiffe cande & foluturum:at<5 abierit.Sanguine ipfius horni nis exquacun^ parte emiffo cfficaciffime anginam iliihi tradunt Orpheus Archelaus: {JXXVIH. • ftem ora comitiali morbo lapforum exurgeri enim protinus.Quuiamri pollices ped0 pus y gancurexqj lisguttae referantur in facicip. Aut fi uirgp dcxrro pollice artingat.Hac cor? • lecicracenfentes uirgines carBesedendas.Efchines athenienfis excrcmentoiu cinere angi nis mcdtbat & t6fillis:uuifq?:&carcinomatis.Hocmcdicamentu uocabanr botryon. Mu| r' ta genera morborum :primo coitu foluuntur.primoq; fotininarum menfe . Aut fi non id coneingai:longinquafiunt:maximeqi eomitiaJes.Quin a ferpenteac fcorpione pcrcufr fos coitu leuari produnt.Veru foeminas uenere eak:4i*Oculoru uitia fiprincganoncc lip pire eos qui cum pedes lauanc aqua inde ter oculos tangant.Immatura iiforte raptoru ma nu ftrumas parotidas guttura tadu fanari affirmat. Quidam uero cuiufq; defundi dunta xat fur fexus leua manuauerfa.Ht e figno fulgure ido reieduspofl: terga manibus deorde^ ri aliquid d^morbari ad dentem qui deleat admoueri etia palpebraru remedio efle produi , ^ Sunt qui pnecipiant dente fuffiridenteBois fui fexus.Et eum qui canini illuceetur rfepuj io exemptum adaligari.T erram ex caluaria pfilotbru tradunt.Hserba uero fiqua ibi geni ta fit cd nanej ucata dentes cadere. Vlcera non ferpeex otte hominis circu feripta. Alii e rri* bus putei irpari menfura aquas mifcent :& prolibant noup fidili.Reliquu dant in tertianis u accellu febriu bibendu.jteni in quartanisjragmentu claui a cruceanuolutu lana collo fubf nectunt. Aut fpartu e crutfedi^erato^^cQdutcauerna quam fol non attingat. Magorum bxc commenta fune: Vt cotem quaferamenta fepe exacuta finrifubiedam ignari ceruicali ££|.-busde ueneficio deficientes euocare.lndicium^t ipfe dicat: quid fibi datum fit & ubi: &c '■ quo tempore:audorem tamen non nominare, I^Hmine utiq? perciiffo circuadum ‘iri 'uul nus homine loqui protinus condat Inguinibus medentur aliqui licium telae detradumal ligantes nouenis feptenis ue nodis ad fmgulos nominantes uiduam aliquarmarque ita in guina adaligantes licio.Et dauum.aliud ue quod quis calcaucrit:alligarum ipfos iubenc gerereme fit dolori uulhus,Verrucas auellunca uicefima luna in hntibus fupmi ipfam irn ,tuentes ultra caput manibus porredis:& quicquid comprehendere eo fricantes. Clauum ' corporis cum cad at ftella fiquis diftjfngamiel cieo fanari aiut/cardinibus hoftioru^apeto af . fufis lutu fronti illitu capitis dolorem Pedare, Item laqueu fufpendiofi cifcuhdatu tempo^ jibus.Siquid ^pifce haeferic faucibusiinquam dimittis frigidam pedibus c^dere . Si uero i ex aliis ottibus:impofitiscapiti ex eodem in uafe ‘oHiculis.Si panis hasreiit-cx eodem utran qjjaurem addito pane.Quin 6C fordes h ominisua iriagri^ fecere remediis quseftuoforum gimfiafiagr2ecoium:quippe ea ftrigrnencaiuolliunt:calfaciunf:difciitiuntcomplent.fudo re & oleo medicinam radentibus: Vuuluis infamatis contradifqi admoucntur.Sic Si men fesrient.SedisinfammationesSicandylomatalenuint.Itemneruorum doIores:luxata:ar ticuloruni modos.Etticaciora ad eadem ftr ime^f a ^ balneis: & ideo mifcentur fuppurato rirfnedicamentis.Nam illa quaz funt e c^romatae perm$:p ceno.-articulos tantum mojliur: caliefaciunrdifcutiunt eflficacius:fed ad extera minus ualent.Exccdit fidem impudens cu ra:qua fordes uirilitatis contra fcorpionum idus f mgu la r i bus r cmed i i s celeberrimi audo res clam^nt.Rurfus in foeminis quas infatium aluo editas in utero ipfo contra tteriliratem fubditi cenfenomeconium uocant.lmmo etiam ipfos gymnafiorum rafer c parietes.Et ille r* quoque fordes excalfadoriam uim habere dicunfur.pannos cfifcutiunt , V Iccribus fenu puerorumque:6i defquamantis ambudis u^illinuntur.Eo minus omitti conuenit ab am% bio hominis pendentes medicinas.Eaefub^iflinere a cibo nimio:aut potu:a!ias uino tanti? aut carne:alias balneis cum quid eorum poftulct ualitudodn praefeptittimis rpmediis ha** : becur.His remediis adnumer^tur exerritatio:iqcentio‘ubris:ungue fricari cum, ratione: uehemens enim’fricatio fpittatileni&mollit.Muta adimit corpus. Auget modiEa.In primif nero prodett ambulatio:geftatio:Si ea pluribus modis.Equitatio ftomacho & coxis utilitt? C ■ ma Phtyfi nauigatio.Longis morbis locorum m utatio.Item fomno mederi fib? autledu^* Io aut rara uomitione .Supini cubitus oculis conducunt-at proni tuttibus-In latera aduer £u uiEilationes. Arittoteles6<: Fabianus plurimum fomniari circa uernum & autumnQ tradunt:magif^ fupino cubitu*.at prono nihil. Tbeophraftus celerius concoqui dextri Ia teris incubitu:difficilius in fupinis.Solu^ quoc^ remediorum maximum ab ipfo fibi prae^ flari potetttticuti linteorum flrigiliumcp uehementia .perfundere caput iqua calida ante balnearum uaporanohem 8£ poftea frigida:faliiberrimum inteliigitur.Item prstfumereci bos: & interponere frigidam eiufdemq potu fomno”antecedeie:& fi libeat interumpae * A i i i hmh u , 4! LIBER i i Notandum nullum aliud animal praeter bominem^calidosiiotus fequi:idcec$ nonefiena* ” eurales. Mero ante fomnos colluere oracpropter halitus.Frigidaaqua matutinis impari nu tneroad cauendum dentium dolores. (]Ad lippitudines oculorum* 4JGT' V. ' '* Tem pofca ocuTo^contra 1 ippic u d in es. Certa funt experimeca totius corporis ua- /•4 ~^JH Iitudinisin uarietace u i £z u s* i no Id fer u at a?Fup p o c r a t es tradit non prandentium ex i taceleriusTenefcere.Veruiii id remediis cecini t? non epjLil^s -Quippe multo utiUttif*^ " ' r r ' hac de fepraereauram feruo dederat. Vicimoq^prd’ ^ma^u temperantia in cibis.L.Luculus hac de fe pra r> _ _ _ _ _ _ _ _ rj^p caedet # ^ _ bo maius in cibis triumphalibus Cedenti dicebatur uel in capitolio epulanti pudenda res . Seruofuofajdhus parere quam Cibi. .. — • . 4lPe ilernutamento& uenere 8icaereris remediis l)Ca. VI. ^jTemutamenta pinn^ grauedinem emcridant.Ft fiquis muco nares(ut tradunt)of* |;HCuIo!attingat fternutamenta 8i fingultum. Ob boc Varro Cuadet palmam altera ^ Jli^Iimanu CcapTere.pleriqj annulum e finiftra in Iongiffimum dextrae digytum traffer ri.Aut in aquam feruentem manus inmergere.Theophraftus Cenes laboriohusflernuere cr (IV rdicit. Venere damnauit Democritus ut in qua homo alius exilirec ex homine .Eft hercule . raritas eius utilior. Athletas tamen torpentes reftituuntur. Venere uox reuocatur:cum ea (W/k, /3-P .T.|: UL Mi-, candida declinat in fufcam.Medetur&Jumborumdolori.Oculorumhebctationi. Mete capftis ac melancholicis. Adfideregrauidis uelcum remedium alicui adhibeatur digytis pe&inatim inter CeCeamplexis ueneficium dt.Idq? compertum tradunt Alcmena Hercu*7*" lem parientc.pciusCicircaunumnmbo uegenua.ltem poplites alternis genibus imponi. Ideo toec in conCiliis ducum poteftatmp ue fieri uetuere maiores ueluc omnerqa^um im / pedientia.Vetuere uero & facris uotifue Cimiii modo intere(Te:capita autem aperiri alpe / / ^ dtu magiftratum non uenerationiscaufaiu(Tere:Ced ut. Varro au&or /ft^uaiitucjinis: quo firmiora confuetudine ea fierent.Cum quid oculo inciderinalcerufri comprimi prodeft ^lr=: Cum aqua dextrae auricula fimftro pede cxultare capite in dextrum humerum deuexo in uicem e diuerfa aure.Si tulTis concitet.faliuam in fronteab alio afflari.Si iaceat utia:a uer* tice morfu alterius fufpcndi.In ccruicis dolore poplites fricare. Aut ceruicenrin poplicum doiore.pcdcsin humo deponi fi nerui in his cruribus ue tendatur in lectulo. Ar fi in leua parte id accidat: finiftras plan ti^pol 1 ic.^iindex tr a ma n ujp^pr e he nd i . 1 tem c diuerfo.Extremi tates corporis uel auriuni ue licaribus pem^^i contra horrores corporis fanguinem ue narium inmqdicum.Lino uel papyro prindpiagbnitalium:fe^ijJT medium ad cohibenda urinT profiuuiaHn Itotiiachi folutiones pedes prefTafceSIut manus in feruentem aquam di#» mittere.lam 8L fermoni parci multis de caufis ©lutare ejETriennio Mceccnatem Meiif * ' fium accepimus Alentium fibi imperauifTe aVcnuulfiow reddito lafTguine.Nam e diuer/ fo fcandentefqj ac iacenccs; ^ ^_ruatcotraq? ictus fpiritum cohibere Angularis prse fidii eft.Quod^inuetumelTe animalis docuimus. Cianum ferreum defigere [ quo loco pra mum caput defixerit corruens morbo comitiali abfoliroriuhfeius mali ^[ici^ur .Contra re , /„ Jr num ac lumborum ueficxqj cruciatus in balnearum foliis pronos urinam reddere mitigas v„ ^;,7 « a * — - 4 ' - — ‘ ~ “ ‘ ' * * * ' • torium habetur. Ac uulnernnodo Herculis prasligarermirum quantum ocior medicina e. Atq; etiam quottidiani cinftus tali modo uim quandam habere utilem dicirur.Quippecu Hercules eum prodiderit. Numerum quoq| quaternarium Dcmccrituscodito uolumies quare quaternicyathi fextarii usTnon tutent potandi-Contra. lippicudies retro aures fri ' ■- care prod dE8i lachrymofis oculis frontem. Augurium ex homin^ijpfo nonc^timendi te in£gritudine:quandiu oculorum pupilla: imaginem re^daht.Magna^urinze non ra>> tio folum-fed etiam religio apud au&oresinucnitur digefta in genera. Spadonum quoqs ad faccunditatisbencficia.Verum ex iis qua: referre fas finimpubium puerorum corra fa liuas afpidum quas ptya disiTocan t : q u o niam uenepa i^ oculos hominum expuant. Corra oculorum albugifie's:obfciaritates:cicatricem:argemapaIpet)ras:6i cum erui farina contra aduftiones.Contra aurium pituitas uermiculofcp fi decoquaturad dimidias partes cu poc ro capitato noiiotiftili.' Vaporatio quoqj ea menfes feminarum cir.Saipj fouet illa cum i i v. r* . I ? i « *- 1 ■ i fl*'» nui 'ilLvt /v. « n r> W fT-i ■ % r» a].' Ui ' oculos infirmitatis caufa illinit fole uilacum oui albugine Tmcatius ftrutiocameli binis horis.Hac Si atramenti lituras abluuntur.Virilis podagris medetur argumenro fullonum ; • quosideo tsncari eo moibo negat.Veterisfimifccaturcinis oflreorumiaduetfus eruptio CXXVlH. nes in corporerinfantiu omnia ulcera manacia- Er exefis ambuflis.fcdis uitiis: rhagadiis. BC fcorpionu idibus lllinit.Cbftecricu nc biliras no alio fucco cfficarius curari jwuciauit cor poru prurirus nitro addito ulcera capitu:prurigines:nt masrpraecif ue gemtal.u.bua cuiqs J auteiquod fas fit dixiffe)maxle pdeft.Cofefti pfufo canis morfu echinoiuqi fpinis inhaire tibus:6i i fpogia lanis uc ipofita aut aduerfus canis rabidi morfus cinere ex ea fubado.C<3 tra qs ferperiu idus.Na cocra fcolopedras tfijru pditur uertice ta&o urinae fuse gutta libe¬ rari proiius laefos . A uguria uafitudinis £x ca tradutur.Si mae cadida dei ruffa fic.lllo nio , do cocoquerethoc cocox/ffejfignificat.Mala fignarubrze.peflimanigras.Mala bullatis BC Oq ItXcraliae.Inqua quod fubfiditfi albu c:fignificat circa articulps:aut uifcera dolore iminere. ^ Eade uiridis morbu ijifceru^pallidabi/isjrubes fanguinis .MalafiC in qua ueluti furfures atqj nubecula apparec.Diluta quoc^alba uitiofa e.Mortifera uero craffa graui odore . fcc , r i pueris tenuis ac diluca.Magiuetant ei^s ca cotra folelunaqjnudaruaut umbra cuiufqi :Sj>vgL abipfaafpSjri.Hffiodusiuxta obftacia 'recidi fuadetmedeu alique nudatio offedat. Ofta nes cotra mffa jxiedicameta oia pmifit auxiliari matutinishoris fua cuicp iftillata in pede . ^De remediis muliebribus. ilCa. VII* ex mulierum corporibus traduntur adportentorum miracula accedunt ut fi * 3 fl T 1 Icamus diuifa membratim in fcelera. Abortus:menfiuirTpilcuIa:’qu2e(5 afia non oS |i^j|^fietricesn!odo:ueruni etiam ipfie meretrices prodidere.Capilli mulieris fi cremcn rurrodbreferpences fugari. Eodem odore uulu£ morbo ftrangulatus refpirare.Cinere eo quidem fi in teffa funt creatirucl cu fpua argenti fcabricias oculorum ac prurigines emen dari.ltem uerucas 6C infantium ulcera cum ui^lle. Capitis quoqj uulnera.6£ omnium ulce f ^ium firius fimul additomelle &thure.panos podagras cu n ad «pe ffiflia&iaum igne fan fgl,ine fifti illico BC lformicationescorporu.De la&is ufu couenit ei dulcilTmium moliiffi v mu qi. Quare i !6ga febre coeliacis uriliifimiumaxle eius quae ia i fan te remoucrit.Et i malft tia ftomuehi i fcbribus:torfionibus efficacisTimu expiunt .Ite mamaru collediontbus cum thure.Oculo ab iff ucruorefuffufo& in dolore aut epipboris:fi imulgeat plurimupdeft. Magifqicummelle5<:narci(Ti fucco:autchurispolline.Semper^in omni ufu efficacius efle eius quae maeenexa fit multoqp efficacitTimugeminos pergerg mares.Et fiuino ipfa ci bifqp acrioribus abftineat.Mixto praeterea quojum candido li quorem madidaqi lana fi on tibus impofitum fludiones oculorum fufperi^dit.KianiTi rana faliua fua oculum afperfcric praecipuum eft remedium.Et cotra morfum eiufdcmbibitur fhllaturq?.Qui fimul matris filiae quae ladeinundus fit liberari oculorum metu in totum affirmant. Aurium quocp ui ciis medetur modice admixto oleo. Aut fi ab idu dolenoanferino adipe tcpefadum.Si do lor grauiorfit(utplerumq? fit)longis uitiisdilutb^clIelanaincluditur.Ecccntra mor*» bum legium in oculis relidum inftillapur cum clatcrio.peculiariter ualet potum cotra ue nena quae data fiant cum mario lepore bupeffriqj ut Ariftoteles tradit dorienidion. Et co tra infaniam quae fada fit hycfcyami potu.podagris quoqj iubet illini cum cicuta.Alii cu hyfopo BC adipe anferino:qualiter etiam uuluarum doloribus imponitur. Alnum etiam fi flit potum ut rabiriusfcribit.Etmenfes ciet.Eius uero quae foeminam enixa fit ad uicia ta*» tum in facie fananda prae u alet, P qlmqn u m quocp incomoda lade mulieris fanantur : cui admifeeatur impubijpueri brinafSirSei atticum.Omnia fingulorum cochleari ummenfu^ la.Murmufa quoq* aurium eiici inuenio.Eius quae marem peperit lade guffato canes ra * biofos fieri ncganc.Mulieris quoqi faliuam ieiunae una potcntemdimdicant oculis cruen tatis.Et fi contra epiphoras feruences anguli cculorum fubindp madificcfiHir. Efficatius fi cibo uinoqi fe pridie ea abftinuerit.lnuenio BC fafciTmuli^rff alligato capite dolores n i nui.poft haec nullus eft modus.Iam primum abigi grandines turbinefq? contra fulgura ip ^ fa in men fecffnn udataSficaucrti uiolentia cxli.Jn nauigandoquidem tempeftateni etiam ^Tmemeftfffuis.Exipfis uero menfibusmonffrificisalia( uri fuo locoindicaimrius)dir^ i fanda uatirinanrur.E quibus dixifie non pudeat fi in defeci u lunae folis uc: congruat u s *'illa:irremediabilem fieri.Non fegnius &in filenteTuna cornus fuos maribus exiriales dTe at qp pcfiiferos.purpuram queqj ab iis eo tentpoic pcllui.K amo uim efle maiore . Qiioru qi autem alio menftruo fi nudatae fegetem ambiantierucas ac ucrmiculos fcarabecTq: ae noxia alia decidere. Metrodorus Sepius in capadociaimientumpiodir c b multitudinem cantharidum illas ire per media arua retedis fuper dunes uefiibus. Alibi fer natur ut nu * 1111 lew/ CEiBERi dis pedibus eant capillo cindu^diffoluto.Cauendum uero ne id oiientefblefaciant:fe^ mente enim arefcere.Nouella uitls eius i:a&u in perpetuu laeditur. V t:ad noxiam res medi catiffima tranfferatur rutam 8C ederas illico mori. Multa diximus de hac uiolentia.Sed prae ter haec certum eft tadis aluearils apes fugere.Linaq; cum coquantur nigrefccre. Aciem V'1 cultris tonforum hebetari. Aes contadum graue uirusodoris acpipere &c er uginem. Ma* gis fi decrefcenteluna id accidat.Equas fijunt^grauidae tadas abbrtum pati.Quin &afpe<* du omnino quanuis procul uifas:fi purgatio illa pod uirginitatem prima fir.aut in uirgi nea aetatc tpontanea.Nambitumeiniudaeanafceng r^lahac uifponte fuperari.Etfila ue dis contactae ut docuimusmeigne quidem uincuhrur quo cuda.Cinifq^ etiam ille fiquis afpergateumlauandis uedibus purp uram mutat.Floribus colorem adimit.ReipfisquiV dem fceminis malo fuo immunibus.Abortum facit illitusraut fi omnino praegnans fupei^*^ grediatur.Quae Lais &'Cleophantus inter fe contraria prodidere de abortiuis carbone ac L«Ll'<£ radice braficae uel muricae ifel tamarici i eo faguiecxtido.Iteafinasnon concipere tot an nis:quo8 grana hordei contada ederint.QuaeqB alia nuncupauere mondrifica aut inter fe pugnantiarcum hic foecunditatem fieri iifdemmod[isquibus illa fterilitatem pronuntia ^ reomeljiused non credere.Bythusdyrachinu^bebetari ifpedu fpecularem nitorem tradie ■ lifdem aefuerfa rurfus contuentibus.Omnemqj talem uim refoluirfimujum pifce habeae fecum.Multi uero in die etiam remedia tanto malo aiunt.podagras illini:ftrumas:& pa* roti^as:panos:facros ignes:furunculos:epiphoras tradatu earum mulierum liniriT Lais 8C. Salp^eanumrabiofofrummorfus8<: tertianas quartanafc^ febres mendruo in lana arietis nigri argento , Oio tim u s thebanus uedis omnino ita infedse portiuncula acufuel pellici oh r achlal ii nleitas. So tir a obdetrix tertianis quarramTcp efficaciffimum di * xic.planras segri fubterlini.Multaq? efficacius ab ipfa muliere etiam ignoranti.Sic & co mitiales excitas ‘morbofep fanari.lcetbidas medicus quat^tnas coitu finiriincipietibus du taxat mendruis fpoponait.lnter omnes uerp cojnuenitrfi aqua potufq? formidetur a mor fu canis fuppofita tantum calici lacinia mendruo tinda tali : ftatim metum eum difeuti uidelicet pramalente fympathiadllagr^corum.Cumrabiem canum eius fanguinisgu flatu incipere dixerimus. Cinere eo iumentorum omnium ulcera fanari certum eft' Ad •dita caminorum farina 8i cama. Maculas autem e uede eas non nifi eiufdem farina ablui. Cinerem per fe rofaceo mixtum foeminarum praecipue capitis fedare dolores illitum fron ti.Afperrimamque uim proHuuii eiuselTe primis annis uirginitate refolura.Id quoque co uenit :quonihii equidem libentius crediderim :tadis omnino mendruo pofdbus :irritas fieri magorum arces generis uaniffimi ut Edimare licet .ponam enim uel modediffimum epromifTiseorum.Ex homine fiquidemrefcgminaunguiu e pedibus manibufqscseraperi* mixra:ita uc dicatur tertians uclquottidiane uel quartanae febri remedium quaeri: ante folis ortum alienae ianuae affigi iubent ad remedia iniis morbis: quanta uanitace fi falfu ed:quanta ue noxa fi tranfferunt morbos ad innocentiores. Ex iis omnium digitorum re Tegmina unguium ad cauernas formicarum abiici iubent: eamcp quae prima coeperit tra/ here correptam fubnedi coH$:& ita difeuti morbum . ^Medicinae ex animalibus peregrinis:de elephanto & Ieone:& camclo:8£ h£ena:& croco* r^diIo.&chameleonte:& dinco:& hippopotamo:^ lyncibus. ^ & e^jJJCa. V11U j[|J|Accfuntqusrettuliffefasfit:acpleraq^exiisnonnifihorvoredida. Reliqua in ^Ineffabilia & infanda: ut fedinet omnino ab homine fugere . In ceteris claritates <^to _ |laiaimalium auc operum fequcmur.Elepbanti fanguispraecipuemaris fludioncs Q^omheitquas rheumatifiTiosjJocant : fiftir. Ramentis" eboris cum meile at ico ( ut aiunt ) mubeculas in facie Scobe paronychia tolluntur efficaciusfi extefnuata. probofcidisTta u >4^ U du capitis dolor Ieuatur cfficatiusfi & demutet. Dextra pars probofeidis curi lem^ ' ma rubrica adalligata impetus libidinum f^imulat. Sanguis 8C ifchiadicis prodeff iecu£ que comitialibus morbis: Leonis adeps bum roficco cutem in facie cudodit a uitiisca* doremque fcruat:& fanat aduda niuibus arciculorumque tumores .Magorum uanitates perundis eo adipe faciliorem gratiam apud reges populos ue promittunt, praecipue ta men eo pingui qubffitipter fupercilia:ubie(Tenullum poced. Similiter dentis maxi / me a dextra parte: uillicp e roflro inferiori promiffa funt-Fel aqua addita claritatem ocu* lis inundis facit. Eccum adipe eiufdem comitiales morbos difeutit leui gudu:& ut pro - T*£1 HXX\MI. tintisqui funtpferecurfu id digerant.Corin cibo fumptum quartanis medetur. Ades cu rofaceo quottidianis febribus.perundos eo befti£ Fugiunt.kefifterectiam infidiis uidea> tur.Cameii cerebrum arefadum potumcp ex aceto comitialibus morbis aiunt mederi, i te fel cum meile potum hoc & angine.Cauda arefada folui aluum.Fimfcinere crifpari capil lum cum oleo.Ee dyfentericisprodefl: illitus cinijpotufqi qcum trinisdigytis capitur: etia comitialibus morbis. Vrina fullonibus utiliffima efle tradunt. Itemqi ulceribus manantia bus.Barbaros eam feruare quinquenio:& heminis pota ci/e aluum. Secas e caudacontor/ tas 6i fmiftro brachio illigatas quartanis mederi.Hyenamagi ex cibus animalibus in ma/ : xima admiratione pofuerunt utpotecui Kipfi magicasartes dcdcrunt:uimq? quaaliiciat ’ ad fe hoies mere alienatos. Permutationes fexus ex iis annua uice diximusrcxteracp md- ftrifica naturae eius.Nuncpcrfequamur qusecunqj medicinis produntur. Ptarcipuepathe ris die in mecu hyenaedicuntunut ne conentur quidem t e fi «Iere. Et aliquid dc corio ea*3 rum habentem non appeti.Mirumspdidu fi pelles utriufc^contraria: fufpendantur deci dere pilos pantheras.Cum fugiunt uenanrem dcclinan: ad dextram: ut pratgreffi hominis ueftigia occupent.Quod fi fucceflerioalienari mente uel ex equo homiuem decidere- Ac fi in ieuam detorfenodcficientisargumentum effbceleremq? capturam.Facilius autem ca pi fi cindus fuos uenator fiagellumqj & ipfos aequos f. ptenis alligauerit nodis. Mox aute ■ ut eftfolers ambagibus uamtas magorum capiiubet geminorum fignum tranfeuntcW naTingulofq} prope pilos feruari. Capitis dolori alligatam cutem prodefTe quae fuerit in capite eius.Lipicudini fel illitu frontibus. Aut ne omnino bppiatundecodum cummei/ iis attici cyathis tribus & croci uncia illitum-Sic S£ caligines difeuti & fuff ufionesitTIarira tem excitari: melius in ueterato medicamento. AfFeruari aute in cypria pyxide. Eodc fana ri arg/m3:jcabritias:excrefcentia in oculishtcm cicatrices.Glaucomata uero iocineiis recc "7; tisinaffatilaniecu despumato meile inundis.Dcntes eius dentium doloribustadu pdeC- fe uelalligatos ordinc.Ruttieroshumeroru 8t lacertorum doloribus.Eiufdem detes fi d£ finiftra parte roftri eruti fint illigatos pecoris aut capri pelle ftomachi crutiatibus.pulmo nes in cibo fumpeos coeliacis. Ventriculis cinere cum oleo illitum. Neruis medullas e dor/ fo cu oleo uetere ac felle.Febribus quartanis iecur deguftatu ance accefliones. Podagris fpinx cineremcumlingua 8£ dextro pede uituli marini addito felle taurino omnia pariter coda atqj iiiica hyenae pelle.In eodem morbo prodeffe& fel cu adipe afinino. Tremulis: i . 1 dUp illita UjUiCt LUUVIM UIVI UU pi UUtJ rv. WN ILI LU rtUlj/L tUiiJHiU» A. iLIllUJJa- ^fci&ifchiadicis:exilientibus:8iquibuscorpalpitet aliquid excorde mandendumnta ut reliquas partis cinis cum cerebro hyenas illinatur.pilos etia auferri a compofitione illita: aut per fe '£/^auulfos felle:prius quam renafei non libeat.Sic & palpebris inutiles tolli.Lumborum do/ "uloribus carpes e lumbis ^d^ndas-.illinendafcp cum oleo.Srerilitate mulierum emedari ocu 80 cum glycyrrblza «aneto fumpto incibo:promifioin triduumcoceptu-Contra nodur nos pauores umbrarumqi terrorem unus e magnis dentibus lino alligatus prodefl. Suffi ri fureutes eodem & circunligari ante pedus fuum cum adipe renum aut iociuereaut pcl leprzecipiunt.Muheri praegnanti a pedore fyenascarp & piliTcptcm genitale a ceruice fi alligentur dotcadis pelleppUo fujpcnfacpntineri p a r tu sp ro m i rt u t u 1. V en e re m ffimu^ lari genitali ad fexus fuosSn meile fumpto:criam fi uiri mulierum coitus oderint. Quini mo totius domus concordiam eodem genitali. &arriculo fpinascum adherente corio cori "feruatis conffare:quem fpinse articulum fiuejnodum atlantion uocant. Eft aute primus. In comitialium quoqj 1 remediis habent eum. Adipe a^cenfo. ferpcnrcs fugari dicunt. Ma/ xille parte cominuta in amfo 8i in cibo fumpta horrores fedfiri. Eodem fuffitu mulierib^ menttrua euocari.Tantuqj eft uanitaris:ut fi ad brachiu alligetur fupeiioris roffri dextre partis dens:iacu!antium idus deerraturos negcnt.palatoeiufdem arefado & cum alumi nesegyptio calefado ac ter in ore pemutato fetores & ulcera oris emendari. Eos uero qu£ linguam in calciamento fub pede habeantmon latrari a canibus.Siniffra parte cerebri na* ribusillita:morbosperniciofosmirigari:fiuehominu:fiue quadrupcdu.Frontis coriu f fcinationibus refiftere.Ceruicis carnes fiue mandantur (i pe bibantur arefade lumborum medentur doloribus.Neruis a dor lo armifq? fufficiendos neruorum dolores. Pilos noff ri admotos mulieru labrisamatorium eff. Iecur potum torminibus & calculis mederi. Ia cor in cibo pocu uc fumptum omnibus doloribus corporum auxiliari.Lyenem Iyenibus.Ome sum ulceiuni inff amationibus cum pico. Medullas doloiijpina? & na uorum Iaffitudini ifkjU cffholj} 4liber. reenum- Neruos potos in uino cum thure foeeunditarem reftituere adeptam beneficio Vuluam cu mali punici dulcis cortice in potu data prodeffe mulieru uuluae. Adipe e lum* bis fuffiri difficulter parietes & ffatim parere-E dorfo medulla adalligata cotra uanas fpe* cies opitulari.Spaticis genitale e maribus fuffitu.lte lippictibusrruptis 8i cotra inflationes feruatos pedes tadu leuos dextris partibus:dextros leuis. Siniftru pede fupcrlatum par* . turienti lcrtalem effe.Dextro illato facile eniti. Membrana quas fel cotinuerat a cardiacis pota in uino uel in cibo fumpta fuccurW.Vefica in uino pota fomra urina: incontincnci* am.Qux autc ip uefica inuenta fit,urina additis oleo & fefanfS'6c iflclle afiano hauftam p/ dede agrimonia - r"a . . p’ r~"" nio uetcri.CoffaruprlinaSioaauamfufFitu ruptis falutareeffe.Ex fpina ue* ro parturientibus offa. Sanguine cu polenta fumptu torminibus.Eoae tadis poflibus ubi cun® magoruin£e%ri^rtcs.Non elici deosmeccolloquiffiue lucernis:fiue uifu: fiue plu uiisffiue aqud:Hue pila-.fiue quo alio genere tenterur.Carnes fi edaturreotra canis rabidi r~y 3H morfus efficaces effe.Ecianum iecur efficacius.Carnes uel offa bois fi quas in uentriculo oc * cifas inueniacur fuffitu podagricis a uxiliari.Si ungues inucniatur in iismiorte alicuius ca_4w pienciu flgnificari-Excremeta fiueoffa reddita cu interimirurcotra magicas infidias polle re.Finu qiinhteftinis inuentus ficrarefartu ad dyfenterijcos ualerepotu.lllituq? cum a di/ pe anferino opitulari toto corpore lefis malp medicamento. A cane uero morfis addipent "• ' r ''--‘-^ratmRurfustaffrriniftri cinere decoffocu ianguinemuftellse p & fti L «i- , optata >" ilIitum.Etcoiiu fi fic fubftratu undis omnibus odio euenire.Idc fieri oculo deco&o.Super omniaeft:quod extrema fi/ ftulam inceftini cotra ducu ac poteftatu iniquitates cominiftrant.^ Etad fuccelTus petitio* r? nuiiiYiudlcibrutn ac litium eueeusffi omnino aliquatulu q^jis fecijji habeat- At eiufdemca# uerna finiftro lacerto religata fiquis muliere refpiciat:ama;tdriu'effe: taffi pr£ffns «c iUico i ; fequatur. Eiufdem loci pilose cinere ex oleo illitftuiris qui fint probofas mondei no mo do pudicos: fed 3 i feueros mores induere.proxime fabulofus eft crocodillus rgenio quo- _ illo cui uita in aqua terrae^ comunis.Duo eni genera eoru illius e dextra maxilla detes^ adalligati dextro lacerto coitus(fi credimus)ffimulant.Canini eius dentes febres ftajasjajt cent repleti.Sunt enim cani ita ne diebus quinqjab segro cernantur quiadalligauere. pollere & uentre exemptos lapillos adiierfus febrium horrores uenientes traduc. Haceci ani de caufa asgyptii perungunt adipe asgros fuos. Aliter illi fimilismultu infra magnitu/ dinem in terra trmodoratiffimifq? floribus uiuit Ob id incefiina eius diligenter exquirun jur iucundo nidore arefa&a crocodillea uocant oculoru uiciis utiliiTJjga cdpogi|&JCco I unda & cotra fuffufiones uel caligincs.lllita quoq3 ex oleo cyprino moTemas in facie ena fcentes toJlif.Exaqua uero morbos omnes:quoru natura ferpitin facie nitoremcp reddit. Lentigines tollit ac uaros:oninefcp maculas.Et cotra ccmiriaies morbos bibitur ex a^o/. tnulfo aUlS: cJfl binis obolis. Appofica menfescier.Optimaq? pto^candidiitoa^riaWisi! mini &■*"** poderofa:cu teratur inter digytos fermentefcens.Lauaeuttedfa. Adulterant arniy iiiL 5l_ j0 aut cymolia;fed maxime qui captos orixa tm pafcunt.Felle inudps oculis ex meile co* tra fuffufiones nihil utiliusprasdicanc.Inteffinis & reliquo corpore eius fuffiri uulua labo ; rantes faiutare tradut.Ite uelleribus circudari uapore eius infedis.Com utriufcp cinis ex ^ ^ m s^b^aceto illitus iis partibus quas fecari opus fitraqt nidor cremari fenfum omne fcalpelli au/ feit.Sanguis utriuf(^ claritatem uifus inundas donat: fit cicatrices oculoru emedat. Cor pus ipfum excepto capite pedibufep elffumlifMatunfchiadicis. T uffim uetere emendae prscipuse in pueris.’ L— ' «... sdee lumboru dolorcs>Et adipe jiibet: quo tadu pilus defluit. Hic peru dos a*crocodillis tuetur .Defluitinflillaturcp morfibus.Cor annexum in lana ouis nigras lor inc li r fli ueriESi brimo oartu eenita fit quartanas abieere dicitur. Iu nullus aliuscolor incurfliueriE&^primo partu genita fit quartanas abigere dicitur. Iu gemus illis fimilia 6 C peregrina xqueaialia.priuf^cameleonte peculiari uolumine dignu exiflimatum Democrito.Ecper fingulamebradefacratuWnon finemagna uoluptate no ffracoo-nicisproditif^ medaciis grxcx uanitatis.Similis eft magnitudine fupradido cro ,t codilo^fpinx tautum Uitiorac rejcuruatura:& caude amplitudine dtftas.Nullu animal paui dius effe exiflimatur & ideo uerficoloris effedemutationis.Visciusmaximacotraaccipi* mh ■/...../.i ■ trum genus. Detrahere eni fupra uolsme ad^radj^inai^glutariu^jraebere laceradum caeceris animalibus.Caput cius & gutur fi roboreillTg^msScccdantur hymbriu & tonitru* um cocu ocuffiis facere.Democritus narrat.Iteiccurin tegulis^uftu.Reliquaad ueneficiaper tinetia quae dicit Iqfalfa exiftimantes oimttcmustpceiq in jifu coargqentiu. Dextro ocu „u (fxxvill. ^ lo fi uiuentj eruaturralbugines oculorum cum ia&e caprino toIIi.Lfngiia adalligata; peri l^pS^cula purpurei.Eundem falutare effc parturientibus circa domum. Sin uero domibus infe racur perniciofiffimuLingua fi uiuenci exempta fit;ad iudiciorum e uencus pollereTCor tr_>; adueifus quartanas illigatu nigra lana primae cotuf^.Jgedem eApripribus dcxcru gcnie pcl te illigatu finiftrobrachio:cotra latrocinia terrorefc^ nocturhos^olleredtcni dextram ma milia contra formidines pauorefqp.Siniftru uero ped^m torreri in furno cu b&rbaiqugsjc chameleonuocatur.Additoqi ungueto in paftillos dige/mEoTin ligneo uafecoditos; p/ ftare(fi credimus)ne cernatur ab aliis qui habeat. Armu dextru ad u incendes aduetfanos uelhoftesualereutiqifiabie&oseiufdemncruoscalcaueiit. Sinifliumim qbus mofiris . . , ..confecret qualiter fonia quaz uelis:& quibus uelis mittantur:putet referre. Omnia ea dex tro pederefoluitficut finiftio latere lethargos: quos fecerit dextru.Capitis dolores infpt r lltsfi fo uino in quo latus alcerutru maceratu fir fanari fceminis. Si.fimftri pedis cinere mifcca* ^ 1 tur lac futilium podagricos fieri illitis pedibus. Felleglauconiata ^fultiiTibnes‘cotrigi{p ^ pe creditur tridui inunctione.Serpentes fugari lyene inftilato. Muflellas cotrahiin aqua coniedo.Corpore ueio illito detrahi pilos. Idem prseftare narranc iecur cu ranas rupta? pul Itione illicum.praetereaiocinerc amatoria difToluere. Melancolicosaute fanari fi ex corio chameleontis h£rbe fuccus habente bibatur. Inteflina & fimum corucu id animal nullo rr Qnmy hll cibo uiuatcufimiaiu urina illita inimicoruimmane cdiu & olum holum iis cpciliare.Cau daflumina 8£ aquarum impetus fifti. Serpentes foporari.Eadcmedicata cedro'& myrtha il ligataq? gemino ramo palmas percuflQraqua difcutirut qua? intus fmtoia appareant. Atqt •• ucinaeo ramocota&usefTet Uemocricus:quonjaita loquacitates imodicas promifit inhi beri.palaep eft uitu alias fagacem & uica? urililTurtu nimioiuuandi mortales fhidio prola/ pfum.Exeadefimilitudineeft (ancus:quequida terrefle crocodiliu e(Te dixefunc.Candi/ diore aurem et tenuiore cute.Pra?cipua came differentia dinofcicur a crocodilo aquatico fquamaTU mfeta a cauda ad caput uerfa. Maximus indicus.Deindc arabicus. AfFerurur fal ii.Roftrum eius & pedes in uino albo poti cupidinces uenerfs Accendunt. Vtiqr cu fafyro Si erucae femine fingulis drachmis omnuac piperis duabus admixtisuta ut paflilfi Tingula ru drachmaiu bibantur.per felateru carnes obolis binis cu myrrna Si pipere pari ni 6 pote efficatiorcs ad idem ^rcdutur.prodefl- 8i cotra fagittas uenenatas: ut Appelles tradit po flea fumptus.In antidota quoq^ nobilia additur.Seftiusplusq drachmas pondere in uini hemina potu perniciem afferre tradit.praetcrea eiufdem a codumcuin meile futrpru nerem inhibere.Eft crocodillo cognatio quaedam affinitafcp ambis eiufdem geminiqfui/ £tuscu hippopotamo repertore trahendi fanguinis ut diximui, plurimi ante fuper falci / f'yUi * cam perfectura.huius corii cinis cum aqua illitus panos fanat. Adeps frigidas febres. Item , . fimus fuffitu. Dentes partte leua dolores dentiu fcarificaris gingiuis-.peliis eiuje finiflra parte frontis in inguina aclalligaca uenere inhibct.Eiulde cinis alopecias explet. 'Teii iculi , ^ drachma ex aqua contra ferpencesbibitur.Sanguine piefores uturur. P. regrinae funr &£ rH (x’ lynces quas clariffime omniu quadrupedu cernue. Vngucs c^ru omnes cu corio exuri effs* caciffime in carpaco infula tradut.Hoc cinere poto prtrpucia mroruteiufde afpcrfu fami lyzgfe naru libidines inhiberi. Itepruritus corjporu.Vrinaffillicida ucficstktaq? ea protinus pedi bus obruere traditur.Eacfe aure & ungulam dolor moflratur in remedio.Hadenus de ex j ternis.Nuncreuercemurad noflrumorbem.primucpCQmumaanimaliuremedia atqs exi miadicemus. tl Medicinte cornu nes ex feris animalibus:auteiufdemgeneribus placidis: La£lisufus 8C v©^feiuationes:Sicafeis:butyro&: adipe. IX# ^rrWicuti e laciis ufu uti^fjTinju cuiqt marernu cocipe nptricis exitio fum efi.Hi funr.n. ^ ; Wn| infantes qui coloftrati’ appcllltundcfato lade ifi cafei fpetie. Efl aut coloftra pma partu fpogiofa denfitas ladis.PvJaxime^aur alif quodeuq? bumanu:mox caprinu. j/Vnde for tafTis fabulas loue ira nutritu^dixer^SiricifTipiuab hois camehnu. EfFieacilTimum w cxafmis. Magnoruaialiu 6t corpoiu facilius reddj^Stonia^ho accompdarilTimu caprinu I quoniam fronde magis q haerba ucfcutur b’ ubulu mecficati is. Oqnlfirm dulcius^ magis alit.Stomachp minus uti|e;quonia efl: pinguius.Omneaute uernuffT aquatius xftiuo. Ec , de uo u ellis.j^rdbatiffimu ni uero quod in ungue hatretutec defiuir. Innocentius dr cc £\Ci ptsetipue cum calculis marinis. Aluus maxime loluitur bubulo. Ivlinus inflat quodeunc^ v<./ LL i deiA mU y 4) LIBER, ^ W deco&um*Sariat uuas lichenas.Ad omnia utile copt^fa aut Iuxata.Maxime renes: ucficl otus abftjV; tidne haer* interanea:fauces:pulmon£S.Foris pruritum cutis eruptiones puuitaecibi aut pc centia.Nam ut inacbaiabubulum biberentur pKifici fyndeticic^ dixinVus in rai bar uni., Sunt inter exempla qui afininu bibendojiberati funt podagra cbyragraue.Medic* fpeciem unam addidere ladis generibus quod fchydon appCifauere.Id fit hoc modo. Fi* fcV*-; fto+J'-, dili nouo feruecmaxime caprinum. ramifq* ficulneisrccentibusrm^t^additistptideni cyathis mulfi quot fine hemine ladis-Cumferuet utcircunfun dam urtpr £ftaT cy ath u s at genteus cum frigida aqua demiflus ita ne quid infundatur.Deinde igni demptum refri* geratione diuiditur & difcedit ferum a lade.Quidam # ipfum ferum iam multo potentif trSI finium minis im decoquunt ad rertias partes # fub diuo refrigerat. Bibitur autem efficaciifime he is per interualla fenis diebus quincta potu illius folicis geftari.Datur comitialib?:me lancoficis: parasiticis: in Iepris:elephatiis:articularibus morbisJnfunditur quoqj lac cotra roTiqhbra"medicamentisfadas.Etfi uratdyfenteria decodumcum mannis lapillis: autcu ptifana hordeacea .Item cotra rofiones inteftjnqru bubulum aut ouillum utilius. Recens idus pthificis cantharidumraut falajnandrae.auc buprasftis:auc pityocampes uenenTsbpri* uatim bubulum iis qui coi oftrpblfierinfrapt cic u ra; a u t doricniulnfaut leporem marinu. ficwt afininum contra gypfumV# c5er'urahiV&Tulphur:8i argentum uiuum-ltem durae al / uo in febri.Gargarizatur quoqj fauqbus i exulceratis utiliflnne.Ft bibitur ab imbecillitate uires recolligentibus; quos atrpphPsuocant.lri feBri etiam quae caf eat dolore capitis. £>ue topno'icis prodeft ante cetera addito nafturtio-Iung mi additisidraebmis quattuor tritis in lippitudine.Caprino lyenes fanantur poft bidui hie diam tertia die hedera paftis caprisper triduum poto line alio cibo. Lartis ufus alias con/ tamig arius capitis doIoribus.Epaticis fplenicis neruoru uitio febres habentibus uertigini p/ - .<*? _ . +.1 ll f Ii (T. ammLiiK 1 iVsrtlfl C1 1 -« 4 1 I 11141 III ^ A rerq purgationis grauedinc tufiienribuslippis.Suillum utiliflimum tenafmo jdyfenteriaes n ’cnon pthificis.Hunc etia mulieribus qui dice: _ t a licerenc fal uberrimum fuerunt. De generib? cafeorum diximusfeum de uberibus fingulifqj animalium membris doceremus. Sextius aluum fiftit.Sedat tormina paftillis in uino aufteio decodis:rurfufqj in patina tortis cum -b u nr*l nr* r\ ili r n filio Rj fr> rkie firric & nitiA frifiip nnmlV» * mdle:quod faprum ubcannqui cu fale & forbis ficcis e uino tritus potuf^p medetur coslia \ m - ar i*— — "(Siimelfe. Maculis cis.Genitaliu carbuculps caprinus tritus 8d impofitus.Item accidus cu in balineo illitus oleo interlinitur- E lade fit & butyrum barbararum genitum laudatifli* mus cibus 8i qui diuites a plebe difcernat.piurimu e bubulo:# inde nomcn.pinguiflimu ex ouibus.Fit 8i excaprino:fed hyeme calefado la&e artate expreffo tantu crebro iadatu ';Wm (£*h\ fale oxygalaappellanc.Reliqua decoquunt in olli^lb^quod fupernatat:butyrum eft oleo , fum natura.Quod magis uirus refpuit hocpi^ftannys iudjcatur.pluribus compofition* •• pus mifcetur inuec^ra,tum-Natura eius artringefdmQjHre^)Iere:purgare. Oxigalia fic I S: alio modo accido fide" aadico inreces^quod du acefcic utiliilimu eft ftomacho.Effedus dicemus fuis locis.proxima in comunib" lausertjdipi fed maxime fuiilo. Apudjmtiquos ccia religiofus erat.Gerte no use nuptas intrantes enamnum^lenebafeent portes eo attinge re.lnueteratur duobus modis:aut cum fale:aut firicerusrtantS utilioriquanto fit uerufti^> ' or. Axungia etia grasciappellauere in uoluminibus fui9.Netp eft occuita uinu caufa: quo rriam id animal haer bar umrad icib u s uefcitur.Itacp etiai fimo innumeri uftjs.Quam ob reni non de alialpqpamur fue multo efficaciore fqsmina:quzE non peperit. Multo uerp pras/ frantior in api is eft. Vfus igitur axpgize eft ad mollienda excalfacienda:diftutieda:purga* dacp. Medico^ aliquiadmixto angeris adipe taurorunc^ fcuo # hyfopo ad podagras uti mbet:Si uero pnunet dolor cu cxrarmyrtojreOna^ice.Siceraaxugia medet ambuftfs uel niae.pcrnionibus aucc cu hordei cinere # calla pari modo.prodeft # corticatis membris* tJXXVlIL fcineru# laflkudines di fatigationes leuat. Ad tuffim uetcrem recens decoquitur quadra ris pondere in uini cyathis tribus addito meile. Vetus etiaprhifiin in pilulis futnpta fanat: quasfale in ueterata eft.Omnino enim no nifi ad ea quas purganda fint aut qua: non fine exulcerata & calida recipitur.Quida quadrantes axungise di mulfi in uini cyathis trib9 de coquunt contra tuffiimquintoq} die picem liquida in ouo fumi iubent circunligacis late? ribus di pedoribus di fcapulis.eortfqui pthifin fentiunt.Tantaq; eft uismr genibus etiam ,U adalligata redeat ii^ os J^gnea qux expuere uideamur.E fue quas non peperic aptiflime MC utuntur ad cutelii mulieres.' Cotpa fqbiem^uero quis admixto iumentorum feuo pro par te tertia di picp Dariterq? fubferuefadis.Sincera partus in abortu uergentes nutrit collini modo fubdita.Cicatrices cocolores facit casrufn adn^ixta^elargentei fpuma. At cum fui phure unguiu fcabriciasemendat.Medetur di capillo fluenri.Et ulceribus in capite mulie . 'f'- phure unguiu fcabriciasemendat.Medetur di capille nucnti.Et ulceribus in capite mulie rum cum gallas parte quarta.Et infumata pilis oculorum.Datur di pthificfs unciatim cum f uini ueteris hemina decoda: donec tres uncias e toto refidant. Alii 8t mellis exiguu adiici unt.panos fanat illita cum calce.Itcm furunc ulosrdqritif mqp mammaru.Rupta 8i colui i fa di fpafmata di luxata fanat.CIauos di rimas coliqp uitia cum helleboro albo, parotidas hn-iatiti? ammixta farina falfamentaria tefta.Quo genere proficit ad flrumas. pruritus di papulas (rrr Y‘Hert i A Ai r.Cp Vm - dili locis frigidis.Tnter omnia autecomunia animaliu fel prsefhntius in effedu. Efi: eniij; uis eiusexcalfacere:moidere:fcindere:exmhere:difcutere.MinoruauimaliufubtiIiusiin f telligitur.Et ideo/aureo ducendis.Omne^utem curatur recens prasligato ore lino cralTo demiffum in fer uentem aquam femihora-.mox ficcatum fine (cle:atq? in meile conditum. . Damnantur equinum tantum inter uenena.ldeo flamini lacrorumequum tangerenqn ili cetcum romas publicis facris equus etiam immoJetur.Quin di (anguis eorum ftiptica uiiti ' habet. Ite equarum prasterq uiiginuerodmemarginatulcera.Taurinusquide recens in/ •ter uenena eft exceptaeWra.Ibi enim facerdos terrae uaticinatura tauri fanguine bibit pri -ufq defeendat in fpecusTTr iJ‘t> 6 rc U fpecusvTantum potefl: (ymparia illa de qua loquutur: ut aliquando reln gione uel loco fiat.Dr ul*u£ tribunus plebis traditur caprinu bibifTe cu pallore t jfi^inuidia v Deneni fibi datiinfim ulari.QlScipionem inimicum ueiet.Kircoru fanguini uis eft:ut fer>* 1 ramentorum fubtilitas non aliter acuatur aut induretur aut fcabricia poliatur uebemen tiufq^ qualima.Non igitur di fangujs qnimalium inter communia dici potcft:5i ideo fuis quas q? dicentur effedibus.Digeremus ci in animalia fingula ufus. plurimuc^ contra fer^ n pentes. Exiitio iis effe ceruos nemo ignorat : ut fi qux funt extradas cauernis mandanr. Nec uero ipfis fpirantes tantum aduerfantur i fed membratfm quoq? fugari eos nidore • ; cornu? eorum fi uratur di&um efl- At e fummo gutture uftis cilibus congregari dicunt ;yw<. .rrrHy Iliber. tur.pclles eiufdem animalis fubftrataefecuros proflant ab omni metu fomnos. Coagulu quoq» ex aceto potum ab idu:& fi omnino tradum fit:eo die no ferit ferpens/Teftes quo ^ cp eius inueterati:uel genitale maris.falutariter dantur in uino.Item uentre/qui centipeP " Iiones uocatur fugiunt Et ideo aliquid cerui habentes:aut medulla perudos feuorue cer ui aucumnaii.Suims autem remediis prsefertur hinuii coagulum in matris uero exadi ut indicauimus.Sanguine quoq? ceruinofi una urantur dracontion & cunilago & anchufa ^ lentis filigo contrahi ferpentes dicut.Diffipari deinde A fanguine detrado adiiciatur pyj^ retrum.lnuenio apud audores gra:cos animal ceruo minus:& pilodemutmac dente fimi* Ii quod ophion uocatur.Sardinam eum tantum fe*re folitam.Hoc inter^lTe arbitrcr.Ecio medicinas ex eo omitto. Medicinae de apro: &capris:& equis feris:6£ remedia de be/ ftii$ contra omnes morbos. a. X* :pri quoq? cerebrum contra eos laudatur cum fanguine.Iccuretiainueteratu po* : 'tum cu ruta & uino.lte adeps cum meile refinaq?,5imih'modo uernnum iecur ex demptis dutaxat fibris quattuor oboloru pondereurcl cerebrum in uino potu. Ca* ‘ 1 1 j prarum cornu uel pilis accenfis fujgari ferpentes dicunr.Cinercq? eorum potum uel J1U0 e tum contra idus ualere.lcemladishauftuscu uuaanunea uel urinas cum aceto fcyllitico » Cafeumcaprinu cu origano ipofirum uelfeuum cucaera. Milia praeterea remediorum ex ^eo animali demoftrantur Ccut apparebit. Quod eqdcnrimror cum feb|;ijncgetur carere. x Amplior potentia feris eiufdem generis quod numerojfiffimu clTpdixirigjjs. Alia uero cx hiras. Democricus etianum effedus auget eius qui fiAgularisllatusTit. Filnus quoq? ca* ^raru in aceto deco&us & illitus in ictus ferpentiu placet:8£ recentis cinis in uino. Atq? in totd difficilius fe recolligentes a ferpentiu iduun caprilibus optime conualefcut.Qui me dicari efficacius uolunnoccife capras alyiiim d i (Tecta c u ni/i m gj ntu s gperto ftacim ungant ? Alii carne recente h^doru pilo fuffi uHt:eodemcp nidg^jpqglntferpcntes.Vtuntur & pcl le eorum reccnte ad plagas:carne6d Emo cqni in agro paffi.Coagulo leporis ex aceto co* i/ tra fcorpionem6i mure araneu. Aiunt aute no feriri leporis coagulo perunctos, percultis /Y afcorpionefinium caprae efficacius cu aceto decodu auxiliatur. Lardu iufcp decedi potu ^ M iis qui bupreftimthauferint.Quin etiam fi quis afino in aurem dixerir percultum fe a fcor* pione tranfire malu protinus tradunt. Venenatae^ ola accenfo eius pulmone fugere.Et ft 1110 uituli fuffiri percultis a fcorpione prodeft.Gmi^rabidi mor£u fada uulncra circunci* dunt ad uiuas ufq? carnes qgida carncc$ uituir^diiibuet:& iu£“ex~eode carnisdecodas dat pctunatJtfaxugia cum calce tufam. Laudant hirci iecunquo impofito ne tcntariqdcjaquas metu aifirmant.Laudant & capraz fimu ex uino illitum aut melle.Melius & cucu|fi6£ m jr, tundinis decodum 8i potu. Ad reliquos beAi^u morfus:caprinu:cafeum ficcum cum ori ganoimponut:& bibi iubent.Ad hominismorfus^rne bubula decoda. Efficacius uituli fi non ante quintu diem foluant. Veneficiis roftru lupi refrllereinueteratuiu aipnt.Qbid q? uillarum portis prasfigunt;.H£cic(eni prirftare & pellis eceruice folida minicaEfmmtia turrquippe tanta uis eft anitnalis.prxtier ea quas rettulimus# ueftigia eius calcata equis afferunt torporem.Iis qui argentu uiuum biberint lardum remediu eft. Afmino lade po/ to uenena reftingutur.Peculianter fihyofciamum poru fitraut uifcum:autcicuta:autk> pusmarinusiaut opocarpathuVaiff caricetaut dorycnidium. Et fi coagulu alicui nocuerit: nam id quoq? uenenu eft in primaladis coagulatione.Multos eius # alios ufus dicemus. Sed nieminiffe oportebit recenti uetendihaut no multo poftea tepefado. Nullu enim cc Icriuseuanefcic.Oflaquoq? afini confrada 8i decoda contra leporis marini uenenu dan/ tur.Omnia eadem onagris efficaciora.De equis feris no fcrmfeiunt grxei quonia terrK il \x non gigncbant.Verumtamen fortiora eadem qua in equjs^ijnt^lligi debent. Lade cqu» no uenena leporis marini 8C toxica expugnantur.Nec uroslautlbifontes grseci in experi/ mentis habent quanq boue fero refer tj'sjindix fi 1 u isrportione tamc eadem efficatiora oia ex iis credi par eft.Sic queep lade bubulo eunda ueneua expugnari tradunt: maxime fu* pradida:8£ fi ephemeru impadu fit:ut fi cantarides date fcomitione ola egeriiSic 6C capri/ no iure catharides.Cotra ea uero quas exulceratione cnecanfeuu uitulinu fcu bubulu au/ I ^ xiliatur.Na cotra fanguifugas potas butiru remedio eft cu aceto ferro calefado-Quod dt f [ J per fe prodeft cotra uenena.Na fi oleu no fit:uiccm eius rcprefentat.Multipcdiu morfus ^ cu meile fanat. Oia fefami quorj iurepoto uenena lupradida expugnari putar. Piiuatiui 'dyr 1 iwtka /««e 1 9 ^t> ■coUbuwl , tfXXViU «ero aconita & dcutas.Iccmqj uitulino feuo. Caprinus cafeus recens iis qui mTcum bibt rint.Lac uero contra cantharidas remedio efL& contra cphemerim potu cu taminia uua. Sanguis caprinus deco&us cum medulla:contra toxica" uenena fumitur. Hasdinus contra reliquXCoagufumhasdi contra uifcum:^ chameieontem album: fangu in cmta urinum, contra quem 8i ieporiscoagulum eft exaceto.Contra paftinifcam ue&& omnfu marino# i&usuelmorfuscoaguIuleporis:uel haedi: uel agni drachme pondere ex uino. Leporis co agulum & contra uenena additur antidotis.papilio quo^ lucernaru luminibus aduolans p j > inter mala medicamenta numeratur.Huiccotrariumeftiecurcaprinu-ficutfel ueneficiis muftella ruflica fa&is.Hinc deide reuertemur ad genera niorboru.Capilli defluuia ur adeps mixto ladano & adiantho continet. Alopctiafq? emendat & raritate fupercilio v iumcum fungislucernarum ac fulgine quas eftin roftris earum, Prurigini cum uino pro ^ dcft.Ad hanc & cornus ceruinipni^e ui'130: utc^ non tedium animalis eiuS capillis 'incre* fcaedte felcaprinu cu creta cymolfa ^ aceto fic ut paululij capilli inarefcant.kem fel hirci* num cum urina tauri,Sijuero uetus fic:etiam, fur fures adjecto fulpkure emendat. Cinere genitalis afini fpiffaricipillum putant canitie uindicari fi rafis illinatur.piumb.o® pi tus cum oleo dcnfarii&afinini pulli cum urina-admifcenccp nardunr.faftidii gratia- Aiof petiasfelle taurino cultnasgyptio alumine tepefadas illinunt;. Capitis ulcera manantia uri na tauri efficaciter fanant.Uem hominis uetus fi cyclaminum adiiciatur & fulphur. EfFica cius tamen uiculinum fel. Quo cum aceto calefacto tolluntur & Iendes.Sduumtiitulinu cum fale tritum capitis ulceribus utilifTimum.Laudatur & u ulpium adeps : fed prsecipuas fel Si fimum cu finapi pari modo illitu.Caprini cornus farina uel cinis magifc^ hirciaddL to nitro 8i tamarici f.men8ibutyro:olco^priuscapiceiafomire continent ita fluuente f< capillum. Sicnt Si canis cinere ex oleo illito iupercilia nigrefcunr.La&ecaprino ledes colli cradunt.Fimo (Ciitt| meile alopctiasexpleri.Item ungularu cinere cum picefluuenten ca* piHumcomineri.Eeporinusciniscuoleo myrteo capitis dolores fedat. Ite aqua pota quse de bouis aut afini potu relicta eft.Et fi credimus uulpis mafculae genitali circuligato.Cor nusceruini cinis illitusex aceto aut rofacco;aut ex iri no: oc ulorihepiphoras. Eafiji bubu> Io feuo cu oleo codoiIliniut.Ceruini cornus cinis fcabricias eodem unguine fanat. Mu^ erones aure ipfos efficatioresputanc.Lupi excrementis circulini fuffufiones prodeft. C i/ nere eorum cu attico meile inungi obfcuritates.Icem felle urfino.Epinydidas adipe apri »o cum rolaceo.Vnguteafininae cinisinunctus e fuo iade cicatrices oculorum & albugi ‘ ^ gihes tollit. Medulla bubula ex dextro crure priore trita cu fu%ine pilis Si palpebrarum L «itiisjinguhs occurric.Calliblephari pari modo fuligo in hoc ufu tcmperatur.Optime 6 1 Hs?2 lichncTpapiraceo.01eoq3 fefamino Fulligine in nouo uafe pennis deterfa.EfFicacifTime ta r meneuulfosibipiloscohercet.Felletauncum oui $i albumine collyria fiuntiquaqi difio ^ luta inungucur per quatriduu.Seuu uituli cum anferis adipe &C ocimi fucco genanS uitiis apciiTimum eft.Eiufdem medulla cum pari pondere caere Si olei uel rofacci aadifyo oiiq ^u sitis genarum illinuncur.Cafeo molli caprino impofito ex aqua calida epiphoras ledatur. Si tumor fit ex meile. Vcrunqj uero feto cafidoTouendu. Sicca lippitudo lumbulis fuum ttoftis acqjcontrijis 8ilmpqfitis tollitur.Capras negant lippirbquoma ex quafda basrba$ r edanc.Iceiu d orcades.TBr^bjfd fimu eatu caera circundatu noua luna deuorari iubet.quq/ niam nodu asque quo^cernanESanguine hirci fanari lufclos putant riydilopas appelfai grasci-Caprae uero iocinere in uino auftero decodo.Quidam inaflTati iocineris fanie inuh> ? gunc.Aut felle capi3e:carndq$ eas uefci:Si dum coquantur oculos uaporari praecipiunt; fd quoqp referre arbitrantur: fi rutili coloris fuerint. Voluc Si oculos fuffiri iocinere in oE lisdccodo.Quidaininjilla^Fel quidem caprinum pluribus modis aflumutcu mellecon* i>u i^^jtracaliginesXum ueratri candidi;tertja parte contra glaucomata. Cu uino contra cicatri ffcri ses:S£ albugines:8i caligines:Si pterigiaTsrargeiiiata. Ad palpefiras uero euulfo prius pilo w cum fucco o!eris:ita ut undic inarefcat.Cotra ruptas tunicu las cu lade mulieris. Ad oia auteminueteratafd efficacius putant.Nccabdicantfimu cx meile illitu epiphoris. Cetra qp dolores medullam.lte pulmonem Ieporis.fedatcahgine fel cu pafTo aut meile. Lupino quocg adipe uel medulla fuqnj. fricari oculos cotra lippitudines praecipiut. Na uulpina lin guam habentes in armilla lippituros negant. Aurium dolori di. uitiis medetur urina apri tn uitrofexuata.Ed apri uel iuis uel bubulum cu oleo citreo &rofaceo sequis portionib?. prseripu£ uero taurinum cum porri fucco tepidum: uel cuhi meile fi fuppurent. Cotxaqi „ , odorem grauem per fe tepefa&um in mjli corio.Tn ea parte rupta eum la&e mulieru cmt . t ( caciter fanac.Quidam etiam in grauic&e aures ficperludedas putat. Alii cum feneda pentium & aceto includunt lana ante aqua calida collutas.Ht fi maior fit grauitas aurium fel cum myrra 8 i ruta in mali corio excalfadum infundunt. Lardum quo# pingue. Item fimum a fini reces-cui rofaceum inftillatur.Omnia# ea tepefada.Vtilior equi fpuma: ud equi fimi recens cinis cum rofaceo.Seuu bubulu cum adipe anfepinp.JS utyru recens: uri/ na capri uel tauri:aut fullonia uetuscalfadauapore per lagenae collum fubeunte. Admi* fcent 8C aceti tertiam partem.E^alicjuid urinas uituli qui nondum haerbam guftauerit. Fi mum etiam mixto felle eiuidem.^t cutemqua relinquunt angues:ex/calfadis prius auri* bus.Lana autem medicamina ea indudunrur.prodeft & feuu uituli cum anxeris adipe^K ofcimi fucco cu eiufdem medulla admixto cumino trito ifufa.Vitus uerrinum e feropha ex coitu' except5m“priu(q terram attingat contra dolores. Auribus fra&is glutinum e na ^“tunsuitui orum fa¨x in aqua liquatum- Aliifuitis adeps uulpium.ltem fel caprinum tofaceo tepido aut porri fucco:aut fi fit ruptura ibi aliqua e jade ni ulieris. Si grauitas fit audiendiriel bubulum cum urina capras:uel hirci uel fi puSTit.In quocun# autem ufu pu tant hsec effkatioia in cornu^aprino p^r ^ies.xx.infumata.Laudant & coagulu lepori ter tia denarii parte dimidia quo# fagapeni in amineo uino.parotidas ^finusadeps^ompri mit pari pondere casras 8i taurini feui. Addunt quidam hippociftidem^pef fe butyrullli tum:fi prius foueantur focnigrxci decodi fucco-Efficaciuscum ftrichno.profunt& uul* pinum teftes:& taurinus fanguis aridus tritus. Vrina caprae calefada inftiliata auribus. Fi/ mu# eiufdemTcum axungia lllicum.Dentes mobiles confirmat ceruini cornus cinis:doIo<* ref# eorum mitigat:fiue infricencur fiue colluantur.Quidem efficaciorem ad omnes eof dem ufuscrudi cornus farinam arbitrantur.Dentifricia utro# modo fiunt.Magnu reme $Z. dium eft & in luporum capitis cinere.Certum# eft in excrementiTeorum pleru# inueni riofTa.H^c adalligata eunde effedu babct.Ite leporina coagula per aure infufa contra do v lores-Et capitis eorum cinis dentifricium eft. Adiedo# nardo mu Icet grauiolcntiamoH^ Aliqui murinorum capitum cinerem mifcuiffe malut. ReperituS injatere leporis a-cui da “ fimile:hoc fcarificarTclaites in dolore fuadent.Talus bubuluYaccFnfus eos-qui labant cu dolore admotusconfirmat.Eiufdem cinis cum myrrha dentffriciu cmo# ex un/ gulis fuumcbmbufta eundem ufum prasbent.Item offa eX acetabulis pernarum circa que, coxendicesuertuntur.lifdem fanari demiffis in fauces iumentorum ueminationes notu eft.Sed& corruptos dentes confirmari. Afinas quo# ladepercuffu uexatos:aut dentium. ; -eiufdem cinere.Lyene item equi cum oleo infufo per aurem.Eft autem boc non hippoma nes-.quod aliquin noxium omitto.Sed in equorum genibus ac fuper ungulas:prasterea in corde equorum inuenitur os dentibus caninis maxime fimile.Hoc fcarificari dolore. Aut exempto dente emorcuj equimaxiilis ad rmmeru eius quidoleant demonftrant._Equari3 ' uirus a coitu in lychnis accenfum Anaxilaus prodidif.equinorum capitum ufus reprefen tare monftrifice.Similiter ex afinjs,Nam hippomanes tantasm ueneticio uires habet : uc affufum seris mixturas in effigiem* equas olympias admotas mares equos ad rabiem coitus agat.Medetur dentibus & fabrile glurino in aqua deco&um illitum# & mox paulo de/ traauimita ut confeftim colluantur uino:in quo decoai funt cortices mali punici dulcis Efficax habetur & caprino laae collui dentes uel felle taurino.Talorum capras recentium cinis dentifricio placet.Er omnium fere uillaticaruni quadrupeduimne faepius eadem dica V— tut.Curem in facie erugaff^tenerefcere & candorem cuftodirila&e afinino putant. No eft quafdam quottidie.dcc.cuftodito numero fouere. poppea# hoc cxor.Netonis , ^principis inflicuit.Balncai^u quo# fic folio temperato afinorum gregibus ob hoc eam co* micantibus. Impetus pituitae in facie butyro illito tolluntur.Efficacius cum casrufa. Since jo uero ea uitia quas ferpunc infuper impofita farina hordeacea. Vlcefa in facie membrana e partu bouis mandijia.FriuoIum licet uidearur non tamen omittendum propter defide/- ria mulier um.Talumcandidi iuuenci.xl.diebus nodibuf# donec refoluaturin liquorem decodumSi illitum linteolo candorem curif# erugatione prarifore. Fimo taurino malas rubefcereaiuntmon ut crocodiilem illini melius.fed foueri frigida & ante & poftea iu/ bene. Aeftates & quse difcolorem faciunt cutem bmuro uituli eu oleo & gutni manu fub* a-c&oicv t* •/*! ttISER * eorum fi mulceatur barba mitigari. Eadem prascifa non abire eos in alienum grege .Huic admifcentfimumcaprinum:8aubdico!inteolo undo caua manu quantum pati potfiefet uens:fuftineri iubenc:ita ur. fi leua pars doleat.frizec medicina in dextra manu fiaoaut eco trario.Fimum quoqj ad eum ufum acus aereas pondis tolli iubenr. Modus curationis elfc donec uapor ad lumbos fentiatur peruenire .poftea uero manum porro tufo illinunt, ite lumbos ipfo fimo cum melle.Suadentqjin eodem dolore di teftes leporis deuorare.lfchiaT dicisfimum bubulum imponunt calfadum in foliiscinere feru^^Jn renum dolore lepo ris eenes qufdos deuorari iubent:aut certe codos ita ne dentecontin^ancur.Vcntris qui* dem dolore tentari negant talum leporis habentes.Lyenem fedat fel apri uel fuufpotuns s uel ceruini cornus cinis in aceto.EfficacilTime tamen iueteratus lycn afini:ita^ic i triducy"'^;!^ fentiatur utilitas.Afinini pulli fimum quod primum edidit:p6lean uocant fyrucfaSur i ace to mulfo.Datur di equi lingua inueterata ex uino prasfentaneo medicamenro:uc didiciffe ^ fe ex barbaris Cecilius di Bion tradidit.Et lyen bubulus fimilimodo.Recens autem alTus uel elixus in cibo-ln uefica quoqj bouis alii capita.xx.tufa cum aceti fextarioimponuntuc ad lyenis dolorem.Eadem ex caufa emi lyenem uituli quanti indicatus fitriubet magi nui laprecii contatione:quoniam hocquocp religiofepertineat.Diuifumq? per longitudinem 11 annedi tunicae utrinqj di induentem pati repide^e ad pedes-Dein colledum in umbra are facere.Cum hoc fiat fimul refidere lyenerffaegrt uitiatumdiberariq; cum morbo dicitur . prodcftSi pulmo u ulpium cinere ficcatusatqp in aqua potus.Icem haedorum lyen impofs rus.Aluum fillitceruinus fanguis.ltem cornus cinis.lecur aprinuhi ex uino potum citra £aIem:recenfqUtem alTunuuel fuillum uel hircinum decodum in uini hemina. Coagulu leporis ! uino ciceris magnitudinis. Aut fi febris fit ex aqua. Aliqui di gallam adiciuc. Alii perfe leporis fanguine contenti funt lade codo. Equini fimi cinis in aqua pof us.Taurini cornus ueteris e parte iam. cinis infperfus potioni aquas.Sanguis hircinus in carbone decor «dus.Corium caprinumcum fuo pilo decodum fucco epoto.Coagulum^qui 8£ fanguis caprinus uel medulla uel iecur a^urci foluit.Fcl lupi.cum elaterio umbilico illigatum.* uel ladis equini potus, item caprini cum fale & melle.Capras fd cum cyclamini fucco di aiu** minis modico. Aliqui di nitrum di aquam adiecifle maluncJ^el tauri cum abfinthio tritum ac fubditum paftillo. Butyrum largius fumptum csdiacis di ayfeccricis medetur. Iecur uac dnuqvgornus ceruini cinis tribus digytis captus inpotioneaquze.Coagulum leporis fu*» Eadumin pane.Si uero fanguinem detrahunt in polenta. Aprim^udfu^lruel leporini fi^ fili cinis infperfus potioni tepidi uini.Vituli quoq? ius uulgariter datumlmer auxilia eoe liacorum di dyfentericorum traduntur. Ladis afininj potus qtilior addito melle.Nec mi* nus efficax fimi cinis ex uino utriqj uitio.ltein polea liJ^dida.Equi coagulum quod ali qui hippacen uocant etiam fi fanguinemdetrahant:uel fimi cinisrdentiumq? eiufdem cl i forum farinafalutarisdiciturrSi-bubuli ladis decodi potus.Dyfentericis addi mellis exi ** guum prascipiunt.Ec fi tormina fint cornus ceruiniraut fel taurinum cymino jmxcum .Ee cucurbitae carnes^umbilico imponere. Cafeus recens uacinus immi ttirfi rlcfu i r ufnq u e miti um.ltem butyrum heminis quattuor cum refinae tfrebintbinaefextantc:autcum mal uadecoda:aut rofaceo.Datur&feuum uitulmumaut bubulum. Item medulla^ ex^pquu^ tureum farina 8£caeraexiguoq? oleo:utforberipqffint..Medulla6i in panefubigiCLir.LaiT caprinum ad dimidias partes decodum. Si fint 6i form(ina:additur protrbpuTn.Tormini tl Jbus fatis jejfife remedii in leporis coagulo poto e uino tepido uel femel arbitrantur aliqui • ^CaucioresBi {anguine caprino cum farina ordeacea di refina uentrem illinunt . Adorna Jnes Gpiphbrasuemri illini cafeum mollem fuadent.Veter emTuFem in farina tritum coe* liacis & dyfetericis dari cyatho cafei in uini cyathis tribus. Sanguis caprinus dccodus cum medulla dyfencericis.Iccur afTumcaprge coeliacis fubuenit:magifqj:e.tiam hirci cum uino auftero decodutmpotumquuel ex oleo myrteo umbilico impofitum.Quidam uero deco quunt a tribus fexrariis aquas ad(h2ttjn,iara addita ruta. VtunturSi lyeneaffo capras hirci uc di fcuo hirci i pane qui cinbre codus ii£capr£e a renibus maxie ut per fe hauriatur:pro tinufcp modice frigidam forberi iubent.Aliqui di in aqua decodum feuum admixta pole ta di cymino di ando acetoqj.lllinunt di uentrem coeliacis fimo cum meile decodo. Vtun turad utruncj uitium &coa"gulo hasdi in uino myr«|emagnitudiqe.fab2s poto:& fanguine eiufdem in cibum formatoiquem fangiculum uocant.Infundunt dyfentericis & glutina (Sxvtif. taurinam aqua calida refolutum-lnflariones autem difcutir uitulinum fimum in uino de co&um .Inteftinorum uitiis magnoopere prodcft coagulum ceruorum dccodum cum 16 se betaqptarquae ita in cibo fumptum. Leporis pilorum cinis cum meile di co&us.La&is ca prini potus deco&us cum malua exiguo fale addito.Er fi coagulu addat maioribus emo¬ lumentis fict.Eademque uis eft & in fcuo caprino & in forbitionealiqua uti protinus hau liatur frigida aqua.ltem feminum haedi cinis rupta intefhna farciri 'mire traditur.Fimum leporis cu melie decorum 5L quottidiae fabs magnitudine fumptum ita ut deploratos fa nauerint.Laudant & caprini capitis cum fuis pilis decoftus fuccum.Tenafmos: idefi cre * ^ r bra & inanis uoluntas egerendi tollitur poto laaeafinino.ltem bubulo.Tinearumgcne* *a pellit ceruini cornus cinis pqtus.Qua: in excrementis lupi diximus inueniri.oflafi ter* sam non atcigerinocollo medentur adalligata brachio.poiea quoqpfupradida magnoope ic prodeft in fapa ^cco&a.It^mfuilli fimi farina addico cymino in aqua rutae decodp-nae . Cornus ccruini teneri^ cinis cocleis africanis cum teftis fuis tufis mixtus in uinopotc Ve ficas calculoiuq? cruciatibus auxiliatur urina aprit& ipfa uefica pro cibo fumpra.Efficacius h prius fumo maceratur utrunq^.Vef.cam elixam mandi oportet & a muliere feminx fuiff ' fnueniuncur &in iocineribus eorum lapilli autduritie lapillis fimiles candidi ficuti \ uu\**”' ' .gari fue:quibus contritis atq* potis in uino pelli calculos aiuc .Ipfi apro tam grauis fua uri na efbut nifi egefta fugae non fufficiat^c uelur deuindus opprimatur.Exuri ^lla tradunt eos.Leporis tenes inueeerati in uinopoti,ca!culos pellunr.ln perna filum articulos die di 'xijTiusrquorunidecodum ius faci cu r iriset u til i u s . A fi nini ren es inueteratitritic^ &in uino mero elati ueiicsmedentur.Cajculos expellunt lyenisequini ex uino aut mulfo poti die* bus.xl.prodeft 6£ ungulae aquascinis in uino aut aqua.ltem fimunt caprqrum in muIfo:ef ficarius filueftrium.piliquoq? caprini cinis .VerendoTuiii carbunculis crebrum apri uel fuis finguifj. Vitia uero quae in eadem parte ferpuntriecur eorum combuftum rmaxime, iuniperi ligno cum charta armeniaca fanat.Fimi cinis uel bubulum cum alumine xgyptio' ac muria ad craflitudineni mellis fubadum Infuper beta ex irio coda impofita:caro quoqi Manantia uero ulcera feuumcum medulla uituli in uino decodum.uel caprinum cu mcl *'lerubi(^ fucco.Velftferpant fimum etiam procfcfle cum meile dicunt aut cuaceto:& per rfe butyrum.T eftium tumor cum feuojpituii addito nitro cohibetur. Vel fimo ciufdem ex | aceto decodo.Vrinae incontinentia Cohiberi uefica aprina fi alia mandatur. Vngularu apri uel fuis.cinis potioni infpfus. Vefica feminae fuis combufta ac pota.ltem hsediiiel pulmo. Cerebrum leporis in uino.Eiufdan^tcfHculKofli uel coagul^ cum anferino adipe i po lenta. Renes afinim in mero triti pq$©-Mj£i ^ ex uino dulci demonftrant urinam facere in canis cubiculd ac uer&a adiicere ne ipfe urinam facit u,t ca * nijin fuo cubicuIo.Rurfusciet urinam uefica fuisrfi ter ramtar rigeri t : imp ofitap ubi'.&di9 Mitiispraeclare prodefl fel urfinum cum adipe .Quidam adiiciunt fpugam argenti adhus prodeft & butyrum cum adipe aferinoac rofaceo-Modum ipfe res ftatimntTut fint illitu faciles.prseclare medetur & taurinum fel in linteolis ccncerpcis.Rimaftfpcrducit ad cica tricem.lnflamationibus in ea parte feuum uituli maxime ab inguinibus cum ruta.Oterif medetur fanguiscaprinuscumpolcnta.lcem fel caprinum cddylbmatis perTe.Iremfel lu pinum ex uino:panos & apoftemata in quacunqj parte fanguis urfinfis difcut^c.ltem tauri nus aridus tritus.praecipuum tamen remedium rraditur in calculo onagH:qru6m dicut cu interficiatur reddere urinam liquidiorem in initio: fed in terra fpiflfantem fe.Hic adalliga tus foeniini omnes impetus difeutit omniqj fuppuratione liberat.Eft autem rarus inuentu nee ex omni onagtorfed celebri rcmedio.prodeft Purina afini cum melanthiaBtungu- te. equinae cinis cum oleo & aquaillitus.Sanguis equi praecipue admiflarii.Ec fanguis bu*.I '££'C« bulus.-item fel.Caro quocg eofdem effe&ug habet calida ipofita.Et ungute cinis ex aqua aut melie. Vrina caprarum.HircorumcB carnes in aqua deco&ae. A ut fimum ex iis cu meh a- ledeco&um.Fd urfinum fiueuerrinum.Vrinafuumin lanaimpofita.Faffiinaattenadu * tiqj equitatu notum eft.Vtiliffimum eft ad omnes inde caufasfbumam equiex ore ingul • '? bufqj illfnireJnguina & ex ulcerum canfa intumefcunt.Remedto funt equi feta: tres toti demnodis 5 ( ceftros herba adalligate intra ulcus-Podagris medef urimus adcpsuauriuq? h*’?! *»5L feuum pari pondere Neaerae. Addunt quidam hippociftidem & gallam. Alii hircinum prx ferunt feuum cum fimo caprae & croco & fmapi cum caulibus ederse tritis ac perdicio uel B i i kL j f . /sp->vvVTf %Tc£ll ttf&S «I*" chdt >M>W .J.( r^f"* f~ <<**&'*{ tl, r„W //,« kfeipS' ? f/J* o {7i.’ViJ7'rt*rt«« cet.htfieaciusalumineaddito.Seuum caprinum.Dentium equi farina. Aprinum uclfuiliu fei .Cum adipe pulmo impoficus.Et fi fubtriti fint contufi ue:offenfione.Si uero adufti frigore: leporini piii$rinis.Eiufdem pulmo contufis difledus:aut pulmonis cinis-Sok adtf^ 0 L fta feuo aiinino aptillime curantur.ltem bubulo cum rofaceo.Clauos U rimas calliq# urna fimum apri ucl fuis recens illitum ac tertio die folutum fanat.Talorum cinis pulmo apri* . J nusaut iuilius:aut ceruinus. Attritus calciamentorum u rin ^a fin i c um I u t o fuoillita. Cia j- Gjq&j uos feuum bubulum cum thuris polline-Perniones uero corium combuftum . Melius fi ‘ ' ex ueteic calciamcnto.lniurias acalcitu ex oleo corii caprini cinis.Varicum dolores fedac finii uitulini cinis cum lilii bulbis decodis addico meile modico.Itemqj omnia i fiammata ac fnppurationes minamia.Eade res 8£ podagricis prodefl & articulariis morbis e maribus prsccipue uiculis. Articulorum attritis fei aprorum uel fuum linteo calefado impofitum. ^ p Vituliqi qui nondum herbam guftauerint fij^num.Icem caprinum cum meile & acero de ^ codum.Y ngueos fcabros feuum uituli emendat.Item caprinum admixta fandaraca. Ver^/^Jkj tueas uero aufert uitulini fimi cinis ex aceto. Afini urinas i utum.Comitiali morbo tefies urfinos edilte prodeiFuel aprinosbibifleexladcequinoaucexaqua.kemaprfnam urina ex aceto mulfo.EfFicaciusquseinaruericin ueficafua.Dancnr & fuum tefticuli inuetera^ ti critiq? in fuis iade praecedente uini abflinentia K fequente continuis diebus.Dantur K leporis falecuflodiri pulmones cum thuris tertia parte in uio albo per dies.xxx.ltem coa 6[ gula.Eiufdem afini cerebrum ex aquamulfa in fumatum prius in foliis femuncia per dies. Vel ungularum eius cinis cochlearibus binis toto mefe potus.ltemfcftes {ale afteruati & ? afperfi potioni in afinarum maxime lacte ucl ex aqua.Membrana partus e&rum prarcipue fi mare peperintm Sfada accedente moibo comitialium refiftit.Sunc qui e mare nigroq* co medendum cum panejjub diuo prima aut fecunda luna praecipiant. Alii car(ueji]:aiiquiTan,^ j j guinem aceto diiutuln p£r dies.xl.bibenduj^.puidam urinam equi aquas ferrarias ex ofri cinis mifcenc.Eadem potione & lymphatiETsm^detur.Comitialibus datur & ladis equini^ potus lichenH^ in aceto mulfo bibendum.Dantur 8t carnes caprina; in rogo heminis to iuM*- flx ut uolunt magi.Seuum earum cum felle taurino pari ponderedcco&um & in follicu iofsllis reconditumrita ne terram attingat.potum uerofubhme ex aqua.Morbum ipfum deprehendit caprini cornus uel ceruini ufti nidorISTaeratis urina pulli afinini nardo ad * mixto per coniundionem proddTe dicitur.Rcgiomori^a cornus ceruini cinis-Sanguisafi ^ mini pulli ex uino.Item fimum afinini pulli;quod primumedidita partu datum fabas, gnitudinee uinqmedjtur intra diem tcrtium.Eade & ex equino pullorfimiljterqi uis at . Fradis offibus prefeiitaneus maxplarum apri cinis ucl fuis.Item lardum elixu^atqj circun^ lio-atum mira celeritate folidat.Cgftis quidem fadis;laudatur unice caprinum fimum exZTCd. ufno uetcre:apcrit:excrahit:per{;inat.Febres arcet Verriorum carp(ut diximus)Eas quidem que certo dierum numero redeuc gcujos lupi dexter falfus ada!!igatufc^:fi credimus ma gis.Eit genus febrium q> epemerinum uocant.Hoc Uberari tradut:fiquis e uena auris afi, ni tres guttas fanguipisin duabus heminis aqux hauferic.Quartanis magi cxcremeta fc| iiscu digyto bubonis adalligari iuber & ne rccedanf.no rcmoucri fepteno circuitu. Quis hoc qu afo inuenirq p.otintrQuas efl ifta mixturatCur digyeus bubonis potilTinu eleaus eft.ModeflioFcs iecuffejlis decrefcente luna occife inueteratum fale cx uino bibendum ante accefTiones quartanas dixere.ldem magi fimibubuli cinere confperfo puerorum uri naillinunc digytospedum.-manibufcp leporis coradalligant.Coagulum ante acceflione propinanc.Datur cafeus caprinus recens cum meile diligenter feroUhipreflb.Melancoli cis fimum uituli in uino decodum inmedio cft.Lethnrgicos excitat afini lyen naribus illi tus cx aceco.Caprini cornus nidor aut pilorum.-iecur aprinum.Itac^ & ueternofis datur • pthy ficis medetur iecur lupi ex uino:Maci«efuis faminsbcibispafbs lardum.Carnesafi exrco • uuri | ^jxxviii. , r na: fuiti ptas.Hof genere maxime in achiia curant id malum.Fimi quoqs aridi: fed pabulo ui ridi pafto ooue funaum arundine bauftum prodeffe tradunc:L3ubuli quoq* cornus mucro'^' " t nem exuftum duorum cochlearium meniuca addito meile pillulis deuoracis. Capra: feuo | Kjh pulte halicacia & ptifim & tdjfim fanari.Vel recenti cum mulfo liquefaclouta ut uncia in cyathum addatur.rutjeep ramo permifceatur :non pauci tradunt.Lupi & caprae feuicyatho uel ia&is pari menfura deploratutftpbthificumconualuifficertusau&or affirmat. Sunt & qui fu unijimi cinerem profuiflefcripferint in paiTo.EtceruipuImonenvmaximefubula nbis.ficcacumin fumo tritum:*? in uino.Hydropicisauxiliatur urina uefica:apripaulatini data in potus.Efficacius qus inaruerit cum ucfica fua.Fimi taurini maxie fubulonjis : fed 6 i bubuli:de afmehtimsioquor.Quidam bolbiton uocam.Cinis cocleanorum triu i muL fi hemina bouis foemime in mulieribus:6£ ex altero fqfu in uiris:quod ueluti miHeriumloc cultarunt magi.Fimi uituli mafculi illitum. Finii uituli cinis cu ferme ftaphyiii scgua por* tione ex uino.Sanguis caprinuscum medulIa.Efficacioreiu putat hyrcorum utiqjfi lcntif co p.iicancur.fgni uero urfinus adeps illinitur:maxime qui eft ad renes. Vitulinum fimu recens uel bubuIum.Cafeus caprinus fticcus cum porro.Ranienta pellis ccruinae defe&a puniceex aceto tnta.RuboremcU^Tprurigineeqiu fpumaauc ungula: cinis. Eruptioibus pituita: afinini fimi cinis cum buFyro.papulis nigris cafeus caprinus ficcuscx meile & a ce** to in balneis oleo remoco.puftulis fuilli fimi cinis aqua illitus: uel cornus ceruin/ cinis.Lu xatis recens fimumaprinuai uel fuillum.ltem u i t u 1 i n u m . Ver r i sTpu maTetcn s cum aceto fimum caprinuimcummelie-Bubulac iro impofita tumorem fanat. Fimum fuillum in teT/ ' ftji calefadum critumqjcujiyoleo duritiascorporum omnes tollit optime. Adeps e lupis ii licus.in iis qua: rtmlpere opus eft plurimum proficit.Fipium Jjubulum in cinere calefactu aut caprinum in uino uel aceto decoctum. In furunculis leuuhi bubulum cum falc. Auc f11*" fi dolor eftbnundum oleo liquefa&um fine fale^imilifcp modo caprinum in abuftis.pro deft rurfus adeps cum lijii rad ic|b Aprinuiiia uc fuillum fimum inueteratum .SetaLrum exiis e penicillis tedfdms cinis cufii adipe tritus. Tali bubuli cinis cum ca:ra 8 i medula ccr u ^ . uina.Fel tauri.Fimumleporis.Sedcaprarum fimum fine cicatrice fanare dicitur. Glutinu * •pr^ftantilTimum fit ex auribus taurorum & geimalibus-Nec quicquam efficacius prodeft ambuffis.Sed adulteratur nihil £que quibusmis pellibus inueeeratis calciamentis q^as et deco&is.Rhodiacum ueroftdelilTimLinlEoq? pisftoresmredici ucuntur.Idquoq? quo can djd;iis:eo probatius.Nigrum dt lignofum damnatur.Neruorum doloribus fimum capri* num deeodum in aceto cum meile utiliffimum putant:uel putrefeente ncruo . Spafmata Kperciifu uitiatafimoaprinocurantuere colIedOjSiarefado, Sic & quadrigis agedis tra - ^ dos:rotaue uulneratos.Et quoquo modo fanguine contufo:uel fi recens illinatur - Sunt qui id coxifie aceto utiliusputent.Quin ftingotq farinam eam ruptisconuulneratifcp 8C ’ leuYrfis ex aceto falutarem promittunc.ReuHentioreS eferem eius ex aqua bibut. .Ferut.^ !> 0 * j8C Neronem principem hac potion, e recreari foIirum;cum fic quoq? fe triga r i o app r id ba meliet.pioximam fuillo fimo uirifpuBnt.Sanguinem fiffic coagulum ceruinum cx aceto item leporis.Huius quidem 8C pilorum cinis.ltem ex fimo afininociiiis.Et pilorum quide tinis illitus- Efficatior uis e maribus aceto admixto.Ec in lana ad onfn/ profl (i liuim fitfp'6Ti'L^£.la/'L to.Similicer ex equino capite 6C foemina:. Aut fimi uitulorum cinis illitus cx aceto.Itcm ca prini cornus uel fimi ex aceto.Hircini uero iocineris difle&i fanies efficacior.Et cinis utri ufqj ex uino potus:ucl naribus ex aceto iilitus.Hircini quoqj utriS* uinariiduntaxac cinis cum pari pondere refinae-Quo generefifficur faguis &uu!nusglutiacur.Haedinuquoqj coaguium ex aceJjfoj^ foemi/ium eius cpmbjjftorum cinis fimiliter pollere tradunt. Vice* ra fanat m tibiscruribufcp adeps urfinus admixta rubrica . Que uero ferpunt fel aprinu cum refina & caerufa.Maxillarum apri uel fuum cinis .Fimum fuum illitum ficcum . Item caprinum ex aceto fub feruefa&um.Getera purgantur 6i explentur butyro.Comus cer* ui in cinere. Vel medulla cerui.Fei/taurino cum cy ptirfo oleo. ACut Tuno aprino. Auc hucj^ no.Fimum recens fuum.yel inueterati farina illinitur unlneribus fero fadis.Phagedenis” ' 6C fiilulis immittituf feTtauri cum fucco porri aut la&c mulierum. Vel fanguis aridus cu cotyledone Hifba.Qrcinpmaca curatcoagulu leporis cum pari pondere cappari afperfu cum uiuo.Grang renas urffnum fel penna illitum. Afini ungularum cinis ea qu,^ ferpunt ulcew infpetfus.banguis equi adrodic carnes ffiptica uultem fimi equini inueterati faitb» igg&Lm L'" '5 B iii V”-’ idn‘j U u cJliber; lia.Ea uero qu^phagedenas tfocantin ulcerum genere corii bubuli cinis cum meile .Ca¬ ro uiculi recentia uulneranon pati^intumefeere ,Fimusbubulu cu meile. Foeminu foculi cinis fdrdidaulcera:& qua? caec^theuocanc e lade mulieris fanat.Recetes uero plagas fer ro illatas glutinum taurinum liquefadum tertio die folutum. Cafeus caprinus ficcus ex aceto ac meile purgacuIccra.Qux uero ferput cohibet feuuim&ra.Item additapice ac fui phure procurat.Similiter proficit ad cacoethe haedi foeminum cinis clade mulieris. Et ad uerfus carbunculq^ fuis fcemla? cerebrum toftun^Hitymc^.Scabieni hominis afinma? me •; dullx maxime abolent. Vrina? eiufdem cum fuBluto filita?. Butyrum etiam quod in i ume tis proficitcuni refina calida.Glutin^ut^taur^nmp m aceto liquefadum addita calce . Fti caprinum cum aluminis cinere.BofsTimtffiflj^uIummhde Si nomen traxere Canum fca £ies fanatur bubulo fanguine recentu.Iteruiqjcum inarefcan"llitq^&: poftero die abluto ct riefelixiufo.Spina? ac fimilia corpori extrahuntur feflis e^crenientis.ltem caprae ex uino. coagulo quocunqpfed yiaxime leporis cum thur^ollitie &oleo :aut cum mufei pari pc? dereiautcinmjpTbpbli.CicatnceSnlgrasfeUumafininumreducit ad colorem. Fel uituii extenuat calefadum.Medici adiiciunt myrrham Si mei & crocum:a?reafp pyxide condunt Aliqui Si florem aeris mifcent.Mulierum purgationes adiuuat fel taurinum lana fuccida appofltum.OIympiaVmObana addidit hyfopum Si nitrum.Cornusceruini cinis potus.ltc uulua? laboranti.lllitum quaqt & fel taurinum cum opio apjfofitum obolis binis . Vuluas 6C pilo cerutnofuffiri prodeft.Traduntceruas:cumfenfcrincfegrauidas:lapillumdeuo«* hM ^ rare:quem in excrementis repertum aut in uulua (nam Si ibi inuenitur )cuftodirc partus m adalligatum.Inueniuntur Si officula in corde Si uulua:per quam utilia grauidis parturien tibufcp.Nam dc pu$ice'qurin fiaccuarum utero fimili modo reperitundiximus in natura bouum.Lupi adeps illitus uuluasmolIit-Dolores earum iecur .Carnefq* lupi edifle pari * turis prodeft. Aut fi incipientibus parturirefit iuxta qufederir.Adeo ut etiam contra illi* ta noxia uafeat.^Hunde ilerb fupetuenire pernitiofum e.Magnus Si leporis ufus mulieri* bus.Vuluas adiuuat pulmdandus potus.profluuia iecur cum famina terra ex aqua potu Secudas coagulu.Cauentur pridiinaTSalnea Illitum quocp cu croco Si porri fucco:ueilere appofitum abortus mortuos expellit.Si uulua? leporu in cibis fumanturtmares concipi pu tanc.Hoc Si tefticiilis eorua coagulo profici.Conceptum leporis ybro exemptum iis quse parere defierintureftibilem foecuditateni afferre:Sed Si pro conceptu leporis fani cft Si ui io magi propThaht.1 tem uirgini noue grana fimi ut ftentpjrpetdo mamas.Coagulo queq* Ob id cum meile linunt fanguinem ubi cuulfos plld^fenalti nolut.Inflationi uulua? fimu aprinu fuilluue cum oleo illini prodeft, Efficacius fiftic farina aridi aut fpargatur potionis , uel fi grauida? aut puerpera^torqueantur.Ladis fuis poto cuiu muffp adiuuantur partus 1 mulierum.pcr fe uero potum deficientia ubera puerperarum repl&EEadem circunlita fan guiej fccmina? fuis minus cielbunt^Si dolet Iadis afinini potu mulcetur.Qu.od addito mei fe fumptum Si purgationes earum adiuuat.Sanat Si uuluarum exulcerationes eiufde ani malis feuuminueteracum*.S£ in uellere appofituni duriciam uuluarum emollit-Per fe ue* ro recens uel inueteratum ex aquailluum p fi Io th ri 'tfTm op tf n e t.Ei u fdem animalis lyen in ueterlir us ex aquaillitusjtnamis abundantiam facit.Vuluas fuffiru corrigit.Vngula? afini na? fuffirae partum maturant: ut uel abortus euoceturmec aliter adhiberunquoniam uiuc tem partum necar.Eiufdem animalis fimum fi recens imponatunprofluuia fanguinis mire re-fedare dicitur .Necnon Si cinis eiufdem fimi:qui K miluse prodeft ipofitus.Et qui fpts \ ma illita per dies.xl.priufq nafcantur primum pili r efi ringufu t. Ttem^r nus cer uini deco do.Mdius fi recentiafuntcornua.Ladeequinoiuuantur uuluae colluti. Qub'd'iTmor*^ tuus partus fentiaturdyeri ex aqua dulci potus eiicit.I rem ungula? fuffitu aut fimum ari dum. Vuluas procidentes butyrum infufum fiflic.lnduratam uuluam aperit fel bubulu rofaceo admixto:fbris udlere cum refina terebenthina impofito. Aiunt Si fuffitu fimi in mare bone procidentes uu|uas reprimi partus adiuuari.Conceptus uero uaccini ladis po tu.Sterilitatem ob partus uexationerh fieri certum eft.Hanc emendari Olympias theba - na affirmat fellc taurino Si adipe ferpentium Si crugine addito meile medicamentis locis antecoitus.Vitu!inumquoq?fel fiin purgationibus fuerit fub coitu afperfu uulua? etia duritia’n uentriscmollit:& perfluuium minuit umbilico perundo atqp \ totum uulua? pro defi. Modum fiatuyt feliis pondere denari ad apii tertiani amnjixto amygdalino oleo qua fkxviu. '• tutu efTe fatis appareat hoc inuellere imponunt.Mafculi fel uiruli cum mellis dimidio tti tumferuacuraa uuluas.Carnem uiculi ficumariftolochiainaflTatam edant circa con^ptu: mires paritura promictic.Medulla uiculi in uino 5C ex aqua ciecodta feuo exulceratioibus uuiuarum prodeft.kem adeps uulpiumtexcrementumq? felium cum refina & rofaceo irn poficum Caprino cornu fuffiri uuluam utiliflimuni puranc.Silueftrium caprarum faguis cuna palma niacina pilos Hecraltiic.Csterarum uero fel callum uuiuarum e mollit' fperfum & a.purgatione cocepcus facit.Sic quoq? pfilotbri uis efficitur eupjfis pilis:trid uo feruatu sllinunc.^rofluuium quariuis immenfum urina capras pota fiftibbftecrices promittunt:^ fc fimum ilfin^tum.Membrana caprarum in aqua partu edito inueterara potuqj fumpea i uino:fecundaspeftic.Hasdorum pilis fuffiri uuluas utile putant.Etin profiuuio fangui/ "Discoagulum bibi aut hyofeiami femen imponi.E boue fiiueftri nigro fi fanguine hircini ) lumbi perungantur mulieri tediumfueneris fieri dicit.Efchines.Idemamorispota hirci uri j naamtnixto propter faftigium nardo.Infantibus nihil butyro utilius per fe &C cum meile: priuatim BC in dennon| 6i ad gingiuas.6C ad oris ulcera.Dens lupi adalligatus infanriu pa £ l^^uores prohibet:detienticg morbos.Quod 8t pellis lupina prsdlat.Dentes quidem eorum tnaxili equis quo^ad alligati infatigabilem curfum prasftare dicuntur.Leporum coagulo iliicouberefiftiturihtanhumaluus.lecuraftniaiiimixta modice panace initilacum in os a comitialibus moi bis BC aliis infantes tuetur.Hocxl.diebus fieri przecipiunt.EtpeJlis afini na inie&a impauidos infantes facit-Dentes qui equis primum cadunofacilcm detitionem prasftanc infantibus adalligari.Efficacius fi terram non attigerc.Lycn bubulus i meile edi«* tur.Ec illinitur ad lyenis dolores. Ad^ulcer^ manantia cum melle.Lyen uitulini in uino de codtus tricufqj 8C illitus ulcufcula oris.Cerei>rum capra: magi per annulum aureum traie ? &um prius quam lac detur infantibus inftillarur contra comitialesrcseterorumq? infantium morbos. Caprinum fimum inquietos infantes adalligatum panno cohibcomaximc puek Sas.Lactc caprio uel cerebro leporum perun&se gingiuse faciles dentiones faciut. Somnos ~ y fieri lepore fumpto in cibis Cato arbitratur. Vulgus BC gratiamcorporiin nouem dies fr i* p j uolo qui^m |oco.Cui tamen aliquadebeat fubefle caufain tanta perfuafione.Magi felle capras iacrificatae dumtaxat illito oculis uel fub puluino pofito fomnum allici dicunt. Su* dores inhibet cornus caprini cinis e myrteo oleo perun&is.Coitus autem ftimulat fel apri uum illitum.ltem medullae fuum hauftx.Scuum afininum anferis mafculi adipe permix * to iiiicunqt.JLcem a coitu equi Virgilio quoqrie defcriptiSm”uiru^6C tefticuli equini aridifpo tioni inferi poflint:dexter ue afini tefhsiq uino potus proportione: uel adalligatus brachia li.Eiufdem acoitufpuma colle&a rofeo panno &inclufa argento ut Efchines tradit.Salp# genitale in oleum feruens mergi iubet lepcies.-eoque perungi pcrtinenjtes partes. Bialco fi cinerem ex eodem bibi uel cauri coitu urinanulutoquc ipfo illini pubem. At ediuerfo mu ris fimo illito cohibetur uirorum uenus.Ebrictatem arcet pulmo apri aut fuis aiTus a ieiu n(o cibo praefumptus eo die.Item haedinus. dT~~- I fv W Mira de animalibus. u ^ XI . Mdra praeterea traduntur in ifdcm animalibus.Veftigium equi exculTum ungula (ut |n|Jf folet plerumqu fiquis colle&um reponat:fingulare remedium ede recordantibus j ‘j/J j j y q 1/4 t /*» *•<* m *■ f I < /« ^ fcmil/? r>CT r* C*> pnime mu" « w i fi finifatiquid egeratur ( uefque.Hircor ujmcar ne sui ru s fibhYeciperedi panem hordeaceum co die quo inteifician tur ederentdafer ife dilutum biberintmullas uero teredinem fentire lunadccrcfcente in * duratas fale.Adeoque nihil omiiTumefbut leporemfurdumccleriuspinguefccrercpcria mus. Animalium uero medicina.Si fanguis profluat iumentisrfuilium fimum ex uino im fundendum.Boum autem morbis feuum fulphur uiuum:alium filueflre:otipm cc&utii. omnia haec trita in uino danda:aut uulpis adipem Carncm caballinam difcc&am potu fuu morbis mederi.Omnium uero quadrupedum morbis capram folidanfirum corio 6t rana y rubetam difcodas.Gallinaceos non attingi a uulpibus qui iecur animalis cius aridum ede « tine. Vel fi pellicula ex eo collo induta galli intererit.SiiiuIia in felle mufkllae.Boucs in cy • pro contra torminahoiiudum excrementis fibi mederi . Infuper pedes boum fi prius cor<* nua pice liquida pemn^ancu^Lupos in agrum non accedercfi capti uniuspedibus infra# Oliber. ftis cultrogtfeadado paulatim fanguis circa fines agri fpargaturratque ipfe defodiatur i eo Ioco;ex quo coeperit trahi. Aut fi uomere quo primus fulcus eo anno in agro dudus fi excuffumliratrQ focus larium quo familia conuenic abfumat. Ac lupum nullianimalium nociturum in eo agro quadiu id fiat.Hinc deide reuertemur ad animalia fui generis:quas aut placida non funt:a ut fera. tCAlJ PLINII SECVNDI NATVRALIS HISTORIAE LIBER. <[pft.OEMIVM. XXIX. 4De medicina & inuctoribus eius:de originemedicfae:& quado primuclinice & quando prirrm iatraliptice:# deCryfippo:# Erafiffrato.-# Empirice:# Erophilo:# reliquis illu* ■..o/jlmiofl/ nunrifo rrt fif.R/ n nriMnr D nhm Qr — . - • -I Iribus medicis:# quocies ro medicinas mutata fit:# q primus Rotne medicus:# quadoa C) # qd de medicis antiq Romani iudicauerit: # uitia medicis. D £a. [# 1 ATVR A remedioru:atc$ multitudo iflantiu ac prsteritoru plura de ip fa medendi arce coguc dicere qq noh ignarus fi nullus ante haec latio fer i jmonepdita.accpf^aclubricueereruomniunoua^: pricipiunec aliud [ utiqj gratis q fterilis difficultatis i promedo.Sed quonia occurrere uen ' rjlimile cft oi um q haec nofcat cogitationi quo na mo exoleuerit in medi*» [j^cinas ufu quas teperata;atq? pertinentia erat .Mirumq? # indignum pro; >; -tinus .fubitmullam artiumincdnflantiorem fuiffe.Et etiam nunc faspius. Immutari contigerit,cumfitfruduofior nulla.Diis primum inuentoresfuos affignauit* - - - - - - - reuixiffe operajua clara troianis tempori ‘v bus a quibus fama.certior uulnerum duataxatremedm^ miru didu inno* ■ — £j,e ^gpjfpin3a latuere uf 'qp ad peloponnefa cuimbeirum.Ec tunc eam reuocauiun Iucc Hip 1 ' ^pocrates genitus in infula co:in primis clara # ualida ac Aefculapio dicata.Is cum fuiiTec mo^liberatos morbis feribere in templo eiusdei.qui auxiliatus effet:ut poftea fimiiitudo proficeret excripfiiTe ea traditur. Atqj ut Varro apud nos credit iam templo cremato is in ;.'Jtituifle medicinam hanc quae climice uocatur.Ncc fuit poftea quasftus modus 'quoniam £?«*CV J, /prodicus Selymbrias natus difcipulus eius inftituiflet quam uocant iatralepticem.Redo^/^g^ ‘ r ' ribus quoq? medicorum ac medicis in eis uedigal inuenit.Horum placita Cbryfippus in * v h ^ ^c^genti garrulitate mutauitjPlurimumqp etiam exChryfippo difcipulus eius Erafiftratus \’;aHjlvatnb -H\vf AriftoteU s filia genitus.Hic antifcho rege fanato centum calentis donatus eft a rege pto ' 'iemaeo filio eius: ut incipiamus # praemia artis oflendere.Alia fadio ab experimentis fg.ee> gnominans.Empiricem coepit in ficilia a Creote Agrigentino Empedolcis pH/tfci^aiittori h^5 / tate commendato.Diffidetuntqj eae fchofce.# omnes eas damnauit Erophil^s in niujkos - - • pedes uenarum pulfu difereto per ascatumgradus.Difcreca inde §< taecfeda emquoniani neceffe erat in ea*' ? ~ * A . 0> ‘ A —***-• }lu( rat. Auditor eius Themifon fuit.Secp ince* initia, fcripficjllo mox recedente uita fua pla¬ cita mucauit.Sed #illa Antonius mufa eiumemraudorifate Diui A.uguflirquem contra citamutauit - o ria medicina graui periculo exemerat- M ultos praster ea medicos celeberrimof^ cx iis caf tcv ib«££ Cios carpitanos arunciqsj\biicio^Jcc.l.feftertia annua mercede iis fuere apud principes - n ^iQuoE Sterti usjttiguca u it pricipi b us :quo feftertiis quingenis annuis contentus effet.Sex cena enim fibi quasftu uibis fmffe numeratis domibus oftendebat.par & fratri eius mar* ces a Claudio Casfare in fufa eft:cenfufque quanquam exauftis.opibus Neapoli exornata PU j ut hasredi fexteitia.ccc.relinqueret.quantum/Athenaidefi: Arunciusfolus.Exortus dein^ de cfl: Vedius ualens adulterio Meffalinse Claudii Caefaris nobilitatusrparitercp eloquciii rf3E alTedator-Is eam potentiam nadus nouam infricuit fedam.Eadem Ktas Neronis ptin cipatu ad Theflalum tranfifuit delentem eunda maiorum placita di rabie quadam in om ^ nes Kui medicos peroratcm-Quali prudentia ingenioq^ xffimari uel uno argumento abu de poteii cum monumento fuo:quod eft appiauiadartonicefe ifcnpferit.NulIius hidrio ritfitu 8»l'icri& iflrt Is fcckiX. rtum panex quo de comitio equadrigario comitatu regrclTus in publico erat. Eum Cii/ ^»»4 t <->»• nas maiTilienlis arte geminata ut caytigr religioftorcp ad fyder/um. motus ex epbemeri/ ■ > tortG flrhpe-z |w _ ... „ !;! ,X.d de mathematica cibos dando:horafcp obferuando audoritat^ eum przecdTitmuperq? Co* PinCe i ftertia.c.reliquit muris patria menibusquoq? aliis pene non minori fumma extrudis. Hi U & f / regebant faca:cum repente ciuitatem.Chaimis ex eadem maftilia inuafic:damnatis no ftv ^ Ium prioribus mediefs: ucrum & balneis.Frigidac^ etiam hybernis algoribus Jquari perfu afit.Merf^t asgros in lacus. Videbamus fenes confulares ufep in oflentaciohem rigentes* F)l ^ Qua de reextat etiam Annci Senecae aftipulatio.Ncc dubin eft omnes iftos famam no/ . duitate aliqua aucupantes animas ftatim noftras negotia ft. Hinc i iis circaa:gros mifera: W H.l - ’ - *"* - “ *’ - r - -J - t r- n /H; ^fententiarum concertationesmullo idemcenfentene uidearur affertio alterius. Hinc illa •^nfcelicis monumenti infcriptio:turba fe medicorum gerilTe.M utatur ars quottidie toti* T9 ens iterpoliis.Et ingeniorum gratiae flatu impellimur.palma^ eft: ut quiTquis inter iftos r loquendo poHeacdmperatorem illico uitPnoiTtse uecifq3 fierisceu uero non milia gentis um fine medicinis degant-.nec tamen fmemedicina. Sicutpopulus romanus ultra fex ce tefimum annummeqi ipfein accipiendis artibus letus medicina uero etiam auidus donec expertam damnauit.Ec enim pejcenfere infignia prifeorum in his moribus conuenit.Caf fius Hemina ex antiquis audor eft primum e medicis ucniflfe romam peloponenfcm. Ar/ cbagathum Lyfaniasfilium.L.Aemilio.M.Liuioconf.anno urbis.d.xxxv.Eiq? iusquiriti C Fir ex rebus externis cum tot remedia dederit natura quse fingulafufficerent.Mithridati 'ddd i 'CZd r cuni antidotum ex rebus.liiii.imponitur.Interim n^ilo pondere aequali 8£ quarundam re* "U rumfexagcftmadenariiuniusimperata.Quodeorumperfidiamiftammonftrante^Ho/ ' minum cnifu fubtilitas tanta eiTe non potuit.Qftentatio artis 5 t portentofa fcientise uejv j Cyrnobct, dicatio rnamfcfta eft.Acne ipfi quida^njllam nouere.Comperiq? uulgo pro cinabari indi ca in medicamenta minium addi infcitia nominis quod efie uencuumdocebimui inter pi m» ** » ijir gnere ifta:cum gignat homincm proindecaufas quifep & efferus nogjn^j xfhtner. Or* . diemur autem a confe(Tis:hoc eft lanis ouibufqj. Vt obiter rebus prsecipuis honos in in priv ■■f /3uVX^mis habearur Qusedam etiam fi alienis locis:ta"me obiter dici nccelTe erit.Ncc deeftet ma terise pompa:fic quicq aliud intueri liberet:quam fidem operis. Quippe inter prima prodi tis etiam ex cinere phoenicis nidoqimcdicinis.Ceu ucroid certum elTct: atq? non fabulo^ -fum . irridere eftoiitse remedia poft millefimum annum reditura monftrare.^^%^ €Ca. . ^ It. 7 bbcrovll '/• t) De medicina lanarum, attim remedia _ , . ^ t ^ laxari t ueduxatas mebris dolentibuft^ neruis impofitas:S: crebro fuffufse.Quida etia falem admi * fccnt luxatis. Alii cu fana rutam trita adipet^ imponunt.Item contufis tuiiiaipbpfc^.Hali tus quocp oris gratiores facere traditur cofriratis dentibus atep gingiuis" acjmixtp meile. Prod^ft SC freneticis fufFitu.Saguine in naribTifticcu oleo rofaceo: 8C allio indimfiodico aurib9 obturatis fpilTius.Quin & ulcenb^uetuftis lponit cu melfe.Vulneracx uino uel ac eto uel aqua frigida & oleo afpfa fanat. Aricris uellcra lotu frigidocp cx oleo madefa&a in mulieribus malis infiamationeftj uulue fedanc. Et fi procidat fuffiturepnippnt.Succida fixxix; lana impofita fubdita# mortuos parcus euocat.Sifiitetiahiprofluiiia earum, At canis ra* biofi morfibus inculcata poftdiem fepdmuni foluicur. Reduuias fanat ex aqua frigida. Ea dem nitro fulphure oleo acetqjpice liquida fcruentibus tinda q calidiflima impofita bis die lubmorunt dolores fedadSanguinemqp .fiftit ex ariete fuqcida:articulps extremitatum pradigans.Laudatillima e collo^)Jatione uero galatica:tarentina:atticaimilefia.Suc eidam imponunt St defquamatisrpercumsdiuidisicontufisicollifiSJContritisideiedis.Capi Jis di aliis doloribus ftomachi inflamationi ex aceto & tofaceo. Cinis eius illinitur attritis uulneracis ambuftis.Eqnc^lorijm medicamenta addicur.Item in fiftulas.-aurefqj fuppu ratas. Ad haze deconfaijj carnaTii uero euulfam decifis fummis partibus ficcanc. Carpunt* spidi in fidili crudo componunnac meile perfundunt urrumqri Alii hailuf^te^fubie^ dis:64 fubinde,interftjatis:oleo afpe.fam accend u n t. Cinerenicp in labellis aqua addita con fricant nianu:& confidere patiunturridqp faspius mutantes aquam donec linguam aftrim g«at leniter nec mordeat.T unc cinerem reponunc.Vis eius fripgca cacifli mea? ge ipfe fordes pecudum fudorc# femininum & alfarUm adherentes '.'lanis: Sjxrrt- j- ^ nas pjirgat.Quin sefoptim uocaiic. Innumeros propemfus habent. J natricis ouibus genito palma fit pluri/ busmodis.Sed probatilfimum lana ab iis partibus recenti conceptatautquibufcuncp for/ jdibus fuccidis primum colledistac lento igni in aeneo uafe fuff eruefadis di refrigeratis; jj>ingui$ qnod fupernatat colledo in fidili uaferiterumqj decoda priore materia.-quaspi* guitudo utraqp frigida aqua l^gatpr:6C linteo Qccatunac fole torreturrdonec candida fi*A ac ac cranflucida-T um injftagnia pyxidecondicurProbatio autem ut fordium uirus oleat 6i manu fricante ex aqua non liquecubiect albefeae ut c£rufa. Oculis uriiiUinr um contra inflammationes genar untqj callum.Quidamft^fta torrendo conficiunnne pinguedinem amittat: utilem talem extimantes erofis & duris genis : angulis fcabiofis di lachry manti/ bus. Vlcera no oculorum modo fanat : fed oris etiam di genitalium cum^nferino adipe. Medetui di uulue inflammationibus:# fedisjfegadi^lx cbndilomatis cum meliloto ac ' A butyro.Reliquos ufus eius fuo loco digerimust^ordes quoqp caudarum concrsetae in p i/ luias a: ficcatae per fe tufxqp farina di illicas dentibus mire profunt etiam labenribus: gin/ giuifcp fi carcinomataTerpac.Iam uero pura uellera aur per fe impofita csecisr dolorSus:’ ' aut aceto fulphure di cinis eorum genitalium uitiis.Tantuq? pollet: ut medicametis quo cp fuperponantur.Medentur ante omnia & pecori ipfr.fi faftidio no pafcatur. Cauda enf iphC- \ih ti/>8 ^ cauda premonV " ^ Cl5e ouorum natura. 0) Ca. ^.Ur III. “Anae habet di cu ouis forietatem fimul fronti lpficas cocra epiphoras. No opus dl Hfi? /llljeas ij} hoc ufu rudiculis effe curacas.Ncq? aliud q candidu cx ouo infundi: ac pol line thuVis.Oua per fe infufo cadido oculis epiphoras cohibent: urentefq? refrige ;Tyant.Quidacu croco praeferunt pro aqua nufcec coilyriisinfantibus uero cotra lippiendi W nes uix aliud remediueft butyro aniixca receti.Eade cu oleo trita ignes .facrosleniut: be/ { J2E fqliis fuphgatis.Cadido ouo$£ in oculis di pilis reclinatur hamoniaco trito:amixtcqj.# J Vari inscie cu pineis nucleis:ac meile modico.Ipfa facies illita fole no adurif. Ambufra afs fi ftatim ouo occupetur:pullilas^o fentiut.Quidl ammifeee farina hordeacea: di falis parum- Vkeribus uero ex ambuftocu candido ouoru toftu hordeu di fuillo adipe mire p deft.Eade curatione ad fed is uitia urumur.Infanribus quideetia fiquid ibi procidat. Ad pedum rimas ouoru candido deco&o cu cerufae denarioru duoru pondere pari fp^mx ar genti myrrhas exiguo deinde uino.Ad igne facrum capdido ouoru trico cu amylo. Aidnt' di uulnera candido glutinari.Cafculofq? peili.Lutea otiorum co£laifndurefcant:admixto croco modice.itc meile ex la&e mulieris illita dolores ocuioiu mitigent.Velcjj rofaceo SC mulfo lana oculis ipofitamel cum trito apii femme ac poicra in mulio illita!prodefl di tpT* ^ fietibus per fehiteu deuoratu Iiquiduuta iit dentiEus no actingaf. Thoracis diftillacioni ■f ,'hcibus,^‘luclum fcabiiciae.priuacim contra hemorfqidum morfum illiniturTorbeturc^ cru/ li nt»,™ - filici jj >tKA|dtnii. Prodeft & renibusmeficsetrolTionibusJcxulcerationibufcj di cruenta excreantibus. j’ Vof Quincp ouorum lutea in uini hemina cruda formentur dy^ntericis : cum iute putaminis fui di papa neris fucco aut uino. Dantur celiacis cuiiTtiuse palfe pinguis pari pondere: 8C malicorio ^ei tn*4uum «equis portionibus.Et alio modo lutcaouorum trium lardi uete# i m. r rsi (UBER. ris 8£ meile quadrantibus. Vini uetcris cyathis tribus trita ad cralTitudinem mellis:& cut» ^ opus fit aueilana: nucis magnitudine ex aqua pota.Item ex oleo frida terna totis ouis pri> 'fo** die maceratis in aceto fic & illita fyenicis.Sanguine aure reiicientibus cupa tribus cyathis mixti. Vtuntur iifdem ad liuetia u uetuftiora fint:cum bulbis ac meile. Sunt & menfes mu Iierumcoda8£ ex uino pota.Inflationes quoq; uulue cruda cu oleo ac uino illita. VItiora funt dL ceruicis doloribus cum anferino adipe & rofaceo. Sedis etia uitiis durata igni : ut calore quocp profmc.Et codilomatis cu rofaceo.Item ambuftis durata iri^q^apH^ni pru na putaminibus exuftis tum lutea ex rofaceo illinutur.Fiunt & totaliite^quE uocant fa, tijtarcum triduo incubatatolIuntur.StomachudilTolutu confirmat pulli ouoru cu galla: dimidiorita ut neante duas horas alius cibus fumatur.Dant 8i dyfentericis pullos in ipfo ouo deccdos am mixta uini aufteri hemina 8i pari modo oleipolentet^.Mdmbral^puta^ minis decrada fiue crudo fiue decodo labiorum^Turis metietur.putaminis cinis in uino potus fanginis eruptionibus.Coburi fine m en b rana oportet.Sic fit & dentifriHumJdem cinis & mulieru menfelcu mirrha illitus fiftit.Firmitasputaminum tata eft ; ut reda nec ui^~~ nec pondere ullo frangatunncc nifi paululu inflexa rotuditate.Tota oua adiuuantpartu cum ruta.& antheo & cymino pota cx uino.Scabjccorporu ac prmdtuoleo & cedria mix«* ris tollunt. Vlcera queq? humida in capite cyclamino ammixta. Ad puris QL fanguinis ex/ creationes ouum crudnm cu porri fcdiui fuccorpariqj menfura mellis grzeci calcfadubau ricur.Dantur & tuffientibus co$:a & trica cu melie 6c crqdacupaflo oleiqp pari modo.In/ fundutur & uirlitatis uitiis lingula cum ternis paffi amyliq? femuciaa balneis. Aduerfus IU* idus ferpentiumcoda tritaqjadiedonafturtioiSIinutur.Cibosquolimodisiuuent no/ tum eft cu cranfmitrat fauciu tumore calfaduqj obiter foueant. Nullus eft alius cibus qte-™'' asgritudinealatmeqj oneret. Siniulcp uini ufum &dbi hdbc^t.h}^J^oxujr}^^xp tnoU liri diximus putamen. Talibus cu tarina in pane fubadisicceliaaTecTeahRuTQmaamTta ,'refoluta in patinis torreri putat. Quo genere no aluos tm fed 8C menfes foeminaru fiftuts aut fi maior fit impetus cruda cum farina ex aqua hauriuntur. Et per fe lutea ex iis de co* darurfum in aceto donec indurefeant. Iteruq; cum trito pipere torrentur ad cohibendas aluos.Fit & dyfentericis remediu fingulareouo effufoin fidili nouo eiufdcq? ouimenfu ra ut paria fint omnia meile mixto mox aceto-Item oleo cdfufis crebroq? permixtis. Quo fuerint ea excel!entiora:hoc praefentancu remediu erit. Alii cade menfura pro oleo & ace to reflna adiiciunt rubente uinu^:&aIio modo temperant$!ei tantqjuenfura pari pinei cp corticis duabus fexagclimis dcnarioru.Vua eius quod rhumBMmus thejlis qbohs qn^ q? fimuldecodis ita ut cibus alius pofl quattuor horas fumatur.T orminibuifqudqs multi mJ hiedcntur oua bina cu aliis pifeis quattuor una atterendo uinicg hemina calefaciendo at cp ita potui dando.Et ne quiddefitouoru grati2e:candiduex iis admixtu calci uiuegluti/ \ . nar uitri fragmenta.Vis uero tanra eft ut lignuperfufum ouonoardeat. Acne ueftis qui^M**1 — W' ••L) r~* T m demconeada aduratur.De gallinaru autc ouis tantu locuti fumus:cu Kreliquaru alitum reftant magnae utilitatesficut fuis dicemus locis.prasterea eft ouoru genusin magna gal liaru fama omiffunVagrsecis.Angues earnumerus eftouormcouoluti fajiui^.fau^ip cor^ poruq; fpumis artificuoplexu glomerancunangmu appelatur. DruiHae ffiflsiHdicutin fublime iadari fago7qp oportere intercipi ne tellure attingat.Profugere raptore equo. Ser¬ pentes em infequi:donec arceatur amnis alicuius interuetu.Exprimetum eius cffeficon/ tra aquas fluitet:uel auro rindu.!Atqj(ut eft magoru folertia occultadis fraudibus fagax). certa lunacapienducenfenttanqcoftjuereqpe^ationceam ferpentiu humani fit arbitrii» , .^Yidi equi/^eid ouummali orbiculati lmifridaicimagnitudine.Crufta carthilaginisNijdu|^ ^ "ace^aHd^brachioru polypi crebris:infignias druidis.ad uid:orias Iitiu ac regu aditus ‘ ximelaudatur.Tantxuanitatis ut habete id in liteinfinuequiteromanueuocatuma D» uo Claudio principe interemptu no ob aliud fcia-Hic tame coplexus angqiqft: egeratoru concordia caufa uidetur efferquare extere gentes caduceum in pacis argumentis circun^ data effigie ^hguiuii{fecerint.Ne<^ enim criftatos e(Te m caduceo mos eft.De anferu ouis iiiagns utilitatis ipfocp anfere dhduri hoc uolumine debemus honorem comagenorum clariffime rei. Fit ex adipe anferum. Alioquin celeberrimi ufuseft. Athee in comage** y? ‘iT' ne fyrisc cum cynnamo cafia pipere albo hser^a qiise comagine uocatur.-obrutis niue uafis odore iucundo : utiliffimumad perfedione^; conuulfiones : ceecos ac fubitos dolores: I I omniaqj guaz d copis curantur. Vnguencum£$p:mter 8i medicamentum eft. Fit di in fy/ lia alio modo. Adipeauium curato ut dicemus:aaditis erifccptro xylobalfamo phoenicea tufo.icem calamo iingulorum podere qui fit adipis cymino bis aut ter fubferuefa&is. Fic autem hyeme:quoniam3eftate no glatiatnifi accepta c£ra. Multa pmerea remedia fune exanfere.quod miror seque quam in coruis.Namep cum anfereteoruus ab seflate in auttte num morbo confii&ari dicitur.De anferum honore quem meruere gallorum in capitoli* umjfcenfu deprehenfio diximus."”'3 ^Remedia decane:# exanimalibus quse placida no funticd fera 6C ex uolucribus & co Jtra morfus phalangiorum. _ (jCa. ^ ,11 II. «bT de cafua fupplicia annua canes pendut inter sedem iuuentutis 6C Sumanii ov Jt jf lrITI' ‘n ^urcas Cmibucea arborefixi.Sed plurade hoc animali dici cogut pfeopi mo r - JSI^Tes.CJajuIos iadentes adeo puros exiftimabat ad cibu : ut etia placandis numinib^ ^hoftiaru uice uterentur iis.Gcnito mane catulo res diuina fit : di in coenis deoru erianum ponitur. Catulina/additatalibus quide epulis celebres fuiffe plauti fabulas funt indicio. feASanguine canino cotra toxica nihil prseflantius puratur.Vomitiones quoqj hoc aial mon (tralie uidet.Etalios ufus ex eo mire laudatos re feremus fuislocis.Niicad ftacutu ordine pergemus. Aducrfus ferpetiu idus efficacia habetur fimu pecudis recens in uino dccodu tllituqj.Mures defcfciSi ipofiti quoru natura no eft fperneda pr^cipue in afcenfu fyderu ut diximus cu lumine lunae fibraru numero crefcete.-accg decrefcentc.Tradut magici ioci nere muris dato porcis in fico fequi dante id alaf.Tn hoie quoq? fimiliter ualcre:fed refol ui cyatho olei poto.Muftcllaru duo genera. Alteru filueftpp.piftant magnitudine. Gix/ c i uocancidides.Haru fel contra afpidas dicitur efficax: esetero uenenu.Hsec aute quae in domibus noftris oberrat:& catulos fuos(utaudor eft Cicero)quottidie tranferc mutatep fedem:ferpentes profcquicur.Ex eainueterata fale denarii podus in cyathis tribus datur percuffis aut uentiiculis coriandro fartus inueteratufep B£ in uino potus.Et catulus mu/ Itelle etia efficacius, Qusda pudedaadu tantaiudoru affeueratione comendatur ut pme%_„ •' rire hs no fit.Siquidem illa cocordia reru autrepugnlcia medicinae gignutur.Vduti cimi cum animalis fetidiffimi.& di&uquoqj faftidiendi natura cotra ferperiu morfus di praeci* pue afpidu uaiere dicitur.ltem contra uenena omnia. Argumento q> dicunt gallinas quo die id ederint no interfici ab afpidc.Carnes quo qi earu percuffis plurimu prodeffe. Ex ira qu£ tradunt humgniffimu iliiniremorfibuscu fanguine teli udinis, Item fuffitu ecruabi* gere fanguifugis ‘adKerentes:hauftafqj ab animalibus reftringere in potu datos. Quanq & oculos quida iis inungunt tiitiscufale Silaffe mulieru.Aurefq* cu meile & rofaceo ani jmixtUs.Eos quiagrefteSjfint di in malua nafcantur crematos cinere pernixto rofacco ifun dunt tradunt auribus.Caetera quae de iis uomicafix quartanaru remedia: aliorucp morbo rumqq ouo autcaera aut faba inciufos cenfeant deuorandos falfa nec referenda arbitror, ^ Lethargi came medicinae cum argumeco adhibent: quoma umeatur afpidu fomnTfi^uls feptenosin cyatho aquas dantes:pue£ilibus annis quacernos.Ec ffrai^guriae fiffulaeqp impo rfuete:adeo nihil illa reru omniu parens fine ingentibuscaufis genuit. Quin di adalliga / tos leuo brachiojbinos lana fubrepa palloribus rcfiftere nocturnis febribus prodiderunt diurnis in rofcopJnHb.Rurfusiis aduerfatur fcolopedra fuffiruq? necat. Afpides pcrcuf/ fo/corpore 6Cfpmno necanoomniu ferpentiu minime fanabiles.Scd & uenenu caru fi fan^ ^guis attingit: aut reccns^uulnus ftatim interimit.lnuetcrqtu ulcus tardius.Dc ceteio po-> v tum quantalibet copia non noces^ Non enim eft tabifici ^is:iracp cccifa morfu earum ani l malia cibis innoxia funt.Contarer in proferendo ex iis remedia : nifi.M. V- fcirem.lxxxiii. mtaeanno prodidilfe afpidu iffus efficacillime curari haulla a percuffis ipforum urina.Ba filiti quem etiam ferpentis ipfi fugiuntaliosolfaff u necante qui homine uel fi afpic|ac tan tum dicitur interinfereffanguinem magi miris laudibus celebrant cqeuntcm picis moffo & colore dilutum cinnabari (darTorem fieruT ribu un t ei 6Cfucceffus petitionum a poteffa tibus:6C a diis etia praecu morboiu remedia beneficioru mUnere.Quida id faturni fangui^ ^ nem appellant. Draco non habet uenena.Caput eius limini iannuaiu fubdiru: propitiati^ omtione diis fortunata domu facere pmittuc.Oculis cius luetcratis di cu meile tritis inu fies no pauefcere ad noff urnas imagines etia pauidas cordis.pingue in pel fp d rappnu ner uis ceruinis adalligatu in lac^to conferre iudicioiu uiffoiia.prittiU fpcdilu aditus pdtcff a OJ.IBER, tum mulcere.Denfes cips alfigams pellibus caprearu ccruinis nerufomices prttftare do> minos:poteftatefq} exorabiks.Sed fuper omnia eft ^ppofitiprqua inuidos faciunt mago ^ tum mendacia.Cauda draconis dc capite ullisleonislse fronte &. medulla eiufdern equi ui doris fpuma canis unguibusadalligatisceruinocorionei^ifcpccruialternacis& dorca/ dis.Quae arguifTe non minus refert qua cotra ferpetes remedia demonftralTe: quonia hxe morboru ueneficia funt.Draconu adipem uenenataTugiiunt.Itcm uirus ichneumonu, Ee cutis cinere in aceto perundos.Vipere caput impofitu uel alterius qua quas peiciiiTerit fis» ne fine prodeft.ltc fiquisea ipfam in uapore baculo fubftineattaiut eu futura pcinere. 1 tc fiquis exuite eius cinere illinat.Reuerti autem ad percultum ferpente nccciTitare naturae» Nigidius audor eft.Caput quide differant fcytfednterqi aures eximut lapiliu qnc aiunt.p5fcf1 4« ab ea deuorari territa. Alii ipfo toto capite utuntur.Fiunt &C ex uipera paftilli qui didriaci^^ vA uocantur a graecist ternis digyeis utrincp amputatis:exeptifq? interaneis & liuore fpW berente: reliquo corpore in patina ex aqua &i anetho difcodo.fpinifqp exemptis & addita£a^4$ fimilagihe:at<5 ira in umbra ficcatis paftillis:quibus ad multa mcdicameca ututur. Sigmfr candu uidetur c uipera tantu hoc fieri.Quida purgatae ut fupra didu eft adipe cu olei fex sario deccquut ad dimidias. Ex cocu opus fit ternisftillis additis in oleu perungutur: uc ©es beftias fugiat eos.praeterca coftat cotra omniu ferpetiu idus quis infanabiles ipfarutt| , ferpetiu extfa fpofita auxiliari.Eolq? qui aliqn ufpere lecur codumjhuferjnjn nunq poftea • feriri a ferpcnte.Neqj anguis ucnenatus eft nifi per mefem lun^iriftigaCusded prodefl ui uus:copraehefus:6£ in aqua cotufus.fi Foueatur ita morfus. Quin ineffe ei remedia mui ta credutur ut dicemus. Et ideo Aefculaipio dicaf.Democricus quide monftrat qua:da ex fcjsq ‘»ia*c6firi ut polTint auiu fermones intelligi.At qui anguis asfculapius cpidauro.Roma ad* m ucdus eftmulgoqj pafeitur & iri domibusTAc niTi inccdiis femina exureretur no elTet foe cuditati eo^ refiftere.ln orbe terraru pulcherrimu anguiu genus eft quod in aqua uiuit: hydri uocacunnullis ferpetiu inferiores ueneno.Hqru iecur ferpentiu aduerfus peuffes ab iis auxiliu eft.Et fcorpio tritus ftellioriiim ucheno sfduerfatur. Fit em 6C e ftcllionibua r cipue fi & aliu fuerit incodu.Aluum foluit.Validius e ueteregallinaceo.prodeft & cotra longinquas febres 8£ torpetibus mebris tremuUif^:^ articulariismcrbis : 8 i capitis dola ribus:Epipris:inflamationibus:faftidiis incipienti tenafmo:iocineri:rcnibus:ueficX.Con#> tra cruditates fufpiria.Itacp etiam faciendi eius extant p recepta. Efficacius enimcodicu olere marino:autcib9iaut capparhaut apiotaut hasrba mercuriafi.-autpolypodio.-autane^ tho. Vtiliftime autctivcon^v is tribus aquE ad tres heminas cum fupradidis hErbis:8c rc4 frigeratum fub diuo dari tempeftiuis antecedentem uomitione. Nd pra:terifco miiaculu fixxix. quanq ad inedfcinam non pertine^s.St e«ro liquefcenti gallinarum suembra hfffceantur; confumunt illud in fe.Ita hoc uenenu auri eft. Ac gallinaceis ipfis circulo e fermentis ad¬ dico collo non canunt. Auxiliatur contra ferpences Bi columboru caro recens coferpta & hirundinum-Bubonis pedes ufti cu pulpagine haerba.Nec omitta in hac alite queqj exeni pium magicae uanitatis.Quippe prxter reliqua portentofa mendacia. Cor bubonis impo<* ficum mame mulieris dormientis finiite tradunt efficere ut omnia fecreta prcnucicr.piSE terea in pugnam ferentes idem fortiores fieri.Eiufdc ouo ad capillos remedia demoffrant Quis autem quxfo ouu bubonis uidere potuit:cu tamipfamaute uidiffe prodigium fit- Quis utiq* experiri & praecipue in capillo {"Sanguine quide pulli bubonis etia cnfpari pro imccunt capill um.H ui us generis prope uideri poffunc quse traduc 8duefperrihcpe;quod fi fitcircuiatus domui uiuus 3t per feneftra inuerfo capite infigatur amuletu ejte.pnua/ timqj ouilibuscircunlatu totiens 8i pedibus fufpenfum furfum fuper iiniifiSre.^ahgiiine quoq? eius cu carduo cotra ferpentiu idus inter praecipua iaudac.phalagiu eft itali£ igno ttum&pluriu generum. Vnumfimile formicaeried multo magis ruffo capite; reliqua parte capitis nigra-.albis intercurfantibus refperfus guttis. Acerbior huius qua uefpxidus. Vi/ uic maxime circa furnob& mollas.In remedio eft fiquis ciufdem generis alterum percuff* fo oftedat .Ec ad hocferuacur cu mortui inueniucur.Ec cortices eorum cocrici Si peti me dentur.Ec muffelle catuli ut diximus fupra. Aeque phalangion grxei uocant inter gene/ ra araneorunufed diffingunt lupi nomihc.T erciu genus eff code phalangii noie araneus: lanuginofusgrandiffimo capite. Quo diffedo ihucniri dicuntur intus uermfcuh duo; ad alligatiq; mulieribus ceruina pelle ante foiis ortu pneftant ne concipiantiuc Cccilius ko/ ■ incncariis reliquit. Vis ea annua eff;qua folam ex omni tacito dixifle fas fit:quqma a liq.ua/ rum foecunditas plena liberis tali uenia indiget» Vocatur & rachinno nigro fimilis ore mi* nimo fubalbo pedibus breuiffimis canqimperfedis.Doior a morfu eius qualis a fcorpio^ ne.Vrine fiiuili^acanils textis.ldem erat afiortionmifi diffingueretur uirgulis albis.Hui* tnorfu genua la^efa^ntur. peior, utroq? eft caer ulcus; lanugine njgra.cahginem cociranc ‘6C uoinituVaranebfosknanlinTdeterioifa-.craborie penna tantum differens.Hic & ad macie perducic.Myrmecic/n formicas fimilis capicc;aluo nigra;guctis albis diffinguenribus. Ve/ fparum dolore torquet-Tetra^athii duo genera habent; peior medium caput diffinguen • te linea alba BL tranfuerfam altera. Hic oris tumore facit. At cinereus poffenor parte can^ dicans lenrior.Minime aute noxius eodem colore quii telas mufeis in parietibus latifiime pahdit.Contra omniu morfus remediu eftgallinaceu cerebrum cu piperis exiguo potum an poh.Item formii c quinqj potx.pecudqm fimi cinis illitus ex aceto. Et ipfi aranei quis* cunqi in oleo putrefadi- M uris aranei morfus fanatur coagulo agngin uino poto.Vngu lae arietinae cinere cum meile. Muftcl Ise catulo ut in ferpentibus didu eff.Si i u menta nio* morderitrmus recens cu fale i ponit' ut feljuefpercilionis ex aceto.Et ipfe mus araneus por^ tra fe remedio eft diuifus Bi impofitus.Nafi praegnans mon;ordcrit:protinusdilTilic.Opfi jnutneft fi is imponatur qui momorderit.Sed BC alios ad hunc u fu s feruant in oleo ut In io circulicos.Eft 8£ cotra morfum eius remedio terra ex orbita. Ecrunccni non tranfiri ab eo orbita torpore quoda natu r se. Scorpion ibu s cotrarius maxime inuicem ftellio traditur me uifu quoqj pauorem iis afferat; BC torpbfc frirficfi fudoris.Itaqj in oleo putrefaciunt eu 8£ ita eo uulnera perungunt.Quidam oleo illo fpumam argenteamdecoquuntad empto ftri genus; atep illa illinunt. Hunc graeci coloT uocant BC afcalaborem;6£ galeoten.In itali* non nafcitur.Eft enim hic plenus lentigine ffridoris acerbi. Et uefcirur quae omnia a no* ftris ftellionibus aliena (unt.Prodeft & gallinarum fimi cinis illitus.Draconis iecur.Lacer na diuulfa. Musdiuulfus, Scorpio BC ipfe fuae plagae ipofitus autaiTus in cibo fumptus: aut potus in meri cyathis duobus.propriu eft fcorpionu manus palma non feriunt; ncc ‘^nifi pilos attingbre.Lapillus qualifcunqj ab ea parte qua in terra erat appofitus plagae ie* nic doiorem.lcc tefta ficut erat terra operta ex aliqua parte ftcut erat impofira liberare di citur-No debet refpicere qui imponunt.Er cauere ne folafpiciat.Vermes terreni triti iiu/ jpofiti profunt.Multa BC alia ex iis remedia funt propter^ in meile feruanrnr. Nodua api bus cotraria 8C uefpis crabronibufcj 3C fanguifugis.piti quocp mariircffru fecu habentes non feriuntur ab iis.Aduerfantur BC iocuftarum minmiKfinepennis;quasatclabos uocat Eff 8£ formicarum genus usnenacum Nd eas nouere in icaiia.SoIifugas.Ctao appeliate Salfugas betica.Iis cor uefpertilionis contrarium omnibufqj formicis & falamaridris refi / ftit.Cantbaridas diximus.Sed & in iis magna quasftio:quoniam iple uenena funt potas uc Cicx cum cruciatu prascipuo.ColTinum equitem romanum amicitia Neronis principis no/ fi tum:cum iis lichene coVreptuseflet:uocatusa?gypto medicus ad hanc uaiicudinemeius a Caefaretcum cantharidum potum praeparare uoluiffctinteremit, Veru illitas prodelTe no dubium eft cum fucco taminias uue:& feuo ouis uelcaprse.Ipfarum cantharidum uenenu in aqua parte fitmonccnftat inter audores. Alii in pedibus & capite exiftimant efTe. Alii negant.Conuenit tantu pennas earum auxiliari in quacunq? parte fit uenenu.Ipfe nafcufi turex uermiculo in fpongia maxime cynhorodi :‘quse;fitincaulfc. Sed foecundifllme in fraxino. Casterascp in alba rofa minus efficaces.potentiflime inter omnes uarias luteis line isquasin pennis tranfuerfas habent.MuItum pingues inertiores minime latas pilofe.Inu* I tililTimas uero unius coloris macrecp.Conduntur in calice fidili non picato & linteo colli/ ! gato congeftas rofa matura:& fufpcdunf fuper acetu cu fellejferues: donetSlinteolu uapo >gil£ | rentur:poftea reponuntur-Vis carum adurere corpusrcruftiis ohdulcere. Eadem pitycaiii M pis inipicea nafcentibus.Eadem buprefti fimiliterq? preparatur. EfFicaciflimas omnes ad le ' * pras licbenaftj* dicuntur.Menfes eit;& urinam.ldeo 6C Hippocrates hydropicis dabat*} Ca„, „ > tarides obie&as funt: Catoni uticenfirceu uenenum uendidilTet in adione regia: quoniam easfedertiis.lx.ad\ecetat. /3£.t| 4}- De feuo camelion:& cane rabido: & lacertai&anferibus: & columbis : & tnuftdis reme Lly L dia. ilC 3 feuum autem ftruto camelinum tunc uenifle fextertis.Ixxx.obiter didum fits Illi. ut |3^cfficatioris ad omnia uifus qua eft adeps anferimus.Diximus 5t mellis uenenati ge V3\Jinera.Contra quod utuntur melleanquoapeps fintmortuas.Idem potum in uino CIJ remedium eft uitiorurmquas cibo piljium gignuntur.ln canis rabidi morfu tuetur a pauoy 4J<3 ' rttfiquas capitis canini cinis illitus uulneri. Oportet igne comburi omnia eodem modo: ut femlsdiximus:in uaf? fidili nouo argilla circunIito:atcp ita m furnum indit q.Jdem 8t in potione prohcit.Quidaq? obid edendum dederunt. Aliquid uerKjneg. e cadauere canino adalligauere.^denftruaue canis in pano fubdidere calici aut intujQpfius caudas pilos co/ budoSjinfuere uulheri.Cor can in uni, habentem fugiunt canes. Nolatrant uero lingua ca nina in calciamento i ubdica pollici. Aut caudam muftellas quas abicifa dimifla fit haberes. Eft limus faliuas fub lingua rabiofi canis qui datus in potu fieri hydrophouos no patitur. Multo tame utilirTuneiecur eius qui in rabie momorderit datur.Si poiTit fieri erudii n a/ dendum.Si minus quoquomodo cod;um aunys in codis carnibus.Eft uermiculus in lin¬ gua canumuqui uocatur a grascis ly tta^quo exepto infantibus catulis nec rabidi fiuntinec faftiliumtentiuntlTcfeni ter igni circulatus datur morfjsa rabiofome rabidi fiant.Et cas/ rebello gallinaceo occurricur.Sed id deuoratuanno tamen eo prqdeft.Asiunt &criftagaf li contritam efficaciter imponi.Et anferis adipe cu melle.Saliuntur 8icarnesV(®^qui ra/ bidi fuerunt ad eade remedia in cibo dandi. Quin Enecatur catuli ftatim in aqua ad fexu wMy* eius qui momorderit ut iecur crudum deuoretur ex iis.prodeft & fimum gallinaceu: du / taxat ruff um:ex aceco impofitum.Et muris aranei caudas cinis ita ut ipfe cui acfcilTa fit: ut !• A tnntu uus dimittatur.Gleba ex hirundinumnido iUita^exacetomelpiiUihirundims combufti. ; ( ^ Membrana fiue fenedus anguiu uernatiorfe exuta cum cancro mafculo trita. Na eria per [jl fe repofita in arcis armarii fc^ tineas necar.T ara uis mali eft urina quoqp calcata rabiofi ca<» * 7 nis nccaumaxime ulcus habentibus.Remediu eftfimu caballinum afperfum aceto 6C cale fadum in fico impofitum. Minus hoc miretur qui cogitet Iapidem a cane morfum uf<5’ in prouerbium difeordise ueniife-Qui in urinam canisfuam egelTerititorporcm lumboru dicitur fentireXacerta qua hyfepa alii calcidcm uocat in uino pofa morfus fuos fanat. Ve^ neficiis ex niuftella filueftri fadis contrariu eft ius gallinacei ueteris large hautum. pecu^ liaritercontra aconitum addi parum falis oportet.Gallinarum fimum dutaxat candidum inhyfopo decoduni aut mulfomenena fungorum boletorucpaftringit.ltcm infla‘mati04» nes ac ftrangulationes:quod miremur.-cu fi alui^aial guftauerit id fimu torminibus & u flationib9 afficiaf . fanguis anferis cotra lepores marinos uajet^cpdei asqua portione. Ite contra medicamenta mala omnia. AfTeruatur cum Umhia rubrica &. fpinse albas fucco pa^ ftillorum drachtais quinc^ qui in cyathis ternis aquas bibam urdtein muftcila: catulus ut .... ...... dxxix. fupra diximusprasparatus.Coagulum quoqj agninum aduerfus omnia mala medicameca J^K^oilecdcem fanguisabiatum ponticarum.Icacp # fpiffatus feruatunuiocp diluitur. Quidji jL *aelpIMB efficaciorem putant .Simili modo contra uenena omnia ciconiaru uencri culis ualet.CoaguIum pecoris.Caulis ius ex carne arietum priuatim aduerfus catharidas. Item lac ouium calidum; praster q iis qui buprasftin auft aconitum bibcrint^ CJqlumbarunt lilueflrium fimum priuatim contra argenti uiui potum.Contra FoHca^Inuflella WuIganT inueterata binis drachmis pota . IJ7C3 Alopecias tollendas:# ad pilos reddendos;# ad lendes tollendas:# ad palpebras:# ad giaucot|iatja^#adoculos:# ad parotidas remedia. 4)Ca. V- -LopecilsfepleTfTmipecudumciniscumoleo cyprino# mclle.ltem ungularum muli ucl mulas ex oleo myrtheo.prasrerea(ut Varro nofter tradit)murinum fimu Jjjquo^itemmufcerdasappellat.Htmufcarumcapitarecentia prius folio ficulneo ar^erata^Am (anguine mufcarum utuntur. Alii decem diebus cinerem carum illinunt cu cinere chartas uei nucumuta utfic tertia pars emufcis.Alii.lade mulierum cum btalTica ci nerem mufcaiu fubiiciuntmuidam mei tantu.Nullu animal minus docile exiftimaf mino ‘A* cei cinis cum m.ile aut corium cobuftum cum pice liquida .Caput quidem eius uftu per fe etiam cicacnribus pileas r^dciit. Alopecias auce in ca curatione prcparari oportet noua- cula # fi n api ! OuTdam cxTce to u t» {Satu er u n c. Qu e de herinaceis dicuntur oia tanto ma 4v Mr eis ualebunc in hyftricc.Lacertas quoc» ut diximus combuftas cu radice recentis barundi* h* *** 7 p-rrm gis uaiebunc m hyftricc.Lacertas quoqj ut diximus combuftas liisrqaae ut una cremari poffit minutati flentia eft.Iteq3 myrtheo oleo permixto cineres ca pilioiu defluuia continene.Efficacius uiridcs lacertas oia eadem prxftant.Etianum utilius admixtofale#adipeurfino#ccpatufa,Quidamdenasuiridesin.x.fextatiis olei ueteris difcoquunc contenti femej in mefe ungere.pclliu uiperinarucinis alopecias celerrime ex pkt.ke gallinarum fimu recens illitu-Coruiouuiasieo uafe permixtu illitumqj derafoca ^ pice nigridam capillis affert.Scd donec inarefcattole^m \ ore habendum efhne # dentel" c innui nigrdcanc.Idq? in umbra faciendum eft.-neq? ante triduu a 1 b u endq. AIi j fa ngL^ic^re bro eius uruntur cu uino nigro . Alii excoquunt ipfum:# nod^ cocubia iiTplubeunfuas pduc.Aliq alopecias cacharide trita illinutcu pice liqdanicro praeparata cute. Caufticauis ea^d caueauqpme exulceret alre.pofteaad^ulcerajta foda capita muriu# fel muriu #fimu cu nelleboro # pipere illin^iubef. ^^Led^dplluturlaTpe canino: ucl anguibus i cibo fuptis anguilIam|^od^:auc uetnatimieearu qua ‘exuunt pota.prurigies felle ouillo cu creta cy m o c rai/lYca capi ci donec iarejfcat;Capitis doloribus remedio funt cocnleas eas quas nud£ L ueniuntur nondum peradaeamato capite # iis lapidea duritia exempw.Eft aujfemje^ c^al»'7" „ _ culi iacitud«ne:qu£ alligantur:# minutas fronti illinuntur tritas.ltem refipum ofla e ca pi te uulcuris adalhgaca:auc cerebru cum oleo cedrio perundo capite # intus naribus illitis Cornicis cerebru codum in cibo fumptu uei noduas id e prasftat.Gallinaceufq? fi inclufus abftineatur die ac node pari media cius qui doleat cuulfis collo pernis circuligatifqp uei crirtis:MuftelIas cinis illitus.SurcuIus ex nido miliu j^Juni£^ pellis cre mata cx aceto illitocinere.LimacisinterduasorbitasTnuehTi oiTiculu per aure cu cbore traiedumcl in pellicula canina adaligatumquod remediu pluribusfempercy prodeft.Fra<< ^ . do capiti ^anei td$ex oleo # aceto impofira no nifi uulncre fanato ablcedir.Haec # uuk f* ' neribus tondriSarum languinem fiftit. A cerebro nero profluentem anferis fonguis: aut anatis ifufus adeps fiftit. Adepfcp earumdem alitu cu rofaceocodus.Matutiopafcetis ha; rundme caput pnedfumSmSie luna plena lineo panno adalligant capitis doloribus licio£‘' Aut cssra alba fronti illinunt:# pilos caninos panno adalligant.Cerebru cornicis i cibo fup -a. 1 ! I /•* nl 1« loru uisf&inuulturio felle e cu porri fucco & meile exiguo.Et ite in gallinacei felle alliga to ad argea:& ad alhuginesex aqua diluto.lte ad fuffufiones oculoru maxime candidi gal linacei.Fimu.Eademquoq^gallinaceoru dutaxatrubrulufcionsiliinendumondrant.Lau .i — - n • - - 1 • — r * 1 f. j — — — _ j ■ - .. .. ^ n. Lh» m ^ • 1 n 1 fciojzj dant & galinae fchfed praecipue adipemcotra puftulas in pupillis.Hos fcilicet eius rei, gra r tia faginant. Adi-uuat mirifice eruptas oculorum tuniculas ammixtofchigojK hematite f£ pidibus.Fimum quocp earu duntaxat candidum oleo in ucterecorneifqs pyxidibusadfer/ !t ■" uat ad pupillarum albugines.Qua in mentione fignificandu e pauonesfimu fuum refor^ bere tradi inurentes hominum utilitatibus. Accipiter decodus in rofaceo efficacifiimus ad inundioes ominum uitiorum putatur.Item fimi eiugpjn^j^ujii attico meile» Laudatur /£2,' & milui lecur.Fimum columbarum ex aceto ad aegilopas. ^militer & ad albugines 6£ c it catrices.Felanrerinum fansuisanatumcontufis oculis ita ut poftea hyfopcT& meile inuri ^ tie.£ tumbarum turturum palumbium perdicum fanguis oculis cruore fuffufis eximie prodefl. In columbismafculi efficatiorem putant. Vena autefub ala ad huc ufum inciditurrquonia fuo calore utilior efl.Superimponi oportet fpleniume m^lli^de^odum: ianamc^ fuccida n£Hr" oleo & uino. Earudem auiuni fanguis nydildpas fanat.Et fe cur ouium- At(^ ut in ca «*» * pris diximus efficacius fulus.Decodoquo^ cius oculos abluere fuadent:6i medulla do, fores humorefq; illinunt.Bubonis oculorum cinis collyrio mixtus claritatem oculis face*» , re promittitur. Turturis fimum albugines extenuantem coclearum cinis.Fimum cenchri dis accipitrum generis hanc grasci faciunt. A rg^nfa~ex meile omnibufep quas fupra feripta funt fanantur.Mel utiliffimum oculis in quo funtapes immortuse . Ciconias pullum qui ederit-.negaturannis continuis lippit urus.ftem qui draconis caput habcat.Huiufqiadipe 8i meli: cum oleo uetere incipientes caligines difeuti tradunt.Hirundinum pullos plena luna cxcecant refiituta^ earu acie capita comburumur.Cinere cum meile utuntur ad da mr t*trytcrc0~ I** |XXI ! ichis.L X. time St doIorcs:ac lippitudines & idus.Lacertas quoq? pluribus modis ad oculoru reme dia affumuc. Alii enim uiridem indudunenouo fidili ac lapillos qui uocatur cenidiasquae & inguinu tumoribus adalIigari:folent:noue fingulos fignis fignantes& fingulos deeram hunr per d:es «Nono emittunt lacertam.Lapillos feruant ad oculorum dolores. Alii terra fubftcrnunt lacertae uiridi exc£cat£:&: una in nitreo uafe annulos includunt ferro folido rf«' ‘-8C incipientem epiphdranilnurigut.lEtltem glaucoma ta-Mufccllas etiam oculis pundum erutis aiunt uifum reuerticeademqj quas in lacertis & annulis faciunt.Serpentis oculum dextrum adalligatum contra epiphoras prodelTe fi fer* pens uiua dimictatur.Lachrymantibus fine fine oculis cinis ftelliois capitis cum ftibio exi mie medetur. Aranei mufearii ceta:7& pr^cu5uefTpel u nca ipfa impofit ime medetur. Aranei muicaru cela^prXcipunpelunca ipfa impofita fronti ad duo repo rarnt a ^uero Iouj3e6icapiaf.8i rponat .Nec is triduo fe oftedat ei cui medeaf ne uealter> uter^nudiTpediDus terra attingat his diebus mirabiliter epiphoras mederi dicutur. Albu* gines quocp dicit tollere inundione araneus candidus logiflimisfactenuiflimis pedib9 cd vc6 tritis irj oleo uetere.Sed is etia cuius craffiiTimu textu efjfc icotignationibusfere adalligat9 r- o pano epiphoras fanare tradit.Scarabei uiridis natura cdtuentiu uifu cxacuit.lraqj gemaig fcupfores tuitu eo^ aqefcgjt/Aiires purgat fel pecudis cu melle.Caniniq? ladis inftilatio fedat dolore. Grauitatem adeps cum abfinthioSi oleo uetere.rtem adeps anfcrinus.Qui / dam adiiciunt fuccum cepe 8i alii pari modo.Vtuntur & per fe ouis formicarum. Nanque 8C huic animali eftmedicina:conftarque urfos&gros hoc cibo fanari. Anferum quoque 6C omnium auium adeps prasparatunexgmptifque ucnis omnibus patina noua fidiii operta in fole:fubdita aqua feruenti liqualtur.Siccaturque lienis faecis in fidili nouo repofltus lo co frigido minus putrefeitraddito melle.Murium cinis cum meile inftillatus.-aut cum ro faceo decodus aurium dolores fedat.St aliquod animal in aurem intrauerit: praecipuum X% 'i- ’ fLofn pine •jynvn 'n>i U remedium eft murinum fel aceto dilutum.Siaqua intrauerit:adcps anferinus cu cepe fuc co.Gliris detrada pelle-.inteftinifqj exemptis difquoquitur meile i uafe nouo.Sed medici IVIll»' I /aret**) malunt nardo decoqui ufqs ad tertias:atque ita afferuarndeindecum opus fit ftrigili tepe fada infundere.Conftat deplorata aurium uitia eo remedio fanari. Aut fi terreni uermes adipe anferis decodi infundantur.Item exarboribusiubicum oleo triti exulceratis & ru , ptis auribus prJechre medentur. Lacerti inueterati in os pendentium addito fale con tufi SUb idu lasfas aures fanant. Efficaciflime autem ferrugineas maculas habentes.Li/ neis etiam per caudam diftinde.Millepeda:ab aliis i centipeda aut jiiultipeda dida : animal eft e uermibus terras pillofum multis pedibus arcuaciiii repens rraduqde contrahens fe : onifeon graeci uocant:alii tilon.Efficaciter fanat aurium dolores in cortice punici mali de codum & porri fucqo.A44,unt & rofaceum 5t in alteram aurem infunditur.lllam aut quae non arcuaturTdpa^gricf uocantralii fcolopcdram minorem perniciofam^.Cochleas quae funt in ufu cibi cum mitrhaaut thuris polline appofitae.Item minutas & lade fraduris au- ium illinuntur cumelle.Senedusferpentiu feruentetefta ufta inft(Uatur rofaceo amixto contra omnia quidem uitia efficax :fed contra grauiolentiafit j^raScipue. Aut fi pu> rulentae funt ex aceto.Meliuscum felle caprino uel bubulo aut teftudinis marinae. Vetu ffior anno eadem membrana non prodefhnec hymbre perfuffafuFaliqui putant-It^jm ara nei fanies cum rofaceoraut per fe in lana uel cum croco. Auribus prodeff grillu^ curii fua terra effofus SC illitus.Magnam au&oritatem huic animali perhibet Nigidius:maicre ma gitquoniam retro ambulet: terramque terebret:frridat nodibus.Venatur eum formicae cir cunligatae capillo in cauernam eius comedas efflato prius pulucjre^nelefe c6dat:& j [g for micae complexu extrahitur.Ventrisgallinaceorum membrana quae a^iicTlcIeFinueterata 6C in uino trita auribus purulentis calida infunditur.Galliarum quoque adeps.Eft & quas dam pinguitudo blattae fi caput auellatur.Hanc tritam una cum rofacco auribus mire pro defle dicunt.Sed laqam qua incluferint poff paulum extrahendam. Celerrime enim id pin gue tranfirFih ammahfieri ue uermiculum.Alii binas ternas ue in oleo decodas efficacif C0 -r*« iv*'\ **£) 06' f (SWl TA U i*/u, Em e auribus mederi fcribunt:& tritas in linteolo imponi contufis:Hocqucq> animal iter pudenda eff.Sed propter ammirationem naturi prifeoruq; curam totum in hcc loco expli candusn.plura earum genera fecerunt.MoUes quas in oleo dcccdas uerrucis cfticacitet C ii nus 8C odoris tedio in uifum exacuta clune cum pilTeljo ianfe ulcera tradunt alias infana^ biIia.Snumaspanosdiebus,xxi.impofitas:perculTa:contufla:cacoeche:fcabiem: fu.runcu/ lofqi detra&is pedibus Si pennis.Nos hasc etiam auditu faftidimus. Ad hercule Diodorus p 8£morbo regio 8i ortopnoicis reftitifte tradit cum refma Si melle.Tantum poteftatis ha • bet ars ca pro medicamento danda quicquid uelit.Humanifiimi eorum cinerem cremato I' rum referuandum ad hqs ufu^ icornea gyxkje cenfuere. Aut tritas clyfteribus infundens das ortopnoicis aut rheumaHcisllrTrixa utique corpori illitas extrahere conftar.Mel utilif fimu auribus quocp eft in quo apes emortuas funt.parotidascoprimi columbinum ftercus uel per fcrnel cum farina hordeacea aut auenacea.No&uasq? cerebrum uel iccur cu oleo infufum auriculas aut parotidas. Multipeda cum refinae parte tertia illita.Grilli fiue illiti: hue ad alligati.* At reliqua morborum genera medicinafque ex iifdem aimalibus aut eiuf demgenerisfcquentidicemus uolumine. " , {jCAH pLTNH SECVN DI NAT VRALIS HISTORIAE LIBER. XXX. ^PRAEFATIO. cuiffe artes mathematicas nullo non auido futura de fefe jfciendiratq? ea e cado ueriffime peti credente. Ita poffeftislacmin um fenfibus triplici uinculo in tantum faftigii^adoleuip^, ut hodieque ersam in magna parre gcnrium^rssuale^&in oriente regum regftj usTfeict^y^^h Sine dubio illic orta in perfide.a Soroaftre ut inter auSores conuemt.Sed utru unus hic^rAJ^H cantum fuerit:an poftea Si alius non fatis conftat.Euddifus qui inter fapientise fedas elarif^U fimam:uciliiTimamque eamintelligi uoluit.zoroaftem hunc fex milibus annoru ante pia tonis morte fuilTe prodidit.Sic Si Ariftgtcles.Hermippus qui de tota eaa^ce^dili^entifri - - me fcribit:& uities cencum milia uerfuum& zoroaftre condita indicibu:Tquo luminibus Dardani eCepulchro eius pedtis Tuis ueroex difciplina eorum editis, (^use recepta ab aliis hominum atque tranfiffe per memoriam zeque ac nihil inuita mi^an ^ dum eft . In tantum fidesjiftis fafqiie7o%nedecft: adeo ut ii qui czetera dc uiro illo pro bant bxc opera eius inficianciff^elTe eft .Sed fruftra . Hunc enim maxime offixi ffe animis eam dulcedinem conftac, Plefunque miraculi & hoc pariter utrafque arces effloruiffe : medicinam dico : magicemque : eadem astate illam Hippocrate: hanc Democrito illuftra 'Tf' ft re anno .Eft & alia magice faclio a Mofe etiamnuni^dotapesiiudasis pendens: fedmul [***£?{ cibus circa peioponnefiacum grasciae bellum : quod geftum eft atrecentefimo urbis no Y' rtve Arm dn'0 10 0 cis milibus annorum poft Soroaftrem. Tanto recentior eft cipria . Non leuem& Ale/ xandri magni temporibus au&oritacem addidit prpfeffionc fecundus Hofthanes comi 'rg" tatu eius exornatus, pianeque quod nemo dubitecprbem^terrpru^ ^ragrauic . Exranc \ itaque 8£ apud italas gentes uHtigiaieius in. xiK^aSuliFnoffrfs alufque argumentis quae priori uolumine expofui l Dc. lvii.demum anno urbis Cn. Conieho Lentulo p. Licinio Craffo conf. fenacufconfultum fa&um eft : ne homo ininida^turTpalanique in tem / \ CP /Jy}\ pus fiiuitfacri prodigio!; celebratio. Gallias utique poffedit 8i qpjdem ad noftram ire^^ moriam.Naque Tiberii Caefenspriffcipatusfurtulit driudas^brSmr&hocgenus uatum!; - ,ori medicorumque ;Qiftid,ipfe ego, hanc ffiemorem artem oceanum^quoquc cranfgreftam. 6 i ad naturi inaheperueaam ib britaniam : quas hodie eam attonite celebrat tantis ceri/ moniis : ut dediffe perfis uideri poffit. Adeo in toto mondo confenfere quanquam dif* cordi & fibi ignoto- Non facis Eftimari poteft: quantum Romanis debeatur.-qui fuftule re monftrauH qU&us hominem occidere* religiofiffimum erat: mandi uero etiam faluber rimum .Vt narrauit Hofthanes*. fpecies cius plures funt . Anque ea quas a fphaeris & ex aere & ftellis & lucernis ac peluibus fecuribuf* et \que& multis alis modis diuina promictic: praeterea umbrarum ; ‘inferior umque . c 11 oq mar.' , Q omnia astate noftra princeps Nerouana falfaque comperit . mv iQuippe non dcLari t^agicique cantus libido illi maior fuit. Fortuna rerum huma- narum f^inii^a^geftietjite m profundjs animi uitiis: primuinque imperare dis concupi * ‘ rem ualuit.proinde autem ita perTuafum fit inteftabilcm irritam inanem eflfchabctem ta men qiiafdam uericatisumbrasded in iis ueneficas artes^poikre non magicasaQuerat ali b; quis quas fint mentiti ueceres magi cum adolefcentibus nobis uifus. Appiqn gramaticas artis prodiderit cynocephaliam berbam:quaein aegypto uocaretur ofirites^iuinanr^cdn ^ tra omnia ueneficia-Sed fi ea erueretunftatim eum qui eruidet mori.Seque euocaffe um fcras ad pcrcontandum.Homerus qua patria quibufque parentibus gonitus edet.Non ta men .audis profiteri quid fibi refpondiiTe diceret. {jjDe talpis &i reliquas medicinae per morbos digede in animalibus quorum genera placi^ da funt aut fera. Ca. 111. ^culiar^danitatis fit argumentum : quod animalium eundorum talpas maxime & J miratur : rot modis a rerum natura damnatas excitaris perpetuas tenebris etiam S^, num aliis defodas fepultifque fimilcs.NuIIis atque credunt extis.Nullum religio^ nis capacius iudicanc animal. Vtfiquis cor eius recens palpitanfque deuorarir : diurnario * nis di rerum efficiendarum euentus promicant. Dente taipe uiuze exempto fanari denciu dolores adalligato affirmant.Csetero exeo animali placita eoru fu is reddemus locis. Nec quicquam probabilius inuemietur.quam muris aranei morfibus aduerfard eos:quoniam 8C • terram ut diximus orbiti?HFpreium ape^fatur.Casterum dentium doloribus(ut iidc nar^ rant)medctur canum qui rabiem prxferun?:capicuni crematorpm cipis fine carnibus indil latus ex olegcj/prio per aurem cuius e parce doleant.Caninus dens (iriirt er maximus cir/ J cunfcarificato eo qui doleat aut draconis os e fpina.kem enydridis.Eft ^ufem fetpens maf cuius di albus.H uius maximo dcnre circunfcarificanc.At in fuperiore dolore duos fupe* rioresadaliigantrediuerfoinferiores.Huius adipe punguntur qui crocodilum captant’. Dentes fcarfficant di odibus lacertas e fronte luna plena exemptisritane terram attingant. I Colluunt caninis dentibus decedis in uinoad dimidias part£s.Qjpi§ eo r uip p p er 5 s r ar d e ’r^,ctfentieqsadiuuat cummelle.Fit eodem modo di d e ti fr ici umTcanin is tfen tib u s . Cinis e murino fimo inditus uel iecur lacertarum aridum. Anguinum cor fi mordeatur aut alii.- 'H -ca&ibi getur efficax habecur.Supjcqjue inter eos qui murem bis in mente iubeat mandi: doloref* que ita caueri.Vermes terFenicfecodi in oleo infufique auriculas: cuius e pqr^e^d oleant praedant ieuamentum. Eorundem cinis exefisldentibus conic£fcuspx facili cadereeos cogit integros dolentes illitus iuuat.Comb uri autem oportet in teltaT profunt&cum mori ra dice in aceto fcyll/te decodi ita ut colluantur dpntcs.Ig quoque uermiculus qui in hatrba qux ueneris Iafcjrunji appellatur inuenitur.cauis dentium inditus mirepoted. Nam eru ✓ c£ bradkx eiuscbnca&u cadunc.Etemalua cimices infunduntur auribus cum rofaceo. Arenula quae inueniunrur in cornibus cochlear uriT qauis jdenrium inditas datim libe*# rant dolore. Cochlearum inanium cinis cum myrrha^gingTuTs^roded .^Serpentis cum fale in olla ex udae cinis cum rofacep in cqjntrariam aurem infufus. Anginas uernatio <# nis membrana cum oleo tsedaeque fefina calFfada di auri alterutri infufa . Adiiciunc aliqui :thus di rofaceutg. Eademque cauis indita ut fine moleftia cadant praedant .Vahu die arbitror canis~ortu angues cauda membranam exuere: quoniam neutrum in italia uifum ed. Multoque minus credibile ut tepidis regionibus in tam fero exui.Hanc au te uel inueteratam cum casra celerrime dentes euellere tradunt. Et dens anguium aligarus dolores minuit. Sunt qui di araneum animal ipfum finiftra manu captum trirumque in rofaceo :8i in aurem infufum cuius a parte doleat prodelTe arbitrentur-Odiculis gallina rum in pariete feruatis fidula falua adadto dente uel gingiua fcarificata proiedoque odi culo datim dolorem abire tradut.Item fimo corui lana adalligato uel paderum cum oleo calefafto di proximae auriculae infujTopruritum quidem intolerabilem facit.Ec ideo uti^w» ; Iius cd paderis pullorum farmenWs crematorum cinerem ex aceto infricare. Oris fapore . emendari affirmant murino cinere cum meile fi fricentur dentes. Admifcent quidam rrai&f nJ rathri radices. Penna uukuris fifcalpantur dentes acidufnfialihnn faciunt.Hoc idemby^; ftricis penna feci de ad firmuatem pertinet. Linguae uicer^^Tatrotum hirundines in mul j _ fo decedas fanant. Adeps anteris aut gallinae rimas.Efp.pum cum galla araneorum telae ca ; rn- didae:& quas intra bulbos parus texuntur. Si feruentia os intus exuderit: hde canino da tim fanabitur . Maculas in facie efopum cuhi meile corfico quod afperrimum habetur extenuat.ltem fcobem curis in facie cum rofaceo impofi tum uellc£C..Quidam& butyru ponti addunt.Si uero uitiligtnes fintffel caninum prius acu compun£hs. Liuentia # fugillata pulmones arietum pecudumque in tenues confe&i mcbranas # calidi impofiti ud colum binum fimum.Cutem in facie adeps anferis uel gallinas cuftodit.Lichenas # murio fimo ex aceto illinunt:# cinere herinacei ex oleo.In hac curatione prius nitro p aceto fjatiem foueri prascipiunt.Tollit ex facie uitia # cochlearum qux latas # minffcaTpaffim intiemu tur cum meile cinis.Omnium quidem cochlearum cinis fpilTac calfacit fme&ica ui.Et ideo »> 1 c^ufticis commifcetur pfonfque # lepris # lentigini illinitur.Inuenio # formicas hercula 'riesfs appellatas quibus tritis adiedb fale exiguo talia uitia fanentur! Bupreftis animal eft rarum in icaliaffimillimuiy fcarabeo longipedi Fallit inter hasrbas bouem maxime # nomen in uenit: deuocatumque taffo fellejta inflammat: ut rumpat. Hac cum hircino' ‘ ^ fcuo licheniTs iTCa ex facie tollit fme&i& tlTuit fupra di&utin eft* V^ult urinus^ fanguis cu chameleonis albas :quam hasrbam effe diximus .-radice # cedria tr it u$’ cbftm^u fq u e braffi ca lepras fanar.Item pedes locuftarum cum feuo hircino triti. Vafosa&e^s gallinaceus cu r-ti Jeliim fixiyl vj. ymmei i dolor mitigacurfimo agnorum priufquam qasrbam guftauerit in umbra arefacio. Vua fucco cochkas acu tranffoffe illitas mt cochlea ipfa in fumo fufpendatur.. Hirundinum cinere cum meile. Sic # confiilis fuccurritur. T onfilias & fauces Ia&is ouilli gargariza * tioadiuuat. Multipeda trita. Fimum columbinum cum paflo gargarizatum etiam cum fico arida ac nitro impofitum extra afperitatem^faucium # diftilationes JeniuM.Cocbleas coqui debenrin lade: demptoque tantum terrehg ^bterh#inpaftb”dari potui. Sunt qui aftypaleicas efficaciffimas putent: # in iis fmegma dafmri.Lcnic # gryllus infricatus. , ■ 0mV» «r»nl aut ftquis manibus quibus eum concriuerit: tonftilas attingat. Anginis felle anferino cu eJatermS Sd roellecTtilTimefuccurtitur. Cerebiono&ua cinere hirundinis ex aqua calida " J? ~poto .Huius medicinas au&or eft, Ouidius poeta. Sed efficaciores ad omnia quae ex h» rundinibus monftantun pulli filueftrium. Figura nidorum eos deprehendit. Multo ta Ainen dficariffime ripariarum pullUca uocant in riparum cauis nidificantes . Sunt multi *q u 1 c u 1 ulcu n q u e hirundinis pullum edendum cenfent: toto anno non meSuatur id ma * "V^‘7'~,-*yWv lum/Strang ulatos cum fanguinecomburunt in uafe: # cinerem cum pane aut potu dat. Quidam # muftellas cineres pari modo ammifcenr.Sic # ad ftruma remedia. Dant 8i co mirialibusquotridfepqru.lnjale, quoque feruatas hirundines ad anginam una drachma I bibuntur. Cui malo « nidus earunt mederi dicitur potus. Millepedam illini anginis ef ficaciffunum putant . Alii.xxi. tritas in aquas mulfas hemina daryaer harundinem: quonia dentibus radis nihil profunt. T radunt # murem cum uerbenaca excodum fi bibatur is liquor: remedio effe. Et corrigiamcaninam ter collo circpndami}. Fimum columbinum uino 8C oleo permixtu. Ceruicisjieryis# opyfthotono ex nmiJi niSoTurculus uitis adal ligatus auxiliari dicitur. S t r u misTxu Iceratis muftellas fanguis. Ipfa deco&ain uino: non tamen fedis admouetur- Aiunt #in cibo fumptum idem efficere. Vel cineri eius farme^ u^ko— tis combuftas mifcetur axungia. "Lacertus uiridis ad alligatur. Poft dies triginta oportet^ alium adalligari. Quidam cor eius in argento uafculo feruant. Ad focpain^rtini 1 ftrumal ucteres cochleae cum tefta fua rufae illinuntur: maxime qua fr u tetif adfr&rerftv I teni' cinis afpidum cum feuo taurino imponitur. Anguinus adeps mixtus oleo. Item anguium ci 1» nisex oleo illitus : uclcuni cara.Ediffe quoque eos medios abfeiffis utrinque extremis auribus aduerfus ftrumas prodeft.Vdrinerem bibiffe in nouo fictili ita crematorum. Ef ficacius mulco inter duas orbitas ISccifdrum. Et grillum illinire cum fua terra defoffum fuadent. Irem fimum columbarum per fefe: uel cum fapjia hordeacea ; uel auenacea ex aceto. Talpae cinere ex meile illinire. Alii iecur eiufdem contritum inter manus illinunt: & triduonon abluunt.Dextrum quoque pedem eius remedio effe ftrumi^gffirmartt. Alii prascid unt caput;# cum terra a talpis exci cara tufutffdigeruntjn paftillffs pyxide ftagnea # uruntur ad omnia quae intumefeunt;# quae apoftemdtf uocant: quaque 1 ceruice fue 1 Vefcique fuilh tunc uctant. Tauri uocantur fcarabei terreffres hircino £ miles: nomen cornicula dedere. Alit pediculos terras uocant.Ab iis quoque terram egeffam illnut ftru ^Xw mis # fimilibus uitiis # podagris.Triduo non abluunt, prcdeftque hac medicina in an jnurtyo' C i i i i yf-rn ■L ii LIBER. num. Omniaqpbis afcribunt qu£ nos in gryllis retulimus « Quidalri & a formicis terra egelh fic utuntur. Alii uermes terrenos totidem quot funi: itrum&adalligant : pariter _ queeum risarefeunt. Alii uiperam circa canis ortum circuncidunt ut diximus Deiri me* ZXZSf* diam comburunt deinde cinerem eum dant bibendum ter feptenis diebus quanrum pr£< tiuo ,0 * r> fr v ' Ic deco&i :atque in cibo fumpn. Eadem res QL pyrul^ptis uel cruentis excreaticnibus me detur, precipue uero cochlearum cibus ftomacho. Inaqua eas fubferuefieri incado cor * pore carum oportet: mox in pruna torreri nihil addito : atque ita e uino garoque fumi : praecipue Africanas Nuper hoc compertum plurimis prodefle. Id quoque obferuant: ut numero impari fumant. Virus tamen earum grauicatem halitus facit. Profunt & ftngui/ nem excreantibus dempta tefta tritae aquae potu . Laudaciflimae autem fune Africana . 4 Ex iis olitanae aftypaleic^SicuIae modie fquoniam magnitudo duras facit: sdlucco. Ea* fiearicae quascauaticas liocant: quoniam in fpeluncis nafcuntur . Laudatae & ex infulis caprearum. Nullae earum autem cibis gratae: neque ueteresWenres. Fluuiatiles & aibae iruirds habent mecnon filueftres:ftomacho utiles :aluum foluunt. Item omnes minutae. Contra marinae ftomacho utiliores. Elficaciflirnze tamen in dolore ftomahi. Laudatio/ res traduntur; qusecunqueiiii^cuni aeetQ deuorat^. praeterea funtquae aceratae uo/ cantur late multifariam nafcentes: de quarum ufu fuis dicemus locis . Gallinaceorum uentris membrana inueterata & infperia potioni diftillationes pedoris & humid.im cuf* fim; uel recens tofta lenit. Cochleas crudae critae cum aquae tepidae cyathis tribus fi for beantur: tulTim fedanr. Diftilariones fedat & canina cutis cuilibet digyto circundata . lure perdicum ftomachus recreatur. locinerum doloribus medetur muftelia filueftris sn cibo fumpta uel iocinereeius. Item uipera porcelli modo inaflararSufpiriofis multi/ pedas ita ut ter feptenas inateico meile diluaptuin&C per harundinem bibantur. Omne enl nas earum nigrefeit contadu. Quidam tofrennS fextarium in patina donec candidae fiant excoquunt . T unc mei inmiicent. Alii efle^ofdam necant : 6C ex aqua calida da *. riiubent. Cochleas in cibos iis quos linquit anitmjsT^ut quorum alienatur mens:aue quibus uertigines fiunt : ex pafli cuathis tribus fingulas contritas cum fua tefta 8C cale*» fadas in potu datae diebus pIurimutri*nouem. Aliqui figulas prima die dedere : fequen ti binas .* tertio ternas: quarto duos quinto unam . Sic & fufpiria emendant 8C uomicas • Effe animal locuftae fmiile fine penis: quod tryxalisgrasce uocacur: latinum nome no ha bet. Aliqui arbitrantur audores nec pauciores,!^ ejle quod gryllus uocecur . Ex iis ui ginci torreri iubent : ac bibi e mulfa contjra or io p n oeaf fang uin emque exp u enub u 3 . Eft qui cochleis illotis quibufdam protropum infiMa^ueinmarTrlam aquam ita deco * quat: & in cibo fumat: autfi tritae cum teftisfuis fumantur cum protropo T^SicSi tulli medenturae uomicas priuatifhlanant_inelle in quo apes fmc emor tuas. Sanguinem reii cientibus pulmo uulcurinus uitigincwflignis combuftus adie&o flolrmali punio cx par te dimidia. Irem . cotoneorum Iiliorqmque iifdem portionibus potus mane atque uef peri e uino fi febris abfit. Sin minus^fx aqua inqua cotonea deccda funt. pecudis lye recens magicis praeceptis fuper dolentem lyenem extenditur : dicente eo qui medeatur lyeni fe remedium facere. f?oft hxciubent eum in pariete dormitorii eius tedo ue in* cludi & oblignarf annulo ter: nouiefque carmen dici . Caninus fi uiuenti exprimatur dC in cibo fumatur diberat eo uitip. Quidam recenti fuperilliganc. Alii duorum deorum ca Cxxx. tuli cx aceto fcyllitico dant Jgnorantifel :uei herinacei lyenem. Item cochlearum cinere cum femine lini Si urticae addico meile donec perfancc.Liberac Si lacerta uiridis eo do ore uiua in olla ance^ubicu Ium dormitorii eius cui medetur fulpenfa:ut egrediens reuertef que attingat manu.Cinis e capite bubonis cum unguento. Mei i quo apesfunt e mortua Araneus maxime qui lycos uocacur.Vpupx cor.ln laceris doloribus iaudatur & coch* learum cinis in peifana dccodarunuquas&per feillinuntur.Canisrabiofi caluariaecinis po cioniinfpergicur.LumborumdoIonftelliotranfmarinuscapiteablato&inceftinus deco • y yi cius in umo cum papaueris nigri denarii pondere dimidio co fucco bibitur. Lacercae uiri <» s ' desdecifis'pedibus6icapiteincibofumuntur.Cochlt2etrescontritaecumcgiJisfuis_atque _ « ^ sn uino decudas cum piperis granis.xv. Aquilae pedes euellunc in ad uerfum a funragine: ‘ »-7 cZpfZ. ita ur dexter dextre partis doloribus adalhgetur:flniftcrleuae.Multipedaquoq$ q omfco^ v ; ■ 1 appdlauimus medecur denarii pondere ex uinicyathisduobus pota. Vermen terrenam ca ^ 6** /*/>«#/<. tilio ligneo ante filfo Si fetreo unco impofitum aqua excepta perfundere Si defodere un de eff oderis magi iubentmiox aquam bibere catilo:mire idjarodeflfe ifchiadicis affirmares Dyfenceticos recreant foemina pecudum decodacum lini lemiqejiqua pota.Cafe lus uetus «Seuum ouium decodum in uino auftero.Hoc Si ileo med^tur.Et tdm feus ouil ueten . Dyfencericis ftellio tranfmarinus ablatis iceftinis Si capite pedibufque ac cute decodufqi 6C in cibo fumpcus.Cochlesedue cumouo utraqj cum putamine concritaiatque i uafe no uoaddito fale &pa(Ti cyathis duobus:aut palmarumTutco & aquas cyathis tribus fubferv :V, uefadis 8i in potu datis.profunt Si cobuftae ut cinis earu bibatur \ uino addito refrnas mSHJdz- * ’ ' meto. Cochleas nude de quibusdiximus in Africa rnaxie inueniunt': utiliflimaz dyfetericis Quie cobuftae cum denarii pondere dimidii acaciae.Exque eo cinere dantur cochlearia bia» na in uino myrtiteraut quolibet auftero cum pari modqcalidae.Ouidam omnibus Africa/ nftta utuntur. Alii totide. Africanas: udlatSs fhfundunt pocius.Ec fi maior Audio fit ad*» dunt acaciam fabae magnitudine.Senedus anguium dyfencericae Si tenafmis i ftagneo ua fe decoquitur cum rofaceo.Vel fi in alio cu ftagnoilljniturdus e gallinaceo ii£Iemmede£ Sed ueteris gallinacei u ehy mentius.Salfupi ius aluum ciLMebrana gallinarii fofla Si da ta in oleo ac fale coeliac6rurfi dol6resmulccr. Abftinere autem frugibus ante Si gallinam & homine oportet.Fimum columbinum toftum potumcp Caro palumbi irTdceto decoda * dyfentericis Si coeliacis medetur.T urdus inaffatuscu riiyrthi baccis dyfentericis.lte meru las.kem medetur m:l in quofint immortuae apes decodum.Grauiflimu uitiuapuleios ap J pellatur.Huicrcfifti aiunt difeerpti uefpcrtiUonis fanguine.Etia illito uctri fubuenire.Re fiftic Si cochlea ficut diximus i fufpiriofis trperara.Itc cinis ea^ quas uiuar cremate fint po / tus ex uio auflcrorgallinaccoru lecur aflu cu uetriduli mebrana q abiici folct i ueterata am mixto papa uerUfucco.Alii recece tqrret ex uio bibeda.lus perditu Si p fe uctriculus con tritus ex uino nigra.lcepalubus ferus « e pofcadecodus. Lyen pecudis totus & in fimo tricus.Fimu colubinu cu meile ilhcu-OiTifragi ueter arefadus Si potus iis qui cibos no co •> fiduri^utiliirimusiuel fi minutantui teneant capientes cibsmQuidaqp adalligat ex hac cau fa fed cocinuare no debent. Macie enim facit .Siftit 8i anatq m jfcularu fanguis .Inflatione difcutitcochlearumcibus.Torminafana^lyen ouiu toftus: Atc$ e uino potus, palumbus ferusexpofcadecodus.At appodis ex uino.Cinis ibidis fine penis crematae poius.Quod pneterea tradit intorminibus.Miru e anate appofita uctri tranfire morbu: anateq? emoti * Tormina & rnelle curantur in quo funtapes fmortuaedecodo. Coli uftiiim efficaciflime A’’1'* 1 ' < 0 vfr/P * *££ fanatur ab aue galerita afTa in cibo fupta.Qiiida in uafe nouocu plumis exuri iutcncoce^ bibiqj ex aqua coelum cochlearibus ternis per quatriduum. . Quidaui cor dus adalligari fcemini.Aliirecenf peradu eracobftructo facello. Vnu eoflifrago inceflinu mirabili natura oiadeuoratacoiv ficienti.Huius partem extrema adalligata prodeiTccontra colum condat.Sicut oculi inte 'otru/n raneorum morbi de quibus mirum proditur.Si caruli prius quam uideant applicentur tri duo ftomacho maxime ac pedori:& ex ore argri fudum ladis acapiant:nafiie uim morbi* poilcemo ex ani nari :d fediiqt palam'fieria:gritas.Moii^ humari debere eos obrutos terra.Magi quidem uefpcrtiliom s fang uine cotado uemre in cotum annum cauen dolo^ M 4) LIBER. Us „ ,, , m rem tradunt.Aut in dolore fiquis aquam per pedes fluentem haurire fumneac. Munrso y fimo contra calculos illinire uentrem prodeft.Hcrinacei carne iucundam effe aiunt:fi caps ~'K . te percuiTo uno i£tu interficiatur prius quam in fe urinam reddat.Eos qui carnem ederint, ftraninitia? morbum contrahere minime polTe-Hasc uero ad hunc modum occifa ftillici * -A1' ftrangutia: morbum contrahere minime poiTe dia uchcx emendat.ltem fuffitus ex eodem-Quod fi urinam in fe teddiderint:eos qui car nem ederinc:ftranguriae morbum contrahere traditur- lubent & uermes terrenos bibi ex uino aut parta ad cominucndos calculosmel cochleas decoclas uti fufpiriofis.Eafdem exe , ptis tcftis tritifque tres in uini cyathis bini fequentidie duas.Tertio die unam :ut (liliis cidia urinae emendent.Teflarum uero inanium cinere ad calculos pellendos. Item hydri iecur bibi :uel cinerem fcorpionum aut pane fumi. Vel fiquis cum iocufh edit. Lapillos an qui in gallinaceorum uefica:aut in palumbium uentriculo inueniantur conteri:& potionj in (pergi: Item membranam e uentriculo gallinacei aridam --uel fi recens fit tofiam. Fimu quoque palumbium in faba fumi contra calculos di alias difficultates ueficas. Similiter plu maruni cinerem palumbinum ferorum ex aceto mulfo. Er inteftinorum ex iis cinerem co ’ chlearibus tribus e nido hirundinum. Gryllum dilutum aqua calida. jQflifragi uentrem arefactunnTurturis fimum in mulfo deco&unuuel ipfius deco&ae ius . T urdos quo^ue^ . ediflb cum baccis myrti prodeft urinae. Cicadas toftes in patellis.Miile] pedam onifeon b ifi 7 birte. Et in ueficae doloribus decoctum agninorum pedum. Alunm dt di galjinaceoiu de coftum ius: di acria mqllinCit$ hirudinum fimum adicdo meile fuoditumTSedis uitiis efficacirtima funt cefiptini.Quidam adiiciunt pomphojiutn & rofaceum. Canini capitis nis feneda ferpentis ex aceto fi rhagades fint.Cinis fimi canini candidi cum rofaceo. Ame queinuentum AefculapiidTe. Et eodem uerucas efficaciflime tolli. ^Murini fimi cinis.j Adeps cygni. Adeps bouis.procidentiaalui.Succus cochlearum punctis euccatus irrita , depellit. Attritis medetur cinis muris filuatici cum meile uel herinacei uel uefpertilionis: Et anferinus cum cerebro & alumine & oefipo. Fimum columbinum cum meile. (SojadjL - Iomatis priuatim araneus dempto capite pedibufque infricatus .Ne acria perurant adeps anferinus cum casra punica casrufa rofaceo. Adeps cygni.Hasc Si hemorrhoidas fanare di ✓ cuncur.Ifchiadicis cochleas crudas tritas cum uino amineo di pipere potu prodeffe dicut. Lacertam uiridemin cibo ablatis pedibus interaneiscapite.Sic di ftellionem adiedis huic papaueris nigri obolis tribus .Ruptis conuulfis fel ouiumcum la£te mulierum. Verendo "Ollnum formicationibus uerrucifque medetur arietini pulmonis inaffati fanies. Qeteris ui - 1 tiis uellerum eius uel fordidprumcinisexaqua.Seuum ex omento pecudis di prxeipuea renibus ammixto cinere pumicis ex fale.Lana fuccida ex aqua frigida.Carnes pecudis co/ buftasexaqua. Mulae ungularum cinis .Dentis caballini contufi farina jnd^erfa . Terti busuero farina ex offibus canini capitis fine carne tufis ^ Si decidat tertium alter fpu* niaiii cochlearum ilitam remedio erte tradunt. T etriTibi^lceribus & manantibus :au / xiliantur canini capitis recentis cineres . Cochleas lat^aruae contrita ex aceto uel cinis eius.Mel in quo apes funt emortuas cum refina- Cochlese nudae quas in africa gigni di/ ximus ttitx cura thuris pollipe & ouorum al^o die rcfoiuunc. Aliqui pro thure buibuiirafinifcent. Hydrocelicis ltelLiones mire proderte traduntur capite pedibus in teraneifque dcmptis:reliquum corpus inaltatum. In cibo id Caspius datur. Sicut ad uri / n£ incontinentiam - Caninum adipem cum alumine fcirtoTmDE magnitudine . Coch ^ leas africanas cum fua carne 8£tefta crematas poto cinere.* Anferum triumlinguas in<* affatacas in cibo. Huius rei audoreft Anaxilaus. panos aperi t femiip.pec y d um cum fale tofto. Murinum fimum ammixto thuris polline rftndaraca impouta difeutit . La / ceitx :cinis di ipfa diuifa impofita. Item multipeda contrita ammixta refina terebinthi** ex parte tertia. Quidam Sifinopidem ammifeent. Cochles contufas per fe cinis in anium cochlearum casras mixtus difeurtoriam uim habet. Fimun) columbarum per fefe: uel cum farina hordeacea: autauenacea illitum* Cantharides mixta calce panos fcal pelli uice auferunt. 'luginum tumorem cochleas minutas cum meile illitas leniunt* & J VaricSne nalcantur: lacertae fanguine pueris crura ieiunis a ieiuno illinuntur. podagra9 f^iV; *\ lenit ifpum cum larte mulieris &casrufla. Fimumpccudumquod liquidum reddunt. puimonespecudum-Fel arietis cum feuo lituris diffeti irrpofitf Sanguis muHcllK cu pla^ tamine illitus 6 i uiuse combuftas cinis exaceto Kiofacco fi penna 'illinaf . Vel fic^ra Cv icU ceum atnnrifccatur fel caninum ira ne manu attingatur: fcd penna illinat Fimu gallinam uermium terrenorum cinis cum melle:ira uc tertio die foluantur. Alii cx aqua illinite ma lunt.Alii ipfo aceco menfura cum mellis cyathis tribus pedibus anterofacco pcruchs.Coc hies lata: potas tollere dicuntur pedum & aiticulQrunidqlores.Bib^ntur autem binas i ui no trics.Eedem iliinuntue cum helfcines hsrbi fuc^o.Quidam ex aceto intriuiffe con * tenti iunt Tale . Quidam falecum uipera crematis in olla noua 8t faspius fumptis aiunt po dagraliberari. V ciie effe& adipe uiperino pedes perungi.Et de miluo affirmant: fi inue terato:tritoq} Quantum tres digyti capiant ex aqua. Aut fi pedes fanguinem cum urtica uel pennis eorum cum primum nafcentur tritis cum urtica.Quin & fimus eorum articula nbus dolori bu^ijUn itu r .1 cem cinis muilellae aut cochlearum & cum amyfc/uel tragacan^ tho.lncuffos articulos lifanei telSe commodiflime curant.Sunt qui cinere earum ucimafc lineficut fimi columbini cinere cum polenta & uino albo.Articulis luxatis prsfenraneu • eff di feuum pecudis cum cinere di capillo mulierum. Pernionibus quoque imponitur feu'113 pecudum cum alumine.Canini capitis cinis aut fimum murinum. Quod fi putrida fint ui ceracsra ad cicatricem perducunt: uel grillorum crematorum fauiilacx oleo.ltem muris filuatici cum melle.Vermium quogue terrenorum cum oleo uetere.Et cochleae quae nu * das inueniuntur.Vlcera omnia pedum fanateinis carum quae uiuas conbuftae fint. Fimique gallinacei cinis exulcerationes colubini fimi cinis ex oleo. Attritus etiam calciametorum l neteris foleaecrematae cinis.Agninuspulmo parietis fanant.Dentis caballiniconcufi fari 0rWfe na piiuatim fubieuat.Ciauos pedum jarii^a muli mulae ue cum luco fuo iilita.Fimu ouiu ; Vfi fecur lacertas uiridismel fanguis floccqimp6fitus. Vermes terreni ex oleo.Stelliois caput W i/iAi cum uiticis pari modo tritum ex oleo.Eimum columbinum decoffum ex aceto . Vetucas uero omnium generum urinacanis recens cum fuo luto illita.Fimppanini cinis cum csra. Fimum ouium.Sanguis recens murinus illitusruelipfamus diuull|sjRferinarei fel.Caput lacertas uelfanguis uel cinis totius.Membrana fenedu q's anguiqm^Firn um gallinaceum cuoleo ac nitro.Cantaridescu uua taminia intritae cxedut.Sed fta erofas aliifquas ad pras fanfanba ulcera mcnftrauimus curari oporcet. Nunc autem reuertemur ad ea quae totis, ^ ■1 - - j i_r r f- i ... *r - 1 ' * * ■** f-> corporibus medenda funt.Fel canis nigri mafculi amuletum effemagi dicunt domus to/-- 4k&2- T' alia quam morte:diutius in fame uiuenti.Septenis itadiebus durafie tradunt. At in facie tace paucioribus dehifcere.Sunt qui hunc ex aure finiftra canis omnes dolores fedare ad alligatum.Fudunt eum in augurio uitalium habent.Nam fi aeger eixeefpondeat qui intui ifirw Sene a pedibus ftantidnterrogacique de morbo fpem uitaerer tam effe. "Moriturum nihil refpondere. Adiiciunt ut eueilatur cx aure leua canis cui non fit alius quam niger color Nigidiusfugeretotadiecanesconfpeffuttieius qui &ffueld animal euellerit feriptum leliquic.R urius nugi tradunt lymphatos fanguinis talpas afperfurarefipifcere. Eos qui a nodhirnis diisffaunifque agittcntundraconis lingua & oculis di fellerinteftinifque in ui/ no:& oleo deco&is:ac fub diuo notu refrigerans perundos matiitinismefpertinifque Jri> berari perfricdtionimTs.Remedio effe tradit.Nicander amphifibenanrferpentem mortua TIk r- adalligatam uel pellem tantum cius. Quin imo arbori quae exdatur adalligata non algere cxdentes:faciliufque fuccidere.ltaque fola ferpentium frigori fc committit prima omniu procedens&antecuculicantum.Aliud eft cuculo miraculum.-quoquis loco primum au ✓ diat alitem illam fi dexter pes circunfcribatur, Ac ueftigium id defodiaturmon gigni pu^ , lices ubicunque fpargatur. Paralyfin cauentibus pinguia glyriuni deco&orum di foricu utiiiffima tradunt effe. Millepedas ut in anginis diximus potas, phtyfim fentientibuslacer tam uiridem dccodam in uini fextariis tribus ad cyathum unum fingulis cochlearibus fu ptis per dies donjec conualefcan^Cochlearum cinerem potum in uino.Comitialibus mor bis oefipum cV^i'myrrhxniominro6i uini cyathis duobus dilutftmifiagnitudinc nucis auellanae a balneo potum .T elliculos arietmos inuereratos tritofque dimidio denarii po* dere inaqua uel la&isafinihemina.Incerdicitur uini potus quinis diebus ante & poftea. Magnifice laudatur & fanguis pecudum pocus.Item fel cum meile praecipue agninu . Catit ' ius lactens fumptus abfeifo capitepedibufque ex uino di myrrha-Ly en lunas potus in oxy lurjp Vf<“ (JUBER. melitc cyathis tribus.Stellionis tranfmarini cinis potus in aceto.T unicula JJelliois quattt eodem niodo ut anguis exuit poca.Qtiidai.il iplum harundine cxentcFatumin inuetera „ tumqi bibendum dedere. Alii inciboin ligneis uerubusinafTatum.Opere precium e quo „ Gvqw*'' i^odoprscipiaturldrecum exuitur membrana byberna alias deuoranticam:quonia nui/ ^ Iumammal fraudulentius inuidere homini tradunc.lr.de ftellionumnomenaiuntinmale tranllncum.Gbferuant cubile eius asftatibus.Eft autem in locis hofHo^um feneftra ‘ ' rumqueaut cameris fepulchris ue.lbi uere incipiente fiHisharundinibustma^s oogonu^ cafas:quarum anguftns etiam gaudet: eo facilius exuens circundacum toip6rcm. , Sedeo derelido non poteft remeare.Nihil ei remedio in comitialibus morbis prastercur. Prodeft & cerebrum muftellasinucteratum potumque:& iecur eius.Tdhculhuuluasqueaut uen^^^Ji triculusinueteratus cumcoriandro: ut diximusiicem cinis. Siiueftris ucro tota incibo"^yH'/ fumpra. Eadem omnia praedicantur exuipera .Lacerta uiridis cumcondimentis quae falti diuiuabftergant rabiatis pedibu^6ixagite.Cochlearum cinis addito feniine lini & urtica: cum meile inundos fanat. Magiifptacet draconis cauda in pelle dorcadis alligata ceruinis neruis.Vel lapilli e uentre pullorum hirundinum finiftro lacerto annexi . Dicuntur enim exelufo pullo lapillum dare .Quod fi pullus isdetur incipienti in cibo:quem primum pe / peritreumquisprimumtentatus fit: liberatur eo malo, poftea medetur hirundinum fan guis cum thure uel cor recens deuoratum.Quin 8£ e nido eotum lapillus ipofitus recrea re dicitur confeftim:& adalligatus perpetuo cueri.prasdicatur 6 i iecur milui deuoratum j & fenedus ferpentiuni.Iecur uulturis tricum cum fuo fanguine ter feptenis diebus potu. Cor pulli uukurini adalligacum.Sed & ipfum uulturem in cibo dari iubenoSC quidem fa . ; tiatum humano cndauere.Quidam pedus ei bibendum cenfenr.fc in cerrino calice. Aut te £££$ ftes gallinacei cx aqua & lacte antecedente quinque dierum abftinentia uini ob id inuete ratos. Fuere & qui.xx.unam mufeas ruffas:& quidem emortuas in potu darent: infkmio/ ribus pauciores. Morbo rehiluntre^gio (ofJesaurium:auc mammarum pecudis denarir^^ pondere cum mirrhse momento &C uini cyathis duobus.Oninicapiris cinis i mulfo. MuU % tipeda in uini hemina* Vamcs terreni in aceto mulfo cum myrrha.Gallina fi fit luteis pe- dibuspriusaquapurificatis:deincollutis uinoFjuodbibatur.Cerebrum perdicis aut aqui* lx in uini cyathis tribus.Cinis plumaram aut inte^eineorum palumbi fed in mulfo ad co rhlcaria trita.Pafferum cinis farmentisKmatorum cochlearibus duobus in aqua multa . , AuislScruf uoCitur a colcfe: qT^etripefeturlmlti id malum tradunt & auem mori., 4^r4hk Hanc puto latine uocari galgulum.phrencticis proddTe uidetur pulmo pecudum cah/. «l «Alk» dus circa caput alligatus.Nam non modo muris cerebrum dari potui ex aqua:aut cinere muflelte merum eciam inueteratas herinacei carnes quispoltit furenti.-etiam fi certa nc • medicina.'5 E ubonis quidem oculorum cinerem int^erea^uibusprodigioiei uitam ludifica tur :acccperim .Prascipueque febrium medicina placitis eorum renuntiat .Namque « jin - xii.figna di^eifereeam fole tranimeante: iterutnqueluna:quod totum abdicandum pau cis exemplaribus docebo.Siquidem crematis tritifque cumoleopcrungi iubcnt^xgros:cu geminos tranAt fol ctite, & auribus unguibus gallinaceorum .Si luna fatis barbis eo rum. Si uirgineni alteruterliordei granis. Si fagittarium uerfpertilionis alis. Si leonem ^ J luna tamaricis fronde; & adiidunt fatiuas. Si aquarium e buxi carbpjhbus/mis. Ex iliis ^ « confdTa aut certe uerifimilia ponemus:ficut letargum olfatoriis excitari.lnter ea fortauis muftella: teflicuhs inucreratis: aut iocmere ufto? Is quoque pulmonem pecj^dis calidu^i^ g)A circa caput adalligavi putant urile . In quartanis medicina, clinice prope modum n hil pollet. Quftob rem plura eorum remedia ponemus, primumque eum quem adaP lioari iubent puluerem : in quo fe accipiter uolutauerit lino rutilo in IjQteolo. Canis nt gri dentem longifiimum . pDudofpqteq uocant ^efpam : quas fmgulans uohtat. fmiftra manu apprashenfam fubnedunt. AiiiWro quam quis eo anno uiderit pnm^m.^ ^ * SftelU Ul :*»ll It Ktnxdrert- ■3* B 'drrieUl' Viuerse caput abfeiflum in linteolo, uel por uiuentis exemptum. Muris roftellum auri f - -- Lacertas uiridis dextrum oculum , , ^ ■p-of*- O.f"1"1' ' ' li culafque fumas rofeo' panH©':' ^umque dimittunt. Lacertas uiriais aauum u«.uiuii. . cffotTbm mox cum capite fuo decifo in pellicula caprina . Scarabeus quipilluias uolpit^ WjM Propter hunc aegypti magna pars fcarabeos inter numina colit curiofu Appionis in^ terpr^tadone qua colligit folis.opcrum fimilirudinem huic animaliefTc.sd excufandcs n« i Cnv nriis . Sed & ali u ni adalligant magi cui fune cornicula reflexa nniitra ma/ genti fuse ritus ftxxx, * ' nu colledum.Tcrtium qui uocatur fullo albis guttis d^fTedu utriq? lacerto adalrgat.Qp rera fmiftro.Cor anguinu fmiftra manu exemptu uiuencibus Scorpionis caudae qi?attuor articulos cum aculeo panno nigro ita uc nec fcorpio^cdiniiiTum nec eum qui alligauerir: f uideac «ege r criduo.poft tertium circuituni ^dbndat.Erucam in linteolo ter lino circun dant totidem modis ad fmgulos dicenresquarefadanoquimedebuncur.Limacem i pelquam pennas germinent. Alios e fpinofrs fr udetis la nuginofos.Quidam .ex filiis quaternos inclufos iuglandis nucis putamincadalligant. Coo chleafq? qu^e nudasmueniuntur.Stcllionem inclufum capfulis fubiiciunt capicir&fub de** cdTu febris emittunt Deuorar autem iubent cor mergi marini fine ferro exemptum.-inue teratumcp conteri:^ in calida aqua bibi.Corda hirundlum cum mejlc. Alii fimu drachma una in iadis caprini: ud ouiliuiel palTo cyathis tribus ante acceffioKSunc qui totas ceno feaiKdeuorandas.Afpidiscutem pondere fexta parte denarii cum pipere pari modo par * chorum gentes in remedium quartana» bibunt.Cryfippus philofophus tradidic-phryga / nion adalligatum remedio cfle quartanis.Quod eflec animal. nec ille defcripfitmec nos in uenimusqui nouiiTet.Demonftrandum tamen f u i c a tarng r a ui &yid ore di<5h‘ t u m : fi cuiuf quam cura efficacior efTecaviinquirendum.Corniciscarnes eiTd^nidum illinirein longif fimis morbis ucilifiimum putanr.Etin tertianis fiat poteihsexperiendi: quoniam miferia TZV‘1} JV fpei deieda:an ne aranei quem lycumuocanc tela: ipfo fpecu toto refina c^raqp impofita 1 • • utrifep temporibus Si fronti prodeft.Aut ipfe calamo adalligatus qualiter GC aliis febribus proddte eraditor. Item lacerta iiiridis adalligata uiua in eo ri Si recidiuiaffrequehter abigi afermanr.Hydropicis oefipiVm ex ui 4«;Ouo genere dita mirrha modi 4L- ‘tl tiU /l-.L' «?/ f »«< k ' 'tOM M.ofm «■ reciaiuias rrequenter aoigi aixirmant.nyaropicis oeiipum ex uino ac ; r cepotu datur nucis auellan£magnitudine.AliqLiiaddunt:& anferinum adipem Si oleum myrtheum.Sordes ab uberibus ouum eundem effedum baDent.ltem carnes in ueteratK ; herinacei fumprae. Vomitus quoquecariiim iliitus aquam trahe^piomjttitur.lgni^ _ M *»* facro medetur oefipum cum pompbolonio Si rofaceo, RicinHangiiis. vermes ex aceto ter t/ ceni illiti.Grylluscontritusinmanibus.Quo genere pra:ftat: ut qui id fecerit antequam incipiat uitium.-toto eo anocarcat .Oportet autem eum ferro cum terra cauernx Cux tol ii. Adeps a^feris. Viperc caput aridum aflferuatunm& comjbuftumidein ex aceto impofitu. Senedus ferpentium ex aqua illita a balneo cunTbIKirhineOTeuo agnino.CarbuncuIus.ff mo columbino deleturper fe illiro.Vel cum lini femine ex aceto mulfo. Item apibus quss an meile funt immortua impofipjs-Polentaq ue irnpofila infuperfa.^iin ucrend*iis fit.Ge * eerifque ibi ulceribus occurrit :& meile eefiptycum plumbi fqjahiis* Item fimum pecu:- dum incipientibus carbunculis. T uberat# quVfufiq;uc Emolliri "opusfir efficaciffime an ferino adipe curantur.Idempraeftat8^gruumadeps.FumncuIiismedejri dicitur araneus fi prius quam nominetur fit impofitus Si terria die folutjus.Mus araneus pendens neca * tus ficut terram nec poftea attingat:tercircundatus furubfculo totiens expuentibus me j* dente & cui medebitur. Ex gallinaceo fimo quod efl rufFum maxime recens illitum ex aceto. Ventriculus ciconias decodus. Mufcae impari 'nu^ero infricars digyto tnedico.^Z 7" Sordes ex pecudum auriculis, ^euum ouium uetus cum cinere a capillis mulierum. Se uum arietis cum cinere pumicis Si falis pari pondere . Ambuftis capitum canis cinis irie* detur.Item gliriumcum oleo. Fimum oujqm cum cseraconmixtum.Murium cinis& co | chlcarum.Eoque fic ut np^cicatri^quidem apparjeaq. Item adeps uipcrimus.Fimi colum * bi cinis ex oleo illitus cyprino .Nerucfr um nodtf^medetur capitis uiperini cinis ex oleo , cyprino illitus. Terreni uermis cinis cummelleillitus etiam dolores tollit. Irem amphif^*4^ bena mortua adalligata. Adeps uulturinuscuni uentre arefadus contritufque cum adipe fuillo inueterato. Q'nis cfcapitebu^nis in mulfo potus cu lilii radiccrfi magis credimus.. !n contradiond neruorum caro palumbina in cibis prodeffe:# inueterata.Hcrinacei fpam cis.Itcmmuftellae cinis.Serpentium fenedus in pelle taurina adalligata fpafiuos fieri pro*> y ^hibetjPpidothonicis milui iecur aridum tnbusobolis in aqu^mulCe cyathis tribus potu. m If^Rediuiuas Si quae in digytis nanfeuntur pterygia tolunt caninicapiti^ cinis aut uulua ^codain oleo fuper illito butyro ouilio cu mele. Item folliculusWumbet' aiatis fellis/Vii /tf guium fcabricia catbarides cum pice tertio die folutac.-aut locuto fridae cu feuo hircino . Pecudu feuu Aliqui mifcenc uifcum Sc portuiaca:udaerisEorem.Ifa ut tertio die foluata a (hili w ■ Sanguinem f.ftic e maribu$icuum ex orrfenfo pecuddm illitum. Item coagul utn ex aqu| maxTmc agninum fubditum uel infufum etiam fi alia non profmt. Adeps anlerinus cim* butyro pari pondere paftiliis ineeftus.Cinis cochlearum cerrenarum.Sed & ipfe cxera&a* teilis.E naribus fluentem fanguincm fiftunt cochleae centri ce fronti ilte.Aranei rete fu perpofitae.Gailinacei cerebellum uel fangnisprofiuuia a cerebro. Ice columbinus fanguis ob id feruatus concrctufqj-Si uero Si uulnereimodice fluat fimi caballini cum putamini bus ouorum cremati cinis impofitjs mire fiftit.Et uulnenbus medentur ocfipum cum or dei cinere & crugine xqtiis partibus. Ad carcinomata ac ferpetia quocg ualet.Jprodit & ul ... _ - nnvcvwfriinf ori rarrm rrHioic.Fxnlet dllOCJr.8£ ad ci/ ;i uz 2 liito V /tblrzV&t*‘Vm, ta perlequicur multipeda trica aamixtareuna ueriDiuunua umu^: t'""'*111 ma fune in iis ulceribus qu^femMjiaklidltur.Quin Si uenmutn ip^rurp gener^mi tandos ufus habec.ColTes quunligrio na£uiftur fanant ulcera omnia. Nomas u<5ro cem bufti cum pari pondere anifi Si cx oleo tlliti.Vulnera recentia conglutinant terreni : adeo ut neruosquoqs abfeiffos illitis folidari infra feptimum dic.Dcmocritus perfuafent. Ita* 03 in meile feruandos ccnfet.Cinis eorum margines ulcerum duriores abiuniit cum pice liquida uel fymbolo Si melle.Quidam areta&is in fole ad uulnera ex aceo utucun.nec lol uunt nifi biduo intermiiro.EadTmratio di terrenarum cochlearum efbqux tufe KiitipoU tx recentia uulnera conglutinanti nomaffiftunc qu£ non adhxrent.Henks^uoq; ahi, - mal a »rxcis uocatur-.quo praecipue fanantur quxcunqi ferpunt.Cochlcae quoqi prolunc cum teflis fuis tufe cum mirrha quidem 8i thure etiam prascifos neruos fanare dicuntur. Draconum quom adeps flccatus in fole magnopere prodeft. Irem gallinacei cerebrum re centibns plagis Cale uiperfo in cibo fumpco.Tradunc 6i ulcera cra^biUota ftcirfanan ce lerius. Antonius Mufa medicus cum lcidifletiflfanabiiia ulcera: ufperas ededas dabat.mi/ {K raa? celeritate perfanabac.Trayxalidum cinis margines ulcerum duros aufert cum meile Item fimus columbinus cum arfenico 8i meile ea quas erodenda funt.H tiborii| cerebre > cu adipe anfenno mire uulnera dicuntur glutinari: qu£ uocantur caco/ethdCimsjti^ .rge*. minum ariettiscum iade muliebri diligenter pius elutus linteolis fanar. Vlula quoc^ auis co£fca in oleo cuiliquatomifeeeurbutyrum ouillum & mei :ad ulcera fananda ualet.Vlce* rum labra durWraapefs in mellemprt uKemolJi elephantifin fa”f“ls:^c,"“ ftellx. Verberum uulnera:atqj u ibices p ei liEusouium recentibus lmponris oblitterantur l Articulorum fraduris cinis foeminun» pecudis peculiariter tnedetur.Efficacius cum exra Idem medicamentum fit ex maxillisTimul uflis:cornucp ceruino 8d casra mollita tofaceo, Offibus fradis caninum cerebrum linteolo illito fuperpofitis lanis i : qu£ deinde lubtum - dantur fere quattuordecim diebus folidat. Nec tardius cinis filuefrrismuris cum meile: aut cum uermium terrenorum cinere.Qui etiam offa extrahit. Cicatrices ad colorem rev^ ducit pecudum pulmo praecipue ex aricte:feuum ex nitro,laccrt£ uirid irinis.. Vernatio anguium ex uino decoda.Fimum columbinum ex meile, item uitiligmes albas exuinq. ytgr Ad tiitilieinemK cantharides cum rute foliorum duabus partibus in fole donec tornis — ~ cet tutis.Tolerandae funt.poftea foucre:oleoq? perugereneceflanum: iterumqp imnire: iden diebus pluribus facere caueces exulcerationem multam. Ad calde uitiligmes Qi mu*# fcas illini iubent cum radice Iappatoria. Gallinarum fimum candidum ftruatumin oleo uerere cornea pvxide.Vefpertilipnum fanguinem.Fel herinacei ex aqua. Ad fcabiem ue<* r o bubonis cerebro cum afrifnito.Scd ante omnia fanguis canmus.Scaac pruritu cochlea: m in ut se latae cotritse ilta.Harundines &i tella quseqj alia extraheda funt corpon: euocat nmsdifleckus litipofitus.praecipuae uero lacerta dilTeda:^ uel caput eius tm contufumcu fale impofituru.Cochleae exlis quae gregatim folia fedantur cotufe lpotocp teftis: R ex quae mandutut exemptae teflis.Sed cum leporis coagulo cfficacifiims. Cfia anguiueude . 0CXX. «Uticoagulo cuiufcunqj quadrupedas intra tertiumdicm approbant effedum . muliebria mala medenda:& conceptus maturandos. 4)pCa. IIIL Audantur 6i cantharides tr^taecum farina hordeacea. Mulieribus malis membrar ne a”partu ouium proficiunteficut in capris rettu lini ps-^Firn uni qu^qj pecudu coC dem ufi^/iabct.Locuftarumfufficuftian^nxmaffielnulieium iuuacur.Galli «aecorum teftes (ubind£ fi a conceptu edatmulicr:mares,in utero fieri dicutur. Parcus cp ccptoshiftricumcifiispotusconcinet.Maturatcaninumlac epotum. Euocat membrana e canum fecundis:fi cerramjion attigerit.Lumbos parturicntiuippotus ladb. jmriummuts ! rinum aqua pluuia dilutum mamas mulierum a pa rTif^tur^efc entes reficft-Cinis herina ceorum cum oleo perundarumcuftodit partus contra abortus.Facilius emittuntur quas fimum anferinumcu aqux cyathis duobus forbuere.Aut uentnculomudellino per geni taieelf luens aquas. Vermes terreni illiti in ccruices:& fcapftW.de nerui doleant: proflat. Grauidis fecundas pellunt in paffo poti.Item per fefe impofiti : mammarum fuppuratio* ; ne concoquunt": 8C apperiunt : extrahuntqu^& ad cicatricem perducunt. Lac deuocanr poti cum mulfo.Inueniunt-ut:& in gramine uermiculi qui adalligati collo continent par/ tum.Detrahuntautein fubpartu:aliaseniti non patiuntur. Cauendum etiam nein terra ponantur-Conceptusquoq? omnia dantur in potu quini aut fepteni. Codex in cibo fum pcxtaccelerant partum, item conceptum impofitx cum croco.Exdcm cx amylo & tragaca cho illitx profiuuia fiftunt.profunt & purgationibus fumptx in cibo:& uuluam auerfam’ corrigunt cum medulla ccruinauta ut uini cochlex denarii pondus addatnr & cypri.lnfia tionesquoqj uuluarum difcutiuncexemptx teftis:triteq? cum rofaceo.Ad hoc aftipalei/ cx maxime eliguntur.Alio modo africanx binx cum foenogreco quod tribus digytis ca piatunadditismellis cochlearibus quatcuor.Illinuturftfuo prius irino fucco perudx. Suc minutx iongxqp candidx cochlex palTim oberrantes. Ex arefadx fole in teguhsitufx/ qs in farina mUccntur loi£enc&xquisportionibus.Candoremq3 & liuorem corpori affe/ runt- Scabendi defideria tollunt minutx & lacxcurn polenta. Viperam mulier prxgnans fi tranfcenderit:abortumfaciet.Itemamphifbenat?i ni6rtuamduntaxar. Nam uiuambabe tes in pyxide impune tranfeuntretiam fi mortua fit. Atcp adferuata partus faciles prxftac uel mortua- Mirum fi non adferuatam tranrcendcrit.grajuidaunnoxiam fieri: fi protinus sranfcendat adferuatam. Anguis inueterati fuffitus'imMlrua adiuuant. Anguium feney &us adalligata lumbis faciliores partus facir:prodnus a puerperio rcmouenda. Dant 6C in uino bibendum cum tbure. Aliter fumpea abortum facir.Baculusquo angui rana exctiD fafif.partunentesadiuuat.Tryxalidumcinisillituscumrmelle purgationcs.Item arane/ us qui filum ducit cx alco-.capi debet manu caua tritufeg admoueri. Quod fi redeuntem prehendentunhibcbic ide purgatioHes" Lapis aetitK^in aquile repertus nido culiodit par tus contra omnes abortuu infiaias.penna'!ulturina fubieda pedibus adiuuat parturietes. Ouum coi ui grauidis cauendum conftatrquoniam tranfgreflfts abortus afperos facit. Fi' mumaccipitris in mulfo potum uidecur foecundas facere. Vuluarum duritias & colledio ones adeps anfennus auccygni emqlIic:(Mam mas a partu cuftodit adeps anferis cum ro* •faceo & araneo. Phryges & lycaones Inaniis puerperio uexaris imienereondu adipem uti*' + lem efle SC iis qux uulua ftrangtilencur:& bladas illinunt. Ouorum perdicis putaminum emis cadmix mixtus/exrx liantes mammas feruat.putant & ter circundatam ouo perdicis non indinari.Ec fi forbeantur eadem facunditatem facerq:Ja£lis^quoqp copiam.Cum an^ - ferino adipe perundis mammis dolores minuere.Molas utenruiiipere.Scabiem uuluaru Cedar e fi cum cimice trito illinatur. Vefpertilionum fanguispfilothri uim habet, fed malis puerorum illitus non fatis proficit nifi erucx uel cicutx femen poftea inducatur . Sic em aut in totum collunturpili:aut noneceduntlanuginem.Idem rubrorum profici putant. Ed autem duplexrrubens utique 8C candidum. Aliqui fanguinem & iecur cius admifeent. Quidam in tribus ^ ^cn^inLis olei di^ogm Lugjgyani exeptis cffibus & pfylothri uice um tut:euulfis pnui pifis:quos renafei rioflunt. re! herinacei pfilothrum efL utien mixto ccre bro uefpemlionis & lacie caprino.Item per fe cinis cum bde. Caris prinu partus cuulfis pilis quos renafei uoluuntmel nondum natis perundis partibus:a!iinon furgunt.Ide eue nite traditur fanguin ericini euulfi cani.Item hirundiniofanguine uel felle» 4j promil cuae medienae. rxgnanti edendum. Capilli ne canefcanc uermiu^^K _ terrenorum cicere prxftari admixto oleo^Infantibus qui lade c(onci£to uexantur, . 0)prxFidium eft agninum coagulum ex aqua potuha.Aut fi uitium coafjuidcolade accide^T^^i frinndifcutitur coagulo ex aceto dato. Ad dentitionem cerebrum pecoris ucilifiimum cft. JiOlTibus in canino nmo inuentisaduftiqinfantiumqux uocatur firiafis adalligatis cmen datur.Ramices infantinm lacertx uirid|s admotas dormientibus morfu emedacur.poftea harundini adalligatae fufpendutur in fimo.T radunt^ pariter cu ea expiran^e,fangri in| fantem.Cochlearuni fanua ilica infantium oculis palpebras corrigic:gigmsqj. kanucotis 'M*«4 cochlearum cinis cum thure ex oui^ll^ucco ilitus per dies triginta meddetur.lnueniun tur in corniculis cochlearum hpi^ha&^e OulrTcixJBx dentitionem facilem proflant adalli<<_ gatx.Cochlearum manium cTnis; admixltte cxrx procidentium incerraneorum partes ex# ' r tremas prohibet. Oportet autem cineri mifceri famem pundis emiHaiu e cerebro uipere. Cerebrum uipere illigatum pelliculx dentitiones adiuuac. Ad idem ualentSC grandiffi/^ mi dentes ferpentium. Fimum corui lana adalligatum infantium tufli medetui. Vix cfl fe '^no compledi quxdamnojn omittenda tamen:qu,h funcprodita.Raniici infantium lacerta mederi iubent.MaienTKant prxhendi.ld intelligi di quod fub ; cauda unam cauernam ha beat.Id agendum ut per aurum autargentum-aut oftrumfriordeac uitium.Tum incali# d .. ce nouo iiligatun^ in fimo pojitur.Vrina infantium cohibetur murjb^s elixmn cibo da tis.ScarabeoruliTctfnti^grandiadenticulataadalligatainiisamuletihatuia pptihent. Bo 1 uis capiti lapillum tradunt inefie quem ab eo expui fi ne^em tinieat: inopinati prxeifo capi te exemptum adalfigatuq? niire prodefle dehtiohi^Ifem cerebrum eiufdc ad eunde ufuna adalligari iubent.Et limacis lapillurnfiue o (Ti c u I u 11 / qu o dinue n it u r in dorfo. Magnifice iuuat di ouis cerebrum gingiumlfitum.Sicut aures adepsanferinus cum ocimi fucco im poficus.Sunt uermiculi in fpinofis haerbis a fper id amigin o fi.Ho s adalligatos p^qtinus ^ | aeiicradunr infantibus:fi quid ex cibo hasreat.*Somnos allicit oefipdm myrrhe monjeto in' uini cyathis duobus dilutum uejkum adipe anferino 6i uino myrtite. Auispjculjusdcpo rina pelle adalligatus. Ardeolas roftrum in pelle afinina fronti adalligafm]i. putant di per ; M ^ ' fe roftrum eiu fidem effedus e(Te uino coliutum.Ediuerfo fomnu arcet iiefpcrcilionis ca# 'V»™/ put aridum adalligatum.ln urina tncuji lacerta necata uenerem cius qui fecerit cohibet. Nam inter amatoria effe magi dicunr.Inhibet& fimum cochleas: di columbinu cum oleo di uino potum.PuImojjiis uulturini dexcerx partes uenerem concitat uiris adalligatas gru ts pelle.ltem fi lutea ex oui^s quinq? columbarum admixta adipis fuilli denarii pondere ex • r.pafifer£s (n cibo uel oua eorum.gallinacei dexter tefiis arietina pelle ad meile forbeancur. alligatus.lbicum cineres cum adipe anferrjS^rinp perundis fi conceptus fit:parcus conti nere.Contra inhibere uenerem pugnitoris galli tcfticulis anferino aaipe illitis adalliga/ tifq? pellearietina tradunt.Item cuiufcuqjgalli gallinacei fi cum fanguinegallinaceikdo , fubiiciantur.Cogunt concipere inuicas fetx^ex cauda mulx fi iundis incer fe colligentur ; in coitu.Qui in urinam canis fuam ingelTermdifrtur ad uenerem pigrior fieri. Mnu di de . ‘ ni- ftellionis cinere(fi uerum eft)ln linamento inuolutum in finiftra manu uenerem fhmula«* ™ ■4 tg^ r e.Si tranfferaturin dcxtramunhibere.Item ucfpertilionisfanguinem colicdu flocco fug. pofitumq? capiti mulierum libidinem mouere:aut anferis linguam in cibo uel poticne.fu» ptum.Tyria uieVo^madato -corporepota.Et membrana fenedutis anguium triduo inhibet Ac ferum exempto cafeo potum cum exiguo fale. Cafeos fi cerebrum muftelias coagulo addatrnegant corrumpi u^tufiace:aut a muribus attingi.Eiufdcqj mufiellas cinisfi^detuc ^ in offa gallinaceis pullisM& columbinis tutos effea muflcllis.lumentoru urinx tormina ue fpertilione adalligato finiuntur.VermicatTo ter circunlato uerendispalumbomiiu didu ^ palumbus emilTusmorituniumentuqp liberatur confeffim-Ebriofis oua noduxper n id lx um data in uino;tcdium eius adducunt.Ebrictatem arcet pecudum alTus pulmo prxfum p^us.Hirundinis rofi.ri.dqis cum mirrha tritus di in uino quod bibatur infperfus.iecuroa prxffabit a temulentia.Tnuenic hoc Horusafiyriorum Rex.prXter hxc funt notabilia ani malium ad hoc uolumen pertinentium.Gromphrbnam auem in Sardinia narratgrui fimi lem ignotam iam etiam fardis ut exiffimo.In eadem prouincia efi ophion ceruis tantum pilo fimiiismec alibi nafcens.ldem audores nominauere firulugu, Quod nec quale effec (jxxxt. animalmec ubi nafceretur tradiderunt.Fuiffequidcm non dubito:cum & medieinaeex eo fine demonftratKjM.Cicero tradit animalia bituros uocaruqui uites incampania rodant/* — ^ 4lPe miraculis q uar undam beftiarum. 4) CaT . VI. N J J Eliqua mirabilia ex jis quoque dicemus.Non latrari a cane membranam ex IccuiT ‘ * I r^dis canis habentemjautleporisf^mumuel pilos tenentem.lncujicumgenere mu* J fjiones non amplius quam unome uiuere.Eofque qui arbdrafupici^roUru habeat: mella eximant:ab apibus non atingi.porcosfequi eos a quibus cerebrum corui accepe rint in offa.Puluerem in quo femula uoiucauerie corpori infperfu mitigare ardores amo^CJ.£ ris.Sorices fugariffi unus caftratus emittatur.Anguina pelle & faleSd farre cum ferpillo u orn * Arietis dextro tefle prKligatobues tatum gigni. No iaffefcere /nullo labore qui neruos ex al(is& cruribus gruis habeant.Mulas non calcitra^ re cum uinum biberin t,y ngulas tantum mularum repertas: neque aliam ullam materia quss non perroderetur a ueneno %gis aquas cum id dandum Alexandrino magno Anti* Sv? &*><>**' y. pater mitterecmemoria dignum eft: magna Ariftorelis lfamia excogitatum.Nucad aqua j silia reuertemur {JCAII PLINII SECVNDI NATVRALIS HKSTORIAE LIBER. XXXI. OPROEMIVM. {/Medicinas ex aquatilibus. Aquarum mirabilia. CCa. QVAT1LIVM SEQ^VVNTVR IN MEDICINA beneficiaiopi/ fice natura ne in illis quidgm ceiFante:&per undas fluftufqj ac recipro* cos seftus amniumque rapidos curfus improbas exerente uires.Nufqua potentia maiore fi uerum fateri uoIumus.Quippe hoc elementum caste ris omnibus imperat.T erras deuorant aquse.Flammas necanc; Scanduc hin fublime:& caslum quoque fibi uendicant Ac nubium obtentu uitale * fpiritum ftrangulant . Quas caufa fulmina ediditripfo fecum difeordan l^te mundo.Quid eue mirabilius poteft aquis in caelo flantibus? At ilice ceu parum fit in ta '^tam per ucnire altitudinem rapiunt eo fecum pifeium examina.S^pe etiam lapides fubuer bunt portantes aliena pondera, Ezedem cadentes omnium terra nafcentiu caufa fiunt: pror uiuac , a in caslum migrareaquas ammamgue etiam hserbis uitalem Tn<*>»/. « jn _ _ - r _ — -l- - - — or ;L«* f««.« n h****fi ' ft&nt Ia maieflat&ponam enim ipfum carme dignum ubicg & non ibi tantum legi. Quod tua romanse uinde^cIanjTime ling uas.^ 5ilua loco melius furgerelutia uiret. Atque academias celebratamjnomine u illam. ^ Nuncrejpar^it cultu fub potiore uetusT*^ "* * * w Hinc ctfam apparent lymphas non ante reperta. ^ Languida quse infufo lumina rore leuanc'^’ Nimirum locus ipfefui Ciceronis honori. Hoc dedit:hac fontes cum patefecit ope. Vt quoniam totum legitur fine fine per orbem. Sint plures oculis qu£ medeantur aqua In eadem campanias regione finueflanas aquiE derilitatehl feminarum & uirorUfli Lfapjt abolere produntur. In enaria infula calculofis mederi.Et quas uocatur acidula ab tcario fr dicino quattuor milibus pafluum frigida.Item in dabiano quas dimidia uocatur.K in ue* nafrano ex fonte acidulo.Item contingit in uelino lacu potantibusdtemin Syriaefpte iux ^ 1 1 J ia taurum montem- A udor eft.M.Varrq.Eunphrygias gallolflurtiinFGaiimacus.SeS in potando necefiarius modusme lynTpfiatos agat.Quod in Aethiopia accidere iis qui in fonte rubro biberintCtefiasTcribir.luxta Romam albulae aqug^uulneribus medentur * prasgelidae eas.Sed fubcutilas in Sabinis gelidiflimas ludu quodam corpora inuadunt: utw prope morfus uideri polTit^Apgftime jlotiiachomeruis uniuerfo corpori.Tbefpicoru fos conceptus mulieribus reprzfenraifutem in Arcadia flumen elatum. Cudodit autem par * tum linus fons in eadem Arcadia abortus.fieri non patitur . E diuerfo in pyrrbea flumen quod aphrodifium uocaturdteriles facic.Lacus Amphion uitiliginestolfit. Varro audor e Titium quenda prasturafudum marmoreTtigni' faciem habuiile propter id uitium.Cid V) i a» i : ciliciae amnis podagricis medetur.ficut apparet in epiftola Caffiigarmcfis ad. NL An lium.Cotra aquarum culpa in Troezene ompium pedes uitia fentiunt : T ungri dlui . nus tas gallias fontem habet infignem plurimis l^ullfislHflante: ferruginei* faporis quod ipfuno nifiin fine potus intelligitur.purgat hic corpora Tertianas febres difeutit: calculoruniQt ia- Eadem aqua igne admotu turbida fit. Ad poftremu rubefcit.Leucdgei fotes iter pi/^/^ll uicia teolos & ncapoli oculis & uulneribusmedentur-Cicero in admirandisjpofuit reatinis tan tum paludibusungulas iumentoru indurari.Eudicusinheftia edticKe fontes duos tradit^ efTe:cerone:ex quo bibctesp>ues nigras^fierirmellyliTex quo albas:ex utroqi autem uariasl Theophradusm thuriiscrathincandore faceretfyban nigriciabobus ac pecoribus-Quin & homines ferire difFeretiaeam.Na qui fybari bibantmigriores ede rduriorefq? & crifpo capillo. Qui ex cratidecandidos:molIiorefcp ac porreda coma. Ite in macedonia quxuelit fibi cadida nafei ad haliamdne ducere.Qiias nigra aut fulca ajJjixium.Ide omia fufea qui bufda in locis tradit nafci:&: fruges quocjficut in nielTajug^t in leucis arcadias quodam ihinjl fonte mures terredres bibere & couerfari.Eryth?is al£os amnis pilos gignit in corporibus In boetia ad trophoniumdeuiuxtafiumeefynuduofuntfontes:quorum alter memoria: 1 alter obliuioneaffert:inde nominibus inuetis.lnciliciaapud opiduiufgu riuus fluit unus: ex quo bibentium.fubtiliqres fenfus fieri. Varjo^tradic.ln cea infula fontem ede qui h6^ tes facit.Sams in africa ex quo canoras uoccsTVinum tedio ucnire iis qui ex clitorio lacu 'Vv> *r biberint. At Eudoxus &: Theopompus inebriarifontibusiisquos diximus aflerunit.Mu/ tianus andrixfonte.Liberi patris datis diebus feptenis eiufdejn dei uinum flueretSi aufe ( . rarur e compledu templi fapore in aquam tranfeunte.poly cly^tus explere olei uicemiuxtai^- folos cilicise fontem. Theophradus hoc idem fieri in sethiopia ciufdem uirtutis fonte.Ly/ cos in indiaeterris fontem ede:cuius aqualucernseardcantddeecbathanfs traditurTheo pompus in fc0;tcls Jacum elTc dicit.-qui uulneribus medetur.Iuba in troglodytis lacum in fanum maleficaui appellatum:ter die fieri amarum falfumcptac deinde dulcem: totiefq? et nodu fcatentem albis ferpentibus uiccnumcubitorum.Idem in arabia quoq^ fontem exi j r. — Vs “ w- lui reti llXXXl.s _ 'i ' te’)! lire tanta ui ut nullum non pondus impadumrefpuat. Tcophraftustnarfyse fontem in phrigia ad celenarum oppfd um faxa egerere.Non procul ab eo duo funt fontes cyllon di gyllomab effedu grsecorum nominum didi Cyzice fons cupidinis uocatur ex quo pota*" - J amorem deponere Mucianus credit.Granno ne eft fons calidus citra fummum feruo in uinum additus triduo calorem potionis cuftodit in uafis.Sunt& tnattiaci in gremania fontes calidi trans rhenum:quorum hauftus triduo feruet. Circa margines ue ro punkrem Sciunt aquas. Quod fiquis fide carere es iis ajiquaarbitraf:difcat in nulla par te nacifre maiora efTe miracula:quanquam inter initiaoperis aliunde multa rettulimus. Ctefias eradit fiderfuocari ftagnuni in indis in qupjpibiunnatetrfed omnia mergatur-Ce liusapud nos in auerno ait etiam folia fubfidere.^ arro aues quaseuolauerint emori.Con train africasiacu apufeidamo omnia fluitantmihil immergirur.Item in ficiliae fonte phin* ; H- thia: ut appion tradit.Ec in m^doruJacu:pu,teoque Saturni. Neptunni fons linire tranfire 1 folet in loca uieina portend^ns airquid.Miruiii quoque eft quod cum pifeibus tranfit.Ref ponfa ab iis petunt incole cibo-.quem rapiunt annueiite&Si ueroeuetum negent: caudis abigunt. Amnis olachas in bitynia Brietutn al!uit(hoc eft& templo di deo nomen: )cuius br tavt- ^gurgite periuri necantur parthLuelut flamma urente.In cantabria fontes tamarici in au / gurio habentur.Tres funt odonis pedibus diftantes.In unum alueum coheunt uafto am rie.Singuiis ficcantur duodeciens diebus:aliquandp uiciej citra ful^itionem ullam aquas egui fit illis uicinus fons fme intermiftione largus. Dirumque eft non profluere eos afpice -cdolentfbus^ieut proxime Lardo Licinio legato poftpreturampoftfeptemdies accidit niudea riuusfabbatis omnibus ficcatur.E diuerfo miracula alia aira Ctefias in armenia feribit eiTc fontetmex quo nigros pifces illico mortem afferre in cibis.Quod di citra dabu bii exortum audiuhdoncc ueniatur adfontem aluio appofituin: ubi finitur id genus pifei um.Ideoque ibi caput eius amnis intelligf fama. Hoc idem &injydia in ftagno nympha/ rum tradunt.In AchaCia ad pheneum aqua profluit e faxis ftyi appeTfatarcf uae ilico necat : ut diximus-Sed efte pifces paruos in ca tradit Theopraftus Ioetales di ipfos : quod non in alio genere mortiferorum fotium.Necare aquas Theopompus in Thracia apud cychros dicit.Lycus in Leontinis tertio die fi quifquam biberit. Varro ad foradem Icripfic efte foh sem.cuius fit latitudo quattuor pedumTole oriente eum exundare l^rueti fimilena: auef que qu2eguftauerint:iuxta mortuas iacere.Naque &hKcinfidiofa conditio quodquasda etiam blandiuntur afpedumt ad nonacrin archadias. Omnino enim nulla deterrent quali tate.*fcd hanc putant nimio frigore efTe noxiam utpote cum profluens ipfa lapidefcat.Ali ter circa Theffalica tempe quoniam uifus omnibus terrori eft. Traduncque etia 2es ac fer cum errodi ilia aqua.profluit utindicauimusbreuifpacip.Mirumquefiliqua filueftrisant pledi radicibus fontem eum dicitur femper florens pmpuraxt quedam fui generis herba in labris fontis uiret.In Macedonia non procul ab Euripidis poetas fepulchro duo riui co ftuant:alter faluberimi potus:alter mortiferi.In p^fpprenis^ons ei): qui quacuque rigat la* pideam facit terram.Item calidae aqu£ in Euboea.Lebconemqucalluit riuusin quo faxa i altitudinEcrcfcunt.In eurimenis deiede coronas in fontem Japjdes fiupt.In coioflis flume eft:in quo lateres coniedi Iapides extrahuntur.In fcyreticdmetallo arbores qusecunq? flu e? tnine alluntur faxa fiunt cum ramis.Diftillantes quocp guttas in lapides durefcunt.ln an/ tris coryciis namioze.In Macedonia etiam pendentes in ipfis cameris. At in corintbo cum decidere in qUibufdam fpeluncis utroqfmocta columnas faciunt: ut in phaufia cherfoneft f* : generis aquas fin^unl^ffimse.Stagnahtes: pigrafquc c;ii|o d merito damnant: utiliores quas profluunt exiftlmantes . Curfu enim percurfuque extenuarbatqueproficere.Eoque miror cifternarum ab aliquibus maxime n baruSeau rationem afferrunc q uoniam^yifTima fit hymbrium aqua ut qu£ fiibire potu' K erit ac pendere in aere.Ideoque di niues prleferunt nubibusmiuibufque etiam glaties ue* ylut ad ifinitumucoada fubtilitate.Leuiora enim haec efle di glatiem mulro Ieuiorem aqua Horum fentemiam refellere inferefl uitaKln primis.n.Ieuitasilla deprashendi aliter quam fenfu uix poteftmullo perfe momento ponderis aquis inter fe diftantibus. Nec leuitatis ^ pluuia aqua argumentum eft fubine,eam in cxlum cum etiam lapides fubire appareat: fca 6 Dii „.wr . ' A * ' ufque iampridem urbi pene uolupras ambitioneauaritiaque in uillas ac fuburbana dcco/£z%^ qiieriribis publicam fiilutcm. Non abre fic quasrendi aquas iunxifie rationem. Reperiurur^ y in conuaUibus m^ime:8i quodam conuexitatis cardine aut mentiu radicibus. Multi fep tencraonales ubique parces aquofas exiftimauere . Qua in re uarietatem natura: aperuifte JVrjr' $)XXXl eonuenit.In hyrcanis montibus a meridianolatere non pluit, Ideo filuige riaj) aquiJois ti tum parte funt: At olympus offa parnafus apenniq/us ajpes undiq; u eft i uri t m am n i b u fq? perfunduntur.AIiqui ab auftrSficutin creta albi moMes.Nihil ergo in iis perpetuae obfer uattonisindicabitur.Aquarum^untnotjeiubcusautharundo: aut haerbadequa diftum eft.Mukumque alicui loco pedore incubans rana.Sali^eni erratica di alnus aut uite^ auV' hedera fponte proueniunt & corriuatione aquas pliiuiasin locum humiliorem e fuperioriV bus defluentis augurio fallari.Certjor multo nebulofa exhalatio eft ante ortum folis lon gius intuentibus.Quod ex edito quidam fpeculantur proni terram mento attingente.Eft r di peculiaris zftimatip peritis tantum nota quam feruentiftimoaeftufequuntur dieique ' horis ardentiffijj^jg^iseic quoque locorepercuffus fplendeat. Nam fi terra fitiente hu • midior eft illerind ubitata fpes promittitur. Sed tanta intentione oculorum opus eft ut in dolefcant.Quod fugientes ad alia experimenta decurrunt loco in altitudine pedum quin que defoffo.OUifq? igfigplino opere crudis:aut perunda pelui aereacooperto lucernaque ardente concamerata Frond1bus:de in terra.Si figulinumhumidum ruptum ue: aut fi in Kre iudor uel lucerna fuiedefedu olei reftinda;autetiamucllus Iansemadiduin reperia turmon dubie promittunt aquas.Quidam 8i igne prius excoli unt locum:tanto efticatio* re uaforum argumento.Terra uerp ipfapromittitcandicantibus maculis:aut tota glauci coloris.ln nigra enim fcaturigines non fere funt perennes . Figulariscerta femper adimit 'fpes.Nec amplius puteum fodiunt coria 'terrae obferuantes: ut a nigra defeendat ordo fu pradidus. Aqua femper dulcis in argillofa terra frigidior in topho. Nanque 6i hic proba* tur.DuIces enim leuefque facit:& colando continet fordes.Sabulum exiles limofafqj pro tnittit.Glarea ioceirtas uenas-.fed boni faporis.SabuIum mafculinunr 8i harena carbunculo fa certas ftabilefque 8i falubres.Rubra faxa optimas fpeique certifTimae.Radices montium faxofe:& filex hoc amplius rigente^.ppor|et autem fodientibus humidiores aflidue ref/. ^ pondere glebas: faciliufque terranieta aefcendere.Deprefljs puteis fulphurata uel alumi/ ' nofa occurrentia pufean'o7s necant.Exprimencum huius periculi eft dcmifta ardens lucer/ na fi extinguatur.T up^ferij^um puteum dextra ac fmiftra fodiuntur seftuaria:quae gra/ /re¬ morem illum halitum r^ipiahV.Fit & firte his iririisakitudine ipfa grauior aer quam eme dant affiduo linteorum iadatu euentilando donec ad aqu3tn uentum eft.Sine harena to/ fus furgitme uenae obftruantur.Quxdam aguae uere ftatim incipiente frigidiores fut:qru non in altum origo eft: hybernis enim conftant hymbribus . Quaedam canis ortu ficut in Macedonia apparet. Vtruncp ante oppid um pellam Incipiente enim aeftate frigida eft pa/ luftris.-dein maximo xftu in excelfiorib9 oppidi.riget.Hqc di in cbio euenit fimili ratione portus:& oppidi. Athenis 8i neachronos riyboTa^ftacefrigidioreft . Deinde maximo aaftu qui pute9 in.Iouis orto. At ifieTiccitatibus riget. _ - {VAquaru fubito nafcentiu aut definentiu., . v/>„, f/Cap. IUI. Axime autem putei circa ardurum.Nam ipfa aeftate deficiunt oftinefqp qua tri/ duo eo fubfidunt.Iam uero multi hyeme tota ut circa olympum uere ptinium a quis redeuntibus Jn Sicilia quidem circa meflanam:& mylas hyeme in totum in/ ry”>' ^ arpfmnr fontes. Aeilnte exundant amnemque faciunt. Apolloniae in ponto fo»s iuxta mare aeftate tantum fuperfluit:& inaxime'caniscrtu partius fi frigidior fitaeftas.Que^,.. dam terrae hymbribus ficciores fiunt ueto^i? narnienli agro quod admirandis fuis inleiuit M.Cicero:ficcitate lutum fieri prodens hymbrae autcrnpuluerem Ompis aqua hyeme dul cior eft. Aeftate autem minus. Autumno minime.Minufq? per ficcitates. Neqp aequalis am nium plerunque guftuseft.Magna aluei differentia.Quippe piles funt aquae qualis terra per quam fluunt.Qualefquc haerbarum quas lauant fucci.Ergo iidem amnes parte aliqua reper juncur infalubres.Mutant faporem di influaentes riui ut boryfthenem ui&ique ai«* luuntur. Aliqui uero 8i hymbremutantur.Ter acciditin bofphorono:ut falfi deciderent necarencq? frumenta.Totiens di niliriguapluuiae amara fecere:magna peftilentia Aegyp«* ti.Nafcuptur fontes decifis plerunque filuis:quos arborum alimenta confumebant.Sicut Q in hemo obdente galIos.Ofrandro:cutp ualli gratia fifuas cecidiftent . plerunque uero darnnofi rorrentes corriuantur derra&a^collibus filua continere nymbos ac digerere con fueta. Et coli mouerique terram callumq? fummae cutis folui aquarum intereft . proditur certe in creta expugnato oppido quod uocabatur arcadia:ceflfafte fontes:amnefque qui i D i i i A % p\ /iSt** Uii>6 «s 0 ' i "m flLIBER. co fitu multi erant.Rurfu$ coditopofttexanos emerfifie utiqu^qj coepiffent partes coli. fjoFferuatio hyftorica. ' Capitulum quintum. "Errae quo$ motus profundunt Io rbentqi aquas:ficut circa phenu arcadisequin -quies accidifle conftat.Sicut 84 in corico monte amnis erupiupofteaquam coep^ ptus eft coli. Illa mutatio mirabilis nulla euidentecaufa apparecdicuc in magne 7 ;Jia calidas fattas frigidas alias non mutatafapqre.Et in cana ubi Neptuni teplu amnis qui fuerat ante d ulcis mutatus in falem.Eft oc illa miraculi plena aretbufam lyra cufis fimum redolere propter olympiamerique fimile: quoniam alpheusin ea infula fub ' ima maria permeet.Rhodioruni fons in cberonnefo nono anno purgamenta egerit. Mu/ tantur 84 colores aquarum: ficut Babyloniaelacus aeftate rubras habet diebus ondecim . Et fooryfthenes aeftatis temporibus casr uleus Fertur-quanquiomnium aquarum tenuiflimus. Ideoque innatans hypani.In quo 84 illud mirabile . Auftris flantibus fuperiorem hypanim fieri.Sed tenuitatis argumentum84 aliud eft : quod nullum halitum non modo nebulam emittit.Qui uol unt diligentescirca hoc uideritdicut aquas grauiores poftbr urnam fieri . ;?£•„} A-tlSario aquae ducendas: 84 quomodo medicaris utedum:84 quid profit nauigatio:S4 me/ picinae aquas marinae. x>z*, Ca. VI» 21 - ' Aeterum a fonte duci fiftilibus tubis utililTimum efl: craffitudine binum digyi torum comnulTunsgpixidatis ita ut fuperior intret calce uiua ex oleo leuigatis J j^Libramehtum liquas ir^ceritenos pedes furfum elicimiinimum erit fi uno cunicu ; lo ueniet in biqgs adusj^miriae elTe debebunt per quas furgere in fublimc opus jtombo:fubii(ip^ fi longiore tra&u ueniat fubeat crebra: dcfcendatcp libramenta ne pereant.Fiflulas denum pedum longitudinis efle legitimum c Et fi quinariae erum fexagena pondo pendere.Si octonariae centena Si denarix centena ui cena. Ac deinde ad has portiones Denaria appellatur cuiuslaminaelatitudo antequam cu ruetur digytorumdecem eft dimidioque eius quinaria.In omnianfra&u enim collis qui* naria fieri ubi dometur impetusmeceflarium eft.Item caftella prout res exiget.Hcmerum calidorum fonrium mentionem non fecifle demiror:cum alioquin lauan calida frequen ter indiceret: uidelicet quia medicina tunc non erat haec:quaz nunc aquarum perfugio liti . tur.Eft autem utilis fulphurata neniis. Aluminata paralyticis:aut fimili morbo folucis. Bi luminata aut nitrofa qualis cutilia utilis eft bibendo:atque purgationibus.plerique in glo iia ducunt:plunmis horis perpeti calore earuimquod eft inimiciffimum.Nancppaulodiu tius quam balneis utjoporret.Ac poftea frigida dulci nec fine oleo difcedentibus : quod uulgusalienumarbicratur.Idcirco non alibicorporibusmagis obnoxiis. Quippe 84 uafti^ tate odoris capita replentur:84 frigore infeftantur fudantwreliquacorporumparte meifa Similis error quo quidam plurimo potu gloriantur.Vidique iam turgidos bibendo :in ta tum ut annuli integerentur cute cum reddi non poflet haufta multitudo aquse* Nec hoc ergo fieri conuenit fine crebro falis guftu .Vtutur 84 cceno fontium ipforum utiliter: fcd ita fi illitum fole inarefcac.Nec uero omnes quae fint calidas:medicacis efte credendum fi/ cut in fegefta ficiIias:Iarifla:troade:magnefeia:melo:lipars.Nec decolor fpeciesaeris argen ti ue(ut multi exiftimauere)medicaminum argumentum eft.Quando nihil eorum in para «inis fontibus ne odoris quidem differentia aliqua deprehenditur. Medendi modus Item "" 84 in marinis erit:quae calefaciunt ad neruorum dolores ferruminata 84 frafturas oflaqj co tufa.Idem ad corpora ficcanda.Qua decaufa 64 frigido manutunf. prasterea eft alius ufus multiplex.principalis uero nauigandi pthifiaffe&is ut diximusraut fanguinem egerentib9 ficuti proxime Anneum Gallionem feciftepoft confulatum meminimus . Neque enim Aegyptus propter fe petitunfed propter louginquitatein nauigandi. Qiiin 84 uomitioes ipfae inflabili uolutatione commotas pluribus morbiscapitis oculorum pedoris medentur Omnibufque propter quas helleborum bibitur . Aquam uero maris per fe fe efficatiorem difeutienefisjumoribus putant medicalia dgcqquatur^hprcfeacea farinaqd parotidqs . A Emplaftrimiammaxime albis:84malagniati^ifcent.pro3eft 84 infufa crebro iftu . Bibi cur quoque quanuis non fineiniuria ftomachiad purganda corpora: bilemque atram aut fanguinem concretum reddendum alterutra parte . Quidam 84 in quartanis dedere eam bibendam.Ec in renafmis articularibufque morbis afTe£uatam:84 in hoc uetuftate uirus de* B i! ui Ip7»r £XXXI. ponentem. Aliqui decodannomncs ex alto hauftam nullacp dulcium mixturam corrupi cam.ln quo ufu prascedere uomicun» uolunc. Tunc quoque accfumaut uinum aqua mi fcent.Qui puram dedere raphanos fuper mandi ex mulio aceto iubcnt:ut dbuomitioes re uoccnt. Clyfteribus quoque marinam infundunt tepefadam _ X^KuJiy3 u idem tumo ri fouendo non aliud proferunt. Item pernionum utio anre' ufcera. Sjrmli modo pru siribus:pforis di lichenum curarioni.Lendes quoque di terra capitis animalia hac curantur Et liuentia reducit eadem ad colorem. In quibus curationibus poft manam aceto cali<* do fouerc plurimum prodcft.Quin &ad i&us uen^natos falutaris intelligitur ut phalm * giorum di fcorpionum di phchiade afpid^ refperfiis.Calida autem iniis aHumif ur. Sufficio ycnrc/i tur eadem cum aceto capitis doloribus.Tormina quoq? di cochleram calida infufa clyfte* ribusfed^ant.Diiliciliusper^^cfcumm^rinacalefada.Maiiimas rigenftfs*prxcordia:mai ciem corpqrispifcinas niaris corrigunr.Aurium dolores capicisgrauitates cum aceto fc/ tuentium Liapor. Rubiginemfcrromarinascellerime exterunt , peccorum quoque fcabiem fanancdanafquc emolliunt. Nec ignoro hzec mediterraneis fuperuacanea uide* ri poffe. Verum & hasc cura prasuidit inuenta ratione qua fibi quifque aquam maris faV ceret.Illud in ca ratioe niir um fi plufquam fextaripTalis cum quattuor aquas fextariis mes gatur:uinciaquam:faIemqncnonliquari.C*ecerofexc3ruslalis cum quattuor aquas f ex/ tariis falfilfimi maris uim 6f naturam implet. Moderatiflima^m autem putant fupradidam aquae menfuram odonis cyathis falis temperarhquoniam ita &neruos calefaciat:# corpus non exafperet.lnucceraf' quod uocaturthdaffomeiizequis portionibus maris: mellis hym bris ex alto:# ad hunc ufum aduehunt:fidi!ique uafe di picato condunt: Prodeft ad pur gationes maxime fine ftomachi uexatione di lapore grato di odore. Hydromeli quoque ex hymbre puro cum meile temperabatur quoniam : quod daretur appetentibus uinum aegris ueluti innccentiore potu. Damnatum iam multis ai^nis iifdem uitiis quibus uinum nec iifdem ucilitatibus.Quia tepe nauigantes defedu aquas dulcis laboranr.Hasc quoque fubfidia demonftrabimus.Expanfa circa nauim.uellera madefeunt qcepto halitu maris qui ,_ , j bus humor fulcis exprimitur.Item demilTds reticulfsiTri marfeoheauas e casra pilae; uel uafti inania obturata dulcem intra fe colligunt humorem nam in rerra marina aqua argilla per^ ,.' colata:dulcd*tir.Luxata hominqm corpojra di quadrupedum natanqp in cuiuflibetgerje/ ris aquam facilfme in artus redeunt.Eft# in metu peregrinandum : ut tenrent uafitudine, aquas ignotas.Hase cauet a balneis egrdTi flarim frigidam fu fjpedam hauriendo . Mufcus qui in aqua fuerit podagris illitus prodefl.ltem oleo admixto talorum dolorutumorique Spumaque aquas afiidu iierrucas collit.Necnon harena littorum maris : praecipue tenui$ i ^ 6 i folibus candens in medicina eft ficcandis corporibus coopertis hydropicorum aut rheu matifinosfenticntium.Erha&enusdeaquis.Nunc&deaquatilibus.Ordiemur autem ut in reliquis a principalibus eorum:quas funt fal di fpongia. ,,{fDq»eneribus falis-.# confeduris:& medicinis di obferuationibus. flCa. VII. v‘ AI omnis fit:aut gignitur. Vcrumquc pluribus modis :fed caufa gemina eoad® 311®. hnmore uel fipcato.Siccatur in lacu tarentino asftiuis folibus:totumquc ftagnui . rr rj in falem abit modicum alioquin altitudine genua non excedens. Item in ficilia i lacu qui cocamicus uocatur:# alio iu^agel^m^prum extremitates tatum ina tefcunt:ficut in phrygiacapadocia.Afpenduubi largitis coquitur di ufqj ad medium la / ... A 1 * . . J * * ^ L. .'f A. a) a • Ab -J} A la /A«AA M A. fi a a /*. « Lb a • M M 2 b. am a -a A m At a a U. J a /I A«« C fl •*? gnicur fpuma in extremis littoribusac fcopulis relida. eft acrior quas in fcopulis inuenitur . Sunt etiamnum naturales differentias tres.Nanqp in badris duo lacus uaftualter ad fcyjthas uerfus:altcr ad darios falc arftuant.Sicut ad flyti^ /./ um in cypro 8 i circa memphin extrahunt lacu dcin fole ficcanc . Sed di fumme fluminum denfantur in fale:amne reliquo ueluti fub gelu fluente ut apud cafpias portas : quas falis 'rr/^ flumina appellantur.Item circa mardos di armenios.prasterea apud badros amnisochus # xerfes ex appofitis montibus deferunt falis ramerita.Sunc 8^'n Africa lac9 di quidem tut bidi falem ferentes. Ferunt quidem dc calidi fontes ficut pegafei.Et hadenus habent fe ge ^ nera ex aquis fponte proucnientia.Sunt # montes natiut falis: iat in indis oromen9:in quo "r^nr lapj^irinarum modo casdicur renafcens:maiufque regum uedigal ex eo eft quam ex auro D iiii atqoe margaritis.Effp^itu^.e : terra:utplam eft humoredenfato in capadocia Ibi quide c^dicur fpecularium lapidum modo.pondus magnum gle£?s:quas micas uulgus appcllac Carrhis nrabias oppido muros domofque maiTis falis faciunt;aqua ferruminantes . lnuer uit& mxta pelulium Ptolem^us^cxcjym caftra faceret. Quo exemplo poftea inter segyp tum di arab/am etiam fqualentibus locis cocprus eft inueniri detradis harenis.Qualiter tX per Africie decerta ufque ad Hammonis oraculum. Js quidem crefcens cum luna nodi/ kus',^ Cyrenaici ctra&7 nobilitat? hamoniaco 6i ipfio quia fub harenis iueniatur appellaro 'W"fi nionu bili pondere ingrauefcat.Sed caufa cuidenscuniculoru fpiritii madiidp jfic adiuuare aquse Adulteratur ficulo:qju^^|^^^U|iH(iips^ecnon di cyprio mire fimili.iln hif pania quoque citerior egda^ftecfedifurglcbis pene cranflucentibus. Cui iampridem pal/ tna a plerifque medicis inter omnia falis genera perhibetur. Onriis locusin quo reperituc f fal fterilis eft:nihilque gignit:& in totutp fponte nafcens . Inter haec fut fadidi uaria gene- . ra. V ulgaris plurimufgue in falinis mari adtufomon fine aquae dulcis rigiffs : fed bymbre maxime iuuante:ac fuper omnia fole multomon aliter inarefeens. Africa circa uticam coti flruit acer u os falis ad collium fpeciem. Qui uero fole Iunaqj induruere;qiilIo humore ?[uefcunt:uixque etiam ferro cseduntur.Fit tamen & in creta fine riguis in falinas mare in undencibus.Et circa xgyprum ipfo mari influente in folum ut crebro nilo fuccofum. Fic f e Pure,s «n felinas inged(s.gnmadenfatidba'bylonix in bicumeliquidum cogitur: oleo fimi!e:quo di in lucernis utuntur hoc.Detrado fubeft fal.Etin capadociae puteis ac fonte quem in falinas ingerunt. In chaonia excoquunt aquam ex fonte refrigerandoqtie falent faciunt teretem ne«c Mndidum.Gallias Germaniseque ardentibus lignis aquam faifam infd dunt.c Hifpanias quadam fui parte puteis hauriuntmuriam appellantes , ) Et illi quidem etiam lignum referre arbitrantu r . Quercus optima ut qua: per fe cinere fincero uim falis ^ reddat.AlibicorylusIaudatur.Ita infufo liquore falfo . Carbdetiam in falcm uertitur. Quicunquelignoconficitur fal niger eft. Apud Theophraftus inuenio cimbros harun dinisjK iunci cinerem decoquere aqua folitos.doec exigmqfupereffet humoris . Quin 8C >'7’| e muria falfamgn torum recoquituruterumqueconfumpto liquotead naturamfuam redic KgZgjgjr ««IS0 heminis iucundi(Timis.Marinorum maxime laudatur cyprius a falamine . At e fla f ! gnis rarentiims. Ac e riguis quijt^us uocatur . Hi duo oculis utiles A capadocia uero qui in laterculis affertur cutis nitorem dicitur facere. Magj^tam en extendit is quem flyti " um appellauimus.ltaque a partu uentrem eo cum melanthio illinunt.SalfifTimus fal qui fic cifTimus Suauiflfimus omnium.Tsrentinusjatqne candidiflimus.Et de ca?rero fragilis qui maxime candidus.pluuia dulcefcit omnis'*. Suauiorcm tamen rores faciunt. Sed copio/ fum aquilonis flatus. Auftro npn nafcitur.Flos uero falis non fir nifi aquilonis": Tn igni nec crepitat^pe^exilit jragafeus : neque acarithius ab oppido appellatus. (Nec uljuslpu , nia ant ramencum:aLit tenuis. Agrigentinus ignium patiens ex aqujT^xiTit.rrSunt & colo rum differentiae. Rubens mempbi. Ruffus eft circa oxuiiri.Centuripis piirpureus. Circa Geleam in eadem ficilia tanti fplendoris:utiimaginem recipiat. In capadociacroceu i . ^ _ : u ti imaginem recipiat. In capadocia croceus effb dirur tranuu^idus di odoratffTimus. Ad medicina: ufus antiqui Tarentinum maxime lau dabant. Ab hoc uero quafcunquee marinis ex genere eo: pra:cipu2efpumeum iiimenroru - ,1iera* ,^ra i11 mandendo quxfitus gafo . Quin di pccudcs:armentaque di iu menta fa . Je maxime Pollicitantur ad paft unum ulrum largiores la&e:muItoep gratiorcetia incafeo - ' dote. Ergo Hercule uita humanior fine fale nequit degere : adeoque nccefferium elj mentum eft : ut tranfierit incdle&usad uolupratem . Animi quoque fammiJlales appel ' ^ t lantunomnifque uita: lepos di fummahylaritaslaborumquc rcquiesnqn alio magis uoca bulo coftat. Honoribus etiam militteque interponitur falariis inSecfeis : magna apud fini» ^ ^ - _ . « -if £ antiquos audoritate ficut apparet ex nomine {alarie ufae : quoniam illa fal in Sabinos €xxxi. W(l.w portari confuerat. Ancus Martius Rex falis modia fex milia in congiario dedit populiss ftfalinas primus infhtuit. Varro etiam pulmentarii uicc ufos ueteres au&or cfh EhraiTe enim falem cum pane Si cafeo: ut pro uerbioapparet.JVl^xime tamen facrismtelligiturau doritas quando nulla conficiuntur fine momalfa.Salinarum fynceritisfummam fecit fu am differentiam.Qucdam enim fauilla falis q uas Icuiflima cx co t fl Si candidiiTima flos t fa Iis appellatur.Et flos quidem faliyn^pt li m diuerfa res humidiorifque natura: Si uocci coloris aut ruffi ueluti rubig* faUs^Odorc quoqj ingrato ceugafri dilTentiens a fale non modo a fpuma.In Aegypto inuenitur uideturque nilo deferri.Et fontibus tamen a qui/ bufdam innatac.opt>muni eo quod olei quandam pinguitudinem rcd^it.Eft enim in ^ egingu i tudo: qu9^m[remur. Ad u Itera t u r a u tem tingiturque rubricaiautpferunque ’ relita trita Qui fucus aqua deprehenditur diluente fa ditium colorermcum uerus ille no nifi oleoreioluatur.m unguentariipropter coloremeo maxime utantur.Canicia in uafis fumma eft.Media uero parshumidionutdiximus.Floiis natura afpera excalfadonaflop macho inutilis.Sudorem cit.Aluum foluit uino Si aquaacopicis Si fmcgmaricis utilis.De trahit Si ex palpebris pilos efficacilTime.Fxces imx concutimur ur color croci redeat, pras tet haec e^iamnuiuappcllatur in falinis falfugo:ab aliis falfllago tota liquida marina aqua» faifio? iSniiftatijATiud etiamnum liquoris exquifiti genus quod garon uocauere inteftif nis pifeium oeteriFqj quae abiicienda eflfent:fale maceratis; ut fit illa putrefeentium fanies. Hoc olim conficiebatur ex pifce:quem grseci garon uocaBant. Capitdmfs uflo fuffiru ex ■■ trahi fecundas moraritesV i _ , , 41 De fcombro pifce Si muria:& alece. 3 ,ir(C aT VIII. ; Vnc efcombrq pijpe laudacilTimurn in finibus carthaginis (partarie Si cctariiss (jkfotiorntBappeilaturTinguiismilibus nuiniiiuiii permutantibus congios pene binos.Nec liquor ullus pene praeter unguenta maioce in precio e(Te coepit no* bilitatis etiam genribus.Scombros quidem Si mauritania beticaque Si i^arteia /hr , k.. f e/nn — ■ AjSC Lepti^Sicut muria amipqlisacthutia.lSiK uero & dalmatia. Vitium huiris eft alcxlm* ,« perfeda r^c colata fae^.Capit tamen Si priuatim ex inutili pifciculo minimoque confici ^lu^noftriaphyen graeci uocant-.quoniamis pifciculis epluuia nafeitur. Foroiulienfes pifcemex qno faciunt lupu appellant.Tranfiit deinde in luxutiamicreuerutc^generaadi infinitumrfcuti garuad colorem mulfi ueterisadeocp dilitam fuauitatem ut bibi polTit, Aliud uero ad caftimoniaru fuperftitionenuetiam facris iudaeis dicatuimquod fit e pifc» bus fquamam carentibus.Sicalex peruenic ad hoflreas echinos urticas caiiimarp^ullo^^ ^ locinere.lnnumerifq? generiVad faporem gulae coepit fal tabefcefce.Kxc obiterindicata ***** fint defideriis uitae.-Si ipfa tn ndnulli ufus in mededo.Naqj Si alece fcabies pecoris fanat? infufa pcutcincifam.Et cotra canis morfus draconifep marini pdeft.In linteolis autcocec ptis lponi^.Et garo ambufta recentia fenanf:fi qs infundat ac. ndqoniinct gaiu Cotra ca* nu quocp morfus prcdeft:m3ximeq? crocodilum ulceribus quae ferputaut fordidis^Oris quoq? Si auriu ulceribus aut doloribus mirifice pdeft.Muriaguocj; fine ill^Jalfug^ (pif/ fat: mo^detiextenuat: ficcatJ0|^bntericis u filis eft etia fi nome inteflifla 'corripit. 1 fchia* { dicis coeliacis uccerib^ ifundit .fcoFu quoqj apud mediterraneos aquas marinae uice pefat fDc natura falis Si eius medicinis. ( fCa. Ia. . fmXlis natura eft per fe ignea Si inimica ignibus fugiens eosromnia erodes.Cor y**" — pora uero aflringensmccatis alligans .Defunda autem acputrefcentia ita u S dicans ut durent ea per fecula.ln medendo uero mordens: adnrens: repu/ p guans cxtenuas:difToIuens.Stomacho tantum iruitilisrpt^terq ad excitan* %: dam auiditatem.Aduerfus ferpentium rnorfuscum origano meile byfopo. • Contra ccraflenf cum origano Si caera aut pice aut meile: Auxiliatur contra fcolopendras ex aceto potus. Aduerfus fcorpionum iduscum quarta parte lini fcminis:6f qlcyojueJ aoe;.. ^ . * todlitus.Aduerfuscrabrones uero uelucfpas fimiliaqueex accto.Ad hctcrocranas capi tifq? ulcera Si pufiulas pafiulas ue Si incipientes uerrucaVcu feuo uitulino.Ite ocnlc^ re mcdiisiSi ad excrefcentes ibi carne? rotiufqueccrporis pteiygia.Sed in oculis peculiari* ter. Ob id collyriis etuplaflrifque additur. Ad hoc maxime probatur ctatcus.aut cau mtes Ex i&u ue;o fuffufis cruore oculis fug|>illacifcjne cummyrihe pari pondere ac ■WU 73 >\rr‘ tnttcefrtt & ^ LIBER* melletautcumhyfopoexaqua calidamtque foueantur falfugine. Ad hasc byfpanien* fi s eligitur.ptraqj fuffufiones occulo^ cula&el coticulis teritur.priuari fugillationibus in linteolo iuolutus crebroquc exaq fcrueti impofitus.Vlceribus oris manantibus in Jjn* ceolo pccrpto.Gingiuaru tumori infricacus.Ec cotra fcabricic riguas fri&us comunitufqj. Aiuc dentes no erodi ncqp putrefcere fi qs guottidie mane ieiunus falc ptineac fub rigua donec liqudcaf.JLepras ide:& furucnIos:& hcbcas:& pforas emendat cu pafTa uua exepto cius lignoifiHeuo bubulo atqj origano ac fermento ue! pane maxime ihcbaicus.Hic di ad pruritus eligitur.Tofillis di uuiscu meile pdert.Quicuqp ad Sjnginas.Hic aplius cu oleo 6i acero.Eode tpe exlia fauces illitus cu pice liqda.EmoIIit di aluu in uino mixcus.lde no xia-& tinearu genera pellit in uino potus. Aeftus balnearu pualefcetes ut tolerari polTint linguas fubditusprxflat.Neruoruaolore maxime ufurpanda obferuacioe circa humeros 6C renes in facris aqua ferueti crebro madefa&us Jeuac.Colu rorminaqj di coxaru dolores potus:& in iifde faecis ipofitus candens.podagras cu farina ex meile di oleo tricusibi ma xime obferuanda ufurpatione q qde totis corporib7 nihil ec utilius faje di foledicut:itacp ?*%**~'i cornea indemus corpora pifcatoru.Sed hoc praecipuu dicatur in podagris. Tollit di cla/ uos pedti. 1 te pnioes. Ambuftis e:i oleo lponitur.aur comanducatus pu ft u I a fqpr £pr imi r* , _/ ! Ignibus uero facris uleeribufcpqux ferput ex aceto aut hyfopo .Carcinomatis cu u uata ?'Xy'u minia.phagedenis ulceru trimscum farina hordei fup imponco lintheglo madente uino* Morbo regidlaborantcs donec fudentad igne cotra pruritlis quos ifbntiutex oleo di ace *o infricatus luuat di fatigatos excleo.Multi di hydropicos falecurauere.feruorefqp Te* briu cu oleo punxere:& tufTim uecere linflu cius difculTeretCIyfleribusinfundere ifchia dicis. Vlccrib7 excrefceti^usmel pucrefcenribus ipofuere.Crocodiloru tporfibusexjce/ to in riteolis:ita ut battuarentur antclftu ulcera. Bibitur di cotra oppiu '« acefHmulfb* ; Luxaris imponitur cu farina di mellerice extuberarionib .Dentiu doloricum aceto torus gx>/?9 di illitus cum reboa prodeft. Ad omnia autem fpuna falis jucundior utiliorcp.Sed quicmi^ que fal acopis additur ad excalfa£lioncs.!tef oegmancis ad expendenda cute.leuandaqj.' pecoru quoqj fcabiem di boum illitus tollit .Datuqs lingend us:&‘oculis iumentorum in/ fpuitur.Hasc defale dichTint. _ •I De nitri generibus & quo cofulatur, CCa. X* Vnc efl: diferenda di nitri natura non mulcu a fale diflans:& eo diligentius dice da:quia pala eft medicos qni de co fcripfere ignorare natura. Nec quenquam Theophrafto diligentius rradidiffc.Exiguu fit apud medos canefcencibus ficci __ tate conuallibusquod uocant halmigara.Minus etia in thracia iuxta Philippos ordidu terra: quod appellant agriu.(Na quercu cremata nuqmultufaditatu efi:6i lam/ pride in rotu omiffum.) Aquas uero nitroTas pluribus locis reperiunf:fe$/ine uitibusden fandi.Oprimibcopiofumq? indytismacedoniae:quod uocant caleftricu:candidu:puruq?s proximu fali.Lacus efttntrofus exilienteemedio dulci fonticulo.lbi fit nitru circa canis ortunouenisdiebus:totjdc^ceiTat:acrurfusinnatat:& deinde criTat. Quo apparer foli natura ce quae gignat:qm coptu efl: nec folespficere qnicq cu ceflecmec hymbres. Miru cft di illud fcatebra fonticuli femper emicanteriacum necaugernnec effluereris aurem di cbus quibus gignitur fi fuere hytnb,res:falfius nitrum faciut aquilones deterius:quia ua lidius commouent litnu.Et hic quidem nafcitur.In Aegypto autem coficitur multo abii dariusrfed deterius.Na fufcutn lapidofumqj ell.Fit pene eodem modo qup fal nifi quod falinis mare infundunt Nilu aut nitrariis-ExcedentenilpCc^ancur decedente madent fuc co nitri.xf.diebus continuis non ut in Macedonia ftarig«^i etia hymbres ^ffuerirmiinus de flumin^a^dunt:Ratimcp ut denfari efl: coeptu rapitur ne refoIuatu7f7Strariis.Sic quo queolei n ar u ra^i n ter u e n i t^ Ad J^abiem animalium utilisripfum autem conditum in acer# uis durar.Miru in lacu afeanio K quibufdam circa calcida fontibus fummas aquas dulces efle potariqueunferiore nitrofas.In nitro optimum quod tenuiffimum di ideo fpuma me lior. Ad aliqua tantum fordidum tanquam ad inficiepd^s^urpuras tindurafep omnes* Magnus di nitro ufus qui dicetur fuo loco. Hitrarias egregiae aegyptiis.Na circa acathin di memphin tantum folebant effe.Circa memphin dcteriores.Nam di lapidefcit ibi7n acer uismultiquefunt tumuli ea de caufafaxei, Faciunt exiisuafa. Necnon frequenter Ii/ quatfl cum fulphurc coquentes in carbonibus. Ad ea quocpqux inueeerari uolunc illo XXXI. y ■ * f nitro utunt-Sunt ibi nitrariasrin quibus Sfruffnm exit a colore terras.Spumam nirri qua: maxime laudatunantig»ne^ab'antf^njfi^rosee5(di%prcgnatibusnitrafiis:fed no* • du parientib9.Itac£ non figri incitatis etiali caderer. Alii operimento^ fermitojgigni exi* ' ftimauere.proxima stas medijtp^ aphronitru tradit in afia colligi in fpeluchis rnollib9 di ftillans.Specus eos colligas uocanc.Dein fiebant role.Optimum putat' Iy diu. probatio ut fit minime ponderofum 84 tnaxirpe fr;abile.Cblore pene purpureo.Hcc in paflillis afterf. Aegiptiu in uafis picatisme hquejfcatlVafa quoqi ea fole inaiefcenya pficiutur.Nitri pro batio: ut fit tenuiffimu 84 quamaxime fpongiofum fifelofumcp. Adulteratur in asgipto calce.Deprshendicur guftu.Sinceru.n.facile refoIuiturr Adulteratu pugit.Calce afpfum reddit odore uehemenrer.Vritur in tefta opertu ne exiliat, alias igni no exilio nitru nihil* • que gignit autalit Cu in falinis hasrbasgignanf: 84 in mari tot aialiartm algs.^ed maiore effe acrimonia nitro apparetmon hoc tm argumento:fed 84 illo quod nitraris cakiameta protinus confumunt-Alias falubrestoculoru que claritati utiles.ln nitrariis no lippiunt''"^ Vlcera allajpa7eb celerrime fanant.Ibi fafla tarde.Cit 54fudorp cu oleo perun£tis:corpuf/ que emollit.ln pane falis uice ututur caleftricq.Ad raphanos asgyptio: teneriores cos facit Sed obfonia alba 84 deteriora.-olera uiridlorq.ln jjiedidna aut : calfarit.gpenuat: mordet: fpiflac:ficcat:exulcerat.Vtile iis quze euocanda fmt aut difeutienda $flehius mordenda at que extenuanda:ficut in papulis puftulifqj.Quida in hoc ufuaccenfum uino aufterp rdK guuatqs ita trito in balneis ututur fine oleo.Sudores nimio^njbibet cu arida iride ad ie/ &o oleo uiridi.Ex tenuat 84 cicatrices oculor 81 fcabririas g^eharu cq ficpjllitum aut de- co&u in paflb addimjdias partes.Ite contra argemas ocuIo^.Vngues decodu in paffo in mali punici calice adiuuat nitjru.CIaritatec^ uifus cu meile inudu.prodcft dentiu dolqri _ ex uino fi cu pipeje colluaritur.Ite cu porro deco&u.Nigrefccntes dentes crematu dentiT‘ ~ fricio ad colore teducit.Capitis aialia 84 lendes necat cu famia terra illitu ex oleo. Aurib9 purulentis uitfoliqto infundit .Sordes eiufde partis erodit ex aceto.Sonitus 64 tinnitus difeutit ficcu additu. Vitiligines albas cu cymolia creta sequo podere ex aceto in fole illi* tueniendat.Furuculos admixtu refinas extrahit autcu uuaalba pafTa.nucieis eius fimul tritis.Teftiu inflamatiom occurrit.Ite eruptipnibu|pituft¥ in toto corpore cu axungia. Contraque canis morfus addita refina initiis cuaceto ilfhifcSic 84 ferpentiu morfib9:pha gedenis:84 ulceribus quae ferputiau^putrefeut cu calce ex aceto.Hydropicis fico tufum dat illiniturque.Dilcutit 84 tormina fi decodu bibat podere drachmas cu ruta uel agetho -uel cymino, Reficit lafTitudines cu oleo ex aceto perudo^:6C contra algores horro^ deft manibus pedibufq? confricatis cu oleo.Coprimit 84 pruritus fuffufo^ felleVmaxime / ciam.Numa conftituir:utpifces qui fquamffibfi non effent ni pollincerentpatrimonia:ut adconuentus#conuiuia publica:# priuata coenafepad puluinaril facilius compararent er* iurni qui ad pollin&um emerent:precio minus parcerent:eaque prasmercarentur.Quari {fejj tum apud nos indicis margaritis precium efl.-de quibus fuoloco facis dixinius fatu dbu§MnM indos in choraliio.Naep ifta perfuafioncgentiumcbnftartEGignitur quidem# in rubro tnarufed nigrius.ftem in perficp uocatunace.LaudatilTimam in gallico.fmujcirca^orfehf das inlulas.Et in flculo circa heliam # drepanum.Nafcitur # apud grauifcas# ante nea + UJffl bolincampanisemtaximeque rubens:fed molle:# ideo uiliflimu crythris.Forma eft ei fruJZTf | neifOTStuiriclis-Baccae eius candidze fub aqua acmolles.Exemprx confeftim durantur # rubefcuntmuafi coYffiatiua fpseheatcg magnitudine. Aiunt tadu protinus lapidefcet re:ft uiuatjcaque occupari euelliqueretibus:autacri ferramento prxcidi.Hac de caufa cfeallium uocitatum interpretantur.probatifTimum quammaxime rubet.-# quamramo fjfTimum:necfcabiofum:aut lapideum: uel rurfus inaneraut concauum.Auftoritas bacca rumeius non minus indorum uirls quoque preciofa eft:quanirttoiips;poftrisunmjiea^ indici.Arufpices eorum uatcfque in primis religiofum id geftamen amoliendis periculis arbitrantur. Itaque # decore SC religione gaudenc.Prius quam h^cpot^erenrigalligla/ dios fcuta galeas adornabantepjNunc tanta penuria eft uendibili merce: irt perquam ra/ ro cernatur in fuo or^e, Surculi infantias adalligaci:tutejlam habere cieduntur.Cotra® Ifr- th 1 r» p* ■ rt dxxxff torminum ac ueficae di calculorum mala: in pulrierem igne redadi: potique cum aqua auxiliantur . Simili modo ex ufno poti :aut ii febris fit : ex aqua fomnum afferunt . Igni Eijsdiurepugnanc.Sed eodem medicamine fepiuspoto tradunt Iyenem queep abfumi .t Sanguinem relidentibus excreantibus ue medent.Cinis eorum mifcetur oculorum medi camentis.Spiffitenirnrac refrigerat. Vlcerpmcaua ekplet.Cicatrices extenuat. Quod ad repugnantiam rerum atdnetjquamgraeci antipathiam uocantmihil eft u en enati us ufqua: quam in marijaaftinacafutpote cum radio eius arbores necari dixerimiis.Hanc tame perfe quitut galdos.Tdem & alios quidem pifcesffed paftinacas prsecipue Sicut in terra ferpen * tes mufteia.Tania efl autiicas jpfius ueneni.percuffis uero ab ea medetur di hic quidem fed & multus ac laffer, ' ' - ,|p0e bis qbus \ terris di i aqs nidus e:& de cafforeis niedicfe.& obferuarioe^f/Ca. III, spectabilis nature poteria in iis quoq? quibus di in terris:& \ aqua uictus eft ::ficut fe fibris quos caftores uocanc & caftorea teftes eorum amputari hos ab ipfis cuni _ ^ capiuntur negat Seftius diligentiffimus medicine.Quinmmo parups effe fubft ri r>aofq? S? adbafrentes fpin^nec adimi finTuitfi animalis poffe . Adulterari auteffi renibus \eiufdemqui funtgrandes:cum ueri teftes parui admodum repedantur .praeterea ne uefi cas quidem effe cum fintgeminae quod nulli anmialium.lnjisfolliculis inueniri liquore: &i afferuari falc.ltaque inter prp^ationes falfi effe folliculos7geminos ex uno nexu depep* dentes:quod ipfum corrumpi Fraude coniicientibus gummi cum fa 1 e : a u tfyammo njac ^ quoniam ammoniaci coloris effe debeant circudati liquore uelud meJHs eseron ddorisgra j uis.-guftu amaro:& acri friabiles.Efffcaciffime e ponto galaci^mc^' ^fricas. Sernutasnen ta olfadu niouent.Somnum conciliant cum rofaceo di peucedanpper undo capite. Et per/. fe poti in aqui a-Ob d p h r Eri e ticis^q t ile s Item lethargicos odoris fuffiYff^xdtant. V ulua*» ruque exanimationes uel fubdith&mcnfes ac fecundas ^iuntduabus drachmis ex {iqua cum pulegio^poft.Medentur uerdginiropifthdtonisVtrFmulfs fpaticisrberuorum uitiis hifchiadicis:ftomacbis:paraiidcis:perundis omnibus.Vel triti ad craffitudinem mellis eunt Temne uiticis ex acetoiauc rofaceo.Sic & contra comitiales fumpti.pod uero contra infla tione$:tormina.ucnena.Differenria tantum pontra genera eft mixturse.Qiiippe aduerfus fcorpiones ex uino bibuntur. Aduerfus pEatanga di araneos ae mujfouta ut uomitioe red dantur. Aut ut retineantur cum ruta. Aduerfus cahlcidd^cum myrtit?. Aduerfus cerafte 8i prsefteras cum panace;aut ruta ex uino. Aduerfus ceteros fcrpentescum uino.Dari biV^.,. ■nasdrachmasfatiseft:eorumqueadiiciantur fingulas.Auxiliantur priuadm contra uifcu ex aceto. Aduerfus aeditum ex Iade:aut aqua. Aduerfus helleboruin album ex aqua mul fa nitroque-Medentur di dentibus jnfuli cum ojeo prinin aurem a cuius parte doleant» Aurium doloribus melius ficum mec<^io.Clant^e^3J^us^cluntcum mcUe at r ico in u di. Cohibent fingultus ex aceto.Vrina quoque fibn refiftit uenenis: di ob id in antidota c addicur.Adferuatur autem optimeinfuaueficamtaliquiexiftimant, st—— iJ! De teftudyae & multorum pifeium medicina & obferuadones. (|Ca._ IIII. «minus fimiliter ui&usin aquis terraque & reftudinupn effe&ufque par in honore ; ) ' abendo uel propter excellens in ufu pretium figuraeq; ue^as .proprietatem . Sunc >> rgo teftudinum genera:terreftres:marin2e:lutaffa£quas in dulci aqua uiunt.Has ^quidem e grascis emydasapgellantjerreftrium carnes fuffitionibus proprte:magirifque fartibus refutandis: di contra uehcnafalutares produntur. Plurimseque in Africa. Has ibi ■ amputato capite:pedibufque pro antidoto dari dicuntur di ex iure in cibo fumptae.Stru / masdifeutereae lyenestollere.ltem comitiales morbos. Sanguis earum claritatem uifus facieffuffufionpfq? oculorum tollit.Ec cotra ferpentium omnium di araneorum di fimiliu: & ranarum uenena auxiliatur.Sanguine feruato in farina pilulis fadis:& cu opus fit in ui> no datis.Felle teftudinum cum attico meile glaiicomata inungiprodeft.Etfcorpionu pia ,^/lr w- gas inftillari .Tegumenticinisuino 6 i oleo fubadiis pedum rimas ulceraq? fanat.Squatrv mx e fumma parte derafe:8Un potu dq.te uenerem cohibentrEo magis hoc mirum: quo / niam totius tegumenti farina accinHdre traditur libidinem.Vrinam earum aliter quam in uefica diffedarum:inueniri poffe non arbitror: Si intra eam effe.Hasc quoque portentofa magtsj|emoftratur aduerfus afpid^yu^dus fmgulare remedium.Efficacior eft : tamen ut aiunt cimicibus ammfxtis.Cua durata illinuntpt ft^umis di, utoibus fiigore:aut aduftio \/ r Ww 4JLIBER. 6 ne fadis.Sorbentur io ftomachi doioribus.Marinar um carnes amixtas ranarum carnibus contra falamandras praedare auxilianmr.Neque eft teftudine aliud falamadras adueifus, Sanguine alopeciarum inanitas di porrig omniaque capitis ulcera curantur . Inarefcere autem eum oportetdenfecfife ablui.Inftilatur 8<4 dolori auriupi cum lade mulierum. Ad * uerfus comitialesmorbos manditur cum pollirfe iftunienmMifcetur autem fanguis hemi nis tribus aceti Jifmia uini addita iis: di cum hordeacea farina:aceto quoque ammixto: ut fit quod deuoretur fabae magnitudine.Haec fingula di matutina & uefpertina dantur:de| ^ poft aliquor dies uefpera^fomitialibus inftillatur ore dedudwTlabris i iis:qui modice corV J “““ r/piantur.Spafmo cum caftoreo clyftere infunditur.Quod fijienijesper anrium colluntur teftudinum fanguine imniuncs a dolore fiunt Et anhelitus difcutitrquafque orthopnoeas uocant:ad has in polenta datur. Fel teftudinum claritate oculorqm facmCicatrices exte* nuat.Tonfillas fedat:& anginas & omnia oris uitia.Priuatim nomas ibi. Iieiij' amerSium teftium.Naribus illitum comitiales erigit:attollitque.Idem cum uernatioe anguidm at^' to?ammixto unice purulentis auribus prodeft.Quidam bubulum fel ammifcent:decoda* rumque carnium tcft udinis fuccum abdita aequae uernatione anguium.Sed diu in uino te ftudinem excoquunt.OcuIo|um quoque uitia omnia fel inundum cum meile emendat . Sufufiones etiam marinaelellemel cum fluuiatilis fanguine Qi lade mulierum.Fel I jK coja tra falamandras: uel fuccum decodum bibifTe:fatis eft.Teftudinum eft tertium geniis in ceno &i paludibus uiuentium.Latitudo iis in dorfo pedori fimftismec conuexo incurua caHceringrata uifu.Ex hac quoque tame aliqua contingunt auxilia-Tres nanq? in fuccefa farmenta cottieds di diuidentibus fe tegumentis rapiuntur. Tum euulfae carnes : earum coquuntur in aquae congio fale?uodiceaddira.itadecodarum ad tertias partes fuccus pa ralyfmi di articularios morbos fentientibus bibitur.Detrahititem fel pituitas fanguineqs ^ uitiatum.Siftitur ab eo remedio aluqs aquas frigidae potu.Ex quarto genere teftudinum qu£ funt in mnnibus di^uifarum pinguia cum aizoo hlrba tufa ammixto unguento di fe mine lilii ante acceftiones perunguntur xgiv.ptxtzr caput mox conuplu ti: calidam aqua bibunt quartanis liberari dicuntur.HIc teftudinem quin ta^ef:in§ mna capi oportere : ut plus pinguium reperiatur. Verum aegrum fextadecimaTuna perungi tradunt.Ex eodege nere teftudinum fanguis inftillat^crebro .f apfti^ dolores fedat.Item ftrumas . Sunt qui teftudinum fanguinem cultrolereo lupinam capitibus praecifis excipi nouo fidili iubeac Ignem facrum cuiufcunquegeneris fanguin|,illiniltem capiris ulcera manantia:^ uerru cas-Idem promittunt teftudinum omnium fimopanos difcuti.Etlicet incredibile didu fit ut aliqui tradunt-.tardius ire nauigia:teftudinis pedem dextrum uehcntia.Hinc deinde \ morbos digeremusaquatiliamon quia ignoremus gratiorem efle uniuerfitatem animaliu maiorifquemiraculi.Sed hoc utilius eft uitas cotributa habere remedia:cum aliud alii pro^ fit. Aliud alibi facilius inueniatur.Venenatum mei di^muj^ubi nafceretur, Auxilio epif* n* cfs aifrSta in cibo. Vel fi ex meile fmcero faftidium crudftafueCquif fi grauiflima )incidat • Teftudinem circuncifis pedibus:capite cauda,decpdam antidotum efte audor eft Hei o* p i Scinfocp Apelles.Quid efietScincus:diximus.Saepius uero quantum ueneficium prae.* ftarent menftruamujierum.Contra omnia ea auxiliatunut diximusmiullus. Item contra paftinacam di fcorpioes terreftres marinofqp:& dracones di pbalagia illitus fuptus ue in cs bo.Eiufde recentis e capite cinis cotra omnia uenena:priuatim contra fungos.Mala medi<* ~ aut certe nocere ftella manna uulpino fanguine illita:& af / fluffpbopftr earum tumel ictumel morfunoxi .r r.m "jus prodeft a (erpente percuffis & con j^fperam cibus uomitioe reddatur.pe* uthelope dipfade ue percuffis. Contra feorpiones largius fumi.fed non euomi falfamenra prodefhita ut fitis toleretur:^ impq * « „„ nere ea plagis conuenit.Contra crocodilorum quidem morfys npr^almd pr^fencii/s lia/ betur . Priuatim contra prasfteris morfum fardaprodeft.lnlfjonpnturlallamenta di con/ tramorfu canis rabiofu uel fi no ferro uftasplagzecorporacfjclyftirib^s^in^nita.Hsc per fe fuffieic.Ec cotra dracone marinu ex aceto lponrtUidc di ex cybiop^^uSDraco.n .mari u 4!xxxii nu$ ad fpins fux qua ferit uenenum ipfe impoficusmel cerebro toto prodeft . Ranarum marinarum ex uino faceto decodarumffuccus contra uenena bibitur & contra rase rube tx uenenum :& contra falamandras.FiuuiatilesTi carnes edantur ius ue decodaru forbea tur:profunt & contra leporem marinunr.& contra ferpentes fupradidas.Contia fcorpides ex uino Democritus quidem tradictfiquis extrahat ranae uiuenci linguam nulla alia cor / poris parte adherente : ipfacp dimi(Ta in aqua imponat fupra cordis palpitationem ' m ulieri darm:cnti:qu ' ’ cum papaueris fucco.Vocant Si in mari pediculos eofqj tritos inffillari ex aceto auribus iu bent.Et per fe conchylio infeda lana mognopere prodeff .Quidam aceto Si nitro madefa/ ciunt Suntqj qui pra&ipue contra omnia aurium uitialaudentgari excellentis fuccum cya rhnm mellis dimidio amplius aceti cyathum in calice nouo lenta pruna decoquere. Deide fpuma penis deterfa:# poffquam defieric fpumarc tepidum ifundere. Si tumeat aures co dandrifucco prius mitigandas iidcmprxcipiunt.Ranarumadcps inftillat9 ftatim dolores lollit.Cancrorum fluuiatilium fuscus cum farina hordeacea aurium uulneribus efficaciffl me prodeft.pjrotides muricum teff^ cinere cum meile: uel conchyliorum ex mulfo curan tur.dentium dolores fedantur ollibus draconis marini fcarificatis gingTuis.Cerebro cani/ culae in oleo decodo adferuatoqjmt ex eo dentes femel anno colluantur.paffinacae quoq? radio fcarificare gingiuas : 8C in dolore uriliffmuim.Conterturque iis:# cum helleboro al bo illitos dentes fine uaxationeextrahit.Sallamentorum etiam fidili uafe combuff orum cinisiaddita farina marmoris inter remedia eil.Ec cyria uerere eluta nouo uafe: # inde tii ta ptofunt doloribus Arque proddle dicuntur omnium falfamentorum f pinae combuftae «-y» triceque Si iiiirae.Decoquuntur Si ranae fmgulae ; (n aceti hem in is; ut den te s i ta colluantur : contineantqs in ore fuccus. Si faffidiumobffaret fu (pendebat pedibus pofterioribus eas Saluffius Dionyfius: ut ex orc uirus deflucret:in acetum feruens idq3 e pluribus ranis.Fon tioribus ffolnachis ex iure edendas dabat.Maxilarefq? ita fanari dentes praecipue putant. Mobiles uero fupradido aceto ftabiliri. Ad hoc quidem ranarum corpora binarum praeci # fis pedibus in uini hemina macerant:# ita collui dentes labentesiubent. Aliqui totas ada U ligant maxilis. Alii denas in aceti fextariis tribus decoxere ad tcrtiaspartes:ut mobiles de tiurii ftabilirent.Necnon.xxxvi.ranarunt corda in olei ueteris fextario fubaereateffa difeo# xeremt infunderent per aurem dolentis maxille.alii iecur ranae deco&um Si tritum cu mei le ipofuere dentibus.Omnia fupraferipta ex marina rana efficaciora.Si cariofi Si fetidi fue centum infumo arefieri per nodem praecipiunt.poffca tantundem falis addi atque frica/ ti.Enydris uocatur a grxeis coluber in aqua uiuens. Huius quattuor dentium fuperiori / bus in dolore fuperiorum gingiuas fcarificant:infcriorum inferioribus. Aliqui canino ta# tum earum contenti funt. Vtuntur Si cancrorum cineremam muricufti cinis dentifricium eft.Lichenas Sflepras tollit adeps uituli marini.Murenarum cinis cum mellis obolis ternis Iecur paffinacae in oleo decodum.Hippocampi#delphini cinis exaquaillitus.Exulceratio nem fequi debet curatio^quae perducit ad cicatricem.Quidam delphiniiecur infidili t©r# rentfidonec pinguitudo fimilitudine oleifluanac perungue. Muricum uel conchyliorum teftse cinis maculas in facie mulierum purgat cum pelle illitus:cutemqueerugat:extendit • - ^ que feptenis diebus illitusriita ut oftauo candido ouorum foueantur . Muricum generis fucq uocacgrscicolytia-.alii corythia:turbinataceqpScdminoramulro:efficiora et Si oris halitum cuftodientiaJchtyocolla erugat cuce: extcnditqjrin aqua dccoda horis quattuor E ii dein contufa:colIuta:& fuba&a ad liquorem ufque mellis.Ita pi:Xparata in uafe nouo con ditunSi in ufu quattuor drachmis eius binae fulphuris:8i anchufae tocidem:o<3:o fpumae ar gentis adduncurialperfagueaqua terurur una.Sic illita facies poft quattuor horas abluit jb- / Ijprohufci^c medicinae. f j Ca. w V. - - v Edetur 8i lentigini caeterif^Vitiis ex oflib^s fepiarum cinis. IdemSi carnes ex / i crefcentes tollit.-Si humida ulcera . pfori/s tollit rana deco&a in heminis quique ' aquae marinae . Excoqui dcbetidonec fit crafiitudomellis.Fit Si mari tfafcyoncu ^ ^ u .^appellatum ex nidis( ut aliqui exiftimaOhalcyonuniSi csei^uirnut afit riKdlbus fpumarum crafTefcentibus Alii e hmoiuel quadam maris lanugine^Quattupr eius genera ^ Cinereum fpifTum odoris aifperi. Alterum meile leuius odore fere algae.' Tertifitn candi / dioris uermiculi Quartum puuiicofius:fpongiceqpputri fimik pene purpureu.Quod cp* eimumud 8imilefium uocatur.Quocandidiusautemhocminus probabile eft.Vis’ediuni urexulcerenopurgenr.VfustoftisSi fine oleo miredepras lichenas: lentigines rollutcuni flupino;8i fulpburis duobus obolis.Halcyoneo utuntur & ad oculorum cicatrices.Andii.r^ as ad lepras cancri cinere cum oleo ufus eft. Attalus thynni recentioris adipe ulcera. Mena e cum muria Si capitum cinis cum meile fanat ftrumas.pungipifcis eius qui rana in mari ap ppg. peilatur:o(TicuIo de cauda.-ita ut non uulnerenprodeft.Id faciendu quottidie donec pro _ curentur.Eadem uis 8ipaftinacae radio Si leporeniarino impofito:ita ut celeriter refiiouea sur.Echyni teftis contufis 8i ex aceto illitis.ltem fcolopendras marinas e melle.Cancro Eu * niatilii contricoruel combufto ex melle.Mirifice profunt: 8i fepias offa cum axungia uete* se contufa Si illita.SicSi^dp^rptid^f utuntur:8i icaaripife^marimii^menbus . Quin 6C //eiii. teftis cadi fafalmetarii axungia uetere : muricum^ cineri ex oleo ad parotidas: ftrumaC^.Rigor ceiukis mollitur cum maririis.qui pediculi uocantur drachma pota. Ca* ftoreo poto cum pipere ex mulfo mixto rais decoctis ex oleo 6i fale: ut forbeatur fuccus * ffic Si opiifhotonTmcdeiuriSi tetano-.fpadcis pipere adieefo. Anginas menaru falfarum ex ca > r^itibuscinis ex meile illituEabolet.Ranarum^ deeoaaru ex aceto.Succus hic 6i contra to :t filas piodelECancri fluuiatiles triti finguli in herniam 3quas:anginis medentur gargarizati ^ aute uino:autcalidaaquapoti.Vuasmedeturgarum cochlearibus fubditiim: vocem luu" ri recentes falfi ue in cibo fumpti adiuuant.Vomitionesmulli inucteratiitrinq? in portio/ ne concitant. Sufpiriofis caftoreacumhanimoniaciixlguapo^uone cx^cetomulfo ie/ iunis utilifTimepota.Eadempotio fpafmos ftomachi fedat eX aceto mulfo calido . Tuffim fanare dicunturpifcium modo e iure decodo in parinisranee.Sufpcnfe autem pedibus tu diftillauericin patinafaliuaearum exenteraruubenturrabie&ifq? interaneis condiri. Eff ra na parua arborem fcandens 8i ex ea uociferans.ln huius osfiquis cxpuanpfau qt dimittar: tuffim liberare dicuntur.prxcipiunt Si cochlesecrudse carnem tritam bibere ex aqua ca! i/ da intuiti cruenta Jocineris doloribus fcorpiomaiinus in umo ijecacur: ut inde bibatur. ConchxIohgS carnes ex mulfo potas cum aqua pari modoiaut fi febres fint: ex aqu3 muf/ fa.Lateris dolores leqiunr hippocampi roiti fumpti.Theteseque fimilesoftreas in cibo fu / prae.lfchiadicoium muria filuri clyftere infufa.Danrur aurem conchae cernis obolis dilutae an uini fexrariis duobus per dies quindecim.Aluum emollit filurus c iure Si torquedo in ci bo.Ec olus marin^fimile fatiuo ftomacho inimicum aluu facillime purgat: Sed propter acrimoniam cum pingui carnecpquicur.Et omnium pi fcium ius.I dem Si urinali t c mno maxime.Opnmum e fcorpiibniDus 8i dunde:6i faXatilibfisu^ectiiri^recipiencibus.Coqui debent cum anecho:apio:corriandro:porro additis oleo Si fale.Fugant Si cybia ueccra; pri 7 jiaciq? cruditates pituitas bilem trahunt.Purgant Si mye^quormii natura rota in hoc loco dicetur. Aceruantur muricum modo uiuuntq? in algofiirgratlmrni autumno:8i ubi mul ta dulcis aqua mifeetur mariiobid in Aegyptolaudatiffimi-Prcccdentc hyemc amaritudi nem trahuntjcqloremque rubeum. Horum ius traditur aluum Si ucficascxinanirCTnte/ ranea diftring&re.Omnia adaperire.Renespurgare Sanguinermadipcmq; minuerc.lraque uriliffimi funt hydropicis.mulierum purgationibus:moibo rcgioiaiticularyinfiajfionibus Item prodeffe felli pitintcEcp pulmonisuocineris fplenis uitiis rhaimatifmis . Fauces tantu nexant: uocefep obtundunt. Vlccraq? quae ferpant.-aut finr purganda$ fananc.lcem carcino mata cremati autem ut murices 8i morfus canum.-bominumqi cum melledcpras lctigincs Cinis eorum potus emendat caligings.Gengiuarum Si dentium uitia: eruptiones picuir&: 4* conto dorycniunnaut opocartum antidoti uicem optinent:Degencrant in duas fpcti/ • cs in mitulos:qui falenuuiiufc^ reppiunamufcafc^.Qiiaz rotunditate differunt: minores rlh^ ~y7jf ahquan^jatcs hyrcae tenuiorib* teftiWcarne duriores Mituli quoqi ut murices ciere cau , !^[rla fticarh uim habent: 6i ad Jejaras: lenrigmes-.macuias.Lauantur quoc£ plombi modo ad gin* ^ giuarunicrafficudines:& oculorum albugines realiginefep. Atqp in aliis partibus fordiefa ulcera.capitifqs puftulas.Garnes uero eorum ad caismorfusimponutur.Et pelorides embl fiunt aluum. Item caftoreaexaqua muIfa:drachmis.binis.Qui uehementius uolunt uti:ad dunt cucumeris f3tiui radicis ficeaz drachmam:& afronitri duas.Thetex torminibus & im dationibus fuccurruncJnueniuntur hascin foliis marinis fuggcntfs:fungorum ueri9 qua pifcium.Esdem & tenafmum dinroluunt:renumqi uitia, Nafcitur 6i in mari abfinthium : q uod aliqui feriphum uoc3,rsc:circa tapofyrin maxime aegiptuexilius tereftri . Aluum fol/ ni£:6i noxiis animalibus ioteffina liberat.Soluunt 8i fepiae.ln cibo dantur cum oleo & fale t | nexus brachio: uel hippocampusme! neruirubetbasdextrclacerto adalligati. Amorem fi nit in pecoris receti corio rubetha aliigata.Equorum fcabiem ranas dccoGtx in aqua exte/ nuant:donec illini golTit. Aiunt^:ica curatos non repeti poftea. Et falpe negat cane? latra re:quibusin offarana uiua data fit.Inter aquatilia dici debet:& calamochnu^faTinc” acfar/ cha appellata.Nafdtur circa harudines tenues fpumaaquK dulcis ac marinasmbi fe mifcec Vimhabet caufticaddeo acopis ad^if cotra perfri&ionu uitia. Tollit &mu!ieru letigines mfacie.Et calami fimul dici debct.phraxmatis radi^ reccs tufa luxatis medetur: fpinas do loritAsx aceto illita. Cypri uero qui 8 i donax uocat cortex alopeciis medef uftus:& ulceri bus u^rjcis.Rojia /xt^hujS.guEjj ^fatcyrrori# 'M racto Panicufe flosT) sfiieS itn. uerit exurdit.Sepiae atramfeto tata uis e; ut in lucerna addito astbiopas uideri ablato priore luttue Amaxila9 tradat.Rubeta decc£h & \ aq potu datafuu morbis mede^ueUuiu^u^ ranas cinis.pulmonemarino fi cofriccf Iignutardere uideriadeo ut faculajti prsefuceari jTXnimaliu oium in mari uiuentiu clxxvii.genera efle. ([Ca. VII- Era&a aquatiliudote nojlienu uidet idicareptot maria ta uafta & tot millib9 paf i .fe {'uu terras ifufaTdltrac# circudata mefura pene ipfi9 nitidi quas ltelliganfaialia cen* JEf^u feptuagintafcpre orum generu eflbeaqj nominari cupleiti . Quod in cerreftib7 ♦ uolicribufq! fieri no quit. Neqnn.ois ldteasthiopiaecn aut fcy thias defertoru ue nouimus ; fetas aut uolucre^cuhominuipforu multo plurimas^mt differctise quas iuenirepotuiirr Accedat his taprobane ifulzeqj ai ik occeani fa&utofe narratas.profe&o couenietmon pofle ola genera in conteplatione uniuerfa uocari.Atherc^l^in,dto mari oceano quxcucp naf cutur certa fut-.notiorac^ quod miremur quas pfundtfhatura merfit.ut a beluis ordiamur arbores phyfeth):es:balenK:piftrices:tritones:nereides:eIephati:homines qui marini uocan tur:rot3e:qrcas:arietc^m7 >, t£d— j|!LIBER.. Illius in uifcera eius & in fede maniu opes quaerimus tanq parum benigna fertiliqj qua fe* Tcetur.lnter hsec nimium remedio^ gratia fcruramur.Cui.n. fodiendi caufa medicina eft. Quanq & hasc & fumma fui p/fte tribuit ut minime parca: facilifq? \ omnibus quas pfunt. Ilia nos premunt:illa nos ad inferos a^un^ aua^occulcauit atq? demerfit.il la quae non na / fcunturmt repente mens ad ianeeSolans reputet quis deinde futunjfiniselbfaeculis oia nibus exhauriendi eam quoufqj penetret auaritia?Quam innocens quam beata:immo ue^ ro & delicata elTe^uita 0 nihil aliud de ea nifi quod fup^Terra’s‘cbncupifceret: haberecqj non nifi quod fecu ei!?tf'uifur quidem aurum & chryfocolTa iuxta: utpreciofior uideatur nomem cx auro cuftodiens.parum enim erat naturae unam inuemfle ujti^pefteimnifi in precio etiam efTet fanies auri.Querebatargentum auaritia.BonicqHfuluiuntenm inuenif fe minium.rubenrifqj terre excogitauit ufuni.Heu prodigiofaYngenia^u^t modis auxi** mus precia rerumfAcceffitais piduraeiSTaurum argentumq? cselandot. f hoc quoqj Sed .^phalera polita 'propter quas nomen equitum adie&u eft. Annulos quoqp depofitos a notabile in annales relatum emon a Senatu uniuerfo.Hoca&um.p.Sempio^ ’ nio Longo.L.Sulpuio conf.Flauius uouit asdem concordias: fi populo reconciliaflet ordi nes:Ec cum ad id pecunia publica non dccemerccur.ex mul&aticia fceneratoribus conde %&;;;£ naris asdicula aerea fecit ingtascoftafnquas tuc fupra comitium etat.lnciditcj i tabula asrea ea aede.ccc.iiii.annis poft Capitolina dedicata-lta qdringetis.xlviii.a codita urbe geftu eft IpH"' & primu anuloje ueftigiu extat.Prohiifcui aut ufus alterufecudo punico bello. Neqj.n. aliter potuiffent{trimodia illa dnnuioru Carthagine ab Hanibalc mitti Inter Cepionem quoqj 8i Drufum ex Mulo \ auttioe riauafi inimicitia coepere.Vnde origo fotialis belli: ££ exitia reru.Ne tu qde oes Senatores habuerut:urpote cu memoria ^uoru inulti praetu/ ra funfti i' ferreo cofuetiermficut Calphurnium & ma n iliu m : q lega t us . C.Harii fu erat iu gurtino bello.Feneftella tradic.Et multi.L.Fufidiu illu que Scaurus \ uita fua icnfnt.in QuitiorUm uero familia aurum ne foentinas quidem habere mos fuerit.Nullofq? 010 an nulos maipxpsgentium hoiumq* etiam qui fub imperio noftro degut hodie habeat.No fignet ories aut Aegyptus etia nuc lirter/s cotenta folis.Multif hoc modis ut castera oia luxuria uariauit:gemaf addendo exqfiri fulgorifcenfu^opimo digytofonerando-.ficut dicemuf i gemaru uolumine.Mox 8C effigief uariafcxladomt alibi ars alibi materia ect in ^precio.Aliasdeindegsmas uiolari nefas putauit:ac ne quis fignandi carri inannulisee in^ ^^telligeretfoIidasjn^uit.Quafda ueronec^ ab ea parte quas digyto oculta^auro clufit au^ iuq milibus lapfllo^ uilius fecir.Cotra uero multi nullas admirrut gejmas:au^o£||.iipo ft gnantmt claudii Casfaris principatu reptum.Necnon & feruitia iam ferrum auro cingunt alia per fele mero auro decorant:cuius licentias origo nomine ipfo in famathracia id infti^ // turum dedarat.SinguIis primo digryt»s gerere mos fueratrqui funt minimis proximi.Sic in Numas & Seruii Tulii ftatuis uidemus.pnftea pollici proximo induere etia deorum fi mulacris.Dein iuuit & minimo dare Galliae britaniseq» in medio dicuntur ufas. Hic nunc folus excipituncKteri omnes onerantunatqp etiam priuarim articuli minoribus alis.Sunc qui tres uni minimo congerant. Alii uero & huic unu cantu:quo frgnandafignent.Condi fkzi %u. U/, bihtnte furffl ille utres rara & ad iniuriae ufus indigt^udut e facrario promjtur.Er unu in mini/ mo digyco habuiiTe preciofioris eft in recondirofuppelleailis o%qtano.laiii^Jii jgond,^ ra eoru oftentant: Aliis plures q unu geftare laboT eft. Alii bratteasirvferut leuiore mate/ ria:& propter cafuin gemmaru totam fbJlicitudineni putant.AIiifubgemmis uenena clu dutificut Demoffhenes fummus orato^ gr2eciaz:3onulof<5 mortis gratia habet. Demucp ut plurimu opu ita fcelera annulis fuit.Que fint illa prifcoru uita:qualis innocentia i qua nihil fignabaturr At nuc quoc? ubi ac potus uindicaniur annulo a rapina.Hoc profecere ^ v , mancipiorum Iegioties:& in domo turba externa a&a Seruorum quoqs caufa nomencula ’ «i tor adhibenduf.Sed aliter apud antiquos.Singuli marcipores lociferes ue dominorum gc 'tHes omnem ui&um in promifcuo hahebannec ulla domi cuftodia adomefticis opus erat Nuc rapiendae comparantur epulas:pariterq? qui rapiant eas.Sed & danes quoq? ipfas ii* gnare non eft fatis:grauatis fomno:aut monentibus annuli detrahuntunmaiorq^ uitas ra tio circa hoc inftrumentumefTe ccepinincertum a quo tempore Videmur tamen pofie in r externis audoritatem eius rei intelligere circaPolycratem fami tyranhunucui ailetf us il |e annulus in mare abiedus capto relatus eft pifce ipfo circiter ducentefimu.xxx. annum urbis noftraeinterfe&o.Celebratiotfemqdcm ufum cum foenorecocpiflc argumeto.eft co fueeudo ulgiad fponfiones etiamnum annulo exiJiente:ab eo tempore quo nodum erat arra uelocior: ut plane affirmare poftimus nummos ante apud nos coepifle: mox annulos Denumis paulopoft dicetur. Annuli diffinxere alterum ordinem a plebe: ut femel ccepe^ lant eff e celebres: freut tunica ab annulis fenatum tantunuquaq et hoc ferouiulgqcj! |>ur^7 pura latiore tuuica ufosinuenimus etiam prscones:ficutpatrem.L.Elii Stellionis prazeb rrini ob id cognominati.Sed annuli pl^ne medium ordinem tertiqmque plebi &. patribus inferuere. Ac qd antea militares equi nomen dederannhoc nuc pecunias Tu dices tribune* Nec pridem id fa&u:Diuo Augufto decurias ordinanre:maior pars iudicum in Jgrreoan ^ | nulo fuit.liq? non equiresded iudices uocabantur.Equitu nomen fubfiftebat lh 'turmis equorum publicorum ludiqum quoqi non nifi quattuor decutise fuere primo.Vixq? nu* lia Cingula in decuriis inuentafunr.nondum^ouinciisad hpemunusadmiflis. Seruatu/ que in hodiernum diem efbne quis e nouisTciuibuf in iis iuclicarec. De decuriis iudicium:8£ quotienf nomina equeftrif ordinif Inaurata donif militaribuf qn primu corona aurea. _ 4jCa. .11. . |b Ecurias queq? ipfas pluribuf difeete nominibuj* fuere Triblonoru 2erif.& rSele* **'*- ’ | doru 8i indicu.propter hoc etiahum NolagTnttuWabantur ex omnibuf.Sele*» 0 di ad cuftodieda fuifragiprum fcita in comitiif .Et qui diuifuf hic quoq? ordo -£rat fup^rbaufufpationendm{num:cu aliuf fe Nongentum aliuf Seledum: 2.diuf Tribunum appellaret.Tyberii demum principatu nono anno in unitate uenit eque ^iferordo annuloiuq3au&oritati forma conftitnta eft.C.Afmio Pollione.C.Antiftito Ve J tereconf.anno urbif conditse.dcc.feptuagefimoqnto.Quqid miremur futuli pene de cau facu.C.Sulpi.Galba lunende fama apud pncipepopinarupoenifaucuparetfroccupatufcp in hiis eet queftus in Senatu uulgo inftitoreleiufculpas defendi annulif. Hac de ca cofti tutu ne cui i u f eiu f efTet: n ifi c u i ingeuo ipfipatri:auoqj paterno feftertia.cccc.cenfuf fu^ iftent & lege iulia theatrali.in.xiiii.ordinibus fedendi.poftea gregatimin figne id appeti coeptu.protercp hxc difcrla Cprlceps decuria qnta adiecitrtantuq? natiu eftfaftuGut quas fubD.Augu.impleri no potugrantdecuriae non capiant cu ordine: paflimq? ad ornamen/ ea ea etia feruicute liberati tranfiliautrqd ante nuqcrat fadu qm in ferreo annulo eqtes;iu diceft^ intelligebanf:adeo<^ promifcuu id efle coepitm.t apud.CI.Cxfarem in cenfura eius unus ex equitibus Flauius proclus.cccc.ex ea caufa reospoftularet.Ita du feparatur ordo ab ingenuis coicatus eft cu feruitiis.Iudtcuaut appdlatioe feparari eu ordineprimi oiunt inftituere.Grachi difeordi popularitate in cotumelia Senatus mox ea debellata:aud:oritas nois uario feditionu euentu circa publicanoffubffiht:& aliquadiu tertias uires publicani fuere M.Cicero de mu ffabiluit cqueffre nome I cofulatu fuo ei Senatu coci!ans:ex eo fe, ordle puecfu ee celebras:8i eins uires peculiari popularitate quaeres. Ab illo tpe plane hoc tiu corpus in re.pu.fa&u eft.Cocpic^ adiici Senatui populoq? ro.equefter ordo. Qua tertiu de caufa & nunc poft populu fetibitunquia nouiffime coeptus eft adiici.Quin etia ipfum equitum nomen Cxps uariatuin eft in iis quoqp qui ad equitatum trahebaut .Celetes fub v vt< K IffHI Romulo: regibufc|! appellati funt.Deindc flexutnines.poftea troffulucum opidum inthul cisciic& uoliinios hoc nomine pafTuum.ix.milia fine ullo adiumento peditum eapiilenc Eius uocabuli uis durauit ultra.C.Gracchumdunius certe qui ab amicitia eius Graccha^ nus appellatus eflfcriptum reliquit iis uerbis.Quod ad equeftrem ordinem prinet antea yyr-1' ftroffulos uocabancmuc equires uocant.ldeocp quia non intdligut troffulus nomen quid ualeat-.multos pudet eo nomine appellarim caufam quaefupradi&a eft.exponit.Inuitcfcg etiamnum tamen credulos uocari.Sut adhuc aliquas non omittendae in auro differentiae. Auxiliares quippe externos torquibus aureis donauere:atciuef non nili argenteis . Prae* $e rcg 'ar n i i 1 1 a sc i ui b u s ded‘ere:quas non habent externi.Idem qd magis miremur coronas ex auro dedere cuiibus.Quis primus donatu$f»t ea non inueni.Sed quis primum donaue rit a.L.pifone traditur.A Poffumius Didaror apud lacum regillum caffris Latinorum ex pugnatis ei cuius maxime opera capta efl|nt:hanc coronam cx praeda dedit.ltem:L.Lencu lus Conful Seruilio Cornelio meren^efamnituni oppidocapto.Sed quinqj libratu coro< y^yyyi na pifo fr ugijiliuni ex priuata pecunia donauir .-eamqp eoronam teffamento reipubliese le r "" ^ gauic fj Dereliquo ufu auri in uiris mulieribusm de nummo aureom quando pri mu fignatum eft aes argentu & au^m anteq fignaret q mos in aerem quae maxima pecu/ ^lia primo cenfum quoriens & quibus temporilr audoritatis auri. $)Ca. .II f. i Eoi** uero honori in facris nihil aliud excogitatu eftq ut auratis cornib* hoffiae amaioreidutaxac immolarent fed in militia in.quoqitm adoleuit haec luxuria: w . ut M.Bru.in philippicis campis epiftolae reper i ane' f rementesfib ulis tribunicias lex auro geri. At Hercules idem tu Brutemulie^ pedib9 auru gcftari tacuiftL ^)Cuius fceleris nos coarguimus illu primu q auro dignitate per annutas* feciunt habeant 1 in lacertis iam qdem S>C uiri^d e dardanis uchic.-itacp 8C dardanu uocabat Viriolae celTicae dicu tur. Viriles cdtibericx.Habeant foeminae in armillis digytifq? totis collo auribus.per has difcurranc catenae circa laceram inferta margaritaru pondera e collo dominaru auro pendeantmtinfomnoquoq? unionucofcientiaadfit.Etiamnu pedibus induif:atq? inter iloianuplebem^ huc mediu fceminaruequeftrem ordinem facic.Honeftius uiri pedagoi* gis id damus balneafq? diues puero^ forma conuertit.Ia uero etiam Harpocratem flatu/ afq? aegyprio^ numinu in digitis uiri quoqj portare incipiu t.Fuic & alia.Clau. 'principatu differenciainjdens iis qaadnnfftanem liberti eius dediffent.-imaginem principis in annu* Io ex auro gerendi magna criminu occafione.Quse omnia falutaris exortus Vefpafiani principis aboleutaasqualiter publicando principem.De annulis aureis eoruqj ufu had en* dictu fit.proximu fcelus fecit: qui primusex auro denariu fignauit:quod 8C ipfu latet au> doreincerto-Populus Romanus ne qdem argento fignato ante Pyrrhu regem deui&u ufus eft.Libralis unde etiam nuc libella dicit m difpondius appendebat affis. Quare seris grauis pcena dida.Et adhuc expenfa in ratjonib9 dicutur.Irem intedia & pondera.Quin 8C niilitu ftipendio^:hoc eft ftipis ponderandse penfatores libripendes dicutur.Qua confue tudine in iis emptiomb9 quas manqpi funtretiam nuc libra interponiF.Serui9 rex priniuf fignauit aes. Antea rudi ufos Romse.Timeuf trad^t.Signatu eft nora pecudu.unde 8C pe cunia appellata.Maximuf cenfuf.c.x.mili^aTfiu Fuit illo rege.Et ideo haec prima claffif. Argentu fignatu eft anno urbis quingentefimo odogefimoquinto:QL;..Fabio cofule qn que annis ante primu belfu punicu:Et placuit denarius pro decem libris aeris: quinarius p quincp feftertiu pro dipondio ac femiffe.Librse aut pod us aeris in minitu bello punico priV mo cu impenfis refpublica non fufficeret.Conffitutucp utaffes fextantario pondere feri<^ ffenturdta qnta parte fada lucn diffqlutu aes alienu.Nota seris fuit cx altera parte lanusger minus:ex altera roftru nauis.In triente uero &£ quadrante aes quadrans antea triucis uoca talione fere omniuffeptimo uolumine diximus prxeipuam gratiam huic materias fuiffe ar ierartAi V - r terix prxlatu dexteris metallis:cu exdat p utrucp plubo.-Sed qa rciy uni nihil igne depe* rititotaet \ icediis rogif# duratemateria.Quinimo quo fxpi9arfit:,pficit:ad bqnijcate:au nqt expimeto ignis c:ut fimul color rubeatquo ignis. At ipm obrisu uScat.primu at boi tad argumccu c qdifficilHe accedbprasterea mi> prunae uioletiflimxligni idomitupalea „ Cxxxiii. riti(fimeardefcerc:atqj utpiirgeoir cum plubo coqui. Altera caufa precii maior quod mi nimum ufus deterincum argento asre plumbo lineas durantur:manufq3 fordefcant de ci/ L duamatcria.Necaliudlaxiusdilatatur.autjiriumerofiusdiuiditunutpotecuius uncias in./?’ 'r" ,’n'oh'v gg* Septuagenas quinquagenas plurcfqj bratteas quaternum utrinque digitorum fpargan ' ? tur.CraflilTimas ex iis prencftinas uocantur: etiamnum retinentes nomen fortunas inauffv , to ibi fideliflime fimulachro.proxima brattea quxftpjpa appdl^tur.HiJpania ftrigiles uo cat auri paruulas mafias:quod fuper omnia fol um in miiftaauramentb capitur.Cum este ia in metallis reperta igni perficiantur hoc ftatim aurum eft confumatamque materiam protinus habet cum ita inuenitut.Hsc epim inuentioius naturaffseft.Alia qua dicemus coada.Super extera non rubigo duamon erugo non aliud ex ipfo quod confumatboni/ tatem iminuat ue pondus.Iam contra falis & aceti fuccos domitores rerum con/tantia fu perqueomnid netur:. @c texitur lanas modo:& fmelana:T unica aurea tnumphafTe Tarq nium Prifcum Verius tradit Nos uid imus Agrippinam Claudii principis edente eo na# ualis prelii fpedaculum aflidentebi ei indutam paludamento:auro textili fine aliajtpjte#' ’ . . rije. Attalicis ue^j3pri^nn|0ituj* inuento regum afis.Moirmori S iis quae ‘ eri non poffuntoui candido illiniturdigno glutini ratione compofita: leucoporon uocat Quid fit hocraut quemadmodum fiat-fuo loco docebimus. Aes in aurari argento uiuo: aut certehydrar^yroIegitimuTn efa^Vde quibus ut dicemus illotum naturam redctes:ex cogitata fraus eft.Namquess cruciatur in primis accenfumq? reftinguitur fale aceto alu niine Poftea exarenatdr:a?n fat^s tecodum fit fplendore deprchendente:iterumqueexha«> ^ latur igni:ur polTit edomitum mixtis pumice alumine argento uiuo id udas accipere brae : teas.AIumen in purgando uim habet tale eft qualem efle diximus plumbo. ^fj Ratio naturalis inucniendi auri:& quando primum i s,_ . J aurea ftatua^SC medicinas ex auro. CCaT IRI Vrum inuenitur in noftro orbe ut omittamus indfcumcatcp a formicis:aut gry” 'r' phibus apud fythas erutum.Apud nos tribus modis flumifium ramentist uf in cago hifpanis:pado itafiae Hebro thracias:pa&olo afcgange indias:Nec ullu ab Solutius aurum eft:utgLufuipfe trituc£ perpolitum. Alio modo puteoru ferobi obus effoditur:aut in r uinam optie|.Qua re qtraqjr ati o dicetur. Auru qui quseruttante om nia fegullu tollut:ita uocatufmdiciui&aTueus ubi id eibarenas que leuatur:atque ex co ' quod refedittconiedura capit- ut aliquado in fummat tellure protinus rara foelicitate-.uc nuper in dalmatia principacu.Neronisfingulisdiebus etiam quiquagenas libras fundes cumiaminuentumcftinfummocefpite.Alutarioncmuocantfi&aruo ea tellus fubefi: 1 Casterum montes hifpanias aridi fterilefque:& in quibus nihil aliud ginatur:huic bpno co , ^ gumur. fertiles efle.Quod puteis foditur canalitium uocant.-alii c a n a 1 i en Ce ;n i a rm 6 ri s glo rixy nhxrens: n on illqmqdo quo in oriente fapphyro atque thebaico aliifcp in gemis fcin tiliae: b£a micas amplexum marmoris hi uenarum canales per marmor uagantur & latera puteorum & huc illuc inde nomine inuentoirellufcp ligneis columnis fufpenditur.Qucd 0 ^ effofum efl: tuditur:lauatur:uritur:molliturin farinam.Nam quod in pilis cudunt apila# v fetidem uocant argentum quod exit a fornace:fudoremque qui camino ia datunSpurci/ ria in omni metallo uocatur fcoria.Hasc in aurocoqnitur iterum & tunditur.Catini fiut '2lr-r”± ex tafcOnio.Hasc di terra alba fimilis argillas.Neque enim alia afflatum ignemque & ar/ dentem materiam tolerat.Tertia ratio opera uicerit gigantu. Cuiculisper magna fpatia adisScauantur montes ad Iucernaru Iumina.Eadem menfura uigiliaru eibmultifq? taienfi bus non cernitur dies.Arrugiasidgenus uocantrflduntcp rimae fubito:8i opprimut ope f rarios:ut iam minus temerarium uideatur e profundo maris petere margaritasrtanto no^ centiores fecmius terras.Relfquutur itaq? fornices crebri motibus fuftinendis.Occurfant in utroq? genere filice^Hos lgrii 8d aceto ruput.Sepius uero quoniam in cuniculis uapor & fumusiirangulat:csedut fradufis.c.l.libris ferri terram agennbus.Egeruntq? humeris noflibusac diebus per tenebras proximis trad^ntesrluccmnouiiTimi cernunt.Si longior uidetur filexdatusfequicur.Foflam ambit quIete.Tamen in filice facilior exiftimatur ope fa.Efl^iamque terra ex quodam argillas genere glareas mixtrneandidam u ocat: prope inex pfigudbilis.Cu neis ea ferreis aggrediu€:& lifde malleis.nihilqp durius putat.nifl quod i ter oia auri fames duriflimag.perado opere cetuices fornicu ab ultimo c£dut.datcg fignu UTIBER. rima.Eamque Colus intdligit in cacumine moncis eius peruigil.Hic uoce itfu ue repente reuocari operarios iubet.pariterque ipfe deuolat:Mons fra&us cadit a fefe longo frago* re:qui concipi humana mente non poffit:& flat7u incredibili.Spe&ant uidores ruinam na* turi. Nec tamen adhuc aurum eft.Nec fciere efle cum fodere.Tantaque ad pericula eu i eenda fuit fatis caufe fperare quod cupercnt. Alius par eft labor uel hoc maioris impenr dii flumina ad lauandam hanc ruinam iugi montium duxere obiter a centefimo plerumcp >ne creaomimiium & hoc labor eft.precepifle libra*» ucM- lapide.Com/gos uocant a corriuatione _ mento oportet ut fruaris quando in nttdat:itacp altinimis partibus ducitur. Conualiis oC interualla fubftrudis canalib^siunguntur.Alibi rupis muiaecasduntunfedemque trabi^ bus cauatis praebere cogunfur.Is qui caedit: funibus pendet: ut procul intuentibus fpeti^ cs nefaria quidemifed alitum fiat.pendentes maiore ex partg ; librant & lineas itineri prae 7A7 v. £ des in quafque partes:& in altitudinem deos.HmiflVria in iis quina pedum quadratorum ternum ferelinquuntur:& repleto ftagno excuffis obturamentis erumpit torrens tanta j ui:ut faxa prouoiuat.Alius etiamnum in plano labor.Fofle in quas proflant cauanfraga? gas uocant excernuntur gradatim.Frutex eft ulex roris marini fimilis afper arumque re* tinens.Latera eluduntur tabulis:ac per pferupta fufpcnduntur:canali ita profluere de ter ra in mare.His de caufis iam promouit Hifpania in priore genere.;quae exhauriuntur im tnenfo laborejie occupent puteos in hoc rigantur. Auru arrugia quaefitum non coquitur ;; M fed ftatim fuunfeft.lnueniuntur ita maiTaz.necnon in puteis etiam denas cxcedetes libras Palacas Hifpani:alii palacranasudem quod minutum eft balucem uocant .Vlex ficcatus uritur:& cinis eius lauatur fubftrato cefpitejierbofo ut fidat aurum.Vicena milia pondo ad hunc modum annis Angulis afturiam arq? galletiam & lufitaniam prasftare quidam tra diderfitrita ut plurimum afturiagignat.Neque in alia parte terrarum tot feculis haec fer* tilitas Jcalfe parcitum eft ueterc interdico patrum ut diximus.alioquin nulla fecundior tnetalloru quoq? erat tellus.Extar lex cenforia uiaimiliarum aurifodtequain Vercelle fiagro cauebaturme plus quinqj hominum in opere publicani haberent Aurum faciendi eft etiamnfi una ratio ex auripigmehto:quod fiVSyria foditur pi&oribus in fumma tellus re auri colore:fed frangili lapidu fpecularium modo.lnuitaueratque fpes Caium prine i/ «em auidiflimu auri:quam ob rem iuflit excoqui magnum pondus:& plane fecit aurum excellens.fed ita parui ponderis ut detrimentum fentiret illud propter auaritiamgexper/ tusquanquamauiipigmentijlibrasxiiirpermutarenturnecpoftea tentarum ab ullo eft. Omni auro ineft argentu uario pondere:alibi dena:alibi nona:alibi o&aua partedn uno ta tum Gallise metallae Ioco:quod uocant albicrarenfe.xxxvi.portio inuenitur.*ideo caeteris prseeft*Vbic,unc|j quinta argentipqrtio elbeleftru uocatur.Scrobes eae reperiuntur nalienhrFrt^ cura eleftru aranto addito.Quod fi quintam portionem exceflimircuch* t4> XKlVi ad lucernarum lumina clarius arge.ntq fplendere.Quod eft natiuu & uenena depraehen* J:* #• «n /''itirikne ir/inne ^li^AiKno rilHi in-nPA OPlttM dit.Nanquedifcurrut in calicibus arquus caeieftibus fimiles cum igneo ftridqre:&gemi* w na ratione praedicunt Aurea ftatua prima omnium pylla inanitate:# ante qua ex aere ali* ' qua illo modo fieret:qua uocant holofphyrato Tn ^t^mpio^naetidisfbfita dicitur.Quod in fitu terrarum nomen hoc fignificauimus:numine gentibus ftjis facratiflimo. Direpta € Antonii parthicisrebus.Scitura^narraturdiftum unius ueterandru Bononiae hofpitali ■* Diui Augufti ccenacuinterrogaretuneffet ne uerum:eum qui primus uiolaftet hoc nu.^ , me oculis:mabrifc£ captum expiraffe.^refpodic.n.tum maxime Auguftumdecruore eius ccenare fecj illum efle:tqruffl fibi cenjQittifx ea rapiqa ege.Hoium primus # aurea ftatua & folidam Gorgias LeohtfnuiTdefgiis in teplo fibi poum.lxx.cireiter olympiade.Tantus 5« *\ oJl c|: I 'gorib? hybernis ufq$ in duritieipumicis.Laudatiorecandein serariis metallis:& p/ ■ A xima in argctariis fieri cdpertum e.lnuenif di i plumbariis uilior et auraria. In oi* * busatiis metallis fit di cura multum ifra naturale illa imiffis i uena aquis leuiter byeme ‘ tota ufq?-q in iunium niefem.Dein ficcatis i i unio di iulio ut plane ltdligat nihil alid chry^ focolla qua uena putris.Nahua duritia maxic diftat uua uccac. Ettn illa quoq? herba qua lutea appdlancttmguit.Natura e que lino lanas ue ad fuccum bibedum.Tundit in pifardei de tenui cribro fecernitfpoftea mojlitunac deinde tenui9 fic cribraf. Quicquid n 6 rtanD meacrrepefit in pilaidein mollitur.puluis femp i catinos digerit :& ex aceto maceratunuc ois duricia foluatur.Ac rurfus tunditur:dein lauatut in cochisfficcaturq? ♦ Tunc tingitur alumine fchifto:& herba fupradida pingiturq? antequa pingat.Refertquabibuladocilif/ qj fit.Nanifi rapuit colore addunt Cytaeum atq? turbyftum:ita uocacmedicametaforbe recogetia.Cum tinxere piffores tureflobicin uocat.Eiufq; duo genera faciunt. Eluta quas feruatur in lotheca-Et liquida globulis fudoferefoIutis.Hasc utraq? genera in cypro fiunt LaudaciiTima in armenia.Secunda (n macedqnia.LargilTirna in hifpania. Summa comenda tionis elbut colore hsrbaz fegetis Iastiis uircntis qua finnljTreddat. Vifumq? dt ia Neronis pricipis fpectaculis harena c y rei chiyfocola fterni:cum ipfe cocolori pano aurigaturus eet iduffaopficlum turba.Trib9eagenerib9diftigiuint.Afperaquas taxatur \ libra. vii.Media quas denariis quinis . Attrita qua herbacea uocatrq use.xiii.Sublinunt at harnofa : pus qua \ ducant atrameto 8i paretonio.Hasc funt tenacia ci9 in colore blanda.paretonium qni e na tiirapinguiffimu:8£ ppleuorem tenacilTimu atrameto afpcrgitur:ne^parctoni candor pal* lorem chryfocolas afferat. Lutea putat dutea hasrba di&a qua ipfa casrulco fubtrita* chryfo colla inducut uiliffimo genere atep fallaciflimoiVfuschryfocollas&inmedicina e ad pur gadauulnera cucasra & oleo.Eadep fe arida ficcat;&: cotrahic. Datur di i agina ortopnoea uemifcedacu melk.Cdcicant uomitioesmiifcetut &colliriis ^cicatrices oculoru:ac uiridi bus eplaftris- Adffolores mittigados:& cicatrices trahcaas.Hanc chryfocolla medici acefin appellatiquas no eft orobitis-Chryfocolia 8C aurifices fibi uendicacagglutinado auro: di in de oes appeilata fimiliter utetes dicut, Temperator ac ea cyprTerugiue:&pueria ipubis uri na:addito nitro. Teritur ^pro sere l mQrtariis:fanterna uocat noftri. Ita ferrumi/ natur auru qdargetofuifi uocat.Sigriucp e li addita laterna nitefeit- E diuerfo crofu cotra hic fe:hebetacurc5:& difficulter ferruminajfpr auru. Ad id glutinu fit auro di fpuma arge/ ti adfupradida additis unaqj cotritis.C6Ee)ii par ef^rcliqu? circa hoc: ut uniuerfa naturas: cotingac amiratio. Auri glutinu e tale. Argilla ferrp.Cadmiaasris mallis. Alumen laminis. Refmajalubo di marmori.Sed plumbu nigru albo iungirur.lpfumqj albu ftbi oleoJteffa«« gn um '^rametis ffagno argentu. pineis optime lignis ses ferrucp codi^ut. Spd segyptia pa/ pyro paleis au^.Cakx aqua acccditiirVK trachinius lapis .Idemc^Qjgo reffigditur. ‘ aceto maxie di uifco di ouo.Tcrra minime flagrat.Carboi maior uis e^ufto.Ite^q; flagrati. 4) De argento di argento uiuo& i^^fiue alabaflro:6i fcoria argenti di de fpuma argen/ fjwAjTjB his argeA met^llfldp^ujr:qu2e feques infania eff.No nifl i puteis repricur nullae^ fpenafeitur: htmis ut in auro lucetib7 fcitillis.Terra c alia ruffa alia cineracea 'RiJplexcoq nopot nifl cu plubo nigro atftcu uena plubi Galenam uocant:quas iuxcaar^ %cci uenas plcrunqj rcpitur.Ec code ope igmu defeendirpars inplubu:argcntu aut fupnas t|inatat:utoleu aquis.Repcrif i oibus penepuinciis fed in Hifpania pulcherrimu.Id quo/ . q? fferili fo!o atep ct in montibus.Et ubicunc^ una inueta uena cff-.no pcul inuenitur alia . Hoc quidc di in oi feremateria-unde metalla gtasci uidetur dixiffe.Mirum adhuc pet Hif (lL!BER. . paniss ab Hanibale inchoatos puteos durare fua ab inuetoribus noia haberes. Ex quibus bebcloappcliat:hodieq? qui.ccc.pondo.Hanibali fuminiflrauitin dies. Ad mille quintos ia padus cauaco monte P quod fpHtiu aquita‘i flantes dieb*:nodibufq? cgciut aquas lucerna funi mcfuratamneoB taauc . Argentiuena qu asin fumo reperta efl crudaria appellatur.fi/ nis aciquis fodiendum folebat effealume inuentu ultra nihil querebatur. Nuper inuenta seris uena infla at ume alba nullu finem fpei fecit . Oodor ex argentifodinis immicu o i bns animalibus: fed maxime canibus. A uru argentuq* quomollius eo pulcbrius.Lineas ex arge # teo nigras fieri.producic? maramur. Eil « lapis in iis uenis cui* uonnca liquoris asterni ar gentu uiuum appellatur- Venenum re^ oium eil . Exedic ac prumpit uafa permeans rabe dira.Oia ei Inatant prascer aupi-ld unum ad fe trahit . Ideo -• SCoptirqe purgat casteras eius fordes expuen* crebro ia&atu fidilibus in uafis ita uitiis abiedifut 6i iplum ab auro difee dat.In pelles fubadas efunditunperc# eas fudoris uice deflues pupaelinquic aurum.Ergq & cu sera inauratur.fublirubrateis ptinaciffime reriet.Veru palore detegit fimplicesrautp teues bratteas.Quapp id furtum quasretes oui liquore candido ufum eum adulterauere . Mox & hydrargyro:de quo fuo dicemus loco-Et alias argetum uiuum no largum iuentu c.In iifdc argenti metallis iuenitur ut pprie dkamqs-.fpumae Japiscadidas nitentif<$:no tn traflucecis ffimini appellai-.alii flibia alii alabaftrmaliqui turbafin . Duo ei9 genera:mas &C foemina.Magis probae foemina.Horridior e masrfcabriofqp & min' poderofusrminufqj ra dians:K harenorionFoemina cotta nitet friatefifTurifca n6globisdehifcens.Visa*afljI gere ac refrfgerare.Prlcipalis aut circa oculos.Nancp ideo & platyaophathalmomd appel lauere:quoma in callibus iiUiIierurH^ epiphoris dilatetoculos &fluciones Ihibeac oculor exulterationefq?- Farina ei* & thuris gummf arttixto fiftft 5C fangume e cerebro profluens i$m.Efficatior &cotra recctiauulnera.Eccotra peteres canum morfus lnlpcrm rarina . ct corraabuila igni cum adipe ac fpuma argeti casrufaqj 8i c£ra. Vritur aure 8i oftis bubuli fi mi circuniitum i clibanis. Dein rcfHguicur mulierum lade.Tefriturqj i mortariis amixa a qua pluuia.Ac Cubide turbidum traffundtfi aereum uas.Et mundatur nitro. Fex eius ltel ligitur plobofiiTima qu&q? fufcmdit in mortario:abigiturqj- Dein uas i quo turbida tralfu fa uint optum liceo p node reliquitur:& poliero die quicquid inatac effunditur: fpogjaq* aqua tollitur.Quod ibi fubfediEflos kelligitunac Iinteplo iterpofico Hole ficcatunno ut perarefcat.Iterumq? in mortario teritur:& i paflillos diuiditur. Ante oia ac uredi mod^ne cellari* eil:nc plumbum fiat.Quida no fimo utuntur coquctestfed adipe. Alii tritum in a qua triplici linteo ficca*t:feceq? abiiciunt.Idqp qd defluxerit traffundunt. Ac quicquid fabr fidet id colligeres cplaftris collyriifc? mifcent.Scoria i Argento gr^cijocac helchylma.Vis ei9 aftringere & refrigerare corpora. Additur eplallris:ut mollibdena.de qdicenrin pium bo.Cicatricibus maxime glutinadis &cdcra tenafmos:difenteriaf(^ infufa clyfleribuscum myrteo oleo. Addunt & imedicameta quas uocar lipards ad ex crefeeeia ulcerum aut ex at tritu fa£ta:auc in capite manatia.Fijt & in iifde metallis & quas udatur fpuma argeei. Gene ra eius tria.Optimaquachryfitih uocat.Secundaquaargiritin.Tertia quam molibditjn.Ec plerumcp oes hi colores in eifde tubulislueniunrur.probatiflimae atcica.Secundahifpa/ niefis.Chry ficis ex ipfa uena fit. Argyritis ex argcco.Molibditis plumbi ipfiuf fufura:qu£ ficputeoIis:6i ide habet nome-Omnisat fit excoda fua materia ex fupiori carino defluenf iniferiore Ex eo fublata ueruculis ferreis:atcp in ipfa flamacouoluitur ueruculo:U| fit mo dice poderis.Efl: ac ut ex noie ipfo itelligippt feruefeetis & futuras materias fpuniQ. Diflac a fcoria quo poc fpuma fece diffare. Alterum purgatis fe materi^:a!terurn purgate uitiuni c Quidam duo genera faciunt fpumse.*quas uocat flelerythida & peumene.Tertiurn molib dena in plumbo dicedam.Spuma ut fit utilisriterum coquitur:cofradis tabulis ad magnitu dineanullorum ita accefa follibus ad feparados carbones cineicq?. Abluitur aceto aut uio Simulqj refHguitur Quod fit argyritis: ut cador ei detur magnitudie fabas cofrada in fi/ dili coqui lubet ex aqua addito i linteolis tritico:& hordeo nouis:donec ea purgetur.po flea fex diebus terunt in mortariis ter die abluetes aqu3 frigida.Etcum definaccalida:add» to fale foiTili tn libram fpumx obolo.Nouiflimo die codunnn plumbo uafe . Allicum fa ba cadidatit ptifana coquunt:8i in fok ficcatur. Aliiinlanacadida cum faba donec lanam . no denigret.Tunc fale fofTileadiiciunt:fubinde aqua mutata: fecantqi diebus.xl.calidiffi misaeffatis. Necno in uentre fuillo in aqua coquut exemptam nitro fricar:& ut fupra te ■ "ii 1 1,'XXXllI. runc irr mortariis cu fale.S unt quf no coquaofeicu fale terant St adie&a aqua abluant. Vfu eius ad colIyria*-8i nitru ad muhebriu cicatricu foeditates tollendas maculafq?:& abluendu capiliu. Vis auc:Piccare:muIli£re:refrigerare:temperarc:purgare:explere,Vlcer uni tumores Taiibufcp emplaftris fupradi&is ignes etiam facros tollit cum ruta:myrtoq? St acetodtgqp perniriones cum myrto St exra St abdomine. O, |) De minio quantse a udor i tatis fuerit apud Romanos:& origine ac ruetionejeius^cina „ ^baris rde in pi&uris.*& medicinx de generibus minii:8i roe ei9 in piduris. #]Ca. VII* . Nuenitur in argentariis metallis miniu quoq?:& nunc inter pigmeta magnas a udo Mllfk ncatis:6i quonaa apud Romanos no folumaximefed etiam facras religionis :ut au ; jlllpiL dor cft Verrius:& cuius fit necefle credere audontati. Iouis ipfius fuiulachri fa/ 'ciem diebus feftis minio illini follita triuphatemen corpora, Sic Camillum triupbaife. Hac yp2 religione etiam nuc addi in unguenta ccenx triuphalis:& accenforibus in prinus loucm mi niandu locari.Cuius rei equidem cam mironquaquam St hodie id expeti coftat xtbiopum populiis totofqj eo tingi proceres:huncq? ibi deorum fimulacris colore effe. Quapropter diligentius profequemur ola de eo.Theopbraftus.xc.anosanteTrafibulum atheiucnlium magiftru:quod tempus exitin urbis noftrx ducentefimu quadragefimu-ix. anum tradit i uentum minium a Callia atbenienfe initio fperante auru poffe excoqui harena rubente in metallis argenti.Hanc fuifle origine eius.Reperiri aut iam tu in hifpaniis fed durum Si ha renofum.Uemapud Colchos in rupe quada inaceflfa ex qua iaculantes decuterent : id elfe adultcru Optimum uero fupra ephefum.Cilbianis agris. Harcnam cocci colorem habere Hanc teri Dein lauari farinam.Htquod fubfidatiterulauari . DifFcrentiaards effe: qdaiii miniu faciunt prima lotura. Apud alios id dTedilLitius.Sequentisautc loturxoptitnu.Au doritatemcoloti fuifle ndmuor.lam.n.troianis teporibus rubrica in honore erat Home/ ro cefterqui naues ea comendae Alias circa piduras pigmenta querarus.Mifito uocac gix^ c i miniurquida cinnabari Vnde natus error i dico cinnabaris nonre. Sic.n. appellat illi lanie draconis clis elephantorum morietium ponderepermixto utriufqjaialis fanguineui^dixi ‘ ''ihus.Ncqj alius^ft color qui in pi&urisproprie fanguine rcddat.Illa cinnabaris aliciciotis: medicamentifq? utiliflima cft At Hercule medici : quia cinnabarin uocant pro ea utuntur hoc miniorquoduenenuenfepaulo mox docebimiis.Cinnabarujietcres quxetia nunc uo* eant mopperan/ata pingebant.pinxerunt St ephefiominioiquod derelictum i eiquiacuratio magni oper is era t: prxcereacj; utrunqj nimis acre exiftimacur.Idecqj tranfire ad rubricam! St finophidemrde quibfis fffisTocis dica|iq.Cinabaris,a^ fanguine caprino:auc for bis triris.preciumfincerx numi quinquagintaduba miniu nafei St in carmania tradit. Hcr mogenes St in Aethiopia.Sed neutro ex loco inuehitut admos nepfere aliunde quam ex Hifpania.Celeberimum ex Silaponcfi regione in betica miniario metallo uectigalibus po puli Romani nullius rei diligentiorecuftodia.Non licet id ibi perficere eXcoquique.Ro/ mam perferturuenafignata ad dena milia fere pondo anuaRoi.nxautelauatur.Inuendcn dc precio fta tuta lege ne modu excederet.lxx.in libras.Sed adulteratur multis modis: ude pdafocietati.Nar/cp eiftalteru genus i oibusfete argetariisriteqj plumbariis mctallisiquod fit exufto lapide uenis pmixtomo ex illo cuius uornica argentum uiuum appellauimus ( is .n ,8t ipfe in argentum excoquitur)fed aliis fimul repertis.SterilesetiapIumbi dcprxhen § (. duntur folo colore: nec nifi in fornacibus rubefcetes:exuftfcp tundunt in farinam. Etboc c fecundu minium perquam paucis fnotu multu Ifra naturales illas barenas.Hoc ergo ad/ ulterat minium in officinis forioru.Item fyrico quonamodo fylicuiii fiatfuo loco dicem9 Subliniaut fyrico minium copendio rajjiodemoftrat.Hc aljq mo pigentium furto oportu num eft plenos fubinde abluetium penicillos: Sidif aut in aqna coftanqj furantib9 Since/ ro cocci nitor ee dcber.Secundariiaure fplendorin parietib9 fentit imagine. Quanqua boc rubiqo quxdam metalli e.Sifaponcribus atminqrii fns^ uenx haranea fine argento excoqui tur. Auri modo probat*. Auro cadere fucatum nigrefcic.Sincerum retinet colorednuenio St calce adulterari: Ac fimili rde ferri candentis Iamina:fi no fit aurum deprxhedi ilico.So Iis:atque Iunx coeamus inimicus remedium: ut parieri ficcatocxra punica cum oleo liquas fa&a candens fetis inducat. Iterumque admotis gallx carbonibus aduratur ad fudere uf# que. Poifea candelis fubigatur ac deinde linteis puris ficut St marmora nitefeunt. q miniu in officinis'poliut:facie laxis ueficis illigant ne in refpirando perniciale puluere trahant : St ' ? ii dUBER. ■ tamen per illa* fpe&ent.Minium tn uoluminum:quoqj feriptura ufurpatu r . Clariorcfip litteras uei in auro uel in marmore etiam in fepulchris facit. i)l5ifhydragyro:de argento inaurando:de coticulis in argenti genenbus:&: experimen / sis y CiCar* Vili. jX fecundario inuenit uica 8£ hydrargyrum in uicem argenti uiui pauloante diia* I tum. Fit aut duobus modis:asrcis mortariis piftillifqj trito minio ex aceto aut pati [ inis fi&ilib9 ipofitum ferrea concha calice coopertum argilla fuperillata. Dein fub V^patTnis accenfum follibus continuo ignbatq? ita calicis fudore deterforqui fit argento co lore:& aquas liquore. Idem guttis diuidi facilis Si lubrico humore cofluuere.-Quod cu ue nenum elfe couenit oia quae de minio in medicinas ufu tradunt: temeraria arbitror : preter • q fortaffe quod illitu capiti uentri ue fanguine fiftitrdu ne quid prastereat i uifcera:ac uul nus amgatraliterutendu no equidem cenfea . Hydrargyro argentu iauratur folum nuc p pe:cu Si in aera fimili modo ducidebeat.Sed eade fraus quae in 01 uitae patre lgeniofiffima cft:uilioreexcogitauitmateria:utdocuimus. Aurnargenticp mentione comitat lapis que 'C coticula appellant.-qnonda no folituin inueniri nifi in flumine hymochomt audor e Theo phraft^.Nunc uero pafTim que alii heraclium:alii lydiu uocar.Suntaute modici quaternas uncias logitudinis:biafqi latitudinis no excedetes,Quo4a fole fuit in iismelius:| quod a terra Js coticulis periri cu euena lima rapuerint experimentu protinus dicut quaniu auri, fit in ea.quantu argenti uel aeris fcrupulari differentia mirabili roe no falente.Argeti duae - differctias-Batcilis fcrreiscandentib9ramento Ipofitotquod candidupermanear:probatur proxima bonitas ruffomulla nigro:Scd expcrimcntoquocp fraus interuemc: fe ruatis. n. i uiroru urina batillis inficit ita ramentum obiter dum urituncandoremq; mentitur. Efl ali fc. quod experimentu politi & in halitu hominisifi fudet protin7:nubemq} difeutiat. ct^] De fpeculis: &asgyptio argento. $Ca. IX. VAminas duci:# fpecula no nifi ex optimo poflfe creditu fuerat . Id quoq? ia fraude I corrumpif.Scd natura mira eft imagines reddendi:quodrepercuffoaere.at^^ocu S losregefto fieri.Eadiui i' fpeculis uPpolita cralTitudie:puluniqipropulirajiilata0 ^imenfum magnitudo imaginu.Tantum uerefbrqpercufTum illu refpuaiban accipiat. Qui etiam pocula ira figurantrexcultis intuscrebris ceu fpeculis: ut uel uno ituente populus ;^toti^eim3ginu fiat.Excogitatur Si moftrificamt in teplo fmyrnas dicata . Id euenit figura materias.piurimumq? refert cocaua fijnt df poculi mo an thjcm deprella:an elata^n aucrfa an obliqua fupina:an feftafquati^ torquente uenientes umbras. Ncq? .n. e aliud illa imago:quI digettrclaritace maferias excipietis umbram. Atq$ utoiade fpe culis peragant hoc Ioco:opuma apud maiores fiebant brundufia:ftagnc &azre mixtis, pre lata fut argenita. primus fecit Praxite|efmagniPompeii astate.Nuperq; credi coeptu: cer tiorem imagine reddi auro_appofitoauerfis.Tingit &2egypt9argentmutin uafis Anube fuu fpedet: pingit^ no cselat.argentu.Tranfit inde materiat ad triuphalesflatuas:miruqi crefcit precium fulgoris dxcecari.Id aut fit hoc modo.Mifcetur argeto tertia pars aeris cy prii tenuilTimnquod coronarum uocat:& iuJphuris uiui quarum argeti. Conflatur in fidi ridgitur ars fa&a denarios probare tam lucunda e lege plebe: uti Mario Gratidiano uicatr ^ totas ftatuas dicauerit.Mirumcp in hac artium fola uiria difeuntur: 8i falfum denarii fpe<* £hrur exemplar:pluribufcp ueris denariis adulterin7jemifcitur. 4lDe imodica pecunia:^ quorum maxime opes fuerint: Si quando primum Popululus Romanus ftipem fparferit. CCa. X. , acceperit hoc nonie^decoxilTe creditorib7 fuis.Ex eade gcte.M. CralTus negabat diuTtc Ve Vnifi qui redditu anno legione tueri poffet.In agris fuis fextertiu.xx.milia polTcdic.Quirici, iltii pofl Scyllam ditifTim^.Nec fuit fatis nifi totu partho^ e.furiffet aui u. Atqi nt memo/ rii qde optima occupauerit.luuar.n Jfe&ari inexplebile ilia habedi cupiditate. Multos po 7H!cj , . ... ,,.;^ftsxxnu. ftea cognouim* feruitute liberatos opulctriores pariterqj tres Oa u dii pncipatu pallatcm Calliftu & NaeilTij.Atqj ut hi i ommictantftanq adhuc re^ potianf.C. Afinio Gallo. Mar*: lio Cyrino con.ad.vi.Challedas febru.C.Cecilr Claudius lfidorus teftamero f uo edixit: quis multa ciuili bello pdidiflet:tn reliquere feruo^quattuor nnHa:cencuni.xviil uga bou tria milia fexceta.Reliq pecoris.cc.quiquaginta feptc milia.In numerato podofexceca mi* lia. Qui funerari feiuffitfefterriis.xi.milibus.Cogregaras & excedctesViumept opes. Quo' " u tn portio erurptolemasi: que Varro tradit Pompeio res gerere circa iudea: c&on^ milia «quitu fua pecunia tollerauilTe.Mille couiuas totidc aureis potoriis imutante uafa cu fer culis faginafTe.Qyota uero illae ipfas(necj.n.de regib9 loquqr)portio fueric.py this bithinii q platanu aurei* uiteqi nobile illa Dano regi donauir:Xerxis copiasrhoc c fepties.lxxxviii. milia hominu excepit epuIo.Stipedium quinqj menfiurfrumctumqp pollicitus: ut e qui^r liberis fene&uti fuae iqdeledu unus falce cocederef.Huc quoqj ipfu aliquis coparet Croe fo regi Quas malu amenftfa eild in uit^cuperequod aut etferuis cotingerit:aut ne in regi/ busqiemiuenr-** ra~ rt; - f~“ — c- ~ m J * - r'v'" «a pecunia erat: flates atris i fi cfie dixerim. f' (jpp paupertate Agripasmon Largitionis rjj De luxuria & frugalitate i uafis & Ieteargetis & qn laces Imodicas fate CCa. X!. “r.Afa ex arget^o mira icon ftan tia h unjgn i lgenii uariatmullu genus officias diupro ? — Eteni tabernas maflis adoprauim9 c’ I bandomuc furni^namuc clodinamunc gratiana.Etem v_. nunc anaglypha; in afperitatecp exciffcirca Iinea^ pi&ufaVquasrim9.Ia uero SL me/ >vi cV>; ..... ra fas repofitoriis ipomus:& ad fuftmcda obfonia irerra dimus alterat itereft qplurimu 1 i/ tua pdiderit . Vafa coquinarfex argeeo Caluus orator fierfquserif. Ar nos carrucas ex arge 7 to caslare luenimus.Noftraqj astate Pompeia coiunx Neronis pneipis dclicatioiibf .iumen tis fuis foleas ex auro quoqi idue^ fqlebat.Libras.xxxii.argentei.Africanus feques hXit* di reliquit.Idcmq? cu de poenis triupharet quattuor milia.cccc.lxx.pondo tiaftulit.Hocar getum to^a farthago habuit illa terra^r asmula:quod nuc i menfaru cft apparatu . Poftca ui&a numantia & deleta.Idem Africanus in triupho milicibus.xvii.niiliaypodq dcdijt. Qui ros illo iperatore dignos qbus hoc fatis fuit.Frater eius allobrogicus primus oiunr pondo habuit. At liuius Dturfus in ribunatg plebis.xi.milia.Nam pp quinq? pondo no* catum a cenforib9 triumphalu fenem:‘iam rabulofiim uidef . Ite Catum Elium curh legati^, astolo^ in cofulatu prandente in fi&ilibus adiiTent milTa ab iis uafa argentea no accepifle. neqp aliud habuifle argeti ad fuprasniu uitas die qua duo pocula:qaas.L.paulus focer ei ob uirtute deuido perfeo RegedonafTet.rnuenimus legatos Carthaginefium dixinetnullos hominum benigni? iter fe uiuere qua Romanos . Eode.n.argeto apuod oes coenitauilTe fe apfos. At hercules Pompeium paulini equitis Arclatcfis filiumpatwi^a quoqi gente pul / fum: qd.xii podo argeti babuiffet apud exercitum fer ocifTim/s getfb ysoppofirum fcimus ledos uero mulie^ ia pridc totos operiri argito & tricliniaqqxda qbusargefumaddidilTe primus tradit Car uillius Folio eques Romanusmt no ope: aut delicata fpetie facerejr .fed punica. Ide laureos fecit: Nec multo poft argetei deliacos imitati funt. Quiofa expfauit r bellum ciuile fylfanum paulo.n.ate hoc fada funt.Lacenfi^ e cetenis libris argetffquas tuc fup quingetas numero Romas fuiiTe c6ftat:mrikof<5 ob eas pferiptos dolo cocupifcetium Erubefcae anales q bellum ciuile talibus uitiis iputauere . Noftra astas fortior fu|t Claudi pncipatmSer uus eius Drufillanus noie Rotundus difpefator Hifpaniae citeriori quinqua genari| lance habuit cui fabricadae officina prius exhasdificata fuerat.Et comites eius o£li _ gent::jg qnquagincaodo libra|i.Quare quasfoPnifi ut qua multi eas coferui iferent:aur q« bus coenatibus Cornelius nepos tradit are Syllasuiftoria duo tifi ^iclima Romie fuifTasar g£tca Repofitoriis argetum addi fuamcmqriXcap^um^R dicit: q obiit nouifft/ tno Tyberii Csefaris pricipatu.Sed & teftudiea tu hi ufum uenilfe.Ante fe aute paulo li / * fi L, -,'yL^U uero.quadrata & copa&a ineafcp p comilturas.Tym />vyt*3 * , gnea rotuda folida;nec multo maiori qua mefas fuiHe.Se quide p aut certe opta ac cazdro coepilTe.Mox additu argetum \ aguilis fi iptu AI ka.VIIU.^U.fll».l ' .«»»««11« «IgUMIII I ogMjlul IIIIVMW IVIHII1UIU.' » ; >•■ pana uero fe iuuene appellata tumateras & laces quas antiq magiras appclIauerat.Nec co / f ph rantu argeti fuerat uitas:fed uallidius poenas metu preciu. idcp iapridem ut ignofeam9 nobid.Dciphinos quinis milibus federtiis in libras eptos.C.Gracchus habuit.L.uero Craf '<*'*”*** F iii ((LIBER. fus orator duos fyphos.Mentoris artifucjis man u cadatos feftertiis centu cofeflus eft tame nunquam fe iis uti p^uercc uricfifa ufura. Sicut eunde, vi. milia feftertiis in fipg u Ia s libras uafa epta habuiflfe. Afia prniu deiuida luxuria mifit in italia.Si quidc.L.Scipio trMFulirin triumpho argeti caelati pondo milia quadringeta.l.Et uaforum aureoru pondo.cc.milia an H orna: in audioibus regiis uerecundia excpta eft: ta ciuirate Jamare er & no Jfoluami rari opulentia externam . Immenfo 6C achaicaeiiidqriae ( ^ tnomcco ad ipellendosmores:quae8iipfahocinterualloanourbis.dc.viii.parthicafigna8C tabulas pidas inuexitmequid deeflet.pariterqj luxuria nata e:& caryhago fublatanta co»W ,^/j gruetibus fatis: ut & liberet apledi uitia:fiClicerec peccare exdign^noe. Hincaliq ui tieteru-^W ut.C.Marius poft uidoriam cimbricam cantharispotalTe.Liberi patras exemplo tradity* : ilkj9iatorarpinas& ex manipulari imperator. """ ar~~- $ De datuis argenteis & caelatura argenti:& caceris quibufdant.' (,Ca- AlL ft)BSsenti ufum in datuasprimuad honore Diui Auguftioiin adultatione teporum Jcpwj - tranfifle falfo exiftimatur. Iam n. triumpho magni pompeii reperimus trat flatam J 1 jLJPharriaci£:qui primus regnauit in potorargentea flatua.ltcm Mithridatis Eupato /risa' currus aureos argent^ofq*. Argenro fucccdit cx ea re aliquado a auro luxus; fami/ y m farirnrin mns inr?n**rp surMc nm? f fifti&r iiPfnr. Virlintus Si »■ L+ na^ plebis cdpecfes Kbiex eo facicntiu quas induere aureas mGtftriftiSruetat. Vidimus a .* ipfi Valerium T ufeu motu cqueftri ordine ob infigne calumnia cu celebritate ailedajen^ f- adolefccntip fcbolse ex argeto anullos habente. Ec quid hocartinct colligere cu capuli imli ( tum eboreet faflidito cSlf\rcnc argento: uaginaecatillis:baltei laminis crepiter. Iam pedagogis ad traTitu uiriliratis cuftodian^Argento foeminx lauenf' a nifr argehtea^ofia/^^:; fafhdiarmeadeq? materia a cibis a probris jeniiaC Videret ha* Fabricius a Oratas afgen r\£C ^ iW :: r Fraus uiola arida decoda in aqffucco® per lintcu expffo i creta ercthria. Vis ti 9 i meclicia ut purget ulcera. Ita® 6i cplafhis adiiciur.lte caufticis.Teriturdifficilime file. In medio le uiter mordct:aftrigir® 8C explet ulcera. Vritur i fidilib* ut pro fit. Precia: re& quae ufq dif pofuim^no ignoram9 alia in aliis locis: cite & omnibus pene anis mutari ‘prout hauigario/ nes c6ftiterint:auc ut quif® mercatus fit:aur aliquis prxuales ma*ceps anona flagellet non obliti. Demetrium tota helladia.Neronis principatu accufatu n apud Confulcm.poni ta<* inen neceffarium fumquae plerum® erat Romae: ut exprimeretur audontas rerum. ^ ^ CAII PLINII SECVNDI NATVRALIS HISTORIE LIBER, XXXIIIL nr, tfpROEMlVM. gjrr Aeris metalla. i. Sm | ROXIMA dicantur Seris mecalla:cui & in ufu proximum eft preci/ «,pum.lmmo uero ante argentum:ac pene etiam ante aurum corinthio» ^• oStipisquoqneaufioritasutdiximLis.Hincaeramilitiim tribuui aerarii e & aerarium:# obaerati ab arre didi. Docuim? quam diu.po.Ro.aere fi> gnato tantum ufus effer: # ai ia quae uetuftas tradidit cum aqualem „ u w _ ^^rbiauaoritatcmeiusdecIararetarcgc.NumacoIIcgiotertiofabiu v permiriorum inftituto^.Vena quo didum eft modo effoditurigni® perficitur.Fit #,elapide ” erofo:quem uocant Cadmiam Celebritas in afia:& quondam in Campanfamucin Bergo* marium agro:extrema parce italiae.Ferunrque nuper in Germania ecprouintia repertum. jr 4j^enus2eris:quaecorintia:qusedeIiaca:quaeaeginetica |["Ca^^'' II. & ex aLo Iapidezquem chalcitem uocant in cyprombi prima fuit aeris lnuentio . |Pf|^ox uil,tas PrKciPl,a reperto in aliis terris prseflantiore:maximeaurichalco:quod ^«^Lpraecipuam bonitatem ammiratione diu obtinuit.Nec reperitur longo iam tempo i Qie effocta tellure, proximum bonitace fuit faluftianum in cencronum alpino tradu nolo/ V gi & ipfum ami.Succeffit & liuianum in gallia.Vtrumque a metallorum dominis appellam ytumdllud ab amico diui Auguffbhocaconiuge ucfocis defedus. Liuianumquoquecec te admodum exiguum inuenitur.Summa gloria nunc in marianum conuerfa:quod cordu benfc dicitur. Hoc a liuiano cadmiam maxime forber:# aurichalci bonitatem imitatur sn fefterriis dipondiariif® cyprio fuis afllbus conrenro.Ec hadenus nobilitas in sere naturalif fehabec.Reliqua genera artificio conflant :qusefuidccis ridentur: fummadaritateante omnia indicata.Qyondam aes confufe auro argento® mifccbatur# tamen ars preciofior erac.Nunc incertum eft peior haecfican tnareria.Mirumquecum ad infinitum operum p cia haec creuerintiaudoritas artis extindaeff.Quasftus enim caufa:uromma:exerceri coep ta eft:quae gloria: folcbat.Ideo etiam deorum adfcripta eperi cum proceres gcncium clari tatem # hac uia qusererenttadeoque exoleuit fundendi aeris preciofi ratiomt iam diu ne fortuna quidem in aereius artis habeat:Ex illa autem anriquagloria corinthiu maxime lau datunhoc cafus mifcuit.Corinthocum caperetur incenfa:mircque circa id multorum affe datio fuic.Quippe cum tradatur non aliena de eaufa Verrem quem Cicero damnauerat p fcriptuni effe ab Antonio guaquod corinthiis fe ci ceffuru negauiffcr.Ac mihi maior pars eorum fimulareeam fcienriam uidetunad fegregandos fea cereris magis quam Icelligere aliquid fubrilius:SC hoc paucis doccbo.Coiinthuscapueft olympiadis centcfimae quiqua. F ilii tfuBER. :etcln eefint? fexteairo tertio noftrae urbis fexceteumoo&auo:cu ante in faeculo fi&ores nobiles eflTe defiffenc quorum ifti omnia figna hodie corinthia appellant.Quapropter ad coargue dos eos ponemus artificum aetatesma urbis noftraeanos ex fupadraajcoparatione oiymp. adum colligere facileerit, Sunt ergo uafa tmcorinthia quas ifti elegantiores «uncas fcul/ Dendo traffer unt modo in lucernas modo in trullasmullo mondiciaru defperiu . Eius rna eenera.Candidu argenteo nitore qua proxime accedens:in quo illa mixtura praeualmc.al ferum in quo auri fuluanatura.Terciumin quo aequalis omnium temperies fuit . Praeter hxc eft-cmus ratio no poteft reddi: qua‘quam hominis manu fafta dedent fortuna temper ramentum fimulachro fignifqj.Illud luo colore praeciofum ad iocineris imaginem uergef auod ideo cpatixon appellannprocul a corinthio.Longe tamen ante egineticum ato^ d~:p Iiacum:auae diu obtinuere principatum. AnnquifTima aeris gloria dchacafuitm^^ nobilitas aens.?r>'’,',,5,> rimui:ichra:eirigiemcB nominum:& aliorum animali ftkfenffeL i.ihtCi utnProxtma lauseginetico fuit. Infula ipfa eft nec ingens : fed officinarum temperatura / . nobilitata. Bos aereus inde captus in foro ooario eft Romae. Hic e exemplar egineuci Xt is Deliaci autemlupicer in capitolio in louis tonantis azde.lllo aere.My.ro Iicius ufus e. Hoc Sei» aequalis at **yM ^ ^ «»« IjCTBER. ft? TarqnitinridusXPiTopdidit.Ide au&or ed.M.Aemilio.C.pdpeio.ii.confules a ceforib9 p.Cornelio Scipione &.M.popilio datuas circa foru eorum g magiftracus gelTerar fubia* tas oes:praeter eas qua: populi aut Senarus lententia danae elTent- Eiuerp, qua apud ctde. Telluris daruidet fibi.Sp.Caflius qui regnu affe&auerat:etia conHacaa cenfWr ibus. Napi rum in ea quoqi re ambitioni puidebac ilii uiri.Exrant Catonis in xenfura uocifcrationes mulieribus Romanis in puinciis ftacuas pont.Nec tamen potnrunbibere:quo minus Ro* mas ponerentur ficuti Corneliae .Craccboru matri quae fuit Africani prioris filia Sedes.n. huic pofitaifoleifc^ fine amentoinfignisinMecilli publica porticu.Que dacua nunc e in Odauiae operibus.publice aute ab extetis pofita eft Romae a.C.Elio mouno piebislege perlata in Sennium Statilium* Lucanumtqui thurinos bis infeftauerar.Et ob id Eiiu rhu/ rini dacua 6i corona aurea donacur.Ide podea Fabritiu donauerg4|aiu:iii^raci obfidio/ ne.palTimcp datuas in clientela funt receptae.pt adeo diferimen omne fublarumruc Han/ pibalis etia datuas tribus locis qjfanf I ea urbeutrji cuius muros folus hoftiuemifithada. •• 4pTe anciqurftatuariis & precii fignorum immodicis:6C coloflis in urbe celeberimis. DCapituIum. VII. ILjJ Viffe aut datuaria artem familiarem itaiixquoq)& uecuda indicant Hercules ab • Xdi L? Euandrofacratus ucpduntinfqrjopoario^qui triupbalis uocaturiatqj p triupho& t ueltitur habitu triumphali.prsterealanusgeminus a Numa regedicatustq paucis:beliiqs 'n'- “ **' ** crecentoru qnqgintaquinq? dierunota p figni - p tu fcanica prerrascl itjpfa:quaei etruria _ , _ _ ______ Metrodorus Septilis cui cognome Ro mam noisOdiofo inditu eft: Vulfinios pulfacos pp centum & dece datuaru figna cbiece* uiderur cum datuaru in icalia ta* uetus origo fit:potius lignea aut fichlia deoru fimulachrain delubris dicaraufqi ad deuida afiarunde irrcpfit &C iuxuria.Similitu * dines exprimendi qua? prima fuerit origo:in ea qua pladice grasci uocant dici conuenien* tius erit.Etenim prior qua datuaria fuit.Sed hasc 3d infinitu effloruit multoru uolumiriu opere fi quis plures pfequiueI(c/Ola.n.quis j^lTitfln.Nl, Scauri asdilitace tria milia ligno ju in Scena tm fuere teporario theatro.Mumius deuida Achaia repleuit utbe.lpfewex^ef Iit non relidurus filiae dote.Cur.n.no cu excufatione ponantur^Mulra & Lucilii innexe* ye.Rhodi etianu.Ixxiii.milia fignoi^ efTe.JVIutianus terconful prodidirmec pauciora athe nis & olymphias.Delphis fupeflecredutur.Quis ida mortaliu pfequipqffitiauc quis ufuf nofcendi iutelligantur.Infignia tn maxime QC aliqdeca notata: uolufitarTullt attigifle.ar/ tificefq? celebratos noiauiflfe fmgulo^ quoqj I explicabili multicudic cu Lyfippus ad fex centena.x.opera fecilTe tradatur. Ante ola ut arti claritate pofTentdare uel flnguIa.Nu/ meru apparuilTe defundo eo cu ihefaurum effregiflec haeres foliru.n.exlfnani precio cuy iufqp figni denarios fe ponere aureos finguIos.Eueda fupra humana fide ars eit fucceflu mox etia audatia.In argumentu fuccelTus 'unum exeplu afferamec deoru nec hoi um fimi* Iitudinis exprefle. Aetas noftra uidit in CapiroIio:priu(q id nouidime conflagraret a Vi/ tellianisincenfumin cella lunonis cane ex £re unlnus fuum labente. Cuius eximium mira cnlum in difereta uerifimjlitudo no ex co folu mteIligitur:quod ibi dica tus^fuerat: ue* rum 6C noua fatifdationema fumma nulla par uidebatur:capite tutellaFios cluere p eo || dituti publici fuit. Audaciae.In numera funt exepIa.Moles quippe excogitatas uidemus ftatuarumquascoloflfcsuocanttumbuspares.Taliseftin capitolio Apollo tranflarusa Lucullo ex appollonia ponti urbe.xxx.cubitorum.c.l-talentis fadus.Talism campo mar tio luppiter.^A.CIaudioCaefaredicatistqui ideo uocatur popeianusa uicTtate theatri. Talis & tarentifadus a Lyfippo.xl.cubitoru.Mirum in eo qdmanusferufl^moles ea ra* fione libramenti-ut nullis conuellaturprocellis.Id quide prouidifle & artifex dicitur mo dico interuallo.Vnde maxieopus erat flatu frangi oppofita coluna.Itaqp pp magnitudine difficultatecp demoliendimo attigit eu Fabianus uerucofustcu Hercule qui ed in capico^ liorinde tranfferret. Ante oes aute in ammiratione fuit Solis colodbs rhodi quem fecerat Chares Lyndius Lydppi fupradidi difcipulus.Septuaginta cubito^ altitudinis fuit.Hoc fimulachru pod quinqgefimufextu annu terremotn pdratu.Sediacens quocp miraculo e. .cj^uci pollice eius ampledunl.Maiores funt digyti qua plersecp daruae.Vadi Ipdus hia'r defradis mebrw.Spedanf Itus magna: molis faxa.quoru podere illud dabiliuerat pditues it .5 * 'fi- r-*b 'rrtanm ’ jfiztit mw rfll Col< omrnrn I Avr, Ifxxxim. Duodecim annis tradunt cff<3:um.ccc.talentis:quae contulerat ex apparatu regis Deme* trii relicta mora & tedio obfeffa rhodo.Sunt alii minores hoc in eade urbecoloffi cetum numero. Sed ubicunqj finguli fuifient nobilitaturi Iocu.Praeterc|j hos deoru quinqj quos fecir Bryxis^aditauiccoloiToJ&icalia.Videiiuinjcerte Apolinein bibliotheca tepli Au gufti rhufcitucu.m.l.pedum a pollicerdubiu aere mirabiliore an pnlchritudine.Fecit & Sp. Caruilius foue q eft i capitolio ui&is famnitibus facrata lege pugnantibus e pe&prajibus coru ocreifq* & galeis. Amplitudo tanta eftrut conipiciaturi a Latiario foue. Reliqui^ Ii '",l 'r mas fua ftacua ea fecit:quae eft antepedes fimulacbri cius.Habent in eode capitoJioamira tione & capita duoiquae.JALentulus cofuldicauit.' Alterum a Charete fupradi&o fa&um Alterum fecit Decius cdparatione in tantum ui&us:ut artificium minime pbabilis artifi cis uideatur. Verum oem aplicudine-eius generis ftacuarum uicit astate noftra Senodo* rus|Mercurio fa&o in ciuitate gallis aruernis pannos.x.pcdum.cccc.in magno praecio.ls poftq fatis ibi arte approbauerat:Roma accitus eft a Nerone.ubi deftinatu illius principis fimulachru colofium fecit centum. x.pedum ldgitudine:q dicatus Solis uenerationi c da >//''»> !. natis fceleribus illius principis.Mirabaturj in officium no mo ex argilla fimilitndine infi* • gneuierum & de paruis admodu furculis quod primum operis inftarati fuit.Ea ffatua in . dicauic interiffe fundendi sris fcientia;cum & Nero largiri aurum argentumcp paratus 1 zenodorus fcientia fingendi caelandiqj nulli ueterum poftponeretur. Statua ar*'7 nemorum cum faceret prouincias Vibio. Auico prasfidente duo pocula Calamidis manii caslatarquECaffioSyllanoauunculo eius praeceptori fuo Germanicus Oefar adamato do nauerac anulatus eft: ut uix ulla differentia effer artis.Quantoqj maior in zenodoro pras c liantia fuitrtancomagis deprehendi aeris oblitteratio poreft. _ ^ l/Nobilitatfsexaereqperum &artificfum:cc^lxyi. ^!Ca. V11L ^ignisquae uocant corihtbif pieriqj in nntucapiuncunut faecum eircunferant.-fi Jf cuc Hortenfms orator fphingem Verri reo abhta.propter qua Cicero illoiudicio ‘ 7;, in altercatione neganti ei fe enigmata inrclligere: rndit debere qm fpingem domi ' i meret:Circui7tulitr8i Nero princeps ania.son&de qua dicemus.Et paulo ante.C.Ccftius;f confutaris fignum gc^fecu cttl in proelio.habuit(Martis ultoris aede dicatae funt.tomne an Ee regia.fvtihonbiys fimulachris fignifq?‘numer& ppeartificu multitudo nobilita eft- An^ p r ifitovj t|mfn tarnen Phidias athenienfisloue olympiae faifto ex ebore quidc.Sed 8C ex aere figna fecit.Floruit aut olypiadeodogefimaterriacirciter.ccc.noftre urbis anno.Quo eode tpe aemuli eius fuere Alcamenes:Critias:Neftocles:Hegleas.Ec deinde olympiade odogefi/ uti f ibht c flntu,' nib yVnX an W J ittlc de:pifynoejDin5:Athenodo5i:Demea:Clitoriu:Myrone:Lyciu:Nonangefimaqnta olym f)iadefloruere:Naucides:Dinomedes:Chanachus:Larroclus.Centefimafecunda Polycles Cephifiodorus:Leuiares:Hipatodorus.Centefimaquarta Praxiteles Euphranor.Ccnrefi* InafeptimaEdkiomTermachus.Centefimaquartadecima Lyfippusfu'it&cuni eo Alexa' xander magnus.lteLyfiftratus& frater eius Stenius:Euphronides:Softratus]Qn:& SyU lanion.In hoc mirabile quod nullo do&ore nobilis fuit ipe.DifcipuIofcp habuit Theufin jfe * Iade:Cetefima uigefima: Eutyclides :Euticrates:|Lahippus: Ccphifiorotus: Timarcus fi 1 Pyromacus.Ceftauit delde ars ac rurfus olympiade centefima qnqgcfimaqnta reoixit:cu fuere logeqdeifra praediftos pbati tamen Anteus :Cal!iftrarus:policIes:Athcnus:Cal!i> xenus:Pytocles:Pythias:Tymoles.ltadiftm61is celeberrimo^ aetatibus: raptim frafeurra celiqua multitudine 8tfpaflim di fpfam. Venere aut & in certamen laudariffimi quaq diuer fis statibus geniti.qm feccrant:amazonas:quK cu in replo Ephefiae Dianae dfcarcntur.pla cuit eligi pbacilTimaupforum artificum qui praefentes erant iudicio cum apparuit eam ec qua oes fecundam fua quifqp iudicanent.Heeceftpolycleti.proxima ab ea Phpdiae.Tertia Chreftilte.Quarta Cielonis.Qutnta phradmonis.phidias praeter Ioue olympiade que ne* mo emulacur: fecit BC ex ebore aeque Miner ua athenis:qnae eft in partheiionia ftans.Ex Xie uero praeter amazone fupradida Minerdam ta eximie pulchritudinis ut a forma cogno/ men acceperit.Fecit:& clydicum & aliam Mineruamtquam Rom^c ad aede Fortune Anni lius paulus dedicauic.lte duo figna quae Catulus in cade sede pofuic:palliata.Et alteru co nnfi i ibmrt a rti j. I lolTicgn nudum.piiufi^ artem torreuticem aperuiftfe at^ dcmoftraffe mesieo mdicatur.. £>ntuSoft*$ faveutiT* i . iraluct^i 41LIBER., Polycletus ficyoni us Ageladis diffjguIusDiadumenu fecit molliter iuuene centum tale tistiobilitatum.Item& DoriphS^ uifiliter puerum.FecitSC quem cartona artifices uocacf* quad&folufqj holum artem ipfe fecifle arcis ‘£J\ liniamenta artis ex eo petentes uelut a lege qu; opere iudicatur.Fecit 8£ diffringente fc.Ft nudum talo inceffentem. Duofqj pucros.Ite I talis nudos ludentes quocan^aftraealizontcs.F^- rtr> 'In m fatintitlb talis nudos ludentes q uocan^alfragalizontcs.Et fune in Titi imperatoris atrio quo ope* re nullu abfolutiuspleriqi iudicant.ltem mercurium qui fuit lyfimachix.hercule qui Ro mas Antheum a terra fuftinentem.artemona qui phaenaporretqs appellatus eft.hic confu* maflehanc fcientiamiudicatur.8i toreuticen ficerudiffe-ut phydias aperuifle/ propriunt eiufdemmt uno crure infiflerent figna excogitafTe:ur ait Varro:& pene ad unu exemplu*””’^^ hiyronem eleuteris natum. & ipfumageladis dilcipulubucula maxime nobilirauic celebra tis uerfibus Iaudata:qm alieno plericp ingenio magis q fuo comendantur.Eecit & canem , Si difcobolon:# Perfea:& crines: & fatiru admiranrem tibias & minerua delphicos penta* rhlos.pancraciaftas.hcrculem etiam qui eft apud circum maximum in edas popei i magni Fecit & cicada: monumentu 6ilocuftae:ficurcarminib7fuisErinafignificat.Fecir6i Apol 8ine que a triuuito Antonio fnblatu reftituit ephefiis Diti7 Auguftus amonitus Iqcre. £« mus hic multiplicafle uarietatem uider.numcrofior in arte qua poIicletus.& fimetria dili gencior.Etipfe tamen corporu tenus curioiustanimi fenfus non exprefTit.Capillu queqs 6C pubem nbn emendatius fecifTe qua rudis antiquitasinftituiflet.Vicit cum pythagoias ex italia Reginus paneraciafle delphis pofico.Eunde uicit di Leotius cum fecit haftadte^^^ dromondilidntqui olimpise oftenduntur.K loris puerum tenente tabellas eodem Joco & mala ferente nudum. Sicacufisautc claudicantecuius ulccrisdolorc fentire et ia fpcdhn/ tes uidentur.Ire Apolline cithatedunrferpentemqj eius confici fagittistqui Dirceus ap*. pellatus efl:qm cum thebae ab Alexandro C3perentur:aurum a fugiente conditum finii eiuscadatumeflct.Hic primus ncruosft uenasexprefTitcapillumdiligentius.Fuit&ali us Pythagoras famius initio pi&orcuius figna ad a:de fortunas huiufce deas funt feminu da:unde di laudata funt. Hic fupradi&o facie quoqp indifereta fimilis fuifle traditur.Re/ gini autem difcipulus 6 i filiuffororis fuifle traditurfSoRratii Lyfippus Sicyonius .Durisl Mo». negat.Tullius fuifle difcipulu affirmat.Sed primo asrariq fabrum. Audendi ratione co e/ pine pi&oris Eupopi refponfo.Eum.n.interrogatum^uele§ueref anteredemiuimdixifle demonffrara hoinm multitudinematura ipam imitanda eflemon artificeplurima ex cm nibus figna fecit: & ut diximus foecundiflimas artis: inter quas diffringete fe que.fvi. Arip paante thermas fuasdicauit.miregratum.Tyberio principi:qnonquiuic teperarefibi in eotquanq imperiofus fui inter initia principatus tranftulirqj 1 cubiculmalio ibi figno fub ftituco.Cum quide tanta populi Ro.contumacia fuit: ut magnis theathri clamoribus re* poni Apoxyomenon conflagitaueriuprincepfq} quaq adamatu repofuerir. Nobilitaf Ly^ fippus 6 i temulenta tibicina di canibus ac uenatione.ln primis uero quadriga cu fole tho* dio^.Fecit& Alexandru magnum multis operibus:a pueritia eius orfus.Qua flatua lau rariiuflftc Nero princeps dele£htus admodum illa. Deincum precio perifleFgraria arris: detradu eftaurumjpreciofiorqj talis exiftimatur etia cicatricibus operis arqp cofciiTurisun t£j*j quibusauru hxferatremanentibus.Ide fecit Epheftionc Alexandri magni amiemque qda^f^l polycleto aferibuntteu iis centum prope annis ante fuerit.Ide Alexandri uenatione qua: delphis facrata c: Athenis fatyropi turma.Alexandru amicoru que eius imagines fumma olum fimilitudine expreflit.Has MetclI us tnacedonia fubada cranflulit Roma.Fccit & q* drigas multogt generu.Statuarias arti plurimu traditur contuliffe capillu cxpcriircdo Ca r$ pita minora faciendo qua antiqui. Corpora : maior uideref; No habet latinu n on teTy mm e t r?a : «ju a Iiberu patrem: nobile? una fatyrurquem grzeci Periboedton cognominaf.Signa ctia quae ante fcxlicitatis xde fuere. Venere? quas cuipfa sede incendio cremata eft Claudii princi.* patumiarmore nulli fup terras inclyto parc.ltem ftephufarh.SpeIumen:Oenopbb^:h1ar#*, > fagitta infidiante:que Sahrdtononuohnt.Spedantur di duo figna eius diuerfos affedus exprimentia flenris matronae di meretricis gaudentis.Hanc putant prynen fuifie deprehendunt? in ea amore arrificis^K mercedcin uultu meretricis.Habet fimulacbrum& benignitas eius.Calamidism.qdrfgae auriga fuu ipofuit.Et ne melior in cquo^j effigie ho -V mine deuicifTe credcref ipfc calamis di alias qdrigas bigaf? fecit:eqs femp fine emulo ex / preflis.Sed ne uideatur in hoium effigie inferior: Achamene nullius cft nobilior. Acharne nes phidize difcipulus di marmorea fecit di aereu petaljumquocatur encrinomenos. At po lycleti difcipulus Ariftides quadrigas di bigas.Ht Iphicratis leaena laudatur.Scortu haec ly rze cantu familiaris Harmodio di ariftogytoni confiliaeoru detirannicidio uf? ad morte excruciata a tirannis non pdidit.Quaobrem athenienfes ea hdnere habere uolentes-.ne tn fcortu celebraffe utderent.-aial nois eius fecere. Arcp utintelligeretur ca honoris in opere uW lingua addi ab artifice uctuerunt.Bryxiafis Aefculapiu di Seleucu fecit. Bedas adorante Barton Apollinei Iunonem.q funt Romae in teplo Concordiae.Crefilas uulneratu defici V8- fjrvjre enterih quo poffit intelligi quantu reftat animae.Et olympiu picle dignum cognole. Mi ruui:& ifante miferabiliter blan/ dientcrEubdlides d igytis coputans.MyJo atbTetis fpe&afCfvdcnogenes qdrigisiNec mi¬ nus Niceratufoia quaecaeteri aggrcfruOrepraefcntauit.Al^iadcdapadequeacccnfa ma tre eius.Dcmareten racrificante.Tificrates biga pido mutierelpofuit.Idcci? fecit: Matrem I’ r>M K 5 ■ l&Tii mercuriu q funt jjcdcordix teplo Roma.p^i/illu nerpolaudat la^uiorepSiaride tyran nojcui tjmru fecit mugitus hois pollicitus igne fubditq^pnmus eu exptus efi: cruciatu ^l^liiore tauitia dn hoc a fimulachris dcujiojumq? deuouerat humanilTimaarte.ldeo ne tot coditcres eius claborauerant:ut ex ea tormeta fierent.Iraq? una de ca feruatur opera eius utquifqs illa uideat oderit manus SteninsCerere:loue:Mincrua fecit.-qui funt Romain Concordia teplo.lde fletes matronas Si adorates:facrificantefqnSimd cane Si fagittarium fecit.Stratonicus calator ille phus.Scopas utraqj. Athletas aut Si armatos Si uenatorestfa crificantefcp Batron.Eunichir:Ciaucides:Heliodorus:Hycanus:Lopho:Lyfon:Leon:Me nodotus*.Myagarus:polycrates:Polyd us:Py thocritus:Profogenes.ldecp pidura clarilTi* tui: ut dicemus,pacrochles:phillis:phifidonius q Si argetu calauit nobilit natione ephefi’ peridimenus:pgyl5:Simenus:Thimorheus:Theomnell:us:Thimarchides:Thim6:Thi^ lias:Ttafon.Ex oibus aut maxlccpgnoie (Ognis e Callimachus fp caluniator fuirncc fine/ hns diligetia ob id Cacijotechnos appellatus. Memorabilis exeploadhibcdacuf^modu Huius funt fakantes Lacana emedatu opus.Sed I quo gratia omne- diligetia abftulerit. Que qde Si pictore fuiffe cradunnNon arecaptus ncc arte una folumo Senbrfifs 'Cypria '' jflarua in expeditione no uendidit Cato.Sed qa philofophi erat. Vt obiter HoT^^uoq; no/ fcaf ta inabeHepTu in mentione ftattiar^.gft & juna no prater^urj^^licet auflpris icerti fuxta roftra Herculis t u nic: ti.Eleo rhabi f u Roa.rorua facie fcntiehtcq^ fupma \ tunica. In hac tres funt tituli.Vnus.L.Luculiupatoris dc manubiis.AItcr q pupillu Luculli filiu ex S.C.dcdicalTe.Tert^ q.T.Scptimu Sabinu adile currule expuato ipublicu reflituiffe 4 - 4jDe cadmia medicinas. (JCa. .X. incalla seris multis mois inftruunt medicinamtrpote cu ulcera oia ibi ociffirrte fanc* Icur- Maxime tamen pdefl: cadmia.Fit fine dnbio hsec & \ argenti fornacibus cam (^-r-^Jdidior ac minus pot derofa.fed nequaq coparanda seraiae.piura aute genera funt. jsJacp ipe Iapis ex quo fit aes cadmia uocatut fufuris necefTarius.tnedicinae inutilis.Sic rur i*> t*. . tr~ tou\ tace fimiiif fauillae.Interior optimarcamenf dependenf.& ab eo argumeto botrifentof co gnominata ponderofior hsec priote.Leuior porto fecuturif.Duo eiuf coloref:Deterior ci nereuf.puniceufmelior:fabnlif:ocuIorum oriis maxime officinis oia. Differentia hecefbqd fquama excutitur i&ibus iifde panibus Flos cadit fponte.gquame eit alteru genus fubtiliusex fumma fcilicet lanugine dccuflu qd uocatic flomfonii. Atq3 hec oia medici( qd pace eoru dixiflc liceat ) ignotat.pars maior 6i oia in tantu a coficiendis iis medicaminibus abfunt:quod ee propriu medicina Colebat. , Hanc quetiens incidere in libellos coponere ex iis uolentcs aliqua:hoceft impendicfmife roru experiri comentaria:credunt fcmplacieea plbus qde fraudibus conupentiifa&aq? ia pridc emplaftra Si collyria mercantur:tabelqf merciu: fraus femplacie fic extcritur.Et fqua ima aut Si flos uruntur in patinis fi&ilibus aut ere(s:deinde lajjqntur ut fupra adjrcfdcm ™ ufus.Etamplins narium carnofa uitia.Iteq? fedieBi grauitates aurimp fiftulas fn eas flatu impulfam.Et ulcera eris farina admota, T oilic Si tonfillas cu^effe^Fit Si cadido ere fqua hia cypria longe inefficatior.Necnon urina pueri prius macerat clauos panefqj.Quida ue ro excudam fquama tcrunt.Si aqua pluuia lauanr.Dant Si hydropicis duabus drachmis \ mulfi hemina Si illinqntcu pollinc.Eruginis quoq; magnus ufus.Sed pluribus fitea mo/ dis.Naq? Si e lapide ex quo coquitur es deraditur Si ere:candido pforacoratq? in cadis fu pei^acetu fufpenfoereombturatucp opculo:muIto probatiore qua fi hocidc fquamis fiat Quida uafa lpfa candidioris fi&tlibus condunt in aceto raduntcp.x.die.Alii uiuacciscon,^ .. J tegunt.totideq? poft die/radunt.Alii delimara eris fcobe aceto fpargunt:uerfantq5 fpatis «i fepius die donec abfumatur.Eandeq? feobe alii terere in mortariisereis ex aceto malunt. v j ociiTimc uero contrahit corohariu eruginc recifamcntis in acetu additis.Adukerant mar ••••;;••/* more trito maxime rhodia erugine.Alii ppnice aut gumi.precipueai$c fallit arramefito//v~v 9 futorio adulte^ata.Cetera.n.dente deprehenduntunflridentiain frebdendo-Experimen tu in batillo' rereo.Na que fincera eft fuu colore rctinet:que mixta atrameto rubefdt.De prehenditur Si papyro galla prius maccrato-Nigrefcit.n.ftatim erugine illita.Deprehcn/ ditur Si uifu maligne uirens. Sed fiue finceram flue ad ulteraaptiiTimu eft eius ficcatam in patina noua ujri Si uerfarbdonec utfauill/a fiat.poflea tc*ritur:8i reconditur. Aliqui l crudis fiflilibus urunt donec figilinu pcoquuantur. Nonulli Si thus mafculu ammifeent. Lauatur aut erugo ficut cadmia.Vis eius collyriis oculoru aptilTimaifii de lachrimatiomV bus mordendo pfides.Sed ablui neceffarium penicpllis calidis donec rodere definat.Hie ratium uocaturcollyriu quod ita maxime conflat. Tepemur aut ide hammoniaci uncis quattuoncruginiscypreduabusratrametifutorii.-quod chalcantum uocant:totide. Myfr r'“ rum mtia.^ruaaauteerugo:uuiiicrariisempiairrismiicctur.tJrisctia gingiuarucp exui ceratione mirifice emendat: 8i labiop* ulcera cu oleo.Quod Si fi cera addatur purgat Si ad cicatrice pducit.Erugo Si callu fiftula^ eroditmitiorucj que circa fede:fiue p fc:fiuecum ammoniaco Ulita&el colliriimodoin fifiulasadaifla.Eadecj cumrefinetrebintine tertia parte fubadajeps tollit. ^ IjDe fcoIecia8icalciti8i foro 8i calcanto. Xlr. 62 a1terum genus crugims.qua uocant fcoleriam in cyprio ere.Hoc trito alumil MJpIfne Si fale aut nitro pari pondere cum aceto albo q acerrimo.Non fit hoc nifi eflu* JVE/1'1 ofilTuiiis l/ebus circa canis ortum.Teritur aut donec uiride fiat.-contrahatq? fe in uermiculoru fpecie-.unde 8i nomen.Quod uitium ut emedetur due partes qua fuere ace^ ti mifcentur urina pueri lpubis.Ide autem in medicamentis 8i fnia efficit qua diximus au/ « ru ferruminari.Vfufqjrutriuf^ q cruginis.Scolecia fit Si p fe rafa ab erario lapide dc quo 9 ”7,'S nunc dicem uf.Calcirin uocat lapidp ;ex qiio Si ipm es coqcur. Diflat a cadmia;quod illa fup terra ex fubd ial i'b9pet r isVed itu r JhecTx obrutis.Ite quod chalcitis friatTe flati mollis naturamc uideatur lanugo concreta.Eft Sialia diflindio qdchalcicis tria genera corinec eris 8i myfios 6i forios:de qb9 Cingulis dicemus fuis locis.Habctaute ams ucnas oblogas Oxxxim. probatur jtiellej coloris gracili uenarumdifcurru^friabilisjnec Japidofa.putant:& rccente ,'V utiliore dTe:guonia inneterata fori fiac.Vis eius ad excrefcentia in ulceribvfanguine fifle re gingiuas uuam unfillas faripcopefcere.Vuluae quocp uitiis injuellere iponitur.Cu fuc' ) } co uerp porri uc/rendoru acldif eplaflris.. Maceratur aut in fidili ex aceto drcunlito fimo diebus.lx.Et colorem croci trabit.T unc amixto cadmiae pari pondere medicamentu efficit for icon didu.Quod fi duae partes chalcitidis tertiae cadmiae teperentur acrius hoc ide fier. Acrius etiamnu & ^ehemetius fa&u fi aceto q uino teperetur. T ofta u?ro efficacior fit ad eadem ola-Sori aegiptiu maxime laudaftmukfi fuperato ciprio Hifpanienfi 8i Africo qua quam oculoru quoqp cura.tioni quida utilius Cipriu putant.Sed inquacunc? natioe optiV mu cui maximo ufrus olYa&u.tncuq? pinguiter nigrefcens;& fpongiofu.Stomacho res co traria in tantu utquibufda olfadumo Liomitiones m o uea t. E t aeg yp tuiqu i d e tale. Alterius nationis cotrariu fplendefcit.Et myfi eft lapidofius.prodeft aut 6 i dentio dolori fi cotinea tunarcp colluat.Et eris ulceribus grauibus quaecp ferpunt.Vritur carbonibus ut chalcitis . Myfi aliqui tradideruntfieri exufto lapide in ferobibu^ flore eius luteo npf/nte fe ligni p£ nea fauilla.Reoera auce e fupradido fit Iapide cocretum natura difcreruqj 8i optimum in . cypriorum officinis:eius notas funt friati aureas fcintillas:& cu teratur harenofa natura flue terra chalcitidi flmilis.Hoc autc mifcet:qui aurum purgat.Vtilitas aut eius infufl cum ro/ faceo auribus purulentis:& lana Ipofiti capitis ulceribus. Extenuat ctiafcabricias oculoru lueteratas.pr^cipue utile tonfillis:cotraqj angijrias . & fuppurata.$ atio utxvi.drachmae in hemina aceti coquatur addico melIe:donec lente|caff§icad fupradi&a utile eff. Quotiens opus fit molliri uim eiusmid afpergif.Erodit 8i callum fiflula^ ex aceto fouentiu:8£ collis riis addit.Siftit 6CfSguine: ulcera^ q ferpat q uepurrefcant.Abfumit 8i excrefeetes carnes, peculiariter uitilitatis uitiis utile-.&ffoemina^pfluuiu fiffit.Graeci cognatione seris fecerut amtt nomine SCatrameto (utorio.Appellat.n.cbakacury.Nec ulliusxquemira naturae. Fit 8£f hifpaniaeputeis ftagnis ue habetibus id geus aquae. Decoquit ca amixta dulci pari menfu ra:& in pifeinas ligneas fupdif Immobilibus fup has traffris depcdcnrcs refles lapillis exte te:quib9ad hasrefces limusmitreis acinis imaginequaheia uuas reddit . Exeptum ita ficcaf diebus-xxx. Color e caeruleus:peiq fpedabili nitori: utrumqp e e credit"' Dilucdo fit atrame tum tinguedis coriis.Fit &(glurib9 modi$ genere eo in fcrobecauato . Quarum elateribus diflilates hybemo gelu ftyrias ||alagmia uocatmeq? c purius aliud. Sed ex co cadidum colo re Pendente uiola leucathon appellat.lFit 8L i faxe^ catinis pluuia aquacorriuato limo gela te.Fit& falis mo flagratiffimo foleadmiffas dulces aquas cogete.Ideo dupliciqda differen tia foflile aut fadicium appellat.Hoc pallidius,: & quatum coloretm bonitate deterius. pro bant maxie cyprium in medicina^ufu.Sumif ad depellada uetris aialia drachme podere cu melle.purgat 8i caput dilitu:afc harib9 jflillatum.Ite flomachu cu meile aut aqua mulfa fu ptum Medef8<: oculo^fcabriciei doIoriq^necnoS: caligini 8i oris ulcerib9.Siflk 8i fangui nc narium. Ite hcmorroidum.Extrahit offa fa&a cum femine hyofcyami Sufpcdit cphioras penicillo froti lpofitum-Eff icax &incplaftrisadpurgada uulnera: 8i excrcfcetia ulcerum Tollit 8i uuas uel fi deco&o tapgant. Cum lini queqj femie fupponif eplaftris ad dolores toledos. Quodcp exeo candicat ijq eo ufu prasfertur uiolaceis.Etgrauitati aurium pftflu/ Sas lfpiraf.y Inera etjper feiflitutn fanat: fed tinguit cicatrices.Nupcrcp inuetum urfornm Jnijaxcha "8C leorfum ora afpcrgcre illo : tantae? efl uis in|flringendo:ut no queatmodere Depopholyge 6C fpodio & antifpondio 8i diphryge 81 triete feruilo. ([Cd. XIII. V^^ViTiam nuncin serariis reperiunfqutfeuocat pompholygem 8i fpodion.Differentia: ■^(■JilquodpomphoIyxIotura paratur.Spodiosillota e/aliquiidqiiod fit cadidum leuif ‘ini ume? ponpholygen dixere:8£ effe asris 8i cadmis fauilla-Spodion nigriore pon^ ^derofiorem^ effe derafam parietibus fornacium mixtis fcintillis aliquado 8i carbonibus. \ Hsec aceto accepto odore seris prseflat:& fi tangat' lingua fapore horridum. Conuenitqqe #J.to )oculo?imedicatmpti$>qbu^uQg}^qrr^n^,irifiisj8C ad oia quae fpodion .Hoc folum diflat quod huius elutior uis cfl.Addif meplaflrarqbus lenis quaeritur refrigeratio 8i flccato. Vitior ad oja quse uino lota cfl.Spodios cypria optfma.Fit autem liqucfcctibus cadmia 8t serario lapide Leuiffime hsec afflatur 8i ociusrcuolatc? e fornadbus:^ tedis adhserefcit/ A fuligine diflans candore.Quod minus candidu ex eaffmatuprae fornacis argumentunt- eft.Hoc quidam pompholygen uocant.Quod uero rubicundius ex iisinuenitur acriorem G UL ([LIBER. uim habcfcexukerarqueadeomt cum lauatur fi oculos attingat excaecet.Eft & mellei cot loris fpodios inaqua plurimu aeris ltelhgitur.Sed quodcunqj gen* lauado fit utilius-Rur <>acut ante pmaidein crafliore lotura digiti sfcabricieexterut media uis eius eft qua: uino k »».« huatur & aliqua in genere uim differetia.Leni.n.Iota collyriis oculoru nimium uigiliis fa tigatoru apta putat Eade efficacior ulceribus qua: manatsuel oris:qu2 madet:& olbusm^ dicamctis quse paraiur cotra grangrenas.Fit di in argetj fornacibus lpodios-qua uocat lau ' riotin.Vtiliffima aut oculis cofirmatur quas fit in auraris.Necin alia parte magisc uit^in genia mirari. Quippe ne iquirendaefllnt metalla uihlTimis rebus. uailitates eade excogi/ tauic. Antifpodion 'uocat cinere fici arboris uel caprifici uel myrthi folioru cu tenerimis ra morum partibus: uel oleaftri uel cy to nimali uel letifci. Ite ex moris imaturis: ideft candi dis in folc arefaftifuel e buxi coma uel pfeudo cyperuaut rubuaut terebinthi uel ocnantis Taurini quocp glutinis:aut linteoru cinere fimiliter pollere mentum e.Vrut^oiaea cru* ^Jj do fi&iliin fornacibus.donqfigulina pcoqnuatur.In asraris officinis di fmegma fit: iam quato sere:atq; perco<3:o:addit)is etiatpny carbonibus:paulatiq? accenfis.ac repete uehcmc •/» vyv menttori flatu expuif seris pala qusedl.Solum co quo excipiat:ftratu efTc debet: Maxili ab ipml ea difernit aqua in iifde officinis. Dyphrigia uocat grzeci ab eo qd bis torreat.Cuius origo < triplex. Fieri.n.traditur ex Iapide pyrithe cremato in caminis:donec excoquuaf in rubrica Fit di in Cypro ex luto cuiufdafpecus arefa&o pri9.mox paulati circudatis farmentis.Tcr tio fir mo in fornacibus seris fece fubfideteV Differentia eft.-quide: quod ses ipfu in catino d cfluit: fcoria extra fornaces:flos fupernatat.Diphrygcs remanet. Quida tradunt in forna cibus globos lapidis qui coquuaturiferruminarpcirca hunc ses fauere. Ipfum uero no pco qui nili traTIatum i alias fornaces:& ee nodum quedam materiSB. Id quod exco&o fuperfit diphryga uocat, Ratio ei9 in medicia fimilis fupradidis Siccare di excrefcctiacofumere :K ppurgare.probat Hgua ut ea ficcet taftu ftatf.faporemcp asrfs red^at.Vnqm etiamnu a:ris miraculum no omirtemus.Seruilia familiailluffrisi faftis trienteXreu pafcitauro di arge* to cofumentemqj utrunq? Origo:atq? natura ei9 incomperta eftmihi.Verbaipfade.ea re Meffallse fenis pona*:SeruiIiorumfamilia habet triente facrumrcui fuma cum cura ijagfii ficentiaqp Hiera quottannis faciunt.quem ferunt alias creuiffe alias decreuiffe uideri : di ex coaut diminuioriemraut honorem familia fignificari. ^4j De ferro ^ferreis metallis di differentia ferri. xmr. 'utimur.Sed eode ad bella esedes latrocinia npcpmih9 folu fed et miffiluuolucricp: nuc tor g metis excuffo nunc lacer tismik uero penatoqua |bdratifiima humani lgenii fraude arbi/. tror.Siqde ut ocius mor? pueniret ad hoiem alite' illa fecim ^penafqj ferro dedim9.Quam ob re culpa ei* no natura fiat accepta. Aliquot experimeris pbatu e poflfe inocens ee terru In foedere quod expulfis regibusPopulo Ro.dedit profenna.-nominati coprsehefium lue ' nimusme ferro niti I agricultura utcref.Et cum ffijlo fcribereitutum :ut uetuftiffimiau/ ftores pdiderunt.Magni Pompeii hiii.cofulatu extat edituri tumultu necis clodiana: g* bibetis ullu telu eein urbe.Ettn uita ipfa no defuit honore initio habere ferro quoq?. Ari ftomidas artifex cu exprimere uellet Athamatis furore Chlearchu filium peipitare uolen tis 8C \ przecipitato illorefidetis penitentia: ferrum di sesmifeuit : ut rubigine eius p nitore Seris relucete:exprimei:ef uf.rgcnndise rubor, Hocfignum exrat hodierno die.Eft in eadem urbe K ferreus Hercules:quefeftHalicon laborum D^patientia idudus.Videmus &Rq mse fcyphofe ferro dicatos in templo Martis Vltorrs.Obftiticeade naturse benignitas exi* gentis a ferro ipfo poenas rubigine:eademqp prouidetia nihil \ rebus mortalibus faciente ithm infula etia icalise ilua gignete:minimac^ difficulrate cognofcunt ipfo colore terr^ ^manife flo . Sed ratio eade exr^oquedis uepenfs.In capadocia tantu'quseftio cft aquaf an xenx fiat acceptu:qubnia perfufa certo fluuio terra nccp aliter ferum c fomacib9 reddit.Differcntia ferri numcrofa.prima ingenere terras c^Eliuae.Alias.n.mqletantfi plumbocp uicinius fub/ miniffrant. Alias fragile di erofuiit rotarumq? ufibus:& clauis maxime fugiendu:cui prior V ratio couenite Aliud breuitate fola placet:ciauif(^ caligariis.A\iud rubigine celeri9 fent^ | nt6 fsji lixxxinL StriSursecp uocan^earomnestquod no in aliis metallis aflrfngenda acie uocabulo impofi • to:ex fornaciu maxima differenda c.In iis quid e nucleus ferri coquit ad induranda aciem Aliquae mo furit ad denfandas incudes malleoiu ue roftra.Snmma aut differcntiainaqua eft ;cui biis # cadmiaspot aftrigere:fiftere:cotraherecicatrices.yfus.n,ex eodem # in oculo^ me dicamentis :# maxime cocra peidentiam eoru inanitate # ulceru excrefcentia: rimafqj fe dis aut hemorrhoidas# codylcmata. Ad haec maxime lotura plubi facit.Cinis aut ufti ad + ulcera ferpentia aut fordida.Eadcmqj quas chartis no profe&us.Yritur aut in patinisperla minas minutas cu fulphure uerfatu rudibus Ferreis aut ferulaceis :donec liquor mutetur in cinerc.Dein refrigeratu teritur iji farina. Alii elimata fcobem in Fifitili cado coquut in ca minis:donec percoquatur figuhriu. Aliqui casrufam mifcet pari menfura-.aut hordeum; te r umq? ut in crudo di&um e:# prasferut fic tritu plumbi fpodiocyprio.Scoria queqj pium m p' Qrr \MS ■1 fi -fi r> „ _ ♦Ilibhr. * V Ccwi PLINII SECVND1 NATVRAL1S HISTORIAE LIBER, XXXfflf. ^PROEMIVM. i Honos pi&urze & imaginum. ETALLORVM Q^VIBVS OPES CONSTANT AD nafcen tiumquocp eismatura indicata propemodum efl; ita connexis rebus ut immenfa medicina; filua:8£ officinarumtcncbrse & morofa caelandi p 'u gendique ac tingendi fubtilitas fimul diceren|ur: Reftant terr^ipfi9 genera lapidumque: uel numerofiores seraris plurimis fingula a grse/ cis praecipue uoluminibus tra&ata. Nos iniis breuitatem fequemur i utilem jnftituci modo nihil necelTarium aut naturale ommirfentes. UTdonospidurae. ^ f[Ca. I. ' rOy Rimumq? dicemus quas reflat de pi&uta arte quonda nobilntuc cu expeteret a re* iorigibuspopulifcji&ahos nobilitate quorelTet digrata pofteris tradere.Nunc uero in ■ r totumarmorib* pulfa tu quide di. auromec tm ut parietes toti operiant:ueru 8£ ins 4b.'-ntfc tmafo marmore: uermiculatifc^ ad effigies rc^ & aialiu cruflis-Non placet iamabacimec *• fpatia montis in cubiculo dilatantia.Coepim9 & lapidepigere. Hoc Claudiipncipatii inue tu.Neronis uero maculas q noefifet I cruflis i ferendo unitate uariarc: iit ouareet.NI umidius cus ut purpura diftingueref Sinnadicus inuenit:qualiter illos nafei optaffent dclici2e:mon Cium hxc fubfidiadeficientiu.Nec ceffac luxuria id agereut qplurimum incendii perdat. tjHonos imaginum. ...,l|.Ca* . 11* /§»ij|PrMaginu qdem pi&ura qmaxime fiiniles in suum prooagabanf' figura : q> in totu ' f®j|Lexoleuic.Aerei<5 ponunfcIipei:argetea faciesTurdo figuraig diferirme flatua^ca /|p!L- pita pmutatur.Vulgatisiampride falibus et carminu adeo materiam malut cofpici. )oes qua fe nofci.Et inrer hasc pineltbecds ueterifcus tabulis cofuuhtValienafcp effigies colut ipfi honoreno nifiin prerio'ducctcs:ut frangant ha?rcs:f#ris detrahat taqueus.Itaq? nullt9 ^ effigie uiuenterimagincs pecunias no fuas reUnquut.ldcm paleflras athletaru imaginibus & ceromata fua exornat:& uultus:Epicuri p cubicula geflatracci^cuferuntfecu. Natali ei9 uigefima luna facrificar.ferrafcp oimenfe cuflodiunhquas ichadafuocat-.ii maxime q fene uiuctes qdem nofei uolut.lta eft nfecfotartcs defidiapdidit:&: qiri animoig imagines non futmegligunf etia corporum . Ali ter apud maiores in atriis hx erat:quas fpofhucrur: no fi gnaexteino^ artificummec asra aut marmora.ExprelTi casra uultus fingulis difponebacur armariismt eflenr imagines: quas comitarent gentilicia funera. Semperq? defun&o aliquo : totus aderat familias eius q unqua fuerat pophTusbSremata uero lineis difeurrebat ad ima , /T . gines pi&as.Tabulina codicibus iplebantur & monumetis re#: inipa^TtratUjgefra^.AliK in foribus &i circa limina animo# lgentium imagineseraEaffixis bofiiuTpoliis quasnecgrtt ptori refringere liceret: quas. etia dominis mutatis:domus ornameta erac.Eratqi hxcftimu l3tio fuma & ingens exprobatibus tc£Hs quottidie Ibellem dominu intrare in allenu rriu/ phum.Extat MefTalse oratoris indignatio:_quae phibuit inferi genti Cux bleuinoru aliena i imagincSimiliscaufa Meffalae feni expreffit uolumina illa quae de familiis codidincu Scm pionis.pomponiani trafifferatriuruidifTet^ adoptione teftametaria: Saluitois:boc.n.ei fue rat cognome; A fricanoru ded ccore nota irrepente Scipioum nomini.Scd pace MeiTallaru dixifle liceat et mentiri claroru imagmesrerat aliqs uirtutum amor multocp bonefius qua mererime quis fuas expeteret; Non e ptereundum & nouitium luentum. Siquide no folu ex auro argetoue aut certe ex asrc in bibliothecis dicant illi quo^ imortales animse i iifdc locis ibiloquunt:quinimoetq no fut fingunt":pariuntcpdefiderian6 traditi nuit9 : ficuti Homero euenitrquo maius(urequide arbitroDriulIu c foelicitatis fpccienqua femp oqfcire cuperc qualis fuerit aliquis. Afinii Pollionis hoc Romsinuentu;q primus bibliotheca di/ candodgenia hominu rem publica fecit. An priores coeperint alexander & pgami reges q bibliothecas magno certaminerinfl:iruerr:no facile dixen. Imaginu amore flagraffe quoda teftes fut:& Articusille Cicerdis.-ediro dc iis uolumine:&:.M. Varro benigniffimo tuento inferftis uoluminu fuoru foecundicati no nominibus ratum feptingcntoru iSluflrj'u:fed & aliquo niodo imaginibus ndpaflus intercidere figuras:auc uctuftatem xu i cotra homines - • i v i-;-,' ijxxXim ualere fuentioni maneris.Etiam diis inuidiofissguldo fmortaKtatem n3 folii dedit s neri etia in omnes terras mifitmt pnces ec ubiqj 6C claudi pofibnt. Quando primu clipeiimaginu publice:quado in domibus pofiti:& de pidur* initiis :&C ^monochromaton di pmis pidoribus $ aciquitatepiduraiu in italia. $JCa. ili» yipyjjT hoc quide alienis ille przeftitit.Suoru clipeos in facro uel publico priuati dicare c, aJeI 'primus inllituit(utrege{io)Ap.Claudius qui pfwl cu Seruilio fuit ano urbfs.cc.lix i pofuit.n.in bellcne sede maiores fuos :placuitqp i excelfo fpedari Si titulos hono irum legi- Decora res utiqs fi liberem turbas puujlis imaginibus ceujnidu alique fobolispa/ ‘ riter oftendac.Quales clipeos nemo ndgaudensrfauenfcg afpicit.poft eu. M. Aemilius coi h iega in cpfulatu.Q^.Ludarii no in bafiiicamocemdia ueru Si domitapofuit : id queep marttioexcolo.Scutis.n.qualib9 apud Troia pugnatu e: cotineba nf imagines. V nde di no^ men habuere clipeoru no ut puerfa grimaticorum fubhlitas uoluica lucedo.Origb plena uirtutiSjfaciem reddi in fcuto cuiufqj qui fuerit ufus illo- Poeni ex auro faditaueie di di/ peos di imagines: freumqu caftris tulere.Certe captis eis tale Afdrubalis iucnit.Q_ ♦ Mar cius Scipionu in hifpania ultor . iffcp clipeus fupra fores Capitolina aedis ufep ad incendia primu fuit- Maioru^quide noftroru tanta fecuritas in ea re anocatur ur. L.Malio.Q_. Eui uso cofulti* ano urbfquingatagefimo.lxxv.M. Aufidus rutelze Captolii redemptor docue/ iit patres argenteos elTe clipees; q pro aereis p aliquot ia luftra affignabanc.De pi&urae ini* tiis incerta nec inflituti operis qusdlio eft. Aegyptii fex milibus anorum apud ipfos inuen 9 i tampriufqna in Graeciam trafiretraffirniant. Vana praedicatione ut palam eft. Graeci aut alii | apud ficyoneralii apud corinthios reperra oes ab unibra.hoims lineis cifcundu&adr^cg tali 1 prima fuifte|:. Secunda finguiis coloribus di nfonochromaron cbdarpoflq operiofior inuen ta erat.-duratq? talis crianum.Inuenta lineare dicut a phylccle Aegyptio ucl Cleanrecori thio; primi exercuere Ardices corinthius di T eiepbanes ficyonius fine ullo etia nuc colore Jam tn fpargetes lineas rtus-ldeo di quos pingeret aferibae iftituru. Primus auenit eosco fores:tefte ut ferunt AratosCleophantus corithius.Huc aut rode norme aliu fuifie quem tradit Cornelius Nepos fecutu in italia Demaratu Traquinii prifei Romani Regis patri fugiente a corintho iniurias Cypfeli tyranuutmox docebimus.Iannn.abfoluta eraepidu/ • ra et in itaiia.Extant certe;hodieq? antiquiores urbe pidurx arde* ih sedilibus facris; qbus j4£V equide nullas isqj miror.ta longo amo durares in orbitate redi u eluti recetes.Similiter la/ nuuii ubi atlaca & Helena cominus pidas funtnudfeabeode artifice: urra^ipxcdledfTjma. forma :fed altera ut uirgome ruinis qde; repli cocuftae Ponti9 legatus Cai pncipis eas tolle > te conatus eft libidine accenfusTi tedi natura permifilTet.Durauere di caeter* antiquiores &ipfse.Fatebiturqp quifquis eas diligerer eftimauerit: nulla artium celerius confuniataib cum illiacis temporibus non f uifle eam apareat. H De pictoribus Romanis 8C quado primumdignitas picture Si qui uiccorias fuas pictura ^propofuerunt 8i quando externis picturis dignitas Rome. $Ci II1F* — pud Romanos quoque honos maturae huic arti contingi t .Si quidem cognomuV,.^ ■ v nata ex ea piccoi^ traxerunt. Fabiiclarifime gentis .princepfcj? eius cognominis ^EipleardemSalutispixitano urbis coditaz.cccc.l. quse pidura durauit ad nqftra me moriatsede (Jlaudii principatu exuftaProxime celebrata eft in foro boario sede Herculis Pacuii poetseipidura-Ennii forore geitus hic fuit:clarioreqj ea arte Romas fecit gloria fce • nK.poftea no eft f pedata honeftis manib9 nifi forte quis Turpiliu equire Roniand e Vene tia nofirae setacis belle referat bodiecp pulchris eius opibus Vcrcnas extaribus. Leuais ma^ nu pinxit quod de nullo ante memoraf.paruis gloriabar tabellis :extindus nurcr in longa feneda. A terius Labeo praetorius etproxofnlatu prouinti* Narboncfis fund .Sed ad res r± in rifu Si ia cotumelia erat.Fut Si pneipiu uiroru no cmictedu de pidura celebre cofilium* Q^.pedius nepos. Q. -pedii cofularis triuphalifqi a Caefare didacore coheredis Augufto dati cu natura mut9 eet eu Mefialla orator: ex cuius familia pueri auia eratrpidurl doceii duccfuir.ldq; et diu9 Auguflus ederobauit^uer magni pfed9 in ea arte obiic. Dignatio at peipna Romas icreuit(ut exifiimosa.M.yArio Tvlaximo cofuk.cu MdTalla pneeps tabu la pidiirse prcelihquo cartaginefes 8i Hierone I Tidlla d e mcer^t p pofu it 1 lar er e c inie ho# ftiiis ano ab urbe coditaquadiilgetefimononagefimo.Fjt hocqnide &.L.S cipio:Tabulac^ uidotias fu3E afiatic* i capicolio pofuit.Idc^ asgre tulifle fratre. Africanu iradut iratu haud G ii ii h . ([libera f merito: qjfi filius eius i illo proelio capr fuerac.No diflimilS offefio n€ 84 Aemiliam* fubic ? L.HoRihus marinus q prinv carthagine irruperaufitu eis expugnationeq? depiftasjapo* nedo i foro: 84 ipfe affiftens populo ipedati fingula enarrado. Qua comitate pximis comi ciis colularu adeptus e.Habuir fcaena ludis Claudii Pulchri magna amiracione pi&uras:cu ad teguiaru fimilitudine corui decepti imagine aduolaret.Tabulis aut excernis audorita te R ornas fecitpmus oium.L:Mumius:cui cognome Achaici uidoriadedit. Na cu in prse cia uendeda res diRraxiffec 84 rep attalus fex milib9feflertiu emifiet Ariftidis tabula Libe* rum patrem continentemtpascium miratus fufpicatus aliquid in ea uirtntis, quod ipfe ne^ fciretueuocauit tabulam Attalo multum querente:& in casrcris delubro pofuic . Quam primum arbitror pi&uram excernam Romas publicatam . Deinde uideo 84 in foro pofitas uulgO'Hiric enim CralTi oratoris ille lepos agentis t cui cum reus fub ueteribus contexiS compellatus iftaretdic ergo Crafle qualem mereris^Talem inquinoRendens in tabula pi dum ifacetifllme gallum exerentem linguam. In foro fuit 84 illa paRorffenis cum bacullo dequateutonorum legatus interrogatus quanti eum eflimaret :refpodit fibi donari nolle talem uiuum uerumqi.Sed praecipuam audoritatem fecit publice tabulis Casfar didator Aiace 84 Medea ante Veneris genitricis kdctn dicatisPoft eum.M. Agrippa uir ruRicita/ ti q deliciis propior, Extat certe eius oratio magnifica 80naximo ciuium digna $e tabulis omnibus fignifq^ publicandis.Quod fieri fatius fuilTec q in uiiiaruni exilia pelli. Veru ea/ dem illa cor uitas tabulas duas Aiacis 84 Veneris mercata eR a cizicenis .xiii. milia pondo* In thermarum quocp calidifiTima parte marmoribus inclu ferat paruas tabellas : pauloante cu reRringerent fublatas.Super oes diuus AuguRus in foro fuo in celeberrima paitepo/ fuit d uas tabulas:quse belli pida faciem habent 84 triumphu.ldem CaRores ac uidoria por fuit: 84 quas dicem9 fub artificu mentione in teplo Casfaris patris.ldcm in curia quqqj:qua in comitio cofecrabat duas tabulas lpreflit parieri.Nemea fedente fupra leone, palmigera tpfam aRante cu baculo fene.Cuius fupra caput tabula bige dependet: qua Nicias fcripfiE feiuffiiTe: tali.nlufus eR uerbo. Alterius tabule admiratio eR pubere filiu feni patri finiilc ec-.falua astaris differctia:fuperuolate aquila dracone co^lexa.philochares hoc fuu opus ce teRatus eR.Immenfam uel uni fiquis tantum hanc tabulam asRiniet.potetiam artis :cu pro pter philocharcm ignobiliflimosalioquin Glaucone filiumcp eius AriRippum fenatus po ^.pulufcp Ro.tot faeculis fpe&ent* pofuic 84 Tiberius Casfar minime comis iperator in tem )lo ipfr AuguRi quas mox idicauim9. ^/Rario pingendi de pigmentis. iJCa. V. Adieus didu fir de dignitati^ artis morieris. Quib^colorib9 fingulis pmi pinxifFct: Vplixim* cu de pigmetis tradercus in metallis. Qui monochromatea gen era pi Ruras J|-j0JpDC3uerit:q deide 64 q 84 qbus teportbus iuenerit dicem9 i metioneartiheu: qm efdicare naturas coloru ca iRiruti opis prior e.Tande fearsipfadiRixit: 84 iuenit lume atqj « i umbras differetta coloru alterna uice fefe excitate. Deide adiedus e fpledor: alius hic qua llumc que qa iter hoc 84 umbra et appellauerut tono ComilTuras uero colorum 84 tranficus " irmogen. De coloribus natiuis 84 faditiis. i). C a. VI. *Vnt at colores auReri aut floridi. Vtruq? natura aut mixtura cucic.Floridi fut quof Jans fmgeti pRattminiu:armeniu:cynabaris:cryfocolla:idicu:purpurifTum . Cereri JjijjjJfjjaufberi.Ex oibus alii nafcqn^.Alii fiur.Nafcunf finopis:rubrica:parerhomu :meli> 7n3:eretria:a uripigmetu Caeteri fihgudprimucp quos i metallis dixinAprasterea e uilionV bus ochra:casrufla uRa:fadaraca:fa*dix:fyricu:attrametu:Sinopis iueta e primu i poto. Inde nome a Sinope urbe.Nafcif84i Aegypto: balearib9 africa:fed optia i leno 84 i Capadocia. Efofla 84 1 fpcIucis.Quas faxis adhasfit:cxcellit.Glebis fuus colos extra maculof^.Hac<^ ufi fut ucteres ad fpledore.Spes finopidis tres:rubra:84 min9rubes:84 iter has meda.pieciu op time i libras.xiiii.denariis.Vfus ad penicilmaut fi Iignu colorare libeat. Eiufque ex Africa ueitmdoi a(Te’s:cicerculu appellat. Quas magis caeteris rubet: utilior abacts.Ide peiu eiusn| pfFior uocaf:84 eR maxime fufca.Vfus eius ab bafes abacoru.In medicina uero blandus em plaftrifque 84 malagmatis fiue ficca compoficione cius fiuc Iiquida.Facilis contra ulcera in humore fitamelur oris fedis Aluum fiRit infufa. Focminarum profluuia pota denarii po dere. Eadem aduRa:ficcat fcabricias oculorum:ufno maxinie.Rub ricas genus in ea uolue/ re intelligi quidam fecundas auRoritatis.palmam enim femine dabant: minio proximam. Hec eR antiquis multum celebrata cum infula in qra nafcitur.Necnifi fignata uenunda* IJXXXHH. banunde &fphragidem appellauere.Hac minium fublinunt.adulterant® . In medicina prsclara res habetur.Epiphoras.enim oculoru mitigat & dolores circunlita.Egilopias ma mrcprohibec.Sangiunem reiiaentibusexacetodaturbibenda.Bibitur contra Jvenu renumqp uitia & purgationes faminarum.Item & contra uenena ^ferpentiumiaustet* reftriurn marinommc^.Omnibus ideo antidotis familiaris.Ex reliquis rubrica: generibus fabris ut jliffima asgiptia & Africana quouiam maxime fcabentur.piauris autem apta na* A fciturrfii in ferrariis metalJis.Ex ea fit ochra: exufta rubrica in ollis nonis luto drcunliris. Quo magis arft in caminis hoc melior. Omnis autem rubrica ficcat .Ideo & emplaftris conuenit* igni etiam facro.Sinopidis pontiese felibra filis lucidi libris.x.& melini grseden* fis duabus mixtis.*fritifc$ una per dies.xii.euchopboru fiohoc eft glutinum auri cum indu cicur Jigno.parethonion nomen loci habet ex aegypro:fpumam maris efle dicunt folida* tam cum limo:& ideo conchae mmura inueniuntur in eo. Fit in creta infula at® cyrenis. Adulteratur Romae creta cimoIia deco&a confpilTat^.Predumoprimc in pondo fex li* brarum e candidis colorib7 pinguifliiiium:8Ctedor?stenaciiTinium propter liuotem.Me linum candidum & ipfum eft, Optimum \ melo infula.In farno quoqp nafcitur.Sed eo no utuntur pidores propter nimiam pinguedinem.Accubantes effodiut ibi inter faxa uenas fcrutantes.In medicina eundem ufum habet quem ere cna crcta.PrKcerea linguam ta&u ficcat.pilos detrahit & mitigat.prarciu in libra feftertiis fingulis.Eft 6C colos tertius e cara didis caeruffae:cuius rdem in plubi metallis diximus.Fuic 8L terra pfe in Theodoti fundo inuenta fmyrn£:qua ueteres ad nauim pi&uras utebantur. Nunc ois ex plubo & aceto fit ut diximus. Vfta cafu repta in incendio pyrraeeseruffa in ortis cremata.Hac prius ufus eft Nicias fupradi&a.optimanuc afiaticahabetur.quae&purpureaappcllatur.predu eius in libris zeris.v.Fit & Romaecremato file marmorojto & reftin&o aceto.Sine ufta no fiut um brae Eretria terrae fuae habet nomen.Hac Nicomachus & Parrhafius ufi. Refrigerat: emo j litqj.Explet uulnera fi cocrua.6 Ad ficcandapraecipue utilis 6^ capitis doIoribus:&ad de/ praehededa pii ra .‘SiiF^ffe f ea in t e 1 1 ig i t ; fi ex aq illita no arefcar.Sadaraca:&: ochra Iuba tra dic in infula rubri maris topazono nafci.Sed inde no puehutur ad nos .Sadaraca quo mo do fiereudiximus.Fit adulcerima & caeruffa i fornace coa&a.Colos ee debet fla*meus.pre ciu i libra faffefqui. Haec fi torreaf .-aequa pre rubrica amixrafandycefadt. Quanq animadf uerto Virgiliu exiftimaflfe, herba id elTe illo ueifu* Sponte fuafandixpafcentesueftientagnof. Precium in libras dimidium eius quod fandaracze . Nec funt alii colores maioris ponderis Incef fa&icios c & fyrieu:quo minium fublimi diximus.Fit aut finopide & fadyce mixtis. Atrametu quoqj ‘iter fa&icios erioquaq e 8i terra geminas originis. Aut falfuginis modo cmanat:aut terra ipfa fulphurei coloris ad hocpbafdnueri funt pi&ores q e fepulchris cat bones ife&os effoderet. Sed iportunahaecoia ac nouitia.Fit.n.& fulgine plurib* mois.re fima uel pice exuftis.propter qd officinas etaedificauere:futnu eu noemirtetes.Laudatifffi mu eode mo fite taedis Adulteratur fornaciubalnearucp fulgine:quoad uolumia feriben da utun^Suc 8C q uini fece ficcata'exquoquat:affirmacq? fi ex bono uino fex fuerfrddici tp£m id atrametu praebere Polignotus & Ivlyco celeberimi pi&nra athenis e uinaceistfece re;ftigm6 appellat. Apelles cdmetus cexebore cobuffo faceretqd elephatiu uocab Appot taf & \ dicu ex idia:i' exploratas adhuc inuetionis mihi.Fit et apud Ife&ores ex flore nigro qadhaerefeit asreis cbrtinis.Fit & e taedis lignocobufto tritifep \ mortario carbonibus .Ms ra I hoc fepiaru haturaVfeff ex iis no fit.Omne aqr atrametu fole pfidtur.Librariu tefto riu glutino amixto.Quod aut aceto liquefaftu e:3egere eluitur.E reliqs coloribus quos a dflis dari diximus pp magnitudini precii an oes e purpuriffum e creta argetaria cu purpu ris pariter tinguitur:bibitqp eu colore celerius lenis.praecipuu e primu:feructi aheno rudi bus medicametis lebriatu.proximu egefto eo addita creta \ ius ide.Et quoties id fadu eft leuatur bonitas p numero dilutiore fanie.Quarc puteolanu potius laudatur q tyriu aut getulicu uel laconicu:unde precio fiflimx purpurae. Caufa eft qd id genus maxime infici' tur.rubiacg cogitur forberc.Vtiliffimum a canufio.precium huic a ungulis denariis in Ii/ bras ad.xxx.pingetes fandyce fublita mox ouo iducetes purpuriffum fulgore minii faci/ unt.Si purpura facere malunucsruleufublinunumox purpuriffum ex ouo inducunt. Ad hoc maxima aufioritas indico :Ex india uenit arundinum fpumz adhaerefeenies limo cu ♦jLiBER. territut nigrum, At in diluendo mixturam purpuras caer ul eiqj mirabilem reddit* Alteru genus eius eft in purpuriis officinis innatans cortinis Qi eftpurpurae fpuma. Qui adulte# rant uero indico tingunr ftercora columbina aut cretam filenufiam uel annularia ultro inficiunt.probatur carbone.Reddit enim qdfincerum eftfiamam excellentis purpure:# dum fumat odorem maris olet.Ob id quidam e fcopulis id colligi putant.precium indi/ co denarii.xx.in libras.In medicinaindicu rigores ^impetus fedat.Siccat oris ulcera. Ar# menia mittit qd eius noie appellant.Lapis eft hic quocp chryfocollae modo inft&us.Opti tnumq? eff qd maxime uiride eibcdicatocolorecum caeruIeo.Solebanr librae eius tricenif numis faxari.lnuenta p hifpanias harena eft fimilem curam recipiens Jtaqi ad denarios fe nos uilitas redit.Diftat a caeruleo candore modicorqui teneriore huc efficit coIore.Vfum in medicina ad pilos tantum alendos habet maximccp in palpebris, 'Sunt etianum nouitii duo colores c uiliflTimis uiride qd appianu uocatur 6C q> chryfocollam lotum metitnr.Ceu parum multa fint medicina eius.Fit excreta uiridi aeftimatu fcftcrtffs in libras. Annula# re qd uocant candidum dE quolmuliebres pi&uras illuminantur.Fit&ipfum ex creta am tnixris uitreis gemmis ex uulgi annulis:unde& annulare di&um» IIQiii colores udo no inducantur :&i quibus coloribus antiquijpLnxerut 8C quando primum gladiatorum pugnae propofitae funt, Ca. VlL /''VX omnibus coloribuscrctulamamare.udoq? illini recufanr purpuriffum indicii ^»«««4 caeruleum mellinum auripigmentum apianum.Caerufacaerae tinguntur iifdem co floribus ad eas pi&uras quae inuruntur alieno parietibus genereded claffibus sfa/ tniliaruam ucro honorariis nauibtis quoniam 8i pericula expingimusme qui mirentuc & rogos pingi.Iuuatqj pugnaturos ad mortem ant certe caedem fpeciofe uehi. Quacon remplatione tot colorum tanta uarietare fubitantigmtifte|^mirari.Quatttior coloribus folis immortalia opera illa facere ex albis melino :ex fj laccis attico:ex rubris finopide pon tica ex nigris atramento. Apelles Echion Melanchius Nicomacus cbriffimi pidores:cum tabulas eorum fingnfce oppidorum qentiefnt opibus.lSlunc6i purpuris in parietes migra* tibus & in india conferente fluminum Tuorum limum & draconum:^ elephantorum fani em nulla nobilis piftura cft.Omnia ergo meliora tunc fuajjcum minor topia.Ita eft.quo niam (ut fupta diximus ( rerum non animi preciis cxcubatur:Et uoftrae aetatis infaniam ex pidura non omittam. Nero princeps lufferai cofioffeum pingi.c.xx.pedumin linteo ineo gnitum ad hoc tempus.Ea pidturacum pera&a effet in lamianishortis.*accenfa fulmine cu optima hortorum parte conflagrauit.Libertus eius cum daturus eflet Antii munns gladi atoru publicas porticus occupauic pi&iira utpftatgladiato^ miniftroruq? omnium ueris imaginibus redditis.Hic multis ia feculis fumus animus in pi&ura.pingi aute gladiatoria munera atque i publico exponi coepta a.C.Teretio Lucano. Ifqjauo fuoa quo adoptatus fuerat.xxx.paria in foro per?triduumdedit.Tabulamq? pidrahi in nemore Dianae pofuit. § Q41_De etate pi&urae operum &' artificium indicatura nobilitates.ccc.y. VIII* V nc celebres in,ea arte qua maxima breuitate percurrammeqjenim inftituti operis yi Jtt? Ijeft talis executio.ltaqj 8i quofdam uelutin tranfcurfu 8i in aliorum menrione obi nominafte fatis erioexceptis operum claritatibus:# ipfa conueniet attingi fiue jbctanttfiue intercidere.Non conftat fibi in hac parte grsecorum diligentia quam mnltas poft olypiadas celebrando pi&ores quam ftatuarios au&ores.primum que olympiade no nagefima:cum 8C phidiam ipfum initio pijftorem fuifle tradaumclipeumq? atbenis ab eo piSum.prxterea in confeflofico^ogcfima tertia fuifie.paeum fratrem cius:qut dipe# uni intus pinxit elide Miner ue quam fecerat. Colores phidiae difcipulus:# iti faciendo lo ve olympio adiutor.QukPq- in confefPo perinde eft Bularchi pi£l oris rabula: in qua erat magnetum proelium a Candaule Rege Lydiae heraclidaru nouiffimotqui # Myrfilus uo catus efbrepefam Suro.Tanta iam dignatio pifiturae erat. Id circa aetatem Romuli accide/ t it neceffee.Duo.n.de uiceCima ofympiadc ueriir.OdauIes:aut ut qd a tradut eode anno quo Romulus nififalfor.Manifefta ia cu claritate artis adeo abfolutiore.QuLorf fi praecipi turmeceffe e fimtil appeat niulfo uetuftiora pneipia eceoufqj q monodioara jSixcrut quo ru aetas no tradif. Aliguato ergo ante fuiffe Hygiemoem Monochromada:q pm9 \ pi&u ta marem foeminamq? dircreuerie.Eumarum Athenimfem figuras omnes imitari aufum Quinqi inueta eis excoluerit Gimone Cieoeum.Hic Cathaglypha inucnit.hoc e obliquas IjXXXIlIfc imagines & uarie formare imitus rerpicientesfufpicienrefue:^derpicientes,Arcictifiscta am membra diflinxit.Venaf protulit.prasterq? in uefte rugas 8C flnus inuenic .paneus qui dem frater Phidiae etiam proelium Athenienfium aduerfus perfas apud Marathonem fa/ cturn pinxit. Adeo iam colorum ufusincrebruerat:adeoarsperfeda erat urin eo prcelio iconicos duces pinxiffe tradatur Athenienfium Milciadem.Callimacum Cynegrum Bar barorum:Darium:ThylTaphernem. _ 1 ? IjPrimum pidurSE certamen 8£ qui primi penici lio pinxerunt. (j.Ca JX. ^yinimmo certame picturx etiam florete eo inflititum efl corinthi ac delphis.priV qfc M mufq? omniu certauir cum Timagora calcidenfe;fuperatufqj efl: ab eo pythisrqd ipfi us T imagorae carmine uetufto apparec.chronicorum errore non dubio. Alii quoqj poft hoc clari fuere nonagefima olympiadedicutpolignotus Thafius:qui primus /mulieres lucida uefte pinxiocapita earum micis uerficoloribus operuit:pluritnucppidur>i\ ta Jfhcjknrr) 4*AvW' argumento quocp ingeniofo. Volebat na <5 uariu.iracudurimufturincoftante.hunde uero exorabiIe:clemente:miefricorde:exceIfum:gforiofum*.humile.,feroce:fugace£^:6i qi^pari oftendere.lde pinxit 6C Thefia q Romae in Capitolio fuit.Ht nauactyu torachatu. a tabula quae cft Rhodi:MeIeagrfi:Herculc:perfea.Hsc ibi ter fulmine ambuRa: uuiitterata hoc ipfo miraculu auger.pinxit Archigallurqpa piduram amauit Tib princeps.autq? ur a#or eft Detius Epuio.lx.feft ertiis Sdtimat^ cubiculo luo inclufit.pin/ xit & Creffam nutricednfanteqj in manibus eius:Ec phmfculx liberu patre affare uirtute ^ n«3P Tiberius 0 & pneros duosri qbus fpeaatur fecuritas K fimplicitasstatis.lte racerdotfc altante puero cu acerra:& corona.Sunt & duae piaurs eius nobiliflims hoplitides. Alter in certamine ita decurrens: ut fudare uideatur. Alter arma deponens ufanheIarefentiatur.Laudatur& Aeneas caftorqj ac pollux in cade tabuIa.ltcThelephus: Achilles: Agamenno.VIyxes/fa eundus artifex.Sed quo nemo infolenrius & arrogatius fit ufus gloria artis.Na & cogno mina ufurpauit abrodientu fe appellando:aIiifq* uerbis principe artis & ea ab fe confuma /„ tam.Supoia Apollinis fe radice ortu:& Hercule que lyndi fecerat talem a fe piausqualc fxpein qete uidiiTet.Ergo magnis fuffragiis fuperatusa Timanthe eft fami in aiace:ani;o rufii 'quoqp iudicio Herois noie.Et fe molefte ferre dicebat quod iteru ab indigno uuftus elTet. pinxit & in minoribus tabellis libidines eo genere & petulantibus locis fe reficjens:^;A^ . Na Timanchi uel plurimu affuit ingenii Eius.n.eft Iphigenia oratoru laudibus celebrata Qua flante ad aras perituracu moeflos pinxifTet oes:prxcipue patrum-cum trifticis omne imaginem confumpfifTet parris ipfiusuulcu uelauit:quem dignas non poterar oflendere. Sunt & alia ingenii eius exemplaria ueluti Cyclopsdormiens in paruula tabula.Cuius & fic magnitudinem exprimere cupiens pinxit iuxta fatyros thpsfo pollicem eiusmentien/ tes:atq3 in omnibus eius operibus intelligitur plus fempg pingirur.-Ec cu ars fumma fit ingenium tamen ultra artem eft.pinxir &heroa abfolutiffjmi oneris: arte ipfacpmplexus uires pingendi:quod opus nunc Romx in templo Pacisefl. Euxinidas hac state docuit ^ Ariftidem prxcIaruarrificem.EupopnsPa*phiIu Apellis prXceptoremEft Eupompi uiftdr certamine gymnico palma* tenens.lpfius au£loritas tanta fueririut diuiferit piftura in ge nera tria quxante eu duo fuere helladfcum & afliaticu. AfTiaticunt appellabant pp hunc q erat fcytionius:Diuifio helladico trita fa£ta funt:loniu:fycioniu:atticu.paphiIipidura cft cognatio &prcrliu ad philutc 8£ uiftoria Athenienfium.Itc Vlyxes in rare.Ipfe macedo na tione:fed prius in piftura olbus litteris eruditus prscipue arthimecice:& geometris fme quibus negabat arte pfici poflfe.Docuit nemine minoris talento annis.x.qua mercedem & Apelles 8iMeIantius ei dedere.Et huius au&oiitate effeaumeft Ocyone primu:deinde & in, toga grscia:ut pueri ingenui ante oia anthigraphicenthoc eft pi/tura in ludo doce/ rentarueripereturqj atsea in primum gradu Iiberalium.Semp quidem honos ei fuit.-ut in genui ea exercerent:mox ut honeftisppetuo interdiftome feruitia docerentur. Ideo neqj in hac ne<^ in toreutice ullius quiferufrit opera celebrantur .Clari etia centefimafeptima olympiade extitere.Echio 6C Therimachus.Echionis funt nobiles pifturs Liber patenire tragoedia 8C comedia.Semiramis ex ancilla adipifeens regBuTanus lampadas prsferens:K noua nupta uerecundia notabilis.Verum 8£ omnes prius genitos futurofq» poflea fupera uit Apelles eoufqpolympiadecentefima.xii.inpiftura pucftusmt plura folus prope qua j csterioescontulerit:uoiuminibusedithsqusdoarinaea?tinec.prscipuaeius iarte ne* uuftas fuincu eade state maximi plores ecnt;quoy opa cu amirare£coIlaudatis oib7ab effe iis una illa uenere dicefeat:qua grSci charita uocant.Cstera omnia cotigifTe.Sed hsc Cbli fibt neminem pare, Er aliam gloria ufurpauit:cum prothogenis opus imefi laboris ac cure fupra tnodu anxie miraretur.Dixit.n.oia fibi cum illo paria effe: a ut illi meliora: fcd A Ibfxxffli» ; m, ..i.r fi ,r uno fe preflare:quod manum ille de tabula nefciret toHerc:memorabiIi prxceptomoccrc fa:pe nimiam diligentia. Fuit aure non niinons fimplicitatis qua artis.Ncc decebat Amphi om de dtfpofitionemec Afclepiodorode menfuris:boc eft quanto quid a quo diftare de beret.Sdtuni eft inter Prothogenem & eum quod accidit.il le rhodi uiuebat. Quo cnm Apelles annauigafifeoauidus cognofcendi opera eius fama tm fibi cognitucontinuo cffi dnam petit. Aberat ipfe ied tabulam magna: amplitudinisin machinoaptata'pidurxanus una.cuftodiebar.Hasc Prothogeneforis cite rcfpond^MnterrogauHcji a quo quarficum *di ceret. Ab boc inquit Appelles arreproe^ peniculoliheaex colore duxit fummas tenuitatis p tabulam.Rcuerfoprothogeniqusegefta crantanus indicauir. Ferunt artificem protiV nus conteplatum fubtilitatemdixiffeiApcll^ueniffe.Non.n.cadere \ alium ta abfolutum opus.Ipfum tunc alio colore tenuiorem linea in ipfa illa duxiffepraeccpiffcc^ abeuntem fi rediiTetilieroilenderetradiiceretcp hunc effe quem qnasrerent.-atc# ita euenit, Reuertitur enim Apelles: fcd uinci erubefcens:tertio colore lineas fecuirmullum relinquens amplius fubtilitaci locum. At prothogenes uidum fe confeffus in portum deuolauitihofpite quae rens.piacuitq? fic eam tabula poderis tradi.-oium quidem.fcd artifio jr^cipue miraculo. Confumpta ea condat priore incendio domus Caffaris in palatio. Auidc irnea nobis fpe/^ datam fpatiofioreamplitudinemihil aliud continente q lineas uifum effugientes. Inter egraegia multo^ opera inani Similem &. eo ipfo allicienterrromniqj opere nobiliore. ApeR ^- li fuit alioquin perpetua confuetudo nunquam tjj oqcupara diem agendi.ut non lineam ducendo exerceret artenirquod ab eo in proiferbium uenir.ldem pfeda opera propones bat in pguldtranfcuntibus Atq? poft ipfam tabula latensmitia quas notarentur aufculta ;• bat; uulgum diligetiorem iudicem qua fe praeurens. Ferutqj a futore reprehefum quod in crepidis una intus paiitior^fecilTet anfas.Kode poffero die fuperbe emendatione pri ffinas ammonitionis cauillante circa crus:indignatum pfpexiffe.-d en undante nefupra cre 1 pidafucoriudicaret:quod & ipfum in prouerbiu uenit.Fuit.n.&comitas illitpp quain & gratior Alexandro magno erat: frequenter in officinam uentitanri.Vndc utiam diximus ab alio pingi fe uetuit inueterato edido.Sed & in officina imperite multa differenti filen tium comiter fuadebatitideri cum diceret a pueris q colores terercnt.Tantum au&orita cis & iuriseratei in rege alioquin iracundum.Q^anqkAlexander & honore clariffimoprae buit exeplo.Naq? cum dilede fibi ex pallaciWfuis praecipue nole Capafpen nuda pingi ob a umiratione formx ab Apelle i uffiffet euq* cum pari captu amore fenfiffet dono dedit ex Magnus aio maior i perTo uliiffec minor ^oc fado q uidoria aliq.Quippe fe uicitmecthoiR ru tm fuuffed ct affedu donauit arcificuhe dilede qde refpedu mot9urqii2em6 regis fu i Tct mo pifforis eet.Sutq Venere Dionaea jtlppida exeplari putat. Apelles & \ armulis be nignusProthogeni dignation^primnsrhodiconnituit.Soraebat ille fuis ut plerucp do/^ meftica Percotantiqj quatilicitarefopera effeda.paruu nefeio qui ddixerat Atille quin* qgenis talentis popofcit:famaq3 difpfit fe emere:ut pro fuis uenderet.Efires cocitauit rho dios ad intelligendu artificemecTiifi augentibus preciu ceflir.Imaginu ille fimilitudines /adeo idifcrefepinxittut incredibile didu Appio gramaticusfcnptu relique rit.-queda ex facie holum addiuinante.quos Meropos uocat ex iis dixiffe aut futurae mortis annos aut praeterirse.Non fuerat ei gratia Incomitaru Alexandri cum Prholomseo:quo regnate Ale xandriiui tepefiatis expulfus fubornato fraude semuloru plano regio luitatus ad regis ccena uenit.Indignatiq? ptolemaeo:& uocatores fuos ondcti:ut dicereta quo eoru luita tus cdjarrepto carbone exjrindo e foculo: imagine in pariete delimauiffagnofcete uultu plani fcdge ex inchoato ptinns. pinxit & in-antigoni regis imagine altero lumine orbam primus excogitata rone uitia pdendiiobliqua nacp fecit ut qd corpori deerat pidurzepbti us deeffe uidere^T niqj ea in parte a facie oftedit qua tota poteiat ondere.Sut inter ope ra eius expirantiu lmagines.Que aut nobiliffima fint no eff facile didu.Venere excute e mari.-D.Auguftusdicauitin delubro patris Casfaris:quae anadyomene uocarunucrflbus vgrgecistali opere du laudatut:fed illufTrata.Huius.n.inferiore parte corrupta q reficeret: no poterat inueniri.Veru ipa iniuria ceffitin gloria artificis.Cofenuif hic tabula carir.ali amqj p ea Nero in principatu fubftituit fuo Dorcthei manu. Apelles incohauetat alia Ve nere coii^Tu^aturus cTfua illa pore.lnuidit mors pada ptemec q fuccederet opi ad pfcpta limameta luecus e.pixit 8>t Alcxadru.M.fulme tenete i ceplo ephefix Dianse.xx.taled auri /6V» ±3 ‘t-faci 'i m -latefhi & StcfJVn (jLIBER. Digyti eminere iiidenrur:& fulmen extra tabulam efle.Sed Icgetes meminerint on/nia ea conitare quattuor cojioribus.lmmane tabulze preciu accepit aureos mefura ng nUtnero. pinxit 8C MegalyiTiiacerdotis Dianae ephefis popa.Clitu equo aaSellu fe®at£6c ei ga lea pofccd armigeru por rigente. Alexaudru &philippu quotiens pinxeric:enumerare fug uacum e.Mirant eius Abione TamiuBt Menandru Rege cari^ rhodiifte AncemAicxan* driae Gorgonas tenete tragadu.Romas Caftore&poliucecum uirtoria&: Alexandro ma gno.lte belli imagine reftn&is,a tergo manibus Alexadro I curru triuphate.Quas utrafcp tabulas.D.Auguftusi fori fui partibus celeberrimis dicauerat fmiplicitate moderara.Di* uus Claudius pluris azftimauit In ucrifqj excifa'facieAltxandri Diui A uguit iiinagines^. dedere.Eiufdc arbitrantur manu effc & in Antonii teplo Hercule a uerfum ut qd eft diffi ^ cillimu facie eius oftendatuerius pi&uratpTOfmttat:pinxit & Heroa nuduad quapidiura ' natura eu puocauit.Eft equus eius fme fuit ^idtus i certamine quod iudiciuni ad mutas f*" -‘^Hqdrupedes pii&cauitab hoibus.Nacp ambitu aemulosprseualere fen t (easjing u Io^ pittu* ras indu&is equis oftendit. Apellis tm cquoadhinniuercridq? pofteaTemp illius experime* tum artis o£tentatur:Eecic 6i Nejptolemu ex/quo aduerfus perfas. Archelau cum uxore & filia. Antigonu thoracata cu equo incendenterperitiores artis prseferut oibus eius operi bus eunde rege Cedente in equo*Diana facrificantiu uirginu ephoro mixta qbus niifcuifle Homeri nerfus uidetur idipm fcribennstpinxir quas pingi non pnt tonitruatfulgetrarful gurq?:bronte:aftrape:ccraunoboloappel!3nt.lnuenra eius 5i exteris eius pfuerein arte. Vnu imitari nemo potuit.qd abfoluta opa atrameto illinebat ita tenui.-ut idipm regcuflfu claritates ocuioRi excitaret:cuftodirerq5'apuluere oifordibus.-ad manu inruedi aemu ap pareret.Sed Si cu rde magna: ne colorpclaritas oculor acie offenderet ueluri p lapide fpe culare intuentibus e longinquo. Et eade res nimis floridis coloribus auflcritate occulte da ret- Aeqlis eius fuit Ariftidesthebanus.Is cium prim us aiutn pinxit 8L fenfus oes exprcC* fit:quosuocantgr£ci ethe.frepturbationes:durior paulo in coIoribus:Huiuspicfura:cp pido capto ad matris morientis ex uulnere mama adrepens infans. Intelligiturq? fentire mater:# timere ne e mortuo la&e fanguine infans labat. Qua tabuIa.Alexander magnus tranftulerat pella in patria fua.Ide pixerat proelium cu pfis centum hoies ca fabula com* plexus padtufq? in Cingulos mnas denas a tyranno e latenfium Mnafone.pinxit 6i curreiv tes quadrig3s.Et fupplicantem pene cum uoce.Et uenacores cum captura: Ec Lotionem pifitorem.Et Anapauomenon pp fratris amorem morientem. Item Liberum patrem & Ari adnen fpe&atos Romae in aede Qer eris Tragoedum 6i pueru Apollinis.Cuius rabulae gra tia interit pidoris infcitia:cui tergendam eam mand auerat.Mlunius prastor fub dic lu^ dorum apollinarium.Spe&ata eftSi in aede Fidei in capitolio imago fenis cum lyra pueru docentis.pinxit & egrum fine fine laudatum.Qua in arte tantu ualuitmt Attalus rex una tabula eius centum talentis emiiTetradatur.Simul utdi&umefl: & Protogenes floruit pa .pthfigH . tria phicaunus gentis rhodiis fubiecte Summa eius paupertas initiosarnTcp fumma intere tio.8C ideo minor fertilitas.Quis eum docuerit non putant conftare.Quida & naues pin^ xiHemfc^ ad annum quinquagefimufiuArgumentumeffc quod cum atbenis celeberimo loco Mineruae delubro Propil?bn pingeret ubi fecit nobile paralum Hamoniadamtqua quida naufica uocant:adiecerit paruulas naues longas in iis:quas pi&ores peragi appellat ut appareret a quibus initiis ad arcem oftentationis opera fua peruenilTent.palma habent • tabularu eius Ialyfus:qui eft ufq? hodie Romas dicatus in teplo pacis:que cum pingeret • fraditurmadidislupinisuixi(Te:qm fimul fame fubftinerent K fitinnne fenfus nimia dul cedine o bflrueret.Huic piffure quater colorem induxit contra fubfidia iniurise & uetu* ftatis:ut decedente fuperiore inferior fuccederet.Eftin ea eanis mire faS:us:ut que par i* tercafus& arspinxerit.Non iudicabacfeexprimere in co fpumaanhelantiscumreii qua omni parte quod difficilimum erat fibi ipfe fatiffecifTet.Difplfcebat aute ars ipfamec mi/ nui porcrat:8£ uidebaf nimia ac logius a ueritate difcedere:fpumaqi illa pingi nd nafei ex ore.anxio animi cruciatu cu i pidura wcru ee.no uetifimile uufet: abilerferat Crpius:mu/ uuerati^ penicillumullo mo Cibi aprobans.poftremo iratus arti qd inteMigerefripongia fpegit inuifo loco tabula: ex Ulaqj repofuit ablatos co!ores:qlitercma optauerat:fcc;tc^ i pidtura fortuna natura Hoc exeplo fimilisfi: Nealte fucccffus \ Cpoma eq fijpilif fpogia ipada fecutus dicifcu pigeret popizota retinetes pane.Cu ita Prothogenes mddlrauit §* rro&M iil. waJyad i li , _ V , lixxxnib fortuna.propter hunc lalyfum ne cremaret tabulas Demetrius rexicum ab ea parte fola pollet rhodum caperemon incendirtparcenteq? pidture fugit occafio ui&oiizecErat tunc prochogcnes in fuburbano hortulo fuo:hoc eR Demetrii caRris.Neq? interpellatus pree •Ius inchoata opera incermifit oio :fed accitus a rege inrerrogatufqj qua fidutia extra mu ros agerenrefponditdlire fe illi cum rhodiis bellum efle no cum artibus. Difpcfuit ergo rex in tutellam eius (lationes gaudens:quod poflec manus feruare qbus ii i pepercerat.-^ ne faepius auocaret:ultro ad eum uenit hoRis.Relt&ifqj uictorise fuseiuoris inter arma di murorum i£lus fpe&auit artificc:Seqnitur tabula eius tpis hsec fama:q> eam protbogenes gladio piH^erit.Satiriushiceft:^ue Anapauoiiiemoh Liocantme quid defit tpis eius fecuijfati tibiastehcns.Fecit&: Cydippe Triptoiemu:Cyhfcu rragoediaru feriptore medi tantae di athleta=6d Antigonu rcge;6i imagine marris Aiillotilis philofophi qui ei ctia fua/ debtt ^ Alexendri magni opera pingeret:pp aeternitate reru.Impet9 animi di libido i haec quaeda artiseum potius eulere.Nomflimepinxit Alexandru ac pana: Fecit.# Tigna ex aere jitn^ivout diximus.Eade aetate Afclepiodorus fuit :que in fymmetria mirabat Apeles huic Mna fon tyrannus pro.xii.diis dedit in finguios mnas tricenas.Idemqj Theoneitro in fingulos beroas mnas cetenas.His annumerari debet Nichomachus AriRodemi filiusac difcipulus pinxdt hic raptu pferpinae.(^ae tabula fuit in Capitolio in Mineruae delubro fupra aedi- culamluuentatis.# in eode Capitolio alia qua plancus imperator pofuerat ui&oria qua drigam in fublime rapiens.Hic primus Vlyxi addidit pilbuimpingit di .apollinc di Diana Deu <5 Majre in (cone fedente.Et ite nobiles uaccas arreptantibus fatyri fcyllaq? quas nunc dl Romae in tcplo pacis.Nec fuit aiius.in ea arte uelocior. Tradunt nacp condudtumeu ab AriflratofycionifiruTyrannoadpingendfrqd isfacie-ba.t Telefli poetae rnonumentu pre finito die intra queperageretunnec multo ante uenilteaccenfo i poenam tyrano:pau i dfcp diebus abfoluiflfe celeritate di arce mira.Difcipulos habuit Ariflide fratre & AriRo/ fer de filium di philoxenon eretriu.Cuius tabula nulllis poRferenda Caflandro Regi pidta. - Continuit Alexandri proeliu cu Dario.Ite pinxit di lafciuia in qua tres Sileni comenfanif» Hic celeritate praeceptoris fecutus breuioresetianu quafda pidturae uias# copendiarias feUri^lnuenit, Annumeratur his &Nieopbanes elegans di cocinusuta ut uetuRa opera pigeret procer aeternitate reru ipetuofi animi:#cui pauci coparentur.Coturnus ei 6 i grauitas ar ds.MultuaSeufide# Apelle abeR Apellis difcipulusperfeus.ad que de hac arte fcnV pfit:qhmuffuitaetatif.AriRidifthebanidiTcipuli fuerunt 6i filii Niccrof# AriRippuf: cuiufeR fatyrnfcu fyphocoronatuf.Difcipuli eiuffuerut Antoridef# Euphranor.-deq/ bufmox diceiuuf.Naqp fubtexipareR minorifpidturaecelebrefin penicillo e quibuf fuit pyreicufarte paucifpoRferendufPropofito nefeio an deRrnxerit fe:qm humiliaqde Te J cutuf humilitatif tamenfnmmaadeptufeR gloria.TonRwnafrfutrinafc^ pinxit# afeH lof # obfonia acfimiliarobhoccognominatufRhyparograuoir.in lifcofumata^uoluptatif Quippe eae plu(ifuenfreqmaxiemuItoru.Ediuerlo mediana unquitVarrooia operie/ »> bac Serapionif tabula fubueteribuf.Hic fcenafoptimepixit:obicfhoiem pingere no.Co : - ara I3yonifius nihil alindqhoiespinxitfnoc Antrop^phuscoguoiatus,parua&: Calicles fecit, Ite Caleces comicis tabellis. Vtraqj Antiphlius.Na# Hefiona noDii‘epinxit:& alexa dru ac philippu cu Minerua q funt in fcola in O&auiae, porticibus di philippi.Liberu pac¬ are: Alexandru pueruiHyppolitu tanto etoiiflb e^paudtceteln Popeia uerb Cadmu di Eu Isope.ldeq? iocofo noie di gryllu ridiculi habitus pinxit.Vnde hoc genus picturae gryllus nocatur.Ipfe in aegypto natusdidicita CtefidemotDccct non fileri di ardeatis templi pi/ &orem prxfertim ciuitate donatum.Ibfxarmine quod eR in ipfa pi&ura his ueifibus» Dignisdigna loco pi&uris condecorauit: Reginselpnonisfupremseconiugis teplum» fvlarcus (udius elotas ierolia orundus. Quem nunc & poR femper artem hanc ardea laudat. ' fj^aluc fepta aciqs Iris latinisjno fraudado di Ludio.D. Au.sefate;^ pm9JiRituit amoeniflx_ ma piem pi£tura uillas 8Cportic9:ac topiaria oparfutbs:ncora:cblleS:pircfas: euriposianes:7 lictoratqlia qs optaretmarias ibi ob abulatiu fp?e:aut nauigatiu:terrac^ uillasadeutin afel I j Sis aunmeiculis.Iapifcates:aucupacefc^:autiienates.autetuidemiaces.Sut I ei-s exeplarib7 AilJ ' t nobiles paliiRri accdTu uillaedub colliu fpofioe mulierefhbateftrcpida:^ fuerut plurimo pe )ho u}hn\v*mth ,4 uvtvmrc*, JJlJBER. ... v»-. /"(' ** * */** 'ales.ldc fubdialibus maritimis urbes pingere inflitu TM U /ip: XI. LqJ .d HlTVT piduta faris fuperqnContexifTe bis plaftice coueniaoeiufde opere terite fingere f/*^ Jcx argilla fimiTitudines.Dibdtades ficyonrs figulus prinr7i uenit corinthi filia^o£ai JRlLfrqu* capta amore iuuenisdHo abeunte peregre umbra cx facie eius ad lucernam in ^ " • parietedincis circunfcripfit.Quibus pater eius ipreffa argillamiumrf^do&cu ese teris fidi Sibus induratu igni propofuit:eumq? feruatu in nympheodoneccorinthu Mumis euerte^» ^reritradut.Sut q in farno pmos orum plafficen iuemffeldpqd?u Rhetu & Theodo^tradac ra-unfh multo ante Battiadas corintho pulfos.Demaratuuerdex eade urbepfugum: q in Etruria Tarquinii prifeu Rege po .Romanigenuit:comitaros fiffo|es Eucirapu &JEugtannu.Ab lis irali^e tradita plafficen.Diburadis inuentule rubrica adderdaut ex rubia cretatn S^ngere. Pnmufq? perfon^ tegulam e.xtremis Bjbricibus lpoiuit.quSE intermina prorypa uocaurt. prafty * PoffeaideeffypaTectt.Hie k fa^igiS teptorum orta proicer huc plafte appellata. Hominis 'LtC 'i autimaginc gipfo e facicipfa primus omnium expreffitrexraq? in eam forma gypfi infwhf^kul\ emendare inffituit.Lyfiffratus firyonius frater Lifippude quo dixim9.Hic Si fimilicudine^' reddere ifticuit.Ante eum qpulcherimas facere ffuqeb^tur.Jdem Si de Agnis effigieniek^ isxxxv . primere inuenit.Creuitcp res in tan tu: ut tuilta figna fhtuse ue fine argilla fieret: Quo ap* paret antiquiore hanc fuifle fcientia qua fundedi asris.piaftae laudatiffimi fuere Dimophi lus & Gorgafusddemqjpidprcs qui caeteris aedem Romae ad rircu maximu utroq? genere artis fuae excoluerutfuertffius inferipeis graece:quibus fignificarunc a dexrro:operaT Di> mophiii ef Te a parte leua Gorgafi. Ante hanc $de T ufeania oia in se&busTpife ,^u(Sor eft * M. Varro . Ex hac cu reficerenf.cruftas pariecu excifas tabulis marginatis inclufas elfe Ite figna ex faftigiis clifperfa.Fecit& Clacoithenes cruda opera athenis : qui locus ab officina £ eius ceramicos ippellat.M. V. traditfibicognitu RomaepoiTunium nomine:a quo fadas Romae tubas.Ite pifces:quos afpedu difeernere au eris uixpoffes.Idem magnificat arceft/ 7 Iau.L-Luculi fami!iare:cuius pro plaftice pluris uenire folitaab attificibus ipfis quaalioru opera* Ab hoc fada Venerem genitrice in foro Caefaris:& priufqua obfol uererifeftinatioe ' dedicandi pofita. Deinde ei a Lucullo feftertiis fe/aginra fignu foelicitatis lqjeutcui mors utriufq? inuiderit.Qdauio equiti Romano cratera facere uolenti excplar Qgypfo fadu ta | \ttkf v lento. Laudat 8C phraxitelc qui plaftice matrem ftatuarias fculpturaecg & caelaturae effe di/ xittdi cu effet in oibus his fumismibil unqua fecit ante qua finxit ’, praeterea elaborata hac I o artem italise & maxime erruriaz.Turianumq? a fregellis accitu: cui locaret. Tarquini9 prif , cus louis effigiem in capicolio dicandam.Fi&iletti eam fuiffe: & ideo mirari folere Fi&ilcs faftigio templi eius quadr^^equibu^f^e dixirpu^. Ab hoc, eodem faduiiiTdercu/ |Iem:qui hodieq? materie nomen in ur^ teunet^jHxSitn tum effigies deum erant lauda/ H tiffimae , Nec pernitet nos illorum qui cales coluere. Aurum 8£ argentum ne diis quidem conficiebant.Duranc ctiamnum plent? in locis talia fimulachra. Faftigia quidem^templo*» runa etiam in urbe crebra 8i municipiis mira caelatura & arte firmirateq? as u i certiore auro certe innqcentiore.In farris quidem etiam inter has opes non murinis cryftallinis ue : fed fnftilibusprolibaturtympulis lnnocentius.lnenarrabilia terrae benignitate: fi quisfingub seftimeftt: etiam ut omjttantur in frugum uini pomorum herbarum frudicum medicamf,^ rorum metallorum generibus beneficia eius:quaeqj adhuc djimus: ucl quae affiduitate ciant, Figlinarum opera; imbricibus tabuliitegulifc? ad balneas mamatis:hel ad te&a co/ dilibus laterculis fundamentifqp:aut quae rota fiunt etiam fidilibus doliis ad uinaexco 0 , gi taris : 8C ad aquas . propter quae n ummaj ex feptim u m collegium figulorum inftituit 1 Quin & defundas fefe multi fictilibus foliis condiimaluere ficut ,M. Varro pythagorico ttiMiflnA lupn >n H ■v» 4lw»<1 Ut£/t «*■*=» /- * 'r“* in italia & calicum tatetitun^furrentum: afta pollentia in hifpania 8C fagunturhun aiiapes gamum.Habenc 81 trallis opera fua:& utina in i talia*, quoniam 8Ujic gentes nobilitantur . Et haec per maria terafe? ultro citroc? portantur Jnfigibus rot^officinis erythris. Hodieqj in templo monftrantur d uae am phorae propter tenuitatem confecratae difcipuli magiftriqi certamine uter tenuiuioreni humuntcircunduceret Cois laus maxima: hadrianis firmitas Non nullis circa hoc feueritatis quoc? exempIis.Q^.Coponiumiiiueninius ambitus dam natum: quia uini amphoram dedifiet dono efcuiusJu^ragiilatio^eTat. Atque ut luxu ali qua quoq? abdoritascontingat figlinis:tripatinhm inquit Feneftella appellabatur fu ecenarum lauticia.Vna erat murenarum altera luporum-.tertia myxonis pifeis. Inclinatis i| fcilicetmoribus ut tamen eos praeferre graeciae etiaiii philofophis poftimus . Siquidem in Ariftocelis haeredem audione.lxx.patinas ueniffe tradlcur.Nam nos cum unam Efopi tra/. goediarum hiftrionisin natura auium diceremus feftertiis fexcentum ftctiffe : non dubito indignatos legentes . At Hercules Vitellius in principatu fuo-cc, feftertiis condidit pati/ nam.Cui faciendae fornax in campis is aedificata eranquoniameo peruenit luxuria: ut etil fidilia pluris conftent quam niurina.propcer hanc MutianusaRem confulatu fuo in con wfMi, quaeftione exprobauit patinarum paludes Vitellio.Memoria non illa foediore: cuius uene no Afbernacireo Caffius Seuerus accufator obiiciebat inter iffe.c.xxx. con uiuas. Nobilita ruriis oppida quoque:utregium:8d cumae Samia tefta matris deum facerdotes : qui galli uocantunuirilitatem amputant.Nec aliter circa perniciemffi.M.Celiocredamus qui ^ guam fic amputandam obiecic graui probro-.tanq &C ipfe iam tunc eidem Vitellio maledice rec.Quid non excogicauit ars i fradis etiam teftis utendo fic ut firmius durent tufis calce addiwTqux uocant fignia.Quo genere etiam pauirnenta excogitauit*. . (yvi A ([Uber, {{Terrae uarietates: 8i de puluere puteolano; di aliis terrae generibus quae in lapidem ucrtuntur. '***'«»**■ Afc a» XII. Yj Erum di ipflus terrae futalia fegmenta.Quis.n.fatis miref peflimam eius patre me- I I dioqp puluere appellatu in puteolanis collibus opponi maris fludibus: merfumqj p \ _ ,A tinus fieri Iapide unum inexpugnabile undis: & fortiore quottidie:utiqj fi cumano mifceatur cemento.Eadem e terrae natura in cyzicena regionp^fed ibi nopuluis : ueru ipfa terra qualibet magnitudie excifa demerfa i mare lapidea extrahif.Hoc ide circa catfandre/ am produnt fien.Ec in fonte gnidio dulci intra odo menfes terra lapidefcere: Aboropoq demaulidem ufep quicqd terrze attingif mari mutatur in faxamo multu puluere puteola no diftat eniloharena tenuiffimafui parte no ad fuftineda maria fludufque.frangendos: fed ad debellandacorpora palaeftitae (ludiis. Inde certe patrobio Neronis principis liberto , ^ aduehebat . Quin di Leonato: di CraterO:ac Meleagro Alexandri Magni ducibus fabulu hoc portari cu reliqs miIitarib9comertus repio.plura de bac pte no fu didurus:no Hercu < jwm les magis q de terras ufu i casroatis:qb9 exercedo iuuetus noftra corpa uires aniop* pdidit. 44 De parietibus fornaceis.# lateritiis di eorum ratione. Ca. XIII. 4Sl?^«Vid?nd di in africa.Hifpan iacg ex terra parietes:quos appellat fornaceos qm forna M i I jcum mo circundati utrinqj duabus rabulis infarciunf uerius qua inftruuntunaeuis MjrjEldurant icor rupti h^mbribus uentotignibus omnicy cemento fimiores.Spdat etiam ut futtnominanf.Eadem eft latitudo. Minore in priuaris operibus:maiore in publicis ututur.In Graecia pithacne.In A fla &jin ulterioris Ht fpaniae duitatibus maflilia oi calento fiunt laterestqui ficcati no nierguritut in aqua.Sunt.n.e ter/ ?apumicofa:cu fubigi potell utiliffima. Graeci p£ quaj^bi e filice fieri poterat ftrudura pa/ rictes latericios praecuIere.Sunt.n.aeternufi ad perpendiculo flat. Ideo di ad publica opera 1 1 -r HO Si regias domos adduntur.Sic extruxere muiu athenis: qui ad monte byjpetum fpedar» Sic patri^aeefes Io uis di Herculis quauis lapidesL colu nas di epiftylia circuridaret. Domurn : ..... ^'tegia Attali trallibMiem fadib* Crcefuquagerufia f&ef£ Haiicarnafi maufqleaiquse etia nunc durant. Lacedaemona? quideexcifum latericiis parietib9opus tedorium propter ex/ celentiam pi durae ligneis formis iclufum Romam deportauere in aedilitate ad comitiu ex ornandu Murena di Varro:Quod opus cu per fe mirum effer tranflatum tamen magis mi tabantur.In italia q uoc$ latericiis fflujuf acreti di meuaniae eft.Romae no fiunt talia aedifv^gj-, da:qyia fexq^uipedalis parieUnon plufguam unam cpntignationem toIerat.Cautumqi eft fimunis cralfior:riat:nec intergeriHdruni raBb patitur. rulphurealumine:& generibus eorum:&: medicinae. (JCa. XIIII. Aec fmt dida de lateribus.In terrae aut reliquis generibus ucl maxime natura mira e fulphuris : quo plurima domanf.Nafcif in ifulisaeolys inter ficilia & italia : quas ardere diximus.Sed nobiliflfimu i melo ifula.ln italia quoc^ iuenif i Neapolitano capanocp agro collibustq upcanf kueogabi:qd e cuiculis cffoflu pficif igni. Genera quat ruor. Viuu-.qd grseci apyron uocaonafqt fohdu:hoc glebofum.Eo folo ex oibus generib7 medici utunt.Caetera. n. liquore coftant Si coficiunt'' oleo icoda.V iuu aut effodit": cranflu/ cetcj:& uiret.Alteru genus appellat gleba fullonu tantu officiis familiare. Tertio quoqi generi unus tantu eft ufusad fuffiendas lanas qm candore tantu molliqcc^ cofert . Egula uocaf hoc gen u s.Quarto aut ad lychnia maxi e coflcienda.Caetero rata uis e: ut morbos co mitiales depraehendat nidorenpofltum ign^ufit Anaxilaus eo cadens% calice nouorpru naqt f ubdita circunferenssex ardefeentis repeuifu pallore di| ru uelut defundoru effunde te co iuuiis.Natura ei9p caIfac;t:ocoqt.Sed di difeutit colledioes corporu:ob hoc tabulism -_t -n...*- 1 — -*u* — L - in dolore cu adipe mireprodeft 1 ' a impofitmn. Aufert & lichenas a facie cu terebinthi refina:& Icpras.Harpaticgn uocaf ace lentate auelledirauuelli.n.fubinde deber.prddeft 6C rufpiriofis linffu.puiufehta quoqj ex cuflientibusj&cotra fcorpionu idus. Vitiligines uiuo nitro mixtu:atcp ex aceto tritu di illi tum tollit. Ite ledes in palpebris:aceto fandarecato amixto.Habet di in religioibuslocu ad expiandas fuffitu domos Sentif uiseius & in aquis fe ructibus. Neqjalia res faciliusaecen ditunquo apparenigniu uim magna et ei inefie.Fulmina di fulgura quocp fulphuris odo<> «j rem habet ac lux ipfa ecru fulphurea e.Ec bituminis uicina e natura:alibi lim9:alibi terra Lt mus a iudese lacu ut diximus emerges.Terra in fyria circa fidone oppidu maricimu. Spif/ fant hasc utraqp di in denfitatcccehnt.Efl: uero liguidu bitume ficut zacyntbiu & qd a ba/ bylonc inuehif.lbi qdem di candidu gignit.Liquidu eft di apolloiaticu: quae oia graeci gif fafphalton appellat ex argumeto picis di bituminis. Gignit' di pingue liquorifcp olcacei ih ficilia:agragacino foiite ificiens riuu Jncole id arundinu paniculis colliguc cftnTime fic ad haerefcens.Vtuturq? eo ad lucerna^ lumina olei uice.Ire ad fcabie iumentorum. Sunt qui &naphthendequainfecudodixim9uolumine:bituminis generi aferibut. Verum ardens eius uis igniu naturas cognata procul abeft ab oi ufu. Bituminis pbatio ut qmaxime fpfe / deattfitq* ponderofu acgrauc.Leue aucniodicctqm adulteratur pice. Vis bituminis quae fu Ipburis:l\ilit:difcutit:atrahit:glutinac.Serpenres nidore fugat acccfum ♦ Ad fuffufioes oculor di albugines babyloniu efficax traditur.Ite ad lepras lichenas pruritufcp corporu. Illinitur &podagris.Oia aut eius genera incomodos oculo^ pilos replicat. Dentiu aolori bus medetur fmiulcu nitro illjta.T uffim ueterc di anhelitus cu uino potu emedat.Dyfen tencis et datur eode mo.Siftitq; aluu.Cum aceto uero potu difcutir cocretum fanguine : di detrahit.Mitigat lumbop* doloresute articuloru.Cum farina hordeacea ipoficurmepla '■ftrum peculiare facit fui nominis ftnguifie fTff it. Vulnera colligat. Glutinat neruos.ycun tur et ad quartanas bituminis drachma di hedyofmi pari podere cu myrrhas obolo fuba$in Comitiales morbos pfty dcprehendir.Vuluaruftrangulatoes olfadum difeutit cu uino 8£ caftoreoProcidejftlaTedrs fbffitu reprimit.purgaciones foeminaruin uinopotu5elicit. In reliquo ufu e/ramentis illinitur:firmatcp ca cotra ignes.Diximus di tingi fohtas ex co fta/ tuas di illini.Calcis quocp ufum pbuic:ita ferruminans babylonis muris.placet in ferrariis fabro^ officinis tingedo ferro.clauorucp capitibusta multis aliis ufib9. Nec minor aut ab eo diffimilis e aluminis opaVqd itelligitur falfugo terras.piura di eius genera.In cypro can didum di nigrunuexigua coloris differentia :cu fit ufus magni qfh ificiendis claro colore lanis cadidum Iiqdumqj utiliffimu e.Cotracp fufeis aut obfcuri^ nigrum Et aurum nigro purgatur.Fitaut oc exaqua !imoqj:hoc e terras exudatis natura.Cbrriuatu hyeme asftiuif folibusmaturarur.Quod fueritexeoprascox:cadidumfit.Gigoiturautinhifpania:asgyj pto:armenia:macedonia:ponto:afnca.lnfulis fardinia melo liparaiftrongyle.Laudatiflimu Eegyptoipximum in melo.Huius quocp dueefpeciesdiqdunulpiffuqp.Liquidiprobatio: ut fit lympiddm ladeucp fine offenfis fricadi cufn quoda igniculo caloris.Hoc phoiimbn uo eant. An fir adulteratmdeprehedicur fucco punici mali.Sincerum.n.mixtura e.anigrefcit . Alterum genus c pajidc di fefabras naturas di qd inficif galla.Ideocp hoc uocat paraphorori Vis liqdi aluminis aftrngercjidurare prodere.Melleamixto fanat oris u!cera:papulas pru/ ntufcp.Hasc curatio fit i balneis duab9 mellis ptib9:tertia aluminis. Virus ala^ fudorefep fedat.Suitur pylulis cotra Iyenis uitia:Pellenducp pruritu ac p urina faguine.Emedat di fca bie nitro ac melachio admixtis, Cocreti aluminis unu gen9 fchifton appellat grasci \ capilla meta qda canefcetia Jehifces.Vndc qdattichiti poti9 appellauere. Hoc quocp fit ex lapide ex quo di. i chalcitin uocat:ut fit fudorqda ei9 lapidis i fpuma coagulati.Hocgen9alumi> nis ficcatmiinufcp fiflit humore iutilccorporib^.Sed aurib?magnopc|)deft if^ifu uel illitu uel oris ulcenbuf:detibufp:fi faliua cu eo cotineat. Et oculc^ medicametis fferiturapee; ueredifcp utriufcp fexus.Coqturipadnis-.doccIiqri definar. Interioris e &a!terugen9qd flrigili uocat.Dux eius fpes:fungofu:atcp oium ore diluifacile:ad i totu danatur-Mdiof pumico fu di foraminu fiftulis fpogiaefimilcjrotoduq? natura:cadidopprius cu quada pin guedie fine hareisfriabiletnec ificiesnigritia.Hoc coqturp fe carbonibus puris: doec cinis fiat.Optimuex oibus qd melinu uocaoab lfula meloiut diximuf.NulIi uis maior ncqi ftrf gedi necp denigradinecp iduradi-Nullu fpifiuf.OcuIo^ fcabritiasextenuat.Cobuftum uti lius epiphoris lhibendis-Sic di ad pruritus corporis.Sanguinem quoq^ fiffic in cotum foris 'SfL; V ([LIBER. t illitfi Vulfispilis ex aceto illitihrepafccte mollit lanugini fuma.Of um generu uis i aftrlge do. Vndk nome agraecis.Ob id oculoi^ uitiis aptiffima funr.Sanguinis flu&ioes ihibcntcu adipe.Sie lfantium ulcera.purrefcetia ulcerum copefcit cu adipe.Et hydropicom eruptio nes ficcac.Et aurium uitia cumfucco punici mali.Ec unguium fcabricias: cicacricumq, du jritias:& pcerygiatac pernioes.phagedenas ulcerum ex aceto:aur cu galla pari pondere erg mata.Leptas cum fucco oledrum.Cum falis uero duabus partibus uitia cJ fcrpunc.Ledes6^ •alia capillorum aialia pmixtum nquas.Sic & abuftis ,pdeft:& furfuril)7corp6run( cutr^pice Infunditur 8i dyfcmeticis, Vua quoq? in orc coprimit.-ac tofillas. Ad oia quas in caeceris ge/ ncribus diximus efficacius ltelligitur ex melo aduc&um.Nam ad reliquos ufus uitaein co riisdanifq? pficiendis:quanti fit momenti: fignificatum eft.Ab his per fe omnia ad mediqi nas pertinentia terrae genera tranabimus, _ 4 De terra & eretria 5C chia & felinufia & phinici & appellit i medicinae. 4|Ca. XV. 'Amiaz du2efunc:qua2fyropicon:& quae affer appellatur.Prioris lausmt retes Iit : <& Yenisdingugqjglutinofa.Alteraglobcffiqrcandida.Vtraq? uritunaclauatur.Sijn* 'qui pferanc priore.profunt fanguine expuetibus.Emplaffrifgi quas ficcaditaufaico ponuntur.Oculorumquoq? medicametis mifcetur.Eretria totide differetias habet. Naqqj 8C alba eft:&cinerea:quae praefertur in medicina, probatur moIlici£e:&: quod fi aere produc catunuiolaceum reddit colore. Vis Si ratio cius in medendo dida eft inter pigmenta.Laua tur omnis terra.In hoc.n.locp $ipemus:perfuf3 aqua ficcaraqj folibus:iterum ex aqua n$:a ac repofita:donec cafidit:l& (digeri poffir in paftillos: Coquitur in calicibus crebro concuf fu.Eft in mcdicaminibuf&chiaterra candicarisEftc&us ei9qui famiae. Vfusad mulierum maxime cutem.Ydem S l felinufia^Ladei coloris eft h3tc:8i aqua^dilui celerrima. Eademque lade diluta.Si tedoriorum arb$rfafinrerpolantuf.pbin{tisFranae iamillima efbgrandiori/ buf tantum glebis &glutinofa:cui effeduf idem qui cimoliae.ifitmior tantum . Bitumini limillima eft appeltis. Experimentum eiuf fi in caera accepra olei mo liquefcat.Ec fi nigri cans colos maneat toffae.Vfus admpUiendum:difcutiendumcj.Ad haec medicamentifad# ditnnprxcipucincalliblepbansainficiendifcapillis. ;4fCretaz genera ad ueffium ufus cimolia:farda;umbrica.faxu argeraria. CCa. XVl» - — ^ Hri-as plura gcgera.Ex hscimoliseduo ad medicos ptinentia.Cadidum & ad purpu* jiiTum ldinans.Vis utricp 3d difcutiendofcumores:& fiftendaf fludiones aceto af Lfumpto.Panps quoqj & parotidas cohibet-Et lichenas illita:puff ulaffp . Si ueio a/ , phronicurn & cyprium admifeeatur & acetumpedu tumoresfanat: ita utinfole curatio h£c fiattSi poff fex horas aqua falfa abluarur.Teftiumucfo tumoribus cypria c&rFaddita' Jprodeft.Et refrigerandi quoqj naturacretE eft.Sudorefq? imodicos fiftit illita. Atqtitg pa pulas coh|be|exuino fumpta i balneis.Laudatur maxime theflalica Nafcitur & lyciaxreta circa bubone.Eff & alius cimolte ufus in ueffibuC^Tam farda quse affertur dqfardinia:ca3i dis tatumaffumiturdnutilis ucrficoloribus-Eff Si uriliffjma oj[pm cimolisegenerunupre/' dofior umbrica.8C qua uocant fixurn.proprietafcp faxi q^ crefcit in macerando: accp pon/ dere emitur :illa mefura. Vmbrica no nifi poliedis ucftibuf affumiwr. Ne0.n. pigebit hac quocp parte attfgere:cum lex metalla exret fullonibus ^^aqua.C.Ffaminius &.L. Aemi liufcenfores dedere ad populum ferenda. Adeo oia' maioribus cursefu^ce. JErgo ordo hic c.primu abluitur ueftis farda:dein fulphure fuffitunmox defquamaYu7t?mcllia: quse e cq loris ueri. Fricata. n.deprehendi£:nigrefcitq?:& offen^if’ ^ilphure. Veros aut 6>C preciofio/ rescolorcs emollit cimollia:^ quoda nitore exhilaraTco^ri^atos fulphure cadidisjieftibuC faxum utilius a fulphure. JhiiWcufn coloribus . Graecia pro cimolia tympirico utitu gypfo Ali^creta argentaria appella nr:n it o r em argenteum reddes. Eft utilifTima qua cir cum praeducere ad uifforixnotam pe^efc^uenalium trans mare adueff orum denotate in^ ffituerunt maior, es.Talemq?poIociu^iiicze feoense coditorem & aftrologix cofobrinum antiocuitem gramariese Stafc;erium Erotem eadcnaueadue&os uidercpaui. Qui 8i quorum liberti prafpofiti |15a. ^ cyijd hos refero aliquo litteraru honore comendatos^Tale i catafta uidere Chri bgdnu Syl!cg|Ampbione.Q^.Catuli irerfedore:Herdne.L.Luculi:Demetrit|pb» ipeii: Augecp Dejfietrii:qqua &ipfa popeii credita c.Et Hiparcbu.M.Antonii N$e£ ha 5i Menecrate Sex.popeii-alioftj dekeps:quos enumerare ia no c:e fanguine quiritu &C' i$km r-<5i Zifr .t,0KXVU "r1 \ (10\> profcriptionu licentia ditatos.Hoc e indigne uenalfciisgreglbusroprobriuq} infolctis for cunae:qua Sinos adeo potifi reru uidimus ut pixtoria queq? ornamenta decerni a fi natu . r jubentpAgrippinaClaudiiCitfaris uiderimuslibertfs. Tamuq^ noncum laureatis fafcib* remitti illoimctc creraris pedibus adueniffent. fiTerragalatatterra dupea:rerra ba!earica:terta cbufifana. (fCa, XVI 1R jRarerca fune genera terras: pioprietatis fuse de quibus iam diximus.Sed & hoc loo !co reddenda naturaEx galaca infula & circa clupeafn afiicse fccrpiones necat: ta/ learis & ebufana ferpentes. ’ ffCAH PLINII SECVNDI NATVR ALIS HISTORIAE LIBER XXX VL y , gt — 41FROHEMIVM. _ n ° t/Naruras lapidum ac marmorum luxuria. fiCa* L ApiDVM natura reflat: Hoc eft praecipua moruinfania: et ut gemas cum fuccinfsarq? criflalli cu murinis fileanf.Omnia nanqi quae ufq? ad j \ hoc uolumen tra&auirmis homini aliqua ex ca genita uidert hoc poL» '^funt.Monres natura fibi fecerat ad quafda copages telluris urfcerib* j denfandis:fimulad ipetusfluminuaomados:fludufqp frangcndostac o minime quietas partes coercedasduriflima fuimatena.Caedimus hos tiahimufqi nulla alia qui deliciam ca: quos tranfcedifTe quocp mirum ^0 fuitdn potero ,^pe babueremaiores alpes ab Hinibal^ex^pcratas : 3C P^poftea a cimbris.Nqnc ipQe ced unt in millegenera marmeru. promontoria apiunrur mari ; reru natura agit I planum. Euehimus ea quae feparan$sgetib u s pro terminis coftituta Meracmaucfq? marmoig ca fiunt:ac pflu&us fcaeuilTima rerSm naturae partc:huc illuccp pqr* , ^ ta^ntur iuga motiummaaiojfeefiamniim iiefania:qtia curn a$ frigidos potus uaf petit"’ in'mj~fy^' bila.Caeloq? pxime rupes’ canatur: ut bibatur gallati e.Secu quifq^ cogiter quae ptccia horu audiarquas uehi trahiq* moles uideat.Scd & q fine hifmulroru fuerit beatior uita:ad quat^ ,que muitorumWceffe fit lfla facercdmo uenuspan morralesiquosad ufustquafq5 ad uor ■ luptates aliasnifi ut Iter maculas lapidu iaceanrxeu uero no tenebris nc&iu dimidiae parti uitae cuiufqp gaudia haec aufere^tibufdnecs i fla reputaffre fubit et antiquicatifi ubor.Ex/ .^tanteenforiae leges gladiaTn carilsgfireiqp & alia didu minora apponi uetantes. Marino rainuehi:& maiia huius rei caufa tranfirnquae uetaret lex nulla lara^ft. Kffifs prim9 in publicis operibus offenderit. .®Ca II. Icat fortaffis ahqs no.n.iuehcbaturld q de falfc.ccc.lx.columa^.M.Scauri aediliratfc^.X'-^ k;'ad fcoena theatri tcporarij& uix uno mefe futuriTufu; uiderur portari filetio le|>u Jfeed publicis nimi^ idulgctes uol uptarib9.Id ipfu curtant qua magis uia irrepue ui ;^tia qua publica.Eniucro tio alio mo \ puatos ufus illa ucncrc:ebora:auru:gemzt:aut qd oi ^bus modis reliqmus Veru erto idulfcrit publicis uqlup taribus:eriane tacuerut maxias ca i uni atqj adeo duodequadraggnu pedu JucuU^i^artnorisI ^ atri|) Scauri4colIocari:ncc clam illud occultecp fadu e.Satifdari fibi dani ifedi egit redcprdr clbacaiu* cu \ palatio extrahe renf.Noergo i ra n^alo excplo morib9caucri utiliuf fuerat..* qua tacere tatas moles i puata domum trahi pter fidilia deorum faftigia. ^ ilQuis primus peregrino marmore columnas habuerit Romse. m/,wJu. r MLft, „ ■ r' ' J- ^ - — * ' - -.J- t \ ccrie latrio hymeriastn nec plures fex.aut ldgiorcs~duodcnu pedu:quc.M.Brut9i iurgi _13TVencre palarina appellauerat.Nimi^ ifla omifere morib9 uidis: fruftracp ltctdida -■ y’C il~ uetu crittcernetesrru 1 !as potius qua irritas ec leges maluerur Quinos fcqucnf meliores ‘U/nd ee pbat.Quis.n.tanraru hodie colunaru atnu habf t.Scd priufqua dc marmoribus cjica mus hominum in iis praeferenda judicamus precia. Ante igitur artifices ccnfcbimus. Iui primum laudari in marmore fcalpendo:8d quibus temporibus. (^Ca.^ 1IIL Arti ore fcalpcdo pmioium iclaruerut. Dipoenns &Scyl9 geniti laeta lfulaerrQ I medis iperitib9:pufqr qua Cyrus \ pfis regnare icrpctthcc^ ol> mpiade circiter qtl ?Sli|^qgefima.li ficyonefe cotulerc.q diu fuitofficin?^oium metallo^pma Decoquo Irudd fimulachra publice fimul locauerat ficyoninq pus qua abfoluerenfrartifices iniuriam H iiii «pnrt -qu^fti abierunt in Xtolos.protiniis ficyonios famesinuafit ac ftcrilitasi mosrorq? di rus re medium petentibus Appoilopythins affuturum refpoditffi Dipoenus 8i Scylus dcotufi/ Nmulachra perfeciffenr.Quod magnis mercedibus obfcquiifqj impetraru cfLFqere aut fi / mnfachra Appollinis Dianas:Herculis:Mineru£:qucd e cado poftea tadunftit./ iJSSIobilitaccsope^ fiCaitificu rmarmore.c.xxvi.de marmore pario di maufoleo. HiC a % Vm ii eflentua fuerat in chio ifula Malas fculptondein filius eius Miciades:ac de t ■ J inde nepos Anthermuscbius:cui9filii Bupalus di Anthcrmuscbriffimi in ea fcien \^j^£ia fuere Hiponadis poenis astate: que certu edx. olympiadc fujff;.QuqdJa^s bgK familia ad proauum ufqp retro agat iuenier artis ei9 origine cu olytiVpiiHu ^gTnTca pfffe •|Hipponaai notabilis foeditas uultu erat.-quamobre imagine ei? lafciuia iocorum 'ii' prode fuere ridentium circulis . Quod Hipponax indignatus -• amaritudinccairniu3 diftrinxii Lh: gos in tmrut credat'' aliquos ex iis ad laqueu copulifibqd falfu e. Coplura. n. in fmitirnis in fujis fimulachra poftea fecere: ficutin de!o:qbus fubiccerut carmcmd uitibus irh ccferfcfii um:fed di opib7 A n t h e rmT ri 1 i o^.O fi: en d u c di lafii D(ana manib9 eoru facta. Ec i ipfa chio narrata e opis eo^.Dianas facies \ fublimi pofita:cuius uultu itrantes trificrabcunces exhy * - r» -- r - ' “~i - j- a — ii;--- ? c.n.:- Et ofbus fere qua; i fu Ia Dipocyii qdc fulaqi • marmore ufi CSte ^>aro i */i 1 xm jue lapide coepere lychniccappcTLire:qrh ad lucernafinxupicyli^csderefmt audere / Varro.-mulris poficacadidioribufrcptisUMup^retinlunefumiiapidicinis. Sed ^ijgarioru ' mirabile pdirungleba lapidif unius cuneis cfiuiafetium foluta imagine fileni i tus extitiffe.: Non omittendu bac arte tato uetuffiore fuiffe qua.pidura.aut ftatuariam quam utraqp cu, phidia coepit odogefimatertia oIympiadc:poff anos circiter.ccc.xxxii.Et ipfu Phidia tra/ ' dunc fculpiffe marmora. Veneret? eius ceRomas in Odauias operibus eximias pulchritu/ dinis.Alcmanearbenicnfem(quod certum e)docuitin primis nobile.cuius opera athenien fes coplura in aed.ibus facijgpofuere.Jgrasciaragi Veneris imagine ex na murof quas appella tur aphrodite exdpoli^ HujcTumaman uni ipfe Phidias ipolumc dietfdpfius difcipul' fuit Agoracricus parius,ei astate gratus.Itaq? e fuis opibus plerat? nomini ciufdonaffc fertur./} Certauere aut iter fe ambo difcipuli in Venere facienda Vidtcp AlcliWies no epere: fed ■ ciuicatisfuffragiiscontraperegrinumfuofauenrif.Quare^goracritus^rlegef^nu^fuu ?/> j| uendidiffetradifine athenif effp^t&appellaffe ncmefin.fd pomum e rhanunte^agd^tticq quod.M.Varro omnibus fignis praEtulit.Eft di in matris magnas delubro in eadem ciuita f |; te Agoracriti opuf.phidiam clariffimum effe per cesgcntefquaslouis olympii fama incd^V^ ligutmemo dubitat.Sed ut Emerito laudari fciantctiaquiopeia eiufnon uidcruncprpV feremus argumento paruo &' ingenii tantu.Neq? ad hoc Iouis olympii pulchritudine ute murmon Mineruas acbenis factas amplitudine.-cu fitea cubitorum xxvi.Ebore hxc di auro ;;pp| Eonftanfed in fcuto eius in quo amazonum proelium cxlauit icumefcjenje ambitu parriias | j euifdem concaua parte deorum di gign^n^um dicarionem.fn foleib uero fapbitarum in ce taurpru^;adeo momenta omnia compada aYtisilli fucre.Jn bafe autem quod cilatum cfr pa ndb ra s gene f fip pel 1 n ut t . 1 b i d ii funt.xx. numero nof^mesmidoriammirabili & pneci* puo precio.Miramur di ferpcnrem:& fub ipfa cufpide asreamfphingem.Haec licet fint obi •!• ter dida de artifice nunquam fatis laudato fimul ut nofcatur illam magnificentiam asqua lem fuiffe Si in paruis.praxitelis astarem inter (fatuarioJft^^ijs:^Vmarniom gloiia lu/ f < “«« < perauit etiam femet.Opcra eius funt athenis mceramicdffcff ancf omnia di non folum Pra , 3icelis:uerum& in toto orbe terrarum Venus:quam ut uiderent multi nauigauerutgni^ *' dum.D(uas fecerat: fitrmlq? uendebar. Alteram uelata fp"ecrevquam ob idquidepr^tuieruc optionc:quorumcoditio er§t cqi:cum altera etiam eodcprecip ^etiiljffeofeueru id ac pu/ dicu arbitrantes. Reieda gnidii diieruntMnienj^^ifferentfaxam^Voiuir ea poffea a gnidi an r» fV l />,-4 r . . S' ^ «... _ 71 J. 5 ss mercari res Nicomedes:totu ses ciuitatisalienurquod erat ingens:diffoluturu rcpromit;',j- ... tens. Omnia ppeti maluere: nec imerito lllo.n.figno Praxiteles nobilifaueratgijidu^Aedi j cula ei7 tota api c: ut cofpici poffit undiap effigies deas:faucte ipf? ut credit fido ex quacuqi parte amirano eff.Ferut amore captu quenda:cu .dejituiffet-nodu fimubchro eohasfi(Te:eiufcp cupidjtafis.ee idice macula.Sut \ gnido di alia figna marmorea illLiffiiu ar .i tificu Liber paf Bryaxidis di alcerfcop^:^ Minerua.Nec mai^iliSVenerifpraxitdice (piXXVL quam qd inter fyaecfola : memorarur.Eiufde cft Cupido obie&us 3 Cicerone Verri il!e pp que theafpidae uifebant.Nunc in O&auiae fcolis pofitus.Eiufde &aker nudus i pario C o Ionia propontidis par Veneri gnidiae nobilitate^ iniuria.Adamauit.n.tu Alcbida:. E ho* dius:acq3 in eo queq? fimile amoris ueftig \ u refiq ui tR omae praxicelis opera funt. Floia. , T riptolemus:Ca?res in hortis fauilianjs.Boni euentus &(bona:ifQjt„un^ fimulachra in ca Menades:& qiias THyelaBas uocauJK Carfia - ius laudatu cft pgami fymplegaru fignu nobile:digytis corpori uerius qua marmori ipref y>' y / . fis.Romaeeiusopera funt Latoa in in palatii delubro. Venus in Afiniipollicnis mom ine ^ "v" ' " tis:6i intra O&auia: porticus in iupqnis £de Acfculapius ac Diana /Scopa: liero laus cum t jfy his certantis.Eecit Venerei Pothonjpbgerontetq famothraciae fandifiimis in cerimoniis ^ coluntur,. Ite Apoline palatinu.Vefta fedente laudata in feruilianis hortis:duafqj chanae* teras ci rcavea:quoru paresin afinii monumetis funt.Vbi & Canephorus eiufdc.Sed in ma xitna dignatione.fn.Domitiidelubro in cy-rco fiarnin«);Neptunus ipe& Thetis: Arc^ . Achylles Nereides fupra delphinos & c££tc 6C h i ppocapos fed erites . 1 te tritoncsVcnbrufcp Phord:& pikricesrac multa alia marina.Eliufde manus oia Magnu & praeclaru opus ctia fi totius uitae fuiflfetNunc uero procer fupradi^ ^uacq? nefcimus.Marscftetianu fedens. ColoiTus eiufde iteplo Bruti Calhici apudcyrcu eunde ad Lauicana porta euti.praitcrea •Venus in eodeloco nudapraxitelica illa gnidiaantecedetes:& quaruncpaliu loeu nobili* tac Romae qde magnitudo operu e ia oblitterata a magnis officioru negocioruq? aceruis: quas oesacontcplarionetaliu abducuncrqm ociofoiu;&: in magni loci filentio apta amnii/' ratio rajis cft.Qua de ca ignoratur artifex eius quoqp Ven^sjqua Vefpafianusipator in operibus pacis fuae dicauit antiquoru digna fama.par hasfitario eft in teplo A polinis fofi ani Nioben cu HberisjnorieteScopasan Praxiteles fecerir. Ire lanuf pater Jjuo-rcplo dica tufab Auo^uflorexxgyptoaduedunutriufmanu fima qde & auro occuTtatuCSitniWer|Y:M< ^ ^ ^ curia Caauiae queritur de cupidine fulme tenetedd dgmu affirmatur. Alcibiade ce pri|fw;.;--/u.mW0 cipe forma \ ea aetate. MuJ.ta ig^ade fcola fine a umoribus placet.Saryri qctuonex quibus •unus Libcru patre palla uelatu Veneri p refert. A Ire libera fimiJitcr.Tertius ploratu infaq ds cohibet.Quartus cratere altejius (\tmfcqax,.Dux que nymphe ue|hficanresYua Nec minor qo e in feptis-OIyrnpu &t^anj:Chyroncqj cu Achille qui fecerint prseferrim cu capitali fatifdatione fama iudicet dignos.Scopas habuit aemulos cade aetate Briaxin:& wTiriiotheu 8C Lcocarerdeqbus fmiul dicendu cft:qm paritercaelauere maufcleu hcc c /UaufeUmrtnW rar’ fepulcbruafafcxore Arthemifia fadu Maufolo cariae regulo:q obiit olympiadis cetcfmas anno fecundo.Opus id ut eet inter fepte miracula:ii maxime artifices fecere.pater ab au* ftro & fepentrione fexagenos ternos pedes.Breuius a frontibus toto circuitu pedes. qua* dringentos.xi.attollitur in altitudine.xxv cubitis.Cingigur colunis.xxxvi.ab oriente cx/ lauit Scopasta fept ctrione Bryaxia meridie Timotheus: Ab occafu Ledcares.Priufq; qua pagerenuregina Arthemifia quae tnariti memorias id opus extrui mlTerat:obiit.No tn re ceiierutmifi abfolutQ ia.ld gloriae ipo^ artifep r^onumetmpdieatesrhodieq! certant ma/ nus: AcceiTit & qntus artifex.Na^ fupra ptero pyramis altitudine inferiore arquit.xxiiii, gradibus m metae cacume fecotrahens.ln fumo eft qdriga marmorea: quam fecit pyrhis. Haec adie pbio 8C Dirce 5i Taurusmniculu^ exeede lapide. Arhodo aduefla opa Apollonii & Tau nri paretu!!i'cTrtame de fe fccpre.Menecraren iriden pfcifufcd ce naturale Ajjten idoru Eode loco Liber pater Eutychidis manu laudat .Ad Oftau^ uerc porticu Apollo philifcf rhodii in delubro fuo.ltcm Latona & Diana 8C mufas ncucn::& alter Apolio nudus.Eum ([LIBER. qui cithara in eodc tepfo tenetiTimarchides fecit.Intra Odauisc ucro porticus in srdelu nonis ipam dea Dionyfius & Polycles. Alia, ucneie ecde loco philifcus:Castera figna pra xiceles.ke Polycles^ pionyfius Timarchidis filii louc q e in pxima sede fecerunt. pana £ & Qlympu ludatcs.€(5deloco HcliodorUs:quod c alterum in terris fymplega nobilc.Ve/J^Sv nere lauante fefe.Dedalum aftate Polycharmus.Ex quo apparet in magni honoris aude** yrnpiy ritatehabicum.Lifise cpusjqupd in palatio fup arcunidiuus Auguftus honori Odauii patris fui dicauit in sedicula columnis adornata ineft quadriga curruftf^Apollo ac dia^ na ex uno lapide.In borris feruilianis reperiola udatos jCalamidi/Apo I fmc ilii9csdaroris. Dadylidis pythifsrAmpbfrtraTiCalliBhene hMotiarum fcriptorc.Delde multorum ob«* fcurior fama equorunda claritati in operibus eximiis obftantcnumero artificum:qm ne^_— unus occupatgloriamecplures pariter nuncupari poflunctficuri in Lachoonte-q eft i T J* tilpatorisaomoropusolbus&pidurse&ftatuariseartis pponedumEx uno lapide eum 8C liberos:draconum<$ mirabiles nexus de cofilii fnla fecere fummi artifices Agcfandcr &C Polydorus & athenodorus rhodii.Similiter palatinars domos Caefarum repleucre pbae ciffimis ftgnis Craterus cum Pythodoro.polyde^es cum HerrrjqIao:Pythodorus cu Ar temone. F^c lingularis Apbtodifius trallianis.A^nppSeP^theudecorauit Diogenes atbe> niefis 8C Carfacidds.Tn columnis tepli eius pbatur inter pauca operum ficut in faftigto po^ 0ra figna:fed pp altitudine loci minus celebrara.In honore c I teplo illo Hercules ad que pani olbus annis humana facrificaucrunt uidimahumi ftas ante adirum porticus agnari ones Cite fuere & ThefpiadesTd sede Fa-licitatisiqrum una amauit eques Romanus ium9 Pifeiculus:ut tradit Varro annumeratur & praxitcles.-q etiaqncp fcripfic uolumiua nobi owwdj, iinm operum in roto orbe.Natus Igrecumakseqra 8£ciuitace Romana donatus cu iis op > VrtT"t pidis.loue fecitfburneum Imerelb sede:q capuspetitur.Accidit ueroeimtcu in naualikr ubi ferae africariae eranpcauealtues leone caelaret: ut ex alia caueapathera erumperet no leni picnlo diligetiffimi artificis.Feqinre^pera coplura dicitursfed quas fecerit nolatim no refertur. Archefilaum quocp magnificat Varro:cuius fe marmorea habuiffe leama tradit aligerofqp fudetes c um ea Cupidines quorum alii relfgat| iteneret^alii e cornu cogeret b i* ^ . . j; bere:alii calciarent foccos:oes ex uno lapide.Ide & a C o p oni o . x iii. n a 1 1,0 fie sq u aff urit ca popeium fadas audor c.fnuenio & Canacu laudatu Iter ftatuarionfecifle marmorea. NccminufSauro ate^ Bathracum oblitterari couenit.q fecere tepla OdauiseporticibuflJ’^^ hrt-ljt tn'hcll't tl<}» novlcriyut clufa natione ipfi lacones.Quida 8£ opibus przepotetes fuifle eos putat ac fua Ipeia pftni w xilTe: inferiptione fperatcs.Qua negara:hoc tfi alio loco & mo ufurpafle.Sunt certe ctia^ nu I colunaru epyflilrs infculpta noIumeo^a^gujii^t^fan^at^.Jacertalfn Iouis sede ex-tf tiiTe pidur&cultulqj reliquos oes famineisargumcnscoftat.At.n.fada Iunonis sedecum inferret ftgna:pmutalTe geruli tradunf:& id religioni cuftoditum:uelur ipfis diis fedeijta ptitis.Ergo & I Iunonis xde cultus e:qui Iouis ee debebat.Sunt & in paruis marmoreis fa maniiConfeeutiMyrmecides:cuius quadrigani cum agitatore cooperuit alis mufca Er cal licrates:cuiuiforniicarum pedestatqp alia membra preuidere non eft. tjQuando primu marmo^in aedificiis ufus:8i quis primus Romse cruftaueric 'parietes:8i qoibus setatibus:quec^ marmora in ufum uenerint:& quis primus marmora fecuerir:& ratio fecandi de harena. VI. i Aec fint dida de marmoru fculptoribusjfummac^ claritate artificurquo tn tra^a<9 |tu fubit mente no fuiffe tu audoritate iraculofo marmori:qua fecere e tapfo cycfa 7 _^du infulam una seque d£ elefbodiuidius hoc paulo uerficolores qde maculas ha/ foens.Et in totu marhioru apparatu Menader etiadiligetiffimusluxurise interpres primus & raro attigit.CoIunisdemu utebantur in teplis:nec lahtise cl nondu.n.ifta inrelligcban^ lurtfcd quia firmiores aliter |^atui no poreranr.Siceft inchoatum athenis templum iouis ©Iympii:ex quo Silia capitbTinis sedibus aduexerat coIumnas.Fuit tamen inter lapide ate^t marmor differentia iatn apud Homerum.Dicit enim pandemos marmoreo faxo percuf/ fum.Sed athenis Regias queep domos laudatiffime tum prsetcrses:aurum:cledrum:arge tum ebore tantum adornans.primum ( ut arbitror ) uerficolores iftas maciilaschiorum la pidicinse oftederunt cum extrueret muros: faceto in id.M.Cfccronis fale-C3mnibus enini cftendebat ut magnificu: Multo inquit magis mira res effet.-fi tyburtino lapide feciffetis. Ethercules no fuiffetpidurae honos ullusmd modo tatus:aliquamarmorum audoritate 4JXXXVI. rSecadi marmor r crudas nefcioan caris fuerit inuetum.Antiqlfimuhi quod cqde fucma Haiicarnafi Maufoli domus prohietifb marmore exculta eiblateritiis parieribus.Is obijr olympiadis cetefimsfexrsanno fecundo Vrbis Romae ano.ccc.fecundo.primum Komx parietes cruda marmoris operuiffe rotius domus fus i csjio mofe Cornelius nepos rradi cit iViamuia formiis natu eqte Romanum prsfedum fabroru.C.Csfaris i Gallia.Neq; t dignatio fit taliaudorc ateinuera re.Hic naq? e Mamurra Catulli Vcroncfis carminibus profcilTus-.que ut resddomus ipfiusclarius qua Catullus dixit habcre:qcqd habuilTct coj mata gallia.Nacp adiecit i5e nepos cumphium totis aedib9 nulla mfi e maimore columna habuiffe oes folidas e caryflo aut luinefi.Deniqj.M.Lepidus Catuli pfulatu collega pmus oiurn liminaex numidico marmore in domopofuit;magna reprshenfione.ls fuit CofuI anno Vrbis dc.lxvi.Hocpmum in u edi numidicimarmoris ucdigium iuenio.no in colu nis tm crudis uc ut Mamurra carydium pofuittfed i maiTa 8C uiliflimo liminum ufu.Poft hunc lepidum fermequadrienio.L.Lucullus Coful fuinq nomc( ut apparet ex re ) Lucui leo marmori dedit.admodum deledatus illo.pritnufq? Ron ainucxit atrum alicqn cum cstera maculis aut coloribus comedetur.Nafcitur aute in nilo infula: folumq; pene horu marmorum ab amatore nome accepit.lnter hos primum ( ut arbitror ) marmoreos parie tes habuit fcena.M.Scaurimo facile dixeri fedos an folidis glebis politos:ficuti e hodie Ionis tonatis aedes in capitolio.Nddum.n.fedi marmoris uedigia iuenerat iraiia.Sed qf/ qs pmum inuenit fccareduxuria# diuidere.ipcrtunngenii fuit.Harena hoc fit:& feno liideturfieri ferra in prstenui linea pramictc harenamcrfando traduc^ ipfo fecate. Aetion picaad hocmaxiepbatur.NaidquoqraccdTitmcadaethiepas ufqj peteretur qd fecfcarec marmora.Immo uero et in idos unde margaritas quoq? peti feueris moribus idigrlu erat Hse proxime laudatur.MoIlior th quaecx Schiopia.llla.n.nulla fcabricie fecatdndica no seque leuigat:fed ea cobuda polietes marmora fricare iubetur.Simile& naxiae uitium e & cdptiduquae uocatur aegiptia.Hasc fuere antiq genera marmoribus fecadis-podea repta e:Harena no minus ,pbada:ex quoda hadriatici maris uado aeftu undate obfer natione no facili.la qde quacunqj harenafccare c fiuuiis oibns fraus artificum aufa e:qd difpediu ad' iiiodu pauci icelligunc Crafrior.n.barepa laxioribus fegmentis terit:& plus erodit marine .rismiasuf# opus fcabriciaf otituras reliqtdta fedx attenuatur crudae. Rurfufq? thebaica polituris accomodatur.Et quae fit e topho lapide aut e pumice., Signis e marmore poli* cndisigemifqp ctia fcalpendis atqj limandis. i. 4JDe~naxio &harmonio:8£ degeneribus marmorum. (I Ca. VII.- Axiu diu placuit an alia utiiira uocatur cotes I infula cypro gemtae.Viccre podea Lex armenia uedae-Marmo^. genera & colores np attinet dicere i rata notitia. Nec •jacile e enumerare I tata multitndine.Quorom.quocp loco no fuu marmor inucni turiEfc tn celeberrimi genens dida funt ! abitu terraru cu getibus fuis. No oia tn \ lapidi cinis gignunf.Sed multa & fub terra fparfa.preciofifTimi quidem.generis lacedemoniu Alannovif vep cft '*-t . ilrririrt Afpcrt HVS tvrriL uiridescundifq? hylarius. Sic & augudeu.ac deide riheriu in aegypeo Auguftiac Tjberii primu pneipacu repta/Qifferetiaqj eo^e ab opbic£:cu fit illud ferpetiu maculis fimilemn* Vj de & nome accepit:# haTmaculasdiucrfo mo colligunt. Augudcu undati crifpu in uerti ces.Tiberiu fparfimcouoluB camcic.Necp ex ophitccolunaemifi paruae admodum inue<* niuntur.Duoeiusgenera.mollecadidu.nigricansduru-Dicuntur ambo capitis dolores fedare adal!igati:& ferpetiu idus.Quida phreneticis ac lethargicis adalligari iubet cadica^ tc.Cotra ferperes aute a qbufda jauHat praecipue ex his que tephria appellar a colore cine* 7 A a. ™ I ^ nirnrv iiiiit nAic rtnrnir iic miJ1 a lif Ciet ada uvr. rfh tjdrpbi ris.Voca^ 6C mephites a loco gematis naturae.Cuius ufus puenit iis quae ureda aut fjcca fut:ex aceto i!lit9.Odupefcit.n.ita corpus ut no rentiat^rupvam.Rubec porphirites i pro ex eo cadidis iteruenietibus pudis lcucodydos uccat .Qnatiyibet molibus cardec... fufficiuntlapidicinae.StatuasexcoclaudioCaefaripcuratoreiusi urbeexa:gypro adue/ xic tristAfiniuspollio no admodu pbata nouirate.Nemo^pcftea certe imitatus eft.Inucic^ , eade aegyptus in oethiopia que uocat bafal te: ferrei doloris at# duricize.Vnde & ei nomen / ■ dcdit.Nunq Is aute maior reptus c q in teplo pacis ab ipatore Vefpafiano Auguftodicat9 __ Arg umeto ipfe liberis circa ludentibus:? quos totidc cubiti fummi incrementi augentes V7’1 fe annis cius itelliguntur.Non abfimilis illi narratur in thebis de lubrb Serapis uc putant Memnonis datua dicatus: que quottidiano folis ortu cotadu radiis crepare dicut. Ony <1 LIBER. chiren ctia tu in arabiae montibus ncc ufqua alibi nafci putauerc rcfiri ucteresrScd &' in germania potoriis uafis inde factis primu dem pedibns te^oriHellifq? Cornelius nepos tradit magno fuiffemiracuIoxu.p.LetulusSpicer amphoras ex co di urceos magnii udi Irie cadoru odediffet.pod quinquennium deinde triginta duorum pedum logitudine co luminas uidiffet Variacu in hoc lapide poftea cft.Nacp pro miraculo infigniquattuor nio dicas in theatro fuo Cornelius Balbus pofuir.Nos ampliores triginta uidimus ini fecna* $jua Calliftus Gefarfs Claudii libertorum potentifliraus exhaediricauerar _ y 4lDeala^a^rice&*,^E^ai3an£^lco* CCa. VIII. Ancaliq lapide alabadratiten uocatique eauat ad uafa ungucraria:qm optime ea 1' incorupta feruare dicit. Idcqj etia exuftus:ex empladris conuenit: Nafcitur circa jrhebas a?gyptias:& damafeu 1'yriae.Hic exteris cadidior.probatifTimus uero i car/ J §nania:mox in india.la qde &i in fyria afiac^.V- iliHimus aur di fine ullo nitore in cappado* cia.probaturquamaxle mellei coloris in ue^tice maculpfi atq? notraflucjgii.Vitia ueroin ais corneus color aut cadidus:& geguid fimile nitro ed paulu didat ab eo/.unguetoru fide pti exdimat.Lygdinus i tauro reptus amplitudine q laces craterafqj no excedat. Antea ra* {ys*1” & tu ex arabia aduehi (olitus candoris eximii.Magnus ftcotrarix inter fe naturas duob9 ho Jios.Coralitico in afia repto:mefurx no ultra bina cubita:cadorepximo'ebori &qda fimili tudine.Ediuerfo nigtdedalabadicuf terrxfuxnoiezquaq di mileti nafces:ad purpura til magis afpedtu declinatc.ldeqp liquatur igni aefundirur ad ufum u itri .Thebaicus i terci m*. dus aureis guttis inueniturin Africx parte Aegypto aferiptae coticulis ad t^orreda colly^ ria quada utilitate naturx alia coueniens. Circa fyene uero thebaidis fi nutes: que antepyr^^tj^ rhopeeeilo uocabat .Trabes ex eo fecere reges quoda certamine obelifeos u ocat es fol i s nuq^^r tninifacratos.Radiorueiusargumenti^.inelfigie eiJ^ita fignificatur nole Aegiptio. J7 primus 01 uni id infiituit Micres:q in fothis urbe regnabat fomnio iulTus.S: hoc ipm Heri ptu ed in eo. Etenim fculprurx illae effigiefqi quas uidemus:xgiptix fu n tl irr er S/poftea / v di alii regu Lfupradi&a urbe So- bis quattuor numerorquadragenu di odionu cubitoru 15 gitudineRaniifes ajut ifl quo regnate iliu captu c:qdraginta cubitoiu Ideqp digrefifus ide: ubLfuit Mn cui dis regia pofuic aliu logitudie undecerenis pedib9:p latera cubitis qttucr ^ De obelifco di thebaico di alexadrino:& de illo q eft'incyrco magno. 4JCai IX. Ntr Jcj fcofTe dicunf.xx.milia hoium.lpfe rex cu fubre&urus cet: uerereturqj ne lachinx poderi no fufficerentrquo maius piculu curae artificu denudaret filiu fu ^ Jum adalligauit cacumini ot falus eius apud molictes pdeflet Japidi.Hac ammira ^tlone opis effe&u e uc cu oppidu id expugnaret Cubites rex uerumcp eet incedio ad erepi dines obelifci exrigui igne i ube r e3t m o 1 i sr eueret iacj urbis nulla habuerar.Sut di alii duo Vnus a Myrne pofirustaltcra phio nnenotis.xlviii.cubftoru. Alcxadriae flatui^ unu odo gintapofl'intadiuuaribus HeracIeopoIicis:qui id opus inuifum &ireinfe4Iauere.pofltionc ope ris eiusdinguia q? partes enarrare non eft cu fit in regiones diuifum atqjin przefe&uras: quas uocant nomos-Texdecim nomfbus eorum toc(def^aft|sdqjlubus actri^ucis.praeterea tfpla oium Aegypti deorum cotinet.-fupcj? NcmyCelquinaecimFd^icuIiSincJufas.Sut Py ramides coplures qdragenarum ulnarum fenos ra3fice muros optinentes^efTi ia eundo p ueniunt ad uiarum illum inexplicabile crrore.Quin &coenacu|a prius excelfa:porticufqj afecnduntur nonagenis gradibqsoj-s.lntuscolune de porphyrite Iapide deorum fimula/ chrarregum ftatuas monftrifice erfigies.Quaruda autc domorum talis eft fitus:ur adape/ rientibus fores.tonicruum intuf terribile extar. Maiore aute in parte ^traqficuf eft p tene* bras alueque rurfus extra muru labyrinthi a^dificioru moles preron appelfant Inde alis p foftis cuniculis fubterraheas donius.Refecit unus 010 pauca ibi e^mote^phadpn Thebis "^r^' Rex ante Alexandru magnu annis qngentis.ld quocp traditur f Liifre trabiBus fpins ofe^r incoQiX dum fornicesquadrari Iapidis adurgerent. De asgypco& cretico labyrinthis fatis di^upft. J^mijius fimilis illis.colunis tfi centum. l.memorabilior fuic:quarum in officina ^‘turbines ini librati pependerunnut puero rircuagente tornarenf Architedi illum fecere 2^milus &Rholus & Theodorus indigca.Extantq? adhuc reliqx eius cu crerici italiciq? nulla ueftigia extet.Nacp & iralicum dici couenitrque fecit fibi porfenwa rex hetrurie Ce/ pulchri ca flmul ut & externorum regu uanqltas quoqj ab italicis fupareif.Sed cum exce/ dat oia fabulofitasrutemur ipflus.M. Varonis in expofitione eius uerbis.Sepulruseft in/ quirfub urbecIufio:in quo loco monumentum reliquit lapide qdrato.Singula latera pe* dum lata tricenumtalta qnquagenumdnq? bafi quadrata intus Iabyrintum inexrricabilcm Quo fi qs improperet fine glomere linuexiruminuenirenequeat.Supraid quadratu py/ tamides ftant qnep.Quattuor in angulis:& in medi$mr T“ - — f~‘ - J “ r~ - ~ _ \ imo lataz pedum feptuagenu quinumralts centum quinquagenum ita faftigiatsemt in (ummo orbis aeneus fi: pegafus. unus oibus fit rpofirus ex quo pendeant excepta cathenis tinttnnabularquK ueto agitata loge fonirus referant: ut dodona: ofim fadum.Supra que orbe quattuor pyramides infup fmgulae exeant alt£ pcdumcentcnu.Supra quas uno folo qnqi pyramides:quarum akitu dine Varrone puduit adiicere.FabuIx hetrufeas tradun^e^qdpJuiiT^quam totius operis: adeo uefana dementia qjijeflfie gloria impendio nulli proftituro.Prseterea fatigafte regni , juiresme tamenjsus maior artificis cftet/ ,.(JPcpenfili horto 8C oppido:3: tcplo Dianse e phcfi^.^ . IJCa. XlIII. Eguntur fi: penfiles hortosdmo uero totum oppidum feciftc^gjptix thebx:exer citus armatos fubito educere folitis regibus nullo oppidanorum fehriete.Eriam^ numhoc minus mirunuquam quod flumine medium oppidum interfluere: qux fi fuiffent minore modumjSptinuere qua celari JlIToru.Subjruero cogitatio quofa portio haru fuerit aerae illerquas inuidis Iperatoribus decernebant publice ad ex aedifiddas domos .Sumufqs i\t latu honos eratficur in. L. Valerio pub!icoIa:qui primuscoful fuit cum.L.Bruto pod tot merira:& fratre eius q biVin eodemagidratu fabinos deuicerat:adiici decrero ut demus eorum fores extra aperirentur & ianua in publicuttiTenceretur.Hocerat daridiniumin*» figne inter triumphales quoq? domos.No patiemur duos Caios uel duos Nerones ne ac quide gloria fam£ frui.Docebimufcp etia infaniaeoru uida priuans dperibus.M. Scauri cuius nefeio an asdiliras maxime prodrauerit mores ciuilcsmiaiufcp fit Syllae malum tanta priuigni potentia:qua proferiptio tot milium. H ic fecit in ardiiitate fua opus maximum olum quae unq fuere humana manu farta no tparia mora uerum eda aeternitatis dedinatu one.Thearrumhoc fuit.Scan3 ei triplex alritudine.ccc.lx.columnarum i ea ciuitatequse ^ fex hymerias no tulerat fine probo ciuis ampliffimi.Iapars fecenas e marmore fuit.Media dmd e uitro inaudito etia podea genere luxuric.Summae tabulis inauraiiscolunze ut diximus aereainter columnasmtindicauimus fuerunt tria V L imx duo de qtiadragpuunLpedu.Signa 3 milia numcro.Cauea ipfa coepit holum. I itheatritoties multis cpitholum.lxxx.mi!ia:cump6pciiamphi _ plicata urbe tantoig? maiore populo diffidat large.xl.miliafSed & reliquus apparatus tan j jgl Jlu tus attalicallede:tabulis pi&isrcaeteraq? cura fuitrutdri tuiculana uilla reportaris quge fu pcrfluebantjquottidiam udis deliciis incenfa uilla ab iratis feruis concremarentur ad fc / ftertia .MwAufert animum 8i a dedinnto itinere digredi cogit contepjatio ta prcdigse me tis.-aliaqp connecti maiori ind^nia.Eligno.C.Curio qui bello ciuili in caefariams partibus obiit:funebri patris 111 utfc^cu^opib 11 s apparacucp no poffet fuperare Scauru.Vndc.Ti.illi ^ ;xwm4>i^0 L - uiftricusSyl!a:& l^etrlfa mafer prpfcr^)noi|u fecirix.-unde.M.Scaurus parer totiens pn e, ^ <%TT *"**""” |,*J . . 1 * T"" ceps ciuitatis:& marianis fodalitiis rapinafum puin&aliu finustcum ia ne ipfe quide com<* ^ ^ / j parari fibi poffet.Quando hoc certe inccdii illius premium habuit conuc&is cx orbe raru rebusrutnemo podea par effet infante illi; Ingenio ergo fuo erat utendu.Curioniqs aliud excogitandum fuit.Operaejprecium ed Jcjre quid inuen.crit.-K gaudere moribus rso / dris.ac noftro modo nos uoca re m$o¥e ^Theatra duo iuxtaTecit ampliTTima e ligno car* "'} 'L' dinum fingulorum uerfatili fuipenla Iibrametoun quibas utrif^ ante meridiano ludo^j Ipedaculo edito inter fefe auetfis ft^rhuice obdrepercht Tc^n3e:8i repente circumagis '-J ] utconditerant.podremo iadiedifcedentibus tabulis8Ccornibusin^H|coeunribus fe/ GC ” cic^at amphiceatrfi:& gladiator fpeflracula edebauipfum magis autoratu pfopul um circunferens.Quid.n.miretur quifep in hoc primu:inuentorc:an inuetu:artificc:an au<3ro re.-aufum alique hoc excogitare:an fufcipere:parere:an iubere-.Sup ola erit populi furor fe dere aufi ta infidaindabilicp fede:En hic ed ille terrarum ui&or ^tqrius dominator orbis I; .1 1 <^;ui gentes & regna diriperetriura exteris mitteret:& quofdam in humero deorum im# 1 mortaliu.generis humani portio in machina pe(nde^s;&: ad periculum fuu plaudcns.Qux tilitasa larum ida^aut qu^e quirela de «Tnisiaut quantum mali potuit acciderc.Hauriri urbes terras hiatibus publicus mortaliu dolor ed.Eccepo. Romanus uniuerfus uelut du obus nauigiis Ipofitus binis cardinib9fudinef:& feipm depugnate fpedatrperiturus tno mento aliquo luxatis rnacKinisi&p hoc queritur in tribunitiisconcfomEus gratia ut pen fi|es tribus facerct.Qualia hic in rodris.Quid nd aufur^s apud eos quibus hac pfuaferir. & 3 A A VH Vera naqrcofitentibus.po.Roftianus funeri munere ad tumulu parris eius depognaufl uniuerfus Variauic hanc magnificentia fu! fertis turbatifq? cardimbus:&: sphitheatn for/ ma curtodita nouirtimo die diuerfis duabus p mediu fcccnisathlxras edidiruaptifep e con . trano repete pulpitis code die ui&ores egladiatorib9fuispduxit.Ncc fuit rex Curic ant 'getium iperator no opibus liignis.-utiqui nihil in cenfuhabuerittptcr difcoidia pricipuni' f ? Sed dicant uera aeftimatioe ipuidarniracula:qiix.Q_.Marrius rbxfecit.ls iufTil-S afenatu aqua^ apis: & anienis tegula dudusreficeretnoua a noiefuo ajppeSata cuniculis pfmontes adis mtr^preturas fu£ tepu^Tdduxir.Aggrippa uero in sedilitate fua: adieda uirginea a| cafterifcp corriuatis atq? emedatis lacufiacc.fecit.Prasterea fontes.cv.caftella.c.xxx. coplu* ra et cultu magnifica & operibusvHic figna ccc.serea aut marmoiea ipofuit: & colunasex marmore qdrigentas-.cacp oiaanuofpano. Adiecicq- ipfein aedilitatis fux comemoratide 6d ludos unde.ix.diebuf fados 6£ gratuita p r xb uit bal nea ce t u m. Fx x* q uaffiu ncTRo n aea d ifintum auxere pumeru. Vicit acecedentefaquaru dudus nouirtimu lpendium operif iri/ ' choati a-CCxlare 5L perdia Cia udio.Quippe a lapide quadraginta ad ea excelfitare:uci; 1 oes urbif montes leuqreri£ifluxerecurtius:atC|j caeruleuffontes.Hirogatainid opuffefter tia quingenta qusnquagitaquinquemilia.Quod fiquisdjjigcriufaeftimaucritaqua^ab/ und intiamin publico balnei pifcinif domibus euripisfiortis fuburbanis uilliffpatioqj ad^ uenientis extrudos arcus montefperfortbs:couallcs aequatas: fatebif nihil magis mirandu fuirto »n toto orbe terraru.Eiufde Claudii inter maxima lequ&fc i ac memoranda duxernqu! uis deftitutu fuccelTorif odio monte pfoflum ad laciit# fucinu cmTrced iit# inenerrabili p* fedo ipendio:& operarioru multitudine p tot anos:cum aut corriuatio aquag^qua rerte/ nus m6s erat egereret in uetticemachinisraut filex ccderef.Gmniaq? intus in tenebris fie/ renuquaencqj edeipi apimp.pifijib iis q uideremeqi humano fermone enarrari poffunt.Na porcus Ortienfis opiif praete/eo. Item uiasiter montes excifaf.Mare thirrenum a Lucrino molibus fccIufum.Tot pontes tantifimpendiis fados. Et inter plurima alia italix miracu* la-.ipfa marmora in lapidicinis crcfccre audor eft papyrius Fabianus naturas rerum peririfi* fi inis.Excrn^toreTquoq; affirmant compleri fponce illa nidcium ulcera. Qu£ fi uera fune _ focfcfbnunquamdefuturam luxuriam. -xt|D’e magnetis generibufa: medicinis. e. _ fjCi. XVI. ^Pbf SMaioribus digredieci ad reliquo^ Iapidum- ifignes naturaf quis dubitet I primis 'mJ magnete occurrere.Quid.n.mirabilius:a ut qua i parte narurx maior i probitas de i / i)iiJL_derat uoce faxistiit diximuCrdpondente hominisrimo uero 8C oblbquenre. Quid ^lapis rigorepigriuf.Eccefenfus manufq? tributi illi. Quid ferri duritia pugnatius.Sed ce* r dit 8i patit ma rores: trahi^nanq^ a magnete lapide.Dcmitrixq? illa rerum oium materia ad mane nefeio quid curririatq? utppius u.enic afliftir:tence corallio uel pyrite: di medicinif ei9:& offraciferdebmanto lapide di medicinis ei9 8C tnilitinolapide di uiribufeiuside gagate Iapide medicioifeia^dc fpongiiside phrygio lar ^pide Si natura eiuf. ((Ca. tnx-i/pmr- XIX. WOrallium lapide quidepvriten uocauqm fit plurimus ignis illi.Sed caliufetiamnu pyrites fimilitudine asrif ln cypro eum reperui uolunt: di i metallis q fut circa acrSz^g: mania: unum argenteo colore:alteru aureo Coquutur uarie.Ab aliisiterum tertio n ^ que i meile: donec cofumatur liquor. Ab aliis pruna pus:dem melle:& poftea lauantur ut 'ass.Vfufcp eoru paedida e cal facere ficcaredifcufterc:humoreextenuare:&: duritias nimiaf tnollire Vtuntur di crudis tufifcprad ftrumasarqj fjurupculof. Pyritaru etiamnu aliqui gc/ „ v . nus unum faciunt plurimu habcnfignis:quof uiubra‘ppelfamuf:8i ponderofilTimi fuc.Hi ■ exploratorib' caftroiu maxime necdTaribq clauo uel altero lapide pcufli: & fdnrillafeduc _ _ _ _ _ r- i_. _ _ c _ r_. • j _ i c v- . _ /~\n - quas exceptae: fulphure aut fongif aridis uel foIiis^BfSo i cefeffus igne trahunt. Oflradtx fa tB Jhttnhrt) & >iotcn cry_ 7 militudiemtefts habet. Vfus eo^ pro pumice ad Ieuig^nda cute.poti fanguine fiffunt:&: illiti cu meile ulcera dolorefq? mamarum f^apt-Amancu^ImninUimilifnihil igni drper dit.Hic ueneficiis rcfiftit oibufpriuatl magnoru.Geoden eiargumeto appdlat:qip apjc xus eft terramculo^ medicametis utiliiTimus.Itcmamarum di teftiu uitiis. Melitites lapis fuccu remittit dulce melitucp tufus. Et casrae mixtus ettrprioibufpituitae macuiifq? coipis medef.Et|fauciu exulcerationi.Epyni&idas to!Iit:& uuluaru dolores ippfitus uellerKp|y^ -• gates lapifnome loci di amnis habet gagatis lycia:- Aium di \ leivcocolla expelli iftTri: atqa' lfra duodeci ftadia colligi.Niger c:pIan?:pumicofus:n6 multu a ligno differes leu is: fragi Iis: odore fi teraf graui.Fidilia ex eo ifcripta no dplenf . Cu urifodore fulphureu reddit. Miruqi acecdk %qiia:olep reft^igif.Fngac ferpeces ita recrearcy uuluae ftiagulatioes- Dep hedit fonticumorbu & mr^mitate fuffit9Jte ex uio dccod9:denb9mcdef.Strumifqp cafr^e pmixt .Hoc dicutur uti magi i ea qua uocac necrbniang.lfl pVturi negat: lTe0ituru fit:qd aliqs optet: SpogiX Iapides iuenfutur f fpogiis:& fut natiui.Quida cos cyfteolithos uocat: qm Ueficx medctur.Calculos rupunc i uio poti.phrygius lapisgetis nome habet.Eft aute v llxxxvr, & gleba pimicofa. triturante uino perfufus;flaturqj follibusrdonec ruffefcatiac rurfus du! duino reftinguicun&boctrinisuicibustingendisueftibustancumutilis. jfiPe emacice &. quinque genejribupjus & ichifto. 4K3; XX. ^v^TN/ChiflDS di haiiatitef cognatione habec.Hematites i uenitur i metallis. Vftus minii 1 r^% co*or^ 'miratur. Vritur di phrygiuffed no reftiguic uio Adulteratur fchifto . He ciOp/')Tiiatite difcernut uaenserubetesiai friabilisenatura.Ocuiiscruore fuffufifmireco :;uenTr.5iftic .pfluuiu mulie^ pot9.Bibut eas di q fanguine reieccrut cu fucco punici mali.Ec xlueficae efficax uitiis.Bibitur di i uioferpentiu idus.Infirmior ad oia eade e : que fchifton •d appellat Sed I iis co:ti odior croco fimilisjpeculiariuf fpledet. proficit oculoru lachrymis i lade muliebri.Procidcterc^oculorpclarecohibet.HaEce fentetiaeo^q nuperrime fcripfe re.Sed Sotacus e uetuftifTmiifaudoribusqnqj genera hematita^tradit pter magnetem. Principatu dat ex iis asthiopico oculoru medicam^cis utiliftmio.Et iis q panchrefta appel/ lar.lte abuftis.Alteru atrodamati dicit uocarucolore nigro-.podere ac d uticia ifigne:& rde 2^., nome traxiflbpcipueq? in africareperta.Trahere aut in fe argentum azs feriu.Experimcn/ tu eius ee in cote ex lapide bafanite.Keddcre.fi.fuccu fanguineu di ei ad iccineris uitia pei put remedii.Tertiugen7arrabici faric:fimiliduricia:uix reddetis fucu ad cote aquaria ali 5rrt,,,A quado croco fimiie.Quarti generis clatiten uocari quadiu crud9 fincodu uero milite uti/zffi/tt” lemabuftis.Ad oia utiliore rubrica. Quinti generis fchiftoshemorrhoidas reprimit.In to\ tu at hemacitas oes tritofi oleo triu drachp^ podere a ieiunis fumedof ad uiria fanguinis. Idem audor e fchifton elTe alterius generif quahematiten tradit.que uocar atraditen.Na ijb\ Cci in Africa nigr um attritum reddere aquariis cotibus ab ea parte quas fuerit ab radice ni 9 grum coIorem:ab altera parte croci.Ipfum utilem eltc oculorum medicamentis^ 4tfDc quattuor g^ne^ ib9 ae t icis: fte^jam o: & famio.& arabo?& punicibuf, 41CT. XXI. ^cit^s Iapis ecarr^umctd7fdiiiinis magna fama haber. Reperitur in nidis aqui|laru ifpficutiin decimo uolumine diximuf.Aiunt binos iucniri mare di famina. Nec fine %! ^jlMikiis parere quas diximus aquilas: di ideo binos trh Genera cory quattuor . In Africa nafcente pufillu di molle i cra fe ac uelut in aluo habente argilla fuauem cadida. Ipfum fria bilem quem fceminei fexus putae Marem aut qui in Arabia nafeitur duruffintilem aut fub igslk. j tutilu in aluo habentem duru lapide-Tertius in cypro luemtur : colore illis in africa nafce tibus fiiiiilis:aplior came atq? dilatatus, Caeteris.n.globoTa facies.Habet in aluo hjirena id/ L eunda 8 i lapillos.lpfe ta mollis ut etdigytis fricetur. Quarti generis Taphiufius appellaf ^0 nafcensiuxtaleucadein taphiufia:q locus e dextra nauigatibusexhacad leucade. Iqyeni/ tur in fluminibus cadidus di rotundus.Huic eft in aluo lapis qui uocatur callitnu&nec qc<0 qua tenerius. Aetitae oes grauidis adalligati m^lierjj^g^ielquadrupedib7 i pelliculis fcar» irificati uteri aialium cotinent partusmo nifi partunar/t:remouendi:aIioquin uuluae exc i* dium fit.Sed nifi parturientibus auferatur:oio no pariunt.Eft di lapis famius in eadem in* fulambi terra laudauimus:poliendo auro utilis.V tilis di in medicina oculo^ ulceribus cui lade quo fupr^didacftmo^.Qtta ue?,eres lachrymatioes.Prodeft di ptra uitia ftomachi po ius. Vertigines fedat.Mentefi^omqtas ^ di morbis comitialib9 utiliter da V' ri putac.Ec ad ruinae difficultates:acopis et mifcet.probaturgrauitate &’candore. Vuluas di artus cotineri adalligato eo tradut. Arabus lapis ebor i fi m il 1 s: den tifticiis accomodatur crematus.priuatihemorrhoidas fanat cu lanugine linteo^ linteolififuper Ipofitis . Non jpeermitenda e di. pumicu natura:fiquideicaappellant qdam lapides erofi amne: in aedificiis mufea uocat dependentia ad imagine fpccuf arte reddcnda.Sed iis putnicesqfucin ufu corpo^ leuigandoru foeminis ia quidc di uirifatq? ut ait Catullus libaris: laudatiflfimi fue in melo fcyro &: aeoliis lfulis.probatio in candore di in minimo podere:^ ut qmaxime fpo giofi aridicg fintrae teri facilesmec harenofi in fiicado.Vis eo^* in mediaa?extenuare:ficca te.In uftrina ter Ticcant':ita ut torreatur carbone puio:actcticns uinqrcftrlguant albo.La uancur delde ut cadmia;& ficcati codunf qminimu uligitiofo loco, Vfus farinae eiufocu/ loru maxle medicamecis.Vlcera purgat eop^ leuiter:explentc^ cicatriccs:8i emendat. Qui dam tertia uftipne refrigeratos potius q. reftindos terere malunt ex uino. Adduntur etia ad, malagfmaVa capitum uerendorumq? ulccribus.VtililTima fiunt ex iis dentifricia, -*t heo/ phrafttis autem audor eft potores in ccrtaminebibcndi praefumere farinam eius : fed nifi uniuerfo potui impleantur periditari.Tantam^ refrigerandi naturam efteiut mufta ferf 1 ii isi y ) f A ttiwjj fufiti t‘0 oni/fti tttviena LIBER, acie defmant pumice addico. ftDe lapidib* mortariorum medicinalium & molliViapidibus 8i fpeculari lapide :&-6!ki fous:& pbengite:& cotibus:# reliquisad ftrueurani lapidibus igni# cempeftatibus rcfiffe sibus. (1 Ca. XXil. Vdoribus curse fuere lapides mortarioru queep nec medicinaliu trh aut ad pigrae . _ • ^ ^ 4 • i * • _ • • * . t _ _ • _ - _ _ C/ _ _ * l _ .. . k* £*>/&>- !->i' \ /waJ ta ptinentiu.Ecbefiucp lapide in iis ptulere casterisunox & theaaicihque pyrrhope* ,|T^idLi^ilionappeiIauimus.AIiqui pfaroniuuocac.Tertiu ex calaziochryfuen.Medici aut / &bafaniten.Hic.n.lapis nihil ex fefe remictic.Ii autlapides qui fuccu reddut oculo^ medi camentis utilefexiftiman^Jdeocp aechiopici maxie ad ea probatur. Tenariu uero lapide # poenicum # hematiten iismedicamctifpdeffe tradunuquas ex croco coponancur . Ex alio ■f. fenario qui niger e:# ex pario lapide no aeque medicis utile, petiorem ex lapide alabaftri# se egyptio:uel ex ophite aIbo.Eft.n;hoc genus ophitistex quo uafa # et cados faciut. In fy jphpn Iapis c qui cauatur:tornaturq? in uafacoquedis cibis ucilia:uel ad efculentoru ufus . Quod in comenfi Italiae lapide accidere fcimus. Sed in typhon fmgulare quod excalfactus oleo mgrefciudurefcitqp.NaturaniofliiTimiifranta qualitatu differentia e. Nam molliciei # crafalpis praecipua funt ex:cpla.In belgica prouincia cadidum bpide ferra qua lignum fa ciliufq? et fecant ad tegula^ # ibricum uicem.Vel fijibeattad q uocat pauonacea tegendi gua # igni qde durati lidem fe&iles funt. Specularif uero qm # hk lapis nomen optinet. faciliore multo natura findifin quanlibet tenues cruftas.Hifpania hunc olim citerior tan Sum dabatrnec toca:fcd intra centum milia paffuum circa fegobrica urbem, ia # cypros # cappadotia # ficilia?# nuper iuentum africa.poftfefcndos oes rn hifpanias:# cappadoaae moiliffimis#ipliffimasm3gnitudinis.fed obfcuris* Sunt & in bononienfiitalk parte bre* ues maculofi coplexu filicis alligatnquoru tamen appareat natura fimilis eis qui in Hifpa nia puteifeffodiunturpfunda altitudine. Necno # Taxo iclufus fub terra iucnitur extra/ humq^aut exciditur.Sed maiori parte foffili natura abfolutus Tegmenti md nunquam ad huc quinq? pedu longitudineamplior-Humorebunc terras qdam autumant quada anima cryftalli mo glariari.Et in lapide cocrefcere manifefto apparet.-quod cu fcfie decidere I pii seos tales #medulEe ex offibus earum in eade lapidis natura poft una hyeme liguranf. in uenitur # niger aliqnandc.Sed cadido natura mira cum fit mpllicia nota perpetiedi folis rigorifcg:nec fenefeit fimo infuria abfipeum hocec i cementis multorum generum accidat Inuenere # alium ufum \ rametisquoq? cyrcum maximu ludis cyrcenfibusrternedi:ut fit l cdmendatione candor.Nerone pricipe in Capadocia repertus eff lapis duritia mrimoris candidus:atq? rranflucens:et qua parte fuluas kiderant uenas:ex argumento phengites ap< pelhtus.Hoccoftruxeratasdcfortunas^ua feiamappellat a Seruio Rege facrata aurea do r ' /^•nio coplexus.Quare etia foribus apertis iter diu claritas ibi diurna erat haud qua fpeculari ii m modouanqua lclufa luce.-no tranfimfTa.ln Arabi, quo^ee lapide uitri modo tranllud duttrquo utunf pro fpecularib .luba au&oreft-Nuncad operarios lapides tranfifiecoue niat:primucp cotes ferro acurndo.MuIta earunigcnera Creticas diu maxima laudem ha* ,:i8' buere.Secunda laconicas ex taygeto nioterutracp oleo idigenres.lnter aquarias naxis laus maxima fuit:moxarmeniacas:deqb7d£xim*.ExoIeo & aqua ciliciae pollet: exaquaarfinoe sicas pcipue.Repertze fuc & in icalia aqua trahentes acie acerrio effe&u. Necn© trafalpes quas paferniccs uocat.Quarta ro eft faliua hois pficientiu. Quas i tonffrinarum officinis i utilis esfragili niollicia.Flaminitanas ex Hifpania citeriore i eo genere,Reliqua mulcicudd Sapidu in totu aedificiis iutijisc morofitate. Quasdsi tn loca more illu hntficuti Carthago in Africa exercet' halitu maris:fricaf uento:& uerberaf hymbri.Scd cura tuent picado pa/ fietes:qm & tefl:oria calx rodif.Scitjqj di<3:u e ad te^Ja eos picerad uinu calce utirqm fic nui ffa codiunt .Alia mollicia circa Roma fidcnati 8i Albao.InLiguria quoc^ umbna di Vene sia albus lapis dentata ferra fecaf.Hi tra&abiles i opera labor? quoqj tolerat fub tcffo dum, taxat. Afpergine & gelu pruinifque rupunf \ tertas. Nec cotra humores & aura maris robu/ ffi-Tyburtini at reliqua fortes uapore diffihut.Nigji filices optimi qbufda in locis & t ube <>s tcs.Nonufqua uero albf:ficut in Tarquinefi K Ancianis lapidicmis circa lacu Volfinien fem.Ec in Stratonienfi fut qu,ib^ qe ignis quidenocet.lidc & in monumenta fculpti cotra ueturtate quoepi corrupti pmanet.Exque iis form'^ fi ut: in qbusXra infundunt. Ert u iri¬ dis lapis uehaemetet igni tefirtes;fed nufgua copiofi9.Et ubi Jueniflapis no faxu e.E reliqs i ■ i ■ tf i .1 piatu "7 •f,* ^ L . ..rv,. . . . *h„ 4JXXXV!. pallidus in ceraeijto raro utilis : globofuscocra iniurias fortis:fcdad ilrufluraifidelfs nifi multa fuffrenatToe deuin&us.Ncccercior fluuiatilis femp ueluti mades. Remediu c in Ia/ pide dubio asftatc eu eximeremec ante bieniu eu ifefrere cedo domitu tcpeftatibus.Quse ex eo Lefa fuerit in fubtcrtanea ftru&ura aptatur utilius. Qua: reftiterit.-tutu e cado pmit terc.Grasci e lapide!duro ac filice seque coftruut ueluti lateritios parietes:cu ita fecerit ifo domos uocat genus ftr u&ura: . At cuin aequali cralTitudine ftru&a funt pfeudifodomon. Tertia eftjeupie&on tantumodofroneibuspolitis.Relicjua fortuito collocat. Alternas co ag nentati6es/ieri:utc6milTuras atecedcntiu medii lapidefoptineatmeceflariu e;in medio quoq? pariete fi res patiat Si minus: utiq? a lateribus. Medios parietes farcire fra&is cemiv tis Di&yontheton uocat reticulata ftru&ura:qua frequetiflimse Romae ftruut:rimrs opor# tu na. Strutlura ad normat libella fieri:&ad ppendiculu fefpondere opoitet.l f[De Ciftcrnis Qi calce Si harensergeneribus Si mixtura calcis di harense:& uiciis ffru&urae .Si tedorib is columnis |/Ca.' Ii XXIII. hA TCifternaslharena pura 8i afpera quinq* partibuf calcis q uehcmentilTime duabuf coftrui coueninfragmecis filicis no excedentibuf libtas.ltem ferratis ue&ibus cal/ jpA§hn folu parietefcg fimiliter. Vrilius geminos ee ut in prioce uitia cofidant aquae : atq? pcolu in proximis tranfeat maxie pura aqua.Calceme uario lapide Cato Ccnforius i 1 probat.Ex albo melior quam ex duro 8i ftruff urar utilior'. Qua: ex tiftulofotreftoriis . Ad urrumqj damnat'' ex filice. Vtilior eade ex efoito lapide qua ex ripisfluminucolle&o. Vtili or e molari-.quia e quaeda pinguior natura eius.Miruafiquipoftlaferit accendiaquis.Ha renae tria gcnera.Foflkia cui quarta pars calcis addi debet . Fluuiatili aut marina: tertia. Si Si teftse tufae tertiapars addatur melior materia erit. Ab appenino^d padu no iuenitur fof ficiamec marina.Ruinarum urbis ea maxie ca quod furto calcis fine ferrumine fuo ccme/ ta coponuntur.Intritaquocp quo uecuftioreo melior.Vnde&inantiquo^aedium IegibuC iuenitur ne recetiorejnrima :utcretur redeptor quifq.Jdecqp nulla tedloria co^: rimse foe/ dauere.Te&oriumcp-qd nifi ter harenatp 8i bjsm armo rato indu&u c: no fatis fpkdoris ha ben Vliginofa 8i ubi falfugo teftatio uitia lublini utilius.ln grsecia te&oriis et harenarum quod iduduri funpriufin mortario ligneis ue&ibuffubigunEExperimetummaimoratic in fubigendo:donec rutro no cohaereat. Cpqtra in albario opertu t macerata calx ceu glu tinum haereac.Sed macerari no nifi a gleba oportetiln elide sedes eft Minerueri qua frater phidise paeus tc&oriumltlpxit lade 6i croco fubadum ut ferunt: ideo fi queratur in ea hodiecp faliua pollicemdore croci faporccp reddere traditur. Columne edere denfiufpofi / tc:cra(Tiores uidentur. Quattuor earum genera. Qua: fextam parte altitudinis in craffitu/ dine ima habent : doricas uocantur. qusenona ionicse:quse feptimam,teufcanicse. CoV rinthiis eadem ratio quse icnicis.Et differentia quoniam capitularis Corinthiarum eadem eft alti; udo quae colligitur cralTitudine ima: ideoq? gratiiiores uidentur ionicis: capitelli cni altitudo tertia praeftac craffi tu din^. A n tiqna ratio erat colunarum altitudinis tertia ps latitudinum delubri.In ephefi Dianae' sede:de qua prius fuit fermo:primum columnis fpi/ ra: fubditse:8i capitella addita.placuitq? altitudinis odaua pars in cralTitudine : 3i ut fpirae haberent craffitudinis dimidium feptimseq* partis detrahentibus fummarum craffitudini. praeter has funt;uocantur attiese columna: quaternis angulis paojaterum inceruallo. ^J5emedic‘nisca^c,s:^ma^a , 4lCa. xxmr. falcis 8i \ medicina magnus ufus.Eligitm.recesmec afperfa aquis urit:difcutit:|ex/ trahit icipiencefcp ferpere ulcep^ ipetus coercet . Aceto S£ rofaceo teperata ja ducit ad cicatrice.Luxatis qupjj cu adipe fuillo aut liquida refina ex meile medet*. Eade copofitione &i ffrumis.Maltha e calce ric reccti.-gfeba uino reffinguif'. Mox tundit cu adi pe fuillo & ficju duplici linameco.Qua: res oipni tenaciffima Si duritia lapidis antecedens Quod malthat oleo pficitur ante.Cognata calci res gypfum e.piura ciuf genera. Na e la/ pide coquit ut i fyria cathuris.Et e terra foditur ut \ cypro ac perrhebie fuma tellure.K hy meticu c.Quicoqtur lapis no diffrmilis alabaff rite ee dcbet:aut marmorofo. In fyria duris fimos ad id dsgur.coquutqj fimo bubulo ut celerius uratur;. Oium at oprimu heri ppertii c e lapide fpecubri fquama uicale habete.Gypfo madido ffaci utendu e qm celerrime coits ar ficcacur.Tamen rurfus tundi Si in farinam refolui patitur. Vfus gypfi in albariis figil / lis sedificiorum ^coronis graci(Timus.Exemplum<5 illuftre.C.procuIeium Augufli Caefa l iii <1 LIBER. ds familiarem in maximo flomachi dolore gypfo poto confuifle fibi mortem, £"De pauimentis:& quando primum Rem#:# fubdialibus pauimentis : &gra*canicis : Bi iqu^dp. primum camerae. 4}G. XXV. Pii y |iAuimenta origine apud grascos habet elaborata arte pi&urse rotionctdcncc iitho\ p pirata expulere ea.Celeberimus fuit'hocgerofus q pgamiftrauit que uocat Eufaro ^ " ^ton Oecomqm purgametacocnas inpauimcto guoqj euerri foletrueluti rei &a.Fe' ^ cerarparuis e tcftulis cincfifq} in uario;eolores.MirabiIis ibi coluna bibens-.# aqua umbra ^capicisifuPcansabiipsentealiaefcam.pebtesuiderefincantharilabro.Apricacuraliasfea/ bente fefe pauimeta credo primu fa&a:quaz nuc uocam9barbarica:at(g fubregulanea.ln ita iia e feftucis caneathbc aperte ex nomine ipfo icelligipot.Romae fcalptuiatu in louisCap» tolini aede primu faftuni c poft terriu punicu bellum initu Frequecata uero pauimeta ante cimbnu magna gratia animo^ indicio e Iuciliaus ille uerfus. Ance pauimenca arqj emble/ mata liermiculata-Subdialia gr^ci iuenere talibus domos cdcegencc facili tra&u Bi tepen ce.Sed fallax ubicuncy hymbresgelat.NecelTariu bina p diueifumtaxatidesfubfterni. Ca pica earu prasfigi ne torquasatur.Et ruderi nouo tertia parte teftas addD Deinde rudus in quo dusequirae calcis mifceacur pedali cralTitudiefeftucan.Tucnucleocranbifex digytos iduci Bi e tefta grandi no minus alia duos digytos ftrui.Faftigiuuero feruari I pedes deos 8i fecuce.Ac diligenter cotas defpumare: uernffqfaxibus cbcribulare. Quas torquetur iuti _ Sia putant.Immo Bi filice auc palea fubfterni melius ee quo minor uis calcis pueniat.Necef farium 5 C golobfum Sapide fubiici.Similitcr fiunt fpicata tgftaq^^ldnegligcdum etnutn unum genus grascanicu.Solo feft ucafo miici t ur rudus aut teftaceu pauimecum.Deinfpiffe calcatis carbonibus ind ucitur fabulo caiceiac fauilla nii^isimatena craflitudine feniipedali ad regula;# libellam exigitur:& e forma terrena. Si uero cote depoiitum e nigri pauimeti nfum optinet.Lithoftraca creptauere ia fub Sylla paruulis certe cruftis.Extatcp bodieqd i fortunas delubro prasncfte fecic.pulfa deinde ex humo pauimenta in cameras rranfirc:ut|j num uitium.Et hoc certe i uentum ab Agrippa in thermis quas R omi fecit . Figlinu opus cneauflopinxit.ln rdiquisalbariaadornauic.Non dubie uitreas fa£turuscameras:fi prius • in uentum fuilTet:aut a parietibus fccenas ut diximus.Scauiiperuemfletin cameras . Qua obrem originem nitri dicemus. \ 4j_De origie uitri Bi rdne faciedi.-# de obfiano uitr@_ # generibus multiformibus uitri. 4iCa« ^ * XXV£ >rse fyriserquas phoenice uocatur finitima iudasas ftra motis carmelli radices palu ie habes:quae uocatur cadcbea. Ex ea credi^urnafci belus amnis qncp miliu.p.Ppa/ ! cio i mare pfluues iuxta ptolemaide colonia.Lentus hic curritbnfalubris potu .fed Cerimoniis facerlimofus uadopfundus.Non nifi refufb mari harenas fatetur. Flu&ib9.n, jtiolutate nitefcuntdecritis fordibus.Nuc# a marino credatur aflrigi* morlu nd prius uti> fes.Qmgecoj^ c paffuuno aplius lictoris fpaciu.Idq? tm niulra p fascuiagignedo fuit m^o Fama e appulfanaue mercato^ nitri cu fparf p littus epulas pararenneceet cortinis attoF7 Sedis lapidu occafiorglebas nitri enaue fubdidiffe , Quib9 accefis permixta harena lictoris tratluccs nobilis liquoris fiuxiffe riuos # hac fuifle o r iginej^tri. M o x ut e qfluta 51 igenio • Ia folertia no fuit cotenta nitru mifcui(Te coept9 addi &i magnes lapis: qm l/nquorem uitri quoqi ut ferru trahere credit.Simili mo 5i calculi fpledeces multifariacoepti urideideco#* chias 5i folTil es harenas Audoresfutin idiaecryftallo frada fieri &obid nullu coparan in/ dico.T,euib7ac aridifeg lignis coqtur addito cyprio ac nitro maxieophirio.,C6tinu|is for/ nacib9 ut xs liquat :mafHeqj fiut colore pigui nigrates. Acies tata e quacu^: ut citra ullis fenfu ad offa cdfenefcet qcqd affla u erit corpis.Et malTis rurfus fudit i officinif cingoitur^ que. Et alid flatu figuraf. Aliud torno terif. Aliud argeti mo c^laf. Sidoie ^onda iis ofiiici<» c nis nobili fiqdc et fpecula excogitauerat.Hasc fuit atiq rd uitri. !a uerp 8L i uulturno fmari Italiae harena alba nafcef fex miliu paffuu a lictore iter cumas atq? Iucrinu:q moIlitTima epi i lamclac^ terit.Dei mifcet trib9 partib9 nitri podere uel mefura : ac liquata i alias. fornaces traffundtc.Ibi fitmalTa q uocaf hamonitruT Atqi hocrecoqf^fitoitrupu^ ae tnafla uitri C3dida.la uero Bi p gallias hifpaniafq^ fimtli md harenas cepanf. Fcrut Tyberioppipe exeo/ gitatu uitri tepametu ut flexibileeflet:8i tota officina artificis ei9 abolitame asns:argeti:au ri:mctalli$ peia dcEEaberenif.Ea^ fama diu crebrior qua certior fuit.Sed qd refert.Nerois . (JjcxXvr. jg.., pridpam reperta* uitri arte qu£ modicoscalices duos quos appellabat petrofos.br. fex mi iibus uederet.ln genere uitri di obfidiana numeratur ad fimiiitudine lapidis que in astljio pia luenir.Obfidtus nigerrimi coloris-.aliqn & trafluciducrafiiore uifu atqi i fpecuiis patie tu p imagine umbras reddete.Gemas multi ex eo faciuc Vidimufcy di folidasimagics diui Auguili capti materia hui9 craflisudinis.Dicauitq? ipfe p miraculo in tcplo Cocoidisr ob* fidianosquattuor elephatos.Remifit di Tyberius Casfar heliopolita^cerimoniis repertam ibi i hereditate ei9 q pfuerat asgypro:obfidiana imagine MendiajEx quo apparet antiqui or materias origo nuc nitri fimilitudie iterpolata.Xenocrates obfidianu lapide i india & in (amnio italix di ad oceanu \ hifpania nafei rradit.Fit di ti&uras genere cbfidianu ad efcaria uafarotu rubes uit$:atq? notialluces:hematino appe)Iaru.Fit&albu6Unurrfainuauthya cintbos faphirofqj imitatu:^ oibus aliis ccloriV.Nec e alia nuc materia fequatior : aut ec . piflurse accornodatiOiMaxim9 tn honos i cadido traflucete quaproxima cryftalli filmlitu^ dine.Vius uero ad potandu argeti metalla di auri pepulit.Eft at caloris ipaciens : ni pcedac ■ frigidis liquorreu addita aqua loreae pilasfolc aduerfo in tm excadefcamrufifeftes exurat fragmeta teporata agglutinatur tm rurfus adfundi no queut prseterq abrupto fibimet ttffl gmi ueluti cu calculi riut.-quos qdem abaculos appellaoaliquos et plurib9 modis uerfico/ h /' liif h iores. Vitrum fulphuriconco&um ferruminantur in lapidem. Ad pcra&is omnib quasco* itant ingenio artem natura faciente:fuccurric mirari nihil penciion igni perfici XJjgnium miracula di medicinx prodigia. C;Ca. Irtlibi nnrrin xxvn. inis accipit harenas:cx qbus alibi uitribalibi argetumjalibi plubi gencra:alibi pig/ jj i| , menta:alibi medicameta fundit, Ignilapidcs i aes foluutur Igne ferrum gignit : ac 1 1) 'edomatur .Igne cremato Iapide cemcta i te6bis alligatur.Aliafaspiiif uriprodeit.Ea/ t!eq$ materia aliud gignit pmis ignib9:aliud fecudisraliud tertiif.Quando ipfe carbo uiref 1 iiaberelcipitrefH&usiatq? itereilecreditusrmaioris fituirtutis.Iii mcfa& lproba regnatu c ix portio.Et in qua dubiu fit plura abfumat:an pariat.Eft di ipfis igmb^medica uisPeftill - ltix quas folif obfcuratioecotEahituriginiffuffiru multiformiter auxiliari certu e.Fmpedo cies & Hippocratesid moftrauerediuerfiflocif.AdcouuIfa uifceraautc6cufaut.Nl.Vaf io auctor e.lpfiS-n.ucrbifci9 utar.Lix cinis c iquit foci Inde.n.cininuxatifpoc9mcdrF. Vt licet uidere gladiatorefcudelufent hac iuuari potion^E.Quin &carbunculugenuf morbi quo duos colularef nuper abfumptosindicauim9:querneuTcarbo tritufeum meile fanar ^ Adeo in rebus danarif quoq? ac ia nulliffut aliqua remedia:uc f carboe eccc 8i cinere. No praeteribo di unu foci exeplu Romanis litterifcla^. Tarquinioprifcoregnatetiaduntre* ’ pente in foco comparuifle genitale e cinere mafculini fexus.Eamq?:quas ifcderat ibi.Tana quiIisreginaeancillaOcreftemcaptiuac6furrexi(Tegrauida.ItaSeruium Tullium naruq regno fucccflic.lnde di i reginas cubaci puero caput arfiffe uifum crcditumqi Laris familia riffilium.Ob id compitalia di lodos Laribus primum iftiiuifTe» IjCAiI PL1NH SECVNDI NATVRALIS HISTORIAE LIBER TRIGESI MVS SEpTIMVS ET VLT1MVS. OpTOHEMIVM. n C) Origo gemmarum. ^k-T NIHIL Iftituto operi defiogemas fupfunt:K in artu coa#a rerum naturas maieftas a multisnulla fui parte mirabilior .Tantu tribu uf ua rietati coloribus materias decori. .Violare et fignis gemas nefas duccn tes. Aliquas uero extra prascia uffa taxationeqp humana^ opum arbi/ i j ; tranccs ut plerif<^ ad fumma abfoluta^ reru naturas contcplatq^fatis 1 fit una aliqua gcma.Quas fuerit origo ggna^ di ^buf ininis i basc amiratio exarferic diximuf quoda refius in mentioe aurtanulbfumq? r) tr>obo (UliUfliiv/ a-v, a aw u&auiimb *%».**» ' Fabulas primordium a rupe caucafea rraduc. Promethei uinculcrum . ^ interpretatione fatali: primum^ faxi fragmentum indufum ferro aedigyto circundatunt hoc fuiufle annulum 6^ hoc gemmam. 4SfT5e gema polyclatis tyrani di Pyrrhi Regis di q fduptores optimi:^ nobilitates artificu &qpmusdadylothecamRom^ habuit. OCaT' j I* 1 ii ii ¥oe I ■ , r.... o ^ix.n /AtnVlV py>y ->>»»»»! >■ (lliBER. c..,tA fr.ro,, |ris|nitHS coepitaudoritas in tm amore data ut Polycrati Seuero famio infu]aru ac • J* lictorii tyrano fodicitatis fuae: qua nimiam fatebat glte ipfe: fatis piamenti in upius ' » ||p gemas uoluntario damno uideret.fi cu-fortunae uolubiitate paria fa - - 1 nmdia eius abunde fc rTdimiputaretffi hoc unu doluiffet.Afliduo gai taceret . pia liccg gaudio luxus eo l’ /ni fedus a nauigio in altum anulum merfit. At illu pifeis eximiamagnitudie regi natus efcas uice raptu ut faceret oftentu in culina domini rurfus fortunae ifidiantis maui reddidit.Sac// / donice ea gemam fuifle coftanofteduntq? Romae(fi credim*5)! Cocordias delibro cornu au/ 7 /r ' m t breno jUj rtti r ^K.Cr^t/figie-fignafTe uulgato Stihonis prxeonfini fafe . Quidnam fuifle aduram eum fi Scipio reo Auguftas dono iclufa & nouifiimu prope loeu totpraslatis optinente.pofl: huc annulu regia fama cft gemas Pyrrhi illius q aduerfus Romanos beliu geiTit . Nanq? habuiflettrax ditur acathenun qua noue irrufas & Apollo cithara tenens fpedaret: no arteje/d jfppt^Ji^tu^ t rae ita difeurretibus maculis ut mufis quocp fingulis fua redderent ifigni^Hecdeide alia que tradat? magnopere gema^ claritas extac apud audoreflprxxcrq Ifmenia Choraule muf tis fulgecibus uti folitu comitate fabula u^nitate eius dicatas ! Cypro: lex aureos denarios mW pro fmaragdo in?qua fuerat fdupta Amyrfrone iufifle enumerari.fct ciui d uo relati e flent u minuto pciormale me Hercules curatu dixiire«Mukum.n.detra(flnefatgeSas"dignitati, Hic uidefifticuiffe ut oes muficae artis hac quocp often ca tioe cehferen& u el u ci Dionyfio/ dorus aequalis eius 6i aemulus: ut fibi quocp pat uideref. Tertius q eode tempore fuitjter mufleos Nicomachus multas gemas habuifle tradit;fed nulla peritia elegas: i^djfprtequT dam. His exeplis initio uoluminis oblatis aduerfusiflos q fibi hac oftentatione arrogat: uc pala fit eos tibicinii gloria tumere, hoc in polycratis gema quaedcmoflrat flhbata intada que quse ab Ifmeniae aetate poft multos anos apparer fcalpi ct fmaragdos fdlltos.Cofji mac hanc eande opinionem didunr/Mexandri magni quo uetuit in gemma fe ab alio fcalpi q a Pyrgorele non dubie clariflnuo artis eius.poft eum Apollonides & Croni us in gloria fue : re.Quiquediui Augufti imaginem fir^ilpm ^ejpreffipquapoftea prinaplfignabant DioSiV^/ fcoruies. Sylla didator traditiohelugurte fenTper fignatiit..Efl&: inter audores Catien / fem illum cuius patrem Scipio Aemilianus ex prouocaf ibhe interfecerat : pugnae eius ef ! ■-•jrr Uycn /l/Q loy* patrem eius interemptus effec^Dmus Auguftus inter initia fphinge fignauit.Duas aut in C/»3 tyhiytyt fign** matris annulis:iam indiferetae fimilitudinis inuenerat. Altera per bella ciuilia abfenteco amici fignagere epiftolas edida. Quae ratio temporum nomine eius reddi poftulabat:'/^ non in faceto lepore accipientium enigmata afferre eam fphinge. Quin etiam Moecena / tis rana percolationem pecuniarum in magno terrore erat.Auguftus poftea ad deuitan/ da conuitia fpingis Alexandrimagni imagine fignauit . Gemmas plures quod peregri/ no appellant nomine dadylochecanuprimus omnium habuit Romae priuignus Syilas Scau ; rus. Diuqp nuilaalia fuit.-donec Pompeius magis eam qu£ Mythridatis regif fuerat: inter dona in capitolio dicarer: ut. M.Varro:aliique eiufdem aetatifaudcres.confirmant : mul* tum praelatam Scauri. Hoc exemplo Casfar didator fex dadylotheHsTn^de^ Ypneris ge/ nitricis confccrauit . Marcellus odauia genitufin palatina A pollinis aede unam . 'Wdoria tamen illa Pom peiiprirnum ad rjjargari tas gemmafque mores inclinabit Sicur. L. Scipio/ nis & Cn.Manlii ad caelatum argentum di ueftes attalicas di triclinia 'irata Sicur,L.M um mjiad corinthia 8i tabulas pidas* tLDe gemmis ttaflatis in triumpho Pompeii natura cryffalli & medicinis 8t luxuria ciw ca eam:& quando prini um inuenta myrrhina:& luxuria circa eam & natura myrrhinorum ; quae mentiti fune audores de fuccino. ( C** II* D uti planius nofcatur:uerba ex ipfis Pompeii triumphorum adis fubiiciam.Er^ go tertio triumpho quem de piratis:afia: ponto: gentibufque di regibus in fep/ ‘ timo operis huius uolumine indicatis.M. Pifone.M.Meffala conf pridie Cha/ flendas odobris : die natalis fui egit *. tranftulit alueumcum refleris luforium e gemmis duabus-larum pedes tresdongum pedes quattuor.Et ne quis de ea re dubitet nui la gemmarum miagnitudine hodie propead b^ng amplitudinem accedente.ln quo fuit lu# na aurea pondo.xxx.milium.Ledos triclinares tres. Vafaex auro di gemmis abacoru& no A/*/ ue Signa aurea tria.Mineruae marcis: di Appolliniscoroas ex margantis.xxx.tres. Monte. r aureu qdratu cum cernis 6i leonibus &. pomis ois genens circundata uite aurea.Mufaeum ‘ ex margaritis in cuius fafligio horologium erac.fmago Cn.pdpeii e margaririsalla regio litfbr/q , Ixxxvll. honore grata;illius probioris ueneradiqj p eundas getcs.ilfa fqua ex n: a rg a ritis. fe u erira ✓. diga re di focmimsTC " />W'“Y pta;qua habere gerereqj fas no fit.Hinc fic fieri tuos uukus:fic te preciofum uiderirNo^ ne illa fimilior tui e imago qua pyrenei iugis ipofuiftfGraue pfedto fcedu^ pbruni erat YYTe ni uerius fit\iu deoru oftetu credi oportere Clareqj itelligi poffet ia tum illud caput orie* " r tis opibus fine reliquo corpore offerat um.Castera triumphi eiufde quaueriflime fubiicia. Reipublice datum mille taIetum.Legaris& queftoribus:q oras maris defendiflent feffer# tia bina milia . Comilitonib u s fingulis qnquaginta, Tolerabiliore tn fecit eam Caii princiV pis q fup ola muliebria oculos itydqebat e margaritis.Et Neronis principis q fceptfaperfo nis hiftrionpj & cubicula uiatotia unionibus coffernebac.Quimmo etia ius uidemur pdi dilTe corripiendi gemaca potoria & uarias fupelledtilis genera annulos tranfeuntes.Qijse enim no luxuria innocentior exiftimari poiTmEade uidoria primum in urbe murina mue xit.primufc^ popeius fex procula ex eo triumpho capitolio loui dicauit.Quas ptinus ad hoium ufum trarjjfire.-abacis etia efeariifqj uafis indeexpetitis.Excrefcitqnn dies eius rei luxus murririo.lxxx.fefferriis empto capaci plane ad feftapos tres.Galiccq? potauit ex ante hos annos confularis ob amore abrafo eius margine 'ut tame iniuria illa precium au# geret.Neq3 eft hodie murini alteris prasffatior i dicar ur’a7ldei reliquis generis eius qua# rum ualuerit licet aeftimare ex multitudine quae tanta fuiemt auferente liberis eius Nero ne Domitio theatrum peculiare transtyberim fortis expqfica occuparet hoc a populo lm pleri cauentes.Et dum pppeianus p^ludit.etiaf^eroni fatis erae qui tunc uidit annume/ rari unius fciphifradtamebra:quae in dolorecredo fasculiinuidiaq? fortunetanqua Alexa dri magni corpus jn coqcjitqrio afTeruari utoJJetaretunplacebat.T. Petronius cofularis moriturus inuidia Neronis priqgifut mefanfeius exheredaret trulla munna ccc.feftertiis 5a4#„wv,u empta fregit.Sed Nejo ut par erat pricipe uicit oes.cccc.feftertiis capedine una parando.^ Memoranda res tanti imperatorerpatreq? patriae bibifle.Griens murina mirtit.lnueniunt enim ibi i pluribus locis:necinfignibus:parchiciregni,precipue tamen in carmania.Hu# morem pueant fub terra calore denfari.Amplirudinenunquam paruos excedunt abacos CrafTitudine rara quanta didtum eft uafi potorio. Splendor iis fine uiribusmitrcq? uerius quam fplendor.Sed in precio uarietas colorum fubinde cifunagentibus fe maculis in pur* puram candoiemq3:5£ tertium ex utroq? ignefeente uelutipertranfitumcoloris purpura rubcfcente:autlade caqdefcente.Suntqui maxime in iis laudent extemitates:& quofdam colorum repercufTus:quales in casleftiarquu fpedtan t u r. His ,rnacq \x pingues placenr* Tranllucerequicquam aut pallere pitium eft.lcem fales uerruc^qp non eminentes :fed • m corpore eriam pier umqj feffiles. Aliqua & in odore commendatio eft. Conrraria huic caufacryftallum facitgelu uehasmentiore concreto.Ncc aliubicerte reperiturquam ubi maximehybern3Eniuesrigent:glaciemqi efle certum eft unde di nomen grseci dedere.Oti ens di hanc mittit-Sed indicas nulla prasfertur.Nafcitur di in afia.-uiliflima circa alabadam di horrofiam finitimifqj montibus irem in cypro.Sed laudata iq Europa alpium iugis, lu/ baaudforeft& in quadam infula rubri maris ante arabiam firanafeiquas neron uocetur. EtineaquasiuxtagemmamtopacionTerat.Cubiralemcp efofiama pirhagora Ptolemaei regis prasfe&o.Cornelius Bofthds 8i in lufitania perquam mirandi ponderis immenfishii' gisdeprseffis ad libramentum aquas puteis-Mirum & quot Xenocrates tradit ephefius aratro in afia di cypro excitari.Non eniminneuiri in terreno :nec nifi inter cautes creditu fuerac.Sitnili9 ueri eft quod idem Xenocrates tradit torrentibus faspe deportari.Sudines uero negat nifi ad meridiem fpedtanribus locis nafci.Quod certum efbnon enimreperiy tur in aquofis:quanquamin regione praegelida: uel fi ad uada ufq? glacientur amnes.Cae lefti humore par uaq? niueid fieri necefte efbideo caloris impatiens fri frigido potu abdi/ catur.Quare nafcatur angulofislateribusmon facile ratio inuenirfpoteft.-eo magis quod neque mucronibus eadem fpecies eft ita abfolutus eft laterum leubr ut nulla id arte po£ fic equari.MagnitudoampIiflima; adhuc uifa nobis erat quam in Capitolio Liuia Au/ gufl:adicaucrac:librarumcireiter.I.Idem Xenocrates audior jefimas amphorale uifum/ Et aliqui ex india cryftallu fextarioru quattuor.Nos liqdd affirmare pofif umus in eautib9 alpium nafei adeo inuiismt plerucg fune pendetes ea excrahant.peritis Cigna 8d indicia no W,L , ffjl-OJ L it, (lUBER. * % ta funt.lnfdhntor plurimis uitiistfcabro: Ferrugine rtiaculofa Rube occulta aliqn uomica praeduro fragiliq? centro a fole appellato.Eft & rufFa aliquibusrubigo. Aliis capiiiamentu ^ ■ |j rims fimile.Moe artifices litura occultat.Que uero fine uicio funtrpuras ee maiur afcyn£^S£Lgj I theta appellantes.nec fpumei coloris lympideqj.poftrema uero au&oritas in pondere efi: ' Inuenio medicos qux funt urenda corporum no aiircr utilius id fieri putare qua cry Ralli ■ na pila aduerfus appofica folis radiis.Alius hic furor.hf.cencu.l.milibus trulla una no an/ te multos annos mercata a matrefamilias nec diuite.Ire Nero amsflarum rerum nuncio ac cepto duos calices crydaliinos in fuprema ira fregit lllifos.Heec fuit ratio uiri faeculu fu* sim punientisme qs alius ex iis biberet.Fragmeca farciri nullo modo queunt.Mirecji ad fi militudineacccfTere uitriTfed prodigiimodo:ut fuu precutauxerinuayftaii no diminue* ^Siinin, runt.proximu locum in deliciisfceminarum tn adhuc nfrfuccina optinent:eandemqi oia h^c qua geme audoritate.Sane maiore aliquibus de caufis cryfhllina QC murrina.Rigidi potus utraqMn fuccinis cam ne deliciae qde adhuc excogitauerut.Occafio efi uaniras grae/r;;v^i eorum diligentjer.Legenres mo equae ppetiantur me de ortu ecrum cu hoc quocpi interfit uitaefeire pofterosquicqd illi prodidere mirandum.phoetontis fulmine icti forores fletu nmtatasin arbores populos lachrymisele&ru oibusannis fundere iufta eridanuni amne • quepadumuocamus-Eceledruappellatunuqrhfol uocitatusfit eledrosrplurimi poetas jrie\V;-„i> dixere primicp utarbitror:Efchylus:Philoxenus:Nicander:Euripides:Sacyrus.Quod ee fa&um iraliae teftimonio pacec.Diligentjpres eoru eledridas infulas i mari hadnacico ce dixeruntrad quas dilaberetiirpadus-Qua appellatione nullas unqj ibi fuilTe.ceitu cft.Nec ucro ullas ibi appofitas dTe in quas quicq curfu padi deuehi polfit.Na qd Efchylus in hy* beria hoc eft in hifpania eridanum efle dixiueundeqj appellari rbodanu.Euripides rtirfus & Apollonius in hadriatico littore confluere rhodanu 6C padum: faciliore uenia facie igno rati fuccini: in ranra orbis ignbrantia.Modefliores fed xque falfum prodidere i extremis badriatici finus rupibus inuiis arbores ftare: quas canis ortu hoc effunderent gumi.^beo phraftus in liguria effodi dixit.phasrontc in asthiopia Ha‘monis obifTe.Ob id delnbru ibi effis atep oraculum.Eledruq3 gigni .Philemo foffile efle:& in fcythia erui duobus locis Ca didum atq* casrei coloris qd uocaretur eledrum.ln aho loco fuluum qd appellaretur fuaS termcu.Demoftrafus lyncurion id uocat:8£ fieri ex urina Iyncu beftiarum.E, maribus fui/ uum U igne5m:e foeminis languidius atqj candidum. Alii dixere languriu efife i italia be flias langurias.SenotheniS langas uocat eafde:& circa padum iisuita affirmat fudines ar bore quae gignat in iiguria.Ineade fententia & Metrodorus fnit.Sotacus credidit in bri/ tania arboribus effluererqs eledridas uocauit.Pyrheasgutonibusgermanias gentiaccolis asftuariu metonomo noie ab oceano fpacio fhdioru fexmiliu. Ab hoc diei nauigatione in u c. J fula abeffe aballu.Illo uere fludibus aduehi:&: ee pereti maris purgametu.lncolas p ligno ad igne ut i eo:;pximifq? teutoms uederc.huic BC Timasus crediditrfed ifula bafilia uoca* uit.phifenio negauit flama at> efe&ro reddi Nicias folis radioru fuccu itelligi uoluit.Hos circa occafum credit uehementiores in terra ados pigue fudorei capte occani reliquere deindescftatibusf germanorum lirrora eiici.Et i xgypto nafei fimili nio:& uocari facaUte • in indiaigratiufq? thure ee indis.ln fyria quoq? fcrminas uerticillos inde fncere:K uocarc harpagata folia & paleas: ueftifiqj fimbrias rapit.Theophrafius oceano id exsefiuantead pyrrenei pmbtoriu eiici.Quod Xenocrates creditrq de iis nuperime fcripfit.Viuitadhuc. Afarubalsqui tradidit iuxta atlaticu mare ee loeu ccpbifida:que mauri uocat dedjru.Nuc fole ex calfaftu e limo dare eledrum flmtas.Mnefias africe lacu fyrione appellatu.-6i crati na amne in oceanum effluentem lacuun quo aues quas mefagridas & penolopas uocat ui uere.Ibi nafei ratione eadem qua fupra didum eft de eladride lacu,Theomenes diritriu* t xta fyrtin magna hortu hefperidumce:exquoin fiagnum cadat.Colligiuero a uirginib hefperidum.CtefiasindisflumcelTehypobarum quo uocabulo fignificetur oia uafa ferre bona:fluere a feptentrione in exortu oceanu iuxta mote filueflre arboribus eiedrum fere tibus. Arbores easaphytagoras uocaritqua appellatione fignificetur pr2edukis fuauitatis Mirhridatesin germanis lictoribus efle infula: uocariq? ea c^dronrcasdri genere fijuopiin • inde defluere in petras. Xenocratis non fuccinum trn in italia: uerum etia thieu ubcari-a fcy this uero faertum^qm Si ibi nafcat. Alios putare in nutnida gignfiSup omnes e Sopho cies tragicus poeta:qd eqdcm miror tanta grauitate cochurni,&: prxterea uitse fama alias » Cxxxvn. grincipalilocogemtusa^hems rebus geftis exercitu obie&o.Hic ultra inJia fieri dixire iachrymis melcagriduauium Meleagrum dcfientiu.Quod & credid.ffeeum ud fpetaiTe aliis pfuaderipoffc quis non miretunqua uepcriciaauuu.periciapoiTe repcriri quse auiu ploratus annuos creditdachrymas ue tam graridcstauefq? e graecia ubi Meleager perne ploratum iflTein indos.Quid ergo:No multa sequas fabulofaproduntpoetas.St d hoc ea i re qux quoteidie inuebacunatq? abundet;# hoc mendacium coarguat ferio quenquahx dixiirefumma hominum contemptio' eff:& intoleranda/nendaciorum impunitas. . |[pe ortu 8i medicinis & generibus 6i luxuria foedorum \ , lyncurio 6i medicinas. C/jCa. _ IUL V^V ErCum eft gigni in infulis feprentrionalis oceani: & a Germanis appellari glelfutn: Jtacp a noftris unam infularum ob id glefiariam appellata Germanico frafare ibi iclaflibus rem gerente atiftrauiam a Baibaiis didam. Nafcitur aute defluente me ymCTlHfi nnjhiTi 4'iyfkrn /n 1 1 v m ti /io m httorc nto»i ' :Si i Idulia pinei generis arboribus:utgumi in cerafismeiina pineis elrupic humoris abudantia. «ij^/jjPenfacur rigore uel tepore aut man.Cu uero inturnefeens affus rapuit cx infulis.xerte in lirtora expelliturdta uolubile ut pendere uideatur.Quod arboris fuccufetia pnfei noflr» credidere ob id fuccinu appellantes.pineas autem arboris effe indicio efl pineus in attritu odor:# (j(S accenfum raedas modo ac nidore fragret. Affertur _a [Germanis in panoniatmox .. pprouinciam.Inde Veneti primum quosgrxci cnftVs"bocat:rcifama fecere. Proxime pa noniae id accipientes circa mare hadriaticu.padouero adnlxa ff&blx uidetur cahodiccg aranfpadanorum agrcffibus faeminis: 1 1 1 onilium uice fuccina gdbncibus maxime decoris gratia.Sed di medicinas:quado tonfillis creditur refifiere di faucium uinjsuario genere aquarum iuxtaillos infeftante gutturajic uicinas carnes.Ccntu fere milibus paffuu abdi a carnunto lictus pannoniaexx quo id Geimaniae inucbitnnpracogniiu nuper. Vidir.n. eques Romanus miiTusadincdparandum a luhano curante gladiaroru munusNero/ nis principis.Qus hac comertia di littora pagraait tama copia inueda ut recia coercendis •' fetis podiu protegentia fuccinisnodarempr. Arma uero 6: libitia^torufq unius dieiappa ratus eiTet efuccino.Maximu pondus iis glebx attulit.xiii.Iibraru Naici di in irdia ceitii cft. Archelaus q regnauitin Capadocia illinc cortice inharete tradit aduchi rudc:poliiicp ladeincodum.Liquidu primo deftilareargumeto funt quada inrus trarflucentia ut for rnice autculicesdacertxq? quas adbaefifie rnuffeo no eftdubiu:#inclufas indurefcetuGe nera eius plura. Candida odoris praftantiffimi.Sed nec his nec terris precium-Fuluis ma aoraudoritas.Ex iis etianum amplior tranflucentibusrpraterqua fi nimio ardore flagrent imaginecp ignea ine(Te:n5 igne placet.Suma laus falconis a ujm colore didis molli fulgo/ re perfpicuis.Sunt di in quibus decodi mellis lenitas 'placear. Verum hoc quoq; tantu fie xi oportet quocunq? modo tingui Iibcat:haedoru leuo # anchufas radice.Quippe etia co- chiho inficiuntur.Cxtcrum attritu digiforu accepta ui coloris attrahunt in fe paleas # fo lia arida ut magnes lapis ferrum.Rameta quoqp fuccini oleo adito flagrat dilucidius diu«* tiufq? qua lini medulla.T axatib in deliciis tanta ut hois quauis pua effigies uiuoru horni siu uigentiumqj praecia fuperetprorfus utcaffigatio una no fit fatis.ln corinthiisa^s pla^ cetaurorargentocj mixtu irr caelatis ars 6i ingenia.Murinoru & criffallinoru diximus gra tiam.Vniones qd capite circunferfhtur:gemae digytis. lnomnibns denic^ aliis uitiis often tacio aut ufus placet.In fuccinis delciarum tam confcientia.Domitius Nero in exteris ui tx fuas portentis capillos quoq? coniugis fuse popese fn hoc nomen adopeauerat quodam etia carmine fuccinos appeilando.Et qm nullis uitiis defunt prarciofa nola cx co terti9 hic quide colos coepit expeti a matronis. Vjfus tn fuccinoru/nuenituraliqs 1’ medicina fedno ob hoc fcerninis placent.lnfantibusalligari Amuleti ronc prodcft.Calliftratus & cuicuqp . aetati contra lymphatiohbs prbdeffe tradit.Et urinse difficukaribus potum ralligat umc^. jjt/ettr». Hic & differentiam nouam attulit appellando cryfoledru quafi coloris auri-& niatutinb grauilTimi afpedus.Rapaciffimu ignim&fi iuxta fuerit celerrime ardcfcens.Hoc collo ai Sigatumtrncderi febribus & moibis:Tritucuiu meile ac rofaecoauffu uitiis.Ft fi cu meile attico conteraturmculc^ quoq? obfcuritatibus.Stomachi etia uitiis ud per fe farina eius fuiuptamel cu maffice cx aqua pota.Succina etia gemis quae funt iraflucidx: adulterandi magnum habet loeu maxime amethyfiis-.cum omni ut diximus cok.re tingantur. De !yn* ' curio pxime dici cogit audogiptinacia.Quippe etia fi no elediuid dletlyncunu mgc/ JLn cvm-arnA. / 1 f Y1 1 C\ b* Je lxduntur.poft.hof medici plurfmu uiriditatif habent i terdu 8i e faphyro.li funt Audi/ • ©fi;& r<.rum imaginefeoplexi ut uerbifgratia papauerum aut auium pinarumq? uel catu Iorum aut fimilium.Qui tn uiridefnafcuntur:qmoleomelioreffiunt.Neq? eft aliorum magnitudo amplior.Carchcdoni nefeio an in torum exoleuerint:poflq metalla xris ibi de fecerunt:# femp tamen uilifiimi fuere mininiiq?-Ide fragiles fed colore incerti # utrentiii in caudis pauo^columbarucp collo plumis fimiles ad inclinatione magis aut minus luci-* < duVeriofi qutde:fquammofiq?.peculiare erat in his uitiu farcio appellatum.Hoceft qux^ da geme caro. Mox iuxra carthedone in qua Iegebaturifmaragdites uocatus eft.luba eft auSor fmaragdu que cholan uocant:in arabia xdificiorum ornamenris includi.Et lapide que alabaftriten xgyptii uocant.Coplures uero e proximo laconicos in taygeto monte erui medicisTimiles:# alios in ficilia.lnferitur fmaragdis 6 i qux uocatur tanosTepiis ueni ens gema ingrate uiridisatqntus fordida.ltechliofmaragdos e cypro turbida xreis uenis Theopbraftus tradiuxgyptiorum comenrariis reperirnregi eorum a rege babylonio mik fum fmaragdu munere.iiii.cubitorumlongitudinc:# rrium lacimdinc.Et fuiiTe rpud eos j in Iouis delubro obelifeu e quattuor fmaragdis .xl.cubitoru logitudinc.Latirudine uero in una pte.iiii.6i in altera pte duoru.Se aut feribente ee 1 tyro Herculis teplo ftatua plana e fmaragdomifi potius pfeudo fmaragdus fit.Na & hoc genus reperiri:# 1 cypro inuentu ex dimidia parrcfmaragdunuex dimidiaiafpidemoduhumorein totu tranffiguiato.Ap pio cognominatus pliftonices: pauloante feripru rdiqt:c(Te etianu in labyrintho xgypti coloiTcuiiVSerapin e fmaragdo.ix.cubitorum. Fade multis natura aut certe fimile habere berylli uidenturin india origine hntes:r?ro alibi rrptos.poliutur oes fexagula figura ar# tificu igeniis-.qrh helbefcut: ni color furdusjepcufTu agulo^ excitef.Ahter.n.politi no hnt fulgore eunde.probatiffimi funr ex iis q uiriditare puri maris imitat.proxinu quocantur ehryfoberylli8ifuncpauIopallidiores:fed in aureum colore cxeunce fulgore. Vicinum 77^" , »brln jhffetie rnfJta alm. (Ili ber. >««3. ? ^-> *..« genus huic eft pallidiusi& a quibufda proprii generis exiftimaturruocatluiqj 'chryfopyld. Quarto loco numerant hyaci thizqntcs.Quinto quos heroides uocant poft eos aute cert rii.Ac deinde oleaginihoc e£l colore olei.poflremi chryflallis fere fimiles. Hi capillamen ta habennfordefqpalioquin euanidi:quaeTunc oiurn utia.Indimiregaudet Iogitudine eo rum:folofqj gemaiu effe prardicanoq carere auro maliunt:# ob id pforatos elephantoru fetis religant.Etalios couenitnooportcref pforaruquorum fit abfoJuta bonitas utnblicis flatim ex auro capita coprchcndentibus.Ideocp cylindros ex iis facere malut qua gemas: qm e? fumma comedano i ldgitudine.Quida di angulofos putat flarim nafci.& perfora tosgratioresfierimedullacandorisexempta:additoqj auroreperculla aut olo cafligata caperfpicuitacisadcraffitudinem.Vitiaprxteriamdi&aeademferequae in fmaragdis di pterygiadn noflro orbe aliqn errea potum inueniri putantur.Indi 5 i alias quidem gemmas cryftallo inuento adulterare repperierunofed praecipue beryllos. • . „ jj[Dedpaligene.ribus6tuitiis:6iexpimetis:6^ uariis gemis.' 4(jCa. VlL vfvfnimadcc? plurisrdqab iis differunt opali: fmarr;gdis tm cjedet^s.lndia folu 8C g li ghoru e mater. A tq; ideo eis preciofifiima gloria copofi cofes gernar u di maxime ine \ | ^narabiledifficnltare^ederunt.Efl.n.in iiscarbuculi tenuiorignis. Eff ametheyfli iiilgens purpffni’Eff ‘lmaragdi uires mare: 6i eunda pariter incredibilimixtura lucentia. Alii fummo fulgoris a ug umeto colores pigmecoru aequauere. Alii fulphuris ardente fias» tnaaut etia ignis oleo accefi.Magnitudo nuce a uellana sequat infigni apud nos hylloria. Siqde extat hodieqj huius generis gema pp qua ab Antonio proferiptus Nonius fenater efi: filius Strumx Nonii eius: que Catuliris poeta in fella curuli uifu idigne tulit.Auufq? Seruilii Noniani que cofulebis uidimus.Iilequepfcriptus fugies huc e fortunis fuisoib* ht t v| annulu abffulitfccu Que certu e feffertiis.xx.miIibuS(dlimati3.Sed mira Antonii feritas i- | atq? luxuria ppgcma proferibentis. Nec minor Nonii cotumaciapfcriptibiie fuaamamis cu ctia ferse abrofa parce corporis relinquat bellis: ppeer quas fe periclitari friat. Vitia opa Ii:fi color in fiore hairbse quas uocatur heiiotropiu exeac aut cryftallu:aut grandine.Si fal ? interucniat aut fcabritia:aut eunda oculisoccurfantiamullofq? magis india fimilicudine indi fercta uicro aaiiiterat.Expcrimentu in fole tm.Falfis.n.cotra radios librafis digyto a poilicemnusratqj ide tranflucet colos in fe cofumptus.Veri?fu!gor fubinde uartan&pTus hucillucqj fpargit:& fulgor lucis in digyrosfunditur.Hanc gema ppter eximia gratiatn pleriqg appellauere pederota.Sunt & q priuatu eius genus faciunnfangenon que ab idis uoeari dicunt.Traduntur nafei & in segypto & i arabia;& uiliflimiin pontqjfejn Galla/ ria ac thafo di cypro qppe opali gratia habet.Scd mollius nitet: raro no fcaber.Siama colo ns ex aere di purpura coflar. Viriditas fmaragdidceft.Cdffat^ metior ille coloncuius fui gor uini colore fufeatur q q diluif aqua.FiaSehus de principatmeouenit muliem maxie* feuatufco.Minus cerra fune de qbus.*&: uiri indicant.SiguIoru.n.Iibido fingulis precia faA:?.,,^ cit:8i praecipue regu. Claudius Cefar fmaragdos induebat di fardonicas.primus aute Ros manoru fardomee ufus eff prior Africanusmt tradit Dembffratus.Et inde Romanis hanc gema fuiffe celebcrrima.Quaobre proximu ei dabimus locu.Sardonyces olim ut ex hoie ipfo apparet intelligebancur candore in farda:hoc eft uelutcarnibus ungue hois fpofico &’utroqj tranfiucido.Talefq? effe indicas cradut.lfmenias.Demoflratus Xenothemis.5o* tacus:Hiqdeduo reliquas oes quas rranfluccant caecas appellantes:quse nuncnon»eabftUA lere.NuIlo fardoru ueftigio arabica; funt.Cocpcruntcp pluribus has gemSE coloribus icel figi:radiccnigra:autcseruleuimitante:&: ungue.-creditu.n. candido pingi.Nec fine quada fpetie purpuree candore in miniwu tranfeunte.Has indis no habitas in honore Scnothc^ inis feribit tantas alias magnitudinis:ut inde capulos fadlitarent.Erenim coflat ibi torreti/ bus detegi. Et placuiffe in noflro orbe initio qrh folp ,ppe gemaru fcalptae casra non aufer* rent.perfuafimus deinde di indis ut ipfi que^ iis gaudcrent.Vdrurq? pforacis utiq! uul/ gus tm i collo.Etenuc idicaru argumetu.ArabicKexcellutcadore circulipraclucidp.atqi no gracili meq? \ receffu gemsE aut \ deieffu renitcte.fed i ipis umbonib'7 nitcte.prascerca fubffrato nsgerrimicollor^is.Ex hocindiciscasreum.-autcorneuminuenitur etiam circu Ii albi:quasdam^ in iis cseleftisarquus anhelatio eft. Superficies ueroJocufhrum maris cruffis rubentior.lammcIesEautfeculentsc hoc enim nomen cft uitio) improbantur ’ di fi zona alba fundat fe uon colligat.fimilimodo fi ex alio colore in fe admittat aliquid , , (jxxxvi. enormirer.Nihil.n.in Tua fede alieno uerpellari placer.Sunt & armeniacaerut caeterae ipro bandaeffed pallida zona.Exponeda eft & onicis ipfius narura pp nois focietate hoc in gei tt v ma tranGlit.& a]lapideexcarmania.Sudines dicidingemaee candore unguis humani fimi litudine.lce cryfolithi colore 3C farde 8C iafpidis Senothemis indica onyce plures habere uariccates-ignea:nigra:cingentibuscandidis uenis oculi mointeruenientibus: quarunda oculis obliqs uenis.Sotacus 8C arabica onyce tradir.Sed eam a caereris diftare quod indica igniculos habeat albis cingentibus zonis fingulis pluribusjueraliter qua I-fardonycx indi ea.lllic.n.niomentum ee hic circulu. Arabicas onycas nigras inueniri candidis zonis.Sati^ r f us carnofas efle indicas parte carbuncumli.parte chryfolithi 8C amethifti.Totumqj id ge nus abdicat- vera aute onyce plurimasmariafqj pja&eis zonis habere uenas olum in rra* fitu colore iuenerabili:8i ! unu redeunte cocentuimuauitate grata.Nec fordas natura di f S' eft:diuidua: ex eode noie.Quappoiurri obiter gemaru ardetiu haturajdicada. eneribus carbunculo^:& uitiis:& experimctis:& gemis ajdetib7. €Ca- Vili Rincipatum habet carbunculi:a fimilitudine igniumappellati-.cu * ipft no fentiant ignes:ob id a qbujfdaapyruftae uocati Hoiutu generadndici 8i garamatiri.-quos 6t carchedonio^ uocauere:pp opulentia Carthaginis magnae. Adiiciunt asthiopicos =&aIabandicos i ortofiaca caute nafcentescSedqpficianturabandicos.praeterea i omni ge 0 nere niafculi appellantur acriores:at foetutinae Uguidius refulger.es: In mafculis quoqj ob* feruant liqdioris alios flamae: nigrioris alios:& quofda Jucidiustac magis eaeteris in fole fla grantes.Optimos uero amethyftixotas:hoc c quo^ extremus igniculus in amethyfli uio Ia exeat.proxitnos illis quos uocant fyrritas priuato fulgore radiantes. Inueniri aute ubi* cunqjtniaxie folis repcuflu.Satyrus Idicos no ce claros diciiac pleruq? fordidos.ac femper fulgoris retorridi.Aethiopicos pinguesdpceq* no emitentes:fed puoluto igne flagrare* '<•{■£ Califtratus fulgorecarbunculi debere cldidu dTe pofuit extremo uifu nubilante:# fi ita attoUa::exardefcete:obidaplerifqmunccarbuncuIucandidu uocari.Qui languidius 8£ iiuidiis ex idicis lucent liuicontas appellari.Carchedoniosmulto minores ee.Indicos etia minus fextarii unius menfuracauari. Archelaus carchedonios nigrioris afpe&uf efle fcd igne uel fole # idinatione acnfqcxterofexcirari.Eofde umbrate redto purpureofuideri Sub caelo flameof.Cotra ra&offolif# fcintillare.Caeraf fignantibufiifliquefcere quauif i opaco.Multi Idicofcarchedonif candidortf ee;& e diuerfo idinatione hebetari fcripfere Ecianuin carchedpmVmaribufftellafinturafdefe.Fceminafuniuerfum fulgore fundere extra fe.AlabadicofcaetenTnigriorefee fcabrofqp.Nafcuntur 6C ithracia colorif eiufdem igne minime fentietcf.Theophraftuf audtor e 8i i orchomeno arcbadiae iueniri # in chio. lllofnigrioref:eqbufda#fpecula fieri.Efle #troyentofuariofintcrucnictib9macuhT aln jh bif.Ite corithiof ex pallidiore cadidoCMaflilia quoqj fportariBocchuf&VJyxipone feri ' pfitmagno labore ob argilla fole aduftiffaltib9.I^Jeccft aliud difficili9:^ difeernere haec generartata eft i iif occano artiffubjtifp quae tranflucere cogatur. Aiunt ab xth/opibuf hebetiores in aceto maceratos.xiiii.diebus nitefeerertotide mcnfib? durate fulgore. Adul «r i rtc fnrtine ( terantur uitro fimillimae.Sedco.t|e4deprehedutur:ficutaIisegemae fa&itiae. Meliorc.n.ma Ct V&n «W teria # fragili & cetrofa fcobe deprehenduntur #pondere:q — ens magis quam accendens.Sunt qui praeferant arabicas indicis.Numidei^ chryfolito illas fimiles dicunt.lfmenias uero negat poliri fandaftros propter teneriratem:K ob id magno uenire.Sut q fadafita uocent.lnter oes conflat-.quatu numero ftellaru accedat:tm BC prae/ tio accedere. Affert errorem aliquando fimilitudo nominis.Sandafgr Nicader fandeferio A*lk' uoeautealii RmdarenfomQuida uero hanc fandartrodlla fan Jerefonrin india nafccntcm ilia quoqs fiCloci nomen cuitodiente.Malicoloria ut olei uiridismibus Improbata Ex lo* de genere ardetiu lichnites appellata lucernarii accefarum praecipua grana .Nafc t circa ortiaofia toraq} Carmama ac uicinisIocis.Sed pbatilTmim indis.Quaqda rrrniffiote cao» bunculu ce dixerunt.Secunda bonitate fitnilis eft ionis appellara a praelatis tionbus:Ht ali as iuenio differentias. Vna qua: purpura radiet. Altera qua: coccota fole extalfad:as:aut di gitorum atrntutpaleas' 5C cartharu rda ad fe rapere.Hoc ide & fcarchedonms facere dici£ quanq multo uilior pr^di&is.Nafcitur apud Nafamonas i motibus:ut incolse putat hyni bre diuino.lnuenitur ad rcpculTum lun&maxTe plene Carthagine quonda deportabatur. Archelaus & i aegypto circa thebas riafei tradidit; fragiles uenofastmoneti caiboni fmiles potoria uafa& ex hoc Iapide 8i cxlichnitefaditata iuenio.Ofa aut haec genera fculpturse cotumaciter rcfiftuntrpartec^ caerae in figno tenent. E diuetfo ad haec faida utililTimatquas nomen cu fardonycecdicauiilpfagcma uulgaris:&f5mu fardibus repta.Scd laudatifTima circa Babylonia cu lapidicinaequ^rdiaperirenrur.h^rens i faxi corde.Hccqjmo metallum apud pfasdefrcjffe rraditur.Sed lueniuntui copluribus aliis locis-.ftcut in cphirei&aflo in india mu generum rubru.de qd demium uocac a piguedine:tertiu quod argenteis brade' is fublimtur.lndic.iq3 plucctccratliorcs funtarabicae.Inueniuntur &i circa leucada cpiri& circa aegyptu quae braaea aurea {ublifnuntur.Etin bis aure mares excitatius fulgent. Foe mina* piguiores funt & craffius niret.Ncc fuit alia gema 3pud antiquos ufu frequentior Hac ceite apud Menadru 6f philomenc fabula; fupbiut.Nec ulla; traQu.centiu tardius fuf fujojnimore heberat:oleoqp° magis q alio liquore.Danaf ex iis mellcabSi uaiidi9ceftace3e; CXtegeneribus topacii & callaitetfk de gemis uiridibus no tranuccncibusIfCa. Vili. y^V/, Gregia etianum topacio gloria eriuo uireti genere:&cum reptae praelata; oibus. (e:-.]. Id acriditl arabir ifula:qua2chytis uocatur.ln qua rroglodita: pra:doncs:cnm ’diu t»us famfc 6Ucpcftatepreffi hcrbas;radiecfqp effoderetreruerunt trpacion.Haec Archelai fnia e;luba topation infula I rubro mari a cotincte ftad iis.ccc.abe fle tradit nebti lofam:& ideo quefita fepe a nauigatib^cx ca ca nome accepifTe.T opazinn. trogloditam lingua fignificationehabcrequarrcndi.Ex hacpmumiportata Bcrenic«eRegina::qu3L fu it mater fequetis Ptolenm' a phylemone prasfedo Regis ac mire placui're:& inde faciam ftatua Arfmocptolemei Philadelphi uxori.iiii cubitorum facratain delubro qd aureum cognomiabaf.RecetilTimi pudores i8d circa, thebaidis alabaflrx oppidu nafei dicut Er duo eius genera faciuc prafoideiatcf itfHfyfoprero fimilc ebr y foprafio; eiusm. to ta fimilitudo ad fuccu porri dirigitur.Efl aurcapliiTima gemaiu.Eadc fola ncbiliumfrma fenut.Cirnst fa xo & cot^oliu n tur . Hscc & ufu attcrituf.Comiracurea fimilirudinc ppior qua a udiori/ tate caHaifuiridepallel.1NafciturpoftMil£rfaVndi|eapudinfulafcaucafinionrif phicarofA ac afdathas amplitudine cofpicua;fed fiftnlofiac fdrdiu plena.Sincerior multo praslbo- tipr<5 in carmania.V trqbiqi au 1 1 rupibus fuiis di gclidistoculi figura extubeias.leuireiq? adherensmec u t annata frtfissted ut appofita.Quaprcptcr fcadere ad ea pigritia pedum cqueftrcs populos tedct;fimul & piculu terret-Ergo euntes e loginquo rceiTunB&cu to* io mufed excu tiunt.Hoe ue&igal hocqi gefhmen diutius in ceruice gratiflimu nerunt. Is ccnfustec gloria a pueritia deie&orum numerum pfsedicantiu.In quo uaria* fortuna. Quida idu primo ccrpcre prXcIaras.Multi in fecundo nullas.Et qde calhides tali fcdu/» ra formantunalias fragiles.Optimus color fmaragdi ut tfi apparet ex alieno c quod pia / ceant.Inclufx decorantur auro.Auruqi nullae magis deccnt.Que funr earum pulchiiores o!eo.ungueto;& et mero colore depdunt.Viliotes conftatius reprcfentant;ueqi efl muta bilior alia aut mendatior uirri.Suntqin arabia inueniri eas dicant in nidis auium quas me •lancholieos uocant.Viridantium&alia plura funr genera. Viliori e tute prafius. Cuius alterum genus fanguineispuniis abhorret.Tertium uirgulis tribus diflindum eft candit dum;Prcfcrtur his Chryfoprafius porri fuccum&ipfa referente fed& paulum dcdina*s a topacio in aurum.Huic & apfiplitudo ea c;ut cymbia et ex ea fianr. Cylindri qdc celcrri/ me. India has generat & nilion fulgoris fi ante habeabbreuis;8f cum itueare fallacis.SudiV nes nero dicit 6i in fyuero atricae Bumle nafci;E(Vaute color fumida: topatii:aut ahqn md Ix.Iuba i sethiopia gigni rraditr&i littoribus amnis que nilum uocauirnus:&inde rotrsen trahere.No tranflucerct tnalachites fpifTiusuircs =a colore maluae noie accepto; reddedrs IfXXXVil. laudata fignls:8£ imancium cuftodia quadam inato contra pericula ipforum medicamine Viret 8L faepe tranflucec iafpis;eria fi ui&us a multis antiquitais tame gloria retinens.piuri/ mas ferunt eagentes.Smaragdo ftmile indicas.Cyprii dicunt glaucu pingueqj.perfasiaeri fi miie ob id uocaf aerizuTa talis.Et iafpis c cserulea circa thermodoonce amrielh pbrigia pui purea.in capadocia ex purpurea casr ulea:at<£ no refulges.Thracia Idfcas fimile mittic.Chal cidia cutbida.Sed rninuf refert nationes qbomtates diftinguere Optima ergo quae purpuo rx gtiicq habet fecunda quae rofx:tertia qux fmaragdi.SinguIis autgrxci nomina ex argu mento dedere . Quarta apud eos uocaf boria caelo aurumnali matutino fimilis:& haec erit V illa:qux uocat asnzufa.Similis e 8i fardae: imi tata & uiolas. Non minus multe fpes reliquae V fed ocs in uirio:cerulcas3utcryftalIo finyles.aut myxis. Item beterisufa in proprio uti arbi t trqr cognominemelfu e multis eitifde generis copofita gemis.Quaobre preftaciores fun/ da clduduntud e$ patentes nec praeterq margines auro aple&ente- Vitium eft breuis in iis nitor S£ longe fplcdcns:& fal:& oia quas in caeteris.Et nitro adulteranf: quod manifcftu fir cum extra fulgorem fpargunuatq? non in fe continent: nec in diuerfa quae fphragidds uo* eant, Publico gemmarum dominio in iis tantum dato:quoniam optime fignent. Safpidum generibus. ^CaT IX. ptus uero oriens pro maluetis traditur teftari earqux ex iisfmaragdo fimilis eft e gpetraper tranfuerfum linea alba praecingitur:^ grammatias uocatur . Quas pluri# bus polycalamos.Libct obiter uanicacem magicam hic quoqp coarguere: quoniam rt wAw^tainc condonantibus urilem eflcprodiderunt.Eft &onychipu'n&a:quxiafponyx uocatur: V.rffWg nubem complexat niucs imicata:qux ftellata rutilis pun&is eft : fali megarico fimilis: & ueluti fumo infetoqux ca^riias uocatur.Magnitudinem iafpidis.xi.unciarum uidim7 formatamq? inde effigiem Neronis thoracatam.Reddetur 8i perfe cyaneo gratia accomo/ dato paulo ari iafpidis nomemcolorecxruleo.Optima fythica:dein cypria:poftremo‘Xgyp tia. Ad ulceratur maxime tin£hira:idqj ingloria regis asgyprii adferibitur: qui primus eAm tinxit.Diuiditur.autem hxc in mares foeminafque.lnefl: aliquando & aure7 puluis no qlis | Ap '1 i faphirinis.Saphirus.n.& aureis pandis collucet. Cxrulex & faphiri raroq? cum purpura. Optimas apud inedq^nufqua tamen plucidx.pretereainutiles fculpturas interuenietibus cryifoilims centris*QiiK uer0 funt ex iifcyanei coloris mares exiftimantur. Alius ex hoc or Uiedyfa do purpureis dabitur:8C abiisdifcedentibus.principatuamethyfti indicas tenent.Sed in arabia ex ea quoq? parte qux finitima Cyrix petrea uocatur. & in armenia minore:& i xgy* p co:SJ in galatia reperiuntunSordidiffime aute atqj uiliflinix in tharfo & cypro.Cam no.# minis afTerunt:quod ufq? ad uinicolore accedens:prius qua eu diguftetun uiola definit. Fulgorq? qda in ilia purpure no ex toto igneus:fed in uini colore deficiens.perlucet aut oes uiolaceo colore: fcalpt uris faciles.lndicx abfolutum purpure colore habent. Ad hacqj ting«enciu officina: frigunt uota, Fundit aureteu afpe&u leuiterblandu :neqj irj oculo* ut carbunculi uibrat.Alteru earu genus defeendit ad hyacintbos.HuHc colore indi facon uccauc:talscp gemafacoclion. Dilutior uero cx eode fapinos uocatur.Eade 8C paranites in coteimino gentis arabix:Quartu genus colore uin^ habet.Quintu ad uicina cryftalli deo fcendit albicante purpure deiedu:Hoc & minime probatunqn prxcellens deb^c ejffein fu fpedu uelut ex carbunculo refulgens qui^in purpura leuiter rofeus nitor. Tales aliqui malunt pederotas udcari.Alii anterotas. Multi Veneris gema:qd maxime uidetur de|ret8C fpecie& colore extremo gcme.Magoru uanitas refiftere ebrietati eas promittit:^ ide apo pellacas.Et prxterea fi lunae nome ac folisferibatur in iis arqp ita fufpedantur collo e capi! liscinocephali uel plumis hiriindinis-.refiftereueneficiis.Ia uero quoquomo adelTe reges adituris.Grandineauercere quoc^ ac fimilia profpere Si Iocuftas prxdicatione addita:qua demoRtanr.Na e fmAiagdis quocp fimilia proniifere:fiaquilx fcalperentunaut fcarabei. Qux quide fcripfifleeos no fine cotetu & irrifu generis humani arbitror. Multum ab ea dillathiacindosuamen e uicino defcendens.Differentia hxc:quod illeemicansin amethj flo fulgor uiolaceus dilutus eft in hiacintho.primo quocp afpedu gratus cuanefcit anteq fatiet:adeo^ noimplet oc ulos: ut pene no nttigatrmarcefcens celerius nols fui flore.Hia cinthos Aethiopia mititfii criTolithos:aureo colore traflucetes:prxferutut iis idicas.Et fi uarieno finc:badrianx.Deterrime aut arabicas qm turbide funt6iuarie:8i fulgoris inter pellaci nubillo macularu: etia quae limpidis cotingere: ueluti fcobe fua refertae. Optim* »'-(fL!BER. uero funt:quas in colatione aufum albicare quadam argenti facie cogunt.Funda includuri tor perfpicuas.-Casterii fubiicif auricalcu.Tanierfi iam expertes gemaruufu appellant’ ali«j 6i chrifde&riin colore cledri decIiriaces:Vnatutinus afpedus iucundionponticasdcprehe' dit leutias-C^a?dain iis durae fut ruffccpjquasda tiiolles^fb^uJ^Bocchus^t^^ct e&in Hifpania reptas:quo in loco criftallu dicit ad liberamerjru aquas puteis defonis inde erlira, Etchrifoiiihon.xii.pondjOa fe uifam.Fiunc&leucocbryfmnter ueniete candida uena.Suc in hoc genere capnie.Sunt & uitreis fimiles:ueIuticrocorefulgctes. Vitreaiueio i uifudi fcerhi no potfinr.Ta&us aut deprehedit tepidior in uijeis.In eode ^ehere funt mdicbrifi ueluti p auru fincero meile traniluceterquas india mitrit:|quaad i n iu riamy fr| «iles Eade & Xiftid parit plebeia ibi gemam. Candidatu dux epederos:|qua ^ot^quaer^an i colore nu merari debeat totiens ia&ari p alienas pulchritudines nominis : adeo decoris progatiua in •• uocabulo fa&a e.fcft 6c fuu genus expe£htioe tanta dignu. Ccenunt.n.in tranflucidaciy/ ftallu uiredis fuo mo aer fimulq? purpura:^ qdamuini aureus nitorrfemp extremus in ui fu:ied purpura coronatus madere fingulis uidc^his 8i pariter oibus. Nec geniarum ulla e. liquido capiti iucundafuauis&oculis.Laudariflima e in indis:apudquosargeno iibca? » Proxima apud asgyptiosmbi fenites. Tertia inarabiamc^: fcafera.Mollius radiar potica 8C affiatica.lpfe uero molliores fut Galetica:& tragica: di cypria. Vitia ea^ langor : aut alienis ^ • turbari coloribus:& quas coeterarft proxima candicantia eft afteria principatu habens pro ‘ prietate naturas:quod inclufa luce pupiltemodo quadam cotineturanffundir cu iclinatio, ne uelut kusabulantecxalioatcp alio loco reddes: :eadeq?cotraria foli regeres candicaris radios: unde & nome accepit difficilis ad cadadu.Indice praefert i Carmania nata.Similiter cadida equas uocafaffrioscryftallo.ppinquasinldia nafccs:& \ palleneslmorib9 irusaco* • tro:cui ftella lucet fulgore lunas plenas.Quida ca nomis redduttqd ftrais oppofita fulgore, rapiatrac regerat.Optima in Carmania gigni nullaqp min9 obnoxia uitfd. Ceraunia. n.uoca ri q fit deterior.pefTima lucerna^? lumini fimjle. Celebrat & aftrpitent mirafq? laudes eius in magicis artib9 Xoroaftre ceciniffe.Quida diligctiuCde ea pdunr . Aflrolobon Sudines dicit oculis pifciufimile efle &t radiare cadido ut fole.Eft iter candidas SC quae ceraunia uo caf; fulgore fyderu rapiens.lpfa cryftallina fpledoris casrulei in carmania nafces. Albam ee .Xenotbemis fatef:fed habere intus ftella cocurfanre.Ficri & hebetes ceraunias: quas nitro & aceto per aliquot dies maceratas cocipere ftella eam: quae poft totide metes rclaguefcar Soncus 8C alia duo genera fecit cerauniaEipigrasrrubetefcy. Ac fimiles eas ee fccuribus.per illas quae nigrae fut ^rotunde urbHfxpugnari 8c clafles:eafq? betulos upeari . Quae uero ,j fa loge fur ceraiineasTFaciunt & alia rara admodu:& parchoru magis quxfira: qmnd albi uepi^cunqua in loco fulmine i&o.proximu ceraunias nomen apud eos habenquaz «appella fur iris. Effoditur in quada infula rubri maristquas diftara beronice urbe.tx.milia pafTutece tera fui parte crydallus.kaq? qda radicelcryftalli ee dixerut.Vocat cx argeto iris. Na fubte i &o pcufla foleffpes & colores arquus cselcftis in pximos parietes eiaculaf: fubindemutans magnae^ uarirrateamirationc fui augef.Sexangula ce ut cryftallunt coftat.Sed ce aliquas fcabris laterib' & angulis inequalih9 dicut In fole aperio pie&asrradios in fe recadentcs di ^ fcutere.AIiquas uero ante fe prcie£fo nitore:adiacentia,4]Deqnibufdam gemmis per alphabeti ordinem. f/Ca. X. «fPWTChates in magna fuit aufl:ontiite:nunc in nuIIa.Reperta priumm in ficilia iuxta flu ■ ‘ men eiufdem nominis:poftea pulrimislocisrexcedens amplitudine numerqfa^ua/ .W rietatibusdiuerfis mutantib9 cogn^una e^usiVqcatpf^Bim phafpachates f cerari* ychates:fardachates:h2emachates:feucachates:'dendrac^gf:iieftitarbnfculainfignis. An\ tachares cum uritur myrrham redoIcns.Coraloachares guttis aureis farphiri n o diftinifta : qualis copiofiflima in creta facra appellara.pqtar ea cotm «araneo^ &: fcorpionu ift9 pdefte Quod I ficulisrutiqj credideri:quonia primu ci^puincias afflatu fcorpionu peftis exftjguiV, # 4jxxxvn. Hc in India inueritas cotra eadem pollent:& aliis magnis imiraculis reddunt.n. fpis fluminu nemorum 8C iumentorihetiam ederas 8i ftatunculas:8£ equog^ ornamenta. Med ici coticu/ las inde faciut.Spe&afie it prodeil ocuIis.Sitimq? Cedit in os additas. pbrigias uiridia non habet.Tbebis xgyptiis reperte carent rubetibus uenis:& albis . Et hasquocp cotra ferpetes ualidas.Eadeqj au&oritas 8C cypriis c.Sunt et q maxime probent uitrea perfpicuitate i his . Repenunt? 81 in thracia circa oethaiEc in parnafo:& k£bo;ac maiTensetfimiles^llieis floribuf }/{ ^ 8C rhodo.Alias apud magnos differentise.Leoninas pelli fimiles potentia habere cotra fcon* piones dicunf.In perfis uero fuffitu ea £2 tepeftates auerti:& praeterea flumina fifti. Argu § mentu effe fi in feruentes cortinas additae refrigeret.Sed ut pfint leoninis iubis’ alligadas. Nam hiasnze pelli fimile abhominant:difcordialc domib* Eam uero quae njnius coloris £it I ui&a athlaetis effe. Argumento er quod in olla plena olei coda cu pigmentis: 6£ intra duasi horas fubferuefada:unu colore ex oibus facit mimi. Acopis nitro fimilis e pumicofa aure is guLtifflellata.Ciim hac oleum Aibferuefadi5pundislaflitudine(ficredimus)folait ifi V t: ab eo: quod impetuf hominum 81 iracundias dotnet.Eadem ut an alia argyromadas: audo res no explicant. Antiphates nigra cotra lucet.Experimenru eius fi coquaf in Iaderiacit.n» hoc myrrhas fimile imiffa.Eamqj cotra effafcinationef auxiliari magni uolunt. Arabica ebo rifimillima efb& hoc uiderefinifi abnueret d uritia.Quaqnam putant contra dolores ner / uorum prodeffe habentibus. Aro^n^itis 8L ipla ih arabia traditur gigni. Sed m segypto cjr ^LLr- ca pifas ubicp lapidofa 8C myrrhas coloris 8i odoris ob hoc reginis frequentata. Afbeflos m arcadias montib9nafcitur:coloris ferrei. Afpilacem Democrit9 in Arabia gigni tradit ignei coIoris.Eam oportere camelli finio fplenic|s.alh^ari Inueniricp in nido arabicarum aiitutm Et aliam eodem nomine ibi in leucopetea riafcf argentei coloris cotra lymphatum h&ben/ dam.Atizonemin idia 8i perfidis acidise monte nafei tradit argenteo nitore fulgentsimma gnitudinc trium digito^ ad lenticulae figuram odoris iucundimeceffaria magis rege cen/ ■ ^ /*■ ftituentibuf.Augites multis non alia uidetur effe qua quas calais.Amphitane alio nomine appellatur chryfocolla in fdje parte: ubi forHifas eruunt aurum:inqua inuenitur auro fimi !is:quadratafigura:affirmaturqi natura eius quasmagnytifmfi quod augere quoqj aurum traditur. Aphrodifiace ex candida ruffa eft.Apiftos feptenis diebus calorem tenet excalfa* £h igni nigra aeponderofa diftinguentibus eam uenis rubentib9. Putant prodeffe contra frigora. Agyptillam Iacchus itelligit per album fardanigraqi uena tranfeunte.Vulgus aut Jvij in nigra radice c^ruleam facit, Balanitae generaduo habent fubnindef&corithii seris fimi iitudineilla acopto.Heec tp trogloditica regione ueniunt medias feccanteflameam uena» Bratracchitas mittit 8C coptofVnam ranas fimilem colore. Alteram ebori.Tertiamruben* tise nigro.Baptes mollis: alioquin odore excellit . Beli oculus albicans papilla pingit nigia e medio aureo fulgore lucente: Haec pp fuam fpetietn^ facratilTjmo afTirforum deo dicaf. Aliam aut qua BeUum uocant in arbelis nafei Democritus tradit nucis jugulandis magnk » /liMm « uiy f < tudine uitrea fpetie.Baroptenus:fiuebotrypes nigra:fanguineis 8C albis nodis alligata dici tunueluti ptentofa^.Botrytes alia nigra e: alia papinea icipienti uuas fimilis Boftrichjte ■ ! o~. roaftres uocat crinibus mulieru fimilior.Bucardia bubulo cordi fimilis.Babylone tm nafet miSPmn tur.Bronica capitibus teftudinum fimilis &, tonitrua cadentia( ut aiunt )reftingit : & fui / - 7-tda mine iclu reftinguit:fi credim^.BoIe nimbo inueniunt glebe fimilitudine . Cadmites cade effet qua oftracite uocantmifi quod hac car.tukx interdum bullas cingunt.Calais faphirum imitatur cadidior 8C littorofo mari fimilis.Chamites quibufda uidetfuu genus haberi plu rimis (piris fumida: ut fuoloco diximus.Capadocia 8Lm phiigia nafcif ebori fimilis.Cala# 1 miten uocant e turbidoiferuntqp plures calaicas coiundas fimul lueniri.Catochites ^orfi/ c h‘rutt cx lapis cftcastcris maior mirabilisifi ueratradunturnpofitam manum ueluti gumirenn^ Catopyrites e cappadocia prouenjt.Cepites:fiue cepocapites candica eft uenaru nodis cor euntibus candore imaginem regerens.Ceramites teflas colbrem habet.Cynodias inueniun cur in qrebro pifeis eiufdem nominis candidae 8C oblongas;euentu

    i_, dochos heryllo fimilis e-Diphris duplex candida ac nigramiasac foemina :gentile utriufqs fexus diftinguente Sinca.Dionyfias nigra ac dura mixtus rubentibus maculis . Quae cx a =* qua tritaffaporem uini facit:5£ ebrietati refiftere putatur. Draconites flue dr3contia c cere bro fitdraconumffed nifi uiuentibus abfeifomunquam gemmafcit:inuidia animalis mori fe fenricntis: Igiturmoscfh ut dormientibus anima!ibuscaputamputent> Sotacusqui uifam eam gemmam fibi apud regem fcripflt:bigis uchi querehtes tradit : & uifo dracone fpargere omnia medicamenta.-atque ita prccidere. ElTe autem candora tranflucido necpo** ftea poliri: aut artem admittere. Ecardia cognominantur ecardifle. Vna in qua nigra effi* gies cordis eminet. Altera eodem nomine uiridi colorercordis fpetiem reprefentanc. Ten* tia nigruum cor oftendic reliqua fui parte candida.Enorchis candida effdiuifacp fragmen tis teftiuni effigiem reprefentat.Exbebenum soroaftres fpeiiofam ftcandidam traidmqua aurifices aurum poliunt. Eriftalis cum fitcandida:ad inclinationes rubefeere uidet. Ero# tylos eade quae mepicores & hieronne modo a Democrito laudaf in argumentis diuinatio num.Eumetris in badris nafcit ur: filici fintilis:& capita fnppofita uifa nodurna oraculimo do reddit. Eum^trem Beli gema^i fanHWfimi deorum fibi affyrii appellant porracei colo/ risfuperftirionibusgratam. Eupetalos quattuor colorefhabet:c2eruleum:igneum:minii: ... Atriali. Eurcos nucleo oliuse fimilis efbftridae cod}f3eu;mcdo no adeo candida.Eurotias fitu uidetur operire nigritiam. Eufebes ex eo lapide elhex quo traditur Tyri in Herculis tem pio fada fedes:ex qua dii facile furgebant. Epimelas fit:cu in candida gema fuperne nigri cat colos, Galaxiam aliquigaladiten uocantffimileproxime didisffed ltercurrentibTan/ ',jri ‘*;jl guiqeis aut cadidis uenis.Galadites ex uno colore ladis eff. Eandem dicut leucogageam leu^ograpiiiam appellanti fynephiten ladis fuccoac faporenotabile.In educatione nu tricibufla&is fcecunditatemdfantium quoq? alligata collo faliua facere dicitur. In oreauc liquefcere.Eande memoriam adjmere dicunt.Mittit eam 8£ achclous ammf. Sunt qui fma/ ragdum albis uenis circunligatu galaditen uocent.Galaicos argyrodamanti fimilis c:pau^ !o fordidior.Inueniutur at binse uel cerne.Gafidanemmedi mittuntcoIorisoloHni ueluti florib9 fparfam.Nafcitur in arbel/is.HKc quoq? gema concipere dicituri irra fepeircum fateri cocuffa.Concipere autetrimeftri fpatio.Glofoperta lingua fimilis humans magnas in terra non nafciturffed deficienteluna cselo decidere: lenocinanti neceffaria creditur » ’ L Quod ne credam7 promiffi quocp uanitas facit.Ventos enim comprimi narrant.Gorgonia :l* nihil aliud efl: quacoralliummominis caufa.quod induritia lapidis mutatur.Emoliit mar(| ■ e. ;! na fulminibusityphoni refiffere affirmat Genianen eade uanitate inimicorum poena effi cere promittunt . Hcliotropium nafcicur \ JCthiopiatafrica cypro porracei coloris: fangui, neis uenif diftyida^ deieda in uas aquas fulgorem folis accedentem per cufla fariguineo minar: maxime aethiopiea. Eadem exrra aquam feculi modo folem ac ce, pit: deprehenditque defcdusfubeuntem lunam oftendens. Magorum impudentiae uel Cxxxv;i. manifeftifTimum hoc quoq} exemplum efbqm amixta herba beliocropto :quibufda quoqj addicis precationibus gerenre confpici negent. Hepifhthes quoq; fpeculinatura habet in reddendis imaginibuf:qquam rutila.Hx perimenti] eft fi feruentem aqua addita ftatim re/ frigeret aut fi i fole addita arida materia acccndac.Nafcit in cirtfo Heitnodochos ex argu ifpcyro mento uiriditatis in candida getiia uel nigra:& aliquado pallida abiente circulo aurei colo ris appellat-Hexeconthalithos inparua.magnitudle multicolor:hoc fibi nome adoptauie Reperit in crogloditica regione.Hieracitesalcernatcota miluinis nigricas uelutiplumis. Himnites ouifpifciu fimilis c:Qi aiia uelut nitro copofita pdura alioquI.Hamonis cornu i ter facratiffimas aetbiopias gemas aureo colore arietini cornus effigie reddes: pmittif pdi/ [ lfh\ uinas ola rcprasfentare.Hormefion iter gratilTimas afpicit ex igneo colore radias auro.por tate fecu in extremitatib9 candida luce.Hienias ex oculis hienas tabido in uafe iueriifi dicu tur:S: fi crediniMinguashoIs fubdita futura pdtcere.Hematites in asthiopia qdeiii pneipa lisrfed 5C i arabia & afr ica' uienir ut fang u ineo colore; no admitteda f>mi(Ti$ ad coarguedas ,, 3— barbaro^ ifidias za&alias babiloius in his librisquos fcrfplit ad Rege Nfithridatcfiuhiana gemis attribuit fata:has no cotentufoculo^; & iocineru medicla decoralTe. A rege at aliqd petituris dedit:6i litib9 iudiciifqf Iterpofuitin proeliis cjt eas falutares pnutiauit.Hfl & alia eiufdegeneris quasuocaf henui ab Idis:xanthol appellata grascis efuluo cadicans.ldasi da\ iP"‘£fciU i creta ferreo colore pollice humanu exprimut lifdteriaf lurido fimilis -ideo exiftimaf falubrif cotra regios morbos. Eft 8i alia eode nomine liqdior.Tertia folio uiridi fimilis lari or priorib9 pene fine pondere: uenis luridis.Quartum gen9 in eode colore nigrif uenis de fcendentibus. louisgema candida e:no poderofauenera. Indica gentiu fuag<: habet nome fubruffo coloreun attritu fudore pupurasu emanat. Alia eode nomine candida: pulucreo . . , f afpe&u.lon apud Idos uiolacea e:fed raro faturo colore lucet. Lepidotes fquamas^pifeium 7 uariis coloribus imitat Lefoias lefbi patrie nomen habes laenif^ in ipiia. Leucoptalmos rutila alias oculi fpetie candida nigramq? cotinet.Leucopetalds^candore niuis ex auro di/ > ftinguioLibanochros thuris fimilitudineni oftenditrfed ad fuccum m ellis. Littibniafes ea/ dem uidetur quas (maragdus, De lipare hoc trn traditur fuffitaea oesbeflias euocari.Lyfi machus rhodio marmori fimilis c aureis uenis-.politur exmarmore:amplitudine in angufti as coeuntemt inuulia exterantur.Leueochryfos fit cryfolico Iceralbicantc. Menoia qualis fit no tradif Media nigra e a Me«d& illa fabulofa I uenta het uenas aurei coloris:fudoreni reddit crocfifapore aut uini.Meconites papauera exprimit.fvlitrax a perfis accepta e: 6C ru bri maris montibv mulcicoIor:contra folem uarie refulges. Merodes porracea ladefudat. Morion indica quae nigerrimo colore tranflucet uocaturpronniondn qua mifcetur&car/ budciilicoIos.Alexandrium ubi fardas. Nafcifin Cypro ryro & gaIatia.Xendcratcs& fub jUbiiL i afperibus nafei tradic.Has funt gemas quas ad fculpturas aptantur: Myritesmyrrhas colori habet: faciemcg minime gemmas: unguenti odorem attrita etia nardi.Myrmedia nigra ha/ c . bet emictiai^lfes uerrucis.Myrfinites melleum colorem habet:myrrh£ odorem Mefo leucos eft mediam gemam candida diftinguente Iinea.Mefomelas nigra uen^fl^eIibe^cqA lorem fecante per rnedium.Nafompnite^e^ fanguinea nigris uenis. Nebrides Libero pa> tri facra nomen traxit a Nebridum efiis limilitudme.Sunt &: alias nigras generis eiufdem. Nympharena urbis 8C gentis perficas nomen habet: fimilis bypodacse.Orca barbari nominif enigro fuluoepae uiridi & candido placet.Ombria qua aliqui notiam uocantficutcasrauia QL broninea cadere cu hymbrib9& fulmlbus dicif eundeqp efFedum habere que bronea nac ratur.prasterea in aras addita ea traditur libameta no amburi. Orites globofa fpes a qbuf/ dam 8i fyderites uocat ignem no fentiens.Oftratias fme odracites e telfacea durior altera achata: umilismifi qd achates politura pinguefeit duriori:tatac^ ineft uis: ut alte gemas fcaS pantur fragmentis eius.Oftracidi offrea nome& fimilitudine dedere.Opphicardelon bar bari uocac mgru colores binis lineis albis Icludentibus.De obfidiano lapide diximus fupio re libro.InueninnfSi gemae eode nole ac colore no folu in as^hiopia indiaq^:fed et in farno ut aliqui putant:8i in littoribus hifpanienfis oceani.panchrcs fere ex oibus coloribus con ftac.pan conus no longior digytome cryifallus uideafmumero pluriu angulo^ canetipa/ nerof qualis fit a Metrodoro no dicitunfed carmen Timaridi reginas in cade dicatu. Vene , ris no ldegans ponit:ex quo Icelligicur additam ei fasctinditate.Quidamhanc panfebafto uocanc.ponticarum plura fune genera.Eftftellata nunc fanguineis nunc atrisguttif qite II i ii :l/d ;ch ent08 vkw (Jliber. ; inter facras habetur. Alia pro flellis eiufdem coloris lineashabet. Alia montium conualli/ nmqj effigies#philoginos que # chryficen uotat oftreas atricae aflimilata:tuenitur.in asgy* . pto pheriicites ex balani fimilicudine appellat.phrycites oliuae.Penleucos fit ab dre gemas ■» ad radice ufqj cadido defcendete.pasantides quas quida grauidas uocant pregnates fieri : 6i parere dicuntrmederiqp parturiecibus.Natales inmacedonia iuxta monumentu Tire/ fie iueniuntunfpcfcpe eis aquas glaciatas.SoIis gema candidae: & ad fpem fyderis in orbe fulgeres fpargit radios.Sadamchaldei adherefcenre nauibus hnoinuenitur prafini coloris Samothracia lfula eiufde nominis gemam dat nigramrac fine pondere ligno finiile. Sauri/ d ten in uentre uiridis lacerti harunaine defedi traduc i ueniri.Sarcites bubulas carnes prefe rar.Selenites ex cadido tranflucet melleo fulgore:imagine lunae cotincns: redditq; eam in dies finguloscrefcentisminuentifcpnumeio.-nafricpputaf inarabia:Syderites ferro fimilis ??&**■/ A & litigio illata difcprdiafacic quasqj nafeitur in erhiopia. Syderopcedlos ex ea fit uarianti bus gutris.Spongites/pongias nome reprefentat.Synoaonrites e cerebro pifciu eft: qui?fy nodotes uocatur.Syrtitasin littore fyrtium iaquidemlucania lueniunrur melleo colore cro co refulgctes.lncus auteftellas cdtinetlanguidas.Syringites ffipulas iternodio fimilisrpec petua fiftula cauatur.Tricus exafrica niger efbfed tres fuccos reddina radice nigrum: me dio fanguine:fummo cadidum.Telirrhizos cinereiccloris aut ruffi cadidus radicibus fpe ftaturTehcardios colores cordis perfas apud quos gignitur magnopere dele&at.Mucula appellat tbracia triugencigefl: uiridis aut paliaior tertia fanguineis guttis.Tephrites no* ue lunas fpem habet curuatas in cornua quauiscinerei coloris.Telicos oleas nucleo fimilis «ideturmecp eft gemx honos:fed lingentium calculos fragi npellitqj Veneris crines niger fimi nitoris cotinent in fefpcm ruffi crinis. Veientana italica gemaeibueiis reperta nigram materia difUguente limite albq.Sathene in media naf^i Democritus tradit ele&ri coloret # fiquis terat r uino palmeo # croco casrae mo lcntefcere odore magnas fuauiratis. Smila/ ces in euphratenafcifpconnefo marmori fimiIis:medio colore glauco, Spronyfiosin tdo flumine nafciturimagorum gemma efTenarratunneq? aliud amplius de ea. $pe gemmis quae a membris hominum cognominantur# quae ab animalib7:# de iis quae f? Sereris rebus. XI. , v<~VSt etiamnu alia diftin&io:qua qdem fecerim fubinde uariata expofitioe.Siquidem I pnJ a mebris corpop* hnt nomia. Hepatites a iocinere.Stetiates Kihgulo^ aialiu adipe JRMlA^umerofa: Adureneis.Vrioptalmos ionicenafcif tres hols fimul oculos expmes:ab 1 afalib^cognominaf.Carciniasmirinicacri colorf.Echites uipas.Scorpites fcorpiois aut co / /4^4 rp/'tvr 1 yr. Ir lore aut effigie.^carites fcari pifcisTriglitesmuli.Aegophthalmos capno oculo.lte alia fu illo.Ec a gruis cologeraites.Hieracites acipicris. Aetites a colore aqls cadicate cauda.Myr cites inara repetis formicas effigie het.Sr ft ft fbUro i niecites inara repetis tormicas ettigie hct.bcarabeo^ catharias.Lycophthalrftos qttuor eco lo^ ex rutilo # faguineo \ medio nigru cadido rfg^ifmt lupo$» oculinllis p omnia fimilis. Taos pauoi e fimilisrite afpidi q uocari timiclonialuenio-Arena^ fmiilitudo e i hamocry fo uelut auro haraeis mixro^Cenchrites milii grais uelut fpfis.Dyrites e trucis arbo^thasc ligni mo ardet.Cilfiices i cadido collucet ederae foliis q tota tenet,NarcilTites“uer{is et ede ras diftigutf.Cyamca nigra e:Ted fra&a ex fe fabas fimihrudine parit. Pyf-ene ab oliuae nu/ deo di&a e.huic aliqn ieffe pifciu fpinae uidenf . Chalaziasgradinu# colore# figura het adamatinse duritiae.Narrat et i igne additas manere fuu frig^.pyrites nigra qdaded attritu digyros adurit.polizonos nigra multis zonis cadicat. Aftrapias \ cadido aut cyaneo difeu rfit e medio fulmis radii In phlegotide itus ardere qda uidcf flama q no exeat. In athraciri de fintiite difeu rrere aliqn uident.Enais femp rotudi^tis abfoluras i cadoreeleuis^fed ad / 1 moru fluduat it7 i ea ueluti f ouis liquor, polytrixTuindi cap i Ia t : d efi u uia coma^: facere ic dicif.Sur # a leois aure7.Chryfopr|u srasnomiatadeotiospardalios. Colos appdlauitcbryfolitu - ierbace7.MelIe9 meIichrota:quis plura ei^genera ^fint.Mellichros e ge mfus pte flaus:pte melleus.Crocias a croco.polia caffle quada fpartfiSucifreldem durio rem-Nigra fpartopolia.Rhodites a rofa eff. Melites mali coloris.Calcirerasrei. Sicites fici. Ro noium no e in borfycite in nigro:ramofa cadidis aut fanguineis frodibus. Nec gemite uelut in petra cadidis maibus int fe coplcxis. Ananchitide in necromatia dicut euocari ima gines deo^.Synochide umbras inferoru euocatas teneri.Detritide alba defofla fub arbore quas casdacur fecuris acieno bebetari.Et funt multo plures:magifcp monflrifice:qbus bar^ afj , l/XKKVII. bari dedere nomina confdfi lapides efle. Nobis facis erit in his coargpifle dimnendatia. r De gemmis nafcenribus&fa&iciis:& figuris gemarum. §[C a. XII. J Emas nafcuntur repente nouas ac fine nominibus: ut lapfaci in metallis aurariis j i una inuenta:quae pp pulchritudine Alexadro Regi mifla fuit:ut au&or e The ophraftus.Coclidcs quoq? nuncuulgatiflimze famas fiunt uerius qua nafcutur ^n Arabia reptis in getibus glebis.Melle excoq tradunt feptenis diebusmc&ibufq? fine in termiffione.lta omni terreno uitiofoc^ puluere decuiTo purgatagleba artificum ingenio uarie diftribui i uenasiduSufqj maculatu quamaxie uedibili rone fe&atium.Quodaq? ta tas magnitudinis fecere: ut eqs regu i oricte frotalia atqj pro phaleris penfilia facerent. Ec alias ocs geme mellis deco&u nitefcunoprascipue corficidn omni alio ufu acriora aboren tes.Que uarie funt 8C ad nouitate accedere caliditate ingcnioru ptmgic utfnonten ufitas* tu no habeat, phy fe£ appellac ueli^t ipfius naturas admiratione i iis uendicates cu finis no* ^ minu no fittquas pfeq no eqde cogitorinumera ex grasca uanitate pfi&a .Indicatis nobilib* gemis et plebeis raroru generu didu dignas diftixifle fatis eratdllud mo meminifle pue niticrefcentibus uarie maculifatqj uerrucis lineari* quas lterueniut multiplici di&u&co lore mutata faspiuf no ia i cade pleruqp materia.Nuc coiter ad olumgemaru obferuatio* ne ptinentia dicemufopinioneffecuti audoru.Caue ut extubeiatefuilioref uidentur asqj libus.Fignra oblogasmaxie pbatundeinde quae uocaflenticulatpoftea clipeidos & rotu# da:angulofis minima gratia.Veras a falfis difcernendi magna difficuItas.Quippe cu inue > tu fit ex ueris gemis in alterius generis'falfas traducere.Sardonices e cerauniis glutinatur gemis ita ut deprehendi ars no poflit-.aliunde nigro:aliunde’candido:aliunde minio fum pcis:oIbus in fuo genere probatiffimis.Quimmo et exeat comerarii audoru:quos no equi de demodran in qbus modis ex cryftallo cingantur fmaragdiraliasqj tranflucentes.Sardo/ Cv- nix e farda.ltc castcras ex aliis.Ncqj eft ulla fraus uitas luctofior. - 4Jpe ratione probandarum gemarum. 4[!Ca. X1IL «Oscotra rocm deprehededifalfasdemoftrabimusrqn etialuxuriaaduerfus fraude muniri decet.pmer illa quasi principalibus qbufqp generibus priuatim diximus. Tranflucetes matutino pbari ccfent:aut fi neceffe e i quarta hora:poftea uetat.Ex ; penmeta pluribus mois pftat:Primu podererii grauiores fentiuntunpoft hacccorpore.Fi/ F ditiis pullule \ pfundo apparet.Scabritia in cute.In capillameto frigoris in c6flacia:prius Ifvfss. qua ad oculos pueniat defines nitor.DecufTi fra^hieti paulu quod in Ianria ferrea teratur efficaciflimum experimeto excufant magbnes gcmaru Recufantfimiliter & limae proba/ tione.Obfidiare fragmeta ucjasgtmas no fca ri ficar. Fi&irias fcarificatiois cadicatia fugiut Tatacp differentiae:utaliasferro fcalpi nopoflintralias nonifi retufo: ueruoes adamate: piurimu aut in his terebrarupficit feruor.Gemiferi amnes funt aoaxistmarer gages.Ter raru aut olutii maxlc Idia Ec ia pa&is oib9 naturas operib9:difcrimc quodda reru^ iparu fa i)U s cere coueniat.Ergoi toto orbe & \ qcunqj caeli couexitas uergittpulcherrima e oium reb9 meritocp prkipatu naturas optines italia redrix parefi^ mudi altera:uiris:foeminis:dueib, milirib9:fcruitiis:artiu prsdlatia igenioru claritatibus.Iafituac falubritatecarii arqp tepey rie:acceflu cudaru getiu facili:littoribusportuofis:benigno uetoru afflatu.Etcni ptingit recurreris pofitioipartc utili(fima:K inter ortus occafufqt media aqru copiamcmoru fa/ Iubritate:m6tiu articulis-.iferoru aialiu innocentia:foli fertilitate:pabuli ubertate.Quicqd efl quo carere uita no debeat:nuf| epraEfiatius:friiges:uinu:olea:ueHera:Iina:ueftes iuuc ri:Ne equos qde intricariis praeferri ullis laernaculis aiaducrto.Metallis auri:argenti:asris ferri:quadiu libuit exerceremullis cefiit.Et iis nuc i fe grauida p omni dote uarios fuccos & frugum pomorucp fapores fundit. Ab ea exceptis indiae fabulofis proxime quidem di/ xerimhifpaniamquacuntjambiturmarfi ^lAVS DEO (!CM PLINII Secudi Naturalis hyftorias Liber trigefim09 feptimus 8i ultimus Finit.Ve^ netiis tmpreffus opera 8i impenfa Thomas de biauis de Alexadria.Anno Nariuitatis Do mini.M.CCCC.LXXXXl.Die.III.Menfis Nouembris, Regnate AuguftinoBarbadico inclito Venctor um principe» ^CORRECTIONES.^ Sn libro.fii.ubi fermo fit de larinis popuiisdta fcriptu hnc medfofi codices-Cu his carme in mote albano fpliti accipe po.AIbanefesri fpc&atae fidei libris no carme fcriptu cftrfed car merita ipe cmedaui fecutus hiftoria.Nacp l albano mocejatinis po.uifcerationequocan nis Roani dabac.M. Varronis ad hac re pcinentia uerba fubieci.Latinae feriae dies coceptus didus a larinis po.qbus ex aibano mote ex facris carme perere fuit ius cu Romanis.LiuiJ quoqj Iibro.xxxiii.ide demoftrat his uerbis.Feriae latine potificu decreto infiauratae fune qd legati ab Ardea quaefti in Senatu erant fibi in monte Albano latinis carmemuc aflolet: datam non eiTe. No ne hi duo celeberrimi feriptotes apte monent carne apudplyniu lege du ce no carme.Eode Seruius quoqp gramaticus locuplex au&or acccdittq I pino cometa* rio fic fcriptu reliqc.Vifcera no trh iteftina dicimus:fed qcqd fub corio e:ut i albano latinif uifceratio dabafriddl: caro.& m.vii.fup Virgilianu illud populiq* latini:ait qui interrerat ([Albani motis uifcerationi. tn v.Iocus p fyllabze adiedione deprauatus e oppidu racnabrachia ciuiu Ro.cu tabracha le f edu fit:& ita conexi luuenalis tciUonio:q loeu oftedes funilis frequete iqt. Quales um/ riferos ubi padit tabracha faltusri uctula fcalpit ia mater fimia bucca.Naq? i ariicas ubi ta bracha e falcib9 & latifundiis maxima fimiaiu ce multitudine.Solin* & Strabo ttadut.pof fidonius quoqj refert fei lybiae oia delatu filua uidilTe fimiis plenasquaru aliae fup arbori bus:alii i' terra-federet.NonulIze catulos haberet QL uerba depedenna:rifiiTe:itaq^ cum eas ubenVgraues cerneret:ndnullascaluas:qfda et herniofas.Tabrachas meminit pdponms Mela. Tabraca Siluis Italicus ryriu opus appellar. 4jjn.vii.ubi reru iueeores enumerant fariptuIegif.Dedalu inueniffe idhyocollia.Nos exem plaria qna emedatiffima fecuti correxi usidhyocolIa.Ed at idhyocolla glutium e pifce fa du ut nome idicat deq ficfcribit ply.i.xxxii.ithyocolla appellat pifcis:cuius glutinofum e corimideq; nome glutino eius:& alibi ithyocolla iqt erugat cutc.Cornelius Celfns me dicametis copi urib us mifceda ee docet idhyocolla. 4jTn7viii.ubi deeqs fit metiorcorreptores fnemedatu loeu reliqueruono adurentes hyftoria fic.n. fcriptu c-Maximu uero eode.i.i Capitoliu pueifle heaseu palma Si coronae cif ufo ra rumeatq ibi uicerar.Ex his plynii( fimo piynio aferibeda funt ) uerbis nemo pfedo itelli getrubi uicerit raumca:&: fenfus erit mutilatus idignufq? plyniana maieihee nifi illud p ueniiTe habeas Imutes:ut dicacpueiHe a Veiis:& ita noscmeciauius fecuti hyftoriae fide8£ niaxie piutarchu q id ita clariffime refert: ut nihifaplius ambigedu fit Scnbit.n. Veiis oppi do ethruri^.ducurrule editur fpedaculu ratumena agitatore uidore & coronatu cxHip podromo egrediete equo^: celeritate atqj ipetu Roma ufqp fuilTe raptaru eoqp e curru ex culto equos \ Capitoliu pueniffe.SoIinus quoq? ide breuicer refert a piynio ut arbitror accepru. Ab hoc auriga ratuena Ros nome e Idutu ratuenasporte. Audores Eeftis Ply.& piutar, ^JTtf.x. ubi fit metio de his quae iter fe diffident fcriptu e phalages & araei.qd fenferit hoc in ‘ lococqrredionespiedarenopo(Tu:nifi forte oppiatifinr legiones illas cuneofq? macedo nu:qs ipi tefte Li.phalages appellanfcriptorefq? fere oes celebrat agere difeordias cu ara* neis.qd1 qua ridiculu fit fentire et U ulfilTimi IrelJiguc.Ego uero correxi fic phaiagia & ara nei.Eftacphalagiu ex genere araneo^:quo^ noxii futmorfusmt feribit ply.i.xixorpus exiguu uarin acumiatu ad faltu igrcdietiu.phalan.tede eode triccos parir.Ide \ .xxix.pha lagiu c italise ignotu 6i pluriu generu.Et alibi phalagio gr«eci uocat inter genera araneoru Cornelius Celfus i qnro.Vbi uero phalagiu nocuitrprxter ea curatione quae manu reddif fsepe ho demittedSjus eToliu c.Quid multa haec didiorapud piyniu adeo e frequesrut corre ptores exidime euhoe prasfertim loeu noemcdaritobliuifciores fuiffeCurfi6e:q mcnio* riaita fuit nulla: ut aliquoties tria cu ppofuiffettaut quartu adderet:aut tertiu quaereret. (LTn.xmi.ibi generofa uina referuntcfic feripru IegiV. Cetera no fcilicee uino iter gallias cofi ditaijdoritas.Quisquaefogeographus:qs byftoric9ceteraos populos quoru uina laudat Plynius illudrauitiuel nudis falce nominibus nucupauit unq.^Me hcrcule nullus.Atqui cum ceretanos \ hifpania nobiles fuifTe legerimus deprauatti pmutatis litteris locuto fic cmendauimus.CJerretano inter gallias cofifht audoritas:Sunt,n.Cerretani hifpaniae popu li:qiu!iani cognominatur &i q AuguChnimtaudor e plynius !.m.Hpru uina inter lauda tiffima locu habenut audor e plynius:q Martialis i Xeniis fetinis coparat.Cerretana neu pos ponat:Setina putabis. Nopotuir r.urbecu trib9illa bibet.Sciooes fere eruditos uiros hadenus extimaffe.Martiale hoc difticho ee locutu de"Cerrctanis etrufcis.In quo expo / nendonominus errarut qua i illo:cuius lema epna.Cerretana mihi fiat uel maiia licebit d Menapislauti depetafone uorct Crcdiderunt.n.hccquoqi ad Ccrites ethrurise referedu. !n quod manifeftu erratu ne inciderenpotiniTentStrabonis ledione admoneri fic i tertio geographiis feriberis: ubi de hifpaniaru ficu hetur oratio. Media pyrenes loca couallcs te necrqs frequetes cultores habitaoquas quaniaxia hifpaniae portio cerretani tenent:a qbus multifaria p nae codiuntur tathabricisp qua fimiles puentu no mediocre hoibus exhibens tes.Quid his Strabonis uerbis lucidus ce pot.^qd apcusrquaeclarifTimeondunt diftichon Martialis no ad Cerites ethrufcos*q nulla eondiendipnas laude ccnfenturded ad cereta/ nos hifpaniaequorum pnae celebrantur ce referendu.Macp cu ex hiipania & gallia.M. Var ronisatq? Strabonis tefhmonio falfamera mittentur laudatiflimaruidetur Martialis eod€ carmine tanqua confinium regionum puas coniungere uoluifTe . Cerrecanarum uinearu miram ubertatem prouentumqi incredibilem Columena rradit in iiii. tjln.xvicu oibuscodicibustalisindex fit. De hedera quae uocaf Similax:& eode capite id uerbu Simdax faepius repetitu fit:fareormequomiri imurare fupfedilTe.Veru queadmo du fabula coueniat no intelligo.quae Milaceappellat.no fimalace.Ouidius.& croco i par uos uerfuni cu Milace flores-Ht plynius ab ouidiono diHentiens air. Virgine eiufde nois pp amore iuuenis croci mutata in hunc frutjce.H uc accedit qd in.xxiiii.fcribens de natu/ ia ederas in medicina Milace nuneupat:qua l.xvi.Similace noiaueratmifi exeplaria i hoc ( ut eqde arbitror ) deprauara finc:qd ideo facilius credere libet cu apud eunde piyniu ccm plures deprauatos indices deprehedernde qb9 alias loquar Praeterea nc ad fimilace redea. Seftius grauis audor Taxu arbore a quo toxica nucupatur:uocari dixit a graecis fimula# codice i archadia ta praefentis uenepbHC fi % dormiat fub e^qbp tie capiantniioriatur. Cln.xyiii.cu corredcres itaemedauenr.uel uerius deprauauerint.Seruius rex ouiu bouqj efFigie primu aras fignauit habuifle uidenrur quida coe cu lacerta:cui aiali memoria ineft nuila.Na dicat quaefo apud que idoneu feriptore iftud unqualegerinnCur no ad piyniu bonis uiri:Siapud alios no reperiebatis.recurcducefuiflisq i.xxxiii.locu huc utnoscorc ximusuta emeaandum eedenjonftrat.Scruhisrexouiumboumcp effigie prius des figna/ uitino autcaras.ld byftoriae fides exigit.lde plynius repetitreui9 uerba c x praedido libro hxc func.Seruius rex primus fignauit aes Antea rudi ufos Romae Timaeus tradit- Signa-» tu eftnota pecuduuinde^ pecunia appellata. Eode accedit locuplcdiflfimas audor piutar chus:q feribit apparere in uetuftifTimif numi\incifum fignum bouis:pecudis:fuis ue, tjln.xix.i medofis codicib9 uerbu pfcu porib9 litteris ablatis mutilatu c ubi feriptu Tegitur aedimculegedu fit haerediu.& fic egocorrexi.Eft autherediuut aitFeftus praediupuulu Et in Iegib9.xii-tabularui horti fignificatoe fp nolatur herediu.lnde haerediolu ufurpat Columellaicui9 uerba haec funt ex libro.i.Ad eofde iuueeos &.iiii.iugcru auiu herediolu ^redierit. H In eode unius litteraeiuerfionemeduadniifTumc.lta.n.fcriptu hntdeprauati codices.In ueterari uina:fuccifcp cafl:rari:cu feribendia fit Saccicifcp caftrari. Atq uideor nimis leuiafe dtari imo grauiffimaSi nota digna.No.n.fono ta dilTimile eft thais Hermionerqua fenfu fuccus 8i faccus.Na<5 fi legedu admiferis.Vina fucciscaftrari.Qui fenfus.Dii boniquain^ erutusrqua ridiculus:^ plyniano acumini minie qdras erit cofingedus-.e cogiradufq^.Si uero faecis queadmodu nos emedauim9 corexeris;&: fenfu depraehedes elegate eruditu 8C ex pfuetudine Romana fuptu ate^ a plynio nodifcrepate.Naq; Romanu lftitutu fuit ue tus uina facco lineo colare: ut citent inocentiora.ldeoq? ait piyni9 in.xiiii.de uino Ioques Quiwimo ut plus capiamus facco frangimus uires:&: in xxiii. utilifTimum inquit cmnis» bus facco uiribus fradis. Hscplyniana faciunt: ut aextimen. Martialem cum deegroto Tongilio loqueretur l fecudo:fic fcriptu reiiqfle.Cecuba faccetur quaeqj annus coxit opi middeft facco colen&cu ficcet paflim legat.Ita.n.falubriorarpurioraq? redebacur.Vnde dC in.xii.ait.Turbida folicico trafmitterececuba facco.Oratius quoqj.n.ii.fermonu more huc trafmittedi uinagfaccu tetigit eo uerfu.lntergupdutlimo uicia fapore.Vbi Porfirio ex/ pofuit facco collata.Er Martialis in apophoretus.pauperiore mero tingere lina potes. ijln.xxv.legitur Gallia fagittas \ ucnenatohellcborotlguit.Noscorreximusi uenatu au»» dore fecuti. A.Geiiiu uiru ut Auguftinus ait multu facudiae fcietise:q eade referes ex ply nio fumpfiiTe fe idicat.fic fcribens.xyi.praeterea id fcriptu e i' plynio Legimus gallos inue natibus ringereheleboro fagittas quod iis idas exanimata! ferae teneriores ad epuals fiant. Ex iis Gellii uerbis lucidoapparet apud plyniu legedu ee in uenatumtipfe emendauimo autinuenenato. Eiufde quoq? Gelliaudoriras fecit:utalteru quocp locu i eode.xxv.de prauatu corrigere.Ita.n.fc; iptu e. Mithridatis inuentu 'autumnat in anatu poticarum mi fcere antidotis qm ueneno uiueret.Qusfunt ha?c porteta uerbormqua codfafniaiqua in decora coftrudiomifi illud i anatu poricaru fic emedes.Saguine anaru poticarurcuius rei no me audore habebis;fed Geiliu fic fcribene in noctibus adicis. Anates poticas dicif ede dis uulgo uenenss uiditare.Scriptu etia a Leneo.Cn.popeiiiliberto Mitridate illu poti re ge medicinas rei:& remedioruid genus folerte fuiiTe.folituqj earu fanguine mifcere medi cameris:quas digerendis uenenisualenoeuqi fanguine uel potentiffimu eein eaconfedi> one. Quid his Gelli uerbis manifeftus. Quid lucidius efle poteft:quibus edem enarrat quod plynius. Qui etiam ipfemet plynius aperte demonftrat ita corrigendum eflerut ego correxi cuius uerba ex libro uigefimonono:haec funt.Coagulumqnoqa agninum ad uerfus omnia mala medicamenta poliet.Item fanguis anatum ponticarum, Tmxxviii.fic feriptume medetur phirocapes uenenis.Ego uero pmutaais litteris etnedaoi " pitiocapes-Eft autpityocape uermis fiue eruca nuces pineas ifeftas:ut docet ply.fic fcri> bes l.xxiii.ufus cetra carharidas buprasfti pioru erucasrqs pytiocapas uocat.Didio copofi ta ex pyria & eape.pirya uero inter genera nucu pinearu numeratur.e pinaftris fingularis remedii ad uerfus tuffim:ut plynius refert in.xv.Ab hac arbore pitya falamin pityufa eft nuncupata.-utaudor eft Strabo in.ix.queadmodu Kalia in bifpania infulam pityufaeno men inde elfe fortitam fcribitDiodorus in.vi-Capc uero eft eruca infeftans maxime bor* tenfia:cuius meminit.Columnahoc uerfu.Yoluitur ad terram diftorto corpore campe. ^Jirntxxiii.ueTbu barbara pro latinilTimorinfolens pro ufitato elegantiftlmofqi receptu eft: gratotafiup grscoftafi.Sic.n. fcriptu c.FIauius sedicula aerea fecit in gratotafio.No lficia#* bor ignoiareme qd fit gratotafiu: imo ingenue fatebor.Quod fiqs correptores iterrogee qd id fignificetnefcio quid muffttabunt:K didione tanqua inaudita portentafamqj refor midabunc.Ego uero correxi igrsecoftafi.Grecoftafi aut locus er2t Romsefubftrudusfub dextra curise hoftilas fupra comitiummbi nationum fubfifterent legatirqui ad fenatuin ef fentmilTi.lsgrsececoftafismtinterpretatur.M.Varrorappellaturagrsecorum legatis ibi fubfiftentibus.De grarcoftafi meminitCicero I epiftola ad Quinru fratre hic uerbis Dein de eius opers repente a gr^coftafi & agradibus clamorem faris magnum fuftulerunt. ln.xxi.nec hoc.qde pmeribo:propriu pidoris nome deprauatn eft.-ubi fic Iegitur.Siccyon ex ingenio Paufiani.Nos uero docente plynio correximusrex ingenio.Paufige:K ita cor/ redores plyniu fecuti audorem emedare potuiffentinifi lethargo opreffi ceruario fimiles extitiftent.-cui etia i fame madeti fi refpexerit cibi fubrexit obliuio.Naqp plynius in.xxxv. clariflime oftenditpaufia pidorc nuncupatu fuiften6paufianum:cuius ueiba ha?c funt. paufia Sicyonium primu i hoc genere nobile.Vbi ei oia illa ne forte alium putes aferibie quse in.xxi.retulerat. Alibi quoq? inquit paufias filius & difcipulus Ariftolaus.Quin etia porphirio pidore nobile fuifle Paufia feribir: a quo tabella paufiacam nominauit Oratius Vel cum paufiaca torpes infanetabella.Caeterum no hoc foium hominis nome in plynio deprauatum legitur (id enim leuiftime ferendum foret )fed tot ego deprendi inuerfa K abhyftorias fidediferepantiamt ifta priuatim uolumen non cpiftolam requirant. REGISTRVM H VI VS OPERIS. .13 f detinet lexeracaut ritatem &C prima alba fubinde o rate fine lam complexam CAiVS PLI annos lia baccafqi y addunt cuidam xpo coniunx dium cordis D imperator c Orpore De mcfpciis lieres animal bb g Malis Defe&is lire tanta Dehamcninco Frenos P agreftes conuenit Xenophonte metu germinent 2 ponentem ca&cycifo ciliis Ium tendentes tium refinatu E & lcucantemo dem ciuili bacca ta Snccus nus ad a h obferuanc Demyrobalano eunt CpLINII uit.xx. tuitam SC contra ’ fnruros ceruice dum farinae 6 C uiridiOima exoriens nus earum non fit ri.Heder* F 6c a nullo catulos giliusex habere fpargere b i Italia Melior runt in bitu c Oncharu c ; Miscit Ilea cognouimui contra mulca quocp * ^9 Ille primf u Arie CAIIpLlNU tis honore Folia G no uibi fnbuolac I in agro purgandis Probatur c k ficut piti non Stri&uraeqp propiciorqi De generatione f modice mufeis S( Opidum Que uolucru cum luna F yalere maris Aquilas cuftodiri uenio H In hoc r ESTANT ftusante De hzrba' pulus fuit d I fe meifes phure primere metropon geneil t SCgufto impolitum' ineras li fine Silphio A proferiptionuns quingentis Altera afpera uim cffeSus 1 h Inc uocantur] tia Bulbus Homerus Vera niqj 0 ni tantum Item gleba nia taurus Radix u nes in pallidus put Lelegeis reponuntur medetur B principatu do canyio ante ortum i Coquitur a&um II PRAEFATIO Etfarmenta mis illitum f taurinum' laudata e n tbimenfura nzfumptas Et in indis mura feliciora X cum dfe raanifeftifliwut® ta di di&u reperiuntur eft in capania C Arabia taftasi ueium&in filJM LJntvjXin -litp dui fytnbniitt)* vnJ bi*hecot <2t m» j ri J tot km oiOormiVjrit- Y^yxgnlTA tyinj A «x ^*#Ct64M-±i4kihi cA- tUc. _• ' . Af )t«w rolOr.X prerii CinbtUn ic &*■}£ fttJ* «4 ir,,.,!)^ Jecf »T»rij V+uilif iffit! rfs £ *i trii^i j ^ ru >r 'fi jH- ,** trWiri ^XS' 'r>’^1 B- JT^faoirJrrv^ Iri/p vl» £un *<*n y*wm-«nH«»3 tJw.j i AH initio- yVjZlA, j'-nr\ U r^ny-ip }J ^ ylwr -.orte , ,4 r-Jflt cirM » ! 7r- tsrp^jp \4>) pY ’ Cik, tfiuMJLjJr&Jfcr* ”'4r" ^,4™^,^)!.», «g&w «■'J&IL ^4 ,%?. ™r -‘fmTrn,Jm "'^r nniUr,„^7 l f f1 b «Urti4.uA y>/rrt /ninjrrn- j/tP iffirnr cinAt. It- reUt/fi «/Kfrurie Jjiiijirti .«n^ i-Af.Ul _ v-'/ ■ / ■:'■■■ t\ 1 • . euMZdlXZC^^^Tf M*fyr "^2. "ply*-* H,Jm aiiij*. ori ZviUnvt- /JjZS tlT^Tr l I u *"&”*”?* y><* yv?.1** y„c r .jjfa , , „. / t- buairiJ Hm v '""'7 tw/mw^w^n W /*«- Jj «•r’ ««* j«j«m i£$HZlj„ r £7Vf*. C“T ^ Z4’?.. rfy}* «f/ww ™ 4L4 t- bili-toxt^i' jy, Jj^ [±.rJ 7JJ fpit-m i>> bn 4 tJyic: Ctslfe fer qr£fi6 4-ltb lctir''’UU*f$J-t- fJp£ ^ / /^ r / t. «xtMT^licr ^ n\*AP^rAr7' f **•■ ‘nUznfrj-nt/ p4uM ^ 1. mtturn U 7 7 ' ■ j £fry T*Th 7?^ / eUznjtCrt M-i/ct- Aj/iut 'r4Ue. . /../,; . . | ;/. / / v 1 f pjpini et-JjrJy p-3 (i-v&nrult -ct j wcBiate |r« yUy»er qr»«S> tr/ • 7 „ c . „;<, ^tlHK . \prt U j r ri t1*] U&OM+t i *'M/~7*“"* r"7’ «» «''"n-i.nv,,. a, ^ .,//5,4 1". '