i CAROLI GODOFREDI HAGEN, medicinae dgctoris et professoris, PHARMACOPOEI REGII AVLICI IT ACADEMIAE S. R. I. NATVRAE CVRIOSOR. MEMBRI, TENTAMEN HISTORIAE LICHENVM CVM ICONIBVS AERI INCISIS ET AD VIVVM COLORATIS» R EGIOMONTI, SV.MTV Ga L. HARTVNG, BIBLIOFOLAlo clp Ip cc lxxxix 5)\I;ann y£eumdb pagens 33etrad)lmtgen uber bie SGSef? fcenrofen unb bie in *preu(]eti bepnt)lid)e 16 mt^bace gBeibcriarttui. $5nig§berg. 1769. Vlteriora de fal- cibus Piufficls repararim exftant in bett sSerlinjC^en «0ammlungetu V. 0.117* ■' ' $. III. Etymologia nominis . Nomen Lichen iam a veteribus plantis quibusdam huius generis impolitum effe, inde euenit, quia fpecie quadam morbum cutaneum lichenes fcilicet fen impe- tigenes (quem etiam germaoice gkdjCen nominamus) curabant , verofimiliter ob lignaturam , quia quidam eorum afperitat.es feu tumoies rcpraefentabant. Sic dioscorides: A erxflv, quae petris innafcitur ^ aliqui (Zqvov appellant , ceu mifeus vof eidus petris inhaerens 8) & plinivs: Lichen vero herba omni - bus his (remediis lichenis) praefertur , inde nomine inuento. Nafcitar in faxojis folio vno ad radicem lato , caule vno paruo, longis foliis dependentibus . EJl aliud genus Lichenis , petris totum inhaerens , vt mufeus , & ipfe illinitur 9 ). Per longum tempus huic familiae plantarum nomina Mufeus & Lichen plane indeterminate a Botanicis concelfa funt : vsque dum tovrnefort 16) pro nomine genenco illud agnouit , quod poftea a linnaeo & aliis rei herbariae reftauratoribus , excepto dillenio (qui cum ha tres cohortes hanc diftribuent gentem, tribus donartit nominibus genericis , fcilicet Lichenoides , Co- ralhides & Vfnea') adoptatum eft. A nonnullis no- men germanicum gletfjfe fernatum eft. Malui hos fe- qui ac illos, qui denominationem 5)i0o6 adhibent, quia haec non plurima folum comptehendit genera, fed prae- V praeterea mnfcis tantummodo competit s rson algis, fub quibus Lichen , vt genus, militat. 8) De materia medica. Lib.IV> cap. ^3. 9) Hifloria naturalis . Edit, in vfum Delphini. Tom. IV. Lib. XXVI. Cap. 3. p. 447. Priorem, quam plinivs hic deferibit plantam ad Marchantiae^ alteram vero ad Lichenis genus pertinere , verofimile eft. 10) Inftitutioiies rei herbariae . p. $48. §. IV. Algarum determinatio . Cum in Lichenibus nec flamina, nec piflilla, & ne analogum quidem eorum, oculo etiam armato, pateant, hinc quomodo fru£HficatiOnis opus peragatur , ignora», mus, feu, vt terminis Sexualiflarum vtar, quia nuptiae in illis celebrantur danddlinae ad l in na ei crypto ~ gamias & gleditschii cryptoft emones referun- tur. Botanici, ante reformationem linnaei, flamina & piflilla minus aeflimantes, petala & fruCtus tantum- modo ad conflruenda fyllemata artificialia praefertim arnple&entes, vel ad clafifem apetalorum vel apocarpo- rum vocarunt. Ad haec annumerarunt caesalpinvs, MORISON, RAIVS, CHRISTOPH. KNAVTH, herrmann & boerhave: ad illa praeprimis RIVINVS, CHRISTIAN KNAVTH, RVPP, TOVR- nefort, pontedera & inter neotericos lvd- wig, qui Lichenes inter plantas flore nudo & oeder, qui illos inter crypthanteras recenfet. Sed conui&i optimam methodum a partibus fructificationis effentiali- bus defami, omnes fere Botanici linnaei&gledit- schii vi s Chi i amplexi funt fvffemafrs, In difpofitione crypta* Hemonum 111. gledi tsch methodum linnaei retinuit, & illos perinde in Filices, Mufcos , Algas & Fungos difpefeit. Algae, quae ab dedero 3lftermoof[e n) & a planero l5gjergmdd;fe 12) nuncupantur & fub quibus Lichenes continentur, habitu facillime cognofcuntur , definitio tamen affirmatiua haud poteff: erui 15), hinc negatiua contenti effe debemus. Filices enim per frondes, Mufci per capitula, oper- culo te£la & calyptra fuperimpofita , Fungi per pileum, illis proprium, ab algis optime difcernuntur. 11) (PcDers (ginfeitona $tt ter $rduferferm(ni|L I. p. if. §•23. 12) SLittnee (Baftu ttgen ter ^Pffati^en^ II. p. 1016. 13) Characteres affirmatiuos non fibi conflare, nec con- flare poffe , elucet e tentaminibus, a botanicis inftitu- tis, & ex ftructura algarum, adeo diuerla. 111. gle- d i t s c h (in Syflemate plantarum a flaminum jttu. p. XXXVI. ) definit algas per corpora granulofa , tuber- cula , ve fi culas aut peltas varie formatas atque dtfpojitas. Num tunc iure inter algarum genera locum occu- pant Conferuae , an non potiori iure Buffus inter haec effet recenfenda? oeder 1. c. algam ita expli- cat : 2lftermocffe ftriD tiejemgen 0en>ddbfe/ bet) n?dchett 0tonmt, SSurge! imb Q3Lft, oH befenbere pgleict mu ^antene Sfceile, fid>. mcfit an$?ben kfien, fontern eitt£ ec gteunbe. III. 244. §. VII. C v u Jl a Lichenum. 1 Lichenibus prouida natura parca manu omnia, ad vegetationem & fructificationem facientia, attribuit, qui- bus adeo large effufeque donauit alias plantas. Gau- dent hae radicibus, truncis, foliis, floribus, a fe inui- cem omnibus plerumque feparatis. Quae fere plane denegauit illis & fapienter in vnum contraxit volumen, vt X vt in plerisque haud fmt didinguenda, vt m pulueru- lentis, tuberculatis, fcutellatis, imbricatis. In folia- ceis & coriaceis vnicum foliam totam fidit plantalam.. Qua ex ratione nec in imbricatis nec in foliaceis nec in coriaceis dru&ara foliacea VDice pro foliis ed alfu- irienda, cum totam exprimant algam. In reliquis adeft analogon quoddam foliorum, puto crudam, ex qua proueniunt, qoae diuerfa deprehenditur pro dioerfitate Lichenum. Ed enim vel cuticula pertenuis, vel pol- len perexiguus, vel granulum minutum, vel fquama, quae faepe plantis nodris ar£le adhaerentes inueniuntur, cum alias leuiter tantummodo adne&untur, & faepe proue- £liori algarum aetate plane euanefcunt Haec cruda faepe perobfcura plerumque fupra obie&um, cui Li- chenes adfiguntur, extenfa, admodum fimilaris, al- befcens, plerumque ficca, coriacea aut fragilis obferua- tur, nec vtriculis, nec cellulofo habitu, vt folia alia- rum plantarum compofita effe videntur 21). 21) haller Hijl, flant, Helueticar. III. p. 70. §, VIIL Radix Lichenum. Si per radicem ea pars intelligitur plantae, qua fubftantiae, fupra quam vegetat, adnexa ed; lichenes femper radice gaudere, nullus dubitabit. Si vero ra- dicem per caudicem explicamus defcendentem, feu per organum, nutriens plantam; tunc faepiffime illa ipfis deneganda foret, cum raro, vt podea indicabitur, per illa alimenta hauriant, & aeque raro in obiedum , cui infident, penetrent, fed vel toto volumine vel parte quadam tantummodo ad fuperficieiu arboris feu lapidis XI glutinati effe videantur. Qua ratione, radicationem his abiudicantes omnem , non quidem valde errare cre- do 22). Plurimi tamen hanc tam lingularem radica- tionis fpeciem vocant lentiformem 23) > quia epars Lichenis, quacum adlixa haeret, fcoti plerumque ex- hibet figuraro. Nonnulli nihilo minus lichenum veras habent radices, nempe filamentofas feu fibrofas, quae librillulis, feu filamentis, conflant, vfc nonnulli frutici- formium , coriaceorum» 22 ) gouan Hortus Reg . Monfpelienfis. p. 53.1. 23) iBtjclehcn ^nfanc^runbe ber DLitnr^efctncfite. p. $24» §. 6)1. weis piam. cvyptogamr FI. Goetting. p. 36. $. IX. FruElificatio Lichenum , Omne viuum ex ouo, iam exclamauit harvaevS, hinc Lichenes, fi pro ciuibus regni vegetabilis agnof- cuntur & certiffime viuunt , ex femine procreari & aeque. minus, ac animalia infufa, per generationem pro- dire aequiuocam , omnibus numeris abfoluta elt & manebit veritas 24). Qualis vero fru8ificatio horum, quae omni femini omnino praeire debet 25)? Hanc tam fan8is natura imperferutabilis obnubilauit myfte- riis , vt nec michelivs, omnium fere ocuhtiffi- mus, quidquam circa illam praeiliterit. Animaduerti- mus quidem corpnfcula quaedam fingularis fabricae, quae partes fru£Hficationis effe videntur : fed an reuera fint, cum in multis repedantur, multi plane illis delli- tuantur? an diftinQus in illis poffit affumi fexos? fro&ifi- catio, quo peragatur modo? quaeftiones fuot, quae fera fortaffis non refoluet pofteriias. Defcribam ideo tantum- modo XII modo illa & fententias fu m morum in botanica viro- rum adne£lam. Certis temporibus io Lichenibus cor- pufcula quaedam fungofae, fubcarneae, feu fpongiofae fubdantiae prodire fentimus, quae quidem vel pun&a, vel magis, vel minus, in fuperficie crudae, feu Lichenis ipfms, eleuata, fubrotunda, haemifphaerica, faepe perfecte fphaerica, exhibent & Tubercula feu Verrucae vocan- tur, vel pun8a haec funt concaua , difco medio paula- tim depreffo feu excauato , margine vndique eleuato, quae Scutellae , alias etiam Acetabula feu Orbiculi , audiunt ; vel planam odendunt fuperliciem & tunc Peltae dicuntur. Hi termini tamen in applicatione non femper accurate poffunt adhiberi, cum plerum- que fungulus tenera aetate iit conuexus, proueftiore planus, & vetudiore concauus. tovrnefort illos credebat effe fru&us, polline, feu femine tenuiffimo foe- tos 26). A michelio in genere vocantur florum receptacula 27) & qui ipfum preffo fecuti funt pede, Vt LINNAEVS 2g), GLEDITSCH 29), SCOPO- l i 30), &; alii pro floribus mafculis illos agnofcunt. Quae fenteotia , licet firmo quidem non inddat fun- damento, cum nec oculo armato hic quidquam da mi- ni feri poffit detegi, nec in omnibus haec corpufcula inueniantur fpeciebus & analogia fola, quae nos quam faepiffime & in rebus multo didinctioribus iam fefellit, ad fexum determinandum haud fufiicere^ videtur ; ve- rofimillima tamen ed. Alterum genus adhuc in his detegitur corpufculorum , fcilicet puluerulentum , fie- cum, in aceruos colle£lum, fuper Lichenis fuperficiem plerumque difperfum. Hoc in Lichene pulmonario iam obferuauit malpighivs, & femina effe con- iecit gi). Eo maiori vero iure fagaciflimus naturae fcrutator ,michelivs hoc nomen illis concedit, quia verno tempore illa germinare & incrementa capere vi- dit. Supra laudati Sexualidae flores femineos nomi- nant; XIII nant; oeder vero furfurem fquamofum 32). Quern a lichene fraxineo colle&um cum microfcopio fubiecerim , ex meris corpufculis irregularibus, globo- fls & angulatis, maioribus & minoribus conflare, amm- aduerti. Saepe vtrumque genus corpufculorum de- fcriptorum in vna fpecie coaiun&um deprehenditur, vt iif imbricatis ; faepe vero in quibusdam , feminibus plane carentibus, fcutellae deteguntur, vt in tubercula- tis, fcutellatis, fcyphiferis, frudiformibus & vice vei> fa; faepe etiam in his algis nec vnum, nec alterum, cbferuatur genus corpufculorum. Hae vlteriores a LINNAEO, GLEDITSCH, SCOPOLI & reliqOlS, qui chara&erem genericum Lichenum a floribus malcu- lis & femineis defuuuint, plane e familia Lichenum exterminantur, licet maiorem cum illis iam in fronte gerant analogiam , ac fcutellae cum fruttificatione flo- rum perfettorum. 2 f) Illuflr. Lib. Bar. de mvnchhavsen nouam de geneli vftilaginis & fungorum formans ideam, eam- dem etiam tribuit Lichenibus originem. Credit enim farinam nigram in vftilagine hordei & tritici & fimilem farinam in Lycoperdis agaricis aliisque fungis mera oua ede animalium vinorum. Quae farina" tepidae aquae immitia in veros germinat ver- miculos feu polypos , microfcopio perfpicue vilibiles, telam contexentes exiguam , cui inhaerent immoti ater. Tom. II. p. 7fi.). Illi accedit linnaevs, qui vero creatu- ras polypiformes non pro animalculis declaratis agnof- cit (Di fi. de Mundo inwfibili. Refpond. roos in Amoen. acad. Vol. VII. p. ?85.)- Neoterici, inter quos praecipue nominandus venit Clar. tere* chowsky (Diff. de Chao infiiforio Linnuei. Argentor. 1775*)? hanc vftilaginis & fungorum generationem plane improbant, quia experimenta inftituta adfir- inant, animalcula infuforia, ad quorum familiam animalia laudata pertinent, neutiquam in fubflantiis vegetabilibus feu animalibus macerandis latitare , fed cum XIV cum aqua communi, quae -ad mfufiones recipitur, adferri , ibique & propter benignum calorem & aptum nutrimentum iultentari , propagari , multi- plicari. V / ' ■ - ‘ . ' tV j- ■' / }V\ : ll / v \ 1 2f) Algas per gemmas verofimiiiter multiplicari , fadfe- matur in j^annooenjdjb SRagajitu Ann. X. p. 466, 26) Infiitutioties rei herbariae . p. $48, 27) Genera plantarum, p. 75« 28) Sijjlema naturae . Edit. XII. P. II. p. 7©8« [Genera plantarum, p. 3 9 f- 29) Syftema plantarum . p. 29$. 30) F/onz Carneoltca . II. p.*2$6. 31) Opera omnia. Lugdun. Bat. 1637. in 410« Toni. I. p. 142. fig. 10 6, litt. M. 32) Enumerat . piant, fior, Danicae. p. 22* §. X. Stationes Lichenum , Domicilia, quae noftra inhabitat ftirps, plerum- que talia funt , quae a reliquis fere omnibus plano negli- guntur vegetabilibus. Saxis durifiimisj terrae Herili, arboribus aliisque vegetabilibus adnata reprehenditur. Quaedam Lichenum fpecies promifcue in omnibus his indicatis Hationibus deprehenduntur 33), plurimis tamen folum , cui adhaerent, accurate afhgnatum eft. Sic Lichen faxatilis de lapidum genere femper pro habi- taculo eligit faxura, calcar eus e contrario petram XV catcaream , ita vt ex his iam lapides externo afpeQu facile dignofcantur. Sic Lichen carpineus fedem ple- rumque figit in carpino, fagineus in fago, fraxineus in fraxino, vt hae arbores etiam hieme, qua foliis denudatae funt, harum algarum ope facillime pofflnt diilingui. Pauciflknae Lichenum aquam inhabitant. 33) In faxo, domo (in ber SKoo^bube) ex adverfo litae, duo- decim fpecies Lichenum illud occupantes, numerauL XI. Tempus vigendi Lichenum . Diebus aelliuis , fereno caelo , quo laete vigefcere & viuere videmus reliquos florae fubditos, hi lu£taolt & permoe&i , omni vi vitae priuati, perquam friabi- les, exceptis nonnullis coriaceis & foliaceis, deprehen- duntur. Autumno vero appropinquante, calorem re- monente, pluuiasque adferente, reuiuifcunt, mire expli- cantur .& laete crefcunt , dum reliquae pereunt plantae. Hinc euenit, quod fub humidam tempeflatem , praefer- tim tempore autumnali, hiemali & initio veris optime a fuis colligantur & ab au&oribus inter plantas collocentur hiemales 34). Mira reuera eft proprietas Lichenum, quam cum Anaftatica hierichuntica habent commu- nem, nempe quod hume&ati ffcatim reuiuifcant. Sae- piffime miratus fum, vnde illa tantum flbi progignere potuerit admiratores & Lichenes apud nos indigeni flocci pendantur, cum fub aqua multo citius multo pulchrius, fi praefertim Lichenem rangiferinum , in- tra papyri folia compreffam & ficcatum, ad experimen- tum eligis , hoc phaenomenon ollendant. 34) dillenii flora Gieffmjis. p. 20 ia kramerx tenta- men botanicum . p. 13S» §. XIL XVI ' .A V ' . ‘ r-t .■ ■ . , - ^ §. x i r. Varietates Lichenum , Vix vllum plantarum genus tantas a diuerfa aetate, diuerfo folo & influxu aliarum rerum circumflantium experitur mutarh nes , quantas in nothis obferuamus,, Diuerfa deprehenduntur /Iruciura , vefli u , colore in iuniore, adultiore & decrepito aetatis gradu. Vnum- quodque, quod illis fub euolutione obuium it, obfla- culum, & viciflitudines , quas faepiffime patiuntur, vt aliam induant faciem, fuffiiunt. Hinc accidit, quod filiae matribus faepe omnino euadant diflimiles , & multi ob diuerfum habitum numerentur in ferie fpe- cierum, qui tantummodo merae funt varieta-es. Hoc iam obfertiauit & exemplis illuilrauit bvxbavm 35), cui confenfum haud denegarunt haller 36), lin* haevs 37) aliique rei herbariae fcriptores 38). Multae harum varietatum pauculum tantummodo di- ftant a vera fpecie, ex qua oriuntur, ad quam facili negotio poliunt reduci. Quae vero magis diflimiles reprehenduntur, licet multa lint, quae perfuadeant, va- rietates effe, ob obferuationes plane fere deficientes, & in his minimis difficile inflituendas , Botanici pluri- mi coa£ii fuerunt , pro yeris agnofcere fpeciebus* Horum vefligiis infiilens in recenfendis Lichenibus Prufficis, ne pro varietatibus admittam, quae fortaffis fpecies effe poffmt (cum nil certi hic conflet) circum- fpeftus ero ; tamen illas , quae ad fimilitudfnem fpeciei cuiusdam prope accedunt, illi vt varietates fubiungam. Plane dubito, an fieri queat, quod scopoii con- tendit, nempe omnes fcyphiferos & fruticulofos ex vnico natalia trahere pyxidato 40), cum v. g. inter Lichenem cornutum & ragijerinum , inter pyxida- tum & pafchalem nimis magna intercedat differentia. Eadem XVII Eadem ex caufa obferuatio malpighxi, obferuato- ris alias acutiOimi, magis adhuc mihi fufpe&a eft, qui rudimeotum Lichenis pulmonarii in corailoidenn attolli non raro vidiffe perbibet 40). Ex cornuto omnes fey- phiferos & ^ceratoidem oriri, quod haller anim- aduertit weber adfirmauit 42), multo facilius mihi perfuadere poffum, cum vnusquisque paululum attentus hanc metamorphofin iam obferuare potefl. Tamen & haec praeeuntibus hallero, l inna eo aliisque, feparabo, indicabo vero in recenfione fpecie- rum , ad quam poffint verofimilitet referri , veram Ijpeciem. 35) PJantar. minus cognitar. Cent.ll. p. m, Tab.VII, £1« 36) Hiftor. piant ar. Helueticar. III. p. 70« 37) Critica botanica . p. 2460 38) scopoli flor. Carneo!. II. p. 3 6 8. oed er. Enume- rat. piant, flor. Dajiicae. p. 22. wei§ Plantae crypta* gam. flor. Goettingenfis. p. 3 6. 39) Flor . Carneolic. II. p. 368. 40) Opera omnia . Tom. I. p. 141* 41) Hiftor. piant. Heluetic, III, p. 70. 42) Spkileg. Flor. Goettingenfls. p. 211« §. XIII. Familiae Licheni ml Cum Lichenum genus adeo cumerofum fit* Bo- tanici fyftematici coa£ii^ fuerunt, quo compendium ha« B ' bean^ XVIII beant, qui his plantis cognofcendis & indicandis^ ope- ram nauant, illud m genera fubdiuidere minora. Hoc eo facilius peragendum erat, cum Hru£lurae Lichenum deprehendantur adeo aiuerfae , vt dillehivs mihi con videatur piare erraffie, fi tria ex hoc genere Lin- caeano, ex tam diuerfis fpeciebus confidente, conftituifc genera futiuna Lichenoides , CoralloideS & flflnea 43). XsJihilo fecius tamen linnaevm magis ad nutum naturae intentum fuiffe, dum vnum tantummodo con- gruebat genus, fi omnia, quae iam de Lichenibus enarraui, fimul ccnfiderantur , puto. Pereleganter de- fuper hallervs affinitatem Lichenum, qui ftru&u- ram exhibere videntur diuerfam , fequenti deferibit modo : Corniculati caui, polline pleni, indiuifo nexu cum coralloideis cohaerent, cornubus bifidis & fub- diuifis : inde cum pyxidatis Lichenibus , quando mucro cornuum intnmefcii , deprimitur, inque cauum infun- dibulum mutatur, lidem pyxidarii de fummo margi- ne ramos educunt ramofos, vt cum coralloideis coeant. Mi cum vsneis figura ramofa confentiunt & eaedem vsneae fcutellatis Lichenibus proximae funt. Ifti & pulmonarii reperiuntur, foliis planis ramofis & duris, & demum crudae potius glebofae, quam foliis fcutel- lae iofident 44). Secuti etiam funt Immortalem lin- naevm omnes Phytologi, licet quod ad familias atti- net, alius alias finxerit. Cl. scopoli Lichenes in Conf eruas arboreas , Terras vegetabiles , Corallia florae & Fucos terreftres didinguit 45), quae difpo- fitio mihi vero infufficiens & valde indeterminata efle videtur, hallervs decem conftituit ordines , qui audiunt: 1. Corniculati , 2. Coralloideis 3. Vfneaey 4. Corniculati comprcflji , 5* Antilyflfi f. foliis amplis & liberis, 6. Pulmonarii , fronde rotunda, parum ramofa, libera, 7. P florae , fronde anguftiori minus libera, 8- Gelatinofi f Noftoch , 9. Herpetes , fcu- telhti XIX teilati!rcruflacei, io. Crufiacei f. Leprae * fcutellis hactenus incofifpicuis 46). Huic dillributioni , quam- uis fua laude non fit defraudanda, Linoaeanam , a qoa praeterea parum tantum aberrat & quae ordinum li- mites magis exhibet confpicuos, praefero, Diflribult enim linnaevs Lichenes fequenti ordine: r. L&* pro fi tuber culat i, q. Leprofi fcutellati , 3. Imbricati* 4. Foliacei , 5. Coriacei , 6. Umbilicati , 7. Scyphi - feri , 3. Fruticuloji , 9. Filamento fi 47). His addo puluerulentos , quos dillenivs & lin- naevs ByOis annumerarunt: michelivs & hal- ler vero, quibus accedit schreber 48), Liche- nibus rellituerunt. Caufas, quare magis fententiae ho- rum , quam illorum faueam, poftea cum opportunio- rem nancifcar occationem , indicabo, 43) Confentit mecrnn Cl. weber in Spicilegio flor. Goet- tingenfis. p. 178. Licet enim concedat, omnes Liche- nes a natura iunctos effe , nihilo fecius tamen eodem, lure, ac alia genera a natura conftituta, vt plantae vmbelliferae , Hypnum Bryumque ad facilitandam cognitionem in plura genera diuidi poffe, adfirmat. 44) Hiftor . piant. Helueticar. III. p. 70. 45) Flora Canieolica. II. p. 356- 397, 4 6) Hiftor. piant. Helueticar. III. p. 70-104. In Enumerat, piant. Helueticar. I. p. 63-89. aliam Vir fiimmus in- greffus fuit methodum , cuius defe&um ipfum fen- lilTe credo. In fequentes enim difpertiit cohortes : i. Corniculato i & Pyxidato? 2. Coralioideos , 3. Fru- ticOjbs , 4. Pulmonarios , f. Cruftaceos fimis floralibus do- natos, 6. Scutellis ornatos , 7. Cruftaceos non fimatos. 47) naturae. II. p. 708-714. plantarum . II. p. 1606- 1624. 48) Spicilegium florae Lipflae , p. 140. B 2 §. XIV. XX $. XIV. Lichenes arboribus non detrimento funt. Ad iure Lichenes ab omnibus Botanicis inter plantas numerantur parafiticas ? an non fufpicio illos exfugere, quidquid arboribus humoris eft, & maximo ipfis effe damno, mera efl praejudicata opinio? Neu- tiquam haec in eam partem accepta volo, quafi indu- bitata dubia reddere velim. Sententiis enim argumen- tis firmis fuperimpofitis, femper lubens meum tribuere calculum, nec momentum moror. Attamen, quod ad detrimentum , quod arbores e Lichenibus adhaerenti- bus capiunt, attinet, illud in totum negare nolo, con- tendo tamen, fi vtilitas cum noxa confertur, illos plus vtilitatis, quam noxae, dare arboribus. Prius itaque ea, quae Lichenibus in culpam vertuntur, propius confide- randa veniunt , num illa aliquatenus liberari poffint, periclitabor; denique vero commoda, quae arbores ex amplexu illorum capiunt, proferam. Primum & praecipuum, quod illis adfcribitur, incommodum, eft, quod nimirum plantarum parafiticarum modo ali- menta arboribus detrahant , & in fuccos fuos conuer- tant 49). Sententia haec inde verofimiliter traxit na- talia, quod plerumque per plantas parafiticas eas intelligamus, quae in aliis viuunt 50): quae mea ve- ro eft fententia, illae tantummodo hoc merentur nomen , quae ex aliis viuunt , feu incrementa ca- piunt Si ita limitetur definitio (& omni iure hoc fieri poffe , quis non confentit ! ) ftatim elucet , non omnes plantas, quae in aliis viuunt, parafiticas effe, & nonnullas, quae ex terra crefcunt, nihilominus ita effe denominandas. Sic e. g. Cufcuta europaea ex ter- ra prodit, dum vero ad quandam excreuit altitudinem, ftatim caulibus filiformibus ar&e circumple&itur plan- tas XXI tas propinquas >' praefertim Epilobium , Vrticam, Cannabim, Artlium, Sifymbrium & tum fimul radi- cem ex terra protrahit, & per vafa inhalantia caulis fola enutritur, & incrementa capit, vt non folom odo- rem & faporem, fed etiam vires & partes conllituen- tes plantae circumueotae ollendat, quae vero denique omni orbata fucco nutritio, fuffocatur, qUo fatlo in aliam transgreditur Cufcata plantam. Ex toto Cofcu- tae curriculo vitae elucet, reuera efle plantam parafi- ticam , licet ex terra proneniat. Vifcum album altera planta huius farinae di nobis indigena, quae vero non folum in quercus, tiliae, aliarumque arborum, ramulis viuit, fed etiam radices figit; vt ex his omnia libi affimilat nutrimenta. Lichenes, arbores, quibus ad- haerent, eo modo, quem nunc a Cufcata 61 Vifco enumeraui, exfugere & hinc impedire, quo minus ca- piant incrementa, nego & pernego; contra contendo, illos tantummodo ab aere nutriri & quidem feq nenti- bus argumentis : i. Qoia faepiffime iidem Lichenes arbores & faxa inhabitant & tamen vtrobique perinde vigent. Si neceffario ad vegetationem eorum fuccus, iam in vegetabili praeparatus, requiritur, vnde hunc defumunt Lichenes, faxa, lapides, arboresque decifas & emortuas, obfidentes? a. Quia humida tempellate & quidem autumno & hieme praefertim laete vegetant Si tantummodo ex arboribus fuilentarentur , i e q nere- tur, illos eo tempore maxime vigefcere debere, quan- do vafa arborum fucci funt plena, quia tum maximam nutrimenti copiam poliunt habere. Sed item contra- rium obtinet. Nam aeflate, dora liquor nutritius in plantas altus fertur & vtriculi fucco turgent , fame fere contabefcere illos videmus; autumno & hieme ve- ro, dum omnis fere fuecus rurfus ad radicem reuer- tit & ex vicina fubftantia nihil Licheni in nutrimen- tum accedere poteft, optima quaeuis capit incrementa & XXII & viget quam viuaciffime* 3. Quia vetu/Kores & pla- ne extiochs arbores, in quibus vel nullus, vel paucus mouetur fuccus, plus occupant, quam inniores & fuc- cofas. Hic accedit, fi ponamus, Lichenes arboribus vinitare, quod plurimi illorum punttis tantummodo fcutiformibus hinc & inde leuiter cortici adhaereant C§. ViII.) i hinc itaque J pauxillum fucci detrahere pof- fent : & qui toto ambitu cortici adglutinati funt, funt adeo parui, vt paucHlimis eiiam i quibus faturentur, opus fit nutrimentis 51). Credo extra omnem pofi- tum elTe dubitationis aleam , algas noftras non ex ve- getabilibus , quibus adne£tuntur , quaerere viidum , & neutiquam, ita praemonftrante l in na eo, ad parafiti- carum genus plantarum eUe referendas 52). Vnde vero incrementa capiant? Refpondeo ex aere, praefer- tim ft humidus eft. Nam humida tempeftate, au- tumno, hieme & vere optime vegetant (§. XI. ). Non vnica haec efl familia plantarum , quae ex aere pafci- tur, dantur plures. Sic v. g. Sedum Telephium in arenofo & fterilifiimo habitat folo, nihilo fecius tamen exhibet folia fuccofa & quafi pinguia. Hinc circii m- fpe£Ho accurata , quam medici quidam ex confulto praefcribunt, a quanam arbore fcflicet Lichenes ofhci- nales fmt colligendi fuperflua eft, dum ab vno eodem- que nutrimento in vna eademque fpecie, licet diuerfo adnati fint obiefto, neutiquam virtutes oriri poffunt diuerfae. Secwido arguuntur Lichenes, quod, dum arboribus adnafcuntur, poros, qui aeri intranti patere debent occludant 53). Dum omne nimium^ vertitur in vitium , hoc interdum , fi Lichenibus vndique denfe obducuntur , valere poiTe , omnino negare nequeo. Sed tale quid raro & in illis modo arboribus ob fer na- tur , quae in deprefliori & homidiori loco vitam agunt. Si vero hinc & inde tantum arbores Lichenibus obli- tae funt* neutiquam exinde fduarum decrementum elL der i* XXIII deriuandum. Lichenes, qui in arboribus hofphantur, funt plerumque cruftacei ^imbricati & foliacei, Qaod ad crullaceos attinet , crufla eorum eft vel tenuiffima tela, quae faepiffime rimas agit permultas, vel pollen lobulis, vel Squamae Ieuiter fuperimpofitae. Haec omnia introitum aeris impedire , haud credendum. Imbricati & foliacei etiam plerumque perquam leniter & voo alteroque pun£lo, vt iam dixi, corticibus ad- haerent, hinc aeri vias non occludere, fed potius pa- tefa£las retinere, dum impediunt, quo minus puluere obturentur , puto. Tertio accolantur Lichenes , illos rorem & plumam, quem primo accipiunt, arbori de- trahere , & dum ob Urutfuram luam humiditatem fa- cile in copia abforbent , noxae elfe arboribus 54). Cui accufatiooi nihil efTe ponderis & potius pro vtili- tate Lichenum valere , fere iam per fe patet. Licet enim Lichenes rorem & pluoiam primo excipiant* ta- men cum cortice tam propinquo ftatim communicant. Aeque mious arboribus, fi hume&ati funt, nocere pof- fuot, nam perleui calore iterum humiditatem euapo- rant, friabilesque euadunt. Quarto Lichenes exftir- pandos effe contendunt autores, quia nonnullis fami- liis inferorum domicilia praebent 55). Nonne tum maiori iure folia arboribus edent decerpenda , quia praecipua alimenta & te£ia porrigunt multo maiori co- piae iofe£iOrura ? Non fatis Itaque mirari poffum, omnes in re faltuaria & oeconomia occupatos viros, qui fubdolo praeiudicio capti vfum adeo inlignem, quem praedant Lichenes, neglexerunt & remotiorem eorum tanto cum feruore vrgent, vt omnia fub omni- bus angulis conquirant, quo effatum fuum apodhdi- cum, Lichenibus Interitum minans, grauioribus etiam fuffulcire pofiint argumentis. Vfum fat amplum hae algae, quibus hieme tantummodo yegetare conceffum eft, pradiant, frigus ab arboribus, quas circumdant, arcen- XXIV arcendo, ne eo enecentur. Qua ex caufa 'etiam ob- feruatur, illos potiifimum latus fepteotrionem fpe&ans occupare 56), quo damna, quae frigidus boreas ar- boribus ipfi expofitis inferre poffet, prouide auertant. Hinc etiam Lichenes frigidioribus regionibus praefer- tim conceffit 57)., calidioribus fere denegauit 58) na- tura; aeque ac mammalia cum auibus in climate cali- diori deprehenduntur nuda leu leniter modo pilis & pennis tefta : in frigidiori vero pelle denfa , feu pen- nis approximatis veftira funt. Non etiam itaque efb mirandum, quod arbores hifpidae St hirfutae in rufti- corum hortis naturae cura folummodo relisae feraces & frigoris patientes deprehendantur , quam glabra & fplendente epidermide te&ae in hortis magnatum & hortulanorum & quod arbores agreltes hieme citius pereant in hortis ac liluis. Praeterea etiam arbores ri- mofas, in quibus faepiffime magnae plagae cortice de- nudatae offenduntur. Lichenes aliquo modo vicem cor- ticis fupplentes, inueffiunt & a tempeflatibus lignum defendunt. Num igitur iure Lichen efl exftirpan- dus ? - - O fi fua bona norint agricolae ! Xol lua- tur illi plerumque a hortulanis humida tempeflate, dum fcopis illos auerrunt. linnaevs remotionem illorum Helicibus nemoralibus committi poffe, expertus cff, fi in arbores introducantur 59). Sed an haec in- geniofa methodus commendanda fit, valde dubito, dum cochleae verofimiliter folia & flores laedunt , prius- quam Lichenes e medio tollant, vt ipfe iam auguratur, licet alio loco 60) commodam effe methodum perhi- beat. De ressons, quo Lichenes ab arboribus hor- torum arceantur, commendat, vt cortices earum, ope fcalpri, linea re£ta per totam longitudinem ad lignum vsque tranffcindantur. Per hanc incifionem credit cor- ticem euafurum effe multo laeuiorem nec vllomodo rimis exafperatum, quae alias feminibus Lichenum lo- cum XXV cum & habitaculum concedunt 6 1). Idem de hac methodo ac de priori fentiendum effe, quia incifio corticis certidime maius damnum infert arboribus, quam Lichenes, fatis liquet. 49) (Slecntfcb ©nleifutia ut -fcte neuete gocjlmiflenfc&aff. I. p.31. 50) Eiusmodi definitionem dat Summus linnaevs, dum dicit : Parafitica vocamur ea naturalia , quae imme- diate nunquam vel' e terra vel in terra crefcunt , fedjemper ex aliis Juam petunt originem . Confer. Eius Amoenit * acad. I. p. 460. fi) Hinc linnaevs in Amoenit. academ. VII. p. 377. mouet quaeftionem : an fortajjis Lichenes in arboribus , vt oejlra in pecudibus & pediculi in pueris fonti cula prae - Jient? Refporiiionem quaeflionis huius nimisi inge- niofae mitto. f2) Eius DHL Stationes plantarum in Amoen. acad. Vol. IV. p.87. 53) (Bhtitfd) 1. c. 6fonomifd;e ;0!^3f1cpat)(e. XIV. p. 68. 54) (BkSitfd) & l. c. 55) Infecla, quae praecipue fub algis in arborum corti- cibus hofpitamur, funt : Dermefte^ capucinus , tvjpo- grapkus , poltjgraphus , chalcographus , piniperda : P tinus pettinicornis : Cerambyx mofckatus , coriarius , aedilis: Cimex corticalis , vagabundus <5c quae funt caetera. 56) In filuis diffufioribus haec nota fere idem praedat, ac pyxis magnetica , cum nempe per eam peregrina- tores latus feptentrionale flarim diftinguere potfint. 57) Sic v. g. Nouam Zemblam tantummodo fere algas & mufcos enutrire ab itenerariis traditur. XXVI 58} SRftfltyHi* VI. p.577. linn, Amee* vitat, acad. Vol. VII. p. 372. 5-9) Hinmi §Betfud)e einet SRafun tmt> Dtimmm j£)ijiorie. p. 255. 60) Diff. Vfus mufcorum ia liKnaei Amoen. acad. VII. P* 377« 61) Gazette litteraire de Berlin. n. 555. linee ©ammltingetn VIII. p. 275. $. XV* Lichenes fertilitatem (f vegetationem promonent . Praeter commoda , quae arbores ex Lichenibus capiunt, praeflant non minus, dum fundum omnino Herilem, humum daedaleam praeparando, reddunt fer- tilem. Pereleganter lihnaevs modum, ad quem a natura id peragitur, deferibit fequentibus': Lichenes cruilacei primum vegetationis fundamentum funt, adeo- que inter plantas , licet a nobis flocci faepius penfi, maximi tamen momenti in naturae oeconomia funt ha- bendi. Quando rupes primum e mari emergunt, vn- darum vi ita politae funt, vt fixam fedem in iis vix quidquam herbarum inueniat , prout vbique iuxta mare videre licet ; mox vero incipiunt minimi Lichenes cru- ftacei has petras aridiflimas tegere , fuftentati non nifi exigua illa humi particularum que imperceptibilium co- pia , quam fecum adduxerunt pluuiae & aer $ fed hi Lichenes tandem quoque fenio confumti , in terram tranfeunt tenuiffimam. In hac tam Lichenes imbricati radices agere poffunt; & in his demum putrefacis in- que humum mutatis mufei varii, vtpote hypoa, brya polytricha locum & nutrimentum poflea aptum inue- niunt. XXVI X niunt Vldmo tandem ex his pariter putrefacis tan- tam humi copiam genitam cernimus, vt herbae & ar» bufculae facili negotio radicari & fnilentari queant 6 2). Eodem modo etiam natura, cui tamen infeCo fuam conferunt iymbolam , truncos arborum demortuos deftruit. 62) linnaei Diff. Oeconomia natura irF Amoen, ac ad, IE P* 25» §. XVI. Lichenum vfus in arte tin&oria, Praefertim algae noftrae fe vfui commendant tin* Qorio & optandum foret, vt in Pruffia, cum in fuf- iicienti adfuit copia, plura cum illis caperentur expe*» rimenta, quia huc vsqus raro & fine omni difcrimine col!e£H , ad fnfcum folummodo colorem apud noilrates in vfum adhibentur. Suecia fere vnica mihi nota eft regio, quae praeprimis Lichenes in vfum vocaoit tin- £torium & verofimile mihi effe, videtur, quod fi magis circa hos periclitaremur, merces patrias exinde fortaf- fis augeri poffe. Diuerfos, vt pollea in fpecialiori Li- chenum hiftoria magis elucefcet , praebent colores & haud dubitandum, omnibus his plantis praecipue faxa inhabitantibus, principium ineffe colorans 63). Felici cum fuccefiu iam experimenta cum lana, goffypio, fe- rico & linteamine tentara fuot. Ad hunc fcopum opti- me tempore veris, dum tempe/las efl humida, colli- guntur, ab arena, terra aliisque impuritatibus aqua depurgantur, ficeantur & in pukierem rediguntur. Qui puluis tum vel aqua fola vel addito alumine cum re- bus tingendis coquitur vel per quatuor feu fex hebdo- mades vrioa maceratur., Tio&ores praefertim pro co- lore 1 XXVIII lore purpureo in vfu habent mixturam quandam , roc- c ellam (OtfetUe) di£tam , quae praefertim in An- glia & Gallia praeparatur ex Lichene Roccella 64) (qui in infulis ArehipeJagi, Canariis ad rupes marinas inuenitur & pleumque ^CrautrrorfetKc f. ^anarifcfje f, $apberb(jcf)e Drjeille nominatur) dum in vrina putrefa&a illum macerant, calcemque addunt 65). In infulis fo- lummodo Canariis 2600 pondera centenaria tedante hellot colliguntur. Datur etiam alia Roccellae fpe- cies, quae Aluernia adfertur (Qtfeiik uott 'Humane, Srbotfdlk’ f & priori inferior aedimatur, haec ex Lichene Parelio 66) eodem fere modo tradatur. Optima experimenta cum Roccella in arte tioftoria com- municauit Cei. poerner 67). Laccam coeruleam, vulgo Lacmus, etiam ex Lichene Parelio 68) parari, iam obferuauit valent i n i 69), quod CI, fer- ber, qui fabricam prope Amdelodamum , in qua haec lacca praeparabatur, perlodrauit, confirmat. Vidit enim Lichenem Parellum in arcis ligneis, fub te£lum aedificii pofitis, vrina, aqua calcis, calce exltin&a & cineribus clauellatis tam diu" macerari , donec Lichen caeruleum acquifiuit colorem & confidentiam pultifor- mem. Molae fiogularis dru£turae tum committitur, per pannum fetaceum exprimitur & in formis paralie- lepipedis ficcatur 70). hellot tedatur , fe ex diuerfis Lichenibus indigenis colorem purpureum, Roc- cellae fimilern , obtinuifife, modum fimul [indicat, quo ex parua Lichenis cuiusdam quantitate iam auguran- dum fit, an purpureum colorem producendo aptus fit, nec ne. Sequenti id tentat methodo: Lichenis co- piam paruam indit vitro , hume&at iljum fpiritm falis ammoniaci & aquae calcis aequali quantitate, tum tan- tum, quantum intra digitos capi poted, addit falis ammoniaci, vitrumque claudit vefica hurre&ata. Si pod quoddam tempus h umidum contentum purpureo tin- XXIX tinftum efl colore, Lichenem ad tinfturam adhiben» dum effe, conflat 71). 63) @d;n?etifd;e 5lb&anblungett. IV. p. 30. 64) LICH en ( RocceUa ) fru&iculofus folidus, aphyllus fubramofus , tuberculis alternis. linn. fpec. piant . II. p. <622. 6$) Hanc methodum exhibet hellot in feiner garbe* funft. p. 353= 3^7. Prolixiorem tradit michelivs in Gener, piant, nou, p. 78. 66) lichen ( Parellus ) cruda ceus albus, peltis concauis obtulis pallidis. linn. Mantiff. piant . Ao. 1767. p. 132. n, 89. 67) gbemifcfye 3&erfud&e unb ^emerfuttgen btt gatbeftmjL III. p.2 26&i’eq. 68) In aliis officinis Gallicis & Belgicis lacca caerulea’ex herba Crotonis tinClorii , quae plerumque Heliotropium nominatur, feu ex lic di&o Tournejbl en Drapeau £ linteamina fucco plantae nunc nominatae tincta, con- ficitur. Confer, bomare DiClionnaire d1 Hiftoire na - turelle . Ao. 1768. p. 433* 69) SRatuc* unb 93tafenalfaramer. I. p. 226. §.6. 70) 5crbetrs tteuc ^frage $uc Sftneralgefc&id&te Wrfc hic# bener £anber. I. p. 378. 71) ^ellots garbefunjL p.3itfd? ©nleifung in fcie neuere $otjIndflenfd;aft. I. p. 38. §»8 2. 77) lichen velleus vmbilicatus : fubtus hirfutiflimus. linn. Spe c. piant. II. p. 1617. n. 52. 7$) linnaei Flor. Sue c» p. 419. n. 1103. 79) schreber in notis ad linnaei Mater . medie, p. 228. 80) lichen vulpinus filamentofus ram obdimus ere£his faftigiatus inaequali angulofus. linn. Spec. piam . p. 1623. n. 79. Iconem exhibet oeder Flor. Danic, Fafcic. IV. Tab.CCXXVI. Si) linn. Flor. Suecic. p.427. & Eiusd. Diflf, Vfus jnufco- rum in Amoen. acad. Vll. p. 382. §. 80 (Sfebifcb i. c. p. 39. §, §4, §. XIX. I XXXII §. XIX. Argumenti c ontinuatio. Quia haec numerofa famila ob exiguitatem plurima- rum fpecierum per breue tantummodo tempus innotuit & a Dillenio primum fere dete£la ed; non tam in vfum eorum ac in reliquarum plantarum celfiorum diu cogni- tarum inquifitum eft. Experimenta & In arte tintloria (§.XVI.) capta & in aliis Inflituta , fpem admittunt, hafce plantas in poderum praeprimis vfibus mechanicis & oeconomicis magis fe effe commendaturas. Ex mul- tis Lichenibus, poflea indicandis, puluis Cyprius ad deal- bandos crines adeo praedans ante breue tempus ab exte- ris praeparabatur, vt non inferior fuerit eo, quem ex amylo paramus. Plane nefcio, qua de caufa haec prae- paratio dereli&a fit. Lichen pulmonarius ad praepara- tionem corii in vfum vocatur 85), & nouiora docuere tentamina, foliaceos cinereos ad confe&ionem chartarum valere 85)- Cum corallotdeis feu fru ticiformibus, quo chartam praepararet, indituit experimenta gvettard, Dolet vero, illam ob nimis paucam cohaefionem particu- larum non ex voto lucceffiffe, licet ob albedinem, quam induunt, infignem, fe ad hunc praeprimis commendare videntur vfum 85). E Lichene puftul 'at 0 87) pigmen- tum , quod atramentum Chinenfe leu Toufch ..appellatur, optime poted formari 8?)« 8 3) ©leDitfdb ; bofantfc^ ofoitomifc^e Uuigen. I. p. 25. 8 4) (Blesitfdb <£inleifun& in t>ie neuete SettlftiffenfcfyafL I. p. 38. §. 84- 8?) 2Ut ^amiburg. 0Kagapn. XIV. p.3 69. g6) lichen ( puflulatm ) foliaceus vmbilicatus, fubtus lacunofus. iinn. Spec. piant. II. p. 1617. n. 53. Ico- nes oederi Flor. Dante. Falc. X. Tab, DXCVII. f. 2. 87) linn, Arnam* acad. VII. p. 383* §•*?* SECTIO XXXIII V' V' V' V' V' V' V' V'* V' V' V" V' V' SECTIO S E C V N D A, D E LICHENIBVS PR VSSIC1S. §. xx. Numerus Lichenum a botanicis Prujjicis detetfomm . Cum Lichenum flirps vltimum omnium planta- rum obie£lum fuerit Botanicorum , non mirandum, quod rei herbariae Prufficae fcriptores in hac non adeo defudarint palaeftra , ac in colligendis & indicandis plantis grandioribus. Si veras fpecies varietatibus eui- dentibus detra£lis , quae a loesel, helwing, wvlff, vna cum illis, quae a Botanicis Gedanenfl- bus breyn & reygek inuentae funt, connume- ramus , fumma oritur Lichenum Prufficorum XXXVL Quos infuper horis fubfeciuis per paucos annos collegi, vna cum illis catalogo trado, licet valde doleam, quod diuerfas Pruffiae regiones , aliis fortaffis fpeciebus praegnantes adeundi, occafio mihi huc vsque defuerit. $. XXL Lichenum Prufficorum enumeratio . Circa enumerationem fpecierum quaedam praemo- nenda habeo, quae fequentibus abfoluo. Cum fpecies enumeratae vel ab antecefforibus meis Botanicis, vel a me, dete£foe fiat ; femper fideliter notaui , an illae etiam a C me xxxxv / me obferuatae fiot, nec ne , & in vlteriori cafu numquam meas feci. Quod ad nomina & characteres, quos ad- duxi, attinet, femper Linnaeanos, fi aderant, praepo- fui, quia vtrumque non folum ob praeftanriam fe com- mendat, fed etiam vbique iatri adfumtum efl. Sequitur halleki & dillenii denominatio. Huins nomen adferre, iubet reuerentia , quam ipil vt primo obferua- tori debemus: illius, quia faepHTune in his tum pumilis plantis multo oculatiorem & Tagaciorem fe praeftitit ipfo uunaeo. Quae alii Botanici illuflres vfurparunt no- mina aliquando adhibui, fi vel priores plantam non ob- feruauerant, vel horum denominatio ab illis plane difce- debat vel notior erat. Si fpecies a me obfernatae a .nilo Botanicorum , quorum catalogi ad manus erant, tafcfae fuerunt; ipfe nomina & charafteres cohibuere coattos fui. Botanicos Prufficos femper allegaui & ex his ad- innBis facile determinari poliunt fpecies, ante me jam de- te£lae. Lichenibus in pharmacopoeis patriis fe u exieris introdu&is nomen , fic diCtum , ofhcinale adferipfi De- nominationes, quasfinjy, germanicas, aliorum relinquo iudicio : fi vero quaedam iam a vulgo receptae aderant, quae tamen circa has plantulas rarae fent, adieci. So- lum natale femper indicaui & in fpeciebus, non frequen- ter occurrentibus, locum, quo reperi, accurate determi- naui. Varietates, quo eo facilius difcernantur, litteris graecis praefixis diflinxi. Ne merum tantummodo in- dicem fifterem, cuius taedet, defcriptiones adiunxi, quo tyronibus botanophilis facilitarem & in illis excitarem horum minimorum fludium. Vfum denique medicum, oeconomicum , mechanicum , quatenus mihi notus erat, eommunicaui. OKDO XXXV ORDO I. LICHENES PVLVERVLENTL , • ||| jj | | | ■ '■ V^V-. ' " . v-V*' | @ ta u &fl e djteit. P ollen, feu puluis tenuis, diuerfimode coloratus, fu- perficiei corporum mox tenuius mox denfius adfperfus, mox in aCeruulos, feu globulos, laxe cplle£lus, fifluot Lichenes , quos nunc fum indicaturus. Omnium plantarum funt fimpliciffirni, pauciffime organifati, io^ fimae vegetationis. Tranfitum facere videntur ex ve- getabili in minerale regnum. dillenivs i) & linhaevs 2) hos e Lichenum exterminarunt fami- lia & ad By (Torum genus miferunt ; michelivs 3), haller 4) & schreber 5) -vero rurfus in prio- rem introduxerunt (§. XIII. ). Hos tramitem naturae magis preffe fequutos effe illis, credo. Cum in byssi genere filamenta, feu fibrae capillares, pro nota cha- ra&eriftica agoofcantur 6>, hoc refpetiu ob formam puluerulentam , globofam fub Bydis militare nequeunt. Hinc iam monet 111. gleditsch, iludio cauen- dum effe, ne pro Byffi fpeciebus habeantur, p e rpu fil- iae algarum plantulae 7). Maiori itaque iure ad Li- chenum genus vocantur , cum fabrica eorum tam fimi- laris optime refpondeat Lichenibus , & ope horum fcalam naaeifclmur a croila, inorganice fere ^xpanfa, pedetentim vsque ad filamentoforum adfceodere or- dinem. Accedit, quod fme dubio fint prima Liche- num; reliquorum flamina 8), quae in veros ado- lefcant Lichenes , cum cruftam exa&e referant liche- nofam. Defe£lus fcutellorum neuti quam pro fepa- rarione horum valet, cum illa & aliis defmt, quae C 2 tamen XXXVI tamen nihilo fecius a linnaeo huic generi adnu- meraotur ( §. IX.). i) Hiftoria muf eorum . p. i. а) Genera plantarum, n. 975. 3) Noua genera plantarum . p. 9 6. 4) Hiftor. piant. Helueticar. III. p. 102. Ord. X. f) Spicileg. flor. Lippae . p. 140. б) linnaei gener, piant. 1. c. 7) Methodus fungorum . p. 2f. 8) $awifc#erifcbe$ SRagajm» Ann.X. p. 466. I. lichen flaSleusJ pulnerulento crullaceus albiffi- mus. SCHREBER Liff. P* 139- U. II48. Lichen farinaceus mollis, albus, glebulis fphaericis. haller. Hiftor. Helu. III. p. 103. n. 2093. Byflus La&ea. linn. Sp.pl. II. p. 1639. n. 12. reyger FI. Gedan. II. p. 1 73. Byfius candidiffima , calcis indar 5 mufeos inuefliens. d 1 l l e n. mufe. p. 2. Tab. 1. f. 2. SSBetffe @taubflecf;te. Arborum cortices , quos late aliquando obdu- cit, quafi a calce dealbati ejfe videntur. Depre- henditur etiam in mu/cis. Per lentem confpe£his ex meris glebis fphaericis fubcinereis conflare videtur. An non rudimenta Lichenis faginei? II. Lf- XXXV II. L I chen ( incanus ) puluerulentus, albus, glebulis rotundatis, schreb. Lipf- p. 139. 0.1147. Lichen farinaceus , mollis , albicans , glebis difformi» bus. feLL. Hift. Helu.lll. p. 103. n. 2094. Byffus f incana ) puluerulenta, incana, farinae indar ftrata. l i n n. fp. pL II. p.1639. n.n. bil- len. mufc. p. 3. T. I. f. 3. 3}?e£ltdf)te ©taitbpecfjfe. In terra^ faxiS) corticibus arborum mufeis inuenitur. Alga haec, fi recens colligitur, feu fi aqua hu- me&atur, colore gaudet incano, qui vero, dum ficcatur, in album tranfit. Minutos aliquando format globulos cohaerentes, faepiffime vero In crudam latam, minime cohaerentem, & farinaceam, expanfa eft. III. lichen ( cinereus J puluerulentus cinereus, ru- pes operiens, Byflus faxatilis. linn . fpec. piant. II. p. 1638. n. 7. reyger. Gedan . II. 173. ©raue ©taubfkcfjte. Saxa &r rupes aeri Uberiori expojitae hac alga obdu&ae o cinerafc entes deprehenduntur . IV. lichen ( lolithus ) puluerulentus, fanguineus, faxis innafeens. Lichen iridis odore , crudaceus, ruberrimus , decitate pallefcens. haller. Hift . Helu . Ili. p. n. 2090. Byffus - . 1 ' ' v - , ■ ' ' i . y XXXVIIX Byffus lolithus. linn. & 'p. ph IL p. 1638. o. g. Byflus capillacea , puluerulenta , violam redolens, fru£Hficationibus fparfis &c. gleditsc h. fungo p. i&. n. 1. var.a. wvlff Bor . p.4. 11.14. lolithus f. lapis violaceas, schwenkf. fojjl p. 3 8 2«, SBSo^!riec^enbe @taubjlec()te. SBtoIenffeftt. In locis glareofis duris circa officinas carbo- narias illum crefceve , perhibet wvlff /. c» Cum locum non proprius indigitauevit , iuve dubito j an ipfe illum inuenerit . A me non ob • feruatus efi . Summus haller, a quo defcriptionem mu- tuari placet, fequenti illum defcribit modo : „ Cru- ila iunior ruberrima, de duro lapide late effio- refcit : per aetatem vero ex luteo viret. Filamenta, dum iunior eft, obfcuriflima, neque mihi confpicua educit ; & liccus mihi puluerufentus videtur. Odore eft Violae vel Iridis, eoque durabili, qui vtique a mufco eft, non a Iapide. „ linnaevs io itineri- bus iliis notauit, in faxis filuaticis ante vnum alte- rumque annum euerfis & fupinatis, quorum inferior fuperiicies fuperior euafit, quique nulla erant te£la terra illum modo reperiri : qua ex obfeiruatione, quia nempe faxa 3 quibus puri & aperti pori funt,, folum occupat, concludit, hanc algam non nili ea enutriri terra, quae ex pJuuiis decidit, feu ex arboribus euaporatur 9). In febribus exanthematicis illum vfurpar}, idem in praeteritu indicat r o). Saturatiffimo etiam tin- git colore luteo * fimulque fuaiieolenti 1 1). Hoc iam t-xxix iam inde eomperimns, quia luafms colorantur, dum eraditur. Vfus algae tamen rarior, quiamL nutiflima efl. 9) iUrniee Dietfen bur$ ^ejfgoffylattb. p. 289. 10) 1. e. 11) linn. Amoen . acad, V. p. ^9. Eiusd. bU£C§ £)e!anb 1 tnb ©otfilants p. 35« V. lichen fflauus ) puluerulentus flauiis. s chr e- b er Ltpfi p. 139. n. 1145. Lichen crufta tenuiffima fiaua. hall. Hifl. Helu. III. p. 104, n. 2096. Byffus ( candebaris J pnluerulenta flaua lignis r ad- nafcens. linn. Sp.pl. p. 1639» 11,9. eey» ger. Gedan . II. p. 173 12). - $ ©el6e 0£au6flecfjte. Obferuatur copiofe ad parietes antiquos , ajje - res, ligna , cortices arborum , humido potiffi - mum\ vento expojltarum. Colore' gaudet hic Lichen eleganter flauo, aut fulphureo. Lenti fubie&us ex particulis informi- bus conflare videtur. Anne hic Lichen natalia praebet Licheni candelario? Ad luteum colorem adhiberi perhibet lin- NAEVS 13). 32) Sub hoc nomine Linnaeatio wviff in Flor, Bor . p. 4. n. 16. perfalfe excitat Agaricum lichenofum y no&u Lampyridis in(lar lucentem fub nomine 03£du$d)enfeueC Frujjls notum ex Mfpr. . cui Auclor helwing titu- lum Tournefonii Borujjici praefixit. Haec alga in lignis putrefcentibus habitans efl Bijjfus phofphorea , 13) &mnee Sfaipsw j?*6p VI. XL VI. lichen ( botryoides J puluerulentus viridis. Lichen cruftaceus verrucofus viridis, hall. Hijl . Helu. III. p. 102. n. 2089. Byffus botryoides. lin n. Sp.pl . p. 1639. n. 10. reyger Gedan. II. p. 173. Lichen byffmus. scop. Carneol.VL . p.364. n.1373. ©nSne ©taubflecfjfe. a) Lichen viridis, schreb. Lipf. p.139. n.1149. Byffas botryoides faturate virens, dillen. mufc. p. 3. Tab. 1. f. 5. In terra y /axis, muris humidis frequens . Teflae florum, Ji terra contenta femper feruatur humida , hoc Lichene extorfum obducuntur . Varietatem indicatam in quercuum cortice de- prehendi. Crufta puluerulenta, in glomerulos aggregata3 continua , omnes etiam minimos receffus corporis, cui adnafcitur, obducit. Color plerumque efl gramineus, hinc & inde luteo miftus. Saepe illum fupra Lichenem flauum luxuriantem offendi, tunc colorem ex flauo viridefceniem prae fe tulit. Va- rietati , quam allegaui , multo viuidior efl color, qui propius accedit colori viridis aeris. Micro- fcopio fobie£lus Lichen ex meris globulis oblonga- gatis, femipellucidis , vuis fimilibus, (vnde etiam nomen triuiale profieifcitur) conflare videtur. Va- rietatis globuli funt multo fubtiliores. Cl. weis de hac alga fequentia, quae ego etiam obferuaui, notat: In muris aut parietibus humidis vnum 1'uper alterum accrefcit ffratum huius algae ad craflitiem aliquot linearum , deinde fenfim in informem abit pur- X L I purpuream gelatinofam maffam, hinc & inde nigro fufcis maculis intermixtam , concretioni fungofae haud abfunilem. Hic eil vltimus ftatus huius Li- chenis moribundi , ablui enim tunc pluuia folet j & in eius locum nouus iterum accrefcit 14). 14) weis piant, cryptogam. Goetting . p. 16. VII. lichen ( ' cinnabarinus ) puluerulentus, crufta glebulofa cinnabarina. Lichen crufta cinnabarina. hall. Hift . Helu . III, p. 104. n. 2098. Lichen cruftaceus, puluerulentus, ruber, arboribus adnafcens. m ichel. gen. piant, p. 100. n.73. ginnoberrot^e ©taubfled)te. In corticibus arborum ajjeribusque putridis inuenitur . Glebulae funt plerumque oblongae, conuexae, faepe confluentes, coloris cinnabarini magis, feu minus, laetioris. Dubius fere haereo, an non fiet funguli quidam prouefctiori aetate exficcati? VIII. lichen C variegatus) puluerulentus, crulla ru- bro & albo colore variegata. Tab. 1. flg. u gletfcfyfatbige ©taubf!ed)te. In fepibus putridis inter botryoidem obferuauu Occupat femper in aflferibus locos depreffiores & in linea re£ta longe aliquoties protenditur. Emi- nus carneus apparet, propius vero, fi adfpiciatur, ex albo & carneo colore variegatum eflfe, liquet. Nunquam fuperficie gaudet laeui, fed femper im- preflionibus perquam numerofis exaratus deprehen- ditur. IX. X L II IX. lichen f antiquitatis J puluerulentus ater* SCHREBER Ltff. p. 138. p. II 44. Lichen cruftaceus, faxatilis, omnium minimus, niger. haller. Hift . Helu. III. p. 102. n. 2081. Byffus antiquitatis, linn. Sp.pl. p. 1638. n. 6» In lapidibus praeprimis argillofis in via extra Regiomontum ambulatoria inter betrt gtieblattbt* fd)en unb Sranbenbut^er prouenientibus fae - pius inueni. Hic Lichen maculas in lapidibus, aeVi aliquam- diu expolitis, efficit, quae imitantur atramentarias, calamo fcriptorio faBas. Sunt vel rotundae, vel angulatae , vel folitarlae , vel ex multis inter fe confluentibus maculis conflant. Nudo oculo fere planam oftendit fuperficiem , armato vero ex me- ris tuberculis rotundis aut informibus proxime iuxta fe pofiris conflare patet. Ob fabricam adeo tenuem neutiquam a lapide potefl feparari. Hinc h inde eiusmodi lapides pun&ulis nigris , acumen aciculae aequantibus, quae fuperficiei accreuerunt, obfui funt , quae primordia huius Lichenis efle vi- dentur. haller faepe illum latiflime per Iapi- dem regnare & hunc, qua meridiem & occafum fpeftat, denigrari vidit. Cum in vno eodemque lapide vna cum L. fufco-atro noflrum fere fem- per obferuauerim , veroflmile mihi videtur, illum ex hoc ortum traxiffe. ORDO X L III ORDO II. LICHENES LEPROSI TVBERC VLATI, SB « 1 5 e n f I c t e n* Hi paulolum tantummodo orgamfadores apparent prioribus. Cruda (§. VII. ) gaudent a puluerulentis in eodiuerfa, quod illa non tam laxe, fed ardius adhae- reat habitaculo, hinc inter omnes reliquos difficillime funt feparandi. Accedit, quod cruda faepe fit cuticula tenuillima. Haec interdum afpera, interdum rimofa, interdum granulofa, Interdum fquamofa, interdum laeuis deprehenditur. Aliquando plane deeffe videtur. Infi- dent ipfi corpora plerumque globofa , faepe tamen etiam ab hac figura difcedentia, parum fupra crudam promi- nentia , quae tubercula ( §. IX. ) vocantur. Superficies eorum ed vel laeuis, vel fcabra. Omnes plane feffiles obferuantur, excepto vnico L, er ice torum , qui petiola- tus ed. Color diuerfus crudae & tuberculorum prae- cipuam dat in his differentiam fpecificam. Recenfet hos dillenivs in Ord. I. Lichenoidum 1 6) , miche- uva in Ord. XXXIV. cruflaceorum 17), haller in Ord. IX. fcutellatorum cruflaceorum f. Htrpe - tum 18) & scopoli inter Terras vegetabiles 19), 16) Hijior. mufcor. p. 128. 17) Noua gener, piant ar. p. 9 6. 1 g) Hifl. piant. Helneticar. III. p. 97» 19) Flor. Carneolic. p.359. X. lichen CfcviptusJ leprofus Albicans lineolis ni- gris ramefis chara&eriformibtis* % t, n n, Jpec* piant . p, 1606* m 1« Lichen XLI V / Lichen de rimis efflorefcens, biualuis, ater, cha- ra&erifticus. hall, Hift. Helu, IiL n. 2079. Lichenoides crufta tenuiffima peregrinis veluti litteris infcripta. dillen.^, p. 125. Tab. 18. f. r. Tab. 55- f* 9* Lichen cinereo albidus, lineolis charafteriformibus, diuaricatis. necker. method. p, 4 5. n. 1. In omni fere genere arborum praecipue 'limio- rum frequens deprehenditur . Pyri mali filue - flris truncum (f ramos vndique hac alga ele- ganter obftum in Jilua prope pagum parochia - leni Stejfenfee obfernaui Valde mirandum , in Prufpa neminem illius haftenus fecijfe mentio- nem. Crufta albicante feu cinereo albicante faepius etiam flauefcente cortices arborum circumdat, quam raro craffiorem faepiffime vero adeo depre- hendi laeuem & tenuem, vt fere de praefentia cruftae dubius haeferim , & Lichen epidermidi in- fixus videretur. In hac crufta rimae obferuantur copiofae, quae in vno eodemque fpecimine fimpli- ces, re£tas, curuas, angulofas, arcuatas, diftin- Oas, anaftomofantes aliusmodi lineas formant. Hae fiffurae atri pollinis plenae , qui tamen, fi mi- crofcopio Lichen fubiicitur , magis eleuatus ad la- tera, quam in medio rimarum offenditur, ad littera- rum hebraicarum, feu potius chinenfmm, fimilnudi- nem proxime accedunt, vnde etiam nomen ipft impolitum* XL XLV XI. lichen (geographicus) leprofus flauefcens, li- neolis nigris mappam referens, linn. Spec. piant* p. 1607. n. 2. Lichen crufta infeparabili flaua, fcutellis nigris con- fluentibus. hall Hift . Helu. III. p. 99 n. 2063. Lichenoides nigro flauum , tabulae geographicae inftar pitlum. dillen. mufc. p.i^y. Tab. r8< f. 5. Icones oederi flor.Dan. Fafc.VIILTab.468. n.r. ©eograp^ifrfje ®ar$enflecf)te. lan&fattenmoo6. Licet iam per nonnullos annos in faxis Ef la- pidibus hunc nitidum quaejiuerim Lichenem Ef iam omnem illum inueniendi dimiferim fpem ; praeterlapfa tamen aeftate in excurjione botani- ca inflituta in imbrice a tetto templi pagi biften delapfo fummo meo commilitonumque gau- dio reperi. Magna non opus efl quidem imaginatione, vt fimilitudinem huius Lichenis cum mappa geogra- phica inueniamus. Crufta, quae obie£to adeo ar£b adhaeret, vt feparari aequeat, coloris eft pallide flaui feu citrini & in varias rotundas, an- gulatas, quadratas, rhombeas figurar difpardta eft, quae lineis plus minusque atris, fluuios quafi, feu regionum fines, repraefentantibus , circumdantur. Emergunt ex crufta tubercula minima, numerofa, oblonga, feu rotunda, diftantia, feu approximata, & inter illa praeprimis crufta rimas minutiffimas egifle videtur. In imbrice, quem coram habeo; fimiles figuras cinereas, fufcas & nigras, persenui crufta teQaSj obferuo , quae verofimiliter Lichenis decre- XL VI decrepitam aetatem indicant, quod etiam O. weis animaduertit, qui fkuiim colorem, diu tempedati expofitnm, in albidiorem, pod fufeum, & denique nigrum, mutari vidit *). •) Piant, cryptpgam. Goetting. p. 39. XIL lichen (rugofus) leprofus albicans , lineolis fimplicibus puotiisque nigris confertis, linn. Spec. piant . p. 1 607. n. 3 . reyge r. Gedan» II. p. 168. Lichenoides pun&atum nigrum & rugofum. dil- len. mufe. p. 125. Tab.ig. f.2. $S3ar$enjIed)te. In carpinis, fagis, aliis que arboribus, praefer- tim imioribus , habitat . In hac fpecie etiam obtinet cruda tenuiffima alba, quae nigrefeentibus plerumque lineis vndique in- clufa, multis maioribus & minoribus ornata ed tuberculis, illisque aterrimis. Non in omnibus huius Lichenis lineam nigrefeeotem animaduerti, fed in nonnullis color albus crudae a colore cor- ticis* diuerfus terminos illius indicabat. Hine linea Lichenem circumfepiens non ingredi debuiiet in chara&erem fpecificum. Tubercula fuot rotunda, parua, approximata, hinc & inde in varias figuras confluentia , atra. Si per lentem confpieiatur Li- chenis cruda , intra tubercula rimas , Licheni feripto (Sp. X.) exa&e fimiles , nifi quod jhae nullo polline coloratae fint, egiffe obferuatur. Num hic Lichen fucceffu temporis in Lkhmm tranfit feriptum ? XIII. XL VII XIII. lichen ( gr uniformis ) leprofus : crufia al- befcente, granulata: tuberculis atris. Tab. i. f. 2. S?otnt'cl)fe ^Barjcnflecf)te. Detexi illum in pariete ajferihus exftruSlo diuerforii , quod in pago ffiafyiMtx eft. Crufia veluti effc calcarea, ex minutis glomeru- lis compofita, qui plerumque, dum in modum fibrarum lignearum, quibus iofident, ordinati funt, lineas formant. Inter haec granula pollinem an- therarum magnitudine aequantia , hinc & inde tu- bercula parum maiora & atra prominent. XIV. lichen ffanguinariusj leprofus, cinereo vi- refcens, tuberculis atris, linn. Spec. piant . p. 1607. n. 4. Lichen crufia farinacea virefcente , fcutellis atris. haller. Hift . Helu . Ili. n. 2065. Lichen limitatus scopol. Carn . II. p. 363. n. 1370. & L. punclatus. ibid. p. 365. n. 1374. In truncis diuerfarum deprehenditur arbo- rum. Confiat crufia tenuiflima viridefcente , cui glo- buli nigri pauciores , quam in L . rugofo , infsdent, qui mox maiores, mox minores5 nullo difiin&i or- dine, deprehenduntur. Hi faepiffime gibbofi & cru- fta a viridi colore aliquando valde recedit. Ple- rumque linea nigra circumfcribitur. Clariffimi s.copoli L . punctatum , cui receptacula fcutel- lata adiudicat, etiam fanguinarium elle, obferuatio CL zoegae extra dubitationis aleam ponere vi- detur. XLVIIX detur. Tubercula, inquit, ab initio vera funt fcutella, margine ihbtumido nigro, carne fufco nigra ; deinde vero excrefcunt in tubercula maiora connexa margine obfoleto, carne intrinfecus nu- cleum ferrugineum, rare pulchre fanguincum, con- tinente *). *) SCHREBER Lipf. p. I37. n. II40. XV. lichen (j&emifphaericus J leprofus, lutefcens, tuberculis immerlis atris politis. JpaIWuglicf?te Sffiarjenjlirfjte. Inuenio illum inter Lichenes meos Jiccos , ante annos quosdam colleSfos. De qua arbore illum vna cum cortice abfciderim , nefcio . Crufta lutea laeuigata tenuis, ex qua hinc & inde fine ordine -tuberculi globulofi quafi erumpere & cruftam ad latera eleuare videntur, vt tantum- modo hemifphaerae atrae politae vifui pateant. XVI. lichen f fufco - ater J leprofus, fufcus, tuber- culis atris, linn. Spec. piant . p. 1607. n. 5. Lichen crufta farinacea infeparafiili, cinerea fcutis ni- gerrimis. h a l l. Hift. Helu . III. p. 99. n. 2062. 58vaunfcf)roar$e 2Bar|enflerf)te. In omni genere lapidum frequens . Late aliquando obducit lapides crufta fufca, te- nuiflima, plerumque rotunda, cui copiofa &, refpe- £tu Lichenis praecedentis, minutiflima infident tuber- cula nigra. Sequentes de hoc Lichene obferuaui varietates : cru- XL IX u. erufta cinerea. Lichen crufta albida tuberculis nigris scopoli CarneoL II, p. 364. n. 1372. Var. 2. |3. crufta fere nulla. Lichen f t^upejlvh ) tuberculis feflilibus nudis. scopo l. 1. c. XVIL lichen fpevtufusj leprofus : verrucis fub- teffdatis, laeuigatis, ,pertufis poro vno alteroque cylindrico, linn, MantiJJl piant . Ao. 1767. p. 131. n.82. Lichenoides verrucofum & rugofum cinereum gla- brum. dillen. mufc. p. 128. Tab. 18» f. 9. Lichen crufta verrucofa ; areis polygoniis , p 11 n£l i fe- ris, hall. Hift. Helu. III. p.98. n. 2053. Lichen ( verrucofusj cinereus, fcutellis virefcentibus. hvdson Flor» Angite p. 445. n. 18. Sphaeria f pertnfa J fubcompoflta , aggregata , irre- gularis, perforata, virefeens. weigel. Obferu . p. 46. n. 9. Tab, 11. f. 15. vveber. SpiciL Goetting. p. q 8 2 . n. 2 9 8 . ©urri)|fod)ene SBar^enpedjte. Deprehendi faepe in cortice Tiliae . Crufta tenuis, hinc & inde rogofa. Verrucae irregulares, concolores, diftin&ae, eminentes, re- motae, aliquando confluentes, planae, laeues, in medio vmbilici inftar de preffae. Harum multae claufae, multae hiantes feu poris notatae, ac fi acicula fubtiliflima femel, bis, vsque fexies? perfora- D tae tae effent. Cl. weber. 1, c. ftotafc, fub quolibet poro faeculum latere fphaericum , puluere carbo- nario repletum. Recens planta cinereo virefcens, fiecata albida eft. Var. Lichen cruda cinerafcente, fcabra, quafi calce obriu&a , tuberculis perparum eminentibus» numerofis , omnibus minuriffime pertufis *). Tab. r. f. 3. An Lichen fcaber scopol. Cctrn . p. 365. 11.1376? Sed obflant fcutellae! *) Quem Celeb. necker in Delie* Gallobelg. p. 501. n. y. iub nomine Lichenis Carpinei recenfet, hanc efie varieta- tem, nullus non dubito. XVIII. lichen ( calcaretis J leprofus candidus, tu- berculis atris. linn. Spec. piant, p. 1607. n. 6. Lichenoides tartareum tinclorium candidum, tuber- culis atris, dillen. muje. p. 128. Tab. 18. f. 8. ©d;u cftge SBarjenj lec£)te. In rupibus lapidibus in via ad villam fubur - lanam , ble iiebe di&am , vulgaris . Crulla late ed expanfa, alba, rimofa, dura, vt cultri ope, dum feparare (ludemus, in minutifiima diffringatur fniftilla. Hume&ata fit flexilior. Su- perficiem faepiflsme laeuem & crudam vnam tres vsque fere lineas eradam deprehendi. In hoc tu- berculo confpiciuntur pudulae nigrae, pauculum fuper illam? eminentia diuerfae magnitudinis, quas etiam laeuigatas inneni. Obferuaui illum plerumque latera modo inuefti- re petrarum, numquam fuperfickm coelo oppofi- tam. Lt tam, FortaiFs pluuiae impediunt, quo ftiintis hic altas agere poffit radices. lInraevs (latuit hoc Lichene faepiuse longinquo lapides calcare os a laxis poffe dignofci *). Sed dubito fere, an femper res ita i e habeat, cum Lichen confluens webe- ei **) a noftro, vt ex; defcriptione eius patet, non diuerfus in lanis Hercyniae vulgaris fit. Siccatam hanc algam , quae meofe Augufto coL ligitur, puluerifatam, per tres leptimanas vrina, vafe claufo contenta, maceratam, & deinde cum rebus tingendis co£hm, eas colore rubro, fcarla* tinofimili, imbuere, refert dillenivs 1. e, *) £tnnee SKetfeit fcurdj 4>clant> mib ©otfhant». p.202. iiiusd. Flor. Suecic. p. 407. **) Sjpicileg. flor. Goetting. p. 180. n. 229. XIX. lichen»^ rupeftris ) tuberculis feftilibus nudis, sco poli Carn. II. p. 363. n. 1372, Lichen rupeftris, Var. /3. tuberculis rubicundis. weber, SpictU Goetting, p. 191. n. 2 4 7 . Lichen cruilaceus, faxatilis, glaucus, tenuiffimus, receptaculis florum exiguis, michel, gen. piant, p. 97. n. 26. 9lo i\t 2Barjcnj!ed)fe. Deprehendi illum in petra domui in bev Wlooi* 6ube propinque & ex aduerfo fita . Inclauatum & infixum illum fere foraminulis petrae indicatae anrmaduerd, cuius fuperficies tu- berculis rotundis & oblongis , hemifphaeria reprae- Icntantibus, ex albo purpureis, politis *) oblita erat. Duritie erat Lichenis calcaveu Crudam D 2 nui- ILII nullam, quamuis acriter ocolis intuitus fim, de- preh ndi. scopoli putat , Lichenem cinereum (Sp. III.) cruftam penitus ablbrbere. *) halleri Lichenem , quem in marmore rubro inuenit, crujla tehuijfuna infepurabili 3 fnbcarnea , fcutellis fangnineis fubhiijktis ( Hifi. Hclu. ili p. joi. n. 2075. ») elTe , obftant crufta, fcutellae & factes hirfuta. illarum. An fortaffis diuer- fts aetatibus diuerfam induit faciem? XX lichen ( aevuginofm J cruftaceus , tuberculis fdTilibus, planis, crufta veiniciformi. scop. Carn. p. 361. n. 1368- Lichen cruftaceus aeruginofus ; fcutellis albidis» iaqvin. Auftr. p. i83. Obf. 98. Lichen glauco virens tuberculis iisdem, michel. gen. piant, p. 98. n. 83. Iconem fiftit. Tab. r. £4* ©rune 5Bar$enfftd)te. In truncis prouenit arborufn. Csufta eft glauco - virefcens , glabra, aliquate- nus rimofa, duplici linea marginali cinerea circum- data. Huius medium occupant tubercula maiora minoraque, concauo- plana, ex albo virefcentia, approximata. An Lichenis Elueloidis webe- iu *) varietas? *) Spicileg. Coetting . p. 186. n. 245. XXL lichen ( 'fagineus J leprofus albus: tuberculis albis farinaceis, lin n.Spec. piant. p. 1608. n. 10. Lichen verrucofus cruftaceus, albus , orbiculis villofis concoloribus, hall Hift. Helu. III. p. 102«, n. 2086. Liche- LTII Lichenoides candidum & farinaceum, fcntellis fere planis, dillen. mufc , p. 131. Tab. 18. f. 11. ®ar$cnjlrd)fe. Praeprimis in corticibus innenitur fagovumy verumtamen etiam aliarum arborum , praefer - tim rimofarum *). Crufta efl alba, glaucefcens, glebulis fa£la cal- ciformlbns , nulla linea marginali determinata» Hanc obtinent tubercula irregularis figurae , diuer- fae faepiffime magnitudinis, alba farinacea. Huius Lichenis permultas obferuaui varietates, quarum praecipuae funt : 06. crufta laeui in cioereum colorem tranfeunte, tu- berculis paucis, magnitudine fere eruorum, ro- tundis, totis farinaceis. 1 3 . crufta fere nulla, tuberculis parum eminentibus, planis, angulofis, farinaceis, ad fimilitudinem variolarum fubconfiuentium accedentibus. Lichen orbiculatus, schreb. Lipf p. 1 3 5. n. 1 1 3 6. y. crufta nulla , vndique tota tuberculofa , minori- bus & maioribus, farinaceis & non farinaceis tuberculis. Duas vlteriores a vetuftis faepius legi arbo- ribus. *) linkaevs credit, hoc Lichene Fagos folummodo occu- pavi & ope illius iam d'gnofcendas eflfe. Confer. Eius 33erfttcbe einer sftatur* unt> ^OefDnomic^ftcrie. p. b7- XXII. lichen fcarpineus ) leprofus, cinereus t tuber- culis albidis rugofis. linn. Sp.pL p. 1608. n. 1 r. SBelSc L IV SBetjfc £anbfat4(ctta^tttcc£)c In carpinorum conice frequens. Occupat faepiffime totum arboris corticem, Te- neifiimus fere omnium tuberculoforum. Maculae albidae folum oculo nudo animaduertuntur , in quibus ope microfcopii tubercula diftinguere vale- mus. Cauendum vero eft, ne Lichenem fagi- neum (Sp. XXL) huic faepiffime infidentem pro tuberculis affumamus. Quod CL weis *) fe obferuaffe exhibet, etiam in omnibus huius fpeciei Lichenibus obferuaui , nigras nempe lineas ad ex* tremos margines macularum albarum, quae hafce maculas confiniis fere diilinguunt. Has verifimil- lime a Lichene rugofo ( Sp, XIL ) proficifci credit. Ex hac commixtione duorum Lichenum oritur in carpinorum corticibus pi£hira quaedam mappae geo- graphicae fimilis , dum maculae albae Lichenis carpinei prouincias referunt ; lineae nigrae L. ru- go ji fiuuios aut terminos fingunt. Qua ex ratione linnaevm in itinere fcotico ipfi nomen Liche- nis geographici impofaiffe credo **)7 *) Viant, cvyptogam. Goetting. p. 42. **) tBerfttdbe emet icatur* Atinii* tint> a4}efonemielh1h>rie. p- 7r XXIII. lichen fericetomm) leprofus , candidus: tuberculis incarnatis, linn. Spec.pl , p. 1608. n. 12. wvlff Bor . p.42. n. 177 *). Lichen crufta tenace verrucofa, albida, fungis incar- natis. hall, Hift. Helu. III. p. 97. n. 2042. Coralloides fungiforme carneum bafi leprofa. d il- le n» mufc . p. 76. Tab. 14. fa. Fun- XV Fungus non vefcus XXXIII loesel pl Bor . p. 22. Fungus granulofus incarnatus. gottsched. Bor „ p. 97- n.255. Fongilli incarnati coloris , minuti , mufco JnoatL menzel. pugili, rar . T.VI. ©cf;roammatttflecf)ten. Crnfta horum valde accedit illi, qua tuberculati gaudent. Aliquando ex fqtiamis crenulatis & incilis conflat. Maxima tamen ponitur differentia in corpufcu- lis fupra crudam eleuatis, quae a tuberculis in eo difce- dnnt, quod ffru£lpra rotunda, feu onalis, magis; regula- ris in bis obferuetur, & praefertim difcus eorum in medio depreffus fit, cuius peripheria margine, faepiffime alio findo colore, circumcingitur. Hi funguli Scutellae , Orbiculi feu Acetabula (§. IX.) nominantur. In non- nullis fpeciebus aliquando tam numerofi inueniuntur, vt de cruda nihil fere oculis pateat & a mutua compreflio- ne irregulares <& angulatae euadant. Color etiam in his dat charaderem fpecificum. dillenivs, miche- tivs, hailer & sco poli cum tubevculatis vnam eandemque conceflerunt claffem. XXIV. lichen ( candelavms ) cruftaceus flauus, fcu- tellis luteis, linn. Spec. piant. p. 1608. n. 13. Lichen fronde laciniata, rotunde lobata, flaua con- colore. hall. Hift . Helu . III. p.93. n. 2023. Lichenoides cruftofum orbiculis & fcutellis flauis. dillen. nntfc. p. 136. Tab. 18, f. 18. Lichen ( fuluusj crulhceus flauus, fcutellis fuluiX necker Delie. Gallobelg. p. 502. n.8. LVII ©el&e <0cpbfli’rf)fe. , iicfjfmooS* SDJauerfra^e vulga. In truncis arborum y lapidibus, parietibus antiquis, muris feptentrmiem praefertim fpe& an- tibus perquam copiofe , vt aliquando ad infignem altitudinem colore flauo obdutli appareant . Hic Lichen verifimiliter a Lichene flauo, iam (Sp. V.) defcripto, originem ducit. Nam pri- mum eius rudimentum e£l puluis fiauus in orbem expanfus, in cuius medio accrefcente aetate con- fpiciuntur fcutellae, quae femper numerofiures euadunt, vsque dum tota crufta lutea illis approxi- matis vndique obfita fit. Scutellae iuniore aetate concauae & eleganter flauae deprehenduntur , fuc- ceffu temporis vero planae , angulatae & irre- gulares fiunt, & pedetentim in colorem fufcuin degenerant. Saepe margine farinaceo cin£lae de* prehenduntur *). Ruflicos Smalandiae hunc Lichenem, a parietibus antiquis abrafumi& linteo inuolutum, aqua, quae luteo ab illo inficitur colore, excoquere & de- co&um tandem cum febo mifcere, quocum can- delas pro diebus feftiuis febant, quae [ob luteum colorem aemulantur cereas , perhibet l i n- XAEVS * * ). *) In hoc Lichene intra cucullum habitat Phataenae tichsnelhte femina, quae aptera, laeuis» nigra eft. M£s Entomologos adhuc latet. **} SHeifeit btircb £)etonb unb p.3 6. XXV. L V XXI XXV. lichen C tartaveus J cruftaceus, ex albido - vi- refcens, fcutellis flauefcentibus : margine albo. linn. Spec. piant , p. 1608. n. 14. Lichenoides tartareum farinaceum, fcutellarum vm- bone fufco. dillen.^. p. i3i.Tab. 18. f.12. ©tfme ©djilbflecfjte. §ar6ejh?d)fe. Haec alga , vfui tinSlorio fe commendans, ex» tra Sueciam ha&enus raro oh [eruat a, in /axis maioribus in via ad villam fuburbanam fck iiebe faepe , nec minori copia in muris firmiffimis tem - pii Labiauienfis , hinc inde ab eo incrufiatiSy a me reperta eft. In faxis nullam fere cruftam Lichenis obferuaui, fed , totus quantus eft , ex meris fcutellis diuerfae magnitudinis cofiftare videtur. In ligno putrido vero , in quo etiam illum , tamen raro , offendi, fcutellarum copia crufta circumdatur tenui , pulue- rulenta, alba, circa peripheriam vario modo ele- ganter laciniata. Scutellae tam numerofae exiftunt & adeo ar&e compreffae funt, vt a preffione mu- tua hinc & inde eleuetur Lichen & faciem induat vndulatam. Plurimae earum euadunt vndulatae. Color fcutellarum perquam fimilis eft illi, quem viride pomorum [ verd de pommes J appellamus, alboque cin&ae funt margine. Simulae vero proue- £tiores euadunt, multo maiores, rotundiores & planae fiunt, poftea color magis in flauefcentem & denique in fufeum vergit, tum conuexam ha- bent faciem , ob quam margo albus oculis fere fe plane fubtrahit. Si LIX Si vllus Lichenum , hic praecipue, ad tingendum aptus e/1, & optandum foret, quem cum natura non parca manu Frufiiae largita fit, vt pericula cum eo Indituerenfur. Weilrogothi ex illo rubrum fabri- cant colorem , quem fub nomine Boettellet per to- tam oh pulchritudinem diuenditant Sueciam. LiNNAEVs *) & KALM **.) fequenti modo cfefcribunt praeparationem, Humida tempeftate feu pod' plumam a fcopulis deradi m, commoli- tum & aqua ab omnibus heterogeneis elctum» qua prius maceratur» ficcant, ollae immittunt, vrinani fuperaffundunt & per quinque vel fex hebdomades in quiete relinquunt Quibus confeQis vnum vel alterum cochleare paululum cum aqua in olla co- quunt & mercem tingendam ad breue tempus im- mittunt, quae tum rubrum nancifcitur colorem. *) Steife tmrc!) 8Betf$otijfan&. p. 170. **) ®d)$ebifcl)e Sl^anMtmgen. VII. p.250. XXVI. lichen f coerulefcens J crudaceus, ex albido coerulefcens : fcutellis concoloribus; margine albo» T. 1. f, 5. S!aubd)e In cortice tiliarum in ambulatione nacf) bem llmte Stalthof deprehendi Excepto colore perquam dmilis ed tartareo (Sp. XXV.). Cruda & margo fcutellarum palli- dius tincli obferuantur difco, qui, praefertim hu- meclatus dadm niger euadit. Scutellae fiint co« piofae, & in aiultfaribusi. margo euanefcit XXVll XXVII. lichen fpallefcensf crudaceus albicans; femellis pallidis, unn Spec. piant, p. «608. n. 15. r e y g er. Gedan . II. p.168. n. 2. Lichen fronde laciniata appreflfa ceruina, concolore. haller, Hifl. Helu. ili. p. 93. n.2024. Lichenoides crudofum orbiculare incanum, dil- l e n. niujc p. 1 35. Tab. 18. f. 17. ©raue @cf)flbfled)fe. In corticibus arborum frequenter repentur. Cruda tenuis, in iuniore aetate albefcens,|in pronetHore in cinereum tendit. In orbem amplio- rem faepe ed digefta & in illis locis, vbi maximus aded fcutellarum numerus, valde rimofa & irre- gularis deprehenditur. Scutellae funt minimae, feffiles, magnitudine inaequales, planae, coloris ceruini. In quibusdam fpeciminibus fpatium quod- dam inter fe feruant ; in quibusdam vero adeo ap- proximatae funt, vt angulatae euadant & faepiffi- me in vnum confluere videantur. Interdum fcu- tellas margine albo, nudo iam oculo diftinguendo, cin£hs deprehendi: in plurimis vero ne vmbram quidem marginis, licet per lentem confpexerim, obferuaui. Hinc nefeio , an Lichen , quem CI. weis *) deferibit ^ & de quo perhibet in omni- bus fe marginem fcutellarum valde crenatum, Immo quafi reuolutum & albiffimo colore didin- 8um animaduertilfe , vera fit fpecies? Varietaiem Lichenis fubfufei efle credo , neutiquam tamen negaturus fum, nodrum fuccelfu temporis in illum tranfire. *) Pliitit. cvyptogttm. Goetting. p.48. XXVIIL LXI XXVIIL UCHE pallidus. ) cruftacens cinereus?, fcu- tellis pallide carneis, margine albo, schreber. Lipf p. 133. n. 1132« Conf. Tab. 1. f.6. SMeUfje @ri)ilt>flecf)te. Corticem Iuglcmdium regiarum in horto fplen- dido in ^rtdacfert intercolumnia ambulationis conftituentium hoc Lichene incru flatum inuenu Licet alga , quam nunc defcribo , a laudata Schreberiana in defcriptione Celeberr. Autoris difcedat , tamen in charactere exa£te conuenit. Crufta eius- eft perquam tenuis, fubcinerea, lacuis. ex hac fcutellae prominent feminis papaueris albi vix magnitudine, medium cruftae tantummodo occupantes & hic aliquando tam copiofae , vt con- tuere videantur. Scutellae funt planae, colore albo ad carneum tendente, margine la£teo exili cinctae. Varietatem fcutellis glaucefcentibus hinc & inde in cortice tiliarum in 5t6mg^orten ob- feruaui. XXIX. lichen f minutijpmus J crufkceus flauef- cens, fcutellis vix prominentibus, fufcis, margi- ne albo craffiori cin£tis. Tab. 1. f. 7. $ldnjle In truncis habitat arborum & fruticum. Hanc minimam algam non licuit in Botanico- rum indicibus, qui mihi ad manus funt, inuenire, Crufta eius ex albo in flauum tendit colorem, gla- bra , hinc & inde rimofa 61 tenuiffima eft. Sem- per fere in oblongum ferpit. Scutellae ex ea quafi tantummodo eminent, vt earum altitudo vix pili aequet craffitudinem & tam paruae funt* vt vix nudo L X 1 1 nudo oculo difcernantur. Medium crufhe prae- praemis obtinent, interdum approximatae, inter- dum remotae conficiuntur. Sunt planae, omni- no feffiies & refpe&u difci, qui apicem fubtiliffimae aciculae refert: margo earum mediocriter craffus creditur. XXX. lichen (fubfufcus J cruflaceus albicans , fcu- tellis fubfufcis : margine cinereo fubcrenato. linn, Spec. piant, p. 1609. n. 16. reyger Gedan . II. p. 168. n. 3. Lichen crufla tenace, verrucofa^ cinerea, fcutellis rufis marginatis. haller. Hift. Helu . III. p. 98. n. 2049» Lichenoides cruflaceum & Ieprofum fcutellis fubfufcis. dillen. mufc. p. 134. Tab. 18. £16. Skutme @cf;d&Pecf)fe. Vbique in arborum truncis vetvfth, praefer tim vmto expofitis , nonnumquam etiam in lapidibus deprehenditur . Cruflam habet albo - cineream , rugofam'& in- terdum granofam. Ex hac exfurgunt fcutejlae co- piofidimae, non crenatae, quae ab initio punclo folum fulco in medio notatae funt, poflea maio- res euadunt, planae fiunt, marginem crenatum, eleuatum, cinereum, acquirunt. Difcus fcuteHarum faturatius feu pallidius tinHus, quod ab aetate plan- tae pendere videtur iatpiffime obferuatur & fcquen- tibus praefertim anfam dedit varietatibus: Lichen fubfufcus rufuf, wexs pl crypt. Far . /3. Lichen LXIII Lichen crullacens verrucofus, candidus, fcutellis ru- bris. hall. Enum. Helu. p. 83. n. fio. Lichenoides tartareum liuidum fcutellis rufis mar- gine exili. dillen. mufc. p. 133. Tab. 18. f. 14. Huius fcutellarum color efl rufus. j3. Lichen fubfufcus luteus . vveis 1. c. Var . y. Lichen crullaceus albus, fcutellis fubluteis felfili- bus planis, margine albo, scopol. Carn . Edit. I. p. 81. n. 1 6. Var. c. Lichenoides cruftaceum & leprofum , acetabulis maioribus luteis, limbis argenteis, dillen. mufc. p. 132. T. 18. f. 13- Scutellae luteae reliquis maiores animadoer- tuntur. XXXI. lichen f nigricans ) crullaceus albicans : fcu- tellis atris, margine cinereo laeui. necker. delic . Gallobelg . p. 504. n. 1 r. ' Lichen ( ater ) crullaceus albicans , fcutellis rogofis nigris, schreber Lipf p. 132. 0,1130. Lichen crnlla glauca verrucofa tenace, hall er. Hift. Helu. III. p. 99. n. 2056. Lichen crullaceus verrucofus albicans, fcutellis atris, ' feffdibus planis, margine, albo, s c o p. Carneol. Edit. L p.82. n. 16. Var. i. Lichen fubfufcus ater , weis piant, cryptogam. p. 49. Var. te. Liche- LXIV Lichenoides crnftaceum & leprofum fcutellis nigri- cantibus maioribus & minoribus. dillen. mufc . p. 133. Tab. ig. f. 15* ©d;n)dr$!tcf)e ©djtlbffedjte* In corticibus arborum . Praecedenti Lichene quidem affinis efl:, tamen pro mera eius varietate cum aliis Botanicis habe- re nequeo, quia crulta magis leprofa, eius irre- gularis expanfio & color magis albidus, fcutellae multo numerofiores & ampliores , vt a mutua preffione aceruus illarum hinc & inde eleuetur & color nigricans , qui a proue£tiore aetate non dependere videtur , cum & minutiffimae fcutel- lae iam hoc in orbe fuo gaudeant ,■ tale quid diffuadent. m % vr. ORDO £XV VW¥TV¥WTTVTV¥WVYrwvv ORDO IV. LICHENES IMBRICATI. 0(J)uppenfled)ten. Horum ftruQura foliacea iam magis compofita & organifata indigitat corpora. Conftanfc enim ex foliolis plerumque rotundatis fquamarum pifcium feu tegularum te&i inflar fibi inuicem quoad partem, vel laxe, vel arde incumbentibus, vt nullum inter fe relinquant fpa- tium. Minora horum femper fere medium occupant & quo magis a centro diftant, eo maiora femper euadunt, vt in extremitatibus maxima omnium obferuentur. Ob hunc fitum foliorum, vndique centrum circumdantium hi Lichenes femper, nifi a quadam caufa interueniente in expanfione turbentur, gaudent figura rotunda, feu orbiculari. Certis temporibus in his tales eminentiae, ac in fcutellatis obferuantur, quae hic etiam fub nomi- ne Scutellarum , feu Peltarum veniunt. Plerumque medium Lichenis occupare folent, raro in extremitati- bus, feu circa peripheriam animaduertuntur. In his algis praecipue michelivs ea detexit, de quibus antea {§. IX.) mentio fa&a eft. Ab illo in Ord. XXII. *) & ab HALLERO in Ord. VI. **) inter Lichenes PuL vionarios , a scopoli inter Fucos terreftres ***), & a dil lenio inter Lichenoides recenfentur. •) michelu Nona gen. plantarum, p. 90. . / , 1 -• • • **) Hi/2, piant. Heln. III. p. 87. ***} Flor . Carneol. II. p. 377. £ XXXII. LXf I XXXII lichen C puliievulentfos J imbricatus: folio- lis lobatis, crenatis, t b ufis, viridibus, polline con- fperfus; fcutellis nigris, margine crenatis. sghreb» Lip/ p< 128- n. 1123. Lichen fronde cinerea, profunde laciniata, rotunde lobata ; fcutellis nigris, hall. Hift. Helu . III. p, 91. n 2016. Lichen ( orbicularis J imbricatus: foliolis oblongis, obtufe multifidis, fcutellis fubfufcis. necker, Delie . Gallobelg . p. §09. n. 19. Lichenoides glaucum, orbiculare; fegmentis latiori- bus, fcutellis nigris, dilien. mufe . p, 176, Tab. 24. f.72. ©otfjlaub* p.jj. 4) LXXI* 4) Setfcet » tteue $ut $9?inerdaefd)tdS)fe tcu fc^ietjenec £ftttber* I. p.455. f) JLinnee $erfud> eittec Sftatuc* $unjt*’4Monomte* l>ifh>tie* p* 322* 6) nec ker ZMc. Gallobelg . p. fOf. 7) Nomen rallerx, quod Cl.Autor excitat, neu- tiquam ad hanc , fed ad priorem pertinere varie- tatem , licet arboribus adnafcatur , elucet ex adumbratione Halieriana* $) Licet hoc nomen in fronte politum hanc non qui- dem determinare videatur, tamen reliqua nomi- na ex mori sono & park insono adducta, illud hic referre fuadent. 9) CL weis L c. ex hallero & hic ex T.XVI. fcet fd>roebtfd)ett 2lbfrant>lungen. p. 6 g. refert, hoc Lichene violaceum produci colorem. Sed ex tra&atu ipfo Sueci westfeld elucet, eum non hanc algam, fed Lichenem pullulatum un- tellexifie. 10) Mufcus trichoides vocatur a dale. Confer* Eius Pkarmacolog. p. 113. 11} Materia medica , Edit, schreberi. p. 225. 12) 5Berieicbnig ber 21tjenet)^e»acbfe* p. 173. 3 3) Ephemerides Nat. Cur. Ann. 1L Obf. 5 3. 34) v- %• a berniu in Epkem> N. C. iam citatis* X XXV* lichen fomphalodes ) imbricatus: foliolis multifidis glabris, obtufis, incanis, pun&is vagis eminentibus, linn. Spec. piant . p* 1 609. n. 20. wvlff Bor. p. 37* n. 152. Lichen nigricans omphalodes* vaill. Bot. Par ; p. 1 16. Tab. 20. f. ro. ©c|n?arilic|e In LX XIII Tn pratis & lapidibus habitare exhibet l i n- naevs. An wvlff certe hunc obferuauerit, iure du- bito. Cum illum ha&enus non deprehenderim, defcriptione eius fuperfedeo. XXXVI. lichen (" oliuaceusj imbricatus: foliolis lo- batis nitidis iiuidis. linn. Spec. piant . p. i6io„ n. 20« wvlff Bor . p. 37. n. 153. Lichen fronde femipinnata ? rotunde lobata, oliuacea, pulla , fcutellis crenatis. hall. Hift. Helu . III. p.91. 0.2014. Lichen cruftae modo arboribus adnafcens, oliuaceus. vaillant. Bot. Par. Tab. 20. f.g. Lichenoides oliuaceum fcutellis laeuibus. dillen* mufc . p. 182. Tab. 24. f. 77. Dltoenfathige ©djuppenflcchfe. In [alitibus , pyris aliis que inuenitur arbo - ribus . Folia eius funt imbricata, plana, lobata, inae- qualiter & fubrotunde laciniata. Superficies eorum eft fufco ~ oliuacea , feu obfcure virefcens cum ni- tore. Inferne nigricantia & villofa obferuantur* Interiorem algae partem oblident fcutellae feffiles, orbiculatae , planiufculae , excauatae , crenatae, diuerfae magnitudinis. Omne fpatium in difco Lichenis, ab his liberum, papillis minimis, folio con- coloribus, vndique exafperatum eft. Planities folio- rum, vnde euenit, quod Lichen vndique cortici arboris accurate adglutinatus fit, vna cum colore oliuaceo ab omnibus aliis illum flatim difcernit. XXXVII, ; •■.V -V . : /X fa:r\ ■, LXXltf XXXVII. lichen ( pullus ) imbricatos : foliolis fo- batis , oliuaceis , fcutellis laeuibus. schreber Lipf. p. 13 i. n. 1127. Lichen fronde femipinnata , rotunde lobata, oliua- cea, fcutellis laeuibus. hall. Hift . Helu. IU. p 9 1. n. 20 1 3. Lichen ( pullus ) imbricatus : foliolis nitidis lobatis fcutellis margine laeuibus. necker DeltC* Gallobelg . p. 5 1 o. n. 22. SSrauttgrfine ©efyuppenjlecfjto Arboribus antiquis adnafcitur. Oliuacei feu fufcouiridis Lichen recens , feu hu- me&atus eil coloris, quivero magis in lutefcen- tem ac praecedens vergit. Succeffu temporis* fi ficcatns confernatur , euanelcifc & denique fufcum induit. Subtus brunneus eft. Foliola minora, im- bricata & nitide lobata ante explicationem grarni- lofa efie videntur. Scutellas non vidi. Concolo- res & margine laeues viderunt citati Autores. Maxime adfinis haec alga efi L. oliuaceo . Diuer- fitatem vero necker contendit , e fuperficie lu- tefcente, frondulis latioribus teouioribusque obtu- fiffimis* fcutellis laeuibus, immo ex tota planta, quae ficcata in fufcum colorem degenerat *). Addo oliuaceum femper planum effe, quod vero in pullum non quadrat. *) Method. p. 95. n. 63. XXXViIL lichen (parietinus) imbricatus : foliis crifpis tuluis , peltis concoloribus fuluis. linn. Spec. pi p. 1610. n. 25. reyger. Gedan . II. p. 169. n*5. Lichen JLXXV Lichen fronde rugofa rotunde fobata, fiaoa, concolo-. re. hall Hift. Helu. III. p. 93. n.2021. Lichenoides vulgare finuofum, foliis & fcutellis luteis» dillen. nitifc . p. igo. Tab. 24. f. 76. ©olbgel&e @rf)uppenflecf)te. ©emdne $d&e 35aumft’d fe vulgo . Omnium fere copiofiffimus 1). Adhaeret arboribus , lapidibus , parietibus , fepibus per* quam frequenter . In iuoiori aetate hic Lichen foliolis conflat, in orbem congeflis, imbricatis, laeiniatis, extremis ceteris latioribus , tenuibus, e viridi flauefcentibus. Inferne, vbi adnata funt, carbonariis. Ex his ex- purgant fcuteliae breuiter petiolatae, orbiculatae, fuluae, plerumque planae, marginis virefcentis. In adultioribus vero fpecimioibus totus quantus fnluus deprehenditur 2), tantaque faepiffime ob- feruatur fcutellarurn diuerfae magnitudinis & inten- fioris coloris copia , vt de foliolis fere nihil, nifi ex- trema, vifui pateant. Scutellarum margo tum et- iam aureum induit colorem & ipfae concauae fiunt» Denique totus Lichen in fufcum tranfit. Aliquan- do nullae adfuot fcuteliae, fed folia puluere luteo adfperfa deprehenduntur. In pago 5l'arf)?nen folio- la quaedam huius algae hinc & inde Byfifo quadam viuidi incarnati coloris in omnibus fere falicibus ineruflata deprehendi. Hunc paululum hume&atum chartas & lintea amoeniffimo carneo tingere colore & quidem du- rabili, vt foli per diuturnum tempus expofitus non immutetur, nofier iam obferuauit helwing 3). HALLER 4), NECKER 5) & WEIS 6) quf- dem LXXVI dem volant > linnaevm hunc indigitare Liche-* nem, dum de rufticis Oelandicis enumerat, eos & line & cum alumine Lichenis ope, quem idio- mate fuecico TakmoJJa nominat, luteo tingere co- lore 7); fed hunc non parietinum effe, adie£lum fynonymon ex Rajo iam docet & infuper lin- haevs ipfe teftatur , fe Lichenem vulpinum pu- taffe 8). In Diarrhoea illum adftringere refert HALLEK, 1. C. 1) A wvlffio haec alga non vifa! 3) CL weis (piant, cryptogam. p.6o.) & Celeb. krU- nitz ( Defonomtfdje (£nct)flo;p. XIV. p. 73.) perhibent, proue&iori aetate algam ex fuluo in virefeentem colorem tranlire, fed obferuationes me contrarium docuere. Vnumquemque enim iam minor numerus fcutellarum in virefcenti & perquam numerofus in fuluo , facies multo viui- dior in priori fatis conuincere poteft, inuerfo i4 fieri ordine. 3) Supplent . Flor. Bor . p. 43. n. 247. 4) Hift. Helu. III. p. 93. n. 202i. 5 } Delie. G ali. Belg. p. 505. n. 13. 6) Flant, cryptog. Goetting. p. 60. 7) ©$n>et>ifd)e 5H>&ant>h A0.1742. Tom.IV. p.32, 8) flor. Suecic. p. 427. n. 1129. XXXIX. lichen ( 'phyfodes J imbricatus: laciniis ob- tufis fubinflatis. l i n n. Spec. pi p. 1610. n.2 6. w vlff Bor . p, 37* n 154. Lichen fronde cinerea, profundius diuifa, laciniata, obtufe lobata, fcutellis nigricantibus, haller. Hift. Helu . III. p. 92I n. 2017* Lichen L XXV 1 1 Lichen cruftae modo arboribus adnafcens, tenuiter diuifus. helwing Supplent. Bor . p. 43» n. 248. Tiufee&Iafene @rf;uppenflecf)te. Corticibus arborum , betularum praecipue fagorum , ftf faxis adnafcitur . Foliis gaudet multipartitis , lobatis , quorum laciniae eleuatae & quafi bicornes funt. Quo pro- pius centro, eo tumidiores & inflatiores obferuan- tur. Caua eft haec alga & membrana fuperior, fi transuerfim Lichen fecatur, ab inferiori diftat. Superne cinerea feu pallide virefcens & leuis eft, hinc & inde polline cinereo teftus eflfe videtur, inferne nigrefcens, feu fufcus eft. Ramuli tubuli- formes in iuniori plantula claufl deprehenduntur, dum vero adultior fit, foraminulo rotundo perfo- rantur & hiant. Interdum in vno tubulo multa foraminula approxiroata obferuantnr. Scutellas non vidi. Secundum hallekvm 1. c. nigri- cantes funt. Cl. wE i s hunc cum Lichene laciniato tuhu - lofo ( Sp. XXXIV. Var. y.) permutat *). Licet vero hic faepe ora oftendat inflata, tamen habitus iam hunc ab illo fatis fuperque difcernit. *) Piant, crypt. Goetting . p. 57. XL, lichen CftellarisJ imbricatus : foliolis oblon- gis laciniatis anguftis cinereis , fcutellis pullis. linn. Spec. piant. p. i6ir. n. 27. wvlff Bor. p. 37. n. 155. *)„ reitger. Gedan . II. p. 169. n.6. Lichen XXXVIII Lichen fronde cinerea, profundius diuifa , laciniata, ob"ufe lobata , fcutellis glaucis nigrefcentibus» hall. Hift. Heiu. III. n. 2017. ©tmiformige @rfjuppenjleif)te* Cortices trunci & ramorum aviorum oc- cupat. Lichen hic nitidus arQe corticibus adhaerere folet. Orbicularem induit plerumque formam. Foliola eius tenuia funt, angufta, eleganter & acute laciniata, ex albo cinerea, fubtus vero ni- gra & villofa. Scutellae ex his prorumpen- tes in centro copiofae, rotundae & fufcae, quae per aetatem nigrae euadunt. Marginem habent cinereum puluerulentum. *) wvlff male hic excitauit Mufcum pulmonarium corpuftu- lis fufcis papillatum loeselii. Indicatio fallere nefas, illum Lichenem ftellarem non cognouiffe. ORDO LXXIX ORDO V. LICHENES FOLIACEI SSaumflecfMert, praecedentes, Saepiffime illa magis vel minus offenduntur laciniata. Pagina fuperi.or eorum vel glabra, vel puluerulenta , inferior faepe tomemofa reprehendi- tur. Ipfi fuperficiei, maxime vero margini illius ,8 adhae- rent t fcutellae 5 reliquis ordinibus Lichenum maiores, faepiffime quafi petiolatae. Aliae fpecies adfcendentes, aliae decumbentes reperiuntur t his plerumque radis filaraentofa, illis fcntiformis elt. Adfcendentes femper fere fimilitudinem cornuum damarum , ceruorum feu alcium referunt; hinc etiam a veteribus talibus donati funt Lichenes nominibus & ab hallero fere omnes Corniculati comprejji nominantur, decumbentes vero Pulmonariis comprehenduntur. VJterioribus aivii- CHELip omnes accenfentur. scopou illos exhi- bet inter Fucos terreftres & dilienivs jn Licke- noidum Ord . II. Ser. IL Omnibus huius ordinis fpeciebus, in infufo prae- fertim aquofo, vis eft anodyna, leniter adftriDgens & euacuans. Contra vermes & in he&ica optimo cum fucceffu propinantur *). Quae, dum ficcantur, ferugineae euadunt, colo- rem dant fufcum durabilem. f) webee Diff, de viribus glantcin cryptogamicarnm medkif. hi ex multo amplioribus foliis LXXX XLI. lichen ( tenellus) foliaceus, laciniatus, albus* laciniis fubere&is, obtufis, pilofis: fcutellis feffili- bus. sco pol. Carn . II. p. 394. n. 1406. Lichen tfronde profunde laciniata , femitubulofa , ci- liata. hall. Hift. Helu. III. p. 92. n. 2019. Lichen cinereus minor, marginibus pilofis. vail- lant. Bot. Par. Tab. XX. f. 5. Lichen hifpidns. schreb. Lipf. p. 126. n. ri20. Lichen ciliaris /3. albidus weis cryptog . p. 63. Slemffe SBaumflec^te. In arboribus non infrequens , praefer tini Pru- no fpinofa. Aliquando etiam in lapidibus. Minimus hic eft foliaceorum. Rudimentum illius foliolum eft, quod faepiffime folitarium ob- feruatur. Hoc planum eft, orbiculare, multifi- dum, crenuiatum, apice dilatatum. Pedetentim fit tumidum & conuexum, tum mox plura fe ad- fociant, quae vel imbricatim imponuntur, vel in orbem difponuntur. Saepiftime extrema lacinia- rum inuicem adnafcuntur & tubulum formare vi- dentur Licheni phyfodi analogon. Color con- ftanter eft albus, feu ex albo cinereus in licca & madida planta. Inferne fere albidior eft. Ex apicibus laciniarum faepe pili refpe&u minimae plantae longi & validi exeunt , qui in iuniori aeta- te albi, in adultiori nigricantes obferuantur: fae- pe vero non armatae exiftunt. Scutellae funt co- loris obfcuri, liuidi, nigricantes, paruae, margi- ne albo, vix crenato, fubpetiolatae. Raro illae obferuantur. XLIL LXXXX XLIL ‘lichen f ciliaris J foliaceus/ ereSiufculus : laciniis linearibus ciliatis , fcutellis peiunculads crenatis. linn, $pec . piant . p. 1611. n. q8» WVLFF BoV* p. 38. 0.156. REYGER. Gt- dan. II. p. 169. n. 7. Lichen corniculatus, planus, ramulis capillaribus, fcu- teliis petiolatis. hall. Hift. Helu . III. p. 83. n. j 980. Lichen ciliaris a. viridis, weis crypt. p. 62. Mufcus arboreus pyxioides pilofus. loesel. Bor . p. 50. gottsched. Bor . p. 171. n. 47°* Tab. 50. ©efvanjte Saumflecf)(e* ^ugeiwimpernflecfjte. Ad truncos omnis generis aviorum inuenitur vlique . Cefpitem facit denfum ob ramorum copiam. Stipites ramique funt foliaceae expanfiones, qua- rum extremitates in longitudinem adtrahuntur & cylindros formant, lateribus apicibusque cilia emit- tentes ex rufo nigricantia. Tubuli adeo formati in fummis ramis & caule in fcuteilas dilatantur (hinc petiolatas), quae cinereae funt, marginem- que cinereum craffiorem, non crenatum, habent. Succeffu temporis maiores & fufcae euadunt & denique in atrum tranfeunt colorem , margo fit cre- natus, introflexus & tenuior. Quamdiu ficcus efl Lichen, totus, exceptis fcutellis, cinereus elt : fi vero hume&atur , feu pluuiis irroratur , totus virefcit. F XLIIL LXXXiI !XLI1I. lichen ( IslandicUS J foliaceus , adfcendens Jaciniatus, marginibus eleuatis ciliatis. linn. Sp.pl. p. i6n. n. 29. reycer Gedan.il . p. 169. n. 8. Lichen fronde connexa , ciliata, pullulata, obtufe ra- mofa, vtrinque laeui, ramulis breuiffime bicorni- bus. HALL. Hijl. Helu • III- P-82. D.I978. Lichenoides rigidum, Eryngii folia referens, d il- le n. mufc. p. 209. Tab. 28. f. 1 1 r. Lichen pulmonarius minor anguftifolius, fpinis temiifii- mis ad margines ornatus, michel. gen. piant. p. 85. Tab. 44. n.3. Lichen terreftris foliis Eryngii. bvxbavm. CenU piant. II. p. n. Tab. 6. f. 1. 2. Mufcus catharticus borrich. in Bartholini AB. hafn. I. p. 126. Mufcus pulmonarius terreflris, fangumeus. breyn in Ephem, Nat . Cur . Dec. 1. ann. 3. Obf. 289. eum bona icone. Icones oederi Flor. Dan. Fafc.lII. Tab. 155. iharm, Lichen Islandicus f. Mufcus catharticus. SSraune $trfd;§ornpecf)te. 3elanbifcf}er 3}|oo$, ^urcpmtiooS, Jpetbegta^ iacobvs breynivs, celeber Gedanontm ? dum vmerety Botanicus Lichenem hunc circa Ge- danum in collibus mufcojis detexit & defcriptio - nem in Ephem. N C l c . inferuit. Prope El- lingam maxima crefcere copia amici , maximope - re colendi * D. suber £t' D. kannencies- ser me certiorem fecerunt. Cum* LXXXXI 2 Coffi , hanc adeo elegantem algam falutare, mihi hnc vsque non contingit, defcriptionem C1 weis i) adiungere oeceffnm duco. Super terram iate dif- funditur. Folia eius fubere£ia , fubftantiie in fic- citate admodum rigidae, inftar laminarum cornea» rum , flexilia tamen absque diffra&ione ; aqua irri- gata mollia funt. Longitudo duos, tres, quatuor ad quinque pollicum latitudinem aequat. Verfus feafin latiora, absque certo ordine fiffa funt, In ramulos tenuiores, brachiatos, quorum quidam eodem modo denuo fiffi in lacinulas, apice bifido terminatas. Interior fuperficies foliorum concaua (e viridi ad purpureum tendentis) ad bafm pur- purei aut coccinei, glabra, ifkida$ exterior fu per- flcies pallida, aliquando albicans, glabra, nitida Item , at lacunofa paula tim exiguis lacunulis & hinc & inde minimis verrucis nigris adlperfa. Margo totus foliorum ab imo ad fuminas vsque lacinias pilis paruis (vix linearibus) fpinulas duritie aemulantibus , rufis obfitus eft , & verfus interio- ra reflexus. Rariffime florere folet , quodfi autem floret, peltas fiue fcutellas profert latas, amplas» Integerrimas , rotundas puniceas aut fufcas in ex- tremis apicibus extremarum corniculatarum laci- niarum. Ceterum colore, longitudine, latitudi- ne, ramorumque (qui tamen vtplurimum ad di- di o torri am fiffi effe folent ) , diuifione admodum variat. Leniter amarus eft praefertim iuniori aetate volatili quafi amarore, deinde dulcis 2). SI de- ftillationi fubiicitur ficca , liquor acidulus fufee tin- £tus prodit, quem pauxillum olei fequitur 3). In- fufum aquofum eft iimpidiufculum, fapore amaro | vlfcriolo martis rubrum euadit, SI Lichen infu- F 2 Dione LXXXIV fione io aqua calida temperatus, coquitur in aqua pura, fit decoctum fpiffum , gelaunofum ; quod refrigeratione vlterius* fpiifefcit in gelatinam fpif- fam, rubicundam, amaricantem, in ore ioh bi- lem 4). Haec geladna, chartae illita, imperfeCfe glutinat. vSoluitur lente in calore, praefeMim, fi agitetur, & cum vitriolo martis fufcefcit. Si ge- latina la£te, faccbaro , amygdalis, pauxilloque aro- matis conditur, fatis grata fapidaque fit. Ex Li- chene infufo in aqua temperata, & deinde in lacte co£to fit pulmentum leniter amaricans , non ingratum 5). Islandos farsam Lichenis, quem Fiallagras nominant, in annonae charkate ad fuftentandam vitam adhibere, triilior fors docuit 6) & olaf- sen ad fi mu at, illum iam in communem per totam Islardiam & quotidianum abiiffe vi&um. Praedi- cat ifte vim eius nutritiam, quam tantam efife, in- quit, vt operarii, tenuem alias vi£tum fpernentes, hoc fatis fint contenti , adeoque facilis effe dige- ftionis , vt etiam adprime conueniat debili ftomacho languentium , phitfique arreptorum. Editur autem Lichen hic communiter in pultem coftus, ad quam coquendam requiritur, vt primum frigida per diem amaritudinis extrahendae caufa maceretur, & de- inde in fero la&is elixetur in gelatinam, quam denique vna cum admixto la£le manducare moris eft. Alii eundem ita apparatum malunt, vt poft- quam Lichen modo iam di£k> temperatus fuit, igne vel ardore folis torrefaciant , tum puluerent & in la£fce puro elixent. Panem inde non nifi perra- ro coqui , rem tamen fatis bene adiunfta nimirum farina frumend procedere poffe , iam laudatus Au- tor, & hiaerne; qui panem ex Lichene con- fe&um LXXXV fe&um optime in locum panis fecalini aut triticei fobliitui poffe, credit 7), commemorant, hor. rebow affeuerat, fe hunc Lichenem, modo ordi- nario praeparatum, tanquam alimentum non folum falubre, fed etiam fapidum libenter efitaffe, addit- que Islandorum complures farina frumenti non vti, vbi locuplete huius penu gaudent. Neque id mi- rum, quandoquidem teflante olafsen vna ton- na huius Lichenis re£le emundata & denfata ab Illis aequiparatur dimidiae frumenti tonnae. So- lent Islandi ante foeuifecium cateruatim faxeta afpe- ra petere ad hunc Lichenem colligendum , qui, quo vegetior fuerit , eo magis ipfis arridet. Illae autem excurfiones potiOimum llatu coeli pluuio inllituuntur , ne folia arida manus laedant, neque vero crebrius loca ea reuifitantur, quam triennii fpatio interie&o, quoniam planta haec tres annos requirit in fui incrementum. Perafta demum col- Je&ione fuam qbisque penum fuper ignem arefa- cit, tum in farinam conterit & in doliola immit- tit; atque fic denique Lichen merx bene vendibi» lis euadit , fed tamen fat paruo pretio , vno nem- pe imperiali plerumque iuxta olafsen ibi loci venditur 8). Primam aquam, cui Lichen infunditur, purgare, contendit borrichivs 9) & hac hydatides de vtero depulfas efie , exhibet spoering io). Sed e contrario olafsen per experientiam quo- tidianam Islandorum affirmat, Lichenem non nili moderatae ac leniffime aluum foluere, nec quen- quam eorum de vi eiusdem purgante vnquam fuifie quellum. Quinimo exemplo feminae cuiusdam monllrat, eum ad pertinacem diarrhoeam per tem- pus aliquod cohibendam profuiffe 11), breyn ad 3LXXXVX ad ofifa fraBa confolidanda visa cmtt SympHto tri- tum, commendat 12). Ad catarrhos compefcen» dos in vfum trahitur ab harmens & in tuffi ln« fantum laudatur 1 3) In haemopthyfi vtiliflknum ludicat h 1 a e r n e, ex falfo vero fundamento, nem- pe ex fignatura, quia bafis Lichenis plerumque coagulati fanguinis oftendit colorem 14). Ob partem vero il»btilem mucilaginofum celebratur in dyfeoteria 15), & potiflimtxm phcyfi, & de egre- giis huius algae viribus experientia edoBi loquun- tur HI AER NE l6), LINNAEVS 17), TO- PE ig), SCOPOLI 19), BERGIVS 20), SCHOENHEYDER 2l), EBELING 2 2) alii- que. scopoli perhibet, confummatos pthyfi- cos decoBo huius conualuifle. Nullum, addit, damnum vnquam experti funt ii, qui hoc decoBo Lichene vfi funt. Certifliine prodeft macilentis, iullkolofis, ad pthyfin & cachexiam pronis, fiue laBi, fiue iufculis, fiue aquae incoBos fuerit Li- chen. Facilius tamen aflfumitur cum laBe, quam cum aqua ob fummam & plerisque intolerabilem ama- ritiem Neque minus falutares noftri Lichenis effeBus laudat bergivs. Ego, inquit, illum faepidime infirmis praefcripfi & vidi plures, pthyfi pulmonali obnoxios, immo & fymptomatibus pthy- feos vexatos, ex vfu pulmenti, e laBe & Lichene hoc temperato parati, de quo libras duas quoti- die hauferuut , in integrum reilitutos, atque etiam pingues faBos. Ita facilis digefiionis pulmentum hoc deprehendi, vt etiam vomitu frequenti chro- nico affliBi , quique alia efculenta reiecerunt, illud retinere potuerint. Nutrit plenarie, breui impin- guat & fatis grate lapit. Per praeuiam in aqua mace ationem extrahitur, quae Licheni ineil amari- tudo, ficque vis purgans euaaefcit. Refert LXXXV1I Refert scopoli 23), ieflo^tarQioIk^olfee- diffe mulieres, ingentes huius Lichenis farcinas geftantes, quas fuibus fuis dellinabant, fatis gna- ras y hac vna planta fues intra breue tempus ita fa« ginari, vt nullo alio cibo pinguiores euadant. Addit etiam , folere rufticos Carnioliae equos fuos ac bones macros ad illa mittere loca, vbi folus hic Lichen copiofe prouenit , idque tanto cum emolu- mento , vt intra tres aut quatuor hebdomades pin« guefcant, amiflfasque vires denuo recuperent. Ob virtutem antacidam coagulationi la£iis reli- j&it, fi illud etiam aliquoties coquatur. Lanam luteo inficit colore 24). . 1) Piant, cryptogam. Goetting. p, 69. 2) cranti Materia medica. Edit. I. p. 8 6. l) 0cbn>et>ifche A001744. T» VI. p. 168» 4) Si vigefies edam Lichen aqua decoquitur, dec«5* ctum tamen amarum reflat. Ex vncia vna Li- chenis, cum libra aquae co&i feptem obtinen- tur vnciae muciiaginis amarulenti & in ore de- liquefcentis. ebeling de Quaffia & Lichene Islandko. Confer. 05tting. geiefycte Ao. 1779. ifi 5) bergii Materia medica. Tom.II. p. Sff- 6) o l a 1 borrichii Obf. de mufco cathartico ex flat in th. Bartholini Aft. medie, philofoph „ Hafnienf. Vol. I. Ao. 1671 & 1672. p. 126. linnaei Amoen . acad. Vol. III. p. 97. 0ammlungen. VIII. p. 488. &c. 7) Scfiroebifcbe Slb&anbL VI. p. 1 6%. g) BERGIVS 1. c. p. 856. 9) bartholin. Med. Danor, domejf. p. 77» linh, Flor.Suecic . p.413. n. 1085. LXXXVIII 10) 0cl)toebif$e $lbbmtbl* T.V. p.24 6. 11) (Dteffen SXeifen burcb 3$lattb, I. p. 8f. 12) Ephem. Nat. Cur. Dec.I. Ann.III. Obf. 289. 13) hailer, FUJI. Helu. III. p. 82. £ot>e ntebiji* mfd)> cfytrurgifdbe QMbltotbef. I. p. 174. 14) 0d>tt>ebifd)e StbfyanbL T.VI. p. 1 66. ij) Ctrmatcfs ^ctfebefd)retbun0f Conf. Sgedittec 0ammlungen. VII. p. 150. 16) ©d>n>cbcfc^c T.VI. p. 166* 17) Flor. Lappon . p. Eiusd . Mater, med. p, 228. n* f 57* 18) ^cbisinifc^ < cbirurgifc^c 55iblto^ I. p. 174. 19) Annus hiftoric . natural. II. p. 107. 20) Materia medica. II. p. 8^* 21) Optimum Lichenem in phtifi efie medicamen- tum , propriis confirmat obferuationibus. Prae- fcribit huius Lichenis vnciam vnam cum aquae fontanae vnciis fedecim ad remanendam vncia- ram duodecim coquendam , addita oxymellis fquillitici vncia femis ; cuius decocli vnciam vnam omni bihorio fumant infirmi. Notat hoc decochim fiubinde diarrhoeam excitare, quae ta- men ex propinato rhabarbaro & emulfione ara- bica breui ce (Tat. Colle B. Jociet. med. Haunienf. Tom. I. p. 126. & ©ammlung augerlefenet 2ib t banblmtgen $um 0d>rau$ praltifc^ec 2iec$te. Tom. III. p. 400. 22) 1. c. 23) Annus hift. natural II. p. 1 12. 24) Monent. (gnjtyffep. XIV. p. 77. XLIV. lichen (pulmonarius) foliaceus laciniatus obtufas glaber: fupra lacunolus, fubtas tomento- fus. LXXXIX fus. linn. Spec. piant, p.1612. n. 3 t. wvlff Bor. p. 38. n. 157. reyger. Gedan, II. p. 169. n. 9. Lichen lacunatus inferne gibbofus , reticulo farinofo, fcutellis lateralibus, haller. Hift . Helu . III. p. 85- n- 1986. Lichenoides pulmonarium reticulatum vulgare, mar- ginibus peltiferis. dillen. mufc, p. 212, Tab. 29. f. 113. Mufcus pulmonarius, blakw. heri, Tab. 335. Mufcus pulmonarius, fiue Pulmonaria officinarum. IOESEL. BOV . p. 51. GOTTSCHED. BoV . p. 172. n.473. sharm. Pulmonariae arboreae herba. iun^na^nltcfje SSaumjMjte. iungenfraut/ lungenmooS, SSaumluttgenftrauf, ©te itv Jungcnfraut. Inuenitur in quer cubus , abietibus , fagis: in fluis antiquis non infrequens . Inter ampliffimos foliaceorum hic numeratur; nam palmarem & vitra attingit longitudinem. Coriaceae fere eft fubllantiae. Laciniatus, nec tamen faepe diuifus & ex arbore pendulus. Su- perne oftendit rugas ramofas reticulatas, lacunulis interieris depreffis, quae inferne totidem tumores, tomento fnfco circumdatos, conllituunt. Lineae reticulatae fupremae frequenter polline feminali effiorefcunt. Scutellae (in Proffia non rarae) ma- iores minoresque adhaerent, plerumque marginibus extimorum Tegmentorum, attamen etiam in ipfa fuper- xc fuperficie folii adnatas deprehendi. Sunt illae [or- biculatae , feffiles , fufco ~ rubentes , margine fubcrenulato. Color paginae fuperioris eft viridis; fi vero ficetis efl Lichen, ex fufco- viridefcens, feu rufefcens. Pagina inferior in non viuidum ex albo- aurantium colorem vergit, malpighivs illum ex globofo fere minimo & craffo foliolo ortum trahere obferuauit i). Odore gaudet debili, feu nullo; falino vero fa- pore & amaritie: hinc vires refoluentes ipfi in« efle » in propatulo eft. Extrahi fpirituofi fere viridem plantae colorem retinentis & aquofi , fa- cile litum flauum contrahentis, largitur 2). Phantafia, cui Lichen analogon pulmonum re- praefentabat, ex hac lignatura contra pulmonum morbos illum commendabat & experientia confir- mat, diuinationem hanc non omnino fefelliffe. Nam decoftum huius algae, cum lafte paratum, in tuffi 3), afthmate & in ipfa pthyfi haud vilipendendum edere dfe&um conilat, licet herrmannvs inferio- rem aellimet Licheni plicato 4). Rullicum queo- dam, qui pthyfi fere infanabili laborabat, ab vfd huius algae reconualuiffe, refert weber 5). Io i£tero pertinaci efficacem fe praebuilTe, docet ob- feruado breynii, qui illa in cereuifia, co£la, Iftericum fanauit, ab omnibus medicis dere- li&um 6), & au&oritas 111. linnaei, qui exi- Stiias de illo expertus efl virtutes 7). In puluerls forma ob vim adltringemem 3) haemoptycis ad drachmam vnam quater quouis die, imminuto prius venaefe&ione orgasmo fanguinis , optimo cum fuc- seffu propinabat scopoli 9). Noftra* XCI Noflrates "ex hoc Lichene tinSuram amoen-e fufcam parare fciunf, quacuno linteamina durabili colore imbuunt In monaflerio ad fluuium V Helica in Sibiria cereuifiam parant , Licheni pulmonario (ibi amariftimo ) loco lupuli inco&am. Cereuifia haec vulgari fmiilis eft, magis tamen inebrians 10). In nonnullis locis coria eo praeparantur n)- Motacilla Troglodytes ope huius Lichenis artificio- fum fuum conllruit nidum 1 2). 1) Opera omnia. Toni. I. p. 141. £ 106. 2) XJtnmanm fbeoreftfd) * pcaftifcbe dfyemie. Edit, Zimmermanni. Ao. 17^5. p. 843. 3) Ruftici in Suecia Illum etiam haud fine optimo fucceiTu in tufii vehementiori pecudum adhibent. unn. Amoen. acad. VIL p. 383« §,20. Eodem line fale commixtus in Germania bobus pro- pinatur. 3m£en bfonemifci/e^ £e;ifotu Edit. IV, Tom.II. p. 1930. 4) Cynojura mater, med. Edit. Boeder, p. 554. y) CoDc mcbijmii^/chtturcjif^eiStbhot^eL I. p. 175, 6) Ephem. Nat. Cur. Ann. III. Obf. 290. 7) Mater . medie. Edit. Schreber. p. 228. n. Eiusd» /lmoen. acad. VII. p. 383. 8) hoffmann de med. offic. p. 447. 9) Flor. Carneol. Edit. I. p. iox. n. 52. 10) ©melms jtbitifebe $etfe. III. p. 426. 427. 11) ©letntfdb (Ednleifung in bie gorflwi(fenfd)aft L p. 38- Eiusd. ^b9f^«hfcf)^otamfch^6fotTomifche * ^bbanblungcn, I. p. 25. 12) 5otns fetmo^eelogit I* p.3240 XLV» XCII XL V. lichen ffuvfnvaceus ) foliaceus decumbent furfuraceus: laciniis acutis, fubtus lacunofis atris. linn. Spec. piant, p. 1612. n.32. Lichen cornubus planiufculis , acutis, fuperne farino- fis j inferne atris & reticulatis, hall. Hift. Helu. 111. p. 82. n. 1976. Lichenoides cornutum amarum : defuper cinereum, inferne nigrum, dillen. mufc. p. 1 5 7. Tab. 2 r . f. 52. Lichen arboreus leucomelanos, ramulis altera parte anthraciais , altera candidiffimis. bvxbavm. Cent. II. plant> p. 12. Tab. VII. f. 1. ®rau6ejl:aubfe 35aumfled)fe. arborum v. g. in ^enarteti copiofe ■ Optime exprimit fimilitudinem cornuum cerui, feu potius alcis. Folia eius enim funt a bafi vsque ad apicem laciniata, arcuata, oris laciniarum per lon- gitudinem contra&is & retroflexis, vt fuperne conuexus, inferne concauus flat. Superficies fupe- rior veluti denfo polline ex nigro -cinereo, feu al- bicante adfperfa eft: inferior atrum habet colorem & reticulata, feu lacunofa deprehenditur. Laci- niarum fines vltimi funt, vel bifidi, vel laciniati. Scutellas nunquam vidi : nec legi vllum excepto «dil t enio *) & webero vidiflfe. Quorum pofterior in vnico fpecimine vidit fcutellam termi- nalem, tenuem, paruam, planiufculam , vtrinque glabram & ex nigro fufcam , margine per lentem crenulatam **). Non femper decumbit jhaec alga, vt linnaevs vult, fed faepius ere&a, vtwEis ***) & scopoli t) etiam notant, In truncis XCITI obferuatur. Vlterior hunc Lichenem credit effe i. pvunaflri in adultiori aetate, weber ob ama- ritiem vero diuerlum credit ft). Sapore perquam amaro, eoque|in lingua durabili, gaudet , hinc cortici peruuiano fubftitui poffe, ali- cubi, nefcio vbinam, legi. *) Hifloria mnfcorum. p. i$S* **) weber Spicileg. flor. Goettlnar. p. 240. 11.272° ***) Piant, cryptog . Goetting. p .66. 'f) Flor. Carneol. Edit. fec.II. p. 3S0. n. 1384« ff)l. c. XLVI. lichen (farinaceus J foliaceus, ere&us, compreflus, ramofus, farinaceus: lateribus verm- cofis. linn. Spec . piant, p. 1613. n. 35» w v l f f Bor. p. 38. n. 158. reyger Gedan • II. p. 170. n. io, Lichen Iacunofus complanatus, ramis acutiflimis, or- biculis farinofis , marginalibus frequentiffimis. haller. Hift. Helu. III. p. 84. n. j 9 B r . Lichenis rollrati femina, scopol. Carn. I. p. 3 7 8- n. 1382. Lichen cinereus anguftior, fcutis in margine Tegmen- torum. vaillant . Bot. Par. p. 1 15. Tab. 20. f. 13» M. 55aumjfccfjee. In ramis exaridis arborum praefer tim fraxi- norum frequens . Folia huius Lichenis funt plana , lacunofa , in ramulos difpertita, qui eandem fere habent latitu» nem, exceptis vltimis, qui anguftior es effe folent. Color xcxv Color ipfi dl, albidus cum aliquo virore. Margo ramulorum verrucis maioribus & minoribus pluri- bus vel paucioribus gaudet» Saepiffime tota plantu ob copiam verrucarum quali farina te£la effe vide- tur. Sunt illae rotundae» albae farinaceae. Cum fcutellae numquam in hac alga obferuentur & prae- terea illa Licheni calicari aemula fit, a partibus Ch sco poli 1. c. veritatem liare, qui hunc ma- rem, noflrum feminam elTe, liatuit, verofimile elL Hic perquam variat , refpe&u foliorum , quae vel latiora vel angulliora; altiora vel humiliora, & ra- tione copiae verrucarum , quae in viridioribus plan- tis rariores, & in magis cinereis numerofiores in confpeftum veniunt. Harum varietatum accurata disquilitio non folum opus valde operofum & tae- diofum, fed etiam fuperfiuum, quia nihil commo- di inde exfpe&are licet, foret. Sequentes tres ita- que laepiflime a me obferuatas tantummodo adduco varietates , quae praefertim relpeSu fitus variant verrucarum ; »• foliis latioribus planis, fuperne verrucofis. nec* ker Delk. Gallobelg. p. 514. n. 27. J3. foliis cartilagineis, vndique verruculis adlperfe DECKER, l C, ya foliis cartilagineis, angullioribus, longioribus, nullis adfperfa verrucis» Lichen cornua damae referens angullifolius, vaillant. Bot . Par . Tab. 20. f. 7* Hoc Lichene, fi illum re£le ex der ha- mii *) & zornii ,**) defcriptione augu- ror, Parus, caudatus nidum fuum muellit arti- ficio- XC¥ ficSofam. Hic paritei? , ac feqoeos Lichen , ru- brum conftituunt colorem, vt ftatim enarrabo, *) ^ftfo^eologie. p.452. •■*) ^efimjffyeDlogie. p. 331. XLVII. lichen f callearis J foliaceus, ergBus, li- nearis, ramofus, lacunofus, connexus, mucrona- tus. LINN. Sp.pl. p.1613. n.36. WVLFF Bor . p. 38. n. 159. reyger. Gedan . IL p. 170. n. 11. Lichen vtrinque lacunatus, farinofus & fcutellifer* hall, Hift. Helu. 111. p. 84. n. 1983. Lichenis roltrati mas» scopou Cavn. II. p. 3 78» n. 1382. Lichen cinereus latifolius ramofus. vaulant., Bot . Par . p. 1 15. Tab. 20. f. 6. ©efd;na6elfe 3$aumflecf)te. Ad arbores deprehenditur . Subrotundum efficit cefpitem & priori, exceptis verrucis, fimilis eft; hinc scopoli marem prio- ris effe credit. Folia etiam in ramos diuiduntur, magis vero funt rigida, lacunofa, acuta & cinerea. Ad marginem ramorum exfurgunt fcuteilae conuexo planae, fubrotundae, albae, maiores minoresque, petiolo veluti fuffultae. Sub his femper lacinia adunca, rigida, roftro fimilis obleruatur, quae fe- cundum Cl. weis nota huius fpeciei eft chara&e* riftica *). Vario etiam refpeftu ludit modo. Se- quentes praecipuae funt varietates: «f. Colore cinereo - virefeente ; ramis rigidioribus, fereuioribus^ denfioribusque. scop. Carn . 1. c. /3. Co- xcvr j3. Colore cinerafcente ; ramis mollioribus, longio» ribusque. scopol. 1. c. y. Colore plus glauco, foliis latioribus, ramofiori- bus, rugofis, non fulcatis , fcutis plerumque fummis amplioribus, weis crypt. p. 68. Lichen pyxidatus damae cornu diuifura, acetabu- lorum oris crifpis. vaill, Bot . Par . p. n 5. Tab. 2 r. f. 2. Haec alga non minus, ac praecedens, pulchrum purpureum dant colorem , fi antea vel in vrina putrefa&a, vel in folutione falis alcali volatilis aquofa macerantur. *) Piant . cryptog. Goetting. p. 6}. **) necker delic. GaJlobslg. p. J14. n. 28. XLVIIT. lichen (fraxineus ) foliaceus, ere£lus, ob- longus, lanceolatus, fublacin atus, lacunofus, glaber, fcutellis fubpedunculatis, linn. Spec. piant. p. 1614. n. 37. wvlff Bor. p. 38. n. r6o. *). Lichen vtrinque lacunofus, fronde Iatiflima, fcutellis vberrimis. hall Htjl. Helu. III. p. 34. n. 1985. Lichen pulmonarius cinereus mollior in amplas lacinias diuifUS. TOVRNEFORr. Iufi. R. H. p. 54 9« Tab. 3 2 5. f. A. B. helwing. Supplem . Bor. p. 41. n. 236. f < % Vbique in arboribus copiofe , maxime laudabi- lem in alnis collegife putat hellwing. 1. c. Folia profunde funt laciniata, bafi lignofae in« fidentia. Hae laciniae funt plerumque loDgae, ri- gidae gldae & fimpliceSj vel iterum laciniatae & faepif- fime palmam fuperant. Scrobiculis profundis vtris- que paginis funt exaratae, tamen inferiori magis, quos nerui cartilaginei longitudinales & transuerfa- les eminentes eleganter circumdant. Color Liche- nis eft viridis , qui tum in cinereum , & denique in rufum vergit Scutellae fparfae conuexiofculae, amplae, fubfelliles , marginem foliorum & qqidern vtramque eorum paginam occupant. In iuniori aetate eas etiam virides inueni , quae temporis de- curia in albefcentem & denique in rufam tendunt. Ob foliorum tam diuerfam magnitudinem & diuer- fam laciniarum formam innumerae numerari poliunt varietates, fub quibus etiam militat. Lichen pulmonarius cinereus mollior, In angullio- res lacinias diuifus. helwing. L c. n. 23 7. •) Quare wvlff non citauit helwingivm, cum fyno» nymotv citauerit Tournefortianum a helwingio adoptatum? XLIX, lichen f prunaftvi J foliaceus, ere&iufculus, lacunofus : fubtus tomentofus albus, linn. Spec . piant . p. 1614. n. 39. reyger. Gedan . II. p. 170. n. 12. Lichen complanatus vtrinqne lacunofus , vndique fa- rinofus. hall. Hift. HeluAll. p. 84. n 1984. Lichen cinereus vulgatiffimus, cornuae damae referens. vAiLL. Bot. Par. p. 115. Tab. 20. f. 11& 12, SBetfje ^trfcf^otnfonritge 33aumfled)fe. SffietfieS iungenfraut f. iungemnooS vulgo . Diuerfis adnafcitur arboribus £? praefertim Pruno fpinofae , quae raro illius expers depre =» henditur . 6 xevui Licheni farinaceo (Sp. XLVI.) &! \calkan (Sp, XLVIi ) -perquam fimilis eft. Diftinguuor tamen foliis ladoribus in pagina fuperiori lacunulls excaua- tis. Quia haec latiora folia varie laciniata, & extre- mae laciniae plerumque bicornes funt, cornua damae referunt. Superior pagina cinereo — viridula: infe- rior incana & tomentofa eft. Sculeliae tubercula efte videntur alba & rotunda, quae praefertim in- feriorem paginam & marginem occupant. Sapore praeditus eft fatuo, fi vero in qoercubus nafcitur, amaricante *). Wurtenbergl illum fub nomine Mu. fci Acaciae , ob vim aditringemem, ad balnea & fotu?, in prolapfu vteri & ani aliisque mor- bis, vbi adftricUone opus eft, commendant **). Pulchre rubro tingit colore, fi eadem, ac de Lichene cahcari ( p. XLV1I .) ditium eft, prae- paratur methodo, Lichenis que Roc cellae (^.XVL), qui ab exteris emitur, locos omni iure ipfi tri- buendus ***). In puluertm redatlus pu lu erem cyprium ad dealbandos crines dat praeftantiftl- irium t)» *) weis piant, crypt. Goetting. p. 74. **) Pharmaccpoea Wiirtenbergica. p. 124. ***) nec k er Delie. GaUobelg. p. 514. n. 28. j*) deian ^ odeurs. p. 427. bergen. Flor. Fmncofurt . p. 355. LINNAEI FI. Suecic. p. 416.” H A 1 I. E Rd FUJI. Heln. III. p. 84- ORDO XCIX ORDO VI. LICHENES CORIACEI. £et>erfledjten. Foliis 'condant hi Lichenes , magnitudine & latifudi- ce fic dihos foliaceos fuperantibus, minus &l non tara profunde Jaeiniatis, fern per repeodbus, terraeque vt plurimum radiculis fibrofis adnatis. Laminam fiilunt gla- bram , fplendentem & veluti coriaceam , quae in planta recenti, ii non caute illa trahetur, perquam facile dila- ceratur. Inferne materia plerumque nigra, fpongiofa, puluinata deprehenditur, ex qua radices exeunt filamen- tofae. Omnium Lichenum maximae in his inueniuntur protuberandae, quae femper peltarum nomine veniunt* Petiolo gaudere videntur, qui vero adfceodens marginis folii proceflus eft. Defcriptio tamen huius ordinis, vt omnes reliquas, non vt voioerfaiem vendito, fed tan- tummodo ex iliis conflruxi fpeciebus , quas in Pruflia vigere vidi & hic recenfere animus ell. m ichelivs hos ad Pulmonarios ; scopoh ad Pucos terreftres refert: hallervs Antilyjfos nominat & dille- Nivs io Lichmoidum QrdAL SerAlh IV, V, per- trahat. L. lichen f refupimtiis ) foliaceus, repens, lobatus, peltis marginalibus pollicis, linn. Spec. piant* p. 1615. 0.44. wvlff Bor. p. 39. n.i6f. Lichen pulmonarius maior f. minor ex obfcuro cine- reus: inferne ex albo rufefcens, receptaculis flo- rum rubris ad latera oblongis, michel gen . piant. p,g 6. Tab. 44. f. i, 2. O 2 Liche- c Lichenoides fufcum peltis pollicis ferrugineis, d i l- len. mujc. p. 206. Tab. 2 8. f. 105. 'Hufymfyttte ieberPerf}te. In arboribus vetuftis oriri , perbibet wvlff. Cum ipfe hanc plantularn nondum inuenerim, defcriptionem Cl. weber *) fubminiftro. Te- nuiter laciniatns & lobatus, lobis obiufis fubcrena- tisj inferne nudis, glabris, ex rufo fordide albi- dis. Color fuper6ciei Tuperioris in recenti ex fufco virefcens, in fscco plumbeus. Peltae mar- ginales rotundatae aut oblongae ; inferiori fuper- jficiei immerfae, ferrugineae, marginatae, fuperne cum frondium fuperficiei concolores. *) Spicileg. Flor. Goetting. p. 267. LI. lichen ( caninus ) foliaceus, repens, lobatus, ob- tufus, planus: fnbtus venofus, villofus, pelta marginali adfcendente. linn. Sp.pl. p. j6i 6. D.48. WVLFF Bor. p. 39. D. 162. REYGER Gedan. II. p. 170* M* Lichen fronde fubrotunde lobata , inferne reticulatas peltis connexo concauis. hall. Hijl. Helu . III. p.85- n* 1 9 B 8- Lichenoides digitatum cinereum , Ja£tucae foliis finuo- fis. dillen. Hift. mufc. p. 200. Lichen caninus Far. a. cinereus, weis crypt. p. 70* Lichen terreftris cinereus. , helwing. Quajl - modogen. p. 36- n. 12 9. Lichen pulmonarius faxatilis digitatus, vaill. Bot . Par. p. n 6. Tab. 21. f. 16. 'igvrnefqrt. Inft.R.H. p. 549* PHARM* CE pharm, Mufcus caninus i). 3tfcf)$raue iebetjlecfjte. Jpunbeffec^te , ^unbSmooS, ©femflecfjte, (Erble&m frauc t/zz/ga. 5V/?er mufcofos truncos in films inumitnr* Copiofe legi in Jilua SBilfi) Zf 2Mabaw. Folia huius funfc tenera, ampla, plana, laeuia, fimplicia f. lobata, lobis fubrotundis. Superficies in recenti, feu humeBata, planta ell fufco vi- refcens, feu pallide plumbea, farina cinerea quali teBa , nunquam laete virens : in ficca , cinerea. Sub lamina folii confpiciuntur venae fufcae , faepe nigrae. Succeffu temporis hae totam inferiorem fuperficiem, albidae perfillentes, obfcure fufcam reddunt. Ex hac parte frequentes Lichen emittit radiculas filiformes. Apici ereBo plantae adhaeret fcutum vnguiforme, ouatum, anterius conuexum, pollerius concauum rufefcens, feu brunoeum, fub- tus laeue & incarnatum. Varietas huius, quam faepe obferuare mihi licuit , elt. Lichen fronde obtufe lobata , inferne villofa , pel- tisJereBis, conuexo - concauis. hallel 1. c. p. 86. n. 1990. Lichen ( c animis rufefcens ) foliaceus , repens,’ profunde lobatus, marginibus obtufis, intro- flexis, fubtus non venofus, fed villofus, cir- rhis nigricantibus, pelta marginali rotundiore adfcendente. weis crypt, Goetting. p. 79. Alga fitum redolet, etiamfi perfeBe exficcata fit, fapor aeque ingratus & mucidus eft. Dat femun- cia duas drachmas extraBi aquofi, quod odorem bal- balfamieum, fimul tamen ingratiffimum, vetulioris halecis mephitim aemulantem, fpirat, & fapore ini- tio dulci , deinde vero amaricante atque fubtilicer acri fere piperino gaudet. Extrailum fpirituofum, viginti grana ponderans, melleum habet odorem & non tam acre exiflit 2). Si ficcae fubiicitur Li- chen deilillationi , quatuor vnciae dant vnciam vnam» quinque drachmas & viginti duo grana aquae acidae: duas drachmas & triginti fex grana olei aqua graoioris: & vnciam vnam duas drachmas & triginta grana capitis mortui, fal fixum contineo- tis 3). Ex hac analvli chemica patet; non plane iner- tem effe pofTe hunc Lichenem , qui ab Angiis, vt medicamentum fpecifkum in hydrophobia & rabie canina valde commendatur, & in eorum officinis pharmaceuticis compofitio ffib nomine Puluis An - tilyJpdS introducta eft, quae ex duabus partibus Lichenis & vna parte piperis nigri conflat 4). Lau- dant virtutes illius morray 5), olden- BVRG 6), DA M PIER 7), HANS SLOANE g)> DILLENIVS 9), SEGVIER, FVLLER io), & inter hos praecipue praeconem egit richar- dvs m e ad 11). Quid circa vfum pulueris Ao- tilyffi fecundum meadivn obferuandum, & quid exfpe£landum, fequentibus continetur. Mittebantur primo ex aegri a cane rabido demorfi brachio no- li em , vel decem yociae fanguinis. Deinde quatuor diebus fuccefftuis mane vacuo ventriculo dabatur fes* quidrachma 12) cum dimidia piota la£lis vaccini calidi: his quatuor dotibus fumtisvomni mane ieiu- ous aeger debebat immergi balneo aquae frigidae per menfis fpadum , hae lege, vt totus mergeretur, & tantum per dimidium minutum maneret in aqua, fi GUI fi admodum frigida effet. Pollea -adhuc fexies eo- dem balneo vti debebat duarum feptimaoarum fpa- tio. Dubium autem videtur, an felices fucceffus illius remedii, cum & piper tanta copia addatur, & praeterea balnea aquae frigidae toties repetitae multum hoc facere videantur, ab Lichene prae pri- mis fmt repetendi. Saltem habentur obferuationes, quae docent, poli vfum huius remedii hydropho- biam fecutam fuiffe. Puer enim , narrante fummo van swieten, cuius pollicem rabidus canis momorderat, fumfit mane & vefperi drachmam putueris antilyffi per quadraginta dies, decies vfus fuit maris balneo: poilea Calculi fe&ionem paffus optime conualuit , & tamen poli nouendecim men- fes, periit hydrophobus. Ynde concludi poffe vide- tur, quod non certo conltet de vi fpecifica huius re- medii 13). Hydrophobiam minantem tamen quan- doque auertere poffe, neutiquam negandum 14). 1) Apud nos hic Lichen non eft officinalis. 2) carthevser Fundam. Mat. Medie. II. p. 459. Vberior experimentorum expolitio in sixn Diflertatione de Lichene cinereo terreftri fub praeli- dio c arthevseri an. 1762. Francofurti ha- bita exftat. 3) rich. mead fchedula , qua Lichenis cinerei terre - firis cum' pipere mixti vfum commendat contra hydro* phobiam. Lond. 1735. Exftat etiam in eius Ope • ribus medicis. Tom. II. Tent. 2. p. 126. & trans- lata inuenimr tm $ambtirgifcfyen Journal'' de A. 1765. p. 84 6. 4) Haec eft praeferiptio me adii. Dampier aequales vult partes Lichenis & piperis, & Sloane folum Lichenem puluerilatum : pro doli fcrupulos qua- tuor propinauit. $) b irc h. Hifi. of the royal Society of London, T. II. p.492. T.III. p. 19. 6) Epift. CIV # . 6) Epijh pofth. ad Raium. p. I !0. 7 } Philofojohical Tranfadiom. n. 2 5 7. bampier, cuius familia diu hoc arcanum fibi feruauerat, tefte m e a d , cum focietate Regia Angiicana primum communicauit. 8) Ibidem, n. 443. 9) Hift. mufcor. p. 200. 10 ) Pkilofopkical TranfuEliom. n. 448. 11) 1. c. 12) har^ley dofin facit vnciam femis. Conf. crantz Mater tnedic. II. p. 45. J3) van swieten Commcnt. ad apkorifm. II 47. Boerkaauii, Tom.IlI p f88* 14) gratiftfcbe 0amm!ungcn. I. p. 494. LII. lichen f aphtofus J foliaceus, repens, lobatus, obtufus, planus, verrucis fparfis, pelta marginali adfcendente. linn. Spec.pl. p. 1616. n.46. Lichen fronde obtufe lobata, fuperne verrucofa, in- ferne villofa. hall. Hifl. Helu. III. p.87. n. 1992. Lichen caninus aphtofus. weis crypt. p. 80. Mufcus pulmonarius corpufculis fufcis papillatus. LOESEL. Bor . p. 51. GOTTSCHED. BOV. p. 172. n.474. vh au m, Mufcus cumatilis f). ©rune iebetflecfjLfe. Vna cum praecedenti in Jilua SBifft) legi. loeselivs inuenit in filua Loebnicenfe. A praecedenti tantummodo differt foliis faturate viridibus (quae, dum ficcantur, in glaucum fere cae- cv eaerulefcentem tranfeuot colorem), verrucis fere concoloribus paffitn foliis impredis , lobis latiori- bus, maculis quibusdam obtcnrioribus & habitu teneriori, weis 1. c. hunc pro mera varietate illius profitetur, & fere eiusdem effem fenteotiae, nifi vis eius dradica & color aliam indigarent fpe- ciem. s c o p o l i olim etiam eundem cum canino coniungens, nunc feparauit *). Rariffime hic Lichen cum peltis deprehenditur. Vi 5 vt iam monui, gaudet hic Lichen dradica, vt deco&um eius furfum & deorfum purget. Ri di- culae Vpfaliae infufum, cum laO:e paratum, cum fuc- cefifu infantibus propinant, aphthis laborantibus **). Exferit praeterea egregiam virtutem amlielminti- cam ***), quae per fequentem primo innotuit ca- fum. Ancilla rudica per dimidium fere anni dolore domachali &. torminibus cruciabatur cum vomitu, anxietate & peruigilio. Frudra praefcribebantur a linnaeo & aliis, quae vermibus opponi foknt, hinc fuae genti & nidicis relisae a vetula offertur decoctum Lichenis huius. Podquam aegra per ali- quot dies hoc affumferat decorum , quod <%\oo v.ou Yj&toq vehementer purgabat, per vomitum fex vel feptem eiecit vermes ouatos, caudis elongatis, quos die vomitum hunc felicem infequente exhibuit ipfa linnaeo, qui examine indituto inuenit, eos effe laruas Phalaenae pinguinalis f f), ■f) Apud nos nondum in feledum medicamentorum receptus e(t. •) Flor. Carneol, II. p„384* n. 1390. **)kl 1 n n. Flor. Suec, p.4i8- n. 1098. Eiusd. Mater, medk» p.22y. n, 539. . * * * ) linn. Mater, medie , 1. c. f$) 1.1 N K. Amoen . II» p,6s, & VII. p. 304. LUI. C VI LUI. lichen C verrucofitsjMhcem, repens, loba- tus, obtufus, planus : lobis palmariis, fubtus maxi- ma ex pane atris, fuperne verrucofis. weber, Spicii Goetting. p. 273. 0.292. Lichen pulmonarios, maximus, verrucofus, fuperne e cinereo virefcens, inferne obfcorus, receptaculis florum rubris, circinatis. michel. gen. pl p. 8.5* n. 3- SBarjtge febetfecpfe. Luxuriat cum praecedentibus. Folia praecedenti maxime adfinia , & ab illo fequendbus tantum differunt.! Superior pagina pulchre viridis, copiofis verrucis, dinerfae mag- nitudinis oblita efl, quae fubflantiam folii in lo- cis , quos occupant , deprimunt , hincque efficiunt, vt verrucis euulfis cauernolae remaneant. Licet & in praecedentibus Lichenibus verrucae oblenien- tur, tamen non tanta in copia, quanta hic vi fini- tur. Inferior pagina nullas mihi oflendit venas, quamuis Cl. weber in iuniori aetate amm- aduerterit. In medio folium apparet craffum & fubilaoiia fpODgiofa , feu tomentofa nigricante puluinatum , circa extremitates vero tenuius & albefeeas. ORDO CVII ORDO VI I. LICHENES VMBILICATL 0? a & e i f ! e cf) r e n. Cum nullum de hoc ordine huc vsque detexerim Lichenem qusmuis augurari liceat, illo;? pradertim in lic- tore maris Balthici vigere, fubminiftrandae impar (hm defcriptioni. Noto tantummodo, quod linnaevs, illos quafi fuligine fqualeates ede, animaduertat. LiV. lichen ( deuftus J foliaceus, vmbiljcatus, vndi- que Denis, . l inn. Spec. piant . p. 1 6 1 8* o* 5 5. WVLFF Boi\ p. 39* U. 163. Lichen fronde rotunde lobata , inferne nigerrima^ glebofa, hall. Hift . Helii. 111. p. 88. n. 1 998. Lichen pulmonarius faxatilis , e cinereo ~-£nfco mini- mus. v a 1 l l. Bot Par , p. 1 16. Tab. 2 r. f . 1 4. Lichenoides coriaceum cinereum, peltis atris com- preilh. d 1 l l e n. mufc. p. 2 1 9. Tab. 30. f. 1 7» Slufjic l)fe sJiabdfledite. Licet mihi verofimili non videatur, wvlffivm hunc inueniffe, cum in fu per non quidem locum na- talem adeo rarae algae deferminaoerit ; interim ne patriae minuere videar diuitias , indico ilium tan- tummodo & Hallerianam fubdituo defcriptionem : Durus, inquit, effc plus, quam coriaceus, lobis' ob- fcuris, obtufe per oram crenatis. Fa ies fu perior liuida, glabra, punftis nigtis, feu femellis demum fubrotundis, adfperfa. Facies inferior paulum con- caua, liuida pane nigra, glebulis fubrotundis va- dique adfperfa. ORDO CVIII ORDO VIII. L I C H"E nes scyphiferl 23ed)erfled)ten. E crnfta hi proueniunt fquamofa, feu glebofa ficca, fragili: foliolis rotundis, crifpis, faepe crenatis & tegu- larum indar, vel inordinate mutuo fibi fupraimpofitis, vt cruda crudam tegat. Superne plerumque viridiufcula, inferne alba obferuatur. Cum omnibus fpeciebus vna eademque fit cruda, in fpecialiori traOatione filentio il- lam praeteribo. Repraefentaot Lichenes, vel cornua , €x ladori bafi in acumen definentia, vel fcyphos , caly- ces ? infundibula > feu pyxides , quae fuperne dilatan- tur, & excauata funt , vel ramufculos tantummodo tuberculatos. Scyphorum peripheria , vel integra , vel crenata, vel incifa, vel tuberculata ed. Huic ordini fubordinatorum Lichenum plurimae merae videntur effe varietates, quod primus, vt iam (§. XII.) monui, no- tauit bvxbavm, cuius fententiae omnes accefferunt Bo- tanici, & e Lichene gracili & aliis, qui & mox cornuti, mox pyxidati inueniuntur, abunde elucet. Omnes vero huius ordinis fpecies effe varietates, & ex vno fcyphifero heri, licet obferuationibus accuratis deditutus non plane negare pofifim , attamen concedere noa lubet. Si aetas iunior & adultior hic omnium varietatum genitrix ed, vnde igitur euenit, vt ex vna eademque cruda vno eo- demque tempore minores & maiores videamus prouenire cornutos, minores & maiores pyxidatos, minores & maiores tuberculatos? Nam fi au&ores re£fe intelligam, qui degenerationes Lichenum datuunt, cornuti iuniorem, pyxidatiadukiorem, & tuberculati maxime adultam indi- cant aetatem. Si vero etiam concederem, fcyphiferos ex vno oriri omnes, cum communi faepe gaudeant cruda, non CIX non feniper tamen vnice ex diuerfa aetate, feci aliis ex caufis, nobis adhucdum incognitis, rieriuandos effe credo. Dico non femper aetatem in varietatum culpam trahi, faepe id tamen fieri, fi negarem, contra caelum & au- topfiam ipfam loquerer. In recenfione fpecierum, ob cau- fas alibi (§. XII. )■ enumeratas, diuerfam Lichenum fa- ciem & fere communem Botanicorum confuetudinem fe- quar & linnaeanas fpecies retinebo, haller huic ordini nomen impofuit Corniculatorum , michelivs Corniculatorum & Pyxidatorum . Hic & fequens ordo penes dillenivm fub Coralloideovum & pe- nes scopoli Coralliorum Florae nomine veniunt. Vlterior fpeciem , ex qna hos & fequenti ordine conten- tos Lichenes credit oriri, Lichenum fquamofum nominat. LV. li chen ( cornutus ) fcyphifer fimpliciufculus fubuentricofus , calycibus integris, linn. Spec . piant . p. 1620. n. 64. ©e^ornte SSecfKtflecfjte* In truncis (f corticibus arborum putvefc enti- bus & in terra faepe prouenit. Colorem hi cornuti fere omnes habent cinereo - albicantem, feu etiam fubglaucum. Caules femiun- ciales, faepe vnciales & vitra deprehenduntur. Stru£lura illorum valde variat, hinc fequentes prae- fertim referendae veniunt varietates : u, fibulatus , corniculo fabulato glabro. Lichen coralloides, caule fimplici, fubulato, nudo, sco pol. Carn. II. p. 368. n, 1381. Coralloides fcyphiforme ferratum elatius, cauli» bus gracilibus glabris, dillen, mufc, p. 8 8- Tab. 14. f. 13. c. Cau cx Caulem Tisbet gracilem, Vel craffum, diuerfi- rnode Lepidi me flexum, qui fenfim attenuando in acumen definit. Color ei eft albefcens & me- diocriter molhV deprehenditur fobftantiae. Tu- buli funf caui & faepiflime illos per totam lon- gitudinem, feu tantummodo ex parte indicem accretos vidi. Saepe etiam e medio,, aut apice vr uro , feu alterum emittunt breuem ramulum & tali modo in fruticulofos aliquando tranfeunt. /3. eleuatits , corniculo clauato. scopol. I. c. Lichen corniculo fimplici obtufo. haller. 1. c. p. 7 i. n. 1 907. Coralloides vix ramofum, fcyphis obfcuris. d il- le n. mujc. p. 90. var.B. Tab. 15. f. 14. B. Caulis aequalem fere habet latitudinem, ver- fus fuperiora vero riilararur, vt clauam fere ae- muletur. in nonnullis clauam deprehendi bifi- dam in aliis fquamofam. / ye fquattiofus , corniculo fquaroofo. Lichen coralloides , caule fimplici fquamofo, scopoli. 1. c. p. 369» Lichen corniculo fimplici, verrucis obfito. hall 3. c. n. 1 906. Cornu fquamis fufcis, duris-* faepe fecundum totam longi*. udinem te£iuro deprehenditur. Ob- tinet & in fuhulads & in clauatis. S. farinofuS , cotniculo farinofo. Lichen cornibus fimpliciffimis , acutis, farlnofis* hall. Htji. Helu * Hi. p.70» 11.1902. Totum i CXI Totum corniculum quaf» polline albo afper- fum apparet. Interdum inferior pars fquamofa, foperior farinofa deprehenditur. i e, durus , corniculo duro. Lichen corniculo fimplici , duro , fubafpero. h a l l e r. 1. c. n. 1905. Perquam durus & quafi offeus efl. Super- ficiem habet fcabram. Clatra, feu apex plerumque efl candidus & veluti veroice obdu&us, ceterum niger & cinereus. £. vnguiculatus , corniculo vnguiculato. Lichen coralloides caule fimplici, e fquamarum oris prodeunte. scopol. 1. c. Squama mediocris magnitudinis, rotunda, lo- bata* imbricata, furfum flexa, vnom feu plura eleuat cornicula , quorum bafi adfixa efl. Cor- nicula fere femper iam in apice dilatata & caua, faepiffime ramofa inueni. 9j. fcyphifer , corniculo apice dilatato. Lichen corniculo fimplici , apice depreffo, fcutel- lato. hall. 1. c. n. 190^. Coralloides fcyphis gracilibus tubiformibus ; pedi- cularis folio. DiLLEN. mufc, p. 9 1 . Tab. 1 4. f. 10. A. Lichen ( exiguus ) fcyphifer fimplex, ftipite fili- formi laeuis. negker. Delie, Gallobelg . p. 5 1 8* n.3 \6. Lichen fquamofus fcypho difformi. scop. L c. Lichen pyxidatus cornutus, weis crypt. p.g6. var. c. Lichen CXII Lichen fquamofus, fcyphifer, caule longiori , in fcyphum modice excauatum terminato, vv e- ber. Spicii. Goetting p. 2*5. Lichen pyxidatus corniculis aduncis, hhlwing. Supplem . Bor. p. 42. n. 24 1 . wvlff, Boy • p. 40. n. 167 ? In hoc flatu chara&er linnaeanvs, in fronte pofitus, in nolh um quadrat Lichenem, fic* que cornutus facit tranfitum ad pyxidatos. Hic iam fcyphus obferuatur, fed perexiguus & longo infidens. flipiti, qui in apice, quo dilatatus eft, non multo craffior ac in medio, quo laepiffime ventriV.fus offenditur, obferuatur. Aliquando margo fcyphi papillis fufcis eil obfitus. Inueni etiam hunc Lichenem ex fquama praegrandi, profunde laciniata, crenata prodeuntem, quae alios firnul minores emittebat. LVI. lichen {gracilis ) fcyphifer ramofus denticulatus filiformis, linn. Spec. piant, p. 1 6 1 9. n. 62. Lichen infundibulis proliferis & corniculatis ereffis. hall. Hijl . Helu . III. p. 76. n. 1946. !®ecf)etftechte. Cum priori faepe inueni. Perquam aemulus effc priori, & in eo tantum- modo fere differt, quod ramos emittat & ita, vt hallervs optime notat , fruticulofis appropin- quatur. Caulis ipfi efl filiformis, duos vsque ad tres pollices longus, albus & polline faepe denfe adfperfus. Finitur ille in fcyphum peranguftum, vixcauum, plerumque denticulatum. Rami, qui ex caule oriuntur, funt etiam fcyphiferi, aliquando vero non fcyphiferi. LVIL CXITI LVII. lichen ( pyxidatus J fcyphifer , calyce inte- gerrimo. Lichen fcypho infundibiliformi, fimplici. haller» Hijlor . Helu. III. p. 72. n. 1 912. Lichen fquamofus fcypho intergerrimo. scopols CarneoL Ii. p. 370. n. 6. Lichen pyxidatus fimplex. weis crypt, p. 84. (Sinfacfje S5ud;fenf6rmig^ (ScbmooS vulgo , In ericetis frequens . Separaui hunc praelucentibus scopoli & w e x s ab Lichene , quem linnaevs pyxida- tum vocat, nos vero tuber calatum poilea nomina- bimus, quia chara&er linnaeanvs in noftrum nelitiquam quadrat. Caulis fimplex, cylindricus ter- minatur in infundibulum integerrimum. Totus pol- line adfperfus apparet. Variat refpe£hi magnitudinis: u. minor , cauliculis breuiflimis, fcypho minori. Coralloides fcyphis humilibus, intus fufcis. dillen. mufc . p. 86. Tab.XIV. f, ir. Lichen pyxidatus minor. vaillant, Bot« Par . p. 11 5. Tab. 21. f. 6. Mufcus pyxioides faxatilis. loesel, Bor . p.5©0 gottsched. Bor . p.171. 0.467, wvlff Bor . p. 40. n. 166 *). j3, maior , fcypho infigni. Lichen pyxidatus maior, vaiu. I. c. f. 8. Mufcus pyxioides terreftris. loesel. 1. c. gott- sched. 1. c. n. 466. W V LFF.l.C. p. 39.0.165. H Vfc cxxt * Vt fpecificum ad tdfim infantnm conuulfiuam fedandam laudatur. Primus hanc Lichenis vir- tutem diuulgauit w illis **), cui poftea & alii fuum adiecerunt calculum ***). Inter neotericos confirmauit hoc medicamentum Cei. cvllen, qui limul obferuauit, illud infantom palato magis accommodatum effe cortice Peru- viano *f*). hal l er quaerit, at» Calyza- viam quercubus fit, cuius imperati ftt) mentionem fecit, qua ad odores vtuntur. *) Huic w v l f f falfe propofuit Lichenis fimbriati no- men , cum ex c. bavhini ■prodromo p. 1 52. (quem loesel adducit) euidens fit, magnitu- dine tantummodo pyxioidem faxatilem a terreitri differre. **) Pharm. rationaL II. p. 49. ***) dille a. Hifi^mu/c. in praefatione, forbes de tujfi. p, 82. s ■J) Lettkres on the Materia medica Ao. 1773. p. 204, Recenfetur in CL St U t> t ffietffimtfcl) * d)trUT$ifcfee n. p. 113. ■J* ) Hifior. piant. Heluetic. 1, e. -p f ) Hifior. natur, p. gjy* LVIII. lichen ( fimbriatus J fcyphifer fimplex denti- culatus (feu crenatus) , ftipite cylindrico, linn, Sp. pl- p. 1619. n. 6 1. Lichen fcyphiger infundibulis ferratis. haller* Hift. Helu. Ili. p.72. n. 1915. 1917. Lichen fquamofns fcypho ferrulato. scopol. Carth II. p. 370. Var. 7. Lichen pyxidatus fimbriatus, v/eis cvypt. p. 88. Var. e. Lichen pyxidatus. Reyger. Gedaft . II. p. i 7 1. n. 1 5, exv Ad terram truncos aviorum. Diftinguitur a priori tactum margine fcyphi fer- rato, feu denticulato, faepiffime profunde incifo. Cauitas illius femper fere fufcefcns , fuperficies externa polline adlperfa. Sequentes obferuantur varietates : 06. margine prolifero. Lichen fquamofus fcypho prolifero. scopol, 1. c. p. 372. Far. 1 1. Lichen pyxidatus margine prolifero fcabro* vaillant. Bot. Par. Tab. 2i. f.9. /3. centro prolifero. Lichen iofundibilis ferratis proliferis. hall, 1. c, p.73. n. 1924. Lichen pyxidatus prolifer. hellwing Suppi . Bor . p. 42. 0.242. wvlff Bor . p. 40. n. 1 68. y. triplicato prolifero. Lichen pyxidatus ramofus acetabulorum oris fim- briatis. HELWING. 1. C. n.244. S. prolibus pluribus ex caule fcyphi prodeuntibus. Lichen pyxidatus damae cornu diuifura acetabu- lorum oris crifpis. helwing 1. c. n. 243, wvlff Bor . p. 40. n. 169. Circa hanc varietatem obferuare mihi licuit*1 proles ex voo eodemque fcypho fimbriato prod- euntes,] pyxidatas, fimbriatas, crenatas, tu- berculatas & cocciferas fuiffe. Totam itaque fere fcyphiferorum familiam in vno caule vidi habitantem. H 2 LIX. CXVI LIX. lichen ( deformis) fcyphifer fimpliciufculus, fubueotricofus j calycibus dentatis, linn. Spec* flant, p.1620. n. 65. Lichen corniculo fimplici, maximo, laeui. hall. Hift. Helu. III. p. 71. n. 1904. Licben craffius fubincanum , calycibus dentatis, d il- le n. mufc p. 95. Tab. 15. f. ig. ( 'mala ) Lichen fquamofos corniculatus* corniculo maximo irregulari, weber. Spicii . Goetting . p. 213. n. 20i. Far. 1. c. Un^ffalCe 33ed)erflecf)fe. Inmmtuv cum reliquis , licet rarius . Prae* primis in Jilua bet) Siabau reperi. Strufclura eius iam fufficienter ex chara&eribus laudatis concipi potefl:. Id tantummodo' noto, illum perquam variare. Mox cornu valde vemri- cofum & fimpliciufculum reprefentat, mox fcyphum gerit , mox ramulos emittit. Scyphi funt vel den» tati, vel tuberculofi. LX. lichen (radiatus) fcyphifer, fubramofus, cylin- dracens, elongatus, Icyphis inaequaliter dentatis, ra- diatisque. schreb. Spicii Lipf p. 1 2 2. n, 1 1 1 4. Coralloides fcyphiforme cornutum. diIle n. mufc . p. 9 2. Tab. 15. f. 16. A. & G. Lichen fquamofus fcyphifer , fcyphis margine cornu» geris, weber . fpicil. Goetting. p. 218. ©trahente Secberflecfjfe. Habitat inter reliquos . 'Y' Raro cxvn Raro fjmplicem deprehendi, fed plerumque ra- mo furi. Ex corniculato exeunt enim duo, tres, vel plnres cylindri, qui, dum femuncialem attige- runt altitudinem, in fcyphum expanduntur, ex cuius peripheria hinc & inde maiora & minora ex- furguut cornicula , ramos minimos ex lateribus emittentia. LXI. lichen ( tuber culatus ) fcyphifer , fmiplex, crenulatus, tuberculis fufcis. Lichen pyxidatus, linn. Sp.pl. p. 1619. -n. 60. Lichen fcyphiger , infundibulorum fungis fufcis. hall. Hifl. Helu. III. p. 73. n. 1919, Lichen pyxidatus tuberculatus. weis crypt. p. 85. var . b. 33e $}flan$en : omilit, quae caufa fuerit, nelcio. 2) linn. Arnen, acad. Vol. IV. p. 252. 3) (Blefcitfeb 0nleitmia in bie neuete 8ctflttMfTenfd)aff. I. p.38. §-82. &r&n«3 5fonmnifcl)e 0^t}riopa£>te. XIV. p. jjj. weis piam, crifpt. Goetting. p. 96. 4) 0d)iwbifd)e 5ibf>anMungen de Ao. 1742. Totn. IV. p. 177. Linn. Amoen. acad. Vol. VII p 378. 5) 0tuf$. bfenero. SBecbenfcbnft de Ao. 1777. p. 300. £> Tonem. 3Iacbr. ber pateiet. 0ef. in 0d;le* |len* de Ao. »776. p. 52. 6) Q3ef$tcibuna beS $5mgrdcp 0laeometn p.38. 7) tHartmi aUgem. ®efcpid;te ber -iftflfuc. I. p. 622. 2Uu* ni% 1. c. p. 84» 8) Hi/?, piant. Heluet . p. 78. LXXI. lichen ( pafchalis ) fruticulofus folidus, te- £tus foliolis crullaceis. linn. Sp.pl. p, 162 r. n. 69. wvlff Bor. p. 41. n. 172. Lichen caule fruticofo fungifero, verrucis calcareis te&o. hall. Hifl.Helu. III. p. 79. n.1963. Lichen fquamofns frudes crifpo. scopol. Carn * 11. p. 375* n. *$• Mufcus cuprefliformis ramofus. loesel. Bov. p. 49. GOTTSCHED. BoT . p.l68« ».460® Tab. 48. gpptTlTenformtge ©traudjjlecfTe. Raro prouenit . Inueni inter Hypna in fihta SEBdH) , & florentem in f a xo praegrandi , quod occupabat totum prope ad Steffenfee , apud ojfl - tinam CXXXI tinam later aviam ante 5?up$af(em loesel reperit in Jihta Loehmcenji. Inter pulcherrimas Pruffiae algas ob nitidifU- matn hic, quem defcribo, Lichen, fert palmam, oculisque, ii praecipue io fru£Hficatione obferua- tur, amoeniffimum parat fpe&sculum. Truncum habet cradura, ad craffitiem penoae anferinae ac- cedentem noo cauum & fere ligneae fubdantiae. Diuaricatur io ramos vagos , fub angulo acuto adurgentes,' plerumque outantes, qui iterum fae- pius iubdiuiduhtur. Vndique verrucis adeo denfis ■fte crafiis, feu fquamis, quafi calcareis, feo tar- tareis, vt foliola fere aemulentur, cinereis te£lus eft, adeo 5 vt illo afpe£lo vix abllinere queamus, quin eum pro venerando in ampliffima Lichenum familia feoe putemus, & e facie venerabili vero- fimiliter etiam nomen acutiflimi linnaei pa- fchalis & noflri loeselu cupr e jji formis de- rioandum venit. Praefertim microfcopio fobie- £lus obferuatur pulcherrimus : cruda,. verrucofa vero, fi denudatur, truncus & rami funt glaber- rimi. Omnes ramulos tubercula maiora & mino- ra obfident, quae a magnitudine pun&iformf, vsque ad peripheriaro feminis lentium crefcuot. Sunt conuexo - plana , fubdantiae fungofae, ia recenti & hume£Iata planta fufca in rubrum ten- denda, in ficca nigra. LXXII. lichen (fragilis ) fruticulofns, folidus, ra- mulis teretibus obtufis. linh. Spec. piant . p. 1621. n. 70. Coralloides alpinum , corallinae minoris facie. dillen. mufc. p. 116. Tab. 17. f.34. 1 2 Mufcus CXXXIX Mufcus coralloides muralis. loVsel Bor. p.$o. GOTTSCHED, P«*70. D. 465. 3aat*ftc<^ tcn* Ob ftru&uram, qua barbas ab ramis " arborum 'de- pendentes repraefentant * filuis reuerendum conciliant afpeSum. Adhaerent ramis radice fcutiforme, qua funi- culi, lora feu filamenta longa, teretia, ramofa & pen- dula exeunt. Saepae haec a materia quadam puluerulenta Incruftata funt, qua craffiora euadunt. Scutella, quae ego quidem in nulla obferuaui fpecie, dicuntur in furculis non extremis propullulare , plana effe limbo carere. haller & dillenivs Vfneas nuncupant , s c o- 2 oli Confer uas arboreas. LXXIII. lichen (barbatus) filamentofus, pendulus, fubarticulatus , ramis patentibus, linn. Sp. pL p. 1622. n. 73. wvlff Bor. p. 41. n. 174. reyger. Gedan . p. 17 1. n. 19. Lichen barbatus, trunco articulofo laeui. haller. Hift. Helu . III. p. 81. n. 1970. Vfnea barbata loris tenuibus fibrofis. dillen. mufc . p. 65. Tab. 12. f. 6. Licheni capillaceus cinerei coloris e ramis ilicis depen- dens. LOESEL. Bor, p. 51. GOTTSCHED* Bor . p. 171. n. 471. tcM$bkti$e Jpaorflecfjte. In fagis £f quevcubus frequens . Lora feu filamenta huius ad palmarem, femipe- dalem, immo faepe ad pedalem dependent longitu- dinem. Obferuantur laeuia, pauculum ramofa, ar- ticu- C XXXIV : ticulis feu geniculis diuifa, albicantia & nonnum- quam hinc & inde ob fibras crebras traosuerfale? in latera protenfa. Scutellas numquam obferuaui. DiLiENivs dicit efle minimas , rufas, cauli in- fidentes. Credit ille etiam, quod /3 %vcv plinii*) & mufci aliorum veterum hunc indigitarent Li- chenem. Ob vim adflri&oriam decoftus in Infeffu ad mu- liebrium locorum vitia laudatur a dioscori- de **). Dicitur etiam fomnum inducere, ventri- culum roborare, vomitiones & alnum cohibere, grauidis abortum praecauere, haemorrhagiis interne & externe conducere , icterum fanare & in lixiuio deco£tus capillos adaugere & crifpos reddere , alo- peciamque praecauere ***). Si aliquamdiu, teflante weis f ), in aqua maceratur, rubrum accipit, vel aurantium colorem, ad quem producendum, refe- rente dillenio, in Penfyloania vfurpatur. *) Hiftor. natural. Edit in vfum Delphini. Tom. III. Lib. XII. JCap.43. n* 50. p. 41. **) dillen. Hifi. mufc. p. 64. ***) HERRMANN. Cynofitr. mcit. med. II. p. 182. Piant, crypiogam. Goetting . p. 100. LXXIV. lichen ('plicatus) filamentofus, pendulus, ramis, implexis, fcutellis radiatis, linn. Spec, piant . p, 1622. n.72. wvlff. Bor. p. 41. n. 173. re y ger. Gedan. p. 171. n. 18. Lichen pendulus, teres, exafperatus, ramis defcen- deotibus, fcutellis radiatis, hall. Hift. Helu. III. p. 8 n. J97i- *)• Vfnea vulgaris, loris longis, implexis, dxllen. mufc . p. 56. Tab. II. f. i. Mufcus arboreus r Vfnea officinarum, loesel. Bor * p. 51. Mufcus cxxxv Mufcus arboreus?, gottsch. Bor. p. 1 7 1 . n.472. 5Bevn)ortrne Jgaarfl ecfjte. (Sfcl)£MT100S. LOESEL. 3. C. Pendet ab arborum ramis pvaefertim flcca< rum in Jiluis d en floribus. Pendulus efl , fiauidus feu ex cinereo glaucus. Longis faepe conflat filamentis, teretibus, laeuibus, per dichotomiam plerumque diuifis & fubcliuifis, varie contortis & intricatis. In fenio cruila alba te- guntur. A Lichene florido & hirto non diu e r fu m indicat scopoli q) , quia facile conceptu, quod planta adulta ? aut abunde nutrita facile a longitu- dine & copia ramorum deprimatur & ventis expo- fita impiicetur. weber 3) contrariam fert fen- tentiam, cum floridus femper ramis magis diuari- catis & flri&ioribus gaudeat, linnaevs procul dubio nominauit 'plicatum . ob analogiam , quam filamenta intricata cum plica Polonica (morbo, ia quo capilli capitis in vnum eirrhum concrefcunt ) habent. Wurtenbergenfes hunc Lichenem, praefertim e ra- mis quercuum Ie£tum5liib nomine mufcus arboreus f.quernus , Vt adfldngens & infigne anodynum, hinc iniufft clangofa & ferina, laudant infufom illius ventriculum roborare & fluxiones quascunque pro- hibere, perhibent 4), fyrupum etiam ex illo & aliis ingredientibus confe&um, qui in Anglia, vt efficax in tulll conuulfiua infantum celebratur medicamentum, praefcribunt 5). baglivivs fortaffis primus in hoc morbo vires fuas intellexit 6). hal l e r no- tat etiam, illum ad haemorrhagiam narium a bil- dano 7) adbibitum variasque laudes ei tribuere schneidervm g). In intertrigine a deambulatio- ne Lichenem ficcum, velut fpecificum, adplicant Lsp- pones €X XX VI pones 9) Alg^? in globi formam conuoluta, & in- ter puluerem pyrium & globulos plumbeos collo- cata 5 non folum ignem facile concipit & fordes 3 puluere relido auerrit, fed etiam fnbito deflagrat » o). Illam in fornace ficcatam, tunc flagellis fradam, pro veltium duplicaturis elailici> vtilem cenfet wes t- beck 11). A pinubus & betulis ledam lanam crudam antea alumine maceratam , fi ea coquatur^ viridem tingere, affirmat kalm 12), Dirimendo non par fum, an, quod ab omnibus fere venatori- bus & iam a mathiolo 13) enumeratur, ve- rum fit, vrium nimirum vulnus inflidum , ne hae- morrhagia fequatur , hoc Lichene obturare. j) haller quidem 1. c. expreffis verbis dicit, fe non inteilexifle Lichenem plicatum L.: verumtamen cum perpauxillum tantum ab illo diUerius combinaui. 2) Flor. CarneoL II. p. 3 97. 3) SviciL flor. Goettingenf. p. 227. 262. 4) Vt fpeciiicum in his morbis iam illum laudat herrmann. in Cynofura Mat. med. I. p. ^ ^4, 5) Pharmacopoea Wurtenbergica . p. 124 & 197. 6) Opera omnia medica pratt. & anatom. Edit. X. p. 1 1 7) Epiftol 27. ♦ 8) Differt, de capite, p. 11. 9) linn. Amoen. acad. Vol. VII. p. $84. 10) scopo li Flor . Carneol. Edit. prim. p.72. 3 i) hau. Hifl. Helu. III. p. 81. 12) 0cbn>cbifd)e 2|bbanbl. deA. 174?. Tom.VII.p. 2^6, 13) ^rauterbuch. de Ao. 1563. p 16. LXXV. lichen C floridus J filamentofus , ramofus, eredus, fcutellis radiatis, linn. Spec. piant f p. 1624. n. 81. wvlff Bor. p. 41. n. 175. Lichen C X X X V 1 1 Lichen barbatus ramis teretibus , furculis parallelis fimplicibus fcutellis radiatis, hall. Hiji . Helu • III. p. 8 n. 1 972. Vfnea vulgatiffima tenuior & breuior cum orbiculis. dillen. mufc. p. 69. Tab. i 3. f. 13. Lichen cinereus vulgaris capillaceo folio minor, h e l- wing. Supplem. Bor. p. 43. n. 250. Jpaqrflecfjte. Ad ramos arborum emortuarum . Quia mihi hanc algam videndi ha&enus non con- tigerit occafio, ab hallero defcriptionem mu- tuor. Sparfa potius eft, quam pendula, ramis, pro portione plantae magnis, teretibus, afperis, pluri- ma breuia folia capillorum fimiha edentibus, parum caeterum ramofis. In fummis ramis ciliatae vodi* que & radiatae magnae fcuteliae. LXXVI. lichen ( hirtus J filamentofus,ramofiffimus? ere£tus , tuberculis farinaceis , fparfis. l r n n. Spec. piant . p. r 6 23. n. 7 g. revger. Gedan . 11. p. 172. n. 2 r. Lichen barbatus , teretibus cauliculis; ramis fimplici- bus parallelis, hall. Hift. Helu . lii. p.g 1. n. : 97 3. Vfnea vulgatiffima tenuior & breuior fine orbiculis. dillen. mufc . p. 67. Tab. 13. f. 12. ©Cvaubige ^aaifecfjte. Vbique in arboribus fepibus . Humilis plerumque obferuatur, colore cinereo- virefcente & polline albo fcaber. Diffufus valdeque fibrofus eft. Cauliculi diuerfirnode funt arcuati &L praecipue in fine rampfi , femper tamen teretes. Vudique emittuntur fibrae breues, fimplices3 ca- pilla* I CXXX VIII pillares, ta&u rigidae & elafticae, vt ftrigofam, feti hirtam habeat faciem. Varietatem Lichenis flori- di (LXXV.), qui fcuta nondum explicauit, eflfe, putat scopo li*). Pro farcotico egregio & in deco&o ad firmandos pilos commendatur * *). *) Flor . Carneolic. II. p. 357. n. 1349. **) 'dillem. Hifi. mufcar. p. 68« LXXVII. lichen ( chalybeiformis J filamentofus, fubramofus , decumbens , implicato flexuofus. linn. Spec. pl p. 1623. n.77. Lichen fruticofus, diffufus; caulibus vagis flexuofis, rigidis, teretibus, hall. Hifi . Helu. III. p. 8c« n. 169. Vfoea rigida horfum vorfum verfa. dillen. mufi . p. 66. Tab. 13. f. ro. Lichen iubatus chalybeiformis. weber. SpiciL Goetting. p. 229. n. 264. Var.{ 3. oeder. Icon. fi. Danic . Fafc* V. Tab. 2 62. ©rat^formtge £aatfecf;te* Supra truncos arborum rarius offenditur . Semel tantummodo in filua vrbica Schiffenbur - ge?ifi inueni . Truncus eft pro magnitudine algae, tres vsque ad quatuor pollices altae , mediocriter craflTus, ra- mique primarii vage ex illo prodeuntes non multo deprehenduntur tenuiores. Hi vna cum furculis emiffis diuerfimode arcuati, & huc, & illuc coouerfi, non quidem in altum , fed potiilimum in latum protenduntur, vnde euenit, vt femper nutantes obferuentur. Licet non tam erifpam, quam iam re- cen- C XXX IX cenfiti, habeant faciem, nihilo tamen fecins rami inter fe complicati inueniuntur, praeterea funt fufci, te- retes, in craflmem capilli attenuati , & fili ferrei, fea fetae equinae inflar rigidi. Lichen totus eil tobu- lofus minusque pendulus & ramofus, ac reliqui filamentofi. Vetufliura fpecimioa Lichenis iubati (LXXVI1L) effe credit weber. LXXVill. lichen (iubatus) filamentofus, pendulos, axillis conipreffis. linn. Sp pL p. 1622. 0.74. REYGER Gredan 11. p. 173. 0.20. Lichen barbatus, pendulus, filamentis, nigris, pro- lixis. HALLER, Hlft. Helu. III. p.So.D.I96g. Vfnea iubata nigricans. dillen. mufc . p. 64. Tab. 12. f. 7. ian^eral^angertbe Jpaatftecfjte. In filuis denfis v. g. 6ct> 2Mabau; S&ffinfie a truncis dependet arborum . Magis pendulus ell praecedenti. Lora holos alias vbique teretia, in fuperiori parte, vbi craffiora funt, comprefTa, feu plana, apparent. Ceterum in teouifU- iua & longiffima protenduntur filamenta, glabra ci- nereo- nigrefcentia, aliquatenus rigida, crifpa& laepe in apice diuifa. Difciffus interdum canus efi, inter- dum medulla alba fartus. Verrucae quoad longi- tudinem in illis paffim animaduertumur immerlae, exiguae, puluerulentae,virefcenti polline io recenti, albo in ficca planta. Tingit rubro colore *). *) de A0.1772. p.473. ' ' 1 'H ’ ■ ' fn' A ' ■ ' > ■■ ^ ' ~ LXXIX. lichen fi articulatus J filamen tofos, articu- latus, ramulis tenuiffimis puo£latk linn. Spec . CXL piant . p. 1623. n. go. wvlff Bcr. p. 41, n. 1 76. Vfoea capillacea & nodofa. dillen. mufc. p. 60» Tab. u. f. 4. ©e^torne Jpaarjleftfe. s4d arbores in f iluis . A me non obferuatus eft, fed ‘au&oritate wvlf- F i i hunc illi concedo locum, scopoli dicit: Lora eiusdem articulata, ac in plerisque Conferuis maritimis *). *) Flor. Carneol. II. p. 358* n. 1351. LXXX. lichen f radiciformis J longiflimus , ramo- fifiimus, ex fufco nigricans, glaber, radiciformis. vv e b e r. Spicii . Goetting. p. 2 3 2 . n. 2 6 7. Vfnea radiciformis. scopol. Dijf. P. I. p. 95. n. 16. T. Vili. Lichen fobterraneus lignis, & inprimis afleribus putri» dis, ea parte, qua terrae adiaceot, radicibus fuis firmiter adhaerens, ramis plurimis craffioribus geni- culatis, & nodofis iisque nigricantibus, fibi inurcem impliqatss, ijiftar mufci fubterranei, longo tra&u repens, helwing. Suppi. Bor. p. 43. n. 252. SBuqdformige Jpaarfted)te. helwing inuenit in ftabulis tempore au- tumnali. evxbavmii fententiae , nempe non verum Li.henem, fed fibras ligni putridi efie *), inido calculum meum ariieci , cum praeterea ipfe illum non obleruauerim. Quia vero poftea in fcriptis Cei. scopoli & w e p. e u 1 (qui illum fubterra- fleum in omnibus detexerunt fodinis Hercynicis) no- tatum CXLI fcatum inneni, quod non fotum lignis fubputridis, fed eriam lapidibus copiofe adhaerefcat, mutam fen- teotiam. weber 1. c. illum fequenti deferibit modo : „ Lora perennia b? - tripedalia, aut inordi- nate , aut per diehotomiam ramofaffima , craffiufcu- Ia teretia, tenacifliitta'; prime» afpetlu radie bos ex omni parte fimiilima. Cortex ex atro fufeus, gla- ber, includit fubftantiam mollem ex fufeo - lutefcen- tem. Boleto igniario praeparato fimillimam, quae mediam corticalem obfcuriorem inuoluit. Fru&ifi- cationis veltigium nullum. „ Dum vritur , crepi- tat & fulphureum odorem fpargifc. Ex cineribus non obtinetur fal alcali , fed fubllantia quaedam fa- ponacea, empyreumatica, ex qua fal purum educ! nullo modo potefl. Deco&um alcalinum dar cum folutione aluminis laccam nigricantem- Haec ex- pertus eft s c o p o l i I. c, • ) Cent, II. lant. incognit. p. 14. §. XXII. Conclufio , Minimam fere itaque L. B. exhibui plantarum gen- tem, neuriquam mihi tamen perfuadeo, omnes huius generis exhaufiffe in Pruffia indigenas flirpes, praefer- tim cum fru&us fit breuis , & faepe laboribus interrupti temporis Si hoc non difplicet , quod periclitatus fum, Lichenologiae Prufficae tentamen , fenfim reliqua crypto- gama, de quibus non multo minorem augurari licet saeiTem , fequentur. EX- CXLII «m* vw"w W"1 vw v EXPLICATIO FIGVRARVM, QVAE PLANTAS IN MAGNITVBINE NATVRALI EXHIBENT. TABVLA I. s. Lichen variegatus. n. viii. 2. — graniformis. n. xiii. 3. Varietas L. pertuli. n. xvii. 4» Lichen aeruginofus. n. xx. y. caerulefcens. n. xxvi. 6. ■" pallidus. n. xx vm, 7. minutiflimus. - % n.xxix; TABVL A I L Lichen puluerulentus. n. xxxii. 9. — — botrytes. n. l xi v» 10. — furcatus. n. Lxvni. 11. ■■■■■- fpinofus. n. lxix. { y,A*.'