Slljf i. 1. ItU Stbrarg

SJnrlb (Earolina ^latp (HoUpgp

S^^eClAt COUECTIONa

0,H43

S53

V.3

134861

This book must not be taken from the Library building.

CAROLI A LINNE,

Equitis aiirati de Ji<:lla polariy

AH.CH1ATRI REGII, MED. ET BOTAN. PROFESS. UPSAt. ACAD. PARIS.

UPSAL. HOLM. PETROPOL. BEROLIN. IMPEK. LONDIN. ANGL.

MONSP. TOLOS. FLOR.ENT. EDINB. BERN. SOC.

SYSTEMA

NATURAE

PER

REGNA TRIA NATURAE^

SECUNDUM

CLASSES, ORDINES, GENERA, SPECIES,

CUM

CHARACTERIBUS bt DIFFERENTIIS.

TOMUS 111.

EDITIO DECIMA TERTIA , AUCTA., REFORMATA,

CURA

JO. FRID. GMELIN,

PniLDS. ET Med. DOCTOR. HUJUS ET chem. In GEORGIA AUGUSTA PR*P^

V, O. ACAD. caesar. NATURAE CURIOSORUM ET ELECTORAL. MOGUNTIN»

ERFORDENSIS, KEC NON SOCIET. REG. SClENT. GOETTINGENSIS,

PHYSICAE TIGURIN., ET METALLICAE MKMBRI.

LIPSIAE, 1793.

IMPEKSIS GEORG.EMANUEL. BEER.

JEHOVAE efl Terra et plenitudo ejusy orbis ierrae^ et quae habitant in eo,

Ipfe fuper Maria plantavit eaniy et fuper Eam firmavit flumina,

Adfcenderunt Montes et defcenderunt Campi in locumt quem fundavit eis.

Davip. XXIV. I, 2, c. IV. 8.

PRAEFATIO AUTORIS.

JL#ITHOLOGIA mihi criftas non eriget , Lapides enim, quos cjuondam in deliciis habui, tradita demum aliis difciplina, lepolui, neque nunc, nifi laceflitus, recepiflem.

pRiMus anno 1736 Lapides in Metiiodum Syffematicam difpofur, conftituendo Genera fixa Chara&efibus definita, quae omnia non omnibus invifa fuifle, ex fcriptis fucceftbrum intelleai, quamvisnonnuUimeis humeris infiftentes, circumfpexereal- tius, quaedam mutando addendoque non fine fupercilio.

Dein furrexere varii Lithologi et Mineralogi confummati: WoL* TERSDORF , WALLERIUS , JusTi , SWAB , Cronstedt, VoGEL, qui divino afflatu infpirati fua obfervata cum eru- dito orbe communicarunt, quibus , quod infinito labore et fudore montium et Naturae abyflum penetrarunt, fem- piterna ab omnibus aequis cenforibus debetur gloria; fapf- entes enim eruditos maligno dente fe invicem rodere, noa equidem invideo, {qA miror magisj at homo natura ma- lus morum cultura et nobiliore educationeemendandus; de ferro eft ultima aetas.

MiNERALOGi viam Chemicam incedere coa^li funt pro fcopo Me- tallurgo obtinendo, a qua in viam Phyficam adfcendere al- laborarunt; hi lithologiam fibi vindicarunt tanquam pro- priam , quemadmodum Medici olim Botanicen. In his primas tcnet incertus (^nonymus in Mineralogia Holm. ^56. o6t.) de cujus autore utar verbis Ifaci mutatis: vox Swabif, manus Cronftedti ; illius *) enim dogmata dudum in fami- liari colloquio audivi , antequam hic adoleverat.

A 2 134861 IrsE

•) Summits Mineralogus Ant. Swab obiit d. 28. Jan. 1768. aet, 64.

4 PRAEFATIO AUTORIS,

IpSE LapMes non fcopo Metallurgico, fed ut Naturae Confultus omnibus gentibus utiles coniideravi, Viam Mediam mce- dere coa£lus, nec aufus ubique afTociare germanos fratres (Crjjtani et Silices;) nec prorcribcre Genera, quae Natura civitate donavit (Humum, Cotem, Nitrum;) nec ieparare, quae haec foederato connubio conjunxit (Spati f. Schifti fpecies).

tiTHoGEKESiAM ftudiofe in itineribus quaelTvi, didiciquc eam ab- folvi Praecipitatione et Cryftallilatione, atque Terras pro- fterni, iedQuartxum, Spatum, Micamqueexfurgere. Ter- ras £emineas dein impraegnari a Salibus mafculis, indeque prognafci Nobiliores; horum vero plurimos a Marte, pro- teo magis mutabili, pro indoie cujuscunque conjugis.

Sai.ium metamorphofin etiamnum occlufamLithoIogisferiocom-

• mcndo, quae fi aeque aperta fuerit ac hodie Tcrrarum ja-

nua, nova lux affulgebit Lapidum genefi. Cryftallos iapi'

ilofas, quod Salibus dudum fubjeci (ob rationes alibi *) da*

tas, et pluribus dein confirmatas, adeoque non mutandas)

, , a variis reprehenfus fui, fed vix ab aliis, quam qui ignprant, quid diftent Silices a Calce.

^ETRARUM ordjnes nomine, non vero omine, mutavi, uti du- dum Mammalia, ne hallucinarentur frivoli.

TiRRAS Primitivas lubenter Petris praemififlem , fi leges Artis efi

• ' ' Naturae admifi{fent, fed praevidens me incidentem in Scyl-

lam cupientem vitare Charybdin, obfervavi Natur^e fim-

plex veri figillum per circulum incipere , ubi definit. **)

Upfaliae 1768»

PRAE^

") Amam. acad. i. f . 45*4» '*; Sd«m. CQtidQn. llf. 10,

<^l^

PRAEFATIO Editoris.

Iji in omni alia hiftoriae naturalis parte prefHus fequi immorta- lem Autorem, muneris mei effe putavi, in hac certe viam ab eo calcatam et praetnonftratam paulilper deferere confultius du- xi; non enim merae modelliae, fed veritatis figillo notata iunt,' quae in primis fuae praefationis lineis enunciavit.

Quamvis multa fagax praevideret , quae noftra dcmum aetas in apricum protulit, tam multa tamen, fivc ad principia, ab eo. ad explicandam mineralium generationem , et formam praelen- tem ftabiiita, five ad diftributionem in clafles, ordines, genera ec Ipecies, ac fundamenta, quibus illa nititur, five denique ad no- tas reiJDicias, quibus et genera et fpecies diftinxit, tumimmutan- da, tum addenda occurrunt, quae aut fertili fuo ingenio hmc inde nimis indulgens, praetcrvidit B. Autor, aut tum coaevoruoi ipforumque ejus popularium, cum mineralogorum noftram hanc aetatem ornantium T. Bergmani , Scheelii , Ferbm , Kirimniy Generofilf. ^ii Veltheim^ Trebras et Wutfen^ Saujjfuriij Hoepf- nerij Storriiy 3Iayeri, Meyeri, Klaprothiiy Gerhardi , Bruck' tnanni, Werneri et praecipuorum Clai'ifi^ Viri diicipulorum Voig- tiiy Kcirjfenii , Widenmanni j Hoffmamii, porro Patlap, Georgiij Fortis, Sc. Bristacii aliorumque indefefTa induftria recentius de- texit, aut felicius ingenium dilucidius expofuit meliusve perfpexit.

Aquae fuos natales debere terram vel refragatur omnibus quas de ortu terrae ejusque et aquae vera indcJe concipere licer, conjeciuris, vel ambigue faltem ditlum eft ; plurimam terrae partem, quam noftra hac aetate et a multis retro feculis ficcam colimus, olim infra aquas haefiffe, marisque undis te£iam, et fuperiora terrae noftrae in plurimis regionibus llrata, non con- ftenc nifi terra ex his aquis, per quas antea diiperla erat, prae-

A 3 cipita-

6 PRAEFATIO Editoris.

cipitata et animalium , qnae quondam has aquas inhabitabant, ruinis, cuilibet naturae ofHcinam attento animo perlullranti, ul- tro patet.

Terras acefcendo vel putrefcendo gigni non nifi de humo valet; calcem non omnem cx animali regno proficifci, tot moa- tium calcariorum primaevorum , five aetate corporibus animili- tus fijperiorum exempla edocent; argillam plurimam ex fatifcoa- tibus petris durioribus, five ignis fiibterranei vi progenitae fue- rint, five aliam originem nafliae, quales v. g. fpathum fcintillans, fchiftus.,' mica &:c. tot obfervation^s noftris temporibus ubi- vis obviae loquuntur; multam arenae partem idem primordiuni capere, aliam non quidem ex aqua, fed aquae, dum ex fummis montium cacuminibus praeceps agitur lapidum frufta fccum i-a- pientis et triturando in granula comminuentis vi oriri, neminem, qui naturae continue agentis contemplatione dele£latus, latere putem.

Talcum pluresque lapides, quos B. Autorhuic generi fub- jecit, et asbeitos terram continere, quae, qu^mvis a. B. Marc- grqfio jam tanquara pars princeps evidentiflime demonftrata fit, ab ipfo negleQ;afuit, raagnefiam albam fcilicet, novimus omnes; hanc autem ex argilla nafci , quis, quaefo, afteverante quamvis Limaeo^ fibi perfuadebit? '

Schifti partem ex humo nafci, negari vix poteft ; plurimum vero lapidis, hoc nomine defignati partem, et humo, et omni- bus corporibus vivis, ex quorum ruinis humus exfurgit, anti- quiorem efie, ejus in montibus fitus luculenter teftatur.

Ochram in quam fchiftus interdum refolvitur, non a matc- rie fchifti ipfius, fed ab innidulante faepius et fatifcente pyrita proficifci, facile eft demonftratu.

Calcem ia filicem converti funt utique et noftra hac aetate, qui contendant; at caveant, ne meram fegregationem particu- larum filicearum a calcareis, quibus faepe intertritae funt, pro commutatione harum in illuc habeant.

Cryftallorum generationem falis adminiculo mirifice pro- moveri, ex ofHcinis chemicis conftat ; conftat etiam, terrasaqua

acido

PRAEFATIO E»iT0Ri9. 7

acido aereo impraegnata folutas hoc fcnfim fenfimque effugiente facilius longe cryftallorum forma praccipitari ; neque tamen inde concludi poteft, omnibus cryftallis lapideis, utgignantur, iale quodam opus efle, et multo minus, omnes cryftallos lapideas ialem contmere, aut falia cfle, quum chemicum fcrutinium in plurimis certe earum ne miculam quidemialisdetexeric, et omni- bus cflcntiales, ab ipfo B» Linnaeo exa£lae, falium notae defint.

Colorem lapidum terrarumque caeruleum atque viridem frequentius a ferro provenirc, quam quidem a cupro ierius exa- men edocuit; magnefiam quoque nigram in tingendis atque pin- gendis aliis mineralibus faepius a natura adhiberi, Mayeriinpvi' mis opera novimus.

Metalla ex terra, fale et fulphure conftare vetus quidem eft opinioj verum an perinde vera, noftrisque temporibus confir- mata? Vix videtur»

Petrificata, uti appellunt, noftris tcmporibus omnino vifj funt in quartz,o et calcario fpato.

FiflTuras rupium exficcatione, aquac fenfim fenfimque penc- trantis, folventis, eluentis, dum in glaciem abit, diftendentis vi, terrae motibus vehementioribus, ignis fubterranei violentia natas efle , valde probabile eft.

Molybdaenum metallicae efl*c indolis noftra aetas confirmav vit; metallo tamen et ab omnibus aliis, B. Linnaeo jam cognitis, et ab eo metallo, quod tum magnefiae nigrae, tum ipumae lupi ineft, quas ille in unum genus cum molybdaeno conhiderat, di- ftin^lo.

Lapides judaicos echinorum quorundam aculeis fuos debC' re natales, extra omnem dubitationis aleam pofitum eft.

A4 REG-

R E G N U M A P I D E U M.

F

JL I

uifle HUMQREM rerum initium 'AqtiaTnque Tcrrae primordium y e quo furrexere omnia, tefte Mole, Thafcte, Seneca, inanifeltatiir, dutrt chaoticum Nucleum inundans Mare genitum in fc foetum lcnte enititur in Continentevi, quam , cxhalando continuo Rorem , ia 2^ebt(lai eleVandum, imbribus aethereis reftificatis deciduis quot- annis la£lat. Catctclyftni univerfalis certa nulera egonondum attigi, quousque pcnetravij minus ctiam vcram terram adamiticam^ led iibique vidi fa£tas cx Aequore Terras, et in his mera Kr/^^vj iGn- ginqui (enfim practerlapfi aevi. ACLUA occani humida, frigidula, pafliva, concipicns, ubique foecun- data a ficco, calcfccnte, aftivo , gcncrantc Aere, oblervatur in linu fuo intimo pracgnans geraino Foetu :

Mafculo folubili, acri, elaro, crylbllino Saiino, Femineo fixato , vifcido, opaco, attraftorio Terreno. Privignos infuper duos Vegetabilem et Aninsaiem, icminum cite- na continuandos, enutriet haec Aqua: Hi ambo in terram re- ducentur percnni circulo, dum ctiam horum hacres erit nutrix " Noverca. SAUA fapida, polyedra, diaphana, multiprieativa , folubilia in particu- las minimas iiifinitas, nihilominus femper conformcs, concrefcen- tesque iterum iterumqUe in majores etiam conformcs, gcDcrantcry- ftalliiando, in et cx terris variis, varios Lapides:

NiTRUM Acrcum, obducendo auget Artnam.

MtJRiA Marina, corrodendo attrahrt Aygiilam.

Natrum Animalc, refudando coagulat Calcem.

AiuMEN Vcgetahile, ramificando ferruminat Humum. Sie pATRES Lapidum,

TER.

Piwjlades inhahttant mttre meditnrraneHm , intrti rupiHm parva foTamina , per qmt adnltiorei egredi neqnaint , et qnidtm ad ipfam maris fuperficiem , nec ultra, nt fludns hanriant i cuniqne etiamnuni vivae ibi haerent, et rcliqnernnt fna f«- favnna cum emortuarHm ttfiis , ante (ecula rupibus inclufis et infculptis , et tjui' dern ntqse in aitijfnnas Italiae alpes , tejles bae funt locupleti£imi a^uae jubft- diHtiae. Confer Donat. A<ft. «pgl» 1757. n, 50. §. 11,

RECJNUM LAPIDFl/M. '9

TERRAE piilvtreae , {iccefcentes ^ diflToliibJles , fixae / primitfvaiiV

Cyyfiiiujando generatae, aut Praecipitanda prognatae;

Ace/ceiido progcnitae aut Ptstfefcendo renatae,

€ quibus CryJluUifands 1. Attrahendo Lapides renafcuntur, ct hi ite-

rura iterumquc in Terras elementorum varietate refolvuntur^ wge-

neranturque, circuio itidem pcrcnni:

Argilla Praecipitatio Marinae aquae vifcidae:

Opaca, plifica, friabilh y induranda y apyra» ^

Arena Cryftalfifatio Pluvialis aquae turbidaer

hyalina , exfucca , fciutiUam , perjiflens , vitrsfcens, HuMus Kefolutio VEGETABitiuM acefcentium :

nigra , UbiUa , pulverea , fagrans , combiiflibilis. Calx Refohitio Animalium putrefcentium r

albida , abforksns , fariuacea , penetyabiiis , effervefctnr,

ARGiLLA Terra aquac Marinae, Muriae olim oppofita , fordida, vtfei- da, lubrica, impalpabilis, amorpha, tensx, Colore opaea, Humi- doplaftica, Solo naturali madida, Siccitate friabilis, ignitione iri"» duranda, Ullione apyra, at ex mifceh heterogenea in igne poly- morpha, ficjata diutius comprefraque induratur in rafile TalcurHf quod reioKitum regeneratur laepius in fibrolum Asbeftur» , nt vero intimc refoluta mire recrelcit in fquamofam Micam,

VARENA Terra aquae Pluviah^s, Nitro aethereo impraegnatae , nitidi, fixa, rigida, kabra, cryfiaUina, disiimtla, Colore hyahna, Hu- mido exlucca, Chalybc lcintillans, ignitionc perfiftens , Uftionc dcterminata vitrefcens, reje<i>a ad continentem ficcataque pellituc yirena tnobilis ; haec antiquata friabilis demum evalit Arena Qla^ rea; utraque iubterranea inadens, oblique transverleque fiffa, cry- ibllifationis atomis ulterius canncftitur in Cotem ^ mixtave peregri- nis humofis ferruminatur in Sabulum , et hoc dcin in varios hapil- iosy lapillique in Saxum, at vcro refoluta recryftaUifataque confi- cit Quartium. /

A 5 HUMUS

Natura aequiUhrat univerfHPt rtrtrm DijcordiU. Aqua bumida, vijciday attra&iva, Argillae. Aifi ftccHS y acris , cryfiaUimis y Akenae.

crgo attraSia t vifcido, cryfiaUifatio e fale;

accedit fermmtatio Vegetabilis , putrefaflio Animatis.

«nde Acidum , inde Alcali. friwHtn Solidnm ponderofmn , Jgneum teve ef}.

lo REGNUM LAPIDEUM

HUMUS Terra Vegetabilium , Nitri amafia , acefcens , Colore nigrt, Humidi bibula, Fra6lura friabilis, Siccitate puJveracea, Ignitione flagrafns, Uftionc conibuiiibilis, haec diuturna comprefliune indu» ratur in fiflilcm Schijiumy qui paflini bitumine iaturatu» cvaiit L/- thanthrax; refolvitur vcro Schiltus non raro in ttvvis^ttttiOcbramf regenerandam multiplicativa mineraiifatione in Tophum,

CALX Tcrra Animalium , Natri conjux, alcalina, Colore albida , Acidi abforbens, Kafione obfecundans, ficcitate farinacea, Ignicione pe- netrabilis, Ultione cffervefcens, calcificans peregrina Humola Argil-, , lolaque in Marmor ; at refoluta faturataque acido rccryilallifatur in '^. Gypjum , acido, fine igne depuratorio, amplius non effervefcens; utrumque ab elcmcntis rcfolvitur in farinofam Crefam , aqua acthe- Tca, telte Echinita, concrcfcentcm in SUicemi at reloluta, tcftt Staiad^ita, recryllallifatur in Spatum.

Sic Matres Lapidum^

LAPIDES c Terris concrcfcunt , refolvuntur iterum , rccrefcunt :

ARGiLtA attrahitur inTalcum, ^inLithomargam, ^ iny^miaHtum, AiiBKA accrefcit in Cotem, SlinSabu/um, °n m Saxum, HuMus ferruminatur inS^f/tz/pKW, ^in Ochr.am, ^in Tophum,

Calx coagulatur in Murmor, ^ inCretam^ BinGypfum,

LAPILLI Diaphani c Matrc fluida, iiti e fixa 0/?/i« furrexere , Tinfli laepius aluminc Vitriolico , colorc varii e Vario ; his replentur eC confolidantur rupium vulnera cum Cicatrice.

MicA concretio Argillae, fquamoia, flexilis, opaca, nitens, igni-

tiene rigidior, ied nitidior evadcns. QuARTZUM cryltallifatio aquac elcmentaris, pellucidum , durum, e cavitate aquoia rupium, ideoquc femper parafiticum, obfcu- ratis iacrpius cryitallis motu f. copia. Sfatum cryflalliiatio Aquae calcariae, diaphanum, fragile, cujus rhombos internos a diverfa cryitallo gnarus diltinguit, marte adultcratum evadit durius chalybeque fcintillans.

CRVSTALLI lapidofae in ct cx Aqua, fale impraegnata, ncc faturata, atomis terreflribus impalpabilibus lcatcnte , in cavis lapidum reten- ta, exfurgunt quietc ct mora; nec iterum aqua folubiles in atomos impalpabiles. Figura polycdra differuntareliquis omnibus lapidibus nec alia gaudcnt , quam lalibus popularibus propria , quae cryftal- lilationis unica caufla naturalis hodie nota, nec lalia figuram detcr* ininarent, nifi fimul incorporando. StalaBitei fic accreicit tunica cryftallina, uti Calcutus , at finc ullo lak cryftallos cxiUere nemo poltuiabit, e( teriam falibus crylUUifari ianus nemo dubitabit; ha-

KEGNUM LAPIDEUM. II

rum Pelluciditas ab atoniis, Golor auteni a Metallis; Gemmarum a peliuciditate, duritic, perfiitentia, colore pretium, impotentis ita- que humanae libidinis ofFuciae.

VJTRIOLUM aluminis natum, Metallo raaritatum, vatium exfurgit cj Figura gaudet diveria pro indolecujuscunque nietalli; hujustrcs fi*e- qnentifliuiaclpecies: Ferri, Cnpriy Zinci; illorunitotidem vuigatiffi» nii fiunt lulphureiP^r/Vrtf, horumquetotidcm frequentiores evadunt terreae Ochrae. Pyritae itaqu&diverli diverfam affumant Figuram; borum terra, in quam refolvuntur, vulgo audit Ochra, quae enim e Ferro /tifen, uftulata vero fit rubra; qnae autem c Cupro ex aci- do viridis , cx alcali caerulea, indc lapidcs Lutei et Kiibri plerum- que e Fcrro, uti lapides viridei et caerulei plerumquc e Cupro^ utraque ochra cryftallifando coagulat terras in Tophos,

METALLA fupradecompofita conftant e Terra, Sale, Sulphure. Fcr- rum ubivis praefcntancum , iaepe folvitur ab elementis, ibluto fci- licet fale vitriolico, praecipitataquc terra ochracea; Ferrum cryftal- liiando femuninat Terras in lapides, abforptum multiplicatur mc- tallo, ut vidi in littore, *) fic multoties plus produeit, quam pri- micus acceperat. Stagnans (^ in rupium aquam retinentibus fiiTu- ris. tranfit aetate multiplicatum praecipitatumque in venam , quac transverle diilefta , fifluraque repleta terra peregrina mutahit illico metallicam ibi venam in diverfam, ut ex FerroCuprovefaepePlum- bum Argento dives &c. Vena n. una eademque variabili modifica- tione fcacet, faepeque O, (^, OO, $, c/', ?, 0, 3), J, %> ''•^, W.

SAXA rupeftria, folidiffima, profundiilima, vaftifiima , maxime lon- gacva, tanquam telluris eminentia offa, exArena, Sabulo, Lapil- lis, Lapidibusque concreta, immixtis paifim argillaceis, evadenti- bus iaepius Talcofis, fcrruminata demum in folidiora, repletisquc interftitiis , cryltallis Quartzi , Spati Mfcaeque varie et temere mix- tis; haec Temporis natos efle ob ftrata naturae nullus dubitet, ob partes vcro eorum confticutivas nullus non palpabit. Metallurgi in- primis fcrutatitur hacMincrarum matrices, ex mifceia polymorphas, in igne diverfas*

PETRIFICATA , Marmorfiorum montium vcrius parentes quam nati, tot peiTibilia, quot Animalia VegetabiJiave confiitcntiora; Sapiens itaque coar£tet minus fruduoiam Scientiam, ignocos tamen hodier- ni orbis incolas non fusque deque habcat. Modi pctrificationis

quadru-

•j Tophus marinxis.

n REGNUM LAPIDEUM*

4

quadriipliccs praeprimis obfervantnr: Fofjtlia^ "Redinte^ratd^ Im» frejfiiy Transfulfjhntiata j ita frcquentia in M^rwo^ff, SiltceySchi^ fiOf Cote, ac invifa y^pyris, Saxa, Quartzo, Spato cxtero.

PARADOXA varia etiamnum fepofuit artis calamitas:

FissuRAS Rupium con{blidatas clare diftinfteque vidimus, at quae vis valuerit eas frangere, non attigi.

SfATUM omne cryftaliifando genitum ex cavis replctis perfpexi, ncc, fine rhombis, autorum Spatum unquam concepi; at cur in rhombos frangatiir, non fatis inteilcxi, aut quomodo e cubi- co-muriatico rhombcum evaferat.

Amiantum c terra Talci regcncratum vidi, at caufara non intcllexi.

MoLYjnAENUM metallicum effc dubitare non potui , Zinco faepc pracgnans aut Scanno a variis didici, an mcre tale ncMicrcdidi.

JuDAicos lapides e corpore cavo petrificata cfTc perfpicio , cum Spato, c fluido generato, faepe toti conftent, at e quoanimali orti fint, me prorfus fugit, quum Echini non raihi fatisfe- cerint»

SAUA priniaria gaudcnt propria ct ^ctermfnata figura , fed mutata fac- pius exoriuntur in diverfam ctiam detenninatam; at ex qua mifcda propria aut mixtura aHenaterrenanondum perfpexcreHalurgi, Cum- que MetalJa ex fale gcnerantur cryftallifando, fruftra in Metallo- rum veram transfoniiationem defudarunt Alchemiftae , quamdiu hacc falium .metamorphons ctiamnum lateat, quam adeo neglcxe" runt Metallurgi, ac in terrarum indole toti fuere,

STRATA Telluris *) cx ruptis montibus conformia faepius vidi, nec ta» nien dixero omnia ejusdem generis effe et pelagica:

1. infimum e Cote.

2. fecundum e Schi/h.

3. tertium e Marmore , ntdulantibus Petrificatis Pclagicis,

facpe ctiamnum peregrinis.

4. quartum c Schijio.

5. fupremum e ^aw rupeftri, faepe vaftiflimo.

OCEA-

») Strata terrae vflfirt , atqHali erdine et aifiantia con/ianter obfervnntHry ideoque tt haec foli accretio , tam bene dijlincla , mnltorum [eeulorum potius , ijuam conmnnit cataclyfmi tnmultitariHm et twbulenvm opns cenferi debeat, Ramaz», irtut. 379.

REGNUM tAPIDEUM. 13

OcsAtfVM Matrem Telluds efTe nullus non videre potuit:

a. hnbrihus nitruiis turbatui", praccipitatur et cryitallifatur aqua

maris in Arenain, niaris fundtim obtegentem.

b. I^ro K£jft?«rf FelaguspafTimlatillimequeobducitur, unde ^«/V/ aquac, non obiccundantis variabili vento.

c. //ttw//f ernortuiFuci b) lenfinT^dcfcendit, arena a) leviov, duOT pergit Fucus b) in pratum natans concrefccre.

d. Vernies y^t\i2^\c.\: Moiltifca, Teltacca, Litiio-ct Zoophjrta, PiC- cesque natantibus ovis, AVesque compedicac iinpeimesque fub prato Fucolo pelagico c) palcuntur.

c. Pacata lub aqua b) depluit fedimentum Argillaceum , cum fen- fim emortuoruni vermium ecftis d) calcarcis usque in cumu- lum altum fupcrticiei maris proximum, dum preflio excitans aquam b) depcMat pela§ic3.d). . .

f, ad Scopulum formatum, cx lua fcge, rejicit Mare inprimis Fu*

cos copiolbs varios, in humum deliquefccntes, usque dum nuda tena inferior urenacea a) cmincat, iquae ficcata volitat, mixfaque in fibulum faxaque concrelcit.

g. Seculorum dein longioriacvo, tcmporumque perenni qyiete.

1. concreta Arena ^)'mCotem l) varie fcd proprie fitrani.

2. fcrruminata Hufno c)in .Wi//?jiw2}IanielIoium,combultibiIcm. g. iiidurata ^ygi^(i'^')'^^M(ir^}uir'i^') a vermibus cougulacum.

4. fenu minata////r««> t) inSvZi/yJ'//;;'/^) luperiorein, modo priorc,

5. concrcta Arena f)in5'o^///:/;;/5) immixtis pcregrinis.

6. hoc dcin in Lapillos , et hi in Saxa , hacc in Kupes , fubfidcn- te demum lentc maris aqua evafit Mons; nec potuiflc alrifil- niae Rupes 5) natafle fupra Argillam , dum , antequam calci- ficaretur, vermes pelagici in ea adolefcerent, ideoque ct Ru- pes laxeas altiflimas aevi veros filios efle, dum «imnia obmu- tuerc , ipfi loquantur Lapides ^) tantiim aevi longinqua va- let niutare vetujiai»

$PECIES facpiflime vix ac ne vix quidem fufficienter detcrminari qucunf, cum iti his genefis ex ovo omnino nuila unquam cxiflat, lcd inul- tiplex mere ludentis naturae polymorphae varictas fit ct calamitas ipfius artis ct Metallurgiae fundamentum. Sjjecics itaquc heic, qui laboriole perperam multiplicaverit, aeque ignarus clt, ac ille, qui omnino difcordes combinaverit; nec Matrix in his magis divcrfas fpecies diltinguit, quam in plantis Terrac, Stationcs aut folum na- tale, adeuque in Lapidibus plerumque merae iunt varietateSy in quibus caecutientes crrare certant.

VIA

*> I.UC. XII. 40,

14 REGNUM LAPIDEUM.

VIA triplex tantum pcr Regnum LapideumQuriorosducit: Physica, qiiae defcendit per Lapidum qblcuras Genefes, Naturalis, quse excur- rit per Lapidum apricas StruSiurus. Chemica, quae adfcendic per Lapidum dcltruftivas y^«rt/5[/fj. Mediam itaque nunc, ut iemper, tutiffimam ibit Tyro, fequendo ubique arctiflime {uum filum ariad- neum, ne femioticen cum therapia confundat Empiricus, iiec a deperditis atavis faepe dubiam repetat progeniem , miuus pano- phobus fing;at in tenebris^imaginarios manes, aut ftolide e cineri- bus regenerandum Poetae Phoeniceni difcat, quae repugncnt con- vcniantve nomina rebus, fciatque charaftercs deHniri diaguolticis, ncc Etymo, Haec nec ultra, nc obfcigrus videar obfcurioribus»**

1« manihm terrae, non hic te carmine longo atquf per amifages et longe exorfa tenebo.

SYSTE

S YSTEMATA

LAPIDUM

Se^uentia praecipua funt

BROMEL MagTt. Bergarter. Holrrt, 1730. oHav.fuec. 17

1. TERRAE.

Bolus. Lac Junae, Lithomarga. Uinbra, ^ Veroncnfis, Viride montan. Cimolia. ^ coloniendg, Ochra. Creta.

1 ripolitana.' PorceUana.j Mari;a.

Turfa.

II. SALIA. 0 culinare. Nitrum, Alumen. Vitriolujn.

in. SULPHUKA.

Sulphur.

Bitumen.

Petroleum.

Succinum.

Lithanthrax.

IV. LAPIDES. I , If^ne perjifltttt. Ollaris. Amiantus. Asbeftus. Fuibrii.

V. 2. Calcinaiiks^ Caicarius* Suillus. Marmor. Gyplum, Sparum. Stalactitcs. Fillilis. Specularis.

VL 3. Igne Vitrefcen-

tei. Arena. Arenarius. Gemma. Granatus. Silcx.

Qiiartzum. Ciyftallus. Fluor.

VII. FIGURATI.

Luius.

Geographicus.

Actites.

OlteocoIIa,

Fulminaris.

Violaccus,

VIII. PETRIFICATA, Lithoxyla. Lithophyta, Curallia.

Lap. inreftifcrii, Ichthyolithi» Criiftacci. Teftacei. Petrif. animalia.

IX. CALCULL Bezoar.

Oculi cancroruni. Margarita.

X SEMlMiiTALLAj Mtrcurius. Antiinonium. Bismuthum. Zincum. Plumbago. Calaminaris. Magnefia. Haematites. Magnes. Smiris.

Caerul mont3nUflt|« Arlenicura. Auripigmentum, Cobaltum, Pyrites. Baiajces. Sterile nigmii^

XI. METAIiAi Aurum. Arjicntum. Cuprwn» Stannunjfc ' Plumbuni. Ferrum.

fi

Gtm*

Gf;;^««< nulli Chara£leres dati.

Violaceur lapir (a ByfTo Jolitho, ipfi innato,) judicatus propriafpccies,

Arenam feparat a Terris.

Sulphur ord. 3. a. Pyrite ord. 10. diftinguitur.

Serpeutinus ad Marmora refertur ab eo ct pluribus,

Micant cuni calcariis convenirc judicat.

Diviclit Lapides fimph'ccs in eos, qui in igue perjiflnnt , qul in igne vi- trejciint , qui in igne transeunt in calcem. Hanc divilioncm alTum- fere dcin alii: Ego 3, 2, I. Woltersdorf 2, 4, l. fValieriui 3, 2, I. Anonymui 4, 2, l. Vogel i, 5, 2. inutato folo nominc.

Methodus Bromeliana nequit diei Syftema , quamdiu Clavis Clafiium, ^ charafleres Gcneram , diffcrentiae Spccieruno , Synonyma Autorum deficiujit.

I. PE-

LINNAEI Car. Syftenia Naturae. ' Ltigdb. 1736, 174S. 19

I. PETRAE.

IL MINERAE. III. FOSSILIA.

I. VltKESCENTES.

I. SALIA.

I. CONOKETA.

Cos.

Natrum.

Saxum.

Quartzum.

Seleuites.

Tophus.

Silcx.

Nirrum.

Staiadtites.

Muria.

Pumex.

2. CALCARIAE.

Alumen.

Aetites.

Marmor.

Vitriolum.

Tartarus.

Spatum.

■ Calculus»

Schillus.

2. SULPHURA.

Eledtrum.

2. PETKIFICATA.

3. APYRAE. Mica.

Bitumen.

Helmintholithus.

Pyrites.

Entomolithus»

Talcuin.

Arlenicum.

Ichthyohthus,

Aniiantus.

Ornitholithus.

A&bcltus.

3. MERCURIALIA.

Zoolithus.

Hydrargyrum.

PhytolithuS.

Stihiuni.

Graptolithus.

Zincum.

«L

Vismuthum

3. TERRAE.

Fcrrum.

Marga.

Stannum.

Ochra.

Plumbum.

Creta.

Cuprum.

Argilla.

Argentum,

Arena.

Aurum.

Humus.

£ 2

TERRIS

ao i n J.'

TERRtS inltium facert fuadet gcncfis , fed repugnant Leges Syftcmatla.

Terrae enim omnium confenfu conllituunt ordinem naturalcm , non igitur dividendae in diverias clafTcs.

Species ,cong9ncrei fepararentur a focii*. ArgiUae aliac-apyrac viref- centesy calcariae aliae.

Ocbrae tum praecederent Metalla, ante datam ideani Metalloruniy qiiurum tamen progenies funt, ne dicam, quud aliae ad cuprum, fertum^ Wismuthum &c. aliae referendae elTcnt.

Species Tcrrarum zWzs primitivae petris antcponendae, aliae deriva- tivae, petris poltponendae.

FOSSILTA fi inter petras et mineras dividcrcntuf, ctiam ToplH et StalaBitae ad divcrla gcneta tiahcrentur a generc fuo naturali.

PETRIFICATA plurima fubjicerentur Calcariis petris , nonftvulla Combupibilibus y i^zvlq.^ Fyritae , Cupre, Bitumini &c

CRYSTALLOS quod fubjecerim Salibiis, ne qucmquam ofFendat, mutet vocem Salis in CryJfaUi, fi magis placeat, in verbis crimus faciles; Anne idem, utrum dicas Salia fub Cryftallorum- genefi detcrmi- ^rafle figuram, aut Salium elementa conliitutiva? Sic Selanites a Crcta in aqua foluta in&iilato acido vitriolico , v. y^Sl. Derel. v. 5. 6. iniperfione puiveris terreftris fubtiliflimi in pundo cryitalliiationis &liu(n> lapiU^s i^9^\ii tiludu|n vidic BQ^le.

I. PE-

LINNAEI Caf. SyRemtt Naltirfe. HoIm. 17^8;

n

l PETRAE.

I. HUMOSAB.

1. Schiflus.

II. calcariaE.

2. Marmor.

3. Gypfum.

4. Stirium.

5. Spatum,».

m. ARGILLACEAE»

6. Talcum.

7. Amiant«s»

8. Miea.

XV' ARENATAE., ^ 9. Cos.

jo. Quarfczum.

II. Silcx.

V. AGGREGATAE; li, Saxuin..

II. MINERAE- III. FOSSILIA.

\

L SALIA. 15. Nitmn».

14. Natrum^

15. Eorax.

16. Muria.

17. Alumcn, ig. Yitrioiumi

IL SULPHURA» 19 Arabra.

20. Succinurtt.

21. Bitumen.

22. Pyrites.

23. Arfcnicum.

IH. METALLA. 24. Hydrargyrum. 2?. Molybdaenuin,

26. Stibium.

27. Zincum.

28. Vismuthum^

29. Cobaltum.. 9^0. Stannum. 31. Plumbum« 32* Ferrum. 35. Cuprum. 34. ArgentuWi

I. PETRIFICATA.

36. Zoolithus.

37. Ornithohthiis. 38.AmphibioIithus.

39. Ichthyohthus.

40. Entomohthuc. 4i.Helminthohthus,

42. Phytolithus.

43. Graptolithus.

IL CONCRETA.

44. Calculus. , 4^. Tartarus»

46. Aetites.

47. Pumex.

45. StalaaiteS.

49. TophoSi

III. TERRAE.

50. Ochra.

51. Arena.

52. ArgilJS'

53. Calx.

54. BujnWf

83

f. PE-

l.PKTKAE Lip\6es\{kenle$, nidf' eTerrenOf-cohaefofje.

{\\r\\A\ce% abs(]ue peregyijio (jSale y Sulphurej Mercuriove')^

fixae, nec intime fnenpruofoluhiles,

finiilarcs , particulis temere coadunatis. 1. HuMpsAE e Vcgetabilium tzxxz depofitae,

Combuftibiles, aficenfne ardentes in cineret.

Piilvcre acerofo groffiore leviQve. ; %. Calcariae ex animalium terra. '■ '^

Fenetiabiles igne ct poraftores evadentes.

Puiverc farinaceo , ujiulatae fatijcentes in farinoff/.

3. Arc;li.aci-ae e Maris fedimcnto vifcido.

Jndurandae,. igne duriores rigidiores. Ptilvere lubrico, nnti ufiibnem.

4. Arenaiae cx Aetheris aqiia pluviali/)m^c;/)//a«/f.

Semtillantes fZ>fl/)i/'f pmMj^rtf, duriffimae. PutVere {cabro , vitri iiifiar particulis angnlato.

5. Aggregatae, mixtac t^Quattior (r, JJ, 3, 4) praecedentibus,

Parcicipantcs itaque particulis confiitutivis priorutn. Puhere di\et{ofecundum naturam conjiituentium (i -4).

II. MINERAE Lapides foccnndi, 7/dr/i e Saline, cryfiaUifando.

Compofitac e Petra piraegnante peregrino (^Sale y Sulphure y" Mer- . curio ) ' .

'Sotubilcs'«/;//W in apprupriato menfiruo {Calces quidem dijjolubi' lei in terram , at non intime folubiles^. ,

Cryftkilinae, certe (antequam adolevere) cryJiaBifando genitae* I, Salia Lingua humida dignofcenda.

Sapida in Aqua.

Solubilia Aqua. 2« SuLPHURA Nalo emunSlo dignofcenda.

Odora in Igne et flagrantia.

Solubilia Oleo. 3. Metalla Oculis claris digHofcenda,

Splendida, /'// igne fujiiia , ponderojiffima.

Solubilia menjlniis acidis appropriatis,

III. FOSSILIA: Lapides ambigui, nati ex alterutro*

Modificata e Pctris aut Mineris. I, Pf.trificata.

'S,'\gt\2Xji figuya referente "Saturale quoddam. S. Concreta.

Coaguhta particu/is temere congltitinatis. 3. Terrae.

Pulvcrifatae, nec particulis connatis*

CLAS-

23

CLASSIS l

P E T R A E.

I. HUMOSAE.

1. SCHISTUS fiflllis.

II. CALCARIAE»

2. MAKMOK amorplnim , effervefcens.

3. GYPSUM amorpbum, fixum. 4' STIRIUM fibrofbm.

5. SPATUM rhombeum»

III. ARGILLACEAE.

6. TALCUM folidum.

7. AMIANTUS fibrofus.

8. MICA fquamofa.

IV. ARENATAE.

9. COS fragmentis granulatis.

10. QU/iKTZUM fragmentis angulatis.

11. SILEX fragmcntis convexis.

V. AGGREGATA.

12. SAXUM particuiis heterogcncis mixtis.

D. H. HILL LIBRARY North Caroiina Stat^ Coll«g«

B 4 PETRAE

24 V^^^^^l^^f

PETRAE natura eruenda ex fira Matre Terra»

Ierrab matrcs /imt pmeprimis quatuor: '

\^\\m\i& iHtofa y Vegetabilis y Conibitjiibilif-,- Cilx teji.iceti , /lnimalh , effeyvefiens, ArpWi opyra y /tqtuitilts ^ itiduranda. Areiia tHohilii , /iquatilis , iiidurata*

I» HUMOSAE ex Humo Vegctabili, tjc;nifae ardenfes comt^uftibilcif, Humus lente depofita in aquuy er^a horizontalii fiflilis. Argillaceac particttlae faepe eum Humo depoficae,

ergo etiam Schiflus faepe fubargillofus. Acittum miueraie fcthuium faepe iiiquinavit Ferro^y

ergo ufiiilatae reddunt terrnm ochraceam rubrat», Acceniae a.fdent vegetabiliy nifi tiirttis MetaJJo inquiftatae^»

l^. CALCARIAE ex Tcftaeeis f LithopTiytis r« terram mtttatiy,

Calx etiim omnis e Regno Annuali ^/'«^«fl/dr. i

cffervefcentes et {blubiks acido , vtpote akaiinae,

ni/t antea acido faturatae y uti Gypfum^ combuitac et aqna exflinSiae fatifcHiit in farinam* vi calcinandi 1. Pstrificandi mnltipticativa potlenty in Hum&fiSj vegetabilibus , animalihus; argiSaceit^

"|S. AKGILLACEAE ex Vtfido niarino m Terram co^iio, Kafilcs Tritura luhnca y ctim e Vifcido moUi n^tae, Indurandae in igne uridioresque evadunt et duriores', Apyrae quondam diSfae^

ifV. ARENATAE ex Atomis aquatf ift Arcmceitn fub/iafttiattt ctiunati»^ orrac ex Aqua acthcreo-pluviali. Parfcuhi 6uxzt fcnbrae y radentes» Chalybe fcintillantes oh foliditatem et duritieWy net alhe ttifi

aliqtfot Spata metattico indurata» Vitrefcentes quondam diBae,

V. AGGREGATAE ex praccedentium partiettlit infxti»» Induratae e terra quactinque , porofae. Intcrftitia cnva repleta ftiere aqna terrejlri, quae enata in ptirti*

eulas folidas addidit mifcelam e QuartiOf Spato, Mica» igne ccnfiderandaey^r»W/iA/r qtiaiitates immixtas.

CLAS-

CLASSIS 11.

M I N E R A E.

I. SALIA.

13. NITRUM frigido - acidum , eflTcntiale.

14. NATRUM amaricans , alcalclcens. I^. .BORAX |ublapidum, alcalelcens.

16. MURIA acutum , medium.

17. ALUMEN aufterum , acidum mincrale.

18. VITRIOLUM ftipticum, acidum minerale^

II. SULPHURA.

• Unfluofa, Lieriia.

19. AMBRA. Fumo ambrofiaco.

20. SUCCINUM. Fumo fuaveolenti. 31. BITUMEN. Fumo gravi.

•* MtHera/ifata , MetaOica.

22. PYRITES. Fumo aciito, Juteo.

25. ARSENICUM. Fumoaliiacco, albo.

III. METALLA.

• Viiahiliay Semimetana vulgo.

24. HYDRARGYRUM fluidum, liccum.

25. MOLYBJjaENUM inquinans, non fufilc,

26. STIBIUM fibrofum , friabile.

27. 2!NCUM rimofo-malleabiie.

28. VISMUTUM laminofo-malleabilc.

29. CQBALTUM compaftum ^ fragile.

*♦ MaJteabilia, Mctilh ptoprie tliefat

30. STANNUM albiftimum mutum.

31. PLUMBUM caerulefcens mucum.

32. FERRUM fufcefcens fonorum,

33. CUPRUM rufum fonorum.

34. ARGENTUM albiffiniura fonorura. 55. AURUM luteuni mutum.

B 5 MINE-)

D. H. HILL LIBRARY

26

mm

MINERAE omnes cryftallifanio ;natae funt ; exceptu Sulphtiriiui ub- ^uofis.

Peregrina ifta., qtine cotttiitent tntHerae ^ funt Chemicorum tria: Sa/,

Sti/pht4rl Merctiriut,

Mincrae digtiofcendae a ftio peregrino denudand»y et inde>Geney» eorufHqtte charaBere! deducenda , qtiemadmodiim in Plantii ab interna fni^ificatione.

Salia in Aqua foluta cryfJaJJifantttr diminutiorte vehiculi, quiettf frigore.

Polyedra, e.planis et reEiis angulis ejfe omnia Sa/ia docent eorum CryJiaUi.

Cryftalli figurae in eodem Genere faepea/iquateiiusmtitantnrf ne- qtie hoc Jine mimine ,• nihi/ eiiim agit , Jine ftijficienti caufa, Natura y a qua nihi/ fupervacanetim , nihi/ perperam peragi- tur ,• qtiod ferior Nepotum dies extricabit : Mti/tae errantet obfervationes per tenebricofas Naturae /atebras tandem repe- riant episdem viam. - i-

Lapidofas cry&sllos fecundumi^ fgtiras retu/i , quatenus bic dies

admijit.

Tcrram via htimida cryfiaUifari pojfe absquefa/e, primtim credo ditin videro ; viajicca res a/iena efi.

SuLPHURA in igne dattt fumum et fiammam, in o/eo fo/vuntur ; fca- tent etiamfa/cy decompofita.

Un£luofa ctim Rejittis Vegetabi/itim conveniuttt in p/urimis; an e

Vegetabi/i pnncipio orta? ;.,../ .,,:?.

Mineralifatayfrt/f«; Sa/ino metaliico.

Metalla Regulum dant nitentem , opacum, in igne fiuidum: Mo/yb- daeno excepto bodie ignoto.

Metamorphofi's metallorum etiatnniim /atitans frujlra in Vu/cani tenip/o , at potius in Naturae facratiffimis quaerenda ; patici parentes cerje p/urimos produxere fi/ios a/ienos, Mars omnin» polygatnus fuit.

f/atinum

P/atinutH Aurum '- ■ yiigentum Cuprntn Ferrum Flumbum Stannum Cobaltitm Vismutum Zincwn Stibium tJydrargy- rum

feniiis. fnfio,

22009 - 9 19640 - 6 11091 - 5"

8843 - 7

80C0 - 8

11525 - 4

7400 - 3

9700 -

7000 - 2

- - 6

13590 - i

amalg. color.

- O albutn

- I flavum,

-•2 album,

7 rufum,

8 fulcum,

27

confijlmtia. fonut. vienfir.

* ■ - ■ SR

malleabilifl". duftile mutum H? malleabili{r.du6liJe fonorum \p

mallcabile, malleabiie,

- 3 caerul.alb. molle,

- 4 album, ftridenti-flexile

album, frafrile

fonorum ^ fonorum \p mutum \r mutum ^\p

6 flavoalb. laminofo maUeabile,fonorum VjT

- 5 albuin, rimofo-malleabile/ubfenorumTr

- 9 albuin, fragiliflimum - - rr

album, fluidum mutum rT

Qualitas c^ ttigranr, auferum, pipiicum.

? viricle f. caeruieum corrofivum.

Z album, exficeans.

% albidum, dulcificans.

S rapax, excepto auro , Lupus Metallorum.

^ P<:netrans^ falivans y amalgamans , Servus fugitivus.

CLAS

2S

CLASSIS 111.

F 0 S S I L I A.

t PETRIFICATA.

* Vera.

36. ZOOHTHUS. Tetrificattm Mammalis.

37. ORNITHOLITHUS. Petrificatum Avis.

38. AMPHfBlOUlHUS. Petrifieatum Amphibii*

39. ICHTHYOLITHUS. Pet/ificatnm Piicjs.

40. ENTOMOLFTHUS. Petrificatum Inleai.

41. HELMINTHOLITHUS, Petrificatim Vermis.

42. PHYTOLITHUS. Petrtficatum Vegetabilif,

•"* FiSia. 43» GRAPTOLITHUS.

IL CONCRETA.

• Natura/ia.

44. CALCULUS.

45. TARTARUS.

46. AETITES.

•♦ Elementaria.

47. PUMEX,

48. STALACTITES.

49. TOPHUS.

ni. TERRAE.

• Derivativae,

50. OCHRA.

•• Primitivat.

51. ARENA.

52. ARG!LLA.

53. CALX.

54. HUMUS.

Petrificatttm (iifnul^QS

Cancrettim intria Animale. Concretum intra Vegetabile", Concretum intra Lapidem.

Concretiim in Ign«. Coucretum in Acrc. Cottcretum ia Aqua*

Terra metallict.

Tcrra fcabra. Terra plaftica. Terra effcrvefcens. Tcrra combuftibilis.

L PETRTn

I, PETRIFICATA Monthm caicarivrum non fHii , y^</ parentet funtf

cum otnnis Calx oriatur ab Animalihiis. Corpora ^(itv\^c:xx\AzJuntfolida: Tejiae^ QlP^y Ligna. Succiilenta delifuefcunt et corrumpuntur j antequam indurefcant La*

pidofa. Occurrunt per totum orbemy medo Calx adfit; infummis ^eruviat^

montibus exulant, PctriBcaiUia varia : Calx vi cnlcifica tnutat corpora aliena in calcariam fubftantiam e» £;r,,

Sckijium in MarfMor. It. rvgoth. 87. Silex ex Calce connatiiy,

fovet itaque Fetrificata. Vitriola ferruminando conglutinant et penetrant: Tophus marinus

aliique continent interdum Conchilia. Schiitus ex Humo f. Arma ojfert faepe vejiigia rerum imprejfarur» , ante coalejcentinm. Succinum proprie huc non referendum , cum contineat et ab aerii cor"

ruptione praefervet inclufa olim corpora intra Refinam.

M OD I

'TaansubstantiaTa , quae iota matcria, praeprimis externa immuta"

ta^ perjiitere. Redintcgrata , ex iis , qnae aetate evanuerunt reliSla cavitate et hac

dein referta materiu lapidefccnte in farmam imprejjam: Hype-

rolithus. IMPS.ESSA, ubi corptts petrificans comprejjum retinet figuram impreffi:

lchthyoUthui^ j Fhytolithus. Incrustata, more StalaSfitae, ab aqua catcaria inprimis thermali ;

huec vix Petrificata fnfreant cum ejustnadi artef. injeBione corp«'

rutn efficiantur, quotquot volupe erit. FossitiA , vulgo diSia , Jiint Tefiaef. OJfa foto glutine ab aevo orba"

ta : Tejiacea , Lithophyta , Ligna. Specificum nomcn Animalis aia Vlatitae addatur, ubi liquet; nrfcafi

igitur EBypum animalef vegetubile , qui digwfcit protypum la-

pidenm; difiui&a olfervabit , dubia extricabit , retinqnendo qitis'

quiiias» Juvat Deperdita Tefiacea et Lithopbyta difiinSle pr-jpO'

nere , quae vei iUufirant Nafurae cogtiitionet/i , vei Terrae gene'* Jin; ccteterum cor.rciet Jierilioremjciefjtiatn. Cejheri Joh. de Pctrificatis. Lugdb. 175^- oSi. opt.

21. CONCRETAt in his determinatur fubjiantia coagulata: Ochracea^ Marmorea , Gypfea , Stiriata , Spatofa , ArgiUacea iSc.

III, TERKAE puivereae yrrw/ Fetrarum tnutrei, paucieres eariiut fiiiae, Pg.iMiTiVA]i Ji Primigeniae, quae ex Elemeutis, Amtnaiibus aut Piatt^,

tis Reguo Lapideo iiiatae fuere yERxVATivAE, quae a Lapidibus pulverifalif exortae futit,.

Haei

30 —

»4^-. Haec haSietiui B. Linnaeus , cujtis verha fiudio nutlhi interpolavif ite tnutilajfe vel adulterujfe videar j quae augere atque emendare Jeriori' bus obfervatiottibui monitus omnem operam navavi.

Plurima fcilicet funt, qiiac ut ab ordine, a B. Viro ftabilito, difce- dam , fuadent ct jubent, ut tamen in enumerandis fpeciebus ct citandis earum fynonymis mineralium a Linnaeo denominatoium mentionem in- jiciam, ct aliqua ejus gcnera parum ccrte iimriutata retineam.

Primo ClafTium Partitio naturac rninus confcntanea , et FofTiliuni Claffis cKpungenda, milii quidcm , videtur, quae enim huic fubjiciun- tur mineralia, aut nequaquam Ipettant ad regnum mincrale, quippe in vegetabilibus animalibusquc fccundum aut praeter naturam gcnita, qiiem- admodum tartarus tt calculus, aut non vera fua indole notisque. effen- tialibus, vcrum nuiic naicendi modo, nunc forma cxtcrna a rcliquis dif- crcpantia, qucmadmodum cetcra, quae vocat B. Vir Concreta et Petrifi* cata, aut lapidibus pctrisvc, ex quibus fatifccntibirs oriuntur, aut quas accumulata ct coagmentata gignunt , quemadmodum plurimae terrae, aut mctallis, qucmadmodum ockrac, jultius acccnfentur.

Quum in diftribuendis pcr claffes et ordincs mineralibus , modi quo gcnerantur, fuamque, qna nobis fclc offerunt, formam induunt, et ori- ginis ipfius nuUam'babcndam efle rationcm, contcndam, noUcm ex eo concludi, me contempiationcm iftarum Naturac nunquam quielccntis vi- rium nauci haberc, aut pctrificatorum, uti quidam appellare gcftiunt, enarrationem inutilcm ; illa Sapicntc dignifllma tot cgrcgiis obfcrvationi- bus naturalcm ditavit fcientiam, hacc, etfi hinc indc in inanem micro- ■'■lo^iam degencraverit, novas haud raro, nuliibi certe, quantum quideni novimus, in omni tcrrarum orbe,. in primitivo iuo ftatu haflcnus ob- vius, forfan dcperditas ct ex vivorum corporum indice (kletas animaliiim vcgetabiiiumque ipccics oltcnd't, aliorum atquc alioruui mutatam c(fc patriam teftatur, montium multorum , potiilimura calcariorum origi- nem, atque alternationes in omni telluris noftraefuperficicpcrmultoruin feculorum feriem factas apcrte loquitur.

At quum origo multorum mineralium et naturae vis, cujus effica- cia producta lunt, dubia fit, fatius mihi vidctur, ab hoc lubrico parti- jtionis fundamcnto abflincrc; non cnim cxercitatis in rcrum natura icru- tanda viris cjusmodi opcra, vcrum tironibus potiftimum inferviunt, qui- bus maximc opportunae et facilime obviae notae in dignofcendis minera- libus potius conducunt. Addam tamen appendicis in modum Cataloguiu cqrporum tum vcgetabilium tum animalium intcr mineralia jnvcntorum, exclufis tamcn iiS; quae nequaf^uam aut parum mutata infra terram oc-

oiirrunc. ,

^ Neque

31

Nequ.e video, quidni finguli ordincs, quos B. Autor alteri clafli fubjieit, totidcm clafTes conitituant; ccrte non arridef ratio bujus dillri- butionis ab co ipro reddita, ncque majus interccdit dilcnmcn inter me- talla et petras, quam quidem inter metalla et ialia.

Inter metalla melybdaenac genus in tria dirimendum, nempe Mo« lybdaenae, Magnefiae et Witframi , refliruendum huic Claffi Arlcnicum ct praetcrea addcnda genera Uranii , Niccoii et Platinae.

Sulphurum C Phlogiftorum minerah'um claffi adjicienda adhuc j;enc- raOraphitae et Mcliitae. Salibus genera Ammoniaci, Vitriolati, Amari, et extcnninanda omnia, quae, quamvis forma externa quodammado ac- cedunt ad iaiia, chara£tere tamen corum , quem ipie Lw«^/f«i- eflentia- Jcm agnovit, fhpore ec ioiubiiitace in aqua carent, omnibusquc reliquis notis pctris {imilcs.

Petrae dividendae mihi potius videntur, fecundum terram , quae non quidem copia, led ita {emper in iis dominatur, utchara£ieremprac- cipuum imprimat i) in talcoias, in quibus multum magncfiae albae hae- ret. 2) in ponderoias, quae terram pondcrolam principcm a^ncicunt. 3) in calcareas, in quibns calx dominarur. 4) in argillaccas, in quibus terra ab alumine denominata eminet; 5) in filiceas, in quibiis terra vi- trefcibilis potiorem partem efficit. 6) in adaiuant.nas, in quibus terra fpathi adamantini occurnt, 7} in aggregatas, ex peiris praecedentium ordinum compofitas.

I. TER.

33 WALLERir, J. G, Mineralogja: Sfsckh. 1747. off.

h TERRAE.

1. M/^CKAE. Humus. Crcta»

2. PlNGUES. Argilla. Marga.

3. MINERALES,

Salinae.

Sulphureae.

Metallicae.

4. ARENACEAE, Aiena. Glarea. MetaHicac, Aniniales.

II. LAPIDES.

1. CALCARIL Calcarcus. Marmor. Gypruni. Spatum.

2. VITRESCENTES, FiflUis.

Cos«

Silex, Pctrofilex. Quartzum. Cryflallus.

3. APYRf.

Mica.

Talcum.

Ollaris.

Corncusv

Amiantus.

Asbeftus.

4. SAXA. Simplici». Mixta. Giilea. Petrofa.

IIL MINERAE.

1. SALIA.

Vitriolurn.

Akimen.

Nitrum, •

Muria.

Alcalia.

Acida.

Neutra.

Ammoniacum.'

Borax.

2. SULPHURA. Bitumen. ;»uccinu<n. Ambra. Sulphur.

3. SEMIMETALLA.

Hy?li"argyrum.

Ai(enicum.

Cobakum.

Antimonium. ^

Wisinurhum.

Zincum.

4. METALLA. Ferrum. Cujvrum. IMiiHibum. Slannura. Argentum. Aurum.

iv. CONCRETA.

I. PORI.

ignei. aque*.

a. PETRTFICATA. ■vegctabilia. corallia. animalis»

teltacea.

3. FIGURATA. Litbomt)rphi, Lithoglyplii, Lithotomi.

4. CALCULL Vcgetabiliom, Ammaliuin.

Primus fpecics in Regno lapideo rite dctcrminavit.

Anal^n lapidum pulchrc rcfolvit.

Qui Sulphureas montium exhalationes (Bergfchwaden) intelh"git ac Ma- triccs Mctallorum concipit, cum non latebitMetallorum ^cnens224,

- Mephitit terrcftris falium patcr judicatur 180.

Lapidei primaevos intcr rcliquos ctiamnum occurrcrc admiftit c gr. jas- pidcs loi; Qciartzi ipecics l®6; Micas 132,

I. TER-

wallerii y. G. s

yll^a Mfner^ogicum.

HQltft, 1772. eff. 33

I. TERRAE.

3. FUSIBILES.

3. SEMIMETALLA,'

I. MACRAE.

Zcolithus.

Mercurius,

Humus.

Baialtes.

Arienicumi

Calcareae.

Gypleae.

Maiiganenfe?»

Magnefia. Schiftus.

Cobaltum. NJccolumf

Margodcs. Corneus.

Antimonium. Wismuthum,

2. TENACES.

Zincum.

Argilla.

4. APYRI.

4. METALLA.

Marga.

Mica.

Ferrum.

j. MINERALES.

Talcum.*

St?atitcs.

Cuprum. Piumhum,

4. DURAE.

Sernentinus,

Stannum.

Glarea.

Ollaris.

Argentunr.

Tripela.

Asbeftns.

Aurum.

Carmcntum.

Amiantus.'

Platina.

Arcnj.

Ar. mctallica.

5, SAXA.

IV.CONCRETA^

Ar. animalis.

mixta.

I. PORL

aggregata.'

ignei.

IL LAPIDES.

aquei.

I. CALCAREf,

III. MINERAE.

». PETRIFICATAgf Vegetabilia.

Calcareus.

I. SALIA.

Corallia.

Marmor.

Acida.

Zooli.

Spatum.

Vitriolum»

Hclmintholithf

2. Gypfum.

Alumcn. ;

teftaceoruBrij

Fluor mineralis.

Nitrum.

Entomolitlii.

Muria.

Amphibioiitht,

2. VITRESCENTES.

Natron.

Ichthyolitlii.

Cos.

Alc. volatilc.

Ormtholirhi,

Spat. fcintillans.

■Neutra.

Zoolithi.

Quartzum.

Ammoniacum.

Anthropolithf;

Gemma.

Borax.

3. FiGURATA.

Granatus.]

Lithomorphi.

Sifex.

2. SULPHURA.

Lithoglyphi.

Petrofiiex.

Bitumen.

LithotDmi.

Achaies.

Suecinum.

4. CALCULL

Jafpis,

Ambra.

vegetabiiium.

Suiphur.

animalium.

I. TER

34 WOLTERSDO&l? ^. L. Syft. Mineral. BtroL 1748. quaN.

I.TERRAE.

,1. AKGILLOSAE. Argilta. Hiimils.

2. ALCALINAE.

Creta.

IL LAPIDES.

,1. VlTRESCENTES.

Gemma.

Ciyihllus.

Quartzum.

Arenarius.

Corneus.

Spat. vitrefccns.

Saxum. . Piunex.

3. ARGILLOSL Smc6lis. . Asbellus.

.iTBlcum. Mica» Schiftus.

3. GYPSEL

Gypfus.

,- Alabaftrum* - Spat, gypfeum.'

4. ALCALINL . Calearius. Marmor. Spat. alcalin. Xbphus. Stjladites. Margodes.

HI. SALIA.

1. ACIDA. Acidum purum. Vitriolum. Alumen.

2. ALCALINA» Alcali fixum. Alcali volatile.

3. MEDIA. Natrum» Nitrum.

Sal conimune.

IV. BITUMINA.

1. FLUIDA. Oleum montan.

2. SOLfDA. Ambra. Succinum. Pix montan. Sulphui*.

V. SEMIME- TALLA.

1. FLUIDA. Hydrargyrum.

2. SOLIDA. Antimonium. Zincum. Bismuthum. Arfcnicum.

VI. METALLA.

I. NOBILIA. Aurum* Argentum.

2. IGNOBILIA. Cuprum. Ferrum. Stannum. Plumbum» '

VII. PETRE- FACTA.

I.SANGUINEORUM. Zoolithus. Ornitholithus. Ichthyolicbus.

2. INSECTORUM. Entomolithus. Ganimarolithus. £chinttes« Encrinus. Caput medufae,

3. TESTACEORUM. Tubulites fimplex.

— polythalamius* Cochlites.

-r polythalamius. Conehites.

4. VEGETABILIUM. Stelcchites. Lithoxylum. Lithobiblion. Carpolithus. Phytolithus.

5. MARINOKUM. Coraliites. Porites. Fungites.

l TER-

Hnmum ex vegecabili vel aniaiali ortain fenfim in ArgilUm tran&re, (quod

eget defnonltratione) n, 6, SaxHm omM chalybe percufTum rcintilks daren, i^» Fumicem vulcani progeniem non e(I'e n. 14. Atramentarius lapis e vitriolo erofo provenit n. 24, Cobaltuvi conjungitur genere cum Avfenico n. 30. Fermm nativuui veruni nunquam exltitit n. 34. Linnaeu! certe omnium primus , fecundum legeS fyftematicas » in claffeS et Ot-

dines redigere Mineralogiam tentavit. Praef, Sf({tum dividit inter 3 diverfiifima nenera, itno ordiocs; in Vitrofcens, Gyp*

feiim, AlMlinunp,

CARTHEUSER F. /i. Mirieralogia. ^^-/7«^/: 175^. OB. 35

t TERRAE.

I. UbSOLUBILES.

Argilla.

Marga.

Suiectis.

Morachtus,

Tripela.

a.INDiSSOLUBILES.

Creta.

Lifhomarga»

Arena»

II. LAPIDES.

I. LaMELLOSX, Spatum. "::

Mica. Taicum»

a. filamentosl

Amiaiuhus.

AsbeltiiS.

inolichus.

3. SOLIDL

SiJex.

Quartzum. Calcareus. Gypfeus.

FiffiliS;

Smeftis»

4. GRANULATL Arcnarius. Jaipis.

HI. SALIA.

1. alcalia.

Alcali tixum. Alcali voiatiic.

2. ACIUA.

Acid. vitrielicum. — nitrofum. -— muriaticum,

3. MEDIA. Muria. Natrum. Nitrum, Ammoniacum,

4. STYFTICA» Aiumen. Vitrioium.

IV. INFLAMMA-, BILIA.

1. GtNUINA. BitumeD» Sulphur.

2. SPURIA. Humus.

V. SEMIMETAL-

LA.

I.nonMALLEABILIA, Wismuthum. Cobaltum. Arfenicum. Antimonium.

2,SUBMALLEABILi4. Zincnm.

3. FLUIDA. ^^curius.

VI. METALLA.

1. FLEXILIA, Piumbum. Stannum>

2. (JURA. Cuprum. Ferrum.

3. FIXA. Argentum, Aurum.

VII. HETERO- MORPHA.

1. PETREFaCTA

VERA.

Anthropolithus.

Zooltthus. ; ^ . Ornithoiithui. ^^ 'Vlchthyoiithus.

AmphibiolJthu».

Entornolithus.

Helmintholithus,

Zoophytoiithus.

ConchyiiolichuSi

Corailioiithus.

Pliytolithus.

2. PETREFACTA

SPURIA» Typolithus. Metroiithus. Incruilatum. Induratum. Tcrrcfa(^um»

3. FIGURATA. Lithomorphus. Lithogiyphus*

6 &

I. M£-

3« JUSTI y. H. C. Mtneralreich. Ooeltiag. 17J7. O^av.

XMETALLA,

l. NOBILIA. Aurum» Argentum,

a. IGNOBILIA. Cuprum. Ferriim. - Stannum, Plumbum.

IL SEMIMETAL- LA.

Argcntum vivum. ^ Antimoniam.

Vismuthum. • Zincum.

Arfenicura.

III.PHLOGISTICA

1. FLUIDA. Bitumen.

2. DURA.

Lithanthrax,^

3.MINERALISATA» Sulphur,

IV. SALIAi

1. ACIDA. Vitriolum. Alumen.

2. ALCALrA. F>xa. VolaMlia.

3. MEDIA. Muria. Nitrum. Borax.

" Ammoniacunj.

V.PETREFACTA.

1. ANIMALIA.

Tcrreftria.

Aquatica. S. PLANTAE.

Terreftres,

Marinae.

3. OBSCURA. Belemnites. Hyfterites. Judaicus. Afteria. Bufonitcs. Oolithus.

4. FIGURATA. Aetites.

5. CRYSTALLI. Quartzofi. Gypki. Spatofi.

V. TERRENA.

I. NOBILES. Adamas. Sapphirus. ' Smaragdus. Amethyftus. Topazius. Turcois. Opalus. Chryfolithus. Hyarcinthus. a. SEMINOBILES,' Cryftailus. Cariieolus. Achates. *

Chaicedoniu^' Onyx. Sai-donyx. Malachites, LazuU.

3. APYRI ignobile», Talcum.

'Mica.

Molyhdaena. Vitrum mofcliow, Steatites. Corncus. Jafpis. Asbeftus.

4. CALCARII. Marmor. Gyplum. Spatum.

5. VITRESCENTES. Cos. CLuartzum.

Silex.

Schiftus.

Serpcntinus.

Tripela.

Pumex.

Granitefi,

Saxum.

Argilla,

Marga»

Lim us,

Uinbr«t«

I. TER.

Cahltm Ifccim tjft nrjtniii fiilpit.

ANONYMUS (CRONSTEDT) Mineralogia, Stockh. 1758. OSt. 37

L TERRAE.

6. FLUORES.

Indurati.

I. CALCAREAE.

Purae.

7. ASBESTINAE.

Vitfialaceac

Asbeftus.

Phlogiiticae.

Amiantus.

Argillaceac.

S. ZEOLITHICAE.

2. SILICEAE.

Zcol. purus.

Adamas.

Zeol. metallicus..

Sapphirus.

9. MAGNESIAE.

Topazius.

Magnefia terrea.

Smaragdus.^ Qtjartzum»

Magnefia indurata.

Silex. Jafpis,

II. SALIA.

I. ACIDA.

3. GRANATINAE»

Vitriorum.

Granatus»

Muria.

Bafaltes.

t. alcalina;

4. ARGILLACEAE.

Fixa.

Porccllana.

Volatilia.

Lithomarga.

Bolus.

III.PHLOGISTICA

Tripolitapa»

Ambra.

Argiila.

Succinum.

Petroleum.

5. MICACEAE

Sulphur.

■ - Mica pura.

Phlogiftic. terreum. — metallicura.

Mica martialis.

IV. METALLA.

I. PERFECTA. Aurum. Argentum. Platina. Stannum. Plumbum. Cuprum, Ferrum,

S. SEMIMETALLA» Hydrargyrum. Wismuthum. Zincum. Antimonium, Arfenicuni. Cobaltum. Niccoium»

Syftcma

5« s==

^ydema eft m«re Metallurgicum, c pnncipiii Chemicis petitum, pro- prium nec compilatum.

Excluduntur genera plura : Cos , Scbiflui , Humus , Tophut , StalaSlitei,

AetiteSf Calculm , 'Sitrum. Appcndici inferuntur ^flxww , Pumex ^ Fetrificata.

Terras dari liatuit Silieeam , Granatittam , Micaceom , Magnejiam , Zf o- lithicam, Chr^^Jbtampadis,

Cr^fiaBoj negat a Salibus oriri; figuras earup:) magis curiofas quam iiti*

les judicat, quum in cryptis exftruendis nullus numcrat earum

laterai Terras etiam pofle afTumere figuram cryftailinam abs-

que lale; dari cryitallitationes metallorum fufione, ergo Cry>

' ilaUorum caufam non a fatibus.

Coldi^s Gemmarum a Metallis originem duceje dubitat.

Calces exftitinTe credit ante vitarum et plantarum exiftentiam.

Strata terrae negat conformia eflc.

Vffittitiones cbara£);cnfti»s inutilcsjudicati fufiicerc nofle.

I. TER.

V06EL D, R. A, Mineral Syftem. Lip/. iy62. ef iyj6, 0&. 39

1. TERRAE.

I. ARGILLACEAE. Argilla. Bolus. Limiis. Smcihs. Lithomarga. Tripcla.

2. CALCARIAE. Crcta.

Lac lunae.

, 3. SILICEAE. Arena.

4. MARGACEAE. Marga.

5. SELENITICAE.

Farina fofTilis. Terra fpatoia. Nihil foaile.

6. TALCOSAE. Tcrra talcofa.

7. MICACEAE. Mica0, 2). Vitr. riifllcum. Molybdaena.

8.INFLAMMABILES.

Siilphureae.

BitumJnofae.

Umbra.

9. SALINAE. Vitriolicae. Aluminofae* Nitrofae. Muriaticae.

10. METALLICAE, O, 3), %, 2f., ?,cf^. t^ mica. Ochra cP*» ?• Cadmia. Cobolti o. Arfenici ^, Mercurialis. '^,

II. HUMUS. Kuralis ^.

II. LAPIDES.

I. AKGILLACEL Stcatitcs. Nephriticus. Serpcntinus.

2. CALCAKEL Calcsrius L. Suillus L. Stephani L. Marmor. Quadrum. Armenius.

3. MAKGACEU Dendrites. Gypfeus. Tophus.

4. SELENITICL

Gypfum. Alabaftrum.

5. PYROMACHI» Cos.

Silex.

Corncus.

Quartzum.

6. SCHISTOSL ArgilloG. Calcarii. Metallici. Aluminoii»

C4

7. FOLIOSL

Micacei.

Spatofi. ,^

Pfeudogalenx.

8. PLUMOSI. Amiantus. Asbeftus.

9. SALINL Atramentarius. Aluminofus. Sal caeduum.

10. METALLICL 3), 1r>,ff^,2f., ?,2.

11. FUSILES. Pumex. Zeolithus.

la. PETRAE.

13. NOVL Trip,

III.PETRIFICATA

I. ANIMALIA. Anthropolithus. - Zoolithus. Ornitholithus. Entomolithus. Ichfhyolithus. Helmintholithui. Amphibfolithus. Zoophytolithus.

2, PHYTOLITHA» Phytotypolithus. Lithoxylon» Rhizolithus. Lithocalamus. Lithophyllum. Carpolithus.

,.u.

40 VOGEL t>. U. A. Mineral Syftem. tipf. iy€i, et 1776. 0/?.

3. LITHOPHYTA.

Madrepora. kflillepora^ Tubipora. KeratOfhyta.

4. LITHOTOML Aetites. Variolithiis»J

5. POXL Tophu». StalacHtes.;

~ Incrultatum^

IV. SALIA. 1. styptica:

Vitriolum, Alumea.

a. FUSILIA. Nitrum. ^ amaratxt.

TiucaU

|. INDURANDA- Idufia.

4. VOLATILIA. Ammoniacum. Arfenicum.

5. ALCALIA. 0 perficum» i\phronitrum. 0 cretae.

V. COMBUSTIBI- LIA.

1. SULPHURA. Sulphur.

2. BITUMINOSA. Bitumen. Gagas. Succinum. Copal.

Anibra. Lithanthrax*

3. SEVUM.

4. BALSAMUM^

VI. METALLA.

1. PERFECTA. Aurum. Argentum. Plumbum. Stannum. Cuprum. Ferrum,

2. SEMIMETALLA. Zincum. Vismutiim. Antunonium, Cobaltum. Mercurius rivus» riatina.

I. ME.

Arfcniwu ad falia refertur»

a' VELTHEIM Grunilrifs ciner Mmcralogie. Byautjfchm. 1 78 1 . fol. ^\

I. METALLA.

I. PERFECTA.

a. Fixiora.

Aiirum. ^

Platina.

Argentuin,

b. minus fixa, Plunibum, Cupruin. Fcrrum. StannuiTT. Zincuoa.

1. IMPERFECTA.

Mercurius.

Vismuthum*

Niccolum.

Arfenicum.

Antimoniura,

Cobaltum.

Maencfia.

Molybdaena ?

Woiframuoa ?

n. SALIA.

^. EX ACIDO ET METALLO CONFLATA. Vitriola vulgaria. Argentum comeum. Mercurius fubiimatus. Flos eobahr. Flos vismuthi. Pfeudagal, phoiphorefc. Spatum plumbi. Ferruin aquar. mineral.

i9. EX ACIDO ET ALCALT MI- NEKAU CONFLATA. Muria. Sal Giauberf. Borax.

3. EX ACIDO ET ALCALI VE« GETAB. CONFLATA. Nitrum,

4. EX ACIDO ET ALCALI VO- LATILl CONFLATA. Ammouiacum.

^. EX ACIDO ET TERRIS CONFLATA. Q amarum. Alumcn. Ssl cictae. Sal fcdativum. Gypfum.

Spat. ponderofum. Fliior mineraiis.

€. EX ACIDO ET INFLAMMA- BILIBUS CONFLATA. Acidum vitr, nat. Sicnenfc, Minerae arfenici. Suiphur. Succinum. Aiu'ipigmentum, Rifigallum.

7. ALCALLA.

minerale.

vegctab. aq. mineralium,

III. TERRAE.

I. Sitnpliciarey. a> Sih'ce«*e. a. qiiartzoiac. Adamas. Rubinus. Sapphirus, Topazius, Buryllus. Smaragdus. Cliryfolithus, Tunnelinus. Hyacinthus. Granatus. Amethyflus, Pralius, Morion. CryflalJus, C $ Qiiart-

4i a VELTHEIM GrHndrifs eiiier Mmcralogie. Bfaunfchit. 178 1, f«L

duartzum diaphanum,

Petref. auartzola,

Vitra vukania. . /8. corneae.

Nephriticus.

Chalcedonius*

Carneolus.

Onyx.

Sardonyx.

OcLilus felis.

Sapis ophthaloiiuf.

Achates.

Pyromachus.

Corneus.

Pettefarta.

Lavac corneum aemul. y.jaspideae.

Heliotropius.

Sil. ajgyptios.

Jafpis nigr,

Petrefaa.

Lav. jafp. aemul. b, Aiuminarcs.

Terr. alum. nativ.

Corium montan.

Suber montan.

Lithomarga.

Terr. porcellana.

Terra fiftularia.

Bulus.

Terr. miracul. Saxon.

Terra fullon.

Argill. effervefc.

Umbra.

Kubrica.

Mica.

Schorl.

Cret. nigr.

Schift. pur..

Jafp. immatur.

Pctrefaiil. alum.

Lavae alum. C. Muriaticae.

Trjpela.

Cret, hifpantc.

Cret. brianzon.

Steatites. ^

Serpcntmus.

Ollaris.

Talcum.

Asbeitus.

Pumex.

Lap. filtrar. 13. Calcariae. et. Purae.

Agaric. mineraL

Creta.

OileocoUa,

Lap. travertin.

Calcarius.

Lumachella.

Marmur alb.

Spatum calcar.

Stala£fit. calcar.

Petrefa5):. calcar. fi. Mixtae,

a. acidis. Atabaflrum.1 Gypium.

b. merallis. Turcpfa. Maiachitei. Ferrum fpatofum, Stann. rpatofum.

c. inffammabilibus. Suillus. VVafrerblende. Marm. variegat.

t. Compofitae. a. bigenerae.

a. ex terra filicea <t caluminari. Opali.

Oculus mundi. Chryfopras. Spatum fcintillans. Quartzum pingue ct opacum. Jaipis variegata. ^

Poudingflonc. Porphyrius.

Granitei.

a VELTHEIM Grundrifs einer Mineralegic. Bfaurifchw. I^gl./o/. 45

Granites*

Gneifium.

MurckiUin. _,'

Lapis Itraterius.

Lap. filtr. ipurius.

Lap. arenae vulg.

Areno vulgaris.

Argilla cominunis.

Brecciae nonnullae.

Lavae nonnullae. ^. ex terra (ilicea et muriatiea. >■ Lapis amygdalinus,

Ophites.

Brecciac nonnull.

Lavae nennullae. y. ex terra iilicea et calcarfa.

Lapis amygdal. nud. calcariis.

Lapis lazuli.

Lapis piceus. i. cx terra aluminari et muriatica.

Peperino.

Caementum.

Terra puzcolana.

Lavae nonnuilae. £. ex terra aluminari etcalcaria.

Spatum ponderofiim.

Margae.

Ardeda impura. ^. ex terra muriatica et c.ilcaria.

Afchengebirge.

Salzilein.

Tophi thermarum. b. trigenerae. «i, ex tcrra (ilicea , alumin. et munatica.

Bafaltes. Schifti nonnulli. Brecciae nonnullae. /9. ex terra iilicea, alum. ctcalcar. Zeolithus. Fluor mincral. Brecciae nonnull. Lutum commune. y. ex tarra filicea , muriatica et

calcar. Peperino di Marino. Griinftcin.

Brcccia rupeftr. cincr. Schilti nonnulli. y. ex tcrra alamin. muriat. eC

calcar. Trapezium. Cos,

Schiftus vetuftus, Brecciae nonnull. c. quadrigenerae , ex terra (ilicea^

aluminari, muriatica et

calcaria. Porphyrcllus. Saxum mctallirerunj. Breccinc nonnuliae. Hunius.

IV. INFLAMMABILIA. |

1. Sulphura.

2. Fetrolea.

3. Succvia.

4. Bitttmhta.

I. SALIA.

44 T.

BERGRiANI Sciagraphia regni mincralis. Lipf, et Dmd. 1782. 0&.

I. SALLV I, ACIDA. vitriolicum. fiitrofum. imiriaticum. iluoris mineral. arfenrci. nioIyb<^aenae. lapidis pondcrofi. phofphori. boracis. fuccini, aeieum. t. ALCALIA. minerale» volatile.

3. NEUTRA. Nitrum.

Sal digeft. Sylv. Sal Glaubcr. Nitr. quadranguL Sal communc. Sal fecret. GlauK Nitrum flammans. Sal ammoniacum. Borax I . Alcah*a atrata.

4. TEKRESTKIA. Spatum pondcrof. Spat. pondcroli muriat* Gypfum.

Nftrum calear. Sd\ ammon. fixum. Calx acrata. Sal amarum. Magneda falit. Magnefia nitrata. Magncfia aerata. Alumen.

5. METALLICA- Vitriol. cupri. Vitriol. fefri. Ferrum aerat. Vitriol. Zincj.

Vitriolum nicccH. Magnehum lalit. 6. TRIPLiClA. . Sal commun. magncf. fatit.in-

qumat. ^al atnar. vitriolo mart. in^

quinat. Alumenvitriol.mart impnrum. Alum. vitriol. cob^lt. inquinat* Vitriol. cupri fcrrenm. Vitriol. fcrri niccol, mquinat. Vitriolutn aipri ferrco et zin-

cino inqum*

n. TERRAE.

I. PONDEKOSA.

aerara.

vitriolata.

pctrolcu imbut. Lap. hepatic. «. CALX.

aerara.

aerata, petrol. imb. Lap. fuilL

fluorata. Ffav.

ac. pecul. imb. Lap. ponder.

acrata magn. falit. inquin*

acrata argillac. inquin.

aerata filiceo inquin.

aifrata argiih et filic. inquin.

aerata ferro ct magn. in^ain.

3. MAGNESIA. aifrata filic. adunat {iiiceo intim. adunat. argillac. filic. ct pyrit. adun, argill. filic. pyrit. et petroL

adun.

4. AKGILLA.

filieeo adunata. Porcell» ^ iilic. et mart. adunata. filiceo et calcar. adunat. iilieeo et magncf adunat. Sulphoris acid. et alc. vcget.

inquinata. filiceo , pyritaceo et petroL

tnquin.

illiceo

T. BERGMANI Sciagtaphla regni* mincfalts. tipf. et Dres4, 178 2. 0/?. 45

£iiceo infra ponder. diiriid. e(

paux. caic. unit. Gemina. filicea dimid. part. et paux»

calc. aer. mixt. ^chocrl. fiiicei dimidiae parti c^ paux.

caic. laxe unit. zeplitlius. (iliceo copiofo ec magnen

unit. Mica. 5. SlLlCEA<

argill, ct calc. parcifT, Quart*

'zuni. argiliae adunat. Chalcedo-

nius &G. argill. vald« martial. adun. martiali gravidata. argill. et paux. calc. unit. ars*ill. €t paux. magnei^ adun. magnel. calc. fluorat. et acrat.

cupro ferroque calcinat.

adunat, ChryibpraiUs.

JII. BITUMINA,

I. SLLPHUR.

commun€.

Pluinbago,

Moiybdaenum. >

fi. PkTROLEU^f, 3. ADAMaS.

IV. METALLa.

Aurum.

Piatina.

Argcntum.

Hydrargyruiii;>

Plumbum.

Cuprum.

Ferrum.

Stannum.

Vismutum.

Niccoium*

Arfenicum,

Cobaltum,

Zincum.

Antirnonium*

Magneiium,

APPENDTX T.

Combinationes. 7. Dupiices.

1. Salinicum. Saiino. terreliri. bituminofb. iDetaHico.

2. tcrrcltris, cuin terreiiri, bituminofOy metalliiO.

3. bituininofi cutn bituiTiinofo, metallico.

4. mctjllicicum, metallico.

n, Triplice?. I. Salini cum terreftri et tifuminolb, terreltri et metallico. bituminofo ct metaiiicQ, ' 2. terreUris cum. (

hituminofo et metaliico. UL Quadruplices, Salini cum

tcrreftri , 'bituminofo efi me- tallico.

Al^PENDIX n, Petrefa^ta. Caix falina fub ^rm. organ, Ferruin ialinum f. f, o. Calx aerata f. i, o, ' ArgiUa f f. o. Terra lilicea f f. o, Terra organica. PeirolcTjm ctorpora organicf

itnbtiens. Argentum iub f. organ> Hydrargyr. L f. 0» '

Cuprum i. f o, . Ferrum f. f. o. Zincum i^ f. o>

I TEI14

4\6 K. KIRWANElemcntf ofrfiincratogy. IW. 1784. 0^4«;.

I. TERRAE.

I. CALX. pura. acrata. Spatum.

pellucidum.

opacum. Staladites.

Tophds.

Incruftata,

rctrefa£ta'.

Agaricus mineralis*

Cretai.

Calcarius*

Oolithus.

Lapis portlandicus. ,

Schillus ealcarius.

Marmor. vitriolata, Gypfura.

Selenitcs.

Alabaitrum. fluorata. Fiuor mineralis.

peiluciclus.

opacus. acido wolframi nupta.

Lapis ponderofus. magnefiae nupta.

Spatum CompoHtum.

Lapis Creuzenwaldenils. Argillae mixta.

Marga.

X^apis travertinus. terrae pooderofae mixtS. terrae fihceae mifta.

Spatuin ftellatum.

Arenarius calcarius. petroleo impraegnata.

Suillus. pyritae miftus. ferro junftus.

ferro et lapid. ponderofo miOiUS. compoiitae.

ex meris calcareis.

cx caicareis et baryttcis»

ex calcarets et muriaticis. Marmor glandul. ferpcntin. Pietra talehina. Verde antico. •X caicariis et argillis. cum Schilto.

mapmor campanum. florentinum cipoiinum Kom. Gniotte.

Amygdalites. cum mica.

Cipolinum Autun. Calcarius micaceuS. ex calcariis et iiliceis. cx calcariis et quartzo.

Quarfzo et Puddingft. cal*

careum Calcareus cum venis quartzi • ex calcariis et lavis. Civerchina.

Marmot cum venis lavaeA cx calcariis et piuribus ahis. Quartzo fpat. fcint. et mi«

ca calce connexa. Calcar. cum ven. fchoerl. et^mic. a. BARYTES. aerata.

vitriolata. •->:.. i,

fluorata.

aCidx) wolframi nupta. terrac filiceae fcrroque mixta. terrae filiceae, et pctroi. mixti. Lapis hepaticus. 3. MAGNESIA. acrata.

pauciiTunae terrae peregrinae mifta. (iliceae. Spuma maris. calcariae et ferro. argillae, taleo et ferro* quadru)?Io terrac filiceae et pau* ci(r. argili.

-Steati-

in tabuUs redaCla a T Cavallo minenikgical tableg. Lond, 178$./«/* 47.

Stcatites. Lapis faponarius. Ollaris. terrae iiliceae, calcar. etpauciC ar^ill. et ferro. Ainiantus. Suher montanum. terrae (iliceae , calcariae, poh* derolae, argillac et fcrro. Amtantus. pura aequali (iliceae fere^ -|ar£;. ^aq. x^o-|ferr. Serpentinus. duplo (iliceae , ct aequal. fer« argill. Talcum.

Vitr. mofcoviticum. fluorata.

acido wolframi nupta. compofita.

ex iapidibus muriaticis meris. Steatites cum taico. Serpentin. cum ven. aut giandul. iteatit. cx lapid. muriat. et calcar. cx lapid. muriat. et ponderof. cx lapid. muriat. et argillis. Steatit. c. arg. indurat. Steatit. c. fchifto. Serpentin. c. {chifto. Saponar. eum mica* «X muriat. ct filiceis.

4. ARGILLA.

acido aereo faturata.

Lac lunae. acido aereo impraegnata<, Argilla. fufibtlis. apyra. Marga. fullonia. filtularit^

porcellana.

Lutum.

Terra laterum.

Belus.

vulcania.

puteolana.

Caemeutum. ' Tufa.

Cincres vulcan.

Tripcla. acido vitrioli faturata.

alum. embryonat, aciJo iaiis faturata. paulo majori porti {ilic. minort magne{iae et minori adhuc calc. fcrr. nupta.

Mica pura, Schifti.

purpureus,

purpuraicens;

Ardeiia.

pyritoitis.

bitumiiiofus. «rgilla y {ilic. tefr. ct paux. fct- ri niifta. , ,'"'.

Schiftus argiltaceus.

Arenar. argiilac. Corneus.

Killas.

Toaditonc -

Zeoiithus.

Lapis piceus.

Kubrica.

Argillae corapofitae. ex mere argillaceis, ex terr. argiUoIi et calcar.

Marmo nero antico. cx terra argill. et ponderoC ex tcrra argill. et magnella, cx terra argill. ct fiiieea. m. terra «rgiii. et pluribua aliis.

5» SIU'

"48 ' R. KIRWAN^lcments of mlneralogy. lonM, 1784. Offav,

f. SILTCEAE. Quartziiin.

Cryftalius,

opacuin.

Arcna. Pyromachus, Petrofilex. Jafpis.

Silex nob;lis» Gcmmae. Ametbyftus. Cliryioprafus, Lapis lazuli. Lapis nephriticus. Spatum fcintillans» Ze-olrtbtts filiccus. Granatus velarianus. Granatu^ vulgaris. Schoerl. :

Schoerl. columnaci». Turmahnus* Bafaltcs. Kocolcg, rag, La cos, JPumex.

Spatum rcrriferum mtiriat, Cos turcica. Rag. ilotie. Arcnarius,

Arcna fcrri calcc cacBKntUm» Coinpofitac.

€X filiccis et filiccis.

«X lihccis et calcarii;.

cx filicei^ et baryticis.

ex filieeis et muriaticis,

CK filiccis ct argillacois.

cx niiccis Qt pluribus aiitf.

II. SALIA.

I. ACIDA. aereum, Vitriolicum. falis cemmuni^. fluoris mincralis. iuccini. phofphori. «lolybdacnac, arfenici. lapidis fon<lero€.

a, ALCALTAs vcgctabilc. mincrale. volatile.

' §. NEUTRA,

Tartar<us vitriolati». Sal Glauberi. Sal fecretus Glaubcfl* ISelenites. Sal amarum, AlumcH. Minerac alumin. Vitriolum tcrri. Vitriolum -cupri- V^trioUim zinci, Vitrialum cobalti» Vitriolum «iccoli. Vitriolum magnefia^ yitrioiiira ar-g;c!iti. Vit-riolum mereurii» ^ Vitr»ol!H»ri jjlumbi, N-itrum vulgarc. Nitrum cupicum. Nitrura calcariuHi, Nitrum mnriaticun!, Sal-iligcftivum Sylv. Sal culinare. Sal ammomac. Terra ponderof iali*', Sal ammon. fixum. Sal. amar. muriatic. Alumen muriaticmn, ^

Cuprum

in tabylas reda^a a T, CavaUq miaerarogical tabTos* Lojjd.t^i^.ftl, 49

Cuprum faliuim. '; Ma<:nc(ia lalita. ,

Hydrar^yruin falitutn, Borax.

m. INFLAMMABILIA.

1. AEREA.

Aer inflammabilis. A<er hepaticus.

2. LIQUIDA,

Naphtha.

Petrolcuin.

Maltha.

3. SOLIDA,

Afphaltum. f ,

Seviim uiinerale.

Gagatcs.

Lithanthrax.

Geaftthrax,

Turni. .■

Succinum.

Ambra.

Copal.

Sulphur,

IV. METALLA.

1. PERFECTA,

A«rum, 1 !atina. /rgctjtnifi, t]ydrargyrura.

2. IMPERF^ECTA^ Cuprum. - Fcrrum, Stanntim» Plumbuin.

3. SEMIMETAIXA, Zincum. Anrtrtoniuin. Afenkum. Vismuthum» Cobalttim, Kiceofbm. Magnclis nigr^ Wolfrasnum. ^oiybdaena, Sa.U»mitc«.

I.TER-

50 A. G. WERNER MinKilCy&em, Bergmaennircheg Journal

I. TERRAE.

1. SILICEAE. Lapis diaboH. Adamas. Chryfobcryllus. CirconiuS. Hyacintlius. Chryfolithus. Granatus. Kiibinus, Sapphirus. lopazius. Sniaragdus, B^(ji;ylhis, Scorius.

Lapis thumenfis»

Quaitzum.

Corncus.

Pyromachus.

Chalcedoniuf.

Lithoxylnn.

H«hotropius.

Chryfoprafus,

Silex fchiltolug.

Obfidianus.

Catophthalmits.

Prehnites.

Zeolithus.

Lapis lazulus.

2. ARGILLAE. Argilla pura. Terra porcellan;^ Argilla vulgaris. Jaipis.

Opalus. Lapis piceus. Spaturn ^damantiauiti, Fcldfpatuin. Schiilus argillofus. Schiltus infiammabtlis. Terra aluminis. Schiitus aluminaris. .j ^ Lapis aluiiunaris.

Nigri<ia, Coticula. ' A. tripolitaha. Mica. Chlorites. . Chalculithus. Hornblcnda. Wacca. I>afal(C8. Lava. Pumex. A. veroncnfis. Lithomarga. Sapo montanus. A. ochra.

3. TALCA. Steatites. Ncphrites» Tcrra fullonum. Talcum plafticuin. T. mcdicinalc. Scrpcntinus* Taleum. Asbeltus. Cyanites. Actinotus.

4. CALCARIAE. aeratae.

la£tiformis.

Crcta.

Marmor,

compa^lum.

lamellofum»

Staiaftites,

Pifolithus. Spatum rchiliaceuiii, Spatum inagnefiacutn, Suillus. Marga. Schiitus niargac. bitumin»

phofpho*

Freyhrg 1789. S- ann. H. Vel. t. p. 369. fqq.

5t

phofphoratac.

Apatites. boraxatae.

Boracitcs, fluoratae.

Fluor inineral. vitriolatae.

Gypiiun.

Selenices«

5. PONDEROSAE.

Witherites.

Spatum ponderofum,

H. SALIA.

I.' VITRIOLICA. Vitrioluin natir. Halotrichum. Alumen butyraceum. Salamur. natir.

2. NITROSA. Nitrom vulgarc.

3. MURIATICA. Sal commune. Sal ammoniacuni,

4. BORAX. .

5. ALCALIA.

Alcaii minecale natir.

UI. INFLAMMABILIA.

I. ,M1 J;;M1NA.

Naphtha. Petrolcum, Aiphalcum. , Lithanthrax. Spiirexylon. Succinum. Meliecfites*

2. sulphurX.

Sulph. nativv vulgare. Suiph. nativ. vuleaniuiT^

3. GRAPHITES,

IV. METALLA.

. . Platinum. . Auruni» Hydrargyjf<«ji. Argentum, Cjuprum. Fcrrum. Plumbum. • Stannum, . Vismutum. Zincusn. Antimonium. .Cobaltum. Niccolum» Maiineiiia. Molybdaenum. Arfenicura, Scheclium.

P %

TER.

52

T E R M I N I

Ufurpati ARTIS.

I. NOTARUM EXTERNARUM.

I. COLORIS.

. «. viridis.

h. fufci.

a. nlbi.

aeruginofus.

rubcfcens.

nivciis.

thalailinus.

caryophyllinus.

rubefcens.

gramineus.

flavefccns.

flavelcens.

pomaceus.

^ tombacinus.

cinprarccns.

porraceus.

bcpaticuSi

^gcnteiis.

olivaceus.

nigricans.

vircfcens.

piittacinus.

i. fuperficiahs.

ca^rulciccnju

alparaginus.

puvoninus.

laficus.

f. flavi.

iridmus.

flanncus. '

fulphureus.

columbinus*

b, cincrei.

citreus.

chaiybeus.

infumatus.

aureus.

1c. varii.

margaritaeeiig.

pyritaceus.

variabilis

cacruleicens.

aurichalceus.

pro (itu ad lucenu

vircfcens.

inclleus.

4. COHAESIONiS,

fiaveicens.

cercus.

a. Seiida.

Tubcfcens.

flramineus.

M» cnntinu8«

plumbcus.

ifabellinus.

fragilia.

chalybeus.

ochraceus.

tenacia.

nigricans.

vinaceus.

plaiiica.

c. nigri.

^urantius.

fubducliUa.

cinerafcens.

g. rubri.

cluffiha»

caerulcfcens.

aurorcds.

rigida.

vireicens.

lateritius»

ficxilia.

furcefcen».

coccineus.

clatlica.

ferrcus.

hyacinthinus.

tm>lii{lima, ut un«>

aterrimus.

.. fanguineus.

guis digiti velti-

d. caerulci.

cocheniilinus.

gia imprimat.

indicus.

cupreus.

Vnollia, ut cuitro

berolinenfif.

cimiabarinus.

rad. queant.

lazureus.

Karmciinus.

duriufcula, cultro

fnialtinus.

perHcinus,

vix raiilia.

violaccus.

roicus.

dura ad chalybem

lavendulaccus.

carneus.

icmtiiiantia.

caeleliis.

obfcurus,'

durifTima , limae

' cinerafcans.

fufccfffons.

rcliiientia.

fi. fria-

TERMINI Ufsrpati ARTIS.

53

P. friabiHa^

planioris..

parallelis.

fegrcgata.

concavioris.

divergentibus. /

«oagmcntata.

perfci^ioris.

fecantibus.

pulverulenta.

itnpcrfedhorifi'

duplieitcr.

Iquamofa»

minutioris.

triplicitcr.

b. Fluida.

craflioris.

quaHrupliciter.

tcnacia.

fcoriaccae.

fextupliciter.

tcnuia.

inaequalis.

e. fchiitoiac, partibus

». NITORIS.

granuiatae.

tenuioribus.

inconipicua i.' e.

minutim*

• craflioribus.

iplendore omnt o]>

crafliuSi

reftis.

ba.

uncinulatae»

ctirvis.

fnicantis.

tcrreac.

indcterminate.

nitidula.

fubtiiioriSr

undulatim.

,^ nitida-

craflloris.

tf. SUPERFICIEI.

nitidifnma.

b. fibrofac , fibris

pinguia.

nitorc

fencrioribus.

macra.

viUgari..

craflioribus.

frigida.

vitrea.

redis.

frigidiufcula.

cereo.

curvis.

tepida.

matris perlarun.

paraHchV.

inaequalia.

adamantino.

clivergentibus

Jaevia.

iemiinetailicD.

flcHatis.

afpera (granulis mi-

ipcculari.

fafdculatis.

nimis acqualibus.)

mctaliico.

fparfls.

fcabra.

chumbrantc.

c. radiatae, radiiis

fffcolata foveolis

3. PELLUCIDITATIS.

latioribtis.

cubicis.

. Opaca.

anguftioribus.

pyramidalibus.

Subopaca i. c. ad t«-

longioribus.

tabulatis.

nuiores modo inar-

brcvioribuf.

conicis.

gines. pcUucida*

rcclis.

fphaericis.

diaphana.

curvis.

itriata.

femipellucida.

parallelis.

transverflni.

pellucida

divergentibus.

longitudinaliter.

hyaUna leviffime

iafciculatis»

diagonaliter.

tinfta.

ilellatis.

alternatim , (altcr-

5. TEXTUKAE.

fpinofis*

nante itriarum di-

a. compadae

d.IameHofac> lameliis

reftione.)

feftucariae particulis

re6hs«

dccufTatim,

nujoribus.

curvi».

plumofa (i. c. ftriis

mifioribus.

indcterminste.

c mcdia longitudi-

vitreac.

undulatim.

nali obliquc trans-

planae

fphacrico-convexij.

vcrfim exGurrenti-

eonchaccac,

frondofis.

bus.)

D 3

7. PON'

^4

TERMINI Ufurpati ARTIS*

7. PONDERIS.

ponderofifllma (i. c.

pondeie Ipecinco

aquani fexies et ul-

tra iitperantfa.) ponderola( i.e. aquam

quatcr ct ultra fu-

peranna) leviufculaCi.e aquam

bis et pauio ultra

fuperantia ) jevta, (aquara parum

fuperantia.) nataniia.

8, FIGURAE. a. fragmentorum

in quae foflile feccdit, JK. fponte. X. granulata, granulit crailioribus. fubtilioribus* majoribus. minoribus, fotundatis. fubipbaericf». lentiformibuiJ. angulatis , angulis eommunibus. elongatis. majoribus,

/5. cruliofa , cruflis craffioribus. tenuioribus. reciis. an^ulatis^ ijphaericis,

concentricis,

conicis.

y. baciJIaria, liaeillis craflioribus. tenuioribus. rei^is. curvis.

$. mallei i£lu. a. regularis. cubicae. rhomboi(TaIis, , trapezoideae. pyramida'is. dodecaedriac. /3. irrcgularis. j indeterminatae^ marginibus obtufis. acutis. feiiucariae. diicoideae^ cuncatae. b. totius fodilis. A. minus regularis. vulgaris, amorpha. iiiitormis. capillaris. dcntiformis. denticulata. rcticulata. arborefcens. fruticofa, ramofa. pe£linata. tubulofa. fiftularis. rotundata. farta. nucleo mobili Aetites, fixo. Gaodes. vacua. botryoides. fphaerica. fphaeroides, elliptica. amygdalina. reniformis, tuberofa. membranacea. fp«culaiis.

foraminulenta.

cellulofa cellulis

fimplicibus.

tetraedris.

hexacdrJs.

polyedris,

rotundis,

duplicibus, j

ipongiofa.

vcficulola.

ereia.

perforata.

^. regularis. CiyftalK «. Tabulac. tetraedrae t. I. II*

III. f. 17. re£langulae. obliqiiangulae. pentaedrac tab. I;

II. 111. f 29. Iicxaedrac. oOacdrae. aequilarcrae. inaequilaterac. tcnuioris. craflioris. perfcftae»

angulis in aciemter- minntis omnibus. nonnullis. fparfae. coagmentatac. inordinatim. decuflatim. in cellulas. pyramideii globulos. lentes. amygdalos* acus. ad Jatera adnatae.

/S. GiiW

TERMINI Ufurpati ARTI?.

55

/t. Cuhl C Teflcrae. rcftanguli f. veri, ohliquang, f, rhomf)i*. majonbus* fninoribus* miniini.

lateribus planis. concavis, convexis. ahern.conr.

et plan. 1 truncatis. marginib. i omnibus. an^ulis. f nonnul-

^ J lis.

fuperHcie teiminali in acicm abcunte. fparli. inclu(i. connati.

decunTatim. aggregati ieriatim. in gtobulos

uvae formam. faiciculatim. ftellatim. in pyramides. ramos. arbufculos» cellula&. y, Prismatis. triedri. tetracdri. pcntacdri. Iicxacdri. o£laedri. enncaedri. reflanguli. ebliquangulij- aequilatcri. inaequilateri. lateribus angultioribus.

altern. terminat, in planis. convcxis. ventricofis. incurvis. fuperficic tcrminali utraque labeuntc altcrutraj in aciem. pyramidem, aequalis later. nn-

mcri. minoris. latioris. tenuioris. acicularis. capillaris. marginibus truncatis altcrnis emnibus. fparfi.

cohaerentis. Jateralitcr. bafi. apice.

per mediura trans- eund. eum alio

aut ali is. aggregat. inordinatim. ftellatim. fafciculatim. feriatim. graduatim i pedinatim in olivae formam. amygdalae — uvae —

rcnis —

globi —

pyramidis — columnae — prismatis —

»4

«cjculae formam. bacillorum — gemmarum — ^. Pyramidis.

triedrae.

tetraedrac.

-hexaedrae.

o^acdrac.

(unplicis,

duplicis.

prismati fuperimpo- (itae.

inverfae.

truncatae

apice.

marginibus- bafeos. lateralibus. latcribus

Jatioribus.

anguftioribus.

acicularis.

capillaris.

acqualibus.

inaequalibus.

altern. majoribus.

pianis.

convexis.

concavis. intus cavae. auftac altera pyra- mide

apice alterutro utroquc

bafi communi.

ad latera. folitariiie. fparfac. a^gregatac.

inordinate.

feriatim.

graduatim.

divcr-

5^

TERMINI Ufiirpati ARTIS»

«livcrgendlo

granubrum forma.

lO. COLORtS, qnofii-

roiae in modum.

cellularum —

quinant alia corpo-

ftellatim»

jnordinate.

ra contaftu.

rafciculacim*

conncxae.

fciptura.

mergius fojrma.

parallelae.

tritura»

gemmae

—

^.•lJo.decacdri.

cjusdem cum fofllli'

globi

—

perfe^ti.

iptb coloris.

renis

— i

minus perfeeti.

alieni.

granorum

■^

marginihus

baGiUorumi

—

truBcatis.

H. SENSATTONIS,

criftae

—

in aciem terrainatis.

quain linguae ini«

ceiluJarUin

«—

9.LOCl,inquo,MODI

primunt

arbuicuiae

-:-.

qutt occurrunt. .

adhaerent

muici

"*~*

a. rupeitria^ quae in-

infiprda.

ramoriMit

—

tcgros montes, aut:

fhpida, faporis

fruticeti.

■— »

portionem praeci-

argfllacei.

yeticij^latim.

puam, iirata, ru>

fubdiilcis.

in columnaSw

pes coniiiituunit.

ftiptici.

tabjftlam.

fi. parafitica. ■

amari.

pyramidem;^

^-

iibera

lixivieii.

cohaeremis..

aliis incluia

ialfi.

laJere.

vaga.

acris.

apice.

fruilis majoribus*

znedio»

rotundatis.

12. ODORIS , qnem '

geminae.

angulatis.

cxhalant.

tergiminaei^

acutangulis.

fponte.

-plures»

obtufatigulif.

trita

0, Lentis i. e. pyrami.

granulis.

per fc

dis obicurae

d^jpli-

adhaerentia

cuni aliiff.

cis depre^ac

r an-

corticis form»k

calefafta.

gulis^ corporeis^ eb*

tnembranae —

prunis inffferfa.

tufiilimis.

tradcaiura —

alcalini.

tetraiedrae.

granorum —

cmpyreumatici.

Iiexaedrae.

inhaerentia

bituminofi.

vulgaris.

Iparfim.,

fulphurei.

feliae in modum Qm-

punftatim.

arfcnicalis.

vatac.

per venas.

Iblfdae. •

glandulas.

13. SONI, quem edunt

intus cavae.

fruftula.

agitata.

folitariae.

amorpha.

cum aliis collidentia.

aggregatae in

cryftallina.

muta.

rajae forma.

majora.

fonora.

uvae —

minora.

fonitu campanae se*

globi --

minima.

muio crepitantia.

itrata.

. IL NO-

tERMlNI Ufurpati ARTIS.

fr

n. NOTARUM PHYSICARUM.

atcraf^oria, quae ferrum tra< hiint. ■ rctraftoria , quae a magnetc trahuntiir. ifltra£labilia , quae non tra-

huntur. clcclrica , quac trita aut cale- fada moleculas minus pon- deroias trahunt. pholphorefccntia , quac trita, .-j in tene-

foHs radiis ! bris lu-

aut igni expofita rcem (par- aut prunisinlpcrfajgunt. hufiiefcentia , quac fenfim

aquaiTi iinbibunt. bibiila , quac aquam avidius

abforbent. fatiiocntia, quaefpontcinaifre dilabuntur.

ni. NOTARUM CHEMI- CARUM.

I, petitarum a mutationc, quam

ignis infert. «. volatilia, quae lcni colore femivolatilia , quae')

prunis iniperfa j in vapo- fixa, quacne vioIcnvJ> tcs abe- to quidcm igne J unt. /3. fumantia, quac ignc traftata fumum fcintillantia , quacigncicmit- tra£lata fcintillas t tunt, inflammabilia , quaej ignc traftata flammamj

confucti \ colo- alieni J ris. y, vsriabilia, quac igni cxpofita mutant colores. dccrcpitantia , quae igni cxpo- lita crepitun) edunt.

D

dctonantia , quae prnnis in"

fperia detonant. fpumcfcentia, quac igni expo.-

fita fpumefcunt. intumelcentia, quae igni ex-

pofita intumefcunt. liquabilia, quae igni expofitfl

liquantur. vitrefcentia, quae ignis vi fola

cumaliismixtairl vitrum abeont. pcUucidum, diaphanuiti. opacum. excolor. tindum, ealcinabiiia , quae ignis vi co« . haefione partium orbantur. induranda, quac igni cxpofita

indurantur. apyra, quae ignfs fuforii vi maxima uon liquuntur.

. petitarum ab cfHcaciafblventiuni. os. cfFerveicentia facile et ilico.

demum, poftquamraikrmifi • ct lente. cum aqua forti. cum oleo vitrioli. non effervefcentia, *

^. Solubilia. facile. drfficulter. caloris opc, fine calore ia aqua. oleis. alcalibus. aqua forti.

aqua rcgis , quarum colo-.

rcm mutat; vel non mutat.

5 tota^

5«

TERMINI Ufurpati AiRTIiS*

tota. pro parte.

ut abeant cuni folvente in cryftallorum") in ,£;elatinae yfpeciem in neutram J fion loiubilia.

y. Solventia. via humida. via (icca. terras, nietalli.

Ynftrumenta Lithologt parata entnt primario :

MaUtus , Culter , Chalyb: , y^^«/i /©/•//j , y^^f/a regh , Lixivium eatifti' cutrty Lixivium Janguinit y Borax, AcidutH offlum y Alcali tniae* rale, Gurgulio C Filtula flammi potens absque folle.

Signa

0

Aurum.

1>

Argcntnm»

-io

> Phtina.

9

Cupruai.

^

Fen-um,

%

Piumbum,

^

Stannam.

$

Antimonium,

$

Hydrargyrum,

W

Wismutum,

2Z Zincum.

^ Magnefia.

2i Molybdaeni.

Signa ig Wolframura, ^ Uranites. ^ Niccolum. K Cobaltum. 00 Arfenicum, A Sulphur. (^ Vitriolura^ 0 Nitrum, 10 Muria. O Alumeh. nr Aq.ua fortir. ^ Aqua rcgts.

Scmi'

Semitae DEI in Ahyffo.

61

S YSTEMA

RE GN I M INi; R A LI S-

I. TERRAE.

X vSlMPLICIORES.

A. TALCOSAE» a, pinguia.

1. Talcuiii. . h, macre.

2. Scrpentinus.

3. Asbeftus,

4. .A^inotus. ^. Hornblen4a.

B. PONDEKOSAE.

6. Barytis. . .

7. CroflTopetra.

C. CALCARIAE,,

a. puriores,

8. Creta.

9. Tophus.

10. Spathum.

11. Schiftolrthus. '

12. Inohthus, 19. Scala£^ites.

14. Pifolithus..

15. Marmor,

b. minus purae. «, effervelcent^,

16. Suillus.

17. Tremoh'te«. iK. Stellaris,

19. Humus.

20. Marga.

21. Magnefiata.'

f>, non efFcivercentei»

22. Gypfum.

23. Hepaticus. I24. Lazurus.

25. Huor.

26. Apatices.

27. fioi;a^it«t«

D* ARGILLACEAE.

28. Aiuminaris,

29. Argiila, 50. Puteolana.

31. CaeuKnturn.

32. Carioiiis, 35, Ardrfia.

• 34. Baiaitfrs,

35. Lava.

36. Mica.. . )

37. Opalus,

38. ZeoHthjjW, : .

39. Scorluf.

fiv SILICEAE. \

a. fixae. t

4. impurae.^^ •''^

40. Gemnwi.'^'^

41. Ohvtnus. ^.

42. FeidfpattMrt,

43. PyromachuSr

44. Petroiilex.

45. Jalpis.

46. Smiris.

47. Circonius» •

48. Amarus. "^

49. Lydius. ,

50. Chlorogranatut. ^, puri«T«s. -

51. Arcni.

52. Quaftzum.

53. Chalcedonius.

h. volatiies.

54. Adamas.

F. ADAMANTINAE. 55. Adamaflttnus.

^. A(Si»

t%

Bi

55. AGGREGJkrA^. A. parficulis magis minusve ' cryftattinis', nuUo yiiibjU * ca6iiettto " intermedfo co- haerencibus. 56. Grahites. ^7: GneifTum. 6. frufticulis beterogeneis mzC- fae alterius lapidis immcriis. .58. Porphyrius;. ^9. Amygdalitcs. C fragmentis Japidum ca^ menti .ope cenglucinatis.

60. Breccia.

61. Arenariut.

II. SALIA^ii^io... : ;

62. NiHi^uih.'

63. Borax.

64. Muiria.

65. Nitrum,

66. Mirabile.

67. Amarum. 68- Alumen. .^* Vitriolum.

flL PfiLOGISTA.

70. Turfa.

71. Bitumen. 72- Mcllites. 7J. Succinum.

74. Ambra.

75. Graphitcf. 76» Sulphar.

IV. METALLA, ^

77. Uranium. t^H'. Woirramun», 79. Mas^nefia. SO. Stibium. gi, Zincum. S2. Molybdaena. 8j. .stanrium. "^ 84. Cobaitum. 85.- Ferruni.

86. Arienicum.

87. Cupium.

88. Niccolum.

89. Wismutum. -90' Argentum.

• 91, Plumbum. * 92. Hydrargyrum, -9I. Aurum. 94. Platina. Appendix.

V. LARVATA.

Ql. aniipalium.

A. Maminalium.

9^. Anthropoiithus. '^6. ZQolithus.

B. Avium.

97. Ornicholithus. C'. Amphibiorum. ' 98- Amphibiolithus.

D. Pifcium.

■ 99. Ichthyolithus.

E. Ihfeftoruiri.

100. Entomolitus.

F. Vermium.

101. Conchyliolithus. 102 Coraliiolitlius.

^. Vegetabilium,

idj. Phytolithus.

L LAPIs

I. LAPIDES etenis fnduratis compaflis natae, in has iterum fartifccntes,- natura repugnante, diriniuntur ab his, cum iis potius in unam claiTem conjungendi, fumuiae ignis violcntiac refiftunt, nc hi- luin quidem corum in vaporcs rcfolvcnti, iapore omncs od6r^ plurJmi orbi,

1. 1 ALcosAE Cplurimae) molles et mollifllmac magncliam albam potif-

limum continent, nulla unquam corporum vivorum veftigia; iri montibus primariis, magis adhuc in fccnndanis obviae, nonnul- lac quoquc ftrata et montium partes praccipuas conftitucntes, aliac potins parajiticae: Igne ncc calcinantur, nec, nifi Horn^ blendam , et ipfum Aftinotum Asbeftumquc fcrriferum cxccpc- ris, facile liquantur, Icd indurantur,

2. PONDEROSAE tcrrae, gravitate fpecifica prae reliquis eminentes

facilius liqnantur igne, non nrfi parafiticac, neque unquam vi- vorum corponun veftigia continentes molles cc duriufculae c«n* flantur potiflimum ex terra pondcrofa difta.

3. Calcariae, aliae ex teftaccis et coralliis natae, aliae primitivac,

aliae rupeftres, aliae parafiticae multae non raro corporum vivo- rum veltigiis refertae, paucifiimis cxceptis, mollifiimae, molles et duriufculae, igne evadunt magis porofae; puriores omnescum aqua forti effervelcunt, ct ferc totae Iblvuntur.

4. Arcillaceae aliae molliflimae, plafticae, linguae adhaerentes, hu-

meaatae fibi proprium odorem fpirantes, igne indurantur, ex du- rioribus fatiicentibus non raro ortae anim'alium et vegetabiliuin veftigia faepe imprefla ofFerunt, aliae molles vel duriufculae mus VI hquantur potius , quam induranturi harum plures rupeftres arhae, pauciores tamen, durac eandem ab ignc fubeunt muw^ tionem.

J. SiLicEAE durae et duriflimae acidoruni, fi fluoris acfdum exclpias- vnn eludunt, ccrte pro parte; aliae rupcftres , ahae parafitae, U- lae non raco vcftigja corporum vivorum prae fc fcrentes. ■

6. Adamantinus duriflimus, parafiticus propciam fibi in nullo alio

roflili haftcnus detedara tenam continct.

7. Aggregatae e quinquc prioribus conflantur, ct indolem partis do-

mmantis lequuntur.

. II. SALIA,

Novam ut.que terrae fimpl,c.s fpeciem conftituere videtur. nuper in antra 5i7 ""T "^"?"^:^« ^«P«"» pUnnhaginis micaeque micul.s et arenae granul.s m.fta a mdgewoodio act. angl. vol. {jo p. 3. p. ?o6 defcnpt" refifht .la qu.den, vitr.ol, et nitri ac.dTs . qua.Lis foaimm^ifet fflni: fc«s, folvitur autwn f^Lg culinari. a*ido, et cenftantius adhuc a(iQa regis.

64 =.

11. SALTA, fapore, folubilitate in aqiia ab omnibus aliis , ipede fapOf

ris, gradu felubiiitatis inter fe diitinguuntur. C

tll, PHLOGISTA folubilitate in oko, ct fumo flamiiiave/ quam ifjniex- pofica monftrant grato vcl ingrato, innocuo vcl funejto, ex colore vel tinftu dignoicuntur.

rv, METALLA nit<ire, pondcre ingenti, fluxu, quem in igne experiurif tur fibi proprio^.ioiubilitate in acidis difccrnuntur.

y, J-ARVATA non foflilia fui generis, fcd rationc materiac , qua con-, Itant, ad praccedcntes claires amandanda non di6^c(Uiit, nifi foC«' aiAf quam corporibus alterius naturac rcgni dtbcnt.

CLAS^

ut tatnen lenis cfllor iterum cxpcUat i cx hac folutione non quidem per fangninis lixivimn , veruin per falia lixiviofa omnis generis, ex nie^aco quoque falis acido per funpliccm aquflm, lat^ao fempcr colore^ pratcipita- Cft, facile in igne fundenda ; r.arbcnum vulveri intertrita , neque hviec neque alia fimplcx-et pura tevra , quamvis ignis violcntiae funimaein vafis

eb omni metailica lahe liberis cxpofita in mctalUun , idque fiu geneii»

coite vifa eft.

Altera, uti quidetn hftftenus vidctur, « Teliquis diftin£ta terra fim* plex latet in lapide friabili parum nitente diapliano, ex albedine in afpa- ragi viroreni vergente, prope Strontian in Scotit rcpcrto , diu pro ba- rjtide Witheringii habito; affinitate, qiiam catii aere fixo alit, calorc» quem ufta ct aquae immerfa excitat , folutione qnam fubit, ct facilima ad aeris acceiTum praecipitatione ponderofae fimilis ; at infons, miniifi

ponderofa aerem fixum igne facilius dimittens , quamvis difficilius , quain

quidetn calcaria, a qua etiam co at>ludit, quod foUitio in aqim forti ta- jfta, iacilimc cryftallos tabulares exhibet, et charta illi intincla, fifcara,

et candelae accenfae admota cuin flamma laete purpurea ardet. Crawfori

apud Dmcatn medical cominentaries. Dec. II, Vol. 4, p. 4j<J,etMemoirt

et tha fMifety oX iy!Liiach«fter; VeU J. p»' $99- '

^y

CLASSIS L

T E R R A E.

I. TALCOSAE.

1. TALCUM.

2. SEKPENriNUS.

3. ASBESTUS.

4. ACTI>?OTUS.

5. HOHNBLENDA.

il. PONDEROSAE.

6. BARYTIS.

7. CROSSOPETRA.

III. CALCARIAE.

8. CKETA.

9. TOPHUS.

10. SPATUM.

11. SCHISTOSPATHUM.

12. TNOLITHUS.

13. STALACTITES.

14. PISOLITHUS. «5. MAkMOR.

16. SUILLUS.

17. TREMOLITES»

18. STELLARIS.

19. HUMUS.

20. MARGA.

21. MaGNESIATA.

22. GYPSUM.

23. HEPATICUS.

24. LAZURUS»

25. FLUOR.

26. APATITES.

27. MORACITES»

Pinguc attafVu.

Macer, texttira fcftucaria, incon/picuus,

Macer, fibrolus, inconlpicuus.

Macer , nitens.

Macra, laiuellofa, stra,

Acido vitrioli buHiente fblubilis, Acido vimoli non rota iblubilis.

Inqujnans.

Porolus , ex aqua praecipitatus.

Lamellatum , vi in fragnienta rhombca

difcedens. , Undulato - fcbiftofum. FibroHis, aqiia forti totus cum QffsvveC^tn$

tia Iblubilis. '

In aere ex aqua praecipitatus. Ex globuiis conflatu^. Compa6ium aut granulatum. Tritura toetens.

Radiatus , aqua forti cx parte foIubi!isr» Steilatim fibrofiis , igne facile liquandus^ Friabilis , exficcatione expailclcens. Igne indurefcens, pauio fortiori vitrefc«nSi> Igne nigrelccns.

Calcinatum cum aqua in aere indurefcens* Tritura aut igne kepar fulphuris fpirans. Duriuiculus opacus , . colore caeruleo ab

infperfis acidis nen alterabili. A vitrioii acido calenrc infufo aerem aci*

dum vitrum corrodentem dimittens, Prunis iniperfus luccm eximiam vireicen-

tem fpargens, igne non facile liquabilis, Cu^icus, durus»

E IV. AR.

6&

T E R R A E»

28. 29-

30.

PUTEOLANA.

52,

34

3i 36.

38

ARGILLACEAE.

ALLMiNARIS. Macra, tota fere aqua forti folubflis. ,.

Pinguis atta^^ii , plaltica, igne indureicenj»'' ' Friabilis , cum aqua ct calce fubafta. ad

aerem indurcrccns. Solidum, contufmn cum aqua etcalcefub»

a£la ad aerem indurelccns, Scabcr, in aqua in pulverem dilabens. Fiflilis , humcdata argillam fpirans. inconfpicuus opacus, compadus, coloris

obfcuri, facile futifecns, in vitrum ni-

grum igne abiens. Vulcani vel igiiis fubterranei vi nata.

31. CAEMENTUM.

CAKIOSUS.

ARDESIA. BASALTES.

LAVA.

MICA, fquamofa»

OFALUS.

ZEOLITHUS.

39. SCORLUS.

V. SILICEAE.

40. GEMMA.

41. OLIVINUS.

42. FELDSPATUM.

43. PYROMACHUS.

44. PETROStLEX. .45. JASPIS.

46. SMIRIS.

47. ClRGONIUS.

Amerphus, compaftus, igne vix liquabilis^ ' Igne facile cum ebullitione fluens, et duni" in fluidum llatum tranfif, lucem fpargens. nulium tamen lumenemittens.

4K 49

AMARIJS. LYDiUS.

Igne flucns

Cfyftailina, dura ctduriffima, in tenebris

luccns. Facile fatifcens , in igne difliculter fluens, Lamellofum, igUe facile in vitrum peliuci-

dum abiens, faciie fatifcens. Nec fatifcens , nec igne liquandus, frag*

mentis convcxis. Igne liquandus , diffraOus feftucas referens. bpacus, igne colorem mutans, nequc ta*

men liquabilis, fragmentis convexis. Amorphus, difficile liquabilis, durifllmus. Ponderoius, inius nitidifTimus , incurvo-

lamellofus. Tenax , viridis , diffraftus feftucas referens. FilTilis, opacus, voloris oblcuri.

50". CHLOROGRANATtrS. Viridis, cryibllinus, igne facileliquabilis.

51. ARENA

52. QUARTZUM.

53. CHALCEDONIUS*

54. ADAMAS.

Granula ficca, diura, lcabra.

Apyrum , acidis , praeter fluori^ acidum

refiltens, fragmencis angulati"?. Apyrum, acidis retiltcns, tragmentis mJl*

gis convexis. DuniUmus, igne volatilis»

VI. ADA.

T E R R A E. (J7

VI. ADAMANTINAE.

5S' ADAMANTINUS. Apyrus, fixus, durus, lamellofug.

VII. AGGREGATAE.

S6. GKANITES, continuus. 57- GNEISSUM, filfile,

58. POKPHYKIUS, particulis cryflallinis pafiae lapideac immerfis.

59. AMYGDALITES, glandulis rotundatis' in maffa lapidea nidtt.

lantibus.

60. BKECCIA. Fragmcntis lapidum per caemcntum lapideum aut

metaliicuni conglutinatis. ' ^t, ARENARIUS. Granulis lapidum liliceorum per caementum lapi- dcuin auc metallicum conglutinatis.

K» I. TAL.

5j TERRAE TAtCOSAE. Tatcutn,

I, TALCOSAE.

I, TALCUM. Ex magnefia alba , terra filicea et

phlogifto conflatum. Molle , attaau pingue, polituram

non admictens. Igne indurandum ^ cum aqua forti

non effervefccns, oleumabfor-

bens,

Snuma „-!< -'^i^album tenax ad aercm indiirefcens. J. Beckmann c«m' maris" ■ ' mentat. Goettzn^. 4. p. 47- fViegleb u. chem.Entd.^.p.^, Mecr- Syjh naU XII. 3. p. 2CI. «• ?. ArgiUa (lithomarga) riavi-

ichaum cans folidefcens impalpabilis.

Brunnich in tr^dua. Oonjiedt mineralog. §. 8?. I- 2-

Meerfchaum. Habitat veuis exiHbm htimo teSlim in Natolia , Thracia, Graecia, Cherfonero taurica et ipfa Amcthi /eptentriona/t.

fullonum.2. T. tinaura tcnax. ^o^ r . ,r^

Hofmann bergmnenn. Journ. 1789« ^•V' ^V»

Habit&t iii Cornubia et Bedfordia Angliae , //; Lufatia et

Saxonia , in hac prope Koffwein alta Jirafa conJHttiemt

humo teSiay ex flavefa-nte aut virefcehte cinereum , ex

virefcente album, viride atit carneum, fiiHonum ufu celebre.

porcella- 3. T. album viridi tinaum tcnax igne paulo vehementiori in ^j num. porccllanum abiens.

Cu^ttardet Uivoifier aB. Parif pro IJl^-P- 433- 434- Habitat in Lotheringia , 30 pedes profundis firatis 7 - 8 />?' des altis, porcelianae parandae inferviturum.

Chloritcs 4 T. friabile , fquamofum vlridc humeaatum argillam fpi- Sammt- rans, igne fortiori in fcoriam nigram ab.cns. j

crde. Habitat in Helvetia et Sabaudia, cryfiaUo montanae creber- \

rime infperfum.

fciuamo- 5. T. friabile fquamofum apyrum. ium. Hofnann bergmaenn. Joitm. 1789« I«i»' 1^<?'

Habitat prope Freybergam Saxoniae,

6. T, i

TERRAE TALCOSAE. TaleiM»»

6?

radiatum, 6. T. argentenm, pinguis nitoris lamellis flexilibus ftcllatis» Habitat in valle Tretnola, maJiti S. Gotthardi confini.

cosnieti- 7. T. lubflexile diaphanum undulatrm lamellorumnitidiim, in tum. fragmenta diicoidea difcedens,

Syjl. nat. I. p. 156. n. i. Talcum particulis impalpabilibus

diapbanis molliufculis convexis fifliiibus, Syjf. nat. XII. 3./?. 59. «. 7. Mica (talcofa) laincllisflcxuo-

fis friabiiibus vircieenii-albidis diaphanis. Cronft. mineral. 95;. n. 2. V. I. Mica fquamofa martialis. IVaU. min. 127. Syp. viineral. p. 374. w, 5. Talcum albi-

cans, lamellis iubpellucidis. IVoltersd. tnincra/c^, 17. Talcum moHiufcuIum friabile vi-

refcens. Drt/. pbarmae. 46. Talcum ofHcinarnm. Talcum lamellis lubdiaphanis flexilibus albis. . Carth. mi'

ner. 15. Habitat parajiticiim in regno Neapolitano , valle Tellina,

Tyroli, Saxonia, Silefia, Suecia, ex diliite viruii argeu' ^ teiim y alias ex virefcenti cinereiim , viride, riibnim , fia-

vum vel fiavefcens , aliquando arbvfctdariim imaginibur

piciumf vfii cosnietico y olim quoqiie medicato clarum,

brianzo- %. T. rigidum inconfpicuum fcriptura inquinans minutifljme jiicum. lameilofura.

Cronfi. miner. §. %o. Creta brianzonica.

IValler.fyfi. miner. \.p. ■^js. n, lo. Talcum fofidum du-

rtus icmipeilucidum pitloiium. Carthcvf. min. i^". Talcum fubdiaphanum denfum albef-

ccns, laineWis nn'nutifllmis. Hcd>itat prope Briancon Galliac, album vel tHridej fcripto* rio et piBorio ufu totnm.

Sineftis. 9. T. rigidura inconfpicuum tritura. nitens, fcriptura alba in- quinans, diffradum fellucas refercns > fubdiaphanum apyrum. Syfi. nat. XIF. 3, p, 52. «. 4. Talcum luiguc rafile, albo inquinans. 1

Wolt, min. 16. Smeflis opacus mollis albicans, , Vog. miner. 100. Steatites, Lenditcs, Smeftis, Creta ci- iiioha, Coff. foffil. 60, Ars^illa indurata virefcens Morcchtos, ic. Steatites folidior.

a. opacus. IVaU.fyf}. miner. l* p. 383, ». 3. Steatitcs opa- cus pactiviulis ineonfpicuis folidus durior piftorius,

E 3 b. dia-

7d TERRAE TALCOSAE. Talcura.

Spcckflein. b. diaphanus.

JVali. fyjh min. T. p. 384. n, 4. Steatitcs particulis impal»

pabilibas moUis remipellucidus. . Crojjji. miner. §. 81. Argilla indurata particulis impalpa* bilibus lolida. S. ^. Steatites mollior. Cronft. miner. §. 80.

Spanifche- a. fubdiaphanus. Krcide. Wuller. fyfl. mijier. i. p. 381. h. 2. Steatites particulis im- palpabibhus mollis lubricus inquinans. Scifcnflcin. b. fubopacus

y. Steatitis cryftalHs hexaedro prifmaticis inpyraraidemhexac- dram terminatis. /4bich , Raepke et Beyer chem. AnnaL 1784- I./'. 430. 2. p. 447. f/ 1785. !./>. 266. Hahittit m Sina, Norwegia , Succia, Cornubia, "Saxonia, t*t2iticot\\Zy et bnfultae mnidulans ad K\\Qn\ x\^z%y et pro-^ pe Goectmgam , album ^ e.x virefcente nlbiitn ^ viride ci- nerettw y fiavefcens y rubefcens , non raro venis, qtiae fae- pefaponis veneti pifiuram meutiuntur y aut arbufcularum rmaginibui varium y /iatuis y Jcutu/is , vafisy praefertitH igni expoiiendis , furnorumque partibus ignem violentunt experturis eximie inferviens y pnrgatorio, fcriptorio , pi- ^icrio , cofmeticQ quoque ujii veniens^

OUaris. la T» rigidum opacum inconfpicuum undulatim lamellofuni Topflkin. in fruUa difcoidea difcedens.

Syfi. nat. Xll. 3. p. ^2. n. 5. Talcum «pacum felidum fub- virefcens, particulis fubfquamoiis.

ifVali. min, i^^. Lapis lebetum.

IViD.fyfi min. I. p. 387. «• 7.' vSteatites opacus particuh's jnicaceis mixtus lolidus, calcinatione mica alba vel iiava nitens.

Wolt. min. Smeftis opacus duriufculus variegatus.

Carth. min. 26. Smeftis micaccus durus ex grifeo virefcens,

Habitat in Kuflia (pro/?f Troizka ,) Norwegia, Suecia, Sile» fia, Saxonia, Thuringia, Franconia, Tyroli, Elba, et potiffimum in Valle TelUna , ejusque cum Mediolanenfi Tiucatu confiniis , faepe a/ta /Jrata conjiituen^, atque ut- p/urimum micam argenteam infperfam habens , oUis a/iis- que id gentts vafis , ftirnis , praefertim fuforiis , caminir, ' aedificiorutn fundamentis agregie conducens , frequentiffi-

me ex viiejcente cinereum..

II. f.

TERRAE TALCOSAE. Scrpentinuy. 71

Schifto* II. T. nitidum fubflexile lamcllofum in tabulas fiflilc, Storr, fiira. A/penf. 2. p. 2iiS -229.

l^alkfchic- fVaU. mitier.fyji. i. p. 388. ».8? Steatites particulis mica- fer. ceis niixtus, moUis, iamellaris, piftorius , calcinationc

mica alba vcl flava nitens. Habitat in Suecia ? Khaetia , alhiim , ex virefcente alhtint, virefcenty cx citiereo virefcens y fangiiineiim aut obfcurc rubrum, tei}is aptiljimum,

2. SERPENTINUS. Ex magnefiaalba, calce ferri,

et terra iilicea, conflatum, quibus frequentercerraalii- minaris , rarius calcaria ac- cedit»

Macer attaQ:u , polituram ad- mittens.

Igne indurandus, neque cum aqua forti effervefcens , ne- que oleum abforbens.

Nephriti- I. S. porraceus fcmipellucidus attaflu pinguiufculus.

cus. Syji. Hat. XII. 3. p. 53. n. 7. Talcum praepoliendum viride

Nleren- iubiiiaphanum, particulis fubfibrofis.

itein. Carth. viiner. 26. bmedis fubtilis duriufculus viridis, frag-

mcntis fubfifTiIibus. fVolt.vtin.\6. Smcftjs fubdiaphartus durus viridis, fVall. nivier. 52. Gypfum viride femipelluci3um fiffile. Wali.fyji. miner. i. p. -^^6. Steatites iemipellueidus , par* ticulis minoribus, folidus, colorc eminentiori viridefcenf, durus polituram adinittens. Dai pharm. 52. Fog. min. 102. Lapis nephriticus. H.ibitat ad Amazonum ^uvinm Amcricae, ad montem Ai- tai Sibiriae, /« Suecia, Saxonia, Bohemia, Silefia, moJi- tibus carpathicis ct rhaeticis, in oriente variis ornamenti^ atque utenjilibus infcrviens.

genuinus. 2. S. opacus inconfpicuus diffraclus feftucas rcfercns igne deal- Serpcntin- . bandus. ^.

itcin, Syji. nat. XII. 3. p. ^2. n. 6. Talcum praepoUendum viridi- maculatum opacum , particulis granuktis.

E 4 Wat.

fS TERRAE TALCOSAE. Serpentinus«

tVaO, tnm. i^i. Ollaris folidus virefccns maculofus, poli* turam adinjttens.

fVail. fyft. utineraL I. p, %%%, n. 5". Steatites opacus parti*- culis dUtin^uendis folidus, colnribus eminentioribus ma- culolus, durus polituram admittens.

Woit. mitt. 16. Smedis opacus duriufculus virefcenti-ma- culatus.

Co(l fofjil. 266. Marmore-profcran obfcurc viride.

JVotf/t. muf. 43. Myl.faxon. i. p. 31. Marmor fcrpenti- num Zeblizenfe. ' Cronfi. tnin. 76. Argilla indurara folida particulis majoribus.

Vog. tniner. lo^. Lapis lerpentinus.

Hahitat in monte Tfchircai Sibiriae, in montibus palecarli- cis, Scoticis , Hercynicis, Saxonicis, Franconicis , Car- pathicis , Stiriacis , Tyrolenfibus , italicis , praefertim Pedemontii, Genuae, Hetruriae, Elbae, in qnilms am- plafirata con(1ituit , vagus prope Genevam, freqiientias tnacuiis y firiis y veuis , puuSiis varius , quam unicolory erebeyrime- viridis , aut niger, rarius cineretts velrubery rariffime flavus , caeruleus vel albus , aedificiis , eorum- que partihus elegantioribus , vafis varii generis , praect- j)ue ignem violentum experturis inferviens,

Jiflilfs. 3. S. viridis in tabulas fifTdis.

Chlorit- Habitat in Norwegiae montibuSf matrix cryfiaQoritnt ferH -ichiefer. retraEiorii,

cryftal- 4. S. viridis, cryftallos aciculares referens. Jinus. Habitut in S^xoniai , Helvetia, Sa.h»iidiz i» fuperficie cry/iaSi

montanae.

•g* ASBESTUS. Macer, fibrofus, mollis^ levis et

narans igne fragilis, parafiticus. Ex magnefia alba et terra filicea, utplurimum quoque aluminari conflatus, cui faepius calx ferrij rarius terra calcaria accedit.

• fihris emnibus paralieiis , fragmentis fefiucas refc rtn.ibus.

Ainiantus. I. A. natans, fibn& tenerrimis fcparabilibus fummopcre fle- xilibus.

TERRAE TALCOSAE. Asbcftiu. 73

SyJ}. nnt. XII. 9. p. ^y. «. I. Amiantus fibrofus, fibris fe- parabilibus fiexilibus tcnacibus.

fyall. min. 140. Amiantus fibris mollibus parallelis facile feparabilibus.

Oonft. minsr. lO^". Byflus.

F. L. Eriickmami thefes pby/icae ex bi/forifi curiofa lapidis rov (xg/Ss^ov, ejmque praeparntornm <ye. Brunsv. 1727. 4.

Ciampini de incombuftibili lino f. Japide amiantho ejusque fiJandi modo epiftolaris differtatio. 1691. 4.

Habitat frequem inferpentino in montihns Ural Sibiriac , /m Lapponia, Suecia, Saxonia, Franconia, Bohemfa, Sile- fia , Hungaria , Lufitania , elegantiffwim in Candia , Cy- pro, Coriica, Pedemontio, Valle Tcllina , yfrirei a/v/f/'- dum nitoris , vtpUirimum albin , vel ex virefcente albuSf rarius cameus , ochraceus aut viruiis,

jnaturus. 2, A. durior , fibris arflius cohaerentibus tenacibus feparabili-

bus. JVall.fyft. min. 1. p. 39^ «• 2. Syfi. nat. XII. 3. p. 5^. «. 2. Amiantus (plumofus) fibro»

lus, tibris feparabilibus flexilibus fiagilibus pappofis. Cronfi miner. $. 105. 2. AsbeUus fibris parallelis martialis

fragilior. Habitat in Seucia, in totnentinn potius , quam in fila fepa-

rabilis , ferro fcatens , hinc virefcens , et igne in fcoriam

nigram liquandus.

fra£;iHs, 3. A. vitri nitore rcfplcndens, fibrf.s feparabilibns fragillimfs- Glasami- Syfi- nat. XJI. 3. p. 5^. ». 3» Amiantus fibrofus, fibris fe- ant. parabilibus rigidis nitidis fragilibus.

WaU fyfi. min. \. p. 397. n. 4. Asbeftus rigichis', fibris pa-

rallelis fubtiliftimis fragillimis. Habitat in Sibiria f/Suecia, interdum alumviis plumoji ti' tulo in officinis venulis , intus fnmtnm dekterium , extrin- fecus olim membris paralyticis adfperfus , cinereus aut virefcens.

vulgaris. 4. A. inconlpicuus fibris rigidfs cohacrcntibus fragmcntis feftu- cas longiores refercntibus. SyJ}. nat XII. 3. p.. 55. n. 4. Amianfus (immaturus) fibro-

fus, fibris connatis angulatis rigidis opacis. WaU mineral. I44. Vog. min. 171. Amiancus fibris paral-

Iclis durioribus non ieparabilibus. WuU. fyfi. miner. I. p. 396. n. 3. Asbeftus durus lignofus, fibris parallelis arde cohaercntibus non ieparabilibus.

E 5 HAhitot

74 TERRAE TALCOSAE. Asbellus»

Halntae in Sibiria , Lapponia , Suecia , Silefia , Saxonia, Franconia, Tyroli, vindh vel cinefem j rariui in au' riutn inclinans.

fbrtuofus. 5. A. dnrior, fibris tortuofis rigidis acftius connexis fafci*

culatis. Syp. nat. l. p, 157. ff. 10. Talcum fibris rigidis fafcicula-

" tis intortis. Syji. nat. Xir. 3. p. ^J. n. 10. Amiantus folidus, fafcicuHs

fibrarum contortis rigidis. WaU. miner. 145. Asbeltus fibris fafciculatis c cCntro varie

radiantibus. WaU. fyji. miner. I. p. 398. ». 6. Asbeftus folidus, fibris

in fcifciculos compadis duriHimis , alio lapidum generi

iininixtis. Habitat in Sueciae fodina Norbergcnfi.

•• fihris intricatiif in fragmenta ohtufangula difcc' dentes.

Subcr. 6. A. flexilis fuber refercris aquam cum flrcpitu imbibens^ lin* Bergkork. guae adhacrens.

Syfi. nat. \. p. 159. «. 3. Asbeftus folidiufculus flexilis. 5jyy?. nat. XII. 3. p. 56. «• 7. Amiantus Corticofus flexilis

fuberofus. WaU. min. 143. etf^fi. min. p. 400. Vog. min. 172. Asbc-

ftus fibris liexilibus inordinate fc intercuflantibus levil^

fimus. Habitat in Sueciae et SaKoniae fodinis f a/bufj einereus, vi'

refcenxy ddute fiavefcens.

LtgnMm. 7, A. lignum referens textura et colore. Hofftn, bergni, yourn,

Bergholz. 1789- i- P- 393-

Habitat prope Claufen in Tyroli.

Caro. 8. A. flcxilis natans lamellis craflloribus.

Bergfleifch. Syji, nat. l, p. 159. n. I. Asbeitus folidiufculus fiflilis.

Syli. nut. XIL 3. />. 56. n, %. Aniiantus corticoius flexilis

natans. WetH. niiner. 142. Amiantus fibris durioribus in lamellas

craflas compaclis, pondcrofus. Hahitat in Suecize fodinis ferreit , agarici weduUam aut co- rhim equinum praeparatum facie vel textina referetHy aihicam ,• extima fuperficia contexta faepiiu pilis tenuiffi-

miSf

TERKAE TALCOSAE. Aftinotus. • / 7f

/ wis^ brevifjlmii, confertijjimis , ereStis , qiiihia fuperifp-

du&a eji meinhrana nigra inaeqnaiis; habttns hornbUitr dae , fed tfioUities colorqiie divetjiffima,

Aliita. 9, A. flexilis natans lamellis tcnuioribiis. Bergleder. SyJ}'. nat. XII. 3./). 57. n, 9. Amiantus corticofus, flexilis mcmbranaceus natans, JVall. tfiin. 141. etfp. miti. I. ^. 399. ;;. 7. Amiantus fibris moJlioribus intertcxtis , in lamelias compadlus levis. * Wall. viin. 141. Vog. niincr. 17 1. Akita montana.

Hiibitat in Sibiria, Ruflia, Suecia, Hun^aria, Carintbia, Carniolia, Tyroli , Salzburgo , Valle Tcllina , Gallia, albns , cinereus , vel dilute Jiavefcens.

argentifer.io. A. flexilis ex fufcefcente ruber lamellis tenuioribus, argen- Bcrgzun- to larvato gravidus.

der. Lehifiann phyfic. chem. Schrift, Berlin, 1761. 8.;». 186.

Hal)itat in fodinis Hercyniae Clausthalenlibus, Caroljna et Dorothea.

4* ACTINOTUS. Ex magnefia alba, majore cal-

cis ferreae copia, et plurima terra filicea conflatus.

Macer, nitens, rigidus, fragi- lis, parafiticus, utplurimum viridis, Jponte in fragmenta granulata, vi in fragmenca in- determinata difcedens.

Igne cum ebullitione in globu- lum pellucidum fexcolorem liquandus.

(ibrofus, I. A. opacus mollis intiis micans Hbrofus: fibris divergentibus. Hojfwann bergm. Journ. 17S9. i. />. 163. Kar/ien ibid, P' 399- Habitat cum pyrite in Saxoniae fodinis e. g. Catharina prope Raichau, vitrei nitoris, a/iqiuotdo ex cinerafcente uthus, vel ex virefcente aut rubefcente alhiis aut eincreuSy attaiiu pmguiufciiius.

' ' 2.A.

75 TERRAE TALCOSAE. AjSinotus.

vulgaris. 2. A. nitidiis Jiiriufculus pcllucidus vel diaphanus radians. Strahl- Karjlen bergm. Joitrn. 1789. I- />• 40O.

fchoerl. Cronf). miner. §. 74. Bafaltes particulis fibrofis.

Wail.fyJ}. niir.er. i./j. 322. Baialtcs radiis rninimis, fibro- fis niticiii) compofitus* a) A, radiis parallelis. /3) A. radiis divcrgentibus.

Syfl. nnt. XH. 3.;). 56. Amiantns (radian^s) fibrofus, fibris

conccntratis divergentibus rigidis. Vogel miner. 171. Asbeflus falciculatus. » a) radiis fafciculatis.

b) radiis ftellatis. Stiernflag. y) A. radiis fparfis.

Syjl. uat. XII. 3./'. 54? Talcum (accrofum) folidum , pac-

ticulis acerofis fparfis rigidis. Cronji. miner. $. 105, 2? Asbcftus fibris conftans abruptis

et conglutinatis. fVall. tniner. i^yfyji. min. i. p. 398 ? Asbcftus fibris fparfis. Vog. min. 171. Lapis acerofus. d) A. pellucidus prifmatibns hexacdcis elongatis compreflls, Habitat in Sueciae fodinis ferriferis , in Saxoniae fodinisf in Franconiae, Tyrolis niontibiis , aliqnando exvirejcente albtis , aut ex rubefcente fufcus y facile frangendus ^ pau- lifper finguiufculus atta&t&.

vitreus. 3. A. vitrei nitoris fcmipellucidus duriufculas fubfibrofus, Karfien bergm. Journ. 1789. l-i?. 401. /3) A. prismatibus elongatis hcxaedris in bacillos coadunatij. KarJ}. bergm. Journ. 1789. 1- p- 401. Hahitat in tnoutibus Salzburgcnfibus, frequeniiiis ex viridt alhus in argenteum colorem vergens , radiis anguflis ant fbris , interdutn angulofis conjiam y fragillitnus , et fa- (illiine diff?mgendut.

5, HORN-

TERRAE TALCOSAE. Hornblenda. 77

5* HORNBLENDA. Ex magnefia alba, aequali czl

cis ferreae, et fere aequali terrae calcariae copia con- flata. Mollis opaca , coloris utplu- rimum obfouri , fcripcura inquinans , lamellofa , dif- fraOia in fragmenta indeter- minata difcedens. Igne cum ebuilitione inglobu- lum nigrum opacum li- quanda,

^Jgaris. I. H. vix nitens in quavis direflione ilifira^Ela obfcuri coloris ct lamellas radiosve monltrans.

SyJ?. nat. i. p. 156 n. 1. Xlf. 3. //. 53. ;;. 9. Talcum (Cor- neus) lolitliim luberoliun nigrum, fuperficie atra glabra, tritura albida.

jffaHer. winey. p^ 240. Pfeudogalena durior cinereo nigra teflTularis.

tVaHer. fyji. ntiner. i. p. 359. Corneus facie fpathufea ikiata.

Crovf}. mmernt. §. 88. Bolus indurata particulis fquamofis,"

Habitat potifiimiim lanqtiam pars vafiarum terrarum ag" gregatarum , ferri quoque calcibus induratis inhaerens rarius fola in fchijii fpeciem concreta integra firata coH- (lituens., f« Suecia , Burgundia, Saxonia, Lufatia, Bohe- mia, Carpatbicis montibus ohfcure viridis vel nigra rara prisinatic.i , parwn nitens , latneUis non raro incurvisy dtiplici via Jub anguio obliquo utplurimum fe fecantibus^ fragmentis , in quaefponte dijfolvitur , creberrime granu- latis , rarius incurvQ - crujinju , in furuis ferri fuforiis (gregii ufus.

labradori- 2S. H. fubopaca nitidula lamellis incurvis , diffraftae fuperffci» ca» interna ex cupreo nigra. Hofmunn bergm, Journ. 1789«

I. p. 391. Habitat vuga hi infula S. Pauli ad littora Labrador Amc* jficae borculis , fragmentis , in qune fponte fecedit f incUri ^o crujlo/isj an dijiin^a hujus gen^risfpecies?

3. H.'

7g TERRAE TALCOSAE. Hornblenda.

bafaltina. 3. H. nitida diiriufcula fcriptura ex cinerafcente alba inqui- n§ns, iongicLidiiialiter diHracla laincllas redlas oHendens^ priftTiata hexacdra et oftaedra utrinquc in aciem ternii- nata utplurimum exilia referens.

Hqfiii. bergm. Joiirn. 1788. 2. p. 508.

Habitat in t&accis , bafaltii , lavis Europae , firmiffitne in» nata; utrum certe hu)ui generis ^ an potitts ad o/ivinutn /peaat?

ORDO U.

Ah BlmAa %ranatina et turfnaUna » fragfnentis <:onvtxis ab aliis difiant , HMsCt^ Noje orograph, Briefe I. p. 12 1. Bafalti rhenano inmduiantei vidit , difiin' 4ta i&a/HJ ant jcnli Jpeeia i an vatietai bajajtinas?

TERRAE PONDEROSAE. Barytii. 79

O R D O II.

TERRAE PONDEROSAE. quae terrarn ponderofam largiorem continent.

6» BARYTIS. Ex terra ponderofa fere tota con^

ftans. Pondcrofa , parafitica , fragillima,

macra, mollis. Acido vitrioli forti bulliente tota foU

venda, igne primum cohaefionc

partium orbanda, tum fine ebul-

litione liquanda. ^

• aere fixo impraegnatne , qnem demum , Jt igms vi liqtinntHr , ncqite tiinc outneni dimittunt , Innc ef" fervefcentes cutn acidis.

VVitherin*!. B. figurae commiinis, texturae acquabilis. gii, IVithefiiig. afi. angl. 74. 2. /). 29:5.

Sage apud la Metherie )onvn. de phyf. lyHS^ ^/"*. T)u7t. Habitat in Lancaftria prope Anglezark , in CamhiLia prope Aiaph, /«Scotia, diiphaua , viiefens , freqiic/rtius a/ha, /ameUo/U , crebro terra calcarla , atit aluminariy calce ferrea aut baryte vitriolica inquinata.

lamcllofa. 2. B. lamcllofa , figurae cryftallinae , femipellucida extcrius

laevis, intus niccns. «. prifmatibus tetraedris obiiquangulis fafciculatis. Bergtnan

chem. Annal. 1784. 2. p. 3SS'. /8. prifmatibus hcx.iedris, utrinquc p^^ramide hexaedra termi-

natis. kVcUt. bergtii. Journ. 1790. 9. p. 225. y. tabulis tetracdns obliquangulis : marginibus terminahbus

obtulis in acicm exeuntibus, acutis tiuncatis. lUndheii/i

Schr. berl. '^atuyf 4. p. 396.

1K pyramdibus hexaedris duphcibus.

Hubitat u) in ^cotia prope Lcadhills, /3 ct d) in Lancaftria p'-ope Aas^lczjrky /3) i« Saxoniae/o<^i/;fl-Freybergenfi a^ Ilaaco denomntuta f aiba , diaphana.

*• Vi'

80 TERRAE PONDEROSAE. Barytis.

** Vitrinli acido fatnratat y hinc ciim acidif mn effervef- ccntei ^ poJ}quam inter pruuas umdefaSiae fitat y itt tentihris iuce{ites,

terrcfiris. 5. R. friabilis. Chaulk. a. puiverulenta. /S. coagmcntata.

Hahitat in Angliae fodinis phmhariis provinciamm Stattorcl €t Dekby, in Saxoniae fodinis (juibi(sdam Freybert;eii(i- biis , in fov^olis tenacius cohaercntis nidu/ans , ex fiavef' cente aut rubefcente alba.

compafla. 4. B. ftibopaca nitida, difFracla fettucas referens: fragmentis in- determinatis acutangulis.

Hahitat in Saxoniae et kw^vi.^ fadinis y ex fiavefcente alba vtl cinerea , dilutiffime Jlava vel patlide carnea , figurae t^mmunis , reniformis aut hemifphaericae , intus tnicans, 'vel parum niteus , vei omnis nileris expcrs , fraSlura ra" rifjime terraiH refenm,

bononlen- 5. B. tliapliana nitida ilibfibrofa , ^lifftafta tn iragmenta fub- fis, rhomboidea difcedens.

Syp. lint. l. p. 182. n. 4, Muf. Teffm. 66. n. 4. Stannum

Ipati. ^fi. nat. XII. 5. p. 99. «. 6. Muria (pbofphorca) iapidofa

fpatofa aggregata lenticularis ccntrico(o - fiffiiis fubcffer-

vefcens. "Dal. pharm. 4S» Werm. mvf.nf^. Vogeimin, 16 f. Lapis

bononienfis. Aidr. mitf. 688. Lapis illuminabilis. Bocc. nctt. 224. Pkofphoras f pctra lucida benonienfis. ^t}. Stockh. 1753. Cronji. miner, §. i8. »• 2. A. Spatum

boironieiife. jfValJer. min. 50. Gypfura frregulare la^TjeUofum, caicina-

tuiM in tenebris liiecns. iVdUer.fyft. tnin. i.p. 162. Gypfom fpathofum globofum

icmipellucidum. iAarJjgl dijfert. epift. tlu fosforo mincrale. 4. Lipf 1698. Habitat prope Bononiam Haliae Vagus ,' fragmentis ohtufitt»

■gulis fuhrotundis fuperficie inaccjHnlibus ., colore fitmunt

referens^ fecundum certas dire&ioncs fijfus fibrofus , aliai

potius iameUatuSf interdnm f^Qnti in fra^gmenta granw

4afa di/cedem^

6. B.

TEKRAE PONDEROSAE. Barytij. m

l^mclhU,6. B. intus micans frondofe lamcllofa, fragmentis , in quae fponce lecedit, crultolis: crultis craffioribus lamellas fub anqulo recto iecantibus.

Hoffmann bergm. Jonrn. 1789. !• p- 227.

Halntat in Saxoniae et Tranfilvaniae/<?^i7i/x nonmiUit Frey- bergenfibus, aLha vtl cinerea ^ diUiti(J>tne fiavefcem ., aiit €X fujcefcente riihra , interdtim forma lentiiim exilium atit tabu!nriim tetraedrariim in ovi , renis , fphaerat fpecicM aggregatarum , reniforwis , aiit ceUulofa^

fulgaris. 7. B. laincllofa diffrafla in fraijmenta rhomboidalia, fpontc im cvuftola convcrgentia diicedens. (x) figurae comnumis.

WaUer.fyfl. miitcr. i. p.i6i. Gypfum irrcgulare {patJiaieuia

gravillimuin, Crorift. mineral, $.18 2. B. Marmor metallicum opacuni; JS) figurae cryftallinae.

Cronfi. mineraL §. 19. E, 2. Macmor mctamcanj druficugje

a) tabularum

a) tctraifdrarniii obliquangularum re«San^uIarum. perfe£tarum.

angulis obtufioribirs "]

facicbus duabus tcrminalibus j faciebus omnibus terminahbus \ in aciem faciebua ct angulis rterminatis»

angulis truncatis |

connataruin j

in cellulas ")

tabulas j

falciculos 1 ,

amygdalos > ag§r«gatanirn,

lentes j

globulos J 6) hexaedrarum. c) oftaedrarum.

b) prisfnatum

«) tetraedrorum. reflangulorum. obliquangulorum. crafliorum» acicularium. capillarium.

F perfc»

82 TllRRAE PONDEROSAE. Barytfs.

1 perFeftoTum.

jatrinquc pyrainide tetraedra terminatorum. faciebus tenninalibus in aciem» ranus ^iipliccm , ter*

minatis* fparfis connatts. parallcle. decufTatim* aggregatis in fafciculos ~ bacillos, Statigevfpat.

V. Born Index foff. ?rag, g. I. 1772. p. 54. Bafal- tes albus cryftallis hexa^dro-pcifmaticis trun* eatis inordinatim aggregatis. Ferber Briefe am Waeljchlatid uher natiirliche McrktvHrdigkeiten diefes Landes* P^^^- ^lTi' 8. /'•2i>I. Stangenipat. %) hexaHdrerum

perfeftorum. *

wtrinque pyramide tetracdra terminatorum, Utrinque in aciem terminatorum,

Syjh nat. XII. 3. p, 90. fig. 16. Natrum (criflatum) lapidofum fpatofum decacdrum prifmaticum apicc parallelo. Muf. Tejf. 26. n. 2. NatnuTi fpatofum 3 cryftallis trun-

catis apiee compreflls. Amoenit. acad. I. /). 474. «,2. 3. 4. /. 16. /.2.4. Cry-

ftallus natriformis Ipatola hyalina f, incarnata. O-onfi. min. §. 19. E. 2. A. Marmor mctallicum dru-

(icum criltatLim. Watier. fyjl niiner. I. />, 164. «.-9. C. Gypfum cry- ftallii^tum criftatum. acicbus integris. '

aciebus truncatis. anguiis terminahbus truncatis. cunnatorum

fuperimpolitorum, adnatorum. decuflantium. in celliilas. fblitariorum. , c^ pyramidis.

duplicis tctracdrac. d) lcntis.

tetracdrae planae, Habitat

TERRAE POxNDEROSAE. Barytfs. .J?j

Hahitat, frequtm metaUortm ^ ttiam nohilinm y matKtx , in Norwegiac, Hercyniae , Thiningiae , Saxoniac , Bohe- miae, Silcfiae, Sw&^iu^, Hungariae, Tca.ifiUaniae /b^/- »fV, rarius inionjpuua , qinnn, in cryfiaUis poli!JiT»u»/, uitida^ nvnriunqumi mtidifjimay J'-:perficie fceibra^ cry- Ji:iUorum laevi, utpltuinnm diaph.tna y in cryfraliis pellu- uda , rarius JcwipeUucida veljuhopaca, frequentifjime ni- vea , argentea vel ex caendejcente , cinerajcente, viref- <ente , rnhefcente nut ficivefcente dlba , crehro cnrnea , in- fumata , tneUea , vinacea , rarius olivacea , vel ex viref- cente aut Jinvefcente cinerea, vel ex cinerafcentenigra, ra- riffime caertilea , lanreUis utplurimum reBis , interdum incurvis , fmgmentis , in quae quuji fponte fnepe dfcedit, crujiojis : crujiis nunc tenuioribus nunc craffiorihus rarius incurvis, quam re&is , parandis icfiis , iit qiiibus argai- tum igne depuratur , idonea.

ftillatitia. g. B. formae rotundatae, vel alia corpora obdiicens.

Hahitat in Hercyniae mvnte Iberg, ortu et fornia exterft^ /iala&itue , reliquis dotibus barjftidi vulgari Jimilis.

7. CROSSOPETRA, Ex terra ponderora , plurfma

filicea , pauca aluminari conflaca.

Leviufcula, dura, parafitica» macra, cryftallina.

Acido vitrioli etlain bulliente non tota folubiiis , i^n^

difficilius liquanda. ^

hereynica. I. Cr. tahulis vel prifmatibus tctraedris reaan^ilis altero fine Krcuzkri- in aciem terminatis transverle ftnatis , binis feeunduni

itallc. longitudinem cruoiatim invicem leeantibus.

Heyer chem. Ann. 1789. i. p, 212. et Beytr. zu den chetn: Annal. 2. />. 36.

Habitat fpato calcario infidens in fodinis Hercynicis prope

Andreasberg, cry/iuUii aggregatis minoribus , partim exi-

^Un^ntt i rarius peUHcidis , quam diaphanit nut opaeis , la-

F % Seif,

84 TERRAE PONDEROSAE. Crorropctra.

Beis j hyalims , flavefcentibns , ad chalyhem iion femper fcinfiUaJis ; in vitro tamen rimas agens , addita horace vel ojjium acido igne cum ehiiUitione liquanda,

Ccotica. 2. Cr. tabulis vel prifmatibus tetraedris redliangulis altero fine in acicm exeuntibus non connexis. Grofchke Bergbauk. I. p. 399.

Hahitat in Scothe fodinit propt Strontian, vryjiallis qiioqH9 tnaj^ribits dijiiniia.

ORDO III.

TERRAE CALCARIAE. Creta.

i^

ORDO III.

TERRAE CALCARIAE. Ex terra calcaria podffimum conflatae.'

8* CRETA. Ex terra calcarea et aere fixo conflata, paucis peregrinis inimiftis.

Friabilis , cum acidis efFervefcens et to- ta fere in his fclubilis.

Sgne in ealcem abiens , ne fortiffimo quidem in vitrum.

conchacea.I. Cr. extcftaceis cxilibus et exihffimisnoncoliacrentibuseon-, Murchel- ftans non inciuinans, inconipicua.

iand. 5v/?. nat. L p. 206. Creta terrclh-is conchacea.

SyJ} 7tnt. XlL 3. p. 206. Calx (conchacea) folubilisr furfu-

racca. CronJ}. mvieral $. 281. I. b. Humus conchacca. Walier. winer. 7. n, 2. Humus animahs non terrifica. Wuilcr . fyji , miner. i.p. 24. «. 8« b. Humus animalis con-,

chacea. Halntiit tn Helfingfae, Roflagiae, Hetruriae wflWjri)!';// , iti Saxonia prope l^irnam , Paiatinatu Khenano prope Alzei, Wii-temberg!a/?ro/ie Heidunheimj vix y nec Jemper buma, te&ct.

granulata.2. Cr. granulis rotundatis glaberrimis la^teis opacis non inqui- nantibus. SyjL nat. Xlf. 3. p. 2o8. «. 8- Calx (teftacea) folubilis are-

naceo-granulata rotundata glaberrima. Hahitat v. g. nd rnfulae Afcenfionis littora^ teftudini My- dae nd deponenda ova inferviens , ex tejiaceis et lithopby' tis a fiiiSiilms maris , ant calcariis duriorihus a fiuvioruta torrentibus comviinittis j contritisy laevigatis uaia,

teftacea. 3, Cr. ex teftis teftaceorum comminutis nata, inconfpicua non inquiniins. Syji. ixit. XII. 3. p. 207. n. 4. Calx (teftacea) folubilis fqua- mola cinerea.

Habttat iu Belgii, Angliae c. c. marifimis^

F 3 4- Cr.

S6 TERR^E CALCARIAE. Creti.

fquaniofii.4. Cr, fquamis ptnguiufculis niveis nitidis inquinantibus.

Gerhard Beytr. z. Mmeralr. I. p. 359. Talcum terreuiB. Habitttt pr&pe Gerani Variicorum,

pulveru- 5. Cr, pulverulenta inconfpicua fcabra inquinans. lcnta. Hahitat y. g. in Anglia, cretam feriptoriam y iu regione Ra»

raac , omuem terrae fuperfieiem tegem. '

farinacea. 6. Cr. natans laxe cohaerens inquinans : particulis fubtilio- BcrgUiwel. ribus.

Syjl. nat. I. p. 206. Creta terreftris alba f. purpurafcens.

Syji. nat. XH. 5. p. 206. «.2. Calx folubilis purpurea.

WaQer. miner. p 10. Crcta fragilior et groffior rudis alba.

fVatter.fyJi. miner. I. p. 26. ». 2. Creta pulvenilenta rudis.

Cronft. mtner. § 5. I. i. Creta pura pulverulenta.

Habitat «« depreflioribus, antris, ad radices montiurn cal* cariorum , e.x dttrttis horum et per aquam abduHis parti^ cu/is y vet fnSifcente fhilaCiite vutgari nata , utpliirimum alhiiy rarius rufa , jiava y viridis , cinerea, fufca^ inter^ dum in loco ttatati fiuida , incrujiaudis panetibus binc inde adbtbita.

fcriptotia, 7. Cr. folida fcabra linguae parum adhaerens ineonfpicua opa- Kreidc» ca icriptura inquinans , hagmentis indeterminaiis.

Syfl. nat. I. p. 206. Muf. Teffiu. p. 108. Greta fuhrupc-

Uris alba. SyJ}. nat. XH. 3. p. 206. n. I. Calx (Creta) folubilis impal-

pabilis cohaercns. Ciirtb. miner. 9. Creta dura. fV<dler, miner. % fyji. miner. I./>. 15. ». I. Creta coha«-

rens folida. Cronf}. miner. §. 6, Creda folida friabilis. Cofi. fofflt. 77. Creta vulgaris. Habitat in Daniae, Angliae, Galliae, maritimisy integrot

coUes confiituens , echinorum et tefiaceorum vefiigiis refer-

ta , rarius cinerea , <juam aiba , fcriptorio et detineatori»

Mliisqtie u/ibus ceiebris.

9. TC

TERRAE eALCARIAE. Tophui. 87

9» TOPHUS. Ex terra calcaria potifllmum con-

ftans. Ex aqua infra aquam praecipitatus* Forofiis, inconfpkms.

cetnfnu- I. T. in aquavum frigidarum per montes ct ftrata calearia du- ni$» ftarum fundum, dclabens, figurae communis.

Syji. nat. I. p. 191. XII. 5. p. 183. w. 3? Muf, T<f/ 76.

«.4? Schreb, lithoL 94. Stalaftites marraoreus iolidus.

JVall, Jyjl. min. 2. p. 389« «• lo' Stala£lites calcareus loli-

dus vel cruiloiiis^ figura inccrta, Cronji» niiner. §. 12. 1. c. Stahftites figura incerta. Habitat per omnem tcrrarum orbem , nunc nd aerem indtt- tandus ^ nunc fatifcens , aliorum ntque aliorum colorump frimafaepius jhatorum calcarcorum materia, calci uren- daty aedificiit Jiruendis j tnofaicie piihirae fuudament9 Jiernendo {pietra travertina ) inferviens.

Ofteocol- 2. T. calcarius fubcylindricus perforatus. Syft. nai. I, p. 189, la. XII. 3./. 189. n. 16. Muf. TefJin. 72. «. 2.

Vog. min. 258. Tophus maigaceus cylindricus perforatuj.

Gron. fuppL 16. n. 8. Toplius argillac ramofus et littu* lofus.

Wolt. min. 45. Baum. mi/i. i. p. 194. Stelcchites radix pe- trlficata , cortice arenaceo lapideicente.-

Wall. min. 335. 1'ctrificatum vegetabile radiis arborum.

WaS. fyji. min. 2. p. 382. «. 6, Staia6iites calcareo areno- fus circa radicem Vcgetabilem concretus.

^t7. aug/. 1745. p. 378. ^t^. beroL Cronji. tnin. §. 283^ b. Da/. pbarm.4'^. Ofteocolla,

Habitat in Silefia, Marchia, principatu Goettingenfi, /oft' gus , teretiufcu/us , congefius e terra ca/caria , fpongiffa inaequa/i u/bida , natiis e materia ca/earia , tenuijjimay frequenter fibu/o aut argiUae m*xta , et faepe variarum arborumy pini, qnercus , fraxini, popu/i a/tius fepu/tis radicibus circumnata ,' radices hae traBu temporis , humi- di ojjiuxu cariofae , putrefaBae , coUiquefcentes , excava- tae largiuntur /ocum olieocoHae, dum cavitutes rep/entur aquis foluta et allata terra ca/caria, ut cmne ca"niui pror- fus rep/eat ; docent hoc /igni , corticis nsrvorumque con- textus celluloji, qui anip/etluntiir fo(fiiis ramenta ar^iiis^ D. G/editfih ep. I747.

0/im a ebirurgis iu curandis ojfium fraHurh adbibitus.

F 4 3. T.

$% TERRAE CALCARIAE. Topliu».

incru- 3. T. corpora vegetabilia et animalia quafi corticc obducens ftans. eoriunque figuram fibi tumens.

Riiiclea- Sy/i. nat. \. p. 191. k. I. MitJ. Tcffin. 76. n. I. Stalaftitcs Hcio* cretaceus incrudans.

$yj}. jiat. XII. 3. p. IS3. »• I. Stalaftites vcgctabilia in-

cruftans. Gym*fnppl. 55. «• 6, Stalaftites argillac calcadae hypnum

involvens. JVaU. mitt. 329. Porus aquae cruHaceus circa alia corpora

concretus. WaU.fyJi. tniney. 2. p 380. ». S"» Stalaftites calcardus cru- Itaccus vei per fe in canaiibus vel circa alia corpora du- riora concretus^ Ca'th. min. 23. Calcarius cx aqua gencratus: M-ihitat in Succia, Gefniania &c. ramtdos , folia arborunt, aculcos y mufcosy plantas alias potifJimHm a^aaticasy ova, eancros , aves curumqtie nidos et pnrtes varias obducens^ et aerem arcenda contra putrediuem muniens y ut certc multi , quos vocant orjiitholitbi , aJiacoHthiy lithobiblia hitc potiusfpe£ie.nt.

lebetum* 4« T. lebetnm^ in quibus aqua coquitur parictibus internis

^iJViirer- adhaercns.

*'-;fte4Eu Syji. nat. i. p. 32. n. I. XIL 3. p. \%%. n. 12. Schreb.lithol. 86.-

Tophus calcarius lebetum. JViU. mrner. 297» Forus aqueus aqua fimplici gcneratus. iVill. fyfi. miner. 2. p. 392. «. 15, Tophus fulibiiis tcrrc-

Itris , aqua fimplici generatus.

H^ihitnt in ahenis aliTsque vafis, in quihus aqua coquitur,

terram y quam aerts fixi interveniu dijjolutam tenuerat,

hoc per ignetn fugato dimittem , in fontana aqua copio-

Jius y quam in pluviali, rarius ah omni terra filicea liher,

4keFB3ftHs. ^. T. receptaculorum et canaliuni aquae thermalis fundum ct parietes obducens.

Syji. nat. Xil. 3. p. 189. «. 23. Tophus calearius grano- latus. _.

Vuitd. dijf. 18. Lapis in canalibus.

Hubitat in thermis e. g-.- Carolinis, Wisbadenfibus ?/ <»////, ut f'.epe vepleat canales , frcquentius albus y quam tin&us, interdum eleganter piSius , iwnc minus , nunc magis com- paSlns , nonnunquam adeo , «/ egregiam politurafjf ad- vnttat. '

P. Fr. Uibelacker Syfii^m der Carshadet SinUfs ^c. Er/an^, fQ/, Ausg. l - IV. J^SI. I7S3.

6. T.

TERRAE CALCARTAE. SpatUm. 89

Creinor. 6. T. lamellofus : lamcllis diaphanis. .s

Gerhard MinernlJ. p. 45. «. {, Porus pulverulcntus , la-

mellis amorphis. Habitat in zquis praefertim calidis, terratn calcariam cmtt- nentibus , qiiarum Jiiperficiei pelliculae ad infiar innatat^

teftaceus. 7. T. e teftarum fragmentis aggregatis conftans nondum in- •duratus. Hal/itat pafJ7m in Ans.\ia.j Hifpania, Gallia, Palatinatu rhe- nano, Wirtembergia, (iidihus aedificiis J^ruendis infetf'^ viens^

XO* SPATUM. Ex terra calcaria , pkirimo aere fixo,

et aqna conftans.

Lamellofum, nitidum, parafiticum, moUe 5 leviiifculum , in frag- menta rhomboidea diffiliens.

In igne crepitans.

* fig^^^^f commttnif.

jDpacum, I. Sp. opacum vel fubopacum.

S;^/}. nat. I. />. 15^. n. 4. Xlf. 3. p. 49. «. ^, Spatum fola-

bile lubdiaphanum compactuin. JValler. fijj}. niiHer. I. p. 137. n, i. Spathum rhomboidale

opacun). Cronji. tniner. §. 10. 2. /3. Spathum calcareum rhomboidalc

opacum, 0) fragmentis irregularihus.

Syji. nat. l.p. 153. n. 7. XII, 3./). 49. 11. 7. Spatum (cal-

carium) folubile fubopacum compaftum , fragmentis lub-

fquamofis. 7) nitore variabili.

Syfi. nat. XII. 3. p. 49. n. lo. Spatum (fugax) folubile opa-

cum fecundum fitum lucis fugax, Habitat in Norwegia , Suecia , Gcrmania , Helvetia , Hun-

garia , y) crufiae lividae nd inftary ctijits particulae omnei

angnlisfiiis uniitn latus fpeSient , in uUorum Inpidum fw

perficie , ceterum frequentiljiwe albutn, aliquando cinc'

reum , caerukfcens , virefcens , Jiavejccns, rnbrum, ni-

gricans,

F 5r 2. sp;

90 TERRAE CALCARIAE. Spatum.

arenariuin»2. Sp. diaphanum , lamellis inordinatitn congeftJs.

Syji, nat. XII. 3. />. 50. «. 9. Spatum (cftnfulum) folubilc >

iubdiaphanum, rhombis confufis. WaU. vitn. %!{, Spatum particulis difperfis irregularibus. JVali.fyfi.min. 1. p. 138. ».3. Spathum particulis difperfi»

rhomboidalibus irregulariter congeilis. Habitat in Suecia et Saxonta^ albtimj grifeutHy rubriimy

fujcton aut viride*

pelluct- 3. Sp. pcUucidum. <lum. »y hyaliniim.

Syji. nat. I. p. 153. n. i. XII. 3. p. 48. n. i. Spatum (Ipc-

culare) iolubile pellucidum , ebjedis fitnplicibus. JVallet: min. 56. et Jyft. min. i. p. 139.. h. 4. a. SpatlHim

pellucidum inolle albuin. Cronft, miner. $. ic. I. a. 2. I. Spatum rhomboidale dia*

phanum non duplicax>s album. Scheucbz. it, alp.p. J24|« et 542. Androdamus Plinii.

^ tin£tum.

Syjl. nat. XEI. 3. /), ja «. 6» Spatum folubile peHuciJunj

coloratum. MuJ. Tejf. \6. n. 8. Spatum compaclumpelluciduratinfturo» Waller.fyji. miner. i. /). 139. ». 4. b. c. d. e. Cronfi. niiner. $♦ 10. I. «, 2. 2.

^) objefla duplicans. Syfi. ndt. l.p. 1^3. «. 2. XJL 3.^. 48. ». 2. Spatum folti-

bile pellucidum obje£la duplicans. Cronfi. tfiiner. $. 10. n. i.a. l. Spatum rhomboidale dia- phanum objecla duplicans. • Carth. min. 12. Spatum informe mollc diaphanum obje£Ia dupljcans. Qirth. tnin. I2. Wnlier. ttiiner. 57. fyji. tniner. I. /)« 140. «♦ 5*. Spatum pel-

luciduin objeiia duplicans. Woltersd. min. 19. Sjpatum alcalinum araorphura islanr dicum»

Er. Bar*

Spatum in cippis Rnnicis TMrtfctre ex ipfius faxi litteris .excavatis ^ mmtrabite efi,

It. Kotl. 527. ^ Spati generatianem videre efl in Stala^tn. S^ati partkttlae rkomheae probe AijHngneuilae a cryfiaUis ; cryflaHi enim fpatefae «ii»

verfijfma fgnra 'gaudt.nt ah earhm particHlit rhombeis conflitHtivis.

TERRAE CALCARrAE. Spatum.

91

JE'^. Bnytholini experimenta cvyfiaUi islandici disdiaelapict, qnihtis mira et infolita refruiiio detegitiir, Hafn, 1669.4. Cryitailus islandicus.

Hahitat in Kufliae , Lapponiae , Norwegiac , Sdcciae , Saxo- niac , Hercyniae , Helvetiae montihus , -y) frequentiiis in Isl.inilia , /3) fiavuvt fiavefceHs , olivaceum , virefcens^ caerulefensy infumatutn ^ nigricans , rariut ruhrum auf venis \)iHum , interdum pofi calcinationcm iuter prunstt peraBant in tenebris Iticens*

**

fgiirae pectdiaris»

CpHuIo- 4. Sp. fuperficie in cellulas partita, fum. Habitat in Hungaria, Hercynia.

ftalai^iti- 5. Sp. figurac fubcylindricac. cum, /3) Spatum batryoides. y) Spatum fruticaiofum.

Hiibitat V. g. in boliemia, Hungaria.

globofum.6. Sp, figurae fubglobofae denfum.

Sy[i. nat, I. p. 195. XII. ^, p. 179. », 4. Aetitcs (marmo-

rcus) marmorcus , cmbryonibus lixis ciyltailinis Natri

hyodontis, It. cel. 136. MStockh. 1740./. 2./. 18. Muf Tef.So,

n, 3. {-'omum cryftallinum. 0'9nji. tniner. §. u. b. 2. Spatum druficum cryftallis py-

ran)idalibus concrctis, yS) Spatuai icnitorme.

Habitat v, g. in Hungariae et Tranfilvaniae fodinis , Helvc-

tia, Succia intus faepe ex cryjialiis prismaticif aut p^rami'

dalibus JieUatim convergentibus conjiatum,

inaher 7. Sp. fubglobofum : globis inanibus. V. Bqrn ind. foffil, i. p. 9.

Habitat in fodina Hungariae Scliemnizenfi a Chriftina dt- mminata.

*** figurae cryJiaOinac.

bra£lea- %, Sp. tabulis hexaedris.

tum. JVaaer.fyfi. tniner. i. p. 143. n. 6. l m. Boru ind. foff. I,

p. 8. 2. /), 80. Spathum cryftallilatum lamelloliim. /3) tabuhs fuborbicularibus.

95 TERRAE CALCARrAE. Spatum,

Syji. mt, XII. 3. p. g^. n. 5". y. Amoen.acad. p. p.^J<^.t. l6» /. 18. Ciyfbllus fubnitriformis Ipatofa plana iuborbicu- Jaris hcxaetira. V. Born md. foff. 2. p, 80» Spathum cryftalljfatum fubor- biculare. y) tabiilis fparfis. i") tabulis imbricatis»

Syft. nat. Xil. 3. p. 86. ». >;. S. Amoen. acad. i. /^. 480. 1. 15» /. 19. Cryllallus fubiiitrifarmis ^atofa plana trjfariam imbricata. «) tabulis in leries aggrei^atrs.

Kiirjien Lesk. Miueralkab. I. p. 25:6. ^) tabulis in rofae formam ag<j;regatJs, fj) tabulis in cellulas aggregatis,

V. Born ind. fojj. \. p.%. Spatum calcanum figuratum 13' meUofum: lamelliS maeandriformibus. 9') tabulis jn prisma aggrcgatis.

V. Born ind. fojj. 2. p. 80. Spathum cryftallifatum lamclk- fum albtcm, lamellis diflindis iiv prisma aggregatis. i) tabulis in pyramidera aggregatis. Karfien Les/<'. Mineralkab. I. p. 256.

Hubitat in Nericia Sueciae, Scotia, Hercynia, Saxonia, Bohemia, Hungaria, Tranfjl/ania^ rartus flavefcens, mel- lemny cnrneum aut vofewn ^ quntn nlbum y. nunc peliucif diim, nunc diaphaniim , nunc fu^opacum , coiore, nitorey, pelliiciditatis gradu interdum matrem pertarum referens»

eubicum. 9. Sp. cryftallis per'fe£le cubicis aggregatis.

Sy^. nat. XII. ^. p. 99, «. 5? Muria (tcftarum) i^pidofa fpa- tola aggrcgata iparla cffcrvclcens,

IValkfyJi. ntiner. \.p. 141. 7^. 6. a. Spathum cryftallifatun» cubicum.

Habitai in Dalecarlia Sueciac ,, /;; Saxoniac fodinis prope Kamsdorff/ Scbarfenberg, /« Temefienfi ;»ro/)<> Moldava, cubis triimitis , rarim mali perficae fioret colore aemiilan- tibus , quatn albis , interdum in nvae aut fphaerae /pe* ciem aggregatis..

rhombe- lo. Sp. cryftallis aggrcgatis cubicis : feciebus obliquangulf^. um, Fig. 22.

Sy[i. nat. I. p. 164. n. 4. t. 8» / 13. XII. 3./». loo. «. 9. Awoen. acad. l. p. 481. /. 16. /. 21. Schreh. lith. 44. Muf. Teffm. 36. «. 7. Muria Japidofa ipatofa folitario- rhombea fixa.

Carth

TERRAE CALCARIAE. Spatum. 93

Carth. tnin. 13. Spathum cryftaliifatum , cryftallis rhom- boidalibiis, ,

,/3) Spatum rhombcum^ marginibus diiobus obtufw oppofitis truncatis. Karjien Lesk^,MinemIkah. I. f . 260. y) Sparum rhembeum : faciehus convexis. Karfien Lesk. Minemlknb. I. p. 259. Habitat in Saxcniae, Thiiringiae, Franeoniae fodhm^ «?• plitrinmm albutn.

triedrura. II. Sp. prifmatibus triedris pyramide tn"edra terminatis. Gerh. Mineni(f. p. 47. Porus priimaticus. Hcibitat ...

tctrae- 12. Sp. prifmatibus tctraedris. v. B»rn ittd. fojf. l.p.6, 8- »<

drum. p. 78-

/3) Spatutn prifmatum faci-ebus altcrnis anguftioribus.

7) Spatum fuperticie rui^ofa.

^) Spstmn prilmalum faciebus terminalibus in aciem exeunti- birs.

e) Spatum prifmatibus uWincfue pyramidc tetraedra tcrminatis. Habitat in ^ikfiae fodinii prope Schmotfeifen, Hungariae fo- dinis prone Schemniz et Boinick , in Carniolicis prope Idriam, ftirincis prope Eiiencrs, bohemicis prope]Q2c\\\m%' thal, iaxonicis ;?rope Freyberg, lcoticis ^yo/>f Srrontiam, nunc opacton^ nunc pelltKidurn, freqiieniim album , quarti rubefcens aut virefcens^

prifmati- 13. Sp. prifmatibus perfcftis hexaedris. Fig. ?» cum, SyJ}. nat. XII. 3. p. 8^>. »- ?• Nitrum (truncatum) lapido-

finn fpatoium odaedrum , prjfmate hexaedro utrinque truncato. ■Amoen. acad. I. p 479. t. \6. f l^. Muf. T<f(]7n. 28- «.4'

Cryitallus fubnitriformis Iparofa utrinque truncata. •Cronp. miner. §. ii. a. Cryftalii ipstofi hexagom truncatf, WaU. viiuer. 5«. /. 5. Spatum cryilalliiatum prifmaticum

Jicxaedruu) truncatum. fVall.fyp. rniner. i. p. 142. w.6 f Spathum cryttallifatuni

hexanguhrc priimaticuui obliqiie truncatum. Wolt. tntner. 19. Spatum akaiinum priimaticum hexaC" drum utrinque truncatun?. /S) Spatum priluiaricum, faciebos tcrminalibus convexis. y) i>parum faciebus terminalibus in aciem terminatis» ^) Spatumpriimaticuui: taciebus alternis anguiliotiljus. Fig.5.

Arnoin»

94 TERRAE CALCARIAE» Spatiiffl.

Anioen. acad. i. p, 479. Cryftallus fubnitrifermiV fpatofii, piilmatis lateribus alternis angultloribus.

e) Spatuni prilniaticum : facicbus ttuabus eppofitis reliquas lo:ige luperantibus.

^ Spatum prifmatieum in igne lucem fpargens.

Habitat ifi Hcvcyniac y Saxoniae, Silcfiae, Hungariae, Dep- by Angliae , Norwegiac libernm in humo prope Bejonam Aquitaniae fotiinis , ^) in Arragonia et Valencia Hilpa- niae, utplurimiim album et freqiicnter pelimidnrn, cryfiil- lis , 6) interdtim geniiniy, crebrius nggregatis fparfim aut injerieif nonnuuquam ita ut gradus jcalae referanty ma* joribus veL tenuioribus.

ilodecae- I4. Sp. prifmatibus hexacdris utrinquc pyramide triedra tcr» 4iroii. minatis. Fig. ir.

Syfi «rt/. XII. 3./>. 91. «. II. Natrum lapidofum fpatofun» dedceaedrum prifmate hexacdro , pyramidibus triedris: planjs omnibus pentagonis. Mtif. Tefjhi. 26. /. 2. f. 5. Nitrum (patofum caulefcens,

pyramidibus triedris lateribus pentagonis. Scop. hydrarg, Cryltallus ipatola prilmatica fubcrefta pcl-

lucida vitrea. Wall.fyfi- miner. \.p, 143. «. 6. I. Spatum cryftaUifatuni dodecaedrum. y5) Spatum pyramidum marginibus truncatis, y) Spatum pyramidum apicibus truncatis.

Syfi. nat. XII. 3. />. 86. « 6. Natrum (i^cdrum) lapido- fum fpatolum decatefferaedrum , prifmatetricdrolubhexa- goiTO, pyramidibus truncatis. Amoen. acad. i. p. 479. /. 16. f 17. Cryftallus fuhnitri- formis fpatofa utrinque truncata triquctra : angulTs omni- bus planis. JVaUer. fyfl. miner. I. p. I43. «. 6. k. Spathum cryftaUila- tum tetradcca<fdrum pnfmaticum. d) Spatum pyramidum faciebus convexis. «) Spatum prilmate brcviflimo.

V. Born ind. fojf.' I. p. ^. t. l. f. 2. ^) Spatum cryitallis in globi faciem aggregatis.

Syp. nut. XII. 3. p. 191. n. .9. Tophus (ipatofus) fpatofu»

fubrotundus tunicatus ,- marginibus ierratis. Mif Tefftn. 14, n. I, SpartJMi orbiculatum tunicatum mar-

ginibus ferratis. ^<i&7«/ /'« Palatinatus rhenani, Hercyniae, Saxoniae, Sile- &3X f Hungariae , Tenaefiae , Tranfiivaniae , Angliae

(Derby)

TERRAE CALCARIAE. Spatum. 95r

(Derby) fociinis, uiplurimum peUucidunty rarim flavef- cem aiit vircfcens^ quam album, pyramidibus ijiterdum depreffis cryJiaUiSj ntinc tenuioribus , nunc craffioribusy •gtminatim Jrbi adnatis , fnb angulo refio fe fecantibus^ aut inferics, fafciculos , bacillos , globiy. olivae , pyra' midis formam aggregatis.

o^odccac-IJ. Sp. pnTmatibus hexaedris utrinque pyramide hexaedra tcr- druffl. tninatis.

/3) Spatum prifinatibus hexaedris fiipra pyramide hexaijdra tci:- minatis: pyramidis marginibus priiuia veifus ineurvss. Ferber 3 Briefe p. 50. y) Spatum (cord;itum) prifmatibus hcxatdris pyramide hexac» dra terminatis, mcdia lui parte iuveile fibi oppofitis. Ferher 3 Briefe p. 50.

Habitit in Hcrcyniae et AngHae (Derby et Cumbriae) fodi- nii . albiim , tW jiav^fcens , pyramide terminali interdum altera triedra auBa.

Hyodon. I6. Sp. pyramide duplici hexaedra, Fig. 31.

Syfi. nat. XH. 3./^. 92. n. 13. Natrum lapidofum marniO" reo • fpatofum obliquum ^odecaedrum , pyramide hexa- ifvira. Aniben. ac. T. /», 480. n 22. Cryftalhis fubnitriformis Ijpa- foia acaulis, pyramidibus aequalibus. '

M.uf. Teljin. 26. n. i. /. 2. /1 7. et 2%. n. ^. Nitrum irre- gulare fpatolum acauie, pyratnidibus trigonis: lateribus rhombeis cariuatis : ec Nitriam iparoffuti acaule utrinquc pyramidatnm : pyrainuie iupcriore fubulata. WaU. miner. ^JJ- « ?• Spatum cryUaliifatum fexangulare. , fValler. fyji. tniner. \. p. 141. «. 6. c. Spathum cryftaUifa-

tum hexangulare pyramidalc duplicatum. Crotifi. miner. §. II. I. b. i. Cryltaili ipatofi pyramidalcs diftinai. /5) pyramidibus cavis inanibus. y) pyramide uttaque ad apicem altera triedra au£ia» rf) mar^inibus pyramidum obtufis. «) pyramide altcrutra longiori.

Amiten. acad. I. p. 477. t. 16. f 9. 10. Mvf TeJJin. 28.«. ^. Cryftaliiis nitriformis fpatoia acaulis, pyramide fupC* riore iubulata. k* ^) cryftalhs in falcicuios aggrcgatis.

Amoen. acad. I. /. i6. /* 1 1. Ciryftallus nitriformis fpatofa acaulis aggre^ata faiciculata Uecumbens,

Habitat

96

TERKAE CALCARIAE. Spatum.

Hahitat in Angliac {potifjlnnitn Dcrby,) Succiac (prope fiannemora ct Sahlberg,) Hercyniae, Salzburiii, Hun- gzri^c fodinif f freqneiitim albuni , qtiani flavefcens , niinc peBtKidiiin , nunc opaciim ^ cryfiaUii faepe exiiilms, raiiuf tri'nsveyjim fulcatis , ittterdiim inferi^s ordinatis , aut ia arbufctilas aggregatis.

Crxangu- 17. Sp, pyramide hexaedra fimplici. lare. F/atier. fyfi. miner. i.p. 141. n. 6. b. Spatbum cryftallifa-*

tum hexangulare pyramidale» /3) Spatum pyramide ad apiccm altera triedra au£i2. y) Spatum cryitallis aha corpora aculcoruni ad inftar obfi- dcntibns. fVatier. fyfi. miner. I. /?, 14^ ».*6. d. Spathum cryilallifa-

tum hcxangulare pyramidalc, fuperficic aculcata. Habitat in biicciae (/^ro/?^ Dannemora ,) Hcrcyniae, Thu- ringiac, Saxoniae, Hungariae/rt/^fi/;// , cryfl:itiis nunc via- jftribuT minc minoribusy nunc l(4tienhus nunc angufliori- l)iis j interduvi capiUaribus y rarius inverjis, nomiunquam fub anguio reBo fe fecantibus , fafciculatim , lieUatim , ift baciUi , mergetis , nrbiifculae , pyramidis hexaedrae dupli-' cis formam uggregatis.

18. Sp. pyramick pentaedra fimph'ci. V. Born ind. fojj. i.p. 6. Spatum calcarium cryfblhfatum

jjellucidum album , cryftaHis pyramidatis pcntagonis ag- gregatis. Habitat in Hcrcynia) albtim , peUttcidum aggregatum»

19. Sp. pyramide pentaedra dupHci, V. Born ind.fofj. I./>. 6. 7.

Habitat in Hungaria f/ Cottiitatu Tyrolenfi, ntinc opactimf nunc petittcidum , tttplnrivmm album , rarius aurorae CO' iore confpicitunif dryfialiis non raro inanibtis : faci^bus in- aeqtialibus.

nyrami- 20. Sp. pyr^mide triedra duplici. ,

, <iale. V. Born ind. fojj. \. p. 5. 6. 2. p. 78.

^) Spatum baleos communis anguhs truncatts.

Karfien ~Lcs:k. Mineralkab. I. p. 258« y) Spatuni cryitalhs inanibtis.

Knrjien Lesk. Mineralkab. ijif. 262.

Habttat /'« Scotiae, Anghac , Hercyniae , Magdeburgi, Sa- xoniae, Tyrolis, Silcfiac , Hungariae/bi:;^/;;//,- nunc opa* ■eim^ nuHc petiucidumy frequentius albutn>f quam cine-

■ , jreutn

pcntac- drum.

pentago- numv

TERRAE CALCARIAE. Spatum. 97

renm aut alms colorisy pyramide utraque vel alterutrci interiium eiougata et acuta , raritis diagonaliter Jiriata, cryfiallis utplurimum mitiutis , aut in feriesy cellulaSj rO' fae j globi, granorum fpeciem digefiis.

trigonum,2I. Sp. pyiamick tncdra {implici. Fig. 37*

Syji. tiat. XII. 5. p, 92. «. 12. Natrum (urinoftim) lapido-

lum marmoreo- rpatoimn ereflum, pyramide cricdra. fVali, fyp. mm. I. p. 142. ».6.9. Spatum Cryftaliifatum triangulare. /3) crylkllis inanibus. y) pyramidis baleos aagulis truncatis. d) pyramidis apice excavato. f) pyramide ad apicem altera adhuc aufla. ^) cryitallis imbricatim ags;regatis.

Cryftailus rubnitriformis ipatufa aggregata trifariam imbri»

cata. Auioen. acad. I. p. J^-^^. t. 16. f. 14. Nitrum (patolum acaule, pyramide triquetra acute imbri-

cata. Muf. Tef. 28- «. 6. Habitat in Sueciae (Sahlberg,) Angliae (Derby,) Hcrcy- niaje, Saxoniae, Lulatiae, Stiriae , Vicentiae, Hunga- riae, Temehae fodiuis y nmic opacum, nunc peUucidum, utpltirimum alhum , ratius fujcefcem aut flrjefcens y ra" rifjnne olivaceum , cryJiaUis frequenttus minutis , nunc la-y tioribui , nunc angufiioribus, interdum capiUaribus, ntme longi«rihus , ntinc brevioribus , aUquando deprefjis , Jpar^ fim veL imbricatim aggregatis , velin renis aut granorum fpeciem congejiii.

lenticula* 22. Sp. cryftallis lentis formam prac fe ferentibus.

re. Muf. Tefjin. 2S. t. 1. f. i. Natrum lenticularc acaulon.

Hcibitat in Hevcyniae, Thuringiae, Saxoniae , Bohemiae fodinis , tttplurimum albtim , fiepe peUucidum , aut nw cieo liiSieo per corticem diaphantim trumlttcenteconfpieuuntp cryfiaUis interdum cavis , frequenter hexaed>is , interdtim ephippii in modiim incurvis , fparfim in ceUulas , rofas aut grmiorum fphaericortim formam aggregatii,

granati- 25. Sp. dodecaedrum cx pentagonis conflatum. num. Gerh. Mineralf.p. 49. n. 12 Pofus granaticus»

Habitat in Anii^he', Hcrcyniae, Saxoniae, Silefiae, Carin- thiac, Hungariae, Temefiac/6irt'/«/j-, utp/ut imtim a/bum^ rariusfiavefcens, an mera caibici aut dodecaedri varietas ?

9 24. sp*

,9» TERRAE CALCARIAE. Schiftoipatura.

chryfoli- 24. Sp. viride prifmatibus hcxacdris , utrinque pyramidc bexa*

thmura. cdra terminatis. PVerner hergifi,yourn. ij^^Ci. j.p.jt^ &c.

Ro*ne de l'hle cryftallogr, eii. 2. vol, 2. p. 2/2. Clnylohthc,

Habitut in Hiipania prQpe Carboneira , fuhdurum , cum

Mjua forti parum effervefccm in fragmenta indeterwinata

difjdiem i prunis injeSlum non Imeniy transverjim fra'

Slum tcxturam eoncb»ceam referem , ponderis fpecifici

3098^1000, cryfiaHis minutis folitariii intus iHterdum

cavis i an bu)us gentris ?

IL SCHISTOSPATUM. Ex terra calcaria, pluri-

mo aere fixo et aqua conftans, cum acidis efFervefcens. Lamellofum: lamellis in- . curvis , parafiticum molle in fragmenta in- dcterminata diflilien?, leviufculum , attafta pinguiurculum. In igne crepitans.

fiflilc. I. Sch. albumi.

Syji. nat. I. p. I??. ». I. XII. 3./>. 48. «. 3. Spatum folu- bile diaphanum fifllle album.

WaU. min. 59. et fyfi. niiner. l./>. 138- «• 2. Spatura la- mellorum molle.

Cartlj. min. I2. Spatum informe mollc diaphanura, lamel- 'lis minutiflimis.

Cronfi. mirter. $. lo. 2. Spatutn lamellofum, /3) Schiftolpatum lamellis undulatis.

Syfl. nat. XII. 3. p. 49. n. 4 //. ofgotb. 131. Spatum (un- datum) folubile lamelloium undulatum album.

Hahitat rarius in Norwegiae {prope Konigsbcrg et Eger) e$ Saxoniae {prope Schwarzcnberg ) fddihis , ^) in Jahulo Daliae fuecicae prepe Kopmanneficell , fragile , formae communis , ex cinerofcenie aut riifefcentt ulbum , nunc opacum , niinc fubopacunt , rarius ctiaphanum intus nitenSf niton externv pinguedinem referens.

I2JNO-

TERRAE CALCARIAE. Inolithus. 99

12« INOLITHUS. Ex terra calcaria aere fixo et

pauca aqua confi-ans, aqua forci tocus cum effervefcen- tia folvendus. Fibrofus , paraficicus , mollis, leviufculns , in fragmenta indeterminata acutangula diffiliens.

filamento- 1. I. fibrli parallclis, Gerh. Mineralf. />. %l.

fus. Syf}. nnt. XII. 3. p. 47. ». 2. Stirium (marmoreum) dia*

phanum folubile fibrofura. It.fcan. 12 T. Alabafti-ites.

Waller. fyft. miner. I. p. 127. n. 6. a. Caleareus figuratua filameDtolus. /3) Syf. nat. XII. 3. p. 1S4 «• 8- Muf. Teffln. 76. //. ^. SU-

latlites ({iiriaceus) fibris transverfis. ■y) Vnndell. dijf. 16 Tophus alter.

Habitat in Kuffia, DaJecarlia, Scania, Polonia, Marchia, Saxonia, Bobemia, y) /';/ thermis Aponi , rariut pelluci' dns , quant diapbanui aut opflats , fihris nunc reSlis minc inetirvis y nunc longiorihus nunc brevioribni , nunc angu- Jiioiiius nunc lattoribus , ut radies fere dixeris , alvus^ interdum fiavefcens attt fufcefuns ^ rarius eaeruleuSy uon- nunquam alia corpora qiiaji cortice obduceus.

acerofus, 2. I. fibris fafciculatis. Gerh. Mineralf p. 53. ». g,

Habitat in Hungariae (Schemniz) fodinis , albus ^ interdttr^. fiavefcens , iuteus , ^.v luteo fufcus , vel carueus.

ftellaris. 3. I. fibris (^ellatim divergentibus , formae communis. Gerh. M'neralf. p. 52. n. 2. Inolithus radians. Habitat in Marchiac caleariis montibus , Bohemiae et fre- quens in Hungariae /W/«w, albus, interdum flavefcens aut cinereus.

Flos ferri. 4. T. ramulofus, fibris (lellatim divergentibus.

Syfi. fiat. l, p. 191. «. 3. Xir 3. /). 183. «. 4. Scop, hydrarg*

Staladites marmoreus ramulofus. Carth. tnineral. 71. Fermm mineralifatum ramofum al« bum, ramis erc£lis acuminatis glabfis oitantjbus.

G 2 fVnlkr.

ico TERRAE CALCARIAE. SialaaiUs.

fValier. miner. 244. ». I- Minera ferri alba germinans.

WaUer. Jyji. miner. 2. p. 38«- «• V- «*• Stalae;mitcs coral- loideus.

Habitaty quauivii ferri experiy atit certe iisops, ferrt mine' ris utpiurimum injidens , potiffwtum in ferrifodinis Hei- dciiheimenfibus Wirtembereiac , EiienerzenfiKis scjriae,, Huttenbcrgentibus Carinthik, etiam in ^chemnizcnhbus Hungariae, utplurimum niveiis ^ interdumfiuv^cens,

i -» , STAL AGTITES. Ex terra calcaria , aere fixo -^* et aqua conflaciis, ex a-

qua inaerepraccipitatiTS. Diaphanus, intus inconfpi- cuus , in fragmenca inde- terminata difllliens, in cruftas conccntricas fece- dens. In aedificiis , inprimis fub- terraneis, et antris, po- tidimum calcariorum montium obvius.

^ftatO&s. I. St. pendulas intus lamcllofus aiaphanus. ,, ^ ^ zr-

^ Syfi^nat. \. p. 191- «• 5' Xli. 3- P- «^-'4.,»- 7- ^^^'/ T^/A"*

78. «. 6. Stalaftites marmofea IpatoUis lolidus.

• Cyo7iO. miner. §. ,12.2. Stalaaites folidus, particulis fpatoiis.

Carti. miner. 13. Spaturh molle ex aqua dclliiiantc gcnc-

ratum. , ,, 1 „,•

Habitat in antro Baumanni Hercyniae, Nebelloch Wirtem. ber^iae , Adrianopoii , prope Rothoraagum tn Norih&nnia» &c. varias fonnas indnttis.

«;?iria 2. St penduhts concentrico-cruftofus.

fVall, miner. 329. Porus aquac Itiilatitius in aere lub Itilli-

cidio concretus pendulus. Wall.JyJi. miner. 2 p. 386. »• 8. Stalaaitcs calcareus ltiU4-i titius iub ftilhcidio «oncretus pcnduius, «) cyljndricus.

a) inanis 1'. fittulofus»

b) ioliUus. - _ .

TERRAE CALCARIAE. Stalaftites. 10 1

«) Priapolithus. Marcorelle a^. Parif.peregr.J. n. 4.

Calites , Phalloides. fVaS.fyft. miuer. 2. p.6oi.n,l. f. 6) Stalaaites fungiformis. fVali. fyji. min. 2.p. 388. «• 9- ^* ,3) conicus.

a) inanis f. fiftulofus»

Syji. nat. XII. 3. /). 190. «. ig. Tophus Cturbinatus) cal- carius turbiuatus multicorticatus interne imbricatus.

Cronft. miner. %. 12. d. Stalaftites conis concretis cxca- vatis.

b) apicc perforatus.

Syji. nat. l. p. 191. «. 2. XIL 5. ;». 183. «• 2- M/// Tt'/7/«. "76. K. 2. Stalaitites (Itillatitius) cretaceus tunicato- cruftaceus^ apice perforato natrafo. Cron/i. miner. §. 12. b. Stalatlites coniformis pcrforatus.

c) folidus.

7) alius nunc magis tcretis nunc magjs compreflae fonnae, tz- ferens v. g» radices.

a) zedoariac.

b) ireos florentinac.

c) zingiberis, Zingibcritcs.

Habitat in aedificiorum partibus et generiitfs , ex hpidihitf calcariis aut cum caemeuto calcario exJiruSiii , in antris montitim ealcariorum , in qiiae aqua Jltliat ^ etiam in fo- dinis firatis calcareis propinquis e. gr, prope HeUingburs; Scaniae^ prope OfterwaJde Saxoniae inferioris , in antro Bauraanoi, prope tula > Branick et Koibrs Bohemiac, ad falinas AuHrizc fHperioris , prope Kodnan Tranfiivai^.iac, in Tyroli, prope Stuttgardiam et in antro Nebelloch Wir- tcmbergiae ,. prope Befort Sundgaviac &c. utplurimum al- busy imerdiim grifeus y fvfcus aut fiavefcensy intus in- confpiciius*

3., St, feffilis faciebus fphacrfeis confpicuus. WuU.fyJi. miner. 2. p. 387- «• 9« Staiaaites calcareiis poft ftillicidiiun, figura globoCi, botryitica vel alia concrctas. «) globulofus.

a) globulis fejun£lis,

h) globulis j;eminis conjunftis. Orchiti, WaU.fyJi,mincy.2. p. 601. ». I. g. /J) nodulofi.

BcUaria lapidea, Confctto cli TivoH. y) rcniformes. ^) mammillares. 3) Carpolichi multi,

G 5 ^) Sta-

10* ^ TERUAE GALCARIAE. Eirolithus.

^) StalaSitae brafficam cauliflorum referentcs. y) Chiriti. «) Sceliti. Habitat in fundo antrorum et fodinarum in mGnttbus ^^tf^- /frtim calcariis exfculptarum , «,) freqiiens prope Tuirick a^ montes Carjiathicos , ft) frequem circa Tiburtium.

jfolidus. 4. St. fefnhs fohdus.

Syji. nat I. p. 191. XII. 3. p. 183.»^ 3. Muf. Te(J7n.y6.n,4. Schreb. Hth. 94,

Cron/i. min. $. I2, c. Stalaftites figura incerta,

Daubent. aB. Panf. 17<r4. AlbStre calcaire.

Habitat Adrianopoli w antro Baumanni aliisque e)us gene- rii y z« Saxonia (pro/x? Annaberg,) Bohcmia, Sriiia, Wir- tembergia di/iphanus , polituram admittens qun/i pingiti' pfculam , laSiens , venis , Jiriis , mucHlis rubns , rofeiSf fiavis , fiifcis y cinereis variiis y ctnertus f rtiber, flavus, fiifcuiy raro caeruieus.

I4* PISOLITHUS. Ex terra calcarea , pauciffima

arena et ferri calce , aere fixo et aqua conftans.

Molle 5 fubopacum , intus in- confpicuum, in fragmenta in- determinata difliliens , in gra- na fphaerica (ecedeiis.

Texturae concentrice lamellofae.

Prope thermas obvius.

ctrolinus. I. Pisolithus.

Syfi. nat. \.p. 189. n. 2. Tophus calcareus thcrmarum,

Syfi. nat. XH. 3. p. 189.-«'. 14. Tophus (Oohthus) calca- rius globuhs pififormibus cruitatis consicttus.

CrmJ}. miner. §. I2. i. a. Stalaiftitcs teftaceus globofus.

Worm. mttf. 52. Pifa carolina.

WaUer.fyji. miner. 2. p. 3S4. «• 7- a* OoUthus majoribut globulis, pifi magnitudine.

Habitat prope thermas CaroHnas Bohemiae, in Silefia, Hun- garia , atnplum in Bohemh firatum conjiitucns , ex fiavef- cente alhus y ut tamen aliquando in fufcum inclinet , ra- rius reniformisy fingulis globulis inclufo nuclei Uco are- mae granu/o.

15, MAR-

TERRAE eALCARIAE. Marmof. lt>3

15* MARMOR. Ex terra calcaria, aerc fixo ct aqua conflatum.

Duriufculum, macrum, formaecom- munis leviufculum, integros mon- tts , vel magnam eoruni portio- nem conftituens , aut vagum.

Igne in calcem vivum abiens, aci- dis cum effervefcentia magnam partem folubile.

Hammi- i. M. opacum incon{picuura compaflum in granula rotunda

tes, ex mihoribus globulis aggrcgata lccedens.

Rogenftein. Syji. nat. I. p. I^i. ;/. 2. XH. 5./).4;. n. I2. Schreb.litb.l^. Marmor granis sjlobofis cruftatis confertiffimis. Jt. golL. 266. Oolithus Vogei tniner. 256. Pilblithus.

IVaUtr.fyft. miner. 2. p. 383. «• 7- Stahaittfs calcareu*

> globularis minoribus globulis cruftaceis fine bafi con-

cretus.

/3) OoiithuSj Phacitas , globulis magnitudinc ovorum pifcium.

y") Cenchrites, globulis magnitudine leminum milii.

6) Meconitcs, globulis magnitudine femina papavcris aequan-

tibus.

^ Hahitat in montibtis ftratariis Gothlandiae, Saxoniac, Thu-

ringiae, Oucatus Brunsviceniis, Galliae , Helveti<ie, cim-

pin tttplurimum et in eodem monte plura Jirata confli-

tuensy obf.ute cinereum aut fufcum^ tiut ex utroque eo-

hre miJiuM , rarius fubopacum , fragmentis y in qiiae dif-

Jiiit , fetis obtufanguUs , granis , in quae fecedit nunc ma-

joribus, nune minoribuSf rarius animaliurH partium ve-

Jiigia continens,

jl^ranulare.2. M. lubopacum lamellofum intus micans duriufculum ingri- na Iponte fecsdcns, poJituraxn non admittcns.

Sy(i. nat. I. p. 152. n. 6. XII. 3. p. 41. «. 6. Marnior (ru- de) psrticulis granulatis micantibus.

WaQer. min. ^9. Calcijfeus particulis fcintillantibus.

W^aller. fyfi. miner. I. p. 122. n. 2. Calcareus granularis denius , particuli» micantibus immixtis.

Cronji. miner. § 8- Lapis calcarcus particulis granulati*.

Carth, min. 2Z. Calcarius rudis micans nitorcm aflumens. G 4 fVo/t.

104 TERRAE CALCARIAE. Marmor.

tVolt.min. 19. Calcarius lapis amorphus rudis diAuS poIita-> ram non admittens.

Coji. fojf. 1^2. Saxum calcarenm fcintillans albidum.

Gerb. Mineralf. p. 40. n. 4. Marmor Piperites.

Habitat in montihus liinplicihus , antiquioribus , quortitJt partem faepe potiorem , aitt amplifjima [Irata conjiitint^ ntinqttafn vivorum corporum veftigia incltidem , granis nunc THajoribtis , nunc minoribus albiditm , dnereum^ Atrum , fufciim , rubrum , jlavefcem aut variegatum , la- ntellis reliis , fUo argiUofb emendundo , aedificiis exjiruen'_ Jj dis y viis piateisqu^ Jiernendis , calci urendae , quam ta- ^ men rarius bonam hrgitur, et fundendis ferri mineris inferviens,

micaAS» 3. M. diaphanum album lamcllofum intus micans duriufeulum in grana fRbtilia fponte leccdens, polituram admittcns. Syfi. nat. Xil. 3. p. 42. n. 7. Marmor particulis fpatofb-

lquamo{Js. JVaUer. miner. 40. Calcareus particulis difperiis. ^aUer. fyfi. winer. I. p. 124. n. 4. a. et p. 120. n. g. a. Cal- careus paniculis Ipathofis dilperfis planis irregulariter di- fpolitis nitentibus et Marmor unicolor album. Cronji. miner. §. 9. 2. 3. Lapis calcareus particulis fquamo- (is 1« fpacholis. /Sy Marmor (tardum) particulis fubimpalpabilibus, album dia- » phanum. Syji. nat. XII. 3. />. 41. n, 5.

y) Marmor (dccuflatum) particulis ohlongis depreffis dccuITato- fparfis. Syji. nat. XU. 3. p. 42. n. 8. Syfi. nat. I. p. 152. n, 7. Marmor folubile particulis niican- tihus radiantibus. id) Marmor (acerofum) particulis oblongis accrofis longitudina-

liter fparlis? Syji. nat. XH. 3, p. 42. n. 9. «) Pietra elaltica. Ferber Brief. a. Welfebland. p. i lo.

Habitat in montibus fimplicibus antiquioribus, amplifjima in his (irata conjiituens , omni vivoritm' corporum vefiigio crba /« Finnia , Dalecarlia, Gotbia orienta/i , Walsman- nia Sueciae, //; Saxonia p/-6i;)f Crotendorf, Ncudorf, Eh- renfriedensdorf, /';; Ha{Iia/)>'o/)? Hochitetten, in Franco- ria />ro/>^ Wonfiedel , in Bohenii^c ferrifodinisPre&nizcn' fihWif in Temeliac cttprifodinis, f«TranfiIvania, Carniolia, Aultria/>rff/»f Traunftein, ;« Tyroli, /« Helvetia, inmon- iibas PyTcmcis prope Loubie , in Hctnmi prope Seravcz.' za tf/ Montagnucha, olim prope Cnmva , et in infu/is Fa.- ros afque Antiparos , rarius in ufirinis adbibitum , fre-

quen-

TERRAE CALCARIAE, Marmor. io>

^uentius ab anti(jui(Jimis jam tewporibus Jiatuis et elegnn- tioribus acdificioruvi partihus y ariis ope interdum coloti- hus vnriis tinSiuui fiBumque, non raro quartu grana int' niixta Jibi hahens , iit non ejfervefcet modo tardius , fed ad cbalybem fciutilJet. t

fquamo- 4. M. granulare denfo intime miftiim. iura. Cr»nft, miner. $.9. I. Lapis calcareus particufis fquaraofis

nidioribus. Nofe orogruph. Br. Siehen^, 2. p. 4. fchuppichte Kalkftcrn. Hahitnt Garpcnbcrgac f^ «« Finnia Sneciac, athum y vel ex rufefcente Jiavum, wontium JimpUcium pnrtcm fueps prae- cipuam conjiituens y corporum vivorum vefiigiis privumf calceni praehens non optimae notae»

{lorofum. 5. M. poris pertufum inconfpiaium opacum , polituram non admittens. a) Marmor (Filtrum) poris pertufum aquam dittillans. Gefb» Mineratf. p. 40. «. 5. H ibitat in Marchiae /apidicmis Rfidersdorfieniibus. ^) Marmor fpongioium. EJfai de minernl. des monts pyren. Hiihitat in montihus Pyrenaeis ad montcm Loardc , et in terra ikarn. *fj Marmor cxcfum. Bstrn ind. fojf. 2. p. 77. -

Hnbitat prgpe Idriam Carnioliae. i) Marmor ccHuIorum. Born ind. foff. 2. p. 77-

H^ibiiat in Al/atia et montibus Gigantcis Bohemiae. Pori tx pyrita olim innidulante y fatifcents, atque eluto.

inargodes. 6. M. denfum ineonfpiciiuro fubopacum, polituram non ad- mittens, fragmcntis convexis. .

Syp. nat. XII. 3. p. 4t. «. 4. Marmor (fiflile) particuiis fubimpalpabilibns fiihle albidum.

JVaUer. fyji. miner. I, />. 353. n. 3. Margodcs facic mar- morea, particulis fubtiliflimis, politurara adiuittens, dcn- driticus.

Gronov. fupeU. 99. IC2. Schiftus pallido* albus f. Marraor pappcnheimenle.

Coji. fojf. xt^. Schiftus calcarciis flavo-albidiis.

Hnbitat in montibus Itratariis , frcquens potifjhnuni in circu- lorum GcrmaiiiacBavarici, i ranconici <?fjuccici confluxu, ex fiajuefcente vel rufifcente aihidum , paucula argiUa in- quinatum , crthro Jpnti venis diupbanis exaratum et ar- pufcularum imngiKibus piffuiu , non laro pifcium et can- G 5 <rfi-

106 / TERRAE CALCARTAE. Marmor.

croruiH aquai dtilces inhahitantium , rariut tefiaceorum ve/i.giis imprefjis condecoratttm ^ ampla Jirata in tabulas Jindenda confiituenx.

ftratari- 7« M arcilla inqutnatum humefeens in igne ercpftans, ex ftra- ixm. tis norizonralibus conflatum.

Syfi. nat. 1, p. 151. n. 4. XII. 5. p, 42 ». 10 Muf. Toff. 12.

Mannor partioulis argillofis, fragmentis liorizoiualfbus. Coft. foffil. \^^. Saxam rubrum fplendidum diiriffimum. Gerb M-neralf. p 40. ». 3 ? Marcrjor zonatum. It. oel. ^i it./cnn. «07. Alwafilen. It. tvgoth. 2». c. Taelgften. ' Hahitat in Oelandia rupejlri., Scania, Kinnekull» Sueciae iHonte , rimis horizont^ltbits et perpendicularibus fijfuniy petrefiBis fcatens , Jiratit Juperioribus infenora duritie ' fuperantibut.

Hdrsntt- %. M. argilla inquinatiim opacum ^enfum polituram atlmittens, num» piftura rudera aedificiorum referciis.

Syji nat. XII. 3. p. 41. ;/ 3. Mirmor particulis impalpabi-

libus opacum comp?£tum poliendum Havicans. Waller. Jyfl. min. I. p. 133. n. 10. a. Marmor pidorium

rcgiones vel urbes dcfblatas repracfcntans. CoJi.foJf 183. n. 1%. Schdius tiorentiniis varicgatus, regio*

nes deiohtas ct aedificioram rudem affabre prae fe fercns. Calc. nmf 419 Linck. oryff. 14. Lnng Ipp. ftg. 33. Baier

orySi 44. Myl.Jaxon^ I. />. 17. Schettchi. muf. ^g. 248,

Marmor Horentinum. Imper. ncit. l. 24. c. 24. Marmftr dc mbnte Sinai. Habitat in XtaWii mcdia ^ wow/r Viennenfi Leopoldi, monte

Sinai, ex Jiavefcente cinereum, pi^uris utplurimum fufcis,

nobile. 9. M. fubopacum denfum textnra feftucas referens, polituram

egregiani admittens, coloris attioris. Syji, nat. I. />. i?2. n. 8. Xll. 3. p. 40. «. 2. M«/ Tejf. 10.

». I. Marmor folubile, particulis impajpabihbus rafili*

bus , et Marmor particulis lubimpalpabilibus opacum cem-

f>a£lum policndum. Wtfl. miner. 45. fyji. miner, I. p. 129. fqq. n. §. 9. ii.

Cronji. miner. §. 7. Marmor. Wolt. min. 19. Marmor polituram admittens. Carth. miner. 23. Calcareus fubtilis nitcrem affumens, elc-

gaiiter coloratus.

«t)M.

TERRAE CALCAKIAE. Marmor. 107

unicolor* «) M. cotere unico acquabili. WaU.fyp. mmer. I.f. 129.». S>

a) ruftim. Numidiam.

b) cartieum. ,

c) rubriim.

d) cinnamomeum. Marmo cancUo. t)' flavnm. Phcngites.

f) paSiJum. Folombino antico.

f) cae/ium. Bardiglio. Venetum. Coff. fojf.p.l^^.n.to. ) caen'teum. Chium ct Narbonenfe. i) viride. Verdello. Coji. fojj. p. 199. ». 13. k) lividum. Pardalium. P) variegatum. Waller. min.fyji. I, p. 131. //. 9. a) fafeiatum. h^Jiriatum.

c) /ineatum, Marmo feritto.

d) vtnofum.

•) c9loy altero fenfim in alterum diffiuentt , Marmo mi« fchio. *

f) maculofum , Brdcatello.

g) oceOatum e. g. Occhio di pavonc. h) punfiatUM,

i) irroratum , Marmo polvcrofo.

a) album, africanum.

b) iiigrumj caBarJenfe.

c) luteum , Porta fanta.

b) purpurafens , Lesbium.

e) viride , Lacedaemonicum. Cofi.fojf.p. 199. ». 7.

Hnhitat ineffabili colorum et piffurarum varietate in monti- bus firatariis , potiorem montium rupiumfjiie calcariarum recentiorum conflituens , petrefaSiis potilfinnim marinisy €t inprimis tefiuceis referti(]imum, ut ex his natum ejfe fole ctnrius pateat, uflum, caleem largiens eximium, alias

' a multis retro fcculis fciitptoriae artis prineeps materiaf el nobilioiibiis aedium dotnuumque partibus inferviens.

vulgatum. 10. M. fubopacum denfura textura fcUucas refercns, coloris vilioris. Waier.fyfi. mm. \. p. 119 u. \. Calcarcus folidus particu-

lis impalpabilibus ct indiflinOis. Habitat cum nobili , vix nifi cotorum minori varietate et elegnntia dipinfium , et ejusdem originis , calci vivae ttrendae potiffimum inferviens.

II. M.

loS TERRAE CALCARIAE. Marmor.

fifTiie. II. M. opacum denrum ex Itratis tenuioribus compo{itum. / Syji. nat. Xil. 9./;. 59. ». 12. Sehiltus (effcrveicens) fcrip-

tura cana , fiiicus effervefcens. Vogel vimer. p. 150. n. 6. Schiftus calcareus. Fott. Lithogaogn. 1.^.44. Fiffilis calcareus, Hnbitat in Succia, Anglia, Hifpaniae monte Calpi prope Gi-

braltar , Jiunc unicolor gnfeum atit fvfciim , nitnc bicolor^

Jlratis alternh albis y rtifcfcentibus y fufcis y grifeisy ni-

g>is aut virefcentibus.

ftrumo- 12. M. ari^ilU inquinatum in Iphaeras cavas intus cryftallinars lum. iecedcns.

Syfi. nat. I./). i^i. «. 3. Muf leffin. 12. Marmor folubilc,

fragmentis fubrotundis. Syp. nat. XII. 3./». 43. «.II. Marmor particulis argillofis,

aetiris cryitaUinis iparfis. J/. wgotb. 21. 28- Gorften.

Habitat in Sueciae monte Kinnekullc, pluvio tentpore humef- cens y cin dijiin&a hujus generis fpecies ?

l6» SUILLU& Ex terra calcarla, aete fixobitumine

et pauca aqua conflatus.

Tritus foetorem urinofum fpirans.

Acidis fere totus cum effervcfcentia folubilis.

Igne in calcem vivam egregiam abiens.

marmo- l. 5. opacu« denfus ater polituramegregiam admittcns, frag- fCUS. mcntis fubcunvexis.

5y/?. nat. I. p. 168. «. 7. XII. 3. p. III. n. 9, a. Muf Tejf^

42. ». 4. Bitumen marmoreum foetidum compa£lum. Sy/i. nat. XII. 3. p. 40. ». 2. /3. Marmor nobile nigrum. Wailer. fy-fi. miner. i. p. 130. ;/. 8- !>• Marmor unicolor

. nigriim. Cronft. miner. §. 23. A. Terra calcarea phlogifto (Implici

mixta folida particulis impalpabilibus; Vog. min. p. 107. Lapis iuillus. Coft. foffiL 186. Marmor nigrefcens. Hahitat in montibus ftratariis e. g. Sueciae, Belgii, Thu- ringiac, Franconiac, Bohemiac, SWctnzy petrefaBis cor-

pori'

TERRAE CALCARTAE. Suillus. 109

peribut faepe refertiffiinus^ intus inconfpicuitt ^ in frag' rnenta indetermimita diCnliem , pnvimentis , mominicntis fepuloalibus , ald> artis Jculptoriae operibut infervienSy cgregium calcem praebem.

fchiftofiis. 2. S. opacus dcnrus tiffilis , fragmentis planis.

^^fi. nat. Xil. 3. p. 40. n. i, Marnjor (fchiftofum) partieu-

' iis impalpubilihus , nigrum , fcriptura alba.

It.fcnn. 121 143. 148. H6. Flisftcn.

Gerh. Minera/f. p. 52. Dyfodcs (tiflilis) textura tcrrea gra- nulata.

GroH.~fuppL 10. n. 7. 8. Schiftus fufcus fragilis, Lapis fo- linus, qui ferro attritus urinam foiium redoiet.

Cof}. fojf 172. Schiltus fulco-ciriereus Lipis fuillus diftus,'

Hahitat e. g. in iueciac , Sileiiae , montibus llrata- riis , lithanthracnm fyetjiteHs comes , Jilicum , aliarwnque fiantarum potiQimum tiquaticartim , etiam pifium ima- ginibm imprefjls non raro ornntus , nvnc niger, jtunc «M ^avefcente fufcm aut cinerms y npinc fabeUims.

Umello- 3. S. textura lamellofa. ius. Syfi. nat. Xll. 3. p. 1 II. ».' 9. y8. y. $.

Gerk Mineraif. p. 54. «. t* Dylodes (fpathofus) textura,

lamelldla. Cronfi. ^. 23. B. C. D. Waller.fjfi. min. I. p. 144. «. 7. a. Spathum fri£tione foe-

tidmn micans. Habitat in Sueciac , Thuringiae montibus cakariis , paraji'

iuum y atrum vel fujcum y rurius «chroleiuHm j lameUit

ntinc majoribus , nunc mineribus.

4. S. pyramidibus hcxaedris elongatis,

Syji. nat. XIL 3. p. iii. n. 9. E. It. wgoth. 2i. Bitumen

fuillum cryftalhnum, Syji. nat. XII. 3. p 86. n. 8. Nitrum ({iiillum) lapidolum

Ipatofum icdecaiedrum foetidum. ^Sl. Stoikh. 1751;. />. 26. Lapis luillus. fVall. miner. >v- w- l-i(^« tfiiue*: l. p. 147. n. 7. b. Lapig fuillus priimaticuS. /8) cryftallis diveigeiitibus.

Wailer.fyji. miner. l.p. [44. ». 7. c. Lapis (iiiilus radiatus» >) cryltallis in ipiiaeram aggregatis,

fVaUer.fyfi. miner. I, p. 144.«. 7. d. Lapis fuiilus fphaericus»'

Cronji. uiiner. § 22. I. E.

Habifat in iiueciac $erri(f Weftrogothia, Oclandia, mlageia.

17.TKE-

iio TERRAE CALCAKIAE. TremoHtes. Stellaris,

17^ TREMOLITES. Ex terra calcaria, plurima ter-

ra (ilicea , paiica magnefia, aqua et aere fixo confiatus.

Radiatus, duriufculus, tiitcns, fragilis, acu atiritijs in te- nebris lucem (pargens.

Aqua forti cum aiiqua effrr- vefcentia ex partc folubiiis.

Hoepfne- I. "ITremolites. Ferhey Brief. miueralo^. Innhnlts ^c. p. 22. ri. Hubitat in valle Tr«mola ad m^Mem S. Gotthardi Helvetiae,

utrum diflinfli generis ? an cum /iellari potius eoHJungen- dus ? aut zeolitbo adfcribendus ?

I8» STELLARIS. Ex teri*a calcaria, pauciori fili-

cea 5 pauca aqua et ferri calce

compofitus. Stellatim fibrofus, fericei nito-

ris mollis, parafiticus. Igne facile cum ebullitione fun-

dendus. Aqua forti cum cfFervefcentia

ex parte folubilis.

TranClva-I. Stbilaris. Ficbtel et Bindheim Scbrift. berl. Naturf. 3.

niae. - p. 442- ^<^'

Habit.it prope Unterfchebefch Trarifilvaniac in marmore mi' tante duriori albus aut thalajjinusi an xeolitbi fpecies ?

19. HU-

TERRAE CALCARTAE. Humus. II i

19» HUMUS. Ex terra calcaria , pauciori- filicea,

inflammabili, aere fixo cc ferri cal- ce compolita.

Ex corporibus animalibus et vegeta- biiibus putredine diirolLitis fu- perftes.

J^Qvis , friabilis , aquam imbibcns, fed nonretinen^, macra, fcabra, humida, coloris obfcurioris.

Cum aqua forti effervefcens ; igne leniori in cinereo, fortiori in vi- trum fpumidum abiens.

animaiis. I. H. impalpabilis aquam avidiffitne imhibens, rudis vix, ufta iatis lcnfibiliter cum aqua forti efFervelcens. Sy/i Hut. I. p. 209. ft. 8 9- XH. 3./». 212. «. 14. Humu»

animaiis irtipal^iabilis. fVctUer. miner. 7. n. i. fyjl. miner, i. p. 23. « 8- a. Humus

auimalis tcrrificata. Cronft. §. 246. Humus diverforinTi animalium. Habitat in coemircriis e\ animdUbus putrefaSlis fuptrfletf alba, velcinereay Levijjimay lacujiri fertilior.

dacdalea. 2. H. fufca fubtiliffima.

Syji. nat. XJI. 3. p, 209. », i. Humus vegetabiHs impalpa-

bilis fulca. Hahitat paffim et ubivis, ex Jirno animalitim potiffitnum na-

ta, acieo fubtilii y ut cum aqua per panniitn et chartatn

grifeam trunfeat , optimiivi idea pluntarutn pLuritnartim

horten/ium almentutu et Joium.

ruralis. 3. H. humtrtata atra, ficea cincrafcens.

Syft. nat. I. p. 209. Humus vegctabilis communis.

Syji. ttat. XII. 3. p. 209. n: 2. Humus vcgetabilis pcrfe^le

pulveriiata atra. fViilt tuin. II. Humus nigrcicens hortorum. fV^tier. tnin. l. Hiimus atra cGmmunis. fVatier. fyfl, mitt. I. />. 1 3. //. I. Cronji. mintf. $. 293. 5«

Humus atra. ^rth. miner. 53. Humus pura,

Habitat

112 TERRAE CALCARIAE, Humus.

' Hcihitat iihique ex vegftahilihiis injicco locofenjim putfefa- liis fttperjhs , pltmtarum cotnmunit matrix , hQrteJiJibus fertililJimtitH foium praebent, ' -

paupera- 4. H. aqoam cito dimittem , ficca farlnofa.

ta» 5V/?. nat. XII. 3. n. /). 209. n, 3.

ritiola.

Hunius vegctabilis fubfa-

It. rogoib. 240. R^kjord.

Hiiifitat in ericetis , plantis titilibtts plitrimis ftinejia , et

Jiccis potifjimiim annis invifa agriculis,ficca enim ade<i le-

vis f ut n vento abigatur,

alpina. 5. H fufca particwlis majoribus.

Syfi. nat. XII. 3 p. 210. n. 5. Humns vcgctabilis groffc pul-

verifata fufca. Habiiat in alpibus vulgatifljima , atpini% Jiirpihus e^regie

condctcent , atiis tnini^ie.

effcrvef- 6. H. ab aqiia abforpta dititius retenta intumtfccns. ccns, Syji. nat. Xif 3. p. 210. «. 4, Hmnus vcgctabilis acerofa,

ficco friabilis. It. wgotL 24a Humus Ipongiofa,

Habitat paffim in fubhumidis , an ex radicibus ht putverem fatifcentfbus orta? ferins exficcanda ., hortkolis et agrico- lis invija , <:tim tempore vernali a geln uoBtnno aejiiigtit ^iurno attoilatur , et pxUuiatJUt piantas ejiciat atjue era^ dicei, ut pereattt^

Lutum. 7. H. lcviffima non coxnbuftilfs , bufnida nigra. -

SyJ}. nat. I. p. 209. «. 3. Xll. 3. p. 2 10. w> 7. Huimw vc- getabiiis acerola paludum.

Carth. miner. 53, Hiimus limofa xiquatica.

Wolt. miner. II. Humus atra paluftvis.

fVAller. tniner, 5"» Knmus vegctabilis lutofa.

fVaiJer.Jy/i, miner. l. p. 19. «. ^. Hamus acerofa paluftris,-

Cronfi. miner. §. 293. B. 2. Humus kcullris.

Hahitat in ^z\\iA\hm fiih aqua, e piantis palufiribus fenfim eorruptis nata , adeo ievis , uf a^uae agitatae din itihat', rent , foio arenaceo edrrigendo coKduc^KS,

(D^rtiiilis* 8« H. colore (riabili tinSa, fVaUcr. fyj}, mitter. I. p. tialt«.

i5. ff> 2. Humus coIeralfB mar- Ludvf.

TERRAE CALCARIAE. Hiimus. Xij

Ludttf. df terr. muf, Dreid. p. 164. Humus ochia martiali

;.j,t)T»a*, . . ■

Carif). mmer, 53. Humus mctallica aut femimetallica. damafce- /5) Humus ochracco rufa vegetabilis. SyJ}, nat. Xll. 3.^.211. na. K. «o.

WiiUer. miner. %. Hujtius rubra. tinftoria. 7) Humus vegetabilis atro- tiiidoria paludum. Syjl. nat. XII, ^./). 2n. «. S. Cojl. foflll. 89. Ochra nigra argillacea. Habitat nunc fiavejcms , nunc ex flavo fuf.a , nunc ruheOaf minc pu>purea y colores bos ferri culci deheas in Suecia, /3) in Anglia, Germania, Syria, y) in Smolandiae et^cdL- niae paludihus et ainetis , hnec rufiicis ad veJHmenta la- nea atro coLore imbuenda adhibitu.

picea. 9, H. atra, exficcatione confbhdcfcens. Hifcan. 194. 2^6.

Hnbitat in Scaniae inferdum agris, proprium colendi mQduta requirens.

muriatica. 10. H. fufca, faporis faMi.

SyJ}. nat. XII 3. p. 20^. «. 2o. Argilla mixta margacca ef-

ferveicens fuica inunatico-lalfa. Cronfi. miner. />. I2>. Terra e palaeftina. Hiibitat in Deierto mari rubro confinif Aegypto, Syria.

I

20. MARGA. Ex terra calcaria et argillaj utpta-

rimum quoque terri calce com- potita.

Mollis, opaca, formae communisr, incusterrea, levis, utcumaqua vulgari' agitando mifceri queat, in montibus ftratanis obvia.

Aqua forti cnm effervefcentia ex parte fojubilis.

Igne indurandaj et fortiori in vitrum fundenda.

(CtrCB. I. M. friabilis macra lubaipera.

Syjf. nat. 1. p. 20S. n. 2. Creta argillacea fiflili-friabilis. Syfi. nah XII. 3.^. 204. ;/. 17. Argilla mixta pallida acido iffcrveicens.

H Groti/i.

114 TERRAE CALCARIAE. Margr?

Cronft. miner, 26. Marga friabilis.

Cnrih. tnin. 6. Argilla rudis calcaria ignc indurefccns. ft) JValler. viiner.p. 15. «. 2. Marga argillacca , pinguedincm imbtbens , calore indurabilis.

JVaUer.fyft. miner. I. p. ^9. n. I. Marga argillacca lubrica friabilis plallica. S) Waller. mtner. n. 26. Marga fullonum faponacca lamelloni,

JValler. fyji. miner. I. p. ji. n. 2. Marga argiliacea com- pafta arida, particulis fubtililTimis pura.

Carth. miner. p. 7. «. I. Smedis fubtiiis arida cum acidis effcrvefcens, y) Waller. fyft. miner. I. p. 72. «.3- Marga crctacea inqui-

nans. i) Walier. miner. n. 27. Marga in acre deliquefcens , pin- gucfaciens. •';, ■

WaOer. Jyji. miner. i. p. 72. n. 4. Marga arenafca , parti- culis arenafeis mixta, arida, deliqucfccns, pinguefaciens.

Habitat pafjim per ftrata , in Europa , tenax , coloris varii Jiccatione expullefcens y cruda cum aqua fpumefcens ^ mn uftiilata, agris fertilifjitmt , cum ficcata nw iiidurcury nec radieulas comprimat , fed friabilis evadat et aquae au- Bumno petifftmum Jhignantis acidtim abforheat; ct ad fiu- scum minerarum ferri faciiitandttm'adhibita^ interdim a tnica innidulante micans , aut gip/i pnrticulis vel arenae (6)granu/is ittquinata, nb his afpera et igne invitrum pel- lucidum tranfiens , incrujiandis vajis argiliaceis aptijjt- mtim ; rariffime metatiis aiiis prne^nans praeter ferrumy cujus ealce faiia quoque uftione ad/juc tingitur, dominante ceterum modo (y) terra cuic»ria y adeo inteidum, ut caiXy quamvis non optimae notne , ^.v ea uri queat , modo («. /3) argilia , ut iubrica Jit attaSiu , et parando tartari cre- mori atit deptirando faccimro , fulionum ufni , nonnun- qttam adeOy ut conJicieHdis fiftulis tabacariis ct vajis myr- rinnisy qtiae fayance audiuiit y adhibeatiir.

nilotica. 2. M. farinofa fubfufca, uftulata cinerca, humo mifta.

Syji. nat. X[I. 3. p. 205, n. 19. Argilia mixta humo fub-

fufca effervcfccns non inquinans. Muf. Tejjin. iio. Argilla lubfufca. /3) Walier. min. p. 31. Marga fuforia vitrificationcm admit- tens. Walier.fyft. min. l,f. 75. «, 6. Marga farinaeea mollis non cohacrcns.

H^Htat

TERRi^CALCARIAE. Margt. fi^

Hahitat in Acgypti a^rit n Nili aqUis rectdcntibus reli&af fertiUffima , y3) /« Uplandia Sueciac poiiendo non lubrica,

&tifc€ns, 3. M molliflima fiflllis cinerarcens in aere fattfcens.

Syji. n;t. \.p. 1^4. XII. 3. p. 38 n. JJ. M/// Jejf. 16. «. j;

Scbiltus (iitar£;aceus) kriptura rubra. Crfj»(i, ntiner $>. 27. Marga indurata acre fatifcens. fi-^aller. fyft. tniner. I. p. 75. «. 5. Marga indurata fifliHf

friahilii, aiJre fatifcens. Habitat per (irnta 'ynu c>afJiora jam tenuiora , fiepe inter Jirata calcaria intertnedia, mSuecia, Germania, Hclvctia,

agru perinde p^oficiia , uctertea., in fuivefcentem ., voef-,

cetitem , cuerulejcemem , rufum colorem interdum vergens,

porofe. 4. M. indurata poi^efa ex aquis praccipitata in fragmenta indc-

terminata difli^ieus. Syfi nat. h p 189. «. ^. XII. 3. p 186. n. I. Tophiis (Lu-

dusji glarcolo-argillaceus poiymprphus. fF'ller. mtner. 3^1. Porus aqueus foliilus fub aqua minui

1 non fl'jente depofita niateria concretus. fVaUer ffi miner. 2. p. :J94 «. 17. Tophus folidus mar-

gaceus, (ub aqua minus vel non fluente depofita matc-

ria concretus. Crojt/i. tniner. §72^. A. Marga indurata amorpha. ^) ^:ift'*iat XJI i p. 190 n. 17. Tophus (.aigillaceus) caf-

cario argiilaccus amorphus. Hu'>itat in f\ng]ii€, Sueciac, Gevmzniat aquarttm , potifji'

tnum Jiagn>ntium fuudo , a mutta ferri calce inhaerent0

ufiulando rtibejcem, ea partim de cnujfa in ferti ujirinpe

tnijteris eliquandis addita , altas albtda , aut cinerea.

rchiftofa. ^. M. indurata non fatifcens cinerafcens texturae fchiftofae in fragmenta dilcoidea dilTdiens.

Crotift. miiier. §. 28. B. Marga indurata ftratis continuis. /3) M. ichiftola cruda viridis.

Syfi. nat. X\l. ^.p. 37 n. 4. Schiftus (viridis) fcriptura A» ba efFervelcens viridis.

de Cojia fojf (83. Schiftus viridis.

Habitat perfirata in Gcrimnia, Hetruria, aedificiisy tefiiS' praefenim , viis quoque publicis adhibita , micae interaum (Macigno, Fictra di Conc) particu/is infperfts micans , ei^ pri calcibui aut tnineris innidulantibns notmunquam foeta, alin quoqiie foffilia ittterdum contiuens, in Bohemiaewtfii- te Luiiiiisenfi forma globofa , et adeo eolummri abvia.

H Z 6. M.

Ii6 TERRAE CALCARIAE. Mai-ga.

bituminO' 6. M. iadurata non Fatifcens nigra pinguiufcula intus nitidula fa, tcxturae fchiftofae in fragmenta diicoidea dHfiiiens.

Syjl. nat. I. p. 179. n. 9. Scbreb, lith. 63. Inji. min. 92,

Cuprum fchilti. 5y/?. nat. XII. 5. p. 145. n. II. Cuprum (fchiftofum) ma«

trice fchiftofa. WaUer. niiner. 1%\. Minera cupri lapidi fifllli inhaerens. WaUer.jjji. miner. 2. p. 292, n. ig. Cupruin corrolum vcl

diverlimode mineralifatum, fchifto inhaerens. Habitat in ynontibiu (iraiariis Thijrinj;iae, Hennebcrgiac,

HalTiae, a bitumine , qito perfufa ejl , 7vpra , ntque in' fiamtHabilis , dijftculter fnndenda , marimn uni pLintanim

vej}igia imprefja fibifaepe monfirans , crebro etiatn inni-

fliiluns cupriim, rariiis nutiviim , qtiam calces avt minc

ras , inter has freqttentijjime pyritaceam , Jaepius ptfcii

facie indutam,

anonyma.7. M. intus micans duriufcula coloris obfcure ferrci. de Ser- viere et Vincent de ViOas chemntAnnaU 1784- 2. p. 2S7. Habitat in Gdliia prope S. Ambroix, politiiram quodammodo admittcns y et ad chalybem parumper fcintillans ., praeter pauxiUiim terrae fchijiofae , fulphuris et quartziy ■^•f ferri, /^ argiliae , et /^fo terrae calcuriai continens.

%l^ MAGNESIATA^ Ex terra calcaria, pauca ma-

gnefia nigra , aere fixo et aqua conftans.

Diiriufcula , Lamenofa , fpon- te in grana fecedens.

Ad aercm fenfim coiorem fu- perficiei mutans , tardius, ec laepe non nifi facta tritura- tione cum acidis efferv^^f- cens.

In igne nigrefcens.

giaqula- I. M. rubopaca, in igne tranquilla, diftilicns in fwgmenta \nr' x\%, ' dcterminata, formae communis. „CrwJi,miuer.§. ^. C. i. ii.jiQt,

B^rgm.

rmAE CALCARIAE. MagncHata. II7

Bergm. de min. ferr, alb. $. X. et de tnb. ferrtim» §. XVII. de Morvaaii jiov. nSl. Divion. 1783., /m. 2. p. 9. &c.

Hahitat paljim /« Suecia, prope Tunaberg, in Sudcrman- nia, in paroecia Uplandiae Lena, etiam prope Brion in Burgundia , mamnori fqitamofo extrinfecm Jtmilis , at ufii- cne nigrefcens , et ^ ponderis fiii amittens, ct calcem prae- hem eximiam , arenae partim ferentem et caemcnto pro pavimentis et aedificiorum partibut fub aqua po/itit cito ifiduri^ndo aptiffimam,

flcxuofa, 2. M. intus nitidula, fcriptura cana inquinans, in frsgmenta indeterminata difliliens, lamellis incurvis. ' Karfl. Lesk. Mineralkab. \. p. 274.

Hofftnann hergm. Jaurn, 1789. i. />. 19T. Habitat in Hercynia, Saxonia e. gr. prope Camsdorf, Sehar- fenberg , parajitica , ex rufefcente v.cl cinereo alba.

ipatofa» 3. M. intus nitidula feriptura cana inquinans, in fragmenta rhomboidalia diflTilicns , lamellis re6tis. Karfi. Lesk. Mincralkab. l. p. 275. &c. Hofmann hergm, Journ. 1789. I. p- 189. &C. d) formae communis. /3) reniformis.

7).forma cryftallorura mtidanim facpe exilium; nunc (parfa- rum j nunc in feries aggrcgatariun.

a. lentis.

fl. communls.

h. ephippium curvatura refcrcntis.

b. rhombi.

a. faciebus planis.

6. faciebus convexis.

c. pyramidis hcxacdrac fimplicis acominatae. 0. plenae.

b. intus cavae.

Habitat in Hercyniae , Saxoniac fodinis , nune diaphanaf Jiunc fubopaca , rariusopaca, coloris ex cinereo y rubello aut fiavefcente albiy ifabeUini^ fofeij carnei vel ex fufcef- cente rubri , in fuperficie faepe diverji ex flavefcente cine- rei, vel ex ftavefcente aut nigricante fufci y non raro^um vitoris metallicifpecie conjunSH ; minore magnejiae nigrae fortione, et plenaria fere ferri inopia a ferrofpatofo dijians.

H3 22.GYP-

ii8 TERRAE CALCARIAE. Gypfam,

22* GYPSUM. £x terra calcaria et vitrioli acido con-

ilans.

Leve. mollflimum, frigidiufculum.

Cum aqua forti ucphirimum non ef-

fervcfcens, ignedifficilime liquan-

dum^ kniori io pulverem tfanfi-

ens , qui cum aqua non ebullit,

fed cum ea in puftam fubaftos aj

aerem induratur et diflenditur.

terreufn. I. G. pulverulentnm ntveum.

Charpent miner, Geogr. Churf. p. 5514.

Syji. nat. XII. 3. p. 207, n. 6. Calx (Gnr) fixa impalpabi-

lis irarinofa. JVallerfyJi miner. 1. p, '^^. Gvpfuin terrcftj^e fannaceum. Cron(iecit tniner. §. 14. Terra gyplea puirerwlenta. Baiim. miner. i. p. 145. Nihil album fofTiie nanvnm fpa-

ri'.im. Habitat v £j. in Saxonia in fijfuris et ad rnditetn montiam tt

rnpiitm gypfeariim , nunc aquae interveutu fere fiuida,

nuncjicia , et farittam externa faete mentiens ,- j3) in Sue-

ciae paludibus.

ftrenace> 2. G. granulis fubdiaphanis albis fegregatis. im. Syji. nat. XI]. 3. p. 20K. n. 7 C.alx (alabaftiina) fixa pol-

vereo granulata iubacqualis iubdiaphana. Schreb. Itth. 144. Arena gypica.

Hahitat in Thuringia , arenam faeie externa referens , ex alahajiro fcaifcente naium.

/ilaba- 3. G. denfum macrum parum nitens in fragmenta indetermf-

|i^m« nata diiniiens, formae commimis, polituram admittens.

Syji. nat. I. p 152. ». II. Marmor Axum particulis arena-

ceis micantihus. Syfi. nat. Xil. ^. p. 45. n. 3. Gypfum particnlis tmpalpabi-

libus, diaphanum. WaUer. min.p. 51. et fyft miner. i. p. it;^. n. l. Gypfum

particulis u)uiimis pun£lis niiens, polituram admittens» Vog. min. 119. Alabaftrum.

Carth. miner, 24. Gypfus informis fubtihs nitorem aiTu- mens.

Cronjl,

TERRAE CALCARIAE. Gypfum. 119

Cronft. miner. $. i^. A. 'Fcrra gypfca indurata folida, pai- ticulis impalpabilibus. ^) Syft. ncit. XII. %. p. 1JJ4. «. 5. Stalaftitts ( Grignardus ) gypfeus iolidus.

Cronft. miner. $. 20. 1. Stalaftitcs gypfeus paiticulis impal- pahilibus.

thbitat in ?ct^\zc ^ Hctruriae , Siciliae, Hifpaniae, Galliac, Helvetiae, Sueviae , Aultriae, Franconiac, teyr,4e \\'al- deccenfis, Angliae (J)erby) montihus ftratarijs ^ iu vici- tiia fontiumjcdforum et falis gemmae mm infreqnens . id radicetn montmm Hercynicoruni , in Thuringia, Sshiiia integros montes vel ampla faltem eorum ftrata conftitnens, rarius femipeUuciiium velfubopacumf utplurimiivi di^^poa- num, niveum , ocbroleucum , c.inurn, infumatn>n, ex /,'a- vefcente cinereum , melleum , carncum , r.nivs fnj^umy virefcens aut nigricans^ maculis , veun , firiis int i'fiis tindulatis vel re^isj pi&uris arbufculnrum et m-p' arir^n > geographicarum varium, faepins JialaUitae in thorem na^ tum , ftntuis , urnis , aedijiciorum parttbus nobilicribui- iHternis infervicns.

fibrofum. 4. G. irmcrum fra5;ile fibrofum in fcftucas longas difiihcns

formac communis. Syft nat. I. />. \%2. n. lo, Marmor fixum, filamcntis jcr-

pendicularihus parallelis. Syfh nat. XII. 3. p, 47. n. I. Stirium (gypfeum) pciluci-

dum fixuni hbrolum. Baum. min. I. p. 204. Inolithus. Cartb.min. \%. Inolithus fragmentis indeterminatis. Cronft. min. §. 17. Gypfum fibrolum. Wall. miner. 49, et fyji. miner. i. Gypfum filamentis pa-

rallehs compofitum. Wolt. 7uin. 18. Spatum gypleum fibrefum, S) Stiriuni (alaballrinum) pellucidiflimum fixum coadunatum.

Syft. nat. XII. 3. p. 47. 7;. 3. WalJer, miner. I. p. 160. «. 6. Gypfum folidum pellud-

dum fibrofuni. y) Stirium (bafaltinum) obfcurum fi'xum, ramcntis dccuflatis.

Syji. nat. XII. 3. p. 47. «. 4. Hahitaty rare integrot montes confiituens, in Scaniac fodi-

nis aluminaribus, in Ochndia , Weltrogothia, Livonia,

Curonia , Thuiingia , Franconia , Succia , Sma e, c.

,6) in Hifpania et monte Jura Hclvctiac , y) in Ncricia

\iutciie f fbris frequentius fexuofis , quam reciisj panU- H 4 /f^"»

I2Q TERRAE CAtCARTAE. Gypfum.

lelis , (fuam y) fp^irjis , ftfciculatis aut JieUatis ^ ffetjiieii' " titts unicolor , qua>n firiatiim , album et rttfefcens , qiiam

cinereum , carneum aut meOeum , uliione fetnper ctihumy diaphamun , rarius femipeUucidum , con^eueribus puriusy hinc moduliSf in qttos metalla effunduntur , praeprimis aptum.

fcTiifto- 5. G. macrum in fragmenta indeterminata diffilicns fibrofo- ium. lameliolum : fibris brcvibus iamclias perpendiculariter le-

cantibus. fVfllkr fjh miner. I. p. t6i. n. 7. c. Gypfum {Iriatum,

fibris niagis coarute et quafi iii lamcllas congeltis. //c/^/>fl/ /« Thuringia, WirteUibergia, album.

radiatum. 6. G. macrum parallele radiatum in fragmenta indeterminata

diflilicns. Karli. Lesh. Mineittlkah l. p 288- Hi'bitat , radiis nunc anis^zf/iioribus nunc lafioribtis , prepe

Coburgum f/ /« Comitatu Mansteldeufi.

bfuale. 7. G. macrum ian^eJlofum : lamellis utplurimum iphaericis, in

fragmeata indeterminata diffiitens. a) intus nitens.

Syji. nat. I. p. 1^2. n. 9. Marmor fixura, particulis dif-

formibus Syji. nnt Xfl. 3. />, 45. ». 2. Gypfum particulis arenaceis

iv.icarttibus. Vogel mijier. p. \i^. Gypfum. ,

Cronft. miner. §. 16. Gypfum particulis micaceis. JVaUer. miner p. ^77. Gypium particulis parallele pipedts

ct globofis concretum. Walier. Jyji. miner. \. p. 157. Gypfum particulis arenaceis

micanttbus /5) tntiis inconfpicuum,

Syji. not. XII. 3. /;, 45", ;/. I. Gypfum (argillofum) particu-

iis argilliformibus opacis. Mtf. Tefjin. 14. «»12. Marmof fixum lameliatum, partt-

culis ipatofis. Carth. min. 24. Gypfus informis rudis, nitorem non af-

lumens, Wolt. miner. ig. Gypfus cojore ingrato, Waller. fyji. miner. i. p. 1^6. n. 2* Gypfum particulis mi-

nimis indiitmdis facie terrea<

Habiiat

TERRAE CALCARIAE. Gypfuth 121

Halfitat tn "Novwcgine , Livoniac, Polonfae, Silefiae, Mar- chiae, Saxoniae , Thiuingiae , Hercyniae , Luneburgi, An;;liae, Hiipaniae, Galliae, Sueviae montihusJifatariiSf integros interdwn montes , attt Jirata eornm praccipua conjiitucns , frequens circa thermas et fontes falfos , bara' , cttae y rar'or mctallorum matrix , aut corporum larva' torum , granis , in quae fponte fecedit, nunc t/idjnrihui, nunc mtnorihus , ndeo laxe interdum cobaerentihtis , tit tnollis arenarii inP'ir leni inter digitos tritti diveliique/mtf diaphanttm, rarins femipellucidum, utpluritntwi inauratutn, vel ex fiavefcetite aut nigricante cineretirn , cannm, ocbro* leucum attt carneum , rarius meljeum , ah aqua -tranjiil- lunte interdum adeo erofum , ut fijhilas referat , tiflUTitk eaemento , Jiituii , modiUis , in qttos metalia cffunduntui'f aliis tifibus injerviens.

lamellare. S* ^- nicens in fniiia indeterminata difljliens formae communis lameitolum: lamellis rucurvis. f-VaUer.fyJi. miner. I. p. ifg- «• 4. Gypfum lamellarc, la*

mellis inordinatis. Habitat in Ihuringia, Wirtcmbergia , Hifpania, nunc dia* phanutn , nuuc opacttm , inftttnatum , albtim vel fiavefcens,

fpccularc. 9. G. pcllucidum album nitens formae communis in fragmcnta rhomboidalia fpecularia difliliens, lamcUoium , lamellis rettis.

JValler. fyji. miner. i. p. 1^9. n. ^. Gypfum lamellare pcl-! lucidum, lamellis rhomboidalihus.

Cronji. miner. §. ig. I. A. Spatum gypfcum diaphanum.

M:f. Teffin. 14. Marmor indicum tixum, particulis impaI-< pabilihus pellucidis.

Vog. min. p. 159. Glacies Marlac.

Carth. min. 12. Spatum informe aaolle, lamellis parallelfs aequalibus " i

Habit'/t parajiticum in tnontihus fkatariis , rariffime in fim" plicibus , crehro in vicinia fontium ialforum et in falifo- dinis, frequentior paulo tninerarum tnatrix , quam reli' quaefpecies, aqtia parumper folubile , ufiione peliucidita' tem extiens , tttm caemento , pigmentis a pafiel cognomi' natis , depurattdo argeitto , fidnilioribui.imagiiiihus et for- mis inferviens , interdtim in grana majora , rarius in ba^ ciUot aut crufias fecedens , braiieis tenuioribus paulifpeir titinitantibus , et tenuijjimii , in quai divelli potej}, ful^. fiexihbiis , aiftutn.

H 5 10. G,

122 TERRAE CALGARIAE. Gypfum.

glaciale. lO. G. peUocidum atbu«D nitens fonnac comihunis in frag-,

mcnta aineiformia diffilicns lameilorum : lamcllis rectis

parallelis. Syjf. nat. I. p. if>z. Mtif. TeJJl 24. ». 3. Selenites fpatofo-

gypfeus cutieifornis. Syfi. nnt. XII. -^. p. vo- »• 8. Natrum lapidofum gypfco-

ipatolum fuiitbrme pellucidum. CronJ}. miner. $. 19. ». I. A. Gypfum cryiiallifatuni cu-

neiFormc. Habitat cnm fyeculari, cui proxime affitu, an vere dijiin-

Sium? ,

{Sclcnitcs. II. G. pellucidum nitcns rhorobcum lamellofum : lameUi» rcftis parailclis , in fragmenta rhomboidalia didiiiens. Fig. 17.

Syjl nai. I. /). 162. n. 1. 1. Ig./. 3. Mtif. Tefjrn. 24. ». I. Selenitcs ipatolb-gyplcus rhombcus.

Syji. nat. XII. 3. p. 91. ». 9. Natrum lapidofum gypfeo- fpatolum dccaedrum rhombe«m.

Atnoen. acad. i.p. 475- 1. 12./. 3. Cryftallus gypfca foH- taria rhombea hyalina diaphana.

It. oel. "j^.fcan. 121. Sal petrififtum.

Del. pharm. 46. Aldrov. muf 678- Worm. mvf 56. Mttf. angl. /. 21. / 5. 6. Rimpf. muf t. 52. /.1.12. Selenitcs.

WaQer. mincr. p. 46. n. 1. t, I. / 3» >>/?■ ^"i^er. v. p. 163. «. 9. a. /. I. / 14. Gypfum cryllallilatum figura rhow- boidali. -/

Habitat cum glaciali et fpeculari, etiam iuter Scinizc fchi- Jium altiminarem , crypattii nunc mojorrbus , tnaic min9- ribiis ., fe dectiffantibus y atit lateraiiter inter fe connatis, fparfim , fafciiulatim , fieUatim aggregatis , titpliirimwm albutn , rarius fiavum.

tcflularc. 12« G. pellucidum album nitcns lamcHofum : lameins re£lis, in fragmenta rhomhoidalia difliliens cubicum. «) an^ulis duobus truncatis. Fig. 29.

Syji. nnt. XII. 3. />. 91. «. lO. Natrum (pyritiforrae) lapi- doUim fpatofum regulare dodecacdrum. ^) »nguhs quatuor truncatis. Fig, 16. Syfi. nat. XII. 3. />. 91. ». 9. /3. Natrum angulis truncatis

I4edrum. Hahitat in Germania, x) trapeziis lo minoribus y et penta- gonis 3 viajoribus , /3) trapeiiis 8 , rhombis ^, quadratis 2 conjians»

13. C.

lenticu- lgr«.

TERRAE CALCARTAE. <yypfum. 1*3

13. G. pellucidum album nitens tetraedro prifmaticuni in frag-

inenta rhomboidalia dilTiliens iamellolum : lamellis re£li8. Gcrhard Beytr. z Mmeralr. i. p. 272. bpathum colMmnarc, Hahitat capillaris in Marchia prope Frcyenwalde.

14. G. pcllncidum album nitcnshexnedro-prifmaticumin fcjig-

menta rhomboidalia difliliens, lamcllofum: Jameilisretlis. a) priimatibus truncatis. /3) fariebus terminalibus in aciem terminatis. F. i^.

5v/2. nat. XII. 5. p. 90. ;/. 7, Natrum (flcxile) lapifJofum gypieo-ipatofum dccaedrum prifmaticum flexile, particu- lis Jpatofis oppofitis. Syft. nat. I. p. 24. «. 2. /3. Muf. TeJJin. 24. «. 2. Selcnitc*

Ipatolb-gypleus prilmaticus. y^moen. acad. I, p. 476. ;;. 2. Cryflallus felcnitica gypfea iubfolitaria prilinatica hyalina fubdiaphana. y) facicbus terminalibus pyramide triedra terminatis.

SyJ}. nat. XII. 3. p. 87. ;;.9. Nitrum (bafaltinum) gypfeucn opacum dodccaedrum, prifmate cempreffo hexacdro, py- ramide triedra.

i) faciebus terminalibus pyramide tetracdra terminatis. KarJ}. Lesk. Mineraikab. i./). 291.

Hcbitat cum glaeiali et fpeculari, «) v. g, prope Freyenwa!» de in Marchia, et in Auiiria adfalinei Auffea yS) in Hcl- vetia, Hcrcynia, Thunngia , Saxonia, Marchia, y) /» fnopitibus Suecicis Ncriciae, ^) in Thuringia, Lufatia cry- J}allis interdum mngnis , ittplurimuyn mediocribus , etintn capillnrilius faepe duahas faciebus glabris , reliquis prifina- tif longitudinaliter Jit iatis , ttonnunquam gemiuis aut jiel- latim aggregatis.

15. G album nitens pclluciduni in fragmcnta rhomboidalia

difllliens triedro-pyramidale lamellolum: lamellis rcflis. V. Born ind. foljll. 2. p. 85. Habitat in canalibus , per quos aqua falfa falinarum Au-

iiriie fuperiorfs aucitur,

16. G. album nitens pellucidum in fragmenta rhomboidaiijT

diiniiens Icnticulare lamellolum : Jamellis rcciis. KarJ}. Lesk. Mineralkab. i, p. 292. ^) Syft. nat, XlL 3. /».9^5. ». 14? Natrum (crobryonatnm) • Japidoiunly {quamis JiguJacit fubunbricatis canalicuJatis opacit.

Mtff,

J24 TERRAE CALCARIAE. Sypfum.

Mtif^ Teffn. 46? Pyrites (tmbryo) cryftalKfatus triqUetcr, Iqtiamo^o - imbricatirs. i

Habitat prope Sangershaufen , Tburingiae, niinc folitariiim^, nunc parallele autin bemifphacria aggregaturn et concretum.

globo- 17. G. macrum iii fragmcBta indcterminata difTilicns globo- fum. fum.

V. Born ind. fojf. i. p. 16. IJ. 2. p. %6. Habitat in Hungaria prope Balobanya et Schemniz, rarius fnfcum, (juamulbumy opacuin y qiiam diaph.mu*n y globis jamfolidis, )am inanibus y nuttc vacuis , nunc gypfo cry- Jiallino refertis.

ilillatiti- 18- G. cx aqua praecipitatum macrum lamellofuHi : lamenis ' um, reftis, in tragmenta indetcrminata diflihcns, fragmcntis,

in quae fpontc fecedit corticofis. Syji. nat. XII. 3. p. 184. «. 6. Stalaftitcs (ambiguus) gyp-

feo - fpatofus folidus. Cronjl. miner. $. 2o. 2. wStala6titcs gypfcus, textura fpatofa. a) formae communis, '

y/3) formae conicae. 7) formae ramofae, LeckUein. (J) formae undulatac, Schriftftein , Bandftcin. s) formac vermiculatae, Kroesftcin, Kragcnftein,

Habitat alhum , grifeum , rarius fiavum «) itt Dalccarfia Sueciae, /3) in Sicilia, y) in falinarum pl«rimarum pa- rietibus ex ramiifculis arborum compaginaiis , per quos <iqna falfa fiHlat i 6) tt e) infaiifodinis Galliciae.

33. HE^

TERRAE CALCARIAE. Hepaticus. 1^5

23* HEPATICUS. Ex terra calcaria, etiam ponde-

rofa, vicrioli acido et phlogifto conftans. Mollis, lamellofus, formae com- '. munis, fponte aut fritlione praegrefla hepar falphuris olens, cum acidis non effer- vefcens. Igne leniori in pulverem abiensr, qui cum aqua in paftum fub- aQ:us ad aerem induratur.

folidus. I. H, dcnfus in fragmenta indcterminata difilliens politurani admittens. .

Gerh. Beyfr. z. Aiineralr. l. p. 2^1. Habitat iii comitatu Mansfeld.

fquamo" 2. H. opacus intus micans lamellis minimis convexis fparfis \n ilis, fraguienta indctcrminata diffiliens.

Syf.. uat. XII. 3. p. 112. «. lO. Bitumen (hepaticun) gyp- fcum fbetidum amorphum.

Crottft. miner. §. 24. Terra calcarea phlogiflo et acido vi- trioli mixta.

IVaUer.fyJi. miner. i, p. i6'>. ». 10. Gypfum. tcxtura irre- guiari, facie fpathalea, friftione foecidum.

Habitat nigricans, fufcus, jiavefcem , aut ex flavefcente al' bui in Norwegia (Kungsberg,) Scania (Andrsiriim,) Thu- ringia, Bohemia, fUi genimae non raro vivtnus , amplck €t profunda ftrata interdtifn conjiituens, nonnuuqtiamjira* ta margae bituminofae cttpriferue tegentia.

Qtatofus. 3. H, nitens diaphanus infumatus in fragmenta rhomboidah» diflilicns lamellolus: , lamellis reftis. Habitat (um praeeedenfihus parajidcus in cotnitatu Mansfeidi

24* LA^

i!i6

TERRAE CALCARIAfi. taziirus.

24, LAZURUS.

Ex terra calcaria , cujns exigtiJl * pars vicrioli acido nupta, ferri et pauciffima argenti calce con- ftans.

Opacus, duriufcukis, caerukus, denfus, in us inconfpicuus, in fragmcnta indeterminata di(?i- liens , tritum pislverem album exinbens.

Ab ac.dis inftillatis nec colorcm mutans nec effervefcens , igne facile in vkrum (pumidum abtj - ens.

•risntalis.x. Lajurus.

Syfi. nat. \. p. 176. «. 6. Ciiprum (Lazuli) cacruleum, Syji. nnt. XU. 3./). 145. tt. 12, Cuprum? (Lazuli) cad-U»

leum icintilians (^ , ^. Cronfl. miner. $. 109. L B. ZeoliCes particulis impalpabili-

bus argento ct ferro mtftus. TVaUer. tniner.p. 91. Jaijvjs celore caeruleo et alio mixtOy

cuprifer. W^tter.fyji. miner. l.p. 512. ». 3. Zeolites particulis fub"

tiliflimis, colore albo et cacrulco, argentum contincns.

Habitat in Sibiria meridionaliy Bucharia, Sim /eptentrior na/i, re-^wo Tibctano , Perfia, Natolia, prctiofus y poli- turam rnarmoris admittens , /evittfcu/us , punBis^, g/an- du/iSf venis fpati effervefcentis a/bi j quartzi a/bi et pyri* tae durorum varius , diu in acidis motando co/orem exU' tns , vitrio/i acido buUiente totui fo/vendus , vajis et orr^ namentis pretiojts et pigntfnto egregto U/tramarini ngmini^ aUbri ityitrvient.

35.FLU^

TERRAE CALCARIAE. Fluor, 127

FLUOR. Ex terra calcaria et acido fui generis conftans.

Subponderodis parafiticus, nunquam durus, ad aquae bullientis aeftum ulque excalefa£lus in tenebris lu- cens.

Cum acidis non effervefcens, fed mi- neralibus bulliencibus tocus fblven- dus, et tum aerem acidum proprii odoris et indolis fpirans.

Solus igne difliculcsr , una cum terra calcaria puriore facilime in vitrum tenuilTimum liquandus.

1. FI. albida inconfpicua, puIVerulenta : particulis majoribul non cohaerentilms.

Cr. V. Lemberg chem. Annal. 1787- 2. p. 44I. Phofpho-

refcircnde Erde. Ki'tprotb 17^7. l.p. ^2. 17S9. I. p. I^. Habitat in Hungariae comitatii Marmoros medius wter

quartzum venam 4 peditm efficiens.

2. Fl. fubdurus compa£lus : texturae planae diaphanus frasjilifi in fragmenta indetcrminata difiiiiens, tormae conimuuis.

Syl^. nat. Xll. 3. p. 99 n. 7. Mmia (Chrylolampis) lapi-

do(a fulxjuartzofa aggregata fpada nxa. Wa\l. tniner.p. 90. bpatum ioiidum plus minus pcllucidum,

particuh's non diftingutbdibus. Wu^r.fjfi.iHiner. \.p. 172. «. r. Fiuor minerahs, par-

ticulis impalpabilibus facie vitrea. Cronji. miner. §. ^J^, Fiuor particulis impalpabihbus figmgi

indcterminata. Habitnt in Suecia (^prope Yxfio} Hercynia (^prope Stollberg

et Strasberg , heic vena ad 2 usque or^yas alta) princi"

/>«/« Haiberltadieiili , l&o\iQ\msi, ex viridi canus y uttamen

nunc.

In Thuringia tamen prope Steinbach plures rupes (Flusberge) eminejtt, ex mtr» fiuxite conflati. I^oip min. n. htrgm. Ahh. a. /. 6l<. Foudm jptcifieum s: 3148 ad 3184 : l«OQ»

128 TERRAE CALCARIA£. Fliior. ' '

ftanc propiut in virefcentem ^ nunc inagis in albidum co* lorem inclinet^ fragmentii , in qiiae fppnte ferfdit , gyana ntajora referentibiis , aut co^tvajts \ eg^egie cum reiiquif fpectehus et explorandis ct quae dtffidliiti liqunntur , //- quundis mzfieris, ntque una cum gypfo aut harytide cortici vitreo vafis metaliicis fuperiuducendo inferviens.

ipttofus. 3- Fl. fubdurus nitens frafijilis formae communis in fra£;menta

pyraniidalia diflilicns iamellofus. Sjk/?. tiat. l.p. 164. «. 5. Muf. TefJ/u.' 36. n. 6. Muria la-

pidca phofphorans. Syji: fiat. XU 3. p. 100. «. 8- Macia lapidofa fpatofa aggre-

gata fpaifa tixa. WaUer. fyj}. tniuer. \.p. 17?. n. 2. E^luor mincraltSy facic

fpatalea, particuhs nitentibus, '^ "Rinm. aB. Stockh. 1747. 16S. Spatum lucens. £aum. miner. I. p. 244 262- Fluor ipatolus. Cronfi viiner. §. 99, Fluor fpatofus. y3) frag,mentis , ia quac fponte lecedit , grana minima reft»

rentibus. Cronft. min. §. lOO. 7. Fluor cryilallifatus, figura fphacricg; JVciUer.fyf}. miner. i. p. r7> « 5. Fiiior mineralis granu-

laris, granulis cryftalliuis compofitus.

Habitat w/Norwegiae, Sueciae, Angliae, Hifpaniac, >axo- niae, Silefiae /«/^««j, pr<9/)^ >ulzbaechlc /« Wutcjnber- gia, prope Bricnz in Helvetia, albns, infuwatus ^ vindis, caeruleusy vio/aceusj purpureus , rofeus , meUeus. aut vel arbujculnrtim imaginibiis piHui,, varius , fevtipeihnidiis 0Ut diaphanus , in fragmenta triedra , rarius tetraedrst difji/iens , poiituram admittens , praeg^ejfa leniffnna uJtU' latione elfgantiorem , lamellis rariffime curvis , fragmen' ta , in qiiae fponte fecedit , grana t^ajera attt tnitioraf ror rius bacilios , rarijfitne divergenffSy referentibus.

tebularis. 4. Fl. tabulis rhombeis oblongis. Storr Alpenr. 2. p. 46. }Val}er, JJi. min, \. p. 177. «. 4. d. Fluor cryftallifatus

lamcllaris. //^£i/a/i» Helvetia, Aifatia, Saxonia.

cubicus. 5. Fl. fubdurus nitens lacvis lamellofus fragilis in fragmenta pyramidaliadilfilicns, eubicus. Cronji. miu^r» §. 109. Fiuor cryitaUiiatus cubicus.

WaOer,

TERRAE CALCARIAE. Fluor. 129

fVnller. fyf}. miner. I. p. 176. ;/. 4. a. Fluor cryftalliratus ihomboidalis. oC) cubis perfeftis. N /3) cubi angulis tcuncatis.

y) cubi itiarginibus truncatis.

<J) cubi angulis marginibusque truncatis.

£) cubi marginibus in acicin terniinatis.

a) faciebus planis.

b) faeiebus concavis.

^) cubi marginibus pyramide triedra tcrminatis, Hoffmann bergvi. yourn. 17S9, !./>• 229. Ferhcr 5 Briefe p, 53,

Habitat in Sueeia, Anglia (Derby et Northumbria,) Hi/pa' nia, Gallia, Hercynia, Saxonia , Silcfia, eadern colorum>. varietate , ^uain/patefiis , faepe pellucidiii , rarifjime opa- cus , cry/i.iUis majoribus , winoribiis , minimis , folidis, cavis , fupra apertis , claujis , aquae guttuiam ulici fo(Ji~ I lia includentibus , plane vacuis , fe inciudentibus, /'cfu'-^

perimpo/itis , decujfaiim , lateraliter y inordinatim concre- tis, fparjim in renisvel globiimperfeHi fpeciemaggregatis»

pyramida-6. Fl. fubdurus nitens lamcUofus fragilis in fragciicnta pyra- lis, midalia difliJiens.

a) pyramide {imphci.

a) inverla. Werner von aeujferl. Kennz.p. 172.

b) reda.

n) triedra. f) truncata.

Pini nouv. cryfiaUif de feldfp. ^c. Milan. 1779. ^, "W) faciebus fphacricis. , Gerh. Mineralf. p. 72. 6) hcxaifdra, faciebus fphaerico- concavis. IVerner von aeujferl. Kennz, p. 176. (S) pyraniide duplici, tetraedra. Syfi. nat. I. p. 16?. n. ^. XII. 3. p. 102. «.s:? Alumcn (fpa*

tofum) lapidoluni calcario fpatoium diaphanum. Ameen. acud. \. p. 481. Cryltallus aluminiformis fpatof»

imbrieata obtufa. Cronf}. miner. §. lOO. $. Fhior cryllallifatus oflacdricus. IVailer.fyJ}. miner. i. p. 176. «. 4. b. Fluor mineralis cry» ilallifatus oclaedricus, f Fog. miner, 164. Pfeudo-amethyllus, Pfeudo-fmaragdus.

I Hakitat

13» TERRAE CALCARIAE. Apatites.

Hahitat rarior in Ncricta Sueciae , Saxonra , Boliemia in ducatu Milanenfi, eadem colonm vurietate confpicuufy quam fpathofus»

26^ APATITES, Ex terra calcaria et phofphori aci-

do conftans.

Fragilis, duriurcnlus.

Aqua ford folubilis , prunis in- fperfus lucem virefcentem in tenebris fpargens, igne diffi- cilius liquandus.

rupdhis. I. A. compa£lus opacus albidus.

Cronp.jour. de phyf 1788- -^ug- p- 24^?.

Habitat in Hifpaniae provincia Eftrcmadura, integro.f coJles et Jlrata cum quartzi (iratii alterna cofijiituens , in pago Logroien aedificiorum materia princeps ^ fortiori igne in fpeciem encaujii albi abiens.

o£lac<lrus. 2» A. nitore pinguiufculus parafiticus in fragmenta indetermi- nata difliliens femipellucidiis texturam minute granula- tam transverfim Fra£tus lamellofam monitrans , tabuiis oftaedris.

Karfieji Schr. betl. Naturf. 9./?. 35^:.

Habitat in Saxonia prope Ehrenfriedersdorf.

tabuiacis. 3. A. nitore pin^uiufculus parafiticus in fragmenta indetcrmi- nata difliliens lemipelliicidus texturani minute granula- tam , transverfe autem frailus-lamciloiam inonltrans, ta- bulis liexaedris.

Karfien Schr. berl. Naturf. 9. p. 3«^^.

Habitat in Sixoniz prope Ehrenfriedersdorf.

priGnati- 4. A. nitore pinguiufculus parafitieus femipcllucidus fubpondc- ' cu*, roius in fragmenta indcterminata difTiiicns texturam minu-

tim granulatam transverie autem fra£lus lameiioiam mon- itrans, priimatibus hexaedris. Schnecker chem. Annal. 178 5» !• P« 44^« Werner bergm. Journ. 1788^ !• p' 76. K/aproth bergm. Journ. 1788. I. />• 294. et chem. AnnaL

1789. I. p. 10. 117. Karjien Schr. berl. Katurf, 9. /.. 35 J. I Hubita$

TERRAE CALCARIAE. ApatlfeS. 131

Hahitat tn Saxonia ;»r<?/ie Ehrcnfpedcrsdorr f/ Schneeberg, in Bohemia prope Knttenberg £'/'Schl;.ckenwald, '('ieye >tim Jianni mineris et fiitore ohviui , frequentius vi idis y dtlute violaceus, rubeUus aut alhus ^ qrunn ochroleucus , ciffe-^ reus , caeriilcus j aut caryophyUinus , igne coiore et peilu- ciditatem amitteus ., vix tamen liqwtndtts ^ crrbe^rime lon- gitudinaliter Jiyir.tvs , cryfialHs parvis ^ nunc folitariisy tiunc inordiuatim cohnerentibtf: , prismntibu. j m pcrfe- Slis , jam alterutro vel utroque fine in pyramidem hexae- * dram terminatis y nunc margiw.hus lateratibus in aciem terminatis , terrninnlibus outem una cum angulis trunca- tisy nnnc margin^bus lateraii.hi<s iotundatisy ut cylindroi mentiantur y ponderis fpecifici "==■ ^1i% : lOOO.

columna- 5. A. nitore pingiiiufcuhis parafiticus femipellucidus in frag- i'is. menta indetcrminata diflihens textnram minutun granula-

tam transverlc auteni fiaftus Jamellotam monilrans, pris- matibus o£^aedris. Karfien Lesk. Mineralkab. I. /). 283. Habitat in Saxonia prope Schneeberg et Ehrenfriedersdorf,

tricdrus, 6, A. nitere pinguiufeulus, parafiticus femipellucidus in frag« menta indeterminata diffiliens, texturam minufim granu- latam transverie fraftus laaielloiam mouitrans, prismati- bus triedris.

Karfien Schr. herl. NaturJ 9- p. ^^^.

Hfibitat in iaxonia prope Ehxcnfriedcrsdorf.

I ^ a7t BO-

13»

TERRAE CALCARIAE.; Boracites.

ori^ BORACITES. Ex terra calcaria , majorc ma-

gnefiae albae portione, miilto fale fedativo, et paucula terra aluminari, filicea et ferri cal- ce conftans. Durus, lamellofus, leviurcukis,

cubicus* Cum acidis non cftervefcens; igne primodecrepitans, for- tiori invitrumflavicansabicns.

CUbicUS. I, BORACITES, , , , -KT

Wefinmb chem. Annal. 1788. I. h 483- *' ^^^^- ^*'"^- ^''" 4iirf, 9. pr 1 3- Sedativfpat.

Heyer chem. AnnaL 1788. 2. ^. 21. Sedativfpat.

Lajiuichem. AmaL 17^7- »• JP- 333- Wluiiichte Qazrz- cryttallen.

Habrtat hMnchur§^i in gypfo ufuali nidulans y cnim utplnri' mum folitariii , raro, nifi exilesjint , integris yfrequen- tius angulis et marginibus truncatis , ita iit 26 facies prae fe ferat degenerans cubus , angulis nimc ommbus in trian- gula , ntmc ^intriangnla , 4 alterni in Jexangulas facics iibeuntibus , ita ut corpus ex faciebus lO Jexangulis , qua- ^^ rum^minoreSf j^ triangulis , et 12 paralJe/ogratnmis con-^i fiet , utplurimum hyalinus , rarins cinercus , aut in vi§- 'lactum vel thalajfinum colorem verp^ens.

opno IV.

TERRAE ARGILLAGEAE. Aliiminarfs; 135

ORDO IV.

TERRAE ARGILLACEAE,

Ex terra aluminari potiffimum compoiitae.

28» ALUMINARIS. Fere tota ex terra aluminari

conftans. Macra , levis , inconfpicua^ terrea , linguae parimper adhaerens , inquinans, Aqua forti fere tota folubilis, igne fe contrahens et indu- refcenSy fortiori^ quo can- dety tucem fpargens.

nativat I, AtuMrNARis^. Schreber Naturf. l^.p. 209.

Habitat reniformis vel botryoidei in Silefiae prtneipatu Miin- Iterberg , in Britannia , Longobardia , et praefertim Halae Saxonum /« horto paedagogiiy heic innidulaHttbus quart» zi granis et gypfi cryjiatlis paulifper impura, mQUtfJima, Alboi in fragmcnta indetermimta diffilims*

^3 29. AK-

134 TERRAE ARGILLACEAE. Argilla.

29» ARGILLA. Ex terra aluminari et (ilicea, ut-

plurimum etiam ferri calce et phbgifto conftans. Opaca, inconfpicua, formaecom- muiiis, acta8:u blanda, terrea, leviufcula , mollis , aquam et oleum imbibcns et retinens, utro- qne emoUitu , priori plafiica, €t odorem jibi proprium Jptransi^J Cum aqua forti non efferve(cens, igne fe contrahens et indurel- cens.

potcella- I, A. macra alba friabiJis lingiiae perparum adhaerens, iiftionc na. alba , et fortinimo in porcellanam abiens.

Cfonfl. mineral. $. 78. A. Terra porccllanea. Waher.JyJi, miner. i.p. ^i. «.9. Argilla apyra macra pura. Qtrih. miim\ 5. Argilla ruilis pura igne indurelcens. «) coa^mentata.

$y(i. nat. XII. %. p, 200. w. I. Argilla (apyra) apyra albida, WaU miner^ 19. Argiliaapyra. P) pulverulenta.

Wall. miner, 23. Marga porcellana. Vogel miner. 33. Argilla porcellana. a) micae particulis immiftis, Syfl. nat. XII. 3. p. 200. n. 3. Argilla' (porcellana) albida

iubfarinacea, atomis nitidis. Hiihrtat rarior per frata in Ja\-)oniaj Sina, SibioA (e. ^. prope Arlzamas,) Hungaria (^prope Felfobanya et Schemniz,) in Italia yprope Bciganum, Trctto, Baudifle,) in Galliae provineiis: Forez , Burgundia, Campania, Aivernia , Bri- tannia, Normannia, Picardia, Hannonia, Flandria, Bel- gio foedcrato (prope MaJtricht,) Daniae infula nornholm, in Suecia, potifjitmim in Scania, in Silcfia (pro/JfGieren,) in bohemia (e. gr. prope Gadcn ,) in Saxonia (prope Auc, Eiterlcin , et Seidliz,) in circuio S^Uca prope Gucmriz, ad montem rbeno infcriori confinem Drachenkls in Frau' conia (prope Kizingen f/.Norimbcrgani ,)" Wirtcmbcrgia {propc Horubcrg,) /«raflavia, /^a-o»/;^ Hallein Salisbmgi,

pri^e

TiERRAE ARGILLACEAE. Argilla. 135

prope Vordernberg Sf iriae , et prope Viennam , faeptfflme ex feldfpnto fntifcente nata, vqfis porcelinnis iitferviens in Japonia forma radicis arboris reperta,

Leucargil-2. A. molliflima attaflu pinguifnma lingnae adhaerens, tritura la. nitens, ufticne primum nigricans, tum expallefcens, apyra,

Syf}. nat. I. p. 207. n. 5. Argilla nivea hinc inde incarnata.

Syfl, nat. XII. 3./;. 200. n. 2. Argilla apyra lubrica,

Curth. miner. 6. Argilla iiabtilis igne indurcfcens et pat- iefcens.

Cron/f. miner. §. 79. Terra porcellanea phlogifto aliisque hcterogeneis minima portione mifta.

Vogei miner. 32. Leucargilla Plinii f Argilla fiftularis.

WaUer. min. 24. Marga argillacea pinguedinem imbihens calore indurabilis.

WaUer. fyfi, miner, I. p, 53, n, 10, Argilla apyra pinguis lubrica.

Hahitat paulo frequentior in Scania {prope BolTerup,) BeN gio (prope Maltricht,) CMn Q pr&pe Montmartre,) Co- lonienfi terra (^ad lacitm Lach ,) HalHa {propt Almerode,) Saxonia {prope Mehren et Wiefenthal ,) cineren , 7jigri- cans , nigra , violacea , carnea , ochracea , maculis , venis^ firiis variegata , quartzi pyritaeve friifiis immijiis faepe iwpiira , in fragmeuta indeterminata interdum convexa diffiliens j fifltfiis tahaci, vafis , fiirnis , furnorumque pai^" tibus violentiam ignis experturis , vajis figtdinis mbiliori* bus cgregie inferviens,

3. A. friabilis attaflu pinguiflinTa micans fquamofa, Syfi. nnt. I. /;. 204. Marga argillacea albida. Syjt. nat. XI i. 3./). 51. «/i. Talcum fubfriabile album fub-

fquamolum. Vogei miner, II. Argilla fubtilis indurata ex fifluris petra- rum &c. p. 37. Mcdulla faxorum. /3) Syff. nat, XII. 3, />. 51. «. i. Talcum (viridans) fubfriabile

viride inquinans. y) Schiiz nov. aB. Ac. Caef, Nat. Ctiriof Vol. III. app. Terra

miraculofa Saxoniac. (J) V. Trebra chem. Ann. 1784« I. p» 387« Phofphorefciren» des Steinmark. Briickmann chem. A^tnal, 178^« !• p- 449» '

Hahitat in aliis lapidibus niduLins nunc pulverulenta , nune coagmentata , pojieriori in cafii iingttae adhaerens et tri- ' tiira nifenSf nonnunqtiam in fragmenta cottvexa diffiiieHs, I 4 pennae

136 TERRAE ARGILLACEAE. Argiila.

pennae acie trita (d) in tenehrisfcijttiUas lucidat fparginSy etjgne paiili/per indiirata (^y) pQlituramadmittens , utplu- rimum ochroleuca , alias ex cinerajcente vel rwfefcente al- ba , mar^aritacea , lavendu/atea , violacea , camea , ex fufcj^cente rubra , aut ex rubelJo fufca , bepatica , ocbra- cea, (/3) viridis , unicolor , aut maculofa , venoja vel Jlriata.

fullonica. 4. A. pinguis tritura nltens lamellofa in aqua in pulvcrem di- labcns in acre fatilcens, igae fortiori in vitrum la£leum abiens. WaU,fjPem. miner. r, p. ^g, n. 7. Argilla vitrefccns parum indurata, particulis impalpabilibus, cxiiccatione lamella- ris vel rhomboidalis.

Cartb. miner. p. 8- «. 2. Sme£lis fubtilis cum acidis non effervefcens.

Lehm. mineral. p. 28» Smcflis.

ele Cojia fojf. p. 69. n, l. Marga viri Ji - fufca , Terra fullo- nica vuliio di£la.

Habitat in AngliZf Suecia, Saxonia , LnCzth nunc fufea, nunc cinerea , nunc ex virefcente aibn , nunc viridis , nune €arnea , terrue calcariac circiter Ji» , et totidem calcis ferreae continens , an dijiiu&a huju^ generis fpecies ? ful' lonia ufu celeberrima , eleum avidifjime imbilfens,

cniftacea* ^, A. pinguis lamellofa in aqna \s\ frufta dilabcns ct agitationo

fpumans ignc fortiori in vitrum fpumidum abiens. Syji. nat. Xll. 3. p. 201. n. 7. Argilla (fulionica) tiflilis fria-

bilis lubrica, in aqua Ipumans. Sehreb./itho/. 1^2. Argilla liflilis. fFo/t. miner. II. Argilla fubtilis pinguis in aqua cito li-

qiielrens, WaUp'. miner. p, 26. Argilla fullonum {aponacca lamcllola. WaUer.fyfi. miner: i.p. 10. ;;. 6. Argilla vitrefccns fapo-

nace;i , exficcatione cruftacca. Cronft. §. g^. A. a. . Lithomarga. _jF/<?^/>rt/ /« Succiae wo«/^ Osmund, cinerea.

fcmnia. 6* A. pinguis attritu nitens Hnguae parum adnacrens mollifll- ma Itviufcula texturae conchaccae. Syjf. nat. Xll. 3. p, 201. «. 6. Argiila incarnata frafturis

glaberrimis. CrouJ?. miner' §. %S'^' Lithomarga, Tcrra lemnfa.

TVaier.

TERRAE ARGILLACEAE. Argilb. 137

JValler.fyJl. fftiner. I. p. n. K. 6. C. Argilla cruftacea itt-

carnata.

Drt/. phcirmac. 20. «. 2. Terra lemnJa.

<^rt Cofta fofjil. 14. Terra lciTJiiia rubra.

Hcihitat tn Lemno, Silcfia, magneftam quoque y ierram cat- cariam et ferri cakem continens , in uqiia citm prepitu in friifia diffilievs, rnriut diiute carnea , quam obfcure ifi' bellina , aut dtlnte bepatica , interdmn niacHlis aut arhuf cUlartim imaginihus nigris varia, olim Mcdicis iifitata.

Sapo. 7- ^- P'nguis leviufcura mGniffima tritura nitens, linguae ad» haercns, ex fulceicente nigra. iVerner apud Cronfi. mineraL §. 84. Bergfeife. Hiihitat in^o\ox\\iL ^rope 0\k\Mi.^,\, texturae terreae^^

«ominu- 8' A. niollifTima pinguis linguae adhaerens plaftica paulifpcrfn- nis. quinans texturae terreae ignc rubelcens, fortiori in vi-

truin vireicens abiens. Crotifh § 90. A. Argilla communis. fVoitersd. mincr. ii. ArgiJla rudis fabulo deftituta. ct) SyJ}. nat, \. p. 207. n. 4. Argilla caerulelccr»?;

Syji. nat. Xri. 3. p. 2Q2. n 9. Argilia (cominunis) humido

caeruleicens ultione rufetcens. TVitUer. niin. 16. Argilla vitrelcens rudis. WaUer.fyJi. miner. I. p. 40. n. l. Argilla vitrcicens rudis,

rimis lub exficcatione inordinatis, VogeL miner. 2%. Argilia vulgaris. /5) Syp. nat. l. p. 207.^7, 3. XII. 3. p. 202. ». 10. Argilla (tigulina) ficcitate rupturfs fubtcdeilaca. JValier. miner. 17. Argilla tcfTuIata figulina. fVciUcr. fyji. niiner. 1. p. 44. 71. 3. Argilla vitrefeens, jcx-

ficcata teffularis. hehmann miner. 16. Marga. •y) Syji. nat. XTI. 3. p, 2C2. «. II. it. wgoth. 251. 267. Argilla

incarnata, ^) Vfigel tniner. 31. Linus. Terra lateritia.

Habitat per omncm tcirarum orbem , af/tplafaepius et ahny partim ceterum a fuperficie dijiantia firti\a conjiituens, vegetahilium vejiigia impre(Ja prcwje ferens., riwis innu- »teris crehro Ji/ja , ex eaerulffccHte vel fiavtjcente cinerea, infumata, ohfcure caerulefcem , rarius viridis aut carnea, minc tninore, nunc (d) majors tcrrae filiceae copia prae- gnans , vulgotifjima vijhrum f.guUnorvm et laterum ma- tericSj plurima ex fatijcentihus duriorihtts nata.

15 9. A,

138 TERKAE ARGILLACEAE. Argilfa.

indurata. 9. A. mollis pincuiufcula linguae parum adhacrens in aqua di- labeoii ec erTiollienda. fVolier./yff.winer.T. p.Szl Argilla arfte cohaerens lapidea; et p. 3H0. « I ■? Steatitcs argillafeis particulis artle cohae- ■ rentihu^ ciiirus. fS) fValley./\fL minef. i.p. 10. w. 5". Argilla vitrefcens, ex- ficcata granularis. Huhitat per oninem terrarum orbera , leviufcula y ex flavcf- cente , caerulefccnte aut virefeente cinerea , et rufefcentCy fufca , fordide rojeay aut viriciis , aut maculis rotundatis varia , texrurae terreae , ut taraen nunc planu ruagis fftf iiunc ad fefiucns propius accedat , rarius ad fcbipumy interdum adeo dura , ut lapidis loco aedificiis inferviat,

fiflilis. 10. A. moliiffima fubmacra linguac parum adhaerens texturac lchiltoiae in fragmenta diicoidea diffiliens.

Syfi n')t. XII. 3. />. 38- «. 7? Schillus (argilkiceus) fcriptura- cinerea , friabilis cincreus.

IVnller.fyfi. miner, I. p. 45. ». 4. Argilla vitrefcens, ex- (iccata hffilis.

Hnbitat ubiquc terrarum e. g. i« Suecia, Saxonia, circulo Salico, firata ampla confiitiiens , lithanthraci creherrime vicinn y cu)us etiam bitumine perfufa, eoque denigrata, alias cinerea , rarius cuerulea , ex caertileo aut rttbro Jia- vicans , aut fufca , interdum micans , vegetahilium, prae- fertim filorum vejiigia impreffa , faepe monjirans aqua ' emoUienda.

ftcrilis. II. A. fubmacra latnellofa ficcataalba, igne rufefcens parura indurticens, paulo fortiori liquanda. Syfi. nat. XII. 3./>. 203. «. 14. Argilla mixta fubfiffilis gla-

reola. Cronfi. miner. §. 90. A. E. Argilla Bjorklera. WuUer.fyft. miner. i.p. 4^. «, 4. a. Argilla fiffilis alba. Hahitat tn Sueciae, praecipue Sudcrmanniae, campis fieriiif- Jtmis , folis fere hetulis favens , integra Jirata cum arc tiite Jiratis alterna conjiituens.

builofa. 12. A. pinguis moliis tritura nitens Jinguae parum adhacrens phftica cinerea igne rubefcens et bullofa. Habitat in Tranliivania.

Bolus, 13 A. pingiiis attritu nitens ore liquefcens, aqua difficflius emolhcnda et ii.inus tenax , texturae conchaceae , ignc rubelcens et facilius liquanda.

TERRAE ARGILLACEAE. Argilla.

139

SyP. nat. \.p. 207. XII. %. p. 203. n. 13. Mvf. Teff. lia Schrck- lith, 136. Argilla ore liquelccns.

Carth. miner. 6, Argilla iubtilis, aqua in maffam un<Sluo- lam diCrolubilis.

JVojtersd. miner. II. Argilla fubtilis pinguis.

Witller. tniner. 13. «. 6. Argilla pingin"s.

TVaUer. fyfi. tniner. i.p. 49. «. g. Argilla vitrercens fubti* lilTiuia pinguis, exficcationc iclida.

Cronfl. t>iui€i . §. S6. Vogel tnin. p. 36. Bolus. /5) Terra lufitanica odorata c regione Eftremos.

Httbitat in lizWi , Gallia, Germania, Armenh , /uepe ex fa- tifcentihiis lavis nata , utpluritmim obfciire rnbra , aut fvfca, interdntn fiava , carnea , atit cinerea , vanct'ite innutnera, prope Idriam Carnioliae cinnabari, prope Kap-

/nick Hungariae argento fneta , olitn tnedicorum tifu celC' bris ; v. Liidwig de terris,

iinenns. 14. A. fubmacra rufa pnnftis maculisque ochraceis varia,

aqua emollienda. Syfii nat. XII. 3. p. 201. n. 4. Argilla flavefcens; pufictis

maculisquc ferreo- ochraceis. Crottfi. miner. §. %^. A, Terra porccllana marte nn'xta,

Hub:tat in Galiia {prope Montmartre,) itt Sinae collibus, heic gojfypii , oryzae , itidigoferue folutn conjiituens , late- ribus infra aquatn adhibendis egregie inferviens.

Rubrica. 15. A. molHs inquinans linguae adhaerens rubra fragilis aqua

vix emollienda texturac ten eae. Syf. nat. I. p. 204. n. 2. Marga ochracca rubra. Syfi. nat. XIL 3.^, 51. n. 3. Takaun fubtiffile rubrum in-

quinans. Carth. tniti. 73. Fcrrnm terreftrc durum manus inquinans. Cofi.fojJ. 88- Creta rubra.

Cronfi, tniner. §. 86, I. /3. 3. Bokis rubra durior. Waller. tniner. 266. Ochra rubra cretacea. Walier.fyfi. rnincr. 2. p. 26o. /;. 22, c. Ochra ferri rnbra

cretacea fblida. Dal. phartnac. 23. K. ^. Rubrica fabrilis, Vogel tniner. 178, Rubrica. Htibitat in Sibiria (ad ftuvios Baunt et Jefchanska ,) Dalecar-

lia, Haffia (piope Thalitter,) Bohcmfa, Lulatia, Gallra,

fret^uens niinerarui/j ferri , fjuo ipju abundat , cotties.

16. A.

140 TERRAE ARGILLACEAE. ArgiUa.-

lutea. i6. A. trolIifTiina inquinans Iiitea ochracea.

Hoffmami hergm. Joufn. 1788- 2. />. 521. Gelbe Erde. Habitat in Luiztiajupenoreprope Wehrau.

f iridis. 17. A. pingntufcula motlis compatla viridis igne intnmcfcens primo nij^relcens, poft in colorem rubrum dcnique fla- vum tranliens.

Syp. nat. XII. 3. p, 203. n. 13. e. BoIhs viridis.

Oonfi. tniaer, $. 86. I. V. Tcrra verde.

Habitat , faepius intra amygdaliten , in monte Veronenfi Baldo, Suecia, Normannia (/>roy)? Pontandcniei',) Saxo- nia (^prope Planiz) et Bohemia {prope Besniz, Wifchock- «an et Brammy,) pigmentum in aerc conjiam exhibens,

Tripolita- 18« A. maci-a fubfcabra moliis leviufcula Hnguae adliaercns, na^ difficulter liquanda attritu ad metallum metallicum nito-

rcm affumens.

Syji. nat. XII. 3. /. 202. ». %. Argilla fcabra nitidula fla- vefcens inquinans.

Woitersd. tnin. u. Argilla fubtilis macra.

Cronfi. tiiitier. $. 89. Terra tripolitana.

Vag. mitier. 38. Carth. tniner. 8. Tripcla.

WaH. miner. 33. Glarea indurata cohaerens afper».

WaH.fyfi. miner. \,p. 91. n. I. Tripela folida.

Habitat in infula maris aultralis Tanna, regno Tunetano et Neapolitano, ruifico (^ad fitivium Uda,) prope Fedoticwa et Cafiinova, in Sueda (/>r(9/;^.Snaflanda ,) in Flandria i^prope Oudenarda,) Kohcinia , Auftria {prope Crems,) Havaria (prope Bitfurt,) Wirtembergia^pro/?^ Calw,) FranconJa ( prope Schininejsfiirft,) Saxonia (prope Pot- fchappci f/ Naumburg,) Weltphalico circvlo (prope Vur^ ftenberg et Duisburg ,) et in Haflla (prope Griinberg et Darmftadt,) etiatn prope Francohutiun <jt</Moenum, iu montibus ftratariis y non rara una cutn fulphure , aut fo- Uorutn imprcffis vejiig^iis condecorata , firata confiituetis, aut ritnas exfilens , frequeniiiis ifabellina , dilute ochraceay aut ex fiav^fcente citteren, quatn alba, atit aliis coloribus tinfra , texturae,terreae y lapidibns duriorihus et metallis

. poliendis , tnodiilis etiatn , iti quos vitra nobiliora et me- talla ejfimduntur f fgf^gic itifervietts,

tumef- 19, A. igne ruferccns, ficca fpongiofa aquam cum intumefccn- ccns. tia avidiflime imbibens, ct pcrtinaciffime retinens.

Syfi, nat, l. p. 207. ;/. g, Argilla mixta arcnacea.

S^,

TERRAE ARGILLACEAE. Argilla. 141

Syji. nat. XII. 3. p. 203. «. 15, Argilla mixta porofa gla»

reofa. fVaUer. miii. \%, Argilla rubens aqua intumefccns , ean»

demque diu retinens. fVali, fyji. mhi. 1. p. 43. ». 2. Argilla vitrefcens, aqua in«

tumelcens, lub cxficcatiGne niemhranacea. Crunji. min^r. §. 90. A. I. ^. Argilla intumcfcens. Voget miner. 30. Argiiia termentans. tiabitat pafjim in campis , potifjhmim Sueciae , (ierilibu!,

dum fuperficies corii infiar exficcutur , intus piiltis iufiar

moHifJimu, hinc primo vere jub pedibus obumbulantiufH jlu&uans tremensque , aedificiis et hominibus fericuloja,

gramlae^ 20. A. macra, fubplaftica, ignerufelcens et indureftrens, ficca va. friabiiis fubpuiverulenta aquam cum mtumcfccntia lente

imbibens. Syji. nat. I. p. 207. n. 9. Argilla arenacca fabulofaque» Syji. nat. XII. 3. p. 204. n. 16. Argiila mixta glaica, are-

na labiiloque , aeitate iublapidelteiis. Cronji. miner. $. 90. A. I. ^. 2. Argilla intiimelcens k-

pidola. JValler. miner. 32. Glarea argillofa. §f'aUer. fyji. miner. i. p. 56. n. 12. Argilla vitrefcens, g!a-

rea mixta. Habitat in Suecia, praefertim in Dalccarlia, gyifea , fufca

aut rubefcens , aeftate adeo indurefcens , ut nec maUeuSy

nee cuneus pmetrent , cribrata pro exjiruendis piJioruM

ferncicibus praejiantijjima.

felttta. 21. A. fubmacra, humida fubplafiica, ficca pulverulenta , ignc in vitrum iolidum abiens. Syji. nat. XII. 3. p. 207. /;. J. Calx (paluftris) fixa pulve-

rea plaftica. WaUer.fyJi. miner. i. p. 6l. ». 14. Argilla vix cobaeren»

farinacea. Habitat hi Suiicia , petifjimum fub paludibui) grifea vsl alba , haec parietibus <ienlbandis a-dhibita,

tTV(infis, 22. A, ciner.ea, Iinmcclata in glebulas compingenda , fub cx- ficcatione rimas magnas agens tandem pulvcrulenta igna vitreieens. fVaUer.fyJi. miner. l.p. 55. n. 11. Argilla vitrefccns, hU'«

mo mixta. Hai/ttat frc^uens i» a^ris cultrs. '

23. A.

143 TERUAE AKGILLACEAE» Argilfa.

Unbra. 23. A. bitumine pcrfufa fufca fcriptur^ inquinans , uftione ru-

k-iecns. Syji. nat. Xil. 3. p. 204. «. 18. Argilla humofa fufca in-

quinans. Wolter^d. miner. \\. Argilla piftoria fuft*a. fVilJer. rfihier. ^. Humus nif,io -brunnea. WaUer./y/i. mvier. I. p 17, «. 3. Humus colorata bitumf-

nola fulca , et p. 60. nr. 13. g. h. i. Argilla mineralis

fufca'', oblcure fu(ca et nigricans. Cronfi. $. 283- 2. Mumia vegetabihs. Baiim. miner. \. p. 42. Terra Umbria. • Lehni. miner. 24. Umbra. Habttat in Italia, Germania (c. gr, prope Erfurtum,) Scania,

Angha, piBoribm tijitata.

ritriola- 24. A. fufca ftiptica aquam cum galhs coftam denigrans. cca. Syji. nat. Xll. 3. p. 205. n. 21. Argilla mixta fujca vitrio-

hco faHa. Hiibi^t fiih paludibus /?fl/7r/«, ab innidulante et fatifcente pyrita nuto,

falfa. 25. A, faporis falfl.

Hiaerne ttntam. chem. X. V. Born ind. foffil. 2. />. 98.

Habitat in maritimis et confiniis falifodinarura e. gr. auftria- tarum , falisburgenfium tranfilvanicorum , tnuria prae- gnans , cinerea vel riibra.

cobaltife- 26« A. nigra cum borace igni expofita vitrum. caeruleum ex- rk, hibens.

Qefn. hiji. cobalt. l./>. 21. g*?. Habitat in Wirtembergiae fodinis.

cuprifera* 27. A. fufca fpiritui falis ammoniaci cxcalefaflo colorem cae- . ruleum cencilians.

V. Born Brief. 7. /), 33. 34. 8. p- 43-

Habitat in fodinis Temefienfibus , ferri cuprique calcem cotu tinens , ita iit cupri Jlii exhibeat,

argentife- 28- A. mollis plaftica fufione cum plumbo argentum exhibens* ra. V. Born ind. fojf. 1. ;>. 83« 84.

Fehber l/b. die Gebirg. u. Bergw. in Vngarn. p. 57. Habitat in Bavaria prope Creisdorf, in Hungaria prope Schcm- niz, cinerea, flatefcens aiK ex flavQ rubra, ad ^Iq ay^ genti c&ntinens,

29. A.

TERRAE ARGILLACEAE. Putcolana. ' 143

aurifera. 29. A. mollis plaftica caerulefcens fufione cum plumbo aurum

cxhibens. V. Born ind. fo[f. I, p. 67. Hnhitat in Tr^infilvznize fodiuir pyope Hcrczigan et Facebai.'

30, PUTEOLANA. Ex terra aluminari filiceaque

et ferro, utplurimupi etiam terra calcaria conftans.

Friabil is.

Cum aqua et calce fubaQ:a adeo indurefcens , ut ab aqua non penetrari pojfTit, igne facile liquanda in (co- riam nigram.

genuina. I. P. obfcurius tinfta magnetis imperium facilime fequens. Cronfl, miner. §. 207. «. g^. i. Terra poiizzolana. JVaUer.fyff. tniner. i.p. 95. «. i. Caementum puiverulen-

tum non cohaerens. Habitat in Jtaliae rnontibm ignivermis, etiam exJiinBit, fre-

quens circa Neapolin et Komam, hinc inde in integros col-

les aggregnta , caemento aqtine impenetrabili egregie injer-

viens , obfcure rubra , fufca aut nigra.

afllmilis. 2. P. obfcurius tin£la magneti vix obediens:

Fauj. (le S. Fond iiic la mmiere de reconn. les difFer. efpcc. de PouzzoJanc. Amlterd. 17S0. 8-

Habitat in Gallia , e. g. in Occitanfa {prope Chenavari,) hinc inde in Germania, e. g. /« Brisgovia (prope Brey- fach ,) in Haflla {prope Echzel ,) in Franconia {ad mon- tem PtcrdekopF,) an ex fatifcentia lapidiun argiiJaceor rnm nata ?

Cineres. 3. P. cinerea pulveriilenta.

Cronfi. tniner. §. 297, Cineres vulcanorum. Habitat in vicinia montium iijnivomorum e. g. Itaiiae, « quibus fummo ciim impetu ad immenfam faepe altiinJi" nem , et ad aliquot interdum miUiartum dijiantiain e.xtrU" ditur , in terram reUbendo in clivos aggre^ata , aut int" mtnjam aream obtegens , aut intcgras urbes fepeiien:^

non

144 TERRAE ARGILLACEAE. Caementura.

9ion raro tantopere fnbtilis ^ ut per invifilnlei rimas cifta^ fum art}i(]ime claufarnrn penetrqt , ferri magnatim fc quentis tion parmn c&ntiffeni.

arcnacca, 4. P. cinerea ex granuiis fegrcgatts conftans.

Syjl. nat. Xli. 3. ,/). \%l. «. 5. P-u«icx (cincrarius) pulvc-

reiis arenaoeus. Creufi. tniner. §. 297. Scoriac pulverulentae. Wolier,fyft. miner. 2. p. 37^. « I. Forus igneus arcnarius. m) granis niinoribus. Rcna *icl Veluvio. y3) granis majoribus. Lapiili dci Vcfu/io.

Hahitat <iim praecedente , evidentius ex comminutis ignis fubterranei prQduEiis duriorihus orta,

31, CAEMENTUM. Exferro, terraaluminari, plu-

rirna (il'cea / utplurimum quoque parciori calcaria conftans,. '^'^

Buriufculum , lcviufculum,' porofum, texturae terreae, aquam^ cui immergiaircuni fibilo imbibcns , iiccum ec digito perftri8:ufn ftrepens, afperum, inconfpicuum.

Comminutum et cum aquaet calce fubadtimi adeo indu'-.' refcens , ut ab aqua non pe- netret4ir, ignefacile inXco- riam nigram abiens. >

Tu&» I. C in clivos int«gros ct ftrata amplifnma montibus ignivo- mis vicina aggregatum , formae comfnunis. 'Ferber Br. aus Welfchi p, 67. 139. I44- »47- 235-238- dvani litolog. Vejuvian. p. 174.

Habitat in vicinia montium ignivomorum j praefertim Ita-

liae , frecjnens circa Neapolm et Kotnatn , cx conglutinata

puteolana ([. 3. 4) natum^ aliorum lapidum ad infiar ex^

Jhuendis domibus a mnUis tvtre temporibits inferviens fre-

qucH'

TERRAE ARGILLACEAE. Cacmentum,

145

quentifjime infttmatum , cinereum , nigricnns , fufciim, ochroUuciim y ex f.nvefcciiti cine^eum aut ex fufco luteum, raritis rufefcens virefcens mtr variegatum , cryfinUis horn' blendae hnfiltinae , fcorli granatim , feldfrati , miuae mi' ctilis , puT?iicis frufiii , raritis olihus f teRaceis , fruSihut durioribus pUntim ; non ru<o ctim aciciis paulifper effer' vefcens , utinc ad aerem fatif em , nunc potiiis indurefcens,

Tarrss. 2. C. ftrata ampla argilla fertili tcfta conftitucns formae com.- munis. Cronjl. miner, %. lOJ. ». 8. 2. Cacmentum induraiura.

fVaUer.fyp.miner. i./'. 97. «.2. Gaemcntum induratum lapideum.

Vogel nov. comment. Goett. /.3.

Cartheuf. mineral. Al}handl. 2. p. 20.

CoUin. JQurn. d'un voyag. miner. cap. 17. p. l^^fijq.

Habitat ad Rheni ripas, potiffjmtim in Archiepifcopatu Co- ionienfi (prope Andcrnach) et in Haflia (prepe Lindeii- ftrut, Grunberg, Rockenheim , Daru-ftadt, Nidda, Ei- cheltachfen, et ad montem Vogelberg,) utpltirimum in- ftimattim aiit nigricaiii , tit aedes ex eo exfirtt&ae trifii' tiae fenfitm animo itifundant, cryfiuUos hornblendae , et vticajn , argiUavt, fitifhilu quartzi, ardefiae , mnrmoris^ pumicis , maculas vitro itemtilas faepe continens , in pro- priis molendinis comminuta cnemento aquae impenetrabili inferviens ; an ex fatifcente et denua indurefcmtf porphjf" rii fpecie nattim?

columna* 3. C. prifmaticum.

rc. a) priimatibus hexaedris. v. Veltheim n. chem, Entd, 7. p. 74; /3) prifmatibus pentaedris. C. Chrn. GmelinNaturf.21.p. li^, Habitat ad Rheni ripas, a) prope Andernach, /^) propfft^^li? wicd; frequfnf quoque ad Aetnae radiem.

K

3a.CA-

146

32. CARIOSUS.

TERRAE AKGILLACEAE. Cariofus.

Ex terra aluminari, filicea et cal^ carea cum ferri parca portione conftans.

Levis, mollis^ porofus, in aqua \a pulverem diLbens.

Cum aqua forti efFervefcen«^ ; igne indurefcens paulifper rufefcens.

Anglorum. I. Cariosus.

Kottenllo- fVuUer.fyJ}. miner» \.p. 92. ;/. 2. Tripela cariofa. iic. da Cofiit foljil. ^J. Creta fufca terra cariofa di£la.

Habitat in Angliae provincia Dcrby, potiffhnum fupra li- tlmnthracem , ifubellinus , obfure cinereus aut fifcus , ab Angtis artificibus ad polienda metaUa et lapidum varia ge- ncra adhibitus.

33. AR.

TERUAE ARGILLACEAE. AvMtL. 147

33» ARDESIA. Ex terraalnminariet filiceacon^^ans, quibus utplurimum pauxillum cal- cis ferrcae ec tcrrae calcanae, fae- p^ etiam aiiquid magneiiae et pe- troki accedit.

MoUis, textnrae fchin-o^e, in fragr- m: nta (utplurimum) difcoidea dif- iiliens, opacus, formijc communis, aquam imbibens , fed lcnte , ita ut non emolliatur, humeQ:attis odorem argillae fpirans.

Cum aqua forti non effervefcens, f^ne paulo fortiori in fcoriam turbidam abiens; in monribu^ primaevis (ia his pingui nitoreconfpicuus)aeque ac in ftratariis obvius , integros niontes et praec puas eorum par- tes coiiftituens.

Novacuh. I» A. nitidula intiis micans fubopaca duriufcula exvircfcente

cinerca , (criptura allMtla. 'Sy/l nat. XII 3. p. 37. n. i ? Schiftus fcriptura alba ater Co-

lidus policnJus. Woltersd. uiiner. 17. Schiftus niger durus fubtih*s. JVaQer. niiner. 64. FiflSlis folidus mollior , la^Tiellis craf

fioribus. Baufn. miuey. l. p. 219. Lapis lyclins. Habitat in montibus /chiflojis prata conjlituens v. ^. pnrcius

in Oelandia, in Franconia pr/v/)^ Lanenltein , polituram

imperfeBarH aff/irnens ^ aerc et oleo pingui indiirejcens y hoc

imbittus coticiiiae loco inferviens.

tajbularis, 2. A. nitidula molhs ex cinerafcente nigra fcriptura albida, braiteis rcttis. SyJ}. nnt. I. p. 1^4. XIL 3. p. 97. w. 2. Schiftus tabulari*

lcriptura nivca, ater iinpalpubihs aequalis Hfhlis, €oJ}. fnffil. 165. Schiltus nigcr pQliturain quwdaminodo ad- mitcens.

K 2 JVaOer.

148 TERJRAE ARGILLACEAE. Ardeda.

TVaUer. fmner, p. 62. Fiflilis fubtilior niger , polituram qiiodammodo admittcns.

JVaUer.fyJi. miner. I. p. 336. «. I. Schiflus fubtilior nigcr, ralura "albus, polituratti aliquo modo admittcns.

Scheuchz. alp. \.p. 19. et 2. p. 47. et 3. p. 7. Lapis fiffilis nigcr glaronenfis.

Cronjh miner. $. 9I. B. I. a.

Habitat in Scaniae , Helvetiae ipracfertim Glaronenfis,) FranconiaeCfro/^^Lehlten,) Saxoniae {prope Wurzbach) m^ntxhws y polituram imperfeBam admittens, mactilis in- tcrdttm olfcttrioribus orbiculatis aut oblongis varia , rafa ieviffmie ctim aqua forti effcrvefcens , leviufctila , tnenjis, tabnlis cakulatoriis Jiilis inferviens.

icgularis. 3. A. nitidula fubduriufcula ex caerulefcenti nigra fcriptura ci- ncrea, bcaSeis rcflis. Syjl nat. L p. 1^4. XIL ^.p, 38- «• 5- Schilkis (Ardefia)

fcriptura cinerea, caerulefcenti.nigcr tinnitans. Wolt. min. 17. Schiltus tvigcr durus rudis. Cofi.fofftl. 18 r. Schiitns cacruleus. JVaU. miner. p. 63. Ftflrilis durus caerulefcens. fVall.fyJL mivcr. i. p. 337. «. 2. Schiftus durus rafura al-

befcens clangofus. Carth. miner. 25. FifliUs dunis rudis ex nigro caerulefccns. 0) Ardefia rubra, Cronji. miner. §. 91. B. I. ,/3. y) Ardefia purpurea. Kirrv. miner.p. ^^fp. 6, var. r. 6) Ardefia purpurafcens. Kirw. miner. p. 88- fp- 6. var, 2. .*) ATdcfia cx vircfcenri cinerea. iVatier. fyji. min. i. p. 338. «. 2. b. Habitat iu Spitsberga Suecia c. g. Jemtiae alpinis, Helfingia, WeUmannia, Scaitia, Anglia, Hercynia, Slixonia, Fran- Gonia iac. interdum vivorum corporum , pracjertim ma- rioriim vejiigiis ornata , attt arbtifculartivi imaginibus ficia, aut mica vel pyritae particiUis infperfis nitens , aut quartzi granulis largius immifiis folito durior , aquar» nonbauriens j teSlis aedificiorutn inferviens.

foUda. 4. A. nigricans tcxturae ex fchiftofo G«mpa6Iac tinnitans fcrip- tura cinerea. Syfi. nat. XIL 3. p. 38- «• 6. Schiftus fcriptura cinerca, ni-

gricans folidus tinnitans. Waller.fyfi. miner. l.p. 342. «. 7? Schiftus folidus durus 4ifficulter vcl non in lauiellas diviiibilis.

Habitat

JERRAE ARGILLACEAE. ArdcHa.

I49L

Habitat in vSuecia, Hifpania, nova Hifpania , in fejiticas difjUiem , nigrefcens , fvjca , grijea attt rufejcens.

compa- 5. A. obfcura compaftifliraa folidiflTima duriufcula fcriptura ex» <5li{nma» ;)lbida.

Syji. nat. XIT. 3. p. 59. n. 1%. Schiftus compaflifllmus. fiabitat rariffima in Sina , Jtigra aiit ftifca , exteritn glabrA ittaequalis , intiis catnpaiiijlima ; an citJiinBa hitjus genc' ris Jpecies?

atrata. 6. A. texturaefchifto^b-Iamellofae molliflima, feriptura albida.

SyJi. nat. J. p. 1^4. XII. 3. />. gr. ti. 3. it.tvgoth.2^. Schreb. lith. 30. Schiftus fcriptura alba, nigricans fubfriabilis.

Waller. tmner. 66. Fiffilis moUior friabilis.

JVaUer.JyJ}. tniner. l.p. 341. «. 6. a. c. e. Schiftus diverfo colore , nigcr rafura cinereum , ceteris vero coloribus con» colorem exliibens pulverem ficcus macer fragilis,

Cof}. fo[fiL 167. Schiftus niger.

//<?^/Va/ ;■« Lapponia , Scania, aliis Siieciic provinciis ^ ma- cra , nigricans , fufca aut flavejcetts , igtie agitata crepi" tans , fortiori itt vitrutn fpumojiitn eonvertenday rofa cutrt aqua forti paulifper cffervejiens.

undulata. 7. A. nigra tcxturac undulatim fchiftofae.

Waller» Jyft. viitier. i. p, 345. «. 9. d. Schiftus carbpna-

rius, lamelijs fluctuantibus. llahitat in Finnia ct Jemtia, Hwic tnolligry igne injcoriar

porofasy mtnc paiito durior ^ igtie iii vitrum folidutn coU"

vertenda.

titumino-8- A. molliftiraa pinguiufcula obfcura tritura nitcns, fcriptura fa. nigra texturae re£to - fchiftofac in fragmenta difcoidca dif-

filiens, in igne fumans aut flammam concipiens, in aper- to cxpallefcens. Cronji. tniner. %. 159. Brandfchiefer, /S) Watler. fyji. tniner. \. p. 344. n. 9. b. c. Sehiftus folidus craffus non fiffilis, rafura nigra, carbonariu*. da Cojia foffil. 168. 4. Schiflus terrettris niger carbonarius. 7) Syji. tiat. XIL 3. p. 39. «. 10. Schiftus (commiinis} fcrip- turanigra, ater folidus. IVaQer. fyji. tniner. \.p. 340. n. 5. Schiftus niger pinguis, igne fumans vcl odorem fpargens, rafura niger. <?) C>onji. tniner. §. I^y. Kolon.

Habitnt in Sueciac, Angliac, Lufatiae, aliarum terrarum

montibus Jiratariisy Jirata Jaepi ampla ejficiem , Jiratis

K 3 iithan-

150 TERRAE ARGILLACEAE. Ardefia.

lithanthfacnm et tninefarum aluminir crehro vicitta , pe- troUo , interdnm quoque vitrioli acicio perfuja , aut pyri- tne glehulis vennve immixtis fcntens , hincnigra^ hinc in igne odorem , fumum , fiimmam fpnygem y non raro fuC- pl.iure.^ju , hin in i^ne operto cum ponderis jaBura nlhef- ceui aut canefcens , prohahiUter ex argilia fiffili bitumine fenetrata nata.

Kellas. 9 A. texturae fi^rofae Iinguae parum adbaercns. Bergm, Jiurn. 17^0.7 p, 12. c\'c. Habnat in Cornuhiae montibus, cupri fcanmquevenasinte*'' dum uirinqiie cingens , nunc plun.bei , nunc rtifefcentis coloris.

Nigrica, 10. A. atra macra moHifTima inquinans fcrjptura atra tcxturac iiicuivo lchiltoiae ia Fragmcn^a diicoidea aut feitucas lon« j[ias diiriliens , in igne rubeiccns,

Syft, nat. I. p. 154. XII. 3, p. 38. n, 9. Muf. Teffln. l^,tt.6* Sehiltus Icriptura arra, ater JiK|uinans.

Woltersd. 17. Schillus nij;er friabihs inquinans.

CattJh mir.er, 2>. FiHilis hialiihs niger maiuis inquinans.

WaHer. niute> . frr. Baum.miner. I./). 219. Fiflilis mollis friabilis piiflorius.

Wniler. Jyfi. miner. I. p. 343, n. g. Schiftus moltis nigcc ralura ater piitorius.

Habitat //; WeUro!;othia Succlae («^ Hunnenbercj,) Fran- conia {prope Ludwii;ftatt,) et ltA'.a, Jaepe a/uminis mi-^ fteris vicina, piBorum ufu celebris, bitumine et ferri calce dives , ideo igne torta odorem minus gratum jpargcm , et rubrum coloretn induens f tum riibricae loco adhibendai

tcfTularis, 11. A. molliflima fubponderofa in fragmcnta trapczoide.a dif-

hliens, texturac lchiltolae. Gerh. Beytr.z. Mineralr. \,p. 343. «. 5. Schiltus (rhom-

bcus) tabulis quadrangularibus. Hibiiat fufa, lutea aut vin.dis in Silcfiae principatu Liegniz.

prope Goliiberg, et in comitatii GUz prope ^Qudori , in-

tegros montei confiituais.

34. BA-

TEKRAE ARGILLACEAE. Bafaltes. Ijt

34. BASALTES. Ex terra aliiminari , plurima (1)

f ilicea , et (?) ferri calce conftans, quibus non raro pauxillum terrae calcariae, magnefiae albae et ni- grae accedit.

Opacus inconfpicuus, macer, tri- tura cana (utplurimum) , in fragmenta indeterminaca diffi- liens, ip aere in argillam fatif^ cens.

Cum aqua forti non effervefcens ; igne paulo fortiori in vitrum fo- lidum nigrum abiens*

Schiftofus.I. B. atcr, texturae fckillofae.

Hiibitat in montibus bafaltiferis Rheni infeyioris ripae , et Goectingae t//a«/x, olivini nidulis fcatens»

cohirhna- 2. B. obfcurus compa£tus duriufcuhis tenax in fragmenta prif- ris. matifa granulata fpoiite feccdens. '

Bnum. ffiiner. \. p. 120. Bafaltes.

Carth. niin. 21. Snicflis cryltallifatus , cryftallis.oblongis irregularihus.

WAiier. miner. 139. Gorneiis cryftallilatus prifmaticus la- tcribus inovchnacis.

WaOer. fy(i, miner. I. p. 519. n. 9. Bafaltes figura colum- nari, htcribus inordinacis, cryltajlifatus.

Hiibital fii/i/gi,i niontiitm praempta coni truncati formam interdum prae fe ferentia faepe confiitiiens granitae , gneij- fo , marmor! , ivaccae , argillae , arenae , arenario , //"- , ihantbraci , fiperimpofitus rarius psr gneijjum trajicienSj in maris auttralis infitiis ^ potifjimum iiovaSecIandia, no- va Hifpania, in Sicilia, Itaha, meridionali GMin , Irr- landia, Scotia et in^olh vicinis , infu/is Pevoe , Jslandia, Silcfia, Hungaria ( prope SchcmnvA , Cremniz, Kreutz)

' occiclentali Bohciuia, Jhperiori Lulatia, Saxonia , Thu- ringia, Hcnncbergo , ct vicinis )Pt;incomzc wontibus , in Palatinatu /'/f^/ori, Wettcravia, Fulda, Haffia, Goet- tingenii dillridu, Naffovia, rt^/ ripas [(A\cn\ inferioris , ex virifcenti ciaereus , ex rufefcenti fufcus y creberrime ex K 4 (i>te-

15» TERRAE ARGTLLACEAE. Bafaltc«:

cinerafcenti nigef , innumera aliorum fofjllium inntdulait' sium varietate conjpiciius ^ atit arbortim imaginibus , quas fri>gnejiae nigrue debet ^ pi^us , ferro interdtim adeo di- • ves ^ ut a mngnete trahattir , et in ufirinis magno cum frutiu ferri mineris adjicintur fragmentis in qnae Jecedit, rarins rcgularibus y rarius tabularibus ^ utplurimtm tna- gnis et prifmaticis , Jaepe enormis et longitudinis et dia- tnetri y creberrime bexaedris, interdum ietraedris , {an- gu/is rarius obliquis quam reilis') pentaedris aut heptac' ilris , rarius triedris , oEiaedris aut majori facierum nu* fnero con/picuis , fragmentorum a loco natali avuljorwn 0ngulis Jaepf rotundatis aut detritis, prifmatikus nunc re- fiis, rarius Jlexuojts , nunc continuis y rarius articulatisf nitnc perpendicularibiis , nunc obliquis y minc Jparjim de^ tumhentibusy rarius fe decujfantibus et fecajitibus , inter» dum vitri moire fragiiibus et catnpanae injiar tinnitanti- hus , lapidis lydii , bibliopegis vicudis loco injerviensp Jicnendis plateis , Jii-uendis aedificiis, aliis ufibus exiinie ' conducensy utrum ignis filius an aquae fedimentum?

pyrami- 3. B. obfcurus compaftus in fragmenta pyramidali^ fponte f»- diilis. cedens. Hacquet chem. Annal. 1788. !•/'• 522.

Habitat in Bohcmiae montibus prope AufTig , fragmentig elongatis tried>is , in Hungaria (^prope Schemniz et Crcm- niz ) fragmentis tetraedris*

tnnlcatus.4. B. compaflus Ijjonte in fragmenta cruftofa fecedens: cruftis Iphaeiicis concentricis.

Hahitut cum columnari, hdc moUioy, dilutius tiniius, ef facilius fatifcens,

Wacca, 5. B. molhs fragih's compaftus tritura niticTulus fponte non ia fragmenta ieccdens. Karfien Magaz. fiir Helvet. Naturk. 3. p. 234. Habitat in IJolicmiae et Saxoniac montibtis , etiam grandae- vis , nuncfirata anipla efficiens , nunc venae infiar rimas expiens, non raro venis metaliiferis dives , frequcntitis ci- nereus aut virefcens , qiiam niger , tcxturae pianne , quam grnnularis , crebt a columnnris bufis , quo tamen longe ce- ierius y fatijcit , olivini nihii includens,

Trape- €. B. duriufculus compaflus aquam imbibcns in acre rufefcens auin» et lamcliatim tatilccns , in ignc crepitans ct cum ftrepitii '

ditlihens.^ ^ ' \

Syji.

TERRAE ARGILLACEAE. Bafaltcs. 155

Syfi» nat. L p, i>4- «. 4. Miif. Teffin, 16. Schiftus cine- ' rcus {olidiulluhis, fcriptura cana.

S.yji. Jint \. p. 188- w- 25. Saxum impalpabilc calcariuni fchiltiforme cincreum.

Syji. nat. XIT. 9. p. 72. «. 2. Saxum impalpabile fchitto- ' lum iubcalcarium, fragmcntis rhombicis.

Jt rvgoth. 211. Saxum fchiitofum calcarium cinercum.

Oenfl. miner. <$. 26 v Saxum compofitura jafpide martiali moUi feu argilla moUi inci^rata et - -

JVuUer. fyji. miner. i. p. 361. «. 4. Corncus durus parti- culis mmimis tcrreis in fragmenta cubica vel rhomboida- lia Hflus.

Habitat in Scandinaviae montibm y praefertim Hunneberg, in Anglia, Scotia, Pyrenaeis, Germania, intcgros hine inde montes aut ampla eorum firata confiitnens , faepins venae injinr fecans , in profnvdo rimas innumeras agenSy €t faepe ifi prifmata tetraedra , raritis pentaedra atit tric' dra fiffus , cinereus , fufciis aut niger , igne leniori riifef- cens , eoque tortiis a magnete trnhitur ; cum aqua fortt pautifper effervefcit ; vitro ?iigro parando, compaSiior /a- ' pidis lydii hco tnferviens.

25^ LAVA. Ex terra alnminari , plurima filicea ct ferri calce conftans , quibus non ra- ro pauxillum terrae calcariae et ma- gnefiae albae accedit.

Coloris (utplurimum) obrcurioris, tri- tura cana, macra, in fragmenta in- determinata difliliens, in aere in ar- gillum fatifccns.

Ignis vi aperta liquante progenita , in montibus ignivomis obvia ; igne de- nuo liquanda in vitrum nigrum.

Gornpafla. I. L. fuhopaea compaita duriufcula texturae conchaceae.

Givaui litologia Vefuvian. p. XLIX. et 84«

Habitat in montibus ^niromh eorumque vicinia , ignis in

minus alternta; ut lapidis , ex quo confiata fuit , mani-

fejia utplurimim prae fe ferat vejiigiaf et indolem , fre-

K 5 iincn*

1^4

TERRAE ARGILLACEAE. Lava,

queiititii fifgra , ijuam ciiierea , fufca , atit ruhra , rariut alba, rarilfune viridis aut caettilea, crebro etiam iuniciu- lantibus iniiumeris fo(]iiibus heterogeneis , aut antea infi- xis , aut poflea natis et per aquam praecipue depofitis I vn/ieffata, in piifmata granulata, aut frogmenta eru-

fiofa concentricd fpbaerica aUquando fponte fecedens , aiit fiiriae in modum in foveis montiutn pendula ac formata ; aedificiis, et nobilioribus fiepe eorttm partibus exfirucndis, flatuis cfc. infcrviens ; an ex marga petrofilice hortiblen- da , aliiique liquatu f»cilioribus nata ?

vitrca. 2. L. diapliana nitens compa^a dur^ texturae conchaceac.

Syf}. nat. XFl. 9. /). 182, //. 7. Piimcx vitreiLS lolidus.

Cronft. miner. §, 2^2. Achatcs islandicus niger.

PValier. fyfi. miner. 2. p. 378- «. ?• Porus iijneus lapideus fblidus vitreus.

Vandell therm. ^. Vitrum foniie.

Givani lito/og. Vefuv. p. r28.<lifc. Vetrificazioni eompatte, /5) Lava filamentis vitreis, Hamilt. afi. angt, vol. 70. ad ann. 1780. P. I. n. 4.

Habitat in montibus ignivomis novae Hifpaniae, rct;ni Pc- ruani, Islandiae Hecla, Italiae Vefuvio, in inlulis Pon- tia, Pentcllaria Pafcbali, {hinc inde etiam in aliis rcgioni- bus, V. inHung^riafirpcriore, in quibus ignisfuhterraneuSf nutpyrita, aut lithaiitbracibus fotus , grajfatus efi , ftmi- le qiiid^ non raro aliu quoque immcrfa continens nuncma- grs nui/c {Sm^hi) minus diaphana , utplurimum utra , ra- rius cUierea , viridefcens , caeruujcens , aut alba , fre-, ujuentifjlme formae communis , rarius fialaHitae , aut {in infida I'ontia) globi formam induta , aut pyrawidis pen» tdedrue formam rcferens , rtliquis fpeciebus diJficiUus li- quanda , ferri quoque mino*em miilto copium continens, terrae cnlcariae et tnagnefiae albae expers ; olim pro glo- bu/is veliimentorum adhibtta ; novae Hifpaniae et regni Perunni incoiis in fpecuii /oeiim , uon fcniper ad chaly- bem fcintillans.

icoriacea, 3. L. bullofa fcabra intus nitens texturae conchaceae.

fVaUcr. Jyji. miner. 2. p. 277. n. 3. b. Porus igneus lapt-

deiis ficie lcoriacea lolidus. Givani /ito/og. Vefuvian. p, 146. &c. Vetrificazionrporoia

pclante. de Do/omieu Memoir.fir tes isles Ponces ^c. nr. III. i. Hiibitat in montibus ignivoinis, frcqucns in A(itnd.e effluviis iavim CQVipiiflam ntpturimim tcgem, rarius fufcii, quam

- Jiigra,

TERKAE ARGILLACEAE. Lava. 159

fJtgra, ititerdum qtioque hetero^enea continens, faciliut reliquis fpeciehus fatifcens , qiiibus ceterum ftmilis , fre- quentilfime tiigra , interdiitj: levis , fuperficie non raro undulata. »

poro&* 4. L. opaca inconfpicua porofa leviufcula.

' Gtvani iitolog. Vefuv. p. \^0. &c. Scorie lcggicre.

de Dolotnieu Memoir. fur les II. Ponc. Zfc. «.II. Hah:tat iii iijontibns \^n\\omh eorumque vicinia , frequeti'' tior in iis , qui noflra bae aet ite c.dhuc exnrdefcunt, quam in exfiinElis , frequentius ex apice montii protrufi , quam ex iaterihus ejjiaens , ardetite lavae fixivio ohfiacuUs impe- dito atque. ititurgefcetite fnepe progenita , frequentius tiigra quam ruhra mngnejia aiba reiiquis ditior ^ qiio tnagis pQ- rofi , eo magis. Pumex. ^. L. opaca inconfpicua paraHela fibrofa pqroia levis afpera. Bimsftein. Syfi. tiat \. p. 192. 11. i. Xli. 3. p. iSi. h, i. Pumex (Vul- cani) fchilli nigcr. Dal. phurniac. 43. Cronfi. tniner. §. 295. Pumex. IValler. miner. p. 328- Porus :gneus lapidis asbclti, JVailer ffi- tniner. 2. p. 375. « 2. Porus igneus lapideus

porultis fibroius Icvis, aquis innatans.

Civ.tni litofog. Vefuvian p. 140. \'etrificazioni filamentofe.

Habitat iti montibus ignivomis, Islandiae Hecla, Italiae Ve-

fuvio, vicinariim infiUarum , Ventotiene , Ischia , Za-

none, Pontia , Volcano, Liperi, etiam in itifuiis tioti'

vuUis archipelagi e. g. Santorin , et maris auflraiis e. g.

Tanna et nova Seelandia, faepe aliis viiicaui produ8is in-

cliifi a maris undis eluta et ad remota interdum littorn.

deveSia {in Actna tiuila ^ etiam in regionihus exardef'

cente iitbanthyacum flrato aut indicia motitium olim igtii-

votnorum tion otnni duhio majora praefe ferentihus exu-

fiis V, gr. prope QiffeUas , in Haflla, ad Kheni ripas a

Neuwied ad Confluentiam usque et uitra , in Bohcmia

prope Eger et in monre Schlatnizf/7/^'f/ SalnizfHy^ tn Naf-

fovia prope Datweiler in Occitania, luUd fuperiori et me^.

dia obvia, interdiim in coiumnus reguiares fecedetis , ra-^

ritis fufca aut nigra, quatn fiavefcens , aihida , aiit ci-

' nerea , fibris interdum minns confpkuis , iitpliiritnim cu-

vernofa , aqiiae faifae innatans , plurima aquae commtmiy

feidfpati, fcorii, tnicae particuias non raro ittfperfas coti-

tiiiens , poiietidis vitris , lapidihiis duris , tnetatlis idonea,

vitriim ex a^be/io , an ex ardefia , /ithatithracect pyita,

Mi €K fcbifio micaceo et granita liquata faciliori tiata ?

6. U

156 TERRAE ARGILLACEAE. Mica.

(puria. 6* L. incendiorum tcrrac ex ardentibus carbonum fofliliumilra- tis natorum fijia. Habitat e. gr. in Eohc\n\z prope BiHn, Seidfchftz, Laun, So- bofan, Naflbvia/^rop^Datweiler, Hus^ariae 7;/«/^/^ Schater nunc porofay mmc cotMpaSlay ntinc magis y minc niiniis ponderofa, fpadicea y lateritia, cinereay atra , caeruleOf ferri, chalybis , iridis co/oribus ludens^

56* MICA. Ex terra aluminari et filicea atque phlo- gifto conftans , qiiibus utplurimum ferri calx et pauxillum magnefiae al- bae , interdum pauxillum magnefiac nigrae accedit.

Glabra, macra, nitens, mollis , flexi- lis, incurvelamellofa, infragmenta granulata fpontefccedens, indifcoi- dea facilime difliliens, leviufcula, parafitica.

Igne leniori non mutanda, vehementiori in vitrum durum hinc inde bullofum liquanda.

jnembra- l. M. pellucida: lamellis amplis facilime feparabilibus elafti-

nacea. cis parailclis.

ruflifcbes Syji. nut. 1. p. 15^. n. i. XIL ^. p, ^g. n. i. Mica mcm- Glas. branacea fiflilis flexilis pellucida hyalina.

Carth. ntiner. 14. Mica lamcUis diaphanis latis tcnuifllmis

flcxilibus. Cronjl. miner. $. 94. A. I. Mica conftans lamellis magnis

parallclis. JVolt. miner.^ 17. Mica fifliHs membranis diapbanis. WaU. miner' 120. et fyjh viiner. i. p. 369. n. I. Mica mcm-

branaeea pcllucidifliina flcxilis alba. Bommer. miner.^216, Argyrolithus.

Habitat in Malabaria, Sibiria iprope Irkuz ad lacum Eajkal et Fauly,) Ruflia {.prope Archangel,) Finnia , Werme- Jandia (/)ro/)^ Elfdalen,) Galliac/^rormart VivaTais, Sab- audia (^prope Gene vam) mafJU aliqtiot iilnarum interdum

diame*

TERRAE AR€ILLAGEAE. Mlca» 157

diametra , granitae partem conftittteus lamellarvm fiim' ma fiexilitate facile a gypfo fpeculari et glaciuli difcer- nenda.

lamiAoia. 2, M. diaphana celorata : lamellis ainplis parallelis facilime {&-

parabilibus. Syfi. nat. I. p. 15^, n. 2. XII. 3. p» 58. ». 2. Mica mem-

branacea fiffilis flexilis lubdiaphana albida. Cronfl. miner. §. 95. i, Mica lanieiloia martialis. WaUer.fyfi. miner. l, p. 369. fi. 2, Mica membranacea fe-

mipellucida rigida. Habitat potifjimiim in granite montium primaevorum , ut»

plurimum infnmata niit nigra , interdum ftifca , aitrea,

rubra , aiit alba , rarijfme fola in fchifli Jpeciem coit'

crefcens.

rquamola. 3. M. fubopaca: lamellis mfnoribus fparfis incurvis.

Waller. tniner. 1^0. fyji. miner. \.p. 370. n. 3. Mica fqua« mulis rigidis inordinate mixtis. «) Syji.nat. XII. 3. p. 58- », 3. Mica fquamofa rigidula ac- gentata. Cronji, mincr. §. 94. 2. Mica fquamofa. Wottersd. miner. 17. Mica compafta, membranis fquamor fis, argentea.

^) ^yj^' ""^' ^'^' 3* P» 58. n. 4. Mica fquamofa rigiduJa au-

rara. Creuft. miner, %. 95. 2. Mica fquamofa martiaJis. Habitat , tanquam pars confiittiens , /'« granite multisque

aliis fexis , metallico cuprt, argenti^ auri nitore non rara

alias innumens Jta-jij rubri^ fujci^ nigri y cinereiy viri"

4is coloris varietatibus conjpiciia.

undulata. 4. M. lamellis undulatis aureis.

Syji. nat. XII. 3. p. 60. «. lo. Mica fiexuofo-unduJata,

fquamis auricoloribus. Waller, tniner. 124. Mica particulis fluSuartfibus. Waller. fyft. miner. i. p. 372. n. 4. b. c. Mica fiffilis, la- mellis fluduantibus et Mica hffilis, lamcUis retlexis. /3) Syft. nat. l. p. 155. n. 5. Mica particulis lamellatis, ac! angulum acutum Ilriatis. Syji. nat. XII. 3. p. 59. «. 6. Mica (hungarica) laraellis fle-

xuolis fragslibus auratis. WoLtersd. min. 17. Talcum moUiuIculum friabile , coloro aurco.

WaU,

158 TERKAE ARGILLACEAE. Ulci.

WaU. tain. 128. Talcum luteiira, lamellis opacis , fra|;t-

lifnmiim. WaUer. fyji. miner. I. /). 37>. n. 9.. Talcum loteum, la-

meliis Hexuofis opacis friabiliflimum. Oirth. niin. i^". lalcuin lamcllis opacis rigidis luteis, Hubitat in Dalecariiae fodinii /3) in Dalecailia.

licmi- 5. M. lamellis hemifphaericis concentricis. fphaerica. S^J}. nat. Xli. 3./». 59. n. 8- Mica fquamis hcmirphaericis. Waller. miner. 12^. fyft. tniner. 1. p. 373. ». 6. Mica he-

inilphaerica. Habitat in Finlandiac paroecia Kimito , fnxi fitifcentis par- tein confiimens , nitidifjirna , alba, Jemen pifi dimidiaiuiti tnagnitudine et f^gura referens.

flriata. 6. M. lamellis in radios tranfcuntibus.

WaUer.fyfi. miner. l. p. 372. «. 5. Mica particulis oblgn-

gis tenuioribus acuminaris. Cronfi. §, 94. 3, Mica particulis acerofis. Habitnt in Sueciae y//.v/j- , cinerea velnigra^ igne albefcens vel fiavcfcens hot nblendae accedens.

^ryftalli* 7, M tabulis hexaedris.

na. Syfi. nat. XII ^ 3. p.'6o. n, 9. Mica fquami;s ere£lis pafljm

triquetro-conniventibus. ,

Cronfi. miner. §. 95. ^. Mica drufica. Waller. fyji. tniner, I. p. 373. n. 7. Mica figura determi-

nata drufica. Habitat in Dalecarliae fodinis , in Sahlbergenfi , Zimiwal- denfi , tobulis miuc fparfis.f nunc Jiellutim aggngatis, 7iunc in columnas dijpo/itis.

pcifmati- %. M. fufca , prismatibus enneadris. .' ca. ' Klaprotki bergm. Journ. 1790. 9 p. 227.

Hoffin. bergm. Journ. 1789.' l. p. 156 Habitat in fodinn Schneebergenfi Saxoniae, Pini prope Aue, faxo ex quartzo et feidjputo compojito innidulaJis , opucUf intus parum nitem.

37. OPA.

TfiRRAE ARGILLACEAE. Opalus. 159

37* OPALUS» Ex terra aluminari et plurima (ilicea cum pauca ferri calce conftans, cui inccrdum pauxillummagnefiae albae auc terrae calcariae accedit,

Duriufculus, nitens , vix unquam opacus, texrurae conchoideae, le- vis 5 in fragmenca indecerminata difliliens, parafiticus, formae ut- plurimum communis , facilc ri- mas ag-em,

Igne diiHcilime liquandus.

hytlro- I. O. fubopacus in liquidis pellucidus coloremqiie mutans, phat.us. Jtnguae adhacrens.

Welcauge. Syjl nat. XII. 3 p. 69. ;;. 6 L WnU. miney. %t^. fyft.min. \. p. 283. «• 21. Acbates unguium colore in acre opaca aqua peNucens.

Byiitkmann von dem Weltaiige ocler LapiJe mutabili. Bniniv. 1777.

Liebenroth uh. Nat. u. Menfch verm. niineral. Gegenji. ifi Sachf. 2. Samml. §. 28- p. 49.

Habitat in infuiarum Feroeniium , Islandiae , Britanniae, Hetruriae , Hungariae , Silcfiae , Poloniae , Saxoniae, {^praefertim prope Hubertsbur^ ,) Goettnigiac p/Vm , no' tilibiis , viilgaribus et vilioribtis ^ chalcedoniis , prn/iiif chryjoprajjs , nephritico , Jerpentino , granite , jcfpidcf porphyrio argilla indurata , albus , eburneus, ochroleucus, vitellinus , rufefcens aut virefcens , rarius , fi unquamf pyramidis triedrae forma comparens^

piceus. 2. 0. nitoris cerei, texturae fmperfeciius conchaceac, Pedlltein. Habitat , rariiis aut nunquttm magnam montium partettt con/iituens , quam aliis foffilibus , magnis fiepe , majjis innijulans in iufidis Islandia , fclba , in Galiia p>ope Mcf- nil-Montant, cV/Vjw /// Alvernia , F^orez, Britannia (/)rfl- pe Pomp^cn ,) Bavana (piope Q.!zcrsdorf^) in Tranfilva- nia (prope hernianftadc , Szent-Irnae ct Nagyag,) in Hungaria , (prope teoniik , Koenigsberg , Scheinniz, Crcmniz, Jacobian , ;/;/fr Eperias e/lo5ai, et in vatie Siroka,) /« »w;///7';/x gigantcis , in Saxonia (prope Mife-

nam

l6o TERRAE ARGILLACEAE. Opalus.

nam Dresdam et Pleniz,) nova Hifpania wfurncitm y ex citteyeo niger , ex virefcente fiifcui , olivaceus , graminenif pjittacinus , caerulefcem , caeruleus , aut ruher^ diajiha' , ttus , fetnipellucidus , out fuhopacus , fegmentis , in quae fponte fecedit f granulatis ^ interdum ligjii fragmenta in- iludens.

ligneuS' 3. O. iobopacus longittidinaiiter difFraftus fibrofam texturatn monltcans in fragmenta crufiofa fpontc fecedeas. Karft. Lesk. Mineralkah. I. p. 170. Holzopal. Habitat maffis utphirirtnim ingentihus in comitatti Hunga- riae Liptovicnfi, faciie in fragmenta, nonnunquam in fe- jiucas loiigas difjiliens , interdiim Gpncus , rarius diapba- nus , fihns iitplnrimnm reEiis , criifiis, in quas fponte fe- ■ cedit craffis , nunc re&is , nunc incurvis , crehrius ftria' tus , q-uam unicolor , laBeus , ex rufefcente alhus ^ ochro- lencus , ex fl<wefcente cinereus , fufci capiUorum tiut ca- ryophyllorum aut iu lut^um vergatis coloris , ochtaceusj ziel hyacinthintis.

ccrcus. 4. O. fcmipellucidus lcvis f!avus, tcxtura* pcrfcck concha<:eac« . Werner in Cronfi. Mineral,§. 55. />. 122* V. Fichtel Karpath. p. 408.

Uabrtat fruftis rotiindatis jafpidi faepe et ttrgrUae induratae inhaerens Polonia prope Radomifchei inUungnviafuperiori frope Tdkobanya , flavedine propius ntinc ad ceream, fitinc ad melleam nccedente , nunc paulifper in fufcum co' iorevt vergente , fragilis , intus valde nitens , fragmentis, in quae diffilit, ctcutii, interdum fere difcoideis.

rilior. 5. O. durus lcviufculus facile diffiliens in fragracnta acuta. 7 Karfl. Lesk. Mineralkah. 1. p. 168.

Habitat in Polenia prope Kadomifchel, Silefia prope Gofc- miitz, Bohemia, Hungaria (/)'o/?e Tlchcrwcniza f"^ Tel- kobanya,) Auftria (prope Primerfforf,) Suxonia (prvpe Freybcrg, Eibenflock e/ Johanngeorgcnftadt,) et pn>pe Francofurtum a^Moenum («^ Avcflcin ,) diaphanus vel fuhopacus , rarius opacus rarifjime pelluddus , texttirae mnic magis, nunc minus perfeBe conchacene, nitoris nunc viajoris nunc minoris utplurimim vitrei , colorum alhi, cinerei, viridis, fufci, ruhri, ttivri, varifAate magna cofifpicuusf inter4ntH tnaculoftte,

6. O.

TERRAE ARGILLACEAE. Opalus. l<)£

vulgans. 6. 0. colorem pro fitu ad lucena varians duriufculus leviufcu- luj diaphanus fragnientis, in quae difliiir, obtuliufciilis.

Syji. Kiit. XII. 5. p. 68. «. 6. a. Silex vagus leiiexione ct re raftione varians, albui.

WtiUer. miuer. §2. Achates ferg pellucida, colores pro fitu fpctVatoris mutans.

Waller.fyft. mitier. i. p. 280. «. 19. Achatcs fere peliucida,^ colores iub rcfraciione et rcflexione varians. .

Habitat utplurimnm aliii lapidibui itihaerens j et forwao communis , rarius renifortuis aut botyyoides , in Poloniz (,prope Radomilchel,) in Silefia (prop* Cofeinijz ef Schwentich,) 1« Saxonia (prc»/>e Jolianngcorgenlradt, Ei- benftock, Schneebcrg et Freyberg,) prope Francofurtun» itii Moenutn , Hungaria ^prope Tfchcrweniza , htic tnter- dum lichsnes includeus, iu Islandia e? f«/?///j Feroc, i«- tiis utplurimum parum nitens , interdnm fubopacus , la-^ £leus , Qchroleucus , ex fiave/centi ciiit virefccnti cinertuf rarius porraceus olivaceus aut rubelJus , aijuae guttarn in- t€ydum includens y rarius texturae in plunam vergeutif^ aut matris perlarum injiar nitens aut pun^is qiiafi argeff teis micans.

Iiobilis. 7. O. femipellucidus intus valde nitens lcvis duriulculus coloro vivaei pro fitu ad lucem vario fragmentis, iq quae difli-) lit acutis.

Syfi. nat. XJI. 3. p. 68. «• 6. /3. Opalus Paederota.

FHmus hijK mund. 57. c. 6. Hfjfe/q. it. 508 'i Crsnji. miner* §, ^5. a. Opalus Ncnnii.

fValier. fyfi. miner. \. p. 28 f. «• 19. l'. Opalus colorc oHr vari , reflexione ruber.

yohann apocal. 21. n? Lapis praelrantiflimus Ja{p(s.

Habitat ad radicem montium Carpathicorum in Hungarfjl prope Tlcherwcniza, argillae fe*riferae inclufus , heic jant ■ anno 1400 erutus , rarior in Saxonia prope l^reybcrg, ut-

plurimum laBeus luci reBa obverfus fiavus , oblique eam recipiens viridis , fiavus , ruher aut caeruleus , Jaepiug fere pcUucidus j rarius fere diuphanutf rarijfihie wrtnttit includtns.

38,ZEO-

I62 TERRAE ARGILLACEAE. Zcollthus.

3^. ZEOLITHUS, Ex terra aluminari panca etplu-

xima filicca conftans, quibus aliquid terrae calcariaeetpau- xillum calcis ferreae et aquae accedir»

Leviufculus, in fragmenra (ut-

plurimum) indecerminata dif

iilicns, parafiticus, fragmen-

• tis , in quae fponte lecedit gra-

nularibus.

Aqua forti fine effervefcentia ro- lubilis, et cum ea in gelacinae fpeciem (aepe abiens igne cum ebullitione facile liquandus, in vitrum album, initio fpon- giofum, aquae fupernatans ec primo fluxus momento fplen- dorem emittens.

farinae^ 1. Z. albus friabiHs.

us. Knoch Beytn zu chem, /Innal. 2. p, 20.

Habitat in Islandia, et Hercynia (prope Andreasberg,) ex fatifcentia congerterum natus.

lamello* 2. 2. folidiis intus nitcns rufefc6ns diaphanus lameliofus: la- fus, mcllis unduiatis franilibus.

Knoch Beytr. chem. Annal. 2. p. TJ, f. 17. 18. 19- Rinman nov. aFi. Stockh. 9. ad I7S4. I. p 52. Gaften. Hubitat in Oitrogothia ef lsiandia> interdum in fragmenta vrufioja /ecedetis , duriiifculus.

ndiatus. 3' ^' ^oh^ios matris perlarum inftar nitens radiatus : radiiscon-

ver^entibus.

Cronji. 7/iiner. $. iii, 5. A. Cryftalli zeolitis pyramidalc»

concretae ad centrum tendentes, fVaUer.JyJ}. miner. I. p. 313. n. 9. Zeolitcs fticie felenitica

lameliarts.

Habifat

TERRAE ARGILLACEAE. Zeolithus.

»(55

Habitat in Islandia infulis Feroc, Lapponia, Jemtia et Her- cynia, radiis mitic ft^llatis , nuncfajciculatis, alLus, auf, favus y duritfculus.

4« 2, folidus matris pcrlarum inftar nitens fibrofus; fibris con-

vergcntibus. Cronfi. mtner, §. iio. Zeolites fpatofus. WaUer.Jy,]}. vnner. i./). 311. «. 2. Zeolites particulis rair

noribus, granularis mblbor. Vo^el viinerl \%f^. AEl. Stvckh. 1^56. p. 120. Zeolitus. Habitat in Islandiae lavis, frequens chalcedonii cotnes , in

Scotiae, Hafliae, Thuringiae, Galiiae balalris, rarior i»

Henyuia, utplurimuni albus , rarius rubeOus y ftfcefcensy

Jlavus , aut cinereus , fibris tenuiortbiis aut craffiuribuSy , nunc fajciculatis , nunc fieUatis et in g/obi tnagis minusve

ferfe&i formam non raro aggregatis , diapbanus , rariuf

Jemipeliucidus , duriuJcHlus.

5. Z. folidus fubcylindricus rufefcens.

Syji. nat. Xil. J./j. i^J. «. 12. Stalaftites (zeolithus) fpa-

tofus rufciccns. Habitat pajjim in rupium rimis, an diJiinSiaJpecies?

6. Z. folidus diaphanus matris perlarum inftar nitens fulcatus

clavae forma. Knocb Beytr. chem. Annal. 1. p. 17. /. 6-8. Habitat gregarius in injutis Fcroe , Islandia , Jemti» , Hcr-

cynia, heic argento rubro et Jpati Jpeciebus variis inji'

dens , la&eus, rarius flavicans.

7. Z. folidus femipellucidus duriufculus matris perlaruin inftac

nitens, tabulis hexaedris» Fichtel Karpath., p. 660 ?

Knoch Beytr. chem. Annal. 2. p. l6. f. l. ^. 4. ^, Habitat in lshn(Ma , Hercynia, Tranfilvania, rarius lafieus attt ruber quam ex caerulejcenti albus , utplurimum facic' bus brevioribus Jingulis in binos rhombos , terminatis.

8» 2. albus folidus fubpellucidus duriufculus matris perlaruta inftar nitens , cubis cxilibus aggregatis.

Habitat in injulis Feroe, Islandia, Lu{atiaey//pm'tfm (^ad montem Laulche) bajalta.

9. Z. albus pellucidus nitens duriufculus : prifmatibus tetrac* dris.

L a «) prif-

16.4 TERRAE ARGILLACEA^ Zcolithi^.

») prifmatibus re£langiilis.

CrenJ}. niiner. $. iii. B. Criftalli xcolitis diftinaae figu- ra prilmatica truncata.

b) utiinquc in aciem tcrminatis. Knoch Eepr, z. chem,

' Annal.2. p. 133- ,, „ r i. t.^- ;

c) pyramide tetracdra terminatis. Karfl. Lesk. Minerai-

kab. l.p. 133.

d) aequilateris.

e) compreflis. Karfi. Lesk. Mineralkab. i. p. 133.

a) cruciatim fe pcrforantibus. Karjl. Lesk. Mineral- kab. l.p. 133.

0 aggregatis. «) falcJculatim,

b) {teHatim. " ^) prifmatibus obliquangulis.

Habitat in inlulis Feioe, Islandia, b. c. (e a) in Hcrcynia, a) in Jcmtia, prismatibus interdum minutis.

cSpilkris. 10. 2. niveus nitens duriufculus: pyramidibus capillaribus. Cronfi, miner. §. III. C. CriftuUi Zeolitis capillares. £() pyratnidibus legregatis. ^) pyramidJbus fafciculatim congeftis.

■Habiiatin iniu\isFcr(K, J^mtia, iKn/a/te Ifenacenfi.

fcintillans.ll. 2. durus nitens. Bergm. chem. Annal. 1784« ^- P* 392.' Gro/tbke Bergbauk. l. p. l^H'

a) formae communis.

b) iuperficicbus Iphaericis inaequalfs.

c) prilmatibus perfedlis hexaedris : faciebus convexis. Habitat in Suecia rarior prope Edeltors; etinm in Weftro-

gothiae ct Scotiae ba/a/tis prope tdinum, et Dumbarton, 7) prope Strontian raritis fibro/us aut radiatus , qua»t cQvipaEius^ albus^, canus^ i/ah^Uinus^ aut ruher, egregiam polfituram admittens..

vitidis. 12. Z. pomaceus durus femipellucidus texturae partim iamel-

lolae partim radiatae. Claproth Scbr. berl. Naturf. $. p, 217. HaJJenfratz journ.

de phyf. i^^S^. Febr. p. ^l. Werner bergm. Journ. \y()o\

I. p. 99. Prchnit. Sagejourn. de phyf. 1789. ytm. f. 447, Chryfolithe du cap

dc boniic clperance. Hacquet Schr. berl. Natur/. 4. p, 2J, /. 3. /. 17. Kriftalli-

firrer Prafer.

«) for«

TERKAE ARGILLACEAE. Zeolithus. 16$

«:) formac cominnnis. '

J3) furma prismatis tctraedri comprefll.

Habitat ad Capiit bonae fpei , et iprope Dunglafs) in Sco- tia, polituram egregie adrnittens y inteydum in porraceutn aut olivaceum colorein vergeus , formae communis mii cryjiulloyum ufp/urimum exi/ium nitidantm, rarius prifma- tum reclangulorum tetrncdrorum utrinque in aciemHer» minatorum , quam tahularum aiit hey.aedrarum aiit cre^ brius Htraedrantm obliquaugulnrurn , ad niatgines termi- ' nales faepe truncatariim , frequentius in tabtilas tetrae'' dras , fijcicidosy farciminum fpeciem aggregat irum, quatft folitariarum , transverjim fraSltis minutim granulatuSf in fragmenta granularia , rarius in baciUos fecedens.

Columna- I3. Z. prifinaticus transvcrfe Uriatus, longitudinaliter (JifFr^- lis, flus texturap fibrofae transverfim lamellorac.

(y. Fichtel et Bittdheim Schr. berl. Naturf, 3, p. 447. Scc.

4"2. &c. Htibitat {prope Sdiebcrch) /« Tranfilvaniae marmore nticante fparfus , prifmatibus nunc foUtariis , nunc aggregatisy nunc tetraedris nunc hexaedris , utplurimum aLbis , ra- rius caerulefcentibus , thalaffinis attt Jiratnineis , majorem longe, qiiam congeneres {^^) terrae caLcariae % minoreni atuminaris eoHtineniibut,^

Cyanites. 14. 2. Gagiiimus (HaphanusnitensponderofusdujiufcuUistrans- verfim ad chalybem lcintillans in feitucas iongas dilfilicns, texturae lamellofo - radiatae. JVerner bergm. Juiirn, lyi;©. I. p. l64-.'

Savjfure fiL journ. de phyf. 1789. Mart. p. 21 3. et Sage Jiil. p. 39. Sapparre.

Hojfmann bergm. Joiirn. 1789. I. p. 29. Cyanit.

V. Born ind. foff. i.p. 33? Bafaltes caerulcus.

v. Born Briefe iib. miner. Gegen/i. 7. />. 39 ? Ferber n. Ti^ytr. 2. Mineralg. I. p. 106? et 3. mineralog. Briefe. p. 46? Stiiiz Abh. der hoehm. Privatgef :^.p. 332 ? Blaiicr Schoed.

Herrmann chem. Annal. 1789. I. f. 224? Aquamarinarbi- ger SchoeiL

Habitat in montium Carpathicorum ramo, Wallachiam a ^xdiu{y\\'dLn\^ feparante , ad montem S. Gotthardi Helve- tiac, in provincia Lugduiicnfi {prope Symphoriaii) Gal- liae , i« Hilpania, Scotia, Tiroli (/J^ ?«tf«/-f/« Grciner,) itt Auitria iprope McilTau?) in banUatu Temefienfi? (prope Saska,) in mentibus Nert.fcUinsk Sibiriiie ? m Sa- J. 3 xoaia^

166 TERRAE ARGILLACEAE. ZeoHthus.

xonia? (prope Geyer,) ad Rheni ripas prope Anclcrna- ciim ? ?■;/ fragmenta cruflofa , interdum in granuluria ag- gregura , fecedens , colore caelefii intermi/io albidus vel cinereus , lameUis iucurvis , frequentius radiis utriique fe- mipellucidis confiant , his tenuiffimis ^ fparfis , paraQelis aut fafciculatis , et niajori duritie, et faciliori in^^gne fiuxu a mica ei talcofatis diJiinSius,

conglo- 15. 2. granulis, in quae fecedit, laevigatis vitrei nitoris con- meratus. cencrice cruftofis.

V. Ficbtel Karpath. p, 56^. 648.

Habitat in collibus , monti Hungariae Pap-LafTo vicinisy tnagnas majfas conftituens , jafpidis venis exaratus; an hujus generis?

16. %. porofus. V. Fichtel Karpath. p. 3^7. 647. 6^5.

Habitut in Hungariae monte Schator, an ex granite liquaf natus , alhidusj aut mgricans.,

quT^tzo- 17. Z. nigricans texturae acquahilis in fragmerto acuta difll- fus. licns nitoris pioguis. v. Fichtel Karpath. p. 652.

Hubintt in Hungaria, prope Talkobanga integrum montetn conjiituens.

varius. ig. Z. texturae vitreae nitoris pinguis nigricans : granulis al- bis iininerfis. v. Fichtel Beytr. p. 657. Hahitat in Hungaria pr*/?? Glashutte; an hujtts generis di- Jiincia fpecies ?

«ombu-

lcuS.

argenteuJ. 19, Z. diaphanus riraofus coloris argcntei. path. p. 65^9. ) Habitat vagus in Hungaria prope Peklin.

V. Fichtel Kar-

behemi- eus.

20. Z: lamellofus igne non effervefcens fed m vitruni nclluci- dum confluens. Fichtel Karpath. p. 662. Hubitat in Bohemia prope Kunyetia inter Koeniggracz e9 Pardubiz, amygdalitae innidulans.

39,SCOR-

TERRAE ARGlLLACfeAE. Scorlus. 167

59» SCORLUS. gx terra aluminari et filicea , calca-

ria et utplurimum calce fcrrf*a conflatus, quibus interdum ali- quid magnefiae albae et nigrae accedit. Durusj, in fragmenta indetermina- ta difliliens , intus nltens , para- fiticus. Cum aqua forti non efFervefcens, igne facile in vitrum abiens.

granati- j. Sc. albus durmfciilus difficilius igne fundcndus facile fa- ' 11U8. tifcens.

Givani litolog» Veftiv, p. 58- Granati vianchi di Napoli, T. Bergnian He prod. vuicnn, optifc. vol. 3./). 206 Habitat in Vefuvii potijjitnum lavis , marmortbut aliisque granatum facie externa aemuUns , at ferri expers , nune vitri injiar peliucidus , nunc opactis.

vitrcus. 2. Sc. fragilis nitens texturac minutim conchaccae, facilc cum fpuma liquandus. KLproth Mag. fiir Helv. Katurk, 1. /;» igo. Vioietter

5>choeil. Hoffmnnn bergm. Journ. 1788. I. p. 54. 261, Thumcc Stein. «) formae communis diaphanus aut fubopaeus in Jfragmenta

eruliofa iponte lecedcns. ^) cryfiallis nitidiffimis pellucidis vel femipellucidisfubprifma- ticis : faciebus rhomboidalibus utplurimum longitudinali- ter ftriatis. Habitat in Saxonia prope Tbum et Scbnccbcrg, in Defphi- natu prope Bourg d'Oilans, Armcnticrcs et Balme d'Auris, in montibus Pyrenaeis prope Barcges, in Nbrwegia prope Kongsbcrg, utplurimum (aryepbyllinus , colore ntinc ma- gis in rubrtim^ nunc magis in violaceum y nunc potiut in nigrum vergente , rarius margaritaceui aut ex viref- cente cinereusy levivfculus.

tabularis. 3, Sc. canus femipellucidns tabulis tenuiflimis tetraedris in ta- bulas craffiorcs aggret^atis. Heffmmn bergm. Jotirn.

I7«a. I. f. 57»

L 4 Hauttat

i6$ TERRAE ARGILLACEAI. ScorliiJ*

Hahh/it una cum vitrco in Delphinatu prope Boiirg cl*OiTanJ, coMpu&HS , fuhnitidm , intus parutn tuiciins , texturoe cd plauam accedtutir, tabul.irum facisbus lateralibus cylni' drico • concavis y terminalibus utplurimum fubconvexis .

gcnuiniis» 4. Sc. ponderofus opacus niger, tritura dilute cinerea.

Stangen- Syji. n^it I. p. 18 1. «. 2. Stannum cryllallis columnarjjus

fciiocri. nigiis.

Syfi- nut, XIL ?. p. ^i). «. 5. Borax (Bafaltcs) lapidofusco-

lumnaris pclitus, pyramidibus triquetris. Cronft. miner. §. 75. 4. Baialtes tryitallifatus. JVaUer. miner, Jp. 139. Corneus cryllallilatus prifmaticu^

lateribus inordinatis. JValler.fyJi miner. \.p. 519. n. 2. Bafaltes figura eolum-

nari lateribus inordinatis, cryltallifatus. Habitat in Zeylonae , Madagalcariae , Hifpaniae, Italiac, Sabaudiae, Vallis Tellinae", Khaetiae , Helvetiae , Gal- liac , et montium potifftmiim Pyrenaeorum , CorHubiac, Groenlandiae, Norwegiae, Sueciae, Silefiac, Moraviac, Hungariae, Saxoniae, Hercyniae /</f/j, granitis y gneif" Jis variis , nqua forti fere totus Jolvendus , ferro inter'_ ^um adeo dives , /// magneti admotus ejtts direffionerf* ' mutet , nunc formae communis , in fragmenta ^ranularia, freqiientius y et tum etiam facilius in bacilJos tenues , re- ilos paraUcle , fajciculatim aut JieUatim Jecedens , nune fortna cryjialiorum y rarius granates mentientium , quam. prifmatum , quae longitudinaliter firiata , rnriffJme aci- eularia y yu^go mediaey rarius infignis magnittidinis, cre- brius triedray aut enneaedra, utrinque utpLiirimum tn jQ/ramidem triedram terminatay quam hexaedra apparent,

eleflricus. 5. Sc. excalefaaus corpufcula levia altero finc attrahens altero Turraalin» e^^cutiens.

Syji. nat. xn. 3. p. 72. n 4. Borax diaphanus fubopacus

purpureus maximc elcclricus. ' fVaUer Jyji. miner. i. p. 315. «.6. Zeolites facic vitrea, calefadus cineres aliaquc levia corpora attrahens et repel- lens, cleftricus. l/^a parif 1717. p. 9. F/or. zeyl. g. Aa.herol. 17^6.p. I©C.

Lapis eleclricus. ^ ^ r

Vogelminer. 191. ASi. Stockh. 1768. />. 7. Afchendrckcr,

Jrip, Tourmslin, Habitat in Zcylonac fiuviis , Brafilia, Caftilia, infuiis Gal- Jiae vmms, in Groenlandia montibus Ural et Nertfchinf k

Stbi-

TERRAE ARGILLACEAE. Scorlus. 169

Sibiriae, niontibui Norwegiae, Sueciac, Helvetiae (Grim-

iel et S. Gotthardi ,) et Germaniae c. g. in monte Greiner,

.prope Francofiirtum ad Moenum, prope Sc\h in Franco-

nia, prope F.hrcnFriedcrsdorF, Annaherc; , Dorfchemniz

£t Freyberg in Saxonia , gneiffo aliiique faxi fpeciebus in-

vidiilans y a qwbns faepe avidfia , et aqiiarum vi deletis

angidis ad fluviorutn ripas granoyurts forma dimittitnry

alias prtfmntibns tenuibus fnepe longitudinaliter firiatis

pyrawide tctruedra terminatij tri - vel enneacdris , rarius

tetraedris y hexaedris aut heptaedris ^ rarius qiioque for-

mae communis in baciUosfecedens , fuhponderq/us , textu-

rae conchaceae , utplurimum peUucidus et va/de jiitens,

hinc ger.imae loco habitus ^ qiiamvis duritie plurimis e)ut

fpeciehus iiiferior ^ interdum diaphanus coloris creberrivie

obfcuri, fufci aut viridis , rariusriibri, caertdei aut flam

viy igne difficilius liquandus , aequabiliter excalefaBus

faviilae pidvifculos attera parte attrnhensy altera repeUens,

a/tera exca/efaBus y a/tera refrigeratus utraque attrahens,

P. Hermanno , quum in Zcylona csmmoraretur , jam cQ-'

^niius, ponderis Jpeeifci = 3086 a^ 3155 ; looo.

i'^ ORDOV.

17« TERRAE ^LICEAE. Gemma.

O R D O V.

TERRAE SILICEAE. Ex terra filicea praefertim conflatae, durae.

40, GEMMA. Ex terra (ilicca et aluminaris faepe paulo majori portione conflata, quibus utplurimum aliquid terrae calcariae et calcis ferrcae accedit. Macer, intus valdenitens, rariflime opacus vel fubopacus , nunquam dnriulculus aut mollis, in frag- menta indeterminata difliliens , pa- rafitica, in tenebris lucens, fri- Qiione excalefaQ:a corpufcula le- viora trahens. Alcali igne liquato non folvenda.

Kubinus. I. 6. dunflima ponderofa ruhra texturae lamellofae , dire£ti<^ ne mutata conchaceae, coloris in igne et tritura tenacini' Tna, priori noii liquanda.

Syft nat. 1. p. 165. «. 6. Xlf. 5. /». 102. «. 6. jB. Muf. Tef- ftn. 38- n. 3. AUimen (Gemuia pretiofa Kubinus)lapidO" ium pelkiciilifllmuni lolidiflimum rubrum.

Cronfl. miner. §. 43. /3. Adamas ruber.

IValler, tniner. iw.fyfi. miney. I. />. 235. «.2. Gemma pelluciditlima duritie fecunda, colorc rubro in igne per« nianente.

Jup. rniiier. 377. Vogel miney. 145. Baum,miner,\.p.22<), Kubinus.

Habitnt in Brafilia et Oriente, poiifjimum regnis Pcgu et Zeylon , duritie fpatum fere tripio fvperam , calcariae terrae et caLcis fer.reae aliquid quoqite continem^ pofi ada- 1 ttinntem inter gemmas pretiofiflhna , colore nunc pallidiO'

ri , nunc magis fiturato cerafino aut in violaceum ver- gente , rarius dilute rojeo aut ex rtibro et albo mtfio, firi- isque flavis vario , aut partim rubro parfim caeruleo ra- riffime in virefcentem vergente , aut varlthiU , forma priftm/if tetraedrif aut tabulae triedrae : faciebus termi- ' nuli-

TERRAE SILICEAE. Gcmma. 171

siali^us in aciem exeiintibus , aut pyramidis triedrae Jim- plicis j crelfrius tetraedrae dupiicis , ad ma>ginei inter* dum truncatae^ Jtiepc (juoque angulis aijuae vi detritis for- ' rtta grnnorum rotundatorum , /aepe peUucidus , rarius/e- ntipellucidus aut opacus.

2, G. duriffima fubponderofa cacriilea tritura >alba texturae fubincurvo-lamellefae, igne non fundenda, at colorein omnem cxuens.

Syji. nat. XII. 3. /). 105. «. 6. y. Alumen lapidofum pellu- cidiflimiun folidiffimum caeruleum.

Cronji. mineral. $. 44. yuft. miner. 378- Baum. miner^ I» p. 230.

Vogel miner. 146. Saphyrus.

Waller. miner. II2. Gemma pellucidinima, duritic tertia, colore cyaneo igne fugaci.

WoUer.fyJi. mitfer. i./». 237. «. 3. Gemnia pellucidifllma, duritie tertia, colore caeruleo in igne forti fugaci.

Hctlntat pofi rubinum pretiojiffima et durifflma in Brafilia, in India, potiljimum regnis Pe^u et Zcylon , «^perficos fnes rcgni Kuffici, /;; Bohemia (inter Bilin et Merowiz,) £t in Galliae provineia Velay (prope Puy,) utplurimum libera et angulis detritis rotundata in fiuviis eorumque ripis , arena , bumo , rarius aliis foffilibus adnata , et tum forma cry/iallorum transverje Jiriatorum , nunc prif- rnatum hexaedroriim reBangulorum , aut tetraedroru»i obiiquangulomm inaequilaterorum , crebrius pyramidunt hexaedrarum Jimplicium vel duplicium , nunc pellucida et aequdtbi/iter tinaa nunc femipellueida , nunc diuphana, tiunc nubeculis albis ttirbida , in igne una cum colore evd- nidis (j]uo cafii faepe pro adatnante venit , duritie tamen longe inferior , per ufiionem adhuc magis imminuta ,) co- lore nunc aequabili , nune in cryfiaUis praefertim , apicem verfus magis diluto , tiunc faturatiori magis et puriori be- rolinenjiy indico violaceo aut lazureo , minc dilutiori in viridem , fiavefcentem , cinereum , album vergente , nunc pro vario ad lumen fitu variabili , femper aliquid terrae calcariae et pauxilhim calcis ferreae continens', dum ignis %)im experitur, lumen egregium fpargens*

Topazius.J. G. fubduriffima pondcrefa flava textura lamellofa transver- fim frailae conchacea, igne, non fundcnda, at foriiore coiorem omnem exuens.

lya TERRAE SILICEAE. <;cnima.

Syfi. nat. X\\ 3. p. 94. 2. «. Borax CGcmma nobilfs Topa^-- * zius) lapjdolus prilmaticus pellucidus : pyramidibus trun.-' catis, flava.

Muf. Tefjin. 32. ft. 14. Nitnim quartzpfum coloratum.

Crenfi. miner. §. 4^. Juft, tftiner. 381. Vogel miner^ 141. Baiim. uiiner. i. p. 232. Topazius,

WaUer.fyfi. mineral. I. p. 239. ». 4. Gcmma pcllucidifll- ma, duritie quarta, colore aureo in igne fugaci.

Habitat rariiis libera , et angulis Hetritis rotundata , quam ^ altis mineralibus adhuc inhnerens et adhaerens ac nativae

fortnae adhuc particeps , in Sibiriac montibua Uralenfibus €t Nertfcbinskcniibus, etiam ad ^evC\cos foies imperiiKul- iici, in India et vicinis infnlis , pmefertitn Zeylona , in Brafilia, Siiefia (pro;>e Strigonium,) l3ohemJa(f«/^r Bilin </ Merowiz,) et potiffimum Saxonia (^prope Zinnwaide, Altcnberg, Ehrenfricdersdorf ^/ Auersbach ,) forniae itt- terdum comniunisy tiim in fragmenta granularia fecedensy crebrn prifmaticae , prifmatibus longitudinaliter Jiriatit nunc folitariis , nunc geminis aut ternis cruciatim difpofi- tis , nunc aggregatis , rariiis tetraedris reSiangulis vel ob- UquangiiUs , quayn oSiaedris inaequilateris , pyramide ir- regulaii raro oSiaedra , {brajtl. tetraedrcC) atit {Jihirica') in uciem terminutis nunc peUucidis , nunc femipeUucidis, nnnc diaphanis ^ interetumfitinJignibuS) jiavedine modo Milutiore , modo faturatiore , utpiurimum vini colorem.. wentientCy at etiam in album cinereum , virefcentem y et viridem colorem ipfum vergente , leniori ignis vi in rubo' rem aliquando abeuntem , ut rubinum Jimulet , ponderit fpecifici = 3531 ad 3564 : looo. \

Hyacin- 4. G. dura lamcllofa peliucida rubedinis fibi propriac prismati* th\xs, bus tctraedris utrinque pyramide tetracdra terminatis,

' igne non fuiidenda colorem amittens. Syfi. nnt. Xlf. 3. p. 8^. ;/. 3, «. Nitrum lapidofum quart-

zofum oftdecaedrum purpureo-fulvum. Waller.fyP miner. I. p. 2^Q.n.i\.'\. Topazius flave rubens. "Jufi miner. 385. Vogel miner.l^^. Baum.miner.l. p,2^iS.

Hyacinthns verus. T. Bergm. de terr. gemm. §, 7. de tub. ferrum. §. 17, opufc.

I.p. 103. 104.476. 478. 480. Hyacinthus. 'Reufs Orogr. des boehm. Mttteff. p. 148. H.\bitat in Oriente et Bohcuna , ejusdem cum topazio duri- tiei, at minorem terrae Jiiicene , majorem (f) a/umina- ris, ealcariae (-|-), et (^-^^) caUis ferreae continens, fonderts fpecifici = 36S7 ad 3760 : looo'.

5. G.

TERUAE SILICEAE. 6emnia. 173

Jlabandi- 5. G. dura pellucida, coloro rubro ia ignefugaci, igne non ca, fundenda. ^

. Ferher n. Beytr. 2. Mineralg. l.p. 58?. " Habitat in\^v'\{c\zcfiuvio GoQikh propehtt\gt:^GM\, forma granorum rotundutoriim, magHitudme feminis pifi aiit fai» bae, uliione dealbata hinc inde pro adamante venalis,

Rubicel- 6. G. dura , coloris cx rubello in lutcum vcrgentis in igne fo,- lus, gacis , igne non fundenda.

Waiier. fyji. miner. 1. p. 236. n. 2. d. Rubinus colorc ru-

beo iubflavo. Habitat in India, topazio moUior, coloris impuriminut gratL

SpineIIus.7. G. dura coloris rubri, tritura rubella ignc non fundenda.

WaOer. fyji. miner. I. p. 236. n. 2, c. Kubinus colore ru» beo lubalbo.

Klnpr. Schr. berl. Naturf. 9. p. 34O.

Habitat in India , coloris faepe amoeni non raro punicei, tum mn^ni atfiimata, pondere fpecifco rubino inferiory topazio viollior, uitra \ terrae aluniinaris , pauxiUutn calcis ferreae , et paucifjimam terram calcariam continens,

Aqua ma- $. G. dura pellucida lamellofa dilute thalaflina igne non fun- jina, denda, in fragmcnta trapezoidea difliliens.

Syji. Hat XII. 3. p. 99. n. 2. y. Borax lapidofus prismati-

cus pellucidus : pyramidibus truncatis' caerulco- virens, Cronji. miner. §. 47. 9/. I. Aqua marina. Voget miner. 146. Beryllus Aqua marina. WaH^r.fyJ} miner. i.p. 242.fi. 5. c. Smaragdus caeruleo

viridelcente colore. Habitat in Brafilia, India, montibiis Sibiriac Nertfcbinskcn- fibus, in Saxonia {prope bchneebcrg et Eibenflock) et in ? Bohemia (prope Gresniz) topazio proxime nffinin , minc formae communis y in fragmenta crufi'jfafecedens, mine cryjiallorum, topazii cryjialiiijitniliumy pondens Jpecijiei * = 3521 ad 3548 : 1006.

Scorlitcs. 9. G. fubdura fubponderofa diapliana coloris ex virefcente au4

flavclcente albi in rgne conliantis, m igne non fundenda.

fVern. Veberf. v. Cronji. Mtner. p. 169. Wcifler btangen*

ichoeri. T. Bergm. chem. Annal. 1784- 2. /».391. Weffler Schoerl^ Kiaprgfb «fwn^ Annnl. 17^6- l'p> 29«» Schwerlit.

Qutun^

174 TERRAE SILICEaE. Geinma.

T

t Gutanner chcm. /Inn. 1786. I. p, 525? Weiflir Schoerl aus

Biafilien. Ferher 5 miner. Brief. p. 46? WeiflTer prismatirclaer Schoerl, Huhitat in Erafilia? prope Boniiam in montc Godcsberg'^ in Sfaxonia prope Altenberg una cum mica ct quartzo , ex mera , fi paucifjlmam aquam excipias, terra filicea it alu- tninnri , et aequali fere utriusque parte cenfi-ms ) conge- xeribus motiior, texturae ex compaH.i inaeqnali lamelLo' fae , nunc formae communis , in baciHos , tenues , re&os, paralielos feceuensy nunc forma prismatis perfeBi hexaedri,

Beryllus. lO» G. dura coloris ex caeruleo viridis in igne conftantis , igne non fundenda, texturae conchaceae, fi transverfim fran- gatur, lamellorae, forma prismatum hexaifdrorum longi- tudinalitcr utplurimum ftriatorum.

Cronfi. miner. %. 42. 2. Beryllus.

Hoffmajin bergm. Journ. et Bindheim Schr,berl. Nathrf. lo, p. 3f. <5cc. 17^8. i./?. 253. Beryll.

Cerhard Grundr. p. i86. Aquamarinfchocrl.

Habitat in montium Saxoniae Fafteuberg {prope Johanngc- orgenftadt) et Sibiriac Tigeretskenfium » Nertichinskcn- fium, Uralenfium, Dauuricorum, quartzo, granita, wolf- ramo ^c. aeyfialiis variae magnitudinis , nunc diaphanity nunc peUucidis , rarius foUtariis ant geminrs , quam ag- gregntis , interdum fafciculatis , colore nunc ad viriden/f iiunc ad caeruleum propius accedcnte ranus in fiavum ver- gentc, aut vari/tbili, igne turhidus , pauciorem terraiH aluminarem (^t) ^^ calcariam (/^) fcrrique pauxillum (■3^0) continens ; ponderis fpccifici = 2250 a</ 278 2 : i ooo-

Chryfo- II. G. dura pellucida viridis intus nitidifllma, texturae con-

bcryllus. chaceae.

JValier. fyfi. mineral. I. p. 244. n. 6. c, Chryfolithus co«

lores refle£lens divcrfos. Habitat 7iunc detritis anguHs rotunJata , nunc laevifjlma, hexaedro - vel heptaedro • prifinatiea , coloris inter tinSium ofparagi et otivaceum intermedii , interdum pro Jitu ad lucem variabilis, in Brafilia, Zeylona , et? Nertfchin»- kenjibus ^xhnn^ montibus , ponderis fpecifici = ^6^^ ad

\ ^719 : 1000.

Chryfoli- 12. G. fubdnra pellucida leviufcula coloris viridis in igne fuga- thus* cis, fortiori fundenda, et dum in fluidum ftatum tranfit,

lucera ipargens, texturae concbaccae.

Syf?.

TERKAE SILICEAE. Gcmma.

175

Syji. not. Xir. 3. p. 94. «. 2.y0. Borax lapiMofus prismaticug pellutidus : pyrauiidibus truncatis, vircns.

Crunji. tninerai. §. 46. £. fVutier. tniner. ii^, Topaiius ( hylolirlui!».

WuUef.Jyfi miner. \.p. 245. ;/. 6. Gemma pellucidifTinvi, duritie lcxta , colore viridi fubflavo w^ igne fligaci.

'Jnji unner. <^4. Fog. nimer. 147. Baiim. nuner. I />.234. Chiylolicluis. . Hubirat in iiTSiiiUa , ZeyJona, Sibirtae fwow//^«/ Ncrtfchins- kenfibiis ct Uralen/?l^/a, Tranfilvanfae SzeliC2f;//r^//j, cQ' mituTu GJaz, er (/'ro/j? ScHuttenhoten) in Bohcmia, nnnc detritis cm^ulii rjtundata y niinc o-jJinUoriim forma (*# jiriarum aeair/u) topazium fere aemulans nunc forvia priimatum ewn-aedrorum altero jine pyramide tetraedra truncatnterminatorum., i^nis vi pelluciditate orbanda poii' derisfpetijici = 334O vel 34IO ; lOOO.

Smarag- 13. <j. dura pellucida leviufcula colnris graminei in igne m ^US. caeruleum abeuntis , refrigeratae rcdeuutis , fortiori li-

quanda, texturae conchaceite.

Syji. nat. XII. 3. ;,. 9,-. „ 2. $. Rorax lapidofus prismatiV eus pcllucidiis: pyramidibus truncatfs, viridis. '

Cronji. miner. §. 4«. Jufi. ft.iner. 379. Vogel miner. 14^. Bunm. miner. 1. p. 233. WaUer. miner. li 4. Smarag- dus £[emma. . *

JVaUerJJi. miner. \. p. 241. «. ^. Gemma pellucidiffima, duitie quinta, colore viridi in igne pernjanente.

Habitut in montibus inter Aegyptnm f/Aethiopiam interme- diiSy in regno Peruaiio, in dijirifiu Kufllci imperii Oreti- burgenfi, ad Perfiae rines, t'n Kirgi(arum terra , in Nor- wegia? (p><j/>eOrdal;Bohemia? <•/ Burgundia? paucant terram Jiliceam ^ pauciorem caiciirutm , et parciorem ad- huc ferri calcem continens , rariui pomacea , vel auri tni- cuiit quoji conjitn., rarius fo>tnae communis , quam cry- fiailorum iaevium utpiurimum hexaedro -prismaticarum, murgtnibus interdum truncatis nunc Juiitariarum , nunc ogg^^egatarum , Jaeptus ud margines aut iateraies aut ter- tn.naies , aut omnes , aut ad anguios truncatarum , aut marginibiis terminaiibus in aaem exeitntibiis eonfpicua" rum, pojijapphirum pretioJi[Jima.

Soranus. 14. G. dura pcllucida fubponderofa refla lamcllofa colorishya- cinthini iguc modiio perliitciitis, fortiori paulo faciJc ia fconara epattaua ipumidayi conveitenda.

Crenff..

,y^ TERRAE SILICEAE. Gcmma.

' Cronfi. miner. §. 69. A. 2. o. Hyacinthus gemma»

fVaHet./yJi rmner. I ^. 253. «. 4- a- b. Gcmma granatica,

colore "igneo , et Getnma granatica, colorc fiavelcente. f/«^//rt^/« Helvetia, Norwegia, Gmenlandia, Sibiriae ?«o«- tihui NenkhiasJi-evyibui- et Uralen/iha y Zeylona, Brafi- lia , minc forvia granonm rQtnndutorum in arena aut terra haeremj nunc forma prismatum hexiiedroruni utrin^ que pyramide triedra terminatorum aliii lapidibits inni- dulans , fpat« duplo durior, ab infuju acidit mineyalibus fortiQribus cohrem ^xuens,

Granatus. ly. G. dnra pronderora nibra tcxturae inaequalis , igne leniort

colorcm lervans, paulo fortiori in fcoriam opacam fuicam

fpumiiiam abicns. Syjl nat. l. p. igl. «-3» 5tannum cryftallia tcirellatis wi-

bicundis. Sy/L nat. XIT. 5. ^. 72. «. 5. Borax tefleilatus loiidus poli-

'tus fcintiUans. Vo^el miner. 144. Bauni. Min. 1-/5. 238. Granatus. Cronfi. miner.%. 69. A: et ? 70. Granatus martialis ct ? Gra«

natus crocis martis et jovis mixtus. WaUer. miner. 117. Gemma plus minu5 pellucida, dtiriti«

oSava, coiore obfc«re rubroin igne permanente. fVdtersd. miner. 32. Stannum polyedrum regularc fub-

rubrum. Grmov. fuppl. 10. n. 42.43. Stannora poiycdrum regularc

purpuralcens. te;) pcllucida.

fValier.fyJi. miner. I. p. 2^3. ?/. 4- Granatus cryftallifatus

pellucidus rubens nitens, in i^ne coiorcm retinens, la-

pidc ii^ucicentc. ^) opaca.

JVaQer.fyft. miner. i. p. 2^2. n. 3. Granatus cryftallifatiis

opacus, in igne colorem rctinens fuiibiiis. a) Sy(i. nat Xil. 3./). 73. n. 6. Borax (Margodes) teffeila-

tus argiilaceus opacns. y) in fragmcnta granularia fccedens.

WaUer.fyfi. miner. \. p 2>o n.l. Granatns figura ind€t€i*«

minata, particulis graniilatis. JValler. miner. 103. Q.uartzum t»ranaticum. uj^ Crottfi. miner. %. tf^, h. \» Granatus particulis' ^anulatis^

ligiira indeterminata.

^) in fraj^menta cruUofa fecedens.

TERRAE SILICEAE. Gemmsu 177

H^aSft^. />/?. tniner. r. p, 251. ». 2. Granatus figura indc- terminata) IjineiloluSt #) formae communis, ;

^) forma granorum, detritis angulis rotundatorum liberorum

in fluviis, humo, arena obviorum. ;y) forma cryilallorum , aliis utplurimum innidulantiuai, laevium. a) pyrafridis.

ei) tctraifdrae duplicis.

•) apicibus truucaris. Fig. 36. t) pyramidis p<5laedrae dupjicis

*) utroquc apice pyramide altera tetraedra depreffil audae. Amoen. acad. f. p 4S2. *6) marginibus inter pyramides priinitivas et accenbnat truncatis, 32edra. C) pyraniidis triedrae , marginibus lateralibus et bafeos trun*

catis. Fig. ^7. ' , ^

d) pyramidis liexacdrac, marginibus bafebii truncatis, Fig.2« ^) prismatis hexaedri.

a) perfedi. Fichtel von Karpath p. 232.

b) utrinque pyramide triedra tcnninati. Fig, 3jS^ a) faciebus laevibus.

\)) faciebus diagonaliter ftriatfs. c) margmibus prismatis truncatis. Fig, 52. &) margmibus omnibus truncatis. Fig. 2S« i) dodecocdri. Fig. 11.

Atnoen* acad. l,p. 482. /. 16. /! 25". -

Habitat inmimera etiam cotoris in uigrumf fufcTtttt., pufptt' reum , fanguineum / fiavutn ver^entis varietate in Mada- gafcar, Aethropia, India^ vicinisque infulisy Syria, Ar- menia , Sibiria , Islandia , Groenlandia^, Lapponia, efi flurimis aliis Europae , patifjimum quoque Germaniac regionihus, i nter quas Bohemidi etninet ^ ea in TranfiJya- nia luxus niateries multipiex y ponderii fpecifici ^ '<49I 'rf 4230 : 1000 wajorem, quam congenereSj terrae Jiiiiea% sopiam cgminetts i an hncfpeSht fevrlut rukerl

^ 41 0I4r

178 4U

T^KRAlj: SIJLICEAE. 4)]ifMiv^

OLIVINUS. Ex , plurima terra filicea , pauciori

aluminari et ferri calceconftans.

In bafalte nidulans , intu^ nitenSj

formae utplurimum communis,

^ r .: . durus, in aere facifcens*

In igne difficuker liquandus.

Werneri. I. O. tin£lus diaphanus, texturae conchaceac in fragmentain- determinata diffilicns. fVertier bergm, Jouni. 1790. 7. p. ^^. Olivin, Voift ReiJ. durch fVeim.n.EiJen.2.p.\Q^. Griiner Schocrl, JoJ. Mayer Abh. der boehm. GeJeUjch, 3. 1787. f>. 266. Hofm. bergm. Jonrn. I7815' !•/'• 242. Chryfolithus. . //rt^//a/ /'« Galliac , Hungariac , Bohemiae, Lulatiac, Saxo- " ' ■ - niae, Thuringiac, Fuldae, Hafliae, Goettingae, Rheno vicinis bafiUtis , iiunc graHorum, forma , nunc majoribus fruftis innidulani j formde communis y viridis , titpluri- mum olivaceus , interdum in fufium coloretn vergenSf ponderis fpecifict = 3225 : looo. aliquando byacinthinus •^'* • ifi pulveretn ochruceum fatifcens.

vitrcus. 2. O. pcllucidus vix tin£lus textura« vitreae in fragnienta indc- -terminata di(Iiiiens, fuperticicbus Iphaeriee convexis. V^igt Befchr. des Hochji. FnUi. oc p. 171. Wcifle giafige

.Lava. Habel iu Klipfi. miner, Briefw. IL 3.p- 270. Gerhard chetn.

Annal. 1785. I. p. 57. Mullcriiches Glas. Habitat in Alvernia , Germania {prope Francofurtum ad Moenum, /H/f/- Hanoviam ^/ Budingain ,) w Silcfia {heic ferpentino injidens ^ interdtitn botryoides , aut JiiUatitiuSf vitrum Jimulatis in igne laSefcens.

ipato(ii9. 3. O. diaphanus albus texturae lamellofac in fragmenta rhom-

boidaiia difliiiens. "Nofe orograph. Brief. I. p, 224. ' Feldfpat. Habitat -ifi balalte .Goettingcnfi, ef Khenano. ad motitemMcn'

denberg Feldjpato ajfitiis ^ at durior, ef longe dijjietlius

fundenclut.

fibrefus. 4. O. diaphanus albus fibrofus durus nitens. V. H. miner. Bcob. Bfalt. a. Rhein p. 1 il. Hubitat ad Rh«ni riput profe Unkal, hafaltat vinidulans, fragilis,

42.FELD.

TERRAE SILICEAE. Feldfpatuni; 179

42* FELDSPATUM, Ex terra filicea plurima, pau-

ciorialumiriari, pauciflima i ferri calce et fiuoris acido

conftans.

Durum, leviufculum, nitens, lameilofutn , . in fragmenta faciebus tetragonis confpi- cua diffiliens , in argillam fatifcens, parafiticum.

Cum aqua forti non effcrvef- cens, igne facile fine ebul- Jitione in vitrum pelluci- dura abiens.

Gubicum. 1. F. ex rufefcente fufcum , nitoris vitrei, texturae fubfeftu-

cariae, in fragmenti- cubica non ipccularia dittiliens, ia

crultofa lecedens. Karft. bergm. Journ. 1788» 2 p. 809 &c.

Hcibitat rariur in Saxonia, formae communit y ^inphunumf

aut fubopaciim j congeneribut dijficilius in igne fiuens»

vwlgarc. 2. F, nitoris vitrei texturae lameUofae in fragmenta rbomboi* dalia diCTiIiens: faciebus quatuor fpeculi inllar nitentibus. Syfi. nat, l. p. 155. n. 6. Spatum iixutn lcintilUns. Cronfi. miner. §. 66. H, Spatum fcuitillans. Wailer. miner. 6t. Sjpatum duruin lacccibus nitidis ad cba- lybem fcintillans. ti) opacum. Syjf. nnt. XII. 5. p. 50. ». 12. Spatum (campeftre) fixum

opacum rufcfcens fcintillans. Cartheuf. miner. 13. Spatum informe durum fubdia»

phanum. tValler. fyp. miner. I. p. 205. n. I. Spatum fcintillans, opacum, durum, plaiiis rcgularibus. /3) diaphanum.

Syft. nat. XII. 3. p-JyO. n, 13. Spatum (Gliccura) fixum

diaphannm album fcintillaiis. WaOer.fyJi. winer. I. p. 2c6. « 2. Spathum fcintillans dia- phanum , planis minus regiilaribus. 7) formae cwmmunis*

M 2 6) forma

]§• <rERRAE SILICEAE» Feldfpatutn.

rf) forma .cryftallorum» - ^ ^

Walier. fyjl mimr, I. p. 207. «. 3. Spathum fcintillans

cryltalhratum. Cronfi. mtner. §. 66. 2. Spatum fcintillans dr uficum. a) prilmatum.

<j) acicularium. flnifur des nonv, cryJiaU. de feldfpat. Hdan. 1779. %.

B) parallelepipedorum. "Nofe orogr. Br. l, p. 130.

C) crafliorum lateribus magis aequalibus. 1 rc(3angulorum.

f tetraedrorum.' Vorgt betgm. Ahhandl. I. p. 20O. •fj- hexaedrorum. Vinifur des nouv. cryfi.de feLdfpat, ff I odlacdrorum. JP/wi y«A* det nouv. cryfi, de feldfpat^ ■J1 obliquangulorum. f tetracdrorum. Cronfi. miner, §. 66. 2. «. ft hexaedroium. Karji. Lesk. Mineralk. I. p, 175". fJahitat ubique terrarum in montibus primaevis, grnnitne porpijyyii et gneufft genuini partem confiituens , in argil' Inm porcellanam fatijcens y utplurimum carneum aiit la*_ fieum , interdum ex rufefcente fiavefcente f caerillefcente album , rarius olivaceum , thalnffimtm , aiit cnelefiis co- loris, nonnumjuam fuperficie modo lutefcente ., Jaepe in fragmmta granularia fecedens , lamellis rarius incurvis,

variabilc. 3. F. nitoris vivacis coloris pro fitu ad lucem variabilis textu- ^ rae laniellolae, in fragmenta rhomboidaha diflilicns: fa-

cicbus quatuor fpeeuli inltar nitentibus.

Schreber Naturf. 24. p. 196. d. Amione Befch, berl. 'Naturf. 3. P' 178.

Lcske Nnturf, 12, p. li\^. Labradorftein.

llubitat fimiliter , uti videtur , tanquam pars granitae , itf infitia S. Pauli, Americae maxime feptentrionali finitimay ruriin in aliis re^ionivus , in inftda Rufl^ici imperii Tunis- Oihof, in montibns Uralcnfibus, in ingria prepe Petro- polin, in Itaha, ^; /)»v/f/<>>m// Sabaudia, f« Bohcmia «rf liuram, iu Lulatia prc»;?/? Ltiebau, in S^xomz prope Geyer, in circulo S:dico prope Halam , frvfiis titplurimum rotun- datis , fcorlum , micam , pyriten innidulantem faepe con- tmentibus , ex atro cinereum , diaphunum , vet femipeUu- eidum , extmio nitore per polituram mirifice exaltando et Viflgis adhiic egregio colorum caeruleorum , viridiumy fia- vorwn, rubrnrum luju fpeSlabik , faepein fragmenta gra- nidaria, rmius in crufiqfafetedtns,

4. F.

TERRAE SILICEAE. Feldfpatum. igr

4. F. pellueidum album iiitoris eximii, texturao rcflc lamcl» lofje in fragmenta rhomboidalia difliliens.

Flintm hijior. mtind. libr. 97. c. 9. 10* Afteria, Ailrios, Androdaraas.

Bnickmann Beytr, z. Abh, v. Edelfl. p, 129. Mondlleiti, , WalTcropal.

Dtttens des pterr. precieuf, p. 1 1 1. Picrre dc la lune.

Morell. Magaz. fiir Helvet. 'Naturk. 2. p. 84. Adularia.

ScopoL delic. infiibr. 3. p. 75-» Pedionites.

Habitat in infula Zeylbn, in monte Viii\^\\\wiA\\% aedihus S. Clirittophori vicino^ in monte nigro Occitaniae, /// Su- xonia/>rci/)tf Altranrtedt, in Bohemia W lluram, hi Valle tellina prope Caliion , praecipue in monte S. Gotthardi, et potifjfimum ad montem Stella , nunc formae communis^ nunc detritis angnlis rotundatum , niinc tabulas tetrae^ drasy nunc prifmata^ fiequentius obliquangula , tetrae'' dra , aut hexaedra repraefentans , texturae interdum ad fibrofam accedentis y projitu ad lucem vario matris per/a- rum fplendorem , aut colorem dilute carneum monjirunsy gemmis adfcriptum^

5. F, diaphanura, texturae ad eonchaceam accedentis , fibras parallelas intns nionftrans, in fragmenta minus regularia diffilicns.

5V/?. nat. XII. 3. p. 69. n. 6. y. Cronjl. miner. $. 59. c. Silcx (Opalus) Pfeudoopalus (Oculus cati) refiexione varians.

Jtiji. miner. p. 3^3. Lapis elementaris.

J-Valler. fyfi. miner. i. />. 282. «• 20. Achates plus mini^S opaca, colores vcl lueem diverfimode vcflcdlens. ,

Hnbitat in Sibiria, Zeylona, gsmmis vulgo adfcriptum, dit- bii etiamnum generis, pnrtium confiituentium mixtiojie^ vix enim ultra (ys) terrae Jiliceae continere ^ tejiis efi Gerhardus y laBeo y argenteo y ochroleuco ^ aureo y melieOf cupreOy rufefcentCy caerulefcente y thalaffino y olivticeo, virefcentCy ex virefcente vel flavefcente cini^eOy ex /ntif cente vel rufefcente fufco y fufcefcente y chalybeoy nign cante aut nigro , pro vario ad lucemjitu vario , et in de terminato /ttu arcum luminofum monflram y faepcfem fellucidum , haStenus non niji frujiorttm rotundatoruu forma repertum.

^s 43, P\

1^2 TERRAE,S1LICEAE. Pyromachiw.

43, PYROMACHUS. Exterra {ilicea,alumitiari(|)

et calcaria (tV) confl-ans. Durus , diaphanus leviufcu- lus 5 texturae conchaceae, in fragmenta indeterminata valde acutanguja didiliens, rarius in fragmenta concen- trice cruftofa fecedens, ni- tore vix ullo confpicuus, in montibus ftratariis potifti- mum obvius, ranus ftrata ipfa conftituens. Solus igne non liquandus.

cinereus. I. P. cancfcens aH fubopacum acccdens, tcxtHrac ad felluca- riain accedentis.

5>y?. not. XII. :;. p. 6%, n. 3. Silex (marmoreiis) vagus, cdr- ticc mannore duro, fragmentis fubdjaphaniscaaelcentibus.

Jt. vognth 73. Silex cinereus.

Hahitat vagus^ cortict duro marmoreo alho ohduEliis in Lu- )atia, Lituania , in monte Molfeberg Wcitrogottiiae ad petrofilicem occedens; an diJiinBa hujus geiieris fpeciei?

ftriatus. 2. P. albus, texturac ad fibrofum accedentis. IVaOer. fjift* miner. i. p. 266. n. 7. Hahitat in Angliae montibus cretaceis.

cretaccus. 3. P. tin^us diaphanus, texturae perfeiHe eonchaceae. Syp. nat. \. p. 150. biJcx cietaccus vagus. Syji. nat. XIL 3 p. 67. n. i, Silex vagus, cortice cretaee»,

fragmcntis opacis laevibus. Ofonfi. minerai. $.61. Silex communis Pyromachus. fVatier. miher. 77. Silex corneus intrinlece aequahs du-

riflimus. JVaUer.fyf}. tniner. j. p. 262. ». 4. Silex opacus, fraftura

nitens , cretalcus durus. JVoltersd. miner. 14. Corncus lapis opacuS rudis, colore

ingrato.

Vogil miner. p. i-^o. Corneus fclopetarius.

Baum.

TERRAE SILICEAE. Pj^omaclnis. 183

Batim. mittef. I. p. 254. Pyrornachus f. Silex igniarius,

Hacquet it. carp.fept. I. p, i^j^. Jqq.

Haliiteft in Galhac y Angliae, Daniae, Scznize eampit mari- tirnii vnguf y alini forTfia^commtini y fniftorum angulato-' rufft , perforatorum , grayiorum , ttiherum , gioborumj intus nonminqtiam cavorum , rartus per firata , monti- Jfiis , praejertim calcariis inclufus , Amc toties cortice cal- cario veftitus , utplurimum fumi eolore conjpicuus , inter- dum ex flavejcente cinereus, ochraceus, fttfusy etiam ma- eulatus aut firiatusy Juperjicie nunc inaequali y nuncjca- hra^ nunclaevi, igni excitando ^ fclopetis , domibus Jiru- endis ^ plateis flernendis y vitro parando y laevigandis va- vHs &'c. inferviens.

femipcllu-4. P. laevis ad femipellucidum accedens. : i^.

cidus. Syp. nnt. XFL 3. p. 6y. n. 2. Silcx (Pyromachns) vagiis, cortice glabro , fragmentis diaphanis glabci^ imis. WaUer.Jyjl. miner. i.p. 26^. «.6» Silex femipellucidus in-

trinfecc aequabilis, moUior. Habitat ciim cretaceo, rarior tanten y in GaHla, Wirtem- bcrgia, Franconia , Islandia, candidui^ meBeus, rubej- cens y caerulejcens ) aut variegatus , ejusdem.cutn creta- ceo iijus.

cryftalli- 5. P. pyramide tricdra deprefla.

nus. «) duplici. Werner apud Cronfi.miner.p.iy^» fSfffnt, bergm. Journ.l-jSS' l. p. 2S2. 0) fimplici, KarJ}. Lesk. Mineralkabin. l.p. 113.

Habitat in Sjixoaii , cc) prope Johanngcotg(enRa,dtf ^) prope Sehneebcrg.

M4 44. PE-

184 TERRAE 5fILTCEAE. Pctrofiiex.

44» PETROSILEX. Ex plurima cerra filicea, pau-

ciori (t^) aluminari, pauciin- ' ma (tV) calcaria conftans. Subdurus kviufculus, in mon- tibus primaevis aeque ac ftra- tariis obvius, nitoris expers, in fragmenta indeterminata diffiliens, textura feftucas ro- ferens. Ignis vi liquandus.

^aeui. I. f- fttbopaeus formae communis.

Cronji. ininer §, 92. Petrofilex, lapis corneus. u) textura feftucas nMnorcs refcrens.

Waller^ fyji. miner, j. /». 26 g. «, 9. Petrofilcx opacui, aequabilis et lacvis mollior. «) coloribus per ftrata alternantibos. . S^P nat, XII. ^. p. 71. ». 16. Silex (polyzonias) rupctlris: ftratis divcrficoloribus. ^) textura feftucas majercs refcrcns.

IVaUer.fyfl, miner. I. p. 267. n. g. PetroClex opacus fqua- mofus, facie fer« granulari, mollior. 3) colore virelcente. Syji. naf. XII. 3. p. 70. ». 12. Silex (vircfccns) rupcftris nu«

dus opacus virefcens. Habitat frequem in Succia , Gcrmania , trochith interdum («• g. prvpe Gccttingam) et crebro aUis foffJiibtts innidw lantibus refertus^ hinc inde vagus^ creberrime injtgni tin' iius varietate cinereus y rarius ochroleucus , fujcus , vi- yefcens y aut variegatus , aliquatn nonnuHquam politurat^ ttdmittens.

^taplit- J. P. fubdiaphanus^ formae communfs. mu» Syji. nat. I. p, 150. Schreb. iithogr. 14. Silcx mafmoreus

rupeltris. Syfi. nat XFI. 3. p. 70. «. 1 1. Silex (Petrofilex) rupeftris,

cortice lafteo , fubdiaphanus. Muff. Tejf «. n. 5. Silex Pleudoachatcs. mtller. miner. 150 />/?. mijier. i.p. 271. n. 12. Fctrofilex

lefTiipellucidus conjpiiaus mollior. Woltersd. miner. 87. Petiofilex fcmipsllucidus.

Baunr.^

^ERRAT: SILICEAE. Pctrofilex. 185

JS/itifft. tniftey. 1 p. 2^^» Petrofilex jafpideu*. ' Hahitat ctim opaco , cimrem alhus , ochioieticut , rofetis cnr- iieta , ex fujco ruher , ex luteo vel ruhro fufcm , viridisy variegattis , nitidam faepe poUttiram .idtnittem^

^iyftalH- 5. P. cryftallis fcabris , intiis crebro cavis. Beyer chem. An* nus. nal. 1786. I. p. 63. et Beytr. %. chem. Annal. 2. p. 190.

«) prismaticis. a) hexacdris, <i) perfec^is. 6) ut.inque fuperficiel^DS convcxfs \ ^^^^^^^^^

c) pyramidc triedra /

/5) cubicis 7) tabularibus. a) hexaedris. S) pyramidahbus.

a) dupHcibus. fl) tetracdrij. ^) triedris.

t) depreffis.

b) fimphcibus.

n) triedris miniinis acuminatn. Hahitat in Saxonia />ro/>f Schnecbcrg, mn prtmitivtis ^ fed modulOy ut videttir^ a /pato mutttato , tenui terreo cor- tice interdum ohdnSius.

45» JASPIS* Ex terra (ilicea, pauciori aluminari et ferri calce conftans.

Subdurus, opacus, in fragmenta in- determinata diffiliens, texturae con- chaceacj leviufculus , nunc vagus, nunc montium, prioris quoque aeta- tis , partem praecipuam conftituens, formae communis.

Igne colorem mutans.

aegyptia, I. J. coloris obfcurioris ftriis ftratisve concentricis divcrficolo» ribus pi£turisque nigris arbufcularum varia. Syji. nat. XII. 3. p. 68. ». 4. Silex (Haemachates) vagus, e-ortiee ochraceo ; opacus, concentrico variegatus.

M 5 M«f'

Ig6 TERRAE SILICEAE. Jafpfs.

Muf Tefjin. 4. Silcx vagiis ronindatus conc«ntrico • edr-

ticolus.- C-on/f. miner. § 60. 6. a. Caillon d'E^yptc. VogeL miner. i-^^. Pierre d'tgvpte.

Bubitat in Atgv^io iprope Saii2. y") et? Lotharingia (prope

' Frcilee,) W«/<? Cogolhegi Hungariae, forma glohi im*

- perfefii dut pLicent.ie fiubyae obvta , intus nticam, con^e-

' Heribtis dtirior , coloribiis ex Ititeo fiifco , hepatico , ifavel-

lino , et ex flavefcente cinereo , per Jirias alternantibus

varia , egregiam polituram admittens , hinc fcatulis pro .'fulvere nafaliy aliisque ejusmodi vajis et ornameHtit ad-

hibita.

ftfciata. 2. J' colore per ftrata alternante intus nitoris expers texturae imperfe£tius concliaceae.

JValler. fyji. miner. i. p, 30 1. n. 2. I. Jafpi* Tariegata faiciata.

Hahitat, integra utphirhnum Jlrata confiituiens y in Hercyy nia, Saxonia {prope Wolhiz et Gnantitein inter Chemni- tiam £-? Lipliam,) /« Stbiria (/)/-o^tf Orsk &c.,) coloribtt* ^ echroleuco et ftihcaryofhyliino , varto cinereo et caeruleSf cinei eo et rttbro , viridt et fufco , viridi et albo , viridi et

■ tuhro , per ftrata , rarius curva aut concentrica a/ternit, qvartzo uioUior , egregiam utpltirimum polittiram ad' mittens.

porcella- 3. J. dura intus twaota^y texturae a conchaeea in planam vecw nca. gentis.

Hq^m hergm. Journ. 1789. I. />. 390. Karji, Lesk. Mine- rcUk. I. p. 160. Porcellanjalpis.

"Reuf O.ogr. des boehm. Mittelg. p. 133.

Hubttat integrn Jirata con/iituens in Bohemia prope Stracke, Schwinichiz, Leira, Laun. Luichiz, Czernodol , rarior in Saxonia prope Fluniz , argillam exficcatam interna fa- eie referens , et ex argiSa ferrifera per incendium lithan' thracum indurata proveniens j Jlraminei y cani, margari- tacei aut lavendufacei coloris,

vulgaris. 4. J. fubdura irttus micans aut nitens, unicolor, venofa auC maculata. Cronp. mitter. §. 6^^ ■ 6^. Jafpis,] «) unicolor.

SyJ}. nat. l. p, 150. Schreb. lith. 16. Silex margaccus ra- peltris.

..: ,TERRAE SILICEAE. Jafpis; 13^

SyJ}. «fl/. XIJ. 3. p. 7J; »,-13. ff 14- Silcx (Jafpis) rupc; Ih-is midus opaciis einereus, et Silcx (Rubicator) rupeftris nudiis opacus ruberialidus.

WaQer., viiner, 89. 8^. J^fpis unicolor.

Waller. fjft. fnimr. l. p. 297. »• I. et p. 304.«. ^. Jafpis paiticulis fubtililTimis unicolor, ct Jafpis opacus particu- lis diftm£lis, rudis facie granulari. ,

Carthevf. miner. 29, Jalpis rudis. (5) variegata.

Crbuft. §. 64. I. 8. Jafpis rtibra ffiacuHs veriisquc flavis.

Wcitler. fyft. nttner. I. p. 299. «. 2. Jafpfs particulis fubti* lirtimis, folida, opaca, varicgata.

Habitnt nunc vaga, nwic aliis inclufa , nimc flrata amplio' ra et partem praecipuam conftitueus in Caueafo , montibtts Sibiriae Tfchircai, Uralenfibus, Nertlchinskenfibus , in montibus giganteis , laxonicis , thuringicis , heBcynicis, per totdm Emo^z\x\ j frequens quofjue in Oriente, in no- va Hiipariia, innumera colbrum aibi, cinerei , Jtavi, fuf ci , nigri , et rubri potifjimum varietate pluribus faepe /imuly confpicua , fer.ri interdum valde dives et tum fa- cili ignis vi Uquanda , cupro etiam {in Temelia) et auro larvato (?k Hungaria) aliquando praegnans , eximiam pO' lituram admittens , hinc Vfiriis fculptorum et architeilo^ riim operibus injerviens.

46* SMIRIS. Ex terra filicea et pauciffimo (4V0) fer-

ro conftans. Duriffimaj formae communis , opaca,

magnetem fequens, tricura rubrai' * Ignis vi non fundenda.

jpolicns, !♦ Smims. Wiegleh chem. Annal. 178^. I. p. 492.

Syfi. nat. I. />, x^jd. n, II. Ferrum intratlabile rquamolo-

Itriatum. Syji. nat. XII. 3./>. 139. ». 17. Ferrum retra£lorium rubi-

cofum vitrum arans. WaOer, miner. 26"^. Ferrum minerabTatum, minera durif^

iima rapaci folida roagneti rcfradlaria. WaUer.fyJi. miner. 2. p. 243. n. 9. Ferrum mineralifatum

duriflimum^ particulis duriirmns acerofis , tritura fufca

aut rubente.

Wol'

Igg TERRAE SILIGEAE, SmJns. Circonius.

tVolterid. miner. 31. Ferrum amorphum petrae vitref- centis.

CronJ}, mmcr. §. 211. 2. Minera ferri retradoria tritura rubra.

Carth. mineral. 72. Ferrum mineralifatum duriffimum fu icum.

Hcibitat in Oriente, infulis Archipelagi , Sanjo et Naxo, JBohcmia, Saxonia (p/'fl/>e Schneeberj^,) Hiipania, regno Peruano, micne , talco ^ faxo gyuHclievo innidulant y ex caeru/efiente nrgra , interdum dnerea aut grifea , ob ferri ittopiam et infignem duntiem vix inter ferri mineros cott' numefanda , ptopter hanc poliendis metallit , lapidibus^ vitro inferviens , eum in finem , faepe molendinarum vi, in tenerrimum pollen comminuta.

47» ClRCONiUS. Ex terra filicca, dnplo majore (ct

ulcra) fibi pr.^priae terrae copia, et pauciffima (-§0) calce metalli- ca , partim ferrea partim nicco- lina conftans. ' Duridimus , ponderofus , nitorc adamantem fimulans^ parafiti- cus, lamellofus: lamellis incur- visj cryftallinus. Ignis vi non fundendus.

BCyloni- i. Circonius. Karfien apud Lempe Magai. der Berghauh 4. CUS. />. 99. Klaproth Schr. berl. Naturf. 9. p. 173.

Habiiat tn infnta Zeylon , forma prifmatum tetraedrorum reBanguIorum, utrinque pyramide,tetraedra termnatorum^ atit pyramidum dupUcium tetraedrarum , vini flavedine tinBus, frequentius ex vtrefcente cinereiis aut albus y aut ex cincnfcente albus , colore faepius in viridem ^ flavttm^ fufcumy violaceum vergenfe , gemmae tituto haud indi" gnusj Jpondcrisfpecifici = 4416 ad 4700 : lOOO.

48. AMA-

TERKaE SILICEAE. Amarus, ig^

48* AMARUS» Ex terra filicea , pauciori magncfia

alba, pauciffima aluminari et cal- caria, ferroque (le) conftans»

Durus, tenax, fubopacus, pingui- ufculus, viridis, textura feftucas referenSj in fragmenta indetermi^ nata diffiliens, formae communis.

Ignis vi non fundendus. .

amaeoni- I, Amarus. Hoepfner hlergaz. fiir die "Naturk. Helvet. I. fius, p. 257.

fVailer^fyJ}. miner. i. p. ,^02, n. 4. Jafpis unicolor, pa&. tioulis lubtiliUimis vifu et arta^lu'ping^iis> durus. . '-

Habitat in QxMtwt^, nova Seclamlia, kmtmz mcridionalif fw/?«//^«j labauilicis, e/ helveticis, ntinc vagus, nuncmon^ tivm partem praccipumn conjiituens, colore in caerule/^en- tem , in feflucis prominemihus in l Siemn vergente, vete^ ribus jam, qui varia in eum infcidpfere ^ cognitus , ab Orientis et n^vae Seelandiae incolis variis eruamentsirumx vajorum, af-t/jorim generilfus adinbitus.

49^ LYDIUS. Ex terra filicea, pauca calcaria, ma^

gnefia alba, ferri calce et phlogi- fto conftans. Durus, leviufcdus , opacus, conu- pa^lus cincreus aut niger, fchifto- lus, formae communis, in frag- menta indeterminata diffiliens, nunc vagusj nunc montium par- tcm praecipuam conftituens, Ignis VI non fuiidendus.

fiicCUS/ I, L. fubopacus tcxtura feitucas referens , intus nitoris exper», Syfi. nat, XIT. 5. p. 71. «,152 sjiex rupcltns nudus opacuf

luius lamellatui. iVuUcr.Jyfi. miner, T. p. 299. ;;. I. g. Jalpis unicolor nigra. K.-arlUn Magat,. fUr Helv, NafUfk, 3. p. 219. Hornlchiefe^,

Halfifafi^

f 96 TERRAE SILTCEAE. Lydiiis. Chlorogranatus.

Htihitat 2rt Sibiria , Sueda ," Saxonia , \prnpe V^'\\$.^^^ (Scrsdorf, Keichenbach ,) Liifat/a, Hercyi.ia, ///)/» Rhehi '"""' inferiore {ad montem bniderkiinzbere) Helveria (^ad mon-

/m Scheidek,) integra mantium (irata cr.njiituens , va- gus quoque ad fluvioi e. g. Germaniae varios , e. gr* Sa- lain , Werram.

genuinus. 2. L. texturae planae interdum acl conchaceam accedentis, in- tus parumper micans. Hofft/iann hergm. Journ: lybS- 1»

" P- 293- , _ :

Hahhat ciirn Jilicio \ e. g! m Saxortia, (pr^/jf^ Burkersdorf ^/ Reicherhacb,) vngus quoque ad Jiuviui/t Tmviuxnf Jti^ pius quartzi venis canis exaratus.

50, CHLOROGR ANATUS. Ex terra filicea, multa

ferricarde, fatmul- ta terra calcaria, interdum quoque aluminari conftans. Durus, nunquam opa- cus aut fubopacus, cryftallinus. ^ i^ Igne facile liquandus,

yerus. I. Chl. viridis, ignc candentc tnelieus. Wiegleh chem. ^n-

nal. 1788' 1- p' 200. Voigt mhieral. u. bergm. Abb. i.

p. 15. 22. «) pyramide duplici oflaedra, ad utrumquc apicem altcra tc-

traedra aufta. ^) prjsmate hexaedre utrinqitc in pyramidem triifdram ter-

minato,

Hahitat in Bohcmia {prope LichtewalleUein , ) in Saxonia (^prope Ehrenfriedersdorf , Breitenhrunn , Eibenitock, Schwartzenberg ,) in Franconia («^ montem Ehrenberg prope llmenau) nunc porri , nunc olivae virore tinSiuSf^ nunc diaphanusy nunc pellucidus , aygiUn interz/enitnteini^ tegra faepe Jlrata confiituens y oh facilem in igne fuxum, et ferri copiam ( ^ ) , quam cohtinet , in ujirinis ferri w:- neris adje^ks i pondtris Jpedfici = ^yf^ad 3757 : looo.

a, cw.

TiaiRAE SILICEAE. Arena. 191

duJbiuj,' 2. Chl. ruber cubicus. . JVeJirumb chem. Apnal, 1789. 2. p.. 26. iStc,

Habitat • - - pluriniaw {\) aerefixo praegnantewter- ram calcariam , pnrciorem ferri (-j^) copijm continentf cryfieillis exilibus nggiegatis , «m^a^ w friubili injidmti- bus ; an hujus generis ?

51» ARENA. Exlapidibus (iJiceisconiminutisnata. Afpera, dura, ficca, conftans gra- nis non cohaerentibus ; aqua non penetrandis.

Ighis vi fpla nonfundendaj una ciMl alcali fixo fufa in vitrum abiens.

• ex pyromacho comminuto frofeBa.

filices. t. A. ex pyromacbo nata.

Syji.nit. Xtl. ^,p. 199. /;. 14. Kalm.it. I. ^. 359. Cartb.

miner. 10. Arena filicea. Habitat in Angliae provincia Buckingham.

»*

ex.quartio progenitae, .;;i-;'a>

\ impuriores.

Sabulum. 2. A. grajiis angulatis inaeqiialibus majoribus.

Syjlnat. 1./. 207. «. 7. Muf. Te[fJn. 112. Archa hetero- genea iaxola e mica, quartzo, fpato.

Syp. nat. XII. 3. p. 198 «. 9« Arena heterogcnea difFormi» angulata,

JValier. mintt, 34, Arcoa particulis grofTioribus inaequa« libus.

JValler.fyft. mijjer. l. p. 106, n. 7. Arena faxofa.

Carth. mtner. lo. nrena particulis diffimilaribus.

Habitat ubique in fterilibus viontojis y rupeflribus , direSe ex fatijiehte granite generata j hinc faepiiis immixrae nf$4 cae , feldfpati , argiUae particulas moHfifam , viiy pub/i-i cis Jiernendis et caemento calcatio parandb iojerviens.

Illicacea. 3. A. fquamulis micae colore et nitore aurum «rgentumve re* ferentibus wrcbris inteditis mtens.

,^2 TERRAE SILICEAE. Arew.

$sR. nat. I. p. 2oS. «. 6. XII. 3. ;». 198. «• "• ■W"/ T^/% 112. GrottQv.ftifpl. 14. ». 2v 3* Araia micacca fquaHiola niccns. .>•. • »

Waller. fniner. 37. Arena micans.

Waller.fyfi, mincr. \.p> 105. «. 6. Arena micacea nitens.

G?/-//;. miner, 10. Arcna nitida. jg) Syji. nat. Xil. 3. ^ «98 «• lo. Arena (CaOerita) quart- zofa rotundata lubcliaphana mixta jTfarricuiis micaceis. .; Hahitat in Suecia, Germania, (Byad in[uiam CafTeritam,

tiata ex de/i ruHis ganiiis et ajfinibns fnxih «hluta^fi quam conthmenint , per aquam argiUa ex feldfputo fatifeent» nata , fcriptis littcris ornamenti crojfi infperfa,

CUiHca. 4. A. gtanis fubrotundatis inaequalibus majoribus.

«^iA '^^'- ^^^- 3* ?• *97* "• ^* ^^^^^ heterogenca inaequa-

lis fubrotundata. WaUer. miner. 53. Arcna quartzofa tenuior particulis aequa-

libus rotundatis. - . '

Carth. miner. lO, Arcna grofGufcuIa quartzofa, particu»,

lis an^ulofis. ' '"'

Habitat pa(fim in Europa , inprimis ad littora iufvi , pavi'

mentis adfpergendis infervieuSf particulat lametlcfas quajt

fpati immixtas continenr*

^lorata. 5. A. f,tm\s rotundatis minutis fubdiaphanis fcrri calcc tinilis. Syfi.nat. XIL 3. p. 196. «. 2. Arcna quartzofa rotundata fubdiaphana colorata. ^ ^

/3) ^sfl' *^"*- ^"^- 3- P' ^^"i' **' 7* Arena (ochracca) fubfadnii?

cea ochracea rufa. i) Syfl. nat.XM. 3. p. 197. «. ?. Arcna (lacuftris) quartzofa angulato rotundata diaphana hyalina. Habitat iu America meridionali Europa, flavefcens ad la- cuum littora., aliat<*ifiava ^ luua aut tefiace^^ r^rius ru^ bra in mari Baltieo Gennaniam verfus violacea., litterit adfpergendit , et ambukcris h^norum ptitcrifiriius ior fervi^ns,

(lljurca* 6. A. granuHs minutiffirais argillac pulvcrulentae commiftis.

SyjLnat. I. p. 208, «. I. XII. 3.p. 197. «. 6. Mf Tfffi/t, 110. Arena fubfarinacea pulverulenta impalpabilis apyra» WaUer. niiner. 31. Glarea mobilis vulgaris pulverulenta. fVaOer. fyfi. tniner. i. p. 87. «. 2. Glarca pacticulis ioae* qualibus mixta pulverulenta vulgaris, B) fValier, miim. 31. 3. ^1*^:«» Iteriiis fti^Qria.

TERRAE SILICEAE. Arcna; 195

fVaOer.fyft. mineraL l.p. 85. «. i. Glarea paitJcuIls fufr- tihfliinis dnrior aeqiiabilis.

Habhat hi Europae campis (Ilvaticis Jlerilifjimis , phetiSf ericetis , Jicca inGbilifJiuia , hxtmida Juhplojiica ., hinc prae- Jcrtim Jt cum aceto in pnjiam redaSia niaimni prementeot dimittat y metallis fu/ts recipiendis inferviens.

f f ptiriores,

7, A. granis roaioribus aeqnaljhus rotundfs dfaphanis albidjs. Syji. nat. XII. 3. p. 197. «. ^. AYena Ccainpettris) quare-

zola rotunda diaphana pallida. WaHer. miner. Jp. 35. Arcna quartzofa, particulis acqua»-

lihus rotundis. WaUer.Jyll.mincr. I. /». T03. ». 5. Arena quartzofa, par-

ticulis majoribus aequalibus rotundis. Qarth. miner. 10» Arena groffiulcula qtiartzofa particuhV

rotundis. /3) Syfi. nat. XII. 3. p. 197. n. ^. Arena (margaria) quartzofi

rotundata alba fuperficie lubverrucofa. Habitat in canipis pr«f/^r//w lilvaticis, depfydris adhihita^

8. A. granis minimis rotundatis diaphanis albis.

Syji. nat. XII. 3. p. 196. «. I. Arena quartzofa rotundat»

diapbana hyalina. Wailer. miner.Jp. 30. Glarea mobiliffima impalpabilis flyf-

da albicans. Walier.JyJl. miner. i. p. loi. n. I. Arena quartzofa mobi- liffima mipalpabilis fluida albicans. «) Sy/L nat. \. p. 208. «. 3. Arena quartzofa vento volatilis.

Cartb. miner. lo. Arena fubtilis mobilis levis. /3) 5y/?. nat. I. />. 205i. «. 4. Arena quartzofa rotundat»

acqualis. y) Syji. nat. \. p. 208. h. 2. MuJ Heffm, lio. Arena quart- zofa impalpabilis. Habitat «. 0. in Mari et maritfmis , y. /« fcaturiginibus, Jicca a ventis nivis injiar in acervos coa&a , loca mutan- do plantarum incoientium radices aeri exponit , vicinoe agros , campos , vicos Jujfocat , aerem ohnuhilat , elymif €t armdine arenariis , tritico repente , faliciim Jpeciehus nonnuiiis ^c. coercenda, vajonim metalUcwum mundeh thm et p9liturae it^erviens.

N 52.

Hj^ TERRAE SILICEAE. Quartziim.

C2, QUARTZUM. Ex terra (ilicea, paucKTIma (j\)

aluminari , et calcaria (rU) conftans.

Durum, leviufculum , fragile, intus nitens , in fragmenta in- determinata marginibus acu- tis diffiliens, faepius parafiti- cum, in montibus omnis aeta- tis obvium in aerem fatifcens.

Solum ignis vi non liquandum, cum alcali fixo in vitrum du- rum pellucidum ignis vi con- fluens.

fibrofum, I. Q.. diaphanum albidimi fibrofum : fibris craflioribus parailc- lis, formae coramunis. V. Born. md. fojf. i. p. 21. 2. p. 92.

Habitat in Hungariac montibus Carpathicis , €t {prope Kabi- fchau) Silcfia, album^

foveola- 2. Q. fuperficrc foveolis inaequali , formae communis. tum. Hahitat in Hungaria iprope Schemniz,) Uohemiae (/)r<?;><f

Katieborziz,) Saxoniae {prope Frcyberg et Schnecberg,) et Sueciae (prope Sunncrlkog) /Wwm, utphirimum al" ifitm , rariui violaceum aut ochraceum , utpkiriminn dia^ phanum, interdum opacum , foveolii crcberrime cubicif, rarim parallelepipedis ant triedrO' pyramid»/ibus , aut. fphaericis aut tabularibus.

foraminu- 3. Q, foraminibus rotundis profundis pertufum formae cem- Jeatum. munis.

Karf}. Lesk. Mineralkab. I. p. 98. 99. Habitnt in Saxonia (prope Freyberg) et Hungaria Cprope Schemniz) a/bum, canefcens , aut ochraceum , foramini' bus utplurimum angujiis , interdum fiexuofis.

erofum. 4. Q. foveolis et cavitatibus plurimis vacuis exilibus plenum, formae communis. V. BQrnind. fojf. i. p. 26.

Habitat

TERRAE SILTCEAE. Quartzujn.

195

Hiihttat in Hnngznsz fodinii Schemnizenfibus, albunty vio- laceioHy atit oJ>fiUre virejcens,

5. Q. lamellofum : lamelhV contiijuis verticalibus lapidem in cellulas diiperrientlbus, fonnae commiinis.

Cronft. miuer.^ §.51. C. Quartzum purum textura Ipatofa. V. Born ind. foiJ>t. \.p.2^. • Karfi. Lesk. Mineralkul^, I. p, 19, ^g. «) celkilis (implicibus.

a) tngonis.

b) tetragonis.

c) hexagonis.

d) poiygonis.

e) rorundis. t mmutis. Qjjartzum fpongiofum.

f) n\ gyros tranfeuntibus. /S^ duphcatis.

Hubitat in Sibiria (^prope Catharinopolin ,) Hungarfa, {pro- p€ Schemniz et Ncoiolium ,) Bohemia (^prope Joachiins- thal,) Saxonia (prope Schneeberg et Freyberg,') et Pala- tinatu rhenano, nunc alburUf minc ferri calce mugis mi- nuive tinBum,

6. Q. lamellofum : lamellis parallclis, formae communis. S^fi. nat. XII. 3, p 66. n. 5 ? Quartzum (lifrile) lamellatum. fVuUer.fyJ}. miner. i.^,. 215. «.7? Quartzuin lameliis com-

pofitum. "^ ^ t>. Born ind. fojf^ r. p. 25. 2. />. 91.

Habitat in Hungariae {prope Schemniz) et Bohemiae (^prope Mies et Joaciiimsthal) fodinis, la&eiim , album, viola- ceum aiit fufciim , lamellis faepitu ita coadunatis , ut in- cifttm vidcutiir qiiartzum, et y prouti in cellulofo , inter- dum tenuifjimis.

criftatum. 7. Q. fuperficie fulcis parallelis teneris exarata, formae com-

Uiunis. Karji. Lesk. Mineraikab. I, p. 9g. V Born ind. foff. \.p. 2v 2. p, 9r. Hahitat in Saxoniae {prope Freyberg et Schneeberef,) ei?

Hungariae (p>ope Schzmnx-z) fodinis, album ^ violaceunt

aut ex Ittteo ftijcum.

8. Q.. forma magis minu^ve rotundata , pellucidum.

5y7?. nat. Xn.' 3./). 66. n. 7. 8. Quartzura (leleaum) va- N 2 gum

1^6 TERKAE SILICEAE. auartzum.

giim rotundatum , cortice laevigato , et : Quartzum (no- bilc) vagum rotundatum cortice glaberriuio nitido.

«) forma globi.

a) perfe£tioris. ft) denfi.

t>) intus cavi.

b) imperfeftioris. a) compreffi.

fS) forma ovi.

a) perfe6tiori.

b) minus perfe£la.

«) ad amygdaiae figuram acccdentc.

<y) forma renis. '

(J) tubcrofum.

Habitat nunc vagum ad Afia,e , Africae, Europae aqtias dtil-^ ces , potiffhnum fluvios , fluvierumque derelicias quoque ripas, HUfic aliis laxioribus et durioribus foffilibus impa- flum e. g. iu Hungaria prope Schemniz, in Lufatia fupe- rioriy in S^^omiTprope Freybcrg, Lipfiam &c. utpluri' rnitm albiim,

cylindri' 9. Q. in cylindros fecedcns. eum. TVern. Veberf. Cronji. Miner. p.llJ.

Kar/i. Lesk. Mineralk. I. p. loy. 106. V. Born incl. fojf. i . p. 25. Ci) in cylindros parallelos.

Gerhard Beytr. z. Mineralr, I. p. 82. ». 3. Quartzum cy* lindricum. /S) in cylindros divergentes.

Gerhard Bcytr. z. MinenUr^ I. /). 82. w. 4. Quartzum ra-

diatum, Habitat in Hungaria Qprope Schemniz,) in Lufatia (inter Bifchofswerda et Bauzen) in Saxonia (prope Freybcrg,) et in Alfatia (^prope fanuin S. Mariae,) album , fubopU' ctim^ cylindris nunc tenuioribui nunc crafjioribus.

granulare. 10. Q. in fragmenta granularia fccedens. .

fVern. Veberf. v. Croufi. Mineral. 1. p, III.

Karfi. Lesk. Mineralkab. i.p. 106.

Sy/i. nat. I, p. 47. XII. 3. p. 66? Quartzum (cotaceum) gra-

nulatum. Walier. miner. loo? fy^. mimr. I, 214. ».6? Quartzum granulatum cohaerens.

Hnbitat

TERRAE SILTCfeAE. Quartzum. 197

Ilalitat grauis frequentiiu exilibm et fiihtiUhm y fjuam craf- Jis , intcrdiim vagus , in Norwegia , Hifparlia , Gallia, Saxonia rt/^«w, variegaium , virefcem y rubrutn , atit ex luteft fufum , granulis nonHtnKjuam ita difpofitis , ut po- litura accedeute luei oppofitum (Avanturino) egregium ful' gorem refie^at.

II. Q. ex aqua particulis quartzi impracgnata fenfim dcpofi- tum , faepe alia corpora quafi cortice obducens.

Siffi. nat. I. p. 191. ». 6. XII. 3. /?. 185- ». 9- Stahaites quartzofi.is granulatus.

Habitat in Islanjiia (prope fontem Gciier ,") in Succiac fodina Grengie, in Hungaria Cprope Ujhzngz,') diaphanus , ut- plurimum albus , interdnmfiavefcens aut rubeUus , faepe €X criftaUis exilihns , pyrntnidem tetraedram dupliccm re- ferentibus in crujiatn coba^rentibus confians; au difiinSioi fpeciei ?

firagile* 13. Q. formae communis , tcxtura feftucas refercns , fponte

non in fragmenta lccedens. Syp. nat. I. p. 149. «. 4. XIT. 3. p. 66. n. 4. Quartzum

(opacum) rupcihe lubopacum^ WnUer. mincr. I02. Quartzum opacum itzpXc et rigidum,' JVaUer.fyfi. viiner. I. />. 211. «. 1, Qiiartzum fragilc rigi-

dum , facie granulari. Cronfi. niiner. §. 5:1. B. Quartzum purum textura granulata. y6) Syji. nnt. I. p. 149. XI r. 9. p. 65. n. 3. Muf Teffin. 6.

Qurirtzum (laflcum) rupcftre album diaphanum. JVatier. miner. 98. fyji.^ viiner. I. p. 213. Quartzum foli-

dum opaciim durifTimum aqueo - laeleum. Habitat in rupibus, fiffuris montium, quas explet y nunc

fuhopacum, niinc diaphanum, rarius femipeUucidum , ut-

plurimum album , faepius la^eumy interdum dilute viref"

cens aut rubnint.

Prailtis. 13. Q. viridc diaphanum textura feftucas rudiores referens.

• WaUer. fyfi. miner. I. p. 279. ». 18. Achates pellucida nc-

bulofa viridclcens.

Cronfi. tnincr. $. 73. 2. oc. Smaragdmatt.

Habitat vagum aut parajiticum in Aegypto? Silefia iprope

Colemik) Bohemia (ia Muinmelgiunde fl^ Ifarum) Saxo-

nia (prupe Bicitcnbrunn et Schcibenberg) ct Franconia

iprope Stcinlicidc,) colore propius nunc ad fnaragdum,

nunc adporrum, nunc adpifiacias, nunc ad olivas acce-

densj rarius caertUefcens , aut venit maculisve caerulef-

•^ a centi'

198 TERRAE SILTCEAE. Quartzum.

centihus , alhis , riihns , ftijcis piBum , minc formne cotn- wuhif , niinc forma pyrntnidum hexdedrarum , raritts forma pnsmatum hexaedrorum pyramide hexaedrn termi- natorum , nunc forma tahularum hexaedrarum fcriatim in prisma hexaedrum aggregatarum , politnram h tud me- diocrem admittens , et a multis inter gemmas relatum.

pingue. 14. Q formae communis contaclii pinguiufculiim, textorae ad minutim conchaceam aceedentis , in fragmenta fponte non iece-dens. m) album.

a) pellucidum.

Syji. nat. I. p. 149. Quartzum aqueum.

Syji. nat, XIi. 3. ;;. 6>. n. i. Muf. Teffin. 6. Quartziim

(hyalinuin) rupcltr* hyalinum pellucidum. Woltersd. miner» 14. Quartzum diaphanum. \ WaUer. miner. 97. fyfi. miner. I. /7. 212. «. 3. Quart-

zum folidum pelUicidum. Cronji. miner. §. 51. I. A. ci. Qnartzum punim particu-

lis impalpabihbus luperficie poiita diaphaiuim. Carth. miner. 20. Quartzum infonne diaphiinum.

b) diaphanuin.

Walier. Jyp. miner. 1. p. 212. n. 2. Quartzum fohdutn

attaftu pin«ue, facie nitente. Cronfi. miner. §. 51. i. A. /3. Quartzum p;rum particu-

hs impalpabiiibus, luperficic pohta, album.

c) tinftum.

Syji. uat. I. p. 149. «. 3. XIT. 3. p. 6f , ». 2. Quartzun»

(coloratum) rupeftre tinftum. Waller. miner. 99. Quartzum foh'dum opacum colo-

ratum. Watier. fyji. miner. I. p. 213. ». 5. Quartzum fohdum

coloratum.

lUhitat ubique terrarum, nitore quoque faepius pinguedi- nem referens , non raro acus apiee tentntum in tenehrii Jcintillas lucidas fpargens , variis peUuciditatis gradihut confpicuum, metaUorum caUibus nativis mineriique , fre- qucntiflime ferri, rarius cupri , magnefiae , cohalti , hy- dyargyri aut argenti nigro , fufcefcente , (e. gr. prope Ka- lenitein in Bararia, prope Oberfteinbach iii Franconiae finibus) rofeo , rubro , eaeruieo , luteo , viridi , margari- taceo , cincreo , fumi colore perfufum , aut arbufcularwn imaginibus piSium.

15. Q.

TERRAE SILTCEAE. Qiiartziim. I99

tabularc. 15:. Q.. tcxturae concliaccac cryftallis tabularibus. Hoffmann hergm. yourn. 1788. I-/». 274. V. Born ind. fojj. 2. p. 91.

Hnbitat in Hungaria {priype Schemniz) et Saxonia (^prope ', Freyberg ,) utpltirimum album , rarius objcure virefcenty

tabulis raro triedris , frequentius rhombicis,

cubicum, 16. Q. texturae conchaceae, cryftallis cubicis laepiffime in- tus cavis. «) faciebus quadratis.

V. Born ind. fojf. i. p. 21.

Hojfmaim bergm. Journ. 1788. I. /». 275.

Karf}. Lesk. Mineralk. l, p. IO4. /6) faciebus rhombicis.

V. Born ind. foff. 2. p. Sg.

Karf. ^esk. Mineralkab. I. p. 104.

Hamtat x) in Suecia (prope HeKTekulle) Hungaria (prope Cremniz ef Schemniz,) ct in Saxonia (/>ro/>f hchneeberg,) /S) in Bohemia (prope Mies) et in vaile Sabaudiae Bijoux, fsrmam a cryjiallo alterius generis naSlum , ctijus fatif- centis lociim occupavit , aut cavitatem internam exp/evif, aut quatn quartzi materies fenjim indurata obduxit , hinc cryflaHo priori fatifcente atqtie eluta ca'jnm , cavitate in- terna , non raro quoqtie fuperficie externa quartzo py- ramidali obfeffa, cryjiallis utpliirimum aggregatis et mi- noribus , albis canis , margnritaceis aut ex pifco rubriSf pellucidis , diaphanis veLfubopacis,

oflaedri- 17. Qj texturae conchaeeae pyramide duph'ci tetraifdra. cura. Syfl. nat. XII. 3. /j. 102. n. 4? Alumen (quartzofum) lapi-

doium quartzofum extus nig^rum. Hoffmann bergm. Journ. 1788. !• /». 27^. Habitat in Saxonia prope Schneeberg, canum, margarita- ceiim aut ex fufco rubriim, formam fuatn eadem ratione nafitim , qna cubicutn , crebro ititus cavum.

triedrum. 18. Q. texturac conehaceae, pyramide triedra Hmplici. V. Born ind. fofjil. 2. p. 88- 89- Habitnt in Suecia (prope Heslekulle) et in Saxonia (pfope

Schneeberg,) cryfiaUis aggregatis , faepe inanibus, intcr-

dum peUucidis , rufefcentibui aut albis.

pyrami- 19. Q. texturae conchaceae pyramiie hexaifdra fimpltci trans- dale. vcrfim firiata.

N 4 Wern.

200 . TERKAE SILICEAE. Quartzum.

TVeyn. JJeberj'. v. Cronji» Mineral. p. IIO-IIJ* V. Born vtd. foff. l. p,- 22.

Flofmann bergm. Jonrn. 1788. I. /»• 268- 273. Karp. Lesk. Mineralkab. I. p. 102. I03. et) pyramide pcrFecia.

V. Born ind. fojf. i, t.2. f. 10. ^) pyi-amide ad apiccm truncata. ^

V. Born ind. fnjf. i. /. 2. /. 2. Y) pyramide ad apicem altera hexacdra aufta. ^ pyramide ad apicem ct bafin altera hexaedra au£la.

jiabitat in Helvetia, in Ducatu Bipontino, Hungaria (prope Schemniz,) Silefia (pfope Prichorn et Krummendorf,) Bohcmia (jfye;»*' Przibram,) Saxonia (fA-o/x? Geyer, Mut- fchen,) Gersdorf, Frcybcrg , Schneeberg,) Hercynia (/^ro/^f Andreasberg,) et AnSyij^ (prope Bviiiol,} rariur epacumy quatn pellucidutn ^ creberrime a/bum , interdiim^ patijde riibrunty fiavejlens , aiit ex riibro fiavefcens , cry' ' Jlallis utplurinntm in granoritin , renii , gemrnae formam aggregatii, nonmmquam cavae cbalcedonii Jphaerae inclujii.

Pfettdada- 20. Q. texturae conchaceae pyramidc hcxaedra duplici non ftr iata. mas» «) pyramide perfecla. Fig 3.

Syji. nat. XII. 3. p. 84. «. 2. 8. Muf. Teffin. 30. «. 1. Ni-

trum (CryRallus) cryftallisacauhbusutrinqnepyramidatis.

fVcilier.fy/l miner. i. p. 2\%. n. 9. c. CryiUllus montani

iitrinque acummata finc prismatc. V. Born ind. foff. i.p. 23-2^. 2. p. 90. 91. /5) bafeos communis inarginibus truncatis. Fig. 2. \ a) regulari.

Syji. nat. XII. 3, p. 84. «. 2. S. Nitrum (Cryftallus) cry- ftaUis fubacaulibus utrinqne pyramidatis. i)) faciebus omnibus inaequalibus, <v. Born ind.fojf i. p. 25. /. 2. /. 13. Quartzum cryftaili- fatum dodccaedrum , planis irrcgularibus. c) bafi communi obliqua. y) pellucidum,

Bocc.vmf. t. 304. Iris. a) particulis opacis inclufis. S) opacum.

Habttat in Hungaria, />ro/)(? Felfobanya, Schemniz et (p9- tifjiimtw y) in comitatu Marmoros, in Carniolia (in mon- libus SHvenza,) Bohemia (prope Schlackcnwald <f/ Rati- borziz,) //; Luiztia fr>periori, in Szxouii (prope Frcyhcrg €t Schnceberg,) in Hercynia (prope Stollberg, Lautcn-

thai.

TERRAE SIUCEAE. Quartzum. 201

thal, .Wildenmann,) i;; Ducatu RipontJno, Qprope Berfch- weiler,) i/i Anglia {prope Briitol Buxton et in proviuctis Cornubia(Noithumberlan(] ,) et /'//JemtiaSucciac, creber- rime albiim , interdiim riifcfcens , aut nigrefcens , rarins intiis cnvnm , cryj}allis minoribus , non raro Liberis , cre- 1^0 quoque adnatii et inter Je cohaerentibus y iii rcnis in- terdum aut gevtmae formam aggregatis»

Cryftallus.2I. Q. album pelkicidum , texturae conchaceac , prifmate JBerokri- hexacdro transverfe ftriato.

itall. Syjl nat, I. p. 163. n. 2. XII. -^. p. 84. »• 2. Mtif Te/Jin.

30. K. 10. Nitrum lapidofum quartzofum o^tdccaedrum hyalinum, JValler. miner. 104. Scheuchz. it.l^'^. t.6. Welfch hecaji. i. p. 54. Worm. muf 99. Woljf. hajf. t. i.f. 1.-4. 6. Cry- Itallus hexagona non colorata. fValier. fyji. miner. i. p. 217. n. 9. Cryftallus montana

hexagona pellucida aquea. Cronji. miner. %. 52. 2. d. Quartzum cryftallifatum dia-

phanum aqueum. Cesn. figur. 21. et Ig- /. 1.2. Rumpf. muf. t. 52. /. 5. 3.4. Cryftallus montana. gi} prifmate oblique truncato.

V. Uorn ind. foff. 2. p. 89. t. \. f. 4. Quartzum cryftalH- fatum , columna hexaedra oblique truncata. ^) prjfmatis fine alterutro in pyramidem triedram terminato. V. Born ind. fojf. 2. p. 89- Quartzurti cryftallifatum , co-

lumna hexaedra transverfim crenata, apice triedro. Karji. Lesk. Mineralk. I. p. I02. rf) prifmatis fine altcrutro terminato in pyramidcm hexaedram non ftriatam. WciUer.fyfi. miner. I, />. lYJ. n. 9. a. Cryftallus montana apice unico.

a) duobus prifmatibus communem. Andr,. Br. a. d. Schweii»

b) dupiicem, Born ind. foff, l. t, 2. f. 9. Andr, Br. a. </• Schweiz. /».53.

c) regularem.

<d) faciebus alternis majoribus.

c) facic una omnesrehquasiuperantc. Attdr^Br,a,d*Schwiz»,

t. II. f h. f) faciebus omnibus inaequalibus. i) prilnaatis fine utroque terminato, in pyramidem hcxaedran? non itriatam. Fig. I.

N $ ffalier.

«02 TERRAE SILICEAE. Quartzum.

WaHer.fyJi. tmner. I. p. 2l6. «♦ 9- b. Cryftallus inontana utrinque aeuminata.

a) facicbus aequalibus.

b) facicbus inaequalibus. \ i) priliriatis marginibus reflis.

^) priimatis inarginibiis omnibus aut nGnnullis bafin vcrfusex- trorium flexuofis. Cryitallus vcntricofa. j;) prifmatis faciebus omnibus aequalibus. Sf') prifmatis faciebus binis oppofitis multo latioribus. Fig. 4. Syji. uat. XII. 5. p. 84. «. 2. /3. Muf. Te(lift.24. n. 15. Cry-

Itallus lateribus 2 oppofitis latioribus. V. iBorn ind. fojjil. i. p. 21. 2. p, 89. Quartzura cryftalli- iatum parallelopipcdum. 1) prifmatis faciebus omnibus fnaetjualibus» k) cryitallo folida. A) cryltallo intus cava.

Syji. nat. XII. 3. />. 85. «. 4» Nitrum (inane) lapidofum

quartzofum cavum. Amoen. acad. I. p, 478. «. 14. /. 16. /. 12. Cryftallus ni*

triformis quartzofa aggregata filtulofa. WaUer. miner. \Q%. n. j\. Jyfi. fniner. I. />. 2lS' ^i. 9. d. Cry- ftallus montana cavitatc hexangulari.

a) vacua.

b) aifris bullam , aquac guttam , cryftslluni minorera , alia foifilia includente.

fji) cryftallo craifiori prifmati tenuiori infidente.

V. Born ind. foj/il I. p. 22. >. 2. /. 4. 2. p. 89. 90. Quarb zum cryflaliilatum clavatinn. v) cryltallo tenuiori prifmati crafllori infidentc.

V. Born ind, fojf. i. p. 23. /. 2. f. f. Quartzum clavatum pyramide minore columnae crafliori adnata. I) prilmati tenuiori, globulis binis inaequalibus intermediis pyramide duplici iatiori iuperimpofita. V. Bsrn ind. fojf. i.p. 23. /. 2. f. 6. QuartzDm pyramide hexaedra craffiorc coluranae nodolae ifnpofita, 0) cryftallis folitariis.

a) libcris.

b) bafi adnatis.

y) cry-

Eifpefiahunt ntlifcum eruditi , qtiihits argumentis atque experimentis Cl. Mine- vini {apHd Candida /«tfn formaz-We/ molyhdeno. N. 178?. p.S3.) tie' vitnfimthrus Jst , qnartzHm perinde ac micam et takum ex phojpheri acido tt Urra Jiliee» confiari.

TERRAE SILICEAE. Quartiura. 203

«■) cryftallis geminis ternisvc. Zwillings ■ TriliingskyyJ^ali,

a) bafi priimatis utriusque cryftalli cohaerente. Sceptcrcryltall.

b) perlatus cohaerentibiis.

c) fefe mutuo perforantibus, if) aggregatis.

Syfi. nat. XII. 9. p. 84- «■ 2. ^. Amoen.acad, l./>.477.«. 10. /, 16./: 6. iW///; lV/77«. 32. n. II. 12.

a) feriatis.

b) falciculatis.

c) converi^entibus. v. Born ind. fojf. i. /. 2./. 16.

d) dccumbentibus. c) cryftallum majorem aut aliud folTI.Ie aeuleorum echini ail

inltar obfidentibus. f) imbricatis.

Habitat tnnumerahili tnagnitudinis , fonnae , comhinationisy feUuciditatis , in eadem faepe cryfi.iUo , potijjimum paido Pinjori, diverfae varietate , interdiim criifia opaca chlorh- tae, argiUae, pyritae, ochrae ferri , ohdtiEitim , aut cor- poia mmus peihicida , micae, hornblendae miculas , aSii' noti, Jcoi li fpicuia , pyritae paiticuias includcns per om- ncm terrarum orbem, magnitudine eminens inamrismon- iium grandaevorum Sabaudiac , Helvctiae , Carpathicis, Silcfiae , Bohemiae , baxoniae &c. fuperficie interdiim afpera , aut quuji cariofa.

22. Q. tin^um pellucidum , texturae conchaceae , prifmate hcxacdro transverfe ftriato. SyJ. nnt. I. p. 16?. n. 3. Xil. 3. p. g^. «. 3. Nitrum (Fluor)

lapidofum quartzoiura , o^Ydccaedrum. CronJl. mineral. $. 52. D. 2. a. [i. Quartzum cryftallifatuni. WoLt. miner, 13. Cryftallus tincta.

WaHer. fyp. miner. i, p. 220. «. 10. Cryftallus montana hexagona clara colorata, Merrion. «. nigricans. Baum, miner. i. p. 232. «. 2. Kauchto- /3. caryophyllinum. WaUer.fJi. viiner. \. p. 222. ». 10, h.

pas. Pfeudoru- y. rubrum. W.iUer. winer. lo^. fyji. miner. I. p. 221. n.io.z.

binus. Bnum. miner. 1. p. 320.

Pieitdo- i. fulvum. Bawn. miner. I. />, 23), WaUer. fyfi. miner. l. hyacinthus. p. 222. ». lO, e, CitriDus. i. flavum.

Baum.

204 TERRAE SILICEAE. Quartzum.

Batim. minei^. l. p, 231. fValier, /y/f. minef. I. p. 22 2. «. 10. d. Pfeudotopazius. Pfcudo- ^. porraceum. Baum. mmer. l. p. 2^6. WaUef.fyft. miner. 1, chrylolithiis, p. 222. ;/. lO- g.

PfeiiHo- ;;. gramiiicum. WaUer.fyJl. miner, l. p. 222. n. lO. f» fmaragdus. Pfeudo- 3". cyancum. Baunt, miner. I. p. 236» berylkis.

Pfeudo- /, caerulcum. Baum. miner. i. p. 231» fapphirus.

Hahitat ciim cryftallo , /3. et e. reliquii frequentius ^ et iu- Jigiiis qnoqiie interdiim magnitudinis ,• omnes varietates pro gemmis hiuc inde veniunt , a quibus tamen longe mi- nori dnritie et fplendore , divcrfa penitux cryJinUoriim foT' ma dignofci facile poflunt.

Amethy- 23. Q. violaceum, tcxturac formae pelluciditatis variae. ftus. 5j/y?. «a/. XII. 3./>. 85". ». 3. «J. Nitrum (Fluor) violaccum.

Juji. miner. 380. Vog. miner. 142. Batim. miner.l. p, 2^^, Ametliyiius.

Oonji. niiner. §. 52. D. 2- y.

JValler.fyj}. mincr. I. p, 221. ». 10. b, Cryftallus colorata violacea.

Habitat in Himgariae (/jro/)^ Schemniz,) Silefiae, comita-

ttis Gbz, Boheraiae, Saxoniae (^prope Wiefenbad, Dreh-

bach, Marienberg, Heidelberg, Schnecbcrg , Wolken-

ftein, Cunersdorf, Schlotwiz et Halsbach ,) Palatinatus

*/ Ducattis Bipontini, Sueciae, novae Hifpaniae, Zeylo-

nae viontibns ac fodinis , ttunc vagum , f*'ujiit rO'

timdatis , nunc adnatum , fttepe cavis chalcedonii globis

inchfnm , formae coinmunis , atit forma pyramidum fim-

plicium hexaedrartmi y qttartim bafis non rara prifmatis

hexaedri oblique firiati vefiigio auEla eji , aut evidentiori

frifmate hexaedro fujiinetur y colore violaceo nunc fatura'

tiori , nunc dilutiori in eadem faefe cryjiallo diverjo , /'«-

terdum in la&etim cinerettm , rubrum , fujcutn , raritts itt

pomaceum aut oUvaceum vergente , aut vario , nuttc pet-

lucidtim, nunc JemipeUucidtitn , nimc diaphanum , textu-

rae alias conchaceae , alias fejiucariae , alias divergetiti-

fibrofae, faepe fponte in frogmefita angulofo- cru(lofa, atit

granularia, mtt iu baciUos fecsdens , portderis fpecifici in-

terdum — 2750 : 1000.

24. Q.

TERRAE SILICEAE. Chalcedonius. 305

Pfeudo- 24. Q. opacum prifmate hexaedro utroque aut alterutro finein ciyllallus. pyramidem hcxaedram terminato.

Sy/i. nat. Xll. 5./?. 85- ». 3- 2. Nitrum (Fluor) opacum. Cronji. miner. §. 5:2. D. I. Cryftallus montana opaca. WaUer.fyJl. nnner. l. p. 2l6. k. 8. Quartzum rude cryftal-

lifatum. » Habitat in Hungaria, Carniolia, I'obemia, Saxonia, Suecia» Barbaria, cryfiaUis Jitinc liberis nimc adnatis ^ gri/eisy va- riegatisy nigris , laSieis , riibris.

53, CHALCEDONiUS. Ex terra filicea, pauciffima

aluminari (/t-Zo) inter- dum quoque (iV) calca- ria, et ferreae calcis ve- ftigio conftans.

Durus, leviufculus, intus nitens, in fragmenta in- determinata marginibus acutis difliliens , compa- £his , in aere non fatif^ cens, texturae magis mi- nusve perfeOre concha- ceae^ nunquam opacus, tenax , polituram egre- giam admittens, utplu- rimum formae communis,

Ignis viofentiam eludens.

Cacholo-] I. Ch. Ia£leus fubdiaphanus ignis vi opacus. nius, ' Cronji. miner. $. 57. 3. a. Kachelong.

WaUer.Jyji. miner. I. p. 272. «. 13. Achates opalina tenajs

fradura inaequah*. Habitat vagus in et ad Buchariae f/ Mongoliae T^i/t/m , ift injulis Feroc et Islandia , gentiini (iratis inclijus , Palati- natu, Cidmuccis ad formanda ex co Jimulaera utq^ite imagi^, nes injervient,

2. Ch.

2o6 TERRAE SILICEAE. Chalcccloniufv

gcnuinus. 2. Cb, cinercus tcxtnrae pfanae, formad cdmmunis, non fp«n« te in fragmcnta ftccdens.

Syfi. nat. Xlf. ^. p. 69. 7i 8» Silex vagus fubdiaphanus cor-^ nei coloris, concentrice varius.

Cronfi. tfiiner. §. 57. 3. y. Baum^ miner. I. p. 1%1. ChaU cedonius,

Walier. niitier. %o. fyfi. miner. I, p. 275". «. 15. Achatcs vix pellucida ncbulofa, colorc griieo inixta.

Habitut niinc vagus, nunc nmygdalitae innidulans , minc achatae partem potiljimam conliittiens , r/irius nnnc globi cavi intus cryfiallii alius generis referti fii^ura in venis per Montium firaia reptantibus «^ Nili ripas in Aec^ypto, in Zeylnn, et reliquis Orientis partibus, in Sibiria, in- yf///V Feroe , Islandia, Scania, in Sd.Koni-d/uperiori {p^o- pe Chcmniz, Mutfchen, Planiz, Gersdorf ^r Frcybcrj;) et inferiori {prope llcfeld et Brunsvicam,) et in 1 hunni;ia (^ad montem Schneekopf,) Palatiiiatu et re/iquis territ Khenanis, Carinthia, Franconia, Buhemia, .siklia (/'?o- pe Bunzlau et Groswaldiz, ) Hungaria (prope Calciiau, Boinick) Pcdemontio , Hetruria, a/ba , colore nunc mnr' garitaceo , nunc infumnto , nunc ex fluvefcente , vtref cente aut caeru/efente cinereo, utp/uritnum femipellucidu s ^ rarius diaphanus , fuperficie utp/urimiim inaequa/i , tex- tura interdum ad cenchaceum accedente , rarius ad /V- Jiucariam,

caeruleus. 3. Ch. caeruleus, texturae planioris femipellucidus, formae communis non ipontc in fragmcnta (eccdcns, Habitat in inkilis Feroe et Islandia , Scotiae /ittora , Saxonia (_prope Rochliz,) Bohemia, Paiatinatu, Jjucatu Bipontino, Hungaria, Tranlilvania, co/ore nunc magis ad cinereum aut /aileum , nunc propius ad caeru/eum accedcnte , nunc intc- vio/aceum et /avendu/accum intermedio , autfapphi- ritto , ccterum genuino fimi/is.

niger. 4. Ch. niger, luci obverfus obfcure fanguineus texturac pla« nioris iubdiaphanus, Werver Veberf v. C.ronfi. p. 159. Hnjfmann bergm. Journ. 1787. 1. p' 2S3. Habitat in Saxonia prope Chemniz , porphyrio innidulans.

lurcas* 5. Ch, fufcus texturac nunc planioris nunc conchaceac dia? phanus. Wa&er.fyji. miner. i. p. 274. e. Carneolus fufcus.

Habitat

TER^E SILICEAE. Cbalcedoniui.

207

Habitat ad Sibiriae flitviiim Tom , vagusy in Saxonia protc Cliemniz vorphyrio innidulam^

6. Ch. Iiiteus , textiirae cx plana in concliaceara vergentis. fValler. fyji, miner. l, p. 273. /;. 14. d. Curneolus fla-

vcfccns. Habitat in Sihlthc ftui/io Tom vngus , in 2eyIona, Hunga-

ria (/« Vdiie Brunova ynontihm Carpatiiicis conternnna y)

. Saxcnia {prope Gersdorf e^ Chemniz) colore propius nune

- ad vini, nunc ad cercie, nunc ad meUis tindum accedente,

7. Ch. fang"!inciis rcmipellucidus, texturae conchaccae. Syji. nat. XII. 3. p. 69. «. 9. Silex vagus diaphanus unico-

lor ruber. Waller, miner. 79. fyft. miner. I. p. 273. ;/. 14. Qronfi. mi'

ner. $. 58- ^^- Batnn, miner. l. p. 25!. Carneolus. i-Vottcrsd. mineraL 14. Corneus lapis diaphanus polituram

atimitteos rubcr.

P-) Syf- ««'• ^P- 197- XII- 3-/'. 179. «. 3. Muf TefJJn. %o. n. 5. Aiitites ( Hacmachates) filiceus embryonibus fixis cryitalhnis nitri quartzofi,

Breyn monogr. Lipf. 1722. 4. Mclo montis Carmcl.

Imper. nat. 740, Myl.Jax. 2. p. S'. Uterus cryltallinus.

Habitat in Oricnte y e. g. Zeylon , Sibiria, adfuviosToniy Jeligna, Aijan et Olognaca, Armcnia, Palaeltina, Acgyp- to , Silefia , Bohcmia (prope Tarnau,) Lufatia (prone Koenigsbruck,) Saxonia {prope Chcmniz f^ Rochhz) <?/ Palatinatu , colore nunc dUutioriy nimc faturatiori , nunc aequabili , minc inaequabili, iitplurimiim femipeUuciduSy rarius diaphanus, crebrius tuibeculis turbidus , freqiientif

■ Jime j formae communis, rarius globi inttis cavi et quartzt cryfiaUis referti forma confpicuus,

S* Ch. pallidus pundlis guttisque fanguineis varius.

Syfl. nat. XII, 3. p. 68. «. 5. Silcx vagus, cortice ochira-

ceo {ubdiaphanus intricato - variegatus. Cronfi. minerul. §. 60. ^. Gcmma divi Stcphani. Karji. Lesk, Mineralkah. I. p. 145. Pundlagat. Waller.fyJ}. miner. i. p. 274. n. I^.f. Carneolus alberccn»

pun^hiiis rubris. Habitat in India, Sardinia, Palatinatu (/'ro/»^ Oberftcin,)

Margraviatu. Badenfi mmc eia«r«utj nunc la^eolus , ra-

rius fufctts,

9» Cb.

2o8 TERRAE SILICEAE. Chalcedonfus.

dcndriti- 9. Ch. pallidus arbufcufarum irtiaginibus faturatioribus piftus. cus. Cfonfi. tiiiner. $. 59. /?. ^f $. 60, 7. Mochus , Prcrre de Mocca.

Watier.fyji. miner. l. p. 285- »• 22. I. Achates fij^urata. Habitat in infiila Zeylon , Sina, Arabia , Islandia , Nor-" nianniti, Palatinatu Khenano, Dvcatit Bipontino, olhus vel cinereui, imaginilus nigris, f'ifcvt riibris aut viri' dibus y magniy f^tifjimum /» Oriente, aejiimatiu,

macula- lO. Ch. maculis colorc et pelluciditatis gradu diverfis infi- tus. gnitus.

Habitat in infiiUi Zcylon , Ducatu Bipontino , Feroif , et Palatinatu rhenano (^prope Obei^Iicin,) e. g. vini colore tvnfpiiuus mncuiis obfcuriorihus , mnrgnritticeus aut ex iuteo fujcus anuulis la&eis^ laSieus, maciUis nigris, aut ru- Iris fanguineus maculis fufcis aut lacieis, €X cinerto^ f"''''' mineo et o/ivace^ , aut ^x fufco , rufefcente €f lafte^h co- lare varim.

Qiciatas. II. Ch. fafciis colorc et pclluciditatis gradu diftinAis.

Hahitat in infidis Zeylon, Feroc et Islandia, Bohcmia, Sa- xonia {prope Schlotwiz, Palatinatu rhenano (^prope Oher- ftein) et Ducatu Eipontino , kuuc cinereas fubpeUauduF fnfiis laSieis diaphanis, raius rofeis /tut viridibus, nunc caerulefcens aiit fanguineus j.fciis ■alhis cinereisve , angu- Jiiorihus , latioribus , aepialis , inaequalit latitudinify paralielis confluentihus , reSiis , <ingulvfxs , undtdatis,

Onyx» 12. Ch. in fragmcnta concentrice cruftola colorc et pelfucidita- tis gradu divcria fecedens.

Syfi. nat. XIL 3. p. 69. «. 7, Silex vagus flratis divcrfico» loribus.

Cronji. miner. §, 56. Baiim. mimr. I. p. 253, Camchuja, Mcmphitcs.

WaQer. miner. %\.fyfi. miner, I. p. 276. n. 16. Achates vix fcmipellucida faiciis et itratis diverfe coloratis ornata. )S) Cronfi. 6. 59. 5. a. Sardonyx.

Hahitat in Oriente, ad fiuvium Tom Sibiriae , rarius in Silcfia, Bchemia, Lufatia (pr^J/^ffKoenigsbriick,) Suxonia (/jrope Zwickau ,) et Dticatu Bipontino, fya^mentis nune tenuiorihus , nuuc craffioribtis , coiore mmc cinereo et ni' gro y nuncalbo, carneo et nigro, nunc fan^uineo et albo,y (Sardonyx,) nunc alb« e? f/Wrfo ( Chaicedonyx , ) rerfd e/ melleo , ^iternantibus , congenerum ferc duriffimus, tgnis vi coior.r,-' fxuens , et in fragmeiita diJJiUens , inter %emmai Jcid^tas Veterum frequens,

13. Ch.

TERRAE SILICEAE. Chalcedonius 409

ilillatiti- 13» Ch. ex aqua ejus principiis gfavida praccipitatus. les. a) indudens aiit inoriilians alia corpora.

a) iichenes et alia vegetabilia. Ferber bergma£nn. Nacbr. ^c» p. 7>, V. Boni iuii. foj). I, p. 28.

b) crylbllos, hinc ciyftjllorum faeie apparens. B>uckmann chein. Anv. 17S6. 2. p, 488.*/ I790. 1./». 99; Karp. Lesk. Mtneralkab. I. p. Ilg.

c) alia foffilia.

Kayji. Lesk. Mineralkab. 1. p. 117. ^) globofus , globis undique nodofis cavis. 7) reuiforinis. i) botryoides. t) cylindricus, cylinttris.

a) folidis.

b) intus cavis.

Habitat in vifnlis Feroif , et Islandia , /« montibus giganteic Bohemiae , in Saxonia (^prope Schneeberg , Gersdorf, Freyherg,) /;/ Thuringia (^prope Hohenllein,) in Ducottt Brunsviccnfi, Palatinatu rhenano, et vicinit terris^ itt Franconia (^principdtn Baruthino ,) Caririthia (prepe Hiit- tenherg, Hungaria (prope Boinick) aa) in comitatuGnivn" bacenh ad Rhenum, et in Hungaria {^prope Lehotca ad Cremniz,) ab) in Tranfilvania, Saxonia (/'ro/Jt Freyberg,) Alvernia Galliae, textura interdiitn adfibrojam accedente,

cryftalli- 14, Ch. caerulefccns , forma prifmatum hexaedrorum diveC'' nus, gentium. v. Fichtel von Karpath. p. 13S.

Habitat in Tranfihaniae valie prope Tatarefchol, jafpidi lu."

teae involittus.

viridis, 15. Ch. femipelhicidus texturae planioris viridis.

Habitat rarior in infulis Feroe, colore nunc ad gramitteufttf nitnc ad aenigitiofiim propius accedetite,

ehryro- 16. Ch. viridis intus vix nitens fubfemipellucidus , textura* pcafus. planioris.

Syf}. nat. XII. 3. p. 85. n. 3. 5/. Nitrum (Fluor) viride pal- hdius. - Cronft. mitter. $. 4*^. ^. Chryfopras. Lehmann aB. Berol ad 17^^. /> 200.

Habitat aliis foffilibus , in Jirata difpofitis innidulam ntm

adrtdtus iH bilcha (prope Gracche et Coiemiiz,) Boh^ia

(^p'ope Tarnau, et in Mummelgrund ad liaram) et Weft-

phalia (ctdmontem A\unh^^2, prope Stachlau,) rarius dw

O riufenT

219 T£KRA£ SILICEAE. Chalcedoniui.

riufeulut , utplurimum duritie ad /maragdum auedtHtf nuttc femipeOucidus , nunc fere diaphanui , creherrtme pH' maeeuSf rarius gramineus , diliite porraceus aut olivaceuSf %;el ex virefcente cinereus , out albus , praeter confueta chalcedonii principia calcis niccolinae quoque pauxilium continenSf cui tinBumfuum debet.

Kclto(ro« 17. Cb. diaphanus texturae conehaceae viridis punflis guttis- piu;s. que fanguineis opacis notatus.

fValier.fyJi. miner, i./>. 300. «. 2. g. Jafpis variegata ob- fcure viridis , punctulis rubris.

Cronji. miner. $. 64. I. a. Jafpis pura viridis punftis rubris.

Habitat in Aegypto, Sibiria, Islandia, Boheinia (ad tnon- tes giganteos) et Franconia {ad montem Steinhaulc prope Obcrltcinbach,) textiiraenunc perfeSlius nunc nnperfeHius conchaceae^ colore faepius porraceo ^ interdum dilutius vi' ridi , vel ad aerttginofum aut olivaceum propius acceUen' te , puuSiis guttisque infperjis majoribus vel minoribuSf rarioribus vel magis confertis , Jaepius etiatii masulis et /ineo/is olivaceis vel oehraceis infignitus.

U* AbA*

Chalcedonii ipeciu fert ^mes femigeutmarum Homini muitii Unientet , gmmamm locoy figitttst fimMldtrit aliis «mamenti getieribm inftrviHnt i^ lemmarHm lcHlf Urnm t rtttrfhfu rtii^arHm frivstfs mnttTitf,

TERKAE SILICEAE. Adama^ 2it

54^ ADAMAS, Ex terra filicca et * * ♦ conftans.

Subponderofus, duriflimus, Jamel- loluS) intus nitorem egrcginm fibi proprium monftransj intragmen- * ta indeterminata didiliens, parafi-

ticus, in renebr's eximie luct ns, fri- Q:ione excalefa8:us, corporalevio-' ra trahens.

In igne crepitans, pelluciditatem exu- ens , tandem corufcando in bullas et yaporem refolutus.

pr<tio{i{&> I. Abamas. miis. SyJ}. nat, I. />. i6f «. 6. X!f. 5. p. 102. fi.6.it. Uuf. TeffJn,

38- *i' ?• Alumen lapidofum pellucidiflioium folidiOi<i mum hyaliniim. Cronfi. tMiiier. §. 42. A. ct. Adamas gemmSL Vegel minei'. 1 37. Adamas. Juji. miner. 376. 5a«w. f«///f^. p 22 <f. Damant. I PVaHir. miner. tiO. Gemma pellucidiflima, duriticfiimma,

colore aqueo > igne perfiltens , o£taedra turbinata. fVader.fyJi. mitter. i. p. 230. «. I. Gemma peiiucidifliias omniuiti durifljma, pulveriiata nigrefcens. «) forma cryftailorum.

a) prifmatum.

a) liexaiedrorum. f) utrinque pyramide tricdfa terminatorumt faciebus

omnihus convexiis» ff) utrinque pyramide hcxa^dri terminatorum» t) o<S^aedrorum.

|) pyramide irregulari truncata tcrminatorum facicbu»

prilinatum ipforum inacqualibus. ft) faeiebus tetminaiibus in aci«m exeuntibus.

b) pyramidum dupiicium. ft) tetraedrarum.

^) triedrarum depfeflarum fcabrafum faciebus eonve>ci«> ad fingulos bafcos communis angulos jf yifamide tetrac- dra au£tarumi jS) fbrma retundata»

212

TERRAE SILICEAE. Adamas.

Habkat in Indiae infula Borneo , pemHfculus Ormus et Ma- lacca, rf|"»ifx Vilapur, B^ngala <•/ Golconda, pvtijjifmm f;Vf^ Colur, Mengeleghcri , Sadicottah, f/Parteal, et in Brafiliae provincia Scrro da Frio prope fiuvium Millio- verde , rarifjme aggregatus , et adnatus , utpluritmitrt vagus in arena aut hnmo, terra etiam faepiffimt obduSins, duritiei gradu diverfo , femper tamen eo , iit limam vel eptimam dudat^ nee niji fuo ipfius pulvere poliri et lae^ vigariqueaty rarius diaphanus , quam fsmipellucidus aut peliucidus , nebuUs tamenf tnaculis, interdurn glaciem aut plumam referentibus lurbattis , aut rimcfus , rarius me- ■diae magnitudinis , nunquam if^ignis , ntplurimum dilute tinereus in fiavum cqlorem nonmmquam vergens y aut di' iute fufcus , crebro quoque ex iutto fufciis , nigricans^ aut chalyhetis y interdum citrinus, rarius rofeus , rarijji- tne caertdetis , viridis aut piuribtis coioribus in eodem ia* pide cerfpictius , omnium gemmarur/t fretiofifjima f hxut 'Ctfruudif tnmttria^rinceiis.

ORDOVI.

TERRAE ADAMANTINAE. Adamantiniw. 213

O R D O VI.

TERRAE ADAMANTINAE. Ex terra adamantina potiffimum conflatae.

55. ADAMANTINUS. Ex terra adamantina et plu-

rima aluminari conftans.

Duriffimus, ponderofus, la- mellofus: lamellis reftis tripliciter fe fecantibus, in fragmenta rhomboida- lia diffiliens.

Apyrus igne, quamvis aere , vitali efflato , vix emol- liendus.

Conin- I. ADAMANTiirus. Klaproth chem. AnnaL 1789. I. />• 7* dum. Grofchke Berghauk. I. p. 400.

Habitat in Sinae , Indiae {prope BombaJ ,) Galliac {praefei" //« Piflaviae) f/ Hifpaniae ^»-rtwfM, diaphantit^ poft po- litiiratn matris perlanim inftar niiens , dtiritie finaragdo Jimdis , ferri retraBorii nigri particuHs infperjis adeo di' •ves , tit ipfe faepius in pulverem contufus a magnete tra- hatur , colore cinereo , nigricante , capiliorum aemuloy rurius fpadiceo , formae iuterdum communis , crebrius hexaedro-prifmatieaey pu/vere inlndii et Sinif 'ad fcin' dcndas et poliendai gemmas adhihito.

o 3 oRDO VII.

f 14 TERRAE ASGREGATAE. Granitet.

ORDO VII

TERRAE AGGKEGATAE. Ex terris praegrefTorum ordinum aggregatis conflatac.

56* GRANITES, Expartibus, quarum plurescry.

(lallorum forma confpicuae,

nullo intermedio caemento

^ cohaerentibus , ordine nullo

determinato aggregatis com-

pofitus, texturae potiflimum

granulatae.

Montium primaevorum, altiffi»

morum in catenis cohaerenti.

bus medium conftituentium

materies praecipua et nucleus.

Durus, lente fatifcens.

£(npkx. 1« <5r. ex fetcirpato et quartzb cornpofitus.

%?. nau I. p. 187. «. 10. XU. 3. p. 75, n, 14. Saxum (mo. renic) Gotaceum fpatofujn rufefccns , granis quartzofis hyalinis.

Haffftnf in moufiBuf Sahaudicis (vnguf prope Genevam,) Hciveticis (c. gr. ad Grimfcl) NaUavicis (prope Sonncn. berg,) Sihiricis {ad jitivium Neiwa) et Scotkis (prope Port foy) Kunc hae nunc itia parte dominante ^ feldjpa- fhi partibus ita interdum eum quartio diaphano combina" tiif ut iittcras Jyriacai referant,

CCnuinUS. 2. <§r. ex feldfpato , quartzo ct mica compofitus.

Syjl.nat. l,p. ig^. ». u. xif, 3. p 76. n. 19. Saxum fp».

toium quartzofum micaccumquc rufcfcens, Cron/i. miner. §. 268, 10. 2. Granitcs durus. HJfelq. it. 526. Petra Mofis.

fViiaer.fy/i.minet.i.p.^o-^. Saxum quartzo, fpato fcin. tillante et mica in diverfa proportione mixtis compofitum, fi) fatifccns, Sji/?. nut. XII. 3. ;,. 76. «. 20. Saxum (fuforium) micaccum quartzoium fpatoiumquc fubfriabilc.

Crtnp,

TERRAE A6GREGATAE. Sraniter. 2ij

/ ^rottp. ntiner. §. 268. lo. 1. Granites pirtieuHf eonftani

parum cohaerentibus.

y ?) Syji, nat. I. />. 186. n. 6. XII, 3. />. ^g. ». 31. Saxum iiij- gcrmannicHin.

^?) Syfi. nat. I. />. 186. XII. 3. />. 77. ». 2^. it.fean. 165. S»- xum montanum. Habitat vulgatiljimut in montibus primaevis (^lieet aliqtinnHa fecundarius) totiiis terrarum orbis, vagus qaoque in plx- nitiebus , innutnerabili duritiei , proporti§His , dijiribu- tionisy cotoris partium conftituentium varietate, acceden- tibus non raro alienis adauc c. g. fcor/i , kornb/endaCf granati cryftallis, Jieatitae, amari^ argiUae particulis aufta , igne violento /iquefcens , ut tamen quartzum inte* tneratum permaneat , fe/dfpatho faepius carneo , quartio vtp/urimum albo , rnrius virefctnte , egregiam interdtittt foliturnm admittens , hinc jam a mttltis retro fecu/is ar- chiteSlurae e/egantiorif et variit ornamtntorum generibusi adhibitus»

Syenites. 3. Gr. ex reldfpato, quartzo et Iiornblenda compontus»

Plinius hijior. mund. /. 36. f. 8? Syenites.

Hofftnann bergm. Journ. 1788- 2. p. 506.

Karjien Lesk. Minera/liab. 2. p. 12.

Habitat in Acgy^to y Graecia, Norwegia, Saxonia, Hercy- T)ia, Sucvia, Stiria, nunc rudius , nunc fubti/ius aut mi' nutius granu/atus , partibus, quibus conjiat , diverfijjima proportione mixtis, quartto et fe/dfpato utp/urimum a/bisp hornb/enda nigra , aut ex atro viridi.

feorlinus. 4. Gr. ex feldfpato, quartzo et fcorlo compontas. Ede/fe/d nov. aSi. Stockh. 1784. p. 103. Anonym. chem. Anna/. 178?. 2..p. 21. Granitea bafalticus. Habitat in Sueciac paffimy Silefiac {prope Friodcbcrg,) Hel- vetiac montibus.

granati- 5. Gr. ex feldfpato, quartzo et granatis compofitus. . ^cus. Ede/f. nov. aff. Stockh. 1784. p. I03.

Hoepfn. Mag.fiir He/v. Nattirk. I. p. 28 1.

Habitat in Sueciae, Helvetiae montibut.

viridis» 6. Gr. ex feldfpato, quartzo et amaro compofitus* Hoepfn. Mag.fiir He/v. Naturk. I. />.28l* Habitat in Helvctia tt Sabaudiae montibus,

04 7- ^'^-

ii6

TERKAE AGGREGATAE; Granitcs.

talcofus« 7. Gr, ex feldfpato, qnartzo et talco compofitus» Anon. chevt. /Innal. »78^. 2. /?. 23. Habitnt in Aulitizfiiperiori (prope Liiiz).

mic&ceus. 8- Gr. ex reldipato et mica compofitiis. Srttijf voyag. deins /et alp. I. /). i8>. /3) Syft. nat \.p. 164. n. 6. Muf. Teffin. 36. Muria faxi ex

mic3 fpatoque. Syfi. nat. XIi 5. p. 76. n. 21. Saxum (fatifcen!^ fpatofum

micaceurnque falfum fatifcens. JVaQer. rniner. 166. Saxuni in aere dcKquefcens nitrcfum. JValier.fyfi. ntiner. \,f. 409. M. 3. k. Granites fulcus acrc

deltrudibilis. Hnbitnt rariffinius in Hclvetia et Silefia, vngtts prope Gene-

vam et Vcfuvium , /3} in Finlandia et Gotlandia,

caicarius. 9. Gr. ex feldfpato ct fpato calcario conftatus. Gioen. litolog, Veftiv.p. 49 51. 71. Habitat circa Vefuvium , fragilis , vix dtirittfcuhis , cum ociciis eff-ervefcens , non raro fcorlum , aiit tmacutn t/tica argillatn , nttt micam , aut utrutfiqtte , admixta fthi hw beus i au hujus g?nerii ?

^andaC'

fcorlace- us.

fquamo- fus.

37, Gr. ex mica ct hornblcnda compofitus.

Sji/i. nat. \.p. 189 «. 20. XII. 3. />. 79. w. ^^j. Saxum mi- caceum ipatofum nigncans: pamculis decuflancibus fer- reis.

Cronft tniner. %. 267. 9. Saxnm compofitum mica ct horn- bienda. ^) Saxum viridi-cacrnlefcens. It.fcnn. 21.

Habitat, rupefiris quoque y in Helvetiae et Suedae montihus variis , tn monte Hennebergiae , Ehrenherg , /;; Bohemia frope Orpar, non raro vents ferri elives , obfcttre virensy utphirimutn in Sueciac tt/irinis Sivohndicis ferri tninerit lacufiribus ad facilitandim fitixtm additus.

lOi Gr. cx feldfpato et fcorlo compofitus. Hoepfn. Magaz. Helv. Naturk. 1. p. 279. Habitat in Helvetiac montibus , circa Vefuvium, accedente nen raro ttticuy atit hornblenda»

]l. Gr. ex feldfpato et hornblcnda compofitus. Hocpfn. Mngaz, Helv. Nnftirk. I. p. 279. Habitat in l-idvetiie tnontibus , in Zeclandia, accedente in- terdinn quoque micay ant fcQrlo*

12. Gr.

TERRAE AGGREGATAE. Granftes:

ai?

gnnati- nus.

nitens.

12. Gr. ex Feldfpato ct granatis eofflpofitus. Gioeni luolog. Vefitv. p. 68. Hoepfn. Magaz. Helv. Natnrk. I. /). 279. Htibitat in HcUetnc Niontibus , f/ Jseclamlia, in Veruvio.

13. Gr. ex felrffpato, jjranatis ct mica compoiitiis. Hoepfn. Magaz. Helv. Nnturk. I. ta^. 3. Habitat in Heivctiac montibus. '

tricolor. 14. Gr. ex feUirpato, granatis ct fcorlo compofitus. Ci&eni lito/og. Vefuv. p. 64. 67.

Hahitat circa Vefuvium , admifiis interdiim quoqtte mica e( olivinis.

dichrous. I>. Gr. ex feltlfpato, fcorlo granatino et gcnuino compofitus. Gioeni litotog. Vefttv. p. 70. 75. H.ibitat circa Veluvium.

albo-fuf- 16. Gr, ex feldfpato , fcorlo granatino ct mica compofitus. GUs. . Gioeiii litoiog Vefuv. p. yi. Habitat circa Veiuvium.

elegans. 17. Gr. ex feldfpato, granatis et aclinoto compofitus. Gioeni Ltolog. Vefuv. p. 69. Habitat circa Veluviuai.

jnieans, 1% Gr. ex feldfpato , mica et fcorlo compofitus.

Gioeni litolog. Vefuv. p. 73. 75:.

Hoepfn. Magaz. Helv. Naturk. l. p. 28 1.

Habitat in Hclvetiac montibus, et Vcfiiviae nune mica, ntttie fcorlo dominante , nunc majoribus , tiunc minoribus par» ticulis immifiis , interdum granatis immerjis.

lamello- 19. Gr. ex fcldfpato , mica et hornblcnda compofitus. fus. Hoepfn. Mugaz. Helv. Nattirk, l^ p. 2%l,

Habitat in Helvetiae montibus, ntinchac, nunc iSa domi' nante, particulis majoribus minoribusve immifia.

cretaccus, 20. Gr. cx feldfpato mica ct creta compofitus, Gioeni litolog. Vefuv^p. 45. Habitat circa Vcfuvium,

Gioeni. 2i. Gr. ex feldfpato, granatis et hornblenda compofitus. Gioeni litolog. Vefuv. p. 75, Habitat circa Veiuvium.

varius. 22. Gr. ex feldfpato, aetinoto et fcorlo compefitus; Cioeni litoleg. Vejiiv. p. 62. 63.

Habitat cirea Vefiivium , intermiflas interdum micae nigrae aitt }]Qrnbiendae iamellas aut prifmata ojiendens,

0 5 23. 6r,

fi8

TERRAE; AGGREGATAE. Granifei.

leiicome f 3. Gr. ex feldfpato, aftinoto et hornblenda compontus. las. Gioejii litolog. Vefiiv, /».63.

Hahitat circA Veiuvium»

muriati- 24. Gr. ex feldfpato, mica et amaro compofitus. cus. Hoepfn. Mr.gaz. Helv. Naturk. I. /. 3.

Hahitiit tn Helvetiae montibus.

ferpen- 25. a) Gr. ex feldfpato , ferpentino et quartzo compofitus. tinus» Fichtel Karpath. p. ^\0.

Habitat in Tranfiivaniac montibus , facile in argiliatn fa- tifcens,

Garpen- 2y.b) Gr. ex quartzd dominante et mica compofitus. kergenfii. Syjl. nat. I. p. 186. ».4? XH. 3. />. 75. «. ig? Saxum cota- ceum quartzofum album, fragmenti? illinitis mica a!ba. Cronji. miner. $. 260. 2. I. Saxura compofituin paiticulis quartzofis et micaccis diltinflis. fi) micae Jamellis aureis vel argenteis ita infperfis , ut politus egregio nirore refuigeat (Avanturino).

y») ^yji- »^**> *' P' ^88- «. 23. XII. 3./?. 78.«. 30. Saxum metalliferum. Hnbitat in Succiae (prope Garpenberg) venas cupri ferens^ Silefiac, (propc Giaren,) Saxoniae, Helvetiae montihus Vefuvio, /S) vagus in Hilpania, Saxonia Qrope Dresdam ad Albim ).

bieolor. 26. Gr. ex quartzo, mica et fcorlo compofitus» Hoepfn. Mogaz. filr Helv. Naturk, l, p. 28 1. Habitat in Hcivetiae momibus.

eorneus. 27. Gr. cx quartzo, mica et hornblenda compofitui* Hoepfn. Magaz. Helv. Naturk, i. p. 28 1. Habitat in Helvetiae montibus.

triplex.

^Ucialis.

tntonfpi- euus.

3§. Gr. cxquartzo, mica ct granatis compofitui, Honpfn. Magaz. Helv. Naturk. I, p. 28 1* Habitat in Hclvctiac montibus.

29. Gr. cx quartzo, mica et amaro compofitus, ^ Hoepfn. Magaz. Helv» Naturk, i. p, Z%i. 282^ Habitat in Hclvetiae et Sabaudiae montibus filtijjimis»

50. Gr. ex quartzo, et hornblenda compofitus. Hoepfn. Magai. Helv. Naturk. i. p. 2791 H«bitat in Helvetiae montibus , etiam prope Altenberg in Saxonia.

31. Gr,

TERKAE AGGREGATAE. Granitcs. ti9

lielreticus. 3T. Gr. cx quartzo, hornblcnda et granatis compofitust Hoepfn. Magaz. Helv, Naturk. I. />. 281* Habitat in Hclvetiac montibus»

▼ariegatus.JS. G. ex quartzo, hornblcnda et amaro compofitus,

Hoepfn. Atiigaz. Helv. Naturk. l. p, 2^1, Habitat in Hclvctiac montibus.

eapiilaril» 33. Gr. ex quartzo pellucido ct a^linoti fpiculis compofitus.

Herrmann chcm. .^nm^. ijHS 2. p. 416. Haarftein.

H.ibitat vagus in Sibiriae vallibus uralenlibus, prope Gene- vam , intef Brixiatn et Brandiol et alibi in comitatu Ti- rolcnfi, inter Feiftriz et Carnowiz Stiriae , inter Bor* kcrsdorf et Frauenftein et alibi in Saxonia , ad^ montem Fichtelbcrg, egregiam polituram admittens , uSiinoti fpir culis nunc viridibus , nunc fiavicantibus , tmnc rubeBitf nunc obfcure tubris, nunc nigris.

melaleu* 34. Gr, ex quartzo et fcorlo compofitus. cos. tValDsr. Jyfi. miner. i. p. 406. ». I. Saxum «x quartao %X

bafaltico lapide miftum. Hoepfn, Mcigaz. Helv. Naturk. I, p, 279, Hctbitat in Helvctiac, Sueciae montibut.

Hoepfnc- 35. Gr. cx quartzo, hornblcnda ct fcorlo compofitus, ri, Hoepfn. Migaz. Helv. Naturk, l. p. 28 1.

Habitat in Helvetiae montibus,

efflorcG 36. Gr. ex quartzo, fcorlo et amaro compofitus. «cns, Hoepfn. M^igaz, He/v. Naturk, I. p. 2%\.

Habitnt in Helvctiac montibut, faU amarQ effior^cinu tH' terdum dives.

tirQlenfis, 37. Gr. ex quartzo, fcorlo et granatis compofitus. ' Hoepfn. Magaz, Helv. Naturk. l, p. 281.

ylnonym. chem. Annal. 1785". 2. p, 22.

Habitat in Hclyctiae et Tirolis (^prope Zillerthal) montibuK

bavaricus. 38. Gr. ex quartzo ct granatis compofitus.

Hoepfn. Magai, Helv. Naturk. l. p. 279.

ylnonym, chem. Annal, 178T. 2. p, 22.

Habitat in Helvetiae, Succiae (/>/•«»/)(? Sunnerfkog #/ Sala,) Saxoniae (^propc Hartmansdorf,) Auliriae (prope Goctt- wcia,) Hungariac, Tirolis e/ Bavariae montibus, vaililus' que conterminis , etiam fodina Temeficnfi (/?>*<?/?? Dognc»- ka) granatis rubrit, quartiQ ctHerfO aut virefefHti, ra^ ritis gramime*

39. Gr.

220 TERRAE AGGREGATAE." Granite».

durifll- 39. Gr. cx qiiartzo , granatis et amaro compofitUS; mus. Hoepfn. Magaz. Helv. Haturk. I. p. 28 1.

Habitat in Helvetiae et Sabaudiac montibm.

talcifer, 40. Gr. cx quartzo dorninante et talco compofitus. Storr Aipenreif. 2. p. 2jS- 289-

Habiiat in Vallis Tellinae iprope Clavennam) et Rhaetiae {prope Marmeli) montibus y ille ferri ocbra fiavejcem,

jplendi- 41. Gr. ex quartzo et miculis pyritae micaeque ferreae inlper- dus. fis cpmpohtus.

Bloch et Brtickmann Schr, berl. 'Naturf^ 1. ' Htbitat vagtis in Marchia Uckerana, polittis egregie nitsns»

^Jiomoge- 42. Gr. ex miea, hornblenda et fcorlo compofitus. ^

t neus. Hoepfn. Mugaz. Helv. Natnrk. i. tak. 3.

Habitat in Helvetiac montibus.

«itidulus. 43. Gr. ex mica et bornblenda compofitus. Gioeni litoiog. Vefuv.p. 5^. 54

Habitat prope Vefuviuro, granatos non raro immerfos ccxf-; tinens.

Zillenfis. 44. Gr. cx mica et fcorlo compofitus. ^ '

Hoepfu. Magaz. Heh. Naturk. I. p. 279. 280» Anon. clvm. Aunnl. 178^- 2. p. 23.

Habitat in Helvetiac montibus , et vai!?^ Zillerthal , inter T>- rolin et Salzburgum intermedia , fcorli cryfiaUis ftuttcmis- « jioribus , nK,nc nnnoribus , interdiivi elsBricis^

granatifer.45. Gr. ex mica ct gvanatis compofitiis. Gioeni litotog. Vejtiv. p. 53. Hoepfn. Miigaz. Helv. Naturk. I. p. 279. Hahitat rtt Helvetiae, Carinthiae , Hungariae, Saxoniae, Sueciae , Italiac mcntibns.

inontanus.46. 6r. ex mica, feorlo ct granatis compofiti»» Hoepfn. Magaz. Helv. Naturk. I. tab. 3. Habitat in I^elvetiae montibtts.

trircfccns. 47. Gr. ex m.ica, fcorlo et amaro compofitus. Hoepfn. Magaz. Helv. Naturk. I. tab. 3. Habitat in Helvetiae montibus.

radiatus. 48. Gr. ex mica et a^tinoto com/7ofitus. Hoepfn. Magaz. Naturk. !.;>. 28l. Habitat in Helvettae mantibttsy praefertim S. Gotthardi.

49. Gt.*

TERRAE AGGREGATAE. Granifrti ;»2t

olivifius. 49. Gr. ex mica et olivinis compofitiis. Gioeni litoiog Vefiiv. p. 54. 55. Habitat circa Vciuvium.

chJorofti- 50. Gr. ex Itorlo et olivinis eompofitiis. ^us. Giomi litoiog. Vefnv»p.6^*66.

Hiibiitaf circa Vefuvium.

gemmace- 51. Gr. ex granatis et olivinis compofitus, ^ . us. Gioeni iitoiog. Vefuv. p. 68»

■^ ' Haifitat circa Vehivium. ' ^

Cmilaris. $2. Gr. ex granatis et fcDrlo coimpofitus. Gioeni litohg. Veftiv. p. 63. 68. Hoepfn. Mugaz. Heiv. Naturk. I. tai. 2. Habitat iH Hdvcuzc montibut ^ vagui circa\<^\x\mmj mU tnixta interdum mica.

£fnnis. 53. Gr, ex fcorlo t^ranatino ct genuino compofitus. Gioeni litoiog. Vefitv. p. 70. Habitat circa Vefuvium,

f&ontium. 54. Gr. ex granatis, fcorlo et liornblenda compofitus, Hoepfn. Mag. He/v. Katurk. I. tah, 3, Habitat in Helvetiae montibits.

brafteatus.5^. Gr. ex granatrS et hornblenda ^ompofitus. Hoepfn. Magaz. Heiv. Katwk. I. p, 279. Habitat in Hetvctiae montibus, >^v

Aigenta- 56. Gr. ex granatis , mica ct fpato compofitus. tus. Gioeni iitoiog. Vefitv. p. 49.

Habitat circa Veluvium.

lamella* 57. Gr. cx mica et fpato compofitus. tus. -GiiOeni iitoiog. Vefnv, p. 4S.

Halitat circa Veluvium.

lucidus. 58. Gr. ex aftinoto- et Ipato compofitus, Gioeni litoiog. Vefuv. p. 60. Habitat circaW&i\x\\\xmy oft potiui awygdatiUs T

asbefti- 59. Gr. cx asbdto<t marmorc conflatus. nws. Gioeni Ittoiog. Vefiiv. p, 48.

iHi«^//«f f/rca VelUvium, vi^ hujm gmirif^ "

S7«

223

TERRAE AGGREGATaE. GneffTum.

57^ GNEISSUM. Ex partibus faepe quoque cryftal-

lorum forma confpicuis nulloin- termedio caemento cohaerenti- bus, interdum per ftrata alter- nantibus compofirum, texturae fchiftofae , rarius fibrofae.

In montibus aetate ad graniteos quam proxime accedentibus ob- vius, ftratis ejusquoquefaepius granitae fuperincumbentibus.

Durus , apyrus, non fatifcens.

fornacum. l, On» quartzo dominante et mlca compofitum.

StalllUn. Syjl nat. \.p, \%J. n. i^. XII. 5. /). 79. n. 33. Saxum arc*

nofo mieaceum fiflile cinereuni, interltinftis atomisquart-

zofis micaccisque. OynjL miner. $. 260. Saxum compofitum particulis quart-

zoHs ct inicaceis. pyaliet Jyp. miney, l, p, 410. «. 5. Saxura quartsto ct mica

fnixtum fiflile. ^) Syfi. nat. XII. 3. p. 77. n. 27. Saxum (mareflrandenfe) mi-

caccum quartzofum fiflile^ micis albis nitidiffimis lubim-

jpaipabilibus. 7) Syji. nat. I. p, 188 n. 17. XII. 3. p. 77. «, 2^ Saxum

(Koeroficnfe) miacctim nigro micacco alboque quartzoib*

cotaceo aUernatis> i) Syji. nat. 1. p, 186. «. 8? XII. 3. p. 7^. «.15? Saxuiii («}<»•

cuflatum) cotaceum quartzoium incarnatum micis ipailis

atris erettis decurfantibusque. i) JVaUer,fyJi niiney. i. p. /^it, n,6, Saxum quartzo et ftca*

titc luixtum fiflilc. {) Syji. nat. I. p, 187. «. l^. Xll. 5./). 77. «. 24. Saxum (tri-

tonium) micaccum fubfiflileincarnatum, granis quartzolis. HabitAt iiinumerabili proportionii , combinationis , dijirtbu*

tionis , eoloris , duritiei varietate in novae Seelandiae^v

Norwegiac , Sueciae , Bohemiac , Carinthiac , Tiroli»"

tnontibus , etiam pyrenaeis , /««^^? fornacum fuforiarnm^

architeUurae aliquandn etiam elegaUtigris &peribus egre*

gff it^erviem^

TERRAE AGGREGATAE. Gneiflum. 223

micnceum.S. Gn» ex mica dofnfnante cC quartzo compontnm. GliiTimer- fVerner Oafjif. d, Gel/irgsart. p. lo, §. y. Voigts Br. uber ichiefer, GebirgsL p. i^;. n. ^, GlJmmerfchiefer.

fiabitat in Lniatia et Thuringia (/)r«/?e Ruhla,) heie inti» gros montes conjiituens , argentum co/ore et nitore aemu- Jans f micae iameliis tenerrimis denft Jibi incumbentibus, egt^egie nonnunquam in tabulas temies , reBas fiffile , tum teSiis inferviens f quartzo per venulas atit granulay aut , Jirata ampliora intermijio.

alpinum. 3. Gn. ex quart2o,,mica et granatis compofitum.

Syji. nat. I. p. 187. ». I2. X/I. 3. p. 77. «. 22. Saxum mi- cacenm iubfiHile cinereuiu , granis granatinis quartzo- iisque. ' Cronji. mineral. $. 261. Saxum compofitum mica quartz», et granato.

WaUer.fyJi. miner. \.p. 412. «. 7. Saxum quartzo, micae« granatis mixtum, fiflile. #) ^yfl- «^^ XII. ?.p. 77. n. 23. Saxum (granofum) accro-

fum iblidum atrum , granis granatinis. . „ ^

y> %?. «rt/. L^. 187. «. 14' XII. 3. /'.78. «.28. SaxumtpiiH-

ftatum) mieaceum fiflile incarnatum , granis granatinis. l) Syji. nat. I. p. 188. n. 19. XIL 3. /). 80. n. 36. Saxum iiij- palpabile mieaceum quartzolum fubferreum, granis gra- natinis.

It. rvgoth. 73« Saxum clangofum.

Habitat in fummis Europae e. gr. Lapponiae, Norwegiae, Sueciae, Saxoniae, Lufatiae, Silefiae, Bohemiae, Mora- viae, Stiriae, Carinthiae, Salisburgi, Tyrolis , Helve- tiae, Sabaudiae, etiam Carpathicis montibus^ mica ut-^ plurimum argentea, nunc dominantef nunc aequabiliter dijiributa , nunc vix confpicua , granatit crebrius rubritf ^uam fufco , nunc formae cotnmunis et inficnibus , nunc formae cryjialiinae minoribus, nunc minimts, ntinc fre- quentioribus , nunc rarioribus , laminis , in quas finditur interdum undtilatis, lapidis molaris loco , modo qttarjt' %um dominetur , eximie inferviens , accedente nonnuft* quatnfcorlOf talco aut ftldfpato nova varietate nata.

ftorlinmn 4. Gn. ex quartzo, mica et fcorlo compofitum.

Habitat iu Sabaudiae ^prope Chalanclies ,) Helvetiae (e. gr» in monte S. Gotthardi,) Hungariae (^prope Schemnise, auri argeruique venas includensj) Bohemiae {prope Katic* borziz,) Saxoniae (jlrfi'/* Geyer^) Norwegiae montibus (tf fodinist

224 TEKRAE AqGREGATAE. Gn^viTum;

Altcnber- ^. Gn. ex quartzo, mica ct fcorlite cbmpofitum.

. genlc. lluhitat in ^diXOMdi (^prope Ahcnhzvsi^f) Jianni venas f&vens,

radian^. 6. Gvi. ex quartzo , raica et aftinoto compofitum^

Croufl. mineraL §. 261. 33.

tVailsr./yJi. miner. I. p. 413. 7;. g. Saxum quartzo^ mic3 ct bafaite mixtum tillile. ^ Hc^bitat in Jemtia Succiae (^prope Handoel),

Saxonum. 7« Gn. ex quaitzo, mica ct fcldfpato conftans.

Wertier Clu[ff, d, Gebirgsait. p. 8 §. 8. Gncifs.

Voigt Brief. u. Gebirgsl. p. 13. «, 2. GneuP^.

Hohitat in Silefiac , Bohemiae , Saxoniac , Hcnnebergaa, Helvetiae, Sabaudiae »/o«/f^Kf , rarins in c^rpathkis, mi- ca aehrius dominante , fetdfpato minimam partem e^" ciente , /aepius ^ interdum fere omni in argillam fatifcen' te , alias innumernbili proportionis , ^ colorxs partiutn aonjlitu^ntium wirietate confpicumn.

Bornii. g, Gn. ex quartzo, raica et argilla compofitum.

Born ind. fojf. \.p. 155. 2. ^. 147, Gneiffum» ■ ^) argilia fnartiali, ' ^

Sy_p. nat. XII. 3. p. 74. fu 12. It.fcnn. 80, Sa^cum <nova- culare) cotaceum albo niicaccum incarnatum lubliriatum,

Cronji. tniner. §. 262. 4. 1. Saxum compofttuiw mfca, quart- zo et forfan argilla maitiali , particulis diftiiii^lis.

Habitat in montibus metalliferis Tcmefienfibus {^inter Mol- dava et Sasi<a, prope Dognaska, Hungaficis {prope Neo- folium et Hodritfch,) Bohemicis (prope Catharinabcrjf, Orpcs , Ratiborziz , Gratipcn , Plattc et Joacbimstbal ,) Saxonicis (prope Geycr ^/ Freybcrg^) ef SuccicK (propff Garlscrona, /3) in Scania Sueciae , coticulat i»c4t ad <tcuendos enfes et <ultrbs adlnbitnm.

Jemticuni.^. Gn, cx quartzo, mica ct ftcatite compofitum, Edeif.nov. a&. Stockh. 1784. p. 93-

Hubitat in Jemtiac montihus altiorihnsj knt€ fatifcendo ck cougenerihus dijcrepam.

ipatofum, 10. Gn. cx quartzo , fcorlo et fcldfpato compofitum, Anonym. chem. Annal, 178^- 2. p. 23. Hahitat in S»%qnMprope Halbendorf.

II. 6n;'

TERRAE AGGREGATAE. Gneiflum. 225

topadnum.II. Gn. ex quartzo, fcorlo ct topazio compofitum.

iVerner Clafjif, Gtbihgiart. p. 15. $. iS- 1 opasrels. Hubitat ad Schnccketiltein fropi Auesbach in Voigtlandia,

comeumi 12. Gn. ex quartzo et hornbJcnda compodtum»

5^/?. nai. \. p, 156. ;;. ^'l^ Takum particulis impalpabilibus,

lainelHs paralleiis. S^Ji. nat. XII. 2. p. ^5, n. 8? Talcum (lamcllare) lamella?

tum fragili-durum glaberrimum ftibdiaphanum. fValier. iniuer. 11)^. C«meus fiffilis, lamcllis parallelis. IVatl^r. fyfi. miner. I. p. 358. «• 2. Corneus rigidus noi»

nitens apparenter Jamellis paraUelis. Hojfm. hergtH. Joiirn. 1788. 2. p. 507. et Karji. Lesk. Miti,

2. p. 17. HornblendJchiefer. ^?) Syp. nat. 1. p. 1^6. w. ?. XII. 3. ;>. ^4. n. 11, Talcuw

(Coriaceus) membranaceum flexuofum ripidum. fValler. miner. 136. Corneus mollior fuperficialis contortus; Habitat in Suecia et Saxonia {prope Voigtsberg, Dorfchem-

niz, Groshartmansdorf, Miltiz,) */ LuCatii y Jirata inte"

gra ejficiem ^ ex virefcente atriim ^ aut ex atro viridey

tritutn ex viiefcente cineretttn , dmiiifcu/uM y textura ra'

t/iata, in fragmenta dijcoidea dijjilientf mi^ae afsmif in.-^

terdum imt/iijlis , aut granatis.

argillo* 13. Gn. cx quartzo et argilla compofitum. fum. V. Fichtel Karpatb. p. 275.

Habiiat in montibus Carpathicis.

cotianum. 14. Gn. cx ardefia et mica compofitum.

Syji. nat. XII. 3. p. 79. n. 34. Saxum rchifiiofum liflile ru(*

cum y atomis micaceis obiique truneatum. Cronji. Miiter.§. 262. 4^21 Saxum compofitum mica) quart^

20 et forfan argilla martiali , particulis minoribus. fValler.JyJi. miner. I. f«. 417. ». Ii. Saxum fchifto et mi»

ca mixtum. tiabitat in Norwegia» Suecia, duriufctflim ^ igtte liquef*

cens y incolis ad paUeHdos cultros tnjerviens^ hinc vi^ hu\

jus generis%

fteatitU I<f. Gn. ex fteatite et mica conftatum. CUm* Cronji. tnifier. §. 263. 5. Schneidefteirlfc

Storr Alpetir. 2. p. 269. 285 ' ^89 ?

Htthiiat in Norwegiae, Sueciae, TiroIiS', RWtJie, Bolie* miae , Hungariae montibtis , murii fuforiorum fttrnoruiti ittjiintabulastenuesfindatur, te^is, fftimie itiJervieHtyf tK(fltiSf an igitur hujus generir,

P 16. Gn.

226

TERRAE AGGREGATAE. Gneifruni.

granati- l6. Gn. ex feorlo genuino , granatis ct feldfpaio compofitum. cum, Gioent litolog. Vefuv. p. 64.

Mabitat circa Vefuvium.

bicolor. 17. Gn. ex fcorlo et feldfpato compolitum. Gioeni litolog. Vefiiv. p. 72. Habitat circa Veluvium.

olivinum. 18. Gn. ex mica^ granatis et olivino compofitum. Gioeni litolog. Vefuv. p. 54, Habitat circa Vefuvium,

lucidum. 19. Gn. cx mica et hornblenda ttompofitum, V. Fichtel Karpath. p. 276. 279. Habitat in Sueciae et Carpatliicis tnofitibriu

triplex. 20. Gn. ex mica, hornblenda et quartzu compofitum. V. Fichtel Karpath. p. 276. 279. Habitat in Carpathicis montibus^

fyeniti- 21. Gn, ex hornblcnda, fcldfpato ct quartio compofitum. cum. V. Fichtel Karpath. p, 279.

Habitat in niontibiis Carpathicis.

fquamo- 22. Gn. cx hornblcnda et feldfpato compofitum. lum. V. Fichtel Karpath. p. 279.

Habitat in mortibus Carpathicis.

granati- 23. Gn. cx hornblenda ct granatis compofitum. num. V. Fichtel Karpath. p. 246. 280. 287.

Habitat /"« wo«/i^«r Carpathicis,

fplcndi- 24. Gn. cx hornblenda , mica ct granatis compofitum. dum. V. Ficfjte/ Karpath. p^ 246. 287«

Hubitat in tnontibus Carpathicis.

quadru- 25. Gn. ex hornblenda, mica , granatis et tjuartzo compo» plex. fitum.

V. Fichtel Karpath. p. 24S. 287. Habitat in montibus Carpathicis,

lameilo- 26. Gn. cx hofnblenda et fcorlo compofitum, fum» V. Fichtel Karpath. p* 280.

Habitat in montibus Carpathicis.

bafalti* 27. Gn. cx mica et fcorlo cle£lrico compofitum. cum. ^«0«. chem. Annal. 178 J. 2. p, 23.

Habitat in valle Salisburgenfibas el Tifolenfibus tommurti Zillerthal.

2S. Ga«

TERRAE AGGREGATAE. Gneiflwn!; ^^7

glarirlulo' 28- Gn. ex mica ct granatis compontum. fum. V. Ficbtel Karpath. p, 246. 287.

Habitat in ntontibus Carpathicis.

durum. 29. Gn, ex mica, granatis et quartzo compofitum. V. Fichtel Karpath. p. 246. 2S7. Habitat in montibus Carpathicis.

quartzo- 30. Gn. ex £;ranatis et quartzo compofitura, ium. V* Fichtel Karpath, p. 246. 287-

Habitat in montibus Carpathicis.

micans. 51. Gn. ex marmore micante et mica compofitum. «) mica aurea per marmor Iparfa.

V. Eorch. mineral.Jicil. Avanturino. /S) mica viride per Itrata digelta.

Ferber. Br. a. Welfchl. p.^^JI. Marmo Cipolino. Habitat a) vagtim in Siciliae antro montis Caputo, /5) in Graecia ; an hujus generis ?

58* PORPHYRIUS, Ex cryftallis alteriiis generis foC

fili formae communis quafi paftae immerfis compofitus. Aetate, duritie, duratione, co- lore quam maxime varius.

a. talcoji.

talcofus. I» P. ex talco et quartzi cryftalHs immcrns conftans. Storr Alpenr. 2. /?. 2S0. Habitat in Valle Teilina prope Clavennam , argentei coloris»

pondero- 2. P. ex talco et barytidc vulgari compofitus, fus. Storr /ilpenr. 2. p. 266.

Habitat in Valle Tellina prope Caftion , diltite virem.

rhaeticus. 3. P. ex talco, barytide et fpato conftans. Storr Alpenr. 2. p, 209. Habitat ad montem Rhactiae Defpin , thalaijinus vel albus.

b. ferpentini.

arenarius. 4. P. cx ferpentino ct quartzi cryftalHs minoribus immittfg compofitus. HerrmauH ural, Erzgeb. 2. p. 321. Saxuna ferpentinum.

P 2 lufjtut

22^

TERRAE AGGREGATAE. Porphyrius;

Xajitis Beob, iii. Harzgek l. p. l66. 2. p. 483. ». 6o» Mft Sand gemifchter Serpentinllcin.

Terber Br. a. Welfchland. 23. p. 363.

Habitat in Uralenfium Sibiriae ntontium parte orientali , in montihis Auftriae interioris , Salisburgenfibjus , tyrolenfi- bus, genucnfibus, fabaudicis, hercynicis (pro/;^ Trclen- burg,) (iuruSy rupes et montium parteni praecipuatn con-

' JiituenSf micae quoque non raro particu/is injperjis.

acicularis. 5. P. ex ferpentino et fcorli fpiculis immcrfis corapofitus.

V. Born ind. fojfil. \. p. Xi^^i^ Ophiter particuhs bafaltinis

mixtus. Saufjur. it, alp» I. p. loy. ^) cryttallis fcorli fefe decudantibus Creuzftein.

Habitat in montibus Temcfienfibus (e. gr. prope Saska,) Hungaricis (prope Schemniz,) et Stiriacis vagus propeGC' nevam , olivaceus , caerulejcens vel cinereus.

granati- 6. P. ex ferpentino et granatis compofitus. niis. Cbarpent. Geogr. ChurJ. p, 179.

Hahitat in Saxonia prope Zoebliz.

(purius* 7. P. cx ferpentino , fpatOnCt mica compofitus. Ferher Br. aus Weljchl. 19. p. 334.

Habitat in Hetruriae montibus Imprunetae vicinis , Jirata horizontalia conjiituens j viridis, fpato alboy mica ex vi' rejcenti argentea tejfulari,

Granito- S* P- cx ferpcntino et feldfpato compofitus. ne. Ferber Br. ans Welfchl. 19. p. 334.

Habitat in montihus Hetruriae, Imprunctae et Prato vicinisf X)iridis , feidjpati alhi prismatihus immerfis varius , mica e.x argeuteo viridi tejfulari utplurimum accedente , /apidis molaris loco interdum injerviens.

micac«us. 9. P. cx ferpentino et micae Jamellis conftans, Charpenu Geogr. ChurJ. p. 178. Ferb. Br. a. Weljchl. 19. />. 332. Saujfur, it^ alp, l.f. I^S', ^) micae aureae variabilis paralkle et refle kmeilofae nidu' lis fartus. «7. Trebra Erfahr. v. Inn. d. Geb. p. 97. Schrot. n. Litterat. d. Naturg. 4.^, 232» U«rrtnuHtt ural. Er7g. 2. p. 323.

Hahitat

TERRAE AGGREGATAE. Porphyriu». 229

Hahitat in monttbus Hetruriae (prope Impruneta et Prato,) Genucnfibus (Bocchetia et vaBi Polzevera conterminit ,) Sabaudicis (/)r(3/?^Genevam,) ^?Saxonieis(/>^o^f Zoebhz,) /S) Hercynicis (Pafte,) Franconicis (Fichtclberg,) f/Ura- lenGbus Sibiriae.

asbeftinus.IO. P. ex ferpentino et asbefti fericeo nitore confpicui fibris

compofitus. Ferber Br. a, Welfchl. 19. p. lyi. Charpent. Geogr. Chtirfachf. p. 178. Habitat in montibus Saxoniae , Franconiac , Hcrcyniac/

Hetruriae.

ferrifcr. II. P. ex ferpentino et cryftaHis fcrri nitidi compofitus. Charpent. Geogr. Chiirfachf p, 179. Ferb. Br. a. Welfchl. 2^. p. 377. Saiijf. it. alp. I. p. 79.

Habitat in Saxoniae {prope Zoebha) et redemontii (prfipe Fcneiitcllz) montibus f vagus prope Gencvam.

c. atnarh

helveticus.l2. P. ex amara et hornblenda compofitus» Hoepfn. Mag. Helv. Naturk. i. p. 279. Habitat in Hclvetiae montibuty viridis,

alpinus. 13. P. ex araaro et feldfpato compofitus. Hoepfn. Mag. Helv. Naturk. 1. p. 279* Hiibitat in Helvetiae alpibus.

inicans, 14. P. ex amaro et mica compofitus»

Hoepfn. Mdg. Helv. Katurk. l. p. 279. Hibiiai in Helvetiae niontibus.

bicolor* 15 P. ex amaro et granatis compofitus.

Hoepfn. Mag. Helv. Naturk. i. p. 279. Habitat in Helvetiae mojitibus,

fpicula* 16. P. ex amaro et fcorlo compofitus. tus. Hoepfn. Mag. Helv. Naturk. I. tab» 2.'

Habitat in Helvetiae montibus.

d. cakarii,

calcarius. 17. P. cx calcario lapidc et quartzi Gryftallis innidulantibus compofitus. Habitat in confluxu ctrcnlorum Germaniae Francoflici^ Suc- vici *; Bavarici, texturae fchipofae,.

P J 18. P.

250 TERRAE AGGREGATAE. Porphyriu».

Macigno. 1$. P. ex marga indurata et plurima mica compolTtus. Ferber B>\ a. Weljchl. 7. p. 96. et 19./». 324, Hahitat iu Hetruria {prope Fiefoli) et tlba , cinereiis, eolore nuiic magis in flavefcentem , nunc potius in caerulefcentetn vergente , pofierior in aere nigrefcens et fatijcens , Jirata horizontalia , inferiora duriora conjiituens , Jlruendis dO' mibus inferviens.

au(lriacus,l9. P. ex marga indurata et fcorlo compofitus. BQrn ind^ fojf i. p.U- Hubitut in Auftria prope Traunftein,

e, argiUacei.

granitoi- 20. P. cx argilla et plr,rimo feldfpato compofitus. des. No/e orogr. Br. it. Siebengeb. p. io6. Iio. Iir. Granit-

porphyr. Habitat ad Rheni inferioris , in Saxonia prope Altenberg, prope Gichichcniicin ripas y faci/e fatifcens f acccdente ifi' terdum paucijjimo quartzo vel mica.

granati- 21. P. ex argilla, feldfpato, granatis et paucifllmo quartzo coni- cus. pofitus.

Knrji. Lesk. Mineralkah. 2. p. 24. Hahitat in HalTia /j^-o/j^ Wittclsberg.

cotiariuSt 22. P. ex argilla et quartzi cryftallis compofitus.

"Soje orogr. Br. in Siebengeb. p. 14. et Charpent. Geogr. Churf p. 49. 50. 61.62.65.140. Porphyrartigcr GeUein.

Schulz. n. hamb. Mag. St. 93. Mergelftein.

Voigt Gebirgsart. nr» 7. Porphyr.

Charpent. Geogr. Churf p. 149. Zechftein.

Lfius Harzgeb. 1 p. 255. 2. /;. 7S. Cottenftein.

Habitat ad Kheni ripas , /«Thuringia, /^^^o/»? Giebichcn ftein, ad Heicyniae radicem prope Ilefeld, in Saxonia, Lulatia feidfpati pdrticnlis faepe immixtis interdum adhiic confpi' ciiis , «0« raro tamen fatifcentibus et vacuas foveolas re» linquentibns.

inetallifer.23. P- fix argilla, quartzi cryftallis et aliis compofitus.

V. Born ind, fojf. l. p. 154. 155. Saxum mctallifcrum. Habitat in Temefiae, Tranfilvaniae, Hungariae, potifJlmuMf etiam Dohemiae, et Tirolis montibus , venis metaUicis rc' fertiis , albus , albidus , cinereus aut caerulefcens , argil- lae et quartzo femper aut feldfpato , aiit aBinoto , aut hornblenda , nut niica , aiit lithomarga , aut pluribus Jtmttl accedentibus* ^

^24. P.

TERRAE AGGREGATAE. Porpbyrius. a^I

tr.anfilva- 24. P, cx argiila et micae eryftallis compofitiis» nicus. Karfi. Lesk. Mineralkab. 2. p. 24.

Habitat in Tranfilvania prope Felfobanya.

dclphina- 25. P. cxargilla, fcorlo et asbefto compofitus. tus. Hoffmann bergm. Journ. 1788' l- />. ^7«

Hubitat in Delphinatu (prope Bourg d^Oifans,) argiUa ferri culce impraegnata , fcorlo diipiicis generis , o7io vitreo, alio ferri ochra extrinfeciis inqninato , fetnipeUticido , du- ro, cano, compaBo, intus parnm tnicante ,»in frngvienta acutangula diljlliente , fornta tuhularum tenuiffimarum tetraedrarum cylindrice ad latera excavatarum in tabidas^ deniiQ aggregatarum confpicuo,

fpadiceus. 26. P. ex argilla ct granatis compofitus.

Hoffmann bergm. journ, 1788. l- p- 246. Habitat paffim e. gr. prope Schneeberg in Saxonia, integriim fub buma ibi flratum efficiens, ferri mineris in ufirinir additus , argiUa fcilicet ferri calce divite , granatis «x fujcefcente rubris,

eblorogra-27. P. ex argilla et cblorogranatis compofitus. raticus. Habitat in Saxonia prope Eibenftok.

f. hofaltici,

antiquus, 28' P- ex trapezio et feldfpato compofitus. Croufi. miner. §. 26^.

Ferb. Br. a. fVelfch/. 16. p,26s. Porfido verdc, Habitat - - - trapezia viridif cryJiaUis feldfpati albif, et fcorli nigris vario,

Angliae. 29. P. ex trapezio et quartzi cryftallis compofitus.

fVithering a8. avgl. 72. p, 2, n. 20, Kowley-rag. Hdbitat in Anglia.

tinnitans. 30. P. ex trapezio et fcorli fpiculis conftans,

JVnUer.fyfl. tniner. \.p. i^iQ. n. 12. Saxum corneo trape-

zio et bafalte niixtum. Habitat in Weftrogothia Succiae, digito impojitus duroquc corpore percujftis tinnitans,

acerofus. 31. P. ex trapczio et hornblcndae cryftallis minimis innatis conipofitus. WaUer. fyfi, miner. I. p. 362. «, 4. f. Corneus trapezius particulis acerofis,

P 4 Cron^.

l^z TERRAE AGSREGATAE. P»rphyrius.

Cronff. ntiner. %. 26$, I, Saxum compofitum jafpide mar- tiali tnolli feu argilh moUi ifidurata, et - • - particu- lis majoribus acerofis.

Habitat in momibtis Hunneberg , Kinnekulle , StQllhcrg, Sueciae , ohjcure cinereus aiit niger,

fdjname'» 52. P. ex trapczio et mica compofitus. i\x$K WiUer.fyfi. mineral. i.p. 365. «. 4, g? Corneus trapezius^j

Iquamulis oWique nireruibus» Bubitat in Sueciac montibus»

lamello-' 53. P. ex wacca et homblenda compofitus. fiis, Karp. M'ig. Helv. Natttrk. 3. p. 234.

Mtbitat in Saxonia.

ipatofus» 34* P* ^^ wacca et ipato calcarco eompofitus, Karft. Mng. Helv. Natnrk. 3. p.. 234. Habitrit in Saxonia et Boheraia , etiam pr&pe Francofurtut» ad Moenum.

«igerri- 35. P. cx wacca nigra , ct micae cryftallis nig^ris compofitus. mus. Widenmtnn Magaz Helv. Naturk. 4. p. 196. I97.

Wevner bergm, ^ourn. lyiiS- 2./». 853. Habitat in ^axoaiae mojite Scheibenberg prope Annabcrg, et aliis y prope Joachimsthal Bobemiae.

^egyptius.36, P. ex bafaltc et hornblenda compofitus. Werner bergm. Jouru^ 1788- 2. f. 853« d) hornblendae cryftallis nigerrimis minimisfirmiflimeinnatis. yS) bornblendae maculis majoribus vircfcentibus. Ferber Br. a. Welfcbl. i6. p* 274. Pietra d*£gitto, Pictra nefritica.

fcafalttcus. 37. P. ex bafalte et Feldfpato, interfitis intcrdum quartzi ct micae paiticulis compofitus. Ferber Br. a. Weljchl. 16, p, 272. Habitat - - • in montimentis R&mae ajfervatis obvius.

yedicula- 38 P. ex bafalte et fcorli granatini cryfbUis compofitus. lis. Ferber Br. a. WelJM. 16. p. 272. 274.

^ ?) fcorli granatini cryi!allis acus capituhim vix fuperantibus,

Ferber Br. a. Weljchl. i6. p, 275. Bafalte pidouhiofo.

Habttat e. g. in Italia in monumentis autiquis Romag

ajfervatis hinc inde obvitis , hornblenda aitt Jcorlo ge-

nuino accedente non rctro atiBtis ; utrum ftmdamentum

iti yS) viridejemper verus bajultesl

39. P.

TERRAE AGGREGATAE. Porphyrfus. 2^3

fiildenlis. 39. P, ex bafalte et granatis compofitiis.

Habitat ad montem Pi^eidekopi^ epifcopatus Fuldenfis,

olivinus. 40. P. ex bafalte et olivints compofitus. Gioeni litolog. Vefirj. p. 90. -

Habitat circa Vefuviuin , grsnatos ^toque ittterdam fe»- tinens, ^

g. ex lavis confati,

vulcani- 41. P. ex lava et hornblcnda compofitus, cus, Ferber Rr. a. Welfcbl. ii.p. 178.

Habitat prope montes ignivomos , e. gr. Vefuvium.

ceellatus. 42. P. ex lava et fcorli granatini cryftallis comporfitus.

Gioeni litolog. Vefuv. p, 97-100. 102. 105. 109. 123. Ferber Br. a. fVelfcbl. II. p. 176, 178. 179. Habitat prope WD7!tePi Vctuviam , niger, cinereus aut ruier^ faepius quoque fcorlum genuinum , interdum mieam , ra^ rius feldfpatum aut granatos tncludeHs.

bacillaris, 43. P. ex lava et fcorli genuini prismatibus hexaedris con> poiitus. Giosni litolog. Vefuv, p, 92-IIO.

Ferber Br. a. WelfchL ll. p. 167. 177- 179. ^) Fetber Br. a. Welfchl. \%.p. 32a Granito di Cortona.

Habitat prope tnontem Veluvium, in infulis Marchefas, nimc jugerj nanc cinerens, nunc ruber , fcorli crypallis inter- dum valde obtufangidis , modo tenuiarihus , ynodo crafjio- ribus , nonuunquatn Jiriatis , nigris , albis , aut cbryfoli-

' ihum , fnaragdum , tspazium , hyacinthum colore refe- rentibus y intermijiis interdum quoque aSiiiiOti , granati aiit fcorli grunatini cryjiallis.

nitiduilus. 44. P. ex lava et mica compofitus.

Gioeni litolog. Vefuv.p. 89. 102. II 8. Habitat prope montes ignivomos, non raro quoqtie cryfiaUos fcorli granaiini vel getnini continens, autgranates, aut utrosque.

dccipicnf. 45:. P. ex lava et feldfpato compofitus. Gioeni litolog. Vefuv. p. 123. • de Dolomieu mem. fur les isles pone. et catal, raifonn. det produits de TEtna &c. a Paris 1788' 8- Habitat in Sicilia , et ad Veluvium , utplurimum quoqu» bornblendantf rarius micam autfcorlum inclndetts.

? ^ h. ex

234 TERRAE AGGREGATAE. Porphyrlus.

li. eic piceo confiati.

riccus» 46. P. ex picco , feldfpato ct quartzo compefitu». Hojfmannbergm. Journ. 1788« 2. />. 491. Hahitat in Saxonia prope Mifenam , montet integroi cum nnontibm ex porphyrio argitlaceo confiruBis alternoi con- Jiituens, Jiratis horiiQntalibus ^ in colorii nigri f viridis, / fttfcii vel rubri,

i. ex petrojilice compoftti.

fchiflofus. 47. P. cx petrofihce et fcldfpato conftans, texturae fchiftofac. Charpem. Geogr. Churf. p. 21. 24. 2^. 28. Voigt Br. iib. Gcbirgslehr. p. 43. ;/. 7. Hornfchiefcr. ' JVern. ClaJJificat. Gebirgsart, p. II. §, II. Porphyrfchiefer.

Nofe orogr. Br. iib. Siebeng. i.p. 17. Hornporphyr. Habitat frequens in Bohemia, Lufatia, Thuringia, epifco- patu Fuldenfi, vix metallifer, utplurimum cinereus , ra- rius niger , arbufctilarum imaginibus (in Bohemia faepius") piSiuSf Italia interdum ad bofaltem accedens , igue qtioque j' facile bajalte tamen dijficilius et in vitriim fiavefcens li^ qtiefcens , in fragmenta grantilarin fecedens , petrqfilici et feldfpato diverjiljima ratione inter fe mijiis, non raro accedente hornblenda, rarius micas granatis , fpato , ru" riits marmoris venis exarattts.

nothus. 48. P. ex pctrofihce et fcldfpato compofitus , tcxturae feftu- cariae. Karji. Lesk, Mitieralkab. 2.p. 25". a) texturae ad conchaceani accedentis.

Nofe orogr, Br. ilb. Siebeng. \, p. 16. Hornfteinporphyr. /5) feldfpato intime et fubtiliftime interfito.

Nofeorogr. Br. iib. Siebeng. i. p. 16. Hornquartzporphyr. Lajius Beob. iib, Harzgeb. p. 17. 112. 123-126. 473. n. 27. 487- «.73- Hornartigcr Trapp. y) accedentibus petrofihci et feldfpato jafpidis particuh's. Voigt Br. iib. Gebirgsl. nr, 6. Lajius Beob. iib. Harzgeb. p. 250. &c. Nofe orogr. Br. iib. Siebeng, i./>» 16. Horni" artiger Porphyr.

i) accedcnte petrofih'ci et fcIdfi>ato quartzo.

Karji. Lesk. Mineralkab. 2. p. 27. €) accedente petrofilici et feldfpato hornblenda.

Karji. Lesk. Mineralkab, 2. />. 27 .

Habitat

TERRAE AGGREGATAE. Porphyriu».

235

Habitat injigni qiioad rationem partiiim conflittuntium et

colorem varietate in Italiae inferioris y Hungar/ae, Carin-

thiae, Bohemiae, Lufatiae, Saxoniae, Hercyniae, Kliieno

' inferiori conterminis , Da.niie qftoque tnontibus , non raro

quoque horttblendam, rnicam, fcorlum infper/a monfirans,

durifll- 49. P. ex petrofilice et quartzo compofitus. mus. Karfi. Lesk. Mineralknb. I. p. IIO.

Habitat v. g. in Tirolis mo/itibus.

tricolor. 50. P. ex petrofih"ce, quartzo et granatis compofitus. Kar/i. Letk. Minera/kab, 2. p, VJ. Hiibitat in Hungaria.

corneus. 51. P. ex petrofilice, quartzo et hornblenda compofitus. KarJ}. Lesk. Mineratkab. 2. p. 27. Habitat in Bohemia et Saxonia.

reehlizen-52. P. ex petrofihce, quartzo et mica compofitus. -" iis. Kar/i, Lesk. Mineralkab. 1. p. 109.

Habitat in Saxonia , ex rubetio margaritaceus.

inaequa- 53. P. ex petrofilice et mica compofitus. lis. Hoepfn. Magaz. Helv. Naturk. 1. p. 278»

Habitut in Helvetiac montibus.

fcorlacc* 54 P. ex petrofilice et fcerlo compofitus. • us. Hoepfn. Magaz. Helv. Naturk. I. p. 278.

Storr Alpenr. 1. p. 23 1. 265.

Habitat in Hclvetiac, Khaetiae, Vallis Tcllinae montihus,

baryticus. 55. P. ex petrofince et barytide compofitus, Storr Alpenr. 2. p. 231. Habitat in Khaetiae monte Mufchelhorn.

Jpccacc- 56. P. ex petrofilice et fpato compofitus. us, Hoepfn. Magaz. Helv. Naturk. i . p. 27S,

Storr. Alpcnr. 2. p. 266. Habitat in Helvetiae et Vallis TcUinac montibus.

radians» S7' ^* ^^ petrofilice ct a6linoto compofitus, «

Karft. Lesk. Mineralkab. I, p. 109, Habitat in Aiecia prope Sahlbcrg.

k. ex jafpide compojiti.

genuinus. 58. P. ex jafpide ct feldfpato compofitus.

SxP- nat. 1. p. 189. «. 21. XII. 3. p. 72. ». I. Saxum (Por; phyrius) impaJpabile, ftriis, pundis maculisque fparfis ipatofis,

Schreb,

Zl6

corfica- jius.

amianti- nus.

nitcns*

TERRAE AGGREGATAE. Porphyrius.

Schreb. lithol. 78. Saxum impalpabile filiceum fufcum, granis fpatofis rubefccntibus et albis.

Cronji. miner. §. 264. 6. Saxum compofitum jaipide et fcIJ-i' fpato , interdum mica ct bafalte.

Waller. miner. fp. 94. Jafpis duriflima rubcns , lapillalis variis infpcrfis.

JValler. fyj}. miner. I. p. 414. ». 9. Saxum jafpide et fpato fcintillante mixtum.

Ferber Br. a. Welfchl. l6. p. 260. Porphyr»

Cofi.foJ. 283- Porphyrites.

Habiiat ifi Aegypto , Arabia, Graecia, Italia (^potiffimtmiu territorio ctvitatum Bergami et Brefciae,) Sabaudia, Hd- vetia, Burgp.ndia, niontibusVos^tHs, a/iis^ue GaWi^e me- ridiojia/ii partibus, Tiroli, Bohcmia, Saxonia, Thurin- ^ia. fnitirnis Ftincoai^e partibus y Hercynia , Scandina- via, Sibiria, tum vagus ■, tumrttpesy montesy horumvc partem praecipunm conftituens , opacus , textttrae ad con- chaceam , raritts ad fchijiofam accedentis , dtirus et egre- giam po/ituram admittens , hinc toties in montimentis ve» terum obvitis , et ndhiic nohi/ioribiis praefertim aedificio- rum partibus ittferviens , tn fragmenta indeterminuta dif- fi/iens y igne faci/e /iqtiefcens y formae utp/urimum com- munis , rarifjhne prifmaticae , ttim accedentibus a/iis at- que a/iis peregrinis , e. gr. bornb/enda , mica , fcorlo^ ^uartzo , ttim partium conjiituentium co/ore , forma , di- Jiributione , varia interfe ratione infinitum in modttm va- rians , fe/dfputo titp/urimum a/bo , nonnunquam rubeUo, punBorutn , Jiriartim , macu/ariim, prifmattim forma ja- jpidi immerfo , interdtim fatifeente , ut vactia remaneantf qiiae-occtipaverat y /oea , jafpide nunc rtibra , nunc ftifca, ntinc nigray nttnc viridi, rarius obfctire cinereay aut bi- co/ore y e. gr. nigra et viridiy rubra et aurantia.

59u P. exjafpide? et aflinoto compofitus.

Ferber Br. a. fVe/fch/. 21. p. 357. Marmo verde di Corfica. Habitat itt iftfu/a CoTHca y a/busy mncti/is vio/aceis j radiii- que niiifi&ti viridibus varius; an hticfpeSiat?

60. P. ex ja{pide, asbefto et quartzo compofitus.

Habitat vagus in coraitatu Mansfeld, jafpide rubrtf, asbejia virefcente, quartio a/bo.

61. P. ex jafpide et mica compofitus. Hoepfn, Magaz. He/v. Natur. i. p. ayg.

Haktat itt Hclvetii^ ef Qrspe Annaberg) in Saxonia.

62* P.

TERRAE AGGREGATAE. PorphytiMi,: Z37

fcorliniis. 62. P. ex jafpide et fcorlo compofitus.

Hoepfn. Magaz. Helv, Naturk. l. p. 278. Habffaf in Helvetia.

granatifer.63. P. c)i jafpide ct granatis cempofitus. Born ind.fojf. i. p. 32. 2. p. 94» Habitat in Auftria (prope Crcms) et IsIandiS; ja/pide viridU

effcrvcf- 64. P. cx jafpidc et fpato conipofitus. cens, Hoepfn. Mttgaz. Helv. 'Naturk. l.p. 278,

Habitat in Helvetia.

cryftalli- 65. P. ex jafpidc et quartzi cryftallis compofitusj nus. Hocpfn. Magaz. Helv. Nattirk. I. p. 278.

Habitat iii Helvetia.

Achates. 66. P. ex jafpidc , quartzo fragili , dryftallo, amethyfto, ehal-

ccdonio gcnuino, carneolo ct onyche , petrofiirce, pyro-,

macho, pluribus vel paucioribus fimul eorapofitus. Syfi.nat. XII. 3. p. 70. si. 10. Silex rupeftris, cortice rufo

nodidofo , fubdiaphanus. Muf Teffin. 8- «. 6. Silex rupcftris fuperficie nodofa tu-

nicat&. Woltersd. tmner. 14. Corneus lapis diaphanus varicgatus, ffalier. miner. 84- etffp. miner. I. p. 284. k. 22. Achatci

duriftima ferc pcliuceus, diverfis coloribus nitens, varic"

gata. Baum. miner. li p. l^iO. Kttmpfmiif. t. ^6. f.h-H. Cronfi,

miner. §. 61. Achates.

^fciatus. a) partibus eonftituentibus per fafcias re£las rarius undulatas, colore diverfas akernantihus.

Karji. Lesk. Mi7iera/kab. I. p. 139. Bandachat. angulofus./S) cx fragmcntis angulole cryftofis compofitus.

Kar/i. Lesk. Mineralkab., l. p. 140. Vcftungsachat^ annulatus.y) annulis pi£lus.

Kar/l. Lesk. Minera/kah. I. p. J43. Ringachat. ruralis. S) picluras campeltres referens.

Karp. Lesk. Minera/kah. I. p. 14^. Landfchaftsachat, mufcofus.e) mulcorum ieones referens.

Kar/i. Lesk. Min-era/kab. l. p. 1^^^ Moosachat. ftcllaris. ^) pun^is ftellaribus infignitus.

KarJ}. Lerk. Minera/kab. \. p. 146. Sternachat. irudacalis, >/) ex fragmentis indeterminatis compofitus.

Karji, Lfik. Mi»era/kai» i. p. 146. Trummerachatv

238 TERRAE AGGTREGATAE. Porpliyrrus;

Hahitat infinita fere vari^tate {micrologia Hthophilorunt €t fraudibtis lithopolarttm hine inde aciita , /ive indo/em, proportionem et dijiribtitionem partitim cenfiitKentitimf five tinBtim et colorum temperatnram , five duritiem , et mtorem\ eim potifjimtim , qtii politura conciliattir , Jive ^ durabilitatem fpeSiei , elegantior et copiojior in Szxoniz,

Palatin?tu , Ducatu Bipontino , in aliis Rheno irrtgatis . terris, alias quoqtte in Hcrcynia {prope Jlefeld et in terrA Walkenricd,) Haffia (prope Gundershaufen <f/ iDianen- bcrg,) Thuringia, Franconia, Wirtembergia, Bavaria, Bohemia, Silefia, Hungaria, Teniefia, Sibiria, Candia, Sicilia, Hctruria , /ifmVorw Brefciaiio , Vogefis, Angha, Scaniat, Islandia, Zeylona, ntinc vagtis , nunc ar^illae induratae innidulans , rarius in venis , rariffttne fialuBi' Sae forma obvius , ornamentis , aedificiorum partibus no- bilioribus, gemmae quoque loco hinc inde inferviens.

59^ AMYGDALITES. Ex glandulis alterius gene-

ris foffili formae commu- nis innidulantibus. In montibus potiffimum fe- rioris aetatis occurrens^ faepe ad aerem fatifcens.

a. talcofi.

rhacticus. I. A. ex ftcatite et petro{ih*ce compofitus, Storr Alpenr. 2. p. 21 4.

Habitat in Rhaetiae monte Defpiner Alp, dilute viridis, pe- trojitice cinereo*

rornacum.2. A. ex fteatitc et barytide compofitiis. Storr Alpenr. 2. p. 51. 52. Giltitein. Habitat in Bernatum vaUe Urferen , ctijus incolis in crajfas laminas difcijftts in fornaces adaptatur , ex virefcente ci- nereus , barytidis canae ghndiiLis prominentibus afper^ vix in vafa tornandus , igne , nififatis craffis tabulis Hi exponatiir, rimas agens,

glandulo- 3. A. cx ferpentino et marmore vel fpato compofitus. ius, Habitaf in Italia, et (/^ro/^tf.Schwarzenberg) in Saxonia.

4. A.

TERRAE AGGREGATAE. Amygdalites. I39

Iiomoge- 4. A. ex ferpentino et ollari contpofitus. iieus. Habitat in Saxonia (prope Zocbliz).

leucoch- 5. A. ex ferpentino et quartzo compofitus. loros. Habitat in Suecia prope Sala. ^

granati- 6. A. cx asbefto ct granato coujpofitus.

cus. Born ind. fojf. i . />. 3 2.

' Habitat in Temefia (/^ro/je Dognaska,) T\v(A\ (^prope Sttt'^

zing) f/ Lapponia, accedente interdum tnica»

b. calctirit.

Ophites* 7. A. ex marmore et fcrpentino compofitus.

Cronjiedt miner. §. 209. I. 1-3. Saxum compofituin pap-

ticulis calcareis et argillaceis. Habitat in Suecia, Jtalia, A^tici meridiona/i , utplurimiim albtis , ferpentiho viridi aut nigro,

hetruri- g. A. ex macigno et ferpentini, marmoris aut argillae glandu- cus. lis compofitus.

Ferber Br. a. Welfchl. 19. p. 324.

Habitat in Hctruria (^rope Fiefoli,) aedificiis exjiruendis frequenter adbibitust

e. argillacei.

primige- 9. A. ex argilla et quartzo conipofitus. nius. Syji. nat. XII. 3. p. So. w. 37 ? Saxum lapiUis , fabulis ar-

gillaque connatum. Habitat in Succia, '

asbeftinus.IO. A. ex argilla, asbefto et granatis compofitus. Ferber Beytr. 2. boehm. Mineralg. p- ^l. Habitat in Boheihia (prope Orpes) venam ferri fovens , ae* cedente fcorlo , Jpuma lupi mica , hornblenda non rarQ anfius.

lamello- ius.

1 1. A. ex argilla , hornblenda et fpato compofitus. Habitat in Saxonia (prope Schneeberg).

caementa- 12. A. ex caemento ct lavis compofitus. rius. Habitat frequens in Italia inferiori et media,

Wacca. 13. A. ex wacca et fpato compofitus.

Karji. Magaz. Helv. Naturk. 3. p. 2^^./q. Hubitat frequtns in Saxenia.

14. A*

2^ TERRAE A<jtjREGATAE. Amygtlalitcu

ibrdidus. 14. A, es wacca et quartzo compofitus. JVerner cbem. Atmai. 1789 i./>. I51» Huhitat tn Bohemia {prope Joachimsthal).

ierpenti- 15. A. cx trape^io et ferpentino compofitus. nus. Habitat in Italiae, Silefiae tmntihus ftratariis^ trapezh nl-

plurimum fufco , fetpeiititio ohfciire viridi , fruHus ^t fc mitia eUiptica vel globuiofa non raro metitieHt^f him inttr carpolithos relato.

featitiois. l6« A. «x trapezio ct fteatitd cempofituS.

Habitat iti Ducatu Bipontino , et Franconii,

?ulgans. 17. A. cx t-rapezio et fpato compofitus>

fVatier.fyf. miuer. i. />. 424. «. 17. a. Saxum gtandiilofuift bali corneo trapezio cum glandulis albis.

Habitat iti Norwegiae, Angliae {potiffimum proviiicva Oerby,) Italiae, Ducatus Bipontitii, ripae Moehi fiuvii , epifcopn» " tus Fultlenfis, Hercyniae {prope Seelen, intcr Ottcrodo €t Clausthal, prope llefeld,) Saxoniae (p/-<?/?f Zwickau^) Bohcmiac, Silefiae, Hungariae (/>ro/;^ Stiaoniza) motiti- Itifs flrstariis , achatae et chai-cedonii frequens matrix^ Jpato femper aibo , iuterdnm argilia viridi obdii-Sio , nimc gianduiis majortbus y nunc giohutis particuiisque rnitiori- ^us rarioribus aut copiofiorrbus per reiiquam maffam di-^ Jperfo^ minc rubram , nunc fujcam^ nunc viridem , nimt ex virefcenti cineteam , nunc nigram , atcedente interdum praiter^a mica , vei urgiUa viridi , vei feii^pato^

gypfeus. 18. A. ex trapezio It feienitc compofitus* Habit^t in Ducatu Bipontino*

variolol(us.i9^. A, ex trapezio efc lithomarga compofitus. Karfl. heik. Mineralkah. 2. p. 98. Hahitat itt Bohemia, Saxonia, iitheviarga aiha^

aerugino- 20. A. cx trapeeio et argilla viridi compofitus,

£us. Habitat in Bohemia (p^-a/)^ Bramuiey in motitihtrs gigaHteis,')

Saxonia (^prope Zvvickau,) et Hcrcynia {^propellttM,^ trapezio utptttrimum fufco.

Eeolithi- 21. A»ex trapezio et zeolithi glob«h*s compofitu«. cus. Hahitat in Ducatu Bipontino.

ftubeirofus.22. A. ex trapezio «t quartli glanduhs compofituiB» Hahfat c. gr. prfipv FcAacofttrtuai 4id Mo«flv»(«v

JS3. A.

TERRAE AGGREGATAE Amygdalitcs.

241

chaIce(!o>~ 23. A. ex trapezio et chalccdoniocompofitus. nius, Habita$ prope Francofurtuni ad Mocnum , et prope Budin-

gum , chalcedonio crebro lotryoide , nonntinqiiarn vitri ad injlar fcre petiucido , aiit opaium Jimulante,

chlorofti- 24. A. ex bafalte columnari et ftcatite compofitus» '

ftos. Habitat in hafaltiferis rheno inferiori , et Goettingae vi'

cinii fjieatitae glandulis virefcentibus minoribut , raridi' fibusf bctfalte nigro,

■fpatofus. 25. A. ex bafaltc columnari et fpato compofitns, Habitat e. gr. in Hafliae montibus hafaltiferis.

marmore- 26. A. ex bafalte columnari et mannoris glandulis compolitus. us. Vcrber Br. a. JVelfchl. p. 286.

Habitat c. gr, in media Italia prope Radicofani,

argillofus. 27. A. ex bafaltc columnari et argillae glandulis compofitus.

Habitat e. gr. in Galliac meridionaUs montibus bafaltiferiii

radians. 28. A. cx bafalte columnari et zeolithi glandulisltellatimfibro- fis compofitus. Habitat in Galliae meridionaiis, Haffiae, Thuringiae, Ltt^ latiae montibus bafaltiferis.

piccus. 29. A. ex bafalte columnari et piceo compofitus.

Hnbitat in montibus bafaltiferis , Goettingae vicinif.

olivinus, 30. A. cx baialte columnari et olivino compoGtus.

Habitat in Galliae meridionatis , Goettingae vicinis , Haf, fiae, Thuringiae, Franconiae (Khoenberge,) Saxonige, Luiatiae , Bohcmiae montibus b.faltiferis.

durus. 31. A. ex bafalte columnari ct qi^artzi glandulis eompolitus* Verber Br. a. JVelfcbl. p. 274. Habitat in Italia.

32. A. ex bafalte cotumnari et granttae glandulis coropofiCufi»

granitoi- des.

Ferber Br. a. WelfchL p. 27^. Habitat in Italia et meridionati Gallia.

ferrifcr, 33. A. ex bafalte columnari et ferro fpatofo compofitus. Habitat in montibus bafaitiferis , Moeno vicints,

brcccia- 34. A. cx ^ava ct marmoris glandulis compofitus. CUS. Ferber Br, a. fVeifchi. 14. p 226. i8./>. 312.

Hibitat in Italiac mediae montibus »iim ignivomis, quoque ad fiuvios,

argillace* 35. A. ex lava ct argillae glandulis compofitus. US. Habitat in hiiii* meridiofiali , et media.

Q.

vtigm

36. A.

24^ TERKAE AGGREGATAE. Amygdalitcsi

fchiftife- 36. A. ex lava et ardefiae fruftis conipofitus, rus. Habitat in Sicilia et vicinis infulis.

albo - ma- 37. A. ex lava et zeolithi glanduiis (Asmpofitus. culatus. Hahitat in Siciiia.

gemmifer.38. A. ex lava et olivino compofitus. Ferber Br, a. fVeifchl. II. p. iy%. Habitat freqiiens ad Yiinwxi radicem,

pyroma- 39. A. ex lava et pyroraachi glandulis compofitus, chus. Habitat ad Vcfuvii radicem.

inconfpi- 40. A. ex lava et quartzi glandulis conflatus» cuus. Hnbitat in Siciiia.

achatoi- 41. A. ex lava et chalccdonio compofitus. des. Habitat in Islandia.

ferrugino- 42. A. ex lava et fcrri minera compofitus. ius. Habitat in Islandia.

A, Jilicei.

raargodes.43. A. ex pctrofilice et margae glandulis compofitus. Saujfnr. voy, dans les alp. i. />. 141. Habitat vagus prope Genevam.

fimilaris. 44. A. ex petrofilice ct argillae glandulis compofitus.

Habitat in Bohemiae (;)/'<?/)tf Przibram,) Saxoniae (prope Marienberg)' ft Bipontinis fodinis , frequens mineranun matrix,

jcmticus. 45. A. ex petrofilice et zeolithi glandulis compofitus. V. Born iud. foff. i.p. 47. Habitat in Jeirtia Succiac.

quartzi- 46. A. cx petrofilice et quartzi glandulis compofitus. fcr. Charpent. Geogr. Chutf. p. 286.

Habitat in Saxonia {prope Schneeberg et Johanngeorgcn* Itadt). .

Cronfted- 47. A. ex jafpide, fpato et ferpentjni glandulis compofitus. - tH, CronJK tniiier. §. 266.. Saxum bafi jaipidca martiali cum

fragmentis fpati calcarei et lerpentini , tigura elliptica. fValier f\Ji. miner. i. p. 424. n. ij. b. Saxum glandulofuni

bjifi jaipidea , glandulis albis et viridibus. f. Bom iad fojf. i. p. InI.

Habitat in Norwegia {prope Mofs) et Saxonia (^prope Zwic* kau,) ruber, ^landalis a/bis viridibHsque varius,- ~5

48. A,

TERRAE AGGREGATAE. Amygdalifes. 24%

albo«gut-48. A. ex jafpide et fpati glandulis compofitus. tatus. V. Born i.'id. fojj. \. p i>2.

Hubitat in iiohemia prope btitz, ex cwereo viridis,

albo-fuf- 49. A. ex jafpide et lithomarga compofitus. CUS. V. fiorn ind. foj]- 2. p. 146.

ftal/itat in ■Bohetuii prope Bukau. 7

cinereus. 50. A. ex jafpide et zeolitho couipefitus.

V. Born ind. fol]'. i. /). 151. ,

Habitat in India.

helveticus.51. A. ex jafpide et amaro compofitus.

Hoepfn. M'ig'iz. Helii. 'NciTurk. i. p. 278. Habitat in Helvetiae montibus. ■

fibirieus. 52. A. cx jalpide et quartzo com|)ofitus.

Syf}. nat. XII. 3. /). 7^. Saxiim impalpabile jafpideum ru-

brum, maculis albis quartzofis. Habitat in Sibiria (^praecipue ad fluvititn Ural ,) ftalia (pro-

pe Brciciam,) Wirtembergia {prope btuttgardiam ,j Sa-

xonia.

Jafponyx. 55. A. ex jafpide et onyche compofitus.

Habititt rairior ih Saxonia, Palatinatu rhenario, Ducattt Bt- pontirio.

albo- viri- 54. A. ex quartzo et ferpentino compofitus.

dis. Habitat in Succia (propeSahla'). ■ *

tricQlor. 55. A. ex quartzo et gvpfo rubro nigroque compofitus» V. Born ind. fojf. I. />. 86.

Habitat in Saxonia Qprope Marienbcrg,) minerae Jlami tnatriw-

Q2 6o,KREC.

344 TERRAE AGGREGATAE. 3rcccfa.

6o» BRECCIA. Ex fragmentis lapidum utplurimnm rotundatis per caementum tel:- reum aut metallicum conglutina- tis conftans. In montibus recentioribus tantum occurrens.

a, talcofae.

fcrpcnti* l, Br. ex fragmentis ferpentini minoribus opc margae indura- tac miciferae conglutinatis. Habitat iit Pedemontio.

b, cnlcayiae.

2. 6r. ex fragmentis marmoris nidis ope tcrrac calcariae con- glutinatis.

Hahitat paffim in vallibus montibus calcariis conterminis.

3. Br. ex fragmentis marmoris nobilis ope terrae calcariac con- glutinatis.

Cronft. miney. §„ 269. I. I. Marmo brccciato.

Habitat in Italia, egregiam polituratn admittens, variegata.

4. Br. cx teftaceis corallitsque eorumvc fragmcntis ope tcrrao calcariac conglutinatis.

CronJ}. wiuer, §. 269. i. 2.' Luraachella. Fer6tr Br. a. WetfcbL 16. p. 2S7.

Habitat in NoTwe^ii, Suecia, Gcrmania, potifjimtim tefia' ' ceii adhuc egregie fpUndentihm fpeElnhilis in Carinthia,

in Italia, eximie /uepius variegata j et nitidam polituratit

admittent.

fchiftofa. 5. Br. cx ardeCae fragmcntis argiilae fufcae opc conglutinatis

coinpofita. PVaHer. fyji. miner. I. p. 450. Saxum pctrofam fchiftofum,

fragmentis fchilli compofitum. Habitai in monte Succico Weftrogothiac , Himncberg.

c, argiUaceae.

argillefa. 6. Bf. ex trapezii fragmcntis jafpidi conglutinatis. V. Born ind. foff. i. p. I5<5, Habiiat ift Norwcgia.

7. Br.

na.

calcaria.

marmo- rea.

Luma- chclla.

TERRAE AGGREGATAE. Breccfa»

245

bafaltina. ^ Br. ex bafiiltae columnaris fragmentis argiUae ope conglu- tinatis. Ko/e oragr. Br. uh. Siebetig» I. p. l6%. Habitat ad Rlieni inferioris ripaty in m&fttihit Honderberg et Wolsberge.

lavina. 8- Br. ex lavae fragmentis terrae calcariae ope conglutinatis.

Hnbitae in Sicilia aliisque regionibus montibns ignivomis vi- cinis»

Ciccrchi- 9. Br. ex lavae fragmentis et fpati granis albis epe terrae cal- na* cariae conglutinatis.

Ferber Er. a. Weljcbl. 7. />. 96. Cicerchina. Habitat in Italia , praefertim Hetruria {prope Ficfoli) pQ-^ liendo marmori iHfervieas,

d, Jiliceae,

helvetica. 10. Br. ex petrofilicis fragmentis ope margte conglutinatff. Andreae Br. a. d. Schw. p. 36. &c. Nagelfluh, Nagclfels. Habitat freqiiens in Helvctia, potiffimum rneridionali et oc- cidentcdi y twn vaga , tum in rupcs coUesque aggregataf in magnn Hchctizc parte inter principes aedijiciorum ma- teriasy amma/inm , v. g. dentium fquali ve/figiis inrprejjis interdum confpiciick, polituram mn admiitens.

cornea. 11. Br. ex pctrofilicis fragmcntis argillae ope conglutinatis. V. Born ind. foffd. l. p. 1 56.

Habitat /«Carniolia (^prope \ikhm) etSz^on\z ^propeSchmc- berg,) accedentibus pojieriori fpati quoque frujlulis.

mixta. 12. Br. ex petrofilicis quartzique fragmentis terrae calcariae ope congUitinatis. Habitat in Saxonia props Annabcrg.

Sflictna. 13. Er. ex petrofilicis quartziq^ue fragmcntis jafpidis ope con- Pudding- giutinatis.

Itone. Syjt nat. XII. 3. />. go. ». 39. Saxum filicibus cretaceis ja-

ipidc connatum. Vog. mineral. 12H. Silex concrettts, Cronfi. miner. §. 271. Saxum filicibus amorphis matcria ja-

Ipkica conglutinatum, Waller. fyft.' miner. I. p. 42 g. tt. 5. Saxum petrofum fili-

ceum, diverfis filieibus concretum. Habitat in Anglia, Kheno , Bohemia egregiam politurant admittens y variegata, jdfpide utp/urimumfpadiceaf vajis: tt oruameuti generibus variis iKfervieftt»

0.3

14. Br.

246 TERRAE AGGREGATAE. Brcccia.

i

fiaiticulff» 14. Br. ex pctrofilicis fragmentis liiteis arbufcularum imagini* ia. biis nii;ris iniignitis rubriique compofira.

Ferbcr Br. a. f-Fc/fih/. I-d. /». 259. 'Pictra frutiliofa orientale. Habitot in Oricnte.

acgyptia» 15. Br. cx petrofilicis viridis fragmentis conglutinata.

Ferber Br. a. Welfchl. 16. p. 259. Brcccia vtrde d'Eg!tto. Hihitnt in Acff/pto , vix polituram admittcns ^ vvidi frag-

mentorinn lolore minc cla> iori , uufic obfciiriariy grani'

tae fragwentii interdum intertnijiis.

cuprifcra. 16. Br. cx petrofilicis quartziquc fragmentis aerugine congla- tinatis. Crou/i. tniner, §. 275. 3. I. I. Hubitat in Sibiria, cupro adeo divesy tit cum fruSluetiquetur,

jafpidea. 17. Br. cx jaipidis fragmentis jafpidis ope conglutinatis.

Cronft. Miiner. §. 270. Saxum fragmentis jalpidis matcria

jaipidea conglutinatum. JValler. fyjl miner. I. p. 42^. Saxum pctrofum jafpideum,

fragmeutis jalpidis congiutmatis compofituni. Habitat in Italia et (prope Frcjus) Gallopiovincia.

quartzofa.18. Br. ex quartzi fragmentis quartzi ope conglutinatis.

Ctron/i. miner. $. 270. Saxum fragmentis qiiartzofis conglu-

tinatum. tVaUer. fyft. miner. i. p. 428. ». 4- Saxum petrofum quart-

zofum, fragmcntis quartzofis concretuin. //rt^//^//«Jcmtia, SmoJandia Succiac.

glandulo- 19. Br. ex quartzi fragmentis arenadi opc conglutinatis.

la. Syfl nat. I. p. 186. n. 5. Xll. 3. ;;. 73. /;. %. Saxum (aethe-

reum) cotaceum quartzolum, particujis la^cis.' WaUer. tniner. 164. Saxum pctrofum arenaceo- filiccum. miUer. fyfi. tniner. \. p. 427. n. 3. Saxum pctrolum are- nario'- filiceum ab arena velfabulocumfilicibuscoucretum» ^?) Syfi. nat. XJI, 3./». 62. n. 4. Cos tigrina.

Habitat tn Dalecariia , Nerieia , Geftrieia Sueciae, Norman*" " nia, Germania(/)/'ci/)e Goettingam).

indctcr- 20, Br. cx fragmentis variorum lapidum fimpliGiorum, intcr minata. quos quartzum eminet, compofita.

Habitat paffim in Germania.

21. Br.

■TERRAE AGGREGATAE. Bfccna. 247

porphy-' 21. Br. ex fragmentis porphyrii jafpidis aut porphyrii ope con- rea. gliitinatis.

Oonfi. miner. §. 273. 5. I. Breccia porphyrea. IVailer.fyft. miner. I. p. a,\0. n. 8. Saxum pctrofum por- phyreum, fragmentis porphyrisconglutinatiscompofitum^ Habitat in Balecarliae monte Hykiebcrg, et rupe Serna , in vtonte Schwalbenftein Hennebcrgae \prope Ilmeuau).

arcnaria. 22. Br. cx fragmentis^ arenarii conglutinatis compofita.

Cronji. miner. §. 273. 5. 3. Saxum fragmentis conftans fa*

xorum conglutinatorum. WaUer. fyji, miner. I. p. 427. n. 2. ■ Saxuin petrofum are-

narium , fragmentis lapidis arenarii cOnglutinatis cotn-

pofitum. Habitat in Dalecarha.

faxofa. 23. Br. ex fragmcntis variorum lapidum aggrcgatorum con- gtutinata. Oonfi. miner. f 273. 5. 2. Breccia indeterminata. WaUer.fyfi. miner. \.p. 430. n. 9. Saxum petrafum lap!-

dibus laxofis concretum. Habitat in Dalecarlia, Normannia Sueciae.

flerilis. 24. Br. ex fragmentis variorum lapidum tum fimpliciorum tum

aggregatorum conglutinata. Voigt Verz. Sammt. v. Gebirgsart. p. 1$. ». I5. 16. Rothcs

'lodtes Liegcridcs. H.ihitat in Thuringiac, Hafliac ntontibm , tnargae bitnmi-

nofae Jiratis , /iippo/ita.

Q 4 61. ARE«

248 TERRAE AGGREGATAE. Arcnarins,

6x* ARENARIUS, Ex granulis arenae conglutina-

tis compofitus. In niontibiis ftratariis obvius^ ictegra ftrata, rupes, collcs montes conftitiiens, utpluri- mura formae communis et in' fragmenta indetcrminata diP filiens.

«e Jmpliciores .

a. eaemento /iliceo.

^exiKki. I. A. elafticus durus apyrus particulis fiib^qUamoHs.

Galfend. vit. Feirefc. Hag. Comit. 16^5. p. I^?. Cor flcxifis-

Brt<ckmann chent. Ann. 17H4. 2. p. 441. Elaftiicher Stein.

Oell chem. AnnaL 178?. 3. p. i\1^* '

Hahitat in Brafilia , canns , ojper j cum acidis non effervef-

cens y n/ajonhus quoque frujiis Ji fieSlatur , priorem in

Jjtiim yefiliens, et huc itluc vncillando fonitum levem edeuSf

igne caadente ne hilum quidcm fut ponderis , et j quod

nninores partictUai fpeSiut, pelluciditatis amittens.

iAvantim- 2. A. Hums politnra egregium nitorem acquirens : granulfs no. fpadiceis inaequaliter tin<:b's.

Tiaubenfon et Saye aSi. Parif ann. 1781. />. 1-7, Khttn Ahh. d. hoehm. Gef d. Wiff. ann. 1788. p- 118- Hahitat in Hifpania, Britannia, Bohemia, Szyioniz Cprope Lipiiam ) vagus.

Cos. 3. A. duriufcuhis fragilis polituram Bon admittens: granuli»

minoribus aequahbus. Syji. nat. I. p. 147. n. 2. XII. 5. p. 61. ». 1. It. fcan. 321.

Mttf. Tefjm. 2 n. 4. ^. Cos (cotaria) particulis niere

glarcolis impalpabilihus friabilibus. Waller. tniner. 73. Cos particulis arenofis aeqlialibus mi-

noribus, coticularis. fVaUer fyfi. tniner. \.p. 190. Cos arenacea, particulis fub- , tihffimis duia, coticularis.

JVoltersd. miner. 14. Arenarius ex arena compa^us. Cartheuf. miner^ 28. Arcnarius duriufculus granulis parvis

aequalibus.

Cronfl.

TERRAE AGGREGATAE. Arenarius. »49

Cronp. miner. §. 274. 3. a. Lapis arenarius glutinev incoi

ijnito mollior.

Co[i. fofJlL 192. Saxum arenarium album fuecicum.

Hahitot frcqucHs in iiueciaj potifjimtim Dalecarlia , Weftro- gothJa, Scania, in Polonia , in Germania , patiffrmum Lufatia, Saxqnia, Thuringia, Haflia^ Megalopolitano ducutiiy Holfatia, Leodio, Lotharingia, Helvetia, Tran- filvania ct iti Hifpania, rufn^ fiavefcenSf alba ^ aut cinff- ren , interdim niicae particitlis infperfis micans , teflaceo- rum vefiigiis crebro divesj lapicidis pbthifeos genere, quam pttlvis excitat , fuuefius , coti gyratili , coticulae rafilif aedificiis , nobiJioribus quoque interdum eorum partibu^t Jiatuis adea inferviens.

coagmen' 4. A. porofus aquam non transmittens , granulis paulo ma)o- tatus* ribus hyalinis.

Syji. nat. XII. 3. p. 65. n. 9. Cos particulis arenaceis hyali-

nis disjundHs coagmcntatis. Habitat in Europa aufiraliy e cavitate rttpiumy panis triti' cei inji.ir porofus , granulis peUucidis rigidis paljim coft' nexis.

{ijraminu- 5. A. leviufculus exefiis , aqiiam transmittens , granulis mi« lentus. noribus.

Walier.fyfi, miner. \.f. 19^.«. 9. Cos particulis arenofis

mincribus, variis foraminulis inordinate diltin£ta. Habitat in Ingermannia, aedificiis, etiam nobilioribus ad- hibitus*

Filtrom. 6. A» durus aquam transmittens , granulis aequalibus majo-

ribus. Syji. nat. I, p. 148. n. %. XII. 3. p. 65. «. lo. Cos particu» *^ lis arenaceis aequalibus aquam transmittendo ftillans.

fValier. miner. 14. Cos particulis arenofis majoribus aquam;

transmittens. WaUer.fyfi. miner. I. />. 197. «. %. Cos particulis arcnafcis

puris, aquam transmittens. Woltersd. miner. 14. Arcnarius lapis porofus aquara trans-

mittens. Cofi. foQil. 143. Saxum arcnarium cinereum , Filtrum. Habitat in vifulis Canariis, a^ novae Hifpaniac ///r<?rfl, in

Fennonia , Saxonia , ?/ (/)ro/)f Libochowiz) Bohcmia,

utplurimum cinereus , granis peUucidis angulatis , olint

aquae marinae edulcandae frufira , hodicnum liquorHfus

turbidis clariHcandis adhibitus.

«5«

TERRAE AGSREGATAE. Arenarius.

fundamcn-7. A. fubdurus , granis inaequalibus angulatis iriajoribus fub- talis. opacis.

Syft. nat. I. p. 148. «• 5« Cos folidiufcula, particulis are-

naceis quartzofis fubopacis fubangulatis. Syji. nat. XII. 3. p. 64. «. 16. Cos particulis angulatis opa-

cis fixis rij^idis. JValler. miner.fp. 'JJ.fyft, miner. l.p. 19^. ». 6. Cos par-

ticulis arenofis diitinftis dura vulgaris. Cronft. mmer. $. 274. 3. 5. Lapis arenarius glutine inco-

gnito. Cofi. foffll. 140. n. 27. Saxum arenarium. Habitat in Anglia (cotnitatu Deronienfi et Ccftrienfi) et Sue-

c\3, {potifjimitrn KoChgizc tnaritiniis, Weftrogothia, An-

germannia, Weftmannia, Ncricia , attaSiu rigidui j et.

difficulter caeduus , ntitiori igne in arenatn diiabens , al-

hus , cinereus y viridefcens ^ fufcus , rubens , vel fiavef-

cens , aquam non bibens, fatisfolidus, horizontaliter fiffi-

lis aediim fnndanientis inferviens.

b. caemento calcario,

crynalli- 8. A. durus canus, cryftallis rhombicis aggregatis: granisfpati nus. ope conglutinEtis.

LaJJone aH. Parif ann. 1777. p.,43. Hacci. Schr. bert. 'Naiurf. 2. p. 142, Ferbcr Bctnerk. in Neuf. het. \fc. p. ^T. Habitat in Gallia , prope Metas Lotharingiae, Cabillonum Burgundiae, poti fji mutn prope Fontem Bellaqueum infu- lae Franciae , granis circiter 5 , fpato 3 partes confli" tuentibus.

ftillatlti- 9. A. durus canus, forma ftalaftitae. US. Lajfone afi. Parif ann. 1777. p. 43.

Habitat prope Fontem Bellaqueum Galliae.

margari- 10. A. ex granis pellucidis inaequalibus crctae albae ope con- tarius. glutinaris.

Syji. nat.XU, 3.^.74. Saxum cotaceum arenae margarita- riae quartzolum,

Habitat in Nericia Suecize , fuperficie micante, thefTelius.

Hdenae. 11. A. friabilis granis nigris cincreisque cretae albac opc c«- haerentibus. Syji. nat. XII. 3. />. 73. ». 7. Saxum cotaceum friabile cal- careo - arenofum,

Habitat

TEKKAE AGGREGATAE. Arenaris. 2?l

Hahitat in infula S. Helenae, fyiabHis , calcem uftiotte exhi' bens fiavefcentein et arcnofum. Ekcbcrg.

Iivonieus. \1- A. canus ad acrein indurefcens , granis mineribus crcta al- ba cont,lutinatis. Cfonft: niiner. §. 274. 2 2. Lapis arenaceus glutine calca-

reo , particuiis invifibilibus, TValler.fyJi miner. i. /». 192. Quadrum albefcens. Habitat in Livonia, uflione flavefcens.

fcanicu9. 13. A. _^ranis viridibus pellucidis, marmore albo conglutinati^ Cronfi. miner. §. 274. 2 1. Hubitat in Seania prope E^ckef kog,

calcarius. 14. A. cineretis, granis minoribus cretae ope conglutinatis,

Syf.. nat. XII. 3.'/?. 62. «. 3. Mif. Tefjin. 2. ». 2. Cos p.ar^-

ticulis glareofis marnioreisque. *

It. wgot/). 21. Calx hepatica. Hahiiut in monte Sueciae Kinneklille, flrnttim infimitm con-

jiititens , candefaElus ciimfonQ vioiento difjiliens ; anA^ere

dijiin&a fpeeies ?

Quadrum.l6. A. duriuiculus, granis minoribusmargaeopeconglutinatis:

Syfi. nat. l. p. 147. ;;. i, XII. 3. /), 61. «. 2. Muf Te(Jin. 2. n. 1.3. Sehreb. lith. 1. Cos particulis glarcolis margaceo argillaceis, bibula iubefFerveicens.

WaUer. miner. 75. Cos particulis minimis ghireofis mollis caedua.

JValkr.fyfi. miner. i. p. 191. ;/. 4. Cos particulis impalpa- bilibus, effervefcens mollis caedua.

Vogel miner. iio. Cos caedua, Quadrum Caefalpini,

IV orm. mvf 57. Arenarius ex Gotlandia.

Cronji. miner. §. 274. I. 2. Lapis arenarius glutine argilla communi.

Habitat in Gotlandia et Dalecarlia Sueciae, in Ariglia, Gev^ raania, Gallia (comitatu Kulcinonenii ,) utplurinium ca- 11US y interdiim grifeus , fiavefcens aut rubens y rimas hO' rizontales et obtiquas agens , in foto bumidus et facilime eaeduus , ad aercm indurefcens , fub dio fatifcem , injic- co bibuius, geiu diffiiiens , archite^orum iiju ciarus,

fulphurc» 15. A. granis fuilli ope conglutinatis.

q$, Heidinger phyf Arb. eintr. Fr. 2« fVien I. 4. p. 7» Schwc-

felUein. Habitat in falifodinis Galliciae prope Wieliczka.

2S2 TERRAE AGGREGATAE. Arenarius.

C. caemento argiOaceo.

porcella- 17. A. granis argiilae porcellanae ope conglutinatis» nus. Sxfi. nat. XII. 3. p. 64. ». 14. Cos particulis arenaceis ar-

. gillaceisque. Cronji. miiier. §. 274. I» I. Lapis arenac»us glutine argilla

purcellanea. Habitat in Scaniae fodina lithanthracuta prope BoCerup ^ in folo vioUis y ad aeretn indurefcens j igne non liquandiis*

Fahlunen-l8> A. granis minimis albis argillae vulgaris rufae ope conglu- iis. tinatis.

Syji. nat. I. p, 186. «. 2. XII. 3. p. 74. «. II. Saxum cota-

ceum rufum , atomis quartzoiis albis. Habitat Fahlunae in Suecia , conjiituens hafin cuprifodinae*

COloratus. 19. A. granis minoribus (ubaequalibus tin£Iis.

Syji, nat. XII. p. 64. ». 1 3. Cos particulis arenaceis fubae-

qualibus colorata. Habitat hinc inde, fiavus ^ viridis , caeruleus aiit rubery

an dijiin&a hujus tribus fpeeies ?

firatarius» 20. A. durus , granis aequalibus diaphanis.

Syji. nat. I. p, 147. «.4. XU. 3. p. 63. n, 12. Muf. Te(fi»,^

n.%. It. fcnn, 329. Cos particulis arenaceis quartzofis

aequalibus diaphanis compadis. Habitat ^zi^xm frequens y copiofus in Scania, ad aerem in-

durefcens , fuh mari falfus , hinc antequam muris infc'

ratur , elixandus,

&iabilts. 21. A. granis minimis laxiflime cohaerentibus.

Syji, nat. XII. %.p. 63. n. 8. Cos particulis arcnaceis digi.

to friabilibus. Habitat Hclfingburgt in Scania.

Siniis. 22. A. in tabulas fiflilis.

Syfi, nat. XII. 3. p. 62. ». 7. Cos particulis arenaceis fiflilt- bus , lamcliis fragilibus.

WaUer. miner. 76. Cos lamellis fiflllibus.

WaUer.fyft. miner, l.p. 196. n. y. Cos in lamellas fiflllis.

Carth. miner. 28. Arenarius fragmentis fiflllibus.

Habitat frequens in Suecii , Anglia, Hifpania, Germania, duritie , colore {albo praefertim et rufefcente , ) granorum mngnitudine et peUuciditate , tabularum , in quas firtdi- tttr, crajfitic varians, niji nimis Jit porofusy teiiis in- fervient,

23. A.

TERRAE AGGREGATAE. ArenariuS. 253

glareorus.23. A. mollis, granis minimis.

JVaJHer.fyfi. miner. i. y. \%% n. 2. €os glareofa, particu»

lis impalpabiiibus, mollis, Hahitat pafjim in Suecia , Anglia , regn» Pcriiviano , gri'- feus f rubens y fiavefcens aut virefcens,

d. cnementi locttm fupplente calce metaUica.

amnigeni-24. A. durus , granis parciore ferri calce conglutinatis.

us. SyJ}. nat. Xni 3. />. So. «. 38. Mtf. Teffin. 72. Saxum la,«

pillis fabulis ocbra connatum. Cronfl. miner. %. 274. 4. Lapis arenaceus ochra martis con- glutinatus.

Habitat hinc inde in Gcrmania, Suecia, potifjimum Oftro- bothnia, femper coloratus .^ riiber vel flavus ; accolae fiu-^ vii Haitkipudas in Oitrobothnia fabuLum e fundo fiuvii ejfodiunty in acervos coUigunt j et per unum altgrumque annumfub Dio relinquunty hoc temporis fpapio ita confer^ '^ruminatum , ut focum exinde firuant.

ferrugi- 25. A. granis largiore ferri calce conglutinatis. nofus., Cronfl. miner, §. 246. 4. Eircnfanderz,

Hahitat pafjim in Germania, ferri adeo dives, tit cum frU» Bk eliqitari poffit,

oobaltifer.26. A. granis cobalti calce conglutinatis, Cronfi. miner.^. 276. 3. Habitat in Sucviae fodinis,

cuprifer. 27. A. granis aeruginis opc conglutinatiff.

Cronfi. mintr. §. 276. 2. '

Habitat in Sibiriae , Haffiae fodinis,

j5) magis compofiti,

grifeus. Sg. A. granis inaequalibiis argillac indarafae 'ope coTiglutiTia-

tis, quarlzi et ardefiae fragmentis faepins innidulantibus.

V, Treira Erf. v. Inn. d. Xjeb. Br. 5. ^. 69. llfemami «»

Wefirttmo -chem. Ann. 178^. 2./>. 431. et I7K<I».!2. ^.241.

iMftits Beoh. iib. d. Harzgeb. i. p. I41. Grauwackc.

tiabitat in Sibiriac Uralcnlibtts, Saxoniae (pnpe Braauns-

dorf ,) Fi^ancoiiiae (;» principatu Coburgenfi -et Meinua-

genfi,) N:A{o\'\ZQ Montibus y ad 'Rhtm ripasy frequentif'

Jimus in Hercynia, ffratis cumfiratis ardefiae et lydii al*

fernantibus , venis metaUicis foetHS, argiUa ex caerulef-

tente cinereo in nigrtim vergente , grani^s utplurimum «/-

iisy rariu4 virefcentibus f auf rtibris f cfterum magnitu*

diac

?54 TERRAE AGGREGATAE. Arenarfus.

dine et proportione ntirifice vdriit , interdiim fpnti venii exaratiir , aiit bituviine perfttfm y atit aniinaliwN atit ve- getabilium vefiigia ferens ^ rarius tnica inmdttlante con- jpicuus.

novacala- 29. A. granis minoribus micae miflis. xis. Syfi- nat. XII. 5. />. 74. «. 12. It.fcnn 80. Saxum cotaceum

albo -micaceum incarnatum lubltriatum. Waller. fyfl. tniner. I. p. 193. «. <>. Cos {axofa, particulis diltinftis, arenafco- micaieis, fragilis. ^8) S)fi. nat. XII. 3.;». 7^, n 13. It.fcan. 129. Saxum (Steno- nis) Gotaceum flavelcens, micis miniiriffimis nigris.

i) "^jA '"*^" ^* P* ^^^' ''• "♦ ^'^- 3' V- 74- '^- 9- baxum (un« dulatum) cGtaceum fubfiflile rufuui undatum, atomis mi« caceis Iparfis.

Syfi. nat. p. 148. ;/. 7. Cos particulis angulatis opacis, fa* perficie undulata.

Habitat pnffiin in tnontibiis et rupibiis arenariis , potiffitnwn recentioribus , riifefcens , /3) fiavefcens , y) rttfus , tnica olba^ aiit in ^) tiigra , iUius purticulis tmnc oblongis et longitudinaliter congeflis , nunc punBatirn infpofis , co,- *v. ticulae loco ad enjes cultrosque acuendos infervietis , /3)

tnontem Scaniac Stenshufwutl confiituens , y) durtis in I)a- lecarlia inter Scrnam et Limam obvius y in iatninai cr^f fas utidulatas filJiiis.

molaris. 30. A. durus, ex granis inaequalibus angulatis quartzi et fcld-

ipati interlperla mica compofitus. '

Syfl. nat. I. p. 14S. n. 6. XII. 3. p. 64 «. 15. Muf Tefpfi. 4.

«. 10. Cos particulis inaequalibus quartzofis glareulisque.

JVaUer.fyfi. niiner. i. p. 199, «. 10. Cos parritulis majeri-

bus labulofis diverfae naturae coalita. Carth. tnitier, 27. Arenarius durus granulis tuaequalibus, Wo/t. rniner. 14. Arcnarius ex labulo ci.mpaclus. "^

Cofl.foff. 137. Saxum arenarium, Lapis n.olaiis. /S) <^.>/^- '^"'- ^> P- 187- «• 16. Xli. 3. /). 7f. «. 17. Sax» m .(molinum) cotaceo-quartzoium micaceum. Jiabitat pafjitn in Europa , potiffimum in Succiae provinciit. Lplandia, Sudermanma, Scania, /3) /« Smblaiidia, \Vc- Itrogotliia, Fennonia, partium conjiitucnttum indole ad gruniten accedens , quartzi grannlis peOucidis tnajorfbuSf fetdfpati ntinimis , magis opacis et cinertis , itt frumenti witlcHdinis freqiientsr <tdhibitiis.

51. A\

TERRAE AGGREGATAE. Arenarius.

^Sy

compa- 31. A. (diirus, quart^i granis minimis ochroleucis, et granati &US, rubris.

Syji. 7iat. l.p, 147. «. 3. Xlf. 3. p. 63. n. ii. Mm/ T^/77». 4. w. 7. Cos particujis arenaceis impalpabjlibus compa- diilimis. /3) Syjl nat, I. /). 187. «* 14. XIJ. 3. />. 78. w. 28- Saxuin (pundatum) micaceumfiflileincr.rnatum, g^^i^anisgranatinis. Hubitat in Sueciae />roy/«fm Dalecarlia, Weftrogothia, /3) /// Scania , occurrens , fijJiHi , >///V« argentea interjperfa diJiinEiiii.

radians. 32. A. durus , foorh' nigri columnis fteHatim .digeftis granatt" que purpnrci granis infperiis variegatus.

Syji. nat. XII. 3. p. 74. n. 10. Saxum cotaeeum fl:riis a^ris radiantibus granatisquc fparfis.

Habitat in Sueciae monte argenteo ocddenta/i, pallidus. Tid- ftrom.

decuflTa- 33. A. durus ex albo rufefcens, hornblendae, fquamis atris tus. ere£lis ct decuiTantibus varius.

Syji. nat. 1. /;. 186. ;/. 8- XII. 3.;». 79. n. \%. Saxum cota- ceum quartzofum incarnatum, micis fparfis atris creSi» decuflantibusque. Habitat in Sueeia (Kalhnorae),

Crumenta 34. h. talci lameUis interfperfis maculisque lanceolatis varius, lis. Syj}. nat. XII. 3./). 75:. ;/. 16. Mw/ Tejf. 72. Saxuni cota-

ceo- talcofum, inacullis lanceolatis ipariis. Habitat in Germania.

variolorus.35. A. albus foraminibus fcrrugineis pertufus aquam transmit- Tigerften. tens, granis minoribus.

Syp, nat, XII. 3. p. 62. ;/. 9. Mt/f Tefjln, 4. «. 6. Cos par-

ticulis glareofis , maculis (parfis erofis ferrugineis. It.fcan. 13. Cos fiDhdiufcula alba, cortice flavcfcente, ma-

calis fuicis friabilibus. Habitat in Nericia et Weftrogothia Sueciae, maculis et fth raminibtis a pyritae glandulis inmdulantibus in ochram fatifeentibus naSis^

CLAS^

2Si

S A L I A.

CLASSIS 11.

S A L I A.

62. NATRUM,

63. BORAX.

64. MURIA. 6j. NITRUM.

66. mikabile;

67. AMARUM. «8. ALUMEN.

69. VITRIOLUM.

Saporis lixtviofi.

Ignc fpumans , ct paub fortiori in vitri ipecJem

alnens, Aquam fortcm \n aquam «giam convertens.

Acido vitrbli fortiffimo «rigatum viiporcs rutilos eru3ans.

CiiOTi carbonura pulvere igni caHtknti expofitum fiil«* phur exhibens , fokitione aq-uofa a natro non' turbata.

Saporis amari, folutioTie aquofa a natro turbata.

Saporis atifteTi, folutione aquofa a lixivio cacruld Bcrolinenfis non turbata.

Saporis aufteri y iblutione a lixivio «aeruXei Ber^lt*

63. NA*

SALIA» Natrum. ' 457

S A L I A.

62, NATRUM. Saporis lixiviod.

Ciim acidis effervefcens ; faOias ter- rarum metallorum in acidis folu- tiones turbans.

«ntfquo- I, N. inodorum ficcum purius. rum. Syft. nat. XII. 3. /?. 8S- «. i- Natrum nudum terreftrc.

Woitersd. miner. /). 298. Sal perficuin. JValler. i/finer. \%l. Alcali orientale impurum terreftre an*

tiquoruiT). WaUer. fy(i. miner. 2. p. 61. n. I. Alcali minerale impurum

tcrrekre. Crunft. jniner.'^. 13^. I. T. Alcali miricrale purum. yn/i. tniuer. 267. Sal alcali niificrale.

Habitat in Sina, Bengala, CAuc^ii parie meritfiona/i et /ep' tentrivnali, Syria, Aegypto, Nubia , TcnerifFa/wfr/- diojiali potiljiinum Amcrica, Dania (/'» Hafniae murif ef- forefcens,) Italia {in Veroncnlis arcis fornicibiis ^ /;/HeI- vetiae antris nonntiUis , in Franccnia (fA- moentis Erlan- jE^enllbus e. g. efflorefcens ,) Bohemia (^prope Bilin,) efi Himgaria , heic ericeta a Debrezino ad Sigcthum usquc prot^eiifa vere et nefi.ite pruinae ad infiar operiens , crebr» creta , ferri calce , magis adhnc muria et mirabili inqui- natum , albutn , ex gneijTo non raro efjiorefcens modo pu- rutn Jit , tetatn aqua foLvendutn , quafenfim exhalente in cry/ia/ios abit tetraedro • prifrnaticas utrinque in acietnter- ^ tninatas , clarifliinas qtndem , et ad aeretn cito in pulve-

rem iinpalpabilem niveutn fatifcentes , cum caice e( oleo egregiutn fafiouetti exhibens , igne faciie iiquefcens , ciltTt terrajilicen in vitrum egregium cQnvertendutn.

acldulare. 2< N. inodorum aqua folutum.

Walier.fyl}. tniner, 2. p. 69. ;/> 2. Aicali minerale in aci-

dulis ec thennis hofpitans. Habitat iti acidiilis et therniis pluribus , etiatn G^rmiwhCf e. g. Selteranis, in Acny^ni iacuitus quibusdat» , Alexan- ( driae f/ Rolcttae interjeSiis.

murorum. 3. N. inodorum cum terra calcarea commiltum»

Syji. nat. \.p. 16 r. n. 3. It.fcun. 299. Natrum murorum, S^fi. nnt. XII. 3. p. 8b'. n. 2. Natrum nuduia ealcarium.

K Carthetif.

255 SALTA. Natriira.

Cartheuf, tniHtr. 32. Alcali fixum , muris fornicatis ad-

haerens. Cronft. miner. $. 136. Alcali falis comfnunis terra calcarea

parva portione combinatum. JVoltersd. tniner. 300. Aphronitrum» Lerch. oryQoU 44» Aphronitrum f. flos ferri ex antiquis

muris. JVaUer.fyJ}. miner. 2. p- 65. «. 3. I. Alcah' minerale c.ilca-

rea terra mixtum , corporibus fuperticialiter adhacrens

magis compadum. fl) Syft.nat.l.p. \6i*n. \. Natrum marmoris. It. oel. 147. Sal calcarium. Habitat in muris calcis opt^exJiruBis v. g. in moeniis iirhis

vetuflae tataricae Bolgliari, /3) in Marmore, pruinae in-

Jiar effiorefcensy non totum aqua folvendum.

volatilc. 4. N. feetidum terris aliisve falibus iminiftum.

Cronji. miner. §. 141. 2. Alcali volatile tcrris mixtum. fValler. fyfi. miner. 2. p. 68« «. t. Aicali volatile nudum, terris et lapidibus inhaerens. Halina- /5) Walier. fyfi. miner. 2. p. 64. «. 3. b. Aphronitrum ftria» tron. tum foetcns.

Habitat in humo , crtta , fuiUo , argiOir , /3) in natro murO' rum y ex corporibus vivis de/iru^is ortum trahens.

^3^ BORAX. Saporis ad lixiviofuni accedentis.

Subponderofaj, femipellucida , nitcns,

inodora, fixiflima. Aquam plurimam , ut (blvatur , re-

quirens, folutione a natro non tur-

bata. Igne faciliTne liquanda invitrumclarif

{imum , et alia quoque corpora fixa

(ecum in vitrum convertens.

fcdativa. I. B. purior nuUi natro intricata , ad aerem non mutabilis.

Hoefer fal lale fedativo naturale di Tofcana. Flor. lyyS^ 8. Mafcagni dei lagoni dd vSenefe e del Volterrano. Sien, 1779. 8.

H.tb(tai

SAUA. Borajc 2^9

Habitat in Hetruria, partitn aquafolutay partim forma gU' bularnm utplurimum nivearum , iuterdutn fordidarumf ardejiae ^ uut luto lacunm Sieneufiuut et VolterraneoruM adhaerent , cutn natro in verutiifal neutrum ahiens, fqua- rnis urgenteo nitore conjpictits, attutla pingtiibus confiam, vix in veras cryfiallos cogeuda j vini quoqiie fpiritu fol' vetida , et [iammae , qua hic ardet , colorem in viridetn convertens,

B. natro doininanti junfta, in acre Fatifcens. Syf}. tiat. XII. 5. p. 94. n. i. Borax nudus. }VuUer. miner. 191. et 192. Borax erudus caerulefcens hex*

angularis, et Borax dcpuratus albus od>angularis. Waller. fyfi. mitter. 2. p. 82. et H^. w. •• 2, Borax crudus

iSiponaccus et Borax lale alcalino ininerali mixtus. Cronf}. tniner. §. 138. B"rax,

Grill et Engefirbm aB. Stoikh 34. /). 317. 5 19. Poun, Blaue , Rovato et Saunders aSl. ungl. 77. 2. p. 297. 302. t$

79. 1.^. 97- Habitat tn India, Japonia, regno Tibetano ^f Peruano, /)<»r- tirn aqua foluta , ex quajicco culidoque anni tetnpore im- menfis interdutn tnafjis fundutn petit, partim forma foLida granoriitn , fubarutn , cryfiaUorum exilium femipellueida- ruttt ad fuifoUitionetn ., fngidae fultem aquae tnultum re- quirens , qua partitn exhtlante in cryfiallos duras pelluci' aas , tramverjitn fubtiliffune [iriatai , prifniticas^ utrin' que pyrainide triedra tertninntas , nutic hexaedras ( £ lO. 34.) nunc tetruedras (f. 14.) abit , igtie fatilimc fi/ftts, primo tn fputnatn niveutn opacam , pofiea invitrum nbienSf et aliu etiatn corpora fecum in vitrutn couvertens , hinc tnetaliis , praefertttn nobi/iortbut eeadunatts^ g<mmu ar$$ parandis ^/c. infervienr*

Ra 64.^-U

26o

SALIA. Muria.

64* MURIA. Saporis fal(i. .

Facile aqua folvenda , folutione a natro non turbata.

CuRi acidis dilutis non effervefcens, ab acido vitrioli fortiori infufo excde- fafta, effervefcens, et vaporem ci- nereum fuffocantem tetri odoriseru-

Oians. Aquam fortem in aquam regis com^

mutans.

aquatica. 1. M. fixa decrcpitans roritiae cubicae aqua foluta.

ner. 2. p, 55- «• 4-3. b. d. Muna maruia.

Cj^ok/?. »/i//^^. §. 130. Sal marinum.

Woitersd. mmer. 23. Sal commune midum aquae marinac. hcuftris. B) Cartbetif. rniner. 37. Muria lacuftris. \ . r

mUer. fyft. winer. 2. p. 56. «• 4- c Sal marmum m Fun. dis lacuum concrctum. rontana. y) 5^^?. ««/. I. p. 164. «• 2- ^"- 3-/- 98- ^^ 2- ^^^^^^--^A w/«^. I. /). 57. «. 5- Schreb. UtboL 42. Muna nuda fontana.

Cronj}. niiner. §. l%\. Sal fontanum.

Woitersd. miner 23. Sal commune nudum aquae fontanae. thermalis. 0 Syji. mn. Xlf. 3. />. 98. «• 4-, Muvia nuda thcrmal.s.

//rtii/rt? ci) in mari of««/, (i) frequens in unpcrn ruluci /^r^^"-. /i/'«j onentalibtis et meridionalihiis , 7) ^f '' omnem ierra- ruinorlem, freqticns qiwqtie in Genvani^, <J) /\poni i« 5talia, rt^wrt flfWj- tt ignis atixilio nvotante, et reliquis he- 4erogeneis feparatis exco&a , raritis niji ex lactibiis Jicco anni tempore aut fummo atmofphaeramj}ringentet>igore fponte delubens.

montana. 2. M. fixa dccrepitans {icca pura , cum vitrioH acido mirabile genuinum producens. Ssji. nat. I. p. 164. n. 3. XII. 3. p. 98- «• 3- Muria nuda ' foffilis.

iValler^fyft. miner. 2. p. 53. «. I. Muria foflilis pura. Cronfi. miner. §. 129. Sal montanum. IVoitersd. miner. 23. Sal communc nudum folidom fofTiIei DaL pharmac. 30. Gefn.,figur. 34- 1»« Sal gemmae.

/3) cfflo»

SALTA. Muria. 26 1

^) efflorefcens.

7) Muf. TefliK. 56. n. 4. Murfa nuda ftalafticofa perforata.

6) forma cnbica, Zielona, Griinfalz.

Habitat in vicinia fontiuni et Jaciium falforum^ zV; India, \JKv{v\tx\'\7i{prnefertim propeTt^ixs,) Arabia, Perfia, regno Tibetano , Sibiria (e. g. prope Orenburg et Ilczku ,) Mol- davia; Wallachia (/»■<?/)£■ Ocria,) Tranfilvania (/?ro/)^Tor- da, Daes e/'Parait,) Hwixpinz fuperiore {prope Soowar, Marmoros, Ronalek, Eperics,) Gallicm (^^fl/eWieliezca €t Bochnia,) Siiefia , Auftria ,/?//>«'>7fl)'i (prope Gmiind, llchcl et Habl(bdt,)-Stiria {prejie Auftee,) Berchtesgada, Salisburga Qrope HdWim ,) Tireli (prfl/^^- Halle,) Cala- bria {prope Altomonte,) Sicilia {prape Cattrogio*'ani, Camerata, la Cattolica, Kegalmutto, Caltanifctta,) Hi- ipania {props Cortona, Cervcra, Valtiera et Mingranilla,) Anglia {prope Northwich,) regfm ChilcnCi (^proviticiis Qo- piapio et Coquimbo,) et Feruano (/»-<?/)f JuIIoma f/ Yocal- la, et ad flttvium Longacallo, etiam in Algeria, in hac integroi paffim montes , in aliis terris immenjas , qunm- ciinque dimenfionem refpicias , mafjas cofijiitiiens y mate- ties fontium falforwn y infragmenta granularia fecedens^ nunc pellticida , niinc femipeUucida , nunc diapbana-, nune retle^ reiriv.s incurvo • lanteQofa , nunc paraHele, crebrius iacurvo -fibrefa , nunc nebulofa , aquae giittam interdutn includens , aut fphacricis fuperficiei impreffh vefligiis con- fpicua, intus nitens , triturn cana,, titpiurimwn aiba , aut "vtargnritacea, nonnuuquam nigricans , nigra , virefcens^ fiavefcerjs y fiava y rufefceizs , carnea , fpadicea ^ violaceaf iavendulacea aut caeriilea y aiii variegata.

impura» 3. M. dccrepitans fixa ficca, eum vitrioli acido mirabile ge- nuinum gencrans, terrae mifta. a) Waller.fyfi. miner, 2. p. 54. n. 2. Muria foffilis terra mi- Qcraliiata. ,j

0) JValler.fyfi. miner.,2. p. 55:. ». 3. Muria foflilis lapidc niineralifata. Habitat in Galliciac, Silishmgi faiifodiKis, gypfo , himOy viargae , argiliue iniermifh muria , aut argiUa viuriae in- terfperfu

fcbrifuga. 4» M. fixa decrepitans ficca cura vitrioli acido miFabilc potalH- num pcogenerans. Proufi Beytr. z. chcm. Ann. 3. p. 466. Habitat rariar in Hifpauia, ex aqiia €?:halattie forma cuhi deiabens,

R 3 5- M.

26t SAUA. Muria*^

ainmonia>5. M. aeris ipne in fumum album conv«frtenda cum calce triti ca. odorem alcalinum emittens , ad acrem humefcens.

Oonft. minef. §. 132. Sal commune alcali volatili laturatum^ u) Walier.fyfi. miner. 2. p. 77. ». I. Sal ammoniacum in flo- ras vel iaminas concrctum. Model Ub. ein natvrl. oder gewachf. Salmiak. Leipz. 1758. 8. 1 fi") fValler. fyfi. miner. 2, p. 78. ». 2. Sal ammoniacum in glebas igne fubterraneo concretum. Ferl;er Br. a. fVelfchl. \l. p. l82. I Habitat oi) purior dinphana in Perfia , Turcheftania potifft-

sniimy et Calmuckia, ex fuperficie terrae y vel riipibur effiorefcens , /3) in montibus igmvomis aut aliis terrae itt- eeudio devafiatis y e. gr. i« Veluvio , Solfatara, in Aetnu vicinia , in infulis Aeoliis , etiam in Angliae nonnuUis ti' thanthracum fodinis , rarius pura alba diaphann , quam /ulphure^ alwninej vitriolo ferri tinfla cotore Jiavo , ex Jiavefcenti cinereo , fordide pomaceo aut atro , faciiime etqua fotvenda , et hac avotante in fpicuta flexitia concref- tens , modo , quo fibi mtttuo nefiuntur , pennae radiof referentia,

65» NITRUM. Saporis amaricantis, refrigerantis. Facile aqua folvendum, folutionea

natro iiifufb non turbata. Cum acidis dilutis non effervefcens,

ab acido vitrioli fortiflimo infufo

vapores rutilos acres fuffocantes

eruCtans. Prunis in(perfum detonans.

Aativuin. I. N. fixum nudum purum non deliquefcens , aqua , qua Jolu»

tum fuerat, exhalante cryftallos hexacdro-prismaticas

utrinque pyramide hcxaedra inaequali terminatasexhibent»

Fortis det nitro minerale. Nenp. 1787- 8-

E. fV. Zimmermann voyage \ Ja nitriere naturelle, qui fc

trouve k Molfetia en Pouille. a Paris 1789. 8« Habitut tn yir^miB, regno Peruino , Hifpania, Sicilia, Ca* Jabria, et poti^jmum ApuUa, atbum, refrigeraus et putre- dinem arcens , igne facile liquefcens , atiaque fecum cor- fora tiquans, hinc in parandis vitris , et fundendis metal- iis Hobiiioribus adbibitumf pulveris pyrii princeps mate-

ria.

SALIA. Nitrum, 26i

tia, aquam fortem quoque exhil^ent, rariut foma ery- flallorum , earumque quidem exilium , quam braSieola- rum, baciUorumy crujiae y aut ejjiorefcentis quaji lauae ebvium.

humo- 2. N fixum ad aerem non deliquefccns , aqua qua folutum fum. fuerat exhalante in prifmata hcxaedra utrinque pyramidc

liexaedra inaequali terminata conerefcens, humo aut cre-

tae miftum. SyJJ» nat. I. p. 163. ». I. XII. 3. p. 84. «. I. Nitrura (na-

tivum) humofum. Woltend, miner. 23. Nitrum nudum humofum. Wafier. miner. 165. fyfi. miner. 2. p. 45. ». I. Nitrum^

terra minerahfatum. Hdbitat in aedificiorum partibus humidis, foH et pluviae

minut expojitisj aut marii undis crebro humeSiatit y bir

funejlijjimum , alba utplurimum effiorefcentia fe prodem,

eubicum* 3» N. fixum, aqua, qua folutum fticrat cxhalante in cryftal- los rhombicas concrefcens. Nauwerk chem. Annal. 1784. 2. />» 314. Habitat utplurimum cum nitro humofo , rarius e. g. in cella quadam Hercyniae inferioris /olum ex muris ejflorefcens.

flammans. 4. N. prunis infperfum in fumum abiens, a calce intertrita odorcm atcalinum fpargens, ad acrem dcliqucfcens. Cartheuf. miner. 38. Nitrum femivolatile terrac immixtum» Hubitat cum nitro humofo.

R 4 66. MI-

f64

66, MIRABILE,

xmm..

num.

SALTA. MirabJle.

Saporis amari.

Paulo difficilius aqua frip^ida fol-

vendum , folutione a natro non

turbata. Cum acido nullo effervefcens. Cum carbonum pnlvcre igni can-

denti expofitum hepar iulphu-

ris exhibens.

I. M. fapOTis refrigerantis igne facile .liqiiandnin , aqna qua folutum fuerar feiifiin exhaJante in cryllallos pellucidifli- tnas prifmata hexacdra inacquilatera referentes ad acrem fatifcentes concrefcens.

$j//i. nut. XII. 3./). gy. H. 3, $. Natrum nudiim fontanum faturatum.

Woltsrsd. minev. 25. Natrum nativum acidularum.

'Liji. fotit. augl. Hoffm^ dijj. defaL carol. S;il purgans.

Cronji. miner. §. 126. Aciduni vitnoli alcah minerali (a» turatum,

Carth. miner. 9g, Natrmn thcrmarum et acidularum.

WaUer. fyjl. miner. 2. ju 70. ;/. I. Sal neutrum compofi- tum alcali minerali ct acido vitriolico.

habitat folutum iii aquis mineralibus e. gr. thermis Caroli- nis, et una cum miiria in fontibus lalils njidtis , /tccum^ rnriui 0 yjialjorum j Jiiriae aut gleharum qitnm pulveris albi efflorefcentis formay in muris e. gr. liafniae, Ham- burgi humidiufculis, in vicinia falifodinarum (v. gr. prope AuITee in Stiria,) et in montibus valefiacis, natroque an- tiquorum interjttum in Helvetia, Stiria, Hungaria, rc medium purgans ei refrigerans eximium.

S.

M. faporis debilioris, igni cxpofitnm decrepitans, nec nifi fortiflimo liquandum, aqua diificilius ioivendum, cryltal- lis ad a«frem conftantibus.

Froiji Beytr. z. chem. Annal. 3, p. 466.

Habitat rarius ciim nitro humofo in Hifpania.

femivola- J.M. acre igni expofitum in fumos abiens ad acrem dcliquef- tile, cens, calci intertritum odorem alcaliuum fpargens.

Habitat rarius in montibus olim et nunc ienivomis.

4. M.

SALIA. Amaram.

265

fiilphure- 4. M. i£;ni expofitum in fumos abiens ac? acrcm dcliqucfcens, nm. calci intertntum alcalixium, ab aqua ford affuia lulphuris

ardentis odorcm fiTargens. Habitnt in montibns ij;nivomis, aliis(]ite terrae ftratis ivcen- dittm foveutihtis , in vSolfatara Neapolitana , ;'// laeulitts (^Lagoni,) etiam prope Caicel nuovo Hetruriae, rariiis ai- hum et puruiH , qiiam fiilplmre , ferri vitrialo y rifigetQo eolore cinereo y Jiiyjo vel ohfcuro tinBiint) faepe iexturas fibrofae,

67* AMARUM. Saporis amari.

Aqua facilime folvendurrj , folutio*

ne a narro infufo la^tefcente. Ignis vi facilime liquandum, nec

detonans, nec decrepitans.

^cnuiniim.I. A. m igne fpumans, aqua, qua folutum fuei^at, cxhaiante, cryrtallos exhibens ad aifrem fatifccntes tetracclro-prifma- ticas , iitrinque pyrainidc tetracdra terminatas.

Ssp. nat. XII. 3.;>. 89. ;/. 3. Natrum nudum fontanirai fa- turatum epiameofe.

JVaUer.fyfi. miner, 2. p. 71. ;;. 2. Sal neutrum compofi» tum terra fohibili alcalina, et acido vitriolico.

Storr defale alpino difj. Tubing. 1787- 4-

Hubiiat frequens tumfoliitum in aquis multis medicatis, ama^ ritie fua cjpcaeihus e. gr. Saidfchiizenfibus. Boh^miae, tum Jicctivi album , ifijiar pulveris aut nivis , aut fpicufd*- rum fubtiiium f.cUatim difpojitorum , aut glebarum intiis paraUele fibrofaram ex marga , ardejiis , lapide amaro fa- xisque ex eo partim cOnfiatis , etiam in vicinia iithanihra- atm efiiorefcens , aut gipfd inciufum in Hripania , iacuutf* Hetruriae r//)w , Modena, Parma, Pedemontia, Sabaudia, Rhaetia, Hclvctia, Salisburgo, Croatia, Bohemia, Thu- ringia, Hercynia, Anglia, Normannia.

muriati- 2. A. in aere deliqucfccns, a vitrioli acido adfufo aut ignis «um. paulo majore violcntia vaporcs cinereos acrcs tetri odoris

cruftans. Habitat foiiitum in aqua maris aiiisque falfis, aqiiam fortem

itt regiam commutans , fpiritu vini qtioque foivendum.

calcari- 3. A. in aifre dcliqucfcens, a vitrioli acido affufo vaporcs ci- «m. . ncreos aeres tetri odoris, igni cxpolicum nullos erudbns.

R j Cronfi.

266

SAUX. Amarum.

Terra calcnrea acido falis communis Sal neutrum terra calca'

Cronjl. miner. $.21. faturafa.

WnUer.fyJi. mincr, 2. p. 75. «. 6. rea et acido falis compofitum.

Habitnt foluttim in aqua maris aliisque (alfis , parumperjic- cum tempore diu ficco />^o/>^Hildeshemium occurrens, fimi- liter aqtiam fortem in regiam convertem , etfpiritu vint folvendtim , folutime a vitrioli acido inftiUato laBefcente.

nitrofum. 4. A. in acrc deliquefcens, a vitrioli acido fortiori et calido infufo vapores rutilos cruftans, lolutionc aquola ab eodem acido non turbata. Habitat in bumo et muris, cttm nitro humofo interdum e£lo' refcens , /';/ igne ctim ftrepitu inttimefcens , neqtte prunis injefium detonans , fpiritu vini folvendum , aqiiM , qua folutum fuerat , fenfim exhalante , //; cryftallos tetraedrQ' prismaticas ohlique trtincatas concrefcens.

murale. y. A. in aifre deliquefcens a vitrioli acido fortiori et calido in« fufb vapores rutilos eru£lans, folutione aquofa ab eodem acido Ia£leicente. JVaUer. fyfl. tniner. 2. p 46. ».2? Nitrum terra calcarea mixtum, muris lapidibus aut faxis fuperficialiter inhae- rens. Habitat utplurimum eum nitro humofo , vini fpiritu quo- que foLvendum.

animalc. 6. A. non deliquefcens igne difHcilius liquandum, ejus tamen vi vapores rutilos eru6lans. Sage afi. Parif. ann. 1777. p. 435.

Habitat paffim cum nitro humofo , ex nitri acido offitmque terret eunftatum.

•M^

68. ALU-

SALrA. Alumen.

267

68. ALUMEN. Saporis aufleri, dulciufculi.

Solucione aquofa a natro quidem, neque tamen a lixivio caerulei Berolinenfis turbaca,

Ignis prima vi cum fpuma liquef cens , in maiTam fpongioram abiens, vel fumma ejus violen- lia mox vix liquandam.

phofpht- T. A. igni violentiori expontum diiTiliens, ex phofpbori acido et terra aluminari conftans. Prouji Annal. d« chim. i. n. ^. p. 196. Grenat dc Valence. Hiibitat in Valentia Hifpaniac, an hujtis clajjts et generis?

^«una

mnnati- cum.

S.

A. igni violentiori expofitum aut vitrioli acido Fortieri irri- gatiim vaporcm cinereum acrem tetri oiloris eruftans. y9?) HalduJJari nSl. Sien. 4. p. l. dcc. Sale di creta.

Habitat /5) in parte Hetruriae Sienenli, tempejiate ftcca in Joia argillofo pulveris inftar progerwinans , etiam in aH- tris rupttimque fijfuris lanae out erufiae albae facie obvi- ut»j faporis tamen potius amari, quam aujieri.

oativum. 9. A. a vitrioli acido adfufo nuHos vaporcs emittens , nudum {iceum. Syji. nat. I. />. l6^. n. l. XII. 3. />. loi.w. i. Alumen nudum. Waller. miner. l^Jl. fyfi. miner. 2. p. 32. «. I. Alumcii

nativum. Cartb. miner. 41. Alumcn nudum purum. Oonji. tniner. $. 124. 2. 2. i. Acidum vitrioli argilla fa- turatum. «) forraa pulveris cfflorefcentis. /5) folidum formae communis, inconlpicuum. 7) (olidum inconfpicuum, forma (bladitae. rf) lolidum ferici inltar nitens, intus fibrofum. JVott. min. 21. Alumen nativum plumofum. ») cryftallis pyramidem tetracdram duplicein refcrcntibus. Fig. 23. Habitat in Aegypto, infuta Milo aliisqtie archipclagi, Mal- ta, Acoliis »w«///V, potiJj7mum Lipiri , Volcano , Strom- boli, in Sicilia (e. gr. prope Petraglia , Gampiglicri et ad ntontem Koflb,) /'« Vefuvio et Solfatara re^ni Neapoli-

taniy

868

SALIA. Alumcn.

tani, in lacubiis y (Ligoni) Hetruriae, f« Helvetia ( c. j^rj

ad ynontem S. Gotthardi,) in Stiria (pyi»/)^ vSchladming,) ;'« Auftria (^re/?^ Crerns,) wBohemia, Hungaria, Lap* poniaLalcp.fi, Suecia (odf wow/m Hunoeberg,) frequeii' tiffitne in arch/iis niciulam , aut ex iis ftih dio efPorejcenSf facile in cryJiaUos duras , pellucidas , in aere conjiantes concrefcens , artificum et ntedicorum ufu celebre.

- folutum. 4. A. a vitrioli acido adfufo nullos vapores eruflans nudum, aqua iolutum. Jiicbter chew. Annal. 1788. I". />• 324. Habitat paffim in Sibiria^ Italia, prope Halam Magdebur- _ gicam.

I-hrlotri- 5. A. a vitrioli acido adfufo nullos vaporcs eruftans ficcum chum. non deliquclcens fibrofum nitoris fericei.

Scopoli de hydrargyro Idrienji tentnm. Venct. T76.I.' />. 6%, liahitat in Sicilia fodinis ad montcm Nifo in Carnioliae Idrienfibus, in Hcirimic /acubus , ?« Hifpania />»■&/)£• Al- caunez, i« Hungaria/jyo/;^ Ncofoliuin, in Auiinae {'prcpe Go^ttwig) et Auifiae {prope Whitchavcn) UthanthracibuSf niveum y ad nerem flsfvefccns , et nitorem amittens , fibriT confertis , utplurimum parallelis et incurvis, rarius fiella- tim difpojitis.

B^ntyrace- 6. A. in folo' nativo flavum , molle et attaflu pingue , ad ac- inn. rem lolidcfccns aibum cerei nitoris lameJlofum.

Habitat in Sibiria, et (^prope Muikciu) fiiperiori Lufatia, parte acidi, nan terrae aluminari, fed ferri caici junBa.

ierreum. 7. A. a vitrioli acido adfufo nullos vapores eruftans, argillae mclli immiUum. WaQer.fyfi. miner. 2. p, 23. ;;. 3. Alumeti terra minerali-

fatum. Habttat frcquens in vieinia montiiim ignivomormin Aetnae et Veiuvii , in ivfula Miio , in Occitania Galliae {Jinter Vals «-? Aiprejone,) //; Auftria (p^o/?^ Crcms,) Hungaria <^propeT'i)o\i^,) Lulatia/z//)^>7'o>'i(/>;'o/j^ Mufkau,) Mar- chia (/)ro/>tf Frcyenwalde,) Saxonia (/;;-<?/>e Torgau, Dii- ■feen f^. SLhwemlel,) Thuringia {_prope tkardsberg,) et Scania {prope Boferup,) rarius album , quam a bituminey quo petfnfum cfi ^ fufciim , vel nigrum, tuncque utpluri- wiim cuni fnnto tetri odoris , et cumfiamma ardens , in- terdiim fponte fnb dio exardefcens y non raro tum demum ' alumen fuum manifefians.

S. A.

SALIA. Aliimen.

369

ceinanum.g, A. a vitrioli acido adfufo nullos vapores eniftans, linguae adljaercns inquinans argillae induratac puriori miftum,

S.yfl. nat, 1. p, 165. ». 3, XII. 3. p. 102. //. 3» Akimen mar- moris.

JValler. miner^ 174. fy(i, miner. 2. p. 34. n. 4. Alumen la* pide calcarco albo aut rubcute mineralifatum.

Cronji. miner. §. 124. 2. 2. I. Argilla pura acido vitrioli imbuta.

Ferher Rr. a. P^elfchl. l^. p. 238.

Maieas aSl. Parif. peregr. ^.

Sc. Breis/ac/azg. di ojjcrv. fiiUa Tolfa k^C Rom. 1786. 8«

(^Andreae) Br. a, d. Schweiz. 1763./». 236.

i-hibitat in Hclvetia, in monte S. Gotthardi et Briftenllock integras excclfas rtipes' confiitticns pyritae pun^hilis ^ aut vitrioU ferri glehidis perfufus , vennlis montcm perciir' rens in Anglia (/;y<?/?f Whitby,) et Britannia (prope Po- liniere,) hinc inde in Hctruria, potiijimum /« Statu ccde- fiallico {Toifae prope Centumcellas ,) heic quoque in mon- tesfatis excelfos aggregatum, qunrtzi albi venis hinc iiid& tranfeuntihui , cnvi acidis nou cjfervfjccns ^ pofi aiiquarrt demumfub dio moram., aut ufiionem alumenprcdens , al" ifum y rofeum , cinereum iFut wargaritaceum.

Commu- 9, A. ab acido vitrioli infufb nullos vapores erufl«ns, ardefiac ne. bitumine pcifufae immittum.

Sy^. tiat. l.p. 16^. w. 2. Xll.^.f. ioi.n.1. Alumen rchifti. Cartheuf, miner. 41. Alumen fillili inhaerens. :.

Woltersd. mitier. 21. et 1^2. Alumen bituminofuni lapi- V deum, et Schiltus aliuninofus.

WaUer. miner. 173. Aiumen lapide fiffili mineralifatum. WaUer. Jyfi. miner. 2. p. 35. n. 6. Alumen ichilto mmera-

lifatum, Cron/i. miner. §. 124. 2, 3. ArgiUa marti*ilis et phlogiftica acido vitrioli iml)uta. &) molliflimum attaftu maaiirt in fragmenta trapezoidea dif- lilicns. CronJi. miner. §. 124. 2. 3. I, Schifius aluminofus lamello-

lus ree^ularis. Katfi. Mag. Helv. Naturk. 3, p. 204. HoJfmanii beigm. fourtt, l^^J^. 2,p. ^^O» nitcns» /S) duriulculum , iiitus nifens undulatim {chiftofum attaftu' pingiulculum , in fragmc-nta indetcrujiiiata tiilTiliens. Cronfi. tniner. ^. 124. 2. 3. 2.. Sthiiius aluminolus undu». iatus» f

KarJi.

VJO

SALTA. Ahimen.

I . Kor/f. Mag. Heiv. Naturk.^i. p. 20^.

H']ffH. hetgut. Jottrn. 1788. 1, p. ^Of, y) paulilper effcrveleens.

fV.ttler.Jyl}. miner. 2. p. 3?. «. ^. Alumen lapide calcarea bitiiiDinofo nigro mineralilaram.

Habitat in Sibiria {tftonttbut Ural et Alrai ,) KufTa , Norwe- gia, Seania (/»'o/>* Andrarum ,) Qelandu, Wtltroj»orhiay Jemtia, Nerieia, Siieciae, Scotia, Anglia {ptope lithutt' tlnaces,) Vogcfis Helvetia , Aultria (^x-o/?^ Creins ^/ Iha- lcrn,) Boheinia (c. gr. p^ope Conjmotau,) LuUtu /npe' riori (prope Miilkau,) Saxonia (^ro/)e Braunsdorf, Bel- gern, IJiiben , Cellerode,) Voigtlandia (prope Reichen» bach et Limbach,) Thuringia {prope Saalteld,) princi' fatu Leodicnfi (^prope Mallieu ,) /3) in parochia Nas Jem- tiae, ^r /)y<?/)f Keichenbach , y) /'/'o/j^ Andrarum , in mon' tibiis Jiratariis integra /Irata confiituensj rarius gtohi for' fna, (juam comtnutii y nigrum , pyritae tniiulis aut glebu' lis itifpcrjis vix carens , pariter ticti raro demumjub dio fatifcendo , aiit poft upiotietn alumen prodens , alumen ferri expers dijfictlime exhibens.

turfae» lO. A. ab acido vitrioli infufo nullos vapores eru^ans, tnr- fac immittum, IVaUer.fyJ}. tniner. 2. p. 33. Alumen turfa mineralifatum. Swab a^. Stockh. 28- p. 37- Hubitat in Scania (prope Helfingburg) et Gallia (Bcauvaifis).

69» VITRIOLUM. Saporis aufteri.

Solutione aquofa tum a natro tum a lixivio caerulei Beroii- * nenfis turbata.

Mollidimum, fub dio fatifcen^L Ignis vi aquae inftar liquefcens, eaque perfeveranteveramme- talli calcem relinquens.

magnefii. I, V. rofeum , folutione aquofa a natro infufo fedimentuni ochroleucum , a iixivio caerulci Berolinenfis viridulum dimittens. V. Bortt itid. foff. I. p. ^l ?

Hahitat in Hcrrengrund prope NeofoWum Hungariae , an vere ex tnagnefio et vitrigli acid§ cenflatum ?

2. V.

SALIA» Vftriolum,

271

ivccoli. 2. V. viri^e , folutione aquofa a natro infufo fedimentum ex albo viridc (limittcnte. CtonJ}. tniner. §. 123. 2. 4. Vitriolum ferrum et nicko-

lum continens. Habitat in Helfingiac fodinis Suecicis prope Loos , niccolo. ochraceo inhaerfm , praeter niccolwn ferrum quoque con- tinem,

zinci. 3. V. album, a natro et lixivio caerulei Berolinenfis infufo fe- dimentum album dimittens, aqua, qua fohituin Tucrat, exhalante in prifmata tctraedra utrinque pyran)ide tcrmi» nata concrelcens. Fig. 9.

Syji. nat. I. p. 166. «. 4. XIL 3. p. 104. «. 3. Vitriolum (album) zinci album dodecaedrum prifmaticum.

Brandt aSl. Upf. 173'). fValier. tniner. 167. fyj}. miner. 2, p. 24. ;/. 3. Cronji. miner. $, »22, 3. Vitrioluni zinci.

Woltersd. miner. 21. Vitriolum nativum album zinco im- praegnatum.

Hahitat in Sueciac , Hcrcyniae, Boheiniae, Auftriae, Hun- gariae fodinis zinci mineras e.xhibentibus , e.\ his farinae infiar ejflorefcens , interdum , Jiiriae , rarius communi aut cryjiallina obnium . vix unqiiani ferri expers , hinc a gallarim tin&ura injiillata foLutio ejus nigricat, ifu n/v- dico ophthalmico et emetico celebre,

€Upri. 4. V. caeruleum acre, folutione aquofa a natro volatili largi-

ter infulo luaviflimc caeruleicente. Syp. nat. J. p. 166. n. 2. XIL 3. p. 104. «. 2. Vitriolum

(cyprinum) cupri caeruleum dodecaedron. \^' Amoen. acad. i. /. 12. /1 24. Cronfi. miner. §. I22. 2. 1. 1.2.

Vitriolum veneris L cyprinum. fVoltersd. miner. 21. Vitriolum nativum viride cupro im-

praegnatorum. fValler. miner. i6s. fyji. miner. 2. p. 20. «. i. Vitriolum

cupri cacruleum nativum.

/3) ferreo cupreum cyaneum. SyJ}. nat. XII. 3. p. 105. «. 4. fValler. miner, 168. «. i. ^/?. miner. 2. p. 26. «. 4. a. Vi-

triolum mixtum cupro ec ferro. Cronji. miner. §. 123. 2. I. Vitriolum cuprum et ferrum continens. €Upratum.y) V. zinceo-cupreum caeruleum. Syji. nat, XU. 3. p. lo^- n 7. M^alier.fyji. miner» 2. p. 26. «. 4 d. Cron/i, miner. §. 123. 2. 41 Vitriolum cupro-zinccum.

i) V.

272 - SALIA. Vitriijlum:

triplum, $) V, fcffeo-zinceo-cuprcum cyaneum. ^Ji.' nar. XIL 3. p. 105. «. 5.

WaDer. mhier. 468- w. ^-fyj^' miner. 2. p. 26. n. 4. b. Vi- triolum cupro ferreo-zincinum.

Cro}ip. miner. § 12^. 2.2. Vitrioliim et ferrum et zincutn ct cupruin contin-cns.

Hcibitat crehritii foiutiim iu aquis fodinnrutn Irrlandiae {prope Wicklow,) Galliae ( pro^e v-aUem Leicrinct ,) El- bae, Siciliae Qprope Gainpiglieri et Petraglie,) Venctarum Qprope Agorth,) Rhaetiae , Cypri , J^uniiariae (propg Nci)iblium €t Schmoelniz,) Boheiniae Qprope Frankcnau^ Kuttenplan et Grosliz,) vSaxoniae (prope Altcnberi^,) Hcrcyniae (fli/ wc/w/er// Kammclsberg,) Haffiae (/^-t^/^f- Sil- fcerg,) Sueciae (pro/?^ Fahlun,) Norwe^iae <>/ Sibiiiao qunwt ficcum ■, ex cupri mineris fulphnreis futffce*itibus tffiorcfcens ., rnrijjime , e. gt. in Auftria (prope Spiz,) 'Iranfilvatiia (prope Salatina,) et Sibiria (ad monttm AltSii in foiiiriis Lo6Iewskenfibus,) nunquam non praeter cU' prwn aitt ferri aul zinti -aut utriasque mayorem mino^ remve copiam continens , caeruleo <oiore , tium fitifcity in flavidum abeunte , Haufeofum , amarum , injeho folti- tioni aquofae ferr» ruprum metaUicum titplurimum di- inittefis.

^nL 5. V. viritlc, folutione aquofa a natro infufo {edimentum och- raccum dimittente, a gallarum timSIuranigricante, nutknii.

Siji. nat. I. p. 166. ;/. I. Xff. 3./?. 104.«. i. Vitriolam (martis) fcrri viride hexaedrum.

Oonf}. miner. §. 122. 2. i. i. r. Vitrioium martis fimplcx,

Woitersd. min. 21. Vitrioluin nativum viride tnartiale.

WaQer. miner. 166. f^i. miner. 2. p. 22. n. 2. Viti-ioUim ferrt viridc nativum.

f^rratura, /S) V. zinofb ferreum viride. Syft. nat. p. IC-J. w. '6>

Cronfi. miner. §. 123. 2. 3.

ihibitat tum folutum in aquis mineralibus et fodinarum non» i:ulJis , tttm ftccum rarius omni cupro liberum ., interdnm ziiicQ Ttiquinatum , facilius congeneribus , et in puivereni qiiidem jiavefcentem fatifcens , faporis ailjhingentis, fa^ hitione aquofa a gaUaruni infiifo in atramentum cotiver- tenda , a lixivio fanguinis caerukvm Bcrolinenfe dimit- tente , in montihtts ignivomis et ardcntibus , in lithan- thiacum, ferri , aiiiique fodinis , ex quibus pyrites fimi- •ksqit^ minera^ erumtUTf in re^iio Neapolituno (in Ve-

fuvio

SALIA. Vitrwlum. £7J

iiivio et Solfatara,) Sicilia (/>;'o/)^ Petraglie et ,G^m* pigliari,) Llba , Hetruria (e. gr. in laciihits ^iencn- libiis , Hufigaria , Carfiiolia (^prope Idriam,) Aultria (^prope GoettuijT) terris rhenanis (e. gr. bipontinis nier- curii fodinis ,) Hercynia (i// wo//?f Ramcnclsberg,) Saxo- nia (^prope Iviiicbau ^r Annaberg,) <■/ ^nglia {prGpeWhi-' tchaven,) farinae , lannginis. aiit crvfiae albae facie ex pyritis cfforefcens , interdiim fiiricte forrna , aut glebarnmy intiis nonnunqllam paralhte fbrofaruw et Jericeo nitore nitentium ohviurn, mediiorurn , pi&orumy tinElorum alio- runique artificum ufu multiplici clarum»

terreum. 6, V. folutione aquofa a gallarum tin£lura nigricante terrae

miftum. WaQer.fyJ}. miner. 2. p.26. Vitriolum terra mineraliratum. Habitat pofflrn in Italia e. gr. in Solfatara , prope Viterbo et

Monte fiaicrone, /;/ Hungaria (prope Cremniz,) terra ut-

plurimum argiUacea, Jlavum , rubrum y caeruleum , vi-

ride aut tiigrum.

atramon- 7. V. folutione aquofa a gaUarum tin£lura nigricante, lapidi tarium, intermiitum non fchiltolo.

5jy/?. nat. XII. 3. p. 106. ;/, 8- Vitriolum mincralifatum la- pide friabili. ^ 1

Cartheuf. miner, 4^. Vitriolum lapide immiftum.

JVoltersd. miner, 49. Vitriohnn rudc minerali alio miftura^

Waller. mifier. 170. Baum. miner. 2. p. 85. Lapis atra- mentarius',

WaQer. fyfi. miner. 2. f. 27. «, 6. Vitciolum lapidc 111(2

ncraliiatum. &) rubrum, /3) cinereum. Melanteria, y) nigruni. Mify. i) flavum.

Habitat in Hercyniae monte Rammelsberg, ex pyrite fatif- cente natum.

fchifti. 8. V. folutione aquofa a gallarum tinclura nigrieante, arde-' fiae miitum. Habitat in Franconia, frope Creilsheira, a p^rite infperfv fatifcente natum, -

, s 9. V.

274 . SALIA. Vitneluitt,

tur&c, 9. V. folutionc aquofa a gallarum tin£tuia nigricant* tur- fae immiftum. CronJ}, miner. §. 282. 2. 2. I.

Habitaf in Sueciae paltide (^menti argenteo orientali vi- cina,') ii^ Boruilia (prope monafterium Olivac,) Saxo- nia (prope Schmiedebcrg) et Gallia (^terra Beauvaifis,) nunquam cum fiamma ardens.

CLAS-

rPHLOGISTA. 275

€LASSIS 111

P H L O G I S T-A.

70, TURFA. Ex fibris vegetabilium bituraine perfufis contexta»

71, BTTUMEM» Igni cxpofitucn odorem gravem ipargcns,

72, MELLITES. Cryftallorum fonr.a confpicuus.

73, SUCCINUM. Igni expoficum odorem (uavcm fpirans, paulo difH-

cilius liquelcens.

74, AMBKA. Igni expofitum odorem fuaveni ipirans , facilimc

, liquefcens,

7v GKAPHITES. Solus dirficiiime exardefcens.

76. SULPriUK. Cum flamma caerulea et vapore acido fuffocante ardens.

s 2 PHLO-

27^ J>HLOGI.STA. Turfe.

t ,

PHLOGISTA.

70* TUjRFAt Coloris urplurimum obfcurj , tex- turae magis minusve fibrofae.

Cum vapore naribus ingrato oculis- que infefto uiplurimum ardens,

Ex radiculis aliisque vegerabilium partibus minus magisve alceratis et bitumijie perfutis compoiira.

cefpitofa, r. T. albida levis facile cuin flamma paucoque vaporc eelericec

' in cineres convcrfa.

cricetorum.a) T.

muicofa. /S) T. ' . ■ •

Habitat potifjimum iu ericctis, ■Uyrae/uper/iciem tegens, aut I /0/0 humi (irato conteSia, faept congenerthiis ftratis amplio-

ribiis profundius fitis , ex ericae mufcoriinque radicibus vix alteratis nata , hine pallida , cana , aut ochroleuca, ftdeolevis, ut frtifium l^ poUices lojtgum , 6 latum , <•/ 4 altum pondere non mji 131^ uncias aeqiiet , ardendo ceulis et naribus minus ingyata , at fugucem modo et ie- vijfimum caLorem praebentf plurimosque cineres relinquens.

toiista. 2. T. tcxturac ad lamcllofam accedentis. Cronfl. miner. §. 291. ?. 2. I. 2.

liahitat pafjim in paluftribus , in exiles coUes nggregata , ex pluribus ftratis inaequaUbus chartae fuliorunt ad inftar feparabilibus confians , vegetabilibus , ex quibtis componi- tur jam paule magis alteratis , quam in cefpitofa.

maritima. 3. T. tardius ef cutu foetore oculis naribusque infeiliiHmo ardens. fValler.fjf}. miuer. I. p. 20. n, 6. b. Darry. Habitat ad littora maris deprejjiora , in vicinia quoqu€ fon- tium ralierum , fatis povderofn , coloris obfcuri, calorem, quam cefpitofa, longe majoreMf ard^ndo fubminifiranSf at difficilius exardefcens,

palulUis. 4f T. obfcuri coloris ad acrem confolidefcens et «itius cum vaporc magis tolerabdi exardclcens, Syfi. nat. l.p. 209. «. 2. XII. 3. p. 210 tt. 6, Humus vegc» tabilis incertexio - fibrofa ficc|0 indyranda» ^ fraHer.

PHLOtSrSTA. Turfa. '277

TVaUer, mincr. ii. Humus vcgetabilis turfacca fibrofa. IVitOer. Jy(i. miner. I. p. 21. //. 7. Humus fibrofa combii* •ft.bilis.

Cartbeiif. miner. 53. Humus denfa radicibus vix mutatis intcrtexta. ,

Hahitat />; omnis fere tclluris paludibus cefpitqfa, ciiifae- pius fubjacet i wagis ponderofa , itn ut frtifium iJ^poUices longum , 6 latum , et 4 aitiivi libram \\- \\ pondere aeqiiePy egregium fiici in multis terris pabiUum v. Degnec dilJ. de turfis. Ultraj. 1729. 8- J- Beckmann Beytr. z. Gefch. d. Erf., vol. 2. n. 2.

picea» 5. T. coloris obfcuri ad aerem confolidefcens attaclu pinguiuf- cula bituminc largius perfufa, hinc majorc cum aeltu ct foetore ardens.

Cronji. miner. §. 284. 2. I. I. et $. 29 1. 5:. 2. I. I. TurQ folida aere indurelcens.

Habitat tum in montium , etiam altiorum et ex granito po- tifJjMum eonfiatorum planitie, tU7n in aquis Itagnantibus, ex his , in Relgio praefeytim^ pifcaturaefpecie eruta (Bag- gertorf,) egregium, etiam in carbonem verfa , modo caute faBa Jtt ufiio y ignis pabulum , congenerihus magis pon- derofa, ita ut frtijium, i/^poliices longumf 6 latuvt y ct 4 altum , libras duas pondere aequet.

71 ♦ BITUMEN. Facile cum flamma exardefcens,

ardendo odorem gravem fpar- gens, pinguc.

Naphtha. I. B. fluiduni albicans vclatile maxime inflammabile.

Syfi. nat. \. p. 168. 1/. I. XII. 3. />. 109, ». I. Bitumen flup

dum albicans. fValler, tniner. 192. fyji. miner. 2. p. 89- ». I« Carth. mi-

ner. 47. Bitumen fluidiHimum levillimum. Woitersd. miner. 24. Oleum montanum igncm attrahcns. Kaenipf. amtjen. exot. 273. S. G. Gtnelin it. 3../». 43. Naph-

tha albicans. Fjtland. afi. Parif. 1736. Cronfi. miner, §. 146. 3. I. I. * Naphtha. . /-

Habitat pbtiffimum in P^rfiae borealis peninfula Abfchcron

prope Baku , odoris fummopere penetrantis , adeo levis ut

ipji vini fptritiii fuperinnatat , adeo volatilis ^ tit exhala'

tionibiis fuis atmofphacram regionis , in qua occurrit y irn-

pleatf magnorutft reditntim foiu largui„

S 3 2. B.

*78

PHLOGISTA. feitiimen;

n. 2.' Bitumen li- Bitumen fluidum

Pctrolc- 2i- B. liquidum tindiim. «m. Syji. nat. \. p. 168. n. 2. XII. ^. p. 109.

quiJiulculiim fufco rufelcens. fValier miner. 194. fjji. uttner. 2. p 90.

craflius.

Cartheuf. miner. 47. Bituinen fliiidum fpiffiiifculum. fVo/tersd. nitner 34 Oleum iroutanum luteum f. badium, ^ Cronji. miner. §. 147. 2 1'etrolcuin.

Ariojt. nleiim montis Ziluni. Mtttin, i6q8. t2. Botiillet. mem. fur'l'huile de petrole de Gabian. Belters

I7>2. 4. Hab>tat nttnc aqnis innatans in Perfiae {J'. antiqtiae Mediac) (peninfii/is Boral et Ablchcron, in sibiria ( e. gi\ prope Semenowa,) in Wellphalia ('« l^tlmnthracum fodtnii Min- dcniibus,) Bavaria {prope Tcgernlec,) Helvctia (prope Bernam et Chatonoy,) iu Aiatia, Alvernia , Valconia, et (^prope Gabian,) Occitafiia Galliae, in Sicilia {ptope 1 Petraghe,) et potifjunum in Ducat^bus Parmenfi , Flacen- '^ tino et Miitinciifi, piatfevtim ad montem Chiaro et Zibio, Dacia , potiffimttm prope Herlchan , ntitic ex terris , potf- Jimum cauareis , aut fern mtnerts guttitiw (fuaji exjti' dans in Suecia {in parochia Kaettwick et in monte Osinund tt MotTeberj;» ,) Scoria {prope Kdinum,) Marchia {prope Freycnwaide, ) A\.\\\\'^z {p>ope Gacmiiii^ , ) Wirtcn bcrgia (^prope Boil ,) Alfatia (prope -uJz,) odoris minus ingraii^ cum Jtamma caerule^i ardtiis , vifti Jpirittii tnnatnns ad I aereoi Jptjjtjcens ct nigrejcens , alias jiaVeJcens , rtifeJcenSf

atit Jubfufcum ., rartuf >ude nigricans , membris contra frigus mtintendit ultisque tijibus inferviens^

Maltha. 3. B. fpiffum nigrum, digitis tangentibus adhaerens.

Syf}. nat. I. />. 168. ». g. XII. 3. p. iio. «. 3. Bitumcn te- na,\ nigrum.

Walier. miner. 19«^. fyfi. miner. 2. p. 92. ;/. 3. Bitumcn fegne craifum nigrum.

Cronfi. tninet. §. 148. Pctrolcum tenax.

Woltersd. miner. 24. Olcuin montanun) liquido tenax.

Habitat , utpluritnum aquii iiinataits , in mari mortuo Pa- iacltinac, prope Babyloniam, in Arabia {prope portam inferni,) in Pcrfia , S\nic /acubus injignibui , bibiria iprope Scmcnowa et Jaculchkina,) /«''Sueciac fodinis (iJanncmorenfi et Moos,) Anglia {in Colcbrookdalc,) Gallia {prope Clarimontum,) Sicilia {prope LeonR.rtc, Bircone , Girgenti , Polizzi , Canallottc , Symmete,)

Helve-

PHtOGISTA. . Bitumen. 279

Hclvetla (^prope Orbe, in bdtneo Nydelbad et Calle Lco- ben,) in infula Barbados et vicinu j interdtim ex tetrif calcariis exjlilians.

elafticum. 4. B. fiifcum foh*dum clafticum. Grofecke Bergbank. I./>. 400. la Mether. joiirn. de phyf. 1787. Oci.p. JII. Hiibitat ctim fpato et galena in fodinis AngHcis eomitatut Derbycufis rejinae vegetahili , qunnt vocant elajiicuiftf jimilimumj ut tamen vitrioli naphtha nonfolvatur.

Mumia» ' 5. B. nigrum inodorum calore leni emolliendum.

SyJ}. nat. XII. 3./). iio. ;;. 4. Bitumen fubfriabile piceum.

HalJelq. it, 537. Mumia mineralis.

Kaempf. amoen. exot. fafc. 2. p. 430- '^ 3- />• 517- Fharmac. fV ar t. li^. Mumianativa perGca.

Habitat in Pcrfiac provincin Duraab in antro montis Caucafi- ci Bcnna , nb imperantibits claiifo et mirifice cujhdita pi- cem fntoriam prima facie referens , infipidiim, prunis in- jeSltim petroleum olens ^ ut tamen atiquid fulphurei odo- ris interfit , e naphtha indurata , tit videtur , natum^ Perfis maximo pretio habittim , et addita tertia aut media cerae parte vulnerarii loco crebro adhibitum.

6. B. opacum, coloris obfcuri igne facilime liqiicfcens cum Ipiritu nitri fumante effervefccns, nitcns.

Sy.f. nat. I. p. 16«. n. 4. A. XII. 3. p. I lO. n. 5. Bitumen tViabile atrum.

Ciirthevf mmer. 48. Bitumen folidum -fragile glabrum ni- ridum nigruin.

WiiUer. miner. 195". fyfi. miner. 2. p. 93. w. 4. Bitumen iolidum coagulatimi friabile.

IVoitersd. miner. 2>. Fix montana dura fragilis nitida.

CrouJ}. miner.§. 149. 3. I. Petrolcum induratum.

H.ibitat ntinc in atiis phlogipis, aut territ calcariis, aut arc nariis niduttns, aut venarum infiar haec percurrens , rn- rius ipfiimjirata confiituens , attt , quemadmodum in pla- nitie (Turlanc) infulae Trinitatis, terrae fuperficiem te- gens , fotis aefiivi ardore tiquefcens , atias in maritimis novae Hiipaniae, portu avana, ad fitivium Wolgz et in promontorio feptcntrionati Caucafi , in Norwegia (prope Konesberg,) Suecia (m Oclandia <*/ /'fop? Dannemora,) in Dauia,' Anglia (prope Colebrookdale,) Galiia, Italia \prope Belluni,) Tranfilvania , Siiefia (/« principatu

/ S 4 Schweid-

aS© PHLOGISTA. Bitumcn.

Schweidniz,") Saxonia {prope Gfosvoigtsterg,) cifcuh Jalico^ (/>ro/)e Langenbo^cn,) Hercynia (m w/o»/*Iberg,) comitatii Marchienii , Naflbvia (/^^^iJ/^e Kirchheim) e-/ Pa- latinatu {pt^ope Mocrsfcld ct Spizenbcrg,) ad tandelam facilime liquefceits , cerae fig>llato>iae , oleo folutunt vcr- ttici nigfae inferviens , nunc fncilius nunc difficiLius ar- dens yarius totum .flamnia coifumtum , quam fcorias ni- tentes nigras, fragiles relinqucns, frequcntius nigriini aut fufcum, quani flavum , rarius in toco natali e.gy.invion- tibus Carpathicis cerae infiar molie , etfine fumo aut fuli- gine ardem , aui e. gr. prope JafTy in Moldavia, maitu. calida jam emoUiendum , aut e. gr. in principatu Neocd-^ menfi (prope Vaitravcrs) ejus tenacitatis j ut paflae inflar cultro incidi qneat.

' 'Ampcli'- 7. B. nigriim opacum fragile intus terreum.

tcs.. Syfi. nat, \. p. 168. n^. '^'i XII. 3. p. iio. «. 6? Muf Tef-

Jin. 40. n, I. Scbreb. lith. 49. Bitumen hunii turfae. JVatier. tniner. 197. fyji. niiner. 2. p. 96. n. 5. Bitumcn

terra mincraUlatum folidum friabilc. Carth, miner. 4S. Bitumen folidum terreftre friabilc. Woltersd. miner. 2%. Pix raontana rudis cefpitibus inter- I tcxtis.

Cronji. miner. §. 149. 5. 2. Pix montana impura. Habitat in Sibiria, et pafjim per Europam, e. gr. /'// Lotha- ringia, Helvctia, Suecia> fcorias multas pliimbei coloris foji ijiionem relinquens.

Gragas^ 8. B compa£lum nigrum opacum tenax tcxturac conchaccae intus nitens, natans. '

Syji. nat. XIL 3. p. iii. ;/. g. Bitumen folidum purura natans.

JValler, tniner. 199. Bitumen durifrunum lapideum puram.

Waller. Jyfl. tniner. 2. p. 106. «. 7. Bitumen duriflimum purum polituram admittens aquis innatans.

Woltend, miner. 2$. Pix montana dura compafta politu- raiu admittens.

Croftji. mitjer. $. 283- 3- I. I. I. Vcgctabile lithanthrace impraegnatum.

Vogel miner. 327. Baum. tniner. I. p. 34. Gagas.

Habitat Jaepius ipjum Jirata conftituensy nut in lithanthrace nidutansy in tnontibui pratariis , ad pontumEuxinum, ad fluviutn Syrjak imperii Kuflici, in Scania (fro/>ffBoferup,) Norwcgia (/^/-^y/J^ Kongsberg,) Islandia, Scotia, Anglia

ipotiffi-

PHLOGISTA. Bitumen. 281

(^potifjitnum in Leiceftria et Lancaftfia,) fV: Hifpania (/)/-«/>? Valenciam , /^rcnas f^ Bellonico,) in Gallia, Si(Ji- iia (/)ro/)^ Pctra£»lie, Paterno , Compigliare, Bronte, Ca- taneam , et pa(Jhn ih vieinia Aetnae,) /« Wirtembergia {pyope Balingam et thermas Boltcnfes,) in Saxonia (^prope Lipfiqm) et Silefia (prepe Waldenhur^ et Tanncnliaulen,) inteydinn venis felcnitae , attt Jiriis lithanthracis vel argil- iae fijjilis varium , adeo tenax iit fornari pofjit , arque egregiam po/ituram admittens , fri&ione excalefaSlum potentius atiis phlogijiis mineralibus folidis leviora corporei 'irahens , igne leni ebuliiendo liquejeens , igT\ etiam leni cxagitatum tetrum odorem fpargens , et cineres canos fer^ riferos facile in vitrum abeuntes relinquens , variis operi' ius oleoquefolutum vernici nigrae inferviens.

Lithan- 9, B. opacum nigrum fragilc cum flamma ardens ct ardendo thrax. fumum nigrum eruclans. '

Syfi. nat, L p. 168. n. 6. XIL 3, />. iii. 11. 7. Muf. Teffm. 42. «. 3. Bitumen fchiftofum.

IValJer, miner. 198. Ritumen lapide fifllli mineralifatunu

J-Vallcr. Jyji. tniner. 2. p. 98- ». 6. Eitumen lapideum lchifto vcl aliis tcrris mixtum ct induratum.

JVoltersd. miner. 25. Pix montana dura rudis fragilis.

Cronji. miner. §. 157. 2. Phlogifton argilla mixtum. . Trieiva/d aSi. Stockh. 1740. &c. Stenkol.

liUyfur t exploitation du charbon de terre. Tarti 1758« '

Brciding fylva fubterrauea. Hal. 1693. 12.

Habitat in plurimis telluris , etiam Europae , p&tiffimum Angliae montibus firatariis , praefertim ex marmore aut ardefia fubrefaclis , ahiminis vitriolique mineris, fontibus falfis et tnineralihus , bafaltae qiioque coliimnari faepe vi- cinum , argilia fiffili fatifcente bitumine perfufa non raro fefe prodens , firata nunc ampliora , nunc tenuiora , />/«- rima iitplurimum Jibi incumbentia flratis aliis difcretct confiituens , horizonti nunc magis nunc minus paraUeht faepius pyrite foetum , binc accenfum fidphuris vaporevt eruBans , «0« raro iridis coloribus in fuperficie LudenSy varius cubicum , texturae nunc conchaceae , nune fchijio- facy interdum fatifcens et inquinans , optimum fuci pa- balum.

fevum. 10. B. album fubfragile natans, faeilccum flamma cacrulea ardcns.

S 5 ASi.

2%z gHLOGISTA. Mcllites.

JSi. Stockh. 5. art» i^^» ^Vogel mmeralf. 543. Scvura mi-

ncrale. Habitat in Fennonia in tnaritimis pago Narko vicinfiy et ad

lacum Loja , in avtygdiuorum oleo calido y et (i qiiidem

atcali aciiatiir ipfo vini fpiritti folvendum , ambra leviu!

celeriter cum muito ftimo ardens , feviim referens ,• an

hujus regni.

72. MELLITES. Mollis, fragilis, pellucidus , vi-

treo nitore nitens , texcurae con- chaceae, rubraelleus. Pyramis tetraedra duplex: facie- bus laeviffiinis.

Wcrneri. I. Mellitks. Kurji. Lesk. Mineralkab. I. />. 534. '

tlabitat in Saxonia prope Artcrn in (iratis ligni fuhterranei bitumino/i, f/ m Helvetia , in nfphalto nidulans ^ coloris inter melleum et hyttcinthinuitt intermedii , in fragmenta / indetermin >ta difJJ/ient, cryftfUis minutis aggregatis vel

fparfis , diftincias- interdum easque duplices pyramides te- traedras referentibus ; an diJiinBi generis ?

73. SUCCINUM. Leviufculum, flavum, intus ni-

tenSj texturae conchaceae, te- nax, fri^tione aut igne excale- fattum fuaveolens , ct corpora Jeviora reliquis phlogiftis poten- tius trahens. Igne agitatum fal acidum ficcum fui gcneris praebens.

cle£lri- I. SucciNUM.

cum. S^Ji. nnt. f. p. 167. ;/. 2. Eleflrum diaphanum felidum.

Citrtheuf. miner. 48. Bitumen folidum durum nitidum fua-

veolcns. Walier. miner. 200. 201. Succinum pcllucidum ct opacum.

WaUer.

Copal ptttHs a/i fuec«s vngetahiles p^tinet.

PHLOGISTA. Succiniim. 28j

Waper.fyJ}. miner. 2. p. log- Succinum duritis europaeum.

Crofifi. mmeraL §. 14^. Sncciniim.

Habitnt frequenfffimiim dd littorn maris Baltici, praefertun Boriifljae finitimn , rarim ad littora maris glacialis , et in vtedia tcrra continente , e. gr. Sibiria , Kuilia *ninoriy Borufiia et Hoinerania tttyaque , Mdrchia Brandcnburg^ica,' Ducatu Bremcnfi ( prope Oiterholz) e/Hannuverano {pro- pe Blumenau, Wiel et GaVtow,) Saxonia {prope Schmie- deberg , Grofswig et Mehren,) Silefia, Bohemia (e. gr. prope Scahz,) .-^ullria {prope GrienziPjE; et f\irchbach ,) Wirtembergia, Helvetia {prope Scaphufium,) Galiia. (e. gr. /jro;!? Bucharach , ) Hiipania, potifftmum in Aptiriay in Di-.catu Mutinenfi et Sicilia (e gr. prope Cataneam ,) colore fiavo nunc in ochroleuciim ,_ uunc in virefcentemy nunc in fvfcum , rarius iti nigricantem, frequentitn in rti- brtim vergente , vinaceo , me&eo, cereo, hyactntbinoy ntinc peUticidutn y nutic di<phanum , ntinc opacnm , minc dia- phannm ntibeculis venisque opacis turbidum , polituram cgregiam admittens , formae utplurimum conimunis , m- rius Ji daSiiticae, interdum ligno fubterraneo adhaeretis, aut inclufum , fiepe infeiiis , creberrime /ilvaticis , iii- clujis , yarius plantarum vejiigiis imprefjis cotifpicuumy tneduortim vfui , fujjimentis , vertticibus tnferviens , ori- ginis vegetabUis , dtuturna tamen infra terratn mora mi- rifice aUeratutn.

74. AMBRA. NatanSj inconfpicua, opaca, fragilis, cerae infhr mollis, inter dentes te- nax, Lit i!lis adhaereat. Ambrofiaca, calore aquae bullientis li- quefcens , facile • exardefcens cum fiamma alba, et fumo cinereo, tota flamma confumta.

maritima. I. Ambra,

Cronji. miner. $. 144. Ambra grifca. ambrofia- a) Ambra grilea. Syji. nnt. XII. 3./?. 107. ». i. Rimpf nitif ca. 262. /. 55. 54. Fharm. Wirt. 13,

Syft. nat. l. p. 167. n. i. Eledlrum opacura tenax. fVv/tend. miner. 25. Ambra colore grilco optima. fVuUer. miner. 204. fyji. miner. 2, p. lig. Ambra ya- ricgata.

Cartheuf

2J4 PHLOGISTA. Ambra.

Caythetif, miner. 49, Bitumen folidum raolli opacum fui- veolens. iFUlgatior. /S) Ambra unicolor fufco-ni^ricans. Sy ft. nat.Xll.^.p. 10"]. n, 2.

Waller. miner. 20 $. /yJK miner. 2. />. I19. n. 2. Ambra unicolor.

Woltersd. vtiner. 2f. Ambra colore vario, '

Hohiiat ad littnra infularum Moliiccanim, Sumatrae, Ma- dagafcar, Aethiopiae, Malabariae, rarior in borealibus, in fra^rnenta cm/iofa fecedens , texturae granulotne , of- Jiutn fepiae fragmenta faepe continejis y odore fuo tineis iu' fefia , hotninihus vinltis grata , in animi deliquiis nervo- riimque morhis, aliis arcendis efficax, vilior et minus pura unirolor albn , cinerea , nigra , fttfca , fiavefcens , mclior Jlriis, punSiiSf venit, maculis flavis y nigris ^ alhis mar' tnoris inflar variegata haec pretiofa^ An potius excre- mentum animale?

75» GRAPHITES. Ex phlogifto potiffimum com-

pofitus , fixus et non nifi nitro intercedente inflammabilis. Niger, opacus, attaQ:upinguiuC culus, molliflimus, fubfragi- lis , inquinans , opacus , ni- tens, facile in fragmenta inde- terminata difiiliens.

Plumba- I. Gr.nitoris mctallici, tcxturae fchiftofae. ScheeleASi.Stockh, go. 40. 1779. p. 2?8.

Sy[i. nnt. XII 3. p. I2r. n. i. «. /3. Molybdaenum triturs

caerulefceiitc impalpabile et fubfquamolum. Mtf. Tefjhi. 54. Zincum fulco inquinans. Woltersd. miner. 31. Ferrum nigricans fplendens, untluo-

lum inquinaus. Cronfi. miner. $. 153. 2. 2. 3. Sulphur ferro ct ftanno fa-t

turatum, tcxtura chalybea micaeea et £;ranulata. W'iUer> miner. 126. Mica pirtoria nigra manus inquinans.. Walier.JyJ} miner. 2. p. 249. n^ 14. Fcrrum cdrrolum vo-

latile mineralifituin, minera nigrefcente fquamofa pifto-

ria magneti refractaria. Hahitat , titplurimum in argWa et granite nidulans , iit

Groenlandia^ Scotia (^^<?ftf Dumphrey,) Anglia (prope

harto-

PHLOGLSTA, Graphites. 285

Carrodal,) Hifpania (^prope Cazella,) Pyrcnaeis (pyqpe

IfTeauxJ c/e&orntu TvcvircnCi {piope Kheinbreidcnbacb,^ Wircembcrgia {prope Alpiifpach,) ^^ Ratisbonam , in Auftria (/)/i9/)i?Hatncrxell rrPiafrciiinuth,) Hungaria (/>ro» /if Schemniz,) Ghin {pr^pe Kcinerz,) Bohemia (prope Blatte et Stuncarcf,) Saxonta (/Jrt?^/)** Johanngeorgen{ladt> Sedisdorf, Ehrenrrfcdcrsdo^if ct Marienberg , et pnffim in Suecia, infrngmeHtafubtiliffiniegranulartafecedens^ in- terdum ochia ferri tntermilla in firf um coloiem vergensy ferri niinqiiam cxpers , uf crcberrime -jV ^)^^ contineaty aere fxo pr.xeterea praegnans , penniy Ji riptoriis , pilcit tingendis , argillae intermifja catiliis fuforiis infervieut.

Carbo» ' 2. -Gr. tcxturae conchaeeac iii fragjnenta dilcoidea difTih^ens, Wiedenm bergm. Journ. 17S9. i. p. 609. Klftpr. chem. Ann. 1790. t. p, 293. V. Vichtel Karpath. p. 666. , ,

Habitat in Hungaria (prope Schemniz, in pratis tenuibus aut vcnis argiliae atrae induratae innidulaus , prope Tfcherweniza mntricem opati venue infiar percurrens ,) Bedemontio , Gallia , Voigtlandia (/)ro/)f Licbfcbwiz,) €t Norwegia (prope Kongsberg,) igne eandente -^^ fni pbnderis amittens , fup^rfirte parte ultra dimidiunr ex ter* ra aluminariy ceterum ex ferri ealce et terrajilicea cofi- fiata, ■

Fuligo. 3. G. intus aterrimus, cplore nigerrimo inquinans.

Hahel Schr. berl. Naiurf. 10. p. 75. Natiirlicbcr Rufs. Habitat ///Naffoviae fodinis lithanthyacum prope Outtweiler, Jirata tenuia his interferta et incumbentia eohfittUffis ^ at» dijiin^a /.wjut gentris fpeciei ?

76. SUL.

'^g5 PHLOGISTA. Siilphur.

76» SULPHUR. Ex vitrioli acido et phloginro con-

flamm.

Leni igne cum tenacitate, colore hepatico odoreque fibi proprio lique^bens , accedente aere in flammam caeruleam exardef- cens , et vaporem fuff)cantem tinQuras vtgetabiles plurimas delentem eru8:ans.

Cum metallis plurimis in igne col- liquefcens.

Hativum. I. S. niidiim purum.

SyJ}. nat. \. p. 169. «. I. XII. 3. p. 113. w. *• Vytxtts nu-

dus diaphanus, Cronft. mincr. §. 1^0. 4. I. SulphuF nativum. Waller. mtner. 20^. f^jfl, tmner, 2. p. 123. n. I. Sulphur

nativum purum iiavuin. Dal. pbartnac. 25. Sulphur nativum et vivum.

«) pulvereum.

WaHcr. Jyp. miner. 2. p. 12?. n. I. e. Sulphur vivum fl».

vuiT» pulverulentum aquis cfflorefcens. Vandell. thhni. 97. Sulphur thermarum cryftalhnum. ^) fQhdum. a) purum.

fl) formae communis. j- opacum.

PValier.fyf}. winer. 2. p. 124. «. I. e. Sulphur vi- vum flavum glehofum opacum. I"!" diaphanum.

fVall^r.fyl}. viiner. 2. p. 124. n. 1. b. Sulphur vji" vum tiavum glcbofum peliucidum. \i) fibrofum vel capillare.

FVatier. fyji. miner. 2. p. 124. 7/. I. d. Sulphur vi- vum flavum capillarc. ^) cryftallinum.

. PVaUer. fyj}. miner. 2. p. 124. «. I. a. Sulphur vi- vum liavurn cr>'itailiiiiCum.

}>) im-

PHLOGISTA. Sulphur. 2^7

b) iinpurum.

Wolt. tnin. 2^. Miif. Tefjin. 42. n. 3» Sulpbur nudum

luteum iijiiivomorum inontium. WaUer^fyj}. uiiner. 2. />. 125. «.2. Sulphur nativum ar- lenicale rubrum. Habititt «) in aquis fulphureis et thermis pttirvnis , his in- natans , et in canalilms , quos tranfeunt , inque receptacu-^ lis , in quibiis coUiguntur obvium j /3 fl) creberrime gyp' fo innidulans , /«liidia, Sibiria f/ Ruflia WolgaeT?/;//////^, W{////« aquaruiTi Lupiariim, Sicilia, Elba, infu/is AtoUis, Italia , Helvetia (prope Bex,) Lotharingia , Germania (prope Wcmien , Lavenftein f/ Duingcn ,) Ga.lUciii {prgpe WidJicuca.,) Manflia et Hungaria, J3b) «^ HecJ.7m Islah- diae, Veiuvium ItaJiae, /)ri//>f Bcx Helvetiae, /3 c) tabu- /arutn f cuborum , prifmatum tetraedrorutn ton^itudina-'' liter et fiibtHiter (iriatortim , pyramidum Jimplicium trie- drorum aut bexaedrorum , aut duplicium tetraedrarum in Italia prope Putcolos, Verucca et in Ducatu Urbino , /;; Hifpania, Normannia, Sibiria, promontorio Caucafi fep^ tentrionali prope thermas S. Carharinae , ^ b) arfenico. inquinatum aut tiu&utn , fandaracae aj^ne ,' in montium P prnefertim ignivomorum rimis et fijjuris , in Sina , infula aquarum Lupiarum et Mil© , etiam in Tiroli ct Hun^uri.i, fnoUe, texturae nunc iHciirvo - lamellofae ^ nunc fibiofte, ntinc conchaeeaff.

terreum» 2, S. humo aut argillae miftum, quam deflagrando rdinquit, ab acido affulo non foetens. Wafler.fyfi. miner, 2. p. 125 n. 3. Sulphur nativum mix-

tionis:peregrinae, coloratum. Jiabitat frequens in vicinia montium ignivombrum , in locis, in quibus multis jam annis elapjis , excrementa au mnlia accumuLabantur , tit quoque in uliis locis , e. gr. ,irope Braciano territorii romani , in lacubus (Lagnni,i Hctru* riae , in Pedemontio {prope Tortonam,) /« Hilpania, Alvcrnia, Germania (prope Magdcburg, Pirna c/ Scbsn- ^ dau ,) et Sileiia (prope Turnowiz ,) canum atit favuttt, -

veL a bitumine , quo fimuL perfifum efi, fiifcum ^ nigri- cans , veL nigrtim , flatnma caeruLea , qua ard;^t , pruhU ■ infperfutn , fuLphuris praefentiatn facile et evidgtiter tnu' mfefians.

hepati- 3. S. calce aut natro folutura, quod fulphure pcr flammam «um. conlumto fupereft, Ipont» vel acido adfufo foetens.

Habitap

2^8 PHLOGISTA. Sulphur.

Hahitat in vicinia montium ignivomorum , altas iitetintey tnonfes calcarios , nuncforviafolntafcaturiginisyaqnaef, fontis , paliidis vel lacus , qnorum aqiia ab infufo acido ■ cwn (oetore turhatur , ah inftillato plumbi aceto denigra^ titr, argentum immerfum denigrat, fnepius calet , f^e- ■ quens in imperio Ki.ffico , in Italia e. gr. iU lacubus He- truriae , ;«r^r Romam et Neapolin , in Sicilia , infuUs' Oceani aufiralis , etiam in Gcrmania , nunc forma foli' diori, utpltirimumfedimentum ejusmodi aquarumy etiatfi' infalfataris.

Pyritcs. 4. S. ferro intime miftum coloris aurichalcci nitoris mctalliciV formae communis. Syfi. natA. p, 169. «. 4- XII. Ti,.p.\\%. n. f.' Pyrites (ferri)

mineralifatus amorphus fcintillans, •

Cartheuf. miner. 51.- Sulphur ferro mixtunt informe pon.- deroium dilutc flav^um fiiperficic planfofculla.

fVaOer. vtiner. loq* fy^- miner. 2. /?^:i2i6.>. 4. Sulphue fcrro mineralifatum minera difforini paljidp flava nitente.

Cronfh miner. §. 151. 1. Sulphur mart? laturatum. ' Woitersd. tniner. 3 1. Fcrrum paUide iuteumji^lendcns po-

lymorphum.

Habitat per omneni tcrraruhi orbem , in 'Wontium et foffi- lium generihus fere omnibus , tum prioristum pojlerioris fere aetatis , durum, at fiepe cum nitoris metallici jaBura fatifcens^vcgum^fuperfiiiale, (iillatitittm,mdtdatifn,pHnit^ tim aUis immixtum , aut ipftim venas etflrata confiitttatt, opaamt, fragik;- ignis vi facile liquefcens, interdum ma- «neti ohtemperaus , pro€ter ftilphur et fcrrum non raro aunque cupriwt , arfenictim , aut aluminarem.terram con- tinens, in fragmenta ijidetermifiata difliiiens , textttrae rarius radiatae, quam compaBae, fit\^ficic nonnunquam fpcculi iitftar nitente , atit ve/iigiit cubtcis' vel hexoedro- pyramidcilihus inaequa-liy mt ceQuhfti, fulphuris et vi- tyioli ferri materies vu/gatiffima. . . 1

> ■' •* jBgUWtum.5. S..ferro intimc miltum coloris auridiaic«i «itoris mctallici, formae rotundatae, >

^y/i. nat. XII. 3. p. II4. n. 4. Pyrites ininmlifatus aggrS-

gatus figuratus. .i..V-'\--C ''

Wuiler. tftiner. 20^, fyj}. rniner. 2. p. 129. «.5. Suljil^ilCj^ fcrro mifteMlifatuoJ, miflsra globola concretum. \ ''^^

Habttm

PHLOGTSTA. SuJphur. 2S9

Habitat in Germaniae fodinis frequem , ctiatn pafjim va- ' ^""'» Hunc globoj t/iajoyes tfii/ioresve , wagii tninn ve tnr'

feSioSj Joittiirios y aggregatos aift coficretos , nunc heifii- fpbaeria , minc renes , nunc ova, nitnc friiHus, nunc fun- gos, num (ioladitas, nunc conos , nunc fijhiLis , nutic piHen, niinc arhujculatn referens, vetertftn pyritae fitnile,

Marcafita. 6. S. ferro inMme miflum coloris aurichalcei, nitoris metaliicf,

fornia crylt^-Jlorum. Syfi, nnt. I. p. 169. k. 3. Xil. 5. p. II 5. n. 3. Pyrites (cry'>

ftaliinus) mineralilarus cryflalliiatus. WoUer. miner, 211. f.fl. initier. 2. p. 131. ». 6. Sulphui:

ferro mineraliiatum forma cryibllina. Cronf}. triiner, §, 151. i, i. 4. Sulphur marte faturaturn

cryrtalli(atum. Cartbeif niiner. ^i. Sulphur ferro mixtum cryltnilinuin

pomlcroium dilute flavum. «) pyramidale, pyramide.

a) triedra. Sy(i. tiut. XII. 3./». I14, «, 3. «, a) perfcfta.

i») marginihus truncatis. Fig, 37.

b) tetracdra duplici, rariusfoiitaria ant vaga, frequentius

fieUatint y infpbaerae, colutntiae , echini , crtjiue , ta^ bulae, turriutn, arbufeulae fpeciem aut celiularutn m<h re aggregata. Fig. 23. Syji. niit. XII. 3./). 114. ;;. 3. (T. «) perfecla. h) angulis truncatis. ^) cubieum. Fig. 19.

Syfi. nat. XII. 3. />. II4. «. 3. /S,

Gefn. Fig. i^.f 2. Mtif. Teffin, 42. //. 4.

a) facicbus convexis.

b) planis.

0) faevibus.

h) ftriatis.

\ ftriis iii iingi:h's factehus cjusdem dire^lionis. \\ -Itriis alternarum facierum longitudinaiibus «t frans» verfis.

c) faciebus alternatim planis et convexis.

d) marginibus truncatis.

y) priftHaticum, priimatibus capillaribus frequentius ftellatim, quam parallele aggregatis.

a) hcxaedris.

b) o^tacdris,

T $) do-

29« PHLOGISTA. Sulphur.

i) doclceacdncura.

a) dodecaedris perfeftis. Fig. 29. 30. '

Sy/?. nnt. xri, 3. p. 1 14. ». 3. J/. ■^.

Mr// T.?/;m. /. 12. /. 3. , b) angulis nonnulirs truncatis. Fig, 21.

5y/?. «fl?. XII. 3. /». 114. w. 3. <.- c) angulis pluribus truncatis. Fig. iS- JS"»

5>/?. nat. XII. 3. p. TI4. K. 3. «. A. Habitat pafjim in Sueciac , Angliae , Germaniae fodinisy

^^) vulgatifflinum y y) ranjjituum , practer fomam ^fder-

nam p^ritae /imiU»

CLAS-

77- UKANIUM.

78. WOLFRAMUM,

79. MAGNESIA.

8c. STIBIUM. 8i. 2INCUM.

82. MOLYBDAENA.

83. STANNUM.

84. COBALTUM.

85. FERRUM. «6. ARSENICUM.

87. CUPKUM.

88. NICCOLUM.

89. WISMUTHUM.

90. ARGENTUM.

91. PLUMBUM»

92. HYDRARGYRUM.

93. AURUM.

94. PLATINA.

M If T A L L A. ; i^i

CLASSIS IV.

T A L L A.

Caice flava cum borace in vitium fufcum, cutn

offium acido in vtride abeunte. Calce flava cum borace et offium acido in vi-

trum caerulcum abcunte. Calce nigra cum borace ct oflium acido in vi-

trum rubrum abeunte. Calcc cirierea in vitrum hyacinthinum abcunte. Calcc alba boracem aut offium acidum , cum

quibus igne coUiquatur, vix tingente. Caice alha cum borace in vitrum violaccum,

cum oflium acido in viride abeunte. Calce alba cum borace et oOium acido in vi-

trum lacicum abcunte. Calce nigra cum borace et offium acido in vi-

trum caerulemn abeunte. Calce rubra cum boracc in vitrum ex virefccnte

fufcum abcunte. Calce alba igne in fumum album allium redo-

lentem abeunte. Calce fpadicca cum borace in vitrum viridc

abcunte. Calce viridi cum boracc et offium acido in vi-

trum hyacinthinum abeunte. Calcc tandem rubra facile in vitrum ex lutCO

fulcum ignis fbla vi abeUnte. Ignis vi fola non in calcem convcrtendum , ful-

phure lolvendum. Calcc tandem rubra ignis vi fola facile in vitruin

Havefccns abcunte. Calce rubra volatili.

Ignis vi loia non in calcem convertcndum , non

fulphure quidem, fed hepate fulphuris fol-

vendum.

Igtiis vi fola non in calcem convertendum, nec

fulphure, nec hepate fulphuris {blvendum.

T 2

ME^

29* METALLA» Ufanuim.

M E T A L L A.

77^ URANIUM. Duriufculum , fragile obfcure ci-

g nereum^ tritura dilure fufcum,

parum nicens ^ ponderis fpeci-

fici = 6440 : 1000.

Igne difficilimeliquefcens, exaqua

^ forti et regis per lixiv^ium fan-

guinis colore fpadiceo, per na^ trum colore flavo praecipitan- dum. Calce cum natro et borace in vi- trum fufcum, cum offium acido in viride abeuntc.

ochracc- I. U. flavercens tcrreum aqua forti totum foUibile, ferri calci ura. miltum.

Klaprotb chem. Annal 1789. 2. />. 403» Uranites oclira-

ceus Uitcus. Habitat fuperficinle in uranio fulphureo , fiavedinis niinc di- ititioru niittc faturatioris , ferri calce nunc magis , nunc niinus praegnant , nunc pulveridenttm , nunc paulo fir- miits cohaerens,

CbalcoH- 2. U. duriwfculum diaphanum intus nitens texturae lamellofac, thus, aqua forti totum lolubile.

Klaproth chem. AnuaL 1789. 2. p. 403. Uranites fpathofus.

We.ner Ueberf. v. Crvnfi. Minsr. p. 217. Griiaer Glimmer.

pyerner bergm. Journ. 1789. I. p- 376- n. 45. Clialcolit.

Habitat nunc fuperficialc , niinc minoribus majoribusve par- ticnlis gneifjo micaceo , granitae , ata mixto ex quartzo ct uraniti fulphureo foffili infperfum in Saxonia (prope Eiben- ilock ee Johanngeorgenitadt,) et eleclorattt Trevirenll (^prope Rheinbrcidcnbach ,) rarius cercum^ qiiam cupri ialce intermifia virens , coLoris piflacini , pfittacini , fma- tragdini , pomacei interdum in argenteum vergentis , for- ma communi aut cryfiatiorum exilium nitentium , cubos^ prifmata , tahulas hexaedras aut ocioedrai , frequentius tetraedras tttm re^atigulas , tum sbliquangulas referen' tium^

3. u.

METALLA, Uranium. 295

fulphure» 3. U. duriufculum ponderofiflimum atrum tfompaSum intus um. nitens.

Klaproth chem. Annal. 1789. 2. p. 405. Uranites fulphu-" ratus.

JVern. bergm. Journ. 1789. l.p. 384. «. 141. Pcchblcnde.

Habitat in Saxonia (/^'o/^f-Johanngeorgenftadt,) Thnringia? (prope Saalfeld,) et? Bohemia (prope Joachimsthal,) ntinc integra tenuia firata cum aliis (Iratis alterna con- /iittieHs, nunc majortbus minoribtisve partibus aliis injpcr- fum , Jblum ignis vi vix liquefcens , cum ofjium tamen aeido in vitrum viride ahiens , acidis difficiiius , optime cidhuc aqua forti folvendum , cui vini coloiem conciliatf nunc objcure cbalybeum pluvibi pUimbaginis nidulis, jhiiSf venisvarium, nunc aterrimum , ut tamen pafjlm ruhedo intermicet , tritura paulifpcr in virefcentem colorent ver- gente , nitore lithanthracem referens.

78* WOLFRAMUM. Fragile, obfcure furcum , in- iS tus chalybeum.

Acidis difficilime facilius quam in reliquis , aqua forti fol- vendum.

Calce flava natro tumantiquo- rum, tum potifiimum vo- latili fdcile folvendaj utrum- que in fal medium conver- tente , cum multo oflium acido ignis vi in vitriim cae^ ruleum abeuntc.

album, I. VV. ponderofum lameUofum maximc fragilc album a[fuper-

intbla aqua forti calida flavicans. Cronfi. miner. §. 208. Ferrum calciforme terra quadam irx*

cognita intime miftum. Croiif}. a&. Stockh. 12. p. 226. Jernften. Waikr.fyji. miner. 2. p. 253. n. 17. Fevrum lapidi vitrefci-

biii iuhaerens, mincra alba vel rubentc, facie lapidea finc

nitore in igne et niagn^^ti refraftaria graviflima. Scheele et Bergmann ttov. aSi. StQckh. 2. 178 1. p. 89« ^^ 9?*-

TungUea.

T 5 v.Born

294 METALLA. Woirramtim.

V. Boi^n htd. fofj. \.p. 89. Stannum fpatofum.

Karfi. Lesk. Mineralkab. I. p S75- Scheeliuni ochraceiim albuin.

Klaproth Schr. herl. "Naturf. lO. />. 319.

Hahitiit rarius in Suecia {prope Bipsberg») Cornubia (prope i*engilly,) frequentius in Saxoniac ( /^ro/^e Maricnberg ^? Altcnbcrs;) ^/ BohemiaeX/>">/'^ Schoenfeld et SchJacken- walde) fiannifodinis , ex wo/frami calce et tcrra calcaria confiatum accedente iiipluvimum ferri calce , cu)us largiori portione interdum flavefeit , neque aqua , tieque acidis fo- iubi/e , in igne crepitat , verum , ne violentiore quidemy liquefeens , nunc forma communi , nunc pyratfndis /c- Iraedrae dupLicis.

fpuma 2. W. ponderofifRmutn opacum coloris obfcuri tritura ex ru- lupi» bro obkure fufca ex wolframi, magncliae ec ferri calcc

compofitum.

$yfi. nat. 1. p. 17^. n. 4. Ferrum intraftabile fibris planiuf- ' cuiis centralibus nitentibus,

Syfi. nut. XJI 3./). 122. n. 3. Molybdaenum tritura rubra.

Woltersd. miner. 31. Ferrum nigrum radiatuni jovem adul- terans.

Cartheuf. miner. 72. Ferrum mineralifatum grifeo-nigrunj fplendens, latcribus planis ilriatis.

JValier miner. 26i}. Fcrrum arfenico mineralifatum, mine- ra nigra f ftilca attritu rubente, cryftallilata planis niti- dis ipicndentc.

ff^alkr fy/i. miner. I. p, 330. Magnelia cryftallina nigra fufca vel rubra intrinfece ftriata , attritu rubens.

Cronfi. miner. §. 1 17. Magncfia cum parva portionc mar- tis et jovis mixta.

Lehmann phyfic. chem. Schrift. p. Tfy. Wolfram.

4'Eihujar chem. Zerglied. des Wolfram Veberf. v. Gran* Hal. 1786. 8.

Karft. Lesk. Mineralkab. I. p. 576. Scheelium t)chraccum Spuma lupi.

Vogel mineralf p. 178. Spuma lupi.

Habitat rarius in Eltremadura Hilpaniae , frequentius in Britannia (^prope Caetanos,) in Cornubiae, Saxoniac et Bohemiae jiannifodinis y non raro ideofianni calce inqui" natum, coloris nigri, interdum in fufcefcentem vergentis^ fuperficie nonnunquam vnriis co/oribus ludcnte , nitens, texturae reBe lameUofae , rarius radiatae , frugile, moUe, ' in fragmenta indcterminata difJUiensy iii crufias incurvat,

angU'

METALLA. Magnefia. 295

*&

mgidofat atit re^as fecedeKs ^ foi^na faepe eofttntuni y in- terdiini prifmatum hexaedrorum cotnprejfortm pyramide tetraedra tenuinatorum , rarius tabularum tetraedrariiTtt reBanguLarum , falis communis fuiritu pro magna parte folvenaum , eique colorem conciliaus.

79* MAGNESIA. Fragilis, macra, opaca , fufca, in-

^ tus cana , ferro difficiltus ignc

liquefcens , ponderis Ipecifici

= 6850 : 1000.

Acidis plurimis folvenda, etaffufb

fanguinis lixivio colore ochro-

kuco ex his praecipitata.

Calce pro majore minorive phlo-

gifti fuperftitis portione nunc

hoc nunc illo colore confpicua,

minima portione vitris addita

haec omni tinftu orbante, pau-

lo majori violaceum, adhuc ma-

jore nigrum colorem affricante.

regiilma. I. M. mquinans nitoris intus mctallici textiirae divergenti-ra- diatae. Lapeiroufe aS. ac. Tolof. i. p. 256.

^ , Habitat in ferri Fodinis Sem vallis pyrcnaeae Vic-daiTos;'

reniforwis , magneti non ohtemperans , fubmaUeabilis ,• an nomine reguli magnefiae revera digna ?

ochracea. 2, M- friabilis inconlpicua terrca.

Syji. nnt. XIL 3./?. 194. ».9. Ochra raagnefiac pulverc» nigra. »

CronJ}, miner. §.. 114. MQgnefia friabilis terriformis.

Habitat in Anglia, l'yrenaeis (prope Sem f/ Lapciroufe , > Franconiae fodinis Culmbacenfibu-s et Sibiriae montibus altaicis utplurimnm nigra , rarius fuperficialis rubta , att ex fatifcentibus fpeciebus durioribus nata ?

pi£lorum. 3. M. nigra friabilis natans, ficcata, obltcr contufa ct cum oleo unguinofo fubada ad acrcm liberuoi fponte exar- deicens.

T 4 Wedege»

296 METALLA. Magnefia.

JVede^ewood ap. Kirwan.viwera/. p.^^2. T. Bergttt. chem» AnnuL »784- 2./?. 367. Grofchke chem. Annai. 17S?. 2. p 440. Wad.

"Halrtrtt in AnjTliae provincia Dexhy Jirata fatis ampla hine inde confiittiens , potilTiwum pvope Portwai , etiattt? in ferrifodinn fylvae Thuringiacae , v. g. prope}At\\$ aa nion- tem GUiktteir), pingendis navtbiis inferviens , praeter mu' gnt:fiam et fcrri caicem , plutttbi quoqiie caicem et baryti- dettt cotitinens» ^

nivea* 4. M. alba igne Fufccfcens aut nigrefccns, mollis cum nitri acido cfflrvefccns ct aerem hepaticum cru6tans. a) tcxtiirae radiatim fibrofae.

Cronji. §. 115. B. I. «. Magnefia alba ftri£le fic Ji£la. /3) texturae incurvo - lamellofae.

Karji. Lesk» Mineraikab, 2. p. 561. Magnefiuni ochraceum

album. Huhitat mnjoribtts aut minorihus portiotiibtts aiiis fofjiiibue immerfa , reniformis ant giohofa in Norwegia , Wermc- Jandia Sueciae et Tranfilvania, tiitoris iniiis vitrei, vix fu^'Opaca f ievitifctiia , in fragmettta indetermitiata difft- lietis , in gratiularia feccdcns , intcdum Jpongiofa , cuttt. horace liqiiatn vitriim ruhrutn exhibettf,

rubra. 5. M. rubra , vitra colorc rubro tingens. I Crotiff. miner, §. 1 15. 6. I. /3»

Habitat in Pcdcmontio et (prope Scm^et Lapeiroufc) 1« Py- t:ti\dkQ\s , Jaepe fphaerica j Jleliatim Jibrofa y ferri ittops.

Vulgaris. 6. M. mollis inquinans coloris chalybei nitoris metallici,

Syji tiat, l, p. 176. n. 8. Ferrum intraftabile fufcum in-

quinans, particulis micaccis Itriatjs, Syp. tiat, XII. 3. p. 121. «. 2. Molybdaenum tritura atra. . Cronfi mhier $. 116. 2. Magnefia parum martialis. Baiim. mitier. i, p. 269. Magnefia vitriariorura. Woltnrid. miner. 31. Ferrum nigricans fplendcns a cen*

tro radiatum. JValler miner. 269. Fcrrum raineralifatuin, mincra fuligi-

nofa inquinante, ftriis fparfis convergentibus. fValler. Jyji. mitier. I. /».328 «• 2. Magnefia fuliginofa,

particulis accrofis nitens fragilis manus inquinans. CarthetiJ. miner 72 Ferrum niincralilatum nigricans cbfo»

lete Iplendcns fibroRjm.

Hahitat

METALLA. Magnefia. 297

Hahitat in Suecia , (ad montem Skidberg et prope Tiwadcn,) Anglia (?« colUbus Mendip et provincia Sominerfet,) Gallia (i-t montibus pyrenaeis , potifjujtum Remie et Cani- gou, prcpe Siverac Koverniae, Davejan Occitaniae,) in- ftila Elba, Hctruria (^prope Chianciano di bagni,) Vene^ ton\m fodinis prope Schio, Hun^aria (^prope FeKobanya,) Silefia (prope Conradswalde ,) Carniolia (/j^^o/)^ Paludnig tf/LolliuH,) Hennebergia (/)ro/)f llmenau,) Saxonia (//f-o- pe Altenberg, Eibenltock, Annaberg , Johanngcorgen- itadt, Camsdorf f? Boefcnhrunn,) Thuringia (/)/*/>c"i/an- gcnwicle et in monte SchneekopF,) in Hercynia (^praeci' pue prope Ilcfeld , plurimo ferro in.fitinata prspe Wezla* riani et Osnabrugum) tatnin tnontibus ftmplicioribiis, (juam jnfiratariis , freqiientins barytidi^ ferri mineris, jafpidiy drgillae ferriferae j qiiatn fpato aut gypfo immerfa, aere vitali niit igne torta , aut vitrioli acido irrigata largaut copiam exhibens , vitris et criifiis vitreis aut tingendiSy dut omni colore exuendis crehro adhibita , ferro nunquam carens , texttirae rarius cotnpaSiae , ant fiellatitn fibrofaey aut minutitn lamellatae y quarnfparfey jiellatitn vel fctfci' ctilate radiatae , in fragtnenta titplurimum indcterminatay rarius in fe/lucas longas diffiliens , crebrius in fragtnentci granttlaria quam in crufias crajfas fubincurvas , atit in baciUos fecedens , faepe formae eommunis ^ tit tatnen etiam forma arbufcularum j fruticutn , fifiularwn , jivarum, tabularum minimariim tetraedrarum , in peUiciilas , co- lumnas , fafcictilos oggregatarum , atit prifmatutn tetrae'' drorutn, vel exiliutn acicularium hexaedrorutn in fafcicu^ los congefiortim compHreat.

fiigra- 7* ^* ™olIis inquinans nigra vix nitens.

Cronfi. miner, §. ii6. 2. u. WaUer. fyfl. miner. l. p. 329,

». 2. b. Magnefia fuliginofa icoriacea fiabitat in montibus pyrenaeis , Pedcmontio , Helvetia, Wirtembergia , eleBoratu Trevircnfi , Thuringia (prae- fertiin prope Koeniz,) Saxonia {prope (ramsdorf,) et Lu- iatia (prope Sorncndorf , et in monte Heideberg prope Rengersdorf ,) iisdem , quibus vidgaris , vjibus inferviens^ ferro qtioque nunquam libera , interdutn cupri pauxiUutit continens , nuncfuperficia/is, nunc minoribus majiori/msve partibus akis foffilibiis immerfa in fufcum aut caerulefcen- tem coloretn vergens , aut fuperficie variis coloribus piBa comparens , rarius fpongiofa , quam cotnpuBa , texturae tfrreae) planae vel (onchaceae, fuperficiei interdutn vejii' T 5 giU

298 METALLA. Magnefia.

giit fphaericii itHpreffis , forntae fdepe communii , inter' dum cellulofae , fruticulofae , pe^inatae , botryoidiif aut renum.

Pctraco- 8« M. durinfcula inquinans nigra intusnitcns, igne rubefcens. rius. WaUer.fyJl. niiner. l. p. 330. n. 3. Magnefia compafta ni-

gra, particulis nitens, dura, inquinans. Hiihitatin Galliae prof /«c/rt- Perigard , ntagnetem non fe^' quens , ponderofa , cim harace liquata vitrum ruhrum ex- /jthens ,• an hujus generis ?

rofea. 9. M. rofea lameilora non inquinans igne Facile et cum {puraa

liquelcens. V. Born ind, fojf. l.p, 31. Spatnra rcip.tiUans carneum par-

ticulis impaipabilibus, aurifcrum. V. Born ind. fojf, I, p. 68« Spatum fcintillans rofenra, V. Ktiprecht phyf. Arh. eintr. Fr. z. fVien. 1. i. p. 59. Bindheim Schr, herl. Katurf. 5. p. 447. Hdhitat in Tranfilvania (^prope Nagyag) et Hungaria (prope

Kapnik,) auri matrix , in crujias tenties et incurvas fe-

cedens , fermn cemmuni , hotryoide , aut lentium pyra^.

midumve pujillarum , in fphaeras , uvas aut pyrmtides

congefiaruvt.

80. STI-

METALLA. Stibium. 399

80* STIBIUM. Fragile , coloris argentei , textu-

t rae radiatae , ponderis fpecifici

= 6360 : 1000.

Igne non difficulter fluens, in cal-

cem primo ex cinereo albam abi-

ens , paulo violentiori in vitrum

hyacinthinum, tandem in fumum

album.

Aqua regis cum colore aureo fol-

vendum, et, lixivio quoque cac-

rulei Berolinenfis et aqua , for-

ma calcis alhae, praecipitandum.

nativum. I. St. flannei nitoris, ignis vi liquefcendo nullum aut fulphu-

ris aut arlenici odorem fpirans. Sj//i. vat. XII. 3. p, 123. «. 1. Stibium nudum argentico-

lofum. CronJ}. miner. §. 231. AEi, Siockh. 1748. p. 99. Antimo-

ni(i(n nativum feu Regulus antinionii nativus. Carthetif. miner. 59. Antimoniuni nudum rcgulinum. fVoller.fyJi. rniner. 2. />. 196. «. I. Antimonii regulus na-

tivus. Habitat in Siieciae fociinis Sahlbergenfibus Carlsort et Lator,

formae communis , texturae lameUofae : lameUis rcBisy

ciim hyciiargyrofacilejubigendiim, poji liquationem foli-

defcendo factle incryfiallos abiens.

arfenicale. 2. St. Itannei nitoris, ignis vira expericndo arfenicum olens.

Sage aB. Parif ann. 17JJ2. /). 3 lO.

Habitat in Delphinatu prope AUemont, in Hercynia fodina Abendroethe />ro/)e Andrcasberg, uativo Jimile , et arfe- nico parumper inguinatum , in fragmentfi indeterminata difjUiens y in granularia fecedeus.

lubrum» 3. St. obfcure rubrum fibrofum candefcendo fulphuris et arfe- nici vapores eruftans , parum nitens. Syfl. nat. \. ;?. 172 w. 5. XIL 3. />. 124. w.4. Muf. Tefjln. 50.

Stibium mineralifatum ilbrofum rubrum. JValler. miney, 2}(). f\Jl miner. 2. p. 199. »• 6. Antimo- nium iulphure et arienico mineralifatum;, rubrum.

CronJ},

30O METALLA. Stibium.

Cronfi.ntiner.^. 21"^, Antimonium auripigmcnto minera-

liiatiim. Vo^el Mineralf. 496. Minera antimonii rubrar "Habiiat ranus in Hungaria, Saxpnia.

Argenti- 4. St. fibrofum , ignis vi exagitatum argenti granulum relin* gb, " quens et fulphuris vaporem emittens.

Syjii nat. XII. 3. p. 194, n. 14. Ochra argenti germinans nigra.

Cartheuf. miner. 76. Argentum fibris reftis tcnuiffimis fria- bilibus nigricantibus.

Cronjl. initier. §. 172. 2. I. Mincra argcnti antimonialis capillans.

JValler. tniner 291. Argentum fulphurc, arfcnico ct anti-

' monio mineralifatum.

JValler. fyfi. miner. 2. p. 339. ;;. 9. Argcntum fulphure, aricnico et antimonio mineraiifatum, mincra plumofa vel radiara.

Hahitaty iitpliirimum quartzo inhaerem in Delphinatu {^pro- feAilemont,) Sicilia (prep^ Novara ^/ Koccalumiara,) in Tranfilvanra {prepe Nagyag,) in Hungaria (/)ro^f Kapnik, FcHobanya, Cremniz, Hodridch, Malazka, Schemniz, Kocnigsberg,) in Bohemia (prope Joaehimsthal,) i/t Hcnnebergia (/?/o/)e Ilmenau) et S^xonii (prepe Braeuns- derf f/ Frcyhcrg,) nunquum ultra ^-io argenti continem; utplurimum pauperrima , nunc arfenici pauxiliurit habenSy tiunc carens , creberrime ex atro caeruleum , inteiHum ci' nereum ant nivetim , fibris cnpillaribuSf lanae infiar moUi- htis reFiis nut flexuo/is , liheris, aut quodammodo cohae- rentilrus , fparfis , interdiini paralielis y aut Jiellatim difpojitis.

Stibigo» 5, St. fibrofum candefcendo fulphuris vaporcm eru6lans, vio-

Icntiore paulo ignc totura avolans, parum nitens. Sy-}. nat. I. p. 172. Antimonium fii?ris capillaribus fparfis. Syji. nat, XII. 3./?. 194, n. 13, Ochra ftibii germinans rubra. " Woltersd, miner. 27. Antimonium rubrum plumpfum. TVaUer. tninsr. 238. Antimonium magna copia fulphuris

niineraliiatum , lanae inflar fibris capiJlaribus feparatis. JVaUer. fyf}. miner. 2. p. 19;?, n. 3. Antimonium fulphurc

mincraiifatum, lanac inftar, fibris capillaribus feparatis. Voge/ tnineralf 496. Florcs antimonii. Habitat in Hercynia {prope Andrcasberg,) Saxonia, Hen-

jiebergia, Bohemia , Hungaria , Tranfilvania , Siciiia,

Hctru-

METALLA. Stibiam, 5or

HcfrurJa, Delphinatu ^/ Alverriia, inteydumfiiperficialisf fibris moUilms capiUaribus fiexilihus , liheyis, aut in bacil- hs , fafciculos , hnmfphaerin , vel fiedmim congefiis , c»-^- ierrvne cinereis , infertl/im nigris , hcpaticis , ohfcure rU' bris, violacsis , virefcentibus , ililute Jiavis , fiavicantibuSf aut variegatis, rarim albis.

6. St. coloris cbalyhei , nitoris nictanici , ponderofum can- deicendo lulphuris odorein /pirans, tandem totum forma fumi albi avolans. a) texturae con)pa£lae.

WaOer. fyfi niincr. 1. p. 198. n. 4. Antimonium fulphu-

re minerahiatum minera diffbrmi fohda livido - fuica. Cronli. tniner. §. 2J2. 2. 1. 3, jS) texturae lamelloiae.

WalJcr.fyfi. viiner, 2. p. 197. n. 2, d. Galena antimonij, y) tcxturae radiatae.

Syli. nat. I. p. 172. ». 2. Stibium ilriatum.

SyJ}. nat. Xil. 3. p. 123. n. 3. Stibium mincrahfatum fibr«-

fiim plumbicolorum. tVottersd. tniner. 27, Antimonium albo-grifeum ipiendens

itriatum. Cronfi. miner. §. 232. 2. l. I. 2. WaBer. miner. 238. An-

timoninm fulphurc minerajiiatum. fViiHer. fyfi. miner. 2. p. 196. n. 2. Antimonium fulphure

mineralilatum itriatum , colore griico - eacruleicentc. Dai. pharmac. 38- Antimonium, o) radiis parallclis.

PVaUer. Jyfi. miner, 2. p. 197. ». 2. a. i>) radiis ipariis.

Syfi. nat. l. p. 172. n. 4. M///: T^/TT». 50. Stibium

fibris intercuifantibus ipatum. IVallerfyfi. mmer, 2. p. 197. n. 2. b» <) radiis taiciculatis. t) radiis iteHatis.

Syfi. nat. Xll. 3. /). 123. «. 3. 7. Mw/ Tf^ff. 52. ». ^.

Jstibiuni iibris concentricis radiantibus. WaUer.fyfl. miner. 2. p. 197. ». 2. c. ^) texturae fibrofae. •a) formae communis. b} tiituiolum.

c; forita priimatum hcxacdrorum utplurimum acicularium interdum faicicuiatorum.

«

502 METALLA.' Stibium.

Syfi. nat. J,p. 172. «. 3. XIL 3. p. 123. «. 2. Stibium (cry-

Jtallinum) ciyltallilatum. Cron/i. miner. §. 233. 2, i. 4. Waller. nnney, iy).fyji. mi'

uer. 2. p. 198. «. S' Antimoniuin lulphure mineraiifatuna

cryftalliiatum.

Habitat rarius fiiperficiale , {juam partibtit minorihut majo- rihiisve terris calcariis , argillojis , fliiori , quartzo injpcr* furn f rurius in haciUos j vtplurimum in grana JcceJenSy fteqiiens in Hungaria , potiffimum fuperiori , Temelia (^prope Moldawa,) Tranfilvania {prape Vay^ia Hunyad, Staniza et Nagyag,) ati montes Sudetos , iu iiolicmia (^prope Przibram,^ «zCarinthia (^prope Sitiiz f/Lcmbcrg,) in Stiria (prope Schladming,) in Khaetia, ItaUa meHia (prope Pereta et Silvena,) Sicilia {ad montem Nifo,) Sar- dinia, Corfica, GiLWiz (prope K[im\)Gn) ejutque provinciis 1 Occitania {prope Villefort,) Alverni;^ (prope ilnbiliac,) • Borbonicnfi , Lemovicenfi , Andegavenfi , Piclavicnfi et

Britannia, in Hifpania, Suecia (/'i>^/;/« Wcltmanniae <>» Stripas , ) Norwegia {fodina Narverud , ) Saxonia (^prope I]raeuns<lorf, Freyberg, Johanngeorgenitadt, Camsdorf, . Gcyer et Voigtsberg,) Thuringia (prdpe ^toUbcrg) €t' , Hcrcynia (prope Andreasberg,) «) in Hungana (prope Magurca) et Saxonia (prope Braennsdorf,) /3) in Saxonia, (prope Braeunsdorf, ) Tranfilvania (prope Nagyag,) et Sabaudiae/<^^/«zV KolTy, »3^ /"« Lappenia, Ii) w Hnngaria (prope Koenigsberg,) c) in Saxonia (prop^ Braeunsdorf) tt Hungaria (prope Cremniz, Fcliolangos £t in Bironia. Duroz , in fedina Temefienfi prope Dognal«a articu/atit,) •y a) vulgatiffimum , chemicorum , alcbemicorum , metaUo- rum reliquorum ejfentiam aurique femina in eo quaeren- SiuM, mediconim, oeconomorum , nrtijicumtypos futt- dsntium iijibus inferviens.

argentifc- 7» St. coloris chalybei nitoris metaflici, tritura albida. rum. Klaproth chem. Annal» 1790. I. />. 294.

«) formae communis.

V. Born ind. fojf. i. p. 78. 2 p, Ii6. Argcntum album, ar- fcnico et cupro fulphurato mineralifatum, tritura aibida, et argentum album amorphum lolidum. /3) forma cryltallorum polyedrarum. 'V. Born ind. fofj'. I, p. 78. Argentum album cryftallis po-» ly€dt'is.

Habitat

METALLA. Stibium. 303

Habitat in Hungana /^y-o/»^ Cremniz , in JOO partibas ultra •^i^ pihii metaliiciy iiltra 31 cupri , peue 15 argenti, II^ fulphtiris , et idtra 3 ferri~tontinens.

pliofpho- 8. St. aciculis fparfis lameilofis longitudtnaliter ftriatis fine fu« ratum. roo notabili incandelcentibusi

C a. Rrfiirnoixnky chem. Annnl. I^jj^. I, p. 291. Habitut in Sabaudiae valle Scrvoz , foveis fiibii viilgaris ia* juellofi innidtilafis y nioUe , coram tnbo ferriiniviatorio m carbone faci/e lirjuefcens , et in fcoriam friabilem granis jiannei coloris innidiUantibiis cnnfpicuam abiens , frequen' tius fi.avurny aureum j vel a(bumy quajn nigrum et tnc' taUice nitens.

muriati- 9, St. niveum matris perlarum inftar nitens parallcle radjatum cum. foniia tahularum exilium ereftarum tetracdrar«m.

Koeffhr , Hacqvet , et Klaproth chem. Annal. 1787. 1.^-334. 1788. I.^ 523. et 1789. 1. p.<).

Schreiber hergm. Journ. 1788- i» />• II. ct 1789. I. p. 398.

Ferber nov. aSl. Petrop. 3.^. 271.

Habitat in Bohcmia (prope Przibram, g^a/enac,) Saxonia (^prope Braeunsdorf, congeneribus infidens .f) Delpfanatu (/■» wo»//^/^j(ChaIanches,) a Hungaria (/^ro/^f Felfoba- nya , ) aqun regis totum folvendum , majoribus frufiulis igni expojitum decrepitans, in pulverem contufum facile igne liquefcens et totum fpecie fumi atbi av^ians , cum bo' ract c»Uiquatum m^talli gremi/a fxhiiieut.

81. ZIN-

go4

81. ZINCUM, ZZ

METALLA. Zincum; '

Submalieabile, fnbfonorum ,'ex cac* rulefcente album, texturae radia- tae aut hbrofae , nitoris conftan- tioris, ponderis fpecifici == 6953 : 1000.

Igne non difficulter liquefcens , m flammam cxardefcendo corufcan- tem virefcentem et floccos niveos eruOiando^calcemrelinquens, dum calet, flavam, poft albam, vitris nullum colorem aflricantem, cu- prum flavo tingens.

Acidis omnibus folvendum , acrimo- niam eorum delens , colorcm nuU }ura concilians.

ochracc- um.

calciFor- me.

2. Tiulvcrulentum album inconfpicnuin.

Syfi. nat. Xn. 3. p, 193. Ochra zinci a'bi(la.

fVailer./yJi. Mzner, 2. p. 222. «. 8« Zincuni palverulentum

terreltre. Griti €t Eiigefirdm aB. Stockk 56. p. 77. 78* Habitat in Sina, Siieciac monte argenteo occiderttali^ ef Ca-

rinthiae /b^/;zix Bleybergcnfibus, via humida ctim acidis

fffervefcem et fere totum folubile.

opacum album incon- Minera zinci olciforthis

2. 2. coagmentatum molliifimuin rpiGuum.

Cronji. miner, §. 226. i. i. 1, I. pura indurata.

Habitat in Sibiria C/bJ/««Tfchagircnfi tfiontiim altaic^tim,') Succia (/« monte Stollberg,) Silefia {prope Beuthen,) Bohemia iprope Commotau ,) Hungarta (^prope Cremniz,). Aultria (ad montem Schwarzenberg , et prope Annaberg et Tirniz,) in (Jarinthia {nd montem Koenigsberg,) Car- niolia (^prope Treviio ,) Venetorum terrii (^prope Schio,) Angba {^prope Wirkesworth ,) intus teyreiim aut miHutim lameUofumy raritn compu&umj acidii facile cnm effervef- ctntia €t f^n tQ$um fQlKbile , faepius in crujiasftcedem,

inter^

METAtLA. Zincuni. 305

interdtim in flaviim aut cinereumcoloremver^em, mnnnn- qunm cellnlojum noHulofnm , fruticitlojtiifi , fiptii'-f:-7n, tiut Jliriae forrna confpicttnm f a metalii alienilabe fatis purum.

vitreum. 3. Z. durum pellncidum nitoris vitrci.

Wnller.fyj}. miner. 2. p. 215. ;/. 2? Zinoum furphure mine- ralilatum, minera albelcente vel grilca, facie vero et tex- tura vitrca. Habitfit in Dauuria, Anglia , Namurcenfi comitatii , Ca- rinthia.

filiceum, 4. Z« album fihrofum in cruftas fecedens cum acidis in gelatC-

nae ipcciem abiens. Klaprotb 1788- I- /». 39T. Hahitat f« Scotia (Wanlok Heacl^) Bth^o\h' plumho fpa-*

tofo ^ fortna utplurinium hemifphaerica infidens y tertiam

partem terrae filiceae , metaUici praeter zinctim nihil con-

tinens,

Ipatofum. 5. Z. lamellofum diaphanum igni expolitnm paulifper decrept- tans, ncquc unquam lulphur eructans, formae commu- nis aut globulofac. Habitnt in Anghae (Nottingham ,) Au(lriac (^ad montem Schwarzenberg ^r pro/Ji" Tinuz ,) Carinchiae (^prope ^i&y- berg,) Brisgoviae {p^ope Frcyhnxg') ftfdi/tis utp/urimunt album , interdum ferri calce acccdente colore dilute viri- di, virid:, fliivoj flave/cente, ritfefcente, fpadiceo, luteo, ni' gricante tinSiuvi , terram quoqite filiLcam femper conti- nem , nonnunquam • adeo copiojam , ut ad cbalyben» fcintitlet.

eryflalli- 6. Z. lamellofum diaphanum igni expofitum paiilifper decre- num, pitans neque iulphur eru6tans, Formac crylUilinae.

Syji. nat. XII. 3. p. 125. «. I. Muf. Teljin. 52. n. !♦ Zin- cum cryltallilatum.

Cronfi. miner. §. 226. I. I. i, 2. Minera zinci calciformis pura indurata druiica.

Habitat in Anglia (^praefertim provinciis^i^iottmsyizmetSom' merlet,) Polonia, Carinthia (prope Bleybcig,) Anftrja (^prope Tirniz,) Brisgovia (^prope Frcyburg,) Ducattt Weltphaliae, et prope AquisgraniuTj , fpatofo jatis Jiniiley at forifta tabuLarun refraii^Hlarum tetrnedi arwn in dru- fas , globi vel uvne fpeciem aggregatariim , aut cubortiin exilium perfettorum facicbus nunc planis , nunc convexis gaudentiumy aut paraliclepipedorumy aut pyramiduw tric- U drarum

30$ METALLA. Zincunr.

> dyartm vel hexaedrarum ^ faepius Jimplieium quam du- plicium , intus crebro cavarum , ruri(Jime prifwatum hexaedrorum in pyratnidem hexaedram termiiiatorum, aiit acicularum capiliarium interdum fiabeUi injiar difpojita' rum confpicuum.

Calamina-y. Z. molle tinftiuii formae communis, tcxturae terreae aqua ris, foiti totum fohibile opacum inconrpicuum.

5y/?. nat, L p. 174. n. 4. Zineum'terreltre.

Syfi. nat. XIL 3. p. 126. n. 5. Zincuni fubterreuna lapi- defcens.

WaUer. miner. Iii^'^. Zinci mincra tcrrea, colpre flavefcente f. fufco.

WaUer.fyfi. nnner.2. p. 2 16. n. 3. Zincum terreflre vel la- pideum , colore flavefcentc vel fufco.

Wolttrsd. mintr. 27. Zincum argillofum ponderofuni , co« lore vario.

Cronfi. miner. §. 226. 1.2. Mincra zinci calciformis impura.

Habitat in nova Hilpania {inter Chilalpan et Troizlan,) Si- biria (/Jri^/Jf Nertfchinsk,) Polonia (/>ro/je Olkuich ,) Si- lefia (/>r<?j5tf Tarnowiz,) Saxonia (/>rr/>f Hohenhan ,) Bo- hemizXprope Tlcheren , Bibshauien et PJan ,) Auitria (ad montem Schwartzcnberg , prope Annabergif'/ Tirniz,) Carinthia (prope Bleyberg, Bleyburg et ad montem ^au- ken,) Garniolia (prope Trevilo,) covntatii Marchiae^^/jro- pe llerloh,) Ducatu WeiifhiUac (praefertim pyope BrH' ion , ) et Juliacenfi (prope Grcinich , ) terra Leodienfi, Belgii /)rei;/««7j Nemurcenfi f/ Limburgenfi, Galliae An- degavenfi et Saumurois, eiiam Sevennis, */AiigIia (/;/ col- ///'«x Meudip, in previnciit Derhy , Flint, Sommcrlct et Nottingham ,) parando aurichalco vuLgo inferviins, prae- ter ftrri calcem , qua rarius viridi , freqventius ex fiavef cente cinereo , (Iramineo , ifahetiino , aurantioy rufefcentef rubre , ereberrime ex ruhro fufco colore tingitur , plumbi calce , galena, fpato (quo praejente potilJimum effervejcit') inqtiinatum y in granula fecedenS , argitiae femferae ut- plurimum innidtdans, rarius texturae fefiucariae.

Pfeudoga-8»^Z. nitoris femimetallici texturae laniellofae igni injeitum lena. fulphuris flammam et vaporem eruflans , formae com-

Bicnde. munis.

Cronft. miner. §. 228. 2. I, 2. 3. Zincum calciforme cuin

fcrro fulphuratum. Funck a£i.S$Q(kh, 1744. f, 58. Steriie nigrum.

Vogel

METALLA. Imcum. 307

yogel ffthter. 167. Baum. ttntier. i. p. 271. Fott ohferv, 2.

/). lo^. Scopol ann. hijhr. Jiatur. J. p, 53. Pleudogalena, &) tritirra alba. /3) trittira cincrea.

5}y?. nat. {. p. 174. ». 2. Zincum micaceum fubteflella-

tuni nigruni. Syji. nat, XH. 3. p. 126. n.6. Zincum femitcfTeHatum atrum. jVuller. miner. 248- Zineum lulphure, arienico et fcrro

mineralilatum, PVciUer. Jyji. miuer. 2. p, 2 18. «• 5- Zincnm fnlplMjre et

ferro mincralilatum , minera fquamulis vel teffulis mi-

cante obfcura. Cartbcuf. miner, 6l» Zincum mineralifatum fquamofum

nigricans nitens. y) tricura riava. ^) tnijura rubra.

SyJ\. nat. \. p. 174 «. ^. XIL 3. p. 127. «. 8- Zincum mi-

caceum rubicundum tritura ruta. ffatier. m i fter. 2^0. Zincum fulphure, arfenico ct ferro

mincralilatum. PVaUer.JyJ?. miner, 2. p.220. «6. Zincum fulphure et ferra

mincralilatum, minera aut rubcnte aut pulverem rubicun^

dum exhibcnte. Cartheuf. miner, 61. Zincum mineralifatum fquamofum

rubefcens nitens.

a) purum.

b) cupro fulvo fubtiliter infperfo inquinatum , hinc metal" lice nitens.

Syft. nat. XII. 5. p. 12^. it, 3, Zincum (Swabii) minerali-

fatum compaflum , atomis albidis- Cronfi. miner. $. 227. 2. I. I. 2. ZinCum forma metallica ^

fulphuratum, PValler.fyfl. niiner. 1. p. 2l8 «. 4 b. Zincum fulphure ct

ferro mineralifatum colore obicure ferreo, particulis mi»

cantibus.

c) galenac miculis interfperfis metallice nitens,

ai Syp Hat.l.p. 174 n. I. Zincum cainim galenaintertektum» Syji. nat. XIL 3./?. 12^-. w. 2. 'Zincum (mineralilatum)

mineralilatum compa£^um fubfquamofum. PValler, miner. 247. Zincum fulphure plumbo f. ferro

mmeralilatum oMcurum , particulis micantibus. fVatier.fyJi. miner. 2. p 218- n- 4. a. Minera xinci mi-

niinis fquamulis nitens. Cronli, miuer §. 228. 2. 3»

U 1 t) Muf

308 METALLA. Zinciim,

5) M»f. Tefjin. 54. ». 3. !^incum lamtllofo - imbrkatiim rtietallicum. Crotiji. miner. §. 227. 2. I. I. t. () Sy[i. nat. Xll. 9.^. 126. /?, 4» Zincum (ftibiatum) min^- ralilatum fibrolum. Muf. Tefjht. ^4. «. 4. Zincum ftibiatnm. t) Mf// Teffin. 54. «. 2. Zincum lamellis decuflatis, in- tcrftitiis ftfrrco-ocbreis. <1) argcnto fubtiliffime infperfo divcs.

Syft. nat. XII, 3.;;. 150. ». 8. Argentum (zmcofum) mi-

neraiifatum zinco Itcrilo. Cronlh miney.%. 174.7. Argentum zinco fulpliuratd rai-

neralifatiim. WaUer.fyP. rniner. 1. p. 340. 7/» 11. Argentum zinco ful- pburato mineraliiatum, mincra nigra vel nigceicenie nitida» c) •argentum aurumque fubtiliflimc infirerla coiitin^ns.

Syp. nat, XII. 3. p. 15-2. n. 2. 7. Aurum mineralifatum

pyrite in zinco fteiilo. Cron/i. tniner. §. 165. 2. I. 3. Aurum fulphurc ininerali-

iatum mcdicante zinco aut ferro aut argento. Walier.fyJ}. miner. 2. p. 357. «.4. Aurum lulphure, zinco et ferro mmeralilatum , minera plcudogalcnica. ■Habitat freqtiem iu S'\h\v\;xQ , Norwegiac, Succiae, Scotiae, y^ngliac, Germaniae, Hungariac, Sabaudiac./i^/«/x, dj in Sabaudiae {propt Sourdc , ) Hungiriae (^prope Schem- niz,) Bohcmiae (prape Katieborziz et Joacnimsthal ,) efi -.Saxoniae (/)/^3/>f -In-eyberg et Schneeberg,) c) in Tranfil- vaniae (prope Caionell, Boiza et Solathna) et Hungariae Cprope Schemniz) ./o^/«/>, in grana fecedcm y ntpluri- miim qiioque parteni tcrrac aLwninaris ct pliceae ccnti- nens f rarius forfnae glohufae y aitt textnrue in radiatain mrgentis^ aut intus fpcculi infiar nitejis , interdum in te- neUris cultri aut caUiuii apice tentatuiH fciiitiUas /ucidaf ernittens , crcberrime fifcutn aut nifriim , at multis quo- ^ue fiavi ruhriqiie coloris varietatibus confpicuum , ra« rius viride^ ocijroleucum vel albuni , faepe opacnm , in- terdum fubopacum , rarius diaphamitu , femtpethicidiwi vel peUucidum^

crydalli,' 9. Z. nitoris femimctallici, tcxturae lamcllofac, igni injedtum lutiun. fuJphuris flammam et vaporem eruduns, forma cryltallo-

runi aggrcgatarum.

METALLA. Zincum, 309

Syfi. mt. Xir. 3. p. 127. n. 7. Zincum fterihim o£laedro- cryftdllifatura conglomeratum.

Byiinn. Cronji. Miner. §. 228. 2. 4.

JValief. fyji. miner. 2./?. 221. n. 7. Zincuni fulphure c Ferro mineralifatnm , cryfbllifatum.

Jiahitat /« Scotia (prope Airds,) Hercynia (;jr<?;>^ Lauten- thal,) Saxortia (pro;)^ Scharfenberg <>/ Freyberg,) Behe- mia (prope Ratiefcorziz,) Hungaria, Tcmelia (propeDog- uaska) et Tranfilvania , colore JitiiUiter variakiili ^ quaut in Pfeudogalena , ciii praeter formam fimile , fuperficiei colore interdum alio , vireftente , chalyheo , aiit v.trieirato, mwquam opncum aut fubopacum , iitmc pyrarnides /impli- ces tri- vet hexaedras , nmic duplices tetraedras , iiunc cnbos j nunsi prifmnta tetraedra obliquangula vel reHan- gida y nnnc dodecaedra , mmc po/'yedra refereus,

82« MOLYBDAENA. Cana , fragilis , ad aerem con- 2, ftans, ignedifficukerliquef-

cens , ab acidis difficulcer, a natro ncquaquam fbl- venda 5 magnetem non fe- quens , ponderis fpecifici = 6963 : 1000. Calce alba volaiili cumboracc in vitrum violaceumj^cum offium ac.ido in viride ab- eunte, acida, aqua folven- da : folutione ab inftiliato fanguinis lixivio aut galla- rum infufb colorem fpadi- ceum, ab injeftis aliis me- tallis , addita acidi muriae portiuncula , colorem cae- ruleum induente.

vulgaris. t. M. molHfnma opaca dihite plumhea attailu pinguis incurvo- lamcilola atta^tu pinguis igne luiphur cructans.

U 3 5y/?.

310 METALLA. Molybdacoa.

$yj}. nai XII. 3. p. I2T. n. I. y. Molybdacnuin tritura cae-

fulelcente lublamellofum.

JValler. fyR. tmuer. 2. f . 249. n, I. a. Molybdacna pura iueinbranai ea jiitens.

Crmfi. tnmer. $. i> 3. 2. 1. Molybdaena membranacea nitens.

Scheele aSL Stochh. :?9 1778- p- 247 &c.

Hibitnt, faepitii feldfpato aut fitxis ex eo compojitis tnnidu' latis y in Suecia {prope BiTpberg , Caftniis , Grosdrjim et Land^s,) Sa.xonia (/^ropf >Jtciibcr^,) Sahaudia (rt<^ wo«- ietn TaliFrc,) et Caiabna {prope Squillace, in valle S. Si- mio, et in tnontibus Jciunio et S. Niccolai, ) in fragtnen- ta indeterminata difJiUens , in granutafecedens , Julphu-^ ris fat mugnam copiatn cotititiens , ponderis, fpeeifci -^ 4^69 : xQCtO fortnrte utplnriwum comnmnis y rarius tA* kulus ieuues exila bexaedras referens,

83« STANNUM, Malleabile, molle, mutum, album, 2jt ponderis fpecifici = 7150 : 1000,

nicoris coi^ftanrioris.

Igne faCilime liquefcens, etin cal- cem canum abiens , difficnlter in vitrum idque quidem laQeum abeuntem, quem colorem etiam aliis vitris pellucidis conciliat.

Acidis facile , at impcrfeQ:e fol- vendum, iisque amarum {apQ- rem impertiens,

nativum. I. St. album nitoris metallici purum, »

Syfl- f-at. VII, ^.p. 256. «. I. Stannum nudum. ^ dit Cojia et Borlace aSi. atigl. 56. /). ^s. 305. et 69. \. p. 47. Hubitiit in Cornubia, crufia cryfiallini ohdu^um ^ au verc tiativuffi ?

aureum. a. St. aurei coloris facile in flammam caerulcam exardefGcns,

et calcem album relinqucns. Berginan nov. oH. Stockh, 2. 1781. />. 328. Gerhard Grundr, minernl. p. 250. Habitat rarius et min-oribm tanttim portiottibui nliis fojpli"

bus infperfum in Silcfia prope Gicren,

?. St.

METALLA. Stannum. 311

pyritico- 3. St. clialybei coloris, nitoris met^lHci, tcxturae radiatae igne lum. fulphur eruflans, et calecm albam relinquens.

Bergman nov. aSi. Stockh. 2. 178 1. p- 328« Gerhard Gnmdr. Mineral. p. 2^0,

Habitat in Siltfia prope Gieren et Cornubia, fiamnta tniniit liicida ardetts,

raincrali- 4. St. nitcns opacum Ia£teum tritura ex flavefcentc alba. iatum. Gerhard Grttndr. MiiteraL p. 250.

Hubitat in Silefia (^prope Gieren,) qiiarti9 fafciis micae plU' ritfiis vario iithaeretts,

ipatofum. 5. St, albidum lamellofum diaphanum femipellucitlum aut pel- lucidum. ^ Syp. tiat. I- p. 182. tt. 6. XIL 3, p. 13 1. k, 4. Stannum fpa-

tolum fubdiaphanum album.

Vogei mineralf. 166. 46 1. Jujl.tnincr.iro. Stannum fpati.

fVi/Jer, t/tiner. 303. Lapides llanniFcri fpathacei.

JVaUer. fyji. miiier. 2. p. 322. n. 5. Stannum arfenico et ferro rumeralHatum, minera (pathiformi.

Btiiitn. Veberf. Cfotifl. tnitier. p. 198. Zinnfpath.

Habitat in Bohcmhc Jiatmifodinis y facile cutn xvBlfratfio aibo coiifutidendtim-f difficttlter acidis Jbivetidum et igne liqtiefcetis , raro onitiis ferri expers , crebro q^tiocjue arfe- nici pe&icuias Jiibtiiifjitnas itnmixtas habens f una cuta carhonibtis igni expojttum fiatitium largietii,

ligneum. 6, St. dilute ligneum flriis alternatim dilutioribus piftum flel- VVoodtiii. latim librofitm fcintillans, in cruftas fecedens, in frag-

menta cuneiformia diililiens. /

Walier. fyji. miner. 2. p. 322. «.6? Stannum arfenico et fcrro mineralilatum, "minera amianthiformi alba.

Brlinttich. aS. Stociih. 39. 1778' p- 320:

Klaproth Schr. berl. Naturf. 7. p. 169. 180. Holzzinn.

Habitat in CJornubia, potifjitttum in parochiis S. Columbi, /)"yonyfi-i et Kouch , renis atit giobi fortnatn prae je fe- rens , acidis dijjiculter foivettdum , igtje cotonm miitattSy et dijfciiime iii^nejcens , opacutn , ferri divcs , ut tameti Jiaiitii /o'^ largiattir, potideris fpecifici = 5800 : 1000«

amor- 7. St. compactum opacum formae communis coloris obfcurf, phum. tritura dilute cinerca.

Syft. tiat. I. p. 182. B. 4. XIL 3./). 130.». 3. Stannura amorphum rufo-nigricans.

U 4 JValler.

;i3 ■ - :MF.TALLA. Stannum.

yV^Uey, tniner. 283- Stanninr) ferro ct arfenico mineralifa* tuiri , lapidibus fiqiplicionbus fimile.

JV''lier, fyft. mhier. 2 p. 321. n, 4. Stannnni arfenico et ferro niineiaMlarum, mineralolida, coloreoblcurerubcntc.

JV"lterid. tiiimral. 32, Stannum amorphum petra varia vcttitum.

Cr'>nft miner. § rgo. I. I. I. I. Minera fianni vitrea arfe- nic;.bs auiorpha.

Ha'''t^t , interdunt libera in montibits. accumnlatis jacentj in India, et mfula Banca, in rcgno mexicano et chilenfi, in Ansfliae provinciis Di-wonia ct Corni'ibia , inftiitsqiie Silly, in Saxonia <•/ Bohemia Franconia(7«/e7^«/V/>///x, in Silefia (piope Gieren ,) (jallioa, ftque inferiort Hungaria, eohtiti interdiiin , femper ferc arjettici , pmefertim nlbi- ^atitis pnrticuiis pluritr.ii , crehrofubtiLifftniis infper/it., uf igi.t expo/ituw arfenici vapcetn eriiFict , notmunquntn al- bus arfenici pulvis effiorefcat , igne ceterutn dijfieuiter li- ^uefcem , cum ftrepitii ditftiiens , et cnrbonibus interjefiit Ji.intiutn exhibetis , acidii dif[icuiter foivendum, fepejcin- iiJatis f in granula freqnetitius quatn in crtfias fecedenT, eoloris fufci aut nigri, ponderisfpecifici — ^ys^o : lOOO, ntpiurimtitn pnnitn nitens , inter^dutn fpecuii injiar , non- " nunquatn fpongiofunt,

granula- S St compa^^um opacum ponderofum tritura dilute cinerea

tuin. forma ciyftaliorum minorum extrinlecus nitentium. ^l

Zwitter, Syfi. nat. XIL 3. />. 130. n. 2. Scannum grams cryitalhnis i

aggregatis, j

Wutler. tniner. 282. Stannum ferro et arfenico mineralifa* '

tum, cryltallis Itanni minimis. Vogei minerai. <^6i. Minera cryftallorum ftanni. Crohfi. miner. §. rgo. I. I. I. 2 "2. Minera Itanni vitrea arienivaHs cryltaliifata, cryltallis minoribus. j

«) WiUer jyft. ntiiier. 2. p. 320. «. 3. Stannum arfenico mi- j neralilatum , minera irremilari , cryitallis mincralibul^ j ftanni mimmis in matrice lapidea aggrej^atis. '

;?) JValler. fyf}. tniner. 2. p. 322. n. y.^Stanni mincra arenis vcl terri.s unuiixra. Hab;tat ctim amorplio, cryftaHis rariits fiavis , flavicantibtts atit vtrefcentibus , quam rubris , ftfcis atit nigris , nunc quartzo , tntcae, argtQae , iithomargae , flueri , fpato, fle^titne , aik compojito ex his lapidi iminerjis , aut in hu- MO :iren tve iiberti , nuuc paralleiepipeda refianguia, nune fyramides tetraedras utpiurimutn dupiices, rarius perfe-

Slasy

METALLA. Stannum. 315

Hai , quam ad hajin communem triincatas vel in aciem terminatas , nitnc prifmata tet> uedra , tttrinqtie pyrawide raritts oFiaedra , qttam tetraedra teruiinatd ^ interdtitn ^e- luinatitn pyrumidihtis cohnerentia , non raro pyratnidihtis aut angtUis , attt tnatginihtis trnncatis referentihus , cete- tiim amorphojimile^ interdutn fiihopaciim.

1. St. compactiHTi opacum ponderofiim tritura dilute cinerea,

foniia ciyftallorum majorum. Syfl nat. \,p. 181. n. i. Stannum cryftallis pyramidatis ir-

regularibus nigris. Syfi. nat. XII. 3. p. 130. n. I. Stannum teiTcris cryfbllinis. Gronov. fuppl. lo. ;/. 31-41. Woltersd. min.^2. Stannum

potyedriiirj irreoulare nigrum. fValler. miner, 302 htannum ferro et arfenico mineralifa-

tum, n'inera cryftallifatione polycdra. fVaiier.fyft miner 2. p. ?I9. n. 2. Stannum arfeoico mi-

ncralitatum, minera cryftallifata , tigura polycdrica, dii-

vcrio colore. Cronf}. mtner. $. igo. I. I. I. 2. I. Minera ftanni vitrea

arlenicalis cryftallilata , cryftallis majoribus. Jtnper. hifl. nat. 519. In^iemmatio ftanni. Hahitnt ctim amorphe y ctii praeter figtiratn cryfiaUorum mO'

jortim fimile , ruriffime olhum, forma cryfiallorutn , ititer'

dum granatos referenttiitn y ad gr mulatum aceedens y ab

boc H amorpho vix fpecie diJiiNFium.

y 5 84- G0«

314 METALLA. Cobaltum.

84* COBALTUM. Durum, fragile, nitoris exigui

K fugacis, colorischalybei, pon-

deris fpecifici = 7600 : 1000» ~

Igne difficilius cupro liqnefcens, diutius efficaci in calcem ni- gram abicns , quae vitris cac- ruleum colorem affi^icat.

Acidis facile folvendum iisque colorem rufefcentem imper- tiens , calorc in viridem et modo ferri expers fir, in cae- ruleum cranfeuntem.

nigrum, I. C. inconfpfcuum eoloris obfcuri prunis inrperfum nullum aricnici vaporem crnftans. Cronfl. viiner. §. 245. Cobaltum calciforme martiale abs- que arfenico. y

«) friabile, inquinans.

Cronft. tnincr. Cj. 24^. I. I. I. Ochra cobalti nigra. tValler.fyfl. miner. 2. p. igj. «• 7- a. Ochra cobalti nigra. /5) induratum.

Syji. nat. Xli. 3. p. 129. //, 4. Cobaltum (fcoriatum) po- '

roium oJauceiccns fufcum, Cronfl. ntiner. §. 24v ^- 1-2. Mincra cobalti vitrea. Gefn, cacim. 17. Vog. miner.^o:^. Cobaltum fcoriac iimile. , ' PVaUer. miner. 225. Cobaltum arfenico mineralilatum, mi-

nera glauca. ■^lValler. Jyji. mincr. 2, p. i8o. «• ^. Cobaltum mineralifa- tuni , minera colorc nigrefcente vcl glauco, fcoriis fimiii. Habitnt in AulWa (/)ro/;e Kleinzelle,) Salisburgi, Fiiriten- bergiae (^ro/^e Wittichen,) Henne^^ergiae {prope Sc\m&\- iia,) Thuringiae (prope Saalfeld) et Saxoniae (prope An» naberg, Schneeberg, Camsdorf et Oberrehhiibcl) fbi^i- tiis , colore nigro , ftifco , glatico , hepatico , rarius cine- reo , fen/per ferri portionetn continens , interdum ferro ochraceo interfperfiim , ,5) durtttfcultim , compaSlum, niinc inajorilfus minoribiisve portionibus aliis foffilibus iufper- Jum , minc vrnarum ad inflar haec percurrens , aut crti- J}ae more obducens ^ formae utplurimum communis ^ inter- dum rentfarme aut botryoides , nonnunqiiam argentum larvatum aut nativum continens» / 2 C

METALLA. Cobaltum.

315

2. C. inconfpicuum intus tcrreum, icoloris dilutioris, prunis infperrum arlenici fumum eru6lans.

Syfi. nat. X. p.47. Sehrek /ifb. 12S' Ocbra wismuthi rubra.

Syfl nat. XII. 3./). 193. «. 8' Oclira cobalti pulverea fulva,

JVaUer. }niner. 234. Cobalti minera colore rubro i. flavo.

WitQer.fsli niiuer. 2 p. i^l. n. y. Cobaltum facie et con- {jilentia terrea.

Cartbeiif. uiiner. 56. n. 2. Cobaltum ochraceum rubrum.

QonJ}. wiuer. $. 246. 2. I. Minera cobalti calciformis calce arlenici mixta pulverulenta.

JIai>itat rarius iu venis aut ftratis , rarius in Hunjrariac Cprope Topfchau,) Tcmefiac (/«/^/' Boj;{chan ^/ Dognas- ka,) NalToviae, Hercyniae (/>ro/'^ Andreasberg,) Maynae Britenniae , Galliae (^prope Baigori in montibus Pyrenaeis^ (^prope Allemont iu Delphinatu et prope Fanum S. Maiiae, iw/^f^ Lotharingiam <■/ Alfatiam intermedium ,) paulo fre- qtientius in Hifpaniae (^ptope Gultoa et Kiella Arragoniae,) Pedemontii (/Jrop^ Uflei,) Sabaudiae , Valefiae (/)ro/)tf S. Maurice,) Wirtembergiac (prope Alpisfpach,) HaiTLie (propeExhcv, Riegelsdorf ^/ Schmalkalden,) Henncber- giae (/)ro/>eSchweiiia,) Silefiae, Succiae, pA-«i?/>mV«HeI- fingiac, et Norwcgiae, praefertim nutem in Bohemia (pa- tHfimum prope Joachimsthal ,) Saxoniae , Thuringiae iprope Saalfeld,) et Fiirttenbergiae {prope Wittichen e» Wolrach) /Wi««, titpltirimum rMhrtim, perjici flores CO' lore aemulans , rarius carii colore tinBiim ,• rariffime fla- vicans aut athtim , interdum niccolo , wismutha , cupr» 6chraceis intermijiis virefcens viride aut caeruleum , igne fucile in vitrum caeruleum coUiquefcens , rarius particu-' iis majoribus minoribusve aliis foffUtbus infperfum , eiuani ftiperficiale , ex aliis cobalti mineris effiitrefcens , formae utplurimum cQmmtinis > rarius botryoides^

Cobahi- 3. C. radiiitum rubrum, nitoris vitrei prunis infperfum arf©- §0, nici fumuin eru(^ans.

Syfi. nat. Xli. 3. p. 195. ». ij, Ochra cobalti gcrminans purpurea.

Cartheiif.

€«balti parmio vitr» caevHleo Jmaltae nentiue 'jenienti atijni. atramento fyvtfatht-. tica poti^mum infenvientis regulum frimus demo-nfimvit Aci. UpJ, 1735. G. Erandt, </«» JummHs miiitralogus chemicus ann. ngms 74. d, 39. Apr. J768. obiit, hijloriam nat^ralem expoluere ]. A. Gefnerus hijtoria caiimia^ BtroK 4 1744. ** 1747 J. G. Lthmann Cadmiologia. Regiom, 1761, 4» Bfforeftintia iolort Jm ferjici fions u^mHlante J< prodit.

3i6 METALLA* Cobaltum.

Cartheuf. miner. 56, n. a. Cobaltum ochraceiim riibrnm.'

Gefn. cadm. 21. «♦ 37. Henck. miner, 107. Coboltbliitc, . FIos cobalti. '

Cronj}, mimr. §. 246. 2. 1.2. Ochra coballi rubra indurata.

IVaUer.fyJh v.tner. 2. p. i8i« »• 6. Cobaltum arfenico mix- tnm , colorc rubro vel flavo efflorefccns.

tiahitat cnvi ochraceo , arfemci non calcem , fed acidnm vn- mixtiim hahens , colore titplnrvmim ptijici fiores y iuter- * dtim cocciouellam imitans , vel kermejinum , fuperficiale,

vcl majorilfus minoribuive pcirtihus aliis fofjilihui in/per- fiim , in granula fecedens , radiis , quos textura o^endity nunc Intiorihus , ntmc angu/fiorihus , fafciculatii veLJlel- latisy faepius formae cotnmuuis , qtiam hotryoides , aut tahulas tninimas reBangutas tetraedrus ad facies termina' les in aciem exeuntes, out aciculas exiles tetraedro priftna' ticus y in fafciculos aut fpbaeras aggregatas referens.

ilcrcorc- 4. C. inconfpicuqm coloris fortlidi mixti , udum et cum plum- uro. bo tuiuin arjjenti portionem relinqncns.

iValler. fyfi. tniner. 2. p. 545. n. 16. Argentum nativum vei mineralifatum, lapidibus diverficoloris mixtis inhac" rens, colore ftercoris anferini.

V. Born Biief. XXII. p. 220. Schreiher bergm. Jotirn. 1788. 1. p. 43.

Hahitat in Norwegiae (prope Kongsberg,) Saxoniac (projie Ehrenfriedersdorf , Johanngeorgenltadt et Marienberg,) Hungariae (prope Schemniz,) Wirtembcrgiae (Koenigs- wart,) «?/ Delpliinatus {prope Allcmont) fodinis , argen* tum nativtim fen.per , nunc parciori , nuuc largiori copia (ad i ifquc') continens , ferrum quoqtie , non raro pfaete- rea niccolum ochraceum , et arfenicum , interdum argil- latn et hydrargyrum; titrtttn omne hucfpeBaty an potius ferri tnineris accenfendwn ?

fulphura- 5. C. nitoris metallici ftannei coloris prunis infperfum fulphu- tum. ris vaporem eru(!tans, diuque igne agitatum puram co-

balti calccm relinquens. Gcyer chem. AnnaL 1788- I. />. 67. Habitat tn Suecia prope Calmariam.

pyritico- 6. C. nitoris ct coloris ftannei igne agitatum fulphuris vapo-

lum. rem eruftans et carbonmn pulvere interlperlo materiem

relinqncns magneti obtemperantem.

Syji. nat. XII. 3. p. 129. «. 2. Swab aB. Holm. 1746. Crottfi,

mmer, $. 248. Cobaltum ferro luiphurato mineralilatum.

WaUer.

METALLA. Cobaltiim. 3i?

^f^aOer. •/yji. miner-. 2. p. 178. «3. Cobaltum ferro fulphii- fato inincraliiaaim, colorealbo, paruin niteiis.

Habitat in Succiac (prope Kicldarhytt<i,) Saxoniae, Bohe» miac {prepe jcachimsthal) et Thuriiii^jac (p/o/>eS'aalfcld)i fvdinis , texiurae gramilatae , in gramiia quoque Jece- dens , rurtui fuperficiiUe , fuperficie interdam fpeculi ad iuflar nitcnte , aitt fukis ckciiffnnttbui exarata , cubos in^ terdiwi exi/es perfeShs aut truncatos , Juperficiebus planig vel convexis confpicuos , rar us pyrarnides tetraedrai dti" plices ad atigulos valde truncatas , ajtt prifmata pufillct hexaedra , Mrinque pyramide tetraedra terminata referent,

7. G. nitcrris et coloris ex ■Ratineo-chalybei , igne agitatum ; fulphuris arleniciquc vaporcm eruiflans, ec materiam re- linquens inagnet^ obten)peranteni. Cronfl. niintr. %. 249. Cobaltum cum ferro fulphurato cfi

arienicato mineralifatum. WaUer.fyfi. miner. 5. />. 176. «. I. Cobaltum fcrro arfenL»" cato cu(n vel finc fulphure mineralifatum , niinera alba, planis aut granulrs micans. P) Syfi. nat. XII. 3. p. 129. «. i. Cobalcum cryllaililatura.

CartheuJ. miner. ^5. Cobaltum mineralifatum cryftallinuni,

ciyltallis polyedris nicidiihmis aibis. Wailer. fyfi. viiner. 2. p. 179. n. 4. Mrnera cobalti cry-

ftalliiata.

Habitat in monte Sueciae Tunaberg Sudcrmanniae , fuper*

ficiei colore interdum in fidvum vergente , faepe prtfmuta

* ' referens hexaedra , tttriucjtte pyramide irrevziUiri hexaecira

' terminata, ita ut cryftf<Uus confiet tepragonis fex , Jtxa-

gonis 12., faciebus tribus proximis eodem ttbicjue modo

Jiriatis , et facies tresjimil.es oppojitas Jibi habentibus , ut

■ < alternis ternis femper contrarie firiatis , ut , quocunqne

vertc.s , femper fint latcra tria proxima reliquis contraric^

rnodo firiata ; ex hir trtbus planum mediiim Jetnper tetra-

gontim lateralia hexagona.

arfenicale, 8. C. nitoris ct coloris obicure chalybei ignc agitatum arfenici fumum criiilans ct materiem relmqucns magneti obtcm- perantcm. Syji. nat. Xfl. 3./>. 129. Cronfi. miher. $. 247. I. Cobal-

tiiiii ferro ct arienico merallit-brmi mmeraUJatum. WuUer. min^r. 226. Cobalci raincra divcriimode figurata».

IValler. '

5l8 METALLA. eobaltuiH.

fVaUey. fyji. minev. 1. p, 177. «» 2. Cobaltum rcrro et af- ienito rnineralilatum, minera cinerea tJifformi, particulis parcc vel non nitens. ^

Habitat in Saxoniae {prope Frcyberg, Annaberg, Scbnee- berg, Johanngeorgenftadt,) Bohemiae i;j/'e/)f Joachims- thal,) Ihuringiae (prope Saalfeld,) Stiriae (prope schlad- ming,) Lotharingiae { prope Giromigny y) ^^-Norwegiac (^prope Kongsberg) fodiJtis , cobalto cum ferro et arfenico conjtmSlo , texturae nttnc gramiLiris ^ nttnc plunae ad coti' , chaceatn aceed^ntiy , rarius paraUe/e y fiellntim aut fafci- culatim jibrofae y formae titpluritnum communis , inter» dutn botryoides , noiinunquam arbufcularum imaginibus nigris piBum.

hilpani- 9. C. nitoris ct coloris cbalybci, igne agitatum fulpburis et eura. arfenici vaporem eruiftans, ct materieni relinquens ma-

gneti non obtempcrantcm. Habitat in Arragoniae et Y a.hriie fodinis , ferri expersy et praeter c^baltum fulphuris et arfeniei ferax.

85- FER.

METALLA. Ferrum. 519

85* FERRUM. Pofl: platinam tenacifnmum , fumme a^ elafticum et duriffimum , fono-

rum, nigredinis (ibi propriae, ma- gnetem fequens , et in magnetem iacile convercendum , rubiginem facilime contrahensj ponderis fpc- cifici = 7600 : 1000. Igne facile candens , paulo fortiori fcintillans elidens , fortiffimo de- mum liquandum , facilius in cai- cem rubram fquamofam abiens, quae vitris adjecla virefcenci, aut (i vehementius ufta fit, luteo illa colore perfundit. 1 Acidis omnibus facile fblvendum,

quibus , 3crimonia omni orbans, faporem adftringentemimpertitus, per gallarum tincturam colore ni- gro, per fanguinis lixivium cae- ruleo ex illis praecipitandum.

nativum. I, F. nudum nitoris metaltici. '

Sy/l. nat. XII. 3, p. 1^6. w. i. Mit/: teffia. 56. «. I. Fer- rum nudum intra£tabi!e.

fVulier. miner. ii:^i. Ferrum nativura in granulis.

JValler.Jyft. miner. 2. p. 233. n. I. Ferrum nativum.

Carth. miner. 71. Fcrrui» nudum malleabilc.

Habitat in Islandia, diicatti Juliacenfi, Saxonia {prepe Gros- canisdort et L*libcn{tock,) j^ilcfiae , Stiriac , Salisburgi, Bavariac monfibni, in Africa {adfiuviiim Sencj^al,) tii Amencae meridionalis diJiriBu S. Jacobi dcl iiltcro> in Sihina prope montei IScimricos adfitivinm Jcnilci, pojie- rius ramulofum frigidum qiioque maUeabile foveoUs ple* t2ut», hinc inde niateria peilucidn^ dijficulter igne liquan* da, chryfolithos mentiente , texturae con.haceae refcrtitf ^tt omne perfe^e metallicum , an aibum vere notivum ?

2. F.

320

WETALLA. Ferrum.

chalybea- 2. F. retraftorium in grana fecedens fligrum tritura nigra, tcx^

tum. turac compaftae, fortnae commuHis. "'

Syp. nat. XM. q. p. 137. /?• 4. Fcrrum retra6lorium nigri-

' cans 'fubrcintillans compjftiflimum. Cronfl. miney, §. 2I0. 2. I. I. Walief. fyjl. miner. 2, p. 237. w. 4. a. Minera ferri nigra

iblida. Habitat ad Sibiriac ni&ntium Urdjumslci radicemy in Su«- ciae, potiffmum Welhnanniae, Dalecarliae, SmoIaMdiae fodinis y fuhfcititiUans pnjlignitionem maileahile , tgne fa- cile liquefcem , ferri boni in eximiam chalybem conver- 4endi largam ^2-^ poriionem exbibens , igne fulpbur mil- lum exhalam^

{ele^um* 3. F. retraftorinm fn grana fcccdens nigrum tritura nigra tcx- turae lubtiliflimc granulatae, formae communis. 5y/? nut. L p. 176. « 15. FciTum retraftoriuin folidum. S^p. nat XIl %.p. 137. n. 8. Ferrum retraftorium nij^rans,

particulis fubimpafpabiiibus, folulelcens, Crovf}. miner. §. 2lO. 2. I. 2.

Walier.fyfi. miner. 2. p. 457. «. 4. h.eti. Ferrum fulphure inlenfibiliter mineralifatum , minera nigricaute , tricurj nigra magneti amica, rhombe- /3) Syft. nat. XII. 3. p. 137. «. 6. Ferrum rctraclorium ni- '. um. gi,-ans, particulis rhombeis. i

Habitat in Americae feptentrianalis (prope Crownpoint,') Lappofiiae (e gr. /?/-o/;f Kirnuar, Jellivjri, Janusvando,) Norwegiae (prope Bramble, Larmltadt, Toinbi6ns!>or, Arendal , Ko-enncgen , Gelkbeck, Nofdfee,) Sueciae p/a- rimis , PyrenaeOrum (poti'Tirnum inter Scm et Lerc tiu! ,) Pcdeaiontii (prope Traher et bclani;ero,) Itlbac, Sardi- ria«, Bergimi, Breiciae, Stiriae , Caiinfhiae , Hunga- riac, Bohemiae <•/ Saxoniae ;w«KttZ//v fodinisy chnlyheato ceterum fimile , in fragmenta rhombea (,■3) iaterdum dif- jiLiens^

COmmu- 4. F. retracloriuni irt grana fecedens nigrum tritura nigra, tex- ne* turac evidentius granulatae, formae communis.

Syji. nat. \. p. 177. n. 16. XIL 3. p. 13S " iO. Ferruin retradotium nigrans, particulis iubgraiiuJatis inaequalibus. Cronft. mmer. $. 2IO. 2. I. 3.

Walier. fyft. minef. 2. p. 238- '^. 4. c« Minfira ferri nigra granuiaris.

/S) Syji.

METALLA. Ferriim. ,5^21

/B) SyJ}. mt. \. p. 177. n. ly. XII. 3. />. 158. «. 9. Ferrurti (granoium) retciiftorium nigrans parti^ulis areoaceis.

ty) Syji. unt. I. p. 177. ». 19. XlJ ^^p. 13S'. n. I2. Ferrum (talcoium) retra6torium nigrans, talco iii(perlum.

6) SyJ}. ncit. I. p. 177. n. 2©. XII. 3. p* 138. «. t^. Ferrucn

(calcariuin) retractoriuin nigUHS marmoris.

0 ^yj'' ^^^' ^'^' 3* /'• '37- ''• ^* Ferrum (iuiercum"!) retra£lo- rium nigrans, maculis rhombicis niinerac fcrri iniperfis,

^ Syji nat. l,p. 177. «.21. XII. 3. p. 138. ». II. Fcrrunr ((Tjolie) retractorium nigrans pyriticoium. Habitat cum fc/eBo, cui cetertim Jimile , in SvK^ciz^ potifJT' tniivi Joditni , interdnm pnnButim Jleatitae (y), nut la- . pidi calcario ((5') infperjtwi , aut Jnijiis maj&iihus Jerro ifi'- tra&abili rithro micaceo imnierfum , aut pyriten Jihi in- fperfum continens y et ea de cuuffa ign'e tsrtum JnlphuHs •vapores eruUans.

5, F. retra£torium riigrum tritura nigra, forma cryftallorum»'

Fig. 23. Sy/i.n::t. l. p. I7'>. «. I- FciTum cryftalHiatum. &jj}. nat. XII. 3</>. 137. n, 3. Ferrum cryftalliiatum rctra-:

£lorium confertum adiiaerens. J^ ivvoth. 25S. Mincra ibnni. fValler.fyJi. miney, 2.p, 234. k. 2. F«rrum mineralifatunt

cryibiiiiatum. /3) SyJi. nat. XII. -^.p. 156. /7. 2. Ferrum (teflcilare) cr^lUI-

iiiarum rctracloi'ium iblirarium. - Cronfl. viiner. §. 201, 2. 1. 5. Minera ftrri caIcirornii.s in«

aurata oclacdra. 7') •^J^/''' "'^'^' ^* /^- ^*^^* "• 4' Alumen talcof'.!'.Ti opacum. Amoen. acad. i, /). 48 1. Alumcn foiita lUul cinerco-fu^

cum ollaris. Walier.*niner.\%0. Talcum cubicum o^laedtum. Hahitat in Norwegia (^prope Bramble^) Succiae ferrifodinitp

Gallicia, Carinthia (/"O/^^ Fragant,) Corfiea, Delphinatvi

(^voUe Volyaudemer,) et Sabaudia , utp/urimum fo/ita"

rium,, nuHc liheruni) nunc marm^ri, micanti^ quartzo,

ferpentino inhaerens.

6, F. retra^lorium nigrum tritura nigra in grana comminutum, Syji. nat.l. /-.208. »• 8. XII. 3, p. iv9- «• «S- ^W- ^*//* ^^^^

Arena (ferrca) ferri atra. IVaUir, niintr. 251. ■ Fcrrum areuac Hiineralifatum.

X IVatlen

528 METALLA. Ferriim.

JVaUey. fyji: miner. 2. p. 2^^. n. l%. Ferrum mineralifatum in fcrmam arenae colledlum. ;

JVoltend. uiiner. 31. Fcrrum glareofum atrum 4nagnctera ( fequens.

VogeL miner, %o, Arena fcrrea.

Ccirthetif. ntiner. 10. Arena metallica.

Habitat in Italia ad radicem niontium coUitiniqiie viilcanio' rinn f o</ Sibiriae, Groenlandiae, Islaridiae, Lapponiae, Fennoniae, Sueciae ^«i^w et littota, ad liitoia maris Baltici , ad rivum Kirniz Lufatiae, in Bobcmia (propc Prefniz,) in Tranfilvania Qidjiuvinm Aranjos,) /« Elba, Bntannia {ad fanum S. Maclovii,) Jainaica , India, petif' Jimiim in viantimis Coromandcl et Zeylona , ex viineris praecedentibus per torrentes et maris undas comviinutis et in remotajaepe loca delatis natUMy granis obtufe angulatis.

liepati* 7. F. retratflorium hepaticum, tritura nigra fubfcintillans, ia Qixm, fragmenta fubcubica diffilicns.

Habttat in a/pibasLJipT^oniGis, e. gr. Jellivari, compaclnm, an dipin^afpecies ?

nitcns. 8. F. retraftorium nigrum compaftum tritura rubra, in frag- mcnta nitentia cubica diliiiiens. Cronft. miyier. $, 211. 2. 5.

Habitat in Norwegiae fodinis prope Arendal , au diJiinSia fpecies ? rliombe- 9. F. retra6torium tritura rubra compaftum in fragmenta rhom- yrn. bea diifiiicns.

Syfl. nat. XIi. 3. p. 139. M. 14. Ferrum (decunatum) retra-

dorium rubricofum rhombeo-ftnatum. Habitat in Sueciae fodinis Bitsbergcniibus , at; dipin&a fpecies ?

fHeeicum. 10. F. retraSorium compaflum nigrum , tritura rubra , in traiimenta indetenninata diililicns. Cronfi. vtiner. § 21 1. 2., I. /3?) Syji. nat. 177. n. 14. XII. 3. />. I39. «. I^. Ferrum (vi- rens) fubretraetorium rubricofura particulis impalpa^ili- bus nitidis. Habitat in Sueciae fodinis (^prope Bilfce ,) /3) a&inoto inhat' rens prope Norberg, Persberg , Grengic, Keogis.

lamello- II. F. retraftorium nigrum lamellolum . tritura rubra. fum. Cronji. miner. §. 211. 2. 4. Mmera ferri retrattoria tritura

cubra lameUofa.

/3) %?.

METALLA, Ferrum. 32j

^) Syji. nat. !.;>. 177. «. 17. XlL 3. />. 1^9. «. 16. Ferrmu (iquainofura) lubretradorium rubricoium , particuiis iquamoiis.

Habitat in Norwegia {prope Gellebeck).

Magne». 12. F. attraflorium compaaum formae communfs.

Syji. nat. \. p. 176. n. r2. XIL 3. p, 142. «. 27. Ferrum

attraclorium, IVoltersd. mmer. 31. Ferrum amorphum, ferrum attrahens. Wailer. fyji. miner. 2. p. 23->. «. 3, Ferrum mineraihatum,

minera ferrum attrahente et polos mundi oflendente Habttat in Daniae, Norwegiae {prope Arendal, Laermftsdt, Bamblc,) Sueciac ^ e. gr. ad muntevi Hoegbe-g,) Lappo- niae iptope Janu&wando,) j>ibiriae, pott/Jhnu-n \Jcah':\s^ Indiae, yegni Peru.^i, in/u/ne Serpho archipelagi , £lbae, Hungariae (prope Tailtflz,) Temcfiae (prope Dognaska.) Bohemiae (prope Platte, Orbicau et ad montem i.zii ,'} Saxoniac {prope Johanngeorgeniladt, Ehrenfriedersdorf, Dorfchcmniz, Schmalzgrube et Hreitenbrunn,) Franco- niae (prope Lichtenberg) et Suevhe (prope ^zlen) ferri- fodinis, in grana fecedens y in fragmenta indeterminata obtiifangula dijjiliens ^ utpiurimum , pariim nitens , dii- rum, fragile, ferrei aut chalybei coloris, rarius ex cae- ru/efcente cinerei, fufci aut rufefcentis , tritu a rarius rubra, quamnigra, rarius (e gr. in ^orwegiz') g/obo- fum, polos duoi monjirans polos mundi refpitientes , hine experimentu phyftcis , ■ navigationi , inveJiigandQ ferra aliisqtie ujibus inferviens.

granularc. 13. F. attraftorium texturae granularis formae communis. Cronji miner, § 209. 2. i. 2. i. 2 ^/ 3. Waller. fyji. miner. 2. p. 235. ». 3. b. Magnes celore fer- reo granularis.

Habitat in Sueciae ferrifodinis (Kaerrgrufoc et propt Nor» berg ,) viagneti ceterum Jimile..

fibrofuin. 14. F. attraflorium texturae fibrofae formae coinmunis,

Karfien Lesk. Minera/kab, l.p. 442

Habitat in Suecia , co/oris inter di/iite cha/ybeum et caerulef- centi-canum intermedii , parum nitens , iit grana fece- dens , opacum , moUe , fragi/e, rn frigmenti indetermina- ta non va/de ohtufangu/a difjiltens , tntura ex eaeru/ef- tenti atruf fibris teneris , reHis fafciculatis.

X 2 i^r. F^

324

fquarao- iuiB.

ftibtetrac' drum.

balalti- cum.

micace-

.METALLA. Fcrrura.

15^. F. attraflorium texttirae lamellofac forraae comraunis. Cronjl. miner. $. 209. 2. r. 2. I. 4. KnrfhLcsk. Mineralkab. I. p. 446. Danz \hem. Annal. 1785- 2. />. 426.

Hubitat in Norwegia (^prope Bamblc et Sandfwer,) tn terris Khenanis, atrim^ lautellis craffis ^ reSiis, tritura riibra.

16. F. attra^orium atrum formac cryftallinae.

Habitut in Norwcgiae (^prope Bramblc,) Saxoniae {prope Brcitcnbrunn) et Garinthiae {prope Fragant et Hiitten- berg ) fodinis , interdum tina cum ciipro fnlvo gn^ijjo for- naciim immerfim , cryjiatiis iitpliirimum pyramida tetrae- drim duplicem faepe exilem , rarius prisma tetraedt utn obliqumgultm , aut cuneum IfexaedrutH altero fine iii aciem, altero in pyramida - tetraedrum irregularem termi- tiato referentibus.

17, F. attraflorium fpadicciun columnas gracilcs in majores fafcicuiatas interdum articulatus rcfcrens.

Hacqu^t Sihr. berl. Islattirf. 4. p. 13../. 3. /• I. 2.

Danz chcm. Anmd, 178?. 2. p. ^2j\.

Flurl bergnt. Journ. 1789 2,/>. 1092.

'Reufs Orogr. des boehni. Mittelgeb. p. 89..

Ferb^r Bemerk. in Nenfchatel ijfc. p. 5.

Stouz Abh. der boehm, Gef 1788- p* 174-

Habitat in Ditcatus Bipontini vaUe Itas, etiam prepe Mo' fchel-Landsberg, in Fraftconia (/!»-o/)f Lichtenbevg,) Pa- latinatuy//pmoW(/)r(9/;^ Aniberg) et bohemia {propsVvi- zen , Augezd et monafierinm Oifeg,) ampLa utplurimutn Jirata conftituens , cohmnis calore et ad aerem a fe invi' ^eTff difcedentibus , ferrutn , friciione etd magnetem prae-' paratum traheus,

Ig. F. intra^labilc ferrei coloris nitens tcxturac lamellofac. Syfi. nat. 1, p. 176, n. 7. XlL 5. p. 159. «. i%. Fcrruin in«

trafhibile rubricans micaccum nitens '

IValler. miner. 169. Ferrum arienico minefaliiatum minera

ujicacea rubra L attncu rubente. Walier.JyJi. miner. 2. p. 242. n. 8. Ferrum mineralifatum,

mniera micacea iquanioia, colore grilco icu ferreo nitens,

trrtura humida rubra. Carth. miner. 72. Fcrrum mineralifatum fquamoiiim grr-

ieum fpiendeiiS friabilc. Cronfi. miner, §. 201. 2-, 1. 4. Haemalites oacrulclcens fqua-

ljQ«ittS.

METALLA. FeiTUm. 325

p) Syjf. nat. I. p. 177. n. ig. Ferrum retraflorlum particiilis lublaminofis folidefcentibus.

Syji. nat.Xll. l. p. 140. /;. {9» Ferrum (caerulefcens) xR' traftabile rubricans, fquaniisfublaminofiscaerulefcentibus.

fValler. miner. 257. Minera ferri cacrulefcens lauiinofa.

Habitat in Sibiriae (Ncfcdjewskoi ad Incum Onega,) Lap- poniae (prope Jcllivari,) Sueciae (prope Grengie ^/ Cal- mar,) Hercyniae (prope Ofterodam et Zorge,) comitatus Sayn (ad tnontem Streitberg,) Franconiae (rt^/Ochleckopf rnontis piniferi,) Saxoniae (prope Aitcnberg et Johann- georgenltadt,) Lufatia (^/'o/»f Mai-kersdorf) et HunL;ariac (prope Topichau) fertifodinis , utplurimum in gfanay rarius in crufias , rari(]'uHe in baciUos fecedens , larncllie faepius incurvis , quani rcElis , ctebro pnrtibus majoribuSf i interdum minorifnis aliii fo(fiiibus cjuartzo , fiuori , ferro cchraceo , immerfum , raritts fitperficicile ,< utpliivimnvt fornia commttni , interdum fomia tabitlarum hexacdra- rum lateribus cQaUtariim confpiciium.

fpcculare. 19. F. intraftabilc compaftum nitoris et coloris chalybei., tri-

tura rubra, intus Ipeculi infiar nitcns.

, jyalier. fy[i. miner. 2. p. 239. et 241. ;/. 6. 7. Ferrum mi-

neralilatum, mincra griica feu albo-cacrulelcente, tritu-

rarubra, magnete refraftaria , ct; Ferrum mineralilatuna

minera caerulelcente aut nigrcfcente, magneti vcl amica

vel refrai^aria.

Cron/i. miner. §, 201. d. I. I - 3. Minera ferri calciformis

indurata caerulefcens.

^) '^JiJf' "^^' !• P' ^7S' «• 3- XIL 3. p. 140. «. 20. Ferruin

inrraftabile rubrjcans fcintillans ioiidum rhonibeo Ilriatum.

y") Syji. nat. XU. 3. p. 140. /;. 21. Ferrum Geliulofum) intra-

Ctabile rubricans, lamcllis ercfiis inteiltindis,

Habitat in Norwcgiae, J>ueciac (prope Bitsberg,) Germa-

niae (prope Osnabriigg , Freyberg , Auguiiusburg et Al-

tenbeig,) etiam prope Thunuberg in i^-dldiinztu fuperiori,

in Lotharingiae (prope Framont) et llvac ferrifodinis,

fuperficie faepe iridis coloribus ludente , mtnc in gr^ana^

nimc in critjias , nunc in bacHlos feeedens , faepius formci

commuhi, neqtie tamen raro forma cryfiaUoritm .^ in cel'

lulas aut uvae fpecieni faepius aggregatarum , nunc tabu-

las hexaedras nunc lentes exiles , minc pyramides triedraSf

dupUces et complanatas , vel JiinpUces et apice infiexas,

nunc cnbos , rarius perfeBos vel marginibus y quam augu-

iis truncutoSf nmc polyedra pt eferentium.

X 3 20. F.

326 METALLA. Ferrum,

rubrico- 20' F. intra£^abile rubrum laroellorum intus mtethis moUifli- {uiiJ, muin attadu |)ingiie et inijuinans formae cominunis.

Syji. nat. I. p. 176. Xll 3. /> 141. ii. 23. Ferrum uitra^ta- bile rubricans rubrumque, punclis impalpabilibus nitidis,

Cronft. tniner. %. 20?. 3. 2. Haematites rubcr fquamolus,

J^aller. miner: 27. Mica ferrca rubra.

fValley. Jyft miner. 2. p. 248- »• 1 3. Ferrum ochraceum mmeralilatum rubrum, minera iquamofa raoHi inquinante magneti refradaria.

Hahitat i«Cambria, Suecia (/»^o/»f Nora, Norbcrk, in monte argenteo occidentali,) Saxonia {prope Ehrenfriedersdorf ^rCamsdorf,) Hennebcrgia (;>repf Suhl,) Hercynia (/» ntonte Iberg et prope Zorge,) Naflbvia, Hungana , colore itunc magis in cbulybeitm , nunc potius in fiijcum coloyent vergente y Jaepius crujiae tiiore alias ferriwtineras obdu- cem f in graiiu fecedens y lameUis incurvis nunc ndajoribur nunc minoribus , in fragmenta indeterminata valde ob- tvfunguLa diffiiiens.

Haemati- 21. F. intra£tabilc fibrofum' duriufculum opacum tritura rubr»

.e> . aut flava.

Glaskopf. Syfh «.(/. I. p. 175. n. 5. XII. 3. />. 140. n. 22. Ferrum in- tractabile rubricans glanduJQlum fragmentis concentratis» fV.iUer. miner. 249. Kerrum mineralilatum minera figurata

rubra I, trittira rubcnte. JVoltersd. miner. 31. Ferrum rubnim ex ccntro radiatum, et Ferrum rubcum globolum extus pundatum. tc) nigrum.

fVailer. fyfi. miner. 2. p. 24<r. w. XO. Ferrum ochraceum mineraiifatum , mi/iera nigrefcente plerumquc tcitaceaaut figurata, tritura rubra magneti refraftaria. (Si) fufcum.

G 07//?. miner, §. 202. Hacmatites nigrefcens. Blutflein. y) rubrum.

Croufi. miner. f 205. Haematites ruber. JValier. fyp. miner. 2. p. 245. n. II. Ferrum ochraceum mincralifatum minera rubra dura utplurimura figurata, magneti refra£laria. i) flavum , tritura flava.

Cronfi. miner. §. 204. 2. Haematites flavus. JValier. fyfi miner. 2. p. 247. n. 12. Ferrum ochraceunt minerahlatum, minera Hava pieruniquc figurata, rafura flava, magncti refraflaria. "i

Hahitat

METALLA. Fcrrum. 527

Nahitat in Angliac (e. gr. /jropi? Diirham ,) Seotiae, Nor- weuiae, Siieciae, Sibiriae, (^q. s,v. tn montibm uralenfi^ bus prope Sinarskoi et Bodon,) Hiingariae , Carinthiae (^prope Hiittenberg,) Bohemiae, Saxoniae (e. «v. prope Johanngeorgcnftadt et Freybcrg , et in monte Rothen- berg,) Haffiae fe. gr. pro/)^ Schmalcalden , ) Hercyniae (e. gr. prope Ofterodam,) Eledoi-atus.TrevirenlJs (e. gr«. prope Herrhaufen,) ducatus Bipontini (Frifchermuth,) 6) in Eohemiae (/>ro/?^ Camerhof, ) e^ Hungariae (/)ro/)tf Scalca, Hiadla, Stiar, Koniz, Tailolz, Boinik ^/ Libe- ten, y) in Pyrcnaec^ram {inter Scm et Lercoul,) Hritan- niae {prope Sallcs,) Seotiac (ipjope Fitfichie provinciae Aberdcen,) Angliae (prepe Workingcon Cambriae,) Sueciae (/« monte argenteo occidcntaLi Welhnanniae,) Hercyniac (/>ro/»tf Hiittcnrodam, Oltcrodam fr Andreas- berg,) Saxoniae {prope Camsdorf, Schneeberg, Alten- feerg, .Schwarzenberg, Eibenftock, Grosfchirma, Schel- lerhau et Boelenbrunn,) Lufatiae (/?r(j/>f Wchrau,) Bo- hemiae (^prope Prcsniz , Radnik ct Flatte,) Hungariae (^prope Ruskowa, Sirck, et Stoos,) Tranfilvaniac {prope Gyallcr,) Carinthiac (pro/)^ Neunjarktl,) AuftricC (^ro/»ff Graskopf,) Wirtembergiae (/)r<7/»ff Schiltach,) et Bipontii (^prope MofcJiellandsbcrg,) ^)iw AngHae (HubbadulcDer- Ijy,) Succiae {prope Norbcrg,) Saxoniae (prope Boelcn- brunn et Schcibenbcrg,) Bohemiac (prope Melnik, Hun- gariae (prope Ruskowa , Scalca et Boinik,) Carintbiae (prope Blcybcrg ,) Auftriae (in monte Gaftriccnfi ,) et Bi- pontii (/iro/)f Tabernas montanas,) a) in Sibiriae (c. gr. /»o/)f Catharinenberg,) Sueciac (/^ro/^f ^itsberg, Wick, Norbcrg, Kitterhiitte, Langbanshiitte &g.,) Norwegiaa (prope Arendal,) Lapponiae iprope Jellivari,) Angliae (praefertim Gloceftriac,) Hcrcyniae (ad montem Ibcrg, prope Zcllcrfeld et Zorge,) Hennebergiae (in planitie Bii- chcbefne,) Saxoniae (prope GiL'torf, Voigtsberg, Cams- dorf, Scheibenberg, Maricnberg, Schwarzenberg^/Bjan- kenburg,) Lufatiae (pro/)e Kcngcrsdorf,) Marchiac Bran- denburgicae (/)r(7/)^ Kifterniz,) Bohemiac (/^ro/;^ Plutte,) Moraviae (prope Buttenwald,) Hungariae (pro/^f- Sucho- dolina, Libeten, Rufcowa, Stiavncza, Koniz f/ Taiiolz,) Carinthiae , Carnioliae , ilvae , Brisgoviae (j^d montem Heuberg,) Sucviae {prope Gindehvangcn, Ahlen et Neu- haufen,') Wirtembcrgiae (/))c/)i? Neoburgum ,) f/ Nalfo- yiae (i« Siegenenfi et Dillenburgica parte) fodinis , ru' I ri£ime crii/ltie injiar alia foljilia nbducens j /uperjicie in- X 4 terdum

328 METALLA;, Ferrum.

terdtim iyidi^ coloribtis Itittente , mit argeniicolorilms ar- hujcntis piBa y fihris crehrim paraUeHs , qiiatn fofiicttlatis vel ftellatis , in fcjincas ton?ns , attt fragtnenta cnneifor- vija , raritis in di/coidea difjitiens , inttis interdnm tavuvi^ aut extrinfecns qtinrtzo vel thalcedonio quafi cortice oh- diBtrm , ntiKC in ^rana , ntinc in baciHos , nunc in crtt-

Jias Jecedens ^ rarius formae cornmitfii.\ , qttam rcniforme^ botry.oides , ^lohofum , fiillrititiitm , fifiulofwn , dnt arbvf- etd&i refej-en.y ; varietas rnbra fangnims frofiuviis Jijlen-

' dia , aliiaque tnedicamentis , potiendis quoqiie vtetaBis , f>o- tiffimum ferro et chatybi infervteus.

compa» 22. F. intra£tabife coinpafluni duriufcultim opacum tritura ru- ^um» bra aut fiava.

Cronfi, miner. §. 202. 20^. 204. 2. 5. et 5. I.

fVaikr.fyJ}. nitner. p. 244. 246. 247. n. lO. il. 12. Hae- matitcs folidus. /5) Syji. nat. XIL 3. />. 141. w. 2^. Fernim (glomerattim) in-

tradaliile rubricans oftaedro granulanim. ^?) Syft. nat. XIL 3. />. 14I. n. 24. Ferrum (arenofum) in- tradabile nigrans, particiilis granulatis opacis.

Hahttat in Sibiriae (prope Catharinenburir atiisque,) Lappo- iiiae (prope Jellivari,) Sueciae (/iro/^tfGren^ie et in monie Taberg,) Hcrcyniae (/^''o/^eKubefand ,; Franconiae (/)r£i- /)^ Naiia e? Suhl ,) Thuringiae (/)ro;?e Saahfeld,) Saxoniae (/'r(//v^ Camsdorf, Chemniz, Schneeberg , Eibenftock ^^"^ Johanngeorgenltadt,) Varifciae (e. gr. prope Sclilaiz,) Lulati.te (prope Wehrau,) Bohemiae (prope Toepliz,) Tcmcfiae, Carnioliae (prQpe Kum^nU/) Tirohs , Wir- tembergiae (/»ro/)^Heidenheim,) Helvetiae (/« valleMuhl' thal,) Italiae, Navarrae (prepe Baigory,) eteft&ratn^ Trevirenfis {prope Herrhanfcn , ) Naflbviae parfis Siegc- nenfiis, N^xrwxtcx fodinis y frequentius in grana fecedens^ hiterdiim Ziagus , crebrq in Jirntis aut venis obvius y qtias integras confHtuit , nonnunqiiam atiis foffrtibus injperfum, fiavttmy rtibrum aut nigrefcens, texti/rae nunc aequatis^ mtnc itiaeqtiiitis y formae crebro commttnis , alias ^tobu-' irfiim y reniforme , Jiiiiatitium , fifiutofim , celliitofum^ * etut teftigiis hexnedro-pyramidatibus inaequcde , aut for-

wa cryjiullorum freqitentius adnatarum , qtiam liberartim, ^gS*'^gatiirum y quam fotito) iarum y raritts tetraedro-pyr ramidatium , quam cubicartim , quae inttis interdum ea- vae, et aqua reptetue , furno ctttido impofitae magno cutn Jirepittt dijititiue*

23. F.

METALLA. Fcrriim. 329

iliatofum. 23. F. intraflabile lametfofum efFervcfccns igne erepitans et

■ nigrefcens, in Fragmenta rhomboidalia dilTiItens.

Syfi. nat. l.p. i7<y. XU. 3. p, 141. «. 26. Ferrum intrafta- bile «Ibicans fpatoruirft

JVoltersit. miner.i^i. Ferrum fpatofum colore gilvo f, badio.

Wnller. miner. 244. n, 3. Minera ferri aiba fpatiformis.

WuUer. JyJ}. miner. 2: p. 2^1. «. 16. Ferrom calcareis la- pidibus inhaerens, mincra alfe vel fufca, facie lapidea> iine nitore, magnete rion attraftili.

Voz,el minernif. 167. Minera martis fpatofa.

Oo/;/?. ni:ner. §. 30- 33. Terra calcarca marte intime mixta. /6). TValler.Jyf}. miner. 2./). 261. ;;. 24. Ochra ferri fu(ca.

Hahitnt , interdum fr^tn ampliora et matricem alinrum mi' , nerayum confiituens , in regno Tunctano , in Hifpania, in Pyrcnaeis (^prope Echaux, inter Sem et Lercoul, etiat/t in comitatu Kulcinonenlj,) in Delphinatu {prspe Alle- mont,) Alfatia (^prope Rothau,) Pedeiuontio Cprope Ma* nattero,) territorio Bergamenfi et Brefciano,) Tn-oli {pro- feSchroaz,) Salisburgo, Stiria (/)/'o/7^, Schladming e/ Ei- fenerz,) Carniolia (;»'0/?f> Jauberiig,) Carinthia (/)ro/)6> Hiittenberg,) Aultria (/^rope Reichenau ,) Hungaria (/j/o- pe Schemniz et Schmoelniz,) Silefia (e. gr. /7^6^/;^ Creuz- burg,) Bohemia (/>ro/?e Ratieborziz, Sekerichan e^/Mayer- hoefcn,) Saxonia {prope Altenbcrg, Schnceberg, Frcy- berg, Braeunsdorf, Voigtsberg f/ Camsdorf,) Franconia iprope Neila et Lobenitein ,) Thuringia {prope Koenfz,) Haffia {prope Schmalcalden et Wolzliaufcn ,) Naffoviac parte Saarbriickenfi , Weilburgenfi et potiffimum Siege- nenfi , Kheni ripis (c. gr. prope Benndorf , Wolfltein, Obcrnhof, Wicnar,) Ducatu Bergenfi (^i n monte Wmd- berg,) Hercynia (prope Claustbaf, Cellerfeld, Lauteit- thal, Stollberg,) prineipatu s Anhzkini parte Bernbur' gcnfi , Halberltadio (prope Dankenrode,) in Uplandia, Walecarlia et a/ias paf/im in Suec»a, in Cambria et Gloce- iiria Angliac, ingyanas, rnrius in crujias fiexuofas fcce'- tiens , prunis infperfnm lucem fpargeus , acuiis totum fol' vendum , frequentijjime album , colore tnmen ad serem fugaci, aiias canum , caerulejcens y ruftfcens , Jiavnmy rtihrum , fufcuni , nigricans, nigrum , aut ad fuperjiciem iridis coloriims ludens , rarius fifiulofum, ffiobojum y cel' iulofum , aut vejiigiis ciibicis impreffis confpicuum , aut, prouti prope Cremniz, fungiten figura referens, qtiam for' tnae communis , aut iryfiuUorum extrinfecus nitentium ttt' plurimuttt aggregafanm , rarius psUucidarutn , rarius X S p^^ra^

33© METALLA. Ferrum.

pyramides triedras atit exilifjinias tetraedras , vel eubotf qiinm lentes piijillas , interdwn rofae petalo>tim infiar ag- gregatas y aut fellae inflar curvatas ^ vel rhowbos , ftcte' Dtis faepe convexis confpicuos referentiiim y parando cha' lybi prae aliii ferri minerts conducens , ferri calce aere fixo fatnmtu , utpltirimum qtioque terrae calcariae. , et tnagnejiae calci junSia,

fiUccum. 24. F. intra6>abile fcintillans.

Cronji. miner. §. ^4. i. et 65^. Q.uartzum calce fcrri atra intrjniece miltum et Jalpis martialis/Siiiopfe.

Habitat in Palatinatus et Bipontinis, Hercyriiae (prope Rti- beland,) Hungariae (^prope Schemniz ^/Bukabanya) /<?• diuis , in his faepe auriferum , ceterum ex ferri calce pe- trnjiliciy quartzo aut jufpidi junSia conjians y interdum quaji erofum.

argillace- 25. F. molle opacum inconfj^icuutrj (Tccutn. um. Cronfi. miner. §. 87? Bolns indurata plrticulis impaIpaM«

libus. ■■ ;

Habitat in \tz\iz , Wirtcmbcrgia , Naflovia (c. gr. /jyfl/Jf Sie- gen,) Franconia (e. gr. />A'o/)e Neila , ) Varilcia , Saxoni» (e. gr. propc Schneebefgy Chemniz et SchmideFeld,) Lu- fatia (prope Wehrau,) Bohcmia (prope Toepliz,) Hun- garia (prope Scalca) <•/ Temeiia , nt/nc vagum y nunc in- tegra firata conjiittiens , nunc formae communis y nunc- foraminnlmtum et ititus f.Jiulojnm , nuftc ceUtilofum y nunc lentes , renes , globulos , facpiffJtne pifa aequantes , refe» rens , interdum fchifiofum , aut in crujias fecedeiis , ex ferri catce et argilla xompofitinn.

Ochra. 26, F, intra£iabile inconfpicuum opacum friabilc.

fValler. miner. 205. Ferri terra praecipitata non minera-

lifata» Cronfi. miner. $. 200. i. i, i. Minera ferri calciformis friabilis. v) Syp, nat. l.p. 20^. n. I. XIL 3. p. 192. 11. i. Muf. Teffin. 106. Ochra ferri pulverca lutca. It.fcan. 121. Ochra flava.

Woltersd. miner. 31. Ferr.um terreum luteum friabile. Walier. fyfi. miner. 2. p, 258. Fcrrura acido iolutum et praecipitatum, colore flavo. /^) ^yP- "^i- Xn. 3. /). 192, «. 2. Ochra fcrri pulverea rufa. Walier.fyji. mitier, 2- p. 259. »• 22. Ferrum acido corro- iam rubrum,

Habitat

METALLA. Fenruni»

331

^ Jiahitaf freqiiens in aquis Ferriferis , in reeeptatulis , canali^

biis e. c. in fundiint delabens ^ alias qiioque in infnla Cele» bes, Perfia, Sibiria Qid fiuvium Jeflchanska , ) Fenfilva- nia (/»-o/rtf Fahlun f/ f/; Scania,) Ariglia, Seelandia, Na- murcio, reliquo Bq\e^\o ^ ducatii Clivenfi, epifcopnttf Of- nabriicgenfi, eleSioratu Trevirenfi, Hercynia (e. gr. itt fw«'«/f Raminelsberg,) Haflia, Saxonia, Franconia (e. gr, />rw/)^ Wonfiedcl, Neila, Coburg, Norimhergam , Alt- dirf,) Carinthia (/>ro/>e" Hiittenberg et Friefach,) Salis- biirgo, Allatia, Helvetia, Italia ( c. gr. «Vrfl Komam ,^ Hurtgaria (prope Schemniz et Stoos,) Tranfilvania (prope Gyaller,) Silefia (e. gr. prope Sagan ,) et LuCdtii {prope Wehrau,) rarius jieUatimfibrqfumj luteo rubrove colore crebro in fufcutn vergentey piiioribus ufu fuo magis «a- /««/, qiiatn fuforibus.

caerule- 27« F- intraflabile friabile tcrreum inconfpicuum ad acrem cae- um. ruleum, igne fufeefcerts, a lixivio cauUico colorcs mutans.

Cronji. miner. §. 2o6. Calx raartialis phlogifto junfla et al- cali praccipitata.

Walier.J^Ji. miner. 2. p. 2<5o. «.25. Ferrum folutum alca^li praecipitatum et phlogifto jundum caeruleum.

Habitnt frequens ad fluvium Schadugna, prope Muran et itt /j/.vj Sibiriae «/ Ruffiae om, z« Islandia, Norwegia, Sca- niie p/anitiebus f Scotiie et Bdgii pa/udibus, in eleBoratu Hannoverano (^prope Mafchen,) epifcopatu Hildsfienli (/•ro/i^ Peinam,) Haffia (pyo/)^ Hirfchfeld,) Suevia (/?r<?- /)^ Kabonhufen,) Rrisgovia (/>yo/>ff Herderen ,) Carnioliae nlpihus Vacchinenfibus, Carinthia (prope Bleyberg,) Thu- ringia {ad montem Eckartsberg ,) Lufatia (pro/)eDoberich */ Oibersdorf,) Silefiae (/)y-o/)<? Bcuthniz, Pathowiz, Da- chenberg , Creuzhurg ct Is^iederlefchen,) et Poloniae (^prope Cracoviam) uliginibus , argiliae ^ turfae y humo aut aliis.ferri mineris innidulans , infra terram nonnun- ^uam laQeum , et ad acrem detnum colorem caelefietn /maltae , aut indicum a^umens , ferri circiter \ argiHae arenaeque mijiam cotitinens , poji ufiionem in igne tnagne' tem fequens , pigmenti loco e. gr. Tungufis inferviens.

ftnalti- SS» F. intra£labile duriufculum tcrreum opacum incon^/- num. ' £uum cacruleum , a Ii.xivio cauftico cQlorsm non 4qu<

tans, ighe cinerafcens. Klaprotb Sehr, btrl, Naturf 10. p. 91,

Habitat

^ja METALLA, Ferruin.

HnlMat in Hnngaria prope Vorau , unA ctiht fjuartio venam ^ - \ poIJici.r , j^ftfijpim micaceum albiim pererrantem con-, Jpitttmsy ciipri expers y jam tn fodina caerulettm ^ cajidejr . eendo ctim cineribiis clavellatis omnem colorem exueftSf acidii ften Jolvendum y cum borace in vitrum pellucfduin diltite fiavum , cum ofpum acido ift vitrtim coloris expers coUiqvefcens y ex ferri calce j terra aluminofa et Jilicea eottjiatntn,

(ubaquo* 29. F. intraflalnle inconfpicuum opacum coloris obfcuri liu- ium. miduiH,

Syji fiat, I. p. 190. XII, 3.p. 187. «. 5. Tophus (Tubal-

caini) humolo-ochraceus. Cronfl. miner. §. 200. i. i. 2. Minera ferri calciformis. IValler. Jyji. mitier i. p. 259. w. 19, Fcrriim limofumj| mincra fufca, facie tcrreitri vel fcoriacea, fubaquoia, a) polymorphum. Syjf. nat. XM 3. p. 187. «• 5- ^'^ /3) placentifonne. Syft. nnt. XII. 3./». 187. «• ?• y. y) nummiforme. Svft. nt.Xll. 3./). 187. w. ?. '/3. 6) globiforme. SyJlnat.Xll "^. p. tSj- n. <• g. s) giobolum, Syjl rtat. XII. 3. p. iSb. ?/. 7? Tophus (gb-

bus) arenolo-ferreus iubrotundus. ^) grandiniformc. MuJ. Tefjin. 74. ;;. g. ^*

3/) pififorme. Syji. uat. XII. 3. p. 187. ;z. 5. a. 3") Aetites.

fValler. Jyfi. miner. 2. /7. 614. ». 2. Lithotomi cavitate la-. tente, parietibus nudis donati,

a) Syji. ftat. f. p. 193. ;;. 3. XII. 3. />. 179. ;;. r. MuJ. Tef- fin. 78. «. 2. Scbreb. lith, 97. Acrites cmbryone libero

terreitri. Imperat. hifi. nat. 738. Actitcs gecdes. Waller. miner. 407. Aetites terra inclu^a.

b) Syfi. nat. I. p. 193. XII. 3. p. 179. n. 2. MvJ Tejftn. 78. ;;. r. Gron. Juppl. 58. ;;. i. 3. Scbreb. litb. ^9. ^ctites embryone libeio lapillulofo.

Iwper. fiat. 739. Aquilinus.

Waner. mvier. 407. «. i. Lithotomi cavitate latente donati. 0 ^yfl- nat. X\\. 3. />. 187. ;;. 6. Tophus (Lithoxylon) fer- reus ochraccus longitudinalitcr enatus. Habitat Jiib aqua in Sibiriae, Kufliae (e. gr. 'Sewi) fiuviiSf in Smolandia, Dalccarlia, Norlandia Sueoiae , ;';/ Be^- gio iprope Lugdunuin,) Lotharingia {prope Dax , Vah S. Amarin &c.;) Normannia, Britannia (/>;-o/?? Vitry,)

dijtri'

.METALLA. F^rjam. " 335

difiriBu Turoncnfi (^prope ProiiiHy,) Franciae infiila (c. gr. />roy)e Gcnicours,) Burgundia, Allafia, Helvetia, Wirtcniheri^ia, reliqua Sucvia , comitotu Saimenfi, ele^ BoratH Trevircnfi (^prope Marciorf,) Hercynia {prope Ile- fdd,) Hailia, circiilo Salico {prope Halani,) Varifcia, Bolicmia, Lulatia (prope Tribel,) Silelia {prope Wicliels- dorf,) Hungaria, Tranfilvania (pt^ope Kefchinar) ex /jw . fno ferrifero , iit videtur , natittn , a phojphori acicio itt* hacrente ferrtim exhihens frlgidttm fragile , utplurimilm fiifciitn , intcrdinn ruhrunt ^ Ititeum , Lutefcefis ^ vireJcettSf caouleinn , cinereuin , ex ch^dyheo atrtitn y nigrtitu , au» in fuperficie varicgatmn ^ forrnae cotnmunis {tum ctehr9 foraminulentum , alias fijittlofum , orbiculare granorut/iy renisy globi magis minusve perfeEii cavi v^l fulidif maJ9' ris vel tni}ioris fpecie conjpicuwn, ^ ^"

viride. 30. F. coloris pfiiitacini, niteBS.

Hbfftnann hergm. Journ. IL l. p. 397.

/^//iZ^lVtii/ SchnechergeeV aliii induratis ferri , msmiithi, nic^ coli cohaltique tnineris infidens , interdum tabulas refe- rensy an ferrum piuriae acido ym^utn? an revera htt'

^jus generis?

ar(enicale. 31. F. "cannm opacum carborrioiiB injeftum arfenici vsporctn eruc^ans.

'Prouji annal. d^ chim. I. p. £9^, ^

Hahitat in Hiipaniae cuprifodina, pittmbo cstm arfinici aci' do hiiidio externo habitufimile ^ aqua et nitri aeido , vei huUiente, non foLvtttdum ,)Ct vafis cLa^fis igni cxp-ofituni li^uefcctts quidem , ut i^^tnen ntikum vaparem etnittat.

fulphura- 32»^ F» opacum prunis infperfum vaporem flammamque (Iil* tum. phuns emittens.

S^i. nat. Xlf. 3./. 116.». 7. Pyrites (aqtiofus) roincrali*

latus lividus. Cron/i. miner, §. 152. Pyrites colore rubefcente. fVitUer, miner. 210 fyfi. miner. 2. p. 133. n. 7. Sulphuc

ferro mineralilatuin, minera fuica vel hcpatica. Habitat in Sueciae, Saxoniae, Hercynia», Rhenanis /0^/- ms varits , creberrime fufcum, ititerdum dUutius , atifi co/orit ittter aurichaLceutn et chalyheutn intcrtnedii , att$ cbaiyhei , aut in Juperficie variegati , in grana utp/uri* niHm Jecedens , jormae creberrit/te cotnmums , notinitn* ^uam ceUuLoJumy peiliuatumf fiiLeis deeujff^tibus injuper*

fiit

534 METALLA. Arfenicum.

ficie tnfignimnt , arhtifciilai referem , fijiuhfum , ^ottyoi- des , reniforme , Jiillutitium , globofum , . aut fofma cry- Jiallorum tahidas hexaedras crebro in ^lohos coagfnenta- ias , aut prifmata hexaedra , frequentiffine cuhos in cellu- las autferies aggregatos referentium confpicuum,

phlogifti- 33. F. opacwra coloris obfcuri iri ignfe ardens. ^

cum. Cronji. miner. §. 160. 6. 2. Minera ferri phlogiiliea.

Hahitat in Hungaria {prope Schemnxz. , hic.auri argentique feraxy) et Suecia {in montibtts Walchbcr^ et Finnbtrg, etiam in Ncricia) lithanthrucem externo habitu referens, wtnc friahile, nunc firmius cohaerens , alias fixum , cito et cnm levifiamma exardefcens , pauxiUum ponderii amit- tens, et ultnk -iio fe^f^i ff^epe continens , atias fiih fornice docimafiica tottn.. '■'re avolansj perparum modo caUis f«r- reae re/inquendo.

$6, ARSENICUM. Fragile, coloris plumbei, cum CK) nitore tamen fugacis , ponde-

ris (pecifici = 8308 - 1000. Carbonibus infperfum fpecie fu- mi albi album quodammodo redolentis faporc dulciufculi avolans. Cakealba, aqua foJubili, acidi nitri ope acidum verum fui generis evolvente.

nativnm, i. A. nudnm nitoris mctallici.

Cronji. miner. §. 237. Arfenicum nativum* teftaceum, «) A. in cruitas Iphacricas lecedens.

Syji. nat. \. p. 170. n. 5. XII. 3. p. 117. «. i. Arfenicuni

nudum , fragmentis convexis concavisque albidis. Cronji. miner. {. 237. I. Arlenicum nativum particuhs im- palpabihbus teltaceum.

fValler. miner. 217. Arfenicura fcrro minerahfatum tefta-. ceum.

JVaUer.fyfi. miner. 2. p. 162. «. 3. ArfenicuHj ijativum for- ma nietaihca teitaoeum.

Vog,

METALLA. AffeniGUcti. 355

Vog, miner. 294. Gestt. cadm. 19. ». 29. Cobaltuni tefta-

ceum. .. ■%

Jiip.miuer, 180, Scherbencobald. Iquamo- /3) A. particulis n)icaceis. Cronfi. miner. §. 257. 2. .Sjfy?. nat\ . lum. Xlf. ?. ^. 1 17. «.2.

pororum. i) A. fnabile et porofum. Crsnfi. miner. ^. 2^1'. %^ Syji. nat* X«i. 3. ;>. 117, 7/. 3. JVaUer. fyji. miner. 2. p. 161. «. 2. Arfenicum natiFuoi foima mctallica ni^rum, a) faciebus Ipeculi inltar nitentibus, Cronji. miner. §. 237. 3. I.

Habitat in Norwegia \prope Kongsberg,) Hc^cynia (/w-o/^ff Aotireasberg , ) Alfatia (^yr^»/?^ /«««w SJ. Mariae,) Wir- ' tembergia {prope Alpiripacum,) Fiirftenbergia (prope Witticben,) Carinthia {prope Seltfchach et Geisbcrg,) Tranlilvania (/)ro/)f Nagyag,) Bohemia (z»;»^*- Joachims- thal,) et Saxonia {potijjimum prope Annaherg et Frey- ^'^^^y') fp^io i harytikiy fcldjpato fuepe innidulans , gale- Uaey arfenici argentique tnineranfim frequens cowes ^ dur» corpori aUidem fonitum edens , cultro fecandum , vix ferro carenSf interdum cobnltiim , rarius wisniuthum , argen- tumve fihiimwixtum habens y rarius fibrojum y quam mi* nutim lameUofumy interdum y) porofnm et qua/t erojiim, faciebus ya) fpeculi influr nitentihus , attt concavis , aut convexis conjpicuum y haud raro reniforme,

2. A. album , aqua folubile.

Crofjji. miner. §. 23 S. 2. I. Calx arfenici nativa pura. Wuiier.fyji. miner. 2. p. 160. n. I. Arlenicum natinitn al- bumlaiino-calcareum. a) farinaceum.

Cronfi. miner §. 238. 2. I. I. fVaUer.JyJir mintr. 2. p. 160. ». I. a. /6) cryltalhlutum.

Syji. nat. Xli. 3./J. 117. «. i. Cartbeuf. miner. 57. Arfcni-

cum nudum cryitallfnum purum. Cronfl. miner, $. 23S. 2. I- 2. WuUer.fyJi, niiner. 2. p, 160. /;. I. b. y) tcira inimiltuin.

WaUer.fJi. miner. 2. p\ 169. n. lo. Arfenicum terra mi-

neraiiiatum. Hdbttat in Hercyniae (^prope Andreasbcrg,) SaxOniae (e. gr. ;)/-o/>^ Giesijlibei,) Bohcmia (/);-o/)f Joacaiujstiial,) Hun- gariae {prope Schmoeinii) argeHtifodims y nutivo rarius,

sliis

aj6 METALLA. Ar/eniGunv

i' . '

aliis arfaiict mineris injidem, p^ramides (,5) interdum i^. iraedrai diiplices referem.

Aurfpig- 3. A. penderofum flavum 'fncurvnc lamcllofum nitoris intus cc inentuni» rei ignc agitatum multam fui partem relinqutjns. "" "

5^. ««/. L p. 169. «.-2. Xfl, 3i ji), ii^. n.2. Pyrites nudus ■ flavus micis^auratis A os>,' '. "',

fValler^ niiner. 226. Aiienicum rulphur«, lapidc fpatcf^ «t micacco miucralifatum, minera flavcicente

fValUr.fyft. miner. 1. p. 163. «. 5. Arlcnicum pativum ful- pbure niixtum planis micans flavum.

fVo/tersdj winer, 28- Arfenicum luteuni lamellatum mi- caccUm.

'Cretift. tmmr. §. 239. 2. 1. 1» Calx arfenici fulpbure mixt« flava.

Hahitat iw Hungaria iprope Fclfobanya e/ Neufol ,) Walla- chia, Buckowina, Georjpa iprope Gumiichcana,) Naro- lia et reliqno Oricntc, diaphanuf/ij formae oonimnnis fan- ^araca difficiliiis igne licjuefcens , igne leniori ruhefcensy fortiori affenici funntm ftilphurisqae flammulant eruBans ^iBor'd?m^ atramento fyjnpathetico ^ liqiiori vini proba-' toriOj 'Turcis parando, quod vocaut Kusma infervims^ ex arfenici ^«/c*, fulphtcr^ ot tertia adlmc incognita parte €onfiatum.

San(3araca.4* A. fubpGn^eTofum Tfltntim tritora aufantia reclebmeilofmn

Raufcli- ignc agitatnm faciie liquelccns, et fumi arfenicalis aibi^

gelb. flammulae iulphureae (pecic avolans. ^ " ^

Sjy?. nat. \. p. 170. 7/. 2. XIL 3.^. ii^vIb.V Arfenicum

nudum rubrum A.

WaUer. miner, 224. jyp. miner. 2. p. 163. ',1. 4. Arfenicuni nativum fnlphure nnxtum rubrum.

TVottersd. miner. 2^. Aricnicurr» rubrum".'

Cronji. miner» .§. 239. 2. 1.2. Calx arieuici. fulphure mixt» fubrav , - , , ■, ' ^

Hdbitat rn Siciliae (^etiam prdpe Cataklo ,) « i*^^«i Neapo- litani {nd Vefuvium et Solfataram) niQntih^is ignivoniiSf eorumque viciftia i in Htin_£;aria€ iprope Schemni^, Tajo* ba et Felibbanya,) Trahlilvaniae (prope Nagyag,) 13o- hemiae (./>ro/)f joachimsthal,) Saxeniae, Hejrcyniae (/>ro- pe Andreasberg,) Bipontii /o<^/Kij, eiiam in Japoniae ?/;- fula Ximco (^prepe Mungo. ) aurerae co-lore tin&um vcl coccineum , in grana Jecedens , ttnnc fuperficinle^ mtic ^mrfi9 f bftr^tidi , Jiuari , ar^Hlae , arenariop

lavatf

METALLA. Arfemcuhi, 337

lavae y bitumini , criberrime arfenico nativo infperfum, opactim , Jtiboimcum , diaphnHiim , fmpellucidum aut pel- lucidum , rariui forwa cryJiaCoruin conficuum.

rutpbura* 51 A. nitoris metailici ex cinereo caerulefcens diirum igne agi- tum. tacum fumum arfenici album , hammulafrjque fulphuris

Rau(ch- caeruleam eni6l:ans.

geibkics, Syfi. nat I. p. 170. «. 7. XII, 3.p. llg. «• 5- Arfenicum nnncralilatum cinereo - caerulefcens micans ^ r/'. ~ Crortfi. mUier. §. 241. 3. I. Arfcnicum ferro iuiphurato mine^^aliiatum. Carthevf. miuer. 58. Arfenicum mincralifatum inforaae par-

ticulis planis albis nitidis. fVatier. fyji, miner. 2. p. 167. «. S= Arfenicum fulphure et fen-o mineraliratum, minera difformi, granulis cinerco- cacrulefcentibus, micante. ^) fVaOer.fyJi. miner. 2. p. 168. «. 9- Arfcnieum pyritc ful- phureo mineraliiatum folidum flavefcens. ^ Habitat in Succiae {prope Tavallehas , Lof^s , Tahlbcrf; ,)

interdum moUius , creherrime durum , ut ad chiUyhetft fcintitiai edat arfenicum dentes , ad aerem nitorem metal' licum cito exuens , igne agitattim fandaracam exhihemp texturae inaequa/is utplurimum graHu/arir, rarius lamel- lofae aiit radiatae.

albicans. 6. A. nitoris et coloris {lannet durum igne agitatum arienicC Mispiekel. fumum album eru<5lans.

Syfi. nat, I. 174. XII. 3. p. \\%. n. 6. Arfenicum minera-

lifatum , fragmentis planis nitidis c^. Watier, miner. 227. Arlenicum fcrro mineralifatum y m£-

nera albefccnte teffulis et planis micante. fVatier.fyJi. miner. 2./). 16^. n. 6. Arlcnicum fcrro minc- ralifatum, minera albefcente granulis vcl planis micantc. CronJi. miner* §. 241. 3. 2. Arienicum metalliformc ferro

mixtum. Woltersd. mincr. 28» Arfenicum albicans fplendens. Jufi.miner. 181. Misfpickel. /S) fValJer, fyjf. miner, 2. p, 1 66. n. 7. Arfenicura fcrro mi* neralifatum , minera albefcente cryftallifatum. Cronji. miner. §. 241. 3. 2. 3. Arfenicum mctalliforme fcrro mtxtuin cryitalliiatum. %) pyramidibus tctracdris duplicibus. Syfi. nat. l. p. 17G. n. 3. XII. 3. p. Ilg- «• 7« Arfenicutn (cryltallinum) mincralifatum cryftalliiatura o^edrum ni- gricans 0^.

X WaSir>

33 J METALLA. Arfcnicura,

JVaUer. miner, 2i8. Arfenicum ferro mineralifatum , mi- nera tefTulari livido-nigra. b) prifmatibus tctracdris obliquangulis.

Syji. nat, XIL 3. p. i\%. n. %. Arfcnicrum (cubicum) mi- neraiifatum cryitailifatum cubicum«

Habitat in Cornubiae , Pyrcnaeorom (prope Ouiilere et Lanoucade ,) FmHenhergiae (prope Wittichen , Salisbur-* gi, Stiriae (/>ro^f Scliiadming ,) Bohemiae, ^ilcfiae (/>ra- pe Kupferberg et Rudolftadt,) Saxoniae (prope Altenberg, Ehreiifriedcrsdorf, Schneeberg, Hohenitein f/Freyberg,) Thuringiae (prope SangcrhauJcn, ) Hercyniae et (prope Sahlberg, Dannemora, Uto, Riddarhytta, rnonte aygenteo occidentali) Snecxze fodinis y Jianni minerts facpe fubti- lijjitne infperfa , in grana , rarius in bacilios Jecedens , /;/ argenti colorem non rare vergens , nitoris te^jacius, quam fulphiiratum f igne -jajis claujis agitatum arfenicum al- bum praebens , fuperjicie interdum fulcis dtcujjatis exara* tUy aiit arbufculis nigris piSla^ formae titplurimum com- tnunis, rarius rotundataCf aut cryjialiorum aggregatarum,

argentife-7. A. nitoris argentei texturae fubtiliffimc granularis in grana rum, feccdens, igne agitatum arfenici fumum, et cum pliimbo

fufum argcnti granum exhibens. Syji. nat. XII. 3. />. i-jo n. 7. Argentum (arfenicalc) minc-

ralifatum arfenicalc 0-0, o^. Cronji. miner. §. 171. Argentum fcrro et arfenico fulphu-

rato mineralifatuin. Waller. fyfi, miner. 2, p, 340. n. 10. Argcntum arfenico,

fulphure et fcrro mineratifatum, minera aibo eolorc ni-

tente. Habitat in Saxoniae (p;'o/5^ Bracunsdorf f/ Freyberg ,) Bo-

hciniae (prope Katieborziz,) Salisburgi (/;; cunieulo S.

Floriani ,) et Stiriae (prope Schladming ', fodinis , ex ar-

ftnito, fulphute, ferrOf ct pauciffimo argento confiatum.

87. CU-

METAIXA. Ctiprupr.

339

87, CUPRUM.

Duftile, malleabile, rubrum, ela- fticum, dorum, fbnorum, pon- deris (pecifici = 887^ • looo,

Aeruginetn facile contrahens, acidis natro, oleis colore caeruleo ant vi- ridi , ipfb fulphure facile folven- dum.

Igne difficilius fluens, ct liquatum, aquae infufum maxima cum vio- lentia difliliens, antequam cendac, vivaciffimiscoloribus ludens, diu- turno igne in calcem fpadiceum abiens, vitrum viridi colorc tingens.

I. C, nuilum nitons metallici.

Syff. nat. I. p, 178. n. i. Cuprum nudum minerae inhaerens»

Syji. nat. XII, 3. p. J43, «. 2, Cuprum nudura minerae inhaerens.

Cartheuf. miner. 69. CuprjuTi nudum mallcabile.

fVaUer. fyjl. miner. 2. p. 274. «, I. Cron/i. miner. §. 19I, I, Cuprum nativum. /3) C. praecipitatum fupra ferrum arenofb coalefcens.

Sy[i, nat. 1. p. 178. «. 3. Gronov,/itppl. 12. Cuprum prae- cipitatum.

fValier. miner. 277. /yji. tniner, 2. p. 275". n. 2. Cuprum. purum ex Iblutione vitrioiica praecipitatum. y) C. cryftallifatum odaifdrum. Sy/?. nat. f. p. 178. w. 2» XII. 3. p. 143. ». 3. Mtif. Tefjin. 60. (Fig. 23.)

H^bitat in cupri infula ad iittus Camilchatcae or/VwAi/^ , Itt Sibiria e. gr. in montiiim aitaicorum fodina Lo^cwskenl?, (^prope Calan , Umba, Konv.oler, et od montem Sc\\\3in- genberg,) m Islandia f/ ;;{/?///x Fcroe, in Succiae (^pyo/ie Norherg , Sunnerlkog, Fahlun , Riddarhytta , fodina Hellekulle,) Thurin^iae (^prope Islebam, Blarikenburg, et Saaltcld ,) Saxoniae (/'rc/)(f Canisdorf, Freybcrg, nn- naberg , Marienbcrg, Baercniiein, Kalchau, Johanngeor- genftadt^) Bohcmiae (prope GrasHz et Catharinenburg ,) Temeiiae (e. gr. prope Snhkn et Mol(\a.\fay') Tranlilvaniae Cpropt Deca,)" Hungariae (propt Kapnik , juaposbanya, Y 2 Rudno-

34« METALLA. Cupruffl.

RHdnobanya, Misbanya, Illowa, Schmoclnfz,) Aiiftriae iprope Spiz,) Carimhiae (prope Fragant,) Tirchs {prope^ Schwaz,) Siieviac {prope Alpiflpacum ^r Rippoltsau ,) Rhcnanis {prvpe Kheinbrcidenbach,) in Gallae (i^aux Pyrenaeorutn , Baygory Navarrac , *t Choinee Luiidu- nenfis,) Cornubiae {prope Redruth ^/ Whcal - Spcrnon ,) Hetruriae {prope Paris) fodhiisy etiam in fajiigio wontis Mutinenfis Modfno, texturae tincinatae y interdum gra- ttulatae rarius lamellofney ponderofiim , maUeabite , ru- brum , fuperficie interdum neruginoja aut nigra , flava^ fufcuy variegatUf interdum fuperfieiule ^ formae utp/uri- wum communis , vertim quoque botryoides, capiQare , fiU- formey fruticulas ^ arbufculat ^ dentes y cryftallosve exiles referensy nunc cubicas , interdum iu uvae fpeciem , nunc fyramides tetraedras dup/icet , interdum in ramos au$ gemmat fpeciem aggregatus,

lateriti* 2. C. rubnim molle nitoris metallici expcrs. um. Syji. nat. XII. 3. p. 193. «. 6. Ocbra (cyprii) cupri vitrati

pulverea obfcure fcrruginea.

Cronfi. miner. $. 192. 2. I. I. 3. Minera cupri calciformis pura rubra.

tValler. fyfi. miner, 2. />. 290. ». 16. Cuprum corrofum et folutum a mincris cupri deUrurtis, praecipiratum rubrum.

Habitat in Saxoniae {prope Camsdorf) et Tcmcfiae fodiniSf in igne decrepitans et nigrefcens , acidis et natro volatili fere totum folvendum , fnjione cupri ultra dimidium fui ponderis exhibens , texturae utplurimum terreae , rarius ifnperfeSie conchaceae, faepius crujiae injiar alia fojfilia «bducettt»

Eubrum. 3. C. obfcure rubrum duriufculum nitoris metallici cxpers.

t Syft. nat. XII. 3. p, 145, n. 9. Cuprum rubxutn ochraceo- induratum. Cronji. miner. $. 193. Minera cupri calciformis pura et in«

durata , colore rubro. WaUer. Jyji, miner. 2. p. 276. 277. n. 3. a. Cuprum rai- .; nera foiida, coiure rubro mineralifatum. 1

Habitat in Indiae, Sibiriae (fl</«/o»/fx altaicos, Schlangeil- | berg , Uralenfes , pruefertim gumelchewkcnlibus ,) Nor- Wegiae (prepe Ordal,) Cornubiae, Saxoniac {prope CdmS' dorf et Freyberg,) Franconiac (p^^op.? Naila ,) Rhcnanis . (p/^e/»^ Kheinbreidenbach ,) Temeiiae {prope Saska, l)og- , ^aslMy OiavizHf Meldaya ef Neurneldawa,) binc inde ia

Jiutuit

METALLA. Cuptum. 341

patuh folidii tx cupro fabrefaSiii pafJitH diffraSiis , ex 100 libris ad 70 cupri praebens y acidis et natro volatili fere totum folvendum y in igne decrepitans, et nigrefcetiSy nunc compnSium , uunc lameUofum , colore utplurimum €occione\lam aemulant , interdum kermejino aut obfcurius rubro (mcrdoreroth ,) forma fiepius communi , interdum Jiillaiitia , aut cryjiallorum , utplurimum aggregatarum et nitentium, fjepediaphanarum, et in igne omnevt pelluci- ditatem exuentium , rarius cubos aiit rhombos , aut prif tnata tetraedra , aut pyramides tri^dras , aut duplic^s truneatas fjexaedras , quam dnplices tetraedras , aut. prif tnata hexaedra , intsrdum utrinque pyramide hexaedra. terminata , nonnunquam capiHaria , et tunc interdum fisl- iatim ciggregata referentium,

liepati- 4vC. fiifcum molle nitoris metalllci expcrs.

cum. fValier. fyfi. miner. 2. /. 276. « 3. b. c. Cuprum mincra

folida color« hepatico, mineralifatum. /5) fVaUer. fyfi> miner. 2. p. 35U. «. 8« Argentum fulpbure, arfenico et antimonio minerahfatum, min&ra fufca. Cronji. miuer. §. 172. 5. I. Argcntum antimonio fulphu-

rato mineralifatum. Habitaty ereberrime eum cupro rubro , in Sueciae (prope Fahlun ,) Saxoniae iprope Camsdorf,) Thuringiac (prope Saalfeld,) rijenanis (prope Mehlbach,) Wirtembergiac (^prope Dornltetten,) Tirohs (prope Schwaz,) Auftriae {prope Reichcnau et Granigberg) et Teraefiae (e. gr, frope Saska ,) /?) pauxiUum argeati tmmixtum continens, in Stiriac {prope Schlarfming,) Saxoniac (prope Freyberg et.pracfertiin prepe Bracunsdorf ,) et Hercyniae (prope Blankenburg ) fodinis , ex cinerafcente , fiavicante aut rubro fufciim , nunc pidverulentum aut friabile intus ter- reum , nunc induratum et faepius compa^um , interdutft in crufias coneentricas fecedens autJiiUatitium,

■A

jpiceom.^ 5. C. atrum diiriufcukm nitoiis metallici expers^

^Valier, fyfi. miner. 2. p. 280. «. 6. Cwprum ferro ct pau-

xillo fulphuris mincraiifatum , minera nitentc nigra. Habitea in Ucrcyniio^ (prope Lautcrbcrg,) Auftriac (prope

Spiz) ei Temcddic fodinis , texturae modo&tmeUofae, mo-

do imperfecie conchaceae , ferro fcmfer gravidum > ex 109

libris 7 - 8, cupri eoniinens,

Y 3 6. C

^42 METALLA. Cuprutn.

fuli^aio- <5. C. nigrom fuperficiale. ium* fVaUer.fyp. miner. 2. p> 2f^J. n. jy„ Cupruni corrofum ct

iolutuin, a mincris cupri deftrufcis, pratcipitatum nigrum. Cronji. miner. $. 194, 2. !. 2. Ochra cupri impura friabi-

lis ferro mixta. Habitat iu Hungariae, Saxoniae (/)r<?/»tf Freyberg ,) ^ Sue» ciae (/)ro;)^ Fahlun) /b<i^m/.r , cupro fulvo fatifcentiinji- dens , ferri calcis partetn continensi

taerule- 7. C. molle nitoris metallici cxpers ab acidiscolorem caelefiera um. in viridem mutans , et Hne effervcfcentia in his folvcndum.

Syji. nat, L p. 205. XIL 3. /). 192. «. 4. Ochra cupri pul- verea caerulea.

Cartheiif. tniner. 70. Cuprum corrofum caeruleum terreftre.

JValier. miner. 280. «. I. Cuprum folutum praecipitatum caeruieum.

IVaUer.fyJi. miner. 2. p. 2%f). n. i^. Cuprum corrofum et folutum a mineris dcftrudis praecipitatum cacruleum. Anncniis./S) C. caenileum calcarium. Syji. nat. XII. 3. p. 146. n. 14.

yog. miner. iii. Batnn. tniner. i. p. 184. Lapis armenu».

CronJ} rniner. §. 35» 2. 1. et §. 194. 2. 2. 3.

}VaUer. fyj}. miner. 2. p. 289- «• »5. f. Caeruleum monta- num lapidi calcareo ienfibiiiter miftum.

Habitat in Oriente, Armenia, Sibiria, Hungaria, Europ» fiujirali, eUSloratu Trevirenfi (in Langenheke,) Hafliac (prope Thalitter,) Saxoniae (prcff Camsdorf ,) Cornu- hi2e fofiinis , interdum in viridem colorem vergens , faepe- friahile et terreum , pigmento inferviens , Juepe (^pripe Thalitter) margae fcbijhfae ^ aut ()3) marmori infperfum,

Cuprigo. S. C. nitoris metallici expers ab acidis colorem caeruleum in viridem mutans, et totum cum efFervelceutia in his fol' vendum.

Syjl nat XIL 3. p. 194. n. 12. Muf. Teffm. log. Ochr» (Cuprigo) cupri germinans caemlea.

Cofi.fofjil. 105. Oehra ponderoia elcgantiflirae caerulca.

Cronft. miner. §. 34. 2. Terra calcarea croco feu calce vc- neris intimc mixta. et $. 194. 2. I. Ochra veneris terra calcarca mixta.

Woiter^d. miner. 30. Cuprum caeruleum pllimefum.

Habitat in Permiae aliaruntque Sibirize partium , Lapponiae Cprope Kuifeniki,) Sueciae (/)ro/j^Sunnarf kog,) Saxoniae (prope Schneeberg , Freyberg et Camsdorf, ) Thuringiae iprope Saalfeld,) Hercyniae iptope Cellcrfeld,) Weft-

phaliae

METALLA. Cuprurai 343

phaliac (prope Stzdthtrgen,') rhenan!s(Langenhecke,/>ro- pe Wolfftein, Mofcheliandsherg , Caudebach et in monte Stahlberg,) mAlfatiae, Lotharingiac, Occitaniac, Pyrc- naeorum (ad montem Bere et prope Louhie ,) in provht- ciae Lugdunenfis (prope S. Bcl ,) ad Siciiiac (in monte Ni- fo,) Hctruriae (prope MaflTa di Maremma , ) Wirtembcr- giae (pr6pe Bulach,) Tirolis (prope Thierberj^ et Sclivaz,;) Hungariae (prope Neufol) et pstif^miim TcineCue fodinist pigmeuto caeru/ee eximie i>(/ervieni, in grana, raritis in cruflas fecedens , nunc fuperficiale a/iis cupri mineris infi-- dem , nunc majoribus minoribusve partibttt aliis fofjili- hus infperfum , colore aiureo , fmaltae aut caelefii , modo pulverulentum , modo friabile intus terreum , inconfpi- cuum , formae commtinis aut betryoidis , modo dtiriiijcu-- tum rarius inconfpicuum et intus terreum, qtiam nitent texturae radiatae forma faepius communi interdnm cry- fiaUorum, inagmen, globtili, gemmae, uvae, fafcicu/i, fieUae fpeciem aggregatarum , modo lentes qtiAdranguIas, modo prifmata tetraedra reSiangtila vel obliquangula, nonnunquam pyramide tetraedra terminata referentium.

9, C. dilute aeruginofum acidis finc effcrvcfccntia folvcndum, a natro volatiU eolorcm viridem in caerulcum mutans in- confpicuum texturac conchaccae. Habitat in Sibiriae (prope Catliarincnburg,) Saxoniac (pr6- pe Camsdorf,) et Thuringiac (prope Saalfeld) fodinis, Bpactim, igne nigrefcens , niinc ftiperficiale , ntmc aliis folJiUbus inniduluns fortnae communis^ botryoider aut re- nifortne.

10. C. mollc viride intus nitcns tcxturac conchaccac. Renovanz Nachr. v. altaifch. Gebirg, p. 53. Hubitat in mQntibus Sibiriae altaicis, ab argiSa inbaerente lingttae adhaereiis , laetitis aut ohfcurius viride , velgra- mineum , gypji injiar , femie ,24-30 libras cufri ex lOO ' exhibensi an difiinBaJpecies?

talcofum. II. C. thalaffinura mDlliflimum inquinans nitcns.

Renovanz Nachr. v. ciltaifch. Geb.p. 51.

Habitat in montium altaicorum fedinis loktewskenfibus , mt- nerarum argillarumque metaUiferarum foveolis inhaerens, ialci miculns immixtns habens , nonnuiiquam pallidiut, hinc inde metaUi infiar nitens atit diaphanum nunc /«- nteUoftim, nunc fleUutim fibrofum,

V 4 I*. C

344 METALLA. Cuprum:

Acrugo.' 12. C. viri^e adfuro natro volitili caeruleum tinSum adfciC' dens acidis cum efFerveicentia folvcndum opacum nitoris niccallici cxpers. JVaOer. miuer, 2"?%. f:jft. miner, 2. p, 1%(>. n. 14. Cuprum corrofum et folutum, a mineris dertrutlis praecipitatum viride. aerisK a) Syji. nat. L 209. XIL 3./). 192. n. 3. Ochra (acris) cupri pulverea viridis.

Coji. foffiL 100. Ochra viridis, Chryfocolla f. Viride mon" tanum.

Cartheii^. miner, 70. Cuprum arrofum virkle terreftre.

Cronji. miner. $. 192» 2. I. i. 2. Miflera cupri calciformia pura viridis. Malacbi- 0) Syjh nat, I. p, I79. ». 7. Cuprum viride. tes» Syji. nat. XIL 3. p. 146, «. I^. Cuprum viride gypfeum.

Woltend. miner, 30. Cuprum viride plumofum compa£lum polituram admittens.

Carth. miner. 69. Cuprum arrofum viridc durum glabrum nitens.

Crouji. miner. $, 36. Terra gypfea venere mixta et §. 194. 2. 2. I. Mincra cupri cakiformis impura indurata gypfo mixta.

Vog. miner. 183. Malachites. Aerug©k. i) Syji. nat. I. p. ao^-. n. 4. XII. 3. p. 194. ». 11. Ochra cu* pri germinans viridis.

Carthetif. miner. 30. Cuprum arrofum viride ftriatum*

Woltersd. miner. 30. Cuprum viride plumofum.

Habitat in Africae (regni Congo ,) Sibiriae {prope Cathari- nenburg,) Temcliae (^praefertim pro/?^ Moldawa,) Hun- gariae iprope Kisbanya,) Tirclis {^rope Schwaz,) Wir- lembergiae {prope Bulach,) Hafliae [prope 'Ihdlittct ,) Weltphaliae (^prope Stadtbergcn ,) Nalfoviae (prope Sic- gen, Diilenburg, Weilmiinlter ,) Hercyniae (prope Cel- lcrfeld,) Thuringiae (prope Saalfeld,) Saxoniae (prope Camsdorf, Freyberg , Uoefenbrnun , Obedchlema,) Angliae (/^^o/^tf Aldarby, et Middleton, comitatus Rufci- nonenfis , et Hetruriae (prope Mafla di Maremna) fodiiiis^ qtiartam ad dimidium tifqtte partem aeris fxi continenty igne nigrefcem , iu grana atit crujias , interdum valde incuyvas feeedeni , intus radiatnmy fibrofum aut compa- £ium, texturae planae , terreae aut imperfe&e conchaceae, itunc egregiam politiiram admittens, Malachites,) durit^- tulum, rarius friubile , utpltirimHm obfctire gramineum, mnnmquam cQloris inter gramineum et pomaceum , vel

poma-

METALLA. Cuprum. 345

pdmaeeum et aeriigimfiiin tntermedit^ fuperficiale y niit minoribm majorihiisue pariihns ■-^liis fofjilibui infpeyjunty forma commitni , renwM , glohcrum , clervarum uttt cry- Jiallorum acicularium vel capillarium fericso nitore canjpi' ctMrnm f interdum diaplMnarum y Jiellatim , ftfcictilatim^ in uvaey reuis y globi fpeeiem aggregaiarum.

rmw-gt- 13, C oliyace» c&loris ab adftifo natro volatili in caerulcum aofum. abeuntis nitans snetallici cxpers.

Karji. Lesk. Mineralkab» I. p» 425. Giiprura ochraccum fcrrttginofum.

JHabitat nunc obfcitrius aut coloris in porraceim rrergenttT^ et tunc ratus nitem et texturae conehacecte y iu Saxoniac Qprope Carasdorf,) nunc coloris.altiorit ad pftttaciHtitn ttccedentis y ittttts terreum et Jine nitore in Thuringiae (^prope Saalfcld) et Hercyniae (^prape Lautcrberg) /0^/«//, ferreae ealcis multum cQUtinens.

trfenlca- 34. C» exfolete oliracet cotom ab adfufa natro volatil» in cae- k. ruleum abeuntis ; in vafis claufls igni expofitun» miiluin,

in carbone arfeuici fumum e<:u£ians> ct eupram duttiic relinquens. Klapr&tb Schr. berL Naturf. 7. p. 160. Habitatin Silefia (pr&pe Jonsbach) et Cornubia (propeCav- rarach ,) cry/iallis bexaedro •prifmasicis pyramide hexaedra terminatis^ , aut acicularibus , falitarHs vd fafciculatim ^ellatimve aggregatis y arfenici acidum consinens.

tf^ellsr 1$^ C. obfcure virJd» igni cxpofitum arfcnki furaum cru6lan5jf tujci, ccyftallis nitidis exilibus cubicis aggregatis*

Kiapr»th Schr. bert. Naturf. Gef 7. p. 160» Habitat in Carnubia <lprGpe Carrarach). qnartzi eryjfaflis ift- nidnlaus ,, igne intumefcens , et tardius , cjfuam arfenica/cy cupri granum exhibens y praeter arfenicum ferri pertiO" vem eontinent^

albfdum» iS, C> duriufcuium albi<lum meta^Hce aitcm ia igne arfenici Weiserz. fumum eruitans.

Sy^. nat. XIL 3. p. 145^. n. %. Cuprutn mincr&lifatum ar«

fenicale album »0, A, ^. Cronji. mineral. $. 197. Cuprum fcrre et arfcnico fulpliu-

rato mineraliiatum, WaUer. fyji. miner. 2. p. 280» »• 7- Cuprum arfenico cft ferro minerahfatum y minera albelccntc.

Y 5 Ihbita^

34^ METALLA, Cuprum.

Habitat fequentibui fpeciehus rarius , una eum aliis eupri \ mineris in Sibiriae (prope Catharinenburg,) Tdmeliae, Hungariae (prope Schemniz et Herrengrand ,) Sabaudiac, Franconiae (prope Cronach,) Saxoniae ( prope Freyberg^) Hafliae (pro/j^ Frankcnberg ,) Hercyniac, Anj^liae (propc Middleton Lyas) fodinis , minoribus particulis ma)oribus' ve fi^ufiis aliis fofjfilibus infperfum , coloris ftalinei aut ar- ^ geutei interdum in aureum vergentis , forma utplurimum commiini , rarius pyramidis auplicis tetraedrae , praeter euprum, ferruth, arfenicum et fiilphur, infperfum quoque, verum rarius , argentum nativum eontinens.

purpure* 17* C. duriufculum metalhce nitens fragile rubrum aut caeru- um. leum.

Syfi. nat, J. p. 178. ft. ^. Cuprum purpurafeens.

Syff. nat. XII. 3. p. 144. n, 5. Cuprura mineralifatum py- riticofum rubro - azur^um durum.

Gronov.fuppl. 12. //.14-28. Cuprum violaceum.

WoLtersd. miner. 30. Cuprum nigricans fplendens pleruni- que violaceum.

WaOer. mincr. 2%\. 282. Cuprum mineralifatum, minera fraftura nitente fragih'.

WaUer. fyft. miner. 2. p. 278. «. ^. Cuprum fulphure et ferro parce admixtis minerahfatum , minera folida nitente violacea vel caerulefcente fragili.

^artheuf miner. 70? Cuprum arrofum caeruleum durum glabrum nitens.

Cronfi. miner. §. 196. 2. 2. Minera cupri lazurea.

Uabitat , utpltirimum ufia cum aliis cupri mineris in Amah ' Txcz feptentrionali (Ntv/ytrky ,) Sibiria (/>»•«•/>? Cathari-

nenburg et ad lacum Onega,} Lapponia (^ro/>f Swappa- wari,) Norwegia (prope Ordal,) Saxonia (prope Glas- hiitte, Annaberg et Camsdorf, ) comitatu Mansfeldenfi, Wirtembergia (/^Kopff Schiltach ,) et Temeiia (/jro/>tf Ora- viza et Dognaska,) fonnae communis , fuperficiale , vel minoribus particulis majoribusve frujiis fpato , quartio, margae fchiflofae infperfum, colore tombacum , cupriim vel chalybem tnduratam acmulans , utplurimum violaceo atit ptirpureo , frafiurae frequentius minutim conchaceae, quam fchijiojae , aut fiellatim fibrofae , praeter cuprum, arfenietim et ftUpbur , pauxillum quoque ferri continensy interdum e. gr. prope Neololium (^5^!) argenti, cupri

1$. C.

METALLA. Cuprum. 347

cinereum. T%. C duriufculum fragile metallice nitens compa£luro coloris Fahlerz. chalybei.

Syji. nat, XII. 9. p. 144. n. 7. Cuprum mineralifatum py-

riticofum cinereum 0-0, ^. SyJ}. nat. I. p. 178. n. 4. Cuprum cinercum. Gronov. fuppl. 13. »♦ 38. Cuprum argento ct arfenice

mixtnm. fVnlJet. tnhier. 283. Ciiprum arfenico, ferro ct argento mi-

neralifatum, niincra albefcente. WaQer. fyfi. f/itner. 2. p. 281. »• 8- Cuprum arfcnico fu!- phure et ferro plerumque una cum argcnto mineralif^tuni, minera cinerea vel nigra. Cron/i. miner. §. 196. 2. I. Pyrites cupri grifeus. /6) Syj}. nat. XII. 3./». l?o. n. 6. Argentum Ccinercum) mf- neraiifatum cupri cinerei, tritura rubra A, J^ JjJ, O^. TValler. miner. 290, Argcntum arfenico, cupro et ferro mi-

nerahfatum, minera grifea.

fValler. Jyft. miner. 2. p. 337. n. 7. Argcntum arfenico,

fulphure, cupro et ferro mineralifatum , minera lolida

griiea.

JVoltersd. ntiner. 30. Cuprum pallido • grifeum Iplendens

argcnti dives. ,

Haiitai frequem minoribut partitulis majorihusve frujiis

quartio , barytidi , terris calcariis , ferri cupriqtie ealci-

bus nativis innidulans , in infula Timor (e. gv. prope I)i-

lil, Ade) in Sibiriae (jn Tfchudarurn terra, et ad montes

altaicos,) Lapponiae (^prope Kuflenika et Efchavelok,)

Norwegiae (^prope Kramble,) Sueciae (/)ro;)eSunnerlkog,)

Scotiac (propff Erskin,) Pyrenaeorum {propc Aiiocicovxz,)

Lotharingiae {prope fanum S. Mariae,) Siciliae (^prope

Ali) Hetruriae (e. gr. prope Seravezza,) Pedemontii (^pro-

pe Dallagna,) Carinthiae (^prope Kofleg et S. Hermagoras,)

Salisburgi, Styriae {prope Schladming,) Tirolis iprope

Groiengogel , Roehrbiichcl f/ Schwaz,) Wirtembergiae

Xprope Schiltach, £ulach, Dornitette eS Freudenftatt,)

rhenanis Cprope Fifchbach, Mehlbach, in monte Stahl-

berg, pro/)e Nohfelden , Kerfcliwciicr , Moichellanilsberg,

*/ Langeheke ,) Hercyniae, Thuringiae (/;^-o/»e Saalfeld ,)

Saxoniae (^prope Camsdorf , Scharfcnberg , Freyberg,

Tfchoppau , Annaherg ^/ Johanngeorgcnitadt,) Bohe-

miae (^prope Catharincnberg,) Hungariac (/)ro;>f Goellnix,

Schmoelniz, Czinobanya, Kapnik,) Tranfilvaniae (prope

Salatnum ,) et Temefiae (prope Dognaska et Saska) fodi-

nit.

348 METAtLA. Cupmm.

m*>, etiam in Titrai (prope Penm ,) ponderofuMy faeile in fragmenta indeterminata diffiliem y intUi ijfuoque ni' tejii y coiore inte>anm tn ferri eolorem vergente AUtfiiper- fiae iridis colo>ibus bidente y compaEium , rartus tnmen texturae planae , faciebus interuis fpeculi ad infiar inter- dum nitentibtis , praeter ctipyum , arfenicnm , fcrrum , et fidphur pauxilitim argenti ad ■^•^ ^ rarius e gr. in Tran- filvania iprofe Facebai) auri qnoque eontivens , forma communi, aut crebro cryftaUurum laevium nitentium, nimc prifmata hexaedra iu aciem terminata, out pyrt r;udesjim- ./ p/ices triedras , rarius perfeBas , quam tna ginihus ia

aciem terminatis , aiit angulis pyramidem alteram gejian' tibus coj{/picuas , referentium.

foctidura. 19. C durum, mctalHce nitcns, coloris plumbei texturac con:- chaceae, contuftiui foetens. Renovanz von altnifch. Geb. p. I42.

Habitat in Sibiriae monte Schlangenberg, -i^-^cuprit et-^-^ etrgeuti centinens,

pfittaci* 20. C. ponderofum obfcurc" pfjttacinum radiatum in feftucai num. dilliiiens , in cruiias faepe lecedens.

Renovanz altaifch. Geb. p. 235.

Habitat in cumuUs fodinarum Bogojablenskenfium ad Mon- tes Altaicos Sibiriac, Jo^Al cupriy et ad ^\j argenti con* tinem f an dipinSkifpecies?

Bltaicum. 2I» C. duriufculum debilius nitens canum fragilc textura fefttt« cas minores referens.' Renovanz altaifcb. Geb. p. 23^.

Habitnt m cumu/is fodtnarum Eogojihlenskendum ad mn- tes AltAkos Sihiriaie , cum fi/Fttacino eandem cireiter cupri argentique copiam continens, fpiritumfaiis ammouiaci vi- ridi colore tingens; an diftinBa fpecies ?

plumbc- 22. C. nitoiis et calorfs plumbei texturae planae. ura» Linck chem. ^nnaL 1790, i. p. 150. Derber Weisgiilden

von Andreasberg.

Habitat inViercynhcfodinis, praeterfulphnr, cuprum et ar- gentum (hujus ad ^%\,) ferrum, arfenicum plumbum' que C9ntinens,

hercyni- 23. C. duriufculutn obfcurc [nitens coloris ex atro ci- cum. ncre»,

Wejiriimb

AIETAIXA» Cupnim,

349

U^^rumh chem. Annat, 1789. 2. p. 527» Weisgnltig Erz vom Harz.

Haf^itat in Hcrcyniae fodinii, miilttim cupri , Jllhii et fiil'- phiiris ^ aliqnid ferri, pauxitium prgtnti,, arfenici plnnf ifiqtie uihi/ cuuiiiieaSf uu vere dijiiniia fpecies ?

Ualicun]. 24. C. nitoris metallici coloris chdlybei tritura rubra.

Cronft^ miner, §. 175. Argeiuum cupro et antimonio ful- phurato mineraliJatum.

fVaUer.fyfi. miner. 2. /). 338 »• 7 a, Argentum arfcnico, fulphure, cupro ct ferro mineralifatum , nnncra lolida grilea. ^

Habiiat /« Sueciae /e<2?/«;V Daiicis (paroeciae Animfkog,) et? Saxoniae (pr«/)f Freyberii ,) nrfenico carem, at prue- Ser ferruh ( -^^ ) et ctiprum ( xW^ ) Jhbium quoqae cetl- tinem , et puuxilium argenti.

ful?um. 25. C. flavum metallicc nitens, prunis iufperfum fulphuris va-

porem flammamque eruftans. ,

S^> nnt. I. p. 179. n 8- XI f. 3. p. 144, «. 4. Cuphim

mineralifattim pyriticolum fulvum. fVaUer. miner. 2^4. Cuprum iulpliure ct fcrro mineralifatum. fValler. fyjl. miner. 2. p. 282. n. 9. Cuprum fulphure et

ferro mincrahiatum , minera colorc aurco vel variegato

nitente. Cartbeiif. miner, 70. Cuprum mineralifatum duriufculum

(iituratc iuteun nitens. Cronji. tniney. $. 196. 5. 4 ^. Pyrttes cupri. ^) ^yr- "^^- I P- ^^9- '^* 5- ^' 7« Pyrites fcrreo - cupreus. S^jft nat. XII. 3.f. ii^. n. 6. Pyrites mineralifatus ^mor-

phus non lcintiiians o^, $. Cronp. miner. §. 196. 3. Pyritcs cupri flavo-viridefcens. fVaUer. fyjl niitter. 2. p. 283. ». lO. Cuprun luiphuxc eC

ferro muieraiilatum , minera ex flavo virKkfcentc. y) Watier. fyji. tniHer, 2. p. 284- «. I f- Cuprum pyiite ful-».

phureo luineraliiatum minera pallidc flava. Cronjl. miner. ^. 196. 4. Pyritcs cupri pailide flavus. (f) fVaUer.fyft. miner. 2. />. 28^. «. 12. Cuprum pyrite.rufca

mineraiifatum , minera flavo- fulca. Cron/i. miner. §. 1^6. ^. Pyrites cupri hepaticus, Habitat copiojiffimum et innumeru qiiidem varietiite^ nunc

fuperficiale ., nui.c minoribns particuln mojor.-hiisve fyfiii

margae bituminofae y adis terris calcariis , quarizo \^c,

innidulanSf galenaf , pfmdogalenut y ferri^ ^iiurwn cupri

350 METALLA. Ciipruro.

ntinerartim frequem comes in Angliac, Norwegia^, Sue- ciae, Germaniae, Hungariae, Navarrae &c. cuprifodinis fere omnibus , cupri «-J.1 ferro et fulphuri nuptas , prac' ferea nonnunquam pauxtilum arfenici , rariuf e. gr. in Wnngzvm, argenti atirive continens y coloris utplurimutn aurei , interdum, (y") paUidioris , aut in vii efceutem {(3), aut (d) fiifcum vergentis , fuperficiei non raro viriiiisy caeru/ei, cuprei , vel variegati , rarius durutn , qumn duriifcuLum , rarius in crujtas fecedens , quam in gruna, cOMpaffuM , rarius texturae planue qiu^m grinuluris , vel impcrfeSle canchaceae , fuperficie interdum fpeculi mfiar nitente , aut Jiriata , vel vefiigiis cubicrs impreffiy inaC' fua/i, forma frequentiffime communi, rarim giabu/o> umy aut arbufcu/arum , aut cryfiailorum , mtnc ciiboi , minc pyramides triedras Jimp/ices cohaerentes, nunc dup/ices te* traedras faepe inferies digejias referentium.

campana- 26. C. duriurculum ponderofum mctalHce nitens coloris ex rum. caerulefcente chalybci.

Mo/in. Naturg. Chi/. p. 74.

K/aproth Schr. naturf Ber/. Fr. 7. p. 160. Scc.

Habitat in r^^«i Chilenfis, erCornubiae (/jro/)eWheal Rock) fodinis , fu/phur et Jiannum praeter euprum continens , -7- /ud fimu/ arfenicum , quo uiia cum fu/i hiire per ignetit diffipAto maffacinereafuperefi, parandis per fnjronei" va- Jis inferviens , hoc praeterfu/phur ( i ) , fiannum ( y^JL )^ et cuprum (^/o) ferrum (i|o) continens , granitae fa- tifcenti innidu/ans,

Aurichal* yf. C. coloris auriehalcei metallice njtens maNeabilc. ceum. Mo/ina Naturg. Chi/. p. 77. Cuprum (laxcnie) zinco na-

turaliter mixtum. Habitat in coUe provinciae ChilcnfisHuilquilemu, adfltiviunt Laxa po/itOy ex cupro et linci confiatum.

eornubi- 28. C. fulphuri, zinco, ftanno, et arfenicojunftumcinereum.* cum. Rafpe nov. a^. Petrop, 3. hifi. p, 67.

Habitat in Cornubia ; an diJiinBa fpecies ?

f itratum. 29. C. molle metallice nitens , coloris plumbei igne facile li« Kupferglas. quefcens.

Syji. uat. XIL 5. p. X44. «. 6. Cuprum mineralifatum py- riticofum (e6tile canum A.

Crtnjf. mintr, §. 195. Cuprum fulphure mineralifatum.

WaUer,

METALLA. Cuprura. 351

fyallcr-. min. 264. Minera cupri ^rifea. ^ ^Valler. fyj}. miner. p. 277. n. 4. Cuprum fulphure ftiinc-

ralilatum , mincra oblcure nitente grifea molli, Habitat ftiperficiale ^ tninorihis particulii majoribusve frujiit aliis foffilibus innidulans in montium hibiriae altaicorum, in Lapponiae {p^ope Ruflenika et Swappavari , ) Norwe- giae C"' Hitterthal, props Rramble, Kongsberg , Ordcl *//\twed,) Sueciae (/?r-o/)f Suniierlkog,) Scotiae (,pyope Erskin,) Angliae (/>rd/)^ Middleton Lyas,) Pyrenacorun» (JH /)<i^o Malpatre,) Wirtembcrgiae iprope .Schiltach,) Rhenanis (/)>•<?/)? Fifchbach, Rheinbreidenbach, Veldenz, Berfchweilcr et Nohfelden,) Weftphaliae (prope Stadt- feergen,) Haftiae (/)r<?/)* Frankenberg ,) Hercyniae (/)ro/)* Laurerberg,) Thuringiae (/^/-floe Sangerhuiam ,) iaxoniae (prope Camsdort, Deutfchneudorf, j»eit"en, Sayda, Frey- bcrg, Zinnwalde et Glashiitte,) Bohemiae (/)^6/)^ Catha- linenberg, Auitriae (prope iipiz,) Hungariae (prope Ko- fenau et Schmoelniz,) 1 emeiiae (prope Snskci et Dcgnas- ka,) ct 1 ranfilvaniae (prope Dev.';i) fodinis , ex foio cu- pro etfitlplmre conjiaus , quo pofterrori lente diffipato cU' prum (^^°) fupereft , tenui modo fulphuris cortice ohdu- Bum , ranus argenti miculas infperfas tenens , eolore in- terdum iii ferri colorem tranfeunte , aut in fuperficie va- riegato, rarius lameUofu?n , quam compaEium , texturat planue , inaequalis vel minutim conchaceae , forma ut' plurimum communii nonnunquam cryfiaUorum prijmata exiliahexaedra, interdum pyramidetriedra rerminatu, aut pyramides triedras fimplices , aut tetraedras duplices foU- tarias aut in fpicue e. gr. fpeciem aggregatas referentium.

phlogifti- 30. C. nigrum difficihus exardefcens, fcd flaramam diu fufti- 6um. nens et in cniercs fatiicens.

CronJ}. miner. §. »60. 6. I. Mincra eupri phlogiftica. fValier, fyft. miner. 2. p. 28*). «• 13. Cuprum miricraUia-

tum, inateria bituminota involutum, facie carbonana. Habitat in Succiae fodinis (NSdkSrr Dahae et prope Biipbcrg,) lithanthraceni externa fati» re^erens , (upro dijficiliut ex dfteribus reducend^*

88. NIG

352 M^ALlA. Nxccolum.

88^ NICCOLUM. Malleabile coloris albi in rufef- ' i centem vergentis , ponderis

fpecifici = 9000 : 1000,

Acidis facile folvendum , colo- rem virrdem iis impertiens^, natro quoque volatiii , colo- rem caerukum huic conci- lians.

Ignc fixiffimum, et aequc diffi- culter iiquandum, ac ferrum cufum , diutius efficaci igne in calcem viridem abiens, cum borace in vitrum hyacintlii- num coiliquandam.

ocHracc* I* N. vrride lYicoTiTpicunm nUorts cxpers formac comnronis. um^ Syji. nat. XII. 3. p. 193. «. 5. Ochra cu^mi Nkkoli pulvc-

rca virtdi - flavcfccns. Cronfi. vtiner. %. 253. 'Oclira iriccoK martialis. ^aUer.fyifi. mm^, 2. p, I^l, «, 2. Niccchun calore viri^

cffloTclcens.

Habitat in niccoK mintris fMifcentfbtts , varum fiiperficiei

^ infidens > utpZurimum fuperfkiale , in Saxorriae (^propi

Joha«Hgeorgenftadt, Anoabcrg, Freyberg , ) Wercyniac

<pro/>tf AndreasbeTi; , ) Haffiae (pro/)? Kiegelsdorf,) Suc-

ciac {tprop€ Loos Hclfingiae,) raritts argiliae inHidulam^

in Succiae (pro/jf Normxrdi Wermelaindiac^ fodinis-, 'co-

ioris utplurimutn diluie pomacei-, rarius laete viridis^ aut

^ramiMt^ aut ^x caeruleo viridis-, praeter niccoH<€aicetn

, femper ^am ^/iquid fert^ae <alds continens.

jn«Mi- S, N. metallicc nitens , aqua forti totum fotlemJam prunw (^IQ. tnfperfum arlcnici fumum ertii^ans.

Habitat in Bohemiie {prope }oachimstha1,) Saxoniac ^propi Johanngeorgenftadt et Schneebcrg,) et Hercyniae iprope Andveii^bet^) fodinis y ntmc rubens , nunc fuhum , tnmc 'ftehroleucum, praeter nifcoium, f&rrum^ ff^iu^m) «f C^si) mrfmi^um «$minfm^

3' N,

METALLA. Niccolura,' ^53

. N. rnctallicc nitcfis , aqiia forri. non penftus folrcndum, prunis inlpeiiiim ailcnici fumiim ct luiphuris Vapoment HanimamqdC eruclans.

Syft. nat. l. p.ijp. n. 5. Arrenfciim rubens cupreum,

Syji nat. XH- l- p- »46. n. i6. Cuprum (Nickolum) mine- ralilaturti arfei.icale Fuh^um A, 0-0, ^,

Vogel miner. 409^ Cuprum Niculai.

Woltend. miner. 2S» Arfenicum fiilvum {plendens f Pfeu- docobaltum.

Carthetif. miuer. 58- Arferiicum mineralifatum informe, particulis rubicundis nitidis.

fValler. miner. 228- Arfc.nicum fulphure et.c«pro minera-^ liiatum , mmcra difformi aeris modo rubentc,

Watier.fyji. mnier. 2, p. »b9- «• I. Niccolum ferro et co- balto arlenicatis et luIphurStis mincraiilatum , minera dif- forini tiay-o- rubente.

Cronfl, miuer. $. 2^4, Niccolum ferro et cobalto arfenica- tis et lulphuratis mineraMatiim.

Cronfi. aB. Stoikh. 1751. 17-74. Niccolum.

yttfi, miner. 184. Kiipfernitkcl.

G(fn. cacirn. 20. «. 32. Cobaltum a€M"s modo iucens.

Habitat una cttm cohalto , ?'« Stbiriae, ^ueciae (/)rfl/?i» Loos Hcifingiac,) Cornubiae (prope Tr.ego,) Arraf;oniae ipro- /'e Guitoain , ) Delphinatus (pro/)^ Allamont,) Hercyniac (^prope S. Andrcasberg,) Halfiae ( prope Biber et Kiegels- dorf, ) Thurmgiae (^prope Saalfeld et in comitatu Mdns- feld,) Sa.Koniae (^prope Hohcnltcin , Annaberg, Schnec- berg et Johanngeoigenltadt:^) Bohemiae (^propt Joachiras- thal,) et Stiriae (pri?/)? Schladining) /Wi«/j , igni expo/i- tnm calcem viridem relinqnma , et faepe cum jaSlura ni- toris fuperfrciulii tuiBd vindi tjjloyejcens ^ coioris cuprei^ raritis ochroleiici vel cinoei., nunc compaSium ^ nunc mi- niitim lamellfwn , praeter niccoUm ferrum , cobalttim arfemciwi et.fiilphitr continens , interdum wisfnuttioi t:ut cuprum f rariuf argenfutn , rarifjtme aurim infperfunt hahenr^

89. VVIS-.

3^4 METALLA. Wismutufu.

89^ l^JSMUTUM; Molle, fragile, lamellaTLim, ari • W gencicolor, cum jaQura nico-

ris fuperficialis colorem fla- Vicantem vel rufefcentem mutans , ponderis fpecifici =^ 9700 : 1000. Igne facilime liquandum et in calcem primo fiavicantem tum rubram abiens , quae vitris fufcum colorem impercitus» Solutione in acidis excolore, per aquam meracam laEtefcente et praecipitanda.

nativum. I» W. nutlum aqua forti totum.folvenduiri, metallice nitens.

Syji. nat. \.p. 173. w. i. XI F* 3. p. 128- «. i- ' Muf. Tefjm. 52.«.!. Carth.miner. ^^. Wismutum na^ivum.

Crojiji. miner. $. 220. Jufl. tfiiner. 158. Waller.JyJi, miner. 2. p. 20^. fj. l. Wismutiim nativum.

Waller. miner. 242. Wismutum nativum tenuibus lamel- lis a(1haei;cns. ,

: Woltersd. miner. 28* Bismutum nu<lum nativunv, ^)* WaUer. JyJi. miuw. 2. p. 208. u. 4. Minera wismuti veiv . ficotor. ■

llal/itat , frequeutiffime tuin cum colalto , rarius omni arfc nico argemove carens , utpLurimum quartio , Inirytidiy pe- trofiLici f vei arenario inhaereuf , in Sueciac , (Dalecai'- liae, paroecia Stora Skcdwi, etiam prope Loos et Lofa- fen,) Sevennarum Gallike {pr&p6 S. Sauveur,) Saxo- niae , Bt.hemiae (_prope loachimstlial ,) Wirtember- giae (;>ro/)<7 Alpirfpach ,) Temefiae, et {prope Salathna,) Tranfilvaniae fodinis , argentum faepe coLore et nitore aemiiLans y aut in Juperjicie rufejcens , pomaceum iridisve coLorihus Ludens in grana fecedensy mincfuperficiaLe, nunc

., venae injiir matricem percurrens , nuuc m i)orihus frufiis huic innidulans , lamellojumy rurius conipaBum aut licllm- tim fihrojum y aut textur^te ad radiatam acc^dentis, fnper- jicie interdum arhufcuLurum initigimhus piBa y utit Julcis dfcujjantibus exarata, aut pLimae injiar Jiriata , inter-

dwti

METALLA. WismutuiTi; 3^j

dum ceUtilofnm aut erofum , furmne •iitpliiritnitin commti- fiis , nomiunqiiaui jhUutitii.e y arlnfailuris y vel cubicae,

Ochrace- 2. W. inconfpicuum fria.bile formae coramunis. . um. Syfi. nat. Xll. 3. /). 193. n. 7. Ochia wiimuti pulverea fla«

vefLCHS. O inf}. niiner.§. 221. Wi^miitum calciforme pulverulentum. Jiifi viinerul. 165. Flos WiMHuti. WuUer.fsfi, miner. 2. p. 20y. //, 6. Wismutum terreftre pul-

vcfateiitmn flavcfcenSi Habitat , utplurimum wismvto nntivo aut minernUfnto fw

tifcentibui tnfidens y pulverit entum aut friabiie y firami-

neum , ochruLeucum vel cinereum,

lulphura- 3. W. metallice nitcns, flannei colcris aqua forti non fotuin

tum. lo'\'endum, prnnis infperiiim fulphLiris fl.iaimameriiilans.

Cronfi. miney, §. 222. I. Wiimutum fuJphure ininerali»

iatum. PFdUer. miher. 254. Wismutum arfenico, fulphure, cobalto mineralilatum. commu- a) W. mineraliiatum albo flavefcens micans, 0-0. A. Syfi. lic: • nat. \. p, 172. n, 2. XJI. 3 p. r^^b* «• 2

WaUer.fyfi.miner. 2. p. 20J. n. 3. Wisinutum fulphure et arleiiico mineralifatum , Jquamulis aut paitnulis micans. jners. /S) W. mineralifatuin nicens iubiaujiiioluui ^, Sjfi- nat. XII. 3. p. 128. «. 4.

fVaUer. fvfi. miner. 2. p. 2o5. n. 2. Wisimitum fulphure mineraJilatuni, minera alba caeruIeJcentc laniino(a.

Habitat in Sueciae {prope Riddaihytta, Stripas, Baerninge et in F^rila,) Saxoniae {pivre Altenberg,) Bohemiac (^prope Chutcniz,) et Hanoviae (pro/e Biber) fodinisy liunc minoi ibus pnrti uds , nunc majuribus frrfiis quart- ao , aihefio ^ ferro fpatofo innidnlans ^ colbrn fiinnei: fuperficie mterdum fiuz>icnnte , ftepe aifenico foetum ., aut cohdti pcvttculis immifits dives ^ mdiatum aut iumeUo- Jtwt , pofieriori in caju galennm interdum imit iUS.

martiale. 4. W. metallice nitcns cinereum, aqua forti non totum fol-

venduin, prunis infpenum fulpiniris Haminam crudans.

Syfl. nnt. XII. 3. p. 12%. n. 3. Wismutum mineralUatun^,

lamellis cuneatis. Cronfi. miner. §. 223. 2. Wismutum ferro fulphurato wii- fieralilatuin.

Z 2 fVaUer.

356 ^ METALLA. Argentum,

JVaHer. fyji, miner. 2. p. 2o8. ». ^. Wismiitum fulphure €t ferro mineralilatum in minera lameilis cuneifurmi- bus cbmpofita.

Habitat in Norwegia {prope Gellebek,) texturat radiataef praeter tvismutum et fulphur ferruvi continens.

go* ARGENTUM. ■ Summopere malleabile et dnQik 2) le, fonorum, album, coloris

et nitoris tenacius , ponderis fpecifici = 10595 : looo.

Jgne difficilius liquandum , me- racum vix in calcem vitrumvc convertendum , ipfi plumbi vitro pertinaciffime refiftens, fixum, calce vitris opalinani turbiditatem conciliante.

Acidis, quibus foIvitUr nuUum colorem impertiens.

nativum, l. A. malleabile duQile intus naetaliice nitens, aqua forti to- tum folvendum.

Syjl, nat. I. f. 183. «. f. xn. 3,/j. 148. «. I. Argentum nudum.

Woltersd. f»i/ter. 29. Waller. miner..^O'J. fyfi. miner, 2. p. 328. n. I. Argentum nativum.

Crofi/i. miner, ^^ 167. Argcntum purum nativum.

Cartheuf. rniner. 75. Argentum nudum malleabilc. • Habitat HUHc Juperficinie , (e. gr. 7«Norwegiae/)r<?/>f Kongs- bcrg , Angliae , Saxoniae {prope Johanngeorgenftadt, Schneeberg , Freyberg et ad Bacrenftein , Wirtembergiao V. gr. prop£ Schiltach et in Chriitophstlial , Auitriae ptepe Aiinaberg, Hungariae /)ro/?f Kapnik /o^m/x, niinc venae injiar tnatricetn periurrens, juinc frujiis tfia^oribus i vtl ( larvatum ) particulis tninntiljitnis tiudo certe oculo non tfurpandis aliis foffilibus oninis fere ^Laffis et generis m- fperfum y in re^ni Peruani {prope Potofi,) Chilenfis , Mc- xicani fodinis, Sibiriae wovtibus altaicis, pruefeftim monte Schlangenberg, Nonvcgiac (^proife Kongsberg,) Succiae ipro^ \iJto, Normark, Sunnerfkog, i)al ef Lofalen,^

Hilpa-

METALLA» Argcntnm. 5?7

Hifpaniae (prope Guadalcanal ,) Brifanniae (prope Hucly- vat,) Hercyniae (/»-«»/)f Andreasberg,) Bipontii (ad mon- tem Stahlberg,) Nanovia, Fiirltenbcrgiae (/>;-o/?f Witti- chcn et Keinerzau ,) Wirtcmbergiae (prope SchiJtach et , olim in Murgthal,) Thuringiae ( prope Saaltcld,) Saxoniae / (prope Berggieshiibel, Meinmendorf, Braeunsdorf, Frey-

berg, Marienberg, Ehrenfriedersdorf, BreitenbrLinn , rt</ fnontem Baerenltein , prope Schlettan, Waltersdorf, An- iiabcrg, Chemniz, Rafchau , Schneeberg, Geier et Jo- lianngeorgeniladt?) Bohemiae (/^ro/^^fjoachimsthal, Aber- dan, Presniz, Mies, Catharinenberg, Ratieborziz', Bud- Aveis, Kuttenberg, Tabor ^? Frzibram , Franconiae (pro- /jfllmenau,) Bavariae (/)ro/)e Crcisdorf, ) Tirolis, Au-^ ilriae (prope Ann.V)erg,) Hungariae {prope Schemniz, Fcllobanya, Ujbanya, Schmoelniz <?/ Kapnik,) f/ Tran- filvaniae (prope Nagyag et Kisbanyaj foclinis , rarifjime ovmis cttpri et aiiri expers , interdiim quoqiie ferri pauxiL- lum continens , fupcrficie interdtim nitore priva nrgra vcl iutea , ftiperficie faepe firiata , interdum plumae aainfiary aut vejiigiis cubicis vel pyramidalibus inaequali fori/ia faepiiis commiini , alias braEieas , dentes , fetas , fija , ca- pillos , telam araneariim y externa facie referens y aut for- via cryfialJortnn exi/ium , prifmatum hexaedrorum com- prejforum , acicularum , pyramidinn fimpli^itim triedra- rum , vel duplicium tetraedrarum y vel cuborutn, titplu- Yipium gregariortim , fparforutn , aut in ftries , fafcicU' los , pyramides y ramos. , arbifculas , fiJa , denticu/orutfi Jpeciem aggregaiorntn confpicuum^

biifcyrsce- 2. A. inconfpfeuum friabiie , pelliculis tcnuibus ipata intcr-» um, tcxtis.

V. Born itid. foff. Z. p- lio. Euttermilcherz. Hdbitat (oLbn) in Hercyniac fodinis (prope Andreasberg praefertim fodina S. (jcorgii , ) peUiciUis albis , cuerU" lcis aut Jubfifcis..

nigniKk 3. A. aterrimum friabik pondercfum cum aq^ua forti efFcrvet cens tritura demum metallicc nitens. Syfl. nat. I. p, 183. «. 6. XII. ^. p. 150. ». 9. Argentum. bblcurum fuliginofum 00, ^. - Carthetf. viir.er, 76^ Argentum mincralifatura continuum nigricans. Croiiji. tniiier.- §. 170. 3. I, Argcntum ;}cIeaico et cupro» liilphuratis' mineraiijTdtum,

Z 3 WafJer.

i^S METALLA. Argentuai,

fVaSer. miner. 312. Argentnm fuFphure, arfenico, cupro et berro mineralilatum , minera nigra 1. fnliginea.

WeiUer. fyft. «liuer. 2. p. 3^5. n. 6, Argentum arfcnifco, iulphure et cupro minerjliiatum , minera nigra fuliginea.

Hab'tat in Siciliae {ad t/iontem Nifci?) Britanniae (^prope Hiielgoat,) pQt!fft>niim Saxoniae (^prope Johanni;eorgen" liadt, Kalchau, Marienlierg ^/ Annaberg)/o^/«/V , ex ar- gento a bo fatifceute fepe mifcens , nunc corticis infiar iiltii wineris fuperinduiinm, nunc minoribus particulis in- fpei futti , nunc per bnrytideifi difperfum , huncque nigro tintiu ptrfundens , fion raro cavis argenti cornei g/obis in- cl'fuin\, faepe piilverulentum , argenti dives , praeter qii'id Jiilphur y crebro etinm arfenicum et cuprum ^ nott' uunquatn quoque ferrtnn continet, •

corneum. 4. A, ponderofum molle malleabilc nitoris metallici expersfub- Hoiacrz. diaphanum igne facilinie liquandum ct Fumi albi toetidi

forma tandcm totum volatile.

Syfi. nat, l. p. i^^. n 3. Argentum diaphanum lamellofum,

Syji. nat. XII 3. /). 148. «• 2. ArgeMtiim nnnerahiacum lubir.alleabiie fubdiaphanum micans A 0-0.

Cartheiif fn/ner, 75. Argentum mincralilatum fufco flavum iubdiaphanum fragile.

Cronji miner. §. 176. Argentum acido falis folutum et mi- ncralifatum.

JVuUer. miner. 308. Argcntum fulphure et arfenicn mine» ralilatum, minera mallcabili vitreacandelaeigncliquabili»

Watir Jyji., miner. 1, p. 331. «. 3. Argcntuin acido lalis miiipruliiatum, minera femipcUucida iamelioiacorneaigne candelae Iiquabili. "

Habit,<t >ariusy minorf fcmper profunditate y quam reliqttae argehii mineracy occurrens y interditm argento nativo in fcnniis humidii affervato , aut in monetas ciifo et per ali- quod temporis Jpatium in mare detiufo, nufcens , in Hnn- ^divide (prope S>chenmiz,) Bohemiae (o/m/^e/jeWciperth, Gotcesgab et Joachimsthal ,) pottfjimum Saxoniae {prspe Kalchau, Oberichoena, Maritnberg, Freyberg, Anna- berg, Schneeberg, /?r f/d'/'m« jGhaiingeorgeuitadt,) Nor- ■wegiae (prope Kongsberg,) Aliatiae (^prope Fanum S. Ma- riae,) Delphinatus (prope Allemont , Hiipaniae (.prope Gtiadalcanal,) rf^«/ Mcxicani, Pcruani (/»-OjOe Potoii ** j Chileniis, montium Sibivizc dkdicoruui fodaiisy ad cande- latn cerae autfebi infiar Jiuens , et coram ttibo ferrumina- torio itt carbone examimtum paucula argenti grana relin"

quetif,

METALLA. Argentum; 359

(juens y argenti dttiffitnunt y qtwd wuriae et Xiityioli acido ^unBum eji y rariui tam copiofo y ut in aeVe deliquefcnty interdum ferri , argitlae , terrne calcariae , quct} tzi, ef.arn fulphuris particulas admixtas habem , a politrio/t fr gUe^ rariui pulveruientum aut lutofwn , qnam mduratum , ex' terius Jaepe pinguedinis infiar nitens ., intus compach^m et terreum , rarius vefjicolor y^ Jiuvum y aut mvtum (Jn p'o- Jieriori cafu ad aerem violaceum tinEium Jenfim induens,') quam mai gnritaceum , viiide , violaceum , caeruieurn„ hepaticum aut fubfufcum , crebro formae commuuis , ut tamen etiam in niaffis ovum velfphaeram referentibus in- tus cavis, autcapillisfubtiliffimis, in pelJis Jpeciem aggre- gatis , aut cryjiallis exilibus extrinfecus fnepe fpeculi infiar nitentibus , rarius cruciatis , acicuiaribus , aitt paraUele- pipe^is, quam cubicis, frequentitis oggregatis occurrat.

EIc£lrum. 5. A. malleabile duflile metallice nicens flavicans aqua fortC

non totum folvendum. V. Veltheirn n. Entd. Chem. 7. p. 75» Habitat in Sibiriae monte Schlangenberg, Norwegiae /o///-

nis (^prope Kongsbcrg,) ex argenti et auri interdum aeqita'

li portione conjiatum y iit aqua forti tentatum fewper au-

rum relinqtiat.

ftibiatum. 6. A. metallice nitens malleabile ftanneum duriflimum lamel- Joium , igni expofitum nequc fulphuris neque aricuici va- porem emittens, aqua iorti tentatum calcem albam rc- linqiicns. SeliMagaz. Bergbauk. 3. 1786. //. I. p. I. Htdntat in Furltcnbergiae fodina S. Wcnceslai /jro/^f Wolfach, ex argaito ( -^-^-\ ) et fiibio nativo interdum etiam ferri particuia conputum, hinc coram tubo ferniminatorio igne expioratum fumitm album eructans , et tandem merucitttt argentuin relinqitens , hydiargyro facile nubens , in grana, feccdens , ad acrem facpe exti'infecus fiavefcens atit rttfef- ccns y in pulvcrem nigricantem conterendum , qiti magne- tem nan feqiiititr , Jpato attt barytidi innidulans , forinae utplnrimum communis , interdum prismata tetracdra aiit hexacdra in cuneos aitt fafciculos aggregata referens.

arfenica 7. A. metallice nitens igne facile liquefcens et arfenici fumum tum. erurtans.

Werner Hamni. z, ^ijyj. u. Natitrg. I. p. Stt 4t p. 454»

Z 4 Habitat

360

METALLA. Argentum.

Htthitat nunc Jimttei cnloris et tiif&ris , pnuxilluni quoqiie ferri continens , ma)orihiis ininorihusve pnrtibus aliis in- fperfuni y argenfo {irves , tn Wttcynmc fodinis , prope An» dreasberg, nitnc ochroleucuni , durum , intus fibrofum ar- genti -^ continens , nunc tmlle , ut fecari cu'tro queat, €t incurvo - lameUofum , argenti minorem Q^i) coptatn continens , ?'« Hirpaniae/oi^/^/f pro/»^ Guadalcaiial , utplu- rimum ex mero argento et arfenico nativo conjians.

fnolyb- §. A. metallice nitens, lamellfs tenuibus flexilibus. dacnatum. Ferber nuv. aSi. Petrop 3 p. 267.

Habtat m Hun^aria (^prope Deutfchpilfen) tx argentOf trtf iybdaena et ferro^onjianst

Nagya- genic.

9. A. metallice nitens/ lamellis flexilibus^ coloris intcr flan' neum et ferreuni intcnncdii. Knrji. Lesk. Mtveralk. Vowede. '

Habitat in Tranfiivaniae fodinis prope Nagyag, ad aurutH Nagy agenie externa facie proxime accedens ; an huc fpe^at ?

VitreusQ. 10. A. plumbicolor Facilimc et cum vapore ftammaque ful- pliurea igne liquelcens opacum pondcrofilVnnum mollc tenax.

Syji. nat. I. p. 183. n. 2. Argentum mallcabile.

Syji. nut. XII. 3. /). 148. n. 3. Argentum mineralifatiim {e« dile malleabile plumbicolorum A.

Cartheuf. tniner. 7>. Argentum mineralifatum grifcum iplendens malleabile.

Woltersd. miner. 29. Argentum plumbei colcris fplendcns mailcubile,

Waller. miner. 308. Argentum fulphurc mineralifatum, iRinera njalieabili vitrea, candelae igne liquabili.

WuUer. fyji. miner. 2. p. 329. n. 2. Argentum fulphure nji< ncralilatum, minera malleabili vitreu facile fufibili.

Cronfi- tniner. §. 168. 2. I» Argentum fulphure minerali- latum.

Habitat in Sibiriae tnonte Sehlangenberg , in Norwegiae (prope Kongsberg,) Hercyniae (prope Andrcasbcrg,) Sa- xoniae (/ ro/^ Freyberg , Braeuusdorf, Oberichoena, Schneebcrg, Annaberg, ]oh:inngeovge\)ihdt , et in tnonte Rammclsbeig,) t^oheuiiae (prope Joachimsthiil , ,Aber- <Iam, Ftzibram, Jungwofhiz, Ravebovziz , o/im quoque Kuttenplan,) Hungariae { prope S(hemniz,) Wirtemher- giae {prope Keiuerzau ef £berlpath,) Fiirltenbergiae

(^prope

METALLA. Argcntum. 361

(^pffipe Wittichen,) AKatiae (pyope fanutn S, Mariae,) jbelphinatus (propc Allemont,) sabandiae (prope la Sour- «le») HiipaniaC (/''ro/)f Giiadaicanal,) regni Chilenfis et rovae Hiipaniae fodims , Juperficiale^ venae infiar percuf' rens alia fofjilia , aut puniiatim vel per maculas bis in- fperfum , aut inctufwn aiit niafjls majori//us obviuin , \ et ultra argenti cantincij.s y hncque igni expofiium tnera- tum relinqiiens , quippe foli fulphnri , rarius exiguae ar^ fenici ant attri poriioui fimul junfHnm , compaBiim , fu- perficie interdnm chahbem induratam ^ aut co/orem ex stro eaeruleunj , vel iridii coio>es referente , vei fatifcente^ interdum ab immixt» arfenico et cobalto ex cinereo rufej^ cenre, crebro formae communis , at quoque arofim, cellU' - iofvm , fuhis deiuffintibus y vef}igiis cubicir a/iisque inae^ quate , capi\la> e ^ fiiiforme ^ dentcs , globnlos foiitarios vel (iggregatos y fiirias aemuiaus , vei cryfl iUos exiies , at qui~ dem pyramidei finiplices triedi as , vei dupiices tett aedraSy ciibos y vei pi ifnata y tetraedra , oBoedra, utrinque pyra' viidata , vei hexnedra , nunc ad iaiera trtincata , et utrin- mte in aciem Gbtujam terminuta, nunc pyramide tetrae-' dra vel triedra terminata , Jinguias rariiis foiituriasp quani fparfim , aut in fcalariim , gemmarum , ramorunt^ fruticuiorum, arbufcuiurtm y antennarum fpsciem aggrS' gatus refercms»

firagile» II. A. ex pluinbeo atrum metalliGi nitoris expers opacum fa« cilisneetcum vaporc riammaque (uJphurisliquelcens fragile.

Vo^i^ci Mineraif. p. 44^. Koelchgewaechs.

Hubitat in Deiphinatus (pr£//5f Ailamont ,) Saxoniae (prop» Freyberg," Grosvoigtsbcrg , Schneebeig, Annaberg, Jo- hanngeorgenlladt et Obcrwielcnchal,) Boheii.iae (propff Ratieborziz.,) Hungariae (prope Cremniz et Schemniz) efi Sibiriae (in monte Scblangenberg^/oi/?n/V, fuperficiais^ aut niinoribus ma^oribusve partibm aiiis foffiiibus potifjt^ rnum quartzo infpcfum , fuiphuris mayorevi , quam qiii- ilem vitreum , portionem , et praeterea pauxillum feryi^ crebro etiam cupri contineas , hinc igne tortum vix purun» aigenium relinqueas , texturae minutim cnmbaceae , for- via crebro covtmuni , non raro cryjiaUortm , utplurimufH exiiium , ienies , tabuias, interduni ceUuiofe connatas, vet prifmata bexacdra , nonnnnquatn iunzitudinaiiter flriutA^ truticata aut pyramtde tLtraedra vei hex ledra tenmnata^ interdim tn rbombi fpeciem aggregatn referenst

362 METALLA. Argentum.

nitcns. 12. A. nitens coloiis plumbei ponderofum lamellorum fragilc ignc facile liqtiefcens.

Renovanzv. alt. Geb. p. 137.

Habitnt in Sibiriac monte Schlangenberg » petro/ilicis fjfuras explcns , iirne dum liqiiatur in duas partey cuprUm qitud xrocant nlgrum , et argentum vitreum abiens , polhi iori quoque y dum conteritur , ob maprem tenncitntem facile feparctndo , ut ex cupro vitrato , et argento vitreo confla' tuui e/fe .videatur , aqitavt ctiam fortem et falis ammoniuci j^irituui cacruleo colore pcrfundens , dimidium fui ponde-' ris argentwn , '^»^1 cupn , interdum etiam pauxiOur» auri continens.

rubrum. 12. A. pondcroium tritura rubens intus parum nitens , igne Kochaiil- decrepicans et paulo polt arfcnici vaporcm erudando ii.-

den. quclcens.

Syji nat i. p. igj. ;;. 5. Argentum rubefcens polyedrum glandiiloium.

Syji. nat. XII -^. p. 149.^72. 4. Argentum rubcfccns tritura riibra A, 0-0»

Waltcrsd. miner. 29. Argentum rubrum diaphanum et opacum.

•Cronfi. miney. §.\6<). Argentum fulphure, ferro et arfeni- co mineraliiatum.

Cartheuf. miner. •yS. Argentum mineralifatum rubrum ipieridens.

Waller. viiner. 31^. y^rgentum arfenico, pauco fulphure cc ferro mineraliiatum, mincra rubra antc ignitionem li> quabili.

Wuiler. fy[}'. miner. 2. p. 333. «. 4. Argentum arfenico et iiilphuic mineralitatum , minera rubra ante ignitionem fufibdi.

Habitat ui Sibiriae (in monte Schlangenberg ,) novae Hifpa- niae, regni Pcrnani et Chilcnfis, riilpaniae (prope CuzdHa. et Guadalcanai , ) Galliae (prope Aliamont et ianum S. Mariae,) Fiirllenbergi.ic {prope VVittichen , Wntember- «iie (prope Keinertsau et Schiltath,) Hercyniae (prope Clausthdl, et S, Andreasberg,) Saxoniae (/>ro/>eFreyberg, Bracunsdorf , Oberichoena , Gros - et I\leinvoigtsberg, Tlchopau , Ebrenfiiedcrsdorf, Marienberg , Schnceberg, Annaberg , Kafchau et Johaungeorgenltadt , liohemiac (/j/^o/jf Joacliiinsthal, Aberdam , A)twoichiz , J.ungwo- fchiz, f/Katieborziz,) Hungariae (prepeQtcmnxz., Schcm- niz, et inter Sciiemniz et Koenigsberg,) et Tranitiva-

niae -

METALLA. Argentum. ^63

niae (^prope Boiza) fodinis y fnepe cum pyritCy arfemco

Hutivo ^ giieiii, argento vitrto, aliiyque nrgtuti tnineris

nunc fnperficiaU , nuuc minotibus pait'cu/is mci)oribusve

Mafjis qiiartzo creberrime et petrojilrci infperfuni , eave pC' 1

netrans et tingens , pro nliqua t.intum parte oqua forti

fslvendum , quanivi\ argenti nd \ conttneut , arfemcn

(Y^) > fulphuri ( ^y- ) , et interdum quoque exiguoc fer-

ri purtioni juncii , pi .uciditatis gradu , coloris intenJitatCf

iexturn et fo> ma exteyna var/ans , opacum fnhopacuut

{ohjcuiius tin&um^') dinphanum , (^in cry/iuUis) femipcllu-

cidum , aut peUucidum y coloris laetioris , lateritii , cin-

yiaburini, aut inter fnnguineum et coccioneUae aemulwtt

intermedii , vel objcurioris , coccioneUae aemuli , kerme-

fini, adeo plumbei, et ferrei , ut tamen triturn femper

ruhenti , utpluriwum compaBum , texturae planae , con-

chnceae vel inaequalis , rarius lameUofum , foruia creher-

rime communi , interdiim cryfiuUoruni utplurimum aggre-

gat.irum , polyedra , vel prtfmata hexaedra , intcrdum

/ongifudina/iter firiata y fiepe uciculariay alterutro vel

utroque fine pyt amide triedra , ve/ hexaedra terminatn,

f ficiiLiita ve/ in reticu/i fpeciem dfpofita , ve/ pyrami-

des Jimp/iccs triedras , freqtientius hexaedras e/ongatas

ocuminatus , interdum ud apicem altera triedra an&aSf

Jparfim , ffcuu/atim aut JieUutim conge/iai referentiiim.

?lhum. 14. A. opacum metallice nitens rompatlum pondcrorirn colo- Wei^giii- risi diiiite plumhei triturae fimilis, igni expofitum lulphia-

deo. ris arienicujue vaporeu) cmittens, fraiiile.

Syfi. nnt, I. p. 183- «• 4« Argentum albidum informe fragile. Sji/i. nit. XII. %. p. I49 n. 5. Arj^entmn mineraliiatum cu«

pri adcnicalis tritura albida 0-0, ^^ A. Woltersd. miner. 29. Argentum albu-grifeum fplcHdens , cupro mixtum.

Cronfi. miner. §. 170. 5. 2. Argentum arfenico cupro ct

ferro lulphuruto mineralifatum. fVaUer. miner, 31^. fyji, miner. 2. p. 334. n. 9. Argen- tuin arlcnico, lulphure et cupro nuneralilatum mincra mi- cantc alha Cuitheuf miner. 75. Argentum mincralifatum albefcens

Iplcndens. Hahitat m Saxoniac. (prope Freyberg,) Bohemiae (propc Ktitichorziz f? Wubezniz?) Hungariae (/»ro/(f Cremniz, Sthemniz et Kapnik'0 Traofilvaniae (prope Faccbai?) Sicihae Qnd mantem Nifo et prope Fondachclli,) et Alla-

tiae

564 METAIXA. Argentom.

tfae (prcpe Markirch ?) fddhih , rarius ftiptyficiale , quam aliii fofjllilms ijmidutans , vix ultra ■^■^ argenti continemf aitod praeter Julphiir et arfemcum cupriim y nonnwKjuam aitoqne f^rrum ^bi jnnUnm hnhet , tritiira nitorem exal- tans , /';/ fragntenta indeterminata difjiliens , texturae ut- plurimum planae y formae frequentiur commnniSf quam cryJiaUinae^

^U PLUMBUM. Ex caerulefcente album , ad aerem % nigrefcens , malleabile , mol-

le, mutum, ponderis Ipecifici = U450 ; 1000.

Igne facile liquefcens , fuperficie iridis cbloribus Judente , fenfim abiens in calcem prtmo albam, tum grifeam , flavam denique rubram , facilime in vitram con- vercendam.

Acidis omnibus folvendum, qui- bus colorem quidem nullum, at faporem dulcem impereicur co- lore albo iterum praecipitandum.

jsativum. I. Pl. nudum. Syft. nat. 1. p. igo. n. i. Muf. Teffin. 62.;;. I» Oirtheif. miricr. 65. Plumbum nudum granuiatum, WuUer. tniner. 272. plumhum nativum. Habitat in Gcrmania, an unquam vere.nativum?

©chrace« 2. Pl. pulvereilentum nitoris metaUici cxpers, aqua forti to- um» tiim cuin effervefcentia folvendum , in prunis faciJe in

phimbiim nietaMicum reducendum. Syp. nat. i. p. 205. n. 5» XII. 3./). 193. ». I'» Ochra plura- » bi pulverea albida.

Cartheif. miner. 66. Phimbum terreftre ochraceum. , Cronfl. miner $. 37. e/ 184. I. A. I, Terra calcaiea ccruffa

nativa intimc mifta ct Miuera phimbi calciformi : pura pulverulenta. Waller. fyfi. rnineit. 2. p, 313. ». 13.' a, b, PJumbum facie ct C9nfiikncta cerrca.

Haitifaf

METALLA. IPlnmbiim. - ' 565

HahitAt rariui aliii fojjilibus^ majoriltts prtiefertiiu frvlHg iu/perfum , quam fuperficiei inineraruvi plumbi fatifcen^ tiuni iubaereni y airem fi.xum contitiem y ut taTuen ^Q-y^ pluvihi Ubras ex centum largiiitur j non raro cretam jibi immixtam hnbens ^ aut ferri calce interjita Qin Saxonia • propc Ficybcrg et Tklitipaii,) Hcrcynia (/jro/Jcp Vvilden-

man ,) eleSiorattt Trevircnii {in Langenhecke,) cinereo, aut (/// Scotiae Leadliiils) caerulefcente ^ aut (/>/ An?liac Lathgilldalenune) ^«f/V«r«/e, aitt in cadem fodina , iti Scotiac Lcadhills , in Sibiriac fodinis Berefo%v'kenfibus) fiavo colore tiuSium , a/iqjs c. gr. in SucLciae mente Chri- itiersbisj-g , in Angliae fodinis prope Eltoo et Lathgiildaie, in Hercynia prcpe Letteubruchcn, ?'« Sa;iorjia prope Jo- hanngeofiicnltadt, (ilbum, coravi iui)9 ferrvwiuatorio in carbone primo cantiens tnvi /iquefcens^ ek fohttione in aquct foiti per muriae ^t vitridi aciduvi fortnajedimenti albr^ per tducum et ferrum forma metttUica praecipitandum^

terrcuni, 3. T\. inconfpicuum intus terreum aqua forti cum eiTervcfcen- tia iolvenduni.

fVaUer. fyji. miner, 2. p. ^JO. n. 10. e/ />. 515. «. I5. e," Plumbum tcrreltrc vel Japideum calcareo lapidc mine~rali- latum , et Tcrra plumbaria ru'ora.

Cron/i. miKcr. §. 38. et §. 184. i. A. 2. Terra calcarea cc- rufla nativa intime mixta et Cerutfa nativa iodurata.

Hnbitat in Sueciae montf Chriiticrsberg , in Angliae {prae- fertivi comitatus Pei'byenfis prope Wiufter, etiam prope Alftonmcor Cambciac ^t prope Paris niouiitaih ,) Britan- niae {^py^pe Pouilacuen,) Lotharinijiae, Alfatiae Cpropc Geroldsek,) B)ipom\i (prope Nohfclden,) EiUhae {prope CailO Hercyniae Cpottffimum propeCellcrfcliii) haxoniae Qprope Freyberg , 1 ithoppxu ^r johanoiieorgenltadt,) UohemiiiC (prope Mics et ISIeyitadt.) Carinthiae (prope Blcyberg, iirolis, Auitriae (/>ro/7^ Pirniz,) Hungariac (^prope Schemnis,) Temeiiae. {prope Saskx) et Sibiriac fodiuis , fuepius maffis timjoribus a/iis fofji/ibus innidu- iam y rariiis JiHiatiiium , atbuvtj cueru/ejcetts au( caeru- leum^ quavi formae cumviuuis , cinereum , Jiavicans , ful- pbureum , fiavunt , rtd'ruvi , rtifefeenSy Jpadiceum ^ fuf-_ <iim, nigricans ve/ atrtim.

mfcace» 4. Pl. attaftu pingnc lameUofum , nitorc et colore ad argen*j um. tum accedens.

V, Boff Scitr. b(ri' N<itt(rf. g. p. 204.

Hnbitat^

366 METALLA. Plumbum.

Habitnt , ittplurimum una cum plumho fpatofa , in Hercy- niae fodina (Bergmanstroit pt-ope Andrcasberg ,) latnellis creberrime pUiribns Jibi incumbentibus.

vitreum. 5. Pl. femipellucidum fragilc texturae nitorisque vitrei, for- mae communis. Woulf aB. angl. 66. 2- n. 43. exp. 1%.

Habitat , crebro una cwn gtdenn aut plttmbo fpatofo aliis fj- , filibui innidulnm y in Angliac {provinciae ^on.merlct ct Platomine,) Britanniae ( Poullaouen ,) Rhenanis {^prope Lahr et Langenheke,) Hcrcyniae (n S. Jnachini et Bley- feld /jrop^ Cellcrteld , } Saxoniae (///'<?;)f Tlch( pau ,) lio- hemiae (^prope Przibram,) Carinthiae (prope Blcyherg,) Hungariae (prope Schemniz,) et Sibiriae (Semei.owcnfl ad viontcs akz'\cos') fodinis , cum aqna forti non effervef- ^ cens j interdnm diaphanum , texturae ntinc potius loncha

ceae, nunc feflucariae hyalmumf aibum ^ cinereitm , vel €X virefcente pavicans.

Ipatofum. 6. PL intus et extrinfecus nitens moHe album in igne crepi- tans, cum acidis effervelLens, formae utplu. imum cry- ftallinae.

Sy[}. nat. XIL 3. p. 13^. n. 9. Plumbum fragmcntis fpatofis.

Woltersd. viiner. ^2. PiumbLim ipatofum album.

tValier. miner. 27^. Piumbum arlenicale mineralifatum^ minera ipatiformi alba f. griiea.

Waller. fyfi. miner. 2. p.'^OY. n. 6. Phimbum terreltre vel lapideum, minera Ipathitormi alba vel griiea.

Cronfi. miner §. 18.». 1- A. 2. 2 et 3. Mincra plumbi calci« formis pura indurata; •"

Voget miner. \66. Spatum plumbiferum.

Laborie afl. parij extrnn- 9.

Wotilf aSi. angl. 66. 2. n 43. P) Flumbum fpati cubici. Mtf. Tef/in. 64. n. 9.

Habitat rarius gtobulofum stit cellutofum , qunm cryfinni- num itt Scotiae (LeadhilTs,) Angliae (Mcndiphills,) Ir- landiae, Britanniae {prope 1'oullaouen,) Kdrpundiae , Lo- tharmgiae (/>rope La Croix,) Alfntiac (/jwyj^ Gcroldsck ,) Brisgoviae (pro/j^ Freyburg,) Nafroviae, D?/r^////f Mou- tani (;« wow/f Wildberg ,) Hercyni<ie ( /»o??77'^^/«w Bley- feld ^-/GliikMad /)ro/7f Cellerfeld,) Saxoniae {propeTicbcp- pau , Schwarzeiiberg et Johanngeorgcnltadt ,) Bohemiac {prope l-^rzibram,) Aultriae (/>ro/)f Jtrmz,) Hungari.c {^prope Schemniz) ef novae Hilpaniae /o^/»/x, non mro

cupr»

t «1.

METALLA. Plumbum. 357

Citpro vel ferro ocWaceo y vel rnagmjta obduBimi nhoris interdinn fericei y vioUe , ut ctilfro fei ari qucfit , texturae nunc lanieiiojue , nunc conchaceae , nunc inter conchnceam - et inaecjualem intet i/iediae , in frapaenta indeterminata dilfdiens , ex centum libris 40-75 plutnbi , iargientf quippe fiepius praeter plumhi calcem non ni/i aqnam et aerem Hxjim cnritinens ^ rarius enjitorme y aiit poi^cdriim^ ' aut tabulas tetraedras angulo ^'^ojiln impojitas , aut prif- tnata pentaedra , pyramicie pcntttedra terminata , aut te- traedra ohliquangida , quavi hexaedra , int^rdum cnm^ prtjfa , crehrnts pyramitie Ijexaedra aut tetraedra termi- nata , vei pyramides hexaedras , rariti folitarias , quant vario modo couibin.itas , fafciculatas aut in baciUos con- junBas , deniK) in f.ifcicutos aut pyramides aggregatas»

ftyaljnum.^. Pl. hyalinum cum aqua forti cffervcfcens molle in pruni» *',' crepitans, nitoris vwrei , 1-in-inae cryftallinae,

^' Syfi. nat. Xfl. 5. p. I ^;^. n. lo? PlMinbuin ({patornm) pel-

lucidum Iivalinum rafile cfFerveKcns. Hacquet Schr. herL. K-turf. 2. /;. 157. 158- ■?- ?• / 4-6. Hiihit.it in ^ibinac CNcrttciiinskeniibus,) Temcfiyc (/)'-«>/'tf no:;naska,) Hungariae {p> ope Scheinniz,) Boheiinae {prope Blcyib<it fn'rzibram,) et Saxoni.ie (prope Ifchop- paii) fodiiiis , nunc polyedra , nunc prjmut.i tetrapcirvt. ohliquangula faciehus alternis latiorihus conjpicua , nunc pyramides hexacdras Jimplices , veL imperfeElas d"pLiceSf aut pyramides dupiices tetraedras interdum imbricatus referens.

Ifubrum» 8. PI. fulvum triturae aurantiae diaphanum utplurimum prif^ mata tetraedra obliquarigula rctercns , nitoris metallici expers.

Syji nat.XW 3.^. 134, «. g» Plumbum hexaedrum rhom- beum hilvum.

Cronjl. miner. §. 184, i. A. 2. 4. Minera plumbi calcifor- mis pura indurata rubra.

Waller. Jyji miner. 2. p. 309. n. g. Plumbum fulphure et arlenico mineraiilatum , minera Ipathiforiui rubra.

Bindheim Schr. berL Nnturf. 10. p. 2 87 Jqq-

Hahitat in Sibiriae ( Berefowskenliibus ,) Aullriae? {prop^ Annaherg,) Hohcmiae? {prope Bleyftadt,) .^axoniae? (/>» «/)f liockau . ) Eifoliae? (/>; o/j^ Call , ) frSabau'i;e2 {prope Trappcttes) fodinis , praeter piumbum {-i-io)* fraeter nickoLi caLcem parcijjimam f et aerem vit.*.^'ti^

moLjb*

358 METALLA. Pluinbum,

vtoiybdaenat acidum continet ; an uiteydum etiafft pauxiU ium Juiphuris et arfenici? an pnittei JihiricutM fpeciuett reliqttu etiam coLore certe paulifper accedeiitia hticfpeUenty aualy/ii docebit.

ilavura. 9. Pl. flavum nitorfs nnctallici expers formae ciyflallinae molle m igne crepitans aqua forti et muriac acido fere totuiu foivcndum : pofteriori folutioiic infpicata caerulea.

Vi hVulfeu ap. Jacqiiin mifccllan. auftriac. i. ^z>/JK..i78r» ct AbhatidL vom kaeruthnifch. Blexfpute. iViefi. 1785. /»/•

Klaproth Schr. berl. 'Naturf. IQ. p. 9^. &e.

Hahitiit rariin in Scotiae (Leadhili's, ) Bcitanniae (^propg Poullaoucn,) Burgundiae {prope S. Prix fo«s- Boiivrcy,) Hercyniae Oltc^ Teu-tfcben prepe C<:\\^\h\d.,^ Teir efiac i^prope I>02;naska,) et Auftriae (^prope Annaberg ,) ^uatf» m Caruuliiac (ptopc E\cyherg) fodinis-, ftitvedinii ef mr toris gradti mirifics variam , fiepe galenae innidiUunSy mtt iina cum pfeudogakna marmori infidtns., p/ww/y lalce cinn molfhdaenae calce cofi]untla pond-erofum , rarins prif- mata hexaedra , quam cuhos rhonihQsve convexi fnciebut interdum confpicuos , vel tuhulas tetraedras mit otiiddfASy in cellularum fpeciem aggiegatus rcfer^ns.,.

virens-

V

10. Pl. virefcens ponderofirai in fragfhcnta in^tcrminata difn*' Jiens in pulvercm flavum conterendiini , ' aqua forti bul- licntc fine effervcfccntia fere totum iolvendnm, in i^nc difficilius fiquefcens, et refrigeratum polytdra rererens. Syfi, nat. \. p, 180. ». 3. f'iumb«m •nitifi^ato^fi utnnqu©

tcuncati. S^l. nat. XII. ^.p. 154. fi. 7. Plumbum <.Ty%n*« hejcac^t^jf piifmaticis utrinquc tr<iacaris 00. , " ^-

fViilJer. mifier. 296. Plumbum arfcmco miecralifat^m, »ii- •ncra folida -cryttalUfajta virJdk

■ffaUer.fyfi. miner. 2. p. ^08. n. 7. PlumbuKi -terrcftrc vcl Japideum , minera ijxitbihormi viridi.

fVoltersd.miner. 52. Fiumbum (patofum viride prifaaaticiim,

Crofi/i. mifter § i84- I- "• £• 3- 2- Minera.piumbi ^alci- formis pnra indurata cryfhliifata viridis. ;

Hahitat in novae Hilpaniae, Sibiriae ( prnps Ca&h3rinenburg,) Scotia-^ ( Leadhiirs) Angliac Qprope Moncgafh er tlton,) Britanniue (^prope Huei^oat,) Lothuringi^e (prope La Croix,) AUatiae (prape Erlenbach,) Bii^gov^ae {prope Freyburg,) Bohcmiae (p/<?/;^ Mies tf^ -Pizibram ,) Saxo- niac (^A<|/?f johanngcorgeniiaJt, Tlcliopau, Schwarzeu-

berg.

METALLA. pliimbiinj.

3^

berg, Frcybei'g, Kleinvoigtsherg , Grosfcfiirma,) Hercy-

iiiae (pro/e Ciaiasthal "et Cellerfeld) et rhenanis (prope

Rheinbreiclcnbach) fodinis , cum pLumhi calce praeter paU'

xitiiim calcis fcrreae pkofphori acido conjunfia, ita ut cut/t

carhonum pulvere vajis inclufum et igne agitatiim , ve-

rum phofpborum , ex 200 lihris 9 lihros exhiheat ^ niolley

titplurimum , diaphanum , interdum fubopncunt y in frag->

tnenta indeterminata difliliens , texturae inaequalis , eti

minuiim granularis , viredine utplurimum olivucea , non-

'nunquam pfhtacina aut graminea , aut in flavum ruhrum-

z;e celorem vergente , rarins fuperficiale ^ quam pHrtictilis

minaiubut mrfpsve majoribus aliis fofjilibus infpcrfum^

• rarius forma communi aiit fUUatitia confpicuum , quaut-

cryfiaHorum variae magnitudijiis extrinfectis nitentium et

inevium, nunc parallelepida exi/ia, faepius prifmata hexae-

dra, crebro alterutro vel utroque fine pyramide hex-edr»

terminata , -vario modo cohaerentia , vel in bacjllo' utn

fpeciem aggregara , aut pyramides hexaedras acicu/aree

acuminatas , fperfas vel in mufci ramofi fpeciem aggregen:

tas referentium^ "

11. Pl. fufcum cluriim opacum fbrraae communis. V. Fichte/ Karpath p. 34S.

Hahitat in fodina Temefienn /^ro/^e Saska, ex centenario 5S /ibras p/umbi , et 10 argenti dracbmns , ttijus fmgu/ae fi,'^ tni/ibrae quatuor auri demirios tfoniinent, /argiens^

12. Pl. nigrum inconfpicuum inquinans, aqua forti non totunt

folvendum , igne agitatum fulj^huris riammam vaporem»» ^ que emittens, et refngeratum granum polyedrum relia* quens. Karj}. Lesfe. Minera/kab, i./>. 489. «. 3. 4? Plumbum ocfe-

raceum brunum et nigrum.

Laumont ap. /a Methene journ. de pkyf. 1787' ^* P' 383»

Habitat in S^xonhe^i (/iropeTfchopaner Freybcrg,) Britan-

nia prope Huelgoat, praeter p/umbi caicem et pbqfphori

aciduvi fulphur continens ., utrum propria fpecies , atf pe*

^ tius ga/ena fatifcens , p/umbo virenti infperfo foeta ?

13. Pl. ex virefcente flavum , nitorfs metallici cxpers carboni-

bus infperliim non decrepitans, at ehulliens, arfenici (\i- mum erudans , et grana polyedra relinquens.

Sage ap. /a Mether. journ de pkyf. 1789. %. f' 53'

Feurcroy anna/. de chifn. 2. 17^9- ^. 29.

Aa Nabi/af

37«

arfenica- tum.

s MEfALLA. Plutnbum.

Hahitat in Alvernia prope Rqiieres, praeter phimhi calcem et phofphori ncidtim, et arjhiici avidtim caleemve conti- nens , quartzo ferruginofo innidulans ^ nunc formac com" munis , nunc prifmata hexaedra in globos imperfeEtos ag- gregata referens»

14* Pl. inconfpicuum in prunrs facilo candens, difficilius li- quefcens , fortiori demum arfenici fumum eructans et plumbum metallicum relinqucns. Trouft et Sage ap. la Metherie journ. de phyf i^j^y» l, p.

394. ef 17«9. 2' P- ^3- Habitat in Burgundiae et. AuAdXu^uc fodinis , poft liiittatio- nem refrigeratum cryfiaUinae formae expers , neque colo' rem penitid immutans , nunc pulverulenttim et fiavtim ga- lenae fuperfieiem obducens , nutic infigni coloris viridis et fiavi varietate , a gramineo ad cereum ufque , tit etiam nitore et peUuciditatts gradti ceram aemuletur, forma gra- nuLorum aggregatorum ititerdtim galenae nucletttn iticlti- dentium , quartzo et feldfpato inniduJans.

15. PL inconfpicuum prunis infperfum arfenici fulphurisquc vaporem et fiammam eruftans.

Sage ap, la Mether. jotirn. de phyf. 1789- 2. p. f^. Hahitat in Alvernia prope Rofieres, plutnbi calce duobus aci- disy arfemci et vitrio/i jutifia.

16. Pl. albidum nitoris metallici expers fixiflimum igne finc Itrepitu et ebullitione liqucfcens cum acidis oon efFer- velcens.

Gadolin chetiu Atinal. ,1778. I. p- 147- Troufi ap. la Mether. journ. de phyf. 1787. I. /»• 394' Habitat in Scotiae (_prope ^strontian,) Ant^Iiae 0';; Anglefea,) et Andalufiae /o^:«/x , dijflcilime aqtiu folvendum , alhutn vel cattum, viagis minusve pellucidum , ttunc fuperficiei galcnae erofae adfperfum , ex qtia fntifcente ortum , tttinc cryfiallorttm forma cotnparens, difficilius plumbiimfuutit dimittens.

c«rneum. 17. PL album nitoris raetallic? expers Igm facilime liqucfcens, " paulo fortiori totum avolans.

Spielmann journ. de phyf 1774. Dec, p, 4jy. Ferber n. aSi. Petrop. 3. p. 269. ^

Habitat raritts in Lotharingiae (^prope la Groix) et Bohe- wiiae (jp/o/if Mies et Praibram j /*^^w;;V.

Ig. Pl.

duplcx.

vJtriola- cum.

METALLA. Plumbunik g7l

S^turni- 1$, PLflltdris mctallici expers iijnc facile Hque/cens ctavolans tes. poft liquationein rehi:;e{cens aeicularuui forujam affuinens

cum plumbo coirc rcnuens. Mouiiet apud lit Mether. journ. de phyf. 1786 T. p. !6S. Hiihitat in Bricannia prope Poullaoucu, an foJJUe reveta di' Jlincium? an hnjus gaieris?

Piumba- 19. Pi. metallice nitens igne facile cum fulphuris vapore eC go. flamma liquelcens, et meracuni plumbum fine argento

rclinquens,

Cronft. miner. §. i%iy. Plumbum fulpbure mineralifatiim.

JValier. fyjl, miner. 2. p. 305. n. 5. Plumbiim fulphure ec arlenico mineralilatum, minera folida plumbeo colore fere malleabili. /S) Karji. Lesk. Mineralkab. 2. p. 488. »• 2. Plumbum mine- ratiiatum caeruleum.

Habitiit in Norwegiae {cornitf^tti Jarlsbcrg,) Succiae (^prope Kallcfors,) Scociae (Lcadhilfs ,) Angliae {prope MatlolC *;Afhovcr,) Hiipaniae (/"rcifte loSi-\rt'.uios,) h\c\\\zt{prope Novarra,) Cartnthiae (i« tnonte Rahl , et prope Bleyberg et Bleyburg,) Hercyniae (m monte Rammelsberg, pmpe Cellertcld et Clausthal,) in Weitphaliae, /3) colore inttr pliimieum et caeruleum indicum intermedio dijiinHuni, itt

- Saxoniae (^prope Tlchoppaii ) /W/«zj , utpturimum colaris et nitoris chalybei vel plumbei, intus payum nitem , ex- trinfecus interdum fpeculi ad inftar crebrius cempaSlntrty quam radiatum aut lameUofum , crebrius in fra^menta indeterminata , quam cubica diffliiens , iitpiurimum for- vtae communis , interdum (J3) prifmata hexuedra fafcicu- lata referensf praeter plumbum nihii niji fnlphur continens^

Galena. 20, PL' nitoris et coloris plumbei pondcrofum mollc in grana

Kleyglanz. fecedens, in fragmenta cubica difllliens, igoe cum va-

porc tiammaque lulphuris liquelcens, et in vicrum mutato

plumbo argejiti granum rclinqucns. Fig. 19.

Syji. nat. I. p. 120. n. 4. Xlf. 3. /). 15^.«. 3. Plumbum

mineralifatum, particulis cubicis A^ ^. Cronft. niiner. $, ig6. Plumbum argento fulphurato mf

neralifatum. WiiUer. miner. 242. Plumbum fulpjiurc et argento mine*

ralifatum. WiiUer.fyfi. miner. 2. p. 302. n. 2. Piiimbum fulphure mi- neralifatum et argento mixtunj, cninera teifuiis inajonbus minuribus vel granuiis micance.

Aa 2 Wol-

^i METALLA. Plumbum.

Woltertd. mimr. i88. Plumbtira caefio - grireuin fpleriden^ tefriilatum.

/9) ^yj^- "^^- ^^^' 5- P' '3V Cartbeuf. miner, 66. Plumbura (compaftum) mineralifatum continuum albo -caerulcf- cens nitens. ~-

y) Syjl nat. X[I. 5. p. 132. n. 2. Plumbum (cryftallinum) tcfTellato - cryftallifatum. IV^ilJtr.fyp. miner. 2. p. 304. «. 5. Plumbum fulpbure mi- ncraliijtum argtnto mixtum^ colore albo-caerulelcente, cryltallilatum.

<rj Syjl nat. I. p. \%o. n. ^. XII. 3. p. 133- »• 4' Plumbum mi-

nerali.fatuui pun<5>is fuboccultatis ^ , ^)-

WaUer. miner. 297. ^/A miner. 2. p. 310. ». II. Plumbum

.fniucra galei)ica mineralilata lapidi inicnitbiliter immixta»

Woltersd. miner. 32. Piumbum caefio ■ grifeunt Iplendens

pun£Iatum. Habitat freqtientiljimum tn Sibiriae et Europae fere emnit fodinis , rarius fupcrficiaie , quam minotibus pQrticitlis (d) majoribiisve maljis aliis foflilibus, potijjimum calcariis innidulans, faepe cnm pyrita, cupro fulvo , ferro fpatofoy pfeudo^alena obviuw, intus multum nitensy prneter pltim" hum (,ad ^-^) et fulphur argenti quoque minorem ma)o^ remve copmm (TeVo-^V^' ^^*^^^^ (^* g^- /" Tranfilva- jniae et Hnngzvuc fodinis') auri /tmul portiuncu/am con- tinens, lumeilofum , ut tamen textura interdum od fibro- fam aut (/3) cotnpaSiam accedat , latnellis interdnm ita difpofitis , ut pars fuperficiei oOumbretur , fiepe formae communis , fuperficie interdum Jpeculi inflar nitente ,, atit fulcis longitudinalibus vel canceliatis exarata, vel vejiigiis ' hexaedro-pyramidalihus , aut cubicis , aut fpimericis , aut ■ceUu/is tetraedris inaequa/i , ve/ arbufcu/arum imaginibus pitia , interdnm qtta/i erojum , ve/ qunfi /iquatum , fiiQa- titium, hotrjoidts, fmticn/os , arbujcu/as , cryfiaiios (7), utp/uriinum exi/es , rarius Jo/it^rias , et vagas , arenae nonnunquam mifias , quant aggregatas et c&nnatas , facie- hus fpbaerice convexis aut excavatis interdum conjpicuat, €t qvidem rhombos ve/ cuhos petfeSlos (Fig. 19-)» ^*"* (Fig. 20.) , ad anguios omnes truncatos , aut pyramides ietraednis,,, utp/urimum (Fig, 23.) dup/ices , non raro ad apices ( Fig. 24. ) , intcrdum quoqite Jimu/ ad angu/ot (Fig. 25.), truncatas , aut prijtnata hexaedra, pyramidi triedra vel tetraedra iuterduui terminata referettt»

21. Pl.

ferrife* al. Pl. metallice nifcens , cum fulphuns vapow ei flamma fcd

\\im, galena difficilius liqueicens , et fortion igr^e vitrun^ ^qi-

grum exhibcns. r i i '

C^^V^. w«f^- $• i«7- I^lurabum, f«rro et argento lulphu- rato mineralifatum. ,, r,- x

15?) 5y/?. «rt/. XII. 3. p. 134- «-6, Plumbum (baialticum) mineralifatum, fafciculis deGuifatis ftriatum.

JValler. ifiiner. 29^. Galena itnata.

^rt/i//rt/ f» Sueeiae fodinis\m6nte argenteo occidcntal», /S)

/« Dalccarliae Skinshytta ,) paritSt in fragmenta cubicci

diifltem et in grana fecedens , praeter plHmbumetJulphur

ferriim argentumque continens.

Ibbiatum. 22. Pl. coloris et nitoris plumbei fibrofum in cruftas fecc_dens.

W- "^^- ^^^' 5- ^ *^^* ''• ^' ^^"'^^"'" mineralifacum iibrolb - ftriatum ^, J, !>.,

Cronfi. miner. §. 188. Plumbum antimonio et argento ful- phurato mineralilatum. r t 4

fVoltersd. mimr, ^2, Plumbum caefio-grifeum iplendens radiatum. '*' '"' ' . • u

WtiHer. fyft. fHiner:2. p. 305. ». 4- Plumbum antimoniali minera mincraliiatum , argcnto mixtum.

mbitat iu Sibiriae (Nertfchinskenfibus,) Succ.ae {prope Sahlbcrg,) Hercyniae (poti(Jimum prope Lautenthal,) HuBgariac (^propi Schemniz) ct Hifpaniae Cp*op^' Synares) fodims , Jgne agitatum fu/phuris vaporem fiammamque mittens, praeter phmbum quippe fulphur , fhbium et ar- ^entum continens , crufiis , in quas fccedtt , rcaismitm- ctirvis , cragioribus vel tfituioribus , fibris QrafJiOftb.us velfubtilioribus, pnrMis vaifafciculatis. '

fer«yni- 23. Pl. cum cupro ct ftibio, paudori ferro et fulphure, pau- cum ciffimo argcnto conjunaum, metallice nitens.

Klaprotb chem. Annal. 179^ I. p. 295- Wevsgulden. Habitat in Hercyniac fodina (Andreascreuz prope Andreas- berg, iu lOO partibiLS ultra 34 plttmbt , l6i ct^prt, 16 fibiiy l}iferriy xofulphurisy 2^ argenti cantmens.

cornubi- 24. Pl. cum itibio, pauciori cupra et fulphure , pauciiTimo cura. ferro conjunftum , metalHce nitens.

Klaproth chem. Annal. 1790. I. p. 294^ Fahlerz. Habitat in Comubiae fodina prope Nanslo , dtmtdia fere pnrte ex plumbo confians , praeterea in lOO partibits 21 fiibti, ultra \l,cufri, ^ fulphuris , ei vix ultra tinam ' fsrri cmtinQnu

Aa| 25. PK

574 METALLA. Plumbu^.

fabaudi- 2^. PI. inetallice nitens igni expofitum arfeffici runium eniJVans.

cum. C de Razeumoivik. excurf. dans Us mines du Haut'Fau-

ci^ny. p, 15.

Habitat in Sabaudiae /<?^/>/« /jf«A? -Trappettes , externa facie

ad cuprum vitratum aecedens y praeter plumbum fiibiutn

et arfenictim continens.

92.^,i^]fPRARGYRUM. Coloris argentei , nitoris fa-

5 tis tenax, frigoredemuni

enormi lolidefcens, tum^

malleabile, ponderisfpe-

cifici = 14110 : looo» ' ""

Igne , eo quo plumbum li-

quefcit, paulo majore in

vapores relblvendum.

Acidis pluribus facile fol-

vendum , colorem nul-

lum , mineralibus vero

acrimoniam majorem im-

pertiens, ex omnibus per

cuprum nitoris metallici

particeps praecipitandum.

virgine- I, H. nndum liqaidum ponderoltflimum coloris nitorisque ar- om. gentci.

Sy(1. nat. T. p. 171. n. I. XIL 3. p. I19. ». I. Hydrargjf- rum nudum fluidum.

Woltersd. miner. 26. Hydrargyrum nudum nativum.

JVuUer. miner. 21 8. Hydrargyrum nativum.

Wailer. /yj}. miner. 2. p. 14^}. n. I. Mercurius virgineus»

A^. Vpful. 1720 n. ^. p. 55. Argentum vivum in galena.

Cronji. miner. §. 215. Mercurius nativus virgineus.

Jiabitat in Siicciae (^prope Sahlberg,) Hifpaniae (prope Al- madcn" ,) Hetruriac (_prope Levigliano et in monte di S» Fiora, ) Carnioliac (/jj^ope Idriam,) Bohemiae, Palatma- tus (prope Wolfltein et Moersfeld,) et Biprfntii (in monte Stahlberg f/ /^'opf Mofchellandsberg ) /bd^/Wj-, in pofterio' rikus mati ominis, glohulorum forma foffdi innidulanSf ttjola jam agitatione eliciendum,

t - «. H.

METALLA. Hydrarg>Tum. 375

Ama/ga- 2. H. ponderofum coloris nitorisque argentci folidiufculum ina. ignc auitatum argcntum puruni relinqucns.

Cronfi, miner. §, 2 1 ^. , Habitat rarius mnffis niajorihut /fuarizo « petrofilici fpato ijt^ nidu/dns , ^uat/t fuperficiei aliarum hydrargyri minera'- rttm injidensy in Hungariae {prope Zlana,) Bipontii iprO' pe MolchclJandsberg ct in monti Stahlberg) et Sueciac (^prope Sahlberg) fodinis , utplurimum fntis fragile et formae communis y interdunt polycdra exilia oblonga re- ferens.

iarvatum. 3. H. terreum fubponderofum igne hydrargyrum dimittens,

Habitat in Sicilia {prope Bulachino) humo , in Hitpania (^prope A\\Ciix\c) arenae , Carniolia (prope \dn-^m) arde- Jiae fpeculi infiar nitenti ^ argiilae ^ mafgae intertritnmj quae omnia igni in vnjis claufis expojitn , quamvis nuU» lUio corpore adjcEio , hydrargyrum largiuntur , qiiod ocu- lis non obvium forfan calcis forma eontinent.

fublima- 4. H. nitoris metallici expers igne totum ferc forma fumi albi, tum. fine vaporc flammavc fulphuris avolans.

Woulfe exp. tnade in ord. to ofcert. th. nat. of fom.fub^,

Lond. 1777. 4. Sttckow Befchr. des natiirl. Turp. ^c. Mannh, 1782. 8« Baum£r hifi. tnerc. corn. Hafftac. natural. ^c. Gief. 1785'« Habitat in Haffiae, (<?//'»// Palatinatus (prope Wolfikin e# Moersfeld) et Bipontii \prope Molchellandsberg)/J7^mzV, utplurimum una cutn nativo , hydrargyro cwn vitrioli et muriae acido conjunBo , ita ut nunc hoc , 7tunc ilitid do- minatus , in foveoLis matricis , rarius pidvertdentumf quatn indttratiitn , in crtifias concenfricas aliqtiando feee- denSf formn cotntnuni, atit g/obulortim folituriorttm vel aggregatorutn , vel cryfiaUortitn cxi/ititn fpecu/i injiar ni- tctitium , rarius prifmata hexacdra , quatn cubos in fphae- ras aut tnajorey ctibos aggregatos referentium y viride^vi- refcens , citrinum , flavutn, flavefcent , a/btim y caniitttj cineretitn , ex cinereo atrum , atit nigrttm,

Aethiops, 5. H. nigrum inconfpicuum igne facilc liquefccns, et paulo fortiori totum cum vapore flammaque i,ulphuris avolans. Ferber n aS/. Petrop. 3. p. 268. • Hncquet Beytr, z. chem. Aivia/. voi. 3. />. 48 1. Huhitat in Nafloviae (prope Kirchhcim,) tf/Carnioliae (/'''•- pe Idriam) fodinis y in his iitpiurintWH una cum cinnabari lamellofix.

Aa 4 6. H.

37^ METALLA» Hydrtirgymm,

««. Cinnabl' 6, H» |)onderofum nitoris mctallici expers ruhrum tritura goc« ris. cinea , >c;ne facire liqucfcens , et paulo fortiori totutu cum

ZijiaobWi. vapore flammaque fulphuvis avolans»

Syjf. nat. I. p. 171. n. 3. XIJ, 3. ;?. 119. 11 . 3. Hydrargyrum mineralifatum pyriticofum fibrofum A.

WaUer, ntTjier. 219. Kydrarsiyrum fulphure mineralifatum.

Waller. fyji, tmner. 2, p. 150. «. 2. Mercurius lulphure mineralilatus minera rubra.

Woltersd, mmef. 26. Hydrargyrum nibrum purpurcum tindtorium.

€arthenf. fniner. 62. MercUrius mineralifatus ftriatus rubev ftriis longitudinalibus- iplendentibus.

Crotiji. mitier. §. 21 6. Mcrcurius fulphure mincralifatus.

X)ale pharmnc. 35, Fbarin.fVart. lo. Cinnabaris nativa. •/!) Syp. nat. XII. 3. p. 119. n. 2. Hydrargyrum (cryllallinum) cryfbllifatum cobicum.

tiabifat iti regito Peruano {prope Guancavilla,) et Chilenfi (^in proviniis Coquin\r>o et Q.uilIota,) nova Hifpania (/)>o/>f Chilapan ,) japonia, Sina, Sibiria (pr<?/)(f Nert- ichinlk,) Tranfilvania (prope Bobaya et Dumbrawa,) Temeiia, Hungaria (/^^o;?^ Schemniz et Krafznakoika,) Bohemia (/>r©/;f Pirj^Iix, Wclferiz, Horzowiz, JoachimS" *hal, Aberdam, Commarow, Swata e/ Bencfchau,) Sti- ria (^prope Eifenerz^) Carinthia (prope Paternion ,) Ti- •roli, Carniolia (/)Ko//ff Neumaiktl, Stockenvoje, Idria,) Venetorum terrisy Hetruria (p/-o/>^ Levigliano et in moiitg Si S. Fiora,) (parcius) Sicilia (in moHte Nifo, prope Len- tini, Marlala,fBufachino, Paterno ^f Afloro,) Hilpania i^prope Almadon, Alicante, Valentia , et S. Philippi,) (^parcijjiine) Scotia , (^parcius') in Nonnannia (prope ]Menilot ) et Delphinatu , Palatinatu (prope Wolfllein, JMoersfeld, Fozberg, Kazbach, Nak, Lemberg, Grind <p/ Spizcnberg,) Bipontii (/)>-o/)tf Verbach, Bingcrt, Cau- debach, Eswciler,Hinsweiler, potijjitnunt in moitte StzhX* l)erg ^•//j/o/:»^ Moichellandsburg,) Naflbvia (prope Kirch- lieim , aliis terris Rhenanis (prope Gauhgrchweiler ef <5rumbach,) pnrciffJtnum in Saxonia {prope Hartenftein */ Schncjd^rg) et Hercynia (prope Wiedc,) in graKa fe- €eflens , Wftiae et acidis , twtt perinde faiibns ak^linis rc Jtjiens , nunc fuperficiei tnodo adfperfum , nuHC per punElOf lineas y venas y arbufcularum fpecic iufperfim y aut totutn fofjile, crcherrime argilJam, petroJiUcem, quartzum titiBil fuo perjundens , mme mafjis viajoriifus obviuntf foltim ex e hydrar-

METALLA. HJrarargyrtim. 377

ftydraygyro etfulphure confiatutJi , iit iSiut ad ^et^ufque exhibeat ., coccineum ^ aut ifitennedii inter coccineum et coccionellae ., atit inter coccineum et kertilejinum tmBus^ ciit kermefinum , aut cbfcure rubrum , crebrius /amelJo- fum , quam cotnpaBum aut paraUele vel (ieUntitn fibrvfiim, interdutn puLveridentutn , friabile aui inquinans, freifuen' tius duriufculttm , fiiperficie nunc laevi , nunc afperaj^ Jinata , dectiffatim fulcuta , vel cellulofa y forma crebcrri- ine communiy interdum tubulonm cabaerentium , bemi- fphaeriorum aut globulorum, aut cryfiatlorum exilium ma* gis minusve diopkanariwiy utplurimutn aggregatarum faepe Jifiutarum , frequentius ad rubinum cvlore fuo a.ccc.den' iium , quam coccinearum , nunc lentes , imtic pyratnider iriedras Jimplices aut duplicet aut tctracdra, duplices nune prifrnata triedra pyramide triedra tertninata , aut tetraii' iira, aut hexaedra tiunc (/3) cubos ^ iiuuc pelyedra refe* rentitm.

ftej>aff- 7. H. ponderofum formae communis igni cxpofitnm cum flam- ctuD. ma casrulea exardcfcens, at magnam iui partem rclia-

qucns. Briinnicb ap. Cronfl. miner. 216. B. I»_ H^bitat in Carnioliae {prope Idriam) et Nafroviac ipro.p€ KnMiit-im) fodinis , bydrargyro dives , at coloris rarius coccioneUae acmuli , fed utpiurimum , etiam in tritura ob- fcurioris , qutivi cinnabaris, hepatici vetin plumbeutn ver- gentis, aut ab interfpe*Jts cupri calcibus , fa(fim caerulei OMt viridis , compaHutn y rarius fchiflojum,

ci?pri?e- 8« H. ex atro cinereum lexturae vitreae, igni expofitum cre- runi» pitans fiamroamq-ue ililphuris eraittens, et diu latis agita-

tum cupri granum m carbone relinquens. Syji. nat. I. p. 171. XII. 3. p. I20. n. 5. Hydrargyruni

(crepitans) petrofum A^ ^. Cronfl. minerai. §. 217. Merourius fulpliurato cupro mine-

ralifatus. TVatier. fyfi. miner, 2. p. \%\. u. 5. Mercurius fulphurc efc

. cupro mincralifatus, mincra nigrefcente. Hitbitat in Bipontii (prope MofcbeJlandsbcrg) et Sumatrae fodinis , ponderofutn , tritura rubra , ardejiae y^ taicg, quartio , plumbi mineris innidulans , praetcr hydrargy- riimfutphur et cuprwn continens.

Aa 5 ^ 9- ^-

378 METi^LLA. H^drargyniA.

glandiilo- 9, H. nitoris mctallici expcrs rubrum tritura coccinea igni cx- ium, poficum cum flajiima lulplwirea arfenici fumuju eru6lans,

Syji, nat. I. p. 171. Hydrargyrum rubrum arlenicale. Syji. nat. XII. 3. p. 120. «4. Hydrargyrum mincralifatura

arfenicale lolidum. 00. Cartbeuf. viiner. 63. Mercurius mineralifatus continuus

ruber (plendens. Hahitnt in Japonia, praeter hydrargyruni et fidphur arfcni- ciim cQutinens.

phlogifti- 10. H. obfcurum opacnm ponderofum fragtlp igni expolfitum cUHi, Hammam ct fumum foctidnm eruftans,

Briinnich ap. Cronfl. miuer, $. 216. B. 2. Habitat in Carnioliae (^ro/^^Idriam ) et rhenznk foclimt ^ ex 100 /ihris 9-50 hydrargyri largiem y tfjt vere difiin^in fpeciei ?

foetcns. II. H. caccineum lamcllofum fubpcilucidum tritura hepar ful- phuris olens. V. Born chem, Annal. .17S9. I. />. 316. Hacquet Beytr. 2. chem, AnnnL vol. 3. p. 480. Hnbitat i« Idriae fodinis , petrojitid injidem y ex hydrargy- ro , fii/phure et terra calcaria confiattim.

93» AURUM. Coloris flavi , nitoris tenacifnmum, 0 mutum , fummopere malleabile*et

dudlile, ponderis fpecifici = 19540 : 1000.

Ignefixum, neque fulphure , neque plumbi vitro domandum, cupro facilius liquefcens , et dum liqua- tiir cyaneo colorc refulgens.

Aqua regia colore flavo folvendum, calcibus ex hac praecipitatis vitra colore purpureo tingentibus,

nativura, I. St. nudum ponderofifTimum duftilcvifibilcraatriciinhaerens. Syji. nat. l. p. i}i4. «. i. XII. 3. p. 151. ;/. i. Aurum nudum. Woltersd. ntiner. 29. Cronji. miner. §. 1^4, Waller. fyfi, miner, 2. p. 355, ». i. Aurum nativum»

Carthetif.

METALLA. Aurum. 379

Cnnheuf> fftifier. 77. Aiirum nudum genufni coloris.

JV liier. miner. 921. Aurum nativum radicatum.

Halntcit-yin Africae regionibus pliirihus , praefcrtim littore oc identuliy in regnu Peruano et Cliiienfi l^prope Copiapo, Quafco, Coquimho, Pecorca , Ligua, Tiltil, Putaendo, Caren, Alhue, Cliibato «-? Huilli-Patagna,) nova Hifpa- ma (prope Mcxquital,) Java (/« montibns Harrani^ et Me- e,eneddon,) Sibiriae viQuttbut , potif/nnum Kolywanicis et aJtaitis, e. gr. Schlani^cnberg et fudiJta Semenowenfi ,) Tranlihania {prnpe TrzeUian , Abrubanya , Staniza, Hercziijan, Gincl, Boiza, Ololapos, Abrudzcllar , Gcr- ter, Bucfum, Fueies, Salatna, Barkura, Cajoncll, Ku- da, Coiczum, Facebai, Nagyag, Kirnik, Trojka, iii rnontHnis Volcai , Voroispatak afRota,) Temefia (/jz-o^ff Dcgnasika,) Hungaria {prope Kapnik, Magiuka, Andreas- fulva, Lijbanya, Bakabanya, Kimazombat, Oeutfchliplch, Bugyanz, Koenigsberg, Cremniz, Kolenau , Schmocl- niz, Hoderitlch, ^/ Schemniz,) Bohemia (/?ro/)f Eula, rarins prope Schwarzenthal et Bergreichenltein ) et Salis- burgo iprope Kamiiigllein, etiani prope Fufch , Muhr- wmkel et in vaie Zillerthal,) parcitis in Lapponia {prope Swdppawari,) buecia {prope Aedclfors <■/ Kiddarhytca,) Saxonia (^prope Keichmansdorf, Otcendorf, Bracunsdorf, Munzig , Schwarzenberg , Johanngeorgcnltadt , et nd tnontem Kabenberg,) Tiroli (t;rt//^ Zillerthal ,) Carinthia {prope Groskirchiieim et in Goldzeche,) Stiria (prope Maiidiing,) Haffia (prope Herzhauien et Buchenberg ,) Dciphinatu Cp/-^/>f la Gardette ,) Valefia, Pedemontio (/« vuUe Aorta,) et Hiipania, titplnrifmim terrae ftiperficiei Jatis vicinttm , rarif]ime omni alieno metaUo , argento, ciipro , ferro Hbernm , nunc pnUidius , nunc fattiratiuF fiavum, interdum a cupri majori copia inhaerente fulvum^ riunc fiiperficiale atit braEleis tenuioribus aliis foljilibus adhaerens , nime flammtirum , venartim , grauortim fpecic vsl maffii quo/jue majoribus fpnto , quartto , gypfo, bumo, argiliae , trapezio , gneijjo fornactim , atU metallifero, feldfpato, petroJiUci, ffptdi, pyritne , moLybdaenae , ar- fenico nntivo , fiibio communi , pfeudogalenae , galenne, ferri argentive mineris inhnerem , furma commtmi, aut tabaci hifpHnici more mntrici adfperfum , fnlcts decujjan- tibus in fuperficie exarattm , ce&uioftim , floccoftim , den- tiiim, ramoruxn , Jetarum , capiUortim , cryfinUortim quo^ que exilium , utplnrimim aggregatnnim tnbulas hexae- drai , prifmata reiiangula tetraedra in aeietn termmatay "^ * ant

38o ^lETALLA. Aimira.

etut imperfeBa utriKque pyrantide tetynedfo terfninnta, hifi bo5 , py>nmides fimplices triedras atit dupliees tetracdraf referentinm fpecie conjpicuurn.

afenan- 2. A. granorum mvciilarumque auri colore ftlgentium fpecie um. arenae granis inixtum. ' '

Syji. nat. I. p. 208. ». 9» XIL 3./>. 198. ».'I2. Arena (aii? rea) auri difformis.

Wafler. ffiiner. 208. Aurum natirum terrae et arenae ia- hacrens folutum.

JVaHer. fyji. minerl 2. p. 3^8- ». f» Auirnm nudum vel vefiitum diverto colore terrac vel arcnis inhaerens.

Cronji. minsr. §. 164 I. 4. Aurum nativum lotum,

Hab'tat in Americae meridionaHs infularumque oppofttaruttt Jiuviis pUirimis , Africae Nilo, Nigro, Zair, Axime f* Senc£;al, Arabiae Artemidoro ^^ fl///j-, CappadoeiaeTher- iTiodoonte,' Caramaniae Hyiiami, Bithyniae Chryforrhoo, ^lingreliae Phafi , Lydiac Hermo et Padtolo , Baftriae O6tro , Indiae Gange et a/iiy, f.uviis injn laeTimor, regui Tibetani Alrancol, Stneniis Junnam, Ruffici Dank, Thra- ciac Hehro , Traniilvaniae Bnrcia , Avanjos , Maroich, Teineiiae Nera et Meniich, Hungariae Griefche £■/ rt//7x, Poloniae Warta, Siicliae Bobcr, Barufch, S. Georgen- bach, Goldbach, Goldbrunn, Piel, Kazbach, Zaks f/ liari, BoheiTuae SalTawa, Nifia, Saxowa, Ottawa, Pla- niz, Mulda, Albi, Gizcra, Worliz, Mbraviae Viadro, Germaniae Danubio et Qam in AKatia) Rheno, Auftriae Waga, Carnioliac Savo , Carinthiac Gravo , Salisburgi Mura c/Salza, Brixiae Sila , Tirolis Athcli et Dra- vo , Bavariae Furd , Silvae nigrae Goldbrunn , Fran- coniae Cronach , GoUlbrunn ct Sala , montis piniferi Egra, Moeno et Rudach, Vcnnonum Fontana , ' Lufa- tiaeEHItro, Goldbach f/ Sprea, Saxoniae IlilTo, Voigt- landiae , A¥eida , SeifFenbach , Goelfch ', Gcra et Alltc- ra , Thuringiae Schwarza et Unftruth , Hafliae Edera e/Oerz, Hercyniae Hclm , Wcftphaliae Amafo , Sailla /« Moicllam exeunte , CevcnnenfiumCevis f/Gardonis, Bur- gundiae Dubis, Pyrcnaeorum Ariega, Benagucs, Ferriet, Garonnar/ Salata", Hifpaniae Tago, Italiae Pado, Rhae- tiae A^da. et Oeno, Hclvetiae Amma, Arola, Goldbach ei Uria, Vallcfiac Dala et Rhadano, magis minusve pon- (ierofum, aiiriqiie niinc ninpretn nunc mimrem copiamj Jaepius adcc exiguam cantinensj ut operam Jin eo extra-

hendo

METAiXA. Aurum» 38 1

hchilo toVscatam mn compet\fct , auri pnrticulis ptr hy^ dtargyrum veL aqimm r^gis elicieudis nunc majoribus nun^ minorihus , interdum pu/vereis.

brVatum. 3. A. fiibtiliniinis particulis aliis roflilibus intcrmixtnm , hy* drargyri «pc eliciendutrj. Habitat in Sibiria-e {nwnte Schlang«nbcrg, etiam prope Ona- burg et in tcrra Tfchudarum,) Tranfilvaniae (/?ro/)f Ttoj- ka, Gcrtcs , Boiza, Kisbanya, N.igyag, Salatnam , Ca- jonell, Stnniza, Facebai, Fuies, Ginel, Herczigan , Kir- nik, Barkdva, Criczum , Kuda, tnontium RotsL ,) Hun- gaiiae (prvpc Kapnik, Bakabanya, Schemniz, Hoderitfch, Crcmniz, Ma;^vuka,) hilcfiac (propcr Keichenltsin,) Bo» hemiae {prope Eula et Sehwarzenthal , ) Saxoniae prope Munzig, schwarzcnberji et Hraeunsdorf,) Soeciac {propa Edelfors) Carinthiae (Goldzcche et prope Groskiichheim,) Sahsburgi {aci montem Kathliauslferg) et Aweric^s fodi- nis , creta, fpato , argitla , porphyrio fcbijhfo , jcfpidep quartxo , iigno fnhterraneo , fiihio cwnmuni , arfcnico na" tivo , et alhicante , pfeudogilena , galenn , cinnaharip ferro /patofv et Julphiirato , eupri argentiqne nfineris va-^ riis, et pyrite potiflwmm jnatricem praehentihics , in ijua, cculis , qnamvis armatis non covfpiciendum aurum latet^

fivolyb- 4, A. inquinans plumbei coloris et nitoris igni cxpofitum ful- ^ienae, phuris vaporem et riaminam emittens, violentiflimo auri

-granum nudum relmqaens. V. Born ind.foffil. i./?. 68- Aurum molybdaena mineralw

iatum. Hahitat in Tranlilvaniae {prope Nagyag) et Hungariac (^pro- pe Rimazombat) fodinisy ex uure , molyhdaenae catce eP fulphure conjiuns,

^biatum. 5. A. coloris chalybei, candcfccndo fuiphuris vaporem flamjj r mamqiic cuin fumo albo cmittens.

■' <v. Born ind. felf. i. p.6)^. Aurum antimonio niineralifatuni,

Hahitat in Hungaria {prope Deutfehlipfch) et Tranfilvani» {prope Nagyag) ex atiro et Jiihio vulgari confiatum f ftm perjicie luterdum plumae injiar firiaia,

IrufeG ^. A. rufeicens , candefcendo fulphuris flammam cmittens. C^ns. V. Born md. folf. |. p. 69. Aurum pteudogalena rubcf»

ccntc minfralilatum.^ • WiiUr. fyji. miner. 2, ?. 357. «. 4. Pfeudogalcna aurifera,

Hcilfi$a$

383 METALLA. Auruai.

Hiibttat >V; Tianfllvania prope Nagyag, lameUofuta ^ nitorir femimetaUtci , prueter aurnm zinct fernque caUem et fuL-» phur continens.

cinereuni.7. A. duriufculum frajEjile compadtum colpris chalybcJ , can* deicendo lulphuris Haminam et arlenici fumiini edens.

V. Born iud. fojf. i. p, 68- Aurmn minera argenci cnierca niineraliiacum.

Hahitiit in Tranfilva-nia (^prope Nagyag^ cupro cinereo eX' terno hcibitiiJimiLe, ct hit)ui ynore pructer a:,rv.tny fiilphury aifenicum , cuprmn ^t pauxiiium argenti continens,

albidum. %. A. albidum intus flavicans fibroluni candefcendo fulphuris

flammam et arfenici Fumum emittens V. Borft ind, foff. I. p. 69. Auruin ferro et arfenico ful-

phurato mineraliiatum , textura tilamcntola flaveicenCc,

facic argenti arfcnicalis. Habitat in Tranfilvania prope Nagyag, praeter aurum ful-

phur arfenicnm et ferrum continem , externo habitu arfs'

nicum argentiferum refereni.

9. A. cx aurichalceo vircfcens obfcurius nitcns texturae minii» tim granulatae candcfcendo iulphuris vaporem' flammam- que cmittens. Bindheim Scbr. berl. Katurf. 4 p. 396. Griiner Goldkies, /:^«/»/>^j^ i/i Tranfilvania prope 'Nzs,y<iS^, quartzo innldul-nr praeter aurum , fulphur et ferrutn , ctiprum qiioque et mu' gnefium continem y faepe aurum bratieatum iutermijiutn continens.

«yritico- 10. A. aurichalceum candefcendo fulphuris flammam emittens, lUlll. Syfi. nat. I. p. 184. n. 2. Aurum nudum mineiae.

Sy/i. r.at. XII. 3. p. 152. w. 2. Aurnm (mineraliiatum) pyrita.

Cronji. miner, §. l6^. 2. I. I. Aurum iuJptiuii-e mmeralifa* tuiri mediante ferro.

Woltend. miner. 29. Aurum minera varia veftitum.

Waller. fyfi. miner. 2. p. 35*^. w. 2. Auirun) inlphure et fcrro cum vel fiiie cupro mineraliiatnm, miuera pyricaiea flava vel virideicente.

Habitat in Sumatra, nova Hiipania, Succia (prope AcdcU fors,) Stkin (prope Mandling,) Salisburi>o (prope P^iicll f/ Muhrwinkei,) Hun^ana (/>><?/)<? Magurka et Kiniazom» bat) et Tratrfilvauia (/>/a/)^ Kacebai ,) ihtcrdum futijcenf nut e. gr. in Sibaudja /)ro/)e Soi/rde , cryJiaUorUm JpeciCf praiittr aurum Julphur et ferrum catitinens,

II. A.

yiret cens.

METALLA.' Aurum. 385

hraflea- ir, A. coforis ferrei lamellis flcxilibus conUans candefcendo tuin, fiinians et granum dudile niCQris colonsque argentei rc«

linquens.

Scopol. aim. hijlor. natiir. 3. p. 107.

V, Ritprecht phyfic, Arb. eintr. Fr. z. TVien. I. i. p. g6.

Bi.tbitat in Tranfilvania fro/^f Nagyag , citltro fe^ile ^ prat- ter aiirum aqtia etiam regin extrahendiim feyyitm , plum' binn ., argentitm et fiilphiir ^ interdumquoqneflibium, vU praeterea wiimiitum , ctiprum atque a>feniciim eontinensy quirtzQ vel viagnejiae rofeae minorihus particttlis, vel ma- '^Qrihiis frufiis , innidiilaus y forma aut communi aut tor bularum hexaedrarum.

94^ PLATINA. Coloris argentei nitorisque tena-

2)3 eiffima, duriffima, fonora, fum-

mopere malleabilis et duftilis,

ponderis rpecifici = 24000: 1000.

Igne fixiffimum, neque fulphure,

neque fulphuris hepate, neque

plumbi vitro domanda, cum ni-

tro tamen detonans, difficilime,

et ferro ipfo longe difficilius li-

qucfcens.

, Aqua regis folvenda, ex hac pcr

fal ammoniacum colore aurari-

tio praecipitanda.

granulata. I. Platina.

WaUer. fyfl. miner. 2. p. 56'). «• 7- Cronfi. tainer. §. 178.

Vogel miner. 517. Platina del Pinto, Watjon aci. angl. 46. n. 496. Lewis Ziifamenh. d. Kiinji. l. l. p. 211. &c. Marcgraf chem. Schrift. l. p. i.Jqq. Schefer, Cr^njledt et Wallerius uEi. Stockh. I4. />. 275". 284-

19./). 303. 26. p. 228. 27. /). 167. Habitat^^tn regno Peruano prope Quito , in nova Granada

prope S. Fe, f/Cho80, fX;^« /'« Barbados, interdum in

vieini^

3414 METALLA. Plarina.

oicifiia montium ignivomorum taediae \vt\ttrczt fitin per ^ hos generata?") twn in fodinis^ tum ad ripas fiuviortim,

forma granorum Inevigatsrum cornprelforum Jianni colore tt uitore nttnc ohjcurior-e %iunc Luudwre coufpicuoruw ra- riljitne cohaer^ntium , ferri fcohe pLuriwa ( ud \ ujque ) inqitinntorum , hydrargyri connubiutn renueny , ot xsior» ad grcinatiniim accedente in aqnam regis tran/iens , di" nsnm fir<a amum 173^ i» £lurojpa imn4uit>

dPTENi

tARVATA, 585

APPENDIX.

L A R V A T A.

I. Animalium.

a« Mammalium.

^ cc. 9S- ANTHROPOLITHUS, * /3. 96. ZOOLirHUS.

b. Avium.

97. OKNITHOLITHUS. C. Amphihinrum.

98. AMPHIBIOLITHUS.

d. Fifcium.

99. ICHTHYOLITHUS.

e. Inie£lorum.

100. ENTOMOUTHUS.

f. Vermium.

1 o r .• H ELMINTHOLITHUS.- Z. Vegetabilium.

loa. PHYTOLITHUS.

Ri. LAR-

^$, LARVATA. Anthropolithus.

LARVATA.

95, ANTHROPOLITHUS. Corpu? humanum ejus-

ve partcs referens.

tetalis> I. A- totum corpus humanum referens.

SxP. Jiat. I. p. 201. 7/. I. XIL 3. p. 156.». I» Gefn.petrif.7i.

/oolithus hominis. ,

Cartheuf. tniner. ^1. Anthropolithas totius corporis. Heppet Schatkamm, 579. Henckel Jior.faturn. ^■^2* Petrir

ficatum hominis. Cronfi. miner. %. 282. 2. I. I. I. et $. 2g^. 3. I. Inventus Fahlunac in Suecia, vitriolo ferri et pyrita condi-

tus , in lapidem durum ^ ut fertur converfus , l<8^ Aqnis

fextiis Galliae , Reattlingae in Suevia , Freybergae in

Saxonia.

partialis. 2. A. cranii vcl aliorum offium. Grew muf. foc. reg. p. 332. Kundmann promtuar. p. 2^^.

Inventui traditur in montibm Remis Gampaniae gallicae vi- cinis.

96» ZOOLITHUS. Corpusmammaliscujusdamejus-

ve partes referens.

Turcofa. I. Z. dcntium duriufculus ex viridi caerulefcens.

Sy/i. nat. I. p. 201. n. 4. XII. 3. p. 156. «.4. Zoolithus den- < tis viridi caerulei.

ReaumuraB. parif. lyig. />. 230. Turcofa gallica. JVuUer. miner. 359. Petriticata animalia dentium quadru- pedum, nitorem et polituram gemmeara admittentia, co- lore cyaneo. fValler. fyfi. miner. 2. p. ^79. «. ?. Zoolithi mineralifati dentium quadrupedum colore cyaneo nitorem et politu- ram gemmeam admittentes cuprei. Cronfi. minsral. §. 287. 2. 1. I. I.

Hahitat in Perfia, Sibiria, Bohemia (^prope Lelfa, Thur- govia Helvetiae, Occitania-inferiori, etprovincia Niver-

nenlt

NoM coiifundenda cutn hU larvatis ofn et tis:na vtere fojjilia , animalia et vegetahiliii eoruniqHe partes cortice lapideo ohditiia , aut infeiln »t vegttapilia mifteralibHf mduja^ Avthrofolithi flurimi mwimt ditbii.

LARVATA. Zoolithus.

387

OfleoU.

thus.

fiiniae.

nenfi Galhae, orienth incolis magni aej}imatus et adhuc» dum inter gemmas relatiis y quamvis politura niediocretn tantum acquirat nitorem , opacus , Linguae paulifper ad- haerefcens , fcrri interduin forfun cupri c^lce tinHus , ut^ tamen faepe demum ad aerem , fo/em aiit leniorem i^netn acquiraty furtiori vero vel diutius efficaci in fnrdide iu" teumj fiifcum aut nigricantem convertat.

Z. ofnum calcareus. Karji, in Lesk. Mineralkah. 2. p. 4^.

Habitat in Thuringia prope Erfordiam et Vinariam, inmat^ nior vulgatum converfus*

, Z. inte£;ri fceleti (imiae. Swedenlorg regn. fubterran. de cupro. Dresd. 1734. fol.

p. 168. t. 2. Inventvs in Hennebergia ly ^ ^ prope Glucksbrunn , tnargat

bituminofae ciipriferae inclufus.

cervu

\. Z. oflium cervi. SyJ}. nat. \.p. 2or. n^ 2. XII. 3. /). I36.»,2. Gefn.petrif.a^'^.

Zoolithus cervi. Spada lap. veron. p. 45^. Petrificatum cervi totalis. Hennann marlograph. Sceleton alces. V. Born ind. fofj. 2. p. I. Zoolithus cornu cervi ferrugineus

ochraceus fufcus. ' Inventus in montibus di Valmenara di Grezzana, in Silefia,

prope Bariith in Silefia, mmc integrum Jceleton ^ nune

oJI^ifegregata.

Rofmari. 5. Z. capitis oflei Rofmari.

Monti momment. di/uv, nuper in agro Bouon, det. Bono».

1719. '4. Jnventus circa Bononiam Italfae.

bovis. 6. Z. fceleti bovini.

Inventus Jub finem prierit feculi in Saxonia iHter Querfur- tum et Gatterftedt.

foricis. 7. Z. fceleti foricini.

Inventui in Hohemia, ardefiae incl^fus.

6b d

97. OR.

388 LARVATA. Ornftholithus. Amphib{oh'thus.

97, ORNITHOLITHUS. Corpus ayis ejusve par-

tem referens.

roftri. !♦ O.^roftri. S^^fl. nai. I. p. 2C0. n. 2. XII. 3. p. 1^7. ». 2.

J^aUer. miwr. 360. ./v/?. mjncr. 2* />. 567. «. 4. a. Xylo-

Itea rciirorum avium. Jnveiitus circa Jenam et Vinariam , Thuringiae Reuth'n-

gam Sueviac, et tn fuiUo fchijio/o impr^Jfus l^ning^Q ad

jines Susviae Helvetitos.

ofliuui. 2. O. oflium.

IVaUer. fyji. miner. 2. p. 'i^J. n. 4. Ornitholitiii avium,

et p. 568. «• 7- Typolithi offium aviura. Hermann luarlograph. 2. c. 9. p. 224. Hahitot in Sileiia.

pluma- 3. O. plu<naium,

rum. WaUer.fjJi. mimr. 2.p. 566. «* 2, Ornitholithi plumarunx

aviutn, et p. ^6J^. «. 6. Typoh'thi plumarum aviuaa. Scheitchz. qiieyel. ei v:ndic. pijc. p. 14. s. 2. fVolch Nitturg. Veyjlein. U. 2. /). 182. Ifiventus potifjimim Oamn^fi.^ ad fines Sueviac HclvetiqjS fui^o fchijiojo imprejjas.

9S, AMPHIBIOLITHUS. Corpus amphibii cjusve

partem refereiis.

tclludinis, I. A. teftudinis. Gefn. petrif. 41,

Inventtis totalis in Hehctiae ardefia Glaronenfi , in toph» vtontis S. Vctri props Trajeflum ad Molam potius typo- lithus , partiaiis in aidefia Glaronenii ei prope Beihngam Helvetiac, in Malta, Lipliae et in aliis i>-d\om:iQ pcn tihuSf in Aiij^liae quoque , pracfertim OxiTordiac lapidicinis obvius.

riuiac. 2. A. ranac. Gefn. petrif. p. 40. 41.

Spcner mifceU. Uerolin. p. \ol. I^pis ingentis magnitudi?

nis hufunem exhibcns. Inventus partialis capttis raiiae in ardcfia Helvetiac-Glaro- nenjii, totnlis hufonii in fuiUo fcbiftofo Ocmngenii.

crocodili. 3. A. totalis fcelcti crocodili. Gefn. pctrif. p. 40.

MifeU. Berol. 1710. p- lOJ. f. 24. Crocodili fceleton C fodinis tlnuingicis Kupterluhlicnfibus ad 50 ulnaruiu pro- funditateia.

I .1 . -■ -- ■ ■ , ■ , , .

■OifiicUoIidii flHrimi fotim typoiithi, alii heic omijji td incrn/iata referendi^^

tARVATA, Ichthydlithuf. 589

^B. Lipf. 1718. />. i8^- f- II- Scelctcn Crocodill in fchifto. ' Stuckeley aEl cmgl. n, 360 ^.936. cmn ic.

iovenius in Aniilia {prupe EHton) /« argiSa itidiirata ^ m Aquitania {p>'ope D;.x) /;; Henneberi;ia (prope Suhl) et Wirtembergia (^pyope Boil) in la^ide fchijhjo.

99, ICHTHYOLITHUS. Corpus piTcisejasvepar:

tem referens,

niger. i. I. in lapide fchiftofo nigro.

Fjlchfchie- 5)/?. nat. I. p. 198. «■ i- XIF. 5. /». If^, 7/. I. Sthreh.H- ferf thogr. 106. lchthyolithus totilis fchilti.

Gefu.petrif. p. 97. /F^///, /u//y? /. 1 3 - 20. Davil ctiriof. 3. /. 4.

Mj/ faxoH. i. p. 4. /. 1-3. f"/^. 47. /. 12. Bxaim mtKsr. 2, t. 7. 8- rifces petrificati.

Gefji. fig. 161. Lapis iskhianus.

3^. 3^. Scheuchzer qiierelae et vimliciae pifcium.. Tiguf. 1708. 4. />. !?• ,5) 5v/?. Kfl/. XII. 3. p. i^S-». ^^. Amphibiolithus totalisNantis.

Invcnitur in mar<^a bituminofa ^ vel ardefia, pifce ipfo vcl ipjius parte mmc bitnmine , nunc pyritfl , nunc cupro fulvo perfufj y in ntonte Vicentifio Vialc, in montibns Heh'e- tiae Glaronenhhus, in Wirtsmbergia /)/•<?/'? BoU , in co' mitatu Hcnburgico (prope Haingriinda, ) /)ro/)^ Miinilcr» appel 'j^ Rhcnum, in Haflia (/)/"o/?e Riegclstlorf) in conii' tatu Mansfcld {prope Islehiam, Kotcnburgum ,) et |Ien- reberg (prope litnenau,) Silefia (prope Mausbach,) tft in- fulch Angliae Shcppey, pfcibus ipfus ad mttraenae y xi- phiae y gadi , fcorpaenae , p/euronetfis , fpari , iabri y per- cae , fcombri , filnri , falmonis , efocis , mvgilis , clupene^ cyprini balijiae , fyngnathi , ra)ae genus pertimntibuS) in- terduin meriis typGlithus.

palKdUS. 2. T. in lapide fchiftofo pallido.

Syj}. nat. \. p. 19S. ;/. 2. XIL ^. p. 15:9. «. 2. Mi/f TefJ7n.

\00. Scbrcb. lith. loj. Ruinpf ninf t. ^^. f. H. Ichthyo-

lithus totalis marmoris. Scheuchz. mtf. 97. 104. qusrel. 17. herbar. 40. II^. Mar-

mor f lapis fifliUs marmorcus candidus f. fubfiavus cich-

Itadieniis f pappenhcimenfis cum dendritis pifciumqu?

imprcdionibus. Kriiger Gefch. d. Erde. Hall. 1746. 8- Pif^is in lapide. habitat in l*alae{tinae Lihano, Veroncnfi monte Bolca, Ro-

mania italiac msdiue (prope Sca^ez.zani». c6 Mondolfo , ) Bb 5 Hclve-

J90 LARVATA. IchthyoHthus.

Helvetiae p^yg-o yri, in conftniii Sueviae Hclvctieis (^prope Oeningen,) coMitatii Pappeiiheiirienfi , Bavaria , /»/7«ff- pntu Eichfladicnfi et Onoidino, pijcibm, f-aritcs mayiniSf e, gr. fcorfftena , pleuroneSie , fcaro , labro , fcombrOy trigla , exocoeto y quam fiuviatUibiii muraenis , perciiy co- bitide , fahnonibus , efocibus , cyprinis , eorwnve capiti- bus , branchiarum operculis et ofjiculis , nliisve ofJibuSf finnisy caudis , cirrhis , fqtiamts fuiilo fchiflofo cineraf- centiy aut marmori fifjili impreffis y interdum quoque bi- ' tumine perfufis.

Buronites. 3. T. dentis molaris anarhichae.

Syfi nat. l. p. 19^. /;. 4, Miif. TeffiH. loo. «. 4. Schreh.

lithol. 109. Ichthyolirhus dentis heinifphaerici. AB. angl. 200. p. 750. hugd. lithoph.io. Mort.north.244.

Bufonites majufculus atro - rubens iultar capfuiae glandu

quercinae. Boet. lap. 301» Lapidis bufonitis varietas priina. Merret piu. 2IO. Bufonius. Ctfn. /ap. i6(. Batrachita f. Crapodina. Habitat cuni gloffopetris e. gr, in Wirtembergia , lapidicinis

Saxoniae Querfurtenfibus, extrinfeeus nitens laevis y fae-

piffitne niger.

Gloflope- 4. I. dentis fquah'.

tra. Syfi.^at. I. p. 198. XII. 5. ;>. I^g. //. 6. Schreb. lith. loS.

Amphibiolithus dentis fqnah'. '

Olear. muf. t. 21. Eiittn. diluv. 242. t. 24. B. 9. y: A. 7.

L.erch. ory&al. 39. Vogelminer. 211. Wolff half /.21. 5^. Reiike de glo^opetr. Luneburg. Lipf. 1684- 4« «. anceps ierratus. G<?/«. /^. 162. /. A. B. fVorm, muf. 67.

/. 4. ^off. obf. 314. /5. anceps incurvus integerrimus. Schreb^ a. «y. aneeps redus integtrrimus. Schreb. /3. ^. fubanceps bafi bifurca. Schreb. y. Gefn. fg. 162. /. I.

JVorm. miif. 67. /. i. «. teres redlus Itriatus trifidus. Schreb. i. ^, fubulatus ftciatus. Schrcb. tj.

Habitat in Archipelagi infulis , frequens in Melita , Italia iprope Creuzzo et Vcronam,) Helvctia, Wirtembergia (^prope Echterdingam , Bebcnhufam, Pfullingam,) Paia- tinatu iprope Alzey,) prope Aquisgranum , et Luncbur- gum, in Holfatia, Haffia, Mansfeldia, Saxonia {prae-\ Jertim prope Querfurtura,) Carniolia, Carinthia, Eohe-

mia

LARVATA» EntomoHtlius» 191

mla (^prope Pragam) Silefia, BorufHa, Scotia , Anglia, €fa(lia , duritifcutus , extrinfecus nitens , intm filrrofuTy variae t?tagmtudinii , fnepe minimus , folitarius et grega- rius , liher aliisve foffilibus infixus , utplurimum g/aucus, titer aut badius , rarius thalaffinus.

100, ENTOMOLITHUS. Infeaum aut partem ejus

referens.

Cancri. I, E. cancri. Syfi. nat. I. p. 197. «. I. Muf Tefjin. 98. Vogel mineralf. 208* AttacGlithus f. Gaminarolithus. / Zannich. nwf 54. 29. 32. Scheuchz. quer. 29. /. 4. Canete

lapideus. Gefn. petrif. 59. Aftacolitlius. «. brachyuri.

a. pifi, Walch T^aturg. Ferfiein. I. p. 1^2.

b, vocantis. Wafoh Naturg. Ferjiein. i. p. l$2.

' c. craniolaris. Walch Natio-g. Verfiein. l. p. IJ^»

d. maenadis. Davil, catal. Iil. t. 3. H. h.

e. dromiae. Aldrov. tntif. metall. p. 152,

f. paguri.

Bourguet petrif 113. Teff. ntufj^Z. Rumpf muf t. 6.

f 1.2. 3. Cancer lapidcfaSus. Gefn.fig. I e-j. Davil. catal. 3. A 3. /. G. Pagurus lapidens;

g. chabri. d'Annon. miner. Belufl. 5. t. 3. /. I. 2? h. criftati. Walch Naturg. Verfein. I. p. 153.

i, longipedis. Walch Nnturg. Verjiein. l. p. 153. k. crncntati. Kundm. rar. nat. et aB. t, 4. f. lO. ^. macrouri.

a. parafitici. Kundm. rar, nat. et aB. t. 4. /. 9.

b. aftaci.

Scheuchz.facr. <>4. /. 56. DayzV. mfa/. 3. /. 3- /"• ^- ''^"*" cus petrificatus.

c. carcini. i^^^V^ monim. rar. petrif. />. 13« 14" *• 8- /•1.2.

d. fquillae. 5<s/Vr monim. rar.petrif. t, %. f lO. I2. Kundm*

rar. nat. et art. t. i\ f. 12. c. crangonis. Knorr Verftein. /. 15. /. 6 ?

f. niantis.

V. Born ind. fojf. 2, p. 4. Entomoh*thu9 cancri macrouri.

g. poiicis.

K/ein dub. ^6. f E. Z. Pulex petrjficatus. h. ftagnaiis. , ^

V. ^rn ind.foff. 2. p. 4. Entomolithus cancri macroun

itagnalis. *^ Bb 4 Habttaf

' 39* LARVATA, EntomoHthiis:

Hahttat in Aegypto , America/ Japonia , Sina (^prope Can- ton,) Java, India '(Tranquebariae, et ad Irttora Coro- jnandel et Malabar,) hi Italia {prope Vicentuim, et in farte tenarnm Venetariim Veronenfi /?rci/»^ cafteliumi^si.Vt- _Jicis, in vaUe Dc^nega, nd mdicem vwutis S. Leonhardi, et pr-ipe Cafa di Chiafarin ^i Ccma,) in Helvetiae rnonti- hus Lagerberg, b ^ineckenberg ct Glaronenfibus, in cq- tnitatu Pappenheimenfi , terrn Eichltadienfi , er (^prnpe Solenhofen) Onoldina , iii terris Brunsviccnlibtis (prope Helmftaedc et Gehrden,) terra megalopolitana (/'>'6'/'e'Alt- •ilargard,) Belgio (prope Trajedtum ad MoiMtn tfi tttoute S. Pctri,) Gallia {prope Dax, Dieoiouard et Angers,) Hifpania, et ^ndiae infiila blieppcy, imwcintegrvm ani- ynai , mitic fcutum dorfale ^ chclas , pedts , caudam vel iiipiiJoi -'efereus, ir: ard^Jiu et marmore fifjUi , fretjuentiusj ^uam in aliis foffilibus e, gr. arsnariOj at^iOa tndnratd) ttbvius.

vnonoculi.2. E. monoculi polyphemi.

(Andreae') Br. ausder Schweiz. p. 1^2. t. 4.

Habisat in marmore f.ffili Onoklino (prope Solenhofcn,)

' l^arado- 3. E. onifci paradoxi.

XUS. Syfi. nat XH 3. />. 160. n. 2. Mif. Teffin. 98. /. 3. /, I.,2.

Jcl. Stockh. ^7^9./). 19. /. i./^ 1-4. j4Sl. petropol. 1766. Onilcus petrificatus. It. oel. 147./. 147. Pctrificatum vah'ulam cchiei referens, Schreb. LithoL p. ^g. Conchites anomius valvuHs tnlobis. Jt. wgoth. 87- /. 88. Fetrificatum ignotum. fVoltersd. niiner. 41. Lehm. Fioezg. 72. /. 1. A. R. Conchi-

tes trihus lobis lcarabaeum referens. Lindawes ap. J. Mayer Samml. phyf. Auff p. 39-42, /5) It. tvgoth 24./«;;. 121. Petrificatum inlefti coleoptrati. Brdmel acf. IJpfal. 1729. p. 494. /. 496, 497. lithol. 2. p, 494. 52^. 526. 528. Lapis filTilis niger aluminaris inle- ftorum veftigia exhibens. y) It fcan. 122. Petrificatum altcrum pififorme. BromelaEi. Vpfal. 1729./?, ^27. Petrificatum. Habitat in Angliae provinciis Shrop {prope Colebrookdale,) StafFerd et (prope Diuljcy) Worcefter , in Oftrogothia, Weftrcgothia , Oclandia et Scania Sueciac , in monte Bto» rufllae Cyngalerherg/)r^/;e Gedanum, ^«frt/a Megalopoli- tano (prcpe Koftochium, Stargard et Gnoym,)"Marchia Uckerana et re/iqtta Brandenburgica (prope Kerolinum, mviii/t Kuppinuin et Francofumup;) Bohemi» (prope

Coiors

LAKVATA. Entomollthufi. 393

Coiors et Ginez ,^ Franconia (prope Gliicksbriinn ,) Thii- ringia (prepe Bur^wcndcn,) m->a Paderbornenii (prape Stemnie ,) Eifalia (prope Keidcnig , Soetenich , et in tnonte Koermbcrg,) ^rc^e Aquisgranum, /;; Gallia (prope An- gers,) Hifpania (prope Pardos et Anchuela) et Helvctia, in marmoris et futUi variis fpeciebus , freqiiefJtiifiiHe ;;;'- ^ris , ardejta , jafpide , pyromachQ , arenario , alumine fchifhfo occiirrens i nonnnnquam vierus typolithus ^ ctlins aiit vagus y aiit iuatrici inftxus , folitarius ^ aut una cuvt (iliis larvatis , nu^c reSiis , niinc vermis infhir incurva- tus , nunc expanfus , nunc contraB^is , nunc partia/rSf 72u,'2c tota/is , obtongo - ovatus ., ex capitc , trunco et cauda compojitus , capite te^fia valde eanvexa fubajl\era ftepnis tripartita antrorfum femilunari tsUo , fulcis p<fr t&tant longitndinem , interdwn fcxuo/is , exarat& , fupra ad la^ tera hemfphaericis aiit cylindricis diinbus tuberculis ««- tato ,• trunco cylindrico trilobo , tef., la^inofa ex finnulis verfatilibus triarcnatis compofita tcCto{ cauda tenui^per tria tubercula tripartita: An protypus onifcif^ecieif

lOU HELMINTHOLITHUS. Vermen ejnsve par- I tes potiffimum du-

riores referens.

et. TOoIIufcorum.

afteriae. I. A. afteriarum. K, pappofae.

in inurmorefiffili Pappenhcimenfi et Onoldino. /S. rubentrs.

in topho rHontis S. Pctri prope Trajeftum ad Mofam. "j». minutae.

SyJ}. nnt. 1. p. 1099. «. 4. XI!. 3. p. 166. ?/♦ II. Helmin. tholithus (Ailrion) Aiteriae minutae. ^ in AngUzc creta. i, glaoiiilis?

in Gallia prope Mulesme. s, reticulatae.

in GalHa p?'C|/»^ Chaflai fur-Saone. <*. arantiacae.

ff^a/ch Steinr. I. p. 107. log. t- 2. n, I. Stellae mariiiae. yj. cquettris.

in arenario SaxQniae Pirncnfi.

Bb 5 5*. ophio'*

394 LARVATA. Helmintholithu».

S*» ophiurae.

in marniore , potifjimum fifflli y rnantuano Itflltae, Onoldina Gcrmaniae, rndiisJb/itariisetiampropeKGicnhi.t\:g,:<ti itt Tubarim ohviis , in arenario micante fiavo in HtnueHe^- gia prope Oberlantes. f» peftinatae.

in tnnrmore ffjili Pappenheimcnli et Onoldino. X. multiradiatae. b?. Syfi. nat. XII. 3. p. 166. Helminthelithus (a,lveati>s) cy*-

lindricMS aggregatus confertim obliquc ai.tnularuN. radiis avuljis aggregatis in diicatu Megaio|iOiuano propc Stargard. A» capifis medurac.

paffitn radiifolitarii. Habit tt pauLo rarior ., in montihus cretaceis y calcariity art' nariis , Jaepius tantummodo imprejfus.

.echini. 2. H. echinorum. «» integrorum.

Syji. nat. XII. 3. p. 166. n. To. Muf. Tefjin. 94. Sehrelf.

lithol. 103. a. Helmintholithifs i^i!.chinitcs) echini. Olear. muf. 22 21. fVoltersd. miner. 36. Gefn. petrif."^^ n. l 12. Gefn. figur. 16^. b. 1.2. et 156. b. I, 2. ' Rumpf muf, t. ^o.y. 7. 9. tf/ /. 59. /. C. E. F. Echinites.

a* efcuicnti.

/« Anglia, Hildeila, Saxonia (p^/y/j^ Halam f/ Lipfiam,^ Temefia (^prope Moldawa,) principntu Nctjcomenii, cre^ ta, marmore, marga f pyromacho, achate, pyrita fartus.

b. excavati. Klein echinod. ad. Lesk. p. 95. /. 44. /. 3. 4. in marmore Veronenfi ex fiavo cinere».

c. globuli ?

in Angliae, Belgii {prope TrajeiElum ad Mofam) Weft- phaliae (^prope Ludenherg et Biirwcnich,) Hcrcyniac (prope Goslariam,) Haftiae (f>rope Bihri ,") epifcopatti Bafileenfi (prope Pfeffingen) utpturimum calcariis ra- rius pyromacho. (J. faxatilis.

in marmore hw^vhe fuperioris prope falifodinas obvio. C. ovarii.

in Angliae, Normandiac, Hdvetitic motttihus cretMceis et calcariis. f* diadematis.

i« Helvetiae monte Kandberg , Weftphaliae Rothcnberg^ g. circinati. Lesk. ap* Kiein echinod. p. 119. t, i^^. f. 10,

h> eids'

LARVATA. Hclmintliolitlius. 395 '

h» cidaridis.

in Angiiae, Saxoniae (in Plauifchen Grund pyope Dresdam,) Franconiae (intey Bauibergam <■? Erlangam ,) Wirtetnber- giae, (ad tnontetn Teck ,') Sueviae (prope Gicngen) /)y- romacho , Wirtembergiae (prope Blabyram) martnorey ttiam prope Pfullingatn , /;/ Helvetiae nionte Randberg, valle Hemmerthal et prope Babenilorf, in Hildefiae tnonte Galberg obvius. i, mammiilati. in Melita, Hclvetiae monte calcario Lcgerberg , Lotharin- giae (prope Basville) minera ferri, k, lucuntris.

tn Angliae montihus cretaceis , Veroncnfibus.

1, coronalis. 'Lesk. ap. Klein echinod. p. 156. /« %. A, B. in Angliae potijjimitm , creta et pyromaeho,

na. ailerizantis. KUin echinod. ed. Lesk. p. 141. t. 8.

creta repktus, tejia in fpntum cotrjerfa. r\, teflellati. Klein echinod. ed. Lesk. p. 153. /, II. G.

in i"?ailleae montibus calcariis. 0. botryoidis. Lesk. ap. Klein echinod.p. 154. /. II. H. p. finuati. Klein echinod. ed. Lesk. p. 157. /. 12.

in Angliae creta et marrHore. q, iemigloboli. Klein echinoJ. ed. Lesk, p. 158. t. 43. /1 I.

in Silefiac , Helvetiae montibus cakariis. r. quinquelabiati. Klein echinod. ed. Lesk. p. 159. t. 41./". 3.

in Hclvetiae montilus calcariis. s. Gonoidei. Lesk. ap. Klein echinod. p. 159. /. 43. /• 2. t. albo-galeri. Lesk. ap. Klein ecbinod. p. 162. /. 13. A. B.

in Angliae, creta, Saxoniac inferioris marmore. U. deprein, Lesk. ap, Klein echittod. p. 164. t, 40, / 5, 5.

in Saxoniae inferioris, Helvetiae calcariis, X. vulgaris.

JVaUer.fyf}. miner. 2. p. 507. Echinitae iibulasfj.

«'» Angliae, Germaniae, Silcfiae calcariis frequens. y. quadrifafciati, Lesk. ap. Klein ecbinod. p. 170. /. 47. /.3-5.

2. lexfafciati. Lesk, ap. Klein echinod. p. 170. /. 50. /.1.2- aa. fubuculi. Lesk.' op, K/ein echinod. p. iji.

bb. fcutati. K/eiti echined, cd. Lesk, p. 175,

i«Angh'ae, Daniae creta. «c. ovati. Lesk. ap. Klein ecbinod. p. I^g, /, 53. / 3. /. 42,

/. 5, et t. 8. / G. dd. puftulofi. Lesk. ap. Kltin echinod. p, igo. /, 16. A. B. in Angliae crtta^ Germaniae marmore.

ce. qua-

396 LARVATA. Hclmintliolithuft

ee. (fuaclnradiatt. Lesk. ap. Kiein ecbittoii. p4l%l.t. ^^. f. T.

in HoUatiae marmore riidi. ff. rainoris. Lesk. np. Klein ecbinod. p. 183. ?. 16. C. D. 4tf

t. 57. a. b. c. d. gg. dubii, Lesk.ap. Klein echinod. p. 184. t. 44./. 5^. lih. rofacei.

in Occitar>iae montihns Sevennis. ii. alti. Le^k. ap Ktein echtnod. p. 189. t^ ?>. /. 4. 3ck. orbicuIa';i, Lak. ap. Klein echinod. p. I94. /. 4I. f. 2>

in Hejvetiae montibus calcariis, II. lubrt)tundi.

(^Andreae) Br. a. d. Sebweiz t. ^. f. g, mm. torollati. Lesk. ap. Klein echinod. p. 209. t. 40. f. 4» N nn. Orbiculi.

in terrae Venetorum p-^rr? Vcronenfi ^^ Vicentina, Occita- nia, (/)ro/)tf Bardenburg) Wcilphalia. 00. placentae.

in Melita. pp. cordis anguini,

Luid lithop. brit, p. 47. n. etfg. 964-969.

in Ang^ize crefa f Gcrmzniae taarrnote rudi» - - qq. lacunofi.

Scii}. corp. triar. t» J. f. 1. t. 10. f 4. ct t. 2v / 2. ' rr, radiati. Lak. ap. Klein echinod p. 2^4. /. 25'.

IValch diluv, tnojium. p. idz. t. E. 14. «. 1.1, ss. complanati. Lesk. ap. Kieiit ecbinod. p. 238_/. 51./. I. 2*

in Helvetiae tnarmore rudi. tt. fubgtoboi]. Lesk, ap. Klein echinod. p, 240. /. 54. f 2. 3.

in Angiiae creta, f^iclvetiac marviore riidi. lui. Ananchytis. Lesk. ap. Kiein. cchmod. p, li^"^. t. 53. /. 1.2. XX. bicordati. (^Aiidreae') Ur, a. d. Schat.j). 16. /. 2. /. c.

i« Helvetia. yy. carinati. Lejk, ap. Klein ecbinod. p. 245. /. 51. / 2. 3.

in Norico. zz. fpatagi.

in Angliae creta frequensy in Belgii (^prope'YtZ]t^\:im adMo- fam,) topbo, ditcutus Juliacenlis e/Bergenfis (prope Bliz- heim et Steinen,) cot.mtatus Kegenftein (prope Thale,) Helvetiae (ad Birf&m prope Balileam, Vei'giac, Melitac martnore.

aaa. briflbidis. Scill, corp. tnar, t. 10. /. r.

bbb. ovabs. Lesk, ap, Klein echinod. p, 253. /. 41. /. 5. in Helvetia.

ccc» pyri-^

tARVATA. Melmintljolitltus, , 397

<cc. . pyrifbrmis. Lesk» ap. Klein echinod. p, 2^^. t. 44. f. 7»

ett. f;i.f. 5. 6 t3d<i> Iflpidis cancri. Lerk. ap, Klein echimd. p. 2^6. /. 49,

/. 10. II. ece» patcilaris. Lesk, ap, KUin ecbined. p. 256. ;. 53, f, ^■>j, fi, partium. a. acwleorum.

SyJ?. iict. XII. 3./). 165". ».9. Helmintliolitlms (judaicus)

obovatuf: crenularo-ftriatus fubpetiolatus, Mw/ Tejlin. 94. Helmintlioiithus jiifkiicus iapis dichis. l)}iperat. hif}. unt: 743 . /' i - 4 Voikfn./ikf. i . /. 27. /! 32. AldrQV. -^riij. 71 J. CaLeoL nnf. 29g. PVenti. viuf. 69. V/agn. Lip. jifdaic. HaL 1724. 4. X^Andreae) Br. a d. Schw. p. 266. Lapis judaicus. ■0. tenuiffimi , terctes. prope Aqmsgranam, f redi.

1. cylindrici.

i« Helretw^ monte RiandDtrg.

2. conici.

1« Helvetiae monte Randberg , Boh^miae fiUUo propt Colors, ff incurvi.

prope Veronam. |>. crafP.ures.

in Hclveria, Sueciae Qrope Giengeri) pyr9ff/acho , lctevefj granuluti, nodofi^ ueiUeatu <. forma digiti. ^. .'^irifornies. K. triquetri. in HeJvetiae mome Randberg, in Sacviz prope Giengcl?»

f. clavati.

in carpathicorum montitqn marmore , Veronenf: (i« Sco- gho deila Ltmpia,) ducaitis montani (/)r^';'<? Faffiath ,) Saxoniae {prope Q^ixQchntuni-^ pyromacho j vagi et fixi^.- Mauiea et J^ipitati., laevesjjiriati, grafia/ati, nodojif njerrucofiy denticuLati,

g. cucumerini.

in iJoheiuiae (^prope Co^oxs) fuiUo , Veronenfium ntorttiutfk ntartfiort , in Helvetiac jiioiUe Kandberi; ct pago bafi- leenfi, Wirtembecgiae alpilms prope lihnini^en , l'tuliin- gen, Nebelioch, Thalheim, f/iontg iiiQibeT^, ducatx Juliiioeriti Kpropc Not.hbcrg.

398 LARVATA. Helmintholithus.

^« glandiformcs.

in Weltphalia {potiljlmum prope Bensberg,) Helvetiae monte Kandberg, Lotharingia (^prope Basville.) b. verrucarum.

in Helvetiae monte Kandberg. c> rcutellarum.

in Helvetiae monte Randberg, prope Ehningen e/ Pfullin- gcn in Wirtembergia. d. dentJcuIorum. in Aidirize fuperiorit (prope fd/ifoiiinas ,) et Thuringiae Cprope Vinariam et Jenam) marmore,

/3. teftaceornm.

a. multivalvium.

«hitonis. 3. H. chitonis.

prope Creazzo iii Venctorum terris.

lepadis. 4. H. lepadifi. 0(. balani.

/« Pcdemontii (/)r«/»<? Montafia ) arenario, fuM^iitif Occi- tania, (prope Dtcsd^m) Saxonia» ' fi. baianoidis.

in Pedemontio. y. tintinnabuJi.

in Pedemontii, potifjimum DaUis d^Andona marmorej etiam in Cevennis montibus* i. mitelJae.

i« Pcdemontii (prope Montafia) marmore.

pholadis. 5. H. pholadis.

Habitat calcariae aut {iliceae iudolis in pago et epifcopatu Bafileenfi (e, gr. prope Diektcn,) in Pcdemontio, terra Sienenfi, «"//flw /jro/)*- Staggio Hetruriae , />^-o/)^ Bononiara

/ #/ Tergeftum.

b. bivalviura. MufcuH- 6. H. myae.

tes. ««Arabia, Anglia, Bclgio (prope TrajcSum ad Mofam,)

Alfatia (prope Buchsweilcr,) Helvetia (e. gi. prope E^t- lingen ,) Suevia (prope Ocningen ,) Wirtembergia (prope Tuttlingen , Balingen , in monte Hangberg , prope Thal- hum , Nachrcn , Pfullingen , Grosbettlingen , Bebenhau- ^ fcn , Echterdingen , Boll , Hcidenheim , Franconia (pro'

pe Altdorf, Wertheim , Herbipolih , Mcraeldorf ,) Thu- lingia (profe Arnltadt , Jenam et Viaariam,) Haflia'

Qrop*

lARVATA. Hdfuintholithus. 599

iprope Gudensberg,) Hercynia {prope Goslar,) ducatu Brunsviceiifi , Hildefiae montibui Olterbcr^ et Galberg, «/ttfa/a Bergenfi (/(ro/^t Gerrcsheim) f//)/'o/>eAquisgranum»

Solenitas. 7. H. folenis.

in HiTpania (prope Anchuela,) Hclvetia (prope Caftelen, Schenkenberg, GysliHuh, Hotwil, Oberflachs, Schinz- nach,) Suevia {prope Oenini^cn et Keutlingen,) Wirtem- bergia (pro/>e Ffullingen , Thaiheim, Ofterdingcn, BoII, Heydenheira ,) Franconia (/)/"(?/5f Winkclheid ^/ Hcrbipo- iJn,) Saxonia, Thuringia {pxopeGvMuien <?/Waidenbach,) Hercvnia (prope Bieichenrodc, in wo«/e klfiiner Kazen^ berg ^r Tilgenwiele prope Goslar,) Hildefia (z« mont* Galberg,) et ducatn Bergenfi (^/•t'/)£' Ringersheid «■/ Gei*- reshcini , ) interdum msrus typolithui aut rtucleui y calcd' rius , arenarius , pyritaceus , aut ferrnginofus.

%. H. tellinae.

in lu\ia.c fuperinrrs , Helvetiae (/« wo«/f Randberg ,) Hun- gariae , Bohcmiae (/>ro/7^ Pragam,) Franconiae (prope Soienhofen,) Megalopolis {prope Neuftreliz,) Hildefiac (prope Uikholzen , ) Hercyniae (i» Olterfeld prope Gos- lar,) AHattae (prope GundershoFen) marmore , typo/itkus in Auftriae (prope Prugg ad fiiivium Leutha) argtUa, u. H- Hnguae felis.

in Helvetiae et Wirtembergiae moutihut caleariis, /S. H. tellinae roftratae.

in Wirtembergia /)r<7pe Boll f^ Naehren, vagus, calcarius, y. H. tellmae donacinae. ca/carius prope Herhipolin,

9. H. cardii. in America meridionali , Campania gaUica , Italia (propt Bononiam,) Croatia (/)>'o/?f Samabor ,) Tranfilvania, Te- mefia, Bohemia (prope Duchomierziz,) Auitria (prope fm2,g ad fiuvium Lcutha et Brunn,) Wntembergia (t^ nionte Hungberg , prope Hcydenheim , Thalheun , Ecli- terdmgen ,- Boll ,) Franconia C/)/-©/)^ Aitdorf,) Thuringia (prope Jenam et Vinariam,) Hcrcynia (ad montem KaJk- berg prope Goslar,) in cirtulo Geruianiae weltphalico (prope Gerresiicim et Bergheimeisdorf, ; UAcleus ntpLuri- nium vagus j marmgrcus , JuiUutf arcnarius , vei pyri- tico/us.

«) H.

400 ~ LARVATA. Helminthollthus/

». H, cardifTae. , in Aurtria (^prope Prtigg ad fiiivmm Lcutha.) ^. H. cardii tuberculati. .

in Tranfilvaniac moviibiu ^ Bohemia, Campania g^ai/ir^?, Bar- baria (prope /%Igeiiajn,) y« H. cardii rul^ici.

in Wirtembcrgia {prop9 VithtvXmiim) fuilius. 6. H. iithocardium.

maftra^. lo. H. ina-ftra-e.

i» Pcdcmontio (^prope Augullam Taurinorum , et reliquft fuperiore Italia (c, gr. prope Veroniam,) Aliacia (^prop« VValdcnhcim, Thuringia, Anglia, utpktrimfim murmoreui,

Donacites.ll. H. donacis. «. H. fcorci.

in circulo Weftphalico Gcrmaniae (prope Ringerheid. ) /5. H. iri,

iu Wirtcmbergia (prope Boll,) Alfhtia (prope GundershO' fcn ,) pago Hclvctiae Cafikcnfi (^prope Tamaiingen. )

iBncjris. 12. H. vcneris. a. pubcris. a. H. Diones,

in pago Helvctiae Bafileenfi (prope Ariftorrr? Tennekcn,)

AHatia (proye iJuchsweiler,) Wirtcmbergia (/J^^^/if Ko-

fenfel-d f/ Ffullingen,) Franconia (;?»-©/?<■ Herbipclin,})

Thuringia (prope Jcnam) t^^Temefiay utplurimum tnar-

,: woretis ^ faep^ Hucieui..

f). *H, Paphiae.

in Amcricae Continentc, in Curacao , Melita , Allatia. (prope Gundershofen.) c. H. iJyierae.

in Hungaria (prqp^ Oedenbti^^g,} ^. impubcris, a. iubcordatae. fl. JaevjUimae. in Hcrtynia< (prope Gftemalde) argiSay eircuU Wefl-- phalici (prope DoUendorf f^ Kcbinghaufen,) Thu» iini^iae (prope Vinariam , ) et Wirtemhergiae (^pro^ Blabigram , boll et iiebcnhnfum) tnarmore, 3. fubciiiccr llriatac.

in Pcoemontio (prope Anguitam Taurinoi^um ,) Occf- tama (^prope Monflon,) Alfatia (p»-«/)e Stichhofen,) Piur^raviatu ^BAdenfi , Wirt^Rihergia (^projpe Thal-

heim

LARVATA. Helmintholithus. 401

heim et Boll) ei Anglia (^pracfertir.t prope StaiFord,) utphtrimum tnurmoreus , rurius pyriticofus» i. transvcrfim iulcacac.

in Wirtcinbergia {prope BoII et in vionte Achalm.)

^. cancellatae.

in Wirtcmbcrgia Qrope Pfulhngen) et pago Helvctornm BafilconJi. €, imbricatac.

in Campaaia gallica. . rotundatac. a. hivis.

in Islandia {prope Huaswig,). Anglia (prope Witney,) Gallia (pfopi' lify,) Pedcmontio [^prope Alice,) < ar- niolia (^prope Idria,) Awiinz (prope Prugg ad fluviutn. Leiitha et Mannersdorf, ) Wirtcmberi^ia (prope Boll, Echcerdin^cn, Bcbenhanfen , Heydcnhcim,) Suecia (^prope Keutlingam et Huiaii),) Palatinatu rbcnario, FraacuniaX/"''^/'^ ■^^^'^^'^'^'^ ^^ Herbipolim ,) HalTia (/:t tnonte WcilFenttcin et prore Gundersberg,) Saxonii fuperiori (e. gr. prope Geram et Qucrfurt,) HiJiicha (^prQpe.D'\^^\\^\7.^^ et in viunte Winterberg, in ciiculo Germaniac weitphalico (prope Tongcrn et Aquisgru- num ,) nsplurimum maymoreus^ interdum marga , ar- de/ta, pyromacbus, arenarius y ^yrites f ferri minera, haiid raro nucleus. %. fubtiliter itriatae. .

in An}'Iia (prope Charlton,) Hercynia (;iro/)eOfl:erwalde,) Thuringia {prope Vinariam et Longoi^liirani ,) Saxo- nia, Lulacia ;///f'>-/cW (/)r£*/;e Wehiau,) ^iiohejnia (^pro' pe Pragam,) Moravia (prope Fellperg,") Hungaria (prope'Yi\vr'\k,) Aultria (prope Waring,) Wirtember- gia {prope Holl, Heydenheim , Bebcnhuiarf , pfu'jiu- gcn, Vaihingcn,) Aliatia {prape Buchiweiler fj' Wal- dcnheim) et Helvetia (i« t/wnte Kandberg,) tipluri" vium marmoreusy interdum fuilius , pyrites atit ferri. minera. C. rupofae vel pHcatae.

prope Romam , in Helvetia , Wirtembergia (prope Boll, Echtcrdingcn , Naehren,) Suevia (.'« monte Acbalnv, p;-o;jeKcutlingen f^ Gmiind,) Palatinatu {prope Wcin- heim) et Haiha (prope Weiircnltein) tnarmoreut aut pyriticeftis%

C c t) ean-

402 LARVATA. Helmintholithus.

ft. cancellatae.

in Occicania {prope Mouflbn,) et Wirtembergia (^propt ThalheimO

Ipondyli. 13. H. fpondyli. a. gaederopodis.

in Anierica, Helvetia (e. gr. in monte Randberg,) Wirtem- bergia (prope Bebenhulam, Pfullingen, Nachren , Gros- bettlingen , Maehren et Echtcrdingen) et Fkndria {propt Iniulas ,) «0« raro pyritofus. /3. regii.

in AuHdsi fuperiori {prope falinas^ marmoreus.

^amitOB. 14. H. chamae. X. cordis.

in Itaha {prope Bononiam,) Campania gaUica, Auftria (^pro- pe Prugg, Brunn et Ottokrin,) Bohemia (/^c^jpe Ducho- mierziz ,) et Hildefia {prope Hohenbruche. ) /3. gigantis.

in India, et {ferri miuera^ Wirtembergia iprope Heidcn- heim. ) y, hippopedis. ~^ in itz\\a. Xprepe Veronam) et Silefia {prope Naumburg «rf fluviirn Queis) itt arenurio. $. caliculatae. £. Lazari. ^, gryphoidis.

in Anglia (^prope Weymouth,) Occitania (prepe Monfion,) Bavaria (^prope Katisbonam) et Temefia (/)f */>? Valcabanya.) ^. bicornis,

in Occitania (/;»-c>/>ff"Monspelium) ef Lotharingia {prope Verdun. ) 3". foliaceae.

in Campania gallica. .

Ai%:ac» 15. H. arcae.

binc inde in Germania , e. gr. Saxonia (prope Dresdam ,) Thuringia (po/^e Jcnam,) terris Hannoveranis (prope Neultadt,) Haflia, Helvetia e. gr. {prope Rochc) et Italia {prope Bononiam.) «, arcae Noae.

in Pedemontio (prepe Auguftam Taurinorum ,) et Vencto- rum terra (prope Creazzo) nucleJis. /8. foflilis. Schroet. n. Litterat. 2. /. 3. 4. y. antiquetae. in America meridionfili y Tcmefia Qrope Valcabanya.)

rf. gra.

LARVATA. Hcrminthelithua. 403

(T, granofae.

/■/; Humi,aria {prope Oedenburg) et Angliae eomkatu Oxford, «. peftunculi.

pro/>ff Trajectum rt</ Mofain, marnioreiii. ^. nummariae?

in Franconia (prope Herbipolin,) Suevia (prope Rcutlin- gam,) Wirtcmbcrgia (;;ri?/)e Frullingcn, Thalheim, Naeh- ren , Bebenhalifen , Heidcnheim,) fnarmorem aut ferri niinera , interdum nucleus aut typolithus,

©{Ireae. 16. H. oftreac.

Pci^inites.«(. radiatae.

in Anglia (prope Wittney et Gravefand,) Relgio (propeTn- jectum ft{i Molam ,) Gallia (prope Ouchsweilcr ef Avenio- res,) Mclita, Itaha (prope 13ononiam,) Helvetia (e. gr. in inoftte Randberg,) Wirtembergia (in vionte Achalm et Hangberg (prope Tuttlingen , Pfullingen , Nebelloch, Bczingen, Maehrin^en, ThaUicim , Naehren , Echter- dingen , Sebenhaufen, Boll, Heidenbeim,) in marcgra- viatti Badcnfi et rcUqiia Suevia {in fa/I/^tfKinzingenfi , pro- />£• Hechingen , Biberach, Giengen ^/ Halam ,) /«Franco- nia (pro/;^ Altdorf ^/ Herbipolin,) Haffia, eleSioratulCvc-^ virenii (prope Liifin^en) Hildefia (prope Dickholzen et iit tnonte Galberg,) Saxonia (e. gv. prope Drcsdam et Sach- fenburg,) Bavaria (prope Katisbonam,) Auflria (e. gr. prope iaiinas et Prugg aci /Itiviutn Leiitha ,) Hungaria (/«

1 comitntn Marmoros,) Temefia , Silclia (/>ro/)f Schweidniz)

cretaceus y marmoreiis , ftiillus ^ vtargaccus , pyromachnsy arenarins, pyritico/us y fsrrnginofus y faepe nucleus ^ in^ terdiim typoiithus.

a. maximac.

in terris Venetorum (montihus Viccntinis ,) Melita , Croatix (prope Samabor, Hungaria (prope Qedenburg et falinas Marmarofenfcs,) Gallicia (prope Weliczka,) Bohemia (prope Presniz,) Auftria (prope Brunn,) et Sucvia (pro- peGicngen,) tnagnus, tnarmoreus, arenariuSf attt fer- ri minera.

b. jacobaeae.

in Pedcmontio (prope Acignano,) Germania (pro/»e Came-

Jtingen circuli Bavarici, PalFau , et Brunn Auftriae,) Hun-

garia (prope Oedenburg et Lapos,) et Belgio (prope Mals-

kreek et ,Theodonis villam , ) marmureus aut arenarius.

Cc 2 c. aic*

404 LARVATA. HelminthoHthuSf

c. zlc2ac.

in Helgio {prope Theodonis villam) et Alfatia iprope Giin* dcrshofen.

d. niinutae.

in Aultria (prope Brunn,) et Bohcmia (pyope Lib«chowiz,)

marworeus aiit fHargaceiis. c. ftriatae» in Saxonia (prope Querfurt) et Thuringia (propeVinzshm,')

marmoreiis.

f. pleuronetlis.

in Suevia (prope Reutlmgcn) et Thuringia («</ »/o/;/m Et- tersberg, /7;-(?/7ff Schoendorf f/'alte Burg.)

g. pallii.

in Bohemia (prope Odolca,) Saxonia (prope Quedlinburg,) Aiiatia (prope Waldcnheim) et Helvetia (i« mgnte Rand- berg et prope Ariitorf ,) ntplitrimum marmoreus. h. nodoiae.

in Alfatia (prope Buchsweiler. ) i. puiionis. i» Bclgio (pr^pe Malsbroek,) Marehin (prope Franeofur- tum) et Bohe:nia (prope Duchomierziz,) marmoreus. ic. glabrae. in f/m//oGermaniaeSaxonico fupcriori (/);e^^ Quedlinburg) et Bavarico (prope Camelingen. ) 1. fafciatae.

in Bohemia (prope Odolca.) m. limac. in Hclvctiae pago BafiJeenfi (prope Ariftorf. ) Oflraci» y3. rudis. tes. frequins ^ folitarim vel ct^gregatits y vagus vel fixus , inier-

mi)/i nuclius {iiit iypohihus y iitplurimim martfiareus , in ItalJa uiedia (prope Sicnara et in monte Rozzi,) et fupC' riori (in Pcdeniontio prope Alice et in valle d^Andona, in Vcnctoruin diUndu Viccntino et Veronenfi,) Helvctia (prope Hiiirliniien, in ;y/o;;/(? Kandberg, /»ope Brittmin- gcn , Alurtenz , AriitorF, et ad rjpas Birlaa,) Allatia (prope Buchswciler,) Wirtembergia (?y mante Hangbcrg, yvope Tottlingcn , Nc! ciloch , Ptidlingen , Mehcirif;en, Th.tlheim, Naelircn , Bi;benhaufcn , lichterdinj^en, Gios- bcttlingcn , Boll) et reluitia Suevia (prope Eiliera ^r (-iien- jicn,) Franconia, Hercynia (ifi Oftert-cld /jro/?^ Goslar ,) .Hildefia (in monte Galbcrg et Zunierpals,) terrii Hanno- veranis (ad monHm Kiii^enbcrg,) circiUo Wcitphalica (/)ro/)^ Uuisburg , MiiWheim , Dahlbenden f; Weier,)

Bcljjio

LARVATA. Hclmmtholithus. 405

Belgio (prope Traje£lum ad Mofam ,) Anglla (prope Ox- ford ff Hcdm^ton,) Scania, TlHirini^^ia (parte V\v^\-\tvSv et prope Q.Liedlinbi!ri; ,) Saxonia (prope Sachfcnherg, Ma- roiderodam f/ Dresfiam,) Hungaria (/jr^/?? Biidam,) Mar- Bioios et Tnovsihui hoc regnum a Tranfilvaqia d\fcernenti- btisy et Teiiiefia (^prope Valiabanya,) fl. diluvianac.

Syjl. nat. X(I. 3./?. i6y. K. 8, ' Helminthoh'thns (diluvianus) Oltreae diluvianae.

Tiavil. curiof. I. t. 19. /. X. Oflrea indica Feuille.

in ^uccia (^praefertim Scaniae niQnse Baisbcrg,) Germania, AJtatia, vtarmorevjx b. fohi.

/■« Sucvia {prope Giengen) pyromachuS) /« Alfatia , w^;'- tnoreus. X. edulis. ^

in Hungaria (prope Oedenbiirg, Budam, Marmoros) «far- moreus,

anomites. 17. H. anomiae.

Sy/i. nat. I. p. II 5-0. XII. 5. />. 163. ;/. 4- Mtif. Tcf/?n. 88. Hehninfhoh'thus snomiac deperditae.

iutcrdtwt vagus , crebrius fixus , aggregatus , aliis quoqtie larvatis intertnijius , utpltirimum inartnoreus , ititerdtim cretaceus , pyritaceus , atit ferriiginofus , frequenter nti- cleus , in Scania Cpro/J^" Andrarum ,) At\g\iz {prope Wltt- ney ct Graveland,) Belgip (^prope Trajcftum ad Mi lam,) Germania, etcirculo qiiidem Wellphaiico ( e. gr. prope Bcnsbergen , Lirbach , Paffrath , Gerrcsheiin , Solingen, Minden, Elberfehl, Call, Nothberg, Bloch,) terrislxz- virenfibus {prope LilTingen ,) Saxonia itiferiori (e. gr. prO' pe Lubcccam, ;;; monte Hildefienfi Galberg, Goettingcnfi Keimberg.,) Thuringia (/^ro/je Jenam, Vinariam , Schlot- heim, Maroldcrode et Sachlenburg,) Franconia (prope Eayreuth et Altdorf,) Bohemia {prope Carlftein et Tiich- mcriz,) Bavaria (prope Waldenburg,) Auftria ittferiori (^prope Viennam ,) et anteriori ^prope F.utingen et Koten- burg,) Suevia (prope Reutlingam et Halam,) Wirtember- gia (frequeHtifJtnttts,) Alfatia (/)r-<7/5c Buchsweiler,) Hcl- vctia (/;; /)^^o Bafileenfi, etiam iti tnstitibus Lagerbcrg et Kanuberg^) Pcdcmontio , Venctorum terra (tnontibus Veroneniibus Konca et Scoglio della Limpia.)

Cc 3 «e. cra-

XARVATA. Hclmintholithus.

»1. eraniolaris.

Syji. nat, I. />. 1150. ». 216. XII. 5. p. 164. n. 6, Vaun, /uec. 2150./. 2150. Hehnimholithus (craniolaris) ano- iDiae craniolaris. ASl. Vpfal. 2. p. 560. /. 52.' Stobaei Ktmogr. 1732. /i l. 2.

Nummus brattenshUrgenfis. in Succia , praefertim Scaniac monte Balshcrg j et Eifalia {prope Stcinfeld. ) p. peftinatae.

Syfi. nat. I. ». 217. XII. 3. f. 163. «. 4. «. y. gryphi. .Sv/?. nnt. I. />. II 51. «. 226. Xir. q. />. 164. n. 7. Helmin-

tholithus (Gryphites) /^nomiac Gryphi. Column. aq. 54. /♦ 52. Bocc. obf. 304. f. I. Concha lapi-

dea gibbofa. Woitersd. miner. 42. Conchit«s oblongus rugpfus , roftre

valde adunco.

JJfi. an^l. 238. t- 4. f' 45- Worm. muf. So.f. I. Conchi-

tes anomius rugofus, roitro lubtereti iniigniter adunco.

Af///! Tf//7«. 92. /. 5. /i 9. Seheuchz.diluv.y4^. Aiinon. boJ?l.

1748. />. 3. /. 3. /. 5:. Vogel miner, 225. Rumpf muf.

t. 59. /. B. Gryphites.

faepiits vagus et tejia folitaria majere , quam utraque con-

junSia y utpliiriinum mnrmoreus , interdum pyromachus

aut pyritic^fus^ crebro nucleus , in /frrfle Venetorum parte

Veronenli {inonte Scogh'o della Limpia,) Helvetia (e. gr.

in monte Turicenfium Legerberg et prope Bafilcain ,) Gal-

Jia (p/^o/j^ Veluntionem Burgundiae y5//>eWoW/ , Meziercs

* Campaniae f/Buchswciler Aliatiae,) VVirtembergia (e, gr,

jpro/jff Balingcn , Duslingen, Tubingen, Bebenbaulen,)

Suevia {prope Ahlen ,) prope Ratisbonam f/ Francofurtuin

ad Moenum,) prope Noriuibergam et paffitn in reliqua

Franconia, in Auftria (^prope falinas et Varing,) Bohe-

inia(e. gr, /?r<9/?e Duchomieraiz et Squorcz,) Gaihcia

(^prope Wieiiczca,) S^xonia fuperiori (pro/jf Dresdam,

Altenburg, Koeniz, Gera, Eckartsberg , ) Magdeburgp

(^prope Orsleben,) Hercynia (prope Bianckenburg, Gos-

]ar et ad Hiittenlteig , ) Hildefia (prope Altwalmoden,)

Weftphalico circulo (prope Osnabriigg, Bensberg, Kae-

ncnberg et Soetcnich,) in Belgio (prepe Trajectum ad

Mofam.

^. peftinis.

S^, nat. l. tt. 227, Xn.'3, p, 163. n. 4. p.

vagus

LARVATA. Helmintholithus. 407

vagtis nut fixiis , folitariut aut ag^re^atUT , valvcc elterutret vel utruque , interdutn typolithm , crebro nucleus , cre^ berrime calcareus , interdum pyritaceus , rarius ferrugi' nofus aut pyromachm in Anglia {prope Wittney,) Belgio (^prope Namuriam et Vilet,) Germania, et circulo qui~ dem weftphalico {propeKthngh^awiitn, Ringensheide, Paff- rath, Geroldftein, Heiftert, fOcllendorf, Corneli-Mun- iter,) faxonico inferiori (^propeBiuvi%v'\cum) et fuperiori (e. gr. prope Lipfiara,) franconico (/iro/;^ Altdorf,) ba- varico {prope Katisbonara,) auttriaco (in monte innerec Bleyberg Carintliiae , prope Prugg Auftriae, f« Tiroli ,) iiievico (prope Heydenheim, Net)eIloch , Pfullingen, in vionte Achalm, prope Bezingen , Naehren , Echtcrdiu- gen, Boll, Ludvvigsthal Wirtembergiae, prope Ahlen et- Hohenzollern) in Hclvetia (c. gr, /« w^nre Randberg,) Italia, Boruffia, Silefia (e. gr. ^/(3^5 Schweidniz, Malielt et in montibus gigantcis.)

e, (Iriatulae.

Sy_p. nat. L n. 228- XIL 3. p. 163. n. 4. y. iriarfnoreus , rariur pyritaceus , in Anglia (pro/>^ Wittney ,) Bohemia {prope Krannich,) Wirtembergia (^pr&pe Blie- fpach,) Allatia (/'>'o/)f Ruchsweiler,) f/Helvctia (i»/>^^» Bafileenfi et, prope Huitlingen, Bernenfi.

^. reticularis.

Syfh udt. L ». 230. XII. 3. /?. 163. n. 4. d'. Muf. Teffl/f,

f-^i-f-^' ... . . \.

warmoreus , rarius pyritaceus in Germania, cireulo Were-

phalico {prepe Paffrath, Gerolditein et DoIIendorf, Wir-

tcmbergia (e. gr. prope Echtevdingen,) Bohcmia (prope

Colbrz,) Hungaria (ad lacum Baladon,) et Campania

gallica (prope Courtagnon.)

71, plicatellae.

6jyy?. nat. L ». 231. XII. 3. />. 163. /;. 4. e.

marmoreus in Eifalia (prope Blankcnheim ,) Sucvia (/« alpi'

btis quos vocant , tn monte Hangbcrg, prope Boll et Pful-

lendurf,) in Allatia (^prope Buchsweiler.)

.3'. crilpae.

Syft. nat. L ». 232. XIL 3. p. 163. ». 4« ^. Muf. .Tefjin.

'• ^- /"• 7- . , .,

calcarius, rarius pyritaceus in Wirtembergia (e. gr. alptbuSf

etiam prope Mehringcn et Echterdmgcn.) %. lacunolae.

Syfi. nat. L «. 233. XIL 3. p. 163. «. 4.>. Muf, Jefjltn. t. 5. /. 6.

Gc 4 ^(^r-

4o8 LARVATA. Helmintholithus.

fftarniorejts , rarins ferrtighjofus , in Hercynia (j^r&pe Gos- Jariain , ) Wvrtembergia (prope Blabvram , Heiucnhciin, Denkcndorf, F.chterdingen ,) Allatia (prope Buciisweiler) et Caiiipania galiica (prope Courtcgnon.) 3i. farctac.

Sy/i. nut. l. n, 2?^:. XII. 3. p. 16:?. n. 4. 3'. ■marworensy in Sueciae'Goth!andia, CampaBia gallica (^pfspe Mezieres,) et Aultiia (prope Varing,) A. capitis ierpentis.

Martnoreits , i« Eifalia pro^')f Benndorf» Terebra- ^» terebratulae.

tulites. creberrime nticleus , frequentius fixtis , quam vngtts y ealca*

reiis y interdutn filiceits aut fcrrtiginofiis , nonntinquam €reta aut Jpato fir&us in Ang/ia (e. gr. prope V/ittney et Gravelaud ,) Germaniae circnlo Weltphaiico (prope Bcnn- dorf ^/ Minden ,) iaxoniac (c. gv. prope jcnam ,) franco- nico (prope B.iyreuth et Altdor.f,) bavarico (prope Katis- bcnam , ) aultriaco (prope Variug , Eutingcu et Kotcn- blurg, iuevico (prope Keutlingam, Giengam, .Halam,) et Wirtembergia praefertim in montibus y quos aipes vo- cant , porro Hangberg et Heubcrg , prope Heidciiheim, Blabyrain , Ncbelloch, Tuttliiigcn, Baliflgcn , Ofterdin- gen, Duslingen, Nachren, Bczingen, imcnhaufcn , Be- benliaafeii, Echcerdingen , ) /Xliatia (/);c/)f Buchsweilec et Waldcnbeim ,) in Hclvetia (prope Mutcenz , in tnonti- bns Kandberg et Lagcrberg,) tt in Pedemontio (prope Arignano. ) y, anguiatac. ,

S)Ji. uat. I. ». 238. Xil. 3. p. 163. n, 4. ;. Mtif. Teffin,

/. >. /.4. in Saxonia, Wirtembergia (i« <3i^?'^//j ,) Helvctia (m »?o;;/tf Kand(>erg,) et Campania gallica (prgpe Gourtagnon.) Hyftciroli- 1[. hylterirae. " -

thus» Syjh nat. 1. p. 1154. ;/. 239. XII. 3. p. 164. ;;. 5» Hclmin-

tholithus anomiae hylleritae. Muf. Teljin. 90. /. 50. /: 2. mrm. tnttf. 83. /. 83- TVolJ. hit/f. 29. t. 3./. 3. 4. 5. Bautn. miner. i. /. 28. Hyite- rolithus. Woltersd. viiner. 42. Cochlites i^tundus altera parte vul» • vain prac Ic ferens.

Vogcl mineralf. 226. Lapis hyftcaicus et Anomia gleich

Geburtsgliedern. nucleus f crebcrrime ferruginofus , interdum Jtiiceus ^ prac' fertim arenariur in Gcrmania, e. gr. Haffia,^, elcclorattt

Mog.un-

LARVATA. Helmintholithus. ^ ^09

Moguntino {prope Oberlahnftein,) Trevirenfi (^prope Eh- renin-eitilein et Maricnbur^;,) circnlo Weftphahco (^prope LiiHtorp , Bechen, Hoeckeswagen , Wipperfurth,) HcC' cynia (in monte Schulenberg ,) m Sueciae Gothiandia. .«.-bilobae.

5>/?. nat, L «. 240. Xn. 3. /». 163. «. 4. -it. in Angha, et marmorcus in Wirtembergia (propc Naehrcn.)^ sr. ipinolae.

Sy/i. nat. l. n. 242. XIL 3. p. 163. «. 4. A. in Wirtcmbergiae tnonte Achalm? p. novemftriatac.

Syjl. nat. XlL 3./». 163. «. 4. jtt. «*. echiiiatae.

in Helvetiac pago Bafileenfi (prope Muttcnz) et Wirtcmber* gia (prope Naehren.)

r, criftatae.

in Sucvia (nrope Pfullendorf) et Wirtembergia praefertiftt

(prope Ncbeiloch, Eezingen, Machringcn, Echtcrdmgen.)

Sandalio- v. fandalii.

lithus. in I5ohemia (prope Cofors?) et Eifalia (prope Keldenig, Sce-

tenich &c ) rariui valva utraqiie conjun^a , utpluri-^

mum calcarius.

Peridioli- ^. peridii. thus. in circulo Germaniae weftphalico {prope MUnftereifel) valva

utraqu^ conjun&a.

Mytilites.^8. H. mytili. «, criftae galli. utplurirnum marnioreus et vagui, fre/juentittt valva utra' que , quam alterutra , faepe injiguis magnitudinis , iu Mclita, montibus Scvcnnis, in Occitanio (prope Boute- net,} Normandia (prope Dive,) Aliatia (/)>;-<?/)f Walden- heim,) Helvetia (c. gr. /^riJ.f^ff Ariltorf ;i-^o-;'nafiicenfis ,) vSucvia (e. gv. prijicipatu Fiirftcnbcrgenfi ,) Wirtembergia (prope Blabyrum, Thalheim, Eciiterdingen,) Bohemia (prope Odolce,) et eirculo Gcrmaniae weiiphalico (prcype iJuisburg.)

/S. Iiyotidis.

marmoreus in Helvetia Qrops Ariftorf) et Alfatia (propa Waldcnhcim. )

<y, froildis,

/■;; Suecia (prope Chriftianftadt,) Bclgio (prope Trajeflum

ad Mofam.) Sucvia (prope Giengcn ct Gmiind,) AHatia

C c 5 (/'^^«

^. rugofi

41« LARVATA. Helmintholitlius,

(ptope Buchsweiler,") Normandia , Occitania (pyope Monspelium) et Melita, marmereuSf arenarius, autjili- ceus. i, inapgariliferi.

a. valvae integrae.

in Helvetia (prope Ariftorr)

b. tendinis ad cardinem politi.

Syji. nat.Xll. -^. p. 16^. Helmintholithus (AHdrodamaJ)

myfili margaritiferi cardinis viridis. Mu/. Teff] 24. «. 2. Penna pavonis viridi caerulefceris. opnciis quicism , fed egregiam polituratn admittens , et pro fitu et Jiexiaue verfus lueem vividijfimis eohribus varians. «. unguis.

in Hercynia (prope 6oslariam) iu argiUa,- ^. lirhophagi.

in Wirtembergia (prope Thalheim.) ,

marmoreus_ tn Aultna (prope Varing. ) 3^. cdulis.

utplurimum fixus et calcariusj tnterdum arenarius aut fer- ruginofus in Pedemontio (prope Vico , ) Wirtembergia (^prope Boll et luttlingcn,) reliqua Suevia (propeWiX^vix^ Aultria (prope Eutingen et Prugg ad fiuvium Leutha, Bo- hemia (^prope Tuthmeriz,) Franconia (/^ro/^f Herbipolin,) Thurmgia (e. gr. prope Vinariam,) et Saxonia (prope Querfurt.) i. angulati.

marmoreus in Saxonia (e. gr. prope Lipfiam) et Haflia. x. Modioli.

utplurimum fixus et marmoretts , in Wirtembergia et Thu- ringia {prope LongolalifTam et Vinariam.) X. cygnei.

magnus in Wirtembcrgia (prope Thalheim. ) /^. anatini.

marmoreus in Wirtembergiae (alpibus, quos vocant, prae- fertim prope Thalheini.) V. rubri.

in Helvetiae (prope Heutlingen) ardejia , Saxoniae (prope Pirnam) arenario , et Hercynia (prope Blankenburg.)

Knnites. 29. H. pinnae.

in Pedemontio, Hclvetia iprope Ariftorf,) Franconia , et (prope Pirnain et Dresdam) Saxonia.

c. uni-

LARVATA. Hclmintholithus. 411

,"* c. univalvium.

Nautili- 20. H. nautili. t«S. ti. fpiralis.

a. anfraclu exteriore reliquos multum fuperante.

frequentifjimus y utplurimum marmoreus y interdum pyritM-

ceus, rariusjiliceus in A^ncdi'^ Ifalia {.in Venctoruin ter-

ris vicentina et veronenfi,) Gallia (?'« nionte aurco, et

prope Ketel et Mczicres Campaniae, in Anglia (/'« comita-

tibus N-orthampcon et Kent, etiam /)ro/)^ Riclimond , et

in infuia Sheppey , in Helgio {prope Vifet,) in Ger-

maniac circulo weitphalico iprope PafFi-ath et Benshero;,')

Hildefia (/« Ollerfeld,) terris Brunsviceniibus (/)ro/)cSbcp-

penitaedt f/ Neultadt rt^ ttiontem Kiibenbcrg,) Hercynia

(.prope Harzburg et Goslariam in nionte S. Petri ,) 1 hu-

ringia {prope Longofaliflam , Arnltadt , Sondershaulen,

Efperltaedt, Vinariam , Marolderadam , Schlotheim,)

Saxonia (.prope Querfurt,) Franconia (/)r(9/i<? Coburgum,

Herbipolin, Norimbergam,) Suevia (prope Gniiind) et

potiffimum Wivtcmhcvgia, {inalpibusy quos vocam ., pro-

^e Kirchoteccam , Boll, Bebcnhulara , Jctenburg, Bczin-

gen, Naehren, Thalheim , Durlingen, Balingcu ) /iri/j-

cipatibtis Hohenzollerano iprope Hechingcn) ^/ Frullen-

bergenii , marcgrauiatu Badenii (prope Liitgeren ,) Hel-

vetia iprope Baiiieam et Aniiot? ejusdetn pagi , in ntonti-

bus Legerbcrg et Kandberg, prt/ie Deutichbiiren , Geis-

\ berg, Gyslifluh, Mandach c/ Veltheim Bernatium , etiam

frope (renevam ,) in Aullria fuperiori (prope ialinas) et

inferiori iprope Varing,) Hungaria (e. gv. prope Oeden-

burg,) Teiiiefia (/)ro/><? Moldawa,) ^/ Tranfilvania {propc

Kalataszeg. )

yimmoni* b. fpirae anfraftibus introrfum fenfim decrefcentibus.

tcs, SyJ}, nnt. XIL ^.p. 162. «. i. Helmintholitlius nautili tefta

fpirali , apertura cordata , anfradibus contiguis rugofo-

inaequalibus.

Vogel mineralf. 22o. Woljf. half, i.^J.f. I - 3. f/ /. %. f 6.

Cornu ammonis lapideum. JVoltersd. miner.dfO. Cochlitcs polythalamius , fpira utrin*

que apparente, fiphuneulo ad margincm cxtcriorem. Muf Teflin. 86. /. 4. Hclmintliolithus tellacei nautili, Gefn. pethf. 47. Gefn. fg. 164. f. 4. Ammonites.

1. Muf teffin. f. 11. ambitu acuto intcgro , difco com- preifo , futuris flexuofis.

2. M///. Tefjin.f. 10. ambitu carinato integro, difco com- preifo; iulcis biHdis.

3. M.t\f,

412

LARVATA. Hetmintholitliuff.

5[, Muf. Tefjln. f. 9. JVorm. muf 91. anihitu carinato cre- nato, dilci kiicis devatis rcinoris. *

4. Muf Tefjin. f. 7. Worm. mvf. ^6. ambitu obtulo , difco ^ co(nprciTui(cn!o Itviato.,

5. Mttf. Tefrni. f\ 2, ambitu obtufo, difco depreflo, fulcis dorfi bitidis. , ' ,

6. M"J T?{lm.f.'^. ambitu tdeprefTo, 'difci.Iateribiis nodofis»

7. M.itf. TelJiit. f 3 ambito dcpiclfo, diici itriis acticis

8. Mif. TefTin f n. S. anibuu iubquadrato carinatt), lulcis aonris rcniotis. '. ^

9. MufTelfin. f. r. ambitu rptundato nodofo, iulcistrans- ferfis rtcxuoiis. ,

freqitenttjYtrtnis iibique y rarius ntuleus aut t^pftiiihns y ut' piuyiniiim tmrmoi etis., inteydiimfuiUus, mur^iceus ^ ar- gillaceus y petyojtlicetts ^ iicbnriuus , pyritiiceui , nut fer- TiiZHi^fus , nonminqtiant caineris uitertonbus fjiato fqrciiSf nti-gnitudine f fortnay fuperjiciey co/ore in infnitum 114^ riuns»

c. helicitae.

marmoreus , va^us atit fixus , folitnrius aut nggregatus itt Lapponia, Gothlandia, Hilpama, Galiia (.p>ope :siieffb- xiem , Lutotias , Chaumont et in tn/^nte Czeiiirco ,) Itatia iprope Brendola, Bononiam et in wci/;?^ Veronenfi Kon< a,) Hungaria {prope Penjescova,) Tranfilvanfa {prope \ orda,)

, Auitri?y}//)mp;7 (/)ro/'^ fahnas, prope Prugg f/ Gmiind,) Stiria iprope Turrik,) Hcivctia iprope /\ubrig, Neoro- mum, aquas Fabarienies, tn pago Bafilecnfi, monte Pi-» lati. ) . yS. elongati, re^iufcuh*. t.ituites. a. litui.

fixus «tpluritmim marmoretis , haiid raro typolithtts in Sue- ciae Gothfaiidta et Oelandia, Normandia, Italia (i« w©»- te Veroncnli dcl Caitelio di S. Felice,) Bohcmia (/^ro/?^ Colors,) ct ducatu Mcgalopolitano (^prope Stargard et Neultreliz. ) Orthoce- b. orthocerac.

mites» Syfi. nat. I. p. 1164. ». 289. XIL 3. />. 162. »♦ 2. Hehnin-

tholithus nautili orthoccrae.

Miif Teffin. 86. Schreb. lithol. I0;i. n, 13. Hclniintholi- thus nautili rcfti.

Breyu po/yth. 2^. Vogel mineralf Z\6. Orthocerotes*

Scheticbz. di/iiv. 938- helv. 7./. jj. Alveolus.

J. <7, Gmelin a^. petrop, 3, />. 246. Radius articulatus.

Wolters-

lARVATA. Helmintholitliu». 41.5

fVohersd. miner. ^8, Tubulites polythalamius coniformijj iipbunculis et thalamis ikc.

Klein tuhul. 7. /. '2 • %. /I ubulus concameratus.

vagus aiit fixtis , folitariits aitt greg^rius rarius typolithtts ' (int micletis j utplwimtini niurmoreus ^ interdnm JpatofuSf tirdejta^ foenarius , pyritaccus aiit ferruginofus , in Sihx- - ria , Suecia iin Oclandia , Gothiandia, Weltrogothia, O(h-ogothia, Dalecarlia, in nio7i:e Kinnekulle,) Anglia, Gallia (Normandia, /^^-o/ie Avenionem, Gundershofen ^A Buchsweiler, Alfatiae,) Suevia (/);•»/>£- Giniind,) et prae- /ertifu Winciiihcvgis. (prope Heydenheim, Boil, Goma- yingen , PhiUingen , Naehren , Eebcnhaulcn , Echterdin- gcn,) Helvetia, Pedemontio ^prope Arignano,) Tranfil- vania {prcpe Kismunfchol,) Boheinia iprope Slivenez, Coiorz, 15run'k ct lcttm,) Boruffia (/>rt//;e Gedanum ,) Pomerania, Marchia (e. gr. prope Francofu^tum ,) dit- catu Megapoiitano (e. gr. /j^^o/^f Scargard f/ Neuftreliz,) Hercvnia (e. gr. /)Kfi//i' Biankeuburg) <>/ cJ'>cz//oGermaniac weltphalico (prope Nothherg, Bensberg, Faffrath , Ke- binghauien, Keidcnich, Call, Dahlbenden , Dotleben efi Aqiiisgranum.) c, belemnuae»

SyP. nat. [. p. 1297. «. 7. XII. 3, p. 170. »♦ 22. Heknin- tholifhus Alcyonii lyncurii

Muf. Tefjia. \i^. Gron. /ap. 71. Helmintholithus nautili conici.

Schreb. lith. p. 47. Petrificata vermium holothuriorum.

WoUersd. ifiiner^ ^§. Tubulitcs polythalainius coiiiformiy, cavitate coniformi baleos.

Kiein gedan. 1751. 4. /• 7 8. 9« Tubulus marinus»

ijejn. iup. 92. Dal. pharm. 50. Rumpf, myf, t. 50. /. l-^, Buuh. boii. f 2,2. .

Breyn. polytbal, .^v. f. 1.7. Kelemnitcs pruflicus.

Aidrov. mtif, 61)^. Worm. muf. 7. Gefu. puir. 40. Gefit, figur. C){. Beicmnites.

Brhart dijf Wicn. 1727. 4./". 2. Belcmnitcs fuevicus.

/rcquefifjjjwus, vagiis aut fi.xus ., rarius foiitarius , quam tiggrtgatns , crebro tuerus nticleus , rarius typolithtis iiot» rw 0 aiaphuHUi , fucciiieus , fnbfujrus , albidui , frequen* tiui niger, iityluriinum ciKeteui , rethis vel pauiifper ar^ <i,atui y cylindricui y conicus , JnbrLivattis vet fujiformisy ccinprejjiijctdnsy acnminatiis 'jel otmi/fifculus y Juko , in- terdum duohus Vel tribus apiceni verjus cxiimtu^ , cavus intHS velfar^tus wmu "i/el (rajjitt ifi CrctH onoute Ida,)

. Daiinft'-

414 LARVATA. HcImintlio^ithiM.

Dalmatiae montibus, Hctruria , lu\\z fuperion , praefer- titn Pedemontio ( c, gr. prope Auguftani Taurinorimi,) Hclvetia (e. gv^tnpdgo Bernenfi, in monte Kandberg, in pago Bafileenfi ad fiuvilim Birfam , prope Muttenz , et Prattelcn,) zi/ Alfatia, Lotliaringia, Galliae p'oi>i«m\r Lugdunenli , Forcz , ct Bcaujolois , Hilpania , Bclgio iprope Sichcm et Trajc6luin ad Mofam) Anglia (c. gr. prope Warwick,) Scotia, Daniac infu/a Mocn, Sueciae provinciii Scania et Gothlandia, Borulfia (^potiffimiim di- Jlriciu Angerburgcnfi ,) Silcfia, Eohcmia (prope Mifchck, Cofors et Tcttin,) Tranfilvania (prope Kicsmunfchcl,) Aiiiiciz fiiperiori {prope falinas,) Bavaria, Suevh (prope Laufcnburg et Gmiind,) et praefertim WirtQfinhergia. (in alpibusy qiios vocantf) prope Pfullingcn , Thalhcim, Nach- rcn , Gcmaringen, Mezingcn, Bcbcnhaufcn , Echterdin- gen , Nuslingen, Boll, Tuttlingcn,) Franconia (/jro/)* Altdorf et Norimbcrgara, in principatibus Baruthino et Coburgenfi,) tn Maichia Brandcnburgica (prope PoFsdaui e"? Fraricofurtum ,) Saxonia, Tnuringia (prc^/J^ Vinariam,) Hcrcynia (prope Goslariam,) Hildefia (^ro/>^ Hallam, Oitcrwaldc, Izamerpafo, et Maricnburg,) terris Bruns- viccnfibus (e. gr. in monte Gocttingcofium HcimbcFg, prope Salzthal, Herrenhaufcn ,) Hoilatia (prope Lubec- cam et Niemdorp,) et circulo Germaniae Wcftphalico (/^/-o/H^Paffrath, Dottelcn, Bensberg, Erkrath, Olsbach, Call, Dahlbendcn, Kcldenig, Eigelshovcn , Nothberg,^ Kichterich et Aqaisgranum,) matrmoreus y fuillus y jafpi- deus , arenarius f pyritaceuSf aut ferruginofus.

coni. 21. H. coni.

rarior , utplurimum nucleus ntarmoreus \ in Pedemontio, Helvctia (prope Neoconium,) ct Tranfilvania (propeKxc^- niunlchel, )

.Porcella- 22. H. cypreae. mites. marmoreus in Pedemontio (e. gr. prope Auguftam Taurino-

rum,) Auftria (prope Prugg ad fuvium LQUtha') et dtt'- catu Megalopolitano (prope Sternberg. )

"Bullitcs. 23. H. bullae.

*' in dueatu Juliacenfi prope Nothberg»

Cylindri- 24. H. volntae.

tes. uipliirimum marmoreus in Helyetia (Turicenfium monte

HcKcnberg,) Pcdemontio (/)ropf Auguftam Taurinoruni */Canale,) Venctdruiu ferris (^rofc Vcronau};) Auftria

(.proff

J-ARVATA. Helmintbolithu^, 415

f (^prQpe Varing,) Saxonia {prope Dresdam,) circulo GeE-

maniae Weitphalico (^prope Gerrishein).) '

liiuocini. 25:. H. buccint. a. ampullacei.

in tircula Germaniac weftplialico (/)ro/»? Kotcnburg, Luden- burg , Galgenberg , Hdrtenberg et Gravenbeig. ) /3. caflidei.

marmoreus in Italiae rnediae monte Gria. y. bczoardici. /aepms nucleus , utpbirimum catcarius , rarius pyriticofur ia An^lia(G. gr. in coUil/us propeHsnnpton,) Belgio (^prope Trajeclum nii Molam,) HeUetia (•. gr. prope Bafileam,) . Pedemontio (e. gr. prope Auguitam TaUrinorum,) He- truria (prope Sienam,) Vehetorum tcrris (prope Vcro- nam et Brendolam,) Melita, Dalrtiatia (in c o/Ziyw Mor- lachicis,) Hungaria (prope Budam <■/ Schemniz ,) Tran- lilvania (prope Kisraunlchel,) Carnioli^ (prope Crapt,) Aultria (^prope Prugg adfiuvium Leutha et Mannersdorf ,) Bavaria, Saxonia \prope Dresdini,) Ducatu Megalopo- iitano (prope Sternberg,) Hercyoia (/>•<?/># Goslariam ,) H»lde(ia (prope Lainblpring et Upnerpiis,) et in cirado Gcrmaniae V/eltphalico, (prope Bensberg , Nothberg, Call, Richterich.) #. detriti.

in Pedemontio.

a. harpa«.

b. marginati, «. turriti.

utplurimum micleus marmoreus , rarius chalcedonyx , irt Hclvctia (^pago Bafiieenfi,) Wirtcmbergia (prope BoII, Pfullingen et Schwappclau,) Palatinatu rhenano (^prope Weinheun,) Franconia (prope H^rbipohn,) Saxoni» i^prepe QnQtiXm , ) Halberftadio (/»^0/?? Rcgenftein ,) Thu- ringia (prope Jenam,) Haflia, Hercynia (/« monte Ko- ftenbcrg prope Goslariana ,) terris reliquis Erunsvicenfibus (e. gr. prope Neuftadt ad montem Riibcnbcrg,) Germa- niae c-;m</o Weft.phalico (prop^ BcnsbergerAquisgranum,) Belgio (prope Spauven ,) Suecia , iJoKuffiji (fraejertim di'; Jiriau Angcrburgenfi,) et Silefia.

ftroipbi. 26. H. Itrombi. «e. digitati. a. chiragrae.

marniQrtus in Hungaria (propc Qcdenburg. )

/S. lobatf;

4i6

LARVATA; HelfninthoHthus,

Alatitcs, /S. lobati.

marmQrem in Auftria {prope Mannersdorf. ^

a. Icntjginofi,

marmoreus itt Hungaria (prope Oedenburg. )

b. finiftri.

i» Hclvetia, y. ampliati.

a. Lucifcri. ~i. turriti.

in Wirtembergia prope therfiias Bollenfes.

^uricis. 27. H. murieis. - «. fpinofi.

rarif/iMut, maym&reus in AuHna. /itperiori pt^ope /(flittas* ' a. triacanthi, ^, frondofi.

in Temcfia. a. faxacilis. y, turriti. a. fufcati.

viarmoreus in Venetorum teVris prope Brendolam» h. granulati.

marmoreus aut arenarip farSlns in Italia (prope Bono- niam in monte dslla guardia) et Aultria (/?r<3/'tf Viennam.)

c. hexagoni.

i ^grrochili' 28. H. trochi. tes. ci. conici.

rarius fixus y quam vagus , utplurimum marmofeus , inter- dttm arenarius , pyritaceus aut ferruginofus in infulis Feroe, Norwegia, Suecia, Dania, Anglia (c gr. /»ro/jtf Eath ,) Campania gailica (pro//^ Rcmos,) y\Jlatia (jn valle Jaegerthal,) Pedemontio {prope Auguftam Taurinorum,) Helvctia {prope Bernam , Boettftein, Liigencu, Fanum D. Galli, in monte Randberg,) Wirtembcrgia (e. gr. ia tnontibus Achalra et Hangberg, prope Pfuliingen, Naeh- i*cn, Boll,) et reliqua Sucvia (prope Bibevacum, Ulmam, Giengam,) Bavaria (^prope Sulzburg,) Au&da ftiperiori (f ro/)i? fal<ina« ,)• Franconia (^prope Hesipruck, Norimbcr- gam, Cronach ,) Saxonia yj//)(?r/i>r?' (/)ro/?e 'Dresdam,) et infcriori {prope Regenihein , Scheppenltedt , Hildefiam, in Tilgenvvicle prope Goslariam,) in cireulo Germaniac weftphalico {prope Gcrrcsheim , Muhlhcim ad Roram, UuireidQrf, Notjii,ber§> ii«Asber§ f^ Kichterich. )

a. zizy-

LARVATA. HelminthoHthus, 417

a. zizyphini. in VVirtenibergia {prope Pfullingam.) /8. coiivexi.

utplurinjum rnaymorem , rarius Jiliceui tn Suevia ipropc Gierigam) et Italia (/« rnonte Bononienli «lella guardia.) a. peripedui. in Franconia (prope Vierzehenheiligen.) 7. turnti. 3. taleicopii. warmoreus in Venetorum terris (prope Brcndola.)

Turbini- 29. H. turbinis. tes. K. iolidi.

murmoyem , qnartzofus vel arenarius in Pedemontio (prope Auguitam Taurinorum,) circuio germaniae wcftphalico (^pyope CiW, Keldcnig, Bensberg, Pafirath, Nothbcrg, Eiirvenich, Miihlhcitn adKoiamf Poncet, Kichterich et. Aquisgranum,) et Temefia. a. littorci.

inteydutn fpato far&us , aut arbufcutnrum imaginibus piBits^ in Helvetia {in vwnte Kandberg,) Sucvia (prope liiberach et Noerdlingen) et Auftria (prope Viennam.) h. cochli.

in Hehetia (prope Dicfenhofam.) x:. ru^ofi, in Belgio (prope fanum S» Didonis) et Franconia (prope Norimbergam.)

d. marmorati.

intetdnm pyriticofus in VVirtembergia {in t»9nfc Achalm^ prope Thalheim et Boll.)

e. farmatici.

f. argyroltomi.

in Wirtembergia iprope Pfullingen.) ^, cancellati.

in clmLedonium converfus in Italia.

a. lcalaris.

rayi/Jimus in Helvetiae (Turicenfium motitt Hexenberg) «t Hetruriae {nionte Algino.)

b, llriatuli.

tnayffioreus in Hungaria prope Schcmnia.

y. turriti.

Utplurinium aggregatus et fixus , tnarmoretis , pyro^nachus^ chalcedoniui , ayenarius , pyritaceus , interdutn fpato far- ilus in Anglia (a» gr. prope Hamptcn ^? Portland ;) Bel-

^lg LARVATA. Hclinintliolithus.

g?o (pr<?pf Valenciennes ,) Gallia (^^-o/JfMerignac Aquita- niac, Ifly, Reiroulin et PontainouflTon Occitaniae, Se- Verne et Buchsweiler Alfatiae,) Hclvctia (e. gr. /';/ pago Baljlecnfi , prope famim JJ. Galli , SoIoduViim Neoco- muin,) Pedemontio {prupe Augultam Taiirindrum et in vnlle d'Andony,) /«Italia mediu (prope Sknnm et in t/ionte , Bononienfi della guardia,) venetorum tenis iprcpe Cr«n-

dola , et in monte Veronenfi Ronca ,) Tiroli (^prope Pre- daz,) Auftria (/>ro/)f Prugg fl^y?//fmwLeutha, Manners- dorF Ottocrin ^r Vicnnam ,) Tranfilvania, Silefia, Bohc- mia Cprope Tiichmeriz,) Saxonia (e. s^r, pr'.pe Querfurt,) Thuringia (e. gr. prope Wettersleben et Jenam ,) Hcrcy- nia {prope Rcgcnilcin et Goslariam,) Hildefia {in vwnte Spizliutbcrg,) Hannovcranis terri! (^prope Neuitadt ad montem Riibenberg,) circulo Germaniaeweftphalico {pro- pe Gerresheim, et Aqnisgranum,) et rhenano (prope Mo- guntium, Frnncofurtum , Alzey,) ;;; Haflla (c. gr. prope Lentcn ^/ Adolphscck,) f/ Wirtembergia(mwo«/f Achalm, prope thningen , Birfen , Mchringen, Imehaufen et Boll.)

a. imbricati,

in Gallia {prope Merignac,) Tiroli (adfines Italiac,) f/ Bo- hcmia (^prope Coiors,) ttiarmoretis autfiiiUuf,

b. replicati.

tnarmoreus in Gallia (prope Merignac.)

c. acutanguli.

in marga Siciliae {prope Palernio»)

d. exoleti,

rnarmoreus in Pedcmontio (^prope Auguftam Taurinorura.)

e. tcrebrae.

warmoreus in Bavnria. *^

f. varicgati.

marmoreus in Hercynia (^propi Blankenburg.)

Helicis. 30. H. helicis, «, comptanatae.

vagus aut fixus , /olitarias aut gregarius , aut miftus, inar- moreus ^ pyro^iachus, arenarius aut pyritaceus , in An- glia, Bclgio (/^fo/jf- Louanium,) AHatia (prope Gunders- hofen et Kuchsweiler ,) Helvetia, Pedemontio (prope Au- guftam Tauiinorum,) Hungaria, Stiria (/^-o/^f Tiefar,) Suevia (prope Giengam et Kcutlingam,) et praefertim Wirtembergia (prvpe Pfi.illingcn , Echterdingen , Boll ^^ in monte Hangbcrg,) prope Francofurtum «^ Moenum, j;/Ha(ba, Thurmuia (/)/o/'^ Jenam,) f/ ducatu monfauo {prope PafFrath et lieasbcrg.) y3_ j.q.

lARVATA. Helmintholithus. 4x9

/0. rotundatae.

/'« Venetorum terrii ( prope Vevomm ,) Pedemontio (e. gr.

prope Augultam Taurinoruiii , ) Helvctia {prope Scaphu-

fium,) et Germaniae circulo Wcftphaiico (/)ro/>c' Soetenieh,

KeKlenig, Richtcuch, jNothiyerg, PatFrath, Bcnsberg et

Gcrreshcim,)

y. ovato- acuminatae.

utplurimum ninrmorem , interdum arenarim aut pyriticofus in Ant;ha, Gallia (prope Iliy,) Helvctia (e. gr. in rndnte Randbcrg,) Wivtenibergia (/)^-<?/'e. Nachren , Mchringcn, Pfuilmgcn , Echterdmgen , Boil et Kirchoteccam , ) et re- liqua 5)Uevia (^prope Uimam, Giengain et Nordlingam,) Auiiviijnperiori (prope^dlinns,) Bohemia (/)/-<?/)i? Worzech, Duchoniierziz et S. Johann,) S2.\oaia /uperiori Cprope Farenltedt,) et inferiori (/^rf/»? Qnfdlinburg et /n Dacdtii Brunsvicenh,) m«//o Gennaiiiae AVeftphaiico (/>ro/7e Ger- resheim) et rhenano (prope FrancoFurtum <"//'« Halha.) a. Pomatiac.

in Carniolia (propc Crapt. )

Ncritites.^i. H. ncritae.

utplurimum marmoreus in 1'edemontio (prope Aujjuftain Taiuinorum,) Helvctia (in vnlie Hemmerrhal et prope Scaphuiium,) Carinthia, Auilria (prope ?ru^^g ad fliiviutn Leutha et Variiig,) ducatu Megalopolirano (piope Stcrn- berg,) <■/ Brunj>vicenii , Germaniae circtilo weftphalico (/»'«/)£• Bleybur, Keldeuig, Nothberg, PafFra th f/ Beus- berg. ) a. perverli.

auricula- 32. H. hah"£lidis.

ris. rarus utplurimutn typolithut t iwTcmefia, Dz/«i///Montano

(/)A-ft/)eDu(reldorf) e/Belgio (prope Tvajeaum a/^Moiam.) es. perveriae.

yS. plicarae. ' 1

prope Hildeiiam.

Patellaria.33. H. patellac. . , ^ „ • r

.frequentius typolithus , in Angha , Uucatu Brunsvicenli, Helvctia (e. gr. prope Botning £>r Prattelen ,) luWi prae^ fertim lcdemontii tnontibus , et Temefia. ti. faccharinae.

/8. Syji. nat. XIT. 3. p. 163. «. 3. Helminthohthus (Conchc- dium) patellae? bilocularis.

LARVATA. Hclmintholithu©^

Mtif. TefJIn. 90. t. 5. f. 8. Conchidium; jwSueciae Oelandia, 6ochlandia/W2«f7;j'.

34. H. dentalii. . . r -

marmoreusy jqfpidem aut chalcedonim in Temeha, Italia medin {prope Sienam , et in monte Crea et Bononienfi della guardia,) Venetorum terris {tnontibus Veronenfi- bus,) Pedeniontio, Helvetia (e. 2,x.pago Berneiafi,) Wir- tembergia {prope Tubingam et Blabyam,) Franconia (;?yo/?? Kotenburgum ,) Bohemia (pr/y/Je Pragam ,) Siieiia, Marchia Brandenburgica (e. gr. prope Francofurtum, Poelenck,) Saxonia (pro/jf Querfurt,) Magdeburgo (^prnpe H;jlam ,) Thuringia , prope Lubeccam , in dticatu Juliaeo {prope Biirvcnich) et in Belgio (im monte S. Petri prope Trajedum ad Molam.^

a. radulac.

/3. interrupti.

y. vitrei.

omnium in Pcdcinontio.

<J. fexanguli,

in Italia prope Loretto»

Tuhuli- 3^. H. ferpulae. tcs. *:. rcSiuiculae.

in Temefia, Sucvia {prope Elwangani) et Belgto (^propeTti' jcftum ad Mofam et Malsbrock.)

a. polythalamiae.

b, penis?

VermicU" /8. flcxuofae vel contortae. lites» marmoretis aut arenarius , , rarius ferrttgineus aliis crehr»

larvatis tepaceorum injidens j iwMelita, Venetorum ^fr- m (p>-o/)^ Veronam ,) Pedemontio (/?ro/>f Annone,) Hel- vetia (e. gr. in valJe Hemmerthal, tnonte Kandberg, pago et epifcopatu Bafileenfi //ro/j^ Muttenz et ad JitivJum B\ria,') Wirtembergia (^rc/»*? Tuttlingen;, Balilingen , Ebhaulen, Nebelloch, Blabyrak,) et rcliqua Suevia (^prbpe Mem- ' mingam £"? Pappenheim,) Fraiiconia (/jro/)^ Solenhoi-en ,)

Hildcfia (/;/ monte Galberg,) dncatu montdno {m t/wnte rubro,) et Belgio (^prope Trajcdum ad Moiam.)

a. fpinlli.

in Wirtcmbergia (^alpibus , quos vncant) <-; Anglia (^infula Sheppey.)

b. filogranae.

rarus in Magdcburgo {prope HaUim,) niji mere Calcinatus,

c. glo-

lARVATA» Hclmintholithu». • 421

^. glomeratae.

jn Silefia , Suevia (prope Mcmmingam , ) ci Hcl^etia. tl. liunbricalis.

7« Venetorum /erris vicentinii (prope Grancona.)

e. arenariae,

f. anguinae.

in Franconia (prope Norimbergam. )

g. melitenfis.

/k Melita. \

feredinis. 36. H. teredinis.

in Pedemontii coUihtn {prope Annone) et Angliao infula Shcppey , in ligno fublerraneo,

fubellae. 37. H. fubellae.

pa[[im inter typolithos,

y. zoophytorum»

Tutipori- 38. H. tubiporae.

tcs. Syji, nat. I. p. 1270. XII, 3./». \0f, «. 15. Hclmintholi-

thus (Tubiporus) Tubiporae (dcperditae.) JK Suecia, potijjimttm Gothlandia, Belgio {prope Traje£lui« mi Mofam,) Eifaha (propc Berndorf f/ RohrO Franconia (in terrn Coburgenfi,) ct Silefia. ■jc. nruficae.

tophaceus, tnarimreits , quartzofus^ vel arenarins, f«Goth- landia, Angha, Belgio (;)ro/)^ Trajeflum rt^ Mofam) et Gertnaniae circulo weftphaiico (/>ro/>^DotteIen, Berndorfj Nothberg , Wingersheid et Paffrath.) ^. catenulariac. S. N. 2.

in Gothlandia marvioreus ^ in Marchia Brandenburgica (pro- ;;f Ruppin, Arcndfcn, Freycnwalde, Arneburg ^f Havel- berg. ) y. ferpentis. S. N. 3« i. Paicicularis. S. N. 4.^ «. fUllatae. <*. Ilruis. in Boruflia.

l^ladrepo- 39. H. madreporae.

rites

>. H. madreporae.

S^jfi, nat. J. p. 1272. Xn. 3. p. 167. n. 14. Helmintholi-

thus (Madreporus) Madreporae (deperditac ) in Gothlandia, Belgio {prope Trajedum ad Mofam,) Eita-

iia, Venetorum /fmx (vicentinis /).'o/>tf Bicndola;) Pedc-

montii (ubfvis mar^aceis ) et TemcCa.

TiA -> ct. vcr

Dd 3 «. vcr-

LARVATA. HelmintholithuJ.

tt- verrucariae.

marmoreus in VenctGrum moi}U Vicentino Berico» /3. turbinatae. S. N. 6.

marmoreus in Goclilandia, Anglia (^provincia Derby,) Gallia (/»'<?/)«' Avejiionem,) Hclvetia C^. gr. in monte Kandberg, *f /'ro/jf Pfeffingen /)ft|-; Bafileeniis ,) Iftria {prope Terge- ftum,) /Miltria (^prope fnliHas ,) Snevia (/j^^o/Jf Giengen,) et Wirtcmbergia praejertim {prope Blabyram,) diicniu mcntano ^prope Bensberg) et Bdgio (^prope Trajedum ad Mois.m.) y. Porpitae. SyjK nat. 7. Mu/. Tef/in. 96. «. 14.

Utplurinium vagus , marmoreus , jafpideus aut pyromnchttSy in Hclvetia (e. gr. prope Ormelingcn pngi Bafilecnlis,) Hungaria (prope Schemniz,) Auiirii /uperiori (propeja- linas) Saxonia (/)a <?/><? Dresdam,) //«rd'/z/ Megalopblitano Cpyope Gnoyen,) terris Briinsvicenlibus (prope Sclieppen- ftedt, Ludersdorf, Hittfcid) ^/ Germaniac «w//o well- phalico (prope Lohberg.) i. Fungitae.

in Gothlandia, Relgio (prope Trajetlura nd Mofam,) ducatu montano {prope Paffrath,) Hcfcynia (/>/'0/>e Blankenburg, Lohdebleck et Goslar,) Aviirii fuperiori (prope/aiinas ,) Tiroli , Suevia (prope Memmingam et Giengam) ct prae' /ertim in WirtuMiibergia (e. gr. /^rf/^f Blabyram.e/ Nebel- loch,) et Hclvetia (e. gr. in monte Randberg, prope Ho- bei Solodurii, ad fiuvium Birfam , prope Pfeffingen e$ Kiishof pagi et epifcopatus Bziileen^s f) utpltirimiim mar- rnoreus , rarim ardejia, e. pilei.

marmoreus y rariut quartzofus ^ in Gothlandia j Hercynia (p^-opeLohdebleck,) Bohemia (p/^o/JeDuichcowiz,) Wir- tembergia (c. gr. in alpibus, quos vocant) et Helvetia(e. gr. /■// monte Kandberg.) ^. agaricitae.

in Belgio (prope Traje£lura ad Mofam.) jy. labyrinthicae.

calcarius in Gothlandia , Delgio {prope Trajcftum ad Mo- fam ,) et Auihizfuperiori (propefa/inas.) Sf. maeandritae»

utphirimum marmoreus in Occitania , Helvctia (prope Pfcf- fingcn pagi Bafikcnfis) et Eifalia (prope Weicr.) I. Areolae. -A. favofae.

marmt-

LARVATA. Helmintliftllthus. 423

warmoreus , itt Helvetia , Auftria fuperiori (^propefalinns ,) Wiitcmbcrgia (/■« rt//)/^»/, quos vocntit , c. ^r.prope Bla- byram,) et Germaniae circulo M'eftphaiico (^prope Call, Keldenig , PafFrath et Bensberg.) 7,. Ananas. Syft. nat. 15".

marmoreiis in Gothlandia et Gorizii mQntibtis. fi. polygamae.

marmoreus in Auflria fiiperiori {propefalinas.') y. arcnofac.

mannoreut tn Auiktiifiiperiori (propefa/inas,') ^, foholae.

in Relgio Qprope Trajeflum rt^Mofam.) •, altruitae.

tnarf/joreus, rariiis chaUcdoniuSf arenarius aut ferru^inofuSf in Anglia (pfc/)^ Hedington f/Witcney,) Bel^io (/« mon- tc S. Petri prope Trajsftiun ad Mofam,) in Eifalia (prope Soetenich et Keldenig,) duratti montano (/)ro/>tf PaftVath,) Haflia (e. gr, prope Vilhnghauien ,) Hercynia {in montt Schulcnberg,) Saxonia, Aviiviz fuperiori (^propefalincts,') VVirtembergia (prope Echtcrdingen , et in alpibus, qiios vocant , c. gr. croipf Blabyranw/ Nebelloch , ) Helvetiam (c. gr. prope Pieffingen et ad fiuvium Birfa pagi et epifca- ^ patus Bafiicenfis ,) et in Sardinia, Tt. caiicularis.

in Eifalias monte Danzberg prope Keldeuig. D. truncatac. S. N. 24.

marmoreus in Suevia (prope Giengam,) AuRrii fuperiort (^prope falinas ,) et Govizxi Montibut. ,

«r. ftcllaris. S. N. 2^.

marmoretis in Eifalia (prope HerkeUlein. ) 7. organi. S. N. Z6. V. muiicaiis. falicetts aut marmoreus in Campania gaUica (pyope Mezic- res,) Bclgio (/)ro/)fi' Trajc6tum ad Molam,) Boheinia {prope Coiorz) et Gorizii montibuf, <p. divergentis. in Acgypto. X- ccipitoiac.

marmoreus aiit Jiliceus ^ in Helvetiae pafi^o (prope Pfcffin- gen) et epifcopntu Bafileenfi, Wirtembcrgia (prope Hei- denhcim .) J\\y^n7L. fupenori (prope falinas ^ f/ Anghac fodinu Derbyenii (P iito prope Winlter.) •vf/. fiexuoiac. S. N. 29. in Angliae fodina l^^lato.

D d 4 *'• ^^'^^-

tARVATA. Helmintholithun

^. fafcicularis.

in infnia Americae ohverfa Caracao. ««. peftinatae. . . j

/■«Silefia, ^-/^^Tf «/>«/« Bafilcenir/Bifrgiindiayj/^^rtoW (/>»'0/>r Vefuntium. ) . /

^yS tubularis. yy. maifimillaris» • ... .

in Belgio (^prope Traie£tum /7</ Mofam,) */ Burgundia/^per^ riori (^prope Vciiintium.) ^(J. patellcidjs. te. globuJaris. ^^. Hli.

in Hclvetia (prope Bafilcam.) •sjT] vermicularis.

in Silefia, Helvetia. i^'^". arachnoideae.

in Belgio {prope Trajeftum o</Moiam,) Wirtembergia (prope Blabyram) ef Auitria fuperiori (prope faUnas^ marnjoreus. II. unduiatae. V.V.. monilis,.

in Arabia {prope Djidda.) /U. poritae.

i>; .iuccia, Silefia, ^«ffl/« montano { prope Vzffrzth ,) Eifa- lia (/>ro/)^Keldenig,) ^/Campania^flZ/zVa (propeMczieces.) fifjt,. damicornis.

marmoreus in Carniolia (propeCormfin^) etAu(\^nifuperiori (prope falinas. )

vv. muricatac.

marmoreus in Gothlandia et Silefia. ^^. faftigiatae.

marmoreus in Silcfia, et AaHthfuperiori (propefalinas.y co. rameae filiceus aut marmoreus in Wirtembergia (alpibus , quos ve- eani) et reliqua Suevia (prope Giengam,) inducatus moti' tani lopidicinis, vtie, oculatae.

in Gothlandia, ff. cafti. co", concatenatae,

Millepori-40. H. milleporae.

tes. in Temefia, Italia, Helvetia (w monu Randberg.)

«. alci'

-^n

•)<•

LAKVATA. Helmmtliolithus. 425

91. alcicornis.

marmoreus in Belgio (prope Traje£tum ad Mofam ,) Germa- niae circulo wellphalico {prope Herkelrtein, DoUendcrf, BernJGrf, PafFrath, Bensberg, et Kebinghaufen ,) Sue- via (prope Giengen ,) et Gorizii monnlms. /?. afperae»

in Germaniae circulo Weftphalico (prope Birbach et Bcnsbcrg.) 7. Iblidae.

in Sueciac Gothlandia , Wirtembergia (^pfope Heidenheim) et Carniolia (prope Cormon^.) i. pufnilae. e. reticulatae.

in dncatu montano {prope Kebinghaufen.) ^. celIuloiae« 9j, ipongitae.

SyJ}, nat. XII. ^. p. 167. Helmintholithus ramofus angula- tus imbricatus poroius. ^" > Muf. Te(JIn. 128- «. 3. /. II. / 2.* Corallinum ramofum

ramis angulatis imbricatis pairim coadunatis. 5", coriaceae.

itt Gothlandia, Eifalia (prope Heiftert,) Hildefia, Silefia, Helvetia (e. gr. pago Bafxlecnfi. ) {. polymorphae.

in bilefia et Helvetia. ' 3f, ignotac.

Syji. nat. XII. 3. p. 167. n, 15'. Helmintholithus millepo» rac orbicularis punftatus. ,^

Ccllepori-4i. H. celleporae. tcs. «♦ fpongitae. /3. pumicofae. y. verrucofae.

vtarmoreus aut arenarius in Gothlandia , ducat^ montan© (prope Bcnsberg) et principatu Halberitadienfi.

ifidis. 42. H. ifidis. ix,, hippuridis.

articuli folitarii in Anglia, Kclvetfa (^prope fcaphufium,) et Sicilia (prope Meflanam.) /3. entrochae.

Syji. nat. I. p. 1288- »• 4- Xri. 3. /». 168. n. 17. Helmin-

tholithus (Entrochites) ifidis cntrochae. Schreb. lithoLp. 51. Petriricata anixiialia arti(juIorum com-

pofitorum. Mi<L TeJJin. 96. n, 15. Helmintholithus rcptilis.

pd 5 Harenb.

LARVATA. HelminthoHthus.

Harenb. encrin^ t. l, f.^-io. Afteria cotumnacis artieulif crcnatis.

JVoltersd. miner. 57. Capiit medufae articulis utrinque fiiiura folari , radiis denfioribus excurrentibus.

Voikin. filef. I. t. l-j.f 9. 10. Entroclnis.

articiiiis foLitariis dis)tmBii aut pluribiis adhuc in coluntnam coadunntis , utpturimum marmoreis , rarius Jiliceis aut arenariis in Siicciae Gothlandia, Anglia, (e. %t. prope Monegurh fow//'fl///j Derbyenfis,) Hiipania, Gallia, />mtf- fertim Lothaiingia, Belgio (^prope VifjJt f/ Olhe,) Ger^ maniac circulo wellphalico (prope Dottelen , Keldcnig, Call , Soereiiich , Dahlbenden , Zinsheim , Biirvenich, Bleybur, Glchn, Hcldenkopf, Schwerfel, Riihr, Hei- ilcrt, Dollcndorf, DiifiTeJdorf , Miihlheim , Flingeren, Gerresheim, Hockerswngcn, Lindlar, Wipperfiirth, Bens- bcrg, Iversheim, Miiniter , Heiligenhoven , Keiifchen- berg, Schlenderhan , Froczheim , Almerode, Vlatten, Steinbach , Altkirchcn , -Giirten , Grimmlinghaulcn ef Voltmeflen,) eleSioratu Trevirenfi {prope Lidingen,) Haffia (prope Spangenberg et Mundelshaufen ,) Hildefia (in Kuhle, et in montibus Rozberg et Ofterberg,) prope Lubeccam, in principkitu Goettingenfi (/?/<?/>? Azenhau- fen et in monte Heimberg,) in Hetcynia {prope Goslar et Blankenburg ,) in Thuringia (e. ^f. in monte Vinaricnfi Ettersbcrg prope Schrappelau , inter Tobau et Himmels- ^ecg,) in Saxonia (c. gr, pro/?f Halam , Qucrfurt, Sach- fcnburg,) Marchia Brandenburgica (prope Arnebur^, Havclberg, Francofurtum , BorulTia (/)r(?/j^ Gedanum f/ Angerburg,) Silcfia (e. gr. /)ro/>f Malfel,) Bohemia (/>rf?pff l^ragam ct Cofors,) Franconia (e. gr. in principaticQo- burgenfi,) Au{\n^fuperipri (prope falinas ,) et anteriori ( prope Eutingcn,) Suevia (/)^o/)^ Halam ,) ?/ Wirtembcr- gia praectpue (prope Nebelloch , Kirchoteccam , Echtcr- ciingam , Boll , Heidenheim,) Helvetia (in montibus Rand- berg et Legerberg et ad fiiivium Bicfam,) ^^ Vcnetorum terris (in montes ScogUa delia Limpia prope Rcccaro.) a. laevifi.

a, margine vix incifb.

b. margine undulatim repando.

Syf}. nat. XIL 3. p. 167. n. i6. Helmintholithus (fatura»

tus) ifidis gcniculis repandis. 1Vol£. hajf. t. 4. /. I» 6. Gefn. fig, 89. b. h. verrucofus. c. caculeatus.

4. pun-

LARVATA. Hclmintholithus. 427

,^. punftatus.

e. transverfim ftratus.

f. articulis elevatis

g. dichotoine ramofus. y. alteriae.

a. angulis obtufioribus.

SyJ}\ nat. I. p. 1288. «• ^- ^I. 3- />• 168. «. Ig. Hchnin-

tholi.hus (Afteria Gohimnaris) Ifidis alteriae. Wolterid. niitier. 37. Caput meduiae articuiis utrinque ftella

pentaphyllea. Scheuckz. heku 10. f. 3. Langjig. 67. /. 19. / 2. ModiO'

lus ftellatus. Rojin. Jlell. 3^. /. y. Afteria pcntagon-i pentaphyllea. Ritter calenh- f. 4- a. /. 4. c. Annon. bajil. 2. /. 2. /. C.

Scheuchz. helv. 6. p. 323./. 152. GeJn.Jig.yi. Afteria

columna ?ngulis acutis 1, obtufis. Volkm.JileJ. 1. 1. 27./. 22. J. Bauh.boUenJ. t. 31. Stella

marina. JVagn. judaic. II. f. 26. Lapis judaicus pentagonus angu«

lis oi^tufis.

b. angulis acutis.

^ Syji. nat. XII. 3. p. 169. «. 19. Hclmintholithus (Stella co« lumnaris) ifidis ftcUularis. fftign. judaic. ii. /. 27. Lapis judaicus pentagonus angu- lis acutis.

c. oibiculares.

d. altero fine orbicularcs, altero angulatae. frequentifiimus gregarius , cum priori ( /3 ) , titplurimum

marmoreus vngus aut fixus y interdum filiceus aut pyrita- cetrs ^ fixus , articulis Jolitariis , aut iu columnam , ra- rius incurvam vel ramofam coadunatis , laeves aut ver- rucofne , raro tri - aut hexagonae , rarl(]ime tetragonae iit Helvetia {prope Solodurium et in monte Kandbcrg,) Wir- teuibergia (/'« montihus Hangberg f/Achalm, prope Be- zingen, Maehringen, Naehren, Oltcrdingeri , Oinehau- fen, Bebenhaufen, Echtcrdfngen , Boll,) Auiirii Jiipe- riori iprope Ja/inas praejertim ad Kimpach,) Francorn'a (e. gx.prope Oberfiillbach ^/Vr<?;m Coburgenfis,) Saxonia (prope Chemnitium,) Hcrcynia (/j^-rv/^f Harzburg,) du- catu montano (^prope Bensberg,) EiFalia {prope iversheim,) Gallia {prope Dcppam,) et Anglia. (f? cpitonium.

Syfi. uut. Xlf. 3./». 170. w. 24. Hclminthoiithus diflepimcn- tis oibiculatis diftantibus iilo ceutrali conncxis.

Hum-

428 . lARVATA. Helmintholithuf*

hamhttrg, Magaz. ^. p.y^,etl^.p,^i\. Vogeltttineyalf.l^^, Baum. niiner. 2. p. 20'^,-

in Hercynia (prope Riibdand, Zorge, Hiittenrode, Blan- kenburgi,) Hildefiae tiipriBu Steuerwald , Germaniae «V- culo weilphalico iprope Dahlbenden, Vlattcn, Kehlenig, ) tt tn Anglia (prope Briftol et in c&mitatu Derhyenfi,> intra marmor vel quartzum ferri calce largiter perfufum, aut pyromachum. s? caryophylhtes.

Syfi. nat. XII. 3. p. 169. ». 22. Helmtnthoh'thus ifidis? turbinatus, limbo pentagono quinquedentafo.

Mtf. Teffiij.x)^. t. ^,f.2. Carpolithus caryophylhtus.

Vogel mineralf. 234. Caryophyilus lapideus,

vagus , variae tnagnitudinis , tionnunquam petiolatm , «» Helvetia (e. gr. in monte Randbcrg) tt Eifalia . (/»^opfl Schwerfel. )

gorgo- 43. H. gorgoniae.' niac. «. ramofae.

marmoreus in principaiu Ncocoracnfi. a. nobilis. in Hch-etia etfuperioyeltalia (prope Veronam.) /3. reticulatae.

margaeeus autfnillus, interdum typolithuf ^ in Saxonia (.pro* pe Dresdam,) Bohemia (prope Cofors,> ^^Gallicia Cpropi Wielic^ca. )

alcyonii. 44. H. alcyonii. ci. arborei,

in Anglia, Gallicia (prope Wiehczka et Bochnia) et Auftria fuperiori (prapefalinai.') p. cxofFis.

calcarius, totalis aut partialis in Belgio (prope Ttz^z^um. ad Mofam , ) Germaniae circulo weitphdHco (prope Cor- reliniiinfter,) et Hclvctiac pago Bafileenli (prope Pfef- fingen. )

y. cpipetri.

marmoreus in Helvetia (in monte 'Rindherg , et prope ?f€:£- fingen pagi Bafileenfis. ) S. digitati.

in Helvetiae pago Solodurano (prope Dornach)// Bafilecnfi ( adfiuvium Bir fam et prope Pfeffingen , ) marmoreiis. c. asbcftini.

i' lyn-

LARVATA. Hermintliolitliuju

429

tubula- riae.

coralli- nae.

fertula- riae.

^. lyncurii.

ijt Hclvetiac Monte Randberg, 9j, burtae?

ifi Heivctiae pa;^o Bafileenfi ipfopf Pfefiingen.) Sr, cydonii.

in Heivetiae/>fi'|'© Bafiicenfi (.prope Pfeffingen») h ficus.

iii belgio iprope TrajeSum «<^ Mofam.) «. gelatmofi?

in Gennaniae circul& weftplialico (.jprope Cornelimunftcr.) '

45:. H. fpongiae? «, craterirbrtuis?

ift duratu montano (.prope PafFrath.) /3. typliae?

in Franconia. /

46. H. fluftrae.

arennriiis aiit calcarius i)i Belgio (prope Traje£lum ad Mo» fam,) Hadia (prope Bibra,) Franconia (prope Gliicks- brunn) ct Helvetia (prope Nushof f^ iu monte Kandberg. ) «. utnnque porofae.

t *t, ^"^o^of. r '« '^''^^ Pocfenck et Hafiia {_prope Bibra.) ,

c. pilolac.

in Beigio (?» vnonte S. Petri /iro/>e Traje£tum a^Mofam,) Etfalia (_prope Dollendorf) et ducatu montano (r« hpidi<', cina) mannoreui.

d. lutofae.

in Helvcciae pago Bafileenfi. j^, aiterutro tantinn latere porqfac» marmoreus in Gothlandia.

47. H. tubulariae.

in Gothlaudia, Halberftadio, «f Helvetiae p-Ji-© BaCIeenli {prope Muttenz ,) ynarmareus atit arenarius. oc. indivilae.

48. H. corallinae.

marmorevs typolithtis iii Bohemia (^propi fCofors) et Vcncto* rum terris Yicentinis [^prope iircadola.) m. corniculatae. jB. barbatae.

49. H. fertulariae.

typolithus c. gr. in mcntihus Galiiae Scvennis , et Belgio (^prope Traje^um «(^Moiam.)

50. H.

430 f-ARVATA. Hclmtfltholithus.

« pennatu- 50. H. pennatulae. lae. u,, pholphoreae.

fypoliehus in Belgio (prope Trajc6lum ad Moram ,) pritici' ' patit Waldecccnfi , et Veronenfium monte fiaido. /3. encrini. a. expa^ifi.

Syji. nat, XII. 3. p. 169. «. 20. Helmintholithus (portcnto- llis) ifidis fiJiformis ramolae apicibns faiciciilatis.

Ge/n. petrif. 32. ». 5. Zoophytolitlius Itcllae compofitae radiis fccundariis ex eodem trunco numerofis.

Hiemer cap. ineduf. Stuttg. 1724. 4. /. I. AEi. Lipf. 172 5. p. 376. c. fig. Caput inedufae. \

pyriticofus /lut fuHluSy rarius pyromachus , ivterdum typnli- thui margaceui in Wirtemberspa (/>ro/;f Boll,) coruitutH Pappenheimenfi , Bohcmia (^prepe Wilchera»! et Coiors,) Saxonia inferiori (prope Goslariam et Guelphcr' ytum,) et ducatu Juliacenfi (prope Schaumburg et Zweybroggcn:) b? contracli.

SyJ}. nat. XH. 3. p. 169. n. 21. Helmintholithus (Encrinus) ifidis faiciculo conferto.

Cronov.fuppl. ig. n. 10. Helmintholithus nicduiac ramo- fifiimus, ramis parallclis angulatis> articulis multifidis*

Dnvil. curiof. 3. /. I. Encrinites.

Harenb. encrin. 1229. /. I. /". I. 3. 4.7. Ritter gosl. t.l. f.i. Encrinus f. Lilium lapidcum.

Cefn. petrif. 31. «. 4. Zoophytolithus flcllae compofitac radiis (ecundariis decem.

Woltersd. miner. 37. Encrinus.

Scheuchz. litb» I. /. 4. Aftcria columnaris entrocho fimilis arcuata.

ntarmoreus , totalis aut partialis in Lotharingia etfuperiori Burgundia, Helvetia (c. gr. /)/'©/)? Schinznach , et ad fiu- ftww Birla/^rtjr/ Bafilecnfis,) Saxonia {prope Qucrfurc,) Thuringia {prope Longolahffam et Vinariam,) Saxonia inferiori (^prope Gosizriim f AfiTc, diJiriBu Calenbcigico, Gandersheim , Lucklum et Erkcrodc , Hildeliae mont/ Olterberg,) et in drettlQ wcltphalico {prope Swerfel.}

102. PHY-

lARVATA. Phytolithus, 43 1

I02* PHYTOLITHUS. PlantOT ejusve partem re-

ferens.

tdtalis. I. Ph. plantae, SyJ}. nat. 202. ». r.

JViiUer. nnner. 934. Petnlicata vcgetabtlia plantarum,

Cnrth. tmner. 97. Tvpolithiis veoctabilis.

Schettchzer J. J. Hetbarium diluvianum. Tigtir. 1709. et Lagdb. 1729 /(//.

SchiUze C. F. Kraeuterabdrikke im Steinreicht, Dresdett 171V 4-

Gion fuppl. 17. n. \'fq(J.

Typolithus in niar^afihijlofa praefertiitt hitumtmfn fuiUoqti9 fhijiofo lithnntbracis Jirata ohte^entibui frequentit^r , iit arg/IJa t/i/o.fe et areunitt obvius , e. £;r. ?« Angliae /»^0- vinciis Derby et Gioceiter, in Galliae Lugduneiiii (^prope Cbamnonc) et Forcz (^prope Micareine,) in wonrihus quo- que Cevennis (potifjvmon prope Talerifnlo) et Lotharinsia Iptopc Lach ,) in dvcatn Bipunrino (prope Oherhaufen,) Magdebu'gico (propeWettin,) Thuringia (^nrcfe I.>lebani) et Saxoniac fodinis ctrbonariis (e. gr. ptope Dresciani et Zwickaviani ,) f^rancoiiia (/»ro/>e ilmenau ,) Silefia Ce. gr. prope Mannsbach ,) Aultria fuperiori ( prope '^chlimfiach,) epifcopntu Conftatitier.ii (^profie Oeningen,) Helvetia (e. %^. in pago Abbatilceilano, Glaioncnli, in monte Lcgcr» berg, prope Agis et Caftelcn />«^/ Bcrnenfis.) iti Veneto- rum munte Baldo. «. hippiiridis.

in Silefiae {prope Mannebach ,) Magdeburgi (prope Halam)r circult Geriniiiiiae weltphalici {prope Wiirlelon) fodiair <arhonariis. yS. charae. y. falviae. i. indis.

itt Occitania (^prope Alais.) c. graminum.

in fuiUo argiHaque fchifiofis , lithanthracum firatis fuperiu' ^uBis^ tnterdum in topbo y yarius in pyrowacho la HeWe-» tia, Ijohcmia (/>r<?/)e Joachimsthal, ) 5'ilelia (/>^o/)^ acar- fchin,) Ihuriiigia (piope LoiigolaliHam ,_) et Germauiae circulo weltphalico (^prope Miihliacim ud K.urain,)

a. alopccuri.

b. tricici repcntis.

^. ftclla-

432 LARVATA, PhytoHthus»

^. flellatariim e. gr. gulii; afperulae.

in fodinis carhonariis c. gr, Angliae , Occitafjfae (^prope Alais) aliiique Galliae (v. gr. S, Imbert comitattn \jix ^) VVeft- phaliae (^prope higelshoven et Efchweiler,) Saxoniae, Si» lefi&e (^prope Laeflig. ) Vj. buxi.'

in fniUo /chiftofa et ardejia bittiminofa circuli Germaniae wcitphaliei e. gr. Kettwig , Eichweiler , Miihlheina ad Koram , Richterich , Morsbach et Scherberg. 9'. myofotidis fcorpioidis. ;. pulmonariae.

in Galliae fodinis carbonariis (prope S, Imbert. ) 3t. athainantae.

rn Germaniae circulo weftphalico (prope Efchweiler ^ Mors- bach) et Silefia. ^. laierpitii.

in An^liac provincia Shrop (prope Colehrockdalc ) fi. chaerophylli.

in Silcfia , et Gertnaniae circulo weftphalico. s/, foeniculi. , in Auiiciz fuperiori (pro/)^ Schlimbach,) <■/ Germaniac ar-

cu/o wcitphalico (jtrope Adamsmiihl.) ^, hecniariae. .«. ericae. '

in Gallia (prope Firmini, Chambon, etSt. Genet-Lerpt. jr. myriophylii.

in Anglia et Silefia (prape Mannebach.) p. euphoibiae.

in Silcfiac et cir<Hli Germaniae Weftphalid argiOa, c. cafti.

tJi Angliae , montium Cevennenfium , circuli Germaniae wef^ihalici (prope Wiirielen, Eichweiler et Badenbcrg) €t Silefiae (frope Licbersdorf et Rudolphsdorf) fodinii tarhonariis, •r» ceratophylli,

in Angiia, Th«ringia (^prope Islebiam) etSilctiti (pro^Mm- nebach.) V. nigellae, in Silcfia. ^. ancipones, praefertim filveftris et hepaticae. in Gslhdc fodinis, carhonariit (prope S. Imbert.)

X geiani'- ift Occitania (prope Alait>)

"^. pinus.

LARVATA. Phytolithus. 433

'^. pinus,

VI Helvetia et Germaniae cifculo wefiphalico (prope Efle- nium ef Miihlheim ad Korum.) to. zoUeiae.

i/z Tetnefiae marga, in Gallia (prepe Firmini, Chamfaon et St. Genet- Lcrpt.) «a. fumariae.

in Germaniae circnU weftphalici (^prope Eichweikr) argiUa fchijiofa. ^/5. viciae.

in Germaniae circidi weftphalici fodinis €arloKariis (^prop§ Eichweiler ei M-srsbach.} 77. ornithopodii.

/'/; Venetorum tmntibits Veroncnfibus. .^c?. galcgae.

in Venetorum w;<?;;//^«j- Vercnenfiljus. ££. fyngenefiarum , e. gr. inulae, afteris, Chryfanthemi , cen" tauveac , praefertim cyani. in Siiefia {prope Lacflig,) Hercynia {prope Ilcfcld,) et 0& cita^nia (prope Alais. }

^^, equiiet».

in Germaniae circulo weftphah'co (prope Badenberg,) Saxo~

- nico inferiori (prope Kocnigsluttcr , Halam et Wettin,) et fuperiori (pr<?;)^ Sangerhaufen e/ Dvcsdara ,) et franco- nico (prope llmenau) in Silefia (prope Maunefcach) ef Angha. yjyj. filicum,

SyJl. nat. \, p. 202. n. 1. XII. ^. p. 171. n. 2. l»hytoIithue. fihcis.

*Ju(]j£U cQ. Parif. 1718- Herhac capillarcs petrificatac.

Votkm. ptef. I. t. I. f. 23. /. 12. /. I - 5. tr r. 13. /! I - 16. Myliifaxo}i. I. p. 19, f I. 2. 6. lO. ix. et t. 26. /. 2-8. Fihx petrcfacta»

%n marga fchiftofa et bittouiijcfa , fuiUoqite fchifiofo lithan' thraciim firata ohtegentibiis y ititerdum in argilla , arde^ Jtay aut arenari» in Anglia (prneferfii// p?-ovinciir Sort' hnmbria, Cumberlandia , WiWiz pptcntrionali et Gloce- . Itria ,) GalMa (e. gr. prope Firmini, Chambon ^rS. Ginet^ Lerpt, fmntibus Cevcnnin , Occitania prope Alais, pro' vincin Forcz nd jiuviuni Furens ,. et Lugdunenfi prope S» Chaumont,) Helvetia, Itah'a (prope Bononiam et in mo/»*' /i^//j- Veronenfibus,) i« Silcfia (e. gr. frc-pt^Conradswalde, AltwatTer et Mannebach, Bohemia (in tnontibus i^iginUis, frope Coiors et joachimsthal,) Saxonia ^e. gr. /'^op<? P?' E e Iterwiz,

434 LARVATA. PbytoHtluis,

fterwiz, Zaukerode , Dresrlam,) Tliuringfa C/'*'*/'^ Bot- terKlorf,) Magdeburgo (/jy-o/'e Wettin ,) Hercynia (pyope llefeld, Gernianiae c/>«//o Weliplialico (/Jro/?ff tflen, Ba- denberg, Richterich, Morsbach ^/ Klchweiler,) et Naf- fovia {pr-ope Saripontum.)

a. osmundarum.

in circiili wefl:phah'ci fodinis cflylwnnyiis ( prope Kothberg, Durwis, Wallemtte^n, Badenberg, Eflsn <■/ Morsbach.) 0. rcgiae. in Gailia et Saxonia {prope Zwickau.)

B. ftriithiopteridis,

zwMagdeburgo (/)ro/?cWettin)f/Siiefia (/j/^o/j^Mannebach.)

C. (picanthi.

in montibus Cevdnnis. t. crilpac. in Germaniac circulo wcftphalico (jprope Willemftein.)

b. acroftichi.

n. feptentrionalis, in Silefia. 10. thelypteridis. prope AUwarTer //; Silcfia." C. ptcridis. a. aquilinae. in montihiis Cevennis, Bohemia (prope Commotau,) ei Silefia (pA^o/Jff Mannebach.)

d. afplcnii.

Q. linguac cervinae. in Galliae rivo Furens. t>, cetarach.

in Galliae rivo Fufcns, argWae micacea? imprejfut, C. trichomanoidis.

in Germaniae circulo wcftphalico (prope Badembefg,) in Bohemia (prope Commotau,) et Venetorum montibus Veronenfibus. 5, rufac murariae. in Gcrmaniae circido weftphaHco (jnter Borbeck et EfTen.) C atlianti nigri. in Gcrmaniae circulo weftphalico (tnter' Bo,rbeck et EflTen ) et in Galliae riv9 Furens.

e. polypbdii. 0. vulgaris'.

in Silcfia (prope Mannebach) et in Vcnetorum rnontihus Vctonenfibus, 4

6. cri-

LARVATA. Phytolithus. 43J

5. criftati.

in Gernianiac drciilo weftphah'co (^prope Badenberg,) C. tilicis niaris. in Germaniae circnlo weftphaiico {prope Muhlheim ad Koram ,) in Thuringia (prope Kotenburg aii Salam) gf -Sikiia {prope Manncbaqh.) 5. rhaetici.

in Sifefia (prope AltwafTer.) 9. dryopteridis. in Germanise circuli weftphalici fodinis carbonariis (_prope Badenberg et Kothberg. ) £ -adianti.

in Hercynia (prope iJefeld,) Germaniae rfm//6> weftphah'co (inter Borbeck et tfren,) et Galiiae rivo Furens. ^^. muicorum.

//; Venetorum ntontibus Veronenfibus (i« tnarga fchiftofa,) et Saxonia (pyope Zwickau in argiUa Jjgiiiina.) a. lycopodii clavati.

in Silelia (prope AltwafTer.) II. algarum.

in Fappenhemii marmore fifjili. a. fuci veliculoii. in Tcmefiae vtarga,

2. Ph. radicis. Syji. nat. I. p. 202. k. 5.

Waller. miner. '^■^y Pctriticatum radicis arborum et plail- tarum.

rarior , ni/i raciices fnhterraneas in pulverem feu humum di- lapjiiras , aiit excavatas , et fojjiii qnodam far^as , au^ cortice lapideo obduBas pro rudice in fofjile converja ha- bens , occurrit tamen tnarmo>eus in Galliae Campania, Italia (e. gr. in ruderibus Pompejae, et ad iucum deiTar- tari,) Hungaria (^prope Badam et Lifichca,) /// Wacca, in Bohemia (/ro/^e Joachimsthal ,) porcellaneuf in Japoniz^ achatirus' /'// Franconiae principatibus Cobnrgcnii et Ba- ruthmo,) ferri vitricio impraegnutui in Sibiria (prope Kokfchedanskaja ad fiuvium Het) et Suecia (/'/; palude vionti ar^enteo occidentali vicinu^') et ferri calce perfvjns iti Fennonia (//; /<i:r«Lan^ehiio) et Bohcinia (prope OrbrifTan.)

3. Ph. trunci. Syji. nat. l. p. 202, n. 4. Schrsb. lithol. llC*

Qirth. miner. 93. a. herbarum. typolithiis argiUoJus in Saxonia (prope Dresdam) et ducatu Brunsvieenfi (inter Salzthal et Azum.)

E e 3 /3. gra-

43^ LARVATA. Phytolithus;

yS. graminiim.

utplm-wjnm typolhbui in Hungariae (pfope Lehotca) pyro- tuacho, Silefiae (^prope Mannebach,) Germaniae circnli AV€ltphaiici (e. gr, />r£//>f WiUcmliein,) Lotharinsjiae {pro- pe Lach,) et montium Ceveanenliutn rnarga bituminofa et fuillo /chiftofot Lithoxy- -y. arborum. ,

lon. 7iunc trunci integn ttna atni raruis , ut inteyJum e. gr. itt

Belgio, Daniae Seelandia , ducatuYviiii\>^-^ud:<ifilvasfub' tcrraneas referat y fiunc partis ; niinc crudi et Jani , nunc carioji , aiit per teredines exejt , in carhones converfi , cta- vis pcrfofji y aut afciae (dioruviqiie iujirumentQvuvt ope iti "varia-s formas redaciiy cortice dcnudati aut adhiic induti^ nonnunquavi ita , ut ligni fpscies adhuc dignqfci qucatf quemi , fugini , pittei , abiegni , faligni. -

a. marvioreiis intus faepe fpato farcius.

in Irlantha , VcUiynia,' Marchia Brandenburgica (^prope I i|rendfce,) Bohcmia (/jre/)^ Joachimsthal ,) Franconia

{prope monafierium Banz f/ Ilmenau ,) Saxonia inferiori (prope Goslariam et in montc Hildeficnfi Crcuzberg,) Wirtembergia {prope r.oll, Dolfiirgcn, Dusiingen, Naeh- ren, Ofceidingen,) Hclvctia (jtdfiuvium Bi vi:i pagi Bafi-, leenfis,) Hungaria injeriori (^projje Schemniz.)

b. fuilUis.

in Wirtcmhergia (prope BoII.) fc. gypfblus. 1 in Bohemia et Pedemontio (prope la Morra ^t Al.ice. ^ d, argillofus. in Hungaria inferiori (prope Crei)z,)

c. filiccus.

in Sina, infiila Martinica, Irrlandia (/*« lacti Loughneagh,)i Anglia, Lothatingia, Helvctia (in fltivio 'Q\vi:i pagi ^z^x^ leenfis,) Italia (e. gt. prope Kivalta, t/ /« Pedemontio prope Screvi, Ferrcre,, Alice et la Moi'ra,) Temefia, Tran- iilvania (prope I>cva , Walye et Cronitadt,) Hungaria (prope Creuz, Cremniz, Boldagko,) Silefia (propeLa.ndS" hut,) Marcliia Bran-Jcnburgica (prope Schmiillen,) Bo- hemia (e. gr. in montibus g^pantcxSy prope Ncu- Packov. Falkenau, Altfattcl, Cofors, Wilkifchen, thermas Toe^" iizcnlcs et Carolinas,) Saxonia (e gr. i« monte Kettlen» bcrg, prope Bresdam , f/Hilbersdorf, in cotnitatu Lohcn' Hcin,) Thuringia (inter Tolau et Himmelsberg ,) Fran- conia (in principatibUs Cobur^^cnd /)ro/)?i>chlettach, Wald-* iachjlcn, Liizelbuch, Bnabstgzsiil prope F&CQhhGim , Her-

bipoU»

LARVATA'. Phytolitlius. 457

bipolitano, Baruthino prope AdeisciOrF^/ Erhngam etinfft />r6'/'<? Noriir.bcriiam ,) w Cariutl/ia , Carnioliae et Stiiiae alpibtn , in Auiiviz ififeriori (^prope Briinn.) «. aoliatinus. /

Hoffnaun beygnt. jonrn. 178R. I- p. 289- Karjlen Leik.

Mineralkdb. r. />. i;6. Hoizftein. 2« Silnria (^prope Kolywan ,) Hini;;aria (/)ro;jf Tokai,) Sa- xonia {prcpe Chzywxwz,') Tiuu-ingia (/),"<?/)£■ Osmanndadt,) rarius vagiis , fuhopacus in fragmcitta indeterminata vel fefiucas rudes difjUiens , parum tiitens , polittim tnviefi sximium mtorem ndipijcens , inttis f.brofus , texturae ta' vien conchaceae , tttrlurimiiin variegatits , maciilofns out priatus, freqiientifjime nigricans nut infumatus ^ inter- darrtrubery rarius ochraceus y mit viridis. %. oitalinus. Karften Lesk. Mineralkab. I. p. 170. Holzopal. Uahitat in Hitngzriac fupertdris cowitatii Liptovicnfl, fuff diirus , epacus vel fubepacus , in frogmcnta indetermi- nata vel fefiucms longas diljilitns , in ■crufi.-ts fecedcnsy ' jitplurimum parum nitens , longitudinnliter fraHta jibras , transverfe fuperficies coiroexas offerens , utphiri- mum variegatus , coloribus alho , cinertfcentc , fnfeOf ochraceo et hyacintbiuo per firias alternantibut» (. arenarius.

in Sileiia (^propt Ahwaffcr,) Bohcmia (prope Altfattel,) ThuringJa, (/^^-o/je KurFhaulen ,) M:xgdchur^o (props Ha- lam,) prope Aquisgrannm, in Suevia {prope Halam,) et praefertim Wirtembcrgia {prope Stuttgardiam.) f. aluminofus.

jiratis interdum amplis , in Anglia , Jcmtia ( in paroccla Nas,) Weftrogothia, Succiac iprope V>\\\\v\^x\ ,) Scania (pro/j^ Andrarum,) p;v«r//)fl?tt Goertingenfi (;)rc»^^ Mun- dam,) Haflia iprope Almcrodam ct in monte Weifener,) Saxonia iprope Dii-bcn,) Bohcmia :/»/'o^£' Commotau et Aklatte^,) Aultria (^pro^e Kainfeld) ^/ Pedcinontio <^^ropt \z Morra. ) g^ vitrioio ferri perfiifus.

in Boruffia {firatisfuccinofuperincumhentibuiy^ StJria (pfO- pe Leoben) et Wirtembergia iprope Boll.) li. vitriolum cupri protrudens.

in Hungaria inferiori prope Herrengrund. i. bituminoius.

integras hinc inde fUvas fuhterraneas conftiUieMS , in imperio

ruflico ipotiQhmim adfuvium Ifet,) 'Scania Sueciac (.prQ-

Ec 5 V'

43S LARVATA. Phytolithus.

pe Boferup et Andrarum ,) Dania {potiffimum Skelandia ,) Islandia, Angha Cpoti/Jimum pfovincia L\nco\a,) Irrlau- landia, H\\\>2inh ipofifjimtwii Aiiuvia et Andalufia,) Gal- lia (potifjimut/t Norinandia et Bars!,und\3. ftiperiori prope S. Agnes,) Belgio Cc. gr. Holiandia et Flandria) Gernia- niae circulo woilphalico {prope Cullcr, Caar, et in ericetff Vena,) Nanbvia (/''rty/(? Dillenhurj^ehfi , Diezcnil, Hada- marenfi, props Oberilein,) Haiha (/7r(?/>e Gieflam , San- gerliaufcn, in montibui Heersberg et VVciiencr,) terris Hannoveranis {parte Luneburgcnii, prope Ccllas, Goct- tingam, Mundam ,) Ihuringia (prope Erfordiam et Ar- tern ,) Magdeburgo (/)r<?/>^ Altenwedding, Deichhz Bey- derfiec, Halani,) Qitedlinburgo , Marchia iU-andenbur- gica {prope Francofurtiim , Koenigswakie, Freycnv.'ahie,) Boridria (z« arenae Jiratis fiiceino fuperincumbcntihus ,) Saxonia (^prope Sangcrhaulen , Pcfterwiz , Lipiiam , Meh- rcn , Duben , Altenburg,) Luiatia {prope Wehrau et Oberfchwcrra,) Bohcmia (prope Toepiiz,) Frnnconia (^prvpe Norimbergam , ) Bavaria Qprope Ratisbonam , ) Wirtembergia Cprope Laureacum et thermas Bollenlcs,) Stiria ( prope Lcohen ad fluviutn Canoch,) A\\i\.xu\ fupe- riori {prope Lambach,) Hungaria (prope Roniz ^-/Schcci- bersdorfjj l"emefia, Dalmatia (/)<3^/^ Morlachica,) Italia Cprope Spoletum, in Hetruria, prope RivoltA, /'« Pede- montio prope la Morra et Augullam Taurinorum,, etiam in valle d'Aofta) et Helvetia (e. gr. /« /'a^o Tigurino et Thurgovia.)

k» pyritaceus. i« Lotharingia, ducatii montzno (prope ^tn%hnvg,) Hilde- fia, Saxonia (fro/^e Lipfiam,) Franconia (prope Norim- bcrgam,) et Wirtembergia (prope thermas Bollenies.)

1. ferri calce per fufus. in Helvetia (pago Bernenfi,) Hungaria (prope Schcmniz,) Eohzmid. (prope Oi^Qg, Altfattel, Prcsniz,) Haflia (pro- fe Gieifam ,) comitatu Laubacenfi (rti^Aic//w Martiflee,) et in dttcatu montano (e. gt. prepe Gerresheim.)

m. cupri calce gravidus, /V/Sibiria, Suecia,-Haffia (/)ro/;e Grosbufek.)

Litho- 4. Ph. folii. Syfl. nat. I. p. 202. n. 5". Gefn, petrif, 22. phylluin» Woltersd. miuer. 43. n. 3. Lithohiblium,

typolithus fatis fremiens , diverjijjimarum plnntarum prae/^ fertim arborum folia referens , in marmore , topho , fuillo, tnarga , argiUa , arenario , rariiis in pyromaeho aiit ferri calce iftdurata. ,

5. Fh.

LARVATA. Phytolithus. 439

Antholi- ^. Pb, floris. Syff. nnt. I. p. 2Q2. «. 6. thus. cc. fpicarum graininis.

IVatier. vnuer. 287- Minera cupri fisjurata fpicam refercns. Gefn. petiif. 22. .Minera cupn et argenti. Woljf. hulf.fubt. t. S-f' ?• i>'P'ca friimcnti metallaris. tn Silcfia, Franconia ip/ope limcnau,) Germaniae r/m//<i Aveltphalico (^prope Miihlheun ad Koram) et montibiis Ce- vennis.

a. phalaridis bulbofae»

ciipro albido., cinereo aut vitrato, interfperfo interdim fubti' 'lifjltne cirgento, perfufum in Hania (/»/-0/)^ Frankenbcrg et Thahtcer. ) B. hefbanun,

mjimerus ludus , femper typoMus , lapidtfiffdi compre/Jus,

a satii. ^

z;/ Anglia et montihus Ccvennis.

b. heh".otropii.

in m:irga bituminofa Islebienfi.

c. alHnes. in Silefia.

d. ranunculi. > in epifcopatu Conftantienfi {prope Oeningen.)

c. myagri, in Angha.

f* a^eris. ., r n n

in Silefia (prop^ La(ngO f* Hercynia (/Jz-i^/if Iletcld.)

g. centaureae, ^^

in Silcfia. ^

h. filicis. n 1 1- • ^ j- f

in Helvetia, et circuli Germaniac weltphalici /o<J/«<i f«^M-

nuiia {prope Badcnberg.)

Carpoli- 6. Ph. fruaus. 5>/?. nat. L p. 202. n. 7. thus. /« Silcfiae, Bohemiac marga et arenario , rartf freqUQntitiSf

nifi meri naturae lufus , typolithi. a. feniinum nudorun>. a. glandium. in Angliae fodinis carhonariis. /3. capfularum.

in Pedcmontii arenario (prope la Morra.) a. fagi iylvaticae.

in comitiitu Laubaccnfi. y. llrobiloruuu

Ec 4 . '''

440 LARVATA. PhyifDlithus.

tn Silefia (prope Landshut,) Hungaria (prope Litfchca comi' tatu! Liptovienfis,) Aultria {^prope Viennam ,) Helvetia (Tiguri turfa)et Pedemontii arettario. B. niciufn. a. coryli. in Angliae fodinis carbonariis^ 6, druparum. a. jiiglandis, i in Pedemontii arenario (prope la Morra,) fl Eurgundiayi/-»

periori (prope Lois-le-Sonier.) ^, leguminum.

in Angliae fadinis carbonariis^

Quid properafle juvat, quid pauca dedifle quieti Tempora? quidno8:i conferuifle diem ? Si femel hic ftandum efl:.

ADDEN-

— \ 441

ADDENDA Q^UAEDAM.

p. 105'. poft 1. ^.

phofpho- 13. M. compa£tum diaphanum, nivcum, fri£\lofle in tenchris

ricura. hicens. Craydon in Cahinett. mineralog, del CoUcgio Na'

zareno di Rov7n I. p. 156. 157.

Habitat in viontinm ^^efuvii Somma, Ott2]ZX\o fratis pri'

tnitivis , ;';; atjtio forti cum viva ejfervefcentia fere tottmt

folvendiim , viicanti fatis fimile , an vere diliin&in/i ? An

bucqtioque fpcSiat lapis rubcr^ cum acidis effeivefcens, fcor-

liten imviixtnm hahens ^ in vtonte S. GottilarHi obvius , ci

Cl. Pini mevtor. della focieta patrirtica di Milano. P. I.

coinviemoratus ? In tenehris fi frieetur , aut contufua

^ , ferro candenti infpcrgatiir , lucemfpargit.

Dolomi- 14. M. tardius cum acidis eftcrvcfcens , igni cxpofitiim vitreo aei. cortici fe obduccns, Saujfure journ. de phyf. 1792. I.

p. i6r. Hahitat iu montibus Tirolenfibus , interdiun ad chalybent fcintillans , et viaUei iSia in frnpvienta cotivexa difcedeus, in lOODO partibus 4600 aeris Jixi, ^^ig cretnc , 5860 n/uminaris, 1400 vin^^nejiae, 740 calcis ferreae continens, iit igitiir , Ji pondere pyaedominantem partcm refpicias, potius ad argiliaceas fpeclet.

claftiewm. 1 5:, M. elafticum ochroleucum ferro candenti infperfum lu- ccns. Fieuyian de Bellevue jotirJt. de phyf. 1792, Hoilt, p. 8<5. Sic.

Habitnt in vallibus Lcvantino etCaiv.po locgo vwnti S. Gott- hardi confinibus , firatum 'yO pedes eltum , et per 100 or- gyas ccctetfum confictuens , tremoLiten faepe infperfum ha' bens , in 2000 partibus 925 ncrisfixi, tiltra 640 cretne^ 940 aluminaris ferruginofae , 20 niicae , et 7 niagnefiac continens.

p. 117. poft I. ult. 1.

PICROSPx\TUM. Ex terra cakaria et vix minori

magnefiae parte conflatum. Parafiticum , fubdurum.

cr^-ftalli-. I, PicRospATvM. Lindacker np. J. Mayer Samml, phyjic. nuiB. Anff 2. p. 284.

Ee 5 Caki'

442 ADDENDA QUAEDAM.

Oibinitt. minernlog. del CoUeg. "Nazay. di Rontn. \. p. 163.

Karjhn birgm. Jonrn. 1792. Vol. 2- p. %o. Bitterfpath.

Habitat in Aaih-ucfnperiorts, Salisburgi, TiroWs fmeBidey ferpentiuo fifjili , rufcfcens aut jiavefcens , duritie fpatutn fitperans , ad fluorem fpatofum propitis nccedens , cum aci' di> parum et tnrde effervefcens , diaphanum vei pelluci- dutn , lo7igitudinaUter dijfraBum fibrofiim , transverfe fracium in fragtnenta imperfeflius convexa fscedens , fue- pius fecundum lougitiidinem firiatum , coloris vnUei , rii\ fefccntis autfiihfulvi, rarius forma communi, qunm pris- matitm hex<iedrorum , acutangulorum nitentium , fcabro- rum atit gLabrorton , utplurimum comprejjorutn e( in py- ramides impeyfetins terminatorutn , faciebus rhombeis con- fpicuoriitn cotnparens , in lOO partihus ^2 terrae calcd' riue, 45 magnefiae j et 3 calcis ferreae continens.

,^.p. 158. pofl: 1. ult. 1.

Lcpidoii- 9. M. fqtiamis fparfls planis cohaereotibus diljitc violaccis. thus. Kirficn et Klaproth bergtn. J-ourn. J792. Vol, 2. p> %0. Lil-

lalit, Lepiciolit. Hubitat in Moraviac montibiis , rupefiris , in lOOOO parti- bus cx 5450 terrae filiceae , l^Z^^ alutninaris , J^ calci: ferreae et magnejuxe nigrae , et 2)0 aqiiae conjiam ^ an hiijus generis ?

p. 168. polll. 4. 1.

vefuvia- 6. Sc. (haphanus fiilviis, cryftallis hexacdro-prismaticis. nus. Ferher Hricf. aus Welfchl. p 167. Geiblicher Hyacinth-

oticr Topiisfarbi?^er lechsleitiger Schoerl. \

la Mctherie journ. de phyf 1792. Nov. p. 356. Hyacinthine,

Hyacintbc dcs volcans. Habitat in Veliivii hvisfparfus, duritie ad gemmas acce^ dens , ut harum nomine faepe veneat , et congetieres fupe- ret , genuinuin v. g. — 1500 : 1 100 frifiione ele^iricus.

roftl. 14. 1. '/3) Zeylanites, cryftallis dodecaedricis : marginibiis truncaLis. La Metherie journ, de phyf, 1792. yiug. p. 15&.

p»I73. poft 1. 27, /3?) Euclafius cryflallis tetraedro prismaticis in py- ramides anomaia> tetracdras terminatis : faciebus prismatis cbliqais. La Methene journ. de phyf. 1792. Aug.p, 155.

p. 17^

ADDENDA QUAEDAM. 443

p. 175". poft 1. 8- 1. /S) Augitcs Wcrneii. ^

p. 177. 1. iilt. 1. an hnc fpeSiat fcoyliis rithey ? ?

Granadil- 16. G. t^ura {ubpondcrofa rubra texturaeparal!cIcfibrofaei'j;nc lus. difficultes; liquanda at coniccm cuiittens, cryitaliis pris-

maticis acicularibns. FeilH!^ 3 Briefe ^nineralog. Jnnhalts, p. 21, Kothes Itrah-

lichtes FoffiU

V. Fichtel rnineralog. Bentexkiiug.von denKarpathen.l.p. i^^.

Bindbeim cbemifch. Annal. 1792. Fol. 2, p, 317. Rother

Schoerl.

Habitat in monte Helretico S. Gotthardi, montihiis pyre-

naeis, Caitiliae, Hungariae (/>ro/'? Murany,) ^/ Sibiriae

(^prope Sarapulskoi ,} colore kernie/ino, fangmineo aut flo-

rwfi per/ici acmulo, diaphana, transverfe fracla convexas

fatis facies oftendens , cxtrinfecus nitens , in fragmenta

aciita difJUiens , ponderii fpecijici — 3100 : lOOO, politu-

ra egregiiim nitorem acquirens, acicidis nunc fpatjis , nunc

, in ciavae , Jiunc in retis fpeciem aggregatis , quartzo aut

^ granitae innidulans ,^ in 100 partibus 114 terrac ftlicene,

70 aluminuris , I viagnefiae albae , 10 calcis ferreae ma-^

gnef/a nigra contaminatae contineus,

. p. Igl. pofi: 1. ult. 1.

fibrofum. 6. F. fibrofum , fibris parallelis in flrata diftinftis.

Lindackeo ap. J. Maycr ihimmL phvf Auff. 2. p. 278. cIt. Habitat va^us in Bohcmia ad Moldavae ripas , interdnm (juartzi micaeve veji:gui adnata fibi hahens , in fragmenta indeterminnta (nn igitur hujus generis?) diflJliens, quart- zi cryfiidlis haud raio durius , utplurimum fufeuni , intus paulifper, tnatris perlarum in modwn nitens.

p, 219. I. 7. I. aflinoti I. granadilli.

' 1. 9. 1. prope Genev. .'. egregiam polituram admittens , fpicU' lis nunc pavicantibus nunc rubellis , nunc obfcurius riibris quartzo peUucido excoleri immerjis.

poft 1. 9).

acicularis. 60. Gr. ex quartzo pellucido et aclinoti fpiculis compofitus.

Habitat vagus ad radicem viontium labaudicorum prope Ge- nevam.

I. 14. I). del, nunc fiavicantihiis rnhris^

p. 291.

444 ADDENDA QUAEDAM.

p.agi.pod J.ult.l.

Arcnne audam nigvae , pHlverem pyrium mejitienti, cum qmrfz.i albi granulis fier'

iniflne in valle pareeciae Cornubienlis Menaken (« qua •:tiam Menacaniraewo- vnne infignita fnit) ad ripas rivi cuptsdam ehviae , tmgneti ohj'equio(ae , in pul- vcrem tenui{Jimnm facik comminuandne et fatis ponderofaa (ZZ 4> 437 l looo) pYaeter fervnnt metallttm fni ^eneris inhaerere niiper fnjpicatiis , et nonnttUis ex- ferimentis comprohare a-nnifus jfi Cl, Ciregor {chendjch Amial, 1791. Vol I. p. 40. &c. iO;. &c. Vol. 2. p. jj.) foivitnr autevi acido vitrioH ijuod ame- thyfli inde tinclnvi nancifcitrir , attjue ex eo pir lixivium caerulei Benriincnfis forma pniveris albi , per tmciiiram vero ^ailarum forma pulveris ex rnbro aman- iii praecipitatur , et fiui pmefentia lixivinm illud ivipedientem , cjiio minus fer- vum caeridei berolinenjis ficie praecipitet: At dtnec catalogo metcillorHm inferii' tur, plura adhnc exfpeSlare juvat experimenta.

p. 362. poft 1. ult. 1. Argentnm rubrum , faltem in Hercyniac tt Saxoniae fodinis obvium nihit arfenid, at flibinm QU2. et ptiis^ continere , accurata docent Virornm Ctai\lfmwr<im Klaprothi (bergmaenn. Journ. 1792. Vol. i. p ij^i. &c, ) et Weltrumb (chem. Anml. 1793, Vol. i. p. 518. &c.) fcrutinia.

CRY-

===== 445

C R Y S T A L L I

LAP ID 0 SAE.

in Tabulis o<ijefiir l. 2. 3.

Latera. Plana.

1. Ftgiira l8cdrum: reflangulis 6. Trigonis 12.

lofjgith diniilibm, Columna oblonga hcxaedra acqualis. P^r^wzWwhexaedrae aequalcs*

2. Figtira iSedrum: re£langu!is 6. Trigonis 12»

transverjis. Co/«waa abbreviatahexaedraaequalis. Pyratmd<:i hexaedrae aequales*

3. Figura I2edruin: rcdangulis o. Trigonis 12.

coliim-.ia O. Fyramides hcxacdrae acquales.

4. l8cdrum:'ireftangulis 6. Trigonis 12.

2 oppnjitii latis : 2 oppojitis trtmcatis. Coliimna obionga.hexaedra inaequalis. Fyramides hexaedrae inaequaleSy

5. Figura ^edrtim: reclancjulis 6. Hexagonis 2/

aequalibiis. '

Columna obloni^a hexacdra aequalls. Pyravtides O. j^, Figtira Sedruni: rcctan^^ulis 6. Hcxagonis 2. altemis avgiijlis, Colwnna oblonga hexacdia inaequalis. Pyrarnides O»

7. Figura S^drum ; Pencagonis 4. KefcanguHs 4.

alteruatis ^lteriiaiis.

^olumna oblonga tetcaedra inaequalis , utroque line in aciem terminata,

8. Figiira loedrum : l'entagonis 4. Khomboidibus 4. Trapeziis 2. G?/«w«flobiongahexaedrainaequal!s, iitroque Hncinaciem terniinata,.

pLtnis 2 oppo/itis lutiorilms.

9. Figura i^edrum: rcctangulis 6, Trigonis 4. Trdpeziis 4. '

2 oppojitis angtijiis prioyi altcruis.

Columiia oblonga tecracdra iuaequalis. Pyramides tctraedrat^ inuequale?. piauis2 oppofitis latioribtis, planis 2. oppojitis latioribus trun-

catis. ^Q* Figura I2cdrum: Pentagonis 6. Pentagonis ^. a/ter/iii antiu/iiSf aequali/>us. Calurnna obionga hexacdra inaequahs. Pyramides triedrae ccntrariae

aequales, XI. Figtira I2cdnim : Fentagonis 6. Pentagonis 6. aequa/ibiis aequa/tbus

CQ/^mna brcvis hcxaedra acqualis. P^rumidcs triedrac contrariac ae-

quales,

12. FigiiYtk

446 CRYSTALLI Lapidofac. \

Lafeya. P/aua.

12. Figtira 14'cikum : Pentagonis 6. Trapeziis 6. Trfgonis 2.

Columna oblonga hexacdra acqualis. Pyramidcs triedrae contrariae

truncatae. ,

13* Figura I2edrum; Trigonis 6. Pentagonis 6, a/ternatis. Co/ui>ina abbreviata hexaedra acquah's. Pyr/xw/Wip/trJetlraecontrariae

planiufculae. 14. Figura I2edrum: Pcntagonis 4. Trapeziis 8-

Columna deprelia hexaedra iiracqualis. Fyramida tricdrae hinc con- p/anis 2 /atioribusvertica/ibtis. trariae. 15;. F/Vf/;'^ locdrum: Hexagonis 2. Trapeziis 4. Pentagonis 4.

Co/umna oblonga hexaedra inaequahs, utroque fine iiuiili modo in aciem terminata. planis 2 oppofitis /atioribus.

16. Figura i^cdrum: Tetragonis 6. Trapeziis 8.

2 difti, TelJera deprenatetragona : viarginibusAu^\\{:^\s,angulis{j[uetmnQ:\,th.

17. Figura locdrum ; Rhpmbis 2. Trapeziis 8«

magnis, Tefjera depreda rhombea: marginibus duplicatis.

18. Figur a i¥,cdruini Tetragonis 6. Hexagonis 12. Tejjera cubica : marginibus truncatis.

19. Fignra 6cdrum : Tetragonis 6.

aequniihus. Tejfera cubica : marginibus integris.

20. Figura i^edrum: Hexagonis 6. Trigonis 8» Tefjera cubica: angu/is parum^ truncatis.

21. Figura I2cdium: Rhombis 4. Tetragonis 2. Trigonis 8« Tejjera cubica: angu/is penitus truncatis.

22. Figura 6cdrum: Khombis 6.

acqua/ibus.

Tejjera cubica, in rhombum obliquatar 25. Figura 8cdrun>: Trigonis 8-

Tejjera o£laedra aequalis. 24» Figiira i^edrum : Hcxagonis 8« Tetragonis 2. Rhombis 4.

Tejjera ochedra : angu/is truncatis.

25. Fii^w»*^! 26edrum: Hcxagonis 8. Reftangulis 12. O^logonis 6. Tejjera c6taedra : margtnibus et anguiis truncatis.

26. Figura I2edrum : Rhombis 6. Rhonibis 6.

a/ternatis, ^ejjcra dodccaedra ac<iualis.

27, Figura

CRYSTALLI Lapjdofae, 447,

Latera. . Vlana.

27. Figiira izedrum: Rhomboidifaiis 6. ^hombis 6, nlternatis, Te[}efa dodecaedra elongata. 28' Figiira 36edniin: Rhoujbis 12.. Hexagonis 24. alfrnatis. llnearibus. T(?j^rt dodecaedra : marginibus XvunCZU^.

29. F;^7/m I2cdruin : Pentaoonis 2. Trapeziis lo. Tejfera pentagona deprefla.

30. Figura I2'6dium : Fentagonis 2. PcnLagonis 10. Tejjera decacdra aequalis,

31. Figura I2cdrinn: Scalcnis 12.

proximis paribus. Te/T^^^rt f. colnmna nulia: Fyramidibus duph*cato-triedris contrariis.

32. Figura iScdrum: Hexa^onis 6. Rliombis 12. ' '

Tf//£'>-/7 kibcolumnaris hex2(fdra: Fyraniiddnis hcxacdris aequah'^us.

33. Figura 22cdrum:"Hcxagonis4. Trapcziis^. Pent.igoii.t2.Hexagon.2i

proxiwii parihus. Columna hexaedra inaequalis : Pyramidibus hcxaedris truncatis. pianis 2 oppojjtis iatioribus. planis 2 oppojitis duplicatis. ^^^.Figura i^edruin: Ke£Vanguh"s 2. Hexagonis g. Rhombis 4.

Columna hexuedra inacqualis : Fjramidihus tetraedris cuneatis, p/tinis 2 oppojitis aUciiis. planis oppofitis vnnoribus,

35. Figura iScdrum: Hexagonis 12. Tetragonis 6. Tejjera cubica : marginibus truncato-planis. planis 3 p> oxitnis

aequaliter flriatis.

36. F/^ttn? loedrum : Trigonis 8. Tetragonis 2.

alternis\

Tejfera cubica : angulis 2 proximis totis truncatis»

37. Figura loedrum: Trigonis 4. Hcxagonis 6.

linearibus, Tejjera ^edra : marginibus truncatis.

38. Figura I2cdrum: Tetragonis 2. Hexagonis 4. Rhoinbis 6» Tejjera rhombea inaequahs : marginibus 2 proximis truncatis.

39. F/g-«r/iSedrum: Hexagonis 6. Khombis 6.

CoLumna hcxaifdra aequalis : pyramidibus hexaedris aequilateris. dijjert « 32 , titi iolumna a tejfera,

* Hexac"

4^8 CRYSTALLI L^pidofae.

Hexaedrac. 19. 22.

Oiftaedrae. 5"» 6. 7. 23^

Decaedrac. 8- Iv I?- S^* 37.

Dodecaedrae. 3. 19. II. 13. 14. 26. 27. 29, 30, 3I, 38» 39»

I^edrae. 9. 12. l6. 20. 21. 24. 34.

iSedrae. I. 2. 4. 1^.3». 3$. 40.

24'edrae. 54,

26edrae. 25.

36cdrae. 28«

A. Khombus.

B. Rhomboides.

C. Ke£tangulum,

D. Trapczium,

D. H. HILL LIBRARY Horth Carplina State CoUag^

INDEX

I N D E X

ALPHABETICUS NOMINUM IN HOQ TOMO OBVIORUM.

M\hich 70

Adiatcs 18I; 237

angi.ilofa 237

aniitilata ib,

colorcs refie£len3i6i

«luriiruna 237

faiciata ib.

fere pellucida i6r

figurata 208

islandicus 154

mufcofa 237

opalina 205"

pellucida 197

ruderalis 237

ruralis ih,

Itcllaris ib.

unguium colorc 159

vix pellucida 206

vix femipciluci-

da 208

Acicularis 55

Acida 44> 48

Acidum,

acreum 44, 48

arfenici ib.

boracis ib,

fluoris mincra-

lis ib.

kpidis ponde-

A. molybdenac 44,48

iniuiaticum 44

nitrolum ib.

ofTium 58

pliofphori44,48o8

ialis cQmmunis 48

fiiccini 44, 48

vitriolicum 44, 48,

264, 267

Acria 56

Adinetus 61,65,75,76

fibrofus 75

vitreus 76

vulgaris. ib.

Acus 54

Adamantina 61,65,67

Adamantinus6i,67,2i3

Adamas 61, 66,21 1>

212

ruhcr 170

Adhaercntia S^

Adularia l8l

Aer.

hepaticus 49

imdammabilis i^b.

Acrugo ^44

Acthiops ^ij^

Actites 54, 3?2

marmoreus 91

£ltccus 20(^

Ff

Agarfcus mineralis 4S Aggregatac 54,55,62, 63, 67 Alabaftrites 99

Alabaitfum 11$

Alatites 41$

Albatrc loz

Alcaii

aeratum - 257

fixum 25^

iT)ineraic58,257,25$

orientale 257

vcgctabilc 45

volatile 25$

Alcalia 257

Alcahna ^^

Aldrovakdi 80, 122^

397

Alumcn 62,256,267-

270

bituminofum 269

butyraceuHi 2<S$

communc 26^

fiirais ib.

iapidofiim 170, 171,

199,211

inarmoris 269

miiriaticura 267

nativum ib.

nicens 269

nudum

450

INDEX ALPHABETICUS

A, nudum

267

Ampelitis

280

pholphoreum ib.

Amphibioh'thus

62,

quartzofum

199

385j

, 388

romanum

269

crocodili

388

fchilli

ib.-

ranac

ib.

fohtarium

321

teftudinis

ib.

folutura

268

Amygdalac 54, 55

fpatpfum, ..

. 129L

Amygdalites 62

:, 67,

talcofum

321

238

-243

terreum

268

achatoidcs

242

turfae

270

aeruginoiiis

240

Aluniinaris6i,

.66,133

albo - fufcus

243

nativa

133

albo - guttatus

ib.

Aluminofac 39, 56, 62,

albo- macuiatus242

63, 66

ajho - viridis

243

Aluminofus

39, 269

argillaceus

241

Ahitd montana

' 7^

argillolus

ib.

Alveohis

412

asbeltinus

239

Alwarlten

106

brecoiatus

241

Amalgama

375

caementarvus

239

Amara

56

chalcedoniuS

241

Amarum 631 256, 265"»

chloroftiflus

ib.

266

cin«rcus

243

animale

266

Cronitcdti

242

calcareum

265

durus

241

genuinum

ik

ferrifer

ib.

murale

266

ferruginofus

242

muriaticura

265

fornacum

238

nitrofum

266

j;cmmifci'

242

Amarus 61,

66,189

glandulofiiS

238

am-azonius

189

gfanaticus

239

Arabra 62,275,28?,

granitoides

241

284

gypfeus

240

ambroiiaca

283

helvctieus

243

grifea

ib.

hetruricus

239

maritima

ib.

homogeneus

ib.

imicoior

284

jemticus

242

variegata

283

inconfpicuus

ib.

vulgatior

284

lameJfoius

239

Amethylhis

204

lcucochlorus

ib.

Amiantus

72-76

margodes

242

Ammosiaaun

.262

marmorcus

241

Amnionitcs

411

olivinus

ih.

Amorpha

54, 5^

pioeus ■

ib.

A. primigenius 239

pyromachus 242

quartzifcr ib,

radians 24I

rhaeticus 238

fchiftifcrns 242

lcrpentmus 240

{ibiricus 243

fimilaris 242

fordidus 240

fpatofus 241

iieatiticus 24O

tricolor 243

tuberofus 240

" variolofus ih,

vulgaris ib.

zcolithicus ib.

Andreae 201, 245,

269, 396, 397

Androdamas 90, 181,

410

Angulata 54, 55

d Annone 180,407,427

Anomitcs 405-409

Anthohthus 439

Anthropolithus dly

385> 386 partiahs 386

totalis ih.

Antimonif.

galcna 301

minera 300

cchra ib^

rcgulus 299

Antimonium 299 - 302 albo-grifeum 301 auripigmcnto mi-

neralilatum 300 fibrofum 301

mincraliiatum 299* 302 nativum 299

nudum ib,

rybrw.m ih^

Apati-

NOMINUM IN HOC TOMO OBVIORUM.

451

Apatites6i, 69,130,131 coliimnaris 13I

oftaedrus I30

priiinacicus ib.

rupcltris ib,

tabularis ilf,

triedius I31

Apiuonitrum 258

Apyra 57

Aqua 8

fortis 58

niarina 173

regis 58

/iquamarinfchdrl 174 Aqnilinus 332

Arborekentia 54, 55 ArdeCa 61,66,147-1^8 atrara I49

bituniinofa ib.

cinerea 15*3

compaftiflima 149 ex viricii (.iccreai^S purpuraicens ib. purpurea ih.

rubra ib,

folida ib.

tabularis I47

tcgularis 148

tefiularis 150

undulata 149

virelccns 148

Arena 61,66, 191193 aurea 380

campeflfis 193

Caflenra 192

colorata ib,

ferrea 321, 522

grofliufcula 192, 193 gyplea 118

lictcrogcnca 19 1,192 horaria 193

lacultris I92

margaria 193

mctaliica 3^1

A. micarea 192

inobilis 193

nitida I92

ochracea ib. quartzoia 192, 193

rultica 192

iaxola 191

filicea ih.

iuburinacea 192^

(ubtilis 193

Arcnarius 62, 67,

248 -2> 9

amnigenius 2^3

argiliaceus 252

calcareus 2?l

coagmcntatus 249

cobaltircr 253

coloiatus 252

compadus 29>

cryitallinus 250

cuprifer 253

decuiTatus 25?

duriulculus S48

durus 254

fahlunenfis 252

fvrrugiuofus 253

tifiilis 252

fiexilis 248

foraminulentus 249

fnabilis 252

frumcntarius 255

fundamentaiis 2->0

giarcolus 253

grifeus ib.

Heienae 2>0

livonicus ih,

maigaritarius ib,

molaris 2^4

novacularis ib.

porcellanus 252

poroius 249

radians 255

fconicus 250

itillatitius ib.

Ff 2

A. ftratarius 2^8

lulphureus 291

variolofus Z^y

Areujtae 24

Argenti

ir.inera 300

ochra ib»

Argencigo ib.

Argentujn 62, 291, 356-364

aibidum 365

albo • grifeum ib. album 303, 363

arier.icale 33^

arfenicatuin 359

butyraceum 357

cinereum 347

corneuin 35^

diaphanuin 35$

fibroium 300

fragile 36 1

malieabile 360

mineraliiatum 300,

308, 316, 341,

347, 349, 357»

358, 360, 362,

963.

moiybdaenaCum 360

Nagyagcnle z7/«,

nativum 316, 356

nigrum 357

nitens 362

• nuduin 356

obicurnm 357

plumbei coloris 360

purum 356

rnbefcens 362

rubrum 362, 444

itibiatum 359

vitreum 358

vivum 374

aincofum . jog

Argilla

4>2

INDEX ALPHABETICUS

Argilla 61,66,68-/0, 72, 134-143 apyra 134, 135 arde cohaerens 13S arenaria 14 1

argentifera I42

arventis 141

aurifcra 143

bulloia 138

caerulcfcens 1 37 cobaltitera 142

comiTiunis 137

Gonipolua 115, 1^4, 138, 140-142 ccuftacca 136,137 cuprifcra 142

fcrmcntans 141

figulina 137

fiailis 136, 138

iiltularia 135

flavefcens 139

fullonia , 136

foUonica «^.

fiillonum i^.

fufibilis r^.

grandaeva 141

iiumofa 142

incarnata 136,137 indurata 138

inturnefcens 141 lemnia 136

lutea 140

inartialls 269

mineralis 142

niixtali3,lI4»i58, 140-142 r.ivca 13?

orc liqucfcens 139 piftoria 14^

pinguis 139

porceilana 134

pura 134; ^^9

puteolana 143

rubens I4*

A. rudis 114,134,137

falfa 142

fcabra 140

finenfis 139

foluta 141

fterilis 138

fubfufca 114

fubtilis 135, 136,

139, 140

teffulata 1 37

tripoiitana 140

tuincfccns i^,

vcroncaiis ilf.

viridis ilf.

vitrefcens 136-139,

141

vitriolica 142

vix cohacrens 141

vulcania 47

vulgaris 137

Argillacea 56,62,63,

6y, 133-169

Argyrolithus 156

Arioftt , 278

Annenius 342

Arfenicalia 56

Arfenici

calx 335, 336

Arlenicum 62,291, 334-338 albicans 937

argentiferum 338 calciforme 335

cryltallinum 33 5^,

337 cubicum 338

fulvum 353

luteum 336

metalliforme 337 mineraliiatum 334,

336-338,353 nativum 334-336 nudum iK

poroium 335

A. rubens 353

ruhrum 336

fquamofura 337 fulphuratum 337 terra mineralifa-

tum 335

telbceum 334

Artis termini 52- 58

AsbcIUis 61,65,72-76

argentifcrus 75

fragilis 73

maturus ib.

tortuoius 74

vulgaris 75

Afchendrecker 168

Afchengehirge 43

Aichenzieher 168

Afpera 53

Afphaltura ' 279

Allacoiithus 36!

Allacus

petrificatus 361

Aiteria l8l, 427

columnaris 427,430 Altcrios 181

Ailrion 393

Atramentarius 273 Attraftoria 57

Augitcs 443

Auripigmentum 336 Aur«m 62, 291, 37S-

383 albidum 382

arenarium 380

brafteatum 383

cinereum ^%z

larvatum 38 C

inineralifatum 308» 381, 382 molybdenae 381 nativum 378-380 Rudum 378-380,382 pyritieolum 382 xufefcens 380

Bibia>

NOMINUM IN HOC TOMO OBVIORUML

4)3

A. ftibiatum ggi

virefcens 382

Avanturina 218, 227,

248

B,

Saciltaria 54, 56

Baiey 106, 39 1

Baldajfari 267

Ealfamum 279

Bandachat 237

Banditein 124

Bardlglio I07

Bartbolinui 9 1

Barytes 61,65,79-8? a«frata 79

bononienfis 80

compacta ib.

fluorata 46

lameliata gt

lamellora 79

liiillatitia 83

terreftris 80

vitriolata 80-85 vuljjaris %l

Withcvingii 79

Bafaltc

pidoccbiofo 232

Bafaltes 61,66,76,82,

151-153, 168

caeriJeus 165

coliminaris 151

cryftalhTatus 168

pyramidalfs 152

ichiftofus 151

tunicatus 152

Batrachita 390

Baithin (J.) 417, 427

Bautner 87,118,119,

128,1 42 J47.'Si»

170-172,175,176,. 183,185.203,204, ao6-2o8,3ii,237j

273,280,296,307, 342.375>389,408, 428. Beckmann 68

Belemnites 413

Bellaria lapidea 401 Bergflcifch 74

Bergholz ib.

Bergkork ib.

Bergkriftall 20 1

Bcrgledcr 75

Bergman (T. ) Praef.

44. 45. 79? "7'

164,167,172,173, 293.296,310,311 Bcrgmeel 86

Bergfeife 137

Bergzunder 75

Beryll 174

Beryllus 173, 174 Beyer 70, 185

Bezoar 17

Bibula 57

Bimsftein 155

Bindheim 79, ll o, 1 6 5, 174,298,367,382,

443-

Bjorklcra 138

Bismuthum 354

Bitterfpath 442

Eituraen 62,275-277-

282

durifllmum 280

elatticum 279

filTiIis 281

fluidiffinnini 277

fluidum 277,278

friabile 279

hepaticum 125

humi turfae 2S0

lapidcum 281

liquidiufculum 278

marmoBcum 108

icUiftofuni 281

Ff3

B. fegne 278

foiidum 279, 280,

282, 284

fubfriabile 279

fuillum 108, 109

tcnax 278

tcrrae 280

Bituminofa 56

Btane 2 59

Blcnda

granatina 78

turmalina ib.

Clende 306

Bicyghmz 371

Bleyipat 366-368

Bloch 320

Blutftein 326

Baccanc 80, loo, 200,

406

Boet 390

BoJus 158, 139

durior 139

induraia 77, 33°

rubra J ?9

viridis 140

Boracites 61,65,132

cubicus 132

Boaax 58, 62, 168,256,

25S, 259

calcarius 132

crudus 299

depuratus ib,

elc<!n:ricus 168

lapidofus 168, 172,

173, 17?

margodes 176

nudus 259

fedativus 2>^

tcfllilatus 176

Barch (c. a.) 22/

Borlace 310

£or«(Eq.a.) 82,91-94» 96, 105, 123, 124,

142,143,165,194- 196,

454

INDEX ALPHABETICUS

196, 199-205,' 209,

224^228, 2^0,237,

ZVi 242-245, 270, 2V4,302,3i6,357, 37b.3»i>3S2>387» 391. Bo/e (a) 365

Botryoides 54

HoP.lJrt 279

iBo^/ff 80

Bradeata 5^

B'-.ii((ichieFer l49

Brmdt 27', ?15

Breccia 62,67,244 247

acgyptia 246

aretiaria 247

argillcia 244

baiahina 24^5

cale.resL 244

cornca 245

cupiifera 24^

frutituiofa ib.

glaniiuiifa il>.

heivetica 245

jalpidea 246

indetermmata 246,

247

lavina 24?

marmorea 244

inixta 24S

porpiiyrea 247

quartzofa 246

faxufa 247

rchiltura 244

ferpentina ib.

iHlicnia 245

Iteritis 247

vercle d'Egitto 246

Breiiling 281

Bye^n 207, 412, 4» 3

Briilac 269

Brocatello. 107

Bromei I7> 39*

Brihkmann 73, 135, 159,181,209,220,

248. BriinnicheSS, 309, 3 1 T,

377> 378

Bacardites 399

Bufonites 390

BuFonius ib.

BUttner ib.

Bullites 414

Buttermilchcrz 357

Byflus 73

V^acholonius 205

■^Cadmia 306

Caementum 61, 66,

143 145

columnarc 145

Caerulcuin monta-

num 342

Caillon d'Egyptc 186 Cataminaris 306

Calcariae 61,63,65,

85- 132 acratae 44, 46, 50,

85-117 boraxatae 51

fiuoratae .44, 51 pholphoratae 5t vitrioiatae 46, 51 Calcarius 103, 104, io6, 107 ex aquagenera-

tus 88

figuratus 99

micans 103

Calccolariua I06, 397

Calcinabiles . 57

Cakulus 2f, 28

Calx 85)86,118

aerata 85

alabaftrina 1 1%

. arlcnici 335, 336

A. conchacea 85

hepatic* 251

niartialis 329

paluftris 141

pura 8^

teitacca 85

Caiwehuja 2o8

Cancer

lapidefaflus 391

lapideus ib.

Cundida 202

Capillaria 54, 55

Caput medufae 426,

427> 430

Carbo 285

Cariofus 61, 66, 146

anglorum 145

Carncolus 206, 207

albelccns 207

flavelcens ib.

fulcus 206

Caro 74

Carpolithus 101,428,

439 Cartheufer 35, 69, 71,

86, 88, 90» 93,98-

100,103, 106,11 £• 114,118-121,134- 137» »39,140,145,

i48,i5o,i5i»i58»

179)187,188,191- 193*198,248,252, 254,258,260,263, 264,268,269-273,

277280,282,284, 288,294,296,297,

299, 307) 3 15- 3 > 7» 319,322,324,335,

339,342,344,346, 347)349,352,354- 358, 360, 362-364,

372,376)378,379) 386,431,435. Caryophyllites 428 Caiyo-

NONflNUM IN HOC TOMO OByiORUM.

45?

Caryophylkis lapi-

deus 42S

Catophthalmus 181 Cavallo 47

Celleporites 425

Cellulae 54-5^

Cenchrites 103

CerufTa

nativa 365

Chalcedonius 61,66,

205:-2IO

caeruleus 206

cryftallinus 209

dendriticus 208

fafciatus ilf*

fufcus 206

genuinus il'.

luteus 207

maculatus 208

nia;cr 206

ftillatitius 209

viridis i^.

Chalcedonyx 237

Chalcitis 273

Chalcolithus 292

Chalkoiit ik

Chaiybs 58

Chaniitcs 402

Charbon de terre 28 1

Charpefitier (n.) II 8,

228-230,234,242

Chauilt 80

Chiriti 102

Chlorites 68

Chloritrchiefer 72

Chlorogranatus 61,66,

190, 191

dubius 191

verus 190

Chryfoberyllus 174

Chryfocolla 344

Chryfolainpis 127

Chryfolithe 98^ 164

Chryfolithus 174,17^,

178

colores refle£lcnsi74 Chryiopras 209

Chryloprafus i^.

Ciampini 73

Cieerchina 24?

Cimolia 17

Cincres nilcano-

ruin 143

Cinnabaris 376

Cipolinum 227

Circonius 6t, 66, 188

zeylanicus 188

Citrinus 203

Coagmentatae 53 55 Cobalti

minera 314- S^?

ochra 314- 316

Cobaltigo 315

Cobaltum 62,291,314-

318 aeris niodo lu-

cens 353

arfenicale 317

calciforme 314

cryftallinum 317 cFyftallifatum ilf. facie tcrrea 314 hifpanicum 31S

inineralilatuni 314-

317

nigrum 314

ochraceum 3 14 - 3 1 (^

pyriticofum 316

icoriae (imik 314

fcoriatum 314

ftercorcum gi6

fulphuratum iO»

teftaceum 335

Coboldbluthe 316

Cochhtes 411

Cohaei^ntia 55, 56

CohacAo ,52

Ff 4

Colite»

101

Collini

145

Color

52

Columua

406

Columnae 55, 56

Combuitibilia

40

Compafta

5?

Concha lapidea

406

Conehacea

53

Conchices 392,

406,

408

anomius

392

trilobus

ib.

Conchyliolithus

62

Concreta

28

Confetto di Tivol

i loc

Connaca

55

Connexa

56

Continua

5»

Copal

40

Corailia

4?>

Coraliiolithus

62

Coriaceus

225

Cerium monta-

num

7?

Corneus

77

cryltalhTatus

15«

diaphanus 207^

.237

durus

153

fiifilis

225

lapis opaciis

182

mollior

225

rigidus

ib.

fciopotarius

182

trapezius 23 1,

232

Cornu Ammonis

411

Corticata

56

Corundum

213

Cos 248- 255

aquam transmit

;-

tens

249

arenacca

24S

caedua

251

calcarta

ib.

coag-

45^

INDEX ALPHABETICUS

C. coagmentata 249 colorata 2^2

conipada 25?

CPthria 248

coticularia 258

fiflilis 352

flexilfs 248

fbraminulcnta 249 friabilis 252

ftmrfaincntaHs 250 glareoia 255

molaris 254

mollis cae(}u3 2^1 ^orcelian«a 2>2 ^faxofa 25^4

f»lidiBfcuIa250, 2>5 ftrataria 252

tigrina 246

vanolaris 255

Cojia (da) 69,72, 86^, 104-109, 113, ir^, 136, 137, 139, 146- 149, 236,249,250,

2^4. 5io> 342-

Coticula 2^2

Cottonltone 230

Crapodina 390

Cratvford 64

Craydon 44 1

CrdU (a> 248

Cremor^ 89

Crepitantia 56

Creta 61, 65,69, 85,86

argillacea 113

eonchacea 85

&rinace3 86

fuica j\6

granulata 85

pulverulenta 86

rubra I 39

fcriptoria 86

fquamofa ib.

teftacea }J5

Crentzkriftalien 8?

Creuzitein 228

Cnrtara 56

Crocodili fcelcton 388

Crondedt 57, 68 - 70,

72, 73, 77, 80-82,

86, 87i 89-91» 9?»

95, 98, 100-109,

111-116, 118-122,

124-129,134 145,

148, 149» 153-1^8, 161- 164, 168, 170- 176, 179-184,186^ 188, 195-198,200, 201,203-212, 214-

216, 2t8, 222 225, 231, 232, 236,237,

239, 242, 244-255»

257-260, 262, 264, 266, 267, 269, 271, 272,274,276-2861» 292 297, 299- 302, 304- 3^7, 320-342, 344- 347» 349- 3> 8, 360,362-368, 371- 380, 382, 383, 386, 387. Croflbpetra 6 1, 65, 83,

84 hercynica 83

fcotica 84

Cruftofa 54

Cryftalli 54-56

fpatofae 93 95

zeolites 162, 164 Cryllallus 200 -2O5 aluminjformis 129 colorata 204

gypfea 122

hexagona 91, 201 islandica 90

montana 200-205 natriformis 82

nitriformis 95, 202

C. {elenitfea 12}

fubnitriforrais 92-

95, 97 tinfta 203

ventricoft 202

CUbus 54, 55

Culter 58

Cuneata 54

Cupri

calx 342 - 344

niinera II 6, 340,

347, 3?i,439

ochra 340, 342, 344-

346

Cuprigo 342

Cuprum 62,291,339-

35^

aeris 344

albidum 345

altaicum 34S

argento et arfe-

nico miftum 347 argillofum 343

arrolum 344-346 arlenicale 345

aurichalceum 350 caeruleum 342

eampanarum 350 cinercum 347

cornubicum 350 corrolum 116,340,

342» 344

cryftallinum 339

dalicum 349 qrofum 344, 346

ferruginofum 345

foctidum 348

fuliginofum 342

fulvum 349

hepaticum 341

hercynieum 348

lateritium 34Q

laxenfe 356 jl

lazuli 126 minc-

NOMINUM IN HOC TOMO OBVIOKUM.

457

C. mineralifatirm 340-

342,345-349,351

rativum 339

Nickeli ^<y^

Niiolat ih.

nigncans 346

nudum 339

ochraceum 345

pallide grifeum 347

phlogifticuiu 351

piceum 341

plumbeum 348

praecipitatum 339

pfittacinum 348

purpurafcens 34^

purpurcum il^.

purum 339

rubrum 340

falitum 49

fchifti J16

fchiltofura //'.

folutum 342

talcofum 543

teflellatum 345

violaceum 346 vindc 343, 344

vitratum 350

Cyanites 165

Cyiindrites 414

Dale 69,71,50,87^ 122, 137, 159,155» 260, 286, 301, 324, 376, 413»

DoJiz 324

Darry 276

JOatibentra 102,248 Bavila 389>39J>405> 430 Decrepitantia 57

Decuflata 54? 55

Deniant 211

Demantipat 213

Dcndrites

Dentalites

Denticulata

Dcntiformia

Detonantia

Diaphana

Difcoidca

Diffolubiles

Dodecaedta

208 420

54 ib.

57 53 ib.

■ 35 54,56

Erhart Erola Efcharite» Euelafius

413

54

429

44^

Holomieti ( Deod. de)

154, i55> 233^441 Donacites 400

Dufliha 52

Dura ib.

Dtitens 181

Dyfodes 109

E

chinites 394*997 Edelfeld 21 5, 224 Effcrvefcentfa 57

Eifenfandcrz 2^3

Elaftica 52

Elefirica 57

Eleatum 282,283,359 diaphanum 282

opacum 283

ii'E/hiijar 294

EUiptica 54

Empyrcumatica 56 Encrinites 430

Fncrinus ib.

Eugejirdm 2^9, 304 tntoraolithus 62, 385,

391. 392

cancri 391

monocuK 392

paradoxus ib.

Entrochites 425

Entrochus 426

Epitonium 427

Erde

gclbe 140

phofphorefciren* de 127

Ff s

r ahlerz 347, 375 Farina foflilis 86

Farta 54

Falciculata 53-56 Fatilcentia 57

Fan)ns, de S. Fond 143 Feldfpat 6r, 178

Feldlpatum 66, 179-

ISI, 445 cubicum 179

fibrofum 44}

lunare 181

variabile iSo

vulgare 179

Ferber 82, 95, I04f iio, 129, 143, 145» 165, 173, 174, 209, 227-233, 236,239, 241, 242,244-246» 250, 262, 269, 303, 324, 360, 370; 375» 442, 443-

Ferri

calx 293

minera loo, 188,

320-322, 32J, 329,

332, 334-

ochra 329, 330

terra 3 30

Fcrrum 62,291,319-

334

acido corrofum 330

acido Ifilutum tb,

amorphuni 188, 323

arenae 321

arenofom 328

argillaceum 33O

arlenicalc J33

arfeni*

45?;

INDEJt ALPHABETICUS

JF» arfenico mincra-

lifatucn 294

attraftorium 323 fca{alticum 324

taerulefcens 325 c&eruleum 331

calcariis lapidi-

bus inhaerens 329 calcarium 321

calciforme 293

ccIUiloium 325

chalybcatum 320 commune 320

compa£lum 328 corrofum 284

cryftalUnum 321 cryftailifatum iif, decuflatum 322

fibrofum 323

glarcolum 321, 322 glomeratum 328 granofum 321

granulare 323

hepaticum 322

intra£labile 187,294, 296, 324-326, 329-

lamellofum 322

lapidi vitrefcibili

inhaerens 293 limolum 332

micaceum 324

mineralifattim 187,

188,244,296,320-334.

N ramofum 99, moUe 321

nativum 319

nigricans 284» 296 nigrum 294

nitens 322

nudum 319

ochraceum 326

pallide lutetim 288 fhlogifticuna 334

F. retraftorium 187,

320, 325

rhombeum 320,322

rubricofum 326

riibrum ii,

feledtum 320

fidereum 32 r

filiceum 330

fmaltinum 331

folutum ilf.

fpatofum 329

fpeculare 3 2 5:

fquamofum 323, 324

fubaquofum 352

fubtetraifdrum 324

fuecicum 322

fulphuratum 333

talcofum 32 1

terreftre 139

tcrrcum 330

teflcliare 321

virens 322

viridc 333

Feftucaria 53, 54

Fibrofa 53

Fichtel (a) IIO, 160-

163,165,167,177,

209,219,225-227,

285, 369» 443- Figura 54 - ^6

Figurati 17

Fiiamcntofi 35

Filiformia 54

Filix petrefafla 433 Filtrum ' 105,249 Fifchfchiefer 389

Fiflilis.

caerulefcens 148 calcareus ic8

durus 148

friabilis 150

mollior 149

moUis 150

niger 147, 149

F. rudis, 148

folidus 147

fubtiUor 148

Fiftula flammipo-

tens 58

Fiftulofa 54

Fixa 57

Fleurian deBeUevue^i^i FlcxiUa 52

Flisftcn 109

Flores antimonii 300 Flos

cobalti 315

ferri 99, 258

wismuthi 355

Fluida 53

Fluor 61,65,127-130,

203-205,209

compaftus 127

cryftallilatus 128

cubicus ib.

mineralis ih,

pulverulentus 127

pyramidalis 129

fpatofus 128

tabularis ib.

Fliirt 324

Foraminulcnta 54

Fortii 262

Fosforo minerale 80

Foflil rothes ftrallch-

tes 443

Foflllia 28

Fourcroy (de) 369 Foveolata. 53

Fragilia 52

Fragmenta 54

Friabilia 53

Frigida ib,

Fruticofa 54" 5*5

Fuligo . 285

Fulminaris 17

Fumantia 57

Funck 306

Fufibi-

NGMINUM IN HOG TOMO OBVIORUM.

45>

Ftifibilia

57

Fiilbrii

46

Gadolin

370

Giiften

162

Gagos

280

Galena

371

antimonii

goi

Itriata

373

Gamniarolithus

391

Gajfendi

248

Geanthrax

49

Geijer

316

Gemina

56

Gemma ^iyf^CfS]

r, 66,

170

-177

alabandica

173

granatica

176

pcllucidiflima

171

172, 175,

, 211

d. Stephani

207

Gemmae

56

Geodes

54

Geographicus

17

Ceorgii. Praef.

Gerhard. Praef.

86,

89,91,97'S/9»

104-

106, 109,123,

.125:,

129, r^jo, 174.

.179,

V 196,3*0,311

f.

Qesner. C. 20i,

260,

289» 3H9. 390,394»

411,413,427

f

Cesner J. 142,

'386-

389.39i,?94,4ii.

413,430,438,439

CesnerJ.A. 314,

3»5,

331

.353

Geftcin

porphyrartiges

230

Cioeni (Cav. de)

144,

i^3-'5^»i67.

216.

218,220,221; 233.

227*

Giltftein 238

Girtanner 168

Glacies Mariac 121

Glandtilaria 56

Glarea 192, 193

argillofa 141

indurata 140

mobilis 192

mobilinima 193

itcrilis 192

Glas.

Miillerirchcs 179

ruflifches 156

Glasamiant 73

Glaskopf 326

Glimmcr.

griiner 292

Glimmerfchiefer 223

Globus 54" 56, 332

Gloflopetra 390

Gmelin C. Chrn. 145

Gmelin J. G, 412

Gmelin S. G. 277

Gneis 224

GneifFum 62,67,222-

227

alpinum 222

Aitenbergenfc 224

argilloiiim 225

balalticuin 226

bicolor ?^.

Eornii 224

corneum 22^

cotiarium il>.

durum 227

fornacum 222

glandulofum 227

granaticum 226

granatinum il/.

jemticum 224

Jamellofum 226

Jucidum • ib.

micaccum 222

Biicans 227

G. olivinum 226

quadiiiplex ilr.

quartzoium 227

radians 224

faxonum ilf.

fcorlinum 222

fpatolum 224

Iplendidum 226^

iquamoium ilr.

Jtcatiticum 22f

fycniticum 226

topazinum 22>

triplex. 226

Goldkies 382

Gorften log

Graduata 55, 56

GranadiJlus 443

Granati bianchi di

Nepoli 167

Granatus 176

crocis martis et

jovis niKXtus 176 cryrtallUatus ib. iiguraeindetermi-

natae 176, 177

martialis 176

vcfuvianus 167

vulgaris 176

Granatinae 37

Granitcs 62,67,214-

221, 44?

acicularis 443

aftinis 221

alhofufcus 217

argentatus 22 C

asbeltinus iO.

baialticus 21^

havaricus 219

. bicolor 218

bractcatus 22 1

calcarius 2i6

capillaris 219

cl;loroftiftus 22 1

corneus 2iji

creta-

46o

INDEX ALPHABETICUS

G* crctaceus 217

dichrotis ib,

durinriinus 220

«liirus 214

€fflorefcens 219

clegaiis 217

fufcus 216 Garpenbergcnfis2i8

gemniaceus 221

geouinus 214

Gioeni 217

glacialis 2i8

granaticus 219

granatifer 220

granatinus 217

grandaevus 2i6

helveticus 219

Hoepfnert ib.

homoceneus 220

inconlpicuus S18

lameliatus 221

lamellolus 217

leucomelas 2i8

lucidtis 221

meloleucas 219

micaceus 2i6

micans 217

niontanus 220

mnntium 221

muriaticus 218

nitens 217

nitidulus 220

olivinus 221

radiatus 220

lcorlaceus 2i6

fcoriinus 21 >

ferpentinus 2i8

fimilaris 221

iimplex 214

fplendidas 220

- fquamofus 2 16

taIC|ifer 220

talcofus 216

tirolenils 219

G. tricolor 217

triplex 218

fariegatus 219

varius 217

vircfccns 220

viridis 21?

zillenfis 220

Granito di Corto-

na 253

Granitone 228

Granitporphyr 230

Granulati 53» 54. 56

Graphites 62, 275,

■ 284, 285

Greptolithus 19

Grauwakke 253

Gre^or 444

Greiiat deValence 267

Grew 386

Grignardus 119

Grill 259, 304

Gronoviui 87» 88» 105,

109,176,313,332,

339, 346, 347»430>

431.

Grofchke84,i64,2i3,

279, 296

Griinfalz 261

Grimltein 21 6

Gryphites 406

Gtiettard 68

Gnr 118

Gurgulio 58

Gypfum 61,65,71, 80-

82, 118-125

arenaceum Ii8

argillofum l2o

crydallifatum 82,

122

fibrofura I19

glaciale 122

globofum 124

iameilare I2i

lenticulare 123

G. prismaticum 123

pyramidale ib.

radiatum 120

fchiltofum ib.

folidum 119

fpeculare 121

itillatitium 124

ftriatum I19

terreftrc I18

terretim ib.

tefliilarc 122

tetraedrum 123

ufualc 120

Gypfus 118,120

Jriaarftein 219

Habel 179, 285

Hacquet 152,164,183,

250,303,324,367,

375,378.

Haemachates 185,207

Haematites 326

caerulefcens 324

flavus 326

nigrefccns ib.

ruber ib,

folidus 32S

Haidinger (de) 25 1

Halinatron 258

Halotrichon 268

Hamilton 1 54

Hammites loj

Happel 385

Harenberg 426,430

Hajfe/qitifi6l,2 14,279

Hiijfenfratz 164

Heliciees 418

Hclniintholithus 385»

393-430

alcyonii 428

alveatus 394

arcae 402

afteriac 393

auricu»

NOMINUM TN HOC TOMO OBVIORUM.

4^1

H. auriciilaris 419 buccini 41^

chitonis 398

coni 414

corallinac 429

craniolaris 406

echini 394^39^ gorgoniae 428

hehcis 418

ifidis 42^

judaicus 397

Icpedis 398

inadrae 400

iDediiiae 4^0

muricis 416

pennatulae 430

phoiadis 39H

portentorus 430 iabellae 421

fertulariae 429

i\iondyIi 402

ipongiae 429

lirombi 41^

tcrcdinis 421

tubulariae 429

veneris 400

Henckel 316, 386

Hcpaticus 61,65,125 iolidus 125

ipatofus ib,

Iquamofus ib.

Herbac

capillares petrifi-

catae 43^

Bermann 387, 388

Herrmann 165, 219,

227

Heteromorpha 35

Heyer 83> n^

Hiarne 142

Hiemer 430

Hoefer 258

Boepfner, Praef. 189,

215,229,234-237,

S4J,

Hoffmann. Pracf. 68, 74, 7t:. 77» 78.81, 117,129,140,158, 165,167,174,178, 183, »86, 190,199, 200,206,215 221, 22^,251,234,236,

269,270,333,437- Holzopal 160,437 Holzfteia 437

Holzzinn 311

Hornblende 61, 65,

77.70

bafaltina 78

labradorica 77

vulgaris ib.

Hornblendefchie-

fer 225

Hornerz 358

Hornporphyr 234

Hornquarzporphyr ib.

Hornichiefer 189,234

Hornlleinporphyr 234

Huile de petrole 278

Humboldt (de) 178

Humefcentia 57

Humoiae 21-24

Humus 6i,65,iii-ii3

acerofa 112

alpina ib.

animah's 85, 1 1 1

atra i ( i

colorata 112,142

"conchacea 85

daedalon 1 1 x

damaiccna I13

denfa 277

cfFervefccns 11 2

fibrola 277

lacuikis XI2

limola ib.

martialis ib.

metallica ib.

mmiattca X13

H. nigrefcens IH

nigro-brunnea 142 palacitina II 3

pauperata II2

picca 115

pura 1 1 1

rubra 112

ruralis iii

fpongiofa 112

tin£^oria ii}

vcgetabilis Iil,ii2, 276, 277 Hyacinth

gelblichter 445

Hyacinthe de vol-

caiTs ib^

Hyacinthine tb,

Hyaciiithus 172

gcmma 176

Hyaline 5}

Hyaloides %t

Hydrargyrum 62,291,

374-37«

crcpitans 377

cryllallinum 376

cupriferum 377

foetens 37S

glandulofum ib,.

hepaticum 377

iarvatum 375

mineralifatum 376-

37«

nativum 374

nudum ib.

phlogiiticum 378

rubruin 374

iaiitum 375

fublimatum ib.

virgineuin 374

Hydrophanus 379^

Hyodon 95

Hyfteritcs 408

Hylterolithus 40S

4^2

INDEX ALPHARETICUS

Jacquin (a) 368 jalpis6i,66, 126, 18 v

i87; i^9

aegyptia iS>

diiriiTima 236

fafciata 186

snartialis 930

opaca 187

porcellanea 18^

pura fio

nibra 187

rudis ih.

unicolor 186,189

variegata 1^6, 187»

210

vulgaris 186, 187

Jafponyx 243

«chthyolithus 62, 381,

389-391

marmoris 389

niger «^-

pallidus ih.

fchiiti ' ih.

Jcrnlten 293

Ignobilia 3^

ilfsmann 253

Imperati 106,207,313,

332> 397 Imprefla 29

Inaequaiia 53

Inclula 5?

Inconfpicua 53, 5^ Incrultatum 35

Indetern)inati 54

Indiflblubiles 35

Induranda 57

•Induratum 35

•InHammabile 57

Ingemn>atio 313

Inhaerentia 5^

Inodora ih,

«nolithuS' 6^1,65,99,

100, 119

I. acerofus 99

filamentofus i^*

radians ib,

Itellaris ib.

Inordinatim 54-56

Infipida 56

Intraclabiha 57

Intumeicentia ih.

Inverfa 55

Joannes 161

Iris 200

Irregularia 54

Judaicus 397

Jiiilleu 433

Jtijli. Pracf. 36, 170-

172,175,181,204,

2"»257.335>337^ 353-355

j\.acholong ' 205

Kaempfer 277, 279 Kalkftein 105

Kaltn 191

Karjien. Praef. 75,76,

92» 93» 96, 117» 120, 123,130,131, 152, 160,164,179, 180, 183.186,188,

189,194-196,199- 201,207,209,215, 225,231,232,234- 237,239,240,269, 270,282,294,296, 323,324,345'36o,

369> 37^^437; 442

Kellas 450

Klmn 248

Killes 150

Kirwan 46-49,148,296

.K/a;)>'<j//> 127,15^,164»

167,173, »88,213,

285, 292-294, 302,

303;30S>3"?33>>

345.3^0^368,373»

442? 444-

K/ein 394-397.

413

Xnocb 162

164

Kntrr

391

Kolm

J49

Kragcnftein

124

Kocide

86

brianzoner

69

fpanitche

70

Kreutzcriftallcn

83

Kreiitzftein

228

Kroesltein

124

Kriiger

389

Ktinamann

391

Kupferglas

350

Kupternickel

353

Xuahorie -

366

Labradorftcin

180

Lac lunae

86

Laevia

53

Lamellofa

ih.

Landfchaftsachat 237

Lange 106, 427

Lapeiroiife (de) 295

Lapides

iniedtiferi, -47

ftanmferi III

Lapidis butbnitae vaiietas 39®

Lapilli

del vefuvio 144

Lapis

accrofus 7^

aluminaris 269

ainygdalmus 238 aquiiinus 332-

arenarius 248-25^ arnrenus 34^

atramentarius 273 bononienfis 80

calcarius' 103-105 cceutzen*

NOMINUM IN HOC TOMO OBVIORUM.

463

L. CTeutecnwaldenfis46 diaboli 50

cleftricus 168

elementaris Igl felinus 109

filtrarius 249

fiffilis nigcrl48j 392 hepaticus 125

hydrophanus 159 hyltericus' 408

ilhiminabih"s 80

in canalibus 88

islebianus 389

judaicus 397, 398,

427 lazult 126

lazulus ' ib.

lebetuni 70

lydius 147

molaris 254

mutabilis 159

nephriticus 71

opbthalmius 42 piceus l^^f)

ponderbfus 239 portlandicus 250 praeltantifTunus

Jafpis 161

faponarius 70

ferpehtinus 72

d. Stcphani 207

ftratarius 106

fuillus 108, 109

thumenfisf 167

travertina 87

Lardites 69

Larvata 62,64,38^-440

Lajius 132,228,230,

234, 253

Laffone (dc) 250

lianmont 369

Lava 61,66,153-156

compadla 153

porofa 155

L. fcoriacea 154

fpuria " 156

vitrea. 1 54

wcjfTe glafige 178

Lavoi/ter 68

LaEuli 126

Lazurus 6r, 65, 126

Lehma7jn 75, 1 36, 1 37,

142,209,294,315,

392.

Lekltem 124

Letnberg (Com.a) I27

Lenipe 188

Lens 54-56

Lepidolit, 442

LepidoHthus ib.

Lerche 258, 390

Leike 92, 93; 96, 117,

120,123, 131,160,

164,180,183.186,

194-196, 199-201,

207,209,215,225,

231,234,-2^5,237,

240,282,294,296,

323» 324^^4^,360-

369»37i,387>394-

397,437- Leucargilia 135

Lewii 383

Libera 56

Liebenroth (a) 159

Liegendcs todtes 247

Lignum 74,436-438

Limus 137

Lillalit 442

Linck 106, 348

Lin(lackerl<)Z,i\t\l ji^^^i

Liquabilia 57

Lijier 264, 406

Lithanthrax 28 1

Lithobiblium 438

Lithogenefia. Pracf.

Lithoglyphi 32

Lithdiogia 3

Lithomarga

68,

135-, 136,

Lithomorphi

32

LitliophylluiTi

438

Lithophyta

17

Lithotomi

32,

332

Lithoxylon

332, 436

Lituites

412

Lixiviofa

56

Lixivium

caulticum

58

fanguinis

ib.

Locus

56

Ludus

115

Ludwig

"3

Lumachella

244

Lutum

112

Lvyd

390,

,396

Lydius6r, 66

»189

,190

genuinus

190

filiceus

189

. Vlacigno

230

Macra

55

Madrepora

40

Madreporites

42 1

Madreporus ib..

Magnes ' 325

Magnefia 62, 29 1, 294-

29JJ

aerata 44

alba 296

comp;i6Ia 297

compofita 294

cryftallina 295

friabillis ib.

fuliginofa 296,297

marti et jovi vni-

lla 294

nigra ' 297

nitrata 44

nivca 29^

echrsicea ' 29$

parum

4^4

INDEX ALPHABETICUSL

V >I, parum martialis 296

' piclorum 29T

pura 44

vesjulina 295

rofca ^97

rulira 2:96

falita , 44

vitriariorum 296

vulgaris ib.

Magnefiata 61, 65:,

I16117

. fiexuofa 1 17

graniilaris 116

ipatoia II7

Magnefium

ochraceum 29^

faiitum 44

Malachites 344

Malleus 58

Mahha 278

Marcafita 289

Mt^ycoreUe 101

Marcgraf. Praef. 38? Marga6i,65, II3-H6,

136,137

anonyma 116

arcnacca IH argillacea II 4, 13?

bituroinoiia I16

crctacea 114

farinacea ib-

~ fatiicens ll^

fiiabilis II4

fullonum if}'

fuioria '^» in aere deliquef-

cens i^-

induranda IIJ

nilotica X14

ochracea 139

porcellana 134

porofa II?

rubra 139

fgluitof» 115

M. terrea

113

viridi fufca

136

Margaceae

39

Margarita

17

Margodes

105

Marmo

brccciato >

244

canello

107

cipolino

227

miichio

107

polverofo

ib.

fcritto

ib.

verde di Corfica

236

Marmor 61, 65

»72.

lO^ioB, 359,441

acerofum

104

cellulofum

IO>

cipolinum

227

de monte Sinai

106

decuflratum

104

Dolomiac

441

elafticui,n

ib.

cxefum

105

fiffile 105,

108

fixum 119

-121

florentinum

106

granulare 103

,105

inargodes

105

metallicum 8^

1,82

niicans

104

nigrclcens

108

nobilc 106;

,108

Pappenheimenfc lO^

plioiphoricura

441

pitlorium

106

polituram admit-

tens

106

porolum

105

rude

103

ichiitofum

109

ferpentinum

72

folubilei04,lp6

i,io8

fpongiofum

io>

fquamelum

ib.

M. ftratarium loS

Itramoium 108

tardum I04

unieolor 104, 107,

108

variegatum 107

vulgatum lo5

zonatum ib.

Marmoro proferon 72

MarJigLi. (Com.a) %0

Mafcagni 2^8

Mayer. Pracf. 178,

392,441,44?

Maxear. l-^raef. 269

Maconites 104

Media 35

Medulla faxorum 13J

Mcerfchaum 68

Melanteria 273

Melieditcs 51

Mcllites 62,275,282

Werneri 2%Z

Melo montis Car ,

mel 207

Mcmbranacea 54, 56 Memphitcs 208

Mcnacanites 444

Mercurialia 19

Mereurius

mineralifatus 376»

378

nativus 374

virgineus ib.

Mergcllteia 230

Merges 56

Merret 390

Mctalla 62,64,291-384 impeifccta 4I

pcrfcfta 37, 40, 41

Metherie (de la) 79, 279, 441» 442

Metrolithus 35

Mepr» Pracf.

NOMINUM IN HOC TOMO OBVfORUM.

4<55

Mica 66 -69, 1^:6-1^8,

284» 442 campatb 157

cryliallina 15^

<1i-ulica ib.

ferri 526

fiffilis 156, 157

flexuofa 157

hcmiiphaerica 158 hungarica 157

lameilofa 1^6, 157 laminofa 157

membranacea 156,

pi£toria 284

prismatica 1^8

Iquamola 157

llriata 158

^ undulata 157

Micaceae 39

Micantia 53

Millepora 40

Milleporites 424

Minera.

antimonii 300

argenti 357, 358 arlenici334,336-338 cobalti 314-317 cupri 340, 344» 347 ferri loo, 188,320- 322,325,329,330,

354- niartis lOO

plumbi 364,366-368

ftanni 312, 313

^isinuthi 354,355

zinci 304-307

Minerae 25

Mineralogia. Praef.

M.inermm 202

Mirabilc 62,256,264,

265

^enuinuBi 264

M. potaffinum 264

{emivolatilc ib.

fulphureum 265

Mispickel 337

Miiy ^ 273

Mochas 208

Model 262

Modielus ^ 427

Modus 56

Molina. 550

Mollia 52

Molybdacna 62, 291,

309, 310

mcmbranacea 310

pura ib,

vulgaris 309

Molybdaenum

tritura atra 296

— caerulefcen-

te 284, 310

■ — rubra 294

Mondltein 18 1

Momiet 371

Monti 387

Moosagat 237

Morell I igl

Morion 203

Morochtus 69

Morton 390

Morveau (_dc) II 7

Mumia 279

mineralis z^.

nativa ib.

vegetabilis I42

Muria 62,260-262

ammoniaca 262

aquatica 260

febnfuga 261

fontana 260

foffilis 260, 261

impura 261

lacultris 260

lapidoia92, 127, 128

Gg

M. marina 26o

niontana ib.

nuda zb.

pholphorea 80, 128

laxi 216

teftarum 92

thennalis 260

Murkliein 226

MufcheHand 8?

Mufciformia 56

Mufculitcs 39^

Muta 55

A/y/wi- 72, I06, 207, '

389 Mytilites 409

^ageirels 245

Nagelfluh ib.

Napbtha 277

albicans ib^

Natrum 62, 256-258^

264, 26>

acidulare 257

antiquorum ib,

criltatum $z

cmbryonatum I2J

flexile ib.

lapidofum 94, 95,

122, 125

lenticulare 97

marmoris 25J

murorum 257

nativum 257, 264

nudum 257,264,265

pyriticorum I23

fpatofum 82

tetradecaedrum 92

thcrmarum 264

urinofum 97

volatile 258

Nautilites 411

Nautoerk 26$

Ncph-

46(5r

INDEX ALPHABETICUS

Nephrltes 7^

Ncphriticus ib.

Nentites 4^9

Neutra 48

Niccolum 62, 291,

352, 3^3

, iretallicum 3^2

ochraceum ib.

. , liulphuratum 353

t^ierenltein 7^

N^grica I50

Niiiil foffile 118

Nitor 53

Nitrnm 62,200,201,

209,256,262,263,

268- haialtinum 123

Ctilcarium 260

cubicum 265

flammans ib.

humolum ib.

inanc .202

lapidofum 172,200, , 201 niuriaticum 209 nativum 262, 265 quadrangularc 263 qnartzoliun 172 iemivolatile 265 ipatafum 94,95>97 fuiUum 109

tcrra mineralifa-

tum 265

truncatum 93

Nobilia 3^

Kofi 105,178,180,

230,234,245

Notac 5» -58

Novacula 147

Numus brattenbur- genliS 40^

OiSfidianus 154

Oceanus 13

Occhio di pavone I07 Ochra 330

aeris 344

argenti 300

cobalti 314, 31 > cupri 342>344>352 cyprii 340

^erri \\%^2%%1,0 flava 329

magnefiac 295

niccoli 352

nickcli ib.

nigra II3

plumbi 364

pondcrftfa 342

rubra 139

ilibii 300

veneris 342

viridis 344

wismuthi 315, 355 zinci 3°4

Oculi cancrorum 17 Oculus cati 181

mundi 159

Odor 56

Otearius 390, 394 Oieum

montanum 277,278

montis zibini 278

Olivaeformis 55

Olivin» 178

Olivinus 61, 66, 178

fibrofus 178

fpatofus ib.

vitreus ib»

Wcrneri ib.

Ollaris 70, 72

Onifais

petrificatUS 392

Onyx ao8

Oolithus 103, 104

Opaca >i Opaius 61,66,159-

i6i, 18C

ccreus 160

hydrophanus 159

li^ncus 1 60

nobilis l'^!

Nonnii ih,

piccus ^59

vilior 160

vulgaris 16 1

Ophites 228, 239

Orchiti lOt

Ornitholithus ^, 385» 388

cfllum 388

plumarum ib.

roltri ib.

Orthoceratitcs 412

OlteocoUa ^ 8?

Olteolithus 387

Oftracites 404

iraedcrota l6l Pagurus

lapideus 99 K FaHas. Praef.

Palombino antico X^O^

Parafitica 56

Patellaria 419

Pechblende 295 .

Pechftcin 159

Pcftinata 5?

Peftinites 403

Pedionites 18K

feirefc. 248

Pelluciditas 5J

Penna pavonis 410

Perforata 54

Pcridjelithus 409 Petra

NOMINUM m HOC TOMO OBVIORUM.

467

Pctra-

lucida 80

Mofis 214

Petrjcorius 29Ji

Pecrac. Praef. PetriHcafa 386-440 Petrihcatum 392

alteruin pififor-

mc 392

cervi 387

hominis 38*^

ignotum 392

infedi coleoptra»

ti ib.

radicis 87, 43 J

vahulum echini

refcrens 392

Pctroleum 278

induratum 279

tenax 27S

retrofilex 61,6^, 1S4,

cryftallinus 18?

diaphauLis 184

jaipideii* 18?

cpacus 184

feinjpelluddus ih,

Pliacites 104

Phall-oidcs lOl

Phengites I07

Piilogiita 62,64,271:-

290

Phlogifton

argillae mifium 28I Pholphorcfceutia 57 Phoiphorus 88

Fhytohthus 62,38?,

.^, 431-440

fih'ci8 433

totaljs 431

Phytotypolithus 39

Picroi|>atuii} 441

Pierrc d'£gyptc 186

dc la Junc 181

de Mocca 208

Pietra d^Kgitto 186,232

elaitica 108

frutiliofa 246

nefritica 232

takliina 228

Pinguia 53

Pini 129,180,181,441

Pinnites 410

Piperitcs 104

Pifa

carolina loj

Piices

petrificati 389

Pilcis

in lapide 389

Pjfblithus 61,65, J03>

104

carolinus 103

Pix

montana 279-281 Plana 53

Plai^ica 92

Platina 62, 291, 383 del pinto 38?

Pliniiu 16 r, 181,215 Plumbago 284, 37£ Plambi

mincra 366

ochra 364

Piumbum 62, 291,

364-374 alvernicum 369

arfenicale 366

arfcnicatum 370 bafalticum 373

cacruleum 371

cacfio - grilcum 372 compaftum ib.

corncum 370

<ernwbicuni 373 Gg 2

P. cryftallinum 372 cryltalKs he.xac-

dris 368

diipjex 370

f<icie terrea 566,368

(crriferum 375

flavum 368

fuliginefiim 369

liercynicum 373-

hcxaedrtim 367

hyalinum ib.

jafpideum 369

iapidcum 36S

micaceuTO 36>

«irineralilatum 367,

368,371-374 nativum 364

nitri fpatofi g^jf nudiim 364

•ochraccum ib.

rubrum 367

fabaudicum 374 ipati cubici 366 fpatofum 366- 3 6^ itibiatum 27J

terreltrc 366, 368 terreum 364, 365 virens 368

vitreum 366

vitriolatum 373

Plumofa 5j

Pomtiin

cryftallinHm 91

Ponderofae €1,^3,65,

79-84 Pondiis - 5^

Porccilana 134

Porcclbnjafpis 186

Porccllanites 414

Porfido

roffo 235

verdc 23 1

Por^ 32

Porphyc

46*

INDEX ALPHABETICUS

Porphyr' 25^

hornartigcr 234

^orphyrites 296 Porphyrius 62, 67, 227- 23B

aceiofus 231

aciciilaris 22S

acgypciacus 232

alpinus 229

amiantinus 236

Angliae 231

antiquns. ib.

arenarius 227 asheftinus . 229

auihiacus 230

bacillaris 233

baryticus 23^

bafalticus 232

bicolor 229

calcarius ib- ch!orogranaticus23i

corneus 235

corlicanus 236

cotiarius 230

cryitallinus 237

tlecipiens 233

Dclphinatua 231

tkiciflTimus 23^^

eflfervefcens 237

ferrifcr 229

tuiaeafis 233

genuinus 23^

granaticus 230

granatinus 228

granatifer 237

granitoides 230

helvcticus 229

inaequahs 235

lamelloius 232

nictahifei: 230

micaceus 228

niicans 229

nigercimus, 2^2

P. nitens

236

. nitidulus

233

nothus

234

ocellatus

233

ohvinus

il>.

pedicularis

232

piceus

234

ponderofus

227

radians

235

rhaetieus

227

rochlizenrfis

235

fchillofus

234

fcorlaceus

ib.

fQorlinus

237

ipadiceus

231

ipataceus

235

ipatoius

£32

ipiculatus

229

fpurius

228

fquamofus

232

talcofus

227

tinnitans

231

trauiilvanicus

ib.

tricolor

235

vulcanius

233

Porphyrfchiefei:

235

Porta fanta

107

Porus

aqueus 88,100,115

granaticus

97

igncus 144

^, 155

arenarius

144

lapideus

154

prifmaticus

145

pulverulcntus 89

Po« 108

,307

Poudingrtonc

245

Poun

259

Pouzzelana

143

Prafer

197

cryftalhfirter

164

Prafius

197

Pi:ejuiitt»s

164

PriapoHthus loi

Pnhna 55

Froitji 130,261,264, 267,333,370 Pfeudoachates 184

P[eudoadainas 200 Pfeudoamethyftus 129 Pfeudobcryllus 204 Pfeudochryfoiithus2(>4 ' Pieudocryftallus 205 Plcudogaiena 77, 306, ^o-j, 3St PCeudogemma 203 Pfeudoiiyacinthus tb. Picudopalus l8t

Pfeudomhinus 203 Pfeudoiapphirus 204 Pfeudoimaragdus 129, 204 Pfeudotopazius 204 FJilander 277

Pulverulenta 53

Pumex 155

cinerarius I44

folidus 1 54

vitreus ib.

vulcanius 155^

Pundagat > - 207 Puteolana 6i>66;i43> 144 arenacea I44

aftamilis I43

genuina tb.

Pyramis 54' 5^

Pyrites 286, 28$

aquofus 33 J

colore rubefcen-

te . 3?5

cryftallinus 289

cupri 347, 349

embryo 124

ferreo - cupreus 349 fe/n 28$

iBiaeW'

.NOMINUM IN HOC TQMO OBVIOKU^L

4<5^

P. mincraliratus 288.

349 nudus 286, 336 Pyromachus 61, 66, 182, 183 cinereus I8S

cretaceus it>.

cryltallinus Ig?

fcinipellucidus ib. Itriatus 182

V^iadrum 251

albelcens /^.

Quaizkriltallc 132

Quartzum 61*66,194-

20^

album 198

aqueum ib.

calce ferrt midum

330

cellulofum I9>

clavatum 202

coloratum 198

cotaccum 196

criitatum 195

cryitaUifatura 202,

203

cubicum 199

cylJndricum 196

diaphanum 198

erolutn 194

fibrofam ib.

fiilile ^ 195 foraminulentum 194

foveolatum ib.

fragilc 197

globulofum I9>

granaticum 176

granulatum 196

hyalinum 198

informc itf-

lafteum 197

Q, lamcllofum 19^

mobilc 196

odtacdriclim 199

opacum 197

pmgue 198 pucum J9^,I97,X98

pyramidalc 199

radiatum 196

rude 20^

rupeftre 197

ieleitura 19>

folidum 198

fpongiofum \f)^

llillatitium 197

tabulare 199

tinftum 198

tricdrum 1S9

vagum 196

Ra

,adiata 53

Kadius articulatus 412 Raepke 70

Kagitone 48

Kakjord 112

Kamola 54' 5^

R.ifpe 3<fO

Kaiichtopas 293

Kaulthgelb 336

Rauich^eibkics 337 RazatnorViky (Coni.

a) 3Q3> 374

Reaumnr 386

Kcdintegrata 29

Kei^ulus

antimonii 299

Reiske 390

Kene

dcl Vcfuvio 144

Renirormia 54, ^6

Retiovanz 343, 348»

362

Reticulata 54. S^

Retraftoria 57

Reufs (Chra Fr.) 172, 186, 324 Rhizolithus 43^

Rhomboidalia 5^4

Khombus 5>

Richter 268

Rigida 52

Rindenftein 88

Kingagct 237

Rifvriiin 128, l6s

Ri(igallum 536

Ritter 427, 430

Roelchgewachs 361: Roifsler 303

Rogenltcin I04

Ronie de l'hle 98

Kotacca 56

Ruftmii 427

Kotligiildcn 362

Kottcnllone 146

Rotiindata 54

Rovato 2^9

Rowley. rag. 231

Kubicator lg7

Rubicellus 17}

Rubinus 170, 17J

Rubrica 159

Rumpf 122,201,237,

282> 389,391^394»

406, 413. Rupeitria ^S

Ruprechf (a) 298, 3S'3 Rus 285

^)ahulum 191

5^^*79,164,167,248,

266, 299, ^69, 970

Sal 25*6 - 274

alcali 2>7

alpinum 265

aiiiarum 264

amms-

470

INDEX ALPHABETICUS

S. ammoniacura ^62 caeduuni 260

calcarium 2,^^

commune 260, 262 crctae 267

cnlifiare sTfio

<lieeitivum'Sylvii26 1 fontanum 2 60

gemmae i9.

^lauberi 264

inariniim 260

jicutrum 264-266 perficum 257

pctreb^tum' 122 jHKgans 264

iecretura Glau-

beri 264

fedativum 258

Sak di creta 267

iedativo 2<;ii

Salia. PraeS. 62, 64

Salmiak 262

Salla 56

Fafeftcin 260

Sanimterde 6S

Sar.daiiolithi» 409

Sandaraeha 396

Sapida 56

Sapo 137

Saponarius 47

Sapparre 165

Sapphirus , 171

Sardonyx 2o8

Sacdus 207

Saturnitcs 371

Saunden 259

Sanjfure (de) Praef»

216,228,229,242

^e fils 16^, 441

Saxum 214-219,222-

22^,230,251,236,

239,242,243,245-

247; 353-

S. aethereum 246

alpinum 223

amnigenium 255 angermannicum 215 arcnarium 249,254 arenoio - mica-

ceum 222

calcareum 104

cJangofum 223

compofitum 153, 216,218,222-225, 236, 239. conghitinatum 246" connatum 239, 245 coiaceo -talcolum

cotaccum 214,218, 252, 254, 255 cotiarium 228

decufTatum 222

fahiunenfc 252

fatifcens 216

fiflile 222, 224

fornacum 222

frumcntale 255

fuianum 214

glandulofum 240,

242

granofum 223

impalpabile 153,223

/ 236, 243

in acfe dcliquef-

cens 216

mareftrandenfe 222 metailiferum 219,

230 micaceum 216,223 mohnum 254

montanum 215

morenfe 214

novacularc 224

pctrofum 244 - 247 primigenium 239

ponftafum 2I3, 25^ ^

radians 255

roeroficnfe 222

rubrum &c. 106

fchiftofum 153,325

fcorlinum 223

fcrpentinum 227

fpatofum 214

Stenonis 254

talcofum 222

undulatum 254

viridi - caerulef-

cens 216

Scabra 53

Sceletonalccs 387

Scehti 102

Scepterkriftall 203

Scheele. Praef. 284,

293, 310

Scheelium 294

ochraceum 294

Scbeffer 3*83

Scberbencobolfc 335

Scheuchzer (J.) 106,

148,201,389,39»»

406,412,427,430

Scheucbzer {}.].) 3S8,

3«9>59i>43t Schiftolithus 61

Schiftolpatura 65, 98

fiifile 98

Schiftofa 53

Schiftus 105

aluminaris 269

bituminofus 149»"

caeruleus 148

calcarius 105, 108

carbonarius 149

cinereus 153

communis 149

coiripadliftimus ib.

diverfo colore ib.

durus 148

cfFijfvef-

NOMINUM IN HOC TOMO OB^^ORUM

471

S. effervcfcens: 108 ilorentinus 107

ftilco - cinereus 109 fulciis ib.

inargaceus Il^

Riollis friabilis 150 — » nigce ib.

^ «iger l47rU9

— durus 147 • — — rudis. 148

— friabilis 550

— piaguis 149

— polituram

quodain-

modoad^

inittcns 147

yurpuraicens 148

rhombeus 1^9

icriptura atca 150

— cifierca 148 I {blidus craffus 149

— durus 14JJ fubtilior niger ib. tabularjs 147 terrcitris I49 viridis ll^

Schneidejlein 22^

Sclmecker . 130

Schoeil

aquamadntaerbi- ger 1^5

blauer ib.

gelblichter hya- cinth&erbiger 442

griiner 178

TOthes 443

topa.sfaerbiger

443 167

ilh

7.92»

fechsieitigcr

violcttes wcincr

Schoerlit

Schreber (a)

lQ3>"iJ> 133^136,

1^0,236,260,31?,

. 332, 5S9> 390.392,

394, 4»2j4*3»4?^

Schreiher 303,316

Sehriftllein 124

Schroet^ 228

Schiiz 135

Schulze 230, 431

Sehwefelftein 2^^!

Scilla 39<S

Scintillantia 57

Scopffli 94, 99ii8i,

268, 307> 38?

Seoriae

pulverukntae 144 Scoria

leggiere I5>

Scorlites 173

Scarius 61, 66, ^67-

169

clcf^ricns 368

genuinus ib,

granatinus 167

tabubi« ib.

veluvianiis 442

vitrcus 167

Scriptura 56

Sedativfi>afr- 132

Segregata 5^3

Seifenlleia 70

■ Selb 3^9

Seknites 122,123

Seleniticae 39

SGlliformia' 56

Semifncralla 2?, 32, 33^,

3t^-37>40,49

Scmivolatiha fj

Seriata ^4"0

Serpentinfteia 71, 22S

Serpentinus 61, 6<r,'

\7^> 72

cryitaUinus. 72

fiUilis i^,

Gg 4

S» genuinus Jl

nephriticus i^>.

Sey^viere (de la) I16

Sevum 28 1

mincra)e • 2^2

Silcx 15:9, 181- li^7

cinarcus iH2

communis ib^

concrctus 24>

corneus ib2'

cretaceus ib.

igrviarius 1^3

margaceus 18^

marmoreus l82, 1X4

opaciis 182

polyzoniaa 184

pyromachus 1S3

rupeftris 187,1 89»

2^7

fchiftofus 189

icmipellucidus 18?

vagas 182, I86,2c6-

20.S

virefcens 184

Siliccae 61, 65, 66,

170-212

Sintee 88

Smaragdmutter 197

Smaragdtis 17>

caeruleo-viridef

ccns 173

gcmma 17?

Smeftis 69-72, 13^

cryftalliiatus 151

fubtihs 114. 136

Smiris 6l,66, »87

Solcnites 399

Solidus 56

Solitaria 55> 5^

Sokibilia 57

Solvciitia 5^

Sonora 56

Sonui '^'

Somnus

47*

INDEX ALPHABETICUS

Somnua I^^"

Sory 273

Spada 387

Sparia 55

Spatum 6r,(5T>89-98 ^adamantinuin 21^ akalinuin 90, 93 arcnariuna 90

bohonienfe 80

botryoides 91

bradeatum ib.

calcarenm S9>92,96 campeftre 179

celluloium 9I

chryfolithinum 95< columnarc 123

compaclum 90

confufum ib,

condatum 95

cryilalliiatum 91-97 cubicum 92

dodecaedricum 94 driincum 91

tlurum 179

fernferum 329

fixum 178

frictione focti-

dum 109

fruticulofum 91 fugax 89

globofum 91

granaticura 97

gypfeum II9, 121, hyalinum 90

inane 91

informe 90,9S> 121, I 179 lamellofum 98

lenticulare 97

iucens 128

magnefiatum 117 molle 100

ebjefta duplicans 90

S. oilodecacdrum 95 opacum 89

orbicuiatum 94

pellucidtim 90

pentaedrum 96

pentagonum ib.

plumbiferuui ^66 ponderofum $0-85 prismaticum 9>7 94 pyramidale 96

reniforme 91

rhombeum 92, 93 rhomboidale 89> 90 fchiltaceum 98

fcintillans 179,180, 298 fexangularc 93, 95, 96 fihceum 179

folidam 127

foliibile 89, 90

fpeculare 90

{ta!a£Hcum 91

tetraedrum 93

tindtum 90

tricdrum 93

trigonum 97

vinrlatum 98

Specularia 54

Specularis I2I

Spckltein 70

Spener 388

Sphaerica 54

Sphaeroidea ib.

Spica frumcnti me-

tallaris 439

Spielmann 370

Spinellus 173

Spongioia 54

Spuma

lupi 294

maris 68

Spumefccntia 57

Squamofa 53

StalUten 222

Staiaclitcs 6^, g^, 88,

99,103,124

fungiformis lOI

globulofus 103

gypfeus 119,124

quartzofus . 197

ramulofus 99

folidus 102

fpatofus 100

itiliatitius loi

ftiriacus 99

Stalagmites lOO, lOl

Stangcnichoerl 168

wcilfer 173

-"Stanj^enlpat 82

Stanni ,

• mincrae 312, 313 Stannura 62,291,310-

amorphum 310,312 auveum 3 1 1

cryltallinum 313 cryltailifatum 168, 176 grartulatum 312 ligneum 311

mineralifatum 3 1 r, 312 nativum 310

nudum ib»

polyedrum 176

pyriticofum 311 ipati 80, 311

fpatofum 294, 311

Steatites 69-72

Stein

beugfamcr 248

thumer 167

Steinmarlc

phofphorefciren- dcs 135

Stele-

NOMINUM TN HCTC TOMO OBVIORUM.

47?

Stelcchites 87

Stellaris 6l,6^, iio Tranfilvaniae iio Steihta 53-56

Stenkol 281

Sterilc 306, 307

njgriim 306

Stcrnachat lyj

Stibigo 300

Stibii

ochra 300

Stibium 62, 291, 299-

303

argcntiferum 302

arlenicale 299

cryftallinum 302

flbroium 300, 30I

mineraliiatum 299-

301

muriaticum 302

nativum 299

jnidum ib,

phofphoratum 302

rubrum 299, 300

ftriatum 301

vu!gare ib,

Stiernliag 76

Stipttca 56

Stiria 100

Stirium 99, I19

marmcreum 99

Stebaeus 406

Stotr. Praef. 71, 188,

220,225,227,235,

265.

Stoutz 324

Strahlfchoerl 76

Striata 53

Strontianitef 64

Stuckeley U 389

Stilz 165

Subdulcia 56

Suhcr 74

montanum ih.

Succinum 62, 275,

282, 283

durius 283

eleftricum 282

Suckow 375

Suillus6l, 65, 108, 109 cryltalHnus 109 lamelloius ib.

marmoreus 108

fchiitoius 109

Sulphur 62,275,286- 290 ferro mineralifa-

tum288,289.333 ferro mixtuna 2887

289

figuratum 288

hepaticum 287

maitc faturatum289

nativum 286, 287

nudum ib.

terreum 287

thermarum 286

vivum ib,

vulcanium ib.

vulgare 287

Sulphurca ^^6

Superficics 53

Swcib. Praef. 270,316

Srvedenborg 387

Sycnitcs 215

.1 abulare 54*56

Tacigiten 106

Talca 50

Talcofae 61,63,65,

68-78 Talcum 61 -65, 68-71,

74, 76 - 77> 225 brianzonicum 69

Gg 5

T. cosmeticiim 69 cubicnm 321

fullonum 6JJ

lamellare 158,22^: luteum 158

medicinale 69

membranaceum 225 moiliuiculum 69,

157

omcinarum 69

porcellanuin t^

radiatum 69

ruhrum 139

lchiitoiiim 71

fquamoium 6^

fubfiirilc 1 39

fubffiabilc 135

terreum 86

viridens 135

Talkfchiefcc 71

Tarras 145'

Tartarus

vitriolatus 264

Tellinites 399

Tenacia 52, 53

Tenuia 53

Tepida ib.

Tercbratulites 408 Terra

aiuminis 133

aultralis 63

calcaria 108, 125,

266, 329, 342, 364,

365.

colonienfis 17

fiitularia 135

fuUonia 1 36

fullonum 0/»

gypfea 344

lateritia 1 37

Icmnia I36, 137

lufitanica odora-

ta 139

mira-

474

INDEX ALPHABETrOJS

T. miraciilofa Saxe^ niae 15^

palaeftina -I15

plumbca 36^

pondero{a 61, 6^ falita 58

porccllana 134, 135,

139

pouzzolana 143

puteolana ib.

lllicea 61, 66

tiipolitana 140

V, unibria I42

i,,tvercie I40

; vcroncnfTs ib.

Tcrrae. Praef. 61,62,

6^-255

adamantinae 61,67,

213

aggregatae 62, 67,

214-25?

argillaceae 61,66,

133 169

calcariac6i,85- 132

poaderoiac 61, 65,

79-84 Hliceae 61, 66,

J70-212 • talcofae 61, 65, r-v^ 68-78

Terrca .53

Teffera 55

Textura 53

Theophrajim 181

Tigecftcn 255

TiUy 281

Tincal 259

Toadltone 47

Tpdtes Liegendcs 247 Topasfels 225

Topazius 171, 172 chryiolithus X75 flave rubenSj 172

TopfHein 70

Tophus 61,65,87-89, 102, 115, 332 altef 99

argillaceus 87, 315 communis 87

incruftans 88

lebetum ib.

niargaceus 87

teftaceiis 89

thermalis 88

Tubalcain» 332

turbinatus lOl

Tourmalin 16S

Translubftantiata 29 Trapezium 448

^Trapeaoidca 54

Trapczum 153

Trapp ib.

hornartiger 234 Trebra (a) i^raef. 135, 228, 253 Tremolitcs 61,65, iio HoepfncTJ iio

TfiewcUd 28 1

Txillingskriftall 203 Trip 168

Tripela I40

cariofa I46

foiida 140

Tripolitana ib.

Tritura 56

Trochilitcs 416

Triimmcracliat 237 Truncata 55

Tubcfofa 54

Tubipora 40

Tubiporites 421

Tubipoi:us ib.

Tubulites 413, 420 Tubulofa 54

Tubulus concame- ratus ^ 4(3

T. marlnii*

413

Tufa

144

Tungften

291

Turbinitcs

417

Turwis

386

Turcofa

ib.

Turfa 62, :

275-277

cefpitofa

276

ericctoruin

ib.

foliata

ih.

inarititna

iK

muicofa

ib.

paluftris^.

ib.

picea

277

folida

ib.

THrmalinus

168

Typolithus

vegetabilis

431

Uhelacker

%%

Umbra

142

Uncinulata

5?

Undulata

ib.

Uranites

ochraceuS

29Z

Ipatofus

ib.

fulphurat^i

293

Uranium 62,291-293

ochraceum

292

flilphuratum

ib.

Uterus

cryftallinus

207

Uvaeformia

5S>56

Vaga ^6

VandeUi 88>I54,286 Variabilia 57

Vegetabile

lithanthrace im- praegnatum 280 Veltheim

NOMINUM IN HOC TOMO OBVIORUM.

47?

Vehheim (a) 1

Praef.

41-43»

»45^359

Verdello

107

Vermiculitcs

420

Veficulofa

54

Vertungsachat

237

Vetrificazioni 154,

15?

compatte

1^4

filamentofe

155

porolc

154

Vincent de S.

. Vii

r

lan

116

Violaceus

17

VJridc niontanum

344

Vismuthuin

354

Vitrcfcentia

57

Vitriolum

62,

256,

270-

274

album

271

atramcntarium

273

cacruleujn

271

cupratum

ib.

cupri

ib.

cupro zinccum

i ib.

cyprium

ib.

ferratuin

272

fcrri

tb.

licrinaphro(litum27i

Japidi imiiiilium273

magnefii

270

niartis

272

mineralifat

um

273

niixtum

271

nattv^iim

27I;

r272

niccoli

27 1

niile

27J

fchiUi

ib.

terreuni

Hb,

-triplum

272

turfae

274

veneris

271

viride

27Z

V. zinci 271

zinco - ferreum 272

Vitrum

folfile 15:4

mofcoviticum 156

rufficum ib.

vulcanium 154

Vogcl. Prae& 59, 40,

69. 7 1> 72, 74,75, 80, 87, 108, II 8- 121,129,134,137, 139-141,149,163, 170,182, 186,204, 211,245-280,282, 294, 300- 307» 3 12, 315,522,329,339, 342,344,353,361, 390,391,406,408, 411,412,428. Voigt. Praef 178, Igo, 190,223,224,230,

234,247. Volatiha ^7

Volkmann 397, 426, 427,433

W acca 152, 339

Wad 296

fVajrner 597, 427

Wnlch 388, 391, 396

WaUeriits. Praef. 32,

33, 69-75, 81, 86-

109, 111-116,1 »8-

122,125-129,134-

15H, 161,165,168,

170-176, 179-187»

189, 19>-I93,>95-

lyi^, 200-208,210,

214,225,231,232,

236,237,240,242,

244 2^5,257-273,

276,282-302, 304-

342,344 347, 349i - 352-358,360,362-

368,371-374,37^ 38<5,388,395j43i* 435, 439. Wafferopal 18I

Wafferftein 8S

WntfGn 383

Watt 79

Wedzemo&d 63, 2^(5 Weiscrz 345,

Wci>gulden 348,363,

373 Wcisgultig, £rz 349 Weljch 20 1

Weltaugc 1 59

Werner, Praef 50,51, 98, 129, 130, 137,

164,178,183,^9^» 206,223-225,232, 234,240,292,349,

359 Wefirnmb 132, I^r,

255, 444 Widenmann. Praef.

232, 28> Wiegleb 68, 187, 190 Wismuthi

ochra 315

Wismuthum 62,291,

354-356

calciforme '35^

commune ib.

iners ib,

martiale ib».

niincralifatum 355,

356

nativum 354

nudum ib.

ochraccura 3^5

terreitrc /*'•

Witberiug 79, 23 1

Witheritcs 79

Wo/ffart

476

INDEX ALPHABETICU!?

408,411^426,439.

Wolfram 294

Wolframum 62,291,

293» 294 album 293

IVoltcrsdorf. Praef.

34, 69-72, 87» 95i 104, 106, 111,119,

120,136,137,139, 140,147,148,150,

176,182, i84'iS^» 203,207,237,255, 257-264,267,271-

273,277-280,283, 288, 300'3^f>»3i2, 322 330,336,337, 342,344,346,347, 3^3, 3 S'*^» ^60,362,

363,372,373,57?» 392,39-h4o6,4o8, 411,413,426,427,

' 430>438. Wood-tin 3H

Wortnius 72,80,122, 201,390,397,406, 408,412,413. JVou/jf 366, 37^

JViilJfen (a) Pracf, 368

^yloftea roftronun

avium

^anichelli Zechltcin

38S

391

230

Zcolitcs 126,163,168

Zeolithus 61,66,162-

166

argentcus 166

bohemicttS ib*

capillaris 164

clavatus 163

columrwris I65

combuftus 166

conglomcratus i^.

cubicus 163

farinaccus 162

fibrofus 163

Jamellofus l62

prifmaticus 163

quartzotf.s 166

radiatus 162

fcintilians 164

ftillatitius 163

tabularis ib.

varius 166

viridis I64

Zeylanites 442

Ziciona 261

Zirnmqrmann (E.

, W.) 262

Zinci

minerae 3^4-307 ochra 304

Zincum 291,304-309 argilloium 306

calciforme 304, 306 canum 307

cryftaninum305,3o8 cryftailifatum 305

fufco inqninans £84 lameliis dccuifa-

tis 308 lamcllofo-imbri-

catum tb.

micaceum 307

inineralifatum 30$'

307'

ochraccum 304

pulverulentum ib.

rapax 307

femitefTeHatum ib,

filiceum 305

fpatolum ib.

ftibiatum 308

fubtcrreum go6

fulphuratum 307

Swabii ib.

tcrreftrc 306

vitreum 305

Zingibcrites loi

Zinnober 376

Zinnlpat 31I

Zoolithus62,385-387

bovis 387

cervi jb,

cornu cervi ib.

dentis ' 386

hominis -ib.

rofmari 587

{imiae ib..

foricis ib,

ZwiHingskrlftaa 20}

Zwittcr 313

F I N I S.

INSERT FOLDOUT HERE