Ü
on MAT

NT

M Sn
tn SAN t DONO
S i dp m

^
pay

T

Vbi
ION

TTE al
tutu tu ane

NN
. Lt
Wn
*$ nad
VOUTTESADO
h s]n s M

!
:
ctn
Asi
Veste
a

eiii

[a e

zr

EIE
c.
"2

MS

t;
SEDE:

ERI

EO
CR rte
REM

A
An

TES

T,
PRO SCIENT/;
e e
1891

Kenneth K, Mackenzie
Collection

A / a Y
Z2 ( is, S
IN bl
e

Nrguest of

dKenneth 3X. flarckenzie

(Ortnher 1934

COMMELINACEAE

| 45
INDICAE, IMPRIMIS ARCHIPELAGI INDICI,

ADJECTIS NONNULLIS HISCE TERRIS ALIENIS

AUCTORE

CAROLO HASSKARL

Philosophiae Doctore (hon. caus.)

horti botanici bogoriensis olim praefecto Ecientifico, nec non introductore arboris Cinchonae in ingulam Javam
hujusque arboris cultivandi praeposiío primo. Equite Reg. Ord. Néerl. Leonis, uti Coron. Querc. magn. Duc.
Luxemb. Equite praefecto. Academiae imper. Caesareae Leopoldinae-Carolinae nat. curios. sodali, cognomine
,RETZIUS", nec non Societat. artium et scientiar, Batav., Bot. Franciae Pexisiis, Hhen.-guertphal. nat.
curios. Bonnens., Confluent., Halens., imp. reg. zool.-bot. YVindobonens., phys. med. ad Rhen. int. Bonn., ad
investig. antiq. in prov. Rhenan. Bonn. socio ordinario; — Soc. ad promovendam industriam Haarlem., horticult.
et bot. Colon., nat. curios. Rhen.-palat. Bipont. cogn. Pollichiae, liberi scientiar. episcopat. Francof. &d Moen.
nec non Musei german. antiquit. Norimberg. socio honor&rio; — Soc. reg. bot. Ratisbon., reg. néerl&ná. ed
amplificand. horticultur. Lugd. Bat., nat. cur. Ind. orient. n$erl. Batay., acad. reg. scient. sect. phys. et mat.
cur. Amstelodam., soc. ad augend. horticult. in regno Borussorum Berolin., ot Philotechn. Turinens. soc.
epistol. — Nummi aurei Soc. zool. imper. acclimat. Parisiens. et expos. universi mundi Parisiis poeseseore,

Y

(PROPRIIS EXPENBIS C. R. SOCIETATIS ZOOLOGICO --BOTANICAE.)

VINDOBONAE.
TYPIS CAROLI UEBERREUTER (M. SALZER).
1370.

f-
Lv
3

l Cab viti L

(ams pres eielyotd sadqanehiit
€— — LJ adii) siyorsa. evatzuhéniai ded. ouv conitinica 4^ 39 n, ptio A
[gr do. ies AssEA drrO aga ioni. qon dins rrs d
|o vdAeo Ser)
1 E PUSH aeliascxo P apte
Ncc t EA CT
deter bigis bes ] 3
My. Qe: Apitais[s Jap e
era GMT S67 MERC zd! "
Jen £v )

"tal

i epi v et | Tr cM. vea ni atv a

fiat dj (Ce au amwsrt lacina seseoets hn

[15 92
T E ] N
M ORUM

Sip SV di

fÉtrrrPELI
NN 4A 4- RC
PLAT IoUX OITAYXIQOSR .n. .5 SIEAI Aaa "a

AI VLOHOO WE
E per ow d Jae AL

IS

Commelinaceae indicae
praesertim Archipelagi indici

adjectis nonnullis hisce lerris alienis.

Tabula gynoptica Commelinacearum 7).

1. Stamina (6), partim sterilia difformia auf deficientia 1—4
I. Commelineae 2.

5 omnia fertilia (rarius 4 sterile difforme aut defi-
eienby 1l. 7 .244- 2..41 Lradescanbres e

L9

. Germen 1-loceulare loculis 2. abortivis dorsalibus, fructus :
bivalvis 1-spermus, semen ovale, flores spatha
tecti, perigonii externi foliola semiconnata
1. Heterocarpus W ght.
" 3-loculare, loculo 4 abortivo . . . . . - . - .- 3e
" 3- y y 9 5 yia ) axuedigs AIME 9,

3. Gemmulae in loculis ternae, capsula 4-cuspidata (Anei-
lema; aeqwinottiale W1l): .. l.l MU om c-—

» in loculis solitariae aut geminae . . . . . . --* 4.
4. Stamina fertilia 3—2, sterlia 3—4 . . . ... deut o.
- » 3—1 a 0, flores spatha dit sus-
cepti, perig. fol. int. sessilia, filam. imberbia .. 8.
5. Flores spatha suscepti complicata. stylus circinatim con-
volutus 5. e ye Si v 6.
M spatha 0 MEE S ils AE zu dtsieids mun"

sterilis nullo, antherarum loculi divaricati clavati
6. Lamprodithyros Hsskl.

*) Cf. Hasskarl, sur les Commélinacées in Bulletin du Congres international de Botanique
etc. à Amsterdam (1865) p. 90 etc. — id. in Peters, Reise nach Mozambique ll. p. 522 etc. (1863)
et in Flora (Bot. Ztg.) 1863, p. 385 — id. Commelinaceae in Schweinfurth's Beitrag zur Flora
Aethiopiens p. 206 ete. (1865) et Addenda p. . . (1866); — id. über die Commelinaceen, Flora
(Bot. Ztg.) 1866, p. 209 etc.

1

10.

14.

13.

Perigonii foliola exteriora persistentia . . . . . . . .. (P
: » omnia decidua, pedicellus in spatha soli-
tarius, capsulae loculi 1-spermi, folia lata
5. Spathodithyros Hsskl.
Pedicelli intra spatham 0, flores secus ramos flexuosos
paniculae sessiles, intra spathas subsessiles et
reflexas; stam. ster. 0. . 5. — 3. Polyspatha Bnth.
» intra spatham 1—2; stamina sterilia 3—4
4. Dissecocarpus H ssk].
Flores parvi axillares, stigmata 3 penicilliformia, perigonii
foliola interna caduca, capsula subglobosa aut
oblonga apice attenuata . . . . . . . . 6. Callisia, Loeff
"n paniculam terminalem sistentes, stigma subpel-
tatum, perigonii foliola interna persistentia, cap-
sula stipitata clavato-obovata . . . 7. Jthopalophora H ssk 1.

Germen declinatum, stigma 3-dentatum, folia radicalia (ut
dicunt); pedunculus terminalis aphyllus (scapus)
8. Murdania Royle

» sais DU peaeimc iet -. tre erect 10.
Gemmulae in loculis solitariae , . ,. . WI AUC CRT 44.
z : - oc S ONE Eo Y TERCER 13.

Inflorescentia paniculata, perigonium marcescens, filamenta
abesse ea CDU iue P Se 12.
» spatha turbinata tecta, perigonium caducum, pedi-
celli solitarii ( Comm. polyspatlha Wght., gelatinosa
Edg. paleata Hsskl). .. .. 44. Tyithyrocarpus Hsskl.
Stamina sterilia 3, fructus stipitatus tomentosus, bracteae
cuculliformes persistentes | (Aneilema protensum
WIL, vitiense Seem) ......... 9 Piletocarpus Hsskl.
w sterilia 0 rarius 2, fructus sessilis laevis nitidus,
bractetae apertae deciduae . . . 10. Dictyospermum W g ht.

Gemmulae in loculis 2 (nunc 1—7) . . . , 14.
» » » y EC EC DIL SMALL TL Ite e 19.

Fructus igumpisulaziuihz12sabisei ninsqecc Aitgsostie: D qubtacpe. 15.
^ indehiscens nitidus plumbeo-niger, stigma simplex,
flores spatha tecti ( Comm.? leiocarpa Bnth.)
I7. Phaeosphaerion Hsskl.
Flores spatha tecti: stigma simplex, (capsula loculo dor-
sali saepe 1-spermo). . . . . . . 12. Commelina Plum. L.
- spatha haud dec. 2... 2... 2.7. MERE 16.

16.

18.

19.

20.

94.

Stigma simplex (?), yemmulae et semina in loculis plerum-
que 2 (nunc 1—7) uniseriata CAneilema Autor.) 17.
Stigmata 3 penicillata ( Callisia Sehlehitd.), c. 1.2 caduto 18.

Flores in racemis secundis, rhachis serraeformi-exsculpta

13. Prionostachys H ssk 1.
in racemis secundis haud dispositi, rhachis haud

Scpsimilpénashiee ipli. eoisshd ouoig toig. 14. Aneilema R. Br.
intra vaginam occulti (ózo4ós — tenuis)

15. Hapalanthus Jc q.
in paniculam elongatam dispositi aut in axillis

vaginarum fasciculatim congesti (cf, Nr. 8.)
16. Callisia Loeffl.

Filamenta spiraliter torta; perigonii foliola interna fim-

"

briata, gemmulae anatropae. . . 18. Cochliostema Lenoir.
stricta, perigonii foliola interna integra, gemmu-
lae orthotropae 2-seriatae AES 20.

Flores spatha cordata tecti, pedicelli solitarii aut gemini,

?»

stamina 5, quorum 2 sterilia, fructus indehiscens

pionbeus rm. 19. Athyrocarpus Schldtd.
thyrsoidei aut paniculati . . . . . . A ren decore 21.

Stamina alterna sterilia, folia breviter vaginantia amplexi-

»

CLiI ouf" ge c "RC

: : 22
antica sterilia, fructus indehiscens

22. Aclisia E. Mey.

22. Stigma capitatum, flores paniculati, perigonii foliola in-

23.

25.

terna coerulea, capsula 3-valvis, folia parva
20. Dichoespermwn Wght.
subpenicillatum, flores thyrsoidei, perigonii foliola

»
interna violacea, fructus?, folia longa congesta
oblonga . . RPM EIUUSULE TAY
Stamina conformia, , . . . . . . Alhie wdos ena 24.
» diversiformia aut eorum antherae tantum . . Me 40.
?& Gemmulae'in loeulis.:3—6 . . 4... . esos ores 25.
» - » geminae (nune 1—3?) ....... . . 29.
itari TIU 39.
» " CELCDIC UT se cu RN HS
Perigonium haud tubulosum, inflorescentia terminalis . , 26.

^h

utrumque tubulosum longum, internum multo lon-
gius, germen erectum, gemmulae in loculis 6;
(an hujus ordinis?) CLampra Rchb.) 27. Weldenia Schlt. fl.

2*1.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

. Filamenta strietaà. . . .. i ZA Un e

, longa spiraliter Tue iitherae imde elf vá foltaóee

26. Spironema Lndl.

Antherae (breves) longitudinaliter dehiscentes, perigonii
foliola interna obovata, basi angustiora, filamenta
libera subaequalia aut aequalia . . . . ...

elongatae apice poro hiantes, filamenta silbidigo
delpha breviuscr!la ;n1 phalanges 2 disposita

»

28.

(?Kch.), herbae nunc scandentes 25. Dichorisandra Mch x.

connectivum angustum, loculi contigui paralleli,
fructus indehiscens . . . . .,.
connectivum orbiculare, loculi lunulati, fructus
capsularis, perigonii foliola interna undulato-lo-
bulata, herbae ferrugineo-hirsutae (Tradescantia
Jussata UK Gh.)i c5 ate bate ad apos

»

Perigonium profunde 6-partitum . gea: "Deu
externum, aut internum, aut TT s gamo-
phyllum .

»

Flores involucrati, gemmulae superpositae PEHNIUNS
exinvolucrati, filamenta filiformia, antherae appo-
sibae 1.7 uo uu

»

Germen biloeulare, inflorescentia uniflora, involucrum
BHplex TUM TOUS
3-biloculare, toBd Siberia multiflora, umbellata
aut paniculata, involucrum duplex . . . . ..

?»

Perigonii foliola interna unguiculata persistentia, connec-
tivum latum
foliola inteina US anteriora basi in pedi-

30.

36.

34.

33.

32.

99. Tradescantia Plum.

34.

93. Pollia Thnb.

24. Pyrrheima Hsskl.

. 98. Sauallia Wrght.

L.

?»
cellum (brevem crassum curvatum) vix connata
eoque potius suffulta (cf. Nr. 37) 30. Campelia L. C. Rich.
Flores umbellati. . . . . ELE Role xe RASEN:

spicato-umbellati s. iepiéatis $. condensato-cymosi
aut paniculati , inflorescentiam capituliformem
SISUGNUBS -. lr. tete stet.

?)

Umbella sessilis, herbae erectae aut procumbentes, folia

lanceolata aut linearia. . . . . 29. Tradescantia Plum.

pedunculata, herbae repentes, folia cordata, fila-
menta imberbia ( Tradescantia cordifolia Sw.).

35.

34.

Es

C

5. Inflorescentia terminalis spicata, herbae pubescentes, folia

lingadib. 0v ido5d49)Ds dl lo hoe o4 ese 1o do Oanrtenema RE Br.
» Axillaris subsessilis, vaginae basin perforans

eamque obtegens, paniculato-capitata, glomerata,

fol luta . VEI LL usi Lia o. DOM JORECHIN, UN BRIDE.

36. Perigonii foliola externa basi tantum paulo aut vix con-

oL MTM Mur M CC PIE 31.
» foliola externa in tubulum 3-dentatum, interna
in tubum 1'7, —2plo longiorem, apice 3-fidum con-
nata, capsula inversa, perigonium lateraliter per-
forans, stamina fauci perig. interni inserta
. Zebrina Schuitzl.

37. Perigonii foliola externa basi nunquam in pedicellum con-

nata, interna caduca in tubum 3-lobum connata,
SOUS Ey DOR VDA, eme odecercany toss. duetes pagis irs 38.
A foliola externa basi in Bediosihum brevem (aut
vix) connata, brevem curvatum inflexum, inter-
uum 3-partitum (cf. Nr. 32), inflorescentiae pedun-
culus vaginam perforans, apice 2-hyllus, capsula
inversa, folia lata. . . . . . . . |.30. Campelia L. C. Rich.

38. Flores congesti sessiles aut subsessiles, raro solitarii, fila-

menta plerumque barbata, capsulae valvae rectae
34. Cyanotis D. Dou.
E solitarii axillares, pedicellati aut subracemosi, fila-
menta imberbia, capsulae valvae circinatim revo-
lutae (Cyanotis vipipara Dalz.) . . . 235. Dalzellia Hsskl.

39. Panieula terminalis, stamina 3 paulo breviora, germen

biloculare, capsula bivalvis (.Dithyrocarpus EIth.)

31. Flos-scopae Lour.
Spica glomerata axillaris, perigonii foliola exteriora vil-
losa, interna 3-plo majora (cf. N. 41) (Tradesc.

spicata Knowl. e£ Wstc.). . . . . 238. Knowlesia Hsskl.

40. Gemmulae in loculis solitariae, germen biloculare. . . . A1.

» in loculis geminae, germen 3-loculare. . . . . . 43.
» in loculis ee, germen recurvum, stamina inferiora
longiora, ad basin barbata, intermedium nudum,
superiora minora supra medium barbata 45. T/nantia Schd w.

A1, Rlexes, terminales umbellahi.e . 06 9o oot momidnglr. A9.

T" axillares in spicam umbellatam congesti (cf. N. 39)
38. Knowlesia Hsskl.

Flores in spatha complicata 3—4-ni, antherarum loculi
subglobosi, valde disjuncti connectivo filiformi
arcuato (rad. commelinoides R. S.) . . . ... . 40. — —

im spatha haud tecti . . . . . . . 139. Descantaria Schlcehtd.
E » duplici tecti, fructus plerumque 2-locularis,
stylus filiformis, stigma obtusum, herbae (ut

dicunb) ncaules,. 2. xv. roi coins. MODÜECAOCO Hune,

43. Perigonii interni foliola linearia, herbae volubiles

42. Streptolirion Edgew.
interni foliola latiora obtusa, herbae haud volu-
SMSSEL t s Mei ESTE UR Ital n er o cm qe AA.

D

. Stylus longus, stigma minutum; fructus perigonio externo
inclusus, herbae inferne repentes, filamenta bre-
viora barbata (Trad. disgrega Knth.) 43. Disgrega Hsskl.
» DIGYIS.. Expes med IEI ATIS E, D)- d. aU ie D, IND RES 45.

n
[2

*-
c

5. Stylus brevis, fructus basi attenuatus acute trigonus,
floris partes omnes breviter glanduloso-pilosae,
herbae erectae (Bot. Ztg. VIIT. 1; Wlp. Ann.
IH8BB) 4M. 2e 6 om oro os a H9OL fIOTAAS Heterachtia K nz.
brevissimus, stigma subpeltatum, flores ad apicem
ramorum umbellati, herbae repentes
39. Descantaria Schlechtd.

I. Heteroearpus Wight.

Obs. De charactere generico cf. Wight Icon. VL. p. 29: ,Flores
irregulares; perigonium 6-partitum, lobis 3 exterioribus calycinis, 3 inte-
rioribus petaloideis, lobis anterioribus calycinis obovatis obtusis ad apicem
fere connatis, posteriori multo longioribus, lobo anteriori petaloideo sub-
sessili obovato spathulato, lateralibus unguiculatis; stamina 6, filamen-
tis glabris, antheris 3 anterioribus polliniferis, intermedia paulo difformi,
3 posterioribus sterilibus; germen 3-loculare, 2 posterioribus loculis mi-
nutis vacuis, dein in podocarpium rigidum curvatum mutatis, anteriori
majori, gemmula solitaria; capsula 1-locularis, suleo dorsali podocarpii in-
serta, indehiscens; semen unicum oyale; embryum laterale*. — Etsi
loculi posteriores vacui in podocarpium mutati dicantur, cui capsula
,imdehiscens* dorso adnata sit, loculi hi steriles vix nisi lineam crassius-
culam dorsalem capsulae repraesentant, quae sane dein dehiscit et bival-
vis evadit, uti jam fig. 5 et 7 icon. 2067 sinistr. indicare videntur. Semen
unicum est scrobiculatim exsculptum tesselatum, antice planiusculum,
hilo lineari paulo prominulo notatum; embryostegium laterale minutum;
— perigonium exterius persistens.

I. H. oligotrichus Hs:sk!.

Commelina oligotricha Miq. Flor. III. 532. 3. — C. agraria
Kth. d. pilosa Hsskl. plat. Jngh. 137. 1. d.

Diagn. Herbae ramosae repentes; ramis adscendentibus glabris;
vaginis membranaceis puberulis, linea antica pilosula, dein glabratis, ore
albido-ciliatis; foliis brevissime petiolatis oblongis aut oblongo-lanceolatis,
patentibus, planis aut complicatis, acutis s. acuminatis, supra scabriusculis
dein laevibus, subtus minute puberulis, margine scabris (15—24'" longis,
4—6'^ latis); pedunculis solitariis oppositifoliis, intra vaginam inclusis,
erectis, hac dein fissa liberis, patentibus, eaque paulo longioribus; spatha
cordata complicata acuminata, in summis ramis nunc breviter acuminatis,
11—13-nerviis, minute puberulis; pedicellis geminis, altero 3—4-, altero
longe exserto 1—2-!loro; perigonii foliolis internis coeruleis; stylo apice
circinatim eurvato; capsula membranacea.

Obs. Differunt speeies Wightianae l. s. e. ice. 2067 hisce: H. hir-
sutus Weght. praeter copiam pilorum (in icone forsan nimis grandem?)
foliis lineari-lanceolatis, pedunculis elongatis, filamentis minoribus et caule
tantum procumbente; — H. glaber Wsypht. l. c.: floribus aurantiacels.
foliis glabris, vaginis pubescentibus (pedunculi foliis longiores dicuntur.
loco: vaginis in icone). — Caeterum Commelinae affines habitu differunt
praeter characterem genericum: C. communis Knth. Enum. IV. 36. 1:
ramulorum linea pilosa, foliis ovato-lanceolatis, elongato-acuminatis, basi
rotundatis, subtus glabris, spathis subrotundo-cordatis, acutis; — C. agraria
Kth. l. e. 38. 3: folus subtus glabris, spathis glabris, caule haud repente

foliis majoribus etc.;; — C. salicifolia Rxb. Kth. l. c. 39. 5: foliis an-
gustioribus glabris; — C. barbata Lam. Kth. l. e. 39. 6: foliis glabris
acutis.

Habit. Ad ripas fluminis (Kali) Lumut prope pagum Lumut
prov. Tapanuli, Sumatrae occidentalis (plut.Jungh.); — prope Bataviam
Javae occid. boreal, ubi Blume 1822 legit (hrb. reg. Led. Bat.) —
Sumatra hrb. reg. Led. Bat.

3. H.? obliquus Hsskl.

Commelina obliqua Hmlt. Doa Prdr. nep. 45. 1 *); (C. Donii
Dtr. Spec. II. 395. 40; Knth. En. IV. 58. 63.) — C. paludosa Bl. hrb.
man. propr. et En. 2. 4*); Knth. En. IV. 51. 44; Hsskl. plnt. Jungh.
137. 3, — C. aurantiaca Bl. hrb. Lgd. Bat. — C. fuliginosa Zipp.
hrb. — C. suffruticosa Krthls hrb. nec Bl. in hrb. reg. Lgd. Bat.

Obs. I. A genere discrepat forsan nostra fructus statura, in spe-
cimine mostro deficientis et spatha turbinata, quae in. Wightii speciebus

*) Nomen specificum Hamiltonianum a Donio 1825 publici juris factum, Blumeanum autem anno
1827 in Enumeratione sua prolatum est.

8

cordata est; perigonii externi foliolis anticis liberis, interni antico haud
obovato sed lineari-lanceolato. — Commelina obliqua Hmlt. Don l. c:
e diagnosi et descriptione nimis brevibus vix foliis lanceolatis differre
videtur; specimina autem herb. Hook. j. et Thoms. (in hrb. reg. berol.)
sub hoc nomine data inter se discrepant et partim vix accedunt, foliis
angustioribus nempe et forsan aliis signis differunt. — C. obliqua Vhl.
En. IL 172; Knth. En. IV. 54. 52 differt: foliis acutis, spatha colorata
reniformi conduplicata, pedicellis 2-floris et forsan aliis signis?

Obs. II. Folia interdum sunt elliptica ad 2" lata, nunc acumina-
tissima, plerumque 10 et pluria; infimum nunc valde diminutum (in spe-
cim. malabarico hrb. Hook. et Thoms.) valde diminutum ovato-oblongum
acutum 9^'long., 3—4'^ lat. An colo: perigonii interni aurantiacus sit?
nescio, inde forsan nomen Blumeanum alterum specificum in herb. suo
demptum; in siccis color haud rocognosci potest. — Adsunt specimina
javanica Blumeana valde robusta, omnibus partibus robustioribus, inter-
nodiis ad 6" longis.

Descript. Herbae erectae strictae, 18— 20" altae, robustae, sim-
plces; internodia glabra, inferiora bina longiora 4—5'/,—6' ^ longa,
1!/ —2'" lata, superiora sensim breviora ; vaginae laxae, 13—17'" longae,
3—5'" latae, oblique truncatae, clausae, ad suturam et in ore pilis 2—3'^
longis, strictis densis, badiis, acutissimis, articulatis, ad articulationes
haud nodosis, obsitae, longitudinaliter nervosae, summae 2—3 antice
fissae et sensim in folium florale amplexicaule transeuntes; folia in caule
plerumque 7 nunc 10 et plura, inferiora 3—4 distantia, superiora 2 con-
ferta, summa densa, flores sustinentia, omnia sessilia obliqua; infimum
(cf. spr. Obs. II) parvum ovatum acuminatum, 15^" longum, 6'^* latum;
reliqua oblongo-lanceolata, acuminata, sensim accrescentia; summa. flo-
ralia dein decrescentia; 4—7' longa, 1!/, — 2^ lata, summum 2*/," longum,
ultra 4" latum; omnia glabra, ad margines antrorsum minutissime ser-
rulato-scabra, subtus pallidiora, parallela nervosa; spathae in axillis
foliorum confertorum congestae, sessiles turbinato-cucullatae. antice in
sutura connatae,.clausae, fauce 1^ fere latae, et 10" altae, acumine brevi
unilaterali, folio opposito; pedicellus in spatha solitarius erectus,
6" longus, !/4—9/"' crassus, apice umbellatim 4—95-florus, carinatus;
flores omnes fertiles, pedicelli secundarii in anthesi erecti, 3^ longi,
ante et post anthesin reflexi inclusi; alabastra ovata 1'4'"' longa, ob-
tusa; perigonii foliola externa fere aequilonga, in sicco hyalina,
membranacea, num ovato-oblongum concavum navieulare, bina ei opposita
majora et latiora ovata obtusa concava, omnia nervis 3 basi viridiusculis,
tenuibus, accedentibus 2 collateralibus tenuioribus infra apicem confluen-
tibus, percursa, persistentia; interna tenuiora, inferius impari externo
oppositum, lineari-lanceolatum, sessile 1-nervium; lateralia dein longiter
unguieulata orbiculari-reniformia, in alabastro sese amplectentia ; stamina

9

inaequalia; 3 postica minima alba, sterilia; filamenta capillaria tener-
rima; antherae cassae ecruciatae, cruribus binis superioribus crassis, ex-
trorsum versus curvatis, binis inferioribus longioribus bicurvatis, attenuatis
3 antica fertilia inaequalia, bina minora, tertium intermedium majus;
filamenta omnia tenera filiformia, dein spiraliter torsa, albida; au-
therae omnes minutissime puberulae e pilis articulatis nec nodosis,
hyalinis acutissimis, (in sicco) cinnamomeae, binae ovatae obliquae, !/,"*
vix latitudine excedentes, ?/,"' longae, basi ad medium bifidae, apice vix
emarginatae, dorso supra sinum baseos insertae; connexivum angustum;
loculi connexivum duplo brevius marginantes idque basi excedentes, leviter
curyati, inaequales; tertia anthera linuearis curvata 1'' longa, medio
dorso convexo inserta, basi ad quartam partem tantum bifida, apice emar-
ginata; connexivum latius; loculi robustiores longiores, connectivum
utrinque marginantes, basi liberi; germen sessile minutum, globosum
subtrigonum, viride; stylus longus, in alabastro circinatim involutus,
stigma acutiusculum papillosum, pilis singulis eiliato-coronatum; fructus
maturi desunt, immaturi 2'/,"' longi, !/,"' erassi obliqui, loeulis binis dor-
salibus sterilibus, marginem angustum tertii fertilis fingentibus, mono-

spermi; valvae omnes septigerae; semen immaturum rufum 2'' longum,
1'^ latum.

Habit. In paludosis Javae (?) legit Zippelius (hrb. reg. Lgd. Bat.)
et Javae occidentalis prope Kabandungan provinciae Bogor et

aliis locis legit Blume (hrb. reg Lgd. Bat.) — Sumatra legit Korthals
(hrb. reg. Lgd. Bat.)

II. Dissecocarpus *) Hsskl.

Obs. Genus novum praeprimis germine fructuque 2-locularibus, loculis
in fructu plerumque seminibus binis superpositis, rarius 1 solitario tantum
praeditis, pedicellis intra spatham binis, altero 1-floro, altero 2-floro,
perigonii foliolis persistentibus, exterioribus membranaceis concavis, in-
terioribus marcescenti-corrugatis, ad latus superius capsulae reclinatis et
praesentia staminum sterilium distinctum.

|. D. polygamus Hsskl.
Commelina polygama Rth. R. S. Syst. veg. I. 532. 21; Dtr.
Spec. pl. II. 394. 38; Knth. En. IV. 37. 1 7$ — C. communis Thnb;

Flor. Jap. 33. — C. japonica Siebld. in hrb. Lgd. Bat. nec Thunb. **)—
C. caroliniana Bürger hrb. reg. Lgd. Bat.

*) A verbis: 9t c bis, s7xó« — loculus et xapnó« — iructus bilocularis.

*"* Commelina japonica Thnb. - Aneilemajaponicum Knth. l. e. 70. 29, jam primo
adspectu floribus haud spatha suffultis diversa species.

2

10

Obs. Speeimina nostra (hrb. reg. Lgd. Bat.) Sieboldiana ,Tsugu
Gusa* ab incolis dieta plane Rothii (cf. Dtr. l. c.) descriptionem quadrant
et praeprimis eam Kaempferi (Amoen. jap. 888--890), ubi capsula et
semina jam optime describuntur: ,vasculum seminale (capsula) oblonge
et inaequaliter rotundum est, magnitudinis pisi, dipyrenum (2-locularis);
semine singulis loculis unico, ovatae rotunditatis, compresso, interdum per
transversum dividuo adeoque duplici, atro, duro, profundis serobiculis
punetato (seminibus loculorum 2-spermorum, ubi se tangunt, nunc conglu-
tinatis, unieum tantum mentientibus); substantiae oleosae subdulcis.* (Kmpf,
l. e. 890); — stamina sterilia 3 postica facile in icone Kaempferi re-
cognosci possunt. Capsula tenuis membranacea opaca albescens; rudimento
loculi tertii vix conspicuo; — perigonii foliola interna haud pallide coe-
rulea (Rth.) sed coloris (etiam in siccis nostris) ultramarinis (Kaempf.) —
Adsunt specimina omnibus partibus majoribus et (e locis forsan sieciori-
bus?) multo minoribus, ubi folia nunc subpetiolata evadunt; in aliis
speciminibus spathae paleis longe attenuatis nervis insidentibus munitae sunt,
sed transitus ad spathas paleis hisce destitutas reperiuntur; — adest quoque
specimen magis procumbens, ramis divaricatis, pedunculis patentissimis,
foliis saepe ovatis acutis (Sbld. hrb. reg. Lgd. Bat.), sed vix pro varietate
habenda est forma haecce; — pari modo dubius sum, an var. latifolia
diagnosi sequenti sufficienter distingui possit: tota robusta, foliis plus
duplo latioribus acutiusculis (3—4" long., 1'/,—41!/," lat.) hrb. reg. Lgd. Bat.),

Habitat Japoniam, ubi Siebold e. g. prope Fama Ye insulae
Kin-Sin in loeis montosis sub nomine Tsuju-Gusa reperit, pariter ac
Bürger (hrb. reg. Lgd. Bat.)

III. Spathodithyros H sskl.

Char. Gener. Perigonii foliola exteriora decidua, interna longiter
unguiceulata; stamina 3 fertilia, sterilia 05 germen 2-loculare, gemmulae
in loculis solitariae, stylus spiraliter circa stigma capitatum subtrilobum
convolutus; capsula regulariter bivalvis; flores 5—6 ad apicem pedicelli
robusti solitarii, intra spatham cordatam «complicatam, basi connatam,
recepti. —

Observ. Differunt genera sequentia: Commelina L. germine
3-locularij gemmulis in loculis geminis (nunc 7); — Trithyrocarpus
Hsskl. perigonii foliolis internis binis unguiculatis, tertio concavo minori,
staminibus 3 posticis fertilibus, 3 anticis sterilibus, germine 3-loculari,
gemmulis in loculis solitariis, capsulis 3-locularibus, 3-valvibus, J3-spermis,
stylo clavato, stigmate obtuso, spathis turbinatis, pedicellos solitarios
4—5-floros foventibus; — Polyspatha Bnth. (Wlp. Ann. III. 660, IX")
perigonii externi foliolis persistentibus, internis binis (?) tantum praeseu-
tibus, inflorescentia, seminibus radiatim costatis.

11

1. S. suffruticosus Hsskl.

Commelina suffruticosa Bl. En. 3. 5; Knth. En. IV. 57. 60;
Hsskl. plnt. Jugh. 140. 5 (ubi deseript.); — C. latifolia hrb. Rnwdt.

Observ. Commelina obliqua Vhl. (Knth. l. c. 54. 5), eui Blume
l. e. affinem dieit nostram, jam primo adspectu spatha colorata reniformi
valde diversa videtur.

Descriptioni meae laudatae addam haecce: Specimina nune mihi
subjieientia haud sunt ramosissima sed simplicia aut parce ramosa; folia
basi oblique in petiolum 1—2'^ longum attenuata, subtus glaucescentia,
5—6^ longa, 1!/,4—1*/," lata, (nune solummodo 1^); — spatha pro ratione
confinium grandis cordata, complicata, lobis baseos ad 1'/,—2'^ longe con-
natis, nec turbinata; — perigonium deciduum albidum (Bl. in sched.),
lineolis luteo - badiis eglandulosis notatum; foliola exteriora sessilia
lineari-lanceolata acuminata; interiora ovata subrotunda, longe ungui-
culata; — stamina (e floribus siccis quoad insertionem haud rite distin-
guenda!) 3 fertilia; filamenta longa filiformia, flexuosa, irregulariter
spirali-tortà; antherae albae sagittatae; connexivum (in sicco)
fuscum; germen 9evato-oblongum basi leviter attenuatum, 2-loculare;
gemmulae in loculis solitariae; stylus planiusculus circinatim circa
stigma capitatum trilobum convolutus. Capsula intra spatham reclusa,
e pedicello inecurvo pendula, basi foliolis perigonii deciduis nuda, com-
pressa obovato subrotunda, apiculata, 3'' longa et apice fere lata, livido-
fuscescens, pergamacea, lucidula, 2-locularis, ad basin 2-valvis; valvae
persistentes, intus in linea mediana septiferae, septo in dehiscentia capsu-
lae haud in 2 partes soluto, sed valvae uni tantum adhaerenti, ab altc-
rius valvae linea prominula mediana sejuncto, extus leviter carinatae,
loculo altero nunc abortivo minori; semina in loculis solitaria, facie
interna plana et hilo lineari longitudinali notata, caeterum convexa,
latere altero subcurvato ibique dorsum versus embryostegium valde
minutum orbieulare apiculatum praebenti, ab hoc lineis elevatis radiatim
notata et lineis transversis reticulata, caeterum opaca, griseo-cinnamomea,
3" longa, latitudine dimidia.

Variat nunc foliis latioribus aut angustioribus.

Habitat in Javae occidentalis provincia Bantam (Spanoghe),
ad montem Romping (Bl), prope Tjilangkahan, orae meridionalis,
mens. Novbr. flor. (Bl.); in provincia Bogor prope Kabandungan (Bl.), ad
montem Salak in humidis (Bl.); et aliis Javae locis diversis et in Sumatra
prope Malintang (Krthls.? hrb. reg. Lgd. Bat.) — Specimen hrb. reg.
berol, a Kunthio divo l. c. descriptum, a Neesio et huic forsan a Blumeo
e Java communicatum fuit *).

*) De genere Lamprodithyro vid. Hsskl. in Peters Reise n, Mossambique lI. 529., Hsskl. Flor.
(Bot. Ztg. 1863. 388 etc); Aneilema montanum Wzht, autem ad Dictyospermum (vid. infr.

*

12

IV. Rhopalephora *) Hsskl.

Cf. Bot. Ztg. XXII. (1864) p. 58 etc. — Char. Gen. Panicula ter-
minalis; perigonii foliola persistentia, externa reflexa, interna majora bre-
viter unguiculata; stamina 3 anteriora fertilia, sterilia nulla; filamenta
imberbia; antherae binae aequales, connexivo angusto, tertia difformis,
connectivo lato basi lunatim exciso, subdeltoideo; germen obovato-oblongum,
substipitatum, altero latere rectum, 2-loculare; gemmulae in loculis soli-
tariae; stylus oblique insertus elongatus, hamato incurvus, stigma sub-
peltatum; capsula stipitata obovato-clavata, 2-locularis, 2-valvis; valvae
maequales, postica angustior lineari - lanceolata plana, antica concava
navicularis; semen saepe unicum, altero abortivo, oblongum semi-ovoi-
deum, radiato-costulatum.

1. Rh. Blumel H «sk l.

Cf. Hsskl. in Bot. Ztg l. c. 59 etc. — Commelina pulchra Bl. in
sched. hrb. Lgd. Bat. — C. (Aneilema) monadelpha Bl. in sched. et
Enum. A 13; A. Dtr. Spec. II. 442. 93; D. Dtr. Syn. LI. 175. 93; —
Aneilema Kth. En. IV. 70. 24; Miq. Flor. III. 537. 8. — C.conspicua
Zoll. syst. Verz. 64. 3 et in sched. herb. ven, Nr. 125! — (nec Bl. En. 4. 12.
A. Dtr. ). e. 413. 95; D. Dtr. l. c. 9$; — Aneilema Kth. l. c. 69. 23;
Miq. l. c. 7.)

Diagn. Herba ima basi procumbens, dein erecta, caule simplici
aut apice furcato, foliis petiolatis ovato-oblongis s. ovatis, acuminatis,
nunc acutissimis, glabriusculis margine scabris, panicula terminali rara,
ramis divaricatis, capsula minute hirsutula chartacea, plumbeo-fusca.

Variat nune tota minor.

Herbae glabriuseulae, basi procumbentes et ad nodos 3—4 in-
feriores radicantes, dein erectae, strictiusculae, fructigerae 10—241'' altae.
Caulis teretiusculis, siecando angulatus et sulcatus, apicem versus fur-
catus aut semel dichotome ramosus, minute puberulus, dein glabratus,
nodosus, ad nodos (ut videtur in siccis) paulo incrassatus, vix 1" crassior;
internodia 9'/—2^ longa, basi vaginis cincta, vix geniculatim juncta ; ra-
dices ad nodos inferiores tenues fuscae flexuosae. 1^ et ultra longae,
ultra medium fibrillis tenuibus plus minus densis tectae. Vaginae laxae,

p. 23) et À. protensum ad Piletocarpum Hsskl. (vid. p. 15 perlinenti Tradercantia pani-
culata Rub. ad Flos-scopae Lour. (cf. infra gen. XVI. 3).

1. L. Schomburgkianus Hsskl. (Dithyrocarpus? Knth. l.c. 662. 2 * 1) Flor.l. c. 389 Obs.

2. L. Petersii Hsskl. Pet. Reise l. c., ubi descrpt., id. Flor. l. c. 389.

3. L? radicans Hsskl, Flor. l. c.

À. L. Dregeanus Hsskl. Flor. l. c.

5. L. Tacazzeanus Hsskl. in Pet. Reise I. c. 531, ubi descript.; id. Flor. l. c. 390

6. L. stenorrhachys Hsskl. Flor. l. c. 389.

7. L? beniniensis Hsskl. Flor. ]. c.

*) ponaonmopá — claviger.

13

nune infimae ramorum aphyllae, pleraeque autem foliiferae, apice oblique
truncatae et pilis singulis albidis tenuibus patentibus barbatae, postremo
nudae, minute puberulae, vix unquam plane glabratae, plerumque 6'/^
longitudinem paulo excedentes, rarius breviores (compressae exsiccatae
nunc), 2"' crassae. Folia petiolo brevi planiusculo erecto-patenti,
1—3'" longo, utrinque e folio decurrenti marginato suffulta, ad imam
basin ramorum nunc (nee semper) sessilia, subrotundo- ovata vix acuta,
valde diminuta, 6^" longa, 5'^ lata, pleraque ovata aut ovato-oblonga
acuminata acutissima, basi subrotundata, subito in petiolum decurrentia,
18—24—2'^" longa, 9—10—12^' lata; omnia tenuia membranacea viri-
dia, nervis 5—9 haud valde prominulis nec omnibus e basi folii ortis,
apice autem fere omnibus confluentibus percursa, pilis albidis minutis
raris hinc inde utrinque conspersa et hisce asperula, margine autem mi-
nutissime ciliato-scabra, ciliolis antrorsis; supra intensius viridia, subtus
pallidiora, subglaucescentià; summum ad basin inflorescentiae subito
'alde diminutum sessile, oblongo-lanceolatum, acuminatum, 8—14/^ lon-
gum, 2!/,— 4^" atum, patens. Inflorescentia terminalis panieulata, pedun-
culata, 3—4" alta, erecta, rara, divaricata, ramis basalibus patentissimis,
omnibus pauci-ramosis, tenuibus, glabris, bracteatis; inferiores plerumque
bini, rarius solitarii, nunc terni, nec ex eadem axilla progressi, plerum-
que internodio etsi brevissimo et bractea minori interstincti, primo erecto-
patentes, dein divaricati, Bractae parvae, inferiores nil nisi folia floralia
diminuta, vagina minori hianti oblique in folium transeunti suffultae, 4'^
longae acuminatae; altiores vaginam in laminam folii acutissimam trans-
euntem praebentes, ochream apertam oblique truncatam, margine albe-
scenti subrevoluto referentes, cuculliformes, persistentes, !/," vix longae.
Pedicelli terminales uniflori, primo breves, apice cernui, mox erecti,
strieti, sensim elongati et ramulum e bractea eos sustinenti progredientem
longe excedentes, tenuissimi recti, 6"^ plerumque longi, erecto-patentes:
ramulus pedicello collateralis (terminalis?), primo valde abbreviatus,
alabastra juvenilia vix ex ochrea bracteali emergentes; haec diversae
evolutionis e£ magnitudinis subglobosa; alabastra evoluta globosa viri-
diuseula, vix 1^ diametro. Perigonii foliolaexteriora viridia glabra,
subaequalia concava, subrotundo-ovata, acutiuseula, margine hyalino,
nervis crassioribus 5—7 percursa, dein persistentia, basi attenuata, reflexa,
sub fructu vix 1!/," longa; interiora cxterioribus multo tenuiora,
coerulescenti-albida (Zoll. Syst. Verz. 64. 3), hyalina nervis flabellatim
dispositis furcatis pereursa, quam exteriora multo majora, obovato-sub-
rotunda, basi breviter unguieulata, persistentia, corrugata. Stamina
3 anteriora, sterilia nulla; filamenta primo brevia, dein elongata, fili-
formia, basi nunc adglutinata nec monadelpha, longitudine foliola interna
perigonii excedentia, imberbia, dein irregulariter circa antheras convoluta
et intra perigonii foliola interna corrugata saepe recepta, difficile extri-

14 ;

canda; antherae biloculares, binae aequales loculis connexivo angusto
membranaceo vix discretis, basi ad medium fere bilobae, supra sinum
insertae, introrsae; tertia loculis connectivo tenuissimo lato, basi lunatim
exciso, subdeltoideo sejunctis, eoque longioribus, teretibus, utroque apice
recurvis; pollen copiosum albidum, (sub aqua visum) oblongum, utrin-
que obtusum, verruculosum, nunc subcurvatum. Germen viride, primo
breviter stipitatum, obovato-oblongum, altero latere recto plano, altero
valde convexo, apice subtruncato-obtusum, 9/"' longum, 2-loculare, septo
latitudini parallelo, valvis transverso; mox staminibus opposite oblique
directum (antice), clavato-obovatum, compressiusculum, basi longe in sti-
pitem attenuatum, hirsutulum e pilis albidis apice recurvulis; gemmulae
in loeulis solitariae; stylus apiei germinis ad latus rectum ideoque uni-
lateraliter oblique insertus, teres, longus tenuis flexuosus albidus glaber-
rimus, germine plus íriplo longior, supra medium hamato - curvatus,
apicem versus attenuatus, longe persistens; stigma breve subpeltatum
papillatum. Capsula chartacea stipitata, stipite tertia totius fructus lon-
gitudine trigono, subelavato-obovata, stigmatis residuo apiculata, plum-
beo-fusca, minute hirsutula, cum stipite 3^ longa, 1'/"' fere crassa,
2-locularis, 2-valvis, abortu saepe 1-sperma, intus lucida; valvae inae-
quales, stylo residuo 2-fido apiculatae; postica angustior linearis aut
lineari-lanceolata, basin versus attenuata, plana, intus leviter carinata ex
insertione dissepimenti disrepti; antica concava apice subbiloba, navi-
cularis, linea mediana vix carinata; dissepimentum tenue membrana-
ceum stipitatum, obovato-cuneatum asymmetricum, receptaculo nervum
medianum magis posticum castaneum referenti, antice late tenuissimum.
Semen oblongum semi-ovoideum, a dorso compressum, agenteo-cinera-
scens, altero latere planum et linea mediana longitudinali in sulco ele-
vata notatum, ibique receptaculo insertum; a linea hacce versus marginem
transverse costulatum, ambitu impresso-punctatum; in dorso planiusculo-
cireumvallato ab embryostegio laterali radiatim costulatum.

Habit. Javam occidentalem, ubi legit Blume ad mont. Salak
provinciae Bogor (hrb. reg. Lgd. Bat.) et Zollinger in graminosis
prov. Bantam ad ped. mnt. Pulusari.

V. Piletocarpus*) IHsskl.

Char. gener. Inflorescentia panieulata, bracteae cuculliformes per-
sistentes, perigonium marcescens, stamina sterilia praesentia, filamenta
imberbia, germen 3-loculare, gemmulae in loculis solitariae, fructus stipi-
tatus tomentosus capsularis (e Wght.) 3-valvis.

Observ. A Dictyospermo Wght. (Ic. VI. p. 29), cui autor generis
hujus nostram plantam adnumerat, differt hisce: praesentia staminum

*) mU :6c - tomentosus et x«pzos — fructus

15

sterilium, (nam exceptio in char. gen. Wightii ob hane speciem tantum
facta est); fructus forma et integumento, seminibus radiatim rugosis nec
reticulatis, inflorescentia bracteolisque cuculliformibus aut potius campa-
nulato-infundibuliformibus, ramis inflorescentiae subumbellatis (false brac-
teolae a Wightio Ic. t. 2071 apertae ovatae acutae delineatae sunt).

|. P. protensus lisskl. ip

Aneilema protensum Wll. Knth. En. IV. 74. 54. Hook j. et Thms.
lrb. (ex parte) e Sikkim. (hrb. reg. berol. nec imp. Vindob.); — Dictyo-
spermum protensum Wght. Ic. VI. p. 30. tab. 2071. formam foliis angu-
stioribus repraesentans, caeterum flores in axillis bractearum aggregati
dicuntur nec tales delineantur, pariter foliola perigonii interna externis
aequilonga laudantur. — Lamprodithyros protensus Hsskl. in Peters
Reise n. Mossambique, Bot. Il. 529, Flora (B. Z.) 1863 p. 398.

c. latifolius Hsskl.

Descript. Herbae erectae, simplices aut apice ramosae, stric-
tiusculae sub anthesi 15—418^ altae; caulis teres, sicecando angulatus,
suleatus, primo pilis minutis albidis, apice hamulato-ineurvis sat dense
obtectus, dein glabratus, basi dense foliatus et foliorum vaginis 4—95 plane
inclusus, altius foliis 2 praeditus et in inflorescentiam elatam transiens.
Vaginae amplae, laxae, nervosae, membranaceae, 7—12"' longae aut
vix longiores, 2—3'^ latae, transverse aut oblique truncatae, ciliis parvis
caducis ad oras et linea antica minute pilosa praeditae; in petiolum
2—4" longum, planum, patenti- erectum subalatum, basi latum, apice
dilatatum transeuntes. Folia ovato-oblonga, longiter acuminata, basi
rotundata et abrupte in petiolum angustata, 3— 4^ longa, 11—20"/" lata,
summa ad inflorescentiae basin minora et angustiora, oblongo-lanceolata
acuminata, basi acuta, 20—22'^" longa, 5—7'^ lata, altiora sensim angu-
stata et diminuta, bracteaeformia; omnia 7—9-nervia, nervis parallelis
apiee confluentibus, inter nervos parallele transverse venosa, supra inten-
sius viridia et in nervis pilis minutis scabriuscula, subtus pallidiora,
glabra aut taetu asperula, margine pilis antrorsis minutis scabra. Inflo-
rescentia terminalis, longiter pedunculata, paniculata, vertieillatim
corymbosa, 6—12^ alta, basi foliis floralibus jam supra descriptis distan-
tibus ornata, in axilla folii summi nunc ramo aucta, dein ramis 1—?
evolutis, pariter verticeillato-corymbosis, totam inflorescentiam paniculatam
reddentibus. Vaginae foliorum bractealium sensim antice fissae et in
laminam transeuntes, altiores cum laminis confluxae bracteas amplexantes
ovato-oblongas acutas referentes, 2!/,—1/^ longas; bracteolae ad ramos
inflorescentiae infundibula eampanulata ad oras tenuiores amplas 1'" lata,
altitudine fere dupla, scabra persistentia sistentes; rami corymboso-race-
mosi, subumbellatim dispositi, basi nudi, 2^ longi, bracteis suffulti, ipsi

16

infundibulis jam dictis 3—4 ornati, erecti; pedicelli tenuissimi e fundo
infundibulorum solitarii, erecti nunc flexuosi 8'"' longi, 1-flori. Flores
albidi; alabastra subgloboso-ovata, diametro 2 et 1'/'", glabra; peri-
gonii foliola 3 externa viridiuscula subaequalia, concava, ovata,
acutiuscula, radiatim nervosa, margine tenuiori albescenti; interiora
exterioribus !/4—!/, majora, tenuissima, albida, nervis flabellatim dispo-
sitis furcatis percursa, persistentia corrugata, lateralia minora, cum inter-
medio antico supra basin (siccando) cohaerentia, breviter unguiculata,
margine superiori ante et post anthesin inflexo genitalia foventia. Sta-
mina 6, quorum 3 antica majora fertilia, 3 postica sterilia; fertilium
intermedium minus, filamentum tenuis, e basi latiuscula collateralia
subamplectenti apicem versus valde attenuatum, flexuosum; anthera
connectivo lato explanato loculos lineari-teretiusculos, quam connectivum
ipsum longiores, late sejungenti, dein complicato loculis nunc contiguis
antheram semilunarem sistenti, albescenti-flavescentem. Stamina 2 col-
lateralia robusta omnium maxima; filamenta crassiuscula, erecta,
supra medium recurva; antherae ovato-oblongae, apice emarginatae,
basi bifidae, dorso supra incisuram insertae; connectivum angustum;
loculi antice rima longitudinali dehiscentes, teretes, utrinque obtusi, laete
lutei, basi conniventes. Stamina sterilia tenuia intensius colorata
minora; filamenta pariter uti fertilia imberbia, filiformia, leviter fle-
xuosa; antherae aequales; connectivum a puncto insertionis 2-crure,
cruribus divergentibus, ad apices divergentes loculo sterili globoso ornatis.
Germen obovato-oblongum, a latere leviter compressiusculum, dorso
rectiuseulum, antice apicem versus curvatum, apice ipso truncato-obtusum,
pilis apice recurvis canescenti-villosum, quam stamina sterilia brevius,
3-loculare, loculo antico majori, binis dorsalibus dimidio minoribus; gem-
mulae in loculis solitariae; stylus apici germinis versus latus dorsale
insertus, longus, stamina fertilia superans, ad apicem curvatus indeque ad
antheras 2 majores tangens, infra stigma peltatum, minutum, papillosum
paulo attenuatus, post anthesin per longum tempus persistens. Fructus
perigonii foliolis et staminibus persistentibus suffulti, canescenti-tomen-
tosi, subvillosi, dein sub pilis rarioribus luciduli, pallide virides, oblique
subglobosi, stipite brevi sustenti (nec in stipitem sensim abeuntes), dia-
metro 2/", ab utroque latere compressiusculi, dorso rectiusculo, vertice
dorsum versus styli rudimento apiculati, 3-loculares, 3-valves *) (Wght);
semina receptaculo centrali septis adnato inserta, compressa cina-
momea, exsculpto - reticulata; hilum lineare ventrale; embryostegium
orbieulare laterale.

*) Fructus speciminum nostrorum, etsi e seminibus maturis fere rite evoluti adpareant, suluras

vix apertas ostendunt, indeque de dehiscentia nil observare potui.

17

Habit. Javam (hrb. reg. Lgd. Bat.) Sumatram ubi legit Korthnls
(hrb. reg. Lgd. Bat.) equidem regiones trop. 3000 alt. Sikkim prov. Indiae
contin. (hrb. reg. Berol.)

Observ. Primo adspectu hane formam à specie Wallichiana sejun-
gendum censui; inspectis autem speciminibus (hrb. reg. Lgd. Bat.) diversis,
e Javae occidentalis silvis montis Papandayan lectis, transitum succes-
sivum inter hanc et var. B. haud negare potui. — Pariter specimen H ü-
gelianum (hrb. impr. Vindobonensi Nr. 4544, sinistr. transitum ad f. refert,
(dextrum ef. infra p. 23. Observ. ad Dityospermum montanum Wght.)

B. intermaedius Hsskl.

Diagn.: Herbae basi procumbentes radicantes, adscendentes,
mox erectae, foliis oblongo-lanceolatis acuminatis, panicula terminali
longius protensa bracteata, ramis inferioribus e summorum foliorum
floralium axillis, summis subumbellatim congestis, erecto-patentibus,
fastigiatis.

Aneilema protensum Wll, hrb. 5248 e Nepalia Indiae orient.
contin. (hrb. reg. berol. et imp. Vindobon.) et Hrb. Hook. j. et Thoms.
e Sikkim reg. trop. a Hook. j. lect. (hrb. imp. Vindobon.) — Dietyo-
spermum protensum Wght. Icon. VI. p. 30, tb. 2071, cujus diagnosis
a spec. nost. differt pubescentia deficiente, cujus loco pilos minutissimos
tantum observavi raros, nec pubem conformantes uti etiam in icone ad
superficiem superiorem foliorum sunt delineati, etsi nimis aucti; Wight
dein folia sessilia lanceolata dicit, quae mihi, uti in icone, breviter petio-
lata, oblongo-lanceolata; et praeprimis inferiora (quae in icone desunt)

. petiolo 6—9'" longo suffulta se praebent.

Observ. Tota planta florifera 1!/, —2' alta; vaginae 9-—10'" longae,
3—4'"' latae ad oram; petioli 6—9"'^ longi, folia 4'/,—5'" longa, 12—16'*
lata, 9—11-nervia; inflorescentia 9—10^ alta, 3!/," lata.

y. angustifolius Hsskl.

Aneilema protensum Hook. j. et. Thoms. herb. e Khasiae
(herb. reg. berol, imp. Vindob. et Martii) regione tropica inter 3—5000' s.
m. a Hooker j. et Thomson lecta specimina.

A descriptione var. « haecce differt: Herbae basi procum-
bentes, radicantes dein erectae 1!/,—2' altae, robustae, strictiusculae;
caulis teres, aequabiliter foliosus; internodia extensa, inferiora 41"
reliqua 2—3' longa, (siccando compressa) 1!/—2'^ crassa, ad partem
tertiam inferiorem vaginis amplis obtecta; vaginae 9—16'^ longae,
3—4'" latae, inferiores dein aphyllae, persistentes, hirsutae, ad oram
longiter ciliatae, dein glabratae; petioli 2—4'^ longi, 1—1!/" lati;
folia anguste oblongo-lanceolata, acuminata, basi acuta, 3—5'^ longa,
6—10^" lata, supra scabra, subtus scabriuscula, margine scaberrima, pae

3

18

tentia, summa (tloralia) diminuta, vagina fissa in laminam transeunte,
inflorescentia paniculata 5—37'' alta, ramis subumbellatis patentissimis.

Observ. Varietates haec 3 enumeratae formas extremas quasi re-
praesentant; adsunt autem formae intermediae, uti jam supra indicavi. Sic
specimen herb. Lgd. Bat. e Java: ,Commelina scaberrima* Bl. in
sched. transitum format inter fg. et y, foliis autem magis scabris distinctum,
uti hirsutie caulis et praeprimis vaginarum; est planta juvenilis, cujus
inflorescentia nondum plane evoluta et flores pauci primi tantum sunt
aperti, unde inflorescentia cymosa adparet, pedunculo 1!4" longo suffulta,
9^' alta et lata. — C. (Aneilema) scaberrimae Bl. (En. 4. 14; — Anei-
lema Kth. En. IV. 69. 22; A. Dr. Spec. I. 412. 91; D. Dtr. Syn. I. 175.
91.) diagnosis sat quadrat, sed nimis brevis est, quin plantam distingui
liceat, nisi specimina Blumeana authentica adessent. — Specimen (hrb. reg.
Lgd. Bat.) e Javae centralis regione silvatica montis Medini à Waitz
lectum uberrimum est et pariter transitum inter y et f format; est planta
ultra 2' alta, caule vaginisque hirsuto-puberulis, vaginis internodia sub-
aequantibus, nunc 1—2"^' longis, 2—4'^ latis, foliis inferioribus oblongo-
lanceolatis, 5" longis, 1^ latis, plurimis angustioribus 5—3^ longis, 9— 6*'
latis; inflorescentia basi paniculatim ramosa e ramo axillari folii sumni
evoluto.

2. P.? vitlensis Hsskl.

Aneilema vitiense Seem. Hrb. vitiense Nr. 643 (1860) (hrb. De
Candollii, reg. berol. et imp. Vindob.)

Diagn. Herbae procumbentes radicantes, apice erectae, vaginis
laxis, foliis breviter petiolatis, inferioribus oblongo-lanceolatis, superioribus
ovato-oblongis acuminatis tenuibus glabris, margine vix scabris, panicula
terminali, bracteis persistentibus cupuliformibus altero latere paulo pro-
ductioribus, floribus fructibusque ?.?.

Habitat insulas vitienses (Fitji) Seeman.

Descriptio. Vaginae inferiores saepe aphyllae, omnes tenerrime
mambranaceae, laxae, 6^^ longae, ore obliquo obsolete ciliolatae; petioli
4" ]ongi; folia omnia basi rotundata, inferiora 2'4" longa, 9'"
lata, superiora 2'/" longa, 14" lata; inflorescentia minute puberula,
folIaa summa paulo excedentia; folia summa ovato-oblonga, àpicem
versus attenuata, acuminata aut acuminatissima, basi rotundata et subito
in petiolum brevem decurrentia, 7—9-nervia, 2—2'/," longa, basi 41— 413"
lata, tenuia, membranacea laete viridia, glabra, margine minutissime
serrulato-scabriuscula. Inflorescentia paniculata terminalis exserta;
rami nunc patentissimi, nunc erecti, racemosi, ad pedicellorum insertiones
bracteis cupuliformibus campanulatis, oblique truncatis, persistentibus
ornatis, 1!/" longi; pedicelli tenues filiformes, recti, erecti aut erecto-
patentes, 3— 4^ longi, dein fructiferi paulo rigidiores. — Flores nimis

19

incompleti, nec in unico sufficientes adsunt; perigonii foliola sub fructu
reflexa , interiora longius unguiculata videntur; germen incano-hir-
sutum, uti fructus immaturus (solitarius, qui adest) oblongo-ovatus 2/'
longus 1^ crassus, caeterum iis spec. antecedentis consimilis.

VI. Dietyospernum Wight.
cf. Wght. Ic. VI. p. 30 et Obs. ad Piletocarpum Hsskl, supr. p. 14.

|. D. Wightil Hssk1. 3)

D. ovalifolium Wight. Ice. VI. p. 30. tb. 2070. — Aneilema
(10) hrb. Hook. j. et l'homs. — Commelina sp. Zoll. syst. Verz. 530; —
Tradescantia sp. Zoll. hrb. privatiss. absq. Nr.

Diagnosis Wightii l. e. specimina Thomsoniana (10) plane qua-
drat exceptis foliis ovalibus, quae in icone ipsa sunt elliptica et foliis
supra tantum haud pubentibus; comparatis autem reliquis speciminibus et
forma foliorum tam variabili in eadem stirpe, diagnosin emendare coac-
tus sum tali modo: foliis ovatis, ellipticis, ovalibus, ovali-oblongis aut oblon-
gis, acuminatissimis aut acutissimis imoque acutis, siccando cinerascentibus
(nec nigrescentibus Wght.) — Flores nunquam eodem tempore tanti ad-
sunt, sed successive progrediuntur et post anthesin delabuntur.

Observ. Specimina diversa hoc loco brevibus notis illustrabo, e
quibus formarum differentia ac earum transitus faciliter intelligi possunt.

«. robustum Hsskl.

Descript. specim. Thomsoni (Aneilema 10 Hook. j. et Tboms.)
Caulis erectus strietus (pars infima deest) cum inflorescentia 6^ altus,
simplex, glaber, teres, siccando multi -sulcatus, inferne nudus, superne, e
foliis (excepto infimo) ad apicem caulis rosulatim congestis vaginis foliorum
plane obtectus. Vaginae caulem arcte cingentes, siccando laxiusculae
longitudinaliter nervis prominulis striatae, pilis patentibus albidis brevibus
apice glochidiato-ineurvis hirsutulae, basin versus dein glabratae, ad oram
obliquam ciliolatae ; inferior 1^ longa, 2'^ crassa, superiores sensim mino-
res se invicem plus minus, summas totas involucrantes (vaginantes).
Folia vix petiolata, nam lamina tantopere in petiolum decurrit, ut hunc
pro inferiorem laminae partem sumere possis; infimum a reliquis 5
terminalibus paulo ('4") distans, binis inferioribus rosulae subaequale,
superiora 3 sensim multo diminuta, summum tertiam partem tantum infimi
longum; omnia patentia herbacea, 13—15-nervosa, nervis a basi aut
supsa basin sensim ortis, margini parallelis, apicem versus concurrentibus,
elliptica, basi leviter canaliculata, acuta, apice acuminatissima, superne

*) Nomen specifirum Wightianum mutavi, ob folia haud ovalia sed plerumque elliptica etc. cf,
Bischoff Terminol. 1. 75. 6.

3*

20

glabra, subtus minute puberula margine vix undulata integerrima, vix
scabriuscula, 3 inferiora 5" longa, 17—19^' lata, 4-tum 4'/" longum, 16'*
latum; 5-tum 3" longum, 15'"' latum; summum 18—20'^' longum, 6—7'"
latum. Inflorescentia paniculata terminalis sessilis, a basi dichotoma,
ramis 5—6^' longis et pedicellis divaricatis, angulatis, minute denseque
pilis albidis apice hamatis, patentibus obsessis; bracteae ad basin ra-
morum et pedicellorum (in icone Wightii l. c. neglectae) minutae caducae,
ovatae, aeutae, concavae, ad summum apicem ramulorum floriferorum
alabastris adpressae; apices ramorum cum alabastris nutantes; pedicelli
primo subnulli sub alabastro, dein sensim magis evoluti (ex icone Wght.
2"' longi), post anthesin, si flores steriles evadunt, caduci et cicatricem
prominulam in ramulo relinquentes, si flores fertiles evadant, persistentes,
divarieati, cum apiee solum versus spectantes, 3—3!/," longi. Flores
(in nostro specimine desunt (cf. icon. Wightii l. c., quae autem, quan-
tum ex analysi alabastri minuti conspicere licuit, sat nostram plantam
quadrat); e floribus defloratis sub fructu persistentibus observavi haecce:
Perigonii foliola externa ovato-oblonga acute concava, 3-nervia
nervo medio crassiore, interna corrugata; Filamenta secund. spec.
Blum. erecta apice ad stigma incurva (uec uti Bl. vult [vide infra] con-
torta, nisi effaeta emarcida); antherae loculis binis lineari-oblongis,
longitudinaliter dehiscentibus, connectivo latiusculo, filamento suo peltatim
inserto, in superiore tertia parte connexis, contiguis, apice paulo distan-
tibus, basi ultra medium liberis, primo parallelis, dein distantibus et for-
mam ferri equini fere repraesentantibus:; si loculi distrahantur connectivum
adparet latissimum, traverse latum, supra infraque emarginatum, cujus
margini externo loculi ad apicem fere (in superiore tertia parte) sunt in-
serti, qui inferiore libera parte distant; connectivo autem complicato, loculi
paralleli adparent. Germen semper glabrum castaneum, globoso-conicum,
minutum; stylus quam stamina brevior, filiformis crassiusculus, albus;
stigma subinfundibuliforme. Fructus basi perigonii foliolis externis
patentibus 1'/," longis, 2/," latis et internis corrugatis maceris suffulti,
basi breviter stipitati, (quod in fig. 6 Wght. haud conspici potest) sub-
globoso-trigoni, diametro 2!/,", vix apice styli rudimento coronati, livido-
glandulosi, vernicosi, pericarpio fragili, 3-loculares, 3-valves; valvae
septiferae in linea mediana, suprà basin stipitiformem deciduae, intus
glaberrimae nitidulae; semen (plane fig. 7—9 Wght.) lineis retis valde
prominulis et inter eas exsculptum, griseum.

Adest specimen hrb. reg. Lgd. Bat. plantam totam cum radice
fibrosa praebens: caulis ima basi (subterranea) dichotomus, caeterum
simplieissimus, erectus, debilis, cum inflorescentia 9" altus; internodia
inferiora longiora, 2—3" longa, ad extremitatem utramque tumidula, in-
feriore tertia parte vaginis tecta laxis, infimis aphyllis, superioribus foliis

21

parvis subrotundo-ovatis acutis, in petiolum latum decurrentibus, 4—9'"
longis, 3—6^/^ latis munitis; vaginae fere omnes aequales 5— 6^" longae;
folium infimum (deseriptionis antecedentis) aut potius intermedium
ovatum, utrinque acutum, 27^" longum, 15^ latum, 3 sequentia sensim
majora elliptico-oblonga, utrinque acuta, petiolo 5—6'" longo suffulta;
intermedium (omnium) rosulae maximum acutissimum, 4'/ ]ongum, 19'"
latum, 4tum eadem quidem forma, sed 2'/" longum, 18^ latum, summun
subrotundo ovatum acutissimum, basi rotundatum, valde diminutum, cum
acumine fere 3'' longo 18"' longum, 10^ latum; (folia alterius rami
omnia minora, magis ovata acutissima); inflorescentiae rami magis
elongati, adscendenti-curvati, 1—2"' longi.

Specimen Zollingeri (hrb. privatiss.) supra laudatum radices
fibrosas fuscas 1—1!/," longas et caules praebet 5 caespitosos, diversae
altitudinis, fructificantes 3—6" altos, foliaque minora valde iis rami
minoris antecedentis accedentia, mapis ovata, acuta aut acutissima,
maxima vix 2!/" longa, 16"' lata, minima 10'^ longa, 4" lata, plurima
18— 20" Jonga, 8—9'^ lata; rami inflorescentiae magis iis descriptionis
prioris, minus iis antecedentis formae accedunt, sunt breves et fructibus
bene evolutis ornati sunt.

Specimen Blumeanum (hrb. reg. Lgd. Bat.), cum schedula: ,corolla
albida; autherae 3 ferri equini forma; filamenta contorta, nuda; nomine
indigeno Harriang; mense Octobr. fructific." caespitem praebet 7 caulium
et folis generaliter magis oblongo-ellipticis et multo minoribus quam
Wight delineavit, — Caules basi proeumbentes geniculati ad genicula
radices fibrosas emittentes, dein adscendenti-erecti, cum inflorescentia
3!/4—5" alti, caeterum specimini Zollingeriano sat accedit; folia maxima
sunt 2!/" longa, 1" lata, aut 2!/4A—2?/" longa, 14—18^' lata, elliptico-
oblonga aut ovata aut ovato-elliptica.

Specimen Zollingerianum (hrb. 530) in hrb. Martii est caulis
solitarius hujus formae, inflorescentiae ramulis binis, nec floribus nec
fructibus ornatis, etsi in schedula ,flores albidi^ Inudentur; cf. D. ovatum
Hsskl ad fin. p. 24.

Habit. Indiae orient. peninsulam, Maisor et Carnatic, ubi in
regione tropica legit G. Thomson (hrb. Hook. j. et Thoms. in hrb. reg. berol.
et imp. Vindebon.); — in Javae occident. silvula humida prope vicum
Tjikoyam, Bantam provinciae, legit Zollinger (hrb. Zoll. no. 530),
prope vieum Kandang-sapi (— bubile) Krawang provinciae legit
Blume; — dein in Madurae insulae silvis montis Geger, ubi altitudine
800^ s. m. legit Zellinger floribus roseo-albis et fructificantem Junio 1858
(hrb, privatiss. Zoll. in hrb. Hsskl.)

?. D. conspicuum Hsskl.

Commelina conspicua Bl. hrb. et Bl. En. 4. 12; — Aneilema
Knth. En. IV. 69. 23; — Greissera nervosa Zipp. hrb. Lgd. Bat. —
Tradescantia racemosa hrb. Ruwdt. in hrb. Lgd. Bat. — Commelinae
secundiflorae Bl. var. hrb. Lgd. Bat. -- Flos-scopae paniculatus
Hssk]? Hs:kl. in plnt Jngh. 151. 4.

Diagn. Foliis lanceolatis acuminatissimis, basi in petiolum atte-
nuatis, glabris (siccando fuscis); panicula terminali solitaria aut una cum
axillaribus foliorum summorum 2—3 congesta, minutissime puberula, foliis
summis multo breviori, sessili; capsula globosa subtrigona, acuta nitidissima
pergamacea.

Descript. Caulis basi adscendens robustus, ad modos infimos
radices longas crassiusculas propellens, nunc supra basin, nunc peracta
fructificatione infra apicem ramum unum alterumve proferens; inter-
nodia infima longa robusta, 2—$8'/^ longa, superiora sensim decre-
scentia, summa 41^ vix excedentia, vaginis fere tota obtecta, teretia
(siccando (?) subquadrangularia), glabra, sed minutissime asperulo-punctu-
lata; vaginae inferiores amplae, superiores angustiores, omnes cylin-
dricae, ore oblique truncatae, in petiolum transeuntes, ibique mirvutissime
ciiolatae, 1" longae, 6—3'" latae, longitudinaliter nervis prominulis
striatae, tactu asperulae e punctulis erebris minutis; inferiores folio
rudimentario ?,—2^ longo ovali acuto, vix elliptico munitae. Folia
patentia in petiolum !'/" longum dccurrentia lanceolata acuminatissima,
4—'T'" longa, 12—22'" lata, glabra siccando plerumque fusca, margine vix
scabriuscula, summa valde approximata. Inflorescentia quam folia
summa brevior, terminalis, solitaria aut ex axillis summis 2—3 a basi
ramosa aut si mavis gemina ternave fastigiata, primo valde rara, dein
magis congesta o-flora; tota minutissima puberula, nunc glabrata; rami
patentissimi, alterni, racemulosi; pedunculi patentes, post anthesin
flore haud fructifero decidui, fructiferi apicem versus paulo incrassati,
apice cernui, tenues, filiformes; bracteae vix 1'"' longae, oblongae acutae
concavae, primo alabastra sessilia, dein pedicellata foventes. Flores
parvi patentes (in siccis saepe cum perigonio interno praesentes) plane
Wightii iconem 2070 quadrantes; capsula globoso-subtrigona acuta
nitidissima pergamacea, diamctro 1!//", 3-locularis, 3-valvis; valvae linea
mediana intus septigerae. Semina in loculis solitaria oblonga plano-con-
vexa, albida, scrobiculata, antice hilo lineari longitudinali notata:
embryostegium orbiculare apieulatum laterale.

Habitat Javam, Sumatram, ubi legit Korthals et Baudam
msulas (hrb. reg. Lgd. Bat.)

Obsery. Distinguuntur species haec duo antecedentes et sequens
hisce signis:

23

D. montanum Wight.: panicula laxa exserta, foliis longiter
petiolatis, elliptico-lanceolatis, acuminatis, glabris, margine seabris, capsulis
globosis, pericarpio fragili papyraceo.

D. conspicuum Hsskl. panicula sessili, foliis summis bre-
viori, folis breviter petiolatis, anguste lanceolatis, acuminatissimis et
margine quoque glabris, capsulis subgloboso-trigonis, pericarpio per-
gamaceo.

D. Wightii Hsskl: panicula sessili rara, folis summis multo
breviori, foliis ovatis, ellipticis, ovalibus, ovali-oblongis aut oblongis,
acutissimis, siccando cinerascentibus, capsuli subgloboso-trigonis, pericarpio
fragili papyraceo.

3. D. montanum Wgenht.

Diagn. vid. Obs. ad spec. antec. quid: acuminatum, rotundum
(round) Wght. Ic. VI. p. 30. ad t. 2069?

Observ. et Descript. Aneilema montanum WII. Cat. 5203 c.
Ind. or. plane quadrat (in hrb. reg. berol. et imp. Vindobon.), folia
autem supra sunt scabriuscula, margine scaberrima, elliptico-, seu oblongo-
lanceolata, longiter acuminata, 4'/," longa, 1^ lata, haud tantopere, uti in
D. Wightii, rosulatim congesta; internodia a vaginis 10—12'^ longis
fere tota tecta; petioli oblique in vaginae oram nec non in laminam
transeuntes, 6'' longi; panicula stricta recta, erecta, pedunculo (ad
ramum primum) 1^ longo suffulta, ramis alternantibus, distantibus,
paucis, sensim minoribus, erecto-patentibus, successive flores explicaati-
bus; bracteae minutae ovato-oblougae, ante anthesin jam caducae;
pedicelli primo cum alabastro apice cernui, dein et post anthesin erecti,
stricti; capsula plane cum ea D. Wightii congruens; flores cf. Wght.
Ic. cit., sed perigonii foliola interna basi magis attenuata evadunt et
antherae plane cum iis D. Wightii congruentes nec diversiformes nee
uti fip. 1 et 2 sunt delineatae. — Specimen in hrb. imp. Vindobon. a
Hügel lectum Nr. 4544 dextrum hue pertinet, sinistrum cf. supr. p. 17. Obs.
ad Piletoearpum protensum Hsskl. o.

Cum hoe specimine plane convenit specimen e Zeylania Thwaites
coll. 2325 sinistrum in hrb. Martii sub: Aneilema montanum; inter-
nodia autem jam dupla majora evadunt et inflorescentiae ramus infimus
inter folia est reconditus, parvus et vix denuo ramosus, Specimen ejusdem
collectionis Thwaites in hrb. reg. berol. sinistrum paniculam praebet jam
per longum tempus defloratam floribus fructibusque delapsis; rami bini
inferiores autem (multo serius evoluti) majores sunt patentissimi adscen-
dentes et ab ima basi iterum ramosi, bracteis foliaceis cum reliquis foliis
conformibus sed multo minoribus ad ramifieationes muniti, multiflori,
floribus successive deciduis exsculpto-cieatrisati, paniculam 5—6' altam
et latam repraesentantes, rarifloram.

24

Huic specimini accedit inflorescentia centrali forsan praeditum spe-
cimen in hrb. Martii Walliehianum Cat. 5203 c., ubi folia jam latiora
evadunt et aliquot ad D. Wightii accedunt, ita ut pro var. f. lati-
foliam sumere possimus, Specimina contra hrb. Thwaites 2325 dextrum
in herbariis reg. berol. et Martii foliis minoribus distincta sunt et var.
y. parvifoliam sistunt. Habitus est gracilior, caulis (inferne ut videtur
procumbens radicans, dein) erectus, cum inflorescentia 10— 15'^ altus, folia
infima minora, breviter petiolata oblonga utrinque acuta, 1!/' longa,
1/,'" lata, superiora oblongo-lanceolata acuminatissima, petiolo longiori,
2!/," longa, 8—11'" lata, siccando magis cinerascentia, supra scabriuscula,
subtus puberula.

4. D. ovatum Hsskl.

Synon. Aneilema ovatum WII. (Knth. Euum. IV. 73. 44) hrb.
Hook. j. et Thoms. (in hrb. reg. berol. in Pegu regione tropica legit
W. Lelland. — An revera species diversa?

Observatio. Specimina bina valde incompleta. Inflorescentia vix
paniculata sed à basi ramosa, corymboso-racemosa, ramis patentissimis et
reflexis, 1—1'/," longis; vaginae et inflorescentiae rami pulverulento-
hirtuli; folia plurima elliptica aut ovato-elliptica acuminata basi acuta,
maxima 4" longa, 2" lata, summa 23/," longa, 1!" lata; rami lateralis
subrotundo-ovata aut ovalia, acuta aut vix acuta 19/,—1'^ longa, 15—9'"
lata, margine vix scabra; caulis nunc simplex, apice folia 2—3 rosulata
floralia tantum gerens, nunc ad nodum inferiorem quemdam ramum
horizontalem, dein geniculato-adscendentem emittens, vaginis aphyllis
brevibus persistentibus ad basin internodiorum munitum, internodia tenuia,
2—3"' longa, siccando sulcato-angulata.

»In herb. Zollinger Nr. 530 (hrb. De Candolle) (cf. D. Wightii
Hsskl. e. p. 21) adsunt specimina hujus speciei multo minora vix 3'' alta,
basi procumbentia foliis ovatis aut nune ellipticis basi subito acute
attenuatis, acuminatissimis nuuc acuminatis, 3" longis, 13/" latis aut
134" longis, 1^ latis. — Vix pro varietate minore habendum!

Plane conveniunt specimina herbarii De Candolle (Wallichiana?:
»"TIradescantia ovata, Rangoon, 18. April 18264), ubi ramus unus foliis
majoribus sed fructibus delapsis reperitur.

VIT. Trithyrocarpus*) Hsskl.

. Char. gener.: Inflorescentia spatha tecta; pedicelli intra
spatham solitarii; perigonium caducum ; stamina 3 postica sterilia; germen
erectum 3-loculare; gemmulae in loculis solitariae; capsula regularis
tridyma 3-locularis, 3-valvis; semina in loculis solitaria.

*) zpia, Tpsi, — ires; 90p« janua, porta (valvae) et xaprós — fructus; Tritliyrocarpus c fruc-
tus 3-valvis.

25

Observ. Pertinent ad hoc genus novum: Commelina polyspatha
Wight. Icon. VI. p. 29. t. 2066. — C. gelatinosa Edgew. Wlp. Ann. VI.
159. 2; — C. paleata Hsskl, vid. infra et spec. sequent.

|. T. paleatus Hsskl.

Commelina paleata Hsskl. plnt. Jungh. 139. 4. Mig. Flor.
IIT. 534. 6.

Diagn. (reformat.): Caule adscendente glabro ramoso; foliis bre-
viter petiolatis, oblongo-lanceolatis, superioribus angustioribus, longiter
acuminatis, supra et margine scabris, subtus glabris, glaucescentibus ;
vaginis glabris, antice vix puberulis, ad oram auriculatam pilis singulis
albidis notatis; spathis breviter pedunculatis solitariis terminalibus aut
in apice ramorum axillaribus, cordatis acutis, lobis baseos rotundatis
connatis, extus in medio paleis albidis acuminatis crebris obsessis; pedi-
cellis intra spatham binis, altero sterili paulo minori, altero fertili 2—3-
floro; perigonii interni foliolo intermedio lanceolato.

Descriptionem vide Hsskl. l. c.

Habit. in monte caleareo Gamping prope Djokdjokerta,
Jayae centralis, ubi mense Martio flores fructusque simul gessit, a Jung-
huhn lecta.

2. T. oligospatha Hsskl.

Diagn. Erecta (?) gracilis (9—12^ alta), supra medium ramosa,
vaginis membranaceis pallidis, nervoso striatis, glabris, ad oram auricu-
latis et pilis paucis albidis barbatis, dein fissis; foliis basi inaequalibus,
altero latere angustato, in petiolum brevem attenuatis, oblongo-lanceo-
latis, acuminatis (cum petiolo 2—3"" longo 2!/,—3'/," longis, 10—4192"^ latis),
glabris, margine scabriuseulis (13-nerviis); pedunculis ad apicem ramorum
terminalibus solitariis brevibus; spathis cordatis, complicatis, lobis baseos
connatis (9-nerviis) glabris; pedicellis intra spatham solitariis, 3—5-foris.

Observ. An antecedentis varietas tantum?, quae differt: foliis
supra scabris, longiter acuminatis, subtus glaucescentibus, pedicellis intra
spatham geminis, spathis paleis albidis crebris obsessis; — differunt dein T.
polyspatha Hsskl. (Commelina Wght. Ic. VI. p. 29. t. 2066): foliis
latioribus, vaginis linea antica pilosa notatis, spathis 4—8 collateralibus
turbinatis; — T. gelatinosus Hsskl. (Commelina Edgew. Wlp. Ann.
VI. 159. 2): vaginis antice ciliatis, foliis supra scabris, petiolo ima basi
haud auriculato , spathis subcorymbosis, falcatis, turbinato-cucullatis,
(sueco gelatinoso repletis); perigonii externi foliolis binis inferioribus ad
medium connatis.

Habit. Javam (hrb. reg. Lgd. Bat.)

PI
VIII. €Commelina Plum. L.

Observ. Commelinae nunc eas tantum species adnumero, quae
signis sequentibus conveniunt:

Flores spatha suffulti, stamina 6, partim (postica) sterilia; germen
erectum 3-loculare; gemmulae in loculis 2; capsula 3-locularis, loculo
dorsali minori 1-spermo; stigma simplex.

Martius in Flor. Brasil. fasc. XV. (sec. Wlp. Ann. VI. 157) cha-
racterem genericum Commelinae L. hisce dat verbis: ,Stam. 6—5, quorum
nonnulla sterilia, capsula 2-locularis, 2-valvis:^ — sed hoc modo Com-
melinae verae (plurimae autor.) nostrae excluduntur et genera ante-
cedentia excepto solo Heterocarpo complectuntur.

1. C. agraria Knth.

Knth. Enum. IV. 38. 3; Hsskl. plnt. Jungh. 136. 1, partim; — C.
diffussa Bl. hrb. et En. 1. 1. (Knth. l. c. 43. 17.)

Observ. Miquelius (Flor. III. 531. 1) hane pro C. communi
L. Knth. l. c. 36. 1) sumit; specimina autem sub hoc nomine in herbario
Kuuthii conservata (hrb. reg. berol.) plantas longe alienas multo robustio-
res, foliis majoribus repraesentant. — C. diffusa Brm. Fl. Ind. 18, tb. 7
f. 2. a. Miquelio diversa habetur a synonymo Blumeano, et certe in icone
Burmanniana spathae acutae delineantur, quae in diaguosi carentes dicun-
tur; ico plantam nostram plane non quadrat. — C. prostrata Hmbldt.
(Knth. En. IV. 39. 4), quam ipse Kunthius etsi dubius pro C. agrariae
forma habuit, quam sententiam egomet (in plnt. Jungh, 136. 1) affirmavi,
vix à nostra differt et specimina in herbario Kunthii (hrb. berol.) plane
nostram quadrant. — A descriptione l. c. data discrepat nostra hisce:
Caule repenti (?, specimina nostra uti Humboldtiana apices tantum ramo-
rum rectos repraesentant), pedunculo paulo magis exserto, pedicello
longe exserto, bifloro, flore utroque iterum pedicellato.

Habitat Javam occidentalem, ubi Blume legit prope Rumping
prov. Bogor et Spanoghe, Javam centralem, ubi Waitz legit (spe-
cimen gracile mancum) et insulam Sumatram, ubi Korthals legit (hrb.
reg. Lgd. Bat.). — Specimina pygmaea, vix pollicaria, etsi florentia ramulos
forsan caulis repentis repraesentant e Javae occid. provincia Prean-
gerad montem Papandayan lecta.

y. rnoinor Hsskl. plnt. Jungh. 136. 1. C.

Habitat in apicis umbrosis Javae occidentalis prov. Bata-
viae (Junghubn, Hasskarl) et silvis litoralibus paludosis Sumatrae prov.
Tapanuli inferioris praecipue prope Siboga.

Adnot. Adsunt specimina, quorum fpedicellus alter uniflorus ad
A

insertionem iterum spatham complicatam cordatam etsi diminutam 4
longam, 2^' latam gerit.

97

?. C. salioifolia Rxbp.
c. genuina Hsskl.
Cf. Hsskl. plnt. Jav. rar. p. 94. 39. (ubi errore typographico caules
1.8—2.8 poll. longi dicuntur loco: 1.8— 2.8 ped.); internodia nuuc 3!/," longa

sunt; — cf. A. Dt. Spec. II. 384. 6.
Habitat Javam occidentalem (hrb. reg. Lgd. Bat.)

f. angustata Hsskl.

C. agraria Knth. B. angustifolia Hsskl. plnt. Jungh. 136. 1".
plane congruit cum specimine in hrb. (Kunthii) reg. berol. a Horne-
mannio 1820 communicato, a Wallichio in Calcutta lecto, quod Kun-
thius a conficiendam diagnosim adhibuit. Folia saepe sunt complicata et
inde formam linearem referunt.

Habitat Javae occid. loca aprica prope Tjiloar provinciae
Bogor, et prov. Bataviae, ubi legit Blume, insulae Bandae, Timor
et Borneo prope Banjermassing, ubi legit Korthals (hrb. reg.
Lgd. Bat.) .

3. C. subamplectens Hsskl.

Diagn. Rigida erecta dichotoma; vaginis amplis membranaceis
albidis glabris, excepta linea antice pilosula, ad oram pilis paucis albidis
lougis; foliis sessilibus ramos subamplectentibus, oblongo-lanceolatis (1—
215" long. 6—7'" lat.) a basi apicem versus sensim attenuatis acutis,
planis, margine subreflexo, glabris, subtus glaucescentibus; pedunculis
oppositifoliis, e vagina emersis, iisque nunc duplo longioribus, rigidis;
spatha grandi cordata, complicata, acutissima (vix acuminata), glabra
(1" lata, !/," alta); pedicellis binis, altero exserto rigido, intra floris inser-
tiones bractea lineari-lanceolata acuminata, munc persistenti praeditis
(an semper?), altero incluso 3-floro.

Observ. Differunt affines: C. sagittifolia Hsskl. in Schweinfth
plnt. Aethiop. 206. 2: foliis amplexicaulibus cordato-sagittatis, lobis baseos
productis, longiter acuminatis concavis, spathis acutiusculis albido-pilosis ;
— C. communis L. (Knth. En. IV. 36. 1.): ramulis linea puberula
notatis, folis ovato-lanceolatis, elongato-acuminatis, supra scabriusculis.
Sec. Miq. Flor. III. 531. 4. foliorum forma vix differt, etsi specimina in
hrb. Kunthii (berol.) omuia folia latiora ostendant.

Habit. Javam (hrb. reg. Lgd. Bat.)

4. C. oblongifolia Hsskl.

Diagn. Delicatula caule repente (vix 1' longo); internodiis alterna-
tim linea pilosa praeditis; vaginis membranaceis puberulis, ad oram sub-
aurieulatis et ciliatis; foliis oblongis acuminatis, rarius ovatis acutis, basi
obliquis, subeordatis inaequilateris aut in petiolum alatum (3—4'^ long.)

4 7

28

attenuatis, glabris, margine scabriusculis (18— 12^ long., 6'^latis); spatha
terminali brevi-pedunculata solitaria, turbinato-cucullata, acuta puberula,
pedicello solitario 3-4-floro, floribus succedaneis.

Observ. C. benghalensis formae auriculatae aliquot accedit
nostra sed primo adspectu foliis longius petiolatis, plerumque oblongis,
basi saepe subcordatis, pedicello solitario, et aliis forsan signis diversa;
— spathae transiunt in formam cordatam complicatam, e lobis baseos
margine connatis; — pariter C. agraria Kth. accedit, sed haec jam
primo intuitu spathis cordatis complicatis acuminatis differt.

Habitat. Javam occidentalem , ubi Spanoghe legit: ,C.
auriculata Bl.?^ et. specimen alterum hujus variet. undulata dictum,
vix nisi foliolo basi nunc (nec semper) undulato diversum (hrb. reg.
Lgd. Bat.)

5. C. benghalensis L.

Forma glabrata robusta. — Petioli distincti, ultra 6'^ longi, ad
vaginarum insertionem subauriculati; folia e basi subcordata in petiolum
decurrentia, ovata acuminata glabra 2—2!/," longa, 16—14' lata, vaginae
ad oram subciliatae; — C. benghalensis Rxb. (Kth. En. IV. 50. 41)
differt: foliis utrinque puberulis, superne pilis longioribus obsessis, acutis,
(nec acuminatis), vaginis ore rufo-ciliatis; — C. communis Kth. (l. c.
36. 1): foliis sessilibus, supra scabris; — C. gracilis R. P. (Kth. l. c.
41. 12): foliis subpetiolatis, basi haud subcordatis; an C. nervosa Brm.
Ind. 48. tb. 7.3. haec pertineat? icon male nostram quadrat.

Habit. Banda (hrb. reg. Lgd. Bat.); — huic valde accedit spe-
cimen japonicum a Bürger lectum (hrb. reg. Lgd. Bat.) sed folia haud
acuminata et basi vix cordata adparent.

Forma auriculata.

Observ. a C. benghaleusi L. (Hsskl. plnt. Jav. 90. 38.) differt:
caule profuso 1—2^ longo, repenti, ramis et apice adscendentibus, non
3". altitudine excedentibus, internodiis inter nodos radicantes plerumque
curvatis; vaginis ad oram auriculato-reflexis, subciliatis, petiolis plerumque
ciliis destitutis. — Valde accedit specimen hrb. Kunthii (berol) a
Lamarre Piquot lectum, quod ,C. benghalensis L. forma minor Knth.*
significatum est.

Habit. Javam (hrb. reg. Lgd. Bat.) ,C. auriculata Bl.^ m. propr.
in sched. et prope Bataviam lecta ,Tradescantia* significata.

Forma normalis.
Hsskl. plnt. Jav. rar. p. 90. 38.
Habit. Javae occidentalis provinciam Batavia, ubi Blume
legit 1822, et Spanoghe, qui 4C. hirtellam*^ in schedulis habet; Moluc-
carum insulam Ternate, ubi Julio 1841 in hortis legit Forsten; —

29

Japoniam, ubi Siebold sub: 4C. caroliniana R. S.* legit, uti Bürger,
eujus specimen unum valde mancum forsan e solo sterili demtum, foliis
minoribus, spathisque magis congestis et alterum petiolis longioribus.
(hrb. reg. Lgd. Bat.)

Forma ecanescens.

Hssk]l. plnt. Jav. rar. 92.
Habit. Japoniam, ubi Siebold legit. (Hrb. reg. Lgd. Bat.)

Forma pubescens.

Hsskl. plnt. Jav. rar. 93. (ubi lapsu: C. pubescens Knth. l. c. 40
43 legitur loco: forma pubescens (C. Blumei Dtr. Knth. l. c. 51. 43.)

Habit. Javae occident, provinciam Bantam, ubi ad montem
Karang mense Martio legit Blume, qui etiam hanc formam in provinc.
Bogor prope Buitenzorg reperit (hrb. reg. Lgd. Bat.) In eodem
herbario adsunt quoque specimina, 4C. auriculata Bl.4 in sched., habitu
cum iis formae auriculatae hujus speciei convenientia, vaginae autem ad
oram minus sunt auriculatae magisque ciliatae.

Forma mollis.

Hsskl. plnt. Jav. rar. 93.

Habit. Japoniam, ubi Siebold legit.

Conferantur hoc loco:

1. C. Petersii, Hsskl. in Peters Reise II. 522 etc.; et Flora (Bot.
Ztg.) 1863. 385.

9. C. bracteosa, Hsskl. in Peters Reise II. 524 etc. et Flora (Bot.
Ztg.) 1863. 386.

3. C. Forskáàlei Vhl. Hsskl. in Pet. Reise II. 5265 Flor. (Bot. Ztg.)
1863. 387.

4. C. falcata Hsskl. in Peters Reise II. 527; Flor. (Bot. Ztg.)
1863. 387.

5. C. angustifolia Mchx. Hsskl. in Pet. Reise IL. 528; Flor. (B.
Z.) 1863. 388.

IX. Aneilema R. Br.
1. A. nudiflorum R. Br.

Commelina (Aneilema) nudiflora L. Sprng. S. V. I. 173. 41;
Bl. En. 3. 6; — Aneilema R. Br. Fl. nov. Holl. (271) 127. Observ.; Knth.
En. IV. 66. 4, descript. sec. specimen Helfer.; Hsskl. plnt. Jav. rar. 95.
40, Descript. fus. formae hirsutae; Hsskl. plnt. Jungh. 142. 2.

Observ. C. nudiflorae L. (ed. Richt. no. 356) descriptio (Mnt. II.
177) satis bona sed brevis; cf. Willd. Spec. I. 252. 10; Vhl. En. II. 176.
31 (cum desceript. brevi Koenigii); R. S. S. V. I. 536. 39 (repetitio Vahlii);
id. Mnt. LI. 339. 39, repet. Roxburghii (Flor. L 177.) qui primus Tra-

30

descantiam malabaricam L. (ed. Rcht. n. 2285; Wlld. Sp. ll. 18. 6;
A. Dtr. Sp. I. 4054. 64; D. Dtr. Syn. II. 174. 64) huc duxit, quae formam
magis evolutam hujus speciei repraesentat, uti e Roxburghii descriptione
satis patet, quae plane cum speciminibus Hrb. Hook. f. et Thoms. e Khasiae
et Malabariae regione tropica et e planitie gangetica conveniunt, uti
etiam cum illis Wallichii ex horto Calcuttensi demptis pariter ac cum
Junghuhnianis e Java centrali et Blumeanis e Java occidentali collectis.
In herbariis diversis specimina adsunt in statu evolutionis valde
diverso indeque inter se valde discrepantia, si formas extremas tantum
ante oculos sumas, quae autem formis intermediis connectuntur. Spe-
cimina, quae Kunthius (l. c.) descripsit, Helferiana dicta, e herb. Kleinii
dempta in herbario Kunthii (reg. berol) conservantur, diagnosin haud
quadrant, quae plantam seniorem rite evolutam repraesentat, dum nostra
juvenilia etsi florentia et frugifera adparent. Sunt enim herbulae erectae
vix ramosae, 1!/,—3^ altae, pedunculo nunc haud elongato, quam folia
breviori, nunc elongato apice 2-floro; foliis linearibus aut lineari-lanceo-
latis acuminatis, 1—1!/," longis, 1—1!/,"' latis; vaginis glabris, plerumque
hiantibus, ad margines ciliatis. — Hisce speciminibus proxima accedunt
Wallichiana (hrb. 5224 de Silhet (hrb. reg. berol, imper. Vindob.),
quae partim sunt simplicia, 4—6" alta, partim sed pauca tantum ramosa
foliis lineari-lanceolatis 1—1!/," longis, 2—3'^ latis; — hisce valde acce-
dunt specimina hrb. Hook. f. et Thoms. e Malabariae et Concan
regione tropica à Stocks collecta (hrb. imp. Vindob.), quae uberiori solo
dempta videntur; partim adhuc sunt simplicia, partim autem basi ramis
1—2 praedita; inflorescentia omnium in evolutione videtur, adhuc pauciflora ;
ramis axillaris ad folium florale jam evolvitur, nec in anthesi adparet,
dein apex floriter flores inevolutos et fructus nondum maturos praebet;
pedunculi apex e bractearum caducarum et pedicellorum deciduorum
eicatricibus leviter est notatus; folia sunt longiora, ad 2—2'/" usque
longa, 2—3^'' lata, saepe complicata; vaginae in linea antica magis evo-

luta pilosulae. — Ejusdem herbarii specimina, in planitie gangetica
super in regione tropica à Thomson lecta, hisce valde accedunt sed
magis evoluta evadunt, folis nunc 3^ longis praedita. — Specimen a

Wallichio in horto Calcuttensi lectum (in hrb. Martii) totam praebet
evolutionem, quam diagnosis Kunthiana deposcit. Rami ab ima caulis basi
progrediuntur, basi nunc sunt adscendenti-erecti, nunc erecti, 6—7' longi,
folis 1!4 —2'/," longis, 2—3!'/," latis; pedunculis magis elongatis foliatis
succedanée apice co-floris, ad insertiones pedicellorum protuberantibus et
leviter exsculptis indeque subserratis. — Nunc quoque citari possunt
specimina hrb. Hook. f. e£ Thoms. jam laudata e regione trop. Malabariae
et planit. ganget., quae in herb. reg. berol. conservantur et multo magis
evoluta sunt, nempe 9—11^ alta, ramis inaequilongis, foliis inferioribus
2—4" longis, 2!/, —3!/,"" latis, superioribus 1—1!/," longis, 2/, —3'" latis;

31

váàginis summis jam hirsütis e pilis albidis sparsis et antice linea barbato-
villosa notatis; pedunculis ad folia bractealia 1—2 ramos emittentibus et
panieulam sistentibus, apicibus ramorum et pedunculi centralis cicatrisatis ;
capsulis nitidulis (siecis) pallide lividis; seminibus maturis ferrugineis,
3-gonis, dorso subconvexo truncatis, altero termino acutis, in facie trun-
cata sibi superpositis, dorso horizontaliter parallele rugosis, inter rugulos
exsculpto-punctatis, antice embryostegio orbiculari laeviusculo vix promi-

nulo munitis. — Specimina ,Tradescantia malabarica* hrb. (Jcq.)
Vindob. pariter ac reg. Lgd. bat. utraque ex India orientali, nil nisi rami
florentes valde incompleti hujus status evoluti adparent; — specimina

hrb. reg. Lgd. Bat. e Java occidentali, a Blume lecta, specimina gan-
getica sat quadrant, foliis nunc 3^ longis, 3" latis, et basin versus pilis
albidis longis ciliatis, vaginis similibus pilis conspersis. — Hisce accedunt
specimina hrb. Junghuhni cf. Hsskl. plnt. Jungh. 142. 2. — Specimina Hrb.
Hook. f. et 'homs. e regione tropica montium Khasiae lecta (hrb. reg.
berol. et imp. Vindob.) habitum magis condensatum praebent foliis ramorum
brevioribus 1—1'/," longis acutis, vix acuminatis 3^" latis, infimis 3^ longis,
3"' latis; ramis basi proeumbentibus radicantibus, dein adscendentibus
et iteratim ramosis, pedunculis minus elongatis, magisque ramosis, pani-
cula inde magis corymbosa, pedunculi ramorumque apicibus pariter uni-
lateraliter exsculptis subserratis. — Ejusdem herbarii, quae in hrb. imp.
Vindob. conservantur, specimina caulem (aut potius ramum) totum prostra-
tum radicantem ostendunt, ramis adscendentibus 3—6^ longis fructiferis.
— Specimina, quae Hance in Whampoa Sinensium (Aprili 1861) legit
(hrb. imp. Vindob.), sunt valde manca; alterna minus vix evolutum e
solo sterili enatum etsi floriferum 3"-altum, alterum ramus elongatus ad-
scendens, curvatus apice florifer, foliis parvis raris, — Huc quoque
pertinet Aneilema trichocaulea Schauer (Wlp. Ann. I. 885. 3) secun-
dum specimen hrb. reg. berol. (e Manilla, ubi Meyen Sptb. 1831 legit),
quod nullo modo differt, nisi pilis in foliorum pagina inferiori ad nervos
provenientibus; foliola quoque caulina paulo longiora evadunt, 1!/,—3!/,"
longa, 2—3'^ lata, dein ramis deficientibus et caulo erecto nec adsendent
differe dicitur; specimen Meyenii alterum (hrb. reg. berol.) ad nodos
radicans, pariter erectum, foliis lineari - oblongis brevioribus, — Pari
modo specimina (Cumingiana (e Philippinis no. 704. hrb. reg. berol.)
anteriori valde accedunt; vaginae autem hirsutiusculae hanc ad varie-
tatem f. Kunthii ducere concedunt. — Specimen Meyenianum in hrb. imp.
Vindob. ramum magis elatum fere 1'longum, folia majora in pagina infe-
riori ad nervos pilis singulis conspersa ostendit. — Specimen, quod Jagor in
Luzon 1861 legit (hrb. reg. berol.) valde debile, ad nodos radiculis etsi
parvis munitum est, dichotome ramosum, folii juvenilibus subtus pilis
adspersis et margine nunc ad apicem ciliatis, postremo plus minusve gla-
bratis; vaginis valde hirsutis, floribus plerisque post anthesin deciduis,

32

indeque pedunculis apice dein longe nudis exsculpto-serratis; fructibus
deficientibus. — Specimina hrb. reg. Lgd. Bat. e Javae occidentali ad
montem Papandayan et prope Bogor a Blumeo lecta, valde elongata
procumbentia sunt, pariter ad nodos radiculas emittentia, 2']longa foliis
raris, 2—3" longis, 4 —5'^ latis; internodiis 2!/, —3", superioribus 5" longis,
vaginis hirsutis et longiter barbatis; ramulis ad nodum quemque parvis
erectis floriferis et frugiferis, 2!/,' altis; apice caulis adscendenti; in-
florescentia pedunculo (internodio) 6" longo suffulta subcorymboso race-
mosa. — Ulteriores formae ad (A. radicans Don (Knth. En. IV. 70. 26)
spectant, quae species forsan nil nisi forma radicans hujus speciei. —
Huic quoque adjungi liceat specimen à Gaudichaud 1841 in Maniila
lectum (hrb. reg. berol.), uti etiam specimen dextrum hrb. Hook. f. et Thoms.
(hrb. imp. Vindob.) e regione tropica Sikkim. a Hooker f. lectum etsi
valde mancum. — Specimen herbar. Martii a Thwaites sub no 3027
e Ceylon communicatum specimina normalia rite evoluta erecta quadrat,
folia autem canaliculata, apicem versus recurva, siccando conduplicata,
plus minus faleata adparent. — Huic accedit A. nudiflorum f. parvi-
folium Hsskl. plnt. Jungh. 142. 2 f. et pariter Hrb. reg. Lgd. Bat. e Java
collect.; — specimina alia e Java aut Sumatra lecta sunt magis profusa,
forsan inter herbas prorepentia et ramis valde debilibus elongatis, pe-
dunculis iteratim dichotomis, tota ultra 2' longa.

?2, A. foliosum Hsskl.
Hsskl. plnt. Jungh. 144. 5, q. vid.

Habit. Javae centralis montis Ungaran declivitates boreales
prope Medini, inter 3—5000' s. m. altitudinem et Jav. occid.? (Hrb.
reg. Lgd. Bat.)

3. A. Keisak Hsskl.

Diagn. Staminibus fertilibus 3, capsulae loculis 2-spermis, pedun-
culis terminalibus aut axillaribus 1—2 erectis, caule procumbenti, radi-
canti, ramis erectis, linea puberula alternanti, foliis amplexantibus
angustis complicatis linearibus acuminatis subfalcatis, subtus scabris.

Observ. Differunt affines species: Commelina japonica Thnb.
Vhl. En. II. 178. 36: foliis ovato-lanceolatis glabris, floribus paniculatis,
(Aneilema Kth. En. IV. 70. 29); — Aneilema nanum Kth. (l. c.
65. 2); floribus subpaniculatis, seminibus in loculis «e; — 4A. spiratum
R. Br. (Knth. l. c. 64. 1.): pedunculis subdichotomis co-floris subrace-
mosis, loculis capsulae 7-spermis: — A. canaliculatum Dlz. (Wlp. Ann.
VI. 161. 5), quod valde affine videtur: pedunculis dichotomo-racemosis
paucifloris, floribus bifariis, capsula acuta, trigona, perigonii foliolis exter-
nis longioribus, seminibus in capsulae loculis 4—5; — A. triquetrum

33

WII. (Knth. l. c. 74. 56.) Cat. 5220 e speciminibus hrb. berol et Vindob.
valde accedit, praeprimis var. f.

«. nutans Hsskl.

Diagn. Pedunculis fructiferis nutantibus.

Descript. Herbae e basi radicante procumbenti adscendentes,
tenerae glabriusculae, parve basin versus tantum ramosae; internodia
teretia 10—15'^ longa, recta glabra, alternanti linea pilosa, e vaginarum
linea antica pilosa decurrenti, notata; vaginae breves longitudinaliter
striatae, internodiorum basin tantum obtegentes, 3—2'^ longae, vix 41^'.*
erassae, linea antica pilosa notatae et ore obliquo ciliatae; summae in
folia transeuntes. Folia e basi latiuscula amplexanti apicem versus
angustata, plerumque complicata indeque adspectu linearia, subfalcata,
rarius plana et margine basin versus subundulata, patentia, 7—12'^ longa,
1'/'"' lata, vix latiora; summa nune nec semper e basi latiuscula
amplectenti subito attenuata, indeque ovata acuta aut acuminata, 4'/,"*
longa, supra glabra, subtus scabriuscula pallidiora. Pedunculi termi-
nales solitarii aut bini ternive subracemosi, nunc axillares solitarii,
uniflorij vix e vagina exserti erecti, 4" longi, apicem versus paulo in-
crassati; post anthesin et fructiferi a basi curvato-nutantes; bracteae
parvae lineari-subulatae 1—1!/," longae ad basin pedunculorum. Flores
magnitudine seminis Sinapeos minoris. Perigonium externum 3-phyl-
lum persistens; foliola lanceolato-oblonga concava, apicem versus in
nervo medio pilis albidis erectis densis articulatis munita, nervis laterali-
bus 2, vix !/4 partem foliolorum longis, membranacea, in siccis fusco-flave-
scentia (in vivo viridia ?), irregulariter punctulis fuscis conspersa, 3^" longa,
1!/,"' lata, fructui dein arcte adpressa eoque sublongiora; perigonium
internum membranaceum, tenuissimum, hyalino-albidum, post anthesin
ab apice basin versus marcescenti-involutum, persistens; foliola sessilia
obovato-subrotunda, nervis copiosis lutescentibus, apicem versus furcatis,
ad marginem percursa. Stamina 3 fertilia, persistentia, a perigonio
interno marcescenti inclusa eoque plus duplo minora, albida; alterna sterilia ;
filamenta brevia, e basi latiuscula subito acuminata et supra medium
subulato-attenuata, extrorsum patentia, basi concava, margine pilis tenuis-
simis longissimis albidis flexuosis, sparsis, deciduis obsita; antherae
versatiles, medio aut paulo infra medium dorsum insertae, lineari-oblou-
gae, subeurvatae, utrinque obtusiusculae, altero termiuo paulo erassiores
quam filamenta sublongiores; connectivum angustum flavescens; loculi
lineares longitudinaliter rima dehiscentes; pollen flavescens oblongum
subeurvatum glabrum; stamina sterilia tenuissima minuta; filamenta
e basi latiore filiformia; antherae hyalinae membranaceae, triangulares
basi bilobae, apice insertae, lobis obtusis granulosis, nec polliniferis.
Germen oblongum, basin versus paulo attenuatum , apice acutum,

5

34

fuscum, glabrum, cum stylo filamentis fertilibus aequilongum, 3-loculare ;
gemmulae in loculis binae superpositae; stylus pallide fuscus crassi-
usculus, teretiusculus, germine brevior; stigma truncatum subtrilobum:
Capsula in pedunculo fructifero ineurvo inversa, cum apice sua solum
versus spectans, opaca elliptico-subglobosa, dein subtrigona, styli rudi-
mento crassiusculo apiculata, perigonio externo vegeto paulo major,
hoc et interno emarcido cincta, 3-locularis, 3-valvis. Semina in loculis
bina superposita, ubi sese taugunt truncata; (non plane matura in spe-
cimine nostr.; embryostegium laterale dorsale.

Habit. Japoniam, ubi ,Keisak* nuncupatur secundum Zoll.
herb. Nr. 97, Syst. Verz. Ll. 64. 4. (hrb. reg. berol. et Martii), ubi caulis
apice uniflorus! — ibique prope Jwajajama, ubi Siebold legit et Bürger,
cujus specimina transitum ad f. praebent (hrb. reg. Lgd. Bat.)

B. erectum Hsskl.

Diagn. Pedunculis fructiferis erectis.

Observ. An re vera varietas distincta? — Adest specimen, cujus
fructus axillares erecti, terminalis inversus reperitur; — folia plerumque
sunt haud complicata, indeque lineari-lanceolata adparent; — rami in-
feriores procumbentes, humifusi, radicantes apice adscendentes.

Habitat. Japoniam, ubi (verisimiliter) Siebold legit (hrb. reg.
Lgd. Bat.)

4. A. vaginatum R. Br.

cf. Knth. En. IV. 67. 7.

Observ. Cum descriptione Kunthii l. c. (quae paucis verbis mutatis
eadem est ae Kónigii Vhl. Enum. Il. 175. 30. et quae paulo a Linueana
differt) diagnosis Wightii (Ic, VI. p. 31. tb. 2076) haud plane convenit,
qui caulem diffusum procumbentem laudat, petala orbicularia, filamenta
omnia glabra; icon Wightii formam minorem rami apicalis foliis minoribus
repraesentat et speciminibus nostris Wallichianis et praesertim Stock-
sii vix similis videtur, quoad folia. — Describam primo loco specimina
varia Wallichiana Cat. 5212 B. et postremo addam, quae de reliquis
speciminibus animadvertendum erit.

Descript. Herbae repentes aut profusae ad nodos radicantes,
&pice adscendentes, ramosae; rami erecti, nunc inferne ad nodos fibrillas
quasdam emittentes, absque inflorescentia terminali 4—6^ longi, recti,
foliosi, ad articulos inferiores ramo inevolute foliifero ornati, ad nodos
paulo incrassati; internodia inferiora et caulis !/,—1" longa, glabra,
superiora sensim elongata, usque ad 4" longum internodium supremum
inflorescentiam terminalem sustinens (pedunculus) Vaginae inferiores
pro ratione foliorum breves, vix 3—4'' longae, basi 2'/'" latae, glabrae,
antice linea longitudinali pilosa et dein in hac linea ad basin usque
fissae, marginibus ciliatis, postremo glabratis; superiores aungustiores

35

elausae (nec fissae), vix 1'" latae, foliiferae; summae in folia bractealia
transeuntes aut in bracteas vaginantes mutatae. Folia sessilia e vagina
continua, rarius lineari-lanceolata (uti in fig. Wightii tb. 2076. sinistr.),
apicem versus subrecurva, 1!/,j—2" longa, 1!/,—2'^ lata, acuminata,
plerumque linearia 3!/,—4'" longa, 2—2'/,"" lata, acuminata, longitudina-
liter nervoso-striata, glabra, margine vix scabriuscula. Inflorescentia
(pro ratione loci natalis) nunc brevis 2—3'^' longa, erecta, strictiuscula,
nunc elongata, pedalis, gracilis debilis, apiee (praecipue fructifera) sub-
cernuà, ad apicem semper (vagina) bractea vaginali convoluta,
5—6'" longa, 9/4" lata, lineari-lanceolata, obtusa, longitudinaliter nervoso-
striata, antice fissa, explanata, oblongo-lanceolata. acutiuscula (cf. Wght.
l. c. f. 1. 2.) terminata; axis inflorescentiae mox e vagina terminali hac
progreditur, elongatur et denuo vaginam bractealem consimilem pro-
pellit, dum ex axilla suecedaneé pedicelli, nune 4 tantum solitarius,
nune 2—3, nunc 4 progrediuntur, qui sub anthesi vix bractea vaginali
sua sunt longiores, fructigeri autem eas paululo (1'" cire.) excedunt,
apicem versus paulo incrassatij minute albido-puberuli, infra et nunc
quoque supra medium articulati, ad articulationes haud incrassati, sed
bracteola minuta tenuissima albida convoluta inclusi, articulatione
summa post anthesin frustraneam decidua. (Constitutio pedicellorum in
icone Weght. 1l. c. £. 1. 2. false delineatur.) Inflorescentiae axilla inferior
folio florali reliquis consimili sed minori, cum vagina confluenti suffulta,
saepe loco pedicellorum totum ramum erectum profert, ut racemus basi
panieulatus evadat. Perigonii foliola exteriora 3 oblonvea-lanceolata
3-nervia, nervis lateralibus infra apicem cum intermedio confluentibus,
acuta, apieulata, apiculo subrecurvo (nec uti fip. 3 Wight. ic. l. c. de-
signatur) in vivis colorato (?), flavescenti-viridia, patentia persistentia
et dein fructui adpressa; interiora 3 albida (flori partim corrugato
artificialiter explanato dempta) exterioribus breviora, (ut videtur) obovato-
subrotunda, basi leviter attenuata, flabellatim nervosa, nervis furcatis.
Stamina cf. Wght. l. c. £. 3. 4; filamenta longitudine totius pistilli,
haud imberbia sed pilis albidis tenuissimis (nudis oculis vix distinguendis)
barbata, 92 fertilia crassiora, medio latiora, apicem versus attenuata
subrecuva, albida; sterilia tenuissima capillaria; antherae fertiles?
(deficientes), steriles pallide flavescentes, bicrures, lobis divaricatis, apice
clavato-incrassatis. Germen ovatum, basi breviter aattenuatum (nee uti
Wght. l. c. f. 5. designat: truncato-excavatum!) obsolete 3-sulcatum,
fusco-badium. triloculare; gem mulae in loculis solitariae; stylus ter-
minalis, oblique directus, rectus, vix curvatus, albidus, apice paulo
attenuatus et truncatus; stigma paulo prominulum papillosum, Fructus
perigonii foliolis externis persistentibus emarcidis, adpressis, ovatis,
acuminatis, 2^' longis, 1^" latis, subenerviis (nervis subevanidis) suffulti,
eaque paulo excedentes, globosi, diametro fere 2//, basi vix stipitati,
5*

36

livido-flavescentes nitiduli, styli basi persistenti rigidiuscula apiculati,
3-valves, 3-loculares, 3-spermi; valvae apiculatae, septigerae (Wght,
l. e. fig. 7). Semina compressa subrotunda (Wght. 1. c. fig. 8 et 9), albida,
ventre linea longitudinali prominula notata, et transverse parallele rugu-
losa; dorso depresso, embryostegio orbiculari laterali radiatim ruguloso-
sulcata et exsculpta.

Specimina malabarica Stocksii in herb. imp. Vindobon. vix a reliquis
differunt, in hrb. reg. berol. autem robustiora sunt et folia habent ad
4'/,/' longa, 21/," lata; — quae vero in hrb. Martii reperiuntur specimina
malabarica, sub nomine A. nudiflori a Hook. f. et Thoms. communi-
cata, nil sunt nisi specimina (juvenilia) nondum valde evoluta, etsi pro
parte florifera imoque unum fructiferum; omnia e solo argilloso dempta
videntur, radicibus fibrosis fasciculatis 1—2" longis. Herbae sunt erectae,
cum inflorescentia iu toto 3!/—5" altae, subsimplices, cauli centrali tan-
tum florifero, ramis incipiente evolutione vix !/,—1' longis, folia 1—3
tantum magis minusve evoluta praebentibus; folia recta (nec apicem
versus recurva), erecto-patentia, 21/,—3^ longa, 2^"' lata; inflorescentia
in caule (centrali) terminalis pauciflora, folia vix aut paulo tantum
excedens, bracteis speciei huic propriis convolutis vaginantibus clausis,
flores succedaneos emittentibus 2-, rarius 3, inter se distantibus ornata.
— Reliqua omnia speciei.

Habitat regiones tropicas Malabariae, Cancam, ubi Stocks
legit, et Ind. or. (loco incerto secundum Wallich).

5. A. lineolatum Bl. Knth.

Commelina (Aneilema) lineolata Bl. En. 3. 7, A. Dtr. Spec.
IL 411. 87; D. Dtr. Syn. I. 157. 81; Zoll. syst. Verz. I. 64. 18. — Anei-
lema lineolatum Kth. En. IV. 69. 18; Hsskl. plnt. Jngh. 146. 7; —-
Tinnantia? lineolata Hsskl. plnt. Jav. rar. 98. 43 (ubi erronée semina
o» 2-seriata describuntur quae certe 1-seriata sunt.)

Diagn. Herbae robustae glabrae, vaginis brevibus, minute pube-
rulis dein glabratis, lineolatis aut punctulatis, antice linea latiuscula
pilosa, dein asperula; foliis amplexicaulibus, basi subauriculatis, lanceo-
latis acuminatis, glabris, undulatis albido-marginatis, et in margine primo
serrulato-scubriusculis mox laevibus; panicuia terminali mox subcorymbosa;
perigonii foliolis persistentibus per longum tempus, dein deciduis, ex-
terioribus oblongis, fructigeris ovatis; interioribus obovato-suborbiculatis;
filamentis subaequalibus albido-barbatis, capsula albido-plumbea nitidula
3-loculari, loculis 3—4-spermis, seminibus dorso infundibuliformi-depressis,
minute punctulatis.

Observ. Differt A. spiratum R. Br. (Knth, l. c. 64. 1) filamentis
imberbibus, fertilium staminum supra medium dilatatis, antheris fertilibus,
utrinque bilobis, oblongo-ellipticis, effoetis albidis, connectivo geniculato-

97

eurvato apice in lobum angustum producto, gemmulis in germinis loculis
7, capsula oblonga trigona, loculis 7-spermis; — specimina Willden. fila-
mentis sterilibus imberbibus, foliis pollicaribus. — A. herbaceum WI.
(Kth. l. c. 66. 3. Commelina R. S, S. V. Mnt. L 340. 39 c.; A. Dtr. Sp.
L. 407. 75) differt: caulibus altioribus, flamentis coeruleo-barbatis, semi-

nibus 4—7 in loculo quoque.

c. angustifoliurmn Hsskl.

Diagn. Foliis angustioribus, vaginis longioribus apice parce barbato-
pilosis; filamentis staminum sterilium subbrevioribus, seminibus verrucu-
loso-asperis.

Descript. Herbae basi procumbentes radicantes, dein erectae
strictae, sub anthesi 11/,—2' altae, simplices, ad inflorescentiam tan-
tum dichotome ramosae, glabriusculae. Caulis nodosus; internodia
teretia, 1!/,—2" longa, quam nodi 2^/ crassi 4 angustiora, siccando sul-
cata; vaginae inferiores et superiores minores, mediae caulis longiores,
summae fissae magis magisque descrescentes; maximae 6'', plerumque
4'' longae, 2—3"' latae, lineolis linearibus brevibus punctulisque longi-
tudinaliter seriatis, nigrescenti-fuscis, nuno crebris, nunc raris obtectae,
apice oblique truncatae, ad oram pilis sat longis raris ciliatae, ciliis dein
dilabentibus. Folia amplexicaulia et basi subauriculata, lanceolata, basi
paulo angustiora, apice acuminata, 3—4" longa, inferiora 12", reliqua
9'"^]ata, margine albido angusto minutissime serrulato-scabra, undulata,
patentia aut patenti-erecta, tenuia membranacea (sicca), multinervia,
glabra, siecando papuloso-albescentia; summum infra inflorescentiam
multo minus et sensim in bracteas transiens; supra hine inde punctulis
nigricantibus (exanthematicis?) conspersa, in siccis infra nigro- (nec
albido-) lineolata. Panicula terminalis exserta, a basi ramosa, 2", fructi-
fera dein &" alta, primo 1!/j" dein 3" lata; rami erecto-patentes, suc-
cedanáe 6—8-fori, ad insertiones pedicellorum exsculpti, bracteati;
bracteae inferiores foliaceae, mox tenues membranaceae, pedicello suo
adpressae, persistentes; e basi lata sensim aeutatae, acuminatae, rufe-
scentes; glabrae, basi amplexantes, margine tenuiores, 3— 1!/,"" longae,
longitudinaliter nervoso-striatae, postremo marcescenti-evanidae; pedi-
celli erecti tenerrimi, bractea 5Uaà paulo longiores , dein fructiferi
robustiores, erecto-patentes, 3''' paulo excedentes, apice crassiores. Ala-
bastra ovato-oblonga glabra, basi acuta, à"^ fere longa; perigonium
persistens 6-phylium, glabrum; externi foliola viridia (in vivo), 3-ner-
via, lineolis et punctulis minutis longitudinaliter seriatis fuscis, crebris
notata, margine tenuiore albido, ovato-oblonga acuta, vix 2'" longa,
4^ lata, bina plana, margine altero paulo inflexo, tertium naviculare cari-
natum; interiora albida tenerrima, ovato-subrotunda, in alabastro ses-
silia, margine sese imbricantia et exterioribus breviora, post anthesin

38

persistenti-macera (nec corrugata), fructui dein adglutinata. Stamina
6, alterna perigonii foliolis externis opposita majora fertilia, alterna in-
ternis opposita minuta, sterilia, omnia inferne nuda, ad medium albido-
barbata; fertilium filamenta e basi latiuscula teretia, subcomplanata,
apicem versus paulo incurva, apice ipso subulata; antherae luteae,
(siccando croceae) complanatae. ovato-oblonxae, apice obtusae, rotun-
datae, basi obtusae emarginatae, dorso paulo infra medium insertae, con-
nectivo angustissimo; sterilium filamenta fertilibus multo breviora,
vix basi latiora, pariter autem apicem versus incurva, multo pallidiora;
antherae multo minores, pallescentes, apice insertae, ad apicem fere
bipartitae, lobis divergentibus, apice incrassatis, clavatis; pili filamentorum
albidi articulati, quam filamenta minora cum antheris longiores. Germen
sessile ovatum acutum, 3-loculare; yemmulae in loculis superpositae,
|-seriatae; stylus teres crassiusculus, dupla germinis longitudine, apice
incurvus et subito subiliformi-attenuatus; stigma truncatum papillosum.
Capsula quam perigonii externi foliola vegeta, 3'"' longa, 1!/,"' lata
eique adpressa longior, globosa, lucidula, hepatica, apice styli basi rudi-
mentaria persistenti apiculata, 3-locularis, 3-valvis; valvae rigidae
apice styli rudimento 3-partito apiculatae, concavae, linea interna mediana
septiferae. Semina in loculo quoque terna superposita superiora tetraé-
dro-prismatica, hilo in confluentia laterum trium interiorum; dorso tri-
gono-plana, embryostegio centrali; reliqua compressa, altero latere hilum,
altero embryostegium praebentia, omnia cinereo-fusca, punctulis elevatis
muriculato-aspera.

Habit. In Javae occidentalis provinciae Bantam rivulo Tji-
koya, Junio reperit Zollinger (Zoll. hrb. 245; hrb. reg. berol.); provinciae
Preanger ad monticulum Hariang legit Septembr. Blume et provinc.
Krawang pariter Blume legit; (hrb. reg. Lgd. Bat.) in Java abs-
que loci indicatione, sed nomine sundaico (gen. occ.) ,Rumput* i, e.
herba inutilis, addito, auno 1858 legit Nagler (hrb. reg. berol.)

B. latifoliunma Hsskl.

Diagn. Foliis latioribus ovato-lanceolatis, vaginis brevioribus, pani-
cula basi magis evoluta, filamentis staminum sterilium longioribus; semi-
nibus laevibus.

Aneilema latifolia Wght. Ic. VI, p. 30. t. 2072. — A. lineo-
latum Hsskl. plnt. Jungh. 146. 7. — Aneilema herbaceum Hook. f. et
Thms. hrb. (nec Wll. — Commelina herbacea Rxb.)

Observ. Commelina herbacea Rxb. R. S. S. V. Mnt. I. 340. 39c.;
A. Dtr. Sp. I. 407. 75; Aneilema Kth. En. IV. 66. 3 differt: caulibus
fere totis vaginis tectis, foliis haud amplexicaulibus 5-nerviis, coloratis
lanceolatis; vaginis glabris, paniculis subglobosis (?), primariae ramis
divaricatis dein recurvis.

39

Descript. (exceptis signis et speciei communibus): Herbae erectae,
robustae, 2!'/, nunc altiores; caulis subarticulatus, ad nodos 3— 4'^
crassus; internodia inferiora elongata 4—6", summa 1!/,—2" longa,
glabra, siccando profunde sulcata; vaginae infimae in folium vix
explanatum transeuntes et folium basi ochreatum fere referentes, acu-
minatum, 2—3^ longum, lineari-lanceolatum acuminatissimum ; reliquae
omnes pro ratione folii et internodii sui breves, amplae, 3'^ latae, vix
6—10'"' longae, faucem versus ampliores, pilis minutis basi bulbosulis
conspersae, dein glabratae, sed bulbulis hisce persistentibus asperulae,
antice linea densa talibus pilis sed majoribus obtecta, pilis hisce deciduis
pariter aspera notatae, ibique dein plane fissae, summae brevissimae 2'"
longae, sensim cum foliis bractealibus confluentes. Folia ovato-lan-
ceolata acuminata, 5—6!/" longa, 18--23^' lata, summa sensim breviora,
vix angustiora, nervis 10—14, utrinque colore inteusiori conspiciendis;
parallelis, apice confluentibus percursa, sieca obscure-viridi-fuscescentia,
subtus opaca, tactu mollia, margine in prima juventute minutissime
serrulato-scabra, serraturis hisce dein caducis laevia. Panicula primo
pedunculo 2" longo suffulta, 6" alta, dein e folii floralis axilla ramosa
subcorymbosa basi florifera, apice fructigera; rami erecto - patentes,
9"' longi, dein nunc patentes et patentissimi (nec divaricati aut
reflexi); nunc leviter geniculati, 1!" longi; bracteae e basi ample-
xanti ovatae acutae, fere acuminatae, ante anthesin floris sui jam deci-
duae, ad basin ramorum 2'^4, ad basin pedicellorum vix 1'^ excedentes.
Perigonii foliola longiter persistentia, dein decidua, exteriora (Wght.
Ic. 2072. f. 1. 2) oblonga acuta, dein excrescentia ovata, fructum juveni-
lem ad apicem fere obtegentia, 2!/," longa 1!/," lata, concava; postremo
fructu maturo decidua; interiora subrotundo-obovata, basi angustata
(Wght. l. c. fig. 2. 3), concava, nervis furcatis percursa, exterioribus vix
breviora, albida (?). Stamina (cf. Wght. l. c. f. 2—6); filamenta steri-
lium longiora; germen (l. e. f. 7. 8) trigono-ovatum; gemmulae 4—3;
capsula (l. c. f. 9—11) immatura perigonii foliola externa persistentia vix
excedens (Wght. l. c. p. 30), matura foliolis his dein deciduis haud
suffulta, albido-plumbea, lucidula, globosa, obsolete 3-gona. Semina in
loculo quoque 4—3, minute elavato-punctulata brunnea, nec verruculato-
aspera, dorso infundubiliformi-concavo, in fundo embryostegio ornata.

Habitat Javae occidentalis provinciam Bogor prope vicum
Kabandungan, ubi Blume legit, et ,Tradescantiam racemosam
Rnwdt.* et ,Commelinam lineolatam BL nuncupaverat; — dein
quoque province. Krawang (hrb. reg. Lgd. Bat.); — regionem tropicam
mo:ztium Khasiae inter 1—4000' alt, ubi Hoock f. et Thoms. legerunt
(eorum hrb. sub: An. herbaceum WIll.) et Maisor et Carnatioe, ubi
'Thms. leg. (hrb. Hook. f. et Thms. eodem nomine); — pariter Malabariae
et Concan, ubi legerunt Stocks et Law (hrb. Hook. et Thms.) (omnia

40

in hrb. reg. berol. et imp. Vindob.); denique Moulmain, ubi legit Th.
Philippi (in hrb. reg. berol. sub. no 36e).

X. (allisia Loeffl.
Cf. Schlechtendal Linnaea XXV. 612.

1. C. hexandra hrb. DC. f£. Mandoni Hsskl.

Obs. C. hexaudra hrb. DC. C. repenti Loeff. (cf. Schlchtd. l. c.
621) valde accedit.

Diagn. Humilis, stricta, oligophylla, foliis minus acutis, vaginis ore
haud ciliatis.

Habit, Boliviae provinciam Larecajam in viciniis Sorotae in
scopulosis ad Serro del Iminapi et Chiomaya equidem regiones tem-
peratas inter 7800—8100' supra mare, ubi mense Aprili, Majo 1860 legit
G. Mandon (hrb. Lenormandi Commelina Nr. 41236.)

Var. «. Salzmanni Hsskl. ,Tota planta carnosa, stolonibus lon-
gissimis reptans, fragilibus, Graminea axilliflora in schedulo M. Salz-
manni, qui hanc reperit 1830 in umbrosis scabulosis prope Bahiam
Brasiliae. — In schedulo altero autem manu De Candollei adnotatum
vidimus: non graminea! Calyx trisepalus, petala? 3, capsula 2-valvis,
2-locularis, locul. 1—2-spermis, seminibus anatropis, staminibus 6, antheris
omnibus fertilibus.*

Descript. Herbulae annuae parvae, 3—4" altae, basi nunc semel
aut bis dichotomae aut ima basi rami 4—6 verticillati progredientes,
erecti, strictiusculi, simplices, glaberrimi, 3—4-articulati, totidemque folia
gerentes; internodia teretiuscula 9—241'^ longa, teretia; vaginae bre-
ves amplae, membranaceae, cupuliformes, oblique truncatae, ore nudae,
in folia parva transeuntes; folia subcordato-ovata, acuta, basi amplexi-
caulia, 7-nervia, 6'"' longa, 4'"' lata, glabra, margine minute ciliolata,
patentia, siccando membranacea; flores ad apicem rami in axilla quaque
gemini, sessiles, plerumque inclusi; bracteae lineares, tenuissimae, sub-
ulatae; perigonium externum triphyllum, foliola lineari-lanceolata
subulata diaphana, nervo medio rigidiori intensius colorato percursa, in
hoc et in margine minute ciliolata, persistentia, conniventia, quam fructus
tertiam partem longiora; internum 3 phyllum externo brevius, tenuius;
foliola lineari-lanceolata hyalina glabra; — stamina?. . . . germen
ovatum apiculatum compressiusculum, apice puberulum, 2-loculare; gem-
mulae in loculis geminae; sty lus brevis crassiusculus, sigmoidens, trun-
catus; stigma peltatum; capsula parva glabra, perigonio tertiam
partem brevior, compressiuscula, apiculata, 2-locularis, 2-valvis; valvae
ad basin secernibiles, in linea mediana septum gerentes; semina in
loculo quoque gemina superposita, ubi sese tangunt truncata, dorso oper-

41

eulum orbiculare apiculatum , ecavitatem embryonalem obtegens gerentia,
compressiuscula cinereo-fusca.

XI. Dichoespermum Wgzgh t.

Observ. Cf. Wght. Ic. VI. p. 34 de char. generis; folia autem vix
vaginata (scarcely sheating).

1. D. Blumei Hsskl.

Diagn. Herba erecta, caule inferne radicanti, parce ramoso, ramis
simplicibus, vaginis angustis ore obliquo subbarbato in folia transeuntibus,
foliis amplexicaulibus, lineari-lanceolatis acuminatis, complicatis linearibus
subfalcatis, margine scabrido-serrulatis, floribus terminalibus aut axillari-
bus 1—23, vix exsertis, filamentis imberbibus, seminibus in serie loculorum
quadam 8.

Observ. Wightius Ic. VI. p. 31 tres species distinguit et praeterea .
& indescriptas adhuc indicat; differunt species Wightianae a nostra:
D. lanceolatum W;ght. Ic. 2078. I, foliorum forma accedens, panicula,
filamentis barbatis et forma antherarum fertilium. — D. repens Wght.
l. c. III, inflorescentia simile, foliorum forma ovato-lanceolata, forma
antherarum (?), caule repente, numero seminum in serie quaque dimidio;
— D. juncoides Wght. l. e. II toto habitu diversum est. — Praeterea
huc pertinent: D. (Aneilema Dalz. Wlp. Ann. VI. 161. 7) semiteres
Hsskl. foliis subulatis carnosis semiteretibus, floribus dichotome panicu-
latis, filamentis ima basi connatis, germine quam stylus breviore, gem-
mulis in loculo quoque 6 (nec 16), perigonii foliolis cuneatis mucronatis
diversum; — D. (Aneilema Dlz. Wip. Ann. VI. 160. 1) ochraceum
Hsskl. differt: foliis inferioribus ovato - oblongis, superioribus cordato-
ovatis acutis, pedunculis 6—7 aggregatis, perigonio interno ochraceo,
filamentis staminum fertilium barbatis. — Aneilema micranthum Knth.
(En. IV. 70. 28) praeter char. gener. foliis ovato - lanceolatis petiolatis,
floribus racemosis, cauleque procumbente differre videtur.

Descript. Herbae erectae ramosae, humiles, 1—8^ altae, ad
nodos infimos radicibus longis fibrillosis, in solo paludoso progredientibus,
praeditae; rami simplices strictiusculi subflexuosi; internodia teretia
glabra 9—15^^ longa, basi vaginis arcte cincta; vaginae parvae angu-
stae, tam arcte internodiis adpressae, ut vix ab eis distingui possint,
antice linea pilosa dein evanida notatae, ore obliquo in folia transeuntes,
ibique densius longiusque pilosae (nec revera ciliatae). Folia e basi ample-
xanti lineari-lanceolata, acuminata, complicata, indeque ad:pectu linearia
subfaleata, 1—2'/," longa, 2—3'^ lata, glabra, margine antrorsum serru-
lato-scabra, subtus pallidiora. Flores axillares aut terminales, solitarii
geminive, parvi erecti; pedunculi breves, etiam fructiferi erecti, 1!/, —
3^"' longi, vaginulis angustissimis apiculatis toti aut plerumque ultra

6

42

melium intra vaginas foliorum occulti, inclusi, Perigonium externum
3-phyllum, herbaceum glabrum, marcescens; primo persistens et capsula
tertiam partem brevius, dein evanidum; foliola ovato-oblonga, acuta
coucava, nervo medio et collateralibus binis flavescentibus percursa; in-
ternum membranaceum album, externo paulo tantum brevius; foliola
subrotundo-ovata, acutiuscula, nervis flavescentibus tenuibus percursa.
Stamina 6, quorum 3 sterilia alterna primo dimidio, dein tertiam partem
minora, omnia imberbia, pistillo paulo longiora; filamenta fertilium
basi lata, mox angustata filiformia adscendentia, apice acutata, germinis
longitudine, post foecundatione recta; sterilium consimilia sed tenuiora
et !4, partem breviora; antherae fertilium introrsae, dorso supra basin
insertae, ovatae, basi emarginatae, acutae, paulo ultra!/, partem filamentorum
longae, primo ad stylum conniventes, dein erectae, effoetae recurvae; steri-
lium acutae, defloratae acutissimae (cf. Wght. Ic. VI. 2078. III. fg. 2.3, et I. fg.
2. 3), basi sagittatae, dorso supra sinum insertae, lobis baseos divaricatis, api-
cem versus subincrassatis; connectivum (fertilium) angustum flavescens;
loculi lineari-oblongi albidi, per totam longitudinem rima dehiscentes,
paralleli, basi paulo divergentes; pollen albidum minutissimum globosum.
Germen fuscum glabrum erectum, obovato -oblongum, apicem versus
paulo inerassatum, trigonum, 3-loculare; gemmulae in loculis oo biseria-
tae; stylus brevis (germine plus duplo brevior) supra basin conicam
teres, rectus; stigma truncato-capitatum, obsolete trilobum, papillosum.
Capsula primo perigonio marcescenti tecta, eoque !/, partem longior,
dein saepe nuda, oblonga, trigona, 3^' longa, glabra, badio-fusca, lucidula,
styli rudimento 3-gono, firmo, dein 3-fido apiculata, 3 valvis; valvae
primo apice tantum, mox ad medium et dein ad basin inter se solutae,
patentes, ad medium fere recurvae, styli rudimento mucronulatae, intus
in linea mediana septum gerentes; columna centralis spermophora nulla,
sed 3-fida septa marginans: Semina «e (48) biseriatim in loculis dispo-
sita, superposita, 8 in quaque serie, minuta, obconica, cinereo - fusca,
glabra, rugulosa, dorso latiusculo impresso, medio umbonato (Wght. l. c.
III. inter 3 et 4).

Habitat paludosa loca provinciae Bogor Javae occidentalis,
ubi Blume legit (hrb. reg. Lgd. Bat.).

2. D. giganteum Hsskl.

Diagnosis. Herbae erectae robustae, indernodiis crassis, a vaginis
fere totis obtectis; vaginis amplis, ore paleaceo-ciliatis, dein uti linea
antica papillatis; foliis breviter petiolatis ellipticis aut. elliptico-oblongis,
summis oblongo -lanceolatis, supra scabriusculis, margine scaberrinmis,
acuminatissimis; panicula terminali subexserta, basi foliata, erecta, ramis
patenti-erectis; bracteis caducis, filamentis imberbibus, antheris staminum
minorum fertilibus.

43

Observatio. Ob antheras omnes fertiles, 3 minores diversiformes
et gemmulas in germinis loculis o Tinantiae Schdw. accedit nostra, quod
genus autem differt germine recurvato, filamentis barbatis, floribus irre-
gularibus, stigmate globoso (cf. Knth. En. IV. 100: Schlcht. Linnaea XXV.
184); si in nostra gemmulae binae in loculis adessent, generi Disgregae
Hsskl. (Tradescantiae disgregae Knth. l. c. 97. 49) accederet, quod
genus autem et inflorescentia quoque valde diversum habendum, nempe
pedunculis 1—2 nunc umbellatim oe floris et filamentis staminum minorum
barbatis. Praetervisis horum loculis polliniferis ob stamina minora alter-
nantia Aneilemateis nostra adnumeranda erit, equidem Dichoesper-
mati Wght. (Ic. VI. p. 31) ob gemmulas 2-seriatas addicenda, etsi
habitu magis Aneilemati accedit, cujus stamina nune barbata, praeter
gemmularum dispositionem imponunt. — Flores nostri fig. 3 tb. 2077
Wght. Ice. Aneilematis pauciflori Wght. sat quadrant, uti etiam
fig. 3. III. tb. 2078. ubi pariter antherae staminum minorum polliniferae
esse videntur; an totum genus forsan transitum inter Aneilemateas
Tradescantieas referat?

Habitat regiones tropicas Sikkim, altitudine 2—5000' s. m., ubi
legit Hook. f. (hrb. Hook. f. et Thoms.: Aneilema 11). Vidi in hrb. reg.
et berol. et imp. vindobon., in ulteriori apex caulis florifer tantum adest.

Descriptio. Caulis (rami apex?) cum inflorescentia 14" longus,
robustus, erassus, herbaceus; internodia 1!/,—2'" longa, ad nodos cras-
siora, 3/" crassa, caeterum 2'/^ tantum crassa, siccando, longitudinaliter
anguste canaliculata. Vaginae membranaceae, siccando tenues, laxae,
longitudinaliter elevato-nervosae, 12—16'" longae, 4—4!/," crassae, apice
oblique in petiolos transeuntes, ore et linea antica 1'^ fere lata pilis
articulatis, siecando crispatulis ciliatàe, hisce dein deciduis ex eorum
residuis dense papillatae et praeprimis ore fere muscoso - velutinae;
pilorum articulis infimis sat crassis brevibus, superioribus sensim tenuiori-
bus, ultimis subuliformibus, papillis dein remanentibus mil nisi bases
pilorum deseriptorum. Folia basi acuta ad instar petioli 4—6'^ lati et
6—8^' longi in vaginae oram oblique decurrentia, elliptica, acuminatissima
5—6^ longa, 20^' lata, summa ad basin inflorescentiae aut ejus ramorum
iufinorum subito multo angustiora et minora, nempe oblongo-lanceolata
aut anguste lauceolata, 5—3^ longa, 12— A4'"' lata, basi in vaginam
apertam antice fissam 6^ longam, 3'/ latam, ibique ad oras crispato-
ciliatam transeuntia; omnia multinervia, nervis a basi apicem versus
decurrentibus ibique confluentibus, venis transversalibus eleganter fene-
stratim reticulata, supra punctulis minutissimis elevatis scabriuseula,
subtus glaberrima, margine minutissime antrorsum serrulata. Panicula
terminalis sessilis erecta, subexserta, 5—06'^ alta, 2—2'/," lata, basi foliata
et ad ramos subgeniculata; rami et rhachis glabri, erecto-patentes,
1—1'//' longi, angulati, altiores nune magis approximati, nec unquam

6"

Á4

subverticillati, ultra medium e pedicellis deciduis exsculpto cicatrisati;
bracteae ad basin pedicellorum perparvae, lineari-oblongae, acutiusculae,
vix 1^"' longae, caducissimae, raro praesentes in speciminibus nostris;
pedicelli tenues, recti, patentes, pilis minutis conspersi, apice subnutan-
tes. Alabastra obovato-subglobosa 21/4"' alta, 1!/," crassa, glabra.
Perigonium 6-phyllum, 2-seriatum, intricatum, externum calyci-
num, internum petaloideum; externi foliola ovata, acuta, trinervia
nervis intensius coloratis, apice concurrentibus, tenuia, viridi-fusca, (sub
lente hyalina); anticum a latere utroque compressum, -arinato-concavum
(siccando tantum?); interni tenuiora albida, nervis (in siccis) fuscis, à
basi iteratim furcatis, flabellatim percursa, sessilia (in alabastris tantum ?).
Stamina 6 imberbia, fertilia, quorum 3 multo minora alternantia anthe-
ris difformibus; filamenta 2 longissima basi lata, sensim angustiora,
superne fere filiformia, in alabastro circa antheram involuta, fere circi-
nata; intermedium multo brevius, sed anticis duplo longius, styli apicem
fere attingens; 3 brevia, erecta, tenuia, germen dimidium longa;
antherae filamentorum 2 longiorum aequales ovato-oblongae, utrinque
bilobae, introrsae, loculis contiguis, connexivo lineari impositis; tertia
connectivo latiusculo, intense brunneo, deltoideo, ad latus utrumque loculum
lineari-oblongum utrinque obtusum, subcurvatum, ad marginem gerenti; lo-
culi apice conniventes, basi ultra tertiam partem liberi, antheram majorem
inde bilobam, fere hippocrepidiformem formantes; 3 minimae aequales
connectivo transverse lato, securiformi, linea mediana intensius colorata
notato, apice prominulo, utrinque emarginato et basin versus loculos valde
disjectos, superiore dimidia parti insertos, basi conniventes, rima lineari
dehiscentes, gerenti; loculi connexivo complicata conniventi contigui
evadunt. Germen brevissime stipitatum, glabrum. oblongum, 1'^ longum,
3-loculare, apice in stylum glabrum, eoque duplo longiorem, apice sig-
moideo-hamatum, dein totum in circulum curvatum transiens ; stigma
truncatum papillosum; gemmulae ce in loculis biseriatim superpositae.
Fructus . . . . (desunt).

XII. Aclisia C. A. Meyer.
1. A. indica Wght.

Wght. Icon. VI. p. 29. tb. 2068. — Commelina (Aneilema)
secundiflora Bl. hrb. et En. 5. 8; — Aneilema Knth. En. IV. 69. 19.

Observ. Ícon cit. Wightii plane quadrat exceptis vaginis, quae
in nostris sunt puberulae et ramis inflorescentiae, quos copiosiores video,
praeprimis autem staminibus tribus sterilibus, quae sunt multo debiliora,
antheraeque minus evolutae.

Descript. Herba (an tota?) 2' alta, erecta, simplex, (.subramosa
adscendens inferne radicans*^ Biume l. c.); internodia, 3—1^, infima 5^

45

long», puberula, dein glabrata, summa vaginis tota obtecta, 4—2'"
crassa ; vaginae amplae, puberulae, nervoso-striatae, cinerascentes, in-
feriores fere 3" longae, 5'^ crassae, summae 41" longae, 3'" crassae,
oblique truncatae, in petiolum transeuntes. Folia, infimum deforme, minus
lanceolatum acuminatum, 4^ longum, 1" latum, sensim accrescentia, sum-
mum cum floralibus decrescens, elliptica aut elliptico-lanceolata, acumi-
natissima, basi in petiolum, 9—6^/ longum, canaliculatum, margine haud
crispatulum attenuata; summum ovato-ellipticum acuminatissimum, sub-
petiolatum, vagina brevi cuculliformi suffultum, 6" longum, 27'' latum,
omnia plana, subtus glaucescentia, minutissime puberula et asperula (nec
scabriuscula) excepto margine minute scabro. Pedunculus exsertus,
folia summa superans, a folio summo 6^ altus, foliis binis floralibus orna-
tus, leviter geniculatus, angulatus, puberulo-asper, fere cinerascens;
folia floralia sessilia, amplexicaulia, vaginis haud suffulta, infimum ad
1!" pedunculi altitudinem, e basi ovata oblongum acuminatissimum,
3," longum, 18^ latum; summum ad 4" pedunculi altitudinem, multo
diminutum, ovatum acuminatum patens. Panicula circumscriptione ovato-
subrotunda, 3' alta, 2!/," lata, supra folia longe exserta, medio nunc
dichotoma e ramo infimo denuo paniculato, tota puberula; rami passim
vertieillati patentes, nunc potentissimi, bracteis suffulti, articulati, sim-
plices, tenues, sensim evoluti, 1^ dein longi; bracteae oblongae, acutae,
subtus rufescenti-puberulae, supra glabrae, glaucescentes; inferiores plus
minusve amplexantes, 6'^ longae, 2'^ latae; superiores sensim basi sub-
attenuata sessiles, 2!/, —2'^ longae, 1—3/, latae, reflexae, persistentes;
bracteolae ad articulationes ramorum minutae amplexantes, ovatae,
acutae, persistentes, patentes nec reflexae, tenues membranaceae fusce-
scentes (in sicc.), glabriusculae; pedicelli breves bracteolis suffulti,
primo incurvi, secundi, nutantes, dein fructiferi acerescentes robustiores
erecti, subeurvati, vix 1^' excedentes. Perigonii externi 2-phylli foliola
plane Wightii (l. c.) figuram quadrant, uti toti flores exceptis hisce tan-
tum notis: filamenta staminum sterilium tenuissime filiformia flexuosa
iis fertilium pariter apice flexuosis, plus duplo tenuiora; antherae fer-
tiles flavescentes connectivo (in siec.) fuscescenti, steriles fig. 6. Wght.
l. ce. quadrantes, sed minutissimae, antheris fertilibus plus decies minores;
pollen flavescens ovale, linea longitudinali notatum; germen magis
oblongum (quam fig. 7. l. c.); stigma subtruncato-capitatum, subtrilobum;
fructus primo fuscescentes fere tombacini, dein glauco-plumbei.

Habitat Javae occidentalis provinciam Bogor, ubi Blume
ad montem Salak hane reperit mense Februario, sub nomine Sundensii :
Aroy katuk gajak (hrb. reg Lgd. Bat. ubi specimen foliis adest
multo minoribus); insulas Sumatram et Bandan (hrb. reg. Lgd. Bat.).

46
2. A. gigantea Hsskl.

Diagn. Gigantea erecta, apice fastigiato-ramosa, foliis maximis
ellipticis aut elliptico-lanceolatis acuminatis, basi acutis, petiolo brevi
lato, summis sessilibus, vagina subnulla suffultis, amplexantibus e basi
ovata lanceolatis acuminatis aut acuminatissimis, paniculae ramis sub-
verticillatis racemosis; staminibus sterilibus minutis, eorum antheris sagit-
tato-triangularibus; lobis baseos clavatis.

Observ. A. indicae Wght. proxima, differt autem foliis maximis,
basi minus in petiolum attenuatis, minus loungiter acuminatis, glabris,
margine scabris, caule apice fastigiato-ramoso, inflorescentia multo magis
elongata.

Descript. Herbae giganteae robustae erectae strictae, inferne
simplices, apice fastigiato-ramosae; rami pro ratione caulis tenues; pube-
ruli, foliis valde diminutis 3—4 ornati, erecti subflexuosi, simplices aut
dichotomi, apice paniculam gerentes; internodia caulis robusta (caulis
pars inferior deest) 2— 1!/," longa, ad nodos 4!'/," crassa puberula, sic-
cando angulata et sulcata, pro maxima parte vaginis tecta, ramorum
31/, 11" longa, vix 1'^ crassa; vaginae amplae teretes, truncatae, ore
nudo suboblique in petiolum transeuntes, 8—15"' longae, 6—5'" crassae,
longitudinaliter nervoso-striatae , puberulae, inferiores internodia tota
haud obtegentes, superiores sese vaginautes, summae valde abbreviatae,
oblique truncatae, antice 3'" postice 6'^ altae, 4'' crassae, ad basin
ramorum fere evanidae, nil nisi basin amplexantem foliorum formantes;
petioli pro ratione foliorum breves, latiusculi, 6" longi, 4 lati, canali-
culati, margine haud undulati. Folia maxima, ad apicem caulis usque
accrescentia, ab ramificatione caulis decrescentia et in ramis subito dimi-
nuta, inferiora elliptica aut elliptico-lanceolata acuminata, basi acuta,
in petiolum subito attenuata, cum petiolo 8—10^ longa, 2'/—4" lata,
crassiuscula patentia; superiora vagina fere nulla suffulta, basi amplec-
tantia, e basi ovata lanceolata acuminata, 7—3!/," longa, 23/, —1!/," lata:
omnia glabra, prima juventute margine vix scabriuscula, mox et mar-
gine laevia, supra (sicca) fusca fere fuliginea, subtus pallidiora, fere
cinnamomea, nervis parallelis (5 ad latus utrumque nervi medii magis
prominulis) magis conspicuis, leviter curvatis, ad apicem folii confluentibus
percursa; floralia e basi amplexanti ovata acuta, 12—7'^ longa, 5—4
lata, sensim in bracteas transeuntia. Inflorescentia ad apicem caulis
et ramorum elata paniculata, ramis subverticillatis patentibus racemosis,
bracteata, prima evolutione cireumscriptione oblonga, dein ovali 3'^''
alta, basi paulo angustior; bracteae sessiles subamplexautes ovatae
acutae patentes, 5—3'/" longae, 2—1!/," latae, uti rami et tota inflore-
scentia minute cinerascenti-puberulae; rami (v. supr.) 4—3— 92 subverticil-
latim congesti, inaequilongi, succedanée sese evolventes, 6—30"^ longi,

(dd

AT

6—7 articulati, ad articulationes bracteolati et uniflori; bracteolae
cuculliformes, erectae, membranaceae, persistentes, basi amplexantes,
ovatae acutae; pedicelli solitarii, e quaque bracteola axillares, erecti,
prima juventute apice mutantes, bracteolis paulo longiores, dein. . ,
(fructiferi nulli adsunt, omnes post anthesin decidui). Flores succedanei,
(aperti desunt, quos nune deseribam, ex alabastris maturis globosis reco-
gnovi); perigonium 6-phyllum; externi foliola pallide viridia glabra
subrotundo-ovata, concava, trinervia, nervis lateralibus tenuioribus, omni-
bus ultra medium dichotomis, ramis patentibus tenuissimis anastomo-
santibus cum nervis intermedio et collateralibus diametro 1!/"'; interni
foliola subrotundo-obovata concava glabra tenuiora, albida (?), punctulis
resinosis rufescentibus copiosis notata, externis paulo minora (?). Stamina
6, quorum 3 sterilia antica, multo minora; filamenta fertilium flave-
scentia, e basi latiuscula apicem versus attenuata (quasi longiter acumi-
nata), glabra, germine paulo longiora (in alabastro); sterilium filiformia,
reliquis dimidio breviora, tenuia pallidiora glabra; antherae fertiles
compressiusculae ovato-oblongae, basi profunde incisae, supra basin dorso
insertae, apice emarginatae, glandulosae; connectivum e basi lati-
uscula acuminatum, angustum, intensius coloratum, a loculis fere totum
obtectum; loculi lineari-oblongi erassiusculi, basi dein paulo distantes,
per totam longitudinem rima dehiscentes; antherae steriles minutae
albidae, infra apicem acutum dorso insertae, sagittato-triangulares, lobis
baseos paulo erassioribus, quartam suorum filamentorum partem longae.
Germen oviforme, glabrum, ferrugineum !/," vix longius, acutum,
3-loculare; stylus terminalis teres erectus, apice leviter incurvus et
attenuatus, germen longitudine paulo superans, dein paulo longior;
stigma truncatum subeapitatum, papillosum albidum; gemmulae in
loculis co, biseriatim placentae centrali, dissepimento adnatae insertae.
Fructus (desiderantur in specimiue javanico in borneensi adsunt) inde-
hiscentes plumbei plane generis.

Habit. Javam (hrb. reg. Lgd. Bat.); Borneo merid. orient.
(hrb. reg. Lgd. Bat.), ubi Korthals ad montem Sakumbang legit speci-
men folis magis acuminatis.

3. A. Cumingiana Klotzsch.

Klotzsch in hrb. berol. mspt.

Diagn. Foliis ovato-lanceolatis acuminatis, breviter petiolatis;
iuternodiis superioribus brevibus; panicula sessili ovata valde ramosa,
ramis subverticillatis, patentibus racemosis, cum rhachi glabris, bracteo-
latis, bracteolis persistentibus, pedunculis secundis apice cernuis, filamentis
tribus sterilibus anticis, fructibus oblongis, perigonii externi foliolis basi
suffultis, seminibus opacis laevibus (nec exsculptis).

AR

Obser v. Huc pertinet hrb. Cuming Nr. 664 partim (hrb. reg. berol.);
inflorescentiae ramis magis elongatis, una cum rhachi glabris primo
adspectu distincta. — A. sorzogonensis E. Mey. (Knth. En. IV. 74)
diagnosis nune reformata haec est: Foliis ovato-lanceolatis acuminatis,
internodiis inferioribus brevibus, superioribus 2 elongatis, cum paniculae
rhachide pubescentibns, panicula elata, fructu globoso, seminibus exscul-
ptis nitidis.

Descript. Caulis (? erectus?); internodia puberula, dein gla-
brata, apicem versus sensim minora, (infimum rami praesentis 3" longum),
apice e vaginis paulo exserta; vaginae cylindrieae minute puberulae,
nervoso-striatae, ore oblique in petiolos transeuntes, ibique haud aut vix
crispato-uudulatae; petioli breves, vix 3'"' longi. Folia e basi rotundata
subito in petiolum attenuata, ovato-lanceolata acuminata 6—8' longa,
22—94'^ ]ata, plana, tenuia, nervosa, glabra, margine scabriuscula summa
paulo minora. Inflorescentia ex axillis summis et apice paniculata,
sessilis, cireumseriptione ovata: rami copiosi, plerumque subverticillatim
progredientes, bracteolati, una cum rhachide glabrati, vix prima juven-
tute puberuli, patentes, tenues, 1' longi, graciles recti aut apice aut
supra medium curvati nutantes; bracteolae copiosae, ramos arcte cin-
gentes eique adjressae, persistentes, membranaceae (quasi vaginae
aphyllae, medio oblique truncatae) basi amplexantes, oblongae acutiu-
seulae, nervosae, linea mediana dorsali subcarinatae, 1^' longae; pedun-
culi secundi, patentes aut cernui, internodia copiosa ramorum longitudine
3—4A4-plo superantes, apicem versus paulo incrassati, delapsis dein fructibus
persistentes; alabastra subglobosa glabra. Perigonium externum
3-phyllum, persistens, fuscum (in siec.); foliola obovato-oblonga obtusa
concava, 5-uervia, basi tenuiora et angustiora, vix apice apiculata, dein
accrescentia, quam fructus autem !/ partem minora eisque arcte adpressa,
delapsis fructibus persistentia; interna tenuiora et minora quam ex-
teriora, albila, obovato-subrotunda, flabellatim nervosa, primo concava,
dein planiuscula, nervis intermediis furcato-ramosis. Stamina 6 imberbia,
quorum 3 postice fertilia; filamenta basi latiuscula, supra basin leviter
incurva et filiformi - attenuata, apice ipsa breviter recurvo, indeque fere
sigmoidea; antherae compressiusculae oblongae, apice leviter emargi-
natae, basi profunde bifidae, lobis obtusis; connectivum planum, tenue
e basi latiuscula apicem versus attenuatum, locui cylindrici, leviter curvati,
connexivum marginantes, per totam longitudinem rima dehiscentes; sta-
mina sterilia 3antica; filamenta capillaria; antherae tenues mem-
branaceae, flavescentes; connectivum latum triangulare, basi semilunato-
excisum, apice leviter emarginatum; loculi ovato-oblongi, connexivum
marginantes, cellulosi, connexivo plano patentes divaricati (fizvuram Wght.
ic. 2081, f. 2 dextram fere repraesentantes); hoc autem complicato ad-
positi (tig. Wght. l. c. 2086 fig. 6 aliquot repraesentantes). Germen par-

49

vum, obovato -subglobosum, evolutione mox ovale subtrigonum, glabrum
laeve, 3-loculare; gemmulae in loculis 8 biseriatim horizontaliter super-
positae; stylus germine plus duplo longior, erectus, apice hamato-
incurvus, glaber; stigma truncato - peltatum subtrilobum, Fructus
perigonii foliis externis adpressis membranaceis sustentus, hisce persi-
stentibus deciduus; ovalis, laevis, lucidus, primo badio-fuscus, dein plum-
beo-coeruleus, 2^" longus, 4!4'^ crassus; pericarpium tenue membra-
naceum, fragile, 3-loculare; semina in loculis biseriatim superposita,
3—4 in quaque serie, angulata compressiuscula plana, cinereo-caesia,
opaca, diametro vix !/,", glabriuscula, nec exsculpto- punctata, dorso
latiore umbone impresso, plerumque excentrico; embryostegium mi-
nutum acute apiculatum.
Habit. insul, Philippinas (hrb. Cumming. 664 partim).

4. A. celebica Hsskl.

Diagnos. Herbae adscendenti- erectae robustae simplices, foliis
lanceolatis acumimatissimis glabris, thyrso brevi subpaniculato, bracteato,
glabro; ramis gracilibus brevibus recurvis bracteolatis; pedicellis cernuis,
fructibus trigono-oblongis (subdehiscentibus?) laevibus nitidulis.

Descript. Herbae robustae, erectae, ultra 3' altae, basi adscen-
dentes, e nodis fibrillas longas flexuosas emittentes, simplices, glabrae;
internodia 2—3!'/" longa, 4—95'" crassa (siccando sulcata), parte in-
feriore vaginis cincta, iufra vaginarum insertionem nunc pilis nonnullis
praedita, mox glabrata, linea antica pilosa nulla, punctulis prominulis
(siccando?) tactu asperula; summa tantum inflorescentiae proxima valde
abbreviata, tota fere vaginis tecta; vaginae amplae, inferiores folio
nullo aut abortivo munitae (in specim. nostr. plerumque mancae), glabrae,
membranaceae, fragiles, dimidiam aut tertiam internodii sui partem longae,
11/4, — 1!/," longae, 6—7'" latae; reliquae foliiferae minus amplae, oblique
truncatae et in petiolum transeuntes, 1!/,—1!'5" longae, 6—4'^ latae;
inter nervos longitudinales (in sicco valde prominulos) dense minuteque
puberulae, una cum folis rore caesio (siccando tantum?) suffusae, ore
nudae, linea antica pilosa nulla; petioli breves (pro ratione foliorum),
ita sensim in folia transeuntes, ut vix nisi basin valde angustatam
foliorum eredas, margine plani, plerumque concavi, canaliculati, 6—9'^
longi, 2'' lati, giabri. Folia magna lanceolata acuminatissima, absque
petiolo 5—8'" longa, 12—21'' lata, utrinque glabra, margine vix sca-
briuscula. Inflorescentia terminalis panuiculata erecta solitaria, aut
dein ex axillis summis foliorum valde diminuto:um additis 1—2 gemina
ternave, solitariam ima basi ramis erectis, quam centralis dimidia longis,
praeditam fingentes, 1 —3'' altae, 9—18'^ latae; quaeque panicula e ramis
valde abbreviatis fere spiciformis adparet et potius raccmus aut thyrsus
nuncupatur; rami densi subverticillati, tenues patentes, incurvi, bracteis

"

50

longioribus deciduis suffulti, bracteolis amplexantibus ad nodos praediti,
3—4'" longi, teretes, glabriusculi. Bracteae (ad basin ramorum) paten-
tes, ramis ipsis longiores, lineari-lanceolatae, summae lanceolatae, acu-
minatae, 14—3'^" longae, ad apicem thyrsi nondum plane evoluti comosae,
dein deciduae; bracteolae ad articulationes ramorum 2—4, amplexantes
cuculliformes, ramos totos oblegentes, pedicellis autem dimidiis breviores,
oblique truncatae, margine tenuiores, 1"' vix longae; summae cuculli-
formes, alabastra foventes, concavae, extus minutissime puberulae, caducae;
pedicelli ramis ipsis tenuiores, vix 2'/' longi, patentes, apice cernui,
fructificantes paulo inerescentes, crassiores praeprimis apicem versus.
Perigonium externum 2-phyllum persistens, viride (siccando fuscum),
glabrum; foliola ovato-oblonga, acuta, trinervia, concava. glabra, vegeta,
fructibus adpressa, iisque tertiam partem breviora, 2!/" longa, hisce
delapsis persistentia; internum tenue, majus, membranaceum albidum
3-phyllum; foliola obovato-oblonga, acutiuscula, (in alabastro sub-
rotundo-obovata), 7-nervia, nervo medio robustiore, lateralibus furcatis,
diu persistentia, corrugata, dein decidua. Stamina 6, glabra, quorum
3 antica sterilia; fertilium filamenta erecta, e basi latiuscula fili-
formia, germine (in alabastro) paulo longiora, antheris effoetis plus duplo
longiora, apice subulato recurvo; antherae ovato-subrotundae, com-
pressiusculae, utrinque leviter emarginatae, dorso supra basin insertae;
connectivum ellipticum, dorso rugosum; loculi ejus margini adnati,
teretes crassiusculi, curvati, albidi, rima longitudinali dehiscentes, post
pollinis ejaculationem delapsi, reflexi; antherae effoetae filamentis suis
ultra dimidium breviores; sterilium filamenta germine longiora et
supra id incurva, tenuissima; antherae abortivae minutissimae, bicrures,
cruribus divaricatis clavatis (iis fig. 4 tab. Wight. 2075 sinistr. similes).
Germen in alabastro subglobosum, sub anthesi oblongum, apice rotun-
dato, 3-loculare; gemmulae in loculis biseriatim superpositae; stylus
basi erectus strictus, supra basin incurvus, apice suo germen fere tan-
gens, teres, truncatus; stigma subtrilobo-capitatus papillosus. Fructus
oblongi subtrigoni, 3-costati, costis dein apice subdehiscentibus (?), val-
varum margines conformantibus, laeves, luciduli, fusci, perigonii externi
foliolis persistentibus adpressis ultra medium obtecti, apiculati styli rudi-
mento, 3-loculares indehiscentes (vix apice in costis (v. spr.) dehiscentes).
Semina in loculis octona biseriatim superposita, angulata, peltato-pyrami-
data, extus umbilicata (dorso), umbone excentrico, (haud plane matura).

Habit. insulam Celebes in sylvis Tondano, ubi Forsten hanc
legit (hrb. reg. Lgd. Bat.)

5. A. elegans Hsskl.

Pollia thyrsiflora Zoll. hrb. Syst. Verz. 64. 21; — P. elegans
Hsskl. plnt. Jngh. 149. 2. — P. japonica Miq. Fl. IIT. 544. 4 et Suppl.
609. 41310 ex parte, cf. p. 53.

51

Observ. Ab A. indica W;yght. toto habitu et foliis angustioribus
subtus puberulis diversa species; — ab A. celebica Hsskl. pariter differt
habitu et inflorescentia magis exserta, ramis rarioribus, patentibus, ro-
bustioribus.

Descript. Caulis (aut apex tantum caulis) simplex, 13!/, —45"
altus; internodia 18"' longa, summa 21—27'' longa; vaginae ner-
vosae, laxae, pilis quam in foliis longioribus hirtae, oblique truncatae,
15^* longae, 3'" latae; petioli 5—11*'^* longi. Folia densa elliptico-lanceo-
lata acuminata, basi in petiolum attenuata, cum petiolo 9—12^ longa,
13/,—23'/," lata, supra glabra, subtus pariter ac internodia summa pilis
minutis fuscescentibus densis puberulo-aspera, tactu autem mollia, pallide
viridia; floralia 3—2 (aut summa sub inflorescentia) sensim multo minora,
sessilia, amplexicaulia, vaginis nullis suffulta, infimum elliptico-lanceolatum
53/" longum, 1!/" latum, reliqua oblongo-lanceolata. Pedunculus ter-
minalis erectus vix dimidia folia summa excedens, angulatus, foliatus et
ad ramificationes bracteatus; panicula erecta patens, plerumque foliis
summis brevior, haud exserta, a folio florali summo 5—7^ alta, 14—419'^,
fructificans 21/," lata; bracteae ramos sustinentes patentes, dein paten-
tissimae, oblongo-lanceolatae, acuminatae, summae acutae, sensim magni-
tudine decrescentes, infimae foliaceae, superiores sensim herbaceae aut
membranaceae; rami nunc solitarii, nunc subverticilati valde approxi-
mati, sub anthesi erecti 10" longi, succedanée floriferi, uti rhachis dense
piloso-hirtuli, fructificantes patentes, 21'"' longi; bracteolae ad pedi-
cellorum ortum ovatae acutae concavae membranaceae, post anthesin
cum bracteis deciduae; pedicelli 1'^ longi, fructificantes omnes erecti
secundi, coelum versus spectantes. Perigonii externi foliola obovata
concava, glabra, membranacea, 2'' longa, 1'^ lata, persistentia, infe-
riora (ut videtur ex alabastro: minora, obovata) marcescendo-corrugata,
basi attenuata subunguiculata. Stamina 6, imberbia, quorum 3 sterilia;
fertilium filamenta perigonii externi foliolis aequilonga; antherae
generis; sterilium filamenta filiformia, tenuia, iis fertilium multo minora;
antherae generis; germen generis; stylus apice hamatus; stigma
truncatum, papilloso-pilosum. Fructus perigonii foliolis persistentibus
emarcidis nunc semilaceris suffulti, globosi, diametr. 3—4^', pulcherrime
cyauei, splendentes, indehiscentes; pericarpium fragile; semina in
quoque loculo 6—7 biseriatim superposita, 1!/,"' lata, !/,"' alta.

Habitat Javam hrb. Jungh. (hrb. reg. Lgd. Bat.); — hrb.
Zoll. 868, e Javae occidentalis provincia Preanger prope Ban-
dong lect.

6. A. Zollingeri Hsskl.

Commelina monadelpha BL? Zoll. herb. 530 et Syst. Verz. 64.
1. 14 (nec BI.).

C
^s

Diagn. Graciles herbae, omnibus partibus quam reliquarum specierum
minores; foliis lanceolatis acuminatissimis; panicula racemosa vix exserta,
pedunculata, ovata; ramis racemosis; pedunculis secundis; fructibus glo-
bosis plumbeis, dein perigonii externi foliolis deciduis denudatis; semini-
bus leviter exsculptis, oleoso-nitidulis; antheris sterilibus Janceolatis.

Observ. Antherarum sterilum conformatione aliquot a reliquis
Aclisiis recedit, nec generice.

Descript. Herbae graciles (specimina omnia apices tantum caulis
videntur; quae Zollinger collegit paulo robustiora sunt); caulis rectus,
strictus, simplex, 6—12^ altus; internodia inferiora (ad 2" longa)
longiora, vaginas excedentia; superiora sensim breviora, tota aut pro
maxima parte vaginis tecta, glabra, siccando sulcata; vaginae teretes
glabrae, antice pilis minutissimis deciduis obsessae, ore obliquo pilis
destitutae, inferiores distantes, superiores dense sese vaginantes,,longi-
tudinaliter nervoso-striatae, 12—6'' longae, 1—!/," crassae; petioli in
vaginas transeuntes, patentes, pro ratione foliorum sat longi (6—9"'" Ing.),
glabri, planiusculi. Folia ad apicem caulis magis approximata, patentia,
lanceolata, acuminatissima, basi in petiolum attenuata, cum petiolo 3—6"
longa, 7—12'" lata, glabra, glaucescentia (siccando?). Inflorescentia
terminalis, folia summa paulo aut vix excedens, paniculata, circum-
scriptione ovata, pedunculo 1—2" longo suffulta, foliis binis valde dimi-
nutis munita bracteaeformibus, 3— 4" alta, 18"' lata; bracteae ad basin
ramorum lineari-lanceolatae aut lineares, acuminatae, patentes, 2— 3'''
longae; rami patentes, ultra medium articulati, succedanée racemosi;
bracteolae ad quamque articulationem infundibuliformes, oblique trun-
catae acutae, articulos (internodia ramorum) dimidios obtegentes, glabrae,
persistentes; pedicelli ex axillis bractearum harum vaginantium soli-
tarii teneri, secundi, arrecti; post anthesin increscentes, apicem versus
sensim incrassati, subcurvati, 11/5'/ longi. Flores parvi; alabastra
subglobosa glabriuscula, Sinapeos seminis magnitudine; perigonium
6-phyllum; externi foliola viridia (siccando fuscescentia) tenuia, ovato-
subrotunda, concava 3-nervia, nervis tenuibus, patentia, subrecurva, per-
sistentia erecta, fructui arcte adpressa, eumque fere totum includentia;
postremo laceratim evanida; interni foliola tenuiora, petaloidea,
albida, (Zoll. l. c.) obovata, obtusa, basi in unguem attenuata, flabellatim
tenuiter nervosa; inter nervos punctis crebris aut lineolis nunc confluen-
tibus resinosis fuscis (in sicc.) notata, per aliquot tempus marcescenti-
involuta persistentia, dein decidua. Stamina 6, quorum antica 3 sterilia,
vix minora; fertilium filamenta in alabastro e basi latiuscula linearia,
apice subulata, quam antherae vix longiora, sub anthesi dein elongata
filiformia, flexuosa, quam antherae 5—6-ies longiora, glabra, imberbia ;
antherae subrotundae compressiusculae, defloratae subglobosae, basi
leviter cordatae, flavescentes; connectivum angustum; loculi oblongi

53

subcurvati, connexivo paulo longiores, extrorsum per totam longitudinem
rima dehiscentes; pollen albidum copiosum, in alabastro jam maturum,
ovoideum, breve; sterilium filamenta reliquis vix aliena, nisi paulo
tenuiora; àntherae lanceolatae, flavescenti-virides, erectae, dorso supra
basin insertae, dein (post anthesin) lineari -Janceolatae, basi bilobae,
curvatae; loculi haud distinguendi. Germen fuscum (in sicc.), gla-
brum, obovato-subglobosum, parvum, 3-loculare; gemmulae in loculis
8—6 biseriatae; stylus cerassiuseulus, glaber erectus, supra medium
primo incurvus, dein subflexuosus, apicem versus longiter attenuatus,
truncatus, germine ipso pluries longior; stigma albidum, subcapitatum,
papilosum. Fructus globosi, plumbei, lucidi, indehiscentes, perigonii
foliolis externis primo inclusi, dein hisce dilabentibus nudi, magnitudine
baccae Juniperi communis, erecti, 3-loculares, indehiscentes; pericar-
pium tenue fragile. Semina 8—6€ in loculo quoque biseriatim inserta,
arcte sibi adpressa, 3—5-angularia, valde irregularia, compressiuscula,
in ventre nune concava et hilo lineari longitudinali notata, dorso plum-
bea, oleoso-nitidula, minute punctulato- exsculpta; embryostegium
plerumqe excentrieum umbonatum.

Habit. Javae occid. in silvulam humidam prope Tjikoya, Ban-
tam provinciae, ubi Januario florentem reperit Zollinger (hrb. 530
in hrb. reg. berol); — Java occid. ubi ,Ketadjamu* a Sundensibus
nuncupatur sec. Nagler, qui hanc 1858 legit (hrb. reg. berol.).

XIII. Pollia Tlinbg.

Observ. Staminibus 6 aequalibus, rarius 3 serius evolutis paulo
minoribus, omnibus fertilibus ab Acclisia C. A. Meyer diversum genus.
— Errore inductus in PInt. Jungh. 148 antheras steriles Aclisiae ,forsan
errore tantum natas* censui; in Polliae speciebus nunquam stamina
sterilia observare potui.

1. P. japonica Thnbg.

Thubg. Flor. Jap. p. 8 et 138; Schlt. S. V. VII. p. 69 et 1149;
Knth. Enum, IV. 75. 15 — Miq. Flor. III. 541. 14 pro parte.

Observ. Miquelius (in Flor. l. c. et Sppl. 609, 1310) hanc cum
Aclisia eleganti Hsskl. confundit (confer. p. 50) etsi haec praeter
stamina antica sterilia signis in plnt. Jungh. 149. 2. a me jam indicatis
sufficienter distincta sit; — habitu certe utraque simillima, sed differt
Thunbergii planta: foliis tenuioribus, supra scabriusculis, margine
asperulo-secantibus, vaginis glabris etc.

Descriptioni Schult. S. V. l.c. corrigenda et addenda habeo haecce:
Caulis in nostris speciminibus simplex, inferne fere totus vaginis tectus,
supra folia ad apicem congesta inflorescentiam gerens (pedunculus), hir-

54

tulus; (rami nulli, ni specimina nostra ipsa sint rami caulis ramosi! —
in specimine uno tantum, ex axilla folii summi pari modo ac in Aclisia
indica Wght. ramus progreditur, paniculam gerens floriferum, dum
panicula terminalis jam per longum tempus deflorata et fructibus ornata
sit), internodia 1^" longa, 1!4'^ crassa; vaginae laxae, ad apicem
caulis sese vaginantes, oblique truncatae, in petiolum brevem transeuntes,
longitudinaliter nervoso-striatae, glabrae, plerumque 9'" longae, 2'" latae.
Folia in summo (nec infimo Thnb.) caule approximata, basi in petiolum
brevem attenuata (nec amplexicaulia Thnb.), elliptico-lanceolata (nec
ensiformia Thnb.), acuminatissima, cum petiolo 6—12"" longo, 8—9" longa,
18—24'^ lata tenuia, supra atrofusca (in sicc.), retrorsum scabriuscula,
subtus pallida, fere flavescentia (nec albida), (in sicc.) tactu pariter nec
tantopere scabriuscula. Pedunculus terminalis erectus, foliatus, cane-
scenti-hirtus, foliis summis longior, tereti- angulatus; siccando nunc
suleatus, foliis floralibus tribus munitus; folia floralia subsessilia ample-
xicaulia, acuminatissima, 3^ inter se distantia; infimum oblongum, 3!/"
longum, 14'^ latum; secundum ovatum, vix 2" longum, 9'' latum; tertium
minimum 2!/" ab inflorescentia distans, ovato-lanceolatum, 10'^ longum,
basi 4" latum. Panicula (nee corymbus Thnb.) ovata erecta rara,
supra folia exserta, 2—2!/," alta, 1!" lata; rami A4—6-ni in pseudo-
verticillos 4—5 sat distantes congesti, patentes, racemosi, simplices,
bracteis suffulti et bracteolis ad pedicellorum insertiones prominulas
muniti, canescenti -hirtuli, vix 9'^ longi; bracteae oblongae obtusae,
ramis adpressae, dein in fructifera panicula subreflexae, persistentes,
21/,—2" longae, 9" latae; bracteolae minutae glabrae, amplexantes,
ovatae acutae, tenues, fuscescentes (in sicc.), diu persistentes, dein
deciduae, vix '/" longiores; pedicelli simul 2—3, succedanée 6—7
uniflori progredientes, secundi, erecti, fructiferi crassiores subcurvati,
apicem versus paulo incrassati. Perigonium 6-phyllum, sub anthesi
patens, persistens, externum herbaceum viride (in sicc. fuscum) glabrum;
foliola ovata acuta, basi leviter et subito angustata, concava, nervosa;
interna alba fusco-punctata obovato-subrotunda, dein oblongo-obovata,
tenuia, Stamina 6 fertilia aequalia persistentia; filamenta glabra,
plana, basi paulo crassiora, apicem versus attenuata et saepe paulo cur-
vata; antherae filamentis aequilongae, erectae, complanatae subrotundae,
aut si loculi supra connexivum oblongum corrugatum complicatum con-
niventes evadant, a latere visae oblongae, equidem subcurvatae, utrinque
sed basi profundius bifidae, compressae; loculi connectivi margini
utrinque adnati, subcurvati, teretiusculi, obtusi, per totam longitudinem
rima dehiscentes. Germen oblongo-subglobosum, 3-loculare; gemmulae
in loculis biseriatae; stylus erectus; supra medium incurvus, truncatus;
stigma subcapitatum papillosum, germinis verticem spectans. Fructus
perigonii foliolis adpressis aut subreflexis staminibusque cincti, globosi,

55

diametro *?'' plumbeo-coerulescentes, lucidi; immaturi (in sicc.) fusce-
scentes, 3-loculares; pericarpium papyraceum, fragile nec regulariter
dehiscens. Semina in loculis 6—8 biseriata, arcte sibi adpressa, obverse
pyramidalia, dorso (basi pyramidis) 3—4—5-angulari, opaco, coeruleo-
caesio, profunde exseulpto; embryostegio subcentrali immerso, orbiculari-
umbonato; latera seminum fusea (an plane maturorum?), nitidula,
radiatim exsculpta, hilo mediano lineari, in angulo prominulo laterum.

Habit. Japoniam, ubi Siebold et Bürger, ut videtur, copiosam
hancce reperierunt (hrb. reg. Lgd. Bat.).

2. P. Aclisia H sskl.

Hsskl. plnt. Jngh. 148. excl. Aclisia sorzogonensi E. Mey.
cf. p. 48 Obsrv. ad. A. Cuminghianam Kltzsch. — Pollia sorzogo-
nensis Miq. Flor. III. 541. 2 ex parte, quoad plant. javan. — P. glau-
cescens Teysm. Biund. (Nat. Tijdschr. N. Ind. XXIV. 305) forsan huc
pertinet? cf. p. 58 P. thyrsiflorae Endl. formam glaucescentem.

Obsrv. Aclisia sorzogogensis E. Mey. (Schlcht. S. V. VII.
1150. 1; Knth, En. IV. 74. 1) practer stamina 3 antica sterilia differt:
caule spithameo, foliis ovato- (nec elliptico-) lanceolatis, subpetiolatis,
glabris; panieulae ramis recurvatis, bracteis ovatis acutis, bracteolis ob-
tusis, perigonii foliolis externis ellipticis obtusis, seminibus plumbeo-
coerulescentibus, foraminibus insculptis; — pariter praeter charact. gen.
Aclisia indicae Wght. (V. p. 44) differt jam primo adspectu panicula
ovato-subrotunda circumseriptione, habitu aliisque signis.

Deserpt. Caulis (an summitas tantum?) ad 11^ altus, strictus sim-
plex; vaginae sese involucrantes, oblique truncatae, in petiolum transeun-
tes. Folia elliptico-lanceolata, acuminatissima, basi in petiolum 10—15'^
longum, 2—2'/," latum, margine crispato-undulatum attenuata, cum hoc
&—11" longa, 17—27"' lata, supra scabriuscula, nunc (in sicc.) glau-
cescentia; summa 1—-3 magnitudine decrescentia, vix vaginis suffulta,
amplexantia, caeterum reliquis conformia, summum tantum basi haud
angustatum, e basi lata acuminatum, 10—415'^ longum, 5'^ latum, ab in-
florescentia remotum; panicula ab hoc folio 3— 4'/," elata, una cum ramis
bracteis extus albido-hirtula; bracteae ramos sustinentes, patentes,
ovato - oblongae, acutae, membranaceae, mnervosae, 5—6!/," longae,
2!/—393'^ latae; rami solitarii aut congesti subverticillati, patentissimi,
nunc subdivaricati, recti, nec recurvati, ad pedicellorum insertiones leviter
incrassati, 10— 13^ longi; pedicelli !/,—1!/"' longi; flores successive
evoluti, ante anthesin bracteolis recepti et inclusi; bracteolae ovatae,
acutae, concavae, membranaceae, cum bracteis post anthesin deciduae.
Perigonium externum robustum, diu persistens, ante fructificationem
deciduum; foliola ovato-elliptica; internum tenuius, externo paulo

56

brevius, caducum, post anthesin plerumque jam evanidum; foliola obo-
v&to-oblonga, basi angustata, plana. Stamina 6 imberbia aequalia.
Fructus diametro 2'*, plumbeo-coerulescentes, globosi, nitidi, indehiscentes,
3-loculares; pericarpium (in sice.) fragile, pressione irregulariter
rumpens; semina in loculis 7—8 biserialia, saepe (immatura) per 2—3
inter se conglutinata, obverse pyramidata, truncata, dorso laevia, niti-
dula, (nec exsculpta), fusca, embryostegio fere centrali obsoleto, vix
immerso, apiculato,

Habit. Javae centralis declivitates montis Unarang prope
Medini, ubi hanc legit Junghuhn; — Jav.occidental. ubi legit Zippelius,
,Pollia viscida Zipp.^ (hrb. reg. Lgd. Bat.); — ad montem Tjihurai,
ubi legit Blume ,Commelinae secundiflorae Bl. var." (hrb. reg.
Lgd. Bat.)

B. robusta Hsskl.

Descript. Caulis (basi adscendens?) erectus 2' et ultra altus,
inferne e nodis radices crassiusculas, filiformes, flexuosas, 4'" longas, vix
ramosas emittens; internodia inferiora et media nuda, vaginis (deciduis)
haud obtecta, 2—4!/^^ longa, 3'^ erassa, siecando angulata et sulcata,
minute puberula; ultra medium caulis multo breviora. plane intra vaginas
oceulta; vagin ae robustae, amplae, oblique truncatae, ore crispatulae,
in petiolum transeuntes, 1'//,AB-1^ longae, 6—7'^ latae, longitudinaliter
nervoso - striatae, pariter minute puberulae, dein glabratae; petioli
9—12/'' longi, margine crispatuli, in folia sensim transeuntes, concavi,
fere canaliculati. Folia ad apicem caulis copiosa (10-— 13), vaginis sese
vaginantibus valde congesta, grandia, elliptiea aut elliptico-lanceolata,
acuminata, basi in petiolum attenuata. Panicula (nondum rite evoluta,
peduneulo 1' longo puberulo suffulta, pyramidalis 3" alta, 18'^ lata, tota
bracteis et alabastris nondum apertis obtecta, ramis nondum evolutis;
stigma capitato-truncatum, obsolete trilobum albidum).

Habitat Javae centralis declivitates montis Unarang prope
Medini, ubi A. Waitz hanc legit mensibus Majo et Junio; (hrb. reg.
Lgd. Bat.); — Khasiam und Sikkim inter 3—4000' spr. m. (hrb.
Hook. Thms. Aclisia 2).

3. P. sumatrana Hsskl.

Diagnos. Vaginis ore et petiolis hirsutis, caeterum cum foliis
pubescentibus; foliis lanceolatis aeuminatissimis, basi in petiolum brevem
attenuatis; panicula subcorymbosa, terminalis brevis pedunculata, quam
folia multo breviori, minus densa; fructibus ovoideis parvis (quam in
P. thyrsiflora minoribus) plumbeis.

Descript. (apicis caulis fructiferi tantum praesentis): Apex caulis
(aut rami) foliosus, dense vaginatus; vaginae latiusculae teretes, ore

57

oblique truncatae, longitudinaliter nervoso-striatae, dense praeprimis ore
et linea antica hirsutae pilis fulvis patentibus rectis, 6 —7'/,"' longae,
3/," latae; petioli 6 —3"' longi, planiusculi, oblique in vaginas trans-
euntes, praeprimis subtus densius hirsuti. Folia (inter species confines
minora) lanceolata acuminatissima, 3'/,—6" longa, 9—14'^ lata, basi in
petiolum attenuata, longitudinaliter nervosa, supra (sicc.) obscure fusce-
scentia, subtus pallidiora, utrinque pilis copiosis tenuibus, plerisque ad
nervos dispositis, pubescentia, senilia vix glabrata. Inflorescentia ter-
minalis paniculam corymbosam referens, erecta, pedunculo brevissimo,
vix 3—4" longo, suffulta, foliis summis multo brevior, 9^ alta, 16—18/^
lata; rami inferiores maximi patenti-erecti, racemosi, superiores multo
breviores, bracteis deciduis suffulti, ad pedicellorum insertiones bracteo-
lati; bracteolae amplexantes, ramorum internodia fere tota obtegentes,
e basi latiuseula acutae, persistentes, glabriusculae, membranaceae; pedis
celli (fructiferi) erecti secundi, braeteolis 2—3-plo longiores, 1!/,—2*"
longi, apicem versus incrassati, minute puberuli, dein glabrati. Perigo-
nium 6-phyllum, externi foliola obovato-subrotunda, concava, basi
leviter attenuata, glabra, nervis 3 tenuibus percursa, persistentia, fructum
totam includentia, extus dein puberula, postremo decidua aut potius
maceranti-dilabentia; interna tenuia membranacea, nervis robustioribus,
apice furcatis percursa obovato-oblonga, apice concava, aliquot tempus
persistentia corrugata, dein decidua. Stamina 6 aequalia, fertilia; fila-
menta complanata lineari- subulata, (post anthesin) flexuosa, glabra;
antherae (post anthesin) filamentis plus 3-plo breviores, compres-
siusculae, oblongae, siccando curvatae, apicem versus attenuatae et leviter
emarginatae, basi bifidae; connectivum oblongo-!anceolatum (siec:
fuscum); loculi lineares, marginantes, albidi, per totam longitudinem
rima dehiscentes; pollen pallide flavescens, minutum, oblongum, sub-
curvatum. Germen ovatum acutiusculum, glabrum, 3-loeulare; gemmu-
lae in loculis 8, biseriatim superpositae, receptaculo centrali, septis
connato, insertae; stylus rectus, teres, longiuseulus, germine triplo
longior, glaber, apice patentim cnrvatus (nec rceurvato -hamatus, an
semper?); stigma ?...Fructus per longum tempus intra perigonii externi
foliola inclusi, hisce dein dilabentibus nudi, ovoidei, lucidi, plumbei, 1!/,'^
longi, apice cicatrice stylari albescenti notati, indehiscentes; epicarpium
fragile, pressu facile rumpens. Semina in loculis 3-bus biseriatim dispo-
sita, 8—6 in loculo quoque, plumbea subopaca, oleosa, punctulis minutis
exsculpta, embryostegio dorsali minuto, immerso subexcentrico.
Habit. Sumatram (hrb. reg. Lgd. Bat.)

4. P. thyrsiflora Endl.
Hsskl. plnt. Jungh. 150. 3; (Miq. Flor. III. 541. 3), ubi de-

scriptio.

58

Obsrv. Fructus perigonii externi foliolis diu persistentibus cincti,
hisce dein deciduis nudi, ipsi dein decidui, pedicellis cum ramis inflore-
scentiae subverticillatis patentibus, imo basi nunc ramosis persistentibus;
pedicelli fructiferi 3^' longi, apice incrassati; petiolus nunc ad 2" longus;
panicula thyrsoidea fructibus delapsis 3" alta, 1!/," crassa.

HabitatJavaeoccidentalis provinciam Bogor, ubi hanc ad mon-
tem Salak aliisque locis legit Blume (hrb. reg. Lgd. Bat.) et Zollinger (hrb.
reg. berol. in Zoll. Syst. Verz. haud reperiend.), Hoffmannsegg (hrb. reg.
berol.) et Nagler anno 1858 (hrb. reg. berol. Nr. 24); — dein Sumatrae
orientalis provinciam Palembang, ubi eam Praetorius legit et ,Daun
(folium) penarakan* dictam laudavit (hrb. reg. Lgd. Bat., sed folia etsi
similia dubie tantum huc ducenda!); — Moluccarum insulam Ternate,
ubi de Vriese hanc legit (hrb. reg. Lgd. Bat.)

Forma glaucescens.

Observ. An P. glaucescens Teysm. Biund. Nat. Tijdsch. Ned.
Ind. XXIV. 305. 1? cf. P. Aclisia Hsskl. supr. p. 55 — Robusta glaucescens,
petiolis nunc 3^ longis, foliis absque petiolis 13^" longis, 2!/,—3!'/4," latis,
panicula thyrsoidea compacta, vix 2^ longiori, fructibus nondum maturis
livido-fuscis nitidulis.

Habitat. Javam insulam et silvas Tondano Celebes insulae, ubi
Forster eam legit (hrb. reg. Lgd. Bat.)

B. latifolia Bl.
Blume Enum. 6. 6. 8; Schlt. S. V. VIL 1157. 7. f.

Obsrv. Specimen authenticum Blumeanum praebet folia petiolo
2—2'/," longo suffulta, elliptico-, aut obovato-lanceolata, 12—13" longa,
31/,—4!/,' lata; vaginas 9' latae, ore, ubi in petiolos transeunt, minus
crispato-undulatas.

Habit. Javam (hrb. reg. Lgd. Bat.).

y. angustifolia Hsskl.

Pollia Jjavanica Zippel. hrb. mspt.

Diagn. Foliis lanceolatis, longiter acuminatis (petiolo 1!/,—2^ longo
suffultis, 8—11^ longis, 20—24'^ latis, acumine 1!/,—2" longo); thyrsis ex
axillis foliorum summorum 3—4 progredientibus, paniculam compactam
basi ramosam conformantibus, hisce ramis deficientibus thyrso simplici
spiciformi.

Habit. Javae occidentalis provinciam Krawang ad pedes
montium, ubi hanc legit Blume et alia loca, ubi Zippelius eam collegit
(hrb. reg. Lg. Bat.).

59
ó. mrniecrothyrsus Hsskl.

Diagnos. Tota minus robusta, thyrso multo brevius pedunculato,
minus denso, minori; foliis obovato-ellipticis, longe petiolatis.

Deseript. A specie differt hisce: Vaginae 12—9"" longae, 5—4'^
latae, uti folia hinc inde rore glaucescenti suffusae; petioli 1—1!/," longi,
margine planiusculi. Folia obovato-elliptica, basi longiter in petiolum
attenuata, 5—8'/," longa, 11/—3" fere lata, utrinque glabra, vix tactu
scabriuseula, margine minutissime serrulato-secabra. Pedunculus basi
foliis floralibus 2 ornatus !/"' longus; thy rsus 1^ altus, ovato subhemi-
sphaericus, fructifer dein magis ovatus, foliis floralibus suis minor. Fila-
menta in alabastro basi erecta, supra medium reflexa et dein denuo
adsceudentia, indeque primo intuitu sub antheris oceulta iisque vix lon-
giora (cf. Schlt. S. V. VII. 1157); sub anthesi recta, strictiuscula, apice
flexuosa, plus duplo longiora; antherae oblongae, apicem versus atte-
nuatae, apice leviter emarginatae, basi cordato-incisae ; defloratae dein
lineares: connexivum angustum; loculi lineares, basin versus paulo
crassiores. Germen obovatum subtrigonum, apice truncatum; stylus
erectus strictiusculus, germine plus duplo longior, filamentis dimidio bre-
vior, apice hamato-incurvus; stigma truncatum papillosum subcapitatum.
Fructus intensius (?) colorati, apice cicatrice stylari notati parva albida;
semina fuliginosa subopaca.

Habitat monticulum Hariaug et prope Lembang in provincia
Preanger Javae occidentalis, ubi hauc var. Blume legit (hrb. reg.
Lgd. Bat.).

XIV. Dichorisandra Mch x.
|. D.? discrepans Hsskl.

Diagn. Staminibus 65; capitulo terminali vix exserto; foliis obovato-
oblongis, abrupte acutatis, basi in petiolum attenuatis, subtus arachnoideo-
pilosis, eiliatis; vaginis glabris, excepta linea antica pilosula, ore ciliolatis;
perigonii foliolis glabris, interioribus minoribus sessilibus oblongo-lanceo-
latis; caule erecto.

Observ. Dichorisandra Mchx. (Endl. Gen. 1034; Knth. En. IV.
109) aliquot discrepat: perigonii foliolis internis majoribus, basi attenuatis;
staminibus per phalanges dispositis (opponente autem K. Koch Wochen-
schrift II. 341) ternatim approximatis (Endl. l. e.)

Habit. prope Rio Janeiro Brasiliae, ubi 1834 legit Gaudichaud
(no. 343 bis in hrb. De Candolle).

Descript. Herba erecta, carnosa, stricta, simplex, (? aut spe-
cimen nostrum ramum forsan aut apicem caulis ramosi refert?) nodosa,
apice solummodo rosulato-foliifera; (sterilis habitu Cam peliae aut For-
restiae cujusdam, inflorescentia autem ab his generibus valde distincta);
internodia (in nostro specimine avulso) 3, exceptis iis apleis abbreviatis

8 *

60

intra vaginas plane occultis; bina inferiora 4—3!'/," longa, superius 3"
longum, sieca valde collapsa, sulcata, ad nodos 3'"' lata; parte inferiore
!A—/,' vagina sua obtecta, apice pilis flavo-fuscescentibus adpressis
m/nutis notata. Vaginae amplissimae , basi paulo angustatae, apice
oblique truncatae, aphyllae, folii loco apice obtusiusculo brevi munitae,
dorso 21—26'^, antice 13'' longae, et ultra latae, membranaceae, glabrae,
ore ciliatae et in autica linea pilis antrorsis notatae, longitudinaliter
nervosae; summa in apicem fere foliaceum 16^" longum, acutum producta,
reliquae vaginae omnes sensim minores et in hac inclusae, vix ex ore
ejus exsertae. Folia ad apicem caulis rosulatim disposita 6, externum
et internum minora, reliqua maxii.a, obovato-oblonga, apice subito in
acumen breve acutissimum excurrentia, basi in petiolum brevem, inter-
media in longiorem attenuata, cum hoc 6—9^" longa, supra medium
2—3" lata, in superficie glabra, subtus pilis tenuissimis longiusculis
adpressis fere arachnoideo- puberula et ad margines pilis densioribus
villoso-ciliata, longitudinaliter parallelo-nervosa, nervis apicem et basin
versus coufluentibus. Inflorescentia terminalis capitata sessiDis, vix e
foliorum rosulatorum vaginis exserta, basi bracteis aliquot suffulta;
bracteae tenuissimae, membranaceae, lineari-lanceolatae, acuminatae,
persistentes; minores lineares apice penicillato-pilosae, tenuissimae inter
flores singulos. Flores sessiles, pro ratione foliorum parvi, 4"' longi,
2"' Jat. Perigonium 6-phyllum, campanulato-connivens, duplex, ex-
ternum majus, robustius, (in vivo viride?); foliola sessilia, concava,
oblonga acuta, margine sese imbricantia, 3—5-nervia, nervis tenuibus
longitudinalibus; interna minora, tenuiora, oblongo-lanceo!ata, sessilia,
glabriuscula, (plana ?), omnia apice acutiuscula. Stamina 6 hypogyna,
aequalia, 2'" longa, erecta; filamenta brevia, basi lata, apicem versus
acute attenuata, glabra; antherae basi fixae, filamenta longitudine
sexies superantes, lineares, apicem versus attenuatae, ipso apice ob-
tusiuseulo, subemarginato; loculi 2 anguste lineares, connectivum lineare
utrinque marginantes, apice poro dehiscentes. Germen minimum, fila-
mentis dimidio brevius, subglobosum, 3-loculare; gemmulae in loculo
quoque oo(?); stylus brevis, germen duplum vix longus, crassiuscu-
lus, suprà basin fissus, concavus; apice tenuiter stigmatosus. Fructus et
semina (*? ?) desiderantur.

XV. Sauvallia W right Mspt. in litt.

Obsery. Genus novum a sequenti; Tradescantia Plum. germine
biloculari, inflorescentia uuiflora, involucro simplici suffulta nec umbel-
lata aut paniculata involucro duplici sustenta satis distinctum. — Inter
Tradescantieas eundem locum tenet ut Dissecocarpus Hsskl. intcr
Commelineas.

e

1. S. Blainil Wright Mspt. in litt.

Synon. Commelina cubensis Griseb. mspt. herb. Wight. (hrb.
Kew. Gard.)

Habit. insulam Ind. occ. Cubam (Wright) in silvis ubrosis.

Descrpt. Herbulae habitu Cyanotidis uniflorae Hsskl.
(XIX. 1), repentes (Wrght. mspt.; caulis. . . . .; ramuli floriferi
breves, 2 poll. vix excedentes, recti, erecti, foliis 3—4 ornati, inferne
vagina aphylla truncata inclusi, puberuli; vaginae breves amplae,
oblique truneatae, hirsutae oreque longiter ciliatae, basin internodiorum
vix !/, poll. excedentium aut breviorum cingentes, vix 2'^ longiores.
Folia sessilia, parva, ovata aut late ovata, basi suboblique cordata, ibique
margine leviter conniventi concava, apice acuta, 9—6^' longa et lata,
utrinque pilis sparsis adpressis obtecta, summa dein glabrata et exsculpto-
punctata; folium summum (involucrum) fere semirotundum, si com-
plieatum conspiciatur, explicatum transverse ovale adparet, 4"' latum,
3^' altum, basi ad medium lougiter ciliatum, florem solitarium sustinens
et partim includens. Flos subsessilis erectus; perigonium exterius
profunde tripartitum, persistens, fuscum; laciniae subaequales, plus
minus naviculares, ovatae, acutae, nervo medio ad apicem obtusiusculum
perceurrenti percursae, extus praeprimis in nervo medio pilosae, externa
paulo major et robustior, basi magis attenuata, indeque oblongo-ovata et
magis concava, nervo collateraij ad medium usque percurrenti ad latus
utrumque nervi medii; perigonii interni foliola subrotundo obovata,
basi in unguem brevem attenuata, lacimiis externi duplo longiora, tenuia,
albida, nervis dichotomis flabellatim ad margines usque persursa, persi-
stentia. Stamina 6 aequalia, hypogyna (?), exserta; filamenta tenuia,
filiformia, flexuosa, glabra ad medium usque et ultra, longe supra medium
piis articulatis moniliformibus, flexuosis albidis densis barbata, apice
nuda incurva; antherae versatiles in apice connexivi fusci deltoidei
inserti; loculi albidi lineari-oblongi, per totam longitudinem rima de-
hiscentes, connectivi lateribus adnati, hoc complicato collaterales paralleli,
paulo eurvati et antheram lineari-oblongam aut linearem (a latere visam),
utrinque emarginatam fingentes; polleu albidum globosum. Germen
parvum brunneum (iu sicco), globosum (aut forsan potius compressiu-
sculum lentieulare?), pilis rigidiusculis erectis, praeprimis ad suturam
obtectum, sessile, biloculare; gem mulae in loculo quoque binae super-
positae, altera adscendens, altera descendens; stylus longissimus recti-
useulus; strietus, vix flexuosus, apicem versus sensim incrassatus, ibique
pilis minutissimis sparsis obsitus, caeterum totus glaberrimus, parte in-
erassata supra antheras exserta; stigma terminale, peltato-capitatum,
vix lobatum, papillosum. Fructus desiderantur.

62
XVI. Tradescantia Pluin. L.

1. T.? vaga Bl.

T. vaga Bl. hrb. et Enum. 5. 2 (nec Lour.)

Observ. Tradescentia vaga Lour. Coch. 239. 2 (Cyanotis Schlt.
S. V. VII. 1453, Knth. Enum. IV. 104. 4) differt: perigonio externo semitri-
fido, interno gamophyllo persistenti, capsulae loculis monospermis, seminibus
glabris ovatis, collo constrictis, pedunculis axillaribus longis multifloris,
bracteis lunatis, habitu Cyanotis cristatae. — T. capitata Bl.
habitu affinis nostra. — Trudescantia fasciculata Heyne Rth.
(— Cyanotis fasciculata Schlt. l. e. 1152. 3), quacum Blume l. c
comparat suam et quaerit: ,an eadem ?* — longe distat: Albo-lanata, caule
digitali-palmari filiformi, fasciculis florum folii floralis basi insidentibus,
bracteis falcatis; perigonii externi foliolis ovatis, internis longiuscule
unguiculatis indique haud Cyanotis! inflorescentia C. cristatae. —
Cyanotis fasciculata Wght. (Icon. VI. pag. 33. tb. 2086. 3) a syno-
nyma Heyneana longe diversa: folis lineari- lanceolatis etc.; mihi
Wightiana planta est: Cyanotis eriantha Hsskl.

Descript. Herbae procumbentes, caulis geniculatus, ad nodos
radicans, vagans, apice adscendenti-erecto, simpliei 6 —10^ alto; inter-
nodia infima vix 1^ longa, pleraque 1!/,—3"' longa, 1"' crassa, teretia,
undique pilis albidis longis pateutibus obsessa, linea alternanti e vaginae
sutura decurrenti densius barbata; infima dein glabrescentia, nec glabra;
vaginae breves amplae, membranaceae 2—3'^ altae, 1!/, —2"' latae, pilis
patentibus pari modo uti internodia obsessae, truncatae. Folia vix basi
oblique attenuata, pleraque amplexicaulia patentia, ovata acuminata aut
ovato-lanceolata acutissima, 1—1!/," longa, 6—7'^ lata, praeter nervum
medium utrinque nervis binis, infra folii apicem evanidis percursa, supra
intensius viridia (in sicc. fusca), pilis paucis albidis conspersa, dein gla-
brata, minute seriatim scrobiculata, ad marginem densius pilosa et ciliata,
subtus pallidiora glaucescentia, pilis longis patentibus copiosis obsessa
(nec lanata). (In specimine sterili ramus adscendens est dichotome ramosus,
folia lanceolata aut summa ovato-lanceolata acuminata aut acuta, maxima
18^" longa, 5'" Jata). Inflorescentia ad folia summa axillaris et ter-
minalis, interrupte spicata aut racemosa, bracteata, breviter pedunculata,
dein paniculam corymbosam 9"' altam, 12^' latam conformans, e foliis
summis subexserta; pedumnculi dein (in nostris) 4—6'' longi subcurvati,
dense patenti-villoso-hirsuti. Flores per paria 3—4 interrupte secundi
pedunculo communi inserti, ejusdem paris alter saepe sterilis, inter
bracteas ad basin cujusve floris sitas eisque majores occulti, nunc sub-
sessiles aut breviter pedicellati, nunc (in inflorescentia magis evoluta)
pedicellis fere 1'^ longis teretibus glabris suffulti, indeque racemum con-
stituentes; bracteolae infimae maximae, ejusdem paris inaequales, nec

63

conformes, pilis longis ciliatae, nune obovato-spathulatae, acutae, 5—3'^
longae, 2—2!'/," latae, nunc infima supra basin attenuatam ovata acuta
6^ longa, 3'/,"" lata, reliquae oblongo-lanceolatae, aut ovato-lanceolatae,
4—23/," longae, 1'/,—1/^ latae, infimae extus (subtus) pilis longis ad-
pressiusculis obtectae. reliquae glabriusculae. Perigonium 6-phyllum;
externum persistens; foliola erecta, lanceolata acuminata, ooncava,
navieularia carinata, extus pilosa, praeprimis ad carinam et marginem
ciliata, 2!/,—23'^" longa, fructui dein adpressa, eodem tertiam partem lon-
giora, apice firmiora, basi tenuiora, nervis lateralibus 2—4 basi tenuis-
simis percursa; internum petaloideum, 3-phyllum, albidum (?), externo
vix longius, dein marcescenti- inflexum et corrugatum, mox deciduum;
foliola obovata obtusa, concaviuscula, nervis flavescentibus 11—13, supra
medium fuscatis, ad marginem flabellatim percursa. Stamina 6 hypogyna
perigonio interno paulo longiora, aequalia, fertilia: filamenta flexuosa
filiformia flavescentia, supra medium pilis longis moniliformibus candidis
(mox dilabentibus) dense barbata; antherae dorso supra basin insertae,
obovato-ovales, compressiusculae, basi leviter, apice profunde emargi-
natae, bilobae; connectivum apice paulo dilatatum; loculi apice paulo
distantes, basi contigui, oblongi albidi, per totam longitudinem rima
dehiscentes. Germen ovatum trigonum, (in siec. fuscum), pilis albidis
hirtis, praeprimis in vertice truncato, rigidis conniventibus coronatum,
3-loculare; gemmulae in loculis binae superpositae; stylus terminalis
filiformis flexuosus imberbis; stigma truncatum papillosum. Capsula a
perigonio externo persistenti, arcte adpresso, eaque tertiam partem lon-
giori cincta, oblonga, trigona, trisuleata truncata, 2pice pilis densis
fuscescentibus coronata, caeterumque pilis hine inde conspersa, 2^' alta,
1^' crassa, 3-locularis, 3-valvis; valvae chartaceae, dein ad basin inter
se descissentes; linea mediana extus sulcatae, intus septiferae; spermo-
phorum septorum margini interno adnatum. Semina in loculis bina
superposita, medio septo inserta, alterum erectum, alterum pendulum, ubi
utraque se tangunt íruncata, altero termino embryostegio orbieulari
apiculato radiato coronata, subtetragona, lateribus leviter excavatis,
cinereo-fuscescentia, ubique exsculpto-reticulata, vix !'/"' longiora.

Habitat Javae occidentalis provinciam Preanger ad montem
Patuha, ubi eam Blume legit et prope Tjileleh, pariter Javae cen-
tralis declivitates montis Unarang prope Medini, ubi legit A. Waitz
(hrb. reg. Lgd. Bat.).

2. T. oapitata Bl.

Bl. hrb. et En. 6. 5; Schult. S. V. VII. 1156. 5; Knth. En. IV.
100. 56; Miq. Flor. III. 543. 1 except. cit. Hsskl.

Observ. In diagnosi Blumeana verba ,capitulis foliosis^ in jcapi-
tulis paucifloris bracteatis^ mutanda erint. — T. affinis Hsskl. (T. crassi-

64

folia Hsskl. plnt. Jungh. 152. 14 nec Cav.) hoc loco erroaée cum T.
capitata Bl. juncta, primo intuitu jam pedunculis gracilibus et inflo-
rescentia exserta differt. — An huc pertinet. T. gracilis Bl. Cat. hrt.
Buitz. 61 (7) (Miq. Flor. III. 543. 3), quam in Enumeratione sua autor
neglexit? — Cyanotis lanceolata Wght. (Ic. VI. p. 33. tb. 2085)
sat accedit, praeprimis perigonii interni foliolis vix connatis, quae autem
in icone f, 2 et 4 gamophylla repraesentantur; folia juvenilia quoque in
nostra vix subvillosa sunt, uti Wght. in diagnosi dicit, etsi in icone dense
villosa sint delineata.

Descript. Herbae repentes, apice debili (inter gramina) erecto,
6—12^ alto, recto nunc geniculato, vix ramoso: internodia inferiora
aut ramorum juvenilium nondum evolutorum parva, apicum adscenden-
tium fructiferorum 1'/,—2^ longa, 1'^ crassa aut tenuiora; praeter lineam
pilis albidis tenuibus patentibus villoso-barbatam glabriuscula, basi vaginis
cincta, apice infra vaginarum insertiones pilis sparsis patentibus obsessa;
vaginae breves membranaceae, nervis intensius coloratis longitudina-
liter percursae, pilis longis raris conspersae, linea antica et ore dense
villoso-barbatae, oblique truncatae, 2—3"' longae, 1!4'" latae. Folia
sessilia, basi in vaginam decurrentia, subamplexicaulia, ramorum infe-
riora minora ovata acutiuscula, 1'' circiter longa, 5—6"" lata; pleraque
e basi obliqua ovato-lanceolata, acuta subacuminata, 1!/,—2^ longa,
6—8'"' lata; omnia utrinque glabra, praeter nervum) medium utrinque
nervis 3—2 percursa, margine dense villoso-ciliata, subtus vix villosula,
pallidiora, patentia; summa dein minora, magis ovata. Flores ad folia
summa axillares et terminales, pauci (2—3) congesti, primo sessiles,
vix capitulum formantes, dein pedunculo communi 1—2"^ longo suffulti ;
capitulum pauciflorum e vagina subexsertum referentes, bracteatum ; bra c-
teae pro ratione floris sat magnae (indeque ,capitula foliosa^ Blumei!)
3—4 obovato-lanceolatae acutae, nervo medio excurrenti apiculatae, basin
versus oblique attenuatae, 5—4"" longae, 1!/,—1'" latae, interiores minores,
3-nerviae, serrulato-ciliatae, persistentes, fructus dein cingentes. Peri-
gonium externum 3-phyllum persistens fructum duplo superans eum-
que cingens; foliola oblongo-lanceolata, basin versus paulo attenuata,
apice rigidiora, apiculata, concava, carinata, carina et margine pilis lon-
gissimis albidis ciliata, nec extus pilis obsita (cf. Wght. Ic. tb. 2085 fig. 8),
nervis lateralibus versus apicem foliorum rigidioribus, 3^" longa, vix 1!/,'"*
lata; fructigera erecto-patentia, margine tenuiora; internum (perigo-
nium) 3-phyllum (nec gamopeta!um cf. Wght. l. c. f. 2 et 4) corollam
monopetalam campanulatam fingens, limbo patenti-recurvo, post anthesin
marcescens, inflexum, corrugatum couglobatum (mec tam intense uti in
speciebus Cyanotidis), deciduum et tum pariter corolam monopetalam
basi cireumscissam et trilobam referens; foliola marginibus sese imbri-
cantia et ima basi vix connata, obovata, obtusa, azurea (Zoll.) (in sicc.

65

albida), utrinque juxta nervum medium nervis 6 flavescentibus, versus
marginem tantum furcatis percursa. Stamina 6 aequalia fertilia lhypo-
gyna; filamenta filiformia flexuosa, in superiori tertia parte pilis can-
didis moniliformibus barbata, infrà apicem acutum nuda; antherae
ovato-subglobosae, dein obovato-oblongae, albidae, apice truncato-emar-
ginatae, basi emarginatae; connectivum basi tenuissimum, apice dila-
tatum; loculi marginantes, apice distantes, basi contigui, per totam
longitudinem rima dehiscentes. Germen parvum trigono-ovatum acutum,
in suturis et praeprimis apicem versus pilis longis hirtulum, 3-loculare ;
gemmulae in loculis 2 superpositae; stylus filiformis, filamenta sub-
aequans, imberbis, apice truncatus (nec acutus cf. Wight. l. c. f. 6);
stigma papillosum. Capsula trigono-ovata, vertice pilosula, 3-sulca,
a perigonii externi foliolis duplo longioribus cincta, in suturis ad medium
loculieide 3-valvis, 3-locularis; valva&e extus sulcatae, intus in linea
mediana septiferae, chartaceae. Semina in loculo quoque 2 superposita,
medio septo spermophoro inserta, alterum erectum, alterum pendulum,
ubi sese tangunt truncata, termino opposito operculo embryali orbiculari
radiato apiculato obtecta, cubica, cinerascentia, eleganter scrobiculato-
reticulata, nitidula, ad latera leviter excavata; embryum in cavitate
apicali sub embryostegio occultum.

Habit. Java occident, — ,Tradescantia capitata" Bl. manu
propria Blumei; — ,T. cristata^ (lapsu calami?) in Suhu; — Javae
occidentalis provinciam Bantam in summo cacumine montis Munara
ubi Blume eam reperit (hrb. reg. Lgd. Bat.)

3. T.(?) cyanotidea Hsskl.

Diagn. Herbae procumb-ntes, ramis glabris, linea alternanti piloso-
barbatis, vaginis brevibus amplis pilosis, antice linea barbata; foliis
sessilibus subamplexicaulibus ovatis aut ovato-oblongis acutis s. acutissi-
mis, inferioribus ramorum magis rotundatis; spicis umbellatis terminalibus
et axillaribus, sessilibus, foliorum vaginis amplexis, bracteis grandibus
obovatis acutis, per paria oppositis, decrescentibus, sibi adpressis, flores
geminos obtegentibus; filamentis apicem versus attenuatis; antheris lineari-
oblongis, apice truncatis emarginatis; stigmate acuto.

Observ. Tradescantiae: jlegitimae*^ (Knth. En. IV. 80) valde
accedunt, sed differunt perigonii externi foliolis navicularibus, interni
unguiculatis persistentibus, stigmate obtuso, floribus folio duplici involu-
cratis et antherarum conformatione, — praeprimis autem habitu et defectu
bractearum flores occultantium. Hisce signis Cyanotidi Don accedit, sed
differt perigonii interni foliolis haud in tubum connatis, (stylo apice
haud incrassato, nec filamentis infra apicem fusiformi incrassatis uti
plures Cyanotidis species ostendunt) et antherarum conformat

9

86

Descript. Herbae ramosae carnosae decumbentes apice et ramis
adscendenti-erectis, basi geniculatis, steriles habitu Zebrinae Schnitzl.;
internodia teretia glabra, linea alternanti pilis albidis densis longis
barbata, inferiora 1!/,—2" longa, 1!/," crassa; vaginae breves laxae
amplae tenues, pilis sparsis obsitae, linea antica dense lanato-pilosae,
ore truncato longiter ciliatae, 2'' longae, 1!/,—2'^ latae. Folia sessilia
subamplexicaulia, basi obliqua, altero latere magis attenuata, ovata aut
ovato-oblonga acuta nunc acutissima, 1!" longa, 9—8'' lata, nunc
inferiora ramorum magis rotundata, acutiuscula aut apice rotundata,
8—10^' longa, 6—7'' lata, supra glabra punctulata, intensius colorata,
subtus pilis conspersa, dein glabrata, margine ciliata, nervis 4—5 ad
utrumque nervi medii latus apice confluentibus. Inflorescentig ad
folia summa |—2 vaginis brevissimis ampliatis suffulta, axillaris et ter-
minalis, spicato-capitata densa pauciflora, bracteata, subsessilis, -breviter
pedunculata; bracteae maximae, per paria flores genuinos obtegentes,
distichae, facie interiori sibi adpressae, obovatae acutae, basi oblique
subinaequaliter attenuatae, prima 4'/"' longa, 3'" lata, reliquae sensim
minores, margine pilis longis articulatis ciliatae, articulis elongatis.
Flores gemini succedanei, plane inter bracteas a latere utroque occulti,
iisque dimidio fere breviores, 2^' alti, erecti, sessiles. Perigonium ex-
ternum triphyllum persistens, post anthesin paulo auctum, connivens,
quam capsula duplo longius; foliola erecta lineari-oblonga acuminata,
concavyiuscula, carinata, in carina et ad margines, praeprimis apicem
versus pilis longis albidis articulatis hirsuta, post anthesin oblongo-lanceo-
lata acuminata, uno paulo latiori; internum (perig.) externo sub-
aequilongum, albidum, 3-phyllum; foliola obovato-oblonga acuta, basi
leviter attenuata, nervis flavescentibus tenuissimis, ultra medium furcatis,
ad marginem fere percurrentibus notata, concava, genitalia foventia,
caduca. Stamina hypogyna 6 fertilia flavescentia, perigonii foliolis
internis paulo (tertiam partem) minora; fiiamenta erecta, supra me-
dium curvata, primo patentia dein apice tenuiori incurva et denuo
recurya , indeque sigmoidea, basi glabra, supra medium pilis albi-
dis longis eatenulato-articulatis dense barbata; articulis globosis, dein
oblongis; antherae introrsae, supra basin dorsi insertae, glabrae, ter-
tiam filamentorum partem longitudine paulo excedentes, oblongae, apice
truncatae, leviter emargiuatae; connectivum angustum apicem versus
sensim latius indeque loculi lineari-oblongi, robusti, apice valde distan-
tes, basi contigui, per totam longitudinem dein rima dehiscentes, quam
connectivum pallidiores. Germen ovato-oblongum , truncatulum, basi
nudum, ultra medium pilis strictis, in vertice germinis longissimis coro-
natum, hirsutum, leviter 3-sulcum, 3-loculare, tertiam filamentorum par-
tem longum; gemmulae in loculis 3—2 superpositae; stylus terminalis,
erectus, strictus, supra medium geniculato-flexuosus, dein totus strictus,

07

apicem versus paulo attenuatus, antheras excedens; stigma minutum
punetiforme, minutissimum, papillosum. Capsula quam perigonii foliola
exteriora vegeta persistentia plus dimidio brevior, membranacea, glabra,
apicem versus pilis strictis erectis albidis obsessa, ovato-trigona, leviter
trisulea, 3-locularis, loculieide 3-valvis; valvae membranaceae, extus
linea mediana sulcatae, intus eadem septiferae, ad basin dein desciscen-
tes. Semina in loculo quoque 2 superposita, aut saepe abortu solitaria,
nitidula, exsculpto-punetulata, punctulis longitudinaliter seriatis, tetra-
gona, cinereo-fusca; solitaria oblongo-tetragona erecta, basi excavata,
oblique inserta, apice operculum apiculatum A4-radiatum et scrobiculatum,
cavitatem embryalem obtegens gerentia; gemina cubiea, ubi sese tan-
gunt truncata, altero termino operculo reliquis conformi prominulo api-
culata, latere interiori ad partem truncatam inserta; albumen corneum
nigrescens; embryum minutum conicum, cavitatem haud implens.

Habitat Javae occidentalis provinciam Preanger, ubi prope
Kabandungan hanc legit Blume, imoque prope Bataviam (hrb.
reg. Lgd. Bat.)

4. T. lanuginosa Hsskl.

Diagnosis. Herba erecta humilis simplex; !folis paucis (5—6),
vagina basi ampla suffultis, amplexicaulibus, ovato-oblongis, acutis, com-
plicato-canaliculatis, supra viridibus pilis longis conspersis, subtus dense
albido-lanuginosis; floribus umbellatis, paucis, foliis floralibus 2 patentibus
suffultis, amplis, violaceis; bracteis ad basin florum angustis una cum
perigonio externo lanuginosis.

Observ. Accedit aliquot ad T. crassifoliam Cav. f. Schlt. S. V.
VIL. 1178 f. etsi toto habitu diversa; — T. crassifolia Cav. (Knth. En.
IV. 82. 7) differt: caule inferne procumbenti, superne erecto, foliorum
pagina inferiore sericeo-lanata, foliis supra glabris, planis, undulatis; —
var. 2* foliis utrinque molliter pilosis.

Habitat loca sicca inter Cactos et Agaves Lem. Caifiadae
d'Ixtapan vallis angustae Ixtapansis), ubi legit anno 1864 Dr. Alf.
Weber, (herb. Lenorm.)

Descriptio. Caulis erectus simplex 5^ altus, una cum inflore-
scentia foliorumque pagina inferiore dense albido-lanuginosus. Vaginae
cupulares amplae, 2'^ altae, 3'^ latae, albido-lanuginosae, dein magis
glabratae, ore subtruncatae. Folia ovato-oblonga, acuta aut breviter
acuminata, 2—1!/" longa, 9^ lata, inferiora explanata, margine paulo
elevato, superiora canaliculato-conniventia, concava, supra viridia, prae-
cipue marginem versus pilis albidis longis raris conspersa, in margine
ipso densioribus, caeterum glabra, multinervia, areolata-punctata, subtus
pilis albidis longis lanuginosa, hisce dein plus minusve intertextis tomen-
tosa, Umbellae terminales, foliis binis, reliquis foliis consimilibus, sed

9 *

68

minoribus, patentibus, 8^' longis, oppositis suffultae, dein etiam in axilla
folii summi tertio progredienti, bracteatae; flores pauci magni, pedi-
cello tenui, 3" longo, apicem versus hirsuto, suffulti; alabastra ovata
acuta, dense albido-lanuginosa. Perigonium externum 3-phyllum,
extus albido-hirsutum, intus glabrum, viride, sub anthesi patens; foliola
subaequalia, ovata, acuta, concava, tenuia, membranacea, nervo medio
crassiori subcarinata, margine byalina, 3" longa; internum 3-phyllum,
majus, glabrum, violaceum, marcescens; foliola subrotundo-obovata, basi
leviter cuneata, nervis furcatis intenisoribus, ad marginem percurrentibus
flabellatim percursa. Stamina 6 aequalia fertilia, perigonii interni
foliorum basi inserta; filamenta in alabastro tota pilis catenulatis ob-
tecta, subulata, sub apice paulo flexuosa, cum pilis violacea; sub anthesi
paulo long»ora, basi nuda albida, pilis etiam sensim albescentibus, fle-
xuosa, quam perigonii foliola semper breviora; antherae conformes,
pallide luteae, basi leviter, apice profunde bilobae, connectivo flavo,
cuneiformi, basi angusto, apice truncato; loculi basi contigui, apice ad
medium fere sejuncti, divergentes, complanati, oblongi, altero latere
rectiusculo, altero convexiusculo, ibique per totam longitudinem rima
dehiscentes, supra connexivum conniventes, parallele contigui. Germen
breve, trigonum, sub 3-coccum, 3-loculare, densissime pilis erectis, ipso
germine longioribus, simplicibus, albidis, rigidiusculis, subulato-acutatis
obtectum; gemmulae in loculis geminae superpositae; stylus primo
erectus, lilacinus, sigmoideus, stigmate peltato-truncato, papilloso, —
dein elongatus, albidus, flexuosus, supra medium curvato-inflexus, ut
stigma nunc peltato-capitatum antheras tangere possit. Fructus.
(desiderantur).

XVII. Campelia C. L. Rich.

Cf. Hsskl. Flora (Bot. Ztg.) 1865 p. 97 etc. ubi de hujus generis
affinitate, nomine etc. fusius disertum est et char. gener. reformatus
sequens reperitur :

Char. gen. Flores subirregulares; perigonium externum
triphyllum subbilabiatum, basi in pedicellum apice incrassatum attenua-
tum; foliolum posticum (externum) concavum carinatum, bina reliqua
huic subopposita, intimum planum, intermedium margiue superiore inflexo
semiconcavum; omnia persistentia et posticum cum apice pedicelli sensim
increscenti tubum brevem obconicum antice apertum (fissum) curvatum,
dorso gibbum et dein semicireulum formans; reliqua cum margine supe-
riore huic tubulo altius inserta, inferiore remanente, ita ut oblique
inserta evadant et antica lateralia adpareant; omnia juncta vegeta fruc-
tum occultantia succulenta (nec vere baccantia); perigonium inter-
num petaloideum, quam externum majus, persistens, marcescens; foliola
subrotundo-obovata, sessilia, nervis furcatis percursa; stamina 6 aequa-

69

lia, hypogyna; filamenta filiformia; antherae conformes; connectivum
triangulare basi bifidum, aut bipartitum sagittatum, crura plerumque
divergentia loculos transverse rima dehiscentes gerentia; germen sessile
3-loculare; gemmulae in loculis binae superpositae; stylus longus fili-
formis, apice incrassatus; stigma depresso-subpeltatum, subtrilobum pa-
pillnsum; capsula inversa a perigonio interno emarcido et externo
vegeto (nec baccanti!l) inclusa, 3- (abortu 2-) loeularis, 3- (abortu 2-)
valvis; valvae medio septiferae; pericarpium (in vivo succosum? ?) mem-
branaceum; semina in loculis bina superposita, nunc (abortu) solitaria,
arillo cincta dein membranaceo. — V eget. Herbae succulentae erectae, scan-
dentes aut peudulae; folia indivisa; vaginae integrae; pedunculi axillares,
vaginam perforantes, solitarii nunc gemini aut terni; simplices aut supra
medium dichotomi, rarius trichotomi, rami simplices aut iterum nunc bis
dichotomi, ad ramificationes vagina oblique truncata acuta cincti; apice
incrassati et brevissime dichotomi, ramis incrassatis divaricatis brevis-
simis, bracteis densissimis imbricatis !*) obtectis; flores co, pedicellis bre-
vibus apice dilatatis incrassatis suffulti, inter bracteas succedanée emersi,
simul pauci; inflorescentia umbellato-capitata involuerata videtur; folia
floralia 2, rarius 3—4, basi cordata sese amplectentia et plerumque bul-
lato-dilatata, inflorescentiam foventia, primo patentia, dein supra basin
bullatam reflexa, pedunculo parallela.

Conspectus specierum.
1. Folia supra glabra aut pilis raris conspersa, caulis erectus 2.
, utrinque pubescentia, villoso-marginata; caulis pen-
dulus geniculatus , . . . . . . 8. €. Pseudo-Zanornio, Kth.

saratringug. BIADEa: Lua an tar dv 1LRVISIASC efe Spa T in
»naubtus puobescentias v... us svinsghn apr. a Dreier so ann Con 6.

3. ., oboyato- s. ovato-oblonga s. oblongo-lanceolata, basi
attenuata, vagin&e antice pubescentes, ore lanato-

ciiatae, flores maximi . . . . . . . . 4. C. glabrata Kth.
» lanceolata, vaginae ore villosae . . . . . . . . 4.
4. ^, oblongo-lanceolata acuminatissima . . . .. sie s 5.
» elongato- , acuminata, in petiolum 194p. pi-

losum decurrentia, margine colorato, subtus molliter
pubescentia, vaginae pubescentes, rami fastigiati
4. C. fastigiata Schlcht.

» basi acuta semi - amplexicaulia, margine villoso-
ciliata, vaginae dein glabratae,capsulae 3-spermae
2. C. Fendleri Hsskl.
1) ef. descript. optimam Schlechtendalii in Linnaea XXV. 189.

70

Folia in petiolum attenuata, subtus linea marginali pilosa,
juvenilia ciliata, seniora glabra, petioli villoso-
ciliati, vaginae glabrae linea antica pilosula, ore
dein subnudae, caulis seandens ramosus 3. C. seandens H ssk l.

6. ., subobovato-oblonga, praesertim marginem versus sub-
violacea, nitida et cum vaginis minutissime mol-
lite? puBescentia . ;, 1. . .. . .. . 8. € mericana Kth.
, oblonga s. oblongo- s. GHitocldnedlata AM esas yc jh
7. $4, subtus minutissime molliter pubescentia 5. € mevicana Kth. f. et y.
" 5» "conspicue .pubescentja . . ——. ; . ."TULUS 8.

8. , oblongo- s. ovato-lanceolata rubro-marginata, subt.
saepe purpureà . . . . . . . »« |. 6. C. Zanonia C. L. Rich.
» Oblonga basi longiter attenuata crassiuscula, pedun- ,
culi trichotomi et iteratim dicbotomi . 7. C. .Hof/manni Hsskl.

1. C. glabrata Kth.

Knth. En. IV. 4109. 3. (nee Hsskl. plnt. Jngh. 154. 4 — Forrestia
glabrata Hsskl. Flor. (B. Z.) 1864. p. 630. 5

Diagn. Erecta (ramosa ?), foliis diversiformibus, inferioribus ovato-
oblongis aut ellipticis, summis plus duplo saepius angustioribus, oblongis
aut oblongo-lanceolatis (in cultis omnibus subobovato- aut ovato-oblongis),
omnibus longiter et acutissime acuminatis, basi angustato - petiolatis,
utrinque pedunculisque glabris, prima juventute minute ciliolatis; vaginis
linea antica puberulis, ore lanato-ciliatis; pedunculis solitariis aut geminis,
nunc iteratim dichotomis, quam folia paulo brevioribus; floribus maximis
generis; antherarum connectivis sagittatis, apice acutis; capsulis (abortu)
3-spermis.

Habit. prope St. José ad rio Virillo declivitates humidas Co-
stae-ricae, ubi mensib. Novbr. et Decbr. 1854 legit Carol. Hoffmann
(no. 170. hrb. berol. et Schlechtend.) — Cubam, ubi 1857 leg. Wright
(hrb. De Cand.); Brasiliam, unde coluit (1833) hort. berolin. (Knth. hrb.
reg. Berol. [Kunthii]).

Obs. Kunthius div. in herb. hanc eandem ac C. Zanonia Redout.
Lit. t. 192 habuit, quam in Enum. l. c. ad C. Zan. Rich. reduxit. —
Specimen Wrightianum differt: foliis omnibus (? apicis caulis!) ellip-
tico-, aut oblongo-lanceolatis, acuminatissimis, 8' longis, 2" latis, aut
7" longis, 11!/" latis, pedunculis 7!/,—5" longis. — Vix pro varietate
sumendum!

Descript. Caulis robustus, erectus (ramosus ? e sententia Kunthii,
ramos non vidi!) glaber; internodia inferiora 1!/,—91/," longa, 2'^
crassa, basi vaginarum rudimentis cincta; summa 10—18'" longa, pro
maxima parte aut tota vaginis tecta. Vaginae amplae, pallidae, ore

71

intensius coloratae (purpurascentes?), excepta linea antica minute pu-
berula totae glabrae, 9" longae, 4!/,—4'" latae, truncatae, ore lanato-
ciliatae, pilis dein partim deciduis. Folia in eadem planta magnopere
variabilia, inferiora summis plerumque duplo latiora (exceptis speciminum
cultorum), ubi omnia lata, etsi minora summa!) ovato-, aut oblongo-
elliptica, basi plus minusve abrupte in petiolum attenuata aut solummodo
&cuta, apice longiter acuminata, 7-9" longa, 2'/ —3'/," lata, cultorum
basi magis attenuata, indeque subobovata, 7^ longa, 29/, —3" lata, superiora
in spontaneis duplo angustiora, oblongo-lanecolata aut lanceolata, acumi-
natissima, basi acuta aut acuminata, 5— 6" longa, 1!/,—1'/," lata, utrinque
et margine glabra, solum modo prima juventute minutissime ciliolata, ad
basin eum vaginis lanato-villosa, in spontaneis pariter pilis deciduis
glabrata. Inflorescentia generis; pedunculi e vagina basali gemini
aut solitarii, erecti, alter brevior simplex aut supra medium dichotomi,
longior pariter supra medium dichotomus, nunc denuo divisus, plerumque
rami superiores simplices, ad apicem foliis floralibus coronati, 5!/,— 1!/,"
longi, glabri, basi et medio vagina oblique truncata laxa, ad latus nunc
aecuminato - attenuata cincti, summo apice inter folia floralia capitato-
inerassati, diametro 2'/ et dense bracteis bifariam dispositis densissimis
obteeti, centrifugaliter flores evolventes (quasi pedunculi apex dicho-
tomus, ramis abbreviatis, apici pedunculi conico adnatis, deorsum directis).
Folia floralia sub anthesi patentia, plerumque 2, nunc 3, magnitudine
diminuente, ovata, nunc oblonga, acuta aut acuminata, glabra, margine
minutissime ciliolata; post anthesin reflexa. Flores ee inter bracteas
ovato-oblongas acutas, tenuissimas, pallidas, nervo medio badio percursas,
densissimas, pedunculi ramos occultantes centrifugi, succedanée progre-
dientes, simultanei pauci, pedicellis erectis, bracteas duplas superan-
tibus suffulüi, ante et post anthesin nutantes, sub anthesi erecti, inter
congenerum flores maximi(? ?), diametro 6^, Perigonium externum
glabrum, exceptis pilis paucis parvis erectis ad apicem folioli supremi,
caeterum generis, foliola 3 longa; internum albidum; foliola nervis
flavescentibus, dichotomis percursa, 9'^ longa. Stamina aequalia, foliolis
perigonii intern) aequilonga, albida; filamenta tenuia, flexuosa, basin
versus pilis aliquot, nec copiosis, albidis, articulatis munita (nec revera
barbata); antherarum connectiva sagittata, magna pro ratione locu-
lorum, crura apice acutiusculo longiora; loculi ad crura terminales, sub-
globosi, transverse valvati, dein collapsi. Germen subgloboso-ovatum,
apice rotundatum; stylus longus filiformis flexuosus albidus, apicem
versus dilatatus; stigma subpeltatum, fere trilobum, papillosum. Capsula
plane a perigonio externo vegeto et interno emarcido inclusa, pro ratione
foris parva, 1'/"^ vix altitudine excedens, subglobosa, basi paulo atte-
nuata, 3-locularis, ad basin usque 3-valvis; valvae linea mediana septi-
ferae, persistentes, membranaceae. Semina in loculis (abortu) solitaria,

TR

nunc in loculo 1 abortivum, peltata, oblonga, dorso convexa, operculo
excentrico, rugosa, antice plan& subexcavata, sulco longitudinali notata.

2. C. Fendlerl Hsskl.

Diagn. Robusta, foliis oblongo-lanceolatis acuminatissimis, basi
acutis subamplexicaulibus, utrinque glabris, pedunculis solitariis, quam
folium dimidium paulo longioribus; antherarum connectivis lineari-oblon-
gis bifurcatis, apice obtusiusculis; seminibus in capsulae 3-spermae loculis
(abortu?) solitariis.

Habit. prope Coloniam Tovar Venezuelae, ubi anno 1856/7
legit (1559) A. Fendler (hrb. De Cand.)

Observatio, C. Hoffmanni Hsskl. valde accedens, praeprimis
singulari foliorum floralium conformatione baseos; opponunt autem pedun-
culi nunc plane simplices nune semel tantum dichotomi, ramis sub-
aequalibus.

Descriptio (speciminis unici praesentis valde manci, apicem
caulis florentis tantum cum pedunculis nonnullis detractis sistentis). —
Caulis apex valde robustus, 8'"' crassus; vaginae pilosae, dein glabratae;
folia basi canaliculata, acuta, nec attenuata, subamplexicaulia, una cum
vaginae ore longiter villoso-barbata, oblongo-lanceolata,. acuminatissima,
utrinque glabra, hinc inde pilis singulis, subtus crebrioribus conspersa,
in margiae undulato villoso-ciliata, acumine 1!/" longo ornata, cum hoc
6—8" longa, 15—20^' lata; pedunculi axillares, vaginas suas per-
forantes, solitarii, 5—6^ longi, simplices aut ultra medium subaequaliter
dichotomi, glabri; eorum vaginae oblique truncatae puberulae ciliatae;
folia floralia basi bullato-ampliata, patentia, fructifera dein reflexa;
inaequalia aut subaequalia, glabra, ciliolata, 1—1!/," longa, concavo-
complicata, supra medium planiuscula; bracteae omnes membranaceae
densissimae ovatae, apice rotundatae, nervo medio crassiori infra apicem
evanido percursae; pedunculi ramos divergentes obtegentes; pedicelli
erecti, apicem versus incrassati et curvati, 2"' longi; flores sub anthesi
erecti, 3"' longi et fere lati; perigonii externi foliola 2 (dorsale et
anticum) concava, subcarinata, summo apice pilis paucis notata, caeterum
glabra, uti tertium planum ovata acuta, dorsale binis reliquis oppositum
apice paulo incurvum, magis naviculare, 2^" longa, ultra 1" lata; interni
alba membranacea, exterioribus sub anthesi tertiam. partem majora,
nervis furcatis flabellatim divergentibus, viridi - flavescentibus (in siccis)
pereursa, subrotundo-obovata, basi paulo attenuata. Stamina 6, aequalia
albida; filamenta longa flexuosa, imberbia, filiformia; antherarum
connectivum magnum, lineari-oblongum, apice obtusum, ultr& medium
bifurcum, ad basiu insertum; cruribus divergentibus, nec patentibus aut
divaricatis; loculi transverse oblongi ad apicem crurum, rima longitudi-
nali (apici connectivi opposita) dehiscentes; pollen copiosum, magnum

73

oblongum, nunc tatraédrum, albido-flavescens; germen obovato-oblongum,
apice rotundatum, medio impressum, 3-loculare; gemmulae in loculis
geminae, superpositae; stylus in cavitate verticis insertus, tenuis fili-
formis, flexuosus, albus, glaber, apicem yersus incrassatus; stigma sub-
peltatum, 3-angulare, 3-lobum, papillosum, albidum; capsula a perigonii
foliolis inclusa, cernua, pedicello nunc 4"' longo suffulta, apice incrassato
(siccando) angulata cum involucro 3'/ alta, 2'^ crassa, intra perigonium
externum, interno emarcido membranaceo, evoluta subglobosa, styli rudi-
mento, coronata, diametro 1!/", 3-locularis, 3-valvis; valvae linea me-
diana interna septiferae; semina in loculo quoque (abortu) solitaria, peltata,
orbiculata dorso convexa (immatura) rugulosa, operculo cavitatis embrya-
lis excentrico, rotundo, facie antica plana, sulco longitudinali notata.

3. C. scandens Hsskl.

Diagn. Scandens ramosa, foliis utrinque glabris, subtus exsculpte-
punctieulatis et margine linea pilosa notatis, juvenilibus subciliatis,
senioribus dein glabratis, oblongo- lanceolatis, acuminatissimis, basi in
petiolum villoso-ciliatum attenuatis; vaginis glabris, linea antica pilosula
notatis, ore villoso-barbatis, pilis deciduis dein calvis; pedunculis elon-
gatis; medio bis dichotomis, ramo altero semper breviori; conneectivis
sagittato-bifidis, apice acutiusculo cruribus breviori; capsulis 6- (abortu
5-) spermis.

Habit. Peruviae silvas ad Missionem Tocache, ubi Junio 1830
legit Póppig, qui Commelinae sp. hanc habuit — et fruticeta Peru-
viae subandinae prope Cuchero, ubi idem peregrinator Januario 1840
(sub no. 1692) hanc una cum vera Commelina quadam legit (hrb.
imp. Vindob.).

Descriptio. Herbae scandentes (e verb. Poeppig) ramosae
(adsunt apices tantum ramorum); internodia 9' longa, 2—2!/"
crassa, ramuli juvenilis ad instar pedunculi vaginam perforantis, erecti
et basi vaginati inferiora 2—1' longa, 1!/"' crassa, glabra. Vaginae
inferiores ramorum aut pedunculorum breves, oblique truncatae. altero
latere acutatae ibique in juventute ciliatae, dein magis glabratae, cae-
terum glabrae, absque apice 3—5'/^ longae, 2—21/,"' crassae, apicem dimi-
dium vaginarum vix superantes; foliorum amplae, breves, pallidae,
ore intensius coloratae, 9// longae, 41/,'"' crassae, excepta linea antica
pilosa glabrae, ore uti petioli pilis longis villoso-barbatae, hisce dein
pro maxima parte deciduis glabratae. Folia oblongo-lanceolata, acumi-
natissima, basi in petiolum brevem canaliculatum villoso - barbatum,
4—6'" longum attenuata, cum hoc 7—9'/," longa, 15—418'^" lata, ramorum
3—4" longa, 9—12'^ lata, utrinque glabra, juvenilia subtus ad marginem
linea antrorsum pilosa cincta indeque subciliata, hisce pilis dein deciduis
glabrata. Pedunculi primo folium suum aequilongi, dein eo longiores,

10

74

5—12'^ longi, ad medium articulati, vaginati, dichotomi, glabri; ramus
alter simplex, 2—2'/," longus, alter supra medium iterum dichotomus,
ramis subaequalibus, sed alter eorum supra medium denuo articulatus et
vaginatus; rami apice foliis floralibus (involucro) 2 coronati; folia
floralia haec ovata aut ovato-oblonga, plerumque inaequalia, acuminata
aut acuta, saepe acutissima, 9—15^' longa, 3—7'^ lata, ad marginem
subtus linea pilosa cincta, hocce saepe revoluto, basi cordata, bullato-
dilatata ibique pallidiora, sese amplectentia; primo patentia, dein supra
basin refracta, pendula; apex pedunculi intra folia floralia incrassatus
capituliformis, brevissime dichotomus, ramus quique in directione oppo-
sita recurvatus, bracteis densissime obtectus, flores sensim centrifugaliter
emittens,| co-florus, simultanóe semper paucos tantum flores sub anthesi
praebens. Tota inflorescentia capitulum format hemisphaericum, pagina
inferiore excavata, complanatum, diametro fere 6'", a basi bullata foliorum
floralium amplexum; bracteae copiosissimae, undique axin inflorescentiae
imbricatim obtegentes; basin pedicellorum cingentes, compressae, concavae,
basi oblique insertae, inaequilaterales, nervo medio crassiusculo, dorso
prominulo et dense hirsutulo carinatae, apiceque apiculatae, subrecur-
vatae, subcucullatae, altero latere, praeprimis marginem versus, tenuiore,
paulo dilatato, 1'/," longae, */4"^ latae. Pedicelli sensim elongati,
4—2'/'" longi, exserti supra bracteas ab eisque inclusi, apice incrassati,
in perigonium externum transeuntes, Flores sub anthesi erecti, ante et
post anthesin nutantes. Perigonium externum herbaceum (siccando
badium), exceptis apicibus foliolorum binorum complicatorum pilis parvis
paucis coronatorum glabrum, foliola ante et in anthesi vix basi connata,
post anthesin autem basi perigonii magis evoluta turbinata foliolum su-
perius cum foliolis lateralibus magis alta connatis, quam haecce ipsa
inter se, ita ut tubulus turbinatus antice fissus, postice gibbus curvatus
formetur; foliolum posticum concavum, a lateribus compressum, apice
subincurvum, reliqua subopposita, alterum inferum totum planum, ovatum
acutum, nervo medio percursum, nervis binis intramarginalibus apice
confluentibus, ultra nervos anguste membranaceum; intermedium et
forma quoque inter utrumque antecedens intermedium planiusculum, sed
margine superiore partim inflexo et apice, sed minus quam posticum bar-
bulatum, 2/" longum vix 1!/'"' latum; fructiferum (perigon.) amplia-
tum persistens, a latere compressum; postieum foliolum valde curvatum,
cum pedicello apice valde dilatato ancipiti, 3-costato, subalato, tres quartas
cireuli partes formans, diametro 3'; lateralia plana cum postico fructum
arcte includentia, postico altius connata; perigonium internum tenue
membranaceum, àlbidum dein marcescenti-persistens, quam externum dimi-
dio (?) longius; foliola nervis furcatis, flavescentibus, ad marginem
percurrentibus, flabellatim percursa, dein corrugata, sicca, cum staminibus
fructum cingentia. Stamina 6, aequalia albida, foliolis perigonii interni

75

aequilonga; filamenta tenuia, flexuosa, glabra; antherarum con-
nectivo bifido-sagittato, apice acutiusculo quam crura linearia, apice
paulo latiora divaricata breviori; loculi subglobosi, crurum apici inserti,
vertice transyerse dehiscentes. Germen fusco-badium, ovato-oblongum,
apice rotundatum, vix emarginatum, 3-loculare; gemmulae in loculis
2 superpositae; stylus in sinu vertieis germinis insertus, longus, fili-
formis, flexuosus, apicem versus inerassatus; stigma subpeltatum, con-
vexum, papillosum. Capsula inter perigonii foliola externa vegeta et
interna emarcida plane occulta, cernua, apice solum versus spectante,
subglobosa, 3-costata, apice truncatula, in sinu pedicelli cum perigonii
externi foliolo postico recepta, 3-locularis, 3-valvis, membranacea glabra,
nune abortu bilocularis, 2-valvis, subrotundo - compressa, loculo altero
2-spermo, altero (an semper ?) 1-spermo; valvae medio septiferae.
Semina membrana tenuissima (arillo exsiccato) involuta, in loculis
bina superposita et ubi sese tangunt applanata, in uno loculo 4 soli-
tarium (an semper?) et tunc semen Coffeae minutum referens, ovale,
dorso convexum, lateraliter operculum cavitatis embryalis gerens, leviter
radiatim suleatum, ventre rimula longitudinali notatum; bina super-
posita simul sumpta unius solitarii formam tenent, medio aut supra
medium transverse separata, unum quodque operculum laudatum circum-
vallatum excentricum ostendens; albumen corneum uigrescens; em-
bryum in cavitate embryali minutum, cavitatem minime implens (haud
rite evolutum !).

4. C. fastigiata Schlchtd. Linn. XXV. 188.

Synon.I. Tradescantia gonatandra Schlecht. Linu. XXIV. 659.
— Gonatandra tradescantioides Schlcht. l. c.

Diagn. Erecta fastigiato-ramosa, basi nunc radicans, foliis late et
elongato-lanceolatis, acute acuminatis, in petiolum decurrentibus, glabris,
subtus marginem versus pubescentibus; vaginis albidis, pubescentibus, ore
pilosis; pedunculis dichotomis, ramo altero longiori; connectivis anthera-
rum profunde bipartitis, apice obtuso; capsulis? ?

Habit. Columbiam, unde in horto cl. Keferstein haud prope
ab urbe Halae in pago Króllwitz culta fuit et horto bot. Halensi communi-
cata (Schlcehtd. Linn. 1l. l. c. c.).

Observ. Nec vivam nec siccam vidi !

Diagn. secundum descriptionem praeclaram optimam Schlech-
tendalii confeci.

Deseript. Vid. Schlcehtd. 1. c.
10 *

76

5. C. mexicana Mrt.

(Knth. Enum. IV. 109. 4).

Diagn. Erecta ramosa, ad genicula radicans, foliis ellipticis aut
oblongo-lanceolatis nune sub-oboyato-oblongis acuminatissimis, basi in
petiolum brevem lanato-ciliatum angustatis, supra glabris, subtus pilis
minutissimis mollibus (viv. nitidis Kth.) et ad marginem linea hirsuto-
puberula notatis, juvenilibus ciliolatis; vaginis amplis molliter adpresse
puberulis; pedunculis geminis aut solitariis, inaequilongis, longiori dicho-
tomo, foliorum longitudine; capsulis trisulcis, ?-spermis.

Habit. Mexico? cult. in hort. reg. berol. (Knth. l. c.) (herb. reg.
berol. clt.)

Descript. Kunthii l. c. manca; addam haecce pauca (rami in
specimine nostro desunt): Radices (fibrillae) ad genicula progredientes,
4" longae, velutinae, residua calcis murorum, quibus adglutinatae fuere,
gerentes; internodia crassiuscula, 1!/'" longa, 2'^ crassa, basi vagi-
nata; superiora dimidio breviora, tota vaginis inclusa, glabra, siccando
longitudinaliter sulcata. Vaginae amplae (in siccis), oblique truncatáe,
pallidae, 6—7^^ longae, 4!/," latae, pilis minutissimis antrorsum adpressis
puberulo-molles. Folia nunc subobovato-oblonga, plerumque elliptica
aut oblongo-lanceolata, acuminatissima, basi in petiolum brevem angu-
stata, ibique lanato-ciliata, 4—95'/" longa, 15—21"' lata, in siccis colore
vineo pr»esertim ad margines et nervum medium tincta, supra glabra,
subtus pilis minutissimis antice directis tactu mollia, ad marginem linea
densiori hirsuto-puberula vix conspicua notata; excepta prima juventute
vix et ne vix quidem ciliolata. Pedunculi generis gemini et tum alter
dimidio brevior aut solitarii, glabri, erecti, 4!/,—6^ longi, supra medium
articulati, vaginati, minores simplices, longiores ad articulationem dicho-
tomi; rami subaequales, alter medio articulatus et vaginatus; folia
floralia patentia, post anthesin reflexa, pro ratione specierum conge-
nerum parva, ovata aut ovato-oblonga, acutissima glabra, 1—11/," longa,
41/,—921/," lata. Flores successive copiosi, succedanée evoluti, inter
bracteas membranaceas densissimas ovato-oblongas acutas progredientes,
simultan&e pauci. Perigonii externi foliolum unum planum ovatum
acutiusculum, 2'^^ longum, 1*!/"' latum; bina altera concava navicularia,
praeprimis superius exterius. magis curvato-infexum, sub anthesi (vix
obtusum, sed) acutum, fructiferum obtusum; connectivi (in anthesi) an-
therarum crura dein magis elongata et filamenta laxiora, filiformia fle-
xuosa; capsula haud tricocca, in coccos secedens, sed trisulca tantum,
integra.

B. rainor Hsskl.

Specimen in herbario De Candollei ex horto Hookeri (Hale-
worth 18/5. 4819) sub nomine ,Commelinae*, cum antecedente sat con-
venit, folia autem sunt multo minora, oblonga, vix ovato-oblonga, 3—4'

77

longa, 1—13/'^ lata, rigidiora, margine subundulata et conspicue ciliata;
internodia 9—10^^ longa, fere tota a vaginis laxis pallescentibus tecta;
pedunculus (solitarius, a ramo ipso separatus) 4" longus, medio dicho-
tomus; folia foralia reflexa, capitula dense bracteata denudantia.

y. robusta Hsskl.

Specimen in Herb. imp. Vindobou. e Mexico (Nr. 232), a Carl
Heller prope Huatasco in locis humidis, 4500^ s. m. altis, floribus pal-
lide roseis obtectum repertum.

. Tota planta robustior; internodia inferiora, 1!/, —2" longa, superiora
1" longa, 4'' crassa; vaginae dein glabrescentes, laxae, !/," altae et
latae; folia basi magis attenuata in petiolum longiorem, 5—7^ longa,
15—21'" lata; integumentum paginae inferioris foliorum oculis minus quam
tactui perceptibile; pedunculi solitarii 6" longi, supra medium dichotomi;
reliqua speciei.

6. C. Zanonia C. L. Rich.

Schlt. Syst. Veg. VII. 1179. I et 2. — Knth. Enum. IV. 108. 4.

Synon. Commelina Zanonia L. Spec. ed. I. Richt. Cod. no 352;
Lam. Enc. II. 68.; — Tradescantia Zanonia Sw. Wlld. Spec. II. 17.
4; Prs. Syn. I. 347. 19. — Zanonia bibracteata Cram. Strnb. Flor
(B. Z.) 1822. 162.

Diagn. Erecta subramosa aut simplex, foliis ovato- s, oblongo-
lanceolatis, longe acuminatis, basi breviter in petiolum attenuatis, supra
glabris, rarius pilis paucis conspersis, subtus pilis magis minusve densis
puberulis imoque velutinis; vaginis pubescentibus, ore lanato-ciliatis ;
pedunculis solitariis folium suum aequantibus aut eo brevioribus, sim-
plicibus aut dichotomis; antherarum connectivis ad apicem obtusiusculum
fere bipartitis, cruribus divaricatis; capsulis 6- (nunc abortu 5-) spermis.

«. Foliis subtus puberulis nunc purpurascentibus, linea marginali
adpresse villosa cinctis; pedunculis foliorum longitudine.

B. Bouchéana: foliis subtus densius puberulis nunc subrelutinis,
atro-rubro-marginatis, pedunculis folium suum dimidium longis.

Synon. f. — Tradescantia marginata Bouch. (Schult. l. c. 2).
— Campelia Boucheana Schlt. l. c. 2; Mrt. Flor. (cf. Flor. [B. Z.]
1838. Beibl. II. 62.)

Observatio. Specimen herbarii (Kunthii) berol. e Quindiu mont.
Hmbild. Nr. 1869, plane diagnosin Kunthii l. c. quadrat, pedunculi autem
vix pubescentes sunt, sed pilis raris singulis tantum muniti nunc glabrati.
Diagn. Rich. Schlt. 1l. c. differt: foliis lato-lanceolatis, staminibusque medio
villosis et haec plantam Plumierii referre videtur (cf. cit L. Lam, Wlld.).

A descriptione fusiori Swartzii et Schultesii l. l. c. c. differt
nostrum specimen, etsi valde mancum (apex caulis), hisce: Vaginae

78

cylindricae amplae 2—3^' latae, 6—7'^ longae, truncatae, ore colorato,
siccando nigrescenti; folia basi breviter attenuata, 3—95!'/" longa,
9—415'^" lata, subtus in siccis canescentia (nec purpurascentia); linea mar-
ginali adpresse villosa cincta; pedunculi solitarii axillares, vaginam
perforantes, 3!/,—4" longi, vaginis iis foliorum similibus sed minoribus
(nee cucullatis), nunquam (medio) 6—$8'", sed vix 3—4'" longis, minuti,
medio nunc dichotomi, nune simplices; folia bractealia patentia (in-
volucra), plerumque 2 (nunc 3) majora, 2—3 minora accedentia inter ma-
jora et flores eosque subtegentia, utrinque praeprimis subtus puberula (nec
glabra), supra dein glabrata, exteriora !/—9/" longa, 4—6'" lata,
plerumque subcompressa, nec tantopere uti Commelinae; interiora
dimidio minora; bracteae ce densae, membranaceae, subrotundo-ovatae,
acutae. carinatae, (albae?) in carina minute albido-cilatae — caet. vide
Schlecht. Linn. XXIV.660. — Flores succedaneé e bracteis his progredientes,
sub anthesi patentes in pedicellis erecti; pedicelli basi tenues teretes,
mox iucrassati, apice in calycis basin cupuliformem transeuntes, ibique
dorso gibbi, indeque curvati et flores sub angulo recto cum pedicello
patentes. Perigonium externum subbilabiatum; foliola aequilonga,
nervo medio longitudinali prominulo leviter carinata, margine tenuiora
membranacea, apice minute puberula; dorsale duplo fere collateralibus
oppositis latius, concavum, basi uno latere horum connatis, indeque tubum
parvum conicum, antice fissum fingens, dorso supra basin curvato-gibbum,
altius rectum, apice leviter tantum incurvatum; lateralia plana a basi
lata lanceolata acuta, apice leviter adscendenti-incurva, basi margine
altero foliolo dorsali adnata, altero libero indeque labium inferius, si di-
cere velis, ad basin bipartitum formantia, 2'" longa, 5/,"' lata, fructifera
duplo aucta, capsulam breviorem antice in fissura prominulam inclu-
dentia; internum primo juventute alabastrum ovato-oblongum obtusi-
usculum, a latere utroque compressum formans, quam externum tenuius,
membranaceum, albidum, ante et post anthesin externo brevius, sub
anthesi longius, genitalia fovens, imbricativum, post anthesin persistens,
marcescens (nec baccans sec. Prs. Syn. I. 347; Cramer Flor. (B. Z.) 1824.
161; Strnb. Flor. (B. Z.) 1822. 1625 Schlt. S. V. VII. rxmr. Nr. 1468; Endl.
Gen. 1033); foliola concava, nervis intensius coloratis tenuibus percursa.
Stamina 6 persistentia, dein cum perigonio internoin corpus irregulare cor-
rugato-convoluta; filamenta filiformia nuda (nec medio villosa) flexuosa
erecta; antherae conformes albidae; loculi disjuncti ad apicem crurium
connectivi inserti, subgloboso-transverse-oblongi, verticaliter dehiscen-
tes; connectivum primo ad basin fere bipartitum, dein loco insertionis
peltatim dilatato, apice rotundato, ad sinum reniforme excisum, crura primo
approximata, indeque loculi juxtapositi, dein divaricata et loculi inde
longiter inter se distantes (cf, Sehleht. Linnaea XXIV. 616); pollen
albidum. Germen sessile ovato-globosum, sessile, vertice rotundatum, sed

79

ad insertionem styli subinaequaliter emarginatum, 3-loculare; pemmulae
in loculo quoque binae superpositae; stylus terminalis, primo basi erec-
tus, strietus supra basin descendens iterumque adscendens, rectus stric-
tiuseulus, supra medium denuo refractus et apicem dilatatum versus denuo
adscendens, ita ut apex coelum versus spectat; stigma peltato-capitatum
papillosum, polline obtectum pulviniforme; post anthesin stylus flexuosus
filiformis, longitudine staminum. Capsula cernua subglobosa, pisi minoris
magnitudine, vix 4'"^ diametro, 3-valvis; valvae membranaceae, linea
mediana septiferae. Semina peltatim inserta, bina superposita et in
latere, ubi sese tangunt, truncata, (abortu) saepe solitaria orbicularia,
ventre coneaviuseula et sulco diametrali notata, a sulco utrinque ad
marginem leviter parallele suleata; dorso convexa et subexcentrice oper-
culum cavitatis embryalis gerentia; operculum circumvallatum et ab
eo suleus marginem versus ducitur; embryum haud visibile. — Lamar-
kius capsulam hanc (Encyclop. II. 68. Commelina Zanonia L.) baccam
pulposam dieit.

Observatio. Specimen herbarii (Lnk.) reg. berol. ex horto reg. bot.
berolinensi demptum, pariter incompletum, ab antecedente differt: foliis
multo majoribus et ramis more pedunculorum vaginas perforantibus apice
folis 3—4 rosulatis praeditis; foliis floralibus binis magis reflexis et ma-
joribus, 15"' longis, 4"' latis, basi complicatis, flores foventibus, — Spe-
cimen Humboldtianum (ex herbario [Rudolphi] reg. berolin.) ad formam
foliis subtus minus dense pubescentibus pertinet, majoribus 5'5—''' lon-
gis, 1!/,—2^ fere latis, basi praecipue et toto margine longius patenti-
ciliatis; floralibus binis inaequalibus, altero acuto paulo breviori, altero
longiori acuminato, 15/^ longo, 6—4'/,"^ lato, patentibus nec reflexis;
pedunculis glabratis solitariis simplicibus. — Cum hoc conveniunt speci-
mina herbarii Schlechtendalii ex horto reg. berolinensi magis completa foliis
inferioribus ovato-oblongis aut oblongis, (siccando) tenuioribus, margine
minus ciliatis, basin versus tantum exceptis, ubi et cum ore vaginarum
magis obtusarum, ampliorum 9^" longarum, 4^' latarum lanato-ciliata sunt;
pedicellis autem medio dichotomis, ramo altero multo breviori; foliis
floralibus nune 3, ad insertionem villoso-barbatis ; pedicellis 3^" longis,
floribus sub anthesi suberectis, post anthesin patentibus; perigonio interno
quam externum paulo longiori albido. — Specimen Gaudichaudianum
(1835), quod Knth. l. c. laudat (hrb. berol. reg. et De Candolei no. 341)
folia tantum magis acuminata praebet et juvenilia supra pilos aliquot
adpressos raros ostendunt. — Specimina J. Meyerhoffii e St. Domingo
unum 1856 lectum no. 66, alterum 1859 (hrb. reg. berol, pariter specim.
hrb. [Richardii] comitis Franqueville) sequentia praebent: Herba carnosa,
pulehra, foliis ad 8^ longis et 4'/," latis; pedunculi 6'/,—8'/^" longi soli-
tarii nune simplices, nunc medio dichotomi, alter ramo breviori nunc
apice rosulam foliorum inevolutorum gerenti; vagina ad medium pedun-

80

culi saepe in folium florale majus minusve, nunc 2" longum, 9"/ Jatum
transiens; folia floralia 2—3 nunc patentia nunc plane reflexa, pedunculo
parallelo, nunc subaequalia, plerumque magnitudine diversa, interiora
minus acuta; bracteae ovato-oblongae acutae densissimae membranaceae
persistentes et pedunculos binos abbreviatos infra folia floralia occul-
tantes. — In umbrosis humidis habitat.

B. Bouchéana Knth. (cuj. diagnosis vid. supr.) jure à Kunthio (En.
IV. 168. 1) ad C. Zanoniam revocata est, nam signa, quae Bouché
ad discernendas species praebet: ,stamina nuda, nec medio villosa^, quae
et in specie uti in descriptione vidimus nuda sunt, haud suppetunt.

Descriptionem emendatam cf. Schlt. l. c. — an re vera varietatis
instar a specie sejungenda? —- Vidi specimen siecum cultum Bouchéa-
num in herb. (Kunthii) reg. berol, quocum specimen spontaneum e
Brasilia Nr. 235 herb. Martii plane convenit. (cf. Mart. Flor. Bras.
no. 235 sec. Flor. (B. Z.) 1838 p. 62); vid. in herb. Martii et Schlech-
tendalii, ubi folia subtus fere velutina adparent.

Habit.: e. in Guiana gallica (L.), Jamaica (Sw.), Cuba or.
(Wright, 1856/7, no. 697, hrb. Mrt.)), St. Domingo (J. Meyerhoff,
1856 n. 66. et 1859. hrb. reg. berol.), Nova Andalusia et N. Granata
(Humb.), Brasilia prope Rio Janeiro (Prince. de Neuwied, Gau-
dichaud, hrb. berol. et De Cand. sub: 341); — cult. ex hort. berol.
(hrb. reg. berol.) — B. Brasiliam in silvis aboriginibus, locis montanis um-
brosis nudiusculis prope Sebastianopolin et alibi in prov. Sebast. ad rio
dolce fl. Apr. (Mrt. l. c, hrb. Mart. no. 235, Schlechtend.); — cult.
(hrb. reg. berol.) specim. Bouchéanum.

1. CQ. Hoffmanni Hsskl.

Diagn. Erecta (?) foliis oblongis acuminatis, basi longiter atte-
nuatis, crassiusculis, supra glabris, subtus pubescentibus, ciliolatis, basi
villoso-ciliatis; pedunculis folio suo longioribus, solitariis, trichotomis, ramis
iterum iterumque dichotomis; antherarum connectivis lineari - oblongis,
bifurcatis, apice obtusis; capsulis ?-spermis.

Habit. Costaricam prope St. José, ubi Carl Hoffmann Juli
1857. (no. 865 *) hanc leg. (hrb. reg. berol.).

Descriptio. (Specimen etsi nimis mancum 2 folia et 1 pedunculum
praebet.) Folia 9—11^ longa, 2—2'/," lata, ecrassiuscula, basi longiter
attenuata, acuminata, supra glabra, subtus pubera, margine ciliolata,
basi longius ciliata, Pedunculus totus 11' excedens, glaber, versus
ramificationes puberulus, solitarius, siecando striatus et tortus; vagina ad
primam ramificationem truncata tenuis membranacea, pilis singulis ad-
pressis conspersa, 6"' alta, et fere lata, truncata, dorso in acumen breve
protracta; trichotomus, ramo quoque basi sed angustius vaginato; ramus
primarius iterum bis dichotomus, intermedius subdichotomus, tertius

81

priori dimidio breviori simplex; folia floralia 2—3 basi inflata, sese
amplectentia ibique membranacea (colorata?), dein supra ampullam 4"'
latam, 3/^ altam cordato-oblonga acuminata, 1!5" longa, 3—4"" lata,
nunc basi excepta plane abortiva in summo inflorescentiae ramo; ramus
unus alterve nunc loco florum rosulam tantum foliorum profert. Peri-
gonii externi foliola nervo medio apicem versus et ipso apice pilis
erectis obsessa; caet. uti descript. foliolor. intern. vid. supr. in descrpt.
€. Fendleri; Filamenta pilis paucis longis flexuosis munita; antherae
C. Fendleri, uti et germen sed hoc apice fissum et stylus in incisura
insertus; stigmatis papillae dein elongatae densissimae. Capsulae
desunt.

8. C. Pseudo-Zanonia Knth.

(Knth. Enum. IV. 108. 2).

Diagn. Pendula (an semper?) geniculata, apice adscendenti, foliis
oblongis longe acuminatis, utrinque praesertim subtus cum vaginis mol-
liter pubescentibus, dein glabratis, pilis sparsis adpressis obtectis; vaginis
ore lanato-ciliatis; pedunculis simplicibus, folium suum dimidium aequan-
tibus; antherarum connectivis sagittatis, apice acuto; capsulis (abortu)
3- (nune 1-) spermis.

B. minor, omnibus partibus minoribus, folis densius tomentosis,
pedunculis pro ratione foliorum longioribus.

Habit. «. La Guayram (unde Moritz Dcb. 1840 in hort. reg.
berol. misit, cult. hrb. reg. berol.). — Mexico ad montem Orizaba, ubi
Botter (no. 917: Tradescantia sp.?) 1857 reperit; — equidem anno
1858 Sumichrast (hrb. De Cand.)); — f. Caracas, ubi Moritz mens.
Jan. 1843 legit (hrb. reg. berol.). 1

Deseriptio. Kunthius schedulae herbarii sui (nunc reg. berol.)
inscripsit sequentia: ,Caulis pendulus geniculato-ramosus, teres, laevis
nitidus glaber, rami item juniores versus nodos violascentes; folia
oblonga longe acuminata, basi angustata, crassiuscula, nitida utrinque
praesertim subtus molliter pilosa, 8—9^; vaginae arctae molliter pilosae,
ore foliorumque bases molliter dense et longe ciliatae.^ — Hisce
verbis addenda habeo: Internodia caulis (s. rami) penduli, apice ad-
scendentis, 2—3'/4" longa, 3'/ crassa, in sieco 2/' crassa, basi tantum
vaginis tecta, superiora apicis llorentis 1!/,—1^ longa, 2'^ crassa, ad me-
dium, summa autem tota vaginis inclusa. Vaginae in siccis laxae tenues,
membranaceae, 6—7"' longae, 4—3"' latae, dein glabrae, pilis adpressis
vestitae, nec molliter; folia 8—9" longa, 23—2?/," lata, ramorum lanceolato-
obonga 3—95" longa, 1^ lata, juniora molliter pubescentia, seniora uti
vaginae glabrata, pilis rarioribus, nec densis, adpressis conspersa, margine
et seniora villoso-ciliata, acumine 1'/," saepe longiori, acutissimo. Pedun-
culi 5" longi, medio articulati, ibique vaginati, nec dichotomi, simplices,

14

82

glabri; vaginae iis foliorum similes sed duplo triplove angustiores, ad
basin pedunculi brevis truncatae, ad medium pedunculi oblique truncatae
acutae; folia floralia horizontaliter patentia, viva subconcava, inaequi-
longa, e basi ampullaceo-inflata tenuiori subcordata, ovata aut oblonga
acuminata, alterum 1!/,", alterum 2!/," longum, supra basin 8—9"" lata,
suprà pilis raris albidis adpressis conspersa, subtus excepto nervo medio
apicem versus pilosula glabra, margine villoso- ciliata. Flores inter
bracteas densissimas oblongas acutas membranaceas successive evoluti;
pedicelli bracteas duplo dein superantes, floribus aequilongi, 3" longi,
apicem versus incrassati, flores sub anthesi erectos, post anthesin patentes
gerentes. Perigonii externi foliola glabriuscula, summo apice tan-
tum in carina pilis singulis patentibus munita; interni albida, longiora,
nervis flexuosis flubellatim dispositis percursa. Filamenta pilis singulis
raris patentibus obsessa, caeterum glabra, filiformia, flexuosa; connec-
tiva sagittata acuta, supra incisuram baseos insertum; crura diver-
gentia! Germen subglobosum, apice leviter retusum; stylus longus,
filiformis, flexuosus, glaber, apicem versus paulo dilatatus; stigma pel-
tatum depressum, obsolete 3-lobum, papillosum albidum.

Observ. Specimen Botteri (hrb. De Candollei) cf. Bonplandia
V. p. 74. 917: Tradescantia? cum speciminibus cultis jam descriptis)
sat convenit, vagin&e autem et foliorum basis in pagina inferiore fere
villosae aut villoso-lanatae evadunt et tota planta robustior adparet;
pedunculi nunc ex eadem axilla gemini ternive; folia floralia
minorg& et ad insertionem barbato-ciliata. — Cum hoc specimine plane
convenit alterum, a Sumichrast lectum herbarii De Candollei, cui
addam: folia ramuli juvenilis rosulato-congesta, basi paulo aut vix
attenuata, oblonga aut ovato-oblonpga, 5" longa, 1!/" lata; pedunculi
medio articulati vaginati, dichotomi 6—9^ longi, ramulis nunc simplicibus
medio articulatis vaginatis, nunc iterum dichotomis, accedenti ramulo
abortivo ad articulationes aut dichotomias plus minus conspicuo; folia
floralia basi ampullaceo-dilatata ibique tenuiora et pallidiora. Pedi-
celli 3'" longi, apice dilatati et semitorti; flores 3'' excedentes, sub
anthesi erecti, post eam horizontaliter patentes, dein magis cernui; peri-
gonii foliola externa glabra; antherarum connectiva sagittata,
truncato-acutiuscula, eruribus divaricatissimis indeque subtriangulare ; loculi
dein bivalves. Capsula perigonii externi foliolis vegetis et interni emar-
cidis inclusa eisque minor, globosa, seminis Sinapeos albae magnitudine,
3-locularis, 3-valvis. Semina in loculis (abortu) solitaria aut bina
(inevoluta); unicum rite evolutum subrotundum, dorso convexum, ibique
excentrice operculum cavitatis embryalis rotundum gerens, ventre planum,
leviter excavatum et lineola longitudinali notatum.

Dimensiones f: Folia 6!/,—5'/," longa, 17—15/" lata, floralia vix
1" longa, 4^' lata; pedunculus 4!" longus.

83
XVIII. Forrestia Lesson et A. Rich.

Knth. Enum. IV. 416; Hsskl. in Flora (B. Z.) 1864 p. 625; — A mi-
schotolype Hsskl. Flor. (B. Z.) 1863, 391; — Campelia Bl. (nec C. L.
Rich.) Enum. 7; Hsskl. plnt. Jungh. 154.

Char. gen. Perigonium ad basin 6-partitum; foliola colorata;
3 exteriora navieularia carimata, carina apice cristato-dilatata, persi-
stentia vegeta; 3 interiora tenuiora breviora caduca. Stamina 6 aequalia
hypogyna; filamenta filiformia, plerumque apicem versus pilis articulatis
longis ornata; antherae biloculares basi subbilobae; supra basin affixae,
introrsae; connectivum oblongum angustum; loculi marginantes lineares.
Germen sessile, saepe trigonum, vertice plerumque pilosum, triloculare;
gemmulae in loculis binae superpositae; stylus terminalis gracilis fle-
xuosus, longitudine staminum; stigma parvulum papillosum. Capsula
trilocularis, nune ad medium, nunc ad basin trivalvis; valvae persistentes
intus linea mediana septiferae. Semina in loculis 2 superposita, nunc abortu
solitaria, angulata subreniformia, peltatim inserta, externe convexa, ab
operculo cavitatis embryalis radiatim suleata; margine interne lobulato
revoluto, concava, arillo carnoso colorato, dein sicco membranam friabilem
fuscam sistenti inclusa; albumen corneum cinereo-album; cavitas embrya-
lis lateralis; embryum. . . .— Herbae basi plerumque decum-
bentes, dein erectae, simplices aut subramosae; folia vagi-
nantia elliptica aut oblonga, nervoso-striata, acuminata,
basi in petiolum angustata; vaginae integrao; inflorescentia
panicula aut cyma abbreviata conglomerata eapituliformis,
axillaris, vaginam suam perforans eamque obtegens; brac-
teae ad basin pedunculi valde abbreviati et singulorum flo-
rum sessilium, — Habit. Indiam orientalem tam continentalem quam
insularem et Novam Guineam.

Conspectus specierum.

I ucGsmula trivalvis' 2298 Q^p nM sco WTOr T EZOMEB PPS, £e 2.

Capsula semi-trivalvis, globoso-ovata, vertice pilosa, quam
perigonii foliola longior, vaginae glabrae, folia
glabra submarginatà . ..'......-.-..* 5.

3. Folia subtus molli-pubescentia, villoso- marginata, vagi-
nae glabriusculae, inflorescentia compacto-multi-
flora, capsula ovato-ob!onga truncatula, acutiuscula,
quam perigonii foliola exteriora persistentia pilo-
eula braYigE bane om oim nons vors des FS mollis EEsso ET.
- subtus haud molli-pubescentia, perigonii foliola gla-
hriuscula! viae 9o »i vow mo | non i e pl s 3.

M5

48

3. Perigonii foliola ext. quam capsula obovata longiora, ci-
liolata, vaginae hispidae, folia subtus puberula,
in nervis hispida, marginata, inflorescentia compacta
grandis, capsula truncatula, pilis coronata
9. F. hispida Less. et Rich.
foliola ext. quam capsula trigona breviora gla-
bra, vaginae villoso-barbatae . . . .. .... Á.

4. Capsula ovata acutissims pilosula, folia subtus in nervis
puberula, margine villoso-ciliata, vaginae puberu-
lae dein glabratae . ... .... - 8| F.-Hookeri Hsskl.
? truncata, folia glabra POTETE vaginae dorso
et antice linea duplici villosae, inflorescentia ma-
xima faxiof. . . €. . 4. 127^. 220 &, "E? marginata EHES ET.

Folia acutissima, vaginae ore ciliatae, perigonii foliola ext.
quam capsula duplo longiora, apice hirtula, in-
florescentia compacta . . . . . . . . 9. F. glabrata Hsskl.
— rostrata, vaginae ore vix ciliatae, periconii foliola
ext. quam capsula !/4 breviora glabriuscula, inflo-
rescentia parva paueiflora. . . . . . . 6. F vostrata Hsskl.

ex

|. Y. mollis Hsskl.

Diagn. Erecta robusta, vaginis amplis oblique in petiolum trans-
euntibus, cum eo villoso-ciliatis, foliis ellipticis, oblongis aut lineari-
oblongis, magnis, acute acuminatis, supra glabris, marginatis, subtus
mollibus; bracteis pubescentibus; perigonii foliolis exterioribus dorso pilo-
sulis, quam capsula longioribus, eapsula ovato-oblonga truncato-acu-
tiuscula, vertice pilosula trivalvi.

Conspectus varietatum.

a. Folia basi in petiolum attteuata . .. 4... b.
5 » Sub-abrupte contracta, lineari-oblonga acumi-
natissima, vaginae ore appresse-hirtae , y. Teysmanni H sskl.

b. , elliptica lata, subtus mollissima . . . . «. Blumeana Hsskl.
» oblonga angustiora, subtus tantum mollia f. Korthalsii Hsskl.

c, Blumeana Hsskl.

Syx. Tradescantia mollis Rnwdt. hrb. — Campelia mollis-
sima Bl. En. 7. 4; Schlt. S. V. VII. 1181. 3; Knth. En. IV. 109. 5; Miq.
Flor. IIT, 546. 2; — Amischotolype mollissima Hsskl. Flor. (B. Z.)
1863 p. 392. — Forrestia mollis Hsskl. Flor. (B. Z.) 1864. 628. 1.

Descript. Herbae erectae robustae, ? ped. altae (apex caulis
centur: edest folis ccto praeditus); caulis &pex simplex strictus, vaginis

85

totus obtectus glaber, ad nodos 5/' crassus; vaginae (foliorum sum-
morum) caulem et basin vaginae superioris suae obtegentes, longitudina-
liter prominulo-nervoso-striatae, glabriusculae, apice oblique in petiolos
transeuntes, ad oram pilis longis pallide fulvis villoso-barbato-ciliatae,
1l!" longae, amplae 8—9'^ latae; petioli canaliculati, 2—3" longi,
4'/," ]ati, apice latiores in folium transeuntes, ad margines barbato-
ciliati. Folia erecta, elliptica, basi in petiolum attenuata, apice in acumen
15—18'^ longum rectum acutissimum protracta, 9—12^ (absque petiolo et
acumine) longa, 3—4^ lata, longitudinaliter parallelo-nervosa, nervis
utrinque confluentibus, venis transversalibus subtus leviter prominulis
conjunctis, supra glabra opaca ad margines pilis iis vaginarum consimi-
libus, sed minoribus, adpressis densis obtecta, vix nisi juvenilia ciliata,
subtus pallidiora, tactu mollissima e pilis minutis densissimis antrorse
venis insidentibus. Inflorescentia cymosa axillaris (nec oppositifolia),
vaginam suam perforans et obtegens, brevissime pedunculata, dichotoma,
capitulum densissimum bracteatum, in statu fructificationis 1^ altum,
diametro 2" formans; pedunculus brevissimus crassiusculus, 9^^ crassus
et ultra, mox 2- (an 3-?) chotomus; rami divaricati 6^ longi iterum
dichotomi, ad ramificationes florumque insertiones bracteis sat magnis
muniti; bracteae 3 infimae maximae, totam inflorescentiam sustinentes,
e basi angustata ovatae acuminatae, 1^ longae, 6'^ latae, patentissimae,
cauli adpressae, dorso praeprimis apicem versus hirsuto-pubescentes,
margine ciliatae; reliquae e basi lata acutatae, ovatae aut ovato-
oblongae acutae, plerumque planae, nunc nervo medio prominulo cari-
natae, ibique uti margine ciliatae, 7—5'^ longae, 4—3'^ latae, membra-
naceae (foliaceae) persistentes, floribus suis arcte adpressae eosque
sustinentes, Flores subsessiles, etiam deflorati et fructus pedicello bre-
vissimo tantum vix !/" longo suffulti; perigonium externum 3-phyl-
lum, viride, dein purpurascens aut violaceum (Bl.), persistens, fructum
ciungens, foliola carnosa, lineari-oblonga concava, navicularia carinata,
carina apicem versus cristato-dilatata (comosa Bl.) longitudinaliter ner-
voso-striata, nervis extus (in siccis) prominulis, margine et carina pilis
sparsis longis albidis ciliata; posticum paulo majus, 5^ longum, 4!/,'
latum, antica 4'/," longa, 1!/,^" vix latas; fructificantia 6^' longa, posti-
cum 2'^ antica 11/"' lata erecta; internum (perigon.) tenuius, multo
minus, pellucidum, purpureum aut coerulescens (Bl.), caducum, cum sta-
minibus saepe marcescenti-conglobatum; foliola lineari-oblonga, basi
attenuata (unguiculata Bl.), post anthesin intra foliola externa adglu-
tinata praesentia. Stamina 6 aequalia, fertilia; filamenta, tenuia,
filiformia flexuosa (tortilia, incurvata), ad apicem pilosa, antherae
biloculares. Germen obyerse pyramidatum, 3-gonum, apice truncatum
et pilis erectis hirtulum, 3-loculare; gemmulae in loculis binae super-
positae; stylus erectus filiformis flexuosus, (curvus, tortilis Bl.), apice

86

attenuatus; stigma truncatum. Fructus ovato-oblongi, obsolete trigoni*
apice acuto-truncatuli pilisque erectis coronati, 5'// alti, 2!/," crassi,
3-valves, 3-loculares; valvae septiferae. Semina in loculo quoque
2 superposita (haud plane matura, indeque nondum rite evoluta, sed iis
F. hispidae Less. A. Rich. valde accedentia, nec tantopere margine
lobulato revoluta), matura peltata, margine lobulato inflexo dorso convexo
suleato, tota pellicula fragili tenui (ex arillo [in viv.] carnoso exsiccato
orta ?) obtecta; albumen corneum coeruleo-nigrescens, sat durum.

Observ. Specimina nonnulla folia praebent pateztissima. Altera
folia senilia habent subtus minus mollia et pilis marginis in pagina su-
periore obsoletis, cum petiolo et acumine longius protracto nunc 18"
longa, 4—4A!/," lata, basi sensim in petiolum fere 6'^ latum attenuata,
vaginis fere 2' longis.

Habit. in sylvis Javae occidentalis prov. Bantam. prope
Tjikoya, ubi Zollinger mense Augusto flores fructusque reperit (Zoll.
hrb. 540a) (vidi in hrb. com. Franqueville) — ad pedem montium Karang
et Munarae; — prov. Bogor ad ped. montis Salak, ubi a Sundensibus
,Mumutean* nuncupata fuit et Blume eam legit, et prope Tjampea.
ubi-Reinwardt legit; — prov. Preanger ad ped. mont. Tankuban Prau
prope Lembang (hrb. reg. Lgd. Bat.).

B. Korthalsii Hsskl.

Diagn. Foliis angustioribus acumine breviori, basin versus minus
attenuatis, subtus inter nervos prominulos mollibus (nec mollissimis).

Observ. Folia in petiolo patenti adscendentia, 8—9' longa, 2—31!/,"
lata; semina in loculis nunc solitaria, sub pellicula fuscescenti tenui
decidua caesia, dorso convexo, versus embryostegium compressiusculo, ab
eo radiatim rugoso, margine inflexo lobulato, dense adpresso, ventre
3-sulcato.

Habit. Javam Korthals (hrb. reg. Lgd. Bat.)

y. lU'eysmraanni Hsskl.

Campelia mollissima Miq. Flora Sppl. I. 609. 1311.

Diagn. Foliis e basi subabrupte contracta lineari-oblongis acumi-
natissimis, subtus molliter villosis, capsulis laxe hirtellis, vaginis extus
glabris, intus ore adpresse hirtis (ex Miq.)

Habit. Sumatrae occidentalis provinciam Padang, ubi prope
Lubu Abang reperit Teysmann (haud vidil).

9. F. hispida Lesson et A. Rich.

Hsskl. Flor. (B. Z.) 1864. 6?9. 2,
Diagn. Robusta, vaginis hispidis, foliis magnis elliptico-oblongis,
obtuse acuminatis, ad nervos utrinque pilis patentibus obsitis, nervo medio

87

subtus hirsuto, supra dein glabratis, subtus inter nervos puberulis, inflo-
rescentia grandi compacta, perigonii externi foliolis in carina ciliolatis,
quam capsula dimidio longioribus, interni concavis oblongo-lanceolatis,
capsula trivalvi, obovata truncatula, vertice pilis erectis munita.
Descript. Herbae robustae (quam spec. congen. robustiores),
ultra 2' altae, strictae simplices; caulis (specimina 2 incompleta tantum
in herb. comitis de Franqueville (antea Rich.) reperi, an ambo ad unum
caulem pertinentia?) ad nodos 9—6'" crassus, glabriusculus, fuscus,
opacus, vix nitore quodam hine inde infusus; internodia superiora tota,
iferiora ad ?/4 partes vaginis obtecta, 2!/—3" longa, 3—4'' crassa,
siccando valde sulcata; vaginae laxae, truncatae, inferiores 2^, superiores
|!" longae, summae sensim breviores; 9—6'^ crassae, longitudinaliter
nervoso-striatae, juveniles totae, praeprimis autem in latere foliorum
insertione opposito densissime lanato-hirsutae e pilis glandaceis strictis
patentissimis; seniores hirtae e pilis inprimis nervis insidentibus partim
delapsis et aliis brevioribus inter nervos collocatis, nunc sed rarius antice
fissae et totae apertae, intus pallidiores glabrae; petioli canaliculati
subtus nervo medio prominulo carinati, longitudinaliter nervoso-striati, pilis
longis patentibus hirsuti, 1!/,—2^ longi, 6'"' lati. Folia magna elliptico-
oblonga, obtuse acuminata; basi longiter in petiolum attenuata, cum
eo ultra 1' longa, sicca (exsiecatione contracta!) 2—2'/,^' lata, nervo
medio crassiusculo subtus acute prominenti percursa ibique hirsuta,
multinervia, in nervis parallelis apicem folii versus conniventibus utrin-
que pilis patentibus raris aspera, dein hisce in pagina superiore deciduis
glabriuseula, excepto margine augusto villosulo, subtus inter nervos pilis
minutissimis adpressiusculis puberula. Inflorescentia generis; capi-
tula primo 6^" dein 15"' diametro, vaginam perforantia et arcte obtegentia
(nec supra vaginam exserta Rich.); pedunculus brevissimus, fructi-
fieans vix 3'' longior, erectus, dense bracteatus, bis terve dichotomus;
bractea infima maxima, late-subrotundo-ovata acuta, plana, 3'^ lata
et paulo longior, pilis flavo-fuscescentibus ciliata, dorso pilis similibus sed
brevioribus adpressis sericanti-hirsuta, intus (supra) glabra, basi leviter
emarginata, pedunculumque amplectens, nervis longitudinalibus percursa,
intermedio crassiore; superiores sensim minores et magis concavae,
naviculari-carinatae, e nervo medio subtus valde prominenti, a lateribus
compressae ciliatae, et dorso puberulae, quam pedicelli sui longiores;
persistentes, erectae; summae 2"^ longae, 1'/,"' latae; omnes membra-
naceae. Flores densissime conglomerati, subsessiles, bracteis suffulti et
ante anthesin ab iis inclusi; post anthesin pedicello ad longitudinem 3'"
fere excrescenti; omnes Q. Perigonium externum 3-phyllum, per-
sistens excrescens ad duplam fere magnitudinem, ima basi in pedicellum
novum decurrens (uec in pedicellum connatum), fructui arcte adpressum
eoque longius; foliola sub anthesi bracteis similia, navicularia, c&rinata,

88

a latere utroque compressa, carina apicem versus cristato - dilatata,
unacum margine ciliolata, inaequalia; dorsale paulo longius et multo
latius, 2'/" longum, 1!/5"' latum, crista valde prominula; anteriora
huic opposita, antice plana, carina acuta, ima basi haud connata; post
anthesin dorsale 7'^ longum, 2!/'^ latum, concavum, apice crassius cucul-
latum, interiora lineari-oblonga 5'^ longa, magis explanata 1'/," lata,
longitudinaliter nervoso-striata; internum (perigon.) tenerrimum, hyali-
num, glabrum, caducum; foliola oblongo-lanceolata acuta apice subincurva,
concava, nec carinata, nervis longitudinalibus (in sicco) fuscis 7, apice
conniventibus percursa, basi haud attenuata, 1!/'" longa. Stamina 6,
rarius 5 tantum, omnia fertilia aequalia, foliolis perigonii interni minora
(in alabastro nondum rite evoluto tantum? nam flores deflorati nec sta-
mina nec foliola perigonii interni praebent!), erecta; filamenta teretia
(in alabastro, dein forsan elongata filiformia!) albida, pilis moniliformi-
bus longis flexuosis barbata; antherae aequales oblongae, utrinque leviter
emarginatae, basi subinaequales, dorso infra medium insertae, erectae
(dein forsan versatiles); connectivum angustum; loculi cylindrici
tumidi recti, basi paulo curvati, marginantes; pollen globosum. Ger-
men obovatum obsolete trigonum, truncatum, subretusum, 3-loculare;
gemmulae in loculis binae superpositae; stylus medio germinis apici
insertus, eoque multo tenuior, erectus strictiusculus, subflexuosus, teres,
apicem versus paulo attenuatus, glaber; stigma truncatum, papillosum,
papillis erectis teretiusculis. Capsula trigono-oboyata, basi attenuata,
&pice truncatula, styli rudimento pilisque minutis erectis coronata, 3!'/,"
longa, 21/," crassa, 3-locularis, loculicide ad basin usque 3-valvis, quam
perigonii externi foliola persistentia dimidio brevior; valvae pergama-
ceae, in nervo medio intus septiferae et dorso leviter linea mediana sulcatae,
ad medium revolutae, ima basi tantum cohaerentes, longiter persistentes;
loculi 2-, rarius 1-spermi. Semina 2 superposita, ubi sese tangunt trun-
cata, nunc solitaria et tum longitudinem totius loculi implens, formamque
binorum snperpositorum simul sumptorum referens; rarissime bina colla-
teralia eadem cum seminibus loculorum 1-spermorum forma, sed paulo
angustiora (in loculo, ubi bina collateralia semina adsunt valva una
bifida adparet, indeque capsula abnormis 4-valvis!); omnia inaequaliter
compressa, excentrice peltata, umbraculiformia, extus convexa, radiatim
sulcata aut ad margines plus minusve reflexos lobulata, lobulis rotun-
datis, 9!/4C1'/," longa, 1'/'"' lata; testa cinereo-caesia minutissime
puncticulata; embryostegium orbiculare in cavitate centri ad latus
dorsi seminis, medio costula elevata notatum; embryum in cavitate
albuminis lactei cornei, testae adhaerentis sub embryostegio minutum.

Habit. in silvis Dorey Guineae novae, ubi Lesson mense
Augusto 1827 hanc legit. (vid. sicc. in herb. (Rich.) comitis de Franqueville).

89
3. F. Hookeri Hsskl.

Forrestia sp. in Hook. f. et Thoms. hrb. — F. Hookeri Hsskl.
Flor. (B. Z.) 1864. 6293.

Diagn. Robusta vaginis puberulis, deiu glabratis, in linea lata
postica dense villosis et fauce villoso-barbatis, foliis magnis elliptico-
lanceolatis, apice rostratis, margine villoso-subciliatis, in nervis adpresse
puberulis, inflorescentia minus compacta, bracteis villosis, perigonii foliolis
exterioribus glabris, quam capsula dimidio brevioribus, interioribus planis,
capsula trigono-ovata, acutissima, glabra, trivalvi.

Descript. Herbae robustae erectae, nunc decumbentes (nec radi-
cantes) et tum foliis omnibus secundis solem versus directis, Caulis (in
omnibus speciminibus) vaginis totus obtectus, minute adpresse puberulus,
crassiusculus; vaginae inferiores internodiis aequilongae, superiores iis
longiores, robustae, nervis crassis longitudinalibus percursae, puberulae,
seniles glabratae, oblique in petiolos transeuntes, e nervo medio folii
petiolique decurrenti linea densa et fulva antrorsum villosa notatae, fauce
ipsa villoso-barbatae, foliis delapsis aphyllae, 1—2^ longae, 6'' latae;
petioli 1—1'/," longi. Folia elliptico-lanceolata aut elliptica, basi in
petiolum attenuata, apice acuminata, acumine in rostrum 1—92'/," longum,
utrinque dense villoso-ciliatum, nunc flexuosum (saepe defectum) elon-
gato, supra glaberrima et minute lineolata, subtus linea angustissima
puberula dein glabrescenti notata et in nervis plurimis utrinque conver-
gentibus adpresse puberula, juvenilia subtus minutissime puberula seri-
cautia, seniora praeter nervos glabrata, excepto rostro et petiolo 10—12"
longa, 2!/, —3!/," lata seu 8!/,—10^ longa et 3" lata, margine dense vil-
loso-ciliata. Inflorescentia axillaris, vaginam postice perforans, capi-
tato-congesta , generis; capitula !/4" alta, 1' vix transyerse lata;
bracteae pilis longis flavescentibus ciliatae et dorso pilosulae, praecipue
ad margines, ovatae, acutae, explanatae. Perigonium externum gla-
brum, intensius coloratum, persistens paulo increscens, capsulam sustinens
eaque dimidio brevius foliola inaequalia, tertium binis collateralibus paulo
majus, 3^' longum, 1*/," latum, omnia navicularia dorso carinata, carina
supra apicem cucullatum prominula cristam fere referenti, crassiuscula,
margine tenuiora minuteque ciliolata; internum (perig.) in alabastro
pyramidem obtusam triangularem formans, subvalvatam, dein elongatum,
deciduum; foliola subaequalia, intermedium ovatum paulo latius, reli-
qua ovato- oblonga, in alabastro margine vix sese imbricantia, dein
oblonga aut lineari-oblonga, nec basi attenuata. Stamina 6 aequalia
fertilia; filamenta in alabastro brevia, dein elongata, antheris lon-
giora, filiformia, pilis albidis articulatis longis, praeprimis apicem versus
densius barbata; antherae (in sicc. fuscescentes), lineari-oblongae, basi
sagittato-bilobae, lobis linearibus obtusis, apice leviter bifidae, quam

12

90

pili filamentorum dimidio longiores, supra baseos sinum insertae, erectae;
connectivum angustum intensius coloratum; loculi teretes, transverse
corrugati, apice haud contigui, per totam longitudinem rima dehiscentes.
Germen minutum parvum ovatum, dein obovatum, pilis albis strictis
inarticulatis acutissimis obsessum, 3-loculare; gemmulae in loculis binae
superpositae; stylus erectus terminalis strictus, glaber fuscus, in ala-
bastro ad medium sigmoideo-inflexus (deflexus et dein denuo erectus),
supra flexuram erectus, sensim attenuatus, apice hamato - incurvus,
postremo totus strictus; stigma obsoleto-papillosum acutiusculum. Cap-
sula ovato-trigona acutissima, angulis obtusis, pilis sparsis albidis longis
patentibus obsessa, dein hisce plurimis caducis glabrata livido-fusca,
perigonii externi foliolis duplo longior, 51/,"^ longa, 3' lata, 3-locularis,
loculicide 3-valvis; valvae chartaceae septiferae; loculi 2-spermi,
abortu nunc 1-spermi, nunc in tota capsula unicum semen tantum rite
evolutum reperitur. Semen hocce membrana tenui friabili involutum
(arillo? exsiccato), oblongum, 3^"' longum, 1!/"' crassum, externe con-
yexum et transverse sulcatum, interne planiusculum et margine inflexo,
irregulariter lobulato; embryostegium parvum in sinu laterali excavato
seminis ad ejus medium; testa cinerascenti-nigra, tenuis duriuscula;
albumen corneum nigrescenti-plumbeum; embryum in cavitate late-
rali dorsali sub embryostegio.

Habit. regiones tropicas montium Khasiae inter 1— 4000" alt.
s, m., ubi legerunt Hooker f. et Thomson (vid. s. in hrb. berol., vindob., Martii
Decand. (ubi in sched. ,Rio Panee 4. Octb. 504) comit. Franqueville,
Lenorm. — et reg. trop. Sikkim ab iisdem lect. (v. s. in hrb. De Cand.)

4. F. marginata Hsskl.

Hsskl. Flor. (B. Z.) 1864. 630. 6; — Campelia marginata Bl. En.
7. 9 et hrb.; Schlt. S. V. VIL. 1181. 4 et 1727!; Knth. Enum. IV. 109.
6; Zoll. Wiss. Verz. 65. 5. 3; Miq. Flor. Ind. bat. III. 547. 3. — Trade-
8cantia sp. Griff. posth. pap. IIT. 235. 3.

Diagn. Robusta basi decumbens, radicans, dein adscendens, ramosa,
vaginis linea triplici villosa notatis, ore villoso-barbatis, foliis breviter
petiolatis oblongis s. lanceolatis, acuminatissimis, glabris, supra ad mar-
ginem linea villosa cinctis, inflorescentia panicula abbreviata conglomerata
sessili, capitulum inter congenera maximum sistenti, periponii foliolis
exterioribus glabris, dein quam capsula brevioribus, capsula trigona,
truncata, vertice hirsuta, trivalvi.

Descriptio, quam Schultesius l. s. c. 1727 de apice caulis dedit,
plane specimina nostra authentica quadrat; ad completandam totius
plantae effigiem addam sequentia: — Caulis procumbens repens robustus,
genieulatus subflexuosus, hinc inde ramosus, ramis apiceque caulis ad-
scendentibus; (adsunt partes caulis aphyllae 2' longae); fibrillae ad

91

nodos caulis radicantis robustae, vaginas foliorum perforantes, solitariae
aut binae ternaeve nunc A4, collaterales, primo simplices, dein ramosae,
fibrillosae, saepe ultra 1'longae, villosulae, $/," vix crassitie excedentes,
plerumque tenuiores; internodia utrinque incrassata 3—6'' crassa,
medio paulo tenuiora, 2—4^ longa (carnosa, nec fistulosa, siccando longi-
tudinaliter sulcata, seniora sublaevia), glabra, primo vaginis e lapsu
foliorum aphyllis ochreata et dimidia tecta hisce dein dilabentibus nuda;
vaginae caulis amplae truncatae, longitudinaliter nervoso - striatae,
13—45'^ longae, 5—6'^ latae, residuis villorum (vid. infr. vaginas apice.
eaul. e£. ramorum) obsessae, caeterum glabratae, apice oblique in petiolos
transeuntes; rami et caulis apices dense foliiferi, foliis sensim accrescen-
tibus, 9—10^ longis, 3—3!/," latis, nunc tantum 21/—2!/," latis; Ramus
juvenilis 1^ vix longior, geniculato-adscendens, suberectus, basi vaginis
amplis villosis (uti reliquae), sensim accrescentibus, 4—6—9—12'" longis,
4"' latis, internodiorum bases obtegentibus praeditus; folia harum vagi-
narum reducta sunt ad apicem ovato-lanceolatum oblique adscendentem ;
sequitur dein folium ovato-oblongum acutum 41' longum, 6'' latum; ad
5"" vaginam folium jam est 23/4" longum, 1!/" latum, 3 superiora medio
latiora, basin versus magis attenuata, 53/" longa, 26" lata, omuia subito
in acumen acutissimum transeuntia. Inflorescentiae semper fere ad
partem aphyllam proeumbentem caulis reperiuntur, nunquam in apicibus
foliatis; pariter vaginarum rudimenta, si adsint adhuc, perforant, hisce
autem plerumque jam delapsis ad nodos laterales adparent (uti Bl. in
diagnosi dieit, nec antem oppositifoliae); sunt equidem paniculae abbre-
viatae multilorae conglomeratae capituliformes, maximae vix 2^ altae,
2!/," basi latae, subsessiles; pedunculus crassiusculus abbreviatus, mox
iteratim dichotomus, bracteatus (cum ramis bracteisque ruber ex Griff.
l c); rami angulati, hine inde pilosuli; bracteae amplexicaules
ovatae acutae carinatae, in carina ceiliolatae, margine tenuiores, persi-
stentes, florem sustinentes, eoque longiores, 2"' longae. Flores sessiles;
perigonium externum sub apice patens (in vivo rubro-aurantiacum
Griff), glabrum (extus pilosum Griff), persistens, fructu quartam par-
tem brevius; foliola subaequalia, carina apice cristato-dilatata cras-
siori, caeterum tenuia concava, apice cucullata, 3"' longa, complanata
1145" lata; internum (in omnibus speciminibus praesentibus una cum
staminibus et stylo deest) ,pulehre coeruleum aut violaceum^ Blume in
sechedul., ,album membranaceum* Griff. l. c. triphyllum, cum staminibus
caducum. ,Stamina 6 longissima hypogyna; filamenta stuposa, demum
spiraliter convoluta; antherae biloculares, apicem versus dehiscentes.
Stylus longissimus, dein spiraliter tortus; stigma subcapitatum, ger-
men subturbinatum, apice trilobum, lobis rotundatis* Griff. l. c. Germen
obverse pyramidatum truncatum, 3-angulare, basi attenuatum, 5/," altum,
in vertice excavato pilis albis erectis hirtum ibique styli rudimento dein
19 *

92

coronatum, 3-loculare; gemmulae in loculis binae superpositae. Stylus
(a Blumeo in schedula perbrevis, rudimento nostro brevior, apice bilobus
stigmatosus delineatus est, sed pariter germen in hae delineatione fugace
minime accuratim repraesentatur) Capsula perigonii externi foliolis
(coloratis Griff.) cincta, eisque '/, partem longior, 3-gona, basi paulo an-
gustior, apice truncata, vertice pilis coronata, hirta, hisce dein dilaben-
tibus calvescens, angulis crassis prominulis, (violacea ex Bl. in sched.),
3-loeularis, ad basin 3-valvis; valvae linea mediana intus septiferae,
siccae fere membranaceae, subpergamaceae. Semina in loculo quoque
plerumque 2 superposita (nunc /| solitarium), arillo (miniato ex Bl. in
sched.) carnosulo obtecta, hoc dein siecando in membranum tenuem fria-
bilem fulvam mutato, indeque bina semina superposita quasi in loculo
novo 2-loculari (uti div. Blume in schedul. scripsit) sita adparent; semina
generis antice autem haud tantopere plana sunt et excavata, recentia ex
Bl. badia, sicca badio-cinerea, sinu laterali, ubi cavitas embryalis oper-
culo tecta est, in seminibus superpositis quoad latus alternanti, ita ut
embryum ipsum in inferiori semine dextrorsum, in superiori sinistrorsum
collocatum sit; embryum curvatum (ex Griff.) in albumine corneo.

Habit. Javae occidentalis provinciam Bogor ad pedem montis
Pangerango prope Gadok ubi et supra Artja Blume eam reperit; —
prov. Preanger prope Gadogang (Bandong), ubi Blume (hrb. reg. Lgd.
Bat.) et prope Bandong, ubi Zollinger reperit (hrb. 540, part.) in. hrb.
De Cand. et Zll. hrb. 889 in hrb. comit. Franqueville e£ Martii, — et in
silvis Indiae contin. prope Kyouklag, ubi Aug. mens. 1855 reperta
fuit (Merg. hrb. 185 sec. Griff. l. c.)

5. F. glabrata Hsskl.

Diagn.: Herbae minus robustae, vaginis glabris, linea postica
pilosa dein evanida notatis, truncatis, subbarbatis, foliis (inter minora)
ovali- s. oblongo-elliptiecis, utrinque attenuatis, acuminatis glabris, in-
florescentia mediocri, perigonii foliolis exterioribus quam capsula duplo
longioribus, apice et in carina ciliatis capsula globoso-ovoidea, api-
culata, pilis coronata, semitrivalvi. — Forma minor in speciem transiens!

Syn. Tradescantia trichoptera Zipp. hrb. — T. capitata Bl.
hrb. — Campelia marginata Bl. f. Bl. En. 7. 2 f. et hrb; Schlt. S. V.
VII. 14181. 4. 8. Knth. En. IV. 109. 6. 8; Miq. Flor. IIL. 547. 3. 85 —
C. glabrata Hsskl. plnt. Jungh. 154. 4. (nec. Kth.) Miq. Flor. III. 546.
1; — Amischotolype glabrata Hsskl. Flor. 1863. 392; — Forrestia
glabrata Hsskl. Flor. 1864. 630. 5.

Descript. Herbae quam reliquarum specierum minus robustae,
3—4' altae, erectae strictae; caulis ad nodos paulo incrassatus, ibique,
inferne fibrillas plures propellens; internodia 2!/,—3^ longa, 23/4—5"'
crassa, infima vaginis saepe denudata, reliqua basi tantum vaginis inclusa

93

summa tota a vaginis obtecta glabra; vaginae laxae, integrae, apice

truncatae, 111/-—18'" longae, 3!/,—'1!/," latae, ore pilis erectis rigidis -
ciliatae, subbarbatae, linea pilosula antica, nunc plane obsoleta pilosula
notatae, ciliis faucium dein pariter plus minus caducis, caeterum totae
glabrae; petioli breves 6—12'^ longi, basi ciliati e pilis 2!/,"* longis;
folia ovali- s. oblongo-elliptica aeuminatissima, basi in petiolum atte-
nuata, cum petiolo et acumine 39/,—11^ longa, 1—39/," lata, glaberrima
et prima juventute tantum in summo apice hirsuto-ciliata et margine iu
pagina inferiore hirsuto-marginata, ad nervi medii latus utrumque nervis
10 basin apicemque folii versus couniventibus percursa; ad inferioris
caulis partem nunc decidua et vaginam aphyllam relinquentia. [nflo-
rescentia axillaris, vaginam suam perforans dense capitato-glomerata,
subsessilis et infra folium partem inferiorem vaginae obtegens, diametro
primo vix 3'', dein fructifera 1" lata, '/" alta, bracteata; bracteae
flores sustinentes ovato-lanceolatae subtriangulares acutae, basi 2'"' latae,
3" longae, membranaceae, fulvo-ciliatae. Flores compacti sessiles (par-
tim unisexuales? Rich.); perigonium externum triphyllum, persistens,
capsulam cingens eaque duplo longius; foliola ovata s. ovato-oblonga,
navieularia, 3"' longa, 1!/," lata, apicem versus in summo apice cucullato
et in carina prominula pilis densis rigidis albido-fuscescentibus ciliata,
caeterum glabra, margine membranacea, dein elongata 5!/,—6'^ longa,
basi 1!/," lata, apice patula indeque inflorescentiam squarrosam reddentia,
(coccinea ex Bl. in sched.); internum (perig.) tenuius, externo longius,
caducum, 3-phyllum; foliola 4" vix longa, conniventia, nunc marce-
scendo conglutinata. Stamina 6 aequalia; filamenta filiformia flexuosa
(sigmoidea), versus medium pilis longissimis moniliformibus gilvis ad
penicillum instar et ad apicem fere involuta; antherae ovato-oblongae,
utrinque emarginatae, supra basin dorso insertae; connexivum ellip-
ticum; loculi marginantes teretes utrinque obtusiusculi, curvati. Ger-
men oblongo-oboyatum, in vertice pilis erectis rigidis albidis coronatum,
obsolete trigonum, 3-loculare; gemmulae in loculis binae superpositae;
stylus terminalis elongatus flexuosus cylindricus glaber, summo apice
paulo inerassatus; stigma papillosum, pilis longis tenerrimis singulis
coronatum, Fructus (e;Bl. in sched. primo albidi, dein virides, postremo
coecinei, an carnosi?) primo globoso-ovoidei, dein trigoni, in vertice pilis
strietis '/,—1^' longis hirti et styli rudimento, vix 1'' longo, apiculati,
3!5"' longi, 2!/--294'^ crassi, vertice tantum, vix ad medium 3-valves,
3-loculares; valvae subreflexae, deltoideae, apice styli rudimento 3 par-
tito coronatae; septa in fructibus apertis in axi connata persistentia,
valvis in linea mediana ad medium usque adnata. Semina in loculo quo-
que bina superposita, rarius abortu solitaria, pulpa (arillo?) cincta (e
Jungh. in sched.), sicca pellicula fuscescenti obtecta, irregulariter com-
pressa, subreniformia, 1'' lata, !/^' crassa, angulata, radiatim costata e

94

sinu excentrico; testa caesia, pulcherrime exsculpto-punctulata; albu-
men corneum, totum semen implens, testae adhaerens; embryum par-
vum trochleare in cavitate albuminis embryostegio minuto conico tectae,
directione albumini transversa.

Observ. In specimine Zollingeriano herbari mei proprü ramulus
juvenilis adest tenuis, e caulis procumbentis parte inferiore progressus,
cujus folia superiora nondum sunt evoluta, internodiis tenuibus 1!/,—2!/,"
longis, basi vaginis laxis '/?—1^ longis, oblique truncatis; foliorum loco
acumina brevia patentia hirsuta adsunt; ad apicem ramuli folia rosu-
latim congesta, vix 1' excedentia, acuminatissima adparent, subtus in
linea marginali et apice hirsutula. — Etiam in herb. Hook. f. et Thom-
son e Sikkim leetum specimen talem ramum praebet (in hrb. vindobon.)

Habitat Javae occidentalis provinciam Bogor, ubi Zippe-
lius et Blume eam legerunt, — prov. Preanger ad montem Gedeh
et pedem montis Pangerangoh prope Tjipanjawar et prope lacum
Megamendung, ad montem Patuha et Guntur prope Trogong, in
quibus locis Blume eam legit, — ad pedem montis Tankuban Prahu
altitudine 3000 ^ s. m. hanc Junghuhn reperit; — Javae centralis
provinciam Samarang ad pedem montis Ungaran prope Medini (Jung-
huhn) et prope Djati-Kalangan (A. Waitz); — insulam Sumatra
(Korthals); — omnia loca ex hrb. reg. Lgd. Bat.; — Javam absque loci
indieatione (Nagler; [lect. 1858] ex hrb. reg. berolin.)

Forrnaia minor (cf. spr. p. 92 ad fin. diagn.)

Habitat Javae occidentalis provinciam Bogor ad rivulum
Tjiapus pedis montis Pangerangoh, ubi mensi Martio et Novembri
Zollinger cam legit (Zoll. hrb. 305, Syst. Verz. p. 65. 5. 2: Campelia
sp. nov.?) in hrb. reg. berol., uti et Nagler Nr.25 (lect. 1858); — Javae
orientalis silvas montis Idjen altitudine 3000', ubi Zollinger legit
23. Octbr. 1858 (herb. Hsskl.)

6. F. rostrata Hsskl.

Sys, Campelia glabrata Hsskl. f. acuminatissima Hsskl, plnt.
Jungh. 155. 1. £. — Camp. marginata Wll. hrb. 8977 a., e Pinang
August. 1822, in herb. De Cand. — Camp. sp. Zoll. herb. 503; Syst. Verz.
65. 5. 1. — Forrestia rostrata Hsskl. Flor. (B. Z.) 1864. 631. 6.

Diagn. Minus robusta, vaginis glabris, ore parce ciliatis, foliis
brevi-petiolatis oblongis aut lanceolatis (inter minora), prostratis, gla-
berrimis, margine undulàátis, capitulis parvis, bracteis et perigonii foliolis
exterioribus glabriusculis, hisce dein haud elongatis, quam capsula !/
brevioribus, capsula globoso-ovata, trigona, acutiuscula apiculata, apice
hirsuta, semitrivalvi.

95

Descript. Caulis erectus strictiusculus, inter congenera debilis
(an rami tantum adsunt? cf. infr. $8), vix 1!/, excedens; internodia
inima. minora !/,—9/" longa, reliqua longiora; !/,—3!/," longa, summa
sensim breviora, vaginis laxis tota obtecta, infima tantum ad medium
ochreata; vaginae laxae, glabrae, ad faucem tantum pilis paucis vix
eiliatae, internodio suo plerumque longiores, indeque inflorescentia simul
basin superioris suae et apicem inferioris vaginae perforante aut haec apice
fissae, 1!/,—1" longae, 4—3'' latae, longitudinaliter nervoso-striatae,
truncatae; petioli breves, 3—5'' longi. Folia a basi apicem caulis
versus accrescentia, oblonga aut lanceolata, in petiolum attenuata, in-
feriora acuminatissima, reliqua rostrata, rostro 1—2^ longo, prima juven-
tute subtilissime ciliato; infima cum petiolo rostroque 3^ longa, 9"' lata,
summa 6—8" longa, 10—15'^ lata, intermedia nunc latiora, 22'/' ]ata.
Inflorescentia parva, vix !/' lata, nec tam alta, pauciflora, minus
compacta, bracteata; bracteae ovatae acutae carinatae, 15/4" longae,
|" latae, glabrae, margine versus apicem minutissime ciliolatae; peri-
gonium externum sub anthesi patens, persistens vegetum, vix ex-
crescens, sub fructu patens, eoque !/ partem brevius, glabriusculum;
foliola concava carinata, carina apice prominula subcristata, ibique
minute pilosula, inaequalia, unum paulo latius, 2'/,^ longum, 1!/, latum,
reliqua 1^ lata; internum (perig.) tenuius, albidum (?), patens, caducum;
foliola nervis viridi-flavescentibus (sicc.) percursa, oblonga, acutiuscula,
basi haud attenuata. Stamina 6, omnia fertilia aequalia; filamenta
filiformia erecta flexuosa, apicem versus pilis albidis moniliformibus
articulatis faseiculatim antheras involucrantibus obsita; antherae par-
vae globosae, a latere utroque compressae et suleatae, utrinque sub-
bilobae; connectivum ovatum, fuscum (in sicc.), ad margines loculos
gerens; loculi teretes crassiusculi, tumiduli, curvati, flavescentes, per
totam longitudinem rima dehiscentes. Germen obovatum, fuscum (in sicc.),
quam filamenta multoties brevius, pilis albis strictissimis acutissimis,
praeprimis vertice hispidum, 3-loculare; gemmulae in loculis geminae
superpositae; stylus tenuis filiformis, centralis, glaber, acutiusculus
stigma minutum papillosum. Capsula perigonii externi foliolis persi-
stentibus cincta iisque tertiam partem longior, globoso-ovata acutiuscula,
styli rudimento apiculata, vertice hirsuta, 4'^ alta, 3^" crassa, ad medium
3-, apice 1-locularis, ad medium trivalvis; epicarpium carnosum, dein
siccum pergamaceum, transverse rugosum; valvae a basi ad medium
septiferae, supra medium linea mediana prominula notatae, nunc ad basin
a septis solutae; septa in axi capsulae connata etiam in fructu aperto
stellatim persistentia. Semina in loculis nunc 9 superposità, nunc soli-
tarium forma sua duo superposita repraesentantia, crassiuscula, pellicula
(in vivis arillo carnoso?) tenui fusca adhaerenti friabili obtecta, sed, ubi
bina superposita sese tangunt, nuda, cinereo-albida, compressa, renifor-

96

mia, in superpositis altero termino truncata; cavitas embryalis sat
magna, embryostegio ad latus dorsi convexi radiatim suleato tecta.

Habit.cum specie antecedente sec. Jungh.— Javae occident. prov.
Preanger prope Lembang haud procul à Bandong (Blume). — Jav.
orient. montes Zollinger hrb. 503 Z. (Syst. Verz. 65. 5. 1. ,Campelia
sp. ZIL.) — in hrb. comt, Franqueville et reg. berol.); — insulam Pinang
Wl. (..s. ey)

B. Zollingeri H sskl.

Diagn. Caule robusto, basi repente, dein erecto, ramoso, foliis
majoribus.

Observ. In herbaris De Candolle et reg. berol. adsunt specimina
Zollingeriana quae certe huc spectant (Zoll. hrb. 540 partim. Syst. Verz.
65. 5. 3 partim) ex capsula, perigonii foliolis et foliis rostratis.

Descript. Caulis basi repens (Zoll. in sched.), supra basin strictus
fere 4' altus, supra medium ramum erectum 9" longum gerens; inter-
nodia 3'/—6" longa, 3— 4"' crassa, basi vaginata, summa tota vaginis
tecta; folia 7—8'/" longa, 21—25'^" lata, infima 4" longa, 15'^ lata. —
In herb. reg. berol. specimen Zollingerianum eodem numero praeditum adest
reliqua quadrans, sed reperitur quoque pars caulis inferior repens, robusta,
ad nodos 6^ erassos capitula gerens compacta et specimina Zollinge-
rana in herb. comitis Franqueville cum hoc plane conveniunt, etsi folia
apicis rami majora sint, quam illa speciei.

Habit. Javae occidentalis prov. Bantam prope Tjikoya
in silvula humida, ubi Zollinger mense Augusto hane reperit; — Java
(hrb. reg. Led. Bat.)

XIX. €yanotis D. Don.

Observ. [. Primo adspectu species hujus generis diversorum generum
typum praebere videntur, accuratiori examine autem patet transitus
inter formas extremas aut affinitatem habitusque similitudinem tantam,
ut vix eas a genere Doniano separare possis; unica tantum species, valde
insignis habitu pariter ac fructuum conformatione tam aliena sese ostenta-
verat, ut nuper hanc pro generis novi typo promulgaverim (cf. Hsskl.
Flor. B. Z. 1864. p. 593 etc.) sub nomine Dalzelliae (Cyanotis vivi-
para Dalz.) Sequentes propono generis Cyanotidis divisiones:

Synopsis Seoctionum generis.
|. Flores in spicas bracteatas haud congesti. . . . . . . . 2.
Flores in spicas bracteatas sane congesti involucrati . . 4,

2. Flores terminales solitarii, (fructus ignoti) . . . . . . Ll. Monanthae.
" » aut axillares congesti bracteati 3-2,
capsula 3-valvis TLULICIDBUIISEILULISIL 5. 9g.

97

Capsulae valvae à spermophoro et margine (suturis) dis-

muBpgencou uM MePPUDAS 28007], (01, 5. D]. Disrumpentes.
» apiculatae valvae dperiadyiol adhaerentes,
Hapog Qour APIS SRPDRUP DOS ote n fre deo . . III. Glomeratae.
Capsulae valvae & spermophoro haud sejunctae . . . . . $.
» iv " centrali columnaeformi tri-

fido sejunectae 2... . 2. ose soo th s VE. Üolummferae.

Valvae ad medium tantum sejunctae, una cum spermo-
phoro reflexae 155.5 4 V. IER NODE IV. Hiantes.
- dein ad basin inter se disce dentes dediduse . V. Dilabentes.

Monanthae: | C, uniflora Hsskl.

Disrumpentes: C. disrumpens Hsskl.

Glomeratae: | C. axillaris Schlt.; C. nodiflora Kth.; foecunda
Hsskl. (? C. cucullata Kth.)

Hiantes: C. hirtella Miq., concanensis Hsskl.

Dilabentes: ^ Cyanotides plurimae.

Columniferae: C. papilionacea Schlt, vaginata Wght, Bur-
manniana Weght.

Observ. IL Perplurimis speciebus hujus generis quoad fructus

nondum rite cognitis species hucusque laudatas juxta foliorum formam
&tque inflorescentiam in synopsi sequenti analytica disposui, ut facilius
inter gregem enucleari possint.

1.

2.

&.

Synopsis specierum analytica.
Folia lata (ovata, oblonga, obovata s. ovato-oblonga eto.) 2.
» angusta (linearia, lineari-oblonga s. lin.-lanceolata) 20.

» 9vata cordata . .. ... "oet 3.
» Oobovato- oblonga acuta pie Run Ene
caulis erectus aut subadscendens, pedunculi 1—2
inaequilongi, perigonium externum rigide pilosum
5. Stocksii Hsskl.
» Ovato-, s. oblongo-lanceolata, 8. ovato-oblonga, nunc

basi cordata aut amplexicaulia, filamenta barbata 6.
»»dlaneeolatg , .. «e doeiced ns gl nar pal c ib rem nm vd 13.
2M BoHbu. "vea STIS e] UP PI £117; RUTRRSN, 6 uL Á.

» &cuminata s. acuminatissima, cum ore vaginarum
et linea antica caulis hirsuto-ciliata, caulis erectus

humilis parasitieus . . 4... s s 4 parasitica Hchst.
Flores solitarii infraaxillares . . . «. . . 1. uniflora H sskl.
» plures ad apicem peduneuli . . . .. . s. 9.

13

98

5. Folia nune subrotunda vix acuta glabra ciliata, caulis

geniculatus linea pilosa, pedunculi brevissimi 2. ovata Hsskl.

nunc obtusa succulenta floccosa, caulis procumbens
radicans adscendens, e axillares 1— 3 foliis

lonpiorsR' Vs QUIBLdS - . . 9. rosea Wght.

» &cuta ciliata (cf. infr. NÉ 8 hirtella (cf. infr.
no. 11) et glabra (cf. infr.)

6. Folia glabra, caulis repens, linea alterna pilosa . . . . n
» pilosa s. villosa, perigonii externi foliola lanceolata
Ij TRACCE. e ei a C Ip D Poer sl aer secador er 9
7. Flores cristato-spicatae, bracteae falcatae, filamenta longa 8.
» Sxiláres inffBáaxilares . : . . . . . e. 4. uniflora Hsskl.

8. Folia margine ciliata, bracteae, 12 (8—416) lanceolatae
faleatae, perigonii externi foliola pilosiuscula 6. eristata S chlt.

» margine lanata, bracteae 20—32 lunulato-falcatae,
perigonii externi foliola et dorso ciliata, . 7. imbricata Kth.

9. "BHadix Bbrosa ^; : . . . uu -natBtk DR 10.
» tuberosa, caulis procumbens, fola pilis léniris jüps
tus obsessa, pedunculi breves axillares oliganthi,
bracteae parvae hyalinae lineari-lanceolatae 12.foecunda H ssk 1.

10. Caulis erectus aut adscendens, folia acuta . ... 44.
diffusus ramosus, rami filiformes pilosi, folia UbbuSR

villosa, stigma uisa capsulae valvae subula-

tae AMA septa dein libera 12. Burmanniana W ght.

?

11. Folia uti caulis hirtella, superiora multo minora, pedun-
culi terminales foliis longiores, septa capsulae ad
medium tantum separata (cf. no. 234, 33, 41) 8. hirtella Miq.
» pilosa v. SHBULS SUDVILDBA -.. xe ipo. or rre 12.

12. Caulis basi procumbens, vaginae foliis breviores, folia
ciliata subtus subvillosa, pedunculi axillares in-
clusi oliganthi, perigonium internum vix gamo-
phyllum, capsula obovata pubescens . . 9. lanceolata Wght.

inferne vaginatus, folia subamplexicaulia, utrinque
pilis longis obsessa, pedunculi axillares s. termi-
nales 10—14-flori, capsulae valvae deciduae, septa
dein dibera, ., ..» oiu oos, ep oos Hv no AM tilamnata W geht.

D

13. Folia glabra margine ciliata, caulis simplex . . . . . 14.
» villesa s. lanata (v. subtus tantum) . . . . . . 15.

Su c——— ca c e ed —Rn n

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

99

Flores spicato-cristati 5, caulis pilosus debilis, folia, radi-
calia elongata A caulina parva; vaginae
amplae . . . , . Du suse y 948. pilosa, Sehlt.
axillares 3, caulis Tm" alternanti decurrenti pilo-
sus, vaginae cucullatae, folia aequalia pubescentia
14. cucullata Knth.

^

Folia subtus villosa, flores conglomerati, caulis erectus 16.
» » £ossypina angusta, caulis erectus simplex
gossypinus, bracteae lanceolatae tenuiter membra-
naceae, folia floralia complicata, flores solitarii
s. geminà. .. 0.55. M. pauciftora A. Rich.
» subtus lanata, Utactoud Taxeson ide. flores cristato-

ppc 2c MT ME SENE POR PUE UI WP UECARONET TS 1T.

Flores folio florali sustenti, bracteae imbricatae, pedun-
culi aggregati, tota planta villosa . . . . 15. villosa Schlt.
folio florali nullo sustenti, bracteae haud imbrica-
catae lanceolatae, folia subtus tantum villoso-
pilosa | uu ueuiRuUR q4UV. Ve ynaisos i ,046»9m6diflora Kth.

^

Caulis hirsutus procumbens, folia et vaginae lanatae, pe-
dunculi axillares longi, bracteae 4 lanceolatae

faleatae imbricatae, herba annua . . . . . 18. vaga Schlt.
I'otasInnata s aubssericeoslansts 9 . 09 199 2» 57 18.
Bracteae falcato-lanceolatae . . . . ES IUE atia 3 19.

ovato-oblongae subfalcatae, Tene ueciE aoi

dunculi axillares 1—3, terminales á—5 aggregati;

perigonii externi foliola oblongo-lanceolata ciliata
21. racemosa. Heyne.

»

Spicae laterales et terminales subgeminae, perigonii externi
foliola pilosissima, stamina vix exserta (cf. no. 40)

19. lanata Bnth.
terminales solitariae oliganthae, perigonii externi

j foliola ovata, folia petiolata acuminata . 20. fasciculata S chlt.
Folia caulina lineari-oblonga . . . .. bra dani ou ore 21.
- $ 5 lanceolata liq iir. qudelg 0301 22.
^ $8 » ensiformia s. ensiformia s. acin&aci-
GECEUTC T ea De e up Pme, xig 35.
- - Wrceoomouys maestum v wena be cep RA 39.

Folia amplexicaulia aeuminata, subtus arachnoideo-pube-

rula dein glabrata, pedunculi breves compacti,
perigonii externi foliola squarrulosa . . 22. nilagirica Hsskl.

| ig *

100

22.

23.

26.

27.

Folia sessilia obtusiuseula nunc ovata hirtella cf. spr.
Nxaddbet:33x44) onse» 6xdedu. 5

» oblique in vaginas transeuntia acutiuscula glabra,
ciliata, pedunculi solitarii, perigonii externi foliola

erecta hirsuta . . . . . ... .. . . . 98. Hügelii Hsskl.
Folia villosa aut lanata (nunc subtus tantum) . . . . . 23.
$ Ppinsmoé ilnko Pisosróluttoh - ceo «an llóveuurid 30.
» glabra (margine ciliata) . .. ......... 34.

Caulis glaber, folia acuta subtus arachnoidea acuta, pe-
dunculi breves axillares aut terminales oliganthi

(c6E^No, 40) ... 5.2... MIC pünciflora A. Rich.

s 0 véHbiUasa 59190 ,58J9iQ^euet »osigag0; uarie rta 24.

Caulis villosus nunc subtomentosus . . . 25.
», hirtulo-velutinus canescens erectus, FE TS fies
rotundo-ovatae acutae ciliatae, filamenta supra
medium barbata et stylus apice incrassata

28. Thomson Hsskl.

», &rachnoideo-lanatus, folia subtus minute puberula
dein glabrata, flores conglomerati axillares, fila-

menta imberbia, stylus filiformis . . 29. Schweinfurthii Hsskl.

» et tota planta lanata, filüumenta imberbia, stylus
glaber apice 6umiduB 1502 Net Lu eu. m9 Ue e ris 21.

Caulis ce, radices tuberosae, folia subtus purpurascentia
villosa, bracteae ciliatae, flores parvi coeruleo-

pürpurer 93», «PU» Des uncam engiolco"Qg Witberosg S chlt.

» procumbens diifüsiis folia villosa obtusa, pedunculi
folis longiores lanati, perigonii externi 3-partiti
laciniae lineari-lanceolatae, internum rubrum?

25. Lawiana, Wght.

» Simplex dréotussixe xv. «uigrado. emidsumelig alot: 26.

Folia arachnoideo-villosa, pedunculi terminales foliis lon-
giores, axillares breviores, spicae lanuginosae,
perigonium externum 3-partitum lanuginosum, in-

ternum rubrum (cf. no. 37). . . . . 26. dichrotricha Stocks

Folia supra glabra, subtus pilosula, bracteae glabrae

ciliatae, perigonium externum glabrum . 27. Gueinzii Hsskl.

Caulis erectus, folia acuta s. acuminata, filamenta apice
fusiformia, perigonium externum lanuginosum , . 28.

», diffusus s. decumbens, bracteae falcatae imbri-

catae, folia obtusa, capsula apice rigide pilosa,

perigonium externum 3-partitum . . . 33. decumbens W ght.

. . B. hirtella Miq.

28.

29.

30.

34.

32.

33.

34.

101

Flores glomerati, bracteae lanceolatae, caulis basi bul-
boso-incrassatus, albido-sericeo-lanatus, stylus im-
berbis je rd ise pir teet noc 2s edd). apectosa ELaadet

spicati eristati, bracteae magis minusve falcatae,
caulis basi. haud inerassatus .... . 4... 40. 4 e. 29.

»

Bracteae lanceolatae falcatae, filamenta pilis tenuissimis
intricatis, capsula globoso -ovata, caulis erectus

* 84. Thwaitesii Hsskl.
Bractene lineari-falcatae acutissimae, filamenta longis
pilis barbata, capsula ovato-3gona, herba humilis

32. eriantha Hsskl.

Boha subrus Dus PR. MCN E RS 34.

molliter pilosa subradicalia, pedunculi foliis lon-

giores, spicae geminae, bracteae faleatae pilosae
39. longifolia B nth.

»

Bractese, falvatae: s. subfalemtae .. J.4sedgelese pela 32.

» magis minusve orbiculatae |. . .. .. ... 33.

acutissimae ovato-lanceolatae et folia amplexi-
caulia pilis singulis conspersae ciliatae, caulis
erectus strictus . . . . . . . - . . , 9Á. coneanensis Hsskl.
acuminatae hirsutulae, folia subtus hirsuta,
caulis erectus ramosus (cf.no.41). . 385. abyssimica A. Rich.
acuminatae pilis longis intricatis tectae, folia
subtus pilis longis, caulis erectus strictus (cf.
uo, A) .. eaaet o tuve rA Eis Node. xw. i30. Baba. IO
acuminatissimae ciliatae, folia acuminatissima
subtus pilis albis opaca, pedunculi solitarii
37. ceylanicea Hsskl.

»

semiorbiculares, pilis longis obsessae, capsulae
columna dein libera . . . . . . . . 38. papilionacea Schlt.

$5 orbieulares cordatae, acutae, longiter ciliatae,
capsulae septa ad medium separata (cf. Nr. 41,
T1 ODORE SUMI, e LEM s a UE eue qeu. m De AME CREDE ME

^ Jineari-lanceolatae glabrae, capsula disrumpens
(cf. Synops. subgen. ID), herba parva procumbens
glabra (cf. no. 43) . . . . . . . . . A40. disrunpens Hsskl.

» faleatae acuminatae paucae, capsula obovato-
oblonga ad basin 3-valvis, valvae septiferae, herba
repens , .(.5.18 ed» ote oo 04 e 0e 9o. JKXarliana Hssk].

102

35. Radices fibrosae, caulis ereetus . . . . . . . .. : 36.

tuberosae, folia apice recurva, rdiiant viens 38.

36. Folia caulina plana, tota planta hispida, pedunculi pauci-

^. DEMNM

flori, bracteae falcato -semicordatae, perigonii
externi foliola lineari-lanceolata ciliata . ^42. hispida Dlz.
enulins; complieabB i. eruta "antAnyle neiniansant s 2T.

radicalia longissima glabra ciliata, pedunculi 2—3
congesti 4—10-flori, bracteae falcatae, perigonii
externi foliola elliptica comosa . . . . . . 43. mobilis Hsskl.
arachnoideo-villosa, pedunculi 1 —3 congesti 2—4-
flori, bracteae lineari-falcatae, perigonii externi
lanuginosi foliola lanceolata acuminata (cf. no. 26)
26. dichrotricha Stocks

38. Pedunculi breves s. brevissimi 8—10-flori, bracteae oblon-

gae subfaleatae acutae et folia pilis longis ob-
sessae, folia acinaciformia complieata . 44. polyrhiza Hchst.

Pedunculi elongati terminales s. umbellati, capitula invo-

»

lucrata 30-fori, bracteae oblongae, perigonii ex-
terni foliola linearia, caules »- adscendentes radi-
cantes, linea alternanti pilosa notati . . 45. adscendens Dlz.

39. Folia subtus sericea aut villosa . . . . 40.
subtus hirtella aut hirsutula, ai. d igiiieua,
perigonium externum hirsutum . . . . . . . .. A1.
subóüs glabtd 102 25.2459. v2 Lou. 42.

5

E n

?

subtus cano-sericea, caulis erectus dense vagina-
tus, pedunculi foliis longiores, bracteae subfal-
cato-lanceolatae, filamenta apice fusiformia 46. sericea Hssk 1.
arachnoidea, dein glabrata, caulis erectus, pedun-
euli axillares et terminales breves, bracteae sub-
/faleatae lineari-lanceolatae, filamenta apice fili-
formia (cf, no. 93) . . . .. «. . . 41. pawuciflora A. Rich.
subtus sericeo-lanata uti tota planta, perigonium
externum Birerhoque stamina vix exserta (cf.
no. 19). su so. . (3 19. 2gnuta Donbh:
subtus STPERTTR cult M Ribone ad nodos bar-
batus, bracteae 2-florae, perigonium externum
villosum (cf. no. 32) . . . . . .. ... . 36. barbata Don

41. Folia subtus pilis hirsutula, caulis erectus, bracteae

bul

129—30. (ef. n0. 32)... . .... .35. abyssinica A. Rich.
subtus pilis hirtella, caulis erectus aut procum-
bens, bracteae 6—10 (cf. no. 11. 21. 33) . . 8. hirtella Miq.

42. Flores glomerulati, bracteae lanceolatae .. . . . ..
uin) erisipto-PpIOROLG uj o4! vielen «i ty (unes

43. Herba parva procumbens, bracteae lineari -lanceolatae,
capsula disrumpens, perigonium externum 3-par-
titum, lacinae lineari-lanceolatae, filamenta apice

103

incrassata (cf. no. 3A) . ..« . . . . A0. disrumpens H ssk].

Herba longe repens, bracteae lanceolatae, capsula 3- valvis,

perigonium externum 3-phyllum, foliola lanceo-

lata, filamenta filiformia . . . . . . . . 4T. axillaris Schlt.

&4. Caulis pubescens dense vaginatus, spicae recurvae, brac-
teae sublanatae, folia e basi lata angustata

48. surmentosa Wght.

» glaberrimus ample vaginatus, spicae axillares,

bracteae glaberrimae .. . .. . ... A9. glaberrima H sskl.

Index alphabeticus specierum.

Nr.
abyssinica A. Rich. . . . . . . . 35| Lawiana Wght. . . ...
adscendens. Dlz. ... «is imomuti 48 | longifolia. Bnth.

acillaris Schlt. ........ . . - . . Al | nilagirica Hsskl. . ..

barnbeta Jin osrean eiu sasi miro 28.1 nobilis Hsskle. uu luo ua
Burmanniana Wght. . . . . .. 11|nodiflora Knth. . . .

ceulanicq EHsslid.d o aud andda «od mra 34:l0uata. EHssklc- eia
concanensis Hsskl. . . . . . . .34| papilionacea Schlt. .

enestata S&hlb.. esa Ern R IO LgP cts 6 parasitica Hchst. . . . . .
cucullata Knth. . . . . . . . .AÁ|pauciftora A. Rich. .
decumbens Wght. . . . . . . . . 33| pilosa Schlt. . . .

dichrotricha Stocks . . . . . . . 26 | polyrhiza Hchst.

disrumpens Hsskl. . .. .-.-.-. 40 | racemosa Heyne

eriqntha Hssklo:..os e nos S 9A | rosem WEB. - ss
fasciculata Schlt, . . . . .. 20 | sarmentosa, Wight

foecunda. Hsskl.. . . . . ..... - 12 | Sehweinfurthii Hsskl. .
glaberrima Hsskl.. . . . . - « 49. | sericeg, I Fsskl,. u.c rm ototur s
Gueinsii Hsskl..-:08. estin oret ts ?1|speciosa Hsskl. . . Moea
luriilia MIO: eesuesensie- tees aac Tu, iore RI Stocksia HssSkL. .. c. saepta
lo unido DE i sezcmbexxsntbrA?:A &2| Thomson Hsskl. . . . . . -.
Hügelii Hsskl. . . . . es 6 s 29] Thwaitesi Hsskl. . . . :
imbricata, Knth. |... 4... 4.2.5 l| tw5erosa Schlt. . . ».. se n
incerta, Hsskl.:. 4. s nene noe 50 | uniftora Hsskl. P
Karliana Hsskl. . . . ... .,4Alljvaga Schlt.. . «om e oe ore
langta. Bnkb.:.. «4. net nim moe 19 |vaginata Wght. . . ...- ..

landmolgia, Webht. Jas aca D uillosg.Sehlls » «sac» otia s

104

Observ. III. Nomen genericum: Zygomenes Slsb., etsi antiquius
(anno 1820 creatum) tamen posteriori Doniano: Cyanotis (anno 1825
publici juris facto) postponere necesse est, quia Salisbury nomen tantum
dederat nec genus suum characteris descriptione sustinuerat. (cf. contr.
K. Koch Wochnschr. IL. 336).

I. Monanthae.
1. C. uniflora Hsskl.

Diag. Herbae decumbentes radicantes, ramis erectis parce ramosis;
vaginis brevibus; foliis amplexicaulibus ovato-oblongis acutis aut obtusis,
floralibus (involucri) binis ovalibus inaequalibus; floribus ad apicem
ramuli solitariis, foliis floralibus sustentis; perigonii externi foliolis in-
aequalibus, basi connatis; interno campanulato; staminibus exsertis,
filamentis tenuiter barbatis, sub apice acutissimo paulo incrassatis; stylo
quam filamenta minus barbato, infra apicem truncatum fusiformi-
inerassato.

Descript. Herbae repentes aut decumbentes radicantes, apice
erectae, humiles vix 6^ excedentes, ,succulentae* (Dollesch. in sched.);
caulis ramique adscendenti-erecti, parce dichotome ramosi, teretes,
excepta linea alternanti pilosula dein magis magisque evanescente glabri;
internodia inferiora longiora, rarius 12^' plerumque 9—6'" longa;
vaginae parvae membranaceae fuscae glabriusculae, antice linea pilosa
notatae, truncatae ciliatae, 18^' longae, 1'' latae. Folia subconformia
parva amplexicaulia, patentia, ovata s. ovato-oblonga aut oblonga obtusa»
acutiuscula aut acuta, 6—12'" longa, 2!5—4"' lata, nervis 3—5 tenuibus
percursa, supra viridia, subtus punctulis albidis dense glaucescentia,
utrinque glabra, margine dense ciliolata; floralia multo minora ovalia
plana, 4—21/," longa, 2—1!/," lata, haud tam dense ciliolata inaequalia
Flores ad apicem ramulorum 6—12'^ longorum, infra folium et vaginam
ad axilam ortorum (nec vaginas perforantium), apice diphyllorum, soli-
tarii, erecti sessiles; perigonium externum 3-partitum aut potius
3-phyllum, pilis longis patentibus hirsutulum, persistens? (fructiferum
deest); foliola basi breviter connata, majuscula, inaequalia, 3-nervia,
nervis lateralibus margini adproximatis, apice confluentibus ibique crassi-
oribus, basi evanidis; infimum maximum et robustius ellipticum, 2^^ lon-
gum, 4^' latum; superiora bina angustiora, magis concava navicularia,
apice rigidiuscula, basi hyalina, 2"' longa, !/," lata; internum (perigon.)
gamophyllum grande, lilacinum (coeruleum? in viv.), 3' altum, 21/, trans-
verse latum, campanulatum, nec basi angustius tubulosum, nervis inten-
sius coloratis furcatis, ad marginem usque percursum dein emarcidum,
corrugatum. Stamina 6 aequalia exserta hygogyna; filamenta longa
fliformia flexuosa, in superiori tertia parte pilis longis tenuissimis (quam
in caeteris Cyanotidis speciebus multo tenuioribus) moniliformibus lila-

105

cinis (azureis?), siccis candidis arcte involuta, et fusiformi - incrassata,
ipso apice acutissime subulato; antherae flavescentes, dorso supra basin
emarginatam insertae, ovales, primo (in alabastro) reclinatae extrorsae,
dein (sub anthesi) erectae introrsae; conmexivum apice dilatatum,
loculis marginatum; loculi basi contigui, apice distantes, oblongi, albidi,
per totam longitudinem rima dehiscentes; pollen flavum subglobosuu,
minutum. Gernen oblongum trigonum, truncatum fuscum (siec.), vertice
pilis albidis comosum, 3^' longum, 2^' crassum, 3-loculare; gemmulae
in loculis binae superpositae, ovales; stylus filamentis conformis sed
tenuior et paulo longior et minus dense barbatus, parte incrassata infra
apicem longiori et crassiori nec tantopere acutata, truncatus; stigma
papillosum. Fructus desiderantur. . . .

Habit. in humidis umbrosis prope Amboinam, ubi Doleschal
legit hancce speciem florentem Aprili 1837 vidi sicc. in hrb. imp. Vindob.
fl. amboin. exsicc. 116.

II. Disrumpentes.
2. C. disrumpens Hsskl.

Diaguosis: Herbae parvae procumbentes ramosae glabrae, ramis
divaricatis; vaginis inflatis lateraliter fissis ibique et ore m'nute ciliatis;
foliis brevibus linearibus aut lineari-lanceolatis breviter acuminatis; flori-
bus axillaribus plerumque ternis.

Synon. Cyanotis fasciculata Hook. f. et Thoms. hrb. partim. (uec
Schlt.) in hrb. reg. berolin., De Candollei, comitis Franquevillei.

Observatio. Praeter conformationem capsulae, cujus valvae per-
sistunt et ab axi et marginibus disrumpunt, ab hac specie C. axillaris
Schlt. (S. V. VII. 1154. 7.), quae aliquot nostrae accedit, differt: foliis
elongato-linearibus (2—7" longis, 1—5'^ latis speciminis Blumeani) et
filamentis apice in corpusculum oblongum diaphauum inflatis (descfipt.
Rxb.) ; Kónigii descriptio excepto tubo perigonii interni quam externum duplo
longiori sat quadrat; (cf. Cod. Linn. 2286); descriptio Lamarkii (Encycl.
IL. 354. 5.) sat quadrat; — Tradescantia axillaris Bl. Enum.
caeterum differt: caule repente, foliis canaliculatis, vaginis puberis (cf.
descript. Schlt. spec. cit.)

Habitat penuinsulae Indiae orientalis provincias Maisor et
Carnatic ad oram orientalem et in regionibus interioribus vicinis sitas.
ubi eam Thomson legit.

Deccriptio. Herba parva procumbens ramosissima glabra; rami
divaricati, 2—4" longi; internodia nuda, ad nodos paulo incrassata,
supra nodos canaliculata, vaginata 6—10'' longa; vaginae ramorum
inferiorum aphyllae, oblique truncatae, ore tenuissime ciliatae, ciliis deci-
duis calvae, laxae, 4'"' longae, 1!/,"' latae: reliquae foliiferae, breviores,

14

106

praeprimis post anthesin valde ampliatae, lateraliter ad basin fere fissae
et ad margines longiter ciliatae, fructus axillares amplectentes; omnes
tenues membranaceae, pallidae, glaberrimae, ore nudae. Folia linearia,
aut lineari-lanceolata, basi breviter angustata, apice acuminata, glabra
!/,—1" longa, 3/4—1'' lata; summa abbreviata. Flores 1—3 sessiles
axillares, conglomerati, internodii latere exsculpto arcte adpressi, folii sui
vagina amplexi, bracteati; bracteae 2 exsertae, tenues, lineari-lanceo-
latae, glabrae, nervo medio crassiusculo percursae, concavae, margine
apicem versus muricato - serrulatae, flore subbreviores; perigonium
externum glaberrimum tenerrimum diaphanum; foliola 3"' longa, ima
basi connata, lineari-linceolata concava, externa bina margine uti
bracteae ciliato-serrata, intimum integerrimum, persistentia, capsulam
dein apertam adhuc cingentia; internum (perig.) longe tubulosum,
limbo exserto, marcescens, per longum tempus persistens, dein deciduum ;
tubus limbum (ut videtur) 2—3-plo superans, angustus. rectus, strictus:
germinis extensione dein basi irregulariter trifidus et deciduus; limbus
ampliatus (rubens?) bilobus, lobis ovatis, acutis (?), mox marcescenti-
corrugatus et capitulum globosum minutum referens, antheras apicesque
flamentorum includens. Stamina 6 aequalia hypogyna; filamenta
filiformia flexuosa, longissima, intra tubum perigonii nuda, apicem versus
pilis tenuissimis intricatis albidis, antheras involventibus, ornata et circi-
nata, fere circa antheras effoetas convoluta; anthera2e oblongae, a dorso
et facie compressiusculae; connexivum. apicem versus latius, basi
tenue: loculi albidi lineari-oblongi, apice distantes, basi contigui. Ger-
men minutum [lineari-oblongum trigonum. apice truncatulum et pilis
brevibus albidis paucis munitum, 3-loculare: remmulae in loculis 2
superpositae: stylus filiformis flexuosus, apice acutus, truncatus (?);
stigma. . . Capsulae perigonii exteri foliolis persistentibus cinc-
tae eisque tertiam partem breviores, intra vaginam bullato-inflatam pisi-
formem receptae, globosae, apiculatae, 3-loculares, ad basin 3-valves;
valvae persistentes, patentes, linea mediana septum gerentes, apiculatae.
per longum tempus tali modo persistentes, dein a septo et nervo marginali
(capsulae sucturis) desilientes, bipartitae. ex apice septi pendulae,
postremo tantum deciduae, ita ut placentae 3 strictae erectae (cum septi
rudimento) persistant, e cujus apice nervi bini marginales valvarum
dependent. Semina in loculo quoque bina superposita, teretia oblonga.
subcubica, exsculpto-punetata, ubi sese tangunt, truncata, in termino
opposito operculo disciformi orbiculari laeviusculo, iu centro minute api-
culato. subnigrescenti obtecta, antice planiuscula et leviter carinata,
et ad angulum internum termini truncati inserta; albumen cor-
neum nigrescens; embryum albidum trochleare, basi lata infra oper-
culum embryale situm. spice centrum seminis versus spectans; testa
cru-ta-ea, fuscescens, punctis impressis notata aut exsculpta.

107

IH. 6lomeratae.
3. C. axillaris Schit.

Ephemerum malabaricum aquaticum et. c. Herm. Parad. 144.
— Commelina axillaris L. Brm. Ind. p. 17. — Cyanotis axillaris
Schlt. Syst. Veg. VII. 1154. 7; Knth. En. IV. 105. 9; Hsskl. plnt. Jav.
rar. 102, 45. j

Observ. Planta (uti jam in PiInt. Jav. rar. l. c. adnotavi) pro
statione varia valde mutabilis et forsan in eadem statione aetate aut
tempore diversis varium praebens adspectum; nam planta robusta erecta
dein decumbens evadit et ramos alius formae emittit, imoque in siccis
locis magis condensata robustior adparere videtur; sed formarum harum
transitiones in vivis accuratius sunt observandae et tum species haec
forsau dividenda aut varietates stabiles proponere licitum erit.

Habit. littora omnia et planities altiores peninsulae Indiae
orientalis ab Indo ad gangetiea affluvia, Zeyioniam, Javam, (in insulis
Sumatra et Bangka nondum reperta videtur) et alis forsan Archi-
pelagi indiej insulas, insulas Philippiuas, Chinam et Siam, inter lati-
tudinem borealem 259 et 89 meridionalem, inter 709 Occ. et 1259 Or.
Greenw. In Javae oecidentalis oryzetis (no 104) et hortis prope
Tikoya Bantam provinciae (no 1101) legit Zollinger; — in hortis
prope Bataviam legit Blume (hrb. reg. Lgd. Bat) jRumput tali
said Sundensium.

Descript. Kónigii (apud Wild. Spec. II. 20.14; Sehlt. S. V. VII. 1154.
1), pariter ac Linnaei (Cod. Rcht. 2288) Mnt. IL, uti Lamarkii (Encyclop.
II. 371. 5) secundum specimen Sonneratii confecta sat quadrant specimina
Zollingeriana, quae differunt autem a descriptione mea (Plnt. jav. l. c.)
hisce: Internodia in specim. repente nune 3^ longa sunt; rami nunc
4" alti, uberiores dichotome ramosi fastigiati; vaginae amplae 2— 4"
altae; folia linearia, summa lineari-lanceolata, canalieulato-conceava e
marginibus conniventibus, dein saepius plana; bracteae inaequales, in
ferior (primi floris) maxima, basi longiuscule et oblique attenuata, altero
margine recto altero convexo, indeque subfalcata, praeprimis basin versus
21/5" longa, 9/,"* lata; reliquae sensim decrescentes et basi minus attenuatae,

minusque faleato-curvatae; summa vix 1'/'^ longa, !/"' lata, magis con-
cava, subnavieularis, carinata, omnes basin versus tenuiores. apicem ver-
sus robustiores et exteriores passim ciliatae; praeter nervum medium
nervis valde debilibus, in summis magis robustis percursae. Flores
deflorati 6" longi; perigonii externi foliola primo ultra medium
in tubum 1'4'^ longum cohaerentia, basi angustum, supra basin infundi-
buliformem, tertia parte superiore libera, navicularia, lanceolata, acutis-
*sime acuminata, in carina passim ciliolata, conniventia, basin versus
14 *

108

longi! r att. nuata tenuissima, dein iuter se secedentia; perigonium
internum longe exsertum, post anthesin 6'' longum (absque limbum
jam corrugato-conglobatum). Antherae apice truncato-bilobae; connec-
tivum apicem versus dilatatum; loculi basi contigui, apice distantes.
Capsula styli basi persistenti apiculata, chartacea, glabriuscula, paulis
tantum pilis conspersa, excepto vertice dense hirto, dein apice, serius ad
basin versus loculicide 3-valvis; valvae in linea mediana extus sulcatae,
intus septiferae dein deciduae; septa margini interno rigidiori spermo-
phoro; apieulo capsulae 3-partito, laciniis profunde bifidis, valvas quoque
coronanti. Semina trigono-subteretia, fusco-nigra, utrinque truncata, ad
apicem insertioni oppositum operculo orbiculari apiculato nitido laevi,
cavitatem embryalem obtegenti munita, exsculpti-punctata, — Specimen
Blumeanum (Schlt. l. c. ad descript. Roxburgh) foliis ad 7" longis et
ad 4" latis imoque capsula breviter acuminata (forsan loco ,apiculata*?)
differt. — Specimina Wallichiana Cat. 8996. F. (hrb. Mrt.) multo
robustiora sunt et uberioribus descriptionis meae correspondent; folia
&" longa, 3—3'/'"' lata, sed adsunt quoque minora in eodem ramo;
numerus florum in quoque axilla major; capsulae apiculus subnudus pro-
ductior, laciniis tenuioribus. — Specimen in hrb. Lenormandii a Jen-
kins in Asssam lectum Nr.95. huic simile est; internodia 2'/,— 3'' longa,
folia lineari-lanceolata acuminatissima, 3—4" longa, i'"' lata, flores vix
ulli reperiendi. — Specimina Wallichiana Nr. 8996. F. in hrb. reg. ber.
multo minora sunt; — spec. Schomburgkii e Bangkok, Siam, no.
330 (hrb. reg. berol.) plane sp. Zollingeriana quadrat.

4. C. speciosa Hsskl.

Observatio. Tradescantia nodiflora Lam. (Enc. IL. 371. 6;
Schlt. S. V. VIL 1157. 6. Obs.) differre videtur caule geuiculato (nec
flexuoso uti Schlt.l. c. habet, sed: ,fléchie en zig-zag à chaque articulation*
Lam. l. c.) foliisque vix longitudine vaginae suae; — T. speciosa
Thnb. (Lam. Enc. II. 372. 9; Schlt. l. c 1157. 6.) e Diagnosi Linnaei
filii differt: foliis oppositis ensiformibus, basi connatis, floribus perigonio
interno triphyllo, stylo barbato (cf. Knth. En. IV. 106 **); forsan haec
descriptio autem minus correcta habenda! Inter omnia specimina capensia
ne unum foliis oppositis reperiendum est et differentia haec verosimiliter
lapsu calami tantum orta est. Si uti Willdenovius jamjam monuit,
utramque speciem uniendam habemus, novum a Willdenovio propositum
nomen specificum adoptare mequimus, sed antiquius Thunbergianum
Lamarkiano anteponere coacti sumus. Indeque nec C. nodiflora nec C.
formosa sed C. speciosa species haec nuncupanda est,

Descriptioni Kunthiano (Enum. IV. 106. 10 secundum specimen
Krebsianum (hrb. Kunthii in hrb. reg. berol.), quod et in hrb.Schlechten-
dalii vidi, sequentia addenda habeo: Radices fibrosae flexuosae longiusculaes

109

1—2" longae, p:erumque sinipiices plerumque apice in tuber ovato-ohlongum,
2/4 crassum, 6^ loneum. truncatum. plerumque effodiendo in solo relictum
transeuntes. Caulis brevis, intra vaginas foliorum basalium rosulatorum
bulboso sese cingentes reconditus; rami dein ad basin bulbi hujus pro-
gredientes erecti (simplices Knth. l|. c.) 4—6" alti, (haud glabri sed)
albido-sericeo-lanati, vix prostremo glabrati,lanugine magis arachnoidea;
internodia tenuia, 9—15"' longa, Folia (ut dicunt) radicalia rosu-
lata, vaginis amplis sese involucrantibus, bulbum quasi referentibus,
3—4'" crassum, 7—9/^ longis, tenuibus membranaceis nitidulis, pilis tenui-
bus singulis hine inde conspersis suffulta, patentia linearia, canaliculata
complicata, apice recurva, 15—16/^ longa, 1!" vix latitudine excedentia,
rigidiuscula, supra plana, subtus pilis longis albidis adpressis subvillosa,
dein magis elabrata; ramea inferiora lineari-lanceolata aut e basi
amplexie»uli latiuscula, 2^^ lata, apicem versus attenuata, 12—6^' longa,
vaginis parvis laxiuseulis 6—2'^ longis, 2—1'^ latis densissime albido-
sericeis, inferioribus dein glabratis suffulta: superiora tantum lanceo-
lata acuminata patentia, apice subrecurva, 6—4 longa; omuia subtus
sericeo-lanata, albida, supra dein glabriuscula; (adsunt specimina tota
glabrata, nec plane pilis privata, praeprimis in vaginis et internodiis
superioribus); summa floralia sensim breviora, cum vaina confluentia,
spicas suas paulo superantia. Spicae abbreviatae fasciculatae axillares
et terminales, sessiles, basi folii floralis sui adnatae, haud compressae,
nee imbricatae, 5—11-florae: bracteae concavae, lanceolatae, basi
tenuiores, apice rigide apiculatae, 3-nerviae, nervis binis intramarginali-
bus basi a intermedio longe distantibus, pilis longis tenerrimis ciliatae,
apice vix pilosulae. Perigonium externum basi gamophyllum, trigo-
num, extus pilis longis tenuissimis albido-fleccosum, 3"' longum, persi-
stens, connivens, interno marcescenti adpressum eoque longius (capsulae
desunt); laciniae bracteis conformes, nec tam longiter apiculatae:
internum (perig.) grande gamophyllum, e basi tubulosa campanulatum,
(siceando albescens, lilacinum, in vivo) violaceum (?), 4'^^ altum, 3(— 4)"
latum, nervis furcatis, ad marginem usque percurrentibus; limbus tri-
lobus, lobis subrotundo-ovatis acutis (nec obtusis Kuth.) Stamina cf.
Knoth.; filamenta filiformia, flexuosa ad medium, unde dein pilis longis
moniliformibus fuscescentibus dein (siecando) albescentibus dense bar-
bata, sub apice fusiformi-incrassata, apice ipso attenuato acuta; anthe-
rarum loculi superne connexivo basi augusto, apice dilatato scjuncti,
Stylus filamentis conformis, nec barbatus et apice cylindrico inerassatus,
sumno apice autem paulo attenuatus truncatus papillosus, flavescens cavus.
Capsulae . . . (desiderantur).

Habitat. Vidi in hrb. reg. berolinensi (Kunthiano), Schlech-
tendalii, utrumque specimen a Krebsio in promontorio bonae
spei lectum, pariter a J. F. Drége in planitie calcosa altitudine 1000'

110

haud attingente inter Kuga et Zondagrivier mense Decbr. (Flora
(B. Z.) Beigab. 1843. p. 13!. 25) lectum est, uti altitudine haud 500'
s. m. in planitie Samtees et ad pedem montium Zuure mense Octbr.
(l. e. 4133. 8); in altioribus locis idem peregrinator hanc legit inter Schiloh
et montem Windvogcel in planitie graminosa 3- 1000' alta mense
Novbr. (l. c. p. 46, 13); in vallibus umbrosis petrosis ad flumen Omsam-
wubo,haud 1000' elatis, mense Februario (l. e. p. 150. 55), prope Portum
natalensem mense Aprili, (l. e. p. 160. 39); — in hrb. imp. Vindobon.
et Lenormandi vidi specimen a Drége lectum 8781*.

Forma 244jor a viris Ecklon ct Zeyher prope Uitenhage,
Zwartekops rivier ad Villam Paul Mare lecta (in hrb. revio berol.,
imp. Vindobon et comitis Franqueville), ctiam e Drége lecta (sub
no 8781" et * in hrb. reg. berol,, Schlechtendalii et Lenormandi) a supra
descripta praeprimis habitu robustiori et spicis multifloris differt et notis
sequentibus minoris momenti: Radices fibrosae 2!'4" longae; folia
radicalia 2—4^ longa, magis erecta, pilis praeprimis basin versus lon»is
densis albido-ciliata et subtus tecta; rami adscendenti-erecti, 1^ vix
breviores; internodia 1'/A4—3^" longa, 1— 1'/," crassa et vaginae magis
dense cano-lanata; spicae in axillis inferioribus haud magis compla-
natae, hisce exceptis omnes floribus copiosioribns compositae; bracteae
pro parte (externae . àámae) planae dimidiato-ovatae acutae, margine
superiori (interiori) tenuiori, 3"' longae, 1/' latae, nervis & percursae;
perigonii interni limbus profundius incisus; laciniae minus rotundatae,
acutae, fere acuminatae; stylus apice supra partem inerassatam magis
aíttenuatus.

5. C. foecunda hrb. De C.

Synon. Commelina foecunda Hechst. hrb. W. Schimper abyss
459 (una cum specimine C. abyssinicae A.Rich. in jugo Samen ultra
5000' alto Abyssiniae in solo argilloso, bulbis adhaerenti adhue, a W.
Schimper lecta) in hrb. De Candollei et comitis Franqueville. — Toto
habitu a C. abyssinica distincta est.

Diagnosis. Tuberosa procumbens villosa, foliis oblongo-lanceolatis
acuminatis s. ovato-oblongis acutis, basi amplexicaulibus; floribus axil-
laribus glomeratis, pedicellatis, magnis; stylo imberbi.

Observatio C. tuberosa Schit. (Knth. En. IV. 105. 6) differt :

foliis angustioribus ct floribus spicatis; — OC. axillaris Schlt. (Knth.
l. e. 105. 9): toliis linearibus glabris, caule repente ad latus unum pube-
rulo; — C. nodiflora Knth. (l. c. 106. 10): caule erecto, glabro, linea

puberula notato, foliis lanceolatis, floribus spicato-conglomeratis, bracteis
e basi lata lanceolatis ciliatis; — 0O.? cucullata Kuth. (l. c. 107. 11):

111

floribus sessilibus, vagina cucullata, filamentis imberbibus, caule simplici,
foliis brevioribus.

Descriptio. Herba tuberosa humilis, procumbens, villosa, ra-
mosa; tubera iis C. an byssinicae conformia tunicata, 4—6'^ diametro,
caules 2—3 emittentia debiles, basi procumbentes, geniculatos, ad geni-
eula haud radicantes, dichotome ramosos, apice erectos; internodia
1—2" longa, siccando angulata, patentim hirsuta; vaginae pro ratione
internodiorum et foliorum breves amplae, membranaceae, 3—4'^ altae,
11/,—9"' latae, pilis longis hirsutae, praeprimis in antiea linea densis
notatae, ore oblique truncatae; superiores antice plerumque fissae.
Folia infima ramorum juvenilium haud evolutorum angusta graminea,
linearia, basi longe attenuata, 2" longa, 2^ lata; evolutorum infima et
summa minora, intermedia maxima, e basi latiuseula subamplexicaulia,
oblongo-lanceolata acuminata, nervosa, 2—2!/" longa. 4—4!'/"' lata.
plana, patentia. reliqua ovato-oblonega aut lanceolata, 1!/,"—9'^4 longa,
4—4!/," lata. supra glabra, subtus et margine pilis longiuseulis tenuibus
obsessa. [Inflorescentia axillaris, vix e vaginis exserta, pauciflora
(3—5-); bracteae parvae tenues membranaceae, hyalinae, ad basin
florum, lineari-lanceolatae. aecuminatae, extus pilis longis obsitae, floribus
multo breviores; flores pedicellati succedanei; alabastra juvenilia
sessilia; perigonium externum 3-phyllum t e, extus hirsutum,
praeprimis apicem versus; foliola lineari-lanceolav.. acuminata concava,
uervo medio robustiori subcarinata, conniventia. persistentia, interno
perigonio dimidio breviora, quanr capsulae plus duplo longiora eisque
arcte adpressa, 3^" longa: internum gamophyllum, amplum, campanu-
latum, lilacinum, marcescens, persistens; limbus 3-lobus, dein marcescens
in globulum corrugatus. Stamina 6 hypogyna, aequalia exserta; fila-
menta filiformia flexuosa, basi albida, apicem versus azurea, dein albe-
scentia et pilis articulatis dense barbata, supra pilos paulo inerassata
fusiformia, altius subaequaliter apicem versus attenuata; antherae
flavae lineari-obovatae, apice truncato-emarginatae; connexivum apice
latius, basi angustum indeque loculi basi contigui, apice distantes,
lineares, per totam longitudinem rima dehiscentes. Germen minutum,
pilis strictis albidis totum obtectum, hirsutissimum. Stylus flexuosus,
albido-flavescens, imberbis, infra apicem leviter inerassatus, supra intu-
mescentiam obovato-oblongam teres, apice truncatus, papillosus, stigma-
tosus, Fructus capsularis, perigonii foliolis conniventibus carinato-con-
cavis eo ipso plus duplo longioribus adpressis cinctus, ovatus, apiculatus,
vertice hirtus, obsolete trigonus, 3-sulcatus, 3-locularis, 3-valvis;
valvae in linea mediana intus septiferae, totae dehiscentes. Semina
in loculo quoque bina superposita, í(ricona. utrinque truncata, altero
termino, ubi sese haud tangunt. operculo apieulato embryum obteventi
coronata, badia, ad latera corrugato-sulcata. 3

112

IV. Hiantes.
6. C. hirtella M iq.

Miq. plut. (Hohenack.) leg. Metz (130) 1847 in Indiae orientalis
provincia Canara; cf. Flora (B. Z.) 1849, 303; Bot. Ztg. a Mohl et Schlcht.
VII. (1849) 495.

Diaguosis. Pumila, tota hirtella, erecta simplex aut ramis paucis
horizontalibus; foliis ovato-oblongis s. ovato-lanceolatis s. ovatis acutis,
rarius hnearibus; inflorescentia pedunculata terminali aut ad folium
suminum axillari, folio florali parvo suffulta, cristata; bracteis semiorbicu-
laribus ovatis acutis, basi deorsum subobliquis; staminibus perigonio in-
terno deciduo longioribus; capsula perigonii externi foliolis paulo breviori,
semitrivalvi; seminibus laevibus nec scrobiculatis.

Habitat in campis prope urbem Mangalor Canarae provinciae,
peninsulae Indiae orientalis, ad litora occidentalia sitam, ubi post tempus
pluviosum flores profert; vid. sicc, in herb. imp. Vindobon., Schlechtendalii,
Steudelii (nune comitis Franquevillei), Buchingeri.

Observatio. Habitu aliquot 2ccedit ad C. cristatam Schit. v.
nanam Hsskl. sed primo adspectu distinguenda: foliis floralibus brevio-
ribus, folis, caule et inflorescentia hirtellis, bracteis haud falcatis,
alisque signis praeprimis fructus. — C. papilionacea Schlt. (S. V:
VIL, 451, ?; Knth. En. IV. 104, 2; Wight. Icon. 2089, sinistra) differt
foliis lineari-lanceolatis, involucris 3-phyllis, ramis radicantibus, folio
Horali reliquis simillimo et citato Burmanni (Fl. Iud. 17, tb. 7, fig. 1)
toto coelo diverso. — Au C. Burmanniana Weypht. Ic. 2089, 2 huc
referenda (— Commelina cristata Burm. Fl. Ind. 18, tb. 7, fiv. 4)?
oppouunt in diagnosi: caulis repens, folia obtusa villosa, bracteae falcatae,
stigma- subcapitatum, capsulae septa à columna centrali soluta; — prae-
terea in icone folia inferiora nimis elongata et angustata et germen nu-
dum. — Burmanni descriptio l. c. minus brevis et icon inacurata atta-
men cum nostris speciminibus aliquot conveniunt.

Descriptio. Herbae pusillae, nunc simplices erectae, 1—2!/,", aut
4—6^" altae (etsi floriferae), nunc a basi ramosae; rami horizontaliter
patentes, procumbentes, nec repentes. plerumque quam caulis centralis
breviores, nunc hoc abbreviato longiores; internodia nunc valde abbre-
viata, vix 1'^ longa, tenuia, nunc -- elongata, robustiora, 1^ nunc longa,
pilis albidis longis patentibus deinu retrorsis praeprimis apicem versus
hirtella, nunc et in specie elongsta basin versus glabrata; vaginae nunc
inferiores ramorura aphyllae, laxae, pallidae, pilis consimilibus hirtellae,
oblique truncatae, ore ciliatae. Folia sessilia, inferiora longiora, au-
gustiora, patentia, lineari-oblonga aut lanceolata, obtusiuscula, nunc acuta;
maxima vix 15'^ excedentia, 3^"' lata; superiora et ramea ovato-ob-
longa s. lanceolata; imoque ovata aut imo linearia, acuta, multo minora,

113

9— 6—4!'/'" longa, 3—1'/," lata; juvenilia utrinque quaeprimis autem
subtus pilis longiusculis conspersa indeque hirtella, dein - glabrata,
praeprimis in pagina superiore et minute exsculpte-punctulata, margine
ciliolata. Inflorescentia congesto-spicata, cristata, terminalis et in
axilla summa hine inde axillaris, semper pro ratione plantulae longe
pedunculata, axillaris autem plerumque dimidio et magis brevior, cum
pedunculo tenui, 6—18^' longo, dense hirtella, apice lateraliter circinatim
reflexa et tota folio florali complicato brevi evaginato, amplexicauli, acuto,
ipsa spica vix longiori, evolutiori spicae opposito suscepta, tota maxima
4"' ata, 2!'/'" alta, bracteosa; bracteae 6 — 10 bifariae, imbricatim
dispositae, flores obtegentes, eosque pro plurima parte occultantes, sat
magnae, cum folio florali longiter ciliatae et in ipsa facie externa hir-
tellae, orbiculari-ovatae, basi deorsum (versus folium florale) oblique
attenuatae, altero latere rectiuseulo, altero semiorbiculari, 3'" longae,
1'/"' Jatae, apicem spicae versus minores, omnes basi tenuiores, facie
interna glaberrimae. Flores solitarii (nec gemini), pedicello brevissimo
suffulti, basi pilis albidis longis densis villoso-cincti, vix 2'^ longiores.
Perigoniumexternum extus pilis longis hirsutum, tenue membranaceum,
3-partitum; foliola basi in tubum brevissimum obconicum connata, sinu
obtuso, lineari-lanceolata aeuminata, concava, nervo medio crassiori per-
cursa, in nervo praeprimis pilis longis basi era:ssiusculis articulatis, supra
basin inarticulatis rigidiuseulis munita, persistentia, vegeta, primo con-
niventia, capsulae adpressa eaque paulo longiora, dein hujus incremento
paulo divergentia; internum externo dimidiam partem fere majus, coe-
ruleum, infundibuliformi-campanulatum , marcescens in corpus terctius-
sculum aut subglobosum corrugatum, basi dein eircumsceissum, deciduum
una eum staminibus inclusis, basi obsolete et irregulariter trifidum; lim-
bus trilobus; lobi ovato-semirotundi acuti patentes. Stamina 6 aequalia,
hypogyna, perigonio interno longius; filamenta flavescentia tenuia, fili-
formia, subcomplanata, flexuosa, apicem versus tenuiora, infra apicem
pilis longissimis candidis moniliformi-catenulatis, (post anthesin?) intricatis
dense barbata; antherae albido-lilacinae, oblongae, supra basin dorso
insertae, introrsae, apice truncatae et leviter emarginatae; connexivum
basi angustum, apicem versus dilatatum lilaeinum ; loculi-lineari-oblongi,
apice acutati, basi obtusi, ad marginem connexivi adnati, basi contigui,
apice distantes, albidi, per totam longitudinem rima dehiscentes; polleu
albidum oblongum. Germen obovato-oblongum, minutum, apice pilis
albidis, strictis, erectis obtectum, 3-loculare; gemmulae in loculis binae
superpositae; stylus vertici germinis insertus filiformis, strictus, glaber,
tenuis, flavescens, quam filamenta brevior, ultra medium in semicirculo
curvatus, ita ut apex tenuis truncatus germinis verticem versus spectet,
indeque stylus totus (an post anthesin tantum?) hamatus. Capsula tri-
gono-ovata, perigonii externi foliolis acutissimis paulo superata, leviter

15

114

trisulea, ad suturas minute pilosula, caeterum glabra, semi-trivalvis;
valvae linea mediana extus sulcatae, intus septiferae, ad basin fere de-
hiscentes, membranaceae; septa ad medium tantum separata, basi ad
medium connata remanentia. Semina in loculo quoque bina superposita,
nitidula, ubi sese tangunt truncata, ad terminum oppositum operculo
apiculato cavitatis embryalis munita, caeterum teretiuscula, antice (in
pagina interiori) obsolete carinata, ad terminum truucatum angulo interno
septi adfixa.

7. C. concanensis Hasskl,

Diagnosis. Herbae erectae foliosae, caule linea alternanti puberula
notato et pilis sparsis glandula rubra sustentis consperso; vaginis linea
antica et ad insertionem pilosis, caeterum glabris, amplis; foliis e basi
atiuscula amplexicauli lanceolatis acutis summis et infimis (radicalibus?)
lineari-lanceolatis, pilis rigidis ciliatis et hinc inde conspersis; spicis pe-
dunculatis terminalibns aut ad axillas 2—3 summas geminis, horizontaliter
expansis hirsutis, bracteis subfalcato-ovatis, longiter et rigide ciliatis.

Habitat littora occidentalia peninsulae Indiae orientalis, Ma-
labariae, Concan etc, ubi legerunt hane Stocks, Law etc.: ,Cyano-
tis 9^ Hook. f. et Thms. hrb. ex parte (herb. reg. berol.)

Observatio. A C. Stocksii Hsskl. foliorum forma et pedunculo-
rum spicarumque hirsutie longe distat.

Descriptio. Herbae erectae strictae (specimen incompletum e
partibus 2 e6 folium solitarium constans); internodia longa, teretia, 4"
longa, '/'' crassa, e vaginae linea antica linea dense albido-pilosa no-
tata, apice infra vaginae insertionem pilis longis retrorsis et caeterum
hinc inde pilis talibus, omnibus glandula atropurpurea sustentis conspersa,
uti vaginae amplae 9'^ longae, 3'/,"' latae, lineae anticae pilosae, pilis
ereeto-patentibus caeterumque glabriusculae exceptis pilis solitariis jam
descriptis et copiosioribus ad basin dorsi; superiores valde abbreviatae
et saepe in linea antica fissae, indeque uti basis foliorum rigido-ciliatae.
Folia ex ore vaginarum transeuntia amplexicaulia, e basi 7^' lata lan-
ceolata, apicem versus attenuata, acuta, 3^" longa; summa lineari-lanceo-
lata, 3^ longa, 2^'lata, [unum sejunctum (an radicale? uti dicunt) lineari-
ensiforme, vix completum 5" longum, 3'/,"' latum, canalieulato-connivens,
acuminatum]; omnia margine hirsuto-ciliata et subtus pilis rigidis paten-
tibus. conspersa, hisce dein deciduis glabrata. Inflorescentia ad apicem
caulis racemosa spicata; spicae ad apicem pedunculorum axillarium ge-
minorum aut pedunculi terminalis folio brevi florali suffultae, horizontaliter
expansae, a latere utroque compressae, hirsutae, 6—9'/^ latae, 3—4"' altae;
peduneculi folio suo breviores, solitarii aut plerumque gemini, alter ere-
ctus, alter patens, subaequilongi, apice paulo incrassati, superiores sensim

115

breviores, infimi ultra-pollicares. antice linea densa patentim-hirsuta no-
tati et caeterum pilis rigidis conspersi; folia summa e basi lata vaginali
apicem versus acutata, 16—9'^ longa, 2^' lata, acutissima, patentia; flo-
ralia ad basin spieae patentia ejusque axi inferne adnata, e basi ovata
amplexicauli acuminata, 6'' longa, 4!'/"' lata, concava, ciliata et extus
(dorso) pilis jam descriptis glandula atropurpurea suffultis hirsuta, intus
(supra) glabra; bracteae per pariae 3—-7 distiche dispositae, sibi adpressae,
inter se flores occultantes, subfaleatae, exteriores inferiores ovato-lanceo-
latae, summae lineari-lanceolatae acutissimae, basi oblique insertae, altero
latere convexo, altero subrecto tenuiore, pilis longis albidis rigidis ciliatae,
4—2!/,"' longae, 2—1'^ latae, 3-nerviae, pilis singulis longis hinc inde con-
spersae. Flores totidem ac bracteae, subsessiles; perigonium extermum
in alabastro trigono-pyriforme, apice acutum, hirsutum praeeipue basin
et apicem versus, 2'/," longum, medio 19/,"' crassum; dein ad basin fere
3-partitum, viridi-flavescens, persistens, capsula dimidia longius eique
adpressum; foliola lineari-lanceolata, membranacea, concava, 3^ longa,
1!/," lata, fructifera 4'" longa, planiuscula; internum gamophyllum hya-
linum albidum (?), lineis catenulatis purpureis longitudinalibus inter nervos
tenuissimos conspicuos furcatos, dein cum staminibus deciduum, basi tu-
bulosum; limbus 3-lobus; laciniae e basi ovata lanceolatae acutae,
dein marcescenti-inflexae et corrugatae, stamina stylumque amplectentes
et capitulum densum tubo brevius conformantes. Stamina 6, hypogyna,
aequalia; filamenta filiformia flexuosa, ultra medium fasciculo denso
pilorum articulatorum albidorum longorum, reliquam filamentorum partem
involuerantium obsessa, supra hunc subito bulboso-incrassata (cf. Wight.
Ic. 1087, sinistr. C. scarmentosa) et apicem versus conico-attenuata,
apice ipso acutissimo, flava; antherae lineari-oblongae, apice paulo
latiores, flavae, supra basin insertae, a facie dorsoque leviter compressae;
connexivum basi angustum, apice dilatatum, leviter emarginatum;
loculi ejus margini adnati, apice distantes, basi contigui, per totam lon-
gitudinem rima dehiscentes, effoeti albidi; pollen ovale flavescens.
Germen minutum obovatum, dense pilis albidis erectis, apice conniven-
tibus, comam conformantibus munitum, 3-loculare; gemmulae in loculis
superpositae geminae; stylus filamentis conformis, supra partem incras-
satam acutissime subulatus, truncatus; stigma minutum. Capsula peri-
gonii externi foliolorum tertiam partem brevior, subgloboso-trigona, 2!/,'
alta, 1!/," lata, fusca membranacea, nitidula, hirtula, praeprimis apicem
versus, 3-locularis, 3-valvis: valvae medio septiferae, ad dimidium dis-
solutae; loculi 2-spermi, Semina bina superposita, alterum pendulum,
alterum erectum, in termino insertioni averso operculum embryale orbi-
culatum gerentia, — immatura caesia, in revoluta.

15 *

116
f. Hügelii Hsskl.

Diagnosis. Internodiis linea pilosa densius lanata (ad 2'^ crassis);
foliis anguste, lanceolatis (3'/" longis, 8^' latis) acutis, utrinque glabris,
hirsutulo-ciliatis, summis oblongo-lanceolatis acutis (19/," longis, 6" latis);
bracteis minus falcatis, ovatis, acutis, apicem versus purjpurascentibus,
densissime luteo-ciliatis; pedunculis hirsutioribus.

Habitat. ,Nr. 1649. Asia. Basser. Hügel^ in sched, herb, imper.

Vindobon.

V. Dillabentes.
8. C. parasitica Hchst. in sched.

Diagnosis. Herba parasitica humilis erecta, hirsutula, vaginis am-
plis oblique truncatis, ore ciliatis; foliis paucis amplexicaulibus, cordato-
ovatis acuminatis concaviusculis glabriusculis; inflorescentia axillari aut
terminali, breviter pedunculata spicata oligantha, folio florali suffulta hir-
sutulo, e basi lata subito subulato; bracteis polymorphis ob!ique insertis,
summis multo minoribus; floribus magnis subsessilibus, perigonio externo
tenuissimo pilosulo; interno infundibuliformi-campanulato, limbi lobis sub-
rotundo-ovatis; filamentis et stylo infra apicem fusiformi-incrassatis, bar-
batis; capsula parva quam perigonium externum persistens breviori, tri-
gono-ovata nitidula, apice pilis albidis comosa; 3-valvi.

Habitat Abyssiniae Chaéne du Semen (an planities alpina
9—1000^ alta: Samen?), ubi anuo 1852 legit W. Schimper (hrb. itin. Il.
Abyss. Schimp. 506 (hrb. imp. Vindobon., DeCandollei, Buchin-
geri, comitis Franquevillei, Lenormandi.)

Descriptio. Herbae alpinae parasiticae e bulbo Trichonematis
(? e verbis Schimperi) progredientes, erectae, subsimplices, humiles,
1 —2" altae, paucifoliatae, compactae, hirsutulae; radices fibrosae, tenues, '
patentes, ramosae, supra bulbum Trichonematis dein expansae. Cau-
lis basi saepe valde debilis (internodium inferius) et supra nodum primum
tantum robustus, nunc plane intra foliorum vaginas reconditus, in altioribus
denudatus, undique pilis patentibus longiusculis hirsutus, in linea antica
autem e sutura vaginae superioris alternanti et decurrenti dense albido-
barbatus, dein linea hae excepta glabriusculus; internodia plerumque
tantum 2—3, siecando suicata, !/—1" longa; vaginae amplae, primo
rubenti-coloratae, dein albidae, in speciminibus humilioribus sese ad
medium obtegentes; in elatioribus distantes, pilis longis patentibus albido-
flavescentibus hirsutae, 2!/,"— 3' longae, 1!/,—2'^ latae, ore oblique trun-
catae, ciliatae, in folium transeuntes. Folia caulina 2—3 patentia, am-
plexicaulia, e basi latiuseula cordato-ovata, acuminata, nunc acuminatis-
sima, 6—10^' longa, supra basin 4^'lata, plerumque marginibus conniven-
tibus canalieulata, ad margines pilis tenuissimis longis distantibus ciliata,

117

caeterum glabra, subtus tautum hinc inde pilis singulis conspersa, rigi-
diuscula, laete viridia, basi margineque (in siccis) colore rubenti tincta ;
summa floralia vix distincta nisi minora et minus longiter acuminata.
Inflorescentia ad folium intermedium axillaris, breviter pedunculata et
folio summo suffulta; terminalis e spicis paucifloris breviter pedunculatis
conglomeratis, simul sumtis unam magnam fingentibus congesta, indeque
9 —18'^" lata, 4—9'' alia, bracteata, foliis floralibus suffulta, floribus coe-
"uleis grandibus dense obtecta; (in unico specimine herbarii Lenormandi
inflorescentia compacta in umbellam 5-radiatam soluta evadit, cujus radii
2 ultra pollicem longi, reliqui plus dimidio breviores, sed inaequilongi,
sunt; — tota planta haecce est 3" alta). Spicae singulae 3—5— 7-florae,
foliis floralibus nune valde diminutis suffultae; folia haec floralia nunc
supra basin amplam eoncavam, extus pilis longiusculis hirsutulam, vix
dimidiam vaginam lonea et subito in acumen subuliforme breve transeun-
tia, nune inferiorum spicarum majora ovato-subrotunda acuta, plus minus
explanata, folio florali totam inflorescentiam compositam sustinenti semper
multo minora; bracteae valde diversiformes, oblique insertae, per paria
distiche oppositae, tot quot flores, nunc leviter, nunc vix falcatae; infimae
maximae ad medium usque lato-lineares, supra medium subfalcato-acu-
minatae, 5"' longae, 2^' basi vix latae; superiores sensim multo angu-
stiores, vix breviores, virides, versus marginem crassiorem nunc rubentes
et pilis longis ciliatae, caeterum glabriusculae. Flores magni subsessiles,
bracteis utrinque obtecti (nec sub anthesi occulti); pedicelli tenuissimi;
brevissimi. Perigonium externum tenuissiimum hyalinum, extus hinc
inde pilis singulis longis tenuissimis conspersum; foliola 3, ima basi
connata, caeterum ampla, ovali-elliptica, apicem versus paulo rigidiora,
ibique colore rubenti suffusa, apiculata, concaviuscula, sub anthesi 3'^
longa, 1!/,—2"' lata, persistentia, quam capsula tertiam partem longiora,
et tum magis concava; internum corollaam quasi monopetalam referens
amplam coeruleam, subviolaceam, '" altam et ad limbum fere latam, e
tubo brevi albido mox infundibuliformi-campanulatam, limbo 3-lobo; Jobi
subrotundo-oyati, acutiuseuli, nervis tenuissimis, ad marginem percurren-
tibus, fureatis percursi; perig. int. totum post anthesin corrugato-marce-
scens, limbo cum staminibus capitulum tubo angusto suffultum formans,
tubo basi ampliori et dein cireumscisso deciduum. Stamina 6 aequalia,
exserta, hypogyna; filamenta tenuia, filiformia, flexuosa, coerulea, basi
albida, ad medium usque et ultra glabra, supra medium pilis monilifor-
mibus (in sieco albidis) longis penicillatim obsessa, apicem versus fusifor-
mi-inerassata, apice ipso subulato; antherae biloculares albidae, emar-
ginatae; loculi lineari-oblongi, rectiusculi, apice distantes e connexivo
apice latiori, basi contigui, per totam longitudinem rima dehiscentes,
albidi; pollen flavum copiosum, ovale, eadem magnitudine ac articuli pilosum
filamentorum. Germen minutum, oblongum, trigonum, acutiusculum, apice

118

pilis strictis erectis conniventibus comosum,triloculare; yemmulae in loculis
binae superpositae; stylus cum filamentis conformis et pariter pilis mo-
niliformibus obsessus, infra apicem teretem fusiformi-incrassatus; stigma
truncatum, minutum. Capsula quam folia perigonii externi persistentia
tertiam partem brevior, pro ratione floris parva, membranacea, trigono-
ovata, suturis inerassatis prominulis, nitidula, apicem versus pilosula et
vertice ipso comosa, trilocularis, 3-valvis; valvae in linea mediana extus
leviter suleatae, intus septiferae. Semina in loculis bina superposita (haud
plane matura) congeneribus conformia.

9. C. Stocksii Hasskl.

Diagnosis. Caule erecto felioso simplici glabro, linea puberula
alternanti, vaginis amplis glabris, antice linea pilosa; foliis obovato-
oblongis acutis, basi amplexicaulibus, margine minute sed dense ciliatis ;
spicis pedunculatis terminalibus et axillaribus 2—3-nis, evolutis circinatim
revolutis, co-floris, multibracteatis; bracteis dimidiato-obovatis subfalcatis
acutis, longiter distanterque ciliatis; foliolis perigonii externi dense et
longiter pilosis et ciliatis, persistentibus, capsula duplici longioribus, basi
vix connatis, interioribus albidis rubro-striatis (?); staminum pilis bicolo-
ribus, dein albidis; stylo infra apicem incrassato, piloso, apice ipso nudo;
capsula ad basin dein 3-valvi, subgloboso-trigona; seminibus longitudi-
naliter rugulosis.

Habitat littora occidentalia peninsulae Indiae orientalis, ubi
e Malabar, Concan etc. legerunt Stocks, Law etc., unde in herb. Hook. f.
et Thoms. sub nomine ,Cyanotis no. 9* reperienda species, sed partim
tantum no. 9 huc pertinet (vidi in herb. reg. berolin.) cf. C. concanen-

sis Hsskl.

Descriptio. Herba erecta aut basi subadscendens, 10^ alta, stricta,
simplex; internodia baseos brevia, vaginis tota tecta, 3 superiora sen-
sim longiora vaginasque duplo aut pluries superantia, 1!/,—2" longa.
teretia, glabra, linea alternanti e sutura (parte antica) vaginae decurrent!
dense pilosula subvillosa notata; vaginae amplae pallidae glabrae, linea
antica villosa notatae apiceque ciliatae, oblique in folia transeuntes, inter-
mediae maximae 6—.-9" longae, 1!/," latae, superiores et inferiores multo
minores, summae dein in folia floralia transeuntes. Folia rigidiuscula (in viv.
carnosa ?), patentia, basi oblique e vaginis enata, amplexicaulia, obovato-
oblonga acuta, 1'/, —3/," longa, infra apicem 6—7'" lata, utrinque glaberrima,
margine minute sed dense ciliata; summa basi e vagina dein antice fissa
et leviter ciliata cordato-lanceolata; floraiia inflorescentiam sustinentia,
1—8'' longa, quam basis spicae longiora, tota spica autem breviora. Pedun-
culi ex axillis foliorum 2 summorum gemini, aut terminales solitarii; gemi-
norum alter longior. 6—5'^ longus, alter vix 3'" excedens, antice dense

119

villosi, caeterum glabri, erecti, apice subnutantes; aut axillaris alter major
patens, alter erectus. Spivae cristatae bracteatae, a latere utroque com-
pressae, circinatim revolutac, apice suo basin tangente, co-florae, transverse
l^ fere latae, 4^ altae, folio florali suffultae; bracteae dense imbricatae,
per 5—13 paria distiche insertae, flores et dein fructus plane obtegentes
et occultantes, dimidiato-obovatae subfalcatae, altero latere subrecto,
altero convexo, acutissimae, margine pilis longis albidis distantibus cilia-
tae, caeterum glabrae, basi oblique insertae et tenuiores, 4'" longae, supra
basin 3'' ferae latae, apicem spicae versus sensim minores. Flores
totidem ac bracteae, gemini juxtapositi, a bracteis obtecti et inter eas
occulti; perigonium externum tenue persistens, quam capsula duplo
majus; foliola ima basi vix connata angusta lanceolata, nervo medio
erassiuseulo percursa, margine et dorso praeprimis in nervo medio pilis
longis rigidis obsessa, primo vix 1!/," longiora, conniventia, dein capsulae
evolutione apice paulo distantia, 3"' longa, margine praeprimis basin
versus tenuiora; internum tubulosum (vix exsertum ?), dein basi cireum-
seissum. deciduum unà cum staminibus intra limbum corrugatum ample-
xis capitulum densum formantem; tubus brevis amplus, in alabastro
subnullus, post anthesin germinis evolutione irregulariter basi fissus; lim-
bus amplus, in alabastro triponus, obovatus acutus, valvatus, albidus,
diaphanus, longitudinaliter rubro-lineatus, juxta nervos furcatos ad mar-
gines flabellatim percurrentes, paulo intensius quam laciniae coloratus,
3 lobus; lobi in alabastro elliptici, sub anthesi ovati acuti, patentes (?),
post anthesin inflexi corrugati. Stamina 6 aequalia exserta; filamenta
filiformia, flexuosa, ad medium et ultra nuda, supra medium dense pilis
moniliformibus articulatis longis, articulis primo globosis coloratis, mox
ovalibus albidis, dein totis candidis obsessa, ibique paulo incrassata, apice
acutissimo; antherae supra basin dorso affixae, flavae, lineari-oblongae,
i faeie utraque compressiusculae; connexivum basi angustum, apice
dilatatum, albidum; loculi lineares, apice distantes, basi contigui, per
totam longitudinem rima dehiscentes; pollen luteum ovale. Germen
parvum, obovatum, trigonum, acutiusculum, ad angulos et praecipue ver-
tice pilis albidis strictis obsessum , triloculare; gemmulae in loculis
binae superpositae; stylus terminalis erectus, flexuosus, infra apicem
incrassatus et pilis iis filamentorum consimilibus, patentibus dense obses-
sus, apice longo nudo acuto truncato; stigma papillosum minutum.
Capsula perigonii externi foliolis persistentibus excrescentibus cincta
eisque duplo brevior, subgloboso-trigona, ad latera leviter sulcata, vix
I'/,"' alta, exceptis suturis et vertice pilosis glabriuscula, membranacea,
3-locularis, 3-valvis; valvae primo apice tantum, dein ad basin dehi-
scentes, dilabentes, in linea mediana interna septiferae, septis robustis
marginatis (columna centrali soluta nulla) subrotundae pergamaceae, flave-
scenti-luridae, Semina in loculo quoque bina, superposita, medio septo

120

peltatim inserta, ubi sibi sunt imposita truncata, alterum erectum, alterum
pendulum, tereti-compressiuscula, hepatica, externe convexa, facie interna
planiuseula, carinata, tota longitudinaliter rugulosa (nec exsculpta) niti-
dula, operculo embryali terminali orbiculari vix prominulo-apiculato
radiato fuscescenti obtecta.

10. C. cristata Schlt.

Observ. Herbae pro loci opportunitate i. e. ejus majore aut minore
fertilitate maxime variantes, uti jam e Schultesii (Syst. Veg. VII. 1151. 1),
Kunthii (Enum. IV. 103. 1. sec. specim, cult.) et meis descriptionibus
(Plnt. jav. rar. 100. 4& et plnt. Jungh. 155. 1) patet, ubi formae aut
varietates diversae discernuntur. In herbariis magna adest speciminum
copia, pro parte valde incompletorum, quae autem tantos transitus gradus
praebent, — quoad habitum plantae repentis, adscendentis aut erectae;
— quoad foliorum formam aut inflorescentiam magis minusve copioso
numero florum praeditam ac folia floralia nunc brevia nunc valde elongata
— ut revera ne varietatis quide:) typum constantem discernere possis.
Adest quoque icon Wightii (Icon. Vl. tb. 2082), quae ad formam robu-
stam meam (Plnt. jav. rar. l. c.) accedit, sed tota pilosa (aut pilis longis
conspersa in diagn.) adparet, dum omnia folia minora ovata et vix ciliata
reperiuntur. Quaeritur an ico naturam quadret? Diagnosis Blumeana folia
ovato-lanecolata acuta dicit; egomet inferiora jam oblongo-lanceolata
acuminata et superiora ovato-lanceolata aeuta vidi (Plnt. jav. rar. l. e.),
sed in herbariis saepe inferiora valde sunt elongata, nunc sublineari-
lanceolata, dum superiora cum diagnosi conveniunt. — Formae hae ad-
modum variabiles et inter se cohaerentes et transeuntes forsan hisce notis
distingui possunt: 4

«. homoiophylla Hsskl. foliis caulinis et ramveis conlormibus
ovatis s. ovato-oblongis.

a. laevis (Knth. En. IV. 102. 1) caulis linea pilosa solum-
modo instructus.
b. hirsuta (Wght. Icon. VI. 2082) caulis piloso-hirsutus.

f. heterophy!la Hsskl. foliis caulinis elongatis, oblongo-, s. lineari-

lanceolatis, rameis brevioribus ovatis s. oblongis.
a. brevieiliata, bracteis minute ciliats (Hsskl. plnt. Jav.,
Schlt. ll. cc).
|l. erecta (Hsskl. plut. Jungh. 153. 1).
^. robusta (Hsskl. plnt. jav. rar. 101).
3. repens (Hsskl. plut. jav. rar. 100).
4. nana (Hsskl. plnt. Jungh. 154. f).

b. longeciliata, bracteis longiter ciliatis.

121

Habit. Javae centralis prov. Magelang, ubi Junghuh eam
legit; — Archipelagum Moluccarum, ubi Reinwardt legit (hrb. reg.
Lgd. Bat.) — Jav. occ. prov. Bogor ad montem Salak Zollinger (hrb.
906) Syst. Verz. 65, 43 — et prope Buitenzorg; rupes humid. montium
insul. Timor, Spanoghe (hrb. reg. Lgd. Bat.) — Ind. or. peninsulam ad
litora et planities interior. Khasiae, Sikkim, Malabar, Concan,
Rangon; Assam et Himalayae; hrt. Calcutt., — Zeylon et Mauritii
insulas; — Philippinas. — E stationibus hisce diversis patet, plantam
nostram per totam regionem indicam continentem et insularem ad litora
et in altioribus regionibus dispersam esse.

Adnot. Tradescantia vaga (Zoll. nec Lour.) Syst. Verz. 65.
4. 9 (hrb. 933), ad rupes calcareas prope Kuripan provinciae Bogor
Javae occidentalis lecta, secundum specimina in hrb. De Cand. reg. berol.
conservata, nil nisi forma nana (f. a. 4 vid. spr.) esse videtur.

11. C. pauciflora A. Rich.

A. Rich. (Flor. Abyss. p. 345) Wlp. Ann. III. 661. 2.

Diagnosis reformata (cf. l. c.) Herba pusilla annua; radicibus
fibrosis; caule erecto simpliei aut subramoso; ramis baseos patentibus,
superioribus erectis; internodiis glabris, linea alternanti albido-villoso-
gossypina; vaginis inferioribus teretibus, oblique truncatis, superioribus
brevioribus ampliatis, oblique in folia transeuntibus, una cum pedunculis
arachnoideo-albido-pilosis; inflorescentia spicato-capitata axillari et ter-
minali, axillari summa et terminali valde approximatis unam fingentibus,
omnibus folio florali patenti inaequali suffultis; bracteis per paria sibi
adpositis flores obtegentibus, lineari-lanceolatis acutis, extus villosis,
floribus geminis, nunc pare 1 in axilla summa inflorescentiae, nunc pari-
bus 4, succedaneis; antheris subrotundo-ovatis.

Habitat loca humida montis Sellenda Abyssiniae prope
Adoua, ubi ,Chire* dicitur et leeerunt Dillon et Petit annis 1838—44
(vidi in hrb. A. Richardi, nunc comitis Franqueville).

Descriptio. Herbae erectae, radicibus tenuissimis fibrosis solo
affixae, simplices aut hinc inde ramosae, 3—2^ altae; rami inferiores
horizontali- patentes, superiores erecti breves, floriferi: internodia
6—12'^ longa, linea antiea alternanti pilis albidis tenuibus floccoso-
notata, caeterum glabra; vaginae inferiores teretiusculae, laxae,
3—4'' longae, apice oblique truncatae, in folia transeuntes; superiores
breviores et magis dilatatae, floriferae omnes et praeprimis juveniles
gossypino-albidae, dein glabratae. Folia a basi lata lineari-lanceolata
acuminata, plana, 2!/,—1!/," longa, 21/,—1!/,"' lata, supra glabra, seriatim
punetata exsculpta, subtus tenuissime arachnoidea, dein magis minusve
glabrata, erecta aut erecto- patentia; ramesa multo minora, linearia,
acuta aut acuminata, vix 6'"' excedentia; summa in axillis inflorescen-

ar 16

122

tiam foventia patentia, saepe uti floralia complieato-canaliculata. In-
florescentia terminalis aut in axillis summorum foliorum axillaris,
brevi-pedunculata, intra vaginas foliorum fere tota occulta, folio florali
sustenta; binae superiores valde approximatae, ita ut folia eorum floralia
sibi sint opposita , inaequalia, involucrum diphyllum fingentia; folia
floralia carinato-complicata, acuminata, patentia, basi sese ampiec-
tentia, patentia, apice subrecurva, extus dense albido - arachnoidea,
supra (intus) glabra, 9—4'" longa, basin versus ftenuiora; bracteae
2—8 (altera inflorescentia inferior 2-, altera superior (terminalis, 6—8-
flora), bifariam per paria oppositae, sensim apicem inflorescentiae versus
diminuentes; inferiores tantum vagina folii floralis longiores exsertae,
reliquae absconditae, tenues, membranaceae, subfaleatae, acutae, intus
glabrae, extus pilis longis albis villosae margineque ciliatae, per paria
sibi accumbentes et flores binos obtegentes; inferiores maximae 3^' longae,
1^" latae. Flores brevissime pedicellati, subsessiles, per paria collaterales.
inter bracteas pro maxima parte occulti, succedanei et ne collaterales
quidem coétanei, 3"' longi, basi pilis longissimis densis cincti. Perigo-
nium externum pariter extus pilis jam dictis consimilibus villosum,
profunde 3-fidum, nec 3-partitum, diaphane flavescens, intus glabrum,
persistens ; foliola nempe in quarta parte inferiore inter se connata,
anguste lineari-lanceolata acuminata, nervo medio fuscescenti percursa,
concaya; internum campanulatum, glabrum, externo longius, coeruleum
(ex A. Rich.) post anthesin marcescens corrugatum genitalia amplectens,
dein deciduum; tubus basi ad medium et ultra angustus, supra amplia-
tus, e germinis augmentatione basi dein irregulariter 3-fidus; limbus
3-lobus diaphanus tenuissimus, nervis furcatis flabellatis, intensius colo-
ratis percursus ; laciniae ovatae acutae. Stamina 6, hypogyna, aequalia,
conformia; filamenta filiformia flexuosa (sub anthesi certe perigonio
interno longiora?), ad medium nuda, supra medium pilis longis monili-
formi-catenulatis albidis obsessa, apice longiter nuda; antherae sub-
rotundo-ovatae, dorso planae, antice suleatae, luteae, effoetae albidae;
connexivum intensius luteum, apice latius; loculi toto connexivi
margini adnati, basi contigui, apice paulo distantes, albidi oblongi, per
totam longitudinem rima dehiscentes; pollen flavescens, laeve, oblongo-
elliptieum (sub aqua visum). Germen lineari-oblongum, fuscum, apice
truncatum, pilis longis strictis apicem versus praeprimis et summo apice
dense coronatum, comosum, triloculare; gemmulae in loculis binae
superpositae; stylus erectus, medio flexuosus, apice truncatus; stigma
minutum papillosum. Fructus deciderantur.

19. Q. fasciculata Schlt.

Habitat. Nepaliam, (ubi Wallich eam reperit (Cat. 89907); in
hrb. reg. berol. et com. Franquevillei) et peninsul:m Indiae orientalis

123

ubi Wight eam legit (Wll. Cat. 8990*, in hrb. reg. berol., imper. Vindobon.,
De Candollei, Franquevillei et Martii), insulam Ceylon, ubi Thwaites
hanc legit (Cyanotis sp. 2443 in hrb. De Candolle) et Leschenault anno
1823. (Com melina); — dein in peninsulae Ind. or. provinciis Maissor
et Carnatic legit Thomson (Cyan. fasciculata hrb. Hook.f. et Thoms.
partim cf. spec. 2. C. disrumpens Hsskl. in hrb. reg. berol, imper.
Vindob. et De Cand.) ;

Obsery. L. Specimen Leschenaultii maxime Rothii descriptio-
nem (Schlt. S. V. VIL. 1152. 3) quadrat, sed minus ramosum evadit
totumque albidum adparet; internodia dein excepto apice magis floccoso-
lanato glabrescunt; vaginae adpresse villoso-lanuginosae, 4—5Y/,"'
longae; folia subtus dense albido-lanuginosa, supra glabra, punctato-
asperula, basi subamplexicaulia, 7—9'^ longa, 1—1!/,"^ lata, acuta; inflo-
rescentia spicato-cristata terminalis et ad folia summa axillaris, solitaria
aut bina ternave fasciculato-aggregata, sessilis aut breviter peduu-
culata, a latere utroque compressa, folia florali paulo longiori suffulta
2—8-fora.

Observatio IL. Specimen Thwaitesil cum antecedenti sat con-
venit, sed magis glabratum est, basi decumbens, robustum, dense
vaginatum, minus ramosum apiceque erecto magis elongato 10^ longo,
internodiis elongatis, inflorescentiis magis compactis; — folia sunt amplexi-
caulia, vaginae inferiores amplissimae, internodiis paulo longiores, valde
sibi adproximatae et apice inferioris basin superioris tegentes. — Adsunt
quoque rami abscissi terminales, quorum folia angustissima sunt, linearia,
9—13'" longa, vix 1'"' lata; horum bracteae sunt magis acutatae et
falcatae.

Observatio III. Specimina Wightiana transitum ostendunt inter
Thwaitz;sianum et Wallichianum, sed plerumque sunt valde incom-
pleta, pares ramorum tantum repraesentantia; pedunculi in his nunc
4—b5 aggregati, magis elongati et inaequilongi adparent; Wallichiana
specimina sunt tenuiora, magis profusa, valde ramosa, ramis pro parte
valde elongatis, foliis angustis et tota minus lanata, pilis tenuissimis
patentibus longis tantum hirtella; caules ramique ad nodos radicant.

Descriptio infloresc: Folia floralia plerumque supra nervum
medium complicata, e basi lata plus minusve acute attenuata, spica
cristata nurse longiora, nunc ei subaequalia, apice nunc falcato-recurva;
bracteae per paria distiche disposita, sibique adpressae, flores occultan-
tes, a basi ad apicem spicae decrescentes, folium florale versus recurvae,
faleatae, oblongo-lanceolatae, acutissimae nunc acuminatissimae, extus
lanatae; flores gemini collaterales e spicae rhachi foliis floralis basi plus
minusve adnata succedanei; perigonium externum albido-lanatum,
tenuissime diaphanum, extus pilis tenuissimis floccosis gossypino-lanatum,
persistens; foliola ima basi connata, lineari-lanceolata, acuta, concava;

124

internum gamophyllum marcescenti-persistens et corrugando antheras
cum filamentorum parte superiore pilosa amplectens, capitulum formans
deciduum; foliola in tubum connata (nec conniventia tantum); limbus
coeruleus trifidus; laciniae ovatae acutae. Stamina hypogyna 6, tota
libera, aequalia, apice exserta; filamenta filiformia flexuosa, basi ad
medium nuda, ultra medium pilis longis intricatis catenulatis coeruleis
dein (siccando) albidis ornata; antherae dorso supra basin insertae,
lineari-oblongae, apice truncatae latiores, flavae, a dorso et facie com-
pressiusculae; connexivum basi angustum, apice paulo dilatatum. Ger-
men valde hirsutum, oblongum truncatum, 3-loculare; gemmulae in
loculis binae superpositae. Capsula a perigonii externi foliolis conni-
ventibus, concavis, extus lanato-hirsutis cincta, eisque dimidio fere brevior,
membranacea, ad basin loculieide 3-valvis, aperta longiter persistens;
valvae tenues, medio septiferae, extus leviter sulcatae, apice ;pilosae,
pilis albidis erectis strictis. Semina in loculis bina superposita, peltatim
inserta, ad terminum, ubi sibi sunt imposita, truncata, termino opposito
opereulata.

Obs. IV. Specimina Thomsoniana Iconi Wight. (Ic. 2086) sinistrae
accedunt, dum dextra forsan plantam juvenilem repraesentat, ramis vix
evolutis, caule intermedio erecto (hirsuties plantae totius nimis rudis
expressa videtur!) — C. Lawiana Wyght. enim ab hac antherarum forma
et stigmate diversa (an haec diversitas solummodo e flore nondum rite
evoluto (ante anthesin conspecto) orta sit? uti fip. 4. C. fasciculatae
cum fig. 5. ejusdem comparata satis docet; fip. 3. C. Lawianae magis

schematica videtur). — Folia sunt latiora et breviora; capsula oblonga
trigona trisulea, apice truncata, pilis albidis strictis comosa, trilocularis,
semina superposita. — C. fasciculuta Weght. Ic. 2086. diagn. differt:

foliis haud villosis sed albido-lanatis praeprimis in pagine inferiore, acutis.
stylo ad apicem tumido.

Obs. V. Specimen Heynei (in hrb. reg. berol) valde juvenile
videtur et C. pauciflorae Schlt. accedit. Est enim: Herbula annua
erecta ramosa 3—4/ alta, albido-floccosa, (vix lanata); rami erecti, vix
basi patentiusculi; internodia tenuia, vaginas imas multoties superantia,
pilis longis patentibus albidis praeprimis apicem versus obtecta, basin
versus magis glabrata; vaginae breves truncatae; folia lineari-lanceolata
acuminata, basi vix acuta, supra dein glabrata, 9—15'"^ longa, 1—2'/,"
lata; inflorescentia terminalis pedunculata, folio florali cordato complicato
acuminato suffulta, pauciflora; bracteae 2—3 oblongo-lanceolatae acumi-
natae faleatae, exterior maxima, sensim diminutae et minus falcatae,
oblique insertae acutae, pilis longissimis tenuissimis obtectae, margine
crassiorij caeterum tenuissime membranaceae; perigonii externi foliola
consimilia, sed lineari-lanceolata lanuginosa; internum perigonium deest.
Specimina nimis incompleta, quin recognosci possint.

125
13. C. racemosa Heyne mspt. in sched. hrb.

Cyanotis racemosa Heyne (an C. villosa Schlt.?) WII. Cat.
8995. B. in hrb. reg. berol, imper. Vindobon. De Candollei. — €. sp.
Thwaites no. 2332 e Ceylon, 1857 lect. — in hrb. reg. berol., De Candollei,
Lenormandi.

Observatio. C. villosa Schlt. (Syst. Veg. VII. 1155) ex Sprng.
S. V. IL. 116. 10, D. Dtr. Syn. II. 1055. 53 (sub Tradescantia); Knth.
Enum. IV. 105. 8.) differt: foliis lanceolatis mucronatis; — OC. pilosa
Sehlt. (1. c. 8; Knth. 1l. c. 7) toto habitu diversa et foliis radicalibus elon-
gatis ensiformibus (in nostris speciminibus plane deficientibus), caulinis
parvis lanceolatis 1!/,—193/,^ longis et glabris, margine villoso-ciliatis,
caule debili. — Reliquae species Kunthianae omnes procumbentes aut
repentes hue haud pertinent; inter Wightianas nulla accedit excepta
C. lanceolata Wght. Icon. 2085, quae autem floribus axillaribus sessilibus
jam primo adspectu diversa est, uti etiam ex descriptione sequenti patet.

Descriptio. Caulis erectus strictiusculus simplex aut parce ra-
mosus, primo dense villosus, dein glabratus; rami erecti, infra inser-
tionem vaginarum e nodo progredientes, ima basi vagina brevi truncata
cincti e£ ad medium vagina altera aphylla oblique truncata muniti,
caule ipso breviores, haud fastigiati, apice foliosi; internodia 1!/, —21/"
longa; vaginae angustae, apice ampliores, 3—6'^" longae, villosae, ore
lanato-ciliatae, Folia (radicalia plane desunt in omnibus speciminibus
ame visis) caulina plerumque omnia persistentia, patentia nunc refracta,
basi subpetiolata, vaginata, e basi latiuscula lanceolata, longiter atte-
nuata, acuminatissima, 3—4' longa, 4!'/—'/" lata; ramea et summa
diminuta 19/,—2'" longa, supra glabra, intense viridia, margine ciliata,
subtus pallidiora, subsericeo-lanato-villosa; summa saepe bina ternave
valde approximata, e quorum axillis pedunculi proveniunt axillares soli-
tarii aut bini ternive et terminales aggregati 4—5, foliis suis breviores,
nunc incipienti anthesi valde abbreviati et inflorescentia tunc vix e folio-
rum basi sensim in vaginam abbreviatam ampliata transeunte exserta;
apice folio florali, reliquis foliis subconformi ornati, spicam cristatam
bracteosam a latere utroque compressam, folio florali suo sublongiorem,
6—9'" longam, apice subrecurvam gerentes, inferiores patentes et omnes
simul inflorescentiam spicato-racemosam aut subpaniculatam referentes;
folia floralia ovato- oblonga acuminata, vix complicata, plerumque
plana 6—7!//" longa, 3/^ lata; bracteae distichae 8—10, per paria
flores geminos collaterales obtegentes et inter se occultantes, a basi
apicem spicae versus decrescentes, ovato - oblongae, acuminatae, sub-
faleatae, altero latere basi rotundatae, altero oblique attenuatae, paris
infimi externi maximae, 6'^ longae, 2^' latae, infimae apicis spicae dimi-
diam harum magnitudinem adipiscentes, margine praeprimis basin versus

126

pilis longis tenuibus ciliatae, basi oblique insertae, tenuiores, apicem
versus sensim rouustiores, 2—3 nerviae, nervo tertio margini interno
valde approximato. Flores gemini collaterales brevissime pedicellati sat
magni, 3—4'" iongi, succedanei, tot quot bracteae; pedicelli primo vix
14'"' longi, apice pilis longis albidis crebribus muniti, sub fructu longiores
1^ fere longi, erecti, pilis Jam dictis tenuibus, longis, sparsis obsessi.
Perigonium externum 3-phyllum, in alabastro ovato - oblongum,
acutum, trigonum, 2'^ longum, 1'^ latum, subclavatum, membranaceum,
tenue, diaphanum, persistens, connivens, dein capsulae evolutione paulo
patens eaque plus duplo longius; foliola oblongo-lanceolata acuminata,
concava, carinata, 3'^ longa, basi attenuata, nervo medio crassiore per-
cursa, dorso carina et margine pilis longis albidis obsessa, fructifera 4'"
longa, vix 1'^ lata, planiuscu' 3; internum (perig.) gamophyllum, externo
paulo longius, mox corrugando-marcescens et basi circumscissa, ger-
minis extensione irregulaz;;cer tripartita, deciduum; tubus cylindricus
dimidia foliola externa loncas, altius ampliatus; limbus trilobus albidus ;
lobi ovati acuti, nervis flabellatim e tubo percurrentibus, furcatis fla-
vescentibus, ad margines usque percurrentibus. Stamina 6 hypogyna
aequalia, exserta; filamenta longa filiformia flexuosa a basi ultra
medium glabra, apicem versus pilis albidis moniliformibus dein intricato-
convolutis ornata, apice paulo attenuata (nec infra apicem incrassata);
antherae supra basin dorsi insertae, oblongae, a facie utraque com-
pressiusculae, basi leviter emarginatae, apice truncato-emarginatae luteae ;
loculi connexivo basi angusto, apicem versus paulo dilatato lateraliter
adnata, lineares, crassiusculi, per totam longitudinem rima dehiscentes.
Germen ovatum acutiusculum, basi nudum, apicem versus pilis albidis
densis erectis hirto-coronatum, 3-loculare; gemmulae in loculis gemi-
nae, superpositae; stylus terminalis, teres, medio subflexuosus, apice
leviter attenuatus; stigma punctiforme papillosum. Capsula sessilis
erecta, pedicello paulo elongato, 1"' longo suffulta, perigonio externo
vegeto membranaceo erecto 4"' alto cincta, 1'" alta, ovato-subglobosa
apiculata, apicem versus pilis erectis coronata, leviter 3-sulca, 3-valvis,
3-locularis; valvae membranaceae extus praeprimis apicem versus et ad
margines pilosae, linea mediana extus sulcatae, intus septiferae; septa
separata nulla. Semina in loculis 2 superposita, rarius abortu solitaria,
altero termino operculum rotundum apiculatum embryale gerentia, altero
truncata, ibique facie interna peltatim inserta, alterum igitur adscen-
dens erectum, alterum descendens pendulum, exsculpta, leviter sulcata.

B. 'lr'homsonii Hsskl.

Diagnosis. Robustior, magis villosa, pedunculis abbreviatis indeque
spicis conglomeratis, unam majorem densissime compactam multifloram
mentientibus, foliis longioribus.

127

Habitat regiones tropicas peuinsulae Indiae orientalis, ubi hanc
prope Maissor et in provincia Carnatic legit G. Thomson; Cyanotis
Nr. 10 herb. Hook. f. et Thoms. (vidi in herb. reg. berol.).

Descriptio. Caulis ultra pedalis parce ramosus strictus, inter-
nodia 2'/,e—3^ longa, villosa; vaginae villosissimae 6—8'" longae, 2!/,'^
latae; folia 3—3!/," longa, 8—9"'^ lata, subtus densius villosa, supra
glabra; inflorescentiae breviter pedunculatae binae ternaeve unam com-
pactam spicam cristatam 13'^ longam, folio suo quasi florali reliquis foliis
conformi simul suffultae, pedunculis 3—7^' longis; bractearum paria 5—6;
flores 10—12; perigonii externi foliola apicem versus subvillosa, rigidiora,
et fructifera concava, capsulam duplam longa; capsula oblonga, 2/^ longa.

14. C. nilagirica Hsskl.

Diagnosis. Adscendens arachnoideo- puberula, dein glabrata;
foliis patent;/bus lineari-oblongis acuminatis amplexicaulibus, spicis ter-
minalibus axillaribusque congestis compactis rigidiusculis, inter folia floralia
lanuginosa; floribus bracteis distichis lineari-lanceolatis subfalcatis sub-
lanuginosis sustentis, pilis longis albidis cinctis et. inter se contextis;
stylo filamentis conformi; perigonii externi foliolis apice dein rigidis
squarrulosis; fructibus? ?

Habitat montes Nilgherries, ubi hanc Perrottet sub no. 1844
legit (hrb. Buchingeri).

Observatio. Spicis compactis conglomeratis C. Gueinzii aliquot
accedens, quae differt autem: toto habitu et perigonio externo glabro,
floribus haud pilorum longorum ope cohaerentibus; — C. abyssinica A.
Rich., quae floribus hirsutulis pariter gaudet, toto habitu et spicis haud
compactis, sed pedunculatis diversa est.— C. Thwaitesii Hsskl. proxima,
quae differt. autem: tota albido-floccosa, foliis lineari-lanceolatis, Spicis
minus compactis, bracteis magis falcatis, floribus minoribus, perigonio
externo minus rigido.

Descriptio. Herbae ramosae, basi procumbentes, adscendenti-
carnosulae puberulae; internodia 1^ et ultra longa, crassiuscula, ad
medium fere vaginis tecta, pilis tenuissimis albescentibus obtecta, dein
praeter apices infra foliorum insertiones glabrata, hoc loco cum vaginis
saepe floccoso-puberula; vaginae amplae, oblique truncatae, 6—9'/^
longae, 3'' latae, arachnoideo-puberulae, dein glabratae. Folia in vaginas
transeuntia, patentia aut patentissima, lineari-oblonga, acuminata, basi
amplexicaulia, 2—3' longa, 3—4'^ lata, plerumque marginibus conniven-
tibus canaliculata (et siecando complicata), rarius plana, utrinque ex-
sculpto-areolata, supra pilis singulis conspersa, subtus arachnoideis copio-
sioribus obtecta, dein utrinque glabrata. S picae terminales et axillares,
breviter pedunculatae, saepe oo subsessiles conglomeratae, compactae,
densae, 6—8florae subdistiche bracteatae, folio florali sustentae, arach-

128

noideae et inter bracteas densius lanuginosae; folia floralia cum
vaginis suis abbreviatis 2'/,"' longis, antice fissis continua, spicas susti-
nentia, lamina linearis acuminata aut e basi lata acuminata, 5—2'^
longa, concava, patens; bracteae distichae, adpressae, lineari-lanceo-
latae, acuminatae, subfalcatae, oblique insertae, 3'^ longae, 1'' latae,
intus glabrae, extus pilis albidis longis arachnoideis sublanuginosae,
nervo medio robusto percursae. Flores tot quot bracteae, sessiles, ex-
serti, basi pilis longis flaccidis inter se intertextis cincti. Perigonium
externum extus pariter lanuginosum, ita ut confines flores inter se
cohaerant, 3-phyllum, persistens, dein praeprimis apice rigidum squarro-
sulum; foliola tenuia membranacea, diaphana, pilis longius albidis,
tenuissimis extus obtecta, anguste lanceolata acuminata concava, apice
dein multoties rigidiora; internum externo duplo longius, lilacinum (in
sicco), gamophyllum, incremento germinis dein basi fissum, deciduum ;
tubus inferne angustus, superne campanulato-infundibuliformis, limbus
patens, 3-lobus, dein marcescens inflexus corrugatus, capitulum et geni-
talia includens sistens, Stamina 6-hypogyna exserta; filamenta longa,
filiforma, flexuosa, supra medium pilis cyaneis, dein albescentibus, arti-
culatis, longis barbata, supra eorum insertionem fusiformi -incrassata,
apice attenuata; antherae oblongae truncatae (caeterum generis). Ge r-
men obovatum, supra medium sericeo- pilosum, comosum, 3-loculare
stylus filamentis conformis. Fructus desiderantur.

15. C. Hügelii Hsskl.

Diagnosis. Erecta, caule simplici glabro, ad nodos pilosulo, foliis
lineari-oblongis acutiusculis, basi oblique in vaginas transeuntibus, gla-
bris, ciliatis; spicis ad apicem caulis cymosis aut in axillis summis soli-
tariis, breviter pedunculatis, complanatis, folio florali ovato acuto sustentis;
bracteis distichis semiorbicularibus, summis vix subfalcatis, ciliatis, pilo-
sulis; perigonio externo hirsuto; filamentis barbatis, infra apicem bulboso-
incrassatis; stylo conformi; capsula perigonio externo duplo longiori
cincta, glabra, apice tantum puberula.

Habitat: ,Asia, Basser, 16494 Hügel exsicc. (in herb. imp.
Vindobon. — (An Passer? insula Deltae fluminis Hughly prope Cal-
cuttam y).

Descriptio. Herbae erectae robustae simplices (specimina in-
completa radicribus foliisque inferioribus orbata, —12^ alta); inter-
nodia 2!/,—3^", summa 1!/," longa, 2'"^ crassa, glabra lucidula, ad vagi-
narum insertionem pilis paucis patentibus aut retroflexis, tenuissimis
obsessa, basi tantum vaginis tecta, glabra, linea alternanti vix pilis sin-
gulis — in f dense villosa — notata; vaginae cylindricae, internodia
arcte cingentes, apice oblique in folia transeuntes, 9—6'" longae, 3'^
crassae, glabrae, basi autem et ore pilis longis sparsis ciliatae — in £

129

dense albido-villoso-ciliatae et linea antica villosa notatae. Folia basi
oblique in vaginas transeuntia, lineari - oblonga, acutiuseula, 2—3!/"
longa, 4—6// lata, (ut videtur in vivis carnosa) glabra, margine — in
B. densius — ciliata. Spicae ad apicem caulis cymosae aut in axillis
summis solitariae, breviter pedunculatae, complanatae, imbricatim brac-
teatae, 14—15-florae, folio florali brevi susceptae, 5' latae, 3"'^ altae, hori-
zontales, subreflexae; pedunculi glabri — in f. albido-villosi — 6—3'^
longi et breviores; folia floralia ovata, acuta, basi spicae suae ad-
nata eamque amplectentia, 4" longa, 2'/," lata, ciliata et pilis singulis
conspersa — in f robustiora, apice rubentia, hirsuto-pilosa et villoso-
ciliata —; bracteae distiche sibi oppositae et adpressae, ad basin singuli
floris per 4—7 paria dispositae, oblique insertae, infimae maximae, sum-
mae (interiores) minimae, semiorbiculares, vix summae subfalcatae, mar-
gine superiori recto, inferiori semicireulum formanti, longiter ciliatae,
praeprimis ad marginem exteriorem, pilis basi flavescentibus (in siccis, in
vivis viridibus?), supra basin inarticulatis, continuis, longis rigidis paten-
tibus, nervo medio tenui ad apicem percurrenti, altero ad basin tantum
conspicuo; infima 3!/" longa, 2'/]lata, summa 41" longa, !'/"' lata,
caeterum glabrae. Flores sessiles in axilla folii floralis et ad basin
bracteae cujusve solitarii, basi pilis albidis adpressis cincti. Peri-
gonium externum triphyllum erectum, extus pilis longis jam descriptis
hirsutum ; foliola navicularia, elliptico-lanceolata, basin versus attenuata,
ima basi vix connata, margine tenuissima, apice rigidiora, 3'^ fere longa,
1^ lata, persistentia, capsulae adpressa eaque fere duplo longiora; inter-
num gamophyllum violaceum, quam externum paulo longius, dein exten-
sione germinis basi irregulariter trifidum et circumscisse solutum, longiter
supra capsulam persistens, postremo deciduum; tubus brevis amplus;
limbus campanulatus, 3-fidus, patens, dein marcescenti-corrugatus in-
flexus et tum externo perigonio brevior; laciniae ovatae acutae, nervis
fureatis albidis, ad margines percurrentibus, inter nervus lineis punctu-
lisque fuscis notatae. Stamina 6 hypogyna aequalia exserta; filamenta
filiformia, flexuosa, a basi ad medium usque nuda, supra medium pilis
longissimis, apice attenuatis, moniliformibus, lilacinis, dein albidis
(siecando?) barbata et involuta, infra apicem bulboso-incrassata, lilacina,
mox autem attenuata, apice ipso tenuissimo; antherae compressiusculae
ovali- obovatae, utrinque emarginatae, apice subcordatae, lilacinae;
loculi oblongi, apice magis distantes ope connexivi apice dilatati, per
totam longitudinem rima dehiscentes; pollen flavescens, ovale. Germen
ovatum, trigonum, a medio apicem versus pilis tenuibus hirsutum, 3-locu-
lare; gemmulae in loculis geminae superpositae; stylus filamentis con-
formis eaque paulo excedens, infra apicem fusiformi-inflatus, laete coeru-
leus, nervosus, cayus, apice ipso brevi recto truncato, papilloso-stigmatoso;
supra medium pilis, iis filamentorum conformibus, nec tam copiosis bar-

17

130

batus. Capsula perigouio externo fere duplo longior) cincta et inclusa,
trigono-ovata, lateribus sulcatis, membranacea, lucida, punctulis fuscis
notata, glabra, apice tantum et praeprimis in suturis minute puberula,
3-valvis, 3-locularis; valvge dein ad basin secedentes, linea mediana
intus septiferae, spermaphoro septo adnato; columna centralis libera nulla.
Semina in loculis bina superposita (omnia haud plane matura).

B. villosa Hsskl.

Diagnosis. Internodiis linea alternanti dense villosa, vaginis dense
albido-villoso-ciliatis, foliis densius ciliatis, floralibus robustioribus, apice
rubentibus, hirsuto-pilosis, villoso-ciliatis, bracteis apice purpureo-ruben-
tibus, praeprimis basi marginemque versus villosis et densissime villoso-
ciliatis, robustioribus, 3-nerviis, perigonio externo paulo majori, extus
villoso, germine pilis densis hirsuto, capsula tota puberula. — Bractearum
nervi apice confluentes, alter margini superiori recto, alter inferiori cur-
vato adproximati; filamentorum pars incrassata lilacina.

16. C. diehrotricha Stocks ms.

Cf. Wght. Icon. 2087. dextr. et VI. p. 33. — Wlp. Ann. VI. 165. 141
(nomen tantum).

Diagnosis Wightii l. c. — Caule erecto parce villoso, foliis vaginan-
tibus, sessilibus, succulentis, lineari-lanceolatis villosis; pedunculis axillari-
bus solitariis, quam folia longioribus; spicis oliganthis lanatis, perigonii
externi foliolis lanceolatis, filamentis prope apicem tumidis et (pilis bico-
loribus? Wight.) barbatis; stigmatibus clavatis (capsula trigono-ovata,
apice pilosa, ad medium, dein ad basin, 3-valvi, seminibus subnitidulis).

Habitat regionem tropicam peninsulae Indiae orientalis in
provinciis Malabar, Concean et c, ubi Stocks, Law etc. hanc
legerunt (Herb. Hook. f. et Thoms. in herb. reg. berol. imper. Vindobon.,
De Candollei, comitis Franquevillei).

Observatio. Icon citata Wightii haud plane nostra specimina qua-
drat, habitus enim est nimis gracilis, foliaque nimis brevia et plana,
glabra, dum in speciminibus nostris sunt canaliculata complieata, subtus
arachnoideo-pilosa «et spicae, quae in nostris basi albido-gossypinae
evadunt; pariter pili fillamentorum et antherae false sunt delineati. —
Diagnosis supra citata maris cum speciminibus nostris congruit.

Descriptio. Herbulae humiles erectae, strictiusculae, 3-—4!/,"
altae, villosulae; radix tenuis, fibrosa. Caulis simplex, tenuis, tere-
tiusculus, canescenti-arachnoideo-villosulus; internodia 6—9'" longa, uti
pedunculi, basi glabrata, sed praeprimis apicem versus, infra yvaginarum
iusertionem densius et pilis longioribus obsita; vaginae pro ratione inter-
nodiorum breves et amplae, basi acutiusculae, ore oblique truncatae, in
folia transeuntes, 11/,—3'" longae, 1'^ crassae, pilis longis tenuissimis,

131

arachnoideo-villosis et ore longiter ciliatis. Folia amplexicaulia, oblique
e vaginis enata, patentia, lineari-ensiformia, e marginibus conniventibus
canaliculata, a basi latiuscula longiter nttenuata, apiculata, 6—145'" longa,
1—19/," lata, dense arachnoideo-villosula, supra dein 4- glabrata. Spicae
ad apicem pedunculorum solitariae, nutantes, parvae, inter vagina folii
floralis receptae, capitulum ovale aut subglobosum sistentes, pauciflorum,
basi albido-arachnoideo-lanuginosum, diametro 21/'"^ mune multo minus;
peduneuli terminales et in axillis 1—2 summis solitarii, ita ut ad
apicem caulis bini adsunt inaequilongi (axillaris et terminalis) rarius terni
et tum tertius brevissimus; terminales folio summo longiores, axillares eo-
dem breviores, nunc valde abbreviati; folium florale cum vagina sua
ampla 2''alta, antice fissa continuum, e basi hac attenuatum acuminatum,
primo perpendiculari-erectum, spicam superans, dein patens, 3—2'^ longum,
praeprimis ad vaginam dense albido-arachnoideo-lanatum, caeterum villosu-
lum, floccosum; bracteae per paria 2—4 distiche et sibi opposite dispositae,
lineari-faleatae, acuminatae, flores obtegentes, 3^' longae, vix 1'/^ latae,
intimae augustiores et tenuiores; pilis longissimis tenuissimis extus
obtectae et arachnoideo-ciliatae. Flores, 1 in axilla folii floralis pedicello
brevi !/," longo tenui suffultus, reliqui totidem ac bracteae, sessiles,
pilis tenuissimis longis patentibus, confinium inter se intertextis lanugi-
noso-arachnoidei et inter se cohaerentes, Perigonium externum 3-phyllum
extus candido-lanuginoso-arachnoideum, persistens, quam capsula paulo
longius, fructificans 2^" longum: foliola tenuia, membranacea, lanceolata,
acuminata, concava; internum gamophyllum corollinum exsertum (rubro-
lilacinum ?) primo post anthesin persistens marcescens, dein basi circum-
scissum, longiter inter foliola perigonii externi permanens, postremo deci-
duum; tubus ultra 1'"' longus, teres, angustus; limbus subito cam-
panulato-dilatatus, 3-lobus; lobi ovati, acuti, (in sicco) hyalini, nervis
furcatis pereursi. Stamina 6 aequalia, hypogyna, exserta; filamenta
filiformia, basi ad medium usque et ultra nuda, superius dense barbata
pilis longissimis, moniliformibus, exsiccatis concoloribus candidis (in vivo
bieoloribus? sec. Stocks), supra partem pilosam fusiformi-incrassata et
altius subulato-attenuata; antherae a dorso facieque compressiusculae,
ovali-subrectangulares, utrinque truncatae, basi subemarginatae, flave-
scentes, biloculares; loculi connexivo basi tenui, apice dilatato sejuncti,
oblongo-lanceolati, apice acutati, distantes, basi approximati, per totam
longitudinem rima dehiscentes; pollen flavum, ovale. Germen minutum
lineari-oblongum, aeutum, 3-loculare; yemmulae in loculo quoque binae
superpositae; stylus longissimus filiformis nudus, longitudine filamen-
torum, sub apice incrassatus, ipso apice attenuato; stigma punctatum
minutum. Capsulae quam perigonii externi foliola persistentia paulo
breviores, trigono-ovatae, basi nudae, supra medium et praecipue apice
et ad suturas pilis tenuissimis albidis erectis obsessae et coronatne, ad
iT

192

medium, dein ad basin usque 3-valves; valvae dorso planae, leviter
suleatae, membranaceae, intus in linea mediana septiferae. Semina in
loculis bina superposita, juncta sumpta oblonga, compressiuscula, dorso
convexa, antice acuta, indeque obsolete 3-gona, ubi bina sese tangunt
truncata et peltatim inserta, alterum adscendens, alterum pendulum,
colore murino, subnitidula, exsculpto-punctata, operculo embryali orbicu-
lato, apiculato, radiato, ad alterum terminum truncato oppositum, munita.

17. G. Gueilnzii Hsskl.

Diagn. Herbae erectae strictae simplices oligophyllae, foliis lineari-
lanceolatis acuminatis, apicem caulis versus diminutis; spicis multifloris
densis ad apicem caulis terminalibus et axillaribus dense glomerati, peri-
gonii externi foliolis persistentibus glabris, dein rigidis, apice squarrosis,
interno brevi amplo, capsula perigonii externi foliolis plus duplo breviori,
vix apice puberula, seminibus plumbeis lucidulis, leviter exsculptis, in
loculo tertio nunc solitariis.

Habitat portum natalensem Africae meridionalis, ubi legit
A. Gueinzius (cf. Flor. [B. Z.] 1849, p. 222) sub no. 67 (vidi in herb. imper.
Vindobonensi).

Observatio. Habitu C. abyssinicae A. Rich. aliquot accedens,
sed primo adspectu inflorescentia compacta, perigonio externo rigidiore,
interno minori, foliis floralibus et c. distincta.

Descriptio. Caulis erectus strictus, ima basi attenuatus (uti illi,
qui ex tubere bulbiformi progrediuntur) ibique subterraneus, internodiis
brevibus constans, dein robustior e internodiis 5—6 elongatis constans,
ultra pedalis, primo albido-arachnoideus, dein glabriusculus, ad insertio-
nem foliorum autem semper magis pilosolus, pilis omnibus tenuibus et
linea alternanti pilosus; internodia epigaea 2!/,—3^ longa, siccando
antice sulcata, infimum brevius vix 1^ longum; hypogaea valde abbreviata,
vaginarum residuis tecta; vaginae laxae, apice oblique truncatae, 6''
longae, 2/' latae, versus &picem caulis sensim diminutae, pilis tenuibus
longis primo vestitae, dein glabratae. Folia angusta, lineari-lanceolata
acuminata, concava, canalieulata, patentia, rigidiuscula, 3—4 ad primam
inflorescentiam et a basi caulis apicem versus diminuentia, infimum 3" et
ultra longum, 3/^' latum, 4"" (summum sterile) vix 1^ longum, 2'' latum,
supra glabra, subtus pilis albidis tenuibus mox deciduis obtecta; floralia
cum vagina confluentia, patentia, reflexa et dein e basi lata ovata, acuta,
una cum bracteis albido-arachnoidea. Inflorescentia spicata terminalis
et axillaris ad axillas 2—3 summas; spicae dense glomeratae bracteatae,
ec-florae, folio florali sustentae, !/, —3!/" latae, !/," vix altae; bracteae
, tot quot flores, falcatae, ovato- s. oblongo-lanceolatae, acuminatae,
basi tenuiores, oblique insertae, apicem versus rigidiores, glabrae, longiter

oo

133

ciliatae, 5—4'^ longae, 2'/—1!/"' latae, multinerviae. Flores sessiles,
succedanei; perigonium externum triphyllum persistens, connivens;
foliola obovato-oblongo acuta, basi tenuiora et angustiora, concava,
carinata, rigida, glabra, quam capsula dein duplo longiora eique arcte
adpressa; internum gamophyllum, campanulatum, dein incremento ger-
minis basi irregulirter 3-fidum et cireumscisse deciduum; tubus brevis ;
limbus 3-lobus, dein marcescendo-corrugatus, inflexus genitalia amplectens.
Genitalia generis (Nullum florem sub anthesi apertum examinare potui,
nec alabastrum anthesi adproximatum!). — Capsula perigonii foliolis
persistentibus rigidis, apice subsquarrosis cincta, iisque duplo minor, sub-
globoso-ovata, subtrigona, vertice vix puberula, 3-locularis, 3-valvis; val-
vae ad basin dissolventes, dorso leviter sulcatae, intus in linea mediana
septiferae. Semina in loculis bina superposita, in loculo tertio nunc soli-
tarium, paulo longius et haud truncatum ad alterum terminum; reliqua
ubi sese tangunt truncata, altero termino operculo orbiculari apiculato,
cavitatem embryalem obtegenti instructa, laevia, lucidula, plumbea, ob8o-
lete scrobiculato-rugulosa.

18. Thomsonli Hsskl.

Diagnosis. Tota herba pube densa minuta hirtula obtecta erecta
pauci-foliosa, foliis lineari-lanceolatis acutis, pedunculis ad apicem caulis
axilaribus terminalibusve, geminis aut ternis, spicis cristatis, a latere
utroque compressis, circinatim reflexis, co-floris.

Habitat regiones tropicas provinciae Maisor et Carnatic ad litora
oceidentalia peninsulae Indiae orientalis, ubi Thomson hanc legit (hrb.
Hook f. et Thoms.: Cyanotis no. 8. in herb, reg. berolin.).

Descriptio. Herba erecta (specimen incompletum, foliis 2 tantum
praeditum, inferioribus deficientibus; pars praesens simplex 1^ altus) tota
pilis densis minutis hirtulo-velutina, canescens (e sieco rubro-colorata
videtur); internodium infra inflorescentiam (unicum tantum praesens)
elongatum 6" longum, 1!/,"' crassum, sulcatum (siccitate tantum ?), apicem
versus densius pilosum et linea antica pilis iongioribus patentibus albidis
notatum; vaginae (2 tantum adsunt) amplae, 5—3'^ longae, 2'^ latae,
eodem cum foliis colore fusco, antice linea densius albido-pilosae, ad or&
ciliatae, pilis multo longioribus rarioribus. Folia (1 completum tantum
adest, alterum altius incompletum) lineari-lanceolata acuminata, basi
amplexicaulia, 21/4" longa, 4'^ lata, caualiculato-concava, marginibus
erectis, utrinque praeprimis autem subtus pilis minutis crebribus
adpressis obtecta, ad margines in pagina superiore densius hirtula et
ciliata. Inflorescentia terminalis aut ad apicem caulis axillaris;
pedunculi ad apicem caulis aut pedunculi communis 2^ longi gemini
ternive, folio florali suffulti, erecti aut patentissimi, inaequilongi, 9— 4"
longi, linea antica intensius cano-pilosa notati; folia floralia cum

134

vagina antice fissa et ciliata, continua, amplexicaulia, patentia, cana-
lieulato-complicata, acuta 6—9'^ longa, 3'^ vix latiora. Spicae a
latere utroque compressae, folio florali parvo patenti ovato acuto s.
ovato-lanceolato acuminato apice recurvo suffultae, co-florae, curvatae,
apice circinatim recurvae, 9"' latae, 4'"' vix altae; bracteae eodem cum
tota planta colore rufescente, per paria 5—10 distiche dispositae, sibi
adplicatae et flores inter se occultantes; basi oblique insertae, dimidiato-
subrotundo -ovatae acutae, vix falcatae, margine exteriori (inferiori)
conyexo, praecipue apicem versus robustiori; interiori (superiori) recto
tenuiori, utroque pilis longis patentibus ciliato, extus hirtulae e pilis albidis
adpressiusculis, intus glabrae, 4'^ longae, 1!/," latae, infimae spicarum
evolutarum paulo majores. Pergonium externum extus hirsutum et
praeprimis basi pilis longis fere involueratum, profunde 3-partitum; foliola
vix basi connata, lineari-lanceolata, concava, extus pilis longis strictis
obtecta, diaphana, apicem versus et inprimis ad nervum medium rigidiora,
persistentia, conniventia, fructum occultantia eoque duplo (?) fere (3'^)
longa; internum gamophyllum; tubus amplus: limbus trilobus, dein
corrugato-inflexus, capitulum tubo paulo brevius formans et genitalia arcte
includens; laciniae ovatae, acutae, albae, striis longitudinalibus copiosis
rubentibus interruptis percursae. Stamina 6 aequalia hypogyua; fila-
menta filiformia, flexuosa, ad medium et ultra glabra, dein pilis albidis
densis articulatis moniliformibus ornata, supra horum insertionem primo
bulboso-inflata, apice acutato subeurvato, dein sub anthesi magis fusiformi-
incrassata, in apicem longiter attenuata; antherae flavescentes, dorso
supra basin insertae, obovato-ovales, a dorso et facie antica compressi-
usculae, basi leviter, apice late emarginatae; connexivum tenue, basi
angustum, apice dilatatum emarginatum; loculi basi contigui, apice
distantes albidae, per totam longitudinem rima dehiscentes; pollen flavum
ovale. Germen minutum, obovato-trigonum, apicem versus pilosum, pilis
erectis conniventibus comam referentibus; stylus filamenta aequans et
pariter inflatus, apice truncatus; stigma minutum papillosum. Capsula
trigono-subglobosa, membranacea, perigonio externo duplo brevior, obscure
fuscescens, apicem versus pilosula, 3-locularis, 3-valvis; valvae membra-
nac-ae, linea mediana intus septifera, dein ad ba:in dilabentes. Semina
bina superposita, ubi sese tangunt truncata, rhomboidea, nigrescenti-
fusca, nitidula exsculpta, alterum pendulum, alterum erectum, insertioni
latere opposito operculum embryale gerenti orbiculatum.

19. C. Sechweinfurthii Hsskl.

Diagnosis. Erecta fastigiato-ramosa strictiuscula, puberula dein
glabrata, vaginis amplis cylindricis, summis bullato-inflatis subglobosis
albido-floccosis; foliis lineari-lanceolatis longiter acuminatis, subtus albido-
puberulis; foribus in axi!lis summis (nune valde approximatis) glomeratis

135

compactis 3-nis, basi fo'ii floriferi insertis, subsessilibus, bracteis subfalcat's,
dorso floccoso-lanatis interceptis; filamentis imberbibus apice flexuosis;
stylo conformi; capsula albido-comosa, obovata, ad basin usque 3-valvi,
hexasperma.

Habitat Abyssiniam, ubi eam Schweinfurth nuper legit.

Observatio. Accedit nostra C. nodiflorae Knth. (Enum. IV. 106.
10), sed habitu, foliorum forma et filamentis imberbibus sat distincta est.
— €? cucullata Knth. (l.c. 107. 11) differt: caule simplice, foliis latio-
ribus, infra medium longiter ciliatis, perigonii foliolis internis longe ungui-
culatis conniventibus (nec connatis?) ; — a. C. barbata Don(Knth.l. c. 104.5)
differt jam primo adspectu habitu densiori fastigiato, filamentis imberbibus
et aliis signis.

Descriptio. Herbae erectae 6—9^ altae, strictiusculae, simpli-
cissimae aut plerumque a basi iteratim dichotome ramosae, fastigiatae,
primo totae, dein ad vaginas tantum albido-arachnoideo-lanatae, nunc totae,
nunc ad margines apicesque foliorum cinereo-rubentes; rami angulati
(in siccis), praeprimis infra nodos floccoso-puberuli; internodia basi aut
inferiora nunc fere tota vaginis tecta; vaginae amplae membranaceae
cylindricae, apice oblique in folia transeuntes, nervoso-striatae, praeprimis
basi albido-lanatae, caeterum dein pglabrescentes aut pilosulae, obsolete
ciliatae, S/,—'/," altae, 2"' latae; superiores uti summae, inflore-
scentias sustinentes, valde abbreviatae, inflorescentiae fructigerae dein bul-
lato-inflatae, cuculatae, globulum diametro 2'/," fere repraesentantes,
plerumque albido-floccosae, ad apices ramorum saepe geminatae unum
globulum tantum formantes. Folia lineari-lanceolata aut potius e basi
latiuscula, vaginae suae continua, linearia longe acuminata, 1—92!/, rarius
3'' lata, !/, —2" longa, erecta aut erecto-patentia, summa floralia saepe
patentia aut bina sese e basi ampliata amplectentia, supra glabra, subtus
minute albido-puberula, dein plus minusve glabrata, margiue nunc tenuis-
sime ciliata, viridia, nunc apice aut margine nunc tota viueo-rubentia,
Inflorescentia intra vaginas abbreviatas foliorum 2—3 summorum
occulta axillaris, vix apice exserta, 3—4-flora, in basi folii floralis sessilis,
bracteata; bracteae ad basin floris singuli laterales, exteriores majores,
decrescentes, tenues, membranaceae, oblongae subfalcatae acutae, 3-ner-
viae, apicem versus crassiores et venis transyersis reticulatae, intus (supra)
glabrae, extus (subtus) pilis longis floccoso-lanatis, apicem versus magis
quam ad basin pilis longis ciliatae, 5—3'/, longae, 1!/,—1^' latae. Flores
singuli brevi-pedicellati, brácteis suis breviores, compacti; perigonium
externum 3-phyllum, 2'/' longum, membranaceum, intus glabrum,
extus pilis adpressis longis sericeo-lanatum, persistens; foliola anguste
lanceolata, acuta, basin versus longius attenuata, uninervia, margine pilis
longis ciliata; internum gamophyllum, vix exsertum, glabrum, expan-
sione germinis basi irregulariter 3-fidum, dein deciduum; tubus longus,

136

limbus infundibuliformis, 3-lobus, marcescens inflexus et corrugatus, capi-
tulum genitalia fovens formans. Sta mina 6 fertilia, hypogyna; filamenta
longe filiformia imberbia, supra medium (in siccis) flexuosa; antherae
ovatae, lilacinae (?), basi insertae, subsagittatae, apice obtusae; conne-
ctivum latiusculum, albidum; loculi hoc marginantes lilacini, per totam
longitudinem rima dehiscentes. Germen minutum, ovatum, 3-loculare,
vertice comosum; gemmulae in loculis binae superpositae; stylus fila-
mentis conformis, sed paulo robustior, apice truncatus, obsolete trilobus.
Capsula 3-locularis, 3-valvis, obovato-subtrigona, basi teretiuscula, a
perigonio externo adpresso breviori cincta, apice albido-comosa; valvae
membranaceae, margine ciliatae, apice pilis longioribus obsitae, dorso
planae, glabrae, persistentes,in linea mediana interna septiferae; columna
centralis soluta seminifera nulla. Semina in loculis bina superposita,
ubi sese tangunt truncata, altero termino operculo orbiculato, ajpiculato
radiato munita, fusca exsculpta glabra.

20. C. Thwaitesii Hsskl.

Cyanotis spec. 2433. Thwait. herb. Ceylon. 1863 (vid. in herb.
Lenormandii).

Diagnosis. Herba erecta subramosa albido-floccoso-lanata, foliis
lineari-lanceolatis acutis, inflorescentiis ad apicem caulis 2—5 umbellatis
congestis spicatis, folio florali eis vix longiori suffulti, bractejs lanceolatis
falcatis, pedunculis inaequilongis, internis subnullis, floribus ope pilorum
longorum cohaerentibus.

Observatio. C. lanata Bnth. (Wlp. Ann. III. 661. 3) maxime
accedit, differt autem spicis subgeminatis, pubescentia sericeo-lanata, stami-
nibusque vix exsertis;— an etiam aliis signis? (deficiente descriptione Bnth.
in Hook. Nig. Flor. in librario meo) haud decidere possum. — C. pilosa
Wght. (Icon. 2083) primo adspectu tegmento lanuginoso deficiente et
habitu minus stricto, foliis longioribus glabris distinguenda.

Descriptio. Herbae, ut videtur annuae, e basi adscendenti erectae,
strictae, altae, simplices aut subramosae, totae lanugine albido floccoso
obtectae, parce foliatae; rami, ni desunt, patentes, infra vaginam. folii
sui prorumpentes, basi ipsi vagina angusta, truncata aut oblique truncata,
2—3'" longa glabrescenti colorata (sicca fuscescenti) cincti, 1— 3^ ]ongi,
medio vagina reliquis vaginis foliiferis conformi sed angustiori et rudi-
mentum foli tantum gerenti praediti; internodia pauca elongata,
teretia, lanuginosa, 2—4" longa, vix 1'/ crassiora, infima breviora et
paulo crassiora; vaginae amplae, tenues, membranaceae, oblique trun-
catae, pallide flavescentes, lanugine densa obtectae, inferiores dein basi
solutae, deciduae. Folia lineari-lanceolata (infima ut dicunt radicalia
deficientia), acuta, inferiora 2!/," longa, 4''lata, superiora sensim minora,
11/,—1" longa, 3"' lata, saepe supra nerrum medium complicata, canali-

———— VeÜ€—

137

culata, lanugine in facie superiori minus densa. Pedunculi terminales
diversae longitudinis, umbellatim congesti, longissimi 15"' longi, alter
4—5'' longus, reliqui brevissimi aut subnulli, aut 3 subaequales, 4—895'/^
longi et bini brevissimi; omnes folio summo valde abbreviato suf-
fulti aut imo ad folia bina penultima axillares, aggregati, aut ipse
apex rami ad folium antepenultimum enatus; folia floralia spicam
cristatam bracteatam sustinentia, acuminata, complicata, ad basin spicae
patentia aut apice subreflexa, 5—3'// longa; spicae a latere utroque
compressae (uti congenera) successive deorsum, folio florali opposite sese
circinatim fere evolventes, 4^"' longae, 2!/," altae, uti tota planta albido-
lanuginosae, axi basi folii floralis adnata; bracteae 6—8, per paria sibi
oppositae, distiche insertae, sibi adpressae, floresque totos inter se occul-
tantes; omnes basi oblique insertae, lanceolato-falcatae, latere exteriori
robustiori, intensius colorato, basi magis producta, extus lanuginosae, intus
glabrae, extimae 4—5'^ longae, 11/,"' latae, reliquae sensim decrescentes,
tertii paris 2^" longae, ?/,"' latae, sericeo-villosae. Flores sessiles, extus
pilis longis sericantibus, confinium intertextis, copiosis obtecti, sensim
evoluti, ita ut sextum nondum floruerit, dum spica secundam capsulam debi-
scentem jamjam praebet; alabastra trigona, basi angusta, ultra medium
increscentia, dein apicem versus acuta. Perigoniumexternum extus pilis
longissimis tenuissimis lanuginosis dense obtectum, 3-phyllum, membra-
naceum, striis fuscis copiosis notatum, persistens, erectum, capsulae apertae
adhue arcte adpressum eaque longius; foliola basi connata, lanceolata,
concaya, carinata; internum tenuius corollinum, exsertum, 2!/,'" longum,
dein marcescenti-corrugatum, capitulum formans, deciduum; tubus cylin-
dricus; limbus ampliatus albidus, nervis (rubentibus) percursus; lobi
ovati acuti patentes, post anthesin inflexi corrugati. Stamina 6 aequalia,
hypogyua exserta, cum perigonio interno decidua et intra limbum corru-
gatum pro maxima parta recepta; filamenta tenuia filiformia, ultra
medium usque nuda, apicem versus pilis tenuissimis, albidis, monili-
formibus catenulatis, post (an etiam ante?) anthesin mox intricatis
ornata, infra apicem acutissimum fusiformi-inerassata; antherae flavae,
oblongae, apice truncatae, paulo supra basin dorso affixae; connexivum
tenue, apice dilatatum; loculi ejus margini adnati, lineari-oblongi, per
totam longitudinem rima dehiscentes; pollen ovale (siccum complicatum,
medio suleatum). Germen ovatum, minutum, acutiusculum, basi subnu-
dum, apicem versus et ipso vertice pilis albidis strictis erectis conniven-
tibus comosum, 3-loculare; gpemmulae in loculis binae superpositae;
stylus erectus, filiformis, strictus, supra medium flexuosus, infra apicem
acutum, fusiformi-incrassatus; stigma minutum, truncatum. Capsula
globoso-ovata, subtrigona, lateribus leviter sulcatis, praeprimis apicem
versus pilis albidis densis strictis conniventibus coronata et styli rudimento
apiculata, 3-locularis, 3-valvis, aperta persistens, foliolis perigonii externi
18

138

cincta; valvae primo ad medium, dein ad basin usque inter se solutae,
tenues, ovales, planiusculae, intus in linea mediana septum rigidum, ad
marginem interiorem praecipue crassiusculum (placentae pars tertia)
gerentes, ipsae margine rigidiore cinctae, nec ab eo solutae, apiculatae.
Semina in loculis bina superposita, alterum erectum, alterum pendulum,
ad punctum insertionis truncata, apice opposito operculum embryale, orbi-
culare radiatum apiculatum gerentia, trigona, exsculpto-punctata, hepatica,
glabra; embryum trochleare; albumen corneum.

21. C. erlantha H sskl.

»,Iradescantia spec. undetermined*, unde? in herb. imp. Vindobon.

Diagnosis. Herba erecta, candida lana obtecta, simplex, vaginis
amplis, foliis lineari-lanceolatis canaliculatis; spicis imbricatis paucifloris
solitariis aut ternis pedunculatis, parvis; bracteis lineari-falcatis acutissi-
mis ; floribus pilis longissimis intricatis cohaerentibus, perigonii externi foliolis
ellipticis; interno violaceo, exserto, tubo longo; filamentis violaceis, bar-
batis infra apicem incrassatis; stylo imberbi, infra apicem ampullaceo-in-
erassato; capsula quam perigonium externum breyiore, seminibus trigonis.

Habitat summa loca montium Ghad (Gatton) provinciarum occi-
dentalium littoralium peninsulae Indiae orientalis, ubi Hügel eam
5Asia no. 2870* reperit.

Observatio. C.fasciculatae Schlt. formis minoribus, praeprimis
speciminibus a Tho mson lectis, aliquot accedit uti et C. sericeae Hsskl.
— C.fasciculata Wight. nec Schlt. solummodo caule a basi ramoso
differre videtur.

Descriptio. Herbulae humiles erectae, 3—4A" altae, totae candida
lana arachnoidea obtectae, simplices, fibrillis paucis tenuibus albidis solo
adfixae; internodia 4—6'/^ longa, teretia, basi vaginis foliorum cincta,
pilis albidis longis antrorsum directis dense obtecta; vaginae amplae
tenues membranaceae, longitudinaliter nervoso-striatae, oblique truncatae,
in folia transeuntes, primo sericeo-lanatae, dein glabratae, 3—1'/," longae,
3/—1'" latae, apieculatae. Folia patentia, plana, summa canaliculato-
complicata, lineari-lanceolata, 10—12^^ longa, floccoso-arachnoidea, supra
dein glabrescentia. Spicae imbricatae, folio florali suffultae, compressae,
pauciflorae, terminales aut ad folia summa axillares, solitariae aut geminae
ternaeve paniculatae, parvae, dense praeprimis basi sericeo-lanatae, 3'^
latae, 2/" altae; folia floralia e basi lata nunc breviter acuminata, acu-
mine faleato-recurvo, indeque nunc hamata, externe inprimis basi dense
sericeo-lanata, 4—5'/^ longa; bracteae imbricatae, oblique insertae, per
paria 3—4 distiche dispositae, lineari-faleatae, acuminatae, apiculatae,
acutissimae, infimae 3—4^' longae, ultra 1'/ latae; reliquae sensim
decrescentes tenues membranaceae, nervo extramediano crassiori ad
apicem percurrenti, alteroque margini inferiori approximato tenuiore

139

ulérà medium cum margine confluenti, extus dense sericeo - lanatae,
intus glabrae. Flores, unus in axilla folii floralis e£ ad basin bracteae
cujusque, pedicello brevi teretiusculo suffulti, a bracteis ante et post
anthesin plane occulti, sub anthesi exserti. Perigonium externum
extus totum et praeprimis basi pilis longissimis tenuissimis candidis
lanuginoso-obtectum, ita ut flores vicini hujus lanae ope inter se cohae-
reant, 3-phyllum, tenuissimum, membranaceum, hyalinum, punctulis
flavescentibus hinc inde notatum, persistens, quam capsula paulo
longius eique arcte adpressum; foliola vix basi connata elliptica
concava, nervo medio tenuissimo percursa, robustiora, 11/," longa; inter-
num gamophyllum violaceum; tubus longus cylindrieus; limbus cam-
panulatus 3-fidus; lobi ovati acuti, nervis intensius coloratis furcatis valde
conspicuis ad margines usque percursi, ultra 2^' longi et lati; post anthe-
sin marcescenti-corrugati cum genitalibus amplexis capitulum globosum
tubo angustato stipitatum conformantes. Stamina 6 hypogyna exserta,
aequalia; filamenta filiformia, flexuosa, violacea (aut potius albida, nervo
valido centrali violaceo percursa), ad medium usque glabra, ultra medium
pilis longis moniliformibus violaceis, (siecando) dein albescentibus barbata,
infra apicem lageniformi-inerassata, apice ipso attenuato, acuto curvatos
antherae flavescentes introrsae, dorso supra basin insertae, ovali-obcor-
datae, a dorso ventreque compressiusculae; connectivum apice dilata-
tum; loculi oblongi, basi contigui, apice longiter distantes, connectivum
marginantes, per totam longitudinem rima dehiscentes; pollen flavum ovale.
Germen minutum, oblongum, fuscum, ultra medium et praeprimis apice pilis
albidis rigidis,ipsi germini fere aequilongis, comosum,3-loculare; yem mulae
in loculis geminae, superpositae; stylus tenuis flexuosus, totus imberbis,
apice ampullaceo-inerassatus, lilacinus, parte incrassata cava, apice breviter
tubuloso attenuatus et subito truncatus, ore papillis coronatus, Capsula
perigonio externo paulo longiore arete cincta, ovata, trigona, membranacea,
glabra, apice tantum pilis albidis comosa, vix 1'" excedens, 3-valvis, 3-lo-
cularis; valvae tenues, ovales, ad margines apicem versus ciliatae, dein ad
basin usque dilabentes, linea mediana extus suleatae, intus septiferae;
septum ad marginem inferiorem spermophorum; columma libera valvis
dilapsis nulla. Semina in loculo quoque bina superposita, alterum erectum,
alterum pendulum, ubi sese tangunt truncata, altero termino operculum
embryale orbiculatum apiculatum radiatum gerentia, trigona, dorso plano-
convexa, ventre carinata, opaca, fusca, scrobiculato-rugulosa.

22. C. abyssinica A. Rich.

Cf. Wlp. Ann. III. 660. 1. —Commelina hirsuta Hchst. Flor. (B.Z.)
1841. Intllgbl. I. 24; — cf. RBr. App. IV. Salt. Reis. p. LXIIL (verm. Sehrft.
I 247, V. 343)? — Cyanotis? hirsuta Std. in sched. herb. — nec C.
hirsuta hrt. berol. Knth. Enum. IV. 661. 26^,

18 *

140

Diagnosis reformata: Herbae radice tuberosa tumida globosa,
hirsutae aut glabratae erectae, simplices aut ramosae, ramis erectis nunc
patentibus teretibus; foliis oblique in vaginas decurrentibus, longis grami-
neis, linearibus aut lanceolato-linearibus, acutis, vaginis basi inflatis hirtis,
ciliatis, nunc glabratis, foliis floralibus oblongo-lanceolatis, acuminatis,
plicatis; floribus 5—17 sessilibus erectis, spicis nervo medio folii floralis
adnatis, bracteis tot quot flores, imbricatis oblique insertis inaequilateris
faleatis acuminatis; perigonii foliolis externis ovali-lanceolatis acutis con-
cavis, internis in corollam coeruleam e basi tubulosa infundibuliformi-cam-
panulata, limbo tripartito coalitis; staminibus 6 exsertis, filamentis bar-
batis, antheris ellipsoideis introrsis, stylo barbato.

Habitat colles fruticosas provinciae Adowae in Abyssinia, al-
titudine 8000' s. m. ab incolis ,Busk o* appellata et a W. Schimper 28. Sptb.
1837 et 1852 lecta (Hchst. Unio itiner. I. et II. no. 14 cf, Flor. l. s. c.);
in montibus Djeladjeranne, 1. Aug. 1841, idem peregrinator eam legit
(Un. itin. III. no. 1556) et 1854 sub no. 584 (in hrb. De Candollei). In eadem
provincia et provincia Schiré etiam altitudine 4000' s. m. et altius hanc
speciem 25. Aug. 1839 legerunt. Quarlen, Dillon et Petit (in herb.

Richardii nune comitis Franqueville); — pariter prope Gondar provin-
ciae Amharae inter 8000—6400' s. m. (1845?) legit Rochet d'Heri-
court. — Vidi sicca, etiam cult. ex hort. berol. et lipsiensi in herb. reg.

berol., De Candollei, comitis Franquevillei, Lenormandii, Schlechtendalii,

Descriptio speciminum herbarüu Rich. quae caulem abscissuim
tantum cum apice repraesentant: Caulis erectus (pars praesens ultra 1!/,'
longa) ramosus, patenti-hirsutus, pilis albidis longis rigidiusculis, glan-
dula minuta fuscescenti globosa suffultis, ad insertionem vaginarum densio-
ribus, ad inferiorem caulis partem dein refractis et dilabentibus plus
minusve glabratus; intermedia teretia, 2—1" longa, ad terminum utrum-
que leviter incrassata, siccando paulo sulcata; vaginae amplae, pro ra-
tione foliorum breves, antice 15—16'^ altae, ore oblique in folia trans-
euntes, 4—3'" latae, tenues, herbaceo-membranaceae (in siccis); summae cum
foliis confluentes, antice fissae, pilis jam dictis conspersae et ciliatae. Folia
inferiora (caulis partis praesentis) graminea linearia, vix lineari-lanceo-
lata, plana, 8—4' longa, 21/,—2'/,"' lata, longiter in acumen attenuata, basi
oblique in vaginas decurrentia, amplexicaulia; summa et floralia e
basi ampliata amplexicauli canaliculato-complicata, mox plana, attenuata,
2!/,— /," longa, indeque lineari-lanceolata, nunc quoque ovata acuminata;
omnia superne glabra minute areolata, subtus pilis longis jam dictis
patentibus hirsutula, dein praeprimis apicem versus glabrata. Rami omnes
apice floriferi, axillares solitarii aut gemini ternive et tum inaequilongi,
apice spicam folio florali suffaltam et dein saepe (pedunculum) ramulum
novum spicigerum patentiusculum emittentes, pau:o supra basin et saepe in

141

vagina recondite articulati et vaginati; vaginae hae tenues membranaceae,
oblique attenuatae, acuminatae, inferiores nunc 10^' longae, ab apice ad
basin fere fissae, indeque stipulas binas inferne connatas, longitudinaliter
nervosas, subfalcatas, e vagina exsertas referentes, albido-ciliatae. Spicae
folio florali susceptae patenti et supra basin nunc reflexo ejusque basi
adnatae, ad apicem ramorum aut pedunculorum solitariae, binae, pluresve
congestae, a latere utroque compressae, cristato-bracteatae, dense hirsu-
tae, 6"' longae, 3"' altae (latae), grandiflorae, folio florali opposite evo-
lutae, patentes et circinatim revolutae; bracteae per paria distiche
dispositae, 6—15, flores obtegentes, imbricatim sibi adpressae, basi oblique
insertae, falcatae, acuminatae; inferiores maximae, ab apice ad basin
(transverse) 5—6/^ longae, 2"' latae; summae ad alabastra inevoluta
minus falecatae, tenuiores acutae, dimensionibus dimidiatis, nervo medio
extramediano, additis aliquot partialibus in basi, extus pilis tenuibus co-
piosis hirsutulae, intus giabrae, margine ciliatae. Flores totidem ac brac-
teae, ad earum bases subsessiles, pedicello tenui brevissimo suffultae, ante
et post anthesin inter eas reconditi. Perigonium externum pilis albidis
basi cinctum et externe similibus obsessum, hirsutum, 3-phyllum; foliola
tenuia membranacea hyalina, nervo medio tenui, apice paulo crassiori,
fuscescenti percursa, concava, ovato-elliptica ciliata, 2—2!/," ^ longa, 1—
1'/,"' lata, persistentia, fructum cingentia, ei adpressa eaque tertiam par-
tem longiora; interna in corollam coeruleam (siccando saepe (deflorata?)
albidam), basi tubulosam, mox infundibuliformi-campanulatam (nec hypo-
craterimorpham!) connata, ex bracteis et foliolis perigonii externi exsertam,
marcescenti dein corrugatam in globulum capitatum, tubo angustiori sufful-
tum, tubo germinis evolutione basi ampliato et postremo circumscisse de-
ciduam; limbi laciniae subrotundo-ovatae, vix acutiusculae, nervis fur-
catis ad marginem percurrentibus concoloribus notatae. Stamina 6 (nec 5!)
hypogyna aequalia, exserta; filamenta filiformia tenuia flexuosa (sic-
cando tantum?) albida, a basi ad ?4 partes glabra, dein pilis longis mo-
niliformibus tenuibus coeruleis, siccando albidis, barbata, supra insertionem
pilorum fusiformi-incrassata et ipso apice attenuata; antherae dorso
supra basin insertae erectae introrsae, primo lineari-oblongae dein ovales,
apice truncato-emarginatae; loculi primo teretes, dein oblongi, connexiyo
basi tenui, apice dilatato sejuncti, foeti flavi, effoeti albidi, per totam lon-
gitudinem rima dehiscentes; pollen luteum, oblongum. Germen minutum
oblongum trigonum, apicem versus paulo angustatum, truncatum, basi
nudum, caeterum pilis erectis rigidis praecipue prope apicem et in ipso
vertice obsessum, hisce conniventibus penicillatim comosum, 3-loculare;
gemmulae in loculis binae superpositae; stylus filamentis plane con-
formis, eademque longitudine, ad partem incrassatam paulo robustior, fusces-
cens, supra eam attenuatus apice truncatus; stigma minutum, papillosum.
Capsula perigonio externo persistenti cincta eaque !/4—!/, brevior, trigono-

142

obovata, basi glabriuscula, apice pilis erectis praecipue ad suturas obsessa,
3-locularis, ad medium 3-valvis; valvae medio extus leviter sulcatae,
intus septiferae, dein totae solutae, margine robustiori cinctae, persisten-
tes. Semina bina superposita in loculo quoque, simul sumta oblonga, ubi
sese tangunt truncata, altero termino operculum orbiculare apiculatum
radiatum, cavitatem embryalem obtegens gerentia, scrobiculata, cinereo-
nigricantia.

Observatio. In lineis sequentibus descriptiones aliorum speciminum
dabo, quae formas diversas e soli magis uberioris aut sterilis qualitate
aut temperatura frigidiore aut calidiore ortas praebent et certe varietates
diversas haud constituunt.

Specimina Schimperi pro maxima parte juvenilia aut solo steri-
liori dempta videntur exceptis eis, quae in herbario Steudeliano (nune comitis
Franquevillei) adsunt et cum iis supra descriptis sat conveniunt foliis so-
lummodo nunc ad 5^' latis exceptis; reliqua pleraque haec signa praebent:
Tubera globosa aut ovoidea, bulbos solidos tunicatos referentia, mem-
brana tenui, siecando a tubere soluta, fragili cincta, 3—9'^ diametro; her-
bae simplieissimae, apice tantum spicas binas arcte quasi umbellatim con-
gestas gerentes, nunc apicem versus paulo ramosae, 7—20^ altae, nunc
excepta linea alternanti caulis dense pilosa minus hirsutulae nune dein
magis minusve glabratae; vaginae pariter minus pilosae, hinc inde basi
cireumseisse solutae; internodia ad folium primae inflorescentiae pro-
ximum usque 3—4, 3—4!/," longa, 1—!/,"' crassa; folia linearia angusta
multo breviora, 4—1!/" longa, 2'' lata, pilis longis sparsis ad paginam
inferiorem et margines; bracteae magis glabratae; spicae nunc pauci-
florae, nune jam supra descriptis conformes. — Haec forma (an var.?
glabrescens Rich.?) per plurimos gradus in typum hirsutum transit,
ideoque nominis specifici Hochbstetteri permutatio excusanda erit. —
Inter specimina e provincia Schiré forma utraque — glabrata et hirsuta
repraesentatur et bractearum ciliae in glabrata nunc plane desiderantur;
haec quoque minima sunt, minus gracilia, magis ramosa, spicis corymbum
fere formantibus. — Specimina Rochettiana (locis minus elatis dempta)
ad formam glabrescentem pertinent, sed sunt omnia robustiora (tota planta
deest, sed apices caulis ut videtur, haud valde elati, quorum ramus alter
patenti-erectus, iterum ramum erectiusculum apice curvatum nutantem
protulit); folia omnia (quae adsunt) lineari-lanceolata, longiter acuminata,
4—5" longa, 6'^ basi lata, canaliculato-complicata, basi tantum cillata uti
et vaginae et internodia antice linea pilosa debili sunt notata; folia flo-
ralia quam in speciminibus typicis sunt longiora et pedunculi (rami) 3—
4-ve ex eadem axilla progrediuntur; bracteae in altero specimine sunt
ciliatae, caeterum glabra, in altero plane glabra; — differentiae specificae
caeterum haud sunt distinguendae, — Cum his speciminibus conyeniunt hor-
tensia, — quae autem omnia sunt hirsutissima; partim 9^ altitudine haud

143

excedunt, partim adsunt caulium apices altiorum; sunt autem valde ra-
mosa; rami 2—7-ni ex eadem axilla proveniunt et iterum iterumque simili
modo ramosi evadunt, ramulis (pedunculis) 2—3-nis; folia floralia in
eodem specimine nune sunt longa, supra basin ampliatam ultrapollicaria,
nunc vix 2—3'/' longa; bracteae in aliis speciminibus ciliatae tantum,
eaeterumque glabriusculae, nune totae hirsutae. — Indeque patet, stabili-
tatem formarum et pubescentiae haud adesse et varietates ex his signis
statuere nequimus. — Pari modo varietas nana A. Rich.(aQuarlen,Dillon
et Petit prope Oued (??, ubi?) Abyssiniae lecta, a minoribus jam
supra descriptis speciminibus vix misi statura humiliori magis compacta,
4—6'' alta, internodiis in nonnullis excepto infimo vix evolutis, foliis
minus elongatis rigidioribus densioribus explanatis, a basi lata acuminatissi-
mis elongato-triangularibus, 2^ longis, !/," fere latis interstineta et ple-
rumque ad hirsutiorem formam, maxima autem ad glabratam formam
inclizant, — Specimina minima praebet hrb. imp. Vindobon. a Petit et
Dillon in Ouecyerate (?, ubi?) Abyssiniae lecta, 1!/, —2" alta; viden-
tur plantulae vix e tuberibus progressae, foliis densis; contra ejusdem
tabulae chartaceae herbarii specimen dextrum 3^ altum plane specimina
supra memorata simplicia graeilia, apice tantum florifera repraesentant.

23. C. barbata Don.

Cf. Don Prdr. Nepal. 46; Schlecht. Syst. veg. VII. 1153. 5; Knth.
Enum. IV. 104. 5. — Diagnosis Doniana mutanda est; in descriptione
perigonii interni foliola ,basi^ connata dicuntur, an lapsu calami?

Habitat Nepaliam, a Wallichio 1821 missa sub no. 8993 (hrb.
reg. berol, imper. vindobon, Martii) et a Lambert 1826 lecta (hrb.
Martii); — dein regiones temperatas Himalayae borealis occidentalis,
ubi altitudine 6—8000's. m. lecta a Thomson (hrb. Hook.f. et Thms. in hrb.
reg. berol. De Candollei, comitis Franquevillei e& Lenormandi) uti et regio-
nes temperatas Sik k im, ubi eam inter 9—10.000^ s. p. legit Hooker fil. (hrb.
Hook. f. et Thms. in hrb. reg. berol., De Candollei et comitis Franquevillei).

Descriptio. Specimina Wallichiana partim sunt plantae tene-
rae simplices, partim vero parce ramosae, 5—13" altae, nunc robustae
ramosae, ramis teneris eadem cum tota planta conformatione; — priora
juvenilia aut solo sterili enata videntur, posteriora seniora aut e solo ube-
riori progressae. — Juveniles saepe e ramis ortae, internodio infimo tenui
intra vaginam seniorem enato brevi suffultae, ad nodum infimum radicantes
erectae; caulis teretiusculus strictus; internodia ad inflorescentiam
3—5, indeque folia 2—4 gerentia, 1—3^ longa, glabra excepta linea alter-
nanti dense villosa, e pilis albidis patentibus et apice infra vaginae inser-
tionem pilis iisdem sed longioribus barbata, in elatis nunc plus minus gla-
brata; vaginae angustae membranaceae (discolores), villosulae et linea an-,
tica dense villosa in lineam internodiorum transeunti notatae, 2—3'^ longae

144

vix !/"' latae, oblique truncatae, longiter ciliatae, nune in paulo uberio-
ribus 4^ latae, basin versus attenuatae. Folia lineari-lanceolata acuminata
patentia, plana, 15—21'^ longa, 1!/,—2'" lata, supra glabra, subtus pilis
tenuissimis adpressis longis conspersa, nunc plane glabra, margine tenuiter
dense ciliata.

Seniores e basi geniculato procumbenti aut erectiuscula adscendentes,
ad nodos infimos fibrillis tenuibus albidis simplicibus aut ramosis solo
affixae, 1—1'/, altae, ad nodum quemque ramos plantis Juvenilibus similes
proferentes; internodia 1!/,—3" longa, 1'" crassa, glabrata, summa linea
villosa notata, reliqua linea haece obliterata glabrata; vaginae amplae
membranaceae glabratae, basi angustiores, ore oblique truncatae, ciliatae
4" longae, 1!/,"' crassae. Folia infima (saepius deficientia) linearia 9"
longa, 1^' lata, acuminata; reliqua lineari-lanceolata acuminata, plana,
11/, —2" longa, 2—4'/ lata; summa saepe complicato-canaliculata, apice
subrecurva, glabra, pilis tenuissimis sparse ciliata. Inflorescentia ad
apicem caulis terminalis solitaria aut binae valde approximatae, rarius
ternae et axillares ad folia superiora saepe binae, pedunculo inaequali, altera
subsessilis, intra vaginam plus minus recondita; omnes folio florali suffultae
ejusque basi in nervo medio adnatae, recurvae. Folia floralia valde in-
aequalia, spicarum terminalium caulis a foliis summis vix diversa; ramo-
rum et axillarium sensim multo minora et spicas ipsas paulo tantum ex-
cedentia acuminatissima, 4"' longa; bracteae per paria 2—3 oblique in-
sertae, distichae sibi adpressae flores occultantes, basi tenuiores, apicem
versus firmiores falcatae, acuminatae, infimae maximae acuminatissimae,
summae solum versus spectantes, multo breviores 5 —2"" longae, 11/,—9/,"^
latae, extus pilis intrieatis tenuissimis, praecipue basin versus obsitae;
intus glabrae, longiter ciliatae. Flores tot quot bracteae, inter eas plane
occulti, sessiles, basi pilis albis longis tenuissimis cincti; perigonium
externum extus pilosum, persistens, capsulam arcte cineens eaque ter-
tiam partem longius, triphyllum; foliola lanceolata, concava navicularia,
carinata, praeprimis apicem versus robustiora et in carina rigidius pilosa,
1" longa; internum corolliforme gamophyllum cyaneum (?), dein
marcercens capitulum basi tubulosum formans, basi circumscissa deciduum.
Stamina generis; filamenta barbata pilis (siecando?) albidis. Germen
apice pilis albidis comoso-hispidum; stylus filiformis, filamentis conformis,
Capsula albido-hirsutula 3-locularis, 3-valvis; valvae nervo medio extus
leviter sulcatae, intus septiferae; dein ad basin solutae; spermophoro ad
marginem interiorem valvarum adnato. Semina generis, exsculpta, tereti-
angulata, apice operculata, cinerascentia.

Specimina Hookerisna, e Sikkim solo valde arenoso dempta,
haud tam robusta sunt, caeterum autem haud multo discrepant.

Specimina Himalayensia contra jam primo adspectu pilositate
densiori differunt et varietatem f. pilosior Hsskl. conformant.

145

Plantae quoque e tubere tunicato gl^boso pubescenti fuscescenti
progrediuntur, tunicae hae nil sunt nisi vaginae foliorum pro parte jam
evanidorum, ut dicunt, radiealium; folia haec sunt lineari-lanceolata,
2—4, basi attenuata, apice acuta aut .acuminat:, 3!/," longa, 27'^ lata,
vix subtus pilis obsessa, margine longiter ciliata; — e basi tuberis rami
progrediuntur horizontales rut adscendentes ad nodos baseos radicantes,
dein erecti, internodio infimo saepe tenuissimo, ramosi, densiores; vaginae
amplae; folia patentia e basi lata lanceolata, 1?'^ paulo excedentia;
bracteae sunt minus faleatae; flores magni laete coerulei, 4^' alti, mar-
cescentes ad dimidium reducti, bractearum paria 3— 4.

24. C. ceylanica Hsskl.

Diagnosis. Adsendenti-erecta, foliis lineari-lanceolatis acuminatis,
subtus pilis adpressis minute puberulis, opacis, ad marginem supra puberulis
ciliatis; spica braecteata terminali solitaria sessili vix exserta; bracteis
paucis acuminatissimis falcatis ciliatis; perigonii externi foliolis lanceolatis
glabriusculis, quam ca^sula trip o lcngioribus; capsula minuta ad basin
usque locuileide trivalvi, colu» na centrali libera nulla.

Habitat Ceylon insu'am, ubi Thwaites eam legit et sub ,Cya-
notis sp. 3223" distribuit (vid. in herb. reg. berolin. e£ De Candollei).

Descriptio. Herbae adscendentes, basi geniculatae ad nodos h'/nc
inde radicantes, 8—9" (et ultra?) altae, simplices (an semper?); in-er-
nodia teretia (siccando anguste sulcata), 3—1^ longa, 1/,— 1'^ crassa, linea
pilosa alternanti debili notata, caeterum glabra; vaginae breves laxae,
membranaceae, pallidiores, oblique truncatae, 3'' albae, 2/"' latae, pilis
tenuissimis ad insertiones cinctae et iisdem tectae, villosulae, linea antica
densius pilosa notatae, ore lon-iter eiliatae. Folia lineari-lanceolata acu-
minata, patentia, plana, ciliata, subtus pilis tenuissimis albescentibus con-
spersa indeque opaca, supra glabra, angustissime sulcata, linea marginali
pilis antrorsis cincta, basi pilis longis ciliata, 11/,—21/," longa, 3— 4" lata;
summa floralia haud diversa nisi minora et nunc complicata. Spicae
terminales solitariae, vix e vaginis fo iorum summorum exsertae, compres-
sae, bracteatae, pauciflorae; bracteae per paria 3—4 sibi oppositae et
oblique distiehe insertae, sibi adpressae, flores obtegentes et occultantes,
falcatae, acuminatissimae, 6'^ longae, 1!/," latae, nervo medio ad apicem
percurrente, secundariis obsoletis, pilis longis tenuibus praeprimis ad mar-
ginem externum ciliatae, Flores tot quot bracteae, sessiles. pilis nullis
cinctae; perigonium externum glabrum, sclummodo versus apicem et
ad nervos pilis minutis, basi articulatis obsitum, persistens, capsulam cin-
gens eique arcte adpressum ct ea triplo longius, basi gamophyllum tri-
gonum, 3/' longum; foliola angusta concava, lanceolata, vix 4'^ lata,
nervo medio robustiori carinata; internum gamophyllum, basi breviter
tubulosum, dein campanulatum, 4^' longum et sub anthesi latum, lilacinum

19

146

(violaceum? in vivis), nervis iurcatis ad marginem percurrentibus; limbi
laciniae ovatae acutae, dein marcescentes corrugato-involutae, geni-
talia includeuntes. Stamina 6 hypogyna aequalia exserta; filamenta
filiformia flexuosa, albida, a basi ad medium et ultra glabra, in tertia parte
summa pilis longis moniliformibus albidis (siccis) barbata et supra partem
barbatam fusiformi-incrassata, apice ipso attenuato acutissimo; antherae
dorso supra basin insertae, compressiusculae, oblongae, flavescentes, apice
emarginatae; loculi lineari-oblongi, apice connexivo dilatato distantes,
basi contigui, per totam longitudinem rima debiscentes; pollen flavescens,
subreniforme, oblongum, laeve. Germen ovatum trigonum, truncatulum,
pilis albidis strictis erectis comosum, triloculare; gemmulae in loculis
geminae superpositae; stylus filamentis conformis, nec barbatus et minus
infra apicem incrassatus, apice longiter attenuato, truncato, papilloso.
Capsula a basi perigonii externi cincta, eoque 3-plo brevior, trigono-
subglobosa lucidula glabra, apice tantum hirsutula; dein ad basin loculi-
cide trivalvis; valvae membranaceae ovatae, apice et ad margines ciliatae,
linea mediana intus septiferae, spermophoro septo adnato; extus convexae
haud suleatae; columna centralis dein libera nulla. Semina in loculis
gemina superposita, alterum erectum, alterum pendulum, ubi sese tangunt
truncata, altero termino operculo embryali orbiculato apiculato, striato-
radiato tecta, nigro-cinerascentia, exsculpta.

25. C. Karliana Hsskl.

Commelina Carli? Hügel exsicc. in sched. 1548, ex parte.

Diagnosis. Herbae repentes glabrae, ramis dichotomis, foliis lineari-
lanceolatis acuminatis, patentibus, planis; spicis 1—3-nis axillaribus aut
ad ramulorum apices terminalibus, parvis, compressis, folio florali subfal-
eato-recurvo suffultis, cum hoc arachnoideo-puberulis; braeteis falcatis
acuminatis, floribusque paucis, hisce in Janugine arachnoideo fere inmer-
sis; perigonio externo 3-partito; filamentis vix barbatis, infra apicem
incrassatis; stylo imberbi apice incrassato; capsula obovato-oblonga, quam
perigonium .!/ breviori, ad basin dein 3-valvi, columna centrali libera
nulla; seminibus longitudinaliter rimulosis nec serobiculatis.

Habitat. ,Asia; Gatten (montes Ghat, Dekkan?) prope Puna;
ubi Karli legit. — Vidi in herb. imper. Vindobonensi, ubi sub nomine
supra citato planta est intermedia, dum sinistra est Commelina quae-
dam vera et dextra Aneilematis species.

Observatio. C. barbatae Don spicarum habitu valde accedit, sed
haec sufficienter diversa pilositate caulis ejusque habitu, praeprimis speci-
minum elatorum; foliis dein floralibus plerumque majoribus, perigonio ex-
terno triphyllo, cauleque erecto nune simplici.

Descriptio. Herbae repentes glabrae; rami adscendenti-erecti,
simplices aut dichotome ramosi, semipedales, foliosi; internodia sicca

147

straminea, nitidula, linea alternanti tenui notata, 6—12'^ longa, inferiora
1" crassa, suprema tenuia gracilia; vaginae amplae, tenues, membra-
naceae, truncatae, 3—2'/ longae, 2—1'^ crassae; summae basi angustio-
res, ore ampliores, cupulari-infundibuliformes, 1!/'" longae, 1"! crassae,
linea antica patenti pilosa, dein evanida notatae, caeterum glabratae;
juveniles tenuissime puberulae, ore tenuiter ciliatae. Folia (ut dicunt:
radicalia desunt) lineari-lanceolata, acuminata 27—6^^ longa, 2—1'^ lata,
patentia, plana, hinc inde canaliculato-complicata apiceque 'subfalcato-
recurva, utrinque glabra, subtus punctulata pallidiora. Spicae compla-
natae, imbricato-bracteatae, axillares binae ternaeve et ad apicem ramo-
rum aut ramulorum terminales solitariae, geminae aut ternae, parvae,
3'' latae, 1!/," altae, folio florali suffultae, albescentes, arachnoideo-
puberulae; pedunculi (internodia summa spicarum terminalium) ejusdem
axillae inaequilongi, 7'^ et 5'' longi, tertio saepe brevi aut brevissimo,
antice linea tenuissima pilosa albida notati, apice arachnoidei; folia flo-
raàiia complicata, spicam suam amplectentia, patentia, apice subfalcato-
recurva, e basi oblonga acuminata, 4"'longa, vix 2/' lata, praeprimis
basin versus extus arachnoidea, dein magis glabrata, nervis et margine
rigidioribus prominulis, basi spicae adnata, fuscescenti-striolata; bracteae
paucae, plerumque solummodo binae, rarius paria 2, distiche insertae,
sibi oppositae, flores obtegentes, paris secundi multo minores, falcatae,
acuminatae, basi tenuiores, margine inferiori et apicem versus robustiores
4—3'" longae, 11/'"^ latae, nervis binis robustis prominulis parallelis
pereursae et inter nervos reticulatae, pallide virides et maculis parvis
fuscescentibus notatae, margine exteriore valde robusto minutissime
serrulato. Flores tot quot bractae et in axilla folii floralis sessiles, pilis
longissimis arachnoideo-intricatis cincti, lanugini quasi immersi eteo ad medium
tecti; perigonium externum tripartitum (foliolis basi connatis) ; laci-
niae ellipticae naviculares, ad medium a basi tenuissimae et extus pilis
jam dictis tenuissimis, basi articulatis et crassioribus obsessae, versus apicem
sensim robustiores, intensius viridi-coloratae et apice ipso firmo productiori,
neryo medio jam infra medium robustiori in apicem percurrenti, in tota
parte viridi extus glabrae, persistentes, conniventes, capsulam arcte cin-
gentes et ea dimidia longiores; internum gamophyllum, tubulosum; lim-
bus campanulatus, lilacinus (in sicco); laciniae ovatae acutiusculae,
nervis furcatis, tubum versus flavescentibus, intensius lilacinis, ad mar-
gines percurrentibus. Stamina 6 hypogyna exserta, aequalia; filamenta
longissima, filiformia, flexuosa, ad ?/, partes inferiores glabra, summa parte
pilis lilacinis (siceando albidis) moniliformibus, rarioribus quam in spe-
ciebus confinibus obsita, vix barbata, apice ipso attenuato, infra apicem
fusiformi-incrassata; antherae dorso supra basin emarginatam insertae,
introrsae, a dorso compressiusculae, flavescentes; loculi albidi, oblongi,
connectivo basi angusto, apice dilatato sejuncti, basi contigui, per totam

19 *

148

longitudinem rima dehiscentes; pollen copiosum, flavum, ovale. Germen
oblongum fuscum, truncatum, laeve, apice pilis rigidis conniventibus co-
mosum, 3-loculare; gemmulae binae in loculo quoque superpositae;
stylus filamentis paulo longior, imberbis, apice incrassatus, parte incras-
sata flavescenti, clavata, fistulosa, truncata, (ore papilloso?). Capsula
obovato-oblonga, perigonio externo !/, minor, ab eo sustenta, et arcte cincta,
apicem versus dorso et ipso apice pilis erectis comoso-hirtula, 3-locularis,
primo ad medium, dein tota ad basin 3-valvis; valvae membranaceae,
dorso.sulcatae, ventre linea mediana septiferae et ad marginem interiorem
septi crassiores, spermophorae (columna centralis libera nulla), apice dense
ciliatae et dorso hirtulae. Semina in loculis bina superposita, alterum
pendulum, alterum erectum, ubi sese tangunt truncata, termino opposito
operculum embryale mamillare orbiculatum, radiatum, apiculatum gerentia,
teretiuscula, facie interna planiuscula, laevia, nitidula, longitudinaliter
angustissime rimulosa et hinc inde punctis impressis notata, !/,"' longa.

26. C. nobilis Hsskl.

Synon. C. longifolia Wght. Ic. VI. p. 33. no. 2084 (anno 1853
publici juris facta), nec Bnth. (1848/50) Wlp. Ann. III. 661. 4. — C. sp.
Nr. 47. Hook. f. et Thms. herb. et Griffith. no. 57. — C. azurea hrt. berol.
in sched. hrb. reg. berol.

Observatio I. Icon citata Wightii differre videtur: caule scaposo et
foliis (radicalibus) ultra pedalibus, sed autor ipse dicit: ,I was only fortu-
nate enough to obtain one or two plants of this noble species and not
perfect in regard to the radical leaves, as I could have wished^; caulis
apex in icone plantam nostram plane quadrat et bractearum ciliae ad var.
B. spectant; — dein perigonium externum (fig. 1. 2.) basi vix connatum;
filamenta (fig. 2 3.) infra apicem magis incrassata (lagenaeformi-); sty-
lus (fig. 2. 3. 5.) infra apicem pariter magis bulboso-incrassatus et haud
plane nudus, sed pilis etsi rarioribus obsitus; — capsula in icone haud
globosa sed ovalis adparet.

Observatio llI.C. adscendens. Dlzl. (W1 p. Ann. VI. 164. 3.) differt
radice tuberosa, caulibus pluribus simplicibus, (pedunculis elongatis [?]),
bracteis obtusis, capitulis involuto-spicatis 30-floris.

Habitat regiones tropicas Khasiae peninsulae Indiae orien-
talis inter 4 -6000' s. m., ubi legerunt eam Hook. fil. et Thomson (vid. sicc.
in hrb. De Candollei, comitis Franquevillei, Lenormandii et Martii) — et
Griffith (v. in herb. reg. berol) — dein cultam vidi ex horto reg.
berol,. anno 1857/8 (hrb. reg. berol.)

Descriptio. Herbae e basi adscendenti radicanti erectae, pedales
et ultra, nunc minores, ramosae; radices ad nodos inferiores tenues,
copiosae, fibrosae, ramosae, albescenti-fuscae; primitiva radix in omnibus
sjeciminibus deest; internodia inferiora saepe abbreviata, 3'* longa,

149

sat (11/,"^) crassa; plerumque longiora 1—1!/," longa, glabra, teretia;
caulis florentis rite evoluti dein valde elongata, 2—31/," longa, summa
(peduneuli inflorescentiae terminalis) 3/,—-2^ longa; apice infra vaginarum
insertionem paulo albido-puberula, linea albida pilosa alternanti, a vaginis
decurrenti notata, mox autem glabrata, dein tota glabra; vaginae cau-
linae amplae, membranacae, 6'^ lonpae, 2!/,—3"^ latae, pilis singulis
longis conspersae, mox glabratae, excepta linea antica et ore pilis longis
patentibus obsessae; summae valde abbreviatae cupuliformes, oblique
truncatae, 3^" longae et latae; ramae multo angustiores, 7—2'" longae,
1—1/"' latae. Folia radicalia, ut dicunt, ensiformia, 14^ longa, e basi
1" lata sensim apicem versus attenuata, medio 9'' lata, ciliata, nervosa;
caulina lineari-ensiformia, acuminata, amplexicaulia, 2!/,—3!/," longa,
2—3'" lata, glabra, vix prima juventute pilis singulis tenuibus hinc inde
ciliata, plerumque plana superiora saepe complicato-canaliculata, patentia,
apice faleato-recurva; summa sensim minora et angustiora; floralia
Spicas sustinentia has paulo superantia, basiin vaginam apertam continua,
spieas amplectentia, acuminata, 1—1/" longa; ramorum angustiora,
et breviora, 9"' longa, vix 1!/'" lata. Spicae terminales et ad folia
summa axillares, 2—3 congestae, valdae compressae, basi nervi medii
folii floralis sustinentis adnatae, revolutae, ita ut apex spicae solum versus
spectet, 4 —10-florae, 6** latae, 4^' altae, pedunculatae aut subsessiles; pedun-
culi ejusdem axillae diversa longitudine; longissimus plerumque patenti-
erectus, 3/,—1^ longus, secundus 3'^" longus, tertius et quartus saepissime
brevissimi, ita ut spicae 3—4 inflorescentiam unam compactam aut aggre-
gatam repraesentent; apice omnes albido-arachnoidei, antica linea pilosa
notati, mox glabrati; bracteae bifariam oblique insertae per paria 2—65,
arcte sese imbricantes, faleatae, acuminatae, 4'' longae, 2'^ latae, basi
et margine superiori tenuiores, glabrae, apice saepe purpurascentes, basi
tantum obsolete ciliatae (in var. f. una cum folio florali ciliatae et extus
pilis adpressis conspersae). Flores tot quot bracteae, sessiles, pilis longis-
simis et tenuissimis albidis intricatis basi cincti, inter bracteas ante et post
anthesin occulti, sub anthesi tantum exserti; perigonium externum
membranaceum (siccum flavescens), persistens, 3-phyllum; foliola ellip-
tica,navicularia, dorso pilis singulis, apicem versus autem et praeprimis juxta
carinam pilis basi globulo flavescenti suffultis, rigidis, conniventibus co-
mosa, 2'"' longa; internum magnum exsertum gamophyllum, 21/,"' altum
et transverse latum, nervis furcatis ad marginem percurrentibus; tubus
angustus, cylindrieus; limbus campanulatus, lilacinus; laciniae ovato-
subrotundae, acutiusculae. Stamina 6, hypogyna, longe exserta; fila-
menta filiformia, tenuia, flexuosa, elongata, in tertia parte superiore
piis longis moniliformibus lilacinis (siccando albidis), quam apex fila-
meLtorum longioribus, densis, intricatis barbata, supra insertionem pilorum
lageniformi-incrassata, apice ipso subulato curvato; pars incrassata albida,

150

nervo flavescenti percursa; antherae dorso supra basin insertae, introrsae
a facie dorsoque paulo compressae, ovales, utrinque leviter emarginatae,
albescentes in alabastro, dein flavae; loculi basi contigui, apice con-
nexivo superne dilatato sejuncti, lineari-oblongi, dein tota longitudine rima
dehiscentes; pollen flavum ovale. Germen ovato-oblongum, apice pilis
erectis conniventibus comosum, 3-loculare; gpemmulae in loculis geminae
superpositae; stylus filamentis conformis, sed minus dense pilis articula-
tis obsitus; tumescentia infraapicalis crassior flava, uti totus stylus; apex
ipse rectus truncatus. Capsula perigonio externo dimidio brevior, sub-
globosa, apice pilosa, 3-locularis, 3-valvis; valvae (ex Ic. Wight. l. c. f. 7)
ad basin solutae, septiferae. Semina in loculis bina, angulata, exsculpta.

var. B. bracteis pilosis ciliatis
rix nisi forma solo sterili forsan orta videtur.

Adnotatio. Specimen Griffithianum totum est elatius, 20^ altum ;
internodia 3—95' longa; folia inferiora 4" longa; internodium summum
(pedunculus) 11/,—2^ longum; caetera signa plane cum descriptione supra
data conveniunt.

27. C. polyrrhiza Hchst.

Diagnosis. Herbae humiles, radicibus longis fasciculatis crassis
fusiformibus teretiusculis nigricantibus; caule sterili bulbiformi subterraneo
oblongo vaginato, foliis rosulatis coronato subacinaciformibus canaliculatis
glabris ciliatis; caulibus fertilibus e basi bulbi hujus progredientibus, hori-
zontalibus simplicibus; vaginis. amplis ovatis tenuibus, longiter ciliatis;
folis amplexicaulibus patentibus, e basi lata acuminatis, canaliculatis,
apice subrecurvis, ciliatis; spicis terminalibus et axillaribus oliganthis
grandifloris; foliis floralibus basi bullatis, spicam amplectentibus cordato-
ovatis; bracteis 4—95 imbricatis, oblongo-trapezoideis, summis linearibus;
perigonio externo pilosulo, interno campanulato violaceo; filamentis infra
apicem incrassatis, apice longe attenuato; stylo minus incrassato; capsula
trigono-oblonga, albido-comosa, tota 3-valvis.

Habitat planitiem altam (10.000' s. m.) Samen Abyssiniae, ubi 1852
W. Schimper hanc speciem collegit et in collectione sua no. 504 adnotavit
(vid. in herbario imperiali Vindobonensi, Buchingeri, De Candollei, comitis
Franqueville et Lenormandii).

Descriptio. Herbae, alpinae, humiles, 3" altae; radices fasci-
culatae, 1—2'" crassae, fusiformi-teretiusculae, nigrescentes, rectae (ut
videtur in solo turfoso profunde descendentes), apice longiter attenuatsae,
fere 3" longae, divergentes, ad apices velutinae. Caulis sterilis brevis
subterrnaneus erectus, vaginis foliorum tectus, bulbum referens, oblongum
1/—1' longum, !/" et ultra latum; folia supra solum rosulatim expansa
plerunque 5, in vaginas membranaceas sese includentes transeuntia, e

151

basi 2!//" lata, attenuata, rigidiuscula, canaliculato-complicata, patentia,
apice subrecurva, indeque subacinaciformia, 2^ et ultra longa, glabra,
sed margine pilis albis longis patentibus ciliata. — E basi hujus pseudo-
bulbi progrediuntur caules fertiles 4—9, basi subterranea fere polli-
cari erecta, e solo emergentes, mox horizontaliter expansi, vix apice ad-
scendentes, 2!/,—3^ longi, simplices, apicem versus solummodo florigeri;
internodia supra solum ad inflorescentiam primam vix plus quam 3,
brevia, teretia, dimidio vaginis foliorum tecta, 6" longa, glabra, exceptis
pilis paucis longis albidis ad apicem et linea latiuscula alternanti e vagi-
nis deeurrenti-pilosa; vaginae amplae, ovatae, (siccae) tenuiter membra-
naceae, flavescenti-fuscae, nervis longitudinalibus intensius coloratis per-
cursae, 21/,—11/"' longae, 2—1'/," latae, ore oblique truncato pilis longis
patentibus albidis ciliatae, antice linea dense pilosa notatae, in hac sum-
marum foliorum floralium fissae, caeterumque glabriusculae, summae sen-
sim breviores et in folium transeuntes. Folia amplexicaulia, patentia,
e basi lata acuminata, marginibus conniventibus canaliculato-complicata,
apice subrecurva, 9—6'^ longa, 3^' lata, rigidiuscula, glabra, ad margines
pilis raris longis albidis ciliata; floralia ad basin fissa, basi bullata,
spicam amplectentia ejus(ue rhachi ad nervum medium adnata, cordato-
ovata acuta, apice leviter recurva, glabra, pilis longis ciliata, 5'^ longa,
4'"' ]ata, nunc minora. S picae terminales aut ad apicem caulis axillares
pauci-, sed grandi-florae, bracteatae, folio florali suffultae, eique basi ad
nervum medium adnatae, a latere utroque compressae, erectae aut subnu-
tantes, solitariae; pedunculi axillares aut terminales, basi vaginati,
plerumque solitarii nune gemini, vagina intra vaginam folii saepius occulta,
profunde bifida, stipulas basi ad tertiam partem connatas referenti, la-
ciniis longiter attenuatis acuminatis membranaceis ciliatis, in eadem axilla
inaequilongi 9—2^^ longi, erecti, teretes, antice uti internodia linea densa
pilosa notati; bracteae 4—5, bifariam dispositae, imbricatae, sibi invi-
cem adpressae, floresque ante et post anthesin obtegentes, sub anthesi a
perigonio interno superatae, inferiores oblique insertae, apice oblique
acutae, oblongo-trapezoideae, altero latere rectiusculo, altero angulum
obtusum formanti, superne rigidiores, inferne ad medium tenuiores, versus
medium colore roseo suffusae, 5/" longae, 2/' fere latae, nervis 3, additis
binis ad latus utrumque basalibus, percursae, margine ciliatae et extus
pilis singulis obsessae, nune subfalcatae, acuminatae; sum mae lineari-
lanceolatae, 3-nerviae, multo minores et tenuiores, rubenti-hyalinae, 3''
longae, 1^' latae. Flores tot quot bracteae, sessiles, magni, succedanée
sese aperienies; perigonium externum hyalinum, tenue, apicibus cras-
sioribus rubens, extus pilis longis sparsis obsessum, persistens, capsulae
adpressum, eaque tertiam partem longius, crassiuscule apiculatum, 3phyl-
lum; foliola in alabastro leviter concava, planiuscula, in et post anthesin
navicularia carinata, elliptica; internum gamophnyllum, sat magnum,

152

violaceum, 5'^ altum et transverse latum, nervis pluribus tenuissimis fur-
catis ad marginem usque percursum; tubus brevis cylindrieus; limbus
campanulatus, 5-lobus. Stamina 6, hypogyna exserta; filamenta fili-
formia flexuosa, a basi ultra medium usque glabra, supra medium pilis
longis moniliformibus, caeruleo-lilacinis, dein siecando et post anthesin
albidis, barbata, supra pilorum insertionem fusiformi-incrassata, ipso apice
longiter attenuato; antherae ovales flavescentes, supra basin emargina-
tam dorso insertae, apice truncatae; connexivum tenue, apice dilatatum;
loeuli hoc marginantes, oblongi, apice acutiusculi, distantes, basi contigui,
per totam longitudinem rima dehiscentes; pollen copiosum, flayum, ob-
longum. Germen fuscum trigono-oblongum, 3-loculare, basi glabrum,
supra medium et praecipue apice pilis erectis conniventibus, albidis comoso-
coronatum; gemmulae in loculis binae superpositae; stylus staminibus
conformis, sed supra medium paulo magis incrassatus, apice truncatus;
stigma minutum papillosum. Capsula trigono-oblonga, 2'/ longa, peri-
gonii externi foliolis erectis adpressis !/ longioribus cincta, apice albido-
comosa, 3-locularis, 3-valvis; valvae margine crassiori cinctae, membra-
naceae, extus leviter sulcatae, intus in linea mediana septigerae, ad basin
usque dilabentes. Semina 2 superposita, haud plane matura sed congene-
ribus conformia.

98. Q. serlcea Hsskl.

Diagnosis. Caule erecto vaginis tecto, foliis linearibus subtus
cano-sericeis complieato-canaliculatis patentibus parvis vaginisque quam
internodia longioribus amplis puberulis; inflorescentia terminali aut ad
apicem caulis axillari; bracteis falcatis lanceolatis et floribus 3—7; pedun-
culo altero brevissimo; filamentis densissime barbatis, sub apice fusiformi-
inflatis; stylo conformi imberbi, vix infra apicem incrassato.

Habitat. ,Asia, Hügel* herb. imp. Vindobon.

Observatio. Herbarium citatum sub no. 4010 duo habet specimina
valde incompleta, ad diversas huius generis species spectantes; sinistrum
(minus mancum) C. lanatae Bnth. valde accedit et e diagnosi (Wlp. Ann.
IIL. 611. 3) vix nisi integumento minus lanato differré videtur, sed accura-
tiore adspectu signa sufficientia reperiri possunt, uti et patria tantopere
diversa indicat. — A C. Thwaitesii Hsskl jam primo adspectu foliis
minoribus, integumento adpresso sericeo et inflorescentia diversa est; —
C. vaginata Wght. (Ic. 2085 sinistr.) differt: caule dichotomo, vaginis
quam internodia brevioribus, foliis ovato-lanceolatis, utrinque pilosis, ger-
mine ovato subglabro, spicis 14-floris.

Descriptio. Ramus (adscendenti-?) erectus strictus, sat robustus,
4" longus, dense vaginis tectus, vix apice infra inflorescentiam iis denu-
datus, teres, obsolete adpresseque floccoso-albido-pilosus; vaginae laxae,
membranaceae, pallidae, internodiis suis sublongiores, dense pilis tenuissi-

153

mis obtectae, dein subglabratae, 4—2^' longae, 2^/ latae, truncatae, ore
ciliolatae, nervis tenuibus copiosis longitudinaliter percursae. Folia paten-
tia linearia brevia, plerumque supra nervum medium complicato-canaliculata,
recta; summa apicem versus paulo recurvata, acuta, 9—6'^ longa, 2—1!/,^
lata, supra glabra, subtus canescenti-sericea, ima basi pilis paucis tenui-
bus ciliata; floralia spicam suam ampleéctentia et paulo superantia, sub-
faleato - recurva, complicata, basi ampliata, longiter ciliata, spicae ad
neryum medium adnata, ovato-lanceolata, acutissima, subcarinata, mar-
gine cartilagineo, minute ciliolato cincta, supra glabra subtus sericea; sub
spicis geminis saepe subopposita, valde dimiuuta, involucrum diphyllum
referentia. Inflorescentia terminalis aut in axillis binis supremis geminae,
altera pedunculata, vaginis folii sui ampliatis, antice plus minus fissis receptae,
eristato-spicatae, folio florali suffultae; nunc ad apicem pedunculi binae
sessiles geminae, quaeque folio florali diminuto suffulta, involucro diphyllo
susceptam unicam simulantes, a latere utroque compressae, 3'^" altae, 4'^
latae, canescenti-sericeae; pedunculi 6—8"'' longi, folio suo longiores,
alter brevissimus, intra vaginas occultus; bracteae tot quot flores, in
axilaribus spicis paucae, in reliquis 5—7 biseriales, sibi opposite insertae
et sibi adpressae, flores totos inter se occultantes; extimae folio florali
proximae maximae, e basi latiuscula tenuiori subfalcato-lanceolatae, altero
margine, basin inflorescentiae spectante, curvato, altero subrecto, 3'"
longae, 1'/," latae; sensim evolutae; paris secundi faleato-lanceolatae,
tenuiores, 3^' longae, 9/,"" latae; paris tertii lineari-subfalcatae, 2^" longae,
vix !/," latae; omnes apiculato-acutissimae, margine cartilagineo albido
cinctae, longitudinaliter nervoso-striatae, extus pilis tenuissimis puberulae.
Flores pro ratione inflorescentiae sat magni, 3/' alti, 1!/,"' fere lati,
brevissime pedicellati; perigonium externum pilis longis albidis seri-
cantibus obtectum, villosum, campanulato- obverse conicum, 2/^ altum,
3-phyllum; foliola lanceolata, vix ad sextam partem inferne connata,
concaya, (sieca fuscescentia), diaphana, persistentia, conniventia; inter-
num corolinum, basi tubulosum, exsertum, externo longius, glabrum,
campanulatum, nervis intensius coloratis, furcatis, ad marginem percur-
rentibus notatum, dein mercescenti-corrugatum genitalia includens, po-
stremo deciduum; limbus trilobus; laciniae rotundato-ovatae acutae.
Stamina 6 aequalia, hypogyna exserta; filamenta filiformia, flexuosa,
flavescentia, a basi ultra medium glabra, supra medium densissime pilis
albidis moniliformibus obtecta, apice acutissimo, infra apicem fusiformi-
inflata; antherae primo oblongae, dein ovales, utrinque leviter emargina-
tae, albidae, supra basin insertae; connexivum basi tenuissimum, apice
paulo dilatatum indeque loculi oblongo-ovales apice distantes, per totam
longitudinem rima dehiscentes; pollen luteum, laeve, ovale, medio sul-
catum. Germen lineari-oblongum, parte connata perigonii externi longius,
fuscum (siccum), a medio ad apicem pilis densissimis albis strictis como-

20

154

sum, 3-loculare; zemmulae in loeulis geminae superpositae; stylus
filiformis, filamenta aequans, sed totus glaber et iufra apicem truncatum
paululo tantum inerassatus; stigma punctatum papillosum. Fructus
desiderantur.

29. C. sarmentosa. Wight. 8. erecta Hsskl.

Observatio. Diagnosis Wight. Icon. VI. p. 33. fig. 2087. differt:
caulibus longis sarmentosis pubescentibus; foliis radicalibus, caulinis nullis,
pedunculis inde scaposis brevibus; bracteis sublanuginosis; perigonii in-
terni lobis brevibus cuspidatis (nec autem ex icone). — In icone figura
totius plantae, integumento in omnibus partibus deficiente; falsa est, —
habitus inflorescentiae (fig. 1) bene nostram quadrat, bracteae autem sunt
hirtulae; intumescentia filamentorum (fig. 1. 2. 4) nimis exagerata videtur,
in fig. 5 autem optima (etiam in alabastro); — figura styli (1. 2. 4. 6)
false delineata et cum ea filamenti (fig. 5) sat convenit, solummodo paulo
crassior adparet; supra hane partem tumidam stylus longe attenuatus est
et ad apicem stigma minutum capitatum gerit. — An forsan nostra planta
species diversa ?

Habitat Malabariam et Carnatic peninsulae Indiae orien-
talis, ubi Stocks, Law et alii hanc legerunt (herb. Hook. f. et Thoms. in
herb. reg. berol.).

Descriptio. Caulis a basi adscendenti erectus, simplex, paucifo-
liatus, 8^ altus; internodia baseos caulis brevia, 3"' longa, supra basin
plus minusve elongata 2—3 ad folium florale 3—3'/," longa, excepta linea
alternanti dense canescenti-pilosa glabra aut hinc inde pilis singulis pa-
tentibus conspersa, pilis talibus ad apicem infra vaginarum insertionem
copiosioribus, dein caducis; vaginae amplae membranaceae, pallidae,
oblique in folia transeuntes, linea antica pilosa, pilis albidis erecto-patenti-
bus et basin versus praecipue pilis patentibus hirsutae, dein glabratae,
3—4'" altae, 2^' latae, ore rigide sed parce ciliatae. Folia pauca (in no-
stris speciminibus omnia caulina, radicalia ut dicunt nulla) patentia, apice
plus minusye recurva, e basi latiuscula 2'^ fere lata, mox apicem versus
attenuata, canaliculato-complicata, 1^ paulo longiora, utrinque margineque
glabra, supra exsculpto-punctata; summum vagina vix 1'^ alta, oblique
in laminam transeunte, suffultum, lineare, recurvum, subfalcatum, !/,—11/"
longum; florale e basi ovata subito acuminatum, patens, 4—6'^ longum,
apice hamato-recurvum, basi vix rhachi spicae adnatum. S picae horizon-
tales, juveniles descendentes, ita ut infimi flores summi videantur, apice
circinatim recurvae, a latere utroque compressae, dense imbricatim brac-
teatae, «c-florae, folio florali suffultae, huic opposite directae, pedunculatae;
pedunculi e folio summo 3—4 umbellatim congesti, erecti, inaequilongi
ita ut una spica supra alteram in eadem directione sit disposita, 1!/,"— 9"
longi, addito uno valde abbreviato, inflorescentiam inevolutam subsessilem

155

sustinenti, imprimis linea densa pilosa notati sed etiam caeterum pilis
patentibus hinc inde hirsuto-conspersi; bracteae distiche per paria 5—114
Sibi adpresse dispositae, dense imbricatae, flores ante anthesin fructusque
inter se occultantes, infimae subrectae, e basi lata truncata oblongo-
lanceolatae, apice subincurvo acuto, altero latere curvato, altero interno
(superiori) fere recto, apice et margine exteriore robustiores, 21/," longae,
1'"' Jatae; superiores (saepe inferiores simulantes) interiores, sensim mi-
nores et angustiores imoque margine iuteriori magis curvato falcatae,
acuminatissimae, 2^^ longae, !/," latae, omnes margine pilis albidis longis
ciliatae et facie externa brevioribus pilis hirsutulae, nervo medio tenuis-
simo; latera inaequalia. Flores tot quot bracteae, sessiles basi annulo
pilorum albidorum erectorum dense involucrati, caeterum (in alabastro)
hirsutuli, sub anthesi exserti, bracteas excedentes, 6/" longi, coerulei;
perigonium externum 3-phyllum hirsutulum, 3'^ fere altum, persistens,
vegetum, fructum cingens eoque duplo longius et ei adpressum; foliola
anguste lanceolata, concava, acuminata, margine tenuiora, fructifera an-
guste obovato-lanceolata acuminata, tenuia, imprimis margine diaphana,
nervo medio robusto fpercursa subcarinata; internum gamophyllum,
exsertum, 5^' longum, dein marcescenti-corrugatum et cum genitalium
apicibus capitulum densum breve stipitatum conformans; tubus elongatus
caeruleo-rubens, 2^" longus, lineis densis longitudinalibus rubentibus no-
tatus; limbus campanulato-infundibuliformis, lilacinus (in sieco albidus),
basi striulis jam dictis magis interruptis notatus, 3-lobus; lobi diaphani
(albi) nervis concoloribus, fureatis, ad marginem fere percurrentibus sat
conspicuis, ovati, acuti, patentes, post anthesin mox inflexi marcescenti-corru-
gati. Stamina 6 aequalia, longe exserta, nunc post anthesin decidua et
singula bracteis adhaerentia; filamenta tenuia filiformia flexuosa, ultra
medium a basi nuda, dein pilis articulatis moniliformibus tenuissimis,
longissimis dense obsessa, artieulis pilorum iis reliquarum specierum multo
minoribus, ovalibus, eadem cum pollinis granulis magnitudine, apicem
versus fusiformi-incrassata, ipso apice attenuato subulato; antherae
primo ovales, utrinque emarginatae, a dorso facieque compressiusculae,
effoetae lineari-oblongae, luteae; connexivum basi tenue, apice dilata-
tum; loculi albi, basi contigui, apice distantes, oblongi, dein lineares,
per totam longitudinem rima dehiscentes; pollen ovale, laeve, lutescens.
Germen minutum obovyato-oblongum, subtrigonum, pilis erectis praecipue
supra medium et in vertice hirsutulum et comosum, 3-loculare; gemmulae
in loculis binae superpositae; stylus filamentis conformis, sed minus dense
infra partem magis inflatam fusiformem pilosus; stigma subcapitatum,
papilosum, minutum. Capsula foliolis perigonii externi persistentibus
dimidio brevior, trigono-oboyata, livido-fuscescens punctulis intensius co-
loratis, 3-locularis, primo ad medium tantum 3-valvis; valvae dein ad
basin desciscentes, pergamaceae, linea interna mediana septigerae. Semina

20 *

156

iu loculis gemina superposita, alterum pendulum, alterum superum erectum,
ad-latus insertionis truncata, ad terminum oppositum operculo embryali orbi-
culato laevi munita, obsolete trigona, extus convexa, interiori facie cari-
nata, exsculpta, plumbea, nitidula.

30. C. glaberrima Hsskl.

Diagnosis. Herba glaberrima simplex, vaginis amplis, foliis radi-
calibus gramineisilinearibus, caulinis lineari-lanceolatis acuminatis, pedun-
culis axillaribus; spicis 3—4-nisve compressis ad apicem pedunculorum foliis
floralibus sustentis, dense compactis unam fingentibus, folio florali com-
muni suffultam, bracteis inferioribus vix, superioribus magis faleatis, peri-
gonio externo extus pilis longis, filamentis supra medium penicillatim-
barbatis, fusiformi-incrassatis, stylo conformi, capsula subglobosa.

Habitat. Sillet Desclua (?) et Gomer Wall. 8994 herb. companiae
augl. Ind, or. — herb. De Candolle.

Observatio. ,Differt a C. pilosa Schlt. glabratie^ De C, herb. mss.
in sched, — Etsi specimina nostra valde sint defecta (constant e diversis
caulis partibus cum foliis et pedunculis solitariis) attamen species haec,
inter confines distinctissima habenda est defectu totali integumenti caulis
et foliorum bractearumque et spicis semper 3—4-nisvye unam compactam
referentibus. — C. sarmentosa Weght. (Jc. 2087. sinistr.) valde accedit,
sed differt caule pubescenti (in ic. erroneé glabro), foliis villosis (in ic.
glabris), spicis scaposis, bracteis sublanatis (in ic. ciliatis). .

Descriptio. Herbae glaberrimae (ut videtur erectae, simplices,
in summis axillis tantum pedunculiferae); internodia et pedunculi
teretes, glabri, (in sulco) alternanti linea obsoleta minutissime pilosula notati,
diametro 1—11!//", ultra 2—3^ longi, summo apice ad vaginarum
insertionem arachnoideo-pilosi dein glabrati; vaginae amplae, pallidae,
oblique truncatae, ore et linea antica pilis longiusculis obsessae, 6—4!/,"
longae, 3'" latae, nunc (nec semper) antice fissae. Folia (ut dicunt)
radicalia basi sese amplectentia, graminea, anguste linearia acuminata,
plana 2'' lata aut complicato-canaliculata 1^" lata, 3—9^ longa (siccando
cerispula); caulina e vaginis late excurrentia, apicem versus sensim
attenuata, indeque fere lineari-lanceolata acuminata, basi 3'^ lata,
3—3!/," longa; summa ejusdem longitudinis sed augustiora, basi 2'" lata;
omnia glaberrima, supra longitudinaliter seriatim minute exsculpta;
florale (involucrum) commune vagina brevi ampliata ciliata, suffultum,
patens aut reflexum, forma valde diversa, nunc gramineum, basi 3'^ Jatum,
2—21/," longum, nunc e basi lata subito attenuatum aeuminatum, compli-
catum, apice subfaleatum, 1^ longum; floralia partialia ovata acuta,
basi angustata, spicae rhach: adnata, 5—6'" longa, 3^ lata, aut Janceolata

157 .

&cuminata 8—9/" longa, spicae ipsi adpressa. Pedunculi axillares (et
terminales?) erecti, basi vaginula angusta 4'^ longa, 1!/,"' lata, apice
oblique truncata, basi dein circumscissa libera cincti, apice folio florali
et spicis valde congestis 3—4-nis ornati; pedunculi particulares
3—4 umbellatim dispositi, breves sed inaequales, ita ut spicae 3—4 unam
congestam compactam constituant, bracteosam, glaberrimam, multifloram ;
spicae singulae folio florali particulari suffultae sunt, a latere utroque
compressae, bracteatae cristatae, axi folio florali totae adnatae, 6'^ latae,
4'"" altae, glaberrimae; bracteae per paria 5—8 distiche et sibi applicate
dispositae, flores inter se occultantes eosque plane obtegentes, sese ipsas
imbricatim tegentes, glaberrimae; inferiores maximae, latiores, cum basi
21/," ]ata oblique insertae, margine postico convexo, antico rectiusculo
subeuryato-acutae, vix faleatae, margine exteriori versus apicem praecipue
robustiori, interiori versus basin tenuissimo, 2!/," latae, nervo medio
robustiori, latere interiori 1-nervio, exteriori 2-nervio; interiores sensim
basi minus lata insertae, angustiores magisque falcatae; ultimae 4'^ longae,
11/'" latae. Flores breviter pedicellati, geminati, inter bracteas dispositi,
valde densi, basi pilis longis tenuissimis albidis confinium sublanato-
intertextis cincti et ipsi extus nec tam densis tecti; perigonium exter-
num tenue, membranaceum, diaphanum, 3phyllum, persistens, capsula
duplo longius, connivens; foliola lanceolata, concava, extus et imprimis
ad nervum medium apicem versus pilis longis tenuibus obtecta, 2^'longa;
internum gamophyllum, exsertum, 4'^' ultra longum, post anthesin
marcescens, genitalium apicem amplectens corrugatum, capitulum com-
pactum formans, postremo basi circumscissa deciduum; tubus longus
angustus, 2^' longus, mox in limbum ampliatus; limbus albus amplus,
faucem versus lineis rubentibus paucis striatus, 3-lobus; laciniae ovato-
oblongae (in alabastro obtusae), post anthesin inflexae corrugatae. Sta-
mina 6 hypogyna, aequalia, exserta; filamenta flexuosa, basi ad
medium et ultra nuda, supra medium fasciculo pilorum articulatorum
moniliformium albidorum dense congestorum penicillatim cincta, supra
insertionem horum (etiam in alabastro) fusiformi-incrassata, apice ipso
attenuato; antherae supra basin dorso insertae, erectae, lineari-oblongae, a
dorso et facie subcomplanatae, utrinque emarginatae; connexivum apice
paulo dilatatum, basi tenue; loculi basi contigui, apice paulo distantes,
per totam longitudinem rima dehiscentes; pollen luteum ovale. Germen
minutum, oboyatum, apice subtruncatum, pilisque albidis densissimis
conniventibus comosum, triloculare; gemmulae in loculis binae super-
positae; stylus erectus filamentis aequalis, supra partem incrassatam
pilis articulatis inyolueratus, longe attenuatus, acutus, truncatus; stigma
parvum papillosum. Capsula trigono-subglobosa, perigonii externi foliolis
cincta, eisque dimidio brevior, vertice albido-pilosa, 3-locularis, dein ad
basiu 3-valvis; valva&e membranaceae, linea mediana extus sulcatae,

158

intus septiferae, ad margines setoso-pilosae, margine toto et septi interiori
crassiore. Semina bina generis, niprescentia, exsculpta, intus planiuscula
carinata, extus convexa.

VI. Columniferae.

Species hujus sectionis hoc modo sunt distinguendae:
1. Caules erecti adscendentes, inferne vaginati, folia ovato-
lanceolata acuta, pilis longis utrinque laxe obtecta
subamplexicaulia; stigma subcapitatum . C. vaginata Wight.

* repentes, bracteae 2—6 falcatae ciliatae . . .. 3.

2. Folia lineari-lanceolata, subtus pilosa, basi ciliata, vaginae
breves laxae, pedunculi folia aequantes, stigma
clavatum, . . . . . . - . . €. papilionacea Schlt. Wght.
ovato -lanceolata obtusa villosa, rami filiformes,
pedunculi foliis longiores, stigma subcapitatum
C. Burmanniana Wght.

»

31. C. papilonacea Schlt.

Cf. Schlt. Syst. veget. VII. 1451. 2; Knth. Enum. IV. 104. 2.

Observatio. Verba Linnaei (Wlld. Spec. II. 24. 17; Richt. Cod.
Linn.2290) bona quoad plantam repentem, sed species valde variabilis. —
Specimina majora Wallichiana (Cat. 8987 f. partim in herb. reg. beroli-
nensi, imp. vindobonensi, Martii et De Candollei) conveniunt cum iis, quae
Stocks, Law etc. in regione tropica Malabariae, Concan etc. legerunt
(hrb. Hook. f. et Thoms. in herb. reg. berol., imper. vindobon., De Candollei,
comitis Franquevillei et Lenormandi); equidem cum speciminibus cultis
horti reg. berol. in herb. Linkii (nunc reg. berol); specimina minora
aliquot ad Wight. icon. VI. 2089 spectant, nec eam plane quadrant; spec.
Hookeriana, quae magnitudine accedunt, differunt foliis haud tantopere
e basi lata attenuatis. — Mea opinione omnia haec specimina — quae infra
describam — nil nisi diversae formae unius ejusdemque speciei esse videntur.
aetate, soli indole, temperatura aéris etc. diverso modo evolutae et ne
varietates quidem sistunt. Cultura in hortis forsan luces dabit! — cf.
Schlt. l. s. c. Obs., ubi variae partium dimensiones laudantur.

Descriptio (speciminum minorum). Herbae radicibus longis
fibrosis flexuosis albidis ramosis solo affixae, nunc (juveniles) simplices,
erectae, etsi florentes 2—1^ altae, angustifoliae, nunc ima basi ramosae;
rami horizontales 1—2, in directione opposita prostrati, parvifolii, sensim
ad nodum infimum et dein ad 2—3 nodos radicantes, !/,—3'/ longi, apice
floriferi tenues, pilis longis tenuibus conspersi, dein glabrati, linea alternanti
dense pilosa e vaginis decurrenti notati; internodia, 3—5'" longa;
vaginae caulis centralis nondum florentis una reliquas involvens, vix ore

159

obliquo harum longiter ciliatae exserto; florentis dein plus minusve totae
exsertae, internodia infima tota, superiores dimidia aut eorum basin tan-
tum obtegentes, amplae, hispidulae, membranaceae, discolores, truncatae,
11/,—1"' longae, 1"' latae; ramorum reliquis subeonformes, nunc minores,
basi leviter attenuatae, cyathimorphae. Folia caulis centralis rosulata
4—5, lineari-lanceolata acuminata, 9/,—1!/," longa, 1!/, —2"' lata, 5-nervia,
supra glabrae subtus pilis longis albidis tenuibus conspersa, decrescentia,
e basi lata amplexicauli oblongo-lanceolata aut ovata acuminata, 6'^
longa, 1'/," lata; ramea hisce conformia aut ovata acuta amplexicaulia,
6^' longa, 2'^ lata, patentia, (in ramo profuso) erecta, secunda. Pedun-
culi terminales solitarii, folii summi longitudine, nunc eo breviores aut
longiores, 3—9'^ longi, apice nutantes, tenues, hirtuli dein glabrescentes,
linea densa pilosa albida notati; spicae terminales, folio florali suffultae,
eo dein majores ejusque nervo medio adnatae, a latere utroque com-
pressae, bracteatae, circinatim revolutae (ita ut apex spicae basin versus
spectet) primo 3' latae, 1!/," altae, pauciflorae, dein 12—-14-florae,
5" latae et 2//," altae; folium florale ovatum, acutum, complicatum, basi
subcordatum spicam amplectens, 4"' longum, 3'" latum, nunc e basi ovata
acuminatum, 4—6^' longum, 1?/, 2'/" latum, pilis longis albidis extus
(subtus) adspersum, hirsutum et ciliatum; bracteae tenues, mem-
branaceae, semiorbiculáres, per paria 2—7 dispositae, basi oblique insertae,
sibi adpressae, flores inter se ante et post anthesin occultantes, acutae,
externe pilis longis obsessae et-margine ciliatae; inferiores majores 9'^
longae, 1!/," latae, apicis spicae ultra dimidium minores, inter bracteas
inferiores occultae. Flores tot quot bracteae addito uno in axilla folii
floralis, ad basin bractearum subsessiles, parvi sub anthesi e bracteis
exserti; pedicellus brevissimus, subnullus, apice pilis albidis, florem
eingentibus ornatus; perigonium externum 3-phyllum, 2^' altum,
persistens; foliola membranacea, lanceolata, concava, carinata, serrato-
ciliata, viridia (siecando flavescentia), diaphana, vix ima basi connata,
post anthesin fructui arcte adpressa, in formam trigonam disposita; inter-
num gamophyllum, corollideum, tubuloso-campanulatum, 2!/," altum;
limbus coeruleus, 3-lobus, patens; lobi rotundato-ovati acutiusculi,
nervis furcatis ad marginem percursi. Stamina 6 hypogyna, aequalia
exserta; filamenta filiformia, flexuosa, supra medium pilis monili-
formibus lilaeinis dein albescentibus barbata, altius anguste fusiformi-
incrassata, apice ipso subulato; antherae supra basin leviter emargi-
natam dorso insertae, lineari-oblongae, apice truncatae, dein ovales;
connexivum basi tenue, apice dilatatum; loculi oblongi, basi contigui
apice divergentes, per totam longitudinem rima dehiscentes; pollen
flavum. Germen minutum, fuscum, oblongo-ovatum, trigonum, hirsutum,
3-loculare; stylus filiformis, filamentis conformis et pariter barbatus,
apice truncatus; stigma minutum punctiforme. Capsula perigonio externo

160

fere duplo longiori arcte cineta, trigono-oblongo-ovata, pilosula, primo
apice tantum, dein ad basin usque 3-valvis; valvae linea mediana intus
septiferae, septis a columna centrali solutis, dein caducis; columna cen-
tralis ad medium trifidum, laciniis lanceolatis acuminatis, candidis, dein
valvis delapsis sola persistens. Semina in loculo quoque bina superposita,
alterum erectum, alterum pendulum, ubi sese tangunt truncata, altero
termino operculum embryale orbiculatum apiculatum radiatum gerentia,
tereti-angulata, lucidula, cinereo-fusca, verruculosa, vix exsculpta.

Observatio IL. Specimina herbarii Hook. f. e&t Thoms. a Walli-
chianis discrepant hisce notis: — Nonnulla (in herb. imp. Vindob.) sunt
simplicia, elatiora 3^ alta, folis 41/,—2^ longis, 2—3"' latis, oblongo-lan-
ceolatis, spicam singulam terminalem, paucifloram gerentia, mox autem ad
nodum quemque rami erecti proveniunt, basi vagina cyathimorpha cincti ;
folia nunc longiora et latiora evadunt, pleraque sunt oblonga aut ovata,
9—18^' longi, 3—4'^ lata; pedunculi in ramis terminales gemini inaequi-
longi, 9—18'^ longa; folia floralia minus acuminata, nunc majora, nunc vix ab
iis jam descriptis distincta.—Specimen ex herbario Wightii (pariter in schedula
58986. B.^ notatum) et specimen alterum, a Kleinio e Tranquebaria
missum (in herb. Schlechtendalii patris, à Willdenovio donatum), cum
hisce conveniunt; sunt enim pariter erecta nec profusa, etsi hinc inde
fibrillas quasdam e nodis emittentia; folia autem pro parte sunt minora
et ea jam supra descripta aequant, partim sunt majora Hookerianis
accedentia.

. Ineertae sedis.
32. C. incerta Hasskl.

Diagnosis. Fuscescenti-villosa, . . . ., pedunculis 5-nis ad apicem
pedunculi communis umbellatim congestis, folio florali sustentis. patentibus,
bracteis (7—90) falcato-lanceolatis acuminatis, foribus villoso-lanatis,
perigonii externi foliolis distinctis, stylo infra apicem fusiformi-incras-
sato, piloso; capsula ..

Habitat. 4Asia, Hügel 4010. dextr.^ herb. imp. vindobon., ubi
specimen valde incompletum tantum adest: pedunculus aut scapus nudus?

Observatio. A. C. Thwaitesii Hsskl jam primo adspectu defi-
ciente lanugine albida differt, dein autem spicis cristatis majoribus
7 — 20-foris, adpresse fuscescenti-villosis, ni forsan etiam pedunculo
scaposo ?

Descriptio... ... Pedunculus teres, basi curvatus, strictus,
rectus, 2!/," longus, 3/'^ crassus, lanugine albida floccosa laxa obtectus;
inflorescential generis; pedunculi (partiales) inaequilongi 4, um-
bellatim dispositi secundi, folio florali suffulti, 3—12/^ longi, cum vagina
foliis floralibus et bracteis fuscescenti-arachnoideo-villosi, pilis albidis lon-
gioribus intermixti. Folium florale inflorescentiam totam sustinens

161

vagina valde ampliata, lateraliter fissa, (siccando) suleata suffultum,
complicatum, cordato-lanceolatum acuminatum, 15// longum, medio circiter
3'' atum; folia flor. partialia (singularum spicarum) plus dimidio
minora, subfalcato-reflexa, basi ad nervum medium cum spica connata;
bracteae 8—20, per paria sibi oppositae et applicatae, distiche dispositae,
flores totidem inter se occultantes, omnes deorsum falcato-lanceolatae
acuminatae, inferiores extimae 6'/' longae, 1!/," latae, summae sensim
minores, basi oblique axi spicae insertae, intus glabrae. Flores dense
intrieato-lanato-villosi, breviter pedicellati; perigonium externum
membranaceum, diaphanum, (siccum fuscescens), profunde 3-partitum,
persistens; laciniae lanceolatae apiculatae, e nervo medio apicem versus
crassiori exeurrente imprimis basi et margine imoque dorso ad nervum
medium apicem versu: pilis copiosis tenuissimis longis intricatis ornata;
internum (perig.) tubulosum corollinum, lilacinum, dein marcescens
corrugatum, apices staminum stylique includens et postremo deciduum,
externo longius. Stamina 6 hypogyna, aequalia exserta; filamenta
filiformia flexuosa, inferne ad medium et ultra glabra, supra medium pilis
longis albis moniliformibus intrieatis obsessa et infra apicem acutissimum
fusiformi-incrassata; antherae ovales, dein oblongae, albidae, utrinque
emarginatae, a latere utroque compressiusculae, dorso supra basin insertae,
erectae; connexivum basi angustum, apice dilatatum, emarginatum;
loculi lineari-oblongi, per totam longitudinem rima dehiscentes, dein
hiantes; pollen flavescens, ovale, medio sulcatum. Germen oblongum,
obtusum, fuscescens, pilis albidis densis strictis conniyentibus a medio ad
verticem obsessum et comosum, 3-loculare; gemmulae in loculis geminae,
superpositae; stylus filamentis conformis, pariter barbatus et infra apicem
acutatum truncatum fusiformi-incrassatus. Fructus . . . ..

XX. Dalzellia Hsskl.

Cf. Hsskl. in Flora (Bot. Ztg.) XLVII. (1865) p. 593 etc. etc. —
Genus toto habitu et fructus conformatione a confinibus diversum.

Char. gener. Inflorescentia axillaris racemulosa in ramulis foliosis
aut'flores solitarii pedicellati axillares; filamenta imberbia, capsula ad
basin trivalvis, valvae linea mediana intus septiferae, circinatim revolutae,
inter perigonii externi foliola receptae.

1. D. vivipara Hsskl.

Synonym. Cyanotis vivipara Dalz. Wlp. Annal. VI. 164. 2.
Habitat regiones tropicas Concan et Malabariae, Indiae
orientalis peninsulae, ubi legerunt Stocks, Law et caet. (Herb.
Hook. f. et Thoms. in hrb. reg. berolin., imper. vindobon., De Candollei, comitis
Franquevillei, Lenormandi et Martii.)

21

162

Descript. Herbae epiphytae, fibris longis flexuosis cortici arborum
adhaerentibus, steriles filicibus quibusdam consimiles; caulis brevis
crassiusculus erectus, vaginis foliorum rosulatorum sese vaginantibus bul-
boso-incrassatus, vix 3'^ altitudinem excedens; rami e basi hujus caulis
vaginas vetustas perforantes progrediuntur et ipsi basi sunt vaginati,
tenuissimi, gracillimi, foliati, procumbentes, ad nodos fibrillis tenuissimis
radicantes, ibique saepe plantulas juveniles propellentes; varie flexuosi,
3-7" longi, foliis parvis tantum praediti, ad axillas floriferi (inde a Dal-
zell clss. scapi dicti). Vaginae caulis amplae breves oblique truncatae,
se invicem includentes, membranaceae, longitudinaliter nervosae, totum
caulem includentes, 3'^ vix longae, 1!/"' latae et inde pseudo-bulbum
sinrulantes, ore ciliatae, caeterum glabrae, glandaceae; vaginae ad
basin ramorum pro ratione eorum amplae, in ore obliquo ciliatae,
ochreaceae, basi leviter angustatae, 1"' longae, !/,"' vix latae; reliquae
iis ad basin ramorum similes, sed apice in folium transeuntes, pilis cinna-
momeis longis obsitae et ad basin cinctae, vix 1^ longae, !/,'"" crassae,
ore longiter ciliatae. Folia caulina terminalia rosulata, valde inaequalia,
basi in vaginas decurrentia et sese amplectentia, intima (quam maxime
juvenilia) ovata acuta, pilis longis ferrugineis adpressiusculis dense obtecta,
3--5'" longa, 1!/,—2!/,"' lata; mox oblongo-lanceoiata evadunt, minus dense
pilis obtecta, 8'" longa, 2!/," lata; sequentia jam magis enata lineari-
lanceolata (nec ensiformia cf. Bisch. Terminol. 192. 63) acuminata, (e verbis
Dalz.) crassa carnosa, (in sicc. tenuia membranacea), 5— 7-nervosa,
2—4' longa, 2!/—4'' lata, basi sensim attenuata, erecto-patentia, gla-
brescentia, utrinque pilis magis albescentibus sparsis obsita, nec unquam
plane glabra, margine pilis hisce patentibus ciliata; ramea multo minora
lanceolata, 3-nervia apice nunc acuminata, basique longius attenuata,
4—5'^" longa, 1!/"' lata, pilis albidis conspersa, et ciliolata; plantarum
juvenilium primo iis ramorum conformia, mox robustiora, metallico-
ferrugineo-pilosa et latiora, sensim in formam foliorum caulis prima inten-
tione descriptorum transiunt. Pedunculi axillares erecti aut patentes
secundum directionem ramorum, breves simplices aphylli, subracemosi,
2—3-flori aut magis evoluti, infra apicem 1—2-foliati et apice 3-flori,
additis floribus axillaribus ex axilla foliorum nune indicatorum, ita ut
inflorescentia major racemosa 5—6-flora evadet, omnes, uti rami sed
densius, pilis patentibus hirsutuli, nunc toti foliati, foliis elliptico-lanceo-
lutis 3"' longis, 1^ latis 4—60, floribus 2 terminalibus, additis foliolis 2—3
inevolutis hirsutis in axi foliorum summorum (bractearum); pedicelli
tenuissimi 2" fere longi, strictiusculi, hirsuti, Flores parvi; perigonium
externum cum pedicellis extus hirsutum, 3-phyllum; foliola basi haud
connata lanceolata angusta, concava, erecta, persistentia, fructifera vix
2"' longa, capsulae paullo breviori adpressa; internum (perigon.) mini-
mum, tenuissimum, gamophyilum, tubulosum, albidum, nervis flavescen-

163

tibus longitudinalibus, furcatis, ad marginem percurrentibus, caducum;
limbus 3-lobus, lobis??, mox corrugato-marcescens, genitalia involvens.
Stamina 6 aequalia hypogyna, exserta; filamenta tenuissima filiformia
flexuosa imberbia, haud sub apice incrassata; antherae parvae obovato-
lineares, dorso supra basin insertae; loculi lineares, connexivo apice
dilatato sejuncti, basi approximati, longitudinaliter dehiscentes; pollen? ?.
Germen minutum ovatum, trigonum, hirsutissimum, 3-loculare; stylus
filamentis conformis, apice truncatus; stigma minutum punctiforme;
gemmulae in loculis binae superpositae. Capsula obovato-oblonga,
subtrigona, leviter 3-sulca, hirtula, primo apice tantum, mox ad basin
usque 3-valvis; valvae chartaceae extus sulcatae, intus septiferae, dein
supra basin floris in interstitiis foliorum perigonii externi circinatim revo-
lutae, ita ut septi margo interior firmior (e spermophoro adnato) sit
prominulus et valvae ipsae sub septo reflexae, persistentes. Semina in
loculis bina superposita, oblonga, angulata, altero apice operculo apiculato
munita, altero, ubi semina bina sese tangunt, truncata, inferius pendulum,
superius erectum; laevia (? haud exsculpta, sed semina in speciminibus
& me visis haud plane matura videntur).

XXI. Zebrina Schnizlein.

Cf. Mohl et Schlecht. Bot. Ztg. VII. (1849) p. 868 etc.; Hsskl.
l. e. XXIII. (1865) p. 153 etc. — Wlp. Ann. III. 661. 5; VI. 165. 1; C.
Koch. Wochenscehrift II. 335.

Observatio IL. Genus certe reservandum, sed praeter perigonii
externi indolem etiam capsula inversa a Cyanotide distinctam (et ad
Campeliam adnuens) uti signis a Schnizlein locis citatis indicatis
satis patet. — Tota structura perigonii externi ab ea perigonii externi
Cyanotidis diversa est, etsi C. Koch (1l. c.) differentiam relativam
tantum reperuit; et jure autor hic perspicax differentias habitus et in-
florescentiae observavit. Hac et praecique foliis floralibus inflorescentiam
amplectentibus eenus nostrum à Cyanotide sufficienter distingui potest.

Observatio II. C. Koch l. c. genus hocce Indiae orientalis indi-
genum censet — ubi herba repens, solum totum obtegens, in humidis
vegetans obscurisque locis, floribus copiosis coeruleis ornata, aut etiam
ex alturis dependens reperitur.

1. Zebrina pendula Schnizlein.

c&. pilosa Hsskl.

Diagnosis. Internodiis apicem versus et linea antica una cum
vaginis villoso-pilosis, foliis dense ciliatis, subtus magis pilosis, internodio
summo (pedunculo) plerumque elongato, antherarum loculis parvis.

qi 9

164

Habitat Brasiliam. — Vidi plerumque specimina culta in hrb.
reg. berolin. ex horto reg. berol. Augusto 1841 et Novembri et Deocbr.
1844 lecta, — in herb. Richardii (nunc comitis Franquev ille) verosi-
militer etiam culta, mense Decembr. 1845 lect.; — in herb. Lenormandii
1846 léct. et , Serres de Victor Chatel* inscripta. — Specimen in herbario
Martii ex horto reg. monacensi, mense Februario florens lectum, folia

praebet 3'^ longa, 1!/," lata.

P. glabrescens Hsskl.

Diagnosis. Omnibus partibus minus pilosis, internodio summo
(pedunculo) reliquis haud longiore, antherarum loculis grandibus.

Habitat ? ? Absque ulla indicatione hane in herb. imp. Vindobo-
nensi reperi.

Descriptio. Herbae ramosae; rami divaricati, ad nodos radi-
culas 2—4 tenues, simplices flexuosas glabras emittentes, foliosi, apice
adscendentes, ultra pedem longi interumque ramosi; internodia (in
vivis ut videtur carnosa) glabra, linea antica puberula, dein glabrata
notata, ad nodos infra vaginarum insertiones pilis longis densis flaves-
centi-pallidis, dein pro parte deciduis barbata; inferiora ramorum 2—3"
longa, summa vix 1^" excedentia, nec reliquis longiora; vaginae (foli-
orum) pro ratione internodiorum breves, amplae, tenues, membranaceae,
truneatae, 3^ longae, 2'^ latae, nervis coloratis percursae, glabrae, linea
antica et ore pilis longis ornatae, infimae ramorum plerumque aphyllae,
longiter persistentes, dein dilabentes. Folia patentia, conformia, ovata,
&cuta s. breviter acuminata, basi plerumque oblique in petiolum brevem
subito transeuntia, 1—2!/," longa, 6—14'" lata, praeter nervum medium
utrinque nervis 4—5 basi apiceque confluentibus, in siccis plus minusve
prominulis notata, supra punctulata, utrinque et imprimis supra prope
marginem pilis longis sparsis patentibus obsessa, hisce dein dilabentibus
glabrata, margiue sparse antrorsum ciliata, dein pariter nuda; summa
bina floralia inaequalia evaginata, basi cordata ampullaceo-inflata, sese
amplectentia, involucrum inflorescentiae sistentia, ibique extus pilis paucis
albidis longis patentibus notata; lamina inferioris saepa supra basin
paulo aut vix evoluta, exterioris 6—15'^ longa, ovata aut oblonga acuta,
utraque patens, imprimis basin versus ciliata. Inflorescentia termi-
nalis umbellata, intra involucrum bifolium recepta; flores 3^' longi parvi
aut pedicello erecto brevi, 1'* longo suffulti, succedanei; bracteae minutae,
tenuissimae, lineari-lanceolatae acuminatae, nervo medio crassiusculo per-
cursae, margine et dorso in nervo medio longiter ciliatuae, concavae. Peri-
gonium externum fusiformi-tubulosum, 2" longum, tenue, membrana-
ceum, apice irregulariter 3-dentatum et pilis minutis obsessum, persistens,
dein irregulariter per totam longitudinem fissum et juxta capsulam incli-
nantem exsertum erectum; internum persistens, in tubum cylindricum

165

externo dimidio aut dein duplo longius, erectum, apicem versus paulo
dilatatum, connatum; limbus tripartitus, e involucro inflorescentiae cum
tubi apice tantum exsectus; laciniae obovato-subrotundae, marcescendo
mox corrugatae et junctae globulum formantes, rubro-lilacinae, nervis
intensius coloratis flexuosis percursae. Stamina 6, fauci perigonii interni
inserta, aequalia; filamenta violacea, ad basin pilis albidis longis articu-
latis paucis ornata, siecando flexuosa; antherae albidae biloculares
versatiles; connexivum sagittato - triangulare, acutum, lobis baseos
divarioatis, ad apicem loculos gerentibus; loculi globosi magni (pro ratione
connexivi, eoque majores), per totam longitudinem dehiscentes, indeque
late aperti, bivalves; pollen copiosum, albido-flavescens (sub aqua visum
oblongum, sulco mediano ef. Schacht. Mikrosk. III. Aufl. p. 211, f. 87).
Germen sessile minutum in fundo tubi perigonii externi glabrum, obo-
vatum, apice 3-lobum, lobis obtusis prominulis; stylus e centro verticis
germinis progrediens, erectus, strictus, medio flexuosus (in siccis tantum ?),
apicem versus incrassatus; stigma clavato-capitatum, obsolete (in sicco)
trlobum; gemmulae in loculis binae superpositae. Capsula glabra
ovata, 4'^ alia, obsolete trisulca, 3-locularis, nunc loculo uno abortivo
2-locularis, compressiuscula, in utroque latere leviter sulcata, apice levis-
sime 3—2-loba, inversa, pedunculo erecto apice curvato adpressa, basi
perigonio externo lateraliter fisso erecto cincta, 3—2-valvis; valvae acutae,
linea interna mediana septiferae. Semina in loculo quoque bina aut
plerumque abortu solitaria, oblonga obtusa, aut si bina sibi sint
superposita, ubi sese tangunt, truncata, facie externa convexa et trans-
verse leviter suleata, altera facie plana, operculo embryali dorsali laterali.

XXII. Flos-scopae Lour.
Tabula synoptica specierum.

(sec. Kunth. Enum. et Wight Ic.)

1. Herbae erectae aut procumbentes radicantes 2.
Frutiees scandentes |. . . . . .. . .. -. . . F. scandens Lour.

2. Folia utrinque pilosa, rami et vaginae fuscescenti-
hiruti ............-.. 6. . PF. Mrsutus Hsskl.

» glabra aut subtus pilosa, supra scabriuscula . . 3.
3. Panieula corymbosa, fastigiata -- effusa nec compacta 4.
» conferüns Br QORIDHEDS, cB oe ole reliople TOÀ J.

4. Folia basi in petiolum attenuata elliptico-lanceolata
F. petiolatus Hsskl.
» vix aut nullo modo in petiolum attenuata b.

166

5. Folia lanceolata plana, vaginae antice et ore ciliatae 6.
» ovato - lanceolata, margine undulata, vaginae
magnae ore hirsuto-eiliatae . . . . . . . F. undulatus Hsskl.

6. » glabra anguste lanceolata . . . . . . . . FF. glabratus Hsskl.
» Subtus pilis pallide fuscis obtecia, dein glabrata,
süpra scabriuscula. . . . . . . . . - . F. Homiltoni Hsskl.

pilis adpressis obtecta, basi rotundata, panicula
subglobosà . . ... . . ..-.. . F. glomerotus Hsskl.

-
EJ

» "pastel miaileplimeato! rw Purus roses t vs 8.
8. , basi amplexicaulia, margine undulata, panicula
cymosa (specim. herb. berol) . .. . .. F. capensis Hsskl.
» basi plus minusve attenuato-acuta . . . . .. . 9.
9. », margine undulata, vaginae linea antica et ore lanu-
ginoso-clliatae . . . . . . . . . . . . F. Meyentanus Hsskl.
ploplaBB. axMeastoqde- eiie atien-t Po sul Ep ef E 10.
10. , lanceolata, vaginae ore lanatae . . . F. paniculatus Hsskl.
» Oovato-lanceolata, vagine ore longe ciliatae F. rufus Hsskl.

|. F. petiolatus Hsskl,

Dithyrocarpus petiolatus Wight. Ic. VI. p. 32. tb. 2079.

Observ. De specie vid. Wight. l. c., qui jure dicit: ,I am still un-
certain, whether I ought to consider this a distinct species or a mere
form of D. Rothii, all three species here represented are very like
and if realy species prove this to be a very natural genus. — Videant
botanici loca natalia harum specierum habitantia, quae signa distinctionis
stabilia sint aut inter se transiant? Nam diagnoses Kunthianae vix
sufficiunt ad species distinguendas. Inflorescentiae compactae abbreviatae
aut effusae fastigiatae; petiolus aut subnullus; folia glabra aut hirsuta,
nune pilosa etsi dein glabrata — signa diagnoseos firmiora videntur, nam
vaginae glabrae aut hirsutulae dein glabratae vix sufficiunt; cf. tabula
synoptica antecedens.

Descriptio. Ic. Wightii l. c. plane nostra quadrat specimina: addam
haecce pauca verba tantum: Videntur nostra apices tantum caulis; inter-
nodia maxima 3!/,—4" longa, folia 3'/," longa, 1" lata, supra scabriuscula,
glaucescentia subtus pallidiora, acuminata (nec acuta uti diagn. Wightii
vult, nec autem icon); vaginae linea antica pilosa notatae (nec pilis
destitutae secundum iconem Wightii); panicula foliis brevior, nec uti in icone
magis effusa).

Habitat Javam (hrb. reg. Lugd. Bat.)

167

9. F. Hamliltonii Hsskl.

Synon.Commelina hispida Hmlt. Mss. Don Prdr.45.1. — Aneilema
hispidum Don. l. c. — Conchospermum simile Zipp. mss. (hrb. reg.
Lgd. Bat.); — Commelina eymosa Zoll (hrb. 346) Syst. Verz. 64. 1.427
nec Bl.

Diagn. Procumbens, radicans, vaginis amplis hirsutis, dein glabratis
ore dense barbato-ciliatis, foliis (inferne sparsis, ad apicem caulis infra
inflorescentiam densioribus) lanceolatis, basi in petiolum brevem attenua-
tis, apice acuminatis, subtus pilis pallide fuscescentibus obtectis, dein
glabratis, glaucescentibus, supra scabriusculis, panicula cymoso-racemosa
fastigiata, haud compacta.

Deserpt. Caulis vix ramosus, procumbens, profusus, geniculatus,
2' longior, ad nodos summos usque radicibus copiosis praeditus; inte r-
nodia summa 1^, reliqua 2—3^ longa, linea pilosa alternanti vix con-
spieua, 1—1!'/4"' crassa; vaginae laxae robustae sed breves, oblique
truncatae, 6—7'" longae, 2—3'" latae, juveniles pilis pallide fuscescen-
tibus dense hirsutae, linea antica per longius tempus pilis tecta, ore pilis
longis densissimis erectis strictis harbato-ciliatae. Folia lanceolata, nunc
elliptico-lanceolata acuminata, basi in petiolum 2-—3'" longum attenuata,
3, longa, 1" lata, nunc angustiora oblongo-lanceolata, 4—2'/" longa,
6/' lata, juvenilia subtus pilis pallide fuscescentibus obtecta, senilia dein
glabrata, supra scabriuscula, subglaucescentia, plana, margine haud aut
vix undulata, serrulato-scabra. Inflorescentia 1!/,—2" alta, haud com-
pacta paniculata, cymoso-racemosa fastigiata (vix cymosa [Zoll] dicenda),
tota pilis articulatis, siccando crispatulis hirsuta, e ramis erectis constans
hine inde basi ramosis tenuibus,

Habitat montem Malabar provinciae Preanger, Javae insulae,
ubi Blume hanc legit et provinciae Bantam prope Tjikoya Javae occi-
dentalis, ubi Zollinger eam legit. (Zoll. berb. 346. vid. supr.); — in
Sumatra et Borneo, ubi Korthals hane reperit et ,Commelina lanu-
ginosa^ in schedulis adnotavit. (herb. reg. Lugd. Batav.)

Adnot. Secundum specimina in hrb. reg. berol. ex hrb. Wll. 5204
f. e Sillet lecta, folia haud sunt aspera, sed subtus dense minuteque

puberula, margine serrulato-scabra; — in specimine hrb. Wll. 5204 a.
(hrb. reg. berol.), e Nepalia 1821 lecto, folia magis glabrata sunt, sed evi-
denter subtus puberula; — folia basi attenuata nunc 3" longa, 9"' lata,

vaginae pariter puberulae, pilis densis longis ciliatae ; internodia densius
puberula glabrata. — Verosimiliter etiam No. 55 hrb. Griff. e Khasya
(hrb. reg. berol.) lecta specimina huc pertinent.

3. F. paniculatus Hsskl.

Hsskl. plnt. Jungh. 151. 4; — Dithyrocarpus Rothii Wght. Ic.
VI. p. 32. f. 2080. dextr. — Tradescantia paniculata Rxb. Schlt.

168

S. V. VIL. 1158. 8. — Dithyrocarpus paniculatus Knth. En. IV. 79.
— Commelina cymosa Bl. (hrb. manu propr.) et Enum. 4. 9; —
Aneilema cymosum Knth. En. IV. 69. 20. Miq. Flor. III. 540. 15. —
Lampredithyros paniculatus Hsskl. Flor. Bot. Ztg. 1863. p. 589. 7,

Observ. Rothius expressis verbis (ll. cc. apud Schlechtd. et Knth.)
dixit: ,vaginarum setae ad oras plane desiderantur* et folia internodiis
3—4-plo longiora dicuntur, quae signa in Wght. Ic. 1l. c. haud reperiuntur,
quam ob causam Wightius ,thinks, that Roth's description corresponds
with his figure (Wight's)*. Kunth autem et pariter Griffith (Notul. III.
234. 2.) huic plantae vaginas ore ciliatas attribuunt et ipsa descriptio
Roxburghii (qualem e Kunthio et Schultesio cognoscimus) vaginas ore
ciliatas laudat; indeque in Wightii icone forsan pictoris negligentia ciliae
vaginarum desiderantur. Quod ad magnitudinem foliorum refert, haec
maxime variabilis videtur secundum solum natale, unde demptum est
specimen; nec negligi potest, rationem magnitudinis foliorum, qualem
Rothius hanc adnotaverat, valde relativam esse; internodia summa enim
multo minora, reliqua multo majora evadunt, ita ut folia, etsi internodia
intermedia vix duplo superent, attamen quam summa 3—4-plo longiora
sint. Hisce rationibus concludi lieitum erit, plantam Roxburghianam a
Rothiana haud diversam habendam esse; idque eo minus, quum foliorum
forma valde variabilis adpareat inter oblongo-lanceolatam, elliptico-lanceo-
latam et lanceolatam formam; in ramis immo (sl adsint) videmus folia
magis ad formam ovato-lanceolatam et ovatam inclinare.

Descrpt. vid. Hsskl. plnt. Jungh. l. c. et Schlecht. l. c. — Caulis
basi radicans adscendenti-erectus gracilis debilis simplex, 21^ altus, parce
foliosus, glaber; internodia 1—3" longa; vaginae laxae 6' longae,
2" ]atae, truncatae, ore pilis albidis longis ciliatae, linea antica et in
internodia summa decurrenti, minute pilosa dein glabrata notatae; folia
patentia plana lanceolata, subpetiolata, acuminata, margine scabriuscula;
panicula 'compacta, subeymosa, 15"' alta et lata, tota pilis articulatis
crispatulis (in sicc.) obtecta, rami inferiores nunc ramosi caeterum racemosi.

Habitat Javae occidentalis partem occidentalem, ubi Blume
legit eam, — et Sumatrae occidentalis provinciam Padang ad montes
Singelang et Limbang, ubi Korthals nostram reperit (hrb. reg.
Lgd. Bat.)

Adnot. Specimen alterum Blumeanum foliis (summis tantum prae-
sentibus) minoribus et inflorescentia effusa differt, 3^ alta, 1^ lata; habitu
et inflorescentia ad F. petiolatum Hsskl. inclinat et sequenti varietati (f)
aliquot accedit. — Specimen singallense ,Commelina densiflora*,
vaginis hirsutulis gaudet, postremo glabratis foliisque magis elongatis
angustioribus, 2!" longis et 7!/'" latis, pariter varietati f accedit.

*

169

f. minor Hsskl.
Hsskl. plnt. Jungh. 151. 1. B. — Tota gracilior, foliis minoribus, minus
acuminatis, 17—21^^ longis, 4!/,—6"' latis, paniculis 11/," altis.
Habit. prope Basar gedeh Javae occidentalis ad ripas palu-
dum fossarumque, ubi mense Angusto flores fructusque protulit.

y. glaucophyllus Hsskl.

Diagn. Foliis utrinque praeprimis autem subtus glaucis, mox gla-
bratis, vaginis hirsutis, panicula brevi.

Descrpt. Caulis erectus, debilis, ad nodos undique radices pro-
pullans; internodia plerumque 2" longa; vaginae valde hirsutae et ore
Janato-ciliatae; folia patentia, basi breviter attenuata, elliptico-lanceolata
acuminatissima, utrinque praeprimis autem subtus glauca, mox glabrata,
supra autem asperula; panicula brevis vix 9/" alta, hirsutissima, foliis
summis multo brevior, subsessilis.

Habitat Javam occidentalem. (hrb. reg. Lgd. Bat.)

0. robustior Hsskl.

Conchospermum floribundum Zipp. hrb.

Diagn. Valde robusta, ramosa, vaginis hirsutis, foliis rameis ovyato-
lanceolatis aut ovatis breviter acuminatis; panicula minus effusa (quam in f.)

Descriptio. Rami ex omnibus axillis caulis robusti progredientes ;
vaginae hirsutae; folia ramea 1—1!/" longa, 6—9^' lata, ad apicem
ramorum plus minusve, rosulata; panicula magis congesta.

Habitat Javae occidentalis provinciam Bogor prope Buiten-
zorg (Bogor), ubi eam legit Zippelius (hrb. reg. Lgd. Bat.).

XXIIL Tinantia *) Scheid w.

Quoad Gen. cf. Scheidw. iu Allgem. Gartenzeitg. VII. (1839) p.
365; Endl. Gen. Sppl. I. 1031/4; Knth. Enum. IV. pag. 100 et 98. III.
sec. Schlechtd. Linnaea XXV. 184; Koch Wochenschr. II. 335; — sed e
Schlechtd. 1l. c. et Schult. S. V. VII. 1161 etc. perigonii interioris folio-
lum tertium haud dissimile est, stamina 3 inferiora longiora sursum cur-
vata, intermedinum brevius nudum, lateralia inferne barbata, superiora
minora, medio barbata; antherae inferiorum stam. oblongo-ellipticae, locu-
lis connectivo angusto sejunctis; superiorum ovatae, loculis connexivo lato
separatis; stylus apice hamoso-curvatus; semina in loculo quoque 3—4
(abortu 2) angulata (nec plurima compressa), terminalia acuta pyrami-
dalia, intermedia cubiea. — Folia haud sunt plicato-, sed parallele-nervosa,
apice ad basin pedunculi nunc terna subverticillata, margine plana aut

*) Francois A. Tinant (nec Tinnant), qui scripsit 1836: ,.Flore Luxembourgeois.^

22

170

undulata; flores haud umbeliati, umbella nuda composita — sed racemosi;
pedunculus terminalis simplex aut semel dichotomus, rarius 3-chotomus;
pedunculi apex aut ejus rami bracteati, bracteis persistentibus et pedicellis
ante et post anthesin secundis, sibi opposite dispositis, patentibus, ad pedi-
cellorum basin - prominulam inerassati indeque pedicellis delapsis serrati
et ad latus oppositum bracteis patentibus quasi pectinati.

Obs. I. Nomen generis hujus novi a Scheid weiler anno 1839 publici
juris factum est; hanc ob causam genus novum Nyctaginacearum, quod
Martens et Galeotti anno 1844 eodem sub nomine proposuerant, altero
nomine salutandum erit, (cf. Mart. Gall. Bull. Acad. Science. Bruxell. XI.
À. p. 305 Choisy in DC. Prdr. XIII. 1. 457); anno 1843 eidem autores in
Bull. l. e. X. 4. p. 17 genus hoc Nyctaginearum nomine Lindenia
salutaverant, sed eodem nomine jam 1840 Bentham genus novum Ru-
biacearum palam fecit (in Hook. Icon. nr. 475 —76; Endl. Gen. Sppl.
II. 3259/1, ita ut Tinantia Mart. Gal. nomine S. Schaueri (Linnaea
XIX. (1847) 711. Wlp. Ann. I. 500) salutanda est: Senkenbergia S.
Schau, nam Senkeubergia Fl. Wetter. — Lepidium ruderale L.
et Senkenbergia Nck. — Besleria? bivalvis L. f. (DC. Prdr. VII.
940) — Picria surinamensis Sprng. S. V. II. 843. 2.

Obs. I]. Secundum Schlechtendal (Linn. XXV. 184) tres hujus generis
adsunt species:

1. T. erecta Fnzl. (Ind. Sem. hort. imp. Vindob. 1851); Schlechtd.
l. e. 181 et 1855 Wlp. Ann. VI. 164. 2; Kch. Wochenschr.
IL 335. — Tradescantia erecta Jeq. (Ic. II. tb.
354. sec. lit. Fnzl.); Wlld. Sp. II. 17. 3; Prs. Syn. 1.346. 5;
Poir Encycl. Sppl. II. 566. 115 Schlt S. V. VII. 1160. 12;
Knuth. Enum. IV. 98. 50.

2. T. undata Schlechtd. Linn.l.c. 181 et 184 etc.; Kch. Wochen-
schrift II. 98; Wlp. Ann. VI. 164. 1; T. fugax Scheidw.
Knth. En. IV. 104. 1. — Tradescantia undata Wlld.
Schleehtd. S. V. VII. 1161. 15; Knth. Enum. IV. 98. 51. —
Commelina rosea Schlechtd. Linn. XIIL.. Litber. 97. 5.

3. T. latifolia Schlechtd. Linn. XXV. 484; — Tradescantia
lalifolia Ruiz. Pav. Schult. S. V. VII. 1162. 16; Knth.
En. IV. 99. 52.

Quarta species sectionis III. Tradescantiae apud Knth. Enm.
YV. 98 etsi dubia: T. fuscata Lodd. Bot. Cab. Tb. 374; Schult. S. V. VII.
1156. 4. novi generis: Pyrrheima *) Hsskl. typum praebet; cujus cha-
racter generieus: Stamina conformia fertilia; gemmulae in loculis ger-
minis biseriatae 4—6; perigonium utrumque 3-phyllum, internum majus,
foliolis obovatis; filamenta imberbia, stricta brevia; antherarum loculi

*) moppóc e fuscus, éip.x i— vestimentum. — Cf. Hsskl. Flor. (Bot. Ztg.) 1869. p. 366. seq.

17 1

connectivum latum emarginatum transverse ovale marginantes, hoc
complicato juxtapositi; herbae ferrugineo-hirsutae. Species unica lhucus-
que rite cognita est P. Loddigesii Hsskl. — Tradescantia fuscata
Lodd. Bot. Reg. Tab. 482, mala quod ad habitum et descriptionem cf.
Sehult. S. V. VII. 1156. 4; Knth. En. IV. 99. 53; — species haec jam
a Schlechtendalio et Tradescantiae et Tinantiae aliena dicitur in
Linnaea XXV. 184. — Adsunt quoque in herbario comitis de Franque-
ville specimina valde manca, quae speciei diversae typum praebere
videntur. Tota planta est gracilior, petioli sunt graciles, tenues, flexuosi,
8—18^' ]ongi, hirsuti, supra canaliculati, nec in laminam transeuntes;
folia elliptica aut elliptico-lanceolata (unum etiam adest obovato-ellip-
ticum), utrinque acuta 21—30^' longa, 10-—14^ lata, utrinque imprimis
autem subtus et ad marginem. densius hirsuta. Reliqua desiderantur! —
P. minus Hsskl. — Patria: Brasilia, Gaudichaud herb. No. 137-bis.

Si compares diagnoses et descriptiones fusiores specierum trium,
supra citatarum praeprimis apud Schultes et Schlechtendal l. l. c. c.
hasce differentias inter eas observamus:

1. Fol. ovato-elliptica subacuminata, basi in petiolum atte-

nuata; caulis ramosus, linea pilosa alternanti; peduu-

culi bifidi rarius co-flori; perigonium externum

Hosp c Mere t PORE ne MM DNA ege uu retis calle 2
lanceolato-ovata subpetiolata glabra; caulis sim-

plex ruber, linea alternanti villosa; flores subum-

bellati 5 — 7; inuflorescentia villosa; bracteae

ciliatae; perigonium internum violaceum 7' /atifolia Schlechtd.
"5 glabra, subtus brevissime pilosa, margine brevis-

sime ciliata; caulis internodia 2" longa; vaginae

antice et ore pubescentes; inflorescentia et perigo-

nium extus pubescentes; pedicell 4—6'/^ longi;
perigonium internum et filamenta coerulea, foliola
subrotunda basi paulo attenuata; semina in loculis

d cc esd Qu PuSebiYÉBAT RC" Ad ERSUCK PER eriEte Fusl.
supra piloso-scabra, subtus glabra, margine undu-

lata et magis ciliata, internodia 2^" longa; vaginae

antice villosae ciliatae; inflorescentia et perigoniam

externum pilis longis glandulosis flavicantibus

obsessae; pedicelli 6—12'" longi; perigonium inter-

num rubro-violaceum, foliola rotundato-obovata;

filamenta rubentia ; semina in loculis 2(-4) T. wndata Schlechtd,

T. undatam in herbario nullo, mihi aperto, reperire potui et
maximo cum jure Schlechtendalius species hasce ,inter se maximo-
pere affines (1l. c. 184) dicit; perscrutatis enim permultis specimiuibus

22 *

172

vix dubius remaneo, T. erectam et undatam formas diversas ejusdem
speciei esse inflorescentia magis minusve robustiori et hirsutiori, quae
formae valde inter se transeunt, ita ut vix fines certi sistere possint, in
qua opinione confirmor sententia clssi, Fenzlii in litt. ad me scriptis. Jam
Willdenovius (Enum. 347) 1809 dixit de nova sua Tradesc. undata:
»ideo similis Tr. erectae, ut vix diversam crederes, nisi characteribus
datis constans maneret; color florum rubro-violaceus nec coeruleus et
frigoris magis impatiens*; paucos annos post Kunthius (in Hmb. Bnpl.
Gen. nov. IIL. 262) ,an T r. erectae varietas*? quaerit. Fenzlius in litteris
adnotat, Trad. undatam caeteris paribus in hortis cultam semper altiorem
habitum adipisci, foliis latioribus et floribus intensius coloratis, serius
clausis, quam illi confinium. Et ipse Schultes, qui descriptiones fusiores
utriusque speciei offert, differentias praesertim reperit in pedunculorum
calycumque pilis longis patentibus glandulosis! (Schult. S. V. VIL 1162
13. ad fin.) — Haee signa pariter ac pilositas foliorum, quae saepius
evanescit in cultura, mihi ad sustinendas species diversas haud sufficere
videntur et forsan pari modo T. latifolia haud aliis signis diagnosei potest,
ui pedicellis subumbellatis paucioribus, inflorescentia villosa! involucrata,
consentiente clss. Fenzlio in.litteris ad me directis: , T. latifolia R. P.
verosimiliter cum T. undata purpurea unienda erit.*

Tinantia erecta Fuzl.

Diagnu. reforian. Caule saepe ramoso; foliis ovatis, ovato-ellipticis,
ellipticis, lanceolatis, basi plerumque in petiolum attenuatis, nunc sub-
sessilibus, apice acutis aut breviter acuminatis, margine planis aut undu-
latis, glabris aut pilis minutis praeprimis subtus conspersis, margine
ciliatis; pedunculis simplicibus aut saepe dichotomis imoque trichotomis,
ad pedicellorum insertiones protuberanti-serratis, bracteolis parvis secundis
persistentibus pectinatis, racemoso-co-floris.

c. genuina Hsskl.

Diagn. Pedunculo et tota inflorescentia ad perigonii externi foliola
hirto-pubescentibus.

Syuonyma omnia huc spectant supra p. 170 ad T. erectam citata,
praeprimis Schultesii (1l. c.) descriptio fusior, cui addenda et corrigenda
proponam haecce:

Descript. Folia ovata, ovato -elliptica, elliptica aut lanceolata,
apice saepe breviter acuminata; petioli nunc valde abbreviati subnulli
imprimis in foliis ramorum superioribus, nunc 6/^/ et ultra longi; folia
floralia ad pedunculi basin sessilia, nune terna pseudo-verticillum fingen-
tiaa Pedunculi saepius simplices, nuuc semel dichotomi aut furcati,
ejus rami nuue ad 27—30^' longi. in prima evelutione apice racemo sub-

^

173

umbellato unilaterali, primum co-floro praediti; mox autem magis evoluti
flores succedaneos propellentes, hisque ad inferiorem pedunculi partem
deciduis, ex insertionibus pedicellorum unilateraliter prominulis serrati
adparent, dum ad alterum latus bracteolae minutae secundae patentes
formam pectinatam referant. Bracteolae hae e basi acutiuscula tota
pedunculis ramo adnata ovato-lanceolatae acutae hirsutulae, flavescentes
(in sicc.), vix 1"' longae; pedicelli fructiferi nune erecti, nunc pariter ac
ante anthesin deflexi. Perigonii externi foliola saepe acuta. Germen
declinatum ; stigma minutum papillosum peltato-truncatum ad antheras
longiores tangens; styli apex hamatus. Capsulae valvae 3 ad basin
liberae, perigonii externi foliolis adpressis cinctae et suffultae, diu persi-
stentes, erecto-patentes, pergamaceae glabrae, longitudinaliter anguste
nervoso-striatae et inter nervos minute exsceulpto-punctulatae, apice
styli persistentis basi 3-partita coronatae; stylus supra basin hanc integer
in una valva diu persistens; septa 3 yalvarum lineae medianae adnata, in
centro fructus dein plane inter se soluta, columnam haud relinquentia.
Semina in loculo quoque 3—4, omnia evoluta aut infimum hinc inde
abortivum, albido-cinerea (immatura?) aut nigrescenti-cinerea, summum
et infimum (terminalia) pyramidata acuta, reliqua intermedia cubica.

Habit. Mexico etA mericam borealem (part. merid?) (herb. reg.
berol.) a Rafinisque (herb. palat. Vindob.) lect. e£ sub nomine ,Mati-
naria ovata* conservata; caetera specimina, quae in hlerbariis vidi
omnia culta fuerunt annis 1808—1851 in hortis Paris. Berol. Darmst.,
Vindob., Schoenbrunn, Genev. in herbariis palat. Vindob. (Portenschlag),
reg. berol. (Knth., Link), comitis de Franqueville (Steudel, Richard),
Lenormand, De Candolle, Schlechtendal et Hasskarl.

B. undata. Hsskl.

Diagn. Pedunculo et tota inforescentia robustioribus, patenti-
glanduloso-hirsutis.

a) purpurea Fnzl. mspt. herb.

Diagn. Perigonio interno purpureo-roseo.

Synon. Tinantia undata Schlechtd. Linnaea XXV. 181 et 184,
ubi descriptio floris fusior; Kch. Wochenschr. II. 98; Wlp. Ann. VI. 164. 1.
— T. fugax Schdw. Knth. En. IV. 104. 1; — Tradescantia uudata
Wlld. Schult. S. V. VII. 1164. 123; Knth. En. 98. 54; — Tr. erecta
Cav. Ice. tb. 74, ,absque dubio* Fnzl. in litt. — Commelina rosea
Sehlechtd. Linn. XIII. Litterber. 97.

Descript. Pedunculus plerumque elatus ramique valde evoluti;
nonnunquam autem pedunculus pariter ac pedicelli abbreviati evadunt,
ita ut rami fere ad pseudo-umbellam reducantur, uti ex specimine patet
in horto reg. berolin. culto et in ejus herbario conservato.

174

Habitat in devexis montium Cumanensium inter Caripe et Sta.
Cruz (Humb. Bnpl.), in regno Mexicano ad Chapultepec (Karwinski)
Knth. l. c. et in Mexico a Berlandier anno 1827 lect. No. 834 (herb. DC.,
reg. berol., et palat. Vindob.); C. Ehrenberg No. 139* et Aschenborn(?) No. 494
(herb. reg. berol); ad montem Orizaba legit A. Weber (herb. Buch.)
et Oaxaca (herb. Buch.); ad mont. Salle legit Cuming 1855 (herb. D C.);
pariter in hoc regno hanc legerunt Botter et Sumichrast sub No. 521
(herb. D C. et Buch.) et in Jalappa (herb. reg. berol), in Costarica,
ubi C. Hoffinann eam legit (herb. reg. berol.); — caeterum vidi specimina
in hortis ab anno 1806—418541 culta, ex herbb. Kunthii, Humboldtii in herb.
reg. berol. et in herb. palat. Vindob.

Observ. Huc quoque spectat Tinantia Oxenfusii Kostel. mspt.
(herb. pal. Vindob. et reg. berol.) in hortis culta, quae vix foliis magis
oblongo-lanceolatis , 4^" longis, 2'' latis differt; in uno specimine ràmum
inflorescentiae iterum fureatum reperi. — Pariter huie accedunt specimina
fructifera a R. Spruce in vicinis Santarem provinc. Parà Brasiliae
anno 1850 lecta (No. 763) in herb. comitis de Franqueville et D C., im-
primis pedunculo simplici paucifloro, folis magis acuminatis et habitu
laxiorl diversa.

b) coerulea Fnzl. mspt. herb. Vindob. et in Itt.

Diagn. Perigonio interno coeruleo.

Synon. T. coerulea Fnzl. mspt. herb. Vindob. et in litt.; — T.
undata Schlechtd. 8. coerulea Fnzl. mspt.

Habit. Venezuelam prope Caracas, Desaguados, ubi Goll-
mer hane legit (herb. reg. berol.) e& Mexico (herb. pal. Vindob ex hort.
Vindob., ubi ex semine mexicano culta fuit).

y. oligantha. Hsskl.

Diagn. Caule erecto debili ramoso, foliis diversiformibus speciei,
sed minoribus, 18^" longis, 12—9'" latis, pilis hinc inde conspersis, pedun-
culis terminalibus erectis hirsutis 40- floris, ramis 1—3-floris, tota inflore-
scentia hirsuta.

Observ. An vera varietas? an forma persistens? — Adsunt specimina
prope Oaxaca regni mexicani lecta (herb. pal. Vindob.) e&é Cumanensia
a Bonpland lecta (in herb. Rich. nunc com. d. Franquev.) ,Tradescantia
erecta silvestris*nuncupata, quae transitum inter y et B. sistere videntur,
nam folia parva, lanceolata acuminata ostendunt et inflorescentiam nunc
furcatam.

Habit. Boliviae provinciam La»recajam in vicinis Soratae
montis in dumosis inter medicagines 2600—2700' s. m. undique, mense
Februario et Martio flores et fructus proferens, ubi lecta fuit a G. Mandon
(No. 1240) (herb. DC. et comit. d. Franqueville) et culta erat in horto
reg. berol. (in ejus herb. conserv.).

Index alphabeticus.

NB. Numeri majores genus, minores speciem indieant; nomiua literis
cursivis expressa in hac enumeratione recepta sunt et plantae hisce
nominibus designatae describuntur; nomina literis antiquis expressa
haud recepta suut aut comparationis causa tantum citantur; numeri
() inclusi numerum generum aut specierum in tabulis synopticis indicant.

Aclisia E. Mey (22) 12.13
ceiebica Hsskl. 12.4.5
Cumingiana Kltzsch. 12.3 13.2
elegans Hsskl. 12cond2ci
gigantea Hsskl. 12.2
indica Wght. 12.1.2.5 13.2
sorzogonensis E. Mey 12.3 13.2
Zollingeri Hsskl. 12.6

Amischotolype Hsskl. 18
glabrata Hsskl. 18.5
mollissima Hsskl. 18.1«

Aneilema R. Br. (14) 9
aequinoctiale WII. (2)
canalieulatum Dlz. 9.3
conspicuum Knth. &.1 6.2
cymosum Knth. 99.3
foliosum Hsskl. 9.2
herbaceum Hook. f. Thins. — 9.5 f

WII. 9.5 8
hispidum Don. 22.9
japonieum Kmnth. 2.1 9.:

Keisak Hsskl. 9

B. erectum Hsskl,

c. nutans Hsskl.
latifolium Wght. 9.5
lineolatum Bl. Knth. 9.

c. angustifolium Hsskl.

B. latifolium Hsskl.
mieranthum Knth.
monadelphum Bl. Knth.
montanum WII.
nanum Knth.
nudiflorum R. Br.
ochraceum Dlz.
ovatum WII.
pauciflorum Wght.

-—

E

KE: D
—-— 0» — 0005

. *. . "
t2 -€- —- L2 e e Ld LS

—

3
9

B

protensum Hook. f. Thms. 5.1y
WII. (9) 3. 9.1 18
radicans Don. 9.1
scaberrimum Bl. Knth. — 5.1 Obs.
secundiflorum Bl. Knth, 13.1
semiteres Dlz. dT
spec. No. 10 Hook. f. 11.3
z y Mom 6.1«
spisatum R. Br. ges
trichoeaulea Schau. 9.
triquetrum WII. 9.3
vaginatum R. Br. 9.4
vitiense Seem. (9) 5.2
Athyrocarpus Schlechtd, (19)
Callisia Loeffl. (16) 10
hexandra DC. 10.1
B. Mandoni Hsskl.
«, Salzmanni Hsskl.
repens Loeffl. 10.1
Campelia C. L. Rich. (30) 17. 94.
Obs. 1
Bl. 17
Boucheana Schult. 17.6 B
fastigiata Schlechtd. 17.4
Fendleri Hsskl. 17.2
glabrata Knth. 17.1
B. Hsskl. 18.5
acuminatissima Hsskl. 18.6
Hoffmanni Hsskl. 17.2 7
marginata Bl. 18.4
B. Bl. 18.5
WII. 18.6
mexicana Knth. d 4155
B. minor Hsskl.
y. robusta Hsskl.
mollissima Bl. 18.1«

176

mollissima Miq. 18.1 y
Pseudo-Zanonia Knth. 17.8
B. minor Hsskl.
scandens Hsskl xS
spec. No. 503 Zoll. 18.6
nov. Zoll. 18.5 form.
Zanonia C. L. Rich. 17.1.6
B. Boucheana Knth.
Cartonema R. Br. (32)
Cochliostema Lenoir (18)
Commelina Plum. L. (12). 3. 8
agraria Knth. 8.1.4
f. angustifolia Hsskl. 8.2 8
y. minor Hsskl. 8.1y
9. pilosa Hsskl. 1:1

angustifolia Michx.

aurantiaca Bl. 1.2
auriculata Bl.? 8.4
axillaris L. 19.3
barbata Lam. d
benghalensis L. 8.5
(form.)auriculata 8.4. Obs. 5
glabrata robusta 8.5
mollis Hsskl. 8.5
normalis Hsskl. 8.5
pubescens Hsskl. 8.5
Rxb. 8.5
Blumei Dtr. 8.5
bracteosa Hsskl. Rus ?
Carli Hügel 19.25
caroliniana Bürger 2.3 8.5
communis L. Knth. 1 148.1-2.-5
Thnb. 5i
conspicua Bl. &.1 6.2
Zoll. Á.1

cristata Brm. 19.6
cubensis Grisb. 15.1
cymosa Bl. 22.3
Zoll. 22.2

diffusa Bl. 8.1
Brm. 8.1

Donii Dtr. 1.2
falcata Hsskl. 8.5 *

B5.»

foecunda Hchst.
Forskálei Vhl.
fuliginosa Zipp.
gelatinosa Edgew. (11)
gracilis R. P.

herbacea Rxb.

hirtella Spanogh.
hirsuta Hchst.

hispida Hmlt.

japonica Sbld.

Thnb.
latifolia hrb. Rnw.

?1eiocarpa Bnth.
lineolata Bl.
monadelpha Bl.
nervosa Brm.
nudiflora L.
obliqua Hmlt.

Vhl.
oblongifolia Hsskl.
oligotricha Miq.
paleata Hsskl. (11)
paludosa Bl.
Petersii Hsskl.
polygama Rth.
polyspatha Wght. (11)
prostrata Hmb.
pubescens Knth.
pulchra Bl.
rosea Schlchtd.
sagittifolia Hsskl.
salicifolia Rxb.

B. angustata Hsskl.
c. genuina Hssk.
scaberrima Bl.
secundiflora Bl.
var.
spec. Poepp. 1692
Zoll. 530

subamplectens Hsskl.

suffruticosa Bl.
Krth.
Zanonia L.

o
m

TERN
—-
-

—

. ar RE Mero TR .
Bo) Mono FM FN oM o OO C.

.
[e

177

Commelineae (Sect. I.)| imbricata Knth. (1)
Conchospermum — floribundum incerta Hsskl. (50) 19.2»
Zipp. 22.3 0| Karliana Hsskl. (41) 19.55
simile Zipp. 22.» lanata Bnth. (19) 19.20.28
CyanotisD.Don (34) 16.».3 19.2: Obs.| lanceolata Wght. (9) 16.5.13
abyssinica A. Rich. (35)19.5.14.17.:25|. Lawiana Wyht. (25) 19.12
adscendens Dlzl. (45) 19.265 | ongifolia Bnth. (39)
axillaris Schlt. (47) 19.2.3.5 Weht. 19.26
&zurea hrt. berol. 19.»$| nilagirica Hsskl. (22) 19714
barbata Don (36) 19.:19.23.25| nobilis Hsskl. (43) 19.36

B. pilosior Hsskl. B. ciliata Hsskl.
Burmanniana Wght. (12) 19.6.31*| nodiflora Knth. (16) 19.5.18
ceylanica Hsskl. (37) 19.24| ovata Hsskl. (2)
concanensis Hsskl. (34) 19.7.9 papilionacesa Schlt. (38) 19.6.31
B. Hügelii Hsskl. parasitica Hehst. (4) 19.8
eristata Schlt. (6) 16.1 19.10 pauciflora A. Rich. (17) 19.11.19
B. heterophylla Hsskl. pilosa Schlt. (13) 19.13.30
&) breviciliata Hsskl. Wght. 19.20
1. erecta Hsskl. polyrrhiza Hehst. (&&) 19.27
9. robusta Hsskl. racemosa Heyue (21) 19.13

3. repens Hsskl. B. Thomsonii Hsskl.

4. nang Hsskl. 19.6| rosea Wght. (3)
b) longeciliata Hsskl. sarmentosa Wght.(48) 19.29.30

&. homoiophylla Hsskl. B. erecta Hsskl.
b) hirsuta Hsskl. Schweinfurthii Hsskl. (29) 19.19
a) laevis Hsskl. sericea Hsskl. (46) 19.21.28
?eucullata Knth. (14) 19.5.19 spec. Hook. f. Tbms. Nr.9 19.7.9
decumbens Wgkt. (33) 10^ 4974358
dichrotricha Stocks (26) — 19.16 17 19.56
disrumpens Hsskl. (40) 19.2.12 Thwait. Nr. 2332 19.13
eriantha Hsskl. (32) 16.1 19.21 2443 19.12»
fasciculata Schlt, (20) 16.119.12.21 3223 19.24
Hook. f. Thms. 19.2.1» speciosa Hsskl. (30) 19.4

Wght. 16.1 19.21 (forma) major Hsskl.

foecunda hrb. DC. (11) 19.5 Stocksii Hsskl. (5) 19.7.9
glaberrima Hsskl (49) 19.30 Thomsonii Hsskl. (28) 19.15
Gueinzii Hsskl. (27) 19.14.17] Thwaitesii Hsskl. (31) 19.14.20.28.32
hirsuta hrt. berol. 19.22 tuberosa Schlt. (24) 19.5
? Steud. 19:793| ""uniflora (HsskY. (1) " 45:2 519.4
hirtella Miq. (8) 19.6| vaga Schlt. (18) 16.1
hispida Dlzl. (42)| vaginata Wght. (10) 19.28.31*
Hügelii Hsskl. (23) 19.15| villosa Schlt. (15) 19.13
B. villosa Hsskl. vivipara Dlzl. (35) 19. 30.1

23

178

Dalzellia Hsskl. (33) 19. 20| rufus Hsskl. 22
vivipara Hsskl. 20.1| scandens Lour. 29
Descantaria Schlechtd. (39)| undulatus Hsskl. 22
Dichoespermum Wght. (20) 11|Forrestia A. Rich. (33) 18
Blumei Hsskl. 11.1| glabrata Hsskl. 11.1. 18.5
giganteum Hsskl. 11.2, hispida Lesson et A. Rich. 18.»
juncoides Wght. 14.1| Hookeri Hsskl. 18.3
lanceolatum Wght. 11.1], marginata Hsskl. 18.4
ochraceum Hsskl. 11.1| mollis Hsskl. 18.11«
repens Wght. 11.1 «c. Blumeana Hsskl.
semiteres Hsskl. 41.1 B. Korthalsii Hsskl.
Dichorisandra Mehx. (25) 14 y. Teysmanni Hsskl.
? discrepans Hsskl. 14.1| rostrata Hsskl. ; 18.6
Dictyospermum V ght.(10)3*. 5. 6 B. Zollingeri Hsskl.
conspicuum Hsskl. 6.»| Gonatandra — tradescantioides
montanum Wsght. 5.1. Obs. 6.35 Schlechtd. 17.4
ovalifolium Wght. 6.1| Greissera nervosa Zipp. 6.2
ovatum Hsskl. 6.1 ad fin. ;| Hapalanthus Jcq. (15)
protensum Wght. 5.1. e, B | Heterachtia Kunz. (44)
Wightii Hsskl. 6.1.53| Heterocarpus Wght. (1) I8
«. robustum Hsskl. glaber Wght. 13
Dissecocarpus Hsskl. (4) 2| hirsutus Wght. 1.4
polygamus Hsskl. 2.1| ?obliquus Hsskl. 1.2
c. latifolius Hsskl. oligotrichus Hsskl. 15
Disgrega Hsskl. (43) 11.2| Knowlesia Hsskl. (38)
Dithyrocarpus Knth. (37) 22| Lampra Rchb. (27)
paniculatus Knth. 32.;| Lamprodithyros Wght. 3* (6)
petiolatus Wght. 32.1| ?beniniensis Hsskl. g*
Rothii Wght. 23.1.5| Dregeanus Hsskl. a*
? Schomburgkianus Knth, gx paniculatus Hsskl. 22.2
Ephemerum malabaricum Herm. 18.3| Petersii Hsskl. 3*
Flos-scopae Lour. (37) 3* 32| protensus Hsskl. 5d
capensis Hsskl. 33| ?radicans Hsskl. 3*
glabratus Hsskl. 99 Sehomburgkianus Hsskl. 37*
glomeratus Hsskl. 232| Sstenorrhachys Hsskl. 3*
Hamiltonii Hsskl. 22.9| Tacazzeanus Hsskl. a*
hirsutus Hsskl. 22| Murdania Royle (8)
Meyerianus Hsskl. 22| Palisota Rchb. (34)
paniculatus Hsskl. 6.» 32,53| Phaeosphaerion Hsskl. (17)
y. glaucoph yllus Hsskl. Piletocarpus Hsskl. (9) 3b
B. minor Hsskl. protensus Hsskl. DT
8. robustior Hsskl. y. angustifolius Hsskl.
petiolatus Hsskl. 22.1.3 B. intermedius Hsskl.

&. latifolius Hsskl.

179

latifolia Sehlehtd. 23. Obs. TI ad fin.

? vitiensis Hsskl. 5.2| lineolata Hsskl. 9.5
Pollia Thnb. (23) 13| undata Schlchtd. 33.1 B.a
Aclisia Hsskl. 13.2.4 B. coerulea Fnzl. 28.3. B.b
B. robusta Hsskl. Tradescantia Plum. L. (29) 16
elegans Hsskl. 42.5| affinis Hsskl. 16.2
glaucescens T. B. 43.2.4. form.| axillaris Bl. 19.»
japonica Thnb. 413.4| Blumei Hsskl. 16.1
Miq. 4192.5| capitata BI. 16.1.2 18.5
| javaniea Zipp. 13., y| «ommelinoides R. S. (41)
sorzogonensis Miq. 13.2 cordifolia Sw. (31)
sumatrana Hsskl. 13.3| crassifolia Cav. 16.4
thyrsiflora Endl. (3.4 B. Schlt. 16.4
y. àngustifolia Hsskl. Hsskl. 16.2
(form.) glaucesceus 13.3| ?cyanotidea MHsskl l6.
B. latifolia Bl. disgrega Knth. (43) 44.2
ó. microthyrsus Hsskl. erecta Cav. 33.1.8. a
Zoll. 12.5. 43:29 Jeq. dd.in
. viseida Zipp. 13.9 silvestris hrb. 33.1.y
Polyspatha Bnth. (3) 3| fuscata Knth. (24) 33. Obs. II.
Prionostachys Hsskl. (13) gonatandra Schlechtd. AE
Pyrrheima Hsskl. (24) 33. Obs. IL. gracilis Bl. 16.2
Loddigesii Hsskl. 339-5 9bs; LE latifolia R. P. 33.3
minus Hsskl. 33. Obs, II, | lanuginosa Hsskl. 16.4
Rhoeo Hance (40)| malabariea L. qui
Rhopalephora Hsskl. (7) 4| marginata Bouch. 1.6 B8
Blumei Hsskl. Á.1 mollis Rnwdt. 48.1 «
Sauvallia Wrght (28) 15 nodiflora Lam. 19.4
Blainii Wrght. 15.1 ovata Wll. 6.4
Spathodithyros Hsskl. (5) 3| paniculata Rxb. qnd
suffruticosus Hsskl. 9m racemosa hrb. Rnwdt. 6.2 9.5 f
Spironema Lndl. (26)| spec. Botter. 917. AT.8 «
Streptolirion Edgew. (42) Griff. 18.4
Tinantia Schdw. (45) 993 speciosa Thnb. 19.4
eoerulea' Erzhb 33.1 fl.b spicata Knuowl. et Wstc. (38)
; trichoptera Zipp. 18.5

erecta Fnzl. 33.1
: undata W ld. 33.1.8.a

c. genuina Hsskl.

y. oligantha Hsskl. vaga Bl. 16.1
B. undata Hsskl. Lour. 16.1 19.10
b. coerulea. Zoll. 19.10
à. purpurea. Zanonia Sw. 1.6
fugax Schwd. 23.1 B.a| Tradescantieae Sect. II.

23*

180

Trithyrocarpus Hsskl. (44) 3. 7.|Zebrina Scbnizl. (36) - 16.2 214
gelatinosus Hsskl. 7.2 Obs.| pendula Schnizl. 94.1
oligospatha Hsskl. PE B. glabrescens Hsskl.
paleata Hsskl. r5 €. pilosa Hsskl.

Weldenia Schlt. f. (27) Zygomenes Slsb. 19. Obs, III.

Zanonia bibracteata Cram. 17.6

ae o

Tabula synoptica generum .
Heterocarpus Wight.
oligotrichus Hsskl. .
2. ? obliquus Hsskl.
Disecocarpus Hsskl.
polygamus Hsskl.
Spathoditluros Hsskl.
suffruticosus Hsskl.
Rhopalephora Hsskl. .

jr

DI

VI.

VAL.

VIII.

IX.

X.

15

*lg

1

4.

ds
2.

alc
2.
2r
4.

Aneilema R. Br. . . :
nudiflorum RBr.. ..

Gp CO D

Index systematicus.

Blumei Hsskl.

Wightii Hsskl.

Piletocarpus Hsskl.
protensus Hsskl.

? vitiensis Hsskl.
Dictyospermum Wight. .
conspicuum Hsskl. . .
montanum Wght.

ovatum Hsskl. .

Tritlyrocarpus Hsskl.
paleatus Hsskl.
oligospatha Hsskl. .

Commelina, Plum. L. . .
agraria Knth. . . ..

salicifolia Rxb.

subamplectens Hsskl..
oblongifolia Hsskl. . .

benghalensis L.

foliosum Hsskl.
Keisak Hsskl.

vaginatum RBr. .
lineolatum Bl. Kth. .

Callisia Loffl.

pa

XII.

XIII.

XIV.

—

XV.

XVI.

AT Co 19 B

XVII.

eu EE meg Qo RD D

hexandra hrb. DC.. .
Dichoespermwm Wight. .
Blumei Hsskl. . . .

giganteum Hsskl.
Aclisia €. A. Meyer.
indica. Wght.
gigantea Hsskl.
Cumingiana Klotzsch.
celebica Hsskl.
elegans Hsskl..
Zolingeri Hsskl.. . .
Pollia Thnb.
japonica Thnb.
Aclisia Hsskl. .
sumatrana Hsskl.
thyrsiflora Endl..
Dichorisandra Mchx.
? discrepans Hsskl.
Sawvallia Wright . . .
Blainii Wright.
Tradescantia Plum. L.
f vaga HL. P. cue
capitata Bl... .-..
? cyanotidea Hsskl.
lanuginosa Hsskl.
Campelia C. L. Rich. .
glabrata Knth.
Fendleri Hsskl.
scandens Hsskl. . .
fastigiata Schlecht. .
mexicana Mrt. .
Zanonia C. L. Rich.
Hoffmanni Hsskl.
Pseudo-Zanonia Knth.

10

73
75

Ti
80
81

182

X VIII.
Rich.
4. mollis Hsskl.

2. hispida Lesson et A.

Rich.

marginata Hsskl.
glabra Hsskl.
rostrata Hsskl.
XIX. Cyanotis D. Don

De

conspectus specierum)

I. Monanthae
1. uniflora Hsskl. .
IL. Disrwnpentes . . .

2. disrumpens Hsskl. .

IIT. Glomeratae .
3. axillaris Schlt.
4. speciosa Hsskl.

5. foecunda hrb. DC.

IV. XHiantes
6. hirtella Miq. .
1. concanensis Hsskl,
V. Déllabentes . . . .
8. parasitica Hoehst.
9. Stocksii Hsskl.
10. eristata Schlt. .. .
14. pauciflora A. Rich.
12. fasciculata Schlt.
13. racemosa Heyne
14. nilagirica Hsskl.

Forrestia Lesson et A.

Hookeri Hsskl.

"T v Wt -Ua- VCI ^

pag.

15. Hügelii Hsskl.

16. dichrotricha Stcks.

17. Gueinzii Hsskl.

18. Thomsonii Hsskl..
19. Schweinfurthii Hsskl.
920. Thwaitesii Hsskl. .

91. eriantha Hsskl. .

22. abyssinica A. Rich.

23. barbata Don.. .
24. ceylanica Hsskl.

95. Karliana Hsskl.

26. nobilis Hsskl.

27. polyrrhiza Hehst.
28. sericea Hsskl.

29. sarmentosa Wpht.
30. glaberrima Hsskl.

VI. Colwmmniferae

31. papilionacea Schlt.

TITRES SET TOT T
32. incerta Hsskl.
XX. Dalzellia, Hsskl.
|. vivipara Hsskl.

XXI. Zebrina Schnizl. .

|. pendula Schnizl. .
Flos-scopae Lour. . .

1. petiolatus Hsskl..

2. Hamiltonii Hsskl.

3. paniculatus Hsskl.

XXIII. T;nantia Schdw.
1. erecta Fnzl.

f
!

pag.

. . 128

130
132

. 133
. 134
. 136
. 138
. 139
. 143
. AB
. 146
"EU
. 150
. 152
«454
. 156
. 158

158

. 160
. 460
. 161
. 161
à « 163
kc. 153
. 165
. 166
uon
A5
25-2159
1129

Errata et emendenda:

ag. lin.
ATNr. 231.3 loco 3-biloculare
Dpouv34:5 brevem curvatum
6 3 A0. — —
9 23 Sumatra
42 not. 4 15 pertinent Trader-
cantia
17 1 Lgd. Bat.)
9 Dityospermum
18 penultim. 3—5'"
11 et p. 25 lin. 5. A. Dr.
penult. ornatis
19 25 superne; e
21 8 subrotundo ovatum
22 4 ab int. Bandam
25 5 Mig.
34 "7 ab inf, inevolute
36 144 — describuntur quae
31 Á IR. SSSV
39 infim. Hook. et
42 14 Ie: 2-033 O6.
43 16 Aneilemateas
45 3 ab inf, Sundensii
KT 18 glandulosae
29 javanico in
A8 13 acuminata 6—8
51 27.28 inferioris
93 11 et inf. p. 62
56 10 occidental. ubi
9 ab inf. Hook. Thms.
60 6 longae, et
61 2 Wight
6 XIX. 1
64 6 ab inf. 3-phyllum (nec
61 16 et 80 ab. inf, 88 ult.lin, hauc
11.12 ab inf. A]f. Weber, (herb
Lenorm.)
68 9 intenisoribus
16 ab inf. XVI
13 4B. 9" longa,
rb 19 tenerent
T | 25 en A. descriptione
j| mont
78 9 -— patentia dein
I 63
80 9 villosa*-quae
18 Mrt.) St. Domingo
81 18 ab inf. Imens
83 1 XVII
21 India
85 12 citata;
36 19 Reinwardt.

lege 3-loculare

curvatum
&1. — —
Sumatrae

15) pertinent uti Tradescantia.
Lgd. Bat.),
Dictyospermum
3—95"

A. Dtr.

ornati

superne e
subrotundo-ovatum
Bandan

Miq.

inevoluto.
describuntur, quae
R. S:"S] vi

Hook. f. et

fig. 2. 3 et I.
Aneilemateas et
Sundensi
glandaceae
javanieo, in
acuminata, 6—8
interni

p. rxm

occidental, ubi
Hook. f. et Thms.
longae, 6^ et
Wrght

XIX. 1. p. 104
3-phyllum connivens (nee
hanc

Alb. Weber (hrb. Buchinger)
intensioribus

XVII

9'"^ longa

tenent

A descriptione
mont.

patentia, dein
LXIII (wie p. 53)
villosa*^, quae
Mrt.), St. Domingo
mens

XVIII

Indiam

citata,

Reinwardt

pag.
89

90

92
95

96
98

99
103

112
115

116
121
122
123

128
135

136
137
140
144
146
154
156

160
166
167
169
A10
113
115

2 loco
15 ab inf.
ifr —

[3 e

1&4 ab inf.
Burmanniana
foecunda

14 ab inf.

7i

infima
6 ab inf.
[^
1 ab inf.
Á
45

16 ab inf.
v
10

24

129 ab inf.
13 —

13 ab inf.
/-
6
col. II lin. 7
8
9

Hook. j. lege Hook. f.

11215 112"1:

Decand. De Cand.

pone: 5; post: fg.
?

?

pone: ; ad finem

dele: , 5, ,

pone: 5, » Ln
» Nr. 13 post: infra ante:)

axillares)

» ? ^
dele: , ante 12

pone: 11 12

gemina gemini
dele: post: Heyne
11 12

12 11

pone: :

pariae paria

in revoluta in evoluta
pone: , :

pone: — ante: rupes.
pone: , ad finem.

dele: . post: 1823.

folia folio.
pone: , ad finem

'Thwaitesianum

» radicribus radicibus
dele: . post: à
pone: , ante: unum
z pedem ante: altae
» , post: formibus
dele: . ,& legerunt
pone: , ante: sibi
" infra apicem ante: minus
; falsa est, , falsa est;
pone: , ante: attamen
dele: , post: haec,
longi longa
pone: (
6^

9g
. ? L
XHTO is in
D » : ? :
pedunculis peduneuli

post: Hook f. Adde: et Thoms.
ante Thms. lege: Hook f. et

spicatum spiratum
9.3 9.8.5

— weg ER

20 EP ^

asskarl, Justus Ka/Commelinaceae indica

TERR

5 00073 0935

2

eiit
i

--
bp

um