e πρττε | τ Arun. deae ADACES Er. ei ; s σ΄. | -—. : (emen) c Ξ TI ἘΣ Ξ Ξ | e el ἔν c : m E^ ^7 em Ξ 5 I E Ξ 7" e « aen E ὡς ; ec τος Ξ " pu

eth er etre bus emma) γον oq esmectotmr y ter

ἐν κκονεε νει κτλ κει κα κι he hee e hes ttam rh nessun moss she ma soch hn tst ma nn ena sse Te T T mmm ο----------------- M9 pte

UNIVERSITY OF ILLINOIS LIBRARY AT URBANA-CHAMPAIGN CLASSICS

Digitized by the Internet Archive in 2013

http://archive.org/details/deplutarchichaerOOschr

PHILOLORIS. PRAECEPTORIDUNQUES GERMANAE QUI MENSE SEPTEMBRI ANNI. CDIDCCCIC COETUM SOLLEMNEM CELEBRANDUM BREMAM HUNC LIBELLUM VETUSTAE URBIUM CONIUNCTIONIS

MEMOR

DEDICAVIT

SOCIETAS PHILOLOGA. HAMBURGENSIS

DE PLUTARCHI CHAERONENSIS

OMHPIKAI£X MEAETAIZ ET

DE EIUSDEM QUAE FERTUR

NEITA HOMERI

SCRIPSIT

HERMANNUS SCHRADER

———— 2-0 ————

GOTHAE | FRIEDERICUS ANDREAS PERTHES.

1

"IATEEORE " VAM τ DE Mos TW LN A TURO: "ne : E TORIS d

Dii Ur E v S

pee er

E M

- ln» iudieiis de Plutarchi Vita Homeri ferendis non negleetum est illud, quod nihil eorum, quae e libris Plutarchi Chaeronensis, qui Ομηριχαὶ Πϊελέται vel, A. Gellium si sequi- mur (ef. p. 7), περὶ Ouoov inscripti erant, a posterae aetatis seriptoribus afferuntur, in altero illo libro recurrere videtur. Inde eum olim Jonsius, de seript. hist. phil. IIT, 6, Vitam non posse eiusdem esse auctoris atque JMeAérag conclusisset, diversam viam ingressus Bernhardus Baedorf, de Plutarchi quae fertur Vita Homeri, Diss. Monast. Guestf. 1891, p. 43, eum ΠΠελέται “Ομηριχαὶ complures fuissent de Homero ,decla- enationes^, Vitam unam ex iis fuisse, verba autem nominatim ex illis allata aut alis earum libris deberi aut ludi mayistri euiusdam, euius manum Vita quam nunc habemus experta esset (p. 42), opera excidisse statuit.

Neque tamen Θμηριχῶν MeAevóv reliquiae, quarum hac in re praeter ceteros Plutarchi libros, e quibus multa ad Vitam recte aestimandam haudquaquam contemnenda et Baedorf et Bernardakis (Plut. Chaer. Moral. VII, p. IX sqq.) attulerunt, ratio habenda erat, adhuc, ea, qua par fuit, diligentia tractata sunt; alterum autem librum mireris sane editores quique aliis

. locis de eo egerunt, omnes spreta eodicum manu seriptorum auetoritate in duos disiunxisse libros ambitu sane quam maxime inter se differentes, et cum ;reoi Ὁμήρου inscri- bendus esset, zregi vot βίου xci τῆς τιοιήσεως ᾿Ομήρου agere

maluisse, neque eosdem vestigia quaedam, quibus eo ducamur, 1

, 80244 N

2

ut de libri qui ad nos pervenit partibus inter se compositis certius iudieare possimus, secutos esse.

Utraque via progressi si quaestioni post tot doctissimorum hominum euras nondum solutae aliquid lucis attulerimus futurae- que libri στεερὶ Og gov editionis fundamenta iecerimus, operae

pretium nobis feeisse videbimur.

3

Ordiri par est disputationem ab eo loco, quo cuinam rei demonstrandae, etsi neque uni neque fortasse praeter ceteras, in MeAéroi:c operam Plutarchus impenderit generatim exponitur, non singulae tantum res ab eo prolatae afferuntur, Galeni dieo (de Placit. Hipp. et Plat. III, p. 265, 16sqq. M., s. vol. V, p. 300sqq. K.) verba, quae quo modo constituenda et intelle- genda sint nemo adhuc satis dilucide explicavit.

Galenus igitur, cum (inde a p. 258, 8 M.; p. 293 K) Chrysippum Stoicum vituperat, quod, ut demonstraret animae partem rationalem (τὸ λογιστικόν) in corde sedem habere, poetarum ae maxime quidem Homeri versibus perperam, quippe qui haudquaquam ita accipi possint, usus sit, loco quem supra indicavimus, ut codicem Hamiltonianum, nune Bero-

- linensem 270 (fol. 31), omnium libri de quo hie agitur longe

. 1 j . SI MIU T y AN ' 2). / optimum !), sequamur, ita pergit: ἐν οἷς &yc μὲν ἐχτελήττομαι τῆς μεγαλοψυχίας τὸν Χρύσιτιττον: δέον ydg ὡς ἄνθϑρωτπτον ἀνεγνωχότα τοσούτους ττοιητὰς χαὶ γιγνώσχοντα σαφῶς ἅττασι ἕῳ Ad 2 τοῖς δόγμασιν αὐτοῦ μαρτυροῦντας ἄλλοτε wav ἄλλα τῶν ἐπῶν, M M - ε ς

ὥστεξερ xoi Πλούταρχος ἐττέδειξεν ἐν τοῖς τῶν Ομηριχῶν μελε- τῶν, ἔχλέγει μὲν ἐξ αὐτῶν ὅσα μαρτυρεῖ τῷ σττουδαζομέ

R γει μὲν ὑτῶν μαρτυρεῖ τῳ σττουδαζομένῳ χερὸς αὐτοῦ δόγματι, τταραλείτεει δὲ τὰ μαχόμενα xat τᾶν ἐνίοτε ; Iv 2 / . c/o c , ga c / χατασχευάζοντα τοὐναντιόν (Sl1e», 00 ὁμοίως ἑξῆς ἁττάντων μέμνηται. ὥρα non verborum tantum structura, verum etiam res postulat, ut e coniectura (cf. Petersen l c., p. 8546.)

-librarii, qui schedas Laurentianas exaravit, ἐχλέγειν μὲν ἐξ

αὐτῶν χτλ. et σταραλείττειν δὲ μαχόμενα scribatur, ita ut

hie quoque ut tot aliis huius ipsius libri locis Chrysippo Galenus

1) Cf. Joann. Petersen, in Galeni de Placitis Hipp. et Plat. libros quaestiones criticae (Diss.), Gotting. 1888. d

4

vitio verterit, quod, cum discernere deberet, quinam poetarum. |

loci placitis suis suffragarentur, quinam adversarentur, in afferendis testimoniis parum cireumspecte vel adeo temere | egisset; cf. Placit. III, p. 287, 2 M.: δὲ Χρυσίτιτεου σοφία χαὶ τῆς τῶν ἰδιωτῶν ἀμαϑίας ἐττέχεινα τεροελήλυϑεν" ἐτειχα- λεῖται γοῦν μάρτυρας, ὗφ᾽ ὧν καταχρίνεται, paulloque intra (TL d: EU δὲ xai νῦν ἐστιν ἀναυσθησία τοῦ ἀνδρὸς, xe; v ἀτεοχρύτετειν χαταβάλλοντα τὸν Aóyoy αὐτοῦ, | ταῦτα οὐ μόνον οὐχ ἀττοχρύπτοντος ἀλλὰ xai uap- φυρεῖν ὑπολαμβανοντος ἢ.

81e igitur eum locus in editionibus et Kuehnii et Muelleri constitutus sit, in hac quidem non γινώσχοντα σαφῶς ἅτεασι τοῖς δόγμασιν αὐτοῦ, sed αὐτοὺς μαρτυροῦντας e coniectura editoris seriptum videmus, ita ut et Chrysippum probe scivisse non sua tantum sed omnium sectarum placita poetarum locis fuleiri et Plutarchum in 'Opmorzeig MeAéraig huic rei demonstrandae operam navasse Galenus dicat.

Et recte quidem Mueller in eo sine dubio offendit, quod, αὐτοῦ ilud si amplectimur, Plutarchus in libro illo id pro- posuisse sibi videtur, ut omnia Chrysippi placita eum aliorum. poetarum tum Homeri auctoritate niti doceret. Quod ferri nequit; quis enim sibi persuaserit eum ita egisse, qui complures libros cum adversus Stoicos tum contra Chrysippum seripserit, atque in iis qui nobis servati sunt huius decreta acerrime, ne dicam paullo iniquius (vid. Carol. Giesen, de Plut. contra Stoicos disputationibus, Diss. Monast. Guestf. 1889) reprehenderit! Quid, in libello de audiendis poetis (c. 11, p. 31 E) nonne ipsum Chrysippum. in verbis Homeri δὕρησι- λογεῖν diti ϑάνως sensumque eorum 7ταραβιάζεσϑαι queritur? Non cap. 7, p. 25 C, Homeri de vitiis et virtutibus iudicium 7t0ÀÀQ πάνυ τοῖς Στωιχοῖς χαίρειν φράζειν. dicit, neque minus Euripidis?

Adde quod de eomm. notit. c. 31 (p. 1074 F) simillimum in modum Stoicos vituperat, quod eontra poetarum, Homeri

1) Cf. praeterea (edit. Muell) p. 328, 3; 274, 7sqq.; 216, 10; 311, 38qq.; 315, 1.

S

——

1 Pindari Sophoclis, auctoritatem eum communi omnium opinione congruentem dis immortalitatem | abrogent. | Quod enim Elter, de gnomolog. Gr. histor. atque origine I (Progr. Bonn.

- 1893), p. 615qq., ipsius Chrysippi libris Plutarehum usum esse demonstravit, eo haudquaquam efficitur eum placitis illius om -

ἐν. ita B E. locos eum iis congruentes afferret,

^g

ES , nisi quis verbis Galeni vim eure volet ut ——Baedorf, l. e. p. 43, inde conclusit, Plutarchum ostendisse,

- quam posse testimonio esse probandum sane videtur esse Γ οὐτούς 11π4 Muelleri, τὰ ut Plutarehus omnium sectarum . deereta testimoniis poetarum fuleiri docuerit; atque nescio an illud, quod malae fidei crimen Galenus in Chrysippum Besse, si dixisset, non ignoravisse illum omnium - philosophorum placita poetarum auctoritate posse defendi, prae .. altera illa diffieultate pro nihilo esset habendum, nisi altera - quaedam via verborum constituendorum pateret.

E. Etenim si Galeni loeum ita constitueris: δέον γὰρ (ὡς ἄνϑρωστον ἀνεγνωχότα τοσούτους ττοιητὰς «al γιγνώσκοντα σαφῶς ἅπασι τοῖς δόγμασιν αὐτοῦ μαρτυροῦντας ἄλλοτε xav ἄλλα "τῶν ἐγγῶν), ὥσ7εερ χαὶ “Πλούταρχος δητέδειξεν ἕν τοῖς τῶν Ὁμηριχῶν ΠΠελετῶν, edd μὲν ἐξ αὐτῶν ὅσα μαρτυρεῖ τῷ ᾿ὐπουδαξομένῳ τ αὐτοῦ δόγματι, Sad iud δὲ τὰ 7 1 μένα χαὶ ττᾶν ἐνίοτε χατασχευάζοντα τοὐναντίον, δ᾽ ὁμοίως ἑξῆς ἁγεάντων μέμνηται, ita ut, eum verba ὥσπερ. . MeAevóv ad

E... τὰ δὲ τεαραλείτεειν tantum versentur, locus omni caret diffieultate; nam id unum dicit Galenus, Plutarchum in libris llis Chrysippo vitio vertisse, quod ad dogmata sua stabilienda "poetarum testimoniis parum saepe idoneis, cum meliora afferre posset, temere usus esset.

ilis Chrysippi aliorumque sine dubio praeter hune Stoi- eorum deereta eum versibus quibusdam Homericis, qui fuleiendorum eorum causa afferri solebant, compara-

6

verat suumque de eo instituto iudieium non dissimulaverat Plutarchus.

Unius autem Stoieorum doctrinae ad Homeri auctoritatem exigendae finibus eum non se continuisse, sed alias etiam sectas in censum vocavisse, e duobus A. Gellii locis (II, 8. 9) se- quitur. Verum illud quidem est, hic ut apud eundem IV, 11 (cf. infr. p. 8) verba Plutarchi ut e libris quos de Homero com- posuerit afferri, neque tamen praeter Mart. Hertzium (ad Gell. IT, 8 init) serupulum quendam inieientem quisquam, quin pro iisdem illi atque MeAeróv libri habendi sint dubitavit, atque recte quidem, ut statim apparebit.

Vituperaverat igitur, ut Gellii verbis utar, Epicurum Plu- tarchus in libro secundo, quod imperfecte atque praepostere atque inscite hoe syllogismo usus esset: ϑάνατος οὐδὲν τερὸς ἡμᾶς" τὸ δὲ διαλυϑὲν ἀναισϑητεῖ, τὸ δὲ ἀναισϑητοῦν οὐδὲν ztgóg ἡμᾶς. Nam praetermisisse eum, quod in prima parte sumere deberet, τὸν ϑάνατον εἶναι υἱυχῆς χαὶ σώματος διάλυσιν, deinde autem eodem ipso, quod omisisset, quasi posito con- cessoque ad confirmandum aliud uti; progredi autem eum syllo- gismum, nisi illo prius posito, non posse. Neque minus philo- sophum Plutarchus reprehenderat, quod cum doceret, ὅρον ro? μιεγέϑους τῶν ἡδονῶν τὴν τταντὸς τοῦ ἀλγοῦντος ὑτιξξαίρεσιν !) εἶναι, verbo usus esset parum proprio οὗ alienae significationis ; neque enim zrevróg τοῦ ἀλγοῦντος, sed παντὸς τοῦ ἀλγεινοῦ dicere oportuisse; detractionem enim significandam esse doloris, non dolentis.

Atque de syllogismo illo imperfecto Plutarehus neque solus egit (vid. Alex. Aphr. ad Arist. Top. p. 14, 7 W.) neque primus, si quidem iam apud Ciceronem, Fin. II, 31, 100 (ubi con- ferendus Madvigius): ,Hoc ipsum elegantius poni meliusque potuit; nam. quod. ita positum. est: quod. dissolutum sit, id. esse sine sensu, id eiusmodi est, «t non satis plane dicat, quid. sit dissolutum" scriptum videmus; in altera autem Epicuri sententia nemo praeter Plutarchum offendit, atque is ipse in Quaestionibus Conv. II, 2, 2 ea quamvis obiter usus est ita, ut nihil in illa

1) Cf. de hoc verbo Diels, Sitzungsber. d. Berl. Akad. 1897, p. 1065.

TEM ME ST NES RENS e rw

T

reprehenderet. Qua quidem cum re comparandum est illud, quod in libello de Vita Ebpiecurea (c. 27, p. 1105 A) cum 'Theonem in illud de ἀναισϑησίᾳ τοῦ διαλυϑέντος placitum in- vehentem inducat, ratiocinandi formam non vituperat.

Qui autem factum sit ut Plutarchus, cum de Homero ageret in Epieuri χυρίας δόξας sunt autem secunda et tertia incideret, quibus nihil cum illo commune videtur esse, adhibito Sexti Empiriei de iisdem placitis loco (adv. math. I, cap. 13) facile perspieitur. Eo enim capite cum id agat Sextus, ut erammatieos (cf. Elter l. c., p. 11) artem suam, quod ea demum adiutrice poetae recte intellegantur, horum autem dietis philo- sophorum placita quasi ἐεισφραγίζεσϑαι soleant, magni cla- mantes esse pretii refellat, concedere videtur, ipsos Pyrrhonem et Epicurum, quamvis parvi grammaticam faciant, vel invitos vel tacitos quam propter eam causam sit utilis confiteri: δὲ ᾿Επίχουρος, inquit (8 273sqq., φωρᾶται τὰ χράτιστα τῶν Óoy- μάτων τταρὰ ττοιητῶν ἀνηρπταχώς" τόν τὲ γὰρ ὅρον τοῦ μεγέϑους τῶν ἡδονῶν, ὅτι παντός ἐστι τοῦ ἀλγοῦντος ὑπεξαί- ρεσις, ἐξ ἑνὸς στίχου δέδειχται λαβών: αὐτὰρ ézcei πόσιος καὶ ἐδητύος ἐξ ἔρον ἕντο" τὸν δὲ ϑάνατον, ὅτι οὐδέν

X

ἐστι τορὸὲ ἡμᾶς, Επίχαρμος αὐτῷ προμεμήνυχεν εἰττών" 3 - ὌΝ / 32/ , [d 7 A ^ * ἀποϑανεῖν τεϑνάναι oU μοι διαφέρει. ὡσαύτως δὲ χαὶ τὰ Ν P - XU / / γεχρὰ τῶν σωμάτων ἀναισϑητεῖν παρ Ομήρου χέχλοφξε

γράφοντος (2 54)" χωφὴν γὰρ δὴ γαῖαν ἀειχίζει ueve-

αίνω y. Habes easdem quas apud Gellium δόξας alteram id quod casu factum esse nequit alteri sine ullo intervallo

additam, ita ut quin utriusque loci fons sit communis vel ad- modum vicinus dubitari non possit.

Jam eum a Stoicorum aliquo Epicurum irrideri quod ab Homero pendeat, et ex eiusdem sectae vel adeo ipsius Chry- sippi gnomologio ad Sextum haec pervenisse per Elterum

constet (vid. praeter loc. cit. etiam II, p. 75), Plutarchus utrum

eodem gnomologio hoe loco usus sit necne, non diiudicaverim; neque magis hoe certe loco quaerendum mihi videtur esse, aecesseritne ipse furti crimini in philosophum conieeto an ob- loeutus sit: pro huius dissertationis consilio satis est, quod

8

eum in libro illo Homerico duo Epicuri decreta ad Homeri quosdam versus (χωφὴν γὰρ δὴ γαῖαν ἀειχίζει μενεαίνων et αὐτὰρ ἑττεὶ τεόσιος χαὶ ἐδητύος ἐξ ἔρον ἕντο) exegisse neque id quod e Gellii verbis solis spectatis quis effecerit in ex- terna verborum condieione casu aliquo haesisse nunc quidem constat. |

Num opus est pluribus demonstrare et Galeni de libro illo Plutarchi iudicium et Gellii locos recte intellectos quam maxime inter se fulciri?

Adde quod ea quoque, quae idem Gellius (IV, 11, 11. 12) e Plutarchi librorum Homericorum primo affert, seeundum Aristotelem (vid. fragm. 189 ed. Acad. Berol) Pythagoreos non abstinuisse edundis animalibus, nisi pauca earne quadam (μήτρας καὶ χαρδίας καὶ ἀχαλήφης χαὶ τοιούτων τινῶν ἄλλων ἀττέχεσϑαι.. .. χρῆσϑαι δὲ τοῖς ἄλλοις) cum Homeri loco μ 328 544ᾳ., ubi de Ulixis sociis necessitate coactis piscibus. vescentibus agitur, cohaerere videntur, cum in Quaest. Conv. VIII, 8, 3, ubi de Pythagoreis piscium esu abstinentibus sermo ini- citur, ad versus illos recurratur (ef. etiam de Is. et Osir. 7, p. 353 D); quod enim apud Gellium non generatim pisces. nominantur neglegentia quadam factum esse, e verbis Por- phyrii, Vit. Pyth. c. 45, coneluseris fragmento Aristotelis a Gellio e Plutarcho excerpto simillimis: αἀεέχεσϑαι δὲ xat ἄλλων τταρήνει, otov μήτρας te xci τριγλίδος xai ἀχαλήφης, σχεδὸν δὲ «ai τῶν ἄλλων ϑαλασσίων συμτιάντων.

Atque in quattuor quidem his Exercitationum Homericarum: fragmentis pro consilio, quod in hoc libello sequimur, sub- sistendum nobis est; quae enim praeterea tradita sunt (schol. AB Eur. Ale. 1128) de ψυχαγωγοῖς apud Thessalos prae- stigiatoribus et (schol. A O 625; Et. M. s. v.) de v. ἀγνεμοτρε-- φές notione, ut cum poetae versibus quibusdam cohaerere ea in aperto est, ita sectae cuiusdam philosophorum vestigia non produnt. Neque id mirum ; nam quattuor libros Exercitationes complexas fuisse e Lampriae qui dieitur catalogo constat, frag- menta autem a Gellio servata primo et secundo eorum de- bentur, neque ea Galeni verborum est condicio, ut uni de qua agit rei operam impendisse Plutarchum dicat.

d

Egit igitur Plutarchus in duobus certe' operis illius libris de Chrysippi Epicuri Pythagoreorum placitis, quam .rem ita eum instituisse ut ad versus Homericos recurreret aut

certum est aut omnes veri habet numeros. Vix autem tibi per- ;sSuadebis eum eum ceteros philosophos tum Platonem prae his neglexisse, praesertim cum in libro de Vita Epicurea c. 28 (p. 1105 E) Epieuro opponat τοὺς ταὐτὰ Πυϑαγόρᾳ xci Πλάτωνι zai Ouie ττηερὶ Wwvyiic δοξάζοντας, vel de aud. -poet. e. 14 (p. 35 F) quanti aestimandum sit praedicet, ὅταν

"TOig .... μελετωμένοις ἐν διδασχαλείῳ Πυϑαγόρου δόγματα ᾿ χαὶ τὰ Πλάτωνος ὁμολογῇ, xai, τὰ Χίλωνος τεαραγγέλματα »xaL τὰ Βίαντος émi τὰς αὐτὰς ἄγῃ γνώμας ἐχείνοις τοῖς σται- διχοῖς ἀναγνώσμασιν ἡ). Adde de E ap. Delph. 13, p. 390 C; 1 - Plat. quaest. 9, 1, p. 1007 FE, et quae e commentario in Hesiodum Baedorf l. c., p. 14. 15, attulit.

᾿ς ]ta eum “Πελετῶν Plutarchi vel certe partis cuiusdam earum ᾿ς notionem quandam haud obseuram informare nobis possimus, 4 per se patet cireumspiciendum esse, num e fragmentis sedis incertae vel e fontibus hune in usum nondum adhibitis aliquid erui possit, quod non sine veri quadam similitudine ad easdem .. referatur.

Lx ΑΘ ne quis novissimi fragmentorum Plutarchi editoris brevi- loquentia decipiatur atque iis quae (vol. VII p. 173, 19) fr. 146, in quo Platonis et Pythagoreorum dogmata eum Homero com- ponuntur, subiecit: ,,ex Stob. ecl. p. 1046 addidi* acquiescat, -seito eclogam illam (I, 49, 60 W.) nominatim Porphyrio trbui, qui num Plutarchi auctoritate nitatur hue certe non pertinet. Aliter autem iudicandum est de fragmento, quod et ἴῃ ea quam dixi editione et in superioribus inter Zncería legitur | primum (Stob. flor. XXXIII, 16 H. [17 M.): Πλουτάρχου᾽ περὶ τῆς xaO Ὅμηρον ἐχεμυϑίας διὰ τούτων σαφῶς δείχνυται" Λέγει γὰρ Θερσῖτ᾽ ἀκριτόμυϑε, λιγύς ττερ ἐὼν ἀγορη- ποτ i0xyco, μηὸ ἔϑελ᾽ οἷος ἐριζέμεναι βασιλῆι (B 264sqq)' χαὶ τοῦ Τηλεμάχου εἰτιόντος" μάλα τις ϑεῶν

; 1)Suum tantum iudicium an Stoicorum copias (Elter I, p. 62) in usum suum conversas hac in re Plutarchus sequatur, hie nihil refert.

10

ἔνδον, ot οὐρανὸν εὐρὺν ἔχουσιν, ἐπτιλαμβανόμενος πατὴρ ἔφη" σίγα καὶ χατὰ σὸν νόον ἴσχανε μηδ᾽ ἐρέειν" αὕτητοι δίκη ἐστὶ ϑεῶν, ot O Lvuscov ἔχουσι 40sqq.). τοῦτο ἐχσίγησιν (Gomperz, Wien. Stud. HJ, p. 12» οἱ Πυϑα- γορικοὶ χαλοῦντες οὐδὲν d;rexgivavro τοῖς τιερὶ ϑεῶν Ó τι (e coni. Wytt.) τύχοιεν ἱταμῶς χαὶ εὐχερῶς ἐρωτῶσιν. Quod fragmentum a Wyttenbachio iam etsi cum dubitatione quadam ad ΠΠελέτας revocatum quanam ratione cum , Vita Homeri*^, quaeum nune componi solet, cohaereat, postea videndum erit; quaestio enim separari nequit a Galeni libri III loco, euius partem supra exseripsimus, diligentius examinando, ut num quid ipse habeat, quod e JMeAératg petitum sit, perspiciatur. Duas enim ob res satis memorabilis est locus ille, qui a p. 265, 16 M. incipit; nam neque usquam praeterea, si modo Assmanni indici est fides, Plutarchum affert scriptor polygraphus et ea quae illis quae supra (p. 3 et 5) attulimus subiciuntur (p. 266, 7—274, 11) in re satis perspicua tanta verborum copia utuntur eodemque tam saepe recurrunt, ut duplicem loei euiusdam Homerici interpretationis rerumque ex ea con- cludendarum recensionem iis contineri dixeris. Vituperatur, ut paullo iam supra (p. 259, 4sqq.), Chrysippus, quod, ut demonstraret rationalis partis animae (τοῦ Aoyiorizot) sedem esse cor, versus cum aliorum poetarum tum Homeri attulerit, qui τὸ ϑυμοει δὲς ibi esse positum iudiearent; de- buisse eum afferre versus velut ἔγνως ᾿Εννοσίγαιε ἐμὴν ἐν στήϑεσι βουλήν (Y 20), nam neque tales, etsi numerus eorum sit minor quam illorum, deesse; ei autem, qui testimoniis allatis rem disceptare velit, multo etiam magis adversari eos Alocos, ubi ratio ut iracundiam eastigans a poeta inducatur, velut in illis (p. 261, 10): στῆϑος δὲ πλήξας χραδίην ἠνίστατεξ uid: τέτλαϑι δὴ, χραδίη" xai κύντερον ἄλλο sor ἔτλης (v 17. 18). ταυτὶ yàg ita pergit Galenus p. 268, 3 !) ἐποίησε τὸν Οδυσσέα a λέγοντα τερὸς ἑαυτόν, ἡνίχα ἐφ΄ oig ἑώρα χατὰ τὴν οἰχίαν τερατ- τομένοις ὑπὸ τῶν ϑερατταιγῶν ἀνέζεσέ τε τὸ xard τὴν χαρδίαν 1) Hie et in illis quae infra afferentur Muelleri editionem sequor, adhibitis οὐ Peterseni (cf. p. 3) et Caroli Kalbfleisch, in Galeni de

Plaeitis Hipp. ete. observationes (Berol. 1892), dissertationibus.

11

αὐτοῦ ϑερμὸν ἔμελλέ τὲ νιχήσας ϑυμὸς τὸν λογισμὸν ἐτεὶ ἄχαιρον χόλασιν ἄξειν αὐτὸν τῶν γυναιχῶν. Neque enim semper, b ita ut debeat, fieri ut id quod natura praestantius sit, eques equum, - venator canem, ratio (λογισμός) iracundiam (ϑυμόν), gubernet, sed etiam et varias quidem ob causas contrarium ac-

eidere, (/o;reo (p. 269, 5) ἐν Σχύϑαις ve xai Γαλάταις zaic - zvoÀÀoig ἄλλοις βαρβάροις ἔϑνεσιν ϑυμὸς χρείττων τοῦ λο- γισμοῦ, παρὰ ἡμῖν δὲ ἔν τε παισὶ xai τοῖς ἀπαιδεύτοις C 2j , ανϑρώστοις. Iam sequuntur (p. 269, 8) verba sine dubio lacuna aliqua . : c E : τ e hiantia: Ομηρος δὲ δὴ τοῦτο αὐτὸ ἐειδεῖξαι βουλόμενος Exvoga ' ν 3 / , ce / τῷ , μὲν χαὶ .yiÀlÀéa χαί τινας ἑτέρους τοιούτους ϑυμῷ δουλεύ- ) L οντας ὑτεοτίϑεται νεανίσχους, Οδισσέα δὲ xat Πολυδάμαντα

N 14 rm "ra , m - ,

χαὶ Νέστορα τῷ λογισμῷ χρατύνοντας τοῦ ϑυμοῦ, zcoÀÀ&zigd ' M 3 c δὲ yes - ^ 2/ /

μὲν οὕτως ισχιρῶς, ὡς μηδὲ ἐξοριιῆσαι ττρὸς ἄλογόν τινὰ

σρᾶξιν τὸν ϑυμόν, ἔστιν ὅτε δὲ ὁρμῶντα μὲν ἀλλὰ ὑττὸ τοῦ

λογισμοῦ χατεχόμενον, ὥστιερ χὰν τοῖσδε τοῖς ἕτγεσιν (v δ 546.)

3

Οδυσσέα τιεττοίηχεν χτλ.

Prima enim ut optime eum ea re congruunt quod apud Graecos (vel Romanos) puerorum tantum vel ineruditorum ratio iracundiae suceumbere dicitur -— quamquam Hectorem Astyanaetis patrem adulescentulorum numero adscribi nullo praeter hune loco me legisse memini —, ita Polydamantem,

c 5 - Ἂν .}) '

Ey uropPUEvéTvaigog,if Ó ἐν νυχτὶ γένοντο (X 251),

eum Ulixe vel adeo Nestore inter homines provectae aetatis

censeri tolerari nequit. Apertum igitur est, verba aut ex-

eidisse aut a Galeno auctorem, quo utebatur, exsceribente

neglecta esse, quibus homines cultioris ingenii (zceuóevror) . . ) a E ^ y^ Js

minus exeultis opponerentur; nam ,,44À μὲν ἂρ μύϑοισιν,

d , m :

0 ἔγχεϊ πολλὸν ἐνίκα“ de Hectore et Polydamante Homerus 1l. c.

Sed ecce! Statim post verba ὥσσιερ «dv τοῖσδε τοῖς ἔτεσιν 3 . . . Οδυσσέα ττιεγτοίηχεν (p. 269, 14), in quibus afferendis paullo ante substitimus, eaedem fere res iterum leguntur. Ac primum quidem, postquam versus v 5—22 integros exscripsit (&;ravr« δὲ ἐφεξῆς αὐτὰ τταραγράν!ω), gravibus sane verbis seriptor

E 06 γ0 (| 8 testatur, si ullam ipse Homeri habeat scientiam, ver-

m

sibus illis pugnam iraeundiae et rationis explicari (p. 271, 3): c -

εἰ μὴ σαφῶς ἐν τούτοις Ὅμηρος ἐχδιηγεῖται μάχην ϑυμοῦ τιρὸς λογισμὸν ἐν ἀνδρὶ φρονίμῳ zai νίχην μὲν τοῦ λογισμοῦ, τοῦ ϑυμοῦ δὲ εὐττείϑειαν τερὸς αὐτόν, οὐδὲ ἄλλο οὐδὲν ἄν τις ἡμῖν συγχωρήσειεΣ μανϑάνειν τοῦ ποιητοῦ τῶν

Ν e , Am , , ) , DES αν ΦΧ γὰρ οὕτως ἐναργῶς λεγομένων εἰς ἀμφιβολίαν ἀχϑέντων, οὐδὲ τοῖς ἄλλοις ἂν ἔχοι τις τι χρήσαιτο. Sequitur (p. 271, 8)

«brevis versuum illorum enarratio (cf. p. 268, 3), in qua, cum

ἀνάζεσις ila vob xarà τὴν χαρδίαν ϑερμοῦ (p. 268, 5) non compareat, denuo tamen ἀχαιρία τῆς τιμωρίας comme- moratur atque λογισμὸς Ulixis gravissime in τὸν ϑυμὸν eiusdem invectus simili atque supra (p. 268, 7) imagine cum.

8auriga equum ferocientem valido freno coercente comparatur.

Iam, ἐμοὶ μὲν δὴ, pergit Galenus (p. 272, 2), τούτων τῶν ἐτῶν: εὐχαιρότατα uev Πλάτων δοχεῖ μνημονεύειν ἐν τῷ τετάρτῳ,

τῆς Πολιτείας (p. 441 B), ἀχαιρότατα δὲ Χρύσιτετεος,

ἔτι δὲ μᾶλλον ὧν ἘΕἰὐριτείδης ἐττοίησε λέγουσαν τὴν Móaav, dA M eA M VERMES T NEMORE τὸς ΤᾺΝ hoo "Pd ἡνίχα χαὶ xarà τὴν ἐχείνης wWvyn)v λογισμὸς ἐστασίαζε τιρὸς τὸν ϑυμόν. Quae agitur autem de loco Medeae 1029 βαᾷ. ubi pluribus, in quibus iterum eum equo et auriga comparatio instituitur, persecutus est, denuo, ut iam in superioribus (p. 269,

'5sqq.) ad discerepantiam, quam inter barbarorum et Graecorum

animas esse appareat, recurrit (p. 273, 7): βαρβάρων μὲν γὰρ καὶ ἀπαιδεύτων ἀνϑρώπων ἔϑετο τ:ταράδειγμα τὴν Míóaav Εὐριτείδης, οἷς ϑυμὸς ἰσχυρότερος τοῦ λογισμοῦ" Ἑλλήνων δὲ xci πιεπταιδευμένων, οἷἵόντεερ αὖ τεάλιν γοιητὴς ὑτιέϑετο τὸν ᾿Οδυσσέα, χρείττων λογισμὸς τοῦ ϑυμοῦ. Saepe enim atque haee quoque antea jam, p. 269, 11, si- milimum in modum, sed brevius persecutus erat rationem tantopere superiorem esse iracundia, ut pugna inter eas oriatur nulla, atque id τοῖς εἰς τέλος ἥκουσι φιλοσοφίας ὑτεάρχειν, saepe autem iraeundiam superiorem esse ratione --- ὁρᾶσϑαι δὲ ἕν τὲ τοῖς τιολλοῖς τῶν βαρβάρων χαὶ τῶν zca(Ócv (cf. p. 269, 7) τοῖς φύσει ϑυμιχοῖς, ἔτι δὲ ϑηρίων οὐχ ὀλίγοις χαὶ ἀνϑρώτπτων τοῖς ϑηριώδεσιν ---, esse tamen etiam ubi neutra neutram

ó'statim, sed τῷ χρόνῳ demum, ut in Ulixe ratio, in Medea

"iracundia, vincat, quippe quae duae aut partes animae aut

13

faeultates eius sint; Chrysippum autem, quamquam neque hoe 4 neque illud statuat, tamen Medeae et Ulixis verbis, quibus ipsius dogma subvertatur, uti non dubitavisse.

Uterque locus quaedam habet sibi peculiaria, prior quidem . praeter ἀνάζεσιν illam (cf. p. 10 im.) ea, quibus heroes iuvenes, ut qui minus iraeundiae restiterint, senibus, qui eam melius coer- eere potuerint, opponuntur, quamquam excidisse quaedam vel - omissa esse (v. p. 11) apparet; ex altero autem si ea, quae »de Platone suo iure ad Ulixem libri v provoeante et de Medeae Euripideae verbis a Chrysippo, suum ut placitum stabiliret, perperam adhibitis afferuntur, sustuleris, reliqua superioribus id quod litteris et Latinis et Graecis inter se respondentibus in margine positis significavimus tam similia sunt, ut ordo tantum dispositionis paullulum diserepet.

lam eum inter omnes constet, id ipsum vitium, quod in Chrysippo Galenus vituperet (velut p. 285, 4; 330, 1), nimiam dieo et inanem loquacitatem, in eum ipsum cadere, eundemque, quamvis contrarium de se praedicet (p. 666, 10; 693, 4), res vel faeillimas intellectu plus semel repetere cui rei id ipsum doeumento est, quod in libro quinto, p. 4865qq., ubi de Pla- tonis Reipublieae libro IV extremo agit, iterum ad Ulixem pectus pulsantem atque cor gravibus verbis inecrepantem re- eurrit eademque re iterum contra Chrysippum utitur —, tamen de duabus illis tertii libri de Odysseae v initio diputationibus, quippe quarum altera deinceps alteram sequatur, ita ut timendum non fuerit, ne ea quae priore loco exposita erant memoriae legentium exeidissent, aliter esse iudicandum con- tendimus.

Quidnam autem sit rei ex iis apparet, quae paullo post libri ΠῚ verba, quorum. summam supra attulimus, a Galeno scripta videmus (p. 274, 14sqq.): ἐμιγεέτελησται γὰρ πιερὶ ἡγεμονιχοῦ λόγος ὑττὸ Χρυσίτειττου γεγραμμένος ἐττῶν τιοιητιχῶν ἤτοι zw ττερὶ τὸν ϑώραχά ve χαὶ τὴν χαρδίαν συνίστασϑαι μαρτυρούντων δύο εἶναι τῆς ψυχῆς δυνάμεις τῷ γένει διαφε- ρούσας ἀλλήλων, τὴν μὲν ἄλογον τὴν δὲ λογικήν. ὥσπερ γὰρ ἐξ Ὁμήρου xai Ἡσιόδου βραχέα παρεϑέμην ὀλίγῳ τιρόσϑεν, ὧν Χρύσιτετεος ἔγραιμεν, οὕτως ἐξ ᾿Ορφέως χαὶ ᾿Ειιττεδοχλέους

14

χαὶ Τυρταίου xai Στησιχόρου xai Εὐριτείδου xoi ἑτέρων σεοιητῶν ἐτῶν μνημονεύει τταμτιόλλων ὁμοίαν ἐχόντων ἀτοτείαν χτλ. At in iis quae antecedunt non Homeri tantum Hesiodique, sed ipsius etiam Euripidis versus attulerat atque hos quo- que a Chrysippo perperam in partes vocari id quod hie tamquam rem novam inducit demonstraverat! Ita cum dubi- tari nequeat, quin Galenus, eum poetarum illorum nomina scriberet, eam quae nune antecedit de Medeae loco disputa- tionem ante oculos non habuerit, verba autem de Ulixe libri v agentia ab ea separari non possint 1), vel hane ob eausam omnia, quae. inde p. 265, 14/15 vel p. 271, 3 vel adeo 271, 8 de termino enim ambigi potest usque ad p. 274, 11 le- guntur, postea addita esse, ita ut verba, quibus nune prior de v init. disputatio clauditur (p. 269, 14 vel p. 271, 2 vel 8), olim a p. 274, 11sqq.: zrOg ἂν οὖν τις διαλέγοιτο τοιούτοις ἀνδράσι xrÀ. exciperentur, statuendum est.

Ita omnia egregium in modum procedunt; nam verbis illis (p. 274, 14sqq. de poetis a Chrysippo allatis, quae modo exseripsimus, Galenus omnia breviter complectitur, quae inde a p. 261, 2 usque ad p. 269, 14 vel 271, 3 (8) persecutus erat, atque Homeri Hesiodique locos nonnullos a se appo- sitos esse cum dicit, ad p. 265 legentes revocat: ἀλλὰ ἐξ Ὁμήρου μὲν txavà χαὶ ταῦτα, τῶν δὲ ἐξ Ἡσιόδου zaga- γραφέντων ὑτεὸ Χρυσίτεπτοου ..... ἀρχέσει μοι δυοῖν τριῶν ἐἔττι-- μνησϑῆναι χτλ.

At quis post Galenum tam acer fuit Chrysippi adversarius tantoque rerum, quas ille satis iam persecutus erat, denuo de- monstrandarum studio tenebatur, ut alteram quasi recensionem disputationis illius interpolaret? Novi neminem nisi Gale- num ipsum. Quem opus de Placitis Hipp. et Platonis ita confecisse, ut primo quidem inter annos p. Chr. n. 164—68 sex priores eius libros scriberet, tum post annum 169, cum Romam rediisset, non solum reliquos iis adiungeret, sed etiam superi- oribus adderet quaedam vel insereret, ita ut tum demum

1) Non neglegendum est, ut ipse Plato suae sententiae testem locum Odysseae attulerit, ita Platonieos (vid. Albini isag. c. 24) eam in rem Euripidis Medeae et fragm. 841 N. versibus usos esse.

15

in eam quam nune habemus formam redacti sint, per Ioannem Ilberg, Mus. Rh. XLIV, p. 217. 18; 228. 29, constat.

Iam fae Galenum, eum librum tertium retractaret, suum esse existimasse verba seriptoris cuiusdam magnae apud omnes auetoritatis de Ulixe Odysseae v agentis, quorum antea partem tantum attulisset vel excerpsisset, in annotatione aliqua textui adscripta pleniora vel adeo integra!) addere, eamque annotationem postea in textum irrepsisse vel cum eo consulto coniunetam esse 2): omnis difficultas sublata statimque expli- catum erit, eur Galenus p. 275, 5 Euripidis, quem, qualis nune est verborum eius condicio, iam nominavit, ut nondum a se, sed a Chrysippo tantum allati mentionem faciat.

Seriptorem autem illum esse Plutarchum, quem Galenum p. 266, 3 praeter consuetudinem suam contra ipsum Chrysippum hae in re testem advocare supra vidimus, omnes veri habet numeros; quid, quod ipsa verborum illa ὡς χαὶ Πλούταρχος --- éméÓeiSev (p. 266, 3) satis mira collocatio, quae Iwano Mueller eausa exstitit ut αὐτοῦ, quod codices exhibent, in αὐτούς mutaret (cf. p. 4), facillime explicatur, si ea quoque una eum annotatione illa euris seeundis a Galeno addita esse statuemus.

Et quadrant omnia, quae posteriore certe loco scripta vi- demus, in Plutarchi agendi rationem: Plato, ut qui loco Odysseae optimo iure usus sit, laudatur, Chrysippus contrarium in modum vituperatur; ἀπαιδεύτους libidinibus resistere non posse eb hie (p. 273, 7) et idem de aud. poet. 11, p. 31 C monet; ϑηριῶδες esse χαὶ οἰχτρὸν χαὶ ἄλογον εἰδότα τὸ βέλτιον ὑχγεὸ τοῦ χείρονος ἐξ ἀχρασίας xai μαλαχίας ἄγεσϑαι, quod in eodem libro c. 12, p. 33 F, dicit, simillimum est ei, quod apud Galenum, p. 274, 2, τῶν ἀνϑρώπων τοῖς ϑηριώδεσειεν tri- buitur iraeundiam habere ratione adeo superiorem, ut ipsa sola imperium obtineat; quamquam concedendum est, cum talia apud philosophos, qui quaestiones morales attigerunt, satis sint usitata, originem Plutareheam ex iis effici non posse; idem

1) Verba p. 271, 3—8 ita accipienda esse statuerit quispiam; sed (p. 14) lam signifieavimus dubitari posse an ipsius Galeni sint.

2) De re quadam. simillima v. Arnim egit, Leben und Werke d. Dio von Prusa, p. 170sq.

16

in comparationem et hic (p. 271, 14; 272, 10) et in altero illo libro e. 11, p. 31 D, inter iraeundiam a ratione guber- natam et equum frenatum institutam cadit.

Prioris autem de libri v initio disputationis, qua primo quidem Galenum contentum fuisse posuimus, ea est condicio, ut eum Plutarchea in formam redacta multo breviorem liberius in usum suum convertisse statuendum sit. E quibus quae de Nestore et Polydamante ab Achille et Hectore adulescen- tulis (νεανίσχοις) in iracundia eoercenda discrepantibus dieuntur (p. 269, 8sqq.), manum excerpentem experta esse parum felicem supra iam (p. 11) persecuti sumus. Neque magis ipsa verba quae Plutarcho debeantur in iis disereveris, quae initio statim versuum allatorum periphraseos leguntur (p. 268, 3): ταυτὶ yàg Ὅμηρος ἐνιοίησε τὸν Οδυσσέα λέγοντα τιρὸς ἑαυτὸν, ἡνίχα £p οἷς ἑώρα.... ἀνέζεσέ τε τὸ zavà τὴν χαρδίαν αὐτοῦ ϑερμὸν ἐμελλέ τε νιχήσας ϑυμὸς τὸν λογισμὸν imi ἄχαιρον χόλασιν ἄξειν αὐτὸν τῶν γυναιχῶν. Nam eum fervor san- guinis verbis poétae, qui τοῦ δ᾽ ὠρίνετο ϑυμός et χραδίη δέ οἱ ἔνδον ὁλάχτει habet (v 9. 13), haudquaquam indicetur, in superioribus autem (p. 256, 11), ubi Chrysippus vituperatur, quod non, ut sibi visus esset, τοῦ λογιστιχοῦ sed τοῦ ϑυμοει- δοῦς sedem esse cor demonstravisset, et huius sententia, ὡσανεὶ ἀναϑυμιωμένου vob ϑυμοῦ ix τῆς χαρδίας χαὶ ὠϑουμένου

2 N 2 LX. M ^ - ἐχτὸς it τινα χαὶ éuqvoOrrog τὸ ztQÓ0C;tOY καὶ τὰς χεῖρας

γίγνεσϑαι ἔμφασιν, et Platonis similia quaedam (Tim. p. 70

; $ y Q 1 1 D 1 ς Li 1) o & 2 M A B) ad vetus!) illud placitum, quo ó Juuóg (vel 5 0077) ζέσις esse perhibebatur τῆς ἐμφύτου ϑερμότητος xarà τὴν καρδίαν, revocata sint, etiam periphrasi loci Homerici id genus doxographiea quaedam adhaesisse existimanda sunt.

Quorum originem vix falletur, qui item e Plutarehi JMeAéraig

repetiverit. Omnino enim in iis quoque, quae ante verba Galeni de libro v agentia leguntur, dubitari posse an sint quae his debeantur, facile concedet, qui quanam ratione veteres seriptores in auctoribus suis citandis utantur multa exseribunt, pauca iis accepta se referre profitentur meminerit.

1) Arist. an. 1, 1, p. 403 « 30; Theophr. de sudor. (fr. IX) 8 36.

| Ί ᾿

(Tant

EX

LT.

Iis quae adhue disputavimus non solum Plutarchi Chaero- nensis librorum deperditorum reliquias fragmento haud exiguo ex Ὁμηριχαῖς MeAévoig vel excerpto vel transceripto ditatas, sed etiam huius libri, vel partis eius certe, quale consilium fuerit certius, quam adhue factum sit, perspectum esse qui concedet, is, si idem , Vitam Homeri*, quae in codicibus manuscriptis Plutarcho tribuitur, diligenter perlegerit, multorum huius quoque capitum (inde a 98", maxime autem a 122*), quamquam de multis rebus brevissimum in modum agatur, prorsus idem esse consilium statim intelleget, id dico, ut qua- tenus variorum philosophorum placita eum Homero congruant demonstretur lam eum ,,V?ta* in codicibus, quorum quidem aliquod sit momentum (v. p. 24), non, ut in editionibus quibus utimur, σεερὶ τοῦ βίου xci τῆς τιοιήσεως “Ομήρου, sed περὶ Ὁμήρου tantum inscripta sit, prorsus eadem autem ratione Gellius fragmenta e JMeAéreig excerpta in medium proferat (v. p. 6), utramque ob rem quaerendum videtur esse, num in singulis quoque rebus aut verbis sint, quae eo ducant, ut zre9i Ὃμήρου quem nos habemus liber eum Ὁμηρικαῖς Me- λέταις Plutarchi quadam certe ex parte cohaerere existimandus sit. Quadam ex parte dico; quod enim Baedorf l supra cit., p. 43sq., posuit magis quam probavit, Vitam unum e JMeÀévoig esse librum, sed haud paucas mutationes expertum, obtineri non posse!) videbimus. Nos autem ita proeedemus, ut primo quidem, quasi res nunc quoque sit in- tegra, ea quae de universa libelli Homerici indole effecisse Sibi et ali et ipse (Porph. Il. p. 400sqq.) mihi visi eramus,

1) Obloeutus est Baedorfio etiam Bernardakis, VII, p. IX. 2

non euremus. Utile enim ne dicam necesse est, quae- stionem. diffieultatibus undique bene munitam nova quadam ex parte aggredi.

E Galeni verbis effecimus, Plutarchum in ΠΠελέταις de Ulixe libri v disputantem pluribus verbis de ratione iracundiam im- pugnante quoque modo verbis poetae et Plato et Chrysippus usi essent egisse, quam disputationem eum ea re, quod Chry- sippus, ut demonstraret τὸ ἡγεμονιχὸν esse positum in corde, plurimos attulit versus, qui non huius, sed τοῦ ϑυμοειδοῦς ibi esse sedem docent, cohaerere apparet (v. p. 10). Iam audias 1) libri zregi “Ομήρου cap. 129 initium: τῆς δὲ ιψυχῆς ἐχούσης, ὡς x«i τοῖς φιλοσόφοις δοχεῖ, τὸ μὲν λογικὸν, ἐνιδρυμένον τῇ χεραλῇ, τὸ δὲ ἄλογον, καὶ τούτου τὸ μὲν ϑυμιχὸν ἐνοικοῦν τῇ χαρδίᾳ, τὸ δὲ ἐπιϑυμητιχὸν ἔν τοῖς τιερὶ τὴν γαστέρα, ἄρ᾽ οὖν οὐ τιρότερον (corr. ex 0c? "Oumoog εἶδε τὴν τούτου διαφοράν; Platonis ?) hane esse animae partium diseriptionem, ad quam apud Galenum contra Chrysippum tot locis recurritur, vix est quod moneamus. Priusquam autem partium illarum diseriptionem ex Homero pendere demonstret (cap. 130), auctor libri σεερὶ “Ομήρου ad rationem iracundiae adversantem recurrit, eodem nimirum, quo Plutarchum apud Galenum usum esse vidimus, consilio, ut necesse esse (cf. Albini isag. cap. 24) diversas animae partes statuere demonstret: ὃς (Homerus) γοίησεν ita pergit post ea, quae modo exseripsimus ci μὲν τοῦ yiÀÀAéog τὸν λογισμὸν τῷ ϑυμῷ μαχόμενον zai ἐν τῇ αὐτῇ ῥοττῇ διανοούμενον ἀμύνεσϑαι τὸν λελυτεηχότα

der vp)

- N / * c cra. S me dE EC) N / ctaboaL τὸν χόλον: ἕως OT αὐὖὐϑ' ὥρμαινε κατὰ φρένα χαὶ χατὰ ϑυμόν (.4. 198), τουτέστι τὴν φρόνησιν xai τὴν

1) In verbis libelli Homerici afferendis, nisi contrarium dicam, codicem sequar Parisinum 1671 (ann. 1296), cuius in urbe patria exeutiendi summorum virorum, penes quos regimen est Bibliothecae Nationalis, comitate mihi facta. est copia. Minutias orthographicas hie omitto.

2) τοῖς φιλοσόφοις, quod Initio capitis legitur, male esse deeur- tatum in aperto est. Casu factum esse videtur, ut et hic et cap. 124 Pla- tonici ita afferantur. Àn utroque loco τοῖς αὐτοῖς φιλοσόφοις scribendum est, ita ut cap. 124 Platonici et Pythagorei (cf. cap. 122), eap. 129 propter 128 Plato et Aristoteles (parum accurate sane) significentur?

asesinado n

ἀντιχειμένην αὐτῷ (?) ϑυμικὴν ὀργὴν, ἧς τὴν φρόνησιν ἐττικρα- τοῦσαν ττεττοίηχε᾽ τοῦτο γὰρ αὐτῷ ἐπιφάνεια τῆς .ϑηνᾶς βούλεται. χαὶ ἐν ἄλλοις δὲ ᾽τοιεῖ τὸν λογισμὸν τῷ ϑυμῷ παρ- awvoÜvra χαὶ ὥσττερ ἄρχοντα τῷ ὑτπτοτεταγμένῳ χελξύοντα " τέτλαϑι δὴ χραδίη, καὶ κύντερον ἄλλο zov. ἔτλης (v 18). xai σπτολλάχις μὲν τῷ λογισμῷ ττιείϑεται τὸ ϑυμούμενον, ὡς ἐν τούτοις" ὡς ἐφατ᾽... τετληκχυΐῖα 22. 28)" ὁμοίως δὲ καὶ τὸ AvzoUuevov (citantur versus X 112. 13)' ἐνίοτε δὲ γεεριγινόμενον τὸν ϑυμὸν τοῦ λογισμοῦ τταρέστησεν. ὅπερ οὐχ ἐπαινῶν ἀλλὰ ψέγων φανερός ἐστιν, ὡς Νέστωρ τῷ “4γα- μέμνονι τὴν εἰς τὸν Αχιλλέα ὕβριν ὀνειδίζων φησίν ({ 108 544.)" οὔτι χαϑ' ἡμέτερόν ye vóov...00 δὲ σῷ μεγαλήτορι J9vuqog si$&oag ἄνόρα φέρεστον .... ἠτίμησὰς" ὅμοια δὲ τούτοις xci Αχιλλεὺς τιρὸς τὸν .diavra λέγει (I 648): πάντα τί μοι κατὰ μοῖραν ἑείσω μυϑήσασϑαι" ἀλλά μοι οἰδάνεται χραδίη χόλῳ, Óózzóv. κτλ.

In quibus quae de Ulixe eor ut sedem iracundiae inere- pante atque rationis imperio subiciente leguntur quam similia sint Galenianis, quae ad Plutarchum rettulimus, non est quod pluribus persequamur, neque illud quod utroque loco non semper iracundiam a ratione vinci, sed esse etiam ubi ratio ab iraeundia superetur exponitur; discrepantiae enim illi, quod apud Galenum huius quidem rei cum generatim iuvenum virorum (p. 269, 8) tum Medeae affertur exemplum, in altero libro Agamemnonis et Achillis (qui tamen ipse quoque apud Galenum inter iuvenes iracundia inferiores nominatur) non nimium tribuet, qui perpenderit, capitis 129 auctorem non ipsa re afferenda ut apud Galenum Plutarchum acqui- -. evisse, sed poetae de ea iudicium afferre voluisse, ita ut . alia quaedam eligere exempla debuerit. | At quae initio huius eapitis leguntur de Achille, cuius |1 ratio cum iracundia pugnaverit quique apertum enim est ad V. διανοούμενον eius nomen esse supplendum eodem tem- poris puneto eonsideraverit, utrum inimicum ulcisceretur an - jram mitigaret, in iis quae modo Plutarcho vindicavimus de- |. siderantur; quod autem victoria, quam φρόνησις a ϑυμιχῇ ὀργῇ - reportaverit, ad Minervae praesentiam refertur, adversa fronte 9*

20

eum iis pugnat! At hoe quidem eum ipso cap. 129, in quo oceurrit, pugnat; qui enim, ut demonstraret diversarum animae

partium in eorpore diversas esse sedes, victoriae, quam pars

rationalis in eapite posita ab iracundia in corde habitanti re- portavisset, testimonio utebatur, ei numen quoddam extrin- secus agens inducere non licebat; allegorica autem ab hae de animae partibus disputatione non minus quam a Plutarcheis, quae Galenus servavit, aliena sunt. Accedit, quod quidnam

intersit inter Achilem τῇ αὐτῇ ῥοπῇ ut ibi seriptum videmus διανοούμενον ἀμύνεσϑαι τὸν λελυττηχκότα τταῦσαι

τὸν χόλον et Ulixem, qui statim citatur, eodem item tem- poris puncto dubitante, utrum ancillas interfieiat an iis pareat (v 10sqq.), non intellegitur. Adde quod, eum id agatur, ut e diversarum animae partium inter se contentione sedes earum in eorpore esse diversas efficiatur, parum apte ad versum 24 193: ἕως ὅτ᾽ a9 ὥρμαινε xarà φρένα wai χατὰ ϑὺυ μόν recurritur; quis enim altero caput !) altero cor id quod propter disputationis initium postulatur significari concedet? Neque denique illud neglegendum est, in verbis versui illi ex- plieando adiectis non ut in reliquo eapite τὸν λογισμόν, sed subito τὴν φρόνησιν τῇ ϑυμιχῇ ὀργῇ opponi. Quae cum ita sint, dubitari nequit quin quae in eo capite de Achille secum ipso pugnante leguntur reliquis perperam addita sint; unde autem fluxerint postea apparebit.

Capite autem eiusdem libelli 130, quod eum ec. 129 co- haeret, demonstratur e verbis Homeri, animi perturbationes circa cor ab eo collocari, iram aegritudinem metum audaciam, cirea ventrem autem cupiditatem (τὸ ἐτεϑυμητιχόν), prorsus eodem modo, quo apud Galenum paullo ante duplicem illam de v init. disputationem de iis agitur, p. 261sqq., in quibus item Plutarchea latere veri est simile (v. p. 16). Utroque

autem loco (apud Galenum quidem p. 261, 8; 262, 12) versus

1) In scholiis B T.4 193 et O 169, quamquam v. φρήν et v. ϑυμός diversae partes animae significari dicuntur, ad diversas corporis partes non recurritur. Quod autem in Etymol. Gud. p. 389, 3: ἐν τῇ κεφαλὴ αἱ φρένες (cf. Matthaei, Lection. Mosq. II, p. 39) esse perhibentur, ad v. μετάφρενον significationem quandam explieandam excogitatum est.

SUE S098» 1260 1

quw "s

E umb c E

ET]

21

leguntur iidem: χραδίη δέ οἱ ἔνδον ὑλάχτει (v 13) et χαρδίη ἄλληχτον πολεμίζειν ἠδὲ μάχεσθαι) 12 vel N 152); qui etsi una cum reliquis apud Galenum Chry -

sippi ad placitum refutandum, in altero libro Platonis ad

dogma stabiliendum afferuntur, res tamen eodem redit. Quid, quod verbis, quae scriptor libelli ;zregà “Ομήρου versui 24 12 (vel N 152) subiecit: £x δὲ τῶν εἰρημένων ἔδοξε τοῖς Στωι- χοῖς τὸ ἡγεμονικὸν εἶναι ττερὶ χαρδίαν, elucct, in eo quoque libro, unde sua excerpsit, Stoieam horum locorum interpretationem :parum sane idoneam (cf. p. 18) fuisse reiectam.

Iam redeamus ad loeum e Stobaei florilegio supra (p. 9 sq.) exseriptum; quem eum Wyttenbach ad “Ομηριχὰς MeAérag referri posse existimavisset, propter Vi/ae cap. 149 *) quibus- dam in rebus ei simile inde a Dielesii in Doxogr. p. 97 sqq. disputatione ad enchiridion Homericum | subdita | Chaeronensis persona ex antiquo allegoriarum | corpore excerptum, quo ex enchiridio Via quoque fluxerit, revocare consuevimus. Nune autem, 51 via, quam ingressi sumus, processerimus, eo feremur, ut, quo modo ea, quae in Ομηριχαῖς ΠΠελέταις de philosophorum quorundam de anima placitis cum Homero conferendis Plu- tarehus Chaeronensis attulerat, et in Galeni de Placitis Hipp. et Plat. librum et in Vitam transierint, similem in modum ea, quae de Pythagorae praeceptis quibusdum ad Homerum re- voeandis in eodem libro persecutus ille erat, et a Stobaeo eiusve fonte et a Vae, quam nos habemus, seriptore excerpta vel transcripta esse statuamus.

1) Apud utrumque x«oó£r «sic» legitur et versus sine verbis, quae prae- cedunt, ad eum intellegendum necessariis (μέγα σϑένος £ug«A ἑκάστῳ) occurrit. Cui rei eo plus tribuendum est, quod altero loco non solum cod. Paris. 1671 et Laur. conv. soppr. huie simillimus, sed etiam Riccardianus plurimis locis alteram quandam recensionem exhibens iis carent.

2) Cuius verba hoc loeo adscribere, eum non solum a Dielesio l. c., sed a Baedorfio quoque, p. 4. 5, et Bernardace (VII, p. XVI. XVII) eum ecloga Stobaeana composita sint, non est necessarium. Ceterum Baedorfius, qui eclogam artifieis quibusdam ex ipsius Vitae de hac re disputatione de- torquere conatus est, ea certe in re verum videtur vidisse, quod quae initio eclogae scripta sunt: περὶ τῆς χαϑ' Ὅμηρον ἐχεμυϑίας διὰ τούτων σαφῶς δείκνυται, Stobaeo de suo addita esse existimavit.

22

Congruit cum hae quaestionis solvendae ratione non solum quod e fragmento JMeAeró» a Gellio allato effiei potest, Pytha- goreorum de cibis quibusdam vitandis praeceptum a Plutarcho in eodem libro eum Homeri auctoritate fuisse compositum (v. p. 8, sed etiam quod in Quaest. Conv. VIII, 8 et de hae Pythagoreorum abstinentia et de ἐχεμυϑίᾳ eorum uno eodemque loco egit. Recte enim multorum Vitae locorum originem Plutarcheam ea re comprobari quod similia ,,Mora- lium** quibusdam locis continerentur, multis exemplis illustra- verunt eum Daedorf, p. 9sqq., tum Bernardakis, p. XX sqq. quamquam utriusque in copiis adhibendis cautela opus est, prae- sertim eum multis locis inter ea quae alios dicentes facit Plu- tarehus et quae ipse statuit diligentius distinguendum sit.

Ex is autem, quae praeter Stobaei eclogam a posterae aetatis seriptoribus adiecto auctoris nomine e Κη citantur, nihil lueramur; nam eum ecloga de Pythagoreis agens ab huius capite 149 adeo differat, ut ex eo ipso hausta esse nequeat, reliqui loei Plutarchi nomine insignes eum ipsa Vía, qua nune utimur, tantopere congruunt, ut eam iam tum in hane formam, quam non unius auctoris operam prodere postea apparebit, redactam fuisse demonstrent.

Referuntur enim in Ety mologico quod voeatar Magno (p. 184, 31) verba capitis 9: Πλούταρχος δὲ ἀπὸ τοῦ Orto τὸ ἄν λέγει εἶναι, τοῦ εἰς τρατιέντος xoi τοῦ τε (xo τοῦ σ add. Steph.» εἰς w, quibus rectissime τοῦτο δὲ βίαιον addi- tum est; verba eap. 145, quibus docetur δύην cum τῇ δυάδι cohaerentem τὴν χάχωσιν significare, auctore nominatim allato Eustathius o, p. 1835, 37 cireumsceripsit; eapita 106; 202; 108 inter scholia eodieis Vindobon. 133 (saec. XIII) ad versus Odysseae & 272; v 86; v 351 addito Πλουτάρχου adscripta sunt. His igitur cum nihil doceamur misi aliquot iam ante saec. XIII extremum, eui codex libri zreogi “Ομήρου antiquissimus (Paris. 1671) debetur, saeculis partium quarun- dam libelli eandem atque nune fuisse condicionem id quod per se statuendum fuit —, mirum sane videtur scholio codicis Darmstadiensis saec. XV vel adeo XVI ad Dionysii Hali- carn. de comp. verb. epitomes (ed. a Fried. Hanow, Progr.

| | 1

* Ϊ

22

Sorav. 1868) caput 21 adseripto (Han. p. XXI not): δὲ Πλούταρχος τὸ μὲν τῆς συνθέσεως ἁδρὸν τὸ δὲ ἰσχνὸν τὸ δὲ μέσον καλεῖ (cf. Vit. c. 72), quod vel ex iis qui nobis ser- vati sunt codieibus adseriptum esse potest), non solum Bae- dorfium, p. 6, sed etiam V olkmannum, Leben etc. d. Plut. I,

p. XIV, non nihil tribuisse.

Immo his testimoniis neglectis, ut ab eo quod effecisse nobis videmur, inesse nimirum in libro zregí “Ομήρου quae e disputatione de placitis philosophorum in Ομηριχαῖς ΠΠελέταις instituta fluxerint, proficiscamur: neque omnia, quae id genus nune Vía exhibet, neque reliqua quae in ea leguntur Homerum eiusque auctoritatem spectantia indidem pendere concludi potest ; quem in errorem Bernardakis incurrit, quamvis propterea lau- dandus sit, quod Vae et excerptis quibusdam Stobaei (cf. p. 37, 2) eum ΠΠελέταις, quae tamen quod consilium secutae essent non quaesivit, necessitudinem quandam intercedere intel- lexit (vid. Plut. Mor. VII, p. IX—XLIV). Etenim librum χεερὶ “Ομήρου, ut inscribendum eum esse codices docent, neque unum esse unique auctori debitum neque ex uno unius auctoris libro ita excerptum, ut pauca quaedam alunde in eum illata facile secerni possint id quod DBaedorf l. c, p. 30, existi- mavit —, sed e variis partibus esse compositum, ne dieam variüs e laciniis esse conglutinatum, et indicio quodam quod codicibus manuscriptis debetur proditur et eum suturis qui- busdam eam partium inter se compositionem male tegen- tibus tum diversa variarum illarum partium ratione rerum trac- tandarum demonstratur.

Antiquissimi enim eodices?) (sunt autem saec. XIII vel

1) Etiam in codice Iliadis Neapolitano (Gr. 158; II, F2, saec. XV exe- untis) ante ipsum carmen verba leguntur διεὰ μὲν τῆς ᾿Ιλιάδος γενναιότητα (Bern. VIL, p. 338, 22. 23), ἄνευ γὰρ τούτων αἵρεῖσϑαι τὰ βελτίω (p. 339, 1—3), φανεῖται πάσης λογικῆς παρεχόμενος (p. 339, 20—24), ita ut singulis illis locis praemissum sit Π“Πλουτάρχου.

2) E codieibus Parisino 1671 (cf. p. 18, 1) et Riccardiano (cf. Herm. XXII, p. 906, et Wochenschr. f. kl. Phil. 1892, p. 292) librum totum, e Laurentiano magnam eius partem ipse contuli; de ceteris libris Parisinis quae attuli, in- signi debeo I. L. Heibergii rogationi meae benignissime obsecuti comitati.

24

XIV), in quibus Vitam. inscriptam esse zregi 'Ougov supra iam (p. 17) significavimus, duos eius libros, in quos in edi- tionibus disiuneta est, non agnoscunt, codices dico Parisinos 1671 et 1672 et Laurentianum, Conv. soppr. 57 (ef. Stud. Ital. I, p. 145) . Neque Parisinus 2697, in quo inscriptio libri desideratur continet autem omnia inde ab initio usque ad v. ἑτέρῳ c. 196, p. 410, 25 Bern. aut Riceardianus 30, in quo liber, cui recentior quaedam manus Πλουτάρχου εἰς τὸν βίον τοῦ Ομήρου addidit, Iliadi praemittitur, inter duos libros distinguunt. Eadem hae in re condicio est codieis saec. XV Parmensis (sec. Martini, eatalogo dei MSS esistenti nelle bibl. Ital, I, 1, p. 197), in quo liber ut in Ric- cardiano inscriptus est. Neque Isaak Porphyrogennetus, qui saec. XI ea quae antiquis e scriptoribus collegisse se iactat. ex eodem zr&gi “Ομήρου libro, quem tamen non nominat, hausit (cf. Wachsmuth, Mus. Rh. XVIII, p. 136sqq.; 326) ullam inter utramque partem distinetionem habet; adde quod anti- quissimae etiam editiones, et Xylandri, qui librum εἰς τὸν “Ομήρου βίον inscriptum una eum libro de audiendis poetis Dasileae 1566 edidit, et eorum qui eum una cum aliis quibus- dam libellis Homeri earminibus addiderunt, Demetrii Chal- condylae dieo Florentinam (1488) et Aldi Manutii edi- tiones (inde ab anno 1504) et eorum qui has secuti sunt, omnia. unius libri ad instar exhibent. Exstat sane in quibusdam et codicibus ?) et editionibus inter utramque partem vaeuum quoddam spatium exigui ambitus, sed idem inter ipsius Ubri qui fertur secundi partes quasdam invenitur.

Duo tantum codices recentis memoriae inter utramque partem distinguunt, Parisinus 1868 (saec. XV), in quo priori Πλουτάρχου εἰς τὸν βίον τοῦ “Ομήρου, alteri ἔτι σιερὶ τοῦ γένους.

1) Idem sine dubio de cod. Ambros. C 126 inf. (saec. XIII/XIV) sta- tuendum est, quem cum Parisinis 1671. 12 congruere Treu docuit (Progr. gymn. Vratisl. 1884, p. 11).

2) In Paris. 1672 eum verbis Ὅμηρον τὸν ποιητὴν (p. 881, 3 Bern.) nova linea incipit, in fine superioris parvulo relicto spatio vacuo, eum reliqua capita (omniane?) in ipsis lineis incipi soleant; in Paris. 1671 iisdem verbis, sed a manu recentiore adscriptum est ἄλλως. |

" 25

«aL τῆς σιοιήσεως Ὁμήρου. adseriptum est, οὐ Marcianus 531 (eiusdem aetatis), si quidem in hoe illie Πλουτάρχου βίος Ὁμήρου x«i τεερὶ τῆς αὐτοῦ τεοιήσεως, hic ἔτι τιερὶ τοῦ γένους xvÀ. (ut in superiore) legitur (vid. Studemund, Ind. lect. Vratisl. 1887/88, p. 5).

Ex editoribus autem eum, qui primus zreoé τοῦ βίου καὶ fc ττοιήσξως τοῦ Ὁμήρου titulum constituit, Henr. Stephanus (1566, in Poet. Gr. princip. heroie. carm., p. ΝἼΠ 544.) omnia ut unum librum edidisset ut aliorum post hune, velut Galei, Barnesi, Ernestii dwas V?fas originis diversae consti- tuentium rationes omittam —, duos libros eiusdem quasi operis eodem modo, quo Stephanus usus erat, inscripti primus Wyttenbach edidit, quem non solum Hutten et Duebner, sed etiam Bernardakis secuti sunt. |

Haec eum eam ob rem pluribus persecuti sumus, ne error iam inveteratus latius et diutius propagaretur, tum quia res ad libri zregí 'Oufoov originem et fata perspieienda haudqua- quam momento caret. Nam eum eapita quae prioris esse libri perhibentur (p. 329—336 Bern), quae ab iis quae sequuntur diversae esse originis iam Xylander (p. 215) perspexit, in codicibus et editionibus antiquissimis ita tradita sint, ut eius rei vestigium vix adsit ullum, nonne aliarum etiam alterius qui fertur libri partium male inter se cohaerentium eandem esse condicionem vel hane ob rem veri simile est?

Sunt enim ipsius libri illius qui ferebatur secundi partes quaedam tam male inter se cohaerentes, ut mirum sane videatur neminem adhuc in ea re offendisse. Atque ut priora eius capita, eum et longiorem postulent disputationem et ab iis, in quibus Plutarchea videri latere supra effecimus, nimium distent, nune quidem neglegamus, capitum inde a 74^ fini- bus nos continebimus.

Incipit caput 74 a verbis: ἐχεεὶ δὲ τεαντὸς τοῦ doxovucvov παρὰ ἀνϑρώτιοις λόγου μέν τίς ἐστιν Ἱστοριχὸς δὲ ττολι- τιχός, φέρε ϑεασώμεϑα, εἰ xai τούτων εἰσὶν αἱ ἀρχαὶ za. αὐτῷ. lta quidem codices, nam quod nune in editionibus post ἱστοριχός insertum est: δὲ ϑεωρητιχός Wyttenbachii con- iecturae debetur. Quae coniectura ut propter capitis 92, inde

26

a quo capite comparatio placitorum eum Homero instituta in- cipit, verba: δὲ ϑεωρητιχὸς λόγος ἐστὶν περιέχων τὰ χαλούμενα ϑεωρήματα, ἅτπτερ ἐστὶ γνῶσις τῆς ἀληϑείας γινομένη μετὰ τἔχνης, necessaria esse videbatur, ita vestigium quoddam, quod ad veram harum partium condicionem perspiciendam ducere poterat, male oculis subduxit. Cum enim, postquam cap. 90 disputatio de λόγῳ qui vocatur ἱστοριχῷ finita est, cap. 91 ad ea quae sequuntur transitus fiat verbis: σχειμώμεϑα δὲ xai λοιτεὰ εἴδη τῶν λόγων, εἰ ἔστι zagà τῷ Ὁμήρῳ σερώτῳ xci τὰς ἐννοίας αὐτῶν λαβόντι xai ἐνεργῶς (ἐναργῶς Rice. recte» χατασχευάσαντε ὁμοίως ὀλίγα παραδείγματα σταρατεϑέντα xai τὰ ἄλλα νοεῖν τταρασχευάσει, tum autem (eap. 92) pergatur: ó δὲ ϑεωρητιχὸς λόγος χτλ., haee ultima cum iis quae antecedunt male cohaerere nemo semel monitus negabit. Accedit alterum: verbi λόγος in hoe ipso eapite longe alia est notio atque eiusdem in iis, quae capp. 74— 90 et capp. 161sqq. de ἱστοριχῷ λόγῳ et de πολιτιχῷ et dicuntur et exemplis allatis illustrantur. In his enim generis dicendi forma tantum spectatur, de rebus nihil; in eapitibus eontra de ϑεωρητιχῷ λόγῳ agentibus res tantum afferuntur, nihil de forma dicendi. Nam ne quis hane distinctionem ea re im- pugnari posse existimet, quod inde a cap. 175 eum γεολιτιχῷ λόγῳ etiam de vita et publiea et privata, qualis Homeri temporibus fuerit, quaestiones coniunctae esse videantur: initio cap. 176 quae leguntur: zrgroc τοίνυν Ὅμηρος τῆς ττολι- τείας διεῖλεν, in quibus τοίνυν illud non habet quo referatur, docent hic quoque novam quandam partem superioribus male esse agglutinatam; quod qui faetum sit inde explieatur, quod in his quidem capitibus σεολιτικοὶ λόγοι (et zco&Sec), qui facillime cum σεολιτιχ Q λόγῳ confundi poterant (cf. p. 29, 1), Homero repetuntur (c. 199).

Quae cum ita sint, ac ne tum quidem, si quis eap. 91 eicere vellet, ad alteram difficultatem tollendam quiequam luera- remur, in partitione capitis 14 W'yttenbachii coniectura re- spuenda, codieum auctoritas amplectenda est.

Quod si ϑεωρητιχὸν illum, qui vocatur, λόγον (sive capp. 992—160) ut cum iis capitibus, quibus nune insertus est, non

21

ecohaerentem resecuerimus, duo genera dicendi, quae posteri statuerint, ab Homero ducere originem cap. 74 perhibetur, ἱστοριχὸν et zroAuixóv. Quorum hoec quidem eodem modo quo apud Aristidem rhetorem, ut oratorium sit dicendi genus, qua de re Carol. Brandstátter egit, Stud. Lips. XV, p. 176sqq.!), aecipiendum esse apparet (cf. cap. 161: ó δὲ σσολιτιχὸς λόγος ἐστὶν ἐν τῇ δητοριχῇ τέχνῃ); alterum autem quamquam non omni ex parte cum ἀφελεῖ sive συγ ΄- γραφιχῷ genere ab Aristide alteri opposito congruit, non desunt loci, quibus pedestris orationis scriptores in ῥήτορας et λογογράφους dividantur, velut apad Hermogenem de ideis ll, 10, inde a p. 405, 24 Sp.: ἀρίστη τε γὰρ ποιήσεων 7 “Ὁμήρου, xci Ὅμηρος ττοιητῶν ἄριστος, φαίην δ᾽ ἂν ὅτι xci ῥητόρων xoi λογοράφων (οἴ. praeter ea quae ibi sequuntur etiam tabellam a Brandstaettero paginae 186 subiunetam). lam eum etiam apud Dionysium Halicarnassensem, de comp. verb. 5, p. 52, 5 R., πλάσματι ἱστοριγῷ opponatur ἐναγώνιον (quod apud Aristidem est ἀγωνιστιχόν, de quo cf. Brandst., p. 177), non multum ei differentiae tribuendum est, quod λογογράφοι ab Hermogene eum oratoribus compositi non rerum tantum scriptores, sed omne genus narrativum com- pleeti videntur?). Atque ita in Vifae cap. 14—90 de ipsius poetae narrandi ratione et artificiis agitur, inde cap.

autem 161 cum de illius tum de heroum, quos verba facientes

inducit, arte oratoria. Optime autem cum his etiam c. 175

cohaeret: τοῦ δὲ σιολιτιχοῦ λόγου ἔχεται xai τῶν νόμων

ἐχειστήμη. Quis enim negaverit oratoris esse legum esse peritum? De iis quae sequuntur cf. p. 26.

Sed ipse 1Π|6,, ϑεωρητιχὸς Aóyog" non integer reliquis aut

- insertus aut inter ea servatus est. Nam qui eum cum supe-

1) Adde eiusdem p. 192.

2) Conferendum est quod fuerunt qui, eum pedestris orationis scriptores praeter oratores esse vellent aut συγγραφεῖς aut ἱστορικούς, hos quidem perperam ita distinguerent, ut συγγραφεῖς res sua ipsorum aetate gestas, ἱστοριχούς autem res superiorum temporum perscribere dicerent (An. Oxon. 50:312. 1; Bekker, An. Gr. p. 783. 84), qua de re vid. etiam Kaibel, d. Prolegomena περὶ xcu., p. 20.

rioribus eapitibus coniunxit (c. 92), is, postquam dixit, partes philosophiae esse physieen et ethicen et dialecticen, ὃν δὴ 7t GOL τούτοις, inquit, τὰς ἀρχὰς χαὶ τὰ σττέρματα ἐνδιδόντα. Ὅμηρον εἰ χαταμάϑοιμεν, τεῶς οὐχ ἂν εἴη τερὸ πεάντων ϑαυμά- ἕεσϑαι ἄξιος; At de dialectieis ad Homerum revoeandis nihil usquam oceurrit; immo, ubi capiti 144 clausulam scriptor subiunxit: οὕτω μὲν οὖν τιρῶτος Ὅμηρος iv τε ἡϑικοῖς xal φυσιχοῖς ordo debebat esse inversus φιελοσοφεῖ, corol-- larii quasi loco eapita quaedam addidit, quibus de Pythagorae Democriti Epieuri Aristippi placitis et de apophthegmatibus et sententiis quibusdam agitur, in quibus quaestionum dialeeti- | carum vestigium nullum.

Sed neque ea, quibus eapita στολιτιχὸν λόγον complectentia (161—75) excipiuntur, integra sunt neque bene inter se co- haerent, sed hie quoque suturae quaedam male dissimulantur.. Nam postquam inde a eap. 176 de variis civitatum generibus et institutis, de civium et erga patriam et inter se officiis, de sepultura, de bellorum bene gerendorum ratione similibusque rebus, quatenus ab Homero iam commemorentur vel praeci- piantur, et haud inepte quidem, sermo iniectus est, capite 199 extremo clausulae loco verbis additis (de quibus cf. p. 26): τοιαῦτα μὲν τῶν πτολιτιχῶν λόγων zal τεράξεών ἐστι xag “Ὁμήρῳ τὰ λήμματα, inde a cap. 200 egregia quaedam sequitur de arte apud Homerum medicina, neque minoris facienda sed multo brevior altera quaedam (eap. 212) de arte vati- cinandi disputatio, quae tamen vineulis ad modum laxis eum antecedentibus eohaerent. Maioris autem momenti est, quod haee e libro aliquo qui multo plura id genus continuerit. excerpta esse apparet; an, si medendi tantum et vaticinandi artes ex Homero repetitae erant, erat quod (e. 213 init) quae- reretur τἰς ἔξει χαταλείτεεται λογικὴ τέχνη ἐπιστήμη . Re- spondetur autem huie interrogationi ita, ut quinque capitibus

(213—137) de tragoediae comoediae epigrammatum primordiis apud Homerum obviis et de poeta artis pingendi perito agatur.

Quid, quod is qui eapite 218 peroravit bene etiam tum cognitum habebat, librum non ab uno auctore multiplici rerum.

uU

un Pc

29

ad Homerum pertinentium scientia praedito esse conscriptum, sed variis e partibus hine illinc petitis esse compositum, si quidem ἐνταῦϑα, inquit, χαιρὸς κατα ταύειν τὸν λόγον, ὃν (g- γιερεὶ στέφανον éx λειμῶνος πολυανϑοῦς xai ποιχί- λου τελέξαντες ταῖς ἸΠούσαις ἀνατίϑεμεν. Ubi quae sequun- tur: x«i οὐχ ἂν φροντίσαιμεν, εἴ τις ἐπτιτιμήσξιεν, ὅτι ττονηρῶν πραγμάτων ὑπόϑεσιν ἐχουσῶν τῶν τοῦ “Ομήρου τιοιήσεων τιροσ- ἅπτομεν αὐτῷ λόγους φυσιχοὺς τιολιτιχοὺς xai ἢϑι- κοὺς xai ἐπιστήμας ποιχίλας, perversa ila rerum tracta- tarum enumeratione item non seriptoris haec esse qui librum certum quoddam consilium secutus composuerit, sed hominis esse demonstrant qui iis quae variis e fontibus confluxisse sciret, summarium quoddam parum aecuratum ἢ) subiunxerit.

Atque hactenus quidem de externis quibusdam libri zreoi "Ouijgov compositionis indiciis ; de iis autem, quae in rerum ipsarum de quibus agitur ordine et tractandarum earum ratione posita sunt, ut paucis quibusdam afferendis contenti simus: inter egre-

. giam illum de Pythagoreorum de numeris doctrina dis-

putationem (c. 145) et ea quae de ἐχεμυϑίᾳς eorum exponuntur (c. 149), de quibus ef. p. 21, capita interiecta sunt, quibus de arte ratiocinandi poetae non ignota atque de musiea, et quanti ab eo aestimata et qualis temporibus eius fuerit, agitur. Quibus quae in fine subiciuntur: ταῦτα μὲν οὖν σεερὶ τῆς sag

1) Idem in ea cadit, quae in prooemio libri, cap. 6. leguntur: πλὴν x«i àv τοῖς μυϑώδεσι τούτοις λόγοις. ... φανεῖται πάσης λογικῆς τέχνης xci ἐπιστήμης ἐντὸς γενόμενος καὶ πολλὰς ἀφορμὰς καὶ οἱονεὶ σπέρματα λόγων καὶ πράξεων παντοδαπῶν (εἴ. c. 199) τοῖς μετ᾽ αὐτὸν παρεσχημένος, καὶ οὐ τοῖς ποιηταῖς μόνον ἀλλὰ xci τοῖς πεζῶν λόγων συνϑέταις ἷστο- Quxüv τὲ χαὶ ϑεωρηματιχῶν. Hie enim ea re peccatum est, quod, eum in libro, quali nune quidem est condicione, de ϑεωρητικοῖς λόγοις poetae sane agatur, non tamen de λόγοες ἱστοριχ οἷς a posteris in usum suum conversis, sed de ἱστορικῷ λόγῳ, quem illi imitati sint (e. 14sqq.) ibi disputatur, πολιτικὸς autem λόγος, de quo inde a c. 161 agitur, hic prorsus neglegitur. In eodem autem prooemio (c. 5) pro miro illo iudicio, quo in peroratione malarum rerum argumentum Homeri inesse carminibus perhibetur, haec scripta videmus multo minus improbanda: εἰ δὲ μὴ μόνον ἀρετὰς ἀλλὰ καὶ καχίας ψυχῆς iv ταῖς ποιήσεσι παρίστησι... .. οὐ χρὴ αἰτιᾶσϑαι τὸν ποιητήν. Sed hoe quidem loco prima haec libri capita Obiter (cf. p. 25) tetigisse satis sit.

30

Ὁμήρῳ μουσιχῆς, memoriam clausulae capiti 911 additae: ταῦτα μὲν χαὶ περὶ τῶν παρ᾽ Ὁμήρῳ ἰατρικῶν, non possunt non revocare, neque dubitari sinunt, quin eum hae parte disputationis de placitis philosophorum institutae frustula quaedam aliunde et ex eodem quidem libro, quo de λογιχαῖς τέχναις et ἐχειστήμαις Homero iam notis (v. p. 28) agebatur, excerpta eoaluerint. |

Etenim ut non desunt capita, quibus de rebus, quas demon- strare scriptor sibi proposuit, ita agitur, ut non multa certe desi- deres, ita aliis locis ex ampliore exemplorum copia pauca tantum exeerpi apparet. Omnium facile lueulentissimum cap. 186 exstat, in quo de officiis civilibus post alia quaedam haee le- guntur: Ozrcg (et Par. et Hiec. σττῶς) δὲ τὸ ἀληϑεύειν τίμιον, τὸ δὲ ἐναντίον φευχτόν" ἐχϑρὸς y&g μοι χεῖνος (Par. a man. rec. add.; ἐχεῖνος Riec.) ὅμως ᾿,Τἰδαο τεύλῃσιν, ὅς x ἕτερον μὲν χεύϑη ἑνὶ φρεσὶν ἄλλο δὲ ey (1 312. 13), χαὶ εἰς τὸ αὐτό" ot v εὖ μὲν βάζουσιν χακῶς δ᾽ ὄττιϑεν φρονέουσιν (o 128). Nonne verbis εἰς τὸ αὐτό, quae et in Parisino codice (in hoe quidem ita, ut primo quidem deleta, tum autem punetis infra positis restituta sint) et in Riecardiano, codicibus quam pluri- mis in rebus multum inter se discrepantibus (ef. p. 21, 1; 32, 1) leguntur, exempla e collectione longe uberiore (an e florilegio quodam?) petita esse demonstratur? Aliis autem locis scriptor se pauca tantum attulisse aperte profitetur: c. 73. 90. 91. 115. 153. 192.

Quod si res quasdam e Plutarchi Chaeronensis Ὁμηριχαῖς ]ελέταις petitas in librum Homerieum eiusdem nomen nune in fronte gerentem transiisse. supra (p. 18) effecimus, iam eas ob causas, quas modo exposuimus, fieri non potest hune ut totum, ne exceptis quidem cum DBaedorfio capitibus fere triginta 1), in- didem repetamus.

At λόγος ile qui vocatur ϑεωρητιχός (cap. 92— 160), quem cum capitibus, quibus interpositus est, non cohaerere demon- stravimus (p. 26), ad MeAéragc illas revocandus est; huius enim capita 129. 30 et 149 cum alterius libri fragmentis composuimus!

1) Addenda iis sunt capp. 89 et 126, de quibus Baed. p. 33 et 40 egit. -

E E

" :

|

l |

91

At ne haec quidem libri pars, etiam si ab extremis eius capitibus miserum in modum turbatis (cf. p. 38) discesseris, unius esse potest auctoris. Etenim de rebus, quae in iudieium veniunt, partim ita agitur, ut Stoicum agnoscas hominem suae seetae decreta nusquam non reperientem vel, cum aliter eo quo tendit pervenire non potest, allegoricae interpreta- tionis artifielis poetae obtrudentem, partim ita, ut cum altero quodam res nobis sit, nulli magistro addicto et de Stoicis praeceptis eum Homero cohaerentibus non minus integre quam de reliquis iudieante, etsi huius quoque disputationi Stoici coloris quasi guttas quasdam esse adspersas negari non potest.

Nam, ut coneedendum est alteram partem ab altera non omnibus locis certis quibusdam terminis posse secerni, ita quanta alterius ab altera sit discrepantia facile perspicitur. Primis enim inde a 93* eapitibus, quibus de mundi et ortu et ordine (usque ad c. 103), de sole astrisque et de meteorologicis terraeque motibus (c. 104—11) agitur, quae tantum non omnia seeundum Stoicorum doctrinam enarrari iam diu constat, philosophi ili ne nominanturquidem: nihil scilicet auctor

. nisi id curabat, ut sectae suae finibus contentus Homeri auc-

toritate placita eius niti doceret. Qua cum re congruit, quod e. 93, postquam de mundi principiis a Thalete et Xenophane constitutis pauca quaedam attulit, δὲ μάλιστα ἀληϑὴς δόξα, inquit, τέσσαρα στοιχεῖα συνίστησι. ἘΠ ceteris autem philosophis praeter Empedoclem bis (c. 99 et 101) citatum, quem quibusdam in rebus suis annumerare Stoici poterant, unus Aristoteles in partes vocatur, atque ita ut demon- stretur ὅτι οὐ τεῦρ ἐστιν ἥλιος ἀλλ᾽ ἑτέρα τις κρείσσων οὐσία (c. 105), qua eum re cohaeret, quod c. 98 illustrium quidam philosophorum quattuor elementis quintam addidisse essen- tiam dieuntur.

Quantum ab his diserepant capita inde a 122?! Quorum

ut ordinem sequar, ad Homeri auctoritatem referuntur Py tha -

goras (c. 122. 125. 145. [147] ?). 149), Plato (122. 128), Stoici

1) Cf p. 29. Capp. 153 et 154, quoniam non de placitis, sed de sententiis quibusdam in iis agitur, consulto omitto, ef. p. 38.

32 (127. 130. 134. 136. 143. 144), Aristoteles vel Peripatetici (128. 132. 133. 135. 137. 145), Democritus (150), Epicurus. (ib) Aristippus (ib). Ipso autem illo cap. 122 haec le- guntur ἢ): χαϑάστερ δὲ ττερὶ τῶν ϑείων τεολλοὶ χαὶ πεοιχίλοι λόγοι τῶν φιλοσόφων τὰς τιλείστας ἀφορμὰς ἐξ “Ὁμήρου λαβόντες, οὕτω Gi τιερὶ τῶν ἀνϑρωτιείων τιραγμάτων, ὧν σιρῶτον τιερὶ ιμυχῆς “τειρασώμεϑα" τὸ μὲν δὴ τῶν δογμάτων Πυϑαγόρου «ai Πλάτωνος yevvauióravtóv ἔστιν, εἶναι τὴν wWwy5v ἀϑάνατον. Ut supra (c. 93) Stoicorum sententia una esse vera perhibebatur, ita hie Pythagoras et Plato primas ferunt, atque in re, de qua Stoici aliter iudicaverunt; ut in superioribus Stoieae sectae tantum non unius placita Homeri auctoritate eorroborari vidimus, ita hie multas et varias phi- losophorum sententias ex eo pendere docemur. Quid mirum igitur Stoicos, ubi afferuntur, non ultra ceteros efferri? Immo cap. 130 verbis éx δὲ τῶν εἰρημένων ἔδοξε τοῖς Σεωιχοῖς, τὸ ἡγεμονιχὸν εἶναι τιερὶ καρδίαν, placitum illud reiei magis quam accipi supra (p. 21) iam vidimus. Neque minus ea, quae capp. 136—41 de Stoicis et Peripateticis finem bonorum aut in sola virtute aut in eadem eum bonis externis coniuncta ponentibus afferuntur, ita se habent, ut non ad illos, sed ad Peripatetieos scriptorem inclinare appareat (cf. cum alia tum c. 137 extr. quae de ϑεοῖς δωτῆρσιν ἐάων disputantur. Adde quod eap. 133 Aristotelis de duabus animae partibus (cf. Plut., virt. mor. 3, p. 442 Β) ae de summa virtute divina et extremo vitio belluino, homine autem inter utrumque finem posito (cf. Eth. Nic. VII, 1) sententiam ita profert, ut amplecti eam videatur, vel quod cap. 134.35 magis a μι8- τριοπαϑείᾳ (cf. de hoc verbo Praechter, Archiv X, p. 188) quam Stoicorum ab ἀγεαϑείᾳ stat, vel quod contra Stoicorum auc- toritatem, quam ne commemorat quidem, ut Pythagoreo- rum μετεμιμύχωσιν probet, ex heroibus cum equis loquen- tibus et e cane Ulixem omnium primo agnoscente efficit, |

1) Sequor hie cod. Riecardianum; in Paris. ita leguntur: χαϑάπερ δὲ -- ποικίλοι (om. λόγοι παρὰ roig φιλοσόφοις τὰς ἐξ "Ou. λαβοῦσιν, οὕτω πραγμάτων, ὧν πρώτων περὶ τῆς ψυχῆς πειρασώμεϑα. τὸ μὲν δὴ γενναότατόν ἔστι τὸ εἶναι κτλ.

inter homines et reliqua animantia esse xouvo»tay τοῦ λόγου xai συγγένειαν τῆς ψυχῆς (c. 125). ;

Apparet igitar me olim (Porph. Il. p. 400sqq) omnia libri zreo? Ομήρου capita 92— 160 ex eodem allegoriarum libro Stoieae originis, quem Diels, Dox. p. 95, indagavit, quo e libro etiam Heracliti allegoriae, Pseudo-Plutarchi placita quaedam, Probus αὖ ef. nune Thilo, Annal phil. CXLIX, p. 421sqq. ad Verg. Ecl. 6, 31, alia pendent, praepropere repetivisse. De priore autem horum capitum parte (usque ad 111) id quod ibi posui manebit. Quod pluribus demon- Strare cum opus non sit, id non omittendum est, seriptorem horum capitum libro, unde sua hausit, longe sine dubio ube- riore et doctiore, non semper ea qua par fuit diligentia usum esse; id quod e verbis cap. 93: δὲ μάλιστα ἀληϑὴς δόξα τέσσαρα στοιχεῖα συνίστησι, ztCg ἀέρα ὕδωρ γῆν" ταῦτα δὲ xai “Ὅμηρος εἰδὼς φαίνεται, μνημονεύων ἐν πολλοῖς αὐτῶν ἑχάστου, elucet. hidieulum enim est, inde quod Homerus multis locis ignis aeris aquae terrae mentionem faciat concludere eum haec quattuor esse voluisse elementa! Quid pro his afferendum fuerit H eracliti docent capita 22 extr., 23 et 41, in quibus e versibus T 277sqq. et O 8654. invocantur inter alia numina et terra et flumina, ut iurisiurandi sint testes elementorum numerus efficitur.

Addidisse autem eum, qui haec e Stoicorum illo libro * qualieumque modo excerpsit, ea illis, quae de placitis ex Ho- mero derivandis ex altero libro petita perscripta iam invenerit, inde efficitur, quod inter c. 111, quo disputatio de meteo- rologicis Stoica (cf. inter alia Heraclit. c. 42) terminatur, et c. 112: Jeobg εἶναι ττάντες οἵ ye ὀρϑῶς φρονοῦντες νομίζουσι χαὶ γχιρῶτος “Ὅμηρος, oratio sine ulla coniunctione hiat!); quo aecedit, quod, eum in his quidem eapitibus a rebus di- vinis, quas philosophi ex Homero hauserint, ad humanas transeatur (c. 122), capite 92, cum quo c. 93 artissime cohaeret, partes philosophiae physica et moralis (et dialectica, qua de

1) Dissimulandum tamen non est, in cod. Riceard. post ϑεοὺς δὲ in- sertum esse.

3

94

re cf. p. 28), de quibus sermo instituendus sit, commemorantur ; quae voeabula non in ipsa rerum tractatione, sed capite demum 144 extr.: οὕτω μὲν οὖν τιρῶτος Ὅμηρος ἔν τε ἠθικοῖς xai (φυσιχοῖς satis sane perverse recurrunt.

Iam mirum sane esset, si is, qui iis quae ex altero libro iam transeripta vel excerpta invenerat, e Stoico illo fonte haec addidit, ipsa capita inde a 112" prorsus intacta reli- quisset. Atque verba cap. 122, ubi de Platonis et Pythagorae de animae immortalitate placitis agitur, versui Homerieo yvy, εν. v i0ócÓt βεβήχει (II 856 etc.) adiecta: elg τὸν ἀειδῆ. χαὶ ἀόρατον, εἴτε ἀέρα ϑείη τις εἴτε ὑττόγξιον, τόττον, R. Heinze, Xenocrat. p. 147, 2, iam monuit, quamquam Xe- noeratis reddere possent sententiam, e cap. 97 addita esse videri; capiti autem 129 exemplum Achillis a Minerva, quae sit φρόνησις, coerciti, quod eum reliquo capite male cohaerere supra (p. 20) demonstravimus, ex eodem sine dubio fonte, unde Heraclitus sua (cap. 17— 20) hausit, additum est; ita enim non solum unde allegorica deae agendi rationis interpretatio (apud Heracl. quidem e. 19 σὺν φρονήσει uec&vowx esse di- citur) ceteris adiecta sit, sed etiam quo modo totus hie locus cum: quaestione de diversis animae partibus diversis partibus corporis assipgnandis cohaereat intellegitur. Apud Heraclitum enim (c. 20) e verbis Homeri ξανϑῆς δὲ χόμης ἕλε Πηλείωνα (44 197) efficitur, rationem, cuius sedes caput esset, ira- cundia, quae in pectore habitaret, superiorem exstitisse. Quae quam deformata libri σεερὶ “Ομήρου capiti 129 accesserint non est quod pluribus persequamur.

Eodem modo de eap. 131 iudicandum est, quo Stoi- eorum, qui non nominantur, doctrina Platonis de animae partibus decretis (c. 128—30) ita subiungitur, ut aut huius aut auctoris libri sententiam reddere videantur. Sed hie quoque pannum quendam stragulo, ut ita dieam, assutum esse, e verbis cap. 131 extremis et initio cap. 132 apparet: τὰ μὲν otv φαῦλα τιάϑη τοῦτον διαιρεῖται τὸν voózov: ττάλιν δὲ τῶν γεερὶ ᾿,Τριστοτέλην ἀστεῖα τιάϑη ἡγουμένων τὴν νέμεσιν χαὶ τὸν ἔλεον ... ταῦτα zai Ὅμηρος zrÀ. At cum inter φαῦλα et ἀστεῖα πάϑη, quibus μέσα addiderunt, Peripatetiei

35

non quidem Aristoteles ἢ, qua in re error Arii Didymi (vid. Diels, Dox., p. 71) hie recurrit secundum Stobaei Ecl. II, 7, 21 ita distinxissent, ut horum quidem in numerum referrent φιλίαν χάριν νέμεσιν αἰδῶ ϑάρσος ἕλεον, capite autem 131 extremo non solum ϑάρσος, sed etiam ἀγαϑὴ ἐλτείς vitiosis affectibus annumeretur, eam unam ob causam et satis inepte quidem haec addita esse apparet, ut res aliunde petitas quoeumque modo 60 loco insererent ^ Quae cum ita sint, eap. 131 ex eodem Stoicorum libro, unde 93— 111 pendent, repetere non vereor, idque eo minus, quod Porphyrius quoque, quem eodem usum esse constat, capiti illi simillima quaedam habet (vid. Proleg. Il., p. 399 sq.).

Propter haee igitur non est quod capita inde a 122^ e Plutarehi MeAéraig, ad quas causis supra expositis ducti sumus, derivata esse negemus; neque magis propter ea, quae c. 122 verbis quibus de animis in Od. 4 sanguinem bibentibus (p. 398, 5 Bern.) agitur, subieiuntur: καὶ ydg τοῦτο ηδει, ὅτι τὸ αἷμα vou? χαὶ τροφή ἐστι τοῦ τενεύματος, τὸ δὲ πινεῦμά ἔστιν αὐτὴ ψυχὴ ὄχημα τῆς ψυχῆς, quae facile ab eodem qui €. 131 interpolavit addi poterant; sed nescio an totum hoe caput olim non Platonis tantum et Pythagorae, sed etiam Stoi- corum de anima post mortem hominis manenti sententias con- tinuerit; esse enim quaedam, qualia nunc leguntur, in formam redaeta breviorem illud docet, quod (p. 397, 17 B.): εἶναι τὴν ᾿νυχὴν ἀϑάνατον, «ci zw re9à τῷ λόγῳ προστίϑησιν Πλά- vOv», scriptum videmus; quae quid tandem sibi velint difficile est dictu.

Sed in his nune quidem diutius morari non licet, neque in capitis 126, totius libri facile difficillimi, singulis verbis ad certos auctores revocandis. Ut tamen pauca quaedam de his quoque afferam: ut ea quae inde a lin. 11 Bern. de Ulixe leguntur, qui ut ἔμφρων ἀνὴρ Mercuri qui sit λόγος auxilio Circae restiterit atque postea ad inferos adeo penetra- verit, Heraeliteis allegoriis sunt simillima (cf. earum cap. 70

1) Cum re tamen congruit, quod Rhet. II, 9, ἔλεον et νέμεσιν z «391 ἤϑους χρηστοῦ (p. 1386 β 13) esse dicit. 3**

36

et 72), ita quod initio capitis, ut metempsychosis Pythagoreorum cum Homero componatur, animae quaedam incidere dieuntur εἰς τὴν τοῦ παντὸς ἐγχύχλιον περιφοράν, ἣν Κίρκην χγεροσαγορεύει, Neo-Pythagoreorum vel Platonicorum mysteria sapit, ita ut mirum non sit Porphyrium (ap. Stob. Ecl. I, 49, 60) similima protulisse Pythagorae autem doctrinae Plutarehus eum magno teneretur studio neque symbola eius aspernaretur .— cf. Is. et Osir. e. 76, p. 382A: ot Óoxi- μώτατοι τῶν φιλοσόφων ἐν ἀψύχοις χαὶ ἀσωμάτοις τεράγμασιν αἴνιγμα τοῦ ϑείου χατιδόντες, et quae e libro de Er apud Delphos Hirzel, Dialog. IL, p. 200, attulit —, num omni ex parte negandum est, eum allegoricam loci Homeri interpreta- tionem, qua ipsius aetatis Pythagorei suam de metempsychosi sententiam fuleirent 1), in medium protulisse?

Sequitur ut de partibus quibusdam adhue neglectis, ae pri- mum quidem de capp. inter 93—111 et 122, de quibus adhue egimus, interiectis (112—121) quid statuendum sit exponamus.

His igitur capitibus cum de diis immortalibus agatur, quos esse omnes quidem qui recte iudicent (οἵ γε ὀρϑῶς φρονοῦντες) credant, inter hos autem Ejpieureos excipi apparet magna multis de rebus fuerit consensio, facile explicatur qui faetum sit, ut multo pauciores quam inde a cap. 122 philosophi nomi- nentur: Stoici, Plato, Aristoteles, Theophrastus, semel (119. 20) singuli; semel praeterea, ut qui τὸν τερῶτον 9eóv ἀσώματον xai νοήσει μᾶλλον χαταλητιτόν esse vellent, praestantissimi philosophorum laudantur (114), quos Pla- tonem esse quique ab eo starent et ipse Plutarchus, Platon. Quaest. 2 init.; 9, p. 1007 F, et Platonicus quidam inferioris aetatis apud Stob. ecl. I, 1, 28 (maxime quidem inde a p. 33,

1) Aetate inferiore Cronium rem ita instituturum fuisse ex 118, quae Porphyr. ap. Stob. Ecl. II, 1, 32 de ingenio hominis attulit, spoponderis ; ac nescio an hoc ipso Cronio auctore l. supra c. ille usus sit. Temere enin e2isse Bernardacem, cum fragmentum illud non Porphyrii sed Plutarchi esse vellet, vix est quod denuo (cf. p .9) moneamus. Ceterum doctorum hominum de cap. 196 sententias consulto hie neglego; id unum moneo capitis illius et eclogae Stobaeanae fontem communem Dielesium quoque (Dox., p. 98). statuisse,

ΟΝ

16 W.) docent. Nihil autem in hae parte oceurrit, quod e Plutarehi ΜΠ ελέταις eam derivari vetet; c. enim 120 si quidem

"recte e Chrysippo repetivit Aug. Sehlemm (de fontibus

. Plutarehi commentationum de aud. poet. et de fato, diss. Gott.

1893, p. 53sqq.), illud quod posuimus ea re non subverti vel inde intellegitur, quod .etiam in libro de aud. poet. (c. 6) eodem auetore Plutarchus usus est (cf. etiam Elter, de gnomol. Gr. hist. atque orig., I, Progr. Bonn. 1893, p. 44) alüsque etiam libris Stoiea non tam anxie quam exspectaveris vitavit. Eodem modo de capitibus iudieandum est, quae post c. 144 leguntur, ea dieo, quibus de philosophorum placitis agitur (excipienda enim sunt c. 146—468, cf. spr. p. 29). Quae cum vinculo satis laxo cum superioribus cohaereant nam non verba tantum cap. 144 extrema perverse addita sunt (cf. p. 28), sed etiam quae initio c. 145 sequuntur, maxime quidem illa (p. 416, 5 Bern.) : ἴδωμεν οὖν, εἰ χαὶ τούτων ἐστὶ τταρὰ τῷ zroumvíj λόγος" ἀλλὰ μὴν τιλεῖστος" ὀλίγα δὲ ix ᾽τολλῶν τεαρατεϑέντα ἐξαρκέσει, admodum claudi- eant —, tamen non est οἵ alterius atque superiora originis esse dicantur, nam etiam in ipso libro, unde excerpta sunt,

.eorollarii euiusdam loco addita esse poterant. Immo peculiari

quadam virtute commendantur; nam non solum Democriti

εἰδώλων memoriam (c. 150), sed etiam disputationem continent . alteri, quam Stobaeus (Ecl. I prooem. 8 10) !) servavit, similli-

1) Etiam Bernardakis (cf. p. 23) Stobaei excerptum ex Plutarchi veri οὐ sinceri scripto, fortasse e Μιίελέταις (p. XI. XX) desumptwm esse iudicavit ; Baedorfium econtra (p. 4) Dielesio, Dox. p. 96, ita dissentire, ut eclogam Stobaeanam ex ipso cap. 145 pendere existimaret, mireris sane. Qui autem faetum sit, ut apud Stobaeum nullus Homeri versus afferatur, apud Plutarchum pauci quidam adsint, inde explicatur, quod versus quosdam ex eodem fonte sine dubio multo uberiore petitos antea iam (prooem. 2, quo eum loeo Bernard. iam, p. XIX, Plut. de an. procr. 31, p. 1030 A,

-eontulit) attulerat, ita ut vel hine qualis inter utrumque scriptorem condicio

intercedat perspici possit. E reliquis Stobaei eclogis, quibus Dielesii auc- toritatem secutus Wachsmuth invitis codicibus Plutarchi nomen addidit, per se patet me de Ecl. I, 41, 10 cum cap. 124 iam diu composita non dissen- tire, eas autem, quae cum capitibus quibusdam inde a 93 usque ad 111, et recte quidem, conferri solent, ex ipso illo libro Stoico, unde et illa capita et Heracliti allegoriae et alia quaedam manaverunt, repetere.

38

mam de Pythagorae numerorum doctrina cum Homero com- paranda (145) haudquaquam spernendam; adde quod hie quo- que (150), ut de Π]ελετῶν fragmentis a Gellio servatis (p. 7) effe- cimus, Epicuri placitum quoddam cum poetae versibus com- ponitur, atque hoc quoque loco philosophus, ita quidem, ut Peripateticorum versuum , 544. interpretatio accipiatur (cf. ad Porphyr. l. c.) 3, vituperatur.

Capitum denique, quibus haee libri Homerici pars termina- tur (151— 60), eam vel obiter ea inspicienti esse patebit con- dicionem, ut proverbia quaedam vel dicta vel aliorum poetarum effata ex Homero repetenda duobus vel adeo pluribus e fontibus hausta sint, quorum num quis vel quinam apud Plu- tarehum quaerendus sit nune non quaerimus. Non neglexisse hune in Ὃμηριχαῖς Πελέταις aliorum quoque poetarum testimonia afferre vel e loco Galeni supra (p. 12) examinato sequitur.

Ergo ut quae effecisse nobis videmur comprehendamus: egerat in 'Oumorxcic JMeAéroig Plutarchus Chaeronensis inter alia de philosophorum placitis ex Homeri carminibus vel deri- vatis vel eum iis eongruentibus; e quibus ea fluxerunt, quae in libro eiusdem qui fertur στερὶ 'Ourgov nune medium fere locum tenent (cap. 112— 60), ita tamen, ut is, qui lis capita e collectione allegoriarum Stoica petita (93—111) praemisit, alia quaedam, quae indidem exeerpserat, addiderit, iisdem autem in fine quoque (151 544.) aliena adhaeserint. JMeAéza: autem cum non exigui ambitus fuisse videantur, in libro nobis servato alia in formam redaeta sunt sine dubio multo breviorem, alia proxime ad genuinam formam accedere possunt (cf. p. 30). Cum autem etiam si neglectis verbis res tantum spectamus, non omnia,

1) Si recte Elter, l. c. p. 38 im., locum Athenaei XII, p. 513 B, e Chrysippi florilegio repetivit, hic quoque Plutarchus hoc auctore usus esse videri potest (cf. p. 7; 9, 1; 31).

39

quae de philosophis in JMeAéret«g persecutus erat, in alterum librum transierint ef. locos a Gellio (vid. p.6 sqq.) allatos —, videndum esse sequitur, an quaedam eorum quae hic neglecta sunt alii scriptores in usum suum converterint, velut Stob.

flor. XI, 32 (24 M.; cf. Diels, Dox. p. 96) et schol. 8 490

(— schol. Aesch. Pr. 109), quod haud scio an cum Democriti de corporibus mortuis reviviscentibus sententia (cf. E. Rohde, Psyche? II, p. 190, 3) cohaereat.

Capitibus autem 93—160 quae praemittuntur de poctae rerum narraPdarum ratione quaeque de arte eius oratoria (161—75) et de variis civitatum et vitae privatae institutis cet. (176sqq.) illis addita sunt, tam male et inter se et cum ea

parte libri quam e JMeAéroig derivavimus cohaerent, ut, prae-

sertim eum in his Plutarchum de talibus quoque rebus egisse haudquaquam constet, nisi argumenta quaedam in ipsis quas continent rebus posita accedunt, non sit cur ad eundem fontem referantur. Quod si causae satis graves, quae eodem nos ducant, desunt vel si sunt adeo quae eodem recurrere vetent, non despe- randum tamen est fore ut unde tandem hausta cum Plutarcheis coaluerint investigetur.

Ego autem ut dieam quod sentio: in 115 certe libri partibus,

- quibus de rebus et institutis, qualia poetae temporibus fuerint,

agitur, Plutarchea mihi videntur quaeri posse; non pauca enim simillima sunt 115, quae in Dioscuridis qui fertur libro reo

5 τὸ AE : : τοῦ x«9 Ομηρον τῶν ἡρώων βίου vel similiter inscripto e

Peripateticorum copiis petita leguntur, quibus Plutarchum quoque usum esse constat (cf. Rob. Weber, de Dioseuridis .... libello, Stud. Lips. XI, eum aliis locis tum p. 168sqq.; quibus adde de def. orae. c. 3, p. 410 D). In ceteris autem libri eollectanei partibus cum aliis tum iis quae vitam poetae (p. 337. 8 DB.) excipiunt, quas hie consulto (cf. p. 25)

negleximus, vestigia insunt, quae ad alios auctores nos ducant.

Sed haee persequi nune non magis quam de sententiis ab aliis de libro zregi “Ομήρου prolatis aut de auctoribus, quos Plu- tarcehus in usum suum adhibuisse videatur, disputare licet.

. Quam autem ob rem iis, quae e Plutarchi Πελέταις ex- cerpta erant, addita sint, quibus de aliis rebus agitur, quae ad

40

poetam intellegendum et aestimandum -necessaria esse vide- bantur, inde perspicitur, quod non uno loeo ad ipsa carmina - legenda recurritur, velut in ipsa statim p. 337: “Ὅμηρον τὸν γεοιητὴν .... &XÓtOG ἀναγιγνώσχομεν τιρῶτον, vel c. 171, post ea quibus de arte oratoria agitur, p. 435, 21: δῆλα γὰρ xci τὰ ἄλλα ἐξ αὐτῆς τῆς ἀναγνώσεως (cf. etiam e. 217 extr). Quo cum accedat quod pluribus locis verba velut ϑεασώμεϑα (vid. c. 94 init; 115; 149 init. ete.) vel ἴδωμεν & (c. 6; 17 extr.; 145 init. etc.) sim. occurrunt, seholarum in usum destinatum fuisse librum apparet; non iniuria igitur FEncyclopaediam |. Homericam | vocaveris. Qua in componenda vel augenda si plures 1) deinceps ut videtur sane oceu- pati fuerunt, ultimo loeo sine dubio ea accesserunt, quae liber prior adhue inseribebantur (p. 329—336): noluit scilicet, quis- quis illa addidit, fabellarum quarundam quae de Homero fere- bantur, quas in 115 quae de vita eius perscripta (p. 337. 38) iam invenit, frustra quaesivit, adulescentes esse ignaros.

1) Fortasse c. 23 verba: x«i ἔστε πιο αὐτῷ ἦμος Or αἰζηοὶ zfmuij- τερα χωλοτομεῦσι (4810), ita intellegenda sunt, ut is qui haee eapita lis, quae Plutarehea eontinere sciret, adderet, iis Plutarchi locum de Is. et Osir. 66, p. 9367 D, indieaverit; utroque praeterea loco Volcamus ignem nonnumquam wel flammam significare dicitur.

.-----.-ὄἕ- -«---ἰοὶ --ο-- --- ———-

Typis expressit Gothae Friedericus Andreas Perthes.

m

|]