4 yw os |. E ZEA MAYS PLANTA ANALYTICA DISOQUISITIO. AUCTORE FRANCISCO MARABELLI. CHEMIAE , MATERIAE MEDICAE, ET x PHARMACIAE R. C. PAPIENSIS ACADE- ^ MIAE P. REPETITORE , PLURIUM | ACA- DEMIARUM SOCIO ETC. EU IMS d PAPIAE MDCCXCIII. EN Apud Balthassarem Comini. Praesidib. vei lit. Cens. perinitt. Magnarum rerum habetur. etiam tenuis notitia in pretie Leibnitius. Protog. NOBILI AC CELEBERRIMO VIRO ALOYSIO MALASPINA MARCHIONI SANCTI NAZARII $. C. R. A. M. A CUBICULIS, R. LONDINENSI SOCIETATI , R. R« ACADEMIIS SCIENTIARUM ET ARTIUM LUGDUNENSI, MANTUANAE, ET ROMANAE ADDICTO , MEDIOLANENSIS 'PA- TRIOTICAE SOCIO ETC. ETC. Franciseus | Marabellus I ER IY J. amdiu, yir Amplissi- me, exoptaveram, ut mihi sors eam offerret oppor- À 2 y 45824 tunittatem ,. 1n. qua gra- u animi met Tibi pignus exhibere , atque tllud ob- sequium , quo jure merito Te semper colam, Tib simul testari potuissem . INunc tandem prospera af- fulsit dies , D 'uoque | sin- gulari beneficio, tamquam cumulo , hoc mihi conce- ditur, ut insigni Tuo no- mine meum opusculum , qualecumque sit, possum exornare. [Neque certe hunc favorem ipsi pote- ras denegare. Tibi parvu- lus liber debebatur , quod Tuis creverit auspiciis , et in sua tenuitate Te tamquam parentem et al- torem habuerit. Non enim obliviscar . Tua fide, pte- tate, solerttaque hujus Pa- piensis. INosocomit. Regia administratione | concredi- tà , Te mihi facultatem concessisse illa omnia ten- tandi, quae bono publico esse crederem, neque illa auxilia denegasse , quae À3 chemicis periculis facien- dis necessaria esse pote- rant, ut scientiarum | pro- gressum, communemque uti- litatem promoverem. T 'unc hoc opus est ortum, quod etsi tardius in lucem pro- deat, se tamen Tuum es- se reminiscitur , atque se Tibi non ingratum omni- no fore confidit. Comiter itaque Ipsum excipias, pre- cor; quamvis enim coram 4s doctissumis libris, pro quibus Tuum ingenium in litteraria. republica notum est, accedere minime au- deat; tamen hoc ipso a severioris critices injuriis se tutum fore certo putat, si tuo Ámplissimo INomi- ne, 1 uoque patrocinto fre- tum. abibit. Interim vale, Vir Amplissime , et. Cla- rissimae Familiae , Pa- trae desideriis , | Civium omnium amori atque Scien- uarum bono T'e incolumem serva . a te Digitized by the Internet Archive in 2010 with funding from University of Illinois Urbana-Champaign , http:;//www.archive.org/details/dezeamaysplantaa01 mara | | -— "T* AL. ui 8 PRAEFATIO. uae hominis commoditati vi- cinius adstant , vel humano ge- neri subortis desideriis satisfacere valent , vel primis necessitatibus , quibus nostrum premitur genus, maxime provident , ea prae cete- ris meruisse viderentur , ut soli- citi in naturam inquirentes homi- nes totis viribus atque auxiliis cu- riose in principia resoluissent , in- 8x8 timiusque eorum naturam et qua- litates perfectius cognoviflent. Ast nimis culpanda hominum inscitia , quae, sicuti minoris ponderis plu- rima maximi fecit; ita majoris mo- menti nonnulla neglexit adeo ut quae penitius cognita esse debuis- sent, indolis suae cognitionis de- siderium reliquerint usque ad no- stra recentiora tempora. Zeae Mays semina , alibilem jamdiu Asiaticis finitimisque po- pulis substantiam suppeditantia ad nostros quoque pluribus ab hinc annis delata, in. eundem recepta usum plurima afferunt humano ge- neri commoda. Debuissent itaque à hac de re fedulam eruditorum et scrupulosam ad se hominum 1inda- ginem convertisse, ut ipsorum om- nia principia , qualitates et ple- na totius partium plantae natura , a qua producuntur, cognoscere- tur, atque hinc aeconomicus ipsius usus , non unico , ubi feri pos- set , crircumscriberetur objecto , sed ad alia productus , majoris esset commodi atque utilitatis. Sed dolendum et nimis, rem diversi- mode proceíhíle , et semina ma- tura tantum et exsiccata praecipue ad examen fuiffe vocata usque quo dulcis et luctuosae simul memoriae praeclarissimus ScoPorr .meus in Chemicae. et BDotanicae $j xu e studiis praeceptor anno millesimo septingentesimo octuagesimo septi- mo circiter prima mihi dedit in- citamenta, ut de Zea Mays dili- gentem analysim instituerem. Tanti Viri auctoritate permo- tus itaque non semina tantum ma- tura et exsiccata, eorumque fari- nam, quorum jamdiu non spernen- da cognitio invaluerat, expenden- da mihi esse censui; sed ulterius procedens , et in ipsis profundius inquisivi et semina recentia et nondum matura, aliasque vire- scentes adhuc hujusce plantae par- tes , ut quid de ipsis cognosce- rem , chaemicis nec inutilibus , 49 xii fe tractavi subsidiis, quemadmodum inferius et late, ut arbitror, pa- tescet. Quum ergo utilia nonnulla me detexisse in Zeae Mays disqui- sitione analytica putarem , quae- dam compendiose indicavi anno 1738 in Opusculis periodicis hic Papiae editis ab amico meo Cl. Doctore BRuGNATELLI. Celeberri- mus quoque hujusce R. Acade- miae Profeflor Baífianus CanMiNAa- TI anno 1791. quaedam ex meis experimentis deducta dignatus est proferre in primo fuo eruditis- fimo praelectionum volumine. Anno proxime elapfo denique , quum $2 xiv & hoc opufculum Clariffimae Socie- tati Eruditorum Lipfiae communi- caffem, Doctiífimi illi viri dignum ipfum putarunt ut exciperetur , et per compendium in Actis illius Academiae publici juris feret. Que omnia dum fumma cum be- nignitate a doctis adprobari vide- rem , hoc in causa fuit, cur in- tegrum opufculum ipfum evulga- re constituerem atque fapientium judicio plenius fubjicerem. Hic autem ilud monendum, cenfeo, me hafce difquifitiones ty- pis edere decreviffe ea prorfus methodo , eodemque stylo prout ipfas anno 1787 confcripferam , ne xvf a praedictis jam evulgatis compen- diis discreparent. Quum autem in iis tantummodo antiquis fícientiae thecnicis vocabulis effem ufus; nunc vetustis novas addere voces a re- centioribus Clariffimifque Chemicis Gallicis excogitatas , opportunum putavi; hocque fingulis in locis praestabitur , quum ipfas ut ma- gis aptas, et magis efficaces, et perfpicuas docti omnes recogno- fcant , ubicumque probent , atque generatim adhibeant. Quare legas precor, amice Lector, benigna mente hunc li- brum excipe, tuoque favore mea studia fove; et fi quid forte in $3xcuf ipfo te minus dignum reperies ; velis oro cenfurae studio parcere, et juvandi animum faltem in meo labore commendare. b] E m———— oc E E — LE y E — SIRE ynpeee———— TENUTI T E Eu 53 DE ZEA MAYS PLANTA ANALYTICA DISQUISITIO ^N mem n E Bed wil E T ud - EE "Ex - : Es: il Ill n ES ziii 4 QcÀ, Bol BiosEB De Culimis. E. humido pinguique agro crassiores aliquos Zeae Mays, tempore ejusdem inflorescentiae, culmos prope radicem re- cisos collegi, ex quorum libra una ac un- decim unciis frustillatim concisis , ope quater repetitae coctionis, quasdam gra- datim minus sapidas decoctiones obtinui: id vero quod quatuor hisce coctionibus superfuit nullam omnino substantiam sac- charinam impertiebatur aquae , qua cum rursus ebulliebatur. Ea decocta simul B $2 xvii ce commixta colorem induebant illi persimi- lem, quem offert saturatius graminis de- coctum , cui et sapore, licet dulciori , accedebant. Mixtio hujusmodi tam tin- cturae heliotropii, quam violarum syru- po, et ferri, cupri, zinci, mercurii , caleisque solutionibus, quarum tres pri- mae acido vitriolico , sive su/phurico , postremae vero nitroso, aut zifrico aci- do, et aqua calcis paratae fuerant, nul- lam prorsus mutationem attulit, si exci- pias mercurii solutionem , ex qua praeci- pitatum album subsedit. Ut aliquam de- cocti portionem depurgarem , methodum ab Encyclopedia praescriptam observavi . Ast ab hac methodo atro colore inficie- batur decoctum ; et tametsi eodem omni- no modo, ast accuratius et repetitis vi- cibus, quam quod Encyclopedia docet, processerim, nihilominus eam mutationem evitare nequaquam potui. Qua de re aliam decocti portionem ovorum albumi- ne pluries clarificatam , atque iterum per- colatam , lentiori evaporationi Dalneo tandem Mariae commisi, atque ex ea recepi extractum coloris, saporisque simi- le secundae qualitatis. melli pondere un- ciarum duarum , uniusque scrupuli ; $3 xix Cum Zeae Mays culmos reeenter collectos succosos admodum invenissem , atque animadvertissem , quod decoctionis ad majorem substantiae extractivae quan- titatem educendam . plurimum conferre possent , eorundem succum exprimere curavi, ut observarem quasnam ille dif- ferentias praestaret. ltaque ex libris septem, octoque unciis culmorum minu- tim incisorum , ac probe contusorum suc- cum dulcem admodum, ac dilute viri- dem obtinui, qui eisdem liquoribus , qui- bus decoctum adjeci , infusus , eadem atque illud observanda exhibuit, copiosius ve- ro dedit praecipitatum , quam mercurii solutio obtulerit. Ad depurgandum suc- cum eadem methodo processi, qua ulti- mma vice depurgatum est decoctum, de- in illo caute usque ad extracti fere con- |Sistentiam evaporato , evasit substantia colore et sapore syrupo ex saccharo dumtaxat confecto persimilis, cuius pon- dus ad uncias quinque ac viginti tres 'scrupulos ascendebat. Ulterius processi : quamdam ejusdem succi portionem ad Julapii consistentiam evaporationis ope perduxi , sibique commisi, ut si forte ba 8x8 fortuna saccharina quaedam portio dete- genda se se crystallizatione offerret, co- gnoscerem; et reapse post aliquot heb- domadas obtulit nonnullam crystallinae formae materiem , vel potius crystalli grumos, qui a liquore consistente secreti ne hilum quidem existimari poterant di- versi ab aliqua sacchari communis usus specie . Quod succi expressioni superfuit , quidquid per aquam extrhai poterat, uni- ca decoctione deposuit , cujus sapor ex dulci amariusculus erat, color autem de- coctum graminis referebat. Depurgata eadem decoctio mea methodo, ac evapo- rata ad extracti consistentiam residuum unciarum duarum cum quinque scrupulis obtulit, cujus color illo obscurior erat, quem reddidit extractum a. culmorum decoctionibus eductum, sapor vero ali- quantisper amarior. 5i succus ergo tan- tummodo adhibeatur, minor sacchari pars, sed purior educitur ; integra autem sub- stantiae saccharinae quantitas in culmis pridem ponderatis contenta , simul com- prehensa , quam suppeditavit et succus, et decoctum , uncias octo cum quatuor $ xx fe scrupulis aequabat. Quatuor elapsis die- bus sapor extracti , quod ex decocto habui , amarior, salsus praeterea , atque acer evasit. Aliqua ejusdem portio ex- siccata, et dein prunis tradita fundeba- tur, et acidi nitrosi emittebat odorem .- Quidquid prunis superstitt ab affuso acido vitriolico vel sulphurico vapores muriatici acidi albos suflocantes effudit. Hujusmodi extracti pars spiritum vini, seu alcohol quo cum permixta fuit coffee colore inficiebat , qui, aqua euam adjecta , perstitit . Viginti ipsius extracti scrupuli di- stillationi commissi liquorem imprimis largiti sunt saporis aciduli , odorisque nitrosi acidi, qui licet tincturam helio- tropii rubefaceret ; attamen. nullam cum salibus alcalinis aereatis effervescentiam excitavit: postea obtulerunt tenuem olei nigri empyreumatici portionem. In retor- ta demum carbo ater, spongiosus, vix salsus ponderis scrupuli quatuor cum gra- nis quatuor remansit. Aqua cum qua ebul- lit hic carbo probe percclata metallo- rum solummodo lunarium solutiones abun- de praecipitavit. Liquor percolatus ac b5 $2 xxu c? evaporatus exhibuit grana sex salis ex- tractiva substantia aliquantisper inquinati, ac aere deliquescentis, a quo, addito vi- trioli sive sulphurico acido , quamplures evolvebantur acidi muriatici vapores. Car- bo, qui cum aqua ebullierat , in aere aperto exustus facili negotio in cinerem abiit ponderis viginti granorum, album, atque sapore salso donatum , cujus lixi- vium percolatum ac evaporatum duo gra- na alcali fixi vegetabilis aut carbonatis potassae obtulit. Eodem omnino proces- su praedicti cineris sufficientem mihi: quan- titatem mox describendis ex perientiis ad naturam istiusmodi terrae exactius eruen- dam curavi. Hujus loti cineris pars cum modica olei portione torrefacta, et dein ab acido nitroso seu itrico soluta , addita alcali phlogisticati aut prussiatis potassae gutta , exiguam caerulei Deroli- nensis vel prussiatis ferri quantitatem exhibuit. Altera cineris portio effervesce- bat dum ab acido nitroso seu mitrico solvebatur, atque cum solutioni acidum vitriolicum sive sulphuricum adjecissem, vitriolata selenites vel sulphas calcis subsedit. Omni selenite aut sulphate cal- $3 xxu e cis percolationis auxilio secreta, liquori ressiduo alcali volatile causticum seu am- moniacum addidi , quamobrem alia rur- sus terra magnesiae indolem sistens sejun- cta est. Unciae dimidium extracti ex culmis educti una cum octo acidi nitrosi aut 7i- trici unciis distillationi tradidi usque ad unius circiter unciae remanentiom. Fri- gefacta retorta, flavus nulla praeditus crystallo liquor in conspectum venit. Distillatione ulterius protracta densa quae- dam materies ac obscura remansit. Cum nulam in hoc processu acidi saccharini sive oxalici portionem obtinuissem , du- bitavi annon acidi quantitas nitrosi, vel nitrici suffecisset ? Propterea additis ad- huc quatuor acidi unciis, eandem sub- stantiam distillationi denuo commisi , sed res eodem prorsus exitu successit. Quod id repetendum foret ex nimia substantiae extractivae quantitate, quae impediret ne optatum acidum evolveretur, exortum est dubbium (1). ldeo extracti saccharini b 4 (1) Tale suppositum juxta novas opiniones (0$ xxiv ex succo duntaxat eliciti quinque cum dimidio scrupulos, ac quatuor acidi nitri aut nitricb uncias distilationi submisi , donec in retorta quarta unciae pars su- peresset . Frigefacto vase , crystalli pris- smaticae observabantur, quae a liquore sejunctae pondus scrupuli unidas cum quinque granis habebant , quaeque chae- micis certioribus criteriis submissae, cla- rius acidi saccharini vel oxalici naturam prodiderunt , cum et aqvae calcis et cal- careae terrae solutionibus omnibus, quo- cumque acido praestitis, adjectae, aliisque non spernendae notae tentaminibus, eo- dem exactissime modo quo acidum Der- gmanni saccharinum sive oxalicum sese egerint : liquor postea exsiccatus reliquit decem grana flavescentis cujusdam sub- stantiae , quae aquam calcis decompo- nebat . Idcirco , juxta praeconceptam opi- nionem, ratio patet, cur extractum eas- Celebrium. Chemicorum Gallicorum locum amplius non haberet, et ex eorum sententia, ut de hoc ratio reddi posset, ad alias causas confugiendum esset. A— — $3 xxv £e dem, quas saccharum succi, non prae- beat cerystallos (1). Novendecim unciae cum tredecim scrupulis substantiae ligneae dococtioni demum residuae in cinerem facillime redactae sunt, cujus pondus duos scru- pulos ac decem et octo grana aequa- bat. Albus erat ipsi color, sapor fere nullus, ejusque lixivium granum. unum aleali fixi vegetabilis aut. carbonatis po- tassae exhibuit. Pars hujusmodi cineris cum aliqua olei quantitate ignis auxilio intime commixta , postea acido nitroso vel nitrico soluta , quamdam , addito alcali phlogisticato , seu prussiati po- tassae caerulei Derolinensis aut prussia- tis ferri portionem obtulit. Reliqua ci- neris pars eodem acido effervescendo so- luta, ipsique acido vitriolico sive sul- phurico affuso , selenitem ab eodem aci- do genitam vel su/phatim calcis depo- suit, qua deinceps sejuncta , ex eadem (1) Sicuti autem praedictum suppositum hodie, ut jam diximus, recentibus opinionibus conforme amplius non est; hinc juxta easdem haec conclusio quoque ab aliis causis esset repetenda. 43 xxvi ce solutione , ope alcali volatilis caustici seu ammoniaci, parumper magnesiae ob- tinul. Ut certum. me efhicerem de omni- bus salinis, terreisque cineris principiis , opportunum credidi , culmos adhuc re- centes, et integros igni tradere, ac de- in quidquid ambustioni superesset exa- minare. Duae igitur librae cum tribus uncis horum culmorum igni commissae in cinerem illico abierunt , cujus pon- dus ad octo scrupulos granaque septem ascendebat , quique similitudine ad ci- neres clavellatos aut. carbonatim potassae impurum accedebat, cum admodum sal- sus, alcalinus , aerique deliquescens fo- ret. Cinis hujusmodi aqua fervida plu- ries perlutus fuit, ac primum loturae percolatae , postea evaporatae quatuor scrupulos, granaque viginti et unum al- cali fixi vegetabilis vel carbonatis po- tassae praebuerunt. Terra probe lota, atque iisdem periculis submissa , quae tulit illa culmorum , a quibus antea de- coctum eduximus, huic quod ad principia aequalis , ast proportione copiosior ap- paruit. $3 xxvii £e Ut eductum alcali naturae fixi ve- getabilis esse certius ostenderem , quo- cumque in ipsius examine non mihi suf- fecit quod aeri. continuo deliquesceret, ob- servasse; sed saturatione cum acido vi- triolico instituta , compositi sabs medii naturam volui experiri, quae mihi tar- tar| vitriolati seu su/lphatis potassae con- stanter nec unquam Glauberiani salis aut sulphatis sodae apparuit; atque se mihi certissimis observationibus , atque experimentis tale semper ostendit. $3 xxvii ce OUMTGusm GRLAAROTNLCURU OT] MUR Sas PUn m CCRADONEGRRNEICONO UI PINOMURSDETUNRSNS —Ó M ———— — —— ———— ————————— C A JBAU Tull De Seminibus. E. ejusdem indolis agro libras se- ptem , sexque cum dimidio uncias semi- num lacte adhuc turgidorum collegi , e quibus in mortario marmoreo probe tusis, quatuordecim uncias, quatuordecim- que scrupulos succi dulcis, opaci, co- loris albo-flavi , ovorum vitelli solutio- nem referentis expressi. Substantia succi experessioni residua exsiccata libras qua- tuor, viginti tres uncias, ac decem et octo scrupulos ponderabat. Succus vix eductus materiem tenuem, albam naturae amylaceae deposuit. Duabus succi dra- chmis acidi vitriolici , sive sulphurici guttam — affudi , quapropter eaedem in coagulum protinus coiverunt, ac elapso dein horae quadrante, liquoris portio a coagulo abscessit. Eadem succi quan- titas cum aliqua aceti optimi aut acid: acetos; portione permixta idem plus mi- & xxix nus phoeenomenon ostendit. Aequali ite- rum succi dosi alcohol vini drachma adjuncta , transactis decem horae mo- mentis coagulum tot floccorum ad instar subsedit. ltem eflluxis sex horae mo- mentis , pariter coagulum apparuit in succo cum alcali vegetabile fixo aereato seu carbonati potassae commixto. Sex unciae cum septem scrupulis ipsius succi recenter educti in atmosphe- ra, cujus calor inter 19 2 erat et 2r. Thermometri Reaumuriani , tribus elapsis horis, ingratum stercoris Dovilli odo- rem emiserunt. Novem porro elapsis ho- ris , succi superficies tenui patina lactis cremori simili obtegebatur, dum sub- stantia quaedam alba fundum vasis con- tinuo petebat. Succus aliquantisper ma- gis flavescens evasit, viginti trium ho— rarum spatio coivit integre , ac amisso stercoris Dovilli odore , alium fermenti panis persimilem acquisivit. Sapor ad- huc perstitit dulcis. Viginti novem ho- ris praeteritis liquor quidam a coagulo secretus est, et deinceps post triginta sex horas plures aeris bullulas. emisit succus , quatuor- inter se diversas sub- 42 xxx ie stantias manifeste offerens. Succus inde limpidus evadens exhibuit saporem aci- dulum , qui una cum fermenti odore adeo increvit , ut quinquagesima vix peracta hora, colore vivide rubro he- liotropii tincturam sui additione infice- ret, et salis tartari alcalini aereati vel carbonatis potassae connubio evidenter quoque eflervesceret. Succus fermenta- tus cum mercurii solutione permixtus praecipitatum album sejunxit ; solutioni calcis additus lacteam eandem reddidit ; demum aquae calcis eo adjuncto, calx aereata subsedit. Examine itaque instituto circa qua- tuor diversas substantias , quae in hoc- ce succo observabantur, prima, quae fundum vasis tenebat, ac albida erat, naturam obtulit amylaceam , ponderis duorum scrupulorum cum dimidio. Hanc materiem amylaceam , ut illam, quam supra depositam dixi ex sola quiete a succo expressionis ope parato a semini- bus lactiginoso humore adhuc repletis, lisdem , variisque experientiis explora- tam, similem esse, ac caracteribus et proprietatibus cum illa convenire , quam 4) xxxi ce 4 tritico obtinemus , facillime cognovi. Secunda, quae tamquam stratum primae superinnatabat, veluti ex tot fibris lu- teis efformata videbatur, eiusque pon- dus septem scrupulos et semis aequabat . Haec aqua frigida tractata ut argillosam terram se habuit; igni ipsa dein expo- sita , atque ferventi aqua , limpida evasit , floccosque quodammodo depo- suit, qui similitudine ad ovorum aqua coctorum vitellum accedebant. Ebulliit per aliquod tempus eadem substantia , ac demum liquore integre percolato , id , quod in filtro superstitit, una coi- vit, et in massam flavam cohaerentem ex duro tenaci constitit, quae pondere trium scriptulorum fuerat imminuta. Praedicti coaguli pars igni tradita veluti frumenti gluten exussit , odorem- que emisit, quemadmodum ovorum te- stae. Eiusdem materiae portionem, qui- busdam chimicis liquoribus digessi: tria grana , tres post horas a dimidia dra- chma acidi vitriolici sive su/phurici so- luta sunt; solutio opaca erat, atra, densa, ac alcali vegetabilis fixi seu car- bonatis potassae ope materiem nigram $2 xxxu : separavit. Dosis eadem eodem tempore ab alcali vegetabili caustico vel potas- sa soluta fuit: opaca et lactea conspi- ciebatur. solutio, a qua materiem albam acidi liquores sejunxerunt. Quinque ejus- dem substantiae grana cum drachma ae- theris vitriolici sive sulphurici permi- scui. Elapsis viginti quatuor. horis, sub- stantia granum dimidium sui ponderis amisit : aether vero aquae adjunctus, albus evasit. Alia pariter ipsius decem et octo grana eodem temporis spatio vini aleohole digesta quinque sui pon- deris grana perdiderunt, et spiritus aquae commixtus lactescebat. Omnes praedictae substantiae aetheris, vel alcoholis dige- stionem passae, album induerunt colo- rem. | Quinque praedictae substantiae scru- pulos distillationi subjeci, et inde tres scrupulos limpidi liquoris eduxi, . qui odorem alcali volatilis aut ammoniaci expirabat, quique syrupum violarum vi- ridem reddidit ; cum acidis efferbuit ; atque. in solutiones metallicas , sicuti aleali volatile seu. carbonatim ammoniaci se egit, Postea duo olea foetida , aem- $3 xxxii : pyreumatica atque inter se diversa ob- tinui , quorum primum fluidum , ac suc- cinei coloris erat, alterum vero nigrius et densum: horum simul pondus unius scrupuli fuit. Retortae collo quaedam alcali volatilis sive carbonatis ammo- niaci crystalli adhaerescebant , quae cum hoc sale communes habebant proprieta- tes. Carbo residuus ad quatuordecim grana ascendebat ; lucidissimus , niger , spongiosus , nihilum salsus erat , ac difhciliime in calcem abiit. Cinis gra- norum trium cum dimidio albus, et paullulum salsus percipiebatur , cujus lixivium evaporatum dimidium granum alcali fixi vegetabilis vel carbonatis po- tassae exhibuit. Cum ,denique terram examinarem , in ipsa terrae calcareae ac 'tenuissimae coerulei berolinensis aut prus- |siatis ferri quantitatis inditia detegi . : Aqua, cum qua ebuliit dicta ma- teries, evaporata tres scrupulos reliquit substantiae extractivae , obscurae, odore eet sapore frusto panis jusculo imbuti persimilis , cui tamen differebat | salso amaro et acri; quo gaudebat sapore . Hujusmodi materiae pars prunis . commis- 43 xxxiv ce sa , liquefacta est, atque acidi nitrosi emisit odorem ; residuum vero , acido vitriolico seu su/phurico adjuncto vapo- res acidi muriatici effudit. Modo dictum extractum aeri expositum aeris humidi- tatem absorbuit: aqua dein eo soluto at- que solutioni affuso alcali vegetabili fxo, terra magnesiaca subsedit. Liquor inde ad siccitatem evaporatus, et de- mum igni traditus detonuit , decrepita- vitque , veluti parva nitri et salis mu- riatici , idest nirat; et muriati mixtio. Idem dicas omnimode velim de omnibus salibus hujusce generis in experientiis hujusmodi plantae repertis, ex quibus, aliisque experimentis tam in hoc extra- cto, quam in ,aliis substantiis ejusdem plantae institutis , mihi certo constat de | constanti praesentia salis muriatici, sive muriati aeque ac nitrosi, aut miutratt cujus basis erat magnesiz. Cujus verita- tis ne superesset dubium ejusdem generis ab. eadem planta pari methodo salia mihi paravi, nec modica quantitate , alcalinis decomposui, et terram praeci- pitatione reliquam , totam acido vitrioli- co vel sulphurico saturavi, et novum $2 xxxv fe sal compositum , examine instituto, esse cognovi Ebsomense, Amarum, Anglicum dictum , seu su/phatim magnesiae quod magnesia terra acido vitriolico, aut sul- phurico saturata solet exhibere. Terrae omnes, quas et superius et inferius nun- cupor magnaesiacas , eadem ratione me- cum se se habuere sive idem -composue- re sal ubi eadem methodo tráctaverim , ita ut neque de earum natura dubium vel minimum superesse possit. Tres supra dicti extracti scrupuli distillationi! commissi, suppeditarunt im- primis scrupulum unum et semis limpidi liquoris acidi nitrosi odorem spirantis , quem sapor, ac heliotropii tinctura aci- dum declararunt. Deinde in excipulum transierunt decem et octo grana liquoris pariter limpidi, cujus sapor salsus qui- dem erat, sed neuter, cum meque tin- cturam heliotropii , neque syrupum vio- larum immutaverit; attamen cum ipsi addidissem salem alcalinum fixum , sive carbonatim potassae alcali volatilis , vel ammoniaci odorem emisit. Tandem ex- tillarunt quinque nigri, foetidique olei grana. Retorta , dum rumpebatur , odo- C2 $3 xxxvi Ce rem alcali volatilis aut. ammoniaci red- didit, ac septem grana praebuit nigerri-) mi carbonis , spongiosi , et parum salsi ? Carbo elixiviatus sesqui granum ponderis amisit. Lixivium percolatum atque eva- poratum sal praebuit , quod ob ad- mixtam materiem extractivam colorem mellis obs:urioris referebat , quodque aeri expositum: humescebat , sali marino ma- gnesiae basis seu muriati magnesiae om- nino simile. Ín cinerem abiit carbo, atque duo grana terrae calcis sapore prae- ditae restiterunt. Ex eadem terra elixi- viata dimidium calcis granum obtinuit. Cinis perlutus, atque iisdem ut supra tentaminibus submissus , quae protulit ile ex ultima distillatione eductus, pe- nitus cum ipso conveniebat , excepto ta- men quod hic cinis per exiguam magne- siae partem in se quoque continere, de- monstravit . Tertium succi fermentati coagulum , quod caeteris insidebat , album erat et densum , ejusque pondus ad quinque grana pertingebat : aqua decoctum indu- ruit, veluti ovi albumen, neque ab ae- there, vel a vini alcohole solutum est; $) xxxvii Ce sed acido vitriolico, vel sulphurico et alcali caustico sive potassae commixtum easdem dedit solutiones , quas a secundo coagulo obtinui. Aqua cum qua ebulliit modo dictum coagulum , evaporata , aquae secundi «coaguli persimilis visa est; si excipias minorem fuisse, quam tradidit extracti quantitatem. Quod postremum hujus substantiae post ebullitionem | su- perstitit , glutinosa fuit materies ac te- nax, quae humida per quinque dies sub vigesimo tertio caloris gradu servata in putredinem abiit. Succam fermentatum , in quo ante dicta coagula manebant, quartam et po- stremam substantiam nuncupavi, cujus pondus quatuor uncias et quinque scru- pulos coaequabat. Hac distillationi sup- posita, atque retorta' prope ad gradum aquae ebullientis calefacta, observavi , quod cito coagulum album apparuit : protracta distillatione in. excipulum tran- siit liquor limpidus , nihilum inflamma- bilis , ponderis viginti septem | scrupulo- rum, saporis leviter acidi, qui panem coctum Zeae Mays olebat, quique pul- chre rubram heliotropii tincturam reddi- C3 $3 xxxvi && dit, nullam vero mutationem calcis so- lutioni in acido nitroso aut nmitrico pa- ratae, neque ejusdem calcis aquae in- tulit. Qua propter vis aquam calcis de- componendi, quam in succo fermentato animadvertimus, tribuenda erit aeri fixo seu gas acido crabonico tempore fer- mentationis evoluto. Postea tres alios liquores elicui , quorum pondus simul sumptum ad uncias tres et novem cum dimidio scrupulos ascendebat. Nulla por- ro inter eos liquores intercedebat diffe- rentia, nisi quod postremi primis ali- quantulum acidiores | deprehenderentur , sed nullus ex ipsis cum salibus alcalinis aereatis efferbuit. Tandem ultimus, cujus pondus novem scrupulos et semis aequa- bat, vehementem effervescentiam excita- vit sali alcalino fixo atque aereato con- junctus , eodemque tempore odorem spi- ritus cornu cervi edidit. Septem denique grana olei nigri empireumatici extilla- runt. Dum carbonem retorta contentum coligerem , odor alcali volatilis. effun- debatur: carbo autem niger, spongiosus, amarus, non nihil salsus scrupulos duos ac sexdecim grana pependit, et dein e" $2 xxxix £e 'elixiviatus novemdecim grana ponderis |amisit. Lixivium depurgatum amarum |erat, atque tincturae subusti coffee exhi- |! bebat colorem; consuetae solutioni mer- | curii affusum BopiGsum produxit praeci- |pitatum, etsi Martis, Cupri, et Zinci ' solutiones necquiquam alteraverit. Lixi- | vium hujusmodi evaporationis auxilio ma- | teriem obtulit nigerrimam , atque sub- | stantia extractiva admodum inquinatam : sal postea. eductum iis propemodum simile erat, quod caeterae distillationes tradi- derunt, nihilo tamen minus acidum vi- | triolicum, vel sulphuricum in. ipsum secus quam in alis vim suam exercuit. Nam ilud non sub frigore, sed ignis tantu- modo ope aggressum est, et interea dum sub ejusdem acidi actionem vapores aci- di muriatici evoluebantur, odor pariter exhalabat non ab eo disimilis , quem cum acido vitriolico sive sulphurico re- sinae parata solutio solet emmittere. Post- quam facili negotio carbo combustus fuit, reliquit sex grana et dimidium ci- neris, qui elixiviatus tradidit dimidium alcali fixi deliquescentis aut carbonatis potassae granum , quique eisdem tenta- C4 $ x» minibus submisus, quae in aliis adhibui, se coeruleo berolinensi seu prussiati fer- ri aflluentem , ac non exigua calcis dosi , paucaque magnesia praeditum ostendit . Succi item fermentati percolatique tres uncias cum scrupulis duodecim et semis disdllationi submisi, cumque illud, quod pridem observavimus coagulum ap- paruerit, idem a liquore integre sejunxi, et dein distillationem produxi, usque dum liquor extracti consisteniam acqui- reret. Liquores educti omnes plus minus acidi fuerunt, sed nullus ex iis cum sale tartari alcalino aereato aut carbona- ti potassae eífervescentiam iniit. Extra- ctum elicitum, quod septem scrupulos ac sexdecim grana pendebat, grato sa- pore, quemadmodum odore et colore ad prunorum conservam accedebat. Hoc ex- tractum una cum sex acidi nitri sive nitrici unciis distillationi tradidt, et tunc, cum nisi duae circiter liquoris drachmae in cucurbita conspicerentur , distillatio- nem cohibui. Lrigefacta cucurbita quae- dam crystalli prysmaticae se obtulerunt , quarum pondus duos scrupulos et grana $9 xii £e quinque adaequabat , et quarum natura supra jam expositis argumentis se se aci- di saccharini vel oxalici offerebat. Re- liqua liquoris pars, quae crystallos con- tinebat, denuo disrillationem passa, fla- vum dedit residuum , quod aquam calcis lacteam reddidit. Coagulum sub initio ebullitionis e succo secretum a tertia prioris succi fer- mentati substantia non dissimile , pon- deris novemdecim granorum erat , atque vini albi colorem referebat. An extractum succi recentis ab eo differret fermentati succi, vel sui ipsius quantitate vel qualitate, ab una quoque acidi saccharini seu oxalici relativa qua- litate, ac copia mihi observandum pre- scripsi . Unciam per inde succi recenter expressi in vase igni commisi. aec paullo antequam ebulliret coagulum ex- hibuit, quo per filtrum sejuncto, suc- cus dulcior evasit , pellucidus , | paleae- que colorem induit: ipsum porro sola- tiones metallicae , aliaque chemica indi- tia culmorum succo similem declararunt. Succus iterum evaporationi submissus aliud praebuit coagulum album, casei ad ia- $ xin && star glutinosum , quod a succo percola- tionis auxilio secrevi. Materies in filtro residua sesquigranum pependit ; ; pondus vero illius , quae prioris coaguli perco- lationi superstitit , binos scrupulos ae- quabat, haec secundae succi fermentati substantiae similis erat , cum illa tertiam referret. Succus depurgatus, atque ul- terius evaporatus quatuordecim grana ex- tracti saccharini obtulit. dulcioris, limpi- dioris, ac illo aliquantisper gratioris , quod ex integris culmis habuimus. Modo dictum extractum una cum acidi nitrosi aut nitric uncia binisque drachmis distillationi usque ad drachmae unius residuum suppositum , cristallos al- bas prysmaticas acidi saccharini sive oxa- lici duorum granorum ponderis exhibuit. Quatuor residvi liquoris exsiccati grana non nihil calcis ab ipsius aqua secreve- runt. Pronum erit ergo ab expositis ex- perientiis colligere, coagula quotquot vel adminiculis chaemicis accepta , vel spon- te a fermentante substantia parata , ve- ram praeseferre animalem indolem , imo non unico respectu cum tritici glutine $3 xum £e convenire ;, postremum coagulum vero certo certius. ad animalem substantiam vicinius, et quoquo modo a primo dif ferre et proximiorem indolem habere sub- stantiae. glutinosae , quae a tritico ex- thraitur . Quaenam discrimina autem suppedi- taret succus recens nundum fermentatus distillationi commissus , relate ad iam exposita tentamina, eadem methodo cum fermentato succo mihi quaerendum pro- posui. binas sumpsi perinde recentis un- cias succi, quae ut praecedens succus coiverunt. Eodem probe a coagulo se- creto , et iterum distillationi. tradito , tres seorsim liquores inter se nequaquam diversos obtinui, limpidos, insipidos, heliotropii tincturam vel syrupum viola- rum nequicquam immutantes, attente ol- factu tamen ubi examinabantur, initium quoddam fermenti panis odoris exhibebant. Ipsorum pondas una simul sumptorum unciae, decemque scriptulis. aequipolle- bat. Limpidus postea liquor aquae panis odorem exhibens successit , qui calcis. quidpiam ex solutionibus btt prae- cipitavit. Denique quinque olei nigri $3 xuv f$ foetidi empireumatici grana collegi. Ad retortae collum tenues crystalli ponderis sesquigrani conspiciebantur , quae alcali volatilis vel carbonatis ammoniaci pro- prietates referebant . Caput mortuum re- torta contentum duos scrupulos ac septem grana pependit, nigrum erat et spongio- sum , quod postquam cum aqua ebulliis- set, Octo et semis ponderis grana de- perdidit. Aqua dein percolata liquorem praebuit, qui colorem Coffeae leviter subusti ferebat , illi omnino similem , quem ex succo fermentato obtinui. Non adeo facile in cinerem abiit caput mor- tuum; cinis perlutus quatuor grana pon- deris aequabat, atque ex ipso dimidium alcali fixi vegetabilis aut carbonatis po- tassae granum eduxit aqua: demum ter- ram reddidit ab ea non absimilem , quam succus fermentatus suppeditavit. Quae cum ita siut, infero succum recentem a fermentato differre, ideo quod ille nullum obtulit acidum , atque mi- norem acidi saccharini sive oxalicz quan- titatem exhibuit. Haec recentia semina lacteo adhuc repleta humore, nec adhuc ad perfectam $3 xrv t$ maturitatem perducta, cum verum, et purum saccharum , ut supra innuimus , expressa exhibeant, cumque ad perfectam aciditatem ipsorum succus sibi ipsi com- missus perveniat, ut ex alata constat experientia , mihi jure merito suborta est cogitatio , binas eum posse fermen- tationes promovere seorsim, vinosam sci- licet, et acetosam ; operam ideo impendi ut ipsarum producta colligerem | atque examinarem. llinc ex maxima eorumdem seminum quantitate novam succi dosim expressi , et intra bina vasa secretam fermentationi opportuni caloris gradus beneficio exposui, quin ullum aliud fer- mentationis auxilium admiscerem. Saepe saepius mihi haec vasa observanti con- tigit vidise tandem post aliquot dies in una hujus succi portione primum fermentationis gradum jam incaepisse. Gradatim ad praescriptam metam jam perductum, scilicet fermentatione vinosa probe confecta , hunc succum, statim distillationi commisi, quae verum mihi, purumque ardentem suppeditavit spiri- tum, in alcohol eodem vertendum ne— gotio, quo vini spiritus ardens vel a/- | | | ] j $2 xivi Ce cohol aquosus vertitur. lnterea pars al- tera iisdem legibus, eodemque passu non solum perfectam vinosam fermentationem attigit , sed ultra pertransiit, aciditatem scilicet , quod mihi proposueram con- traxit. Tunc distillationem ad Dalenum Maris cum hoc pariter succo institui , liquores in plures partes sejuncti acidam omnes indolem manifestam exhibebant , dum tamen, qui ultimis temporibus di- stillarunt, primos aciditate gradatim vin- cebant. Acidi istius natura propemodum similis illi aceti vini seu acidi acetosi distillati adeo erat, ut ne hilum qui- dem differre instituto examine cogno- verim . Easdem experientias iterum institui, hoc unico discrimine, quod unicuique liquori fermentationi exposito, panis fer- menti portiunculam adieci. Hujusmodi auxilio liquores citius fermentationem inierunt ; atque consuetis chemicis sub- sidiis majorem eorundem productorum copiam , alcohole scilicet atque aceti seu acidi acetosi ex ipsis obtinui. Idem opus, easdem investigationes culmorum succo suscepi, et producta, quae $3 XLVII co habui , plus minus :superiora aequa- bant . Sesquiunciam residui , quod succi expressioni restitit, aqua decoqui, us- que dum nihil substantiae aquae com- municaret , quod quinque ebullitionibus peractis , contigit. Decoctionibus tres tantumodo scrupuli , binaque grana cor- ticis superfuerunt. Porro decoctiones si- mul commixtae sapore ad decoctum me- dullae panis accedebant, color albidus, densusque erat, et ipsarum pondus ad duas libras cum sex unciis et semis ascendebat. Eaedem ebullitioni expositae usque ad quinque unciarum drachmarum- que quinque remanentiam, antequam fri- geberent, in gelatinam albam illa cornu cervi sapidiorem coiverunt , qua exsicca- ta, drachmae quinque et semis cujus- dam substantiae panis medullae frustis jusculo imbutis exsiccatisque persimiles remanserunt. Tribus post diebus hujus- modi frusta saporem acrem salsumque acquisiverunt , quae dein igni exposita fundebantur, eodemque tempore odorem acidi nitrosi spirabant, cum vero acidum vitriolicum aut su/phuricum ipsis affun- 43 xrvin ee deretur , tunc muriaticum acidum ole- bant . Ut determinarem an hujusmodi sub- stantia analoga foret mucilagini, quae ex quibusdam vegetabilibus — educitur , quinque ejusdem scrupulos una cum qua- tuor acidi nitrosi seu itrici unciis di- stillationi subjeci, ut viderem propterea an ipsa acidum saccharinum vel oxali- cum suppeditaret. Peracta igitur distilla- tione usque ad totius fere acidi con- sumptionem , nulla unquam crystallizatio apparuit. Protracta ulterius operatione , in cucurbita restitit materies exsiccatae mucilaginis speciem referens, cui binis adhuc et semis ejusdem acidi unciis ad- mixtis , distillationem repetii; ast nihil acidi saccharini sive oxalici obtinui , id quod dictam materiem a substantia amy- lacea parum differre demonstrat. Sex scrupuli cum dimidio exsiccatae gelatinae distillationi submissi, quae se- quuntur principia tradiderunt 1.* liquo- rem limpidum cum salibus alcalinis ae- reatis. vel carbonatis sodae, potassae, et ammoniaci eífervescentem ; qui acidi nitrosi seu nitrici odorem cito evanidum $3 xux te emittebat 2.* alium liquorem item lim- pidum saporis salsi-neutri , qui alcali volatile aut ammoniacum lebat, tunc cum sali alcalino fixo vegetabili, sive carbonati potassae adjungebatur; in hoc liquore oleum nigrum densumque aderat. Caput mortuum spiritus cornu cervi spi- rabat odorem, binos scrupulos et quatuor grana ponderis habebat, ac elixiviatum duo salis puri ceterisque similis grana praebuit. Residuum caput mortuum fa- ciliter exussit, atque sex cum dimidio grana cineris tradidit, qui perlutus, di- midium granum alcali fixi vegetabilis obtulit. Terra porro, quemadmodum cae- terae examinata, calcis, magnesiae , at- que coerulaei Berolinensis aut prussiatis ferri praebuit. indicia. Cortices seminum decoctorum igni commissi in cinerem facili negotio reda- cti sunt, cujus pondus quatuor grana et dimidium coequabat, quique lotus dimi- dium granum alcali fixi vegetabilis, seu carbonatis potassae atque terram solum- modo calcaream reddidit. Binae librae undecim unciae , ac unus et viginti scrupuli illius substantiae, D S$r:e6 quae succi expressioni superstitit, decem diebus elapsis, ingratum odorem emitte- bant casei q'villi ad instar, quod putre- fieri incipiat. Hic odor quinque post diebus intensior evasit, et pondus sub- stantiae libris duabus ac duabus duntaxat cum dimidio unciis aequale reperimus. Hoc residuum distillationi illico tradidi, quam in sex partes divisi: I.* videlicet humorem pellucidum , ingrati odoris , et insipidum obtinui, qui solutionibus me- talicis adjunctus parca attubt praecipita- ta, atque leviter viridem violarum syru- pum reddidit ; 2.* liquor itidem pelluci- dus apparuit , qui effervescebat cum aci- dis, ac odorem saporemque spiritus salis ammoniaci exhibebat: 3. tertius liquor a prioribus differebat ideo quod sapore salso et acri praeditus , tincturam helio- tropii rubefecerit, atque sali alcalino fixo adjunctus, alcali volatilis seu ammoniact emiserit odorem: 4 Liquor eductus ad praecedentem proprietatibus , nisi gradu minoribus accedebat , et aquam panis olebat: 5. in excipulum transiit liquor limpidus , odoris valde empireumatici , saporis acris salsique , qui, addito sale &u& tartari alcalino, vel carbonati potassae praeter effervescentiam , odorem urinosum expiravit: 6. Tandem in conspectum venit copiosum oleum, nigrum, foeti- dum, atque empireumaticum. Postea un- cias sex, et quatuordecim . scrupulos ca- pitis mortui e retorta eduxi , quod insi- pidum erat, et difhciliter in calcem redactum , nigricantem salsumque cine- rem reliquit, e quo duodecim et semis aleali fixi vegetabilis aut carbonatis po- tassae grana, parum coerulei Derolinen- sis, sive prussiatis ferri atque aliquam terrae magnesiacae , et calcis portionem obtinui . Quamobrem cum haec Zeae Mays pars ea principia, quae competunt sub- stantüis animalibus suppeditasset , quae acidum phosphoricum ubi residet dete- gunt, tentamina cum alia hujus terrae portione institui, ut si forte et hic ad- fuisset acciperem, sed tamen incassum. Inquisivi an residuum succi statim express eandem alcali volatilis. copiam distillationis auxilio redderet. Verum un- cia hujusmodi residui binos liquores am- bosque acidos praebuit, imo posterior 3 $j ru c& efferbuit cum salibus alcalinis aereatis , atque eisdem exigua olei nigri empireu- matici quantitas admiscebatur. In retorta octo scrupuli capitis mortui , nigri , spongiosi, insipidique continebantur. Caput hoc mortuum eo- dem modo quo aliud in cinerem abiit , cujus pondus sex grana aequabat, qui- que duo grana et dimidium alcali fixi vegetabilis aut carbonatis potassae tra- didit. Terra nullo modo ab alia diffe- rebat . Hoc igitur residuum ab eo fer- mentato duplici ratione differre constat : primo scilicet quia distillatio | ejusdem nihilum alcali volatilis. exhibuit 4 secun- do quod data proportione , majorem alcali fixi seu carbonatis potassae quan- titatem obtulit. Quapropter alcali vola- tilis vel ammoniaci productio repetenda videtur a metamorphosi per aliquod com- bustibile principium putrefactionis auxilio alcali fixo inducta. Quindecim uncias et semis recen- tium seminum adhuc latescentium com- bussi , ut melius observarem , an ali- quot praeberent principia fixa, quae ex 4 ui c partibus seorsim examinatis non obtinui . Semina difficillime redacta fuerunt in cinerem nigricantem , cujus pondus bi- nos scrupulos et quatuordecim grana ae- quabat. Ex hoc cinere tredecim grana alcali fixi vegetabilis habui , ac eadem principia sed copiosiora iis, quae cete- rae partes superiori methodo examinatae obtulerunt . $) uv ce Lac CEXSLQGUILICAsDUO£l mmo] TycMCnao ta Aree pe e — i Guk-cP UT De Medulla Receptaculi . D um semina a receptaculo evellebam cum discissae ipsius medullae portiuncu- lam masticatione tractaseem, eam dul- cissimam gustui percepi ; quamobrem ipsius indolem detegendi exarsit cupidi- tas. Hinc uncias quinque et quatuor scrupulos recentis medullae collegi , ex quibus tres uncias et octo scrupulos suc- ci alisquantisper turbidi expressi , qui dein percolatus limpidus evasit , et prae omnibus ab hujus plantae quibuslibet partibus elicitis dulcis ; nec tincturam heliotropii, neque solutiones metallicas immutavit, si illam mercurii excipias , cui praecipitatum album intulit. Phae- nomenon cujus nulla hucusque mentio peculiaris, quo ad causam facta est, ab acidi muriatici praesentia repetendum probe unusquisque eruit, ubi memor sit, nos de praesentia salis marini aut mu- Sw riati in diversis hujus plantae partibus mentionem superius et pluries fecisse . Postea succus praedictus — evaporationi commissus , ad fere extracti usque con- sistentiam , ponderis erat duorum scru- pulorum decemque granorum. Hoc ex- tractum sapore et colore ab extracto saccharino succi ex culmis educti differe- bat, cum et limpidius, et gratiori dul- cedine praeditum esset. Scrupulum unum granaque quin- que hujuscemodi extracti una cum un- cia ac duabus drachmis acidi nitrosi seu nitrici distillationi submisi, donec uncia circiter acidi in excipulum transiret; tunc pulcherrimae crystalli acidi saccharini vel oxalici manifesto prysmaticae omnibus- que puriores adspiciebantur, quarum pon- dus scrupulum unum, et bina grana coaequabat. Id vero omne , quod in crystallos conversum non fuit , usque ad siccitatem evaporationi commissum quin- que residui flavi praebuit grana, quod albidam calcis aquam reddebat. Ex hisce ergo deducendum est , quod receptaculi medulla, prae alia qua- cumque parte saccharum purius suppedi- D 4 $9 Lvi c tare potest, et quod quantitas adeo co- piosa acidi saccharini, seu oxalici, quae a substantia saccharina ipsius medullae obtinetur, relate ad quantitatem medul- lae adhibitae ad experimentum confi- ciendum , variis illationibus locum relin- queret . Postquam succum ex medulla re- ceptaculi expressi, substantia superfuit alba, levis, nonnihil dulcis, ex qua ope quatuor decoctionum , quidquid extra- hibile continebat, eduxi. Decocta vix dulcia deprehendebantur, ac dilutum cor- ticis auraniorum colorem referebant; et. quemadmodum succus, praecipitatum al- bum sed copiosius per mercurii duntaxat solutionem attulerunt. Ad extracti con- sistentiam redacta sesqui scrupuli pondus habebant, colore accedebant ad culmo- rum decoctionis extractum , atque sapore parumper dulci amaro praedita erant, qui tres post dies salsus acerque evasit. Hujusmodi extractum exsiccatum | atque ambustum eadem principia obtulit, ac decoctionis culmorum extractum. Cum non nisi quibusdam diebus elapsis sapor salsus-acer prodierit , num $&) wu te hoc temporis intervallo aliae salinae ma- teries se se extricaverunt a saccharina vel ab aliqua alia , qua prius involue- bantur substantia ? VVerisimile hoc vi- detur . Drachma ejusdem extracti distilla- tioni subjecta imprimis tradidit. humo- rem limpidum, admodum acidum, qui odorem acidi nitrosi cito evanidum emit- tebat, effervescebatque cum sale alcali- no fixo aereato aut carbonati potassae ; dein liquor alius item limpidus apparuit, cui sapor salsus neuter erat, quique cae- ruleas vegetabilium tincturas quo ad co- lorem non immutavit, ast sali tartari al- calino aereato seu carbonati potassae additus urinosum expiravit odorem. Tan- dem parum olei nigri, spissi, empyreu- matici in excipulum transiit. Ín retorta superfuit scrupulus unus carbonis nigri , spongiosi , lucidi, salsique, qui sesqui granum salis marini basis magnesiacae , seu muriatis magnesiae dedit. llic po- stea carbo faciliter ustus in cinerem al- bissimum calcis sapore donatum conver- sus est. Cinis cum aqua ebulliit, ac tradidit calcis granum . Terrae residuum $5 nvin ce ex minima coerulei berolinensis , aut prussiatis ferri parte , atque ex calce totum constabat. : Liquor acidus quem ab initio ipsius distillationis obtinui, quique odorem aci- di nitros! spirabat, postquam cum alcali deliquescente seu carbonati potassae sa- turatus est , duos suppeditavit sales di- versos; primum nempe verum nitrum prismaticum aut nitratim potassae: alte- rum salem in omnibus illi aequalem, qui ex ipso alcali cam acido substantias ve- getabiles ad nudum ignem distillando obtnetur. [dem praestiterunt alii liquo- res, quos ab initio aliquarum ex prae- dictis distillationibus extraxi, quique aci- di nitrosi odorem émittebant. Haec om- nia naturalem confirmant conclusionem , quam quisque poterat deducere, similes nempe liquores acidum nitrosum in re- spectivis distillationibus se dissolventem continere. Reliquiae decoctionum exsiccatae tres scrupulos et semis pependerunt; exustae quam facile tradiderunt quatuor grana et dimidium cineris albissimi fere nihil Sali, qui ex dimidio alcali fixi vegeta- 4$) ux f bilis vel carbonatis potassae grano et calce constabat. Eidem , quam supra adhibui metho- do innixus , in cinerem redigere volui etiam medullam e receptaculo statim edu- ctam. Dinae itaque unciae et semis me- dullae in cinerem celeriter abierunt, cu- jus pondus ad septem cam dimidio gra- na ascendebat, quique dein quinque gra- na alcali fixi vegetabilis, ac aliquam magnesiae, calcis ac caerulei Berolinensis sive prussiatis ferri portionem reddidit. QUA.P.U Teid X. De Farina. C farinam Zeae Mays ejusdem agri non inveniseem , ex quo culmos hujusce plantae collegi, ea usus sum, quae in regione transpadana parata fuerat. Cum duabus itaque tenuissimae farinae unciis, aquae auxilio , diversas institui digestio- nes, quae debitis percolationibus , atque evaporationibus praemissis, unciam unam cum scrupulo extracti admodum dulcis , veluti illud, quod ex decoctionibus cul- morum paravimus, suppeditavit . Quaedam modo dicti extracti por- tio cum sufficienti acidi nitrosi vel nitrici quantitate, juxta methodum in culmo- rum extracto adhibitam, distillationi com- missa, nihil acidi saccharini aut oxalicz praebuit . Pars farinae a supradictis digestioni- bus residua cum aqua paulisper deco- cta, dein frigefacta, binas inter se di- $3 rx: ce versas substantias exhibuit, quarum una erat alba, spissa, levis veluti gelatina, quemadmodum contingere solet in materia amylacea, altera flava, et fibrosi habi- tus. Hisce interim aliam aquae portio- nem adieci , et rursus ebullitioni submi- si; postea per sericum cribrum traduxi. Substantia amylacea ab aqua soluta cri- bri texturam transit , pars vero altera sive glutinosa in cribro restitit; haec pluries perluta decem et octo scrupulos ponderis habebat, atque tam per alia experimenta circa ipsam instituta, quam per distillationem , secundae succi semi- num fermentati substantiae se prorsus si- milem ostendit. Materies amylacea ponderis scrupv- lorum sexdecim et semis distillationi sup- posita, neque minimam alcali volatilis seu ammoniaci portionem , sed tantum principia amylo propria tradidit. Non deest itaque in hisce etiam seminibus gluten usquedum in ipsis in- cognitum ; quod tametsi ob quasdam proprietates a triticeo differre videatur, praecipue per elasticitatis. defectum ;. ni- hilominus locum inter glutina mereri $5 Lxn £e creditur, ideo quod analogas ipsis qua- litates ostendat ; ab aqua enim, sive ca- lida, sive frigida sit, nequaquam ag- egreditur ; aliqua menstrua in idem sicuti in frumenti gluten agunt, eadem gpluti- nis principia quoque distillationis auxi- lio praestitit. Qaod si consuetis adhibi- tis methodis datum nemini illud fuit detegere , hoc certo obtinebitur , cum prius digestionis subsidio, parte saccha- rina secreta, nostrae in processu quoad reliqaa mox supra exposita utantur me- thodo. Praetermissa dulcedine ceteras Zeae Mays panis qualitates saporem , odo- rem , coloremque flavum ex solo glutine originem habere tum nostrae supra expo- sitae experientiae , tum et certius non paucae aliae hoc loco praetermissae, sed ad hunc finem a me directe institutae, me docent concludere ; quoniam hunc unum saporem , odorem et colorem ejus- modi panis refert, quod frustra in par- te amylacea quaereretur, cum ipsa alba sit, nulliusque saporis, neque odoris. eA $9 rx ce GON:CLSUSIO!N ES. Ex supradictis sponte quae fluunt Corollaria haec sunt praecipua. I. Zeae Mays Analysis Saccharinam praebuit substantiam puritate plus mi- nus diversam, ex qua acidum sacchari , vel oxalic; spiritum — ardentem. , aut alcohol et acetum , sive acidum aceto- sum ut producta, collegimus; materiem suppeditavit etiam vegetabilem amyla- ceam quamdam; animalem alteram, et glutinosam; salia bina media ex eadem magnesiaca basi confecta muriaticum sci- licet , et nitrosum, videlicet muriatim et nitratim magnesiae; portionem alcali vegetabilis fixi aereati, aut carbonatis potassae; terram calcarem ; magnesiam ; ac ferrum . II. Singulae quas examinavi hujus plan- tae partes quamquam differrent relativa * $3 rxrv Pe horum principiorum proportio , omnes tamen continebant et saccharum et ex- posita salia, easdemque terras . III. Semina Zeae Mays ad quodcumque maturitatis signum perducta vegetabilem quoque ultra alata principia amylaceam substantiam unam, et alteram animalem glutinosam continent. IV. Semina immatura virescentia lacteo adhuc humore scatentia a maturis, et exsiccatis in hoc differunt, quod prima abbunde praebeant succum, et ad ignem, et diversis chaemicis auxiliis tractatum coagulabilem et lacti analogum non pa- rum ; atque praeter cetera principia ea- dem, quae semina matura gerunt, aliam etiam materiam subministrent ad anima- lem indolem proximissimam , sive anima- lizatam magis et albumini ovorum ebal- lientis aquae beneficio concretam simili- mam. Quamquam autem semina matu- $3 1xv Ce rà contineant animalescentem — substan- tiam; hanc tamen posteriorem negant ostendere , eo quod forsan protracta ulterius vegetatio seminum ipsam combi- navit alio modo, immutavit, vel sustulit. Tandem differunt, quod amylacea lacte- scentium adhuc per immaturitatem se- minum substantia purior, albidior illa sit, quae a maturis colligitur, et parum vel nihil a triticea diversa. V. Alcalhi volatile sive ammoniacum , vel ejusdem carbonas a residua et jam putrescenti substantia parati succi extra- ctum , metamorphosis alcali est. fixi ve- getabilis putrefactionis ope producta , cum minor sit alcali ejusdem fixi quan- titas quae recipitur ab eadem residua substantia in cinerem redacta, dum si eam nundum putrescentem, recentem di- stillationi committimus, praebet utique majorem alcali fixi aut «carbonatis po- tassde quantitatem , nec ullam alcali vo- latilis signum | profert. Putarem itaque, alcali fixa variis modificationibus obno- E $3 ui fe xia esse posse, et in alcali volatile tran- smiprare ope ignis, aut per putrefactio- nem , auxilio tamen alicujus combustibi- lis principii; cujus rei veritatis jamdiu certus extiteram , praecipue cum eandem mutationem et in alcali minerali seu carbonati sodae observassem propriis fa- ctis periculis , quae alibi sum exposi- turus. ML. Ex solo a me detecto glutine in Zea Mays, ejusdem , quo gaudet semi- num maturorum confecta farina vel pa- nis, sapor, odor, colorque flavus pen- dent . VII. Zeae Mays seminum farina ab illa tritici discriminatur, quod prima mino- rem exhibeat amyli portionem , dum majorem suppeditat copiam saccharinae substantiae ; et quod gluten Zeae Mays substantiae resinosae , a qua colorem accipit, commisceatur , neque praeditus $& ix sit ea elasticitate, quam gluten triticeum, quod albidius est, praesefert. VIII. Tandem aliquae Zeae Mays plantae partes quamquam relate ad culmum qualitate non nihil puriorem | suppeditare valeant saccharinam substantiam, vincun- tur tamen ab ipsarum culmis qui ma- jorem prae ceteris copiam suppeditant. et talem ut ne ulla, si veros saccharinos culmos excipias, alia vegetabilia , quae saccharum valent producere , ipsis sint pro sacchari contenta nec qualitate, nec quantitate comparanda. Culmorum etenim Zeae gratum dulcissimum succum in ju- cundum syrupum facili negotio conver- timus, nec saccharino inferiore nota ob- tinemus , ad aeconomicos usus optimum et sacchari, ubi inspissemus, vices ge- rentem . Quamobrem mihi non leve obor- tum est dubium, posse haec ex culmo- rum succo saccharina producta substantia saccharo vero venali apud nos substi- tui gravibus sum ptibus parcendo , ipsius Ha $3 Lxviu e praecipue nunc inspecto pretio. Expe- rientias utique ad hunc finem et huic solo objecto directas instituendas | mihi proposui in tantam hujusce generis plan- tae quantitatem , ut. valeant de sumpti- bus non incertam tradere notitiam, hisce praecipue ductus considerationibus . Primo quod quamquam non misi difhcili labore hunc Zeae Mays succum in saccharum convertere datum foret, cum forsan varia tentamina vel nobis, vel aliis tandem viam facilem et ad hoc obtinendum aperire possent ; non sper- nendae utilitatis esset succum producere ad syrupi saccharini qualitates ita proxi- mum, ut saltem 1pso substitueremus, et sic ubi syrupo Zeae Mays uteremur | saccha- rino parceremus. Sicuti autem in exposita Analysi de- monstratum est, fam succum e culmis ex- pressum, quam ex aliis Zeae Mays par- tibus continere aliquem salem neutrum, nollem , ut haec quibusdam ratio videri posset, quod syrupi ex ipsis succis con- fecti vitiosi esse deberent. Cum enim exigua sit hujusmodi salis quantitas, ut certo asserere possum, nihil omauino no- 4 $3 Lxix fe cent, aut palatum aíhciunt; imo aude- rem asserere , saccharum. commune ple- rumque magis eterogeneis particulis esse imbutum, ut reipsa ter, diversisque tem- poribus saccharum commune , quo in commercio utimur, expendendo ipsemet dignoscere potui, cum ejusdem fere qua- litatis semper. invenerim. Secundo quod etiam si, ut culmi ad hunc effectum apti collipantur, semina adhuc immatura sint opporteat, et lacte- scentia, qua propter usitatum seminum productum imminuendo minus convenire aliquis posse arbitraretur; non tamen sic ego opinor, cum praesto mihi sint ra- tiones, quae contrarium, nisi absolute evincant, suspicari tamen saltem permit- tunt, et sunt I. Culmi citius collecti productum certiorem faciunt, cum coeli temperies magis eludant 2. Unica tempe- state ab eodem solo Zeae Mays culmos ad necessarium maturationis statum, ut saccharum praebeant bis colligendo, quod facile erit, duplum productum habebi- mus 3. TPNUMG ipsa ad maturitatem mi- nime perducta quamquam farinae eandem quantitatem praebere non valeant, opti- $3 rixx t$ mi forsan , meliorisque usus ipsam suppedi- tare valebunt 4. Si hanc farinam absolutis- sime negent, veldeterioris notae suppedi- tent, inutilia propemodum non existent , cum amylacea substantia scateant in amy- lum convertenda, ecconomicisque usibus utilima, et succi etiam dulcis et saccha- rini aliquam expressa quantitatem conce- dant 5. Ubi ad hos usus convertere no- lemus , ad quos tamen aptissima sunt, gratum nutntitium pullis gallinaceis , aliisque praecipue domesticis animalibus praestabunt cibum 6. Forsan neque ad tantam maturitatem neccessum erit Zeam Mays producere , ut semina proferat; cum enim culmi scatebunt, probabiliter majori succi quantitate — praediti, aptioresque ad saccharum — praebendum existent, et sic immateri collecti solum a quo producun- tur minus vegetabili nutrienti. principio exuendo , magis vegetationi aptum relin- quent; ad quod non leviter agricolae attendant, opportet 7. Folia, glumae, etc. ad saccharum praebendum minus, vel nihil idonea , pabulum bovibus, aliisque ani- malibus, vel viridia sint, vel exsiccata optimum exhibebunt, praecipue cum te- $ xxt neriora perfectam nundum attigerint ma- turitatem , et succosa magis existent. 8. Quod si hisce omnibus perspectis ratio- nibus, quae de hujus aeconomica Zeae Mays utilitate non levem inferunt suspi» cionem, neque ad hunc usum convertere conveniat , non ne ubi grando, vel alia quaeque coeli temperies infauste prohibeant, ne producantur a Zea semi- na, vel maturescant, licebit saltem tunc in supradictum trahere usum aecono- miae, et humanae vitae certissima com- moditate? quae si ita sint, non inutilis praesens ac futurus certe existet labor, eum ad finem, quem tantummodo mihi proposui .