] NVINOSHLINS S31!HVMN81I1 LIBR/ Y INSTITUTION NOILIDIILLSNI [ ] LIBRARIES SMITHSONIAN 1 LIBRARIES :313vV481l1 4o SWINE 4 Um.nwyc £777 & V NN UNS E id IPgg ^ 3 WP 2 d am) a. 7 3 AK a oJ Pas - z LIBRARIES. SMITHSONIAN. INSTITUTION" NOILQ.LLLSNI NVINOSHLIWS ^ S318 - c r Pd oO - Oo us SN a [e — Es - o NN E 3 T M a SS W oÓ ap d m m OG NNGONM r ME E NN E INIAN ^ INSTI Pn N ct. NN z SS OQ NSNSNS o NS ts EN. z Uu» LIBRAI llINS S3lM EX LIBRIS k N LJ n. William Healev Dall S NOLLRLLI m INIAN" INSTI' Division of Mollusks | CY. sectional Librarv ell | 2 al. LIBRAR NVIN! NOILD.L NSTITUTION | NOILRLILSNI * ] CUP CN Ver rq PPAR May co WS Oz 77^ E M I K€-— i : U ] — e» NVINOSHLINS" S313 VH 813 NOI.LALLILSNI SMITHSONIAN wa al e INSTITUTION NOIAJR.LILLSNI J3IUVHS8IT LIBRARIES NSTITUTION 3tuvug8l!1 LIBRARIES yy: * 3 -- £a |LINS LIBRARIES SMITHSONIAN S31 INSTIT NVINOSHLINS S3I!d8üvugdHIT LIBRARIES NOI LR LILSNI NVINOSHLINS S319 ISTITUTION - E 7. PA WE VO [002 (2 Ww L2 P445 a. X3 i QAUTL S. - SKSSSS 2 ^ CAU». V d - OQ UTC AG o, -— e o a Á A E Qo red o UNS Lnd Sane ov: NU a* S FI NOSN. z | - z " BRARIES SMITHSONIAN INSTITUTION NOILIQLIILISNI NVINOSHIIWS S$3làv348 o Pas 6 - ó - 4. 9 e . e me RN c Oo E -« z SAN E e» L - j SN -— E - La ON r- E da - A us z » Zw y e - OIL LLLSNI S31HuVHU8I1 LIBRARIES, SMITHSONIAN z [47] c KC e z- E- —CENDEN T SNS -: z " 4 *. : 5 - P e] SS NS E E à 05247 2 We. 9 2 z z ^ EON Z E z 2 o w z --— z [7 z o M ue [77] IBRARIES SMITHSONIAN. INSTITUTION NOILALLLSNI NVINOSHIINS S3iHUvHe RIES LIBR & NS NOILRLILSNI JILOLILSNI NVINOSHLINS. S318V38l71 IBRARIES, SMITHSONIAN INSTITUTION NOILQlILSNI NVINOSHIINS Sa3ISNVHt E! S3I4V3N8ll LIBRARIES S3INVH8I1 LIBRARIES INSTITUTION NOIIRLIILSNI INSTITUTION S318V38l NVINOSHLIMWS NVINOSHLIIWS SMITHSON!AN NVINOSHLIINS 75 saluvugi LIBRARIES SMITHSONIAN INSTITUTI rt NVINOSHIINS S3a3luVvHWi SMITHSONIAN NOILRLILSNI LIBRARIES NOILDLILSNI NOILRLILSNI IBRARIES SMITHSONIAN INSTITUTION NOILDILLSNI i3i8vN8I1 LIBRARIES NSTITUTION NSTITUTION TFIFLELIE NSTITUTION PLE S renee) pm FABII COLUMNA, e Lyncci, LS Nobilis Neapolitani, Genere Romani, | QPUS e u LUM . Rome primum, An.1616. editum * : & nunc iterüm Luci datum Oper 4c Studie | inso T uae Se MA OBR LS. Medicinz D. Cujus novisfmid accefferunt ANNOTATIONES QU/EDAM. Kirris, — Imprimcbat Joachim. Reumannus , Academ. Typoge M DC EA: | | Wed Aio. SES " -. d^ 'h 5 "A "o TT E e, ad v^ cod orat em t e P1 e ra "- Y -- * » id 1 — AReverendisfImo ac erenisfimo Principiac Domino, DN. AUuGUSTO FRIDERIC O, Heredi Norwagix, Electo Epifcopo Lubecenfi, Slefwigz , Holfatiz , Stormatiz, & Dit- marfiz Duci, Comiti in Oldenburg & Delmenhorft, &c. Principi ac Domino Meo Clementisfimo, - Secaona] Library- pt. of Moll. U. S. N. M. ioa v01:ect10m mihi Salve , :Nerenisfime Prin- ceps ,quem Regali ortum San- guine, reducemá, ex Aulà Regia ,agi- tata propitio Mari Balthico, ac l'en- tis Proradncolumemiterumin bas par- tes Cimbrie aduexit. DEO T er-O. M.auteomnia ob id debentur Laudes: Hinc ofculo devotionis adrepo Augu- fle Dextra d ue, Eid yin aliquá gau- dii nei gffentationem , , venerabundus fübjicio editum meà curà perelegans Illuftris Fabii Columnes, Nobilis Nea- — politani, Gente autem Romani, de Purpurà Opufculum,quod Romean- taa (Ln. 1616.) imprel]um , propriàg "Auto- | S "Alve, atque iterum humillime "Autoris manu ,9 abulis eri incifts ov« natum , Jed difficile bodie ampliüs ve- periundum in Dibliopoliis,ut ab inter- itu vindicarem , tum ,ut e[jet preeli- minaris quafi portiuncula edédi d Me 7 beatri Nature Leopoldini , vel Phy- fice Augufta, Experimentali buic .Se- culo accammodaudesstransfcripfi imeáà Manutt , ex. Bibliotbecà Magni quon- dam Germanie A fculapii , Seunerti, meoá, impenfu Figuris in Buxo fatíis, Jimiliter exornavi ; ac Nervum mibi incalefcere aufus Jum, ut Scriptum id de Regali materià, ficut jam anté Ec- clefiaflico Principi, facobo auneffo, Romance .yedis Cardinali,itanunc E- | *3 pif pi/copali Tuo Splendori , €& Ihuftriffi- mis Meritisdedicarem ; cum aliquan- £à tutius ducam, quoties Clementie T uc recordor , ab aliquot annis mibi jreflite , inter pullicas. Holfatie, V Fagrieá de Reditus uo letitias,ex alien fruge liberalem, quam plane mutum e[e. Ad becpeculiariter me ad. Subjedliffgmum Cultum €? Amo- vem obflrinxit jam pridem 1 ua .yere- nitas, dum minis eff dedignata füpe- riori tempore, in Utinenfd [uà Aula, plisculas boras conftanter impendere, nonminis curiose videndis, quam cle. mentisfime approbandis Experimen- tis variis, Anatomico-Opticis ad Ex- flica- plicationem Oculi , iná,eo T'iffonis In- verfa, ad cognitionem item aliarum Partium ad Chirurgiam Infuforiam fpedlantibus, cum 2 echnopegniis qui- busdam aliis, bumillimà meà curá fa- dis ; 8 obletfationem Animi fui Ex- celfi ex his etiam minutiis venari. Quam gratus itag,ac excellens aliás esi Rubor Rofce pre Floribus aliis; vel Sanguinis Colorin Corpore Animali ; vel Aurore in Celo,vel Minii in 7 ej- vàyvel Purpure denique in Mari; tam gratamili magis magisá renovalitur Indulgentie 4 ue Memoria , f, Sere- nisfime Princeps , Columniana etiam bec Purpura, im. periculo obliviofce | m. e notis nollis jam aliquoverfarivifainter Au- guftos Clementisme Tue Dextre amplexus veviviscere quafi , & novà iterum Luce, priftinod, fplendore frui poffit. SubjungoF'otum,it DEU.Sain feliciterá, .:Nerenitatem d uam feroet, Scrib. Kilie,d. 3. 8 bris.1674. Reverendisf, T. Serenitati sc Valétwdini enini d ; | | | Devotisfimus jOH: DANIEL MAJOR, Phil. & Med. D; Mesd,PradProfPublibidem, —— 1 k Jlufévisfemo 9 Revevendisf: Domino S. R.E. CARDINALE, $uà, omniamq; Obfervatione D'gnisfimo, FABIUS COLUMNA perpetuam Felicitatem. precatut. AMPLISSIME CARDINALIS , vel folus a Plinius H/forie fea Naturalis libro Nono nos docere poterit ; cujus bac concepta fant Verba: Ne- pos Cornelius, qui Divi Augafti Principatu cbiit, Me, inquit; Juvene Violacea Purpura vigebat , cujus Libra Denariis centum venibat, nec multó poft R.u- braTarentina, Redfé fane. Nam €9 bodie non [olim magni Rome eflimatur : fedt inV ESTRO AMPLISSIMO SEs« NATU. PURPURATORUM, utrag Purpura , tám Violacea,quam Rubra, (ibi locum imvenit,Indumentts Vefiris feruiens. € Rubraquidem,quamTyriam olim — 7 arentiuamq, appellabant, im quotidiano amiciu jn- €unditatts uti, fic Majeffatis profecto plurimum /^ fe j A4 ert: Q Uanti olim £5 usus , € preci Purpura fuerit, — 2 -4 fert: inViolacea vero, quam Conchbylium Veteres di cebant,Meroris &9 Gravitatts itidem figna elucefcunt. Et quid wiirum , cim antiquitus Romanorum quoque Procerum Imperatorum, Veffes Purpureus Color de- coraret: unde & Leges exféant,ue Murileguli( ftc In- fectores illi denominabantur )purpureo illo Colore, Sa- cri Muricis nomine indigitato , alias Veffes aut tinge- vent, aut Imperiales adulterarent. Atque ftc quidem Antiqui Concbyliis Purpuris [rue Buccints, Colorem bunc praffantisftmum efftngebant s quibus posíera /Etas reliciis yel propter Infcitiamyuel enajorem impen[am,ignoro equidem, Cocco €5 marino BryoVeffes tingit purpureas ; ftcut transatbinam Gal. liam feciffe , Plinius refert: Herbis, inquit, Tyrium atque Conchylium tingit , omnesq; alios Colores ; nec quzrit in profundo Murices. | Verüm cum Ego fiudiose admodum vimarer, quod. nam effet Concbylium bocce, ad Purpura Tinciuram aptum, illud tandem perquirendo inrocui :. inventum autem ut Lucem ad[piceret , Commentariolo quodam seo enixe elaboravi, Tl enim, CARDINALIS AMPLISSIME , unicus occurriffi, tum quia Sacra Purpura vefliris , tiim quia in fulgentisftmo illo Pur- puratorum Confesffu magni momenti negocia fumá €um Laude, omniumq, ddmiratione füpenumero tra- T TE Gas: tum etiam quando à gramioribus femotus ali. quantulum Curtis animum vefocilare intendis , Natu- ralibus Studiis adeo. deleGaris , ut inflrutiisfgmums punc Hortum tam Exoticit , quam Noffratibus plan. t5 babeas; ex quo cum Purpureum ilum elegantis- fmum, atque raritfnmum Hyacinthbum eatdis fuerim, quem Tua Humanitate fretus, quod Tu Solus illo Ro- eme potirerts , SANNESIUM nuncupavis non abs ve erit, ff &y bic cum Cocblea mea Purpurez ad Te confugiat, quam vel (ola Limbra Purpura Tua Cardi- nalitia fovere C9 Muflrare poteris. Ouod ubi à Tl14A benignitate impetravero, neque Zoilorum mordacem dentem, neque Imvidorum ftni- ffram Mentem pertimescam. — .Quod/f vero etiam gratum boc meum fludium intellexero, gratiorem 4c feffioiorem alteram, ac Rubram illam Puvpuran, quam indagare non defino, quamprimim fub eodem Tuo Amplisfimo Nomine in fiudioforum gratiam pro- ferre elaborabo. | Interim TE DEUS OPT, MAX, diutisfmé incolumem praffet, altioribus TE. Honori- dus referoans. Vale. À 2 | idera Idem AUTOR Ad Le&orem OSTRACOPTAM. do Jf'aceorum Traczatio siultiplici varietate per- E. jucunda, €9 vel ipfa Purpura nobilis paucos qui- dem cim ex ZAntiquioribus , tum ex. Recentioribus Pbyfcos detinuit, Ex omnibus tamen , qui de ills verba fecerint, Neminem ipfa Teffis inbabitantia ZInimalia conftderasfe , voariasa, eorum effigies tradi- dise , mirum fané videri potes. — Lt enim animad. vertere incipimus , aninimé parvi facienda eii Ani- malis ipfius Imago €9. natura, ex cujus. differentia etiam Tefla differentiam prowenire es ueceffe. Ob- Jfrowvimtus droerfum in Cocble4 , ac in Purpura A4- ninal , variaque voarüs in Teffis , nec etiam ftmilia esfe, qua in Cocblea uodo formatis Tesíis , licet fal enagnitudine , vel Colore tautum inter fe eadem Testa differant , ut in lantbinà Cocble4, &5 aliis. — Com- »uune quidem babent Turbinata omnia, quod Limbo fnt pradita quodammodo fnnilfi, quo gradimntur,frue vepunt, cervice ver &9 aliis mon (folum 2 Terreftri- bus Cocbleis differunt, fed inter fe etiam Colore waria- re, manifeflum es. Pl : AREE eL Expo- Exponere igitur blc voluimus Purpuramy,vavioz ribus nonunllis Tesi aceis adjunctis, Testas fimul, ipfag, Animalia , in Pbyficam Contemplationem adducentes, unde illorum differentia innotefGere posftt,. 1n bis in- Derim eam infpice , €) perpulerà fruere varietate , postmodum enim, DEO dante , in aliorum Téílaceo- rum Obfervationibus, qua exbibituri fümtus , plenitus quid videre licebit, Vales. idi PEN ELENCHUS, De Purpurá Teftaceo, Purpuramfundente/ — Cap.1. Cochlez Iánthine cum Animali, exa&ior Icon & hiftoria. Cap. 1. Turbo Exoticus Umbilicatus. Cap. III. Buccinum Parvum Noftras, cum Animali, Cap.IV. Buccinum Exoticum parvum. "as V. Lepas Exotica variegata; & Lepas nova Myrti mor- bus. Cap. VI. "Turbo Terreftris non. deferiptus. Cap. VII. "Turbo alter minor. Cap. VIII. AÀ a3 Co: *. Cochlea "T'erreftris 'T'urbinata & Striata;/— Cap. TX. Cochlea Marina Exotica Marmorea. Cap. X. Concha IIoAuAezloyéyyAuu(S - — Cap.XI. Concha Rarior Anomia Vertice Roftrato. Cap. X IT. Altera Neptunia major. III. Imbricata, | Cap, XHI. Concha Anomia IV. margine undofa. Cap. XIV. Concha altera Anomia Striata re/AoG(O» Ra- rior I. Cap. XV. Concha Fafciata, gemmmeà Concretione reple t2, Cap. XVI. Concha Exotica, margine in Mucronem emis- fa. Cap. XVIT, Concha Natatilis Neil; minima, Cap.XVIII. Concha Exotica Vertice muricatim intorto. C.XTX. Concha Utroq; latere fe colligens Exotica. Cap. X X. FABII FABII COLUMNZE,Z Lyncei, TRACTATUS PURPU R A, ALIJ/SQUE TESTACEIS RARIORIBUS. CAPUT I. De Purpurà 7 eftaceo, Purpuram fuudente, E9 Ejus Animali, : $. 1. Uurpurz Voxfive Nomen, ab Antiquioribus non tàm generis loco prolata, quàm Speciei; quin Animal etiam Teftaceum genere diftinctum, ex quo purpu- reus ille Color eximebatur , eundemq; Colorem ex- tractum , pallore variantem , complettens ; ; Muricis etiam Conchyliique denominatio, Rerum atque Vocum confüfio- nem apud Recentiores peperise videtur. VerümidLatino- rum causá potius, quàm Grecorum Lectione contigisfe, patebit. $.2. Utautem differentia Vocum atque Rerum inno- tefcat, Confufio etiam distinguatur, Veterum Auctorum ali- quotLoca prius examinanda, & preponenda effe, opere pre- cium vifum fuit. $.5. Purpura igitur Color, & Purpura Te(taceum Ani- mal, quod fub nomine Conchylii & Muricis ab antiquis ac- ceptz fint apparebit: eaque nomina quando proprie vel impro- E | Car. I. -'ámproprie, aut in genere vel fpecie illi comprehenderint, prius distinguere conabimur, i $.4. Conchylium, tanquam fummum genus Concha- rum & Teftaceorum, à PZzio (a.) ufurpatum cenfemus, de Purpurá loquente, cum ait: Zizgwa Purpure dicitali longi- tudine, qua pafcitur perfor ando reliqua Conchylia. Et de Lunge poteftate verba faciens (b.) ait, /7e0 ewm iperemento ejus aug vi Cogchylia, Quod Horazius (c.) Metro expresfit, cum ait : Lubrica na[centes implent Conchylia Luna, | | Jfenaul asfes Mifcueris elixa, frmul Conchylia Terdü . Plzit (d.) dePolypinaturá: Pefcwztur Conchyliorsm carnes; quarum. Conchas complexa erimium frangunt. Idem (e.) de 'Teftudinibus loquens: 77 Mari Conchylti ruunt ,tantá oru duritie, ut Lapides comminpuazt. Etalib1(£) de Mullisinquit: Laudatisfimi Conchylium fapiunt.. Et alibi, (g.) de Indiz Infu- lis: Bibzga Offreis ei Conchylis referta. Quanquam & hac inferiora loca pro T urbinatis tantàm accipienda fi quiseffe dixerit, medium genus conftituere viderentur. (a-) ib. 2. cap.26: — (b.) Iib. 2. cap. 9o. (c.) Jb. 2. Sat. a. (d.) Jib. p. cap. 2g. (e.)/b. o.cup.ro. — (£) lb. g.cap. t7, (g.) Iib. 6. tap. zt. $. 5. Nos veró proinferioriGenere Turbinatorum, fiv Concharum , Purpuram fundentium, ab eodem P//zio (h.) Conchylium acceptum putamus, cum inquit, de Lanarum generibus & Tincturá disferens: De reliquarum tafectu [uus focis dicentis, in Comchylis Marini, ey Herbarum uaturd. Apud Lucrefip(u)deRerumNaturá: ———— * Et alibi: , Purpu- sem Cap f£. 3 Purpureusq, calor Conchyl jusmgitur un, " Corpore €um LAWd. m Et Cetwlius de Nuptiis Pelei & Tetidos: dinéla tegit rofeo Conchylis Purpura fuco. (h.) Jib. g. cap. 44. (1.3 Jib, c. $.6. Sicetiam zrtvius (k.) antiquior P/zie, Conchas; ex'quibus Oftrum praftantis(imum omnium purpureorum Colorum arte conficiebatur, appellavit, cum inquit: 74 z- rem excipitur ex Conchylio marino , quo Purpura inficit ur, &c. Additque modum praparationis. Et in fine Nominis ratio- nem afferens, inquit: E quod ex Concharum marinarum Te- fts exismitur, ideo Oflrum esl vocitatum. Apud Poétas etiam Oltrum Color eftPurpureus; utapud Zwvezalem (1.): Et PrincepsTyrio vellem pretexuit Offro. Eundem Colorem Z?rgilius (m.) Sarranum dixit: Et gemm4 bibat, ct Sarrano dormiat Offro. (k.) Jib. 7. eap. s. (1.) Sazyr.2. (m) Jib, 2. Georg. v. o6. -— $.7. Sed Pitrgvius , tanquam Latinus , omifit verum OltriEtymon, quod non eft Latiná derivatione factum , fed Gracá. Teítas quidem five Conchas marinas Generis ap- pellatione Graci dicunt Óseez. & 2spee, ex quibus Oftrum La- tini purpureum colorem, & Oftracium ex Oftreá dicunt. Grzcis veró ex éseov, quod eftoc, quia Osfium (ic duritie Marina Concha, Etymon fumpfiffe putat £z/Aa£brws , ficuti Latinos à Teftarum duritie, Teftas. 4£/ezaus (n.) tanquam generalisfimum acceptum refert, cum ait; JSwlesifire dice- bantur,qui bujusmodt Offrea colligebant , ut inferis narrat; fcilicet à Soleniftrum captura. di : (n.) /ib.g cap. 12. Em Rin E CCS Á Car. I i | $.8. Conchylium pratereàInfecturz genus proprie di- ci, & à P/izio fic etiam ufurpatum, fatis eft manifeftum, ut nos exiftimamus: deInfecturá fiquidem Coloris Amethyftini & Cocci loquens(o.)ait: Er cwm confecére Concbylia , transire suelizs ip Trium psiant. Amethyftinus quidem Color fiebat, eodem Autore,permixtis Pelagio & Buccino fimul ; aitq;( pJ: Sunma medicaminum im. Libras Vellerum Buccini CC. Pela- gii CXI. ita ftt Ametbyflimus Color &&imius ile. Etalibi (q.)ait: Concharum ad Purpuras c Conchylia cadem quidemest Materia, éd diflat démperamento. Duo funt genera: cc. 'Tempera- menti differentiam Jdezs docuiffe videtur inferius, (r.) cum ait: Z7 Conchyliat4 Vefle catera eadem [me Buccino , pratera, jus zemperatur Aqua pro indivifo bumani pots excremento, dimi- dia, e medicamina adduntur :. fic gyanitur landatus ille pallor, faturitate fraudatd , tanti, dilucidior , quam magis velera efuriunt. (0) ib. p. cap. 4r. (p) ib. o. cap.ss. (q.) 4b. e. cap.36. (r-) &b. p. cap.22. €. 9. Conchylium etiam pro Colore intellexiffe puta- mus fuprà, dePurpurz differenti ; Teftaceo fcilicet Anima- li,ad Tincturam apto,ibi: (s.) Ca/culefe appellantur 4 Calcu- lo maris, mirà apto Concbylis. Et fuperiüs: $e wzde Conchy- lii precia, quis, virus qraue in fuco, color auflerus im glauco, e av afcenti [nnilis Mari? Etantea (t.) dixerat: Sed quoa ei? por- 3io bec, reputantibus Purptas, Conchylia, Margaritas? Parum f ilicet fuerat, iz gulas condi Maria, nif Manibus, Auribus , Ca- pite, totog, Corpore à Farginis juxta Virtso, ceffaventur? Ouid Mari cum Veflibus? | Quid Undis Fluctibusa, cum Vellere? &c. Et de Carthagine loquens alibi (u.): Awze omnis ejus Jobihi- fus 12s Conchylio ata, Purpurá conflaz. Et alibi, (x.) de Coloribu exHerbisloquens: Zfazszlpiza Gallia berbis Tyrium at, Con- chylium tingit , omnesq, alios colores, mec querit im profunde - Myrices. (8) Jib. p. cap. 26. (t.) Jb. p. cap. 34. Qu.) Jib. y. cap. 1o. (x-) lib. 22. cap. 2. $. 10. Qnodautem nonffit aliqua Conchz, five Turbi- Species, ad Purpuram inficiendam apta, quz proprio nomi- ne Conchylium fpecialiter,diverfumque à Purpurá & Bucci- no dicatur; jam fatis ex fupra-citatis Locis conftare cenfe- mus. Veluti & hoc manifeftum eft, quod Conchylium no- timen fit genericum Teftatorum, fcilicet Purpurarum , aut proprium Coloris illius purpurei dilutioris, Conchilium ap- pellati,ut ex Capite trigefimo feptimo, ac etiam precedenti patet, in quo PZzizs claré docuit, duo tantüm effe Genera Teftaceorum, ad Purpuras & Conchylia Colores utilia, Buc- cinum fcilicet & Purpuram, illorum notas afferens; atque eandem effe materiam. At Purpureum à Conchylii Colore, Temperamento tantüm differre: & quodex Purpurá folum; absqueBuccino, conficiatur: nec non Pelagiam Purpuram ad hunc colorem optimum conficiendum praferri, quz cal- culofa dicebatur: nam Tenienfe levius. atque dilutius erat. Pratereà pro quovis genere Colorum nulla alia materia re- cenfetur à P/izio, nifi Purpura. & Buccini Concharum ex Ma- rinis; nec unquam Conchylii Animalis, five Teftacei, (uà fpecie distincti notas vel hiftoriam, apud aliquem Antiqua- rum hucusque.defcriptam reperimus. $.un. Conchylii veró proprius Color, qui coeruleus e- at, dilutior, vel plenior , ab eodem PZz;o defcribitur fimul cum aliis purpureis ; colore faturatiore variantibus, cum de à Bz YVefu- ó . | Car. I. Veftium aemulatione éum Floribus hiftoriam recitat , ibi: (y-) 7a quibus unguento. vici[fe Naturam qamdens luxuria», Veflibus quaque provocavit eos flores, qui Colore commendantur, bos animadverto , Tres effe Principales: Unum in Cocea, qui im Rofis micat. Gratis nibil traditur adfpeciu,ci ia Purpuras Tyri- «s, Dibafasq., ac Laconicas:. Alium im Amethyflo, qui in Viola : e ipfe in Purpureum , quem Iantbinum appeliavimus; Genera enim tratlamus , in fpecies zsmultas fefe [paraentia :. Hértius eif, qui propri? Conchylis intelligitur multis modis : Unus in Helio- tropio, ci in aliquo ex his [aturatior ; alius im Malv4 , ad Purpa- vam inclinans; alius im Viola Serotind , Conchyliorum vegetis- fias. (y) Ib. 21. cap. s. $. 12. Ex quá Defcriptione Purpureum Colorem effe dicimus, qui magis ad rubedinem tendit, faturo fatis Colo- re, ut Rofe purpurez; quem alibi (z.) nigricantis Rofz co- lore fublucentem dixit: alium dilutiorem, ut Viole marina precocis, que icy dicitur à Gracis, Altera veró Species Pur- purz illa videtur , que ex rubro magis ad coeruleum tendit dilutum, & dicitur proprié Conchylium, ut Heliotropii co- lor vel purpurez Malvz; aut magis obfcurum , ut Violz, Serotinz, quod eft; Violz purpuree montanz; de quo Virgilius : (2-) li Viola Jfeblucet Purpura niaras qui alibi à P//zie Aufterus Color in Glauco, & irafcenti fimilis Mari dicitur. (2.) Jib. p. cap.36. (a.) Zib. 4. Geor. $. 5. Colorem hunc Conchylii fine Buccino fieri , tra- dit idem PZziz: , eá ratione , quia Buccinum ad Rubedinem Rofz; aut Cocco fimilem, feré tendit : Purpura veró TS Coa | Lo "o Aelds ; Ca». I^ 7 Violaceam emittitSaniem. Ideó leguntur verba illa in P/j- mio: Rubens color nigricante deterigr: Deinde Pelagio alliga- ri Buccinum, ut ruborem inducat, eá ratione, quianimiz e- jus nigritiz dat Aufteritatem illam, nitoremque, qui quizri- tur, Cocci, ut Sanguinis concreti fpeciem referat. Color i(te Tyriusdicebatur; qui, ut melior effet, prius Conchylia con- ficiebantur Pelagio faciatis Velleribus immatura, viridique Cortina non fatis cocta , ne nimis evaderet nigricans Con. ehylium; deinde in Buccini Cortinam permutabatur, ut Ruborem fuperacciperet, atque ita permixtis viribus utri- usque alter altero excitaretur Colore ; aut adftringeretur, ut Idea refert. | $.14. Cenchylium poftremo dictum fuiffe Colorem hunc, eá ratione videri pote(t, ut (icut Oftrum ab Oftraceis derivatum efle exiftimatur , fic Conchylium à Conchis vel Conchulis marinis; quod Etymon Z//Zerzs (b.) habet. Et a- pud Graecos KoyxóAuv etiam pro omni Teílaceorum gene- re, maxime vefco, apud PoZzcerz (c.) dictum invenitur. Sed glarius apud Az/ezenm (d.) ex Epicharmo, ibi: de 06 mui]cóa- Tm KoyxUMa, AtmWónc &C. affer omnigena Conchylia , Lepa- des,c?c.. Et inferiüs ex Diecle : Kedemeu Quaw pivaa vul oy xu- May «vesc 2]oydpaw «e) oanaw , uud, óseeo, X]tvag, &C.. Ex Conchyliis excellere ait alvo movendo, e lotio eiendo , Mytulos, Offrea , Peclines eic. Et inferis : Comchyliorum fermis[imas Conchas, Purpuras e Buccimum ». (b.) Jib. x9. Orig. c. 2$. (c) 4b. 6. c. 1s. a (d.) Ab. 7. | $. 1. Ex his deniquerejicienda eft eorum opinio, qui Diefcoridis Tetimonio uti volunt, ex Onychis hiftoriá de- cerpto ; ubi; Crematum, inquit; Coschylium idem cfftctt, quad ; B 3 Pprpn- hi | Car. I. : ; Purpura ey Buccinmm. Et fic effe ab illis animal five Tefta- ceum distinctum. . Sed nos à Purpurá & Buccino distinctum Conchylium hoc effe Diofceridis putamus , non quia fpecie differat, cum fit genus Concharum five Turbinatorum ; fed quia fit zezsgs Paluffre, non marinum; fitque Arematicum, ut /Zeiz (e) refert , depafcentibus illis Conchyliis Nardum herbam: quod Purpuram & Buccinum haut facere, quis- quam refert. j (e.) ib. s. de Dorycnio. , $.16. Necminüs quàm alii hoc Joco Diofcoridem Con- chylium pro genere Concharum five Turbinatorum ufür- paífe cenfemus, ut ex Ipfius hiftoriá liquet ; & alibi etiam,, cum inquit: xg; vua v£ KoyyUAim Gud wg) ó-]a, £9iosdoat, xg, xdeguCoi: Et omnia Conchylia,eruda, quam toffa come[a.&c. $. 17. Adde, Lacuftres Conchas, (ive Turbines,ad Tin- curam aptas, nemo Antiquorum prodidit. Quare differre a marinis Infectoriis patet, (icut generis effenomen. Non mirum igitur, fi Qzycberm eandem à PZzio Oftracium dictam invenimus; Graco forfan more, ex Verbo O0//racez, quod ü- niverfa Teítacea complectitur, 27m 73 osgax8 deductum: ficut ofrzz diciPurpureum colorem, à Teftis Marinis lati- né, exZitruvio jam retulimus. Easdem Vires crematis O- perculis paluftris Conchylii Diofcorides reliquis marinis Pur- puris tribuit. $.18. Sic etiam malé intellectus PZzz Senfus in Textu adducto ab iisdem dici poteft, ibi: (£) Er per fe Cenchylio ia- fecta Lana magnopere prodes? ; Aurium fcilicet malis ; utetiam apud Galenum : we]d vejzrse vis wocQugas , five KoyxuAis. Et apud Diofceridem , viv 0€ adi|ov veómov , «g) wgoxsosc xodov]uz Sue Aaosíaz vepDdows, Eodem, fcilicet, odo uruztur Lane, marin Psr- TM Car, I. g Purpurá infeila, ve Lane flocci. lud xepxidte idem cum La- - nà Conchylio infect PZzj/: (£) 1b. 2. cap. 3. .$. 19. Nec etiam Conchylium à PZzio Buccinilloco ac- ceptum putamus; utalii; fed potius pro ipsá Purpurá, exquà tingitur; cum Purpura fine Buccino non rubefcat, & ad co- ruleum tendat, ut fupra diximus de Pelagiis, Calculofis dictis ab eodem P/izie (g.) qui varias Purpurarum fpecies recitat ibi,àloco nomine defumto. Quare de Conchylio jam (atis dictum cenfemus. (g.) Jib. p. cap. 7. $.20. Sed non minor in Muricis nomine Obfervatio facienda eft, ut quid fit proprie, quomodo fit à PZz» aliisq; acceptum, & quid differat à Purpura, vel Buccino, innotefcat, Murex nomen pro communi genere Teftatorum omnium, à P/inio (h.-) ufurpatum, ex Mw£iazi verbis liquet, de Remorá loquens, ibi Mwriapus Muricem effe latiorem purpurd , neque «[pero, teque rotundo ores meque ia angulos prodeunte roflyo, Jéd fémplice couchbá, utroque latere fe colligente. Etalibi (1) pro Turbinatorum genere: Firzores jam Tea Murices , et Con- charum genera, Et pro Turbinatis ad Infecturam idoncis, Abi(k.): zec quarit iz Profuzdo Murices, Et alibi (1.) dixit: €Muricum vel Conchyliorum Téfle cinis.&c. Quoloco Murex pro Purpurá, vel Murex pro Turbinatis, & Conchylium pro univerfis Conchis acceptum videri poteft. Et pauló inferius: cCMyuricum genera [nnt,qua vocant Graci Colycia, vel Carythia : nos Corycialegeremus,à verbo xogóa.. Quod autem Mu- ricem PAZiz: (m,) pro Buccino dixerit, fatis manifefté appa- ret,cum de Purpuris loquutuse(t: Lazezz, ficut Murices, Qui locus ex 4trffotele (n-) transícriptus, habet pro Verbo Mri- T: €15; 7» Yo CAP. L : Y ci, Koguxec, ibi: qu Mi» 29 cspauó0:gua, vuy|a QuAG , o: dy] qi &y 1 Jun moveo, , «) «spuuec. Ut etiam inferiüs ha- betur: Muwrwog, 4ttrit Lentorem cujusdam Cera [alivant ,fz- suili amodo ,ac Murices. — Arifloteles habet , se/& 8e 29 X94 oi x5pgjkEc: & idem P/izius (o.) de Ortu Teítaceorum habet; Que durioris ifle fuut, ut Murices , Purpura, Salivario lenta- re,&c. Etinferiüs: Purpura ci Murices,ejusdema, generis Fe- ye pariunt. (h.) ib. p. cap. sy. (1.) Jib. p. cap.ss. (K.) lib. 2. cap. 2. (1.) Jib. 22. cap. 7. | (m.) Jb. p. cap. 7. (n.) Jib. y. d. Nat. An. c. jt. (0-) Jib, 9. cap. sr. $.21. Apud Poétas proqualibet Acuminatá Re acceptuns zeperimus Murjcis nomen. | 7zrgi£igs : ' e 4cuto in Murice Remi Obnixi crepuére. Inde Muricatum nomen 2Z/zizs (p.) tribuit Sylveftrium Car- duorum cacuminibus, cum dixit: Urrig, Folia pauca fpimofa, esuricatii cacuminibus, Quare improprie Buccino Muricis . momen impofitum videtur, cum propter aculeatos five mu- ricatos orbes, & extuberantes , quos habet Purpurarum ge- nus, qui non funt in Buccino, ut idem P/Zipius ait, potius Pur-- pur& convenire fit dicendum ; etiamq; Muricis Epitheta omnia ab Auctoribus tributa, Purpuris convenire pateat; ficuti Purpura Tyria apudPoétas; ut apud Ovidism: WNec qua de Tyrio Murice Lana rubet. ! Et Horatius: — Muricibus Tyrits iterata vellera Lana. Et alibi: qe bis Afro Murice tinita vefliunt Lane, (p-) Jib. 22, cap. uj. À $.22. F , Ca». T. ü $.2:1. Tyrius color Purpureus à PZ/zie Dibapha Pur- pura dictus eft, quia bis tingebatur, & Pelagio primum Vel- lus mergebatur; que nomine Purpura intelligitur, alio no- mine Pelagia,ut diximus ex eodem PZzie(q.) Unde Tyrius Murex, eft Purpura in Tyro tincta, ex Tyriis Muricibus, (cili- cetPurpuris. Sed & Murex Tyrius pro colore ipío acceptus fuiffe, patet; ut etiam apud Pirgiism : - —— Jjrion, ardebat Murice Lana. (q.) 1b. g. cap. 27. 37. $.13. Nomenclator Latizus in Verbo Murex, Muricem à Graecis Conchylium dici putat , effeque Purpurz fpeciem, Menfis expetitam. — Ad id Marzizlezcitat, qui ait: Sanguine de noflro tintéas Ingrate lacernas Indus: er non est boc fatiss Éfca fumus. Et Z/idorus (r.) refert : Murex Cochlea ef? Maris, dit?a ab acu- enine e afperitate, qna alio nomine Conchylium nominatur, pra- pter quod. circumeifa ferro , lacrymas coloris purpurei emittat, ex quibus Purpura tingitur , c inde Offrum appellatum; quod eppelaetum, quod bec Tinéctura ex Tefle humore elicitur. (r-) 1b. z- origin. cap.c. $.24. Hisigitur jam fatis aperté oftenfum fuiffe arbi- tramur , Conchylium & Muricem efle Purpura Synonyma, quorum alterum à Conchis nomen, alterum ab Aculeis, qui alio nomine Murices dicuntur, fümfiffe apparet: Purpurz vero appellationem non folüm pro ipfo Teftaceo Animali accipi, fed etiam pro ipsá Tincturá, & Colore;ut à Pzi», (s.) ibi: Sed quot bec portio estyreputantibus Purpuras, Conchylia, c Margaritas?. Etalibi(t): Conchylia d: Purpuras omnts ora aferit. Et(u.) de Carthagine: Nwme emen ejus Nobilitas Conchy- 1 Coat Conchylio atque Purpura conflat. Et alibi, (x.) de Purpureo colore pingendo verba faciens: 57 Psrpuram facere malunt, certulesm [ublinunt, mox Parpurisfum ex Ovo inducupt.. pur- puriffum veró, eedez autore, fit ex Cretá Argentariá & Pur- pura Sanie, quod idem cum Oftro 7zrsvii effe videtur. Et alibi (y.) manifeftiüs : Copcharum ad Purpuras e Conchylia eadem eit materia , fed diflaz Jemperamento; ut fuprà retu- limus. (s-) lib. o. cap. 35. initio. (t ) ibid. in fene. (u.) Jb. s. cap.1tg. (x-) 1b. 2g. cap. 6. Cy.) lib. p. cap. 36. $. 25. Quidautem distet Purpuraà Conchylio, nunc vi- dendum. Nam etiam objicitur, PAzzv/ ug distinxiffe Purpuramx à Conchylio,cuminquit : Sed qwo£a bec portio eit reputan- tibus Purpuras, Couchylia, e Margaritas? Etalibi: Concbylia g Purpuras omnis ora atterit:. & fimiliaalus locis. Quibus refponfum jam effet ex fupra memoratis obíervationibus; fed distinctiàs, utomnia fint clara, addimus: Purpuram his locis à Conchylio effe distinctam, non Materià, quz eadem eft, ( ueidem PZzizs retulit, cum dixit: Cozcbarum ad. Purpa- vas c Conchylia eadem e$t snateria,) (ed Colore. Nam, ut dixi- mus,Purpurarubefcit; Conchylium fimile Viole Purpu- rez, Adde; Purpureo colori admixtum eft Buccinum , quo carere afferitur Conchylium. Sed aliis locis à Conchylio distinguitur, ranquam Species à Genere; ut,eum tdem PZzius dixit: Zizgza Purpura Logitudine digitali, quá pa[citur perfo- vandoveliqua Conchylta:. Et fimilibus , ibi, CozcZy/ia genusett non modo Turbinatorum,fed etiam Concharum omnium. $.26 HicdeniqueDistinctione facilior remanet Purpu- ra Animalis inveftigatio , à nemine traditi; fed nec forfan à Qquo- Cas. L. | » quopiam Recentiorum vifi, quamvis illius Hiftoria fatis ab 4f- viftotele (.) & Plinio(a.) defcriptainveniatur: quam hic infe- rere & repetere , multum moleftumg; effet. Illastantümno- tas recitabimus;quas in teftaceo à Nobis propofito, obfervare licuit. (2-) ib. q. de NN. Animal.c. 4. ej: lib. y. c. t5. (3) Iib. v. cap. 36. Ci inde. $,27. Telta hac parva eft, Regie Nucis, adhuc carnofe a) 2 * (» pr »" hr L A AUTE ESCAS TOEUDEO A gt e mont ESSEN NSUS 2; (f J7»2 — ^ ^ 77294 7) ' n v^ - MEN S vA ly Dec e J A ano 4i (Y XI ^ N [ le 3 4 tegmine obducta, magnitudine , ( quanquam ejusdem genes tis inanes Teftas quadruplo majores habeamus, atque maxi- mas afperiores) à vulgari Purpurá Rezde/itii , que Neapoli Sconciglio appellatur , in his differens; Cortice quippe ru- gofiore , colore fufco , aut cinericeo, veluti Limo obducto, quandoque flavicante , & Faíciis distincta oblique purpu- n P caícen- 14. Ca». I. rafcentibus, Turbinis effigie oblongiore, ac etiam anguftiore, có quod non fit ita ventricofa: Aculeis illis, five Muricibus longis, caret; verüm illorum vice brevibus & crasfioribus horret Tuberculis, quo etiam medo & relique Tefte füpra- dicta Reondelitii Purpurz non raró inveniuntur. Non enim omnes illius generis Tefte longioribus Clavis horrida ob- - fervantur; fed brevibus admodum Tuberculis, ut in Noftrá propofitá. $.28. Differt etiam, quia bevi admodum tubulo, vel Canali, oris pars fuperior definiatur, ut in Buccino , fed cir- ca columelle partem afpero, & auriculato vel umbilicato ,à tribusvel quatuor prominentiis, quz anteà Tubuli five Ca- nales, ex quá Lingua ad ufum proferebatur,fuére. Ab hus dependent tuberofz, atque parüni muricatz Strie , Teftam per longum exafperantes , ut in extremá oris margine , quà "Teftz os definitur, obfervatur: quibus fignis illius Annos numerari poffe cenfemus; quamvis Orbes 4Atr///oteles , & il- lum fequutus PZzizs, (b.) velint effe, cum dixit: Paez per Orbes, quibus totidemy,quot annos babent, &c. Non enim ex Orbibus , quibus claviculatim contorquentur Teftz omnes, Anni earum obfervari debent; cüm Nos totidem Orbes, & quandoque plures ; habere parvas & exiguas ejusdem gene- ris Teftas, quos maximas habere, obferyavimus in plerisque Turbinatorum generibus, fi Orbis nomine quamlibet orbi- culatam ventricofam partem ,claviculatim intortam Tefta- rum, effe dicas, ut Grace legitur, xgj xa9' £xacsy éniav]ey Qaecid. Jaw t &vEnai vic 2]o.c]uam , quic Gv Tu Ocpaxo vig EX xO-. Et Latine: £tiz frzgulos Annos manifefum est Incve- mentum Diflinctionieus illis, im Teflaceb Volutarum»s. (b.) Jib. v. cap.36. $.29. Ca». I. y | $.19. Nos autem, quot habent Diftinctiones in Vo- lutis, quz ab antiquioribus Oris, (ive Canalis ad Lingua ufum Extuberantiis ortum ducunt per longum Volutarum, tot Annos habere, certiorem notam effe putamus. In Rozae- leti Purpurá clavatá quamlibet muricatam [Oram] anni il- lius Incrementum apertius oftendere dicimus. In Buccino veró Striato, ac etiam in Turbine Magno Ejz;des, quem nos P4zii Buccinum cenfemus, & in vulgari Buccino, ma- nifeftius apparet augmentum Tefítz, ob levitatem, & laxio- rem, minusque frequentem limbofam extuberantiam , qua dimidium feré fingulaium Volutarum orbem intercipere obfervatur. $.;0. Hujus limbofz majoris Extuberantiz caufam efe putamus , quia cum ftatuto tempore quotannis lateant Concha , Scopulis Oris margine adhzrente, vis illa, Teft incrementum addens, compreffu adharentie Saxo, non poteft marginem oris Teftz produceve in orbem; quare craffefcere circa extremum oris oportet. Manifeftum effe apparet, quia non paucas habuimus Tefítas villofas omnes, prater recentem illam additionem ex Anni prateriti di(tin- ctione, quz levis & nitida erat; novumque incrementum effe, nemo ambigit. | Atque ex hác obfervatione non tan- tüm Annos feptem Purpuras vivere, fed bis feptem & plures, effe cenfendum : Buccinas vero, ob celeriorem auctionem, & laxiores diítinctiones, pauciores. $.31. Nec obftat 4riffotelis & Plizii auctoritas; cum Teftz omnes, ut diximus, parvz atque maxima, totidem habeant claviculatos Orbes, magnitudine illorum annof& ab infantibus differentes, nec habitu aut preportiene va- Q3. rian- V CakEL | riantes, Imo in exiguis quandoque plures Orbium anfra- ctus obfervavimus ;. quos deinde atteri ob tenuitatem, aliis fupercre(ícentibus , cenfemus , ob Animalis volutationem., & Telítz imbecillitatem. At mediocris magnitudinis Tefítae non minores Orbes habent maximis: quod fi effet, longio- ris Turbinis effent majores parvis; quod contrà obfervas tur , cim omnes eundem Orbium numerum , & fuam Sym» metriam retineant. Idas $.32. Cauíaà effe poteft; quia Tefte, que brevi & ob: üufo turbine fünt, & Effigie ventricofr, oris marginem producendo , non gradatim in claviéulz fpeciem, per infe- riorem orbem adícendunt; fed per eundem orbem pluries «ircumaguntur , defcendendo potius quàm ad(cendendo, wt ventriofiores efficiantur, non longiores. — Tefte vero, qua magis oblongo funt turbine, aliz bis eundem orbem ambiunt, aliz femel tantàm; ut funt Turbines illi tenues digitali crasfitie, qui detectos habent Orbes , atque in Perfj- «o Turbine, à Nobis aliàs exhibito, & aliis Turbinibus ve- rioribus apparet. Qui Conchas Perficas Cochleam Aozde- ]etii maximam rugofam , Muricem Coraloidem Ejzsders , & faimiles obfervavit, illarum Oris margineid imam , circa Orbem levem inveniet, atque Orbem magis operientem., ita ut Annis potius obtufiore Turbine annofior Tefta , mi- nusque conípicuo inveniatur. Quare fallax eft Orbium nu- merus ad Obfervationem Annorum... $. 3. Sed ad Teftam redeamus propofitam. Intüs lzvis eft, Vitri modo fplendens, colore obfoleté purpureo, vel coeruleo, aut flavicante, oblique percurrentibus purpu- ro-nigris Maculis ex Oris margine in interná ventriosá À pat- Car. I. parte. Operculum habet rugofum, tenue, fufcum , animalis capiti annexum & innatum , incrementum accipiens cum ipfo Animali: nota eft , rugofa fuperficies orbiculatim. A- nimal continet, effiigie Cochlea terreftris , carne flavicante, deníis Maculis,ex coeruleo purpurantibus depicta, aliis exi- guis luteis immixtis, prafertim in cervice. —Corniculis ve- roóà Terreítri Cochleá variat: hujus quidem in acutum defi- nunt, & Oculi non in fummo , ut in Terreftribus, fed füpra medium Cornticulorum obfervantur ,, ubi cornicula veluti refecta, per longum tenuiora efficiuntur. Oculis veró ali- quando tueri Corniculis fupra illos incurvatis, ut in Picturá notatur, obfervavimus ; acetiam partem illam, fupra Ocu- lum, Corniculorum contrahere , ut nonnifi reliquum appa- reat, in Oculos definens, crasfius. | At quando intueri puta- tur recta,tota exferta & firma Cornicula, extenfaque habet. $. 34. Differtetiam,quia Linguam ex Canali exferit, pa- rum extra Canalem, Cochleis deficientem , colore purpu- reo , & abiilà Aquam exfpuere vidimus, fiftula modo, con» trahentem; branchiarum vicem explentem. Cum graditur, Limbo utitur extenfo, ut Cochlea, Corpus deinde contra- hens , iterumque Limbum producens, quem latum habet. Teftam aliquando gaudet circumagere, illam in totum ex- tollens, corpore in bafis modum ad hocelato. | Colore tan. tüm obfcuriore differt ab aliis vulgaribus aculeatis Purpuris Rondeleri , dictis etiam Sconezet Spizofi vulgo; ficut & hac etiam 5cozcigle appellatur, fed aliis diftinctius vulgo Cerofz nomine dicitur, quafi fpinis deton( & carens , quam copio- se Neapoli propé Urbem in arenofis Pifcatores venantur, Pulmonum fruftulis , junceis Cratibus fuperimpofitis allici.- entes, ut 4driffoteles olfacere cenfuerit. $.35. 1$ Car. f. ad $.3;. HancLittoralem potius , in Arenofis degentem, quamvis in profundo Mari, diceremus Purpuram, purpuro- coeruleum colorem fundentem: fed quare non omnes Pur- puram fundant ejusdem generis, & eodem tempore capta inter quamplurimas, qua tot anno capiuntur, & femper ali- quz colorem habeant, hucusq; ignorare fatemur. $.36. Venaleshabentur in foro quotidie; Cibis quidem. expetuntur, elixe ac toftz, velaliis modis. Capiuntur etiam propé Mifenum Promontorium in Puteolano Mari, loco, nunc vulgó Mare Mortuum appellato, ubi Maris etus nonre- cipitur, Portusq; cenfetur olim ab Agrippá & Augufto con- fructus. Hujus tantüm Tefte effigies ab aliis Recentioribus vario nomine impofite confpicitur depicta ; à nemine veró hucusque interno Animali obfervato, nedum purpuream Saniem fundente, PZziz; Puteolanas Purpuras laudat: an de his intellexerit, aliorum fit judicium. Capiuntur etiana &oto Maritimo tractu Auftrali, in Sinu Formiano olim dicto, nunc Mole oppidi, ubi primüm in Mensá toítas efitantes Purpuram fundere, & digitos , & linteos inficere obferva- yimus. $.37. Harum ufum, ficuti Buccinorum, non tantüm pro- pter infcitiam ac magnam impeníam ac moleftiam negle- ctum putamus; fed ob maximam Fuci copiam, quem vulgus Roccella denominant, quo nunc Infectores pulcherrimam Purpuram conficiunt, Sericia inficientes variis colorum gra- dibus, minore labore ac impensá,& maximo lucro :tantümq; nobis hodie cüm Efca fint, non poffunt Marziz/i exprobra- tionem evitare, cum inquit: Sanguine de woffro tinéfas, IngvAte, lacernas , Jeduiss c non eit boc fatis : Fjca fumus. y $.3t. Car. I. a m green HVPERNUETERUSRS... $. 38. Tarenti hucusque a accepimus, Officinarum vefti- gia Purpurariorum confpici, atque etiam ex Teítarum fra- gmentis acervos efle, qua olim forfan, ut Pizizs refert, Au- gufti tempore fuére, Nepotis Cornelii teftimonio, ibi: fc.) Cte, inquit, jzveze b Purpura vigebat , cujts libra de- narits centum veniebat, nec euultà post rubra arentina. (c) 4b. p. cap. 20. $.39. Rubens Color nigricante deterior, à PZz;/o dici« tur; nifi Color fit nigricans adfpectu Sanguinis concreti, qui non fineutriusque; Purpurz & Buccini, mixturá fieri po- terat, quá vel Amethyfti, vel Tyriz juxtà medicaminis quan- titatem, Color fiebat , ut idem PZziss (d.) retulit. (d.) Jib. p. cap.3 9. ct iude. CAPUT ll. Cochlee Iànthine cum Animali, exactior Icon €9. Hifforia., $1. jy rue atque defcripfimus hanc, à à Nobis aliàs obi- ter oblervatam. Cochleam minus recté. Nunc autem Anno M DOC IX. in oppido, dicto Zórre della Nuztiata; in Vefuvii Montis radice, ad Maris oram, inter Pompeja- num & Stabii Ruinas, Mais Menfe, flantibus Occidentalibus, maximoque Maris impetu illic eftuantibus undis, abjectas inter alia Cochleas multas, ex his adhuc viventes colligi cu- ravinus; Maris Aquá repleto quodam vafe, Conchisque D inje- 25 : Ca Ho ! injectis , ut vivere poffent, illarum Animal obfervavimus prodiens. | 3 $.2. Abomnibus Cochlearum Terreftrium & Mariti- marum Animalibus reliquis, quas hucusque vidimus , hujus Animal valdé differt. Huic Penis arrecti facies eft, glandem habens, in cujus extremo Fabam exprimit, rimam pro ore in medio, foemininum fere Sexum referens , rubefcente magis interná parte , cum reliquum Animal ex obfoletà coeruleà Purpurá candicet: circà medium utrimque Appendices ha- bet binas, quarum altera exterior major ; earumque acies magis faturo colore purpurafcunt. PICURD NÀ SN d $. 3. Ima pars Animalis prope teftam rugofa eft, & de- nique limbofa, ut in congeneribus; non tàm oblonga, nec acuta, fed rotundior; fub quá copiofam , extuberantem fa- tis, atque veluti cartilagineam Spumam vitream fundebant emnes,non fecus, ac aquá diluto fapone multo, & concus- sá, atque palez vel alterius rei exiguá fiftulá intinctá, & in- flatá, paulatim evenit, ut puerorum mos eft:Neapoli; qua Sphazrulz veluti vitrez inflantur, & denique à fiftulà dimit- zuntur ex feneftris. Tocumnon jucundum! T $.4. Copioíum fponté evomunt Conchze iíftz fuccum Purpureum V iolaceum, ut feipfas inficiant & colligentium manus: & paxillo, vel acu fauciatáà Animalis cervice, tres aut CAP. Ii I1I. 21 aut quatuor gutta ex teftá decidunt, & quidquid tangunt, in- ficiunt, purpureo caeruleo colore admodum hilari, ut nihil fuprà commendari poffit ; charta vel album aliud Linceum infectum, quandoque variat maculis, colore ad rubrum in- clinantibus : adeóque infectura hzret, ut vix lotione ex:mi queat; undé& ipfa Tefta infecta reperitur,quaz;ut diximus a- lias, tenuis eft, circa imas Volutas candicans, tribus tantüm Volutis conftructa,Limbo circà umbilicum elato admodum, quod nec in aliis Cochleis obfervatur | &jab illis differre hàc etiam notá confpicitur. CAPUT I!I. J urbo Exoticus Umbilicatus. $.1. pne Romz apud . d dins induftrium hominem cum alus non negligendis teftis vidimus, atque rari- tate allecti, iconem delineavimus, notasq; addidimus. | Dif- fert àb aliis Recentiorum, &à me defcriptis, quod obtufus (it cacumine, circa medium tenuior ; deindé ene nolz effigie in latitudinem fe diffundens, atque,quod praecipuum huic eft, in medio Umbilicatus, D 2 $.?. 12 Car. III. IV. — A df mc c f C c C CC C $.2. Craffa eft Tefta, gravis, cortex fuperior rugofus, candicans, ad pallidum vergens; maculisobliquis rofeo co- lore|variegatus tam circa umbilicum , quàm in reliquis V o- lutis; derafus, vel cortice extimo mundatus, argenteo Mar- sgaritarum nitore quodammodo fplendet, non admodum, ut in parvis noftratibus, nitido. $.3. Quinque Voluminibus definitur: inter que velu- ti limbus apparet. Similis quodammodo Turbo hic videtur pyramidali Trocho A/Zrovazdi; fed ilius nulla exítat deli- neatio, nec Umbilicus apparet ; triunciali Diametro quoque verfu, ut aquilaterum retufis angulis trigonum reprafenta- re videatur. CAPUT IV. Duccinumparoummofer Animali. $. 1 yuccinum hoc frequentiffimum i in noftris fcopulis lit- toralibus Neapoli, & in Foro Pigprio; nam efculen- pus Ca? IV.) 23 pus variegatum obfcuris micis purpureis, & inferne parum ad coeruleum tendens; Limbo, ut Cochlez, graditur lato, in extremá pofteriore parte bifulco , veluti infecturn , cau- dato, Cervix craffa eft, lata, in cujus lateribus Cornicu- la,ut in Purpurá diximus, in medio veluti refecta; in qui- bus oculi eodem illo modo infunt, atque natura: Linguam habet longam admodüm, canaliculatam ; ex quá Aquam hauftam exfpuit: & cum graditur, elatam gerit, & incur- vam ex adverfo. —Convolvitur confeftim quoquo verfu , & fupiné cum impetu quodam, inter alia congenera manens in catino repofita, & vivens, ignoramus an pre timore contactüs aliorum... $.2. Teltalevis eft; parva, & obefo admodüm füperio- re orbe , pollicis ad fummum magnitudine , llavicans: fed circà Volutarum imum caftaneis notis diftincta; reliquum veró Tefíte variegatum , undofis candicantibus parum li- neis. Centri pars celata confpicitur , ut funt Turbinuli il- liStriati oblongi; quare obfervandum e(t, an minima aliá fint effigie? | $.3. Operculum animal habet, utconsenerüm: & mor- tuo, vel evanido animali aliquá de causá, vacuam teftam Cancellus hofpitatur, ut etiam in variis teftis obfervatur. $. 4. Natatilis Tefta eft cum ipfo animali, ac etiam cum Cancello in aquá impofita; & Cancelli pes major eft fini- fter. Amplo eft ore teíta, atque parum in extrema ftriato. Si quis Neritem hanc effe diceret, nihil nifi magnitudo refra- gari poffet ; refponderet magis, quàm Cochlcarum tot fpe- cies non turbinata, ab aliis propofita. D; Ca- 24 1 CAP. V. Vl. | Buccinum Exoticum parvum. $. pubes nigro -flaventibus , & Lineis elatis candi- da Tefta exornatur ; qua caffa efl, & marmoreà efti- gie , candidaque. $.z. Figura parum abeft à noftratibus parvis Bucci- cinis; nec aliud referre ex inani Teftà exterá poflumus. CAPUT VI. Lepas Exotica variegata; & Lepas nova, Myrti Morbus. $.1. Mebepsodme noftrates grandiores aquatExotica ; & elegans Lepas hac ab aliis memorata, magis cava, rotundiore ambitu, nec in angulos definens, colore ad extre- fam Car. VI. 2$ nam tefte partem flavente, veluti fafciata , maculis fufcis bi- nis per interftitia exornata, interiüs candicante Alabaftritidis lapidis modo; in ümbilico veró iterum flavo & fplendido colore, animalis umbram fere defcribente. Exteriüs veró ob- : mtd, SN emm 2 liqué rugofa parum, colore ex pallido candicante, Maculis radiatim nigro-flaventibus,. In fuperná parte flavefcit ex ruf- fo; Apexque candicat. Dono accepimus à N. V. ac Doctis- fimo Erazci/co Peregrizo, Roma, cum aliis etiam Rarioribus, Buccino füpra-dicto, ut Cochleá Marmoreá, aliisque. $. 2. Sed quia hujus Lepadis occafione in mentem venit aliud Lepadis genus , non defcriptum, terre(tre, quod Mor- € ee, bus eft , aut Scabies, five Impetigo Arborum & fruticum ; i- demque animal eft ex morbo Myrti genitum , teftudinatum: Hoc loco iconem & obfervationem addere non ingratum ftudiofis fore exiftimavimus. $.3. Roma, Anno 1610. in domeftico Viridario domüs Joan. Baptiffe Raimundi Viri doctisfimi, & Arabice Lingue, & aliarum periti, fupra templum Sancti Andrex Zee Frarte appellatum, in quá degebat, ex Myrti ramis imis adhuc vi- ventes 26 : Car. VI. VIT. 2 ventes fere teftudinatas Lepades plurimas harentes collegi- mus, quarum Iconem ejusdem magnitudinis expreffimus, ef- figie teftudinis terreftris, illiusq; more, tabellis angulofis con- ftructas, colore cinereo ad Purpuram inclinante, inferná par- te; quá herebant caudici,cavas, quarum aliquot adhuc fer- vamus, prater illas, dono Amicis communicatas ; nec aliud exeisnotare potuimus. — $. 4. Impetiginis, Scabiei, & Morbi in Fico & aliis,or- tum & caufam 7/eophraffus de Caufis Plantarum lib.;. & de Plantis lib. 4. tradidit: quem Curiofus Lector videre po- terit. | | CAPUT VII. Turbo erreffris non-defcriptus. $. "R Arior hic,& preter moremà Naturá elaboratus, atque à nemine obfervatus: cujus Orbes non in finiftram partem convolvuntur, ut in omnibus Tefítaceis marinis ac terreftribus; íed contrario modo ex finiftrà in. dexteram Orbes in amplum os, juxta orbis proportionem , definunt; incifüram in imo habens, Buccinorum modo , octo vel no- vem orbibus definitur, in 1mo flavicantibus, reliquis cinereis ex flavo, & infummo magis candicante noviffimo. $.2. Stamine conjuncti acu videntur orbes, candidis junctis five Lineis inter orbes micantibus, quibus depingun- tur; & oculis gratiores redduntur, ob punctorum diltin- Ctionem.. $.3. Animalintus, Cochlearum modo, exiguum, ideó neglectum, continet, quamvis Cochlearum ufum praftare poffet, Car. VIL VIII.1X. 17 poffet. Tefítaleviseft. Oritur non modó in faxis montanis, & rupibus; fed etiam hortorum, ac etiam domorum parieti- bus aéri expofitis. CAPUT VIII. 7 urbo alter Minor. EBS& alter, fimili modo ex finiftrá parte in dexteram 'con- volutus , non adeo frequens, qui nitidá teftá eft, & adeo fplendidá, ut arte expolita cenfeatur, flavicante ex pallido ci- nereo, quatuor tantüm orbibus compofita, oblongiore & anguftiore Ore, quia fublimiüs volutz eriguntur, & ideó ob- longiore teftá eff proportione , quamvis paucioribus orbi- bus fit conftructa ; iisdem locis oritur; ejusdem magnitudi- nis, ut icon eft, càm fuperior, quàm Cochiea defcribenda. "CAPUT IX. Cocllea 3 erreftris Turbinata, | € firiata, $. 1. f XUia in modum Turbinis producit Volutas, Turbi- - natam Cochleam appellare libuit, Quinque con- ftat Anfractibus: & quia diftinctiüs Orbes percurrit in lon- gum, more Turbinum producitur tefta; umbilicum feré re- "ax: j E linquens 18 Car. IX. X. EUNT CRUS WEMES-RUMIERESIUUUMBEYT IER PERSE SU m uL CrxE Tc rI PT SECp UNWI UICE NETVSTP EST UTER rM linquens in centro, & eodem orbium ordine ftriantur orbes perquam dense, ut elegantifsima videatur. Os rotundum habet, quemadmodum orbis definit; geritque Operculum craffum & cohleatum, ut in marinis obfervatur. Colore ex pallido flavicant magis, minusve. $.z. Terreftres has Cochleas, ut ab aliis diverías , & ra- riore effigie, relictis aliis multis, huc intrudere , ad excitan- dum ftudioforum animos, & addere vifum fuit, qui Montes tantàüm habent propinquos, Mare vero longo intervallo dis- junctum, ut pulcriora quarant. CAPUT X. Cochlea Marina ExoticaMarmorea. $.1. Ar hzc à maritimis noftratibus craffitie teftz , at- que hiatu, qui non rotundus, nec à columelli, ut in aliis, definitur, fed parte mediá tefta, rectá feré Lineá, & pla- ná, obliqué veluti reci(à tefta confpicitur: & inanteriore, & rotundá parte cochlez parum infrà extremum obfervantur denticuli plures elati; ac etiam ex adverío in medio linez veluti Concharum cardines; quare Operculo quodam cras- fo forté tegi poffe fufpicamur, alio quàm in noftratibus modo. ^ $.2. Differt etiam, quia unicá tantüm Volutá five cir- cuitio- ' Car. X. XI. 19 cuitione definitur, illáque vix confpicuá. Maculisin cuteni- gris , magnis , inordinatis infignitur , & per obliquum rugis etiam vix apparentibus circà os exafperatur. $.;5. Huic fimilem A/Zrevazdwus pro Xerizein fuo de Te- ítaceis volumine, tertio & quarto Loco depinxit, colore va- riantem: quantüm veró à Nerite Antiquorum diítet, jam aliàs diximus, tàm brevem craffamque teftam natare mini- mé poffe; necillum obfervaffe cenfemus. $. 4. Variant magnitudine, teftz craffitie, nam alias vi- dimus nigras foris, intus candidas, tenuioris tefte , qua cla- thrata Lineis erat per rectum & obliquum : alteram candi- dam intüs, craísá teftáà & majore, foris colore cinereo , ma- culis parvis albis, rugis obliqué profundioribus, ut quodam- modo afpera fit tangenti. CAPUT XI. Concha moAuAemloytyy Auu Gr. $.1. piorou hac tefta notis ab aliis Conchis differt, propri- amque habet notam , innumeram feriem exiguorum cardinum, rectá per obliquum lineá , & admodüm longá; Tefte connexum, efficientium ; quod hactenus in aliis mini- mé obfervavimus. | E 2 $.2 30 Car. XL ; xcgeho Dugaesre ceni o Nr MeDr e I ou d uM ce ce $. 2. Dehác etiam P/izigz (e.) fenfiffe, dici poflet,Con- charum varietates enumerantem,cum ad differentiam earum, qua brevi nodo ligantur , ut (unt vulgares , ait, (7670 utere Conaexis) quodin hác recte confpicitur; quamvis de Solene etiam intelligatur. : ; | | (e.) Aib. p. CAp. 33. A — 9 SWNNNNWWYWY Faroe 1295 99 E Ty er DATEI L t V CANC SA NOSSA , x $.5. Differt Cervice ad latum obliqué dependente: quod quamvis aliis teftis etiam fit commune, quia hujuslon- giüsà connexu abeft; planá remanente nter cervicem & car- dines teftá veluti recisá, & complanatá , Lineis multis uado-- fis fculptá; non parum ab aliis evariat: craífa infuper ett refpectu molis teíta, externé admodum. densé ftriata, ac etiam obliquis denfioribus rugis exafperata, ut imbricata. etians Car. XI. XII. 3t etiam dici poffit. Interná parte circá os tantüm brevibus ftriis connectitur dentium vice; reliquá cavá, levi. $.4. Ex hujusmodi, Conchz in Montanisobrutze,atque temporis diuturnitate corrupta ,terráque illà in faxeam na- turam versá, lapides illi, Cordis hguram amulantes, con- ftruuntur, cavam Conchz partem replentes, quos vulgó Bu- cardia vocant: quorum plures apud nos varietates, juxtà Concharum & locorum differentias, effigie, materiáque pro- venientes videre licet; quamplurimas apud Zwperati Mu- feum ampliffimum.. CAPUT XII. Concha rarior Anomia, F'ertice voffirato, $.1. Memes Gonetas illas effe dicimus,quarum altera pars cohzrens aliquomodo, ab alterá, Effigie aut magnitu- dine, aututroque modo differat. &rouiG» fiquidem contra- rium eft Verbi àpoiO», quod eft, S/zi/;, Par, qualu ; fcilicet Disftmilis,Impar,Inequalis. Ideó inter ceteras notas à PZzie (£.) memoratas , quibus Concharum varietates diftinguir, pluri- mas, cum Inzqualitatis Notam non invenerimus, Anomias Conchas appellare libuit ; vel PJzzi more illas, Ferzice Raffrate dicere; quarum etiam Differentia funt plures. (£) Loco azté-cit. $.2. Nunc de hác in Civitate Andriz reperti, verba fa- -iemus: inquo Loco fi quis curiofior perquirere vellet illas ctiam Rariores, non paucas inveniet adhuc incognitas & in- vifas: Naturamque in his efformandis multüm lufiffe animad- veneto | E 3 b $.3. 3i | Car. XII. PNENC $.5. Hujus igitur Effigies levis, depreíla, parüm oblon- ga; ab aliis Conchis in hoc pracipue differens , quod alte;a Conchz pars oblongior eft, collum, cervicemque totam, qua oblongior eft; & rotundior, atque acutior, prominetque, fuprà cervicem alterius diffundit, ut infrà illius collum alte- ra cervixconnectatur. Concha parva eft, candida, tenuis, obliqué parum additamentis rugofa, fed non ob id afpera, fed levis. ; $. 4. Repletam invenimus candidá zepAace Cozcretione, quá totus ille clivofuslocus,five collis,eít editus, qui non ma- gis terrená concretione tophaceá, quàm variarum concha- ' rum fragmentis ,& integis etiam innumeris, eft compactus, hanc & alias in vallecula illá, five fofsá quádam , parum fub- tüs Ecclefiam D. Maria de Andriá,extra urbem milliari fitá, excepimus: illic enim, ob gratias à Sanctiffimá DEI Genitrice acceptas referendas,fuimus, ficuti & alii magná cum frequen- tiá votafolventes, concurrunt quotidie. Ecclefia quidemil- la magnis donis & Miraculorum Signis ornatur ;; nec non fumtuosá Structurá, ipfa Ecclefia & Monafterium. -$.5- Car. XII. XIII. . í 3 $. . Hujus fimilem apud doctiffimum Zzyeratzm no- ftrum in füo Mufeo, rerum omnium Natur fatis copiofo Thefauro,obíervavimus; qua margine erat parum undofa, & longiore Conchz parte canalem vix confpicuum in dor- fo, altero veró medio, contrario modo extuberante: omnes- que peculiari notá funt preditz , quod cervice prominente roftratá, pertusáà, oriuntur, quá turbinatorum more Aquam haurire & exfpuere, fylveftris Lepadis, aut Auris marinz mo- do, poflunt. Icon magnitudinem zquat. Huic /zzi/zzs ma- jorem multó, Lzpideaz», depinximus in Prizzz parte ; nomine Concha gibbofe. CAPUT XIII. - "Altera Neptunia major 11. Im- bricata. saure majorem alteram Neptuni reperimus Alba- nen. dioecefis etiam undofa , margine in ZpPaces: fi- ve fabulofis illis Cozereziezibus, in quibus Caftelli five Arcis - foffaet, & maxima variarum Teftarum congeries confpici- tur: $4. . Ca». XIII. XIV. tur : nec unam repieries integram ; fed omnes inter fe con- geftas & implicatas, ut non Naturá, fed maris impulfu fra- (Las, & ejectas cum Sabulone, & molem illam tophaceam conftruxiffe teftarum fragmentis repletam, (it cenfendum: quare Mare aliquando variis inregionibus excreviffe & aeftu- affe fatis conftat, locaque immutata... $.2. Mirum quidem eft, hujusmodi teftas recentes, & vivas hodié non reperiri, quamobrem é longá Maris allu- vione profectas ,.& advectas cenfemus potiüs , quàm Natu- ram defiiffe, fimiles parere.: Tres pollices longa, duoslata eft teíta, habetque in medio veluti alteram concham fu- per-elatam imbricis modo , ut in aliis obfervatur , prafer- tim Pectunculis. CAPUT XIV. Concha Anuomia IF. margine —. Undofa. : pr hzc à füperiore congenere colore ad pallidum. inclinante, quz etiam repleta erat Concretione candidà terreá, & quod margine fit undosá in fpiras contortá, M. literam reprafentante , dorfümque habeat elatum , non ca- vum; alterá parte triplici canali diftinguatur. Sed omnes cervicem habent perforatam. ExJZm»erati noftri Mufeó ha- buimusiteralias." "^" 7 ) CA» Car. XV. 3 CAPUT XV. Concha altera ZAnomia , ftriata, TeÍA GS» , rarior I. $t. EX eodemgenere & hac videtur,major Concha & cras- *— (ior; cujus obe(a Valva minor eft; atque tribus imul 4, S SN S A NND ex mw junctis Teftis, mediá magis extuberante , conftructa videtur; & fenis ftriis, totidemque ftrigibus in fingulis Lobis , quibus margines denticulatz fiunt, infecta; praterquàm pars inter- - jecta inter Lobos, quz rectá lineá marginem definit. Alte- rá parte; quà valvz in caput prominet, medium habet Lo- bum depreffiorem, & oblongiorem, reliquis à latere brevio- ribus, & elatis, eodemque modo (triatis ; quá parte tota Con- cha expanfis alis aviculam incurvam repraffentare videtur, Conche cortex, caítaneo colore füit, ut ex fragmento , quod in cervice adharebat, obfervavimus,. $. 1. Lapideam quidem naturam interior pars , cujus effigiem damus , adepta erat, colore ob vetuítatem flavican- E te; 31ó Cap. XV. XVI. E reEPuTUETEPU EMDZNNEUEIMCU UEM TECNICI MEMESr- ENNUSSNONSEE OD DU E I C D EUM te; intus veró, candicante, Et hac ex ditisfimo nature prom- ptuario Jzper ati. : $.5. Harum & parvas, Avellana nucis magnitudine, bi- nas habemus, quarum altera paucis , altera veró pluribus, & tenuibus ftriis eft diffecta, reliquis eandem effigiem retinen- tibus: orbiculate funt, & metallicá fubítantiá concreta. | $.4. Hz omnes Anomiz brevi Nodo ligantur,ob Cervicis anguítiam : & forfitan à P//zie (g.) fub illá differentiá, his ver- bis exprefsá, (&revi Nodo ligatis) qug multis Concharum ge- neribus etiam convenit, compreheníz, ut (uo loco dicemus. (g.) &ib.o. cap. 37. j $.;. Aliam exiguam admodüm, lapideam , idem Z»pe- ratus communicavit , que veluti gemma nitida eft, cervice coeruleá, reliquis obfcurioribus, & lateribus flavicans. €. 6. Differuntab aliis fupradictis, quod cervix forami- ne caret; &ideó quamvis Tefta fit afhinis , animal non idem naturáerit, cum hiareoporteat, ut aquam haurire, & exfpue- re poffit, non habens teíftam in cervice perforatam, ut quatuor fuperiores. Concha Fajciata, Gemmeà Concretio- ne vepleta, $.1. Orofi videntur Nobis quidam , qui has & fimiles Concretiones negant , ex Teftaceorum interná ca- vá parte fibi effigiem parare, atque Naturam contendunt, propriis initiis. Animantibus aut. Vegetantibus, Lapideas | ce Car. XVI. 37 hafce aut confimiles perficere |Conchas & Buccinas, Co- chleasque, atque innumera alia... | $.z. Non negamus , quin multa alia fint , propriá for- máfic concreta; fed nullam illa habent cum czteris rebus naturalibus, quz vixerint, communitatem , nec aliquid fimi- le recte, aut perfecte referunt, ut funt, quz locum corrupte rei replent. $.*. Inter alia & hecteftimonium perhibebit veritatis, rarisfima Conchz concretio , que non externam, fed inter- nam tantüm partem refert, Lineis oblique ductis gradatim, utin Tef(tz interná parte fuerant, & exiguas Cervices, Lieam- à T A — IET MM IM Tan ^ut que Cardinum & marginis. Tota terreá cruftáj & veluti fordida, colore ochra foriseft; intüs veró prope marginem, ab alteráex Valvis; qua ferfan perforata, aut fracta fuit, origo ue F.à ftilla- 2 Car. XVI. XVII. ftillati & ingreffi humoris apparet , in Cr yftallini lapidis Spe- ciem, Electri, aut Chryfolithi colore, atque in plures angulo- fas connexas pyramides coricreti,, Quod fi humor ille vege- tam habuiffet naturam , & extremam partem fplendidam, & propriá effigie infignitam efformaffet ; non fordidam, ac alie- nam Conchz induiífet, ut manifefté apparet. $. 4. Noshujusniodi Concharum internas repletiones ex variislapidum, & tophorum generibus concretis, ac etiam Concharum variis generibus, Cochlearum, Turbinum, alia- rumque rerum quamplures habemus; .ex quibus refellitur i(torum opinio , cüm maxime , quia in multis adhuc Tefta viget cum filice interno ; tüm etiam, quia fragmenta Tefta- rum plerumque reperiuntur, & in integris interna concretio non omnem vacuum implevit, fed inanem mediumlocum reliquit, fe in angulofas gemmas contrahens per circumfe- rentiath.. (7 $.5. Hujus etiam copiam fecit ditifsimus ille naturalium rerum promus nofter Zzzperatzs, apud quem varias gemmeas concretiones & varii lapidum generis Teítas, Cochleas, Buc- cinas, Concham margaritiferam, Nautili fpeciem ; pedem, & ungulam , Partesq; plurium Animalium immutatas in lapi- deam Baturam videre poteris. CAPUT XVII. Concha Exotica , margiue in Mucro- nem emiffa. : $.1. prenue huicrariori, quod prater Strias, aliis nee communes, quz huic lzves & latiores duplo fere funt firigibus; flrig ipf iterum ab anguftoy & elato limbo; intàs us Car. XVII. 39 fiftulofo, fupra illarum dorfum decurrente in alias tenues novenas ftrias eformantur , & loco ítrigium effe; videntur: & Conchze margo extrema Roftrata efficitur fingulis nove- nis ftriis, qux internájparte cava apparent, "Vj SRM , r en - mms Jii u urn! Qi -— Q aera TRITT ENYT EEG) ui 77 LI) AUR DIU 2777757 C] LL VI [i m $. 1. Conche Cervix magna eft, & craffa, ut claufa Tefta fe tangat cum alterius valvz cervice, mediumque locum oc- F3 $8.3. 49 Car. XVII. XVIII. $.3.. Hanc PZizise novi(fe, vel fimilem, cenferi po- teft, & defcripfi(fe (ub ill notá, zzargize i2 mucronem emiffa i quamvis hzc in plures deixnat mucrones, totaq; margo mu- cronata; quare Concha pzxja4egeg Gom , appellari poteft. Quatuor uncias diametrum aquat. Concha tota candida, non nimis crafsá eft Teftá, quam Romz habuimus ; & fimi- lem Zzjper atus habet. CAPUT XVIII. - Concha Natatilis Noellddye minima .,, * Perfica dicio Recentiorum congener; €9 Varie- tates Alte Exottce, «An Sm Concha hac, vel potius Cochlez natura, (ive fuá J [pecie ita exigua, vel potius infans adhuc & tenella, du- bitamus. Atquod à Perficis differat, afferere poffumus. Conz cha eft , unguis majoris digiti magnitudine , unguis tenuita- te, fed fragilior, colore ex pullo candicans, amplo admo- dum hiatu, ut infrà fe turbinem colligat. | Caret illo Luna- to finu, circa columella fummum, quo Lingva exferi poffit, utin congeneribus. REEF. ? Td P ez i e $.2. Animalintus habet magnum: fed quianonrecens, fed exficcatuminIpsáà Concha vidimus,non aliudquàm quod tripli- Car. XVIII. lh triplici veluti Loliginis officulo munitum effe ob(ervavimus ; quorum aliquod Operculum, & carni annexum efífe; non du- bitamus. $.3. Omnesquidem Teftas, que convolvuntur turbine, Operculum habere obfervatum eft ; nec nifi dimoto illo (axis adharefcunt, ut jam Zrz/foze/es docuit, preter Aurem mari- namillam , quam nos Veneris aurem diximus; cui quamvis fit Conche vertex muricatim five turbinatim intortus, & cochleatus in conchas; deeft tamen Operculum , quia non animal habet, turbinatorum generi fimile, fed Lepadum, quibusnatura illud ademit, faxum pro illo, cui adherere pro- rutelá poffint, tribuendum ; & pro tubulo , ad lingua ufum, Foramina, quz plura habet. .$.4. Hanc Zpperatus nofter nobis dono dedit ; pec non & alios congeneres exoticas communicavit; de quibusquia locus eft, agemus, notas tantum varietatis addentes, cum ex illarum picturá fatis Tefta differentia colligi poffit. $.5. Prima & major,longa eft (emipedem,& unciam, lata palmu, colore ex cinereo flavicans, intus pallida, nitida, circa XN er RN RINT Mee Exe ENS E ES [- columellam externé rugofa, afpera; & magis flavicans, turbi- ne infrà bafim pofito; ut vetuftate minüs lemper promineat, j &in- 4 Ca». XVIII. XIX. EPUM FEM MEMEMNEREL. on SREPSR MS KONMINSSUSUANEK ENSIS I0 &includatur. Natatin Aquá, utcongeneres, additoque pon- dere circa interiora, lata magis pars altera oppofita, velificare videtur; ventoque impellipoteft. Aitera magis rugofa,fo- ris colore ex fulvo ad caftaneum vergente , intus candicat ; fed Zonis diftingvitur flavis & cinereis, turbine prominen- te, ex canali, diftinguente Volutas duas, quibus tefta con- torquetur. Natat,utfuperior: minor veró duplo, fed craf- fi xd Teftá. Lunata tunt in extcemo columellz, ad Lingua ulum... NSNSS SAN (s o mua Pese fe e CAPUT XIX. Concha Exotica F'ertice muricatim intorto. $. $8 ess wd à Plizio Concharum genera , in quibus magna ludentis Natura varietas obíervatur, & nos quotidié in admirationem adducimur, varias intra manus. noltras ex variis locis habentes , ut qui omnium Icones , & Deícriptiones tradere vellet, iain admodum Volumen impieret, extra aliàs ab aliis defcriptas. $.2. Car. XIX. XX. 43 $.:. Hanc mutilam, uná tantàüm valvá im , dono ac- cepimus Romz à Fabricio Chrif/íano, reconditarum rerum Viro curiofo, ac Argentariz officine domino, inter alia plu- ra, & perpulchra Teftacea, Hujus fimiles noftro mari haud confpicuas fe praebent: quare Exoticam Concham, ficuti alias, efe non dubitamus: ac à P/izi» forfitan illis verbis comprehenfa , (Vertice muricatim intorto , vel ad Buccinam TECMY'VI5,) cervice quidem retorquetur, ac fi non Concha, fed Cochlea fieri deberet. | $.3. Necaliud dicere poffumus de e, nifi quod cra«- 4à fit Teftà, & albicante , ac etiam ob vetuftatem exesá; in «ujus fuperficie rubri Coralii corniculatum cefpitem , latá 2c tenui radice, veluti fi cera liquefacta rubra fuperinducta eflet, Teíta (uperficiei; natura excitavit; velíi Coralii ma- feries initió molle quid, ac muícofum vifcidum initium ha» bui(fet; ut opinamur. CAPUT XX. Concha utroque Laterefe colligens, Ko og Exotica. G Pac Yà 44 CAP. XX. Arva eft, tinciam longa: angu(ta Tefta, levis; - oblique circa,medium extuberans, ac fi anulo cincta effet: rimam pro ore habet lavem. Craffa Tefta eft, candida, diaphana, . fplendens: & cum fit exotica, nihil aliud. referre poflu- mus,nifi varietatem, quá natura folertiam admirandam proponimus. Animal exiguum: nec profundé contineri in ipsáà Teftá, dijudicamus ex Zwperat: Mufco. rg NES INDEX I.N. D' E-X In Columnz Librum de PURPURA. Prior Numerus Caput; alter Para- grapbum denotat. Á. gp NM vid. T. AnethyfHimus Color quamodo ftat ? 44K $03. cmimal Purpura. vid. P. vAgimalium Partes. vid ibidem. cmi Teflaceorum.. vid.T. cuomia Concha. vid.c. cArborum Morbus, Lepas. Kr s. curis Marina. PXIg. Aquam exfpuit, c quomodo. — XII y. X71H.3. d 4d Legades [ect at. XVII. | POBEFHG. ibidem ». B. Bucardia proprie quid? XR... x. Buccine Lapidea. NYLO5. Vivaces non (unt. | Lo Buccini Neapolitani Operculum, I. 2. Jefía. L5 M. G 2? Bu9céie - INDEX. Buccinum Exoticum parvum. € Neapolitanum parvum. F. toto; JP. foto. ——— ad Purpuramrubram parandam [unti.f, — . p.ap. C. CancellusyTeflaw ingrediens. Cardines multi in Comchá sAuASw]oyvyty Mud. Carduoyum Murices, 1. e. Aculei. Carofa Italis quid ? Cervixcochlea Itathine fauciata Purpura fundit.1l. — 4. 74 Cocci Color qualis ? Cochlea Marina exotica marmorea. —— Reugofa maxima Rondeletii. —— Turbinata c Striata terrefhris. Cochlea Iauthina defcriptio. —— Lapidea, ut uidentur. —— Jerreftris Corazua ct Oculi, Color Agethyflimus. vid. 4. e—- Purpureus, vid. P. e—- Tjrius. vid.T. —- Fielarum. vid. F. Concha Anomia, Roffrata vertice. TEAM GO» ffriata. — margine Uadofa. —— Fafciata, aemmeda Concretione repleta. —— Gibbofa. ——— exotica, Latere utroque fe collisems. —À Margaritifera lapidea. [ e cemnd JV. 03.4. AZ. ^ d : 2 ibid. 24. AM ^n X. uc £0, 7 CY Na o IX. oto, If toto. XPI. 1.4. Tr Ao " Yofo. XP. foto. X/F, tote. XFT. foto. AVR XX. foto. XFL [Jg (0 Onha INDEX. Concha exotica, margine in Mucronem em "fa. -— Natatils Neritodes eminima. —— UNeptenia majer. ANeritodes. (— Perfica, Amm —— IloAvAez]ogiMÁAvu (Gs. exotica, Vertice muricatim Intorto, Concha Petrefaéfa. vid. P. Conchylia WNardum eiat Conchylii Nomen. — (e Parpure VATHNE. Conchylium,i. c. Color. Ipnfectura genus. f" ogmacmereen XV. toto. XFTIL. 1. XI. tote. XF1HI.toto, V. 24 XFIII.1r. XL gode 3 XIX. £ofo, n £f. did. 2f. ibid. 9. ibid. gg. — —— ro deflaceorum Summo genere, I. a.Tia- ure aptorimz. vel etiam Fe[corum, Coneretio Cryftalima, | m— (TÉ P nmeAz., ———— ferrea. Coneretiones Tophacea in Téftus. Cordis Figurd Lapides unde? Corztea Cochlee terre[lris. Purpura. Cortice derafoplerao, 1éfLacea pulerà fHendenr. Cyffalina concretio. € jbid. 10, ibid. r4, EXFL WA ibid. fefe: XJF. i XFT. 3. ALL o4 AT, , 1. AJ. 4 z. 3. ibideu ». Sox AKT. INDEX D. Diphaba Purpura. vid. P. E. —— Erroris Confes[to genuina. In Fabricii Chrifliani lau. XI Fafciata Concha. vid.C. Ficus (arboris ) Morbi. PI... Fiffulofe Stria. vid. S. Flores quidam purpurei. : Ks fI Fucus, Purpura [ubfhututus. ibid, 37. Reccella dicf us. ibidem. Gibbofa Concha. S VUA MET: Hortus Cardinalis Sanneffi. Epifl. Dedic. Hyacinthus Samnefms. ibidem ». Ianthina Cochlea. vid. C. Ipperati Laus cj Mp[eum. XE cu AL Lf. AP adcd. : XPE XX. unfne. LN D EjN Impetigo Arborum, Lepas, Infectores. vid. Parpurard. L. Lapidefacta. vid. Petrefaéía. Lapides, Cordis freur4. vid. C. Lepas Exotica variegata. Nov4, Myrti Morbus dicta. —— Sylvefiris, quomodo Aquam ex/puat ? Lingua Purpure, Aquam ducens. M, Maxeneeeo Sosa Concha. Mare Mortuum in Itali4. —— olim fuit, ubi Tellus frrina uunc eit. Margaritifera Concha. vid. C. Morbi Ficls ( arbaris ). Morbus Myrti. Mortuum Mare. vid. Marz. Mucronata Concha. Mulli optimi qui? : Murex, Vox ambigna. prototo Genere Téflaceormm. — —— — Purpura. —— —— — Re Acuminat4. —— quid? —— Coraloides Rondeleti. EZ. 04 ibid. 2.5. S OPNS LO 34. XF7I 3j. Z. 36. XUL. FX ibid. j e XV toto, K 4. ibd. 1.3.20. abid. 2o. ibid. zr. jid. 21.24, ibid. 23. fbid. 52. Murex BODEN SI Mwrex Sacer, i. e.Gblor Purpuretm. CÉMÍÉ. Dedie Mufeum Imperati. vid. I. UST N. Nardo Concbylia vefcuntur. y — Neptunia Concha. vid. C. qeritarum Téfle quales? Nux Q. Oculi Cochlea Terreftris. ts £o o3 Purpura. ibidem s. Onyx. i. €. operculum qurbinis Indici. Y 1. I7. Opercilnm Auri Marina decsf. XVIH.j. —— — Buccini Neapolitani. 1. — — Qechlea Terreffris Tarbinata. XS y — e Purpura. he dr —— — JTürbinatorum. vid. T, Orbes Téffarum quid ? Z. 2. ex orbibus Toflarum an tas earundem cognefas | p ox posfit ? sid. 283132. orbium Comvolutio in Turbinatis plerisa, verfus — Sizifiram.». EZL. p Offrea,pro genere Séflaceorum, LL 15. Offri Nomen. : sbid. 7.14. Offrum quid, aut qualis Color £ did. 617.25. — e—— IET HUIO ? 3d. 24. | P. Partes Animalium petrefatie. XP oj. INDEX — Precitm. magnum olim. H Peciunculorum firutiura. XI. 2. Pelaginm, Pelagia quid? g. 2. Pezis facie Cochlea Iànthima. EILoo:x Franc, Peregrini lam. PL. S Pes Petrefacius. ^r NECS Petrefaéia varia. ibiden.s, Perrefatte Concha vulcü habite, nom ovepes tales fet. WP o XX: IloAuAMTIos4AUMO Copcha.ss XL toe. Polyporum Cibus. 7. 4. Purpura Aquam exybuit. sid. s, — Dibapha, unde dicia. dBbid. 22. ——— CAMtez[is illata. Sid. 2;3637. — Rondeleti. ébid. 27.25. ——— — duplex, Violacea et Rubra, E»; Dedic, Furpura tas anex défi mofcatur? cocoa o — vtuimal ante Columnave à nemine de- fériptums, v Epift. «d Lect. ?4 10.2636. —— QUOP APHOS VADE? did. ;6. —— — (0 Conchylii differentia. " ibid. : zy. — — Defcriptio. bid. 27.55, — 9/772 | dhid. z7. —— Locus Natali 3bid. s6. — CMotus. 3d. $4. —— — DCHL. ibd. s; — — Operculup s shidem s. pif, Dedic. Pur. [4 IND Ex. Purpure Vox ambigua. Loy 2 —— — Ulfus neglectus. ibid. ;7. Purpurariorum Fraudes. | sbidem ». | Officine olim. ho. uam Parpurei Coloris differentia graduales. abd. 1Ln12.0. —-— e. Heres recenfentur. ád ibid. rng) — PurpurifJum undefast? — 7 ibid. 24. Putcolane Purpura. abid. 36. : R. Job. Bapt. Raimundi laws. PL Roccella, Fuci fpecies. E S. Sannefü Cardinalis Hortus. Epif), Deae. axis quando adbereant Tefl acea. vid, T, -— quomodo adbereant Turbines, vid. T. Scabies Arborum, Lepas. d Sconcigis. X cC Selezifire qui? sbid. 7. JSpuma Cochlee Ianthine. Zt s Serie fiffulofa Conche Exotied, XPI. 1. Succus Cochlen Iánthina. 4. 4. T, Tefaeca quotaunu Sax fixa barent. Ks: 46. : Tefla- INDE X. JTéffaceorum tas 48, C7 undecogmofeatur? — LL 24.29. i Tr 31.32. 7effe lapidee, KT Jéflarum differentia fequitur differentiam can- | dentiAnimale, —— | Epift. Dedic. —— — Orbes. vid. Oo. — Veltt«. vid. V. Tóphacee Coneretiones. "vid. C. TeAAoB- Concha. vid.C. qrochus Aldrovandi. N..2. Turbinata quomodo differant inter Se, c A Ter- veftrthus Cochleis ? - Epif. Dedie, — — omnia babent Operculum. XVIII. 3. — Cochlea Terrefhris. —— IX. toto. Zurbines Lacuftres, ad Tinéiuram inepti. L4 — — Lapidei, ut videntur. — XVI 4. — Saxis quomodo adbereant ? XVIll.;. Tierbinis Indici Operculum. m Bu 1517, Turbinum Orbes. vid.o. — Teffa. 2) cA T 2n Turbo minor. VIII. zoto. Perficus, In 752. gérrefüris mon-defcriptus. VIL tete. — Umbilicatus Exoticus. : Ill. tete. Tjrius Color quid? E ze M. INDEX. v. Veneris Auris, Wiolarum Color, Umbilicatus Turbo, «ld. 7; Uncula Petrefacía. Volute Teflarum. cie ex Velutis an tae Teflaceovum vognofei 2. posfie? T PRI | | Ap Trrürux. 1 ANNOTATIONES COLUMNAM. DE PURPURA. ANNOTATIO I. Ad Titulum: De Fabii Columne, Lyncei, Perfonà ac Scriptis: deá, Academia Ro- manà Lynceorum , ac bujus Fun- datore, curiofisfimo Principe, Fe- derico Ceefto. Breviarium: 'g. 1. Fabii Colamaz Nata/es; Stripta: $.2. Polymathia: Laudes : 6.3. Locus Habitattonis, $.4. Lynceus eur diclus? Lynceorum Academia Romana, $. f. bujusd, Fundator , Princeps Caius : $.6. €$ Socii, Viri Celeberrimi. $.7. Cai inrem literariam Liberalitae, € Scripta, $. 1. LE COLUMNARUM,in Italiz ac Orbis Urbe Roe má, maximé-illuítri, fplendorem non parvum addi- dit Fabius Columna, Lynteus, Nobilis Neapolitanus , ge« nere Romanus, qui circa initia przfentis feculi floruit, & Scripta quzdam, eximii commatis edidit, cum Iconibus plufculis, propriá füá manu &riincifis. Suntq; hac: | ap DEL LP5re- z Ap Tirüruw. L Phytebafanus,(ivé Plantarumaliquot, quoad vires & faciem, Hiftoria verior, ab'aliis non animadvería, quàm qua apud Theophraítum,Diofcoridem, Plinium , Galenum , aut alioshabetur. Accesfit Pifcium aliquot, Plantarumq; nova- cumHilttoria: Edita Neapoli, An. 1592. | IL. Ecpbrafis Minüs cognitarum rariorumq; fuo Coelo orientium Stirpium; quà non paucz à Theophrafto, Dio- . . ícoride, Plinio, Galeno, & Antiquioribus aliis de(criptze, pr- ter illas, de quibus in Phytobafano defcripta, prater illas , de quibus in Phytobafano actum eft, declarantur. Nec non de Aquatilibus, aliisq; Animalibuslibellus. Edita iftorum una pars Rome, Ann.1606. altera ibidem, Ann. i616. i III. 7racatus de Purpura, ab. Animali Teftaceo fusá; deque hoc ipfo Animali , & Teftaceis quibusdam Rarioribus aliis: cum Disfertatione, inftar Appendicis, additá , de Glos- fopetriss ^ Romazitidem editus, Ann.1616.. Quem Libellum perelegantem , cum raris(imé amplius , & nonnifi in Biblio- thecis Germaniz perquam-paucis ex(tare deprehenderim.; jam à plusculis Annis de Verbo ad Verbum transícripfi, ex Bibliothecá privatá magni illius Germanie Medici, Dz. D. Dan.Senuerti, penes Filium ejus, Dz. D. Michatlem Senner- tum,in Acad. Wittebergenft , Medicina Prof. Celeberrimum , (u- perítite; Capita quavis in Paragraphos diftinxi; Figuras £Eri ab Autore incifas, meis fumtibus in Belgio , Buxi Ligno exículpi curavi, ut quevis tantó commodius ipfi TextuijLo- coq; competenti poffet inferi; & cumIndiceRerum & Ver- borum füfficiente, Annotatiunculam hanc & fequentes addi- di: quas boniconfultum , nec totum id inftitutum meum, Hlluftrem hanc Purpuram à Nocte oblivionis vindicandi, improbatumirià Lectore benevolo;certisfimé confido. Et AD Trruüuruw. j CCEClV. Amhoratienes daaitiontsa, iz Opus Univerfum, Hi- florie Medice Mexicane, vel Nove Hifpaniz , à Nardo Antonio Reccho edite in Folio, Romz Ann 1671. & Cerdizali Francifco Barberino dedicata. $.2. Ex cujusmodi Scriptis, aut plufculis forté reli- quis, ficut peculiaris quzdam No£///5feni Autoris Polymathia, & curiofa prorfus, conftansq; in obfervandis Natura delici- iis, ad Rem Botanicam prztfertim , & Zoologiam Marinam Ípectantibus , induftria effulget , falvá Autoritate (plendoris SuiGentilitii: ita przftaret, in SuperJativo , quàm Pofitivo, fcripfisíe de eo Mares Aurelium Severinam , itidem Neapo- litanum, parte 4. Zootomiz Democrit. pag. 550. dum ait: Fabius Columna, Natura indazator nobilis: Rectius pleniusq; Jobannes Faber (ipfe etiam Academicus Lynceus ) judicium de eo fert, his verbis ( Hiftor. Mexican. pag. 550. ) Dz. Fabius Columna, Lynceus ,[edulus maxim rerum naturalium feruta- zor 5 qui non imodó in Suri Scienti multum pollet: [ed in Ma- theft (Optic pracipud ) ac Plantarum Animaliumq, Cognitione Neapoli nunc ab omnibus, ceu Oraculum confulitur: ex quibus patet fimul, quo Loco vixerit. $.3 Veruntamen & Roma aliquando, aut iterató eun- dem Co/gmzam egitle, colligo exIpfiusmet verbis, dum libr. de Purp. cap. t7. $. 3. Ícribit de Conchá quadam Exoticá: Crz;- sd est Tefla, quam Rome babuimus. i ^0 $.4. Lymceus veró dicitur, aLynce, Symbolo Acade- miz vel Sodalitii LiterariiLynceorum , cujus Membrum Il- lluftre ac Socius exftitit, inftituti ac fuftentati Roma , non fine magnis Impenfis, ab I/uférismeo ac Excellentisfimo Fede- rico Cafio , Montis Celi Marchione , $. Angeli, 5. Poli, ci 4qua- ffartba Duce, omnium fcientiarum genere ornatifsimo, & li- E NOR tera- " . Ap Tirunu. ^A teratorum Mecenate fummo: qui veró inter furgentes tam Regii inftituti glorias, Ann. Chr.165o.. /Etatis fuz quadrage- fimo faltém quinto, mortuus eft; hóc acerbiüs lugendus, quó funeftiüs tota ifthzc Academia vifa eft, cum Care fuo Autore, icerum cecidi(le.. $.;. Interim Scopus Lewudatisfgai Principis fait hic, ut non minus College, Lyncis inftar, argutos in Myíteria Na- tura ferrent Oculos, addito, ut par eít, Studio Mathematico (vid. Hift. Mexic. p. 32.) quàm Principes alii; ad promoven- dos hos aut fimiles Conatus,1nvitarentur; &depofito omni prajudicio, per Experimenta fide dignisfima , longe latéque profpiceretur Emolumento Rei literariz publico. $.6. Ideoque non Viros modó Celebriores in iftam Collegii Societatem facile pellexit ; in quorum/ numero mie- nent Experientis(imus JoPanz-Baptifla Porta , Inaeniofisfmus Galileus 4 Galileis (proh quanta Coeli phyfico- mathematici fi- dera!) Cesframus à Puteo, Claudius Achillinus, Francifeus Stellu- tus, Jobannes Faber , Bambergenfis , Simpliciarius Pontificius, qui fcripfit Expofitiones Animalium Novae Hifpanie, ad - Recchi Hiftoriam Mexicanam ; & nofter ille Eebizs Columna. $.7. Sed magnificis imprimis ejusdem Przeipis Cafii fumtibus, & Prodigalitati pené dixerim , debetur , quód am- plisfimum iftud &eccl; Opus, poít quadraginta Annorum moras, (vid. hiftor. Mexican. pag. 789.) quibus füb przlo la- tuit, tandem ab Academicis, Anno 165r. in publicam lucem eft productum. | Imó Societates fimiles integrasforis etiam conílituere, in omnibus Mundi partibus tandem , & fpecia- tim in Africá & Americá ; Sagacisfimus Princeps conftituit ; fed reseventu. vix fuit fecundata, Interim curiofum Jpfé à fcriptione calamum non, abítinuit, quo minüs Volumen Snods A» Tiro. $ quoddam de PLentis Imperfeéfts (criberet , utexHiftor. Mex. P.874-coliigo. Necnon 7z&las Phytofophicas feu Viridarium omni Plantarum genere, & felectá prorfus doctriná refer- tum; quodànemineaateà vifum, & deliteícens quafi in Te- nebris, Frazeifcus Stellutius, Lynceus, publicae tandem Luciim- pertiitex(tans in Hiftoriá Mexicaná,à paginá ejus 905. usq; ad 9o. poftquam nempe Przcipi z/Hi nihil fuit antiquius cari- usq; quàm à feverioribus Studiis, negociorumque Curis, (Hift. Mex. p. 903.) fuas in Hortis delicias habere. Etex con- textu Tabul illius paffim patet, quamplura alia fcripta Priz- cipem amplisfimá fuá Mente effe meditatum: qualia funtj/2« lumen Taumatombria , five de Meteoris infolentioribus ( Hift, Mex. p.903.) Gelrfpicimn, feu de Stellis; (ibid.) Mazhefts Phyfica, five de Prodigiisartificiofis ex Geometriá, Mathefi, Techni- cis: (Hift. Mex. p.951.) Theatrum Plantarum (ibid. ) Encycia- padia (ibid.) & pluraalia: ut , fi Zwzc non dedecuit literaria ifta Sedulitas, qui inter Proavos & Majores connumeravit Imperatores, Reges, Pontifices, Principes, Patriarchas, Archi» epiícopos, Epifcopos, Prafules, Fortisfimos Exercituum Du« ces; nequealiorum Principum Gloria fimilis Curiofitas of- ficere ullo modo poffit. ANNOTATIO II Ad Capitis I. S. 5. us De Nomine Purpure , aliquibus Am- biguitatibus imvoluto , 8 plufculis aliis, circa id fbedandis. b Bievia: 6 Ap CA?.IT. $.3. antena Breviarium. $. 1. Purpurz Vox ambigua». $.2. Purpura proprie quid? 6.3. Impropric,pro Vefletinti2: Magiftnitu : $.4. Colore faturé-rubro Teflaceorum aliorum s $.f. tmo Cutis Humane, Exantbematibus rubris, 6 Milio Febrili fbarfa. $.6, Purpure Erymon quintuplex quefitum. $.7. MopQUea. Hinc Purpura: ac inde Purpurare: Pur- punti: Burpurarii: Purpureus. 6.8. Purpureum pro quovzs Pulcro s Comá,Nive , Mari, & c. $.9. Purpurina. Puwrpurisfa : Purpurisfum : Purpurites, $.1. KyOlicim Se non fine causá praítat 47er in refol- vendis Ambiguitatibusquz V ocem Purpura circum- ftant: nam multis ait Confu(ionem , & caufam errandi pe- periffe. Quod periculum proin ut impofterum declinet, convenienter fatis hic admonet, Parpare Appellationem fu- . mi nunc praprie , nunc Zproprié 5; nunc iz gerere, nunc is fpecie... $.2. Sed haec aliquantó clariora, ut puto, ex Tabulá hácnoftrátent. Nimirum, ut ordinatiüs agamus , Pzrpare: Vox (fumitur vel [ Proprie ; partim | [ i» genere, pro Animali Teftaceo Marino Tur- binato qualicunque [vel Cochleá marini, vul- | go Conchylio] Sanguinem aut Succum (atu- 3| rató rubrum vel coeruleícentem reddente,, Tincture aptum: i2 [fecie, pro muricatá, (h.e. aculeatá) illá ma- | riná Cochleá, Tincturz preciofisfimz vefti- MN wh menta» L | | 1 ! | $.5- AD CaAr.I. $.3. 7 [^ | inii ergó olim quafitàjadhibitáque ; cujus Ícon ex Autore in Capitis hujus l. $. 26. affer- tur. L| Atque iterum dupliciter: [ vel pro Tóto iflo Agimalt, 'Teftá fuá acule- J atà veftito, gerenteq; füb Faucibus pre- | ciofum illum Cruorem, quo Lanz & Serica, aut inde paratz Regum & Sena- torum Veftes imbuebantur: Cujusmodi in [pecie dictam Parpuram Autor, tüm hic, tüm inferius ($. 24.) ait, nunc Maricem , nunc Cozchylium fuiffe appellatum. Mzricezz quidem per Tro- pum, Partis pro Toto; Murices enim | proprie funt Cuspides vel Eminentiz a- | l culeatz durz, quibus Teftacea multa;ac inter illa Purpuresforinfecus armantur: | Conchylium vero ua]' £&exnv, quod Pur- pura videlicet fit Concharum aut Tefta- ceorum quafi omnium Regina. Quibus Nominibus ( h.e. Muricis & Conchylii) iterum tamen fubfunt Ambiguitates ali- quz, ab ipfomet Co/vmza perfpicue fat discu(Tze, in prafentis cap. L.$-8; 9510314, & 20. vel pro Sueco prafertim aut Sanguine Ani- | malculijam-dicii, Tincturz Regalispro- | mocondo. a ac tralatitie, multifariàm: videlicet ba . fre 3 . AB CAPR.D/$.3. ! a. | | r. proVefle ipamet. Regia aut Seuatori4 , Purpureo hu- | more Tinctà. ; 2, Ipió pro Macifirattt Romano, aut poftmodüm quo- | | — vis alio, Veftes i(tiusmodi tinctas gerente; aut eti- am non gererite: $. 4. | 3. Pro Colore faturatósyubro aut purpurafcente aliarum |-— rem Rerum; quales e.gr.fünt ha: (7, Zéffaceum Bivalve, à Clar. Olezrio, in Defcriptio- ne Camerz Gottorpienfis Tab.29.fig.3. dclinea- tum,& pag. ór. pro verá Purpurá habitum ; fed minus recte, etiamfi Teftula illa, quam 1bi de- fcribit, Purpureo Colore micet. Verba ita fo- nant: Zs 47 auch eine rechte Purpur - Mufchel, dana Sie inmvvendig uberall hoch-purpur-farbe von aulfen aegen dem Centra isi die helfe Purpur iz vveifs vermifchet. Quin potius, quod falvá Celeberrimi Viri exiftimatione, & quondam A- mici benemeritisfimi , in contrarium ingenué monere liceat; (1.) Simile non eft idem: Tin- ctura, quo Tefta ifta naturaliter imbuta exfti- tit, Purpura fimilis fuit, & multaalia Conchy- liorum genera, tam hoc, quàm aliis Coloribus, fuperbá varietate & elegantiá ornantur; pro- ptereà tamenea, quz Purpura Animalis, aut a- - liarum rerum Fulgorem amulantur , non ipía- met f*atim Purpura funt. (2.) Oppidó multe Teftacez Purpurarum, proprié dictarum, do- muncule, vel Conchz durz;in quibus Cochlea- rum more Íe recondunt, Purpureum Colorena ^ deinde caddie -. mullum, AD CaAr.]. $.3. 9 * rn e» 2r anb iA ———RD— nullum , ex Sücco tingente contraxerunt, quia opus non eit, aut inter diftinctiva Purpura Si- gna ab aliis Teítaceis,non reponitur , ut quem- admodum intus gaudent Latice, ad tingendun apto, ita codem etiam viventes jam, Teítam fu. am imbuant, & fint oítentabunda pictrices fuz domüs. (3.) Acimprimis Purpurz vere jam di- Cz , cum Speciebus affinibus, toto Genere di- ftant àpPurpurá Olearianá. Hecenim,ut ex I- cone, eri incisi, licet colligere, ad Teítacea Bi- valvia, vel duas Teftas habentia pertinet; pro- prié-dicte Purpurz veró, cum Cochleis reliquis omnibus, funt non-nifi Univalves. 2. Homo Ager, Febre exauthematica laborans, & ab eá rubré quafi pictus in Cute. Per quam Febrem Exanthematicam hic fubintelligitur vel t. indifferenter qualiicung,; quo-usque , ni fallor , Clarisfimus quondam Lubecen- fium Medicus, D. Paulus Neneranaius , in fuis de Purpurá (Morbo) Lucubrationi- bus, vocem Purpurz extendit. 1. fegilatim , de Febris Petechialis fhecie, quae demia primum Lipfiz exítitit, & Zeris Puerperarum dicta eo, quia folastum ali- quandiu Puerperas invadens, funeftam earum flragem edidit, Germanice ibi- dem Fz/fél dicta eft,á voce Frieren, h. e, frigere; quod cum horrore plerumque - b inva- J | | fuperioribus, in hoc Seculo, Annis epi- 1o (mpmeeo CUT IMED qm ecURIP COELO GONTELO DECTGSA OXRGRA GSOEDCQ cow? GOCcEGR COGI cipme conmeeh anco Gui o j——————— CÓ —— Da A n & ADIGCAPA.$.5. rd invaferit, vel, quod afperam redderet Cutim, qualis à Frigore effe folet in deplumacis Anferi- bus: veletiam Feérzs Petechialis zova (eo Tem- pore) ob ftigmata multa, parva, rubra, maculis morsüs pulicum fimilia, plus minus in Cute turgeícentia cum calore urente; aut Febris Par- prata Riverio , Cent. t. ob(. med. zx. vel unico nomine Pzrpzra, ob caufam modó-dictam ; aut cum epitheto, Fe/ris Purpura Miliarts, quod fin- gulz macule florida in centro infidentem ple- rumque acquirerent elatam Pustulam ichoro- fam, adeo, ut dum cutis vel tota, vel precipué in Dorío, Collo, Pectore, efflorefcentiis iftis, & puítulis, granorum Milii mulis , exi(teret largé obfita, maximam fui partem Milio vel Ovis Pifcium confperfa videretur. Habitaque eítfe- bris ifta meritó periculofa, tàm per Experienti- am multorum Tragicorum eventaum; quàm aliàs quoque, ratione Symptomatum, ( Vigi- liarum, Sitis immenfz, Delirii) & fübitanex Retrocesfionis: qua debebatur Sero cuidam fubtili Scorbutico, vel Lymphis vifcerum vola- tilibus ebullientibus, mobilibus valdé: quo ge- nere Morbi ipíe quondam Hamburgi , fub Ty- po primüm Tertiane maligna Scorbüticz, hinc plané continuz Exanthematice,laboravi. Nam quamvis Maium id primis poft adventum fuum in Germaniam Temporibus Puerperas Lipfien- Íes, aut in vicinii, fpecialiter quali tantüm affi- cere ApCarlL$.. ^. " «a. cere vifaeffet: deinde tamen longé latéque ad | | plures alias infuper Germanie ditiones , homi- | numq;fexum utrumque, & omnem pené zta- | tem dimanavit, ita ut Viros eque ac Foerninas, | JuvenesacSenes, pasfim invaferit; cujus exem- | plapluscula, aliqua etiam mez curz fubjecta ,, | iterató mihi nota redditafunt. Imo ficut Fe/zas | illa Pazpura interdum Sudaminibus iftiusmodi | in medio macularum deftituitur: imó citra Fe- | brim notabilem quoque ac Maculas, Sudamina | aliquibus erumpunt, que non convenientius, | quàm reciprocato fuper Cutim exafperatam | echino veftimentali, exSetis porcinis facto,tol- | luntur, & folo Pruritu, maturitatis indice, ho- | minem ad fcalpendum. vcl fimile quid, irri- .. tant. $.6. Unde veró defcendat Purpura Vox, in diverfas O- pinionum partes abire uniuscujusque arbitrio relinquitur, falvá Animarum pace ,ivel totius RomaniImperii: ex qui- bus mihi he videntur celebriores ; dum nempe . I. Aliquidictam putant , qwaff Purum Putums WW. Ur , vel Ignem, Hebrazis dictum: |. I. vel quaft Purum Putum rens, poftquam z Urere ab hoc Ur vel Igne derivatur, Subítantiá omnium fübtilisfima, fum- mé mobili, lucidá, (in ftatu congregato) corporibusque aliis Splendoris gratiam conciliante, ^ Cujusmodi Etymologiz veró videtur non tutófatisinnitendum. | Si enim ab Urezdo . nomen haberet, cujus primaSyllabaeftlonga; in voce Pzr- pura conveniret mediam Syllabam quoque produci, non cor- ripi: I? - ApnCarI$.;. ripi: quod puto cfle manifeftum. Et, unde etiam acces- fit Literar P? III. Vel quafi rivezo? , aut Purum putum Ignem, vel Lu. cem ; utgeminato hoc Ignis, Subftantiz fulgidisfimz, titulo maxime fulgurans ífplendor Purpurz notetur. Sed neque hac Vocis deductio exacté quadrat. Sunt enim, ut notum, Cinnabaris, Minium, Coralia, Rofz, Scarlatum , multó ful- gurantioris Rubedinis, Purpurá; & appellationem iftam fic aliquantó dignius mererentur. Imo in Purpurá non tàm Splendor aliquis rutilans, quàm in obfcurum potius tendens Coeruleum Rubefcens ; vel Rubrum Corrulefcens, praecipue commendatur, IV. Vel quat vrügov QQéaew , Porum Ferre, vcl Meatum: & Venam Cruorls Purpureiintelligunt. Sed praterquam quod Anatomicis minüs ufitatum eft , Per; appellationem tribuere Veni Animalium; dubito etiam, an Syllaba Gracorum, Qe, facilé in P4 Latinum mutata, in ullis nominibus aliis inve- niatur ; ut meram potius Vocum Allufionem exiftimem. V. Vel exHebrazo "1B Separavit , disjunxit , vel 28 Ra« pi^. Eff*egit ; quod TeftaPurpure Animalis, ad Succum pre- ciofisfimum obtinendum, frangenda priüs fuerit: qua ori- ginatio utcunque fpeciofior videtur, fedincerta; cum mul- taalia, imo fere innumera, Corpora equé Fragilia aut Ru ptulia fint, que exiguam admodüm cum Purpurá familiari- tatem habent: & videtur item Allufio tantüm quaedam effe, ad Radicales Hebraice Vocis literas 8 & "5, quàm vera Ori- ginatio. | $.7. Quin potius quando habemus Fontem manife- ftisfimum alium, quid ullos obícuriores laboriosé infecte- mur? Quod enim moveo, Gracis, id ad amuffim velut, Latinis Ap Car.I. $.5. n Latinis Pzrpzra dicitur : & Derivata utrobivis perfpicué con- fpirant: (1). Parparo , noeQveo, h.e. purpureo Colore tingo, vel facio, ut aliquid Purpurz in modum effulgeat ; Vox ve- teris Poétz , quam probat Ge//z5, lib. 18. c. 11. verfum hunc adducens: ; Spiritus Enrovii virides cum purpurat Undas. Ynde (2.) Parpaurati Patres, qui Purpuram geftabant ; Reges, Principes, Senatores Romani, aut hodie Cardinales. (5.) Pzzparari: : qui eranttàm Infectores,quàm Negociatores. Et Infectores prz- fertim quales homines fuerint, quzque eorum Officina ac Fraudes, Autor iple zoffer , 1n capitis hujus $. 37. & 38. expli- cat, Diciturque Grace ropQueézwAc, Purpurz Venditrix, (4.) Purpureus, a, um , YoeQier»,ov, i.e. Ruber, puniceus, flo- rens;ac rofeus. Unde Juvenile decus Genarum 777g///s 1. £2. v.594. his verbis defcribit: Lumenque juventa Purpureum , c letos oculis afffarat honores. $8.8. Etquoniaminter Colores Simpliciores, Rubro ru- tilante nullus fortior ,vel Coeruleícente , ob quandam coeli imaginem, haut facilé ullus amabilior, venerabilior, autad- fpectu amaenior eft, qui duo füb communi Pzrpzre nomine continentur ; ideóque Poétz praíertim, in vocibus latius ex- tendendis liberi admodum , 44/Zvi5 Puferum, amoené colo- ratum, aut fplendens, continuó etiam Purpureum vocarunt, ut FLemmam Euripides (in Troadibus ) Lumen Virgilius, 6. JEn. Njvem Pedo,antiquus quidam fic- dictus, Mare Ezripides iterum l.d. Cozzaz Nifi, Ovidius, Oculos Flaccus, iplosque 0/o- res vel Cygnos, Horatius lib. 4. od.1.v.10. Quod tamen ad Mare attinet, de quo fic canit 7/rgzlus lib. 4. Georg.v.372. Jn Mare Purpureums violentir influit Amnis; c | id ^ 14. An CA?.I. $3. 6. & 7. idcitra Tralationem etiam dicere poterat, refpectu Imaginis: Aurorz, purpureo fchemate ex fuperficie Aquarum ad O- culum reflexa. $..9. (5) Puvpurina, Pigmenti genus; de quo diflincti- us paucula, ad prefentis Capitis $. 24. notabo. (6.) Purpari- fp» Parpurafum , (à qp QuejCo Jin purpureum colorem ver- go:) fimile Pigmenti genus; de quo ibidem. & (7.) Purpa- | vites, YlogQugimic, lapis, inter Marmora. rubra principatum obtinens. columnis , mortariis, ac aliis rebus, violentie ob- noxiis, parandis aptus: de quo vide 07. Iormiume libr.z. Muf. Sect. 2. cap. 4. pag. 44: fed diverfus à Purparize feu Pur- purá lapidefcente, argenteis Maculis adípersá, quamin effigie: nobis exhibet Muséum Metallicum A4/Z4revazdi lib. 1. cap. 3-- pag. 89 ANNOTATIO III. Ad Capitis I. $. 6. 8 7. | De Offro , ejusa, Nomine ac Denomi- natis. ! Breviarium, - 8.1. Offri triplex acceptio, $.2. Offriparandi Modus , obiter intimatus, $.3. Ofirum ac Offrea, Ab Océov dila: S.4. Offrearius Panis quid? Ofrcarum Tergum :Ofivifer Locus] $. f. Osee, Ze. Purpureus: Offrina Tania. $.6. Ospaxor, je. Tela: Offracium, G (tid), Osvazcósouo. Teflacea. dnimaliuo, — add | : $.7: Ap CA».1. $.6.& 7. 1j $.7. Ojfimicismus :- Ofiracophoria. $$ 8. Offracites quotupliciter dicatur?| $.9. Offzetites proprie , Lapi fcisfelis ac fCaber: Topf-ffein, Scberben-ficin. $. 10. Offracites, JEtite [becies : €& Hematites fisfilis. $. 11. Off rszcia vel Oft racites, Adchate [fpecies ; vel etiam Sag- bir. $. Va I obi fron: Ofirea Petrefatia, 6. 13. Cadmia Offzacites. $. 14. 0ffzacite , i. e. Hirn Fosftles 5 $. 1j. partim Filles, ac Funeralegz $.16.partim ex Gl: b, naturaliter toffA, Tornate, $.17. Fililium Subterranearum lus, G9 Autores qui? $.18. d» Pygnei ? $.19.44n fub Terris molliores fint ; extratie indurefcant? $. 20. Regiones, talsum feraces. $. Z1. Et cum iis Silefia: $.A2. tarda, ja. dy, trum recte quidem Autor nofter hoc Cap. 1. $. 6. vo^ cat preffamtisfmum omnium colorum purpureoruns, per Artem pricam Tinctoriam ex Purpurá, (Animali Tefta- ceo ) facforum: Íed quó minüs quis feducatur /Equivocatio- nibus, notandum, /zcez Off ri, mon hoc £amofo folüm & mae ximé excellenti fignificatu capi de eo, quod diximus: fed tüm pro ipfo Succo, nativo adbuc penitus , nullamque coctio- nem fui paffo, tüm generalis(ime, pro quovis, aliarum etiam rerum Colore purpureo ac rubro fumi apud Autores pas- fim, precipuéq , Poétas, quibus impuné licet, Voces nulla non longe lat&q; , ad diftantisfimos quosque fignificatus exe iendere. - Pes $z 8-2, 16 Ap Car.I. $.6.& 7. $.2. De Medo Parandioffrum in peculiari Annotatione inferius, ad. $. 4uzorzs 23. & 24. praefentis Capitis agetur. $.3. Interim ne quid intactum principio ftatim, quoad Nomenclaturas Rerum, transfiliat induftria mens Co/zmne; ecce, ad &tyerz Offrimox mox ($.7.) enucleandum vertit fe; & recté Vocem à Graco Osoy, quod denotat oc, deducit, cüm in Duritie & Osía & Tefte Purpurarum non parum conveniant. Ob eandemque caufam 90/frea quoque dicta pu- tantur, quod Teftis durisfimis duabusj tanquam Osfeis clau- ftris,communita fint, frangendis cumimpetu,antequam deli- catam carnem contentam veícam, przdari detur: & nuncab Offro, nuncab Offrez, plusculz voces aliz ; que fequuntur. $.4.. (1.) Offrearius Pants , ab Obfoniis fic dictus PZ- zio lib.18.cap.1; quam Nominisrationem Iple fert ; videtur- que innuere Panem Veterum, cum Oftreis veícerentur. (2.) Offreatum Tergum , h.e. durum, afperum, & velut O- ftrearum Teftis armatum, PZzzzzs habet alicubi; ni fallor, in Penulo. (3.) O/frifer Locus, qui Oftreum vel Oftream pro- ducit: utrumque enim, tam Oftreas, quàm Oltrea, orum, dicimus. $. 5. (4) Gee», quód Latiné vertendum Offrez: vel Offreizs, i. e. purpereus , vel Oftri colorem habens. (;.) Oflriza Tunica , Propertio, qua oftri rubefcentis Tincturam refert, vel oftro tincta: , $.6- (6.) Óceauxo, Cortex, Tefíta. (7.) Offracium, Pa- vimentum, vel Area domis aut Conclavis, Fragmentis Te- ftularum, naturalium .zqué ac imprimis fictilium ex latere cocto, ftrata, interpofito & complanato fuperné cumillis cz- mento aut calce, infperfiscalculis; Germanice E(trich, quod verà Oftrich fcribendum videtur rectiüs. (8.) Osegudeouna, Aniuma-. ADUAP. 1. $.6.& 7. 17 Animalia, loco Cutis, vel Involucri mollis, Putamen durum vel Teftam habentia; uno verbo, Teílacea. Oceaxov e- nim, Teíta, ut modó dictum eft, & Aégua, Cutis, $.7. (g)Offracimus, Ocoarmuoc. Quonomineintel- ligitur celebris illa apud Athenienfes quondam, fed iniqua haut.raro, infignium Virorum, tanquam Reipublicz perni- cioforum, aut fufpectorum certé, ad Annos X. aut XV, Rele- gatio , facta per Ocezxe aut Teítulas, h.e. Teítularum fuf- fragia & Collectionem, quibus nomen eorum adícriptum erat, qui non tam ob flagitia aliqua, (quz potius Exfi- lium pariebant ) quàm quod Facultatibus, Favore populi, abundantiá Clientium, potentiáque gauderent pre reliquis, videbantur quammaxmé ex Áris ac Focis eliminadi, ne fcil: Autoritate nimiüminvalefcerent. A Latinis &x//Zizez eff latum vocari,innuit A/drouazdus lib. 4. Muf. Metall.c.7. pag. 596. EtSyracuíani tenuerunt fimilem, V irostxpe optimos, e Repupl: ejiciendi modum: | fed, loco Teítz, Folio O- leagino funt ufi, ut /?5//4s (in Etymologico ) memorat, (10.) Offracaphoria ;' quafi Téffi/egia dixeris, aut Sortilegi- um per Teítas: vel Dies ipfa , Oftracismis ferendis 'defti- nata... $. 8. Acdenique(1r.) Offracites: quo nomine Cor- pora varia continentur; Nativa, Factitia, & Ambigui or- dinis . $. 9. Natrvis annumerantur hec: (1) Offrzcites Di- oftoridi vocatus , vel Saxi cruftofi fpecies, aut Lapis fcaber, & (ic fuperficiem (cabram Te(te& Oftrearum utcunque emu- lans; Ííed iis multó major; poliendz aut levigande Cuti utilis pro Puzzice, ut loqui placet P//ze lib.36. cap. 19 ; fcisfilis veró imprimis in Teftas veluti, fic, ut fuperiore ablatá, in (n € 3 mino- 18 Ap Car.I. $. 6. & 7. minores alias findi posfit, iatercedente femper Cruftá; di- gitisque percusfus , tanquam olla, fonum edat: in Monta- nis circa Bononiam hodie frequens, notante JA/Zrovazdo ( lib. 4. Muf. Metallic. cap, t. pag. 462. ) nec nonin Hercyniis; circa Hildesheimium , poné Antrum à Nanis dictum, ut no- tat Diligeztiffomos D. Prid. Lachmund, Amicus meus, O- ryctograph. Hildesh: Sect. 5. cap. 1. illudque rubrum: cum quo confer Job. de Lae? de Gemm. & Lapid.lib. 2. c.10. Co- lore autem ferrugineo avt fulvo à (e notatum CZ. o/aus Wr- enims (lib. 1. Muf. lect. 2. cap. a. pag. 79.) memorat, Junioribus Grzcis vi(um eft, AiSocescy vocare : fed rectiàs nomen id Oftrearum Teftis in Lapidem converfis, attribuitur. Quin Ceramiten praítaret dicere, nam Kéeg. u$ Tegulam denotat. Germanis, Agricola; lequutis, Topf-ftein, aut multó conve- nientius Scherben-ítein. | Nam koc Topf-ftein etiam ambi- guum eft, & tam lapidem hunc, de quo in prefenti paragra- pho agitur, quàm 1lrnas Fosfiles, mox dicendas, notat. $.10.. (2) &£ites frsfilis , parum ab Oftracite modó-de- fcripto differens, ob Scabritiein externam fimilem, fisfilitati junctam,quá pluresfemper lapides uno contineri videntur, nifi quod Terram, vel aliud quid, in finu fuo gerat, pro JEtitarum amore quafi; omnium, | Cujusmodi Offracizeza proin, Ziz« ffeciem,ex quatuor conftatem Cruftis, inclusà in medio Terrá luteá, exhibet Lacbzsszdus anté-citatus cap. tr. pag. 31. Clerisfemus Baufcbius veró in pereleganti fuo, de/Etite, Opufculo , /Etitem toties- fisfilem non habet, Et (5.) He- uatitis fpeciem aliquam , Oftracitz Diofcoridis fimilem, in Rerum N aturá inveniri, autor eft A/Zrevazdus, l. anté c. Cap.7.pag/ 594: cum Hamatitarum plerorumque fibra alias in longitudinem corporis, tanquam jacula, ftriaum tendant. TOS Eur Ap Car.l. $. 6. & 7. I9 Cujusmodi Hzmatitem ex Oftracite fieri à Naturá, per ufti- onem, ficut ex Magnete Ars Hamatitem efficit, fimiliterll- rendo, inculcat nobis Zobaszes de Laet lib.z. de Gemm. & Lap.cap.io. $. 1. Quid quod in ipfismet Geor generibus Offracitem aliqui ponant ; nominatim (4.) Achatem. Ita enim Pünus lib.37.c.10. ait : Offracias ferve Offracttes ei? Téflacea durior: altera Achata fimilis , nifi quod Achates politurd pin- gueofeit. — Duriori t4nta inest vis , ut alie Gemma [culpantur Jragmentis ejus. lbi nota a9 4/ie. Itaque Oftracites hic PZ- gii, ipfe etam Gemma, & in fpecie Achates erit, Imo (5.) Sapphirafcentem Offraciam quandam colligas licet ex his ver- bis modó laudati Jobazais de Laet, qui Ll. d. fcribit: Nozze Germanico Lux-Saffrer mhi offenfa e$t gemma [aturatisfai In- dici colore. — Qui offendebat Gesmmarius,magniprecii effe dices bat; praduram ita, ut alias Gemmas inciderez. $.12. Porro (6.) Offracitem de Lithoffreis,h.e.offreis vel to« ties,vel quoad Teftam aut Carnem in Lapidem ceozverfts dici y quemadmodum Rationi maxime confentaneum eft,ob certi- tudinem Obfervationum: ita Exempla Virorsm Celebrium, qui talia notarunt, (unt in promtu: quorum quatuor híc tantiim memorabimus; A/Z4rovazdum n Itali, Bononienfium Ges- nterumaut plusquam-Plinium 5. Zore//7;7 in Gallià; Wormi-- un accuratis(imum , & Szezoges ingeniofisfimum in Daniá,. Aldrovandus ait lib.I. Muf. Metall.cap.2.pag.53: J?dizeus;ge- suus Offrei pervificati , cum. Armatura Coloris aurei, Ejusque iconem dat pag, 55. fübtitulo: Offracites Chryfoplizes. Et lib. 4.Cap.t. pag.463. depictam exhibet Teftam Oftreorum,.in Lapidem mutatam, Coraliorum rudimentis exornatam ; ac idco Qffracirem Coralieidéum nuncupat, Ac libri ejusdem ca- pite Ft. Ap Car.T. $. 6. & 7. pite 7. pag.594. Petrifrcati Offrei mentio injicitur,cum Arma- turá durá lapideá;cinereicoloris. Berel/zs, fein Galliá Oftrea magna lapidea & vidiffe , & collegiffe teftatur Cent. 3. Obf. Med.3g. Olaus autem W'orzius Oltreas in Lapidem Chalcan- thinum in Anglii converfas, nigras ; odore Sulfureo , inque humido Aére facile refolubiles, nomine 0ffrzcite, Museo füo intulit, lib.r. fedt. 2. cap. rj. pag. 87, hzc addens: $47£ veró c aliorum Offreorus Tefla aliquot, in lapides duras , ceruleos , c cinereos mutatorum exempla, qua Siliceam praferunt duritiem, aec, att priores, im bumido liquefcunt, fed, ut alii lapides , peren- Haut. Ac lübjungit Oftrez carnem in lapidem fübrotun- dum, flavum , diaphanum converfam — Novisfiméque 5re- 20, in Prodromo Differtationis fuz de Solido intra Solidum, ordine fuccincto agens de Teftaceis Petrefaclis illis primüm, qua in littoribus Maris, deinde iis, que & Montibus eruun- tur, pag. »g. meminit, Oftreorum Teftas Se obfervaffe , mirae magnitudinis, lapideas, cavernofas: ut opus hoc pacto mi- nime fit, in tantá Tettimoniorum, adeo illuftrium, luce, am- plius à contradicbionibus aliorum mihi metuere, fi initio ftatim. paragraphi hujus dixiffem, ZL/zeffrea pasíim dari: qualia utique mihi etiam Venetiis, intra edes Nobilium;no- tata funt. Actumque à me de Pezrefaécfione Corporum: aliquan- to fufiüs eft An. 1664. in differtatione Epiftolicá, de Cancris & Serpentibus Petrefactis tum editá; quorfum benevolos Lectoris oculos remitto. Hec de Nzzeralibus. $.1. Facfitis autem Rebus etiam aliquibus (7.) 0ffra- cite vocabulum dari, exemplo Cadzzie & (8.) Ollerum Fos- filium porró liquet: quas tamen Nativis eciam rebus vul- go annumerant; &, certo refpectu, non prorfus malé. Un- de illas inter zfzzbigui Ordizis Res, dictas füperiüs ( $.8.) tan- tisper Ap Car.I.$. 6. & 7. 2i ttu rt tr e m un t IR p s Lu m m i oi n AB PPAR EDD EDAM ER 00e tisper referreliceat: &,quod de Czdozia hic notemus, bre- viter efthoc: Ejus,in Re Medicamentariá , precipue haberi differentias has , przeunte Clarisfimo Viro, JePazz. Schrà- dero, lib. 3. Pharm. cap. 19. á figurá externá petitos, ut alia di- catur Botrytes, quz Uvz fpeciem referat; alia Calamutes, quz Calamum ; alia Placites, quz Cruílass alia demum Cadrmia Oflracites , quae Tetas. $.14. Superfunt itaque O/le vel Urspe Fosfaes, quas etiam Offracitas, Germanice Topf-ftein vocari , jam antcà eft di- ctum: utut pauló convenientius (clarius certe ) Erd tópfe dicantur, vel etiam Erd-Schalen, Erd- oder Berg-kruge;Berg- Topfe, &c. (àloco Inventionis) vocari poffint. — Atque illas cur nec fimpliciter pro Vzz/vis, nec fimpliciter pro Faéf/1//s, fed Rebus Ambigui aut Dubii Ordizis habendas ducam , katio- nem claram efle exiftimo ; quod nimirum non omncs cjus- dem fint Generis, (ed ad duas has fummas ClaíTes redigendae, $a. Aie ex Argillá, vel Terrá tractabili quavis aliá, Aquis fübactá, 2 F/gwe funt facie , &,addurabilitatem ipfis €onciliandam, Ignibus coctz, prout Lapides murarii, vel La- teres, Tegulas,Alrnas, Ollas, Urceos, & Vafa Fictilia alia uri, moris eft: cum alteris, de quibus jamjam etiam dicetur, confundenda neutiquam... $.16 A/icenim € contrario in(uper ex Glebà quidem etiam, fed ficcá penitus , nec unquam fubjectà Figuli mani- bus, parata: quam nimirum Natura ipfa fubtüs in Molem aut Terram rubram , ope Subterraneorum Ignium, prius coxerat, ut Zórzo deiz fubjici, inque Ollas , Uirceos, ac Pateras per induftriam humanam formari poffent, fuffragante oPaw- ze de Laet, qui lib.2. Gemm. & Lapidibus, cap. 10. ex Geszero, hac profert: P/urüi , inquiens , Pagus eid Rbeforum egregius, ultra —- 21 Ap Car.I.$.6. & 7. ultra Alpes proxime Clavennam oppidum,Lacsi Lario (quem Ca- ene [ens hodie vocant ) vicinum , in monte proximo effosfi Lapi- des quidam pulli coloris cj molliusculi, ad lebetés e varia vafa gornantur : (o inde in drver(as Italie, vicinasg, Regiones expar- antur. Jo. Auauflinus Pautheus Chemifla, bunc Lapidem Lebe- zum vocat, c m fallor , alio nomine Petram Columbtnam , nefcio quam ob caufam. — In Siphmo(inquit Plinius lib.36, c. 22.) Lapis el, qui cevatur,tormatiurg, in vafa, coquendis cibis utilia , vel «d efculentorum ufus : quad ey in Comenfi Italia lapide accidere fimus, &c. Talia Xem funt apud Chattos Saxa, (pergit Autor) in fufco cinericea , in quorum formas quodvis metallum liqui- dum funditur. Hoc genus in Siphno ei in Italia circa Comum excavatur, tormaturá, in vafa eoquendis cibis utilia, qua cir- cumdantur circulis ferreis,ctc. Ex quibus abunde patet, 7oz- asatiles Urnas has, cum Fiéfilibus itis, de quibus in praceden- ti Paragrapho, non effe confundendas. $.17. Atque easdem EcZies, quz alias «a]" ££oxzy Fos- files vocantur , Fuzerales aut Cigerales placet dicere, ab utu pracipuo, quo prifcis Ethnicis habebantur: nimirum, ut Ci- nere ac Osfibus Mortuorum fuorum repletas, tectasque la- pide, vel alià re,telluri committerent; majores, mediocres, parvas 5 fpe forfan aliquá (per Traditiones obfcure acceptá;) futurz Refurrectionis: cujusmodi fpes /Egyptios imprimis, cadavera Mortuorum non comburentes, fed balfamo , ce- drià, bitumine, aut aliis rebus condientes, ad coníervanda eadem quamdiu à Corruptione, traxifTe; non vana opinio eft. $.18. Fabricius, citante4/P;zo (Sfi cignifd): Oerg;Chronic: Tit 23. pag. 177.178.) perfuafione Vulgi potius, quàm propriá opinione actus , OZzss illas 2 Pygzzei iz Terra relicfas refert, qui quondamin Antris Thurineiz, & vicinarü regionum, ha- bitave- Ap Car.I.$.6.& 7. 23 bitaverint: undeZvverg- T ópfe ibi quoque appellentur. Imo: vivere etiamnum in fubterraneis paffim, Pygmaorum Gen- tem, & plura iftiusmodi Vafcula fingere. Quam fabulam au- toribus fuis defendendam, firmiterq; credendam, lubens mittimus, $. 19. Hoc veró á ratione minus alienum eft, quod fibi: perfuadet Boethius ( lib.z. d. Lap. & Gemm. c.212.) Molles effe in Terr ( intellige , Friabiliores, ) exemtasin aere Lapidefcere. Ifta Friabilitas, & fatiscentiafacilis , ab Humiditate Nitrofo- Salíà Terre in aliquibus regionibus, longiufculi Temporis tractu, fupervenire ipfis poteft: quá exhauflá, vi radiorum folarium aut atmofphare alias ficcioris , ad ficcitatem prifti- nam redeant, & utcunque magis refiftant tactui. linde in Lufatiáà quoque hunc modum effoffionis earum tenere A4/£;- 2us aitIncolas,utreperto, per exploratorium inftrumentum, Lirna indicio ,1nventas easdem non ftatim eruant, fed cir- cumfoffas linquant in Terrá aliquandiu fubfiftere, ut fenfim ficceícendo, cum minore ruptionis periculo dein eximi ac as- fervari poffint. $. 20. Reperiri enim fub Terrá interdum, tàm in Zz- [«ti4 modo-dictá, ubi gevvachfene Tópfeà vulgo appellen- tur, quàm viciná eidem Mijsziá, Sexozi4, Thuringia, Hasfid, & ad Rhenum , Fictilia Veterum , tàm Funeralia, quàm Oe- conomicis etiam ufibus deftinata, coloris ac figura variz, ex eodem Arore diícimus.. Inque Hercyzie Tractibus pra- lertim hodie id non effe admodum infolens, tum privatim per literas edoctus fum, ab accuratiffimo Foffilium , ejus Regionis, fcrutatore, D. Fri. Lachbmunde, Hildesheimen- fium, Sympolitarum fuorum, Medico; tum puplico fcripte idem confirmat ZecZerss, Patina foffilis Hildesheimenfis, dz nigra 24. AD DAnHPsEeR T 100 ou nierz, aureaque armaturá radiantis, mentionem faciens.lib. 1, Phyf. fubterr. fect. 6, cap. 3. num. 3o: ne filentio prorfus transgrediar vel He/fetism porró, in cujus Infulá quadam, $yit, antiquioribus Frifiis habitatá, fub Prafecturá Tunde- renfi, ex Collibus, plurimas Ollas Fictiles nigras erutas, offi- bus cineribusque plenas, GLer. Dazckwerthis (.'Topograph. Holf. part. 2. cap. j.p. 89. a. ) memorat: vel Si/efjam meam; tam in Montanis, Bohemiam refpicientibus,non longe à Bo- berá fluv. [ad quem Germanie Cygnus, Opitizs natus eft; 1. quàm in citeriore ejus parte, prope Oderam vel Viadrum fluvium; uti jam dicetur. $. 21. Monftrat enim inclyte Silefie Metropolis, Pza- zislavia, Patria mea charitfima, in publicá, qugibidem habe-- tur, Bibliothecá Templi Mariz-Magdalenzi, in Scrinio con- veniente repositas-Olas Ficfiles XV1. eftoffas Ann, 1614. d.i. April: in Pago Resferz,quimilliari uno ab Urbedifüdet, fub ditione J/gferis Sezatus ibi, ad Viadri ripam, in puriffimá A- rená, dum Aggeri reparando cura intenderetur ; in quibus majores noftri Mortuorum fuorum Cineres condidére:ma- jusculas, mediocres, parvas ;duras affatim ; & aliquas ea- rum lineis infculptisornatas alias rudius elaboratas; anía- tas item aliquas ab uno vel utroque latere ; alias. fine anfis; fcabras: quodammodo, nec lithargyro obductas, Omnes aeró orificii vel aperturz ftrictioris, Ventrisque amplioris. Ex quibus mediocrestres elegi, & in defectu Artificis, dum charta hec jamjam prazlo effet fubiicienda, rudi (caipello in. Ligno fculptas, delineare conatus fum in addito hic Sche-- mate, intimando altitudinem earum & diametros, quá par- ic maxime ventriolx funt. LANGUE ^ | bt Prima ApCa».l. $.6. & 7. 1j Prima nimirum, Signo (9 notata, Amplitudinem habet, | cujüs diameter Uinciarum 41: Altitudinem ve- ; ró 34 Unc. cirater. "1 Jeciida, Signo € notata, amplitudine (diametraliter) x- quat Uncias 5. Altitudine Uncias 21. : & Tertia, (üb Signo *k equat Amplitudine Uncias quafi 6, Altitudine Unc. 23. : d j $22. 216 JAp Car. I. $.6.7.8. 9.10. ri. 12. & feq. $.21. In zzZ Sepulcrales Romanorum Urna proprio nomine O//z4ria (unt dicta, ac Cizeraria ; Grace OszJixay, vel dezdoyeia, Eaq; non Fictilia folüm, fed ex Marmore quo- que, imó Argento, ac Auro facta effe, convenienter Kzrc/- manns nos admonet lib.3. de Funerib. Romanorum, cap. 8. & quoad molem parva, minutaque Vaícula exflitifle , quo- dammodo ex Propertii lib. 4. eleg. ult. addiícimus, qui ait: Non minus tmmites habui Cornelia Parcas, Et fum, quad digitis quinque levatur onus : quorfum etiam alludit elegantisfimus Poéta Chriítianus , Prudentius, his verbis, hymn.ro. Cathem. verf. 145. Noa ft cariofa vetuflas Disfolverit offa favis, a Fuerita, cinufculus avens, cMinim menfura pugil. ANNOTATIO IV. Ad Capitis I. $. 8. 9. 10. 11. n.& feq. De F'ocis Conchylii fegnificatu multi- [lici & acceptionibus perplexis. Breviarium. $. 1. Conchylium ab JEquivotatione liber are contendit Autor. $.2. Sedlpíe quoque eatenus , raedelá opus babet, $.3. Concha, pro quovis Tefl aceo Animali : $.4. Presfins, pro UnipAlpibus Turbinatis: $.5. Turbinatorum Cbar adler diflintlipus. $.6. AD GAPr.I. $.8. 9. IO. It, 12. & fequ. 17 $.6. Concha duris bumane:; Fontium artificialiims Triclini potatorii 5 Tonforum ; €$ Piclorum: $.7. presfinsq, pre Tucbinatis Paluftribus: $.8. aut ettam Buccino Marino. $.9. Conchylii stem Srgnificatio quadruplex, Islis iis, quz circa Purpura ac Oftri Vocabula, no- tanda videbantur , volebam modó ad Res ipfas, ubi opus, digredi. At identidem in primo, quod dicitur, limine detineor ; & circa Cozeby/zi appellationem obfcuritates quas- dam quoque invenio. In quibus tollendis,ut par eft, 4o quoque diligentiam quandam adhibuit ; fed foret optan- dum, ut in verbis perfpicuus magis , inque ipfo contextu or- dinatius disponendo, felicior fuiflet. $.2. Quapropter defectui etiam huic medelam para- turus, hac Methodo procedo, quá omnis tandem evanefcet Obícuritas. Notandum nimirum, alias /Equivocationes in voce Cozchylii, alias in voce Cazchs, lius primitivo, haberi ; & iterum alias utrique communes effe; quod levi additá diligenti, ex fequentibus poteft elici. $.3. | Ad vocem Czcbe enim quod attinet, tres ea po- .tisfimum Significatus habet; dumaccipitur vel ( I. pro zéflaceo Anirnali quovis , ve fit Univalve, five | Bivalve; in quibus, tanquam fummis duobus Tefta- 4 ceorum Generibus , Autores confiftunt communiter: five Trivalve, aut Plurivalve , que addenda exiítimo, Elegans , quoad Gene:alisfimum Vocis Senfum, inte- | rim notari meretur locus Pzz£i , 1n Rudente, (2. 2. 9) Salvete Fures maritimi, Conchita, atque Hamite, | Farnelica Hominum natio , quid agitis! ut peruu? &. $1 nifi ig AD Ca».I. $.8. 9.10. & feqq. 6. | nifi forfan CozcPir« hic, fpecialisfimé pro Purpurilegis aut Muricilegis capiendi fint. In genere veró, dum | Coucba Teflaceis omnibus attribuitur, tribuitur ea Vox porro vel ( Totis iftiusmodi Aquatilibus, Oftracodermis: | 3 Duriori potiüs parti eorum, Teftz, in oppofitio- L ne ad Carnem, in eá contentam. $. 4. | TI. pro Turbinatis , ut Auter noíter docet hoc Capite de Purp. $.10. 1;: que Turbinata interdum pro Sum- mo Genere Teftaceorum ünivalvium habentur. $.5. Sediterum haudapté. Habentur enim etiam Zzi- valvi« alterius ordinis, qua proprie- fic - dictorum more, ex orificio aut Limbo aperturz patentioris , in | Ventrem Volutz alicujusnotabilem , indeque fpirali- ter in umbilicale Extremum non revolvuntur , ut | Conchz Veneris dictz , Aures Marinz, Dentalia,Le- pades. | $ 6. | Et obhancrevolute infpiram ventriofitatis fimili« tudinéproinaliquz aliz Res, Translatione non ineptá, | Concha tivülum posteà acceperunt; e. g. Pertiuncule Offs petraft, ad Aurem internam lpectans; de quá Rjo- latis lib. 4. Enchir. An.cap. 4. & lib. 6. c. 12. imprimis veró ftatim lib.1.c.r. videatur: vel in Hydraulico o- pere, & artificialibus Foptibus Hortorum , Pelves enee Aut marmoreae magna, Aquam exTubulis occultis ]zté | rccipentes: vel in Triclinio,Pazere azgeztee, Vitr eevà grandes, in Salutipotationis ufum & abufum. | Velin Officinis Chirurgicis Pe/ves , quz inter tondendum Barbam adhibentur. t de Zitforgme Comcbulis tam. 2. IM e — Ap Car. I. $.9. 10. & feqq. 20 &. "m nativis,(collectis in littore) marinis, aut fluviatilibus, quàm fieulinis,ftanneis,vitreis,non multa addam ; im- primis quod pererudité ac plenius de his tractat Ce- leberr. Sob. Schefferus in fuá Graphice,$. 53. pag. 184. 8.7. | VIL pro Turbinatis [altem Palufiribus, non marinis; ut colligere eft ex CoZumz. de Purp. h.l. $. 15. 16. $.8. | IV. au£ex marizis, bro Buccino majore vel Cochled ma- | rina magza, in latitudinem, vel ventrem ampli ori- ficii retortá, & adhibitáloco Tube à Tyrrhenis, an- te inventionem Tubz, ut Sc/revelius annotat ad il- lud ovidii lib.i. Metam. Fab. de Tritone, Neptuni buc- cinatore vel tubicine: | humeros innato Murice tecfum | CeruleumTiitoma vocat, Conchag, fonanti Tnfpirare juber. — &verfumhunc | Vireili ex 6. /En. adducit: l Sed tum fortà cava dum per[onat equora Concha. $.9. Cozchylium dein, (Grzce Koyxd2uor ) fimiliter vià Significattis non conftanter unius apud Autores, fed tripli- cis aut quadruplicis incedit. Dici enim illud legimus [ 1. pro Zzffaceo Animali quovis, tuffragante Columná, in | hujus cap. $.10. 25. ficut Concha vox, in anté-dictis, 3 generaliffimé Oftracodermis vel T'eftaceis omnibus, attributa eft, | 2. pracipu? autem ve[co, ut, patet ex Columz4 ibidem, 1 $.14. | 3. pro genere Iofetiura, aut Colore, eximii illius Succi vel Sanguinis Purpurz, qui in Catinis folebat confici, füffragante iterum Col/gmn4 lad. $.9. 9. 10.12.10. 25. €. € 4 e & jo Ap Car.I. $. 8. 9. 10. i1. feqq. e. 4. €? quidem Colore Ceruleféente Purpureo , exinde re- | fültante ; vid. C77. dePurp. c.r. $. ri. iz. unde Conchy- | liata Veftis,pro Colore iíto purpureo infectà dicitur. ANNOTATIO :V. Ad Cap. I. S. 11.12. I5. DeEffentialibg PurpureDifferentis. Breviarium: $.1. 4llia Fabii Columnz czr25 $.2. inproponendis videlicet Purpure Differentiis babita. 6.3. Sed Ordo comvenientior iterum Eidem fubflitutus. $.4. Colorum, i» Ineffabiles 2c Effabiles distributio. $. f. Inter Effabiles Simpliees quid proprie Albedo ac Nigror ? 6. Ruber , Colorum fortisfimus. Flapus €$ Carulus qualis Color? . Compofiti qwotuplices? . DeFAlde-Compofitis ac Decompofttis quid cenfendum 2 . Tabula primarum ac Simplicium Combinationum.( V iri- dis color er Oculis gratiefimnma ? ) $. 10. Schema Kircherianum, ex Aguilonio defumtun. $.11. Purpureus Color, quomodo fubdivrdatur ? $. 12. Purpura in genere; ve/ Rubzz, vel Cerulea. $, 153, Rubra, diéia olim Y yria, & unde? (| Hercules Inventor Purpura. Tyrii, Infetlores optimi ) vel Sarrana. $.144 Phoenicia rez, Punicea, Hyacinthina, Tarentina. $.1f. Purpura Violacea. Ejwed, (freut & Rubra) Differentia Gradualcs, e-- e NO 99 «y $.1. AD Car.I. $.11, 12.13. 3 $.1 GEI jamdirecté ad ipfasRes. — Purparei Colori Differen- fias quasdam Co/gmza, Cap. 1. $. 1. 1. & i3. (. quibus adde $. 39.) proponit, & laudem eátenus meretur : an veró ordine tali idagat , utLector Memoriá fatietur, iterum pené dubito; & quivis, cui placet, privatim periculum facere de fe Ipfe poteft. Equidem Senfum ex verbis fideliter primó ex- traham, hinc luculentiorem utcunque tractandi ordinem monftrabo. | $.2. Senfus Autoris, in dictis Paragraphis i1. & fequentibus expreffus, eft hic: Conchylii, vel Purpure Coeruleg Colorem füiíTe dilutio- rem, vel pleniorem ; $. z7. Purpurea Colore faturatiore variasíe ? //de;r, Purpureum Colorem PZzio effe , qui ex Coeruleo magis ad Rubedinem tendat, faturato fatis Colore, ut Rofa pur- purez,quemalibi nigricantis RofeColore fublucentem dixe- rit; $. r& Alium Eidem dilvtiorem effe, ut Viole przcocis mari- nz? ibidem. Alteram fpeciem Purpurz, P/izio iterum videri, qua ex Rubro magis ad Coeruleum tendat dilutum, dicique proprie Conchylium, ut Heliotropii, vel Malva purpurez ? aut ten- dat ad Ceruleum magis obfcurum, ut Viol purpurez mon- tanz; zbidem.. Huncq; colorem ZZ; dici Aufterum in glauco , & irafcenti fimilem Mari ; vel 7irgizo Purpuram, nigra Violz füblucen- tem; zbidem . Colorem Conchylii,(h. e, Purpuram coeruleam) fine Buc- cinoffieri; $.27. | Buccinum enim ad Rubedinem Ro(íz,aut Cocco fimilem,fere e 2 tende- 3c ÁDb Car.T. $. 1.12. 0. tendere, juxta Plinium: Purpuram veró emittere magis Vio- lacezm Saniem 5. 4bidezms. Nitorem Cocci quaeri, ut ( Purpura ad rubedinem ducen- da) Sanguinis concreti fpeciem referat ; j2i4. Iítumq; Colorem Tyrium dictum effe ; 77/4. Conchyliumin coquendo evadere non debuiffe nigrican- temnimis: ideoque in Buccini Cortinam permutatam effe; ut ruborem füperacciperet 5 /bidenz ». & Rubeum Coloremnigricante deteriorem, P/zz9dici;ni- fi fit adfpectu Concreti Sanguinis; $. 72. $.5,. Exquibus, eo Ordine lectis, quo juxta ductum Columnae noflri hic adducta funt, admodüm dubito, an eque distinctam Purpura Veteris Differentiarum cognitionem tàm commode (tatim,aut primá fronte, eruere quis posfit , atq; efficere in jam-fequentibus conabor , exorfurus à primo O- vo, quod dicitur, feu fummá Coerum distributione », 6.4. ColeresRerum nimirum diftinguere foleo in — | [ nef abiles , (h. e. qui distinétam fui cognitionem Jreípuunt, & cernuntur magis, quàm difcernun- | tur; e.g. in principio Vertiginis ac Lipothymiz.) | «c Ef 4biles, (h. e. qui peculiari nomine aliquo in- | digitari poffuntac folent de Rebus, in quibus pri- | mo inventi fuerunt aut excellunt.) Suntq; vel $. f» [ Sizaplices , principales, aut fundamentales: & | | hi vel 4 (Exrremi, (ut vulgo etiam fübdividuntur) | duo | à. [4Ens; (accurate aliàs loquendo non | 4tàmColor , quam lucularum purisfi- | | | marum congeries, ex fpecularibus fu- e ÍB.|vy- ». perfi OEXZCUEP uuo SiSÜNIEA citQUrum VR: $. 6. $. 7. Ap Car. I. $. 1.12.1. 3; a. 1B. | y. | j|perüciebus confufi Diaphani, ad o- | [culum reflexa.) | 4€ Niger (Apparentia potius, exaber- | ]rasone Radiorum Luminoforum. | (procul ab Oculo, contingens.) LIptermedii tres: quorum [Uaus, Exquifià imedius, omniumque | fortisimus, ReZer. Isque adeó for- 1 tisac efficax, ut irritandis majori- | busetiam Beftiis fit aptus, juxta Lo- | cum Seraprure, r. Maccab. o. v.34. & [- Qufismian,lib.4. Inftit Jur. tit. 1.8.1. | deo reliqui Laterales, Rubro proximi, Flauss, aut Citrinus , mediocriter validus, fed Rubro imbecillior : e Caeruleus aut Sapphirinus, me- diocriter imbeciliis, fed Nigro validior, ortus ex Radiis lumi- nofis fparfis, debiliüs ad Ocu- « Jum refractis. | | Compefiti aut mixti, exequaliter utcunq; com- | binatis videlicet Simplicibus oriundi; iisq; vel [ duobus pracipsé , ad vitandam Confufio- nem; | tribus aut. pluribus; àmó Simplicibus & $3 Compafitis; vel plané Compofitis & Compofitis, ut Decozazpofiti , fed distin- | ctum Oculorum judicium tantó lon- A — gius eludentes, exin refultent. d. 8.8. m—————— M (P d i etit i 34. AD CAP. I. $.1. 1. 5. $.8. Cujusmodi vel ex Simplicibus plusculis Comz- pofiti, h.e. Valde-Compofrti, vel etiam plan& Decompofiti Colores, ad nullas ampliüs fubdivifiones nos adigent, conípicui e.g. in Collis Anatum, Caudis Pavonum, ftriatis Herbarum qua- rundam Foliis, Soli ac Vifui obliqué obverfíis , Plumbo re- cens-fufo , & calente adhuc , Pelliculà Exftinctionis Calcis viva , Bullis Saponariis, in aérem projectis , Texturá Sericeá multicoioris fili, & mifturá confufioneéve Pigmentorum in- differenter multiplicium, aut Rebus aliis: nam emergit ta- lium rerum inexplicabilis varietas , pro diversá, & infinities pene mutabili commixtionis lege; ac tandem tamen cogi- mur à Decompofitis ad Compofita, & ab his ad fimpliciores combinandi rationes, in animo retrogredi, usque dum ipfos fundamentales Colores, anteà dictos, in quibus judicium Visüs determinato acquiefcat, iterum contingamus. Aut, fi tres faltem Simplices intermedii, h. e. Flavus , Ruber, Coe- ruleusque jungantur, luridus, lividusve, cadaverofus , aut a- liàs oculis ingratus Color inde enafícitur, ob maximé per- turbatas Radiorum Refractiones. $.9. Ad Cempofitos itaque Colores, qui proximé reful- tant ex combinatione Dworzwe Simplictum,quodattinet; eo- rum celebrantur precipue Tres: Aureus , Viridis, ac Purpu- reus, Plures tamen alii, quantumlibet minus flammei aut floridi, propterea non funt negandi, utpote veré exiítentes in Mundo, & fua etiam habentes Phenomena, à Colorum Simplicium phznomenis vel fpecificé, vel gradualiter distin- &ta , ut distinctis , evidentiusq; ex fübjectà Tabulá hác li- quet. Quávidelicet ex Albo AD CAPS]. $. 11. 12.15. 3 CAljo C Flavo fieri confpicitur F/evefcezs; vel Flavum'AI- bo vicinum: e Rubro, Color Cerzeus, vel Incarnatus: ic? Ceruleo, Cinerafeens: e Nigro, Cinereus, Flavo | € Rubro, Aureus, Fulvus, Croceus., € Ceruleo, Viridis, gratisfimus omnium, , tefte Syraci- de, C.41. V. 22. Cujus rei ratioin inotePamnihe accu- rato Refractionum fita eft, quam dat Flavus, inter Album lucidisfimum , Rubrumq; fortisfimum in- termedius ; & Coeruleus, inter Rubrum iftum im- petuofum, ac Nigrum plané inermem , interme- dius. Zfeffris Cartefius 4d commendandam 7zrizi- zatis gratiam Simili utitur,à Pane, quem nemofa- cilé fattidit, & Octaváin Muficis , quz univerf(ili- ter item delectet, petito ; Zbr. de Homize, S. 20: c Nigro, Fufcus ; aliis etiam Leoninus. Rubro i & Ceruleo, PURPUREUS: cujus Differentias,ne Ta- bulam hanc fufiüs extendamus , proponemus in mox fequente Paragrapho. e Nigro, Subruber vel Brunus, Car uleo vel Cyaneo, e Nigro, COMM S Nigro pro- pé, propius, aut proximé accedens. $.10. Cujusmodi Differentias Kzrcberus etiam ( libr. $. Mund, Subt. Sect. 1, cap. s-pag-14.) ftrictim tetigit, easque tali 36 Ap Car. T. 6.1.12. 1. tali circiter Schemate, à me aliquantulüm diftinctius hic, pleniüsq; exhibito, adumbrat; & Dispofitionem i(tam fi- ne dubio ex Opticá £r. Agwilonii (lib.x.propof. 39. pag. 40.) 1 ALBUS. Flevefcenz. j FLAVUüS. : 4. Incarnatus, c trene. | ; db iiie: 3 RUBER. d. t HR Purpureus. A 4. COERULEUS. Subceruleus. f. NIGER. defümfit, ut conferre Autorem utrumque volentibus, pa« tebit. $.1. Interim tempus eft, ut dire&té mnc, ftratáqué Ordinis viá meliore paulüm , aut commodiore , quàm qu& apud Go/wzgiam, caeterà dociifimum , habetur , ad iare a6 - An Car. L $. rt. 1z. tj. 37 Lon c ccc rni REN ZIEEEERRUI- CDU DTZPE ON HETFEDGRG! das Purpure Differentias pergamus, — Qua mihi videntur «duplices: MA E $.12. » is / t 3 . - Effentialis una, quà Beerpura (Veterum prafertim) habi- ta eft vel L. Rubra, in Cernleum tendens. e. ahquantó plus ha- hensRubri, quàm Cyanei : quam Per. Joh. Faber (lib. 4. Panchym: fect. 5. cap. r4. pag. yo2. b.) putat or- tum babere ex purisftmno flfure rubeo, quod elnceat ip principiis feginalibus horum PifGittm, Ct "t Sanguis in Animalibus (Sanguineis Terreftribus putà) rabezr. Quz & Zjríia vocata, tefte Co/smnzá in Epiftolá Dedicat : & $arraza, & Phezicea aut Puzicea, & Ta^ Y e. IB. es reptina, & Hyacinthina. |Ac zyria quidem dupliciter, vel 4 Tyro, Nymphá, Ama[i4 Herculis, qui illius A- more, Purpurzx llfüm primus introduxerit, (1 Polluci credimus, quem Po/yd. Fergilrus, lib.3. de R, Invent. c. 6.citat his verbis: Zjr ferunt , ca- iptum Amore Herculem cujusdam. Nympha indige- ua, cui namen Tyros. — Quam fequebatur capis: qui irreptantem. [copulis Purpsram confficatus, peresá. cavunculd , fua fibi Labra evuore punicen infecit, Cumigitur ad puellam adiffet Hercules,de- Mettata illa iaufitata Tinéiurd affrmavit,fibi cum illo poflbac uihil fore vei , nifi ad se Veffem afferret, etiam Canis illins Labris fMendidiorem. | Quocir- |ea Hercules, imventa Auimante,colledfog, Sanguine, Jus uelle detulit primus, ut Syrii diciitant,Pa- nicea Infecinra Autor : Y . Í Vel - 38 Ap Car.]. $. 1.12.1. a. . [y cid | |Vel4 7jro Urbe, ac Tyriis, ejus Incolis: quod hi Capturá & Ufu excellentium Purpurarum olim effent celebres, & Infectores optimi. Sane, per Jyriam Purpuram , maxime intellectam | fuiffe Rubram,nimisquam clare patet ex his C/ediazi, (d Nuptiis Honorl, v. i14.) Amplexu careat Purpura Regio; Et Fefles Tjrio Sanguine fulgidas, Alter Virgineus nobilitet Cruor. - Et Zjriam veflezm , tanquam ex Purpureis opti- mam , notanter poni à Poé&tis pasfim invenias. Ex quibus memoria fübeunt irgilius 1./En. v.340. cum Azrtiali lib. 4. epigr. 28. & lab. 6. epigr. ur. I- demq;,quem modo citavi)7rgz//us 3. Georg.v. 17. Offrum, (h.e. Purpureum colorem, Arte ex fuó Teftaceo excoctum) Zjrizu , tanquam nobilisfi- mum celebrat, ibi: Illi Victor ego, c Tyrio confpectus in Offro, Centum quadrijugos agitabo ad flumina eurrus. Vel Serraza etiam dictae(t Rubra Zjrtorum Purpura. zr enim Phornicioe olim Urbs, quz poíteà Tyrus: ac inde Szrrazum Off rum, i.e. Tyrium, vel praftan- tisfimum. 7/rgil. 2. Georg. verf. 506: —— Ut gemma ibat, c Sarrano dormiat Offro. Id quod $az4yfius, Anglus, apté declarat, lib. 3. It:ne- rarii; (German. edit, pag. 466 :) agens incideater ibi de Panni, precios hodienum Tincturá imbuti gene- re, Scbarlech, his verbis: eleber ANabme feheruet a. p. ' [777 . ADCar.I. $.tr.12. 0. 39 a. p. à : von Ibr ,(UrbeTjro) berkommen xu feym.. Dann Tjrus - wird Sar genennet , vecil Sie auf einem Felfen, davon Syria. den Nabmen bat , lieget , cc. malfeu dnm die Arabier Scan fur San, und Scar für Sar ausphrechen. $.13. Phaenicea ttem, aut Punica, à Qowiose, cruento,vel Qoini£, quod &v9 eov vel rubrum denotat: unde P/z- nices, populi, vel Rubicundi, dicti, quod apud Ipíos Tinctura Purpurze vel inventa olim, vel certe cele- bris fuerit ; alio nomine Pez aut Pzzi : quos eósdem cum Phonicibus effe, ex $a/zafto docet Ant. Tbyfrus, notis ad 54/7f'. Bell. Jugurth. p.242: & Mz/uz Paini- cun dicitur,quod Grana ip(i? exRubro purpurafcunt, autut OviZius apté canit lib, 4. de Pont. eleg. 15. v.g. Punica [ub lento cortice Grana rubent. Vel Zyacizthiza etiam 5. poftquam Zyacizthi haut femel Poétis vocantur Pzrparei, Et in fpecie non. tàm Coeruleos illos Flores, Hyacinthi Orientalis . nomine hodie cognitos, quàm Z///2 Rubra, tanquam Sanguine tincta Hyacinthi Pueri, (ubintelligenda fuadet Ba/duizus (de Calceo Vet. cap. 35. p.335.336.) Ovidii ver(iculos (exlib.10. Met. Fab. j.) adducens: Ecce Cruor, qui fufus bumi fremaverat herbas, Definit effc Cruar , Tyriog, mitentior Offro Flos oritur, formam, capit, quam Lilias ff mon Purpureus Color his, argenteus effet im illis, Aut denique Zzreztiza; ut in Columna noftri ad Car- dinalem Sannefium Dedicatione , Purpura fuz , vi- dere eft. a. 1 p. yoRfoih $.14. 4o Àp CAr.T. $. 11.12. 9. e, 0. m. $14. IL Violacea aut Cerulea im Rubrum tendens;h.e.ali- quantó plus Coerulei habens, quàm Rubri: quam Moeroris & Gravitatis teftem, Veteres Conchyliuzn di- cebant , momente Co/z/z;4 L. jam d, & ipfius Con- textüs pete I1. 12. addens in mox-fequente $.13. fi- ne Buccino fuiffe factam, quia Buccinum fecit, Pur- puram ad Rubedinem tendérey, Accidentalis altera, in fpecie Gradualis; quá videlicet Pur- pura tàm Rubra, quam Coerulea diverfas Ruboris fu aut Cyanei Intenfiones aut Remisfiones habet: quod ufiüs aliquantum jamjam declarabitur. ANNOTATIO NL Ad Capitis ejusdem Loca eadem: De Gradualibus Purpure Differea- — tii: 9 Cocco. Breviarium. 6.1. Gnidus ovines Intenfionum ac Remisfonum in Phenomena Purpura foli Deo cogniti. 6.2. Simile de Tonis Muficis , ac Lineali. $.3. In perceptibilibue Graduum Differemiis e$ falteni AtqMis efcendums. —— $.4.. Edrtim Sciagiephia. s.j. Purputa Satutataà quid? $. 6. Purpura Dilutior 442? $.7. RubraSatutata duplex: $.6. (4.) Excelsé Rubra: 4u4lía futt, qtie fequuntur i oS . ADCaAr.l$.n.n.H. ' 41 $.9. Rofa Purpurea, Milefia: $. 10. Coccus, »e/ Grau Infetloriums $.1r. Diver[um A Cocos de MaidipA : A Coculis de Levante: $.12.. 4 GocconileA item vel Cotino : à Coccbenilie Indico: Cocco Chermeftno Radicum Pimpinella ; Coccognidio. $, 12. Cocci Tintlum quatenus cum Cbermeftno, Kerines , Scaro lato, conveniat, amt uon ? $.14. Sanguis floridé rubens, Purpurisum ex Sanguine Si- "iT ms, $.1j. Laca; ejusd, ufus circumpetle Babendus in Pigmentis. $.16. Purpura Dibapbay,vel bis tintia. $17. Et (£.) Profunde-Rubra, »e/Saturata ob[curior y i2 Ca- ryopbyllo, Sanguine concreto, Bitumine, $.18. Rubra Dilutior:. e.g.» TuZipis. . $.19, ViolaccaSaturata Zup/ex. $.20. (4.) Violacea excels?, — ^ $.21, 65 (5.) Violacea Profundé, . $.22. Violacea Dilutior. $ 2^ Ded en Purpurz D/f'ereztias fequuntur Accidez£alesj fub quorum Gene: e Grazes (tant. Perque eas intel- ligo Diverfitatem eam , quà Purpurz juxta distirictos Exces- finm aut Defectuum. Gradus Rubedizis [e ac Cevalefcentia , in -. tot discrimina, & veluti fpeciés novas, ultró citróque à Se abeunt, quot alterutrius funt Atomi Coloris, vel Corpufcula, in mixturis confpicua quidem, fed non determinabilia (quo- ad numerum ) ullá humaná folertiá, fed foli DEo cognita; & imitanda tam difficulter omnia, imó pleraque (altem, in Pi- ementorti fynthefiquàm defperati res plena laboris foret, aut communiter eft, exhibere exacté eraduales Colorum omni- umDifferentias, que vülgó tantüm in Capillitiis Hominum 3j usare 4i Ap Car. I. $. rt. 1.15. occurrunt ; iin multiplici Foliorum Virore; aut Tuliparum; vel aliorum Florum , mirabiliter-discrepante Rubedine. $.:2. Et potiüs D/ffereztis ez, quas forte datur distin- guere, habent fe , ut Ceves, Tezi , zt Semitonia im. Muicis : quorum quidem, vulgó notorum, videtur unus aJterum im- mediaté confequi ; led certé in ipsá Naturá Soni , ejusque Exaltationibus ac Depresfionibus , multó plures occurrunt Discrepantiz , judicium Auris eludentes, quia coníiftunt in ftrictisfimis quibusdam Minutiis, non fecus, atque in Z/zz vel Lizeat; , pedem Geometricum , vel XII. Uncias longó , non animadvertimus, an in uná vel alterá lInciáà inter metien- dum alias res, exceffus aut defectus admittantur Punctulo- rum duorum,trium,aut quatuor. Siveróanomaliz ille ni- miz fint; evidenter quoque cadunt füb vifum, & differen- tiam notabilem pariunt, peculiari nomine, fracti vel integri Unciarum Numeri, mox mox exprimendam. $.3. ltaquein dzszaztioribus Purpura Differentus eft ne- ceffarió acquiefcendum, tanquam Variationes plüs percepti- biles in Organo Visüs (ubminiftrantibus: neque fi judex ea- rum aliquis abeó callidus, exercitatusque fit, (quale quid de Mercatoribus putatür ) ut triginta , quinquaginta , imo vel centum Purpuras, fciret quambene discernere ; verunta- men juraret, fingularum Paribus alternatim fumtis, non pos- le identidem novas fpecies intercedere; & harum quibus- - vis combinationibus iterum alias; ad Millenatios usque ac amplius. $.4. Quin, utea, quz & cerni communiter à nobis poflunt, & discerni, hic maximé fectemur ;. Pwrpura tam Rubra, quàm Coerulea, juxta perceptibiles Colorum Gradus, . ejus- Ap Cap. I. $. 1.12. 1. 4 ejusque Intenfiones ac Remisíiones, rectisfiméj [distin- .guitur 1 [/& genere , in r Saturatam, de quà h.]. $.5. | & Dilutam : de quá $. 6. Lac /z /fecie dein,in [ Rubram: Eamque vel ( Saturatam; de quá $.7. Et quidem dupliciter: 4 excelsé ; de quá $. 8. & feqq. 1 & profunde: dequá $.17. [ & Dilutam : de quá $. i8. | & Violaceam aut Coeruleam : eamque pariter in ( Saturatam ; de quà $. 19. (excelse, de quá $.20. | profunde: dequá $21. | &Dilutam: dequá $. ult. Ad hujusmodi Diíferendi modos ac fpecies, discrimina qua- . vis reducuntur, Memorizque fine negocio imprimuntur, $.5. Purpura Saturata videlicet, (Seturans recfims)in genere eft, qua Atomos fui generis quàmcompactisfime ... locatas habet, citra intercurfum foveolarum multarum,aut . oloris praefertim tertii generis. Ita primus, quod (ciam, e- -go defcribo: & laudo eos, qui aliàs, cum Co/gzzzd c.1. S. ut, pleniorem, aut firmiorem ; vel floridwm, h. e. (ibidem ex Pli- nio ) Flores, qui Colore comznendantur ,provocantem, vocant. $.6. Purpura Dil/uta € contrario eft, que in materiá . laxiüs dispofitá eft, vel ob interventum tenuioris cujusdam - Rei praefertim Aquo(z, fortitudinem fuam, Vifum moyen- - di amifit; prout Cibus aquofus Nutrimentum etiam przftat minüs ftabile, ad faturitatem ducens, aut firmun. wm oon 2s sa es aene - $.7. T An Car. T. $. m. 12.1. | PCR SAN xb rm— $.7. Acinfpecie dein Purpuram Rubram Saturantem vel pleni Fulgoris, distinguo in Rubram excelse, & Rubram profunde. | $.8. Rumbra excelsé eft, que adeó multum habet Rube- dinis, ut quó longius longiusque à Cyaneo videtur recede- re, có propius propiusq; accedat intenfe Rubedini , & tan- tum non Miniumaut Cinnabarim amuletur. Cujus generis Purpura ( fub dispari tamen Intenfionum ratione) effulge- bat olim, aut etiamnum effulget, e.g, in Resz pwrpared, Cocco» Sengitine , Laccá s & olim imprimis in celebratà tantopere Purpura Dibapba. ; : $.9. Rofe Pitrputree exemplum ipfe inculcat. Co/wozz 45 c.t $.12. eàqueadípectu nil effe gratius, pauló anté. ( $. m.) ex P/ipi» dixerat; qualem imprimis Mefzz, ( Plizie eidem dictam) celebrat.$zcAffzs, (Gammorol. lib. 1. cap.16. pag. 370.) quam Damafcenam ZLobelite , intense rubentem Cazerarius, & Domefticam Puniceam Maz£bio[us, citante C. Baubizo ( Pi- - nac, T heatr. Bot. lib. 12. pag. 481. a fub Rofze Rubre titulo) | appellat. $.10. Et Ceccum dein Autor. zoffer ( $11.13.) cum eá- dem comparat. Quo Nomine tres precipue Res intelligun-. tur: (Ll) Frzex ipfe, dictus Zlex Coccifera , vel Hex Aculeata - Cocciglandifera C. Bazhizi, (lib. XI. Pinac. pag. 425.) aut Coc- cus Baphica Dzefcer. Frutex fürculofus, in multis Hifpania - locis, inque Gallià, prope Monspelium;nascens, foliis oblon- gis,in ambitu, (inftar Aquifolii ) aculeatis , baccis rotundis;. rubris,ad tingendum fumtis: quam plantam omnium cone - venientisfimé Ze/lozizs (lib.i. Obf. c.17.) defcribit. | (IL) Baceee praefertim, famofisfimi ejus Fruticis, vel Grzza, Lentis magni- tudine, aut Pifi minoris, colore Sanguineo rubentia; fed albo pulve- Ap CAP. I. . Tt. 1. 5. Aj T Ee DEBE RREEERERERIEA UNSEREM á pulvere adfperfa, ut habetur in Epitome Ma£zbioli, (p. 774.) 5 in quorum medulli generantur rubri ermiculi, (unde Gallis Vermeillon) ex quibus, antequam avolare posfint, captis, fit Tinctura: maturi enim redditi, veficula, in quá continentur, rumpunt,& avolant, notante Ur//» Vol. 1. Anal.Sacr.1.3. c.29. p.204. Altquibus Bzcce fimpliciter 5 vel Grazmasz Infectorisam (Italis Grana da Tingere:) ab usu, Sericum aut Sericeas Lane- 43q; veftes Succo fanguineo animaculorum iftorum,aut Suc- co Granorum imbuendi; Germanice Scharlach-Beer: Gra- Ce Kixx£-: unde Coccigea Purpura , i.c. rubra: Cocina Ve- His que Cocci, vel Vermiculorum ejus,Succo tincta ett. uam Vocemreperio in Sacris , Mab. 27.v. 24. «bién curd yÀapida, xoxxivms , circumdederunt Ei chlamydem cacci- 24m: vel Coccinum , tubítantive, Apocat. 17. v. 4. Ka) 5 sovi] 5 wECeCAapApu VlopQuon ng, xoxxivym , i.e. Et amtlier erat cir- uumdata Purpura c» Coccinmo :. cüm quo loco confer mox mox cap.i$. v.12. .$. 1... Sed iftud noftrum Coecus aut Coccum (perinde e- nim id legitur) minimé confundendum eft /fve cu Cacos «ut Coccos de Malaiv4, fic dicto apud Gergiam «b Horto lib.r. ihift Arom.c.26. Palme Indice fcil. genere , fructus angu- lofos fubrotundos, extrinfecüs villofos , paranda varie fu. pellectili idoneos, intüs cortice perquam-duro, & in vafa ac pocula tornabili conftantes, ferente: quo nomine tamen alios , ovales , ab his diverfos fructus , depingit Chabreus de Stirpib. p.29. convenientes cum Nuce Medici, de quá 44ge- rius Clutius perícripfit: frve cum Coccts Orientalibus , vel Gra- nis Orientis, Cocco Maldivenfi multàm minoribus, Coccu. iis de Levante (vel Cocculis Elephanticis,corrupté) aut Coc- «ulis Officinarum dictis, noxizq; virtutis; quorum Plan- : B ta 46 ADCAP.I.$. 11.12.17. ta vel Arbor, judicio Ejusdem C/a£z«i (d.l. p. 26.) incognita, virtusque ceteroquin egregia fit, ad Pilces infatuandos ; ( vi- de Append. Ejzsdem p.597.598.) $.12.. Nec Confundeudum cun Cocconilea, vel Coea yaria, qu& pro Cotino PZ/zi/, vel Cotyno coriariá, habetur, tingen- dis( ratione Radicum & Ligni, non veró Bacca ullius ) pan- nis apta: /fve cum Fiess Indica Granis, Cocchenile ,vel Cochi- silia vocatis, apud Baubissm, (Pinac. Botan. pag. 458. b.) qua nihil aliud fint, quam Vermicul1, Foliis adhereícentes, & tenui pelliculà obducti, in Indiá (occidentali), & nati fi- mili ratione;atque Ae//ozius ante-laudatus refert, (in fine dicti capitis ) aliud infuper genus inveniri, cujus neque Veteres, neque Recentiores meminerint , £xeremzeztzea 92 Myrtts 2a- ftens, unico Animali vivo, Veficulá inclufo, praeditum: //ve cum Cocco Radicum, eu Granis rubentibus , quz Pimpinell radici adnafcantur, & Serica rofeo colore tingant, Cherzefiz, vocato, füffragante Epitomatore MzzzPiel, dum (p. 773.) fub CocciInfectorii Imagine hanc Cenfuram addit: Nonrecté, inquiens , fentiunt , qui Coccum Infectorium, & Chermefi- num idem faciunt: //ve demum cum. Coccogníidio vel Granis maturis rubris Laureolz,primo ftatim Vere, Flore purpureo, fuaviter fragrante, füperbientis. $.13. (HIIL)) Cocc zomez abltracté obtinuit zpfe Co/er tam Cocco proprius;aut Veftibus eodem tinctis ; quàm Rebus qui- busvis aliis, competens, modo infigni utcunq; aliquá;ad Coc- cum plus minüs Aéedize, accedens; ut imprimis in CDar- aze[en,vel Cherme[iao videmus, quem utique 4 Cocco distin- ctum quid effe, modó diximus. Nihilominüs ipfemet Coccus etiam €zrzzef/ági nomen interdum accipit; & coincidere cum Kermes vel Chermes Ztrabuim putatur adeó , ut decanta- t uL PME M. |: *.. iste Ap GCar.T. $. 11.12.19. 47 tisfimam etiam hodie, toto Terrarum Orbe CvzfecZioneu Cordialem Monspelienfium, de ifto potius, quam Coccino- mine, Nomen fuum ac famam obtinutffe, & A/Ferzzes voca- ti, conílet;. rubore fuo micantemà Cocco , cujus Succo in- butus Pannus, peculiariter Scar/at dicitur, Coloribus reli- quis, imó Colorum Colori & velut Luci, ( Albedini) ambi- tiosé quafi imperans, juxta illud Zorzi lib. 2.Sat. 6. - ——. Rubro ubi Cocco TindÍa fuper Lecfos canderet Voflis eburmos. Atque Cocci iftum fulgorem à PoczZ pro Purpura. fpecie habitum fuiffe, interjecto mox uno aut altero verficulo, ibi- dem ex connexá Voculá £rgo, conftat: Erg ubi Purpurta porrecéum ip Vefte lacavit,cc. $.14. Porró Szzgzizem, ad exprimendam Pzrpsre Rubre, faturató celsóg, pucaztis naturam, fuperus ($.8.) Exempli loco: adduximus. Cujus aflerti fidem ut operose quaeramus, ob quotidianam tot Sanguinum, ex Homine ae Brutis effluentium copiam, ex morá concefsá dein magis ma- gisq; coeruleícentem, haut videtur opus. Imó Pzrpzresm jam olim S&ezgzizem notanter Zlozerzs vocavit alicubi, in exco-- gitandis ad naturam rei Epithetisaptis, felix; Quem Latinorü poíteàaPhra(is; Parpuream vont ille Animatn; & fimiles, funt fequutz. Quare ex Recentiorum Scriptis hoc unicum faltem addam,quod infigniter facit ad Rem. Ita enim feribit Z/Z- genttsfanus ac politisfmus Autor , Erafsnus Francifci: ( part.1. Ott- und V'eft-Ind. Luft-Gartens, p.390.) Zz dem Kózigreich &nA hat es eine avt Affen, fo aman Singfrag nenne; aus deren Blutb iman eine küflliche Purpur-Farbe Xurichter. Wenn man diefelbigen wid fangen , ferxt man einige Gefchirr mit Wein in dem Wald, voclchen fie treflich aera [auffeu, und fich samtz und 2 | £2 ga 48 Ap Cap.T. $. 11.12. i3. gar darinn bexechen :. bernach,voenn fie alle voll, kam man ihr. ver obue fonderbabre Muh fAbig werden. $.1. Nec Lecce, live Native adhuc, five ad formam Piementiredactz, eft hic oblivifeendum. Qua quidem vul- gó videtur ad Golzres exellegter-Rubros fpectare : eandem ta- men etiam, non fine mixturà Cyanei , tàm floridé Erz/eftere, pictoribus preífertim conftat , qui temere utique agerent, fi Aureum Colorem ex Flavo & RuBro mifturi, Laccam Auri- pigmento adderent; quia Coeruleum (in Laccá) clam fub- repit, & defiderati Phenomeni gratiam evidentis(imé ever- tit. Qua fufiüs his verbis declarantur ab Agzozio(meren- tur enim adícribi ) dum lib, 1. Optic. Propof. 39. pag. 41. fic ait: Plurimum interes, au Lacea,an Ceruffa (quaitidem, fed (impliciter ,Rubet) ;z Aurei Purpareivéà Compo[itionem adfu- matur. Sandaraca namq, ( h.e. Auripigmentum , quod fla- vum eft) Cerz/fe zofle indita, aureum jucundum gignit; mon item verà commixta Lacca, quod bac Cwrulei portionem habeat, que uncia mativo Rebori, Flauaa, Sandaraca , tyrum óimplici- eum Mifcellam producit, aufleram ac inmvemuflam..— Rur[ns Lac- ce rubedo, qua Cerulei quadantenus est particeps, adjuncto qui- dem I2dico (quod Cacruleum eft) zz wrvidusm Purpureum COmimnHtatur : Sandarace vero intrita, ob triups Sunplicium conaresftonem, Iive[cit , ci» prorfus auflera evadit. $.16. Imprimis veró maximam apud Priícos,' Rue: I xcellentis attt Excelft Fulzorts gloriam, preciumque pra aliis, nacta eft Purpura Tjria Dibapha, h.e. bis-tincta, ut ex Cole, in prefenüs Capitis &. 22. difcimus : defcendente voce à Graco àie, i.e. £i, & Bazilv, tizgo. Unde etiam Baie, iztiz- go,vel mergo; eratqs Baptismus olim Lavacrum immerfio- nis utique, nec verticalis tantum irrorationis aut irrigatio- PS, ApCar.I. $.115,12. 15. 49 nis. Dibaphbo autera Magiftratus Romanus, tàánquam precio- fiore Purpura genere, in Pratextá utebatur: &faceté Cicero alicubi: Cwrzzs, inquit, zoffer ó(CaQor cogitat : fed eum In- ffecor moratur. .CujusPurpurz Titulum Grzcum , Roma- ni quidam Poétz, tanquam eodem genio acti, fic eircumícri- bunt; Herati4s nempe, lib.z. Od. 16: Te bis Aff o Murice tincke Veftiuut Lane. Seneca, in Hercule Oetzo , verf. 663: Nec Sidonio mollis abeno Repetiza bibit Lana rubores; & Claudianus, lib.2. de Laud.Stiliconis, verf 333: tinilA [miu repetito Maurice fila Contulimus penis. - Intercesíifle tamen his etiam Pannis diverfos gradus Tinctu- ra füz,aut Purparei excellegtis Rubaris,vero perfimileiimo ne- ceflarium e(t: quis enim vel corruli, vel rubri congredien- tes in Tincturam nunc hujus, nunc alterius Texture, Ato- mos omnes ultro citróque numerabit ? $.17. uin his misíis, ad Parpzram Rubram, non ex- celse amplius,fed profuzde-[aturatam memor fuperius.($.4.) dictorum, ut me convertam breviter , & hanc etiam Exem. plo uno ac altero declarem; dico paucis , ipfummet 44£o- ven noffirum, facere (cap.I. $13. & 39.) Coucreti Sazguizis men- tionem, Et pené profundioris aut obfcurioris, (cüm mifturá coerulei;) Rubedinis, folent effe Czzyop/yl/i quidam hortenfes fl.pleno. Omniti profuzdsttraam vero Purpuram Rubeam, fed faturanter tamen Vifum afficienté, exiftimo effe eam, qua ex Bitzisoine refplendet, nigredini pené proximam, fi (tandum à 23 parties CERA cma go Ap Car. I. $. 1. 1.1. partibus Diofcorid;s, qui, cirante Ipfum A/drovazdo (lib.3.Muf. Metall.cap.14. pag.379-) inter Notas genuini Bituminis, pri- mam refert hanc, fiPurpure modo fplendeat. $.18. Saturatz huic Rubedini purpurez oppofita dein fuit Dilstier: qualem forté in 7pzs quibusdam, ex Rubro caerulefcentibus, ante plenam fui eruptionem, vel etiam dum fenfim exolefcunt, & Folia Floris habent decidua, quis quarat. $19. MIterum Genus Purpura , b.e. Viclcea , fimiliter in Saturatam & Dilutam distinguebamus, | Et Sazzrazam porró ftatuimus, Excelsé aut Profundeé talem... $.20. Excelsé amt funnnà talis, vel maximé florida, cenfetur ab Autore (Cap. I.dePurpurá, $. 11.) ex PZzio, cone fpici in Violà Serotinà , Cozchylierum, ut ibi fcribitur , vege- 2 sina. G.u.— Profundior aut, Obfeurior, dicitur Nigricans , vel ( PLizio cidem ) Color Auflerus in Glauco, e irafcenti finilis Ma- 7i,citante Co/gzzz4 , (1. d. $.12.). Exemplumque ibi infertur Viole purpureez Montanz, quam 777gi//: proin Nigram dixe- rit: & nos non iníulsé addi hic pofle Ma/va;z hortenfem atro-purpuream,ceníemus. $.22. Fiolacea Dilutior demum notatur ab Au£ore zo- fro, conípicua effe in ZeZiotropro ( $. 11.) & 4merbyflo, quem Ianthinum , (h.e. Violaceum, ««] &Eoys" quafi ) vocaverit Plinius (xpe-laudatus: quo ipfo de GradualibusPurpurarum Differentis jam fit dictum fatis. ANNO- Ap Car.L. $.20.21.feqq. j1 ANNUOTATIO VIL Ad Cap. I. $.20.21.22.25. & 2 4. De Murice. — à Breviarium: S. r. Muricis ox ambigua, $,2. Murex pro Eminentiis acutis. Scopslorum, Cardaorun, Teflaceorum, 6$ ex iis Purpure. $-3. Pro Purpurá tot, (-fnimali) precipue Menfis ilatá. $.4. Pro Tintlurd. Sacer Murex quid? 6. j^ Pro Turbinatis quibusvis, Aculeo praditis.. Muriloguli, 4ut Mauricileguli, $, 6. Muricum ite Species. Mutex Zfnritus maximas mar- morest Columns. $.7. Pro Turbinatis Aculeatis, TintIure aptis: f pro Tarbina- tis, imo plane Teffaceis , in genere. $.8. 24ta; fic abufipe etiam pro Buccino, $1 M Dres porró iterata apud 44zzerem noftrum mentio fitjin diverfis Capitis hujus locis, diverfoque Senfu. Quapropter in his etiam aliquis ordo querendus cít; qiiem breviter & convenientis(ime exiftimo e(le talem: $.x. Accipitur nimirum vox ea (r.) proprie & famo- fisfime pro Aculeis ej Emizentits, quemadmodum Rerum qua- rumlibet, e. g. Scpsdorum Maris, apud Frgilism, aut Cacumi- «um , ad Corduas Sylveftres pertinentium, apud P/zzz, ci- tante utrumque Autorem Co/gz4, hoc Cap, $.21: ita Zéffa- ceorum, aculeis longis. aut brevioribus, crasíis, tenuioribus» vé conftantium ; & prafertim Prrpzre , (ibid. $.24.) tan- quam Animalis Teftacei , Muricibus, in ambitu armati, ia velut j Ap Car.L $. 20. 21. feqq. velut Munimentum undique , ad Leges Forz/fcatería, muni- ti. Itaenim bellé fatis loquitur Ledevicz s Mofcardsus, Nobi- lis Veronenfis, (in Defcriptione ltalicá proprii fui Musei; lib.3.c. 53.) hanc inRem :. éfortiffcata di moltiplicate Punte, come chiedi, con bellisfrmo ordine dispoffe ». $.3.. (2.) Tralatitió magis, & ampliatione quádam, pre Puvpura tota, vel Animali Teítaceo, aculeato, ex quo Purpu- rea Veftium Tinctura olim parata eft; fuffragante Co/gz4, cap.L$.3.20.21 & 22. Plin, Ovidii , ac Horati autoritate u- tens; quorum Verba ipfa nolo retraherehuc. Aut (5) in fpecie pro Parpur4, Menfts illat4 , Conchyliumque Grace di- €&tà: Coluzz. 1. d. $. 23. 8.4. Vel(4.)pro Colore Purpareo, Pannisvó, codemtin- ctis. Itaenim Auer nofter l.d. $.22. 7yrius Msrex , inquit, id efl, Puvpura, in Tyro tincta, ex Tyriis Muricibuss fcilicet Pur- pus. Et confeftim addit: eZeó Marex Tyrius pro Colore ipfa acceptus fuiffe, patet apud Vireilinm.&cc. Et Sacrum Muricen fimili fenfu acceptum, offendas in Corpore Juris Civilis, (Leg. 3. Cod. de Veflibus Holoberi , Lib.rr,) his verbis : Fellera adulterino Colore fucata, 1n [Decieus Sacri Muricis, intincere not feos. 6.7. Etquoniam Purpura (Animal) e& Turbinato- rum tam Aculeatorum , quàm Aculeo carentium, imó in ge- nere, Teftaceorum facilé omnium Regina; adhuclaxiüs di- ducta eft Mar'icis fignificatio, & per illum notantur (5.) 7&i- nata quavis, Aculeis preditas quorum Pifcatores antiquitüs dicebantur Mwrileguli ( Rubrica de Murilegulis , lib. 11. Cod.) rectiüs fine dubio Mwricilegi, vel Maricilegul: vocandi. Pro- trahebant enim ex Marinon Mures, fed Murices, h.e, Tefta- cea Turbinata, aculeis praedita. $6 'Àp Car. T. $.20. 1. feqq. ' $55 (Columna Verba de Murice Aurito maximo Marmoreo.) $. ó. Quorum Species lunt perquam multa; fed inter illas notatu digniores, Parpura, ob quam totus hic Co/zize Tractatus primarió conícriptus eft ; & Merex Auritus Maxi- goss Marmoreus Exoticus,quem alio in loco, zz Obfervatiozi- bus videlicet Aquatil. c Terreffrinm , cap.gr. delcribit , verbis fequentibus; qua hucinfero;tüm ob affinitatem materia, tum ob raritatem Scripti, Itaque ifthzc fic fonant: Zzzer- uo Colore, levore, duritie ,c» pondere marmuareo cum fit Teflace- um boc, hujusmodi variis coenominibus. demominare placuit, UMaricts nomen tribuimus, nan quod plamà Maricez effe affera- pus; fed quid ex eo genere effe videatur, ob Tuberculos novem circumdltspo[rtos , per Orben medium, quanquam non aculea- Ros. Turbine ita brevi deffnitur , ut ab excedente Oris margi- mis appendice, five Limbo, Auvem effigante,occultezur unde Au- yii cognomen, — Exterids obliquà Striazus lemiter,ad oris lia- bum usque, qui comtrayio modo rugo[us esi 5 juxta ilius circum- ferentiam Roflri vice teft a recurvatur , Qr doftcit, foramen rve- Jiuquens ad Lingue ufum. | Oris hiatus ab alii omnibus differt, quod non rotundus, c levigatoria Conche modo, ferà oblongus, angufhus; fed levis, e parallelis Liueis dofrniturs. qb in umo appendice magna, lata , plana , fictttà e tota Oris margo veluti depreffa. :Neapoli ab Amico, Fontium confiruttare, dono babui- uus , quindecim abhinc annuis, Sesquipedali eit longitudin tefla, oris vima pollices decem,duos lata... $.7. Vel (6.) ex Twrbinatis aculeatis ea pracipuó , qua Zinéhura apta. Ita enim iterum in przíenti 4zror;s cap.1. de Purp. $. 20. legimus, citantis PZziz;zs proSe. Et (7.) indiffe- renter pro Turbinatorum Gegerc, eu nde m Pium pofuiffejibi- dem ait: qua Turbinata, conftituunt aut complectuntur ple- "m h rasque $4 ^ An Car. I. $.20. z21.feqq. & 24. rasque fpecies Teftaceorum Univalvium ; fed non omnes; uti jam fupra alicubi etiam, ni fallor, monuimus. Imó (g. j univerfaliter pro communi genere Té, óflaceorum omui; qua magna profectó Vocis ampliatio eft, ut major pené vix effe posfit. 8.8. uo pratextu denique, in defenfionem fui, indu- bie PA4zins, fi viveret, fit ufuürus, quod Marice; (9.) peculia- riter quoque pro Bütcino dixerit , ut ex Co/smz4 l. d. conftat. Quod Buccinum, ftans fub GenereTurbinatórim,, fub fe Buc- cina quidem aculeata hoc ipfo complectitur ; & eatenus cum iis Muricis Vox quadrare poffet: fed aufim dicere, Buccina glabra € contrario, autStriata quantumvis etiam, vel rugo- fa, non-aculeata tamen, aliquanto Aculeatis plura e(fe, aut certé vix pauciora. Itaque quàm bené his etiam ( Non-A- culeatis ) Nomen iftud attribuatur, non video. Ipfeque Ce- Iumua toties ceteroquin totiesque PZzi Autoritate ufus, Improprietatis eundem, in hoc negocio, arguit, ($.21.) qa /z Buceino (funtIpfiusmetVerba) voz fuat acaleati ci extuberan- 1es5Orbes. ANNOTATIO VIII. Ad Cap. I. $.2 4. De Purpuriso & Purpurina. Breviarium: 6.1. Locus Plinii, de Parpurzisfo, addutius. $.2. Purpurisfum, fuma fervente Purpura, Pigmentis ad.- bibita : 6.3. € quidem Rubri. $.4. FuiFirginum dbi, Nigri, Rubri. $, f. AD Car.I. $.24.. D $. f. Purpurisfum ex Ovo izduilum quid? Colaram maden- tum discrimen.s, 6. Purpurisfum ex Cretá Argentarid, 7. Creta Adrgenmtria quid? ejuig, ufus. $.8. OflrumVitruvit, Et unde ditum? $.9. Traniitus Ad Purputinam. $ $ 10, Purpurina abwfip? pro Figmento flayo wel aureo, . LI. [Alexii && Cardani zeoZus , illas parandi. ] I (Bs Nüirous ( Annotat. II.$. 9.) dictum eft, per Perpzuri/fum c Purpurinam, notari quoddam Pigmenti genus ; & de eo claris paulüm, inferius ( h.e.in hoc ipfo loco) sgen- dum effe, imprimis quod uror zoffer d.Purp. c.T. $. 24. ad id occafionem nobis fuppeditet, quando ex PZzr2fuo hac ver- ba affert: $i Pwrpuram facere malunt, Coruleum [ublinunt mox Purpuriffam ex, Ovo inducunt. — Ex quibus hzc tria im- primis licet colligere; Purpuriffüm , Pigmenti genus fuiffe; & quidem Rubei: inductumque ex Ovo fuiffe. Dumqueex ejusdem PZzii lib. 35. c. 6. addit infuper hoc; Purpsrzsfuzn ftevt (aut factum fuo tempore fuiffe) ex Crez4 argentarid, ac Sante Purpure,quod idem cum Oflra Vitruvii elfe videatur : figillatim tàm hac, quàm modoó dicta reliqua, breviter explicaturi fumus. $.2. Pigmentis itaque (I.) annumeratum Purpariffum fuiffe [conftat tum ex jam-adducto loco P/z, tàm ex initio Capitis ejusdem, ubi illud Autor recenfet cum Pigzzeztés Flo- ridi, & convenienter hác Annotadunculáà Da/ec/azpit Mlu-. ftratur: Ut Izdicum, inquientis, spuma cfL, inuatats corti, in quibus Glaflum coquitur panmis tiagendis ;. [ic Purpurtj]una Spuma efl, collecta effervefcente Purpurá, cum ex e4 T TE 2 conf $6 Ap Car.l. $.24. ; conficitur. — Loco Purpurisf Picfores nunc utuntur Laccá ,mix- 14 ciim Ceruleo. Dicique Mixturam hanc Polluci gvde/xe- AG», Germanice Leib-Farbe, Doctisfunus Suchftus fugeerit, lib.i. Gammarol. cap. 16. pag. 370. : $.5, Et quidem (IL) Pigzeztzs Rubri. Id enim vi- detur exinde colligi, quod PZzius dicebat, Ceraesez fuiffe feblitun, fi Purpura facienda eflet, & mox Parpauriffum ex O- vo faperindutiwm. Nam eo ipfo, quo Purpuriffum Coeru- leo fuit fuperlitum, ut Purpureus ex his duobus Color prod- iret, exiftimo effe evidens, Purpuriflum nil aliud, quàm Rubram Tiniluram aliquam fuiffe, qui Purpureus color, per naturam fuam, ex Rubro &-Coeruleo compofitus eft, ut ex iis praefertim, qua fuperius in Annotatione V. &. VI. addu- cta funt, liquefcit. |. $.4. Conftituitque hoc pacto, prater ufum, quem in Pictoriá praftitit, in CofmeticA Virginum tertiam Fac fpe- ciem: nempe Rubri, ad genas tingendas; poítquam alia easdem, ut expallefcere potius faciant, 4/Zo, (ceru(fá videli- cet, aut fimilibus) utuntur: & ad Supercilia Agro colore tingenda , olim precipué Stibium adhibitum eft; de quo plufcula non injucundé hic pertractari poffent.— Sed non migrandum eftextra Oleas. $.5. Quin de Prrpzriffo potis porro (IIl.) quid opinan- dum ex verbis, quod iilud ex Ovo ipdatfum [upra Ceruleam, ex Plizio discimus? Equidem ,niíi fequenti Conjecturz lo- cus , nefcio aliter locum hunc vel capere ipfe, vel Lectori benevolo explicare. - Notum videlicet, ex Arte Pictoriá, eft, Golores ftccos madidos vedai, & per hoc tractabiles, pro Sco- po Pictucz, tribus przcipué adminiculis fieri: vel (1.) 4444, qua aut fimplex penitus eft, aut Sapone disfoluto imbuta, aut Ap Car.IL $. 214. n j7 autFelle bubulo; aut,loco Aqua, 4499s Refzrum, Spititu Pi- gi, Aceto, Lixivios vel (2-)0feo ; vel (3.) Giutize aliquo, cujus certz Species, praeeunte Clarif. Scheffero, in Graphicá fuá, vel Arte Pingendi, ($.56. p. m. 181.) facta nimirum ex Boum Cor- nibus, Ungulisque; vel Membranis animalium puris; vel ex Auribus & Genitalibus Taurorum ; vel,pro picturis, in chartá, delicatioribus exhibendis,ex GummiArabico autTra- gacantha, Cujusmodi Gummatum Solutio, quemadmoduni quà fpisfior facta, eó magis vifciditatem transparentem 4/- buminis Ovi eemulatur: ita factum puto;ut Veteres ipíomet AIbumine Ovi ad temperandos Colores ufi fuerint. I(ta cer- té eft mea qualiscunque in PZz/zlocum Conjectura. $.6. Quipofità ulterius(IV.) fequitur, ut quomodo Parpurisfum cum Crez4 Argentaria , cujus Zdez Plizius men- tionem injecit, (l.fuperiusd.)quadret, perpendamus. Ex Creta Argeutaria enim, e? Purpura Sazie faéf um effe, dixerat, Ita veró fe res habet: Dum Purpura in aheno coqueretur, Creta iftius partes immittebantur eó , utinebriarentur. Et inebriabatur Creta hoc pacto ; imó eeerzzs, quam ipfe Lane, ut notat P///azder ad Fitrsev. lib. 7. cap.14. $.7. HacCreta Argentaria apud Plizizn (lib.17. cap.8.) habetur pro altero Crete genere. Jorizs, nottro «vo clarisfimus, lib. t. Muf. Sect.r. cap. y. pag. y. pro fpecie quadanz Marga habet. Ejusque ufus Fabris Argentariis eft , ad Vafa argentea polienda; (icut Tripolis, (vel Terra Tripolitana ) poliendisex Auro vel Orichalco Va(is adhibetur. $.8. Demuüm(V.) illud genus Pigmenti eiz Offro Vi- £ruvii convenire, fuperius dictum eft: fed locus exprefsé non habetur unus aliquis; quin Senfus rei eft per Confequen- tiam faltem eliciendus ; aut ex collatione terminalium ca- dub T NES 0. piti e [i Ap Car.]. $.24 pitis 3. cum initialibus cap. 74. [bri 7. apud Fitruvisum. Capi- te XIII. enim ait; € Conchyliis ( h.e. Purpuris) Ferramento (cislis , Purpuream Saniem profluentem , Àn Mortariis terendo comparari, & 0f/rzz appellari: fed Cretz ibi nullam men- tonem adjicit. Et cap. 14. ait, fieri etiam purpureos Colo- res, izfeclA Cretá, Rubie radice , h.e. (ücco purpureo , qui ex radice Rubiz elicitur. Ideóque fiPurpurei Colores ETIAM fiunt, injectà in Rubie Succum Cretá;. facti utique etiam fuerint tantó magis, injectà eádem in Purpuram fervefcen- tem, ut Offrum Vitruvio dicum cxin prodierit. $.0. Quod Oftrum jam, five Purpuriffum, an Pur- purifa vel Parpurina dicendum fit, Grammaticis bella non movebo; nec puto, his terminis notari diverfa admodüm. Abufivé.tamen Purpuriz prafertim Vocabulum video, ad Pigmentum minime purpurafcens, & ad Zzp//zas (Lapidum fpecies) transferri. $.10. (1.) Quárationeenim five Afexzu, five Cardanus (apud Z/£evinm lib. 2, Alchem. c. 35. p. g1-)Colerezz Agreum vel fevum, picturis Scripturzque aptum, utpote in quo parum, imo nihil Cozrulei, Purpurinam tamen indigitet,non video; nifiid fieri fit dicendum per magnam Metonymiz licentiam, quz Oratoribus quidem linquenda; ferió fcribentibus non item. $.u. Verba A/exzj, qui (intendendz Flavediais ergo) Crocum etiam commifcet, non transícribam. — Hunc veró ex Cardauo Proceífum affert Libavius, dicens: Plppibo albo foliato, felibra pondere, mifce tantundem. Hydrarayri. — Poflea Salis Ammon ey Sulfuris quartas. fingulas. — Fiat Maffa: quam deffilla Vafe vitreo. — Im izua eft Purpurina, aurei coloris. Quid manifeftius, per Prupurinam, in genere, Pigmentum qua- ApCaP. 1. $.24. $9 «ualecunque intelligi. — Additque Epicrifin fuam, in Pa- renthe(i, Libavius: (Phlegma educendum efl: cfi nom re- Jpondeat Colore ,vefunde id, macera, c iterum abftrahe.)) | Li- quorem veró, in quo materia macerari debeat, non addens, Lixivium forté vel urinam, ex prami(fo à fe 4/exii Proceffu, intelligit. Eundemque Cerdzzi Proceffum | A/drovazdus etiam (lib.i. Muf. Metall. cap. g. pag. 185.) exhibet, & ufumil- lius docet: Zzz:c (Purpurinam) inquiens, 7 folzzs Piczores, fed etiau Sculptores adhibent, dum Statuas ex Gypfo forimatas, Metallicas frnaumt.. Nam colore viridi tincle, cj Purpuriná in- Jferfa , ex Metallo conflata effe videntur. Et hunc Fulgorem Metallicum vocari Brozi/z, idem Aldrowandns Lib. d. cap. 16. pag. 205. admonet, dum fcribit: Pwrpuriza, Coloris [Decies, ex Se4nno, Sulfure, c Argento vivo conficitur, qua Optfices Ce» lorem, quem Brongium vocant, Stat tis conciliant. Sed omni- um maxime ipía Czrdzzi verba, qua exftant lib. j. deSubtil. pag.307. in medium producamus: Pzrpuriza Coloris eid ful- vi Anrumq, imitatur, [f aptima fuerit : bocfolo differt, quod non refifhit injuriss celi,uec diuturua admodum es). Conflat autem ex plumbi albi, argentig, vri, paribus portionibus :. falis vur[us Ammoniacie Sulphuris paribus iterum inter fé portionibus, (ed qua [int priorum fextantes, aut quadrantes. Sal e Sulphur fubtiliter teruntur , plumbum album c Araentum vivum mi- féentur: nam plumbum in tenuifima folia redaitum effe apor- e£: mufcentur omnia in vitreo vafe; deflillatog, : ei quod 1n i- omo remanferit, Purpurina vocatur. $.1. Acabufrvà dein (IL) etiam Purpurize nomen ge- runt Zoplita , vel lapides , Armaturá (h.e, Cruftà) metallicá forinfecus ssniti, Auri, /&ris, Orichalci , aut Ferri pus. eren- o Ap Car.T. $.24.& $. 27. ferente, ob fublimata in Subterraneis Metallorum Ramenta, compacta in fuperficie quorundam lapidum: quo cenfu prz- cipue ftant Tel[tacea varii generis petrefacta; Lyncurii, Lapis Scislilis, Cornu Ammonis, &alia,. Ita enim idem, quem an- té laudavi, A/droevazdus , lib. 4 Muf. Met. cap.15. pag. 626: Lapis, mquit, quidam,nomine Armatura fuit nobis communica- tus, quem viulous Puvpurinam coenominat, cum neque Colorem purpureum, ueque Amethbyflinum pre fe ferat: fed potizs Colo- rem Orichalci izuitatur.. $uA natura friabilis est , ejusg, puloss chartis e aliis vebus adeb adheret , ut immobilis effe videatur. JO uapropter ratione bujus Coloris Chryfolithum arenarium quis appellare poffez.. Ufras illius mom esi , ut quidquams inauret; [éd st Aurum fuo Coloreyvel potias Orichalcum fenulet. ANNOTATIO IX. Ad Cip.I. 8.27. : De Teflà ac Muricibus Purpure: & Operculo ejusdem. Breviarium. $1. Bartes Purpura duplici ; $. 2. Continentes, dure ; : $,3. Tefle Magnitudo que? (Juglandes , cur Regio Nuces dile?) $.4. Ejucdem Figura (Oftracologiz fotse Sciagrapbia core retlior.) $.5. Superficies item, foris afpera, intàs glabra: $.6. Color externus & interuus qual? $.7. Color externus Tefle, cum Colore Cruffe fuperindutTe non confundesdu. ( Crafte ablanio artificio[a.), $.8. Ap Cap.I. $.27. ó1 $.89. Duriies Purpure. $.9. Tefle ulterior difiributio in Partes, — $. 10. To fle V'oluta, Spira, Helix, Volumen, Circuitut, 9. 11. Apex Volute, vel Turbinis extremam.s, , $.12.Murices, ved acuti Progelfue , quales ? $.13.corumque Sitás ratio. S L4. Tzachélt in Muricibus, Collo, M ale HAUICO, Catzpuls, $.1j.Ruga externa, Annorum indices : $. 16. Liribus Orsficium, vel Apertura » $. 17. Rofivum breve aut canaliculatum : $. 18. Tefiule, ac Fila. ! $. 19.Operculum Blatta Byzantina nguiue Odoratus : $. 20. Tefled, cjusdem Uus Phyfico- Medicus, $.1. AD diftincticrem magis magisque cognitionem Pzrpue delabimur, fequendo Aurore moffram Columnam ; qui Capitis przíentis paragrapho 27. nonnulla de Animalis iíti- us 7é/A2, hujusque Mwricibus confideranda exhibet, & an(am hoc ipfo dat, illam quafi in Parzes disfecandi: quas more, ab Anatomicis trans(umto, in Continentes duras, & Conten- tas molliores fluidioresque distinguimus. — Et(i enim non tanta in Partibus Teftaceorum, quanta Terreftrium, ac Na- tatilinm etiam quorundam , majore apparatu preditorum, occurrat diverfitas: habent tamen ftructuram & numerum organorum,fibi competentibus functionibus convenientem, $.2. Atque fic Contizeztiuw titulo ftanthzcduo; Pri- marium unum, Zéf^4; (ecundarium,nec perenne, alzerun, operculum. $. De Maznitudine Tefle (ic loquitur Colzuseza, 9.27 : Téfla parva, Regie Nucis , carnofo adhuc tegmine obduécie, ma- gnitudine : quanquam Qe quadruplo majores habeam, c axis i es 61 AD Cas. I. $.27 mas e[periores. Perqs Nuces Regias , vel bafilicas ,Tnalaudesin- telligit; quas ideó Regias vocari O£bo. Bruafelfius Autor elt, (om. ;. Herbarii) quod eam Reges ex Perfide , Provinciis aliis intulerint plantandam. Utque magnitudine, crasfitieque, fic confequenter etiam Pondere, Purpurarum Tefítas variare, in proclivi eft. $.4. Figuram Fentrio[am, 'Turbinatis plerisque com-- munem , ipfe quoque, ut ex contextu patet , Co/z;zz4 Pur- pura fue tribuit: & Nominis iftius que fit ratio, quz Te- Ítacea Festriofa fint, quz minüs ;, quz propria maxime Przerpzt- ark in Oflracologia fedes, & quá Methodo tota doctrina jam dicta disponenda accuratiustandem mihi videatur, poft de- rehenfos manifeftisfumos,maximorum etiam Zoologorum, defectus ac lapfus, non tàm ex ruditatc ullà, quàm animi confufione quadam , inter ineffabiles pené Teftaceorum Va- rietates, ortos; age,ociofi cujusdam laboris fructum Le- cori tribuam , & que meá de diftribuendis rité Tefítaceis fit mens, poft tot eorum, toties totiesque mutatas ac permuta- tas, atq; iterum correctas,iterumquerenovatasTeftaceorum, ad judicium Vifüs Tactusque reftrictorum, Coordinationes, ingenué proponam, in Za&z/4 Univerfali Offracelogiez 5 per meras Dichotomias, (manifefto pofitas, aut facile eliciendas) incedens á Generibus duobus fummis, ad fubdivifionum fub- divifiones continuas, fine interruptü doctrine liquido. fibi coherentes. — Quam ZabsgLem Offracologice totius Datfrina unicam 5 apparenter faltem, & charta anguftiorisergó in plu- res distinctam, fed reverá ac indiffolubiliter ad fe mutuóípe- €tauntes, tanquam membra totidem ejusdem Corporis, Beze- volus Lector n fine Opufculi hujus inveniet, multó uberius proponendas in peculiari Volumine, five à me, ius aliis criben- Ap Car.IT. $.27. 62. fcribendo. In quo duo bac, ad emendationem confufim- tradita àtot feculis doctrinz, hec duo fimul, ni fallor, cure habenda utiliter venient: prim, ut Specierum quarum- cunque exempla, fub titularibus etiam Synonymorum clas- fibus incedant eo modo,latque Aaz/izss 1n Pinace fuo fcri- pt de Stirpibus: 4eizde, ut ordine retrogrado à fingula- ribus ad fpecialia, atque ab his ad generaliora magis magis- que, velut per gradus adícendendo, confilium ineatur, for- mandi Feezlas aliquas. univer[ales characteriflicas , quarum ducu, (ine ulteriore Viva vocis, aut Scriptorum ufu, aliquis; collatá cum Regulis, folà Teftacei alicujus figurá, fponte ju- dicare valeat,an Turbo aliquid fit , vel Nautilus, vel Nerite, vel Cochlea, vel Oftrea, vel Pecten. Glaciem ac Ovum cum Columbo fregi. Nunc gloriosé feliciterq;alii provehi pote- runt cum velíine etiam laude mei. $.5. Ad Superficies werim Purpurarum quodattine£, preterquam quod Volutarum ambitus unis ac alteris Rugis, à Vertice vel Acumine ftricto rectà deorfum tendentibus, & Striis, compactim obliquéque latis, exzr/zfecus exasperantur 5 brevibus infuper & crasfis omnes horrent Tuberculis, imo acutis haut paucz, utcunque elatioribus , firmisque Mwrici- &zs, ex Rugarum limbo furgentibus, precipué majores: Zz- £er&é veró glabra politaque omnia, ut Animal fine offen. diculo, ultrócitróque fub Teftà feratur. Que clarius fic proponit Co/na, $.3: Intus leviseit,Vitri modo fBendens, colore ob[ületà purpureo,vel caeruleo, aut flavicante, oblique per- currentibus purpuro-migris meeulu,ex Oris margine, I iiter- E» ventriofe parte... $.6. Coler foris nunc candicans, nunc flavicans, aut cinerafcens, — Aliqua etiam lineis Maculisque PU 1 2 Ó4. AD CAE $:27, — Um & veluti fafciatis, purpurafcentibus variegatz, (fi praefertim Soli obverfe confpiciantur) & pickz veluti, eque elegantis- fimz, videntur. .Bes/erus in Gazophylacio fuo unam nigro flavoque Colore distinctam habet, Interiüs Colore nunc violaceo, nuncalbicante, nunc rubro, aut albo, in purpure- um vergente, fplendent, $.7. Sed de Cwere iffa exterior? notandum , ad ordi- nandas five Purpurarum, five Teftaceorum alioruri' quo- rumvis differentias, quzà Colore defümuntur,non ruditer aut confidenter nimis primo ftatim intuitu, de fpeciealiquá fuperficiei externe judicandum effe ; cum fepe Colorille;qui Conchylio alicui attribuitur, eidem fit minimé proprius, & potius ad Cruftam Limi marini circumductàm pertineat: quz velrafione, vel maceratione, vel irrigatione, vel immer- fione in liquoribus acidis, cuivis Teftarum (crasfiorum, te- nuiorumve) fpeciei convenientibus, vel blandá cautáque A- quarum fortium adfperfione,& edulcoratione iterum, artifi- ciose tollitur, ut genuinus tum demum & glaber ac nitens, atqueà Corticis antea impacti colore perquamdiver(us Co- lor, pulcer rime fe oftentet. '$.8. Durities exquifita, promore Teftaceorum omni- um, praefertim crasfiorum: quorum Teftas proin Oftrea, ab zewe vel Offe, (quia osfrum [it duritie Marina Concha) dici jam fuperius Columna ( d.Purp. c.1. $. 7.) dixerat; fecu 2 Té- harum duritie, Te efhas. Imo una exiPurpurarum majorum Te- ftis mihi eft, cinerea, firmisque muricibus armata, olim empta Venetiis, confiftentiz adeó folida, ut ego, (& omnes alu primo ftatim intuitu) ambigam, an ad Teftas Marinas amplius, vel Lapides potiüs fit referenda ? . $.9: , ADCaP.]. $.27 ó $.9. Ac porróne quid intactum linquamus, qua ullo modo ad defcriptionem Prrpurarum , quam feri poteft; ple- nisfimam faciant; ecce 72/« earum hucusque defcripta» tan- quam Partis alterutrius fumpiariz, cum mole reliquá mol- liore, totam Purpuram con(tituentis, feorfim nunc etiam pertiones minores, ipfam conftituentes producamus, quarum aliquas ( & quidem plerasque;) fponté vel ultro confpici, Foluttas nempe, earumque Zpzcezz extremum; Marices, Mu- ricumque Zrac/élum , Tübercula, Rugas , Limbum, Roffrum s, aütZuz[uz ; aliquas non fine labore aliquo, ingeniové hu- mano erui, ut 7/2/25, Fi/2; notare convenit. $.10. Fe/zte vox accipitur nunc Z7 »edags Tops Teftz, turbinatim in Spiram actz, ad differentiam lnivalvi- um,Conchá fimpliciter-arcuatá, & in fe haud-equé redupli- catà, incedentium; nune zz modum Partis, vel Revolutio- num Spire particularium, cujus ductus videlicet, quoties in Orbem redeunt, toties iidem, tanquam distincti annuli aut circuli esent, (ad notandam (altem Sitüs earum differenti am) numerantur, etiamfi (ficut Inteftina quoque in Anima- libus aliis) fint partes continue unius ejusdemque;Ductüs,& lede tàántüm Revo/utiomum,ut dixi,discrepent. Quo pofterio- re fenfu Vocem Pz/gre inprzfens accipio ad'Spiram Tefta: in Purpuris notandam, quz fcilicet non (emelaut bis, fed ve] quater, quinquies, & ampliüs, reduplicetur. Vocantur Folz- 74, à Revolvendo; Grace He/ices ; vel Spire, quales vulgo in terreftribus Cochleis, tun: & inter Artis opera, in Prlis & Torcularibus confpiciuntur, inque Teftaceorum. genere, univerfalem Zerb/patorum characterem füppeditant, illaque ab injuriis externis protegünt.. Po/gmiza item, Terbizes, aut Circuits. Cujusmodijo/srarwm aliz planiores funt, alie e- Ns 0.13 p latio« áó Ap Car. L. $.27. latiores: aliz angulares fuperne, ali rotundiores, & inftar Funiculi, cetlexz, In Purpuris planiores utique potius viden- tur,quaàm turgida. SiL uper Apicem veró Polute intelligitur Turbinata Spirz Extremitas, in ftricturá Tefte illà, que Orificio ejus directe opponitur, confpicua, intercedente , intra Teftam, Columelli,tanquam Axe, vel Columná aut Scapo , à quo, tanquam gradus in Scalá cochlide, tota lefiz circumgyra- tio firmatur. $.10.. Muricum appellationem ab /Equivocationibus fuis jam fuprà (C4zzer. 11.) liberavimus. — Hicque intelli- euntur per illos eadem, qua ibidem ($.2.) funt dicta: appo- fiti nempe hinc inde, in externá Teftz facie, acuminati ob- longi Procesfus, utplurimüm veró non tam integri aut valdé longi , quam Conicé magis fe habentes, breves, trian- sulares, & quadam quafi fegmenta conorum, in fectio- nis latere crispata pereleganter, praefertim in Purpuris ma- joribus. $.15. Necnon de serie illorum att Goordinationibus prate- rea hoc notandum ; quod Situs eorum non tam transverfim, per latitudinem Teítz, fequatur ductum fpiralem Turbinis; aut fupremum Spire ambitum exafperet; quàm juxtalon-. gitudinem ejusdem, à fummo apice;ad imum,ve] limbos Ori- ficii, emergat, & partem cjus alterutram muniat. $.14. Etquemadmodum modo-di&z acutz, in Pur- purarum Teftis, externe Prominentiz, totz vocantur Muri- ces: 1tàa, quod in Muricibus iftis íummé acutum & extre- mum eft, videtur peculiarem quoque fortitum effe titulum, ut Trachdlus, vel Zfachelus, ex Graco, Texx2A(9», vocetur: nam Te«xe, [ferum vel fcabrum denotat; unde lia Qs A» C ar.I. $.27. 67 Aperitas, Villofe Pannorum rudiorum eminentiz, & alia: Tea xus, interior Pa/pebrarum Scabrities; & hoc ipfum 7fa- chélus; quod ob afperitatem, de quá nomen accepit, pluri- bus fcabris & afperis rebusaliisitidem tribuitur: nempe Co//e Animalium, lpinofis Vertebrarum Proces(íibus firmato; vel Parti Mali Nautici aut Veli Navalis, cum fuperior dicatur Carchefium, inferior Pterna, ut ex Afclepiade nos docet Schefferus , lib. 2. de Milit, Nav.cap.;. pag.144- vel Part; Ca- tapulta , füdragante Berzardizo Baldo, d. Verborum Vitruv, Signif. Indeque in Botanicam traducta Vox ZfachelZi, vel Cervicarig , quód in Cervicis vel Colli (TezxzAQ» dicti) affectibus hec herba opem ferat. $.1. A4g&, in convexo Purpurz, à fummo ejus, ad Roftratas Orificii anguítias tendentes, exque non fuperfici- ales aut humiles, fed confpicux fatis, & prominulz, den- fiusque compactz, quàm pro more reliquorum Rugoforum Turbinum , ab Z4zzere non paucae, in efhgie monttrantur. Perque eas non iníulseé ZEtas illarum zftimabilis eft, quoni- am oriuntur cumprimis ex eo, quod Purpurz, dum Teftà fuá quotannis ruríus egrediuntur, novas uberioresque par- tes Salivalis Lentoris, Limbo vel Orificio Domicilii (üi ag- lutinant; unde inzqualitasaliqua, formá Rugz, in longitu- dinalibus Volutz portionibus emergit, ut aliquantó infe- rius iterum dicetur. j $46. Lunbus veró vel orifcizPurpurz;eftTefte Ejusampla & concavailla ora, quá Venterilliusantrorfum terminatur ; & intra quam Purpura vegetior Moles reliqua, h. e, Carnea, magnam fui partem ,ultró citróque fertur: rotunda fere, ni(i quod in Roftrum utcunq; productum confítringatur; in uno etiam fuo latere Muricibus armata, ut jam ante ($.13.) innuimus. $.17. 68 Ap Car. T. $.17 ^ $a. IdRofirum ( àrodendo dictum) in aliquibus Pur- puris, przfertim erandioribus, eft longum fatis, & rectum, tubuJi modo fémiaperti relicti, vel cenui etià ac durá laminá fuperinductá tecti, fpinisque in uno limbo exasperatum, vel isdem etiam carens, ac nudum: in aliis contrà, ut in prz- fent Co/mmnianA, brevius, & duplicis potius productionis re- S N - ) ? HS ANN NC "n uU * DN. NOE onm pandz mediocris, quàm fimplicis, rectá émisfi , canalis con- ditionem ferens: quales productiones repandas breviores quoque in Purpuris multis Venetis obfervavi. Co/z;mza, de fuá,ita ait, cap.r. $.29, Brevi adzodgm Tubulovel Canali,Ord& pars f(aperior definitur, ut im Buccimo. $.:8. DeTeffuli veró e? Filis Teftaceorum, ( atquefic X urpura)ante acutisfimum Ac.regozema( 1n ad en : e ApCapPt$ 3X 2. 0. 55 de Selido intrA Solid: ) nemo quicquam, quod nor Tn, fériplir t. Et per ea quid intelligatur, quaque de iisfint dicti Zzrorz Oblervationes (eleciores ac Hypothefes, directe lic quidem monendum elfet: Sed novum iftud elegantis Doctrinz Spe- cimen peculiarem Titulum meretur; '&ad finem properat praíens Annotatio. Quapropter hac abfoluti, additisque tantisper , quz hic loci de Papzre Opercato Usque reftant dicenda adhuc, fequentis Annotàátionis vicem S/ezoziazarilla in medium discinctim prolaturusfum; poteritque ea, qui vult, pro lubitu, Purpure Teftis applicare. $.19. Operculum Purpura his verbis defcribit i Ipfe Co- lune, cap. praefentis $. 3 Operculum batet rüQo[una £2Ae, fufcum, animali capiti auzexum qy innatum, incrementum &cciplens cum ipfo Apimali, Nota ed: Rugofa [mper/vies orbi- cHÍatim, — Eft videlicet id commune Turbinatis univerfina omnibus, ut quemadmodum Cochlez Terreftres edules per Hyemem in Teftá (uá quietim latent, occlufi anteriüs etiam Cruftá durà, exSalivali illorum Lentore, & Sordibus Terr nati; diustiue transverfim per ONU, Tefiz , ab omnt Limbi latere, vel pauló intimiüs fub eo: fic Teftacea Tur-. binata reliqua, &inter illa; f Fürpure, fub Operczle aliquo, ab Autore modo delcripto, per Hyemem latearit, conftante Fi- bris vifcofo-terreítri-pinguibus, fpiraliter concr etis, & pla- nioribus, in fuper ficie aversá vel interiore, Carnem refpici- ente , exteriüs veró quodammodo protüberaüte , ut preci- pue in Uibilicis Marznis videmus , qui vulgó pro Lapillis, Hamorrhaeiz narium fiftend aptis, iaberitur: fed nihil a- liud fünt , quám Teftacei alicujus exotici, in Orificium ova- ie patentis, Opercata ab ufu, claudeniis Oflioli ic dicta, Gre- £e KaAUppua]a, vel EmaaMue]e Ariffoteli ab Ensaiido, Ope- 7e An Cap.].$. 27. | Operio. Et in fpecie Operculum Purpura, videtur rationefi" gura concava, C«vmm dici. Communiter veró (imprimis Operculum five Purpurz, five Teftacei Exotici cujusvis alte- rius pro A/z£t4 Byzantina, Officinis dictá, habetur; que Gra- cé BAas]D» BuQa/]O», non aliá causá dici putatur à LeozP. Fuchfío (lib.x. de Comp. Med. c.15. pag. 77. ) quàm quod Pur- pura Indica BAzzlio vocetur Gracis Recentioribus; unde à Latinis etiam BZz£zizs Color pro Purpureo pofitus, reperiatur. Et quoniam J/azz4 ifthzc , (rectius forfan B/azzus dicenda ) dum uritur, ingrati Odoris effe, Caftoreumque redolere fcribitur, & ratione nidoris ejus externé ad fuffitus , Hyfteri- cis Comitialibusque excitandis utiles, à ScPródere ( lib.;. Pharm.) laudatur; Uxgwis Oderatus veró , Officinis dictus, fuavem odorem fpiret; ex eo Fzc/ius, (1. d.) & poftmodüm Sonftonus (de Aquatil. tit. de Purp.) colligunt, Blattam cum Lingue haud eífe confundendam. Quod genus Operculi, Gr«cé ovu£ vocatur, quia Carnofz parti anteriori Teftacei A- nimalis adhzret , ut Ungues noftris digitis 0dorazus autem, quod in Texture fuz diverticulis aliquid alat pinguidi, pru- ais injecti, Fumum olidum fundentis, & accedentis utcunq; ad Nardi halitum. In Indie enim Nardiferis Lacubus Con- ehylia, Nardo paíci, ibique inventa, & cremata dein, Nar- dum fpirare, ex Diefceride creditur: quod veró Parparam c» Buccinum baut facere, Columna vofter (de Purp. c.1. $.15.) re- fert, & fic pfe etiam, B/artium Byqantinum , cum Uzgue Odo- 74to,confundendum non effe, tacité quafi innuit. Germa- nice vocari videtur Nagel-Schneck: fed pauló convenien- tiüs forté der Deck- Nagel von der Purpur - Schneck di- «etur, $.10. AD Cap. T. $.27. & 18. 7L. $.20. Reflat hic, ut Ze Uf» Té/Le Purpurarum non minus Phyfico, quàm Medico, paucisfima addamus. Quorum pz- fferiar confiftit in hoc, quod Dentibus abstergendis , humi- ditate fuperfluá Partium abforbendá, & praefertim llceribus malignis, fine rofione ficcandis, adhibetur, ufta & preparata. Circa priore; veró, vel Phyficum,Dubium oriri posfit ; an vi- delicet facte Purpurarum Tete ideó fint, ad cavendum, ze Caro contenta difffuat.. Sed Caro earum adeo tenera, lubrica, &, medulls inftar, dis(ipabilis non eft, ut periculum id ex eá fittimendum. Etquisllrticarum Marinarum Carnofz Tex- turz multo teneriori, imó tremulz (ad modum Gelatinz ) Teftas circumpofunit, quz tamen non diffluunt, ni(i vulne- rate? Aut forte fervandi caloris erzó?. ut video Jouffonum (de Teftaceis , tit. 1. pag. 36. b.) in genere de Teftis opinari; unde eas Farzgiwis quaíi vocat, quo Calor ex-Sanguium le- viuículus confervetur. Idquod Veritati puto multó potius effe confentaneum: neque ufus hic, alterum Tefte ufum, z- qué notabilem, excludit; defendere nempe Animal ab in- juriis externis. ANNOTATIO X. Ad ejusderü Cap. I. 8$.27.& 28. De Striis, T eftulis , ac Fibris,ad 8 e- Jam Purpure pertinentibus. Breviarium. $. 1, Striatum Defcripiio ip precedentibus omiffa : $.2, jam, trmnilam buc. $.3. Earum Differentia. : k 2 $. 4. 22 Ap Car.I $.27. & 13. Ls TETTE PEE ue c ESI, MEET Tm $.4. Emiuentiores Sariey Rbabdi dici, $.f. Gtriarum ulterior Differentia, $.6, Strie Parpurarum quales? | 6.7. Nic.Stenonis, Ze Teffacearum Vilis 4c 'Teftulis doclrina,, 6.8. in Teflaccis Maris ac Momsum occupata z. $. 9. ac utrolivis quid in genere notandum? $. Io. Mod, quo Tefle , eartmd, Fila ac Teflule producantu.. : €, 11. Color um && Aculeoram V arietas in Tes, unde? 6.12. Margaritarum produtlio : $. 13. earumg, Fila, intus con[petia. | 8. 14. De Margaritis tiim inaequalibus , tum flavefcentibus, judie eins, 6.15. Que Margarite artificio fing! posfint, aut mon $. 16. T)fle, Terris obrute,in Fluido quandam exfHterunt, 6. 17. Materie, Intra Concbas contente, $. 19. & Externa; confrdettio, 6, 19. Tefla, in Terra vol Petrefatke, vel calcinata. $.20. Teflaceis fimiles lapides varii. $.21.7Modus produttionis cor undeg.s. $.22. Obfervationes [eleiha, cirea Goncbam Margaritiferams &y Binnamc» : vidis 8.23. circa Foramina Coucbyliorum lapideorum * $.24. Caufamq; illorum: — $. 25.65 circa Teflam lapideam, Balanis telam s. Qva tefl acto» rum minima: Teffacead, Cryfl alia ;. Gf e. N Pracedentis Annotationis $.9. & feq. Serigrum non minüs, quàm reliquarum Teftz Paitium, mentionem injicere volui: fed toties totiesque, ut fieri folet , à fcriptio- ne turbatum, hzc curz pars. me prateriit iterum: | fatiusq; MOGAC ob id duxi, à notabili iftá differentià exordiri hic, quàm omni. proríus Silentio eam praterire.. | $2. du gemtrcitaque Siria ja Téfris vocantur virgata il: AD.CAP.I. 8.27.8 28. 73 in earum convexe Eminentiz, & portiuncule exftantes, an- guftz quidem aut ftrictz, fed tantó longiores; quibus Te- fta aliqua tüm à Tettis aliis, glabris, tüm inter afperas etiam vel minüs glabras, à tuberofis aut. verrucofis, rugofis , ac muricatis, aculeatisve distinguitur. "NM ! $.3. . 42 ffecie, ratione Dimenfionum fuarum ac Fi- gura, dispeícere easfoleo,in breves & longas; in integras, & abruptas; in ftrictas, (vel hineolis tenerrimis fimiles) & ]a- üores; in emizez£es, & compresfiores, (humilioresve) ; in elabras (vel leves) &asperiores: vel ratione Qualitatis,in unicolores, ac diverficolores: velratione Numeri, in fim- plices (vel uniformes,) & mixtas, fibique reticulatim im- plexas. | ege. 6.4. Ex quibus ad Exechas, vel Emizentiores itas quod attinet, ulterius illas divido in folidas, (vel nihil Cavi inter convexum proprium, & Teftz totius Concavum , ha- bentes) & fi(tulofas, vel longo ductu excavatas: quibus im- primis 18 P208 (Rbabdi) nomen convenit, h.e. V irgz, Li- nez, aut Strie maximé eminenti. Unde 9a622]is, virga- tus; prout ror nofter (d. Purp. cap.17.$.3.) Cozchaz fuam Exoticam mücronatam eó, quod 5zrii Egizeztibus, in-mu- crones exeuntibus , armatur ; perquamapté uaxeuegea Coo ng vocari pofle ait. $.5. Et denique ratione OrdinisautSitüs, easdem in. Jtecias distribuo, juxta longitudinem Tete, qua ab apice e- jus ad orificium fupputatur , procedentes; 7rzzverfzs, vel ductum Spira fequentes, ut Helices tot conítituenda extrin- íecus videantur aut fint, quot Striz: & Obl/quas, ac velut diagonale ^... | k 3 $8.6, Ap CaAx.I. $.27. & 13. [Szezomis Verba de Teffulis ac Filis Teffaceovzm. | M sent $.6. Ex cujusmodi dictis Stiarum Differentiis Co/um- zt4 (cap. I. $.28.) in defcribendá Parpara 76/14, duas praefertim conjungit, & confpirante ipsà pasfim experientiá, ita de iis ait: 44b bis (Prominentiis Canaliculatis) depepdemt. tuberofe atque parum uricata ótrie, Tefl aun per longum exa[perantes. $.7. Deinde, in Annotationis pregreffz $.:8. non tam oblitus fum, Stezonianam de Teflulis ac Filis Jéflarum (ex Ejus Prodromo Differtationis de Solido intra Solidum ) do- ctrinam, Contemplatu dignisfimam, in gratiam Purpurze, ap- ponere ibi ; quàm coníultó ac fpecialiter negocium id huc trans(cripfi, ne fcilicet interjectu ejus, tanquam rei, obiter quafi incidentis, interrumperetur Contextus Rerum ibi pro- pofitus, ullivé Lectorum anía ad naufeam tanto exftantior daretur. | $.8. Hzcitaque funt Incomparabilis 5zezozis verba: Inter Solida, Solido naturaliter inclufa, nullum nec frequenti- us occurrit, uec magis dubium est, quam Tele Conchyliorum. Quocirca aliquanto fufims de illis differam, confiderando primà Teflas 2 Mari defumtas y nde illas, qua é Montibus eruuntur, à Omnis generis Téflo, qua Animal [ibi quondam tu- clufum babuére, Senfibus noffris fequentia exhibent: ( 1.) Ipfas Jéflas integras refolui in Teftulas; Téffulas vero vefolvi in Fila : eaque Fila ad duo genera reduci, Colore, Subflantia, ci loco à fe ipvicem differentia. — (2.) In Téflulis Superficiem fuperioremin- ferioremque nil eff , mifi Filorum Extrema; fuperfeciem "verà Limbi effe Latera eorundem Filorum, in Limbo Teflule fitorum, (3.) n ipfa Téfla Superficiern interiorem effe eandem cum Super- ficie interiore intime [eu maximaTéflula: Superficiem vero ex- :erie- - Ap Car. L $.27. & 2$. 7j [Stemomis uerba de Téflulis ac Filis Téflaceorum.) zerierem compofitam efe ex [uperficie exteriori minima tefle, € füperfície omnium limborum, intermediarum Teffularum. $.10.. Circa Modum, quo Tele in Animalibus producuntur, fequentia evidenter demonflrari poterunt : (1.) Materiam Filo- rum Sudori Auimalium 1n eo [imilens effe, quod [it buvsor per fu- perfictem exteriorem Auimalis excretuss (2.) Fllormm figuram duabus modis produci poffe y vel in ipfis Animals Poris,per quos ex- cernuntur ; vel, dum cre[centis Animals [aperffcies major facta, liperficie, jam pridem concreta tefInle s ab eademrecedit, adeo, giutinofum bumorem intra utramque [aperfictem conteutum », partim im Fila ducit (id quod humoribus viscofis familiare esi ) partim novi humoris excretione adauget , qued nulla alia ma- teria intra dicas duas [Bmperficies penetrare posit. (3-) Diver- fftatem Filorum dependere a. Pororum diver[itate, quibus Ani- enalis [mperfcies perforata ess. ei» 4 diverfitate materia, qua per eosdem poros excermitur.. Habent enim id generis Animalia geminam [ubllantiam in fuperfrcie , quarum altera durior ei? smollior alteras utraque fibrofes. eujus accuratior indago mon parum lucis affert Osfium examiti: (4.) Teffulas omues, feexti- mam, feu minimam exceperis , producias effe 1s2ter teflam exte- vioren, c ipfaun Animalis corpus; adeoque nam à fe ipfis, fed à loco figuras accepiffe: quo fet , ut amatus Animali , ci» materia quantitas, aliquam in frqurA varietatem fapius im Offrets prada- eut. Deextimá teflula dubitari poterit, an [uperficiem exterio- vem ambiens Fluidum tetigerit, am vero membrana quádam zeifa fuerit $. crediderim tamen, ultimam opinionem folam o- eumibaberes — (1) quod omuium reliquarum Téflularum Fila, quo tempore concreverunt, à fluido ambiente intacfa fuerint. (2 Quod iu Chas birfntis videamus, membrana vel caria ff- | ; mile 76 Àp C. T. $27. & 38. [Sfenonis verba de Jeflulis ac Filis Teflaceortm azuile quid teflas extrin[erus vefliire. ^ Sed de ve tantumnan in- fenfibili quaflio esd «. ei» dici poterit , intra Oum jam tum in- duruiffe prima Téffule Fila, quandoquidem experientia conflet, Offrea, cor alia Téflacea, ex Ovis, nom ex putredine mci. $.31.. Ex dictis facil explicatur (v.) Omnis illa Farietas Colorum, c Aculeorum, qua in teflis tum go[firatibus , tum pe- vegrimis, admirationem wintltorum mereturs. cum aliunde mon procedat, quam ex limbo Animali, teflà imcluf. — Etenim hic dAmbus, dam ex parvalo fenfim cvefeit, ci» dilatatur, in fingulu Teflularum oris, [ui imaginem velinguits quandoquidem dica ora vel erefcant ex bmnore, qui ex. Iiubo Agimalis exfudat vel fist. ipfi lonbi Animals , qui ut im Canibus Marinis dentes, de uovo forfttan fecevefeumt. im. prioris limbi locum, efr eorum- dem Dentimm inflar, versus exteriora fenftgs evolvumtur. $S.11.(x) — Margaritarum prodaétio: tum earum , qua defhis adberentes, freurd mom usque adeb rotundá funt, tum earum, qua obfiruitis im. fuperficie Aubmala Pororum oflis im- 274 ipfos Poros frguram votuudam adipifeumtur:. mama, inter nr CAYILAYUTI COY Lices, ct» concharum margaritiferarsm teffu- jas id discrizzinis duntaxat interest, quod teflarum Fila in eo- dem quafi plamo fita fuut, Mayaaritarum verà cortices fla ba« beant dispofita per eandem faperfciem Spharicam. . ' $.1.. Elegans hujus vei exemplum inter alias Margari- éat 4 me difratlas una prabuit, qua exterizy candida , iute- vins corpus nigrum includebat , file avauoPiperis , cj» quá co- [orem e» qua emagnitudinem s. in qua Filorum, Alter extremis. date centrum re[picientium, fetus evidentis[onus erat ordinesas Fé [plura eorundem Filarum dienofci poterant. | $.14. Ap Car. I. $.27. & 28. | 77 - [Stenouss verba dedeflulis ac Filis Tefh aceorum.) : $.14. Eadem occa[tone vidi, (1.) Margaritas varii tu- beribus inequales, nil aliud effe, qudm varias parvulas marga- vitasytisdem commubibus erufhis- inclufas. (2.) Margaritas fla- efcentes multas, non folum in [upevfecie extipua [hera , fed im omnibus [hieris interioribus, flaa calore tinéfaseff s. ut adem, dubitare amplius nom liceat , effe colorem illum adftribendum gautatis bumoribus Animali: c» £thiopem lavaré , qui illum eluere findet, nifi vel adjcititius calor fuerit, utpote iu collo ge- ffantis eas matus, vel fola extima [hera flava fuerit, utpote ff Animali humores non fuerint insimutati, quo tempore Ueterió- ves fDhera formabantur. S. $a Usde patet illorum error, qui inconfalta natura cMargaritarum,mitationemex ingenio fingunt cum vix quis- "quam feliciter illud ageveffta fuerit, vifi alter Lucullus Conchis margaritiferis Frvaria vepleverit, e vel in ipfis Ammalilns ina- dos eas multiplicaudi izquiffoerit, vel inde didicerit diffculta- zem, Natura labores ipsitaudi, Non negaverim, poffe avte con- ffci glubulos 2 variis corticibus compofitas , fed easdera cortices à Filorum (bi mutub appo[itorum ferie ordinare, unde nativas it- le nargaritartm fMendar dependet, id verà fatfu difficil'iusum judicaverim ». | $.16. Due Téfla Terris obrtte latent, ad tria genera ve-.— ducuntur. Primum genus earum est,.qua emeoda-defcriptis adeo Jrniles funt,ut evum Ovo: quandoquidem , ac ipfe Téfle im 2e- - féulas refolvantur, cr Teflula ig Fila, Filorumq;eadem diverft- - Las, C idem fitus frt. — Has Teflas Animalium quondam in Fluido viventium partes exflitiffe , etiamfi Téflacea vaarina nunquam vifa fuilfent , ipfius tefle confideratio demonffrati c Concha- vum Bivalvium exemplo patebit. $a; 7, ... Ap €ar.T. $.27. & of. s [Sremomis verba de Teflulis ac Filis Teflaceortm.] - $.17. .Onwotempore formata [nnt Concha Bivales,ma- teria intra conchas contenta (V) habuit. Superficiem levem,ci» pori innumeris periufam, duplicemque driverfitatem Pororum : (2-) Subflantiam flexilem, ey minus duram ipsa tela: (3.) ab end parte cuin. ambiente materi. communicavit , ab altere perte nullum. cum ed babuit commercium: (4.) Senfum reces- fft à parte illd, quá negatum ipfi fuerat commercium eum una- Beri4 externa wer[us illam partem, ubi liberum illi commercium erat cum eadem materiA: (y.) potuiz fefe per interualla aperire, pro amplitudime illius angmli, quem Cardimes Téffarum admiz- unt: (6.) exparvo in magnum erevit :. (7.) Materiam, unde confecte Téflule funt, per fei [abfhantiam. transmufi. $38. Materia externa Conchas ambiens (1.) fd mom opmi- nb fluida ex[litit , [altemmminorem vim vefllendi babzit, quau erat vis dilatandife im materi, intra Conchas eontentá.. (2.) Coniinuit Subflantiam flnidams aptam conficiendis inde. Téffa- larum Filiss. qua omnes Loci tum intera tum externi condi- ziones, im ipsá Düfertatione argumentis ej figuris demanfirata, fetis eviucunt, intra Goncbas Animal , extra Conchas Finidunus ex[hitife s. : | : UE $.19... Secundum geuus earum Tefldrum esi, que moda- deferiptis caterà finiles, fala colore, ci psaidere ab ilis differunt i dum quedam leviores juflo , alie juflo araviores deprebendum- zur , quod be Poros bateant Sueco adjcititio vepletass illarum Por leviorum partium expulltone ampliati [mts de quibus mi- bil ausplins [nbjsnoo, quid nibil fmt, nifi Téfla Animalinu, ved petrefacke, wel calcinate, & : $.20. Tértimin genus earum e$, qua fola fraurd femiles fuse, snodé-deferipuis Tefliss veliqua in totum ab us differum : una ApCAPL$ao&og — 08 79 [stenonis verba dezéftulis cis Filis Téfl actorum. eum nec Teftule ibi, nec Fila,multo yminms Filorum drverfttas ob- fervetmr. Harum alia Atren fant; alia lapides, colore , uel zi- gro vel flavo; alie marmorea; alie eryftalimes alia alterius quaterie, quarum omnium produétionem fequenti modo explico. $.21.— Ubi Téfle fubllamtiam, [uccarum penetrandi vis dis- Jlerit, lidem fucci, vel terra bauffi, reliquerunt Tefharum [ba- Fia vacua, (quaego teflas Acreas appello) velmová accedente ma- terid alterati, pro eiusdem materie varietate eadem Téflarum JfBatia vel cryflallis , vel marmore , vel lapide impleveres. uude ortum babel Marmoris: illa pulcherrima fpecies , quam Nephiri appellant, jeg, alind iil est, quam fidimentum Maris, omni generi mufis plenum , ubi con[fumptá teffarum [ubflantiA, lapi- dea fabflantia im locum ejus f[uccesfit. ! $.21. Nom patitur. inflituti aei brevitas , ut affevame eptitium illorum de[criptionen, dua ia [inaulis geflarum é Terris erutay nm, generibiu HOLATM digna obfeyvavi : quacirca poses aliis, fala fequentia buc veferam: (V) Concham maraaritife- ram im Etruria vepertem , adherente vfi comche margaritá: (2.) Pinme marina majoris partem , ubi con[umpt4 Bi/fo, color Bisft rema[t in materia illa terreA, qua concham repleverat. G.23.. (3) Offreorum mira magnitudinis tefle, ia quibus plures caverna oblonga à vermibus exe[fe reperiuntur, ilis ommi- nà [mmiles, quas in lapide Apconitano, Neapolitano, e Siculo cer- ! tum genus concharum inhabitat s qua Lapidum cavitates nifs eb infectis,nidos fabricantibus à luta, formate fuerint,(quod vix £rediderim, cum ipfa medii Saxi Subllantia , ubi nulle cavitates reperiuntur , eadem fit cum [ubflantid cavitatum, que onmes eirca [uperficies berent) « vermibus erunt exefe , cum ej: fuper-. feies cavitatis illud fnadeat, c im multis cavitapibus repertum | T S C da HINT oe v $9 Ap Car.L. $.27.38. feqq. [stemonis verba de Teflulis Cy Filis Teflaceor sim.) corpus ex Filamentis craafjoribus. contextum eviacat , quod ipfs cavitati magnitudine, c» freura refpondet. $.24. Certà nec 4 Conchis, nec circa Conchas facta funt, enm orgatis ad rodeudum deflituantur id generis Teflacea, nec qiftacea, nec Tefharm Figura ulla cavitas rofpondeat. | Nec smi- vita eil, Mari expo[tta Saxa, Conchyliorum Ovis a Mari expulfis veceptaculum prebere 1a ditis Cavitatibus,cum.earum uullam badienus viderim manuifeflo exitu deflitutam.. Quad fi quis di- xerit, $ucco lapidefrente, circa certa corpora concreto, cavita- tes illas produétas fuiffe 5 quadam cavitates cadens materia ua- dig, obduéle absq, afHo reperinnda fuiffeut. BM g.a5. (4-) Zéflam interius ex parte confumptamyubi adefa fubftantia jacturam erufla Marmarea fupplevit, varus Balanis zellas wt adeng,certà concludere liceat, a Marirelictam in Ter- vis teflam, fecundo im Mara departatam, iterum novo fedimenta obrutam; ch 4 Mari dereliéLam fuiffe: (5.) Ova minutisfma,gb tuylines vix nifi oculis Microfcopio armatis confpicieudi.. (6.). Pettines, Turbines ei» Conchas biu atvas,mon cryflallo teifas , [ed zota fubftantia eryflallinas,. (7.) Veruium marigorum Tubnioe varios. Hucusque ex Szezeze 2. ANNOTATIO XI. Ad Cap. I. $. 28.29. & 50. | De Atate, Nutritione, Motu, €? reli- quis Adienibus Purpure. pas agn Breviarium: - $. 1. Ratio Toflituti, — | $.a, Jus Purpura fupputanda ex Volntarum limbofs Extube. tanti potins, 5 MM ApCar.I. $.&: &i. 20. & feq. $i —À—MMÁ a —áÀ— $.3. quAm numero Orbium aut. Revolutionum. 6.4. Purpura, an feptem tantim Annos vivant? $,f. Earum Nutrimentum 5 Res Fetide, Strombi, Offree, 6. (Et ratio capiendi.) 6.6. Alimentum szemex Bal/amo lUniperfi, aut Corruptelis A- e |imalium s. $.7. Magnitudo Purpurirum dicrcpans. Colucmnz textus de Purpurà Majore Pelagià, & Murice Magno, $.8. Tmniitus ad Locum Natalem earzgdesg : $.9. Qui vel Communss , Mare limofum y, ucl Proprius pas[tu, Toutluram ip[arura uarians. $.10. Purpura Africane, Tyried; quales? 6. 11. Laconice, Tareutine, Puteolana,Formiane : $. 12.F'eneta, ac plures alis. $. 13, Tempus capiendieas : 65 Generationis ipfarzur o, $. 14. In Generatione £rz4 20/2244 $. 15. (e ) Materia : an Putrilago, Limus, Salipa ? $. 16. Princpii Seminalis veranomtio. $. 17. Pan|permia, aut Generale Semen non fufficit. $.18. (€.) Modus procreandi per Efuftonemvel Transfufaneus, S. 19. Effuxur Scuatnts, Seminatio Offrearum. $.20. Transflaxus ejusdem,ope Afris, aut Inofculat ionis, $, 21. (y.) Effttlus : Ova, Purpurilla. $. 22, Opi acceptio genuina, $.23. Purpurille quomodo effarmentur ? $.24.. Atliones Purpurarum relique, — $. 2j. Sen[ta quinam? DE A 26. Et Motus. $1 DOtisfimum, quod in prafentis Capitis $.28. 29. & feq. ' Pertractandum fibi proponit 44727, eft, ut edoceat, an. & quatenus exfolá Teftz infpectione, detur de 4zizalcuZ £- *4te judicare? Sed quia de /Etate & Vitá talium Corporum vix licet agere, nifi Nutritionis, Augmentationis, Loci Nata- iu ; l5 lis, $1 A» Car. L $. & 28.29. & fed. lis, & fimilium,aliqua fimulinjiciatur mentio : age hzecetiam breviter attingamus, addendo de Afcrezibus reliquis , qua facere ad rem quamproximé videbuntur. $.2. Summaprimum dictorum Paragraphorum eft ; ASummo Teflz, tuberofas quasdam , & aliquatenus-muri- eatas Strias, prodire; indeque figna Annorum peti poffe, $.25. Easdem cum Orbibus Volutarum non confundendas efle; ibidem. | Atque fic, in Purpurá clavatà quamlibet mu- ricatamOram, Anni illius incrementum aperté oftendere, $.29. Et hanc Oram ( vel hanc Limbofam extuberantiam ) intercipere dimidium feré Orbem fingularum;V olutarum; ébidepa s. $.3.. Hujusg, limbofe majoris Fxtulerantie caufam ejfe, quod Purpura, quotannis fixe hzrendo Scopulis, zez posízt margiuem aris Téfle producere in Orbem fed. crasfefeere circa extremum oris oporteat, $.36. , Et in minoribus Teftis idem contingere; imó pluresinterdum Orbium anfractus ibi da- ri,$31 Verbo: Fallacem effe Orbium nuinerum , ad obferua- - tonem Annorum, G.32. : $.4. In fpecie vero A4zu£or concludit ($.30.) Purpuras nontam feptem,quàm bis feptem, & amplius, Annos vivere. Addo: & verifimiliter Nutriri, fuaque Incrementa magis magisque, capere, fi precipue verfentur in Loco, Naturz fu convenientiore. lnde promisfi, pauló anté ($.1.) dati me- mores , hzc omnia, &quz eó pertinent, breviter expende- mus. | H $.5. Ad Nwitrieentum Purpurarum quodattinet , P/zius Foctidis delectari fcribit, Oppianus; citante Heresbachio (The- reutic. pag.817.) £radit, caps misfrs Strombis pifcibus, aut Offreis, im devos calaghos, e Viming aut junmcocomplexos, quibus Pur- [r^ crm AD Car. I. $. 28.29. & feq. 83 (Colmmna verba, de Purpura majore, c Murice magno.) pera Linguam ip[erens ad e[camymox intumefcentem retrahere eequit , atque frc liguritione irretita prehbenditur. — Alii, Par- puras capi parvulis varique veluti Nasfts im alto jaifis, efca in- dit clufilibus cb mardacibus Comchis :: bets femineces, fed reddi- tas Mari, avido hiatu revivifcentes abbetunt Purpura, porre- élisque Linguis infeflaut. — At illeaculeoexfimulate, claudunt Jféféscomprimuntque mordeptia. — Ita pendentes aqiditate fna, Purpura tolnutur, "quá dulci necantar. $.6. qua Marina utiq; eratum ipfis confert pabulum, five ob Ba/fammrz Univerfi, partibus fuperficialibus Globi CTerraqueiimpreflum ; five ex Corraptelrs Pifcium & aliorum Animalium, in Mare projectorum, qua in refolutione fui lar- oe à fe diffundunt, vitalis anteà Succi particulas, unà cum elementaribus aut alius. — Et hanc 44s Marizauz proin Purpure ingerunt, egeruntque non tàm lufüs, quàm fuz commoditatis ergo, ut videlicet parte Alimenti hoc pacto fruantur, & quod (uperfluum eft, tempeftivé egerant. . Eáq; hauftá, opinio aliquorum eft, pluribus diebus foverij& fu- Ítentari. | | $7. Acex diverfitate & copiá Alimenti, diverfáque Duratione vel Tempore, indoleque Locorum , diverfitas Magunitudizis quoque pendet. . De quá jam pauló füperiüs (AnnotationeIX. $.5.) aliquid dictum ett... Cui fequens Ca- put ex Co/uz4, led alio quodam Ejus Tractatu, (Obfervarion, J"Aquatilium c» Térreffr. videlicet) defumtum, ob Argumenti cognationem, ad fcribamus, hoc titulo: : . CAP. XXXIL. Purpara Major pelagia, exotica,coruiculata. | Et, de alterd Marimored, [Fve Murice Maga. Scabras. Mriflateles appellavit Purpures , prefertim pelagies d gie Plinius $4 Ap Car. T. $. 28.29. & feq. (Colum verba,de Purpura majore ci» Murice HATH.) Plinius clavatas, ob aculeos 1n-orbem difbofitos , feptemos fere: atque ob id forfan Latini Murices illas, c [feles conchas , ap- pellaffe videntur, qua ad. frmilitudinem Muricum effent. affera aique clavate. — Murex enim Latinis idem quod vejGoA(Qe Grects, ob [rnulitudines Tiibuli herba y fructus. aculeati,fíc- ap- pellata; ad cujus fpuilitudinem ferrei tribuli feve Murices 4 pni- Litibits ad Defenfam haberi folent, ut ilis fbavfis 4 fubita boflium eruptione ia prafidio tuti fint, ut à Valer. Max. lib. 1I. refertur. Ozuis eliam acuminata. durities aliquaudo Murex dicitur. Virgil. &neid.s. : e» acuto murice remi Obnuoxi creptere. Plinius fylveffrium Carduorum capita muricata dixit, Utrig, filia paca [Dinofa,mricatis cacuminibus. .Ouapropter Muri- ces pro purpura accepiffe comjectari licet ex bis : mam ab Ariffo- tele purpare tantum mentio habeturs e» 4 Latinis Purpura fr- we purpureus color, Murex dicitur. Martial. 3 Senguime de noffrotincias , ingrate lacernas Induis,et mon boc est [atis eco fumus, erta—,— Et Ovidius: Nec que de Tjrio Murice lana vuet. Noa nef tuus, Pliaium Maricer pro Buccinis,i. e. wnousse Ariffo- telis, ufirpafje , dum 4: Purpure wrvunt Aus plurimum fe- ptenm, latent fut Murices circa Canis ortum, tvicenis diebusere, Que Arifloteles ita Grace dixit , vd up 20 ospascdegnua, mul]as Quod , boy méme &y 15 ÜaAdirin mepQuoaj, wa) wtpuxec. — Et alibi Purpuram cr Buccinum ad tinciura ufum aptas recenfet , dum «it: Concharum ad purpuras cy. Conchylia eadem quidem eit materia qc. Butccinum orerotundo margine tantum incifa, e Parpa- ^ '"ABCA»lgogio&fe " (Columua verba.de Purpur4 majore ci Murice magua.): Purpuram clavatam e roffratam, aculeis im orbem fepteuis, qui "on [unt ia Buccino. Ef alibi , Muricis nomem, LAnquam genus zurbipatorum accepiffe , duma firmiores teflas efft afferit , quam Peclines. Et alibi muricem appellaffe Comcham, utrog, latere fé colligentem, qua Mutiani Echenéts esf. Et alibi. Muricum ee- veris fat, qua Graci vocant Colycia, alii Corythiayturbinata a- quà, fed minora multo. Nos legeremus wnguncia, à Verbo wiouk, eo magii, quod equà turbinata, Jed amimora effe , idem referat, Buccini [jecies parvas forfam intellisems :. Cavychia veponentes. Et alibi, amnia Maris antmAlla recenfens, Muricem nominat ey, Buccinum omifit , Purpuram [no loco referens. — Quamobrem f'picari non parum poffeuus, e forfan afferere, nil alind mauri- cem effe apud Plinium, quam Buccizni Synonymums er turbina- £i genus ad Tinciura ufum, vel Buccini effigie. At retegta Ma- vicum derivatione ab aculeis, quibus exafferantur , ad differen- am iniuiioda que etiam [unt muricata : veliqua teff aceo- vum turbinatorum vateligAmus , qua muricata fint , alio quam Purpura modos ut fcilicet triplici ordine Trigono Hiibuli modo, quoquo verfu vepo[ita, elatis furfum aculeis infefta,mon im or- Leia, ut in Purpurd.. Vel uon recedentes 4 Rondeletio, reliqua te- — ffacea grandiora tuberculis vel aculeis aliquo modo Jafefla,nec longo roffvo ut Puvpura , fed ilo carentia. - Quam autem Pur- puram intelligamus a Plinio deferiptam , llaza dicimus effe , éd littoralem à Docfisfima Rondeletio depicfam; quam Neapolita- zi Sconciglto appellamt, mens expetitam, ey plfeatorio fora qua- tidiazam , cujus Species plares obfervavimus, Ma CHIEMdIne, co- - dare, atq, aculeis variantes. Rariorem banc Exoticam, Pelagia. effe [eciem, Roma babuimus adhuc invifum, qua littorales ma« s M "n frate $6 Ap Car.I. $.28. 20. & feq. (Columma'verba,de Purpurá iajore ci» Murice magno) firates quadruplo fuperaz, decem. pollices longa, e quatuor féperans diametro , vemi[fo turbine , tribus anfractibus contor- £o , ventriofa , are circa columellam auvito , pari limbo elato c lato , oris orbem alterd-parte adimplens , [Iriasper lomasm ar- bis divilas , nt velaaris, babens, in quibus magni admodum e» tres pollices equantes aliqui contorti aculei fant ,eodem nu- suero, comtrario modo recurvi, c ideo Coruiculatam appel- lavimus. 4n [tmo longo quinque pollices tubulo, defimems, duobus aculeorum ordinibus, obliquà [ur[um tendentibus, rec£a- vus afbero feptena etiam numera. Colore ex albo pellente, ut Vul- garus Rugis minimis vero cy crispis tota Téfla obducta. Habitu verà uulgari adfnilis. Marmoarea alterius Pelaeta tefle effraies ab illa, crasfttie, ci magnitudine admodum diflat marmorea fere ffecie: tribus aculeorum emagnorum ordinibus, trigoua, circuli féctione difpolftis , quorum Major ordo ei crasfiar im. margine óVis, alter minor ex oppofita , FeYtius v2nimus n parte pofteriore ; un defunt alii intermed , ut. feptem numera orbem majorem dimipleant, ut in Purpuras Differuut aculei crasfittie infigni, cur- vitate, ac etlam quia cavi, rudes appareant. — Roflro esi ve- curvo deprejfolato adyaodum, brevi,refpeciu Purpure vulgaris, vagofo, ac ili im clavicule parte, vetuflius bereus vof'rum,um- bilicum. formmantem ip imo, — Oris amargo ttndofa. lined termi- uALr nec altera parte elato limbo AUYHO, HE ln Purparis alis ebfervantur : dodrantem equat lougitudines Roma babuimus hujus anni initio, cum als rarioribus, flviis e habitu in reliquis parum differt. — Huic congeneres umbilicatas, eedem sodo ra- Jflratas, fcd mimares, lomais aculets, verum tuberculis eodem inodo di/bofitis variantes, fervamms. — His deinde acceduut. Purpure Jffecies Ap CAP. I. $. 28.29. & feq. 87 (Columus verba, de Purpura majore, cj» Murice magno.) ffecies alia majores , fed tantum aculeorum vice Faberofas y im- Eus flavus, oris margine in columella aurito magno c elato: voffra longo ey tuberculis circum ormato,ut ipPuvpuris Rondeleti, | Jfhriis oblique denfis ac per longum, limbis crifns,orts elatis fep- tenis, tuberculos aculeorum vice parum inffacrispa, oreelatiore lirsbi, dov[oproferentibuss Reliquis, cum Purpura fit, mon d'ffert, duplo major vnlaari: Hucusque Autor. — Cogor fater1, me iplum haud equé in hoc dato Co/z»mze capite omnia poffe affequi. Sed hoc debetur feftinanti calamo transfcriptoris, cui olim, ut mihi tranícribéret, mandavi,vitiosé notanti ali- qua; quod nunc demum obfervavi, 4zz27e ipfo, quem con- ferre voluiffem, deftitutus. .— $.$ Iftam jam Magnitudinum differentiam (icut di- verfitati & Copie Alimentorum, indolique Locorum deberi (non exclufis veruntamen Caufis aliis,) initie. Paragraphi precedentis dictum eft: ita priusquam de Azzieztatioze, Nutritiozis affeclá,discedamus,& transeamusad Aczezes Pzr- purarum veliquas; placet de Loco Na£4// earum quedam in- fpergere, ne hoc etiam comma negligentiüs transfiliife videamur. $-9. Locus Natalis Puvpurarum iur eft vel Corsmuuis, h.e. natura ipfarum ubivis conveniens, Aqua Marina, ut ex iis, quz $. 6. dicta funt, patefcit ; indeque ad Littorauberrimée capiuntur, & Limofis gaudent: vel Proprizs, Maritimi qui- dam tractus, ad hzc vel illa Orbis habitabilis loca pertinen- tes; juxta quorum diverfitatem, diverfos quoque Colores Purpura haberi, inculcat Fzrzviss, (lib.7. Archit. cap.15.) dum ait: Non babet im omnibus locis ,quibus nafcitur, (Pur- pura) unius generis Colorem ; fed Solis curft temperatur. Itag m 2 - quod $$ —..— ApCAF.T. $. 28.29. & feq. iu quod legitur Ponto c Gallia, quod be Regiones fuut. proxima. ad Septentrionem, est atrum: progredientibus inter Septentria- vem c» Occidentem, invenitur lividum. Ouod autem legitur «ad &quinottialem, Orientem, ei Occidentem, invenitur Violaceo Colore. — Quod ver) Meridianis Regionibus. excipitur, rubrA procreatur. poteflates. ci ideo boc rubrum. Rhodo etiam Infula creatur , ceterisque ejusmodi Regionitus, que proxima [nut So- Jis curfus. j $.10. In fpecie veró de Afficazis mentionem injicit Nierembergius (de Mirac. Terr. promiffe cap. 95) illarum Tincturam punicam , aut quafi-Violaceam, emergere. Et - Tyria praefertim (unde Oftrum Sarranum) ab urbe Tyro, vel Phenicie, à Regione, ubi fita fuit illa llrbs, reputata fuerunt omnium optimz, Fulgorem rubrum exhibentes. De quà re jam fupra, (Annotat, V. $.12. & 15.) fufiüs actum eft. $.u. Lecomicarum mentionemà PZzie fieri, Columna nofter (cap.1.$.11.) annotavit: qui Zpfe etiam Zarensieas (in Dedicatione) celebrans, Pazeolazas prafertim à Plinie jam- dicto laudari ait; & proprium de iisdem judicium fert: (cap. 1.8.36.) Capiuntur, inquiens, prope Mifeuum Promontorium ,1m Puteolano Mari,loco, nunc vulcü Mare Mortuum appellato , ubi Maris affus non vecipitur :. Portusa, cenfetur, olim ab Agrvippá c Augufto confirmcius. Ubi fequentia (ubjungit: Cepiuztur etiau toto Mazitimo traétn Auffrali, mm mu Formiano, olim di- &o, ntc Mole oppidi. Ànque Maris Mediterranei ac Hadria- tici locis pluribus capiuntur. $12. Atquefic de 7ezetzs demum quid dicam? Q'ua- rum mentionem ni factam viderem à Ph//azdro ( ad Fitrauv. lib. 7. cap.r.) Ipfe fimile de iis teftimonium perferre poffem. Ita vero fcribit: Feaeriis quando agebamms, cups Stella Pifce ati u- AD Car. I. $.28.29. & feq. E xitulit Purpuras aliquot Philippus Strox ius , Florentinus, et»c,- Ex illis conzufts. Purpuris excepnus Sanieus Violaceam gvatispr- eam. Pluraque Natalia earundem Loca allegata videas a- pud Car. D. Sach[nn ; lib. t. Grammarol. cap.16. pag. 374. feq, ($a Témpus vevó capienai hoc notat Herzesbachius in e- leeanti fac Libello , Thereutica infzripto , qui annexus eft Libris fuis de Re Ru(licà, pag. 816: Purpur.e capimztur pos Ca- nis Ortuu AHt «pte Vernum tempus : quoniam quando fetifrca- - vere, fluxos babent Saccos. Et Témpus Generatiogis ipfarum cenfetur Ver precipué: quo utomnia quafi turgent, & mul- tiplicationi fui incumbunt Viventia; ita ilke agminatim con- gregantur in Mari, ac propagationi fui (tadent. | E $.14. Circa Gezeratiozem iplam hecimprimis notan- da veniunt: Materia; Modus; &Efiectus, vel multiplica-- tio Sui per Ova... Dey n ! $3 — Materia, ex quà Parpure generentur, Rozdelerio, poft £azun, centetur Materia Patrefcems,/ Huic ab aliis Li- mus , F4v4go, aut etiam Sa/v4 füperadditur. Ex Lizeenim (nulli reampliüs) ingenere Oftreoderma quavis nafci, feria, ( quod miror ) perfuafio elt: Kzrc/eri, lib.rz. Mund. Subterr, Secl.r.cap.g.pag.345- b. Linn, vel Fevagizem, quz € Limo Terrae & materiá putrefcente orta fuerit, Nierembergins (lib, 6. Hift, Nat. cap.17.) inculcat, 4r/forefes autem hác ex parte, Veritati accedens pauló propiüs, lib. s. Hift. Animal. Cap. tj. Salrvag conjungit cam Patril2eize, citante Mofcardo (lib.3. Muf, cap. 53.) his verbis: JVafce ( La Porpora ) oz dalla Cos- giuntione , ma dal Fanco, e da Materia corrotta:. ella quale Jafciands uma Spume, corse Salrua, ioi moltiplica, come ferie A« ziffotele. Et ad Salivam Scaliger quoque deSubtil. ( Exerc. 4.fecti7.nifallor)provocat. — m 3 $.16. 9o Ap Ca?.T. $.28.29. & feq. $.16. Pez quam undecunque etiam ex Purpurá dedu- Cam, certe tamen Prizcipium aliquod Seminale, animalculis iftis Proprium, (ubtilis paturg,in ipumeo vel Salivali corpo- re tantisper recubans, meritó intelligimus, ficut Semina re- liquorum Animalium, (imo Plantarum ) h.e. Aura Genita- les füumm puritatis, fubtilitatisque, in vehiculo craffo vifci- diereque natura recondidit , ne jufto citius diffluant, & Spe- cierum, per propria Seminia, propagatiofiat irrita; ! | $.17.. Quod Privcipism Genitale Animalium, & in fpe- cie Purpurarum , etiamfi cum Panfpermia Rerum cognatio- nem non levem habeat; imó maximam fui partem ex Sphz- rá Univerfi fit deductum; ; In Sezeize Generali tamen illarum, ut Faber (Panchymic. lib. 4. Sect. y. cap. 14. pag. 503. à) appel- lat, propterea minimé acquiefcendum eft, quia caret Modi- ficato Situ & ordinatione particularum, quibus ad Purpuril- lam producendam opus eft. Quz modificatio potius ipfi Purpurarum Corpori divinitus demandata eft; & prout or- gana earum fe habent, juxta talem. conditionem eorum - etiam Character peculiaris toti Oeconomiz Spermatis im- primitur. Quale quid Z4eas Operatrices vocare poffemus cum Marco Marci,celebri Bohemie Medico ac Mathematico, cujus Liber deiis, exIngenio fublimi natus, meretur Lectio- nem. Pezri Siobanni: Fabri modo dicli verba veruntamen adducamus: Fiszr,& progignuntur Semine Generali, ct Spiri- £u Seminali Áqueo: quod pedetentim Calore Solis in locis peculta- vibus disponitur, c animatur in Conchas. Non enim Ova pari- uut, tiec Semen babent particulare , progignantur , fed Vitam Juam habent ex Chaos Agite, bye. ex Spiritu illo Generali, qui Á- quis incubat, &c. $.1j. ApCar.I.$.28.29.&íeq. or $.18. Medus generandi pariter, ob quandam obfcuri- tatem, diverfam hominibus conjecturam peperit; nec atis liquet, an ad Purpurarum genefin fufficiat fola GezizaZs Zz- "amoris Effufio: vel opus infuper fit Zrazsfzfreze quadam, & oftro Veneris, inter utrumque Sexum, pregrefío., | - $.19.. In Simplici Effwfreze Saliualis aut Spumei. Hu- 20ris videtur Mofcerdas , ex Ariftotele, acquieícere , anteà ( $.15.) laudatus.: - Cum quo coníentit Zoz/fozzus (d. Aqua- ulib. Exfanguib. pag. 43.a.) dum ait: Effuiz 12 Terram id, quod continebant. tque. eo in loco Purpurille UHIABMIR oYIMHIMY atque concre[cunt. | 3mo, (iexenplum de Oftreis huc quadrat, nec plané de vetitate Hiftorizx dubitandum fit (verbisPraclari D. W'ormii lib. 3. Muf. cap. 7. pag. 254.) Mira est, quod refert Petyus Gyllius, Se à Viris nom paucis fectatefidei accepiffe, By A4n- ztinos Oflrea fereres. ei eorum quaft Lac feminave, — Id ipfum ezim im Aquam injeifum, ad Saxa ima adherefcere, c Offrea eri. : $.210. Per Zfamsfufronem veró intelligo jacturam Li- quoris Spermatici, de Purpurà unà (Animali) in alteram, Quod utrum Affricia fiat, vel Inofculatione Cormuum mutud, nonliquet. .4ffriíz utique Propagationem fieri, exiftimat Freigius, lib.33. Quat. Phyf- pag. 1024. fcribens: Ferze Tem- goremutuo affrictu Lemtorem cujusdam Cera [alivant. « Quor-- fum refer , quod ipfe Z4zzer nofter ( de Pürp. cap. t. $. 20.) profert. | $.21. Effedfa Generationis Purpurarum &unt vel pro- xime, 0v4; vel ultimó, Individua cultiora ipfa, in quibus Species propagetur, aut Parparille. | $.2:2. (Ova quidem Parpzris denegari, modo ($.17.) ex Fa/re percepimus: fed benigniores fimus in admittendá | aut 9h) 7 ApCarIL$.39:29.& feq. — - | aut explicandá Voce Ovi, Ovzz Doctoribus in Anatome nà- ftris hodie eft, quevis Genitura (etiam recentisfima) quam Membrana ambit; orta,ut mihi videtur, ex necesfitate ma- teriz, (icut pellicula Pulti obnafcitur,quod calor particulas vifcidas in vaporem non potuit redigere. nde Humor genitalis intra Membranulam magis magisque claboratur, irritato ibi Spiritu Architectonico, à vicinis Caloribus , ut alia occafione dixi. Perindeque eft, five Ova extra llteros ponantur, ive non; magna fint, aut parva; confpicua, aut inconfpicua ; & Salivali Spuma interdum innatantia ; cortice duriufculo yeftita, aut minüs; rotunda vel Ovaliaaliquan- diu maneant, aut ob flexibilitatem laxitatemque genitalis fue Membranulz, & directionem peculiarem fui Spiritus, ftatim Spirales quasdam convolutiones exordiantur; cujus- modi Qvis Spiralibss Cochlearum aut Limacularum corni- culatarum, recentisfimisve Eorundem Focturis, aliquot mil« - lies millenis hinc inde confperfa, tanquam nive aut grandine, yidere eft pasfim in littore Maris Balthici, Folia Quercüs Marinz; utimprimis Eclenfordz, tribus abhinc Milliari- bus, notavi. E $.2*. — Purpurarum Ova vel Semina itaque aut 'Spu- mai earundem prolificam , fimiliter in Vado Scopulis & Plantis fubmarinis puto allini: unde füperventu Caloris Radiorum Solarium, ' per angulos acutos ex alveo Maris refultantium, Calefacientiumque ibi herentia Corpora po- tins, quàm ut indifferenter Frigiditatem infignem locis fub- marinis debeamus tribuere , cultius cultiüsque efformantur tenella Parpurillarum Corpora , & Muricata ipfarum Species laté confervatur. ; $.24.. Quibus hac ratione (citra ullius amen prajudi- gium) ApCar.I $.2$:29.& feq. item $.33.& 34. — 93 cium) explicatis; | videamus, an & quales Parparartm fint Actiopes relique , quibus Animalis ipfarum Natura clarius porró ab oculos ponatur. Eoque cenfu habentur hz dua: Senfas,ac Motus, — $.15. 4ezfibas omnibus non gaudent quidem, cum minor in Teítaceis tam his, quàm omnibus aliis , Partium apparatus , Senfuumque numerus plenus ad Vitam illorum minime neceffarius fit. ZzcZu tamen & Gzf/z pollere, cer- tum eft. Et non auderem quidem, cum 2Dz. D. Jozflono ( de Aquatil. Exfanguibus, pag. 43, a.) Oderatuzz infuper ip(is tribuere, quo Purpurz valeant; & ad Eícas proin € longin- quo accedant: 774m tamen € contrario iisdem non mordi- cüs denegarim, ob Oculos veluti , in medio cornuum con- fpicuos, ut ab 4zrereno(tro docemur, - $.26. De. Morz veró paucula ad Capitis hujus1.$.34..— dicemus. QUCUAKNNOTAITIO. XI. Ad Cap. I. $.5 5. & 34. De Carnofis Purpure Partibus, ac re- liquis, intral eftam contentis. Breviarium. Q.r. Trassitus ad Partes Molliores. $.2. Purpure Caro pene tora, Mufctilus, $.3. Ejudem Qualitates, 68 ufus Ad Menf[am. $.4. Temperamentum calidum potint, quàm frigidtm, &. f. Dislinilio Molis Carnes in Partes. $.6. Limón gradiens vel repens, 6. 7. Fances vel Os, 94. "Áp CAP. I. $33. & 34- $.8. Caput. $.9. Cornua, vel Cornicula.s, $. 10. Cervix vel Dorfnmes. | $. 11. Lingue longitudo aclfw, ad Aquam trajiciendam, $6.12, Tefhasd, perforanaas, $. 13. ton Roflra quod imposfibile, ex Mechanicis. $. 14. Plinii Jocur quomodo explicandus ? Sg. 1f. drtificiei, Purpuras capiendi, per Oftrreazs, $. 16. Oculi Purpurarum, $. 17. Ventrieulus ; 6 Mefenterium iidem tributum ; $. 18. Cor, Hepar, vel Papaper.: G.19.Fena: t$ Sangais. $.20, Saliva, & Succu , quadrupliciter Acceptus.' spy PurpsurePortionem, h.e. Teftam , fupciius (Annotat, IX-) abomni ejus parte ac latere abundé vidimus, Nunc nos ducit A4zror , ut Partiu etiam Mollio- rum, in Teftà cozzez£arzam, inftituamus fcrutinium aliquod, poftquam nimirum $. 3j. mentionem injecit de Czrze illa- rum, Cervice, Corniculis , Oculis. nec non $.34. de Lizgaá, Lizubo gradientes vel Carne, extra Teftarum, inter rependnm; prominulà. Hinc Cerzezm Molem quafi totam , in genere primo placet perpendere; inde ad Portiunculas ejusdem, quibus mtegratur, ordine procedemus, u Caraem Purpure convenienter Zozffongs ( de Az quatilibus Exfangu.) vocat Mafcuiwm quendam fortem ac candidum , medie Tefte alligatum : nam certé Fibrarum Carnearum Texturá gaudet firmá & eopiosá adeó, ut, (1 ci- tra tales foret, non video , quomodo Cerpufculum id, Te- ftam adeó duram, craffam , & tot eminentiis gravem , ferre citra languorem , & fzpius fupra fe à latere ad latus in fpi- ram gyrare poffet, i : | $8.2. | ApCarl$.&3.&34. —— 6j $.3. Color flavicans,denfis Maculis, ex Ceruleo purpuran- zibus depicta , ipfi adícribitur ab 4wzore no(tro , (cap.1. $,35.) alitis exiguis Inteis Wimixtis, prafertim in Cerviee. Odor autem vix ullus,nifi fümmüm Marinus. 5aper talis, qualis eft Turbi- natis reliquis; ut Salíum nempeSuccum contineat, qui AI- - vum ducit. Ob dwriziez; tamen & tenacitatem Fibrarum,. Ventriculo minüs convenit,concoctuq; difficilis eft. Ac fuiffe - Prifcis in Cibo, Scriptorum autoritate conftat: AMarrie/ praefertim ; cujus Distichon hoc Co/szna tum Cap. I. $. 25. tum alibi proinde recitat: | j4Mg Hine de noftro tincfas, Ingv ate, Lactvnas Induis : (p mon eit boc fatus; Efea fuvaus: ac hodienum Menfis inferri ab Italis fuis , idem Co/wmza IL. d, $.36.37. memorat. 2$-4. Temperamentum Frigidum & humidum vulgo iis tribuitur : fed (1i bal(amicorum aut nerveorum quafiSpiritu- um copiam , quá tota Purpurz Moles carnea vivaciter agi- tur; fiSanguinis item haut pauci manife(tam prafentiam ; fivim nutritivam aut medicam etiamcontemplemur ; CzZ- dius potius exiftimandum erit. Poteftque de Pzribws medi- £i lius, anté-laudatus Zos/fomuslegi. — $.». Infpecie, ficeandem liceat velut dirimere in Par- £es: ut nempe harum plerzque 5&/4r4fcs/e quidem fint; Fluidiores veruntamen etiam alix. —.Sa//jeres porró divido, in Carzofas , & Pfoprii generis. Cermofa« nomino , Limbuns gradientem; in eoque Fawces ve/05; Caput ; ineoque Cor- nicela ; & Cervicem; cum Lbizguá. Proprii, aut ab his distinti generis,videntur effe, cu; Ventriculus; Mefenterimm, ac Cor, cum Hepate & Papavere (fi que horum funt):przcipue verd . qualita olim tet laboribus, cantoque precio redempta, Pur- [TANT US pure it - eft, Gervix aut rtu Carnis appellatur: quam maculis di- eó ; Ap Car. 1. $. 3. & 34. purei Laticis proma cond, Peza. Cujus Sanguis demum, cum $2//v4; & $4cco, ad Parit finidiores pertinent. — Qua o- mnia distinctim jam /clariura fent. Tamenbreviter, $.6. Ad Limbum gradientem aque quod attinet; per eum-hic intelligitur inferior illa, majorque Carnis pars, qua extra Teftam emergens,& per iteratas Expanfiones Con- tractionesque fui immediaté tangit, & lambit fuperficiern Corporum, per quorum Plana fertur. Lizbuma, gradien- tem "vel repente placuit dicere, ad distinctionem ejusà Lim- boPurpurarum alio,qui fe ipfum movendi, vim nullam ha- bet; h.e. Limbo duro Teftarum ; prout de ntroque, & qui- dem aliquanto plenius, infrà in Lexico Offracelegico, fub voce Digbus, actum eft. $.7. Fauces vel Os in anteriore Limbij jam dicti parte quadam fitum, foraminequo rotundo pervium eft; quá par- te nempe Purpura Scopulis adharet, Lapides arrodit, ut iPor- euius loquitur, & in Szozzacha exugens Liquamen nutritium. demittit, quo fcopuli fub Mari oblinuntur. &.8. Capitis Turbinatorum notationem in Lexiceitem abunde declaravimus. Speciatim vero Purpura, cartilagine umac durum Jerazinus jn uus P lib. 3. Muf. cap. 2. pag.258- d $-9. — Coruna vel Cornicula, parum aut nihil obfcuritatis.. habent; imprimis quod in Zexice identidem huicVoci ex- plicandae fatisfactum fit ; quó Lecfor benignus remittitur. Limacum modo illa attollit, iisque iter pertentat; at; &ab illis differt fattem in hoc, quod Oculos nonin fumnio eorum ex- fertos, led circa medium infixos habet. i e 10. Regio capitis illa, quz proxime poft Cornicula: verfi AD CAP. L $. y. 44 97 GET varicgatam, & exiguis luteis praefertim orna- - tam, notat in prafenti $.35. Nofler Autor. $a. Luugmam Idem ($.34.) defcribit quidem, & no- - tanter ait, illà Aquam fiftulz modo exfpuere , 5e Fidiffe : in Icone tamen non expresfit ; & concipienda forfitan talis erit, qualem cateroquin (fervatà proportione Animalculi) ex- hibet cap IV. in hác Parvi Buccini Figurá: in Borpurá fan& eee Lingua plané Digitalis tribuitur ex Plinio, lib. :9 C.36.dum ait: Lingua Purpura, digitali Jon- gitudine, qua pa[citur, perfarando reliqua Conchylia. unde Proverbium: Purpurá voracior. $.3. Illamque Aezdeletus firmam torofamque con- cedit, & Promufcidibus Mufcarum, quz inter cornua funt, comparat; íed tam duram effe, ut Zefa: perforet, recté ne- eat; Roffro id fteri addens, & quidem Perifziliss; qua Ds. D. JonllamiEpicriis eft. Sed, quoad pofterius hoc, fallitur | uterque. | 4-615. Roffra enim idfieri, imposfibile eft: quia (1.) Ob-. tufum maxime illud eft: (2.) non fimplex, fed geminatum. epe jM ») AEN Teítà perfor andà, Prafertum xa | C» - —-u- 4) 0$ Ap Car. I. $. 33. & 34. 79 dudalci rou NI UT AEQ M dau (4-) Repandum,nonrect-acutum. Et (-) qued maximum; ubi eft maxima illa externa vis, que requireretur , ad Te- ftam adeó gravem, magnam , irregularem , minusque acu- tam, inactu Terebrationis creditz, & faspenfam rité tenere in equilibrio, & circumagerefortiter, & circumagendo fimul in Solidum aliud, pres(ivo modo, agere. Habet etenim Tere- bra VimSerre & Cunei. | Cuneus veró vim Mallei;& Plani Inclinati; ut Mecbazice nos docet. Unde Pignore in me- dium pofito, przfumerem vincere, fi vel forti & agili manu. aliquis, Purpuz Teftam affumeret, & Roftro ejus terebrare tentaret Teftam Oftree; non füccefürum. .$.14. Quin aliter paulüm PZsz verbafunt capienda, | explicandaque non de Zere£ratioze aliquá rudi ac violentá unius Solidi ab altero Solido, (àPurpurz Roftro; aut Lin- guá valdé durá) fed quod Purpure Linguá fuá, tanquam inftrumento oblongo, ftricto, & exploratorio, Rimas hianti- um Oftreerum, aliorumque Conchyliorum , perveftigent primum, hinc damnosá fibi Eíce fpe, intró fe, in easdem re- cipiant, &à claudente Conchylio fe, detineantur , ut tume- Fctam ibi, non posfint retrahere. j $.1.. Unde Artificium, Purpuras ope Oftrearum ca- piendi, enatum jam füpra (4zzvr. XI.$. 5.) ex Heresbachio de- teximus; cui fuffragatur $774)/7, Angli, Relatio, qua exftat inEjusTtinerario, Germanice reddito, (ubi de Tyro agit) pag. A65: Die Zunge eines Purpur-Fifches ifl unaefehr eines Fingers dang, und fo [pitz4e und kurtz, daf(er damit eine Auflern-Schale AMf brechen kan, welches anch. die Urfach iff, daff er gefangen worden: demnm die Fifcher fulleten ibre Reufen damit, die fre in den Grund des Meeres [rncken liefen, — W'anu nun der Purpur- Fiféh dargu. kam, [Heekete er. [cine Zunge. darzwoifchen eim. annu Ap Car.1. $.5;.& 34- : 09 AMWanpn er nun die Auftern beraus giebenwoollen, voard ev durch das gefehbvoinde gufchluffen ihrer. Schalen fef gehalten, daff er fe nach [ich xieben, nach fà nahe beykommen konte, [ie 3 àffnen. $.16. Oculorum Purpurz defcritiponi, à Columna ipfo, (cap.1. $.37-) accurató propofitz , que addam, non habeo, nifi, quod illorum mentionem aliam etiam facit Severizus in faá Zootomid (part. 4. pag. 350. ) fed, dum dicit ibi, Jezge tubslo effe izpofitos, tam facile aliquis poffet ex his verbis col- ligere, Purpuras Oculos fuos geftarein fummo vel Extremo Cornuum ; quàm in Medio eorundem: id quod Co/gz»z multó diligentius ac diftinctius expresfit. $.1. . Fentriculum. veró etiam vel Szemachum cujus jam paulo anté ($.7.) mentionem brevem ingesíimus, qui- que faucibus fere contiguus elt, cum appendicibus depingit (ni(i modó in Anatome valentiüs illum expanderit) Idem, quem dixi, Severizus: ac Mefezterium pratereà illis tribuit, fimile Lacertz vulgaris, Fides fit penes Autorem. $.1&. Item Cor, quod Ervi magnitudine fit, ipfi adfcri- bunt Zoologi aliqui; quod alii contra habent pro Zepare, dicuntque viícidulum elfe, lentore tenaci przditum ; & Pa- p^ver, Grece Maxav, ab Ariffotele vocari, ad cujus latusPur- pureus Mucus appareat. Eít Palato gratius Carne, aut re- liquis Purpura partibus. Seripfitque Arbezeze, citante Joz- fleno, copiotiüsalere: atmagis etiam Scillamfapere. Imó W'ermins Autor ett, i quis copioftüs eo utatur, Bilem Naufe- . amque procreare, atrique humoris copiam. &c. | $19. DeFeza veró agetur inferius, in eá ad Co/umz m Annotatione, ubi de Porphyroporiá, vel Purpurificio, fermo inftituetur. / Deque 5zzgsize, Succo , vel Muce, Purpureo . Ibidem tractabitur, - $.26; 100 Ap Car.T. $.3i:& 34: t ST ruw rSn MtRuE MMC Arce ee m $.20. De $z/iv4, quà Purpurz madent, ficut Turbi- nata qualibet alia, quáqueuperficiem Corporum oblinunt, per quam ferpendo feruntur ; puto rem effe vulgo notisfi- mam. Per $5wccum veró quatuor poffunt intelligi: (1.) Hu- mor in Concavo Tefte dinatans, compofitus velut ex fali- vali humiditate , refolutà ibidem, & Aquz marine haufte partibus. nde trahenda huc mihi videntur verba Auro- - rum, qui Purpuras continere Succum Salfum, alvique ducto- rem, ajunt. (2.) Salivalis jam-dicta humiditas. (3.) Humidi- tasinterna, balfamica, nutritiva (& quidni Genitalis etiam?) in ipfis Fibris carneis. (4.) Cruor vel Mucus purpureus, dc quo jam ($.19.) dixi. ANNOTATIO XIII. | Ad Cap. I. $. 54. De "Attione iterum Purpura potiore aliqua ,vel Motu. Breviarium : $.r. Motts Purpurirum duplex. $- 2. V'oluratio Totius j ejusd, commoda. $.3. Volutandi modus undofo-circulatorius, | "$.4. Motus & incurvatio Corniculorum. $.5. Dutlio M4que per Linguam, ad quid? $.6, An Vocem edant? $. UNE longe nimis excrefceret 4pzoetatio XI. fuperiüs pro- pofita; à fine ejusdem rejecimus huc, Confideratio- nem Actionis Puwrpurarum maxime nobilis, vel Mozs.. Qui eft vel Totius, vel Partium.,. $. 2. | Ap Car.I $.34. 10i ..$.2.. Tóta Purpura Movetur Serpendo paulatim, ut Tur- binata,reliqua; fuo domicilio tamen, vel Teftá, non egre- ditur, nifi ultra dimidium; nam intus fixa heret, In que . opere hac duo, ut (ic dixerim , in Teftam beneficia redun- dant: (r.)utLimbti ipfius increfcant quotannis, & tota Vo- lute concameratio major fiat: (2.) ut vi Volutationis iftius Carnofz, Teíta transportetur de loco uno ad alterum, per modum Circumactionis. Quam his verbis defcribit Co/z- ena Cap.1.834:. Téffam aliquando gaudet circumagere, illam ip totum extollens, corpore in bafrs modum ad bec elato. $.3.. Medus Volutandi fücceslivis aut alernantibus Di- iatationibus partis carnofz in Limbos diductos , & Contra- Ktionibus «z4of;is ejusdem perficitur : | ex quo non obfcure arguere licet Mozz;z quendam. $wec; innati Cireuéatorium, periodico füo ingreffu tubulos aut fibras carneas, turgefce- reac iterum detumefceré facientem, ita, ut dum füperior aut anterior pars tumet, oppofita ei fiat flaccida; & contra, Dum Purpurzintra Teftam acOperculum latent in Hyeme, veri(imile eftmotus illos humoris balfamiciaut plané ceffa- re,autillud, quod omnium fubtilis(imum eft;fübtilisfimz au- rz inftar, citra magnam Carnis inflationem, partem Carnis unam poftalteram, reciproce perambulare. $.4. Sub Metu Partium, Agitationem Corniculorum intelligo, & Ductionem Aqua. Ex quibus ad ratione Cor- niculorum quod attinet; prater contractiones retractionesq; illorum, in Cochleaceo genere quovis confpicuas, vulgóq; netas , hoc imprimis peculiare Purpuris Co/z7774 nofter ait. effe, quod, ut in $. 5. refert, (1.)) Oculos non in fummo, fed medio infculptos habeant: (2.) incurvare cornicula illa, fupra fedem, oculorum , non raro, ad fpecialem horum de- ; WU AMI Q CS Ifenfio- 102 Ap CAr.T. 6.34.37. & 38. fenfionemfoleant. linde Fibris tàm rectis, quàm circula- ribus eonftare, conjectura non plané ociofa in medie relin- quitur. $.5. Et Dutlionem Aqtta , h. e. forbitionem ejusdem, redditionemque iterum, velexplofionem congruam, Natura videtur ad Commodiorem Earum Nutritionem excogitalfe ; minime veró zueezdi ponderis grati. Cur enim Purpurz, ut graviores fiant in Aquá; Aquam forbeant? NullumEle- mentum in propriá Sede gravitat. i 9.6. Tum& Vecem emittere Purpuras,abfit,utimagine- ynur; tantum abelt, ut ftatuamus ferio. — FwcPfrus quidem (lib.1.d. Comp. Med. eap. 15. pag. 68.) fcribit, Purpuras zzer- dum, flante Vento pev anfractus [iilum emittere ,ut Titba vide- atur: fed qualis eft Scopulis concavis, Urceo, aut fimilibus rebus, Vociferandi potentia, dum fpiritu. fortius inflatz fuü- fürrum reddunt aut fibilum; talis etiam concameratis Pur- purarum Teltis eft. Hoc eft; nulla proprie & perfe; quo- niam Folle, Fiftulá aut aliis vociferandi organis deftituuns fur. : ANNOTATIO XIV. Ad Cap. I. $. 57. & 38. h '2 . E e A De Purpurariis & Porphyropeià, vel Purpurificio Dreviarium. $.X. Cur nnorationibm ad Cap. K bueud, prolixius nadatum uerit ? 6. 2. ud Purpurarits viliares. $.3. Purpurarii, i.e. Purparea Tintlure vel Artifices, oelPen- ditores, ^ ^ $.4. Ap Ca». T. $.37. & 38. : 10j ——————— C | $.4. Dotlrine de Purpur:ficio [acci»& a delineatio .$.g. Purpura Succus, Sanies, Off rum, ac P'irus dicla, $.6. Purpure imuentio: $.7. Ejudem deperditio, ac deperditiouis caufa, $.8. Preparationera Purpur e qus prece[ferint ? $.9. Fratlio Tefle, uno ilu : (Mors purpureaquid ?) $. 10. $uccof eq, partis Exemptio. $. 11. Coclio ip/a dein, (in quali Fornace? ) ac Defhumatio. $. 12, Tandemag, Ve[fliarie Rei Immer[io,cum Examine Probttati, 8. 13. Purpure olim Dignitas ,Ufus, E$ Mbufua ; A $. 14 Ejusdem, Precium infigne. $.1f.Purpumm geflare, quibus.olim licitum? S. 16. Imperatores 6. Triumfantes Purpurati.. Borundemá, ac Mulierum Purpurei Calcei, $. 17. Parpura Regia, fJummig, Magtftratus, $. 18. Lei]; & Fafde purpureo. In Purpuris Imperatorum nafcs, 8. 19. Libri t$ Litere pnrpuree. Encauflum : Regia feriptura. S. 20.Encauftum, Urtculum, ab rendo; Attramenium cujus Coloris : Ars Encauflica. $. 21. Inchioffro Itzlorums &$ Encauftum Chafcographortum, $.22.Purpure bonor Sacer. Dee Purpurea, $. 23. Purpure Abufus diplexs -$.a4.4d Luxum; — ) $, 25. 66 Contumclianis. : $05 Ltimum , quod ad hoc Capst 1. Co/z;zze mihi vide- tur, Notationem aut Commentariolum aliquem mereri, funt Zzfecfores, Purpuraril, & Perphyropata, velPur- pura przparanda antiquum Arti&cium. — Quibus demum peractis, puto, me explicationi 4s40rz quammaxime fatisfe- ciffe. Reliqua Tractatüs (ui Capita, ficut fecundarió magis, quàm ex intentione principali, ab 7/s adjecta funt, ob cogna- tionem materig:; ita none(t;ut in iis explicandis prolixiós ! [ occupemur. Óó Z $.2. 104. Ap Ca».I. $. 37. &3$. $.2. Iefedlorum igitur primó mentionem aliquam - ($.37-) ingerit, dum ait: Obsaximam Fuci Copiam, quem Vul- gus. Roccella denominant , quo aunc Infeitores pulcherrimam Purpuram conficiunt , Sericia inficientes variis Colorum gradi- bus minore labore ac impensa , ci» maximo luero,cc.. Ex qui-- bus verbis perfpicué fatis colligere eft, Zzfec£ores, Columne tempore, aut etiam antiquiore evo, Purpurz Confectionem cum lucro aemulatos, dignos haut vifos, qui Purpurariorum gauderent titulo; quin velut Officio, fic nomine, fuiffe ma- ximé distinctos. $. Tum & in Pwrpararii voce aliqua fubeffe vide- tur /Equivocatio, poftquam non minus Zizé£eres vel Prapa- ratores Coloris illius Regit, quo fenfu utitur 4wzor nofter, $38. quàm Mercatores aut Negociatores, talem pannum ven- dentes, hoc titulo gavifi videantur: ac horum five alteru- tros, (ive utrosque, ecuzdum veterem Confaetudinem ab omni enunere immunes effe, |jmperator decrevit, (Leg. 7. Cod. de Ex- cufationibus Munerum. ) $.4. Sed Porpbyropeias ip(ius negocium hic imprimis cordi curzque habeamus: dicte à Pyrpurá , & Facio; unde in Infcriptione capitis hujus confultó etiam Pyrpurificium appellavi, vel celebre olim Purpurz, per Coctionem paran- dz,magifterium. | In cujus défcriptione , ut Ordinem ali- quem teneam, placet his partibus totam de negocio eo do- étrinam metiri, dicendo breviter (1.) de Purpura Veteris na- turá ac titulis: (2.) Inventione ac itétum deperditione: (5.) Preparatione Oftri, notáque optima Purpura. (4.) De Purpurz demum Dignitate;Ufu & Abufu. e $.5.. (1) Quoad naturam ac titulum; Ratione Sub- Santi, $4ecus «onvenientisfimé dicitur, contentus inter Pa- ' ^ pavcr AD Ca». I. $.37. & 58. 10 paver & Collum, texturá densa, colore candide Membranz, quáablatá comprefsáve, Manum tingi accidit. Ratione Cau- fx Efficientis, $427e5, quafi que per modum ac vim Digeftive in Animalculo Functionis, ad fedem peculiarem Purpura, tanquam Sanies in llIcere, transpofita fit. Ratione Materi veró Offrum; quo nomine PZzrzvius utitur: dictamque de Oftro affatim inveniet Lector fuprà, Annot.3. Ratione Qua- litatis, F/2s, uti Ariftotelem, Plinium, ac plures alios vocale deprehendimus : quem Florem, h. e. Succum aut Sangui- nem Purpurz, vivacisfimi Coloris , Pliniusin mediis Fauci- bus ftagnare docuit. Ratione Efficaciz, 7rzs,& velut Con- tagium aut Venenum; quód quemadmodum Veneni fer- mentalis fomes ex minimo (pacio vim fuam longe lateque exferit, ita Purpurei Succiexigua portiuncula magnam ad Veltes tingendas habueritvim. Quam in rem plura, fi pla- cet, vide apud Barz/isw in Adverfarüs , (pag. 478.) ubi irs pro pluículis rebus, etiam minüs venenatis, adhibitum co- enoíces. $.6. (IL) .Owead Inveztionems poftquam opinio fe-- mel invaluit, Zerczlez, aut ejüs-Xeafiam, primó Mortalibus Purpuram monítrafle, ut fuperius (4zzor. 5. $.13.) dictum eft; poftmodüm in vifcera Purpurz frequentiüs fuit itum: tra- duntque Autores, Succum non in demortuis, fed recentibus eile querendum, & extorquendum citó ex iis; aliàs vix in- veniri. | $.7. Imo Tincturz iftius paranda ufus plané iterum ipterut, — Cujus rei caufam Cerdazzs (d.Subtil.lib. 4. pag. 240.) ignerateSeait: Nzeremberzius vero (d. Miraculof. Ter- re prom. cap.93.),.caufam exiftimat eífe hanc, quod Turce ac alii Barbari, Syriam ; ia quá Purpura reperitur, occupa- 9 j rint. N 106 ApCar.L$.& 37. & 39. rint. . Quafi veró vel Italiam etiam occupaffent , Purpura- rum captu itidem non ignobilem ; . vel in ipsá Syria hodie. Faftus & Avaritia non zqué etiamnum, ac in Europá noftra, regnet, Orientalibusque Ingenia deficiant, aliquid, unde di- teícere pos(int, inveniendi, vel aliorum ibi Inventa utilia, al- tius altiusque evehendi. $.8. (III.) Ad Praparatiogem veró quod attinet; illam, ni fallor, precedebat hoc , ut ícil.(t.) Cozpfrizgererur Téfla : (2.) vel quomodocunq; Exezptioni Fere aut Animalculi totius; opera daretur. ; $.9. Confratiio Tefle , Uno ttu Lapidis &eri debuit,ut gradum Tincture defiderabilemPurpura fervaret, Secus; Animal dolorem non diu fuftinuiffe traditur , quim amififfe Colorem, ut iterum legimus apud Aierembergizz ; eó quód per dolorem: vel Sanguinis meliores partes Purpura evo- mat, vel Spiritus disfipentur ac distrahantur , (& Latex bal- famicus nativo fuo lumine vitietur) vel Succus, (velut fide- ratione quadam) in univerfum Corpus diffundatur, atque & Vená evanefcat, Unde agili manu, ictuque fimplici opus fuerit; & hominum,celeri ac valido impetu fuccumbentium Morteuz nonaliunde, quàm exhoc ipfo deductá fimilitudine, Parpuream appellari Doctisfimus V/ar£fozsus ( part. 1. Theatr, Variarum R. tit. 1. ) autor eft. | | $.10. Et Modwm. Exenzeptionti fic defcribit Pizrmviss, lib. 7. Architect.cap.13: E« Conchylia cum famt lecta, ferramen- eis circa ftinduntur : quibus plagis Purpurea Ganies, uti La- eryme, profluens, excu[fa im Mortariis terendo comparatur s c, quid ex Concharum marinarum Teflis eximitur , ideo Offrrum 6] Vocitafum. 0 di uro Pd | - 5 En Àp Car.I. $. 37. & 38. 17 $m. — Jpfa Confect;o Offri dein (ic fiebat, praeeunte ite- rum nobis Aierezsbergio: Coquebatur Sanguis cum Vená, priüs apert4, in Vafis vel Lebetibus plumbeis, (adject ta- men Aquá) modico vapore, & longinqua Forzacis cuniculo, (aut moderato Ignis gradu) Inde fplendidus ille; & quafi in- termedius inter Rubrum & Nigrum, Color cliciebatur , qui Caryophyllieft. Deque Parpsre Forzace jam-dict3 confer Libavwiui V 0l. 1. Alchem. part. t. pag. 161. Nec Defsezat?o le- nis ab hoc ipfo Porphyropoeias molimine eft excludenda; pratertim fi Calor forte intenfior fuerit. $.12. Praparationi demum [étecesfit, proximé quidem ipfa applicatio Purpura ad tingendum , videl. Pannorum, Lanz, aut Serici in eandem Zwerfio; longiüs veró aut longisíime, ANota Probitatis,. quz in duobus quzfitaeft: (r.) ut Maculam non relinqueret ; ; ita enim ZV Verembe giu: m Italt4, quit, discermumt veram a uotha, per Oleum, Fdo Serici Purpureo affu- Jum. Si enim reliaquat. Macnlam, Notha judicatur s fm nai- "u$, Legitima. (2.) ut diu Durabilis effet, & perennaret. Pur- puráenim infectz Veftes, fi Barzhio (lib. 22. Adverfar. cap. 20. init.) credimus, nequaquam elui poterant, Quorfum tra- hit Locum Efaia Cap: Kaj £o» di auateTiog Ups, Qe Dori, 86 2aóYa, A£UX AY: quafi illud alioqui factu fit imposíi bile. $.13. (1V.) de Purpuretandem Digzitate, Ufs, c» Abu- f& annecti poflent multa: Sed tempus aliquando eft, in Ne- gocie!circa Caput1. Co/zze , Vela verborum contrahere; & refiduam hancpartem doctrinz evolvere parciore manu, $.14. Digmitas Purpura antiquo avo omnium maxi- ma femper exí(titit; & Precigm Margaritis aequale, utex Pli- nio discimus: exquo etiam hoc Elogium inculcat CoZzaza, jajtio ftatim. Dedicationis Purpure fua: ad Cardinalem San- ABefistono 198. - .. ApGar.I. $.37. & 3$. zeftugi, dum ait: COnanti olim cy Ufls e Precii Purpura fue- vit, Amplisftee Cardimaluyvel folus Plinius Hiffarie fue Natu- valis Libro mpno nos docere poterit, cujus bec conceptu [unt Ver- ba: Nepes Corzelius, qui divi Augufli Principatu obiit, Me, in- quit, jvene Violacea Purpura vigebat, cujus Libra Denarii centum vegibat; uecmultópoft Rubra Tarentina. Quam rem aliquantó clariüs exponit Pojd: Pirgil/u de Rer. Invent. lib.5. cap. 6. $.5 Deu enim Purpura apud Rezzoes , modo dictus Pzrgi/ius, ac ia fpecie, quibus illam ibi geftare licitum aut non licitum fuerit, Alexazder ab Al: e Vinnius ad Jnfüt. Juris (pag. 144.) nos informant. Intellige, vix nifi Imperato. ribus,Regibus, Confulibus, ac Magiítratibus, aut aliàs lautio- ribus; quorum Veftes, & Juvenum nobiliorum Pratexte, o[tentatione aliquá Purpura luxuriabant. 6.16. Hac,inquam,non minüs in Zzzperatoram Palu- damentis, Togáque Zfzzfaztium , ut eft apud zvezalens, quàm Calceis utrorumque fulguravit; utut tales etiam ge- ftare Mulieribus 1n ufu fuerit... DequePurpurá Militari vi- deri Merfius poteft, in Mantifsá Libri de Luxu Rom. (pag.28.) de Coccineis veró Imperatorum Calceis videatur Agro. aus (de Caligá Veter. pag. 188. feq.) ac de Calceis eorundem Purpureis, & Cothurnis, (fimili Fulgore MperGennbm B4t- duis de Calceo Vet. pag. 94. 151 184. $.17. Necconvenientiorem Regius Habitam, quàm Purpureum;tanquam illorumPerfoná dignü;77rg//is innuit, de :Dideze partim , partim ac aliàs, de Rege Lazizo, canens. Et imprimis Confülibus ac Magiftratibus Jetinmnis familiarem fuiffe, Prudentius in memoriam revocat; & tropo eleganti jam pridem Claudianus Qvidius,, Purpuram pro cedius pe uce | Ap Cat. L $. 57. & 38. 105 pofuerunt: quale quid fupra etiam ( Annot. 2. $.3.) monui- mus, MNequeapud Romanos folüm Purpura, Regius Habi- tus habitus eft; fed apud alias Gentes etiam:aut Regum A- micis per fingularem indulgentia conceffus. Cujusrei Exem- plum in $5«crz habemus Dag, j.v.29 J.Maecab.10.v.20. Deque purpurato Rege Perfarum, alicubi tractat Zerodezur. $.15.. Adhzcapud Romanos ZecZi quoque Purpuráin- firati, ut ex Claudiazo & Martiali discimus, Imo Fzfcíe Puer- geriales penes Illuftres Perfonas, tinctz Purpurá, ut nos do- cet Ceeb. D. Tb. Bartbolizus de Puerper. Vet. pag.36. Quidque it aut fuerit,in Purpuris Imperatorum nafci, B2rz//&; adiri pote(l, inAdverfariis, pag. 2585. $.19. — Zu£ros item Purpurá ornatos', apud Mertizlem, ex Ejus Locis aliquot colligere eft. Eratque Ezczzg/hwm , A- tramenti gemus Purpurei velatri, quo Imperatores uteban- tur, Privilegiis & Epiítolis, vel Decretis fübícribendist quod aliis omnibus, fub paená Rebellionis, erat prohibitum, ut ex Pancirollo vefert Niereznbergius epe citatus, ex N/cet£4 unam atque alteram Hiftoriam adducens. Dictzque funt Literz, Pigmento rali (cripte, Literz Rubricatz, Literz Regie , Sub- fcriptio Imperatoris, Divina Manus, Sacra Annotatio,&c. $.:0. EtE»cam[huim iplum, ab Inurendo: (Kava Gra- ce ) unde Zricu/um dici Latine, W'atfonius ( Theatr. Var. Rer. part.1. Tit. 2. pag.3.) memorat. Ezcamfliceg, ipfa Ars, quá pi- étura antiquitüs inureretur: cujus Materiam quidem, quo- modo hac pararetur, defcribit N/erezsbergiss; Ynurendi Mo- dum veró hodie ignorari, Zudevicus Dessontiofius , in Erudi- to de Picturá Commentario (Architecturz V/trevii annexo) recté admonet, Fuitque poftmodüm E»casffi vox latiüs extenía , ut hodie Atramentumi quoque , & omnem liquo- P rem iis Ap Car. I. $.37. & 3$. | rem Scriptorum denotet, llade Encauftum album, Fla- - vum, Rofeum, Nigrum, &c. apud Nersz; (de Arte Vitrarià) defcribi videas. miu $.21. - Necaliud fibi vult voxzzcbiof?re apud Italos, dé- - notans quidem 4rrameztum, quo communiter fcribimus 5 fed corruptim certisfimée eft ex £zcaz//i voculá enatum. Et de Cbalcographorum Encaufho fic fcribit diligentis(imus Szc5- fius: (Ampelogr. lib.z. fect.g. cap. p.582:). Refer Baccius, de Viso lib.1. c. 2r. ex Fece Vini combu[lafiern Roma Encaufli ee- quus, enm ex[ficcatas Fecis placentulas combitrunt, donec inflazas- mentur in totum, [abinde ia Aquam con]icientes, unde al?ican- gem. f[upernà cinerulam abluauts. reliquum, exflincià Carbouis | inflar, contundant, malantg, cum Porphyrite Lapide , ac eum o deo migrum malaxantes, parent Encauflum optimum, adTabu- las aneas exprimendas. | &.2z. Sed hec de Encaufto quafi obiter, occafione Par- purs in Libris. 1mó Sacro etiam Cu/zu quafi affectam Purpu- ram , licet colligere ex Carmine Vetetum; quorum aliqui Junonem, Venerem. alii, vel 1pfam etiam Profezpipam Purpu- rá indutam (in Verfu, in quo quidvis licet, quod libet) con- celebrarunt. VelcitraPoéma etiam, 7/4/£z (vea Cae) V eftis purpurea dicta eft, qua vel Diis facrabatur; vel Deorum Vicasgiis placuit ; Regibus nempe, ut anté-didtum. Dequá Voce distinctius agitur in Th:(auro Latinitatis , CLer. VrZ, adr. Reyheri. Deque Purpurá tam Mortuorsi, quàm Mor- tuos Lagentium , videri poteft. Kircbmanuus , de Furieribus Romanorum. $23. Etjàm pro declaratione Expofitionevé Capitis i.de Purpurá Autoris noftri , Cu/wmze, reftat amplius nil, quàm ut duae ctiam Purpara aliquem , lineolis eun ( ; "Cox tribus Ap Car.1. $.37. 6:38: & Cap. XII. $. f. tm. tribus intimemus. Quem duplicem facio: Luxnrio[um u- num; Contzumeliofem alterum... $24. Luxuriantem in VefHbus Purpttram omnis Romana: gobis abundé füppeditat Hiftoria. Cui aliàs adde Exem- plum illius Divitis apud Evezeel7]hzm Lucam, & ca,que hanc in rem docte affert Barzbius in Adverfariis , pag.2521. & pag.2522. $.25. . Quantumque ad Costw»elism: hác utique SALVATOREM perfpicué afficiebant Milites,Purpurá]pfum — induendo,& malitiosé dicendo: SALVE REX JUD/EORUM. ANNOTATIO XV. Ad Cap. XII. S. s. De Couchà Giblosà lapidea, € Buc- cino lapideo Columna. Breviarium. $. 1. A4 Capite I. Autoris 4d XII. cur. bic faltue fiat? $.2. ConchaGibbofA Lapidea Columna. 8.3. Transitus ad Ejus Beecinum lapidemm., $.4. Deferiptio Ejusdewis. SIN Antecedentium Contextu aliquo jam-dictii eftà me, quare minimé opus habeam, rité faltem explicato Pri- mo Columna Noffri Capite, tanquam primarió & exprofeffo agente de Purpurá, in reliquis explicandis, (imilem operam navare, tanquam fecundario fere, & occcafienaliter magis ab Zo annexis. on | P? 6.2. kt2 | Ap Car. XII. $. 7. : nd ^6.» Quapropter miffo Secundo, Tertio, & fequenti- bus Capitibus , ad Duodecim ut ftrictim me convertam; occafionem mihi dant Verba Capitis ejus terminalia hac, peftquam nempe de Conchis Anomiis rarioribus, Vertice Roftrato, actum fuerat: Zwie ffrilem, majorem mnltó, Lapi- deam, depinximus in Prim Parte, nomine Conche Gibbofa. Per hanc Primam Partem veró intelligit O/fervationes Aquatilinpa c dérreflrium Rariotum, ubi Concham iftam Gibbofam La- pideam defcribit, fuá manu ari incifam; 1conemque ejus$ affert, hanc, quam Ligno fculpi dein procuravi: Verba ipfa véró piget, quod finiül transcribi non curaverim; vel quod transícripta perdiderim, $.3.. Interim invenio, ex Earundem Obfervationzunz Capite 22. Defcriptionem Bsecizi Lapidei me notaffe. Qua quidem ad Concham iftam Gibbofam; utpote Bivalvem, non pertinet ; nam Baccizstiz eft de Genere Univalvium Teítaceo- rum: quiatamen & ipfum Lapide diciturjab eodemq; 4- £ore,raró in Bibliopoliis reperiundo, defcribitur, ex quo alim defcripfimus,quicquid ad Oftracologica fua de Purpuris Do- &ring partes facere. vifum eft: ideoque Lectori non grave : erit, Ap Car. XH. $.5. 113 érit, hec Laudati Viri verba, Annotationi huic inferta;|be- nignem ferre. | | $.4. Huncin Modum itaque verba fonant: Levi e, eblong aque Tefla, orbibus parum inferiores fuperantibus, ab illa- rum rotunditatemy,uumerum, cr» parvan incumbentiam : nop e« zim ipferiores a faperioribus nimts occultautur,ut in alus obfer- matur, quibus non paulatim, fed fl atim in acutum defiumnt ,ven- erioft cum feet. — Differt ab aliis, quad izferiar orbium pars in- cumbens alis, lmbum exprimit planumy inferiorem Orbem co- ronantem. — Oclo definitur anfractibus, fe in acutum demens, brevique roffro alterdparte e. — Marinam huic [milem tefl am; ftd mon eandem habemus, magis ventriofam , eodem modo infe- viores orbes limbo coromantens, colare vario; cintreoflavente ac albicante, parum oblamgiore Roflro, nec veto. — Neapolifrequens in Seopulis : longitudine quatuor pollices equat. — aec Colsem- &4. Ex Cujus Obfervationibus pluscula alia porró conferri poterant. Sed eíto tandem hic 1r ANNOTATIONUM In Purpuram Columnianam FD aM SU NB. Ad replendum vacuum Spacium : Locas LIBAVD, de FORNACE Purpurariorum, cujus fuperius ( Annotat. ad Cap.I. $. 27. & 38.) * mentio facta eft, exftans Parte I. Com, Alchem. lib. I. cap.5r. pag.16r. : ita fe habet: Efiftendum hic nonnihil eft, & in officinis Infectorum & eorum; qui colores parant, contemplandum Fornaces : P 3 €untis Aene cuniculatas, feuin quas per cuniculum agitur calor, aut ignis additur. Plinius lib. o. cap. 33 cribit: Fezzm Parpare,eddire ule tridua maceratam, fervere ip plumbo, modicogue vapore torreri, AITusd aqua, Co idealonginque fornacts cuniculo. Quae ratio hujus fornacis fuerit, inquifivimus etiam in Epiftolis, & propofito balneo & ficco calore anfam dedimus ingeniis, & cotem porreximus, cui affricta nonnihil acutz inventio- nisederent, Sed relicti hactenus fumus, cum non libenter fefe demittant in Sordidas fornacarie discipline tenebras, ne quid inquinamenti trahant. Nos fordidati, atratique jam pluribus furnis, non pigebit denuo perreptare Infecto- riam, &reforptumin os bolumhuncruminare. Inter om- nes fornaces, quarum nobis fuccurit fpecies, nullam invent-. nius aptiorem ad iftam cuniculatam formam, Acediá. Re- vera enim hzc in fe accenfo ignis calore non fruitur, fed a- liis à latere pofitis miniftrat, in quas immittit Spiritum ca- lidum, latere pertufo in cuniculi formam fuccefumque. Ta- les (an& cuniculos. dicimus ; cum à latere adiguntur ad ali- quid inferendum fubducendumve cavi, tanquam ab anima- li cuniculo, vel gliribus faci, Sed cum longinqua fornacis cuniculum nominet Plinius , oportet nos non tam brevem conftituere, & labra labris proxime jungere, verum collum quoddam interjicere, per quod labens calor ed cortinam plumbeam perveniat debilior. Id dupliciter fieri poteft: vel in eodem plano, vel foco inferiore & fübterraneáin cryptá ; fed cortiná in officine pavimento collocata. IN- UP INO(DEX ^"ANNOTATIONUM. L DeFabii Columue,Lyucei,Perfonà ac script: deg, Academià Roma- nà Lynceorum,ac bujus Fundatore, Curtofisfimo Principe , Federico Cre/fio. | Pas. T. I. De Nomise Purpure, aliquibus Zhnbiguitatibus imooluto,E? pluscu- — disalüs,circa id fpetfandis. pag. Ill, DeOQfiro, ejusá, Nomiae ac Deno- minatis. * |d8£.14. IV. De F'ocis Conchyli. .Significatu multiplici , € acceptiouibus per- | plexis. p E Duro N. De Effentialibus Purpure Diffz- Venti. : pag. 20. | NI. De Gradualibus Purpure Diffe- entis, € Cocco. jag. 40. VII. VII. De Murice. paz.y1. VIIL DePurpuri[o 8 Purpurinap.y 4. IX. De7 eflàac Muricibus Purpure: & Operculo ejusdem. pag.6o. X. De S5triis, 7. eftulis, ac Fibris,ad 7 eflamPurpurepertinentibg.p.71. XI. DeEtate,Nutritione,Motu& re- liquis Ationibus Purpure. p.8o. XII DeCarnuofis PurpurePartibusyac Teliquis intra eftam contentis.92. XIII. De AGione iterum Purpure po- tiore aliquàyvel Motu. — pag.roo. XIV.DePurpurariis Porpbyropeid, vel Purpurificia. f44.102. XV. De Conchà Gibbosà Lapide , & Duccino Lapideo Columne.p.ur. | Dodórn- Donne de SE SIACAIS inOrdinem congruum redacte Mpecimen, p S ABULL$ ALIQUOT comprehen fum.; & non minuüsconnexum cum editis ANNOTATIONIBUS IN COLUMNAM quàm cateroquin inferviturum facilé AD CONCHYLIA, PI TIESTACEA abusi in Conclavibus Principum, ac aliis, . RECTE DISPONENDA, ! cum brevi -DICTIONARIO OSTRACOLOGICO, DE PARTIBUS TESTACEORUM, ddutore D UM Med. D: Leilori Benevolo. AS Differentias Teftaceorum,á Summo aliquo Genere,ad. omni- umima exempla,velSingularia,methodicé ducendas fic, ut fun- damenta distin&ionum citra ullam interruptionem do&rinz per m:ras Dichotornias, expresfé pofitas , vel facilé eliciendas, proce- dant, & non facilé posfit monftrari Tetlaceum aliquod, cui locus & (tatio fua quafi, jam non 6t intra Methodicam ifliusmodi Tabu- lam pra(lractas ad Laborem, inquam, hunc nemo Autorum huc- usque , quod fciam , efficacià ullà 3e compofuits quod veruntamen non tàm [gnorantiz illorum, Ignaviezvé, quàm mirandz Conchy- liorum,quz pafüm occurrunt, Varietati, & in varias, Vit magis ne- ceffarias;distractis lllorum curis tribuo, Sedsfi amuesita cogitare vel- lemus,quistandem disfipata in mille lacunas Do&rinzOftracologice ferretauxilium, ad quam exornandam non miniis, quàm predicanda Magnalia DEI cetera, tenemur ? | [taque quó indigeftius hucusque in Libris Zoologorum felecis, & tantum non Canonicis, fenfi Chaos, & aliquoties Ipfe etiam (horis vacantibus) ob fuícepii fine facceífu laboris perplexitatem , indignabundé quodammodo à fruftra quafito ordine digreffus fum: eà fervidiüs mihi fuccrevit dcfiderium ; poftfzpe mutatas; atque iterum permutatas privatim T'eftaceorum meorum Coordinationes; utut plerumque anteà mihi relinquerent in animo alios aliosqs fcrupulos; tandem eó penetran- di, ut inexplicabilem hucusque vifam, T'eflaceorum Varietatem, tali includerem Tabulz, qualem (ob paginarum auguftiam) in T'a- bellas plusculas discerptam, nunc fifto hic: & fifterem certe flipa- tam fubdivi(ionum fubdivifionibus pluribus, niá (nunc quidem) monftrandi genuinam; doctrine fedem ; circa Te(tas à Columná (lib. d, Purp.) allatas prafertim; potior cura effet. OSTIRACOLOGIA in ordinem redactz TABULA I. [referenda ad Annotat. IX.S.4. in Columma Librum de Purptrá.,| Tefte vox, prout Naturalibus Rebus tribuitur, & inde TE- ST ACEA Animalia, (Grzcé Ozeaxádepua) dicuntur. vel t. Improprie, de Rebus, [pcctantibus ad Viventia: & funt, e.g. Clypeus Tefludimis Marinz quadrupedis: Nidus Avium/eu Congelamen durum,Concavum, Tragacanthiforme, marinis Indiz Scopulis impa- cum, in Offam, delicatulis Procis defideratam,re- folubile, Germ.V ogel-Neft. Tubuli Vermium, ex Limo Maris indurato ; " Lebrfi m. aut fuper Coralia, Oftreas, Conchas, &c. quibus ir uperincrefcunt, exftantes. non-V iventia: / faeflacea Petrefaita: de quibus vid: Colum. c. 16. $.y. Nuclei Lapidei , Teftularum Concavo fub Terris "|conformes facti; falsóq; pro Ipfis T eftis petrefa- &tis habiti. Qualis e(tapud Co/.c.16. Concha Fa[cia- FU, Cemmed concretione repleta: hácfigurá: ^n 'qV.L'PIA :3radoaq TAB. HL... UReferenda 4d fisem Tab. prioris. Teftacéa proprie dicta, in Genere Animalium, Pedeftrium, funt; quotquot in Ovis adhuc, putamine du- ro cinctis,ante exclufionem fui delitefcunt. Fe:tus nempe Avium omnium: (Vefpertilionem (i exceperis) & Tosadrupedi quorundia, e, g. Teftudinis, Crocodili, Natatilium, füntà Pifcibus, Cruftatis, & Mollibus distin- ( cta, omnium famofisfimé dicta, TESTACEA , exítantia vel [Confufim: Zéffecea varii generis, i2 Masfam tompa- 3 4 Lapideam aut Sabulofam: Ldistinctim, Generis vel '[Incertiaut dubii: qualis videtur effe Cozcba Exe- — &ica, Fertice muricatim (intellige curbinatim ) ietorto , Column. de Parp. c4p. 12. Ex contextu, enim. 414/0755 precise non liquet, Univalvi- busné, an Bivalvibus annumeranda fit? Certi ac determinaa: de quo vid. T AB. II. TAB.IIL | T AB. III. | Referenda ad finem Tabule precedeztos.] "TTeftacea Certi generis,dividunturin . Univalvia (Merdfugg) Orificii liber& patentis in Lengitudinem, ( agg, Penicili Mav iai : nifi | potius ad 'Eubulos Vermium, 'TAB.I. notatos, pertineant. - APyramidaliter; Deza/72. Latitudinem | ; Lepades vel Patelio, c à patendo dictz: quz'vel |verz , & xa] | &£oxziv Lepades ( fpeciei multi- plicis) jp um / ' Mediozcres: grt Exotic variegata Column. dei Purp. c. ó (7 —— aai e n "& Plurivalvia, (tioAdsveg) vid. TAB. X... Strictioris: vid. T'AB.IV. ise e "fo ux nod, M, "opm jid. ) 5 ep. y grie vel [ylveftr p. prs Marine: Fulgore Opalin-arcenteo, foraminibus per tue ; di- Cbeqs Cohumne, ed. S3. Aures Veneris TA & fufce potiüs: zures Marize Belo- A/i (lib. 2. Aquat. &n.) nifi potiüsOper- culum quodpiam (int. T3 TAB.IV] Genchs Natatilis : vid, TAB. IV. 'TTABC IV. / t | i refer ad Jermiualia Tabula prier.) NÀ Teftacea Univalvia,Orificii] .——— LE vil Liberé patentis in vue t vid. T AB. III. L^titudinem: HABT [ Zepedes -.--| 4 Concha Natatilis Nne]uong minima , Perfice ilte L Recentiorum congener, Coluumm. de Purp. 6M. l s . mm tm Sine Turbine, aut Tefta red uplicatione manifeftá: 1 Concha Veneris vere: quarum multe differentiz. iisde Aualoga quada, & Turbinatis accedentia vel plané non: e. g. Coscha wtroque latere fé coli- exotica, Cof. c. 20; LÀ - (Strictioris: vel eaten T ta ari tiho quadantenus,h. e. didcs iutuüs Spira velligiim foris aliquod prodentia: Cezcbe e Comchule qua[i Concha Veneris, (plerumque alba.) cum Turbine, aut Volutáfpirali manifeftá, ZéertisAta : de quibus vid. T AB. V. : ^ 9 TAB.V, TAB, V. | [refer ad Tabule precedentis finem. Turbinata distribuenda videntur fumme, in Ventre carentia : qualis eft prafens Voluta ,utrobivis aper- p :4 (lapidea potius) za/bi alias defcripta : RC Ventriofa: quorum aliqua Turbinem fuum abforbent, & i in fe convolvuntur, e.g. Nzu£i/us Zads- £s mAJor , margaritali vel opalin-argenteo fplen- dore: . wmanifeftant, in Teftz latere [ utroque (füperneé ac inferne) Cormieula Lacds . Plenenfis Holfatica, i] alterutro. faltem ( familiarisfimé ) Ventrem ge- ^l. rentia vel | (Orbiculatum ac breviorem Ovalem circiter ,fuperficie externá [Inzquali: vid. T AB.VI. A VEquali, vel glabrá. iCochleatum, & limbotenus praefertim ampliatum: vid. T AB. VII. lOblongiorem Pelongatunt: vid. TAB.VTII. LX vilam —- TAB. VI. T AB. VI. [ refer ad terminalia Tabule pracedentas.] j Turbinata Ventriofa, Turbinis manifefti in alterutro Tefte latere, Ventris fui Ovalis Superficiem Inzqualem habentia, protuberant vel in c Apices, aut Proceffuuüm exftantium ftricturas, formáà . Mgricum vel Aculeorum, Muricata, Simpliciter taliaz- hs MMixtim talia, h. e/ 4e]: E ( Muricato - Striata: | 4 Muricato-Rugofo-Striata: qualis eft prafens | o Perpura Column, de Purp. cap.1. n E "errucarum vel Tuberculorum: Verracafa o, [ Simpliciter talia ; UL ee | E . | Mix- a. 3 IMistim talia: h.e. vel JVerrucofo - Rugofó - Sttiata; Verrucofo - Rugofà: Pr erracólo - Striata: Productiones humiliores , per longum latumque Tefte protenfas, formá Rugarum: Augeja [Simpliciter : IMixtim, Rugofo - Striata. Striarum , rectá deorfum , rectavé transver(im, vel aplique, vel cancellátim , reuculatimve proce- dentium 5 Striata impliciter : .|Mixtim; Striato -glabfa: "aut rectiüs, femi« (triata, & reliquam partem glabra vocanda: eaque duplicia: vel [Fafciá fpiraliter ambiente cindta: on-Fafciata... y Kx - TAB.VIL TAB..VIL. 9. [ Refer 4d lia. penult. Tabule V.) Turbinata Cochleatim , vel limbotenus praíertim ampla & Ventriofa; aut brevius , Gecb/ee ( tam Mecidbun lacu- ftres,& alia), furit vel Turbine: Compacto, & conftipatiore: Volute Superficie externà . /Inequali, & protuberante plusminüs in - Apices Muricum vel Aculeorum : e. g. Cocblea Sesfrlis | rubra cornenlata, vel a. procesfrbus repandis, | ín Ino Spira aumbisu donata, Verrucarum, vel Tuberculorum. Productiones humiliores . [Rugarum: CecP/ee Rzgofe. 1 iStriarum: e.g. Cochlea Mariaa Exotica : mar- l smorea Columme, de Purp. c.10. Equeli vel glabrá. | Distinctius emiffo,& velut per Sulcum fpiralem profun- dius infculptum à prioribus dignofcenda: limbo Ori- ficil veli Communi, & nihil extraordinarii habente: ite- rumque in Superficie externá vel . fIngquales, protuberantes partim : 1 JApicibus, Aculeatis aut Verrucofis: a p. 3 3Y- Pro- a. p r y- | Productione humiliore, , (Rugarum: - JStriarum: e. g. Cocblea Terreffric Tavbonata ey |. &eriata Column.c.g. : i£quales & glabra. extraordinario , aut minüs in reliquis ufitato, Elatiore nimirum, & velüt in Pinnas vel Aures ample laxato: qualis eft Cocblea Iánthiga, apud Columuam de Purp. cap. 2. defcripta, utpote cujus Tefta tenuis, tribus Volu- tis Conftans, Limbo circa Umbilicum effertur admo- düm , quod in aliis Cochleis non|obfervatur. *x'2 .. A AB. VIII TABUL. VIII. [ Refer 4d Tab. V. lineam aultiman.s.] Turbinata Ventris Oblongioris vel Elongati, funt acceden- tia ad formam vel * (Triangularem? eamque vel quafi — — |! (Conicam, Apice Turbinis conftituto 1n H Summo , ( vel flricto Teítz acumine) e. g. Tuba Exoticus Umbilicatus Colummn.de Purp. 6.3. ^4 Zs MA e uw 3 sg" E e SS ut 1 : aem Imo, vel Bafi: Cozehba multe Perfice, pulcré macu- late , Voluta Spirá totá in planam plusminüs bafin collectá. Pyramidalem plusminüs:. Ex quibus omnia quidem Apicem claufum Turbinis in fummo, Orificiumq; a- pertum in imo, vel Bafi habent; fed aliter contrà discrepant, ita; ut Orbes eorum convolvantur vel (More Communi Turbinasorum, in finiftram 4 partem: Eaq; tüm URDU | fMuricataz e [Bx Yere a. B. ty. || Verrucofa: quale eft Buccinug Exoticui peronm Column, de Purp, C. f. Rueofa .. Striata: quorfum. forta fpectabit Buceizm par- vun noftras, (h. e. Neapolitanum) Co/pmnae,c. 4. dictum. Contrario modo, in Dextratn:e.g. qurbines Térreftres duo , nom de gerpe (anteà ) mo- nente Co/zzzz4 de Pur urd, pe » C4p. 7. le Mizor : ibidem, Cylindricam: vid TAB. IX. | -- TABIXi TAB. IX. Fog [ Referenda ad foem pracedentis. ) Turbinata C ylindrica, Turbine; non prominente majésime quin compactiore , fuperfi- ciei externe Inzqualis Rugofo-Striate: e. g. Cozcha Natatilis Nsgj]adnc Columz., de Putrp. c. 14. Y. a Striatz. AEqualis, vel Glabra. diftinctius emiffo: e.g. Cozcba Nat atilis N"gj]dóts altera Colum. L. d. - SMS e ZW (e griaceestta A DUOC OPER A TAB.X. LAB. X [refer ad Tab. I1. & 4d Annotat. in Columna de Purp.e.XI.] Teftacea Plurivalvia ( rioA99vea ) funt vel Bivalvia (ukra quod Genus,cum Univalvium Genere, Au- tores vulgó non feruntur) Teftasque habent vel Paris Latitudinis, aut ordinariz Commiffürz; dupli- citer ; Vel enim incruftantur Teftà determinató, ac conftanter in omnibus fpeciebus, utráque Concavá: Superficiei externa vel Exafperate —— Muricibus Simpliciter: Brvalvia Murictta. Mixtim: Mewricato - Striata j quati TE eit Concha Exotica , margine in Ma- .q. €. C. eronem emiffa,Column. de Purp. c.17. u Q2 275 Z7, 2 LMMLIEHIMIMI e 7/7) 7/1. $ "E H EUR SHELL T3 Ww ingga 1 fe z |ERERR li M 2» Cam us M es -— - : e CIT 2 27 LLZTUREGIYU IT ó MILD UE XD TT ; us pi u^ ^ 7 7/7 a / 1177777 as eq LU TTC dom T7 IVerrucis: À |Rugis: iStriis: iisque vel | integre excurrentibus: | rectá deorfum: obliquéaut transverfim: reticulatim.. fractis, & Imbricein velut coníti- tuentibus vel Simplicem, e. g. i» Cozch4 Stria- £4 lapided Vmbricatd Specus Baumannice; cujus, Saxeo fruftulo adhuc immeríz, eft hacfigura: . i duplicem: : triplicem. s. |P. |y. i9. les $ a, |B. y. 8. 'e. i£. quadruplicem: qualis efe videtur Coz- cha noAvAemio ey y XO Colum. de Pur. cap. tr. «. 18. Glabrae/ concavá uni, planá vero alterá, Peczizu Spe- (X ces quafi omnes. | indeterminato ac inconftanter, nunc cavo-cava, nunc cavo-planá: O//ree,utpotequarum Te- fta fuperior quidem femper, aut in omnibus, Concava eft; inferior non item: quin nunc concava plus minus, nunc plané etiam Plana. Et inter plurimas Oftrearum differentias left hac; quod alia funt magnitudinis (Ordinarie mediocris; 0/free Communes (qua . j voli, digitis demtis) tegi poffunt: |v- EXE extra- Bu 01» , ANA ; | | gi triplo aut quadruplo majores: Tunderen- fes(Holfatice) quedam: dictz Regie, — enormiter magna: e.g. og//rea Imdie4, Gottorpium translata, S. pedum in ambi- tu, pondere 467. librarum; de quá vid. Olear.Camer. Got. tovp.Tab. 29. um. d. Imparis Latitudinis, ita, ut majoris unius vertex fü- peremineat minori alteri illamq; quafi infereci- — piat, dictacapud Co/zmi»a Anomie, vel irregulares 5 de Purp. cap.t2.H3.14.15. Quarum alia funt Vertice Imperforato: Cozcba Anemia Altera Siriata T£AA0C B» rarior, Column.c.15- , Certó talis | : major: talis nempe; &. m 1 M I Ie minore: (miles, Avellanz nucis magni- tudine: vid. Column, de Purp. cap. 1. $2, feq. | 43. ire |z- E d a. |. y- | jincerti ntcunque ordinis, Corchz Lapidea Gibbofa Columna, Obferv. Aquatil. e» Térreflr.pag.g2. c» Cap. 12, de Purp. $... Incertum enim, ex effigie, an adUnivalvia, vel Bivalvia, ( quodzamen ve- rifimilius ) pertineat. is Perforato: xaria:] Undofa fimpliciter : |Cozcba Apomia, IV. margine Uzdofa Columna; de Purp. c. 14. - |undofo-Rugofa: Cozcha Anomia altera, vel Neptu- nia major imbricata, Column. e. 12. Rugofo-Striata : Cozefa rarior Anomia ,vertice ro- irato Coli. c. 12. Y —GÓ e e. Striata: e. g. Concha altera Antinia bicniti; Column, |.-— de Purp. eap. 12. s d. PLURIVALVIA in fpecie dicta, h.e. Teftis , duplici plu- ribus inftructa: iisque vel tribus circiter aut quatuor; quo referenda, qua ve- niunt nomine Concbarum Azatiferarum : pluribus fepe etiam: jdn dia Glandes ; quarum aliae (Majores, alie Minores: 1 pone Arundini, Tignis, Mytulis, aut rebus (|. alus innata. i: Sequi- dato oue ; DICTIONARIUM OSTRACOLOGICUM, potisftmas Animalium TESTACEORUM PARTES exhibens, ac olim futius edendum. xxx 3 DICTIONARIUM Ac 0. 5 oer Cxlei: Prominentes acuti Proceffus Teftarum; Ce- [uma de Purp.c.x. $21: Zoproprió Buccino Muricté momen impofituns videtur, propter Aculeatos feve Mari- catos Orbes c extuberantes, quos babet Purpuravum genus, ün- de patet fimul, pro Aculeis etiam dici Murices. Cz. l.d.$.24: Cc aleis, qui alio pamine Murices uocantur. Et G. 27: Aeneis ilr, ffve Muricibus longis , caret. Diverfitas illorum unde fit, de eo actum vide fuperiüs,Annotat.X. ad Col. d. Purp. $.1r. ctebitus: Determinatio Patentioris Teftz, aut Lim- busextremus. Co/u;.de Purp.cap.6.$.1: Lepas bac (Exoti- ca variegata) sagts cava, rotundiore ambitu, nec in angulos de- ffneus. Iconemque adducit talem: À N NS MASS ES EI I z[-c i cAnfatius: communiter VolutzSpirales Turbinato- rum: rectius distinctiones annuz, formá arcüs aut femicir- culi eminentioris,in Tefte Volutá hincinde; orte ex Lim- - bis (ingulis,quijcrefcentiAnimalculo quotannis fuperaddun- tur,ut atas illius nonobícuré exin cognofci posfit. Dicun- turque Anfractus proin, quod juxta longitudinemTefte hinc inde ex Voluminibus Teíte éminendo, eandem quafi infrin- gant, hoc eft, quoad partes, qua fingulis Annis ab Orificio amplo accreverint, digüngui faciant, Confer etiam Vocem, ) Léttte —— " OsTRACOLOGICIIM. . Xàpbus.. Columna de Purp.cap.l.$.31: Z4 exiguis quandoque plures orbium Anfrattus obfervavimus :. quos deinde atteri ob tenuitatem, alis flepercve[ceutibus, cenfémus, ob Animals Voln- tationem, e Tefhe imbecillitatem. Priori modo tamen Azfra- & s vocabulum Aor, de Putp. cap. g. $. 1. adhibet, de Coch- leá Terreftri Turbinatá loquens: .O/z42e conflat Anfracti- bus, Hancque dat imaginem :- 3 coms: Meatüs Excretorii orificium vel apértura; per quam excrementum ejicitur. cpertura: Orificrumamplum Tefte; praefertim Uni- valvium... : ; CApex: Terminus Teftain ftricturam prominens, tàm quoad alterum Extremum , Orificio oppofitum ; poteftque dici Acuta vel ftricta Tetx Summitas : quàm quoad Latera, Muricibus exafperata , in Turbinatorum przfertim genere; dicunturq; Aculei. CO exfppendices : Epiphyfes, (quafi dicas, Adnafcentiz) Ad- nate aut prominulz partes, tam dura, ad Teftam,quàm mol- les , ad Carnem Animalculi pertinentes. | Co/zgzzz. de Purp. cap.z.$.2: Appendices habez ( Cochlea Iánthina) Z/zz, qua- vum altera exterior vaajor, &c. Icon relata eft fub titulum Glazdis. cmatura: Crufta tenuis metallica, fulgore Auri ,O- richalci, aut Ferri, in convexo Teftarum quarundam (lapi- dearum;ut videntur,confpicua;füperinducta ipfis ex congela- mine DicrtoNAnRIUM- mine Halituum fubterraneorum;refoluta cujuspiam Rei me- tallicz feracium.. | cAÁrticulus :. TefteBivalvium ea pars, quá uná alteri per modum Ginglymi committitur. Confer titulum, Gizg/ymus. cA4ures: Propriéaliàas organum Audiendi, Sed quia Au- ris humana, & aliorum Animalium, concavo modo ftructa, foris protuberat; hinc tropicé in Oftracologiá Auris dici- tur tenuis, brevis, lata, Teftarum quarundam Epiphyfis: qua planior eft in Pectinibus ; concava etiam inaliis. EM Brachium: in Homine quid fit, notum. In Pifícium do- étriná, eorum Pinnae aliquando Brachia vocantur , ob ufüs fimiltudinem; inquePhytologiá, Rami majores Arborum, ob quandam fimilitudinem Figure: In Technicis item Bra- chia Balliftarum , funt arcuati earum proceísüs, qui chordá intensá adducuntur. Hic veró Brachia, (aliàs Grz ) vocantur - Éminentiz longe carno(e, digitorum more diviíx ; in acu- tum tendentes, Nautilo, Polypum emulanti, proprii ; inter-- pofitá ipfis Membrani, inftar Palmipedum. Byffum, aut. Byffzs:. Textura ex Lino vel Serico fubtilis aliàs ; eademque Purpurea, preciofisfimaque olim: in Oftra- cologicis veró, ob quandam Coloris aemulationem , Lanugo vel Villi,ex commiffurá ftrictiore Pinnarum (quz funt fpe- «ies Teítaceorum Bivalvium) progerminantes , quá parte Terris infixe herent. Et videtur effe Mufci purpurei fpecies. aliqua. Confer Vocem, Fre. C. Cacumen: Conftricta in anguftum Tefte Turbinatz Summitas. Column de Purp. cap. 5. $.1: Differt (Turbo Exo- n ! / — ticus) ÓsTRAGOLOGICUM. ticus ) quod obtu[us Jit Gachmine , circa medium temulor; dei- de «nea Nole effrgie in latitudinem fe diffundens. Calnus- Duriufcula portio Carnis Teftaceorum. Canales, Canalicuali : Longiufculi, ftricti; & concaviPro- ceffus Teftarum, Z/xi aliàs ; de quibus (uo loco vide. Caput: (1.) Ánterior pars Carnofzx Cochlearum , Tur- binatorumque aliorum Subftantiz , quà lambendo corpora alia, in eorum fuperficie fe firmant, loco per eandem mo« ventur , & poft,leves attactus extraneos, nunc retrahunt fe intra Teftam, nunc iterum fe proferunt. (2.) Summitas an- gulíta tela. Co/w»zz. de Purp. cap.ij. $.1: 4/zerZ parte, quá Palve i caput prominet. * Cardines : Concavo-convexa Bivalvium Portionesjin par- te crasfiore Concharum fuarum, quá conjunguntur , & mu- tuo fibi inarticulantur , more Cardinum , in Januá ZEdificii. ' Conferatur Gigglymus. Colunzz. de Purp.cap.u.$.1:. Péuribus bec Tefla ( Conche IloAvAez]oyryy AUS.) potis.ub altis Conchis aiffert, propriama, habet notam, innumeram Seriem exiauorum Cardinum, reci per obliquum lined , e admodsm longá , Téffu S CORHEXMIm, Efficient ima s. Caro: In genere, omnis mollior Subftantia Teflacei Animalis, qua teftz includitur; in fpecie veró fibrofo-fun- gofa, fucci falfuginei, Ventremque folventis plena ; distincta à partibus itidem mollibus quidem, fed Venofis aut Nerveis, aut etiam excrementitii quid exhibentibus. Hac Caro ((pe- cialiter fumta ) ficut Colore. variat ; ita Flavicaus ej» macu- [ata Purpura cit, teíte Columna de Purp. cap. t. $. 5j. Cervix : In Hamine, Colli pars pofterior, In Turbina* tis, Dorem veluti Carnofa partis, extra Teftam prominen- tis proximé poft Cornua. | Goin. s - Purp. : Cap, 4- $.1: bee uc- DiCTIONARIUM (Buccino parvo) erasfa eif, Lata in eujus lateribus cornicula. [moin Teftá Bivalvium idem, quod productio ejus longius- cula, circa locum commiffurz vel cardinis. Itaenim Co/zzzz. c. 12. $.3. de Conchárariore Anomiá: Co//z4272, Cervicemque totam, que loncior eil, atque acutior, prominetque, fupra cervi- cem alterius diffundit, ut infra iius Collum, altera Cervix con- aechatur. Icon ex Autore lub Vocem , Pertex, inferius relata eft. 7dem, infine Cap. 14. 0/zzes (Concha Anomiz) cerviceza babent pexforatam s. Circuitio: vid. Foluta ai Cirri: In Homine, Capilli inordinaté aut negligenter contorti, Jn Nautilo, Eminentie longz carnofz, quibus! ex- panfis, Membranaque interpofitá fuccinctis , inter navigan- dum five pro Velo, five pro Gubernaculo utitur. Confer B* «chia... * , Clathrum: Opus cancellatum natura , quo Linee Te- ftarum reticulàtim componuntur. Co/zmz. de Purp.c. 10. $.4. -Ov«( Tefta Cochlee Marina Exotice) Claz/rata Lizeis erat per rechtm c obliquum. - : Clavi: Muricum,vel Concharum aculeatarum cufpi- des, longitudine dispares. Co/wez.de Purp.cap.t.$.27: sVos omnes tius generis Tefte , longioribus Clavis borride obferwan-, zur; fed brevibus admadzm'Tuberculis. Inde Claviculati Orbes Eidem (ibid. $. 31.) id eft, Aculeis armati. ! Cochlea: in modum Partis (durioris, à carnibus diftin- ctz) fümta, eft Tefta Turbinata, ampli brevisque Ventris, Orificio patentiore, Turbine infeipfum reducto potiüs, quàm |. longiis emiifo. Co/ymz. de Purp. cap. 10. $. 1: 72 anteriore C rotunddparte Coeblee, obfeyoantur denticnlipluve: (in Coch- leá Marinà Exoticá Marmoreá.) | Coliuso : | OsTRACOLOGICUM. Collum: in HominePars, inter Caput ejus , Truncum- queíita. Pro quo Capite dum anterior carnofa Teftaceo- rum portio fumitur, reliqua proximé huic (uccedens, etiam- fi & ipà Osfibus, Tendinibus, Mufculis, & Vafis ample Cavi- tatis deftituta fit; ob analogiam tamen Connexionis, Col- lum appellatur. In Teftà item, longiuscula productio Com- miífürz. Co/uzzs. dePurp. c.12. p.3: Altera Concha ( Anomiz) pars oblongior es?, Collmm fuper cervicem alterius diffundit. Columella; tanquam parva Columna; Firmamentum medium, & velut Axis Tefte turbinatz, circa quem Orbes, velSpirzCircuitus convolvuntur,refpondens inArchitecturá Scapo longo Scale Cochlearis, cui gradus finguli, fpirali or- dine infixi herent. — Co/zmz. de purp. cap.10. $. t: Zero (Cochlez Marinz Exoticz Marmorez) sponrotundws ;. zec à Columella, ut im alis, definitur: & cap.1g. fin: Lumate funt in exzremo Columelle ad Lingve ufum. Cozcha: in modum Partis fumta, £F quod durior Teftacei Animalis Pars; nimirum Teíta. | Co/gmz. de Purp. — cap.r.$.4.ex Plinio: Fefcumtur Conchyliorum carnes, quorum Conchas complexu Crinium frangunt. Et$.14.exEodem: Czs- | ehylierum ftrmisfimas Conchas. Cor: Purpurz Cor idem cum Hepate autPapavere ejus - effe ftatuitur,ut ex A4z2o£at.12. $. 18. patet. Corziculum : tanquam parvum Cornu; Proceffus nem- pe in Turbinatis, (przfertim de Cochlearum genere) gemi- nus, vel Prominentia carnofa, mollis, teres, antrorfüm fita, retractifis iterum ad levem contactum, dum obvium quid- vis facilé, tanquam digitis palpant; Oculoque;ut videtur, füperné aut in medio in(ignita. Co/zn.dePurp.cap.1.$.33: dius quidem (Purpura. Cornicula) i in acutum defunt; e "We Qcnuli DiCTIONARIUM | Oculi nom ia Jéonmo , ut in Térreftibus ( Cochleis) fed fupra enedium Cor mculorum obfervantur, ubi Cornicula veluti refecta, per longum tenmiora effieiumtur. | Et cap.4.$.1: Iz eujus (Cer- vicis, Buccini parvi) Jzzeribus, Cormicula, ut i Purpurá dixi- mus, in medio veluti vefetfa, in. quibus Oculi ce. Vel etiam; nifi plané Proceffus hos retrahant Purpurz, occafione datà . fibi cujuspiam offendiculi; fponté interdum eosdem, oba- lium finem, lenicer incurvant: ad Oculos, in medio fitos; protegendos videlicet. Ita'enim 4gzer nofter, de Purp. c. 1. $.33: Ochlos vero aliquando tueri Cormiculis, fupra illos incur aris, nt in pléiura notatur, obfervavimus. Bur d €orna: Cochlearum generi feré propria, ut modó de Corniculis eft dictum, — Docfifisua Scbyoaususerdammiss vi- "PR "UO MU TROIS ONUNNT. detur | ,. OsTRACOLOGICUM. detur ftatuere, Cochleas terreftres minores (quales in Hol- fatià etiam perfrequentes funt) cornuum iftorum comniiffu, «oire: &lacteum Liquorem ex eorundem cuspidibus fponte exfíadare Cochleas Vinearum edules, tempore Veris, obfer- vavit aliquando, miliique retulit 2z. D. Sebaldus Scholta, Me- dicus Vratislavienfis. Cortex: Crufta limofa indurata, Teítis externe innata; diverfi in diveríis Teftaceis Coloris; quen genuinum eo-- rum non eíle,(ed fub'eo latere alium, plerumque fplendoris opalini, jam fupra dixi, ( 4zzetzz. VX. $.7.) Colusez. de Purp, 6.1.6.27: Cortice rugo[ore, colore fu[co aut cinericeoyvelut Li- moobducto. Etcap.y.$.2:. Cortex fstperior (Turbinis Exotici) vAgo[us,LABAICAHS, ad pallidum vergens,macnulis vVariegatus.&c. . Confer, €ruffa, Grizis : in Homine quid notet,notum, | Ín Hiftoriá O- ftracologicá veró notantur hac voce cumprimis duo: (1.) Fibre mufcofe & purpurafcentes ,. Oftreis adnata , illaque, tanquam Lanugo quaepiam ambientes, —(2.)Fibrz nervofa Polyporum. — €o/w;zn.de Purp.c.r. $. 4,exPlinio: Fefcwztuy Conchyliorum earues, quorum Conchas complexu Crinium fran. gunt. Wi CORR L1 | 3 Crufia: duo fignificat hic loci; (1) Corticez pauló-an- te-dictum, feu limofas Maris Sordes concretas in Teftarum füperficie; firmniterque adeó iisdem infidentes, ut non tàm limà ubivis aufferri posfint ; quàm merfione in liquoribus acidis & corrofivis , Blandové horum illitu opus fit, fiquidem nativus politusque Tefte color, fübtüs absconditus, effulgere debeat. (2.) Opercmia , Turbinatorum orificiis transverfirt innata,fub quibus Carnes eorum per hyemem deliceícunt, Vide Operculmes, — (32) Gorticem Semilapideumin ConcháLa- Miei | UNO LECCE pideá, DICTIONARIUM pideá, Co/umn. de Purp. c6. $. 3: qui ait: Zo£4 terred Orufta, co veluti [ordida, Cotore Ochre foris esi. &c. : Cuticula. Quo re(pectu Perlis vel Margaritis tribua- tur in ipfarum genefi, pulcer & notatu dignus locus eft 45- elmi Boetii lib. 2. de Lapid. & Gemm. cap. 37. (pag.167. 168:) ubi hzc fcribit: Ex Cozchis Margaritas exemi complures , ac depreheudi, im Animalis corpore nA[ci ex eo Humore, ex quo Té- ff 4 Concheexcrefeit. — Humor enim ille , Téfla adherens, quia ex, zerreo vifcofo, ac exadie ip minima (ab Aqueo Animals humore) refoluto conflat, ficce[cit paulatim, Cr induratur , ac certo tan- sum tempore, non femper, ab Animali pro Tefle fabricd eruchatur. Hinc fit, Conchas multiplici conflare Cute, dnm pofferior exfic- CAL , priusquam. nova adjiciatur. — Du bimor ille ab Agi- mali morbofo eructari d expelii mam potefl, ac im Corpore'baret, detineturque, ft ibidem exficcetur , rudimentum atque initium fft Margaritas qua adjecto [epius nova bwimore, eoque exficcato, este fubinde novd augetur, ac in Unionem abit, non (£eus, quam jn Fellis Veftculd, ch Urine Veftcd lapides generantur. oram goateria, que per Urinam expellitur, dum in Corpore Vefice de- tinetur, ibidem ex[iccatur, c» in lapidem abit. — Hoc modo Bege- ar in Capris Indicis, multis Cuticulis ceneratur. D prar. OsTRACOLOGICUM. —ÓÉ——————— ——MM À—.. prafertim) ex ampliore Ventre ftrictior redditur, & in Ro- ftrum acutius anguftatur, ut inde quafi Plicz. quzdam bre- ves refultent,acutangule, qua Dezstes fimilitudine quadam appellantur. Vel brevius: Crenz acutiüs prominentes in Aperturis Teftarum quarundam ; utvidemusin Conchá Ve- nereà ; nec non in Cochleá Marini Exoticá Marmoreá apud Colummnam de Purp.c.10. $. . dum ait: 7z azteriore co rotun- d4 parte Cochlee, parum infra extremum , ebfervantur Denti- cult plures elati. — Et hanc Iconem addit: Dor[um : (1) Pars Teftz maximé eminens in Convexo ejus; tam Univalvium, quàm Bivalvium. (2.) Pars fuperior carnis, ad Caput Purpurz , ac Turbinatorum aliorum perti- nens, inter Cornicula ac Teftam. E- Echiuus, Echigi : Superficies Teftz, Aculeis pluribus exafperata. Vel & Aculei ipfi. Excrementum: Humor craffus, Foeculentus , qui poft Alimenti digeftionem, ut inutile quid per Meatum peculia- rem ejicitur. Excretorius Meatus; Pars concava intra Carnem, d quá Excrementum egeritur. Exocthe: Strie Eminentes. Efoypy, Eminentia, Acies, Unde vulgatum illud, xa] i£oxzr, per excellentiam: inque Archi- DictTIORNARIHA D uuu mERNP UERSUM n ctc nnd Architectonicis Pars «dificii quedam, qua prouiberat, Exe- cha dicitur, — . imm ty Ki : n Fafíie: Eminentiores, aut ctiam depresfiores partes "Tefte, disparis latitudinis, imó vel Macula faltem etiam, obliquo longo du&u illam ambientes velintegre, vel inter- ruptim. Co/umz. de Purp. c. 1. $. DE Et Fafciss distinta obü- quà Purpsrafcentibus. Fasces: (1.) Ingreffus in concavam partem Teftz , vel Orificium ejus, prelertim in Turbinatis, per quod Carnea Animalis Moles fe foras proferit. (2.) Foramen rotundum Limbi carnei, quo alimentum de Scopulis (uctum, in Ven- triculum demittitur; de quo vide fuprà, 4uzotat. 12.8.7." Fibre: Stamina minuta, conipetentia Teftis tum per fe, tum per fe, accidens magis, quod foris (altem adnaícan- tur. Per fe; intelliguntur Teftarum Stamina radicalia , ex quibus Teftule, & ex his Teíta demüm contexitur , ad mentem Sfemona, fuprà , ( Annotat. X. $.7. & feq.) expofi- tam, Per «ccidegs; Villi, feu germina mufcofa, Crinis aut Lanuginis inftar, Oftreis obnafcentia; que proin optima cenfentur: ut& Venetiis in Chamis plurimis obfervavi,mul- tas earum, eodem Mufco villofo cohzrere, tanquam jun- étim hacratione nidificaffent. . Inque Pinnis precipue Sta- mina talismodi progerminant; qua peculiariter 2)/fu ap- . pellantur. Vide etiam fupra, füb literá B. Fissbria: Pars Teftaceorum, oblongé -turgidula aut e- minens utcunque ( ficut Fimbria in Vefte ) ultra fuperficiem reliquam feu Teftz, feu Carnis. 7e, d quidem; e.g. in Con- ebis Venereis plusculis: Cares vero e.g. in genere puud um, OsTR ACOLO'GtClM. dum, quz Carnolam emittunt, extra Tefta fuz ambitum, Corporis fui F imbriam, eamque expandunt, cum Saxis ha- fent; folutz veró eandem iterum retrahunt. Bifiyla: Tubuli. Fiftulofz, h.e. eminentes, ac intus &ava Strie, e.g. in Conchá Exoticá Co/gmne:de Purp. cap. t7. Flos Purpura: vide $azgus. Foramina: Lacune, inania fpacia ; qua proprié non videntur , quoniam Privationem folam confpicui Corporis in Spacio aliquo, denotant, (icut Tenebrz non videntur, nec Silentium auditur, nec In(ipida guftantur. Ad exprimendam tamenOrarum, Marginum, aut Limborum amplitudinem, quibus Lacuna talismodi interefl , Foramen ipfüm. quoque, vel Vacuitas, confuetudine aut opinione quadam videri exi- fümatur, EtíicForaminibus pertufa,, magnis, parvis , pluri- bus, paucis, aut uno, rotundis , angularibus fimplici, aut amultiplici ferie, vel inordinate etiam, pofitis, fuperficialibus, aut Teítam penetrantibus confpicue funt Te(te multa: partim /z Perzíce, ut Lepas Sylveftris apud Column. de Purp. cap.12.$.5. Conchez Anomiz Vertice Roftrato, Ejzdenr, Cap.1z : partim in 5zzigieus , velStriis eminentibus fiftulofis, €. g. Concha Exotice, quam cap. 17. defcribit: partim 4» Car- dlize, ut in eádem apparet : partim in Arebitu intriore , ut in Aure Marina, de quà hanc in rem vide Cz/, cap.iz. $. 5. Giselymu : (Cardo veluti Januz,) Modus Conjunctio- nis duarum Teftarum, ut invicem fe (ubintrent. Inque O- fteologiam Medicam precipué terminus hic transfumtus elt. De Conchá rteAvAezioyeyyAUuo vide Column. de Purp. Cap. II. UCKX eo ans: Di1CTIONARIUM Glau:: Extrema pars Carnis, inlongum emiffz, inftar . Penis, rimamque habens in medio, ut videtur in Cochleá jinthiná Columna. deEup. cap. 2. $.2. cujus haceftIcon: - €ompbofts : àvoce ró,QG-, Clavus vel Cuneus, Incu- neatio itaque, vel modus Conjunctionis Bivalviüm, ficut Dentes Maxilla humanz; vel Clavi afferibus aut Parieti infi- guntur. Jermius lib.3. Muf. cap.7. pag.254- Iz Chama Pela- vide, amba Coche per validam Gomphefr iz im medio HeCPunEMT. Helices: Circumvolutiones, Spir ; Vertigines. edm fer ,PVoluta. Hepar: DehepatePurpurz, vid. 47z0£21.12. $. ig. Hiatus: Apertura Limborum mutuó fibi occurren- rium, in Bivalvibus. Item Orificium exteriusin Cochleis, ac Univalvibus aliis. Culwm2. de Purp.cap. 10. S.1: Variat bac ( Cochlea Marina Exotica marmorea ) 7 szarizimzis zoffreti- bus , crasfrtie Tefle, atque Hiatu,qui mom rotundus, cic. Et cap. 18. $.1. de Concbá Natatili Neritode minimá: Colore ex palla £ABAICABS , amplo admodum Hiatn , » Ht intra fe Turbinem. col- JHigat. : — Humor : i. €, Sanguis Purpura. Column. de Purp. Cap. 1. $.23. exlfidoro: Ex M Purpura tingitur , cr inde Offrum Appef- OSTRACOLOGICIM. appellatum. Ouod appellatum, quod bec Tinciura ex Téfl a Hu- more elicitur, | : vagis id Inmbrices: in Architecturá proprie Tegule cavz Tecto- rum, fic dictz, quod Imbrem exceptum , defuper transmit- tant; velintegra feries coordinate Tegularum ejusmodi, aut Tectum ipfum. In Oftracologicis, Strie eminentes aut Ruga, in fuo decurfu fractae, & conjunctim incedentes hoc pacto per Teíte Obliquum, Imbricem velut conftitu- entes, e. g.in Conchá rioAvAezdogay y A spi Colusoza de Purp. c. 1.$.3: cujus Teftacei Concha o//iquis denfioribus Rugts ex- «[perata (eft.) nt Imbricata etiam dici posit; cujus Icon hac habetur: j [ ! h j n 1d n | jJ "i [] Lj Hn -PPrTT IE PO y) y, LILLRIEE E ep In In. Conchá item Neptuniá majore Ejuedez, cap. 1). quam Inx- bricatam peculiariter nominat: in Pectunculis: &in Con- chá Striatá lapideá Specüs Baumannice; quam in. Tabul 1o,- Oftracologicáadduximus; hancnimirum: —— 5 — dnieflintim: Canalis firidtus, mollis, oblongus', pro: transitu Excrementi, ex Alimentisrefidui, |— Sjzplex 2 7urLi- natis continuo ductu fertur àgnl ae Ventre, infinm verticofa defle..— Inde reciprocans, furum ad[tendtt ad Caruofas partes, (o circa Caput terminatur, quá emittitur Éxcrementum z (unt, verba Joz[foni de Aqualit. Exfangu: Tit.1. p.38.b. — — * - Labra; Ore extrema, aut Limbi Tefte. — oro. lib.5. Muf.c.7. p.254.de Chamis Piperatis: Labra son babent cre- nata, fed levia; magisque in votunditatis ambitum: cirzinan : zur Téllimi. | ; ! a o Lac; Liquor Teftaceorum multiplicativus,aut Semert formá SpumeiSpermatis. J/orz.ibid. Lacryma: i.e. Sanguis. Colo. de Purp: c. 1. $.23. ex Tfo- doro: .Owod circutneifa ferro Lacrymas coloris purpurei emit- : 141, ex quibus Purpura tingitur, / ; Languzos: OsTRACOLOGICIM. Laswgo: Fibre collect & crifpate tenues plurime, in aliquá (corivexá) Teftarum parte. Confer, 7777, Lapilus : Calculus. Margaritiforme Coagulum durum; foris fplendens: Pile de Propr. Animal.cap.88: j . Pine quod busidum efffuit de Vifcere, - Qui fulgur aquet, frt Lapillus lucidus, ad Unionis induit tandem jubar. Eentor: Vilcidus(alivalis humor. Co/zz. de Purp. c.r. 8.20. ex Plinio: Ma£zog, attritn Lentorem cujusdam Cera fa- l|roant frauli modo, ac Marices. uu pte: Sgt Linbus :.. Quavis Ora, vel Determinatio ftrictior, 'ae longis protracta Subítantiz T'eítaceorum tàm dura, quàm mollioris. Ex quibus quod attinet ad | ( Darierem, ac vere Teftaceam 5. in Lizgbis Teff fpectatur | corum.tüm.. b | ( Magnitudo, quotannis incrementa fümens? Quod intelligendum effe; per Longitudinem Volutz (à J. fummo apice ductam, ad Orificium) non veró in | Latitudinem, vel quoad transver(ales ductus Vo- | lutzautSpirz,& exin menfuram/Etatis quodam- | modocapi potle, patet ex his verbis Co/zzz« de | Purp.cap.r.$.20: Nos autem , quot babent distiz-. p. Genesin Volutis, que ab 4ntiquiaribus Oris, frue Ca - | | palis ed Lingue uum Extulerantis,ortum ducunt | | per longum Volutarum, tot amnos babere, certiorem |. notam effe putamus, — | | 777 ab Uinbilico IAcipiezs, Annalc uloque prore- | rpenti conveniens , juxta verba hac Cosme | (Praefat. ad Lect.) Comune babent Tarbina- l di DiCTIONARIUM- —ÀÀ a. |f. e omttia, quod Limbo [fnt predita quodammedo (i- | ili, quo eradiuntur , [rve fries Cujusmodi Z/s- | ése in aliquibus Teflaceis eft |. [Elatigr, ut in Cochleá Iánthinà : de quá cz- |.-— [dwomp. de Purp. cap.z. $4: Muimbo circa. Umbi- |. dcum elato admadaum , quod nec in alii Cueibieie ] loBervatur. gs | ^ |2Depresfor , catigatiorque; in reliquis ferà 0- | | mnibus. | Externe ad Superfíciem Voluta fpeilans , & quafi Fa- ; |fciola, illam ambiens. Ita enim .4zzor nofter c. [3. 8.37. -Qwinque Voluminibus (Turbo Exoticus ) de- | fnirur , inter qua veluti Limbus apparet. Yconem | confer huc, relatam fub voce Uppbilicuk. Innen I —— cs d mme ccu, CESCSRED HLONEAL D camur aneem GUcuSm Commn.d) Comcs Vontolliarem, vel Subftantie cire per eum intelli- lgitur Ambitus anterioris partis Carnis, quam Turbi- nata inter rependum expandunt vel extendunt, dein contrahunt, atque iterum in Latitudinem producunt. Unde Co/g»z». de fuá Purpuri, cap.l $.34: Corps protrabens , iterumque Limbum prodacens quem latum babet. Intellige, Antrorsüm. — Retrorfum enim mo- les carnea, quam Turbinata & Teítis fuis protrahunt, femper aut plerumque ftrictior eft; & quidem obtu- ía infine. In aliquibus tamen forfan etiam bifulca, ut in Buccino parvo; De quo fic ait Co/zza de Purp. cap.4.$.1. Lémbo , wt Cochlee, graditur lato, in extrema cid : OSsTRACOLOGICUM. | qafteriore parte Difaulco, veluti Infeéium , caudato. Et Fig. ram banc adducit : «ort | i inta : (1) 1e. Macule ftrictiores , longz , aut Inícri- ptiones virgatz, (in Teftarum convexo precipue) longius producte; recte, aut undofz 5. Co/u;z. de Purp. cap. it. $. 3. Ainen undofrs fculpta ; elata, aut depresíiores ; (tam Simplices | (ejusdem generis; Candicantes, flave, rubrz, &c. 3 diverfi generis; variegata. Co/ym. cap. 4. $.2: Re- 03 [qum Tete, (Buccini parvi) varzegatum, undefts can- "s JA dieantibus parum Linens. quàm mixte ; CZezbrate per rectum & obliquum , ut —l. loquitur Zdez : cap.10. $. 4. oiadila pm. (2) t.e. Ipfeniet Strig, utcunque prominule, Teftamque exaíperantes: Jdem cap. j. $. X: (Buccinum Exoticum par- | j yum) DIPTYONHMENNC usboessod vum ) 7éberculis nigro-flaventibus, c Linei elatis candada Te- Wa exormatur. Ycon eit talis: HM. ; "uà C Vdifhita Lingua: in Homine, Caro média Faucium , artículafiz ' de vocis, guftüsque obtinendi organum; Geographis, Si« nus, vel angu(tior Maris pars, oblongé inter Continentis flexus concavos angufliores excurrens; Mechanicis, pars Vectisanterior ,obtusé aut fübrotundé formata. In hác O- ftracologie parte autem, portio Carnis longa Stricta, intus concava vel canaliculata, ex fede faucium emergens$, Aqua hauriende & reddenda inferviens, tam in Pzrparss, quàm Buccini fpecie. De Purpura enim hac habet 4g£or nofter, cap.I.$.4. & 25. exPlinio: L/zgwa Purpura, dicitali loggite- dine, quá pa[citur, perforando reliqua Conchylia, Qua Perfoe ratio quomodo capienda fit, ne in Regulas Mechanice im- pingamus, perfpicué jam füpra (4mott.12. $. 17.64.) dictum eft. Et de hydraulico potius Linguz ufu, vide Co/u2an cap, 1.8.34. De Bwecigo Parvoautem, cujus Iconem ctiam ( cap. 4- | TT $5 OsrRACOLOGijCUM. —— $.1.) dat, hic loci pauló anté allatam ,fub Voce Liz, hunc in modum fcribit: Linguam babet, longam admodum, canali- culatam, ex quá Aquam bhauflam ex/put :. e» cum graditur, e- latam gerit incurva; ex adverfo. Alia demum etiam eft Vocis Li2gu acceptio, ut pro Fosfili quodam, Infula Malta feré proprio, fumatur, quod G/z/fopezra,vel Perrogloffap. Grz- céeffertur; & quia 5. Pa/svs Serpentem ibi inlgnem proje- cit. hodieque nulli Serpentes in Infulá iftá ver(ari perhiben- tur, quod D/vzs Apoffolus facto illo indignabundus male- dixerit Serpentibus reliquis omnibus, illosque fulmine Ban- ni procul inde fugaverit; vulgaris opinio, acutos illos, gla- bros,bilateres lapillos , diverfa magnitudinis, ex Terrá alba, quz inTrochi(cos formatur,natos,latioreq; fu Bafi plerumq; eidem infixos, LINGLIAS SERPENTUM nominat; utut Viperarum Linguis tam fimiles (int, quàm Ovum Aníferis, Cornubus Venatorum.. Lapideas tamen, & alterius natura effe, quam offe, Co/wmna nofler negat, in peculiari de G/offope- eris Differtatione. Quam,cum Caput ultimü effe volueritTra- ctatüs fut dePurpurá, tanquam Appendicem laudati Opufcu- Ji; & veró Gloffopetra, five Pétrefactum quid (int , five faltem Offeum,ad Rictum dentatum Carcharie Canis fpectans , pla- cuit Doctrinam eam, tanquam cum Purpurá & Teftaceis reli- quis parum connexam, plané divellere, & fub przfentem, de Linguá, Lexici hujus portiunculam, referre. Sicq; fuam /44- tor Differtationem infcribit: FABII COLUMN/E LYNCEI . . DeGloffopetris Disfertatio: ( y Ud offenditur, Melitenfes Linguas Serpentimas,(Pue Glofüpe- .— Nu Inmi dicas, non effe Lapideas,ur quidam afferunt ; fed offe- cts we e iu, DiCTIONAMIUM —— — 0 [Columns Differtatio de Glofopetris.]-—————— «5, C Carcharie, Lamte,frve Canicularum , e femilium dentes, Maris eflu olim Terra tenus c- lutosa, obrutos.*. Plurima inte- vim de Fignris Lapidumy, Osfium Geniturd , Gigamtum Bufis , «c Osfibus, Maris et Terre Mutationibus, Tefhis Saxo inclufit, addn- euptur 4c exponuntur. Lapideorum Fangorum natura decla- ratur,e? Hova Species proponitur... 0. SITAS NENN Hicveró, qui nunc fequitur, eft ipfe Contextus Opufculis de verboad verbum ; cui Cu/wozzz Figuras has prafigit »- &. QIERMI *«* E mI Nituntur quidam arcanis Natura in medium adduéhis omni vefpon[tone [eclusa, Lingues ferpemtinas, aut Gtoffopetras , (fic i1- las appellant recentiares) quia non [oltm locis gari propitquis e infulis, fed etiam long disfitis copiose reperiri trAduntur , 4b. ipsd formmatrice Naturá [ie genitas s atque lapideas effe : velaut dentes effe dicunt, non Carcharia, Lamia, Malthe , aut ejucdem generis Cetaceorum , fed illis (Piles (bontà fle ortos: quisi etiamo id tantum Naturam prodaxiffe eo loci , quod ratione materie OsTRACOLOÓGICUM ( Columna Differtatio de Gloffopetris.) aptum erat ad formam illam recipiendam affrmant. — Hoc ar- gumento ip dubium revocare videntur , an unquam locis illi mare fuerit, quod probattsfmi antiquiores Philofophi , c Hiffa- rici affrmarunt. Nos quidem dicinus, hujusmodi concretionem pon effe lapideam,ex ipfo afpectu, effigie vel , co tut4 [ubflantia: «t neminem cen[pmus tam crassa minervá natum , qui flatim primo intuitu non affrmarit , dentes effe offeos , nom. lapideos. ded prater affetfum omnia, qua ligneam , offeam, ct carneam maturam babent , uflione in carbonem prius abeunt, quam in calcem,ut cinerem. | EA veró, qua tophacea , vel faxea funt naturd , non in carbonem , fed in calcem. abire, nift liquentur propter vitream, aut metallicam mixtionem. Cám igitur den- tes bi latim affati transeant im carbonem, c tophbus adharent aminimó, clarum, erit, offcos effe dentes , non lapideas. Addenda ei? fibrofa intus compaitio ci poro[a, et externus levor ab inte- »ud materia garius, dr exatia dentiumeffigies Lamiarum cum 3554 radice, qua omnia offeam naturam declarant. Nullus qui- dem lapis, eut gemma, quod viderimus, levi [uperficie , c fiea- vata naturaliter veperitur, nift Cryflalline, e [Fmiles concretía- ses, qua nitri,aut [alis modofmt concreta, quarum effigies an- gulofa cafuales ex matura [ucci,non ad idem frgurandum ten- dentes, ut [aut hujusmodi dentium figure , ad quae exacfà per- Jtciendas Natura comatus obfervatur. — Nec ut de Cryflallinis em uitrofis quibus evenit. angulo(a faperficies in ipsa bumoris cen- racione, ita dici potesi de his dentibus , «tque ab initio eadem spagnitudine fic fuiffe procre atos, quá effodiuntur : nam denti- us bis incrementum ex radice ipfa , non coagulatione bumori $» corpus folidum , fed per foris emisfonem, ctr vegetam natu- ram accesfife paularim videretur dicendum, quemadmodum in : ü La eic dir —— — "nim4« . DicTi10NARIUM [ Columns Differtatio de Gloffopetri. Animalium dentibus , cornibus, ety unguibus obferuatur , qua a- mnia 4b radice, dj» ex aucivua excrementó magnitudinem affe- uuntur longo temporis intervallo intercedente. — Secus verà £2 lapideis, Cryfl alim, erm mitrofis vebus, je in ipfa concretia- une perfeitur magnitudo, c effigies : ej boc data, quad dentes hi dicantur [nailes, ( nomex Lamiarum maxillis detritis reliquia, ut ver? [unt) quad exprefsà negatur. — Nec. etiam unquam ob- fervatum eit, mter fubterranea, ct fosfilia, offea pecie ndruidu- um aliquod naturam abdidiffe , quod (jantà vigeret , nifi ex ca- daveribus, ut [unt dentes bi, offa alia, Teflacea , ci fria , qua ca]u obruta reperiuntur, emmemarabili tempore abfcundita , ut quadem cum ambiente terrd in lapides [fnt immutata. | Fal- fpem omnini eR, ofa im terr eft genita, ut Plinius ex Theaphra- fà referti. non enim natura quid frufira facit , uulgata inter Philofophos Axiamate: Dentes bi frufira effent, nam enim den- tium u[um habere. poffunt , nec Teflarum fragmenta tegendi, fteuti nec offa ullum animalfulciendi. — Dentes fre maxilla,Té- facea fine Animali , offa unica (mom nifi amnia conjuncta cum spfa amimali) im proprio elemento Natura nunquam fecit,quama- de in aliena nunc potuiffe, e fectffe est credendum? | Offa enim ex eodem feminali excrementa ortum babere fimuleum anima- li ipfa experientia, c Natura docuit , tam in bomine , quam in lus animalibus [anguine praditis, cy ex [enume initium baben- tibus, ac etiam quibusdam alis quamada im Subterranets ter- reftribus femen buc inveniri afffritur? quaexperientiat Hoc fe daretur,ct bominem fontà oriri effet abfervatum, vel alia An1- malia, ut bos, Equus, ci filia , quod quantum fit diéfu abhor- reudum, er coutra naturalem obferationem [atis batet : ficuti, qua fuerunt A Goropie dicfa de osfibus bumana fece emormibus. Jub *4 OSTRACOLOGICUM. [ Columna, Differtatio de Gloffopetris.] fHb terra inventis , qua Gigantum fuiffe vana hominum j^78- uia credidiffe afferit. Et nos addumus tempore Catharina Pele- grina nobis Avia in Abellino agro, cujus domina fuit, repertum fepulerum latetitium , im quo maximi bominis cadaver "(feum erat, cujus tibia quatuor pedum. longitudinem equabant , ilo- rum, unicam din fervajfe , veluti vem enormem, ac infraaem, quod non femel dameflici , atque exteris affert , nobis adbuc pueris cr ignaris literarum. — Puteoli quoque nom pauca Gigan- £nm offa conjici afferit Scipio Mazaella, addiditá, Pompanii Leti carmina de illis, ac etia onulta de Gigantibus ab antiquis dica in. lib. Italica lingua de Puteolorum antiquitates. omittimus qua Ali, eo Plinius (V. 7.€. 16.) recitant : fed addere voluimus in Si- eiliá frequentisfima offa Giaantum reperiri ,velui Incole Infula fuerint antiqui viri prefertim Panormi,ut teflatur doctisfimus, € Claris[imus Vir P. Marianus Valruarnera in lib. de Orig.c Antiquit. Panormi impre[fo amno 1614. in eadem civitate Papnor- api, in quo doctisfimid agit deillorum etate, c fF'atur4, fFve ma- guitudine, Sed quid dicendum de enormistimo Gigante a./.9o. Boccatio relato im cap.64. Genealogia gentilium Deorum , CMjUE dentes adhuc in Ecclefia D. Anmunciate Drepani in Sicilia exta- ze Ait, i poudeve centum unciarum effe, e quod etiam vix cre- dibile wea fententia tota Gigantis [latura ducentorum cubitos. rumfuife. Quare ros. offa , qua reperiuntur bominis osfibus; vel alterius animalis paria, non fponte , [ed oli obruta , e» ati- quando eadem cum ipfa terrd ambiente pofhnodum in faxeam ejus loct , uel aliam naturam ejusmodi comver[a. Sed ed demtes. redeundo, negatur quod intra faxa , veltaphos hujusmodi dem- Tiuns materiei aptitudosirveniri queat, lacis prefertim aytdis ta-.— phacei, cnm, kulió ind keriA.eXerementitia, C nutitioa potius ex x OPE GO XE S Ali. Dierros AR [Column Disfertatio de Gloffpetris. aliquo viventi animali proficifel debear, quam intra terram qua- renda, ut [upra diximus : cb fie defrciemte enateria pro ipfo anima- li, cujus dens, vel os, aut teffa fit, pec dentem , nec os , uec teflam oxiri poffe es? afferendum. Attamen permiffa fontanea vegeta- £ione, quarendum est adbuc, au dentes bi ab initio fonte fic fue- vant geniti, uel iptrd tophos paulatymn accesfit magnitudo, ut fit 32 animalium dentibus , quorum emulantur []eciem? $i dica- zur fic genitoss. inflabimus , fuitne tophus ex quo extracfi fut« unt, aità concretus,vel post dentium perfectionem? | 8i tophus fft ante genitus quaritur, eratne locus im topho dentis lius efff- gie, ac agnitudiue ? an dens ipfe fibi locum paravit? eb qui- dem fi taphnus erat ante concrétus, ct fme cavitate, non poterat vis vegeta dentis exorientis im topbo jam duro, c? folido [ibi lo- cum per vim facere : eb fi vis ineffez , feimdi oportebat taphum s. Eti locas erat prius intapho; vefpondetur non ex eget natur dentis ipfius in topho effrgiem illius excauatam , féd tophum fua natura Q» cavitate pracedenti formam denti prabuiffe. Si verà dicatar paulatim vegetaffe, c excreoiffe; negabitur eadem va- &jone antedicta, feilicez, quia tophi durities pon cesffet virtuti vegetabili, us reciperet fjggumm dentis , féd potizs [ciffuram per- TA fuiffet: aut quod potius tophus vegetajfet , uterum dentis effrgie qeflansim quo bumor offeus per porós penetrans, uteri ca- vitate repleta, per coagulationems. deinde illias effigiem acce- pifét s win Lapidibus ex flaore ortum babentibus obfervatur. Ne- gatur utrosá, vegetaffe,cumi omnium dentium , quos viderimus, bafcs,feue radix fracta reperiatur , mon uniformi fractura; [ed varia in omnibus. Quod araumentum mon parvi faciendum», declarat ncn adfuiffe vim vegetandi, ficuti 1» alim fosfilibus ff- guratis obfervatum cit, qua numquam inilorum matrice muti- feta OsTRACOLOGICHUM. o [Columns Disfertatio de Gloffopetris.Y t reperiumtur: Cp Natura la formatrix in bis defeciffe vide- Tetur, cuo fenzpev im veliquis fasflibus eenera, c fpecies unifor- enes, integras nec frAcbas veddere foleaz. — Nec intra tophos cafe aliquo frattasradices , amt dentes fuiffe , f£ dicatur, est credem- dum cum potius effez afjermandum ca[n obritos fuiffescis im ipsa obritione tunc ex anuxMlis ambmalium ff actos decidiffe; cum an- sea integri ip ipfis maxillis fuiffezt geniti , dy deinde jxta ca- fum e allifionem mntilati. Negatur etiamintra taphos potuiffe bos dentes, bumoris den[atione feri, tanz rationibus aute dictis, quam etiam,guia fruftra illos satura feciffét tam eleganti [pe- eje ferratos, nitidos, acmtos y Lamiarum dentibus pares. mec ad sum illorum aptos , citm aliorum fententia proprium cen[éatur vegetabile ipdrvidumas natura ; quam,ut verius est, pars co im- frumentum animalis indrvidai feufitiui y uddum vegetantis ad w[um voracitatis explende genitum. Ad boc affrmandmm ad. ducimus Aliam obfervaiionem, que à maturá ipaniter effet ela- lorata , vifi yerà denies, nom lapides , e pars antznalis demur- 6i fuiffent :. wavIam nenmà bumoris eleifionem , ut aliam in rddice dentis, aliam in dente interno, aliam ip (nyerficie dentis fecere: variametiapa dentium formam , vang nitudinem , ba- : bitum, DicTIONARIUM [Columnae Differtatio de Gloffopetris.] — ! bitum, c aptitudinem: nam Alii dentes exe tophis excepti, quas babemus, magni, ci latiores funt, cy trigoni ferà , ci» alii angue ffiores, minores, c» ali] minimi angufhi,qui pyramidales, alii re- éHi, ali prond parte incurvi, alti [upina, alii in frniffrram, alii in dexteram inclinatt, alit [nnt ferrati exiguis dentibus , alii ma- gnis ferraturis, quod in minoribus triangulis obfervatur; dr in- terioribus , «lii uttllis.quod in anguflis Pyramidalibus, qua.o- mnia in Lamiarum dentibus ab Auctoribus obfervata reperinm- . tur , 4 Pifcatoribus Qj Naucleris obfervanzur. - Primi ordinis dentes extra os prominent , cv im anteriorem partem inclinati proni confpiciunt ur : fecundi ordinis recti funt praefertim adlate- ra oris, ubi trigoni , (y latioes:. reliqui ordines in interiorem oris partem [upimi procumbunt. — Hec omnia,qui obférváarit, quod facilà pluribus confpecfis dentibus erit, vera effe, que mo- dà retulimus, efftrmabit, et poflea dentes fuiffe cum maxilla ge- mitosynon autews [ponte vegetale intra tophos dicat : qupd quis- que recentes Lamia dentes ff ejusdem,aMt etiam minoris ma- gnitudinis in maxilla adbuc berentes compar abit ipfos eruemdo e frangendo, ctiam interna eadem effe [ubflantia, materia e compaéctione Imveniet : ac fi nequeat habere,Imperati noftri Mn- feum Adeat Cb integrae Lamiarum cum dentibus [prilibus ob- fervabit. Quad 4 d olim [upra montes omnes mare fuerit, «ut [altem ab bominibus tunc viventibus occupatos uon folum Sacra Scriptura Obriffianis id afffrmat s fed alus Ariffotele, ca- terisq, Philofophis , Hifforicis, aliisd, Scriptoribus idem teftanti- bus fufffceret, ittemá,a Poetis, cr inter ceteros Ovidio,(L. 1p. Meta- serph.) qui ait : | Vidi ego ,quodfuerat quondam folidisfima tellus . Effe fretum; vidi factas ex equore terras, Et OsTRACOLOGICUM. [ Columna Differtatio de Gloffopetris.] Et procul à Pelago Conchz jacuere marine, — . Et vetus inventa eítin montibus anchora (ummis. Certum et, Apchoram non potuiffe vegetare, uec 12 montiumju- gis 4d aliquem ufum «abso, mart effe potuiffe utilem. — 1d antem - pon modo accidiffe uarver[alis diluvii tempore , fed aliis feculis, alus in locts mutatam tellurem, mare, victim, alternaffe o non minus ex biflorid Plinii 4 £. gg.ad o2. lib. 2. colligi potes? , fed 4b aliis. Et nos oculati tefles fumus in Cafla vulgo dicfo, Tor- re della Nuntiata, prop? Stabii, ruizas quad olim Pompejanum fefe putatur, cacfla terreno [oldufgno , quad taxum appellant, quafi naturale terreuum, altitudine pedum quadraginta prop? anare ,ad ufum enolendinorum ibi confiruendorum , tnventos in imo juxta Aquam fevü, nam avena erat jam veperta , carbones, € lateritia fragmenta, qua ibi ante conaefHonem illius terreni dejecía fuiffe est credendum, ci forfan illa congeflio facta fuit Vefmviani inceudii tempore, quó Plizius obiihy cum antea littus efet, nec dispari modo, ions novus Puteoli appellatur , montis fpecie egeflo, tantis vi ex [mlphuraria dica, loco tllo dejecfa : qua- ve loca illa mutata mon est dubium, po[fantd. [ub idis multa ve- periri obruta , qua minime vegetare potuiffent , ig teflimonium conge[Honts defuper. facia longo tempore preterito. | Objicitur poféremo abfnvdisfimum dictu, uon effe credendum tat zmillia dea- tium, qui effosft [mnt, c effodi poffunt varii i locis,ex demor- tuis Cetacets effe reliquias , cum plures videantur numero bi, quam qui ab origine mundi excidi potuilfent ex maxillis uni- verorum Cetaceorum: quafi f wilins matura in ficcis sonti- bus [(maulos dentes procreare potuiffet intra faxa, quaminma- ri proprio elemento, e» patre, [Fue snatre verum omnium ducen- gas fimul dentes in maxillis innumerabilium Cetaceorum conge- es (0 EK SER | HOY MTS ; -DicTioNARIUM ( Columna Disfertatio de Gloffopetris.] BIRRIERINDUEM ZacufiS BNORDICASNCIARUPNO NC NIRE. p EIL T auerums quaabinitio mundi wq, ad dilmvii tempus demortua potwiffent ab flu maris , variis in locis juxta animalium iter, dum "viverent, ci post demortua, juxta etiam ventorum impul- fum elifa ci» obtrita , limad, obvoluta cum aliis maritimis, terreffribus vebus congeri , c deinde in [icco relicta propter re- ceffum aquarum, in lapideam maturam aliqua cum ipfo limo commntAti, juxta loci aptitudinem, cr limit, ci fucci fpeciem, 4-. lio verà loco etiamnum immutata reperiri, eo quod freciori , febulofo [Pat obruta, ut im tophaceis locis Co [abnlofts Apmlie, Melita, ci Neptuni, locis 4 nobis obfervatis. 1d verum effe pa- tet: nam im Meliten[f topho [smul cum.dentibus hisce;ffve Lia- guis dictis Concha, c Buccina,et eorum fragmenta teflacea, at- que etiam illarum vepletiones. ejusdem: materiei topbacee olfer- vantur ac alarum impresftones ; quare qui hec omnia obferuá- vit, noflram fententiam approbare compelletur.. Hoc facilà quis- piam abfervare poterit, f ex Melit4, vel [ipit loco mediocre to phum babere contenderit, in quo aliquid ex bis adbeferiz.. Nee, ut quidam recentiores contra. Philofaphie preclarisfimos fcri- ptares ac Praceptores reliclA veritate, fimiles dentes,et Concha- rum varietates [Donté intra [axa oriri amplius dicet, nifi imare eodem oca, eo temporis Imtervallo confliterit y quousq, [uam na- puram prabuerit monti,ut in eo pesfit oriri, c» incrementum a- nimal cum teflá , vel aliud accipere. pofft, mon alio, quam fi in ipfo mari effet genitum modo, ficuti ci aquatica planta locts ar- te quafi facii, vel cafa folent eo loc: etiam, ut in naturalibus palnfhribus oriri, — Nec ita natum, tj enutritum poterit [gam Jfeperfícien faxo, vel topo imprimere, ut in his , qua obruta in- veniumtr ficuti nee inprimu umquam, nec enim poteit Coucha | ia OSTRACOLOGICUM. [Columna Dilfertatio de Gloffopetris.* dla in argumentum; ci exemplum allata, qua intra faxorum - €avitates, aliarumque rerum, ipfarumq, tefHLaram (in. fpondyla- rum te[flis obfervavimus externa parte, intra quandam cavita- tem "vix foraminulo apparente) [ponte in mari, e rupibus ma- vitimis,in quibus allidit unda oriens, que Cappa longa dici as- feritur à Gorapia c alis, vulc , Dattili, 2 Pifcatoribus, quia Da- ' ébhylorum effigiem, ci alandium, prafeferunt ; ab alis Pholas ea rAtone dicitur,quia occulté in cavernis oritur, y vivit , tam- diu incrementum capit , quousq, intrA cevernulam illam com- mode hiare posfrt, alias periret; nec unquam in faxo, qua vixit, e perit, fua forma [romum,velflriam aliquam, aut lineam reli- qui/fe eR obférvatum , cum nec potuerit , propterea quod teffa erefcens extrema parte, qua hiat , tenerior esl reliqua in amni- bus teflaceis, nec poffez vim [axo , ej mon [ibi ipft inferre , ut im- presfto feret (axo. Necetiam in dicfis cavernulis dimidia teffa, vel pars ilius , eut fragmentum tantum [pontà ortum fuit ve- pertum, necetiam ipfa tefla integra, queper compresftonem [axi, rimam, ut fractura frenum paffa fft : ficuti im montibus , ci a- lis locté extra mare reperiuntur fere omnes,ut vix pauca inte- gr^ posfmt reperiri. Nos quidem non modo naturalium verum tgnarum , fed infanum putamus , qui frufiulum, aut dimidi- em teffam , vel integram [pontà editam eadem magnitudine 4b initio, vel alio modo intra faxa [ic genitam afferuerit, qua etiam adeb cobarere faxo reperta fit , ut reperiuntur in fa- vis; qua vix eximi posfit, e non integra, c exempta impresfra- uem [ui relinquat,tanquam cuneum ejusdem. Nonenimnatu- . ra illus etiam cum noftro (éeculo procreare defitffet , f£ alias pro- ereaffet, atq, clarum ei pifeatoribus, nedum nature fhudiafis ob- X* GC XC, férv«- Di1CTIONARIUM [ Columna Differtatio de Gloffopetris-] fervatoribus, tefas im ipfo mari, quibus animal perit, Mas , in- gredi cancellos pro ja tmtela , nec unquam tefle ile cum Can- cello , aut fiue , incrementum accepife est. obfervatum , fed con- tr4, quod ob maris velutationem atteruntur: atque demum pz- Janis[Foaum, qui lapides Conche frguram inteqram , vel dimidi- 4m,4ut partem aliquam exprimentes illarum, [e veeetaffe af- ffrmaverit, cum omnes ille ffeura 4 Cadaveribus Veget Antium, e abrutarum rerum originem traxiffe non dubitemus. — Oui ver nen modb, que apttd gos, fed que apud doctisfmum nofrum Imperatum in [uo Muséo fervantur omnis generts tefhaccorum, aliarum rerum in lapides verfa , vel vepleta vario genere con- eret lonts lapidea viderit, quin noftram , e antiquorum Jenten- tiam probaverit experientia nom veremur. | Lapides verà, qui ffonte oriuntur fraurati , nullam babent cum. animalibus , vel. partibus animalium, communitatem, fed propria ffgura , uec ita exatfà reperiuntur, nec ejusdem generis ita fibi vefpondent, ut ip Jipradictis rebus ex cadaueribus imaginem recipientibus... Sic etiam qui Fungi marini dicuntur lapidei y quia nom ex Fungo- vau cadaveribus, fed propria vegetatioue ortum ducunt , ffrias babent in fmperiore parte mom inferna, ut i terreflribus e pedi- endo OsTRACOLOGICUM. [Columna Disfértatio de Glaffopetris.] enlo eliam ex leviore parte praditi reperiuntar , "t docfisipnus Clnfius 1.6. Exot. depinxit , [untá, vegetabiles eodem mado, quo Coral fecies porofe à. docti. Ferdinando Imperato (26. c.g. Madreporz dezomizata. Differunt, quia uon ramoft , c fhatum ip latera [€ expandunt , Clufims in INila oriri , qui petiolum ba- bent, afferuit.—.:Nos ex porosa. Coral fDecies e» hos pyxid.itas ortos praponimus , cujus iconem damus. — Harum Dentium, alia- vumaq, verum intra candidam idam taphaceam Melitenfem con- eretionem vepertavum vires , easdem cum ipsa. terr4 Melitenfr, qua vulzà 4b Empiricis circumfertur ,-c S. Panli appellatur zerra, effe affritur.. Canicula dentes allegati repentimos pavo- res tollere Plinius L21. c. 10. vecttat.. Rondeletius refert dentes ab Aur ificibus argento includi, quas Serpentis dentes uocant: bos à collo puerorum [uspenduut nulieves, quia dentitionem juvare creduntur, ac etiam puerorum Pavores arceve..— Confici etiam Dentifficia: nam etiam ignita duritiem [ervant ite Pulvis a[peritate Dentes dealbat, illos detergemdo. Bellonius veri: La- mias enim qui cabiunt,ex earn Dentibus 4€ Maxillis MmAZUMTR quaflum facere [Mlent, quos ajunt , aduerfus Veuena conferre : quamobrem Auro (i Argento includere Vulgus eos folet, FINIS. uá occafione potuiffem quidem ( & aliquanto forfan uti- lius) data Awtoris zoffri de Gloffopetris Differtationi, lubjunge- re defimili Materiá aliam ; fcilicet eaqui more fuo, h.e. per- erudité ac curiosé differit Acuzisfpaus bodie ac Celeberrimus Nicolaus Steno, de Canis Carcharia dis(ecto 2 5e Capite, Flo- rentiz quondam, penes Magnum Ducem Hetrurie , annexa Specimini Elementorum Myolagie, pag. go. & feq. (edit. Amfte- lodamenf.) ac imprimis pag.11o. usque ad 157. Sed quia Li- ber ifte facilius obtineri in Bibliopoliis pote(t, quàm qui- XXE X 3 dem DicrrONARIUM ! dem Co/uzzsa: ideoqsinfuper habito Transfícriptionis labo- re, fufficit, Lecori Bezevolo digitum eo intendere ; redeoque in viam, Brevis no(lri Lexzc Offracelogici complendi.: Lobus : Auricula Hominis aliàs ; vel extrema angulofz, & (legmentis velut divifz partes Hepatis aut Pulmonis, ven- triculum aut Cor ambientes, Item in Plantis, omnis Folli- culus aut filiqua, quibus Natura Semen earum repofuit, Cz- [Iumne noftro autem, Majores, in angulum excurrentes por- tiones Te(tz, quà tegitur Concha altera Anomia Striata, Te/AcC(9» Eidem (cap.15.) dicta, quód velut ex £rzbses fimul jundtis Teflis, media magis extuberamte , conflrucía videatur, bác effigie: Lux: Particula, Guttulevé nativi Fluoris Lucidi, co- piofiusque congregati alicubi in Teftaceorum quorundam, adhuc viventium , Succo aut Carnibus, Cujusmodi Guttu- las, fuavi fulgore argenteo- viridi micantes in tenebris, quamfzpe Venetiis vidi in Oftreis, quz illas, fibi diu reli- étz, circa commiffuram Tete foris monftrabant , magnitu- dine Perlz exigua ; agitata veró, aut blandius quoque tacta, eandem agiliter retrahebant. — , : : M. OsTRACOLOGICUM. ULM, CMacsla : Confer, Nota. Maculz, Infcriptiones Colo- rata (1.) Tettarum, tum foris, tum etiam intüs. Co/zzzz, de Purp.cap.1.6.32: 4s depis est, eoe. obliqua percurrentióus prrpuro-nieris Maculis,ex oris magine, ip interná ventriosá parte. (2.) Ipfius.etiam Carnis. diidim $.33: Animal (Purpu- ra) Cerze fLevicazte, denfis maculis, ex cavuleo purpurantibus depicfa, E770 exiguis luteis Inamaxtts, prafertimi 15 Cervice. |. Et cap. 10. $.2. in Cochleá Mariná Exoticà Marmoreá Maculas Caruis aut. Cutts nigras, magnas, & inordinatas elfe ait. Ac imprimis in Maculis Té efFar um, aut Corticis, quo Te- fta obducitur, infignis pas(im occurrit Varietas. Nam ha- bentur Magnz, Mediocres, & Parvz ; Rectz, Curvz, & Recti- curvae; /Equales, & Inzquales; Latz &Strictz; Quadran- gulares, Triangulares, Rotunda, & Irregulariores, recte, transveríim, & in obliquum pofita e.g : Caluenn. d. Purp. cap. 3. $.2: (Turbo Exoticus) Maculis Obliquis, Rofeo Colore varie- d tam Circa Umbilicum, quam im veliquis Volutis. — Inor- dinatim item, aut parallele dispofita ; vel etiam raditim ten- dentes à centro ad Circumferentiam, ut in Lepade Exoticá variegatáà Colwmn.c. 6. [INS jv NL mi [ vtta pres. M. «77 RAN Albz denique, flayz, rubrz, coctülbfedces brunz, aures, Virides, livida, & atra: & ex his uno aliqux ornate Colorum gene, - DicTIONARIUM cenere; vel diverfo, & variegata. Argentopalinus fülgor veró long? lateque non ex Concavo folum, fed Convexo etiam Teftarum muJtarum leté emicat, (i Cortex faltem rite prius dimotus fit. Margarite, Uniones: De his perfpicué actum vide in Annotat. X. $.12, & feq. Margo: Orificii, aliarumvé PartiumTeftz, in aperturam aliquam. diductarum, determinatio. Co/szz. d. Purp. cap. r. $:28: Jp extrema Oris Maraine, quA Tefle Os defnitur. .EtS. 30: Statutotenmore quotanis latent Concha, Scapulis Oris Mar- gize adharente, Meattts : Pars oblongeé concavain Teftis, aut Teftacco- rum carnibus, quam aliquid Fluidius permeat. Meaius Excretorius : vid: Anus. : Mecon : (Mixav) Papaver ; unde Myxowor, Meconium, Pa- paverculum; Succus,exPapavereexpreffus. Tropicé dein idem, ac (1.) Excrementum craffum ac nigricans, quod à re- cens-natis Ínfantulis primó excernitur. (2.) Lentor tenax, viícidulus, fufci Coloris, in Ventre Purpurarum, aliorumvé 'Turbinatorum, fitus, habitusque ceteroquin pro illarum vel Corde,vel Hepate, uti fupra ( Annot. XII. $.18.) monuimus, Membrana , Cirris Nautili interpofita: vide fub Voce Cirri. | Pellicula videlicet tenuis, fed robufta, inter brachia Nautili,Polypum referentis, fita ; quá etiam, aurá infpirante, velificare fcribitur. - Mefeuteriam : Corpus membraneum, i in Hominis Ven- tre, quo Inteftina colligantur, Véenis, Nervis, Arteriis, ac aliis Vafis, Glandulisque intertextum., Purpuris etiam tale quid tribui, vide in A4zzot4t. XH. $. 17. Mice: Punctaaut Macule colorata in Teftá aut carne. : Column. ! OsTRACOLOGICUM. Coluimnn.de Purp. cap. 4. $.1:. Corpus variegatum ob[curis Micis purpureis, cr inferné parum ad caeruleum tendens, (in Buccino parvo.) Mucro, Mucromes:. Acuti proceffus Teftarum tam uni- valvium, quàm ex bivalvibus, Concha Exoticz; de quá fic Colz nna, d.Purp.c.17. $.3:. Jmplures deftmit Mucrones, totaque m mHcronata, — Quare Concha Mayeugseg Gom apellari poteft. | 5s : Murices: de hoc nomine abundé actum | vide 4z»o- DA N. Nervus: Accipitur in Oftracologiá, fat proprié qui- dem, pro Re T ubulatá, molli, tereti, firmá, candicante, Spi- ritibus motoriis irradiatá,in Mole carneá viventis Animalis: fed juxta modum Exiftendi intercedit quxdam diverfitas. Nam tale quid exftare folet,vel (Solitarié5 habetque (e, ut funiculus nerveus albicans, ex | Anatomehomuinisaliàsíat notus; immediatum Mo- 3 tüslocalis organum. -|Sociatim; habetque fe,ut breve quoddam Corpus ten- |. dinofumautligamentotum, circa cardines Bivalvium (( pratertim confpicuum , album. ( interdum & coloris alteriüs) durum,latum, craffumjac tenax. Jr. lib. 3. Muf.c.7.p.254. Cerdinibus non junguntur. farétis in- vicem (Cham Piperatz , Biveroni Italice? fed Nezvo, ut Offrea. Item Mytuli, Pecfines, &c.. Aptiüsque ANer- veum Vinculum dicitur. : Nodus: videtur idem effe, quod Ginglymus, vel Inarti- culatio. — Co/wmz. d. Purp.cap. 11. $.2: 42 differentiam earum 330€ XApK XE (Con- DICTIONARIUM — —— (Concharum) 4s brevi Nodo ligantur. — dem cap.tj. $. 4. He amnes Anomia brevi Nodo ligantur, ob Cervicis angufliam. ANota: Macula. Co/, de Purp. cap. 4. $.2: Circe! Foluta- itin Unum Caftaueis Notis diflintia. | Habenturque Muricum fpecies Maculis virgatis, tanquam.Ne£zs Muficalibus in[eripta s quales.Clar. Ofearíus ((Tab.30. Camer. Gott. ad num. 4. 5: 6, 7: pag. 66.) Conchas Muftealesnominat; ego veróin Teftaceo- rum meorum Catalogo privatim appello eà in parte,ubi de. Giarbinatis muricatis agitur , Conchas i2 [uperno (pire ambitu Muricatas, Muricum ferie fremplici ; lividas, Viraulis multis vuf- ffs disruptis, ci velut Lineis Muficalibus inftriptas , Marmoreas wibusdam dicías: aut breviüs ; Murices Marmoreos lineis velut. Muficalibus inferiptos; | qualem etiam depiugit. Beslerus inm Gazophylacio, Tab. 25. O., 1 74 Oculus: Proprie quid fit, vel citra Anatomen' notum eft: hujusque generis Partibus Teftacea- aliqua deftitui , 4-- riftoteles, nifallor,putavit;s. Hift. An. c. 9. Sed aliquibus uti- | que emisfitit funt, & in corniculis fiti; aít diverfimodé. Eorum enim apici; in. Limacibus,aut Cochleis terreftribus,. circa medium veró in Purpuris- fiti funt: Co/pmz. de Purp. cap.r.$.33: Oculi momin fummo , ut im Terreffribus, fed fupra med win Corniculorum olfervantur , ubi Cormicula veluti refte (fa, per longs tenuiora efficiuntur. Adde;qua habet cap. 4.$. 1. Onyx: Operculum Conchylii paluftris turbinati Indici, juxta Diofcortdem;: àlaevore Unguisfic dictum. | Vid. Co/uosz, de Purp. cap. 1. $. 15.17. & confer tit: Operculum. Operculum : iv genere, Res, quà aliquid tegitur; in fpecie veró, durus & planus (interdum utcunque incurva- ; IS tus) OS$TRACOLOGICHM. tus) Orbiculus, vel Cruftaceum Congelamen ( confer etiani Vocem, Craz//4) ex Salivali viscofitate & fordibus Terre ob- natum transver(íim, Orificio Teftarum llnivalvium, & oc- cludens hoc pacto Teftam , mollioresque Animalculi par- tes intüs defendens ab hybernis injuriis. — Nora ei?, Ruzofa f'aperficies orbiculatim, ut ait Colum. de Purp. cap. 1. $.5;. Praz- ftaret,fi pro voce, orbiculatis, pofüi(fet Spiraziza, amt ffira- liter-comvolutim. Ozychem etiam dici , füb Voce prazcedaneá modo diximus. Eftque Turbinatis omnibus commune. Cz- dInmns. cap.18. 8.3: OrnesTéflas, que comvolvuutur turbine », Gperculum habere obfervatum eji :. mec nifi dimoto illo, Saxts adbereféunt. — Saxum pro illo, cui adberere pra tuteld pos- fint tribuendum. Yudque in aliisjcraffum, in aliis (ut in Co- chleis quibusdam minoribus ftriatis HoJfaticis) tenuius effe conítat. . Co/urs. cap. 9. $.1:. Gerizg, Operculum ( Cochlea Terreftris Turbinata) cra/faz c Cochleatum , ut i2 marinis ebfervatur. Et tale proin conjecturam Cochlee Marinz £xotice marmore tribuit , cap. ro. $. 1. Cremata olim, in fum Tincturz, Opercula videntur. Column. de Purp. cx. $.17: Eesdem vires crematis Operculis palufiris. Conchylii ,| Diofcorides. veliquis. marinis. Purpuris ribuit, Orbes : Ventriofz TefteSpirales Convolutiones Co/zou, dePurp. cap.7.8.1:. O£fo vel novem Orbibus definitur (Turbo Terreftris non deícriptus.) Exquibus aliqui Annorum nu- merum fupputant; íedfalío, tefte Eadez, cap. 1. $.28. ex A- riftotele & Plinio: uibs (Orbibus) zoridem, quot Annos ba- bent: addente: Nom enim ex Qrbibus , quibus claviculatim contorquentur Téfle omnes (intellige, Turbinatz przfertim ) "Anni carum obfervari debent, dc. — Si Orbis pomime quamlibet 205. NE EMEN EL .— erbi« 'Di€TIONARIUM erbictllatam ventrico[am partem, claviculatim intortam'Tefla- zum, e[fe dicas, Et hujus ipfius negativa fixe rationem ulte rius ($. 31. & 32.) deducit. ien Hoc veró imprimis etiam ut addam, videtur opera precium: Convolvuntur Orbes Turbinatorum plerorumqg; 1n finiftram partem, Contra, ex finiftrrá in dextram, in Tur- bine Terreftri non-defcripto (ab aliis nempe ) & depicto a- pud Ge/gma. de Purp. cap. 7. $.1. ut & in itidem titulum , Pz/z£a.». | orbium Anfiatius: vid.fub Lit. A. Ora: Limbi extremi Aperturarum in Teftis, precipue inconvolutis aut Turbinatis protuberantes, & velut turgen- tes aliquantó plus, prz Tefte texturá reliquá;. orti ab Hu- more Salivali impacto , quo Turbinata per Hyemem fe ipía Scopulis agglutinant, ut Humor iftein Eminentiam aliquam fenfim craffefcat, quoniam Tefta ipfa; Orificium non undiq; Scopulorum (uperficiei parallelum habet. Orifíciutim: | Cavitas fübrotunda, per quam aditus adin- teriora eft. Confer Ora. | 05, oris : (1.) Apertura amplior partis Carnofz anterio- ris, quá Alimentum intró transmittitur; vel Fauces: quo fenfu, de Ore Purpura, actum vide in A4zzozzt. XIL $7. (2.) I- deg, quod Ora, vel Ampliatio exterior Teftaceorum uni- i valvi- | OsTRACOLOGICUM. Valvium, quáScopulis adharent, afpera vellavis, rotunda - Vel triangularis, Co/u;s2. de Purp. cap.1.$.2e.ex Plinio: M- sanus Miricem effe latiorem Purpurá, neg, affero, neqne va- 4undo Ore». ; Offrum: Quid fit, & quenam circa hanc vocem con- fideranda veniant, jam fupra prolixe, in A47zezarieze ill. eft actum. Extr | i. 0v4: proprié quidem non funt Partes, fed potiüs Fru- .€tus, & nova Individua Teítaceorum, formáOvi (e multipli- cantium: cemmuniter tamen pro Partibus habentur. Et ideó V ocem lianc nolui Silentio transmittere. Quin de O- vis Teftaceorum, in 4pzotationis X.$. 24. & 15. atum vide: necnon Azzo9ta£. Xl. $.21.22.& 23. — i ap ' Papautr : (Grzce Maxo»: vid. Annotat. 12. $.:18. & cons fer Vocem Mecoziuuz ». coe Perla: vid. Margarita. Probofcis : Elefantis proprie proprius: h.e, Prominen- tia longa, teres, flexilis, ac retractitis, quá vel alimentum., vel qualescunque alias res attrahunt; aut minimo deguftant, & fic vulgó de Mufcis etiam dicitur, quarum Probofcides duz, funt quzdam quafi Lingue illarum, & proceffus explo- ratorii, hinc inde flexiles.- Sed iftiusmodi Excrefcentia etiam Buccinis, Purpuris , & Turbinatis aliis quandoque tribui- - tur; praefertim Purpuris: ut etiam Eícas perforare dican- tur 1llá. e | Proceffas:. Protuberantes teftarum partes , tàm craífee | in acumen tendentes, quàm planiores ac agnuiores, & velut Apophyfes. 8 X. pote. Promi- DicTlIONARIUM Prominentis: Partes Teftarum exftantiores. ulpa: Caro Teítaceorum quorundam plané tenera, .g. Balanorum.. dE S Pyramides: Concretiones Cryftallinz, conicz , longa in Conchá lapideá. Co/s»». dePurp.c.16.8.3: 7» plures an- gulofas cennexaa pyramides concreti. Pyxis: Concavitas cavernulz, in crasfiore Teftarum parte, e. g. C7/. de Purp. cap.i7. $.2. de Conchá Exoticá mucro- natá, Striisfiftulofis donatà: Habeatg, termas Connexiones pyxidates. R. Rhabdus: (4 jaCdO-) Virga, Linea, Stria: unde paGda Bc, virgatus ; & inter Oftrea quadam j«Gowsz vocantur, qua- fi dicas Virgata , vel pectinatim divifa, aut Striata: & Fabius Columna, Concham fuam Exoticam mucroónatam , eo quod Striis eminentibus, in mucrones exeuntibus ornátur, uaa eg Gom appellari poffe ait: de Purp. c.17. $.3. Confer etiam Anaotat. X. $.4. te Cue h a s Rima: (1) inaliquibus Apertura totius Tete Strictior, e.g.in Conchá Venereà,& Conchá utroq; latere fe colligen- te CoJ. de Purp. c 20 ; Rizsam pro Ore babet levem. Ycon eft haec: (1.) In Partibus Carnofis, Foramen oblongum acutangulum, ex commiffurá duorum laterum oblongorum ortum, aut ftrictus intercedens hiatus. Cv/, de Purp. c. 2. $. 2. fup pro ore e NT Tm DU OUT ead | OsTRACOLOOICUM. DC "- "CC C T —ÀÀ (habet Cochlea Iánthina) zz sedio ( Glandis carnofe promi- nentis) fawizigum fere féexum referens , rubefcente magis in- serná parte. conem iterum dedimus in hoc ipso Lexico füb titulo Glezds. | Roffrum : (1.)))n Univalvibus, ProductioOrificii Teft, plüsminüs longa, recta, & répanda, angulofa, vel rotundior. Colum? de Purp. cap.1. $. 20. ex Plinio: N&g«e (Muricem effe) ip Augulos prodeumte Roffro, fed finplice Coucba, utroque latere fé colligente. | Roftro tamen aliquo', utut brevi & repando, Purpura Teftam gaudere, ex Effigie, fuis in locis datá , patet affatim. — Aft imposfibile effe,ut illo Conchylia alia perfo- ret, poftmodüm in 44zzetaiioni XII. 6.1). oftendimus.. (2.). In Bivalvibus Roftrum dicitur quoque Eminentia oblonga Teltz alterutrius, quáalteri, (fociz fuz) committitur, eique incurvatim fuperincumbit; e.g, in ConchisAnomiis Co/zmze de Purp. Cap.12.8. 5: Ovnes peculiari not [unt praedita, quod Cervice prominente RoffrazA pertusa oriuntur , quá Turbinato- rum more Aquara baurire ect exfputere poffet, — Yconemque hanc Zfuror addit : ! » (1) Roftrain iisdem Bivalvibus dicuntur pretereà acutze Cus- pides autMucrones, quibus Limbus Concha Exotic& exaspe : ratur, defcriptus d Co/wmna de Purp. cap. 17. S. 1. (ud 3g Rua: g ": DicrioNARMUM : | RWge: Eminentiz Teftaceorum in oblongum produ-. ctz, latiores,& velut Unda, aut ftrictiores ; profüridiores, aut . füperficiales; oblique , aut rectà dut ; denfis compacte, aut laxiüsàíe diftantes ; molliores (in Caffie-qüiotundat) aut durz prafertim, in Teftis multis confpicuz , e. g. Cha- marum , Pectinum, Cochlearum, Turbinum quorundam, noftra Purpür&; ac " (imilium. Ita enim Co/gmsz. c. 10. $. 4. dej Cochleà Mariná Exoticá: Rug is oblguà profundioribus, ut quodammodo afpera [rt tangenti. — Etcap.1.$.5.de Conchá THoÀvAezlopyyMuo: Obliquis demfrribus. Rugis exa[perata. Et cap. n. $. ;. de Conchá Anomiá Rariore: Qvseba parva ei, oblique parum. additamentis Rucofz, [ed nam ob id | afpera, fe d Levis, Iconinferiüs relata exftat fub Voce Pertex. m D 4.3 dep Saliva Purpurz:- vid. 4z5orat. XII. $.20.. Sanguis: Proprie fatis de Humore Vitali Teftaceorum purpureo, praefertim Purpürz, dicitur. j eds Purp. Cap.1. $. 23. & 37. ex Martiali: à Sanguine de noflro Hipifas, jMugrate, dud Indgis. Dicitur etiam Purpure Flos, Humor, Sanies,Lacryma: &confer Tit: 0ffrg. Sanies: i.e. Sanguis vel Succus tingens Purpurarum. Column. c.1. $.36: A nemine verd hucusque (confpicitur depi- cta Purpura) /z£ermo Animali o e: nedum Purpuream Saniemfundente. : Semen, Seminale Principium Purpurarum , & aliorum Teftaceorum. Vid, 4zzozat. X1. $.16.1eq. Simus: Arcuata, & velut lunata Tefte Concavitas. Cz. de Purp' c. 1g. $.15. de Mud Natatili Netritode: | Carer z//s Luna-- OSTRA^OrLOGICUM, T Lunato Sinn circa Columella fammum, quo Lingua exJeri pos[z, p7 3277 Congeneribus. D xis Spire: vid. Voluta. pues Spozdylus: Ita Carnem Teftaceorum Gracis dici, ait onftonus, de Aquatil. Exfang. pag. 36. b. Spup4: Humor vifcidus,, in Bullas dilatatus. Co/z725. dePurp. c. 2. $.3: Copiofum extuberantem [atis ata, veluti car- ellagincam fpumam vitream fundebant omnes ( Cochlez Ian- thinz) o» fecus, ac Aquá, diluto Sapone multo, C concu[s4, at q, palea vel alterius rel exigua fifiula IntinélA, Qi- inflat, paula- FRCVEHIE, VE puerorum mos esi Neapoli, ec. Stomachus: confer Ventriculus. Stri«: Eminentiz ftrictz, fed in longum rectà aut obli- . qué, (per Convexum Teftarum prafertim ) ducta. Confer, Rbabdwu;. Deque illis füfis pauló actum in A4zzozar. X. eft. Sunt videlicet magna aut parve: eminentes;(dicta Exoc/«) autcomprefliores. Et Eminentes quidem vel folidz, vel fi- ftulofz, in Conchá Exoticá, Co/u. de Purp.cap.i7.$.:. Vel latiores, aut ftrictiores: Lzves, aut Afpera : Co/gmz, de Purp. C.1. $.28. 4b bis dependent tuberofe , atque parum muricate tria, Teflam per longum exafperantes. Juxta longitudinem Teftarum dispofite , utjam dictum, vel transveríim excur- rentes, ut in Lepade parvá, Myrti Morbus dictá, & depictá a- pud Co/zmz. c. 6. $.2. bác figurá: SA Ce] laxius dispofiiz, aut denfiüs, ut in Conchá rteAvAenloyeyy Aue Col. c.i. $.3: Externà admodym densó Striata. ((Tefta.) ótrigc;: Interftitia forfan depresfiora ac plana Striarum - SE o wo ot INA o ems 3». DicTlomswiüM | "n eminentium , in Conchá alterá Anomiá Striatà Co/w»pr. de purp.c.15. $.1:. Senis triis , totidemq, Strigibus in fingulis lobis, quibus mar gines denticulata frunt. Vconelttalis, ibi exftans: m——— do(Ó—— ÍnÓ Ó (a: Certé non tam Strias duplicatas & fiftulofas ; quàm ab his distinctum quid effe, patet tum ex adducto loco 4uzoris ; tum ex Ejusdem etiam hoc, de Conchá Exoticá , cap. 17. $/1:. Ze loves c latiores (Striae) duploferà freut Strigibus. E contrario Wormitus lib. 3. Muf.c.7.p.253.. Strigeshabet pro Canaliculis, de Conchá Echinatá vel Aculeatá fic Ícribens : INoezzz4 zz, quod aculei [mt in Exochis tantam,non'uerà in Canaliculis (quas Srriges quog, c Strigiles quidam vocant )fiti.. il Strigiles : idem quod Canaliculijjuxta J/orziz jamjam. adduétum ; quod Striz veró, juxta Vit&&vium :. Succus: Humor Teftaceorum,triplicter fe habens. Vel enim (1.) intelligitur Succusinter concavum Teftz, & Con- vexum carnis natans, plerorumque Salfus; qui parum aliud, quàm miíturaquazdam Aqux marinz hauftz, cum Succo fa- livali proprio Carnis, tr ansfüdatione eó delato. Vel (2.) Suc- cusipfe jam dictus; Carni immerfus ; dulcis ; & albefcens ut- | X pluri- OsTRACOLOGICUM. | plurimam, fi exprimatur, ait animal vulnerctur. E Coloratum in:Cochleá Tánthiná obfervarit Co/zzz4, fic fcri- bens;de Purp.cap.2.$.4: Ef paxillo vel'ucn feuciata Anima- (i Gervice,tres aut quatuor gutta ex TéflA decidunt; e quicquid tangunt yinficiunt purpureo cweruleo colore admodzm hilari, ut nibilfaepra commendari posfit. V e] (5.) SuccusColoratus Carnis Teftaceorum quorundam, maximé Purpurz, in Vená pecu- liat1 collectus; (icut & Cochlez modó-dicte Iánthinz , de quá proin ibidem: Cvpivfurz, inquit , /fomte evomunt Couche ifle Succhm purpureum Violaceum, ut fe 1pfas inffciant, ci colli- gentium Mazus. DeSucco Purpura homonymo, vide 4z270- £4tiünenm XII. $.20. ad Co/gzzz. QuiSuccus, alias etiam dici- tur F/os; & fic confer in hoc Diciezarie (aperius , Titnlura Flos. et | $ulcus: Incifura fimplexprofundior, per medium (e.g. Concha cujusdam lapidez Ferrusinez ) laxá fui diductione excurrens. Pn Sutura: Infcriptio,aut Linea profundior Teftz, ipíam apparenter magis ,.quàm veré in partes, aut duas Teftas fe- cans.. Aorgsius lib.3. Muf. cap.7. pag.254*t' Charme genus ra-. vum,quod ad Peloridas referendum videtur. ——— Oblomgam », Qr iutas levem teflam aber, in duas quafi Pavtes fecdam , jun- (Lama, per Lineam [mnpliceu dentatam,inflar Suture: quaSa- 1Hura tAUmen exteriore parte non apparet. - l. YVS - e 76/4 :..Durior pars Teftaceorum, vel oseasoócopuv, pet quam, forinfecus ipfis obnasam: à Natitilibus teliquis, cru- ftá; pelle, membranuláve veftitis, distinguuntur: iníerviens ipfis tam habitaculi, quàm munimenti loco. Et peculiari- ; " XXX KXk XXX 2 ter DricrroNARIUM | | ' ter de Purpura Teftá , hujusque partibus fuse eft actum fu- prà 4pzotat.IX.totà. Cui adde verba Aeris hec,exPra- fatione: Nemizem. tp(a Teflis inbabitantia Animalia ( Purpu- ram exhibentia) coz/rderz/fe, mirum [anevideripateft.. Et mox z Exponere híc volutmus Purpuram,Téflas fimul, ipfaque Amima- ia in Phyficam Contemplationem adducentes.. Et in ipfius Tra- ctatüs Cap. I. $.7: Zéff/e, Grece ósesey ex ostov, quod eff Os, quia Osfisum fit duritie Marina Concha... [Jam veró. de voce Oftri, Oftracei, &c. ex profeffo actum vide 4zzor. TIL. & de Voce Conchylii, A4zzezat.IV. ... ME x Tefl ula Téflarum : de hisin Muzotatione X. $7. & eq; per- tractatum eft, ! kom A Wo Trachalum: Grecé Ted yaAov.. Muricum vel acutorum proceffuum in Teftisfummitates. Deque Voce hác pluri- bus actum eft in Azzortatiomis YX.$.14. | Tubera, Tulercula, Tuberofitates:. Eminentiz fubrotun- dz, breves in Teftis, Colliculorum inftar, obtufo inodo ela- tx. Colum. de Purp. c. 1. $.27: Jllorums (Muricum) vice ére- vioribus ec crasfmribus borret tuberculis. Ex cap. 5. $.1.de Buc- cino Exotico parvo:- Zerculis niera-flauentibus, c Lines e- latis candida Tefla exormatur. Jubulus: Canalis, Productio ftricta & corcava Teftz, ab ejus przcipué orificio emergens, Co/wmz. de Purp. c.1. $. 28: Brevi admodüm 7/lu/o vel.Canali, oris pars fuperior defi- aitur.. Ufus in aliquibus; Concedere Lingua transitum, ut fe proferat forás. — Co/gzzz. ibidem: One anted Tubuli [rue Canales,ex qud Lingue ad. ufum profarebatur, fuere. qarbo :- Accipittur.hec voxin modum: vel Totius; vel Partis. |.Przerà 220do. denotat. Uinivalvium fpecies, ex Colu- mellá intüs, tanquam axe, firmatam gerentes. Volutam , vel Jpiram, ex amplo orificio in tenuem apicem, brevius longi- | ER E dis NC usvé - OsTRACOLOGICUM. üsvé tortam: deque Turbinatorum iftiusmodi cf aractere diftinctivo aliquid dictum eft in. Azzozaz. IV.$. 5. Pofferiori z/do denotat fpirales iftas Voluta revolutiones, abítractim àColumellá (uá interiore fpectatas; h.e. illam Teftz Par- tem, quz foris praefertim confpicua, ex amplá fui concanie- ratione ventriofitateq; paulatim definit, usque dum in cen- trumexilecterminetur. Confer etiamTit : /v/u£a, Orbisspira, V. "Fais Teítz Teftaceorum. Specialiter ille, quarum non una aliqua fufficit ad Animalculi partes, intüs abscon-, ditas, protegendas ; fed due plerumque, aut plures (ibi con- junguntur. linde Teftacea ad fummum in Univalvia, Bi- valvia, & Plurivalvia, fuperiusin Tabulas diftributa funt. Co- lun. de Purp. c. 15. $.1. de Conchá Anomiá Striatá (qua bi- valvis eft) loquens: Cujus obefa Valva minor est, atque tri- éus. [foul jenitis Jéfhis confiructa videtur. Et cap.17. $.2: Uf clau[a tefla fe tangat cum alterius Value cervice. Vena Purpura: dehác vide dzsotar. XII. 6.19. Venter : (1.) Pars Carnofe Teftaceorum (fübftantiz con- cava, alimentis recipiendis inferviens, circa Meconium vel Papaver fita; in Turbinatis, & utcunque réfpondens Avium Ingluviei, (2.) Tefte parsamplior,concava;& velutformica- tajdiftincta in Turbinatisà Turbine eorum ftrictiore, vel an- gultiore Collectione in Spiram. A Ventre Ventriofus,vel Ventricofus. Coah: de Purp. c.r.$. 17: Quod noz [it ita ventricofa. Et $32: Ut ventrioffores effician- zur, monlongiores. Et $.33: Maculis, in interd ventrio[4 parte. Ventriculus,à Ventre ;jam- -dicto parum discrepat: inque Turbinatis Ori continuó jungitur, magnitudine discrepans; in plerisquetamen exiguus. DeVentriculo Purpurarum eti- amactum vide Anmotat. XII. $.17. e XXI -— Jers . E DiCTIONARIUM... Verruce: Eminentiz Orbiculares, | breves, obtufz, aut Tulercula, (de quibus etiamin przcedentibusactum, fub Lit, T.) muricibus vel aculeis mediocribus breviora, Teítam fo- rinfecusinzqualem reddentia, e. g. in Purpurá, apud Co/wzzz. Cap.1. $. 27. ut & in Buccino parvo Exotico, ( cap. j. $«1:) cujus Iconem, huic Dictionario illatam, vide fub titulo: Lizea.,- Vertex : Retorta aliquorfum fubrotunda & ftrictior Te- ftx pars, In fpecie vero (1.) Cardinisacutior Eminentiain Te- ftisbivalvibus, quá parte colligantur,aut mutué fibi commit- tuntur. Unde Cozeha Azomia, Vertice Roftrato, deícribitur ac «lepingitur apud Cz/ziz. de Purp. cap, 12. hác figurá: (2.) Pro ceffus corniformis anomalus, in Conchá quàdam Exoticá E- gusdem, cap, 19. $- 2. 3. Iconque ibi habetur talis: Vili: Languo mufcofa, Teftis aliquibus adnafcens. Coi. de Purp. c.1. $. 30: No9 paucas babuimus Téflas , vvillofas omnes. - Confer Tit. Fire, x Vineu- OsTRACOLOGICUM. praep re secePiaet i acini ara vou g* - Judo Ans a HR AMEN Vinculum Nerveum: vide wNervus. M Usmbilicus:' (1) Eatior Columellz pars, in Turbiniatis, ponié quam eorundem Orificium incipit, fuáque tortuofitate ípirali, in Teftz intimiora fe abdens, & ipía latior Columel- la baíis ; quale quid imprimis confpicuum eftin Teftà T ur- binis Exotici, apud Cz/z»zam, qui cap, 3. proin Umbilicatum nominat, datá hác figurá: necnonin Cochleá Terreftri urbinatá & Striatá Ejusdem», de - quá cap. 9. $.1. fic fcribit: Umbilicum fere reliziquens i2 Centro, (» eodem Orbium Ordine flriautur Orbes, etc. Figura e(t talis: (2.) Centrum, etiam concameratum, vel medium Tete Le- padum, quoad concavam earum füperficiem fpectatarum.. Vide Co/umz. de P'urp:cap. 6. S. 1. " j Unda: 'DicriON ARIUM OsTRACOLOCICUM. 2 d Hada: Rugarum T cítz ftru&ura minüs flricta, autacutangu- la; fed amplior potiüis,& in rotundum oblong?é'elata ; qualis eft Con* cha Anomia racio Co/utzn2 de l'urp. c. 12. cujus Icon pauló anté ade ducta hic eft, (ub voce Zertex. Item Concha Anemia IV. marginc Undofaab Ipfodicta, cap. 14 » Unio : vide Tit. Margarita. Volumina: idem quod Fo/ute (dequibus mox) vel Turbinum Curyaturz,io Spiram redeuntes. Co/um. de Purp.c.4.$.3: Quina, Ve- dutminibu (T utbo Exoticus) inter que veluti Limbus apparet. Volute : à Volvendo;velrevolutione fpirali dictz, Volumina a^ liàs, Orbes, Circuitiones, aut Helices Turbinatorum , circa columel- lam i przcipua, & distindiva illorum pars;aut character uni verfaliss in aliis (implex, in aliis duplex, triplex,&c. Simplicis enim exemplum "Autor noffer de Purp.c.10. $. 2. nobis fuppeditat, fcribens de Cochlea marinà Exoticà: Differt etiam , quia unica tantum Volut five Circui- tione definitur ,1ád, vix conicud, De duplicihzc notat, cap. 12.$. f. eirca Concham quandam Natatilem rariorem: J/o/utas duae, quibus Tefta contorquetur. Ac de triplici c-2.$.4. 1 Voluts tribus tantgm Con- firatia ef. Tefla Cocblee fantbine. Yndifferenter vero, ex Numero Volutarü an numerus Annorü fit colligendus;vide Azo. XL $.2. feq» ic eee C MM ""PrePPU Et hic efto DICTIONARII OSTRACOLOGICI FINIS 1 "wl COP" VI" 3| «5 2 3| «ls i| 23 ANN OC «X [2 sj m NS Sd 5 5 e ON c VTON DC- Som o NON DC. Q Nn eR o E QU CSS x Z 9 E o uo I1DLILSNI, NVINOSHIIWS. S3 I3vug FL LIBRARI FS. SMIERSONIAN ENS EDITI — T [e] -— e p —À [v] 2 — [vs] — [es] z SS E zm € z) Pd Se SS LL P [us 4m o € £z t2 z » B RARI ES, SMITHSONIAN INSTITUTION, NOILRLILSNI NVINOSHIIWS $3 INVE à z EM z E z - 2 N d P d - NN : WM I s NM z "o 7. Sw S 2 M 2 a : z D NN SS z 2 E z pa A 2 E 11011LSNI. NVINOSHHWS, $3 IuVH8ll LIBRARIES SMITHSONIAN INSTITUTI z z o : z 77 ul uJ Z. z : Z JE CE c 2 d - 47477d m co a. [o n J^ 4t d o Nw I o E [s z ur z » z BRARI ES. SMITHSONIAN, INSTITUTION OL LILSNI, NVINOSHLIWS S318VM: z o Bes [e] pem SNC Oo C 2 fA d E E SS XS r 2 UA 2 2, EUN - I MEZ E E z c 2) - Lm - d m e m z z j [77] z I7] . € JILGLLLSNI NVINOSHIINS S3iuv3SuSi LIBRARIES, SMITHSONIAN Pd e "n Tm? [47] z ; t ES -- NS x E hs 3 z - s SN N - - E 49/4 Oo -L z o ENS PROONS - o e 77 eo : 77 o ou, tZ T O3 E S le T 7/2: z E z z ls A zm m z 2 E U as [77 * -- o BRARI ES | SMITHSONIAN INSTITUTION, NOILOLILSNI. NVINOSHIIWS $3 18v LJ z uj z Ke es ul V. - « d QN M o« IVLAT c : WA c - V og 9 S A A M z ur - d JILOGLILSNI NVINOSHLIWS. S3IHVHJU8gSI1 LIBRARIES SMITHSONIAN row e "— Ls n KuSTITU- WSTIT( — 4s (o [ev] — N 2 QU — 7 los] CERES E EE EE E E x . 2 [à B x 2 ZU AM Ny "S ASNI S318VM81I1 LIBI NVINOSHLIWS (ES. SMITHSONIAN d NVINOSHAIWS JSNI NVINOSHLIWS INSTITUTION. NOIJ SMITHSONIAN S313VSN811 - NSTITUTION NOIJLDlLLSNI S3IHVH8I1 LIB z - LIBRARIES, ÍL-INSTITUTION e: Co S 2, 20 - p er ES z » NVINOSHIINS S31NV8811 EH - - IS, z E zu N $» z »' x52 z o — S3I18VH8IT1 LIBRARIES SMITHSONIAN INSTITUTION E " z " 2. z z NN E - z 4 LEE S E: zi « I 2 NS a: 3 o U s zi o uw € o En o z ) EA z— - z tIES SMITHSONIAN, INSTITUTION. NOILQILSNI NVINOSHHWS S318VU8I1 "- p z PI: z SSSE- p - z WW P lLSN!. NVINOSHLINS, S313 VH8I1 LIBRARIES, SMITHSONIAN INSTITUTION E z E aW. m XN 7 M: z s z SS AS : B e 2 z ? WM "ZEE —: E z E » z z | o | Z T . RIES SMITHSONIAN. INSTITUTION, NOILQLILSNI. NVINOSHLIWS S318VN8I1 LJ z Lu vae NS - ui E, A - 4 NS «! i « zi ESSEN « c 3 o c SM c - 7 o - o E EE - a GM ILSNIC NVINOSHIIWS. S313 VH8I1. LIBRARIES" SMITHSONIAN- INSTITUTION ! E. v z " - " e: [os] — [ve] — [ov] s z z : : WU m: 2 [es e. m T E r "d m o i" e m INSTITUTION NOI SMITHSONIAN - NVINOSHIIWS S3í1!HVHS8I" LIBRARIES ISTITUTION NOIL LILSNI l l j MM | 1 3 9088 01348 73 E) iz [2 [2] z z « zL— o [2] r E z [7] ——— — c— ——— ———— Aude o x