WC ILLUSTRATIO ANIMALIUM SVECLE

V

LE
.--

VENIA. EXP. .FACULT. MED, "UPSAL.
PRJLSIDIE

C P. THUNBERG

359-8 2 E
CowmwENpaTORE REG, Ünp. pk WasA
Mz. Docz, Pnor, Meb. gr Bor, Rs. er OsD. Rea. Corr. SANrT. MEM.
How. Acabo. Cusan. DETROPOL. EY Nar. Cursi10s. RrG. Sciswv. Ups, LoNb.

| Horx. Aanic. Mgp. &r Ev ANG. Socirr. OgCoN. UPSAL, Paam. HorM. Ev,

Civ Oscox, Fiui, Howon. W ERMEL. JUNEC. WasTM.CALM. ET ÜREBR

Bseot £T Lips: Nar. Scnur, Paus, HarN, Moscov. er HarNs. His. INaT,
GokzENxX. Puitzn, Losp, HagtEM. AMsTEtD, ÜECON. ET INsT. Lr'rT. Z&-
LAND. MipBoSisNS TURICENS. lkNENS. LiNN, LONDIN, ET HORTICULTUR,
Re. ScieNr. Privs, Er PnyroGn den, GórTINGENS, ScrEN T, 3 orHon. Mowv-
ACH. ÉRLANG. WreTTER. NaNcieNs. MAnpUmRG. Meb. PARIS. ÉMUL.

ET Lixw,Mowusest. Mp. MiTRiTENS.MED. ET INA, SruDiOs, EpiMBURG, ET.

PagrROr.MEb:co Cuig. Er PHARMAC. MEMBRO N&C NON Acan, ScieN'T,
Pans. ET [NsrTiTvUTNAT:0N. Mow&PiiENS. Agmumcurz. Pans, Mepic. LoNptS.
ScaupiNav FroRENTTN, E; BaTAYIN, IND, n. CoRRESTOND,

PACOP

LAURENTIUS GUST. TIGERHJBLM ^ /—*

Nobilis, Smolandus. . 3

NN

IN AUDIT. BOTANICO DIE IX JUNII MDCCCXXIIL —

2. A.OM.OS.

V

UPSALIZ/E
Excubpzg»AwT PArLM2LAD zT C.

QUAM eve

€ *

A^, XnSsenlatiinet:
Sen nsiru SW
AA IT

i

FN

E:

SUP srragpey i

«XONUNGENS

CTROTJENARE, LIEUTNANTEN. .

vÁLBORNE
mun SY ANTE G. DIGERIDJELM
es
VÁLBORNA

FRU ^ [W. Teu TIGER IJELM

fodd. ITO T TIE

Hulidaste Foóorákdruar'

Den sonliga tacksamhetem kan aldrig neg várdigt belóna
Fadershjestats och: Modersómhetens hulda omsorger: men- oaf-
làligt bór. den sóka uppnà delta skóna mál. — M& dà denma
tacksamhetens , vórdnadens och KZXvlekens blygssmma gàrd.,
som ulgàr det-fórsta bladet t Vetenskapermas. scgerkrans, ocksà

utgóra mitt fórsla: bemBdande: att fárljufva. de básta. Fóráldrars.

Alderdomsdagar !
EDbER

Lydigaste' son

LaAns.

JALLUSTRATIO ANIMALIUM SVECUE.
; RARIORUM..

ENT omnis terra et plantarum et TUS fperies. fibi
proprias et He adeo peculiares, ut nullo alio in loco
invenisntur.. L&owEs fruftra in America quaerimus,
quam tamen Dasvri et RamPuasTos fpecies omnes et
fingulae patriam fuam agnofícunt. Ipfe Cawis, adeo Ho-
mini familiaris , et ElQuus cabellur, animal Europreorum
utilisfimum, ante Americam detectam, numquam in hac
Orbis terraquei parte inventus fuit, vel domefticus, vel
ferus. Infula Oelandis, in mari Baltico fita, fola eft,
qua varietatem equoru:m perpufillam nobis foppeditat ;

et Lapponia, vaítisfima illa et montofa Svecize provin-
cia, tam plantas, quam infecta, nullibi extra illam dete-
cta nobis reliquit, Sic ubique Optimus Creator benefi.
cia fua fparfit, et ftationes animalium atque vegetabilium
fapientisfi.ne ordinavit.

Homo vero, uti ultimum, ita et dignisfimum Crea-
toris opus, qui omnia climata perferre poteft, qui zeque
fub ardenti Sirio, ac fub arcto vivere valet, non paucas
Animalium fpecies, imprimis e Mammalium et Avium
clasfibus, fuos in ufus, manfuefacere fcivit, et ex aliis
terris allatas, quafi indigenas reddere, Huc referre pos-
fumus Equos, Boves, Capras, Oves, Phafianos, Melea-

2 —
grides, ceteras, in commoda et utilitatem noftram ma-
xime necesfarias.. 3

Animalia viventia, fentientia et voluntarie fefe mo-
ventia non adeo, ut Vegetabilia radicibus fuis terrae in-
fixa, fecundum beneplacitum fuum circum atinbulare va-
lent ac e loco in locum migrare. ' Migrantia itaque di-
cta fuerunt apimalia, quae quolibet anno, ex inftinctu
naturali, feepe immenfa copia, longiores transmigratio-
nes inftitaunt. Efoc refpectu inter IVlammalia innotue-
runt imprimis AÁwTILoPE pygargur, in Capite bonze fpei
Africes: ManGnmora Lemmus in Scandinaviae alpibus: et
in Sibiria,, Munts varii; inter Aves plurima et integra.
fere Genera, imprimis ex Aquaticorum Ordinibus, qvze
a calidioribus Zonis advenientia. 2eftatem ip. ultima Se-
ptentrione transigunt, et autumno ad calidiores regiones:
revertunt, ut exempli gràtia AwsrRES, Zfnater, Ciconim;,
Gruer,. Hirundiner et parere plurimi. Inter Piscgs, fere
omnes e lacubus et vafto Oceano littora appropinquare:
cóguntur ,, ad' ova. fua. in aqvis. niagis calidis et tranquil-
lis. deponenda,. quale ftupendum fÍíane exemplum nobis:
prebet Sarwo et HamENGus, ut in retia et infidias fa.
pientis. hominis, numero non: determinando, qnin non:
numquam. ftupendo., incidant.

.Sed' praeter annuas: hafce: migrationes Aniinalium,.
accidit quoque. interdum; ut fpecies. quaedam, intra cer-
tam quandam. provinciam. habitantes, habitacula: fua. ex-
tendant, et in regiones: adjacentes: fenfim: emigrent, ac
fponte fefe multiplicent ,, eadein omnino: ratione, ac fi ab:
incolis. esfent introductae: et cicuratze; Hzc: eft ratio,.
cur numerus animaliuin. fpecificus. ubique crefcere posfit,.
et omnis. regionis: Fauna. fenfim. augeri: atque: ditari. A

3

Reg: Fredrrito in Oelandiam infolam, e Germania Sus
per five (erus, anno 1723 introductus fuic, qui tamen
hodie omnino exfítinctus eít; a Domino Zf/iroemer. olii
quoque introducta fuit Cupra augoremf, qea potus ab
Hinco diverfa eft fpecies, quam va'ieras, cornubus fuis
fpiralibus et pilis longisfimis cri! Wu Er huc forfan re.
ferri pos(upt. Cea vus Elphur et DAwa, Lepnr cuniculus,
tain vuigaris, quam '"angorenfr, PECORA et plures Avis
doimeftici. j

. Sic facies mutari facile poteft cujuslibet Fauna; et
fic quoque mutata fuit Fauna noftra Svecica, magis ma.
gisque ditata et aucta, poft tempora Magni Limmi, et
poít editam a Summo hec Metueze /Scrutatore. Fau.
nam Svecicam. | Nec parum novis ind«sgatis animal-
culis ampliatus fuit Petri dilec'ze Catalogos, Tantum
modo inter [nfecta recentio;ibus snnis detecta eft tanta
copia, ut noftra non perisittat p gina omnia haec nova
et antea incognita enumerare. Noítrum erit non nulla
tantum recenfere, aliisque relinquere n: umerofas illas fpe- -
cies, quae laudanda induftecia Dom Pazmsibis, nobilisfi-
mi Dom. Paykull et imprimis infatigabili opera Entomo-
logi, in Svecia certe fummi, Doi. Gyllenhal, Viri de
hac Scientía meritisfimi, defcriptze fuerunt. j

Canis meloleucur: In Fauna LiwN az: Svecica ne mi-
. nima quídem rarioris hüjus arimalis 5veciae mentio. oc-
«urrit, licet ab aliis Auctoribus Julpeculg mgro comme-
fnorentür, ut a ScEFrzngo in Lappon. li!üftr. p. 340, et
a Leggw Lappon. p. 195 et licet vulpevig mre nomen
non omnino ignotum fit in borealibus S«andinavize pro-
vinciis. Probe tamen obfervandum, qvod hocce pro-
vinciale nomen datum fuerit etiam Cawr /agopo, colore

4 € 2

adeo varianti, nt hiems fit omnino niveus et zeftate va-
riet colore vel ccerulefcente cuim cruce dorfíi anterioris
nigra, vel magis fufco cum vel fine cruce humerorum.
F'ulpes niger (black fox) a PENNAaNTIO, Synops. of Qua-
drup. p. 235. commemoretur ut varietas /ufpir vulga.
vir. Pemant quoque p. 24: defcribit Vulbpem quendam
argentattm. (Süvery fox), Louifianz incolam, infigni ab-«-
undantia in antris terrae habitantem, colore .tamen ob.
fcure bruneum, fic ut vero fimile fit, quod a noftro
longe diverfa fit fpecies. CuviEeR ulpem argentatum
(Renard argenté et lienard noir, ex America fepten-
trionali Regn. Animal. Ll. p. 155.) ut propriam fpeciem
defcripfit, diverfam tam a Cane vulpe, quam a Cane lyca-
ont. Prof. Ninssow in Fauna Scandinavize enumerat Ca- |
NEM nigro-argenteum p. 9r. JDefideratur vero omnis
defcriptio, cum Celebri Auctori nondum contigisfet, vel
animal ipfam, vel ejus pellem videre et exatninare. Vul-
peculz nigrae, faltem quoad nomen, licet non fint in
Scandinavia incognitae, fed hinc inde, praefertim in ma-
xime borealibus regionibus notae; vero tamen videtur
fimile, hocce nomen fzepius Caxxs /agopor nigricantes in-
dicare. Nuper ejusmodi fpecies, fub nomine Vulpeculae
nigrae, e Lapponia Holmiam tmisfa fuit, quce, ut nobis
asferuit Dom. Darwaw, non nifi Legopi fait varietas;
et Przefes meus etiam hoc anno e Jemtlandic alpinis o-
ris individuum Zagopi, füb nomine vulpis nigri habuit
totum valde fufcum absque omni cruce dorfali. -

An itaque Cawrs «izlalecur nofter ante initium hu»
jus feculi in Svecia inventus fuit, valde incertum eft,
nec abfolute a nobis affirmari poteit. Poft vero initium
hujus, quod vivimus, feculum et imprimis poft duo illa,
quzx verfus praeteritis feculi finem, ac poft initium hujus
eurrentis, gefta fuerunt in Finlandia bella, in "Verme:

| —He-— EU 5

landia vifa & occifa fuerunt plura ejusmodi Animalia,
quae J'uipetulz migrg nomen acceperunt, Num vero
non nulla ex hifce fuerint Camis Lgcaos, ut vult Dom.
Nirnssow, affirmare non audemus; íed nulli dubitamus;
quin Cani, nofter melaleucur inter illa numerari posfit. Cel.
meus Prazefes hoc anno fatis fuit felix , per Dom. Farcx
in Vermelandia fupremum, inque Svecia unum e cele-
bratisfimis Venatorem, integram et cum Cranio omnino
illefam, preetiofam pellem, pro Mlufeo Academico ac-
quirere, Et, ni omnia nos fallunt, quod quidem vide-
tur fimillimum vero, plura hujus "animalis individua, a
tormentorum fub bello tonitru perterrita ad Lapponiz
tractüs, & inde ad Vermelandize fübalpinas regiones pro-
fufa fe receperunt, fenhimiue prolem fuam ibidem mul.
tiplicarunt. |

Speciminis, quod in Mufeo Upfalienfi confervatum
habetur, iconem fiftimus & defcriptionem fequentem:

CaxEw vulpem ftatura et magnitudine maxime refert.
Cane lupo autem. multo eft minor.

Corpur in genere atrum, pilis bafi fufcis, apice
atris; in dorfo poftico, lumbis, genis et colli
lateribus albis vel niveis ipfo apice. Pilorum
apices albi vix unguem longitudine füperant.

Cauda cylindracea, recta, dependens, pedibus
pofticis paullo longior, tota atra pilis medio
fufcis, bafi coerulefcentibus; apice alba, vcl
nivea,

Pectus et abdomen tota nigra, immaculata. |

Pur omnes antici atri, poftico latere fufcoe
brunei.

Pohne et plante vilofa tctze, tetradactylse.
Unguer fufcze, parum apice curvatze, unguicte .
lares. ;

Menfura ab apice nafi ad bafin candze, pollic. "Bas

Caput ab apice nafi ad bafin auricularum 6.
Auricule extus 2afíz, intus bruneo- fufcoe et.

roiundatse , erectae - : : 2d.
Prder onteriores bu s H 10.
— fpofteriores circiter E ndr
Tarf. pofteriorum — . - «Uu. s.
Ceuda dc ^9 D cu
Coude apex albus vltra x QAM QUA

Cawis Lycaon a Pr. Ninssow in Esuga Scandinavise I.

SciURUS

P. $9. inter aninialia patriae noftrae numeratur.
Dicitur rarum hoc. Mammale fzepius in Verme-
landia, initio hojus feculi, occifüm, forfan cum

. Melaleuto e Rusfia per Lopponpu usque ad Ver-

inelandiam transfuügum.

Rusfize tractus boreales patria ipfius funt,
vnde fub bello in Finlandia a Rege Guftavo III
gefto pellem fibi acquifivit celebratisfimus, Sa--
crze Reg. Majeft. Archiater Primarius et t Eques
Dom. P. von AFzELi(US.

vulgarir d. albus ssfervatur in Mufeo Academico,
ed Kuugrór occifus femel, admodum rarus, omni-
no inmunacülatus. Var. e. maculatur etiam rarior
occurrit in Uplandia et Helfingia, rufus et albo-
maculatus, maculis majoribus.

Sciunus Strietus, a Dre. BLow. defcriptus exftat in Aotis

Holmenfibus.

Ovis arie;: à; polycerata. cornubus quatuor, usque fex
non infrequens imp variis Sveciz provinciis oc-
currit; communis erit in Gottlandia, quadricor-
nis, cornubus grandioribus pleru»que & lana
crasfiori; alibi & preeprimis in Uplandia vulgaris
eft varietas quadricornis, lana mediocris pretii;
Sexcornis fpecimen: videre eft in Mufeo Acade-
mico, quod e Carolicorona urbe habuit D. Prae-
fes. Cornua in nonnullis bafi plus minus cons
nata inveniuntur, diverfa fízepe directione et
flexione, quaedam acuta; alia; obtufa: et quafi: de-
trita.
NIunES: inter, tres fpecies nuper detectze fuerunt; arvalis
.in agris Uplandize non infrequens, cognofcen-
da auriculis vellere brevioribus ; —.
decumanur, magnitudine Ratti, et apre/'ir.

VEsrERTILIONIS fpecies non nifi duze, in Svecia diu fue:
runt nota nuper vero plures novae detectae
funt imprimis: in; Scania: ut JVoc£ala ,. ripifirulu y
et barbaffellus;..

FArco lagepur Diww. Syft Anim. p. 260; fine dubio rara:
in hifce terris avis, occiía fuit in: Marone ie
ante: aliquot abhinc annos.

FaLco lithofalto LiNw: Syft. Anim; p» 278i et ZZalon p»
284. uterque hic fexus, in. Lapponia, prope
Torneà: urbem: et alibi. vifus fuit ev occifus.

Sirn1x: lapponita, non nif: in: Liapponia: Sveciae huc: us-
que inventa fuit, adeoqne: rarisfima: Avis in
Muf, Calfon. Fleic obfervare: quoque debemus;
quod: SrRix- Scandiaca: Ioyww;. Syft; Anim, pi 287.

E] E

non alia fit, quam varietas Sfripir muycdlem. | De-
Ícribitur quidem in Charactere fpecifico corpus
albidums; fed in Apu be infeviaus edjicitur,
quod maculis nigris infignita fir, eodem omni:
no moda2, quo banc fpeciem dei onítrat figura
Rodb5eckiana, ex qua fpeciem) asfan.fit illaftr.
Lixxé. :

SrTux lifuraía asfervatur in Mufeo Giilliano ad Sóderfors.

Convus Lapponitur ut videtur a Comvo fia diftincta
fpecies et a Pica candida Biwsow:d etiam —
diverfa in filvis borealibus Svecise habitans,
circa Torneà urbem, dum hiemis frigus in-
tenfius, rarius veifatur. D.

Picus Cauper a pico viridi omnino diftinguendus et Pi-
cus leuconoíiu; a pico IMajori etiam | feparandus,
duplicem novam confítituunt fpeciem, Hus Fau-
nam Scandinaviz intrare debent.

CsvciRosTRA pinclorum et abietina, quce antea füb nomine
Loxuzg Curvirofirz notee füerupt et quae
in Pinetis Svecize non admodum vulga-

.res occurrunt, ut duze fatis differentes
fpecies haberi debent et posfunt.

EwsEnizA muibyenfs et Parur Sabyenfis novae. funt avium
fpecies, in Svecia recentiori zevo detecte
et in Mufeo Carlfoniano depictze atque de.
fcriptae. :

Srr&NA Copies, a Celeb. Polyhiftore Saw. ÓDwMANN; in
oris maritimis extra Holmiam obfervata, at-
que cum multis aliis avibus maritimis defcri-
.pta, numerum avium Svecize adaugere debet,

*

— Us UNS

uti quoque SrExzNa canefcenr et minuta, Awas
dispar, et hiffriconica , AwsER Cinereus et vuficol-
lis, Cxcuus Gibbusr feu Olor, Lazus Glaucus,
Cinereus, vidibundur et wimutur, Corvwyus gía-
tialir, parotir et rubicollis ad. infulam CGottlan-

diam interdum migrantes. | ;

Scororacis galinulz et Rarris porzang fpecimina in prato
Regio cirea Upfíaliam aliquoties occifa fue-

rupt, uti et TuiwGA. aürenarida. :

Annza minuia in Veftmania pro Mufeo occifa fuit ante
aliquot annos.

TrzrRAo eremita dictus e Torneà affinibus oris allatus, a
Tetraone Urogallo colore valde diverfus, M
laris eft vel varietas urogalli vel diftincta fpecies,
quz Mufeum Upfalienfe exornat.

TrrTRao rmnpefirir, qui fümma ;cacumina alpium Yiapponiae
inhabitat, multum differt a Tefraone L^coro et
rarior in IViwfeis occurrit.

Mkno»s apisffer meridionali Svecia rarius vifus fertur,
avis migratoria, uti et forfan adhuc rarior

TaNTaxvs faleinellur ad Gottlandiam quandoque adveniens.
— Zinmphibiorum in Svecia, füb frigidiori coelo fita,
pauca quidem femper numerantur genera. Ni-
hilo tamen minus fenfim indagatze fuerunt non-
nulla fpecies, antea ignotae, ut VipbEnA ferru-

ginofa, AxGvis eryx et limatur,

Pifces inter, forfan plures fpecies adhuc incognitze
ad oras noftras adveninnt, fenfim indagandse et defcri-
benda. Plures dudum recentiori zvo, per induftriam.

2. D

Prof. QuENSEL, beati Ossecxn, et imprimis per indefes-
fam operam, Celsberrimi Sveciz Ichthyologi, Equit. Dn,
HorrsEac, innotuerunt, defcriptzae et elegantisfimis ico-
nibus illuftratae fünt ut Pezraowvzox PrawExi, PrEvnao-
wECTES QuzwzzLM, ceterique.

Infecta in variis Svecize provinciis numerofa funt
collecta et defcripta, poít ultimam Faunse Linneanz edi
tionem, per curas laudabiles et indefesfum zelum, Cel.
Profidis, Baron. Pavkurr, GwrrENBaruü, Farrtóx slio-
rumque bene meritorum patrie Entomologorum. Horum
vero communicare Catalogum, cum non permittat pagi-
pa prsefens, necesíe erit hunc alii feliciori relinquere -
honorem.

x aeuo

cona

EE

$

PR

ES

e

"

S doe

IN

STITUTION LiBRAR

LU,

3 9088 01348 8929

l
!
!
————— |