1 «IM 'S _ J| '.vvWHH cjzk/^l BIBLIOTHEEK NATUURLIJKC HISTORiE / LCIDCN /f f / /zdf NATIONAAL NATUURHtSTOmSCH MUSEUM \ [\» |\» |\^' BIBLIOTHEEK 7 7496 00035003 1 NATIONAAL NATUURHISTORISCH MUSEUM Postbu» 9517 2300 RA Lelden Nedsrland I I i I f \ / V .i \ l \ I ) i i / / / 'i \ \ j r V- > \ :■< ' • •i;.- / 1 ' . ' / 4 : 't - ai". ' \ /•■ l :i - ,r <. ' ^ 4 •*-< / ! i -vt \ r \ ..'^v X ,, -J. - / ■! .-''■ -J’- V^. \ \ . .. \ ( \ <• • \ V }■ w* ' i- . • . ^ ,-r •■ ',• . .-Ni - .■'■ 'A i' ' '. 'a > ' ^ r . \ \ «-» n; ' " - ■ . / ■/ .1 ^ - ' ■ ■' ' A' \- BIrtLIOTHEEK NATUURLIJKS HISroniE ^ LEIDCN NATIONAAL NATUURHISTomSCH MUSEUM • -■ . ■ ■< I - ' ^ ,i. " ‘ ' ' ^ • .. . , .-1 ' A-' ■ • • ' I IOHANNIS HENRICI LINCKIl LIPSIENSIS ACAD. NAT. CVR. CAES. ET SOC. LOND. REG. SODALIlS DE STELLIS MARINIS LIBER SINGVLARIS. TABTLARVM AENEARVM FIGVRAS EXEMPLIS NATIVIS APPRIME SIMILES ET AVTORIS^ OBSERVATIONES DISPOSVIT ET ILLVSTRAVIT CHRISTIANVS GABRIEL FISCHER REGIOMONTANVS. ACCEDVNT EDW. LVIDII, DE REAVMVR, ET DAV. KADE HVIVS ARSVMENTl O P V S C V L A. LIPSIAE APVD lACOBVM SCHVSTERVM ANNO M DCC XXXIII. /, *w^My;« 'mi * , -\-'r'-3''<-.i^rn'r STELLIS DE LIBER SINGVLARIS. I: i X 1 % 7 ' ^ lii. ■■'^- ■fci- r jE f- C-, \ 1?' «- '-v -- • ir' S " / 1 -; \ ’ , u>>/X^ Jir ‘ ) W. r ' V. p< - «• ''■'S r'>c ' ■ . ■; '■:? •L c '-i I E T A T I. QJJ A E LONDINI FLORET REGIAE PRAESIDI ILLUSTRI HANS SLOANE BARONETTO, SODALIBUSQUE CETERIS VIRIS GENERE, DIGNITATE ET MERITORUM FAM A- NOBILISSIMIS, CLARISSIMIS. •K- # Telks marinae, quas flu&us aioe- bunt^ littora exponunt^ portus re- cipiunt, ultra mare praeses ILLUSTRIS ET SODALES CU- JUSCUNQUE ORDINIS ET DIGNITATIS SPECTATISSIMI, Vobis transmittit Lipjia, cui nec mare, nec littus, nec portus vija. Lon- dinuni venit in infulam praefens marinarum obfervationum manipulus , in terra continente colle&us. In fulanis a mari diffitus- audeo com- memorare marinum genus, ha&enus a maris accolis non nijifparjim expo(itum, Nunquid, dicetis , terra Saxonum ex im- provifo rimas adeo immanes egit, per quas abyf fus egurgitare ima potuit? Anne vero montimn juga, quibus eminus circumvallatur emporium, Oceanus jam fuper fluit; vel fa&o hiatu ferijji- mis flu&ibus in finum adeo vaflum difljuit, ut veflris in oris marina veniant in confpeBum? Neutrum volo, trans mare vereamini. Na- turae nullus hic locorum excejfus eft. Nulla ma- ris exundatio. Omnia farta, te&a, integra. Locum fuum mare, fumn Lipfia fervat prifti- num. Antiquum utrinque intervallum obti- net. Sunt circum circa, quo fpe&amus maria, montes. Ubique vetus regio. Unde Unde ergo, wirabmim, marina? Dicam, breviter : Ipfi quaedam, quaedam amici tnaria vijitantes recreationis gratia retulimus. Mi- ramur media in terra pelagia. Conquirimus, exotica, fcrutamur differentias, effingimus ge- nera, judicamus de rerum, locorum, climatum natura. Subveniunt nojtris curis Lipjiae, ur- bis patriae, Jitus, fama, commercium; quibus rivulis faepe cafu quid affuit , quod rapidior Thamejis oculato vicinorum fludio furripit et fubmer git. Ita equas hac vice commonftro, ma- ris fteUae , genus erraticum et h alienus negle- Hum , vario loco, varia occafione nobis ac eide - r runt. Exempla videbitis plura ordinariis. De- fiderabam omnia , f ait em fingula ab aut oribus hunc in diem deferipta. Obtinui magno conatu plurima, quaedam alia nondum tali a. Qiiicquid vero horum ad me pertigit , id omne praefenti libello expofitum, Uejlro, ILLU- STRES NATURAE MYSTAE, Nomini fa- crum, V fro judicio fubje&um effe cupio. V ibis debentur, quae mihi obveniunt expe- rientiae et hiftoriae naturalis Phaenomena. Nam i deo me veftrum in hoc ftudiorum genere fo- dalem adfciviftis, ut objervationum fymbola ad veftros coiifeffus conferam. V ibis judicium, mi- hi ffudium aequo confilio datum eft. Notum, quid mare, quid tellus, vejtris tentaminibus et a 2 fenten- fententiis dekant. Quem Praejidem Ampla veneratur Societas eundem mare plus vice pm- plici tulit, ditavit, arbitrum ac exploratorem JagaciJJimum. Fulgent [ider a in coelis, in orbe litterario Illufiris Feftra Societ as> Sideribus infcribere fteUas convenit. Admittite quaefo meas, utut obfcuras, utut erraticas. Nam ideo lucetis, SPLENDIDA GENTIS, NATIONIS ET LIT- TERARUM LUMINA, Ut luce veftra obfcura colluftretis; ideo ajfociamini, ut vaga colligatis, ideo fedem pxam amatis, ut erratica in ordi- nem redigatis. Non indignemini marinam nu- bem obtendenti. Fiet ut tralucente vefiro ju- bare , pofi nebulas deciduas illa fer enet. Remo- tior mea efi regio, quam qua pojppi obje&is tan- tum dijjitis intenfiorem lucem affundere, a V ibis haec olim lux expeBabitur. Emicui ha&enus Vefir a gratia, quae p continuo mihi affulferit, fors injplendidiora olim enitar. Qui c quid autem Vepra luce feu valebo,feu praefabo luculentius , id Vobis omne memor fe- ram in acceptis. Valete. Dabam Lippae,Prid. KalApril A. MDCCXXXUl Johannes Henricus Linckius. PRAE- ^ ^ ' PRAEFATIO. Oelorum fpefitare fidera decet juvatque Aftronomos; Phyficorum intereft ftel- lis marinis vifiim intendere. Utut enim haec corpora planetis obfcuriora fint; lucem tamen , quam ipfa accipiunt, adeo vivide in penetralia terrae refle- £tunt, ut Iparfis fradisque radiis abdita montium faxorum- que contenta declarent. Multas hafitenus in lapidibus et laxis formas lpe6bavimus, animalium fceletis atque partibus apprime fimUes, quas Philofophorum quorundam levitas, dicam an inertia? naturae cuidam lufui, fortuito cafui, bru- tae virtuti plafticae, et nefcio cui caufae non caufae, fallaci prorfus judicio nec fine creatoris injuria voluit ferre in acce- ptis. Apparuere etiam mille pilae, rami, articuli tum co- haerentes, tum congruentes, nomine ajlertarunty encrtno- rum^ entrochoruMy trochitarum comprehenfi, quos lapide- fa£tas lyftematis animalis efle reliquias agnovere omnes, quibus verba dare non conluevit forte natura. Sed ani- mal primaevum praecife monftrare nemo potuit. In terris per omnem naturalis hiftoriae memoriam nihil repertum fi- mile ; in mari analogiam prae fe ferebant viventia aliqua, fub latiore ftellarum marinarum genere, ramorum infectorum charaCtere differentia. Sed nulla hujus generis reperiebatur Ipecies, cui quantitas et articulorum configuratio congrue- bant. Quaerendae ftellae novae erant , ut inftituta cum pe- trefaCtis ruderibus collatione et genus et primaeva forma elu- cerent. Ejusmodi vero occupatio non ad quamvis curiofi- tatem attinebat. Pifcationes per tot frequentare maria, vel b obfer- PRAEFATIO. obfervarefaltem,privatioperani minime compenlabat. Cum exteris maris accolis ea de caufa agere, nifi adeflent amici, res erat defperata. Ea de caula videbatur haec provin- cia fere derelifla. Tandem vero eam laudando conatu fiibiitLiNCKius, Pharmaceuta Lipjienjts, etilluflriutnjo. cietatum duarum Leopoldino-Carolinae Caefareae et Britannicae fodalis famigerati/Jimus , qui cum mpHianfp commerdo,exDei gratiaflorentillimo, ad plura m^iapertit)- geret; ex officina fua, celebri Germaniae Pharmacopolio, amicos in omnes Europae partes egreflbs noffet; lpe£ktiffi- morum praeterea naturae Thefaurariorum amicitia, eorun- demque oblervationibus liberaliter communicatis gauderet; hac favente occafione tentare aufus eft aliquid, ut in nego- tio usque adeo arduo, fi non facultatis, tamen optimae vo- luntatis fpecimina exhiberet. Stellarum marinaruni confcribere et perluftrare exer- citum operae videbatur pretium, ut cognita ab incognitis olim poflent diftingui. Aderant quidem Ipecimina ex An- gliae et Bataviae littqribus olim propria manu colleda, fed non fufficiebat numerus ad genus univerlum debite agno- fcendum. Agendum erat cum Italis, Gallis, Danis, Suecis et Rufiis p^im per viatores, partim per literas petitorias, ut quae occurrerent exempla hujus generis amici benevole communicarent. Amiuebant rogantis precibus exterorum plures libe- raliter, quam benevolentiam gratus agnofcit autor. Nec tamen voto potiri illico licuit. Tempori concedendum erat, ut literas faepe iteratas fymbola defiderata fequerentur. Mittebant amici fpedmina, fed, ut defiderari aliter vix pote- rant, ficca, partim ex mufeis fuis vetera, tamen rara et quae publico PRAEFATIO. publico exponerentur digna^ five quod pidtorum antiquo- rum detegerent paroramata^ five quod nova quaedam ma- nifeftarent .experimenta. Selegit hinc Vir curiofiflimus opti- ma multisque impenfis fchemata non depida, fed et aeri in- cifa procuravit, collatis femper autoribus, quibus exempla fimilia erant defcripta, ut ferente occafione fafciculus lucem videre poflet. Defiderabatur aliquis, qui methodum et ftylum ma- teriae praefenti applicaret. Accidit non fine Dei confilio, ut iterata in terras excurfione Lipfiae, in florentiffima totius Germaniae univerfitate , cum Samuele Huwaerto, Ipe Gedani, meofolatio, et literarum et morum caufi pcr demad tempus figerem, hofpitiumque in aedibus Linckia- nis a pluribus annis adamatis eligerem. Vidi ferente occa? fione Hofpitis honeftiflimi Mufeum naturae inftrudiffimum, miratus plura incredibilis induftriae tentamina. Videns et tabulas ttellarum egregias et nativis exemplis oppido con- formes, materiam judicavi digniflimam, quae iu Dei gloriam, optimi autoris commendationem, infigne hiftoriae natura^ lis incrementum poliretur. Ipfe requifitus laborem qualem- cunque non renui, cum vefperis hiemalibus ejusmodi lufibus, mea taedia levare confueverim. Coepi, abfolvi praefentes lineas , quibus, quae in rem Tuam , L. B. praeftiterim , brevi- bus aperiam. • \ In ipfo ftatim laboris primordio adverti autorem lauda- tiflimum minime exadam abfolutamque ftellarum marina- rum hift oriam, nedum Phyfiologiam intendere. Tantum enim abeft, ut quis unus et folus, ne dicam Lipfienfis, dif- fufiflimo huic argumento fufficiat, quin potius plures fiip b 2 mari PRAEFATIO. mari invigilantes privatam operam in hoc pundum prius conferre oporteat, quam ex collatis ejusmodi partibus inte- grum fyftema quis adornet. Dignofcere duntaxat cupie- bat autor ftellarum marinarum fpecies, ut quid fimile, quid diffimile in petrefadorum catalogo occurreret, {pedaret, aliisque adjudicandum exponeret Ideo et nonnullas ftel- larum petrefadarum tabulas vere curiolas paraverat eidem- que faiciculo addixerat Scopum autoris retinui, fed faciliore, ni fallor, et pla- niore via ledores eo manuduxi. In antecefliim praeterna- turalia naturalibus , dubia certis mifcere nolui, eaque de cauia Autori difliiafi adjicere petrefadarum ftellarum tabu- las ab hoc fafciculo pluribus de caulis removendas. Novi in mufeis Angliae et Germaniae locupletiffimis, Regio Dres- denfl, Anderfoniano et Spreckelleniano Hamburgenfibus, Breyniano et Kleiniano Dantifcanis et alibi extare petrefa- da quarundam ftellarum {pecimina cum Linckianis, quae conferantur , fumme digna , eaque numerofa , ut de iis commentaturus fafciculum novum huic parem , nedum majorem facile fit paraturus. Prae ceteris K L e i N i u s , Ge- danenfis Reipublicae Secretarius fpedatilfimus, translatis, ut ita dicam , Gothlandiae montibus , laxa polfidet tota ex ftellarum Iceletis et figura inlblita et quantitate praegrandi compada. Hoc genus olim enarraturus plane alia metho- do et lubtiliore philolbphia indiget, ac in praefenti libro le- damur. Ne igitur Dominus Lincldus immaturum ftella- rum petrefadarum opus praecipitaret, prius aliorum ac- celfiones et fupplementa commendavi. Conftat utrique noftrum de laiidatilfimorum Cimeliar- charum in haec ftudia propenfione , et ftimma , qua nos dignan- PRAEFATIO. dignantur, benevolentia; concepta inde forte non vana fi- ducia, hac occafione non Linckii, non meo, fed publi- co nomine eosdem roQ:are audeo , ut fuarum obfervationum fchemata et defcriptiones, quantum per graviora negotia li- cet, five a£tis publicis, five privatae Domini Linckii col- le£tioni haud graventur committere, quo tandem novus ille creaturarum mundus hadenus incognitus fauftiflima expe- ditione detegatur. Offert Linckius, commodiflimo loco fitus, edendi operis univerfi fumtus curamque; ego vero, fi vota fautorum acceflerint, futurae Icriptionis operam non recufabo. Quando igitur integrae naturae ftellas maris folas hoc libro complexus fum , ulterius hujus argumenti exemplo oftendereannifusfum, qua via ad communem perfedam- que naturae hiftoriam reftiffima, ni fallor, procedatur. Scilicet quascunque olim alii et hodie nofter LinCkius obfervavere Itellarum differentias, has, et memoriae et judicii facilioris ergo, ad fumma genera revocare atque in Ipecies usque infimas placuit difpefcere, datis nominibus propriis, forte non adeo ineptis , additaque eorum expofitione ex proximis tam generum , quam fpecier um notis , quibus exempla obvia facillimo negotio dignofcuntur. Etenim ita decet verfari in rerum difcrimine, ut diffe- rentias ex rebus , non ex noftro ingenio conftituamus* Ca- vendum, nefpecierum notae attribuantur generis nec ge- nerales Ipecialibus iterum mifceantuf. Ideo genera prae- mittuntur, ut ad fpecies per compendia et praecognita de- c fcen- PRAEFATIO. fcendamus. Oportet vero generum notas effe communes, faciles, apertas, quales in corporibus naturalibus ex par- tium principalium compofitione elucent. Partes partium continuato progreffu indicant . fpecierum fubordinatidnes. A loco et accidentibus , quae petuntur differentiae , funt omnium infimae , nec nifi propter fpecialiffimas circumftan* tias attendendae. Negativae vel privativae prorfus funt nullae. Quandoquidem vero in praefenti multa ex aliena, mul- ta ex propria experientia fcripfimus, ita ftylum temperare oportuit; ut, quorum teftes oculati fumus propriis, in qui- bus fide aliorum nitimur, ipfis autorem verbis enunciemus, quae ipfi cum aliis obfervavimus, primum noftro ftylo refe- ramus, tum fuffragiis confentientium confirmemus. Si quando porro deprehendimus alicui ftellarum fpe- ciei autores addidifle obfervationem , aut fpecialem hiftor riam, hanc negligere damnum, fuo vero loco, fi brevitas conveniebat , inferere , aut fi prolixitas obftabat , paucis allegatam, appendicis loco libro ipfi fubnedere commodum reputavimus, ut ex hac noftra fcriptione tanquam ex Indice conflaret , in quo haec naturalis hifloriae fe£lio jam exce- dat, in quo adhuc deficiat. Denique, cum viderim pofl veteres Gesnerum, Axdrov ANDUM et reliquos philofophari quaedam de flel- lis marinis in genere , illorum di£la ad veritatis lancem exi- gere et fimili modo communes ftellarum affediones fcruta- p ri V . PRAEFATIO. ri non alienum ab hoc inlWtuto judicavi. Adeo vero exi- guam et levem fpeciebus ftellarum intercedere affinitatem adverti, ut praeter commuhiffima cuivis obvia non nifi praejudiciorum antiquorum crifes , et ancipitem theoriam hinc refultare expertus fim. Deficit plerarumque Ipecie- rum anatome, phyfiologia et hiftoria, fine quibus vana de genere philofophia inftituitur. In ficcis multa dilpereunt, quae filum ratiocinandi praebere poflhnt. Exempla Mu- feorum monadica quis audet cultro fubjicere.^ Ea de caufa nobis ab externis criteriis diftinxifie ftellas fiofficit; phyfio- logiamabiis, qui domi recentes obfervare poterunt, expe- tamus. Deteta olim fingularum fpecierum hiftoria, de accurata generis tradatione erit cogitandum. Reftat, ut quaedam de Tabulis ftellarum hoc volumi- ne expreffis addam. Nulla in iis comparent etypa, quo- rum achetypa five propria, five aliena, Autor oculis luis non ufurpavit iple, et pitori imitanda expoluit. Contuli utrius- que generis omnia inter Icribendum aliquoties, et laudare di- ligentiam tam obfervantis quam imitantis fatis non potui. Dolui faltem figurarum turbatum fuifle ordinem; fed excu- fatio Autoris foupulum fuftulit. Praeterquam enim , quod Autor tantum ftellarum exercitum adfuturum non praevi- derit, et expenlarum ratione habita Chalcographo relin- quenda fuit fchematismatorum difpofitio , ut de conftanti tabularum fingularum pretio convenirent. Qualiscunque interim haec figurarum confufio textui nullo modo obftat. Ejus enirn occafione Ichemata levi numerorum allegatione facile evolvuntur. ^ . c 2 Qui PRAEFATIO. Qui ad textus ordinem figuras cupit habere dilpofitas, quaedam exemplaria ita ordinata apud Bibliopolam in titu- lo nominatum reperiet, aut, nifi taedet, ipfe proprium for- cipis et glutinis ope facile adornabit. Ut a Ichemati- bus ad textum regrellus concederetur, in peculiari Indice fingulis figurarum numeris et nomen et locum textus adfcripfi. Reliqua dabit libri et Indicis materiarum inlpe3:io. In quo defecimus, in quo erravimus. Tuae liberalitati et inte- gritati, Ledor, confidimus. Si praefentibus in ftellis alcor tantum apparuit , ut lunam noftrae Iphaerae plenam olim conlpicias fabbatico meo anno praeftabo. Vale. Dabam Lipfiae, Prid. Kal. April. MDCCXXXIII. Chriftianus . Gabriel Fifcher, Regiomontanus. CON. ^ CONSPECTUS TOTIUS LIBRI. CAPVT I. DE STELLIS MARINIS IN GENERE. Ingrefllis §.i. Notatio nominis $. 2 . Denominationis ratio §. 3. Aequivocatio §. 4. Synonyma incongrua §. 5. 6 . 7. congrua §.8. r orma §.9, Lartes §.io. communes §. ii. Corpus §. 12 . Dorfum §. 13. Venter. Sceleton medium §.14. Cutis non oftracoderma §. 15. propriarum flrudlura §,i6. Os §17. Efca §, 18 19. Natura fervida cxplofa §.20.21. Differentiae ratione radiorum §. 22. fiffae §. 23. 24. 25. integrae ibid. Methodus inftans §. 26, CAPVT II. DE STELLARUM MARINARUM DIFFERENTIIS. Sefflo I. De JtellisfJis , 58on " ©tcrneii. Stellae JiJfae quid §. 27. earum partes §. 28. Os §.29. Canales §. 30. Clathrum §. 31. . Promufcides §.32. 33. 34. 33 , Aciculae §. 36. Gula §.37. Verruca §, 38. Ejus Tuba §.39. Abdomen §.40. Nutritio §. 41. Differentia §. 42. 43. 44. ClnJJis /. ’0\iyctKTig Stellarum pauciorum qiiam quinque radiorum. Genusi. Trisaftis, Definitio §. 45. Species §. 46. 1. Bellonii. 2. M E R E T T I. Genus II. Tetradiis; Definitio §. 47. Aequivocatio §, 48. Species §. 49. d A. FAL- CONSPECTUS Tab.XXXI. n,5i FALCATA Acquetana - - _ B. CRUCIATA, ber €mi^= 0 traal. I. Variolata - - - . • I. n.i. < 2 .. Coriacea - - - XXXIV. n. 55. C. PETALOIDES, bci: 5 Iatter=f 5 mtige S 5 (cr= 0 traal XXX. n.50. ClaJJts II. TlevraKrMog , five Stellarum Quinquefidarum. Genus L Pentagonafter, S)ei* 0tetn im gunf''€cf* Definitio §.50. Species §.51. A. REGULARIS, geflirittc j^unf:£cP B. SEMILUNATUS. 1. Miliaris pentacrinus Muf. Reg. Dresd. 2. - - radiofus S E B a E 3. Cuffidalis Breynii Genus II. Pentaceros , S)er fimf- l^otttl^e 0tent* Definitio $.52. Species $.53. A. PLANUS 1. 0|uV.ffof leu brevioribus coriiubus 2. yiaK^MV.sPos ..... B. GIBBUS 1. Turritus. Artocreas marinum , 0eCj - - . II. et III. n. 3. 2. Muricatus leu Cafiellum montanum - VII. n g XIII. n,22. XXIV. n. 39. XXVII. n. 45. XXIII. n.37. - XII. n. 21. XXXIII. n.53. 3 - 4. 5 - 6 . 7 - XXVI n.41. XXV. n. 40. Hiulcus ku fortalitium -planum Horridus feu Antrum Caci Reticulatus. Stella reticulata R 0 n d e L e ■ TII,GESNERI,ALDRovAN- D I , Stella marina Indica L o b e- , . - - XXIII. XXIV. n. 36. Lentigmofus . . XLI. et XLIL Rlicatus et concavus. Stella Hybernica glabra. Genus III. Aftropeden , gm Definitio §.54. Species §. 55. Regularis . - . yjj Irregularis - - _ VI n 13 Fimbriatus . . . XXIII. XXIV. n.38.' CovfucuUitus • p, ^ XXVI n 6 Echinatus major. Stella peBinata //. A L d r o v. * ^ Stella marina major. Spinojior fufca Barrelierii Stella marina major B e s L E r 1 1 - V. VI. n 6 6. Stellatus leu Stella flellae. Stella marina major aranciata Barrelieri - XX VII n ^ ^ T Echinatus minor - - . Vin^*^' 8. Mefodifcus - - , IV. r1.14 Genus IV. Palmipes, gm 0artfe-fugi^et Definitio §.55. Species $.57. Stella Cartilaginea Aldrovandi . _ In2 Genus V. Stella coriacea. Definitio $.53. Species §.59. A. OB TUSANGULA Umbilkam - . . . XXXIV. n.j7. B. ACUT- 1. 2. 3 * 4 - 5. TOTIUS LIBRI. B. ACUTANGULA 1. Lutea vulgaris L u i d 1 1 2 . AvxiJicthcs “ “ ” 3. Hifpda 4. Graecorum. 5. Nitida - C. PENTAPETALOS ' • I. Cancellata 2 . Genus VI. Sol marinus, Definitio §. 61. Species §. 62. 1. iSb/RoNDELETII 2. - Coriaceus planus 3. - Echinatus cancellatus - ^ 4. - Serratus feu Stella peBinata Rondeletii. 5. - Pentapetalos reticulatus. Tab. XXXVI. n. 61. XXXV. n.6o. IX. n. 19. XXXVII. n.67. VII. n. 9. XIV. n.23. - XI. 0.15. XXXVIII .1 , xxxix. Genus VII. Pentada^Iylosafter, Definitio §. 63. Species §. 64. A. LAEVIS Maculofus. Stella ruhra maculis nigris A L D R o v B. ASPER. 1. Variolatus - - - 2. Miliaris - _ „ 3. Reticulatus digitis praelongis 4. - - - - brevioribus. Stella ruhra Ai.-d Vi o\. 5. Hifpidus leu flella marina media laete rubens fpinofa Barrelierii . 6. Dentatus - - - 7. Oculatus - _ _ 8. Spmofus regularis - - - 9. - - irregularis. 10. Echinatus tuberctilofus. Stella peBinata tertia fpinojis tuberculis plurimis Aldr 0 V ANDI. 11. Echinatus longispneus. Stella peBinata albo coerulea Aldrovandi. VIII. n.io. XXVIII. n.47. IX. et X. n. 16. IV. n. 5. XXXV. n. 59. XV. XVI. n.i8. XXXVI. n. 62. IV. n. 7. CkJJis' IlL UoKvfTasnMoc , five Stellarum multijidariim j Diel-flraali^en S)?eei:'^0ternc* Definitio §, 65. Nota §. 66. Genus I. Hexaftin. 0e(J^'^0tt*aaI» Definitio §. 67. Species §. 68- 1. Variolata • - - - XIV. n. 24. 2. iSb/ hexapetalos — - XL. n. 70. Genus II. Heptadin. €tn 0iektt''0traal. Definitio §. 69. Species §.70. 1. Heptapetalos corio hijpida - - . XXXIV. n. 58. 2. HeliodaBylos. Stella feptenis radiis A L D R 0 v. d 2 Genus CONSPECTUS Genus III. ’OnTctnTig^ Definitio §.71. Species §. 72. I. DaByloides - - , Tab.XIV. n.25. 3. ^ Kv.TidvccfA.oih.vi cchitidtd five Moneta, F. Columnae. Genus IV. I. Definitio §.73. z. Species §. 74. 1. Coriacea dentata - . - 2. Aculeata Marggravii Genus V. Aex^Htig^ ©tt Definitio §, 75. Species §. 76. 1. DaByloides 2 . Pappofa. Genus VI. Ao^eactftrtg , 0'lt Definitio §. 77. Species §. 78. 1. Reticulata in dorfo 2. Solaris Aldrovandi. 3. Islandica W o R M 1 1. 4. Helianthemo Jimilis. Genus VII. T^Krtiou^eicdHTig., K’C0SCl^tt §9?eev''0tevn. Definitio §.79. Nota §. 80. Species §. gi. Pappofa. 1. Minima - - XXXIV. n. 54. 2. Media - - XXXII. n.52. 3. Maxima. 4. Cluftana. XV. XVI. {•n. 26. XVIL n.27. XVII. n,28. SeBio IL De Jiellis integris, 9Son vunb-f^t^aalt^ett ©tcnteit. Definitio § 82. Differentia §-83- CkJJisI. Stcllmim vermiformium^ SJcitvtDutim^^avti^eit^ce^^terue. Definitio §.84. Differentiae §. 85- Genus I. Stella lumbricalis, €tn tttit glattcn Definitio §. g6. , Species §. 8?* A. CORPORIS IRREGULARIS RADIIS CONICE PRODUCTIS. Stella azurea Aldrovandi. B. CORPORIS SPHAEROIDIS RAMIS INSERTIS L Stella laevis Ron deletu. 2. Stellata feu itpiov.vviiAos Barrelierii. 3. Longicauda - - - XI. n. 17. 4. Lacertofa * - - II. n. 4. 5. Dubia L u I D 1 1. C. CORPORE pentagono LATE- RIBUS LUNATIS - - - XXII.n.35. Genus TOTIUS LIBRI. Genus II. Stella Scolopendroides, Definitio §. 88-, Hiftoria §. 89- Species §. oo. A. CORPORE ROTUNDO CricoScolopendroides. j. Crucigera. Stella echinata Rondeletii. 2. Granulata - r XXVI. n. 43. ' 3. BraBeata exilij/ima - - XXXVll. n. 68* 4. Hirfuta ftella grallatoria vel macrofceles L u i D 1 1. 5. Gibhofa exigua. 6 . Dubia. B. CORPORE PENTAGONO, fctitagono- Scolopendroides. 1. Plumoja. Stella marina Scolopendroides R u M P H 1 1. 2. Granulata rubra Frid. Martens. 3. Regularis. 4. Bamaicenjis purpurea Sloane. C. CORPORE FLORIDO Phyllofcolopendroides. 1. Bellis Scolopendrica - - XL. n. 71. 2. Roftila - - XXVI. n.42. 3- Stella marina grallatoria B R E Y N 1 1. 4. Penta-phyllum. Stella marhia KsTrroxvf^iJLos Spinofa Barrelierii - - XXXVIII. n. 65 D. DUBIA. Echinafter geniculatus vulgaris L u i D 1 1. Clajfis IL Stellarum crinitarum., SJcver §aain'^ett Definitio §.91. Genusi. AeaaKvyKioq , €ut Definitio §. 92. Synonymia §.93. Species §. 94. 1. Crocea feu Zaffarana Neapolitanorum hy.ot^a.(nofKr nostis F. C. 2. Rofacea - - - XXXVII. n.66. 3. Barbata - - - XXXVII. n.64. Genus II. TQKTKai^mavvjfiog, ©tl Definitio §. 95. Species §.96. Stella Cbinenjis perelegans dupliciter radiata Petiwerii. Genus m. Caput medufae, 3otteit'-.^opf, Definitio §. 97. Species §. 98, 1. Brunnum ..... XXII. 11.34. 2. Cinereum . ' - ^ XXI. n.33. CkJJis IIL AJlrophjton., Definitio §. 99. Synonymia §. loo. Strudiura §.ioi. Affediiones §.102. Genus I. Arachnoides, Definitio §. 103. Species §. 104. CONSPECTUS TOTIUS LIBRI. 1. Rofa Hierochmtina R u m p h 1 1. 2. Pfeudo-cor allii rubri. Ejusd. Nota §.105. 3. Corollinum Friderici Martens. Genus II. Aftrophyton Coftofum,€ilt 0tet’n' 0en>ac^^ mit 9ltb6ett. Definitio §. 106. Species §. 107. Coflis conicis in baji reclinata laceris - - XVIIl. XIX, Genus HI. Aftrophyton Scutatum , ©tt Definitio §. 108. Species §.109. 1. Scuto rotato ramis Jimilaribus ex mari albo - XXIX. n. 48. XXX. 11.49. 2. .^/WMusei Regii Dresdensis. 3* Scuto ftriato -pulvinato ramis mdofis et frequentibus denticulis afueris _ - . XX.n.32, CAPVT III. DE STELLARUM MARINARUM CAUSIS. EFFICIENTE et FINALI. Connexio cum praecedentibus §. 110. Stellae non funt a cafu fortuito $.111. neque peraequivocam generationem fed aeque ac reliqua animalia imo mundus, a Deo produclae §.112. Ob omnes ufus hadienus detedios et adhucdum detegendos $. 113. Etiam in hominis utilitatem §. 114. Partim efus $.115, Par tim medicinae internae §. ii 5 . Partim externae §. 117. ii8- Non vero abufiis $. 119- fuperfiitionis §.120. vanitatis §.121. multo minus praeftigiarum caula §. 122. Cur colligantur a rauleorum autoribus §,123. APPENDIX. I. Eo WARDI Luidii apud Oxonienfes Cimeliarchae Ashmoleani^ Praelediio de ftellis ma- rinis Oceani Britannici.^ nec non de Afieriarum Entrochorum et Ener inorum origine., habita quondam in praedidlo muleo et ab autore communicata D. Breynio Medico Geda- nenji florentijjhno , Oxonii 1703. II. Obfervatio de ftellis marinis Generofi i/?Reaumur^x Hiftoria Academiae fcientiarum Parijienfis Regia^ A. ijio.p.djq.. edit. Belg. latine reddita. III. Ejusdem Oblervatio altera de ftella marina ci{jus radii ajftmilantur lacertarum caudis, le- genda in QAdQva Hiftoria A. iyiz.p.172. hic in latinum verfa. IV. Davidis Kade, Medicinae Do&oris et Pradlici Gedanenfis feliciffimi , 'Anatome Stellae Holfaticae, amice nobis transmifla. INDEX INDEX AUTORUM 'ALLEGATORUM. Aelianus, Claudius, de animalium natura graece et latine per Gillium et Gefnerum. Genevae ap. Joh. Torncfium i6ii. Duod. Alberti magni, de animalibus lib. XVI, Venedis 1519. Aldrovandi, Uly£ii, de animalibus infectis lib. VII. ad feren. Franc. Mariam fecundum Ur- bini ducem Sextum. Bononiae apud Clementem Ferronura 1638. Editio licet optima tamen innumeris mendis plena. AriBotelis, Opera Omnia graece et latine ex editione du Val. Paris. 1639. Fol. Barrclierii, ^ac. Plantae per Galliam, Hilpaniara et Italiam obfervatae. Accurante Antonio de Juffieu. Paris 1714. Fol. Bartholinus, Thomas de luce hominum et brutorum. Bellonius, Petrus de aquatilibus. Parifiis 1553. 0 (ft. Singularium et memorabilium rerum per varias exterasque regiones obfer- vatarum lib. III. Carolo Clulio interprete cum cujus exoticorum libris prodiere Lugd. Batav. ap. Raphelengum 1605. Bcsler, Bajil. Continuatio rariorum et afpedlu dignorum varii generis. Noriberg. 1616. in fo- lio lato. Bontii , Jacobi de medicina Indorum libri IV. Lugd. Batav. 1642. Duod. Bradlei, Richard Works of nature. London. 1721. Quart. Caftelli , Bartholomaei Lexicon medicum graeco latinum. Lipfiae 1713. Quart. Clulii, Caroli Atrebatenfis Exoticarum lib. X. quibus animalium Plantarum aromatum alio- rumque peregrinorum frudluum hilloriae diftribuuntur. Ex officina Plantiniana. Ra^ phelengi 1605. Fol. , Columnae, Fabii Lyncei minus cognitarum rariorumque ftirpium hcp^aais, item de aquati- libus aliisque nonnullis animalibus libellus, Romae 1616. Quart. ^vTcSctrxvcs. Neapolis 1592. Quart, Duorum exemplarium alterum notis criticis in mar- gine MStis illuflratum vidi in Bibliotheca Ambrojiana quae Mediolani patet. Foefii, Anutii Oeconomia Hippocratis Alphabeti ferie diftinda,in qua didionum apud Hip- pocratem omnium praefertim oblcuriorum ufus explicatus et velut ex ampliffimo penu depromitur; ita ut Lexicon Hippocrateum merito dici poffit, Francof. apud Wechel. Haeredes. Marinum et Aubrium 1588- Fol. Galeni , Clctudii Pergameni, Opera quae exrant omnia graece et latine cum operibus Hippo- cratis conjundlim edita a Renato Charterio Lutetiae PariC 1639. Fol. Vol. XIII, Gefncri, Conradi, Icones animalium. Tiguri typis C. Frofehoveri 1553. Fol. Hyppocrates, vide Galenus, Hofinanni, Ctt/p. in Galeni de ufu partium Corporis humani lib. XVII. Cum variis legio- nibus in utrumque codicem, Graecum et latinum Francof. ap. Dan. et Dav. Aubrios. 1625, Fol. Jacobaei, Oligeri Mufeum Regium Danicum, Havniae. Fol. Kirani, Kiranides, et ad eas Rhyakini Koranides de gemmis, herbis, avibus et pifeibus Tracft. 1638. 'oide notas Cap. I. jT, 5. L,achimmdi , Friderici c^wroy^ucplcc Hildesheimenfis feu admirandorum foffilium, quae in tra- datu Hildesheimcnfireperiuntur deferiptio. Hildesheini. 1669. Lifteri, Martini Hilloriae animalium Angliae tres Xradatus i. de araneis. 2. de Cochleis ma- rinis, quibus adjedus eft. 3. de lapidibus ejusdem infulae ad cochlearum quandam ima- ginem figuratis Lond. 1678- Quart. ap. Joh. Martyn. De Lobel, Matthys, Medicus Infulanus in Guil Rondeletii methodicam Pharmaceuticam officinam animadverliones. Londini 1605. Fol. Lochner, ^h. Henr. Rariora Mulei Besleri. 1716. Fol. Luidi , Eduardi Lirhophylacii Britannici Jchnographia. Londini 1699, Od. Major, Joh. Dan. Memoriale anatomico mifcellaneum. Kiloni 1669, Quart. Marggravii, Georgii Hifloria rerum naturalium Brafiliae Lugd. Baf. et Amftelodami 1648. Fol Martens, 0 pi| 6 erqtfche ober 0r6nldnbifdK SKci)e:^efchret 5 ung. Hamburgii675. Q. Meretti, Chrifiophori Pinax rerum naturalium Britannicarum. Lond. 1667. Duod. Myrepfi, Nic. Medicamentorum opus in Sediones quadraginta odo digeftum a Leonhardo * e 2 Fuchlio INDEX AUTORUM ALLEGATORUM. Fuchfio egraeco in latinum convcrfumet annotationibus illuftratura, inter medicae artis principes Toin.I. p. 338- Francof. 1628* Ohmiy Adam. @ottorpir>|e ^unflsSlammer» 0 d)icptoi 3 1674. Quart. Oppiani ‘AA/emxwfivcde natura et venatione Pifcium libri quinque etc. Argentor.i534.Quart. Petiveri, ^acobi Gazophylacium Naturae et artis Londini 1711. Fol. Aquatilium animal. Amboin , Icones et nomina. Londini 1713. Fol. Plinii, kSVcwiidi, Hiftoriae naturalis lib. XXXVII. quos interpretatione et notis illuftra. vit Jannes Harduinus c Soc. Jef.in uium Delphini, Editio altera, emendatior et audlior. Parifiis Typis Antonii Urbani. Couftelier. 1723. II. Vol. Fol. Plutarchi, Chaeronenfis Opera Graece et latine. Parifiis 1624. Vol. II. Fol. Rochefort, Gir/. Hiilorie van de Eylanden de Voor-Eylanden van America. Rotterdam. 1662. Quart. Rondeletii, Guilielmi libri de pifeibus marinis in quibus verae pifcium effigies expreffae funt. Lugduni apud Matthiam Bonhomme 1554. Fol. Univerfae aquatilium hifloriae pars al- tera cura veris ipforura imaginibus. Ibid. 1555. Fol. Utraque f ars J>liirihus notis MStiSy ut ajimt Ge s N E R I, mihi vifa in Bibliotheca Societatis ^efu Argentoratenji. Rumphii, Georgii Everhardi d’ Amboinfehe Rariteitkaraer bchelfende eene Befchryvinge van allerhande zoo iveercc ais harde Schaalviffchcn etc. daar beneven zommige mineraalen gefteenten en iborten van Aarde die in d’ Amboinfehe en zommige omlcggende Ey- landen gevonden worden t’ Amfterdam gcdmckt by Francois Raima 1705. Fol. F r 7 'CAP. I. DE STELLIS MARINIS IN GENERE. ... ... 'w . §. III.- .5 'an:, '-;;rn ,!k ;i*tadiimii, it» Denomin^a-' dcScilicet prout ad ea^ quae fupra nos fujity raro jp|^ a^ndtous ;,ita , tionisratio. louginquis rudi pleruiuque piftura abutimur. >Piuguut, qu?;Q videm: j s artifices , pro luce colorem, pro radiis angulos exhibentes, ftellam fingunt. | figuram circulo circumfcribendam, cujus ex centro produ£Hone>s ad peri- ^ pheriam dire£le abeunt; unde fumta, licet craffa, metaphora mari- dicunt Phyfici animalia mollia multijiday cujiis ex centro aliquot lohi * * Facies ftellarum marinarum ftellas pidas repraefentat, inquit Ariftoteles l.c, §. IV., Reperiuntur pifces aliqui ob maculas ftellares ftellae nomine non in- digni, exemplo fint: Pifciculus cornutus Bontit, *pifcis triangularis Clu- sii, ** pifcis cornutus Guainajacu M a r g g r a v 1 1 *** ied hos omnes a noftra tra£latione procul habemus. Quod nobis exponitur ftellae marinae ge- nus tantum a pifdum, quantum a coeleftium aftrorum natura recedit. Nullae hic fquamae, nullae pinnae, branchiae nullae, nullae fpinae funt, quin et caro deefl in cibum vel ufum alium expetenda. Qua dccaufa nec Stiiritum Alberti Magni, t nec Zoographi tt Seeqiiappe^ propria pifcium nomina, hic admittimus. (Juodfi vero quis loliginem pifcibus annumerat, et ejusmodi pifcium generi fleUas comparat; quantum haec comparatio fpeciem ftellarum ramofam attinet, propter loliginis pro- mufcides, ramis ftellarum fimiles, nos non habebit adverfos. * Willugbei Hift. Pifc. Tab. 1 3. ** Exbr, Kb. VI. aiius Mufei Reg. Dan. c. XXVII. ’ Hift. Nat. Brai: UV. f Forfan S TURIONEM dicere voluit? STURITUM ignorantPhyficijdeSTU- R I O N E vide atur Caftclli Lexicon medicum. Gefneri g^jfdjbucf; p. 1 8 7- fd Apud Aldrov and. §. V. Neque vero Rubetae marinaey Seepadde fynonymum * fine apparenti mcongrua: (imilitudine praeter neceflitatem commendamus. Hecet Philofophos no- Kiiheta. minibus re£le uti, et caute verfari in fynonymis, ne cum nominibus diftin- guendis diverfillimae res confundantur. Quid fibi vult magiar ajhmm Magiara- KiRANiDis?** Anne res infrequens magica et fimilitudo rei imaginariae fttum. infoliti effe£lus caufa appellanda ? * Chriftoph. Meretti inPinace rerum natural. Britannic. Lond. 1667. in Duod. p. 191. ** Nominat hunc Autorem Aldrovandus 1 . c. Vidi ineptiflimum feriptum paucarum plagula- Aequivo- catio. Synonyma injlar radiorum circulijfeu piBae Jlellae divergunt. CAP. I. DE STELLIS MARINIS IN GENERE. 3 plagularum, ut praefert titulus, ex Arabico in latinum verfum, in Bibliotheca Lug- duno Batava, fub titulo Kirani Kiranides et ad eum Rhyaxini Koranides de gemmis^ herbis, avibus et pifcibus etc. 1638’ in 8 vo, quo medicamenta magica ex triplici naturae regno exponuntur. §-vi. ' Magiii et parvi anceps , nec fatis definita menfura eft. Quae hoc re- /jicrium. fpe£lu magna, alio pofliint videri exigua. Non exigam ergo ad Nico- lai M Y R E p s I normam maris ftellas, ut quid aVf ot inter et d<^ri^icL inter- fit, appareat. Plinius* quidem ftellis figuram admodum parvam tri- buit, fed nifi locum corruptum velimus habere, atque cum Aldro- VANDO et Harduino legere : Praeter haec claros fapmitia aut ores video mirari Jiellam in mari ; ea figura efi', parva admodum caro in- tus; dicendum erit cum Luidio **, noftri generis fpeciem paivam for- te unicam Plinio folam appamiffe. Quod idem, inquit, animalium ge- nus, quod hic exhibemus flellae marinae nomine intellexerit, apud nullos mtores, qui vel hoc opus commentariis illufirarunt, vd de fiellis marinis aliquando fcripf erunt, in dubium vocari video, neque ullam caujam ab iis dijjentiendi invenio. Videtur tamen utcunque unicam dimtaxat fpeciem horum animalium agnovijfe, alioqitin certe haud quaquam dixijfet: Figura efi parva admodum; nam aliae ficllarum fpecies fiilit aliis decuplo majores, imo dantur, quae fiunt centum aliis magnitudine et pondere aequales, * L. VIII. c. 60 . Hift. Natur, p. 73 " ** Infra Append.I. ’ §.VII. Manifeftius ftellam inter et fidus difcrimen eft apud Aftronomos sidus. Per hoc non ftellauna, fed ftellarum quaedam colleftio fignificatur. Quando igitur S Y L V a T I c u s ** fidus marinum pro ftella dixit, non Aftronomorum fed Romanorum veterum morem loquendi feriatus eft, praeeunte Plinio, qui voces promifcue ufiirpavit.' Stri6Hus loquendo in littoribus vel aquis confpe£la ftellarum marinarum copia fiidus, fingulae figillatim vifae fiellae merentur appellari. * Ita Cygnus, Orion, Urfa Major, &c. dicuntur fidera, unde Stat. L.I. Sylv. 3,9^- nivofura fidus Plejadum dixit. ** Apud Aldrovandura. §. VIII. Nomen ftellae Latio receptum retinebimus, quia rei fignificandae Synonyma fufficit, idemque gerinanice ^eciffctn, gallice Etoilede Mer,2.ngXy(:tRofie, congrua, feafiar, Prizers, St er re - Fishe * interpretabimur. * v. Chrifioph. Meretti Pinax rerum Brit. p. 191- A 2 §. IX. I 4 CAP.I. DE STELLIS MARINIS IN GENERE. §. IX. Forma. Dixi ftdlarum marinarum nomine fignificari animalia piclis ftellarum figuris aflimilanda; Ante omnia ergo haec elTentialis forma evolvenda eft, quia ab hac dependet principalis hujus generis differentia. §. X. Fartes Conveniunt omnes, quotquot hadenus innotuerunt, communi no- mine ftellae marinae in hoc, quod os centrale habeant fub corpore multi- fido, cujus lobi aequis intervallis velut radii pidarum ftellarum diver- gunt. Unde tres ftellarum marinarum emergunt charaderes perpetui et infallibiles: 1) Corpus multifidum, 2) Os centrale fub corpore, 3) Corporis lobi aequis intervallis circa centrum per redas velut inde edudas diftributi. §. XI. Communes, Ad haec tria capita revocanda omiiia, quae didis ftellis necefl^io infunt; omnis harum partium convenientia generi, differentia fpeciei tribuenda. §. xn. Corpis. Quantum ergo corpus ftellarum primum attinet, illud a prona et fupina parte differenti ratione eft conftrudum. Partem pronam fynony- mice dorfim^ fupinam ventrem fiibinde appellabimus. §. XIII. Dorfum, Dorfum ventre femper elatius, venter non niliil profundus eft, venter. Utriusque ftrudura alia et pro fpecierum varietate valde varia, quam proinde in fpecierum potius, quam generis evolutione veftigamus. §. XIV. Sceletonme- Praefenti inftituto convenit in omni ftella notaffe fceleton medium dimnsf clathratum, ad fpeciei normam ex articulis non numero tantum, fed et cutjs. quantitate et figura differentibus conftrudum. Fabrica haec cute exter- na tegitur, nunc tenuiore, nunc cralliore, nunquam tamen adeo dura, quam oftracodermatibus audeamus comparare. Si quae durities hujus cutis eft, callum potius, quam teftam imitatur, §. XV. . t CARI. DE STELLIS MARINIS IN GENERE. 5 §. XV. Mirum ergo, quod Aristoteles * et Aelianus ** ftdlas huic clafli adfcripferint, nec M a j o r lapfum adverterit. Recepta qui- Jint oftraco - dem apud Phyficos eft fjt>a\ctzo tein dep ■< 'j: > . IS . CAR n. DE STELLARUM DIFFERENTIIS. ., ' §. XXIX. Ut primum deore dicamus, quae obfervavimus; ftrufturam ejus ta- « * I • - « ) o l‘ki . i)fUbi ftellarum radii, ut fupra diximus, acutis angulis in cen- trum coeunt, os formant multifidum, cum canalibus ad fin- ' 1 j * iem deprehendimus: gulos radios continuum. 2) Hi acuti radiorum anguli, in centrum conniventes, totidem producunt labia, verfus idem centrum aliquantisper pro- minentia» 3) Quodlibet hofum labiorum acutangulorum munitor dentibus longiusculis, fubtilibus, acutis, pro Ipecierum varietate, nu- mero et figura differentibus. 4 ) Hi dentes fuis apicibus, fi os a morfu feriatur, hori- zontaliteret radiarim ad centrum, conferuntur; In mafti- cationis vero a£hi pofTunt omnes et finguli in quamvis regio- nem flefti. 5) Sub his dentibus, in medio ftellae fceleto, cavitas in confpe£lum venit, circularis, ex clatliro ejusdem generis formata, 6) Fundum hujus cavitatis gula occupat. §. XXX Canales. A concavo circulari ofleo procedit in quovis ftellae radio canalis, apertus, verfus extremitatem radii anguftatus. In quo i )alveus clathra- tus a) frequentes promufcides 3) innumerae aciculaefpeiftatorem fumma admiratione percellunt. ^ §. XXXI. In quihus, Clathrum alvei formatur ex coftulis ofieis innumeris, tandem in cal- ciathrum. [i reticulum obliteratis. Intercedunt paffim aliquot ginglymorum feries, ut canales poffint ampliari et contrahi. Per interftitia coftarum fubtilifti- Promufci^ ma penetrant promufcides et acicularum innumerarum mufculofae radi- ces. Promufcides cochlearum corniculis funt valde fimiles, non tantum molli fubftantia, fed et tra£lilitate. Si exferuntur, tantillum ex canali pro- minent, fi fubfident, papillam miliarem imitantur. Fabrica interna ob exilitatem vix certo definitur. Aqua ingrediente rigere, recedente collabi Nobiliflimus de Reaumur * advertit. Vidit et idem continuum cujusque promufcidistubulofae utriculum, ceu perpetuum aquae ftagnantis rece- ptaculum, ex quo prelTione vel contra£lione radii, eadem in promufcides erigen- SECT.I. DE STELLIS FISSIS. n erigendas pellitur. Ordinarie hae promufcides interiora alvei occupant, et cum membrana ejus communi, quam perioftium dixerim, cohaerent. Exteriorem marginem oblident aciculae, ofleae, echinorum aculeis aflimi- landae. De fitu, ordine, copia promufcidum, nihil hoc loco dicere attinet, quia lingulae ftellarum fpecies aliquid peculiare habent. Ufus vero confideratio hujus loci eft. ^ Infra Appendice II. §. XXXIL Quaeritur, cujus gratia fa£Iae lint promufcides? Lego pedes dici et Quae mn echinorum digitis comparari, cum quibus nulla apparet convenientia. Similiores liint aciculae, fed de his non agitur. Verum lint promufcides ftellarum echiniticis aculeis limiles; lint utrique mobiles; moveant echi- num aculei; moveant ftellas promufcides; ideone hae partes erunt pe- des? In cafu periculi capite, peftore, ulnis enitimur; pifces pinnas eri- gunt; nemo tamen ejusmodi partes grelTus organa habebit. Dubito Jlellas aeque ac echinos ^ maris incolas, ad grelTum in terra pedibus indi- gere. D. Robertus Sibaldus *Jiellasadinfe&aaquaticaapodaQom- mode, ni fallor, retulit. Si pedibus ftellae gaudent, quare in littoribus citius emoriuntur, quam ad mare fe recipiunt? Cur immotae jacent in littoribus? Cur arenam apicibus intercipiunt, ut nullum Ipatium moven- dis promufcidibus remaneat? Quod li vires horum apicum motrices ad corporis molem in fpeciebus majoribus exigo, line miraculo motum ftcl- . larum progrellivum concipere nequeo. * In Scot. illuftr. P. II. 1 . II. fed. VIII. c. ii. p. 34. §. XXXIU. Ingeniolior eorum conjeftura eft, qui promufcides has cavas re- Necrefpi^ fpirationis ufum habere polTe exiftimant. Pifcium, dicunt, branchiae ita rationis or~ liftulofae funt , per quas aer permeat. Videtur ergo hic fubelTe pifcium folennis refpiratio. Sed prius aquae tranlitus per ftellarum promulcides experimentis confirmandus eft , quam comparatio cum fiftulis pifcium con- cedenda. Licet verum fit, quod acutilTimus Gallus vidit, ex ftellis aqua turgidis fub violenta compreftione fcatere limpham ex apicibus ftellarum reliquis; nondum tamen id praecife de promufcidibus teftatum dedit. Sed, fi aqua fcateret ex promufcidibus, via quidem circa has promufcides aeri cum aqua nunc recipiendo, nunc egrelTuro admittenda, inlimul ta- men alius ufus longe generalior et magis necelTarius earum erit conjun- D gendus 14 GAP. II. DE STELLARUM DIFFERENTIIS. gendus. Sane quae ftellas inter et pifces refpirationis analogia venditatur, tota videtur lubrica, fi fpefto ftellarum fubftantiam a pifcium ftru£lura to- to genere diverfam. In pifcibus vifcera et vafa fangvifera manifefta funt ; hicnilnifi callus, aciculae, promufcides, cartilagines vel officula, parenchy- matis glandulofi parum, pauci nervi et membranae videntur^ §. XXXIV. Sed lin^ Quod fi ad fitum proihufcidum in ventre, ad canaliculos loborum gulae. continuorum refpicimus , horum organorum ufum mea opinione prin- cipalem fequentem detegimus. Animal fine vifu, fine auditu, fine olfa- ctu efcam obtinet cafuali alluvie , ipfum fluctibus obtemperans. Ut natet, partim lobi, partim corporis figura faciunt. Ut efcam appetat, ta^tu in- diget acuto , et organis praefentem cibum advertendi. Ideo praefto funt diftae promufcides , quo digitellorum vel lingularum inftar objeaa fortui- ta contrement , edulia feligant , attrahant , ori fenfim advolvant. Mecha- nifmus ejusmodi apicum huic amioni apprime favet. Quicquid enim in illas lingulas, negkmirn in aqua pendulas, incidit, per totidem velut veaes verfus os ita promovetur, ut promufcides anteriores fua par. tim contra£Iione, partim inclinatione, viam concedant objemo mobili, do- nec fua extremitate illud tangere et ultra valeant propellere. §. XXXV. fer acci‘ Haec qui nobiscum confiderat, facile hinc perfpiciet, qua ratione dens corpus idem motus, qui cibum ultro citroque agitat, inverfo corpori attollendo moventes. ^ neceflitatis inferviat. Scilicet hoc cafu promufcides, quia folum movere nequeunt, inverfo veme heterodromo corpus proprium incum- bens et mobilius elevant, fuftinent, agitant, quoad vires motrices fervant. §. XXXVI. Apices alii Aliud genils apicum, quod circa canales obvium et frequens eft, funt acicu- 'conftituunt aciculae rigidae, fubtiles, acutae, latera canalium exteriora munientes. De harum figura, quantitate, numero, difpofitione in tanta fpecierum varietate , quod generatim dicam, non habeo. Quod hujus lo- ci eft, notoaciculas alveis apertis proximas, ordinarie effe mobiliores, lon- giores acutioresque reliquis, imo dentibus oris fimiles, adeoque procul du- bio ejusdem ufus; Quae exteriora magis fpe£lant, latera muniunt ab ex- terna compreffione glandularum internarum, quae intra corium et cofta’- rum obliterationes hocioco videntur fitae. Radices acicularum mufcu- lofae SECT.I. DE STELLIS FISSIS. 15 lofae clathrum fceleti ipfum tranfeunt et cum parenchymate glandulofo cohaerent. §. xxxvn. Gulae confideratio fequitur. Dixi in cavo oris feu cartilagineo leu Guia. (ubtilitcr olTeo apparere membranam fundum inibi occupantem. Eadem membrana iliper annulum cartilagineum veluti fiiper tympanum expan- (a eft. Medium foramen exiguum, vix miliare, mufculofo (phin£lere clau- ditur, cujus ideam univerfalem ex ficcis exemplaribus formare nequeo. Eidem lphin£leri video infertum canalem aliquem cum verruca dorfi ex- teriore communicantem; de quo, antequam ad reliqua procedam, ea, quae per umbram in Ipeciminibus ficcis confpexi, aperiam. §. XXX VIII. Fifiarum ftcliarum plurimis vidi verrucam aliquam velut papillam, Verruca femper extra dorfi centrum intra duorum radiorum initia infidere. Pa- pillae di£tae materia dura et quafi tophacea eft, ita ut ferro tadh refonet. Stru£lura pro fpecierum varietate variat. Nunc lentis ad inftar ’ convexa eft, nunc ad cylindrum accedit. Nonnunquam finuofa ad floris fpeciem figuratur. Superficies ere£lis lamellis corrugata undofe ,et profunde ve- lut peftinata eft ad exemplum fere fungorum lapideorum feu Niloticorum C L u s 1 1, * cui et fubftantia et colore fimilis. Manet eadem fabrica, fi quae extra callum prominet fuperficies deteritur, excepto hoc in cafu exili fo- ramine , per centrum tranfeunte. A parte calli interna. Verruca nihil pro- tuberat, fed albae maculae inftar tantum transparet, fi fuerit tuba refeda, quae eft inter verrucam et fphin£lerem gulae media. ♦ Exot. lib.VI. C.X. p.124. §. XXXIX. Tuba di£Ia colore candida, vix lineam per diametrum maximum. Tuba ver- qui eft ad verrucam, crafla, fenfim gracilefcit, et incurvata fuper annulum fceleti medium, fphintoi gulae connafeitur, ita ut verruca prefia, ex- tremitas tubae oppofita per gulae orificium veniat in confpe£him. Con- -ftat tuba tunica tenui et nervea, cui includitur materia friabilis, ftridens, quafi e teftarum , groffo modo contufarum , pulvere compafta. Quae cu- jus gratia adfit, cum nec ad gulam, nec ad verrucam exitum detegere pos- fim, me ignorare ingenue profiteor. Lucere quid foris in verruca Talci inftar ThomasBartholinus obfervatum dedit. Ejusmodi noai- D 2 luca Abdomen. i6 GAP. II. DE STELLARUM DIFFERENTIIS. luca aquae marinae accidit. Unde pifces , herbae , mufci , recenter ex ma- ri capta fplendere folentin tenebris. Radios ex papillis vifivos egredi, adeo alienum a veritate eft, quam papillam ipfam efle vifus organon; quo deftituta efle oporteret ea individua, in quibus papilla nulla cernitur. Exterior ftru£Iura ad fecretionis ufum accommodata videri poterat. Sed qualis illa fecretio, quae minime fit in omni individuo? Sexum inde ar- guerem, nifi papillarum aliquas fpe£Iarem eo loco, quem murices ab omni approximatione defendunt exferti. * Traft. de luce homin- et brut. c.XV. de pilcibus lucent, p.315. §. XL. Reftat, ut abdominis cavum, ad quod gula ducit, defcribamus. Hujus infpiciendi caufa oportet radios Itellae in dorfo fecundum longi- tudinem cultello five forfice, dividere ubi apparebit: i) cutis feu callus fa- tis tenax, quafi duplici tunica conftans, exteriore et interiore, quarum illa hifpida, haec vero laevis eft. Intra hanc calli duplicem, ut dicere liceat, tunicam, texitur rete ex cartilaginibus coftarum oriundum, cujus in nodis fingulis murices, offei magis quam cartilaginei, per tunicam exterio- rem prominent. Sub callo jam defcripto, fi ex centro ad fingulos radios ejus fa£la divifio , comparent 2) Annulus cartilagineus, infeftus, fere pen- tagonus, fat craffus, ex cujus quinque angulis ligamentum validum, cu jus- que anguli duobus radiis intercepti callo inferitur. 3) Sub eo calli an- gulo, cui extra verruca imminet, dudlus a verruca ad gulae ^hinfterem ligamento contiguus defcendit. Ipfum vero ligamentum 4) nervos per callum radiorum diftribuit. Infpedlis 5) callo levato radiis, inibi media quafi Ipina longitudinalis apparet, fulco fubtili divifa et ex innumeris ver- tebrarum ginglymis conftru6la; ab hac 6) procedunt coftulae transver- fae plurimae, poft ginglymos alios divaricantes, et in rete corii degeneran- tes. Proxime ad fpinam , inter coftas , alternant promufcidum oftiola , per quae hae ipfae cum glandulis five utriculis fupra §.XXXI. memoratis com- municant. Ipfae hae glandulae 7) fubtilillima membrana veftitae et nefcio quibus vafculis uvae inftar connexae funt. Haec in ftellis ficcis aqua ma- ceratis video. Recentes bullulas vidit Nobilis de R emimur ^ qui hac de re ipfe infra * audiendus erit. * Appendice II. §. XLL SECT.I. DE STELLIS FJSSIS. 17 §. XLI. Si quid ex haftenus obfervata ftellarum fiflarum ftru£lura licet con- Stellarum je£hre, nutriri animal hac quidem ratione exiftirao. Efca radiorum canalibus recepta incipit comminui, donec ad os delata, fi durior et ma- dicatione digna fuerit, amplius et quantum fatis conteritur. Gula prae- Dentibus fens fuccum nutritium exfugit. Hic, ut folet in plantis ab utriculis prae- fentibus immediate recipitur et tum per eosdem , tum per vafcula vix de- tegenda, diftribuitur. Teftarum integrarum, durorumque corporum con- coftionem in abdominis cavitate peragi, vix eft probabile, quia verendum, ne horum durities et utriculis et vafculis adeo fubtilibus praefentiflimam noxam inferat, ipfumque animal tadlus fenfu excellens moleftillime excruciet. « §, XLII. De differentiis ftellarum fifiarum inftat fpecialis tra£htio. Diftri- Djfferen- men fummum petimus a radiis, quo nomine nobis venit quaevis apophy- fis feu medii corporis ultra peripheriamprodu6l:io five ih angulum, fivein lobum five in digitum. Graece dicitur aKnv vel akth* §. XLIII. ’ ’ Communiftima radiorum affe£lio eft numerus y quo fpecies ftellarum Exradio- plures conveniunt. Ex numerica ergo radiorum convenientia ex ^^’nnume~ radiorum fimilitudine fpecies refultabunt. ^ ttone. §. XLIV. Numerus radiorum quinarius, tanto eft frequentior et varietate di- Radii quot . tior, quanto vel major .vel minor eft longe rarior. Ut igitur partim mer moriae, partim faciliori ordini aliquid concedamus, univerfum ftellarum fifiarum genus ratione numeri radiorum in tres clqjfh diftribuemus. / Prima a paucitate radiorum oKvytUriq di£la, ftellas comprehendit, quae radiis quinque paucioribus inftruuntur. Secunda eft wevr durie ftellarum quinque radiis praecife gaudentium. . ^ tertia TroKvrctKTig plurium quam quinque radiorum ftellas continet. Singulas diftinfte enarrabimus. E CLASSIS i8 CAP.E DE STELLARUM DIFFERENTIIS. '■ / CLASSIS l OATFAKTIS STELLAE PAVCIORVM QVAM QVINQVE RADIORVM. Gems L Trisadis. N §. XLV. Omen vi vocis ftellam trium radiorum defignat §. XLVI. Species i) Bellonii apud Aldrovandum L c. p» 751. a) Meretti, qui in oftio Thamefis tribus tantum radiis divifas ftdlas fe vidifle aflerit in Pinace rerum nat. Britan. yagu Genm II. Tetradis, SgiCtjttaal G §. XLVII. Raecum nomen indicat Jlellam marinam fjfam quatiior radiis divifam, §. XLvm. ' Apparent et rotae 'appellatae , inquit Plinius, * a Jimilitudine quaternis diJlMae radiis, modiolis earum oculos duobus utrinque claudcfitibiis, Expreflehic oculorum fit mentio. Differunt ergo ro- tae a ftellis quatuor radiorum noftris. Rotas maris Gaditani pifccs , eoS' demque magnos nominat Bartholinus, ** quo genere noftrac ftellac non comprehenduntur. * L.IX.H.N.C.IV. De luce hominum ct brutorum c. XV. p ^515- I XLXIX. SECT.I, DE STELLIS FISSIS. 19 Species §. XLXK. Tab. XXXI. n.ji. A. FALCATA l)ct!au%tuttbete Latera enim quatuor fal- catae lunae inftar excavata funt, extremi anguli cornicUlatimedu6li i) ^f^i7(?/^/?/7,abejusPo(re(roreD.^(r^z;^/tfitadi£la. Ab hoc enim acceptam HALMAadRuMPHiuM Tab. XV. n. 8 . primus eX; hibet in fchemate fed dimenfione tribus partibus diminuta. Noftrum fchema Tab. XXXI. n. 51. exemplar Dn. Confiliarii ' ' " Negelein Ifenaci habitantis exprimit, excepto colore corii antiquati. Charafteres fpeciei funt a) dorfiim elatum' irre- gulariter et craffiuscule dentatum jS) venter in ambitu fer- ratus, et dl}q)tice torolus y)area diverlimodefcabra ca- nalium decuflatorum margines fimplici apicum dentifbr- mium lerie praetextae. '■ B. CRUCI AT A bcr ^veu^' 0 tent, cujus radii per angulos re£los in for- mam crucis divergunt. ' 1) Variolata, puta in dorfo. In tunica enim exteriore variolae '^ob.l n.i. fubtiliter granulatae apparent» Remota hac cute fubftantia inferior alba et eburnea tota punftata eft. Venter ad cana- les curtis teretibusque apicibus inftruitur. Color noftri exemplaris eft terreus. Magnitudinem et figuram fchema Tab. I. n. I. exprimit. . 2) Figurae 55. Tab. XXXIV. aequalis et fimilis. Papii- la parva vix explicanda infignis. Cetera ftellis coriaceis in- fra defcribendis conformis. ” C. PETALOIDES. ^Blattcrforntl^C SSiCf fff ool. Ita dicenda, quod T^^b-XXX* quatuor radii liliorum petala imitantur. Specimen Mufei Regii Dres- ” denfis ex coriaceorum genere eft, magnitudinis datae per hg. 50. . Tab. XXX. E 2 CLASSIS Tab.Xlll rt.22. 90 CAP.IL DE STELLARUM DIFFERENTIIS. * CLASSIS II nENTAKTINOAOS SIVE STELLARVM QVINQVEFIDARVM. Genm I. Pentagonafter. §. L. EnUgonaftcr nobis dicitur ftella in pentagono figurata. §. LI. Species A. REGULARIS. gcfllMIte Sultfgrf. Vifu digna hujus ftellae ftru 6 lura eft, cujus an fceleton, an totum animal,' in exem- plari Augufta Vindelicorum accepto, oculis ufurpem, anceps hae- reo. Oflkula enim pun£fata fingula fere nuda apparent, hinc inde tantum tumca granulata interlabente. Placentam diceres aduftam , nifi reliqua configuratio mentem revocaret. Aream pentagonam inaequaliter variolatam planamque cingit limbus torofus, fupra eminens. Quodlibet latus o£lo toros numerat dimidios. Craffi- ties limbi dimidiam fere pollicis partem aequat. In duplici toro- rum ordine fuperiores inferioribus junguntur ad angulum. Extre- mitates angulorum per duo Bm(pv(Tem paria et reclinatum ftellae fti- pinae radium acuuntur. Bafis quinquefida pro quovis ftellae in- fcriptae radio quatuor telfellarum feries ex ore dentato reftas ex- tendit, areasque interceptas opere quafi Mofaico innumeris ofculis inaequalibus fternit. Ih duplicatura interna, quilibet angulus in- numeris ofliculis difterminatur. Reliqua patent ex fchemate N. 22. Tab. XIIL l a. Eft extremitas anguli cum epiphyfibus et parte radii inclinati. b. Eadem extremitas lateraliter infpefta. ; c. Pars radii reclinati infecta eum vicino officulo extremi anguli. d. Teflella areae fuperioris tunica veteri intercepta. . I e. Pars SECT.L DE STELLIS FISSIS. 4 e. Pars prima feriei teflellatae, quae ftellam bafeos figurat. f. Teflella feriei fecundae. g. Papilla pentagona undofe ftriata» B. SEMILUNATUS. mit au^^eninbetctt ■ tm. Latera enim torofa funt falciformia. Stella dorfi papillis figu- rata. Venter tefiellatus. Canaliculi conniventes crifpi. 1. Miliaris pent aerinus Mufei regii Dresdenfis; papillas miliares inaequales in pentacrini potius quam ftellae fpeciem ordinat. V. n. 39. Tab: XXIV. . . 2. Miliaris radiofus Saee ae Pharmaceutae Amftelodamenfis flo- rentiflimi.Colore eft luteus fupra triplici papillarum miliarium ferie in formam ftellae compofitus. vid.n.45. Tab. XXVII. 3. Cujpidalis, quia papillis cuipidalibus ftellam in dorfo quanquam obfture fingit, n. 37. Tab. XXIII. Exemplar vidimus Dn. B R E Y N 1 1 medici Gedanenfis celeberrimi. Tah. XXIV. n,3^. Tab. \ XXVII. n.4J. Tab. XXIII. «-J7- Genus II. Peritaceros. §.m. Entaceros'2L irine et cornu, ftella dicitur, cujus late^ rum quinque concurrentium productiones longae acutaeque in totidem velut cornua exeunt. §. LIII. A. PLANUS leu breviorum cornuum. Digitum crafliis eft, du» Tab.xit plici Icutellorum lerie in lateribus incurvis conftruClus. Scutula ab echiniticis in hoc diverfe , quod non fingulos , fed duos vel tres digitellos mobiles vix lineam geometricam lon- gos fuftineant. Dorfi ventrisque papillis digitelli breviores infident , quibus facile deciduis corium calore aduftum to- tumque verrucofum, inftar rubetae vel pipae, apparet. V en- ter ad canales cufpidibus longioribus teretibusque ; in reli- qua parte inaequalibus granulis , afper apparet nudo oculo; F adhibito 22 CAP.m DE STELLARUM DIFFERENTIIS. Tab. xxxni n^S3- Tab. II. et III n.j* adhibito vero microfcopio ordo papillarum ex rofaceis areo- lis emergens videtur vere mirabilis. Exemplar noftrum fi- gurae n. 21. Tab. XII. aequale eft, papilla charafteriftica deftitutum. a) Digitelli papillis laterum infidentes. b) Scutula dorfi cum papilla fine digitello. c) Digitellus fcutulo dorfi inhaerens. • d) Scutulum ventris. 2) Mctu^oHs^og longiorum cornuum. Differt a priori i) levi dor- fi convexitate. 2) Corniculis magis exfertis acutisque 3)fcu- tulorum digitatorum feriebus. Superior enim lola in finu digitellos duplicat. Ftg.a. in reliquis partibus comparent fin- guli valde curti, in prona velut granula, in fupina velut cu- fpides diverfi generis, oculo armato valde mirabiles. In hac ftel- la verruca rugola et quafi undofe fulcata Fig. b, non multum abit a verruca regularis pentagoni. §. 5 1 . v. n. 5 3 . Tab. XXXIII. B. GIBBUS I. Turritus., pluribus velut turriculis munitus. Artocreas mari- num, 6ee"^afteete Rumphu p. 39. et Petiveru T ab. II. n.6. ad littora Ceram, Bona et Amboinae frequens. Corpus ejus immobile, venter planus eft, quinque finubus ’ lunatis in totidem cornua longiufcula productus. Margo torofa, area quinquefida granulata, circa canales apicibus dentiformibus planis armata. Gibbus dorfi pentagonus ad fingulos angulos acuto cono angulofae bafeos provide mu- nitus. Verrucae ‘planae, minus granulatae, rugofaeduo cornicula praefunt, duo tricipitia imminent, duo collatera- lia adfunt. Ex centro pentagoni conus acutus eminet, ad cujus apicem tres coni circumflantes inclinant, finguli duo- bus ereftis aliis ad bafin muniti. Radiis trigonis, coftofis et ad bafin pulvinatis feptem lentes hemifphaericae diametri fen- fim diminuti infident. Tunica, qua corpus in innumera offi- cula focile concidens tegitur, pun£lata eft. Color fpecimi- nis noftri, quod parumper abbreviatum, n. 3. Tab, II. et III. pinximus, ex fufco flavus eft, procul dubio toftioni ad folem poft macerationem in aqua calida adfcribendus. Lentes Tion nigricant, ut vidit in nativis R u m p h i u Si 2. Muri' SECT.L DE STELLIS FISSIS. 23 2. MiiYicdtus» Cajtcllwn vtontunuM ob qualemcunque fimilitudinem Tab. vii. merito dicendus,* Corporis figura avtocvcdti Rumphiano fimi- Iis, e contra ab eodem per fequentes characteres diverfus. 1) Gibbus elatiormagis regularis et caftello pentagono fimilis. 2) Coni in angulis fingulis ereCIi. 3) In area pentagoni quinque fafciae geniculatae pulvinataequc angulos conneCtunt. 4) Limbus fimilis valli inftar circumducitur. . 5) Hoc caftellum interius circulus conorum coronat, quorum ra- dices confertae fuper fundo punCIato cancellos formant. 6) In cornubus exfertis, coftofis, et trigonis coni verticales fex im- politi, totidemque alii extremitatibus praemilfi. 7) Sinus profundus caret muricibus, fed fauces coni aliqui fuper- ne declinantes defendunt. Bafis priori fimilis. In hoc Ipe- Cimine nulla verruca confpicua. Conf n. 8. Tab. VII. 3. Hiulcus yfeiifortalitium planum. Eft et hic Caftellum pentagonum, Tab. quinque turribus conice obtufis munitum, bafeos quinquefidae, -Lvf/. prioribus fimilis. Sed i) area fortalitii profundior 2) in fafciis diagonalibus dentata 3) Reliquum corpus totum lentiginofum et ferrugineum, nefcio an olim digitellis mobilibus inftruftum. 4) Lunati finus ad bafin dentati. 3) Cornuum comprefTorum fum- mitates fcutulis mammillaribus conicis ftipatae funt. Schema n. 41. Tab. XXVI. noftrum exemplar jufte exprimit. Ignobilius Aldrgvandus fub titulo Jiellae tejlaceae pingit, addita defcri- ptione: Stella tejlacea dicitur non., quod vere tejiaceafit, (nam exjiccata cum cortice teri manibus, quamvis aegre, potejl.') Sed quod duritie corticis magis quam aliae Jtellae, quas unquam obfet - vavi, ad tejlacea accedat. Haec cortice candicat. Spithamam, qua- qua verfum dimenfa, nempe ad uno radio ad alterum, qui e regio- ne ejl. Dijiant autem extremitates, cujus que radii a proximis me- diam Spithamam, aut paulo amplius. Pojjet etiam non immerito tuberqfa et verrucaria nuncupari i nam fuperiore parte injingulis radiis tubera et verrucas habet. 4. Horridus. Antrum Caci a nobis per jocum nominatus. Ut enim Takxxv. hujus latronis latibulum in Aventini montis fcopulis et fylvafuit ‘ 4 ^' afpeau horridum; ita in hac ftella, fovea verticalis plena cufpidi- bus; in quinque angulis coniobtufi; in reliquo corpore perpetui E 2 murices, 24 GAP. II. DE STELLARUM DIFFERE^^TllS. Tah. xxin. XXIV. n.jS. murices, curti, deprefli fcopulorum ad modum in locis defertiffi- mis, difpofiti; oculum intuentis confundunt. Bafis feu venter nil habet diverfi a prioribus. Noftri exemplaris color eft atro ru- ber. Magnitudo figurae n. 40. Tab. XXV. aequalis. 5. Reticulatus. Stella reticulata Rondeletii p. 127. Gesneri p.26t. Aldrovandi p.252. Stella marina indicaMkTTKih^E. Lobelii. Animadverjiomm />/ Rondeletii Pharmaceuticam officinam p. isg. Eft quafi pyramis truncata ^ bafeos ftellaris pen- tagonae, cui defuper reticulum dentatum infternitur. Rete vide- runt autores , nemo texturam mirabilem expofuit. In exemplari noftro 1) denticulus conicus ex centro verticali prominet, quem cingunt duo ejusmodi dentium circuli. Radii per hos circulos ex- currentes ad centrum fimplices, ad circulorum peripherias tripli- ces, fenfim latius divergunt,' tandem vero cum angulis five cornu- bus iterum coeunt. Lineae transverlae redias interfecant et fe in- vicem decuflant. In quovis nodulo feu interfe£Uonis pun£lo den- ticulus eminet. Margo finuofae bafeos tota ferrata eft. Ex con- tinuis enim mammillis papillae acutae exfurgunt. Verruca hic nulla fpe£labilis. Bafis nonnihil cava, quinquefida ad canalis re- ftis , in angulis parallelis cufpidum feriebus , afpera. Reliqua illu- ftrat fchema‘n.36. Tab. XXIII. exemplaris noftri, cui jungimus de- fcriptionem Rondeletii l. c. p. 122. Stellam hanc, inquit, a retis five cancellorum Jigur a reticulatam, Jive cancellatam nuncu- pamus, et, quia inter diJUn&iones retibus vel cancellis f miles ex- tant tubercula quaedam rotunda, tuber of a etiam vocari potejl. Inter majores Jlellas reponenda ejl; brachia enim ad pedalem Ion- gitudinem perveniunt, craffiora funt aliarum Jiellarum radiis. Aculeis parvis utrinque eadem mimita funt. Os habet ceterarum modo. Eleganti illa et reticulata diJUnBione notabilis ejl, et inter anathemata collocanda. Ad quae paulo expreffius Matthias LobeliusLc. inquit. Miranda Daedala natura , inter mille con- charum variorum colorum , pifciumque genera et zoophyta, elegan- tiffimam Jlellam marinam, quintae a Rondeletio obiter de- • f criptae congenerem, reducibus ex orientalibus et occidentalibus Indis ad folum nativum Batavis naucleris , nobis largita eji, in quinque angulos ,> ramos, aut radios a medio partitam ; pedalis et am- plioris magnitudinis; ^prominente medio tergo quatuor digitorum eminen- SECT.I. DE STELLIS FISSIS. 25 eminentia, minime ut ceterarum plano; elegantijfime reticulato et multis verruculis per varios et quamplurimos verfus afperiufcu- lo; averja vero parte a medio deprejjb ore et centro per medium ordinibus quinque gemino Jitu Jlellatis , deiiticellis crebris , ima cum lunatis marginibus Jiipatis: cetera totaque jiellae facies ver- ruculis confpcrfa e/i, ordine pulchro, admirando naturae fpeBatu dignijjimo lufu, tejlaceae concretionis. H. J. Dum haec typis ex- primuntur, Amllelodamo mittit laudatiflimus Seba ftellam reticu.- latam, infignem priori multo majorem, figura fimilem, fed texturae • multum diverfae^ Rete dorfi craflius et laxius nodis majoribus conftringitur , quibus velut totidem proceflibus mammillaribus Ta}>. XLl. pifi magnitudine, non dentes, led digitelli conici mobiles inhaerent etXLll. erefti. Digitelli lineam longi, vix dimidiam craffi, cum fubje£lis mammillis, imo toto ftellae fceleto, fubftantiae funt Tophaceae, oculis cancri aut oflibus Sepiarum comparandae. Tunica exte- rior adeo tenuis et mollis eft , ut in ficcatis ftellis innumerabilium articulorum compagem vix contineat. Ventris area tota exochis mammillaribus tophaceis ftrata eft, ita tamen, ut margines lunati feu falcati majorum mammillarum ferie duplici praecingantur. Singulis mammillis et hic digitellus, fuperioribus aequalis et fimilis, infidet ad levem contaiftum deciduus. Talique modo et canalium margines, dentium more, exafperantur. Exocharum di6larum in- tervalla arenae velut granulis confperfa funt. Radiorum extre- ma paululum recurvantur. Verrucae chara£l:erifticae nullum ve- ftigium. Reliqua patent ex Schematibus quae Tab. XLL et XLIL exhibemus. Differentiae ergo , haec ftella fpeciali nomine Penta- ceros lentiginofus feu pila reticulata lentiginofa poteft appellari. ;) Plicatus et concavus. Stella Hibernica glabra. Jprifcus kw ftella Tab. iir. pentada&yla exigua, canis marini corio utrinque munita. Peti- VERii Gazophjlacii. Nat. et Art. Tab. XVI. n. 8. Videtur efle hemifphaerium concavum, cujus margo attenuata, fortuita velut ficcitate in quinque angulos contra£la eft. Externa fuperficies convexa, pun£lata; interna quinquefidain canalibus perpetuis pa- pillulis obfita; reliqua parte fubtiliffimis granulis afpem. Exem- plar noftrum vix dimenfionem figurae n. 20 . Tab. III. datae aequat. Verruca velut fungulus undofe fulcatus, apparet. G Genus Tab VIII. n.ii. 26 CAP.II. DE STELLARUM DIFFERENTIIS. Genus III. Mropeaen. ©n Biinf^6traal. §■ LIV. P E£lines in teftaceorum genere dicuntur conchae, quarum fuperfi- cies plurimis lineis profundis ad modum peftinis textorii dividi- tur. Translata hinc , qualicunque metaphora Aldrovandus peGinatas dixit Jlellas marinas, quarum altera fuperficies plurimis lineis incila et ita velut peftinata eft. Valeat nomen, quia differentiae fpecifi- cae convenit. Expreflius vero, eodem auftore praeeunte dicemus ftel- lam peftinatam AJlropeBinm, L u i d i li s l c. utitur voce Q^enafler. LV. Species 1) ^ropcllefi regiilaru. Regularem hanc ftellam dicimus, quia ra- diorum peripheria circulo congruit. Pars coriacea fupina et pla- na tota papillis vel fiingulis florida; margo fubtiliter dentata; pars prona quinquefida in duplici ferie oblique inledla, aciculis mobili- bus diftinguitur. Circa centrum quinque annuli angulares oblon- gi in pentaphyllum coeunt. Exemplar perfe6Iius reliquis, quae polfldemus Fig. 1 1. Tab. VIII. jufte expreflimus. Colorem non definimus, quia ficca exempla nigricant, candicant, ad fufcum ac- cedunt. Verruca , ut fchema notat , undofe fulcatur. In Ameri- ca hoc ftellarum genus abundare teftatur R o c h e f o r x p. m. 1 89. Figurae noftrae fimilem dedere Bradley. W^ork of nature p, Tab. IF' Fig. /. //. Barrelie rius Icon 1295. explicatio- nis gratia haec p. 130. addens; Species haec tam venujla quam par ~ va, vix fefcuncia longiore diametro y radiis que Jingulis haud unciae dodrante longioribus in angulos fere acutos inter duos radiosjinuo- fa et incifciy per oras angujlis Squamulis tejlaceis et aliis transver- JimpoJitiSy utrinque prone et fupine praetexta; fupine minoribns et brevioribus alba et arenofa membrana telia\ prone profunde fe- cundum radiorum longitudinem falcata, angujlo in medio et centro, quo capit cibum ore donata, ut aliae fpecies , nullis fpinis aculeata fed quinis duntaxat armata dentibus ad cibos comminuendos. 2) AJlro- SECT.L DE STELLIS FISSIS. 27 2) A/iropeBen irregularis. Non differt a priori nifi aibedine et radio- Tab. vi. rum inaequalitate, ut indicat Fig. 13. Tab. VI. Verruca hic ob- fcuriuscula et undofe fulcata. Subrubros invenit Luidius prope Tembighiam Pembrochienfium et ad Merviniaelittora, fed utrobique rariflimos. 3) j^rope&cn fimbriatus. Hujus fimbria infeda duplex utrumque la- Xah. tus cingit. Radii in mucronem obtufum exeunt. Area fuperior xxui. ex centro ftellam aliam per papillulas defignat. Bafis quinquefida canales hifpidos aperit. Specimen noftrum Fig. 3 8. Tab. XXIII. et XXIV. delineavimus aliud apud Dn. Seba laudatiflimum Amftelodami extare novimus. 4) .^yirope&en corniculatus. Latera habet fimbriata, falcata, dorfum coriaceum, pentaphyllo et verruca parva infignc. Vide n. 63. xxxvi. Tab. XXXVI. 5) A]lrope£len echinatus major. Stella pe&inata //. A l d r o v a n d i Tab. v. et p. 748. Stella marma major fpinofior fiifca Barrelieri, Icon, vi «. ^ 1281. Stella marina major Besleri rar.nat. Cujus chara- cteres fequentes ex duplicis Exemplaris ufu formavimus, a) Fi- gura plana et regularis eft / 3 ) radii funt praelongi, acuti in apici- bus reclinati, ibidemque papilla inftrucH y) pro margine fimbria geniculata adeft, cujus fingulis articulis granularis duo dentes in- fixi. Area fuperior tota fungis floret, praeter rofaceam verru- cam extra centrum confpicuam. e) In concurfii tergi et ventris aculei decidui avenae granis fimiles. Bafis quinquefida oblique infeCla, in incifuris deciduis aculeis obfita vj) canales fimili modo hifpidi. Al D R o V A N D u s in medio flellae lupinae aliam fex radiorum intenfe rubere vidit. Colorem non difputo, numerum radiorum fenarium ftellae quinquefidae convenire non arbitror. Plenioris hiftoriae ergo addimus verba Aldrovandi: Mar^ ginibiiSj inquit, albis pellmatim non relle fed oblique difpojitis: interius fanguincis undique confperfa maculis^ in centro fiellam ha* hct admodum rubram fex radiis conflantem. Tota pedem longa efi. Quibus magis exprefle Joh. jACOB.BARRELiERiusin Iconibus Plantarum per Anton. Jussi eu editis n. 1281* P- 129. ita fa- tur: Spinofijfima efi^ multiplici aculeorum albicantium et longiuscu- lorum feri e fecundum laterum et radiorum oras echinata; fupme di- lutior paulo et profu 7 ido fulco in medio carinata ^ cujus utrasque G a cre- Tab. XXVll n.44. 28 CAP.II. DE STELLARUM DIFFERENTIIS. crepidines^ pey Jingulu internodia y quibus conjiaty tres f pinae val- lant etfepiunt. Dorfum medium totumque Jpatium, inter utras que Jtngulorum radiorum oras yfuperne multis et denjis granulis gran^ dinatumejl; venter veroyfeu pars inferna, paucioribus yinme dio Spa- tio, quod fulcum inter et latera excurrit ultro citroque. Tota ejus compages interior offea eft, vertebrisque confians per ginglymum fbi connexis et articulatis y corio arcnofo, fragili obduBa et aculeis Sextantem unciae longis y crafis, duris, albis horrida ac facundum radiorum oras rotundorum Spondylorum ferie vallatur dtiobus acu- leis armatorum, Noftra exempla funt maris Adriatici. vid. n. 6. Tab. VI. Ubi notantur 1. Articuli avenario grano fimiles. 2. Vertebrae marginum, partim nudo, partim armato oculo confpediae. 3. Aciculae marginales per microfcopium obfervatae. 4. Denticuli fimbriarum marginalium interiores. ^ 5.6. Funguli in dorfi corio confpicui. 7. Verruca rofacea. 8. Linea dimidia duorum radiorum extremis intercepta. 6) Stellatus , 7^« Stella jlellae, Stella marina major aranei at a Barre- LiERii Icon. 1285. ConvenitutFig.44.Tab.XXVII.monftratcum priore exceptis differentiis 1) Quod color fit aurantius, qui cafu degenerat in albedinem. 2) Quod ftellaquinquefida, longa, gracilis, fub cute fungifera dorfi intumeat. Audiatur ipfe BarrelierilisI. c. Supe- riori, inquit, haec fella magnitudine par eji, ita, utraque enim pedalis eJl diametri, crajjisque radiis, ut ex ruptis par- ticulis in Icone appoftis fncile eJi conjicere. Illius radii in angulos acutos centrum verfus et caput flellae coeunt. Hu- jus in rotundos et utrique truncum verfus et medium fefeun- cia lateris, medio palmo longiores, imo palmum longi. Pro- na illius pars dorfumque in aliam Jlellam intumefeit ad ex- tremum usque radiorum pertingentem: per oras unico hinc inde fphondylo ordine vallatur, lateraque numerofa tuetur Spi- narum brevium congerie feu totidem palis , quos ad libitum eri- git et inclinat ad latus. Quicquid ofeisfpinqjisque vallis in- tus clauditur ex aranciato rubet , corio obduBum grandhiofo ac SECT.L DE STELLIS FISSIS. 29 ac arenofo. Pars Jupina albefcit medio fiilco, fecundum lon- gitudinem excavata^ cujus crepidinem utramque fepiunt ad fmgulos fphondylos quini aculei^ quos inter et orarum f pinas protenduntur duo fpbondjlorum or di nes. H. J. Noftrum de- cimer! debemus Liberalitati Clariffimi Zanichelli, Phar- maceutae Veneti 7) ^rope&en echinatus minor. Si cum majore non plane coincidit, Tah. viii certe non nifi radiorum gracilitate et verrucae conditione differt. '2. Haec enim papillam candidiflimamaftroizantem aemulatur. Fig. 1 2. Tab.VlII. 8) Mefodifcus eft aJlropcBen minor qssssv difco centrali vid. Fig. 14. Tab. Tab.iv. IV. Alinam cum femidifco vel femiluna in medio Basuius«-^^- Besler pingit Tah.XXII. et Joh. Henr. Lochner in rario» rihus mufei B e s l e r i a n i p» 76. Geniii IV. Palmipes. (Eiit §. LVI. Almipes in genere avium dicitur pes , cujus digiti membrana intermedia cohaerent j fumta hinc metaphora dicimus ftellas marinas palmipedes, quarum radiis gracilibus membrana qua- fi intertexitur. Species §. Lvn. i) Stella Cartilaginea Aldrovandi p.743- malo dicere membrana- m.L ceam, quia ficca membranae colorem, fubftantiam, denfitatemque mentitur, intra coftas, radiorum in modum divaricantes. Sche- ma Aldrovandi margines non pi£Ias,fed fimbriatas rem exhibet. In fpecimine noftro quod Do£l:. Monti, Pro e ri Botan. et Hift. nat. Bononienfi celeberrimo, in acceptis ferimus et Tab.I. n.2. depinximus maculae cruentae ad fupinae partis ca- nales potius, quam circa marginem confluunt. Ne quid defidere- tur 'amplius verba Aldrovandi 1 . c. apponimus. Haecjiella prone et Jupine 'tota cartilaginea ejl : fupinae partis marginibus 30 CAP.IL DE STELLARUM DIFFERENTIIS* piinicei^y reliqua pars intima^ et quae hifce marginibus continetur f anguineis maculis et albis ^ veluti in quodam marmoris genere con- fperfa. Pronae vero partis margines admodum funt /anguineae: quinque in medio rimae in Jingulas partes abeuntes ^ maculis autem caeruleis ea pars, quae margines imdique contingit, in/gnitur; hafce aliae fequuntur prope medium maculae rubicundae, Genm V. Stella coriacea. §. LVin. S Tellas coriaceas dicimus, praeeunte Lui dio, genus planum, molle, callofum, dorfo minus quam ventre hirfutum. §. LIX. Hiftoriam hujus generis ftellamm enarrarunt Parifienfes Academici Annovjio.o^^m brevitatis caufa hic omifTam appendicis loco infra dabi- mus. Quae circa eandem nobis dubia vifa funt fupra §. 33. feq. expofui- mus. Hic J o H. D A N. M A j o R I s obfervationem ex memoriali anatomico inifcellaneo Obf. jT. repetimus. Ad crujlata Kilonienfis Ut toris pertinent Jlellae marinae quinque radiorum, colore fiifco fuperne , inferne albo, dim- que coquuntur , rubro, in hoc littore nienfe Aprili multae', at paulo fre~ quentiores Ecklenforlae, ubi ad ftationes navium tignis haerent, aut per va- da ferpimt, ut que pifciculos mortuos, urticas marinas aut mjtulos arrU piant, iisdem injidiantur , jicuti alibi etiam ojtreis. Vel etiam urticis ma- rinis innafeuntur, ut pifcatores credunt. Volutatione quadam fe loco di- movent, quod Dn. Olearius, Mufei Gottorpienjis Tab. XXVIII. n.4. commodi/ima phra/, febieben ji$ fOlt/ exprimit. Hic motus in mechanicis /peBat ad veblem cum hypomochlio. H. J. Valeant di£la reliqua. Cru- ftatas ftellas non habemus, vid. §. 15. Volutationem fub tra£Iorio motu non potuit intelligere Ole arius? Aliud enim eft volutari, aliud ferpere. Subtilior utriusque mechanifmus eft, quam quipoffit explicari dicendo: Hic motus fpe&at ad ve&em cum hypomochlio. Vellem hypomochlion, vellem ve£lis motum circa hypomochlion expreffius definita. §. LX. SECT.I. DE STELLIS FISSIS. 31 Species §. LX. Tab. A. OBTUSANGULA. i) Umbilicata f plana in tergo brevibus penicillis microlcopio demum Tab. obfervandis fcabra ; fovea media velut umbilico profundo infignis, ventre non nihil peftinato hirfutoque. Exemplar noftrumFig. 57. Tab. XXXIV. congruit. Color eft fufcus. acutangula. i) Ui/tea vulgatis huiBu, admareHybernicum frequens, radiis acutis, planis et longis, in dorfo paucioribus fetulis, in ventre plurimis promufcidibus hirfuta. In noftris exemplis Norvagicis verruca lenticularis undofe ftriata notabilis, vid. fcliema noftrum Tab. XXXVI. n. 6 1 . Cui junge G e s n e r i Icon, animal, p. 2 59. Meml nit ZooGRAPUS apud Aldrovandum de inferis ab ami- co mijam aliquando Antwerpia (ftellam) colore cinereo^ radiis qui- niSj pauktim in mucronem dejinentibus et Hexis modice, ut in arida apparebat, multis , brevibus, afperis et peBinatim coinpojitis villis . radii conjiabant', afupina praefertim parte confpicui. Cultro faci^ le difcindebatur. H. J. Quae de hac ftella omnino intelligenda funt. 'hvcoiictKog, uno forte radio truncata; in prona parte fuper cancel- lis leviter afpera; eminente verruca infigni; ventre quinque ca- nalibus cavo et hirfuto. Exemplar Dn. Kleinii, Secretarii Gedanenfis Civitatis fpeaatiflimi, depi^um exhibemus. Tab. XXXV. n. 60. 3) penicillis fuper corium reticulatum ereais, quoque radio Tab.ix^ linea longitudinali divifo. Verruca laevis , lenticularis in periphe- «• ria corporis circularis exferta. Venter quinquefidus diduaus, in- tra nigris , extra albis fetis hifpidus. Noftra maris feptentrionalis exemplaria Fig. 19. Tab. IX. quantitatem non excedunt, nec diffe- runt a Gallicis ftellis quas Nobilis Dfi. Reaumur in Parifienftbus Acadetniae Scientiarum aBis I c. diflinae expofuit. 4) 'Zaa.v^oQ Graecorum, cujus non magnitudinem, fed figuram veram fe expreflifle innuit R o n d e l e t i u s //T'. infeBis cap. XL p. iip. Ujus brachia, eodem tejle, five radii pedis latitudinem aequant. Duro quidem corio integitur, ut Holotlmria,fed afpcro; radii enim undi- H 2 que ' Tab. XXXV. n. 60. 32 GAP. II. DE STELLARUM DIFFERENTIIS. Tab. XXXVIL n. Tab. VII. n.j>. Tab. XIV. n.2j. que aculeis muniuntur mobilibus, quales in echinometra videre ejl. Udem radii excavati funt, ex quibus carnofae appendiculae depen- dent, quales in urticis quibusdam cernuntur. In radiorum medio os eji Jine gula. Inde alimentum in quinque partes dijlribuitur ut in Echinis. Internae partes omnes indifcretae funt, ut in urticis. Radiorum particulae vinculis tenuibus connexae facile difrumpuii- tur. Haec jlella et echinata parva afpeUu pulcherrimae funt, po- tijjimum corio fuofpoliatae , ob ex quifitam et miram partium com- pagem. Virus oleiit. Ex his quaedam cinereae funt, aliae flave ^ fcunt. Sola mollis internaque pars edendo efl, a nojiris tamen ne- gligitur et nunquam in menfas admittitur. Nullus etiam veterum eam pro cibo habuit. Graeci quidem hodie 'Xmv^ov vocant hanc fiellam. 'Zravgov opinor volentes dicere, quod pali lignei fixi et ere- modo {idenim flgniflcat vox graeca^ radios habeat. Fruftra crucem fibi figit Rondeletius cum Scaurum cum cum cruce confundens, five Scaurus idem qui "^a^d^fac notat eum qui magnos et difparatos habet pedes F o e s. p. 54g. C. H o F M. c. ad Gal. de U. P. n. 141. C. Hofmannus vult legere < (ra^onag exponitque de inferioribus feu extremis pedibus, ita ut horum digiti introrfum fleftantur, malleoli vero extantes fintet prominuli, conje£laturque latine tales homines dici Scauros. Apol. pro Galeno l. 3. c. loi. in ex eg. Hipp. Ipfe Galenus deferiptionem fuppeditat quod Sarapiis fit qui divaricatos et diftantes habet pe- dum digitos. Conf. Castelli Lexicon medicum fub vocibus Scaurus et Sarapus. 5) Nitida. Corium enim dorfi fub fetulis raris ad nitorem laeve eft, ventris canales triplici apicum ferie ad margines hifpidi. Exem- ‘ plar Kilonienfe Mufei noftri n. 67. Tab. XXXVIL depingimus. ■ PENTAPETALOS 1) quae fuper corii lividi cancellis fetulas ferrugineas linea- rim, in medio circulariter, erigit. Verruca coriacearum ftellarum ordinaria. Venter quinquefidus, apertus, marginaliter denfis api- cibus hirfutus. Specimen noftrum Fig.9. Tab. VII. aequale eft. 2) 'kvdiiaKog radio quinto truncata, cetera praecedenti fimilis, ut mon- ftat Tab.XIV. n.23. Genus SECT.I. DE STELLIS FISSIS. 33 Genus VI. LXI. ij^Arjmftellarummarinariimgenere, praeeunte Rondeletio, ^ dicimus ftellas quinquefidas, quarum radii ex difco medio divergunt. «. LXII. Species i} iS 34 CAR II. DE STELLARUM DIFFERENTIIS. 5) Pentapetalos reticulatus, Stella reticulata Aldrovandi, quam prone et fupine depi£hm dedit p.753- Cancellata ejl^ ut inquit p,74f, tuberculis rotundis caeruleis gemmae Turcofae aemulis ^ra- diorum marginibus hirfutis et pe&inatis, quilibet radius fupina, parte, apparet conus pinus ideae oblongior. Prona autem parte fer- tis tum luteis tum caeruleis. Singuli radii habent canaliculum te- nuem per medium transeuntem. I Gems VIL Pentadadylosafter. «. LXIII. R v Adios teretes craffiufculos digitos appellare malumus; hac de cau(a ftellam quinque radiorum teretium craflbrumque pehta- da^lylosaftrum dicemus. §. LXIV. Species A. LAEVIS i) Maculofus. Stella rubra maculis nigris Aldrovandi p. 747, colore ferruginea fed nigris alperfa maculis mediam fpithamam aut amplius longa, ut ipfe eam defcribit, p»745. B. ASPER i) Variolatus. Gracilis et acutus, folo radiorum numero a cruciata variolata, fupra §.49. B. diverfus vide mio. Tab. VII. 2) Miliaris. R ii m p h 1 1 Tab. XV. Fig. E. digitos habet praelon- gos, cralTos, ex parvo corpore divergentes, fupra velut milii granis denfe ftipatos. Granula bafeos planae minora font, canales in medio fiflb minutulis, margines majoribus iisdemque ovalibus den- tibus cxafperantur. Specimen tredecim pollicum habetur />2 Mufeo Regio; minus, o£Io pollicum in Mufeo Kleiniano. vid.Fig.47. Tab. XXVn. Color utriusque vergit ex virore in coeruleum. 3) Reticulatus digitis praelongis mirabilis in dorfo eft. Semina quafi reticulatim difpofita videntur. Radii funt praelongi medium di- gitum ad corpus crafli, abhinc gracilefcentes in extremitatibus denti- SECT.I. DE STELLIS FISSIS. 35 denticulis exafperantur. Corpus parvo circulo poteft includi. Verruca magna, plana, undofe fulcata, extra difcum verticis levi- ter elati; Color ficci hepaticus, in radiorum extremitatibus non- nihil cruentus. Bafis circa radiorum margines craffius, in canali- bus fubtilius, fed utrobique curte echinata apparet. Fig. i6. Tab. IX. et X. additur menfura dimidia exemplaris noftri, quod accepi- mus ex Italia. 4) Reticulatus digitis brevioribus, Stella rubra A l d r o v a n d i Tab.iv. p.747. fubftantiae eft coriaceae, corporis exigui, ex quo radii di- vergunt rotundi, reticulo rubro veftiti, fetulisque afperi j verruca differt ab aliis; eft enim elatior fere cylindrica fupra corrugata per modum fphin(fteris. Bafis quinquefida hirfuta. An porpbyra- Jler L u I D 1 1 feu ftella pentada£lyla tenaci admodum corio utrin- que obduifta ad mare Hybernicum et oceanum occidentalem pas- fim occurrens. I. c. Noftrum exemplar n. 5. Tab. IV. Barcellona venit. 5) Hifpidus feu Jlella marina media laete rubens fpinofa B a r r e l i e- Tab. R 1 1 1. c. radios habet conicos ad corpufculum rotundum contrados, ubique brevibus aculeis obfitos. Color in ficcis nunc rubet, nunc flavet. Verruca hic cylindrica intra rofeam marginem cellulofa. Decuffatis^ inquit laudatus Autor, e^ haec flella radiis et usque ad os fere angufio Jinu divijis^ in medio tumidis y et verjus caput et ex^ trema fenfim brevioribus. Tota exiguis horret fpinis brevibus ^ fed denjisy utrinque in toto corpore fparjts; coloris ejl laete rubentis et vellit aranciatiy vel Phoenicei, non major medio palmo, diametro inter extrema ramorum fumto', cetera aliis limilia. Supina parte fulcata, prona aequalis, nullo per oras limbo praetexta. H. J. No- ftrum exemplar Italicum n. 59. Tab. XXXV. expreflimus. 6) Dentatus in dorfo coriaceo obfcuro acutis denfisque denticulis irre- xab. xv. gularibus afper. In bafi circa margines longitudinaliter , in cana- etxvi, libus denfiflime et latitudinaliter letofus et velut contextus. Vei- ^ ruca lenticularis undofe rugofa eft. vid. n. 18. Tab. XV. et XVI. 7) Oculatus radiis conicis expanfus, in quibus minutuli ocelli punftati Tab. eminent; canaliculi bafeos ftrifti tribus ordinibus acicularum qua- fi confuti. Specimen depingimus Kleinianum Fig. 62. Tab. XXXVI. 8) Spinofus regularis, Stella peBinata Rondeletii p. 120, Ge- Tab. iv. s N E R I p. 260. Stella Hybernica echinata. Echinajier feu Jlella «• 7- coriacea pentada^yla echinata Pe t i ve r i. Gazoph, nat. Qtart. 1 2 Tab. 36 CAP.IL DE STELLARUM DIFFERENTIIS. Tab, XVI. n. 6. Item L u i p 1 1 , l c. cui ftella dicitur coriacea, pen- tadaajla echinata, quia colorem nativum exuit. Vivae funt fub- caeruleae. Ejusdem fpeciei duplo majores fe invenije fatetur , prh mum in Oceano occidentali Hyhernico, pojl juxta Penfans in Cornu- bia. Verum ijiae, inquit, ob radiorum fragilitatem difficile admodum exjiccantur, Noftra exemplaria n. 7. Tab. IV. aequalia fufca funt. 9) Spinofus irregularis digitis inaequalibus Aldrovandi p* 75 i* cujus fola comparuit figura*, radiorum tantum inaequalitate a prio- ri diverfa. 10) Echinatus tuberculofus, Stella peBinata tertia fpinojis tuberculis plurimis A l d r o v a n d i p. 749 - Differt a priore i) corpore, quod circulo poteft infcribi. 2) Stellula centrali , 3) papillarum , feu tuberculorum fpinoforum circulo concentrico. 4) Eorundem tribus or din ibus longitudinalibus 5) Ipinis lateralibus diverfi ge- neris a tuberculorum aculeis. Juvat de hac ftella confuluiffe au- torem, qui hanc in rem ita fcribit: Tertia nulla eleganttor ejus- dem cum prae dia a magnitudinis , colore ac tuberculis fpinojis ad- modum varia, Kam in medio ejl os , injlar echini, quinque denticu- lis vix confpicuis conptutum; hoc continet flellula feptem radio- rum, quae interiori parte nigra fere eJl, exteriori vero coerulea. Hanc circulus ambit albus feu area alha, quam alia rufa feu carnea, hunc deinceps circulus circumdat , ex undecim tuberculis conflans infuprema parte acutis; Jinguli autem radii tres habent tubercu- lorum ordines jjingulos viginti quinque aut triginta tuberculis con- flantes, 4%, . . 11) Echinatus longifpineus. Stella peainata albocoerulea Aldro- VANDi p.750. quam dicit effe haud difparis cum praecedente lon- gitudinis; radiorum albocaeruleorum marginibus peftinatis fer- rugineis; in medio fteUulam effe ex fex radiis punftatis conftitu- tam p.745* CLASSIS SECT.L DE STELLIS FISSIS. 37 s CLASSIS IIL no AT2AKTIN0A0S. §. LVV. 'Xellas marinas in plures quam quinque radios (Mas, generali nomine i. c. multifidas vocabimus. §. LXVI. Quia exempla multifidarum ftellarum rariora funt, pofthabita ra- diorum difFerentia, Genera et fpecies ex folo radiorum numero ftatuemus. i'*» Gemis L E £ A K T I N. gin §. Lxvra. Species 0 Variulata cum fuperioribus §.49-B. §.64-B. tota eadem, excepto ra diorum numero, !quem cafus potius formavit, quam natura, vi . n.24*Tab.XIV. a) Sol hexapetaIoSf^t\\2i^9i ex coriaceorum genere, externo habitu ^ Jiella coriacea bifpida §. 6 a B. conveniens; fed difco me ^ liaceis radiis diverfa. Apparet et hic quaedam nawrae en ■ tas, et ab ordinario curfu in foliorum divifione deviatio, damus figuram n. 70. Tab. K GemiS' I Tak XXXIV. 38 GAP. II. DE STELLARUM DIFFERENTIIS. Genus II. E n T A K T I N. €iit , §. LXIX. D ifferentia patet ex nomine, quod ftellam fiflam feptem radiorum defignat. §. LXX, Species i) Heptapetalos corio hifpido; Stellae coriaceae §.6o.B. n.3. fimilis,fed radiorum numero et irregurali configuratione diverfa vid.Fig. 58. Tab. XXXIV. cujus exemplar originale Gedani poffidet laudatilli- mus K L E I N i u s. Videtur efle ftellae coriaceae hifpidae mox cita- tae infrequens quaedam defiguratio. Verruca ad latus praeterna- turaliter magna. i) HeUoda&ylos. Stella feptenh radiis Aldrovandi p. 75 2. defcri- bente autore ddi parte gihha^ colore ferrugineo ohfcuriore,fpinojis et parvis quibusdam tuberculis fcabra, ac inaequalis, radiis in ex- tremo, laevi dijtorjione inflexis; pars concava ochrae fere dilutum colorem exhibet ad ferrugineum minimum quid tendentem. Extre- mi laterum, quibus cum medio corpore , tum brachiis juxta ,eor un- dem longitudinem fe&is committitur , margines, crenis feu denti- culis quibusdam albicantibus funt afperi. Longitudo totius ac la- titudo in peripheriam aequalis ejl, palmi unius cum dimidio. Sin- guli vero radii tres propemodum digitos funt longi, qui longijjime a fe mutuo palmi unius intervallo dijjiti funt. vid.i^g. p. Obdifcum medium, radiosque conicos, fubtili rima inbafififTos, no- men mutavimus, noftraeque methodo accommodavimus. Latina phrafi poflet didT^/ digitatus. - Geims SECT.I. DE STELLIS FISSIS. jg. Gem^ III: OKTAKTIS. E §. LXXI. Tymon vocis intelle£lu facile fenfum fponte fubminiftrat. Latine diceres ftella marina fifTa o£lo radiorum. §. LXXII. . Species 0 Da&yloides. S)er Subftantia ejus,eft coriacea limae inftar afpera, inbafeos area peniciliis curtis, circa n.zj. canalium margines fetulis hirfuta. Exemplar proprium ex Mofco- via favente Celeberrimo Schumachero, Caefareae Societatis Petropolitanae Membro et Bibliothecario, acceptum, n.2 5.Tab.XIV. expreffimus , ex quo et bafeos ftruftura , coriaceis quinque ra- diorum, diflimilis; ,et corporis perimeter infra oftogonus, fupra circulo infcriptibilis*, item area circa medium turgida, agnofciin- tur. 'Color accedit ad corium. Aut lavccfxaK'^ echinata fi ve Coffieta 'Fabii Columnae Aqitatil. et terreJi.obf.pA. Differthaec pila ab aliis ipfo,pm- tcr effigiem, qiiodnon quinque radiis fedoBo fit praedita, quorum qua^ tuor breves admodum, triplo fere, alii majores atque etiam impares. Semipedali ef diametro', radios ex umbilico crqjfos , latos admodum ratione magnitudinis, obtufam habentes aciem profert, illosque afperos , echinatos denfs aculeis craffis atque brevibus , proportione craffiitudinis eorum. Parte fupina iidem laeves , canaliculati obli- qua ftruliura compagis, atque utrinque frequentiffiimos , denpores- que minutiores atque exiles aculeos in lateribus difpoftos habent, ex vertebris prodeuntes : quibus illorum motus quoquo ver fu aptus redditur. H. J. K 2 Genus t 40 cap.il de stellarum differentiis. • Gems IK ENNE AKTIN. €in0lcun^@ttaal. TahXV. etXVL n.2^. ^ -- LXXIII. - j^l Omenanumero radiorum petitum generalem ideam exponit tine redditur > Stella marina filTa novem radiorum. 1 §. LXXIV. Species i) Coriacea dentata a corio dorfi lifliae inftar afpero ita appellanda figurae regularis eft, bafis intra canalium angulos penicillis > circa eorum margines fetis hilpida. Os dentibus acutiflimis abundat. Noftrum exemplar n.26.Tab.XV. et XVI. fiftitur. Aliud fiinile,fed non adeo diftindlum H a l m a e depingendum conceflit,D. A c qu e t. Conf. R u M p H n Mufeum Awbon. Tab, XV, Ut, E, 2) Aculeata MAROGRAvi^de quo in Hiftoria naturali Brajiliae p. iSp- ita: Stell a marina Zoophyton eji fer pens in arena in fundo maris, Eadiis novem erat haec, quatuoretfemis digitos longis yfemidigU I tum fere latis in exortUy injine acuminatis^ corpus rotundum j pataci magnitudine: radii in ambitu brevibus et acutis aculeis citi' | gimtur : totius cohryfuperius cinereus et tuberculis quadratis albi' j cantibus praeditus y in lateribus radii funt ochreae coloris y infc' rius tota Jlella e flavo albefcit, Suhflantia illius nec caroy nec carti' lago , nec os yfed cartilaginis aemula ; frangitur tamen injlar panis Maizii. In medio corporis inferius feu in centro foraminulum ha' j het rotundumy pifi magnitudine y per quod nutrimentum fuum attra* \ bit, intus ubique cava et compofita, quajifpinae ejent pifcium,fd non funt. Fivebat ad huc quando Pifcator afferebat. Genus I SECT.I. DE STELLIS FISSIS. 41 Gems V. A E K A K T I S. €in3(^n-6ttaal. LXXV. ^ Omen indicat ftellam decem radiis fiffis divifam. ^ §. LXXVI. Species 1) Da&jloides corio dorfi afpero, verruca pariter afpera in radio quo- TakXVIl dam confpicua; bafi intra canalium angulos penicillis, circamar-»-^/- gines fetis hifpida; colore adufta. Reliqua patent ex Fig. n.27. Tab. XVII. noftro exemplari, quod cum reliquis Mofco viticis trans- mifit Clariffimi Schumacheri liberalitas, apprime congruente. Pappo/h, quia partis fupinae penicilluli feminibus pappofis funt ifimi- les. Figura ftellae regularis eft. Perimeter radiorum perimetro corporis concentricus; radii fupra conici, infra in plana bafi ca- naliculati et more ftellarum coriacearum circa margines hirfu- ti. E£lypum noftri exemplaris negleximus quia a Fig. 52. Tab. XXXII. non nifi radiorum numero recedit. Genus FI. aoaekaktis. §. LXXVII. Omen notat ftellam duodecim radiis diftin£Iam. LXXVIII. Species i) Reticulata in dorfo czs. L tant. 42 CAP.II. DE STELLARUM DIFFERENTIIS. tant In perimetro corporis, radiorum perimetro concentrico, difcus tumet, ad cujus marginem verruca lenticularis glabra adver- titur. Bafis duodecim canalibus reftis, apertis, inferis, margina- liter fetofis, pappofisque divifa eft. Os circulare patulum denti- culis fubtiliflimis acutis armatur. Subfhntia totius ftellae, valde fragilis, inofficula irregularia diverfiffimae figurae laevi atta£l:u re- folvitur. Color noftri fpeciminis terreus et coriacearum ftellarum fimilis. Magnitudo patet ex Fig. 28. Tab.XVII. 2) Aldrovandi adifeo medio, per analogiam cum praece- dentibus appellanda, deferibente autore p. 757 * Duodecim habet radios y qui quidem piguli fmgiilos habent caules caeruleos per me- dium transeuntes y a quorum utroque latere funt Jiriae feu lineae transverfaefanguineae frequentes i in medio quoque circulus ejus- dem coloris^ undi quaque radiorum margines denticulati color eque albicante, 3) Islandica Wormii Mufei p, 24J, Dubia, quia nec depifta, nec de- feripta. Majorem f\VLQ^\i^ duodecim radiorum ex Jslandia accepi, quae cum nihil habeat peculiare areliquis, deferiptione non indiget, fedan^Cjo, eleganti [fimam na&usfum Jlellulam duodecim radiorum in dorfo coloris purpurei, cui cinerei quidpiam permijlum, altera parte plane cinerei, ambitus ejus vixfuperat thalerum imperialem, diameter uncias tres. H* J. 4) Helianthemo fmilis. Stella rubra coriacea L u i d 1 1 , feu, ut ipfe /. c. fer ibit, tardigrada area amplijjima, quodfolis florem referat, He- lianthemum condiBa. Mari Hybernico familiaris efl, ojlr earum pi- flatoribus Pembrochiae, Antoniae et Monae infulae notifjima. In Oceano Britanico rarius forfan invenitur, Polae enim apud Dor- fetenfes pro portento, nefeio quo, nobis ojienfa efl. Gemi SECT.I. DE STELLIS FISSIS. 43 . Genui VII. TP ISK AI AEK A KTIS. §. LXXIX. §. LXXX. In Scotia reperiri tredecim radiorum ftellas occafione pifcium mol- lium leu mollufcorum P, II. c. lo. lib. III SeB .11^. p. 26. teftatur S i b a l d u s Scotia illujtrata. LXXXI. Species Pappos A, cujus quamor nativa adfunt exemplaria Norwagica, non fola magnitudine, fed et villorum denfitate et raritate, quin et textura notabiliter differentia. 1) Minima Fig. «4. Tab.XXXIV. quafi ex media umbella radiat digi- Vah. Ce„™drfp™. fundum pappis fcatet. Ventris canales patuli infe£li marginaliter hirfutifunt. Ospolygonum denticulis totum obfitum. 2) Medii generis duo exemplaria in dorfo reticulata font, et ex fingu- T^ah. lis filamentorum nodis pappos erigunt minutulos fed in lateribus xxxii. radiorum cmfliores. Color martialis eft j centrum profundum; venter in duodecim canales diftributus, quorum margines fe- tofae funt. Orificium denfe acuteque dentatum, vid. n. 52. Tab. XXXII. 3) Maxima^ per diametrum oBo pollicum , caret reticuli evidentia, fed gaudet papporum grandiorum ordine, intra digitos velut pluri- mis penicillis fimbriatos. Reliquum corpus pappis fimilibus, non aeque denfe cum prioribus, textum eft. L 2 4) C///- 44 CAP.IL DE STELLARUM DIFFERENTIIS. 4) Clujlana , fola paporum magis regulari difpofitione diverfa. De hac C A R o L. C L ii s I u s cxotic, l X fequentia : Unius jlellae ico- nem prona et fiipina parte coloribus exprejjiim mittebat ad me Ja- cobusPlateau anno a Chrijii nativitate tertio et fexccntejimo fupra mille fimum , qualis apud neutrum (nominaverat R o n d e l e- TiuM et Gesnerum) confpicitur. Idcirco dignam judica- bam, quam in tabella delineatam 'curarem^ et in calce hujus f e xti Exoticorum libri appojierem. Erat porro haec ficlla, quantum ex piBura objervare poteram , ex aculeatorum genere^ fatis amplo corporis orbe, pro ejus magnitudine^ non valde longis tamen radiis confians, qui tredecim numero erant, illi que omnes dircBi, non fmuoji quam pier aeque aliae magna ex parte quinque duntaxat ha- bebant, aequalis omnes longitudinis vel inaequalis, hoc ejl, alios aliis longiores. Hujus vero radii omnes erant aequaliter longi, fefun- ciam videlicet, ipfius vero orbiculati corporis diameter binarum un- ciarum; fnguli radii prona parte quinis aculeorum ordinibus erant praediti, tribus medium occupantibus^ duobus aliis latera \ fcut fin- gula latera decem aculei peBinatim munirent coloris rubefcentis; fupina pars flavefcens erat, et vertebras illas, de quibus fnguli ra- dii componebantur, manifefte qfiendebat. H. J, SECflO Sea.n. DE STELLIS INTEGRIS. 45 SECTIO // DE STELLIS INTEGRIS. s §. LXXXIL Tellas integras, ut fupra §. 23. coepimus, nominamus, quarum radii te- retes nullo fulco five canali patent. §. LXXXIII. Dilcrimen harum ftellarum petimus, ut ante diftum, a radiorum con- ditione feu ftruftura , vel vermiformi vel comata vel frondoia. Eft itaque. CLASSIS I STELLARUM VERMIFORMIUM. §. LXXXIV. S Tellas vermiformes dicere placet eas, quae ex parvo corpore quin- que radios extendunt graciles, inferios reptilibus propter figuram afllmilandos. . §. LXXXV. Earum aliquae radiis gaudent laevibus, et ad fpeciem caudarum in lacertis vel muribus configuratis; aliae vero hos radios graciles genicula- tosque villis praeterea vel fetis vel aculeis muniunt. Priores per Meta- phoram propter fimilitudinem cum lumbricis terreftribus; pofteriores Scolopendroides ob fimilitudinem ouajlolopendris, feu tereti- bus multorum pedum vermiculis appellamus. Genus I STELLA lumbricalis. D §. LXXXVI. Enominationis ratio jam eft expolita. Notentur (altem fynonyma. Barrelierio hoc genus dicitur cauda ferpentum» Nob. de Reaumur elans ks memoires de l' academie desfacnces ni2. V Etoik de mer dont les rqyonr rejmbknt a des queues de Lezards, Stella maris cujus radii ajjimilantur caudis lacertorum. M «.T,XXXVIL 46 CAP.II. DE STELLARUM DIFFERENTirS. §. LXXXVIL Species A. CORPORIS IRREGULARIS RADIIS CONICE PRO- DUCTIS i) Stella azurea Aldrovandx p- 74 ^^ quam praemifla Jlelke laevis RoNDELETii hiftoria p. 745. ita graphice depingit: Haec pro- na parte etfiipina colore lapidis Lazuli, in medio punBnlis liigris et circulis aureis novem; radiorum ac totius corporis ea magnitudo eji^ qua cernitur; prona pars, variis coloribus delineata^ cujus me- dium et colorem et f guram pentaphylli aemulatur. B. CORPORIS SPHAEROIDIS feu fphaerice compreffi , ramis infertis i) Stella laevis Rondele t 11 p./20. quam praeeunte autore ab aliis ftellis multis notis diftinxit natura. enim prorfus laevis, acu- leisque omnibus atque afper itate dejlituta. Radii longi funt, rotun- di ,Jiexibiles , murium caudis per pmile s , eorum integumentum cor- tici ferpentum jimile ejl, et oh nigrarum albarumque macularum va- rietatem fpe£iatu jucundum. In medio corporis trunco circulus . cernitur, intra circumferentiam quinque maculis rotundis et inter bas jlelliilae pi&ura diJlMus, a cujus circumferentia quinque ra- dii exoriuntur. Oris compojitione , vi&us ratione a ceteris non differt Brachiorum longitudine et vario fexu celerrime natat Edulis non eji. Ea ad peritonaei rupturam cum ononide felici fuc- cejfu uti pojjiimus. H. J. Eadem repetit Aldrovandusp. 7^. Jig. p. 767. comparente. s) Stellata feu 6 (pi 6 Kvi^fiog Barrelierh. Icon. Piant n. lapf. ' . de qua Autor ipfe ita fatur : Haec Jlclla azureae Aldr ovandi congener videtur, at longe dif crepat ab ea, ut docet utrius que figu- rae infpeBio. Nojlra enim grifei et lividi cji coloris non amrei, tenuijjimis radiis et palmi dodrantem longis, reBis et viperinorum foetuum caudas plane referentibus ,fquamis pmiliter vejiita fusquc de que* Suprne triplici fquamaruni ordine , quorum medius et angu- ftior, tegitur, radiis orbem ipfum ftellae pervadentibus et ad os usque ■ fere pertingentibus* Os in orbis centro ubi Jiellae caput in rofae formam intumefcit Nec mmus elegans prona orbis facies, quae uncia' 47 SECT.II. DE STELLIS INTEGRIS. unci alis cum Jit diametri et crajjiuscula carnofaque aream Jiiam ele- ganti Jlellula exornatur, cujus radiorum extrema quina quinis ra- diis majoribus refpondefit, duabus oblongis et aliis majoribus /qua- mis utrinque una Jiipata, reliquafuperjicie aliis minoribus fquatn- mulis,ceuoperemiifwo,diJiMa et depiBa: majores porroradii pro- na parte feu dorjb pariter fquam 7 noJi funt , triplici ferie difpojitis fquamis, quarum quae media ejl, latior, laterales angujliores et fex limbo oras praetex antes. Fragilis ejl adeo, ut vix integra in ma- nus veniat pifcatormn, feu quod retium plagis incidentes facile rum- pantur, feu quod faepe varie fefe infieBentes mutilentur. ■ Nullis horret fpinis autpeBinibus aculeatus, radiis e?2im fquamojis , laevi- bus, rotundis, teretibus tefiuibusque donatur. H. J. 3 ) Longicauda n. 17. Tab. XI. fuliginea fupra, infra cinerafcens, xak radiis fquamofis quatuor et dimidium digitos Rhenanos Ion-»//, gis, oftavam partem digiti per diametrum maximum craffis. Eft et in his quadruplex ordo fquamarum notabilis. Ordo fuperior latillimus, fquamulis multifidis imbricatus; Duo laterales per imbrices peftinati funt; quartus inferior fimplici ferie fquamula- rum femilunarium conftat. Corpus inter circulum et pentago- num ambigens, pulvinatum, uncialis diametri et quartam pollicis partem crafTum, radios regulariter infertos, mediante levi produ- ^ione fortaffis poft exficcationem orta, extendit et ad quemvis in- ferti radii angulum duos ocellos laterales format; reliqua obfcu- riora funt, quam ut fine conjetoa poffint explicari. In partein- feriore os ftellare quinquefidum in nimbo rofaceo conjunaorum radiorum centrum format; fingulis angulis intercipitur fegmentum aliquod triangulare pulvinati corporis, quod duabus rimis ad api- cem, duabus aliis ad bafin hiat. Subftantia ftellae eft tenuis cru- ftula levi attritu conterenda. 4) Lacertofa, quia radii lacertarum caudis aflimilantur. Corpore len- Xab. ticulari depreflo pulvinatoque eft, quinque incifuris pro totidem «.4. radiorum tranfitu patens. Ejus diameter tres radios, quilibet quin- que partes quartas pollicis aequat. Superficies convexa fubtilifli- mis fulcis, inftar corii laevigati difcerpitur. Quo artificio ad ra- dios fingulos mufca apparet, figurata capite ad centrum direfto, M 2 ut 48 CAP.II. DE STELLARUM DIFFE RE NTIIS. ' ut cauda ftellae ex ano quafi protenfa fit. Radii fupra infe£H, in- fra tribus ordinibus articulorum, corbis inftar contexti funt. In bafi centrum ftellare quinquefidum verfus quemque radium patet. Angulos et ftellae, et radiantis centri, quinque fegmenata circularis bafeos pulvinata velut totidem cunei replent, vid. n. 4. Tab. II. Color in noftris exemplis eft farinae aqua mixtae. Scripfit exa- fliorem hujus ftellae hiftoriam Celeberrimus Re aumur dans les tncmoivcs dc /* acadcmie des Sciences, a. iji2, p.ij2.Jc(i. ed. Awjlel. dignam, quae hoc loco allegata, fub finem noftrae traflationis Append.III. repetatur. 5) Dubia L u I D 1 1 feu Jlelld^ laevis imbricata R o n d e l e x i a n o congener; quinis radiis anguiculorum imas caudas non nihil refe^ r entibus, quae apud Dimetas et Ifyberms pafim reperitur. C. CORPORE PENTAGONO LATERIBUS LUNATIS. Stella marina laevis H a l m a e in notis ad R u M p H 1 1 Muf. Tab. XV iXIl Iit- C. cujus fchema, prout multa folet alia, finiftre exhibet. P e- tiver. GazopbjL Tab. V. Differt haec a longicauda B. 3. quod 1) rotati floris quaedam ^ecies in dorfo, os ftri£lius fine ftellae vel nimbi rofacei veftigio appareant, ut propria docet exem- plaris n. 35. Tab.XXn. infpedlio. Eadem haec ftella eft cum ci- nerea laevi Illuftr. Sloane, de qua inpraeftantiflima^or/^ J/z- maicenji, The natur al Hiftorj of Jamaica p.Ti2. refert: quod ha- beat corpus et radios lesqui pollicem longos, utrinque aculeatos caetera laeves fufeos , (^and Somewhat Shlippery^ quae : pzz- rumper mucofos feu lubricos interpretor, ad analogiam dialefH Saxoniae inferioris, ubi Schlipperich idem quod lubricus. In venit hanc hanc ftellam Autor Celebratiflimus ad Portum re- gium near the Palifadoes bj Fort rojat. Genui SECT.n. DE stellis INTEGRia %9 Genus II. STELLA SCOLOPENDROIDES. §. LXXXVIII. S Tellae Scolopendroides dicuntur quarum radii geniculati Scolopen- dris feu millepedibus affimilantur. §. LXXXIX. Ad hoc genus proxime quae pertinent, annotata lego fequentia Radii flexiles motum animalis accelerant ; Priores enim undole incur- ^Sti corpufculum poft fe trahunt, pofterioribus fimili flexu corpus protru- ^ientibus 2) articuli radiorum levi taftu divelluntur 3) Pars divifa radii prorepit, ut folent fegmenta caudarum in lacertis et viperis 4) animal moribundum radios contrahit iisdemque corpufculum involvit 5)Corpo- ^re nil nifi ater (anguinis continetur \ quare animal cibo inidoneum. 6) Ha- bitatio inter faxa littorum, quibus valde frequentes funt, ut vix femovea- rur lapis, (iib quo non aliquae ejusmodi ftellae latitent, (colopendris con- glomeratis fimiles, 7) fubito feper cavernulas fubducunt, fi quid motus externi fentire incipiunt. Conf. Rumph. p.40. §. XC. ' Species A. CORPORE ROTUNDO; CRICOSCOLOPENDROIDES I) Crucigera. Stella echinata RoNDELETiip.123. Cujus hanc de- dit autor defcriptionem : Stella haec inter faxa vivit, corpore ex- quifte rotundo parvoque confiat, et radiis quinque fed brevioribus, unde fit ut minor fit ceteris. Illi e parvo circulo, in quo crucis fi- gura delineata efi , vehit ex centro exoriuntur tenues , frequentifi- mis aculeis horrentes, qua de caufa echinatam nominavimus, in la- teribus difpofitis. Radiorum fiexuofo motu ferpentum ritu repit , haec fiella et in ficco pofita eos movere nunquam definit, quousque in partes disjecerit , quaefepar atae etiam moventur per fiexiis . Ut vermium partes et lacertorum caudae abscijjae. Os habet cetera rum modo. Cochleis parvis cancrisque vefeitur. Infcopnlis Aga- thenfis finus reperitur. H. J* R o n d e l e *t 1 1 figuram R o n d e l e- f II verbis exponit Aldr ovandus p, 745 * 752 » N 2) Granu- TaK XXVI n,4j. Tah. XXXVII 50 CAP.II. DE STELLARUM DIFFERENTIIS^ 2) Gr anulata. Nigricat fupra, infra cinerafcit. Corpus rotundum fubtilibus veluti granulis confperfum. Radii fquammofi utrinque quatuor aculeorum teretium feriebus muniuntur. Superiores duae feries longiores funt duabus inferioribus. Quemvis ergo ra- dium oflo aculeorum feries defendunt. Os ventris centrale ftel- lari apertura quinquangula radiat. Pars radii adjefti per micro- feopium vHa, acicularum figuram fitumque diftin6Hus indicat. ■ Exemplar Fig. 43. Tab. XXVI. depingendum amice communicavit , Dn. Seba. . | 'f) BraBeata exiUIJima. Fig. noftra 68. Tab. XXXVII. dimidio minor, | corpore plano circulari eft , cujus per microfeopium cernuntur plu- ; rimae bracteae fulcis divifae in nullum ordinem facile redigendae, j pedes quinque inferii breviter utrinque fetofi. 4) Hirfuta feu Jlella grallatori a vel Macrof celes L u i d 1 1. n.‘ r i . I. c. Stel- la geniculata hirfuta, quinis radiis exilibus praelongis ex orbicu- lato modiolo prorumpentibus. Quarum prope Tcnbigiam Pembro- chienfium unicam tantum refluxus aequinoflialis tempore fe inve- ; nifle ; alias, polleafedulo indaganti, nufquam comparuifle memorat. 5) Gibbofa exigua noftra Fig. 68. Tab» XXXVII. Similis. Sed medio corpore elatior; fupra in concavitate papillam erigit; infra in ore pentagono, petalis exfertis pentacrinum format. Radii geniculati et fetofi fed in noltro fpecimine quodinEfehara cochleae cui Can- cellus Rondeletii p. 553. inhaeret reperimus, disje£Ii. 6) Dubia, Bartholini de qua ipfe 1 . c. fequentia : Quinis radiis Jlellani ipfe fervo in arenis maris mediterranei fublatam^ quum Latium pC' tituriis ab inviis Sabaiidiae montibus paululum defieBercm, A ceU' tro ejus aequales eminentiae porriguntur^ adverfa parte albicantes et laevo quqji filorum contextu induBae^ averfa vero ohf atrior es et terrenas for des monjir antes dentibus filorum ita invicem applica^ I tiS) ut prec antium digitos cancellatos aemulari videantur. In ipfo | centri medio quafii oculum fplendentem praefert five natura five cafu ibi natum; arenulam enim fulgentem vel talci frujlulum non male erepjiffe diceres. H. J. B. CORPORE PENTAGONO. PENTAGONO - SCOLO- PENDROIDES i) Plumofa. Stella marina Scolopendroides R u m p h 1 1 p.. 40. B. Sanna IT wuy Manuhulu Ambonenfibus. Nomen a pinnarum feu pluma- rum SECT.n. DE STELLIS INTEGRIS. 51 rum fimilitudine petentibus. Os habet quinquefidum patens ; Cor- pufculunicomprefluni cinereum laeve, ad pentagoni figuram acce- dens, quod (upra membrana feu cuticula, infra crufta tegitur. Quinque digiti graciles articulati, quaqua verfum mobiles, utrin- que parvis aciculis inftruai fcolopendras imitantur. 2) Graniilata Rubra Fridertci Martini Hamburgenfis Itiner, Spltz^ bergico-Groenlandici Tab.P.lit.D, p-Sl- quam ex Autoris rerum na- turalium obfervantiflimi mente et verbis germanice legendis ita de- pingimus: Colore rubra ejl; Corpus fuperne leviter convexum, in^ tr a qumque duplices, totidem feries prnplicesgranulam ramextendit. Venter quinque angulis pulvinatis inter totidemradios turget. In centro Jlella quinquefida os per a?2gulos dilatatos didu- cit. Circa jlellam centralem qui maculis nigris Jlellatim pojitis abundat nimbus, ranunculo Jimilis ejl. Radii geniculati, et, ut eje filent, fquammofi, tres circiter digim longi, ex nimbo recipiunt pi- los inter natandum expandendos, 3 ) Regularis, Corpore pentagono regulari, radiis peainatim genicu- ' latis utrinque brevibus cufpidibus exfertis, ore ftellari. Exem- ^ Plar Amicus Seba depingendum communicavit, n. 46. Tab. XXVII. 4) yamaicenjis purpurea , quam illuftr. Sloane in Itinerario liio Jamai- cenfi Tab. 244. n. 8. et 9. depi^am fequentibus verbis defcribit. The bodj of this ftar is not over a quarter of an Inch in Diameter fiie cornerd, and coverd mth purple prikles, the Rqys Pomts are jive, each ojwhicb is an Inch and an half longy and hathfeveral , purple f noli prikles armd on everys hand , which are white at Bot tom, This mojl elegant Star-FipJ,pl^s to the Corall Roks an Spon- ges in thefe as near Port-Royal: quae latinitate donata, ita fonant: , Corpus hujus flellae non excedit quartam pollicis partem fio diame tro, et quinque angulorum ejl. Radii totidem fint fefquipolUcem longi, utrinque purpureis aculeis objiti , infra albi. ElegantiJJima haec jlella latet in petris Cor allinis et Spongiis maris. Hanc repe- ri prope Portum regium. Corpore florido feu ad floris fpeciem figurato, quam Phyl- lofcolopendroidem dicere poflumus. Na a) Bd- 6 Tab.XL n.71. Tab. XXVL n.^ Tab. XXXVII. ' " ' ' ' ' ' ' f 52 CAR II. DE STELLARUM DIFFERENTIIS. 1) Bellis fcolopcndrica, per metaphoram audiat ftella, quae corpore bellidis florem radiis Scolopendras imitatur. Groenlandicum exem- plar Brema a D. Timme amico lionoratiflimo acceptum n.71. Tab.XL. follicite expreflimus» Dorfum planum multis bra£leis » tumidis ordinatur in pentaphyllum centrale , cui novem radiorum rotula circumfcribitur, limbo hirfuto cinfta. Radii rotulae bra- fteati et velut infe£H bradeam laevem, ovalem intercipiunt. Venter in ftellam centralem quinquefidam os diducit. Centrum ftellare ambit pentagonum et hoc pentagonum cingit limbus lu- natus, feu rotundus, ex quo abeunt radii geniculati utrinque, in fingulis juncturarum lateribus petalo acute multifido verticaliter inftruCti.' Ubi radii concurrunt in ventre, lobus pulvinatus hir- futusque intercipitur. 2) Rofula fcolopendroides. Stella marina geniculata radiis ad latera Breynii; corpus habet, utFig.42. Tab* XX VI. mon- ftrat, ad polypetali floris fpeciem in dorfo formatum fed totum fetofum. In bafi ftellula centralis parva limbo circulari circum- fcribitur; Anguli, caudarum ftellae pulvinatas fetofasque apophy- fes intercipiunt ; radii fusque deque geniculati, lateraliter denfe acu- , i teque fetofi funt. 1 3) Stella marina grallator ia B r e y n t i , a priori geniculis et echinorum j marinorum aculeis tantum differens. j i 4) Pentaphyllum., corpore et radiis denfe fetofis, bafi rotata feu rotulae fimili; Stella marina XeTrroKvvif/jO^ fpinofa Barrelieri. Tab.ijS^- Haec defcribente Autore p. 1 3 o. tenuibus^ rotundis, teretibus caudae fcrpentmn injlar radiis, albo for di dis, exiguo corpore, et vix lato unciae quadrantem diametro, radiis quinis, quatuor et amplius uncias longis, vulgari rubentique verme terrae non crajjioribus , binis ordinibus fpmarum tenuium, acutarum, pellucidarum, utrinque a lateribus armatis fingulis fpbondylis. Pars fupina quinque for afuinibiis, quae ad exortum quinque radiorum funt, hiat, quibus fingulorumegC' runtur excrementa , in quorum medio, quo cibi ingeruntur, os lo' catum ejt. Nec ejiim credibile efi , eodem meatu ingeri cibos, eger^ excrementa, ut quidam cenfui[j'e videntur. Plane venufia et elegans efi. Prona enim fua parte feu dorfo gnare caelata efi, quinque cof' dis figuris , fingulis radiorum jinui et divaricationi parte latiori Jinuo' SECT.II. de STELLIS INTEGRIS. 53 fmuqfa haerentibus. Ma videtur cjje ab ea, quam Aldrovandus Jiellam echinatam^otmrxv.Tit vocat. Noftrorum exemplarium alterum, quod Fig. 65. Tab. XXXVIL exprelTimus, cum mutila- tum diftraaumque, alterum Tab.XXXIV. n.56. perexiguum fit, perfeaiorem Barrelierii figuram Tab.1282. commendamus. E>. DUBIA r) Ecbina^er geniculatusvulgaris, feu ftella imbricata verficolor mino- ribus adnumeranda , fpinofis radiis echinata. Ad littora Pembro- rhiana et Ceteficenlium fatis frequens Luinii infra Append.I. N CLASSIS n. de stellis crinitis. §. XCI. ^ Rinitasizxib comatas ftella s vocamus, quorum radii graciles inca< pillares fibras lateraliter abeunt. Genus / A E K A KA H M 0 S. • §• xcn. Omen graecum indicat ftellam marinam decem caudis crimtis radiantem. XCIII. Sidus in coelo fub titulo Comae Berenices notum eft. Qui vu t me ^phoram latius extendere, hoc genus ftellae crinitae Comam B er emees f> in- feruit ita fcribens: Jddere nunc libuit, quod in nofiro phjtobajano referre omifimus, ftellam illam quam nos hKctdaavamosi^ appel- lavimus a pifcatoribus Neapoli ob rubentem et croceum fatur atum, atque etiam dilutum quem refert colorem, totoque corpore ctrrts- que dulci aqua injeais injicit Zaffarana nuncupari, Qroaimfcili- . cet. In aqua dulci conjeBa, etiam vivens, illam croceo injicit colore, illum effundendo quaft diluendo atque omnia quaecunque deinceps madida tangat: Sicut etiam aliae rubro fatur ato vel diluto eo quo praeditae funt tingunt: Variant quidem colore, reliquis veroftmi- libus omnino. E mari retibus etiam integra et viva excmta, non ad- modum vivit, eo quod vivens adeo je contorquet, quam fi explicare ve- lis radii franguntur ob tenuem fragilemque compagem articulorum ad quae moritur brevi. Reperiuntur frequenter vario colore dijiinBae veluti maculofae partes quidem cirrorum lutefcentes, aliae albicantes, aliae rubentes aliae pullo cobre. 'Autumni f ne et hye- uiis initio quam plurimae quotidie retibus implicatae e mari trahe- bantur, hoc Annoidoj. dum Neapoli moraremur paucis diebus. In arenojts degit. H. J. 2) Rofacea propter' corporis fabricam rofae fimilem ita dicenda. De- Tab.^ cempeda Cornubienjium , quam ob elegantiam raritatemque ce- teris praefert Luidius ita eam deferibens : Stella rubra lori- cata, claviculato modiolo, quinis radiis conjlaris pennatis ab ex- ortu bifidis. In Cor nubia juxta Penfans cum antecedente repe- rimus,fed longinquo maris refluxu. Aficllae decem radiorum Columnae,^ diverfa fit parvitate praefer tim dijlinguenda efi. Columna enim fuae Jlellae pedalem tribuit bngitudinem cum no fex aut feptem uncias non fuper et. Huic deferiptioni L u i p i an a convenit figura noftra 66. Tab. XXXVII. < 3 ) Barbata. AeKdKvrnjLo^ fimbriata Barrelieri p. 131* n. 1282. cu- Tab. jus figurae exemplar noftrum n. 64. Tab. XXXVII. apABiiCoLU- xxxvil. MNAEftellapraecedentidiverfumapprimeconvenit,uteidemauto. 0 2 ris 56 CAP.II. DE STELLARUM DIFFERENTIIS. ris defcriptionem accommodare nulli dubitemus. Stella marina h- mmvuiogjimbriata^ inquit, dorfo gihbofo et tumido, ore barbato et fmbriato quimsque velut mjjlacibus, Usque nodojis, cirris fimbria^ tisfefcunciam longis, furreBis et verfus oris hiatum convolutis et crifpantibus vallato, quibus ceu manibus praedam admovere credi- bile ejl , Usque uti ceu probofcide Elephantus, labio fuperiore equus, | quos tenuiores , breviores et minus ramofos et cirrofos, quam par j fuit, male et jejunius ofcitantiusque exprejjit piBor. E centro me- j dioque ventre quinque radios emittit, qui ipfo in exortu fiatim in \ alios duos Jinguli finduntur teretes, denjis nodis, prejjisque circulis { et junBuris articulatos *, quorum commijfura tenerrima eji et facile rumpitur folviturque, tres uncias lojtgos et crebris cirris, crifpan- I tibus nodojis et articulatis acutis ac velut ojjcis duriufculis condjUs 1 fecundum longitudinem longa unica ferie utrinque fimbriatos. Ad ojlia Tjberina capta, tota e colore croceo rubefcit et in lanae floc- cum fiatim fe contrahit, H. J. I Genm II. TPISKAIAEKAKNHMOS. §. xcv, Tt 3 dicimus ftellam tredecim radiorum comatam. XGVI. Species Stella Chinenfis perelegans dupliciter radiata Pe t i veru T,i8H» ABa Phil, n,2j6, p,w23, tredecim coccygibus infeftis, pilo- fisque totidem, intercipiuntur muftaciae, Circa centrum piperis | grano vix majus. Ob circumftantias a Petivero exprefle ad- j ^itas nolo vereri , ne haec ftella fit mutilata. ; Genus SECT.n. de STELLIS INTEGRIS. 57 Gemi III. Caput Medufae. £)Cr xcvn. Apiit Mcdujhc vocat Rumphius \ Stclldnt (irborcjccntcni fi ^ R o N D E L E T 1 1 , non vifa forte manifefta has inter et alias ftellas comatas differentia. Nos nomen retinebimus, fed in ftnctiore fignificatu, de iis tantum exemplaribus illud ufurpamri, quae ex centro corporis parvi, umbonatique qer quinque truncos primum bifidi, mox nullo conftanti numero multifidi, in 6o. et plures furculos genicula- tos, reaos, fimplices abeunt, quos gracilefcentes fibrillae aliae pilorumm- ftar veftiunt. Ab his diftinguemus Aftrophyta feu ftellas ramofas, ftuai- culis geniculatis ramificantes. §. xcvm. Sptcm I) Brunnum, cujus ex centrali corpore parvo, umbonato et quindecim Takxxil infeais muftaceis cin^o, quinque trunci breves radiarim prodeunt, qui mox bipartiti, in tres, modo in quatuor caudas geniculatas abeunt, atque adeo fexaginta plures ejusmodi coccyges formant, quas exochae denfae duplicis generis utrinque acuunt, aculeis fcilicet reftis acutiflimisque alternant perfingulos articu os cornicula pariter acuta et geniculata. Pars fupina planior i) pen- tagonum ex quinque pentagonis in centro format; hinc 2) pro- mufcides plures geniculatas circulariter fpargit , ex area brafteata, ^ quae plurimis fibrillis circum circa rugefcit. Schema n. 34* Tab. XXII. conforme exemplo ex Mufeo Dn. S e b a e. Cinereum, In cujus parte planiore fpetour i) pentagonuin cen Tab.xxi. trale ex quinque fimilibus et aequalibus pentagonis compo itum. 2)Areabraaeata 3) copia fibrarum geniculatarum ex area exferta. 4) Quinque trunci initio bifidi mox trifidi in caudas 60. et plures ab toc parte planiore divergentes. 5) Caudarum ab hac partem- fpeflarumconfiguratiodiftinae ex Fig.c.etd.agnofcenda. Inparte umbonata i) lens centralis promufcidibus infeflis Fig.e. cingitur ■ P 2)In 58 CAP.IL DE STELLARUM DIFFERENTIIS^ 2) In caudis gracilefcentibus tori alternant cum torulis Fig. a. et b. 3) ab illis tamen proceffus abeunt conici fubtiles pariter ut tota fabrica geniculati. Fig. f. Debemus et hujus Schematifmum n.34. Tab. XXII. liberalitati Dn. S e b a e. CLASSIS III. ASTPO®TTON. §. XCIX. Strophyton dicimus ftellam ex parvo centro per quinque trun- cos in multitudinem ramorum vix definiendam, vegetabilium inftar germinantem. §. c. Genus hoc fiimmum^ Stellam arhor^centem vocat RondeletiuS a frondium et ramorum miiltitudme ; Rumphius caput Medufae dixit, quod nomen praecedentis. Claflis Generi III. inpofuimus et ab* aftrophyto per notas evidentes diftinximus. Hoockio in Aiorum Anglicanorum Epi- toma WiNTHORPii //. p. audit. Pifcis Echino -Stellaris Fifci- Formis. AnOnymo ibidem Pifcis Corbi -Formis {Basket-FifW) yd pi- fcis biirfie reticulatae fmiilis {Purfe-Net-Fifh') quam metaphoram Pifca- tor ftellam adferens fubminiftraverat. Hic enim ciim afellis infidiaturuS; prope fyrtes infulae Nantuket , ad oram Novae Angliae, efcam in mare demitteret, vidit quod Animal eam ramis arfte complecteretur et corbe velut vimineo inclufam teneret, adeo conftanter, ut animal in fcaphafli traCtum efcam prius non linqueret, quam aquae defeClum fentiret; tunc enim fponte fua per circulum fefe explanavit. §. CI. StruCluram hujusmodi ftellae generatim a R o n d e l e t 1 0 1 . c. p. 1 2®* " traditam GESNERUsetArDROVANDUs repetunt : Ab aliis inquit omni' busfellis plurimum differt (AJlrophyton') Radios enim quinque^ five trun- cos^ habet) in medio os ) cum quinque appendicibus, quae multis parvis den- tibus horrent) pars ea depreja ef, et fummiffa, ambitus tumet) in quolibel radiorum intervallo foramen feu rima confpicitur. Quilibet radius flatin^ in binos fnditur ) hi rurfiis in binos ramos- dividuntur. ^ Atque ita dein' cep^t SECT.II. DE STELLIS INTEGRIS. quous({uo itd tenuiljt^^os ct capilloruM tenuitatem referentes deventum fit. A quolibet oris angulo tinea albicans prodit, et per omnium ramorum tnedium produBaeJl, tenui neque admodum dttrafed qfpei a euti tegitur. §. CII. Speihnt et huc quae de ejusmodi ftella annotavit l.c. idem Ron- “EtETius feribens; Ramuli omnesintrojleauntur quodargumento efi, bos tanquam cirros a natura ad cibum captandum conditos efe, quibus undique in orbem difpojitis praeda elabi non potcjl. IdfpeSaculum aliquando in ma- t'i ftudiofe contemplati fumus. Stellam parvo flo alligatam m mare demtt- Vehamus in quo expanp ramis natabat; fed praedam aliquam propmquare Sentiens brachiis omnibus mitralis amplexabatur Urticae ritu: Quibus lucem ad fert illa Anonymi Angli relatio quam ex W i n s t h o r p 1 1 Trans- Unionum Anglicanarum Epitomes l.c. verbis latinis ita exponimus: Ufus fabricae curiofjfimae , quem nojlra opinione intendit Natura, vix efi alius, quam quod voluerit facere reticulum pifcarium captandis Jive pifciculisfive efculentis aliis obvenientibus; vel finiere corbem penuarium , quo pojfitfei^ caricibus; vel ordinavit' hoc receptaculum fovendis defendendis que pullis ^ pifeium rapacium injuria, quanquam et videatur probabile animal hoc complexu foetum nutrire. In eodem enim gremio aliquando pifeis {Macka-> rei) reliquiae quaedam vifaefunt. Pifcator fcilicet cujus experientiam ci- tatus Autor fequitur : Stellam aliquando cepit, in cujus complexu ejusdem fpeciei ftellula cum aliquot pifciculi fragmentis, quae Mackarellae tribuen- da erant, comparebat. Addidit idem : quamque fubtiliffimi ramufeu i par- ticulam cum ftella viveret habuilTe vitam et robur tenax; fed poftquam ftella erat mortua et expanfa in orbem, fuilTe ita fragilem, ut vix tratoi potuerit fine aliquarum partium abfcelTu , donec ad ficcitatem folicite difpofita rigeret. Genus L ARACHNOIDES. §. cni. H Oc nomen Rumphius tribuit ftellis arborefeentibus, quorum cor- pus araneis quodammodo firoilc fphaerice tumet. fo CAP.n. DE STELLARUM DIFFERENTIIS. §. CIV. Species ,i) Rofa Werochuntinay quia exficcata minora Q)ecimina pro di£la plan- ta ignaris venditantur. Primus qui diftin£fem hujus fpeciei de- fcriptioncm dedit eft Rumphius, cujus verba Belgica ita latine | vertimus. Primimt ita diBum Medufae caput corpore vel capite gaudet araneis Jimillimo, rotundo et laevi; atque ex parte qiiinquan- gulari^ unum pollicem latitudine aequante* Crujia durior ejl ea, qua circumdati funt echini marini, fiiperne molli cortice, inferne oblongo canali, qui os ipfum eJl, multipede praedita. Caput hocce in qumque dividitur bifidas, feu decem Jtmplices radices, quarum bi- nae femper ex ima procedunt radice: in nexu enim et ferie ejus car- do rei ver fatur, ita ut non Jit peculiare corpus, Cfuilibet radius in tres iterum dijiingiiitur alios, et horum quivis in quatuor vel quin- que tenuiores unius palmi longitudinem non excedentes. Omnes hi radii ex innumeris lapidqjis articulis compojiti, ad quamque pla- gam moveri pojfunt, non fecus, ac barba fepiae pifcis. Inferius in geminis innumeri pedes candidi tenerrimi globulo fulvo in extremi- tate inJtruBi, non aliter, ac Ji floris cujus dam antherae forent, con- fpiciuntur , quarum ope grejiim animal movet, tremendo ferme ad- fpeBu, (malo globulos illos pro ta61usinftrumentis habere, et animal a terra vel littore in fundum maris ubi inter Scopulos haerere folet ablegare) ut quis animal iflud pro mille pedum vel ferpentulormn coagulo reputaret. Colorem plerumque habet ferrugineum, licet animalia ijia colore plane nigro, viridi, cinereo et flavo inter dum tin- Ba occurrant. Fifccra vix ac ne vix quidem ulla agnofcuntur. Ea enim quae in alvo occurrunt , flavae concharum carni funt Jimillima. Sub aquis animal fpeciem refert floris late expanp, atque aliquan- tulum pedes aculeatos omnes demittit, aquis vero penitus extraBum attollit , et corpus prehenfuri manibus feje implicat', ut non parum expavefiat fua opmiojie: fi plantam marinam aliquam ejjc contre- Baturum, deceptus. Eodem modo, pe des aculeatos elevans et con- conglomerans moritur in brajflcae capitatae f guram compojitum. Ob fragilitatem et multiplicem articulorum nexum diu ajjervari ne- quit. Animal abyjfum amat, ubi lapides cor allini adfunt, quorum marinis arbufiulis intertextum fid rarius invenitur, Minora fpe- cimina. Seail. DE STELLIS INTEGRIS. 6i limina, quae JupinT^t jacent, radios erigunt , fi exficcantur pro- vide, rofarumHierochuntinariimM^^ram praebent ut imperitis eo nomine vendi pojjint. 2) Pfeudocorallii rubri, marina, cui frequens adhaeret, ita denominari poteft fpecies altera Rumphii, quae, eodem prae- eunte,p.42.itadefcribitur: Caput Meiufae alterum priori mirabi- lius radiorum praevalente multitudine. Caput enim medium araneae corpus referens abit in geminos quinque feu decem radios principa- les, vix palmum longos, quorum quivis in duos rurfus fecatur mi- nores, unum velfefquipedem longos, praevalente tamen altero; bo- rum quilibet rurfus in viginti, vel viginti quatitor, radios fubalter- nos et confit os divergit, qui omnes ex articulis pet/ofs Jcd molito- ribus componuntur quaquaverfum mobiles. Omnes, etiam mmimi fubtusfunt exoebis afperi, quibus repit animal apus, dum itafeite radios ips explicat et protrudit, ut nullus eorum alteri fit impedi- mento. Caput gaudet oris foramine rotundo, denticulis undique objto , et in principio cujus que radii principalis ad corpus rima ejl,- oris pariter vicem gerens. Corpus glabra tejla tegitur et glabriori quidem, quam qua tegitur fella praecedens. Interius confpmun- tur quinque fnus, pleni f anguine et ovis, echinorum marinorum owj haud abfmiUbus , quantitate vero minoribus. Ovula nitent co-^ lore vel flavo vel rubicundo, iisque,quae ecbinibabent, dunorafunt; ventriculus in radiis quinque principalibus quaerendus ej . i mal plerumque in profundo faxis corallinis adhaeret, quibus ra los circum circa implicat, aream occupans , cujus diameter quatuor pe des attingit. Corpus plerumque affixum eflfcopulis, radii veroma tinis arbufculis -vicinis cohaerent plexuque fuo multiplici eas em fere obtegunt, praefertim illas, quas L.XIL herbarii nofti Jcu doddor allium rubrum nominavimus. Rarius omnino hoc animalin co fpeSum venit. Nautae illud fubinde anchoris extrahunt, menadeo formidolofumarbujculis audet detrahere, mhant in nave peritior illud illaefs manibus abripit. Siccatum ta to far frondis contrahit et in formam brafficae capitatae abit. Nec tamen diu in taU habitu permanet, primis enim accedentibus pluviis et imbribus in partes facile concidit, nifi per fliutinam fumigatio- nent confulcittiv"* O ^ rv 62 GAP. II. DE STELLARUM DIFFERENTIIS. §. CV. Figuram Rumphius neutrius fpeciei, cum nullam dederit; HalmacxD. Acqueti exemplaribus aliqualem primae fpeciei non fine cura effinxit, cujus occafione in notis ad Rumphium p. 42. fatur in hanc fententiam : Quantum ejus Jieri potuit ^ caput hoc ce Medufae Tah XVL exprejjim fuit^ una cum radiorum exemplo^ quorum quisque contu mia bifeBione usque ad decimum gradum progreditur. Re bene penjitata deprehendimus unum radium in fi2. minores terminari. Ne vifus ini' pediatur judicium, radiorum tantum unum Ut, B, pinximus. Si reliqui refeBi infchematejimul comparerent yuil niji confufum chaos Jhfe qf erret oculis. Unicus ille radius exprejits per quinque multiplicatus (tot enim habet una ftella i2iddos) facit 2j6o. extremitates , omnes Jili ferrei injlar crifpatas, co- pia magna intricatas confufasque. Quibus Jic fe habentibus obfervamuSf quemvis quinque memoratorum ramorum principem continuata bifeBione abire inji2. extremitates , quae articulis 1032. conjlant, quo numero quin- quies fumto prodit fiif. articulorum fumma. Quilibet articulus variis rur- fus conflat vertebris inferius rotundis ,fuperius planis et latere quolibet f pinula quadam armatis. Ipfe diligenter omnia perquirens, inveni mae qua- lium et fuccejflve prolongatorum articulorum quemlibet conflare decem vi- ginti quatuor vertebris. Quarum ajiimto medio proportionali numero 16. vertebrarum, inde refultat faBum 81840, Sed cum hic computus folummo- do concernat fpecimen prioris generis nobis vifum, quod in fecco conferva- tum diametro vix y, ot 6. pollices, recens vero expanfum opinione mea cir- citer pedem attigit', judicium inde ferri potejl, quam immanis vertebrarum numerus contineatur infpecie altera, quae longius continuata feBione ra- mificat, Fidi alia occafoiie fimile exemplum, niJi fefellit judicium , rite •expanfum, cujus diameter trium pedum, articulorum autem eadem, quae in priore exemplo erat quantitas. Colligere inde licet, quantus proditurus ft vertebrarum numerus ,fl in fur culum f altem unum alter umve Jlella lon- gius excreverit. Addit H al m a relationem Petri I. Rufiorum Imperatoris de praegrandibus Aftrophytis in mari Cafpio reperiundis, quam fide dignam afferunt novi teftes, fi non de Cafpio fed mari albo accipiatur. 3) CorallinumV KiD^Kici Martens Hamburgenfis Itinerarii Spittr bergici p. 88, germanice ad hunc fenfum deferiptum : Alia flelld marina elegantior occurrit, quam pifcem corallinum dixeris, quo- niam coralliorum arbufculis fimilis, pro quarum aliqua eam prius reputavi SECT.n. de STELLIS INTEGRIS. 6J reputavi quatn vitam in ea deprehendi. Color laete rubet. Cor- pus decem angulis definitum, fupina parte ftellam praefert totidem radiis latis divifam, quorum quilibet, fi placet fimile, alam molae manualis qua pueri verius ventum currunt ; vel trabeculam crucis Melitenfis refert. Cutis inftar corii canis Carchariae afpera eft. Inferior corporis pars fpe£Iatu non ingrata. In ejus enim medm ftella fexangularis patet, quam pifcis os elTe exiftimo, cujus regio mollis eft, usque ad radiorum initia. Haud alia radiorum clypei- formis intercapedo. Radii in exortu craffiores , medio fulco lon- .gitudinali mollefcunt, reliqua geniculatim, inftar annulorum filo induaorumconftruuntur,fubtus vero laqueorum more mtorquen- tur, comparentibus ad extremum atris quibusdam Uneolis. DiOa genicula imbricarim tegularum vel caudae cancrorum more jun- guntur. Porro ubi radii divergunt ex corpore , mox bifidi rami- ficant, usque in minimas propagines , in quibus fulcus ante dirius evanefcit. Exiliores propagines circum circa fquamatae non con- textae, fedvelut aranearum pedes acuminatae funt, unde et fumra metaphora aranei marini nautis appellantur. Dum ftella natat i aquis, pedibus compofitis remigat Habui hujus generis aliquam per diametrum Spithamam longam. Sed quam depinxi illa min erat Dantur vero et hac minores. Maximae colore anteceUunt Cito moritur aquis extraria, dum pedes ori circumvolvit, incurvatosmorihippocampos. Cadaver mox concidit, cute t rupta , qua articulorum ad Wey- jores mecum ferre non potui. Obtinui no Arinviffei- hegalt cum elabente Ceto laqueus harpaginis copu os et eidem addufto ftellae aliquae adhaefilTent ut vivas i ftrahere liceret. Geum IL ASTROPHYTON COSTOSUM. §. CVL Strophyton CoJiof«”‘ elatres, finus profunde acutos, antrorfum femdunatos, in- tercipiunt. 0^2 §. cvn. 64 CAP.n. DE STELLARUM DIFFERENTIIS. CVII. ~ I Species l) Cojlis conicis in baji reclinata laceris. Ejus exemplar, ut conjicimus, Indicum ex Hollandia acceptum. Tab.XVIII.etXIX. follicite ex- preflimus , quibus explicandis haec addimus : Superam corporis partem feu dorfum occupat centrum planum, irregulariter rotundum, dimidium digitum per diametrum maxi- mum latum. Fig. 30. Tab. XIX. A centro difto aequalibus intervallis quinque coftarum paria divergunt Coftae conicae, ad centrum acutae inbafes laceras, reflexas ter- minantur, ubi ramorum divaricatio incipit. Eaedem coftae transverfis incifuris ordinarie duodecim, in toti- dem quafi articulos, fub cute laevi, nec nifi tribus forte exochis exilibus extra muricata, dividuntur. Coftae praeterea tum fingulae, tum geminae , confertis apicibus ubi divergunt finus acutos profundosque formant, obfcuro corio intercepto, quod intra paria coftarum marginibus femi lunatis contrahitur, intra coftas fingulas longius extenditur ; ubique vero proceflus eft communis tunicae, quae per microfcopium' apparet exiliter granulata. ^ Ambitus, feu perimeter coftofi corporis, accedit ad Decagonum, ^ cujus quinque latera quomodocunque re£h, cum reliquis profun- de incurvis alternant. Ventris medium vid* Fig. 31. Tab. XIX. os obtinet , feu fovea hemifphaerice concava , cujus apertura in figuram pentaphylli eru- ti ita patet, ut anguli diais petalorum veftigiis intercepti, denti- bus acutis denfe horreant. In reliqua concavitate laevi centrum milii grani magnitudine pertufuiri ftriis fubtiliflime dentatis radiat. 0 Prpxime ab hoc pre quinque radii, vid. Fig- 29. Tab. XVIII. fii- tpra teretes, infra planiores, fub cute transparente infinitis articu- lis cartilagineis, ex quinque truncis, in principio pulvinatis , longo dichotomiae progrefTu ramificant. Truncorum cartilagines vix fcriptorii calami craflitiem fervant, unde extremarum fibrillarum exilitas colligitur, que fere in capil- los abit. Crafliores rami principes tunica- communi laevaque te- ‘ ^ - U guntur 65 SECT.n. DE STELLIS INTEGRIS. guntur ficcitate paffim lateribus corrugata, paffim inferrae mo- dum afpera; ut et frondes fecundarii, et fubtiliffimae propagines, fedipufillimftar marginaliter dentatae funt: Anguli truncorum, usque ad ramorum divifiones, in parte fupina pulvinati depre- henduntur. s , j- i Numerum furculorum et articulorum quis inierit? vel rudi cal- culo furculorum millia, articulorum milliones aflequimur. Peri- merer totius vegetationis circularis, ex ficco fpecimine per diffipl- ter menfuratur. Si quid judicio mentis tribuimus , ad duos pedes excurrit vivi animalis diameter. §. CDC. nb. XXIX. n.48. Genus IIL ASTROPHYTON SCUTATUM. cvm. D Enominamus hoc genus a medio corpore, fcuto quafiteao. Dor- fum, elevato fupra ramos margine terminatur et perimetro pecu- liari diftinguitur. Species 1) Scuto rotato ramis ftmilaribus ex mari albo. Ita appellare hceat e^m- plar noftrum elegans, cujus fchema ramis refeftis' Ta^ XXIX. exhibemus. Dorfum ex ficcitate concavum planum eft, decem radiis coftofis, undofe ex centro obfcuio per aequosangulosdivergentibus,divifum. Diameter eft quatuojl- licum; peripheria ad coftarum fingularum extremitates fimbriatas , exfertis angulis et interlabentibus finu us eviter 1 vis inaequabilis. Color Corii fubflavi vel carnis a o em icca Venter convexus, os ftellare, quinquefidum, circum circa e tatum, in centro quinque radiorum concurrentium ex , angulos oris apophyfes lenticulares protuberant. tnndem truncis ab oris annulo propagatis totidem Quinque radiorum truncis au i-n ^ ^ . .. r-rvinre nhfcuriore a ramorum tUi femilunariafcutaintercipiuntu , latere ad nica albicante diftinaa; in horum fingulorum utr q ramos, rimae funt fat manifeftepat^”^^^- Rami in exortu vix dimidium digitum craffi, mox ad corporis Tat.XXX. peripheriamdichotomiam admittunt, quae longa ferie per furcu-»-^- I \ 1 {' t l- 66 CAP.n. DE STELLARUM DIFFERENTIIS. los fupra teretes, infra planos, utrinque dentatos progreditur vide. Tab.XXX. n.49. Supra in modo diftis ramis per rugofam cutem geniculorum carti- lagineorum immanis quantitas tralucet; eademque ramorum ftru- £lura et conformatio a maximis ad minima continuat. Diameter totius ftellae ramificantis ficcae, unius pedis Rhenani eft, vivae potuit eflTe triplo major. 2) Aliud Mufei Regii Dresdenjis, corpore magis rotundo, radiis magis exfertis , rimis inter fcuta ventris , et ramorum magis amplis. Td.XX. 71.32. 3) Scuto Jlriato pulvinato y ranm nodojis et frequentibus denticulis afpC' m. Exemplar, quod Fig. 32. TatxXX. (iftimus ad videndum et pingendum liberaliter conceffit Dn. Seba, cui ideo hoc loco gra- tias agere non intermittimus. Stella eft vere mirabilis, colore ce- teris aftrophytis fimilis, fed frondium ramificatione magis explicita. [ Quantitas totius extenfionis, figura data tantillum major. Dorfum j fcuti vix uncialis diametri ftriis pulvinatis decem, ex centrali pun- fto radiat. In ventris area plana et laevi os ftellare quinquefidum labiis fuis ar£l:e connivet, praeter centrum et angulorum extrema pertufa. Aream ventris di£hm limbus pulvinatus cingit isque pentago- nus, quem Aftrophyti quinque radii formant. Totidem trunco- rum fcilicet radices bifidas lunatim concretas imaginari oportet, iit area pentagona undique claudatur. Radiorum divifio, nodi, cyrrhi, dentes facilius ex fchemate quam noftro commentario cognofcuntur. Locum natalem rariflimi fpeciminis ignoramus. CAPVT TERTIVM DE STELLARVM MARINARVM CAVSIS. EFFICIENTE ET FINALI §. cx. INumeravimus haflenus tot ftellaruin marinarum genera, tot ' fpecierum fpecies usque infimas. Vidimus admirandam in- numerabilium individuorum difFerentiam et difFerentmm spertiffimam convenientiam. Intereft ut haec repetamus altius, uj^que varietatis caufas, tam efficientem; quam finalem; ut Philo op os ece ; Veftigemus. §• CXL Quaeritur, unde haec ingens ftellarum marinarum a tot feculis per innumera individua propagata varietas? Abfit hic Epicuraeus aliquis aut idiota atheus, qui fortuitum atomorum concurfum aut cafum ^ niodi genera et fpecies formare pofle eat enunciatum. In e is ^ ris tot officula, tot promufcides, tot apices, tot utriculos eadem ratione in febricam femper fimUem conftanter uniri, formari, motu organico m- ftrui, et per maria remotiffima folo cafu, fine mtellete fupenons confi- lio, fine potentiore manu diftribui, nae diftu magisefttemerariumacmal- kumfine fabro, fibrum fine autore, forte fortuna folo cafu, exora ftatuere. R 2 CXIL . - ■ ■■' \ 68 CAP.III. DE STELLARUM MARINARUM CAUSIS. §. CXII. Aequivoca etiam, et irrationalis fcholafticorumPhilofophia eft, qua marinas ftellas ex quisquiliis maris, ut volunt infe6la reliqua, imo mures, ex putri oriri, adeoque aequivoce generari profitentur. Vitam his corpo- ribus , ta£l:um et ova inefle deprehendimus, cur eadem animalia habere, et a communi animalium origine repetere dubitemus? Eft in ftellis vera in- dividuorum ad confervandam fpeciem fucceflio, et generis ordinaria per generationem propagatio. Communis ergo generationis autor et huic generi inftituto praeeft. Atque cum genus univerfum marinum fit, et mari ipfi per hominum memoriam coaevum, idem, qui mare fecit et hu- jus generis autor habendus eft. Mare vero noftrae fphaerae, et fphaera noftra, univerfo mundo coeva funt. Mundi igitur , qui Autor fuit intelle- ftu, fapientia, potentia ab hoc fuo opere toto coelo, imo effentia diverfus, et mari et ftellis in mari ipfe dedit initium. In Deum ergo ftellarum mari- narum ortus refolvitur. §. CXIII. Sed cum divinum Numen in natura nihil fruftra fecerit, fcire quis forte defideret, cujus gratia ftellarum genus in mari coeperit ethodienum usque perfeveret? Refpondetur : Uti fumma foret temeritas exhaurire velle Dei confilia, atque praecife detegere ufum, quem divina fapientia per has creaturas intendit proximum; ita minime repugnat Philofophiae pri- vilegiis, a pofteriori, ut dicunt Philofophi, atque ex ufu ftellarum ad Dei intentionem colligere. Etenim cum necquicquam in mundo obveniat, quod Dei intelle£lus non praeviderit, ejusque voluntas ut eveniret, non (latue- rit; nihil refpeflu Dei ex improvifo accidit, fed omnia ex ejus decreto profluunt, et omnia rerum commoda ejus fines evadunt. Fa£las itaque ftellas maris jure dicimus ob omnes ufus , quos experientia priftina dete- xit et fubfecutura revelabit. De ufibus vero manifeftis et veris duntaxat loquimur, non de abufibus. Uti illos divinae fapientiae in acceptis ferre ftimmam juftitiam ; ita abufus naturae et hominum five nugas five enor- mitates ad Deum referre fummam reputamus injuriam. CXIV. Non dubito ftellas maris vergere in generis humani commoda ; du^ bito faltem innumerabilem earum exercitum inmediate nobis praeftare ufum principem. Foeno, homines ipfi non vefcimur, eodem tamen vel maxime fuftentamur. Foeno animal, animal animale pafcitur; pifcis pifcem CAP.IIL DE STELLARUM MARINARUM CAUSIS. 69 , Pifcem devorat; donec deglutitores rapaces in hotninis praedam efus, ve- fticus y ornatus , varii uliis caula cedant. Stellae hominibus ufu venire pot funt, poftquam aliarum ante creaturapimcpmmodis inferviverunt. Stella- rum aliquas ad pifces inelcandos pifcatores adhibent. Cibus ergo pifcium hic praedo ed , exceptis dellis fpinofioribus et ori et gulae adverfis. For- rc et aves et ferae littora frequentantes hoc pabulo nutriuntur, ipfisque fpinoGs animalcula, quibus ad eas patet aditus, veffpntur, ut te alia ite- rum animalia majora deleflantur. Viventium in natura circularis et ho- mini faepe gradibus remotis fubordinata ed utilitas. Miror hinc et in pro- videntia divina lapientiam. §. cxv. Sunt plures ftellarum fpecies homini ipfi edules. Quae tria tantum vel quatuor vel fex, ofto, duodecim brachiahabent ranquamdejeaamen- ta niarisabefii excluditap. AldrovandumLc. Bellonilis. Ne- que edules putat, quibus cirri teretes et oblopgi et quae formam folisma- ^is quam ftellae imitantur, item quibus brachia quadrangula aut plana, quarum o£^o recenfet fpecies. Edules fiint quarum caro brachiis incluia rubra eft, vel lutea. Nonnullarum caruncula (altem, tefte Ge s n ^ R p, 1 . c. de pifcibus in cibum expetitur. §. CXVI. Lego et ftellas ufum praeltare medicum. Interne ftellas mgras et braflicam vino odorato bibi et mifceri juflit olim Hippocrates in fic di£lo afcenfu uteri et dolore hy(^^rkoJihJemUmLXXIX. 7S3- de morb. mul LXXIX, 7 . Ubi quid (tella nigra notet Oedipus de nmt. Nigricans aftrophyton Londini inThefauroSloaniano vidi. ^ i mentionem R u m p h i u s fupra §. CI V. citatus. Sed quis affirmare au- deat ejusmodi fpeciem fubinnuilTe Hippocratem. CXVII. Externe R o n d e l e t i u s fpeciem dellae quam laevm duat ad 'sritonaei rupturam cum ononide commendavit lib- de infeftis et ^ ^ I is Cap.XIlI. p. no. Fors de eadem fpecie inteUigenda ejusdem forrnu ontra Hernias quam refert MatthiasLobeliu s^m anima ionibus in officinam Pharmacevticam p. i38. inquiens. StdUs mannas Pkrasquc plantas in ufum revocavit cxcrcitatijimus.n rerum eogmUo- 'e R o N D e L E T I u s Hcmias fequcnti formula remedii. S Rec. 70 CAP.IIL DE STELLARUM MARINARUM CAUSIS. Rec. Emplaftri e. pelle Arietina Unc.4. Stellae marinae. Blattae Byzantinae ana Unc. i. Pulveris. Maftiches. Gallarum. Malicorii ana Unc. S. Malaxentur ex oleo Hyperici. Foveatur pars faepe decoflo radicum fymphyti majoris, Narcifli. Biftortae, Herbae Judaicae five Tetrahit, Polygoni, Herniariae et fimilibus, ut alibi dicemus. Alvus fluida fit medica- mento aut glande. Improbantur Clyfteres. §. cxvm. ArnoldusVillanovanus emplaftrum e pelle Arietina contra ru- pturas parare docuit. Ejus defcriptione praemifla emplaftrum aliud, e ftella marina ad hernias, praecifos nervos, et mulculos glutinandos, exhibet, haec praefatus l.c. Lobelius: Cum animadverterem omnes perperifis Nicolai Villanovani^/Gidonis Ceratis, aut verius, ad Hernias Kmplajlris, va- riare ; et doBiJJtmos quosque jimiles defer iptiones ex fic cantibus aut glutinanti- hus dare ; vifumfuit fuhjungere aliam, qua faepe feliciter ifusfum, eo que ali- quoties difpenfandam procuravi; et haud ita diu eji, quod etiam egregius, indu- jlrius et fidus vir Thomas a foJh,fve fq[fanus,Pharmucevtices apudMiddel- burgenfes Zelandorum callentijfimus paravit; optima fane mifturae propor- tione et corporis moderatura, crajjitie aut crajfamento , ut artis verba ufur- pem, conflatum; nonnullarum praeferiptionum Rondeletii ex c opio fis Jlellis marinis, loco Paleae aut Pilae marinae, in Cerato five Emplaftro e Pelle Arietina ArnoldiVillanovani optima lege , ratio- ne et Jiccandi dote bumidas relaxationes fuppojitis. Rec. Rad. Conf olidae majoris recent. lJ?ic.iS. Malicorii Utic.ia. Rad. Narciffit, recentium Unc. 10. Decoquantur ad mollitiem aut diJolutione?n in partibus duabus fiifficientis quantitatis vini rubri tortivi et una fucci Cydoniorum aut vini Cydonitis,f quantitate balneo occlufo refrigeratis; colentur tundantur, et cribren- tur, quibus adde muccaginem five Gluten fefquiunciae Ichtiocollae prius in- cifae mimttm,infufae itidem balneo et eliquatae in colatura prae di^ariitn radicum fymphiti majoris, deinde colatum et folidiufcule. exco^um. Adde vinuitt GAP. III. DE STELLARUM MARINARUM CAUSIS. 71 vinum fi colamen non fiifficiL Fifci aucupatorii e corticibus radicum Agri- folii vel querno aut PjmqJiri Fifco par ati Unc. 6. Pojiea admifceto infra- /criptam fuccathmculam: quae. Rhois Coriariorum^ Malicorii analib.i. Rad. Pentaphylli^ Tot* mentulae, Bijlortae arefaUariim, Fabarum torrefaUarum, Nucum CupreJJi, Myrtilloriim ana Unc. 3- Rubiae tinblorum , Seminis Na- furta, R. Ariplochiae Clematitis, Seminis Pftllii. ana Drachm.io. Contundantur, leviter que eferveant in vini rubri tortivi aut nigri adfi in- gentis partibus duabus et una aceti r 0 fati vel fuc ci Cydonitis. Balneo, vitu 0 aut alio vafe lapideo optime claiifo. Omnibus praelo fubjeUis , difcoquantur molli igne in Balneo donec concreverint, eleUariifoli di in far. Quibus omni- bus per aUis adde Terebinthmae clarae Unc. S.vel q.f P i ci s navalis Unc. ly. Colopho- ni ae Unc. 7. Galbani, Amoniaci difblu torum in vino, Myrrhae ana Unc. 2. Pulveris Stellae marinae iiflulatae clibafio Unc. p. Boli albi Unc.3. Lap. calamin.fexies candefa&i et aceto extinUL ‘ Sanguinis Draconis anafefqui Unc. Pulveris 0 libani, Lythargyri aurei loti, Majiiches, Sarcocollae, Aloes, Pijafphalti, Scoriae ferri aceto praeparatae , Succi herniariae aut f altem Polygoni exttaUi ex vino rubro et denfati, P^pocif. ana Unc.i. Pici prius liquefaBae cum colophonia adde Terebinthinam ichtiocollam. Vifco permixtam; omnes pulveres paulatim adjiciendo affidueque movendo. Pofthaec monet L o b e l i u s : Quandoquidem hoc aut fimtlibus freqimi- tijfme non modo optimi utuntur medici in remediis ad Herniam, verum et iam adverfus varios uteri affeBus ; ejus ligamentorum relaxationem alia rumque partium, renum venarum, arteriarum netvorumque dilalationcs et defluxiones inde natas arcendas^ ut in dentium doloribus, hanc defcriptio- nem confulto dedi. §. CXIX. Haec quae RoNDELETiusetLoBEtiusex ftelUs marinis praepa tarunt medicamenta, fidem forte inveniunt, fed quae jam fequuntur aliorum, merito fufpendo. Suffitu ftellarum marinarum adverfus uteri ftangu atio- nem ufus eft Hippocrates. Vegetius contra languorem morbi pe- ftilentis, praeter alia ftellam fuffimentis mifcet. Nicolaus Myrepsus exmulo-medicis, a quibus fuatransumfit Vegetius, contra Epilepfiam a- cit fuffimentum ex Teftium Hirci, Urfi, Lupi, Sanguinis Hirundinis, Lapi- commoditas, innocentiflima voluptas, imo antiquiflima pendent, a tergo habere taedio, a fronte vero et cernere, et monftrare, maximo reputatur gaudio. Continent proinde Scriniorum fuorum com- Pendio, quibus fparfim in terra marique obfervandis hominum vita non ^ T fufficit. 74 CAP.in. DE STELLARUM MARINARUM C AUSIS. fufficit. Erudiunt liberali expbfitione privatim fpe6htores indigenas, fi quos requifitis ad naturam contemplandam fiibfidiis publice deftitutos advertunt. Sancior eosdem obligat libri naturae autoritas, quam ut claufum fervare, multominus temerare illum praefumant. Verfati in eodem juftius judicant, neque quae plebs gulofa aut appetentior in orbe Tantalus duntaxat aeftimant, ipfi eodem loco habent, neque quas dicit vulgus minutias, illi pariter (ine attentione defpiciunt. Quemadmodum in fcripturis ne apex quidem occurrere dicitur, ex quo non integri rerum montes dependeant*, ita et in natura nec vermiculum, nec atomum repe- riunt, in quo fapientiae, bonitatis, providentiae divinae non pateat abyf- fus. Simili veneratione et ftellas , maris profunditate abfconditas , fummi intelle£lus, optimae voluntatis, maximae potentiae efFeftus recipiunt, in- tuiti genus animantium a reliquorum natura usque adeo diverfum, ut ce- terorum (enluum organis expers, (olo taflus fenfu fibi fufficiat. Speftant haec ipla petrefa£lorum archetypa, quorum in locis a mari remotiflimis tantum mirantur eftypa. Stupendas hinc terrae mutatae occafiones ab- ftrahunt; incredibiles antiquae inundationis rivos mutatosque aquarum alveos agnofcunt; montium diverfas origines et aetates inferunt. Quae enim juga tota folida, continua, fimiliaria fpoliis ejusmodi petrefa£lis ca- rent, vicinis talia includentibus tempore et generatione procul dubio funt priora. Ita illuftrant naturalem hiftoriam confirmant feripturae teftimo- nium, novis argumentis ditant Phyficam; qui ufus Viris honeftis et vere curiofis fiifficiunt. APPEN- f' m ♦ f * i- CONTENTA. I. Edwardi Luidii apud OxomenfeCimeUarchaeAshffloleaniPraeleato ie Stellis marinis Oceani Britannici, nec nm de AJleriarum Entro. chorum et Encrinorum origine, habita quondam in praediao mufeo, et ab autore communicata D. Breynio Medico Gedanenfi floren tiffimOjOxonii 1703. 0 bfervatio de Stellis marinis Generofi //(^Reaumur^a* Wjloria Acade^ miae fcientiarum Parifienjis Regiae Anio,pAs 4 , ediuBelg, latine reddita. Xxl.* Ejusdem Obfervatio de Stella marina cujus radii ajjimilantur lacer- tarum caudis f legenda in eadem Hiporia A» 1712, p. 17 2^ hic inlati- num verfa. DavidisKade, Medicinae Do£t. et Pra£Uci Gedancnfis felicillimi > Ana* tome Stellae Holfaticae, amice nobis communicata. m (o) an 77 EDWARDI LUIDII APUD OXONIENSES CIMELIARCHAE ASMOLEANI PRAELECTIO de stellis marinis OCEANI BRITANNICI, NEC NON DE ASTERIARUM, ENTROCHORUM ETENCRINORUM ORIGINE, Habita quondam in praedicto museo, et ab autore, DOCT. BREYNIO MEDICO GEDANENSI FLORENTISSIMO COMMUNICATA OXONII MDCCIII. I. H lftoriae Naturalis qualiacunque praele£iuro adverfaria; quaedam in praefentiarum circa marinas ftellas referre placuit. Partim quod minus cognita fint ea, mediterraneis praefertim hifce re- gionibus animalia, partim quia nemo ha£lenus, quod fciam, de Britannia- Him Oceani ftellis quicquam literis commiferit. §• n. Primarii enim noftri feculi cimeliorum naturae Hiftoriographi, RAjusetLiSTERus, quamvis alia pleraque omnia hujus infulae graphi- ce defcripferint, inta£lum hoc genus, uti et reliqua cruftacea animalcula quae Zoophyta appellantur, omnino reliquere. §. III. Neque eft, quod miremur CAjUMPLiNiUMde hifce viliori- tanto compendio confcripfifie : ifto quidem feculo, cum accuratas rerum naturalium defcriptiones nondum ufum obtinuilTe comperimur, quin ^ majora varietate conftabat egregium et vere Romanum opus, quam ut ^^ntillis minutiis figillatim defcribendis vacaret ftylus. Nihil itaque pro- Pcmodum de iis pofteris reliquit, quam quae hifce verbis L.IX. c.6o. ha- ^^mus: PraeteT haec ^ inquit, fapicntia autores video mirari Jtellam mari. Ki Jigiir a efl parva admodum ^ caro intus , extra duriore callo, f^uic tam igneum fervorem ejje tradunt^ ut omnia in mari contaBu adiirat\ ^niTiein cibum Jlatim peragat. Quibus Jit hoc cognitum experimenti Sj haud ^^<^ile dixerim: multo memorabilius dixerim id^ cujus experiendi quotidie ^^apo eji, Ha£leniis Plinius. §.IV. u 78 APPENDIX I. EDWARDI LUIDII §. IV. Quod autem idem animalium genus, quamvis fuccinaedefcri- batur, quod hic nos exhibemus , nidvinuc nomine intellexerit,apud nul- los auaores, qui velhoc opus commentariis illuftrarunt, vel de ftellis mari- nis aliquando fcripferunt, in dubium vocari video; neque ullam caufam ab iis dilTentiendi ipfi novimus. Videtur tamen utcunque unicam dun- taxat fpeciem horum animalium agnovilTe, alioquin certe haud quaquam dixilTet : Figura ejl parva admodum ; nam aliae ftellarum fpecies , funt aliis decuplo majores, imo dantur, quae funt centum aliis magnitudine et pon- dere aequales. Sed et variant ftellae non tantum magnitudine, fed et fi- gura et colore, radiorum numero, corporis laevitate, aliisque notis fatis confpicuis. §. V. Quae de omnia inmariconta£la comburendi facultate habet; non, ut ipfe nos ingenue et caute quidem admonet, propriae debetur expe- rientiae; hoc ab aliis acceperat, ac proinde de rei veritate dubius haefit. Utrum vero ufpiam marium, ullae reperiantur ftellarum ^ecies, ardente ejusmodi virtute pollentes, nos, qui varias ad littora Hiberniae, Cambriae et Cornubiae etiam vivas in mari ftellas impune faepius tra£lavimus; cum Plinio maxime dubitamus. §. VI. RecentioresZoographi,RoNDELETius,ALDROVANDuset alii,varias fpecies,additis earundem iconibus,defcripfere,quae cum pleraeque ab his, quae nobis invenifte contigit, diverfae fuerint, liceat quaedam de his animalculis, tum in genere, tum fpeciatim, quae propriis conftant ob' fervationibus , hac occafione adnotare. §. VII. Nobis itaque ad praedida littora res naturales indagantibus, ftellae marinae decem occurrebant fpecies: Harum fex coriaceae funt, hoc eft, corio integro coopertae; reliquae geniculatae. §. VIII. Coriaceae autem ftellae funt omnes tardigradae,' Limacum inftar per faxa et fabula lento admodum fe fubftrahentes; at geniculatae ferpentium ritu prorepunt. Priores promufeides innumeras Limacum corniculis plane fimiles a parte prona exerunt: quibus iaxis, aut aliis qui buscunque obviis affixis , animalcula haec fu£Iu , nefeio quo , fefe contra hunt; et fic renovatis continuo apprehenfionibus, quaqua verfum tardo licet admodum progreflu fubmoveri competimus. Quaqua verfum ea commoveri diximus; quot enim conftant radiis, tot habent fibi viam eh' gendi occafiones, §.IX. PRAELECTIO DE STELLIS MARINIS. 79 §. IX. Radii autem e medio centro pro longitudine et aequali a fe invicem diftantia porriguntur, in plerisque fpeciebus numero quin- que, in aliis decem, in aliis duodecim aut tredecim. Paucioribus quinis radiis inftruaa nulla adhuc reperta eft fpecies, nec pluribus tredecim. „ - §. X. In quibusdam fpeciebus radii illarum, quas geniculatas dixi- mus, funt ramofi; alias bifidi aut femel tantum divifi, ut fub numero de- cimo videre eft, alias creberrime fubdivifi et quafi fruticofi, quales exhi- bet ftella arborefcens Rondeletii. §. XI. Saepius quidem obfervare licuit, quae loco quinto exhibe- tur, Stellam coriaceam vulgarem, ubi radio uno aut altero deficeret aliis minoribus fuppeditari. Utrum vero tales ab initio monftrolae extiterint, an potius cafu aliquo detruncatis radiis novi poltea, ut in arboribus fit e modiolo fuccreverint, nufquam fe obtulit experiundi occafio. Si, quae mea eft fufpicio, denuo renafci folent ; certe huc fpedat illud Plinianum L. XLVII. C.8. ubi de marinis agens, ait: Eadem natura, quae frutici, ut Holothuriis, pulmonibus, ftellis. §. XII. Inter alia naturae rariora, omnes fere Cimeliarchae et ftel- las marinas folent affervare*, verum hifce colligendis non pari, quo con- chylia fucceftufubfecivas horas collocafle videntur, quod duobus potifli- mum tribuendum cenfeo. Primum, quod Ipecierum varietates non Iblum ftellarum, fed et plurium praeterea Oceani animalium, nondum latis nota- tae fint et delcriptae. Secundo, quod inventae ad maris littora ftellae, alia, quam qua convenit merfiodo, exficcari foleant. Coriaceas enim, quas diximus, plerasque frufta vel ad Iblem vel ad lentum ignem aliquis ex- ficcaverit. Stellae enim ita exficcatae praefertim fi paululum majufculae fuerint, tempeftate humida cum refolutione putredinem patiuntur. §. Xin. Meliusitaqueexficcanturradiorumquilongifuntcoriiscul- tcllo incifis, extrahendo inde et eluendo Iquallidam animalis lubftantiam, inter corium et olTicula, quae nullo alio modo permeari poliunt, delite- scentem ; uti experti fuimus in prima, quinta, fexta et oftava. XIV. Quaedam etiam plenariam excoriationem optime patiun- quod conftat ex fecunda et tertia; quarum prima corium eft, altera Vero fceleton feu denudata oflicula. 80 APPENDIX I. EDWARDl LUIDll §. XV. Stellas geniculatas, quod attinet; eae adeo exiles funt ma- . teriaeque corrumpentis expertes, ut ad meridianum folem commodiffime exficcari poflint , vel Chartae impofitae, ut decimo loco et undecimo, vel , etiam folutae , ut reliquae. §. XVI. Hifce de ftellis in genere praemiffis, fpecies , quas nobis in Oceano Britanniam alluente et alias invenire contigit, defcribendaeefTent; .nifi hoc omnino praeterneceflarium foret. Unius cujusque enim fpeciei exemplaria duo aut plura vobis palam exhibemus, quibus vifis longe me- liorem earum notitiam habebitis, quam ex ulla deferiptione, quantumvis accurata, elicere fas eft. Sic nuda tantum nomina juxta numerorum, qui- bus defignantur, ordinem, referre liceat, cum locis fingularum natalibus. i) Itaque fubjicitur ftella rubra coriacea 12. radiorum: feu tardigrada area ampliffima , quod iblis florem referat Helianthemum condi- fla. Mari Hybernico familiaris eft haec ftella, Oftrearum pifeato- ribus Pembrochiae, Arvonae et Monae infulae notiflima. In Ocea- no Britannico rarius forfan invenitur. Polae enim apud Dorfe- tenfes pro portento, nefeio quo, nobis oftenla eft. s) Quod fecundo loco habetur, fupra monuimus, non aliud efte quam corium ejusmodi fpeciei et quod 3) Palam expofita oflicula 4) Quartum locum Occupat, quam Echinaftrum appellare placuit feu ftella coriacea pentada£Iyla echinata. Colorem nativum plane exuit; nam vivae fubcaeruleae funt. Ejusdem Q)eciei duplo hifce majores invenimus, primum in Oceano occidentali Hyberniae; poftea juxta Penfans in Cornubia, verum iftae ob radiorum fragi- litatem difficile admodum exficcantur. 5) Numerus coriaceam luteam, vulgarem, pentoda£l:ylamoftendit, ad mareHybernicum paffim obviam. 6) Crenaftrum feu Stellam coriaceam pcntadaaylam fubrubram, ad • radiorum margines duplici denticulorum ferie crenatametfic a re- liquis omnibus nobis haftenus diftinaam. Prope Tembighiam Pernbrochienfium et ad Merviniae littora, fed utrobique rariffi- mam invenimus* 7) Radii ejusdem fragmentum ariftis fpoliatum. 8) Pen- PRAELECTIO DE STELLIS MARINIS. 8i 8) Pentada£lylam purpuream tenaci admodum corio utrinque obdu- cam, quae et Porphyrafter dici poteft. Ad mare Hybernicum et Oceanum occidentalem paflim occurrit. 9) A parvitate fingulari Afterifcus nobis di£Ius eft , quam etiam quibus ob feliciorem memoriae fecultatem magis placeant tituli delcri- ptorii: Stellam pentadaftylam exiguam, canis marini corio utrin- que munitam , appellare poterunt. In Hybernia primum reperta inter Slegoviam et Balisham, poftea in majori copia ad Penfantiam Cornubienfium. §. XVII. Haaenus de ftellis coriaceis, quas et tardigradas diximus , quod promulcidum ope fele lento motu lubtrahendo incedant. Hae au- tem promuleides, cum carneae fint, in exficcatis ftellis defiderantur. Quae fequuntur geniculatis vel imbricatis radiis exilioribus inftruaae, ferpen- tium ritu prorepunt radios integros fle^endo, unde et geniculatas et pro- repentes nomino. §. XVIII. Inter has decem tum ob elegantiam, tum quod maxime ra- ra fit, primas teiiet, quae decimo loco exhibetur, decempeda Cornubien- fium; feu ftella rubra loricata, claviculato modiolo; quinis radiis conftans, pennatis ab exortu bifidis. In Cornubia juxta Penfans cum antecedente re- petimus, fed longinquo maris refluxu. A ftella decem radiorum Colu- mnae, fi diverla fit, parvitate praelertim diftinguenda eft. Columna enim ftiae ftellae pedalem tribuit longitudinem cum noftra 6. aut 7. uncias non exfuperet. §. XIX. A praelongis cruribus ii. Grallatoria, aut Macrofceles di- catur: vel etiam ftella geniculata hirfuta, quinis radiis exilibus praelongis ex orbiculato modiolo prorumpentibus. Prope Tenbigiam Pembrochien- fium unicum tantum invenimus, idque refluxu aequinoftiali, alias poftea fedulo indaganti nufquam comparuit. §. XX. Eft 1 2. Echinafter geniculatus vulgaris, feu ftella imbricata v^erficolor, minoribus adnumeranda, fpinofis radiis echinata. Ad Littora ^*embrochiana et Cereficenfium fatis frequens. §. XXI. Agmen 13. claudat Ophiurus feu ftella levis imbricata; Soli Rondeletiano congener, quinis radiis anguiculorum imas caudas nbn nihil referentibus» Apud Dimetas et Hibernos paflim cum priore ^eperitur. §» XXII. X 82 APPENDIX I. EDWARDI L UIDII §. XXII. Enumeratis quotquot nobis invenire licuit marium noftra- tium ftellis; rei ordopoftulat, ut quaedam circa ftellas fofliles dicamus, feu potius ftellarum articulos lapideos et fragmenta, inter fodiendum in medi- terraneis paffim eruta. Non certe cum claris lapientia auftoribus mira- retur Plinius ftellas in mari, quam et ipfas praeterea in mediis faxis in- veniri; modo iftis feculis talia quaepiam innotuilTent. Attamen, ut ve- rum fateamur, non tam nobis mirum fubit veterum circa hiftorias natu- rae incuria; quam quod hoc nuper elapfo feculo prae reliquis omnibus etiam fummarie perpenfis, majores fecerint progrefTus hae fcientiae. Ni- hilominus varia fupereffe comperimus, tum in aliis naturae hiftoriis, tum praefertim in ea, quae foflilium eft fingulari figura infignium, quarum crafia etiamnum laboramus infcitia. Usque adeo difficile eft ea fcientia illuftrare humana, quae fummus rerum opifex etiam fepulta condidit et ab aevo ad tenebras damnari voluit. Jam alias diximus in libello, cui Titulus Lithopbyladi Britannici Icbnograpbia, plura foffilia, quae a mul- tis feculis in hunc usque diem mineralium nomine recepta fuere, fi quis propius infpexerit, animalium originem confiteri, atque hoc fpeciatim in- nuimus de AJleria, Encrino et Entrocbo, quae nihil aliud effe, quam ftel- larum officula lapidea contendebam. Hoc, nova nunc data occafione, ulteriori paulo experientia fretus, partim ad oculos monftrare, partimper cognata aliquot foffilium et ftellarum offium exemplaria, vero proximum reddere conabimur. §. XXIII. Primo itaque ponamus, quod nemo opinor inficias ibit: Omnia corpora foffilia, quibus cum animalibus marinis, quoad partium configurationem convenit; iisdem animalibus originem fuam debere: fi- ve id tandem ex femine, fub diluvio univerfali, vel alio quocunque tem- pore terrae credito, fiat; five ipfis animalibus debeatur ejusdem Catacly- fmi tempore per aridam fparfis et quoad externam partium figuram inte- gre in hunc diem fervatis. §. XXIV. Si quis hoc autem denegaverit, eundem duram, opinor, nimis provinciam, generationem nempe aequivocam, fuftinere oportebit ac tueri. Ad Salium novimus quosdam vim fi£lricem refugere; ut ejus- modi foffilia eodem modo, quo Cbryjiallus, Hyacinthus ^ Ametbyjlus, Hei' montii Ludus et alii lapides multanguli fiunt, generari aflererint: Cete- rum ut alibi monuimus , plane alia res agitur. Nam cryftallini illi lapides propria gaudent figura, ficut Corallium , Alcyonium ^ Madrepora et alia, quae PRAELECTIO DE STELLIS MARINIS. 83 quae mere mineralia dignofcuntur , fed haec’, de quibus agimus mutuatitia. §. XXV. Praeterea homogenei funt effigiati lapides minerales ex eadem continuo materia conflati; et marinarum terreftrium quaedam du- plici eaque in fummis rupibus mediterraneis alte condita atque hujus ge- neris funt ichthyodontes ifl:i cufpidati, Plinio et aliis poftea quibuscunque Gloflbpetrae di6li ad n. 14. quorum radices plane ut pilcium dentes una conflantur materia; mucrones vero vel potius mucronum armatura pla- ne alia* §. XXVI. Jam, ut reliqua praeteream, fide 'certe temeraria opus erit, ut quis credat, quaevis Salia ita conlpirare pofle, ut nonnulla cufpi- dem five mucronem gloflbpetrae; alia vero radicem cum mandibulae quan- doque fragmento tam affabre effingant; idque non (emel, aut uno exem- plari fed innumeris. §. XXVII. Conceflb itaque haec foffilia, quae plane referunt ma- rina corpora, locis quantumvis mediterraneis effofla ab ipfis, quae refe- runt animalibus formas primitus accepifle; videndum proximo, quam ha- beant convenientiam AJleria, Entrochus et Encrinos cum ftellis marinis, quibus originem fuam debere diximus. §. XXVIII. In genere itaque monendum, experientia nos compe- riffe, omnes lapides fingulari figura infignes, fi ex pergamenio conflantur, vel ad echinos marinos, vel marinas ftellas fpeftare; pergamenium^xittm dico a pergamenae nitore materiam ijtam lapideam fub n. 15. admodum fcijjikm ^efplcndentem y marmoris inflar politijjimamf ex qua conflant non tam ple^ rique Echinitae fed et Jidlae fojflles et omnes fere lapides, quorum variae in praefato libello recetifentur fpecies ad utrumque genus flellarum puta et Echinorum pertinentes. Ex Pergamenio autem conflari Afleriam, En^ irinum y Entrochumtx Q,ov\xm fragmentis conflat, una cum integris lub ^odem jam di£lo num. collocatis. §. XXIX. Reflat itaque probandum, ad quas partes Echinorum aut flellarum referri debeant hi lapides. Echinos videmus integros, tum ^inis armatos, tum iisdem exutos ad n. i6* et proximo loco omnia eo- rundem officula. Nullam hic cum diftis lapillis invenimus convenien- tiam, fruflraquc ullam in aliis Echinorum fpeciebus, quibus eaedem notae X 2 gene- g4 APPENDIX I. EDWA RDI L U IDIl genericae expeaaverif, adftellas itaque nos conferamus, quarum modio- li capreoli) ariftae et radii, ut curiole luftrentur, res poftulat. §, XXX. Conferatur itaque numerus i8, qui lapis eft e fodinis Gloceftrenfibus cum adjunaa ftella marina decempeda diaa,et, quod quaerimus, certe inveniemus: Videmus enim primo modiolum elTe utri- que, 2) modiolo appendentes claviculas aut capreolos, 3) quinos radios a primo exortu bifidos 4) articulorum cujuslibet radii commilTuram lori- catam 5) denique radiis ab inferiore parte articularim adnafcentes ariftas. Hifce vifisftellam decempedam lapideam, aut foflilem, hunc lapidem pro- nunciare, nemo, opinor, dubitabit. §. XXXI. Fatemur nihilominus, quod modiolorum figuram mul- tum interefle difcriminis, cum lapidea ftella quafi anfellam habeat ftella- tam , ubi altera fcutulum et hanc majoris efle molis , marina. Verum hac notae aliam tantum fpeciem inferunt, genus non tollunt. Conceflb itaque hunc lapidem decempedam effe: comperimus tandem afteriam nonnul- lam nihil aliud fore, quam decempedae modiolum, quod ex hoc ipfo fpe- cimine manifeftum eft. Dixi nonnullam, quoniam variae dantur afteriae, carumque aliquot ftellarum, quas coriaceas diximus vertebras, exprime- re, alias docuimus et ex n. 19* ubi afteriae parvae cum afterifci officulis de- nudatis conferuntur, propemodum conftare arbitror. §. XXXn. Afteria itaque fub n. 20. lapillus adeo in plerisque An- gliae regionibus vulgaris, quo genere oriatur, tandem reperimus; Jam videndum unde nam Encritios LachmUndi? Nam quem A g r i c o l a fic dixit, ipla ajicria eft. §. 5 ^X 111 . Hunc lapidem proximus defignat numerus, cujus ori- ginem non eft, quod diu inveftigando inhaereamus. Si quis enim cum vicino Radii decempedae fragmento ariftis fpoliato commiferit, confimi- lem articulorum commifiuram deprehendat. Et quamvis in multis non quadret cum Encrino, hujus ftellae radius extare nihilominus alicubi ejus- modi radiis inftruaam, vel ex horum fpeciminum fimilitudme augurari liceat; praefertim cum eadem plane conftat materia, qua afteria et entrochus. §. XXXIV. Entrochumautemquod attinet loco 22. pofitum, cum fit aeque ac afteria variae figurae et magnitudinis ; fic varias ftellarum par tes conficit; alias enim ftellae marinae anfellam fuperius memoratam con- ftituit, 85 PRAELECTIO DE STELLIS MARINIS. ftituit, quod ex ftella foffiliCuldeiae infulae numero vicefimo tertio et Hy- bernico eidem proximo, abunde conftat: alias arboreae nefcio cujus ftellae (pedali enim longitudine et ramofos invenimus) radiorum fragmenta refe- runt. Quaenam autem maria Anfellatas has ftellas ferant, nullis haftenus Zoographis compertum ; adeo ut ftellarum foffilium quam plurimi, tum hu- jus infulae, tum maxime Hyberniae Archetypi marini aeque ac Nautilo- mineralium, quia alias Hammonis cornua appellantur, naturae Cqriofo- rum indaginem hucusque illuferint, utcunque fagacem. §. XXXV. Dixi quam plurium. Nam quarundam fpecierum ar- chetypi reperiuntur, e quibus et congeneres fecili negotio dignofcipolTunt* §. XXXVI. Praeter hos lapides, alios habemus, quam plurimos Cx calcariis rupibus, tum Angliae feptentrionalis, Scotiae et Cambriae, tum maxime Hyberniae ad hoc ftellarum genus referendos: Sed ex iis omni- bus hac occafionede Afteria tantum Entrocho etEncrino agere voluimus; utpote notis vulgo et a multis feculis lapillis; duobus praefertim priori- bus, fed ignotae huc usque originis. §. XXXVII. Jam comperto, quod ftellis marinis fuam debeant ori- ginem AJieria et Entrochiis\ expe6hbit aliquis forfan, doceamus i) quo pa£Io tot ftellarum acervi, quas tamen maria noftra non fuppeditant, diluvii tempore per omnes propemodum harum infularum provincias, confparfi fuerint: paucifTimis interim aut nullis, noftratium marium ftel- lis iisdem interfperfis; aut quidem feorfim in aliis hifce regionibus inventis. 2) Quo impellente Calcarias Rupes, quas et marmoreas in Anglia appel- Jamus et ferreas Entrochi penetraverint; non item molliora Angliae me- diterraneae et Auftralis faxa, et e contrario Afteria per Angliam mediter- raneam vulgatiflima ; in calcariis Britanniae et Hyberniae rupibus nufquam fere compareat. 3) Unde fit, quod tam alte in montium vifcera hujusmo- di marina ada6Ia fint; ut etiam Minerarii, terram vel ad radices montium quam longiflime penetrantes, hujusmodi marino-terreftria nihilominus reperiant. §. XXXVIII. Refpondemus , nos quidem haec et alia plurima circa ^arino-terreftria, quae alibi docuimus, phaenomena explicare non pofle, ^cc ab aliquo quodam ha£Ienus explicata, agnofcere, quod abunde de- ^onftratum arbitror ab elimati judicii Viro D. Jacobo Arbuthnet. Ad has itaque anguftias reda^us dubius haerens; ad calcem noftri Litho- Y phylacii 86 APPENDIX I. EDWARDI LUIDII phylacii novam quandam de marino terreftrium ortu, conje6luram in lu- cem emifij quam hifce, qui circa Globi terreftris fub diluvio liquefaftio- nem et novam poftea genelin tuentur , maxime difplicere accepimus. Iis refpondemus, nos circa ejusmodi leviufcula quam minimum laborare: ut- que nullius leaoris benevolentiam contemnere velimus, fic nullius favo- rem ambire , aut quidem ferulam vereri. §. XXXIX. Paucula funt, quae de hac re propofui, fi Ledorum patientia et tempore non valde abufi fuimus, neque hanc hypothefin tan- quam a me ipfo prorfus creditam afferui; multo minus aliis quafi veram doarinam obtrudere conabor. Quicunque eam falfam deprehenderit, bona noftra cum venia palam refellet, foli enim hac in re veritati ftude- mus,tum univerfim humanae imbecillitatis, tum maxime propriae con- fcii. Id unum tantum rogamus, ut qui vulgari lingua contra iftam epifto- lam fcripferint, lingula, quae protuli, argumenta, quae neque plura funt, neque prolixa, qua decet, ingenua fide interpretentur; omnia poftea li- gillatim diluentes. §. XL. Quoniam autem adeo maxime abfurda hifce videtur haec mea de marinorum foffilium ortu ftrfpicio ; liceat hac occalione duo adhuc argumenta, fumma, qua decet difcipulos, reverentia quorumcunque ar- bitrio fubjicere; quibus quidem ifta de hac re non caruilTet epiftola, mo- do noftris antea obfervationibus obviam venilTent. §. XLI. Primo itaque accidit, anno poft millefimum fexcentelimo nonagelimo nono, menfe Julio, operarios quosdam rufticos, dum aedifi- cii alicu jus, fundamenti caufa, fabulofam terram effoderent, ubi ad trium pedum altitudinem ventum eft, inmytulos aliquot, five mufculos incidit fe, a vulgaribus marinis, quos circumferre folent Ichtyopolae, nullatenus diftinguendos. Locus autem oppidulo Mold in agro Flintenfi adjacet, o6lo circiter a mari milliaribus diftans. §♦ XLII. Ha£Ienus nihil novi audiviftis, nam et Oftrea et Buccina etNeritasetaliateftacea, marinis per omnia fimillima, in mediterraneis fubinde effodi, res eft nota; At vero apertis hifce mufculis viva in ipfis animalia aperuere, prout nobis fubfcripto hac de re Chirographo fan£le teftatifunt, non folum ipli operarii fed et alii fpeftatae fidei viri, inter quos et ecclefiae illius Re6lor, qui et omnes adhuc in vivis, quantum no-' vimus,fuperfunt. Jam fide hifce data, rogamus, utrum verofimilis vi- deatur 87 * PRAELECTIO DE STELLIS MARINIS. deatur haec animalcula a Diluvii tempore ibidem vitam protraxifle; an eadem ex ovorum feminio eflentiali, quocunque modo iftuc adveho nu- per generari et vitam cum incremento, falfuginofo fabulo (falinus enim fons non procul abeft) aqua pluvia rigato debuifle? §. XLIII. Aft fingulare, dicat quis, hoc eft exemplar, adeoque fi- dem vix meretur, poteritque impoftor aliquis hifce noftris teftibus illude- re , fepultis ibidem paulo antea praefatis conchyliis, refpondeo, omnem impofturam aut lufus aut lucri gratia fieri, aft hic neutrum locum capefie- re. Siquidem mihi ipfi aut alteri cuipiam talia inveftiganti eas oftendif fent, res lufpicione non caruiflet; at Foftbribus aliisque horum neque gna- ris neque curiofis fruftra omnino ejusmodi ftruuntur infidiae. Praeterea neque prorfus fingulare eft hoc exemplar marinorum in fubterraneis a mari dilRtis viventium. Sic enim Miftbnius in libello, cui titulus; Itine- rarium Italiae, de Lapidicinis ad Tiburem civitatem verba faciens: Hae^ inquit, lapidum fodinae mihi in mentem revocant fortuitum quid notatu Ji* gniffimum, quod Alexander Tajbni tradidit in libello variae cogitationes inferipto^ vobis auditu forf an non injucundum: Paucis^ ait^ hinc diebus operarii, qui effodieiidis faxis ad fodinas Tiburtinas operam navarunt, fcijjh quodam maximae molis faxo, in medio cavitatem quandam invenere, in qua viva latitabat lociijla quatuor librarum pondere, quae et decobla ab iisdem fojjbr ibus ejl et commejia. §. XLIV. Alterum argumentum, quo magis nonnulla faltem hu- jusmodi foflilia; in ipfis quibus inveniuntur locis prognata fufpicarer, eft quod in ftalaftite, noto fpeluncarum lapide, fubinde inveniantur Entro- chi, fi non et alia marino-terreftria, prout abunde conftat ex num. 25. §. XLV. Jam inter omnes in confeflb eft, lapidem ftaladitem non aliter, quam guttatim ex cavernarum ftillicidio fieri; adeo ut trimeftri fpatio et breviori; vitrea vafa eadem obduci noverim; et tra£lu temporis hae quidem congelationes, fi quid re£l:e a me obfervatum, lapideo interius halitu faturi, ftala£litis ftatum quoad ftatum interiorem plane exuunt in alearium plerumque lapidem converfae ; nova tamen ex ftala^Iite cru- Ra faciem externam continuo ambiente. Nullus itaque ftala£Iites re- R^t a Diluvii tempore, cum continuo et novi fiant et intereant veteres. Quod fi verum fit, fequitur, quod quaecunque in iis continentur, fint iti- dem nova. Y2 \ §.XLVI. 88 APPEND. L EDW. LUID. PRA EL. DE STEL. MARIN. §. XLVI. Hic noftris obfemtionibus fidem denegabunt fortaffis, qui diluvio haec omnia tribuunt. Concedimus quidem iis dubitandi ve- niam, imo et dabimus, fi idcirco magnopere contenderint, quod felfiffi- mum novimus, hofceStalaftites, vel a tempore ante-diluviano in hunc usque diem laquearibus fpeluncarum et cryptarum mundi fubterranei parietibus appendere. At quid inde eliciant, nos haud quaquam percipe- re confitemur: impoffibile enim eft, ut aqua Diluvii quantumvis violen- ta hujusmodi marina corpora ftiriis lapideis inferat; quod adeo Uquide conflare arbitror, ut pluribus nullatenus indigeat. «. XLVII. Quod autem ad iflam Hypothefin attinet, quae aflerit Diluvii tempore totum terrarumorbem per minima folutum efle et denuo compaaum, non opus efl, utquidquam ei refpondeamus : aUquando enim pofl novam hanc Geogenefin, necefleeft, fiant Stalaflites, quippe fenCm ut fupra monuimus et per fpatium aliquot menfium e Cryptarum Stillici- diis effingi, omnes norunt in rebus mineralibus, quam minime verfiiti. . GENEROSI (o) ^ 89 , GENEROSI DE REAUMUR OBSERVATIO DE stellis marinis, inserta historiae ACADEMIAE SCIENTIARUM REGIAE MDCCX. p. 634. EDIT. BELGICAE HIC LATINITATE , donata. §. I. N Omen hi pifces marini fine dubio debent figurae; quippe quae illi fimilis eft, quaftellae, coeli ornamenta, nobis depinguntur. Hae maris ftellae difle^lae five potius in quinque partes divifae funt, quas radios nominare licebit. Dantur tamen aliquae quatuor folum ra- diis gaudentes ; imo unicum aliquando vidi radium, qui veram ftellam conftituebat. * * Fallor aut haec in volvunt contradidlionem. §. IL Superior earum pars, feu illa, cuipedes non cohaerent, du- admodum cute tegitur, id quod Aristotelem fortaffis invitavit, ut in numerum teftaceorum referret. Meliore jure Plinius hanc cu- durum callum appellat; ad corii enim fpeciem fua foliditate accedit: ^ifpida eft parvis quibusdam aculeis, materiae longe durioris, offibus- que et teftis fimiUs. Z §.IIL / 90 APPENDIX II. ^I. Color in variis fpeciei noftrae ftellis variat; dantur enim fpecies plane in hoc diverfae. In quibusdam color ruber , in aliis purpu- reus, caeruleus in aliis, in aliis denique flavus confpicitur; imo aliis faepe adhuc ftellae gaudent coloribus, qui inter jam enumeratos medium conftituunt. §. IV. Non comparent eidem colores in inferiore parte, pedibus ferme diverfisque apicibus te£Ia, qui latera ambiunt et longitudine fupe- riores antecediuit, utut lineam longi non fint; haec pars albo flava eft. §. V. In medio inferioris (lellae partis os parvum five foramen ob- fervamus, quo ad conchylia attrahenda, quae illis nutrimento funt, utun- tur , id quod Aristoteles fatis refte obfervavit. §. VI. Parum hic jufte fenfiflet , fi , ut ex G a z a e verfionc videtur, talem ineffe ftellis fervorem afferuiffet, ut omnia in mari contafta adu- rant. Rondeletius, qui Aristoteli fenfum rationi magis conve- nientem tribuit, hoc, de perquam celeri rerum abforptarum digeftione intelligi debere monet. Niliilominus in interpretando Aristotele Gazae lententiam jam ante fliam fecit Plinius^ exprefle enim 1 . 1 o. c. 6o. de ftellis agens : Tam igneum , inquit, fervorem eje tradunt , ut omnia in mari contaBa adurat. Quibus didis de facili concoquendi facultate , tan- quam de re quadam diverfa loquitur. Crediderunt fane , ut apparet, fer- vorem illis attribui debere, aftris fimilem, a quibus nomen fortitae funt. §. VII. Utcunque cum imaginario hocce fervore res fe habeat, certum eft illas cochleis vefei et circum os quinque dentibus, aut potius parvis quinque furculis ofTeae materiae praeditas efle, quarum ope co- chleas inter exfugendum retinent. Fortailis iisdem quoque extremitati- bus cochleas duabus teftis conflantes aperiunt. §. VIII. Quilibet ftellae radius tam ingenti pedum numero gaudet, ut non mirum fit, totum latus, cui anneduntur, ab illis tegi. Div erfis quatuor ordinibus funt difpofiti, quorum quilibet circiter feptuaginta fex pedes comprehendit, hoc eft, quilibet radius trecentis quatuor et tota proinde ftella pedibus 1520. eft inftruda, qui numerus fatis ftupendus eft, ut B e l- LONii taceamus fententiam, qui eos ad quinque millia extendit. . §. IX. Nihilominus ingens hic pedum apparatus nil nifi motuit' fatis lentum efficit; praeterea adeo molles funt, ut vix pedum nomen niC' reantut' 91 DE STELLIS MARINIS. reantnr. Accurate loquendo quaedam cornuum funt fpecies, qualibus noftrae in hortis limaces funt inftru£he, quibus vero ftellae ad prorepen- dum utuntur. Nec tamen fua mollitie et flexilitate folummodo limacum cornubus fimiles funt, fed et colore et figura illa referunt, adeo ut lucu- lentiore defcriptione non indigeant. §. X. Saepe etiam ifti pedes inftaf limacis cornuum contrahun- tur; eorum longitudinem non nifi ftella prorepente cernimus, ubi tamen aliqui tantum eorum confpeftui noftro patent. Illo autem tempore, quo ftella feu potius naturalis eorum elater, eos contrahit, parvam femper ex- tremitatem obfervamus, loco immediate fubjacente aliqua ex parte craffiorem. §. XI. Hae folummodo extremitates funt, quas in duobus radiis a. a. fig. I. confpicimus , in reliquis autem tribus plures extenfos pedes obfervamus ad exemplum eorum, quos ftella ad progrediendum adhibet. §. XII. Hic mechanifmus, qui ftellae ad extenfionem pedum in- fervit, eo magis nobis videri debet curiofus, quo clarior eft. Raro enim hoc in ejusmodi naturae operationibus accidit, quarum caufae ita nobis abfconditae funt, ut eas rationibus diverfiftimis aequaliter poffimus expli- care. Aliter fe cum mechanifmo ftellae in pedum fuorum expanfione res habet. Facili negotio fatis diftin^le eum cognofcimus, quam primum par- tes unius radii interiores detegimus, duramque cutem fuperioris ftellae fu- perficiei, fi ve illius, quae parti pedibus inftru §.40* Aciculae ftellarum - >• ^6. IV. 7. Acquetus - * - 49.104. Aelianus citatus - - 15. quid in ftellis * - 42. Albertus Magnus - - 4.20., Aldrovandus 4. 5.21.55. 57- 62. 64. 70. 78. 87. 90. 91» II 5 * I. §.6. Animalia viva in Saxis - I. 41. Antrum* Caci ...... 53. Apices ftellarum - - 36. Arbuthnet D.Jac. * - L38. Aristoteles 2. i 5. 18. 19. 20. II. 2.5.6. Artes magicae quae fint? * 120. Artocreas marinum - - 53* AfterifcusPE TiwERietLuiDii53. I.16. Afteria lapis unde - » I.27. eft encrinos Agricolae, ibid.32. Afterium maris - » - 6.119* Arachnoides 103. Aftrope£Ien 54 * corniculatus echinatus major minor fimbriatus . » 55. . irregularis mefodifcus regularis fidlatus Aftrophyton - * ^ 5 * arachnoides • - 103. Corallii rubri - - * 105* Corallinum - - “ io 5 * Cojiofum - ‘ loA differt a capite medulae 98* ejus natura * * 102. nigricans - * fcutatum - • - 108. 109. ftrufturaejus * - - iir. quid ■* “ 25.99. Aftrum *• ' - !! B. Barreuerius 55.64.86. 87 * 9 <^‘ “ *■ - 94 * Bartholinus, Thomas. 3948 * 94 * ejus ftella - - - 90. Baskct-Fish * * 100. Bellis Scolopendrica * ■* 90. Bellonius 19. 46. i i 5. i 21. II. 8. Besler. Bafil. * *• 29. Bontius - ‘ 4 * Bradlei - * 55 * BreyniuS ^ *• 51.90. Q Caci antrum - * 23* Canales ftellarum * - 29. 30. Cancer vivus in Saxis ^ - I.43. Caput medufae^r?//// 2 //z» ^ - 98. cinereum * - 98* quid - ** 97.100. Caftellum montanum ^ 53. Castellus - - 60. Cerata Gidonis «* * * 118* Clathrum ftellae - - - 31. Clusius - * 4.38.81.121. Columna FaB. * 72.94. 1 . 18* Coma Berenices ^ * 93. Cometa Fab. Columnae » 72* Crenafter Crico-fcolopendroides crucigera gr anulata bra&eata hirfuta * gihhojaexigua dubia, CriTo * Cc 2 54. L 16. 90. “* »* 90« t2l. D. Decem- \ 104 ' INDEX D. Decempeda Cornubienfium 94. AeKa^a(TvaKTiVQetS9jg F A B. C O L. 94* AeKawi^lijOQ - " 9^* : barbata - ' 94* fmbriata Barrelierii 94. rofacea ' - 94» AeKctKTtg quid - - 75* - 7^’ pappofa - . , 76. AohmKTiQ - - 77* Helianthemo pmilis - 78- Islandica W - - 78 * reticulata - - 78* Aldr OVANDI - 78. Helioda£lylus - - 70, Hepta6Iis - - 69. Heptapetalos corio hifpido - 70- Herniae remedium - H7‘ Hexaftis * - - 67. variolata - - 68* Hippocrates - - 2. obfervavit ftellas marinas 2. ufus iis in formulis - 116. Hofmannus Cafp. - 60. Hoockius - - 100. L J A c o B A E I mufeum regium Dan. 4. JussiEuAnt. - - 55. K. Echinafter_ - - 64. 1.16. geniculatus vulgaris 90. 1. 120. Echini nil commune habent cum ar- teriis - " I* ^9* coriacea dentata - 7^* ,aculeata Marggravii - 72. EncrinusLACHMUNDi - - I-3i- Entrochus unde - - I.27. Epilepfiae remedium ftella - 120. 'EnTOLitri^ - ■ ^9* *E 7 rTa' 7 TSTaKoc fol. hifpido - ^ 7^* Etoile de mer - - 8. 'E^ctKTig - - 67. . variolata - - 68. « F. Fortalitium planum - - 53* G. Galenus - - 60.121. GAZATheod. - ^ 7.20. IL 6. Gesnerus 4. 60.64. 81. IOI. i 15. Gido - " " 118. Gulaftcllarum - - 37 * Guamajacu pifcis cornutus - 4. I H. Halma adRuMPHiuM 49.87. 104* Harduinus - - 6. Kade David. - - app.IV. Kiranides quis - - 5 quid fcripferit - - - 5. ' ejus magia excufla - .122. notatus - - 120. Kleinius Joh.Theodlaudatus 31. 60. L. Lachmund. - - 1.32. Lacertofa - - 87- Lapis hirundinis - H9* Lister - - 1 . 2 . DeLoBEL Matthias 53. 117.118. 119. Lochner Joh. Henr. - - 56. Loligo pifcis . - 4. promufcides ejus cum ftellis comparatae - - 4. Luidius 6. 21. 55* 60. 64. 78.87* 90.94.1. Luna marina. - - III. 2. M. Macrofceles L u i d 1 1 - 90 * Magiaraftrum - - 5 * Major Joh. Dan. - - 15. 59 * Macroceros - •• 53 * Malacoftracon quid - i5* Marggravius - - 4 ' Martens NOMINUM ET RERUM 105 Martens Frid. Medicamenta magica Merettus Mefodifcus Monti D 90. - 5 * 5 - 8 - 45 ' 55 * 57 - laevis maailofits j miliaris Rumphii! i- 64» Mufculi vivi et edules effolTi - L 4. Museum Regium Dresd. 49. 51. 64.68.109. Mufeortifn - 122. M YREPsusNic. - - 6. II 8 . 1 19. N. Negelein. Confiliarius - - 49. Nicolaus Myrepsus 118.119. Nutritio ftellarum - 41* O. ‘"OitTanne da£Iyloides darictvcayLctA^ Olearius ^OKiyotHTig Oppianus O(pt6myjfjt.og irregularis pentagona fpbaeroides Oftracoderma quid ^O^vae^og P. 50. 51* 51 - 90* 90. 50. 44 * 50. 90. 71 * 72. - 72. 59 ' 44.49* 18. 87. ibid. ibid. 87 * 86 . 1.81. 15 * 53 * Palla quid Palmipes Pentaceros ^ hiulcut horridus lentiginofus planus plicatus et concavus reticulatus turritus* Pentada6Iylosafter afper echinatus dentatus hifpidus 118 . 56. ^ 53 * I* 65* 64* oculatus reticulatus fpinqfus variolatus Pentagonalter regularis femilunatus - - Pentagono fcolopendroides plumofa ] granulata 1* regularis Jamaiceniis Penta^Hs U^vTanTivo^og Pentaphyllum Pergamenium in lapidibus quid L 28. Petiver - - 53.64.87.96. Phyllofcolopendroides * - 90. Pili quomodo perdendi - “ 121. Pifcis burfae reticulatae fimilis 100. corbi formis ** * 100. cornutus Bontii - - echino ftellaris vifciformiS - «. ""1 00. ftella notatus - * * 4. triangularis - - 4. pLATEAuJac. * - 81* P L I K I u s allegatus 2. 20. 48. 1 . 3 * 1 1 • II. 2. emendatus - * 6. conciliatus » 6. 2 1 . 1. 4. 5 . notatus - ** 120. 1.5. Plutarchus ** *• 21. YloKvarcturivo^og *■ •* 44 * 65 * Porphyrafter L u i d 11 ^ 64. L i 6. Prizers - - ‘■ 8» Promufcides * 31* 1 ^ 9 * 1 ^* 4 * an pedes - 32. II. 8. relpirationis organa - 33. 11.17. lingulae » * - 34. quomodo corpus moveant 25* loliginis - " 4.14. obliterantur in ficcis * L17, Pfilothron quid - *. 121. quomodo fiat - - 121. ' quomodo adhibendtim 121. PurfenetFish • - 100. Dd R. Ra- INDEX R. Radius ftellae quid - - 41 • Rajus - - - 1-2. deREAUMUR 31.33.40.60. 86. IV. Rochefort “ “ 55* Rondeletius 19.5 3.60.62.64.8 i- 87. 90. 91 - 92. 97. 1 1 7- E IO. II. 6. III. 2. Rofa hierochuntina - - 104. Rofe - ■; - Rofula fcolopendroides - -- 9°- Rotae pifcis - - 48- Rumphius 53‘^4-74* 100.102.104* los. 116. S. SCHUMACHER, - - 1 ^* Seba - - 5I-53- 55-89- 90*98* Seaftar - 8* Scepadde - - - 5- SiBBALDUS Robert - - 32.80. Sidus differt a ftella - i * 'S.UCtV^OQ " “ 31* SLOANEHans - - 90* mufeum - - 116. ftella - - 87*90* Sol marinus - - 61. III. 2. coriaceus planus - - 61. echinatus cancellatus ■* 61. beptapetalos - - 68* Pentapetalos - - 62. Rondeletii - - 1.1.21. Serratus - - 62. Stala£Htes encrinos includens 1. 45. Status - - - 7* Stella marina - - 2*3* Acquetana - - 19» Aculeata M a r g o r a v 1 1 74. dKriavM^cLh^ echinata - 72* dvoofLaKy] - " 60. arbor ejc ens - 97. 90. 1. 10. azurea ki^BKOY. - - 87- Cartilaginea Aldrov. 57. Chine?ijis perelegans dupli- citer radiata P e t i v. 96. Comata - - 91- Coriacea - - 5-8* pentadablyla echn 2 .V'E.T. 64. pentapetalos cancellata 65. hexapetalos - - 68* Crinita - - 25.91. Crocea - - 58.60.94. Cruciata - - 49* coriacea - - 49. variolata - - 49. Crucigera - - 90. denominatio - - 1.2. II. i* Echinata R o n d e l e r. - 90. EnneaBis - - . 73* Falcata - - 49* Fija - - - 23.27.28* Fbflilis unde orta - - I.22. geniculata - - 1. 17* radiis ad latera echinatis 90. gibbofa exigua - - 90. grallatoriaBKExmi - - 90. Luidii - - 90. Helianthemo fimilis - - 78. Hybcrnica echinata - - 64. glabra - - 53* Holfatica - - IV. i* Jamaicenfis purpurea - - 90. 'imbricata verficolor L u i d. 1 . 2 i . Soli R o N D E L. congener. L 2 1 * JtidicaljOBEEii - - - 53. integra - - 82. IslandicaSd OKMU - - yg. Lacer tqfa - - - 87. III. 3. Laevis H a l m a - 87* HansSloane - - 87* imbricata Soli Rondel. con- gener. - - 87- Rondeletii - - 87- laete rubens fpinoja B a r r e l. 90. KeTTtomvjiJLQgJpinoEa Barrel. 90* longi cauda - - 87- lumbricalis - - 85- lutea vulgaris Luidii 60. 1 . i 6 * yLaK^ooKS^og - - 53 - major auranciata Barrel. 55. Besleri - - 85- fpinofior fufca Barrel. 55. nigra quid. oceani Britannici - i* - - 33- peBinata albo caerulea Aed. 64* II. Aldrovandi - - 55 - Gesneri - - 64- Rondeletii - - 62.64* tertia fpinofis tuberculis pluri- mis Aldrov. - - 64* purpurea tenaci admodum co- rio utrinque obduda 1. 16* pcn- NOMINUM ET RERUM. pe?itadaByla exigua canis marini corio utrinque munita P e t i v. 53. 1. 16. Pentaccros hiulcus 1 horridus j- . - . 53. reticulatus J muricatus lentiginofus plicatus et concavus j* - 53. turritus j Pentapetalos - - 60. Phyllofcolopendroidc.? - - 90. Reticulata A l d r o v. - 62. 5 3. coriacea Lui DII - - Gesneri - - 53- Rondeletii - - ibid. lentiginofa - - - Rofacea - " 94 - r libra Aldrovandi - - 64. fcolopendrica - - - 85* 89* Rumphii - - 90- Septenis radiis Aldrovandi69. pilata - - 87 ^ tardigrada - - I* 8- areaampliffima - I-i6. tredecim radiorum Clusii 80. 8 i * vermiformis - - veteribus cognita Stellarum marinarum abufus callus canales cibus - - - clathrum - - color convenientia cum loligine Corpus 25. 84- 85* 2. 119. II. 2. - 30. 18.22. II. 7 » 31. II.13. 31» 90. ■ 4* 12. corpora laciniofa - - IV. ii. Cutis - " ^4- dentes - ■ II. 7. IV. 21. differentia ab oftracodermatibus a pifcibus - - 4. dorfum - " ^ 3 * exficcatio ut fiat - - I* i 4 * forma - ' figura parva juxta Plinium 6. gula - ' - 37 * 107 natura fervida rejeda 20. II. 6. combufliva - - 21. nomen - - 41. nutritio - - 31. partes - ~ 10.16. promufcides 3 i.II.8.fq.in.5.IV.i 2. Sceleton - - 4. IV. 14. Venter - - - I3- Vcficulae - - IV. 12. Vifcus laciniofiim - - IV. 10. Ufus in mufeis Ortus non fortuitus - - iii. nec ex putri - - 112. fedexovulis - -• 112. Os - - - 17. II- 5- finis - - - II3* ufus in cibo - - 115. medicina - - 116. Sterrefishe - - - 8. Sturitus Alberti ’ - - 4. Sylvaticus - - 4. T. Tefta vel domus vel tunica - 15. Tetradiis petaloides - - 47*49. TimmeD. - - 90. - - - 45* T^i^aai^endKVYjfjLoe - - - 95 . TQi(T}iat^eiidKrtc pappofa - - 79* Tuba Verrucae in ftellis - - 39. Turnebus - - 119. Tzezes - - 120. V. Vegetius - - 19. Verruca ftellae cylindrica - 64. deficiens - - 53- dorfi - - 38* IV* 8. ViLLANOVANUS Arn. - - 18. Vifcus lacinipfum - - IV. 10. Vteri afcenfus remedium - 1 16. ftrangulatio quomodo curanda 119. W. Willugbey - - 4. WiNSTHORPlUS - - I00.I02. WoRMius Olaus - - 78, z* Zaffarana Neapolitanorum - 94. Zanichelli - - 29 Zoographus - - - 4.20.21* LIPPSIAE EXTYPOGRAPHIA BERNHARDI CHRISTOPHORI BREITKOPF. MDCCXXXIII. IOHANNIS HENRICI LINCKII lipsiensis « ACAD. NAT. CVR,. CAES. ET SOC, LOND. REG. SODALIS STELLARVM MARINARVM TABVLAE • EXEMPLIS NATIVIS APPRIME SIMILES Q_V I B V S PRAEFIGITVR FIGVRARVM IN TABVLIS EXPRESSARVM EXPLICATIO. LIPSIAE apvd iacobvm schvstervm ♦ ANNO MDCCXXXIII. L Num. 1. 2 . 3 - 4 * 5 - 6 . 7 - 8 . 9 - 10. 11. 12 . 13- 14. 15 * i6. 17 - i8* 19- 20. 21. 22. 23 - 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31 - 32. (O) FIGVRARVM IN TABVLIS EXPRESSARVM explicatio. Tab. ILluJPentaceros turritus. Artocreas mann • Rumphii "ISaylofte retkulatusbreWs. Stkarubra Aftro^flen edUnatus majOT feu Jlella peBinata II. p.748. Btell. mmm towfor/a/ctfBARRELIERI Jc. 1281. marina major B e s l e r i rar. nat. Pentadadylosafier fpinofus '^tf^f^^caUcIlum mon- Pentaceros gibbus et muricatus, feu CaJtcUummn Stella coriacea pentapetalos cancellata Pentadaftylosafter yariolatus Aftrope6i:en regularis . echinatus minor . irregularis . mefodifcus AI Stella lumbricalis longicauda ir XV Sdaaylosafter dentatus - lkxJStdlacoria=«“^^^'^^lreiaparreconcavus stella exigua canis manni cono u- Pentaoonaftir regularis, W flcfttrnte gllllf^ecf. Sforiacea pentapetalos anomalos - Hexadtis variolata * ^ ^ oaaffis daay;loidos ■ . . . Enneaais coriacea dentata Decaais daayloides - KphScA^n bafibus coftaruffl conicarum rKis laceri, pars prona, et radius unus . “?’‘““rs fupina ramis infeais - - - YTV - pars prona diftmftior confpeftu - YY Aftronhvton fcutatum, fcuto ftnato pulvinato , ra- XX. et frequentibus aciculisafperis. )( 2 IV. V.VL IV. VII. VII. VIII. VIII. VIII. IV. .IV. XI. IX. X. XI. pag. 19. 29. 22. 47 - 35 f 27 35 23 32 34 26 29 27 29 33 34 47 35 31 XII. XIII. Penta XIV. XIV. XIV. .XIV. XVII. XVII. XVIII. ^5- 21. 20. 32. 37 - 39 - 40. 41. 41. •64. 66 . FIGURARUM EXPLICATIO. 33 « 34 ' 35 - 36. 37 - 38 . 39‘ 40. 41 42 43 ' 44 45 ' 46. 47 48. 49 50 51 52. 53 - 54 - 55. 56. 57 58. 59 60. 61. 62. 63. 64. 65. 66 . 67. 68 . 69. 70. 71 - 72.: XXIII. XXIII. XXIV. XXV. XXVI. XXVI. XXVI. XXVII. XXVII. XXVII. XXVIII. XXIX. XXX. XXX. XXXI. XXXII. XXXIII. XXXIV. XXXIV. XXXIV. XXXIV. XXXV. XXXV. XXXV. XXXVI. XXXVI. XXXVI. XXXVII. XXXVII. XXL Caput Medufae cinereum - - - XXII. . - - ■ brunnum XXII. Stella lumbricalis corpore pentagono lateribus lu- natis. Stella marina laevis H almae in not , ■^•^'^TTT 1 ad R u AI p H. T ^ ah » • c» - — XXXI v' ^ F^i^^^^^^osgit)bus et reticulatus feu Jiella reticulata Rondeletii p.127. Gesneri p.261. Al- DRovANDip.252. Stella marina Indica L o- B E L 1 1. Animadverf. in Rondeletii officinam Pharmacevticam^.i'1^. Pentagonafter fcmilunatus cufpidalis Breynii Aftropeften fimbriatus mucronatus Pentagonafter femilunatus milio - pentacrinus. Musei Regii Dresd. Pentaceros gibbus et horridus feu Antrum Caci^ - - - - et hiulcus feu fortalitiiim planum. Rofula fcolopendroides Stella cricofcolopendroides granulata Aftrope£ten Rellatus feu Jiella Jlellae. Stella mari- na major aranciata Barrelierii. Icon. i 2 Sf. Pentagonafter femilunatus et milioradiofus Seba e. Pentagono-fcolopendroides regularis - - - Pentadadtylosafter miliaris R u m p h 1 1 TahX F'.fig.E. Aftrophyton fcuto rotato ramis fimilaribus ex mari albo. Rami funt refelli Ejusdem ramus extricatus - - . Tetra6lis petaloides - . . T etraftis falcata D. A c qu e t i pappofa media Pentaceros longiorum cornuum feu fiax^me^og T^t(TKai^iKdKrtgmmm?i - Tetraclis coriacea - - - , Pcntaphyllum fcolopendroides feu Jiella marina Ks TTTOilVYjfJLOgfpmqfaBAKKELlEKl - - - Stella coiiacea obtufangula umbilicata Stella heptapetalos corio hifpido Pentadaftylosafter hifpidus feu Jiella marina laete riihens fpinofa BarrelieriI. c. Stella coriacea acutangula anomalos - - - vulgaris Lu id II Pentadaftylosafter oculatus Aftropecten corniculatus Stella S^sKclKvyjpLog barbata {ku fimbriata B a r r e l. Pentaphyllum fcolopendricum feu AeTrtoKvtjpLog fpl B arrelieri - - - Stella dsnd}LVYi{jLog rofacea feu Decempeda Cornubienf. Stella coriacea nitida feu Holfatica Cricofcolopendroides bra£teata Sol echinatus cancellatus 57. 57. 48. XXXVII. XXXVII. XXXVII. XXX VIII 1 XXXIX. ^ XL. XL. Sol hexapctalos coriaceus exMusEoREGio Dresd. ^ Bellis fcolopendrica - - - XLII. j F^titaceros lentiginoC feu Jiellareticulata lentiginofa. 2OC 24. 21 . 27. 21. 23. 23. 52. 50. 28. 2T. 51. 34 - 65. 65. 19. 19. 43. 43. 43 « 19. 53. 31. 38. 35 - 3i‘ 31. 35- 27- 55 - 52. 55 - 32. 50. 33 - 37 - 52. 25. XfA t C*yry0fti>s ^■J (r^' *#* TAB.ir. I i mMIBI ^By- iwSwM iffliii ■MK|Rjy aE^^--/'v«5^ i - 4 > TAB.V "I» > r<^s\^ ifi^ / '/ ‘ J ^Hi M2^/^ran^ d^l • -C^sLx. «A Ir. i i '2- XjTni^ , ^ ^antze. larye Jes Siems, Joh .- 4 »^. C^r*^tnus/-u^s. U.V. ; ^ r • I ff ' •» p r- ■ i i i i:tizjj£frrami dii . Toh . ^4u-0. /ruJftS. . r^wp.'=- ■ it A* tab.xx. / 1 / a ..a ■ # / ■Ju * . # \ # p ifc. tab.xxi.I k f * l.. 9 f # ¥ I « « # f '.'-. ,?v' r. jd TAB.XXlV Hildeirand. dzL- ' Toh.Au^f. Cor^nmu- Sru^s. At^ , Tikl. * V i . Co?'jnrtus /cuips ,V. ;f ... ^ . JtC.Wi^urrm deL TJr^den TAB XXIX j- 8 Toh.-tdij^ .i'hr'7't'fiuj' /'cii^s. A. /i .JM. ^Vern^rw ^tuv-Dr^derL, Toh. Aiw ■ Cnrinnus Sculpxctr^it^ TViid-. K 'a: mJ^ / ■■ V. ■%-' . ■ '■ '*■ • I E < wm ^ V- TTilAeJjran^l dcL’ Lips-us Toh. Comtius ^/cujps^u^u^~y. % ■ i i 9 ^^4 ^'S6. . Gm4nus /cuJf^s ~\ 'i^ fy^f^i^tjS^3S I * r "V ;C : # ' * ■’ ■# ■% Vt’ • •r -■ «i> a « V'\ > i ? ‘I -. 'i f : V‘ . -.-r*.-.'- ■■■ 'I- ■? i 't ■ir ?r 'f i y » kx'*' • '* <• ' yM 'Jr/ - ' '/li ■"■J ' f- :t J ; * .1 ■ Hi * -Aa*- '. . -- • I y i '! \ / 9 ( i • ( » ' / v*-‘ •»♦ j ■ , ■<><,' '.\.^«r>fc,^ VJ:- \ f V' i: Ii ft ':jJ I I SaJiin2Mjnete7\ TABXLn, i l \ V' A ! I ) 1 I r €i4 / j| &