ó I C O0 IN E S EG PLANTARUM E d CRYPTOGAMICARUM ^ QUAS IN ITINERE ANNIS MDCCCXVII — MDCCCXX PER BRASILIAM JEU SSSTU LET ADSPIGIELS ! MAXIMILIANI JOSEPHI I. BAVARIAE REGIS AUGUSTISSIMI INSTITUTO COLLEGIT ET. DESCRIPSIT CAROL. FRIDERIC. PHILIP. pE MARTIUS, ORDINIS REGH CORONAE CIVILIS BAVARICAE EQUES, MED. ET PHIL. DOCTOR, axo ias IN UNIV. LUDOVICO- MAXIMILIANEA P. ; HORTI REGII MONAC. DIRECTOR; ACAD. R. SCIENT. BAVAR., ACAD. CAES. LEOP. CAR. NAT. CUR., SOC. CAES. NAT. CUR MOSQ. ET R. BOT. RATISB. SOC. ORD.; SOC. HORTIC. LONDIN. SOC. EX'TR.; ACAD. R. SCIENT. BORUSS., INSTITUTI GALLIAE, ACAD. CAES. R. SCIENT. LITT. ET ART. PATAVIN., ACAD. SCIENT. NA'TTUR. PHILADELPH., SOC. LITER. REG. HAVN., SOC, LINNAEAN. LONDIN. ATQUE MED. BOT. LONDIN., PATRIOT. HAVANENS., NAT. SCRUT. SENKENB., NORIMB. AC PHYTOGR. LUND. AB EPIST.; SOC. MUS. PATR. BOHEM., NAT. SCRUT. HELV., GENEV., MARB., OSTERLAND., MED. PHYS. RHENAN., DRESD. ET ERLANG., LINNAEAN. PARIS., PHARMAC. BAVAR., GERM. INFER. ET PETROPOL., EG. BAVAR BADENS. AC R. GEOGRAPH. LONDIN. SOC. HONOR MONACHII, IMPENSIS AUCTORIS. 1828 — 1834. Prostat Amstelodami apud Mürrrzn et Soc., Hamburgi apud Prnrurs et Brssen , Horrwaww et Cawrr, Lipsiae apud Fn. FrzrscnEn, Londini apud Rrenren etSoc., Manhemii apud Anmramra etFoxwrAiwE, Parisiis apud RzNovanp, ct apud TnaeurTEL et VYünrz , Vindobonae apud Ronnmwaww et ScuwrErcERD nec non apud Scuauwauno et Soc. "-^ à Nomina huic operi inscribenda dederunt: Disovicus L, Rex Bavariae : : : o . : . . : CAROLINA EE GuvriELMA, Bavariae regis vidua : o o ÁUGUSTA AMALIA, Dux Pouch nborgenaie CORONGDE Is FGIROGE bomo . Arnrxivs Fnipenics CunisTiawNus, Dux AuducK nc c NEED . o Hzxnicvs Dux Anhaltino-Cóthensis . : o . o o . : Fnawociscus L, Austriae Imperator . o : o 1 : : : o CanorniNA ÁucusmaA, Austriae Imperatrix . b o o : FznprNANDus V., Rex Hungariae Princ. Haered. us ors AGOGPOCG ó FnaaNciscus Guadozves AO BIdUS Austriae. : , Mania Lupovica, ArchiduxAustriae, Dux Parmae, Quos allae et Piscine Lzororpvus ]lL., Archidux Austriae, Magnus Dux Etruriae o o : Canorvus, Árchidux Austriae ; . 9 o o : ; AsxrOoNIUS, Árchidux Austriae, Magister Ord. "deu tun. : : B j Lv»ovrcus, Magnus Dux Badensis . c . . : . o Q : Gurignwuvs L, Rex Batavorum . . o : : ; s . FnuipzEnrcus Gur 1gLMvs Ill. , Rex Bioruseise : : 3 F : ; Fnipznicus GuriELMvuS, Princeps Regius Bordoside : Fnipznica CanorniNA Sorura AngxawDINA, Dux Gansbon Quad, (Bricepo Megapolitana . o o . : . o o Lv»ovriocvs II., Magnus Dux Hass dt Bseaistedteais o c : o . Lzororp»pvus PavuLvs AnmgxamxDEn, Princeps Lippe-Detmoldensis . c : Avcusrus PaurL vs FnipEn:Cus, Magnus Dux Oldenburgiae o : : Hzxnarcvs LXXIL, Princeps Reuss-Ebersdorf- Geraénsis : o . : Nirconaus L, Rossiae Imperator . : : . . . : . Q Canorus ExawuEL ArnnEnTUS, hex Sardinie . . . . . . . AwrONIUS ÜLEMENS TugopDonus, Rex Saxoniae : : o ; . o FznniNANDvs ll, Rex utriusque Siciliae . ; o . o o ó j GvrrkrLwus L, Rex Würtembergiae : : à d : : . : A* * PnosrzR Lupovicus, Dux ACeMUST e enets o " . o ó E Pavrvs Awroxivs, Princeps Esterhazy de GST ois ., o " o 6 Canornus Ecow, Princeps Fürstenbergensis . Q : : o ; Josgruus, Princeps Salm Reiferscheid-Dykensis . o CrrwrNSPrinceps de MzrrEnNxcH, Dux Portellae, Imp. Austr. Archicanc. Canorvus Purnrirrvs de Wrede, Princeps Ellingensis 5 . * E * Bibliotheca Regia Berolinensis . : 5 . ; 5 o 5 » Universitatis Bonfensis o . : . exemplorum. LM EM M MEM MEM E E El P puo — pu — Po p P» M) 5 op LIT Bibliotheca Regia Dresden$is. . - MTLIPNM. , 5 33 Universitatis Énlan geniis » » 5t Gottingensis c c ay » » ; Herbipolitana . 2 Comitum excell a Kaunitz, Pragae . . Jy) Regia Universitatis Monacensis gp Regia Monacensis 29 Tribunalis Reg. rerum ATL. idend 2 Palatii Regii Parisiensis : o E " : * 5 gp Palatii Regii quod vocatur QN Parisiis » Regia Instituti Galliae, Parisiis . c e : : . aS Imp. horti botan. Er nov inn : : 1 7, Regia Soroénsis : Dp Princip. de M dM a MAT nae cp Societatis histor. natur. helveticae Tiguri » Universitatis Regiae Tubingensis . . 6 » Imp. et Reg. Musei hist. natur. Vindobonensis * * * ArsEnTuS Àbbas Monast. S. Petri Salisburgi c : . : : G L. B. Szzix ab ArrENSTEiN, Meg. Boruss. in reb. ad cult. et erud. publ. spect. Minister . : c . . ARnTARIA et FoNTAINE, Bi iopeláe No ensi . ; ; : «U* s G. A. Bor aro, Prof. Botan. in Univers. Patav. ; . . Orvro, Comes de Bnav, Regis Bavar. legato ad Imp. Blocs addit . JosgrHus, Comes de Esrznuazv, Vindobonae . . . . OT Enim Frziscuzs, Dibliopola Lipsiensis ^. — . —. 0. 06e HorrxawN et CaxrzE, Bibliopolae Hamburgenses . . . . . . BrewzAMiw L. B. de LzsszEnr, Parisiis o ^ : ; ; J. MvELLER et Socii , Bibliopolae Moneusiodaueniós : aae à E L. B. de Muzwon, Vindobonae . : : o " Lj B; de OvzNIiN, Ross. Imp. a Consil. secret. Pisos agli NA art. Petropol. PrirHEs et Bzssrn, Bibliopolae Hamburgenses . : ; . o 3 €. G. C. Rzix wannr, Prof. hist. natur. Lugduni Batav. : : : 3 J. RzNovanD, Bibliopola Parisiensis . . . . c . : : : RicurER et Socii, Bibliopolae Londinenses . o . E : Ronunwaxsxw et Scuwzzcznp, Bibliopolae Vindobonenses . ARAS ^ €. Scnavu2unc et Socii, Bibliopolae Vindobonenses . : o c E. ScuwaEzcenricnueN, Prof. hist. natur. Lipsiensis . ; Gasranus, Comes de Srznx2zno,Praes. Mus. bohem., Imper. ORNA iba iae Excell de Uwanorr, Aucusr. Imperatori Rossiae quoad cultum et erud. publ. Minister : " : : à : . ; . E exemplorum. —— mo4d Dx d MM Com mM M »Q - là. d —————— ua 7 ts BR SM ————Ó Fautores, qui huic operi nomina inscribenda dederunt. . D . . 0$ NU s Joszruvs 1L, Rex Bavarie sis ge CanorniNA FnaipERni:CA GuinLrztMA, Bavarie Regina . . . * Mania | AmaLIiA, Dux Bipontina, Comes. Palatina Anrxrius FnrpERi1cUS CmnisT., Dux Anhaltino - Bernburgensis . FnipEn. FEnpniNANDUS, Dux Anhaltino- Cóthensis, cur. Hartmann Bibl. Lips. curante Schalbacher Bibl. Vindob. ' Fnawciscus L, Austrie Imperator | CaAnoLIiNA ÁuGUSTA, Austrie Imperatrix AxTOoN Vrcron Jos, Jos. Rava., Archidux Austrie, cur. Schaumburg — . FEsRDINANDUS, Archidux Austri» , Magnus Dux Etrurie, cur. Ártaria et Font. et Schaumburg . . . . . . Mania Lupovrca, Archidux Austrie, Dux Parmensis . Lupovicus, Magnus Dux Badensis ^. . .. GurnrenLMvus L, Rex Belgii ER. 9. 0 ANUS FüipEnrcus GurniznLMus IIL, Rex Borussie . .. Luipovtcvs, Magnus Dux Hasso- Darmstadtensis |. . 9-5 PavLvus AnLExaAwDER Lreororpus, Princeps Lippe-Detmoldensis . FRANGISCUS, Princeps Regius Neapolitanus . . . . . .-. MaRria IsasELLA, Princeps Regia Neapolitana, Dux Calabrise . Hzexnrcvus LXXIL, Princeps Reuss-Ebersdorf- Geraénsis Ws ArnEgEXxANDER. L, Russie Imperator . Q dy uisa dc is CAROLUS Fruix Joszemus, Rex Sardinie . . SEMEI TWIN Furpxhfcus AUGUBTUS L, Rex Saxonis, cur. Lindaner Bibl. Monac. Canornrus AucusTuS, Magnus Dux Saxo-VimariensSis, cur. Art.et Fontaine GurznriEeLMus L, Rex Würtembergise . . Rgosrem Lupnovrcvs, Dux Arembergensis $ Canornvus Ecow, Princeps Fürstenbergensis, cur. Artaria et Fontaine ALEXANDER, Princeps de Galitzin, inRuss.Imp.cultus et erud. publ. minister Canonus Fnipznrcus Gurirnrznüwus, Princeps'Leiningensis EucrNrivs, Dux Leuchtenbergensis, Princeps Eichstedtensis Josgrnuus, Princeps Salm-Reiferscheid-Dykensis, cur. Weber Bibl. Bonnensi Canonus PurnLrPPUS DE WarpE,.Princeps Ellingensis mom m oB og om om o9 bom 99 i 9 m ww Numeru: " » exemplorum, E —— [x l moo m9 ow 10 Po (go 9 j n 5 s y * T.* bo " aT T e * " , * " mo 2 nt » M »o 464 PV x v. * x " "n ES ; - s * v ——— Bibliotheca Regia Bede cnr. Sander Bibl Berol ^... V. 1 EN 5 , Bonnensis, cur. Weber ^W MN A^ 74. 8 1 S. 9 Dresdensis ; enm Artaria et Fontaine. . . 4. . .. ; 1 » " Herbipolitana. Quo « SUME CERE M UW*t-bu« n 1 ymee Tribunalis Reg. rerum uber Monacensis YS ECT NO RC 1 p» Hmp. horti botan. Petropolitani d" ROLE ROO eu : 1 »- » et Reg. Musei hist. natur. Vindobonensis, cur. Háubner : 1 : & qu f E L. B. de Asnzck, Profectus reg. "Herbipoli duce SM ce Bos T 6. A. Bono , Prof. Botan, in Univ. Patav. .. . . . -. A "NC LEOTE! Comes de ND Regis BEY. ad Reg. Christian. Legatus, Societ. on bot.Ratisb. Pres. 1 H. "UwW. omit Consul reg. bavar. Dipse 4 705. V*. os ; 1 JosnEHUS, Comes de EsrzRmHAZY, cur Schaumburg . 4 . 4 4... . ... 1 -Farpzn. F , Bibliopola Lipsiensis . . . 4 . . . . . $675 12 E Horrmaxw et Cawer, Bibliopole Hamburgenses T * oW wi s o s s di 2 Dn. Kaurruss, Botanicus Halensis . . . * . . . . s 1 1 i S. et J. LucHTMANS; Bibliopole Lugdunenses |. . . . . . . . 5 L. B. de Morr, Class phys. math. in. Acad. reg. Monac. Secretarius . . . 1 J. MürrEn, Bibliopola Amstelodamensis . . . .-. . . . . «4. « tcd 2 £L B. de Müxcn, Vindobone , cur. Schaumburg Pos M SS ona ACT 1 'L. B. de OrexiN Russ. Imperat. a Consiliis secret., Preses Acad. art. t. Petropol. 2 PrnTraES et BrssEn , Bibliopole Hamburgenses . . . . . . . « . . .. 42 P. J. ScHALBACHER , Bibliopola Vindobonensis X acea us WIE S SS 5 C. ScnAUMBURG , Bibliopola Vindobonensis NETS ees on RPM FRE 2 L. B. de Scuuznrzrip, Minister Electoralis Hasso - Casselanus, cur. Artaria et Fontaine 1 GasrARUS, Comes de SrERNBERG; DxSec. Ced yes e cR t nett 1 ICONES SELECTAE PLANTARUM BRASILIENSIUM CRYPTOGAMICARUM. A IE G Á E, Born. I 'ULVA. Ulva et Porphyra, Acanpu. SronaE minutae, difformes vel globosae, THALLO frondoso absque ordine aut subquaternatim. inspersae, et aliae in sonos congestae. Frons membranacea, aequabilis, saepe evenia et ecostata, plana aut rarius tu- bulosa, viridis, fusca vel purpurascens, laciniata aut ramosa. 1. ULVA wERTENSI. Tab. f, U. fronde substipitata ochraceo-olivacea dichotomo-ramosissima, segmentis basi angustiore sublinearibus, apice obtusis crenatis vel subbilobis. lor. Bras. f. p. 21. Crescit in portu. Soteropolitano. Tab. I. Fig. I. Exemplar adultum. Fig. II. Exemplar junius. 1. Segmenti apex, in quo cellularum. com- pages et sororum dispositio conspicitur, valde auctus. .2. Sporae ellipticae, muco quasi reticulato involutae, quam maxime auctae. 9. ULVA scHROEDERL Tab. II Fig. 3. 3e U. fronde tenero -membranacea olivaceo-fusca plana subdichotoma, laciniis sub- linearibus subdenticulatis. Flor. Zras. I. p. 21. Ulva Schroederi, Mert. in lilt., Zonaria Schroederi 4g. Syst. p. 266. Jn orae Brasiliae orientalis scopulis detexit cl. M. Schroeder. Tab. IL Fig. III. Ulva Schrocderi. 3. Membrana frondis cum inspersis soris, valde aucta. 4. Sporae 'sSori cujusdam mucosae quam maxime auctae. 2 [() ALGAE. Il. ZONARIA. Al. ZONARIA JDnar. Acanpn. Character reformatus, exclusis speciebus, quibus sori solum- modo sparsi. GowcvLr conferti, alii in sonos lineares concentricos, alii in minutos sparsos, thallo frondoso innat. Fnows plana, membranacea aut coriacea, süpitata, subecostata, flabelliformis aut dichotoma , fuscescens, radice stuppea. 1. ZONARIA FULIGINOSA. Tab. I. Fig. 1. Z. fronde subflabelliformi profunde dichotoma subcoriacea, laminis linearibus vel cuneatis truncatis apice incisis, caeterum integerrimis, zonis transversalibus pa- rum conspicuis concoloribus obscure fuscis. lor. Aras. J. p. 25. Ulva fuliginosa, IMertens in litteris. Crescit in littore Brasiliae orientalis, prope Sebastianopolin , Cabo Frio et alibi. Tab. IT. Fig. I. 1. Pars frondis, cui ex parte stratum superius cellularum demtum est, ut eo melius con- spici possit zona incipiens et sori inter hanc ct vicinas clliptici. 2. ZONARIA vaARIEGATA. Tab. II. Fig. 2. Z. frondibus reniformibus aut flabelliformibus sublobatis pergamenis, basi tomen- tosis, longitudinaliter obscure striatis et soris angustissimis approximalis purpureo- fusco-zonatis. lor. Bras. [. p. 21. Van. prcoron: pumila, stipite elongato lineari, laciniis semiorbicularibus subin- tegerrimis, substantia teneriore. Ulva discolor, IMertens in litt. Jn oris Brasiliae ortentalis. Tab. II. Fig. II. Zionariae variegatae varietas discolor. 9». Pars frondis cum iusidentibus soris sparsis absque zonis, m. a. ; ALGAE. Ill. SPHAEROCOCCUS. ci III. SPHAEROCOCCUS Sraca.. Ac. Character reformatus exclusis speciebus nemathecia Ag. et sporas inspersas ferentibus. SronawcrA subglobosa, congeriem gongylorum aut sporarum includentia, per THALLUM frondosum sparsa. Frons purpurascens, subcartilaginea aut membranacea, explanata aut filiformis, dichotoma aut pinnata. fa SPHAEROCOCCUS CHAMISSOIL Tab. I. Fig. 1. S. fronde plana subcartilaginea purpurascente. lineari vage pinnatifida, laciniis linearibus passim dilatatis irregulariter ramuloso-dentatis acutis, sporangiis mamillae- formibus in tota fronde sparsis confertis aut solitariis. lor. Bras. l. Agardh Spec. Alg. I. p. 278. Syst. p. 225. Icon. t. 6. Crescit ad oras Brasiliae meridionalis occidentales. Tab. IIT. I. Stirps sterilis et fructifera. 1. Sporangia tria, valde aucta. 2. Nucleus e sporangio expres- sus, gelatinosus, gongylos involvens. 3. Idem compressus, gongylis radiatim discedentibus. 4. Particula e thallo, ut ejusdem structura gelatinoso -papillosa appareat. Omnia maxime aucta. : DESPHÜUEIBOCOCGUS- RiwcLOsUS Tus Tir wg v S. fronde cartilaginea purpurascenti-rosea vage et multifariam ramosa, ramis primariis compressis, ramulis sparsis teretiusculis. bidentatis bifurcis aut denticulatis , sporangiis lateralibus hemisphaericis. Flor. Bras. I. p. 56. Fucus ramulosus, IMert. in litt. Crescit in scopulis maritimis ad Soteropolin , Sebastianopolin rel. "Tab. III. Fig. II. 1. Sporangium. 2. Ramulus cum sporangio integro nonnullisque laceratis , magnitudine aucta. 3. Gongyli compacti et seriati, maxime aucti, ; 2 8 ALGAE. IV. SARGASSUM. 3. SPHAEROCOCCUS waxiwILIANL Tab. 1V. S. fronde plana cartilagi ab purpurea, bi-aut tripinnatifida, laci- niis linearibus rotundatis, fertilibus subpinnatifido-serratis, serraturis incisis crispulis sporangia subglobosa ferentibus. Flor. Bras. l. p. 33. Fucus Maximiliani IMert. in litt; (prius Sphaerococcus decorosus ejusdem.) Crescit ad oras Brasiliae orientalis. Tab. IP. Fig. I. Sphaerococci Maximiliani specimen fertile. Fig. II. Specimen sterile,. (quod Rytiphlaea obtusiloba, Agardh Syst. 161.) 1:. Pars marginis frondis cum sporangiis tam abortivis, quam evolutis, m. a. 2. Nucleus sporangiorum, constans bacillis gongylorum radiatim dispositis, quorum articuli s. gongyli centrales minores sunt periphericis, maxime aucta. 3. Gongyli nonnulli, alii cohaerentes, alii liberi, elliptici aut pyri- formes , constantes utriculo membranaceo , interdum altero latere hiante, et massa grumosa inde integra solvenda. IV. SARGASSUMI Ac. SronawcrA loculosa, tuberculata, tuberculis pertusis, includentibus gongylos sub- solitarios aut paucos gelatina involutos absque inspersis filis articulaüs, in THALLO frondoso axillaria aut terminalia. Fnows caulescens, caule fibroso-subcartilagineo subfiliformi alternatim ramuloso, ramulis folia, vesiculas et sporangia ferentibus. ForrA distincta, petiolata, membra- nàcea, saepe poris mucifluis. Color fuscus. 1. SARGASSUM SfaNOpHEUN Tab. V. S. fronde a basi ramosa flaccida, caule angulato pressi lo laevi, ramulis sursum decrescendo minoribus, foliis linearibus basi cuneatis acutiusculis integerrimis vel undulato-subdenticulatis obsolete porosis, vesiculis longe pedicellatis parcis globo- sis, sporangiis torulosis racemosis vel cymoso-fastigiatis foliis intermixtis. "or. Bras. [. p. 57. Fucus stenophyllus IMert. in lit. Crescit in Oceano atlantico ad oras Provinciarum Bahiensis, Sebastianopolitanae et S. Paul. Tab. P. Fig. I. Forma receptaculorum racemis conferüioribus foliisque denticulatis conspicua. Fig. II. For- ma vulgaris. 1. Formae prioris receptacula aucta. 2, Forrnae posterioris receptacula aucta, 3. Folium formae posterioris auctum. 4. Apex receptaculi maxime auctus, nucleum explodens, auctus, 5. Gongyli maxime aucti, LICHENES. I. DIORYGMA. Il. GRAPHIS. : 9 LICHENES, Ac - — : . |. DIORYGMA, Esov. Fissurina, Fr. AroruEciuw oblongo-lineare, subramulosum, e nucleo nudo immerso sicco col- labente, a thallo hiante recepto. Tuarrus crustaceus. 1. DIORYGMA INSCULPTUM. Tab. VL Fig. 1. D. crusta cartilaginea (hypophloeode)? dilute hepatica; nucleis oblongis et bre- viter elongatis, subfurcato-stellulatis et difformiter curvatis subrubicundis, margine thallode concolore e matrice per nucleum erumpentem fissa elevato acuto. Flor. Bras. [. p. 66. Fissurina Dumasti, Fée Essai p. 59. Tab. 16. Fig. 5. Crescit in cortice arborum prope Pard. Tab. FT. Fig. I. 1i. Planta magnitudine naturali. 2. Pars ad lentern simplicem visa, apotheciis nonnullis ad perpendiculum resectis. 3. Sectio verticalis apothecii sicci cum matrice et crusta eodem modo visa, discum spurium exhibens. 4. Sectio similis tenuissima madefacta sub lente composita*), nucleum thecigerum per lignum erumpentem disciformem exhibens. 5. Thecae singulae, e membrana crassa factae, sporis refertae , ad aug- mentum maximum. IIl. GRAPHIS, A»aws. AroruEcruw oblongo-lineare, subramulosum, rimatum, perithecio carbonaceo prominente longitudinaliter rimato, saepius demum dilatato discigero. 'lTHALLUS crustaceus. Sectio I. Evcnaems. Apothecium immersum, plerumque ramulosum, perithecio infra deficiente supra rimato saepius demum hiante discum canaliculatum. elevato- marginante. *) Augmentum iconum ad lentem simplicem delineatarum e comparatione cum planta naturali rite cog- nosci potest; quae ad lentem. compositam delineatae sunt sectiones centies quinquagies, thecae paene ducenties auctae sunt. $ * 10 LICHENES. II. GRAPHIS. 1. GRAPHIS rEcrIGERA. Tab. VI. Fig. 4. G. crusta lami - b nitidiuscula carneo-fuscescente, apotheciis planiusculis innatis elliptiois aequalibus seriatim concatenatis, demum prosilientibus,, perithecio supero a nucleo tenui angustiore distante, disco rimaeformi, margine thallode nullo. Tor. Bras. J. p. 78. Crescit ad corticem. arboris, quae Angostura brava cicitur, prope Pará. Tab. FI. Fig. IP. 1. Planta magnitudine naturali. 9, Pars ad lentem simplicem visa, intra apothecia vegeta, quorum nonnulla ad perpendiculum resecta, plures monstrans foveolas ex apotheciis evanidis deciduis, thallo etiam intus colorato. 3. Sectio verticalis apothecii adulti, cum thallo et matrice, tenuissima, sub lente composita perithecium superficiale tectiforme a lamina thalli corticali obductum, nucleum seminudum exhibens, 4. Similis sectio apothecii junioris. 2. GRAPHIS wnrvza. Tab. VI. Fig. 5. G. crusta (hypophloeode?) varia albido-pruinosa evanida, apothecis pseudo- sessilibus oblongo-linearibus magnis turgidis rectiusculis plerumque obtusis, simpli- cibus et stellulato - divisis, extus albo- farinosis, disco hinc obvallato rimaeformi. Flor. Bras. [. p. 80. Graphis nivea, Fée Essai p. l9. Tab. 22. Fig. 5. et Gr. frumentaria ejusd. L c. p. 55. Tab. 10. Fig. 1. Crescit ad arborum corticem prope Soteropolin. Tab. FI. Fig. P. 1. Planta magnitudine naturali. 2. Pars ad lentem simplicem visa, ubi a apothecium P adultum supra strato thallode incumbente orbatum et denudatum, utrinque ad perpendiculum resectum. 3. 4. 5. Sectiones apotheciorum plurium verticales tenuissimae ad lentem compositam, ut forma perithecii varia con- spiciatur; apothecium ad 5. junius videtur, ad 3. discum habet a strato thallode adhucdum obtectum, ad 4. eundem denudatum. 6. Sectio horizontalis tenuissima strali corticalis, qua hujus structura hexagono- cellulosa indicatur. : Sectio II. OrEcnAeHAa. Apothecium emersum, simpliciusculum, perithecio inte- gro, longitudinaliter rimato, saepius hiante, discum plano-canaliculatum suffulciente. 5. GRAPHIS aunrrA. Tab. VII. Fig. 1. G. crusta tenuissima subpulverulenta glaucescente, apotheciis linearibus rectius- culis simplicibus atris, superne utrinque appendice longitudinaliter elevato - marginatis. Flor. Bras. I. p. 9o. i Crescit ad arborum corticem prope Pará. LICHENES. IIl. LEIOGRAMMA. (078 Tab. VII. Fig. I. 1. Planta magnitudine maturali. 2. Pars ad lentem simplicem yisa, apotheciis nonnul- lis ad perpendiculum resectis. 3. 4. 5. Sectiones apotheciorum diversorum verticales tenuissimae ad lentem compositam delineatae. Appendices praecipue laterales, vel e formarum luxurie vel ex abortu apotheciorumi plu- rium aggregatorum , indicantur. III. LEIOGRAMMIA, Escnw. AroruEcruw oblongo -lineare, immersum, subramosum, discigerum, perithecio carbonaceo laterali inferne subcontinuo latente, cum margine thallode connato. Dis- cus plano-canaliculatus, (niger) solenniter junior albo - velatus. "lTuanLus crustaceus. Sectio I. LEronnEuwa. Apothecium oblongum et lineare, subramosum, perithe- cio laterali plano, basi deficiente, disco plano-canaliculato, juniore albo-submem- branaceo - velato. 1. LEIOGRAMIMA. scALPTURATUM. Tab. VI. Fig. 2. L. crusta cerata nitidiuscula straminea, apotheciis oblongo-linearibus flexuosis hinc inde dilatatis subfurcatis, disco latiusculo, margine tenui subconcolore. Flor. Bras. [. p. 97. Graphis scalpturata, Ach. Syn. p. 86. Crescit ad corticem arborum frondosarum prope Soteropolin. Tab. FI. Fig. II. , 1. Planta magnitudine naturali; — (a Leiogramma (Medusula) isabellinum; b Graphis nivea var. Cynips). 2. Pars ad lentem simplicem visa, apotheciis nonnullis ad perpendiculum resectis, margi- ne thalli crenulato late nigro zonato conspicuo. 3. Apothecii, marginis thallodis et matricis sectio verticalis, tenuissima, nucleo e thecis hinc inde nigro striato, ad lentem compositam visa. 4. Thecae annulatae, annulis quadrate cellulosis. 2. LEIOGR AMMA. TARTAREUM. Tab. vL Fig. 3. L. crusta pulverulenta albissima, apotheciis linearibus angustis flexuosis longe acuminatis furcatisque, disci margine tenui pulverulento. or. Bras. l. p. 95. Crescit ad arborum corticem prope Pará. Tab. FI. Fig. III. 1. Planta magnitudine naturali , (ad a Parmelia lecidioides). 2, Pars ad lentem simpli- cem visa, apothecio unico ad perpendiculum resecto, 3. Sectio duorum apotheciorum. cum thallo et. matrice verlicalis tenuissima, ad lentem compositam visa, 4, Similis sectio apotheci junioris, perithecio hinc sursum connivente. 12 LICHENES. Ill. LEIOGRAMMA. Sectio II, LEcANAcTIS. Apothecium ovato - oblongum , radiato -elongatum et dif- forme, perithecio dimidiato infra subcontinuo, disco plano-convexiusculo, juniore albido - ZDNUnoSs LEIOGRAMMA sERICEUM. Tab. VII. Fig. ». -L. crusta laminosa sericeo-nitida incana, apothecii oblongis et digitato -radiatis radiis linearibus subsimplicibus rectiusculis et tortuosis, perithecio integro , disco planiusculo. Tor. Bras. f. p. 99. Crescit in. corticibus Rhizophorae angles et Conocarpi racemosi prope. Soteropolin. Tab. FII. Fig. 1I. 1. Planta maguitudine naturali. 2. Pars ad lentem. simplicem visa, apothecio unico ad perpendiculum resecto. 3. Sectio verticalis tenuissima apotheciorumt duorum variae aetatis, unacum corlicis et matricis, ad lentem compositam visa, disco (e thecis?) nigro - striato. 4. LEIOGRAMMA. PRUINOSUM. Tab. VII. Fig. 3. L. crusta submembranacea aequabili albido-caesia, apotheciis latioribus oblongis lobatisangulosis et substellulato-difformibus, disco planiusculo nigro (caesio pruinoso), margine tumidulo. Flor. Bras. J. p. 100. Crescit ad arborum corticem prope Soteropoli, Tab. FIL. Fig. III. :. Planta magnitudine naturali; 2, Thecae annulatae, annulis- quadrate cellulosis, qua- rum una ad finem disrupta. 5. LEIOGRAMMA PUNCTIFORME. Tab. VIL Fig. he L. crusta submembranacea albido-caesia, apotheciis minutis subrotundis et ob- longis, disco planiusculo prominente sejuncto. P/or. Zras. 4. p. 101. Crescit ad corticem juniorem arborum sempervirentium. prope Soteropolin. Tab. FIL. Fig. IF. 1. Planta magnitudine naturali. (a Graphis duplicata). 2. Pars ad lentenr simplicem, apotheciis binis per perpendiculum. resectis. 3. Sectio verticalis tenuissima apothecii junioris, cum thallo et matrice, ad lentem. compositam visa, Duero vix oso strato thecigero nigro-striato. 4. Similis sectio magis densum. apothecii, uti videtur adultioris, ób p MT PETN LICHENES IV. USTALIA. V. ARTHONIA. ^UE JV TBTPARIAS ES ^. 77... Pyrochroa, Escuw. Syst. APOTHECIUM oblongo - lineare, liberum, .subramosum, discigerum, disco plano- canaliculato (plerumque rubro), j jgnior& albido - velato; margine. thallode libero distante. TuatLvs crustaceus. 1. USTALIA sPEcIOSA. Tab. EE 23 U. crusta subcerata mitidiuscula carneo-rosea, apotheciis linearibus: latiusculis undulatis simplicibus subsimpliciterque ramosis, obtusis, disco plano canaliculato pu- niceo, margine thallode tumidulo. ^ 7or. Zras. L4. p. 107. Graphis. cinnabarina, Fée l. c. p. &44. Tab. 13. Fig. A. Crescit ad arborum. corticem prope Pará. (4d corticem Cinchonae lancifoliae, Mutis: Fée.) Tab. FII. Fig. . 1i. Planta magnitudine naturali. 2. Pars ad lentem simplicem visa, apotheciis binis - ad perpendiculum resectis, 3. Sectio verticalis tenuissima apothecii cum margine thallode et matrice, quae tamquam hypothecium apparet semipellucidum. 4. Thecae clavatae, quarum. una e membrana crassa. facta , utraque sporulas minimas fovens, R. 9, USTALIA FASOIATA. Tab. VIL. Fig. 6. U. crusta subcerata nitidiuscula viridi-pallescente, apotheciis linearibus elongatis, reciiusculis et curvatis, ramosis confertissimis, emergentibus, disco canaliculato nigro- pruinoso, margine thallode plicato-tumescente latiusculo albido. Flor. Bras. I. p. 108. Crescit ad arborum corticem prope Soteropolin. Tab. FII. Fig. VI. 1. Planta x. naturali. 2. Pars ad lentem simplicem visa, apotheciis non- ; nullis ad* perpendiculum resectis, 3. 4..6. Sectiones verticales tenuissimae apotheciorum variae aetatis cum margine thallode et matrice, quorum el adultius, 4. mediae aetatis et 6. in statu juniore adhucdum clausum, omnia hypotheciumi monstrant pellucidum, licet iu statu integro nigrum sit, 5. Theca annulata et quadrate cellulosa. V. ARTHONIA, Bc emend. AroruEciuw sublineare et difforme, verruciforme, nudum, aspero-tumidulum , intra-substantiam subgelatinosam. ascos fovens pyriformes thecigeros. Tnarrvs crustaceus. 4 14. LICHENES VI, VERRUCARIA. 1. ARTHONIA PoLYMORPHA, ACH. Tab. IX. Fig. 5. A. crusta submembranacea albido - cinerascente olivaceo - variegata, apotheciis magnis subrotundo - difformibus caesio- pruinosis, humidis tumentibus tuberculosis atris. Flor. Bras. f. p. 111. Crescit ad. corticem Rhizophorae IMangles et: Conocarpi racemosi prope Soteropolin. Tab. IX. Fig. III. (Arthonia tremellosa.) Planta magnitudine naturali. 2. Pars ad lentem simplicem visa, apothecis humectatis tumentibus binis ad perpendiculum resectis, (Anatomiam vide in Eschweileri Sy- stemate Lichenum. Fig. 20). 2. ARTHONIA PoLYMORPHA MACULANS, ACH. Tab, IX. Fig. a. . A. erusta submerbranacea cinerascente, apotheciis planiusculis latiusculis diffor- miter angulosis repandisve elevato -punctatis. Crescit cum praecedente ad eosdem cortices. Tab. IX. Fig. II. (Arthonia Swartziana.) 1. Planta magnitudine naturali; 2. Sectio ,verticalis tenuissima partis apothecii cum margine thallode et matrice, in qua asci in substantia apothecii subgelatinosa semipellu- cida superficiem versus sparsi depinguntur, 3. Asci ovato -pyriformes, thecas annulatas et quadrate cellulosas includentes; thecae aliae liberae. VI. VERRUCARIA, Pzns. ArorHEcIUM hemisphaerico-globosum, perithecio: carbonaceo subintegro porifor- mi- ostiolato. à 'luaAnLus crustaceus. Sectio T. EuvERRucAnr. Apothecium hemisphaericum, emersum, perithecii basi deficiente vel attenuata. ^ Thallus crustaceus, uniformis. 1. VERRUCARIA AURANTIACA. Tab. VII. Fig. 7. V. crusta cerata nitida aurantiaca, apotheciis maximis subellipticis plano -con- vexis nitidis persistentibus, perithecio superne incrassato dilatato, infra nucleum glo- bosum immersum tenuissime continuo. Crescit ad corticem arboris A4ngustura brava dictae prope Pará. Tab. FII. Fig. FII. 1. Planta magnitudine naturali. o. Apothecia bina connata, cum crusta et matrice in - medio ad perpendiculum resecta, per lentem simplicem visa, ut perithecium perspiciatur, quod superne scutatim LICHENES. VI. VERRUCARIA. 15. dilatatum , a substantia thalli corticali obductum, basi attenuatum ibique centro introrsum coniformiter pro- ductum, a thalli substantia medullari receptum, licet matrici immersum sit, 3. Sectio similis apothecii solita- rii hinc magis dilatati, basi a thallo non recepta. 4. "Thecae annulatae et quadrate cellulosae , quarum binae cohaerentes membrana duplici vel incrassata obvolutae, alia sub microscopio disscissa, wt substantia interior cohaerens grumosa sporulis minimis inspersis appareat. 2. VERRUCARIA cupnza. Tab. VIII. Fig. 2. V. crusta (hypophloeode?) laminosa mitida coloris cuprei, apotheciis minutis, ob thalli laminam iisdem obductam immersis, hemisphaericis, basi impressis papillatis. Crescit ad arborum corticem. laevisatum prope: Pard. Tab. FIII. Fig. I. 1. Planta magnitudine naturali. 9. Pars per lentem simplicem visa, apothecio unico .verti- caliter dissecto. 3 et 4. Sectiones verticales tenuissimae apotheciorum cum crusta et matrice per lentem com- positam visae, quorum prius (3) sursum conice productum et alterum. (4) matrici pro parte immersum. Crusta a matrice colore et structura vix distinguenda. Nucleus singulari modo e sporis globosis nudis absque css floccisque gelatinosis immixtis compositus apparet, VERRUCARIA ARTHONIOIDES. Tab. VIII. Fig. 3. V. erusta membranaceo-cerata nitidiuscula sulphurea, apotheciis punctiformibus depresso-hemisphaericis, pluribus in maculam difformem planiusculam connatis, pe- rithecio infra subcontinuo planiusculo. Crescit ad corticem tenuem arborum prope Pard. Tab. PIII Fig. IT. 1. Planta magnitudine naturali. 2. Pars per lentem simplicem visa, ubi maculae pri- oris figurae ex apotheciis regularibus ostiolatis compositae conspiciuntur. 3. Sectio verticalis tenuissima per lentem compositam visa, qua duo apothecia connata et confluentia, a thalli lamina tenuissima obducta, cum ma- irice verticaliter dissecta apparent; nucleus unius apothecii in gelatina globulum quendam maturae incertae; alterius sporulas seu melius theculas simplices | ovatas seriatim cohaerentes nec ascis inclusas fovet. 4. Thecae eaedem seriatae cum floccis nuclei gelatinosis. Sectio II. PynENULA, Acu. Apothecium globosum, verrucae thallodi immersum, perithecio integro. Thallus crustaceus, uniformis. 4. VERRUCARIA AENEA. Tab. VIII. Fig. 5. V. crusta sublaminosa pruinosa aenea, RDUM verrucis minutis hemi- sphaericis papilla punctiformi perforatis. Crescit ad. corticem arbori$ sempervirentis ligno purpureo gaudentis prope Caiteté. Tab. VIII. Fig. III. 1. a. Planta maguitudine naturali. 2. Ascus liber, oblongus, thecas octo triannulatas fovens. (De b. v. icon. sequ.) 16 LICHENES. VI. VERRUCARIA. 5. VERRUCARIA OCHROLEUGCA. Tab. VIII. Fig. $. 4, V. crusta cerata subpruinosa ochroleuca , apotheciis minutis globoso - conicis, verrucas apice nigricantes plures confluentes tumidulas fna punctiformi per- forantibus. Crescit ad corticem arborum sempervirentium prope. Caiteté et prope Soteropolin. Tab. FII. Fig. III. 1. b. Planta magnitudine naturali, thallo rubenti-isabellino, apotheci verrucis soli- laris seriatisve, cum Peziza in thallo nigro parasitica. Au" Tab. FIII. Fig. IP. 1. Planta eadem, verrucis confluentibus compositis. 9. Pars per lentem simplicem visa, apotheciis nonnullis ad perpendiculum resectis, aliis magis protrusis apice vel ommino denudatis nigris velzonula albida, (e substantia thallode apothecii emergentis ope sejuncta et circa ostiolum residua) notatis. 3. Sec- tio verticalis tenuissima verrucae apotheciorum compositae lente composita visa, ubi verruca a thalli substantia medullari obducta nec eadem orbata (ut in Trypethelis) apparet; perithecia ad. paginam interiorem modo singulari globoso-cellulosa conspiciuntur. 4. Asci clavati , thecas mox triannulatas mox conspicue sporis quatuor farctas foventes. "à Sectio III. Liwsonra, Ach. emend. Apothecium subhemisphaericum , perithecio (juniore ostiolato) demum vario modo dehiscente, basin planiusculam marginante, "Thallus crustaceus, uniformis. 0. VERRUCARIA AsrISTEA. ACH. Tab. X. Fig. 4. V. crusta cerata nitida sulphureo -virescente, apotheciis semiimmersis. depresso- globosis papillatis , perithecii basi medio subdeficiente, parte superiore eap) stel- latim dehiscente vel decidua. Crescit ad cortices arborum frondosarum sempervirentium prope Soteropolin.. (Zn Gui- nea' Africae et in India occidentali: Ach.) Tab. X. Fig. IP. (Limboria circumscissa.) 1. Planta magnitudine maturali. 9. dba ad lentem simplicem T visa, e duobus speciminibus constans, juniore (b) apotheciis integris papillatis lamina thallode obducto pellucidiore, adultiore et disformato (a) apotheciis dti a thalli lamina opaciore obductis stella- tim dehiscentibus, aliis jam apertis circumscissis difformiter dilatatis, cupulaeformibus, e perithecio residuo ele- vato-marginatis, fundo plano, discum nigrum spurium exhibente, vel vacuo ob substantiam thallodem nudam conspieuam albido. 3. Thecae ex apotheciis regularibus, perfecte ovatae, magnitudinis decrescentis, binas spo- rulas foventes. 4. Sectio verticalis tenuissima apothecii difformati cum thallo et matrice , ad lentem composi- tam visa, qua perithecium apparet basi deficiens, et nucleus vel discus spurius e thecis* diminutis imperfectis 2 ut videtur ébpglris nigro - striatus. l LICHENES. VII. PYRENAGIRU RLEE ond 11 ; P VII. PYRENASTRUM, D AroruEcmUM turbinatum , perithecio carbonaceo liter longe Eu ostiolis conicis saepius pluribus in os commune desinonious: ^ TuarLvs crustaceus. : Miei: Sectio I. PransAdfinmw. p semiimmersa, Stbsolitara; GeRglis longe prgminenhibus subdivergentibus. ^ LA e " / A 5. " li PYRENASTRUM USRVNUS s VIII. Fig. 6. P. crusta laevigata glauco-fuscescente, apotheciis globoso - turbinatis solitariis vel latere connatis absque verruca, ostiolo tenui cuspidato. et Crescit j arboris corticem nodosam prope Pard. Tab. FTII. Tig. FIO i. Planta magnitudine náturali. 2. Pars ad lentem simplicem visa, apothecio unico ad perpendiculum resecto longe et spiniformi- ostiolato, binis aliis latere connatis , ostiolis Dreciaibut $. T3. cae simplices vel semel annulatae vel sporám unicam binasre foventés, : Sectio Il, EurvnENAsTRUM. Apothecia subimmersa, pleraque aggregata, ostiolis pro parte occultis, pluribus convergentibus saepius in 0s commune desinentibus. . » : Rd 5 w^ p s Pg 2. PYRENASTRUM di nest B. VIIL..Fig. 7. .P. crusta Iibcernt silia et rugulosa eulpiirea umbrato-limitata intus alba, apotheciis profunde immersis lageniformibus. solitariis aggregatisve , ostiolis elongatis subinde in os commune desinentibus , apice incrassato prominentibus. Crescit in arborum cortice ad fluvium 4mazonum. Tab. P III. Fig. FII. zuEJamte DURDUR naturali. 2. Pars ad lentem simplicem visa, ubi conspici- i ad p 1 resecta, matricem vel thallum in verrucarum formam . 1 untur apothecia plura secum attollentia , alia nonnisi ostiolo "om [px thallus crassus substantia médullari alba plicatim et inaequaliter incrassata. 3. Pars àália verrucosa ad perpendiculum et altera horizontaliter. resecta , ad in-' dicanda apotheciorum plurium ostiola sursum curvata etin os commune desinentia; in fundo plurium gela- tina albida conspicitur. 4. Sectio verticalis tenuissima apothecii singuli alte immersi ad lentem compositam | visa, ostiolo cylindrico per matricem erumpente. Thalli substantia medullaris e vesiculis minimis pelluci- r dis composita; corticalis continua, semipellucida, hexagono- vel tetragono-cellulosa, dilute virens , strato * 18 LICHENES. VII. PYRENASTRUM. VIII. POROTHELIUM. nullo distincto viridi vesiculoso, de quo egerunt ü inte it 5. Thecae fusiformi - ellipticae, utrin- que cuspidatae, sporas quatuor sat magnas ; binas medias Coctorid majores, foventes, septenae cohaerentes nec asco inclusae. 'Theca unica pressione medio disrupta, alia sporas ovatas obliquas fovens representatae sunt. 5. PYRENASTRUM ALBUM. Tab. VII. Fig. 5. P. crusta cerata mitidiuscula albida, apothecis pyriformibus semiimmersis , communiter pluribus aggregatis, ostiolis brevioribus conicis horizontalibus saepius in os. commune desinentibus. Crescit ad. cortices Conocarpi racemosi et Hhizophorae angles prope Bahiam. P. ALBUM, cORONATUM, crusta simili albido-alutacea, apotheciis pluribus abortivis diminutis circa alius vegeti majoris globosi ostiolum in circulum congestis. Crescit in iisdem corticibus cum praecedente. Tab. FII. Fig. P. 1. Planta magnitudine naturali. 2. Pars ad lentem simplicem , apotheciis binis sim- plicibus, tribus compositis seu coronatis, utriusque generis quorum unicum ad perpendiculum resectum. 3. Sectio verticalis tenuissima apothecii compositi ligno immersi cum thallo et matrice, ad lentem compositam visa. Thecae conspiciuntur in nucleo octonae seriatae. 4. Thecae eaedem maxime auctae, ovatae, intra floccos gelatinosos seriatae, singulae quaternas sporulas angustiores et inter se distantes foventes. 4. PYRENASTRUM cINNAMOMEUM. Tab. IX. Fig. 1. P. crusta lamiaosa cinnamomea effusa, apotheciis lageniformibus, pluribus osti- olisque elongatis omnino connatis, hinc verrucam 1 mulülocularem intus ni- gram extus thallodem ore communi subgloboso pertusam efformantibus. Crescit ad arborum frondosarum corticem juniorem prope Catteté. Tab. LX. Fig. L 1i. Planta magnitudine naturali. 2. Pars ad lentem simplicem visa, apotheciis compo- sitis aliis nonnisi ore communi capituliformi prominentibus, alis ad perpendiculum resectis. 3. "Thecae ovatae tetrasporae, octonae asco tenuissimo vix conspicuo arcte inclusae. Theca solitaria magis aucta. VIII. POROTHELIUM, Escuv. BLRON discolor, plures fX CIS nucleos subgloflios nudos Sor qu ostiolis singulis pertusum. 'auaArLLus crustaceus. LICHENES. VIII. POROTHELIUM. IX. TRYPETHELIUM. 19 POROTHELIUM. RuFO-FUSCUM Tab. IX. Fig. 4. P. crusta aequabili (hypophloeode?) rufo-fusca, stromate depresso convexiusculo latiore, vix gelatinoso, nigro-cinerascente, ostiolis quamplurimis. Crescit in cortice arborum juniore prope Pard. Tab. IX. Fig. IF. 1. Planta magnitudine naturali. 9. Pars ad lentem simplicem visa, stromate unico e nucleis ostiolisqué verrüculoso; in medio ad perpendiculum resecto, ubi nuclei minuti pyriformes nigri ap- parent. 3. Sectio particulae stromatis verticalis tenuissima , ad lentem compositam visa, stroma indicans opa- cum nec pellucidum, superne a tenui lamina thallode obductum; mucleis binis solutis. IX. TRYPETHELIUM,, Srs. SrrowA coloratum, fovens apothecia globosa poriformi-ostiolata, perithecio car- bonaceo- subintegro. TuarLus crustaceus (et subfoliaceus.) Sectio II. EurnnveETHELIUM. Stroma tumidulum, fovens apothecia globosa, so- lenniter plura, perithecio integro. TuarLLUus crustaceus. TRYPETHELIUM nwADREPORIFORME. Tob. IX. Fig. 6. T. crusta subcerata nitidiuscula flavo-virente, stromate subgloboso extus du- riusculo brunneo, intus luteo, apotheciis circa ostiolum denudatis a verruca elevato- marginatis. Crescit ad corticem arborum prope Soteropolin. Tab. IX. Fig. FI. :. Planta magnitudine naturali. 2. Pars ad lentem simplicem visa, stromate e plu- ribus confluentibus composito, impressionibus circum ostiola exacte orbicularibus motato, utrinque ad per- pendiculum resecto, ubi apparent apothecia singula globosa, pleraque in superiore stromatis parte sub- stantiaeque ejusdem luteae similari immersa, superne, ubi impressionem stromatis obturant, denudata. 5. Sectio verticalis tenuissima particulae stromatis cum apothecio unico et thalli matricisque parte , ad lentem compositam visa, qua manifestius indicatur, stroma nec a substantia thalli corticali, nec, ut clar. lMeyerus opinatur,-ab epidermide matricis obtectum , sed ambitu solummodo induratum et obscuratum esse. Asci nucleo inhaerentes conspiciuntur. 4. Sectio thalli matricisque verticalis tenuissima, stratum medul- lare e vesiculis pellucidis, corticale e substantia continua subgelatinosa aeque pellucida perhibeus, strato nullo 18 : LICHENES. VII. PYRENASTRUM. VIII. POROTHELIUM. nullo distincto viridi vesiculoso, de quo egerunt recentiores, interposito. 5. Thecae fusiformi - ellipticae, utrin- que cuspidatae, sporas quatuor sat magnas, binas medias caeteris majores, foventes, septenae cohaerentes nec asco inclusae. 'Theca unica pressione medio disrupta, alia sporas ovatas obliquas foveus representatae sunt. P 5. PYRENASTRUM. ALBUM. Tab. VIII. Fig. 5. P. crusta cerata mitidiuscula albida, apotheciis pyriformibus semiimmersis , communiter pluribus aggregatis, ostiolis brevioribus conicis horizontalibus saepius in os. commune desinentibus. Crescit ad. cortices Conocarpi racemosi et Rhizophorae Mangles prope Bahiam. P. ALBUM, CORONATUM, crusta simili albido-alutacea, apotheciis pluribus aborüvis diminutis circa alius vegeti majoris globosi ostiolum in circulum congestis. Crescit in iisdem corticibus cum praecedente. Tab. FIII. Fig. P. 1. Planta magnitudine naturali. 2. Pars ad lentem simplicem , apotheciis binis sim- plicibus, tribus compositis seu coronatis, utriusque generis quorum unicum ad perpendiculum resectum. 3. Sectio verticalis tenuissima apothecii compositi ligno immersi cum thallo et matrice, ad lentem compositam visa. 'Thecae conspiciuntur in nucleo octonae seriatae. 4. Thecae eaedem maxime auctae, ovatae, intra floccos gelatinosos seriatae, singulae quaternas sporulas angustiores et inter se distantes foventes. 4. PYARENASTRUM ciNNAMOMEUM. Tab. IX. Fig. 1. P. crusta lamiaosa cinnamomea effusa, apotheciis lageniformibus, pluribus os- olisque elongatis omnino connatis, hinc verrucam conicam multilocularem intus ni- gram extus thallodem ore communi subgloboso pertusam efformanübus. Crescit ad arborum /frondosarum corticem juniorem prope Caiteté. Tab. IX. Fig. I. i. Planta magnitudine naturali. 2, Pars ad lentem simplicem visa, apotheciis compo- sitis aliis nonnisi ore communi capituliformi prominentibus, aliis ad perpendiculum resectis. 3. TThecae ovatae tetrasporae, octonae asco tenuissimo vix conspicuo arcte inclusae, Theca solitaria magis aucta. VIII. POROTHELIUM, Escnuw. BIROMA discolor, plures fovens nucleos subgloBios nudos eorundemque ostiolis singulis pertusum. : 'IHALLUS crustaceus. up *t LICHENES. X. ASTROTHELIUM. XI. GLYPHIS. 21 Á ! * Y Crescit ad arborum corticem prope Serra dos Montes altos. Tab. X. Fig. I. 1. Planta magnitudine naturali partem speciminis majoris exhibens marginemque late umbratum ostendens ; -ostiolis nullis conspicuis. 2. Pars stromatis cum thallo confini et matrice utrinque obli- que resecta, 'ad lentem simplicem visa, qua apparent utrinque bina apothecia matrici immersa in ostiolum com- mune desinentia, his biuis ostiolis communibus iterum ad rimam stromatis medio disrupti convergentibus. Stroma coccineum supra apothecia collectum, per substantiam corticalem isabellinam quasi perforatam erumpens, ipsumque iterum rimatim dehiscens superficie coccinea , quum pulvis vel mucus exsiccatus albidus alias super- fusus hic aqua abstersus sit; iuterius maxima parte e matrice ipsa apotheciis erumpentibus elevata constans. Périthecium tenue quidem, sed e ligno ambiente nigricante crassum apparens, uti figura sequente demonstratur. 3. Sectio verticalis tenuissima ad lentem compositam visa; pars apothecii matrici immersi, quae circa, apothe- cium opacior (a) ad lentem simplicem (fig. 2.) nigra apparet, ob resorptam, ut videtur, substantiam perithecii carbonaceam,alias voro ad morem fusca (c). Thallus in superiore parte (b) manifeste e duobus stratis compo- situs ob pelluciditatem vero laminae tenuis difficile distinguendis: inferiore e vesiculis magis solutis omnino in- coloratis, superiore magis continuo minutissime celluloso fere hyalino, humectato virescente , nullo vero strato distincto viridi, quod pro organo lichenum essentiali venditarunt recentiores, interposito. Nucleus intra floccos gelatinosos, uti videtur, moniliformes articulatos fovet ascos ovaátos. 4. Asci magis aucti e membrana crassa facti perinde ac in Pertusaria observantur, quorum unus cum nuclei flocculis nonnullis perithecii particnlae adhaerens repraesentatus est, duas thecas fovens, iisque maxime distensus. Thecae, quarum uma solitaria repraesentata est, maximae, pluries annulatae, ad annulos constrictae, hinc a thecis Pertusariae (Lyst. Lich. Fig. II. c.) di- versae; sporis copiosissimis, etiam in singulo annulo saepius stratum. duplex efficientibus farctae. Duo alii asci juniores nondum perfecti apparent, sporis intra thecas vix conspicuis. 1 Xl. GLYPHIS, Aor. SrnowA album, fovens apothecia sublinearia et difformia, rimata, demum cana- liculata, discigera, perithecio carbonaceo infero lateralique. 'lTuarnnLus crustaceus. & 1. GLYPHIS. ANGULOSA. Tab. X. Fig. 2. G. crusta tenuissima pruinosa et hypophloeode stromate, latiusculo tenui pla- niusculo subanguloso, apotheciis minutis linearibus dein apertis dilatatis angulosis confertissimis subconnatis nigris. Crescit in arborum cortice prope Pard et ad fluvium 4mazonum. Tab. X. Fig. II. 1i. Planta magnitudine naturali, stromate albo in plurimis ob tenuitatem et statum ad- ultum yix ad oculum nudum conspicuo. 2. Stroma junius cum thallo confini et matrice ad perpendiculum re- sectum, ad lentem simplicem visum, ad demonstrandum, substantiam in juventute totius stromatis albam esse, apotheciis tunc sejunctis linearibus medio longitudinaliter rimatis: brevi, Opegraphae similimis. 3. Stroma adultum eodem modo resectum, in cujus parte posteriore nonnulla juniora videntur, qualia in praecedente icone repraesentata sunt, in parte vero anteriore apothecia adulta aperta dilatata pressione mutua difformia , 6 29 LICHENES. XL GLYPHIS. XIL THELOTREMA. XIII. PARMELIA. disco albido-pruinoso concaviusculo, hinc a stromatis substantia difficile distinguenda, ut potius rimas, quae in statu sicco intra apothecia singula collapsa observantur, pro apotheciis veris habeas. Ad sectionem verticalem perithecia vides incrassata plurima confluentia connata , qualia pro stromate ipso nigro habuerunt clarr. J'ée ct lMeyerus, substantia vero stromatis intra apothecia vel ad superficiem vel ad sectionem residua conspicitur. | 4. Sectio particulae stromatis adulti tenuissima horizontalis ad lentem compositam visa, ad demonstranda apo- thecia licet adulta dilatata sibique invicem approximata et angulosa, plurima tamen non connata sed rima tenui sejuncta. 5. Sectio verticalis tenuissima particulae stromatis adulti cum thallo et matrice (f) ad lentem conrpositam visa, qua monstramus substantiam nigram (a) basin habere nucleis apotheciorum (b. c.) magis mi- nusve parallelam, quod ortum e singulis peritheciis connatis indicat; dein substantiam stromatis albam ad am- bitum et intra bina apothecia residuam (dd) eandemque cum substantia thalli medullari (e) continuam et iden- ticam. Discus apotheciorum e floccis verticalibus et nigro-striatus. 6. Thecae simplices minutae, quas sporas dicunt, octonae cohaerent intra nuclei floccos gelatinosos. XII. THELOTREMA, Acr. Apothecium junius subconico-truncatum, demum discoideum, cum perithecio carbonaceo annulari excipulo subhemisphaerico pertuso, juniori velato, immersum. : THALLUS crustaceus. THELOTREMA. wARGINATUM. Tab. X. Fig. 5. T. crusta (hypophloeode?) membranacea dilute hepatica, excipulo vix promi- nulo, apertura punctiformi margine elevato albido cincta, perithecio subcylindrico tenui stratum thecigerum substantia thallode involutum laxe ambiente. Crescit ad: corticem arborum prope Pará. Tab. X. Fig. III. 1. Planta magnitudine naturali. 2. Pars ad lentem simplicem visa, apotheciis albido-vc- latis binis, ad perpendiculum resectis. 3. Sectio verticalis tenuissima apothecii adulti cum thallo et matrice ad lentem compositam visa, strato thecigero hemisphaerico aperto a perithecio tenui latiore cincto, 4. Sectio si- milis apothecii junioris, strato thecigero adhuc globoso, margine thallode connivente. 5. Thecae simplices sep- tenae cohaerentes intra stratum proligerum. XIII. PARMELIA, Acu. emend. AroruEciUM junius subglobosum, demum discoideum, excipulo thallode cupulari sensim dilatato receptum marginatumque, hypothecio simplici. "iuanLus varius. Urceolaria, Parmelia et Sticta, Acuman. meth. LICHENES. XII. PARMELIA. 25 1. PARMELIA UncEOLATA. Tab. XII. Fig. :. P. thallo subcoriaceo late lobato pallido, subtus subconcolore glabriusculo, lobis rotundatis crenato-crispatis nigro -ciliatis, excipulo elevato cavo cum apothecio dis- coideo urceolatis; disco castaneo, margine subnullo. Crescit ad Xingü fluvium in arborum cortice. Tab. XIIL. Fig. I. Planta magnitudine naturali, lobis nonnullis reflexis subtus fascescentibus, in quorum. unico ad partem plantae superiorem excipulum inversum subtus cavum vides. 1. Apothecium discoideum cum excipulo in medio ad perpendiculum resectum, cum thali portiuncula ad lentem simplicem delineatum , quo conspicitur excipulum in podetii formam elevato - inflatum , dein pars ejusdem superior constanter urceolata, ore elevato -contracto margine prominente nullo, Stratum corticale superius crassiusculum pallidum, in dorso apothecii scabrosum, inferius tenuissimum rugosum; stratum medullare album. a) Locus, quo particula sequen- tibus describenda resecta est. 2. Lamina verticalis tenuissima apothecii excipulique, ad hujus basin, qua thallo insidet, resecta, ad lentem compositam visa, qua in conspectum veniant : a) apotheciurn discoideum, factum e strato duplici, inferiore s. hypothecio minutissime celluloso fusco, superiore e fibris parallelis gelatinosis pellucidis nec nisi ad disci superficiem coloratis ; thecis nullis conspicuis; b) stratum corticale thalli inferius subpelluci- dum, teuuissime cellulosum ; c) idem thalli superius vel excipuli dorsale; d) stratum thalli excipulique medul- lare, e fibris constans tenuissimis hyalinis incoloribus septatis varie contextis, sporis minimis albis (nec inco- loribus) inspersis. Color viridis nusquam observatur. 32. Lamina tenuissima horizontalis strati corticalis ad hi ellulosa [) lentem compositam visa, qua apparet struciura 2. PARMELIA Rura. Tab. XII. Fig. 2. P. thallo subcoriaceo lobato-laciniato pallide rufo subtus concolore glabriuscu- lo, lobis rotundatis crispatis subcrenulatis, excipulo demum patellaeformi, centro affixo, ore contracto, disco concavo nigro-fusco, margine tenui inflexo subcrenulato. Crescit in arborum cortice ad ripas fluvii 4mazonum. Tab. XIII. Fig. II. Planta magnitudine naturali apotheciis variae aetatis onusta, lobo unico ad plantae partem dextram?) reflexo. 1. Apothecium discoideum cum excipulo thallode in medio ad perpendiculum dissec- tum, ad lentem simplicem visum, quo indicatur excipuli forma simulque stratum thali corticale in utraque pagina rufum absque stria viridi, dein stratum medullare dilutius coloratum. a) Locus, ubi particula mox de- scribenda resecta est. 2. Lamina verticalis tenuissima apothecii excipulique ad hujus basin, qua thallo insidet, resecta, ad lentem compositam visa, qua explicatur: a) apothecium discoideum e strato duplici, inferiore s. hypothecio tenuissime celluloso, superiore thecigero, e fibris parallelis gelatinosis hyalinis nec nisi superficiem disci versus (non e sporis propullulantibus) coloratis, thecis minimis ovatis semel septatis, duplici serie binis ternis seriatis; b) stratum corticale thalli inferius semipellucidum tenuissime cellulosum; -c) idem thali su- perius excipulive dorsale; d) stratum thalli excipulique medullare e fibris tenuissimis hyalinis incoloribus sep- tatis contextum, sporis minimis rufis inspersis, quibus solis color inhaeret. Color viridis nusquam observatur. 3. Sectio horizontalis tenuissima strati corticalis ad lentem compositam fortius augentem, qua demonstratur, struc- *) Latus plantae latere dextro et sinistro inspicientis designari voluimus. k^. 94 LICHENES. XIII. PARMELIA. turam subhexagono -cellulosam | esse et ob similitudinem cum structura crustaceorum (Tab. VI. Fig. V. b. et Tab. VIII. Fig. VIL 4.) in his stratum superius cellulosum non epidermidem esse matricis, ut recentiores judicare videntur. 1 b c .. $. PARMELIA AURATA. Tób, XIV. Fig. 1. «ds thallo 0 UM lobato-laciniato subscrobiculato glauco- rutilante infra miniato- -lanuginoso, sorediis inspersis, laciniis sinuatis, apotheciis marginalibus, disco planiusculo atropurpureo, excipulo márgineque citrino integerrimo obliquis. Sticta aurata, Achar. Synops. Lich. p. 252. Crescit prope rora- Coara prov. Hio negro (fructifera), et in. caudice Fellosiae pli- catae in Serra do |Monte Santo prov. Bahiensis altitudine circiter 1500. ped. (sterilis). Tab. XIP. Fig. I. Planta magnitudine naturali; apotheciis adultis junioribus margine citrino ad unum latus (versus plantae marginem) latiore cinctis (quod pictor non in omnibus satis conspicue indicavit) onusta; . gri- cantem, ad marginem lateritiam, simulque apotheciorum positionem marginalem obliquam exactius indicat. Ad cujus ad partem dextram lobus reflexus paginam plantae adultae exhibet lanuginosam versus medium mi partem, anteriorem sinistram plantulam vides aliam juniorem ramulo insidentem , cujus superficies ob juventu- tem intensius viridi-rutilans est, paginaque inferior in lobo reflexo lacte crocea sorediis citrinis fere concolor. 1. Apothecium adultum discoideum cum excipulo in medio,ad perpendiculum dissectum, ad lentem simplicem delineatum, quo demonstratur excipuli marginisque forma obliqua, prioris stratum corticale minime deficiens (ut in generis Stictae charactere posuit cel. IMeyerus) introrsum stria viridi limitatum , dein pagina thalli iufe- rior lanuginosa, sorediis s. cyphellis sic diese difformibus (uec rotundis) exceptis; tandem. substantia medullaris citrina ad marginis plani integerrimi su[ l denudata. *)Locus , quo particula mox describenda resecta est. 2. Lamina verticalis tenuissima apothecii, excipuli, marginisque loco indicato resecta , ad lentem compositam visa, qua in conspectum veniunt: a) apothecii discoidei stratum superius thecigerum e fibris paral- lelis.gelatinosis hyalinis nec nisi ad disci MSNOELUE elotedas Miis minimis ovatis simplicibus serie duplici 7 — 8 aggregatis; b) hypothecium fuscum i ]lul , ut videtur, aeque ac stra- rum orticalà e fibris substantiae medullaris ibt et regulariter foncins connalisque' ortum ducens, quorum nexus mutuus icone repraesentatur, ita ut cellularum parietes in fibras strati medullaris abeant, eandemque fere habeant crassitiem; c) stratum medullare e fibris hyalinis incoloribus septatis, licet contextis positione tamen fere verticali MOIS, strato corticali, sursum hypothecio connexis; d) stratum corticale thalli superius S. exci- 1 TIT puli dorsale, e fibris, ut videtur, strati medullaris contextis similiter ac hypothecium ortum ducens, superficiem versus pellucidum, introrsum viride, ut colorem viridem in junioribus constanter in- tensiorem aetate evanuisse judices nec cum auctoribus pro strato peculiari cellulasque, quae in sectiofié non satis tenui opacae viridesque apparent, pro granulis habeas viridibus; e) marginis thallodis pagina superior licet in statu integro citriria nec strato corticali vestita appareat, structurae tamen similiter ac stratum corticale cel- - lulosae, ad sectionem pellucida, nec virens, quo cellularum ortus e fibris laxe contextis facilius conspicitur ea- demque strati corticalis structura relata confirmatur (cfr. speciem sequentem 2. c.) 3. Lamina similis apothecii junioris excipulo adhucdum clauso , qua demonstratur forma apothecii in prima juventute globosa., ortus mar- ginis ( 2. e.) post apothecii explicationem , (unde defectus coloris viridis ad' superficiem, qui a juventute sen- sim diminuere solet), dein veli cujusdam Peltigerae analogi praesentia, tandem color ad superficiem disci e muco. quodam originario nec e lucis effectu nec e sporis propullulantibus ortum ducens. Caetera ut in figura praecedente (2). 4. Lamina similis thalli portiunculae ad lentem compositam, qua demonstratur strati corticalis $ "LICHENES.. Xr. PARMEBIA. : us 95 superioris (4) et ddl. (b), structura ut supra A c. d) relatum est; dein: (c) stratum ad paginam inferiorem ejusdem cum superiore corticali structurae; sed incolor, hinc cum illo in marginis apotheciorum superficie (2. e) omnino identicum, ex quo lanugo thalli inferior oritur, ita ut lanuginis fibras esse cellularum parietes pro- ductos s. fibras strati medulleris post conjunctionem in strato citato iterum solutas, easque deorsum apicibus. radicantibus connexis iterumque « contextis novas efformare cellulas quadratas manifeste conspiciatur. 5. Alia par- ticula. thalli paginae inferioris cum cyphella quadam ad perpendiculum resecta, ad lentem compositam , qua .strati inferioris et tomenti structura relata iterum indicatur simulque demonstratur, cyphellas sic dictas mil esse nisi substantiae medullaris per stratum pseudo - corticale eruptionem , soredia hinc esse simplicia, quae. in pa- gina inferiore ob hujus statum minus solidum proveniant, similiterque ut alia soredia revera promineant nec nisi ob lanuginis defectum concava urine (unde nomen), quae igitur-in charácterem genéricum minime adhiberi possint. 4. PARMELIA CRENULATA. Tab. XIV. Fi 2 P. thallo membranaceo lobato Eats Pom geadts ElRUcon inferne nigro - fus- cescenti-lanuginoso alboque maculato, laciniis sinuato-lobatis crenulatisque, apotheciis marginalibus, disco plano m excipulo elevato margineque dupliciter crenulato obliquis. Crescit in Serro Frio, Provinciae Minarum. Tab. XIF. Fig. II. Planta magnitudine natgrali, apotheciis variae aetatis onusta, cujus ad partem dex- tram et inferiorem binae laciniae reflexae pagimam monstrant inferiorem albo- maculatam. 1. Apothecium adul- tum discoideum cum excipulo in medio ad perpendiculum -dissectum , ad lentem simplicem delineatum , quo indicantur excipuli marginisque forma obliqua, stratum corticale ut in praecedente specie minime deficiens, stria viridi interiore distinctum, pagina inferior lanuginosa, maculis albis exceptis, substantia medullaris alba ad marginis erenulati superficiem denudata, *)Locus quo particula mox describenda resecta est. o. Lamina verti- ' calis tenuissima apothecii discoidei, excipuli marginisque thallodis, loco indicato resecta, ad lentem compositam visa, qua in conspectum veniunt: a)'stratum apothecii superius pellucidum nec nisi ad superficiem coloratum, uti videtur, ascos tenues subclavatos (thecae sporaeve inclusae non conspiciebantur) fovens; b) hypothecium sub- .pellucidum rufo -fuscum $ubquadrate-cellulosum, cujus ortum e thalli fibris non aeque clare ac in specie prae- cedente conspicere licuit; c) stratum medullare e fibris pellucidis contextis sporis minimis aeque hyalinis nec . albis inspersis, quarum priores non, ut in specie praecedente, fere verticales, sed potius horizontales, hypothecii |" basin, ut Conjici potest, a centro marginem versus ambientes, hunc ad marginem sursum fléctuntur ibique versus 'superficiem (e), ut in specie praecedente, contextu regulari confluentes cellulas nonnullas quadratas, strato «corticali. simillimas, SEEDS transitu mutuo valde conspicuo; d) stratum corticale thalli superius s. excipuli b dorsalej :ubquadrat losum, medio hyalinum , introrsum, (minus versus superficiem) virescens, cujus ortus e "fibris strati | trsdullazis minus clare conspicitur. (cfrspeciem praecedentem 2.c). 3. Lamina similis similiterque . visa. párticulae thalli, qua confirmatur structura mox descripta strati corticalis superioris (a) et rnedullaris (b); c) stratum pseudo-corticale inferius incolor , aeque ac superius cellulosum, introrsum cum fibris substantiae medullaris intime nexum , extrorsum in lanuginem abiens, cujus partem vides planam submembranaceam hya- limam, conspicue e plüribus fibris confluentibus varie cellulosam (cfr. spec. praec. 4. 5. 4. Lamina horizon- ,talis tenuissima ad thalli superficiem suboblique resecta (nimirum cultri acie a sinistra dextram versus parum "deorsum versa) qua, ob partem sinistram tenuissimam hyalinam, dextram vero crassiorem , cellulis exceptis viridem: (a), iterum demonstratur, colorem viridem non strati peculiaris grandis sed parti strati Cogit in- teriori inhaerere. 7 9c LICHENES. XIII. PARMELIA. 5. PARMELIA cowosa. Tab. XII. Fig. 1. P. thallo membranaceo ramoso-laciniato adscendente supra glauco-pallescente fibrilloso, subtus niveo, laciaiis sublinearibus antrorsum dilatatis rotundatis, subtus canaliculatis, apotheciis terminalibus subverticalibus, disco subreniformi plano -con- cavo nigro caesio-pruinoso, margine crenulato niveo. Crescit ad ramulos arborum in Provincia Paraénsi, e. g. prope Fillam da Porta de Moz. Tab. XII. Fig. I. i. Plantae caespes magnitudine naturali ramulo insidens, apotheciis adultis (a) junio- ribusque (b) onusta, adscendens, ut in laciniis anterioribus paginam inferiorem, in posterioribus adversis (c) paginam superiorem conspicias. 2. 3. Plantulae binae fructiferae (figurae praecedentis a et b.) ad lentem | sim- plicem visae, quarum in dorso s. pagina superiore fibrillae rigidae crispatae concolores. thallum excipulumque obtegentes conspiciuntur; dein apothecia constanter verticalia et rite terminalia, eorundemque forma mox post explicationem plano -concava, nec, ut solet in aliis, globoso -urceolata, 4. Apothecium adultum: discoideum cum excipulo ad perpendiculum in medio dissectum, ad lentem simplicem visum, cujus pars dextra pro superiore, sinistra pro inferiore habendae, quo in conspectum veniunt, excipuli positio obliqua et dorsum comosum, stra- tum corticale idem vestiens hyalinum mec stria viridi distinctum, in pagina thalli inferiore (cujus particula in- fra apothecium conspicitur), nec nou in marginis crenulati superficie deficiens, unde haec utraeque similiter ac in speciebus affinibus (plurimis Borreris nonnullisque Parmeliis Acharii) ad lentem tenuissime tomentosae apparent. ")Locus, quo lamina sequentibus describenda resecta est. 5. Lamina verticalis tenuissima apothecii, excipuli, marginisque , ad lentem compositam visa, qua demonstratur: 2) apothecii stratum superius thecige- rum efibris gelatinosis hyalinis parallelis, leniter ad superficiem disci coloratis, thecis fuscescentibus septenis octonis duplici serie aggregatis nec asco inclusis; b) hypothecium tenue fuscescens minutissime cellulosum ; c) stratum medullare e fibris hyalinis varie contextis (nec ut ad Stictam crenulatam relatum est, horizontalibus nec verticalibus, ut in Parmelia aurata) ad marginis superficiem liberis,nec ut in speciebus binis mox descriptis cellulas efformantibus, sporis minimis aeque pellucidis inspersis; d) stratum corticale tenuissime cellulosum , fere omnino pellucidum nec introrsum virens (strato hinc, quod dicunt, viridi nullo), ad superficiem in fibrillas aeque pellucidas abiens. 6. Lamina similis apothecii abortivi, quod in thalli superficie versus finem ut punc- tum nigrum apparet ob guam Concio sphacelatum (quale in nonnullis lichenibus dro Sphaeriae specie de- Scripserunt auctores); apotl difforme flavescens, quo 'ejusdem in prima juventute, dum in- tra thallum latet, formam subglobosam conspicis; stratum medullare et corticale ut in figura praecedente, post- erius fibrillam bifidam protrudit, quae forsan stratum corticale muniens abortus causa fuit. 7. Thecae ova- tae, fuscae, semipellucidae, septenae biseriatae; aliae solitarie repraesentatae, vel simplices binis sporis angustio- ribus (i. e. spatium interius non implentibus) inclusis, vel iterum simplices sporis ternis minoribus , vel semel septatae sporis binis descriptis, vel eaedem basi in formam subclavatam productae; quibus variis formis iterum iterumque demonstratur, haec corpuscula ovata propullulantia thecas nec sporas, ut nonnulli perhibent,-no- minari debere, 0. PARMELLIA cINNAMOMEA. Tab. XII. Fig. 2. P. thallo cartilagineo subfiliformi anguloso cinnamomeo nmitidiusculo pendulo ramosissimo, ramis tortuosis subbifidis, majoribus plano - compressis, apotheciis la- teralibus, disco plano subconcolore vix marginato. LICHENES. XII. PARMELIA. XIV. COLLEMA. 91 Crescit ad. corticem arborum in Provincia Paraénsi. Tab. XII. Fig. II. Planta magnitudine naturali, apotheciis adults scutelliformibus et junioribus globosis magnitudine capitis aciculae onusta. 1. Apothecium adultum cum excipulo ad perpendiculum in medio dissec- tum ad lentem simplicem delineatum, .quo demonstratur apothecii discoidei stratum duplex jam lente simplici conspicuum (quorum quidem inferius, hypothecium, non pro strato corticali infra apothecium habendum, ut in Stereocaulo posuerunt clar. 4fcharius et Meyerus) dein discus et thalli stratum medullare dilutius colorati quam Stratum corticale, priore in carneum Xergentos tandem excipuli positio lateralis, quae casu parum obliqua. *)Locus, quo particula seq (4) d da resecta est. 2. et 3. Apothecia bina juniora integra cum thalli particula ad lentem simplicem delineata, quo indicatur forma priorum subglobosa medio umbilicata, dein forma thalli compressa angulosa. .4. Lamina verticalis tenuissima apothecii discoidei excipulique ad marginem resecta et ad lentem compositam visa, qua in conspectum veniunt: a) stratum apothecii thecigerum e floccis parallelis gelatinosis pellucidis ad superficiem disci coloratis, thecis sporisve vix conspicuis; b) hypothecium subpelluci- dum cellulis vix conspicuis; c) stratum medullare e floccis varie et laxe intricatis pellucidis, sporis coloratis rufo - fuscis inspersis (quod pictura non satis bene repraesentatum est) ; d) stratum corticale in dorso excipuli semipellucidum , cellulis vix conspicuis. 5. Lamina similis apothecii junioris vix prorumpentis, qua demon- strantur, ejusdem forma fere obconica, strato duplici jam in hoc statu conspicuo; inferioris, hypothecii, cellulis magis conspicuis quam in planta adulta (4), dein excipuli vix disrupti forma subglobosa et strato medullari (b), ut mox descriptum, et corticali (a) quod in parte excipulum ambiente cellulas Ae indicat , licet in parte thalli confini deesse videantur. 6. Sectio similis thalli longitüdinalis qua Mpdicatu stratum medullare (a) tenuissime. stria- Ti. tenue, ut supra descriptum, et corticale (b) utrinque crassius tum nec cellulosum, ut e fibris strati medullaris conglutinatis nec Gur di, ii in osse foliaceis, ortum putes. XIV. COLLEMA , Scuuzs. Horrw. Acn. ArorHEcmUM (junius subglobosum, demum) discoideum, excipulo thallode cupu- lari sensim dilatato receptum marginatumque, hypothecio duplici. TuarLus gelatinosus varie formatus. « 1. COLLEMA OoBLIQUE PELTATUM. Teb. XI. Fig. 2. C. thallo foliaceo crassiusculo prasino impresso-punctulato subtus subtomentoso nigrescente submonophyllo gregario, e lobis oblongis subpalmatim laciniato - lobatis apotheciis oblique adfixis, disco plano castaneo, margine thallode crasso. Crescit in cortice muscoso prope Pard. Tab. XI. Fig. II. 1. Plantulae plures gregariae cortici transversim inhaerentes, appressae, apotheciis variae aetatis appressis onustae. 2. Planta junior ad lentem simplicem, apothecis pluribus junioribus, binis post.primam explicationem disco jam conspicuo, binis aliis nondum explicatis intra thallum latentibus, quorum locum e binis thalli plicis demum ad ucipaH obliqui foam transmutandis cognoscere potes. 3. Apothecium adultum cum excipulo thallique porti ad r lum in medio dissectum, quo demonstratur apothe- cium discoideum e-duplici strato compositum, God quod ipsum duplex ut Parmeliae apothecium integrum (cfr. fig. sequentem) atque inferiore, hypothecio altero generis characterem sistente (quod in pluribus spe- 28 : XLICHENES. XIV. COLLEMA. XV. LECIDEA. ciebus colore albo distinctum) ; dein excipulum . oblique affixum , in dorso corrugatum , strato exteriore ad sectionem. pellucido; tandem thalli pagina inferior abrupte tomentosa et nigrescens. *) Locus quo particula mox describenda:resecta'est. 4. Lamina verticalis tenuissima particulae apothecii cum excipulo ad marginem re- secta, ad lentem compositam visa, qua in conspectum veniunt: a) stratum apothecii superius thecigerum e fibris gelatinosis parallelis hyalinis vix apice coloratis, thecis minimis ovalibus simplicibus quaternis senisve simpliciter seriatis ; b) hypothecium superius tenue fuscescens cum strato thecigero intime quidem connatum, non minus tamen conspicuum quam hypothecium unicum in glisse RI e) MYP CEDE CIUID alterum cras- ) elongatis, originem e sum, saturatius coloratum , cellulosum , cellulis. plurimis fibris contextis bene referentibus, licet nexus cum illis thalli non Goose ai sit; d) excipuli stratum medullare e fibris plurimis moniliformibus hyalinis laxe intricatis, gelatinae omnino similari aeque pellucidae innatis, ut sectionis limitem ad iconis partem sinistram umbra distinctam facile distinguas, nec fibra ulla. soluta promineat: Structura ommibus generis speciebus veris conveniens. Fibrae moniliformes ex aliis aequalibus simplicibus or- tum ducere videntur et aetate provecta augentur; fibrae simplices saepius sporas magis minusve remotas ejus- dem cum istis moniliformium articulis magnitudinis fovere videntur, quod in fig. e melius Vue ng est. Stratum corticale viride, tenuissimum, in aliis pluribus speciebus h ag 1 m, ad in flocculos fibrasve moniliformes demum. pulvinatos articulis secedentibus productum. » Sectio ES apothecii in prima juventute sub thallo reconditi, omnino globosi, qua non minus hypothecium duplex cellulosum distin- guitur, nucleo similari in discum evolvendo. 6. Sectio similis thalli, ubi stratum corticale superius (a) non stricte limitatur a substantia medullari, licet conspicuum sit, colorem viridem etiam in Collematibus superficiei nec strato peculiari inhaerere, superficie in his, ob statum plerumque humidum, mon ut in alüs lichenibus po^ sterius pallescente. Li -..XV. LECIDEA, Ae . 7. ArornEciuw patellaeforme, discigerum, liberum; discus planiusculus, saepius hy- pothecio marginatus. TmaLLus crustaceus et foliaceus. 4. LECIDEA rERRUGINEa. Tab. X. Fig. 5. L. crusta juniore hypophloeode vel subgranulata cinerascente, apotheciis majo- ribus planiusculis demum anguloso-lobatis, ferrugineis, margine tenui. P Lichen ferrugineus, Hudson fl. Angl. II. &4&o. Lecidea cinereo-fusca, erythrocarpia, caesio-rufa, ammiospila, atro-flava, Turnerianas; Lecanora rubricosa et teicholyta, Ach. Syn. L. rERRUGINEA, COCCINEA, crusta membranaceo-granulata albo-cinerascente, apo- theciis sessilibus plano is submarginatis demum - flexuoso-lobatis, cocci- neis intus citrinis. Crescit ad arborum corticem prope Soteropolin. : LICHENES. AV. LECIDEA. XVI. CLADONIA. 20 Tab. X. Fig. P. 1. Planta m naturali cum (b). Parmelia atra et (c) Parmelia subfusca: var. vi- ente. 2. Pars ad lentem simplicem visa, apotheciis variae aetatis; juniore (a) vix marginato, sed ab incunabulis planiusculo anguloso-lobato, binis ad perpendiculum resectis, ad substantiam apothecii interiorem citrinam strato coccineo utrinque inclusam iudicandam. 3. Sectio verticalis tenuissima. particulae apothecii, cum thallo (c) et ma- trice ad lentem compositam visa, qua indicatur hypothecium valde distinctum (b), stratum thecigerum (a) sufful- ciens;hinc differentia tollitur inter Lecideam et Biatoram Friesii seu Patellariam Meyeri. 4. Thecae vel biannu- latae, vel (perfectiores) sporam singulam foventes; aliae ascis inclusae simplices videntur. XVL. CLADONIA, Hosen. AroruEGrUM capituliforme discigerum, hypothecio duplici, altero obconico sub- carnoso. thalli. podetiorum: apici innato, altero membranaceo prius obducente discum- que convexum suffuleiente nec marginante. TuaLLus frondosus. 14. CLADONIÍA sANGUINEA. Tab. XI. Fig. 1. C. thallo foliaceo crassissimo imbricato, subtus coccineo albido-pruinoso supra viridi subgelatinoso, lobis crenulatis adscendentibus, podetis solidiusculis lacunosis , vel omnino vel apice solummodo longitudinaliter fissis lobato - digitatim expansis, apotheciis marginalibus confluentibus. puniceis. Reise in Brasilien, II. p. 522. Crescit in caudicibus Barbaceniarum et Fellosiarum nec non in rupibus detritis , prope Filam Ricam et in Serro frio Provinciae IMinarum, altitudine supra Oceanum 5$ — 4000 pedum. Haec plantula, in. IMinarum provincia Candud nominata, cum saccharo et aqua con- trita et ori illinita contra aphthas neonatorum mirum proficere dicitur et frequenter usttatur. Tab. XI. Fig. I. Caespes plantae fructiferae magnitudine naturali, caudicibus citatis insidens , cujus ad partem anteriorem lobulum unicum reflexum vides infra miniatum. 2. Planta ad lentem simplicem delineata, lobis nonnullis adscendentibus infra versus marginem coccineis et subroseis, medium versus albis fere pruino- sis, apotheciis variae aetatis; podetium anterius junius naturaliter fissum (ut in Helopodiis Ach. occurrere solent) ita reflexum vides, ut pagina inferior canaliculata in conspectum veniat, quae obducitur membrana albida so- luta nec nisi marginibus et tuberculorum basi affixa, quam podetium ipsum angustiore hinc ejusdem margines contrahente, mox lacera (ut icone repraesentatur) demum evanida, pro scyphi diaphragmate habenda, apothe- ciis interiori seu inferiori paginae adnatis, quod etiam in adultis observatur: quibus comprobatur, podetia (in no stra specie subinde brevissima fere decumbentia) mox lobi mox excipuli thallodis esse productiones, formas- que hinc Parmeliae excipulis illinc Peltigerae lobis fructiferis affines sistere, nec his majore jure esse organa 8 50 LICHENES., XVJ. CLADONIA. peculiaria in. generis characterem adhibenda. 3. Capitulum adultum cum podetii parte in medio ad perpendi- culum dissectum , ad lentém simplicem visum, ut demonstretur, apothecia (quorum plura connata capitulum constituunt), interiori podetii scyphive paginae adnata, e binis partibus composita esse, quarum superior mem- branacea, apothecium Parmeliae discoideum referens, iterum e duplici strato composita (efr. fig. sequentem); inferior vero obconica, sursum expansa, structura substantiaque omnino distinctis, subgelatinoso-carnosa, flaves- cens, porosa s. quasi spongiosa, e trabeculis a podetii pariete interiore discum versus flabellatim expansis bifide ramosis anastomosantibus. Podetium (cujus specimen repraesentatum basi integrum et solidum nec fissum erat) sursum fistulosum vides e triplici strato substanti positum, exteriore corticali.iuaequali lacunoso dilute viridi nec ad superficiem hyalino incolore, altero" medio coccineo, tertio interiore albo, quod subinde (ut in sinistra figurae parte vides) iterum. strato tenui coccineo vestitur. Koc stratum album idem videtur, quod ad loborum paginam inferiorem, praecipue in planta juniore, ut pruina densa apparens colorem, coccineum ob- tegit. Superficies podetii lacunosa tuberculique pilis minimis (ad oculum nudum inconspicuis) rigidis subinde fasciculatim aggregatis obsita est. ") Locus, quo particula mox describenda resecta est. 4. Lamina voerticalis tenuissima capituli portiunculae ad apicem loco indicato resecta, ad lentem simplicem visa, qua in conspectum veniunt; 4a) stratum apothecii superius, dilute puniceum, vix semipellucidum (thecae nusquam in genere repe- riuntur) e fibris, ut soleht in' disco esse, erectis parallelis gelatinosis ; b) hypothecium superius tenue membrana- ceum, tenuissime cellulosum , subpellucidum: yix coloratum; c) hypothecium alterum (cujus pars summa tan- tum conspicitur) spongioso- porosum, ab interiore podetii parte sursum expansum, e snbstantia peculiari sub- gelatinosa subpellucida flavescente cellulosa, cellulis majusculis plerumque raris sparsis difformibus, discum ver- sus regularibus hexagonis, nec e thalli fibris connatis oriundis; d) substantia podetii versus apicem sensim atte- nuata, ut ad latus hypothecii superioris omnino desit, nec, utin Parmeliaccis, marginem efformet, e fibris tener- rimis pellucidis varie iutricatis, (quae cum hypothecio vel strato corticali nullum nexum habent, ut in Parme- Eis indicavimus, sed potius in utriusque substantia apicibus solutis liberis varie intrantes facile distinguuntur), sporis minimis coccineis inspersis, stratum coccineum supra (3) descriptum sistentibus , strato albo ibidem de- scripto in podetii apice , qui hic delineatus est, deficiente , quod quidem in parte inferiore ex iisdem fibris, sed sporis coccineis nullis inspersis, compositumt est. e) stratum corticale e substantia valde singulari gelati- nosa, humectata tumescente, ad sectionem satis tenuem omnino hyalina, ad crassiorem virescente, brevi: Colle- matis substantiae simillima, sed cellulosum, cellulis elongatis flexuosis difficile. conspicuis, nec fibris ullis. f) et g) Pili supra (3) indicati non minus singulares, ad apothecii superficiem non innati, in strato vero corticali profunde radicantes ibique flexuosi ramosi. 5. Lamina similis thalli versus lobi marginem resecta, qua conspi- citur (a) stratum corticale et (b) stratum medullare, ut mox descripta sunt, posteriore sporas copiosiores quam hypothecium fovente, cujus ad paginam inferiorem ob. aetatem. stratum album deest. HEPATICAE. 1. RICCIA. 31 HEPATICAE, Hzpw. HOMALOPHYLLAE, Wi» ^ IL RIGCIA, Lax. ; iau * Sronawciuw (Capsula Auctorum) frondi immersum, Tubo (Stylo Auct.) emergente fugaci coronatum, farctum cowovnis, absque elateribus, per tubum egredientibus. Fnows simplex aut lobata, inferne radicans. 1. RICCIA souaMaTA. Tab. XV. Fig. a. R. frondibus imbricatis simplicibus oblongo-lanceolatis canaliculatis subtus fus- cis, margine squamis imbricatis orbiculatis creniformibus. JVees ab £senb. in Mart. Flora VUUEGE I. p. $02. Crescit supra terram sabulosam , in monte Serra da Piedade dicto, Provinciae IMina- rum Generalium. Lecta mense .4pril. (5) ? . Tab. XP. Fig. I. i. Plantuláe plures in terrae frustulo m. n. 2. 3. Stirps junior et adultior a facie superiore visa et 4. eadem a dorso visa, m. a. 5. 6. Squamulae duae periphericae expansae, m. a. T. Parti- ; cula frondis, e qua, ruptá irregulariter epidermide, gougyli emergunt, m. a. 8. Gongyli nonnulli magis aucti. D 2. RICCIA ruBnuTA. iun xv. Fig. 2. R. frondibus imbricatis simplicibus vel bifidis depressis, smpra hyalino -papillo- sis, margine squamis membranaceis duplici serie fimbriatis, subtus fuscis. JVees ab Esenb. in Martii Flora brasil. IJ. p. 501. : Habitat in monte Serra de Piedade dicto, in Provincia Minarum Generalium, ad terram nudam. Lecta mense pri. 21? Tab. XF. Fig. II. 1. Plantulae plüres, in terra argillacea, magn. naturali. 2. $. Plantulae duae, magn. aucta. 4. Pars plantulae terminalis, magis aucta. 5. Stirps a dorso visa, parum aucta, 6. Ejusdem particula auctior. 7. um. pars de parte dorsali detracta, m. a. :8. Papillae nonnullae e facie superiore, valde auctae. 9. 11. Fimbriae duae seriei exterioris, auctae. 10. Fimbriae plures seriei interioris, sibi plus minus imbricatae, m. à. 12, Earumdem nonnullae ! MN 15. Fimbria seriei interioris solitaria, magis aucta. 9 72 /. HEPATICAE. 1I. JUNGERMANNIA. JUNGERMANNIACEAE, Donon:. II. JUNGERMANNIA; L. Hoox. SronocAnPrUM (Capsula Auct.) in pedunculo (seta) molli, quadrivalve aut subocto- valve, rarissime irregulariter rumpens. Gowcvrri mixti elateribus basi vel apici valvu- larum insidentibus. SrAwiwiprA (Antherae Auct. Sporangia?), dum adsint, simplicia, globosa ovatave, nunc axillaria, nunc in costa frondis vel illi immersa. Pisrinumivw (Pistillum Auct.) (quorum plura saepe aggregata) primum inclusum plerumque canvck (Auct, Colesula Neck., Spathella Mart.) nec non carvrerna (Auct., Spathellula Mart.): (Receptaculum fructus commune nullum.) Plantulae agamae, frondosae, aut surculosae et foliigerae, e caurg (anabize Neck.) aut efrondis nervo medio radiculas agentes; interdum flagelliferae. In foliiferis ForiA simpliciter cellulosa (Phyllidia Mart.) disticha, aut accedentibus aliis (Amphigastriis v. Stipulis Auct.) tristicha. — Genus vastissimum auctore cl. Nees ab Esenbeck divi- ditur in sectiones, quae sequuntur: 1. Zrondosae, 2. Z/agae, 95. Tamariscineae, s Flagelliferae, 5. INemorosae, 6. A4splenioideac. 1. JUNGERMANNIA nnasiLiENsrs. T4 XVI. Fig. 1. J. (rFRowDosa): fronde costata lineari dichotoma divaricata integerrima tenera; fructu e superiori frondium parte egrediente, perichaetio calyce multo breviore mo- nophyllo laciniato; calyce cylindrico aequali ore fimbriato, calyptra inclusa. 1Vees ab .Esenb. in IMart. Flor. bras. I. p. 3298. INro. 6. Ejusdem. Enumer. plant. cryptog. Javae. Fascic. I. p. 11. IVr. 5. Crescit in montosis glareosis ad illam Biccam et ad Praesidium S. Joannis Bapt. in Provincia. IMinarum Generalium. |. Aprili lecta. ^4. L3 Tab. XFI. Fig. I. 1. Plantula magnitudine naturali. 2. Ejusdem pars cum calyce et fructu aucta. 3. Fructificatio junior, intra perichaetium reflexum et calycem , m. a. 4. Pars frondis, e parte, qua nervus divi- ditur, ut areolae contextus cellulosi appareant, valde aucta. 5. Calycis aperti particu superior, explanata, ancta. 6. Calyptra. pistillidium obducens. 7. 8. Calycum duorum juniorum apex, ante capsulae emersionem resectus, m. a. 9. Pistillidium junius intra calycis perpendiculariter resecti dentes latens m. a. 10. Sporocarpium in apice setae, parum auctum. : 2. JUNGERMANNIA coNNATA. Tab. XVII. Fig. 2. ^J. (vaca, amphigastriata): caule repente PS ramoso; foliis distichis horizonta- libus ovato-quadratis emarginato-bidentatis, p8P paria cum amphigastriis bi- qua-- HEPATICAE. II. JUNGERMANNIA. 2593: -dri- (ctfi sex-) fidis connatis; eshn terminali, calycibus prismaticis, ore peri- - chaetioque ciliato- serratis. JVces ai Esenb. in IMart. Flor. UR I. p.332. INro. 11. Jungermannia connata , Swartz Prodr. Flor. Ind. occ. p. 143. Flor. Ind. occ. ]lI. p. 1851. : - Habitat in terra locis umbrosis per vastam Brasiliae plagam: inventa. in goputms Greca dos Orgáos dictis. Prov. Sebastianopolitanae, in Minarum Prov., ad Praes. S. Joann. Bapt. et alibi, nec. non. in. sylvis aeternis secundum fluvium Jmazonum, varüs anni temporibus. p Tab: XFII. Fig. II. ; Bex m. nat. 2. Plantula, cum calyce 'effoeto, m. a. 3. Pars caulis cum phyllidiis a facie;;m. a. 4. iix pars a ventre. 5. 6. 7. Stipulae variae formae, m. a. 8. CUtia a, 9. Peri- chaetium et 10. perichaetium apertum , m. à. 11. Particula telae Cels magis aucta. 5. JUNGERMANNIA . ISOCALYOINA. . Tab. XVI. Fig. 2. J. (rAwAmiseINEA, amphigastriata, foliis subtus basi nudis): caule procumbente flliformi, ramulis brevibus; foliis distichis contiguis: ovato - orbiculatis acutis. integer- rimis planis basi non conduplicatis; amphigastriis foliorum magnitudine reniformi- orbiculatis acute bifidis, laciniis conniventibus; fructu in ramulo brevi laterali, caly- cibus obconicis laevibus ore truncato obtuse mucronato. Z1Vees ab Esenb. in Mart. Flor. bras. 4 p. $56. INro. hi. Crescit in truncis arborum , cum J. simplici, in din ictu 4damantum alüsque in locis Prov. Minarum Generalium. 24. Tab. XFI. Fig. II. :. Plantula magnitudine ,naturali 2. Ejusdem pars a latere superiore et 3. pars a latere infeHore, auctae. 4. Calyx cum stipantibus foliis, magn. auctus. 5. Ketis areolarum particula aucta. 6. Sporocarpium, valvulis verticaliter expansis. 7. Elateris pars summe aucta,in qua apparet, spiram tubulo hya- lino inclusam esse huic e cellulis seriatis compositam. Adjectus est gongylus, eadem, qua elater ratione auctus, 8. Propagulum, quale interdum ad inferiores n in caule stipulas propullulet,, veste auctum. D 10. 11. Cellulae e rete foliorum maxime auctae. ; 3 4. JUNGERMANNIA CAULISEQUA. Tab. XVIL. Fig. 4. J. (TAMARISCINEA , amphigastriata, folüs subtus auricula fornicata) : caule e dorso amphigastriorum repente, bipinnatim ramoso, ramulis patentibus brevibus angustis; folis imbricatis ovato-orbiculatis obtusis integerrimis, auriculis cylindricis incurvis divergentibus denudatis in ramulis majoribus, amphigastriis distantibus subrotundis bifidis foliisque amphigastriisque perichaetialibus integerrimis; fructu subsessili laterali , calycibus obovato-triangularibus retusis laevibus, JVees ab Esenb. l. c. p. 573. INro. 57. 24. HEPATJCAE. II. JUNGERMANNIA. Crescit in| Minarum districtu adamantino ,' cauli Jungermanniae diffusae. Swartzii se- cundum longitudinem arcte adhaerens. ^. Tab. XFII. Fig. I. 1. Plantula magnitudine naturali. 2. Pars plantae a dorso, magn. aucta. 3. Parti- cula caulis, cum foliis, auriculis et amphigastriis, a latére ventrali visa,, auctior. 4. Folium seorsim in parti- cula caulis, cum auricula pariter auctum. 5. 6. Auriculae duae separatae, magis auctae. 7. Caulis pars cum stipula. 8. Ramulus fructifer, auctus. 9. Calyx de hoc ramulo resectus, cum foliis perichactialibus a parte dor- sali, magis auctus. 10. Idem magis auctus, cum foliis perichaetialibus a parte ventrali. 1:1. 12. Folia duo pe- richaetialia; 13. Sporocarpium apertum in setae apice, valde auctum et 14. Elater magis magisque auctus. 5. JUNGERMANNIA ATRATA. Tab. XVIII. Fig. 1. J. (rAMAmisemNEA, amphigastriata, foliis subtus auricula fornicata): caule pro- cumbente filiformi pinnatim ramoso; foliis imbricatis auriculatis oblique ovatis acu- tis integerrimis cauli circumvolutis, auriculis minutis oblongis saccatis; amphigastriis imbricatis oblongis bifidis; fructu in ramis brevibus terminali, perichaetio subser- rato, . calyce obovato -triquetro mucronato. JVees ab Esenb. in Mart. Flor. Bras. L. p. 574. IVro. 58. Jungermannia atrata, Swartz, Flor. Ind. occ. Prodr. pag. 154. Flor. Ind. occ. III, pag. 19865. j ; ; Crescit ad arbores sylvarum primaevarum in Prov. Paraénsi, nec non in terris Bra- siliae meridionalibus passim. Omni fere anno fructificat. 24. , Tab. XP III.Fig. I. 1i. Planta, magnitudine naturali. ». Plantulae pars aucta cum fructibus, a facie. 3. Ramulus lateralis sterilis, a facie inferiore, cum cucullis et amphigastrüs, auctus. 4. Particula caulis cum foliis quatuor et amphigastriis duobus à facie ventrali; magis aucta. 5. Folium solutum, a dorso. 6. Parti- cula caulis cum adhaerente folio; a facie ventrali additur areolarum figura magis grandefacta. 7. Amphigastrium in caule, cum areolarum delinatione magis aucta. 8. Ramulus a facie superiore, cum calyce setam exserente et capsula aperta. 9. Ramulus a facie inferiore; exserta e calyce seta, capsula vero ad medium usque solum de- hiscente. 10. Amphigastrium e ramulo fructifero, magis auctum, 11. Folium e ramulo fructifero a facie ven- trali. 12. Summitas alterius ramuli fructiferi cum calyce effoeto, a facie inferiore. 13. Spathella s. calyx, e, quo sporocarpium nondum plane apertum emergit. 14. Spathellula (calyptra) irregulariter disrupta atque pistilli- dium monstrans stylo brevi coronatum. 15. Sporocarpium semimaturum, secedente pistilidio in conspectum ve- niens, 16. Apex valvulae sporocarpii cum elateribus. 17. Elater summe auctus. 18. Gongyli tres maxime aucti. 6. JUNGERMANNIA PrERYGOPHYLLUM. Tab. XIX. J. (wEwonosa, Aligera, amphigastriata): caule repente flagellifero, ramis ere- ctis simplicibus compositisve, complanatis, siccitate involutis; foliis imbricatis ovatis apice denticulatis lamina longitudinali obliqua superficiei superiori adnata; amphi- HEPATICAE. IL. JUNGERMANNIA. MUSCI. I. HOLOMITRIUM. 35 gastriis ovatis apice tri- quadri-dentatis foliisque perichaetialibus ciliatis ; calycibus ad basin ramulorum aggregatis triquetris ore ciliatis. JVees ab Esenb. in Mart. Flor. bras, I. p. 577. INro. 62. Crescit in terra globosa per magnam partem. Brasiliae; legi in Serra dos Orgáos aliüis- que locis Provinciae Sebastianopolitanae, nec non in s secundum fluvium .4mazonum passim. o4? Tab. XIX. 1. Plantula magnitudine maturali. 9. Plantula magn. aucta. 3. Pars caulis cum foliis a dorso et 4. eadem pars a ventre, m. a. 5. Folium separatum a latere. 5 et 6. Folia duo a latere, alterum carina serrata, alterum carina integerrima. 7. 8. 9. Stipulae variae formae a. 10. Apex stipulae magis a." 11. 12. Calyx cum perichaetio. 13. 14. 15. 18. Folia perichaetialia. 16. Cilia folii peuichaetals magis a. 17. Particula ex apice calycis summe a. 19. Elater. 20. Gongyli ducenties aucti. MUSCI FRONDOSI, Hzvw. L HOLOMITRIUM, Ba. Fnverus vaginulatus terminalis. Pvxis aequalis, exannulata. —PEmisrowmUM sim- plex, dentibus sedecim usque ad basin bipartitis. Carverma elongato-conica, mitrae- formis, basi integra, — Flos sic dictus masculus axillaris, gemmiformis. Caulis caespitosus, ramosus, erectus, innovando pocnnun» dense foliosus, foliis perichaetialibus majoribus vaginantibus. 1. HOLOMITRIUM cRISPULUM. 4 Tab. XVIII. Fig. 2. H. caule erecto ramoso caespitoso; foliis crispulo-patentibus solidinerviis, cau- linis e basi obovata vel oblonga abrupte acuminatis antice serratis, perichaetialibus triplo longioribus lineari -lanceolatis vaginantibus integerrimis setam laevem sub- aequantibus; pyxide oblongo- subcylindrica. Crescit in sylvis umbrosis udiusculis Provirféiarum Sebastianopolitanae et. Minarum pas- sim, e, g. in montium tractu, qui Serra dos Orgàos dicitur , prope Villam fiiccam et alibi. Fructificat primis anni mensibus. ^4. Tab. XVIII. Fig. IT. 1. Plantula magnitudine naturali. 2. Ejusdem pars aucta, addita ad latus calyptra (a). 3. Caulis fructifer cum seta, pyxide et foliis perichaetialibus, magis auctus. Additur particula folii magis aucta. 4. 5. Folia duo, ex inferiore parte caulis, aucta. 6, Folium ex superiore parte caulis, adjecta particula magis aucta, qua parenchymatis natura demonstratum 7. Particula ex acumine folii superioris, valde aucta. 9, Pars ima setae e vertice caulis radiculigeri (b), cui quasi per gomphosin inseritur (a), decerpta, valde aucta. 10 3 50 P MUSCI. Il. BRACHYMENIUM. In vaginula (e) conspiciuntur plura rudimenta fructuum mon rite evolutorum (c); et calyptrae ima basis (d) persistens. 9- Pyxis, sectione verticali aperta, ut colummula appareat, cujus pars magis aucta (a) fig. 10. de- pingitur. 11. Stomatis pyxidis pars, dentibus peristomii quatuor effiguratum. 12. Peristomii dentes tres a latere interiore visi. 13. Dens e pyxide exsectus, a En 14, Pars columnulae basilaris expansa ,cum inspersis gon- gylis. 15. Gongyli nonnulli magis aucti. Li II. BRACHYMENIUM, Hoox. Fructus vaginulatus terminalis. Pvxis aequalis, annulata. Prmisrowmw duplex; exterius dentibus sedecim angusto-triangularibus; interius membranaceum, plicatum, apice irregulariter fissum in cilia sedecim longiora aliaque breviora. CALYPTRA Cu- culliformis. — Flos s. d. monoicus, terminalis; masculus discoideus. Caulis ramosus, laxe caespitosus, dense foliosus, innovationibus perennans. 1. BRACHYMENIUM HORNSCHUCHIANUM. 4- Tab. XX. Fig. 4. B. caule erecto; foliis lineari - oblongis perichaetialibus lanceolatis, omnibus longe cuspidatis marginulatis subdenticulatis evanidinerviis; pyxide ovata deorsum attenuata, operculo brevi conico obtusiusculo. Crescit in. Provincia Minarum Generalium ad praerupta viarum, nec non in. sylvarum umbra, ad arborum radices. Fructificat primis anni mensibus. 4. 4 Tab. XX. Fig. IP. 1. Plantula magnitudine naturali. 2. Plantula aucta, seta altera pyxiden maturam, operculo jam dejecto, altera fructum semimaturum cum operculo ferente. 3. Folium e caule et 4. aliud con- volutum, utrumque auctum. 5. Folii apex magis auctus, ut cellularum contextus, margo et nervi summus finis conspiciantur. 6. Sectio e folio magis aucta, cum cellulis parenchymatosis et elongatis, nervum constituentibus. 7. Vaginula involutà foliis nonnullis perichaetialibus, quorum alterum (a) angustius et enerve, cum addu- ctoribus (b) atque pistillidiis (c) abortientibus, m. a. 8. Capsula, dejecto operculo, m. a. 9. Capsulae, annulo adhucdum praeditae sectio resectis pluribus dentibus peristomii exterioris, ut peristomium interius totum appa- reat, cujus cilia versus colummulae verticem tendunt m. a. 10. Peristomii quarta pars explanata, m. à. 11. Columnula, cui gongyli adhaerent, tricies a. 12. Particula membranae, qua colummula structa est,. telam ir- regulariter sed distincte cellulosam cum inclusis gongylis onshanm CERdes aucta. 13. Gongyli nonnulli appli- citi filo irregulariter septato, quod p y lae. emarcidae. 14. Gongyli duo ducenties et vicies aucti, hinc mutua pressione complanati. 1: videtiir LYCOPODINEAE. x 9f LYCOPODINEAE, Sw I. LYCOPODIUM, ILixx. Hook «& Gazy. Lycopodium, Lycopodioides, Selago et Selaginoides Dill. SronocanPiA (Capsulae fariniferae Auct.) axillaria, subsessilia, unilocularia, hinc bivalvia, spisse farcta cowcvLrs subtilissimis globosis e quatuor sporis subtetraédris compositis. Praeterea in multis speciebus Sporocarpia alia (Capsulae globuliferae Auct) axillaria, subgloboso- quadriloba, cowevnos globosos in commissura rhaphe tricruri notatos incl done. Caules erect aut decumbentes et radicantes, dovdbusn emittentes stolones radi- cantes, intus lignosis fasciculis donati. Folia mere cellulosa (phyllidia) stomatibus instructa, phyllotaxi varia: nunc polysticha omnia consimilia, nunc tristicha vel tetrasticha, lateralibus tung quam reliqua (quae stipulae Auct.) aut ventralia aut (rarius) dorsalia majoribus. Sporocarpia indistincte in alis phyllidiorum, aut cum bractea in spicas terminales sessiles pedunculatasve congesta; farinifera in omnibus, globulifera in paucis solummodo atque spicarum alas inferiores occupantia obser- vata sunt. ADNOTATIO. Genus vastissimum felicius habitu quam apparatu propagatorio in. sectiones distinguitur. Nos quidem, ratione praesertim habitá dispositionis a cl. viris Hooker et Greville in Botan. Miscell. propositae, sequentes sectiones agnoscimus: I. POLYSTICHA (Exstipulatae Auct.) "3 1. Sporocarpiis indistincte axillaribus, Huperziae Bernh., Plananthi Pal. Beauv., Selagines Hook. Grev. 2. Sporocarpiis intra bracteas (squamas) spicatas liberis aut plus minus axi bracteisye adnatis: JLepidotis Pal, Beauv. Spicata Hook. Grev. &. Spicis sessilibus indivisis: 4flopecuroidea Mart. b. Spicis sessilibus divisis: Phlegmaria Hook. Grev. c. Spicis pedunculatis: Clavata Hook. Grey. II. OLIGOSTICHA (Stipulatae Auct.) i. Tristicha, ramis compressis cum phyllidiis lateralibus decurrentibus coalescentibus, tertia phyllidiorum (minorum s. stipularum Auct.) serie nunc dorsali nunc ventrali: Complanata Hook. Grev.* 4. Tetrasticha, phyllidiis quadriseriatis, minoribus (stipulis Auct.) semper superioribus (ventralibus). Sporocar- piis (saepe) biformibus: Stachygynandrum (cum Diplostachyo) Pal. Beauv. Hook. Grev. a. Ramulis cum phyllidiis siccitate insigniter convolutis: Circinata Hook. Grev. b. Ramulis cum phyllidiis siccitate planis: Planifolia Hook. Grev. *) Spicis tetragonis, bracteis aequalil Tetragonostachya HOO Grey. **) Spicis compressis unil libus, bracteis i lil D hya Hook Grev. ***) Spicis teretibus , bracteis Kcu CUN Mart. - 58 LYCOPODINEAE. Chamaeclinis (Mart. in Hort, Reg. Monac. 1829. p.3-) genus, quod a reliquis sporocarpiorum formá globosá nec reniformi, dehiscentià anticà nec verticali differens , Lycopodium inundatum L. et cernuum | L. amplectitur (Cfr. K Kaulfuss, VVesen der Farnkráuter, p. 19.), nisi plures hujusmodi notae de sporangii natura diversa in- notuerint, forsan rectius inter reliquas generis sectiones militabit. 1. LYCOPODIUM CONTEXTUM. 4 Tab. XX. Fig. 1 L. (Porvsricmuw, ArorEcuRompEUM): caule repente ramoso, folis erecto -subse- cundis; ramis spiciferis adscendentibus erectisque elongatis strictis, ob folia aceroso- subulata dense et. multifariam imbricata introrsum flexa rigidula funiformibus; bra- cteis ex ovata basi longe subulatis patentibus. * Crescit in campis graminosis apricis, in summo monte rara - Boára ; Jluvü Japurá cataractae imminentis , altitudine super Oceanum circiter. pedum. | Lectum cum spicis. fa- riniferis Januario mense. ^4. Tab. XX. Fig. I. 1. Planta magn. naturali. 2. Apex caulis fructiferi, auctus. 3. Mupnocepmume in axilla sui folii, valde auctum. i Folium e spica fructifera minus auctum a Worso. 5.9 6. Cellularum e sporocarpio rete, parietibus cellularum wundulato-effguratis. 7. (Sos it Hio aucti, Metitur quisque diametro ifioo lineae parisiensis. 8. Gongylus magis auctus, in quo membrana externa crassa e cel. lulis irregularibus composita apparet. 9. Particula epidermidis, cum stomatibus. 2. LYCOPODIUM ^ranapnoxuw. f Tab. XX. Fig. a. L. (TzgrmasricHuw, CvriwpRosrAcuvuM) caule: repente ramoso; foliis ovatis acu- tis, integerrimis, imbricatis, lateralibus majoribus in caule hinc decurrentibus ; ramis spiciferis simplicibus erectis, foliis laxiusculi$ triangulari-subulatis; bracteis ex ovato acuminatis patulis. Species L. caroliniano Lin. affinis, attamen foliorum forma et dispositione distincta. . ? Crescit in terra glebosa , ad abrupta viarum umbrosarum in Provinciae Minarum parte meridionali. Decembri fructificans lectum. 24. Tab. XX. Fig. II. 1. Planta magu. naturali. 2. 3. Sporocarpium in ala sui folii, aliud apertum, aliud adhucdum clausum. ^4. Apex ramuli fructiferi, resecto pedunculo (a). 5. Gongyli duo ducenties et vicies aucti. 6. Gongylus alter pressione apertus, ita ut nucleus intra membranam disruptam appareat. Nucleus massam oleosam pressione edidit radiatim duas 7. Particula e sporocárpio valde aucta cellularum | margines undu- lato- dentatos monstrans. LYCOPODINEAE. OPHIOGLOSSEAE. 39 5. LYCOPODIUM znYTHROPUS. 4 Tab. XX. Fig. 5. L. (TErRAsricCHUM, TErRAGONOSTACHYUM): caule erecto 'subpyramidato - ramoso, raro stolonibus radicante, inferne stolonibusque puniceis; foliis subaequidistantibus tenuibus serrulatis, lateralibus oblongo-lanceolatis subfalcatis acutis, superficialibus triplo minoribus oblique ovatis acuminatis basi postice hinc ciliis subbinis; spicis breviusculis, bracteis ovato-acuminatis subciliatis. Crescit in sylvis aridis Provinciae Piauhiensis. Fructiferum mense Mojo. ()? Tab. XX. Fig. III. :. Planta magn. natuwali. 2. Stolonis apex, valde auctus. 3. Ramulus fructifer a facie superiore, pariter auctus. 4. Sporocarpium intra foli sui axillam. 5. Gongyli quatuor, valde aucti. 6. Particula telae cellulosae ex inferiore parte folii (a) , cui adhaeret hinc stratum superiu$ e cellulis valde undu- latis atque stomatiis parvis donatuni (b). OPHIOGLOSSEAE, Ms. R. Buw Il. OPHIOGLOSSUMI. L. Foriux exclusum cauLE rhizomatoideo, bipartitum, biforme, hinc in laminam (stomatis donatam) expansum, inde altius erectum —SPOROCARPIA membranaceo - coriacea colligens in spicam simplicem distiche seriata, hujus respectu transversim semibivalvia. Gowevza farinacei. 1. OPHIOGLOSSUM YPANEMENSE. 4 Tab. IL. O. caule rhizomatoideo. incrassato subconico, folii lamina lato-ovata brevissime acutiuscula reticulata breviter petiolata, pedunculo spicigero laminam multoties superante. ^ Crescit in "pascuis camporum ad Fpanema, in Provincia S. Pauli, altitudine supra Oceanum circiter 1700 pedum, Decembri fructificat. 21. Tab. IL. Fig. I. depictae sunt'plantulae duae, quarum altera spicas fert duas, adultam et juvenilem. 1. Spica; magnitudine aucta. 2. Gongyli, quales pressione sub microscopio varias formas exhibent. Typus eorum videtur idem ac gongylorum farinaceorum generis Lycopodii, tetradidymus, globis scilicet e quatuor globulis introrsum tetraédris compositis, 40 FILICES. FILICES, 1. Priusquam nos accingimus, primarias Filicum, quae ia Brasilia exuberant, formas iconibus illustrare, ratum videtur ea audire, quae amicissimus Hvco Monr M. D. de Filicum, praesertim caudescentium , anatomia disserere atque tabulis phy- totomicis explicare in se suscepit. DE STRUCTURA CAUDICIS FILICUM ARBOREARUM SCRIPSIT HUGO MOHL, M. D. Pnor. Acap. BEnN. " $. 1. Ex quo cl. Desfontaines rem, quae tanti momenti est ad plantarum physiologiam, primus torio , caulem scilicet plantarum non ad eundem typum esse constructum, cum reperisset, pro diversa embryonis structura pariter et structuram vegetationemque tum Monocotyledonum tum Dicotyledonum haud parum differre, in quaestionem ultro ventum est, utrum etiam caulis tertiae classis, Acotyledonum scilicet , vegetationis legem a ceteris classibus discrepantem sequatur, an plantae illae, si caulis organisationem spectes, ad Monocotyledones proxime accedant. In qua quaestione explicanda haud dubie permagni interest, ut caudex filicum arborearum accurate investigetur, cum ex omnibus Acotyledoneis harum plantarum pars vegetativa summam evolutionem assequa- tur, eandemque ob causam structurae indoles plantarum embryone carentium in illis clarissime expressa sit. Quantum intersit, caudicis hujus naturam investigari, dudum Phytotomi intellexerunt, et tum .Des- fontaines ipse, tum plures posteriores eum diligentius investigandum sumserunt, Quaecunque vero de ca re observata et in vulgus edita sunt, non ea subtilitate mihi pertractata esse videntur, qua opus est, ut res in liquidum adducatur, et quae ex observationibus illis comperta et allata scimus, magis dubitationem mo- vent, an observationes recte institutae sint, quam ea de re edocémur. taque operi, rem denuo inqui- rendi, non supersederi posse videtur et forsitan mihi contigit, ut iis, quas exponam, observationibus cer- tum quoddam fundamentum jaciam, cui structurae, quae plantarum. cryptogamicarum cauli propria est, ex- plicatio accuratior superstrui possit. q '$ 2. Priusquam vero ad descriptionem structurae illarum plantarum transeam, non alienum ab re mihi esse videtur, quantum , qui prius rem inquisiverunt, profecerint, brevibus proponere. " Primam descriptionem. anatomicam filicis arboreae caudicis diligentius expositam Desfontaineo de- bemus, quippe qui in notissima illa dissertatione de Monocotyledonum et Dicotyledonum structura *) filicum quoque arborearum mentionem facit. — Descriptio ejus haec est: caudex earum fibris ligneis constat et laminis varie contortis, quae versus ambitum caulis latiores sunt et propius ad se inyicem accedunt, quam mediam versus partem. Intervalla *) Mém. de l'Institut. Tom. I. pag. 478. FILICES. - CAM inter fibras posita, medulla sunt repleta. Etiamsi structura filicum. arborearum et Monocotyledonum ali- quantum differt, in utraque tamen eadem fibrarum dispositio eademque crescendi ratio cernitur. Ex Brisseau lMirbelii *) sententia. organisatio harum plantarum medium tenet inter Monocotyle- donum et plantarum inferiorum ordinum structuram. Caudicem, earum nonnisi fasciculum esse petiolorum dicit, fibras enim ejus a basi frondes versus divergere in easque excurrere , saepissime 'aà fibris illis figuras effingi symmetricas, sique posteriori incremento coníluant, laminas eas efficere irregulariter tortas. In caule centralem tantum occurrere vegetationem. Item Linkius**),cui subtiliorem structurae filicum arborearum disquisitionem debemus, censet, cau- dicem earum fasciculum esse mere petiolorum. Eodem auctore in sectione caudicis transversali strata irregulariter dissita cernuntur fusca et alba; dicit, microscopii ope facile intelligi, lignum ex albis tantum stratis, quamvis ea molliora sint, formatum, et fere totum e majoribus vasis spiralibus compositum esse; 'fusca vero strata, quamyis duriora, e cellulis prosenchymatosis constare. - Ductus intercellulares permag- nos apparere, iisque canales effici, quales et in squamis filicum, et in muscis conspiciantur. Alba ligni strata annulos exhibere neque tamen prorsus clausos, quorum concaya pars in quovis petiolo extrorsum spec- tet. Petioli seu orbis hujus centrum non esse aequabile, sed laminis lignosis repletum esse. Haec ligni Strata partim parallela esse cum exteriore orbe partim ea longe minora, et speciem offere fibrarum irre- gulariter sparsarum, Intervalla stratorum tum fuscorum tum alborum contextu celluloso esse repleta. Decandollius ***) quoque filicibus arboreis Monocotyledonearum tribuit structuram, asserens, in sectione transversali maculas fuscas cerni, subrotundas et varie formatas, quae fasciculis efficiantur fibra- rum contextu cellulo separatis. Caudicis peripheriam e contextu celluloso formari, qui corticis locum expleat, neque eum conjunctum esse cum ligno, quod intra cylindrum centralem fibrosumque evolvatur; cylindrum hunc multa continére vasa scalariformia. Ramificationem caudicis inde ab hoc cylindro oriri, et nonnisi fibris discedentibus nasci. Hae igitur omnes sententiae in eo consentiunt, filicum arborearum lignum e,fibrarum fasciculis constare, irregulariter et varie tortis et a se invicem separatis , filicesque tum ligni structura, tum vegeta- tionis indole cum Monocotyledoneis congruere. $. 3. Enumeratis superiorum sententiis, venio nunc ad proprias investigationes, quas institui in cau- dicibus decem specierum filieum arborearum nempe: 4lsophilarum nigrae Mart., phaleratae Mart., Schan- schin Mart., vestitae Mart., Cyatheae Sternbergii Pohl., Delgadii Pohl.) Didymochlaenae sinuosae JDesv., Chnoophorae excelsae Mart., (Polypodii corcovadensis Rad.), alius speciei, quam nomine Polypodii armati e horto B. berolinensi accepit editor, et in caudice speciei non definitae. .4. Caudex filicum arborearum (Tab. X XVII. et X XV/IIL).strictus est,ad apicem versus paulo attenuatus, simplex, apice frondibus vestitus, teres, sed ob frondium cicatrices et pulvinos prominentes cy- lindri formam non plane referens. Cum Palmarum caudice comparari solet, quae comparatio tum tantum apta est, cum habitum ejus , formam gracilem, et terminalem frondium situm respicimus; cum vero frondium insertionem respicimus, quae nunquam amplexicaules sunt, ut in Palmis, ad caudicem potius Cycadearum accedit E quibus ceterum *) Elérens de Botanique T. I. pag. 122. **) Linnaea 1826. pag- 414 — 417. *) Organographie végét. T. I. p. 232. 1) Cyathearum Delgadii et C. Sternbergii, specierum a cl. Pohl'inSternbergii dae orbis primigenii Mescrip dcum atque tabulis B. C, illustratarum, caudices, ab inclyto illo Brasiliae pereg i nobis heic commemoramus, ceterum specierum ipsarum (quae nostrà sententiá Alsophilae generi adscribendae) naturam atque cum nostris affinitatem ignorantes. 49 : FILICES. rursus forma gracili et eo, quod inferior petiolorum decidentium pars non sub squamarum forma in loco insertionis haeret, bene distinguitur. Caudex epidermide obducitur laevi ac nitida (Tab. XXXIV. fig. 3. J4lsophila nigra), quae saepe non sub oculos cadit, ob squamarum multitudinem tenerarum et erectarum, quibus tota caudicis superficies, exceptis frondium cicatricibus, prorsus obtegitur. Hae squamae (Tab. XXX. fig. 1. 44lsophila phalerata, b. c. IV. 1. 2. 4lsophila higra) formam referunt ita variantem, ut mox linearis mox ovalis appáreat. Si frondium dispositionem respicimus, caudices a me inyestigatos in duas sectiones distribuere licet; in altera frondium cicatrices in lineas spirales sunt dispositae , in altera frondes sunt verticillatae. Caudices, quorum frondes in lineas spirales digestae sunt, eo inter se differunt, quod in diversis speciebus, tum linearum spiralium parallelarum, tum frondium, quae quovis linearum illarum gyro conti- nentur , numerus differt. ' Sic in Alsophila phalerata et nigra (Tab. XXX. fig. 1. et 5.) tres lineae spirales et in quovis earum linearum gyro septem frondium cicatrices cernuntur. In Polypodio, quod nomine introduximus ar- mati, contra quinque lineas spirales numeravi. In altera sectione, quae frondes habct verticillatas, diversae species majori aut minori frondium numero, in eodem verticillo occurentium , differunt ; sic e. g. in Alsophila vestita quatuor frondes (Tab. XXX. fig. 39.); in Chnoophora excelsa, (Tab. XXIX. Fig. 1) et Didymochlaena sinuosa octo frondes verticillum efficiunt. Cum diversorum verticillorum frondes non alia super aliam, sed alternatim collocatae sint, hae frondes etiam ad lineae spiralis formam dispositae haberi possunt, atque ita in Jlsophila vestità quatuor lineae spirales, ex quibus singulae in quovis gyro octo habent frondes, in duabus ceteris vero.octo cernun- tur lineae spirales, quarum quaeque sedecim frondes continet. . 5. Frondium Cicuniceg OU VOU fresnlarenn. magis aut minus ellipticam, in zisophila C Hgososdiio pyramidalem. In Di et j (Tab. XXIX. fig.i.) eae ita approximatae sunt , ut totam caudicis superficiem obtegant, et in quincunce positae rliomboidalem formam induunt. Frondium cicatrices modo super caudicis superficiem prominent, ut in Zfisophila phalerata, (Tab. XXX. fig. 1.), nigra (Tab. XXX. fig. 5.), Cyathea Delgadii, modo vix paululum super ea exstant, ut in ZAlsophila Schanschin, vestita (Tab. XXX. fig. 39.) modo depressiones efficiunt infundibuliformes , ut in Didymochlaena , et praesertim in. Chnoophora excelsa. (Tab. XXIX. fig. 1.) In omnibus filicibus avboreis, a me investigatis, inprimis autem in 44isophila phalerata, in medio inferioris frondium cicatricum partis suleus longitudinalis conspiciebatur. (Tab. XXX. fig. 1 Fasciculi vasorum petiolum intrantium , qui in frondium cicatrice parvarum verrucarum formam offerunt, in omnibus. speciebus, eadem regula distributi sunt; in frondium cicatrice scilicet duos arcus semi- lunares effüciunt, quorum alter cum superiore, alter cum inferiore frondium cicatricis margine est paralle- Jus. Apices horum semicirculorum ita ad se accedunt, ut aliquot lineis distent, nec vero immediate jun- guntur, sed per duas rectas series lignosorum fasciculorum, quae introrsum et deorsum versus frondium cCicatricis lineam medianam decurrunt et ibi sub angulo acuto junguntur. In spatio, quod duabus lineis rectis superioribus et superiori semilunari arcu marginali continetur, pauci vasorum fasciculi cernuntur,in parvum acervum congesti et a ceteris sejuncti. (Tab. XXIX. et XXX.) Haec fasciculorum dispositio in omnibus, quas investigavi, speciebus reperitur, et ex parte quoque Stern- bergii*) et Decandollii **) figuris exprimitur, quare minime cum Sterhbergio consentire possum, qui cen- *).Essai d'un Exposé géogn. bot, dé la Flore du monde primitif. Tab. E. **) Organographie. Tab. 23. FILICES. 45 set *), in filicibus arboreis vasorum fasciculos nullo ordine per totam frondis cicatricem dispersos esse, et filices arboreas nunc vivas a filieibus orbis primitivi, nomine Lepidodendri notis, differre hoc vasorum fasciculorum situ. Quod equidem non ita se habere eo certius asserere possum, cum filicum arborearum exemplaria ab illustri Comite de Sternberg depicta ipse disquisiverim. : $. 6. Ab inferiori frondium cicatricis margine pulvinus magis aut minus prominens decurrit; ex lis, quas inspexi, speciebus in Polypodio armato, 4lsophila nigra (Tab. XX X. fig. 5), 4. phalerata (Tab. XXX. Jig. 1.) ille maxime evolutus erat, et hic quoque, de quo supra dixi, sulcus ab inferiori frondium cicatricis parte ad superiorem pulvini partem continuatus erat. PPulvinus, quo longius decurrit, eo magis applanatur, et tandem in axilla cujusdam frondis inferioris prorsus evanescit. — In J4isophilis Schanschin, vestita, et Cyathea Sternbergii pulvini paululum modo caudicis superficiem emergunt, quare caudex, si per transversum secatur, formam habet rotundiorem (Tab. XXX. fig. 4.) quam caudicis AIsophilae nigrae et phaleratae (Tab. XXX. fig. 2 et 6). 1 In Did) hl et Ch phora pulvini quidem existunt, quod ex disquisitionibus anatomicis cognoscitur , nec vero, cum frondium cicatrices totam caudicis superficiem obtegant, extrinsecus apparent, sed sub superiore cicatricum parte latent frondium proxime infra positarum. Inde forma infundibuliformis insolita cicatricum intelligitur; inferior scilicet harum cicatricum pars (ut in ceteris generibus tota frondis Cicatrix) sursum et introrsum spectat; superior contra frondium cicatricis pars, pulvino duarum frondium i i ita, hujus directionem sequitur, ideoque sursum et extrorsum vergit. ri x A iE": 'Hac ratione formam hanc, quae abnormis esse videtur, si accuratius rem inspicimus, normae pror- sus respondentem videmus. : $. 7. In pulvinis organum maxime memorabile singularis prorsus structurae cernitur, cui in uni- verso plantarum regno nihil simile esse videtur; foveae nimirum ellipticae, aut etiam subrotundae, duas yel quatuor lineas longae et pulvere ferrugineo. repletae. — In recentibus caudicis partibus hae foveae squamis caudicis densius obteguntur, et quantum in .4Lsophila nigra observare mihi licebat, non apertae sunt, sed membrana tenui teguntur, quae irregulariter rumpitur, et quae cum caudicis epidermide imme- diate connectitur. In Chnoophora excelsa et Didymochlaena sinuosa hae foveae angustae sunt ac longae et vix sub oculos cadunt, quod, frondium cicatricibus valde approximatis, pars pulvini cicatricibus non ob-- tecta lineam efficit perangustam . 8. Inferior caudicis pars 1 e. g. Alsophilae Schanschin (Tab. XXIX. fig- 3. et 4J, C. Sternbergii, Polypodii armati**) et speciei cujusdam Decandollio ***) depictae, aetate provectiori. integumento denso ultra pollicem crasso radicum aérearum vestitur. Singulae quoque radices in 4sophila phalerata, 44. nigra, Cyathea. Delgadii passim e caudice prodeunt. adii caudice aculei cernuntur singuli, irregula- In quarundam etiam specierum e. g. Cyatheae Delg t e cfassis membranis formato. (Tab. XXXIF. riter sparsi, acuti et nigri, qui contextu celluloso constan figur. 10). : $. 9. Quemadmodum inter habitum et formam externam filicum arborearum similitudo magna intercedit , ita etiam disquisiti tomica d trat , earum internam ad eundem plane typum esse formatam. In sectione transversali talis caudicis (T'a schin; Tab. XXX. fig. 2. Alsophila phalerata, fig. 4. AIlsophila vestita, fig. 6. 4lsophila n b. XXIX. fig. 2. Chnoophora excelsa, fig. 4. "lsophila Schan- igra) tres praecipue substan- *) I. c, cahier IV. p» 55. **) Sternberg l. c. Tab. E. *"*) Organographie. Tab. 24 44 FILICES. tias diversae naturae distinguere licet. Peripheriam obtinet stratum unam vel duas lineas crassum, fuscum, maxima ex parte durissimum, quod cum cortice plantarum nobiliorum comparari potest. Omne spatium, quod cortice continetur, parenchymate expletur, quod in sicco caudice fusco est colore, et medullae nomine significari potest. Prope ad corticem orbis occurrit vasorum fasciculorum varie formatorum, flavescentium, qui cum ceterarum plantarum ligno comparari possunt.. $. 10: Extremam partem (corticem) e duobus stratis compositum inveni, quorum alterum paulla- m in alterum transit et quae nudis oculis discerni non possunt, neque pro duabus formationibus admo- dum diversis habendae.sunt, cum nonnisi cellularum, e quibus constant, forma inter se differant, et in qui- busdam speciebus unum modo e stratis illis existat. Alterum, exterius scilicet , stratum e cellulis subrotundis magis aut minuss fuscis, e crassis mem- branis factis constat (Tab. X X XT. fig. 1. Alsophila nigra, fig. 4. a. b. Mlsophila: phalerata, Tab. XXXIF. fig. A. b. a. b. Alsophila vestita.) Extrema harum cellul series epidermidem format . (Tal. XXXIF. fig. 3. lsophila nigra) quae in nulla earum, quas disquisivi, specie stomauis instructa erat. Cellulae exterioris strati quo magis intus sunt sitae, eo magis prolongantur, septorum earum di- rectio horizontalis simul. sensim in diagonalem mutatur, atque ita cellulae parenchymatosae exterioris strati in cellulas prosenchymatosas interioris strati transeunt, simul eae crassiores membranas accipiunt et ob id ipsum praesertim in J/sophila nigra admodum indurescunt. (Tab. XX XI. fig. 1 — 4. a. b. c. Alsophila nigra et phalerata, Tab. XXXIF. fig. 4..et 5. b. c. :lsophila. vestita). In Chnoophora excelsa et Didymochlaena sinuosa omnis cortex e parenchymatosis tantum cellusis constat. (Tab. XXXIIL. fig. 1. et 2. a. b. Chnoo- phora excelsa.) Omnes cellulae et exteriorum et interiorum MEE ACOXUED punctis obsitae sunt poris similibus. :Cum jam pluribus in locis (über die Poren des Pflanzen-Z bes.'lübing. 1828., et de structura palmarum in libro a Martio edito: de generibus ac speciebus Palinarom inscripto) structuram et evolutionem horum tenuiorum locorum membranarum cellularium , quae a prioribus Phytotomicis partim pro veris foraminibus, partim pro amyli globulis habebantur, satis jam sup d posse mihi videor latiore de- scriptione , et id tantum adjicio, tum in externo strato parenchymatoso harum cellularum, (Tab. XXXIF. fig. 6. bb. Alsophila veslita) tum in interiori strato prosenchymatoso (Tab. XXX. Jfig- 9. 12. Chnoophora excelsa) cerni, haec puncta esse canales in cellularum membranis excayatos. — Phytotomorum maxime inter- esse oportet, prosenchymatosas interioris strati cellulas subtilius examinare, quod ex iis multo magis, quam ex omnibus ceteris cellulis mihi quidem notis, intelligi potest, qua ratione cellularum membranae crassiores fiant. Aliis jam locis ostendi, cellularum membranas non tam intus suscepta recente materia organica, quam potius novis stratis 1 itis in itudi extendi, et adjeci, haec diversa strata microscopio valde augente perspicue distingui posse. Quae strata in prosenchymatosis filicum arborearum cellulis multo facilius distinguuntur, quam in ceteris exemplis hucusque ad probandum hoc incrementi genus allatis (Tab. XXXF. fig. 12. Chnoophora excelsa.) 1n filicum arborearum cellulis crassiores membranas habentibus haec strata saepe ad duodecim augentur. : Saepissime quoque eo facilius haec strata discernuntur, quod varia colorem varie fuscum habent. Varia haec strata saepe non admodum arcte cohaerent, ita quidem, ut interdum cultro haud satis acuto, in transversum secata ita discedant, ut desecta singularum cellularum pars in plures annulos concentricos dirimetur. $. 11. Inter corticis cellulas, praesertim prosenchymatosi strati, massa quaedam homogenea cer- nitur, cellularum instar fuscata, quae inter cellularum angulos majore copia collecta (Tab. XXXV. fig.12. Chnoophora excelsa) est, et cellulis inter se jungendis inservire videtur. Cellulas materia quadam junctas FILICES. 45 esse, non dubitandum est; hucusque vero nemini contigit, ut materiam hane videret; in filicibus arboreis contra haud sane difficile est, observare eam iis, quas supra dixi, locis, Facilius etiam id contingit in non- nullis filicum herbacearum caudicibus et in petiolis Didymochlaenae, quod hic stratum illud saepe fusco .colore tinctum reperitur, cum ipsae cellularum membranae prorsus sint decolores. Quamyis haec substantia semper sit homogenea, nec unquam fibrarum formam assumat, verosimile est, IMoldenhawerum eam vidisse, neque yero satis investigasse, et inde in falsam venisse opinionem, inter cellulas peculiare esse fibrarum systema, cui nomen ,,Zellgewebe** dedit. $. 12. In pulvini strato corticali, quod caudicis cortici, si structuram spectes, jrorsus respondet, foveae illae, quas supra($. 7.) memoravimus, pulvere ferrugineo repletae inveniuntur. Quibus subtilius explora- tis, patet fovearum in locis corticem (Tab. XXXV. fig. 2. .4. B. aa. Alsophila vestita, fig. 3. aa. A4lso- phila phalerata) penitus perforatum esse. Hoc foramen contextu celluloso regulari, paululum dilucidius quam cortex, colorato, expletur (Tab. XXXV. fig. 2. 4. B. B. fig. 3. [J.) ea quidem ratione, ut contex- tus hic cellulosus in interioris corticis parte protuberantiam efficiat paullo latiorem foramine ipso ejusque margines tegentem (Tab. XXXV. fig. 2. d. fig. 3. d.). Haec cellularum massa multo arctius adhaeret cor- tici, quam subjecto contextu celluloso, ita quidem, ut, si cortex avellitur, simul cum eo a caudicis paren- chymate dissolvitur, (Tab. XXXV. fig. ?. Cf.) Cellulae protuberantiam illam efficientes constant membra- nis crassis punctatisque (Tab. XXXV. fig. 5. Alsophila phalerata;) et firmiter inter se cohaerent. Versus externam partem, in fovea corticis, ductus intercellulares, qui in interiori massa prorsus desunt, aut ad- modum parvi sunt, magis magisque augescunt (Tab. XXX. fig. 2. e. Alsophila. vestita, fig. 9. e. Alsophila phalerata, fig. 10. e. Alsophila Schanschin, fig. 11. e. Chnoophora excelsa), ita ut in exterioribus stratis cellulae subinde minori parte parietum lateralium cohaereant. Superficiem caudicis versus tandem ductus" intergellulares adeo aucli sunt, ut cellulae prorsus a se sejunctae appareant, mec misi processibus conicis aut longioribus, aut brévioribus cohaereant, et formam praebeant pulveris ferruginei (Tab. XXXV. fig.:9. f^ fig- 3. f» fig. 6. 7. 8.). Hae cellullae sub microscopio verrucis minimis obsitae apparent; multae earum nucleum obscurum continent, resinae globulum aequantem, quemadmodum et in aliis harum plantarum cel- lulis similes globuli occurrunt, — Has foveas modo descriptas doctissimus de Martius masculum harum ps tarum organum esse quondam suspicatus est"), quam quidem opinionem nunc deseruit. $. 13: Tota caudicis pars, a cortice circumdata, contextu constat parenchymatoso , qui DEB lignoso in duas dividitur partes, quarum altera perangusta inter corticem est et lignum, altera vero per- magna format medullam intra cylindrum lignosum positam. « uod ad lignum harum plantarum attinet, dudum constat, et figuris quoque filicum arborearum hucusque editis, at minus accurate, repraesentatur, lignum i in transversali caudicis sectione formam offerre fasciculorum maximam partem dissimilium, semilunarium latere concavo extrorsum converso (Tab. XXIX. fig. 2. Chnoophora excelsa, fig. 4. 4lsophila Schanschins Tab. X XX. fig. 2. Alsophilaphalerata, fig. 4. -4lso- phila vestita, fig. 6. 4lsophila nigra.) Hi fasciculi hucusque nullo ordine per caudicem passim dispersi esse putabantur, ideoque filicum arborearum caudicem cum Monocotyledonearum caudice convenire inde collige- bant. Cum vero observassem, hos fasciculos in omnium filicum caudicibus unum tantum orbem formare, et formam eorum in diversis sectionibus transversalibus breyibus intervallis in eodem '*eaudice factis dif-' ferre et pendere a situ frondium cicatricum , cum fasciculi semper ita positi sint, ut bina cornua duorum ejusmodi fasciculorum lignosorum semilunarium sibi adjacentia frondium cicatricem versus spectent, equi- dem conjeci, lignum earum plantarum minime fasciculis constare sejunctis, sed contra cylindrum efficere . integrum, et iis tantum locis, quae frondium cicatricibus respondeant, rima perforatum. Quod ut accura- tius cognoscerem , in pluribus speciebus, e. g. 4sophila phalerata , corticem: et subjacentem contextum cellulosum ad lignum usque resecans inveni, rem vere ita se habere. Lignum nempe cylindrum efficit *) Denkschriften der kónigl. bayer? botanischen Gesellschaft in Regensburg. Tom. IL. pag. 125. 46 FILICES. integrum, in quo iis in locis, quae superiori pulvini et inferiori frondium cicatricis parti respondent, rimae inveniuntur angustae , per quas medulla. cum. contextu. celluloso sub cortice sito jungitur. Mar- gines harum rimarum extrorsum flectuntur multosque vasorum fasciculos emittunt petiolos ingredientes. Cum ob approximatum frondium situm (confer Tab. X XIX. et XXX.) quaevis sectio transversalis per caudicem facta quasdam ex his rimis persecet, lignum , si nonnisi sectionem transyersalem inspicimus , in fasciculos disjunctum esse videtur. Hae sectiones cylindri lignei idcirco figuram semilunarem habent, quod ximarum margines extrorsum convertuntur. $. 14. Phytotomi hos vasorum fasciculos describentes figura esse eos irregulari dixerunt, et sane nequaquam negari potest, primum consideranti sectionem horizontalem talis caudicis (Tab. XXX. fig.o. Al- sophila phalerata et fig. 6. -4lsophila nigra) rem ita se habere videri, cum aliae divisiones cylindri lignosi rimis, de quibus jam diximus, effectae, angustae sint et simplicem modo curvaturam exhibeant, cujus con- cayitas extrorsum spectat, aliae duplo aut triplo latiores sint, et duplex in iis cernatur curvatura, ita ut concavitas duorum lateralium anfractuum extrorsum spectet, media parte ex adversum vergente. Re subtilius investigata haec forma, quae valde irregularis esse videtur, plane regularis apparebit. Semper etenim reperitur, divisiones cylindri lignosi angustas simplici curvatura instructas inter duas fron. dium cicatrices aut inter frondis cicatricem et pulvinum sitas esse. Latiores contra divisiones duplici cur- vatura instructae aut supra aut infra talem fissuram positae sunt. Quia autem in his locis spatium inter frondes latum est, sectio huic loco respondens cylindri lignosi et ipsa lata est, Cum vero supra fissuram naturalis curvatura cylindri lignei et infra eam inferior pulvini pars extrorsum curvata appareat, media respondentis ligni divisionis pars in priori loco leviorem tantum , in secundo loco majorem ostendit cur- yaturam extrorsus versam. Corpus lignosum harum plantarum igitur cylindrum efficit longe integriorem, quam lignum arborum dicotyledonearum, cum. scilicet in his tota ligni massa innumeris in locis radiis medullaribus intersecta sit, ideoque in sectione longitudinali, cortici parallela, speciem. reticularem offerat; filices arboreae contra radiis medullaribus prorsus carent, et rimae lignum. secantes cum. iis tantum. Dico- tyledonearum radiis medullaribus comparari possunt, qui in basi cujusvis folii cernuntur, et per quos medulla rami in axilla folii evoluti cum caulis medulla jungitur. 15. Forma multo regularior in, divisionibus corporis lignosi earum filicum animadyertitur, quae Nettenlstes habent frondes. Qui caudices si per transversum secantur, pone singulas frondium cicatrices duae corporis lignosi divisiones reperiuntur (T'ab. X XIX. fig. o. Chnoophora. excelsa, Tab. XXX. fig. Á. -lsophila vestita). *) Hae a corporis lignosi Cyathearum, duas supra desoripst, divisionibus eo differunt, quod singulae adeo introrsum flectuntur ut in sectione haud sed magis pyramida- Jem formam ostendant. Cum, quod supra dixi, et quod ex adumbrati etiam Chnoophorae excelsae (Tab, XXIX. fig. 1.) patet, frondium verticilli quam maxime approximati sint, fissurae frondium, quarum alia alii superposita est, fere penitus confluunt, Namque etiam in his caudicibus quaevis fissura inferiori fron- dium cicatricis parti et superiori parti pulvini ad frondem pertinentis respondet. Cum igitur, quod jam diximus, singularium frondium pulvinus sub superiori cicatricis parte frondis inferius sitae recondita jaceat, fissura hujus: pulvini,in inferiorem irondis cicatricem alte penetrat, et angusta tantum fascia substantiae lig- nosae restat, fissuras frondium invicem sibi impositarum secernens, — Ob exiguam latitudinem harum fas- ciarum ligni fasciculos jungentium , si REGE taprum E rem inquiras, utique censere possis, lignum in 4[- sophila Schanschin ex octo, in Didy et ph ex sedecim fasciculis disjunctis- aequaliter 1 "1 D *) In tertia figura tabulae XXIX., quae sectionem excelsae exhibet, octo tantum pro sedecim inveniuntur separati ligni fasciculi, quod sectio trans vergulis in ejusmodi loco facta est, in quo bini fasciculi sunt connati. . FILICES. 41 que a se distantibus constare ; at tum ex eo, quod conjunctiones illae, quarum mentionem fecimus, semper occurrunt, tum ex analogia cum .Cyatheis recte conjicias, hic quoque lignum formare cylindrum. Vasorum fasciculi.in frondes ingredientes, qui a marginibus extrorsum. flexis corporis lignosi ori- ginem ducunt, in contextu celluloso inter lignum et corticem sito, oblique sursum et extrorsum porri- guntur, antequam in ipsa frondium cicatrice apparent, quare in transversali sectione caudicis major aut minor vasorum ejusmodi fasciculorum irregulariter intÉr corticem et cylindrum ligneum sparsorum numerus cernitur. Copiosi admodum ii inveniuntur in DDidymochlaena et Chnoophora (Tab. XXIX. fig. 9.) ob majorem frondium cicatricum mutuam appropinquationem. . 16. Corpus lignosum ipsum, in transversali caudicís sectione, e multis stratis regulariter com- positum esse videtur, cum singulae ejus divisiones strato fusco unam fere lineam crasso et plerumque du- rissimo cingantur. (Tab. XIXX. et XXX.). Intra hoc stratum linea conspicitur angustissima , fuscescens , quae, quod ad colorem et structuram attinet, medullae prorsus congruit. Centrum denique, plures lineas crassum , molle est et flayum. Primo adspectu verisimile videtur, omnia haec strata simul pro ligno esse habenda, praesertim cum fuscum illud stratum solidissimam filicum caudicis partem efficiat, et solidiori caulis parti ligni nomen dari soleat. : Inde quoque factum esse videtur, ut (excepto Zinkio) omnes phytotomi fusca strata lignnm esse judicarent. Y ; Linkius contra, mollius tantum stratum flayum lignum esse harum plantarum censet, quam senten- tiam solam veram esse ex filicum arborearum structura cum filicibus herbaceis comparatione infra patebit. $. 17. Haud minus memorabilis, quam externa forma est, interna quoque corporis lignosi struc- tura. E sectione transyersali cognoscitur, lignum esse homogeneum, nec stratorum annuorum vestigia in eo deprehendi, idemque maximam partem magnis vasis (quorum plurima diametrum 45 lineae habent) con- stare, quae ob figuram suam regularem , 5 — 6-angularem, transversali sectioni medullae ex magnis cellu- lis compositae simillima sunt. (Tab. XXXI. fig. 9. 4. m. Alsophila nigra et phalerata., Tab. X XXII, fig. 3. m. Chnoophora excelsa. Tab. XXXIII. fig. 8. m. .4lsophila Schanschin.) Inter haec vasa passim cellularum minorum acervi siti sunt, quae cellulae praesertim versus exteriorem et interiorem corporis lig- nosi partem lineas faciunt sinuosas (Tab. XXXI. fig. 2. 4. 1. L., Tab. XXXII. fig. 3. . t, Tab. XXXIII. fig. 3. L)5 et cum cellularum quodam strato totum corpus lignosum amplectente (Tab. XXXI. fig. 2. 4 n. 1., Tab. XXXII. fig. 3. n. 1., Tab. XXXI. fig. 3. n. 1.) cohaerent. Descriptae hae partes circumdantur strato minorum cellularum (fig. cit. 0. g.), quae a strato cellu- larum modo designato (n. 1.) non distincte sunt separatae et quae partim massa rubro-íusca et resinosa repletae sunt. : E sectione longitudinali intelligitur, omnia illa vasa ampliora aut scalariformia (Tab. XXXI. fig. 1. 9. m. m., Tab. XXXIII. fig. 2. 4. m. m.) aut vasa porosa (Tab. XXXI. fig. 1. 3. k. Kk, Tab. X XXIII. fig. 2. &. Kk. I.) esse. Semper vasa aliis proxime adjacentia sunt scalariformia, ea contra, quae cellulas at- tingunt vasorum porosorum formam habent. Pariter ea vasa, quorum alia latera vasis, alia'cellulis ad- jacent, in diversis parietibus lateralibus eandem. organi ionis diversi offerunt, (Tab. XXXV. fig. 1. Chnoophora excelsa), aut etiam in eodem latere utramque hanc formam ostendunt, si ejusdem lateris altera pars cellulis, altera vasis adjacet. "Vasorum scalariformium rimae nunquam plane ad angulos usque vasis laterales protenduntur, sed semper quadam ab iis distantia (Tab. XXXV. fig. 1.) finiuntur, Pariter quoque vasorum porosorum puncta nunquam eum locum plane assequuntur, ubi cellularum adjacentium septa vas attingunt, sed in eo tantum spatio inveniuntur, quod membrana lateralis cellulee adjacentis obtinet, eorumque magnitudo igitur a lati- tudine cellulae adjacentis pendet. (Tab. XXXT. fig. 1. 3. Kk. K.) 15 48 : FILICES. Ea re lex communis, hucusque vero a phytotomis prorsus neglecta, confirmatur, magnitudinem po- rorum scilicet non minus a natura et extensione partium adjacentium, nec non pororum dispositione illarum partium pendere, quam a peculiari natura ipsius partis poris obsitae. Qua de re cum lectores tam in libello de poris contextus lontano gelulon quam in dissertatione mea: ,,de structura Palmarum** monu- erim, omitto ulteriorem exp hanc legem probantium, In sectione quoque transversali vasorum sclariformium et porosorum microscopii valde augentis ope observari licet: adjacentes partes maximi momenti esse ad pororum conformationem, cum semper prope angulum (Tab. XXXV. fig. 4. e, Mlsophila nigra), in quo vasa (m) congruunt, aut prope ea loca, in quibus cellulae vasi adjacentes (a) invicem junguntur, in vasis pariete tenuis linea transyersa. conspiciatur, qua finis rimae in yasis pariete sitae indicatur. Quae vasa quum majora sint, facile est observatu, inter eorum fibras membranam extendi. (Ta. XXXV. fig. 1. Chnoophora excelsa). Eam vero minime parietem esse adnatum cellulae adjacentis, inde patet, quod haec membrana non in vasis tantum porosis, sed etiam in vasis scalariformibus invenitur, quae nunquam cellulis sed semper aliis vasis scalariformibus adjacent. Han6 membranam in exteriore, neque vero in interiore latere vasis esse, inde apparet, quod in sectionibus longitudinalibus, quae parietes adjacentes duorum vasorum scalariformium dividunt, membranae utriusque vasis nonnisi sub forma lineae simplicis nigrae deprehenduntur; qua re probatur, membranas utriusque yasis esse coalitas, quod fieri non potest, nisi membranae in exteriore vasorum latere positae sunt. In iisdem sectione observari licet, fibram spiralem neque cavam esse, neque canalis formam habere, nam superficiem fibris secatis ortam prorsus homogeneam esse apparet. Num in junioribus plantis et in junioribus partibus adultarum harum plantarum vera vasa spiralia occurrant, exponere nequeo, quum has partes inquirendi occasio defuerit. $.. 18. Cellulae, quae inter vasa jacent (Tab. XXXI. fig. 2. .4lsophila nigra, 4. l. 4. phalerata; Tab. XXXII. fig. 3. l. Chnoophora excelsa) semper e tenuibus constant membranis et parenchymatosae sunt. Transeunt, ut supra notavi, in cellularum stratum, quo cylindri lignosi et interius et exterius latus ob- tegitur (fig. citata n. i.). Hoc constat ex similibus cellulis tenues membranas habentibus plerumque per or- dines perpendiculariter ita dispositis, ut alia alii superimposita sit, raroque ex prosenchymatosis cellulis (Tab. XXXI. fig. 1. 9. n. i), quarum membranae aequabiles sunt, nec poros habent. Baro tantum nonnullae earum sunt reticulatae. INota. Reticulatas eas dico cellulas, quarum parietes non aequabiliter in crassum accrescunt, sed in quibus membranae recens nascentes formam retis exhibent, eodem modo ut in cellulis antherarum Cycadis, Rubi odorati reperitur. $. 19. Totus reliquus caudex repletus est contextu celluloso, qui per cylindrum lignosum in angu- stum inter lignum et corticem jacens stratum (Tab. XXXI. fig. 1 —4. c. d.) et in permagnam, qua cylindri ligrosi cayitas repletur, medullam (Tab. XXXT. fig. 1 —4. 0o. 5., Tab. XXXII. fig. 3. 0. 5-5 Tab. XXXIII. fig. 2. 0. 5. fig. 5.5 Tab. XXXIV. fig. 2. 0. 5.) separatur. Hae partes cellulosis processibus, qui corporis lignosi rimas supra descriptas replent, inter se conjunctae sunt. Cellulosus hic contextus rursus in duas prorsus separatas partes distribuitur, in parenchyma scili- . cet et prosenchyma. Posteriores cellulae formant fuscam illam duramque, corpus lignosum cingentem vagi- nam, cujus situm supra exposui. Prosenchymatosae hae cellulae duos efficiunt cylindro lignoso parallelos, ab eoque angustis parenchymatosarum cellularum stratis (Tab. XXXI. fig. 1—4. f. g. o. p. ; Tab. XXXII. fig. 3. f- g. o. p.; Tab. XXXIII. fig. ? — 4. f. g. o. p.) separatos cylindros, exteriorem alterum (Fig. cit. e. f.) alterum interiorem (fig. cit. p. r.). Hi per quamque cylindri lignosi rimam processu, rimae quoad formam analogo, sed paulo minore, tubulo compresso simili, inter se juncti sunt, ita ut vagina oriatur cylindrum lignosum plane includens, ab eoque angusto contextus cellulosi strato separata. Pariter quisque FILICES. 409 ex cylindro lignoso in frondes intrans fasciculus vasorum (Tab. XXXII. fig. 1.9. i.* n.") vaginàtalium cel- lularum prosenchymatosarum (Tab. XXXII. fig. 1. 2. &.* f-* p.* r.*) cingitur, Quoad formam et ulteriorem itudi positi ex pluribus concentricis stratis, poros, colorem etc.) hae cellulae t0s0 corticis strato conveniunt, quare accuratior earum descriptio supervacanea est. naturam (mag D plane cum prosenchyma| $. 20. Cellulae parenchymatosae , quae, medullam (Tab. XXXT. fig. 1— Hk. r. 5.) swatumque inter lignum et prosenchymatosum stratum jacens (f- g. o. p.) et stratum inter hanc prosenchymatosam vaginam et corticem positam (c. e.) efficiunt, prorsus inter se consentiunt. Cellulae sunt satis regulares, magnae, e tenuibus membranis factae, ex parte punctatae, ut cellulae medullares plantarum dicotyledonearum. Con- tinentur in iis subrotunda amyli granula, quorum in nonnullis, quos exquisivi, caudicibus, e. gr. in 4lsophila phalerata. (Tab. XXXI. fig. 3. 4.), magnam multitudinem, in aliis paucissimum numerum vel nulla omnino reperi. A Nonnullae cellularum medullarium, praecipue in 4flsophila Schanschin, Cyathea Sternbergii, majora minorave rubrae resinosae substantiae grana continebant (Tab. XXXIII. fig. 9. x.). In Chnoophora ex- celsa (Tab. XXXIV. fig. 2. a) quaedam medullae partes horum granorum magnam copiam continebant aut plane hac materia erant repletae, dum in ceteris partibus nihil ejusmodi inveniebatur. Harum quidem resinosa materia repletarum cellularum pars ceteris cellulis medullaribus longior angustiorque erat; non autem cellulas pro peculiari a vulgaribus cellulis medullaribus differente formatione habendas censeo, quo- niam etiam in omnibus ceteris harum plantarum cellulis talia grana resinosa passim reperiuntur, illaeque cellulae formam a ceteris cellulis parenchymatosis valde diversam non habeant. In diversis contra .cellularum parenchymatosarum stratis apud omnes, quas inquisivi, species, mag- nae reperiuntur cellulae, elongatae, e tenuibus membranis factae, quae interdum singulae plerumque autem per longitudinales series dispositae sunt, (Cryptae Linkio dictae), irregulariter dispersae, eademque: rubra resinacea materia impletae. (Tab. XXXI— XXXIY. d. d.) Pro vera resina haec materia non est habenda, quippe quae spiritu vini non dissolvatur, neque veró pro gummi quodam, quum aquàá solvi nequeat; facile autem utroque liquore mixto dissolvitur. : $. 21. Vasorum fasciculi, in petiolum intrantes, ut supra commemoravi, in frondis cicatrice se- cundum certum ordinem jacent. Fasciculi igitur, qui arcus semilunares supra descriptos, in superiore et inferiore frondis cicatricis margine formant, ut ii fasciculi, qui in duabus, obliquà directione intus et deor- sum currentibus sub angulo obliquo conjunctis seriebus dispositi sunt, ex margine rimarum corporis lignosi proveniunt. Eadem sunt structura, qua ipsum caudicis corpus lignosum, quippe qui (Tab. XXXI. fig. 1. a. Chnoophora excelsa) ex fasciculo vasorum scalariformium (Tab. XXXII. fig. 1. 9. m.) constent, qui fasciculus strato cellularum ex tenuibus membranis factarum (i. n.) cinctus est. Haud procul ab hoc fas- ciculo lignoso, ab eoque strato parenchymatoso (/f. g. o. p.) separatum, firmum quoddam reperitur pro- senchymatosum stratum (7. f. p. r.),.quod prosenchymatoso caudicis cylindro respondet. In medio autem cujusque frondis cicatricis nonnulli vasorum fasciculi, ut supra memoravi, a ceteris segregati jacent, qui plane diversam originem habent. In medulla enim sine ordine dispersi teneri reperi- untur fasciculi vasorum scalariformium (Tab. XXXI. fig. 1 —4. &., Tab. XXX. fig. 2. 5. t.t. Tab. XXXIV. fig. 2. &) qui, ut caudicis cylinder lignosus, a nonnullis elongatarum rubramque resinacéam materiam con- tinentium cellularum seriebus (fig. cit. u. u.) cincti sunt. Hi vasorum fasciculi in medulla sursum curren- tes ubi lignosi corporis rimis se appropinquant per eas in frondis cicatrices exeunt, in iisque segregatum illum fasciculum formant. Praeter hos vasorum fasciculos in medulla, et ipsi sine ordine dispersi, teneri rotundi cellularum prosenchymatosarum fasciculi reperiuntur. (Tab. XXXI. fig. 1 — 4. w. w., Tab. XXXII. fig. 3. w., Tab. XXXIII fig. 2. 5. w.). Hi ad illos vasorum fasciculos propius accedentes, eos intervallo brevi interposito, orbe cingunt, et simul formam assumunt magis minusve semilunarem. (Tab. XXXI. fig. 2. w. w. Chnoophora excelsa, fig. 7. w. w. .Alsophila, Schanschin). Superiori loco hi in orbem positi fas- 50 ; FILICES. ciculi plane coalescunt et circa vasorum fasciculum vaginam formant. cellularum. medullarium strato ab.eo separatam, ita ut quisque vasorum fasciculus, ex medulla in frondis petiolum excedens, vaginà cinctus sit prosenchymatosá. In frondis petiolo hi vasorum fasciculi cum iis, qui ex cylindro lignoso orti sunt , post brevem decursum coalescentes laminam lignosam semilunarem formant. Etiam in frondis petiolo systemata, ex quibus vasorum fasciculus compositus est, eundem ordinem servant, qui in caudice est. In medio scili- cet vasa jacent (Tab. X XXII. fig. 1. mJ), et ab utroque latere, a vasis strato parenchymatoso (d. g.) se- parata, duo strata cellularum prosenchymatosarum e crassis membranis formatarum posita sunt, S. 22. Radices aérae, quae ex adultis caudicibus erumpunt, et ut supra notavimus,'saepe inferio- rem caudicis partem tanquam crasso integumento vestiunt, ex cylindro lignoso oriuntur, fasciculo scilicet vasorum scalariformium, qui ex ipso cylindro lignoso originem trahit, et prosenchymatosà cylindri lignosi vaginà obtegitur (Tab. XXXIV. fig. 4. z. 4lsophila vestita), corücem perrumpente. Jae radices in om- nibus caudicis locis, ex pulvinis, ex frondium cicatricibus, frequentissime autem ex ipsa caudicis superficie prorumpunt, Sternbergii*) sententia, eas ülteriori vasorum fasciculorum, in frondis cicatrice conspicuorum incremento nasci, cum naturae repugnet, plane est respuenda. $. 23. O isati filicum arl ita expositá nobis quaestionem, quibus plantis quoad struc- turam affines sint, solvere conantibus, multae difficultates occurrunt ob miram earum a vulgari typo ad- modum abhorrentem organisationem. Primo adspectu nobis forte in mentem venire possit structuram earum cum Dicotyledoneis com- parare, quia lignum earum clausi cylindri formam habet. Eam autem harum plantarum comparationem quamvis a pluribus phytotomis institutam, natura minime conyenire, ex hisce apparet: Dicotyledonearum cylinder lignosus semper constat ex lignosorum fasciculorum. reticulariter anostomosantium juncturá, cylin- der filicum arborearum autem plane est conclusus. Liceret quidem rimas cylindri lignosi filicum arborearum supra descriptas cum radiis medullaribus conferre, quae autem comparatio mihi non apta videtur, quoniam hae rimae immediato nexu ad frondes pertinent, in Dicotyledoneis contra plerique radii medullares in iis corporis lignosi locis jacent, quibus nulla folia insident. Inde apparet, cylindrum lignosum filicum arbore- arum multo magis clausum esse, quam cylindrum arborum Dicotyledoncarum. » Minime justam autem hanc comparationem reperimus, si ligni structuram accuratius contemplamur. In Dicotyledoneis scilicet quisque fasciculus lignosus ex vasorum spiralium, scalariformium et porosorum congerie constat, in cellularum elongatarum contextuni demissorum. Hae cellulae in intima tantum fasciculi lignosi parte, quae corona dicitur, cellularum parenchymatosarum, in tota reliqua parte autem prosenchy- matosarum e crassis membranis factarum formam habent. In eo denique, quod cortici obversum est, unius- cujusque fasciculi latere fasciculus libri jacet. : Cum fasciculis igitur plantarum Dicotyledonearum lignum filieum arborearum comparantes mera discrimina nec ullam similitudinem reperimus. Filicum enim vasa omnia pertinent ad classem scalariformium porosorumque et sola totum fere ligni materiam forment; paucaeque inter ea jacentes cellulae, e tenuibus formantur membranis et breves sunt, dodecaédricae, parenchymatosae, herbaceaeque mollitudinis. Libri nullum vestigium reperitur, et, quod maximum fere discrimen dixerim, ligno filicum arborearum facultas deest, in parte exteriori nova strata gignendi, in crassumque crescendi. Cortex quoque filicum arborearum ratione structus est a Dicotyledoneis plane diversà. Si autem has plantas, ex more scriptorum Monocotyledoneis comparamüs, utique negari non pot- est, externum" illarum habitum his non absimilem esse, sed hoc tota fere affinitas continetur. Jam illud di atis d irat. Clarius autem quod lignum non ex sparsis fasciculis constat, organisationis haec diversitas cernitur, si structuram vasorum fasciculorum Monocotyledonearum respicimus. Quisque * *)- E. c. Cah. IV. p. 51. FILICES. 51 enim horum fasciculorum constat, 1) ex corpore lignoso, cujus structura arborum coronae simillima est, 2) ex fasciculo propriorum vasorum 3) ex libri fasciculo. Cum autem duo posteriora elementa in filicibus plane desint*), cum deinde lignum earum formam ocjylindri habeat, perspicuum est, inter eas et Monoco- tyledoneas affinitatem intercedere valde remotam. . : : : $. 25. Itaque structura arborearum filicum formatio esset a ceteris plantis prorsus separata, et ab aliarum famili ganisati prorsus aliena, nisi partim disquisitio herbacearum filicum transitum mon- strasset,hunc organisationis gradum cum inferioribus plantarum vascularium ordinibus conjungenteim, partim anatomia caudicis Cycadearum transitum ad plantas phanerogamas ostendisset, Primum posteriorum rationem pl **) Cycadearum caudex non solum externo habitu cum flicum arborearum caudice convenit, sed interior illius organisatio huic, eo quoque similis est, quod lignim et ipsum formam cylindri habet, qui amplam amylum continentem medullam includit, et a strato cellularum parenchymatosarum cinctus est, cum medullae structura conveniente. Magis insuper utriusque caudicis si- militudo eo demonstratur, quod lignum Cyeadearum solum ex vasis nullis cellulis intermixtis formatum est. Quamquam hae similitudines eximiae sunt, tamen non minus insignes differentiae reperiuntur, cum scilicet "lignosi cylindri Cycadearum caudicis externum latus crasso libri strato obtectum et permultis ràdiis me- dullaribus insitis impletum sit. : : $ Similitudinem duarum harum formationum porro demonstrant parvi vasorum fasciculi in medulla Zamiae integrifoliae pariter atque in filicibus arboreis sparsi. Hos autem parvos vasorum fasciculos ad vitae oeconomiam harum plantarum non admodum magni momenti esse,inde elucere videtur, quod in caudi- ce Cycadis revolutae plane desunt. : Cum QCycádearum structura Coniferis simillima sit, Cycadearum caudex formatio est a filicibus ar- boreis transitum faciens ad Dicotyledoneas. -" $. 26. Formationes filicibus arboreis affines si quaerimus, quae eas cum inferioribus plantarum fa- miliis conjungant, eas potissimum in herbaceis filicibus inveniemus, Diserimina in externo habitu arborearum et herbacearum filicum caudicum conspicua non magni sunt momenti, facile enim transitus ab erecto arboreoque Cyathearum caudice per INephrodio filicis maris caudicem, quem b. Kaulfussius rosaceum appellavit, ad repentem multorum Polypodiorum caudicem ostendi potest. Structuram herbacei filicum caüdicis cum caudice filicum parantil rimo adspectu mirum videtur, perexiguam esse vasorum fasciculorum massam cum. contextu celluloso comparatam e. g. in Polypodio aureo, INephrodio filice mare, Struthiopteride germanica. Jam nudis oculis cognosci potest, vasorum fasciculos herbacearum filicum (exceptis lis, quarum vasa in unum centralem fasciculum collecta sunt, de quibus postea dicemus) in uno, apud diversas species modo centro, modo peripheriae caudicis propiori, orbe dispositos esse. Jam si, e. g. in Polypodiis aureo et latipede, contextus cellulosus in externa parte usque ad hos fasciculos abscinditur, reperitur, eos non, ut in Monocotyledoneis parallela directione caudicem percurrere, sed in ramos divisos multiplici directione inter se connexos esse et rete efficere interiorem caudicis partem includens. *) Schultzius quidem (Flora 1828. Tom. t. p. 154.) commemorat, filicibus propria vasa inesse, ceterum accura- tiori eorum descriptione omissá; equidem vero in nulla earum formationem inveni, propriis vasis ad- numerandam. , , **) Lectorem moneo, ne, ut sequentia intelligat, ea, quae Adolphus Brongniart de Cycadearum caudicis structura scripsit, cum meis sententiis confundat. Inveni enim, harum plantarum structuram longe aliam esse, quam Brogniart eam a sé repertam esse dicit, quod quidem: alio loco fusius exposui. Conf. Abhandl. der kónigl. - bayer. Akad. d. Wiss. 1832. Vol. Ll. p. 597. . 14 52 FILICES. In iis speciebus, quarum frondes sunt remotae, prorsus nulla numeri et ramificationis horum vaso- rum fasciculorum regula animadverti potest. — Ubi vero frondes sunt approximatae, saepe regularis vaso- rum fasciculorum decursus invenitur; sic e. g. in Struthiopteride germanica ab uniuscujusque frondis basi duo vasorum fasciculi sursum ad bases duarum proximarum frondium superiorum , et duo vasorum fasciculi deorsum ad duas proximas frondes inferiores percurrunt, unde regulare vasorum fasciculorum rete super toto caudice extenditur. Omnes porro a me inquisitae species eo conveniunt, quod earum vasorum fasciculi nunquam, ut in plantis et monocotyledoneis et dicotyledoneis invenimus, arcuata via extrorsum reflectuntur, ut in petiolum intrent,.sed quod ad caudicis superficiem eo loco, ubi frondes inseruntur non propius accedentes recta via per totum caudicem usque ad ejus apicem decurrunt, et parvos tantum ramulos in frondes emittunt. Tertia his vasorum fasciculis peculiaris ratio haec est, quod in sectione 1 d vel ellipticam formam habent. (Tab. XXXIV. fig. 8., Tab. XXXVI. fig. 5. 6. 7. 8- 193. 16. $. o7. Mi pii ope cog itur, hos vasorum fasciculos ex majori minorive vasorum scalari- formium, numero constare, quorum structura cum filicum arborearum vasis plane consentit. Haec vasa ple- rumque ita disposita sunt, ut minora in utraque extremitate, majora in medio-ovalis formae quam vasorum fasciculus in sectione transversali monstrat, jaceant (Tab. X X XVI. fig. X — 16. m.). Inter haec vasa, praecipue autem in fasciculorum circuitu, elongatae, e tenuibus membranis factae cellulae constanter jacent (Tab. X X XIF. - 8. 9. e. e, Tab. X XXVI. fig. 1 —16. Kk). Propter hanc cellularum elongatam formam, ea vasa, quibus adjacent , longas monstrant series punctorum, quorum aliud super alio positum est eoque scalariformibus vasis similiora sunt, quam porosis. Hae cellulae parten in his vasorum fasciculis semper occurrentem effi- ciunt, eoque mirum est, quod cl. z£ntonius Sp potuerit, filicum vasorum fasciculos tan- tummodo ex vasis spiralibus constare. In EIOS denique speciebus vasorum fasciculi fusca membrana cincti sunt, de cujus structura 'infra accuratius agam. $. 28. Jam ad cellulosae harum plantarum partis contemplationem transeuntes, ante omnia notare debemus, caudicem multarum specierum e.g. Polypodii aurei, P. latipedis, P. vulgaris, P. calcarei, INephro- dii Filicis maris, prorsus herbaceum et mollem esse, in multis autem speciebus certa cellulosae partis strata (neque vero vasorum fasciculos nobiliorum plantarum ligno analogos) lignosae duritiei et firmitatis esse. Contextus cellulosus herbacearum filicum ita comparatus est, ut quasi inter prosenchyma et pa- renchyma medium teneat, cellulae cum modo huic modo illi formae propiores sint. Cellulae sunt modo elongatae, cellulis lignosis ceterarum plantarum affines,.sed propter frequentiam horizontalium septorum prosenchymati jure adnumerari non possunt (Tab. XXXJI. fig. 2. 9. 10. 12.); modo breves sunt, et pa-. renchymati similiores, sed eo ab hoc differunt, quod magna septorum pars diagonalem monstrat directio- nem (Tab. XXXIV. fig. 9. Tab. XXXFVI. fig. 1. 4. 10.) Ex frequenti alterius cellularum formae in alteram transitu clare mihi elucere videtur, cellularum in multas particulares sectiones divisionem secundum parvas formae modificationes, quod nonnulli recentio- rum phytotoniorum fecerunt, naturae non convenire, Quamquam enim distinctio perfecti prosenchymatis et parenchymatis valde probanda sit, multae tamen observationes demonstrant, inter cellularum formas multi- plices esse transitus, quare bene cavendum est, ne eas pro formationibus naturae valde diversae habeamus. Ad hoc accuratius demonstrandum prae multis aliis plantarum familiis filices aptissimae sunt, licet enim vix ulla existit naturalior familia, difficile tamen duae filicum species reperiuntur, quae cellularum or- . ganisatione et distributione varietatum earum plane convenirent. Quam variae sint hae formationes, quae hic reperiuntur, ex sequente nonnullorum filicum caudicum M ipHOne videre licet. *) Comment. de Psarolithis, p. 31 et 40. FILICES. 55 Totus Polypodii latipedis caudex (Tab. XXXIV. fig. 8. 9.) ex elongatis constat, parenchymato- sis, decoloribus, membranas tenues habentibus cellulis, quarum exteriores membranis formatae sunt paulo crassioribus, quam interiores. Omnes multa amyli granula continent, exceptis tribus quatuorye extremis cellularum seriebus (a. b.), quae viridia grana continent, et cum eo, tum membranis paulo tenuioribus propri, ceterum a subjacente parenclhymate (b. c.) non secreti, strati corticalis formam prae se ferunt. Obliquorum septorum multitudo (fig. 9.) ostendit , has cellulas transitum ad prosenchyma facere. Caudex Polypodii incani (Tab. XXXFI. fig. 19. 16.) constat ex cellulis prosenchymatosis (5), excepta epidermide (4), quae ex brevibus cellulis composita est ; harum cellularum membranae valde crassae sunt, et miro raroque sunt exemplo coalitionis tam perfectae, ut in sectione transyersali (fig. 16.) nullae prorsus, singulas cellulas separantes atrae lineae observari possint, sed ut hujus plantae substantia "penitus homogenea, cavitatibus cellularibus et ductibus intercellularibus excavata materia esse videatur. Etiam cau- dices Polypodii persicariaefolii (Tab. XXXFT. f. 10. 13.), calcare, nitidi, Cystopteridis fragilis, Aspidii articulati, VFoodsiae hyperboreae etc. ex cellulis parenchymatosis compositi sunt. Cellulae contra, quibus caudex Polypodii.Billardieri (Tab. X XXVI. fig. 4.6. a.), vulgaris, vaccinii- folii (Tab. XX XFI. fig. 8. 11), lycopodioidis,aurei, INephrodii Filicis maris, 4splenii £richomanoidis, A. Rutae murariae, INeuroniae asplenioidis formatur, majorem cum cellulis parenchymatosis ostendunt similitudinem. Ut videmus, utriusque hujus cellularum formae in diversis caudicibus modo hanc modo illam magis evolvi, cellulas alterius caudicis tenuibus, alterius crassis membranis formatas esse, nec tamen a diversis Íormis etiam diversas functiones pendere, sic etiam in multarum filicum caudicibus has diversas cellularum varietates , multiplices transitum formantes, juxta se positas reperimus. Ita habemus in Polypodio furfuraceo (Tab. XXXI. fig. 7. 9.) cellulas maximam caulis partem efficientes (c.) crassioribus membranis formatas, mediamque inter parenchyma et prosenchyma formam ex- hibentes. Inter orbem vasorum fasciculorum (Ak. m. A.) et peripheriam caudicis (a.) sensim in veras crassis membranis exstructas cellulas prosenchymatosas (g.) transeunt, quae fusco colore magnáque duritie cum pros- enchymatosis filicum arborearum cellulis plane congruunt. Eandem organisationem reperimus etiam in INiphobolo glabro. In Pteride crispa reperimus in medio caudice fuscas crassis membranis instructas cellulas prosenchymatosas, reliqua caudicis pars decoloribus multo brevioribus cellulis formatur, quae: superficiem , caudicis versus iterum in longiores prosenchymatosas cellulas transeunt. : ; Pariter cellulae parenchymatosae 4spidii rigidi superficiem caudicis versus paullatim in prosenchy- matosas transeunt, : : ' Plerumque cellulae prosenchymatosae filicum herbacearum fuscae, parenchymatosae decolores sunt; ceterum hic quoque exceptiones occurrunt, e. g. in Polypodio incano (Tab. XXXFI. fig. 19.) cellulae omni colóPe carent. Non est regula generalis extremas caudicis cellulas magis prosenchymatosáà, intimas magis parenchymatosà forma esse; etenim saepe, e. g. in Polypodio aureo, contrarium occurrit. $. 29. Fusius de ,fusca membrana; quae vasorum fasciculos circumdat, loqui debemus. Multis spe- ciebus e. 8. Polypodio incano, (Tab. XXXIF. fig. 19. 16.) calcareo, aureo, INephrodio Filice mare, Cystopteride fragili, Struthiopteride germanica , Asplenio rigido, trichomanoide, INeuronia asplenioid. plane deest, ideoque inter peculiares filicum structurae notas enumerari non potest. : In permultis contra herbaceis filicibus vasorum fasciculi satis crassa, fusco- nigra membrana ob- tecti sunt, e. g. in Polypodio vulgari, nitido, INiphobolo glabro etc. Fig.8. 9. d. d. Tab. XXXIV. Struc- tura hujus membranae ex Polypodio latipede est delineata; cognoscitur in teneris harum plantarum sectio- : : nibus , hanc b neque esse simplicem , neque ex cellulis esse compositam, sed ex membrana fasciculo adjacente proximi cellularum ordinis formari. In omnibus hisce cellulis membrana va- sorum fasciculo adjacens multo crassior est, quam ceterae cellularum membranae et fusco colore tincta, quum ceteri cellularum parietes colore careant; crassitudo hujus interioris cellularumgmembranae in latera- 54. FILICES. libus membranis harum cellularum sensim imminuitur, qua re b. Curtius Sprengel, qui hujus membranae for- mationem non bene perspexit, ad opinionem inductus est, hanc membranam aeutos processus inter cellulas fasciculum circumdantes immittere. Formatio hujus membranae, quam commemoravi, in Polypodio aureo optime observari potest; hic enim cellularum membranam, vasorum fasciculo adjacentem , multo crassiorem inyeni, quam ceteras harum cellularum-membranas, colore carentem et ex eadem substantia, quae est ce- terarum membranarum, formatam, eique nihil defuit, nisi fuscus color, ut membranam vulgarem formaret; saepeque hic color fuscus cum Moldenhawerus ejus mentionem faciat, interdum reperiri videtur. Hic fus. cus color omnino a momentis parum grayibus, pendere videtur, cum haud raro fiat, ut in petiolo conspi- cuus , in ipso caudice desit. In aliis speciebus non modo intima cellularum membrana sed omnes unius duorumye vasorum fas- ciculis adjacentium cellularum ordinum membranae hanc metamorphosin subeunt. Cujus formationis memo- rabile exemplum exhibet PPolypodium Billardieri (Tab. XXXFI. fig. 4. 6. h.). Idem reperitur in Polypo- dio persicariaefolio, ubi fusca membrana insolitam crassitudinem assequitur; quoniam hic fusca materia non solum cellularum parietem imbuit, sed etiam cellularum cavitatem plane replevit. In hujus plantae sectione transversali (Tab. XXXFT. fig. 13. h.) aegre in sectione longitudinali (Tab. XX.XFI. fig. 10. h.h.) omnino non cognosci potest, membranam ex cellulis compositam esse, Euam in Polypodio furfuraceo (Tab. XXXFI. fig. 7. 9. h, h.) cellulae hac fuscà materià repletae reperiuntur. Simili ratione, qua vasorum fasciculum cingentes cellulae, in posteriori plantà etiam nonnullae contextus cellulosi caudicis partes (fig. 7. f.) fuscà quadam materià impletae sunt. Haec quarundam con- textus cellulosi partium infiltratio reperitur etiam in Polypodio nitido et .4splenio Ruta muraria ; in posteriori planta haec fuscá materià impleta loca intra annulum vasorum fasciculorum posita sunt; hinc, qui nudo oculo talem caudicem disquirit, putat, vasorum fasciculos multo profundius in caudice jacere, quam res se habet, quoniam fuscà membranà non. circumdati , cum infiltratis illis contextus cellulosi locis facile confunduntur. Structuram longe aliam exhibet fusca membrana vasorum fasciculorum Polypodii vaccinii- folii (Tab. XXXFI. fig. 8. 11. .), cum ex annulo fuscarum prosenchymatosarum cellularum constet, crassis membranis constructarum. - , $. 30. Structuram a ceteris lierbaceis filicibus paulum differente reperimus in caudicibus Iyme- nophylli et Trichomanis (Tab. XXXFI. fig. ?. 5. Trichomanes radicans), cum eorum vasa in unicum ' centralem fasciculum collecta sint, Forma contextus cellulosi, ex quo caudex constat, similia discrimina ex- hibet,-ut ceterae filices, quippe qui modo tenuibus membranis conflatus sit, modo , prope vasorum fascicu- lum, ex cellulis constet prosenchymatosis, crassas membranas habentibus (fig. 2. 5. h.), quae cellularum e tenuibus membranis constructarum orbe (4) cinguntur, T Hi caudices transitum struunt ad caulem Lycopodinearum, quarum' vasa, et ipsa in 9Éentralem fasciculum conjuncta, eandem, quam vasa filicum , structuram ostendunt, "Vasorum dispositio, quae omnia quidem in fasciculo jacent, verumtamen plures elongatis, tenues membranas habentibus cellulis separatas laminas efficiunt, nisum indicat, plures separatos vasorum fasciculos formandi; hoc revera fit in Lycopodio denticulato, quippe m in hac planta, ut Kaulfussius detexit, duo vasorum fasciculi juxta se positi re- periantur, qui autem in quavis caudicis ramificatione inter se conjuncti sunt. Fusca membrana in filicibus vasorum: fasciculos cingens deest in Lycopodineis. Harum plantarum caulis constat modo ut in Zycopodio annotino ex cellulis prosenchymatosis crassis membranis formatis, modo ut in Lycopodio clavato ex tribus quae sensim aliud in aliud transeunt, stratis, quorum extremum et inima ex crassas membranas habenti- bus prosenchymatosis cellulis, medium ex amplis , ac tenuibus b il brevibus cellulis formatur. *) Sprengel von dem Bau und der Natur der Gewüchse. Tab. 4. fig. 18. F ILICES. 3c 55. In Psiloto triquetro vasa etiam in unum fasciculum sunt conjuncta, qui in medio contextus cellu- ' losi partem tanquam medullam includit. Secundum eundem typum etiam JMarsileae et Pilulariae caulis structus est; sic e. g. in JMarsilea crenata (Tab. X XXVI. fig. 14. 15.) cylindrum lignosum reperimus, ut in filicibus structum (k. m.), qui fasciculum elongatarum amylum continentium cellularum (o) includit. Ce- tera pars ex regulari parenchymate (a) constat, amyli granis impleto. In his passim cryptae (d) reperiun- tur, fuscam resinae similem materiam continentes. Caulis Marsileae quadrifoliae et Pilulariae globuliferae simili est structurà, eo excepto, quod contextus cellularis vasorum fasciculum cingens magnas cavitates a6reas continet. JNota. lta in pluribus familiis eodem organisationis typo reperto, eo magis mirari debemus, in Pteride lanuginosa (Tab. X XXVI. fig. 1. 9.) structuram inveniri omni analogiae repugnantem. Hic scili- cet vasorum fasciculi in duos concentricos orbes (k. m. k* m*) prosenchymatoso fusco strato (g) separa- tos distributi sunt. Reliqua caulis materia ex parenchymatosis cellulis constat; quae peripheriam ejus ver- sus longiores evadunt, fuscumque colorem assumunt (b). RHeperiuntur porro in caulis parenchymate in ex- terno latere externorum vasorum fasciculorum et in interno latere interiorum fasciculorum (h. h.) nonnulli elongatarum fuscarum cellularum fasciculi. Qualis decursus vasorum íÍasciculorum. in hoc caudice sit, et num exceptio revera tanta sit, quanta primo adspectu esse videtur, aut num ulterior. disquisitio majorem hujus organisationis cum ceterarum filicum structura analogiam demonstrare possit, exemplaribus deficienti- bus, decernere non possum. . 31. Herbacei filicum caudicis structurà jam paucis exposità, redeo ad oai meum, arboreum scilicet filicis caudicem cum herbaceo comparandi. — In gravissimis momentis, quae hic respicienda sunt, structura et divisio vasorum fasciculorum ponenda est; cujus rei respectu magnam arborei et herbacei fili- cum caudicis analogiam nemo non cognoscet, quum partim vasorum fasciculi ex iisdem elementis constent, partim iidem in uno cylindro dispositi sint, Manifestum est, hujus structurae eam, quae-in Trichomane, Hymenophyllo, JI;ycopodio reperitur, vasorum fasciculorum in unum centralem fasciculum conjunctio- nem, exiguam tantum modificationem inferioremque evolutionis gradum esse, quo eae formae, ubi in vaso- rum cylindro parva contextus cellulosi copia inclusa est, transitum ad vulgarem structuram faciunt. Magna autem horum caudicum diversitas in eo reperitur, quod in herbaceis filicibus dura illa pros- enchymatosa vagina, quae in filicibus arboreis lignum circumdat, deest, quum, ut ex descriptione anato- mica supra commemorata elucet, fusca herbacearum filicum membrana cum hac vagina comparari non possit. Altera arborearum et herbacearum filicum differentia in eo posita est, quod in posterioribus nun- quam fere ita diversae sunt cellulae prosenchymatosae et parenchymatosae, ut in illis. Ut forma harum cel- larum amphibolica est, sic etiam vitales earum proprietates distinctas non reperimus, quum eae quoque cel- lulae, quae prosenchymatosam formam exhibent, amyli granula contineant. Herbaceo filicis caudici peculiare est, quod cellulae prosenchymatosae sive eae formae, quibus ad illas transitus fit, non certa omnibus speciebus communia strata formant. Sic in 4íspidio rigido, Pteride lanuginosa (''ab. XX XVI. fig.13. b.) externas caudicis cellulas elongatas reperimus fuscoque colore tinct- as, similesque cellulas etiam haud procula vasorum fasciculis (h), aliàs e. g. in Polypodio furfuraceo (fig. 7. 9. g.) et INiphobolo glabro orbem cellularum prosenchymatosarum reperimus in medio inter caudicis su- perficiem et orbem vasorum fasciculorum situm. Membranae harum cellularum in paucis tantum speciebus e. g. in Polypodi iniifolio , furfuraceo , INiphobolo glabro tantam crassitudinem assequuntur, ut ea- .rum ex pluribus membranis facta compositio cognosci possit; raro a conterminis parenchymatosae formae appropinquantibus cellulis distincte separatae sunt, sed plerumque paulatim in eas transeunt. Jam quaestio exoritur, num in arboreis filicibus dura illa fuscaque vagina ex cellulis prosenchyma- tosis, crassas membranas habentibus constans, ipsius fasciculi lignosi pars, an potius pars sit contextui celluloso adnumeranda. Quamquam priori sententiae primo adspectu hoc favere videtur, quod hoc fuscum stratum cum vasorum fasciculis arcte est conjunctum, caudicique suam tribuit firmitatem , ita ut credideris , 15 56 FILICES. prosenchymatosas hasce cellulas respondere durae prosenchymatosae parti vasorum fasciculorum Monocoty- ledonearum e. g. palmarum, his tamen argumentis nitentes contrariam sententiam veram statuimus: 1) Quod cellulae prosenchymatosae vaginam formant vasorum fasciculum cingentem, talis compara- tio rei non convenit. 2) Angustum inter vasorum Stratum stratumque prosenchymatosum positum parenchymatosarum cel- lularum stratum ostendit, duas hasce partes non ad unum idemque organum pertinere. 3) Vasculosum stratum filicum arborearum simillimum est vasorum Eee herbacearum filicum ; prosenchymatosi autem strati apud has nullum est vestigium; 4) Herbaceae contra filices et ipsae prosenchymatosa exhibent strata, quae autem in diversissimis locis et plerumque in iis jrenr. ubi in aFSoreim Pocepus nullae cellulae prosenchymatosae reperiuntur. Hoc dilucide demonstrat, y i ad vasorum fasciculos nonimmediate pertinere. 5) Fasciculi in slibrosralh filicum medulla dispersi et ipsi strato prosenchymatoso cincti sunt; fas- ciculi autem prosenchymatosi, ex quibus haec vagina composita est, in locis oriuntur plane aliis, quam ipsi vasorum fasciculi , hisque demum ulterius decurrentibus propinquant. Quocirca vasorum cylinder solus et sine vagina. prosenchymatosa pro ligno arborearum fili- cum, ipsaque vagina pro contextus cellulosi caudicis parte est habenda. $. 32. Quemadmodum igitur in ligni formatione et in libri absentia certam anatomicam filicum ar- borearum a superiorum ordinum plantis differentiam , et earundem cum filicibus herbaceis, Lycopodineis et Marsileaceis affinitatem reperimus; sic accuratius earum vegetationis contemplatio insuper aliam quandam cerüissimam cum his posterioribus familiis affini g [ue a Phanerogamis differentiam ostendet. Jam supra demonstratum est, in arboreis filicibus singulos modo ramos vasculares ex cylindro lig- noso in petiolos emitti, cylindrum autem ipsum continuo ulterius caudicem percurrere, eoque sententiam a pluribus Phytotomis prolatam, filicum caudicem petiolorum congeriem esse, a veritate plane abhorrere. Simillimam structuram reperimus etiam in herbaceis filicibus, quamquam in his vasorum fasciculi nullum tam perfecte clausum cylindrum forment, reperimus tamen in rete vasorum fasciculorum supra de- scripto initia talis cylindri. Hujus enim retis vasorum fasciculi singulos tantum ramulos in frondes emittunt, decursum autem continuo in superiores caudicis partes persequuntur. "Tota filicum organisatio demonstrat, incrementum caudicis tantummodo in apicis prolongatione con- stare et vasorum fasciculos, quorum ope superiores frondes vasis instruuntur, continuationem tantum eorum esse, qui inferiores frondes instruxerunt. Non ut in Monocotyledoneis recentiores frondes a propriorum vasorum fasciculis, qui vià a veterioribus vasorum fasciculis separatà decurrunt, vasis instruuntur, nec magis in veteriorum vasorum fasciculorum latere exteriore stratum reperitur lignosum recens ortum, quod Dico- tyledoneis peculiare est. Patet igitur, vegetationem plantarum vascularium non , ur editis Desfon- tanii scriptis pro certo. habebatur , duplicem esse (vegetationem scilicet 1M Lyled. um et Di- coLyledonearum), sed. tertiam insuper, Acotyledonearum. scilicet, exstare CES CUHORETE quam nomine ve- getationis terminalis significo, quippe quae eo a ceteris distinguitur, quod apex tantum caudicis succrescit , quum. tota ejus inferior pars in eodem evolutionis gradu perseverans adducendis tantum succis inserviat. - 383. Haec autem vegetato terminalis non tantum in filicibus occurrit, sed etiam in Lycopodineis, Marsileaceis, Equisetaceis et Muscis, omnino in omnibus Cryptogamis, in quibus caulis reperitur a folio sejunctus, Ex hac incrementi ratione facile intelligitur illud in his plantis frequentissimum, quod eae species, quae caulem repentem habent (e. g. multae herbaceae filices , Lycopodia etc.), aut etiam eae, quae acerva- tim crescunt, e. g. musci pulvinati, saepe a basi sursum paullatim emoriantur, dum caudicis apex semper succrescat, et radicibus nutriatur, quae locis superioribus recentes ex caudice erumpunt. i D Fa * ^ FILICES. x 51 Tres igitur plantarum omnium classes primariae, Acotyledoneae , Monocotyledoneae et Dico- tyledoneae caudicis structura et peculiari CeReiud onte ratione inter se non minus discernuntur, quam Tation organisatione. Quemadmodum autem discrimen órganfsationig | caudicis Dicotyledonearum et Monocotyle- donearum non semper accurate expressum reperimus, cum multae amphibolicae formae, e. g. Piper, transitum faciant, sic etiam Phanerogamas invenimus, vegetationis Acotyledonearum participes, plantas sci- licet familiae Cycadearum. Cum jam supra monuerim, has plantas structura substantiae lignosae similli- mas esse filicibus arboreis, adjicio, caudicem harum plantarum etiam quoad vegetationem cum arboreis fili- cibus admodum consentire. — Accuratior ceterum 2d rei Lexposiig ex commentatione mea de Cycadearum caudicis structurà cognosci potest. *) Haud alienum videtur, post hanc structurae ficum caudicum expositionem, paucis summam disqui- sitionis proponere. Filicum arborearum caudex non, ut antehac putabatur, structuram Monocotyledonearum offert, sed lignum ejus clausum format cylindrum, qui in locis frondium cicatricib dentibus angustas rimas ha- bet, ideoque in sectione transversale ex singulis fasciculis constare videtur (8. 19.) Forma harum in sec- tione transversa conspicuarum partium corporis lignosi pendet ex frondium situ uncques qualis primo adspectu videtur, irregularis est. (S. 14.). Lignum filicum arborearum solum fere ex magnis vasis constat, quae vasorum scalariformium seu porosorum tubulorum formam habent, pro conterminarum partium natura ($. 17.) Paucissimae tantum repe- riuntur cellulae parenchymatosae, inter haec yasa in eorumque circuitu irregulariter distributae, prosenchy- matosae contra cellulae plane desunt ($.18). Ex rimarum margine parvi vasorum fasciculi excurrunt, in petiolos intrantes, etiam ex caudicis medullà per hasce rimas parvi vasorum fasciculi in petiolos ingrediuntur (S.21.) Cylindrum lignosum crassa cingit duraque vagina prosenchymatosarum, crassas membranas haben- tium cellularum ($. 14.), quae vero non ligni pars, sed contextui caudicis Colluloso adnumeranda est ($. 31). Liber nullus omnino in arboreis filicibus inyenitur. Cortex ex cellulis, quae valde crassis membranis instructa sunt, constans magnae est firmitatis et a subjacente contextu celluloso distincte separata ($. 10). Caudicis contextus cellulosus ex magnis regularibusque parenchymatosis cellulis dorsa multas continet cryptas rubra materia repletas ($. 20). Arborearum filicum structura a Dicotyledonearum structurà eo differt, quod fllices arboreae neque librum, neque radios medullares, neque recentium lignosorum stratorum formationem in externo Corpois lignosi latere exhibent. ($. 23.) A Monocotyledoneis eo discernuntur, quod cylindrum lignosum habent Amnno et quod liber iis deest. ($. 24.) In crescendi ratione denique arboreae filices et a Monocotyledoneis et a idoneis eo diffe- runt, quod lignosum earum corpus in apice tantum succrescit, quum vetustior pars ejus adducendis tantum succis inservit, nec ullam amplius mutationem subit. (Vegetatio terminalis). In hc, crescendi ratione cum filicibus arboreis ceterae caule instructae Acotyledoneae conveniunt, herbaceae scilicet filices, Lycopodineae, Marsileaceae, Equisetaceae et Musci ($. 52. 93.) Pariter vasorum fasciculi herbacearum filicum , Lycopodinearum , Marsileacearum secundum similli- mum typum, ut yasorum fasciculi filicum arborearum structi sunt, quum et ipsi tantummodo ex vasis sca- lariformibus cellulisque parenchymatosis e tenuibus membranis formatis constent, nullo libri vestigio nullis- que recentium partium stratis conspectis ($. 26.) Ex hucusque expositis apparet igitur, Acotyledoneas a Phanerogamis non minus caulis structurà et vegetatione, quam fructificationis partium organisatione differe. *) Ueber den Bau des Cycadeen. Stammes und séin Verhültniss zu dem Stamme der Coniferen und Baumfarn, in: Ab- handl. der math. phys. Classe d. k. bayr. Akademie I. 1832. pag. 599 — 442. 58 FILICES. Appendix. Quatuor jam anni et quod excedit elapsi sunt, ex quo disquisitiones supra descriptas de structura et vegetatione filicum arborearum institui; durante hoc temporis spatio a cl. 4fdolpho Brongniart (in: Histoire des Végét. fossiles, fasc, 2.) observationes quaedam ad eandem materiam spectantes in lucem sunt editae, quae autem cum non congruant cum descriptione mea de crescendi ratione filicum arborearum ab re non fore existimavi verba nonnulla de sententia hujus autoris hac de re divulgata adjicere, Caudex filicum arborearum compositus est secundum Brongniarti descriptionem (l. c. pag. 154.) ex tela cellulosa amyli globulis farcta, in quam fasciculi vasorum sunt immersi, qui cum petiolorum fasci- ciculis vasorum quoad structuram conveniunt, at sunt majores et quorum quisque compositus est ex variis fasciculis et fibris plures petiolos adeuntibus. Hi vasorum fasciculi in filicum arborearum caudice in circu- lum sunt dispositi. Quod attinet ad crescendi rationem caudicis filicum arborearum, plane illum convenire contendit Brongniart cum caudice plantarum monocotyledonearum, quum non majorem adipiscatur diametrum et per totam longitudinem eandem conservet formam. Proprietatem autem his plantis hancce inesse ait: caudicem eodem modo, quo evolutione gemmae terminalis sursum. crescat, etiam elongatione partium jam dudum formatarum augeri, quod ex frondium cicatricum in longiorem formam distractione, praecipue autem ex majore illarum distantia in inferioribus caudicis partibus eluceat, quum in ceteris plantis arboreis caulis nullum augmentum longitudinale capiat, ex quo partes plane sint evolutae. Patet itaque, cl. 4dolphum Brongniart ex observationibus suis contraria omnino argumenta dedu- cere, quam quae ex disquisitionibus supra descriptis conclusi, quum dixissem, filices arboreas cum Monocotyle- donibus crescendi ratione minime convenire, et a plantis phanerogamicis praecipue hac ratione differre, quod earum caudex sola apicis eyolutione augmentum capiat. Quod attinet. ad caudicis ejusque singularum par- tium structuram et ab illa pendentem novarum partium evolutionem, supra jam satis demonstrasse credo , filices arboreas toto coelo a plantis monocotyledoneis differe, ileriorem. itaque hujus rei explanationem supravacaneam existimo. Quod autem ulteriorem partium jam 1 spectat , hac de re certiora affere nequeo, quum mihi nonnisi breyes caudicum partes abscissas ssh occasio oblata fuerit; attamen moneo, hanc elongationem evolutarum caudicis partium (etiamsi omnium filicum arboreárum, nec nisi quarundam specierum caudicibus propria sit) minime pro diagnostico charactere vegetationis ad plantarum habendam esse. Observamus enim etiam quarundam aliarum, crescendi ratione omnino cum Dicotyledoneis con- venientium, plantarum ramos primo anno non totam longitudinem mancisci, sed per pues annos non solum gemmae terminalis evolutione, sed etiam internodiorum prioribus annis l majores: evadere, ex gr. in Thuya, Iunipero. Mc itaque per majus temporis spatium durans incfenfétrih neque filicibus arboreis est peculiare, neque quae supra de vegetatione terminali dixi refutantur, quum haec elon- gatio solum ab ulteriore formatarum jam partium evolutione pendeat, nec autem cum noyarum partium for- matione in inferioribus caudicis partibus conjuncta sit. ** 5e E Ut moneamus necesse est, nonnullas species, quarum caudices amico nostro aestumatissimo, ut eos anatomice exploret, Alsophilarum nomine tradidimus, rectius nunc pro Cyatheis haberi, igitur in poginis antecedentibus pro 4lsophila Schanschif, et 4. vestita legendum est: Cyathea; atque Chnoophoram tam- quam subgenus 4lsophilae introducemus. Martius. FILICES. 50 Explicatio tabularum. Tab. XXIX. Fig. 1. Alsophila (Chnoophora) excelsa. Pars caudicis magn. nat. Fig. 2. Ejusdem caudicis sectio transversalis. Fig. 3. ipaa Schanschin. Pars caudicis radicibus aéreis tecti. Fig. 4. Ejusdem caudicis. sectio transversalis. Tab. XXX. Fig. 1. Alsophila phalerata. Pars caudicis. a. b. c. Squamae, quibus caudex obtegitur. Fig. 2. Sectio transversadlis hujus caudicis. Fig. 3. Cyathea vestita. Pars caudicis. Fig. 4. Sectio transversalis. Fig. 5. 4lso- phila. nigra. Pars caudicis. Fig. 6. Sectio transversalis. 1. 2. Squamae hujus caudicis. Tab. XXXI. Fig. 1. Alsophila nigra. Sectio longitudinalis -caudicis, — Fig. 2. Jdlsophila nigra. Sectio transversalis caudicis. Fig. 3. 4lsophila phalerata. Sectio longitudinalis caudicis. Fig. 4. Alsophila phalerata. Sectio trans versalis caudicis. a — b. stratum exterius parenchymatosum corticis. 0 — c. stratum interius prosenchymatosum corticis. d. eryptae, materia rubra repletae. c — e. stratum parenchymatosum inter corticem | et cylindrum lig- nosum situm, e— f. stratum exterius vaginae prosenchymatosae cylindrum ligneum includentis. f — g. stra- tum parenchymatosum inter vaginam. prosenchymatosam et cylindrum lignosum positum. g — i. stratum angustarum elongatarum cellularum lignum circumdantium , quarum exteriores (g) rubra materia repletae (&) quasi stratum proprium efüciunt, klm. lignum, k. vasa porosa. 1. cellulae parenchymatosae inter vasa porosa jacentia. m. vasa scalariformia, m — 0. stratum angustarum cellularum respondens strato g— i. o — p stra- tum parenchymatosum respondens strato f — g. p.—r. stratum interius prosenchymatosum vaginae corporis lignosi, r — s. medulla, £. fasciculi vasorum scalariformium in medulla sparsi. w. cellulae angustae, rubra máleria repletae, hos fasciculos eingentes. w. fasciculi cellularum prosenchymatosarum in medulla dispersi. Tab. XXXII. iod 1. 2. Becho longitudinalis et transversalis partis exterioris (Tab. XXXIP. Fig. :. a.) caudicis ) excelsae. & — b. cortex parenchymatosus. 0 — e. stratum. parenchymatosum intra corticem et e situm. e* — r* faciculus lignosus e cylindro lignoso caudicis in frondem ingrediens. Hic fasciculus lignosus ex iisdem partibus constat, ex quibus cylinder Henosus caudicis ipsius, ex vagina prosenchy- matosa (e* — J* et p* — r*), strato parenchymatoso (f* — g* et o* — p*), strato angustarum cellularum (g* — i* et n* — o*) , et corpore lignoso (m*).. Fig. 3. Sectio transversalis partis ligni et medullae 44/so- philae (Chnoophorae) excelsae in fig. prima Tab. XXXIF. lit. b. notatae. - Literis d —w eaedem partes significantur, ut in Tab. XXXI. : : Tab. XXXIII. Fig. 1. Sectio transversalis petioli 4Isophilae (Chnoophorae) excelsae. a. epidermis. 5. cellulae pro- senchymatosae, paullatim transeuntes in cellulas parenchymatosas. c — d. stratum exterius vaginae prosenchy- matosae corpus lignosum obtegentis. f. cellulae parenchymatosae inter hanc vaginam et corpus lignosum sitae. z.. corpus lignosum. g. stratum parenchymatosum strato exteriori (f) respondens. i. stratum interius va- ginae prosenchymatosae. k — /. cellulae parenchymatosae, quibus petioli pars centralis formatur. Fig. 2. Cyathea vestita. Sectio longitudinalis ligni et partis medullae. Literis d — w. eaedem partes significantur, ut in Tab. XXXI. zx. cellulas notat, rubra materia repletas , angustiores, elongatasque, in me- dulla sparsas. 16 "60 FILICES. Fig. 3. 4. Sectio transversalis et longitudinalis ligni Cyatheae Schanschin. Literis c — s eaedem par- tes significantur, ut in Tab. XXXI. Fig. 5. Alsophila (Chnoophora) excelsa. Sectio longitudinalis medullae. — r. s. pars medullae. — d cryptae. — t. vasa scalariformia. — u. cellulae elongatae rubra materia repletae. — 1v. fasciculi cellularum pros- enchymatosarum. Tab. XXXIF. Fig. 1. Pars caudicis 4lsophilae (Chnoophorae) excelsae : — a. partem significat Tab. XXXII. fig. 2. aucta magnitudine delineatam ; —- b. partem fig. 3. T'ab. X X XII. repraesentatam. Fig. 2. JdIsophila (Chnoophora) excelsa. Pars medullae. r. pars vaginae prosenchymatosae cylindrum lignosum obtegentis. — r. s. medulla. — d. cryptae. t. fasciculus vasorum scalariformium. u. cellulae elongatae rubra materia repletae. tw. fasciculi cellularum prosenchymatosarum orbem fasciculum vasorum (c) cingentem formantes. Fig. 3. Alsophila nigra. Epidermis caudicis, Fig. 4. 5. Alsophila vestita. Sectio transversalis et longitudinalis corticis. « — b. stratum exterius pa- renchymatosum. b — c. stratum interius prosenchymatosum corüicis. c — e. parenchyma inter corticem et lig num situm. d. cryptae. f. radix aérea per corticem perrumpens. Fig. 6. Cyathea. vestita. Portio strati parenchymatosi corticis. «. cellularum membranae punctatae. b, di lul , in qua conspicitur, puncta veros esse canales in membrana excavatos. Fig. 7. Cyathea Schanschin. Pars medullae. dd. cryptae. t. fasciculus vasorum. u. cellulae angustae, elongatae, rubra materia impletae, fasciculum vasorum cingentes. w. fasciculi cellularum prosenchymatosarum in orbem circa vasorum fasciculum (t) positi. Fig. 8. 9. Polypodium. latipes. Sectio horizontalis et longitudinalis caudicis. b — c. contextus cellulosus caudicis. quibus vasa (f) cinguntur. sectio t & — b. stratum corticale. d. membrana nigra fasciculos vasorum circumdans. e. cellulae elongatae, .Fig. 10. Cyathea Delgadii. Sectio longitudinalis aculei ex cellulis, quibus crassae sunt membranae, constantis. Tab. XXXF. Fig. 1. 4lsophila (Chnoophora) excelsa. "Vasa. Parietes horum vasorum aliis vasis adjacentes formam - vasorum scalariformium ostendunt, parietes contra cellulis contigui brevioribus rimis sunt obsiti, et formam vasorum punctatorum assumunt. fimae non vera sunt foramina sed Fig. 2. Cyathea. vestita. Cortex foveas ferrugineo pulvere repletas continens. 44. Sectio longitudinalis corticis et foveae. a. cortex. (3. contextus cellulosus et pulvis ferrugineus in fovea situs. JB. Sectio horizontalis corticis (a) et foveae ([2). C. Superficies interior corticis (a) in qua con- textus cellulosus in foveis situs magnas format protuberantias (2); y. radices aéreae. & — b. pars corticis parenchymatosa. b — c. stratum corticis interius ex elongatis cellulis constans. d. contextus cellulosus protuberantiam in interna corticis superficie exstantem formans. e. pars hujus contextus cellulosi in fovea ipsa sita, meatibus intercellularibus instructa. f. cellulae exteriores in pulverem ferrugineum dilabentes. Fig. 3. .lsophila E Sectio longitudinalis corticis foveas pulvere ferrugineo repletas continen- üs. Literis a — b eaedem partes significantur, ut in fig. 2. Fig. 4. Alsophila nigra. Sectio transversalis vasorum. «. cellulae inter vasa jacentes. m. vasa sca- lariformia. €. striae transversales in vasorum membranis prope angulos vasorum apparentes, quibus fines rimarum significantur. Fig. 5. Alsophila phalerata. Portio contextus cellulosi protuberantiam pone foveas in cortice sitas for- mantis (fig. 3. d). Cellulae crassis et punctatis membranis sunt instructae. FILICES. 01 Fig. 6. 7. 8. Pulvis ferrugineus Afhsophilae nigrae (fig. .6), Cyatheae vestitae. (fig. 7), Cyatheae. Schanschin (fig. 8.). Cellulae, ex quibus hic pulvis constat, formam habent valde irregularem, et non nisj tenuibus processibus inter se cohaerent, superficiemque verrucosam exhibent. Fig. 9. Alsophila (Chnoophora) excelsa. Sectio longitudinalis cellularum prosenchymatosarum vaginam corporis lignosi constituentium et membranis punctatis instructarum. Fig. 10. Cyathea Schanschin. Contextus cellulosus in fovea corticis situs (e), in exteriore parte (f) in pulverem ferrugineum dilabens. Fig. 11. 4lsophila (Chnoophora) excelsa. Contextus cellulosus in fovea corticis situs. Fig. 12. 4lsophila (Chnoophora) excelsa. Sectio horizontalis cellularum prosenchymatosarum vaginam corporis lignosi formantium. Cellularum membrana crassa, et ex pluribus stratis composita est, Puncta quibus cellularum membranae sunt obsitae, sub forma striarum mnigrarum apparent. Cellulae ope materiae homogeneae fuscae conjunguntur. Fig. 13. Alsophila (Chnoophora) excelsa. Sectio longitudinalis petioli, a. epidermis. & — c. stratum exterius contextus cellulosi ex cellulis prosenchymatosis formatum. c — d. l contextus cellulosus parenchyma- losus petioli. e — f. lamina exterior vaginae prosenchymatosae. A. lamina ejus interior. g. i. cellulae elonga- tae inter vaginam et vasa (m) jacentes. Tab. XXXFI. Fig. 1. 8. Pteris lanuginosa. Sectio caudicis longitudinalis et horizontalis. c. epidermis. b. cellulae exteriores longiores. £A. m. fasciculus vasorum in exteriore orbe situs. g. stratum prosenchymatosum inter fas- ciculorum orbem exteriorem et interiorem situm. k* m* fasciculus vasorum in orbe interno situs. ^h. cellulae elongatae, crassioribus membranis formatae. Fig. 2. 5. Trichomanes radicans, Sectio longitudinalis et transversalis caudicis. a. stratum exterius ex cellulis, tenues membranas habentibus, formatum. b. stratum interius prosenchymatosum. m. vasa scalarifor- mia in fasciculum centralem collecta. A. cellulae angustae elongatae inter vasa jacentes. Fig. 4. 6. Polypodium Billardieri, Sectio longitudinalis et transversalis fasciculi vasorum. «a. contex- tus cellulosus caudicis. AA. cellulae ex crassis membranis factae, membranam nigram, qua fasciculi vasorum circumdantur, constituentes. k. cellulae angustae elongatae, vasa (m) cingentes. : Fig. 7. 9. Polypodium furfuraceum. Sectio horizontalis et transversalis caudicis. aa. stratum exter- num ex cellulis teneris factum. b. c, interior caudicis pars, cujus cellulae crassas habent membranas. Exterius harum cellularum stratum (g) ex cellulis prosenchymatosis constat; cellulae interioris partis (g — c) tenuiores . habent membranas, cellulisque parenchymatosis similiores sunt. Cellulae fasciculum vasorum: (km) cingentes (h) materia fusca repletae sunt, fuscamque constituunt membranam; simili fusca materia cellularum portiones hinc inde distributae (f) sunt impletae. Fig. 8. 11. Polypodium vacciniifolium. Sectio transversalis et longitudinalis caudicis. a&— b parenchy- ma caudicis. A. cellulae prosenchymatosae fasciculos vasorum includentes Kk. cellulae elongatae vasa (m) cin- gentes. iol ig. 10. 13. Polypodium persicariaefolium. Sectio longitudinalis et transversalis caudicis. a — 0. contex- tus cellulosus caudicis. A. membrana migra fasciculorum vasorum. K. cellulae tenerae vasa (m) circumdantes. Fig. 12. 16. Polypodium incanum. Sectio longitudinalis et transversalis caudicis. 9. epidermis. a — - b. contextus cellulosus caudicis. Kk. m. fasciculi vasorum. Fig. 14. 15. lMarsilea crenata. Sectio transversalis et longitudinalis caulis. a. contextus cellulosus caulis. d. lacunae materia rubra repletae. Kk. m. cylinder lignosus. o. cellullae. parenchymatosae cylindro lignoso inclusae. 609 CYATHEACEAE. ALSOPHIL A. Jam expositis iis, quae cl. H. Mour de filicum structura anatomica egit, di- versas illarum nonnullas formas exhibemus, ab iis exordientes, quae omnium ma- ximae atque caudice arboreo prae aliis insignes sunt. FILICES L., Ss., R., Br. CYATHEACEAE. Polypodiacearum KR. Bg. et Cyatheacearum Burr. Filicum verarum Srn. genera nonnulla. SpronAwciA in receptaculo plus minus elevato subsessilia, annulo vero excentrico lato donata. Gowcvrr triquetri vel trilobi. I. ALSOPHILA £R. Dr. Polypodii, Aspidii et Cyatheae spec. auctorum. — Chnoo- phora Raulf. — 'Trichopteris Presl. Spreng. Som hemisphaerici vel subglobosi, sessiles in nEcEPTAcuLOo elevato (oblongo vel semigloboso), e venae bifurcatione vel rarius e venae medio orto. IwpvusiA (si ita vis) incompleta, receptaculo enata, constantia pilis articulatis plerisque periphericis, aut rarius membrana cellulosa in pilos profunde lacero-multifida, interdum obsoleta. Caudex arborescens. F'rondes spiratim aut verticillatim positae , plerumque bipinnato-partitae, pinnulis incisis vel pinnatifidis, rarius bipinnatae vel pinnatae. Stipites plerisque aculeati. Rhachis, nervi, nervuli et venae subtus saepe paleis planis aut cucullatis adspersi. Sori secundum nervulum seriai, distincti aut con- fluentes, rarius sparsi. ADNOTATIO. Hoc genus quoad venarum decursum atque sororum dispositionem in tres secliones s. sub- genera dispesci potest: . I. CHNOOPHORA , venis bifurcis, cruribus simplicibus aut iterum divisis, ipsis venulisque parallelis; soris in desursu venarum et venularum confluenti-uniserialibus aut sparsis. Frondes in notis speciebus bipinnatae, pinnulis integris. Huc Chnoophora fíaulf. (Catal. Herb.) ex parte, et Trichopteris Presl. II. HAPLOPHLEBIA , venis plerisque simplicibus, non parallelis, i. e. plus minus divergentibus, soris in decursu venarum distinctis. Frondes bipinnato-partitae, pinnulis incisis vel subpinnatifidis. CYATHEACEAE. ALSOPHILA. 65 Venae non omnes sed pleraeque simpliciter decurrunt, quaquidem simplicitate accedit subgenus nostrum ad Hemiteliam , quae tamen non hoc venarum charactere, sed eo praesertim differt, quod indusium lato-membra- naceum hinc sorum cingens tandem reclinatur et persistit. In 4. procerae pinnis novellis quidem indusium subinde observatur quasi nonnullorum pilorum coalitione membranulam unilateralem, vix quadrantem circuli metientem, exhibens, attamen reliquo ambitu nil nisi fila sistit soluta, inter se libera, qualia in plerisque Soris omnem ambitum tenent; neque indusii membranacei persistentis vestigium reperitur. HI. DICRANOPHLEPBIA, venis bifurcis, cruribus plus minus divergentibus; soris in furcatione positis, se- cundum mervuli decursum seriatis, distinctis ant tandem confluentibus. Frondes bipinnato - partitae, pinnulis incisis, pinmatifidis vel duplicato-pinnatifidis. Huc Chnoophora Humboldt, Iaulf. à * CHNOOPHORA. 1. ALSOPHILAA (CHNOOPHORA) EXCELSA.]- Tab.XXVII XXIX.f.LII. Tab XXXVII. - A. fronde bipinnata, glabra; stipite basi aculeato, rhachi communi subinermi, pinnis lineari-oblongis acuminatis, pinnulis lanceolatis cuspidato-acuminatis, basi ovata vel rotundata hinc productiore integerrimis vel denticulatis, apice serratis, soris in lineam confluentibus. Polypodium Taenitis, Roth. INov. Spec. pl. 598. Flaulf.. Enum. Fil. p. 119. Polypodium corcovadense, Haddi Fil bras. p. 26. Trichopteris excelsa, Presl. Del.prag. p. 172. Spreng. Syst. "eg. III. p. 125. Crescit in monte Corcovado , prope Sebastianopolin, et alibi in Prov. Sebastianopolitana et Minarum, in tracta montium Serra do Mar. dicto, altitudine supra Oceanum 1000 ped. et ultra. In Tab. XX7II. tota stirps exhibetur, in sylva montana crescens; in T'ab. XXIX. fig. I. pars caudicis magn. natur., et fig. II. ejusdem caudicis sectio transversalis. In Tab. XXXPFII. magnitudine naturali I. ex- hibet basin stipitis, II. rhacheos partem, cum parte pinnae cujusdam, e media fere fronde, a dorso visa; III. pinnam e parte ima frondis, in qua denticuli marginis fere evanuerunt; IV. apicem frondis, in quo pinna altera lateralis et alterius pinnae pinnula terminalis insolitam formam affectant. — V. V. Paleae duae e basi caudicis bis magnitudine auctae. — 1. Pinnulae particula a latere inferiore visa. 2. Sorus. $. 4. 5. 6. Sporangia. 7. Cellulae parietales sporangii magis auctae. 8. Annulus. 9. Sporangia duo haud rite evoluta. 10. Gongyli, 160-ies aucti. 11. Nervuli, venarum et venularum decursus, receptaculum, derasis filis indusii atque sori, m. a. 12. Pili indusii magis aucti, 2. ALSOPHILA «(CuwooPHORA) ELEGANS. 4. Tab. XXXVIII. A. fronde bipinnata, parce pubente subtusque paleacea; stipite basi aculeato, rhachi communi subinermi, pinnis linearibus, pinnulis crassiusculis linearibus acu- minatis basi rotundata inaequali integerrimis aut crenatis, apice saepe dentatis; soris subirregulariter in linea simplici aut subduplici. 17 64 CYATHEACEAE. ALSOPHILA. Crescit in. Provinciarum S. Pauli et Minarum Generalium sylvis. Differt ab 4fIsophila (Chnoophora) excelsa: frondibus brevioribus, firmioribus, saepe instructis pilis fuscescentibus per venas et venulas, praesertim in facie inferiore, atque paleis concavis fuscis hinc inde in facie inferiore sparsis (praeterea in basi stipitis saepe cernitur pulvis cinnamomeus); pinnulis brevioribus an- gustioribus magis linearibus, venis venulisque magis approximatis ; margine pinnularum non breviter denti- culato, sed ut plurimum revoluto integerrimo aut, id quod praecipue in pinnulis fertilibus accidit, crenato, (ceterum apex pinnularum tam fertilium quam sterilium saepe serratus observatur); soris denique non in unam lineam regularem dispositis, sed saepe omnino sparsis aut in linea flexuosa sibi ita appositis ut haec quasi duplicata appareat. Tab. XXXF'III. exhibet naturali magnitudine basin stipitis, rhacheos e media fronde partem cum pinna, a facie superiore, aliam rhacheos partem anteriorem, in qua pinnarum duarum facies inferior depingitur, ad- jecta pinna desuper visa. — 1. Pinnula fructifera bis aucta. 2. Sorus e minoribus, auctus. 3. 4. 5. 6. 7. Spo- rangia rite evoluta. 8. Sporangia depauperata. 9. Pars annuli. Omnia varia magnitudine aucta. 10. Gongyli, centies aucti. 11. Pili indusii. 12. Paleae duae e nervo et paleola e vena pinnulae. 13. Paleae duae stipitis. 14. Pili e facie inferiore frondis. Omnia varia magnitudine aucta. 9. ALSOPHILA «CuHwooPHOnA) ROSTRATA. Tab. XXXIX. A. fronde pinnata, glabra; — rhachi communi inermi, pinnis linearibus, basi inaequaliter attenuatis, cuspidato-rostratis antice serratis, venis parallelo -costatis ; soris in seriebus pluribus irregularibus. Polypodium rostratum , 7Filld. Sp. pl. Z7. p. 193. nr. 118. Polypodium Humboldti, Encycl. bot. Suppl. IE. p. 597. Polypodium blechnoides, Sw. Syn. fil. p. 75. (teste Ftaulfuss.) "dspidium rostratum, Kunth. INov. Gen. et Sp. I. p. 12. (edit. min.) Synops. l. p. 77. Koulf. enum. fil. p. 253. Spreng. Syst. Peg. IZ". p. 96. nr. 15. Variat interdum pinnis grosse lobatis et altius dentatis. Pili minimi decumbentes in utraque facic fron- dium, praesertim juniorum, parce sparsi observantur. E Crescit in sylvis primaevis Provinciarum Paraénsis et Fio INegro, nec non in Gujana gallica et hispanica, passim; lecta frequenter in ditione fluvii Japura. Tab. XXXIX. 1. Pars postica pinnae, ab inferiore facie visa, bis aucta. 2. Sorus. 3. Pili indusii. 4. 5. 6. 7. 8. 10. Sporangia varia. 9. Annulus sporangii rupti. 1::. Gongyli. Ommia diversa magnitudine aucta. "** HAPLOPHLEBIA. 4. ALSOPHILA c(HAPLOPHEBIA) PROCERA. Tab. XL. A. fronde bipinnato-partita; stipite aculeato, basi intus paleaceo; pinnis lineari- oblongis acuminatis, pinnulis in rhachi inermi antice decurrentibus subalata lineari CYATHEACEAE. ALSOPHILA. 65 lanceolatis acuminatis crenatis pinnatifidisve, omnibus apice integris, integerrimis aut subdenticulatis; extimis confluentibus subintegris. Polypodium procerum, JFilld. Spec. pl. P. p. 206. nr. 148, collato speci- mine originali. Spreng. Syst. Peg. IF. p. 60. nr. 198. "lsophila procera, FKaulf. Catal. Herb., testibus clar. L. B. Rud. de Rómer, herbarii FKKaulfusiani possessore, et G. Kunze, Prof. Polypodium pungens, JFilld. L. c. nr. 147., collato specimine originali, et recognoscente cl. de Chamisso. Spreng. l. c. p. 61. nr. 212. Frondes sex ad octo pedes longae. Stipites basi crassitie fere digiti. — Stirps polymorpha, quoad pinnularum longitudinem et ambitum; sunt enim in imis pinnis nunc sesquipollicem ad duos nunc quatuor vel quinque pollices longae; aliae obiter crenatae, aliae fere ad medium inciso- pinnatifidae, laciniis alia- rum a neryo medio sub angulo recto emergentibus, aliarum plus minus incumbentibus. Imae cujusvis pin- nulae laciniae in latere (a pinnulae nervo) antico plerumque sunt majores, quam in latere postico. Com- pages frondis haud ita firma est; color saturate viridis, in inferiore facie pallidior. Rhachis pinnarum, quae, in basi frondis sesquipedem et ultra longae, sursum decrescunt usque in dodrantalem longitudinem, in inferiore facie conyexula est et subinermis, pallida, glabra; in superiore facie tenuissime pubescit. Pinnu- lorum laciniae venis muniuntur e nervulo oriundis suboppositis octonis vel denis, quarum imae ex ipsa nervuli basi proveniunt. Venae in basi binarum laciniarum non combinantnr, qualem decursum e. g. in Hemitelia grandifolia (Cyathea YF.) observamus, sed separatae versus sinus excurrunt. Dum vero pin- nulae haud ita profunde incisae sunt per crenas singulas venae decurrunt quaternae vel senae. Sori in omnibus fere laciniis, si apices pinnularum excipias, propullulant, margini paullo quam nervulo propiores, ideoque duas in quavis lacinia series efficiunt. Paleae in frondium pagina inferiore plerumque lineae 1, ad summum j vel $ longitudine aequant, nunc plano -adpressae nunc concavae et cucullatae; summae in pin- nulae nervo medio vel etiam, rarissime tamen, in pinnae rhachi, citius quam reliquae decidunt. In fron- dibus novellis tot paleae adsunt, ut omnis superficies iis conspersa appareat, tandem: tota frons denudatur. Haud raro accidit, ut paleae soris ita approximantur, ut pro indusiis haberi possint, accurata vero obser- vatione eas non ex receptaculo sed e vena ortum ducere atque primitus a soro distare evincitur. Praeter has paleas pubes nec in nervis venisve nec in parenchymate. Sori bene evoluti sibi fere contigui valde con- vexi 35 ad 45 circiter sporangia numerant. Indusium e parcis constat pilis, iisque saepe maxima ex parte decidentibus. Habitat in sylois primaevis per vastam Brasiliae plagam. [n Provincüs S. Pauli et JMinarum a me observata est, e Paraénsi ill. Com. de Hoff mannsegg acceperat a. ser- vo Sibero collectam, e S. Dominici insula missam venditavit Sieber. Tab. XL. Pinna e superioribus frondis cujusdam non ita magnae, a facie superiore; et apex frondis, a facie inferiore, m. n. — 1. Pinnula, cujus laciniae nonnihil curvatae, de pinna inferiore depromta, bis aucta, a facie inferiore visa. 2. Sorus a vertice, auctus. —3.'4. 5. 6. Sporangia aucta. 7. Receptaculum cum pilis indusii. 8. Sporae aliae fere maturae, aliae immaturae et collapsae, centies circiter auctae. 9. Paleola e facie inferioris frondis. 10. Pili nonnulli indusii aucti. Tab. XLI. fig. IL. sistit'a facie inferiore pinnulam, cujus nervus paleis pluribus est obsitus, m. n. OBSERV. L Polypodium pungens JFilld. l. c., quod vel ex ipsis VVilldenowii verbis vix misi stipite ar- mato et laciniis integerrimis distingui possit, nulla nota specifica a P. procero ejusdem auctoris differt. 06 CYATHEACEAE. ALSOPHILA. OBSERV. II. Nostra planta quoad frondis pinnarum pinnularumque formam valde accedit Hemiteliae spe- ciosae Kkaulf., quae tamen, praeter characterem genericum ob indusium persistens valde manifestum , magnitu- dine differt, pinnulae enim in hac fere duplo majores. Conf. pinnulam H. speciosae in Tab. nostra IIL. fig. II. ubi particula cum indusiis adjecta est, magnitudine aucta. 5. ALSOPHILA c(HAPLOPHLEBIA) COMPTA. 4 "Tab. XLI. A. fronde bipinnato-partita, in nervis supra strigillosa, subtus hirsutiuscula et paleolata; stipite aculeato; pinnis ambitu lineari-lanceolatis; rhachi communi partia- libusque subtus parce aculeatis supra hirsutulis; pinnulis linearibus acuminatis, apice triangulari subintegerrimo, pinnatifidis, laciniis lineari- oblongis obtusatis, sterilibus serrulatis; pinnulis versus apicem simplicibus falcato-linearibus, ultimis in pinnaé pinnatifidas confluentibus. Cyathea compta, Mart. in Denkschr. der k. bayer. bot. Gesellsch. in Regensb. If. p. 156. cum icone partis caudicis in. Tab. II. f. 1. (inversae), et 2. Caudex octo ad decem pedes altus, tres pollices crassus, obscure fuscus. Frondes spiratim positae, relinquentes phyllulas ultra duos pollices longas ovatas. In harum basi semicirculus extat e fasciculis vaso- rum circiter 15 factus, in superiore phyllules area alii eminent sparsi in figuram rhombeam conspirantes. Pulvinus infra phyllulen elongatus, laevigatus, nitidulus, aut passim verruculosus atque foveis coniophoris (quas cl. Mohl in dissertatione praecedente $. 7. et $. 12. descripsit) angustis, o — 3 lineas longis insculp- tus. E pulvini verrucis eque area inter singulos pulvinos positis radiculae aéreae erumpunt simplices vel ramosae nigro-fuscae nitidae, quae tandem omnem caudicis superficiem obtexunt. Paleae aridae, membra- naceae, oblongae, sibi imbricatae, e phyllules margine provenientes, radicularum aérearum ope circumtextae et perforatae, tandem obliterantur. Frondes 5 — 6 pedes longae. Stipes basi aculeis sparsis armatus, sur- sum, ubi in rhachinabit, parcioribus et minoribus. Pili septati fusciduli opaci in facie superiore stipitis at- que in rhachi tam communi, dum partialibus , indeque excur QU in BEEVOnT faciei superioris pinnarum. d Ad divisiones passim pili pauci longiores. Pinnae imae firmulae, coloris in pa- gina superiore obscure viridis, in UMS pallidioris. PITuBG Wedieelliiso sesqui- et bipollicares, sur- sum breviores, in quavis pinna inferiore 50 et ultra. Laciniae 2 circiter lin. longae, sorophorae ad soros supra puncto impressae; in quavis pinnula infimarum superior s. antica paullo major est, inferior s. po- stica rhachi communi nonnihil approximatur. Pubes in pagina superiore, praeter illam nervi, nulla; in in- feriore duplex: pili subulati per parenchyma sparsi, in nervis sursum spectantes et paleolae parvae ovato- acuminatae albidae in nervis et nervulis, tandem deciduae. Venae simplices e nervulo cujusvis laciniae pro- deunt 8nae aut 10nae, quarum quaevis trans decursus medium elevata turget in receptaculum; bifurcatio vena- rum vix inchoatur. Sori 30 — 36 constant sporangiis; in quavis lacinia 4 ad $ sibi approximati, in supo- rioribus pinnulis simplicibus 20, in summis confluentibus 6, 8, 10 numerantur. Indusium constat pilis ar- ticulatis crebris longiusculis. Crescit in depressis et valleculosis per sylvas in vicinia Fpanema et Sorocaba , alibique in Provincia S. Paul. Tab. XLI. fig. L. a exhibet apicem frondis, a facie superiore; b rhacheos frustulum ex antica frondis parte, a facie inferiore; c rhacheos partem cum pinma ex imis s. posticis. — 1. Pinnulae dacine nonnullae, aliae a fa- cie superiore, aliae ab inferiore visae, soros persistentes vel, iis derasis, pt [ Plurima re- CYATHEACEAE. I. ALSOPHILA. 01 ceptacula e vena simplici proveniunt, magn. 4 aucta. 2. Pinnula a superiore facie. 3. Sorus magnitudine ma- xime auctus. 4. Receptaculum, cum filis nonnullis indusii persistentibus. 5. 6. 7. Sporangia valde aucta. 8. Gongyli ducenties aucti. 9. Paleola e rhacheos parte inferiore, *** DICRANOPHLEBIA seu ALSOPHILAE LEGITIMAE. 6. ALSOPHILA «DICRANOPHLEBIA) PHALERATA. j- Tab.XXX. Fig. 1. Tab. XLI. A. fronde bipinnato-partita, in nervis supra strigillosa, subtus subtiliter pubente, ceterum glabra; stipite basi aculeolato, pinnis ambitu lineari-oblongis acuminatis, rhachi communi et partialibus inermibus supra strigillosis; pinnulis linearibus acu- minatis pinnatifidis, apice serrato, lacinüs lineari-oblongis obtusatis antice subser- rulatis, versus summitatem integris antice crenatis, ultimis in pinnas crenatas con- fluentibus; soris in laciniarum parte inferiore biseriatis. Cyathea phalerata, Mart. in Denkschriften der k. bayer. bot. Gesellschaft in Hegensb. Il. p. 146. cum icone partis caudicis in Tab. II. 9: Caudex sex ad octo pedes altus, sesquipollicem crassus. Frondes spiratim positae. Phyllula ovata, pol- licem et ultra longa. Fasciculi vasorum fere in figuram signi: 8 conspirantes. Pulvini inter phyllulas angu- sti, insculpti foveis coniophoris lineari-oblongis atque obsessi seriebus dense imbricatis squamarum lineari- acuminatarum atro-fuscarum margine tenuiore dilutiorum. Hae tandem decidunt nec nisi in fine phyllularum persistentes foveas ioph in I dant antea earum ope coopertas, Stipes basi crassitie digiti, extus convexus intus planus, praesertim ad facierum margines dense munitus paleis lanceolatis longe acu- minatis margine serrulatis ferrugineis. Stipitis pars superior aculeolis parvis armatus sparsis in ipsa rhachi ommino delitescentibus. Facies stipitis et rhacheos superior planiuscula pilis subtilibus fuscidulis strigulosa. Pinnae infimae pedem et quod excedit longae, ambitu lineari- oblongae cum brevi acumine. Rhachis pin- nae superne uti rhachis communis strigulosa, subtus glabra et inermis. Pinnulae subalternae, in quovis la- tere 90 — 25, breviter pedicellatae et basi discretae (exceptis ultimis confluentibus), margo tamen folia- ceus e pinnularum stipite in rhachin decurrit atque faciem superiorem utrinque pertenui cristula praetexit. Pinnulae ultra 2 pinnatifidae; laciniae lineari- oblongae antice obtusae et subtiliter denticulatae, fere angulo recto exeuntes aut parum inclinatae, anticae derepente breviores in acumen pollicare crenato-serratum con- fluunt. Venulae in quavis lacinia circiter denae; aliae, praesertim infimae, bifurcae, aliae simplices. Saepe inter duas in quovis latere bifurcas una duave excurrunt simplices. 1Imae in binarum laciniarum basi,non connectuntur, sed simpliciter in sinum excurrunt. Sori majusculi in quavis lacinia quaterni aut seni, raro plures, imas venulas, easque frequentius bifurcas, occupant. Sporangia in quovis soro 30 — 4o. — Pin- nulae extimae magnitudine decrescunt, crenatae vel crenulatae atque basi decurrente confluunt. Crescit in. sylvis primaevis montanis , ad .4Imadam et alibi in. Provincia Bahiensi. Tab. XXX. Y. Pars caudicis. T. a. b. c. Squamae caudicis. I[. Sectio caudicis transversa. — Tab. XLII. I. Pinna ex inferioribus, a facie superiore. 1l. Apex frondis, a facie inferiore. 1. Pinnula, magnitudine bis aucta, 2. Sori junioris vertex, sporangiis adhucdum compactis. 3. 4. 5. 6. Sporangia quatuor, magnitudine aucta, 7. Sporae centies et quod excedit auctae," 8. 9. Pili indusii. 18 08 CYATHEACEAE. I. ALSOPHILA. 7. ALSOPHILA c€DicRANOPHLEBIA) PALEOLATA. 4 Tab. XLIII. A. fronde bipinnato-partita, utrinque praesertim subtus pubente, subtus ad ner- vos nervulosque paleis ovatis albis dense seriatis; stipite rhachique aculeatis; rha- chi communi, partialibus nervisque supra strigillosis; pinnis lineari- oblongis brevi- ter acuminatis; pinnulis linearibus breviter acuminatis pinnatifidis , acumine serrato, laciniis lineari- oblongis subfalcatis antice denticulatis, apicalibus in pinnas crena- to-serratas confluentibus, soris in laciniarum parte inferiore 4 — 98 biseriatis. Polypodium alsophilum, Link Hort. reg. bot. berolin. I. p. 106., teste ipso auc- : tore ill, Colitur in horto berolinensi. nomine Alsophilae munitae Kaulf. JMS., teste cl. Otto. Icon totius filicis in: Spix et IMartius Reise in Brasilien Tab. prima ,,Pflanzen- formen des tropischen America f. IX. indeque mutuata in 4d. Brong- niart Hist. des Peg. foss. t. $9. f. 1. Caudex octo- ad duodecimpedalis. Frondes sexpedales. Stipes basi ultra dimidium pollicem crassus, ubique pilis parvis rigidulis fulvis, sub microscopio simplicibus et septatis obsessus, praesertim dorso aculeis rectis acutis sparsis aut in lineas transversas seriatis armatus, supra sulco latiusculo. Bhachis pariter superne sul- cata et hirtula, ad pinnarum insertiones praeterea paleis fuscidulis ovatis fimbriato -laceris instructa. Pin- nae imae saepe duos pedes latae, lineari -oblongae, acumine ratione totius longitudinis brevi. Rhachis par- tialis utrinque hirtula, pilis in facie superiore plana atque ad pinnularum insertiones frequentioribus, Pin- nulae in utroque latere 30 — 35 et ultra, cujusvis pinnae infimae tres ad quatuor pollices longae; pinnati- fidae, laciniis subalternis, tres ad quatuor lineas altis, basi sinu obtusiusculo discretis, lineari - oblongis subfalcatis antice breviter denticulatis, cujusyis pinnulae imá inferiore nonnihil minore rhachique nonnihil approximatà, extimis minoribus atque in acumen pollicare crenato -dentatum confluentibus. Apex frondis pyramidatus , pinnulis non solum sessilibus, sed in rhachin alato-decurrentibus, extimis crenato-serratis. Ve- nae e cujusvis laciniae nervulo oriuntur $ ad 10, pleraeque bifurcae, atque in divisione sorophorae, vici- narum laciniarum non combinatae. Pubes in frondium superficie superiore per parenchyma, nervulos et ve- nas sparsa, in nervo frequentior et strigilloso - decumbens, constat pilis septatis subulatis simplicibus. In fa- eie inferiore pariter sparsa pubes, praetereaque ad nervi et nervulorum utrumque latus paleae ovato- acuminatae cucullatae albae frequentes et diu persistentes. Sori in quavis lacinia 6 vel 8, illarum plagam occupantes nervo propiorem, neque ad apicem usque positi, antrorsum pauciores, inde a regione, quà pin- nullae attenuantur nulli. Sporangia in quovis soro ultra 30. Indusium e filis septatis 30 vel pluribus. Re- ceptaculum parum elevatum. : OBSERV. Alsophila aspera Hook. et Grev. Ic. fil. II. t. 215. 214. 215., ab ill. amico Link huc relata, nisi icon nos fefellerit, diversa videtur: frondium circumcriptione latiore, pinnulis brevioribus atque minus dere- pente acuminatis, infra glabris depilibus parciusque paleolatis, laciniis minus falcatis et integerrimis, sinu acu- tiore separatis, indusii filis subobliteratis. Crescit in sylvis primaevis Provinciarum 8. Pauli, Sebastianopolitanae et Bahiensis passim. Tab. XLIII. Y. Pinna e frondis medio decerpta, a facie inferiore, et IÍ, Apex frondis, a facie superiore m. n. — 1. Pinnula, duplo aucta. 2. Sorus desuper visus, octogies auctus. 3. 4. 5. Sporangia pariter aucta. CYATHEACEAE. I. ALSOPHILA. 69 6. Gongyli centies et quod excedit aucti. 7. Paleola e nervulo faciei inferioris derasa. 8. Pili indusii. 9. Pili e facie rhacheos superiore. Omnia aucta. 8. ALSOPHILA «:DICRANOPHLEBIA) HIRTA. Tab. XLIV. A. fronde tripinnatifido - partita, utrinque praesertim subtus Airtula, subtus parce paleolata; stipite rhachique subtus aculeato rhachibusque partialibus AZrto- asperis ; pinnis lineari-oblongis breviter acuminatis profunde pinnatifidis, lacinzs lato-lanceo- latis inciso -semipinnatifidis, lacinulis oblique ovatis antice acute serrulatis, soris in quavis lacinia 8 — 16. "lsophila hirta, Kaulf. Enum. fil. p. 249. (collata pinnula speciminis origi- nalis. Cyathea hirsuta, Presl. Delic. prag. I. p. 190. Stipes et rhachis primaria muniuntur aculeis rectis acutis. Rhaches praesertim partiales pilis sunt ob- sessae simplicibus septatis, e basi callosa elevata ortis, indeque aspero-hirtae; in junioribus haec pubes frequentior est et mollior. Pinnae inferiores sesquipedales et longiores, pinnulis jugorum 25 — 30. Rha- chis pinnae inferne parce nodulosa vel aculeolata et aspero -hirsuta, superne in facie plana hirsutior. Pin- nullae imae circiter bipollicares, superiores tres ad quatuor pollices metiuntur, unde ambitus pinnae lineari- oblongus; ultimae pinnulae circumscriptione triangulari decrescunt. Sunt ceterum pinnulae lineares , longe acuminatae, sessiles, profunde pinnatifidae, laciniis in quovis latere 24 — 30, omnibus ima basi secundum neryum cristula lineari conjunctis, ultimis basi latius in acumen angusto-triangulare confluentibus; infimi in quavis pinnula paris lacinia inferior rhachi magis approximata atque nonnihil brevior superiori. Forma laciniarum lato -lanceolata, rectae sunt autpaullo incurvae, acutiusculae, usque ad medium vel ultra inciso- pinnatifidae. Lacinulae oblique ovatae aut oblongo -ovatae, acutae, antice serraturis binis ternisve acutis in- cisulae; cujusvis laciniae basilares reliquis sunt nonnihil latiores atque quasi in quadratum conspirantes cum rhachi confluunt. Pili in superioris faciei parenchymate parci, in nervo frequentiores, subtus tam in mer- vo, quam in nervulis venisque crebri, patuli. Paleolae in venis et nervulis lato-ovatae, 4$ — ji lineae longae, valde concayae, albae, e cellulis angustis fere linearibus conflatae, earumque apicibus passim pro- missis dentatae, fugaces, aut infra pilos delitescentes. Sori in lacinularum medio, venae bifurcationi in- sidentes, receptaculo parvo hemisphaerico, indusii pilis acuminatis septatis haud ita longis. Gongyli in hac specie quam in illarum ulla, quas examinavi, evidentius trilobi,. vertice loborum sulco notato. Pili indusii sunt 1j longitudine sporangiorum, et 5 — 6 constant articulis; contra rhacheos et neryorum 4 — 5ies lon- giores sunt. OBSERYV. Stirps junior mollitie frondium , pinnis, pinnulis laciniisque minoribus atque pilis rhacheos fre- quentioribus est insignis. Pro tali forma habeo Cyatheam hirsutam Presl, a cl. Pohl lectam, in cujus pin- nula ab amico auctore communicata, nec indusium completum Cyatheae, nec ejus residua inveni, sed pilorum annulum receptaculum cingentem, qualis Alsophilae competit. Crescit in Sylvis aboriginibus Provinciae Sebastianopolitanae, locis calidis. Tab. XLIP. 1. Lacinia grandefacta, ab utroque latere. 2. Sorus, derasis nonnullis e receptaculo sporan- giis. 3. Sporangium. 4. Gongylus. 5. Paleola, quae lineae $ metitur. 6. Palea, quae lineam fere metitur. 7. Pilus rhacheos. 2 10 CYATHEACEAE. I ALSOPHILA. 9. ALSOPHILA c«:DICRANOPHLEBIA) MEXICANA. t Tab. XLV. A. fronde tripinnatifido-partita utrinque parce Airsutula, in stipite rhachibusque hirsuto-asperis paleis magnis paleolisque fugacibus; pinnis lineari- oblongis acutis; pinnulis linearibus acuminatis profunde pinnatifidis, lacinis linearibus obtusis inciso- semipinnatifidis, lacinulis oblique lato-ovatis integerrimis aut emarginato - biden- tatis, soris in quavis lacinia secundum rhachin 2 — 8. Hanc, licet Brasiliae non indi i duxi €o consilio, ut notas, quibus ab 4. hirta distinguen- da esset, diligentius dilucidarentur. (SERO quoad frondium formam valde conveniunt; 4. mexicana autem his receditnotis: fronde molliore, tenuiore, stipite rhachibusque tam communi quam partialibus crebrius hirsutis, atque ob pilorum basin glanduloso -incrassatam asperioribus, in nervis et nervulis contra minus hir- sutis, pinnarum circumscriptione ob pinnulas imas breviores magis ad oblongam vergente, acumine pinna- rum pinnularumque breviore, lacinulis rarius emarginatis vel serrulatis, sororum numero parciore atque dispositione secundum nervum pinnulae, tandem palearum atque paleolarum frequentia et structura. Paleae in rhachi primaria et secundariis maximae lato-ovatae tres ad quatuor lineas longae, aliae in rhachibus par- tialibus sesquilineares vel bilineares oblongo-lanceolatae; paleolae ad nervos pinnularum in utroque latere paginae inferioris ovatae vel ovato-lanceolatae, sursum minores, a duarum linearum longitudine in lineae quadrantem decrescentes. Omnes Constant strato simplici cellularum, quae in centro parietibus aureo- fuscis instructae atque hexagonae, versus peripheriam longiores in linearem formam extenduntur , atque ver- sus paleae apicem a,se invicem solutae marginem fimbriato - incisum sistunt. Crescit in s UD sylvarum ad S. Pablo de Teoxomulco in reipublicae mexicanae provincia oaxacensi, solitaria, in quindecim et quod excedit pedum altitudinem emicans , ibi- dem detecta a cl, amico L. B. de Karwinski. Lecta cum fructibus mense Septembri. 10. ALSOPHILA c:DicRANOPHLEBIA) LEUCOLEPIS. 4: Tab. XLVI. : A. fronde bipinnato-partita, Zn nervis et nervulis supra striguloso - hirtula, subtus paleis paleolisque magnis albis; süpite aculeato, rhachibus partialibus iner- mibus; pinnis lineari-oblongis acuminatis; pinnulis' linearibus acuminatis pinnatifidis, laciniis inter sinus rotundatos lineari-lanceolatis subfalcatis sinuato- dentatis, so- ris per totas lacinias 10 — 12. Stirps 12 pedes alta. Caudex & pedis crassus. Frons 6pedalis. Rhachis basi aculeata, uti partiales colore fusco -purpurascente, in ficio superiore planiuscula pilisseptatis fuscis subulatis strigulosa. Bhachis partialis passim nodulis, vix aculeis notata. Pinnae inferiores ultra pedem longae. Pinnulae 25et plures, imae quadripollicares et longiores, sursum longitudine paullatim decrescentes, lineares, attenuatae in acumen lineare crenato-dentatum, profunde pinnatifidae, supra in nervo nervulisque striguloso-hirtulae, ceterum parce hirtulae, obscure virides; in utraque facie glandulis resinosis flayis frequentius adspersae. Laciniae ad summum dimidium pollicem longae, jugi cujusvis inferior superiore brevior, omnes Soutao, parumper falcatae, sinuato -dentatae v. dentatae. Pinnulae versus apicem frondis sensim abe- unt in formas simpliciores lineari - lanceolatas semipinnatifidas , extimas crenatas. aleae albae, basi Ee stramineo-fuscae, tenuiter membranaceae, in düaeht communi et partialibus saepe nonnullas lineas longae. Paleolae in nervis et nervulis pinnularum $ —4 lin. longae, lato-ovatae acuminatae, saepe biseriatae minus- que fugaces, quam plurimarum specierum. Soi non ita magni, per ommem laciniarum, immo acuminis CYATHEACEAE. I. ALSOPHILA. 14 pinnularum. plagam dispositi. "Receptaculum semiglobosum, pilis cinctum numerosis, qui ima basi nonnun- quam in membranulam ipsis triplo et quadruplo latiorem confluunt. Sori in cujusvis laciniae fundo a reli- quis saepe magis distant, neque e vena bifurca semper oriuntur, sed haud raro e simplici, quae inde a soro versus sinus inter laciniarum basin vergens a reliquarum (superiorum) directione nonnihil deflectitur. Crescit in sylvis umbrosis ad Mariana et alibi in Provincia. Minarum Generalium. Tab. XLFEI. Pinna e frondis parte infima. — 1. Pinnulae pars, a dorso, ut sori, paleae et paleolae con- spiciantur bis aucta. 2. Paleola. 3. 4. 5. 6. Sporangia.. 7. Gongyli. 8. Pilus indusii, 9. Pili tres e rhacheos partialis facie superiore, h 11. ALSOPHILA (DICRANOPHLEBIA) NIGRA. f Tab. XXX. Fig. V. VL. Tab. XLVII. A. fronde bipinnato-partita, pilis patentibus Arsutula, paleolis subnullis; stipite rhachique aculeatis, rhachibus partialibus nervisque hirsutis; pinnis lineari-oblongis acuminatis; pinnulis linearibus acuminatis pinnatifidis, lacznzs inter sinus acutius- culos lineari- oblongis obtusis antice crenato - dentatis , soris per totas lacinias Lc A5 Caudex crassitie sesquipollicari, sex ad octo pedes altus, obscure cinamomeo -fuscus. Frondes phyllo- taxi e divergentia 3/5 laxiuscule dispositae, relinquunt phyllulas fere sesquipollicem. longas angusto - oblon- gas planiuseulas. Vasorum fasciculi in phyllulis exeunt circiter 22, quorum 9 in earum basi sibi approxi. mati, semicirculum constituunt. Pulvini infra phyllulas vix prominent, plani, insculpti foveis coniophoris 5 vel 6 longiusculis, primum obtectis paleis lanceolatis fusco - nigris margine dilutioribus planis, Inter phyllu- las et pulvinos superficies exasperatur nodulis oblongis, valde convexis, qui tandem elongati, filiformes, torti congeriem sistunt quasi radicularum aérearum minus evolutarum. rondes sex- ad octopedales. Stipes basi sesquipedali longitudine nudus, ibique subtus aculeis rectis vel parum incurvis lineam et sesquilineam longis crebris armatus, superne nodulosus, vix aculeatus, medio sulco profundo exaratus, secundum sulcum plani- usculus, uti rhachis violaceo -fuscus, glaber. Rhachis antice fusco-virens, hirtula. Pinnae in quovis latere 2 et plures, maximae sesquipedales, circumscriptione lineari - oblongae acuminatae. Rhachis pinnarum inferne pilis patentibus hirsutula, superne, praesertim in facie planiuscula, potius strigillosa, passim adspersa paleis unam ad tres lineas longis, fuscis oblongis vel lanceolatis acutis vel cuspidatis, e rete cellularum oblongo- hexagonarum factis. Pinnulae ultra 35 jugorum, imae oppositae, tres ad quatuor pollices longae, superiores plus minus alternae paullo decrescunt. Pinnulae inferiores profunde et aequaliter pinnatifidae, laciniis inter sinus acutiusculos lineari- oblongis obtusis crenato - dentatis , in acumen angustum crenato - serratum abeunt. Sori minusculi in venarum bifurcatione octoni vel deni quamvis laciniam occupant, in medio inter nervulum et marginem positi; in extimis laciniis pauciores adsunt. Pinnulae pinnarum extimae et apicales basi a rha- chi non discretà, sed dilatatà, confluunt, non pinnatifidae sed lineari - oblongae crenataeque atque in cuspi- dem longam angustam crenato -serratam abeunt, soris non obsessae. Color totius frondis obscure. viridis. Pili fusciduli patentes tam in nervis quam in nervulis atque passim in parenchymate. Paleolae, praeter pau. culas in rhachibus partialibus, nullae. Crescit in sylvis aboriginibus ad flumen Japurd in Provincia a Hio INegro dicta. Ob- servata mensibus Decembri et Januario. 19 z | CYATHEACEAE. I. ALSOPHILA. "Tab. XXX, Fig. P. Caudicis pars superior. 7I. Ejusdem sectio transversalis. 7I. 1. 2. Paleae cau- dicis. — Tab. XLFI. exhibet lateralem pinnam a facie superiore, et apicalem a facie inferiore, partemque stipitis. 1. Pinnula duplo aucta, et 2. laciniae duae pinnulae, magis auctae; figurae dimidiatae, ut utrumque latus in conspectum veniat. 3. Particula Jaciniae verticaliter per sorum sectae. 4. Sorus separatus. 5. Recep- taculum cum indusii pilis. 6. 7. 8. Sporangia. 9. Annuli particula a dorso. 10. Gongyli. 1:1. Paleae junioris e rhachi pars superior. 1:2. Epidermis faciei inferioris, cum spiraculis. 12. ALSOPHILA (DICRANOPHLEBIA) ARMATA. Tab. XXVII. Tab. IIL. A. fronde bipinnato- partita, stipite rhachique longe aculeatis superne medio nervisque sirigoso - hirsutulis, nervulis passim pilosis, paleolis subnullis; pinnis li- neari-oblongis acuminatis; pinnulis linearibus longe acuminatis, pinnatifidis, lacznizs inter sinus aculiusculos linearibus falcato - incumbentibus obtusiusculis, serrulatis; soris per totas lacinias 18— 24. Polypodium aculeatum, Fd. Fil bras. pag. 27. t. 47. (exclusa absque dubio Cyathea hirsuta Presl) Spr. Syst. Peg. IF. p. 61. INr. 215. Chnoophora aculeata, Fíaulf. in Herb., testibus ill. L. B. de Rómer et cl. : Ftunze. Caudex junior passim decumbens, adultus duodecim ad octodecim pedes altus, erectus, diametro sex- pollicari, phyllulis spiratim positis cicatrisatus et paleis fuscis adspersus; inter phyllulas hinc inde nodulis exasperatus, obscure fuscus. F'rondes sex ad octo pedes longae, arcuato- patentes. 'Stipes sesqui- ad bi- pedalis, inferne convexo- semiteres, superne sulco longitudinali exaratus, aculeis subulato- pyramidatis rectis, tri- quadri-sexlinearibus, munitus. Rhachis pariter aculeata, dorso flocculis decumbentibus septatis detergibi- libus adspersa, in superiore facie postice canaliculata, antice plana, ibidemque pilis rectis subulatis septatis strigoso-hirtula. HRhaches partiales pariter aculeatae et hirenpulaos direntie interdum crebriore nec tandem fuscescente sed xerampelini coloris. Pinnae [uipedales, lineari gae, Pinnulae plerumque alternae, in inferioribus pinnis circiter 24, acetileBs distinctae, Ris longe acuminatae, in media pinna fere tripollicares, posticae breviores, antice sensim decrescentes; profunde pinnatifidae in lacinias circiter 25 jugorum subalternas, lineares, faleato - incurvatas sibique incumbentes, tres vel quatuor lineas longas, vix lineam latas, basi nonnihil latiore inter sinus acutiusculos confluentes, omni ambitu, excepta basi, denticulis inaequalibus, sursum crebrioribus excisulas, obtusiusculas. Ultimae laciniae in acumen inciso-serratum con- fluunt, pariter ac pinnae apicales totius frondis. Color saturate viridis, subtus pallidior. In nervo pinnu- larum utrinque pubes densa, in nervulis pili sparsi erecti. Ceterum feve glabrescit. Paleolae in nervis nervulisque nullae observatae. Sori parvi in inferiorum pinnarum laciniis plerumque totam faciem occupant, biseriati, cujusvis seriei 8, 9 ad 12. In anticis pinnulis inque apice frondis pauciores. Proveniunt e vena bifurca, cujus rami in marginis dentes excurrunt. Indusii pili plurimi, alii peripherici, alii inter sporan- gia emergentes. Pulcherrima filix per vastam Brasiliae meridionalis plagam diffusa, nemorum aborigi. num decus, inde haud ita raro in sylvas caeduas migrans derelictas. Observavi prope Se- bastianopolin in monte Corcovado, in tractu montium Serra dos Orgáos, nec non prope urbem Parád. /n lMexicanorum provincia oaxacensi prope S. Pablo de Teoxomulco eamdem CYATHEACEAE. I. ALSOPHILA. 18 filicem per sylvarum solitudines emicantem invenit cl. L. B. de Karwinski, eujus frondes omnibus notis conveniunt cum brasiliensibus, excepto tomento rhachium, quod non fusces- cit, sed xerampelini est coloris. Tab. XXVIII. lsophila armata una cum Didymochlaena sinuosa depicta in sylva montana, in tractu montium Serra dos Orgáos dicto. Tab. XLFIII Pinna, e media rhachi, a facie superiore, cum pinnulis quatuor a facie inferiore m. ri.— I. Pinnula, magnitudine aucta. 1. Sorus. 2. Receptaculum, cum pilis. 3. 4. 5. Sporangia. 6. Gongyli. 13. ALSOPHILA «(DICRANOPHLEBIA) SWARTZIANA. T Tab. IL. A. fronde bipinnato-partita; stipite aculeato, rhachibus pinnarum subtus acu- leolato-nodulosis utrinque nervisque supra hirsutis; pinnis pinnulisque lineari-lan- ceolatis acuminatis subtus hirsutis paleolatisque, laciniis lanceolatis subfalcatis ob- tusiusculis crenatis, soris per totas lacinias 12 — 20. Polypodium armatum, Swartz. Flor. Ind, occid. IIl. p. 1684. Synops. Fil. p. hi. [Nr. 97. — JFilld. Spec. pl. IP. p. 207. INr. 159. Spr. Syst. Peg. IF. p. 61. INr. 213. Crescit in sylvis montium Jamaicae australis: Swartz. Tab. IL. Speciem , ut affinitates dilucidarentur, secundum specimen Swartzianum originale depinximus. — 1. Lacinia pinnulae fructifera. 2. Lacinia sterilis, in qua paleola singularis formae, quasi fornicata, e cellulis irregulariter hexagonis facta conspicitur. Utraque a facie inferiore. 3. 4. Paleola e basi et apice nervuli laci- niae. 5.'Sporangia duo. 6. Gongyli, 7. Pilus e facie inferiore laciniae. 8. Pilus e dorso rhacheos pinnae, Omnia aucta. 14. ALSOPHILA (DICRANOPHLEBIA) PLAGIOPTERIS. Tab. L. A. fronde bipinnato- partita; stipite aculeato, rhachibus partialibus nervisque supra pubentibus, nervorum paleolis parcis fugacibus; pinnis lineari-oblongis acu- minatis; pinnulis linearibus longe acuminatis pinnatifidis , Jacinzs inter sinus latius- culos lanceolato- falcatis apice denticulatis fertilibus subintegerrimis, sterilibus ser- rulatis, cujusve pinnulae Zmá breviore rhachi oblique adnatá, soris per totas lacinias 8 — 16. Süirps spectabilis. Caudex in decem pedum altitudinem emicans, Frondes sex ad septem pedes lon- gae. Stipes sesqui- vel bipedalis, basi crassitie digiti indicis, in facie inferiore convexa lineis duabus irre- gularibus decussantibus aculeorum acutorum lineam longorum armatus, in facie superiore sulco amplo in- sculptus. Hhachis communis in parte postica aculeis sursum minoribus et parcioribus obsita, in antica in- ermis, Pinnae infimae fere duas spithamas metientes, mediae sesquipedales et longiores, superiores sen- sim decrescentes. Pinnulae subalternae, in quovis latere 20 — 30, posticae sesquipollicem , mediae tres [d (4 CYATHEACEAE. IL ALSOPHIL A. pollices longae, lineares, longe acuminatae, ad nervum fere usque pinnatifidae in lacinias alternas lanceo- lato-falcatas acutas. Lacinia in quavis pinnula ima reliquis brevior atque obtusior rhachi pinnae communi oblique adnata est. Apex laciniarum denticulis nonnullis acutis terminatur. Margo in laciniis fertilibus non- nihil revolutus fere integerrimus , contra in sterilibus acute et aequaliter serrulatus. Compages sat firmula ; color saturate viridis. Paleolae in nervis nervulisque parvae, lineae 1/4 — 1f» longae, ovatae, concavae, albae aut medio fuscescentes e cellulis linearibus factae. Nervi et nervuli in superiore facie sat prominentes passimque pilis erecto - patulis adspersi. Sori in pinnis imis et summis nulli, vel pauci, 4 — 6, in qua- vis lacinia secundum nervum positi, in reliquis plerumque numerosiores, 8 — 14 — 16, atque, dum con- fluunt, omnem superficiem occupantes. Indusium e pilis crebris. Sporangia in quovis soro circiter 20. Crescit pulchra species in sylvis primaevis Prov. S. Pauli passim. Tab. L. Pinna ex inferiore parte frondis, ubique fere fructifera. 1. Laciniae duae a facie inferiore et superiore visae, auctae. 2. Sorus. $3. Indusii capilliium cum receptaculo. 4. Pili indusii, 5. Sporangium. Omnia varia magnitudine aucla. 6. Gongyli. Notandum est, in hac tabula lacinias frondis apparere obtusiores, quam revera sunt, eam ob causam, quod fructiferae laciniae marginibus plus minus revolvuntur. 15. ALSOPHILA (DICRANOPHLEBIA) RIGIDULA. L Tab. LI. A. fronde bipinnato - partita, firmula , ovato- rhombea , praesertim subtus floc- culoso -pubente; stipite basi paleis longis albo-ciliatis rhachique subtus aculeolato- nodulosis, supra medio villosulis ; pinnulis Janceolatis obtusiusculis baseos parte postica nonnihil decurrentibus pinnatifidis crenatisve, ulümis in acumen crenatum confluentibus; soris in quavis lacinia 2 — 4 — 6. Specimina hujus speciei, quae vidi, caudicem exhibuerunt brevem, vix supra terram emergentem. Frondes tres pedes metiuntur. Stipes, quatuor linearum diametro, non aculeis bene evolutis sed nodulis so- lummodo munitus, qui forsan in adultiore planta altius promittuntur. Frondis ambitus ovato -rhombeus ob pinnas imas breviores. In rhacheos communis facie superiore passim observantur pili longiusculi et in rhachibus partialibus hirsuties mollis ; ceterum in utriusque faciei parenchymate, in nervis nervulis venisque pili flexuosi "septati albi tenues Bireralbiles paseimque paleolae parvae ovatae concavae e cellulis linearibus conflatae conspiciuntur. Pinnulae suboppositae in quavis pinna inferiore circiter 12 — 15, sursum paucio- res, inferiores circiter sesquipollicares sursum decrescentes, lanceolatae , obtusae , sessiles, ita tamen, ut basis postica latius in rhachin decurrat; ultra 2/3 pinnatifidae , laciniis x5 D vel. paucioribus in quoyis latere ovatis obtusis integerrimis vel subtilissime crenulatis, il ereniformibus. Sori majusculi, sporangiis circiter 25 — 30, in receptaculo tenui, indusii ni cireumdato haud ita crebris. In inferiore frondium parte 1, 2, rarius 4 in quavis lacinia, nervo approximati, in superiore parte frequenti- ores, 4 — 6, omnem faciem occupantes. Crescit in. sylvis Provinciae S. Pauli. Tab. LI. Sistitur frons e minoribus , recisis plurimis pinnis. — 1:. Pinnula a facie inferiore, addita hinc parte a facie superiore, 23 aucta. 2. Sorus juvenilis. 3. Sori adulti receptaculum cum indusio tribusque spo- rangiis persistentibus. 4. Receptaculum cum pilis, derasis consulte ommibus sporangiis. 5. 6. Sporangia. 7. Gongyli. 8. Flocculi ex utraque facie frondis. 9. Particula paleae e basi stipitis. CYATHEACEAE. I. ALSOPHILA. IIl. CYATHEA. 15 16. ArsorniraA (D ) 1 A. fronde bipinnato- partita; stipite aculeato rhachi- bus nervisque parce pubentibus ; [dust oblongo -lanceolatis acuminatis , pinnulis lineari- oblongis longe cus- pidatis , laciniis inter sinus acutiusculos oblique lineari- oblongis obtusiusculis antice denticulatis, cujusvis pinnulae ima postica breviore non decurrente, soris per totas lacinias 8 — 10. C, armata, Spr. in Herb. Bertero. Crescit in S. Dominici et Guadalupae insulis: Berter o. 17. ArsopHiba (DronawornrEDiA) wowTICOLA. $..À. fronde bipinnato-partita ; rhachibus nervisque in- ferne villosis, superne villoso -tomentosis, lamina supra glabriuscula subtus pubente; pinnis pinnulisque oblongo -lanceolatis, acuminatis, laciniis pinnarum posticarum lineari- oblongis, pinnatifido -serratis, serra- turis acutis subintegerrimis; soris per lacinias 6— 10; pinnarum anticarum laciniis integris denticulatis, soris subsolitariis. Crescit in montibus ad Villa Rica, Prov. Minarum Generalium, ubi 4fugusto mense legit Frei- reiss; communicavit T hunber g. OBSERY. Alsophilae generis sectioni Haplophlebiae adjudicandum est Polypodium giganteum JZall.; secun- dae sectionis, Dicranophlebiae, sunt: Polypodium pruinatum Sw. (P. griseum. Schkuhr.), P. contaminans JZ'all., latebrosum V/all. et Chnoophora Humboldti Kiaulf. (Alsophila. villosa Kkunze, herb. Poppig.) IL. CYATHEA, Sx, R. Dx., Fauz. Polypodii species Avcr. — Sphaeropteris et Cyathea Bznwn. Son: hemisphaerici aut globosi, sessiles in receptaculo. INpusruw (verum) mem- branaceum (tenue, cellulis elongatis factum), in venae bifurcatione, rarius in vena media ortum, globosum, primum sPonANcrA cum receptaculo omnino includens, tan- dem laceratim dehiscens aut irregulariter circumscissum. RucEPTAcUuLUM hemisphae- ricum aut subglobosum , nudum vel basi pilis articulatis munitum. Habitus Alsophilae. 1. CYATHEA vzsriTA. 4. Tab. XXX. Fig. III et IV. — Tab. LII. C. fronde bipinnata; stipite rhachique breviter acuteque aculeatis rhachibusque partialibus nervisque subferrugineo-villosis; pinnulis subtus pubenti-villosis Zinearibus acuminatis, profunde pinnatifidis, Jacinüs falcato-lanceolatis acutiusculis crenulatis ; soris in quavis lacinia 6 ad 10. Cyathea. vestita, IMart. in Denksch. der. k. b. botan. Gesellsch. zu Regensb. Il. pag. 1460. INau, Act. Monacens. tom. 3. 1820. iconem exhibuit partis caudicis. 20 * 16 CYATHEACEAE. Il. CYATHEA. Caudex arboreus elatus, erassitie duorum ad trium pollicum, paleis longis ferrugineis obtegitur. Fron- des.quinque ad sex pedes longitudine aequant. In rhachibus, praesertim in primaria, praeter villum ferru- gineum observantur passim paleae subulatae pallide fuscae, ad insertiones pinnarum frequentiores. Pinnae inferiores pedales et sesquipedales, medio 5 ad 6 poll. latae, circumscriptione oblongo - lanceolata, acutae. Pinnulae 25 ad 35 in quovis latere, sibi contiguae, sessiles, lineares et acuminatae, profunde pinnatifidae; laciniae sinubus angustis attamen obtusiuseulis discretae, imae cujusvis pinnulae fere omnino distinctae, et harum posticae saepe nonnihil minores sunt reliquis; omnes lineares aut lineari-lanceolatae, arcuato -falca- tae, crenulis antice minoribus et acutioribus. Pubes e pilis veris in facie inferiore sat densa, in superiore parca, neryulos et venas sequens. Sori minusculi, in interiore laciniarum parte congesti, in exteriore nulli, Receptaeulum parum prominens, pilis nonnullis stipatum. Indusium e membrana tenui irregulariter cellu. losa, pallida, — Affinis C. aculeatae PPilld. (Kaulf. Enum. Fil. p. 255.), attamen diversa, praesertim laci- niis magis acuminatis, in litteris obseryante cl. L. B. de Rómer, herbarii Kaulfussiani possessore. Ceterum C. aculeatae laciniae longiores, basi amplius confluunt et apicem versus in dentes multo evidentiores ex- cisae sunt; villo, quo rhaches C. vestitae induuntur, carent. — Cyatheam nostram vestitam a b. Sprengel in Curis poster. ad Syst. Veg. p. 320. perperam ad Cyatheam. hirsutam. Presl. (L4lsophilam hirtam | Kaulf. , nostro opere p. 69. descriptam) citari, liquet. — Quoad frondis figuram cum hac nostra conferenda est c. Delgadii Pohl. (in Sternberg Flora der Vorwelt tab. B.) Crescit in sylvis primaevis Prov. Sebastianopolitanae et Paulinae passim. In Serra dos Piloés legit b. Pohl. Tab. XXX. fig. III. exhibet partem caudicis, et fig. I. ejusdem sectionem transversalem. — Tab. LII. I. Apex frondis junioris, IL Pinna e media fronde decerpta, utraque magn. màtur. — i. Pinnula, a tergo, bis aucta. 2. Sorus, indusio jam eyanido. 3. 4. 5. Sporangia. 6. Pars indusii. 7. Gongyli. 8. Pili rhacheos. Omnia varia magnitudine aucta. CYATHEA mnmRTULA. 4 Tab. LUI. C. fronde bipinnata; stipite acute aculeolato rhachibusque subfusco - hirsutulis parce paleaceis, pinnulis utrinque pubenti-hirtulis Zinearibus acutis, pinnatifidis, la- cinis ovato-lanceolatis obtusiusculis suberenulatis aut. integerrimis; soris in qua- vis lacinia paucis basilaribus. Caudex exiguus. Frondes tripedales et longiores. Petiolus' aculeis parvis acutis armatus, hinc inde paleis lineari-lanceolatis fuscis adspersus. Pinnae circumscriptione oblongo-lanceolatà, (ob pinnulas imas, praesertim in latere postico, breviores) spithamaeae et longiores, pinnulis ad summum viginti parium, ses- qui- vel bipollicaribus. In rhachibus pinnarum hirtulis et paleaceis ad basin exstant aliae paleae majores. Pubes in inferiore facie sat densa constat pilis simplicibus, passim praeterea in nervis et nervulis paleae oc- currunt cucullatae. Pinnulae ad basin usque sunt incisae sinubus acutis in lacinias duas ad tres lineas lon- gas parum curvas aut rectas obtusiusculas, postice integerrimas antice subtiliter crenulatas aut integerrimas. Apex pinnularum brevis sensim acutatus, serraturis utrinque 3 — 5. Sori parvi, pauci in basi cujusvis la- ciniae. — Affinis haec species est prae aliis C. nostrae Grevilleanae (Nro. 6. p. 78.), quae differt: frondibus majoribus parcius pubentibus, rhachibus et nervis non patenti- -hirtis sed strigillosis, pinnulis acuminatis, laci- niis infimis distinctis, soris pluribus. Crescit in sylvis perpetuis ad -4lmada supra montium tractum , qui Serra do Mar di- citur , in Provincia Bahiensi. Primus legit ill. Princ. Maximilianus INeovidensis. CYATHEACEAE. H. CYATHEA. riri Tab. LIII. Y. Apex frondis. I. Pars e media rhachi cum pinnis nonnullis a facie inferiore visis et unica a facie superiore. — 1. Paleola e nervo. 2. Sorus, cujus indusium medio disruptum. 3. 4. 5. Sporangia. 6. Pilus e rhachi communi. 7. Pili duo e rhachi partiali. 8. Indusium laceratim apertum, a vertice visum cum residuo receptaculo. 8. Receptaculum junius, cum pilis periphericis. 10. Gongyli. Omnia vaxie aucta. 5. CYATHEA scHANSCHIN. 4: Tab. XXIX. Fig. III. IV. et Tab. LIV. C. fronde bipinnata; stipite rhachique acute aculeatis rhachibusque nervisque strigoso-villosulis; pinnulis pubentibus linearibus cuspidato - acuminatis, pinnatifidis, laciniis lineari-oblongis oblique rotundatis subcrenulatis; soris in lacinia 6 ad 10. Cyathea oligocarpa, Kunze in Herb. Póppig. Strps magna spectabilis. Turiones (vel, si mavis, frondes novellae inyolutae) paleis pollicem longis subulatis castaneis densissime obvallati sunt. Frondes evolutae 6 — $8 pedes longae. Stipites basi digiti di ipedali nudi, ibique teretiusculi, praesertim in dorso lineis decussantibus acule- crassitie , longi quip orum acutorum vix lineam longorum muniti, sursum, uti rhachis, convexo-semiteretes in facie superiore planiuscula sulco profundo insculpti, ubique adspersi paleis, praesertim in facie antica caducis, parvis, vix rite nisi sub microscopio conspiciendis, aliis peltatis orbicularibus denticulatis , aliis oblongis aut lineari - lanceolatis, e cellulis oblongis aut linearibus factis. Pinnae inferiores sesquipedales immo bipedales. Rhachis pinnae e basi incrassata, semiteres, adspersa paleis piliformibus fuscis, in basi rhacheos longioribus et crispis , in antica parte , praesertim superne, strigoso - decumbentibus. Circumscriptio pinnae lineari-lanceo- lata acuminata. Pinnulae in quovis latere 35 et plures, omnes, exceptis paucis ultimis confluentibus, discre- tae, petiolis brevibus instructae, lineares, 5 — 6 lin. latae, sursum longe attenuatae , pinnatifidae. Laciniae in quovis latere 15 — 20 sinubus angustis attamen obtusiusculis discretae, lineari- oblongae, nonnihil curva- tae, obtusae, praesertim antice crenulatae; imae in quavis pinnula nonnihil minores, praecipue postica ; omnes venis percursae sat frequentibus , plerisque bifidis et in divisione sorophoris. Pili albidi praesertim in venis, nervis et nervulis faciei inferioris. Sori in inferiore laciniarum plaga contigui. Haec species a C.,vestita differt praecipue indumento, sstipitibus rhachibusque aculeatis, pinnularum et laciniarum forma; a C. hirtula magnitudine, aculeis majoribus, hirsutiei defectu et pinnularum forma, quae v A " non acutae sod longe acuminatae , rel. Crescit per magnam partem. Brasiliae , in. Provinciis S. Pauli, Minarum, et habemus in Peruvia a b. Hünke et cl. Póppig lectam. Zn meridionalibus Brasiliae provincüs , uti plures aliae filices arborescentes , $ chanschin s. Xancim dicitur. - Tab. XXIX. fig. MIT. pars caudicis radici proxima; et fig. IV. ejusdem sectio transversa, — Tab. LIP. sistit apicem frondis a facie superiore et pinnam ex posticis a facie inferiore m. matur. 1. Turio, m. matur. 3. Sporangium. 4. Gongyli. 5. Indusii pars inferior. 6. Ejusdem pars 2. Sorus, indusio jam vertice rupto. 7. Laciniae nonnullae cum soris, Omnia var. magn. aucta. verticalis cum umbone centrali, a facie inferiore. 8. Palea turionis m. nat, 9. Ejusdem pars marginalis valde aucta, 18 CYATHEACEAE.. II. CYATHEA. ADNOT. I. Alias tres species Cyatheae americanas heic paucis verbis commemorare haud abs re esse videtur. Sunt: 4. CxArHEA pivERGENS. C. fronde bipinnatá; stipite rhachibusque muricato - aculeolatis ; pinnulis pe- tiolatis subcoriaceis profunde pinnatifidis, laciniis arcuato - lanceolatis obtusiusculis serrulatis, extimis in cuspidem serratam confluentibus , soris per totas lacinias contiguis. Cyathea divergens, fiunze. In Peruvia: Póppig. Affinis C. arboreae , à qua pinnulis petiolatis, receptaculo globoso, nec elongato bivalvi, differt, alia ut taceam ; affinis porro C, aculeatae, quae diversa est laminae tenerioris laciniis basi angustioribus, venis minus conspiculs, soris versus anticam pürtem parcioribus aut nullis. 5. CxATHEA cUsPIDATA. C. fronde bipinnata, inermi; rhachibus nervisque supra strigillosis, subtus albido - furfuraceis; pinnulis linearibus subtus parce pubentibus sessilibus profunde pinnatifidis , laciniis sub- falcato - lanceolatis acutiusculis leviter denticulatis, extimis in cuspidem longam serratam confluentibus, soris in inferiore parte laciniarum 8 — 12. Cyathea, cuspidata, fkunze. In Peruvia legit cl. P óppig. Affinis prae aliis C. excelsae, quae differt: rhachi communi aculeolata, pinnulis minus cuspidatis profundius pinnatifidis et fere pinnatis, laciniis praesertim posticis discretis et rhachi communi magis approximatis , distin- ctis ope sinuum acutorum perangustorum, potius linearibus quam lanceolatis, minus curvalis, antice acute ser- rulatis nec denticulatis. f 6. CxaTHEA GREYILLEANA. f C. fronde bipinnata; rhachibus neryisque supra strigillosis subtus nervis nervulisque paleolatis et hirtulis ; pinnulis lineari-lanceolatis acuminatis sessilibus profunde pinnatifidis, laci- niis linearibus yel sublanceolatis rectiusculis acutis crenulatis, soris in inferiore parte laciniarum 4 — 10. In Jamaica. Communicavit cl. am, Greville. Affinis C. canaliculatae , quae differt pinnis (majoribus) longius acuminatis, laciniis inferne integerrimis, soris per totas lacinias digestis, rel. C. Schanschin differt: stipite rhachibus laminisque subtus pilis veris puben- libus, laciniis magis curvatis obtusioribus, vel imis cujusvis pinnulae cohaerentibus , quum in C. Grevilleana sint omnino distinctae. ADNOT. II. Cyatheaceatüm genera in Brasilia hucusque fecognita sunt nulla praeter "lsophilam, Cya- theam. et Hemiteliam, cujus duas species habeo, H. speciosam, in Prov. Paraénsi et H. capensem , prope Villa Rica lectam, Praeterea Cyatheacearum familia complecti videtur IMatoniam R. Br., oh sporangia sessilia, annulo lito donata, pro cujus synonymo forsan habenda Pyrrhosia Mirb. (Hist. natur. des Veget. Tom. V. Par. 1807. p.91.), quam cl. Blume (Flora Jav. Fil. p. 49.) NNiphobolis accensendam judicat, habitu sane favente, contradi- cente tamen cl. Mirbelii observatione, qui sporangia esse sessilia addit. Judicent autoptae.) Cibotium Kaulf., Sphaeropteris Y/all.. (Peranema Don., Podeilema R. Br. quondam) et J/oodsia R. Br. , a b. Sprengelio (Sy- stema Veg. IV. p. 7.) juxta Cyatheaceas digesta, structura sporangiorum longius pedicellatorum et angustius annulatorum atque gongylis subglobosis a Cyatheaceis abhorrent, atque Polypodiaceis sunt adscribenda. FILICUM ARBORESCENTIUM PHYSIOGNOMIA. 19 ADNOT. III. Quum filicum arborescentium major pars Cyatheaceis sit accensenda, jam hujus loci erit nonnulla addere de FILICUM ARBOREARUM BRASILIENSIUM PHYSIOGNOMIA ET GEOGRAPHIA. Quarum filicum ipsi novimus species 22, 19 e Cyatheacearum tribu, scilicet: 44lsophilas 14, Cyatheas 5 a nobis (pag. 65 — 76.) descriptas et Hemiteliam speciosam et capensem; atque 5 e Polypodiacearum: Didymochlae- nam sinuosam et Polypodia connexum et subincisum. His praeterea accedunt Alsophila. setosa. Kkaulf., pro cujus synonymo forsan Polypodium axillare Raddii habendum esse, b. Kaulfuss ipse litteris me monuit, et 4. radens ejusdem auctoris, porro Cyatheae Delgadii et Sternbergii Pohl. Hunc numerum ulterioribus peregrina- tionibus et indigenarum DBotanicorum studiis in duplum facile augeri posse , neutiquam dubitamus, ita ut inde patebit , Brasiliam, tanta diversissimorum vegetabilium copia tantoque florum. splendore conspicuam , vel quod ad has ignobiliores formas attinet, pluribus aliis terris tropicis antecellere. Aliae species, ut Dicksonia tenera , Saccoloma elegans, ob caudices licet ligno vero instructos attamen vix super terram elevatos rectius filicibus herbaceis adscribimus. Ita autem hae filicum gentes arboreae et caudicis proceritate et frondium mirifica amplitudine atque divi- sione eminent, ut saepissime cum Palmis comparari soleant; neque ego quidem scio, utrum genus mihi, dum primus adspexerim, majori fuerit admirationi: Palmane, quae trunci ingentem columnam centum et quod ex- cedit pedum altitudine in limpidam auram erigit, eque frondium spectabili coma in efformandos spadices ruit, ceu ramos foliorum in flores transformatorum regulari aggregatione coronatos, an filix arborea, quippe cujus frondes et forma et magnitudine ignobiliores, amoeno metamorphoseos lusu colorumque varietate carentes, in evolvendis.soris, sporangiis et gongylis innumerabilem, immo infinitam quasi materiae organicae divisionem exhibent. Animus enim naturae indagationi deditus, non solum magnitudinem et formarum elegantiam admi- ratur, sed oculos in minima eaque maxime recondita acuens, eodem sacro horrore perstringitur, quo perculsus a viae lacteae immensitate astrorumque incomprehensibili lapsu vultum in terrestria minusque dissita deflectit.") Omnium maxime spectabilis caudiceque elato insignis nobis visa est Hemitelia speciosa, quam in tabula itinerarium nostrum concomitante, quae inscribitur: , Ausgrabung der Schildkróteneier**, intuentis ad sinistram inter arbores sylvestres depictam exhibuimus; aliam speciem pariter conspicuam, .lsophilam paleolatam. in iti- nerarii tabula priore, cui titulus ,,Pflanzenformen des tropischen America figura IX. sistit; Alsophilam. excelsam Tab. nostra XXVII. in valle montis Serra de S. Geraldo dicti, partem tractus. montium, Provincias Seba- stianopolitanam et Minarum dirimentium, quem barbarae gentes Puris atque Coroados p gantur, depi i Alsophilam armatam et Didymochlaenam sinuosam denique in sylva primigenia , quae densa c P aligine m rupes montis Serra de Estrella inhorrescit. Quod vero horum vegetabilium PHYSIOGNOMIAM attinet, figurae differentia variique morphoseos gradus praesertim in caudice inque frondium magnitudine et divisione sunt expressi. Inter nostras Alsophila! excelsa et Didymochlaena sinuosa caudicis magnitudine excellunt, quem exacte cylindricum , 6 ad 8 poll. diametro aequantem , in 25 ped. altitudinem emicantem , phyllulis rhombeis tessellatum atque, praesertim in junioribus partibus, denso palearum nitidarum fuscarum indumento tamquam vellere obductum observavi, egregium decus sylvarum aboriginum , quae perpetuo rore madentes obumbrant montes Serra do Mar dictos, per Sebastiano- politanam provinciam decurrentes. Stirpes sane mirandi adspectus, cujuscunque peregrinatoris animum insolita specie in stuporem conjiciunt. Quae illis minores sunt: 4lsophila paleolata et hirta, Cyathea, Schanschin. et *) Numeravi in caudice quodam CyatAeae vestitae 15 frondes, in fronde 22.pinnas complete sorophoras, in qua- vis pinna 44 pinnulas complete soris onustas, in quavis pinnula 23 lacinias instructas soris 8, in quovis soro 30 circiter sporangia, in quovis sporangio 60 gongylos. Producit igitur talis caudex (omissis in calculo reliquis soris per summitates sparsis) 5,854,4064,000 gongylos! Qui si omnes novam prolem propagarent, inde sylva immensa surgeret; at natura non creandis sed creatis noverca. 21 80 . FILICUM ARBORESCENTIUM PHYSIOGNOMIA. hirtula caudices in 19 ad 15 pedes extollunt, 3 ad 4 poll. diametro metientes, nunc denso palearum agmine obtectos nunc radicularum aérearum rudi et incompto tegmine munitos, nigricantes aut spadiceo - fuscos, Inter- dum harum specierum caudices longiusculo tractu vides humifusos inque terra subputrida repentes ; aliae trun- cos offerunt in paucorum pedum longitudinem extensos, nec stricte erguntur, sed oblique e humo surgunt, quasi hoc priscum plantarum genus (quod tellurem anterioribus periodis frequentius quam hac nostra aetate in- coluisse, lithanthracum moles testatur), junioris prolis eaeque laetioris consortium reformidet. Sane , inest nescio quid triste et sinistrum his filicibus, tam colorem spectes obscurum caudicis et insolitum exsuccarum palearum. indumentum, quam aculeos, quibus caudices ac stipites rigent, frondium porro uniformem viridem colo- rem non jucundae viriditatis, sed decrepitae potius exarescentiae testem, quum floribus perficiendis omnino im- pares, in longum latumque ingrato studio diffandantur, odorem denique illum specificoum herbaceo -acridulum, quo filices ab omnibus phanerogamis differre dicas, Haec omnia, in filicibus obvia, abhorrent ab egregia illa Florae brasiliensis sobole; quae coloribus, formis, odore mirifice variata, quodcunque pulchri amoenique in plan- tis existere potest, summa energia explicat et incredibili luxurie propagat. Quae quum mecum reputarem, suc- currit, hasce filices e prisco illo tempore, quum elephas primigenius, megatherium aliaeque immanes belluae per densa nemora filicima lento cursu ferebantur quasi in nostrum transfugisse, atque mundi primigenii exilia monumenta tamquam molestas hospites a nostri aevi formis vegetabilibus abhorrere. In frondium forma, magnitudine atque divisione eamdem zoAvxoiav — ut Theophrasti verbo utar — na- tura capessit, quam in herbaceis filicibus miramur, non folia per varios gradus in florum fructusque metamor- phoses abigens, sed in eo acquiescens, ut demonstret, quid folii viridis morphosis ferat, quid ferre recuset. Aliae sunt species, e. g. Jdlsophila hirta, quarum frondes delicatae, e tenui substantia factae, atque mirum in modum dissectae , agitante vento crispari solent, visu amoenae; aliae, uli .4. excelsa, petiolos fortiores rigidioresque elevant frondiumque minus divisarum curvatura Palmae comam aemulant. Ceterum id motabo, plerarumque filicum arborescentium caudex paucioribus ornari frondibus, iisque in genere laxius patentibus, quam Palmarum. Omnium, quas vidi, specierum frondes in comam sic dictam rosulatam conspirant, neque ullibi illas e latere hinc et illinc progressas sese verticaliter excipere — id quod in herbacearum rhizomate repente saepe accidit — vidisse memini. Priusquam evolvuntur vernatione circinata introrsum convolutáe apicem caudicis terminant in conum RERO E HD pariter ac in Cycadeis observamus , quo quidem tempore paleae frequentiores omnem frondium dense obvallantes et colore fusco fulvove et nitore quasi metallico stirpi sunt eximio ornamento, atque oculos eminus alliciunt. Quum vero ad evolutionis stadium pervenerint, incremen- tum in petiolo prius, postea ad laminam defertur, ita ut stipites subito elongentur, pinnaeque antea involutae inde a basi sursum explicentur. Tandem post anni et quod excurrit spatium singulae frondes emoriuntur; aliae de caudice tamquam ex articulo! decidunt , phyllulam regularem relinquentes, aliae parte basali persistunt at- ' que succrescentibus ibidem ubique pluribus radiculis aéreis saepe in enormem molem incrassantur, Quae de GEOGRAPHIA Dendropteridum (sit venia verbo, quo filices arborescentes denotemus) proferenda habemus, alia earum distributionem , alia topologiam s. stationem et habitationem spectant. Primum moneo, cunctarum, quas observare contigit, specierum ne unicam quidem in campis vel in sylvis aestu aphyllis, quas vernaculo nomine DBrasilienses Caa-tinga, i. e. sylvas sublucidas, dicunt, observatam esse, omnes contra in sylvis aboriginibus profundis (Caa-eté) raroque inde aufugas in sylvulis jam. incendia et cul- turam passis, ac iterum in novas frondes luxuriantübus (Caa-po éra). Umbram ibidem atque praesidium ex- petere videntur altissimarum arborum, quae illas in sylvas virgineas congregatae sunt. Eremitarum ad instar solitariae degunt, tristes, melancholicae; nec stirpibus parasiticis, quarum illa terra est feracissima , uti Muscis, Jungermanniis , Aroideis, Bromeliaceis et sic porro consortium praebent, nec animalia, ut aves , apes aut for- micas grato hospitio excipiunt. In magnas greges nunquam consociantur, id quod de multis filicibus herbaceis, e. &. de Mertensiis, Lindsaeis pluribusve Acrostichis valet, sed sparsae proveniunt, ita ut vix altera alterius frondibus defendatur; contra e fruticum et arborum minorum variis generibus multas species e. g. Coffeae, Gardeniae, Duhameliae, Aegiphilae, Clistacis, Justiciae, IMendoziae, Clidemiae, Citrosmae rel, aeque ac Gra- FILICUM ARBORESCENTIUM.GEOGRAPHIA: ; 81: mineas arborescentes convivio amplectuntur. Pro certis igitur membris iisque characteristicis illius vegetationis filices arborescentes habendae videntur, quam primariam appello, tamquam reliquos . vegetationis tropicae gradus et amplitudine et magnificentia formarum et forsan vetustate antecellentem. Hac ipsa vitae ratione jam indigitavimus extensionem , quá filices arborescentes per Brasilim proveniumt. Nobiles enim illae sylvae primigeniae in provinciis hucusque a Botanicis exploratis inde a circulis parallelis in- sulam S. Catharinae attingentibus usque ad lineam aequatorialem excurrunt, in qua vastissima regionum plaga Dendropteridum ornamentum nullibi desideratur, pariterque proveniunt ab Oceani littore usque ad fines imperii occidentales, interjectis tamen latissimis camporum et sylvarum secundariarum tractubus, ubicunque sylvae aborigines frondent. Attamen notandum est, circulos principales, qui patriam illis prae ommibus terris exoptatam attin- gant, cadere in circulum Capricorni gradusque parallelos huic vicinos. Inde versus Austrum derepente numerus Dendropteridum decrescit, ultimo limite nondum designato, versus Septentrionem sensim sensimque pauciores evadunt, ita ut sub ipsa linea aequatoriali vix tertia pars numeri inveniatur, quem Capricorni circulus hospitat. Terminus inferior paucos pedes supra Oceanum est positus, nam in rupibus ponto imminentibus, ad littora Provinciae Bahiensis, quas umbrosissima tegit sylva, 4lsophilam phaleratam, in nemoribus Paraénsibus 44. arma- tam et proceram inveni. Terminus superior in Brod inter $000 et 4000 pedum decurrere videtur, quippe in quam. altitudinem .4lsophila excelsa , plagio] et Did, hl sinuosa adscendunt, Deficientibus autem sylvis primigeniis Dendropteridum formatio evanescit. Quam terminorum inferioris et superioris rationem ut evidentius perspiciamus, elevationes, quá nonnullae species repertae sunt, fusius exponimus. Latit. a. — Long. a Par. Elevatio ped. Alsophila armata in. monte. Corcovado Prov. Sebastianopolitanae 229, 56! 459, 34' 1000 — 1300 prope civitatem Pará 1, $0 50, 50 120 3 prope.S. Pablo Prov. Oaxac. Mexican. latit. sept. 17, 30 90, 4o 4000 lsophila paleolata in Serra de Taguahy Prov. Sebastianopolitanae 22, 50 46, 920 2400 in montibus Estrella x 22, 30 45, $0 2000 — 3000 in monte Corcovado prope uer edin 29, 56 45, 34 1200 prope Bananal, Prov. S. Pauli 22, 40 46, 50 1500 "Alsophila hirta ^ in Serra dos Orgáos Prov. Sebastianopolitanae 22, $0 45, 30 800 — 3300 prope fluv. Mucury Prov. Spir. Sancti 18, 42 50 600 Alsophila phalerata prope Almada, Prov. Bahiensis . 14; 41, 25 100 — $00 Alsophila excelsa in monte Corcovado 22, 56 : 45, $4 1000 — 1200 in Serra dos Orgàos 22, $0 45; 2800 in Serra de S. Geraldo 20, 20 40, 15 2400 in insula S, Catharinae 27, $5 5I; 600 — 800 Didymochlaena sinuosa in monte Corcovado 22, 56 45, 34 1000 — 1200 in montibus inter S. Joáo Marcos et fl. Pirahy | 22, 4o 46, 40 2000 in Serra de Juruoca 22, 40 46, 30 2000 in insula S. Catharinae 27, 385 51; 600 — 800 Alsophila compta prope Ypanema et Sorocaba 23,' $0 50; 1800 Alsophila monticola in montibus auriferis prope Villa Ricca, Prov. Minar. 19, 52 475 $500 Cyathea. vestita in montibus ad S. Pauli civitatem 23, 35 49, 2300 in Serra dos Pilóes Prov. Minarum 17, $0 50, 30 2700 Cyathea Schanschin in Alto dos Boys | ,, 2 17, $0 45, 45 2500 prope Comanducaya Prov. Minarum 22, 45 48, 55 $000 ad Guallaga fluv. et prope Cochabamba Peruviae 9oo — 4000? '89 FILICUM ARBORESCENTIUM GEOGRAPHIA. Latit. a. Long. a Par, Elevatio ped. Polypodium subincisum in montibus dos Orgáos 229, 30! 459, 1000 — 20800 in montibus prope Mariana Prov. Minar. 19, 53 47 2500 in montibus prope Soteropolin 18, 40, 51 800 Collatis inter se his numeris et patria reliquarum specierum. computata, ille mihi videtur haud multum a veritate aberrare, qui Dendropterides brasilienses praecipue elevatione 1500 ad 2800immo 35000 pedum supra mare provenire perhibeat. Illas filices solemniter una cum graminibus arborescentibus in zona montana 1800 ad 2000 pedum altitudine supra Oceanum apparere jam alio loco (Flora bras. II. I. p. 542.) indicavimus. Quae quidem observatio non repugnat effato ill. de Humboldt, filices arboreas in Cinchonarum consortio per montes peruvia- nos et novogranatenses habitare, altitudine 300 ad 800 hexapod., in regione temperata, cui calor medius annuus — 17 ad 22 gradus thermometri celsiani; Quem quidem calorem medium anuuum per plagam illam in Bra- silia Dendropteridibus assignatam obtenire, facile inducor, ut credam , quum Sebastianopolis, urbs in ipsa illo- rum vegetabilium arce quasi sita, calore annuo medio gaudeat — 239, 5 Cels. In illis enim nemoribus, licet haud ita multum ab Aequatore distent, neque in tanta supra mare altitudine vigeant, quanta peruvianis et novo- granatensibus convenit, calor valde diminuitur vaporum immensa copia, qui e scaturiginum et fluviorum per- enni fonte evolant, tum foliorum respiratione reducuntur, nubibusque continuo nunc constipatis nunc iterum dissolutis , eam coeli temperiem efficiunt, quam agrestem (Clima agreste) Drasilienses nuncupant. Haec igi- tur Dendropteridibus exoptatissima est; contra coelum calidum simulque siccum, saepe per plures menses nulli varietati obnoxium, nec nubibus obfuscatum mec tonitru aut imbre vegetabilia refocillans, cui mediterra- neae nonnullae provinciae (Goyazana, Pernambucana , Ciarensis) subjectae sunt, ibidem serenum (Clima mimoso) dictum, prae aliis Nopalearum vitae rationi conveniens, filicibus haud propitium est, ita ut ne uni- cam quidem speciem arborescentem ibidem vidisse meminerim. Haec de s/atione, sive de relatione ad coeli iemperiem, in genere dicenda habui. Quod vero ad habitationem. sive soli conditiones attinet, quibus Dendropterides prae aliis delectantur, id manifestum est, humum pinguem humidiusculam , terramque graniticam , schistosam, vel siliceam praeferri solo arido lapidoso calcareo. In rupibus solidis nullam vidimus crescentem , in terreno arenoso paucas, in gleboso ferrugineo , quod dissolutioni granitidis et gneusi debebatur, plurimas. Neque nobis est verosimile , iidem speciei diversos terrae modos ac couditiones arridere. Cujus in rei testimonium paucula de extensione singularum specierum afferamus. Plurimas inter circumscriptos limites, eosque satis angustos, provenire, id quod jam ill. de Humboldt indigitavit (de Distrib. geogr. plant, p. 169.) nostra quoque observatione confir- matum habemus. Sic, ut exempla afferamus, .lsophilas plagiopteridem, comptam, leucolepidem, rigidulam semel in Provinciarum S. Pauli et Minarum generalium montibus vidimus. 4isophilae excelsa, paleolata, hirta et Cyathea. hirtula in eo solum tractu montium, quem maritimum (Cordillera do Mar) appellare nos con- suevimus, crescere videntur. J44lsophila elegans et Cyathea vestita, quantum scimus, inde ab ora maris longius versus mediterranea procedunt. lsophila procera Provinciis Sebastianopolitanae et Paraénsi commumis est. Quae amplioribus limitibus continentur sunt 4flsophila armata im montibus brasiliensibus et mexicanis obvia, Cyathea. Schanschin per Prov. St. Pauli, Sebastianopolitanam et Minarum sparsa, a cl. Póppigio in Peruvia in- feriore, a b. Haenke prope Cochabamba lecta. Quae pari modo per maximam plagam extenditur est Alsophila rostrata, Hanc enim cl. de Humboldt et Bonpland in sylvis orinocensibus ad Javitam, b. Richard aliique bota- nici gallici in Cajennensi colonia, cl. Póppig ad fluvium Guallaga, nos ipsi ad fluvios Japurá et Madeira collegi- mus. Nec in Gujana anglica deficere videtur, unde cl. Parker tulit stirpem, monente amicissimo Kunze huc referendam tamquam varietatem, pinnis obtusioribus insignem, quam cl. amici Hooker et Greville in elegantissimo opere (Icon. fil. t, 232.) nomine Polypodii Parkeri protulerunt. — Hemitelia. capensis, cujus specimen in montibus auriferis prope Villa Ricca inventum a cl. Freireiss possideo, unica est species Americae et Africae communis. Quod ad tempus attinet, quo Dendropterides in Brasilia sporangia perficiunt, mihi quidem visum est, ma- xima anni parte: frondes adesse maturis fructibus onustas , freq ius tamen fructifi ; tamquam plantae hy- emales, iis mensibus, quibus phanerogamorum flores sunt rariores, scilicet Junio, Julio et Augusto. POLYPODIACEAE. III. ACROSTICHUM. 83 POLYPODIACEAE. Polypodiacearum R. Bn. genera plurima. Polypodiaceae Raurr., exclusis Parkeriaceis. Filicum verarum Srnewc. genera plurima. SronAwciA immediate aut in receptaculo convexo pedicellata, annulo verticali plerumque incompleto (Spor. cathetogyrata BEnwm.), irregulariter transversim dehi- scentia, (nuda vel tecta indusio nunc spurio nunc vero, aut in ipsa facie inferiore formato, aut e lobulo frondis replicato facto). ^ Gowevrr subglobosi, ovati, ob- longi , laeves vel tuberculati. Frondes subtus sorophori, spiraculis praeditae, vernatione circinata. III. ACROSTICHUM. L., Bru. Scolopendrium Pu. . Acrostichum et Phyllitis Neck. Gym- nopteridis spec. Bznwn. Acrostichum Sw., BR. Bn., Füurr., excl. Platycerio Dzsv. Sonr amorphi, vel sronawcrA per totam faciem inferiorem frondis aut per disci ejus partem dense sparsa. Iwpusruw nullum. Caudex repens, simplex aut ramosus. Frondes simplices aut divisae, simpliciter aut duplicato-pinnatae; fertiles a sterilibus saepe diversae. 1. ACROSTICHUM LANGSDORFFH. Tab. XXI. A. frondibus simplicibus subcoriaceis lanceolatis : sterilibus basi apiceque acutis latioribus, petiolo laminà breviore ; 'ferüilibus longioribus, petiolo longiore, laminam sublinearem excedente, squamulis ubique densissimis longe ciliatis fulvis nitidis. "crostichum Langsdorffii, Hook. et Grev. Icon. Jil. t. 164. Speciem , a cl. amicis Hooker et Greville jam depictam, fusius describere lubet. Filix secundum aetatem caudicis varia, paleis majusculis densissimis omnes partes obtegentibus fulvo -aureis, tandem ex- pallidis, insignis est. Caudex crassitie digiti minimi vel pennae cygneae, repens, squamulis lineari - lanceo- latis ciliatis rigidulis spadiceis nitidis, e cellulis pachypleuris linearibus factis, dense imbricatis vestitus, ra- Frondes ex apice caudicis quatuor ad sex, spithamaeae, pedales vel 22 diculas emittens fusco - villosas. 84 POLYPODIACEAE. III. ACROSTICHUM. sesquipedales, erectae. Petioli subtetragoni, in antica facie sulcati, sterilium 2 — 7 -pollicares, fertilium spithamaei et pedales. Paleae per petiolos dense sparsae, erecto patentes, lanceolatae, acutae, duas, tres immo quatuor lineas longae, e cellulis sinuosis factae, supra basin affizae, fulvae, margine pallidiores. La- minae steriles spithamaeae, pollicem cum dimidio latae, in cuspidem brevem acutam productae, basi acute attenuatae, substantiae Scolopendrii officinarum, praesertim juniores densissime yestitae paleis adpressis, iis, quae petiolum occupant, nonnihil minoribus, fulvis puncto insertionis obscuriore, vel pallidis. Hae paleae in facie inferiore diutius, quam in superiore persistunt, ubi in margine et in costa media parum elevata co- lorem fulvum longius servant; in costa strictius eriguntur, quam in ipso parenchymate. Delapso hoc indu. mento facies laminae apparet laete viridis, superior venis erebris parallelis notata, inferior punctis. Petioli frondium fertilium paleis minoribus magis erectis et adpressis, centro obscurioribus obsessi, quod pariter valet de faciei inferioris sorophorae nervo medio valde prominente. Laminae fertiles ad summum pollicem latae, basi breviter attenuatae, apice acutiusculae, paleis ovatis vel orbicularibus dimidiam lineam longis, centro, ubi affixae sunt, obscurioribus vestitae, Sporangia longe pedicellata, annulo. per tres ambitus qua- drantes decurrente. Gongyli oblongi, vel oblongo - cylindrici, subtilissime verruculosi. Crescit in. saxosis calidis Provinciae Minarum generalium , ad. Mariana, Quro preto, et alibi, 2| Tab. XXI. 1. 9. Palea e petiolo decerpta, magis minusque aucta. 3. 4. Paleae ex inferiore parte lami- nae. 5.6. Sporangia. Omnia varia magnitudine aucta. 7. Gongyli, quorum major centies auctus. OBSERV. Haec species praecipue affinitate jungitur: .4erosticho succisaefolio Thouars., quod diversum: petiolis quam laminae longioribus , laminis ellipticis utrinque attenuatis, indumento parciore, e squamis minus profunde ciliatis; atque 4. muscoso $w., quod differt: laminis ellipticis utrinque rotundatis, indumento parciore, e squamis Jineari-oblongis vel ovatis, ceterum. quoad cilia cum squamis nostrae speciei convenientibus. (Hoc A. muscosum Sw. secundum specimen originale auctoris juventute in utraque facie est paleatum.) 4. squamo- sum Sw. differt: statura minore, laminis rotundatis. .4. subdiaphanum Hook. Grev. praeter alias notas differt: frondibus marginatis ferrugineo punctatis. 9. ACROSTICHUM . srRicrUM. Tab. xxir. A. frondibus simplicibus herbaceis, sterilibus lineari-lanceolatis utrinque atte- nuatis brevissime petiolatis , fertilibus angustioribus linearibus obtusiusculis longius petiolatis marginatis, utrisque paleaceo-villosis, paleis linearibus subramoso - ciliatis, in petiolo costaque diversis. Acrostichum strictum, Raddi Fil. bras. p. 5. t. 15. f. 3. Planta pro aetate caudicis varia magnitudine, forma et consistentia frondium, paleis peculiaribus cer- tius distinguenda; si minor, consistentia rigidiore. Caudex repens, densissime tectus squamulis spadiceis angusto - lanceolatis ciliatis, e cellulis elongatis formatis, radiculas deorsum exserens divisas rufo - tomento- sas, Frondes sex ad decem, strictiuscule erectae, ad summum sesquipedales. Petioli hinc convexi, inde sulcati, sterilium unum ad duos poll., fertilium tres ad quatuor poll. metientes. Laminae steriles medio circiter sesquipollicem latae , utrinque attenuatae et acutiusculae, basi vix decurrentes, subinde, praesertim juniores , subspathulatae , apice in junioribus obtusiusculo, in adultioribus rigidioribus breviter cuspidato, in aliis herbaceis acuminato longius producto; fertiles lineares, ejusdem cum sterilibus longitudinis , duplo POLYP ODIACEAE. IIl. ACROSTICHUM. : 85 angustiores, apice non attenuato. Costa vix prominens, in sterilium facie antica sulcata. Nervi sterilium angulo 409 — 60? patentes, subincurvi, simplices bifidique, prope marginem glandula terminati, fertilium divaricati prope marginem anastomosantes. Squamulae s. paleae laminarum sublineares, subinde setiformes, ciliatae, antice praecipue in cilia longa abeuntes, dilute fuscae, patulae, in margine prominentes, in dorso rariores et magis evanidae, semper in speciminibus rigidioribus frequentiores, quam in 4. Langsdorffii multo parciores, neque sibi tam dense imbricatae; quae per marginem et costae sparsae multo mojores. Sporangia longe pedicellata, annulo interdum fere completo. Gongyli, 1/50 lineae paris. diametro aequane tes, oblongi, e cellulis nonnullis rectangularibus conflati, Crescit locis. sylvaticis umbrosis inter rupes graniticas in montium tractu Serra dos Orgáàos dicto, prope MMandiocca, Corrego Seco, nec non in Prov. Minarum passim. Fru- ctificat praesertim mense -dugusto. ^|. Tab. XXII. Planta adulta fertilis et juvenilis sterilis. — — 1. Palea e basi petioli. 2. Palea e medio la- minae parenchymate. 3. Costae pars et sectio laminae ad marginem usque. 4. 5. Sporangia. 6. 7. 8. Gon- gyli Omnia varia magnitudine aucta. 8. ACROSTICHUM 4cROCARPUM. t Tab. XXIII. A. frondibus simplicibus herbaceis rufulo-pilosis, sterilibus lanceolatis utrinque attenuato-acutiusculis breviter stipitatis, fertilium petiolis frondes steriles superanti- bus, laminis petiolo brevioribus basi attenuatis apice obtusiusculis immarginatis. Caudex digiti minimi aut pennae cygneae crassitie, cylindricus aut sursum nonnihil crassior, repens aut adscendens, ubique radiculas tenues filiformes subramosas rufo-villosas exserens. Frondes in apice cau- dicis confertae, erectae, spithamaeae, pilis membranaceis s. paleis flavescentibus vel rufulis ad basin latius- culis serrulatis, lineam longis, patulis, deorsum densioribus adspersae, juniores omnino iis tecti. Petioli frondium sterilium teretiusculi, antice sulcati, $ — 1 poll. longi, fertilium 4 — $8 pollicares et frondes totas steriles superantes. Laminae steriles 4 — 6 poll. longae, medio $ lin. latae, lanceolotae, utrinque conformiter attenuatae nec obtusae, integerrimae, herbaceae, rigidiusculae tamen mec flaccidae, virides, utrinque paleis descriptis adspersae. Laminae fertiles magnitudine 2f5 sterilium aequantes, ad basin magis attenuatae , apice obtusae, immarginatae, facie antica pilosae. Costa utrinque parum prominens. Nervi pa- tentes, in sterilium margine puncto nigro terminati. Sporangia in stipitibus sat longis ovato - globosa, an- nulo per tres quadrantes decurrente. Gongyli oblongi, lineae parisiensis )/50 longi. Crescit in. Provincia Minarum passim ad arbores vetustas et ad rupes, locis calidis umbrosis. Lectum cum sporangis mense Majo. ^| Tab. XXXIII. 1. Palea e petiolo. 2. Palea e laminae parte superiore. 3. 4. Sporangia. 5. Gongyli. 6. Pars costae cum adhaerente parte laminae et paleis. Omnia varia magnitudine aucta. OBSERV. .Acrostichum ciliatum Presl, habitu affine, differt tamen frondibus sterilibus fertiles subaequanti- bus longius petiolatis, lamina fertili longiore, .4. villosum. Sw. villosius est, frondibus latioribus, sterili longius petiolata, 4. viscosum $w. pariter forma magis elongata et viscositate est diversum. 980 .POLYPODIACEAE. IIl. ACROSTICHUM. 4. ACROSTICHUM aPURENSE. 4. Tab. xxiv. .A. caudice diviso repente; frondibus herbaceis ovato- oblongis, pinnatis; pin- nis. distantibus penninervi - costatis, imis minoribus: sterilibus basi obliqua. subses- silibus. cuspidatis subintegerrimis, fertilibus Sus angustioribus marginatis, basi acutis ,. acuminatis. Caudex basi digitum minimum crassus, super arbores saepe longe repens, divisus, ramis sursum di- rectis, in inferiore parte radiculas sparsas agens, in superiore squamulis spadiceis lanceolatis obsitus. Fron- des sesquipedales et longiores, remotiusculae, erectae aut adscendentes. Petioli alii bipollicares alii peda- les, basi calamum seriptorium crassitie aequantes et teretiusculi, antice subtus conyexi, supra bifaciales, faciebus lateralibus et angulo inter éas medio sulcatis. RBhachis petiolo similis, junior squamulis linearibus, subinde capillaribus (pili simplices non sunt) rufis adspersa. Pinnae steriles subsessiles, valde remotae; in- fexires sensim minores , oppositae vel alternae, superiores solemniter alternae, ad summum decempolli- cares, 90 lineas latae, terminalis saepe major, omnes lineari- oblongae vel, si mavis lanceolatae (juniores respectu longitudinis latiores), basi oblique Sep , apice GERE IR integerrimae, vel vix inter nervos in crenas promissae, id quod in speciminibus ] ibus et versus apicem evidentius observatur, Substan- tia herbacea, superficies obscure viridis lucidula, inferior pallidior , nervis pinnatis simplicibus bifidisve . costaque prominentibus. Pinnae fertiles lineares, apice attenuato -acuminatae et tenuissime muricatae, ad summum 5 pollices longae, 3 vel 4 lineas latae, nervis ante marginem, hinc enervem et sterilem , evanes- centibus, pinnis sterilibus multo laxiores, adultae revolutae , lacero-plicatae et nigro - fuscae. Sporangia per omnem plagam pinnarum , excepto margine tenui, diffusa, primum fusco - virentia, dein ferrugineo - ni- gricantia. Gongyli elliptici. — Haud raro accidit, quod item in Lomariae genere observamus, ut frondis fertilis pinnae infimae steriles sunt et in laminam auriculatam dilatantur. (Conferas iconem nostram.) DENN Crescit super arbores velustas in sylvis fluvium Japurd , et in sylvis. inundatis fluvio Madeira conterminis. aam: legimus mense AMartto. ^|. Tab. XXIF. 1i. Particula pinnae fertilis, a facie inferiore, cujus sporangia ex parte derasa. 2. 4. 5. Sporangia. 6. Gongyli. 7. 8. Sporangia abortiva. 9. 10. 1:1. Paleae variae. Omnia varia magni- tudine aucta. OBSERV. Huic prae aliis affine crostichum.serratifolium , Mert. (Spr. Syst. Veg. IV. p. 37. Nr. 52., pro cujüs synonymis habenda .4. scandens Raddi. (Fil. bras. p. 6. t. 18.) et 44. fraxinifolium Presl. (Del. prag. I. p. 160.) AD Aliae species quantum scio nondum descriptae sunt: 1 5. T. A. caudice repente, paleis lanceolatis ciliatis spadiceis; frondibus bets ubique paleis fulvis suborbiculatis peltatis profunde ciliato - stellatis tectis, petiolis laminas li- neari-lanceolatas utrinque acuminatas subaequantibus costaque praeterea paleis lanceolatis ciliatis. — — Affine praesertim. 4. Langsdorffit. Crescit in Provinciae Minarum sylvis. 3| À t A. caudice repente paleis membranaceis ; frondibus simplicibus coriaceis 6. is lanceolatis obtusis basi attenuatis; petiolis basi paleaceis, fertilium frondes steriles superantibus; glandulosis 3p p argine revolutis, subtus parce paleolatis, venis transverse sterilium laminis petiolos triplo excedentibus, m parallelis. tenuibus subsimplicibus. — Affine praesertim 4. gorgoneo Kaulf. Crescit in Prov. Rio negro, ad fluv. Japurd. ?t POLYPODIACEAE. IV. POLYBOTRYA. 981 IV. POLYBOTRYA, How. Bxrs. Olfersia Rappr. Acrostichi species Avcr. SronawciA glomerata, faciem frondis disparis (contractae s. involutae) dense tegentia, Iwpusruw nullum. Caudex repens, simplex aut ramosus, Frondes plerumque pinnatae, fertiles densissime sporangiis obductae, ideo contractae atque in formam quam sterilium graciliorem magisque lobato-divisam abeuntes. Genus heterocliton Acrostichi, inde artificiali charactere separatum. 1. POLYBOTRYA pusENs. :. Tab. XXV. P. caudice repente grosse squamuloso; frondibus oblongis bipinnatis S ubenubus breviter petiolatis; pinnis lanceolatis attenuatis; pinnulis frondium sterilium e basi obliqua rhomboideo - oblongis serratis; fertilium linearibus, utrisque sursum con- fluentibus. Caudex repens, pollice crassior, cum stipitum basi squamulis membranaceis pollicaribus lanceolatis obtusis lacero - erosis, basi incrassata affixis, densissime imbricatis, subinde in membranam majorem connatis invo- lutus, hisque evanescentibus cicatrisatus, radiculis fibrillosis. Petioli remoti, erecti vel adscendentes, semicylin- drici, antice trisulcati, spithamaei, calamum scriptorium crassitie aequantes, laeves, nudiusculi, brunneo- virescentes, sursum aeque ac rhachis pallide ferrugineo - hirsutiusculi , squamulis nullis obviis. Frondes ob- longae attenuatae, bi -tripedales, ad basin bipinnatae, medio bipinnatifidae, apice pinnatifido - -serratae, Pin- nae frondium sterilium subdivaricatae lanceolatae attenuatae apice serrato subfalcatae , utrinque 25 —. 30; inferiores spithamaeae ad 9 - - pollicares. Rhachis partialis densius hirsuta. Pinnulae patentes, utrinque ^toti- dem fere, quot pinnae, infimae breviter petiolatae, sesquipollicares , ad basin truncatae, 1/2 poll. latae, obliquae, parte exteriore duplo latiore, inciso -serratae leniterque auriculatae , subrhomboideae, apice ex- trorsum spectante serrulatae obtusae, in procerioribus acutiusculae , exteriores confluentes, omnes obscure virides , parum lucidae, ad costam, nervos et marginem, in aliis superficie antica, in alis dorsali magis , piloso-ciliatae, subsericeae. Nervi, ubi incisurae profundiores, laciniarum simpliciter pinnatae, pinnularum, si integrae sunt, utrinque bifidi. Pinnulae fertilium lineares , divaricatae, demum divergentes , sessiles, in- feriores vix petiolatae, 8 lin. longae, superiores minores aeque ac pinnae versus apicem frondis, in apicem elongatum frugiferum confluentes. Sporangia ferruginea, in speciminibus adultis pinnulas strenue involutas cum costa et rhachi partiali obtegentia. Gongyli oblongi vel subquadrati, margine lato membranaceo cincti. Crescit in sylvis umbrosis ad fluvium -4mazonum, prope Serpa lectum, mense Septembri. ^4, «4d Furimaguas in Prov. |MMaynas legit cl. Póppig. Tab. XXP. Sistitur frons fertilis et frondis sterilis basis et apex. — 1. Particula laciniae fertilis, cum sporangiis. 2. 3. Sporangia. 4. Particula sporangii, in qua annuli cellulae explauatae. 5. Gongyli. 6. Parti- cula epidermidis, e facie frondis sterilis inferiore distracta, cum spiraculis, 7. Apex squamulae, e rhachi desumtae, 88 POLYPODIACEAE. V. GYMNOGRAMME. V. GYMNOGRAMME, Dzsy., uv. Species Gymnopteridis Bznwg. Hemionitidis Wir. Ceterach. Wirr». Sonmr lineares aut oblongi, in venis frondis transversalibus simplicibus, furcatis pinnatisve (non anastomosantibus). Iwpusiuw nullum. Caudex plerumque abbreviatus, radiculis caespitosis, rarius repens. Frondes rarius simplices, plerumque compositae et decompositae, saepe pube vel indumento furfuraceo colorato adspersae. 1. GYMNOGRAMME nzniFORMIS. 4. Tab. XXVI. G. caudice repente vel adscendente longe paleaceo-villoso; frondibus simplici- bus coriaceis petiolis elongatis, laminis orbiculato-reniformibus, soris radiatis. Filix frondis forma singulari prae aliis congeneribus insignis. Caudex digiti crassitie, erectus vel inter arborum radices herbasque semiputridas adscendens, simplex aut rarius divisus, radiculis filiformibus ramo- sis rufo -villosis capillatus, passim petiolorum basibus. persistentibus auctus, atque basi villo castaneo-fulvo, e paleis linearibus implexis, involutus. Frondes plurimae terminales congestae dense aggregatae, pedales et altiores. Petioli teretiusculi , sursum antice planiusculi, versus basin spadiceo - nigricantes , ibique paleis fuscis linearibus adspersi, sursum dilutiores et subvirides, rigiduli, tandem flexuosi. Laminae orbiculato- reniformes diametro unius ad duorum pollicum, vix peltatae, sinu basali profunde hemisphaerico, lobis lateralibus rotundatis rarius obtusangulis ; superficie utraque e nervis a petioli oriundis , intra parenchyma cràssissimum dense radiatis rectis simplicibus aut bifidis usque ad marginem decurrentibus radiatim striata, coriacea, superiore obscure viridi, lucida interdum viridi- luteoque zonatim variegata inferiore pallidiore, margine integerrimo aut leviter repando demum revoluto tandem fisso, ita ut quasi flabelliformis appareat. Sori lineares, angusti, tres vel quatuor lineas longi, simplices et bifidi, contigui , radiati, tertiam fere ner- vorum partem versus marginem occupantes, zonamque orbicularem a margine parum remotam efformantes. Sporangia breviter pedicellata, annulo robusto, saepe aliis abortivis multo minoribus longiusque pedicella- tis intermixtis. Gongyli globoso - subtrigoni , angulis acutis. Crescit in sylvis densissimis horrendis ad montem Cupati, fluvio Japurd conterminum. Lecta cum fructibus mense Februario. ^j. Tab. XXFI. 1. 2. Sporangia evoluta, cum adstantibus abortivis. 3. Sporangium ruptum. 4. Gong yli duo. 5. Gongyli nonnulli in particula sporangii. 6. Annuli pars. 7. Epidermidis, e facie laminae inferiore de- tractae, particula. Omnia varia magnuitudine aucta. ADNOT. Grammilis $w., genus affine, sequenti charactere distingui potest: Sori oblongi sublineares, serie simplici inter costam et marginem reticulo venarum insidentes. Indusium nullum. TER * POLYPODIACEAE. VI. POLYPODIUM, 89 VI. POLYPODIUM, L., Ffuus., Bus. Psilopodium Nzcx. Dipteris Remw. —Lastrea et Drynaria Bony. Sonr pulvinati, suborbiculares, seriatüi aut sparsi. Impusra nulla. Genus varium, terrestre aut epidendron. Caudex simplex, frondibus rosulato- caespitosis, nonnunquam arboreus; aut ramosus, ipsa basi ramisque repens, frondibus sparsis, juventute plerumque paleaceus. Frondes polymorphae: simplices, lobatae, pin- nato- aut decomposito-partitae, interdum dispares. Sori in venularum, venarum nervulorumve anastomosi, aut in eorum fine aut in medio decursu positi; venis ner- vulis nervisve vario modo circumdau. 1. POLYPODIUM GURRÜNEUEY. EH TENE, P. caudice arboreo; frondibus subtripinnato-partitis; stipite rhachibusque paleis subulatis nervisque supra fusco-strigulosis; pinnis pinnulisque lineari-oblongis acu- minatis; laciniis lineari-oblongis obtusis crenato-pinnatifidis, crenatis, sinuato - denta- tis aut subintegerrimis; soris (in vena aut in venae bifurcae venula altera) per to- tam laciniam (inferiorum) 10 — 12, inque pinnulis pro singula crena singulis. Polypodium subincisum, JFilld. Spec. pl. F. p. 202. INr. 139. Kaulf. in Flora 1023. 7. p. 564. Alsophila martinicensis, Spreng. lNeue Entdeck. IH. p.77. Syst. Peg. IF. p. 124. J[Nr. 2. Sieber Syn. fil. exsicc. INr. 162. Herb. Flor. Martin. INr. 548. Filix pulchra, caudice arboreo, frondibus sexpedalibus, inermibus. Stipes et rhachis tam communis, quam partiales pallide viridi -fuscescentes, obsessae paleis castaneis subulatis, margine serrulatis, in parte postica frondium et in rhachibus primariis longioribus, 4 — 6 lin., in nervorum pinnularum facie superiore multo minoribus atque quasi in figuram pilorum articulatorum redactis. Pinnae pedem et sesquipedem al. tae, 5 — 6 poll. latae, in superiore facie opacae obscure virides, in inferiore pallidiores mitidulae, glabrae, excepto nervo nonnullisque pilis in neryulis venisque. Pinnulae cujusvis pinnae inferiores saepe sunt pin- natae, laciniis scilicet omnino a rhachi pinnulae discretis atque pedicellatis; ceterum plures cujusvis pin- nulae laciniae, eaeque anticae, basifoliacea cum nervo confluunt sibi subalternatim positae; quam ob causam frons subtriplicato - partita appellata est. Apex frondis lato-triangularis pinnulis instruitur ommibus pinnati- fidis neque pinnatis, laciniasque exhibet posticas crenulatas vel dentatas, anticas subintegerrimas. Sori in quavis lacinia biseriales, 8, 10, 12, in anticis et summis pauciores in acumine pinnularum crenato vel inte- gerrimo nulli, inserti venae e nervulo angulo acuto porrectae simplici; aut (praesertim in frondis parte po- stica), venae bicruris venulae anticae breviori, valde convexi, in receptaculo tenui spongioso continen- tes sporangia 4o et plura longiuscule pedicellata, quorum extima saepe minora vel depauperata. Gongyli ovato - globosi, tenuissime hispiduli. 90 POLYPODIACEAE. VI. POLYPODIUM. Crescit per magnam partem Brasiliae, in Provinciis Sebastianopolitana, Paulina, Mi- narum, Bahiensi, incola sylvarum aboriginum, locis montosis. E Martinica insula tulit Sieber, cujus specimina vix differunt, nisi pilis longiusculis sparsis per pinnularum faciem inferiorem. Tab. LXIP. I. Pinnae media fronde a facie superiore. II. Apex frondis a facie inferiore, m.m. IIT. Pin- nula e posticarum numero duplo aucta, a facie inferiore. — 1. Sorus desuper visus. 2. Sorus perpendiculariter dissectus. 3. Sporangia duo. 4. Particula laciniae, cum vena, deraso soro et cum soro integro. 5. Gongylus. 6. Pili duo articulati, e facie superiore nervi. 7. Palea ex inferiore parte stipitis. Omnia varia magnitudine aucta, 2. POLYPODIUM ocowwExuw. Tab. Lxv. P. caudice arboreo; stipite rhachibusque subulato - paleaceis inermibus nervisque supra paleaceo-tomentosis, frondibus bipinnato-partüitis, pinnulis cujusvis pinnae su- perioribus saepe minoribus lineari-lanceolatis acuminatis sessilibus basique nonnihil decurrentibus, anticis confluentibus, sinu angusto semipinnatifidis, laciniis obtusis integerrimis vel sinuato-denticulatis, soris ubicunque sparsis (in venis subexcurren- tibus.) Polypodium connexum, Faulf. Enum. fü. p. 120. Spreng. Syst. Peg. IF. p. 60. JVr. 210. Frondes quatuor ad sex pedes longae, duos latae. Pinnae postieae pedem et quod excedit longae, fere in medio quinque ad sex poll. latae, circumscriptione ovato - oblongae acuminatae. Hhachis communis iner- mis, inferne semiteres, superne bisulca, facie inter sulcos concava, ad pinnarum basin nonnihil intumida. Rhachis communis aeque ac partiales paleis subulatis fuscis deciduis instructae, passim pulvere tenui fusco adspersae et in superiore facie subtiliter striguloso - tomentosulae. Pinnulae in pinnis posticis circiter 20 jugorum, sessiles vel basi inferiore membranacea nonnihil in rhachin partialem decurrentes, versus apicem pinnae breviores atque omnes basi confluente inter se connexae; lineari - ] , in latere cujusvis pinnae inferiore (postico) 4 — 5 poll. longae, in opposito saepe duplo minores. Quae quidem disparitas in pinnularum jugis posticis multo estevidentior, quam in anticis inter se fere aequalibus. Pinnulae ad medium usque pinnatifidae, sinu inter lacinias angusto aeutiusculo, laciniis lineari - oblongis antice non- nullis curvatis, et quasi sibi incumbentibus, in inferioribus pinnulis 3 — 4 lineas longis, margine integerri- mis vel versus apicem rotundatum nonnihil sinuato- denticulatis. Laciniae sup 1 minores saepe creniformes; ipsum acumen frondis et pinnularum subintegerrimum. Nervus yiuidbscm superne tenuiter striguloso- paleaceus , inferne prominens pariterque ac parenchymatis utraque pagina passim pilis tenuibus adspersus. Nervuli laciniarum venas emittunt in utroque latere 5 — 6, parallelas subexcurrentes, simplices , aequali fere distantia a nervo et margine sorophoras, aut leviter bifurcas, soro in axilla posito. Sori 4o — 50 sporangia numerant, in receptaculo parum elevato longiuscule pedicellata, flavescenti - fusca. Gongyli irregulariter oblongi submarginati. Crescit in. sylvis aboriginibus Provinciae Sebastianopolitanae , ad S. Joào Marcos, Canta Gallo et alibi. b. Tab. LXF. sistit apicem frondis et pinnam ex inferiore parte frondis recisam, m. n. — 1. Particula frondis, ab utroque Jatere, 2. Sor pars. .3. Sporangium effoetum. Omnia varia magn. aucta. Gongyli centies aucti. POLYPODIACEAE. VII. CASSEBEERIA. 91 VII. CASSEBEERIA , Favrr., Srnzwc. Som lineares marginales interrupti, in sinu mwpusn veri intra marginem frondis enati, interius dehiscentis. Caudex herbaceus, repens. Frondes erectae, petiolis antice concavis, ternatae, pinnataeve, pinnis simplicibus vel binatis. 1. GASSEBEERBIA »riNNATA. Tab. LXI. C. fronde pinnata, pinnis petiolatis linearibus simplicibus, inferioribus binatis, irregulariter crenatis, crenis integerrimis vel repandis. Cassebeera pinnata, Kaulf. Enum. fil. p. 217. Spreng. Syst. Peg. IF. p. 118. Filix glabra, unam ad duas spithamas alta. Caudex horizontalis, nonnullos pollices longus, flexuosus, Crassitie calami scriptorii, deorsum emittens radiculas subsimplices fuscas, tectus paleis subulatis, medio in- crassatis et nitide nigris, margine tenuiore fuscis dense imbricatis. Frondes inde subalternae prodeunt. Pe- tioli dodrantem, immo pedem longi, rigiduli, laeves, castanei, nitidi, inferne plus minus flexuosi, sursum strictiusculi, crassitie pennae columbinae, inferne convexo-semiteretes, superne sulco profundo insculpti angulisque acutiusculis terminati, Rhachis inter pinnas petiolo similis. Pinnae parium subsenorum; infimae longiores 3 — 5 poll. longae, suboppositae, longius petiolatae, superiores bi- vel sesquipollicares subses- siles, lineares, 3 — 4 lin. latae, obtusiusculae, basi nunc attenuatae nunc subcordatae, lobis plus minus inaequalibus, crassiusculae, coríacéae, saturate vírides, subtus pallidiores, nervo medio subtus valde pro- minulo, margine distantià inaequali incisulo, ideoque crenulatae, crenulis nunc elongatis linearibus , nunc brevioribus atque evidentius repando-emarginatis, ita ut pinnas quasi duplicato-crenulatas dicas, margine revolutae. Pinnae imae saepe petiolis unguem et quod excedit longis instruuntur castaneis nitidis, supra canaliculatis; saepe in petiolis haud ita longis binae proveniunt aequales; pinnae summae nonnunquam in unam confluunt lato- bilobam , exclusà tunc terminali. Sori lineares parum intra marginem oriundi secundum mar- ginem decurrunt, ejusque crenaturis dirimuntur, ita quidem, ut praesertim eae crenae, quae medio evi- denter crenulatae sunt, duos soros suo sinu videantur excipere; provectiore autem aetate sori cujusvis cre- nae, immo vicinarum plures confluunt, quam ob causam notam characteristicam a b. Kaulfuss in ,,soros in- tra indusium. geminatos'* positam, tamquam a specifica indole procedentem expungendam censui, — Indu- sium intra marginem laminae reyolutum enatum, membranaceum, planum aut nonnihil fornicatum, interius dehiscens, margine leviter crenulatum, Sporangia dense coacervata, longiuscule pedicellata, obovata, annulo fere completo donata. Gongyli subglobosi hinc rhaphe tricruri insculpti, fusci, j3 lineae parisiensis diame- tro aequant. Crescit in saxosis umbrosis Provinciae S. Pauli, E Provincia $. Catharinae tulerunt amic. de Chamisso et b. Sellow, e Prov. Minarum cl. de Langsdorff. 5 Tab. LXI. 31. Pinna, duplo aucta. 2. Particula pinnae fructiferae, a dorso, distracto ex parte indüsio, et 3$. sectio transversalis pinnae, ut ortus sori, ortus et directio indusii appareant; quadruplo aucta. 4. Indusii particula magis aucta, ut margo et textura cellulosa appareant. 5. 6. Sporangia. 7. Gongyli, 8. Particula epi- dermidis, de facie inferiore frondis derasae, cum spiraculis. 8. Particula epidermidis, de facie superiore, cui cellula diploés nonnullae adhaerent. ADNOT. Hoc genus quoad indusii conditionem oppositum est Lindsaeae (Schizolomati, Gaudich.), indusio extrorsum dehiscente donatae, atque similibus formis summam affinitatem prodenti. Conf. Lindsaeam ensi- foliam Hook. Grev. in egregio opere: Icon. filic. t. 111. — Pteridis genus differt: soris continuis, A44dianti so- ris non intramarginalibus, sed vere marginalibus, spurie indusiatis. 02 POLYPODIACEAE. VIII. ADIANTUM. VIII. ADIANTUML, L., Sx, Sw, R. Bs. Sonmr orbiculares aut lineares, innati centro lobulorum frondis marginalium re- plicatorum membranaceorum venosorum, indusii ad instar introrsum dehiscentium. Filices herbaceae, molles. Caudex brevis, erectus aut repens. Frondes ra- rius simplices, saepe decompositae, aut supradecompositae; petiolis plerumque nigri- cantibus. Laminae tenerae aut coriaceo-nitidae, divisionibus ultimis subradiato - venosis. 1. ADIANTUM nuizoPHYTUM. Tab. LXII. A. rhizomate simplici brevi; frondibus pinnatis; petiolis paleaceo - pubentibus, apice elongato radicantibus, pinnis glabris subtriangulari-flabelliformibus, margini- bus posticis rectis, interiore breviore, antico rotundato denticulato lobato et sorifero, infimis latioribus subsemiorbicularibus; lobulis sorophoris lineari-oblongis, glabris. "Adiantum rhizophytum, Schrad. in Gótt. gel. Anz. 1824. p. 972. IVr. 4. Filix spithamaea vel pedalis. Radiculae plures fasciculatae, fibrillosae, e rhizomate brevi terrae im- merso. Frondes 10 — 15, rarius plures, adscendentes vel arcuatae atque, dum apice rhacheos elongato terrae incumbant, ibidem e nodulo iterum radicantes. Petioli 2 circiter poll. longi, teretiusculi, inferne crassitie acus textoriae, nigricantes, nitidi, paleis tenuibus fuscidulis aliisque parce admixtis majoribus pu- benti-villosuli. Rhachis sursum tenuior, pilis brevioribus pallidioribus densius adspersa. Pinnae in quo- vis latere o0 et plures, breviter petiolatae, alternae, sibi haud ita approximatae; infimae fere in semicir- culum expansae, dimidium poll. altum, basi fere lineá rectà truncata, in lobos 3 — 5 lato - cuneatos ultra dimidium incisae; superiores pinnae.magnitudine decrescentes oblique subtriangulari - flabelliformes, faciebus posticis rectis integerrimis, interiore breviore, facie antica subtruncata aut leviter convexa, in lobos 4, 3 aut 2, quorum extimi semper majores, minus profunde, quam infimae pinnae, sectae. Margo exterior pinnarum inaequaliter est denticulatus. Sori in quovis lobo solitarii, e lobulis replicatis glabris iisque tam- quam indusio tecti, pulvinati, lineari- oblongi, lineam et quod excedit longi. Venae per laminam radiantes plerumque bis dichotomae. Color obscure viridis, vix nitidus. Sporangia pedicello ipsorum longitudine affixa. Gongyli oblongi, hirtuli. Crescit in praeruptis viarum , locis umbrosissimis ad fluvium Paraiba, ubi legit ill. Princ. Maximilianus INeovidensis, et in via Felisbertia et inter -4lmada et Ferradas. Mense Januario fructifera lecta est. ^| Tab. LXII. 1. Pinna, cujus altera pars dimidia sorophora a facie superiore cum soro reduplicato, altera sterilis exhibetur, m. a. 2. Particula marginis sorophori, cum lobulo reduplicato, derasis ex parte sporangiis. 3$. 4. 5. Sporangia. 6. Gongyli. Habitu et statura convenit cum J4dianto rhizophoro, Sw. , attameu bene distinguendum: venis per laminas minus dense decurrentibus, colore ideo minus nitido, pinnis laxius positis, majoribus, praesertim latioribus, ma* POLYPODIACEAE. VIII. ADIANTUM. 035 gis triangulari-flabelliformibus, quam scaleno- oblongis, quales in 44. rhizophoro observantur, porro lobisin ex- timo latere minus inter se distantibus cuneatis potius, quam quadratis, praesertim vero soris et lobulis sorife- ris non orbicularibus sed lineari- oblongis. Praeterea 44. rhizophorum rigidius est, frondes strictius erigit, et apice aphyllo radicante instruitur tenuiore longiore. . Paleae quoque quam in 4. rhizophyto majores sunt illi, densiores minusque crispulae, at in utraque specie facile deterguntur. . e 2. ADIANTUM ETRAGONUM. Tab. LXIII. A caudice repente; fronde pedato - tripinnata , stipite tetragono leviter furfuraceo; rhachibus pubenti-paleatis, pinnulis tertiariis ex ovato longe acuminatis, basi supe- riore rotundatis inferiore cuneatis, utroque margine subincisis, laciniis truncatis sori- qus En feris, acumine nudo serrato; lobulis sorop ES tetragonum, Schrad. in Gótt. gel. nz. 1021. p. 872. IVr. 8. Caudex subhorizontaliter repens, terrae plus minus immersus, pauculas promens frondes sesqui - et bi- Petiolus pedem altus, strictiusculus,.- basi Gurcoo acram scriptorii, acute tetragonus, edales erectas. , qui sub microscopio com- atro-violaceus vel atro -fuscus, furfuraceus flocculis , posito inspicienti pili radiati, radiis cylindricis obtusis simplicibus vel ramosis flexuosis, probantur. Lamina pedato - tripinnata, pinnis scilicet tribus constans, quarum media, altior, in tres, laterales in duas pinnulas spithamam , media saepe pedem alta. TRhachis universalis et pinnatas dividuntur. Pinnae erecto - patentes, partiales triquetrae, pube tenuissimà obsitae pariter ac ea, quae in petiolo est, formatà. Pinnulae primariae circumscriptione lanceolata aut oblongo - lanceolata, erectiusculae, numerant pinnulas secundarias utrinque 7 — 9 alternas, petiolis brevibus innatas, remotas, 2 — 3- poll. longas, 6 — 9 lin. latas, superne de- crescentes, ex ovato -lanceolatae, in acumen longum serratum productae, basi imaequalese latere baseos sci- licet superiore rotundata, inferiore cuneata aut in pinnarum lateralium pinnulis infimis in triangulum acutum excurrente, versus Bpicens serratae, reliqua parte utriusque marginis inaequaliter incisulae, laciniis trunca- f ia laminarum membranacea, glabra, nitida, saturate viridis. Venae quater di- cruribus versus ambitum longitudine decrescentibus. Nervus e petiolo Sori in parte postica pinnularum partialium longiores, nonnul- non in facie inferiore frondis solum, sed Sporangia dense pulyinata, annulo tis soros chotomae, radiatim excurrentes, partiali continuus superne pubenti - hirtulus. las lineas aequantes, versus apicem ut plurimum multo breviores, ob lobulos soriferos iterum reduplicatos in superiore quoque conspicui. fere per totam superficiem decurrente. Gongyli desuper inspicienti leviter trilobi. Crescit pulchra species in sylvis inter "llmada et Ferradas, in Prov. Bahiensr. . E mus legit nobil. Princ. Maximilianus INeovidensis. Januario fructzficat. 2|. H Tab. LXIIL. 1. Particula frondis desuper visa, ut decursus venarum et sororum pars conspiciatur. 2. Sec- tio verticalis per sori partem , ut appareat, lobulum soriferum laminae replicatum iterum in pronam faciem re- duplicari. 3. Sporangium a latere. 4. Sporangium a dorso. 5. 6. Gongyli. 5. ADIANTUM »pELICATULUM. 4. Tab. LVI. Fig. II. A. rhizomate brevissimo simplici; frondibus exilibus pinnatis; petiolo rhachique filiformibus basi paleaceo-pilosis, pianis remotiusculis obovato - rhombeis ,.. deorsum 04 POLYPODIACEAE. VIII. ADIANTUM. aequaliter cuneatis; antice rotundatis incisis et subulato-dentatis; soris in margine antico solitariis vel binis, orbiculari - oblongis. Caudex brevissimus, deorsum emittens radiculas numerosas filiformes fulvo- tomentosas, sursum ferens caespitulum frondigm tenuium, 1 — 2 poll. longarum patentium. Petiolus (pariterque. rhachis) filiformis teretiusculus,, nigro-spadiceus, nitidus, versus basin paleis minutis piliformibus fuscis passim adspersus. Pin- nae alternae, remotiusculae, in petiolis filiformibus nigro - spadiceis vix lineam longis, 3 — 4 lin. longae, 1$ — 2 latae, sursum decrescentes, obovato - flabelliformes, postice in basin cuneatam integerrimam , $ to- tius pinnae metientem attenuatae, antice rotundatae, profunde subulato- dentatae, atque interdum incisulae in lobulos subquadratos 2, 3, 4, glabrae, venis semel vel bis bifidis percursae, laete virides. —Lobuli so- rophori in quavis pinna solitarii aut bini, ovati aut oblongi, obtusi, e membrana tenera subpellucida facta. Sori orbiculares parvi, in lobulis pinnarum orbiculari- ovatis teneris. Sporangia breviter pedicellata. Gon- gyli oblongo - subtrilobi. Crescit locis calidis umbrosis sylvarum, super saxa, in ditione fluvii Japura. () aut a1? Tab. LEI. Fig. IJ. Plantula major et minor. 1. Pinna magn. a. 2. Apex pinnae a facie inferiore, cum lobulo sorophoro reduplicato, ut conspici possint venarum transitus e pinna in lobulum ejusque margo e cellulis irregularibus conflatus. ^E media parte pinnae epidermis detracta diploés structuram in conspectum dat; ad sinistram epidermis cum spiraculis exhibetur. 3. Lobulus sorophorus separatus, a facie inferiore visus. 4. 5. Sporangia adulta. 6. Sporangium non rite evolutum, 7. Gongylus. Quam maxime huic affine, ideoque icone et phrasi accuratius distinguendum est planta antillana: 4. ADIANTUM »PuwiLUM. Tab. LVI. Fig. 1V. A. rhizomate repente paleaceo radiculoso; frondibus exilibus pinnatis, petiolis rhachibusque subtiliter pubentibus, pinnis ovatis basi breviter cuneatis antice denti- culatis, integris aut sublobatis, terminali majore; lobulis Sorophoris in margine an- teriore subsolitariis orbicularibus. "Adiantum pumilum, Sw. Syn. Fil. p. 122. JFlld. Sp. Plant. P. p. 431. Spreng. Syst. Peg. IP. p. vii. INr. 15... Pluk. Alm. t. 251. f. 4... (haud male.) Altera species nondum descripta, quae multis notis cum praecedentibus convenit, est: 5. ApniANTUM DEFLECTENS. | A. rhizomate simplici brevi; frondibus pinnatis, interdum antice radicanti- bus et gemmiferis; petiolis basi paleaceis rhachibusque nigris glabris; pinnis transverse oblongis aut trape- zoideis, lateribus posticis rectilineis aut interiore breviore rotundato integerrimis, anticis argute denticula- tis integris aut passim inciso-lobatis; lobulis sorophoris 1 — 5 orbiculari - oblongis. Planta spithamaea. Frondes erecto-patentes aut arcuato-deflexae et radicantes, atque gemmas novas proferentes. Pinnae alternae, circiter 20, infimae 4 — 6 lin. longae, 2 — 3 latae, evidentius inciso - lobatae, superiores parum decrescentes minus incisae. — dianto arcuato Sw. habitu affine. Crescit in ripa praerupta. fluminis Tapajoz, ad Santarem , in Provincia Paraénsi. Sept. 1 OBSERV. Omme 4(dianti genus rite in duas sectiones discindi potest, 4dianta Minervae: lobulis soropho- ris linearibus vel angusto - oblongis (saepe confluentibus), et 4ídianta F'eneris: lobulis sorophoris orbicularibus vel reniformibus distinctis. POLYPODIACEAE. IX. DIDYMOCHLAENA. 95 IX. DIDYMOCHLAENA, Dssv., Fuvrr., Liv. Aspidium Avcr. Tegularia Fimw. Monochlaena Gavpics. | Hy- sterocarpus Lawcsp. ss. Som: utrinque secundum apicem venae lineares, in unum oblongum confluentes. - INpusiuw lineare geminum venae inter soros longitudinaliter adnatum, in unum concretum , utrumque margine exteriore liberum. Caudex in unica specie cognita arboreus. Frondes bipinnatae. Genus heteroclitum Diplazii, diversum brevitate sororum. 1. DIDYMOCHLAENALA srNUOSA. Tab. XXVII. Tab. XXIX. Fig. I. Didymochlaena sinuosa, Desv. IMagaz. der Ges. INaturf. Freunde zu Berlin. P. 1811. p. 303. t. 7. f. 6. 6. a. Kaulf. Enum. fi. p. 184. Spreng. Syst. Peg. IF. p. 69. Sternb. Flora der Z/orwelt. Tab. 4. "spidium truncatulum, Sw. Syn. fil. p. 52. 252. JFilld. Sp. pl. P. p. 256. cum synon. "Aspidium squamatum, JFilld. Sp. plant. P. p. 250. cum synon. Schrad. in Gott. Gel. Anz. 18214. p. 968. "Aspidium. cultratum, Presl. Delic, prag. T. p. 174. Diplazium pulcherrimum , fRaddi fil. bras. p. 42. t. 59. Tegularia. adiantifolia, Reinw. Sylloge pl. Ratisbon. II. p. 5. IMonochlaena sinuosa, Gaudich. in Freycin. Foy. Bot. p. 58o. t. 12. f. 5. Crescit in sylvis montanis per magnam partem Brasiliae tropicae, e. g. in monte Cor- covado; in Serra de Juruoca inter S. Joào Marcos et fluv. Pirahy , Prov. Sebastianopolita- nae. 4n [nsula S. Catharinae cl. de Chamisso legit. 4n insulis antilanis et in Java frequenter observata est. 4n Peruvia legit cl. Póppig. Tab. XXVIII. Figura intuenti ad dextram sistit filicem integram, in sylva montana una cum 4fsophila armata crescentem, Tab. XXIX. Figura I. exhibet caudicis partem a latere visam, magn. natur., et II. ejus sectionem transversalem. ADNOT. Filicem jam satis superque descriptam haud ulterius verbis dipingimus, unum id monentes, Di- dymochlaenae genus sori et indusii indole facile distimgui ab 44spidio, diflicilius vero characterem erui, quo a Diplazio probe secedat. Haud male igitur bonus Raddius ad Diplazium (Callipteridem Boryo) retulit, cujus speciem quasi exhibere soris abbreviatis ill. amicus Link (in horto r. berol.lI. p. 73.) tradidit. Venae steriles in hac stirpe bifurcae sunt, fertiles contra quasi e duobus cruribus confluunt, ideoque latiores sunt. Indusium quoad originem duplex est, pari modo in venae decursu adnatum, ac in 4splenio simplex habemus. Possit igitur dici, Didymochlaenam esse originitus A4splenium, cujus vena cruribus gaudeat geminis approximatis, altero sursum, altero deorsum sorophoro et pari directione in indusii formationem producto. Porro comparari potest Scolopen- drio, cujus indusia, soris geminatis pertinentia, ore convergunt, e venarum duarum vicinarum venulis orta; contra in. Didymochlaena unius venae crura ferunt soros geminatos, quorum indusia in unum coalita iu oppo- situm latus hiant. 25 06 POLYPODIACEAE. X. DICKSONIA. X. DICRKHSONIA L'Hzar., Su, Sw., F.. Dx. Dennstáüdtia , Dznwg. — Nephrodii spec. Micg. Sori marginales distincti; capitati, mNpusto ex apice venae orto, membranaceo, extrorsum dehiscente; involuti lobulo frondis fornicato, unacum soro replicato, in- dusiumque amplectente vel cum eo concrescente; (ideo quasi emergentes inter labia indusii marginalis circumcirca clausi, s. perisporangii Hgpw. BrEnwm.) Caudex arboreus assurgens, aut herbaceus repens. Frondes spectabiles, saepe decomposito - partitae. 1. DICHSONIA rzEwNERA.. Tab. LXVI. basa Fig. I. D. caudice repente ramoso; fronde tripinnato-partita glabriuscula; pinnis pinnu- lisque acuminatis, laciniis remotiusculis oblongis obtusis e basi cuneata in rhaches decurrentibus semipinnaüfidis vel sinuatis antice crenatis, lobis obtusis subcurvatis sinuato-subdentatis emarginatisve, quovis imo antico longiore; soris majusculis. Dicksonia tenera, Presl. Delic. pragens. 1. p. 189., collato specimine originali. Dicksonia adiantoides, Link. Hort. FH. berol. II. p. 9., collato specimine auctoris. Anne quoque 7Pilld. Sp. pl. P. p. 488. cum synom., mihi valde dubium. Caudex horizontaliter in terra repens, magnaque ex parte emersus, teres, crossitie digiti, flexuosus, simplex aut ramosus, interdum in duorum pedum longitudinem extensus, paleis parvulis subulatis castaneis basi albis sursum spectantibus et in apice caudicis ramorumque convergentibus adspersus, deorsum agens radiculas teretes flexuosas simplices aut divisas. Frondes plures subalternatim e caudicis ramorumque fle- xuris surgentes, erectae, 5 — 6- pedales. Stipes 3 — 4 spithamas longus, strictus aut superne parum fle- xuosus, basi teres nigricans, crassitie digiti minimi; sursum paullatim attenuatus viridis, in facie anteriore sulco profundo exsculptus, dorso valde convexus, ad latus utrinque linea prominente instructus, junior ad- spersus paleis subulatis, 1 — 2 lin. longis, castaneis basi albo- pellucidis, atque praeterea pilis paullo minoribus albis, utrisque patentibus. Stipitis intra pinnas continuatio, s. rhachis, similis, sulco tamen minus profundo et latiore, angulisque elevatis in duas cristas pallidius virides, quae in rhaches pinnarum trans- eunt. Frondes in laminam spectabilem ovato - triangularem expansae. Pinnae lanceolatae, acutae, in utro- que latere 20 — 28, subhorizontaliter patentes, infimae sesquipedales subopp i magis ma- gisque diremtae, distantia inter pinnas cujusvis jugi subpollicari, inter singula juga dáfünia dodrantali, sur- sum minore. RHhachis partialis pinnarum ima basi nonnihil dilatata, ibique pariter ac ad axillas pinnularum paleis quam reliquae longioribus adspersa, figurà rlacheos communis. —Pinnulae lanceolatae acuminatae, ?0 — 24 parium, breviter petiolatae atque a se invicem discretae, exceptis summis paribus, quorum 4 — 5 pin- nulae penultimae paucas lineas longae basi confluunt , ultimae totidem omnino in cuspidem angustam crenato- serratam sunt attenuatae, Laciniae pinnularum 3— 5 lin. longae in quovis latere 15 — o4, inferiores re- motiores; inter se invicem fere liberae atque vix nisi cristulà tenui e basi decurrente leviter connexae, cir- eumscriptione oblonga aut angusto-oblonga, lobatae aut lobato-pinnatifidae, lobis utrinque 2 — 3 alternis cuneatis emarginato-bilobis, lobulo minore sorifero. Horum vero loborum ille, qui antice positus, semper POLYPODIACEAE. X. DICKSONIA. 91 mojor est et profundius bilobulatus; extimus cujusvis laciniae quasi e nonnullis confluens omnium maximus transverse oblongus vel subtrapezoideus, extus rotundatus et incisulo »crenatus, Ultimae in quavis pinnula laciniae pariter in cuspidem contractae ac in pinna ultimae pinnulae, Lacinia cujusvis pinnulae infima e basi cristulam majorem suberectam emittit in rhachin pinnae decurrentem. Substantia paginae molliuscula, herbacea, laete viridis. Nervi, nervuli et venae, quarum ultimarum singula in singulum lobum et lobulum intrat, apice nonnihil inerassati, semidiaphani, albidi. Pili tenues albi, alii septati, alii continui subulati aut clavati per frondem, praesertim in facie inferiore, parce sparsi. Sori majusculi, ob lobulum frondis cum indusio connatum quasi perisporangio cylindrico vel campanulato cincti, in receptaculo carnosiusculo sessi- les, constant sporangiis 70 et pluribus longe pedicellatis. Gongyli immaturi quadrilobi, maturi irregulari- ter oblongi, parce verruculosi, Crescit in sylvis perpetuis locis montanis, e. g. in |Monte Corcovado, "in Serra de Estrella, per Provinciam Sebastianopolitanam, et inter 4lmada et Ferradas , Prov, Bahiensis. ^|. Tab. LXFI. Notandum est, iconem nostram secuudum specimen cultum esse exaratam, cujus laciniae, praesertim superiores, angustiores sunt, quam in exemplis quibusdam plantae sylvestris esse solent. 1. Pinna ex inferioribus. 2. Apex totius frondis. 3; Frous novella, vernatione adhucdum circinata. 4. Apex frondis nondum evolutae. O, m. n. — 5. Laciniae duae in rhachi pinnulae, ab utroque latere visae, o1ies auctae. 6.Sorus, cum adhaerente lobulo sterili a latere, 3oies auctus. — Tab. LXXII. 1. Lacinia pinnulae e parte in- feriore pinnae, cum soris junioribus 2 m. a, 2. Altera lacinia fere matura, ab inferiore. 3. Eadem a facie su- periore, magis aucta, — Reliquae figurae in Tab. LXXII. exhibitae (4 — 18.) historiam evolutionis sori et spo- rangiorum adumbrant, de qua re sine mora (in adnotatione secunda) verba faciemus. ADNOT. I. Dicksoniae generis character non ab omnibus auctoribus rite traditus est, eam ob. causam, quod saepius negligitur, quantum intersit inter verum indusium e laminae facie inferiore peculiari processu or- ganico proguatum atque indusium sic dictum marginale, quod nulli parti originitus distinctae debetur, sed a mero lobulo frondis replicato, a reliquae laminae compagine quoad structuram plus minus abludente, originem trahit, In Dicksonia nimirum utraque formatio obtinet. Indusium verum adest, paullo supra venae apicem ortum, mem- branaceum, sursum et extrorsum aperiundum, simul autem margo laminae, lobuli cucullati forma, revolvitur indusiique marginem prehendit, plus minus eum eum atque cum eo inferne coalescens. Qua quidem formatione rite perspecta, cl. Swartzii et Wi quo indusium duplex statuitur, reprobamus; neque Kaulfussium motas characteristicas probe expressisse existimamus, quum (Énuim,. fil p. 225.) dicat: in- dusia membranacea, subglobosa, marginalia, adnata, inaequaliter oris laceris dehiscentia, extrorsum et intror- sum recliantia, Ita igitur nullius auctoris characterem ipsi naturae convenire palam est, nisi R. Brownii, viri incomparabilis, qui non solum omnia acerrimo oculo perlustrat, sed etiam characteres ad sanaemorphologiae nor- mas revocat. Ceterum fatendum est, hanc de communi morphosi aberrationem difficilius cognosci, dum lobulus replicatus cum indusio concreverit, id quod non in ommibus, neque pari ratione accidit. Praeterea sori forma a lobuli longitudine et figura pendet. Quo longior sorus, eo evidentius receptaculum observatur, cujus quidem vestigium im ommibus speciebus adest. Inde patet, Dennstaedtiam, genus a cl Bernhardio (in Schrad. Journ. f. d. Botan. If. 1801. p. 124) Dicksoniae flaccidae superstructum, cujus sorus brevis, membranulá, non tubu- losá aut campanulatá, sed globosá obvallatur, tamquam mota levioris momenti innitens, rejiciendam esse, Sori formà in D. pilosiuscula pluribusque aliis cum D. flaccidae conveniunt. Eam vero partem involucrantem, cu- jus ortus coalitioni debetur lobuli DOES cum indusio, quominus perisporangii nomine, ex mente cl. Bern- hardii, salutemus, nil obstat. Dalantii genus a Dichtfib. eo diversum est, quod lobulus revolutus cum indusio nullo modo concrescit, quam ob causam sorus involvitur valvulis duabus distinctis, exteriore e laminae margine producto, interiore indusii veri naturam prae se ferente, Quam quidem morphosin, rectius anamorphosin dicendam, prae aliis il- lustrat sori conditio in Saccolomate elegante Kaulf. (Neuropteride Desv.) , quippe qui tegitur indusio cuculliformi 08 POLYPODIACEAE. X. DICKSONIA. dimidiato, paginae inferiori lateribus adnato, margine frondis extenuato (quasi ex superioris paginae cellulis so- lummodo formatus esset), simul nonnihil excavato, sed vix in inferiorem paginam revoluto. Si vero hanc Sac- colomatis structuram cum JDavalliae contuleris, hujus generis characterem vix ac ne vix quidem ab illo differre invenies, nam dispositio sororum contigua, in Saccolomate obvia, pendet a frondis figura venarumque decursu, ita ut Saccoloma elegans pariter dissecta ac in Davallüis obvenire solet, soros a se invicem remotos (non con- tiguos) exhiberet; alia vero differentia essentialis inter utrumque genus non superest, nam indusiorum longitudine Davalliae valde variant (jam indigitante cl. R. Brown, in charactere, Flor. Nov. Holl. p. 156.): aliis e. g. D. bidentatae, pipe [Eae longum estet quasi urceolum dimidiatum longitudinaliter adnatum refert, aliis, uti D. fi g ; adiantoidi, breve est vix semicirculare. Nec in eo differentia generica quaerenda, quod margo ERO sorum altius aut brevius promittatur. — .Lindsaea , genus multis notis affine, praesertim so- ris linearibus et indusiis ex apice venarum , una plurium, ^rtis distinguitur. Genera filicum hoc indusio du- plicis originis et quasi mixtae donato firmis characteribus ab iis removentur, quae indusio vero plus minus glo- boso circum circa basi adnato gaudent. Talia habemus indusia in Sphaeropteride Jall. (non Bernh.), eaque quasi in duas valvulas secta in Cibotio Kíaulf. (Pinonia Gaud.), irregulariter vero laciniata in J7oodsia, cui, monente R. Brown (in Wall. pl. Asiat. I. p. 41.) Physematium Ktunzii synonymon adscribitur. ADNOT. II. JSporangiorum Dicksoniae tenerae ortus et incrementum. — Multum jam inter auctores dispu- tatum est de natura partium, quibus Filices tamquam fructibus et seminibus instruuntur, ita ut haud ingratum opus in nos suscipere videamur, dum illarum partium inde a primo geneseos stadio historiam enarremus. Spe- ramus enim fore, ut, lumen ex ipsa observatione petendo, inde forsan nonnulla derivare possimus , quibus vera fructificationis filicum indoles et significatio illustretur. Neque, quod sciamus, filicum sporangia per ommes evo- lutionis gradus observata et depicta sunt, licet cl. L. Ch. Treviranus (Vermischte Schrift. Vol. IV. p. 64 — 70.), de indusii natura verba faciens, et illorum ortum paucis recte designasset. (Conf. ejus tab. III. f. 6.) Dickso- nia tenera fere per totum annum in horto nostro laete vegetat atque frondes profert aetate, magnitudine, evo- lutionis stadio diversas, quas inter semper una alterave existit novella, quae apicem primarium, pinnas pinnulas- que involutas gerens, eximium vernationis sic dictae circinatae exemplum exhibet. (Tab. L.XFI. f.4) Tali in fronde vides supremas pinnulas quasi in capitulum comipactas, sibi arcte appressas atque in pagina inferiore, unica quae tunc luci patet, pilis, quam in adultis partibus multo frequentioribus, pubentes. Hac quidem aetate pinnula, quae pex in o immo duodecim linearum longitudinem excrescit, vix dimidiam aequat. Mollis tunc est, et inaequaliter pentagonarum aut hexagonarum, multo muco repletarum, tam laxá, ut, inter [cxi vitréas pressa, facile iu cellulas solitarias vel in irregulares illarum moles secedat. Colore est laete viridi, in nervo, venis veuulisque, jam omnibus rite evolutis, multo dilutiore atque quasi semipellu- cido. Sunt autem hi nervi et venae nonnihil depressi, atque constant paucis cellulis elongatis et vasis spiralibus simplicibus vel'in reticulata transeuntibus 6, 5, 4, 3, parallelis, uunc onini decursu aequalem diametrum exhi- bentibus, nunc passim dilatatis (quam ob causam cl. Txeviranus, l. c. p. 66. ea ,,vasa vermiformia* appellat). In ultimis venulis solummodo 2 sunt, ibique versus apicem nonnihil divergunt, ità ut apices omnium nervorum venarumque, non omnino excurrentes, sed intra marginem deliquescentes, ibidem in clavae formam intumescant ; quam fasciculorum vasorum exitum cl. Bernhardium primum animadvertisse constat, statuentem, inde vim mas- culam quodammodo agere. Quaevis pinnula, hac aetate spectata, faciem praebet inferiorem mutuá pressione con- vexulam, margineque in cristulam unam aut plures — tot, quot postea sori in pinnula evolvuntur — abit, quae accuratius inspectae tamquam prima futurorum sororum initia probantur. Constant vero hae cristulae duabus membranulis, ex ipsius paginae margine productis, sibi labiorum instar incumbentibus, atque lineolá obscurius viridi, inimo inter labia recessu decurrente, conflatá econgerie muci amorphi, quasi diversos gyros et lobulos ex- hibentis, aut teruissimarum cellularum mucosarum subvirescentium. Quarum membranarum altera cuin frondis postea sorum uno latere obvolvens, altera indusium, mucosarum vero cellularum linea estsori mitbium. Haec omnia paullo post, dum pinnula jam linearem et quod excedit longitudinem adepta est, multo evidentiora evadunt. Tunc enim pinnula, a facie inferiore spectata (Tab. L XXII. f. 4.) indusium exhibet planiusculum, secundum marginem lobulo frondis reflexo passim obvolutum, interque utramque membranam conspicies agmen POLYPODIACEAE. X. DICKSONIA. 09 sat densum utriculorum ovatorum ant obovatorum, saturate viridium, quorum quisque im singulum sporangium adolescit, Resecto indusio et lobulo frondis replicato, omnis horum utriculorum congeries facile conspicitur, numéro 80 — 100, in parenchymate monnihil incrassato, tamquam in receptaculo ita positorum, ut axis longitu- dinalis sursum tendat. Magnuitudine haud omnino conveniunt, ita ut majores centrum occupantes 44g lin. par., minores in ambitu 435 diametro aequent. Hoc primo stadio superficiem ostendunt laevigatam, nitidulam|, simi- larem, et habitu exacte referunt algam illam amphibiam, Botrydium. argillaceum VFallrothii (Fig.5.). Pinnula- rum superficiem hae juvenili aetate pluribus adspersam esse pilis, supra monuimus; jam nunc addimus, horum alios esse subulatos atque 3, 4, 5ve cellulis formari, sibi verticaliter impositis, alios, eosque breviores clavatos articulisque compositos 2, 3ve, plurimum convenire cum iis, quos post Michelium primus Hedwigius (Theoria gener. et fructif. edit. 2. t. VIL. f£. 6.) antherarum munere fungi perhibuit; utrumque autem pilorum genus non solum per utramque frondis paginam sparsum, sed etiam in ipsius sori vicinia eque ejus receptaculo enasci, ita ut quis facile inducatur, tales pilos certo fructificationis negotio esse destinatos. Nos vero ipsi hucusque nul- lum cognovimus argumentum, quo in similem traheremus sententiam, neque, quod in aliis Filicibus (Asplenio Ruta muraria, 4. viridi, 4spidio patente rel.) vidimus, pilorum apices irregulariter ruptos subtilissimum pul- verem emittere, in hac Dicksonia tenera, vel diligentissima observatione, statuere potuimus, quippe cujus pili pauxillum muci mox indurescentis continere visi sunt. Quod autem illorum utriculorum postea in sporangia adolescentium nexum attinet cum fasciculis vasorum spiralium, idem, guod cl. I S i c. p. 66.) observamus, eos scilicet semper provenire e congerie cellu- larum glol aut g ; tamquam e receptaculo, nuspiam vero vasa usque ad ipsorum sporangiorum basin procurrere. Nullo quidem modo velimus negare, certam inter fasciculos vasorum et soros intercedere rationem, dum hi vel juxta apicem, vel ad bifurcationem vel in ipso decursu fasciculorum vasorum propullulent; sed de eo repetita observatio nos certissimos fecit, sporangiorum formationem semper e materie mere cellulosa, tamquam e communi matrici, ortum capere. Quam quidem origi- nis rationem bene perspicies collata fig. nostra 6., qua partem sistimus novelli sori cum subjecto parenchy- mate atque apice fasciculi vasorum nonnihil dilatati, vasaque jam divergentia exhibentis. Fig. 7. tria monstrat sporangia, receptaculo mere celluloso enata. Primo post ortum stadio sporangia, uti jam dictum est, vesiculae sunt s. utriculi simplices, muco repleti, superficie omnino homogeneá. Elapso vero paucorum dierum spatio grandiores fiunt, et parietes cellularum p g aut hexag , relis subtilissimi ad instar, per super- ficiem ducti apparent, primum pauciores (Fig. 7.), dein, numero paullatim succrescente plures (Fig. 8. 9.). Ubi primum telae cellulosae formatio per superficiem incipit, corpusculorum basis elongatur, distentáque ibidem duplici cellularum serie, stipes praeparatur, qui lentius quam pars superior incrementum capiens, eo solum tempore solemnem longitudinem adipiscitur, quo intra sporangium jam gongyli coagulaverint. (Fig. 10. 11. 13.) Jam nunc totius sporangii color, primum sub lente simplici adspectus saturate viridis, sub microscopio com- posito mucoso - viridescens, ita mutatur, nt centrum obscurius evadat, ambitus plus pelluciditatis servet. Inspi- vitreae hori liter impositum , obveniunt cellulae a reliquis mag- cienti tale sp g laminae ! nitudine diversae, quae zonam efliciunt verticaliter inde a sporangii basi s. stipite percurrentem, in junioribus fere completam, in adultioribus hinc juxta basin sporangii deficientem. Quibus cellulis magis magisque evolu- tis annulus formatur. Sunt singulae, per se spectatae, transverse oblongae, extus convexae, intus eo scilicet latere, quo ad conformandum cavum sporangii faciunt, planiusculae, parietibus, qui singulas separant, latiori- bus, quam reliquae cellulae, donatae et particulas resinoso-grumosas, adjectis interdum paucis granulis amyli continent. Hic annulus pariter ac süpes a formatione earum particularum, quae loco seminum intra sporangii cavitatem elaborantur, ommino est alienus, ita ut haud mirum, ejus fabricam epe partis minus essentialis in diversis Filicum familiis sese habere diversissinam, immo in O d quasi evanescere, Haec animo volvens figuram 12. intuearis , quá sisitur sporangium semimaturum intra duas laminas vitreas compressum. Colligitur ex hac figura, massam in cellulis annuli et stipitis contentam pressione in maculas irregulares coisse, reliquas vero cellulas sporangium constituentes , ab illis partibus et formatione et megotio diversas, materiam 26 100 : POLYPODIACEAE. X. DICKSONIA. gongylis efformandis destinatam continere segregatam. Annuli cum cellulis lateralibus sporangii nexum figura 14. quoque demonstrat, particulam dorsalem sporangii rupti exhibens. Quae nunc de sporangiorum historia enarranda sunt, praesertim gongylorum evolutionem spectant, Omne scilicet cayum intra annulum et reliquos sporangii parietes, quod annuli ope quasi cristatum dicas, repletum est vesiculis teneris, dense conglobatis, globosis aut ovatis, per sporangii parietes laterales (vix per annulum) translucentibus, muco plastico refertis, primo tamen stadio omnino diaphanis. Quarum quidem vesicularum naturam cl. VVahlenbergius ignorasse videtur, quum plurium plantarum cryptogamicarum, ideo ipsi Tetradidymarum nomine insignitarum, semina e quaternaria coagmentatione oriri recte observasset (Nov. Act. Ups. VII. Flora lapp. p. 289); optime vero omnem earum indolem et historiam enucleavit oculatissimus amicus Hugo lMohl (in disser- tatione de sporarum in Benere ortu, Flora s. botan. Zeitung, Ratisb. 1833.I. p. 38—42.), demonstrans , singnlos utriculos quatuor continere cellulas minores subglobosas sibi arcte applicatas et faciebus interioribus tétraédris sibi contiguas: vesiculae matricales s. thecae, termino jam de Lichenibus recepto, appellantur. Compresso Dicksoniae tenerae sporangio novello inter duas laminas vitreas harum thecarum plures e rupta membrana propullulant ; pri- mum materiam omniuo similarem absque discretis cellulis offerunt, postea, dum sporangium paullo plus adole- verit, cellulas ipsis inclusas exhibent globosas, minutissimas, plerumque quatuor, raro plures aut pauciores, dia- phanas, a se invicem discretas atque versus peripheriam thecae collocatas; aetate demum provectiore hae qua- tuor cellulae augentur, integrum thecae cavum occupant atque plus minus inter se coalescunt, ita ut sporan- gium tunc temporis inter laminas vitreas compressum cellulas effundat plus minus quadrilobas et hac figurd quaternariam compositionem prodentes. (Fig. 15.) Pelluciditatem haec propagula tunc non amplius servant, sed spissiora evadunt, et magis magisque virescunt (Fig. 16.); attamen vel hoc stadio singulae partes possunt a se invicem separari, quale corpusculum simplex juxta figuram 15. depictum exhibetur. Hae quatuor cujusvis thecae particulae jam provecliore aetate solidius compinguntur, colore tinguntur obscuriore, fuscidulo aut rufo, et tandem in corpusenla plus minus oblonga mutantur, rhaphe solummodo tricruri, tamquam primae coagmentationis vestigio, superstite. (Fig. 17.) TTheca ipsa a propagulis resorbetur vel intra sporangii cavitatem dissolvitur. Cuivis autem gongylo duplex tunc competit membrana, exterior firmior (Fig. 18.) e cellularum pentagonarum aut hexagonarum rete conflata, passim in nodulos protuberans, interior tenerior homogenea. Materies autem his membranis contenta muco constat similari opaco. Quum gongyli plane maturuerint eorum peripheria non- nihil diminuitur, ideoque laxius per sporangium coacervati, hoc irregulariter rupto annuli hygroscopici ope, ex- pelluntur, Quorum igitur propagulorum historia enarrata, quum pateat, quodvis originitus non solitariam unam et simplicem esse cellulam muco refertam, sed quatuor dense coactas postea divellendas, mon sporae (quippe quae nobis in Florae brasiliensis Vol. I. p. 4. Algas pontractanaus »vegetabilis mucosa monas s. cellula sim- plex** audit), sed gongyli (ex mente Gaertneri) terminum pro designandis Filicum (parit Hepa- ticarum, Lycopodinearum, Marattiacearum et Ophioglossearum) propagulis usurpandum velimus Dum vero haec omnia, quae descripsimus, circa Dicksoniae tenerae sporangia iisque contenta propagula accidunt, in adjacentibus partibus pauca solummodo mutantur. Pili, in novellis pinnulis frequentes, magna ex parte decidunt, sori receptaculum carnosius fit et elongatur, indusium, quod jam inde a prima origine cellula- rum oblongarum compagine et spiraculorum cogn a DERE End differt, maturescentibus sporangiis, incres- cit et cum lobulo pinnulae replicato in peris , sursum apertum, neque labiis amplius ut antea (fig. 1.) clausum coalescit, Indusii cilii primum lympha tenui turgidae et semidiaphanae nitent; sensim vero arescunt, opacae fiunt, virescunt atque reliquarum partium herbacearum maturam affectant, Nil vero. in indusii evolutione observavimus, quod suaderet, id organi foecundantis partes agere, quam quidem sen- tentiam b. Koelreuterus protulit (Entd. Geheimniss der Kryptogamie p. 80—90.), cl. L. Chr. Treviranus (Verm. Schriften, IV. p. 69.) haud omnino respuit, Hedwigius autem (Theor. gener. edit. 2. p. 100.) reprobavit. In omni autem evolutione sporangiorum JDicksoniae tenerae, aliarumque Filicum analogá organisatione gaudentium, haec praecipua momenta statuenda videntur, quae tamquam summam nostrae observationis pau- cis verbis proponimus: " " " Z & POLYPODIACEAE. X. DICKSONIA. 101 -». Supra fasciculorum vasorum apicem clavatum, in parenchymate e cellulis tenuibus facto, oriuntur utri- culi superficie primum similari, muco repleti ; 2. Superficies utriculorum cellulosam compaginem adipiscitur ; 5. Basis utriculorum extenditur in stipitem e duabus cellularum seriebus constantem, et in peripheria si- mul series cellularum majorum annulum efformat; 4. In centro sporangiorum Gu utriculi plastici (thecae) oriuntur, singuli quaternas cellulas continentes, uae muco iis incluso condensato, in gongylos nunc congelascentes nunc a se iterum dissolvendos q , ey $ D duplici membrana praeditos adolescunt. Sporangia cum ovulis Phanerogamarum comparata, Si quis ea, quae heic tradidimus, attente considera- verit, atque sporangiorum historiam cum ovulorum in plantis phanerogamicis comparaverit, analogiam quan- dam inveniet intercedere inter nucleum nudum talium. ovulorum atque utriculum illum, qui primum sporangii initium sistit; perinde nempe ac in Phanerogamarum ovulis nucleus adest primum e cellularum congerie com- pactus, postea secedens in embryonem et membranam periphericam, (quae Mirbelio tertia, Tercine, Neesio Kernhaut, membrana. nuclei, appellatur), ita in Filicum sporangiis papillam habemus primo homogeneam, dein abeuntem in membranam exteriorem et nucleum eá contentum. Qui tamen nucleus nec simplex est, mec in unicum embryonem adolescit, sed in multa embryonis membra dilabitur. Neque nos hunc polyembryoniae cha- racterem in Filicibus ita admittimus, ut iis sexum et ea omnia, quae ad veram foecundationem faciunt: pol- len, membranas ovuli, micropylen, chalazam, rhaphen, mnucleum in embryonem abeuntem, adscribamus. Ceterum neminem fugiet, multa in historia evolutionis harum partium analogiam praebere cum evolutione orga- norum sexualium in plantis phanerogamicis: ita gongyli pariter ac granula pollinis gignuntur in cellulis cir- cumcirca clausis, et annuli per sporangia decursus in diversis Filicum familiis diversi, cum rhaphes et chala- zae variis conditionibus comparari quoad formam possunt, In Polypodiaceis et Cyatheaceis apex annuli (quasi rhaphes apex essét, s. chalaza) puncto insertionis (quod hilo comparamus) approximatur, in Hymenophylleis et Schizaeaceis ex adverso opponitur, in Osmundaceis ad latus; bene tamen vides, hae sporangiorum variae mor- phoses, licet cum ovulis anatropis et orthotropis similitudinem quamdam prae se ferre videantur, ab ovulorum natura tamen eo summopere abhorrere, quod micropyles organica structura, in veris ovulis essentiali, careant. Siquidem Filicum sporangia inveniremus certo loco aperta, jam ulterior cum seminibus Phanerogamarum ana- logia indigitaret, hoc ipso loco embryonum formationem incipere, et gongylos thecarum ibidem sitarum prius e muco amorpho congelascere, attamen observatio haec omnia non confirmat, nam omnes partes in sporan- gio contentae uno eodemque tempore maturescunt. Maximum: igitur interest discrimen inter embryo- nis Phanerogamarum et gongylorum Filicum efformationem. Ile nimirum e papilla s. nucleo solido evolvitur solitarius, primum nudus, dein succrescentibus brani inalibus tectus; contra gongyli Filicum jam eo ipso tempore, quo membrana peripherica separatur, e nucleo dilabente oriuntur, neque membranis suc- crescentibus teguntur, sed in peripheria duabus membranwlis se induunt, quas ipsi praepararunt, Ceterum non in omnibus thecis hanc gongylorum formationem rite evenire, eo patet, quod gongylos saepe invenimus dia- phanos, quasi cavi essent atque muco plastico non referti, ideo inertes, quales jin Cyatheaceis praesertim fre- quentissimi, Ita igitur natura Filicum propagationem moderavit, ne effrenata licentia totum orbem implerent. 102 HYMENOPHYLLEAE. XI. HYMENOPHYLLUM. HYMENOPHYLLEAE. Polypodiacearum HR. Bn. genera duo. Cyatheacearum pars secunda: 'Trichomanoideae füurr., luwze. Filices desciscentes Senewc. Helicogyratae sporangis sessilibus Bgnwu. Cnemipte- rides Warrn. SronawciA in receptaculo clavato vel filiformi marginali sessilia, annulo com- pleto, excentrico, s. quoad inserüonis punctum transverso. Gongyli hinc 'convexi inde tetraédro-pyramidati. Caudices (fasciculo vasorum simplici) rhizomatosi. Fron- des tenerae, pellucido-virides, hygrometricae, elasticae, stomatiis orbatae, verna- lione circinata, vel incurva. XL HYMENOPHYLLUM, Sx. Sonr marginales, in nEcEPTAcULO clavato; obvolutü labiis binis e fronde in utro- que latere projectis (aut induti lobo frondis marginali peltato bifido, indusio Aucr., perisporangio Brnwn.). Rhizoma tenue, filiforme, radiculis tomentosulis repens, emittens frondes teneras lobatas, pinnatas aut decomposito- pinnatifidas. .4. HYMENOPHYLLUM cauDpICULATUM. 4 Tab. LXVII. H. rhizomate elongato; petiolis basi nudis, frondibus glabris bipinnatifidis, rha. chibus lato-lineari-alatis, in petiolum longe decurrentibus; pinnulis subbilobis, lo- bis emarginatis, apicibus frondis pinnarumque linearibus elongatis. Rhizoma simplex aut ramosum, in pedalem et quod excedit longitudinem protensum, vix 3 lin. cras- sum, flexuosum, viridi-fuscum , glabrum, passim repens radiculis brevibus, ad summum pollicaribus, sim- plicibus aut rarius ramosis, fibrillas fuscidulas breves super ligna et truncos, in quibus haec species vege- tat, spargentibus. - Frondes spithamaeae et pedales, molles, laete virides, adultae omnino glabrae, prima vero aetate, quà in circinnum conyolutae sunt, paleolis parvis fuscis subulatis erectis adspersae, circum- scriptione oblongae. Petiolus sesqui- et bipollicaris, fere crassitic rhizomatis, teretiusculus, ima basi 1 — 3lin. longitudine nudus, sursum membrana frondis latá lineari, deorsum attenuatá alatus. Pinnae subalternae, in quovis latere circiter 12, sibi approximatae, mediae subsesquipollicares, inferiores et superiores breviores, omnes circa rhachin confluentes eamque ala munientes, quae deorsum in petiolum pergit; subalternatim pin- natifidae. Pinnulae aliae simplices, aliae, praesertim in antico latere, emittentes lobos postice saepe iterum HYMENOPHYLLEAE. XI HYMENOPHYLLUM. 103 bilobos, antice subsimplices, lineares, obtusos aut frequenter emarginatos, apice vero pariter ac rhachis communis in caudiculam porrectae linearem obtusiusculam emarginatam aut leviter acutatam. Sori in apice loborum pinnularumye solitarii, subglobosi, fere 3 lin. alti, supra apicem venae nonnihil dilatatae in recep- taculo breviter stipitato clavaeformi- cylindrico sessiles, obvoluti labiis lobuli terminalis orbicularibus sub- aequalibus integerrimis aut antice nonnihil emarginatis, parum concavis, ima basi paullo connatis atque non raro in cupulae morem explanatis. Compago omnis parenchymatis tam frondis quam perisporangii e cellu- lis constat subaequalibus hexagonis, centro semidiaphanis, parietibus crassis obscurioribus confluentibus. Nervi, venae et venulae e cellulis linearibus angustis conflati. Sorus 30 et quod excedit constat sporangiis fuscidulis, lenticulari- globosis, annulo donatis subcompleto 20 — 25 radiorum, aureo -fulvo. Latera annulo separata inaequalia, minus pro insertione umbonatum, CGongyli hinc convexi, inde breviter tetraédro - py- ramidales, superficie pallida, levissime rugulosa. Crescit super arbores semiputridas prope Uarivau et IManacurü pagos Indorum e tribu Jurí secundum fluvium Japurád sitos. Januario fructificans lectum. ^|. LXPFII. i. Lobus terminalis frondis, cujus alter lobulus sterilis est, alter fertilis soro terminatur peri- sporangio bilabiato obvoluto. m. a. 2. Apex venae sorophorae, replicato super eum labio perisporangii supe- riore, paullo magis auctus. 3. Sporangia tria, quae natura $— $ lin. par. diametro metiuntnr. 4. 8. Gongyli. 6. Particula frondis, parenchymatis aeque ac venarum compagem monstrans. ADNOT. I. Affinis haec nostra species est prae aliis H. badio et H. crispato Hook. et Grev. (Icon. fil. t. 76. 77.), quae facile distinguuntur defectu laciniarum in caudiculas elongatarum. .H. Plumieri eorumdem au- ctorum (ibidem t. 123.) pilis ferrugineis stellatis, laciniis non caudiculatis differt. H. dilatatum, Sw. lacinias habet alamque angustiores, hanc deorsum in marginem tenuem excurrentem. ADNOT. II. Perisporangium generis Hymenophylli nil esse nisi lobulum terminalem nimio massae pa- renchymatosae augmento ortum, peltatum atque in cupulae formam bullatum praesertim in Trichomane membra- naceoL. cernitur, cujus margo plurimas squamulas peltatas oet structurá cum limbo libero perisporangii cya- thiformis convenientes et pro perisporangiis vacuis decl In Trich is sectione, quam Desvauxius Didymoglossi nomine proposuit (Annal. Soc. Lin. Paris. 1827. t. 7. f. 3.), idem limbus im duas auriculas pro- ductus apparet, quibus basi coalescentibus pariter Hymenophylli perispoxangium haberes. ADNOT. III. Hymenophylleas tanquam distinctum ordinem Cnemipteridum nomine exhibuit cl. Wall- roth (Flora cryptog. 1831. p. 28.), perisporangia appellans sporangia; Hymenophyllearum nomine proposuit clar. Link (Handb. III. et Hort. berol 1833. p. 36 et 3.), qui perisporangia pyxides et sporocarpia salutavit. ADNOT. IV. YVernatio Hymenophylleis omnino circinata est, pace cl amici Link, qui (Hort. r. berol. ed. 2. II. p. 3.) perhibuit, frondes e nodo in apice stipitis aut rhacheos, uti in Muscis, explicari. Attamen nos in H. caudiculato aliisque observavimus , novellas frondes, denso palearum agmine tectas, eodermn modo ac reliquarum Filicum, in spiram esse coactas, altero latere paullo magis oblique contorto, ita ut membrana fron- dis, tunc temporis angustissima, hinc magis promineat. Ita vel in speciebus rigidissimis e, g. Trichomane pin- nato, Hedw. (floribundo, Humb.) novellas frondes involutas invenimus. — Siccatae Hymenophylleae saepe re- trorsum crispantur, — Saepe in arboribus et Dendropteribus vegetant. 104 HYMENOPHYLLEAE. XI. TRICHOMANES. XII. TRICHOMANES, L. swewpar, Didymoglossum Dzsv. Hymenostachys et Feea Bon. Sonr marginales, in nEcEPTACULO filiformi e vena producto, obvoluti duplicaturá urceolatà aut campanulatá (perisporangio s. indusio AucT., e bullata compagine lo- bulorum binorum lateralium confluentium ortá). Rhizoma repens, emittens frondes sparsas, rarius caespitosas, lobatas, pinna- tas aut decompositas; siócatione saepe nigrescentes. Pubes e pilis simplicibus aut stellatis. 1. TRICHOMANES riLosuw. Tob. Lxvu. T. rhizomate fusco-tomentoso ; frondibus lineari-lanceolatis aut lanceolatis acu- minatis, pinnatis, praecipue junioribus dense ferrugineo-pilosis, pinnis adnatis ap- proximatis lineari-lanceolatis obtusis denüiculatis ; Soris inserlis in apice pinnarum, receptaculo longissimo. Trichomanes pilosum, Haddi Fil. bras. p. 63. t. 79. f. 1. (mala.) Spreng. Syst. F'eg. IF. p. 129. IVr. 22. perperam ad T. cristatum referente. Rhizoma inter herbas lignaye putrida oblique adscendens aut sul ; paullo flexuosum, teres, vix penna columbina crassius, paleis angustis subulatis cinnamomeis dense adspersum, frondium bases per- sistentes exhibens, pariter paleaceas, dense munitum radicibus nigris ramosis, saepe longe lateque prore- pentibus, fibrillulis parcis subulatis laxe tomentosulis. Frondes nunc in rhizomate elongato alternae, nunc fere terminales et fasciculatae, spithamaeae, pedales .et sesquipedales, pinnatae, juniores saepe non solum in petiolo inferne convexo superne canaliculato - concayo atque in rhachi tectae pilis simplicibus subulatis articulatis indeque fulvo aut ferrugineo -tomentosae, sed etiam in utriusque faciei venis venulisque dense obsessae pilis: subulatis, ita ut omnis herba rufum aut cinnamomeum colorem saepe induat, Substantia fron- dis parenchymatosa inter nervos venasque est tenerrima, semidiaphana atque siccatione facile scinditur. Petioli unum ad duos poll. longi, supra canaliculati, subtus convexo - bifaciales indeque fere trigoni. Rha- chibus dense adnascuntur pinnae in quovis latere 60 — 80, immo plures, in junioribus frondibus semipol- licem, in adultioribus praesertim inferiores pollicem longae, duas lineas et ultra latae, obtusae, praesertim antice inaequaliter d , venis bifidis aut bis bifidis parallelis crebrioribus quam in affinibus, T. eris po L., crispato Iüf., pellucente fize. Sori in parte antica pinnarum 3, 5 — 10 sibi approximati, peri- sporangiis cyathiformibus apice leviter emarginatis, e substantia frondis non emergentibus inclusi, Quae quidem perisporangia sectione verticali aperta nervulos produnt duos oppositos ad ipsorum latera decurren- tes, quo probatur, oriri sorum in tali bifurcatione, quales plurimae steriles per posticam pinnarum partem decurrunt (Fig. 1. analys. nostrae; conferas quoque 7. alatum Hook. Grev. Ic. Fil. t. 11. f.2J. Tiecep. taculum filiforme longissimnm saepe ultra dimidium poll. longum, flexuosum, zi lin. par. crassum, pilis mi- nutis patentibus adspersum, Sporangia annulo latiusculo flayo-fusco circumdata, hinc inter cellulas oblonges radiato - conspirantes pro insertione umbonata, Gongyli echinulati, e basi convexa breviter trigono - pyramidales. HYMENOPHYLLEAE. XII. TRICHOMANES. 105 Lectum in sylvis umbrosis super montes Serra de Estrella dictos , in Provincia Seba- stianopolitana (R addi), et in montibus -4rara- Coara et Cupati, fluvio Japurá imminentibus Prov, Hio INegro, ibi Jan. fructificans. 4 Tab. LXVIII. 1. Particula frondis cum tribus perisporangiis, derasis pluribus pilis. 2. Perisporangii aperti pars, cum soro et receptaculi parte inferiore. 3. Particula frondis cellulas monstrans venae et parenchy- matis, cui pili duo innascuntur; adjecto 4. altero pilo triannulato. 5. Apex receptaculi 6. Sporangia tria. 7. Gongyli duo. Omnia varia magnitudine aucta. ' ADNOT. Species nostra praesertim aids est T. cristato Klf., speciei polymorphae, cui, ci desndlis cl. Kunze (Linnaea 1834. p. 105.) J. crispum Hook et Grev. (Icon, fil. t, 12.), pariter vero et T. plumosum, Ftunze (l. c. p. 104.) tamquam synonyma subscribenda censemus. Differt autem T. pilosum pube multo densiore utram- que frondium faciem saepe tamquam. tomentum ferrugineum involvente, parenchymate teneriore, frondibus. la- xioribus, pinnis magis approximatis, perisporangiis minus evidenter bidentatis, T. crispum, L. $w. Benuinum saepe, uti videtur, cum T.cristato confusum, statura minore, frondibus laxioribus patentibus nec erectis pinnis - brevioribus, minus frequenter denticulatis, denticulis obtusiusculis, petiolis rhachique pube patula nec strigosa, perisporangiis paucioribus minusque quam in 7. crispato bidentatis ab utroque differt. T. pellucens, Fkunze (l.e.p. 104.) quoque et T. piloso et crispo sat affine, facilius distinguitur non tam cellulis, quae secundum venas positae reliquas magnitudine superent ideoque ibidem lineam magis pellucidam offerant (nam et in aliis specie- bus, e.g. in Ticrispo et crispato tales cellulae, praesertim siccatione, distentae observantur), sed eo, quod, habitu et statura T. crispum assimilans, pinnas ferat basi saepe in alam confluentes, ceterum lineares, neque basi latiores. GLEICHENIACEAE. Gleicheneae R. Bn., Fiaurr. — Gleicheniearum genn. SpnENG. — Schismatopteridum genn. Wirt». — Pleurogyratae Bznwa. SronawciA sessilia, annulo lato striato transverso aut subobliquo, (Spor. helico- gyrata BEnwm.), introrsum transversim dehiscentia, Gowevri oblongi, reniformes, aut e basi convexa breviter tetraédro-pyramidales. Frondes, e rhizomate répenteg subtus sorophorae, stomatiis praeditae, vernatione circinata. Charactere phytotomico Hymenophylleis valde approximantur. Offerunt scili- cet, uti illae, in rhizomatibus et stipitibus stratum prosenchymatosum crassum, spis- sum, e cellulis pachypleuris compositum, unicum includens fasciculum vasorum medullae speciem prae se ferentem. Constat hic fasciculus vasis scalariformibus com- pluribus et cellulis elongatis leptopleuris tam inter illa jacentibus, quam tubulum te- nuem periphericum formantibus. Quam ob structuram rhizomata et stipites facile excavantur, et saepe centro cava aut irregulariter farcta inveniuntur. 106 GLEICHENIACEAE. XIII. MERTENSIA. XIII. MERTENSIA, Wizb., Sw., Rau. Gleicheniae spec. R. Br., Huwri., Sem; non Nzox. (quae Nephrodium). — Dicranopteris Bznwn. Sonr subrotundi. SronawciA numero varia, super nECEPTACULUM pertenue in vena subsessilia, subglobosa, obovata, aut pyriformia, annulo lato excentrico com- pleto, libera, superne rimá hiantia. Iwpvusruw nullum. Rhizoma horizontale; passim radicans, immersum aut superterram horizontale, tunc paleaceum. Stipites (petioli frondium) erecti, fistulosi, in frondem furcatam abeuntes, aut dichotomam, aut, gemmis centralibus proliferis, trichotomam, pinnis geminatis vel bi- trigeminatis, pinnulis pinnatifidis aut bipinnatifidis, rarius pinnatis, Gemmae paleatae. Petioli pinnarum prioris et sequentium ordinum in aliis specie- bus nudi in aliis aut hinc (latere interiore) aut utroque margine pinaularum laciniis decurrentibus efligurati. Laciniarum venae plerumque bifidae vel trifidae, margines saepe revoluti, pagina inferior saepe glauca. Sporangia duo ad duodecim in sorum conspirantia, plerumque in frondis pagina plane sessilia, rarius foveolae immersa, nuda aut villo paleisve tecta, tandem soluta et emergentia. ADNOT. I. Genus, nostra quidem sententia, a Gleichenia Sm., JVilld., Kaulf. (Onoclea Mirl.) diver- sum est, cui: sporangia regulariter stellatim disposita, fere fixa intra foveam frondis ejusque margine elevato arcte circumdata. Gleichenia polypodioides $m. (Schkuhr Fil, t. 149.) generis est prototypus, cujus laciniam cum sporangiis depicta videas in Tab. nostra .LIX. III f. 1. 4., et sporangia separata f. 2. 3. ADNOT. Il. Cl. amicus Schrader monuit (Gótt. Gel. Anz. 1824. p. 862. seq.), e IMerlensiae genere duo esse efformanda: alterum sporangiis fere globosis aut lentiformibus, alterum, cui Dicranopteridis Dernh. nomen competeret, sporangiis pyriformibus donatum; nos vero, quum inter utramque formam limites difficilius consti- tuantur, in subgeneribus adquiescimus, — Ratione habitus omnis specierum numerus in tribus tres dispesci pot- est: Gleichenioideas, quae pinnas offerunt geminatas bipinnatifidas; Furcatas , frondibus furcatis , dichotomis aut trichotomis, pinnis et pinnulis pinnatifidis, et Pinnatas, quarum pinnae pinnatae sunt, qualis M. (Gleichenia) gigantea JZall. 1. MERTENSIA DOMOS. d Tab LIX.Fige LO 0f)" "M. rhizomate fulvo-paleaceo; stipite superne angulis e petiolis decurrentibus subancipite; fronde repetito-dichotoma, supra parce pubente, subtus concolore, p&- leis rhacheos et paleolis nervorum venarumque ciliato - pinnatifidis ; pinnulis longe acuminatis, laciniis lanceolatis obtusiusculis; ad divisiones paullo decrescentibus, in petiolos utrinque decurrentibus; sporangiis ternis aut quaternis. "GLEICHENIAOEAE. XII. MERTENSIA. 101 Rhízoma teretiusculum, subflexuosum, crassitie pennae columbinae, deorsum radiculas filiformes agens, paleis cinnamomeis longe acuminatis ciliatis adspersum. Stipites plerumque plures ad summum pedem alti, inferne teretes et paleati, superne nonnihil angulati et subancipites angulis paullo prominentibus, qui e petiolis pinnarum decurrunt. Frondes juniores duplicato-bifurcae, gemmà centrali ovato - globosà paleaceà tunc nondum evolutà; adultiores trichotomae, petiolo intermedio in nonnullorum pollicum longitudinem ex- crescente, dorso convexo, antice planiusculo marginato, per omnem longitudinem aphyllo et paleato, Pe- tioli laterales pollicem circiter longi, pariter hine plani inde convexi, vel utroque yel uno latere laciniis decurrentibus effigurati. Petioli pinnarum secundi, et dum adsit, tertii ordinis, pariter effigurati. Pin- nulae ultimae lineares, acuminatae, 5 — $8 poll. longae, 5 — $ lin. latae. Laciniae lanceolatae, ad basin latiores, breviores, quales secundum petiolos, fere triangulares. Frons superne laete viridis, inferne con- color, nervis et venis subrubellis ; superne glabra, inferne paleacea. Paleae ferrugineae, longe vel pinna- tifido-ciliatae, in rhachibus patentes; aliae minores flocciformes albidae in venis et venulis. Sporangia ple- rumque quaterna, rarius terna, in divisura venae, lutescentia, orbicularia aut lentiformia, annulo lato flaves- cente. Gongylos paucos vidi, alios cylindricos sublunato - curvatos obtusos, alios subreniformes. Crescit in densis sylvis aeternis, super montes in parte orientali Provinciae Minarum, e. g. in Serra de S. Geraldo, prope Bacalhao et alibi. ^, Tab. LIX. Fig. I. 1. Laciniae ab utraque facie. 2. Sorus. 3. Sporangium separatum clausum. 5. 6. Spo- rangia duo aperta. 6. Gongyli. 7. Palea e petiolo intermedio. 8. Paleola e basi nervi laciniae. O.varia m.a. Affinis est prae aliis IMertensiae pedali Kaulf., quae differt: pinnulis brevioribus, minus acuminatis, sub- tus glaucis, nervis laciniarum pallidis nec roseo - violascentibus; laciniis paullo longioribus et gracilioribus, iis, quae per petiolos decurrunt, quam reliquae vix brevioribus, paleis parcioribus, angustioribus, dentatis quidem aut ciliatis, sed non ciliato - pinnatifidis. 2. MERTENSIA GcnaciLis. f: Tab. LIX. Fig. II. M. rhizomate dilute fulvo- paleaceo; stipite superne tereti; fronde repetito - dicho- toma, glabra, subtus glauca et ad rhaches parce paleis ciliatis; pinnulis acuminatis, laciniis lanceolatis acutiusculis, ad divisiones decrescentibus, in petiolos primarios uno latere decurrentibus; sporangiis ternis aut quaternis. Pluribus notis convenit cum praecedente; attamen accuratius examinata abunde diversam se prodit: statura minore, dichotomiis frondis pàucioribus, stipitum apice tereti, paleolarum in pilos contractarum per inferiorem faciem sparsarum defectu, paleis in rhizomate longioribus dilute ferrugineis nec obscure cinna- momeis, laciniis in petiolos non utroque latere sed unico solum, nempe interiore, decurrentibus. MMertensia pedalis, Kaulf. differt a nostra: laciniis paullo longioribus acutioribus, subtus venis parcioribus viridibus nec roseis, saepe in petiolos primarios utroque latere decurrentibus, palearum ciliis minoribus, stipite apice an- gulis decurrentibus subancipite. Crescit in praeruptis viarum et in crepidinibus montium, in Prov. Minarum parte australi. ^j. Tab. LIX. Fig. II. 1. Particula pinnulae, ab utroque latere. 2. 3. 4. 5. Sporangia integra et rupta: 6. Sporangii pars, annuli in parietem lateralem transitum monstrans. 7. Gongyli. 8. Palea e rhacheos basi. Omnia varia magnitudine aucta. 28 108 GLEICHENIACEAE. XIII MERTENSIA. 5. MERTENSIA «(pICRANOPTERIS) FLEXUOSA. Tab. LX. Fig. I. M. rhizomate strigilloso- hirto; fronde rigida, fragili, repetito- di- vel tri- chotoma glabra; stipite subflexuoso petiolisque apteris teretibus, apice incrassatis; pinnulis subtus pallidioribus vel glaucescentibus, linearibus acuminatis, laciniis lineari- lanceolatis obtusis; sporangiis 4 — 6 — 10. Mertensia flexuosa, Schrad. in Góll. gel. Anz. 1821. p. 863. collatis specim. orig. IMertensia rigida, Kunze in Linnaea, 1854. p. 16. ipso recognoscente. Rhizoma crassitié pennae columbinae, flesuosum, ramosum, passim fibrillis tenuibus radicans, pilis ferrugineis paleiformibus strigillosum, saepe plures pedes longum, frondes plerumque nonnullas promens, atque delapsarum vestigiis tamquam ,nodulis brevibus cylindricis notatum, Stipites spithamaei vel pedales, teretes, paullo flexuosi, viridi-fuscescentes, glabri, inferne verruculis parvis asperi ibique pariter ac rhi- zoma strigillosi, ad divisionem primariam incrassati, uti tota stirps rigidi. Divisiones frondis nunc dichoto- mae, nunc, gemmis centralibus evolutis, trichotomae brachiato-patentes. Petioli pinnarum et pinnularum fere teretes, superne (ubi dividuntur) incrassati, imi sesquipollicem, summi quatuor lineas longi, apteri. Pinnulae in omnibus divisionibus sessiles, subhorizontaliter patulae aut deflexae, imae 4 ad 7 poll. longae, 1 latae, superiores breviores et angustiores. Laciniae crassiusculae, fere coriaceae, dum siccae valde fra- giles, insignes nervo quam in plerisque speciebus crassiore, venis bi- vel tricruribus valde frequentibus at- que basi lata e nervo exeuntibus , obtusae, interdum emarginatae. Hhachis inter lacinias latiuscula, convexa, praesertim in inferiore facie plerumque rubenti- viridis. Color laete viridis, infra glaucescens cum rubedine, varius viridis. Gemmae centrales in hac specie frequenter evolutae, primum pilis subulatis castaneis hir- sutae atque tectae pinnulis duabus oppositis. complicatis postice pinnatifidis antice pinnatifido - crenatis. Spo- rangia breviter pyriformia, 4 — 5 — 10, raro plura, non semper regulariter in soros collecta, sed inter- dum quasi sparsa. Gongyli breviter tetraédri, basi convexa. Haec species ab omnibus facile dignoscitur firmitate , rigiditate, pondere frondium, trichotomia saepe repetita, pinnularum jugis breviter petiolatis , petiolis apteris teretiusculis, laciniis dense venosis, venis basi larga confluentibus, rhachi utrinque convexa. In montium tractu Serra do Mar dicto, in Provinciis Sebastianopolitana, Spiritus Sancti, Bahrensis vidi. Loca arida, calida, lapidosa, sylvas caeduas praediligit. Prope Belmonte in. Oceani littore locis lapidosis invenit nobil. Princeps Maximilianus JFiden- sis. Jn Peruvia quoque ad Chibangata legit cl. POppig. 3j Tab. LX. Fig. I. 1. Particula pinnulae, lacinias duas ab utraque facie exhibens. 2. Sporangia quatuor in sorum conspirantia, 3. 4. 5. Sporangia clausa. 6. Sporangium ruptum. 7. Gongyli 8. Pili hinc inde ra- mosi, rhizoma tamquam paleae obvolventes. Omnia varia magnitudine aucta. ADNOT. JMertensiae species, hucusque magna ex parte secundum manca herbariorum specimina descrip- tae, ulteriore egent examine, Habitu et crescendi modo, ramificatione scilicet, pinnarum directione, gemmae centralis abortu vel evolutione, securius discernuntur, quam forma, colore et pube laciniarum. Cum vero nobis contigerit, haud spernendam examinandi diversorum speciminum copiam , species brasilianas novis characteribus instruere conamur. . à gt GLEICHENIACEAE. XIII. MERTENSIA.. 109 * Mertensiae legitimae: sporangiis plerumque in quovis soro paucis, subglobosis aut lentiformibus (basi, quá receptaculo adhaerent, vix productis). 4. MznrENsiA PnurxOosa. T M. stipitibus teretibus, apice linea utrinque decurrente subancipitibus, fronde dichotoma, passim, praesertim ad rhaches pilosula, subtus pruinoso-glauca, atque ad rhachin paleis ciliatis; pinnulis linearibus erectis, laciniis subtriangularibus acutiusculis, ad divisiones brevioribus, in pe- tiolos utrinque decurrentibus ; sporangiis subquaternis. Species elegans, pedalis, cujus gemma primaria, paleis ciliatis tecta, nunc abortum patitur, nunc in stipitem paleaceum evolvitur. Gongyli reniformes. — Affinis praesertim JM. farinosae , Kauf. (VVesen der Farnk. p. 37.) Habitat in Provincia Minarum , prope Sabará et Cidade de Ouro preto, lecta in fossis, quibus aqua ad aurifodinas deducitur , inque praeruptis viarum. 2. 5. MxmrENsiA FUncATA. M. rhizomate fusco-paleaceo; fronde di- aut trichotoma; stipitibus pri- mum paleaceis et albo- villosis; pinnulis erectiusculis linearibus acutis subtus concoloribus rhachibusque pri- mum utrinque albo -lanuginosis, laciniis linearibus obtusiusculis dense parallelo- venosis, utrinque aut hinc in petiolos teretes decurrentibus; sporangiis 5 — 10 (tandem per lanam effusis aut hac evanescente nudis). Mertensia furcata, VVilld. Sp. pl. V. p. 71. collato frustulo speciminis originalis. Filix furcata, pinnulis longiusculis non dentatis, Plum. Fil. p. 22. t. 98. Filix furcata, Taxi foliis, Petiv. Fil. (Pterigraphia americ.) t. 5. f. 4*). Gleichenia furcata, Spr. Syst. Veg. IV. p. 96. INr. 17. Mertensia pubescens, Schrad. in GOtt. gel. 4nz. 1824. p. 863. (non 7Filld.) collatis speciminibus. Crescit in sylvis siccioribus Provinciae Minarum, et versus confinia Prov. Goyazanae, e. g. in adscensu. planitiei altae Chapada do Paranan dictae. In Prov. Bahiensi legit ill. Princ. Mazimilia- nus JFidensis. Frequens in insulis antillis, et in imperii Mexicani Prov. Qaxacensi, unde tulit L. B. de Karwinski. Decembri et Augusto cum fructibus observata. X) 6. MxmrENSIA PUBESCENS. M. stipite apice tereti, costisque primum paleaceis; fronde repetito - di- trichotoma, pinnulis lanceolato - linearibus acuminatis, subtus costaque media superne tomento - cinereo-rufo aut ferrugineo persistente, laciniis linearibus obtusiusculis submucronulatis (apice primum barbatis), in pe- tiolos teretes utrinque aut hinc decurrentibus; sporangiis tomento ab initio immersis 2 — 4. Mertensia pubescens, TVilld. l. p. 73. et Kaulf. in Sieb. Herb. Martin. INr. 234. , collatis speciminibus. Spr. Syst. Veg. IV. p. 27. INr. 24. (Gleichenia). Mertensia ferruginea, Desv. Berl. Magaz. Iaturf. Freunde V. igii. p. goz. Journ. de Botan. III. 1813. p. 268. Kunze Linnaea 1834. p. 16. (Forma junior.) p—— *) Haec synonyma absque dubio ad nostram plantam spectant, nam comparatio cum foliis Taxi, dum calvue- rint frondes, optima. Attamen de synonymo Swartziano (Syn. Fil. p. 165.) huc tracto non plane certus sum, quum Polypodio furcato (in Flora Ind. occ. III. p. 1679.) ramulos semipinnatos tribueret, quae quidem nota in JMertensiam pubescentem. JF. melius quadrat, quam in nostram. Hanc autem IK. pubescentem , in antillanis insulis pariter ac in Brasilia vulgarem, in herbario Schreberi video, cui ipse adscripserat nomen "crostichi fur- cati L., et eandem a b. Thunbergio hoc ipso nomine accepi, ita ut vero simile videatur utramque speciem, furcatam. scilicet atque pubescentem , a prioribus auctoribus promiscue describi. Ceterum Swartzius ipse me- morat, /H. furcatam non glabram semper, sed etiam denso villo obtectam observari (Act. Holm. 1804. p.174.) 110 GLEICHENIACEAE. XIII. MERTENSIA Mertensia decurrens, Raddi Fil. bras. p- 29. t. 7. JMertensia immersa, fiaulf. Enum. Fil. p. 38. collatis spec. auct. Gleichenia immersa, Hook. et Grev. Ic. Fil. t. 15., ipsis quaerentibus, anne M. pubescens TP. hujus sit loci. Spreng. Syst. Veg. IV. p. o7. Nr. og. Mertensia velata, f&unze in Linnaea 1894. p. 15., cujus duo specimina vidi, me judice, forma ampla est ejusdem. speciei. Crescit frequens per omnem fere Brasiliam tropicam, in sylvis caeduis, in praeruptis viarum, locis lapidosis apricis, e. g. in. Serra de Estrella Prov. Sebastianopolit., prope Mariana Prov. Mina- rum. In Insulis S. Crucis et S. Luciae: Crudy, in Jamaica: Bancr oft, in S. Vincente: Guil. ding, in Guadalupa: Torrey, in Peruvia: Póppig. Dignoscitur ab affini JM. furcata aliisque ramis magis patulis, tomento densiore magis persistente, laciniis parcioribus minusque pectinatim dispositis, hinc in petolos decurrentibus. **. Mertensiae Dicranopterides, Bernh.: sporangiis in quovis soro, quam insectione priore, pluribus, ova- üs aut pyriformibus, (basi scilicet productis). 7. MknrENsrA GLAUGCESCENS. M. stipite apice tereti, fronde dichotoma, ad divisiones primarias fer- rugineo- hirsuta; pinnulis alternis pedato - dichotomis, ultimis linearibus elongato-acuminatis, subtus glau- cis parce et fugaci ferrugineo -pilosis, laciniis linearibus obtusis emarginatis, infimis integerrimis, pelio- lis et rhachi supra plana crista marginali; sporangiis 8 — 13. Mertensia glaucescens, VPilld. Sp. pl. Y. p. 72. et JMertensia pectinata, ejusd. l. c. p. 783. collatis specim., observante quoque b. Raulf. in schedula ad Herb. VVilld., et recognoscente cl. Chamisso, M. pectinatam. TF. esse ramum MM. glaucescen- tis lateralem. ! Mertensia dichotoma Sw. Syn. Fil. p. 163. (excl. synon. TFilld. Thunb. Forst. Burm. et Rumph.), col. lato specimine Swartziano in Herb. Schreb., cui Swartzius adscripserat: 4crostichum furca- tum L. Mertensia pectinata, Langsd. et Fisch. Ic. Fil. t. 30. collatis speciminibus. Gleichenia pectinata , Presl. Reliq. Haenk. I. p. 71. coll. specim. Gleichenia Hermanni, Hook. et Grev. Ic. Fil. t, 14. (excl. synon. Gl. Hermanni BR. Br., Mert. dicho- tomae VVilld., Polyp. dichot. Thunb., JDicranopterid. Bernh. et Filicis calamariae Rumph.) coll. spec. auct. Mertensia brasiliana, Desv. Berl. Mag. 1. c. p. 329. Journ. de Bot. 1813. p. 266. liunze in Linnaea 1834. p. 18. (excl. synon. IM. flexuosae Schrad.) Mertensia canescens, Kaulf. Enum. Fil. p. 38. collatis spec. cum. fiaulfussianis. Mertensia emarginata , Raddi Fil. bras. I. p. 72. t. 6. Planta varians; yp im dig da: dichotomià non regulari, sed diataraxi peculiari solutà, ita ut pinnulae alternantes evadant, porro glaucedine plerumque perconspicuá, laciniis obtusis, saepe emargina- tis, petiolis utroquemargine crista decurrente notatis, pilis fuscis fasciculatis per faciem inferiorem sparsis saepe fugacibus, attamen raro plane deficientibus. Crescit per vastam. Brasiliae plagam, locis calidis apricis, in insula. S. Catharinae: Langs- dorff et Chamisso, in Prov. Sebastianopolitana: Raddi et nos ipsi, in Prov. S. Pauli et Minarum: Sellow et nos ipsi; in sylvis montanis Prov. Bahiensis: nob. Princ. Maximilianus IVidensis; ad Ega, ct in Prov. Parüensi: Póppig et nos ipsi. 2 GLEICHENIACEAE. XIII. MERTENSIA. 111 8. MznrENsiA prscOrom. M. rhizomate ferrugineo -piloso; stipite apice teretiusculo ; fronde repetito- dichotoma, juniore ad divisiones inque rhachibus supra planis nervisque subtus ferrugineo - tomentosa ; pin- nulis lanceolatis v. lineari- lanceolatis cuspidatis, subtus glaucescentibus, petiolis apteris subteretibus aut supra canaliculatis; laciniis linearibus obtusis; sporangiis sub12. Mertensia discolor, Schrad. Gótt. gel. Anz. 1824. p. 863. Mertensia dichotoma, Sieb. Flor. mauritianae INr. ?. Schkuhr Fil. t. 148? Haec species valde affinis M. dichotomae praesertim differt: habitu laxiore, pilis ferrugineis, sub lente composita e serie simplici tubulorum constantibus, qui adspersi sunt divisionibus frondis, rhachibus nervisque, inde tandem decidui, pinnularum apice in cuspidem integram v.crenatam contracto, porro laciniis compage teneriore brevioribus et obtusioril Variat latitudine et longitudine pinnularum, laciniis pinnu- larum infimis nunc integerrimis, nunc crenatis aut subpinnatifidis, colore sororum, quos aureos, fuscos et citrinos observavi, et tomento plus minus evoluto. — JV. rmuricata, Raulf. (inSieb. Herb. Maurit. Spreng. Syst. Veg. IV. p. 27. Nr. 20.) valde affinis, praesertim quoad nervos ferrugineo -pilosos, differre videtur petiolis pinnarum et pinnularum haud apteris sed pinnatifidis, et sporangia terna in soro ferre dicitur. Crescit in. sylvis montium Serra dos Orgáos dictorum, et alibi in tractu Serra do Mar, ibi Januario fructificat. Eamdem speciem vidi ex insula Mauritii allatam a Siebero, ex India orientali, inter M. dichotomam , a TF allichio missam; ex insulis Sandvicensis tulit Mac Hae. MxnTENSIA DICHOTOMA ita definienda videtur. M. rhizomate glabro (?); stipite apice tereti, fronde repetito - dichotoma glabra, subtus glaucescente; pinnulis lanceolato - linearibus, rhachibus convexis, petio- lis apteris teretiusculis , laciniis linearibus aut lineari- acuminatis obtusiusculis, infimis saepe dentatis aut pinnatifido - repandis; sporangiis sub12. Mertensia dichotoma, VVilld. Spec. pl. V. p. 72. Langsd. et Fisch. Icon. Fil. t. 99. (excl. synonymo Swartziano). Polypodium dichotomum, "Thunb. Flor. jap. p. 338- t. 37. Forst. Prodr. n. 450. Filix Calamaria, Rumph. VI. p. 85. t. 38. . Gleichenia Hermanni, R. Br. Prodr. Fl. INov. Holl. p. 161. Crescit in India orientali, Japonia, in Moluccis, in INova Hollandia rel. In Brasilia nullam, quae rite huc referri posset, formam inveni, attamen plantam multis modis con- finem, quae, an specie ab omnibus cognitis distincta, an pro alterius juvene habenda, mihi dubium. Sit, dum plura innotescant : 9. MxnrEwsrA PUxüLA. f. Tab. nostra LX. Fig. II. M. rhizomate flexuoso paleaceo; stipite brevi tereti; fronde simpliciter aut geminato - pinnata, glabra, subtus glaucescente; juniorum apice et laciniis in- fimis elongatis, petiolis teretibus apteris, laciniis linearibus obtusis; sporangiis (breviter pyriformibus) 4 — 6. Crescit in viis cavis super montes de Estrella Prov. Sebastianopolitanae. 24 Ulterius investiganda. 10. MxmrENsSiA wEnvOsa. M, rhizomate hirtulo; stipite tereti, fronde (semper e?) pinnis geminatis sessilibus, laciniis linearibus basi aequalibus venosis, subtus glaucis, rhachique supra plana ferrugineo -to- mentosis; sporangiis (pyriformibus) tomento tectis 5 — 8. . Mertensia nervosa, laulf. Enum. Fil. p. 37. Spreng. Syst. Veg. IV. p. 95. INr. 1. Crescit in insula S. Catharinae et in Prov. S. Pauli. In Peruvia: Haenke. X 11. MxnTENSIA RUFINERYIS. | M. stipite tereti; fronde repetito- dichotoma subtus glauca, petiolis teretibus apteris, laciniis e basi latiore linearibus subtus costa rufo -tomentosa; sporangiis (breviter pyri- formibus) sub tomento, 6 — $? Crescit in Prov. Minarum: Freireiss. X 112 SCHIZAEACEAE. XIV. ANEIMIA. SCHIZAEACEAE. Osmundacearum BR. Bnr.,, Gleicheniearum Srn., Schis- matopteridum WinL». genn. — Acrogyratae Bznwm., Schizaeae Scunap. SronANciA epedicellata, sessilia, in vertice annulo completo contracto cellularum verticalium (spurio Avcr.), hinc verticaliter rima dehiscentia. Gowovrr e basi convexa tetraódro-pyramidales, aut conici, rarius oblongi; membrana exteriore laevigata aut cristis elevatis percursa, passim echinulata. Frondes stomatiis praeditae, interdum volubiles, vernatione circinata, in partis contractae pagina inferiore sporangia colli- gentes, Paleae vix ullae, vestimentum e pilis articulátis constans. Character phytotomicus, quoad süpitis structuram, cum Gleicheniacearum con- venire videtur: vasa scalariformia cum interjacentibus cellulis pr hymatosis lep- topleuris in unum fasciculum collecta sunt, strato crasso cellularum pachypleurarum circumposito, In rhizomate (Aneimiae) plures vasorum fasciculi, pariter ac in Po- lypodiaceis. XIV. ANEIMIA, Sw. Osmundae L. spec., Ornithopteris Bznwz. Som (dorsales) biseriales, insidentes partibus frondis geminatis lateralibus, in rhachin multiplicato -paniculatam immarginatam contractis. SronAwora ovalia, basi sessilia, nec pilis complanatis, nec indusio obvoluta, plerumque extrorsum dehiscen- tia. INpusiuw nullum. — Rhizomata fulvo aut fusco-villosa, adscendentia vel repentia, Stipites antice inter cristas duas longitudinales sulcati. Frondessteriles ternatae, pin- natae, bipinnatifidae et decompositae; fertiles longiores ternato-pinnatae ct (pinnis lateralibus sorophoris) supradecompositae. 1. ANEIMIA nuTAEFOLIA. f. Tab. LV. Fig. I. A. frondibus parce hirtulis, sterilibus et fertilium pinna centrali bipinnatifidis, pinnulis lanceolatis acuminatis, laciniis lanceolatis vel oblongis, sursum brevioribus, acutis, denticulatis aut integerrimis; pinnis fertilibus sterili brevioribus, laciniis s0- rophoris ob rhachin latiusculam subteretibus. SCHIZAEACEAE. XIV. ANEIMIA. 113 Rhizoma tres lineas crassum, cylindricum, pilis ferrugineis nitidis dense villosum. Frondes pilis te- nuibus simplicibus tandem evanidis parce adspersae; steriles sesquipollicares, fertiles vix spithamaeae. Sti- pes utriusque frondis subtus convexus, supra bicanaliculatus cristà inter canaliculos prosiliente. Pinnula frondis fertilis centralis aeque ac pinnae steriles circumscriptione triangulari. Pinnulae inferiores 4 — 5 lin. longae, lato- aut oblongo-lanceolatae, profundius pinnatifido -incisae, quam superiores, quarum ultimae mere dentatae. Laciniae acutae. Color partium herbacearum laete viridis. Pinnae fertiles breviter petio- latae, vix poll.longae, altera nonnunquam perbrevi et quasi abortiente. Laciniae sorophorae ob rhachin la- tius membranaceam et sporangia deflexo -amplectentem fere cylindricae, 2 lin. longae. Sporangia obpyri- formia, annulo verticali àureo. Gongyli lato - tetradro - pyramidales, basi convexi, desuper inspecti saepe trilobi. Crescit pulchella species in asperis lapidosis Serra do Caraga, Prov. Minarum , ibi dem fructificans mense Majo. Nulli affinis, quoad rhaches sorophoras dilatatas, nisi 4. ffexuosae, Sw. (Raddi Fil. bras. t. 13.), quae, vero multoties major et robustior, laciniis quoque differt oblongis aut oblongo- subrhombeis; attamen a veri si- militudine non prorsus abhorret, 4. flexuosam in staturam tam nanam contrahi posse, partibus tunc omni- bus acutioribus. Ceterum, quum formas intermedias non viderim, pro distincta specie enumerare, sanius duxi. A. tenella, Sw., quam ab. 4. dissecta, Presl. (Rel. Haenk. T. t. 11. £. 4.), mihi visa, non differre existimo, la- tius distat pinnulis (frondis fertilis) profunde sectis in lacinias lineares aut cuneatas, supremis fere linearibus et acute denticulatis. Haec fenella potius 4. hirsutae , Sw. assimilatur. Tab. LV. Fig. I. plantam sistit m. n, 1. Laciniae sorophorae pars, a facie superiore, 2, Ejusdem par- ticula a facie inferiore, unica laciuula consulto reclinata. $« Sporangium. 4. Gongyli; Omnia magnitudine aucta. 2. ANEIMIA scHRADERÍANA. 4 Tab. LVIII. A. frondibus, praeter stipites pilosos, glabriusculis, novellis sterilibusque sim- plicibus cuneiformi-bilobis, lobis divergentibus; fertilium pinna pinnata, pinnulis sub- sessilibus oblongo-ovatis acuminatis, terminali plerumque majore et cuneiformi -bi- loba; margine subrepando. Aneimiae diversifolia et Z"espertilio, Schrad. in Gólt. gel. Anz. 10214. p. 864. INr. 5. et p. 965. INr. 9. Rhizoma breye, crassitie ad summum digiti minimi, superne pilis ferrugineis longis nitidis vestitum, deorsum radicibus fibrillosis plurimis capillatum. Stipites, uti in reliquis /4neimiis subtus convexi, superne canaliculis duobus profundis insculpti, quos inter facies acutiuscula prominet; villo ferrugineo adspersi, in basi densiore. Frondes caespitosae, 4$ — 14 ped. altae; novellae et steriles saepe simplices, aliae unica pinnula terminali constantes sublunato - biloba nervis duobus, divergentibus percursa, quasi c duabus pinnulis confluentibus orta esset; aliae praeter hanc terminalem par singulum offerunt pinnularum lateralium oblongo- ovatarum acuminatarum, basi subinaequaliter cuneatarum, breviter petiolatarum. Frondes bene evolutae talium pinnularum juga 2, 3ve habent, nec deficiunt specimina, quorum pinnula terminalis non affectat insolitam illam formam, folia certarum Passiflorarum repetentem, sed ovato - acuminata est, basi in petiolum partia- lem cuneato-attenuatà. Margo subundulatus aut repandus leviterye crenulatus. Pubes in pinnulis vix ulla, 114 SCHIZAEACEAE. XIV. ANEIMIA. si excipias nervum medium, cui, uti rhachibus et petiolis, pubes tenuis fusca adhaeret, tandem evanescens. Paniculae sorophorae angustae, tenues, 1 — 2 — 3 poll. longae, pinnam sterilem superantes, HRhachis plana, margine passim in pilos uvoulars promissa. Petioli sterilescentes cirri sub specie contorquentur. Spo- rangia alternatim. biserialia, annulo verticali aureo majusculo decorata, in cujus centro cellulae nonnullae irregulares, a compage membranae inferioris non diversae. Gongyli olivaceo - virides, subtrigono - conici, cristis elevatis percursi, in quibus echinuli subulati eriguntur. D Tab. LP'III. I. Forma minor Zneimiae Schraderianae, quae 4. Fespestilio, Schrad. II. Forma major, quae 4. diversifolia, Schrad. — 1. Rhacheos particula, cum insidentibus sporangiis. 2. Sporangium segrega- tum. $. Apex sporangii 4. Gongylus, cujus basis (s. superficies ab initio libera aut exterior) ratione partis pyramidalis (s. interioris aut commissuralis, quá scilicet vicinos tres gongylos tetigit) permagna apparet, atque cristulas offert echinulatas marginibus baseos parallelas. 5. Gongylus ita adspectus, ut facies commissuralis inter duos margines echinatos vix appareat. 5. Gongylus, in ipsa facie commissurali valde applanata positus, verti- cem faciei exterioris monstrans. 7. Radicis apex cum radiculis. 8. Epidermidis particula, e facie inferiore de- tracta, cum stomatiis. Omnia varia magnitudine áucta. Crescit in sylvis super montes Serra do Mar dictos, in Provincia Bahiensi, e. g. ad vtam Felisbertiam , ubi Ser. Princ. Maximilianus JFidensis legit, et prope .4lmada, ubi ipsi observavimus. Mense Januario fructificat. ^| ADNOT. I. Synonymia 4neimiarum in Brasilia observatarum valde confusa, quam ut illustrémus, se- quentia inservient. 1. 44 Phyllitidis, Sw. JP. (Plum. t. 156.) piunulis oblongo-lanceolatis acuminatis breviter petiolatis, stipite rhachibusque scabris insignis, nostra quidem sententia, lectitur: 44. longifoliam, Raddi. (Fil. bras. t. 8.), 4. Haenkei, Presl., 44. cordifoliam, Duc (Reliq. Bicis, tir. 4 3.), 4. densam , D et 4. laciniatam, Fiaulf. — 2. .4. hirta, Sw. collatis sq libus in herb. Schreberiano et Langsdorf- fiano convenit cum: 44. Phyllitidis, Langsd. Fisch. (Ie. Fil. t. 28), obliqua, Schrad. et Kunze (Linnaea 1834.), Phyllitide, Link. Valde variat quoad indumentum stipitum , ita ut vel Plumieri tab. 157., tamquam ad formam hirtiorem huc trahi possit, attamen scabritiei defectu, piunulis lanceolatis aut lanceolato - acuminatis, basi rotundata aut breviter cuneata subsessilib us ab 44, Phyllitidis facilis distinctu. — 3. 4. fraxinifolia, Raddi (l. c. t. 8. bis) — 4. sorbifoliae, Schrad. (l.c. p. 864. nr. 1.) pinnulis e lato- ovato - acuminatis basi inaequali cuncatis subses- silibus'glaberrimis distinguitur, neque cum 4. Phyllitidis, duce Sprengelio (Syst. Veg. IV. p. 31. nr. 6.) conjun- genda videtur. — 4. 4. incisa, Schrad. (l. c. p. 865. nr. 5.) praesertim 4. hirtae affinis, diversa tamen videtur pinnulis longius ácuminatis, longius petiolatis, basi cuneata atque saepe iuciso- duplicato - serratis, — — 5. 4. ra- dicans, Raddi (l.c.t.10.) absque dubio eadem ac 4. caudata, Kaulf., hoc ipsonos in litteris monente. — 6. 4. rotundifolia; Schrad., (l. c.ur.8.), species distincta, eadem est ac Raddii 44. radicans [3. (1. c. t. 11. depicta.) — 7. 4. mandioccana, Raddi (l. c. t. 9. f£. 1.) species distincta, quae perperam a Sprengelio ad 4. caudatam ducitur, synonymo augeatur 44. abscissae , Schrad. (l.c.nr.3.) — 8. 4. gracilis, Schrad, (l. c. nv, 6.) ab 4. humili, Sw. differt pinnulis longioribus, oblongis nec obovatis; ab .4. hirsuta quoque laciniis pinnularum minus ons meque cuneatis, discedit. Kuc 4. repens var. minor, Raddi. (l. c. t. 9. f£. 2. a.). — 9. 4. hirsuta, Sw. — 4. ciliatae, Presl. (Del. Prag. L p. 159.) et 4. repenti, Raddi. (t. 9. £. 2. b.), quae perperam ad 4. humilem a Sprengelio citatur; est species distinctissima. — 10. 44. oblongifolia, Sw. in Brasilia passim obvia, cum icone Cavanillesii optime convenit. — 1:. 4. collina, Raddi. (l. c. t. 12.) est 4. vellea, Schrad. (l. c. ur. 7. Hujus varietatem habemus: pinnulis, praesertim in margine antico, inciso - duplicato - dentatis. — 192. .4. flexuosa, Sw. species sesqui- et bipedalis, praesertim rhachi dilatata insignis, valde variat: laciniis pinnularum majoribus et minoribus, oblongis et lanceolatis, integerrimis et serratis, cujus forma angustior, magisque ad 4. m nostram accedens, est 44. anthriscifolia, Schrad. (|l. c. nr. 10.) SCHIZAEACEAE. . XV. SCHIZAEA. 115 ADNOT. II. Pinnae steriles Zfneimiarum quo magis divisae, eo minus a fertilibus differunt, ut inde pateat, omne discrimen in eo positum esse, quod steriles parenchyma foliorum explicent, fertiles in rhaches con- trahant. Quae quidem contractio solemniter ita accidit, ut pinna frondis media seuterminalis foliaceam naturam servet, laterales contra, fructificationis apparatu affectae, in rhaches abeant. Attamen vel de hac lege naturam deflectere, docet specimen .4. gracilis, Schrad., cui pinnae laterales in foliaceam indolem explicatae sunt, altera magis altera minus evoluta, apex autem slipitis ultra producitur in petiolum apice paniculam valde composi- tam ferentem eque medio, (typum rhachium geminatarum lateralium quasi repetendo), ramum pariter paniculi- ligerum emittentem, ADNOT. III. Gongyli hujus generis peculiari structura cristarnm, secundum marginem baseos valde con- vexae ant conicae parallelo-decurrentium, ab affinium recedunt. fn flexuosa, Sw. tales cristulae plurimae ad- sunt, ita ut fabrica gongylorum cum iis Parkeriae omnino conveniat! XV. SCHIZAEA, Sw., Sw., R. Bx. hipidium Bznwu. (Sch. digitata, Actinostachys Waruica. Mss.) Lophidium PTucn. Sonr (dorsales) bi- quadriseriati. SPonAwcrA basi insidentia laciniis linearibus, membranaceo-marginatis, in apice s. dente frondis pectinatim oppositis aut raro di- gitatis, primum dorso per paria sibi applicitis, pilis complanatis stipata, plerumque extus dehiscentia. Iwpusiuw nullum. Rhizomata setosa aut villosa. Frondes simplices stipitiformes, aut dichotomo- partitae aut flabelliformes. » e * ' * 1. SCHIZAEA FLABELLUM. 1 im LV. Fig lh 5 Sch. fronde simplici obdeltoideo- flabelliformi, bipartita aut duplicato- putes laciniis sorophoris parium sub12. Rhizoma paryum, pilis fuscis nitidulis dense setulosum, radices promens filiformes, subsimplices, nigricantes. Frons simplex, 1— 1j ped. Stipes basi crassitie pennae corvinae, antice canaliculatus, angu- lis acutis, postice conyexus, versus apicem, ubi in laminam frondis transit, ala tenui ad angulos anticos de- currente nonnihil dilatatus, pilis fuscis articulatis, praecipue in parte inferiore hirtulus. Lamina frondis 4 — 5 poll. alta, 3 — 4 lata, flabelliformis , marginibus inferioribus rectilineis cuneata, superiore leviter con- vexo, nunc simpliciter fere ad basin usque partita nunc duplicato-partita, lobis aut aequalibus, aut altero minore, partitionibus secundariis minus profundis; laete viridis, nitida, glabriuscula, Nervi et nervuli repe- tito- (& — 6— 7ies) dichotomi, radiatim patentes, utraque in facie convexi, excurrunt in dentes triangula- res acuminatos, 1 — $9 lin. altos, indeque ulterius producti rhaches efformant pinnularum soropharum 3 — 4 lin. longarum, lineares, dorso medio canaliculatas parce hirtulas, subtus planiusculas atque pilis fasciaefor- mibus dense ferrugineo -villosas. Laciniae sorophorae parium 11 — 12, 2 lin. longae, supra convyexiusculae $o 110 SCHIZAEACEAE. XV. SCHIZAEA. vix hirtulae, subtus planae et dense obsessae seriebus 2 sporangiorum, quae inter plurimi pili fasciati oriun- tur, margine attenuato membranaceo vix prominente, Primum replicatae sibique sunt dorso applicitae, dente sorophoro tunc saepe in superius latus frondis recurvato (Tab. LV. Fig. 4.), dein patentes, arcuatae, et sursum revolutae (Tab. LV. Fig. 5.) Sporangia elliptica, annulo $ totius alitudinis aequante, e cellulis pachypleuris composito, umbone verticali angusto ex una paucisve cellulis facto. Gongyli primum quater- natim cohaerentes, faciebus commissuralibus binis in acutum angulum co&untibus , centro foveola exsculptis, non omnes magnitudine aequales, superficie laevigati, adulti oblongi vel subreniformes, hinc cicatricula elongata notati , Superficie tuberculosa, testaceo-fusca. — Affinis huic nostrae Sch. elegans, Sw., quae tamquam Sch. Flabellum. dichotomo -fissa considerari potest. Crescit in udis sylvis, densa umbra super fluvium Japurd imminentibus, ad pagos Indorum anthropophagorum e tribu Miranharum, Prov. Hio lVegro. Januario fructificat. ^| Tab. LV. 1. Lacinia sorophora. 2. Sporangium a latere. 3. Sporangium desuper visum. Omnia va- ria magnitudine aucta. 4. Particula marginis frondis, a facie inferiore, cum dentibus pecten sorophorum feren- tibus adhuctum clausum et super frondem replicatum, m. n. 5. Margo frondis cum dente pinnulam soropho- ram explicatam ferente, a facie inferiore, m. n. 6. Particula membranae e latere sporangii. 7. Gongylus. — Tab. LFI. Fig. III. 1. Pecten sorophorum expansum, a facie inferiore visum, auctum. 2. Pecten sorophorum janius, nondum expansum, a latere. 3. Gongyli semimaturi cohaerentes, 4. 5. 6. Idem separati, O. m. a. 2. SCHIZAEA acIFICANS. 4 Tab. LVI. Sch. fronde simplici flabelliformi semiorbiculari, basi lato-cordata, bipartita, lobis bifidis; laciniis sorophoris parium 4 — 5. BRhizoma non vidi. Stipes pedem et quod excedit longus, diametro vix lin. aequans, semiteres, an- tice plano- concavus et angulis acutis, pilis fuscidulis tandem evanidis parce obsessus, apice, ubi in lami- nam transit, nonnihil latior et marginatus. Lamina 7 poll: lata, 4 alta, circumscriptione semiorbiculari- flabelliformi, aut, ob baseos sinus utrinque intrantes, semilunari, medio ad basin usque bipartita, lobis iterum bifidis in lobulos inaequales, interiore scilicet angustiore, sibi plus minus imbricatos. Nervi pariter ac in praecedente specie in utroque latere prominent, pilisque nonnullis deciduis sunt scabriusculi; multiplicato- dichotomi decurrunt per frondem, et in dentes triangulares producuntur breviores, quam in specie praece. . dente, attamen longius subulatos. Frondis color pulchre viridis, nitor holosericeus eximius. Laciniae soro- phorae minores, quam in Sch. Flabello, circiter lineam longae, facie antica plano i la glabrae, postica valde hirsutae pilis ferrugineis. Sporangia quam in Sch. Flabello minores. Gongyli oblongi, hinc planiusculi et linea insculpti, membrana exteriore celluloso - reticulata. Crescit in sylvis aeternis secundum fluvium Pureos, qui in Japurá incidit. Unicum, quod habeo, specimen Princeps Indorum Miranharum, quum e regione occidentali captos inimicos domum duceret epportavit, mihique tamquam amicitiae signum dono dedit, Janua- rio. 4, Conf. Jtünerar. Fol. 111. p. 1264. Tab. LI. Fig. I. Planta iutegra magn. natur. — 1. Apex laciniae sorophorae. 2. Pecten sorophorum integrum semiexplicatum. 3. Sporangium separatum, cum pilis fasciaeformibus. 4. Gongylus, e sporangio nondum maturo. 6. 7. 8. Gongyli tres maturi. 5. Gongylus magis auctus, ut rima commissuralis appareat. SCHIZAEACEAE. XV. SCHIZAEA. XVI. LYGODIUM. 117 ADNOT. I. Praeter has species pulcherrimas unicum specimen habeo, ni fallor, tertiae speciei bene di- stinctae, Erit: 3. Sommzara seEcTABmus. f Sch. fronde simplicissima indivisa, flabelliformi-subsemiorbiculari, basi rectilineà in petiolum breviter cuneatà; laciniis sorophoris parium —? Lamina frondis 10 poll. lata, 6 alta. Compago et nitor uti in Sch. Flabello, pro cujus forma majore haberemus, nisi verosimile sit, laminam adultiorem et grandiorem magis magisque dividi, quum e contrario haec nostra indivisa sit. i Crescit cum praecedontibus in regionibus fluvio Japurá conterminis. jj — Porro indescripta species est: A. SocmuzakA sunrRIJUGA. f Sch. frondibus simplicissimis linearibus planis costa semitereti antice prominente, sterilibus truncatis mucronulatis ; laciniis sorophoris parium subg. Affinis Sch. pennulae, Sw., (trilaterali, Schk. , penicillatae, Humb. , incurvatae, Meyer.), quae duplo major et acute trigona, lacinias fert subo; porro Sch. digitatae, Sw., quae sursum duplo fere latior, pectine gaudet pluriradiato; et Sch. pusillae, Pursh., duplo minori, quae pectine breviore et plu- rijugo insignis est. Crescit in subcampestribus ad zrara-Coara et Cupati, montes in ditione Japurd. Jan. 3 ADNOT. I. Sch. digitata, Sw., quae auctore R. Br. (Prodr. N. Holl, p. 162.) a reliquis appendice digitata nec pinnata et sporangiis confertis nec biseriatis nec extrorsum dehiscentibus differt, ideo Jfctinostachys WValli- chio dicta, mea quidem sententia generice non distat, nam sporangia in series 4 plus minus distinctas sunt ordi- nata, neque in aliis speciebus impar laciniarum sorophorarum numerus desideratur: inter Sch. subtrijugae exem- pla 22 numeravi 10 instructa laciniis: 6,5 : 5, 4,7, 2:4, 1 : 8. XVI. LYGODIUM, Sw., R. Bs, Fav. Ophioglossi spec. L., Odontopteris et Gisopteris Bznwm., hRamondia Mims., Cteisium Micux., Ugena Cav., Vallifilix Pzr. Tuovans., Hydroglossum Wirrp. Sonr (dorsales) biseriati in laciniis frondis marginalibus (spicilis Sw.). Sronaw- c1A alterna, medio sessilia, solitaria intra 1wDusrA cucullata, venis transversim adnata. Caudex (rhachis Kur.) dextrorsum aut sinistrorsum volubilis, scandens. Pin- nae (frondes Aucr.) conjugatae, sessiles aut breviter petiolatae, palmatae, lobatae aut pinnatae, Gemma in earum conjugatione interdum prolifera, caudicem conti- nuans. Pinnulae ad rhachin superne angulato-marginatam alternae, in petiolis apice saepe barbatis noduloso-articulatae, simplices, conjugatae aut pinnatae, integrae aut lobatae. 118 SCHIZAEACEAE. XVI. LYGODIUM. 1. LYGODIUM ^nasTATUM. Tab. LVI. L. caudice hirtulo, glabrescente; rhachibus petiolis et pinnularum costis tomen- tosis hirtulisve; pinnulis 3 — 6 jugis lineari-lanceolatis, basi truncato cordatis aut auriculato-subhastatis, arcte serrulatis, dente inter lacinias sorophoras. Hydroglossum hastatum , Jf/illd. Spec. pl. P. p. 79. INr. &. cum synon., excluso Lygodio venusto, Sw. Lygodium lucens, Kauf. Enum. Fil. p. 47. (Forma glabra.) Lygodium heptaphyllum, Schrad. in GOll. gel. Anz. 1825. p. 065. Forma jugis tribus pinnularum. Lygodium varium, Link. Hort. reg. Berol. II. p. 140. Radices fibrosae fasciculatae. Caudex multiplex, saepe in 20 pedum altitudinem elatus, in iis, quae vidi, iminil d (a sinistrá ad dextram) volubilis et vage scandens, basi crassitie pennae cor- vinae, antice planiusculus, postice convexo-teretiusculus, angulis faciei anticae ob iteratas volutiones laxe spiratim decurrentibus, primum pilis sparsis hirtulus, tandem glaber. TRiami caudici similes e gemma inter conjugatas pinnas inferiores passim evolvuntur. Pinnae conjugatae in nodo paullo prominente, aut petiolum perbrevem sistente, subhorizontaliter patentes, spithamam immo pedem longae. Hhachis teres, pilis simpli- cibus brevibus pallide-ferrugineis dense tomentoso- hirtula, pariter ac petioli pinnularum, qui plerumque barba pilorum frequentiorum circa apicem articulato -incrassatum muniuntur. Pinnulae alternae, 3, 4 aut 5 parium, lineari-lanceolatae, acutiusculae, 14 — 4 poll. longae, 5 — 10 lin. latae, margine incumbenti- serrulatae, basi nunc obiter cordatae aut subtruncatae, nunc in auriculas semiorbiculares expansae et hasta- tae. Laciniae sorophorae sesquilineares aut bilineares, posticum pinnularum ambitum dense occupantes, apice subtriangulari aut lanceolato, ad summum pollicari nudo superstite; in quavis serie sporangia 6 — 10 continentes , eaque lobulis revolutis parce pilosis indusiisque paullo tenerioribus obvallantes, Pinnulae steri- les fertilibus plerumque majores atque omni ambitu evidentius serrulatae; interdum e gemma intermedia serius prodeunt, pinnis primariistuncjam omni ambitu sorophoris, quae quidem evolutio polymorpham stirpis indolem quam maxime demonstrat. Venae e costa media in laciniis decurrunt simpliciter aut bis bifurcae, venulà alterà immediate in laciniam excurrente, alterá in denticulum brevissimum, plerumque inter duas lacinias solitarium, rarius geminum. Costa in inferiore facie nonnihil prominet. Pubes in hac specie valde varians: nunc in utraque facie frequens, eamque villositate induens sat densa molli; nunc ubique, exceptà costà medià, fere evanida. Sporangia ovalia, aurea, annulo verticali flavo; in hac specie quam in plerisque rectius sessilia, i. e. umbone, cujus ope in venula lobuli laciniae sorophorae affiguntur, basi propiore, quam e. g. in L. volubili. Gongyli e convexa basi tetraédro-pyramidales, rhaphe commissurali saepe tam alte producta, ut caudiculae speciem prae se ferat. Crescit haec species frequens per Provinciarum GSebastianopolitanae, Bahiensis, Per- nambucanae sylvas aborigines. 24 Tab. LPII. 1. Particula basilaris pinnulae cum laciniis 4 sorophoris, a facie inferiore. 2. Lacinia s0- rophora e minoribus, magis aucta. 3. Sporangium a facie ventrali. 4. Particula membranae sporangii , magis aucta. 8. Gongyli. O. m. a. ADNOT. I. Haec species, ni fallor, bonis characteribus distingui potest a Lygodio venusto, Sw., ita ?^efiniendo: ; — fe MARATTIACEAE. I MARATTIA. .. 119 2. Lxcoprux vrxusrUx. L. caudice hirtulo glabrescente, rhachibus petiolis et pinnularum costis villoso- hirsutiusculis; pinnulis 4 — 6 -jugis subdeltoideo- lanceolatis obtusiusculis, basi truncato- cordatis; inciso-subtrilobis aut inciso - pinnatifidis, serrulatis, dente inter lacinias sorophoras nullo. Cfr. pinnulam . magnit. natur. in Tab. LVII. Fig. IT. : L. venustum , Sw. Syn. Fil. p. 153. INr. 4., excl. syn. jam ad praecedentem ductis. — Spreng. 4nleit. ed. 1. III. p. 162. f. 39. a. collatis origin. specim. Hoffmannseggii in plantis Florulae paraénsis. Habitat in Provincia Paraénsi: Siber (in Herbar. Com. Hoffmansegg. nunc ex benev. donatione meo.) Lygodium hirsutum, TP., idem quod P. polymorphum, Funth., pinnulis duplicato - serratis, 3 — 5 lobis abunde differt. Hujus varietas videtur DL. mexicanum, Presl. (Rel. Haenk. Ll. p. 72.) : MARATTIACEAE, fau. I. MARATTIA, Sw. Myriotheca Cowwmns. Juss. Som oblongi, submarginales. SreonawciA secundum venam biseriata, inter se et cum iwDusro longitudinaliter bivalvi arcte connata, introrsum rimula transversa hiantia. Rhizoma semiimmersum, munitum squamis (protophyllis) coriaceis amplis, ba- sin stipitum ab initio obvolventibus. Frondes bipinnatae et tripinnatifidae. Stipites teretiusculi. Rhachis ad divisiones incrassata, saepe alata. Indumentum paleaceum et pilosum. 1. MARATTIA cicUTAEFOLIA. Tab. LXIX. LXX. LXXI. LXXII. M. fronde bipinnata; pinnulis lineari-lanceolatis acuminatis, antice profundius serratis, basi cuneatis, pinnisque oppositis, stipitibus, rhachibus costisque subtus paleatis; rhachibus partialibus antice alatis. IMarattia. cicutaefolia, FKaulf. Enum. Fil p. 32. Link. Hort. Berol. II. p. 189. IMarattia fraxinea, Raddi. Fil, bras. p. 74. exclusis synonymis, t. 82. (pessima.) Rhizoma pollicem crassum , oblique adscendens, subcylindricum, intus spisse carnosum album et roseo- purpureo-irroratum, deorsum agens radiculas brunneas ubique fibris tenuissimis villosulas. Instruitur angu- lis in squamas projectis alias subterraneas breviores crassiores, alias extraterraneas mojores. Squamae illae $1 120 MARATTIACEAE. I. MARATTIA. rubro -fuscae aut superne migricantes, vix virides, inferne laevigatae, superne irregulariter verruculosae et papillosae, extus passim foveolis ovatis aut ellipticis fuscis insculptae atque paleis tenuibus griseo- fuscis adspersae. etate provectiore, dum rhizoma attollitur, squamae excrescunt et extra terram fiunt proto- phylla (s. frondes primae formationis, conf, Tab. LX XI.) coriacea, magna, semiorbicularia, margine plus minus crispo aut lobata, adscendentia, circa stipites succrescentes in caespitem amplum collecta, testaceo: fusca, passim scrobiculata et paleata. Frondes bipinnatae in uno rhizomate nonnullae simultaneae, erectae; 3—5- pedales, caespitosae, excluduntur gemmis subglobosis, margini rhizomatis, ubi in squamas abit, enatis. Pri- mum inter squamas arcte compressas latent, tunc vernatione non circinata sed uncinata aut incurva inter squamas emergunt et cito evolvuntur. Stipes pedem et quod excedit altus, basi, ubi nonnunquam fere polli- cem diametro aequat, hinc squama vaginatus, fere teres, paleis fuscis, praecipue in parte basilari, instruc- tus. Rhachis plures pedes alta, in parte inferiore teretiuscula, in superiore supra bicanaliculata subtus con- vexa, ad pinnarum exitum incrassata, ibique densius paleata. Pinnae oppositae, numero jugorum secundum rhacheos longitudinem diverso. Hhaches pinnarum pariter ac communis teretiuscula 'supra canaliculata ad pinnulas paleata et incrassata, antice crista herbacea tamquam ala decurrente praecincta, Pinnulae forma et magnitudine valde variae, quam quidem varietatem in T'ab. nostr. L XIX. et LXX. conspicias; aliae sunt breviter lineari-lanceolatae, aliae longe acuminatae, basi plus minus cuneatae aut subcordatae, margine praesertim antice serratae vel duplicato -serratae. Costa media et venae bifurcae in facieinferiore frequen- ter adspersae paleolis fuscis irregularibus. Color superne laete viridis, inferne nonnihil pallidior, Sori lin. 1 — 1 longi, elliptici, pallide testacei, indusio juniore testaceo -viridi, tandem fuscidulo. Sporangia in quovis latere 6 — 12, in junioribus soris supra convexa et clausa, in adultis dorso rima irregulari trans- verse hiantia. Gongyli in cumulo albi, seorsum adspecti albi cum tinctura rosea, ovales, membrana exte- riore reticulata. Crescit in sylvis aboriginibus montanis Prov. Sebastianopolitanae passim, e. g. in Serra de Estrella, locis umbrosis humidis, ad torrentes rel. ^4 Expl. Tab. LXIX. Frondis sterilis IMarattiae cicutaefoliae pars, e minoribus, a facie superiore, adjecta pinna ferüli e basi frondis, cujus pinnulae inusitatas formas affectant. ^a. Pinnae fertilis pinnula termina- lis. m.n. — 1. Compaginis parenchymatosae sporangii effoeti diagramma. 92. Sectio transversa per sori junioris alteram extremitatem , qu& indusii et marginis sporangiorum interni fabrica patet. 3. Cellulae indusii. Fig. : — 3 valde auctae. — 4. Marattiae alatae squama gemmam proferens, a facie interiore, cum concavitale pro: stipite frondis jam evolutae. 5. Eadem squama a facie exteriore, vernationem frondis novellae exhibens. Has duas figuras in horto regio berolinensi delineatas benigne communicavit amicissimus Link. Tab. LXX. Pinnularum diversae formae, m. n. — o. Sectio transversa sori, qud demonstrare velimus sporangiorum in venula insertionem atque cum indusio inbmum nexum. 2. Sporangia duo juniora, ita sectione verticali aperta, ut compages reticulata appareat cellularum , quibus gongyli continentur. 3. Sectio verticalis per unius lateris sporangia immatura ducta, monstrans eorum cava versus lineam medianam convergere. 3. Sori immaturi sectio horizontalis, positionem sporangiorum alternam exhibens. 4. Paleola e divisione venae. 5. Pa- lea e rhachi frondis. Omnia magnitudine aucta. Tab. LXXI. Caespes protophyllorum cum emissis inde stipitibus. Hanc figuram secundum iconem in horto regio berolinensi factam a cl. Otto benevole communicatam exhibemus. . Tab. LXXII. II. Particula piunulae fertilis a facie inferiore, cum soris apertis. 9. Particula pinnulae fertilis a facie inferiore, resectis soris, ut parvi calli appareant lineares, tamquam sororum receptacula. 3. So- rus junior minor, adhucdum clausus, a latere. 4. 5. Sori duo aperti. 6. Sorus plura sporangia colligens, a dorso, et 7. idem a basi. 8. Idem apertus. 9. Gongyli. Ommia varia maguitudine aucta. E MABRSILEACEAE. I. MARSILEA. 191 * "A mm «- —" ADNOT. JMarattiaceae, Kaulf. (quae Agyratarum genn. Bernh., Poropteridum 'et: Schismatopteridum genn, Willd., Poropterides Spreng.) cum verarum Filicum variis familiis iunt epiphyllospermiá, differunt praesertim annuli circa sporangia et vernationis circinatae defectu. CI t ita exhil Sporangia hy- T! pophylla, exannulata , membranaceo - coriacea, in vena biseriatim sessilia, superne rima aut poro hiantia, libera ut connata, nuda aut indusio adnato tecta. Gongyli oblongi, reticulati, subtuberculati. — Rhizoma crassuni. * s - rondes bi- tripinnatae, fertiles similes aut dissimiles, in angulo frondis e gemma arcte clausa exclusae, verna- tione hamata aut incurvata, non circinata, squamis gemmae in protophylla ampla membranacea vel coriacea ex- crescentibus. Stomatia et reliquus character phytotomicus uti in Polypodiaceis. "€ t * *. LI & 0 VV CMARSILEACEAE, Bun. Genera: Hhizospermarum HBorg., D. C., Srnewc.; Hhi- —» zopteridum Manr. (Flor. Erl., Warrn.; Rhizocarparum Darscn., A " Biscu.; Hydropteridum Wirrp.; Marsileacearum HR. Bn; Sal- . — viniacearum Linux. er SronocanriuM nuciforme incomplete valvatum 1wDusrA plura gelatinoso - membra- .macéa arcte connata colligens, et cum iis concretum (ideo: receptaculum plurilocu- - lare corticatum Avcr.). SronawcrA intra indusia ordine digesta, reticulato - membra- nacea, subgelatinosa; alia continentia NucuLAM solitariam granulis amylaceis farctam, monogongylam, prolem unicam tandem emittentem; alia (antherae vel spermatocy- stidia Aucr.): sacculi subpyriformes, globulis (pollinariis Avcr.) referti. £5 Caules rhizomatosi , in udis repentes. Folia quadrifoliolata aut lamina carentia, . eircinatim vernantia, fructificationem in basi folii aut in petiolo adnatam ferentia, "a eim aut pedunculatam. - ^ - Character phytotomicus. Caulis et petioli longitudinaliter loculosi. Fasciculus " vasorum centralis simplex, e vasis scalariformibus et prosenchymate compositus, medio includens compaginem cellularum elongatarum , amylum continentium. Folia "nervis, venis et stomatiis praedita. i L MARSILEA, L., Scunss. Lemma Juss., Zaluzianskia NEocx. SronocanPmuw ovale, incomplete bivalve, intus longitudinaliter disseptum ; in locellis transversalibus sPonAwo:rA elliptica, NucuLáà suncuLIGERÀ foeta (ovaria R. DBn.), et saccuLos pyriformes, cLosuLis pluribus (polline Avcr.) refertos ferentia. 199. MARSILEACEAE. I. MARSILEA. Caulis repens radiculis fibrosis et fibrillosis. Folia vaginis nullis, petiolis elon- gatis, duo paria foliolorum in apice approximata ferentia, vernatione circinata, fo- liolis tunc complicaüs, pari inferiore superius obtegente. Sporocarpia breviter pe- ju D p dunculata, gemina, terna plurave, petiolorum basi adnata, primum. villosula, 1. MARSILEA BRASILIENSIS. 4- Tab. XXIII. Fig. II. M. caule ad foliorum basin rufo-villoso; foliolis obovato - cuncatis integerrimis petiolisque glabriusculis; sporocarpiis subovato-globosis villosis, in quovis petioli plu- ribus biseriatim secundis, pedunculos diametro aequantibus. IMarsilea polycarpa, Hook. Grev. Icon. Fil. t. 160.? Caulis filiformis, flexuosus, horizontalis, radicibus plurimis fibrillosis, praesertim infra folia fascicu- latim provenientibus, reptans, junior, aeque ac ramuli ejus abbreviati, quibus folia insident, villo longo fulvo nitidulo vestitus. Folia plerumque nonnulla fasciculata, adscendentia, ? — 4 poll. longa. Petioli filiformes, introrsum planiusculi, parce pilosi, tandem glabriusculi. Foliola 3 — 5 lin. longa, marginibus posticis rectilineis cuneata, antico leviter convexa et IopssIuTo unduláto- crenulata, venis radiantibus percursa, primum pubentia, dein glabra, lacte viridia. grani Panici miliacei, subovato - globosa, vix lineam longa, pilis subulatis StUculrtis Acai Sdipenar glabrescentia, in pedunculis ipsa vix longi- tudine aequantibus incurvis fusco-villosis, g"— 20, in duas series plus minus distincte ordinata. Constat tale Sporocarpium quadruplici strato cellularum, extimo passim lacunoso-scrobiculato, uti videtur pro pilis ibidem sessilibus, (Tab. LXXIII. II.f. 9. a.) e cellulis irregulariter 5- vel 6- gonis transverse oblongis, : medio (fig. cit. b.) e cellulis subquadratis, interiore e cellulis rectilineo - -oblongis pachypleuris, compagi- nem dense trabeculosam exhibentibus (fig. cit. c.), et intimo (fis. cit. (69) quod quasi e tertio, singulis cellulis relaxatis et vario-modo implexis, ortum diceres. Sp indusia reticulato - cellulosa, nter se arcte connata atque septula locellorum.constituentia, cO sicco membranas tenerrimas, statu humido mucum hyalinum exhibentia, e vulnerato sporocarpio propullulantem. Sporangia in quovis sporocarpio cir- citer 12, in locellos quam in reliquis speciebus pauciores ita digesta, ut sectione per medium verticaliter ductà sena circiter in conspectum veniant, singula plerumque ad basin aucta bursis pyriformibus binis. Ubi affiguntur locellorum substantia crassior est (placenta, Juss.) Magnitudine sporangia (arilli, Aucr.) fere aequant semina Papaveris, sunt oblongo - subglobosa, reticulato -mucosa, continent nuculam solitariam ellip- ticam, albidam, e cellulis irregularibus angulosis minimis conflatam. Nucula monogongyla basi (ubi sporan- 3: gium ei circum circa adnascitur?) in papillulam. tumet minimam, annulo elevato circumdatam, e membrana tenerrima dilutius colorata factam, quae quidem membrana omnem parietem nuculae intus vestit, atque in no- vam prolem exsurgere videtur. Cayum.nuculae dense farctum est granulis irregulariter ovatis, turbinatis,, elli- psoideis, uti dipuns solidis, amylaceis, sub microscopio tamen semidiaphanis, qui, leviter pressi hinc inde sulcos et rugas offerunt atque confracti in frustula plus minus irregularia secedunt. Interdum conspiciuntur granula multo minora, subglobosa, illis inclusa. Bursae pyriformes mucoso - reticulatae plerumque duae ad cujusvis sporangii basin, repletae globulis circiter 50 luteis. Horum vero singulos singulà cellulà bursae primum esse inclusos, sub microscopio conspicies, bursas inter duas laminas vitreas comprimendo. Globuli superficies constat membrana solidiuscula, quà ruptà alter globulus apparet tamquam nucleus inclusus, plu- rima granula minima semidiaphana continens. SALVINIACEAE. IL AZOLLA. 4125 Crescit in terra argillacea piscinarum et in margine lacuum inundato prope Joazeiro, Prov. Bahiensis, Aprili lecta. ^4, Tab. L.X XIII. Fig. Il. 1. Sporocarpii sectio verticalis per medium fere ducta. 2. Sectio altera vertica- lis, parieti propior. 3. Particula sporocarpii sectione verticali separata, strata diversa, quibus componitur sporo- carpium (a. b. c. d.), et cellulas muciferas indusii (e.) exhibens. 4. Altera sectio e sporocarpii pariete. Conspi: cies granula alia in cellulis bursae posita, alia libera. 5. Bursa cum globulis. 6. Sporangium monogongylon cum adhaerente bursa globulifera. 2 SE DEUM quorum alter apertus. 8. Globulus apertus, magis auctus. 9. Pars baseos testae gongyli ] annulum, cui sporangium adhaeret, et foramen nu- culae, cui membrana interna superducta Er 10. Sporangium cum gongylo incluso, verticali sectione apertum. 11. Granula amylacea, gongylo infarcta. 12. Eaderi pressione disrupta. Omnia varia magnitudine aucta. SALVINIACEAE, Bax. Genera: Rhizospermarum Rorsg., D. C.; Rhizopteridum Manr.; Marsileacearum R. Bn.; Salviniearum Mrnz. L AZOLLA, La. Rhizosperma Mzvzx. Organa propagatoria dimorpha, caulis ramorumque basi adnata, deorsum spec- tantia. Sic dicta foeminea: SronAworA (capsulae R. Bmowm.) plurima, globosa, longe pedicellata, tenuiter cellulosa, inclusa zwpvsro (involucro R. Bn.) membrana- ceo, irregulariter fisso; foeta cnawis (seminibus R. Bn.) nonnullis globosis granulife- ris, in superficie pilis longis hyalinis instructis. Organa sic dicta mascula: nunc foemineo ad latus applicita nunc discreta, solitaria aut gemina, intrà CALYPTRAM circumscissam constant vEsrcuLA cum calyptra connata subglobosa (sporangio mono- gongylo? Manmr., loculo inferiore R.Bm.), et huic imposito axi tricruri, in cruribus corpuscula (antheras? R. Bm., MrvEN, forsan protophylla?) conica, solida, ipsius fo- veis semiimmersa gerente, vertice fibroso calyptrae adnato. Plantulae parvae, Jungermanniae facie, pinnatim vel radiatim ramosae, aquis limpidis innatantes; radiculis simplicibus fibrosis, junioribus apice spongiola calyp- traeformi; caulibus filiformibus, foliis mere cellulosis (phyllidiis Manz.) alternis, im- bricatis, emersis saepe papillosis, papillis sparsis. 194 SALVINIACEAE. I. AZOLLA. 4. AZOLLA MICROPHYLLA. Tab. LXXIV. LXXV. A. depressiuscula , circumscriptione suborbiculari; caulibus subpinnato -radiatim ramosis, ramulis ultimis confertis; foliis superioribus papillosis oblique ovatis obova- tisve, (a facie superiore sibi) incubis, inferioribus hyalinis oblongis majoribus pla- niusculis; radiculis crebris aequalibus nudis. A4. microphylla, Kaulf. Enum. Fil. p. 275. collatis speciminibus. Salvinia A4zolla, Raddi. Fil. bras. p. 2. t. 1. f. 5. (pessima) exclus. synon. Azol- lae magellanicae. -4. magellanica, JFilld. Spec. pl. . p. 581. INr. 1. ex parte. Plantula parva, diametro unguiculari, pollicari aut raro majori, aquis innatat in greges numerosis- simos consociata, qualis Lemna minor, quacum interdum promiscue crescens observatur. Caulis tenuis, filiformis, brevis, in ramos plerumque divellitur nonnullos , patentes, ipsi similes, alternos, ramulosos, ramu- lis pariter alternis, ternis, quaternis vel quinis, extimis sibi magis approximatis, lineam dimidiam ad duas longis. Radices plurimae e facie inferiore caulis ramorumque prodeunt, aliae paucae quoque ex alis folio- rum in superiore parte, filiformes, simplices, nunc breves, nunc (uti videtur in aquis, quae vento altius agitari solent) longiores, longitudine unguiculari ad bipollicari, strictiusculae vel parum flexuosae, versus apicem saepe nonnihil incrassatae atque prima juventute spongiolà conicá vestitae, albidae aut versus surcu- lum rubentes viridesve. Folia mere cellulosa, cauli ramis et ramulis oblique adnata, per quatuor series disposita, directione subhorizontali expansa, inde plantulam tamquam desuper depressam sistunt, in novellis partibus sibi approximata atque imbricata, ita ut axin foliigerum ibidem omnino cooperiant, in adultioribus magis magisque remotiuscula, attamen semper fere sibi contigua. Sunt autem haec folia diversae indolis: alia, quae duas series inferiores efficiunt, paullo majora, lineae 1, 4 vel £ metientia, lato - ovata, oblonga aut elliptica, passim hinc antice sinu latiusculo obtuso excisa indeque acutiuscula, basi latiore in caule ses- silia ejusque partem amplectentia, horizontaliter patentia, compage tenuiore subdiaphana. Cellulae, quibus constant, oblongae sunt utrinque attenuatae vel rhombeae, in series subregulares dispositae; marginales parietibus gaudent tenerioribus, interiores autem multo crassioribus, quo fit, ut folia haec inferiora in uni- versum albida aut rosea centro virescant atque lato- marginata appareant. In plantula natante haec folia aquà imbuta atque humidula observantur. Desuper inspecta haec succubo- imbricata videntur, a facie vero inferiore inspecta incuba. Folia superiora inferioribus tertia parte minora, duas constituunt series pariter alternas, desuper visas sibi incubas atque, quum singula paullo altius inferioribus cauli innascantur, illorum seriebus haud exacte oppositas; attamen ejusdem lateris folium inferius et superius sibi quasi opposita ap- parent, quia illud quam hoc majus est. Sunt vero haec folia superiora ovata vel obovata, obtusiuscula, minus horizontalia, sed oblique adscendentia; compage firmiore indeque viridia, in parte viridi papillis te- nuibus albidis obsessa indeque holosericeo-nitidula, margine eleganter celluloso diaphano alba vel rosea. Nonnunquam fit, praesertim in apicibus ramulorum, wt folia inferiora margine sursum flexa margines folio- rum superiorum prehendant. In planta viva haec folia superiora aquà, cui innatat, vix imbuta, sed sic- ciuscula apparent. Organa propagatoria fere sessilia in facie inferiore caulis juxta radices provenientia atque deorsum spectantia, nunc in eodem individuo una nunc in diversis segregata mihi obviam venere; licet dimorpha, utrum sexus functione qualis in Phanerogamis obtinet destinata sint, dubito, ideoque quod masculi nomine insigniri solet calyptratum, quod foeminei indusiatum appello. 'SALVINIACEAE, I. AZOLLA. ; 125 Organum calyptratum (Tab. LXXXV. Fig. 15 — 29.) aut ad indusiati latus (Tab. LXXIV. Fig. 7.) eique nonnihil immersum, solitarium, aut ab illo remotum, solitarium geminumve; oblongum vel oblongo- fusiforme, magnitudine, quà observavi, varium, lineae $— 3 longitudineaequans. Constat calyptra et corpore, quod pro axi habere lubet. Calyptra consideranda tamquam sacculus membranaceus omnem axin obvolvens, ejus medio transversim est adnata, eque medio tandem circumscissione separata. Constat hac parte superiore (id est ab insertione fructificationis in caule remotiore) cellulis pachypleuris viridulis quadrato - oblongis, versus apicem minoribus obscurioribus atque fuscescenti- viridibus, granula amyli elliptica pellucida continentibus. Parte inferiore calyptra cum axi suo connata remanet, atque arte distracta separataque membranam homoge- neam exhibet viridi-flavidam. Dum organum calyptratum junius, calyptra aegre dissolvitur; in adultiore (omnino maturum vix in nostram cecidit observationem) dejectà calyptrá cernitur corpusculum duabus quasi partibus constans: altera inferiore hemisphaerica vel subglobosa, exhibente vesiculam. virescentem , . duram, acui et cultello nonnihil resistentem; altera superiore a calyptra prius velata, —Vesicula intra membranam tenuissimam semidiaphanam continet globulos massa grumosa farctos seriatos, iisque transparentibus leviter verruculosa aut puculata apparet. Superficies vero vesiculae tam exterior quam interior in flocculos subtil- lissimos soluta iisque tenuissime velutina videtur. Superior axis pars compage. firmula, colore albida, nmiti- dula, basin habet planam versus peripheriam annuli specie nonnihil prominentem, vesiculae vertici imposi- tam, in superiore facie trifoveolatam, atque praeter hanc basin columnulà constat centrali, inde sur- sum usque ad imum calyptrae fundum percurrente, ibidem ope floccorum tenuissimorum adnatà. Colum- nula infra apicem lateraliter tria emittit crura obconica, truncata, colore et substantia ipsi similia, diver- gentia 4 circuli a se distantia, oblique deorsum spectantia, singula apice ferentia lobulum conicum vel el- lipticum obtusum flavescentem, solidum, e tenuissimarum cellularum compage constructum , primum cruri arcte appressum et columnulae sinui laterali atque foveolae basilari incumbentem , postea nonnihil elevatum atque i illas col lae in conspectum dans. Columnula e filis subtilissimis videtur constare, solidis, continuis, sibi implexis. Anne columnula medio cava sit canalemque sistat nec ne, ob nimiam mi- nutiem parcorum, quorum dissecandorum fuit opportunitas, organorum detegere non valui. Interdum. visum est, inter flocculos apicis hiare foramen. Organum indusiatum (Tab. L XXIV. Fig. 8—12.) plerumque solitarium, rarius geminum, capituliacus vel Sinapeos albae seminis magnitudine, aeque ac calyptratum cauli inferne ope pedicelli minimi adnatum. Indusium nominare lubet saccum globosum vel ovatum, apice umbilicato acutum, viridulum, cellulis pachy- pleuris majusculis subquadratis factum, ima basi, quà pedicelli sporangiorum exeunt, ét apice flavescentem, spórangia circiter 5o includentém. Haec fulciuntur pedicellis longis filiformibus diaphanis duarum cellularum sublinearium serie constantibus, fugacibus; compresso- globosa sunt aut subglobosa. Sporangia eodem in- dusio contenta inter se aetate et evolutionis gradu sunt diversa: alia, adulta, diametro 45 lin. paris. aequan- tia, sunt flavo-viridula, opaca, et obscure cellulosa apparent, structuram vix nisi intra duo vitra com- pressa perspiciendam. praebentia. Offerunt igitur infra microscopium visa membranam subtilissimam e cellulis quidem conflatam (iisque, quae per peripheriam majorem decurrunt, majoribus) attamen, ob parie- tes crimos , angulis , quibus singulae cellulae contiguae, obscurius coloratis facile pro homo- geneà habendam. Qua quidem membrana includuntur granula (gongyli s. semina dicta) 4, 5, 6, 7, 8, glo- i t uae granula sporangio inclusa globosa, solida, levi pressione ellip- 1 bosa, sibi intra sp g pposit tica fiunt atque se ipsa ex pluribus cellulis subglobosis constantia produnt, quarum plurimae virides, pau- ciores flavescunt. (Tab. LXXV. Fig. 13. Singula granula, e membrana sporangii tenera cellulas angulosas exhibente (Tab. LXXV. Fig. 14.) emissa ;5 lin. par. diametro metiuntur, colore tunc flavescenti - albo; in zona peripherica obsessa pilis quam maxime singularibus: e subtilissima membrana conflatis, tere- tibus, rectis, pellucidis, septis 2 — 4 transversis, medio nonnihil incrassatis, apice attenuatis, ibique quasi glochidiatis: cellula scilicet semilunari extrorsum convexa terminatis. Hi pili dum granula sporangio sunt inclusa non apparent, attamen in granulis liberis, affusà aquà, nonnihil elongari nobis visi sunt. Ipsorum 120 SALVINIACEAE. I. AZOLLA. autem granulorum compago evidentior fit, dum nonnulla e sporangio depromta inter duas laminas vitreas leviter premas; ipsa enim e globulis minoribus aliis viridibus, aliis flavis, quasi oleo essent referti, compo« sita exhibentur. QGranula juniora semipellucida et viridula minora, alia globosa, alia oblonga velovata, cel. ]ularum contextum evidentius exhibent , praesertim in peripherià, et pedicellis brevioribus immo brevissimis sunt suffulta. — Haec de morphosi 4zollae microphyllae observata habemus. Crescit per magnam plagam Brasiliae praesertim intratropicae, in aquis limpidis, obser- vata. prope Sebastianopolin , in fluvio. Itahype prope Portum [nsulanorum , in interioribus Pro- vinciarum bahiensis et maragnanensts, nec non prope Pará. Cl. Poeppig prope Las Pie- dras insulae Cuba et alibi in. aquis: Camporum ( Savanas) australtorum inventam misit, a cl. de Chamisso in California lectam communicavit L. B. de Rómer. Tab. LXXIP. 1. Caespes 4zollae microphyllae magn. matürali 2. Idem auctus. 3. Alius caespituli párs, aucta. 4. Apex ramuli densé foliosi, magis aüctus, a facie superiore. 5. Alter ramulüs, a facie inferiore. 6. Folium superioris et inferioris seriei summe auctum; 7. Organa propagatoria, aliud indusiatum, aliud ca- lyptratum, eodem pedunculo adnata, 9. Organum indusiatum bene maturum, a latere. 9. Indusium verticaliter apertum, in cujus basi conspiciuntur sporangia plura longius et brevius pedicellata, adulta cellularum margina- lium tunc crassiorum fabrica notata, novella superficiem exhibentia dense In adultioribus gongyli contenti translucent. 10. Vertex sporangii ab interiore facie visus. ^ Sporangium fere maturum, in pedicello integro, valde auctum. 12. Membrana sporangii rupti, unicum gongylum continens. Omnia varia magnitudine aucta, Henlat. Tab. LXXF. I. i3. Sporangium maturum, absque pedicello, leviter depressum, monstrans gongylos contentos.e cellulis globosis constare, aliis viridibus, aliislutescentibus. 14. Gongylus inter laminas vitreas com- pressus, exhibens pilos glochidiatos et cellulas semidiaphanas lutescentes, quibus continentur globuli quaternatim coagmentali. —- 15. Organum calyptratum junius. 16. Aliud paullo adultius. 17. Eorumdem par. 18. 19. Or- gana calyptrata duo, quorum vesiculae basilari globulus, quem gongylum diximus, (an casu?) adhaeret. 20. Or- ganum calyptratum, sectione verticali apertum , ut axis et vesicula basilaris appareat, IMonendum est, mihiali- quam dubitationem moveri de structura calyptrae, qualem heic exhibuimus, Pictorem audivimus serio asseve- rantem, se calyptram, qualem depinxit, semper vidisse super omnem vesiculae basilaris ambitum expansam eique adnatam; nobis in pauculis ita visum est, in pluribus vesicula omnino nuda. 21. Calyptra seorsum, 22.23. Axis, in vesicula basilari, cum duobus cruribus, 24. Axis, cui crus altius immissum, apicem vix explicavit. 23. Mem- brana tenuissima, quam de vesicula basilari detrahere valui. 26. Hujus membranae particula, summe aucta, demonstrans, eam e compagine factam esse cellularum minimarum, passim glomerulo aliarum cellularum auctarum, introrsum autem in flocculos subtilissimos desinere. 27. Basis axeos, cum adhaerente vesicula, in foveolas ex- sculpta pro cruribus, quorum unum vides transversim dissectum. 298. Crus seorsim, a parte centrali axeos disjunctum, demonstrans compaginem axeos esse flocculosam. 29. Particula ex lobulo crus axeos terminante recisa e mero parenchymate spisso cellularum minimarum composita. ADNOT. 4zollae genus multis premitur dubiis, tam ipsam morphosin spectes quam partium virtutes; atque lubenter confiteor, ea quoque, quae ipse tam descriptione, quam iconibus protuli; haud ita mihi videri comparata, ut in iis possimus adquiescere. Attamen botanicorum indulgentiam haud frustra implorabo inre tam ardua, ob eximiam partum minutiem atque fructaum bene maturorum defectum. Licet vero in hac re om- nia fere dubia, ea prae ceteris accuratiore examine indigere videntur, quae ad organa sic dicta mascula attinent, nec mirum, quum totum organum calyptratum, cujus dissecandi mihi data fuit occasio, lineae parisiensis vix quartam partem longitudine aequaret. I " ^ di E t "dea » » & 1 K SALVINIACEAE. I. AZOLLA. " 191 H zollae microphyllae et pinnatae discrimen. — 4zolla pinnata ab ill. R. Brownio (Appendix to Flinders Voy. IL p. 79.) eximio, quo solet, studio descripta atque Ferdin. Baueri icone illustrata (ibid. t. 10.) pro unico generis typo hucusque est habita, cujus organa propagatoria innotuerint, neque de generica Zzollarum ame- ricanarum identitate disputatum, dum recentissimo tempore cl. Meyen (Heise um die Erde I. p. 377.) enun- ciaverit, americanas, quibus Azollae nomen a b. Lamarckio primum sit impertitum, ab australibus generice differre, ideoque has posteriores novo Rhizospermarum nomine esse salutandas. Oculatissimus ille phytotomus, amico, quo in me fertur animo, commotus, icones 4ízollae magellanicae in ipso itinere confectas humanissime mihi coratigpipavity pra ob rem gratias ei habeo sincerrimas. Ceterum ego quidem in 4fzollae microphyllae organis prop ibus nullam inveni essentialem notam a morphosi 4ízollae pinnatae ita abhorren- : tem, ut in pe genera ideo disjungenda mihi viderentur. Differentiae autem mihi obviae hae sunt: 1. Or- ganum calyptratum plerumque solitarium , neque gemina aggregata, invenitur, ut plurimum ita positum , ut or- gano indusiato sit contiguum, ejusque levi concavitati laterali quasi immersum. 2. Spathellam sive saccum communem, duo organa calyptrata includentem, non inveni. Ceterum notandum est, fieri posse, ut hoc invo- lucrum exterius antea dilaceretur vel putrefactione evanesceret, licet vix verosimile, quum nullum ejus vesti- gium reperiatur Organum sic dictum masculum interdum foemineo esse appositum, optimus R. Brown ipse auctor est. 3. Organo indusiato idem summus botanicus involucrum duplex adscribit, exterius (cujus iconem non addidit) et interius sporangia pedicellata immediate includens. Nos quidem exterius pariter non observavi- mus. 4. Corpusculum intra calyptram organi, quod masculum dicunt, contentum , a me axeos nomine descrip- tum, medio esse cavum in meis speciminibus (uti jam monui, haud probe maturis) observare non potui, neque hic axis duos crurum verticillos emittit, sed unicum, quodvis autem crus non tribus terminatur segmentis cir- culi sed unico.corpusculo ovato. (Ill. R. Brown alteri, quam non depinxit, speciei sex solummodo ,,corpus- cula angularia^ competere, ipse monet.) 5. Ea denique differentia, quae prae reliquis tantae dignitatis videtur, ut differentia generica inde possit derivari, in partium, quas gongylos nominavi, morphosi posita est. In J4zolla nimirum mostra microphylla hae particulae multis obsessae apparent pilis articulatis, in 4. pinnata illustrissimi R. Brown et Ferd. Bauer prominentias nonnullas tamquam radiculas describunt. 4zollae significatione deni De partium que hicloci paucula solum faciam verba. Veram sexus differentiam Salvi- niaceis competere, OReERT S dubium, neque iis possum assentire, qui organum calyptratum pro masculo, lobu- los ibidem in axi appensos pro antheris, contra organi indusiati globulos pro seminibus habent. Lobuli axeos solidi, e minutissimarum cellularum parenchymate conflati, nil habent, quod ad antherarum structuram accede- ret, Contra potius in eam cedere velim sententiam: organum calyptratum totus plantulae movellae rudi- mentum continere. Nil enim absoni statuisse is mihi videretur, qui vesiculam illius organi basilarem , refertam globulis forsan latici innatantibus, cum nucula Chararum et Marsileacearum compararet, cujus membranam in- ternam parietes arcte vestientem in novam prolem tandem extenuari compertum habemus, Quae quidem virtus, si vesiculae basilari organi calyptrati competeret, pro sporangio monogongylo s. quasi viviparo hoc haberi posset. Lobulos vero illos solidos, e denso parenchymate compactos, qui axi adnascuntur, cum lobulis celluloso - foliaceis in Salviniae germinatione ipsius novae plantulae formationem praecedentibus eamque excludentibus, forsan haud ita male comparaveris, quam ob causam eos (cum signo dubitationis tamen) protophylla nominavimus. Historia evolutionis, tandem aliquando in ipsa patria observata, haec explicabit. Globuli piliferi, auctoribus semina, no- bis — ne nomine careant — gongyli dicti, summam sane cum pollinis structura monstrant analogiam , eorum- que nonnullos vidi vesiculae organi calyptrati arcte adhaerentes; nil tamen certi de eorum significatione. proferre audeo, ratus, dimorphismum in his plantis obvium verum sexum, nec probare, nec dissuadere. Qe SALVINIACEAE. II. SALVINIA. Il. SALVINIA, IVLicn. , Guzrr., Scis. Lenticula C. Bavg., Marsileae spec. L., Marsilaea Nzcx. Organa propagatoria dimorpha, glomerata in ramis submersis aphyllis, radiculis fluctuantibus capillatis. Iwpusruw (calyx ScunEs., receptaculum Avucr.) e membrana duplici, exteriore interiori passim adnata. IwpusrA alia, plura, (Flor. masc. Auer.) in columnula penicillato -ramosissima continentia sPoRANGrA (?, antheras Scunzm. spermatocystidia Aucr.) pedicellata, reticulato-cellulosa cnAwuLo globoso foeta; alia, subsolitaria, (Flor. foem. Avcr.) in columnula ramosa ferentia sronaworA (germina SennEE.) reticulato-cellulosa, monogongyla, gongylo (semine Scnnzrs.) solido, uni- cam preglm e testa crustosa excludente. v |. Caulis libere natans, radiculas fibrillosas fasciculatas promens, inter folia sub- flexuosus. Folia mere cellulosa (phyllidia Manr.) stomatiis destituta, seriatim pa- pillosa et hirsuta. Pubes e pilis articulatis. Fructificatio terminalis, succrescentibus . eaule foliisque lateraliter deflexa. 1. SALVVINIA OBLONGIFOLIA. 4 Tab. LXXV. Fig. I. Tab. LXXVI. S. foliis lineari-oblongis utrinque emarginatis , 'supra papilloso-hirtulis, subtus pubentibus cauleque radiculisque fusco - pilosis. Planta spithamaea, in aqua libere natans, pl in greges consociata. Caulis teres, mollis, quasi e tenui medulla esset conflatus, albido- Eeirpicouet ubique pilis longis fuscidulis adspersus. Fo- lia 1 — 2 poll. longa, $ ad summum lata, alterna, attamen ita sibi nonnunquam approximata, ut opposita videantur; lamina emersa lineari- oblonga, utraque extremitate emarginata, superne medio linea, tamquam costa, impressa, seriebus papillarum ovatarum, vertice binis tribusve pilis annulatis terminatarum, transyer- - sis, per paria sibi magis approximatis, scabriuscula, subtus dense villosula pilis articulatis per cellularum "'subquadratarum margines prominentes sparsis; petioli foliorum, si ita vis, infra omnem laminam convexo- tumentes, spongioso-molles, pilis fuscidulis dense adspersi, in.basi acutiuscula e caulis nodo vix promi- nente fasciculum cellularum prosenchymatosarum recipientes. Pedunculi originitus terminales, succrescen- tibus autem novis foliis laterales et submersi, solitarii aut gemini, raro terni, simplices vel bifidi, quoad folia alternatim dispositi, proximis scilicet in opposito caulis latere exeuntibus, apice divisi et glomerem ferentes indusiorum sessilium 15 — 920 et plurium, comáà radicularum filiformium capillatum eàque mon- nunquam omnino obtectum. Badiculae sunt simplices, dense pilosae, pilis annulatis aliis apice acutis, aliis spongiolarum more intumidis et clayatis. Indusia in uno glomere non omnes ejusdem aetatis et magnitudi- nis, adulta circiter lineam diametro aequantia. Membrana indusiorum exterior cum interiore arctius, quam in specie europaea, connata, ita ut locelli peripherici regulares aegrius conspiciantur. Pili in indusio termi- nali, sic dicto foemineo, articulati; in reliquis, sic dictis masculis, pauciores, tenuiores. Sporangia mono- SALVINIACEAE. IIl. SALVINIA. 129 gongyla in columnula sessilia, quantum in nostris speciminibus observare licuit, nonnihil angulosa (forsan, quia haud probe matura); facta sunt e cellulis irregulariter hexagonis, atque passim muniuntur nervis, quasi cruribus columnulae deflexis atque cum pariete conaatis. Nucula surculigera duriuscula, nucleum spissum solidum includit, Indusium sic dictum masculum pallide virens, ex membrana constat exteriore cellularum oblongo - quadratarum et ex interiore cellularum hexagonarum. Columnula ramosissima, ramulis ultimis simpliciter annulatis in sporangii membranam transeuntibus, e cellulis hexagonis factam. Globuli intra hoc sporangium laevigati, albido - flavescentes. Crescit in aquis stagnantibus limpidis prope urbem S. Maria de Belem, et ad To- cantins Jlavium passim; Provinciae Pardensis. ()? "Tab. LXXVI. 1. Planta integra, magn. naturali. 2. Fibrilla Wide cum iu. aucta. 3. Pili non- nulli, magis aucti, alii apice subulato, alii in spongiolam intumidi. 4. Particula laminae, a latere visa, ut sin- gularum papillarum superficiem superiorem occupantium nonnullae appareant. 5. Seres nonnullae papillarum, - desuper visae. 6. Particula laminae, a latere inferiore, ut pili in cellularum quadratarum marginibus positi conspiciantur. 7. Cellulae duae compositae e facie inferiore, cum pilis, multa magis quam fig. 6. auctae. 8. Glo- merulus fructificationis. 9. Indusiums. d. foemineum junius, quasi duplex velbiceps. 10. Indusium s.d. foemineum apertum, ut columnula, cum adhaerentibus sporangiis, conspici possit. 11. Particula parietis interioris. "ndusii contextum cellulosum exhibens, cum adnatis quasi cruribus periphericis columnulae.. 12. Sporangia duo: sepa- rata, uti videtur, non omnino matura, t3. Ália tria sporangia in ramulo columnulae. 14. Sporangium aper- tum, nuculam surculigeram in conspectum dans. 15. Cellulae nonnullae sporangii a facie interiore visae. 16. Nucula surculigera transversim dissecta. 17. Indusium s. d. pesce ruptum, membrana exteriore ex parte distractà. Tab. LXXPF. II. 18. Sporangia ees duo in suis pedicellis. 19. Indusium, quod masculum dicunt, reciso vertice, a latere apertum atque col cum tibus pluribus sporangiis exhibens. 2o. Columnulae ramus, cum sporangio, separatus. 21. Sporangium apertum, globulum monstranus. 22. Globulus separatus. 23. Membranae indusii s. d. masculi, a facie interiore adspectae. Cellulae quaedam quasi umbonatae uti vide- tur pressione sporangiorum inclusorum. Cellulae elongatae, ad dextram adjectae pertinent dissepimento utram- que membranam connectenti. 24. Particula membranae indusii, ex ejus basi resecta, cum. pluribus pilis arti- culatis. : E " A. j d x E " x & m we. -— * , * * ^ i COME » Pag. Pag. Pag. $5. V. 12. - $9. v. 22. ADDENDA ET CORRIGENDA. Jungermanniae hoc volumine depictae, si Ji T. 1 familiam in plura genera di- yidere velis, ad diversa genera referendae erunt. Ita J. isocalycina ad. Lejeuniam Lib. pertinet, J. caulisequa et atrata generi Jubulae Nees. adjudicandae erunt, J. brasiliensis generi Cor- daeae NNees.; J. Pterigophyllum: distincti generis prototypus videtur. pro Tab. IL. lege Tab. LXXIII. Fig. I. pro Tab. IL. Fig. I. lege Tab. LXXIII. Fig. I. adde: Hoc. Ophioglossum nostrum xypanemense forsan non differt ab. O. surinamensi Reichenb. (n plant. surinam. exsicc. WVeigelt.), quod pro O. elliptici Hook. Grev. (Icon. fil. t.: 40.) synonymo habent auctores clarissimi (Bot. Misc. IlI. p. 21 7-) 5o. v. penultim. pro Schanschif lege Schanschin. 106. v. 28. pro MERTENSIA cnacrurs lege MERTENSIA PENNIGERA, Icones tomi !/ lumine contentas delineavit cl. Hugo IMonr, Prof. Bernensis; reliquas delinearunt, dirigente auctore, 4. Lavs- nzrss, Herbipolitanus; S. IMiwsiwozn, Monacensis; J. B. Porr, Bambergensis; lapidi incidit vel delineavit J. Pnzsrenz, IMonacen- sis; vivis coloribus exhibendas curavit S. IMixsiNGER. Index plantarum aliarumque rerum hoc volumine contentarum. Ordines et familiae plantarum literis sic dictis versalibus, genera descripta sic dictis capitalibus exhibentur. Species descriptae aut definitae literis communibus remotis, genera et species commemorata atque nomina in Brasilia usitata communibus, synonyma obliquis describuntur. Signum * plantae affixum significat, hoc a nobis primum inditum esse. Numerus arabicus paginam indicat, t. tabulam, f. figuram. TReONU Te Re CORe COR 7RU TR IRUCOR C778 TR DR 78e IR, 78o 78e 78 Roo 7878s Rs Row, 78s 087 I8 78s cw, 78-78 78s 7Ro 78; 78 78s R8 78e, Ri 7878 7878s 78 Te 78e 8 7e o A e Acotyledoneae, structura caudicis peculiaris, 57. $. 33. ACROGYRA'TAE (Filices) Bernh. 112. AcRosTICHUM L., Blume. $3. acrocarpum * 85. t. 23. actinotrichum * $6. ciliatum Presl. 85. fraxinifolium Presl. 86. Jfurcatum LL. 109. gorgoneum Kaulf. 86. japurense * 86. t. 24. Langsdorffii Hook. Grev. 83. t.21. muscosum Sw. 84. scalpellum * 86. scandens Raddi. 86. serratifolium Mert. 86. Y subdiaphanum Hook. Grev. 84. squamosum Sw. 84. strictum Raddi. 84. t. 22. succisaefolium "Thouars. 84. villosum Sw. 85. viscosum Sw. 85. » Acrostichi spec. 87. AcriNosr4cuys Wall. 115. ApiaNTUM L., Sm., Sw., R. Br. 92. arcuatum Sw. 94. deflectens * 94. delicatulum * 93. t. 56. f. 2. pumilum Sw. p. 94. t. 56. f. 4. rhizophorum Sw. 92. rhizophytum S chrad. 92, t. 62. tetragonum Schrad, p. 93. t. 63. Adianti divisio in Á. Minervae et A. Veneris. 94. ALGAE Roth 5 — 8.t.1— 5 ArsorHiLA R. Br, 629. — (Dicranophlebia) armata *72.t. 27.t.48. (Haplophlebia) compta * 66. t. 41. (Chnoophora) elegans * 63. t. 38. » excelsa * 63. t. 27. t. 29. f. 1. 2. t. 37. » excelsa, Ánatome 42. $.4. 43.0. 7.9. 44. 6.10.11. 45. 6.12. 13. 46. 9.19. 47.6.17. 48. 6.18. 49.6.20— 21. t. 29. f. 1. 2. t. 32. f. 1. 2. 3. t. 33. £.1.5. t. 34. f. 1. 2. t. 35. f. 1. 9. 11. 12. 13. (Dieranophlebia) hirta * 69. t. 44. » leucolepis * 70. t. 46. martinicensis Spreng. 89. : (Dicranophlebia) mexicana * 70. t. 45. » monticola * 75. 0 nigra * 71. t. 30. f£. 5 6. t. 47. " nigra, Ánatome 42.6.4. 43. 6. 6.7. 8.9. 44. G. 19. 45. $. 13. 46. $. 14. A7. 6. 17. 48. 6. 47. 18. t.30.f.5. 6, t. 31. f. 1. 2. t. 34. f. 3. t. 35. f. 4. 6. (Dicranophlebia) paleolata * 63. t. 43, » phalerata * 67. t. 30. f. 1. t. 42. 5 phalerata,Anatome42, 6.4. 43. $. 6.9. 44. &. 10. 45. $. 12. 13. 46. $. 14. 47.6.17. 48. $. 18. t. 30. f. 1. 2. t. 31. f. 3. 4. t. 35. f. 3. 5. $4 : 132 I ND E X Arsorniia(Dicranophlebia)Plagiopteris*73.t.50. Aspidium articulatum. Sw. ; Anatome 53. 6$. 25. » (Halophlebia) procera * 64. t. 40. L) cultratum. Pres, 95, » (Dicranophlebia) rigidula * 74. t. 51. m rigidum Sw. , Anatome 53. $. 28. » (Chnoophora) rostrata 64. t. 39. » rostratum. Kunth. 64. 9 (Dicranophlebia) Sprengeliana * 75. » squamatum Willd. 95. & » Swartziana* 74.t.49. e truncatum. Sw. 95. » villosa Kunze 15. Aspidii species 62. 95. ÁNriMIA (Anemia) Sw, 112. Asplenium cum Did hl 95. » abscissa Schrad. 114. » Ruta Muraria, Anatome 53. s 28. 54.6.29. » anthriscifolia Schrad, 114. » Trichomanes, Anatome. 53. $. 28 » ciliata Presl. 144. i AsTROTHELIUM Eschw. 90 » colina Raddi. 114. » album. Eschw. 20. t. 9. f, 5. » cordifolia Presl. 114. » isabellinum Eschw. 20. t. 10, f, |. ». dense Link. 144. AzouiA Lam. 123. » dissecta Presl. 113. » magellanica Willd. 494. » diversifolia Schrad. 113. » microphylla Kaulf. 124. t. 74. 75. » flexuosa Sw. 113. 114. Azollae pinnatae discrimen 197. » froxinifolia Raddi. 114. » partium significatio 127. » gracilis Schrad, 114. Balantium, discrimen a Dicksonia 97. » Haenkei Presl. 114. . - BnacuywENIUM Hook. 36. » hirsuta Sw. 113. 114. Hornschuchianum *-36. t. 20. f. 4. » hirta Sw. ll4& — Culipteris Bory. 95. » humilis Sw. 114. ,. Canduá Brasil. 29. » —longifolia Raddi. 14. CassEREERIA Kaulf, Spreng. 91. » incisa Schrad. 114. » pinnata Kaulf. 91. t. 61. » — laciniata Kaulf. 14. CnuNooPHona Kaulf. 62. » mandioccana Raddi. 114. o» Humboldt Kaulf. 75. » obliqua Schrad. Kunze. 114. » aculeata. Kaulf. 12. » — Phyllitidis Langsd. Fisch. 114. CuxoopHona * 62, » Phyllitidis Sw. 114. Cibotium Kaulf. 78. 97. » radieans Raddi. 114. Crapowia. Hoffm. 29, » radicans (9. Raddi. 14. » sanguinea * 29. t. 11. f. I. » repens Raddi. 14. CNEMIPTERIDES Wallroth. 102. 103. » repens minor Raddi. 114. CorrEwa Scehreb., Hoffm., Ach. 27. » rotundifolia Schrad. 114. » oblique peltatum Eschw. 27. t. 11. f. 2. » rutaefolia * 112, t. 55. f. 1. Cryptogama gaudent vegetatione terminali. 56. $. 32. » Schraderiana * 113. t. 58. CTEISIUM Mich». 117. » sorbifolia Schrad. 114. CyaTHEA Sm., R. Br., Kaulf, 75. » tenella Sw. 113. » aculeata Willd. 78. » vellea Schrad. 114. » arborea Sm. 78. » Vespertilio Schrad. 113. » canaliculata W. 78. Aneimiarum gongyli striati 115. Adnot. 3. » compta * 66. 5 pinnae steriles et fertiles. 115. Adn. 2. » cuspidata Kunze. 78. Annulus sporangiorum Filicum, quomodo formatnr 99. a Delgads Fehr dusty $1449. S COMO LED. » divergens Kunze 78. ARTHONIA Ach. Eschw. 13. 5 excelsa Sw. 78. E» polymorpha Ach. 14. t. 9. f. 3. » Grevilleana * 78. " £) maculans Ach. 14. t.9. f.2. » hirsuta. Presl. 69. *" » k P3 3 Y *. * "i à * |^ " 4 INDE X 135 CvaTHEA hirtula * 76. t. 53. » oligocarpa Kunze. 76. » — phalerata * 67. » Schanschin * 76. t. 29, f. 3. 4. t. 54. » 2» Anatome 42, 6.4. 43. $.9. 45. 6.12.13. 46.6.15. 47. 6.17. 49.6.20.21. t. 29, f. 3. 4. t, 33. f. 3. 4. t. 34. f, 7. t. 35. f..8. 10. » . Sternbergii Pohl. Anat. 41. 43. 6. 6. 8. 49. $. 20. ci vestita * 75. t. 30. f. 3. 4. t. 52. ^ » Anatome (Alsophila) 42. 6.4. 43.6.9. 44. 6. 10. 45, 6. 19. 13. 46. $. 15. 50. $. 20. 21. t. 30. f. 3. 4. t. 33. f. 2. t. 34. f. 4. 5. 6, t. 35:1, 2,0. , CYATHEACEAE 02. CYATHEACEARUM genn, Kaulf. 62. a Genera 78 [rU] ?J]. gen, * Kaulf. Kze.109 Cycadeae, caudicis structura 51. $. 25. vegetatio 51. $. 33. Cyeadis Cellulae wd 48. Cystopteris 53, $. 28. Davallia adiantoides Jud 98. bidentata W. 98. epiphylla Schkhr, 98. fumarioides. Sw. 98. gibberosa Sw. 98. pyxidata Sw. 98. Dendróptérldss vide Filices arboreas. DxNNsrAEDTIA Bernh. 96. Dicotyledoneae , structura caudicis peculiaris 57. $. 33. DicnANoPTERIS Bernh. 106. Dicksoxia. L'herit., Sm., Sw., R. Br. 96. ^3 character 97. 5 adiantoides Link. 96. » flaccida Sw. 97. » pilosiuscula Sw. 97. » IECIT tenera Presl. 96. t. 66. 72. f. 1. » Ssporangii ortus etincrementum 98—101. DicnaNoPHLERIA * 63, DioywocuraENA Desv., Kaulf., Link. 95. » sinuosa Desv. 95. t. 28. 29. f. I. » Anatome 42. $.4. 43. $. 6. 7 4. 6. 10. 45. &. 11. 46. $. 15. Dipysmocrossux Desv. 103. 104, Dionvama Eschw. 9. 2) insculptum Eschw. 9, t. 6. f. 1. Diplazii character 96. Diplazium. pulcherrimum Raddi. 95. Diplostachyum Pal. Beauv. 37. DiPrERIS Reinw. 89. " DnyuAnIA Bory 89. EvucnapHis Eschw. 19. EurnYPETHELIUM Eschw. 19. EuvERRUCAR]A Eschw. 14. FILICES L. Mart. 40 — 119. FILICES ACROGYRATAE Bernh. 112. 5 AGYRATAE Bernh. 121. Filices arboreae, Anatomia 40 — 58. » » summa obsery. anatom. 57. $. 33. » » caudex descriptus 41, » » » cum filicum herbac. comparatus 5. $. 31. » » caudicis cellulae inter vasa jacentes 48. . 18. » 5 2 cellularum pori 44. $. 10. t) 2 " cicatrices 42. Q. 5. » » » contextus cellulosus jacet inter corticem' et lignum etin centro (medulla) 48. $. 19. contextus parenchymatosus 49. $. 20. prosenchymatosus 48. » » » » . 19. » » » . cortex 44. $. 10. » » 2 in cortice massa homogenea in- ter cellulas 44. $. 11. 2 m corpus lignosum — 46. 47. $. 14 — 16. » » » Corporis lignosi vasa 47. $. 17. » 2 » DN vasorum. auum lignum 56. $. 3 » » » sns 42. $. 4. " » t) fasciculi, vàsorum 49. $. 21. » » » foveae coniophorae 48. $. 7. » » » incrementum 56, $. 32. à) m 2 lignum 43. $. 13 » » » pulvini 43. $. 6. " » » sectio transversa 43. $. 9. » » 2 d ud 6.19. » »" » non ad igi sdtuitet 56. $. 31. 9) " frondium dispositio 42. $. 4. 134 NUSNOGDIESSENM X: Filices arboreae, Geographia 80 — 82. extensio 81. » habitatio 82. gongylorum multitudo 79. » Physiognomia 79. structura secundum varios auctores 40. A. Brongniart. 56. » » » temperies coeli iis exoptata 82. tempus fructificationis 82. FILICES CATHETOGYRATAE Bernh. 83. DESCISCENTTES Spreng. 102. » » HELICOGYRATAE Bernh. sporang. sessilibus Bernh. 102. 102. Filices hebobio structura caudicis 51. Q. 26. caudex rosaceus Kaulf, 51. $. 26. caudicis fasciculi vasorum 52. $. 27. » ' contextus cellulosus 592. $. 28. membrana fusca fasciculos vasorum cir- eumdans 53. $. 29. FILICES PLEUROGYRATAE Bernh. 105. FILICES VERAE Spreng. 62. 83. Filiv furcata, pinnulis longiusculis non dentatis Plum.109. » Fiesurina Fée 9. » T'axi foliis Petiv. 109. JDumastii Fee 9. Ficis Maximiliani Mert. 8. ramulosus Mert. 7. » Stenophyllus Mert. 8. GrsoprERIS Bernh. 1T. GLEICHENEAE R. Br., Kaulf. 105. GrricHENIA Sm. , Willd., Gleichenia furcata Spr. Kaulf. 106. 109. y Hermanns R. Br. 111. Hook. Grev. 110. Hook. Grev. 110. pectinata, Presl, 110. polypodioides Sm. 106. t. 59. f. 3. » GLEICHENIACEAE 105. Gleicheniacearum character phytotomicus 105. Gleicheniae spec. R. Br. 106. GLEICHENIEARUM genn. Spreng. 112. comparata eum. Dicotyledonea- rum 50. $.23. Monocotyledo- nearum 50. $.24. diversa a reliqu. plant. 51. 8.25. Grveuis Achar. 21. » angulosa Eschw. 21. t. 10. f. 2. Gongyli Filicum, cur non sporae nominati. 100. » duplicem habent membranam. 100, Grammitis Sw. 88. GnaPnis. Ádans 9, Graphis cinnabarina. Fée 13. » frumentaria Fée 10. » nivea Fée. 10. t, 6. f. 5. » S$calpturata Ach. Yl. tectigera Eschw. 10. t. 6. f. 4. GyMNOGRAMME Desv., Kaulf. 88. » GrmNoPrEnIS. Bernh, » reniformis * 88. t. 26. 83. spec. Bernh. 87. HaprornuLEB]A * 62. Hemionitis Willd. 81. Hemitelia capensis R. Br. 78. speciosa Kaulf. 78, » HEPATICAE Hedw. 31 — 35. t. HOMALOPHYLLAE Willd. 31. 15 — 19. t, 15. Horowirniuw Brid. 35. » crispulum * 35, t. 18. f. Huperzia Bernh. 37. Hypnocrossux Willd. 417. hástatum Willd. 418. » HYDROPTERIDUM genn. Willd. 121. Hymenophyllearum vernatio est circinata 103. HYMENOPHYLLEAE 102. Hymenophylli perisporangium quid 103. HywENoPHYLLUM Sm. 102. Hymenophyllum , structura caudicis 54. $. 30. badium Hook. Grev. 103. caudiculatum * 102. t. 67. crispatum Hook. Grev. 103. dilatatum Sw. 103. Plumieri Hook. Grev. 103. HysrERoCARPUS Langsd. 95. JuxcERMANNIA L. Hook. 32. atrata Sw. 34. t. 18. f. 1. brasiliensis Nees. 32. t. 16, f. 1. 1. connata Sw. 32. t. 17. f. 2. isocalycina Nees. 33. t. 16. f. 2. caulisequa Nees. 33. t. 17. f. 1. Pterygophyllum Nees, 34. t. 19. JuxcERMANNIACEAE Dumort. 32 — 35. t. 16 — 19. Juniperus, crescendi modus 58. LasrnEA Bory. 89. LrcaNacris Eschw. 12. Lecanora rubricosa Ach. 28 C. teicholyta Ach. 28. I N D E X 155 Lvcoponiuw L., Hook. Grev. 37. 2 annotinum L., Anat. 54. $. 30. » carolinianum L. 38. » contextum * 38. t, 20. f. 1. LrcingA Ach. 28. » ammiospila Ach. 28. » atroftava Ach. 28. » caesio-rufa Ach. 28. Lecidea cinereo - fusca. Ach. 28. » erythrocarpia Ach. 28. » ferruginea 28. t. 10. f. 5. » ferruginea var. coccinea Eschw. 28. » Turneriana Ach. 28. LrrocnawMa Eschw. 11. pruinosum Eschw. 12. t. 7. f. 3. » punctiforme Eschw. 12. t. 7. f. 4. » scalpturatum Eschw. 11. t. 6. f. 2. c sericeum Eschw. A (5 "ro fe, 92; tartareum Eschw. t. 6. f. 3. PESE EUMG Eschw. 11. Lzwxoxa Juss. 121. LrwricULA C. Bauh. 128. Lepidodendron Sternb. 43. Lepidotis Pal. Heaum, 3T. LICHENES Achar. 9 — 30. t. 6 — 14. Lichen ferrugineus Huds. 28. Liwroni Ach., Eschw. 16. Limboria circumcissa. Esch. 16, L 10. f. 4. Lindsaea Dryand. 91. 98. » ensifolia Hook. Grev. 91. LornipiuM Rich. 115. Lycopodia Alopecuroidea 37. » Circinata 37. » Clavata 37. » Cylindrostachya 37. ? Oligosticha 37. » Platystachya 37. Phlegmaria 37. » Planifolia 37. » Polysticha * 37. » Spicata 37. » "lTetragonostachya 37. LYCOPODINEAE Sw. 37 — 39. t. 20. » caulis structura 54. $. 30. 97. » gaudent vegetatione terminali. $. 33. [21 » erythropus * 39. t. 20. f£. 3. 9 clavatum, Anat. 54. $. 30. paradoxum * 38. t. 20. f. Urbooicx Sw, R. Br., Kauf. 117. i HosCRCuD 118. t. 57. » heptaphyllum Schrad. 118. » hirsutum. Willd. 119 i lucens Kaulf. 118. qj mexicanum. Pres. 119. » polymorphum Kunth. 119. ^ » varium. Link. 418. 9 venustum Sw. * 119. t. 57. f. 2. ManarrIA Sw. 119. 5, cicutaefolia Kaulf. 119. t. 69 — 72. e) Jraxinea, Raddi. 119. MARATTIACEAE Kaul. 119. Marattiacearum char. exponitur. 121. MakStLAEA Neck. 128. MansitEA L. Schreb. 12I. brasiliensis * 122. t. 73. f. 2. » crenata, Anat. 55. $. 30. t. 36. f. 14. 15. » polycarpa Hook. Grev.? 122, e quadrifolia, caulis structura. 59. $. 30. — — Marsileae sp. L. 128. , MARSILEACEAE Bartl. 121. Marsileaceae gaudent vegetatione terminali. 56. Q. 33. MARSILEACEARUM genn. R. Br. 191. 123. Marsileacearum char, fruct. et phytotom. 121. Matonia R. Br. 78. MrmrENs]A Willd., Sw., Kaulf. 106. " brasiliana Desv. 110. Ed » canescens Kaulf. 110. » decurrens. Raddi. 110. Ls dichotoma Willd. 111. » dichotoma Sieb. 111. Ba » . discolor Schrad. 111. 4 5 emarginata, Raddi. 110. » —ferruginea Desv. 109. » (Dicranopteris) flexuosa Schrad. 108 t, 60. f. 1. 5 furcata Willd. 109. » glaucescens Willd. 110. " gracilis * 107. t. 59. f. 2. 5 j PLI $á 136 I MnTENSIA immersa Kaulf. 110. » muricata Kaulf. 111. 2 nervosa Kaulf. 111. 2 pectinata. Willd. 410. g £n Langsd. Fisch. 110. c pedalis Kaulf. 107. t pennigera * 106. t. 59. f. 1. e pubescens Willd. 109. » . pubescens Schrad. 409. E pumila * 111. t. 60. f. 2. » — pruinosa * 109. » rigida Kunze. 106. » rufinervis * 111. velata Kunze. 110. Morccustte generis subdivisio 106. MoNvocnurzAENA Gaudich. 95. sinuosa Gaudich. 95. Snc oasis, structura caudicis peculiaris 57.6.33. MUSCI FRONDOSI Hedw. 35. 36. t. 18. 20. Musci gaudent vegetatione terminali 56. $. 33. MynrorHECA Commers. Juss. 119. Nephrodium Filix mas, Anat. 51. $. 26. Nephrodi spec. Michz. 96. Neuronia asplenoides Don., Anat. 53. $. 28. 29. Neuropteris Desv. 97. Niphobolus glaber. Kaulf., Anat. 53. $. 28.29. 5. $. 31. OpowToPTERIS Bernh. 44T.. OzrrrnsiAa Raddi. ST. OvocLEA Mirb. 106. OrEcGnaPHa Ach., Eschw. 10. OPHIOGLOSSEAE Mirb., R. Br. 39. t. 73. OruiocLossuwx L. 39. ypanemense * 39. 130. t. 73. QU spec. L. 117. OnNiTHOPTERIS Bernh. 112. OSMUNDACEARUM R. Br. Osmundae L. spec. 112. PanwELIA Ach., Eschw. 22. Parmelia aurata Eschw. 24. t, 14. f. 1. "E cinnamomea Eschw. 26. t. 12. f. 2. » comosa Eschw. 26. t. 19. f. 1. 9 crenulata Eschw. 25. t. 14. f. 2. d rufa Eschw. 23. t. 13. f. 2. urceolata Eschw. 23. t. 13. f. 1. Peranema Don. 18. Perisporangium Bernh. Dicksoniae, q 52. 6. 28.29. " & genn. 112. 100. Physematium Kunze. 98. Phyllitis Neck. 83. N D E X. Pilularia, caulis structura 55. $. 30. Pinonia Gaudich. 98. Plananthus Pal. Beauv. 31. Platycerium Desv. p. 83. PLEUROGYRATAE (Filices) Bernh. 105. Podeilena R. Br. 18. PorivsorRya Humb. Kunth, S87. pubens * 87. t, 25. POLYPODIACEAE 83. R. Br. 69. Pol; s os genn. R. Br. 109. Polypodii spec. 62. 75. PoryPoniuw L., Kaulf., Blume, 89. 5 aculeatum. Raddi, 12. e alsophilum Link. 68. » armatum, Anatome 43. $. 6. 8. » armatum Sw. 13. » aureum L., Anat. 651. $. 26. 52. 6. 98, 53. $. 29 » Billardieri R. Br. 53. $. 28. 54. 6. 29. t. 306. f. 4. 6. 5 Ulechnoides Sw. 64. * calcareum Sm. 52. $. 28. 53. 6$. 29. c connexum Kaulf. 90. t. 65. Ue contaminans Wall. 75. 7 corcovadense Raddi. » dichotomum "Thunb. 411. » Jfurcatum Sw. 109. ? furfuraceum, Anat, 55. $. 31. tab. 35. ' 1572197 T giganteum Wall. 75. £ griseum Schkuhr. T5. » Humboldti Poir. 64. » incanum Sw., Anat. 53.6.29. t. 36. f. 1.2.16. 2 latebrosum Wall. 15. » latipes Fisch., Anat. 52. $. 28. 53. 6.29. t. 34. 6. 8. 9. » lycopodioides L., caud, structura 53. Q. 28. c nitidum Kaulf£, Anat, 53. Q. 28. 54. $. 29. - Parkeri Hook. Grev. 82. » persicariaefolium Schrad., Anat. 53. $. 28. 54. $. 29. t. 36. f. 10. 13. procerum. Willd. 65. c pruinatum Sw. 75. puwngens Willd. 65. » c rostratum Willd. 64. c subincisum Willd. 89. t. 64. (5 Taenitis Roth, 63. " I ND E X. 131 Poryroniuw. págcinifalu Fisch,, Anat. 53. $. 28. t. Schizaeacearum. charact. phytotom. 112. 36. f. 8. 11. vulgare s Anat. 52, 6. 28. POROPTERIDES Wd. 121. Ponprnvna Agardh. 5. PonoruELIUM Eschw. 18. cj rufo-fuscum Eschw. 19. t. 9. f. 4. Schizoloma Gaud. 91. Scolopendrium eum Didymóchlaena comparatum 95. e Raj. 83 Selago Dillen. 37. Selaginoides Dill. 37. SprnaERococcus Stackh. , Agardh. 7. PsrnoPopruM Neck. 89. 9 Chamissoi Ag. 7. t. 3. f. 1. Psilotum triquetrum Sw., caulis structura 55. $. 30. » decorosus Mert. 8. Pteris L, 91. » . Maximiliani * 8. t. 4. u lanuginosa Anat. 55. $. 30. 31. t. 36. £. 1. 3. PynENaAcaNTHIUM Eschw. 17. PynENasTRUM Eschw. 17. "| album Eschw. 18. t. 8. f. 5. album var. coronatum Eschw. 18. cinnamomeum Eschw. 18. t. 9.f. 1. echinatum Eschw. 17. t. 8. f. 6. e sulphureum Eschw. 17. t. 8. £. 7. PxnruLA Ach. 15. PrnocugoA Esclhw. Syst. 13. Pyrrhosia Mirb. 117. Cue EX ARamoNpDrA Mirb. 117. RHIZOCARPARUM genn. Batsch., Bisch. 191. RHIZOPTERIDUM genu. Mart. Wall. 191. 193. - RuizosPERYA Meyen. 123. ramulosus * 7. t. *d f. 2. SPEURIS NEUE Bernh. 75. (e » Wall. 78. 98. Sporangia Filicum gongylos intra vesiculas matricales s. thecas efformant. 100.- rata 101. oriuntur 99. Stachygynandrum Pal. Beau. 31. K SriCTA Ach., Meth. 929. M " » aurata Ach., Syn. 94. - » Struthiopteris qo Anat, 51. & 26. 53. & d j| TEGULARIA Reine. 95 E b. 6 aure ut n HN. RHIZOSPERMARUM genn. Roth. Dec. Spreng. 121. Do ui adiantifotia qo 95. B. rcr m Riccia fimbricata Nees ab Esenb. 31. t. 15. f. 2. TurrroruEMA Ach. 22. r squamata Nees ab Esenb. 31. t. 15. f. 1. » ^ marginatum Eschw. 22. t. IQ. £3 Riripium Bernh. 115. - Rubus odoratus, Cellulae antherae 48. Saccoloma ad Davalliam referendum 98. » elegans Kaulf, 97. Salvinia oblongifolia * 128. t. T9. 76. Azolla Raddi. 124. SALVINIEARUM Mirb. genn. 193. » membranaceum L. 103. Sancassuw Ag. 8. ? &) pellucens. Kze. 104. 105. Menophyligm: VC Eb 05 [sh e) plumosum. Kunze. 105. Schanchin Brasil. ? » pilosum Raddi, 105. t. 68. SCHISMATOPTERIDUM genn. Willd. 105. 112. » pinnatum Hedw. 103. Scmiz4EA Sm. , Sw., R. Br. 115 c radicans Sw., structura caudicis 54. $. 30. 5 digitata Sw. 117. e Flabellum * 115. t. 55. f. 2. » " pacificans * 116. t. 56. » pennula Sw. 117. » spectabilis * 117. subtriloba * 117. SCHIZAEAE Schrad. 112. SCHIZAEACEAE 112. Thuja, erescendi modus 58. "TrirucnoxaNES L. emend. 105. se crispatum Kaulf. 104. 105. e crispum Hedw. 104. 105. 5 crispum. Hook. Grev. 105. 5 floribundum Humb. Kunth. 103. t. 36. f. 25. TnrcnoPrERIS Presl., Spreng. 69. : . excelsa. Presl. 63. M n 98 TaypeETHELIUM Spreng. 19. madreporiforme Eschw. 19. t. 9. £6. Ückn- Cav, 117. Urva 5. » discolor Mert. 6. cum ovulis Phanerogamorum compa- originitus sunt vesiculae simplices 98. supra apicem venae e parenchymate 138 I Urrva fuliginosa Mert. 6. » Mertensii * 5. t. 1. » Schroederi Mert. * 5. t. 2. f. 3. UncEoLAR(A Ach. Method. 22. Usrari Fries. 13. » fasciata Eschw. 13. t. 7. f. 6. » Speciosa Eschw. 13. t. 7. f. 6. VarririziX. Thouars. Al. Vasa propria in Filicibus non inventa. 51. nota. Vegetatio terminalis Mohlio, quid 55. $. 32. VrnRUCaRIA Pers. 14. à ND E X. VrnRUCaARIA aspisftea Ach. 16. t. 10. f. 4. » aurantiaca Eschw, 14. t. 7. f. 7. » cuprea Eschw. 15. t. 9. f. 1. e ochroleuca Eschw. 16. t. 8. f. 3. 4, Woodsia hyperborea R, Br., Anat. 53. 6. 28. Xanxim Brasil. 77. ZALUZIANSKrIA Neck. 191. Zomia integrifolia, vasorum fasciculi in medulla. 51.6.25. Zowsami Drap., Agardh. 6. c) fuliginosa * 6. t. 9. f. 1. 57 Schroederi 5. » variegata * 6. t. 2. f. 6. » » discolor 6. » aenea Eschw. 15. t. 8. £. 3. » arthonioides Eschw. 15. t. S. f. 2. * y Finitum Idibus Decembris MDCCCXXXIV. Explicit. D 3 4 m MENS S oo In officina Caroli Wolf, Doctoris. BUY cn 7 0 1 Lo li Lie UIBVA Mertensn. Tab Ü I PoUrM poro jl ZADNCAIRULA , . Lfuliginosa. llvariegata. var. discolor IILUTOVA. Sehroderi. Tab: Tl. ASA SIPELATEROCOTCUS. L Chamissoi Il ramulosus. Tab : Ill. SIPIELA-RIR D C D(CUS . Maximiliani. Tab: IV. SAIRG ASSUM stenophyllum S "[ab:V. | ellmuth del. I.DXORYGIVEA. inseulptum. JURE GORLAMDVIA (a. JARGTCOIISUMLA, ) IL. scalpturatum. Il[.tartareum. ^— GORLAJEUBUL 3 WN.tecüóera V.nivea . UM m 'Tab:VI. d Hellmatt del. I. IR AJPIBUGS. (v. OIPRGRAXPIELA. ) aita. ILIROKQ QR A OMDMUN (o. ILIE CAXSCANC'TTTS) Es ericea.Ill. pruinosa.JV.punctiformis . U STCANJLIUA. : V. speciosa.VI fasciata:. VIL VORISRUCAJRIIA. aurantia: .- Tab: VIL. Helbnuth del. VORSORAUCLACRULA.. I cu prea, II. arthonioides, IlL àenea,IV.: oxi RO naía. JPYTBCRONASSTTRQMVE VI. echinatum, VII. sulphureum. Tab: VII. IL PUREINASTIRUM cinamomeum. AWZUÜBUONTA IL Swartzianalltremellosa. IV. PORBOTIEUEILOUOQYU rufo-fuscum. V. ANISZDRQQTTBORBSLARUAMT album. VI. "UROUPRAUEUEJUERCOYEU madreporrforme. Tab:EKX. 4th ded LS ANSHITRADAIEEBCEEIGCRY isabellinum. Il. (1, CPE£CUS anóulosa ; In. T ECRLeO P B Y UN marginatum.]IV. IOXEB AO REGN eireumsceissa. | V. GE CUDBN eoccinea. Tab:X . I. CILLAJD ONTLA. sanguinea. IL. C OYTLILOROVUA. oblique.peltatum. Tab: XI Ms NN a SS S ec NY A DF SOR IPAJRMURILUUN. E. comosa II. cinnamomea. 'Tab:XIl. Hellmuth del. TP A AME IJLAS. Lurceolata . IL. rufa .-. Tab: XIII. Aio 35225 ee. x 3 ; SR AN oo nd. " D ELXISPTULDT E SO dd SAM DA v * » ES 315362354592 32 E EO 065251332 ^22 B 229833 ^ AD, " * S San ndA NN - 9 og 3$ o1Y 2539s 3350595 » MRAQEQAS T 2 IP AJBOMOR JLJLA. ( S'IL A. I aurata..]Il crenulata. vo eos XN: TRICCIA I. squamafa. ll .fimbriata Tab: XV. JUNGERMANNIA Lbrasiliensia ILisocalycina. Tab : XVI . sequa.Il.connata. cauli AVI TONG TS RMEAANNTA I ; "Tab IEEE ILIUNGERMANNLA. atrata Jt TERO TOME RECO erispulum 2n SIS OSEE e LLL —— p E "dB TUNG MRMANNIA. Pterygophyllum. "Tab :NIXN. ó pus. radoxum.Hl. L.erytdhro : A. 2 inj -— 2 E S EB LUYCOPQODIUM! contextum 1l: - I. IBIR.A CIHZMIEENTUMI Tab: XX. [ ANCTOS"TICEUM Langsdorffi. Tab XXI . 1T] ! WCIERDI strictum. Tab: X XII TIC ANCORA S ) ANS ENSSS MESES TNT ANCIBAISTTICIBIUM. acrocarpum. 'Talb XCNITI. ACROSITICHUM. yapurense. "Tab XXIV- * ^ MEE —— m ) CY MIN O GR. ACMIMIE. reniformuis. "Tab: XNVI. CIEDNQ QIPEHIQWA excelsa. Tab.XXMII . CIEDN( (OIPIEIOIB A. excelsa. Tab.XXVII . VSLPEPAT dO T it " LN de «e MOFARS cii o ON di el b imr. ALS QUPIHHILA. armata. JDXD'Y2MUD CECLLA TENE A finuosa. Tab.XXVIII. Heins man. lith. armata., Tab: XXIX. Tab:XXX. ABDAIENEBEHRTHRRH RT RAAIM KESADUX ROMPE Japo Mehl. ad. D XXXII. TAD. o p Ie 2 | me « ) A 1 Y DUXTLES SORIA ago Mad e TAB. XXXIV. 4 Ugo Mel. od TAB. XXXV. | | | | | | | | 1 "t o [ (tle ede PL lp) £594* Ve XNNVI. TAB, ANILSSQIPIBIILA. | Chnoophora | excelsa.. Tab: XXXVII. en $3 7 D^ 3e ;à NV/pats LEE P Lx a Yi ANLSOIPIIELA, | Chnoophora | elegans. - ANLSQIPIBILAX | Chnoophora. | rostrata. Tab:XXXIX. | ANIBS QIPIEIIL A. procera. Tab: XL. AJLSOPHULA compía. Tab: XLÍ ó ULL WM NS 2 y r7 AJLS QIPHIJA phalerata. Tab. XLII. & e 4 ALIS QIPHUILILA paleolata. Tab. XLIII. dueiys "ss —— 377 7, T, 7 nS VESEEWWEMPL Mn : un $ M ME a ida EU d AK EN Ac " i SN p NN hir(a. ANS OIPEIULA, 7 T AJLSSQIPHIIL A: mexicana. "Tab: NDV- -— TL enn —€—— T aee ——À ML CIEEP THEE ABS OPETLA. Ieucolepis. "Tab : XLI. y; 80481. Kk (0 ii - j N NOSE ) ANSSIDIP-HILA, mi era. "Tab ANLVIL. ANNNTNN ZZIZ J 9 / y J / "MA / "y, ANTDSSHDIP EB armata. "Tab : NLVIIE. ? p E »p»»» À , A ys NN S SETA E AN » N V —N EM s i N vay A Á / 77 P 4 v n? ec. IRR AARARNI ANLSOPIELA. Swartziana. "Tab : IL.. vus TJ IN ION 9 A A 7 4 ^ SR uS as h. E NSNI sa LAT NT qt 7 jr i ANIBSDIPIETTLA. plagiopterts. Tab. li. zz qc x 278 naa i Lin | 2 «4. P S Ay, 3 qe ATGSIOIPIBITIL A. vi eridula Tab: LL. xs M CCANTPIBIELAN. vestta.. : Tab.LlIl. y "4 EN tee *« aem lh oe d Seem LAIT ^e rt *, 3 ] n pe I IE,A. hirtula. 'Tab LE. CANT IHI ^ Sehansehin. TIU ] | AILSQIPT Tab:LIV. LANBEIMIA rufaefolia.IL S CHTIZLATIA. f labellum. Tab: LV. r | | LSCHIEZ ARA. paeificans. p YI delicatulum. | Tib VE e o&eés TY ODIUM. haftatum. "Tab: LVIIL. J j 1 A NW A y N N N N ji v W N Ul AONTIMIIA, Sehraderiana. "lab VII. MIB/RAPIEENSETLAN Lpenuigera.ll. gracilis. E77 Tab: LIX . QAO A 2e " RUALNAAAAUAN UU S ) OASQUA UUWWWWVSY* MEBIRAT IBONSILA, flexuosa. Tab: LX. E "7B NEN | CASSSSEIBIBRR TA. pinnata. Tab : LXI. ANIDILAONTTE UIT rhizophytum. "Tab: Li XIL. : y EL LN N * did 1 N 1 "v MESS ANIDILNN'TTIU ME £etra. gonum. "Jab: LXIIL. NN / d IPOWYIPOUDIUM! submeisum. Tab:LXIV. DIY PODIUM | eonnexum. Tab LXV. IDICIKSQUNILA. tenera. Tab: LXVI. HEY BMIIEONE DIPIEEYTGIBU ME -eaudiculatum. 'T'ab : XVII. C22 f» Ü Cue» Cg : , C» v Mr IT ry € /T'IRICTEIDMIAUN I5. pilofum. Tab: LXVIIL MEABANTITILA, ec ucaefolia. ab. LXIX . AJMMEAIRANT"TTTA: erceutaefolra. Tab. LXX T AMLACIR.AVTTUTILAA cieufaefolia.. Tab: LX XT — LDICKSONILA tenera. 7-75. JLMLAJR ACTA. cicuta efolra. 7- 9. Tab. LXXII. I. OJPIEULQ O LOS SUM ypanemense. I. AMMCAJRSS ULIEGA. brasiliensis. "Tab: LZ ZLIE. ophylla. ICcr Tab. LXXIV. VZZOILILLA. : m Á E^ bt EC RIS e XO, "eres uem VOCI LL xA i edd 5 NEM. 3 20408 ey a - Eg NE ye : ts LLLLELQ- C —1— E DESELCONE ——— IL AZ OlLA. microphylla. IL S AIL VINILA oblongifolia . "Tab. L XXV. SANIDBVIENIA, oblongufolia . Tab: LXNVI.