NOMENCLATOR | AQVATILIVM ANIMANTIVM. ICONES ANIMALIVM A: | quatilium in mari & dulcibus aquis dez l gentium, plusquàm DCC. cum nomen: | claturis fingulorum Latinis, Grecis, Italiz l cis , Hifpanicis , Gallicis , Germanicis, Anglicis alysq; interdum, per CCr? l ^. tosordines digeftæ. | EX PLICANTUR, autem fmgulorum nomina acnominu rationes, pra- | Jertim im Latina g) Graeca lingua wberrime: g) nominum confirmandorum caufa | defcriptiones quorundam, qp) alia quadam, prafertim in magno noftro De aquatilie D bus volumine non traditaadduntur: ded fingulis Rondeletzj Belong, Saluuani e] il noflra fententia explicantur breuifimé. — V | d | ONE PER CONRADYM GESNERYVM TIGVRINYV M, D i d Le Figure de pefci e d' altíanimali, li quali utuono nel acque falfe e dolci piu che c c. Les Figures & pourtraiĉts de plus de DCC. poiffons & autres befles aquatiz | ques tant de la mer que des eaux doulcess . i; il H t Siguren See ven allerley fifc:ben nb anberen tbicren/oic ins meer vno füffen wafferen gefunden weroeno/mecoafi C C C. ^^ c v m Priuilegijs S. Cæfareæ Vlaieftatis,ad annos octo, & potens í tilsimi Regis Galliarum ad decennium. [i ! i B. TIGVRIEXCVDEBAT CHRISTOPH, FROSCH Os i 1 VERVS, ANNO M, D. LX, SERENISSIMO AC DO TENTISSIMO REGI BOHEMORVM D. MAXE MILIANO,ARCHIDVCI AVSTRIAE DVCIBVRGVY He díg,&c, Domínofuo clementífsíimo Conradus Gefnerus Giss R LX | AESA R EAE Maieftati(Celfitudinis tua pareti Auguffoyerenifeimé? Rexs Dedicationis ante biennium fere Hiftoriam animalium aquatilium noffram confècratii : es buius occafio. amá, non ingratam ili fuiffe , cum ex ipfius benigniféumo fermone,tum. alfjs ara gumentis liquido cognout. Quamobrem boctempore eiufdem libri C. ompendium “quoddam, quod ad nomenclaturas oer in lucem editurus,tua Mazeftati merit multas g) graues obcaufas infiribidicarig debere , exiflimaui. Tu enim cu aliorum, maiorum tuorum, quorum periluftris adomné pofteritatem gloria pertinget , tummprimis facratiffmiparentis, praclaras qj) ueré regias cuirtutes,ac raram principibus viris doctri nam [umma cum laude adeo feliciter emularis, paternisd, cuefligijs imfiftis tam luculenter; "Vt Pec honoris tuielogia nemo omnium ignorare pofiit. Mihi quidem frequentem, g) pleno ninm ore de virtutibus tuis dockrinad, celebrem famam , Paulus Scalichius Comes Hun- torum, (aptiquifma generis nobilitate luffrisyet eruditione multijupafacrarum maxim terari excelentifeimus uir, idemd, dignitatis tua. obfèruantifimus afiduusý predicators) Verikimam effe rampridemafferut: g) eandem nuper cum alij quidamnonvulgaresg) fi *dignicviritum precipue Ioannes Sambucus, (vir multaru linguarum cognitione;g) eru "lone varia fummus,ded, omnibus bonis literis optinze meritus, ) plane confirmarunt. itag, onfidentiusad banc dedicationem accepi: g) librum bunc qualemcunq,, adoptimum maxi- mumá patrocinium tuum,omnino pertinere iudicaut. — Seddicat aliquis : Quo maior Cel- itdimjs tug inomni virtutum dottrina genere pre[lantia cfl,e minus audere me debuiffé derebns huiufinodi, nec magnis per fé,nec fatis pro dignitate d me traclatis,ad te fcribere.Hu tego refponderim: Virtutum g) eruditionis comitem perpetuo effe humanitatem atq, benigni tatem erga inferioris conditions non improbos bomines, g) ad ignof cendum facilitaté:quam mA. tua quoq, mibi uà defüturam:eamá, animum meumscvoluntatemyfludium ac obfer- Vantiam tui, magis quam reip[a quidprafliterim,aflimaturam indubitata fpe memet mihi Promjfrffe. F'ateri me g) agnoféere ingenij mei angufliam, dottrine tenustatemset eloquentia. tnopiam:fperare tamen bac omnta rerum ipfarum,quas tra&badas füfcepi, raritate, varie tate, g) admiratione, operis magnitudine ac dificultate fine compen[atum fine excufatum. i Res autem illas nec magnas effe, nec regum qg) principum virorum fauore g) contempla- tone disnas, haudquaquam concefferim. N ed id pluribus probandum mili exiflimo:qui mi- time dubitem, M. tuam, fi quis alius, probe intelligere, cum aliarum rerum (qua d DEO zeng e 0.44. ad Loan gloriam g) hominis ufum condita nr) omnium tum vero illaru quas natu cognit sr ag "ales appellamus, fiictiam plane liberalem,gg) ammis bene infhitutis familiaritate quadam Äere Watanteprorfus iucundam e[Je:nec priuatos duntaxat bominessaut ex profcffo philofpbos, » d tens td principes etiam cviros mediocrem earum cognitionem decere:idá, adeo, ut post pietatis off e eng tasg) in moribus aen Aas, hominum pofitas virtutes , non aliunde maius ornamenta eis cuchi. cedere poft. Quis enim varias illas et admirabiles corporum in mari agitantium formas Jon libenter agnofcat:ac inde immenfam Natura vim, nullo in elemento fatis adbuc, ne dili Sentier quidem mortalium, perfpebiam g) exploratam,miretur? Quis inde, nifi i ftupidus €) tantis indignus fBetlaculis , non fecum fuperiorem aliquam g) principem omnium rerum caufam vatiocimando inquirat? Sienim tam multiplex,admiranda Gg infinita bactenus ho Vini circa centrum boc mundi Natura ett, (erg gé quoq, pars fumus , et quide praecipuas) "lfinities g) incomparabiliter maiorem effe oportet uim conditoris,motoris primis qj conférua toris omnium:qgui cot ineffabili numine,ac prafenti ubi fapientia fua operibus omnta replet: reel omnes qp) omnem loci temporisg conditionem, [olus excedit.quamobremommis g) inz 4a 2 Epiftola fifita eifoli gloría , gc euineratio perpetua debetur : ut prorfus impietatis gj lafa maiji al d dimifia incufandws fft lé , qui ullum comparationis modum aut gradum (ita evt in regno dr gnitathm deinceps ad proregems qp) reges denig fui gradus fant) hic conflituerit. Nam elt pfe de fefe clariftume teftatur fé cumum ac folum e[fe,cui dimimus bonor cvniuerfus fit deferer- dus:g),tanquam mulatione quadam afficiatur honorem eundemyaut eius part aliquam alteri cuicung, cotribui, ferre non poffe ."Dimnus autem bonor et , quicund, confertur propter cuniuer[/ale aliquod Lonum:cut, funt cognofcere g) poffe omnia, facere g) conféruare cunetas propitium g) benignum effe ommibus gg) huiufmodi. Im ipfo certe folo omnisper cumuerfa fee tendensabfolutaperfethio efl:catera "ot in fio genere ac [rbi perfecfa fmt (quanquam Aerch! am Deoommnum principio debent, )sontamen alijs rebusaut certe non femper non ubi, m omnibus prodeffe aut defro cum sbil eis abundet;largiripo[funt. Res condita quantumeumh excelant comparationem aliquam admittuntzita cut fantila aliqua, fiad Solem conferas: guttulaaquaad Occeapum g) Oninerfamaquarum coim,aliquid gj) aliquota pars fintst eral inn HP aliqua definitio Cot umm aut aqua) ei accommodari Per. Solus códitor g) 4r cognitionem. Chief, remm mfimitus cundia t abommi comparatione alienuseft. ` edd buius igitur fi mui etermi,inffntid boni notitiam, amorem g) cultum , praparante animos noftros quacum que cognitionem;no afpernabimur.fed ea ceu gradibus quibufdam utemur: in quibus tame: non infiftamus diu, qz) femper altins animis enitamur. Fruflra gigantes olim montes montt bus imponebanty-ot corpore in celum quod oppugnabant afcenderent. Animo q mente, am renonodio accenfa, confCenditur id per gradus quofdam ceu colles montesá exaggeratos. ` Res ingnimate ` ncipiamus abinfimo gradu qui Terra efl,ceufündamentum g) bafis Mundi inferum In ea gigni videmus pulchras plurimasd rerum variarum fpecies, qua anima carent; lap. des metalla) gemmas:quavum aliqua ceu ftella quadam terreflresq) celi flellarums «t ita dicam esjüyaymateria [na puritate finplicitate aut etia fBlendore evideripoffunt. Add gnes etiam motu fio polum fequitur. Horum omnium (ficut el caterarum cobiuis Nature" lium rerum) Natura tam mira ac multiplex estut cognofet tota adbuc nódum potuerit, nominibus quidem g) hiftoria: quanuis ingemoff aliqui homines acerrime in barum reru * gnitionemincumbere, eut olim ita bodieá "voluerint: nedi interiori caufarum exploration. Quod fi rebus inammatis tanta cum. Be cognatio &) fimilitudo eft-animatis certe corpor! e maiorem mult cum eodem coniunctione intercedere exiflimandum estet ficut corporea rt$ «i perféchiffimo corpore (celo)ceu principio fii dependent,mouentur,regntur-ita incorporea. n ffantas effe aliquas, qua à prima; optima maximaá, aliqua caufa gubernentur ac mouet! Stirpes, tur omnino latuendum. Altior deinde fèquitur gradus, Stirpium genus umuerfum: qf Solis Lunad imprimis vires et effetlus recipit: in bis primus anima richt, primum vigé d €) alit, deinde auget tertio fibi fimile procreat. Retle autem comparatur celefhi, ea qua mf” ~ gHlorum plantara g) animalium )féminibus inest formandi A efingendi corporis organh Animdia. coirtus antfacultas. — Tertiumfupra bacgradum animantibus terreflribus ug etiam volucres adnumero. [n pis amma melior, nempe cognofèens per fenfus exteriores PI jue os prodit, (plus minus in alijs :) Wi talis fere quodammodo 2 anima famili Leg A do in illis est,qualis in homine D € I. aliud autem fimilitudinis nomine bic intelligo, quat. T ` _ pracomparationis. Similitudo enim aliqua effe potefl in tjs etid qua toto genere differunt; com Aqua. parationon potest. ` Et bi fere. gradus in Terra reperiuntur: alij in aquis . In his emm]? : e oa oi ves marinas inanimas,animalia primum occurrunt, pifcium aliorumá, in humore ml S um innumera forma: imprimis vero Cete g) upenda tum figura tum magnitudinis bellit, aig = Tertiosin Aere, per ea qua vocãt Meteora fiue Sublimia, ab exhalationibus aut ar? " Busnata,prout inferius aut in medio fummóue aere confiflumt,quodammodo afcendimii- ^» — rum enim füpertora,cot igneo fulgore corufGant ita qg) fellas magis referunt, mouentur da , militer inorbem,g) durant plerunq dru "el maiori animos hominum tanquam quu s ; Ignis. niD € I grauiter Juccenfèntis minantisá, figna, horrore percellunt. Poftremo per ignit mentum,quod omnibus corporibus reperit vacuum, (propter nimiam forte fubftantia fnt” tilitatem fèu raritatem) caloris cim omnia confümentis, ac perpetua vertigini cot? e tem Nuncupatoria. tem, ) veluti faltu tranfilit animus : quanqua in igne etiam multa diuina potentia argumen tafnt,) inter elementa boc maxime D E U eM nolis refert. Et fc ad ipfum denig, caelum. Cælum, perueni:in eog, alias materia, loct, téporis motus, Juig) ordinis rationes, quam in proprie di- A naturalibus rebus deprebendit:omnia nempe magis diuina, certa pura fImplicia lucida, ? ulchra, qp) omnis fere mutationis immunta:ac primas omnium rerum corporearum inde fca turientes caf as ceu quofdam Natura fontes. In poc miratur deinceps féptemplici gradu Pla vlanetarum or ` hetarum orbes:imá, [ummo ceu vertice celum. s ftelatum:denig, primum mobile, cot vocant, be. E D non fenfu iam boc evt inferiora omnia, fed ratione deprebenftm. Inde quid aliud cogitet mens idem Plaquam primum ilum ex quo celum cuniuerfumyq) tota Nature feries dependet, motore? Primus motor. am cut fingule res animata fiam imn fé babent incorporea caufam d qua mouétur-ita vni xerfus mudus cum moueatur (nibil enim feipfum mouet) principium aliquod g) caufam fii motus babeat oportet:mon fimiliter tamen inclufam:ne visila terminis "ulla circunfiripta fr hiatur, (nam corporis finiti vis etiam intrinfecus mouedi finita est, )g tempori longinquita te defatigetur > DefefJum autem quod et , primom inaequaliter mouet : deinde demum om- "noceat. Quamobrem visinfimta , qj) oltra füpraa, omnia fe diffundens , nulla organis, hullo medio, [lo nutu (vnde g) numen ditta ) g) imperio celum fuprema mouet:a quo dein ps ordine (ag inferiora cientur omnia, futs temporibus , Vicibus,ordinibus locis. or 7 itd, Vt Blue, motus rerum fecundum "Naturam procedit.at quoniam idem g celi opifex, eil ature Dominus est:potest, cum pofiit omnia,fine cælo,fine Natura, aut ettam contra Na turam, nullo medio, quemadmodum celum primum mouet, frc resaliasquaftung pro fua fta Um cvolantate agere g) mouere. — Porró,ne longius abeam,cum multi fint gradus, fine cor &quatilia ania borum, fiue animorum diferimina fBetles,) ad D € [notitiam euebentesyi5 qui ab Aquatily- DT? UP animantiz contemplatione petitursprateriri aut negligi nullo modo potest aut debet . Ta- "enim tantaá in aquis) earum alumnis animalibus miracula funt,cut ea no philofüpbo- >u modo libri, fed facra litera etia noflra multoties demirétur.| Cateracot necefle frt (Si om gradibus n ‘huiniore modo ad D € Enotitia trabamur) fant omnes tfH,quoru metto facla est gradus: imorandan, Kout cuq vel tardius uel acrius ingeniu contigerit , aut alia quapia caufa impedierit, plus PHhfsste in eis immoratur:hic falicorsinfelicior ille. fecht imus omnin qui ne afcédere qui (Ph cogitat aut incipit.fielicifumus qui quam citifrime gradus omnes peruolitat, aut etiam fr er d tranfiht. Et quontam.corpori quo coercemur infirmitas magna oft g)grauia per- x fenfus iter d ationum cupiditatum, in nobis mometa, vnde fit vt fapius ab ifto diuina contemplatio - deci "scen vertice deturbemur gi) ad inferiorem deterioremá flatum relabamur: iter% atq rte- "m rum perpetuo afiedere,g) vires dimno auxilio, quotiescung, deiecti fuerimus, renouare cona mur, Quotidie quidem quafi à nouo principio multi nofirum viuere incipimus:tanqua qua Prins didycor agus oblitt,cot focordes ant indociles diféipuli folent: g) vt rj qui fé in [peculo cà templati, tanquam non amplius [atis memores fuorum cuultuum. fubinde ad fé contemplans os redeunt , [am qui diutius quam per. fitin rerum naturalium cof yderatione baferit,ut eo m Yerum ftatua "neg mfielicior est-ita f tedium o liquod eius e faffidium obrepat, de cho: & perfectio EE quo inquirendo (modo non prorfus à Deo alienus,hoc eft , mifer g) infelix fit bomo) bac natedimori- "Ca frone cogitat. Quanuis enim plurima temporis in bis nofcendis infumat femper tamen ea- fen in "TR atqeadem el recurrunt, quibus asimus minime [atiatur aut acquie[Cit:ut fint materias beneaffeão, orma, oririaugeri declinare, occidere,moueri sg) quoquo modo mutari: et eafde temporum, E" d rerum, qua ei circunfcribuntur omnit, uices perpetuo redire. Vnde tadio exorto nil mirum pienten ilum Ecclefraflen exclamalfe: Omnia omni temporeobnoxia efft vanifima va- Pati. Quem enim ftabile fruttum(inquit) referet homaex s qua fab Sole fant:etiamffmul Us modis fë torqueat in boc , cut fruéium aliquem inueniat? Quicquid olim fit,nunc esk:et Simile eSt illi quod panlo post erit.quicquidfaéium est olim, nunc est, eg) aliquanto poft fimi ihi fret . In fumma, SS omnino est fub Sole nouum;quod huic coicifitudmi obnoxium non ! Ego quamuis rex effem totius populi l'udaict,toto pectore in boc incelui,cot fapienter inue- Desch, perdifcerem quicquid fab Sole fit. Hoc moleffum cognofcends ftudium immifit Deus animos bominum cut eo fe torqueant, qe. — Sed bacapud M. T.prolixius tracbari non Rer ex ada 3 Epift. Nuncup. decet:quare finem faciam. Hoc tantum füperefl mili roganda M. T, evt ff non per omnit ti bi g) doClifsrmis hominibus quora confùetudine frueris, tot rarifttmis ammalibus ad vinum ingendis , ac nominandi diuer[arum linguarum antiquis qj) recentioribus nomenclaturt denig defCribendis fatisfecero:ipfa rei difficultas gi laborum [umptuumá, magnitudo,met* eufet. Feci quod potui (p) quantumcunq, inme fuit im preféntia praftiti . Quod end fact litate , ubica opus fuerit, me plurima (fateor) ignorantem , cuultusé, tui ferenitate librum bunc verecunde g) «gre ad M. T. accedentem,tuumd, patrocinium fuppliciter expetenteth dignaberis: animum multis iam laboribus fefum ac labantem, mihi reddes g) recreabis el alacritss alia quoq, in pofterum, qua adilluflrandam rerum Naturamdiniammedi ` tor perficere g) in lucem edere cogitem. UVALE. Tiguri Heluetiorum ; Idibus Iun. anno Salutis Chriftiane aM. D. LX. i CONRADI GESNERI AD LECTOREM PRAEFATIOG NIM AN TIV M Quadrupedum, Auíum, & Aquatilium híflorías quatuor libris copieft A iet: íra ut quacunq de illis uel ipfe obferuaffem , uelapudalíos ueteres ac recentiore ínf&umeros diuerfis ín linguis fcripta legíflem,omnía dilígentifsimé complecterer;fingulorum 4 rèhiftorijs in octo capíta díuífis:quorum primum nomina continet ín uaríjs linguis. SecundG P: cies aut differentias unius anímalís,fi qua funtztum corporís eíustp partium deícríptiones.T ert um actíones & pafsíones uarias naturales X contra naturam.Quartum animi affectus, mores, genia, confenfiones & díffenfiones naturales. Quintum uaríos ex animalibus ufus ad homíntfi pertínentes,preter cibum & remedia. Sextum alimenta ex eís;& ad cibum apparatus, SeptimUP remedia ex ipfis aut eorum partíbus;& fi que bomini morfu ictüue nocent, contra illorum uen na.INam de ipforum anímalí& morbís,íjs& curandis,tertío femper capite agitur. Octauum philo" logíam & magnam uaríetatem traciat, idem feréordínibus, | Eftautem Liber primus De q9% drupedibus uíuiparís condítus,fatís magnus per fe.Sectidus De quadrupedibus ouíparís: qui exiguus fit cum tertio de Aaibusconíungi & uno uolumine ligari poteft, Quartus De Aquatilie bus:ín quo Rondeleti etiam & Bellonij libros de fj(dem complexus fum. In omnibus autt” lis libris Ordinemalphabeti magna ex parte fecutus fum , ut quilibet faciliùs ftatim quæfita mi, nire. InIconumuerolibrisqui ímagínescum nomenclaturístantü continent,ordínes Duer? fesànatura inftitutos fequi uoluí:íta ut qua unius natura effenranímalía , fiue unius generis p?" xímí fpecies fiuealíter multa haberent communia, quoad eius fieri potuit, coníungerem, Co^ prehendí autem uno libro Quadrupedum uíuípararum fimul & ouípararum cfligíes: altero y n hiberentur,anímalibus,ea deberi oftendere,& quz obtjci poflent argumenta, diluere. Rei dificul tatem auxit, quod Aquatilium hiftoria intra paucos annos nuper , & à paucifsimis excolí ot plurímís adhuc controuerfijs & dubitatíonibus intrícata, Græca nomina nó femper forte € "S Ceríbus Græcis adfcrípfi,quod mihi non difficile fuiffetfed aliquando Latinis tantüm. Fluuíat! d um & lacuftríum multíantíquís nominibus Gracís & Latinis carent: quos ad genus aliquoc ^ mile retulímus,aut {ctis nominibus nouis nomínauímus : íta tamen ut fíctaaut noua quilibet fla; tím ab ufitatis & antiquis difcernere queat, F, litera eriam fi quando ponitur, nomen Boom int p fem zn Le K A 2 E A "cri AA CR cat:quod imprimis ín Germanicis mihi faciundum fuit, Veteres enim de folis fere marínís ff a ZS P diterra Ad Le&orem praefatio. dliterranéo pifcibus fcripferunt, nulla plerorung fluuiatilitrm & lacuftrium , ac plurimorum quí in Oceano reperiuntur mentione facta , Multi etiam (non dubíto) pifces Germanica fua nomina habent;accolís Oceani Germanis probé cogníta:míhi ueró medíterraneo homíní,cuí oras illasa« Irenondum licuit, hactenus ignota:quanuís non adeó multa fupereffe puto;quz ab amícís nő aë Ceperim,Lícere autem ab homíne ín rerum natura exercítato,nomína;ubí defunt, apté & fignifi« canter confingí: quo& modo íd fieri debeat , c ín Hiftoriam Aquatílíum przfarer, & partim ín hoc ipfo Iconumlibro poft Cyprini lati mentionem, oftendi; Theodorum Gazam laudant erudí« ti quídam,quod fictísalíquotnomínibus Latínis.línguam Latinam locupletárít;ac illuftrárít; qui tamen hocfecítuocabulís Græcis conuerfis:quorü plera à Latinis authoribus, Plinio imprimis alijs íam recepta erant;autrecípí poterant, propter magnà & omnibus fere familiarem Latínae tæcxģlinguarum ín rerum nomenclaturís affinitatem, At Germanícz nulla feré cum alijs lins Suis cognatíó , nec ufus externorum uocabulorü receptus eft : & Belgarumaliorumé marítimos rum Germanorum uocabula,à noftra díalecto plerunqy adeo abhorrent, ut nouís & apté fi&tís ua ti;quám apud illos receptis, noftris hominibus commodíus exiftimem. Seddenomínibus fatis, , "iE übí przeter inftitutum, corporis etiã notas, (ínfigniores prafertím:pro reliqua enim defcría ptione ícG ipfa atísfeceritfere:) & partium defcríptiones,aut alia quacdam adtulí:pracípué fi quae Douaeffent,& ín Volumine maiore priùs non feripta, Aliubi ipfum charte fpacíum,uacuum alio quirelinquendum,ad quaedam addenda ínuítabat., Defcriptiones multas, fed breues, eo confilio Pofui,ccumaliorum;tum exanguíum imprímís,ut Concharum,Cancrorum,Infectorá, Zoophy torum,) utadoblatum aliquod animal cognofcendum, hic liber fatisfaceret,nec opus effet ín ma- feriuolumíne perquirere, INolím tamen his compendijs (propter nomina tantü & animalium i piorü fimpliciter cognitionem, ing illorum gratiam qui libros maiores emere aut legere fortuna àut negocfjs alijs,diuerfog uitae inflitüto, prohibentur, à me perfcriptís,) quenquam ab Hiftorfjs integris ubi non folümnomína & defcriptiones idg uberiùs, fed alia etiam quàm pluríma , ficut IXbpertractanurr,auertere,doctíores quíde fpero hoc ueluti guftu & fpecimine percepto;ad Hi Orias ipfas legendas magie alle iri. .Iconum alíasipfi nouas & noftras dedímus:alías (& qui em plurimas) ex Rondeleti opere mutuati fumus:& à Bellonío quoq; nonnullas, ita ut pleruns que ad quem authorem cuíuftg imaginis prímüm exhíbitz gloria pertineat,non ficobfcurum, Tabulam qua Animalium marínorum díuifio continetur fecundum locaín quibus degünt, in fine prími Toni huíuslibri pofuímus, ex Oppíani Halíeutícís. Antefingulos etiam Aquatilíum Ordínes,de fingulis ín genere aliqua praefati fumus, ENVMERATIO ORDINVM.QYOS HOC IN LIBRO SEQVVTISVMVS, Librihuius Tomifuntrr. príor, Deanímalibus mar.pofteríor,de ijs qua ín dulcibus aquís degunt. Tomir, Ordines x v 11. quibus continentur hzc. , V Pifciculi nullo certo genere aut forma comprehenfi:ut fant, A pux X fimiles: Trichís,Ha- i tegus, Liparis, Gobij,Blénus, Scorpíoides, Alaudz, Exoccetus Bellon.Pholis, Scolopax; Daer, , U. Pifcesfaxatiles,& alíquíeís proximi; Vt Scari, Merula, Turdi díuerfi, Anthíz,Iulis, Ado his, Alphefies, Channus,Canadella, Perca mar.Phycís, Dau „UI, Pífces Lyriformes, feu Lyr pifci fimiles, oui corpore funt erer, capite craffo:pleríq; rus bicundipartim Íquamofi;partím fine fquamís: Vtfunt Cuculus,Lyrz,Lucernz, Corax, Híruns 9. Et his feré confimiles,Callionymus,Mullí, .Pag.sr. LHI r Pifces lati & comprefsí,(díuerfiáplanís,) fquamofi & litorales plerídy: Vt funt, Aurata; Parus,Cantharus,Sargus,Vlelanurus, Melanderinus, Erythrinus, Phagrus, Synagrís, Acarná; Mormylus,Chromis Rondeletij, Orphus Rondeletij, Orphus Bellonij, Hepatus, Chromis Bel- nij, Glaucus Bellonfj, Vmbra, Latus,Coracíní, ` Étalijquídam non Íquamofi:quíníhil fere cá Præcedentibus commune habent, excepto A pro Bellonij,quem Sargo cóparat,&c.ut Caprífcus, Capros uel Aper Rondeleti, Aper Bellonij,Stromateí,Seferínus, Nouacula, Faber. Bag An, Y. Pifces fimpliciter dicti: qui fermérotundifunt, anínüs om quàm Lyriformes,) nó coma Ptefsíalá fquamoft,alij leues: Vt Mæna Smarís,Boops,Salpa, Mugiles, Cephalus,Lupus,Sphy tænæ, Ammodytes, Hippurus, Afellí, Muftelæ, Aranei, Dracunculus, Scorpíj,Lacertus pereas ; ag. Ge, Tt, Pifceslongi/fpínofi, quorü fpecies feré ferpentína eft: Vt Murzna, Conger, Serpens mar, ; Guaicanus uel Reuerfus pifcis Indicus , Serpens marinus rubefcens , Serpentes Pag. 874 qa 4 Rus, cus, Saurus Ceaní, Qrdinumenumceratio. v 1 t, Pifcesfpinofi plani: Vt, Rhombi;Cítharí,Pafferes,Bugloffus, Solea oculata, Cynoglef fus, Arnogloffus,Solea parua, Híppogloffus, Tæniæ. Pag. 94° v 1 11, Lacertíac fimiles pifces, & al quidam maximi, non tamen Cete:ut poft Lacertos,Colí as,Scóber,Pelamys, Thynní, Orcynus, A mía,Pompílus, Gladíus, Glaucí, Anarrhichas.Pag.'e | 1 X, Dies Cartilagínei plani; Vtfunt, Rana pífcatrix,Paflínacze, Torpedines, Raíz diuer!®, | Squatina. Pag.n7: | x. Pifcescartílagíneílógi; Vt Galei uel Muftelí, Canes feu Canículze;Centrínes, V ulpes,Caf | charías, Maltha,Símía mar, Pag. äi x 1. Pífcesorbiculati cartílagínef,cuíus generis ueteres non meminerunt; Vtfunt, Orbis feu Phyía è Nilo, (qui ad fluuiatiles pertinet) € fimiles eí quídam marini in Oceano; & eum fcus. ag.t , x 11. Ceti proprie díctí; Vt funt, Delphinus, Phoczna, Phocz, Brethmechínus Maris rubris Balanz,Orca,Phyfeter, V íuella feu Serra, Scolopendra, Maculo: Monftra marina Leonis , Mo* nachi,Epiícopí;autalía quadam peregrina fpecie : tem Cete Oceani Septentrionalis diuerfa: E uus fabulofus Neptuni. | Poftremo Teftudínes mar. Pag. 160. x i11, Mollía di&a: (quz primo Exanguíumloco effe uoluímus,nam antedícta omnia fang"! ne predíta funt:) Vtfunt, Sepíz,Loligínes,Polypí,Nautilus, Lepores mar. Vrticæ mar, Pag.197* x i111. Cruflata, feu Crufta tenui contecta: Vtfünt Cancer, Pagurus, Maía,Cancri diuerfis Cancellus, ` Item Locufta, Aftaci,Leo:EcSquillarum genera. Pag. 199» x v, Teftacea: Vcíunt Lepas feu Patella, Auris mar.Oftrea & Conchze diuerfz, Telling, Cha mz,Pedcínes,Pínnz, Vngues.Item Cõchæ turbinatæ,ut Purpura, Muríces,Buccina, Conchylí* um, Turbines feu Strombi, Trochi, Nerites. Deinde Cochlez diuerfz, V mbilici, Conchae Vene? rez. Etalía quaedam quz ad fuperiora referri non poffunt: Vt Balani mar. Penicillus mar, Tu jus mar. Deinde Ecbíni & Stellae , Poftremó quz propiüs ad Zoophytorum naturam accedunt: Vt Holothuria, T'ethya,Pudenda mar, & Pulmones. Pag.22^ x v t. Infecta mar. Vt funt, Híippocampus,Eruca,Pediculus,Pulex, Afilus,Hírudo mar. Ver mes & Lumbrící quidam, Scolopendræ. Pag. 267° XVI Zoopbytamar.quæ fui generis operimento teguntur, (non corio duro & teftaceo,de quibus díxímus ultima parte Ordinis x v.) Vt funt, Efchara Rondeletij, Epipetrum, Cucumis mar, Málum ínfanum, Vua, Manus, Penna. Pag, 37 TOMIILQVI EST DEANIMALIBVS AQVATILIe bus Dulcíum aquarum Ordines 11, | ORDINIS$ L QVI EST DE PISCIBVS$ FLVVIAs tílíbus,Partes funt v.quibus continentur hac. 1, Pifciculi luuíatiles: Vt funt Phoxiní, Eperlanus fl. Centrínes, Alburnus, Lampreda mini? | ; ma,Pæcilias, Porcus Nili, Leucifei, DagAfi 2, Saxartiles,quí ín faxofís fluuijs aut ríuís degunt: Vt Cottus, Afper,Cobitídes, ` Dag 29 3. Lati: Vt Cypríni & fimiles, Orfus Germanis dictus, R utilus,Ballerus, Tínca;omnes IECH moli,præter Tíncam. Pug.294* A. Pifces fimpliciter: V t,Perca fl.Capíto feu Squalus & cognati, INafus,Barbus, Muftele fiu uíat, Afper Danubij, Fruttæ, Thymallus, Vmbra fl, Lucius, Lucioperca, Sphyræna fl.Cftracio ` nes; Glanis, Anguilla. Dag. ze e, Anadromiqui € mari fubeüt amnes: Vt, Thriffa, Capito quidam, Eperlanus , Lampetra m? ior & medía,Salmo,Silurus, Acípenfer feu Sturio, Antacaí, Attílus, Galeus Rhodius. Pag.5*^ ORDINISIL PARTES SVNT V.QVIBVS TRACTANTYVR HAEC i. Pífces lacuftres,magnis lacubus (quí å fluufjs efficiuntur) propríj: Vt funt, Albula, Trut V'mblz uel V mbrz ; Cyprinus clauatus, Albus uulgo Iralis dictus Squalo cognatus, Chalcides» Liparis. : Pag.35? 2. Cruflacea,dulcium aquarum, ex quibus duo tantüm d nobis cognofcátur, Aftacus & Cat cer fluuíatiles, Pag. 347: 3. Teítacea dulcium aquarum: Vt funt Cochlez X Conchz quadam:quibus etiam Cochleas terreflresadíunximus. Pag.s49 4. Infecta dulcium aquarum: Vt, Vitulus aquaticus, Hirudo, Phryganium Belloni, Libella fl, Tinea, Pygolàmpis, Cicada fl. Squilla fl. Pag. 35? 5. Amphibía:& primum uíuipara quadrupeda: Vt Fiber, Lutra, Mus aquatilis, Hiíppopot" mus.Deínde quadrupedes ouiparz, ut Crocodilí,Phattages, Teftudo lutaria, Rana aquatic&» certus aquatílis.poftremó Serpentes aquat. Pag. ie Adlibrifinem fequuntur Paralipomena quadam: & Accefsío de Germanicis quibufdam? minibus pifcium, FINIS i INDICES NOMINVM A QVATILIVM.: I LATINORVM., QVAE PRIMO Voco POSVIMVS PROPTER QVAERENTIYM COMMODI TA? v ustem, It Hebraícorum & Arabicorum, Be, 111. Graecorum. 111r, Italicorum, s v; Hifpanícorum. v 1, Gallicorum, var, Germanícorum, [rri Anglícorum, 1x. Vngarícorum, x. Illyrícorum, LATINA TVM ANTIQVIS RECEPTA: T. V M. quadam recentíoríbus folum ufurpata,quanuís barbara, Latis ` nis tamen literis & terminationib,fcrípta, De, * o; ammocatus 045 Abramis 321 ammodytes 75 Aramis fl, 296 ampelos SE Sne a57 amphisbanaaquatica | 350 acanthias é} amploiæ ? D Sarnan ; 49 anadromus 284. Wpenfer 332 anchoia MET Accipiter 34 anchorago RSC acerina 3 angelus 144 Wharnag 49 anglicus cetus 233 acharnus |. 49 anguilla ` 182. 319 Acheluda è e auguillaapyrenos 20325 Wie 346 anguilla dearena 75 &conías 6; anguilla marina . 89 Xuleatus gi anarires 150 aculeatus pifciculus . 284. anarrhichas 16, 374 tus u65: g4. 91, 92» 37t anarta 250 372.373 aniger : 371 *Yynopoda 226 anadorca$ ... 38 Onis 11 27, 83 anfer mar. 163 con 265, antacxus 282. 334.325 *8omaftus 365 anale 156. 270 Wlurus 3n. anthias 23. 24. 60, 79. 304. ilias $$ | 196 Pio s, anthracides 6s neus 44. anthropophagus 285 ellos a6, aptr 45. 57. 58.59. 151. 369 ganon, 234. aper cetaceus 179 3gnus 38, aper mar, 148 Bonus 290. 346. aphya Mugilum 2 WBonys lacuftris 4. aphye : 1 3ulone(Graceuulgó) an aplyfia 194. abes 308. 325: aplyfiæ 271 Auda 293 apolectus 109.111 lauda criftata 9 aporrhais 223.243.2445 'auda non criftata 10 aprilis pifcis 108 is 10 apua 374 Zap 4. 6,282, 309. 33. apuaaphritides 1 371. 374. apua cobitis 1 ìlbica 76 apuaPhalerica 2 binus. 323, apua uera e 1 Albi pifces 282 aquatilisferpens 362 ilbo 303. aquatilium animantium diz albula 340. 341.342, uifio 274 bula cærulea 340. E aquila 18. no. Gi 135 urnus 288. 303. aquila marina 11 àlburnus Aufonij 282. 283. aquila pifcis 77 285 aquipenfer 332 Abus 345 aquo 4. 346 MchuficArabicum). — 365 araneacruftata 208 Cyonium 195 araneus 8; alex 65 araneus mar. 186,188,200 alga maris 371. araneus pifcis 372 lofa 88. 346 arcos 215 Apheftcs 27.30. 83. ardea marina u4. 371. 372 Zb ze argentini 106 Mutarius(aliáslutarius)muls arics 178. 235 : ius 40. aries mar, 77. Amathitis concha a$4. arifta 3 mia.. 25, no. i1, 312 ariftofus 324 ariftula 3 arnoglofus 102,103 aícolopas D afellus KO CC EH afellus callarias 30 afellus fl. 5 afellus minor En afdlusprimus ` 365374 afcli |. 24 afelli aquatici 352 afcllorum genus 37: afilus 3 268 afilus marinus 269 afinus barbatus 24. afinus mar. 189 afinns pifcis 8i afinus uarius 78 alini pedes - 226 afpargi 42 afper 291.310 afpis 268 afpredo 288 aftacus 309. 210,212 aftacus fl. 347 aftacus marinus 373 aftacus paruus 213 aftaci chela 213 after. - 258 afterium mar, 258 atherina 2.3 attagenus 16 attilus 335 aulopena í 25 aulopia . 24 aulopion 25 aulopus 24:25 aulos. .. 241 aulus : 231 aucna 210. 220 aurata Ai, 64. 296 aurcolus 108 aures 264. auriculæ 254 auris marina 223 auris Veneris 254 auxis "o p. Bacchus 68. 71. 76 bæon 8 balæna —166.167.176.367 balenarum dux 82 balanus 197.227.228 balanus mar, 255.256 balbus 397 ballerus 300 ballerus maior 296 barbatus 397 barbatulus 282 barbatula 309 barbellus 397 barbo 307 barbota 310.331.325 barbulus . 306 barbus 39. 282.306 barbus marinus 39 barinus 307 bafilicæ 228. bafilifcus 10 batrachus 110 batus rotundus. D bauofa 3 bebradon SE bebras 3 belennus 8 belliculi 253 belluz: marinae 249 belone ER bembras 3 berberi $3,235 berellus 163 bernardus 210 bezola 490 bifas 203 blatta Byzantia 247 blax 309 blennias KO blennodes 71 blennus 2,811,71. blennus fl, 29t blepfias EI blicca &96300 blinnus n boa 36z boax 66 boca 66 bocas 164. boithus D boitus 290.291 bolbidium 19t bolbotine 191 bolitæna 191 boops 65.66.67 borbocha ae borbota B bos 67 130.132.136 bos mar. 164. 165, 355 botatriísia 31$ botolus 291 bouis mar, caput u8 box 66.164. brama 282.1 96 bratti GI brema 296 breíma 296 brethmechin 16$ bricchus 38 briffus 357 brittus 257 brunchus Sa bubofa 33» bubulca » vay buccina | 34$. 246 buccirtim e M S bucims |. . 256 bucephalus" 291 bufor ; #118, 122 bufo aquatilis 362 bugloffus 98.101 buibulus L1 H 294 C. aa Caab 165 caballio mar. SW, V 257: cæcilia CH cælata Squilla 214 calagnone 227 calamaria 186 ċalänella 1 ago calculus úteri uel matticis 255 callaria 13,56 callarias 71.80.81. 85.308 callichthys 24.38.60.61 callionymus 24.38.80 *caluaria marina i4 callus "dira támmarus ` 216.219.347 tdhadella — 28 cancellus 206,208.209 cancellus 209.220 cancer 190.200 cancerbrachychelus 207 ` £ancer fl, 347348 Cancer flauus feu undulatus: 206 cancer Heracleoticus 201,215 canééflatipes | 205 cancer marinus 201, 203. 373 cancer paruus ` 208.210 cancer uárius fiue marmoras ` ms 206 cancrarium génus 200 cancri hirfuti 207 canes 142 canicula 144.345.371 canicula marina 141 canicula faxatilis ` 146 canis 13 canis carcharias 118.151 canis fl. 35135 canis fufcus 34.4. canis galeus 144 Canis glaucus 149 canis lingua 102 canis marinus 144. 164. 373 . canis paruus 144 carnis pinguis 148.3316 canis Ponticus 352 caniftrum 32 cantharis 44-352 cantharus 43. 55 cap er $7. $8,287 caper pifcis ` D capitatus 70.291 capitellus 291 capito 76. 69, 289, 291.303. 304.323. capito Aufonij 182 capitoleus 166.169.170 capitofus pifcis 77 capreola 219 capreolus ns caprifcus $7.287 capros 58 cárabos Gracénulgó) 212 carabus 203 ċarakidia $5 Index. Cáramidia^ ^7. 7" 24 carámis 225 caranidia 119. 347 caranis y 0:347 carbonarius 65.79 rcarcharia ` t44 carcinus paruus 206 ' cardus mar. 257 carides 214.219 carinus 1531397. caro marina 195 carpa 5 i294 carpa matina , 23:56. carpanus +- 294 carpio 254.298 carpio Benaci 343 carpo 294 caffyas n" cator ` ` 352 éataphraćtus dio catapoda 189 catillo 73 cattus algarius ^ 345 Catulus : i 145 catulus maris 141.373 catulus maior 145 cauda 265 Caudiuerbera 357.358 cauedulus 304. cauorofas y "Sa celérinus 3 centrinæ WR? centrifcus 182,284..372 cephalinus e: 71 cephalus 68,69.288 cephalus fl. 393 cephalurus 38 cereda "ag cetis 1i cernua ft, $0 cernua 288 cerrus , 65 ceftra j à 73 ceftreus 68.70 cetus 110.366 cetus barbatus: 180 cetus capillatus uel crinitus 181 cetus dentatus 178 cetus hirfutus 368 cetus ingens 176 cetus iubatus 181 cete 160, 172 ceti 369 cctorum dux EN cetula marina 1243 chabotus À 7 chalcis 4.346.373 chalcides 3.4 chama afpera 231 chama læuis 229 chama marina 231 chama nigra 331: chama Peloris Lin dr (o) chame 229 chame Glycymeris 231 champfæ 356 chamula 230 channa 27 charax 282.296.297 chane 28 channo (Græcè uulgó)pag. a8 channus 27 chelidon 36 chelidonias “36.109 chelidonius ^r up cheluda $1.76 chellares 71.76 chelen `, > 681396 chelone 183 chelydrus 362 cheríydrus 361 chinades 229 chlorocarides 219 chremes $1.50 chremps 50 chremys 50 chriftopfarus 63 chromis $0,$2,296 chryfopleurus 67 chuchi (Arabicum) 165 cibotides 1 cicada fl. 352 conchule 233 cicada mar. 216,229,221 cõchylium 231, 242.446.259 cichle “` E 14. conchylij operculum 247 cinædus 30.234 (aliis Cyne | condylion 247 dus 27 conger CHE KA drrhades 19 congri 285 cirrhis 11,19,27 copanus c5: Ba citharedus — 97 «opíus 5»; citharus 96.97.98,104.373 coraceus 55 citharus afper ict Coracinus 13.35.53. $4.5f.56 citula 63 296 i citus zer coranus 3,6.29ć clanius " ag corallina concha 233 daria Bo corax 35.55 dariafl. ` 307.398 cordyla 26419 clarias > 76 cordylus 357.358,36: claucllata 135 coriacea ` 18$ clupea 108,421.323.372. coriax 28 cobitides 1 coris 102 cobites ` 292 cornuta US cobitis 2,292 Coruulus $5.57 cobitis barbatula 28$ coruus 35395 coccyx | gi Cornus marinus $6 coccyxmaior 32 corycus 235 codano(Gracéuulgd) 7o coryphzna Ha cochlea 242.251 COryphia 245 cochlea cælata 251,252 Corythia 243.345 cochleacylindroides 252 Cottus 1.6.8.182,290 cochlea deprcffa 252 crange 27 cochleaechinophora 252 crango 214.21% cochlea marina 373 Cremys ` $o cochleanuda maior 350 crocalium 234 cochlea rugofa 253 crocodilus 356 cochlea terreftris 349 crocodilus terreftris 356.358 cochlea Vmbilicata 253 cruftata 199 cochlea paruæ 348 ctena 233 cochlioides 9 ctenia 218 cóchlon 242: cuculus 3t cceli fpectator 38 cucumis marinus 17 cali fpeculator ` 38 cuniculus 226127 colias 106.107. cunnus mar, 1 266 colios 107 curides 219 colizana 195 curíores 206 collanus 335 cyanei Z 60 columba mar, * 320 cybeas j 309 columbus 120455. cynedus 27 colybdena 195.214.264 cynogloffus 102 colycæna 195,196,264., cyprianus 294 colycia 243. 245 cyprinus 182.394.299 . colymbzna 264 cyprinus afper 298 | concha 221 cyprinus clauatus 345 concha Aegyptia 239 cyprinus latus 282.296 concha corallina 233 cyprinus monftrofus 295 concha craffætetæ 236 cytheriaca tae concha echinata 235 Cyttus 63 concha fafciata 237 s concha galas 237 Dacolithos 35t concha imbricata 234 dacolidhus 195 concha læuigatoria ^ 254. dactylus Ree? conchalonga aput concha margaritifera ` 193 concha nigra 231.237 conchapictorum -< 238 concharhomboides — 2:7 concha rugata 07 concha S, Iacobi EU concha ftriata 1235.236 concha Venerea 243 concha Veneris 253.254.254 conchælongæ 349 *concherhomboides ` 25$ concha Scoticæ margaritifes ræ 348 conchulalaCtea 248. 255 conchularugata 230.238 conchula uaria 230.232.236 a T o uno EE tis demon mar, ^ 175 daina 54 dama . 54.15 dactylus 231.241 dardus 289 delcanus 52 delphax 163 delphinus 161,162,163. 372 ens Lamiæ 153 dentale 48.256.270 dentex 47.48.296 dentices 46 de ponentemonafterio 74 iabolus mar, 18 digitus 231 dobula 304 donax 231,241 dracæna 84. draco à 84.267 draco marinus 86.91 racunculus — $4,267.268 romas 328 dromias 328 dulcinus 257 ux ceti 8 dyca 46 E, Eceola 234 echeneis 243.253.325 echeneis f. 293 echinata 205 echini 221 Sthinomerra 258 echinus 256,257 fiene 1t eglefin tgrefin - S dooten m Sedona - 191 elenchus 234 elephanrus 11.210 elephas 179 clepox 30 ellopis 24 EMpetrus ` 10 füchlorus 219 enchraficholus Mi Engraulis A enhydris 36: enneophthalmus 286 *nncophihalmus anguilla 326 thalius 256 epelanus 6.284.323 SPerlanus 294.323 fPipetrum 272 Equerucus 267 Eques 207 *quiculus mar, 267 Equites 206 *quonilus 355 *quus f, 354 quus marinus 368 Squus Neptuni 182 eremita 210 tricius 256 erinaceus 256 ftycina concha 254 eruca mar, 221,268 frucula 351 ftythinus Ege T tYthrza concha 254 *tythrinus 4.6,296.373 erythrophthalmus 282 chara 271 ffcharus 101,171 D j Index, efox 315.328 eunuchi S 30 euopus 25 exocatus 8.10.28,286 exocatus mat, 7$ exos 334 F. : Faba mar, 251,252 faber 41.63 fario 312,328 falfa Đ uela Roma 132 falx i 104 felchus barb, 1653 fiber 252 fidicula. 97 flamma maris 195 flafcopfarus ( Græcè uulgo) 155 flaffada Mafsilie — ^ oo flator 170 flefus 190 fleteletus 100 flutæ 88 forina Germanorum 328 fofsiles 238 fofsiles pifces 287 frictura 106 fuca qo 29 fullo 300 fundulus a. 293 fundulus faxatilis 293 fungus marinus — 194.263 fuftuarius pifcis 76 Gados 76 gaidaros 76 gaideropoda 226 gaideropfaro 81 gaideropa 226 galades 229.237 galarias 76.79.83 galarias marinus 309 galaxia 309 galaxias 76.791143 galbio 31 galea 82 galcotes 113.151 galeonymus 80.142.325 galeridas 76 galerita 9 galeus 143 galeusacanthias 142.146 galeus canis 144. 371 galeus centrines 58.59.146 galeus glaucus 1449 galeus læuis 120.149 galeus Rhodius — 335.336 galeus ftellaris uel afterias 143345. galeus ftellatus 146 galexias 325 gallarias . 76.79.81 gallina mar. 16 galulus — ` 232 gallus 64 gallus marinus 32. 156,195. 201.202.267.373 gammarus 210.216 gammarides 347 gardus 188,305 garus 66 gemma maris 76 genitale mar, 265 gerres 66 gerynus 361 gibba Squilla Ha gillaros 70 gladius 113.151 glanicus 319 glanis 309.329.318.319 glans 255 glaucidium 114.115 glaucifcus ; n4 glaucus 15.53.114-115.14.9 glaucus finuofus n; glinos u gliffa mu glorinus Mafsilie 120 gloffopetra 353 glycymeris 231 gnotidia s5 goberge Afellus 78 gobio 1.6 gobio fl. Aufonij 285 gobio niger 7 gobius 6 gobius albus 8 gobius capitatus 282 gobius caulines 7 gobius fl. 309.290, 291 gobius faxatilis 7 gobius marinus 7 gofidaria (Grace uulgo) 61 gongrus 89 gopos 191 gouius 6 graculus 45107 granceola 203 grillus 81,82,89 gryllus fl 352 guaiacanus 93 gurnardus 31 gufterus Germanor,282,300 gyrinus 118,361 Habramis 321 halec 4.65. halecula 2.65 halecularius pifcis 65 halefurion 264.265 halofurion 264 halidona (Græcè uulgo) 191 harengus 4 hafelaGermanorum 290 hedone 83 helcus 165 heledona 191 hemeroccetus 38 heminerus 55 hepar $2 hepatus — 21.51.61,77.296 hepíetus 2 2 heracleoticus cancer 201 hefychus EI hiatula 27.22 hicrax 34 higoana 370 hilla 372 hinnulus 145 hippidium 267 hippocampus 267 hippoglofíus 193 hippopotamus 179.354.368 hippus 267 hippurus 75. 16 hircus 8,82, 288 hirci 65 hirci oculus 223 hirculus 219 hirundo 34..35.36.37.7209 372351. hirundo marina 269.325 hædus 219 holothuria 261371 holothurium 194.265 holofteus 33.93 homicida Raia 130 horcynus n" huperus homicida 365 huío 310.334- hyzna 146.179 hycca 26,46 hydra monftrofa 36z hydrus 91,361 hyrcha 169 hyftrix : 156 I. Iallus 234. „iberus pifcis 108 ibis See TI ictar 3 ichthyocentaurus 175 ichthyocolla 79.332.335 iecorinus OI iecur marinum Di iciunus 69 iglecqua (Grece uulgo) 26 illeca (Grece uulgo) 26 iudæus pifcis — 74.151.258 iulia 25 iulis 28 e e Kochi (Arabice) 165 koky (Arabice) 165 L. Labeo 71.69.306 ldbraca 73 labrus 71 laccia (Romzeuulgó) 372 lacerta 356 lacerta paluftris uel lutaria 361 lacertus 92.105.106,.309 lacertus aquatilis 361 lacertusIndicus 379 lacertus maris rubri 87 lacertus peregrinus 87.92. 106 lachfus 328 læuiraia 129 lagena pifcis 155 lambena 30 lamia 154 lampina 30 lampreda 270,282,285.324. lampreda media 3:6 lampetra 81,269,324. lampetra parua 92 lamprias 325 lampyris 325 lanifica Raia 37 lapillus pro Margarita 234 latilus 54 latus 53.54.332 lauaretus 349 lautus F, 349 lebias 52 lebianus 52 lelepris 16.30 leo 210,213 leoninum monfrum 173 leopardus 78 lepas 223 lepidotus 294. lepras 16.f, leptochelus Cancer 207.208 lepufculus 30 lepus marinus ` 9.32.196. il | | | | | | | 157.193.3945 à fethrinus (Grgcéuulgó) 46 leucifcus 68,282.288.289.290 393. maior 309 leucomznides 65,66 Icucorini (Gracé unlgo):89 leucús 3A leuiathan 160 libella 151,351 lilinga (Grzcéuulgó) 289 limà 141 limaria 108 limax 349 limnoftrea 225 limofa 108 lingula 103 lingulaca 101 liobatus 141 lipatis $. 193 liparis Jacuftris 346 liparides 5 liffa (in Cretauulgó) — 1" lifes in America m lochia(Gallisuulgó) 293 locufta mar, 212 loligines 188 loligo magna 187. minor 187.189 lolius Gaza 187 lopas 223 lucerna 3435,36 lucerna fl. 291 lucerna faxatilis 38 lucioperca F, 316 lucius 306.315 lucius marinus 21, 74- lumbricus 270 longus 270 marinus 325 Iumbrina 54 lumpus Anglorum 157 luna maris 262 luna pifcis 358 lupus 2. 72.282.315. mati^ nus 164. 165, 208, 373. varius 312 lutaria Teftudo 108 lutarius Mullus 40 lutra uel lutris quadrupes 353361 lycius 315 lycos uel lycus $,73.315 lycoftomus 2 lyra 3132393377. cornu- ta 3 lyriformis 31, armatus 34. lytra 353 M. Macarei 108 macarellus ` 108 macrochelus Cancer 207 maculo F. 173 mena 8.51,65, alba ee maa 203 maia 201.203. farmína 204. mas 204. parua 204. mala uxor, pifcis 84. malé armatus (Gallis uulgó) pag. 33 malleolus 74 malleus 15t maltha i 153 malum marinum 257 malum punicum 201 mantis F. 214,216,226 manus marina 273 maquerellus 108 Index. margarita 234. margaritifera Concha 251 margaritum 234 margotir( Grece uulgo) 123 marides 66 marina auris 224 marina cauda 265 marinus ferpens 362 maris fus 164. marlangus 77 marmotus 104. matfio 291 martius panis 16 maífculi Echini 258 mafíones KO maftopogonF. 365 mater perlarum 238 mater unionum 233 matricula 195 matriculi 254 macrorhynchoteros uermis 269 maxinus 79 melanderinus 16.45 mclandrys 109. 110.111 melanthynus 110.111 melanurus 45.71.124..288. 296, romndior 46 melanurifpecies — 45 meleta Mafsiliæ $ melicarides Squillæ 219 membras Apua 23.5 mentula alata 265.273. ma rina 264. 26$ mércurij teftudo 18$ metrlanus 77 merlengus 77 merlinus 30 merlucius — 34.74.76.365 merula , 1314.56 merula fl, 300 merulus 14 meryx 12 microrhynchoteros uermis 269 midia 226 miles 14. miluago 34.36 miluus pifcis Hz 34.35 marinus minuti pifciculi D minutula 351 mogni (Græcċuulgő) 198 mola 159 molitoris pollex 291 molua 78. maior 78. minor 78 monachus pifcis 174.304. monedula 107 monoceros cetus 181 monothyra teftacea 223 monftra mar, 174.175.180. 181 monftrum leoninum 173 mordens lapidé (Germanis uulgó) 293 mormur 49 mormylus 49 morona 332 mormyr 49 mormyrus 49 mors 165,178,179 morfus 368 mofchites 191 muco 156 mucofa 132 mugil 68.305.372 mugil uel mugilis 68. alatus 72. fluuiatilis 288.290, niger 72. ftriatus 71 mullafter 39 mullus 38.282. afper 4o, fluuiatilis 307. imber bis 39. lutariüs. 39 multipes 189.352 murzna 87.335 murex 242.243.246. co^ racoides 24.5. lacteus245 marmorcusz44.. triane gularis 244 murilegulus 394 muris cauda Germanis uul- go 372 muruca 372 murus 88 mus pifcis $7 mus aquatilis quadrupes uiz uiparus 354. ouiparus, feu Teftudo lutaria 358. mus aquatilis mar, — 384. "Teftudo mar, 182 mus mergus 354- muíca , 226.227 mufco 309 muículus 26. 82, 92,167.216 227.307.349 mufculus maior 217 mufculus ftriatus 227 muftacatus 307 muftela 52.282, 324.372. flu^ uíatilis 80,194.. 293.307. 316. fofsilisaut uaria 286, marina 287, quarta 82, tertia 82, uulgaris 81 muftelaris Afellus 79 mufteli 141 mufteligena pifcis 142 muftelus centrines sg. uari D 14.4. myax jo x17 mydia 226,227 myes 227 myia 226,227 myllus 54955 myllocopion uel Mylocopi: on (Gracc uulgo) 52. $4. $5 myrinus ` ` 88 myron 88 myrus 87.88.93 myfíca uel Myfcus 226 myfticetus 167 myftoceros E, 317 myftus 307 mythus 307 mytilus 218 mytulus 227 myxinus 68.70.156 myxo uel Myxon 68.309,71 N. Nato 3 narcoter 123 nafo 306 nafus 306 nafutus 306 natex 249 natrix 361.362, torquata 362 nauplius 192 nauta 192 nautilus uel Nauticus 191. 192 nebrias Galeus 145 neptuni equus "m nerítes 149 nerophidion E niger oculus Monfpelij, Me lanurus 4$ nobiles pifces 307 noctua marina 159 notidanus F, 146 nouacula 62, 97.104 O. Oculata 45.124.186 oculatella vA octapodium (Grecis uulgo) 189 ; oculus hirci 25 œftrus 268,269 ololygon 359 omidium 184 omys 184 oniícus 31,7679 onos 189 onyx 241.241 ophidion 81,89 ophidium P. ophthalmias 45 orata La orbes 14 orbiculati pifces y4 orbis pifcis 120.14.9.157:37" Aegyptius 154, Echina/ tus fiue Muricatus 156.8! bofus 158, marinus 193: oblongus 158, fcutarus ⁄ orca 159,163.166.169 orchis D orcyn E orcynus 305,110.77 orfus (Germanis uulgo) +29 orphanus :B orphus zen, 64.196 orphus lacuftris qe orthragorifcus 58,63.15 Aaf Species eius HA ofmylidium ke ofmylium y ofmylus i" offolis e oftracion mad ofiracon 247 oftracium 247 Oftrea221,225.264,. pelagi? uel marina 225 , faxatile p? 226 oftridia a Otaria ijt otia 254.264 ouis mar. $447 ouum polypi 1 oxyrhynchus 65.74.1309? 306.315,317.332 ] Ozzna ada Ka 0zolis 13 z e Pachyrhynchus 2 pagrus 46.296. 7 pagur 4 5 pagurus 200, 202,203. " uiatilis E pallax gf pallacis Get palmita 302 palumbus 147 pan 175 panthera fl, y papilio 128 papilla pilofa par dalis pardalis 1444. 145 paícales pifces 340 paffer 94.96.98,99.282 pafferum fpecies 372 pafinaca 120.143.149.372 paftinaca maior 121 patella 223. fera223.264. maior 223 pauo 17.22.62, pàuones ma^ rini 10 pauperculi (Venetijs uulgo) 238 pauus 22 PeCtÉ 63.97.99,104.232.233 pectunculus 228.232.233 pecus uel Ouis Afelli fpecies 177 pedes afini 226 pediculi3s2. aquatici 35:1. ma rinus 221,268 pelagiz 242 pelamys 108.110, magna 48. farda 112 peloris chama 230: pelorides 230.238 pelorina 230 pelta 55 penicillus marinus 256 pennamar, ^ 199.265.273 pentadactylus turbo 24.9 Pephycarifmena ( Grecè uul gó) 30 pereas 68 Perca28.282, fluuiatilis302. maculofa 303. marina.z8. minor şo. fuíci coloris 303. — rotundas7. 287. 288.303 Percides 28.303 percidia 393 Perdix maris 39.101 Pergolici 372 perfecus 302 perficinus WT Petaglida (Grace uulgo) 223 Pctri pifcis $1 petropfarus 64. 51 phagorius 46 phaerus 46 phalena 166 Phattages 358 Phlegmaticumanimal 194- phoca 144.164.165.179. 366.373 Phocena 151,163,372 phocida (Grace uulgó) 30 pholades conchæ228,255.232 pholis 11,193 Phoxinus 373. 1cuis 282.283. 374. Íquamofus 282.285. fquamoíusmaior 284 phragolinus 48 phriffa 323 phryganium 271.351 phuca 29 phycea 3o phycidion 29 phycis29. $6. 77.80.81,300 uera 29 phycos 30 phyla 154- phyfalus 170.171,268 phyfema 234 phyteter 166, 169.170 171. 268.367 pigus 345 Index. pileus maruel carnofus 168 pinna 239.240. fluuiatilis 239. magna 239 pinna uenator 208 pinniceps 75 pinnophylax 208 pinnoteres 208 pinnother . 208 piperata concha 230 piren 264. pifcator paruus Gall, 120 pifces fofsiles 287 pifciculi minuti 1 pifcirana 358 pifcis 73 pifcis marinus 43 pifcis regius 54 pifcis S, Petri 64. pifcis uolans 40 piftris 171 pifirix 160,171 plagitia 99 plani pifces 6o plantanimalia 271 plantanimes 271 platax 55 platanes 300 plateffa 99 platiftacus 55 platognia( Grece uulgó);oo platypus Cancer 205 pleftya (Grecé uulgo) 282, 300 plicca Germanorum ` 282 plocenus Germanorum 297 plota Italorum 300 podex afini 196 pæcilias 11,282,286, minor 293 pollicipedes Galloríí 197.255 polyonymus 14. polypiouum 192 polypodine 191 polypus 189.190.191 pompilus 113.192 porcellana 232.251.253.254- porcellio 58.287 porculus o4. fluuiatilis 59 porcus 57.89.158.159.374 marinus 63.14-6,16.3355. Nili 282.287.372 pota marina 265. 266 prafinus Germanorum 296 precans Deum Moníp, 220 premades 12 premnades 12 prenades 1:2 presbyter Genua 38 preftis 153.170 primadæ 112 priftes 171 priftis 1684170 prunarius pifcis 65 pfammodytes 38 píetta 94.98.101 pfittacus 17.22.23 pfoli(Grecéuulgó) — 265 pforus 16.45 p(ygrus 45, ptifana marina 14 pudendi mar,264.266,272 pulcher 38 pulex mar. 221. 268 pulmo mar,61,194.199.265. 266,271 pulpus 189 pungitius 284.372 purpura 242. 243. 24.6. 256. pentadactylus 243 pygolampisaquatica 352 pyrüs ucl Pyru(fa, Pyruttáue 312 Q. Quadratulus Gallorum 99 R. Racemus marinus 187 raia128. afpera:57. afpere rima 158. afterias134. cla uata 121.135.136, fulloni^ ca 138, lænis129.13214t. nigra 121, oculata ` 333 oculata afpera 134. fpi- noía:7. ftllaris afpera 335. uenenata 321, undue lata 129 raiarum uulua 373 ranarum diuifio 359 rana118,309.359. paluftris uenenata36:1, — pifcatrix 118.371 rappus Germanorum 282 ' regiz Tellinæ 228 reginaltalorum 294. regius pifcis 54 remora 92.325 reuerfus pifcis Indicus, — 93 rex 128 rhampheftes D rheni pifcis 77 rhina 341342 rhinobatus 141 rhyades 42 rhombus 94.96.374, læuis 6 rhomboides 97.227. rogetus Gallorum 31 rophos (Græcis uulgo) 5t rofmarus 165. 178,368 roftrum uituli Sabaud. 340 roftrum urës oftreum Mon- fpelij dictum 225 roftrix 1 rota 64..158.24.9 rubellio 46 rubeta 309 rubeta mar, 110,19 4. ruburnus $.46 rubus 128.136 ruffus Alberti 3: ruminalis 12 rufcupa 5.46 rutilus 282.300 S. Sabot Árabice Se facerdos 38 facer pifcis 24.113 fachetus Italorum 2t falamandra 268.aquatica 361 marina 267 falanx 328 falat 311,312,328 falar nanus 282 falena Larij lacus 4 falicum folia pifces 279 falmarinus circa T ridétii 370 falmo 282.318 faimonesLemanni 344 falmunceulus (328 falmulus 328 falpa 67.76. minor 68 fanguifuga 351 fandalium 101 faperda 55 fapidia 187 farachus 346 farda 112 fardella 4 fardicafalfamenta T2 fardina 34.112.23.373 fardinus 5 fargi caput 44 farginus 44. 68 fargo 68 fatgon 68. 288 fargus — 42.4.4.68.288.296 fario 312.328 fafan Grecorum qui Turcis feruiunt 294. fatyrus marínus 175 fauris 87.911106 faurus 87.91.105 faxatilis priuatim dictus 293 faxaulis 101 faxaulus 101 fcanfor 116 fcarda 296 fcardua Italorum 296 fcardula Italorum 296 {carus 12.22.296, narius 1316 fcatarus (Grecis uulgo) 44 fcauros 259 Ícepanus 16 Ícepinus 16 fchillus Germanorum 317 fciadeus $4. fciathis $4- fcizna uel fcienis $4. fcincus 356.357.361 fcinis s4 {cios (Grecisuulgd) 54 fciphydria 228 fcirrhis 19 fcalipetra (Græcè uulgo) 27: Ícolopax f. 11, 171 fcolopendra 26, cetacea 172, marina 180.269.270. fcomber ucl Scombrus 107. 37:.minor107.Ípurius 106 fcordyla uelfcordyle 110. 358 fcordylus 358 fcorpena 84.86 fcorpidi (Grece uulgo) Se fcorpidius 84 fcorpij 31 Ícorpina (Grecé uulgo) Se fcorpioides 9 fcorpis 84 fcorpius uel [corpia pifcis 38. 84.372.374. fcorpius minor 86 Ícouranca (Grece uulgó) uel fcouranici 289 fcrophulzaquatice 325 fcurio Danubij 332.335 fcutifer 156 fcylion 144.145 fcyllarus 209.210, 220 fector Priftcs 171 fepia «8643573 fepiæ os 373 fepiaria 187 fepiarum oua 187 fcpidium 186.587 fepiola 186.187 fepium 186 ferpens cupparia 183 ferpens Indicus 166 ferpens marinus . 89.92.93 bb ferpens paluftris 361 ferpens fcutellaria 183 ferpentis lingua 153 ferpula EI ferra 1L 171 feícrinus 61,158 fcfilus 350 feta 350 fgourdelle(Grecis uulgo)26 fillago 371.397 filurus 160. 282. 318.319.329. 374. Nili 309 fimia mar. 10, 194.153, ma^ ris rubri 185 fimo 163 fimus pifcis 306 finodon 47.48 fmaris 65. 66 Ímyrus 88 fnotolfas Germanorum 158 folaris barb. 32 folea 99.101, altera102, in« uerífa102, oculata 102. parua 103 folen mas &fæmina 241, 242 folen quorundam 231 fol marinus 261 {parus 42.296 {parulus 42 Ípatagus 257 Ípatanges 257 fpcculum 205 {pettus uulgarib. linguis 74 fpeufippi Nympha 221 fpherdoclos (Gracé uulgo) 264. fphondyli 226 Íphyrzna 69,73.74.151 flus uiatilis 315.317 fpinax Galeus 142 fpinachia barb. 284 fpinula barb. 38.85 fpirinchus Germanorum 1 fpiringus Germanor 374. fpondylus 226.227 Ífpondyli 226.241 fpongia 264.371 fpuma maris 194. Íqualus 141.142.303.305 fanaina 129.139, 14.0, 141, 142.151.372.373 fquarinus 303 Íquatoraia 141 fquatus 143.142.303 fquatus . 303 fguilla 214.219.264. lan 216,221, lan & glabra 214, fluuiatilis | 219.352 gibbaz18.219, lara z14.. 21$. maior 215, parua 208, 210,219.220. rubra 210. uaria 217 Íquillula 220 fquinada Gallorum 205 ftauris (Græcis uulgo) 346 ftella mar. 258.115.221 arborefcens 260, echinata 261, læuis260. pectina 12260, rericulata feu can cellata 261 fiincus 196 ftora 332 firigil 289 firomateus 52,59,61.62.68 firombi 242,348 Index, ftrophilides CGraecé uulgo) 246 ftrumulus barb. 76 ftupefactor barb. 123 ftupor barb, 123 fturio barb. 76.282. 325, 332. 333 fuala Germanorum 305 fubula Germanorum 130 fuchus Arabicum 356 fudis 73 fumus barb, 332 fus 57:163 futor Germanorum 301 fyacion 94 fyagris 47 fynagris 47.48296 fynodon 47.296.298 fynodontis 109 fynodus 47 T. Tannin ito tara rotunda Gallorum 120 tartaruca barb. 183 tzniag7,103. alteraro4 tellina228, — fluuiatilis 228. regia 218.229 tenca barb. 300 tencha barb, 300 tencon barb 300 tenorasin Nouoorbe 234 teragus 20, 2$ teffaradactylus Turbo 249 teftacea 221 teftae 211 teftis Orchis 154 teftudo 182.185,aquarilis 359. coriacea 185 , corticata 183 lutaria184.358, marina 114. marinaaltera 185. tethe 263 tethea 224. tethya 262.363.271 tethynacia 264 teuthis 187 teuthus 187 thannin 310, 160 thedo 294 thinca 300 thråffa 312. 322 thratta 312, 322 thranis 113 thriffa 46.321, 372 thunna 1o thunnus 109,110 thurianus tomus 113 thurfio 113 thymallus 282,294,313. par^ uus 285 thynnax "0 thynnis 110,112 thynnus 109,110,113 thyrfio 151 „tibicen 20 tinca 282.296.300, marina 13.26.56 tincha barb, 300 tinex35ı, fontium 325 tirfio DÉI tonficula 62 torpedo 1:3.127. tértia125, quarta 126. oculata 45, oculata uel maculofa 124. torrentina EI? tortuca 383 trachelos 216 trachurus 87.91, 92, 105.106 tragus- d 8,82 tranus 113 tremula barb. 124. trichis 4 5.321, tridacna oftrea 234. trigle 39 triglis 39 triglitis 39 trigolas 3139.49. trifca Germanorum ` 309 trifeus Germ, 309 trifsia lralorum 325 triton 109 trochi 249 trocta uel troctes 312 troglodytaf, 287 troglodytes f. 10 trutrarum diuifio HA truttz fpecies 38 truttalacufiris 282, marina 3:18. pifcnariag:3. riya- lis 290. taurina 311 tympanum 2334 typhla neltyphle 92.286 typhline mar. 92 typhlinus,typhlina, typhlini dium 286 tyrfio 151,163 tuber mar. 262 tubulus mar, 256,270 turbo 242 turbines 249 angulatus 24.8.aurit? 24.9 longus & magnus 24.7. muricatus 248, tuberofus turdis affinis 22 GAB turdus 14.87. ^ maiorao. "Turdorum fpecies X 11. ápag.15. ufgy ad zz. turonilla barb, 284. turpzna 123 turfio 113.151.163 turtur 120.312 V. Vacca marina 130.164., 369. 18r uadi pifces barbe 340 uariata f, 6 uarrj 287 uwariolus EIS uarius 73.312 uafconus Gallorum 217 uendofia Gallorum 285, 289 uenerca (concha) - 232 uencriz 192.253 ueretillum 265 uergiliades barb, 345 uermis aquatilis — 325,350. marinus 270. macrorhyn choteros 269, microrhyn, choteros 269 uerruca 268 uerrucatus Gallorum 54 uertibula 262 uertícillum 264 ueru 74 uefpillo 3o: uindofa 289 uiola Gallorum ` 324.573 uirgatus Gallorum 68 uirginale 265 uirgines Gallorum 108 uitta 104. uitulus aquaticus barb. 350 vitulus marinus — 364.165 uiuella barb. 176- uligines barb, 188 ulula mar, Anglorum Aftlli fpecies We umbilicus 252,251.253 umbilici lacuftres 348 umbla 343344. umbras3.306. eqnucfirisin Lemano 34.5.fluniat. Ze 314. lacuftris 344 unguis 2442147 unicornis cetus LL unio 234 uniualues conchæ 223 uoca Gazæ,Box Plinij 66.. 164 e uranofcopus 38.80.fluu. 29t urcomaftix f. 37 urfus uel urfa 201,202,215.m& nor 210 urticarum diuifio 196 urtica 194.195.371. cinerea 197. parua 196,264. 10^ uter Gallorum 169 (bra197 uuaalga 273 uua mar. 272 uulpecula 146.148 uulpes 11.114, Galeus 248» marinas8. Rhodia 336 X Xiphias 13 xiphydria 28 xytichos (Græcè uulgo) 332 Zapphirus(R omg uulgé}13 zarganes (Gracéuulgó)74« 91 zetta Germanorum 282.300. 323.373 zillo (fir, Græcèuulgó) 26 ziphius barb, 177 zoophyta 27t zuchinda (Grecé uulgó) 195 zydeath barb, 267 zygæna 74.159 HEBRAICA,ARABE ca et Phaenicum nomina.Eo- rumaliqua ctiam in Lange rum Indice permixta reperi? es,qu« hic defidcrantur. Alrahade 13 alfabut 3$ altenfa 356 berulie 17 dub : 356.358 fead 123 guaral 358 hazab 356 rahadar 123 rahade 123 rahas 53 fabos 3$ far "rr 243 temfa 356 tenchea , 356 tab 7 356 thead 123 tifma 356 zab 356 AETHIOPICA. buzios 25 gomar 355 AFRIS VSITATÀ nomina, ; Iarrafa 3153 Scaumé 7^ 'GRABCÀA "GRAECA VETERA *& recentiora, In Latinorum €ttamnominum: indice Græ- €is hodie ufitata quedam ,.. feperies, qua hic de^ z S fiderantür, ? A, ABAgoris 9! WBperQe ` 457 Da: 38 Side 47 Grade EI Voas E p s LA Së: - gv AA Cider 19$ & zr quas dë quao 148 Greiss 214. Gd 308, 53$ uz velie f, 328 op f. ` 328 NUES 264. Cio Il. GH 184. Sneleg 240 keras 290 lite 24 EAIN 24 ider: 189 radores 38 pz 202, 31$ Koválzue né keris 267 See 210 čs 258 Gesi 226 KU zr at 24 WUMo7róG 29 Sëie : Ho kgn 1 &codlirus Ze 154 «deae 1 : dod I [T I Qus xo Dite 1 [25 319 B, Bey 8 Bagre- 307 Baoinindereivae 228 Beris Gë Big. 118 Besetz 361 BizeayQ- 18 Ms 269.535.351 Beäeug- 8 Bin 91 Anden Bulwnop à Bu= (se 247 Bacio 247 Index, BAqw ^ iude 181.184.558 Bag: (77 8 ‘Hude oxyton.uel pro Boag : 66 'paroxytonum q'/ve(eig Bit 290 & 291 ` * 353.361 e Baäizsoe 191 fapa 84. BéyAuosap à iäseeeg 101 úiwondevs UC Bee 67 roe TE 212 Bown. 66 oun: 46 BoeyysAg-KagdyG" ` tgvSgivG" 46 207 tpvleogheau O 283 Beie: 38 teen 271 Bog 66 baros E: T, Sai: 256 Taie 337 A yahagies 79.142 Ze 63 yeelas 79.142 GAG 26 eiis 32$ Cuvgawe ES yet 141 Kyuve Sp Zuënäie (43. ^ dere z dH, lasiz, —xwzpivuc Benk E 146. aan 14.4, ASO üuscórsrzie 38 149. beigs VAS mo uive Ga $$ HAO 144. Tel: arer $1 336 e, ya^selac 79.335 Gear up 264 yawru n3 Beien ës 223 yarwd'as 141 Jera uts 184 yani 81. 82. 142. wore- SopuróUc 13 ule 303.325 Iurre 110 yamaeias 79,80 Üubvs Ito y^eus 319 9vvvic u2 yAeo G^ 14449 99^ ` Mo paire n Svgoioy 113. 191, 163 yavuvureis 231 L Als 101 itpaf 34 yraoéus $00 Laag: SA yvramdja er iA 2$ yeme $9 inms 7$ yeeetoe 212 inama 206 yveiva: 361 inringun 267 A, innmorereu® 354 AgkTuAśUs 69 izrmsgvs 75 d'anis AS iof 34 d'sud'üvi 191 K, AAgiy 163 Eeihegieg 80,308 deäcig 165 ngXuovvu G^ 38 d'vdlofrue 356 wëntagie 216.34? d'elasruMGG-" 69 uuz 216 eli Suec 222 wmwOnpi AA dazu 422 érde 43 vigtxap SxAdosiO^ ZA surzrplonoc $7 deätan 206 n&m $7.58 divus (uox corrupta p negabis 212 Genen A6 ngabe D É, neels 214.. 219 Eyegeuue L 2 neos yinga 219.220 tyyeAve 319 x&eld'«c nugae 219 tyyMoc O^ 219 x&eld ny 208,210,220 telove 191 X&gxiic 209 tacdóve ` 191 xgerivioy 209.220 tacd'wve 191. KAQKIVSS 200. HgakAwus7i- tuaa “Rós 201, beag 2.01, pingos 208,220, TOTH- P ^ 343 Meo yaoi iși Hgosvæs LELI nase 352 xaTavědgou® 328 xejpis 19 ze? 7 4 xtspátis : 68.70 xiQaAQ" 68,69 "iQaAG" TORMO 303 KHOL 19 xüpvE 246 KUKES 243 T 16o zf: Di xi9don Gel ailes uel uio eg 97 ivu 234 seie Ü adj E X soxytonum ` 1:5 ën paroxyt, , Gi xigjvAQ" 19 *ievAQ^ 19 xig 14 iyàn 14 xAxelat So ASTE 313 uvida 19$ Si Tprtyei ass Ron 243.346 xoyyUMaU 246 xorz G^ 291,294. xóxxvE 31 SAC Set, WAGY 71 apesnete $$ soeaxiduop $$ sopgeavid uo $$ Da Se 5 sSoxivQ ee ri? 3553 NAG 357 was 271 soU Qaa 7$ waup t4 x57- 291 DE 14 satolol«o 214. 219 MOYAIRE 1.50 , 252. emat os 349 royaiduoy Aen GET 350 wta LA age yn Kik: JO bRousg 217 Seen 217 Ski Ce nóg 25$ xgoxod e G^ 356 bb 2 Index. ser 431 äerdeg 109.110 Zero 214. CEoylvot 44.68. — rivi A33 KAVOS A5 denge 210 oægyosoxytont; uel pa xv Beas 109 pegeid 219 Bgeon torte 38 roxytonumoegye RUUAL 7T QVO 148 Laiezdoep $4 ös Aged íus 4$4 — 44-69 suc Noo | 102 änt 12 dë Beiéäe ` ` 89 pi? Tudy 112 i RUTPIRVŐS 294 battle. 19$ , euodiln (IC li nvzrpivQ 294 pungupuyyorkpog [UT n, euod'ivos A l zvo" 191 . 269 PÁysgt 203 osueie 87.91 | aiu 144 uensvojs 361 zmenis to gëipog 14.87.91.10$ | Siet yehsds mi. Kpy- bp 49 sief Mo cézrxpog $1 | ee igi Tíop 148, gd Kotkteog . 049 mii Zeg GA $7.17 | ktos 353 pies 1 216 E 46A. uthe 350 | Sabse 6. towuMvus 7 At Vier $5 "ursqotutc ique 68 ewpivos DI | xos 8, wat 7 vipave $7 wigan 28,302 ctos 359 | xao uxx9up ` 6, 291 kreeg $8 «wie a8 ori 186 | nwgidks 214 bës 87, 88 astexic zrozwpia Sox. cuzi/lsy 186 li A púfivos 71 TATH $5 muy 186 | Ad Beef 72.315 bo 71 maaus 108 aig 8 li 2a yois «Mosi 193 (voy Z1 wire $39 ciAvoog 331 | Akui Mi ban noTkuiæ — zag ivs 239 após 306 | Aun 1$1 deg? 49 "ungeërg 308 owod'ey 47 | Aeziiag $4 Ley $8 "imQuARE 208 ege 12 | Ale: $4 br — $7,181.184.558. wiwy xy 336 cipe 12 | AsBuwos $2 uvrh 222 wal i $$ ex&goc oog 13 | Achias $1 N, "oTi erh aig csv dg $4 | Mine 349 Nafuu 123: wi«nstós $$ exucois $4 E adbars 129.141 vaU71106 193. "SAd Loy 266 wie . $4 li 2shergís 16,30 vauziAst 192 Twr $8 exis $& l Aemís 233, &ypi 223 vefglas yæñtós 145 "TAG 69 eis $4 ll Aszridleróg 294 vansngonód edet 356 ëftut 266 rupias vu ] Acmrivar 30 vigi Age Avada 189 exiQud o ` 28 : Armée $2 wuplrus 249 "wie 14. Acós 107 | AdVxiex (e 68 vierme Age TOUTING D onasan f. D Arte 24 rem ` 68 zing . 374 Ma 172 | Atay 214 vvx7xoic 38 megia 242 cwACrqd'eas Ba 2 däer | dupróspu 225 rwndwos 158 mpveuy 243 270 li H 5.346 z avs Av7rid ng 189 mij Ber 107 | Anat 350 uiae n; qupd ug MA onae u6 | Apie 146 Boote 228 eege 13. owgeditäe IC " Ange Dr o, "spluéd'os M2 ewopzis 84 1 Aves 32 Oys 26 reg 171 cw9gzríos 84 | Aweoadlés 31 Zone 191 reisus 171 ovup 144.145 | Zus LI 171 excog 210 | M, o 262 weie app 27 gehéiereg 144 | Mx. 203 Gaam 350 ie 240 exéuvQ- 144.145 | pavis 64. ópsduey 184. avpiec, rupe zu oxone BOTHO 31$ | paga Wie 241 vias org 12 mugir Tos idlos .318 cuagis 6$ | paxgoióyyuhes 241 rions 76.79 mugomos Mau dos oan 87. | pangopvyyóregos Aue) vos 76. 189 343 gief: ` $8 | 269 [773 247 IA vzroc 189 amio 442 i TE 199 prvy Hl wav 189 SpryAsuTipmrr 39 1 EADE 155 Apu II Duue TEYA 347 spud 242 1 pang 220 Zeg m. P, spos 9 | ta Edvoc 26.79 deeidgieeg 158 Pauusas n spouerss $9.61 | patpytpirin 2334 däenig Şo fagis 91 equis 69. P papyapirus 234 äis LO fiv 119. 141 cQ ignava 25.74 / papytpens Aidos 234 degus ; $o z, euuengels A7 1 Katie 334. OJUNTOU sine 238 zeef 328 rwwodovzig 48 i yapyepos 234. evf 169 etas co oui 47 à wi(ov d ukowy neels ` deier 191 fin 67 cwilup 47 | 244 óspot9d ect 221 cewdi&Anp ` let uag 6 3 ps2wwd kewag 4$ ösp 221 opd 5$ e H Tarik | | H T. Tovia 103 TUM vae 218 Kl 187.089 "w^ 187 7b9ud n 187 Tí» 224.263.264 Kalte 263 KH 8 peyar [71 Kë $7. 10$ "pa yXio o 106 Kë 39 Sboiet EN KT 4a Tugs 1a Tes 4u Tpvywy 120 Fpanrng 112 Särzage 123 TUAN 285 TUDA O” 28$ Y. Vive: 361 Deg mafe gen. potius quàm vxxs foem. 46 wps 169 ve $7 €. gg: 446.303 deier: A46 geyago” 46 Q&A 166 Qarriyns 353 däer mau. 268 Guausgcle 109 QuAsunAa 109 Gäng: . 283 Qarivop 246 Sch 29 Quxic 29.50 püre 3o QUAS $90 Zuenieg 170, 168 Qucwrig 170 Sossag 163 Gons 164 QüxQ^ 163 QoA«ol«e 228 QuAcid «e 228 KIT? n x. XaæAxeve 63 GE 7i Xo 356 Kirs 27 ye" 27 Küre 27 ein 7i äech wy 36 X eue 76 Kaay 71 Index. yy leier 307 alena 367 mäin 182, — 7^ baleftra pefce dos pius Ada 219. ano batbari 307 goo page 13! barbio 307 yoroivaz éi bg 397 arbono 39 xo d $7: A barqueta 28 Wa «e 19 baRardo we Wapde snbuie 6.7 baftonaga 120 Waeeeiche 219 eee 124 oui o auecqua “u ger ve bauofa 132 X d becin cauo 38 38m beuerazaconcha ` 239.258 Veyuodlu sug 38 bianche 1 Yie 94.98 bifa 183 KT 98 maro m , iuerono 230.23 Ke 16 bo marin 355 Yoyo 16 bocaincapo 38 Ale lan 0" 268 boccain ca. 38 RU D. Zoe boga : 67 duve 184 bogancitola 257 EN Pm "$t bogue 67 ba bs 9* bolaffus 28 wWTEAK 254 boloma 371 ozio 224.254 booba 67 borbolus 184. ITALICA. borrebotza 9 A. bofegua 49 Accone 346 boftritz 399 acicula 91 bot 291 acucella gı bora 359.309 acufigola 91 boracdo 159 adano ae borarifsia 31 adello 335 borerifsia 309 adena ane botola 309 adeno 335 bottatrifo 309 agula 288 botto 291 agufco 142.143 botus 309 alagoufta zi; bouemarino 165 albo 345 bouteiolo 291 albores 49 bouualo 350 aliczi 2 branchauelbranchna 210 anchoy, uel Anchoies, uel bronco ucl brongo 89 Anchioes 2 brucho uel bruccho 120 ancludæ i bruncho 89 angoclla 3 bubalo 350 angucllo 3 bulbaro 194. angufigola e bulbers 294. aquila vs buo 165 aquilo 122 burbaro 294 aquone 346 burchi 123 arachia g 1 araneo 53 Calamarro 186, 188 arbolica 296 calcinella 229.138 arboro 46 camatugia 217 arcetta z: cambaro di mare 210 arguzella o9: cammarcella 219.220 armato pefce 33 cammaro 348 arfella 238 cancharo deBarbarie 203 arfilli 134. cancreola 20$ arzilla 134. cancglia 144. arzinarello 9:334 cancftrello 79 afelio 76 canola 144 afilato 142 cantara 44 afiuo 76 capatonda 235 aftafe 210 capa-roza 230 aftefe 210 capa-rozola 230 atura 239 capello di mare 198 attina 335 «ape-croze 338 aurata Padi 300 capcíante 232 azio 142 capidolio 170 B. capidolium 166 Baicolo 73 «apidon 394. LU capidono Ki capiftello SS capitello 79 capitón 29t capodoglio 170 capo 34.40 capo groffo 57291 capone pefce 313135 caparozola 238 cappa 241 capp roze 238 cappa da deo ucl da detto 241. cappa da ferro 244 capparola 219 capparocula 229 carabo 203 carbo 55 carlino 4z carlinoto 4 carpano 299 carpena 294 carpione 343 caftagno 59 caftagnola sa caftrangiolo 208 caualin marino ucl ritorto 267 caucano 304 caucdano 394 cauedo 304 caueden 304 cauezale 304 cazo marino 265 cephalo 69, 70 cepia 186 cepolla mar. 83 cercalina 361 cerna D $0. 302 cerrcs 65.. 66 cerola 64. ceuola 7o chalcena 2219, 230 chalena 230 chana 28 chanal 267 cheuena 306 chiepa 333 chiocciola 350 chiozzo 29t chran $i chro $2 chrom 52 ciambetta 151 cicualo 69 citula 64 eneuri E coaliotto 92 cocho uel cocchou 3t cocco 3* coecho 3i cofano 31 €olabicco 335 colombo pefce 149. 155 colpefce 104s 335. 336 conchole 226 copefce 35 cops 36 copío 336 coracino 43 Corbetto 53. 55 corfucl. corfo 55 coruafilo $7 coructo 55. 246 coruo SETE p coruo di fortiera 55 bb 3 «oruulo $7 criues 312 crocodilo 356 el cuccho EI cuco 96 cueunari S cueuneuri D cufuruma 183 D. Daphano 44 delphino 163 dentale 48 dente 45.48 dephano 44 diauolo marino gaus domifella 26 donífella 26 donzella 26 doracena 86 dottolo 244 draconc marino 267 dragonetto 267 drongo $9 Esbreuon 283 E Faber 64 Faloppa 267 fegaro 53 ferrafa 120 ferrafía 110 ferraza uel ferrazza 120 fetola 61 fiatola $9.61 fico pefce 30. 80,81. fietola [71 figo 19. 30» 52, 61,81 folca 208 folia 208 folio 98 folpe it folpo 189 fondola 294. fongo marino 394. foragua 293 forcha 3 forchato 33 peíce defortefía 9 foterifia n4 fouerigia 124 fragolino 46 freguen 283 freguerenl 283 funmicotremula 126 Gaballo 267 galana 183 galea 81.83 galea pefce 3; gallana 183 gallina 35 gambarella 219 gambarcllo 215 gambaro 210, 221349, di mare 217 gambarozola 220 gambarníolo 219 ganimarella 348 gammaro ` 210.220.348 gammaruli 219 gammarufij 217 gara 145 gauettus 304 gerruli 66 giauctta 305 gilioro 130 Index. girella uel girello 26 lontra 354. afello 76 giro ee lopida 109.115 naftura 239 girolo 66 lopola 293 nembrella D go 6.8,2291 louuazzo 73 nibio 75 gobi 8 lucernag1.34. 36. 40. depe- nonnadi M goi 8 pe 38 nonnata t gongole -. 7233 luifolo 23 Q, . : gotoroía 10 lumaca » zeg Ochia 45 goufangle .293 lumacho 3:0 ochiada 45 gozonello 226.227 lumacha 350 ochiade 45 grancella Ț 201 lumbardo 210 ochiata 445.4249 granceola 205 lumbrina 54. echiatella 45,124 granceolo zer lupaffo 73 ochiarella nA grancetto t 206 luzzo 316 ocradiga 289 granchio 348 M, oculatella Gë granci porriuel porroni pa, Macarello 108 ognella 243 203 macinetie 349 oia 4$ grancio 348 magnata 351 okada 4f grancitella 205 mola 159 oladiga 289 granco 200 , maieron 291 ombrina j^ granzo 201348 malearmato 33 orada 289 griczo 32 marafandola 361 oradiga 289 grillo ën marafío deaqua 362 orata dn grifella 293 marilia 4$ Orbifola 286 grongo 89 marlucz 374 orbolo 286 guarracino $7 marmur 49 Orcltetta 21% guatta 145 marfio 3. 291 oreol 1208 guatto mufcaro]o 145 maríón 291 Orga 29 guigion 8 martello 74151 Organo UEL guo 8 martino pefcatore n8 ofirea 22$ guturofula 10 marzapan 16 oftreghe aj I. maffacara ai P, Imbrice 241 maícorolo 391.193. Paganello 6,7.291 imperator 114. maxo 71 pagello 47 incino 257 mazancta 301,206 pagro 46, 47 intrafsine $4. mazone 71 palombopeíce ^ 120. 143- ionctio 283.19; mazzacara 215.217 144.149 iouian 291 menola 65 palamida 309.110 iozzo 291 merlo $4430 pantalena 223 K: merlucio at papagallo 15.17.22 Kabacello 305 merluzo 76 pardello 283 L. merula t4 pardilla 288 Laccia 115,323 meíanca $1 parnochia 217 lacerto 108 meffacara 215. paffaro 29 lacertus 108 meflore 9.11.29} patella 228 lachia 323 mefforo 28 peten 97 ladano 335 miefine 79 pectenorzo 97.104.105 lagiono 30. 291 miluo 72. pedozo marino 268 laiboro 46 minchia dire 26 perceco 30% lambena 3o mifor 291 perchia 28 lamia 118.132151 miffore 39 percia 20 lamiola 144.153 miffori Bu perla 234 lampeca 61 mollecca 248 perna 234.239.240 lampreda 326 molle pece 77 pernocia n7 lampugo 109 mollo 76.365 perofa 135, rafa vo lana pinnula 239 morella 283,293 perfega 30% lanchrina 212 morelio 283.385. perfico 303 bio 288 mormillo 49 peícatore pefce 18 lafcha 288 mormiro 49 Pele Capone EM latharina 3 mormo 49 pefeColumbo ^ 349 lauarolus 3 mormoro 49 Gelee Palombo | 0.349 leccia uel lechia uelleczia po, morona 88.335 pefce de petre 2 ns. moro pefce 81 peíceían pietro 64. lenguata 101 mofcardino 391.193 pefcinoui 3 lepo 30.81 motfargo 126 peralide 21$ lepre 30.81 mouronc $8 petroía 135 letregano 7o mucoía 132 pettine pifce 63 limaca 350 muguctino 191 pcueraza cappa 230 limaga 350 murcna $8 peuerazo 258 limagot 350 murmuro 49 peucrono 230 lincino de mare 257 mufiner 306 pholado 228 linguata 401 muffolo 317 phragolino 47. 49 locha 293 mulftella $1 phrangolino 46 locufta zu muzaro 391 phycis 25 lodra 354 N. phyco 29.77 lodria 354. naridola MO picque 34$ pie pic 345 picho 345 Pigo 345 pinna lana 239 pione 343 piota 300 pifcatore pefce uel pifcatrix 18 pittara 36 piuerono 238 plane 99 '"polauda 109 polpo 189 porcellete 332 Porcellana 242.243.254. 255 porco 58 Porco marino VT poreffa 103 porga 17 porpo 189 porroni 203 Pota marina — 198,199.265 Prete 38 Prene 38 Prufa 269 Quennaro 23 Ragoia 128 ragno pefce 73. 84 tagno pagano peice ` 84 raia DA ‘aina zg4, demtr — 2j Tana 359 tana pifcatrix n8 tafa 130 tafon 63 Tate penade 122 Pefce Ratto 321,122 . Feina 294. thombus 94 riccio marino 257 riczo 3r rizzo de mare 257 rombo 96 rometa 1335 romia 233 TOncera M rondela 36 rondine 36. 72 Tondola 36.72 rofpo 118. 122 TOfleri 1 TOtoneto 66.67 Totulo 64 rübellio 47 ruffata 296 Tybon 46 Saccheto 28.43 facheto 21,28. 52 falamandra 36: falamandrino n alena 346 falmarino GE falpa f 68 falpono | , 68 fanguetola 351 anguinerol 283 anguifuca 35t fatba 68 farda 2.4. fardanella 346 fardeila 24.346 fardena 346 Index. fardina 4 fardono 2 fargo 44:45 fargono 44 fargo imperiale 44 farofano 46 faueij 306 fcarda 296 fcardola 296 fcarmo 76 fcazion : 291 fcazon uel fcazone 143.291 370 fcazot S 291 fcepa 186 fchiaua Menola 65 fchille 2144 219 fcieuolo 69 Íclaua Menola 65 fcombro 108 fcorfano 86 fcorpcna 86 fcorzonc 145 feboio 69 feccia 186 fepio 186 feppa 186 ferpemarina 91 ferpente marino 92 peíce Serra 171 ferran 28 {foglia E fioia 101 folia 98,101 ffolio oë ffunge 264. fgompha diggio 109 ígramfo 123 Dia 64. fmaride 66 foagia 9$ fomniolo 208 fopi 186 fopracielo 28 force 82 forgo morgange 354 fot 130 fou 106 fpada 14 fparlo 42 fparo 42 {parnochia 217 {paro 42 fparro 42 Ípecchio 205 Ípernotza 217, {petto 74 Íphonga 264. fphunge 264 fpicola 73 fpigaro 66 Ípigola 73 fpoletta 241 Ípongiola 264 Íquadra 141 fquadro 304. fíquadro di mare 141 {quaglio 304 Íquaiam 141 fquaio 304. fquaiola 293 fquallo 304 {qualo 69, 304 fquaqua 1414 Íquatina 14i lo pcfce fguatro Léi fquilla 214.219 ftella 115.259 fterniculo 283 ftornazzo 283 ftracciafacco 293 firamazo 131.132 ftratzarigla 184 ftreia 290 ftretta 305 fitria 290 firigio 290 ftrilato 290 firinco 309 ftrintz uel ftrinzo 309 fturion 332 fuaro $7,105. 106 fuazo 96 fucta 290 furelle ` 106 un Suro 106 fuuaro 106 Tanada 44 tanna 44 tarantella ut tarantola pefce 87.105 tarantula 361 tartuca 183 tartugella 183 tellina 229 tellina regia 229 temalo 35 temelo 313 temero 3 temolo 35 tenca 301 tenca mar 14.81 tephanus 44 teftudine 383 icftugine 183 teituma 183 tinca mat, 14 ton 4109.110 tonnine 110 tonno 110 tordo 20 torpedine 124 tortora 120 totano 188 totena 188.189 trachina 84. tragina 84 tragono 69 tratzeina 84. ireglia 39 tremolo 324 iremoriza ` ng tremula GA triga 39 trigla 39 triglia 39 trinca 309 trotta 312 troy 289 truellia [21 trull 289 trutta 312 turdo 15 V. Vacca 132 vairolo 73 uairon 283,285 ualena 167 uallopa 217.221.267 varolo 73.317 uaron 283 uechio marino 165 umbrina 15.43.54. umbrino 54 umbrinottus 54 urfella 293 urfeta 202, 215,217 urtica 195 ufel 293 ufclIa 293 Z. od Zaphile 44 zaphirus 64 zedola ! 293 zerli 66 zigurella 26 zino ae zinzin 257 zifila 2236 zolere $ 6 zOzcro 8 HISPANICA ET Lufitanica. A. Aguia pefcado EU agulia : 9t aguilla p alache 108 almeia 213 aranha 203 armilla 238 atun nó B. Barbo 307 báruo 307 baruodelamat == 39 bezogo 47 bize 62 bodian ii bonito $1,112 bout 159 bregigam 223 budiam * 2 buzios 255 byza ni Cabra pefce GEET cagador 9 cagarolo de mar, 252 calamar 188 calandra 183 camaran deLysboa 219 camaran de Villa franca 220 camaron 210 cangreia 20$ cangrtio 201 cangreiola 205 cantheno ^ caracol 350 caracol dela mar 250 caragolo EEN carpa 294 caflaun 145 cauallo 108 caulinho marino 267 celema 52 €cntola 20$ chabro 20$ chocco 388 concha 350 confalmes de mar 227 cromgo 89 D. Dorade 4t bb 4 Index. È, fcaragol 252 bernadet 146 celcrim 8346 Emiffole 143 ferran ; 28 bernard ermite 210 cero 19 emxarroco "8 folho 332 bertoneau 94. chabot AU19f engie 386 follo 316,332 biche 15 chabre 300,203 enxaroquo 399 fpargoil 42 bieure 352 chaluc 75 erizo di mar 257: fpetto 74 bifre 352 chanadelle i$ ; fullo 332 bigorneau 250 channa 2$ G. bigornet z250 charrce apo T. bille zo chaffo 29t pes Gada 76 Talpaire 154 bios 243.246 chaffor 29t gal- 64. thanna 28 bios cornetos 246 chat 14$ gamaruli 219 tinca 301 biouscambus z10 chatillon 286 : tinet 166.169 biffole 340 chenal 267 H. toilandalo 151 bize 112 cheualor 267 tortuga 183 bizole 340° cheucna 306 Huga 131.13% 14t tremiclga — 324. blanchets 340.342 cheueíne 304 hugia pag. 124, 132; turdo 1$ bodroy 110 cheurettes 29 144 bogue 67, rauelóy. chien demer 142,143 L vV, rencau 67. chouan 304 Valléna 165 bondalle 349. 341 cicada mar, 17 Lagárto 336 uoladór 36 boniton 25.110, na cicharou 10$ lamio $4135t ; bouquet 21e cigale de mar 224 lampréa : 326 Ké bordeliere 300 ciuada | 240,215,220 lampugo 75 Xarocho $8 borrugat $4 clauelade 13$ lenguado 101 xibia 186 bortiere 3:8. donifía 18 liebre dela mar `" van boufron 186 cogniol 107 limada Ut GALLICA, SAB A V- bougnette no coguiol. 107 peis Limo 15t dica ez Normaimica: boulerot 7. 8 coliart 129 linguado 101 boullaufe 399. congre 83 ]óbo marino 165 A. bouquet 219 coquillado. 10 loguíta 212 Able 285 bouuiere 283 coquille:js. large 232, de lupo -.73 ablette 285 brame pag, 296. de pourcelene 25:1, uenade lyra : 141 apuillade 143 mer 41 237. de faint lacques 232e aguillat 343 bratbne 296 — 23; M, agroucleg 3z bremmedemert 44.47 coquin 10$ 2 aiguille 92 brefme a96 corbau s6 Marlucz 374 aiol: 13 brochet pag. 316, de cormontein 371 marmo 49 albergaineg 272 mer ^74. cornet 188.189 maríópa 170 alofe 323 brocheton ^ 43:16 corniche 189 merluza 76 angelin 379 byza 312 corp 44.56 merula 14 angelot 141 C, coulac 33, l v mexilla 227 angelo 141 Cabot 70 coufteaux s 244 | molebout 159 anguille 339 cabote $4. 35 couteaux 245 H molere "Aë apron 292 cabrolle mg crado 3 n morcia $8 areigne 84 caburlaut 291 crape 2004203 H mourone 88 areng $ cagarel 65 crappaude 120 mufole 143.227 arondelle de mer 36.72 cagarolo350, demar.25:. ca crapaud'eau 36t athelan 2 ` gnolaişı, «agnotr44, crappe 120 o. athon normu blau 150 creac 332, debuch at auguyata 45 cine $4. creuettes 219 Og dela mar 225 auriol 1321.108 calamdr 388 crocodile 356 f peis d'auriou 108 calamaro 189 culd'Afne 195.196 | P. calderon . 370 culde Cheual 197 u B. calliatro 3o4 cullier 233 | Pagello 47 Balene 167 calliques 3 urez 243 ; pampano ,$1 bandroy 120 olug 70 D, H peixe uoator ucl uolator — bar 73 canadclla 43 Daine $t li 36 baratella 151 cancre 201 daing g4 | percha 28 barbarin 39.307 cantena 44 damo, HI | peícada 76 barbeau 39.307 «antheno 33.44. dard 299 | phagro 47 barbet 307 canudo 27 dardo 309 H picarel $6 barbier 24. canus 27 dauphín 163 il picque 316 barbote 309.310 ċapeau carni 198 daurade 4t | pulpo 389 barbue 96 capelau 24. dauree 4t h| baftango 120 caramboti ang delphin 16] | R. bauofc "1 Ccaramot 219 dente 13.49 |. beccard 3:8 caramote zz derbio 115 | Raia ` 128 beccaffe 92 carbaffe 203 domifclla 26 | rodoudllo 94 becd oye 163 cardaire 137 donfella 26 if ruijo S 22 bechet 316 calet 99 donzelle D 4 bechus 264. carpe 194. dorade 4164 i S, becquet 316 cafleron 386389 doradilla 4* j : Saboga 3:3 beluga 3435 caftagnede mar 257 doree gi 1 falema ` : 68 belugo 35 catorochiero 141,143,146 dorinilioufe : ni | d falmonctus 39 berdin 223 cato algario 143 doulcins 257 | fargo 45 berlin 223 «auillone ' 40 doufjn 257, rafras 257 | draconct . 3 i D Biene 268 romilla 294. durdo 15. 21e 56 E. Egau 106 egullat 143 €leno 130 emiffole t45. 149 emperador "4. €pelan 284 eperlano 373 epinarde 284 epinoche 284 erango 122 eícarcot 350 pesEfcomè 74 Efcrouclles 352 tíreuiff 348, demer z212 eípadus grand DÉI peis Efpafe 114. efpaulars 169 tfoille 294. tflourgeon 32 F, Fagule 203 falco 122 falco mar 72 farra 341 fenicte 323 ferra 349. 341 ferrafía 120 ferrau 143 ferraza 132, 343 S fi&e 323 fiela 89 fielaz 8o filat 89 flambo 104. flamme ., 230 flammette — 230 flatíade 432 119 fletelet 100 flettan 103 flez 95. 100 flion 229 frax 151 friteau 305 friton 305 fumado 129 fumat 319 G. Gabot d 34 gagnola 92 guan 290, 21 gal 64 gallanga 120 galline 3t gauite 333 gardon 289 gatlet 99 gaícon 106 gatto pefce 145 gatufio 145 gauot u gerres 66 giarets 66 gibbar 166, 169 giroflade 271 glaugio 189 glorinus 310 Index. gouion 285, ^ demer 6 gournautus 32 goate 7 gobio 7 boifon 285 gornart 3. 195 grampella 205 grauan 8 grand efpadas n4 grauenze 341 grenouille 359 gritta 20$, 106 groen deue 340 gronau 3n 3 gronaut 193 195 groffe Coquille de nacre de perle 251 grougnaut 32 grundin 32 Guataughier 145 guernettes uel gueruettes 219 H, Hadou 77 hal 31, 132 halachia 108, 3:3 hannos 233 hannons 233 harengade 3 hafeaux 196 Hautin 74 heriffon de meč 257 heron de mer 114. homar 212 horreau 108 hofies azy des huiftres 225 humanthin 146 f, Tau 64 iblada 45 imbriagó . 39. 40, 195 louziou peis 151 iraignuede mer 205 ittre alle calle 225 iuoil Piga iuícle es b Lacert ` $4. lampedo 223 lamprezze 326 lamprillon 286 lamproye 326 Tamproyon 286 lampugo "5$ lauceron 316 landola 7? langoufte ` "au langrout 212 lamio 151 lanzeron 36 lanzon. 316 Jafche 3 lebre de mar 9 lendole 36 lentillade 130 lentillat 144- lepada 22) leure 354- ligombaud 212 ligumbault 212 limanda ` 99» -100 limaffon 350 loche 1. 292.294. franche 1921. 294. — demer à lochette 294. longouftin 217 lota $1, 307.309 lotta 309 loup 73 loupaffon 73 loutre 354. lubin uel lubiné 73 lucerne 35 lucz 36 lune 159 NM. Maigre $4- malarmat 3 maquereau 108, baftard Zoe marguaignom y9 marmo 48 marmot 309 marfion 1 maríouin 163, 164. 166, 169 marfupa 164. martegue 28 maxon 7i medola 6$ meiane ^t melet 3 meleta Maffiliee. D melete 3 peis de menage D mepdole 65 meneftrier 20 menuiíc H merlan 77 merle 14 merlu 14 merlus 76 merfouir 163 miefine KO migrane 201, 257 milandre 314-4. minchia di Re 17 mirallet $32. 134 moil - 39 mole nm. 891 58. 159 molebout 159 morho Armoricis 163 morhua 79 morhouch Ármoricis 163 morme 49 mormo 49 mormuro 49 morrude 3 mort pierre 293 motanche 194 motella 309 moule 34 226 mouíches de mar 226 mouftelle 309 mouftoile 309 monutelle 194. mouttoile 294. 309 muge 79. 7 muguetin 191 mular peis 170 mulafío yaffiliæ 170 mulet ED mullet 372 munier 304 murena, ( forte: Moureinc) $8 79. mufchebout 78 mufe 193 mufiner 306 mufnier 291. 304 muftela DI N. Nacre 239 nacredeperles — 233. 234. 239 nadelle P nier oil Aë niffola 14$ Oblado 4$ oeil debouc 213 oeillet Acg ocftre 12$ olhada . 45 oreol 108 ofres 224 peires 225 oudre 163, 169 ouelle 284 Ouitres 225 Oyata 45 oye de mer 163 P, Pagre 47 pal 314-4. pala 34t palaes 340 palamide 109 palamodo 209 palourde 239 paloumbe 149 pampalo ug panfar 96 paffar 96 paftenago no patella 223 peange 14b pegoufe 10% peires Oftres 225 pelamide 1$ pelorde 332 pelourdes 18 perce 19m 293 percepierre 10 perche 302, gemat 28 perle 234 perlon 35 3$ perpeire 103 perroquet 17.23 pefchercau 1220 pereufe 283 petoncle 233 phialaffus $5 pholado 232 pibaleucpiballe 297. 326 picarel 66 plane 99 platte 300 platon 300 plateron 390 plamte m piye 29 pole 102 pommes d'amours 272 porcelaine petite 248 poulle de mer 16 porc 146 bb $ H forcelane 254.255 pofterol 195, 197 pora marina 194. 199 potes 196, 198 poulpe 189 poultepieds 197 poupe 189 pourpre 189 pourpe 189 poutlepiez 197. 255 pregue dious 220 pucelle 4. 323 Pl Qa Quaras 225 quarrclet 2 99 Raie 120, bouclée 55. Vide Raye. ramart 148 xafca(fa bianca Maffilie 38. 86 rafcaffe 86 rafcaffes 257. 258 ralon EU 63 rafpecon : 38 raíqueffa 86 ! gat 38 ratepenade 38 raye 128. efteleć 134. 135. Vide Raie peis rei s4 renard 146 refponfadouz "38 roce 300 rochau 13. 14. 27 rode $4. rogetus barbatus 39 roliarc 368 rombo 94, 96. romb 94 ronce 136 rondelle 3 rondole 36 ronte 136 ronfon 344 foquau ER rofe . 197. 300 rofe uel roffe 284 rofiere 283 roffe 16, 300 rouget 31. 32. 39 rouflcau 203 roufete 145. 146 routre , 244 ER Salcoque 219 falicoque 219 falpe 68 faluth Sabaudis 32 fame 79. 71. fanfue 351 dela fanté 219 fariut 27 farde 4. 112 fardelle 4 fardine 4 fargo 13. 45 faucle ` `. 3 faulmon EI faulterelle 214. 219 fauquene A4 faurel 195 fcandebec 225 fcaragol 252, 350 fcorpena 86 fcorpeno 86 Index, feccheuelfeche 186 fecche poupe — ` 189 fedenette 170 feiche 186 fencle 3 fepio 186 fetchot 309 ferran 28 ferratan 28 feruantin : 102 fiege 389. 305 fieurel 195 fole ^ 301 fophio, 290 fopi 68. 186 forrat 153 pefce Spada ng fparallon ^2 fparle 4z fpafe 164. péis Spafo 148 fpata 114. fpet 74 fquaranchon 205 fquille 214. 217 fquinaude 205 fquinado 203. 205 ftella Maffilize 259 ftrilha circa Niceam 39 fubredaurade 4t foiffe 290 furmulet 39 fuuercau wor Tac 36: tacon i 328 tapecon 38 tare franke UE tare ronde 120 taffot 361 telline , 328, 229 tenche 301 teftard 304 teftart 291 tefte daze 291 thanna s 28 thun (ton)le petit 110. thunnine 710 tinet 166 ton 109, 119, 111 tonnine m torpille 124. tOrtue 183 tortugue 18; tortugue d' aigue 359 tothena 188. 189 tourd 14 tourteau 203 tremble n4 triga : 39 trotupette 91 tronchou 62 trouctte 289 troutte 212 troùtte Salmonate 343 trueie 64. truitte pni trute m tumba 32 tumbe 84 turbot ` 94 tturdo as turpillia 124 V. Vadigo 109, 115 uandoife 290 uangeron 284, 300 uar 73 uaftango 120 ueau de mer 165 ucirat 108 uengeron ` 290.300 uergadelle 68, 71 uergado 709 uergo 56 ueron 283 uechono 264. uicille 16 giele 15. 16. 22 uilainueluillain 304.306 uingeron 300 uirlis 250 uiue 84 umble 344 umble cheualier ~ 345 umbre 37. 325 umbrino $2. 54 uolant 36 urfin 257 urtigo 195. 196 GERMANICA.fÍNO: men fictum fignificat. A. Hal 319 adel fifd j 340 adlerfifh f. 1211 &gel 35 ágie 351 ål 319 álputt 399 dfe ` 33 fd n4 áfcber 314. &fdbtocd f. 129. 132 egonen 290 gunen 190, 346 £Del(db 346 albe 285 albele 285. 340. 342 alble 285 albócË 340 alcute 310 alet 69, 142, 304 allegaroen 356 alffe 285 «lt 304 almutsen 309 elpuit:en 309 elput 399 elputten art D alquapp 194. 309 alfe 323 alfen art 346 alíenroccb f. 130 alrupp ; 309 alruppen 81 alte 304. amfelfifdb f. 14. anowal 176 angelfifb f. 13129 grogf. 121, 122 y engelin 370 arfneffel 196. 197 efc 3:4. eflec - 370 auge bert, . 102 eugerocbf.. — ^na 4 B. f Baal . 340 babft 29t bocbbambde 283, 284 badbfo:en oder bachfózinen 290. 312 badbEreffen 28$ bår f. 216 bátbele 307 bárenfrab f 20% bárenErcbe f- 202, 216 bárle 326 bårlefdhnecten 251 baerfe 302 baes 37! balhenen 349 bambcle 283. 284 bambelengíbledpt 284 banfetle 303 barb 307 barbel 307 borben 397 barme 307 barf 38. 302 bartwalf. ` 366, 1:80 baut 283 beffer 293, 287 bendel mu(de[glatt 237 bergerfifdy 78. 37t berlin 316 berling 31á berfe 302 berfid) 38, 302, 303 betfig 302 , berfing m biber 35 billegen 265 binde f. : 304 bingbaut 283 bifemer f. 191 bifemEuttel f. 195 bifcmling fe 19t bigling f. éé blaeffcnect f. 246 blectfifh 186, Heim ong lang 189 blactfifch art 188 Haben 297 blauvebuno f. 150 b'awfelcten 349 blawling 290, 349 bleech 300 bleben 297 blic? 296. 300.323 blictling i 300 bliec? é 285, 289 bliegge 28$ biigling 349 bloffifdy 374 blotewal 176 bluttbuno f. 153 bocFeaug f. 223: 224 bóctle f. 219 bocEling $ bold) 37* bolc? 24 bolid 33$ bollíc) 24 bot 99 tott 283 baat bering $ bidne 29$. 296 b:enob:e cbfme f. 4$ rund 46e bianobzacb(men art ` 45 baar Index, bofen 296 egiptifdoer [umpfifd pag. braififh 108.304. 540.3723 — 56 butfarpfe 295. 304. egle 303 bzaunfifd 166 cinbo:n f. 181 being 283 einfcbale f. 213. 214 biedifam 296 einfidler f, 210 breitele 3oo elbnafen 33 b:eifüg f. 206 dere 283 breme 296 elig 283 brenner f. 226 elft 299.37! bxnnling f. 226 elenbot 190.371 biefem 396 leie 283 beptht 100 el(douvoe 371 ick 36 elfe. 3233 biofen 196 elte 304 bioffen 297 engelfifd f. 141 bunfifd 163.164. erorputters 187 büfiling f. 264 erotrüfiben 287 biyfem 296 erfle 299.37* bücting $ erling 283 bitdy 99 efilebüb f. 226 bügle 28; eften 37: büb 295 eychelfchnectlef. 248 båchfifh 349 $ buctetftranb fo pag. Sar-Furttel f. 193 248 federFopf f. 75 buctling $ feiglingf. 6 bofolt 156 fddenooerfeben ` pag. butt 99383 340 bug 341 Fetioebratt 360 fif:beFecFe 176 €. finger f. 241 i fingerfcbale f. 241 Cab 7 flacfifdb 2694 tabbelíats 37* flad(dbnec f. 252 €abbelovo 24. f&chfifeb f. e 173 «nizen 3:9 fláctbuno f. 144.146 taniBle 282 (l&ctbunoe artf. 146 Capellen gaw 24 Bëmimgt, 104 Carpcl 295 flafcbling 156 taper 295 flammen grof f. 203 Cru 298 (lifn-mufceln f. 203 cent 37* fliegender meerfifh fe pag. $lam-mufddin grof f.z30 ` on i eurling 34 fórine 32 dommen vno dammen art fore 312.374 231 forben 1s dieuwe 371 fo:l/ober fozell pag cob 285 312 co 291 fomfifh 289 oalimufhel f. 733. frag fe 152 cormontein 371 frofbunpt, 452.153 cef zoo fráfling f. 7 crocobyt 56 frófb 39 tirrfifd f. 34 frofd 359 «uttel(i(dp E 188 fadbuno f. 148 forn 389.304 e. fürnling 289 Danneltgryýn 371 Seuel 304 6. Sic at, 5$ Sictruct 305 Gablef. 34 iebel 297. 394. gablerf. 34 Sobías 9* gad 76 Sellópfel f 272 gélbermeerfdbum ` 194 atb 416. 37: gaernaert 3 Bet 37 gangfifcb 349 So:ebanben 1 gangbafle 395 Surft 371 gan£fdweyn f. 163 £. gana-fifd 99 Se firaubf. 248 garbtfoune f. 343 toelfiidy 340 garif 298 tdelfrebs 347 garnart 24 delfpigling 340 garnolc 3214. *Bypn(dwoefferrofe E ` gcbbei EI »5 gerfifd 947: geer-vis 371 barder 372 geifb:adbfme f. 4s baroeren 69. 71 gernard 214.219 barinc? $ gernier 214.218.220 barlüdple 283 gerwal 176 bar, mu(delen f. 226, 227 geufter '3o0 bafcle 30$ gifittuttelartf. 193. 194- bale 305 giblihen 298 bauf 33$ gifft-roccbe f. 33,222. baufen att 56 gím-mufcbeln f. 2330 bautin ei, 744 306. gím-mufdbeln gefblebtf. — 58 331 bautinct 92. 372 glatmufdelnart ` 236 beberbum 78 237 becdoel,, Frabb f. 205, glettmu(dycin f. 354. hechel roch f. 77 glyffen 305 bet n6 glyglíng 352 orale becht n6 gnitt 389 befftef- ; 24t gob 28$ beer. GC v8 Wem roton góbe 285s mer. f 106 goldbzadfme f. 4 heiligbutt 94. 100. 373 golob:em f. 4 herder 69. 372 golefifdb 282,288.3:3. berill 176. 179 371 bering art. f 3. Ae golvfifdben art f. 4 bcerpErabble. f 208 golofosen 37. befling 282. 30$ golofireymer fo 68 beyborenart 358 gomart 3* bil 176 gonero 214 bille 372 gonarb art f. 34 binmelgugger.f 38 grabmader 30t birfeitt 372 gráfig 285. 290 hoger „gernier. f 219 granatópfel f. 201 hógerling. f 29 gravmacter 39* boger, lump.f 18 grav-berfido 393 boger. voal.f 166 grebling f. 232 bownfif — 9: Plein. f 92 gref 285 benbibe art. f 92 grefling 285.200. 314- ac t 246 grobarfd 393 boutinct 6s. 66 gropp 73131 bí 313 groffen 106. 37! bud 35. ` büb 33 &roBEopfTf. $7 rotbuedyen 313 grünlina f. 20 bumer 2 grunocle 285.293.294 bumerart ann, 213 £rrunofó:nen 312 bunoce | sungef. 102 grunolin `. 28$ bunbfifib 142. 144. gíderpenfiber 183 — 148. 165. Glawf 150. - guellfifd) 309 geftirnt oder geflecter. f gufe 285 — 344 gRåctet votladbr. f gufin 285 146 glatteat. f. 149 guutin 285 — grof.f 153 güllenEróttfe 360 bünole.f 144. gepien 35t bunn. san f. 153 gygen 35! bürlíng 393. 316 buygbe 14. 375 S Jacobe midl acobé. mu(clen 232 J&aefifct 371 jentling 394 baarvoal f. 181 jefe 304. baarvurm im meer f. 268. jefen 304 bágcle 342 Iefp 304 bágener 283 jefus 304 Dog 342 igelflsfeb f. dx báring $ igelfdnect f- 252 báring art 346 jud.f 151 báfling 305 jüncferlin f. 160, 307 baeyfifcb 37: R. be(fau(fe 273371 "aetmufdelen f ETIN bagen 324.377 Fab 391 belbfiff ^ 94. 99.282. Fableau 34. 34.0 Fine. f 141 balbFaraf 298 Fánelna(fef. f 279 balbtunin wt Fánelwtiem f. 370 bammemufdel f. 339. Firoer jt 240 Famp_ftern. f 260 banerfeit 176 Panigle 39 Index. Faras 295.298 lágerbarben 307 Farauf 298 lagenen 290 Farcëwal 176 lafe 351.372 Faríf 298 lamb:ed 326 Farp 295 lampereüj 326 Farpe 295 lampberyn 326 Farpf 295 lamp:co 326 Farptaraf 295. 298 land-egle 303 Farten., roccbf. 138. langmuf(ddin f. 231. Fartert(dbe f. 58 349. Faut, barg 388 laf 328 Faut | berfido 372 lauct 290 Foul | bcupt 291 laugcle 199.309. 34.6 Faul Frott 361 laugfdale f. 241 Foul parf 393 lauvoen 301 Faul perfidy 288. lecbpfrill 283 Faul ropp 291 leimfi(cb f. 104 fante 388 leiififd f. nj Feroerle 3531 lempfrio 326 Ferocren art 351 leuffer f. 206 Fculíng 291 lege-3unge 102 Elben 341 Jett ëfth 33 Eilbenftüb 341 leüteffer -285 Pin, ban 23.246 linft-roch f. 130 Finctho:nen gthledbr 246. lw 214. 252. fpiif. 241 lonwen m Fircbling 341 lóvfrecbe n4 Flåbneffel 196 ltíoer 318 me n6 én e 309 nab 34. lumpfifdín ten 156 Inactfifb 91.372 Se Si 266 Fobellerd) f. 10. [ycfelafe 351.372 Fórnling 314 lyder 3:8 FoFooif 356 «qn. Folfifb Sé Fongertélongt, 9x Maccarell 108.377 Fop 7 macqueralfef. 92.106 Fopt 291 macrell oder Cfioerdl 108. fràbzoo.348.f.(üwaffer» 304. 377. _ baftartf. "frabf. 348 106. grof f. 107. trabe zeg ` emt 107. rud) Frabbef. 348.200.203 Log Fráb,, calc 3o3 macrclen art f. 106 Frampffifc f. x4 máglingf. 264 Frame: fifd f. 15 mäiben 354 Framerfifhen art f.17.1819. mager f. 54 20.21.22 magerfifob f- m Frame: fifeh rot f. 36 mafreel 372 Frebs 200.347.348 maryll 372 Freeft 200 malb:acbfmen f. 5o Freg 294 malermufdeln f. 238 treffen 285 mannemer þengft — pag. Freg'ing 285.314 33 Preger 303 marmclb:ad(inef. pag. Freuite 348 50 d Ero:tc-roc f. 11 marvmeltrabb f. 207 Fülberfing 388 maul bacoeren f. 71 Fulíng 291 mechd 2 Joo FülingE 291 mecraal 89 Fulbeit 291. meerabler f. 121 tulpode 361 meer. ágel f. 269 Fungle 39 meer áglef. 169 Fupferladbe 319 mecr-o(f f. : 104 Fë-roccht, u2 meer-agune f 4 utt 287.288 310.311.372 mecr-alet f. 69 Futtelfifhe 186 mecr-alerenart 2,70. qi. Furrelfiftenarg 187189 72. Fatelfifh gifug 193 meer-neffeln f. 271 mecr-bår f. 216 L. mecr-bambele f, 26 meeribarbel f. 39 Sabopcon 28 meer-barft, 28 labe 327.318 mwer- berfi b f. 28 ladt foren 3u imeer-berfibattf 28.31 lcebberoane 78 68 léberbwdfmnef. — 4552 meer-blavelíng f. ` uş meer-bone 252 meer-bzacbfme f. 45 meerbiadfmen art f. 42-4. 50.51.53.56. eine att, 42 bont, 44. rot» ladbtf. 49.51. rett 46. grof rotf. 47. (dbwars leht f. 46.52.56. voy f. 49 meer-biám f. 269 meer-buiten f. 96 mecr-coré 372 meer-eicblen f. 255, 256 meer-engel f. t41 meer-efel f. 268 meer-fifd f. EI meer-flam 196 meer. (lobe f. 169 mecr-fuce f. 148 meer.gane f. 163 meer gcif f. 219 meer-gob f. 7 fbwars f.8, wyff. 8 meer-groppf. 7.8 meer-groppenartf. 9.38 meer-grunocl f. 1.387 meer-qvoedpe f. 262. 266. 272.273 meer-ban 3 meét-banof. 273 meer - bed f. 74 mxer- beibor f. 106 meér- beyooy f. 87 imeec-bücl 79 meer-buno 165 mecer-bür f. 196.198 meer-igel fo 257 meer-Falb f. 165 meer-Erabb 202 meer-Frabbe f. 348 mcer-Frabben art 201,206, 207,208 meer-Frabb Hein 209 meer-Frabbe f. 209 mecer-Frebe f. 212.348 imeer-Ercbfle (.209.210,214. mecr-Erott f, 120 méer-Eü f. 181 meer-Futt 287. 310 mecr-laug f. 268 meer-[ercben att f. n" mecr-luncE 266 meer-meitel 270 meer-nágel: f. 271 meer-najen 323 mecr-oce f. 1 181 méer-pfavcn att f. 12 mesr-pfalle f. 2 mcer-putten 287 mecr-cauppe f. 268 meer-rórlef. 256 meer , rórele f. 324 meer. roof: f. 197 meer. rofe f. 182. 268 meer, faam. 194 265 meet. (dam ` : 196.158 meer. febiltErott ` 184. 18; meer. (cblangen f. 94 meer. Jblon en art 88. 89.91. rollt. a meer. fcblgc f. u4 meer (bnectenart250.:52 mér-fonepff. ` nm mecricaum 194 meerfcorp f. 86 meer-Jeclen f. pin meer-feelen art f. aj mecr-(ecEel f. Ei meer- (merlin f. L meer-(dbmio f. 64 meer-fwepn f. 58159. 167 166 grof 169 meer-fdhwum 194 meer-fonn f. 264 meer-fpinn 186.188.200.298 meer-fpinnle 203.209 mecr-fpinnen art pag: 205 meer-ftern f. 259.260 meer-ftidling ws, grob f uş fhwarg f. 7 meer-ftoffel f. an meer-táfcben art 201 meet-tatbe f. ut meer-teüfel f. 120.175 meer-traub f. 187 meer-troftel f. Vi meer-trübel f. 273 meer- trü(cb f. 81.237 meer-trifhengrt f. 3i 5? 81,82. 83 meer-wolff 165 meer- wunder einem Lu wengleyd) 174, ei^ nem münden 174 mceer-wurm f. 269 metr-voye f. 34 meer-zungenart 98. ca gróftg(dedor f. — 105. 103 glett f. mcer-3ünglin f. 103 meşfifdy 305.33 melfer 309 meneen 304 merle 14 merlefi(cb f. 14 mergen-bedt mé melen 20 metüfc(fer 304 mewbrdhfmef. pag d mewer ober Meuwer f- x. ein anderer (hőn geteilt f. 3 mewling f. 3 €. Michels mufdel f. 231 migling 340.342 micfmufdelen f. 226. 227 milher 79 milcter 309. 319 milling 283 minoerfrabb f. pag 201 minwe ; 304 mi:tel-tunän f. — pag»? 11 mutlee D móncen 304 mónle 360 mófdycin 27 mooch 294 molenace 375 mon f. 159 monfifcb f. Mm morts 368 morfif:bears ` 52 mof rle 309 moídpeln 233 moffci Index, | moffein 222 pappedeyf. 17. 23 mull 291 perme 307 mnullenaee 69.372 pars 302 mulling 383 peilftert 121.372. groß munotleym 335 122 Inüotbuno zo peiffer 187 mürmufdþeln f. 228 pen $372. 374- E pertfifh 152 mürnetinengen 286 petficl 391.372 mütermufdþeln f. 254 perle 34 müteermu(dyeln gefibledbe ` perlemüter 234238 254.155 perlemn(dbet 234 müterflcin ass perlemofcbeln art E 239 muraal f. $8 240 muroicg 372 perle(donect f. 234 murte 372 petrmande — 84. 372 , mufc 294 ` Heinf. 84 mufel 349 C Deere pit 64. Dpthelen ` a, 2:7. pfál 283 inm pfårren 242 mufdhelentlein vi (hwag pfafff. 38 faz pfeffermüfdelef. ` ag. Wufdel vot 2333 — 230 imufebeln rund f. 235 pfell 283 mufhþelengre — 223. 227. pfellen art 292 228.235 pfrill 283 Dntbelegaft f. 209 pfrillen art 292 mutterlofihen 37: píülfi(db 187 myoeififdy 340 picteihering 5 EL Dieterefbb 84.372 Viabelfdnect f. 253 pigling 344 Dabelfeonectengre ` 255 Piadyh 99372 WE 340 plaaifins 99.372 nedhrwal 176 plattcice 99 nagel f. 241 platrfifcb 94 Págel-mu(dbeln E 241. plattgin 99 242 platy(col 99 Magel-roccbf. ` og, 136 platcyfe 99 Bagel-fébelef. ` 241 platjle 99.37? hagel- (donect f. 243 plarcyfle att f. 98. 99 hagimaul »6 plógen 297 Din — 306. — $Élbna(en ploffifd) 297 323 ploge 300 hag- wool f. 181 "pe 99 hater 36» Pë 372.288 nege- (tern f. 260 poififdbf. 189 üenaug. 286,316. grof polFuttel f. 189.190 236 pomudell 76 nofling 399371 Poes 287.288 Donat ach 176 popel 372 nopfen 76 Dol 372 Dezäval 176 poften 24 O. pojiten 384.86.87.372 Obertóttidyen 285 pafem 296 òctele 281 poapme 196 cel 290 pelen 196 oclrappe 309 picë 386.324. Spfel der liecbe im meer f. pice 326 272 poffen 296 ten oeftre 225 puniclparf jo: 9b:lisen a84 puntergerníer f. 217 ol 319. punterfiid f. 15 olrupen 106.282.309 punter[i(cb rotf. 16 nbart f. Ae punter-ban f. u $nbopt Lan punter-buno f. 144 Sor-(iraub f. 249 punter-Frabbef. 207 er 199371 punter-mewling f. 1 alen 283 punter-parf 302 wangen 372 purponnn 372 fter 225 purpurfonecFengrt. 243. 9ftern artf. 235 245.246 Otter 354 putte 309. 81 pit 309 Palen 89.372 pymper-cle 287.326 Palync? 89.319 pype-oyle 287 Pambele 284 ; i rotfëer 36 Quopp 81,194.399 rott 344 querclen , 351 rotte = 300 quep 101.373 rottel 300 " rottele 300. 3444 Waoan-Futtel f. 3188 rottene 399.344 tab f. $6 rottine 284 radf. 64. rub 165.373 rápplín fs 57 tud 128 raff 160.373 tüdlingf. ^ pag. 37. ranoecEce 349 292 raudfifdy 726 tufclcFen $1 raudbling f. 37 rüffelcE 309 reuenwal 176 rufolc? 309 rop 309 rugget 309 rapp f. 46.304 runofopf rotladbt E 24 rappe ; 305 tungeimufdeln E pags rattc-point f. vw 237 redfifb 34-f.373 Die rungelmufgelnats ` pag. geno32 238 rebfifdbavtf. pag. 34. 39 rictle Jst reofifd) gebartet E aa. gc rünoling 156 barnefcbt f. 3:34 rup 309 fewoarts 32.35 rüppenartf. 81 reofifebe 3* rufo: 178.368 reeling 393 fal 176 regling 100 rutte 81.309 renden 349 ryben 372 rencFecnegle 303 tyferle 290 rett) 289 ryfling 290 rcynfrófeblin 360 rbeynamcE 38 Cagfifb f. 3» 172 rbeynfifdo 77 f&lbuno 16$ riemling 284 (alm PE ricm'ingen g(dbledt 284 (alfpccE 16$ 246 falaut 309 rifelc 290 felut 309.318, 319.332 rocta 128 fanbat 76 roch 128.fhwarg is ibers (anogangfi(d 340 raud f. 138 fandFrefjen 285 rodtbart zm fanoling 98.373 ropdau 3oo fant 76 roddow 300 farbeyn 4:373 roo:barb 373 farcFene 373 rootfcc 76 fau(ff-wal 178 rocofdber 371.373 faug-walf. 368 róubling f- 73 fauwfifcbf- $8.159 róudling f. 129. fauvobuno f- 14$ rórcle 344- rofolct 3o9 Profth.Belgef tantim ples roobaert 373 rung; fcribunt. roote 344. fhaafsunge f. 103 rooten art 345 (dáríacE m roc 176 fhaid 319.332 ror-egle 303 fdaidle 57 ró1-bedbt 36 fibal 222 rofnmuctes 372374 fibelfifb f. 318 rofimar 368 fdbamlot-Erabb f. 206 waffer-roffs in Egypten ` fdbaiilot-rocdb f. 19 355 fbebel 317 rofftopf 36v fdellfifd 77.222.373 rofchering s fdellewencte 176 roftinger 176.179.368. (dxcl-vie 373 róttle 35. fderren 99:371 rot n3 fbeynfifcb f- 34 rotabert yt. febeynfifébe art f. 3$ rotaug 289 fdeyfierling fo 65.66 rotbart39. f, 46. glatt one fied n7 battf. 40. raud f: 4o foiffofell f- 13 rotetágle 385389 fduffFuttel 193 rorfãder 46:300 (dbifileiter f. 13 rotfifd) 46.373 (dilec f. é rotfifdb fliegen fe 38 fdill ober fhill 316 rot-futtel 193 (hiltFrott 183.359 rot-rancË 300 fhiltwal 176 voifer i Iblëtffert, 298.124 Index. "fb M GE deeg ne eig 293 fec... Pot capri alf. 153 Et ; A €i 16 feele A ziz Eu Pt X a felo. z 343 fi og ptf. 5n33:941 fec. ba 290 219 je sed eben va eMe oe SE | GH we ch e ver be ptem E Sr Gei "T " occ bof 32565 35 Vaascch pag. UC yh joe sd 4 E E EE, Sch 130, 132 franh pecbot, 241 dr i ode n 1:1 ft Don z « t fteål en-(d ihi I : fee- nd 157 pore 7p -fte pech E ar nd us P e Gong ime e ce-Falf md og 37157 ftre eg. [meri n rle fee- sedi ani 4 ym $5 femen pt GER 373 Bor hr Bief. en e e 2 Sch ine Sé ee 16$ esu al DN 95 f Long) ka Jı dr ac T 4 eil 31057 pagese 373 Geier S pag. ei teym-tt ai 235. 336. E SM D SR pue fb. So ce id Kay ES Bee seg WD y ju " nece EN fce-m cie f 10 pitiglin 374 Se 340 (d pag 3o Fecit 10 picem 374 ctolt m Se oe zn f eh &fdbfarb Ss uam "i lita. eg fine neffel te-pa 196. Gett n 204 gg fee UA wien 228 abyfen "sd e: €. enn T: de o SCC ud i date Ed 5» fe pf. papse ES 198 ir rei Sc fede" w mepdflbge — e Cam 196; FH 2 arbur lóó Bei 55 feri Sg BEE 2433A you p E né E E uu Gët: e E ee ) zg nottolf art, 30 REA Kee fabel inm bdii Sta BE Ee ME GH vo GE eg Dä, 2 t " ee~ H d- : finir ^ 94 feta 2 T "os KE É SE 156.158 Sit de 373 Geh s tei jd 29139 Bier 316 fel IS 265 in aet, 28 1 EE 94.374 fo E 3o fel-bu i 373 fi geng hlan, 239.2 4 E 94 o» SE Edd : 196 ein- te E tb liman deg SE 2 rdiet 165 EE ns es soh WEE 99 TR Se ber Gees 1368 Zeg ounbzad apt Krug 30 KA rigels 328 einbeyg Gen (men f. "m fdz Hein vnn 288 {bot g pag. fleinb 286. 94. wid 296; riae b drof E S fi inbeyffe 287,29 ond SCH De dxélin pfige GN ES SE 3 tic? ie?" 284 ES pe pat ang bs P fis Aot 292 tind f 143 m m^ Lë mdr. T mfi Im Pag. éi Me S a E Gd" IS Des CH S 92h ed n-pu opeí 9i E 3537. GC 391 Sa grues 76420 Ss Ges du dimer $ eum en art e wt 10$ fd erefifd eer fnot € cinlin e f. pag Gi teó «E 8 Gär gobf. e: ek 9t 27. gf 1s. 345 ez ja Be ed (lee n w Dez Ka E wé: GG EN ipu sý fininger Gef neie 701 fbwümlingf Vae pin gon Ge GE E "ëet 3o» 7 fcoll gnvoalf. * 74. piegel- pag. 9» fi in-neffcl dat, es ton 1,319 fed S i 264 fpiegel bot f. Ka e d trol meter 39 ms 76.180 fpicgel | Farpe e m e Zë f 2d en P fpi: Libr 8 102 cin-(d ven f. 6 tr eln pi GE Aë sd AW be 295. fü ee er, e od 176. v Ge ES 87 iod glatt f. das fan "yup f. f dl Pra pfelig offer 5 3 1 " [^w v ^ pi UPC: feris ei Ce f E ` f eligat € 1244 od er 14. e idle m e cS 2 íe rt Inc ini P LS kans er en er S 102 zu ee vo: ec fce. Ws en art 37 fern A pirind) icing €: at ; y .creeft f fpir-all enart D fü 303 pag A A eg ——— M f bc bereest 366 : v firing pag. 282, 28 S GC ing 294. Daff v. Ipiting T nai VE E j fi AED 76 13 7, ven angen E Bn ru o f art 3 77- vilfü nf. 374 ome à SN e 86,87, 36. SH - Se 374 ze o 323. vob ; qe elle 3 62 6.374 3. vif vir à vi. bunb f. m vt. Flamme f 231 »t. trabb f. 20$ 9t roc f. 132 »ivángle 372 v sunge fe 103 Hier. wal f. 169 Didgling 19 Yégle f. 35 Toágfbnec'en E mëller 33x wålline 332 wagterderlef. 351 wel 167 walarin 32 wal áberf. 180 wald foren giz wale 332 wal fürer f 82 wal bunof. 152 walfus 33 wal noffel f 172 Ylrocd f. 132 Yol. (deen 169 Yol. tnnin. ui walle 332 wal. feitter fo 82 waller 167.332 Vallfifd 16043664167 YongroaI 176 waffergryllen f. 352 vooffertáferlin f. 352 waffer Eet 351 offer ^ Frott 361 wafferlang f. 268,351 Yoeffer-mane f. 174- Yooffer- molle 361 waffer-mubeime f. 352 Soffec-münd f. 174. Wwaffer-mang 354 Wafferanarer 362 tooffer-ocbf f- 355 Yooffer-rac 354 Wofier-(dbaben 351 Weier Zheng 362.363 Yéffer-fioneclle 348 Yoa(fer- fcyvoeyn fe 355 Yoattfifchy 340 sd 374 ciofi 07.340 SN ; 283 Dellt o9 dis E 2 9 eter f. $4 dë 332.374 Welfbe2fannenf. 346 Yeettevfifd 282 Wetterwal f. 170 wettling 283 Wweydenbletter 296 weg. Sidhbwyh WeyGfifd 282,290.299. 305 Wey h fifcblin 285 Yobyting 76 Yoilloctg 374 wils 332 Windt-blehen 297 Win ger 290 Yeintinger 176 Wittewal 176 Wittig 76 Dim 374- KIC 3 Index. Solent Angli e Scoti a uetan fuis fubftantiuis preponere , ut Germani Se omifimus. Alerfenght m Pan(title 248 Bafe 73:373 Bener 353 Girte 100 Bleis 285 GlcFe 285.360 Gln*-(ucFer 35 Bold ` 76 Breme of tbe (ca 47 Brette 100 OT 100 8ufboui 76 Gufbco 291 Pult gout A Gurte tao würffling 299.371 burt-cocË 100 wurm-fternf. ` — 260 butu-trout qm wyf. Sidh wey 7 GE) 349 (ablesu 76 vyBgangfifb 340.342 carpe 295 wyflechter VlLeergobt, $ deen 304. Yoyfling 76. damme 230 voytincl 76 cock 2324133 wyting 76 code 231233 wytling 76374 cob 24 Vi e Coëleng 78 Noftri y. fcribere folent ubi alij colefifd 79 Ey ucl Ei. Belge ij- conger 89 Yolen? 348.343 congerele Za yfer 314 congre $5 giele 314. coolcfi(be 14 yBfifb 78 crabbe 348 $. crany(be 348 Zanba fme f. 94 crenis 348 3ánb:adp(men art f. 33 crenife 200.348 3anbct 76 créuy(eof tbe fea ai 3anfifcb f. 47 curre — 3 geeld 301 cutte[uel cuttle 186,188,189 zeewolf 373 Zerte 394 e. Sieg 33371 Dåb 98 sienfi(cbe 290 Yare SA à side 282,288,322.3:3,. Sogififobe 144 37! Ioggefifhe 142.152 zigen art f. A S)onecovo 144 sincEeler f. 249 Sonebowno 144 zinctefirauben f. 249 oxe 64 3inde gy Sony 64 zindel 292131 Shyeb fp:ote ` 3ingel HU E. sinne zm $fglefin 77 3irdele 294 egrefun. 77 5itle 294 cle 39 5itterfi(db f 324. elepowte 310 5ittecling f. 124. eluers 89 3itterlings art 325,126 : 35otte 3:33 londer 95,100 53uber-voal f. 169 flounder 95 sundel 3" flownder 100 zündfifhen att f. 38 flite 95 sunge1or verfeertef: 102. flunoer 100 zungen art 98 frefbwaterflonnoer ` 95 aüínglin f. 203 feel 205. 232, 235 3iírid) 35 ` 3werdg-Frebflín f. 220 Garrefifebe EI zptbclbtdh f. 9 gilte heade 41 5wibclfifcble 285 gogíon 285 3pff. wool 178 goíon 285 ANGLICA RT golwnceie 4t Scotica gougeon 285 gournaut/Gurnarde pag. 32 graylyng n4 gray-trout 3" grundin 3* grundling 1 gudgione 285 gulle 291 gurnároe31.32.35.. gray: rede/ibidem gyloenpole 4t £yloenpolle EI ) $. fGabbcroyne 78 baoocE 77 bagtyfb 34i bafa 78 balli-butte 190 bearing $ begrenge $ beilig-butt 100 belbutt 109 bering D bolybutt 100 Do: 166 bo:lepole 370 bo:fe-Iecbe 351 bo:felíg 35t bonebeacte 91 boincFeP 9t 3. SiBlanofifcb grog 73 Beling 2 Eríbbe Salmon hi Fypper Pa 329 Éamp:aye 326 lempzelle 326, Fleas ne 326 lamp:eye 3:6 lampon z6 lempet 223 leng 78 ling 78 lorigoifter 2 lopfteruelÉopfite ` pag. 212 lowe Lade 3st luces HI? lump 156,157 358,571 lympyne 22j €Tiacatell 106 macterel 108 macrell 196,108 mácrill 106 marling 77 menovo 283 menoy 283 melwel 24. mercling 77 mo:buel 79 mulkt ` 39.69.5372. fo» re : 39 muüfóle 217 muebcle 293 myllcretbombe 3h 291, E, Viijne-ecde-cale 326 Omber 314418 efp:ey/haligetusauis pags 121 opfer aij Paddel s8 perde 38,302 perle 23 pblonber ges pícque ps picrelle né pite 3$ pírot Aet Piret 3A place 99 plafe 99 playfe 99 poffen 12b pollarde 304 po:pofe 163372 pope 163164 pourcuttel 185 powte i 310 pian BI prefe 189 punger 203 purple 243 purpofe 372 pyldarde 4323 pylder 4-323 pyrtelfíebe 265 pyperfyeb 91 pype oyle 326 o. Qua vetjuer 84. Ge R. Raye ? 128 reofi(dh 35.46 rodxt 32 =g 2 ruffe 2 e. Salmon 329 (mono 3:9 sr 7:75 fand 7:75 Ge ucl Ccallop 232 fcatof Foy 141 Iebafpoe 33 (cbafilyng 284 feli — . 22 fdarplyng 284 febellfitdo 76.212 fdmelt 34 fd*:ympe 214 fdweioefifebe — n4 fce. , caulfe 165 feale 165 fea, fnayle 362 feebieme 45 feecreuis 212 fecle!ecFe 373 fecoul 158 feetode 120 fele 165 f bclptch 223 (Fate 24.373 (feat 128, 141 Index. (turf am chergniet 4s flene 188 chiergner 59 finie $6 czypo KO (melte 7373 Dlonnijkarpik 295 fnayle 350 dubicl 295.297 fole 10: glauoche 291 fperlíng * glouuacz 295 pirling 1 glouuaz 304 » fp:ell., ole 287.326 herynk fp:ote 1,73 hlemayzd 35o. al. Hlemayzd fterrefishe 259 laiz 394. ftictlebaE 284. iazdz 288 fticling 284. iefch 288 €. icfiénn 304. Tende 302 kak 348 thoznebacte 128 karp 295 trowte 311.312 karpkaras 298 trutie : 3n kielb 294. tunie "1r knezik 26 tuny 13 koza 287 turbot 94. laccizzá 120 turbut 94 larantola 210 D. lin 302 Dier $4 linie 302 10. lofos 329 Male 160 lofostzarny (339 walmefter 75 lun 302 watter „ader 362 mientus 310 watter, “ratte 354 morfz 179 whalefishe 160 morskafuuinia 163 vobirlepoole 170 morskieciele 165 wbho:poul 170 morski „pies 142 whyrlepole 170 mnik 310 wittig 76 mrzenü 294 voíttlíng 76 nayn og 3:16 wyting 76 pen ok 326 wytin 76 okaun 303 okun 393 ILLYRICA,QVA pagro "47 lingua utuntur Dalmatç, Sla pegorella & ui,Poloni,Bohemi, Lithvua pefcur, 287 ni,Mofcouitc,alijqy plurimi, phagro 47 dialectis tantàm diffes ^ pijauuka 35 rentes, iotrus uel piotrufs 295.298 Bydlinek $ E ba ` es 2 cany 22 piskors 287 capr 295 pitruffa 298 platanijfliedz 5 polauda H pftranik 293 fczuka ganó fledz ucl Sliedz $ flyfs 204 fprall piotink 295 fscika 216 fsuuecz Eje fizuka 316 fum , 160.33? tlaufsie 304 tlanfslie 304 uoruol 165 uuodny uuaz 36 uuokauny 30 uufdrenka E? uuyz 3 PU 183 VNGARIC ^ harcha p harcza 3" hartfcha 3 kolkz n fchuurcg 3135 tock y tockhal 335 zick / 387 AMERICAEET CA nariarum uocabula. Brechos 15 houperou 36 tamouhata E OMISSA IN INDE ce Latinorum. Acarnan 46 alburnus 288 ancludæ 20 blennus 2 mazos uel muzos Byzitij ho dieuulgó) 11 muzos,uide Mazos FINIS I ANIMANTIVM MARINO» RVM ORDO PRIMVS. QVI CONTINET ^ PISCES MINORES, NVLLO CERTO GENERE : aut forma comprehenfos, APVARVM SPECIES DIVERSAE. XVI Er A uera, Aphye, Säin, Ex aphyís New 4 inquit Rondeletíus)ea uere aphya di- f d citur, quz ab Aríflotele &2ecc, ab Athe 2 nzco geins, à nonnullis Zen, d fpuma i 12,33 marís, unde orítur,nomínata eft: uel à candore, fi Suíde credamus, quí etiam Deep à mul tis ditam fuifle fcribit, ficut X Oppianus, Sic ille, Sed engraulís magis propríc uocatur alia A= puæ fpecies maior , quz & Encralicholus, Apuam Latini uocant, quoniam is pifciculus è piu uía nafcitur, Plinius. ITALICE, A Liguribus Non nata appellatur, Rondeletíus, | Nonnatos uel Nonnados uulgus Genuenfenomínat, quafi nó adbuc prouectos dicere uellet,quorum dua funt ínfigniores differentiz:peculíarí autem nomine alij ab albedíne Bíanchetí, alij à rubedíne H offent ` & Roma Pelri nouíappellantur,omníum quos aqua producít pifcium minimi, (ut Aphya non ab aphro,id eft uma: neq, Gerd mot Va ut Plinius infinuat: fed à paruitate quafi puns er wangouris dita fit, )Bellonius. Ide pe Apuas aphritídes Genuæ tradit Roffetosnominarí, Cibotídes uero ( lego C. obitides ) bíans chetos, GER M A NICE hospifciculos (2eerfeclen nominarelícebit: quoniam X lacuftres pífcícu- los díuerforum generum conferctís agminibus natantes, Seelen/ (id eft, animas, aparuitate);no flríappellant, Apua qua à Cantabrigíenfibus AN A N G L 1 A) uocatur a Gpirling:à Lon- dínenfibus,dum recens eft,a o prote: & infumata a rede CO ptote/ aut a dzyed Cypsote: non eft harenga foboles,ut quidã affirmant, fed fuí zenerís pifcis, à parente nullo ducensoriginem, Tur nerus, Sedanalia forte quædã Apuæ fpecies fit,non uera, quí &pyrling Anglis uocatur pí(cicu lus,quærendum. Frifý & Germani pleríqy ad Oceanum, pífcículum quendã nominant &ypir- ling/ Spierind/Spirinct: Angli Sperling. Murmellius fpirinchum interpretatur ein &ypís tinch uel Gtint, Prioris equídé nominis rationem nefcio; pofteríusa fætore fatum eft. nam & recés captus, X fi aliquandiu feruetur, foætere uidetur, Circa R oftochíü etalibí nominatur Stint: alicubi Stincteling/uel Stinctfifch/cotum falicis fætentis odorem referre aiunt, Huicfimi lem alium, fed mínorem ac breuíoré Hollandi Pen appellant, Xc. Io.Echtius,præftantifimus Coloníx medicus, inter alias Oceani Germanici pifcium pícturas GpierincË píícem píctum miz fitad me, feptem ferè dígítoslongum , dentatum; &c. Apuæ ueterum omnes (opinor) dentibus carent, PVA COBITI S Ariflotelià Gobionibus paruis qui A fübeunt, (uel ut Athenæushabet,qui ín arena dez Sunt)creatur, AdQvaxaGirs. d Hac nunquam ad gobio- num magnitudinem accedit , fímillíma alíoquí gobíoníbus marinis, &c, GALLICE Lochede mer uocatur circa Monfpelið. eft enim tjs pifciculis (funiarilibusyquos Galli Loches uocãt,tam fimilis ut uíx ab his diftinguatur. Eadem ín ftagno marino frequentifliz ma eft, X Loche uocatur, Rondeletius, Bellonius aliam Cobítídem oftendere uidetur:Qui V e« netis (inquit) ín pífcaría díuenduntur pifciculi, quos uulgus Marfiones uocat, hifunt Cobitæ & epfetí, bes d gobijs nafci putauerím,& uulgo noftro uocari Menuife, Terentius minutos pifci Culosnomínauit, Etruríus Cíbotídes Genus fcribit nominari bíanchetos,&c, ut iam ín A pua Uera recitauí, Marfioni Venetíjs diti iconem fubijcíemus proxime, - GER M A N, uocabímus ein ((2eergruntdl/ (Ocerfinerlin.Nam & Angli in litore Cumbri Co uocant a Grundling, Lochæ pifcículo undiquag fimilem, P; SCICVLY s qui Venetijs Marfio nominatur: (Vide pau lò anzé in Apua cobitide uerba Bellonij.) Petrus Gillius ueterum e Cottum effe putabat, Pí(ces quofdam(inquit)Gobioni faxatili Uu = : Propemodum fimiles, Ariftoteles Cottos nomínat,quos adhuc nonnulli Coranos nuncupant. Sic ille, Sed Cottus Ariftotelis (ín Græcis noftris codicibus legitur boithus) fluviatilis eft, P cios o y Animalium Mar. Ordo I. tem marinus, Vide mox ín Encraficholo, à i GERM AN, Am Ridlin von dem gefdláct der (Ocerfecen/ 54 Vencdig (Oarfion de nannt. NCRASICHOLVS Hi Engraulis , Éjypaus Au, (quanqua X Apuz fim pliciter aliqui hoc nomen tribuüt,) A pue fpecíes:que & Lycoftomus ab orísfor- E t Egoinuril; ma dicitur. Dehoc pífcículoloquí Plíníum autumant, quum garum fieri ex tmutilato pifcícu legerim,ut a- 10 fcribit: quo loco alij minuto , alij minimo pro mutilato legunt , Rondeletíus, Coepít garum Nein Le príuatím ex inutili pífcículo minimo confici , Apuam noflri uocant, Foroiulienfes pífcem ex que faciunt, Lupum appellant, Plinius. uidetur autem Lupi nomine eundem pífcem , nempe A puam lycoftomum intelligere : cim & nomen conueniat, & genus Apuz , X garum fimiliter optimum ex eo Dat, d Cum Graco cuipiam eas quas Anchoías fiue Amploias littus Liguftícit & Gallicum nomínat,oftendífTem, fumma affeueratíone appellabat Lycoftomos, Gillius, Re centiores quídam uulgarís apud Italos uocabulí imitatione Ancludas nominant, Belloníus ni- mís generali nomine Haleculas, i F 1T ALI cumalíjsín locis tum circa Genuam, ítem HISPANI & GALLI Anchoy, (Ae éhíoe, Anchoíes Rondeletíus) nominant. Veneti (inquit Bellonius)Sardonos, ad Chalcídum differentíam,quos Sardellas uocant:Sed Romani pro Sardonís Sardas intelligunt, "Tra&us líto- rum Líguríz íncolz, Cueurí, Cueunarí,uel Cueuneuri appellítant; fic Genuenfes, Romanum uulgus Alíczi nominare malüt,quafi Haleces díceret, d Cueunarí homine ad Coranos(V ide ín pracedente pífcículo)accedunt. fed Atherina quóq; Genug Quennaro uocatur Bellonío, G E R M. círcumftribatur, ein Eleine ering att/ ein Gpiring art: uel nominetur ein Dit bept/íd eft Mutilatus,acephalus,caput enim amarum & ueluti bile ínfe&iüi habet,quod uel Grae cum Encra(icholi nomen arguit; undc & mutilari folet, ein ((2eerlaugcle: "8 betur. - TEP SÈT y s pifciculus fuí generis Rondé letio, utex hís Dorionis uerbis cõtjcit: A- phyæ generis qua alba eft, Cobitis uocatur ; & Hepfetus paruus pifciculus eíufde generis eft, Hunc pifciculum (inquit Rondelerius) effe o- = pínor,quí à noftris uoil dicitur, Bellonius Hepfetum à cobitide Apua non diftinguit: Dorion certé,ut iam recítauímus, diftinguit. Gaza ex Aríftotele uidetur Naricam tranftuliffe, Gramma- tici qudd INarícam apud Plautum pífcem minutul interpretantur, Hepfetus alíoquí cómune e nomen multorum tenuíum & exíguorum pífcículorum,ut Encraficholorum, lópum, Atherínas rum, Gobíonum, paruorii Mullorum, Sepíolar&, paruar& Lolígínum,paruorum Cancrorum. GALLICElluoílutdíGüefl, GERM, F. £ingarEleineomeerfifriblemag ein Meer» pfrilie/o9 GOcerbambele gencfit weroé:wirt vonder oi (Oecrfeelen oder C pirind gescllet. PH Y A (Apua) Mus gílum , cuíus Aríftos teles meminit, Aphyam ` NMiugilum(inquít Rondele tíus) nihil aliud effe puto, quam Mugilü fpecie eam, quæ fpontefine marís & fæminæ coitu nafcitur ex terra arenofa uellímo: cutufmodi ea cft, quam habemus, quz nafcitur in follis , non procul àuícíno nobís CMonffelienfibus) eog antíquiffimo op+ pídoLaterauocato. Eiufdem generis eft quz ín Lado noftro capitur, & Athelan nuncupatut. GER M. círcumf(cribatur , ein Ëleine art oer (2ceraleten / welche von jv felber wadit ob oan mür vno fano. P Y A PhalerícaR on Eoo Bic aut uo- cat Ariftoteles (å Phalereo " Attícz portu) pífc£ , € quo i Membrades gigni fcribit, S | ITALICE, Videin Gallicis. GALLICE Nadelleuel Melete circa Monfpelium,ut Ron deletíus iudicat. Atmafculíno genere Melet, Atherina eft, Bellonius quidem Membradem etie putat,quz uulgo dicatur Melen Maffilí : circa Rothomagum ueró & ín litore Oceani ubi Be: : quana De Pifciculis. 3 quana ín mare influit, un Crado, Italice circa Genuam Arachía, d Huius pifcis uenter íta linea quadam áfquamís exafperatur,ut in Alofis & Sardinis,Rondeletius,de pifcibus etiam alijs fimi- lem hanc lineam habentibus, leges in Sardina, GER M. círcumloquor , ein meerfifcble vonder art oer Gyirlingen: gann lind vnd fett: batein rauhen firich am baud wic ein JA ërtng, Idem forte cft quí ab Anglis ín Effexiæ comi tatu uocatur d mie:quí (i diuferuetur,inaquárefoluitur. nam & Rondeletij Mieletaadeó mol lis eft & pínguís pífcículus;utfi aliquandiu digitis tractetur,líquefíat, Xc, T H ERINA, Ictar,apud Plínít medică perperá cerínalegitur. Gaza Ariftă E een uelA itula í Saran, LN tíftulà conuertít,atheres UT UOTIS VE rzcís ariftæ funt, unde uer= 2 E kJ D EE oat" d bum &kei(sy , quod eft contes E S NN SS mnere, Vilis aut & contem= ptus híc pifciculus eft: & paruis fpinis tanquãariftis, durioribus quàmrelíquí huiufmodi pífcicu li abundat, GRAECI hodíeg Atherínam uocítant. 1T AL, Latharína Romæ aliqui tamenhoc nomen cum alio pifce , quem Lauarolum nomis nant confundunt, Genuæ Quennaro; Venetis Angoélla, Bellonío tefte. GALLICE. Inlítorenoftroraró capitur: dicitur Melet (mafculino gen. nam Meleta gen. fem. Apua Phalerica eft:) Maflilize X ín flagno quod Martegue uocatur,frequentíffime,& Sauclez(Sen clez, Belloníus) nominatur. Pro Encraficholo fpeuenditur,Rondeletíus. Gregales ilios pifcí culos,quos Sancletos Maffilíz uocant, Græcis innumeris Genuae & Maflilíz oftendi;quí omnes atím atherínas appellarunt, Gillíus, GERM, F.cinartoer Cpitinden der (Ocerfeclen: einEleinevaane Lering art. GOalíixatherínam(ut Gillíus mihi oten- curauí:ubiAnguello nominatur uulgo;quod - en. home fort? ceu dímínutiuti ab anchoía factü eft, anchoig ením (id eft,encraficholo ) perfimilis eft, GER M.F. cin anyer gefoledtoer (Occrfeclen. EMBRAS, Bem- Icon bec non Celerini Oceani eft: fed illius piféts qui Mafsilie Farena bras.Bebras. Bebra- £4de vocatur, erc. ut Rondelerij uerbis vecitaumus. nam Celerinus lines 2 - 2 ` . Y : in Rentre [ino[am haber,& quidem afperiorem quám Harengue, don, G A L L. Mébradesfunt, quant& coniectura affequí poffum, hi pifciculi, quos Galli Celeríns uocant, V e qui Agathopolí magna co- Pia fepe capiuntur , paruís Alofis fimiles, uocantur illic Calliques uel Lafches S Maffilíze Barengades R ondeletius, Belloníus tă Celerínit Oceani,t& Sardíni mediterranei ma tis, Chalcíd ínterpretat,magnitudíne tantüm diftíngués. Quod fi Oceano peculíarís Celerínus €fl,non fuerítmembras Gracorü. d Plurade Celeríno X cognatísei pifcibusleges in Sardina. GER M, círcumloquemut, ein Eleine Aäering att. Sardine icon à Rondeletio pofita, tam fimilis efl Agono, (quem inter Lacuftres dabimus, Jut die fierninis poftiz. Nofira uerò Sardina bec enerijs depitia ,lineam a[peram in uentre non oftendit: e fquamas non bene,ut putoydifbofitas habet. ii Am "oUm up 2 f jih dt i DU * Alii iiij EI y ; TU li d DIE mm E TREE POSU ett y SIS TAGS PLURA » Sardine lacu fires. «Smilitudo. Chalcis, 4 Animalium Mar. Ordo I. RICHIS uel Trichias, Toys, dr rouder, 6, R.ondeletío unus eft pifcis, fic dictus obfpínarum Lëtze & paruítaté;ficuti & Thrifa.nam & (pif rectus Perf (mn fingulari num. reliqui cafus pet v. Ícríbuntur, exíguz enim fpina uelutí pili funt,quos Grzcífefyac uocát. Latine Sardina dicitur à Columella: ficut etiam hodie uulgó à Gallis & Italis., In Gallia noftra Narbonenfi, (inquit R ondeletíus,)Prouíncia,& Italia, Sardine dícítur, minor adhuctdeínde maior Sarde. Et forte etíá ex Gracis uocabulís Tríchías ad maiorem, Tríchís ad minorem pertinet: quod X Gaza fenfifle ` uídetur:quí cum anímaduerteret Aríftotelem Tríchíam à Tríchide difiinxifle, Op Sardam, hane Sardínam ínterpretatus eft: uulgi nimirum nomenclaturas fecutus.nam Sarda ueterum, ut Plini & Athenzí,long? alius pífcís,ex Lacertorum uel Pelamydum genere eft, Pifces tum mollíores tum ficcíores íufto,ad faliendum idonei nó funt, Coracíni uero & Pelamydes,& Mylli, Sardz & Barden, God's sj ad ivi.) Xc, ad falfuram funtappofiti, Galenus De alim. facultatibus lib. 3e cap.penultímo.Et mox? j jahr: autem omnium , quz mihi experíétía cognofcere licuit, fal(amentorum funt,que d'ueteríbus medicis Sardíca falfamenta nuncupantur, hodie Sardas uo» cant, Sic ille, N6 eft autem quód aliquis putet Sardas & Sardenas,quoníá fimul nomínauít, eum pro cognatís duxilfe, Sardíca certe falfamenta ad Sardas tantüm retulerím, ad Sardenas minime: quamuts tum Sardas,tum Sardinas à Sardinia infula,unde primum nimirum mittebantur, nomi natas fuifle veriimileent. d Chalcides er? olim ab aliquibus Zeed'iva (mafculino genere ) nomís nabátur:(& Callimáchus Tríchidium interpretatur Chalcídem.) Sic X Agonoslacuftres pifces, Romz nomé mutare audio poftquam falfi funt, & uocari Sardenas. Fracaftorius diftinguit; Patz dellarumég cateruæ; His eft maior Aquo, Benedictus louíus ín Laríj defcríptione Aquonis tantùm meminit, nam quz Salena ab eo nominatur, (hoc uerfu: Scardua,& Incobía ex Pígís,& Plota,Salena,) alía quàm Sardena uídetur.Sardella ex Benaco admodum laudãtur, Platina; quí hos pífcículos ab Agonis díuerfos,affimiles tamen facit, Quarendum an Sardellæ X Aquones (feu Agoní,xetate tantüm differant, hos enim maiores effe Fracaftoríus canit. «| Thriffis fané,íd eft Alaufis & Trichídíbus,multa (untcommunía:nomínís ratío,ut di&um eft; guod pifces funt paruí,aríftofi;uíles; quód gregatim capiuntur, € quidem utríq; cantu faltationeg. Linea quidem íllafpínofa ínuentre, ín Alaufís & Sardínís, tum marinis tumlacuftribus, confpicitur: item ín Ce leríno Gallísad Oceanum dícto, quem R. ondeletíus Apuam Membradem facit, Eidem Apua ` Phaleríca pifcis eft Sardínz fimilis, mínor,tenuíor:uentre fimiliter exafperato.Belloníus tă Celes rínü Oceaní,tum Sardína mediterranei marie, Chalcidé interpretatur,magnítudíne tanti dis guens:Celerínus(inquit)afperíorem fub uentre exaríftís lineam habet, quam Harengus, Ab eo^ dem Liparis nominator pífcículus lacuftrís ín Macedonia: quí Sardínam toto habitu refert: fed uentre eftlatíore,& lineam fub uétre afperam habet, Idem aut (imillímus uidetur , quí Agonus it Verbanolacu dicitur , alibi ín Italia Sardanella , à maxima cum Sardínís fimilitudíne,fpínofa illa uentris línea & ipfe infignis. Ancludes uulgo dícta ( Apuz Encraficholi R ondeletij Sardinís Sardellís'ue fimiles funt, ita uthæ pro illis aliquando dolofe uendantur, Ancludes enim maioris precij funt, Brafauolus, ITALICE Sarde, Sardelle, GALLICE fimiliter, utin præcedentibus díctum eft, Sardinæ nomen Oceanus Gallicus non agnofcit, ut {cribit Bellonius:quí tamen Celerínum à Gallis Oceani accolis díctum , pífcem eundem putat: R ondeletíus diftinguít, G E R M, Sardínzan ín Oceano nafcantur , nondum mihi conftat, Germanice tamen Sardis nam ínterpretarílíbet, ein Eleine JP ring att ifm meer: cin (D ecragune. quz interpretatio ctíá Atberíng X Membradí Rondeleti conueniet, Chalcides uerg & fimiles ín lacubus dulcibus, Geeagunen/ AA áring arten ifii füffen eeler, Vel Sardinam faciemus Alaufz fpeciem:ein att der Jigen oder Ooolofifibé im meer, «p Bellonius Tríchídem facit Alaufamatate mínorem:qu* Gallis Pucelle dicitur; Anglis o D ylcbet/ uel Pylharde. € His fcriptis pifcem Gardeyn no” H mínatum à Germanis ad Oceanum, Io.Echtíus pium mifit, ARENGIDOmébar aringi partim ad Rondeletij partim ad Bellonij iconem expre[]ae bar efl: neg ulla eft, Teon Haringi partim ad Ro i part ellonij iconem expre[Ja quod fciam , huíus appella tío fiue Latína,fiue Cireca, Suntquínon recté Halece uocét, Rondeletíus, Chal NN X Dese tes 3 5 ` SEA ERAN AR EE cidum generís hüc pífcem ( SN P S dE Bellonius putat, neq; id te= MORAN che GON Q 2 mere:quanquam Rondele tíus Alaufæ potíus quam Chalcídum generi Harena gű attribuat. Vídeturením ` ` Chaicídís nomen commua : níus V De Pifciculis. e hius effexcum Oppianus Chalcides marinas fecerit, A- riftoteles fuuiatilesaut lacuftres : (ficut & Sardínz hoz die tum lacuftres , tum marinæ dicuntur, ) & ex ucterí- busaliqui Trichides(uel Tríchades, uel Trichiades)ín- terpretantur Chalcídes:Heracleon, IMembrades,& rur fus Chalcides, Sardínos.Coníjcío autem ab æris colore nominatas Chalcídes,( Aerícas Gaza tranftulit , nomi= neab eo confí&o quídém,quod tamenad noftrum Joé ting alludat:) non quód rjsuíuís (opinor) ís effet color, fed inueteratís: ficut ín Harengis alijsqpinfumatis maxi mè, apparet, Efto igitur Harengus, Chalcís aut Trichis Oceani maior : Celerínus uero eiufdem , Chalcis Tri- chis'ue minor, In hoc tamen falli puto Bellonium,quòd Sardonum uulgo Romæ dium, non mod congenez rem Harengo, (qui ín mediterraneo nullus eft, "Ted eun ' dem putauit. éi Harengiuocabulum eft Germanicum, Germani plerig 4A erind fcribunt & efferunt e. obícuz ro, ada, diphthongum accedente ; Flandri ZA arincb. Galli afpiratione,ut fepe folent, omiffa,per a,un areng: unde Látínum uocabulumalij aliter formant & fcribüt. go quoníam Germanicam diciíonem effe agnofco, | aríngus, uel Heríngus fcripferim , ut fuam orthogra= phía originem fateatur. uidetur autem à Greco zwei 9" deductum nomé,quod falfamentum fignificat, ut harin- gus,quafi harichos , pro taríchos , appelletur, nullum ez nim falfamenti genus ufitatíus per omnem Germaniam reperias. d Decognatís Harengo pifcibus, & fimili- ter fpínofam ín uentre lineam habentibus, diximus ín ardina, d Sale fumo ínueteratum hunc píícem, re- centíores aliqui Haríngum paffum appellant: alj Ru- upam & Ruburnum, fortè à rubente ob fumum coloa te, Germani Docling / Büding/ Ducting bud- ling. & eundem pifcem muríaferuatum, Pictelbering/ Rofbering. Aqua maceratum, ein gewåfferten £e- ting/cin Drasthering, } ANGLIC E, Ayeryrid/ AAearynde/ A earing. Infa matus uero g redde Aeyeryng. - ILLYRICE & Polonicé , Herynk, Sledz,Sliedz, . infumatus uerg Plataníj Slíedz, wel Bydlínck, Į; P AR 1s (marina) Rondelea tij, Pifcemhunc rar (inquit) V fpectatu dignifsímum,cüm alíz quandiu feruare uellera , totus ín oleum abýt: quí euentus me impu lit.ut Líparim(. Liparidem potits,a ve 0 oxytono feminino Mme )quafi As Dei, id eft, pínguem,nomínem, apíte terrefirem cunículum re- ert;ore eft paruo, fine dentibus, Kc, Adeò pínguis eft, utnon uen tri folá inteftínísQp infarcta fit pin guedo, ueluti ín Mugilibus & Lu Pis; fed etíam fub cute carnis loco nihil aliud uideatur effe quàm pin guedo. Idem R ondcletíus Ago- num quoglacuftrem píícem Li- Paríri(Liparidem)à nonnullis appel ati fcribít, àpinguítudíne ` quód Cum ín craticula affatur, pinguitu= do uelut oleum deftillet,. d Alia robo DI rro UN E e 7 Nez: um 7 Alia eiufdem inueterati figura. V K UN ii 6 ` AnimaliumMar. Ordo I. eft Liparis lacuftrís ín Macedonia, Bellonío defcripta, : GERM. F, in Cbmcegling/ein Seifiling. Caterüm ut hic pífcísctefte R ondeletío)ínc leumrefoluítur:fic ín Elexia comitatu A ngliz habetur pifcís, quí uocaturg &mie:qui fi diu fer- uetur,ín aquam refoluitur,ut Eliota Anglus feribit. ApuaPhaleríca quog, Sardinis atq; Alaue fis non diífsímilís,& línea uentris fimiliter afpera ínfignis,in pinguedinem fermé refoluitur. d'A lius eft ab accolis Oceani díctus een €Omelte, cuius iconem Io, Echtíus ad nos mifit. Bellonius figura Variate apud me uifa,omnino Epelanum (d effe aiebat. Icones quidem ups conuent- unt,nifu quód pinne uentris non fimiliter pofite funt pilorum fort culpa Pide inter Fluniatiles. H R15 $ A ,id eft "Alaufa, quáquam poft Apuas cum Hae rengo ínter marínos cenfeatur à RK ondele- tio,à nobís ad fluuíatia les referetur.procul es ním flumina ubit. VARIA T A fícto nomíne. Epelano flu uíatili Belloni perd fimilis eft pífcís,quem To. Caius medicus An gli ornamentum, Varíatam appellauit, & his uerbis mihi defcripfit , delineata etiam quac hicap pofita eft figura, Variata(ínquio pifcis eft marínus,illufirís,aureus & refplendens magís,uerit- color tamen,ut fi multo colori & fplendefcentí exiguum purpureum admiíceas.Is coler,prouta Solem ín hanc autíllam partem uerfes pí(cem, íta alius atqj alius eft, ut ín collo columbíno : unde píící Variatæ nomen dedimus, Magnitudine eft Alburní,cute & carne Percæ:; ín auftrali noftr£ Brítanníz mari plurimus, ínter fcopulos atg faxa frequens. Mórtuo marcefcit co'or,& ad pallor degenerat.Sícílle, INosquoníam Alburno maior non eft,quamuís Saxatilem hunc pí(cículum, primæ huic Clafsiadnumerare uoluímus, Idem uidetur à lo. Echtío píctus ad me miffus pifcis, adícrípto nomine "Doze, tanquam accolis Oceani Germanis ufitato, ” GERMANICE F.ein((2cebambeleuelacolorísuaríatione,ein Giler, DE GOBIIS MARINIS, ET PRIMVYVHM ín genere quedam, o B1Y S,Gobío,Cobio, Gouíus in Halíeut.Ouíd. Gracé Kobros, Ko G^ alTíquib Kalup; Xuri Cottus. Got. Pifces Gobioni faxatili propemodá fimiles, Ariftoteles Cottos(imoò Cothos, Kuze Athenea m )nomínat, quos adhuc nonñulli Coranos nuncupant, Gillius, Lege fupråin Encraficholo. - d Gobiones maríní & fluuiatiles toto genere diftant, Fluuiatiles nunc appellamus non è mari ift ` flumina deuecios,fed ín flumínibus ipfis genítos,à marinísip Corporís er? figura differentes .HO rum apud ueteres Graecos nulla habetur mentio, Ariftoteles nang & Galenus de ijs tantüm qui emaríad flumina annatant , loquuntur. & nimirum etiam Doríon apud Athenzum:fin mínus» quosípfe Gobíones fliuíatíles uocauerít,ígnorare nos fatendum eft, Saluíanus, «|j Gobius ma^ rinus, Venetis Go.LíguríbusZolero,Gallís Gouíon de mer.Plínío modó Cobío,modó Gobio» Huíus à Saluíano pofita mago , noftrísomnibus difsimilis eft,tum forma feré, præfertim capitis? tum pinnis ín dorfo tribus, quanquam in defcríptíoneauthor duarum duntaxat meminit, CO- lorínquít;non ídem omnibus,hæc tamen colorum fiue piGure uaríetas,non fpecies díuerfas,fe differentias antüm Gobíionum facit, non fecus enim quàm Anguilla & Tíncz, loci ratione col? rem uaríant Nam quí Gobíonum puríorem marís partem íncolunt,mínüs pícturati funt: eo (p a Hícefio & Diphilo,no quía ueré candidi fint,fed quía mínüs colorati, ac ex albo leuiter flaueicert tes, albi uocantur, Qui ueró ín coenofis atq; paludofis marinis locis degunt, cà ex flauo nígricent? (cuiufmodi nofter híc pifcis et d Venetis Gio appellatus nigri dicuntur ab Hicefio, Qui pofire- mò circa faxofa maris locauictitatiquales funt Venetijs Paganellíappellatiyetft uaríjs depicti fint coloribus cum eorum tamen partes plurímz flauefcant,yAepoKíd eft pallentes (iue flauefcentes,no autem uírídes)ab Hícefío & Diphilo ture uocantur.Hazec Saluíanus, Ego fané fpecies Gobíorum maris díuer(as effe cum R ondeletío putårim:neq temere nomína etíam diuerfa à uulgo eís impo fita, Quod fi ipfe genus unum omníumín mari Gobíorum exíftimauit,hoc eft fpeciem unam: cu ius indíuídua dífferentijs tantüm differant colorum, (neq; enim differentias alias ullas exprimit? cur píícem 81 fuum, priuatim nigrum facit, Go Venetis di&um, à Paganello alsó; diftinguens? cum pro quouis Gobio mar.accipí queat, fi ín coloribus tantùm dífcrímé eft:ij uero libris mprel* Dead nos adueciís additi non funt, d Aeliani & Oppíaní Gobius mar. noxijs aculeis armatur» quo Y - DePifeiculis. 7 5 4 * D P ] D ^ H ze di DT, we * quod fn cognitis hodie non deprehenditur. d Gobíonum(maríncr&,ínquit R ondeletius) mul, tæ funtdifferentíz,àloco uíuendíg; ratíone,a fubftantía,a magnitudíne,dcolore, | A loco quíde & uíta,quód Gobiones quidam litorales fint:alij faxatiles , alij ín fluuíorum oftifs aut marinis fia gnísuíuuntaljfluuíatles, Subfiantía, quód alij alijs praferátur,uel quód ad palati guftum, uel quód ad falubrítatem. | Colore:quoníamalij albi funt;alij nigri,alý flauefcentes fine pallídi,quos uirídes non re&é appellant, Magnítudíne;funt enim alt magní,nímirum flauefcentes:alij par- ui,albí;alíj inter bos medij,nígri. ; GERMANICY M nome fingo ein (2eergob. quóniam & Gobíj fluuiatilis genus "Rep uel Cab Germani uccant,noflrí Gropp. Sed Blennum interpretor ein (Deerdropp, quód fliuuíati- 3 perfimilís (it; Gobíum uero dífferentíz caufa ein ((2eergob,alludendo fímulad Latinum uoca- ulum, | 3 ANGLIC y M Gobíonís nomen ignoro.neq; ad hocgenus referendas puto duas pifcium fpe cíesquarum alteram Angli &anbele,uel Cy anoilicompofito ab arena & angutllaluocábulo)ap pellant:quz ín Medíterraneo marian reperiatur dubíto.alrc t; m, mete,quam Eperlani nomis ne Gallico defcrípfimus. GOBIO $ marínosínhtüc Ordinem potíüsquám Saxatilí& afcíuí,quód X omnes parui fínt:et una tantüm ex eis fpecies faxatilís,quam primo nunc loco defcribemus. Gobij faxatilis effigies à Rondelerio exhibita. a e SE SES EE ORIYS marinus maximus, flauefces & uere faxatilís, Grece Kobidsxaunivne i yaogiethoc eft, Gobius caulínes,uel íubflauus,ertant enim quí uíríde interpretantur: CD Awede nó modó uiz tídem,fed aliqu&do etíam pallidum uel fubflauum fignificet, d Bellonius hunc Giobíum album Bett: R ondeletíus album díuerfum exhibuit, ; : 1T AL, Venetis Paganello. Vercellenfesruftíci Gobíum fl.quoq;(quem alij Chabotum) Pa Sanellum uocant, Rondeletíus, Paganello autem nomen forte à rubro colore Ímpofitum fuerit, quoad Pagrum accedit, 7 GALL. Mabsilienfibus Gobío.Círca Monfpelium Boulerot,tefte R ondeletio:quí tamen Go ionem nigrum ibidem priuatim Boulerot dici feribit. «| Gobij faxatiles, uulgo Goatæ uocare tr ,Gillíus. . GER M, JÉin Gteingob im meer:ein gálbladter (Ocergob. OBIO Niger, (quí ín litoribus & fta. - Gobio niger Bondeletijs gnís feu paludibus marinis degít)ymas : Snitudíne ínter fubflau& & albi mediocris Kottoe utaas, Similis eft priori, (ner R ond.) ed mínor:colorís uígrí, maxímé parte ante tiore, Loco bínarü pínnarti,que ceterís funt In uentre,unícam habet nigrã, barbam effe 8 Animalium Mar. Ordo L : díceres, Que nota facít,ut credam hunc efTe pi Eiu[de alia icon Venetijs pilta, licet maior quàm T. Íciculum, quem Athenzus libro 8.T94yop uo» ganelli id eft Saxatilas qui maximus Gobios ` cat,íd eft,Hírcum, cui Exocoetum cõfert, his rum à Rondelerio dicirur. uerbis, Exoccetus omnino fimilis eft pifcícue lo quí Hírcus dicitur , preter nigrá illud quod uentrículo fübeft, quod Hírcí barbam uocant. Sedetíam Mana mas, quum foemína foetu implerííncípítHírcusuocatur Atiftotelí, IT AL, Venetis Go,Guo, Gobi, GALL. Circa Monfpelí& Boulerot: quod nome R ondeletíus faxatili etíam uel fubflauo adícribit, GER M, F. Éin f:wartser (Ocergob. Gobius niger Bellonij , ab omnihus Ron- deletíj Gobijs díuerfusuídetur , etiam ànígro ipfius Gobio. Giobíones maríní(ínquit) V e=- netis Goi, Genuenfibus Guigiones , Romaz nis Mifforiuoc&tur ; quanquam Mífforís uox ad plerofcp alios pifces trásferatur, Incolzur- bís dele Specíe,& quí Portum Veneris ac Ge nuam ínhabítant, Zozeros nominant, o BIV $ Albus, Kafe Asv ws omnium mínímus;no ita quidem cãdidus eft, ut cum aliorum multor pifcium can dore pofsít contendere:cæteris tamen Gobíonibus carididíór, 'Rondeletius.Belloníus Gobi- um faxatilem & flauefcentem R.ondeletij, album cognomís nat. \ GER M, F, {Éin wyflad ter (Ocerdob. ` DE ALIIS QVIBVSDAM aruis pifcibus, ut Blennís, Az laudis,& fimilibus; Item de Scolopace, Denge ct quid T6 alius eft Bellontj Blennus.)BAjwG", BUerroe Bot wy, Pifcículus efttínquítfimilís eí,quía "T holofatibus Peis de menageuel Grauan dicitur: Cotto etíam fluuiatili pífcículo tam fimilis, ut uix dífcernatur , nífi ab eo qui nouerit , hunc ín fitt? uíjs,illum ín alto mari degere, Pelagius eft & rarifsimus, corporísfpecíe R anam pifcatrícem rez fert: colore € carnis fubftantia Aphyam Cobitidem, Sic ille. INonínepté etíam Cottus marinus uocabítur.Plura leges mox ín Blenno Bellonij, EE GERM, F, ein (Ocerropp. / ; Vilis,bumida carne, & plane ínfipidus eftpífciculus:dblenna forté,íd eft, muco , nomen forti” tus;nam & Baivvos, D ZiæAis uocatur; & Lycos quoq; Díophani ín Geoponicis 18. I4. BLEN N v s Bellen & Saluiani, Nomina diuerfa legesfuprà cum Rondeleti Blenno , quí pelagius eft,hicenim faxatilis cht, non tamen dignus qui faxatilibus adnumeretur.nam pro ri dt faxatíles circa faxa frequenti natatíone exercenturtéotp (ícciorem,fríabilem & ubica. inciz bocarnem habent;Blennus autem & fimiles , ín petris ftabulantur, & propter ígnauíam mínímé exercentur, ideog mucofa funtcarne;& ré figura etiam à proprie diĝis faxacilibus díflerunt- : EtquaP* Y $ Et quanquam Blennum hunc effe ex ijs qua autho rcs tradiderunt; prorfus af- firmarínon pofsit : uidetur tame is effezcum BAywa mu cum (ignificetfAqG-igna uum & fegne, eft ením híc pifcis præ ceterís mucofus, Ignauus,tímidus, fegnís ac tardus, & ín herbofis litori bus uíuít:& Cothío fiueGo io abfímilis non eft:hoc e= Dim de Belëno Athenas: : illud de Blenno Oppianus tradít.Fortafsis autem idem etíam Epicharmí Bæon Bop) fuerit. par uus enim eft id e(t, beos Graece; & fimul malus acuilís pifcis Epicharmotefte. Hæcferè Saluias nus, Varino quidem Bæwy non alius eft quàm BAivvG" ` fic ením apud illum feribitur. Vide etiam infrd in Exocæto Bellonij.Belennum dici nonlaudo,nífi forté carminis gratía, d Hunc pifcem (quí Scorpíoídi Rondeletij mox exhibendoidem autplanè cognatus uidetur) ego quod olim ín talia Blenní nomine pi&um,à Cor. Sittardo accepi. CORCYRENSES & Zacynthij Cæpolam à cepæ fimilitudine uocant, Capite eftgrandi,fpicula to, &c, Totus quadrantalem nonexceditlongítudínem: crafsítudo eius ut cepa mediocris effe có fueuit, quín & íta flauus eft ut cepa; & Scorpeznam colore refert, Quofdam audíuí quí hunc Boas cem perperam uocarent,Belloníus, ITALICE Borrebotza.Pefce de petre,quód femper ínter petras agat.Pefce deforteffa, d Ro mæ non fecus quàm Vranofcopus & Citus ( fic Cottum len Gobium fl.capitatum uocat ) Meflore dicis tur, Saluíanus. 7 HisPAN. Cagador(nifallor) Lufitanís, GALL. In Narbonenfi Prouíncía à nonnullis Lebre de mar dicitur, Saluianus. Rondeleti- Us Scorpioidem fuum uulgo Lebre de mar uocari feribit, eft autem ísídem cum Blenno Saluíani Bellonij:nifi dux fpecies unius generis proximialicuiuideantur , Vide ín fubfequente pifce. GER M. F, Kin andere (Ocergroppen art: cin Cidbleymling/ein Swibelfifcb. Leporem mar, Germanícé ínterpretarinon libet propter euítandam fynonymíam. BlennoBellonij & Saluíaní,& R ondeletij Scorpíoidí, Galeríta utra eiufdem & Pholis, co. gnati mihi uidentur, ítem Galetta Venetijs dicta , & Gutturofula: cognati inquam tum ínter fe, tum Gobíjs,uel potiùs Muftelís marinis:unde & Galetta forte dímihutiué dicta. hac tum corpos tis fpecie,tum pínnís & læuítate cutis, & molli mucofa& carne,ad pifces prædiãos accedit, Gils lio cum oftendíffem Venetijs, Gabij genus peísímum efTe dicebat, ; ConPIOIDES Ronde: letij:idem ut uidetur, uel Cognatífsímus Blenno Bel- oni, Se, dequo proxime tetro díum et, Vulgóà noftris (inquit Rondeleti- ùs) Lebre de mar:id eft, Le Pus marinus dicitur. quía Toftrà terreni Leporísz&ro kx admodum fimile habet. p Rori quidem marino ue r omníno difsimilis eft, corpioidem nó íneptéaps Pellabímus; eft enim capitis forma Scorpioni marino fimilis , totídemt fupra oculos apophyfes molles haber dentibus differt, Prætereà differtà Scorpione & Galeríta pinnæ dorfi magnitudia ne, duabus maculis nigris eíufdem pinnæ,Cutis læuitate Galerítæ fimilis eft , & carnis fubftans tia nonautem Scorpioni, Litoralis eft:muco & aqua uefcítur. ; GALL, Lebre de mar,utpradícum eft, GER M, Videcum pracedente pifce.Poterít etiam ein &ydbnecEling,íd eft Cochlioides ap Pellarí;quoniam Cochlearum feu Límacum ínftar cornícula protendat, A A Y D À críflatauel Galeríta pífcís,utà R.ondeletío uocatur In faxís uíuít, & naturam for A mam faxatilium imitatur, ín faxatílibus tamen non habetur(à medicis.) In uertice críftam ftigitcAlauda auis ínflar)mollem, X cocruleam dum uiuit, Carne eft molli , & ob paruítatem nes Balilifeus, Simia. Troglodytes. KE o ` AnimaliumMar. Ordo I. eligitur, Ródeletíus. d Ba Diet pifces circa petras le« prades degunt Oppíano: uerífimile autem eft Alaue das noftras à crííta,à qua et regulís auículís nomen, Ba {ilifcos ab eo díctos, Potea runt & Pauones marini di= cí hípífces. nam & uerfico lores funt,& críftam habent coeruleam, qualem Pauoní pifci Phafidis Philoflratus attribuit, GALLICE, Percepíerre, Coquillade, GERMANICE uocetur ein Ccelerdo/ein IRobellerd. LAVDAnonctiflas Aa Rondeleti , fimilis fuperiori , crifta excepta. Pofsís etiam (inquit) opti- moiure Símíam appellare, quía capíte Simíam refert, paruo fcilicet & rotiido.uel fi noftrorã appellatione fe- quí uelís, qui Percepíerrenomínant,non abfurdé Empetrum uocauerís,ín petrarum enim cauer? nulis degit, ingg abdítífsímís earum rimis feocculít. G AL L, Percepierre,ut predictum eft. GERMANICE circunfcribo ein Geelerh on ein Eobel/on ein Camp. Mordet hec quidem, fed morfu innoxio;quamobrem Iulís non eft, o | uc) A j SERA Ni V m N f Mi "m dr 272755 T LAVDIS Rondeletij cognatus pifcis: Exocoeto quoque Bellonij idem,aut eius fpecies. A 1T ALICE Venetijs Gotorofa uel Gutturofula,à prominente nimirum fub faucibus tà more, GERMAN, F, ein art der Ceclerden.Lítoralis eft pifcis, & fere fubit foramina lapidum, auf parietum zdificiorum ín lítore:unde nó inepte Troglodytes appellabitur;uel à crifta Bafilifcus, ficut X Rondeletíj Alauda críflata. d Idem uel cognatífsímus eft pifcis Exoccerus Bellonfj, d mox fequitur;ubí & alia nomina Germanica reperies.. i xocozTvs Bello, nij. (Alius eft R ondes leuj Exococtus , faxatilis.): . In faxís degít:inon tame eft propric faxatí!ís , ut medící . momínát, Idem aut eíus fpe cies cognatífsíma eft pifcis proxímé retro pofitus. d Exoccetus(inquit Bello níus) fpecies habet plures: quarum una críftata eft, (cu ou iconem damus ,) Maflilize : frequens;prímoafpectualiquatenus gobium referens, cute glabra & lubrica: unde uulgus Crz* cig De Pifciculis. I! cie glinonnóminauít; Tértium Exotætigeñus etli Byzantíriis pilcatoribüs ho alió quåm Gli- ni nomine pernofcatur,ac nonnullis Chelidonius appelletur,tamen à Glíno ac criftato Exocœto differt, c, Haec ille, Quærendãan hic forte ueterá Blënus fit, quonia & mucofus eftjopinor, X lang, lubrica cute unde hodie Graecís Glinos nominatur, ut olim Blennusuel Blinnus. dj Exocoetum in Arcadia Lychnon modo uocítant, Maffarius. Plinius Exocoetum cum Pæcilijs Arcadiæpi- Lychnus: feibus confudiffe uidetur, Peæciliass ; Quærendum an Adonisalius quàm uel Rondeletius uel Belloníus propofuere,pifcis fit: quo Adem, Dam apud Kíranidem Edone pifcis dem nimirum Adonídijalío nomine Ophidion dicitur, O- Ophidium; phídij autem fpecies una R.ondeletío faui coloris eft:qui color å ueteríbus A donídí tribuitur, un de & Cirrhis Ceris uocatur, Xc.utnontres pifces diuerfi, Adonis , Ceris & Ophidion fint: fed Cirrbis. Unus;tríibus diuerfis nominibus indicatus,& pro Ophidio recte à Rondeletío demonftratus, A« Ceri donis quidem R ondeletij, Turdorum generí ádnumerandus míhí uidetur. ~ QR AE cC 1 Conftantinopoli uulgo Glínon uocant, ; ITALI circa Genuá Bauecqua, Romanícumalijs minutis pifcibus confundunt,modó Cer nam,modó Mifforem(alíás Meffore; uagum nomen ad Vranofcopum , Blennum & Cottuni fl.) appellantes, Indigeng Comafcí Vulpem uocant,una Folpe;Belloníus, GALLI circa Mafsiliam Gabotuel Gauot, : GERMANICV X Exocæti Bellonij nomen ignoro, quanquam ín Oceano frequentifsímum elfe tradit Xin rupibus Bononiæ pene innumeros reperiri. fingamus igitur nomen, ein Punter- ban, à maculis & crífta;uel ein Grteinrup,quòdueluti Gobius aut Mutlela faxatilís ít. Vel cadé nomina quz præcedenti ponamus,idem enimuel cognatilsímus effe uidetur, P oL 1s Rondeletij.ow Al, SuperioribusGnguir, i de "laudi autem e Scorpioide Proxim? fcripferat) & maxímé Vaude fimilis eft pifcis, qui Antipoli à muco Bauo- adicitur. Mollifsimaeftcar ne & glutínofa. Pifcis hic (ínquít Ariftoteles) mucum quem ipfe emittit , (ibi obducit,ut in eo quafi cubili quíefcat, Cubilé autem Græci 9xa&usp aut potop appellant:índe nomen. GALL. Bauofe,ut predíctum eft. ' GERMANICE nominabimus ein Cdleymlerdy/ein Kcerlerchen att. N S: OL oP AX Rondeleti, (Bo nominé Greco à roftri longitudine, quod fcolopis , id eft pa« xilli inftar productum habet, ficut & zwAczat uel A(colopas,auís,quam alíquí recetiores Roa 'icemnomínant,haud fcío ad quem Ordinem referri mereatur. R ondeletíus pifcibus peregri- his adnumerauit:quos cum ego plerof omnes ad fuas claffes retulerím,& híc unus fuperfitín H un Ordinis prímí;propter paruitaté,collocareuoluí. Peregrínus(inquít& rarus eft pifcis : fem SCH paruus,utarbitror, Aliqui Elephantum, tanquam à probofcíde,fed roftr um probofcídís in- Eltz, at flexile non eft: alij Ibidem uocare uoluerunt, Sic ille, Egohunc pífcem Serram Plin potius Zo, ixerím, (ab aculeo ferrato: quàm Cetum illum quem Rondeletius Priftin appellat. Licebit& Serras ampheftem appellare. PauQssac enim Hefychio pifces quidam funt, à roftro nimirum dicti, ; Quod ín auibus, præfertim maioribus, Græcirhamphos appellant, GER M, F, £in Gagfifh , ideft Serra pífcissuel cin (Decrfdonepf, ideft, Scolopax maris 8, hu | | | [ I2 | ORDO IL PISCIVM MARINO RVM, QVI CONTINET SAXATILES, ET ALIQyOS EIS PROXIMOS, MAGNA ex parte latos & compreflos, DE SAXATILIBVS QVAEDAM IN GENERE: AX ATILE $ pifces à ueteribus,non ín dulcibus aquís,fed ín marítantum appel latí funt:quinimirum ín litoribus,nonimpuris & cænofis non terreís & arenolis: fed quíín puris & faxofis locis X circa promontoría degant. Quód fi quis tamen ;4 dulcibus etiam aquis faxatiles alíquos contra ueterum confuetudínem nominare A ah] uellet non fj quí fub lapidibus ftabulantur X latent plerung, quí & fquamís caret, & humíidíorí funt carne minime fríabili:fed illi potíüs qui in faxofis fl uutjs & ríuís degunt, cxt centur& fubinde contraaquam natando:ut præcipuè Thymallí,quí faxatilibus mar. conter! po% funt(quanquam & alij quídam mínusTaudandií, ín faxofis fluuijs reperiuntur : quí tamen cateris eiufdem generis ín alijs aquis degentibus collati, multò præftantiores fimo fic uocari poterunt e E faxatilibus marinis Galenus nominat præcipuè Scarã, Merula, Turdá, Iulidem,Phycidem & Percam.Hi(inquíbnec alimenta,necloca mutant,nec dulcibus aquísutuntur , ob eam oo fam omnes perpetuo funt inculpati; X nullum ín eis difcrimen manifeftum reperitur , ut quí pe” petuo in purifsimo mari degantiaquamá dulcem, & eam qux ex dulci & marina mixta eft tugi“ tent, Itagpíllos (ínquít Saluíanus) qui non perpetuo, neg omnes eiufdem generis ín faxofis octs uíctitant,cuíufmodí(ipfo authore)Gobío eft, uere faxatílibus excludit:etíi à pleri antiquis tÉ ptoríbus hi quog ínter faxatiles cenfeantur, d Saxatilium quídam naturam formam(y imitat- tur,ut Alaude Rondeletij: quí tamen ínter faxatiles à medicis non habentur, immorantut eni fere faxis nec íta círcumnatando fubinde exercentur unde mollíori funt carne aliqui etíam mu- cofa utBlenni:quare nos ad primum Ordinem eos reíecímus, «| Sunt qui in faxis quidem dez gantifed neq figuram,neq; naturam faxatilium referant: ut Canicula illa quæ Gallis Cato rochie” ro dícituriut Locutæ,Murænæ, Saxatiles pifces pleríc;à Gallis communi nomine Rochíets uocantur, d Germanis dící poffunt Steinfifh/Steinling. Scari iconem queres ad finem libri, C AR V S,Ex&O" inter faxatiles omnes príncípatü tenet, Genera eius duo funt, vies, de qu? híc agimus, (quí propter latitudinem corporís,& cum Sargo fimilítudínem,'ad quartum Or í nemreferrí poterat:)& alter dréie, id eft,uaríus cognomine, Vtrig multz communes funt not% fed (unt etíam propriæ, A uerbo execgep (id falíre uelfaltare fignificat : aliquando etíam pafcí. P^ fcis quídem hícalgam & herbas depaícítur)fiunt exéeG- X enger, Athenzeus X Euflathíus.fed for té duo bxc nomina pifcis unius fuerínt;ut Perca & Percís,&c, INoaliushíc pifcis uídetur, quam qui alibí Meryxwsgv£)ab Aríflotele uocatus eft,hoc eft, R uminalís.folus enim híc pifcium rum nare credítur;& folus uocalís effe Oppíano, d Nofirís inquit R ondeletíus)díu incognítus fuit ned; mírum,cum Romanis olim & toti Italiæ feró uífus fuerít.nam Columella:Scarus(ínquíb qJ" totius Afia: Græciæ litoribus Sicília tenus frequentífsimus exit, nunquam ín Ligufticum,ntc per Gallias enauítad Iberíci mare, Et Plíníus:Scarus Carpathío marí maxímé frequés,promop" torið Troadis Lecton fpõte nunquá tranfit, Inde aduectos incredibili multitudine nauibus, TPE río Claudio principe, Optatus è libertis eius,præfeãtus clafsis inter Oftienfem & Campaniæ or^ fparfos diffemínauit. Quinquennio ferè cura eftadhibita , ut captíredderentur marí, Poftea frer quentes inueniuntur Italiæ ínlítore,nonanté ibi capti, In noftro matí(inquít R ondeletíus) caP^ unturnon procul à Mafsilía, & maxímé círca Stoechadas infulas. Rhodi maxímam effe copia™ Rhodrjsaccepi, ldem apud Athenzumperperam fcribí aít,hüc pifcem dentibus ferratís X c níuorü effe, X Lepore mar.uefcí;omnía enim haec falfa effe. d Colore ex cæruleo nigrefcit, uen” tre eft candído:Sargo fimilís,corporís formaadrotundam accedente,aculeorum pinnarum “f & numero,&c.Dentes planos hominis modo maxillasá habet: ímmó proprie folus latos bà et, (Plinio tefle.)atquí Sargí etíam dentes, & Dien feu Melanderíni,& Auratz, planí humanisg Hf? les uidentur, Aríftoteles hunc pífcem utfolum rumínare,ita etíam non utrínq; dentatum € felt bit, & fuperioribus dentibus carere. GR AE CI etíam huíus temporis Zu&poy nuncupant, Maffarius, Se IT AL, Nonnulliexíftimant Scarum Romz ínter Auratasá pífcatoribus uendi:quí Don? díne(quod facilé credo)deceptí,neq; anímaduer(a faporís nobilítate,ín foro pífcarío eum Auras & Sargis commifceant, confenfu tamen pífcatorum, Zaphirus pífcis, (fic à cyaneo eíus gemm% (Japphiri) colore dí&us,) ínter Auratas longè fapídifsimus exíftímatur; quí fortaffe Scarus p I DePifcibus Lsap) I3 | quis fuerit, Touius, Romanis noftrísip non plane notus eft; R ondeletíus, , SAL L.Romanís noftris non plane notus elt alt enim ob fimilitudínem Dente, alij Sargo, alij Cantheno uocant. noftris pifcatoribus pro Sargo uendítur. GER M, In Oceano Germanico an reperiatur híc pifcis nondum mihi conftat, (Scarum quí» dem uaríum ín Oceano non capi Belloníus teftatur.)quamobrem nomen eius Germanicum finz Bo:ein Hewer ober (Dowling:id eft Ruminator:ein (Qewbzadpfine/ein &teinbiadfinc. cit Snbzadfinen art. S. ARVS Uaríus, Ing gos aos, Aro quidem, ideft uarij cognomen,mul tis etii alijs pifcibus eft com TESTO AUN S, S e 22 SEDIS N mune:ut Percís, Coracíno: EE H HI EZ D» , multis alijs faxatilibus ez SSMO RM L Pitheton hoc cõuenit, Ron € deletius. Superior Scarus aquítídem) feré concolor E bie ueró,oculís, uentris inferiore parte , ín qua po» €x, purpurei eft colorísz fàuda coloris Indici: reli- | quum corpus partim ex ui- | tidi partimex nígro,cruleum eft: fquamz ueluti notis obfcurioribus afperfæ. In medio uentris | notasduas purpureas habet : formofifsimus fane pifcis , fi quis alius. Romz per femeftre fpa- | tium unustantüm mihiuifus eft,Capitur aliquádo in noftro marí, regione Magalong, & nó pro culà Maßilia,& Antípolí:círca Stæchades infulas fæpius. d Belloníus fuperioris non meminit: hunc fimpliciter Scarum nominat. Nullus(inquinef ín Propontide, Ponto, & Hellefponto:in | tetaplurímus, d Pífcem corporís forma Scaro uario fimilem,totum purpurei coloris, Rondes l ĉtius tertiam Anthiæ fpeciem facit. V ide infràin hoc Ordine. j : GR AE Cv M in Creta uulgus hodieģ antiquam appellationem retinuit, Belloníus, | GALL, Aliquícumcommuni faxatilium nomine Rochaununcupant;alij Aiol,alij Auriol; ; feruatis, ut credibile eft,nominis &as ueftigtjs, R.ondeletíus, | CANARIAR VM ínfularum íncolz,ut ferunt,Brechos appellant, R ondeletius, i | GER M, In Oceano reperitur circa Canarias: forte & alibi: quanquam Bellonius in Oceano Itperíri negat:de Gallico nímírü Oceano tantùm fentiens, Nomen fíngemus,ein Dunterimew ` ] ing hoc eit, Ruminator uaríus;uel círcunfcribemus, ein fc:bóner geteilter ewer. Merula Rondeletij. D RA L E E e A Se I a E] VET ENTER SERO I AEST. u er, eer ED pc ie. SE LS o D Su e Ze ` SE 2» S DS y eod OA EE A Qe LUST EE eer Bellonius aliam 9Merule ico nem quàm Rondelerius exhibet, nefcio an diuerfi pifas-Suum qui ; | em Roudelerius T ince fl. cor- bora habitu fimilem effe feribit: © fui; Belloniusab Italis Tina SRANN g ^ A d AM A am mar.appellari, ezc.fed cora d EN | boris Jpecies differt, ut apparet. NANI | Saluianus etiam Callariam fu- WA | e SC f (YQ i Wad elt, Pbycide Rondelerij, €& Wi l Rome Tincam mar.nocari fcri bite aliqui (m fallor) Coracis tum fimiliter yocant, , 14 ` AnimaliumMar. Ordo II. ro Eia. m. Pone ER Y A pífcís,díctus eft à colore auís eiufdem nomínis:ficut X KesvQG" uel Attice Kids dog Grazcé:quanquam ín aue color niger efl,ín pifce ad uíolaceum accedit,ex indico nígre* eeng ed ueteres etiam indicum aut purpureum exaturatum colorem,nígrum uocabát, ut ín pU Turdus an mas Meru- le. Ef y. Zeie: Aige. KRAG B ME e H H " H ; PPrifana ma- forte ipfam Ptifanam marínamnomínes, non errauerís: adeo recrementi expers eft alimen rind. pura,uíola, Ifidorus Hifpalenfis mafc.genere Merulum dixit, Merulæ, Turdí,Squílle, uere nígrefcunt,pofted candorem fuum recipiunt, Ariftotelesthoc eft, fuum quídem colorem feruant: fedis magís exaturatus fit círca uer,acflate ueró magis diluítur,mínusg níger eft, R.ondeletíus. Idem etíam aliud Merularum genus obferuauít, dorfo nigro ,uentre indico, quibufdam partibus coeruleís,ut pinnis,cauda & circa branchías. 4f Oppíano Merula mas eft, Turdus (Kiyanjuero Wo mína.quod fortenonnullís perfuafit formz fimílítudo:qua facítuthodieG nonnulli horum pif um nomina permutent, Terminatio quo in Græcís uocabulís (nam apud Latinos contra fe haz bet) hanc perfuafionem promouiffe uidetur, Grammatici quidam Grací etiam KéNiysp bunc pl. fcem nominant, ficuti auem.ego pro pífce apud authores Koosvgoy tantüm reperire memini, LT AL.Pifcatores maris Líguftící, Adríatíci X noftri quocp, hoc eft, Mediterrane! ad unt ME rulá agnofcüt,quá cum Phycídibus etíam confundunt, Romani tamen peculiariter fpecíé unam Merlo nominant, fxpe ert? Canarellas, Canadellas X Phycides Merulæ nomine uocant, Mer ulá Itali qué atq; Phycídem, Tincam mar.nomínant,Belloníus, Merula Turdo fimillima eft, fed nígríor,eam quía T'ínce formam habet, Tincam mar, Veneti cognomínant,Vlaffaríus, HISPARKi &Sardíadhucnomen Latínumretínent, Gillíus, ; G ALL. Vide fuperiùsin Italicis. Perítíorespifcatores Merle uocanttnonnulliTourd, oft diftinguentes Turdum Merula:alij communi faxatilium nomine Rocha, R ondeletíus, Caz uendum ne quis Merlu di&um à Gallis pifcem(Merlucium recentiores quidam Latine efferunt quafi marinum Lucium) pro Merula accipiat, GERM, F, Am (Detlefifcb , ued Amfelfifdh : Germani quidem inferiores Merulam auct? uocant Merle,ut etiam Gallí,quí & auem & pífcem ita nomínat,uel ein (D eerfolye ideft, Tin. camar.quanquam & Phycis quibufdam Italis eode hodíe nomine uenit, & forte alíj etíam pifces, ut genus quoddam lulídís Ein Keerfhlyen art. 1 ANGL, Merulam (inquit Turnerusin epiftola ad me) ínlítore Anglie occiduo uidíffc me puto.hanc pífcatores illic uocabant a Cootefifbe: quód nautarum cocí fure quodam fuo propt. - delícatum faporem apud fe retineant & coquant,quum reliquos omnes facilead quafium dífira* -hi patiantur. ; DE TVRDIS IN GENERE: IN GENTIVM TAMEN NOMEN: claturís quadam ad fpecies aliquas T'urdorum príuatím pertínere uídentur, VR DOR vM multafuntgenera(ínquit R ondeletíus,)uaría nomína:tantaty colorum uarie tas,utín ijs creandis lufiffe uideatur natura, Pancrates apud Athenzum author eft , multis nominíbus appellatum fuiffe Turdum , & Nicander zowavvpoy cognomínat./etením Kiyasy, SC" gu, AioMay,nuncuparunttex quibus nomen Kin frequentius eft: X íta potíüs fcribendum quam KiyAz, Athenas ex Aríftotele uAwvésiwery,íd eft,nigrís maculis infignem facit: fed potiùs 20" 2ósiery dixerim, id eft uarijs notis díftínctum:& fic apud Athenaeum legiffe uidetur PhauorínUs & Euftathíus. Hæcille. Addit,multas illas å fe pofítas Turdorum fpecies, folo ferécolore differ re. (| Turdus pifcis à colore dictus eft,uttradit M, V arro:non à fapore fimili, ut forfan alíquis e fpicaretur, Atticis Kiyas, Doribus & Siculis Eodäe dicebatur. roavevvuæ recentiores Græci p?" lofophiuocãt,quæ Grammatici fynonyma:unde & híc pifcis Polyonymus cognominatur, quo diuerfis uocabulis rem eandem fignificantibus appelletur. Seef: quídem nomen frequentiùs 27 terícuidam pifci attribuítur:fiue illiquem Acuí fimilem R ondeletíus exhibuit:fiue Lacerto eiui dem peregrino, (Græcè enim xa/9G- lacertum fonat:)quem(ingquitjaliqui propter uíriditatem i cundam, fimul & orís totius% capítís fimilitudinem cum terreftri , Lacertum uocant, In Turdis quidem nullam ad Lacertos formæ fimílítudínem reperio : fed quídam ex eis plane uiridi colore funt,quí præ caterís forté Sauri nomen merentur, Aeolífiue Aeoliæ nomen,uarium fignifícás, alijs quoq; diuerfis eandem ob caufam pifcibus, fiue ut nomen, fiue ut epitheton tribuítur:ut Sca ro,Coracíno,alíjs. d Merulamín eodem genere marem:Cíchlen ueró,íd eft, Turdum,focmínart effe, folus tradit Oppíanus: necdum ínuenít(puto)quí confentíret: ex uulgi nimirum opíníone- Alexander Trallíanus medicus: Turdus (inquit) pifcis eft tener, humídus,concociu facilis : & o tu quod ex ea capítur, 4j Turdorum plura effe genera(ínquít Saluíanus)res ipfa declarat:lícet folus antiquorum Columella (quod fcíamus) íd notauerít , inquiens: 'T'urdi compluragenera ínclude* mus, Cauendum eft autem ne omnes pí&uratos pifces(quod íchtbyopole ubíq: fere faciant) T uf dos uocemus:non folüm Turdos ípfos,qui ueré pícti funt(Turdorum auium ínflar; fed Percas €^ tíam, Híatulas,Fucas,IVlerulas, Pauones,atq; reliquos depíctos pifces, Turdos perperam appe? lantes. Hunc autem errorem facile uítabímus,fi ueterum authorum teftimonio, Turdi xx a S . ur De Pifcibus faxatıl. Is Tutdiauís ínftar, uaríam fiue maculofam effe anímaduerterimus:quamobrem qui uaríam aluum non habent, Turdi non funt, Hzc ille. Veteres quidem ílli, quorum teftimonio Turdorum aluum variam efle comprobar, nonalíj funt, quàm diuus Aanbrofius, quí Turdumaluo uaríum appellat; lüidorus Hifpalenfis albouaríum dixit, [forzè quàd in wentre candido uarij colors puntla fini: Yfed horum . fcríptorum in hoc arguméto non magna eft authorítas: ego Turdos pifces non ín uentre tantüm, fedalijs etiam partibus maculofos,&uarfjs coloribus infignes effe uídeo:quod nímírum cum alijs multis faxatilibus commune habent, R e&t igitur dixerit Saluíanus,aluo uarios e(Te Turdos; fed addendum,alijs etiam nonnullis partibus, Pofthæc, Turdorum fpecies tres defcribit ; quas nos fuis locis cum R ondeletij Turdis componemus:generibus fummis hic indicatis; Turdus(ínquit) aut minor eft,& latus:aut maior, X oblongus,qui rurfus fubdiuiditur in viridem & rubrum,nulla alia quàm coloris differentia diftantes, ; 1T A L1Hifpani & pleríg alij Turdum(Turdojappellant,R ondeletius & Saluíanus, Glau cum pifcem Mafsilienfes falfo V mbrínam, Venetí(eundem uel Chromín Belloni) Turdum noz mínant,quí uerus Turdus non eft.fed qui inter Genuenfium Lagionos peculiariter Turdus dici- tur is meritò Turdus eft;ab eo potífsímum uocatus quód cum eius color ex rufo in melinum uer gat ad uirídem tamen inclinet, Kc. Belloníus. d Papagallo: Vide inferiùs inter Germaníca, HISPANI &alij plerig etiamnum Turdo appellant, GALD: Noftrates,Prouinciales, Itali, Hifpani Turdonominant;Galli Vielle, Rondeletius. quitamen rurfus duodecimum Turdi genus priuatim Vielle nominat:undecimum ueró peculía titer à quibufdam Durdo uocarí feribit alibi etiam Coracínum in Gallia NNarbonenfi quofdã Dur douocare teftatur, d Vielle nomen ad Grèc Cichla uelCichela feré accedit. GERMANIC V M nomen fíngímus puster[i (ch, à punctis & maculis quibus díftinguítut. Vel'Rrametfifd:nam Rranetuogel, Turdus auis eft. Vel ((Ocertroffel.nam ínter Turdos a» ues minorem alterum Germani Troftel uel Troffelappellant.uel &eepfawe,id eft, Pauo mat nus. Rondeletius quidem genus fecundum de {fuis T'urdis mar, priuatim Pauonem nuncupat. Belloníus ín Gallico libro de pífcibus, pífcem Romz Papagallum dí&dum,Pauonís nomine exhi buít; quem Turdum poftea ín libro Latino nominavit, is uel idem cum Saluíaní Papagallo eft, (quem infrå poft Turdos collocabimus;)uel plané fimilis. Velcommuni Saxatilium nomíneuo camus Gteinling/ein ott Bet Cteinlingen:ut etiam Gallí Rochau, vRDYVS r Rondele tij. INonadmodá tin: quit) difsimilis eft Cínzdo, minor paulo & latior , ad Ne c Auratz figuram accedens Y N dentibus recuruís: pinnar RSS) QOU Ke fitu numerotp cæteris faxa- ~ DRY een tilibus fimilis, Labra habet $ X YN A Gét VS craffa & rugofaidorfum bn," EA Di MAN 3) fcum eft, uenter ex albo li- Zi 39; AM) S: uefcít,&c, Idem eft Tur dus minor Saluiani,ut con ijcio: quem & latum facit, Rondeletij quidem effigies proportione latíorem oftendít:& cauda pinnam aliquoufqg bípartitam , cum in defcriptione alie ter dícat, Cauda non ín duas pínnas, fed ín unam Jam definít;( qualis nímírum ín caterís etiam Turdis & faxatilibus plerifg fpectatur.) ITAL. HISPAN, Vide Gallicum nomen. GALL, Aplutibus(fimpliciter) Turdo dicítur;ficut & apud Italos, & Hiífpanos, GERM. £, Glicerfattoer IKcametfifiben/(Ocertrofteln/ooet (Oectpfamen. Lepras Bellonij. 166 ` AnmaliumMlar. Ordo H. Eiufdem alia icon, Venetijs falla pro pifce homine BMarzapan : quam apud me nifam "Bellonius , ean- dem fue Lepradi effe afferebat. Cognatus huicuideri potest Scarus arius Rondelerij, quem Bellonius fim pliciter Scarum nominaz. [ed differt dentibus, quos planos( fuprà Jhaber Scarus , ey in Oceano non capitur: cum bic exbibuus & Mediterranei & Ocean pifcis Jits i Scarus. | EPR A s Bellonij, (ficto nomine 3 pifcis | (eg , qutab Oceano ad medíterranes | os deferri folet, Mihi quidem T'urdís cogna« | tus híc pifcis uídetur.Lege mox ín Gallicis e íus noméclaturís, Bellonius hunc Porum & Lepradem Græcorŭ effe putat, Leleprín ue- rò Latinorum , ín lemmate híftoríz huius pi- fcis, Sed leuis eftconíectura, eag ex folo no» mine , Pforum hunc pifcem idcirco facere, | quód exdem ín ipfo fugeillatíones, quales ín, | plora uellepra laborantibus, uifantur , atqui | plora uel lepra affectus eft turpí(símus,& foe« d Pforus. da cutis afperatp facíes:huíus uero pifcis cos lorum uarietate (ut Belloníus pfe rcfert)nihil | pulchrius. Hocetíam non anímaduertít hu« | ius pifcis nomen (YG) per o.breue fcribi, pfo | rail ágx)cutis uitium per o.longum., Preterea | Athenazus fignificare uídetur, Melanderínü à Speufippo Yvea,4 Numenío váy dictum: Mlelanderínum autem longe díueríum Ron- deletíus exhibet, Sed Athenzí locus aliquid Lepras, dubítatíonishabet, Porró Lepradem pifcem nullus quod ego fciam authorum nomínauit: & Leleprís Grzcum, non Latinum uocabu= lü eft fed díuer(i pífcís,qui alítez Phycis dici- | Mrragehas. tur,tefte Hefychío ín A«Avzeic. d Quid fi At- tagenus fit híc pifcis Achenzo memoratus, | propter maculas & pücta, quibus fimiliter ut i Attagen auis diftinguitur : fimiliterg in cibo , lautiísímus eft? Scio Attagenumalío nomí- : Zretin, NE Scepínü dici à Doríone.à quo ferte diuer= j Scepanus, fus fuerit Oppíaní Scepanus, (per a.ín penul | tima, ) quí in ceno € paludibus maris uiuit, ITAL, Venetijs Marzapan nominatur; ni mirum quód «qué in delícíjs appetatur, ac . Martius panis uulgo díctus, GALLICE. Armorícís ad Oceanumuo catur Poulle de mer,íd eft, Gallina marína,ab | alijs R offe,nímírum à colore rubícundo.quís ; bufdam Víeille;circa Lutetiam. at Rondelea | | tius Turdum fuum à Gallis Vielle uocari au- il thor eft, ínprímo Turdorum genere , & rurz | fus fimiliter duodecímt atq; ultimum, Vide- | tur autem híc quoq; pifcis Turdís cognatus, | tum fpecíe corporís, tum colorum uaríctate i infigni, primo præfertim generi quod Rondeletius ponit. i l : GE z M. F. Am rooter Dunterfifob : uel éin rooter Rrametfifh , hoceft, Turdigenus rubicyngyum, S Y NU pum N Zug Wee N h »y NN Mi h / d SE EA] Og wet ! Lelepris. TVRDYS DI D e b ; (: D ] ; De pi cibus laxatil. I7 vRDvsrnRonde ` L letje Híc(nquíbdnos is diftinctionis gratía Pas uo nuncupatur, priori fimi is, maior tamen Gleruncg, colore ex uiridi ceruleo uel indíco,colórem collí Pauo nis referente ín pinnis ome nibus, & ín cauda, d De auonís nomine lege fua pra in Germanicis nomini us Turdi in genere: Sal- uianus Pauonem alium, & ipfum tamen;ni fallor, T'urdís cognatum exhibuiffe uidetur:cuius uerba recítabimus ínfrá. GERM, F. Cicanbct artocr Irametfifdoen ober (Ocerpfawen/von farben afi floffá- Bern vn» «fri (wants blawgrün/wie ein D[aw am palf. Pano VRDV $ III. Ronde Jet, Superioribus(in= quit)fimilís eft,colore uerg difpar. eft enim uaríus ad= modum:uix ullus eft quí plures colorum differenti- as habeat, Viridis eft ma- gna ex parte:fed páctís pur Pureís , cæruleis, indicis & alijs confufis coloribus con fperfus, Se, Frequens eft Romz, & Antipoli, & ín Lerínoínfula. Videinde- cimo R ondeletij Turdo ínferíüs, GALLICE (eirca Monfbelium puto) Minchia di Re à nonnullis uocatur , utRondeletius cris bit, at Saluianus Iulidem Romæ & Neapoli obfceenauoce Menchia di Reüdeft , Mentulam zez? Uocarí tradit, S GERM. F. Gicteitteartber Reametfifoben / iff añ meerern teil feins leybe grun mit mancderlcy tápflinen/toten/blawen vr andern gefpzectelet. "Tyssss rt, Rona deleti, Hícetíam Op: Qquít)uaríus eft, dorfo nigre Ícente,pínna eius uírefcene te,&c, Nonnulli ex pífcato tibus noftris Perroquet , id eft, P(ittacum uocant,quód eafit colorís uaríetate, qua auís illa Indica. d Alíuso« pínor,fed cognatus eft, Da uus Saluíarí,quem Romæ uulgó Papagallum (id eft, P(ittacá ) uocarí feribit, ob oculorum uaríetatem:de quo ín feríüs poft Rondeletij Turdos leges. GALLICE Perroquet,utíam díctum eft, S GERM., F. Dieyieroteart der Rrametfifhenam rute fowartlaót/mit ciner dEr lachten floffáoern oarauff. wirdt bey (Qonpelier von cttlidben cin Dappegey genennt / Voir wågen feiner farben, VANES Sieger ; XN SAYS jy ^ AER SS SONS R E TID SY ID ?Pfittacus. T R Do Rondeleti quarto cognatus uidetur pifcis, cuius imaginem, qualem Venetijs (ubi Porga, fí bene fcribo,uulgò uocatur nactus fum, hic exhibeo, Colores ín píctura noftra,huiuf modi fere (ant:Dorfum & laterum dimidia pars fuperior, fufci funt colorís,maculís crebris fubnía grís uaríantibus,Líínez tresaut quatuor ccerülex à branchíjs ad caudam tendunt. In oculis circus lí duo aurei pupillam ambíunt, intet quos medius unus fufci coloris eft.Cauda quoque maíorí ex parte coerulea eft;ídemáp color initio pinnarum ad branchías, & ín capite circa (fra branchías 3 I8 ff £f ff EGO CCCCTCE [idi Cty i ( MUNU | d | apparet.eodem dimidia pars dorfi pinnæ anterior, pulchre pingitur: pofterior uer pars w | ua fit ,cœrulei coloris maculis diftinguitur, Later® pars dimidia inferior flauaeft, & maculis e | ruffis uariat Pinnæ ad bráchías fufcæ;binæ ín uentre,& una podíce,flauefcüt, Reliquaapparet | GERM, F, Éinartoer Krametfifhen/der yet gandtan vieroten art ánlicp. i i 'VRDVS V, Ronde: | letj. Hic inquit) Go- E | biónem flauum refert, hoc : EKR 27 abeo dífcrepans, quodlíne . ^ A Se 299 TRO DUNS A SE am albam ductam ab ocu« RR EUR E DNE lísad caudam habet: & maa SS Y D fe culis nigris, quib. afperfus M STER IRIA 2 ER MSS 8099S nig M eft Gobíus,caret,coloreau reo eft, Gc, Let pe lt E GE d MSS | GERM, F. Ciefünffte 3 ett per bromerblkben uff g gol- DePifcibusfaxadl. Io | solofatb/ mit einet weyffen linien von den augen bif s dem fhwants: VRDVS vr, Ron« deletij:quínto omnino fimilis , línea ab oculis ad caudi ducia;nó alba ett, fed ccrulea: rofirotp eft longio te X aquilíno, GERM. F, Eäteldë- . o tattoerRramcetfilcben/ der fünffren ánticb/bata- bet nit ein weyffe/funocr cin blawe linien von Sen augen bif sum fbwants: vno am fbnabed cn'enoerfdóeio. ` ; VRDVS VIL Rona ' "KE deier. . Magnitudine Gnquiteft cubitali , colori- usuaris infignis,dorfo au reo uíridibus maculis con- - fperfo,uentre candícante:lí neis rufis & tortuofis , nul- lo ordine diífpofitís, Hoc genus efle puto, quod Kaze ab Athengo dicitur, (unde Cero fecerãtnoftri:) quam facitteneræcarnis,aluo faci | lem, ftomacho gratam: cus | ius fuccus íncraffet X abftergat.Sicille, 4f Meminit eius aliquoties Trallianus intet falubres pi | fces:apud Plinium medicum Cereda pro Ceris legítur.Idem uidetur effe Círrhís(Eifis,d) Oppia- Ciz; ni quem circa petras leprades degere fcribít;& alibi eundem,ut puto,cirrhadem uocans,à Perca deuorari refert. Cerís quidem à ceræ colore uocatut:círrhís uero ab eodem}; Græci enim giluum uel fübflauum(cítrínum aliqui uulgo uocant)colorem gedu appellant, Hzec coloris fimilitudo fea cit utaliqui bunc Turdorum generis pí(cem,cum Adoníde feu Exocoeto cofunderent. fic ením in Phauoríni Lexico legímus,Kj/e à iplus irada xudpóc doy Tid Joost duois dt Aeren meok Kussi Kig Pei Adone: auge agron deó avyvos.in quibus uerbis Lychnti quoq; pro pifce acceperim: etiamfi ab Adonide feu Exocæto díftinguere eumvideatur:nifi deprauata eftlectío, & fine articulo legena dum, rao Anger dÈ Auge, Lychnum ín Arcadia modó uocítant, ut nos ínterrogauímus Exo« Cetumolím di&um, Maflarius, Verífímile eft autem Lychnum dium fimiliter ut Cerídem à cereo colore:quoníam & lychni feu candela d cera fiebant. (Alius uidetur Dílychnus Nili pifcis, memoratus Straboni.) Oppíanus quidem Adonídem feu Exoccetum X Círrbídem plane díuers | fos facit, Inueníoín Græcorum Lexicis nomen hoc uarie fcriptum, Keks, Kiffié Ksd fie Eier. Kiga | Dépiëiväer. ex quibus ultimum forte tantüm probarí poterít;reliqua perperã mihi fcribi uidentur, "Apud Vuottonum etiam Scírrhís legítur:abundante nimirum c.utín Scordylo & Scolíjs, GALLICE ad mediterraneum Cero, Graco uocabulo Kso/e. | J "GER M, F, Gicfibenbeart Ser Rrametfifhen/nit einem golofarben rucEenmit qcüné | PücEen befpsengt:mag ein TO&dflind genennt weroen/oann ct wadbffarb iff. | set | KIRKE» | | Fr4vaRpvs vi. Ron | "A deier, A feptimalin= quit) nõ admodum differt, ‘etenim eodem feré modo uaríus; fed líneas multas ha et ín uentre fefe ínterfe« Cantes, GERMAN, F. Gic Sbtendeart oer Rramet ficben/oem fibenben bey nad geleyb : bat aber vil übertwáre ftribe Durch » TOSS EN Ga 5) ER D SX E tinanocr am bach, | T'eragus. 50 ` Animalium Mar. Ordo II. : 'vRDvSs 1X, Ronde letí:fímilís fuperiori, ni fi quodlíneam candídà ha- beta branchijs ad caudam; alías multas confufas , obli- quas, ut Ceris, qua aureí S funt coloris, alioqui colore eft uario , uiridi, & flaues Ícente, GALL, A quibufdam Gaian (ficut & undecimus ) di cítur;ab alijs Bíllezà noftraz tibus Meneftríer,hoc eft, Tí bícen:quía uaríjs eft coloribus tibícinum ritu,quí uerficolori habítu uti apud nos folent, Ronde letíus, GER M, F, Qieneiinte art oer Rrametfifhen / geleyh oer adbtentben/ aufgenommen daf fy cin weyffelinien bat vonden orwangen bif an den fans. E vRpvs X. Rondea lem, Colore (inquit) eit uiridi extrema operculi branchíarum & pinnarum uentris purpurafcunt, ocue We lí rufi, uenter exalbo flaues | TUS fcit. ore eft paruo, labrisdg nn 2 VA paruis, @f Idem híc Salui- aní Turdus maior uidetur, etfi latior proportíóe quam à Saluíano pingitur, Tur dus maior (inquit) etfi parti bus externís internis ( fes ró)omníbus,mínori (primo nimirum Rondelerijyfimillimus eft:tamen ab eo corporis figura, colore & magnitudine plurímü differt. Nő enim Tincæ inftar latæ figuræ eft, ut ílle,fed oblongæ;nec eí c depíngitur coloribus, Nam cum hic maior coloris ratione duplex fit, neutri cum minore cõuenit color.horum nang unus(quem Romæ & Tordo & Verdone appellant)totus uírídís eft:alter ue ro fübrubet:cztera fimillimi, V tríufq; dorfum maculis paruís, rotundis atq; ceruleís confperfurt eft.uenter ueró & latera maculis confufé permiflís, Turdi auis more,ínfignita confpiciuntur:qua una nota minori Turdo fimiles funt.qui etiam palmi menfüram non excedit: bí ad cubítalem ali^ quando excreícunt magnitudinem, d Alíquí Turdum fimpliciter alio nomine xeipcy uocant? quod nomen {i à colore,ut aliquis coníjcíat,impofitum eft,non omnibus, fed huic przcipué, utp? te uíridí:aut etíam tertio, quí magna ex parte uiridis eft, conuenire uidetur, Salufanum quidem» Turdi maioris uírídis nomíne, (quí Rome Verdone uocatur,)non tertium Rondeleti Turduss b z dé de 205 d al M S . fed decimum hüc íntellexíffe anímaduerto uel ex eo,quódà Turdofubrubro , colore folüm eum feparauítiquemadmodum R ondeletíus quoq; decimum fuum ab undecímo,colorum tantüm 93 rictate diuerfum facit. dé enim uiridis ei eft,&c.ut dixímus:híc uero colore rubríce,multís nft)? & liuídís maculis refperíus.uentre plumbeí colorís.labris magnis, €f Idem,ut fufpicor, T'eragus Ouídij fuerit:de quo ille in Halíeutico: Tum uírídís fquamís , paruo faxatilís ore. ego pro Iqu% mis, T'eragus legendum cenfeo,ex Plinio Ouidium cítante.Quód fi quis pro Terago , Turdum legere maluerit, parum refert;Belloníus quidem eundem Ouídij uerfum de Turdo ínterpretatuf ITALICE, t Verdone Romz,ut fupra díctum eft, i GERM, F, Oas såhende gefdledt ver Rramerfi j bé ie - A Eu fled tfifcben / drün von fatben/ suns vnpvs XI, Rondele Ts. Hiíc(nquíbínter Tur : dos maxímus,ad Lupi cubíta lís magnítudínem & crafsítu dinem accedit, Xc. Vide plu» ra ín decimo Turdo : à quo ^ (Rondeletio tefte)colorü dun d taxat uarietate differt.pícture quidem ab eo exhibita alias (En E DD ANS CH etíam DePifcibusfaxaul. 5l : | ttiam differentias oftendunt:Saluíanus pro utroq; unicam iconem exhibuit , cum ía colore dun- | taxat difcrimen effe admonuifiet. ! | GALL, Auriol noftríuocant;alij Gaian,alij Durdo, R ondeletíus, fufpícatur autem Auriol, | quafi àxéAsy dí cum, cùm fuprà Turdum prímum priuatim &sy nomínárít, Gaian quog nonum Turdum fuum à nonnullís uocari dixerat. GERM. F, Cliceinliftcartoer Rremetfifhen/ein rotladt gefhleht der Steinlingé, | VR DOoundeciímoRondėé ` A letj fpecie fimilem cogna= tumi effe conijcio, cuius tigu- ram hic, qualem amicus quídã enetjsdepidam ad me de= dit appofuií, Bellonius hunc pí Ícem fuis coloribus expreffum apud me cum uidifiet, Hepa= tum à fe defcríptum (nam ícos nem non dedít) effe affirmabat, iftis eft undíquaque fermeru icundus , magis quídem circa Orfum, circa uentrem albícat, orfum dimidia fuí pofterío« te parte , tribus maculis atris tínceps notatur , ita ut macu= aultima caudam attingat. O- ulorum pupillam nigram cr: culus ruber.ambít: isé rurfus lacludítur cerüleo , uti piura l ftra præ fe fert; Turdorum ` Quidem generis uerè effe hunc SH Beer. non habeo quód affir- mem; H ondeletij tamen Tur- 9 undecimo fimilem aut;cos Statum effe ut putarem, fimili- tudo aliqua effecit, ut promis entia labra,color rubricæ,pin Xecon(imiles. Nofter tamen htior uidetur , R ondeletíj ob- Ongior:quí etiam (ínquít)muls tis nígrís & líuídís maculis a» berfüs eft; quasín noftro non Video, nifiquòd dorfum ternis üt dixí)atrís maculis notatur, ` ITAL, Venetíjsuulgo alia Sui Lucium marínum uocant; "taudío. fed Sphyrænæ ‘etiam d nonien tribuitur : X Afellus Quoque Merlucíus , quafi Lu- čius marinus appellatur, Bello hius à uulgo Venetorum Sa- Chetum , ut ctiam Chanadele am, indifferenti nomine appel ati fcribit, folo enim(nquit) co Ore quí pauló magís ín Hepas to fufcus eft,inter fe differunt, GERM, F. fin rotladb- teart der Sreinlingen ober tametfifdbe/beouncet mido Ver nádftgefesten. einliffters Stt ánlicb vnnd gleydp/ wo e$ 7 tre, Ke 7 Wo? Nit Åben Ser felbig fif iff. $ | | 55 A Animàlium Mar. Ordo II. vRDvS XIL Ronde letij.Echictnquíbín Tur dorum genera referendus mí "m híuídetur , quí uulgó Vielle um SC (Juprà T'urdum in genere à Gallis n) Zelle uocari feriplerat ) dicitur; E n OR t er neq enim mínus uaríus eft, d ceteri iam defcríptí.Capíte eft caruleo,dorfo uírefcente, Li- nea uítídís & tenuis àbranchijs ad caudam ducta eft,ín cuius extremo macula eft rotunda, paulà fupra caudam.telíquo corpore eft rubefcente.Pínnz uariæ, fed maíori ex parte purpurez. GALL, Vielle,ut fuprà di&um eft. : GERM, F. Dieswslffteartder Iramerfifen/mit einem blawen Éopff/onnto grünati tucEen.co frecht fih auc ein enger grüner ftric) von ven floffáoern/an oen fhwang ap, v R DIS uelScaro uaríoforté affinis T pífcis,cuius picturam, utolím Ne: netíjs accepi , huc appofuí. Lufitanos Bos dian uel R'uijo uocare audio, Illyríos Cas ny.Coloríbus uaríjs eleganter depíngitur acuaríatur;fufco praefertim, feu nigricans te & rubro, Pínnz ad branchías flaui colo rís funt:reliquæ fufcae , fed fibris fpinis'ue (ad pícturam hzc fcribímus)rubrís diftins ctz,utí etiam cauda, In oculis pupillam ní grá circulus éluteo fubuiridis ambit: quo exterior alius eftuiolaceus , fequitur lutes ER us,poftremus níger.Maculz quadam ma MU Se Ka gna per latera nigricant, Xe. €f His feris ptísíncídi ín Saluiani pilcč 94. quem uul- garinomine Papagallum nominar, figura noftro hic exhibito plane fimilem: quan coloribus ab eo defcriptis nonnihil difsi- det, Rome (inquit)ob oculorum uaríetas tem Papagallo uocant, Lufitani Budiam. A diuo Àmbrofio X Ifidoro Hifpalenfi propterea quód Paui auis colorem ímíte« tur,Pauouel Pauus uocatur, (Defcríptíos nem pratereo, conuenít ením cum icone nofira,coloríbus exceptis: & quód dentes nimis magni noftro adpinguntur.) Círca faxofa maris litora atg fcopulos uíctítat; ubi eriam ineunte eftate parit, Carníuorus ef. o folùm enim alga ateg alijs maris pur gamčtis fed minoribus etiam pifcibus ue= fcítur.Solítaríus eft; & fere femper finguli capíütur.folent&p uerno ac autumnalí dun taxat tempore capi: eò quod forfan æftate calorís,hyeme frigorisimpatientes lateat, Infipidus atg ignobilis pifcis habetur, car nem habet mollem potíüs quàm duram, cuí & lentor aliquis ineft, Hzcille, Vilis quidem & infipidus cum fit, Scari nomen nonmeretur, Romaní(Bellonío tefte)ge nusomne pifcium diuerfis coloribus infi gníum , nomine Pfittaci, Pauonís, Turdi uel Merulz uocare confueuerunt, Idem ín Gallico libro de Piífcíbus Pauonis nos mine pífcem, ut fcribit, Romæ Papagallá di&um exhíbuitsquemTurdum poftea ín libro Latino nomínauít. ís uel ídem cum SL 5 de Saluíani Papagallo eft;uel plane fimilis, Sunt X KR ondeletij quídam Turdi cidem fimiles, Ate DePifcibusfaxaul. . jæ A Alíus abhoc eft;opinor,quartus Rondeletij Turdus,quem circa Monfpelí& à nonnullis Der: | eet eft Pfittacunpuocarífcríbí Idem etiam Turdum fecundum fuum , Pauonem uocas te uoluít. 1T AL, Romz Papagallo,ut fupra dícttrm eft, LvsiTANICE Bodían,Budíam,Rufjo. | ILLYRICE, Cany. ; GERM. F. /Éinattoer Steinfifhen / wirdt si Romein Dappedey genannt / von wå- | gen daf er fo mandberley farben in oen augen bat. : | TVRDOR VM etiam generi plané cognatus uidetur guem pro Anthia tertio, R.ondeletíus „Ponit, A ; í me (H0 f tur? " TIT f (tf (t / Wi Or (t SE AN ff f / (tit WS d IN, M EN V E: N T etiam pífces duo Venetijs mihi depi- &í:quorum icones hic fubíungere 'Turdor& hiftoríze uolui, quód utríg; horum pifcium fpes Dem prz fe ferantaliquam, (unde etiam faxatí- lem utrung effe cófjcío, ) € colore fint uario:et alia eorum uetera nomínaígnorem, Ex bie maior, (quem propíüs ad Turdos ac» Cedere puto quàm míporem,)R.aína de mer,íd efl, Carpa matina uulgo dicitur, (fi modó recie oc nomená píctore adfcríptum eft, ) míhí qui- | Jem nő placet. nã & Coracínus Bellonío Mafsí : ; : lix alibi pefce Carpa uel Scarpa dicítur:R aína autem Italícé Carpam fonat: & R ondeletio Cora tinus à Gallis quibufdam ad medíterraneum Durdo.) In eo(ut píctura præ fe fert) cauda, pofte tior pinnæ dorfi pars, rubicunda & pundctís uaría eft.anteríor uero & maior eiufdem pínna pars, *fufco albicat.Dorfum ípfum cceruleo uírídítp colore míxtís tínctum apparet:uenter candícat: pars ad caudæ initium nígrícat, Punctís toto corpore fübnigrís aut fufcis uariatur, In oculis pupil lam nígrícantem círculus aureus uel croceusambit:quem aus fufcus, bunc denig fubflauus círe cundat, : : SE Minor uulgo Venetijs Luifolo dicitur, fibene lego adfcríptum à pictore nomen : iñ que plus Minors | Maior | | | | | Afilli, a = we - * Ss, 24 ` Animalium Mar. Ordo IT. coeruléieft,prafertím ín cauda extrema, & parte prona tum corpore tum pinnis, cuius etiam co* lorís ín oculís circulus apparet, medius inter alios duosalbícantes, Corpus ferè fufcum ; fed alijs coloribus pafsím modícé admíxtís, & punctis qua magis fufca aut (ubnígra funtuaríantibus.Hec adpícturas, Eundemaut fimilem ín Oceano ab accolis Germanis , praefertim Flandrís, audio offen uocarí, i uelocítate.fic enim propríéappellamus nuncios Principum, (aftandas fiue anga ros Perfz,)quí equis difpofitís itinera accelerant, DE ANTHI.ESI OUN GEWINN: E RE, KTHIAS ut Aeneas dicitur: Grace À9íae, A Oppiano Av9i&c, Huius quatuor genera Rot deletíus libro fexto De pífcib.mar.ínter Saxatiíles defcrípfit, Oppianus pifcibus uagis €o$ adnumerat.Przcípué(ínquíocírca petras profundas degunt: non femper tamen, oberrant enim undíiquag,pro libidine gulz,utpote edacífsími pífcíum,quanuis edentulí, magni & cetacei funt, in quatuor genera diftindti, Primi flavi (unt, fecundi candídi,terdj punicei: quarti Euopi uel AU- lopí,propter füpercilíorum fpeciem dícuntur, Lege infra qua feri plimns cumguarta {pecie Am thíe, Quanquam autem quatuor illi Rondeleti Ánthíze omnes toto genere differant: hoc amë loco eos coíungere uolui, donec certius aliquando de his pifcibus aligd cõftet. CR Ariftoteles AU lopiæ eundem Anthiã facit, negin fpecies diftinguit: forté quód nulla praterquám colorumn0* tabilis effet differentía;quae fi tanta fuiffet, quata ín Rondeleti Anthíjs apparer nomina cert? cui- que propría deberentur,non unum tríbus,colorís duntaxat differentía expreffa, Anthias alio nomine Callichthys dicítur.aliqui Callionymum & Bllopem quoq; uocant. ali- qui facrum píícem:fed hæc appellatio cum multis alijs ei cómunís eft.aliqui Leucum, asf, (q nímírum Oppíaní Anthías candidus fuert, al Aulopiam,AvAwzíay, Oppianus Aulopum pri tím quartam fpeciem Anthíarum facit, NTHIAEprimafpe. pati erm GALLICE circa Mon fpélium Barbier. SGGERMANICECircü- fcribi potefliein rotlacoter RundtËopff.nam & colo- re rubefcít, & capite eft ro- tundo,non compreflo, Ee, SH En ër ZIAN $299. d E ee E s 20002; GE NTHIAE fecuña S A da fpecies fortafz "se fis, ut R ondeletíus {ua JL í thí e EE Ípícatur, Anthíz rub n vat m {centi (inquit) fübíun- « git Oppianus get " DANN ideft album & fplendí j dum, quís autem is fit, me nondüm plane fcí- refateor,nam hic à no- bis exhibíti , fufpício- ; ne tantüm quadam motus, anthíam album efTe puto : utpote quo candídiorem fplendidiorem& nullum unquam uídí, Pifcis eft pelagíus,ad afellorà genus accedens, fed paulo latíor,noftrí Ca- : pelan appellant. , GERM, DolE/Rableau/Capellégau. (Ex A inis Oceani efttinquít Turnerus ín epiftola sno e ER ee, si pue ís,cuíínlabro USE barbulaeft, unde Afinus barbatus cognomína* rí poterit, Hunc Angli Boreales uocat a Reling, Meridionale ci d Frifij orientales ein d abbes g, Merídionales g Cop, Occidentales a elw low:R heníaccolz falum, ein j 25ellicb. N T HIAE tertia fpeciesy 77 Rondeletío, Tertium ax Anthíz genuscínquí) Oppía *& nus nígrum (quu xeAezvop, pura pureum exaturatum)facít, cu ius generis pifcem effe eum, : quem DePifabisfaxaul,. ^: oe ^ D di 4 LE e s D D $ quem híc exhibemus, affirmareaufím.eft enim faxatilis, totus purpureí coloris uel indici, corpos ti UT E : Ho ea Scaro uario fimilis, d Turdorum generi forma e * natura&p cognatus híc pifcis uideri GERMANICE círcunloquemur:eín fowart3bzauner Steinling aper Gteinfifib. Aa T HI AE quarta fpe ES cies, Rõdeletio. Quar nthiæ fpecies (inquit) gen dicitur Euopus, » ER quod bonís Dr ocu- S oX Optima uífusacie,(we! Æ SN N 5 Dulchris uel magnis oculis: IN É d ulopus AvAwzésnímirum quod oculiin orbem ueluti ele rotundo , obfcuz ij uel nigro cinĝi fint &co Bati:quo Drot cauí & fint uideantur cernantép acutiüs, Hacc nota cum hic, quem oculis fubijcimus maxímé conueníat, DA Win Anthias fit quarti generisnon dubitamus, d Aelianus(inquitidem R.ondeletius) Aulopíz am alium uidetur defcripliffe , magnitudine maximum; quí magnos etiam Thynnos, etli mo- e inferior robore uincat.Cum captus eftinguit Aelianus)eximia forma fpeđtatur. oculis eft pa« tu Isjrotundís,magnís,cuiufmodi Homerus bubulos canit, maxíllz nonfolüm robufte,fed etiam Pulchrz funt, dorfo eft coerulei coloris faturatí,uentre candid o, à capite ad caudam pertinens aus S quzdamlíncaín orbem definit, Exhís (inquit R.ondeletíus) colligunt nonnulli, Aulopíon €quem lingua uernacula uocamus Boníton,nos Amíam effe demonflrauímus,Hecille, Ego oni Aulopíam, utpote magnum pífcem,&c.ab A nthíjs díuerfüm non fecerím.nomínatením Ppianus ev$itup usyerane QUA«; GC quas earum fpecies facít, omnes edentulas , non tam forma df volore aut fpecie oculorum diftinguere uídetur:at Rondeleti Anthie,fiue omnes,fiue pleríq;,mi Ores funt, dentatig omnes,& genere toto ínter fe differt, d A Neapolitanis de pífcatore quos am probo uíro accepi;pífcem quendam uocari Aulopenam uulgo , quem uidere mihinondum cuit, Gillíus, SER MA NICE, (Pin Gebidfnen attmit einem [Dwarnladten Ereif oder ring om Vit augen, Jis LI S, IvA, Gaza Iuliam conuertit, Pifcisuix dígíto(almo,Bellonius.dodrantem interpretor lon gior,uaríus:nímírum dorfo uíolaceo:à capíte ad caudam fubaurcam lineam duciá babet , hinc inde roftrí modo dentatam : cui pars qua fübeft , colore eft coeruleo , uenter candido flaue« Cente,&c.R ondeletíus, Hípífces frequentes inuadere mufcarum inftar, & mordere folët illos, quiin mari urínantur aut natant:nec ueneno caretmoríus eorum, d Idem forte eft Teragus, Oa tidi hoc uerfircelebris: Tumuiridisfquamis paruo faxatilís ore,utnoftrí codices habent,ego pro Quamís repono Teragus,è Plínij catalogo pifcium,quí Teragum paruum ex Halíeutico Ouídij Domínat.fed eft etiam ín Turdorum genere(decímus R ondeletío) uírídís quídam , & paruo ore, ulidem quidem magna ex parte uíríde uídíífe memini. Non Onius.jeuariant enim colore:fed femper reuertuntur ad (uas Ur, Legemoxín Italícís nominibus, Sedmagis placet,ut K y eft una lulídum fpeciescinquit Bel- notas,quibusab inuicem diícernun Turdum uírídem, de quo fuprà feria C T'eragus. pi ETycea. Tulus, Tinca ma- tina, op ` Animalium Mar. Ordo II. píimus, Teragum Ouidý faciamus. d Hyccam pro Iulíde Hermíppus Smyrnæus accipit. Sy nefius ín epiftolis Iulum pro Iulíde dixie uidetur, Hycca forté,íd eft Sucula , uoracítate dich fuerít;Iulís ueró dícta uideri poteft, quód fimiliter,ut Iulusínfectum,fuo morfu prurítum ín core : pore excitet, Oppianus certé de uenenofís morfu pifcibus agens:prímüm Scolopendras mar.íuo morfu incorpore prurítum & calidum ruborem t&quam ab urtica herba excitatum inducere att. deinde, Iulides fimile illis ore uenenum continere, Eftautem Scolopendra mar.infectum a fimili tudine terreftrís fic di&um:terreftrí rurfus fimilis eft quí Iulus uocatur uermís multorum pedum, íta ut nauim longam referat , unde Lycophron vias eier sg dixit: & Synefius nauim qua remis impellitur Ba zroAvzrd comparat: Nicander Scolopendra: Aelíanus cetaceam quoq; Scolopen? dram nauíremís impulfæ confert. Aut forte Iulís dícta eft, quod utetuca maior lanuginofa, (n4 & alij uermes multipedes, iuli dícütur,ut Scolopendra:lícet pilos non habeant.quód plurimi pe desfortt ín eís quafi pilí quídam fint) uaríetate colorüínfignisfit. d Colore eft tam uarío;ut pul chritudíne cum Pauone bitze contendat: pífcíumt omnium formofifsímus uideri pofsit, Palmi magnitudinem non fuperat. Tulis Ariftoteli gregalis eft: noftra ín Romano maris tracturaríísf? mé,& fola femper capítur.Hermippus quidem captu eam difficilem fcribit, Aelianus X Oppia“ nus tradüt Iulídes pifces faxatiles effe, quibus os ueneno refertum fit,adeó,ut quemcunqy píícem degufiarínt,ínhabilem cibo & pernícíofum reddant, eafdem hominem urínantem autnatantert infeftífsimé perfequí, X Mufcarum interra inftar , frequentes íncurrere X morfu affligere. Hac Saluíanus Iulo píící díuerfo,non autem Iulídíadfcribenda putat. Oppíanum ait diuerfis ín locis utríufg; memíníffe:quí tamen pifcis fit Iulus,nondum conftare, Neq; enim Hermolao(inquípfub fcribendum cenfemus,quí Balænæ ducem , quemalij Mufculum uocant , Iulum uocarí teftatur. atquíhíc pífcículus ab Oppíano 04yór,id eft, dux, nó autem Iulus ucl ab íllo,uel ab alio quoqu& quod compererím,nomínatur. dj lam cum non Aelianus modó & Oppíanus,Iulídem,non br lum,pifcem morfu ínfeftum & uoracem appellent, fed Numenius quoqj isaíl uæpyoy unà cum u€ nenata Scolopendra nomínet : Julum autem uenenatum effe nemo dixerit : eft quód diligentius hac de re cogítet Saluíanus.INatantes quidem ab hoc pífce morderí & ínfeftari ondeletíus fuo experimento teftatur:quí etiam íncuruos eius dentes effe tradít.Os paruumapparet: quare cunt e[cam uorare nequeant;pra mordent;unde captu difficiles fant, Egoítauenenatum morfum ci rum efTe puto,ut punctura Apum & Vefparum uenenata traditur, hoc eft, magis propter dolo* remquem excítat, quàm periculum, Exefos uero ab eo pífcículos uenenatos reddí, non fimplici ter credíderím,ex illa quam recitat Aelianus hiftoria:pifcatores cum Squillam media ex partea Iulídíbus exefam guftaffent,uebementes alui cruciatus fenfiffe,Pífcem ením nó recentem quem* uís,aut à quouis alío aliqua ex parte exefum, nemo tutò íngelTerít : & quifame coactus id fecerít, períclitabítur.An Iulídes quía panphagi funt , noxíjs etiam circa faxa anímalculís , ut Scolopen? drís alijs'ue non abftinent; & inde morfus earum nocentíor reddíturrquamuís fimpliciter etiam aruis X recuruís dentibus uulnufcula ínflicta noceant, an à Scolopendrís marinis , quos etiam E díxerís,exefa,potíüs quàm ab Iulídejueneno non carent? V tcun eft, Iulídem à Bellonío, R ondeletío & Saluíano exhibítam:ueram,& eandem Aelíani Oppíanity Iulídem effe perfuafus fum, q Iulísficut X cæteri faxatíles,teneram,fríabílem,concoctu facilem , & faluberrímam cat* nem babet.Saporís quidem fuauítate cum fapidifsímís minime conferri debet, Saluíanus. -GR AECH M uulgusIllecam uocat;uel lglecquam,R hodíum Afdellos. nonnulli Zíllo, (zis 2sy,)uel Sgourdelle;Belloníus. : 1 T AL, Veneti X Mafsilienfes Donfellam & Domifellam uocant: Gienuenfes Zigurellam, hoc eft,puellam,Belloníus, A Liguribus Gírello fiue Gírella nominatur, à nonnullis ueró Don zella:ab alis furela, Tula, R ondeletíus, a Romz & Neapoli obfcoena uoce Menchía di R euo* catur, Venetis Donzella , Saluíanus, Rondeletius Turdumtertíum quoq; fuum ab aliquibus Minchia di R e appellari fcribit, ows dja o vl «aal qox sde 08 iI viov, Bel Aeuch noù spiSoty di dee gës npe ote donc, INosalíum oeh pífcem rubícundum,Donfellz nomine alícubí (f Italia puto)dícium,de(crípfimus ín Corollario de Alphefte, R ondeletio Ophidion Plinij ( Afel lorum generis pifciculus ut uídetur)circa Monfpelium uulgó Donzelle uocatur.eius quidë fpe cícsuna Rondeletio flaui coloris efl;quí color etiam Adonídí pifci tribuitur , quem alio nomine Ophidion díctum Kiranides tradit, ab Adonide quídé Donzellæ nomen deduci potuít:quanqu$ à Græcis hodíe nonnullis zäass appellatur : quod nomen forte per aphærefin à Donzella factum eft, € Ex picturis Cor,Sittardihabeo non forma,fed coloribus,ab ea,quam htc exhibeo, Julide, nonnihil differentem:quæ X dentes ore aperto oftendit, T'íncam marínam ab alíquibus uocari adfcríptum erat,nímirum quod magna ex parte uiridi colore fit Iulídís illa fpecies, fed Itali Mert las ac Phycídes ín mari, l'incas mar.uocitant,ut fcribit Belloníus, GAL L, Mafsílienfes, ficut Veneti Donfellam & Domífellam uocant. Lege plura ín T talícís nominibus, Noftrísínquít R ondeletíus)íncogníta eft, quíauíx ín toto noflro lítore reperíature GERMANICE & ILLYRICE. Sclauonícé(ut Sigifmundus Geleníus ad me fcrípfit) dis citur Knezik:quod nomen fignificatuab Italico non difcrepat, nili quód hoc mafculinum eft, #4 qutut illud dímínutíux formule à Knez age diceres Yincterlin, Videtur enim DePifcbusfaxanl...^ — 27 : enim hic inter pifces cultior,nimirum prafinatus ceu quifpiam aulícus;aut puella aulíca. d Lice V bit & à pulchritudine Ghbénling appellare. XS e: E Ka 9. De Don Is feu Exocætus R ondeletij.nam alius eft Bellonij, Ordine Linter Gobíos. Hic & | "Y Cirrhís apud quofdam à cirrho,id eft, fubflauo colore díciturzaut Lychnus, à colore cera ce et ue, Vide fuprà que cum Turdo R ondeletij v 11-annotauímus, GALLICE, Nullum huíuscínquít Rondeletíus)uulgare nomen comperi, fed cómuni tana tum Saxatilíum nomíne (Gallíco, R.ochau fcilicet) uocatur. GERMANICE círcunfcribatur:ein gálber oder dologálber Steinling. Nomine quidem 5tcinlíng communi utílicebit ad omnes faxatiles,L ege fcripta ad finem Exocccti Bellonij; Or Ier, LPHESTES Ronde: er: quem eundé Cí» nedo flatuít:quod ueterum Dullus(puto)expre(sít. erus ítatamen hec Rondeleti i Coníectura eft, quód utri Cereus color tribuatur: & lphefize ueluti libidinis Caufa, quod cínzedorum eft, Xt? sid alter alterum fe- Quantur, Belloníus quo hüc picem Cynædum (per Y2nomínat. GALLICE, Rocha, Communi faxatílium nomine, Peritiores pí(catores uocant Canus, Mafsilienfes Canudo , (un Sas nut,Belloníus)corrupto uocabulo cingdum uolentes dicere, R.ondeletíus, : GERMANICE, 2Éinartbet Oxteinlingenooct Cteinfifdben/auff dem rucEen purpur farb/am baten leyb gl blacbt. : ; Quærendum an Adonís,qui & Ophidion & Cirrhís dícítur, cognatus Dr Alpheftz. etenim Ophidion ueluti Muftela quzdam marína:funt autem Miuftela quzdam coloreluteo,omnes quí | dem ageet, ni fallor, Be ut alius forte fit, quàm R ondelctíus putauit, Alpheftes: quem tamen i tínzdum cffe non dubítirím. Belloníus pro Alpbefle eundem quidem pifcem píngit:fed mínüs | latum, crafsioribus labris bene dentatis: corpore maculofo , & punctis díflincto , non expre(sís Íquamis, qr Alpheftes ab Aríftotele;utcitat Athenzus,monácanthus dicitut. Dorion feribit flue tiatilem Mítrzenam(lampredam nimir®fpinam unicam folùm habere, Onilco galariæ fimile, Cinaduse l HANN V S ttel Chat E pifcis eft fic didus Fa a yurap , hoc eft abhían do,liquida Aeolícé duplica taxe; Kavs INon pros o eos q X ivs per w. diph= thongum ín prima feribit, Be, Gaza Híatulam ínter preraríuoluítfed quohíam — : 2 & Chamam conchamalícubí fimiliter interpretatur, praeftíterít nos Graca retínere uocabula , ne res díuerfe confundantur, €f Channa pifcis moriens perpetuo hiat ac rium zdit, qj Hunc pi Leem Ariftoteles ínter pelagíos numeratiípía tamen experientia ín faxofis potiùs litoribus repe« tiri demonftrat; quod & Oppianus teflatur,non ueré tamen faxatilís eft ,Saluianus. |! P il D op — Animalium Mar. Ordo II. GR AE C OR Y M uulgusadhuc Channo uocat; Belloníus,Chane,Gillius, 1T AL. Genuenfes Dolaffos uocant.íncolz portus Veneris, Barquetas, Bellonius, Graci etiam hac atate & Veneti uocant Chanen, Giíllius, Roma, Sopracíelo, Genuenfes & Hifpani Serran,Saluíanus, GALLICE& HISPANICE, A Mafsilienfibus,noftratibus(círca Monfpelium) & Hifpa nis Serran dícítur,à quibufdam T'hanna , Rondeletíus. Mafsilíenfes piícem alium ifti fimilem, Channam uocítant:& flagní,quod lingua noftra Martegue dícítur,accolz, pifciculum alium Ca- nadelle:quod fierí propter fímilitudínem reor, & hos pifces cum Channisconfundi, Idem, Ma filienfes Serranos uel Serratanos uocant. GER M, F. Kin äich gleydo oem (O cerberfid/ein QOcerberfib art. Tanta efttínquit Bd loníus)huíus pifcis cum Orpho, Hepato X Perca mar. (cum qua publice díuedi folet) (imilítudos ut pifcem pene eundem effe credas, c. AN ADELL A yuk go díctuspiícís à Gala lisad Ligufticã mare, nuns quam ad eam magnítudíne extuberat ad quam alij Dis RN SS NS ` : Ke KE Íces faxatíles,Delloníus, SE M ITAL, Veneti Bache: Noob touelSaccheto uoc&t:quod nomen etiam Hepato no- ftro tribuunt (nout Bello- níus)à quo, folo colore dif- fert. ; . GALLICE. Chanadelle:quód forté tanquam dímínutiuum à Channa nomen eft. d Mafi- per alium picem rune iecur Channam uocítant: & flagní , quod lingua nofira Martes gue dicitur, accolæ,pitciculum alium Canadelle;quod fieri propter fimilítudinem reor de {ces cum Channis confundí,R ondeletíus, 1 e achor GER M, F. Hm befunpere vno Eleine art der (Deaberfidben/over Seeparfen. > AOV, M Perca marina Rondeletij. eg SE a a 2 Ss GE $^ d Gol ZE dé dad AU Ee SNE dd Ka Ge 2 i 1 R € A marina,tenera & friabilis eft;fuuiatilis ueró, de qua fuo loco dicemus, dura & glutino LA D Lé , Y aX » d vi Tace rg» dicitur, aliquando regxis R ondeletíus, Etfi Plinius eodem capite Percas X : SS age amni & marí communes:has ueró maris peculiares faciens: Grzcítamen dec nominanon díliinguunt,Saluíanus, ^ Percam conýcio di à : í íctam à nij docánt, n d colore , quem Græci sg: G R AE C I etiam hodíeantiquo nomine utuntur,Rondeletius, al TALICE. Roma Perchía dicitur, quanquam & Phycis eodera nomine ibidem ficappdl HISPANICE Percha, GALLICE Perche demar,ad mediterraneum, Es S E A "d NICE utfluuíatilem nominamus 2Serfid/2oarf:ita marína nominabimus Gert "2cerberficb. Apud BoruffosBertfibgeuocatur marinus pifcis, fübfufcus, dodrantalís, gratus ín Cibo,& folide carnís:nonalíus puto quàm Perca:etfi Belloníus Percam esi Ocemó nun quam fe uídíffe Ícribat, Albertus Percam mar, pifcibus;quí círcalitora maris Germanici capíane tur,adnumerat, w ANGLI DePifcibus Gacanl ` ` 29 ANGLI fimiliter Gallis nominant Perhe, Hanc quoque iconem Venerijs olim cum alijs ad me miffam, Perce mar. effe conijcio, cum alids, tum proprer maculas tranfuerfas fufcas puntti nigrioribus notatas,ut piura pre fe fert,interuallis vubicus- dad latera ex "f, Jubflauus color efC, etc. fed aculeus ab ano , non uidetur conuenire Perce ; tfi bec proxime pinne pars eC, pittore imperito didunta. Zilrttettitu1t deed OM d LUES (1 V3 Al ui) CL € 1 MEA teg Tiet 1) R ES Wa (& — CAE elt tt LOO C91 A O CCCCC CUu S ed KEE UU el 4 Lu ERRET. Ge SE z COO VULCCLI E ei fa 7 VtBramzmarinz fpecies multas feci non quód reuera generis unius fpecies fint:fed fimilis ` tudine quadam formæ ínter fe conueníentes pifces diuerfos , Germanis ita interpretarí uolui : (ic ab aliqua cum Perca fimilitudíne;alíos quoque díuerfos pifces ceu fpecies eíus interpretari nobis licebit ut Channam, Phycídem,Hepatum Bellonij,& eiufdem Canadellam,&c, : Phycis Rondeletij,pitla propifce quem Phyco(aliâs Figo ) Rome uocantzcuius aliam imaginem Ordine V dabimus. enim [axatilis zs pifcis efe. MIS te AM : ROSSO AAL NN g NN NNNM We AY Phycis nera Saluiani pingirur ab eo pag.227, HY C15, Græcè ovxls X ovxuy dicitur:à Gaza Phucauel Fuca uertítur, Phycidion Aríftote lís,nihilaliud eft quàm parua Phycis, Phycis íta S a Pio folanídíficet ex alga, Gogs r ASTIG, Elepox. Phycis Bel lony. 3o Animalium Mar. Ordo Il. ; quam Græci phycon uocant, Phycis etíam phycos Atiftoteli dicitur, ut recentiores quídam fcri bunt, míhí dude oxytonum genere foem.per íóta , folüm red fcribí uidetur, (non etiam qvx" auf quxuy)licut & apud alios authores ínuenío:nec alíter apud Aríftotelem ín pratfentía, apud quent tamen libro 6.hiftoriæ cap.'3.9Uxe paroxytonum per s, reperio , dePhycíde mare, A Diíphilo nomínátur Zug, nù à qux, fiue (pecíeidiuerfi pifces cognati tamen ínter fe:fiuefexu tanrim,ut ë gunne xg» á Quxis ab Aríftotele fexu folüm differentes. evxsp (ínquít Saluíanus) forté corruptum pro Qvxuc cft. d nÈ punidies kos Mui Avdpis irwvvuiny 94M QeovQ* ave la peuro , Oppíanus. pro Zog CH uetuftís codícibus,legendum Se £.Gracus Scholíaftes: Hísuerbís (ínquít) pcéta notat eunuchum quendam:quí patrem ipfius apudregem detulerat:unde ís ín exilium mi(lusfuít, 4n tribus quidem manufcriptis codícibus (inquit Saluíanus) fuper nomen quridis , gloffematís loco arivar infcriptum reperírí: quafi Phycídes Aner fuerint di&æ,eo nomine ab eunucho eis impo fito, Hæcille.mihi poeta uerba clariorem expofitíonem requirere uidentur. Rondeletius díutt? fos à Phycídibus pifces, Al pheftas fiue Cinædos interpreratur:ficut & Brodeus. Lippiusex Op- píano uertit, Phycides eunuchi uero de nomine dicte: quem R.ondeletíus X Saluíanus reprehen duntnefcío quàm rect, mihi quidem merito hí pifces, Eunuchí nomínarí poffe uidentur: quont* am píícíá foli uas,fiuecut Ariftoteles loquítur)si&evlac hoc eft,lectos potíüs quàm nídos , ut qu dam uertunt fibi confiruant,íntp eis paríant, Alga uelut nido confirucia foetus círcundant, & cof tra tempeítates tuentur, Plutarchus, Eunuchus fane lectí cuftodem fignificat, utpolíüchus urbis. Confirmat fententiam Lippij & noftra, quód ín quatuor manufcríptís Vatican bibliothecae exe emplaribus(Saluíano tefte)legítur Ze 9^ id eft, quas, foemínínogenere:utad Phycídes referamus nam fi de alijs quibufdam pifcibus fenfifet pocta , ovs 9 mafc. genere prolatum ab eo oportuíllt Jdem poeta hos píces canít degere círca petras qQuxsaw , id eftalgís, & mulco plenas, Quare Phy cís fiue a cubili fuo algarío;ut ita dícam:fiueà petris,ubi degit,algofis dícia fuerit. Aezivis quidem nomen ad Leleprím accedit: eft autem Leleprís Hefychío pifcis , qui aliter phycis dicitur , As zeís.Cum Phycida Mafsilíen(i pifcatorí ex oppído Neapoli oriundo demonfirarem,díxit Neap? 1'Leprem uocarí, Gíllíus, Rondeletius etiam Phycidem fuam Venetijs Lepo nominari fcrí* bit, Sed Gillíus de quo pífce fenferit nondum mihi conftat:qui tamen cum hodieģ Grací, utip fe teftatur, Phycida nominēt; & Neapolitani Lepre(tanquam Leleprínyueram Phycídem cogno“ uiffe uidetur. Veneti(ínquítídem)quendam píícem falfo Phycum uocant.ís enim Íquamís caret; & paruulz Pelamydís fimilitudínem gerít.Phycís fÍquamofus cft, & faxatílís, trientalis longitudi nis. Sic ílle.Putoautem eundem pifcem quem Phycum Venetijs uocarí fcribit Roma Figo dici; & fquamis carere. ficenim & Tínca mar.quod eí tribuunt nomen conueníet,Saluíanus ín icon? Íquamas paruas addere uídetur:quarum índefcriptíione non memínít.mea etiam , quam ex Italía accepi;huíus pifcis icon fquamís caret, Rondeletius magnas & mánifeftas fuæ Phycidi attribuit, uam Romæ Phyco uocarí feribit, Quamobrem diligentius expendenda res cht. R ondeletíus cerié Phycidem ueram non agnouíffe uideri poteft,ex eo quód Roma Phyco nomínarí fcribit quí pifcis, Saluiano tefte, in cænofis litoribus capítur:at Phycis faxatilis eft; Ariftoteli, Diocli, Ga leno, Plinio. Oppianus eam círca faxa mufcofa degere canit, d De Belloni Phycide, leges mier ríùs ín Italicis nominibus, : SS GR AEC O s hodieuulgo Phycída(Phocída Rondeletiusjantiquo nomíneuocare Gillíus tra dit:Phyceam, Maffaríus;Pephycarífmenam,Hermolaus.Lampínam ucl Lambenam,Belionius: 1T A L, Phycídes Tíncarum uírídíum colorem atq; effigiem referetes, Fiti uulgó nuncup?? tur, Iouíus, Eft autem quí Romæ Fico uocatus pifcis , R.ondeletíj quidem Phycís,Saluíani uet? Aflus callarias, Deltalícísnomínibus Lepre & Lepo,leges fuprá:ad uetusením Graecum e leprísaccedunt, d Audio à Neapolitanis picem quendam oflendí,nomine Píttara, pro Phyci* de,quem Graci huius temporis Phocída nominent, R.ondeletíus.ín cuius uerbis pro Píttara Di. müm Lepre legendum puto:deínde pro Phocída,Phycída:íddp ex Gilli uerbis, quat ímitatum € fe R ondeletiumapparet, Q Phycidemuti Romacunàcum Percís,quibus fimillíma eft, uendát: fic à Percís non díflínguétes,Percíatetfi perperam)appellant,Saluíanus.cuíus fententiam app!” bat Speufippus, Percam, Channam, & Phycidem fimiles inter fe faciens. Leponomen V enc týs ufitatum, tum ad Leleprín alludit,ut dixí:tumad Elepoca, quem Hefychíus Phycidí fimilem facit, his uerbís:EAveroxdb iue Ärer: Guridi. Phycís(ínquít Belloníus)multorum colorum eft pifcis, fluuíatili Tincæ perfimilis, Hunc Ve neti promifcue Lámbénam, Genuenfes Lagionum, Romani ut plurímüm Merlinum (Merlo cum icone jcriptum erat) uocant, nam idgenus omne pifcium coloratorã, nomine Pfittaci,Pauonís,'T ur? di uel Merula illismínüs tamen re&ijuocari confueuit.Síc ille, Eft autem Phycis eius alia qu! uel Rondeleti ucl Saluíaní Phycís;&meo quidem íudícío,d Phycíde ueterum , omnino díuet* fus pifcis, Merula potíüs quàm Percz fimilis & cognatus. Itali quídem Merlo, Merulam pífcem uocant,Saluíano tefte.Lambenz nomen Venetis u(itatum,àlabíjs crafsís & carnofis factum vie deripoteft etfi Bellonius Gracís quoq; uulgarem eam uocem effe feribit, HISPAN: Vide ín Gallicis: | i i G $ " j G A L L, Phycidis Saluíaní,quam > ucc nomen non habeo, d Ronde Let? DePifcibus Lyriform. 31 letíus (uam Monfpeffuli Mloleuocaríaít, fortaffe ob carnis mollitudinem, Hifpanis Molere,q Bel loníus fuam Mafsiliæ Roquautquod nomen Saxatílibus omnibus commune eft, | GERMANICE ciírcüfcribemus,/Ein art ves (Oeerberficbs / cin (D cerfifd) over Stein- ling/oem (Ocerberfich an oct geftalt vaft ánlid / bat aber Ceineibertwárc macEeln wie der Bei, € Rondeleti Phycis:in (Ocertrüfden art. d'Beien Phycis, Um Creinling/ ` nli oem Gericht, ^ $COR PII quanquam àquibufdam Saxatiles dicuntur ;à nobístamen Ordine quinto poz . fiti funt, &c. ORDO- ME DE DLDYRASETL SFr MILIBYS PISCIBVS. QVOS LYRIFORMES (AYPOEAEZ) APPELLAMYVS$: QVI CORPORE SVNT TEREs tí,capíte craffo ¿plerique rubefcunt , Se, Horum alíj funt fquamofi;alij fquamís carent. Bellonius pifcem quenda buius generis Cuculi fimpliciter nominat,uel minoris cognomen addit. maiore enim illum facit,quem Rondeletius Lyram:cui pinnas ceruleas tribuitminorirubentes.Icon quidem Bello nij Cuculum repre [entans,omnino alia quàm Rondelerij lt, fimilis Lucerne Venetijs dite, (ubi nos alia quando pingi curauimus quanquam caruleis ad branchias pinnis , quem colorem maiori Cuculo fuo 'Bello- nius adjcribit, )mfi quód tres utrinque infra bránchias cirros offendu:quales in Rondelerij Cuculo , ab altos va tantum parte term [petantur : A v cv Ly s pifcis duocedictus ef Kin, Coccyx fimilis eft Triglæ, ideft, Mula glo SC Typhon ín libris de animalibusauthor eft, putare aliquos 'TrigólanCretyétwy) eundem efle Cuculo pifcem,propter fimilitudínem forme, & partium pofteríorum | iccítatem, Athenaeus, d Cuculi caput grandíus,& alæ breuíores (fi Hirundini & jc dp) Miluo prafertím conferas)quàm utuolare poffe uideatur, Maaffaríus hunc Milut facere uidetur;fed falío.ín Miluo enim Ouidius tergus nigrum requírít;huíc rubet, Saluíanus, IT AL. Neapolitani Graci nomínís ueftígía feruantes Cocchou,quafi Coccygem, ( Cechum, Siculi uerà Cotbum;Gillius.Itali quidam el Cuccho ) uocant; Maris Illyrícíaccola Organo à uoce, Rona ` deletíus.fed Lyram quoq fimiliter uoce Organo uocari fcribítapud Ligures. «(Roma pefce Capone dicitur. Neapolitanis &Sículís Cocco.Liguribus Organo. Venetis Lucerna, Saluíanus. G AL L. A noftríscirca Monfpelium) Mlorrude dicitur ab ote : quía morre uocant os cum pros minentibus labrís. Galli à Mullis non diftínguentes, quód eiufdem fint colorís R.ouget uocant, (ut Lyram quoque: Santones hunc & fimiles Perlon,.Mafsilienfes Galline, (Corax eriam Junilis pifcis à Romanis Gallina dicitur Rondelerio tefte.) Agathenfes Rondelle,à corporis rotunditate, GERMANICE & ANGLI CE, Áut Cuculus eft,aut Cuculo fimíllimus, magnitudine fo- lùm fortafsís,aut colore differens pífcís,quem inferiores Germani Gornart, uel C aernactt apz pellant; Angli (Sutnatoedcraffo nafofortafsis.omníbus enim huius generis pifcibus capítis ma gnitudo communis eft. Gallí quídam Gronau ptoferunt:tanquam à grunnítu uocís,ut Rondeles tius confjcít. Axeofiffbe, id eft, pífcem rubentem Angli Gurnardo fuo fimilem effe aíunt.quaz re Cuculum,cuí colorrubícundus ín hoc genere maxime conuenit, Numenío tefte, Xefiflbe ap pellárím:Lyram ueró R.ondeletij, Gurnardum. (Alíus eft AXotfifdb Anglorum, inter Oceani A= fellos à Bellonio nominatus.) Licebit & Redfifh nomen aliqui Germanorum JXetabert uocis tant: Adamus Lonícerus fcribit Rodtbart. Ab authore R egímínís Salernitani Galbio uel Roge tus nomínatur)ceu genus ad fpecies aliquot ínter fefimíles extendere.nam & Galli Rogetid ou gebnomíne fimiliter à rubore facto, Mullum, Cuculum & Lyram comprehendunt, Grace avgose 3 s z2 ` AnimmaliumMar. Ordo III. dés ideft, Lyriformes,huíufmodipices appellárím:ut Hirundinem, Miluum, Coracem, Lyram utrancg, Cuculum.hí enim omnes multahabent communia, Mullus quoq parum ab eorum fote ma recedít;longíüs aliquanto Vranofcopus.Omnes fere corpore tereti (unt, capítibus crafsíores &c, Jo genus unum commune flatuí poterit,cuíus fpecies Germani differentijs exprefsís cit- cunloquentur, Cuculus generis nomine appelletur ein Redfifh, ob excellent? nimirum rubi- cundícolorísquem tamen cum Lyra & Mullo communem habet. Hirundo & Miluus, fliegen oc Oteofifcbe id eft uolantes Lyríformes. Corax, ein fc:pwartslacbter QXebfifdb. Mullus, citt Qtetbart, Lyra,ein Oonatt,ucl Ceeban:uel Geebaf utquidam putat. Lyra altera,cin ge barnifhter Revfifh. Inquibufdam Angliz locis huius generis fufco colore pifcem, Curre, à fono quemdít,índígetant, Gurnardorum(inquit Turnerus)habemus duo genera;:quorum al^ terum,quod cínerei fere coloris eft , ín occíduís & merídionalibus Anglízx prouíncijs appellatur fimpliciter a Gurnard apud boreales Anglos a gray Gurnárd, Alterum genus quod rubrum eft, meridionalibus noftrisuocatur g Rochet,ab aquilonalibus a rede Gurnarde. In littore ori entali Angliæ, utín Effexía , hoc eft , orientali Saxonia, & Norfolcia & Sudfolcía , fieri poteft ut Gurnardus Curre appelletur tatin alijs omnibus Anglie prouíncíjsnomen hoc prorfus ignotí eft, dj Antuerpíz pífcemtoto genere díuerfum Leporem marínum(uulgó C3eebafinomínant, quí totus eft mucofus,& Orbísícutatus à Rondeletío uocatur, d Gyldenpolle pifcis apud Ane glosalícubi dictus : fimilis eft Lucernæ ( uel Cuculo , ut audio) mixti coloris ex cinereo & rubro» Delle caput eísfignificat, quo lucet(nímírum etíam noctu) ut aurum , quod Angli (ele noftri Gold appellant, : d Eft& alíus pifciscinquit Bellonius)R omae trítífsimus,quem piífcatores Gríczo uel R.íczo uo cant, hícíquamís obducítur crafsífsimis X tangenti afperulís , uelut in Galeorum pellibus uides mus,R ougetum Gallícum,atq etiam Grundinum (Lyram Rondelerij)capite,pínnís, cauda, & toto corpois habitu refert, unde píícatores pleri Caponem nominant, i : Y R A, Avett , fic dictus La pífcís,quíarofirí (bi furcfcornua Lyre antíque figuram referunt, Sonum quidem híc píícís feu ftri- dorem edít,quem ei Arífto teles tribuit, IR ondeletíus, Sed forteab ipfo quem e= dítfono, Lyra fuerít dicia, peronomatopcríam , nam & Lyra inftrumentum eft fonorum:& fonus talís eft, ut ab Aríflotele Aäretde appelletur : quod uocabue lum literis quibufdam partím omífsís, partim tranfpofitis,cum Lyracolludit, d Belloniushunc píícem Coccygem (d eft, Cuculum)alterum feu maíorem nomínat, «| Ab huius pifcis fimilítu Auster, dinealij non pauci forma ei confimiles,Aveceetér appellarí poterunt, hoc eft, Lyriformes, ceu ge* neris uocabulo: Vide fuperius ín Germanicis Cuculi uocabulís. : : ITAL. A Liíguríbusuocatur Organo,ob fonum quem edit, R ondeletíus, (Idem Cuculum quoque ad mare Illyricum Organo uocarífcribítà uoce.) Genuenfes Orgam uel Organum uo cant, (nomen accedit ad Gornart Gallicum;per metathefim: )alij Canífirum,un Cofano,Bellonius, Bos maní Caponem, Iouíus.fed Caponís nomen communíus efi: & Miluo quoque tribuitur, Saluías nus Cuculum quoq; R ome fic uocari tradit, : G A L L, Circa Monfpelium Gronau,uel Grougnant,quód grunníat more fuis , (aur forté tane quam à nafo groffo-) A Gallis Rouget, à rubro colore , Rondeletíus. Gournautum( uel Grund num,a grunnítu,noflri fimul & Angliuocant R othomagenfes Tumbam:terigineforré Germanic : pollice.nam & Gobium fecapitatum Angi ((2y Mevftbonbe uocant,er pifi Curre vpada conferunta Bel oníus, GERM, Sechan, id eft, Gallus marinus , Rondeletíus, (Albertus quidem hunc pífcem pro Lepore mar.accípít, quí Germanicé diceretur &yeebag) De Germanicis nominibus Lyrz & fimilium pífcíum plura fcrípfiín Cuculo. Color quídem rubícundusnon ín Cuculo tantüm ex* cellít,fedín Lyra etíam:ututerq; fimpliciter QXebfifdb Germanis ab eo colore denomínarí videa- tut, ficuti Gallis etíam Rouget, cæterùm Curre Anglis quibufdam dictus, quoniam fufco colore cft, nonrubro,ut Gonard eorundem, nec Lyra,nec Cuculus fuerit fed alia eiufdem genetís fpc cícs, Córax ne,an alía, dubito, d Germanicum nomen Gecbarn,quo Pomerani utuntur uclà roflrifigura factum fuerítquod durum corneum ínhoc pífce prominet; tanquam in uetere gal linaceo,ut Io, Kentmanus ad nosfcrípfit, Velab eo q inueteratusinačrefofpenfus , caudaunde s uentus E 24 PD. PD 9192939) XA Stee see De Pifcibus Lyriform. $E tentus fpiret, indicet, (quod de Lyra altera Rondeletius fcribit, )ut cantu fuo tempeftatis mutatio y nem Gallinacei, Vela fono quem edit ín hoc pifcium genere Cuculus, quo Gallinæ aut Pulli uo» ! cem quodammodo ímítatur : translato poftea ad alios fimilis forma pifces nomine, Quare & | YoalEus pífcís,uel YDolEtue à Danis X Pomeranís díctus , alio nomine ((2 cerban uocatur , cus lus ad fcéleton iconem ídem Io,.Kentmanus ad me mífit:quí uuum uíderínt,ad aliquem neexil: * lis quos hic proponímus,referri debeat an fuigenerís pifcis fit íudícabunt. Lyriformem quidem I elie dubium non eft, Branchíarum orz multísaculeís horrent, os tudio díductum, & maxime hiz | ans ueluti orbem,nulla parte prominente efficít:maxíllís intus afperís dentium loco, Pinna caua E & GE rotunda apparent, preter binas oblongas quz infra branchías dependent,ín dorfo emina funt, Lyre alterius Rondeletij effigies (quanquam coruua abore prominéntiastatia | qua in Lyramftrumero, nulla ofl endit Jad [celeton olim nobis delineata: | YR A altera fiue Cornuta Rondeletj, Pliniustinquít) duo- bus locis Cornutz meminit: príore,cüm de uolantibus pifci- us loquitur, (lib.9.cap.27.) altero, cum de cetaceís, (lib, 33. cap. u.)De Cornuta cetacea alíás : nunc de pífce quí cornua attollit è mati out uolare nititur, Eum effe exíftímo, quem hic exhibeo. onnullí Lyrz fuperioris marem effe arbítrantur,fed falfó, Octa gonus ef colore phoeníceo,totus fquamís offeís contectus , &c, ancalíiquando Lyram putauímus:fed cùm uocalís non fit, (Bel onus Lyram appellat,ez uocalem effe infimuat, ) etíamfi cornua maíora abeat, Cornutam rectíüs dici nunc arbitramur, Plinius fefquipe alia eius cornua dícens,de maximis Cornutiís intelligit: quae uea 10 fepíus capiuntur , femípedalía fere , uel etíam minora cornua habent, ut fortaffe apud Plíníum femípedalía pro fefquipedalía le Sere oporteat, Rondeletius. quí etiam Cataphractum hunc pí- Ícem ucl Holofteum, fe primum nomínaffe feribit, quód undi- Quaque armatus,totust offeus fit. Belloníus etiam ín Nilo quen | dam pífcem Holofteum uocauít,quem nos Oftracíonem ex Stra s Eé d, One, ueteres holofteum tantum herbam quandam dixerunt. d allitur autem ín hoc Rondeletíus,quód Plíníum lib. o. cap.27. | ernutz tanquam pifcis uolantís memíniffe fcribit. Volantes qui 8 dem Hírundinem & Miluum capíte 36.proxímé nomínárat. hic Uer Licernam prímdm,non uolare, fed ín fumma maría {ubire icit. Et mox fubdit; Attollíté marí fefquipedalia ferè cornua que his nomen traxít, Sefquípedalía quidem cornua, ceto magis quàm pifci conueníunt:ficut & hoc, quód € mari ea attollit fiquiz tm a£rís ínfpírandi caufa ceti plerunque capita ad fummam a= Quam efferunt. & libri 32. cap. ultimo Plinius Cornutas cum be üísnumerat, Caterüm Cornutzbeluz nufquam alibi Ronde- tius ut hic pollíceturumentíionem facit. Eam tamen Gillíus de= cripfit. Apicius ius feu condimentum Cornute deferibens , pi- *em íntellexíffe uidetur. IT AL, A Liguribus uocatur Malearmato pefte: à Romanis Forchato & pefce Forcha,à duobus cornibus, Nonnulli Lyra fu Perioris(quam Caponem nominant R-oma)marem effe arbítran tùr R ondeletíus. A Genuenfibus pefce Armato,Belloníus. GALLICE circa Monfpelium(& Mafsiliam,Bellonius) Mat- amat, id eft, Malè armatus, per antíphrafim, R ondeletiys, SE NAN TTEN Y - Y NN Catapbrati:; 1 Holofleus, 1 SN Nr CC z4 Animalium Mar. Ordo IIl. GERM. F. ffingebatnifeter QXebfifib, hoc eft, Lyriformís armatus : uel eir Gable, eit Gabler, à roftro præ ceterís huius generis pifcibus bífurcato, Pleraque ex praditli uulgaribus nomimbus,alis eriam eiufdem generis piftibus aderibuuntur , quare cauenda efCconf ufio.nam ne erudiri quidem in hoc argumento fpecies buius generis omnes,etfi non multas, fatis adbuc diftmxerunt. Venetijs quem hic exhibemus Lucernam uulgó uocant: uel potis fimilem ei ali ` winynigrioremscerulems ad branchias pinnisticuius ego recens excinthi oculos geff lucere ob[eruana. | VCERNA pifcis olim à Plinio dictus, & hodie Venetijs, Subit ín fumma ma pa, pifcis ex argumento appellatus Lucers nailínguatp ignea per os cxerta , tranquillís nodtibusrelucet, Plinius. Rondeletíus con fjcítHírundínem pí(cem eundem effe, qui a Plinio Lucerna fit appellatus: Lucernam ue "ilus. ^ róbodíeuulgó diam , Miluum efle Plinij, deene, Ñeang, (uel qug, ut Oppianus)id eft, Accipi trem Gracorum, quanquam Miluum auem Græcí ixziviy nominant, Vide qua cum His rundíneannotauímus:nobis enim dífiíngue relibuít. Miluum quidem eundem Lucer- nz Gillíus quoq; & Maffarius faciunt. Lue cernam Plinius tranquillís noctibus lingua per os exerta lucere aít;íd quod omnes pifca tores negant;& fane pifcium lingua explana ta & mobilis ut exerí queat, nó eft, Forté pos gës Lucerna appellata fuit , uel quód pinnae uerfícolores noctu fulgorem quetidam mit tunt, uel quía antiquæ Lücernz fpeciem fi- militudínemtp gerit, Gíllius, Nos oculis hunc pifcem récens mortuum ncctu fulgere obferuauífnus. Ouidíus nigro tergore Mil €Milusse, ` uosdixít. Eadem eft nimítum Miluago Pli T ný, icut & R ondeletío uidetur:) ea quotíes cernatur extra aquam uolítans , tempeftates mutari, Trebíus Niger author eft, d Cucul noftrum Maffaríus Miluum facere uidetur, fed falfo, Saluianus. Vídeín Cuculo. Idem Cuculum fuum à Venetis Lucernaim dici prodit, Miluusa Bellonío pictus , íquamo- fus,&c.Hírüdo Rondelen eft, Aliqui Cor uum (Coracem) nofirum Cuculutn faciunt: cum ille niger fit: Cuculus uero vn Bee, id eft . ruber dicatur. Miluum uero, quem nos Cor uum (forcé Hirundinem:huic enim longifimas pin- nas tribuit Jappellamus,ob pinnarum quae ad branchías funt longitudinem, R.ondeletíus, Bellonfj fan? & Saluíani Míluus,R ondeletij Hírundo uidetur. Lege ín Hírundíne, IT AL, Venetijs Lucernaantiquo nomi neuocatur,Rome Capo,uago nomíne,ut ín Lyrapradíxímus, nuirsr. À Lufitanispefce Cábra, GALL. Circa Monfpelium Gabot, uel Cabote aliquibus, à capitis magnitudine: ut forte Italicè etiam Capo quali Capito díca-, pur H ondeletíus tamen Cortium(ín hocgenere nigerrimum)Cabote uocari feribit à fuís, d Maf {ili Beluga, Víde mox in Lucerna R ondeletij, , GERMANICE nominari poffet cin ((Deerwye,id eft; Miluus marínus,nifi id nomë ad Ha liæetű potíüs pertineret, Círcóloquemur ígítur,ein art'vó Gernardyoder Currfi[d/eocr Oc ban/ooer Qvebfifob:cin fliegende Qveofilcb art/oie bey naht [docynet. uel uno nomine appel" bimus ein &dx«ynfifo. ; La Agetl tun th Gr: A DcPifabus Lynform. 35 ANGLIebfif uel Gurnardevocãt:X fimilem huic fed nigriorem, minorem, Xotdet. E CERN A feu Miluus H ondeler, | Pífcís efttínquít)corporís formacoruo perfimilís,colca te magís rubro,capíte mínüslato,utrinque compreffo:pínnarum numero caudaģ fimilís,ma enitudíne & colore dífsidens.Partí pinnarum quz ad branchías funt externa , nulle macalz rus re infunt:ínterna ex uítídi non nígrícat:fed pínnz (er partim flauefcunt, partim nígrícant , Xc, ide mox ín Gallicis nominibus, ; GALL. A noftris Lucerna, quód noctu fplendeat, edem de caufa à Prouíncíalibus Deh, Bo:nam Belugnez fauillas appellant, R ondeletíus, Gíllíus Lucernam ab accolis Adríatíci finus uuleó dictam, (que à Rondeleti Lucerna uulgo circa Monfpelíum dícia , nonnihil diflare uídes tur coloribus faltem,) Mafsiliæ Belugam (nomine nimirum fato à Greco QA6yx )nomínari feribit, Gea neris quidem unius fpecies dux proximæ uidentur, GERM, £. /Éinanvercattoce obgefetgten Sechanens oder Gorynfifos. T C OR AX pilcis,id eft Coruus R ondeletij.Corpotis forma Miluo fimilis eft.dorfum ei ex cce ruleonígrícat,&c, d GraicéKágaf,Latíne Coruusà Plinio, Celfo & I(idoro Hiífpalenfi uo- Catur, Saluíanus, QuiíCoruuspifcís X apud Latinos ueteres quofdam uocatur, ut Celfum:& hodie uulgo apud Itlos non alíus quàm Coracínus eft, Rondeletíus díuerfum ut faceret;uno(opínor) Athenzíloa Co commotus eft:ubi is feribit Corui carnem, duríorem effe quàm Miluí ; ínfinuans fpeciem reli Quam effc fimilem,carnem duntaxat ín cibo duríorem, Xenocrates Coraxum (Kópæfoy) Ícribitpí- fem effe præduræcarnis:qui & ín maiorem auctus magnitudinem durior euadat,fapore uirofo; uottonus, Coríax uel Coríaxus fal(amentum non femel à Trallíano memoratur. 1T A L. Romz Gallina uocatur, R ondeletíus.Sed Cuculus quo piícís ( eiufde generis fpes ties Vlafsilienfibus Galline dicitur, Q Roma communi nomine cum Lyra & Cuculo,Capo- heuocatur,Saluíanus. : G A LL. A noftris (circa Monfpelium ) Cabote uocatur., à capitis magnitudine, R ondelctius, (Ab eadem & Lyram Rondeletij , cognatum pífcem , aliqui Caponem uel Capítonem uoc: ^ urdegalenfes Perlon,ut reliquos fimiles, GER M. Ain fdowarsladter Reofifh. Quarcín Cuculo. Hirundo Rondeletij:eam Miluus à Bellonio pius propitis refert, quàm Hirtndo ab ipfo pitla:que ad Kelten fortà fata efl non ad uinum pifcem.Miluus autem Rondelerij dinerjus eft i | | | (| | Lucerna. Chelidonias, 36 AnimaliumMar. Ordo III. IR V N D 0, Grzcé Xeud'iy díctus Hos. uolucrí hirundini perquam fimilis eft. quam ob caufam idem nome ab omnibus feré gentibus feruatum eft, Oris eius partes internz rubræ funt,cos lorís iucunditate & fplendore fandara« cham uel cínnabarin fuperantes.íjs par«* tibus Hirundo noctu lucet, uídetürque candentes carbones ore cõtinere, quam ob caufam pifcis idem exiftimarí poteft, quià ueteribus Lucerna appellatur : ut Plinij fuper hoc pífcelocus inemendas tus fit, Xc, R ondeletius.Sunt qui pífce, quem Veneti Lucernamuocant, Miluü effe credant; Belloníus.£pfe uerò Lucer- nam Venetorum,Cuculumfacít. Equí dem Plínfjlocum non mutárím; X Hi- rundínem à Lucerna díftínxerím, nam & hodie uulgó Venetijs alium Pikem Hírundínem uocant,(R ondola uel Zi- fila uulgus dícít)alíà Lucernam,Híruns dinem noctulucere ita ut R.ondeletíus fcribít,non dubito. fed non cótinuó quí noctulucet pifcis, ínhoc etíam genere, Lucerna fuerit, Vidi ego LucernamV e netíjs,ut illic uocant, noctu ín cubiculo 1neo,mortuam quog recens, oculis luz cere, Hirundo pifcis Lucernæ ualde fi milis eft, Maffarfus Venetus, Miluus fiue Lucerna pifcis, tam fimilis eft Hiz rundíni pifci, ut Græcihodie falfó eum Chelídonem uocent: Adríatícifinusac- cola Lucernam appellant, Giíllius.€j Cu culo mulloG colore & corporis fpecie fi milis eff Hirundo, longíísimas latifsi- masá pinnas habet, uolat extra aquam, cuíus rei teftes fumus oculatí, funt & tea ftes qui ad Herculis columnas nauígas runt;ubitanta aliquando uolantium hi- rundinum turba confpicitur, uenon pi- Íces fed aues aquatiles effe credantur, Rondeletius, Oppíanus lib, s,inter pí Íces quorum uenenati fíntaculeí,hiruns dínes recen(et, d Hirundinís pí(cís,que Chaldzí uocant Aën Xeud'ovíay , caput habere fertur pifcis cæleftis iuxta An- dromedam, Theonín Aratum.Alíus ue ro pifcis eft Chelídonías ille,qui Pelamy dí comparatur. d Cum Míluus(Hírun do Rondeleti) fuper aquam uolítet , & nígro tergore ab Ouidio defcríbatur:nullusa Hürundiuem ad fieleton effilam cum iam olim habe- rem ic etiam apponere libuit. v ed e BS ir A ql nu ANM m d | U ORA Y NI i | d du A Wd | É RE eege e p liusreperítur & hoc colore fimul, & ad uclandá ido neus, Idem autem & Miluago Plinij & Lucerna eft quare in Catalogo cum Lucernam connumc raffet, Miluiínon meminit, Saluianus, GR AE C I huíus ztatís däre uocant , addíta uoce deg, (melins opfaro,pro ep[ario,id eft pijce) ad diftinguendum pífcem ab aue, R.ondeletius. Miluus feu Lucerna pifcis tam fimilis eft Hirundin piíci,ut Grzcí hodie falfo eum Chelidonem uocent,Gillius, 1T ALICE, Adríaticí maris accolæ Rondela uel R ondola uocant, Rondeletíus, Rondol ucl Zut, Venetíjs uocatur:in Sicilia R ondíne,qua tria nomina etiam aui hírundini tribuuntuf € omz,pefce Rondine, Saluianus. Vide qua fcripfimus ín Mugilealato, HISPANICE, Voladór. Lufitanis Peixe ucatór,uel potíüs uolatór, x GALL. Arondelle,uel Arondelle de mer. Mafsílíenfibus Rondole, uel Lendole, Gallor#* nonnulli(inquít R.ondeletius) Volant ie auís inflar ad lapidis íactii extra aquá pi $7 bus Lyriform. l fc 1 De P «ein tranfa innis nem " bebunt. [pecie 7 dem demi[Je natanti fpeciem pre o,quam ex Italia accepi pics uolant uerjum extenfis.ed Alia Hirundints imag SE e y SE bs EH : — em z ——— — —— À — H Anodorcas. Bricchus, Pulcher, Hemerocæ- tus. Nyders. Pjammody- tes. Sabot, 38 Animalium Mar. Ordo III. Alij Papilionem, Alij Rate penadejid cft Vefpertilionem:quód colore,alarum magnitudine mae culis V efpertilionem æmuletur. Quæ tamen fi attentiùs cófideres , tum etíam uolatum (demil fè enim uolat, quemadmodum aues éflumíne aquam hauflurz,ueláterra feftucas cibum ue colle &ura)Hírundínt volucri magis quàm V efpertilíioni afsímilauerís,Haec ille. E GERMANICE nominari poterit ein Shwalmfifh : uel ein fliegenter 2Xetfifb : uel eit art oer Sünofifdpen. Pitlura hec Venetijs fatta efl: fatis bona fed minis elegans & accurata quàm Rondeletij:que cirrbum etiam à medio inferioris maxille propendentem offendit. f AMI GA SS 772 Wer d 70 00 "I d y IN Í f ^ dc jl m C ALLIONY M y $, Vrahofcopus, Äemts Feitenger, oépemtegemg duër, Agnus quide cae Rum figníficat;nihil autem de huius pifcis caftítate legítur, Vranofcopus Coelífpícem figni? ficat: Galení interpres Coeli fpeculatorem appellauít,oculí enim eius {fupra caput fití,re&tàcoclum intuentur, Latino nomine caret, Idem nímírum fuerit Anodorcas à Thebanis díctus , tefte Hely- chio;& alío nomine Bricchus,Avud'ópnæe, Bofxy(G^ 6 iy90c, Nar? onfacwy, Gaza Pulchrum pifcem intet pretatur, tanquam Callichthyn,nó Callionymon legiffet. Atqui tum ob fufcum colorem , tum 9 capitis totíusqp corporís fpecíem, fozdus eft afpectu.&t Callíonymus,íd eft;pulchri nominis pifcis nominatur,ob Vranofcopi appellationem,quæ pulcherrima eft, & homine quàm pííce d'entcbs ut Rondeletío uídetur.Sed an ab alíqua membri genitalis fímilítudine potíüs,íta uocatus fit, con^ fiderandum eft. nam callionymus Hefychío,non pífcem modo, fed etiam utríuíty fexus genitale fignífícat.& Tapecon híc pifcis áMiafsilienfibus nuncupatur, quod pefsí inftar conformatus eie uideatur, Xc, (Hicefius díuerfum picem Anthíamab aliquibus Callionymum uocari feribit.) Oppíanus Hemerocoetü (Husgoxoezy)nomínat, quod interdiu ín arena dormíat,noctu uígilet, pr% da quærendæ caufa : unde X INycterís (Nvxmeis, id eft V efpertilío) uocatus eft. & Pfammodytes (Yapuod'úrausjapud Hefychíum,; quód arenas fubeat, d Hícan Gobius ille Oppíanifit,quemacu* leís fuís uenenatum facít,querendum, d Diicem Arabícédíctum Sabot,uel Albut,alíqui bo die Callionymum Grecorum interpretantur: Syluaticus Spínulam(uulgó dictam: hoc eft, Scot? pium pífcem.)at bi marini funt pífces;Sabot uero tefle Andrea Bellunenf fluviatilis, in ForaPef fiæ flumine, 3 i 1 T A L. Boccainca,Bocain capo. Venetis Bec ín cauo.Genuz Prete uel Preue. Roma Mif? fore, quod nomé et? alis pífcíbusattribuüt, (Beleno & Cottofl.) Alícubíetía Lucerna de pere id eft faxatílís Lucerna.alíus ením eft qui fimpliciter Lucerna uocatur. d Roma Mefforo(ficut e Blennus mar.& Cotrus fl.) & pefce Prete, Saluíanus, GALLICE.À Mafsilienfibus turpi nomine uocatur T'apecon, quód pefsí ínflar conformae tus effe uídeatur:&C H afpecon,quód caput ob afperítatt ad fcalpenda muliebria pudenda accom" modari pobít, inquit HR ondeletíus, Circa Monfpelíum, Rat, q Mafsiliz (inquit Bellonius) Ras fcaffa bíanca,quafíalbum fcorpionem dicerent,vocatur, Alibi Kefponfadoux, GERMARNRICY M confingi nomen licebit ein Pfaff, id eft presbyteruel facerdos, nam & Genuenfes Pretedd eft Presbyterum)uocant,ab eo nimirum quód coelum fufpicíat,ut folent qui precesad Deum fundunt facerdotes, V elein Aimmelgugger,hoc eft Coeli pectator, V el peri? phraftíce, ein ((Ocergroppenatt.nam X Romanieodem nomine, quo Cottum fiue Gobíum i capítatum nomínant;& eruditi quídam hunc pifcem Blenno cognatum iudicant, eft autem Dep nus quog Gobio fl. perfímilís,& à Romanis fimiliter appellatur, vLLVS nome tra- xítà colore mulleo- xum calceamentorum , quí ESSE x — busreges Albanorum priz SE EE m——7. müm , deinde patrítíj ufi 2122 nés funt, Hos(ínquít Rondele- tíus)purpureosfuiffeopor ) ` tet, Li ` DePifcibùs Lyriform, 39 Wien Molli fineuinei,id eft, purputei (int.uel uaríos: Mulli enim magna ex parte purpurei funt, aliqua parte candídi,;alía liuídi;habent & líneas aureas parállelas.Vlaximé cum expirant,colorem mutant, Sic ille, SuntquiMullumá mollitie deríuent,ut I(idorus:quód mollí(símum hoc genus bíícis t, non quidem incíbo,fed feruítutis índígnantífsímum , Columella tefte. quare ín pilcínís non crefcit Non laudo quí IMulum l. fimplici fcribunt , fícutiumenti quadrupes, Grece Teryan Icícur, dë rectiüs quám Te£jA« per «quamuis funt quíhoc commune, illud Atticum putent, ppíanus(carmínís caufa fortéyre/yA« trochaicum ufurpauit, Ariftoteles hunc pifcem ter parere Ctibit:& inde forfitan nomen habere, íd confirmat Oppianus, d quo.etíam zen Age pifces luta» I] nominantur, cùm pauló ante Tríglam dixiffet tanquam díuerfum pífcem in litoribus arenofis terlari. Dorion Triglides paruas,Hepfetis pifciculis connumerat;unde conijcio eandem effe Tri glitidem Apuarum generis, Siquis tamen Triglidem, Mullum Lutaríumà Plinio di&um effe uo luerit & eundem forteímberbem,eftro, «f Muili quidem ín mari fpecies quedam funt ; ín fluutjs nulla:& quí Barbum fluuíatilem pifcem, Mulli fl. nomine dígnantur,non patum aberrant, q Tri 8 & Trícolaan ijdem fint pífces,díflicile eft explicau,Saluíanus, Nos ínrecio cafu Trígolas, ut Aeneas, dícímus,quem pífcemá Trigla Sophron däer díftinguit. Typhon aliquos Cuculum Putare feribit, propter (imílitudínem(forma) & partium pofteríorum ficcítatem, Portó cum Tri- gla fimilis fit Cuculo:eídemt Trigolas tam fimilis ut pro Cuculo à quibufdam accípíatur ipfum Zon Tríeolan fimilem Triglæ elTe oportet,ut nontemere nomen ab ea fit mutuatus , ac fi Mul Zum Latíné diene Et probabile eft eundem cffe Mullum ímberbem: quoniam ídem Sophron 3libi de batbato loquens,caterís(nímírum ímberbibus)eum praefert, : línius(inquít Saluianus ) eorum plura genera facere uidetur ; fed quee non ueré genera aut Pecies fint:fed leues quædam differenti exalimenti uarietate defum ptæ : quibus tamen non per Petuó Mulli differunt, quippe quorü haud perpetuo hi alga, illi ofireis,alíj limo aliqui ueró alíorü Pilcium carneuefcantur:fed quilibethorum quolibet fibi obuío indifferenter pafcatur, GR AE CI etíamnunc tecté antiquo nomine Triglam uocant, Gillius. Cretenfes nomine COmpofito ex Graco corrupto, & V eneto, Ereyàsurprovv, ij enim B per uz.efferunt, ; ITAL. A Romanis Trigla, (Triglia, Saluianus)à Venetis Barbono,á nonnullis Treglia uet Triglia:Liguríibus Triga. e Hrs p ANI Mullum Salmonetumappellant, Amatus Lufitanus. Alíquí,ut audio,Báruo de limár id eft; Barbum marinum. M E 3 G AL £.) Burdegalenfes Barbeau, Galli 8urmulet:(forz? quod Mugilem,quem Moullet uocant, precia Pierersaliqui Barbarín,alij IVloil,id eft, maris Perdícem , Rondeletíus, fed nomen Moil à Mullo "ortum uideri poteft. Parífienfes uulgo R ouzetos barbatos,uel Surmuletos appellítant, Bura egalenfes & Baionæ Barbarínos dicunt, Bellonius, Mafsilíenfes X Ligures, Trígam: qui Nice m incolunt, Strilbam,Gillius. Galli Cucufum H ougetuocant,non díftínguetes à Mullís,quod ciuem (int coloris, R ondeletíus.quialibi etam Mullum, Cuculum, Lyram,à Gallis indíftínaé Quget uocatíferibit, Et in Erythrínc/Obferuandum (nout diligenter eft Cuculum , Lucet- nam, Alien rubros pifces Gallis, & masimé Pariítenfibus dici Rougetz:nobis autem Monfpelís fibus Mullos,R ougetz nuncupati: ne quis Gallica nomina cum Grzcís temere confundens, illos Erythrínos effe putet. GERMANICE Mullum nominabimus ein GOeerbatbel,id eft,Barbum marinum: quand Belloníu; etiam Myftum pifcem mar,Barbo flcomparat.uol eir AXevfifcb avt/ein QRotbart/ ett Stbarteter Xcfifcb. e - ANGL, In Portlandia peninfula Mullum uerum uidi , quem pifcatores uocant, q fore Mullet, Turnerus ín epiftola ad me. (ullet quidë Anglis , ficut & Gallis Mugilem fignificat. ed Galli etiam aliqui Mullum Surmuletappellant:'ab eo fort? quód Mugilem precio fuperet. à allis Portlandi fuum nomen mutuati uidentur,- Plinius; Septentrionalis tantùm hos(inquit)& Proxima Occidentis partenon gignit Oceanus. In Gallico quidem Oceano Mullos capi;Bello D authorítate conftat:in Britannico, Turneri. Miullíímberbís(nquítSalutanus)folus Athenæus meminitreuera quidem nullus eorum ima berbis reperitur, Duplex tamen Mullorum genus efle nos primi notauimus:quæ nó folùm mas Stitudine(unum enim maius eft, alterum mínus:)fed colore etiam manifeftifsimè diftinguuntur, utrunque barbatum, Be, Hæc ille, Atfecundà R ondeletíum,Mullorà alij imberbes funt:fpecies ùa barbata quam femper intelligi puto cum Mullus fimpliciter nominatur. funt enim Mulli bar îti, rei Ae ygveueri té" multo fuauiores, D ver e e VLL v S ímberbís(ínquit Rodeletius:Saluianus enim diffentít,ut proxime indícauimus) is cfl; quíà noftris Imbríago, (fic etiam Lepus mar. quód expreffie fuccum. remittat mer rubri uini) dicitur, ab infignirubore.ebríofís enim,quos imbríagos noftri uocant, fepíus rubet facies, Ab boc Igitur exaturato & fplendído rubore , (quo fimiles fibi figura Pires Cuculum & Hiírundiínem Vincit nomen eí à noftris datum eft, Caput ei magnum, ftellulís cxiátum, A capite ad caudá dor» by H " r H 9 medío duo funt offículorum acutorum ordines, capa efficientes , e cuius medio pinna rubra 2 Zuele, Tele, Triglitie T'rigdlass 4o Animalium Mar. Ordo III. aculeis coftans erígituricue Zus pinnæ aculei parumfer rati uidentur, &c, Hic pi- fcis ueteribus(inquítídem) ari notus fuiffe uidetur, quí de folo Mullo barbato uidentur fcrípfiffe. Atquí Sophronís apud Athens | umuerba paulo ante recita | uerat,bec: Mulli barbati lon | gè fuauíores funt cæteris? | hoc eft;imberbibus. d An | i | "Tríglis Oppíani híc Mullus fit, qusrendum, Vide fupra ín ijs que de Mullo fimpliciter Grip i tus. Sed Trigolas potiùs Mollusimberbis míhiuidetur,utfüpra fcrípfimus, d Pifcem Capont uulgó Romæ ditum, (Venetis Lucernam,) Mullum ímberbem fibi uideri eundem Alutaríum (meliiis Lutarium )Plínfj,infinuat Iouíus.ego Rondeleti magis fententiam circa hos pifces probe UUGALLICE mbríago,utfuperiüs indícatum eft, GERM, E, in glatter QVorbatt/cin Onbart. A^ MEA YD Y M LL Y $ imberbísalius,afper cognomínandus,Rondeletij. Huncpifcem (inquit) ob fia milemcorporis figuram, fimilem colorem, Mullorum generi fubíecí:& à Íquamarum alpe titate Mullum afperam nomínauí:cüm nullum aliud nomen, ímmó ne mentionem quidem ule | lam pífcís iftius apud antiquos fcriptores legerim, | G A L L, À noftris Cauillone dícítur,à clauílígnei,, qui cauille à noftris uocatur, fimilítudine: | GER X. F. Jfintauder Xotbárt/mit rauden fhűppen/dem gcbarteten Oxeofi[dp Am | lidy/abet on ein bart, | QV AE fequitur pictura pifcis íncogníti nobís, exhibetur ín Tabula Septentrionalís Oceani | Europzíper Olaum Magnum, quí aliud nibil de eo tradidit. Vídetur autem pifcem uolantein | exprimere uoluiffe, | | | i oRDÓ | - a ORDO-IBPWDE-PISCIDVS-LA — 1 TIS ET COMPRESSIS, SQVAMOSIS. VT SVNT e AVRATAÀA, ERXTHRINVS ET SIMILES, LITOR Ae | les fere, &c, Item De Apro, Captiíco , Sttomateo, Noa uacula, Fabro, Seferíno. Latis e [quamofis huius generis pifcibus , Anthias quartus Rondeletij etiam adiungi : poterat:& Scarus is quem idem Ronaeletius Aurate comparat, Nos eos inter [axatiles po | fimus, cc. | dereen banc dedi,ut Venetijs efon habui. Rondeletij meliorem efe puto: que e dentes inore, — | € toto corpore fquamas offendit.er pinnam dorfi non undiquaque fimilem:fed ana i i teriore dimidia parte [piculis diflintlam per E, [bie | nofis,pofteriore non item, Vi ERN X dä TAA AN A AR Z M f A Wo j E à S Nu T TURN AI, ^ A ar HMM IR? i IK) M II M | me.) 9993 3 90929 9929 » us ASS UR) ) DTI »» o BER y jJ Al Dp LES ds $ SC. de : 2 ON. ) DEAS hs : ava E SS DID D DN 4 Š : ; K ord / T e NI S VRATA uel Orataabauricolore, Greci meliùs à parte, füpercilijs fcilícetaures | is pyro appellarunt;inon folóm tamen pífcem hunc, fed etiam Pompilum cos | i demnomíne, | GRAECI hodie nomen uetus feruant, ZAN ITAL. OrataRomz,Saluíanus; m HISPAN., Dorade. Vide mox in Gallicis, T | GALL, Prouíncíales & Hifpani (à quibus alicubi Doradilla dicitur) Dorade uocant; In Gallia arbonenfi pro xtatis dífferentía,qua magnitudine definitur, diuerfa nomína habet, Qua palmi | magnítudínem nondum attigit, Sauquene dícítur;quz cubiti eft magnitudine, Daurade: que ín» tet illas eft, Meiane,quafi dicas mediam, Pifcatores noftri maximam Auratam Subredaurade uoa cant, id eft Supra Auratam, Galli Dauree,quem nos Fabrum effe dícímus,uocant; Auratam ues -tOnoftraui;Brame de mer;quo nomíne etiam Sparum, Cantbarum, X fimilís figuræ pifces nun« Cupant,;R ondeletíus. Vídeo Sargum, Melanurum, Auratam,S parum,Synodontem, Dentale,. ita fimiles effe, ut uix ab oculatifsímo diíftínguí pofsíntBelloníus, Brama feu Breme mar, nomë nó folüm Gallis, fed Anglis etiam X Germanis latè patetad pifces diuerfos,quí omnes tam£ Lou | mofilatig unt, & Cyprino,præfertimlato (utRondeletius cognomínat) aliqua ex parte fimiles; quanquam certís ín xegionibus fortë fpeciem unam quampiam ficappellant. alicubi enim maría num pifcem Breme lacuftrifimilem;fed crafsiorem X maioribus oculís,príuatim fic nomínariau | dio. d Auratamari mediterraneo cogpita, Gallis fgnota eft. nihil entm habet cum Dorada Maf | lilienfium commune ; Belloníus ;quíalibí Pífcem S, Petri à Gailis Dorade uel Doree nominari | fcripferat, CI tunc l ANGLI S GQiltebeabe,ucl yloenpolopifcis eft fic díctusab aureo capítís colore:uel Gols | bereie, quafi Aureum dícas oculum, habet is ín fronte, ut ferunt, aliquid Eer , quod aurá | ; | | Aparulus. Abyades. Berg, 42 Aga Mar. Ordo IHI. inftar in aquis lucet, &c. Hunc aliqui Āuúratam, alij Scarum effe putant, Sed Auratám ín Brítatw nico Oceano effe Iul.Cæfar Scaliger negat. GERA, F. in Golobzeme/otcr Oolobzadfime/ooer (Ocarbuadfmen art. Tconem hanc Rondeleris dedit.À Saluiano exhibita, maculas qua]da tranf- ratz tam fimilis eft,ut verfaslatiuftulas oftenditiguatuor ant eic pa latera fuperne difin- obcoloríslíneamentorüdg guuntsurin Mormyro fere. Nigram in cauda macu amfimilirer ut in Melanu corporis (imilitudínem,alé — ro Rondelerius pingir : eandem Saluianus neque pingit nec in de[criptione eu quando d pífcatoribus Ip. ^ memwir. fis prímo afpectu nõ inter= dà nofcatur, Rondel, Parue Auratz tam fimilis eft, ut: Romz perfepe pro ea uen. datur,Saluíanus, Sargoes = — » tiam fimillimus eft, & folo c MER DAS E fere colore díftínguítur;tes al EL y VIR T We » MM) ij nn) S. AR V S (S70) Au- fte Bellonío. Sparulus a=- pud Ouidium & Martial d My dicitur, l(idorus fic dia rs SE E ait à fparo lancea (uel (ac: 2359799. SE S loymíísili,quód eiufdem fí gua fit, Sed cum nomé fit x Grecum,origoquog Gre Alia Spari effigies, enuetij s mibi depiftas ca potíüs ei querenda fue: rit. Euftathío zezec dius uidetur duerbo azozcap, Qd eft palpítare, Sparusapud Plinium legitur lib, 33. ín Catalogo pífcíum;nec uf alibi quod fca. nam lib, 9. cap.51.tnelíor lectio eftSar gus. dj R.hyades non Spa rífunt,utrecentíoresquís dam, Gaze translatione de cepti , putauerunt: ( Gaza quidem uarie cóuertit;)fed generalis differentie uocaa bulum. Gillíus ex Aclíano DAE faterpreratuseft Ce parue quiin flagnis marinis degit, inquit Rondeletius : marino plané fane ; Ag LENS Vals s gli Pa € fpecie; e ceteris corpore ? ; dife 5 * poris partium tum internarum tum externarum;dt bo:Ex eoquídemquod de ` ; ae E Ken : rentijs. Quod cum ita fut,cur nouam eius iconem dare uolueri eis fcribit Aelianus , per 7. Pu fin dare luerit nireriss hyemem eos quíefcetes fimul manere, feg mu tuo tepefaceretuerno autem tempore longiùs migrare , gregaríos pifces efTe intelligitur. & ġüoníam longiùs abeunt, ita fit , ut non obuijs modo, fed X ínueftígatís cibís uefcantur. qua omníaarbítror in uniüerfum ad gregaríos pia fces complures pertinere: ut gencrale quodda hoc uocabulum fit, Ge, ' iT ALIS Sparlouocatur, aliquibus Carlíz no & Carlínoto;R.ondeletius, Roni Sparo, Genre in Portu Heneri, Bellon:) Sparlo, Sal- uianus, Tametíi quotidie Romæ exmariin — ; fórúm pífcaríum Spárf adferuntur,tamen pífcatorum nemo pífcem hunc Spari nomine agnoftít. promifcue autem cum Auratís & Sargis diuendi folet,Bellonius. Sparínunc quoque Spatí2P pellantur,Maffartus Venetus. Aliqui r.gemínato el Spárro proferunt, — ^ HISPAN. Spargoil;, Rondeletius. ' : G AL L, "Circa Monfpelíum Sparallon. IMafsilienfes corrupte Sparlum appellant, Gillíus. GER M. F, Em Cpatbadfimen:uel per círcunloquutíonem,ein Ëleine (D cerbzadbfirté PLE cin fhwargen flecten am [owanty wie aud oer Sargus efi Melanurus , von welde nad. k pi$ci$ zv Ab r 1 DePifcblais&comprf. 43 Me Š Or. NNN V iM N ^ Pr SN SE j ass Mq de WG tsc rs marinus de cuius antiquo nomine dubitamus, Coloribus pingitur uarijs: pinnæ ad branchías & cauda flauefcunt.fed cauda innumeris etiam maculis ruffis diftinguítur.pínne bí hx ín ventre Indici coloris funt:illa que podícem fequítur,prímüm Indíca,deínde flaua,ín extre Rorubícunda,&c. Venetijs audio Saccheto uocarí,alíqui Sparo congenerem effe putant. Bel- Saccheto, Jonn: quídem Canadellam pífcem hodíe uulgó dium å Gallisad Liguficum mare, à Venetis Sparo cogna Saccheto uocari tradit,ut etiam Hepatum fuum, qui undecimo Rondeleti Turdocognatus yide tuss Mr ab his ueró omnibus,quem hic exhibemus, dífferte, GER M, F. intleineart der Gäecrbzédlen/epet Gyparbiadfiner. TVconem banc Cantbari ex Italia accepi.ea quam Roudeletius exhiber,corpus offendit latins: fi caudam ex^ cipias , infra Juprah, vorundius.os minus prominens , e denticulatum, «c. ec tee € uu qon fep eeun S d S "CT eapi (xr RUM en KR QUU ICE Vx ua e tuts Sox "TIAS E n «nuo t 3 SSES El 1 i M E EL LACE SE 1 S SUE eecht At E "TW Hare ecu, fin IL UE EN S SEES p 7 Së CS E (o ^ff p) NOW d A Rr M a, 2 ll FU on e NNN Ger GU Ka TE d E Vt uir AQTU wiren e fe Al HÄ A A 0 now W » Munt TA EN facet E UR. ronny Dx si 7 H Ze ube bicà Bellonto pro Coracino exhibitis; Cantharus uidetur.naim ey Rondeletius Cantharum effe do tet pijcem à Liguribus T anado ditlii,non Coracini.es Gillius pifce Mafilie à colore caftanee nominatum; Coracinum Neapoli uocariyaudiui[fé fe ait.unde nimirum deceptus SBellonius,Cantbarum bis pinxiffe uideà tur primm pro Coracino ton expre[its dentibus:deinde pro Cantbarosdentatums E (Kedai gs) áfimilitudine can= thari terreni dictus mihi tidetur, Vtením híc fimo delectatur , & íneohyeme conditur: De Cantharus Dis kis ín luto & fordíbus H, ter uerfatur. quare in litori- bus & portubus degit, Ro» &letíus, ego à colore diat exiftimárim . Profertur SC or Sech Se eg ` 1») GE n»n, : 5 RRETA 142293) 3093 DA : LAS ; S d SS AM Sak 9j 4244 es Mu SSC darginus, Scarus . Apro,uíde in Ilyricis. qf Círca branchías Mafsilienfes X Ligures,fed omnes quas obíiuir sx - E Vas EE AT Cantharis foem, gen.Kew9zoi s. Idem Rondeletius,nomen Aetnzus (Airvozotjapud Oppianum, Cantharí pifcis epitheton effe putat:nos fui generis pifcem effe monuimus, GR AEC I hodie Cantharumcorrupté Scatarum nomínant,Gillíus. 1 T A L, Ligures Tanada à colore pullo, Quidam Cantara, Romani Zaphile, Genuenfes (ínquít Belloníus) T'annauocant;alij Daphanum,Dephanum uel "ephanum,Bellonius. |... GALL. In Gallia Narbonenfi,Prouíncía, Hifpania, parum mutato nomine Cantheno dck tur, Rondeletius, Lutetiæ ex Oceano trítifsimus hic pífcís, uulgó Bremma matina appellati for let, Mafsiliæ Cantena, GERM. F, Ein braune Geerbzechlme, Hanc piflura olim Cor.Sittardus mifit: Noftra bec S argi icon efl: Rondelerij aceuratior.nam ghi que Sargi( fı bene memini )caput, os & den neas à fummo dorfo defcendentes oftonas vepre[entat, (quat, tes,reprefentaret, menin mortuts ferè euane[cum: ) ey dentes bumann non Mjh miles:& nigraminsra caudam, maculam, A vie EE E i ARG VS quanquam ab Oppíano pea s herbídas íncolere dícítur , pifcis taa men faxatílís non eft,fedlítoralis,& in coea nofis litoribus frequentíor; R ondeletius. Græce zagyés dicitur, oxytona dictíone:uía detur autem à carne(quam Graci oëexe no minant) fic dictus, eft enim pro corporis magnitudine fpiflus , plusG carnis habet, quàm fimiles ei pifces Sparus & Canthaa rus. Apud Ariflotelem quinto hifioríz, re Re ui Ar X EC uus nu vn vr qu CC D (C CRCELRC ACRI GRUB x E, DW ARE Dar AN un o bís uel ter Sëze pro zapyivG- mendoft legi MAE ca tur. eft autem Sarginus longe díuerfus pí« ` N CE ELT PUMP mg Geer A - Ícís,ín genere Mugilum, gf Similis eft Sar y NO A LOI nont M , ANNUI gus predictis pifcibus, (à Sparo fere folo co NSQNE lore differt) ítem Melanuro, macula quoq; S fimiliterad caudam nigra: fed corpore eft rotundíore,compreffo, fpífsíore, &c.ítem Scaro; Lege mox ín Italicis nomínibus,et & caudam ín eo nígra nota fatísampla apa paret:& líneze fubnigra à branchíjsad cau dam ducuntur:quz omnía cum Melanuro communia habet;atque infuper corporis fi guram,Saluianus, GR AE CI etiam hodíe ueterem cíusap pellationem retinuerunt, IT AL:Sargo Gene, Venetijs;alibía fert ubíque:zR'omz Sargono, Non modó cgiones,Sargum adhuc uulgo nominant, Gillius. Romz Sargus imperialis dicitur ut Cor,Síttardusolimindicauít, d Scarus Romanisnoftrisg $ non - DePifeib.laes& compre. Hy non plan notus eft alá enim ob fimilitudinem Dente, alij Sargo uocant. nofirís qüidem pifcato ribus pro Sargouendítur cui fimilis eft corporís forma fübrotund4,& áctileorum pínnatumé fiz tu àcnumero;R ondeletíus, HISPAN. Lufitànís Sargo. .. GALL, CírcaMonfpclium & Matt, Sargo, Oceano quídem Gallíco ignotus eft pifcis, marirubro & Nilo peculíarís,Belloníus:quí pro peculiari frequentem dicere debuerat, ILL YRII pifcium afinitate decepti, A prum Chergnier uocant, fed uox ea Sargo debetur. Anih per ením Sargi modo corpus tornatum habet;Belloníus, i P GERMANIC YV M nomenfingendum elt nam cum in Oceano Gallíco ignotus fit pífcís,te« fte Belloníotín Germanico etiam deefe uerífímile eft, appelletur igitur ein Geifibsacb[me, ur & Corporis eíusfpeciem (Bramís uulgo díctís pifcibus fímilem)& occultum cum genere caprino co fenfum indicemus, Vel,ein 2D:anobzadbfimen art im meer:íd e(t, Melanuri fpecíesín mari, Vel ` defcribatur: sin (Deerbzacb(men art/mit übertwáren fwartsen Bregen von tem truces binab/wie n eim 2ocrfidp/ober aud an vem Mormyro: bat auc ein [bwattsen Dechen gá« | Son dem fhwang. | E o gos ) Sargo fimilis eft, Caudz nigra nota infignis, Ut nomen etíam præ fe fert, atnota hzc illi cum alijs quí uldam, (ut Hepato, Sparo argo,)communís eft; à D PaSA S YN KA, GO EDU EE IE e Ki KAKI Quibus alijs notis fecerní de zw) DES | et, SE Oculatam uera SS D d | tit. Plinius Melanurum & 999) ») oh NEE | cularà trelutí díuerfos no S Oculatas | minauit; fed ís ín alijs quodg | multís fimiliter diuerfa alí- | quido reiunius'nomina,ad , x ; | tes quoc; díuerfas pertinere putauit, Nec de alio pifce fenfiffe uidetur Plautus Ophthalmíam no- Ophtbalmiat | mínans,(nímírum d recto mafculíno Ophthalmías.) V ulgaría quidem hodie plerag; huic pifcino mina ab oculis facta funt.hos enim ratione reliqui corporís admodum magnos habet, ex coeruleo Bigre(centes,&c. qf Veterum Oculatam Melanurum effe Saluíanus negat comprobari poffe, linium manifefté dí(tínguere. Celfum ficfcribere : Deinde quí quanuís teneríores , tamen durf funt, ur Auratá,Coruus, Scarus, Oculata.ex quibus uerbis (nquít) baud ulla uerifímíli coníectua tà Melanurum ab eo Oculatam appellari conicere poffumus ` ut neq; ex Plaurtuerbís: alius uea fo ueterum nemo Oculatæ meminit, ITAL, Romani Ochíado nomínant,uel Ochíata:Torpedítiém ueró oculatàm; Ochíatellam, enetí Ochía , (uel Ochíada : proferunt autem ac fi nos fcriberemus Otfchada:) Sículi fimiliter, | uel Okada,uel Marilia {ií bene memíní,à Melanuto nímírit deprauato nomine, Genuenfes, Oia. | GALL, Mafsilienfes Oblado, uel Olhada, Monfpelienfes Nigr oil, id eft, Nigrum oculum, | Nicenfes Iblada, uel Auguyata, O yata, | ANGLI. Geebiemequoda ER M A NIC E noftra díalé&to diceres (eerbradofine; nimis Beneralí nomíne:quáre cótractiüs dixerim ein Hrandbzachbfine, à títionís extincti colore nigro: tam & Graci quídam fimiliter à titione Melanurt, Avady appellant, Hefychio tefle, tin Geer: hanier b:acfmen art mit einem fwattsen Becben am fwatitS/wie aud Ser Hepatus, Sparus, vnb argus:welche drey mannennen mag A &berbzacb[me/Sparbzacofine/Geigbzacdfme. Ocea 1o Gallico perrarus eft, Adriatico & Mediterraneo frequentifsimus híc píícís,Bellonius, ME ANDERINV $ Gracis à nígrore dí cítur MsAcveltor Ge", Meminit eas Athene Us duntaxat, quí(ignificare uidetur Melandería Dm A Speufippo Pfygrum, à INumenío Pforü 3599909 Pty i E appellari, (Arhenei quidem uerba dubia funz,ut nosin EE ud Corollario ad Lepradem fe Phora Bellonij ofledimus.} Es e 25 x | elanuto fimilis eft; fed corpore paulo rotun= SE dire. Toto fere corpore nígrefcít : circa caput €x nígro purpurafcit, ficut uíola, Ge, Ronde étíus, GALL, In noftro maríreperítur,& Sargi no mine uendítur;ob fimilem corporís figuram, R ondeletius, Aulellio, LHoyca. Dyca. Dentices. e Gan, IT. 3 GERMANICE círcunloquemur:£Z in f:bwartslacbte (Oeerbzacbfmen art/rünoer oan ber meerteil andere (I2earbsac [mein runde Doranobzadfme/ ideft, Melanurusrotüdior. Pro Rondelerij icone noftram iamolim Venetijs pilam exhibuimuseifi minis aceuratd., p wer 1/1 A PAPA ITE YI AA - A PAY S mA no? ERA E Vi Gg HE Ro " " : i pm uam an M FR LAC 4 RYTHRIN V s uelErythinus. Ver äcBer, Ba äfeg. Erythrinustinquit R ondeletius) aliqut do à Plinio Rubellio;aliquandoferuato Græco nomine Erythrinus dicitur, Gaza Plini í tatus R ubellionem uertit, Nomen å rubro colore pofitum eft.Cyrenzi ep uocabant,uel Aa Falfum eft hos pifces uerti ín Dentíces.qui error inde ortus eftquód cum maiores fiunt, propíüs ad Synagrídís Denticis'ue formam & colorem accedunt, minusgj folito rufi funt, ac ueluti cane" Ícunt. quem colorem apté refert minium pauco candido diluturm.fed facilé periti maculis & dene tibusa Synagtidediftinguent. € Recentiores quídam Rufcupam & Ruburnum pro Harengo ínfumatroaccipiunt. d Erythrínus Paero fimillimus eft, differentiam eorum leges ínferiüs in Pa gro»unde diuerfæ gentes a Pagro díminitíuo nomine denomínarunt, d Apud Aríflotelem de generat.anímal.lib.3.cap.r.ubi Erythrini d.nomínátur, ut quí fine mare concipiant , Phoxiníi les gendum uídetur,Saluíanus, GR AE Ci hodie Lethrínum tiominaht. (rat Romx Phrangolínouocant uel Fragolíno,quafi parutim Pagrum.confundunt enim Pagros cum Erythrinis.In Liguria X quadam Italiæ parte,Pagro, Veneti Arboro uel Lalboro uocant, Siculi Sarofano. Arborem Michaël Sauonarola tanquam Latine nomínauít. Qui ftri incolunt, Illyr puto, Rybon. Acarnan R omz frequens; ínter Erythrínos & pro Erythrino uen dítur:codemQ nomíne(Phragolino)nuncüpatur, R ondeletíus. HISPANI (ut X Galli Narbonenfes)Pagel. Lufitaní, Pateó. ; GALLI Narbonenfes,ut & Hifpani , Pagel uocant, Mafsilienfes Pagium intelliguntad dër fctimen Pagrí,quem etiam Pagrenominant, Cæterum Rougets Gallícé dt årubro colore pí* Íces,longe alij funt, o. GERMANICE círcunlóquemur,bietleiner rote Ocerbiadfmen : hoc eft, Brama mari” nz genusrubicundum mínus.Pagrum enim ei (imilem, fed minorem effeaiunt, Vide ín Cyprí* no lato ínter fluuíatiles, Qui à rubro colore Germanis denomínantur marini pifces Qtotfáoct & "Ketbart;non Eryrhrini fed pvecsetéc pifces fint. Rotfifh, Ad eft,pifcis ruber, in Noruegíapf* fcis eft marinusiut audio)Bramænoftræ magnitudine & figura ferc fimilis, minoribus pinnís, t0" tus rubens intus & forís:laudatus ín cibo. Hic Pagro aut Erythríno cognatus fuerit finon alteru* ter cft, Sed cauenda eft homonymíaxquoniam Anglíalium quoq pifcem avgeses , hoc eft Lucet? nísaut Miluis congenerem , AXeofiffbe uocítant; X Qxotfifcb Anglorum ínter Oceaniafellos Bcllonío nominatur, HA GR v Stéier Graccé dius pilcis;apud Latinos &imultosalios populos nomen retinuit HA ín z.mutata.Pagrus enim Latine dicitur, Grace Phagrus tantom. Dhaerusaurem ge: catus cft quafi qoe à uoracítate,ad quam dentibus bene ínfiructus eft, adeó ut echínos etia fran- gat & pafcatur, Vnde X recentíoresquidam(ut Albertus)hunc pífcem cum Dentice confuderóte Apud Strabonem Pbagrus ín Nilo alio nomine Phagoríus dicítur,ut ínterpres Latinus habet:in Graco codice noftro 9«ypsorQ- legitur, ct rhó in penultima fimul & antepenultíma:unde & Pha groriopolísAegypti ciuitas apud eundé,9«jo(G- eft in Hefychý & Varini Lexicis, Pagur in Half - : eutíco " DePifciblatis& compref. A7. eutico Ouídij nifi mendum fübfit, Phagri ab Oppíano See nominantur, fimul X eyer- NISS Qzyeo , tanquam duae iius We MA Bénerís fpecies, Phagrus DESEADA) do Ke : uuiatílis. maríno inferior RN e VS " p—— eft, authore Diphilo.ísané VN M OR RNY eg mari fumina fübeat, uc Ni- Js ES BAS s NN LE = lum:an à marino fpecie dif INW kl) erat guærendum, Rondea ttíus è mari fübíre putat. hagro quanta cum Ru- ellione fimilitudo fit leges mox in Italícís nomenclatu tis, ( Paeurum ne quis cum Pagro confundat, cauendum. e ; | GR AE c1 Phagrumadhuc uulgó nominant , Gíllius X Maffaríus.ucl , ut Belloníus feribit, Fangro, q Pagri fímílitudo cum Dentíce,tanta eft,utalíquí atate tantüm differre putent, Vide | Dos ín Synagride, l |. YT AL I Pagro nonnulli Phagorío , Rondeletius.fed Phagoríj nomen potiùs Graecum fues | Ti;utpredí&um eft, Romani Erythrínum Phragolíno,quaft Phagoríno à Phagorío,íd eft,Pa« Sto dímínutíuo nomine appellant, IMaffaríus, Inter Rubellionem & Pagrum (inquit Gillius) | tanta eft fimilitudo,ut eadem magnítudíne ínter fe collatí,non ab ímperítís ínternofcantur, ut Lía Sures R ubelliones etiam Pagros imperite uocent, & tota Prouincia Narbonenfis atg Hifpania agellos, quód Pagri longè maiores euadunt.Sed à pifcatoribus facile diftinguuntur, nam Pa- Stus capite eft rotundiori, Rubellio longíorí,tum hic tenuíorí eft habitu, & cauda longiore; ille crafsiori & cauda breuiore, Huius extrema pars magísattenuatut , illius multùm larga & craffa, 3grípinnz ín imam uentris partem magis inflexæ,Rubellionis ueró magis ín dorfum eminent, .HISPANI quídam Bezogonomínant:; Dalmatx & Lufítani Phagro, Rondel, Dalmate, | Hifpaniac Lufitani Pagro, Maflaríus,Hifpani Erythrínos,quonía funt Pagrís fimiles minores, | agellos uocant, Idem, dius | GALL. Intotolítore Gallíz noftræ Narbonenfis Pagre dicitur, R.ondeletíus. Galli Oceaa niaccolæ, ut etiam Angli, proprium eius nomen non habent, fed communi etiam alijs quibufda Pifcibus nomine Bremmam marinam uocítant. DALMAT AE. Vídefupraín Hiífpanicís, , ; GERMANICE circunloquor, Die gréffer rote Keerbzachfme, Videin Erythríno, ANGLI Legein Gallicis, e E 5 D SEN SS Jemen banc Reondeletius dedit:qua cum [atis conuenit à 'Bellonio exbibira:pinna dorfi excepta, quam Bellos nius uniformem (qualis & in noftra icone apparet Joër pluribus aculem munitam oftendita NunAan: s & Syno- . dus CXvvaryole', Xyvod'ovc ) duo nomina apud Ariftote em, recentiorumalýs pifci Um fimpliciter fpecie díuer 9rü , utGillio & Bellonío, as tate tantüm differen- tium; alijs unius eiufdem Pilis uidentur. Gaza pilcë unum ratus, pro utroc; Las tinum nomen Dentex po- Did Columella fumptum. i ids Pd uod ad nomína:;Synagrídes quidem cur appellentur aliqui pifces,non facile dixerim:nifi fot t quía gregales fint, ficut & Synodontes: ji v» wvaysigedva noè rua ye 5, rù uë yo D. ya agrídes ueró, alij nimirum pifces ( Epícharmo memorati) ab aliqua ad fyagrum, id elt; aprum fia Synodus, Zare, "militudíne dicti fuerint, Synagrídi quidem hodíeapud Græcos díctze, dentes quatuor, tefte Bello | nio, cæteris longíores eminent:quod cum uerre & apro éi commune eft.Idem Synodontí dentes ` Omnes caninos exertos effe feribit, ficut & Cínzdo: unde Synodontem quoq tanquam Cyno4 dontem ditum coníjcías:& Cinædi quoc; nomen inde detortum. Scribitur autem Synodus pef Ypíilon in prima fyllaba,& fic à Díphilo nomínatur,ab Ariftotele Synodon, Guida AS alibi a- Synodoña Pud eundem prima fyllaba per íóta,Zwód'ay.quo modo feribi à Dorione & Archefirato, Athenæx= Amodou, Us etiam admonet; mege do omw id BA«zfap mis dee, mordaces enim & noxios dëtes babet 4 Ego A8 Animalium Mar. Ordo HIT. | eundem pífcem, cum mínor & iunior eft,Synagrídem dícífentiorcum maior Synodontem , Rondeletius : fed nulla firmaratíone innixus: Hícefius (mi, lcalimentum d Synágrídé & Synodon te haberíait; quod fizetatetantum diffe runt,ut R ondeletíus putat, fimile non fuerit. pro ætate enim td uaríat, at fi (pe cíe dífferunt,fimile effe poteft, ín eade nímírum xtate, Synagrídem hodie a Grazcís uulgó díctam , omníno Syno« dontem effe , neq; notís ullis (nifi forte- quas etas,temporís'ue aut loci uaríetas « attulerínt)differre fentit Salutanus. Ne | terum autem Synagrís(inquítquínam | pífcíum fit, quó ue Latino nomine aut ! uulgaríuocetur, haud nobís hucufque d notum eft:fufpicamuri ín pofterü etí | am cognítum non fore , quod nec tios L men eíus,nec quz eí authores tribuüt, | ullam ad id coniecturam afferant.€| Sy l nagtíde(inquiít Bellonius)juulgus Grae i cum optimis notis à Synodontedíftin | | Alia Denticis imago Venetijs pita. W NS. : guít.híc enim magís recurto eft corpos d re:Synagrís Cyprini ín moduim,ueluti H círcíno ita círcunductus, utprolóngís tudíné aclatítudíne magie craffus apa pareat, Xc, Idem Synodontem tantüm | Denticem interpretatur: Synagridi La d tínumnome effe negat:nec ullum eíus li uuleare nomen profert; Synodontem ucró feu Dentícem,genuínam & antia b ` quam appcllatíone ubiq retinere feria bít.huitus etíam iconem dat, illius nula ll jam, d Phragolínos (fic puto uocant tum i "Phagros tum Erytbrinos) quum fefquípal mi magnitudinem excefferunt,ín Den tices fiue Synodontes euadere, cómua nis pifcatorum confenfüs exiflímauit, | Iouíus, Dentex corporis figura ac par ü tibus fcreomnibusPhagro fimilis adeó n eft,ut non facile ab ínuíce internofcan i] tur, funt quí credant eos aetate fola atqj | magnitudine differre, ita ut unus (dën | píícísmínor adhuc, Phagrus;ad fefqui : | palum uetó auctus, Dentex appelletut,Saluíanus. Sed Dentícís nomen à pifcatoribus mínüs perítís,ad alios etiam pifces transfertur. d Synodontem,Sargum, A uratam, &c Bellonius sde fimiles effe tradit, ut uix ab oculatifsímo diftingui pofsint, Ab Aurata (ínquít) differt Synodon, | | quód exteríores branchías fpínofas habet: & tegumentum ei perpetuó rubet , nec aureis eft cils - d ut Aurata. 9 A recentioribus quibufdam Dentalis mafculino genere profertur t uel etiam neU* | tro Dentale,utà Platina, d Synodontís(Suvovtvzis femininum oxytonum)alíus pifcis eft, nem pePelamys magna, ` ; GR AE C i hodieģ Synagridis nomen babent:fiue id Synagridís ueterum quoq fit: five Sy- nodontís ut Saluíanusputat, Synagrís autem ueterum ignotanobíseft, qr Synagrís & S /nodon tam fimiles funt;ut Grzcí utroíqy Synagrídes nominent, Gillius, ^ 1 1 T AL. Dentale. Synagrís X Synodon tam fimiles funt, ut Ligures ac IVia(silienfes utrol% Dentícesappellent,Gíllius, Suntquíà Phagroztatefolüm díftinguant,ut fuprà di&um cft. GALL, A Mafßilienfibus Dente dicitur híc pífcís.in Gallia nofira Narbonenfi Marmo pro Mormyro enim oftendítur uendítur& , Rondeletíus, (Vide proxímeretro in Italicis ) Idem ad^ monet Scarü etiãab íchthyopolis circa Monfpelium Denté uocari, à dentibus magnis latis: Et alíbí, Scarü ob fimilítudínem ab alijs Déhiéjsbalffs Sargo nominari, Synodon fiue Dentalís no fixo litori(Oceano Gallico)jadmodum rarus;aut eo nomine ignotus eft;Bellonius, GERM, Pe DePifeib.latis&compref ` 49 GER M, F, ÉÉintotladte Mcerbiadhfmen art:ein Sanbsadpfinc/ein Sanfifcp. As ARná, Acharnas, A- ; j charn’, Grecis XLatin. / PPP, P, | . IT AL, Huncpífce nec | in Prouincia , necín Gallia | arbonenfi nec in Hifpaz ^4 nia uidere potuím; fed Ha: mz tantüm, ubiínter Ery- %0 thrínos &pro Erythrínoue "Sq ditur,eodemt nomíne(ícís licet Phragolíno) nücupat, Idé eft fortaffe quí Albores etiã dicit Venetijs, quod ala bus fit, R ondeletíus, i | GERMANICE, Kin (Ocerbiadpfinen att/wyf von fatben/hatein [dwartsretemactd d am anfang oer Befläpern by den eswanger. ` ] Fi igura bec gon Rondeletij eff , fed nobis adum brata Venetijs:Ea quam Rondeletins posit denn la labris s offédis :et à fuperiore labro per reuem furfum eminentem cirrum. B ellonius angu are bic pifcem pingit,nec fatrs latitudinis proa portionem Jeruat. [4 onaLvs uel Mormyrus , Mova : Ae Moguúgos: à uerbo voeuvgew , ut Eus ftathius annotat nefcio quaratíone, quan» quam id uerbum producit fuum ypfilon, Quod in pífce corripi folet à Græcis:Ouidi Us quidem produxít,áquo etiam Mormyr E inrectofingulati dícítur.Etrarus Faber: et Ae picta Mormyres,& auri, Xc. Videtur au- tem melíüs paroxytonum hocnomen fcri iquàm proparoxytonum. & duplici quí tm p. iege G^, magis propria prímaríatg Yatione; wei.vAsc uero propter euphoníam: Quare X pofteríori hoc Græcipočtæ ín car minibus utuntur, Ide puto wore Epichar Mmi fuerit, A Theodoro Mormur cõuertif, T Pifcís eft litoralis Auratefimilis,fed mí nüs rotüdus:colore argenteo. líneas habet tranfuerfas à dorfo ad uentrem , nígras uel Þullas equalibus fpatijs díftantes, De Ron eletíus, G R AE C1 hodicqy,utByzantinum uul Sus, Mormyrum nominant, ITAL. Rome Mormillo, Venetijs Mor Miro, In toto Ligurie finu, (ut & Mafsilie,) ormo,R. ondeletíus. Mafsilienfes & Li Sures, Mormurum uocant, Gillíus, Rue ice Marmur dicitur; Niphus Italus, Ho: mæ &:Venetijs Mormoro, Saluianus, HisPANIMarmo. GALL, Mafsiienfes Momo uel More muro, Vide proxímé retrò ín Italicis, Tn allia Narbonefi, Morme. Noftri íchthyo Pole quandoq; Synagrídem (Marmo no» iínantes)pro Mormyro uendunt: quí ad= modum frequens apud nos nõ eft, fed Ro im & Neapoli frequentifsímus , Rondes €tíus, SE Myrmas, i & «Sw & Qui A A Cu que «Wt 4 en ` Animalium Mar. Ordo IHI. Cremys ali- usd Chrome Chromis. GER X, F, Ain ((Ocetbzadofmen defcblecbt/landlecbt/nit alfo breit wie oer meerteil att dere. Velein (OD albzadofine: nam X Ouidius píctas cognomínat, Vel, ein ((Qarmcelbzacbfie: nam corpus eíusalbifsímum effe, & lacteo argenteó ue colore nítere , (maculis tantüm feu líneis tranfuerfis exceptis, Bellonius fcríbit:qui IMormyrum etíam,d marmoris maculis & albedine dí cium cohíjcít:fed abfeg authored marmore quidem Marmarum,nó Mormylum, dící oportuifet. HROMIS Rondele- ( äre lítoralís, Vi- M demox ín Italícís/nomíní- PENNE RELE , L Wa bus, | Xesus & Ketuvs an. A ! d ee íjdem,an díuerfi fint pifces, E nefcío, Athenzo uídétur dí uetfieffe, fermelením ex E=- pícharmo Chromis ab eo nomínatur:& alibi ex Ari- S Tore Kete , cui lapide íf ` f m i ; $ capíte tribuit, (quemin hac noftra etiam Chromide itiuehimus,) Rondeletius. Nos Cremyn & Chromín díuerfos effe pifces liquidó oftëdimus, uidetur autem Cremys pifcis unus , uaríjs quo ad termínatíonemhoiíníbus appellarí:nempe Cremys, Chremys,Cbremes, & Chremps: & EI fcllorum minorum genetís effe, quod etíam Aelianus infinuat, ficuti X Hepatus A elíani & Mats ftela.Muftelacínquít) Hepato perfimilis eft, (ed barbam quàm is maiorem habet , mínorem uero quàm Chremes, Chremes quidem ín ueterum Comícorum fabulís,fenex,nimírum barbatus , in ducítur:momíne forfan à (creatíone,ad quam haec ætas proclíuis eft,facto;ut índe etiain pifcis bat? batulus uelutí foco Chremetís nomen tulerít, Ceterüm Chromísab Hícefio,Pagro & Synodon tícomparatur;non folùm quódad alimenti ex eísratíonem,de qua is author præcipuè tractat: fe (ifi fallor etíam quod ad formam, Videtur autem per onomatopoeíam díctus Chromís, quód ue lutigrunnítut edere audiatur, Chromis ímimunda ín Halíeuticís Ouidij legitur gen, foem, nos maículinum potíüs effe oftendímus,declínandum utgu,ce non per d.ín obliquis. Alius eft Belloni Chromis, V mbra fcilicet, uel cognatus pifcís:de quo ínfrá. — IT AL. Chromin(inquit R ondeletíus)effe puto,qua ín ora Líguríe, A ntípoli,& ín infulaLe tíno,fraquentifsíma eft: uocaturg è Liguribus Caflagno;à caftaneæ colore. corpore toto nigri» cat:fígura alioqui Melanuro uc! Cantharo fimilis. €; Vulgo Genuenfium , Mafsílienfium,& ín« colarum Portus Veneris, Caflagnola dícítur,Belloníus. GALL, Pífcatoríbus circa IMonfpelium íncogníta eft, R ondeletíus, Caftagnola Mafsiliæ, Belloníus. /GER N, F. {Ein gefdledtoer (Oeerbiadfinen/überal fbwartsladt. RPH V s Rondeletij. Qi. Attice Opis, Og Gei? dimínutiuü eft. Las tinum nome uetus nonhaa ber, Gaza & eñ fecuti Cera nuam uerterunt: quod nos men inconftans & dubium eft; díuerfos em pifces Ro- mæ alibit ín Italía Cernas appellant,ut Percam marí- nam, Channam , Canadel- lam, Merulam, Belloníus Cernuá fl.uocat, quà Ger- mani Percam mínorem uel rotundam cognomínant, d Orphur Hiícefius eiufdem generis effe cum Chromíde, Pagro,Synagríde,caterís& huiufmodi, V erdm fe de nutrimenti non forma fim litudíne agit. Alexander Benedíctus temere Orphos lacuftres appellauit pííces,quos uulgo Tin casnomínamus, 4| Nos(inquit Rondeletius) Orphum híc non depingimus eum, quià Græcís quibufdam hodie uulgari lingua Orphí nomine dicitur. eftenim noftro longè maior , utpote qU pondere viginti librasæquet,nec fit litoralis, Sed Orphum depingimus ex Aríflotele, Athenz?» Plinio, Is pífcís eft litoralis magís, quàm pelagius, Pagro quodammodo fimilis , colore ex purp reo rubefcente, ideo rubentem appellauit Ouidius: ert bec apud Plinium ex Ouidio non rette cit4t^ leguntur.) Pínnarum fitu numerod & aculeis, Pagro fimilis eft, podíce admodum paruo. feminis meatibus nullis quod huic pífcí propríum eft:ficut & hoc, quód diffectus diutius uiuat, Rondel tius:quí etíam folítaríum & carniuorum effe fcribit, & breui è paruo magnum Bert, Ouidius pé lagium facit, Ariftoteles uero & Aelianus lítoralem.Oppíano degit ín petris cauernofis, que ju nau DePifcib.latis& compref. ei | nz funt chamis & patellís, (quibus nímírum uefcítur,) Amipfías quoqj carniuorum effe infinuat, | Errat Plíníus,quum folum Ouidium huius pifcis meminífTe fcribit, GR AE CH hodie,ut di&um eft, alium píícem uulgo Orphum uel Rophum appellant: quem | Bellonius Orphum facit. | GER x. Aintotladte (Ocerbyadfien artin welder man 3 einer seyt milen fint. 1 COT fs RN O P B v $ Bellonij:quemís Orphum ideo effe putauít,quoníam uulgó hodíe apud Graecos : adhuc Orphos uel R.ophos uocatur:fícutí etiam Giíllius.fed cum ueterum defcríptíone nori Conuenít,ut R ondeletio uidetur. d Vulgus Gracorum(ínquít Belloníus)imultà ei nomina ims | Ponit, Lemnij Rophum uocant, Cteteníes Cheludam,alij Acheludam, pleríq; Petropfaro nomie | nant; Gd efe Petri piftem: Rome etiam F abrum,pifcem S. Petri uocitant.) Colore rubet, quamuis etiam as | Orum colorum uideri pofsit,magis comprefluseftquàamteres,hoc eft;plus ín latum quàminlon | Bum effufus,os habet paruum, (con fatis magnam oflendit,) fquamas afperas & firmifsime ínhzrene il tes, Pinne eius uaríjs coloribus ínfignes fpectantur, Labra,utScarus, carnofa habet;(abZsforé Che — ' "ida in Crera-uocatur:)dentes quod: Scato perfimiles, Minores, A media fui corporís parte fecundi Orfüm Huer ac nígrícat,albícat fub uentre, Caput eft illi penérubeum,ut Channz,Viaculzm ín za d ice caudæ,ut Melanurus,nigră gerit, Apud Græcos magno eft ín precio, Herbis ueicitur ere- | tum Orphus carmiuorus ef )ut Salpa & Sparus. ; ; GALLICV M nomen non inuenit quia inlitore Gallico uíderíngn folets E R E i£ infrómbocr bi bey ven Griechen beat / mag ener oie Kerbrad fms elit weren. 2 d E iR () Ge UN A ^ Q j RN a NS N) W d M SESSION Ñ E EE dh sure C t v TR EE Ve AWO ^ H; PATVS Athenxi & Ariftotelis, Rondeletio, Hepatus (ínquít fimilis eft Pagro & Erys thríno,tefte Speufippo.Hzos aut AxÉiee Græcis dicitur, Gaza uerbum éuerbo exprimens, "ecorínum interpretatus cl Hermolaus modo Iecur marinum, modó Hepatum appellat, Huius Pifcis nullum uulgare nomen neg ín Gallía, neg ín Hifpania, negin Italia, potuià pífcatoribus extorquere, A folis Gracís huius temporis didici Zézsgy hodíe uocari, Cęteriomnes anonymum Serrat, effe dícunt,ob rarítatem: & pro Mna uendunt, àquatamen plurímüm oculorum magnitudine, Mena. | Corporis latitudine, coloré difere Hacc ille, d Sed «iius cir Belloni Hepatus, Hepatís color ún- Bellonij He | k o^, TIT V. ei SÉ pores, Ld ez AnimaliumMar. Ordo IHI. quít)ac magnitudo Hepatí pifci nomen dedit. Vulgus Venetor&i Sachetum,ut etiã (alium pi[cem " Canadellam,índiffereti nomine appellat.folo enim colore (quí pauló magiís ín Hepato fufcus eft) 3 ínter fe differunt. Sic ille, Videtur aute híc pifcis undecimo R ondeletíj Turdo cognatus.quere ín» li ter Turdos. Idem Belloníus deíectaméti cuiufda marini genus, Hepatis nomine defcribit. q[ He i pàr pro pífcelegíturapud Plíníü ín Catalogo. Graecis femper tribus fyllabís Hepatus nomínzt: | uan & Kiranidæ interpres Cremonenfis Hepar dixit, Cauendü ne quis cum Hepato confun f Figo Ital, datpifces,quos Itali hodie ab hepate denominare uídétur,ut funt Figo díctus Venetijs pifcis,qui i forté Stromateus eft:& ín Liguftico litore Figon, quë Graci noftre ætatis Myllocopíon appellat, | obfcuro colore díctà fufpicatur,tandf à lebete nimirü, fed Hepatü fiue Lebía illius iam díuerfum l | Lebias. d'Lebias Athenæo marinus pifcis eft,qui alías Hepatus dicitur, Bellonius Lebiam å rutilo & fub | Lebianus. eflediximus. Dorion Leptinü,Lebíanü(* A«z/moy,A«Gixvóy)ynomínans , eundé & Delcanum effe | I Delen, | quofdáafferereaít, Delcani quíde pífce à Delcone fluuio nominarí,ín quo etía capiatur , & falíus n] ftomacho dj comodifsimus fit, E^ l author eft Euthydemus, Del- cus quíde Hefychío lacus eft [3 pifcofus circa Thracíam:& Le d bía(ai&) pifces qdà lacuftres, | AB ITALIS, HISPANIS & Hi GALLIS,nullá huius pifcis, uta | ote ratífsímí, nomerefcifcere lh erha potuít, li GERM. F. in A Áberbzad) | fime. Li fhwargblawe deer M b:acb[iné art/mit ciné (bwar | néflecte am (dwátj/wicaudo j der Melanurus, Sed alius eft | AelíaniHepatus:paruus(íngt) tl pifcis eft Muftela nomine, De, in Hepatü effe díceres.nam pifcis il e(t breuís,oculisconiuentibus. , i| Eíusbarba dj Hepatí maior eft, & minor d; Chremetís . Am (OOcettrü(cen att. il Piftis buius, quem Chromintocat hi Bellonins, icon jh Venetijs mihi ex | | preffa eft: differt aiit ab ea qua Bello H nius dedit, in boc,quód cirri fub men to [cu inferiore m no oftendit: nec | caput praefertim labro fuperiore adeò | j fimum e obtufum;ec. m HR O M I $ Bellonij, Vme ul bra R deleti, ut uídetur, i Alium ab hoc diuerfum Chros min Rondeleti (cuius fenten= tiæ magis fauerím)dedímus fu prá.Magna eft(ínquit Belloni- us)Chromídís că Glauco(Rona deletius Glaucum longè alium facit) pufillo, ut & Glauci prouecti cum V mbra fímilítudo, ITAL, Veneti Turdum falz ò appellant,Bellonius, Ligu res Chro, (a? Chrõ, uel Chrau) Veneti falfó Coruum, Gillíus, LVSITANI Celema, GALL, Makiličfes V mbri naá(àfimilitudíne cp V mbra»fal fò appellat, Bellon. qui & Glau e a N i cum ab eade fimliitudine falfo * 7" 1 ) V mbrínam uocarí tradit. f HMM l GERMANA Vmbrá € cos M AMA d , gnatos / : "wink - e D D a A - e d DePifcib.lats & compre. 53 | £natós ef pifces Coruíi marini nomine círcunfcribere poterunt,adíecta magnitudinis diferentia: ita ut V mbra fimpliciter dicatur,ein Seerapp; à colore,qui Girzcí etiam & Latini nominis cau fa fuit. Látus,ein otalier Seerapp:Cofacinus ínter hos minimus, fed corporelatiufculo, ein Elet Larus | ne Seerapp:ein GOcerbzad[men der MeerEarpfen art. Corertumg, | Ex hoc pífce effe putolapídem,quem uulgo Coruínum appellant, uel lapidem Colicz , Gers | mani cin teren. nifi forté è Coracíno fit.uterq; ením ín capíte lapidem habere proditur. Gíllium & Bellonium uthuncpífcem;Chromin exiftimarent, nominis Chro uel Chrau , quo igures utuntur, fimilitudo mouifle uidetur, Rondeletíus Vmbram hunc píícem uocat, & denti | us carere aít,cum fuæ V mbræ dentes Belloníus appíngat,nomína interim eadem quz fuz Vm | bra: R ondeletíus tribuens. Danda ígítur eft opera, ne pifces díuerfos confundamus: V mbram dí | €o,Coracínum & Latumiquitres tam fimiles funt R.ondeletío,ut magnítudíne potíüs quàm alijs E. | Doris «lí(cernantur:& pifcatores aliqui aetate tantüm (fed non recté)eos differre exifliment, Coraci nts ad cubítalem peruenítmagnítudinem: V mbra ad multó maíorem;prafertím ín Oceano:Láa | tus maximus eft, Vmbraucrrucam feu tuberculum ín mento habet , Coracínus & Latus carent, ! ineas (iuelíturasíllas oblíquas, (quee à dorfo defcendunt, partim aure ; partim obfcura & aliaa tum ueluti umbrz) R ondeletíus Vmbræ tantüm attríbuít, Diflintlionis borum pifcium gratia quofdam ueluti aphorifmos fubijcere libuit. t Glaucus Rondeletij,toto genere à Chromí & V mbrís díuerfus eft, a, GlaucusBellonfj, Vmbræ cognatus eft,uel fpecies V mbrz , à R ondeletío non defcripta, Quod fcíam:quanquam à Venetis Corbetum quafi Coruulum uocarífcribat ; Rondeletíus uerg | oracínum (inquit) ltalia fere tota Coruum nuncupat, | s. VmbraRondeletij X Bellonij unus ef pifcís, SC Dem nomínibusab utroq nominatur: i fed non fimiliter deferibitur.Rondeletio enim dentibus caret:Bellonio dentes habet ín oris ambi Ii turaros, firmos acutos, De ; | A. Coracinus Bellonij longéalíus eft quàm Rondeletij , ut & figura: & defcriptiones oflens | dunt;unde non fpecie modò,fed totogenere díuerfos effe pífcesapparet, d e, Chromín & V mbram confundere uídetur Belloníus. I 6. Chromis Bellonij, Coracínus eft Saluíaní. | s, Chromín X Coracínum ut confunderētaliqui, occafionem fecit tícínitas nominum, tum j Utterum,tum illorum quibus hodie quídam utuntur, | LAvcvs Belloni ; Vmbræcognatuseft, ùt apparet, A Rondeletio Quidem defcríptum nulg leperío, nec Vmbræ, nec Oracíní, nec Lati nomí- De:quos pifces tres cogna- tos &fimillímos facit. Glau Cuscineuir Bellonins,qui Coraz cino cognatum Glaucum effe pu tat, ego Rondelerij porius Jenten tiam jequor)pelagius pifcís,d zen arm colore díctus,ex eorum pifci numero eft, qui ín partes díuídütur , plures& patinas í implent, Chromidi(fed alins ef Rondelerij Chromrs yadeo fimilis eft, ut pro eo pleruncg diuendatut, d t T A L. Lutetix ínuifus/Genuenfibusfrequens eft;apud quos Fegarus appellatur : Venetis | Corbetus,quafi Coruulum dicerent; Mafsilienfibus & Romanis nullo alio quàm V'mbrína nos Wine cognofcítur:quanuís ab hac quibufdam notis diffidcat;Bellonius, G A L L, Videin Italicis nomenclaturís, — GERM, Fein ge ; 720 leche oer Ceerappen. ide in Chromíde Bello: DÉI, proxímé retrô, Vs BR A M. pííc€ acos lore nomínatum. au- thor eft Varro: & Iidorus H €olorem umbrofum eí trí- uit A Latinis plerí(que Graci figníficatione emu- atis, Vmbra uocatur ; uel d ciena, Seiadeus, Sciathis. Sciens, Seins. Latus, s4 Animalium Mar. Ordo II. quod líueat colore,ut canit Ouídius:uel quia celeri fuo natatu oculos effirgiens, umbra pifcis po tiùs quàm uerus pifcis, intuentibus appareat,ut innuere uidetur Aufonius, inquiens ` Effugiens oculos celeri leuis Vmbra natatu,Saluíanus, Sed Aufonius Vmbræ fluuiatilis tantùm meminit, toto genere diuerfæ. Rondeletíus cum de Coracíno fcrípfiffet, fubdit: V mbra Coracínum fequi tur nec melíüs certé umbra corporis fuí habitum refert,quám V mbra Cotacínum.Ob quant fimí litudínem píícatores X íchthyopolz tam Romz, quàmín Montepelío Coracínum pro V mbràs & V mbram pro Coracíno uendunt;exiftímantes Vmbram,Coracínum, Latum,fola xtate díffet re,ut Coracínus paruus fit, Vmbra maior, Latus ueró maximus, | V. mbra (inquit Bellonius)no men fortíta eft,quòd quidpiam habeat ínter Coruum & Lupum adumbratum:uel quód, dum me uetur,adumbrantem quendam oculis colorem írídís ín morem rutílet, €f Gracé dícítur zriewt proparoxytono nomíne:ut etiam Xveza,qui díuer(us eft pífcís. Item Sesdaie X enocrarí, Saluía nus monet Scíznam & Scíadeum unumatq; eundem piícem effe, etfi utri uf ceu díuerforum D fuo pifcium catalogo meminerit Plinius, Épícharmus Scíathídem appellat, Seele ego Scíz* nída(ziuauivte)potíds legerím,utà Sciæna deríuetur Sciænis: à quorurfus per fyncopen Dat Sch nís,zuvie,quod nomen Galenus ufurpat,& Sciænam interpretatur, d Coracíni cum V mbra fis mílítudínem,& ab ea differentiam, graphice explicat R ondeletíus, ; GR AEC I hodie corrupto uocabulo Scion uocant,alíj muAezrézy, (Mylius uulgò Myllocopiond Grecis dicirur, Hermolaus, Myllum autem Rondeletius eundem Coracino putat, )Rondeletíus, | Idem alibi Ouem marinam à Græcís hodie hunc pilcem nominari feribit, 1T A L” Vmbrínam Romanorum uulgus nomínat:atq; huius quidem minorem fpecie, qu% argentei eft(coloris) V mbrínottum;Belloníus. Ab Italis & Müfsilienfibus,deníq; à toto illo tra ctu quí à IMafsílía eft INeapolín ulg, Vmbríno uocatur, R ohdeletíus, Vmbrína, à Platina Lum” brína dícítur;alíqui Ombrínà proferunt: Veneti Nembrellautaudío. Bellonius Glaucum etiam fuum prouectíorem propter fimílitudínem cum Vmbra confundi, eodem nomíne!Mafsilíz & Roma nomínarifcribit:fimilem autem effe imprimis círto labri inferioris, : GALL, Mafsiliæ V mbríno,ut ín Italicis dídtum eft. Batonze Borrugat,quafi Verrucatus;* uerruca quam ín mento habet, Rondel, Gallis X Parí(inís Maigte uocatut,acarnís candoreat? que albedíne,quam uulgus macíem appellat,quod nullo fanguine colorata fit,Belloníus, In Ga lía Natbonenfi Daíne;nonnullís Peis reí;íd eft, Pí(cisregíus:ed perítiores Dainam à Pifce regio & Coracíno fic díflínguunt;ut Peis reí (it íis quí Latus dicitur, Daina uero, Scíana, poftremo Co racínus,Corp.IMínüs corrupté pro Daine dicitur à quibufdam Caíne,omílfo f, id quod Galli plé rung faciunt ín nominibus quorum ínítíum eft (,Rondeletíus. Mediterranei maris íncolx 29 pud quos magie nígrícat, Damam appellant,ung Daíng,Belloníus, i GERM, F. £in Geerapp. Licebit X Gallicum uocabulum Maigre interpretantes nomi* nare ein Mager ober Sage, wé à uerruca menti ut Baionenfes Galli,ein Werger, Lë ge paulo poft ín Coracíno, KK ANSNY D 5 ed e no We MY OO Gr DN VA SUE AT V S (prímabreui,AzzGApi(cís d Coracíno & Vmbra difiungi non debet. Eum effe putas mus,quemnonnulli pro Vmbrína uendunt.Sunt quí Coracínum album effe credant: quor fententiam nec probo;nec improbo.fit enim perfæpe ut idem pifcis, diuerfis in litoribus, diuerfis nomíníbus nuncupetur, Rondeletíus, Latílus pífcísawz31s)à Tarentíno nomínatus,idem nefit quí Latus,quaerendum, GER M. DeCoracíni , Glauci Bellonij , Lati & Vmbræ pifcium confufione diftíndioné" on & nominibus Giermanícís;lege füperíüs paulo ín Chromíde Bellen, £, Em gtoffcr See app. i: Coracinut De Pifcib.latis compre. $$ | | i Coracitum nigrum Rondelerius maiorem ne an minorem bic pitlum intelligatneftio.in deftriptione non expli- | tar:fed fimpliciter tanquam de uno loquitur nifi quüd ex Athenaeo colori differentiam affect: qui uero hic pingitur, | magnitudine etiam, & reliqua fpecie differunt. e e LENN Ee e E e KA Ee ee LEO P HÄ ») EN, DJ WEEN 2) RA DID: X 279095 SH C OR A CIN v s pífcísEogexivo)nomíne Graco meliüs uocabitur à Latinis, quàm Coruulus Coruvlus ' | uel Graculus,ut Gaza conuertit.neg enir apud omnes conflat à Coruí Graculiue, id eft, à Graculuss | higro colore di&um effe Coracínum,utdocet Athenæus libro 7. nominatum effe fcríbens dë 2» | iuvenis rd aleet tue nok degen wiedwid eft quia perpetuo oculos moueat, & nunquam moa tere definat, Contrà Cælius R hod.orea >rogp ideft, à nigro colore dici putat, Et Oppianus ; Kae Testen iravvuoy Adoz goh Non omnes tamen coracini nigri funt, Kopaxivos à x Ta Nav Nwy (uel Potíüis van. ut iudicat Rondeletius)j sutaze m8 asins, hoc eft, Coracínus ex Nilo : minor autem Gel preftantior)níger cft albo, Áthengüs.quí & vgued eg cognomínatos coracínos trádít,hoc eft; reí colorís, Eodem authore Coracínus etíam Saperda X Platíftacus (Seed o Paensgngs) Saperda: orion Myllum inquit, Platiflacum uocari cum autlior e aen Coracinum ) dictus fuit, Nili incolae Peltam lariflacus Urs) uocant, Alexandrini Hemínerum,ucl Platacem, [Hgivngoy à PA&vuxg,] Sed quod ín Aura- ?Myllu. idem ín hoc pífceufi uenit, ut pro ætatis ratione , diuerfa nomina fortíatur, nam maiores Co- Zfeminerués j facini, Platiftaci;qui medie etatísfunt, Myllivao minimi, Gnotidia(rroridiænominãtur Ron | eletius, d Coracínusá nonnullis Aeolías uocatur, aut potíüs cognomínatur, d Saperdamali d Qui Apuam falítam interpretantur. d Coracinus à nónullís Saperdes dicitur, Dotíon, Aríftote- d €s Saperdam inter fluuíatiles ac lacuftres numerat, Coracínus ueró tum marínus,tum fluuíatilís Í X Ariftoteles fortè (inquit Saluianus) marinum fimpliciter Coracinum, fluuíatilem ueró Sas d Petdam uocauit, Coracínum autem fluuíatilem díco,ín fluufjs natum, eis peculíarem:nonquí € Dart afcendat: ut fpecies duz fint diuerfz.Et rurfus ín fluuijs (ut INilo)alius albus eft , przeftantíz i Oralíus níger:quz coloris differentia marinis etiam conuenit: & fi id ueterum nemo quod fciam | dotauerít unquam, Albus autem eft, (o guem Bellonins Chromin facit.) Niger qui Romæ Coruo di Niger hår sttiera uocatur. Corporís quidem forma conueniunt, ut ambos eiufdem generis efle dubium n6 t Hæc Saluíanus. d Rondeletius Coracínum Nili, é mari fubíre putat : Malfartus uero fpecícd Marino dífferre:ficut Perca etiam marina & fluuíatilís differunt, Capitur a pud nos Coracínus (inqaíz R Sdeletius)ín marí,& in flagnís marínís,ín fluuijs minime, Aelianus Coracínos & Myl Os-etiam ín Iftro,id eft, Danubíioreperíríait, IMíhí quidem ubi & quo nomine ín eo flumine ca- Dänn nonduminnotuit. d Coracíno idem uidetur Kogæxevs & Kopasivís : unde dímínutíut fora Copaceni marí poteft Kopgsavíd'iop, A t alius pifcis eft Corax ueterum, à quo dímíntitiua fuerint Kepastid lp, Ko Coracintja Daer, Kopænionos. dj Bellonius Cantharurn,de quo fuprà díxímus,pro Coracíno accepíffe uidetur, Coras mbra Coracino fimillíma eft:quamobrem íchthyopola tam Rome quàm ín Montepelío Co 'acínum pro V. mbra,& V mbram pro Coracíno uendunt; R ondeletíus. .GiR AE C I quídéhodie Coracínu m, Córaca(ut IViaffaríus:)uel Kóeesov (ut R.ondeletíus)Carakís diatut Bellonius fcribít)nomínant, d Coracínus à Graécís üulgó nunc Mylocopi dicitur, Saluía nus, Hermolaus-Mlyllum,hodíe Mylocopíonuocaríannotat. ` ` SEN ITALICEUulgó Carbo,Coruo,Corfo,ucl Corf appellatur, Venetijs & alibi, (Corbetto autě ” Venetijs díctus,Bellonij Glaucus eft.) Roma Coruo & Corueto:X in plerifeg Italiæ locís pefce 9tuo, Saluíanus,quí etiam Coracínum fl.nígtum, Roms Coruo dí fortícra uocari ait, pin B 4 56 ` Animalium Mar. Ordo IHI. G AL L, Noftra Gallia Natbonenfis Corp(perapocopen) uocat: alíj Durdo, alij Vergo,alij Corbau, GERM, F. {in flotter Cecrapp. (Rab quidem uel Rapp pifcis fl. apud Saxones dis cius,Capítoni fl.cognatus eft) Éin (hwarglaehte (Deerbzadbfimenart. Venetijs ptum bunc pifcem,quondam Tince marine nomine accepi:fed falfoyut admonuit Bellonius: quiuifi bac effigie art Coruum mar.[iue Carpam mar.id e Coracinum effe pronunciauiz. Colore magna ex partemgre cat tum corpore,tum punnts:fed per latera fufco colori aliquid lubuiride admixtum efl.unde coloris mmirum rationi Tince mar.nomé(quod alij uulgà Merula tribuunt, Romani etiam Phycidi Rondeletijid eft, Callarie $aluiam) imperirior aliquis ei aderibuit. | GERM. ZCinanocrefiguroef obgeananten fifhs/des bw ärperen, fir tds PI oi OT ser? DI). A, Ee MON Dd ed Hec quog, Coracini fpecies videtur, colore ferbtantm à precedenti diffeveng.eft enim candidior:religua ueri fh Ge fimilis oris nempe caudeyitem latitudine,ac pinnis e aculeis inuentres 2 SERM, Am weyffere dattung oc ebgenanten Die, AN QUAE NAM d E IURE | GE e er ii r d MSN i RI Ki Ki Tror Miha AN? ODIA RN DI CH "e tt Zen 7 ESCH Dee CH Ke SEN Së e Hte "mi MA, ee, s iy 7 Wa ttti, MIIL trti i) vt tru, KIRTI SC eitir zeit Dee M Zo D: (ue s (P ALL. Uf if trea U )) n ` T Y ' / m : Mettre GG E DEE Geer, "teg g M= m EE H Si n eg Leet ENE X aol oi (1t SA dn, ; SC Mu Lä f Zr ea Mio PRAETZE | © DePifcib.latisetcompref. 57 | Piftem bunc Coruulinomine in Ialia pitlum Cor. Sittardus mifit,colorerubicundo,ere. P AET E R album & nigrum Coracinum, fuerit forte etiam tertia quedam fpecies, minor ru | befcens:quam alicubi ín Italia Coruulo uocant;& alijs nominibus Giuarracíno, (quafi Coracíe | hum,)Capogroffo, Coruafilí, | GER M, F, /Eintotladter (Ocafifd/Oroftopff/AVpplin. pot | SEQVVNTVR LATI QVIDAM PISCES NON SQVAMOSE | quí nihil ferè cum præcedentibuslatis commune habent, excepto | AproBelloníj,quem Sargo comparat, De, 2 SS EE EE ` SE GE EE SEN CH A S Q d di déi d e ge Si SS e e n di GC hh 2) zi d «eS; SN ND 7, WE dg US ES P RIS CV S (Keolesoo)pifcísà Grzcís dicitut,& moe, Athenzo & Oppiano: & à Strabos 1 ne lib.17.inter Nili pifces Xeig&-, (id eft, Porcus,)R ondeletíus, Ego non Caprifcum hunc, Wii marinus eft pifcis, fed alium fluuíatilem(quem Percam rotundam Germani pleríq; nomínát) Orcum Nili effe fufpícor, d A prum fuum Belloníus fquamas habere negat: H ondeletij ueró tõ | per tum Captífcus fquamofí funt, In cæteris plerífq; defcriptio Apri Bellonij, X Caprifcí Rons 1 lem. feré conueníunt:ut uel jdem,uel omníno cognati ínter fe pifces uideri pofsint, Vtri pels ` Is dura & afpera, qua ligna expoliri poffunt : duz ín tergo pinnæ : quarum prior fortibus aculeis i Sbfirmatur.branchíz non detectz, corpus rotundum fere.línez cancellata ín cute,una utríng ín " ateribus pinna, Oculi furfum ín capíte.Os paruum:ín quo dentes acutífsími € ualídifsimi, Ron- Cletío:humanís zemulí,ín gyrum fiti, Bellonío, Hactenus defcriptiones conueníunt.Icones ueró Utro pofítze,multüm difsímiles funt, ^ : : Elíbro Saluíani, Pí(cís Grace díctus kieper, Kezrefr6:, XoigG^, Ys & we Latiné Caper, Aper, | Porcus Sus & Mus.Kazpop Ariftoteles & Athenzus nominant : Plinius Græcam uocem ímitas Us Caprum:Gaza A pruin.Eundem hunc effe Capriico pífcem,non folùmex maxímanomíni Slinítate:fed ex eo etiam intelligi poteft, quod utercg duram pellem habere traditur. quód prates — Tea KézroG" zeg etiam (cuius apud Strabonem & Atheneum habetur menitío)fit,& dicatur. Athe Xipe, Baus enim Ariftotelís Kerey, Xoy uocat. auer apud;Athenzü:lícetís dubírare uideatur an Ca- Ye. Pros fit:unum tamen & eundem pifcem effe,eadem nominum fignificatío in(inuatiaccediít, quod Quemadmodum alij Kezeiessy X xoigoy ferum effe tradunt: ita Ouidius Sues diros appellat, Po- remó quód wie etíam (cuius Aelianus atq; Oppianus mentionem fecere) & Kerg, unus fit pí wës, Cs, abertí(símé declarat Achenzus,hís uerbís: Caprífcus uocatur etiam we, (id eft Mus.) nec eft, | tuna cum Hermolao Barbara, vo hoc Athenæi loco, pro wc reftituendum cóijcíamus ` quando | quæ Muřab Aeliano & Oppíano tribuuntur, Caprífco optime refpondent, Interim non negandü Fam alíos dici Sues marínos,ut Thynnos,quod glandibus uefcantur, Ifidorus Hífpalenfís Stu» tionem, Suemuocat, Marini Mures etfi non magno corpore, (uec magnas uiribus, Oppianus: inex= Pugnabili tamen feptí funtrobore atq; muniti ` quippe quíad propugnandü duplici confidunt ar Maturæ pradurz nimirum pelli & dentium roborí, cum valentibus enim pifcibus & reí pifcatos He perítifsimis hominibus pugnant, Aclíanus;ex quo & Oppianus rranfcrípfit, Ariftoteles Ca- 5 €us. ep ` Animalium Mar. OrdollIL. prífingulas utrínquebranchías effe tradit east duplices, Congro bínas,alteras fimplices, alteras duplices, Verüm ut de Congrí,íta etiam Capri branchijs hec perperam ferípfit. Vtrínd; una tan? tìm pinna parua & rotundaad branchías cófpicitur.nam illis, qu& ín pífcibus alijs utríng; ín uen tre funt confpícuz, prorfus care In dorfo fere medío tres membranis inter fe (unctí reperíuntuf aculeitobuftifsimi & magní:quorum prior reliquorum duorum triplus eft: eos omnesnon for lùm ubi uult deprímít(hic pifcis: ) fed ín fulcum etiam offeum ín dorfo ob id fculptum recondit, Deprefsíautem & reconditi uti quàm facillime omnes fimul eriguntur, íta eorum unus duntaxat erigi nequit, Et pari ratione erectí omnes deprimi póflunt,ċum eorum unus folus nequeat.funté ea arte fabrefactí, ut cum prior & maior quantumuis ímpulfus deprimi nullo prorfus pacto po fit:poftremitamen deprefsione qua facillima eft,ftatim deprimitur; non fecus quàm ín arcubalí« ftis uocatis accidít:ín quibus parto ac ínferfori ferreo uecte compreffo , tenfus illico remíttítur2f cus:;obcuíus fimilítudíne hícpifcís Roma pefce Baleftta uocatur, Sc. Horum aculeotá memínít Strabo,hís uerbís:xciporid eft,Porcí,cü rotüdi fint,& fpínas ad caput habeant, perículü Crocodis lís afferunt, Dr Plinius hífce:Inter uenena funt pifcium Porci marini fpínz ín dorlo, cruciatu ma- no lefórum,&c, Corio tegíturfquamofo, (cuius tamen fquamæ ferpentís potíüs quàm pifcis uí détur,)íta duro & afpero,ut uix diffecarí queat,atq; lignum & ebora eo polírí poflint. Totius pi fcis figura ualde cópreffa X lata;atcy fere orbicularis efl. Pondere duaslibras raró excedít: (quan* quam Plinius feribat; Appion maximum pifcium tradit effe Porcum, que Lacedaemonfj Orthra* orífcum uocát.)R eperíturín plerifq matis locis, etfi feré nullibi admodum frequens, Aelianus quidem & Oppianus Murem,marínum faciunt; Ouidius etiam Suem:& Archeftratus Caprum: Ariftoteles uero X Plinius Caprumin Acheloo amne reperíríteftantur: Strabo & Athenæus X^ gop inter Niliacos pifces connumerãt, Hucufg Saluíanus, Ego Plinij Porcum aculeis uenenatis e Plinij Por. pun MEN ; ; UE j Pore Galeumcentrinen effe potíüs (ufpicor:quí & uulgó hodie Iralis Porcus dícitur,&eius aculeos ut neno non carere Oppianus cecinít. Nili etiam xoig", íd eft Porcus, alíus fort? fuerit: ego Dec? fimilem píftem minorem X rotundum, capite aculeato,unde áLucfjs non deuoratur; & Porcel lio apud inferiores Germanos uocatur , Nili Porcum effe coníjcío. fed híc an iñ Nilo repetíatuf» non conftat mihi: ut req; Saluíano , an Caper eius ufquam ín ullo flumíne, d Vide mox ín C^ pro Rondeletij, DE ITAL. GALL. Å noftrís(circa Monfpelium)& Siculis Porco dicitur, Rondeletius, Hä mæ Pefce baleftra, Saluíanus:propter caufam fuprà expofitam, : GERM. P, in Cauwfifd immer. quanquá erii Delphini & Phocænæ uulgo Ke fbweyn uocantur:fed ý cete funt,non pífces, APR O s, käng ab Ariftotele dictus pi Ícís;à Gaza Aper conuertítur: à Plinio non recte Caper.hoc enim Latinis hircumfiz gníficat, cápros uero Graccís aprum, Anpifcis (inquit Rondeletíus) quem hic exhibeo A per fit, pro certo nondum habeo: fed cumrarus admodum fit,¬as infignes babeat, ftudíofos , propofíta pictura , ad rem düigentiüs .expendendam , ínuítare uolui, Tgayvd quet eft ze" Athenaeo, X nofter híc duris afperisgíquamis tegit. Sed nofter ma= rinuseft, Ariftotelís uero fluuíatilís nempe ín Achelooamne , idemtp uocalis, Alius eft Caprifcus dentibus acutis X ualidís,uirus olens, durus, Capros tieró dentibus caret, & ab Arche firato laudatur. Hac ille, quí etiam roftrum oblongum & obtufum,Suís modo, ín eo queme bet pífce, haberi fcribít;multos fírmosép aculeos in pínnís uentrís: à podice etiam tres , breues *s* acutos: Idem ptaterea Aprum fuum à figura roflrí aculeorumép fetas referentium fic appellat 2: dumcenfüítcum ueterum Aper à uoce & grunnítu hoc nomen tulerit. d Cápronalíqui recen” tiores că Caprifco cofundere uidentur. A prü pifcčinquit Gillíus) uidí Venetijs ín foro díuí ; cícondítumin opíficís cuiufdam officina pendere: quem cum Thraci cuipiam oftendiffem , ^ s prífcum díxitappellarí:cumdphuíus piam effigiem Siculis pífcatoríbus oflendíflem , Porcu, e(Te affirmarunt.Sic ille, Venetijs quidem Porcum appellant Muftelum centrínen , quema! Vulpem ueterum effe putarunt. & Belloníus cum fcribit : Pifcís quem antchac aliqui pro AP" defcripferunt, Vulpes marína efi:Gillíium notareuidetur. d Equidem R.ondelettj Aprum nz;uel Capríící(quo cum plurima habet communía)fpecíem effe coníecerím, € Plura lege MÉ xíüsín Caprífco, ` * GER M A NICE círcunfcribo:ein felgamer Cyauwfifcb im meer/mit dents roden [HUP pai: ono mit (arpffan oomen ven fleffáoeren am baud vno nad van wcioled* no PER à Bellonío ex« híbítus , à ondeletíj pro differt,cumaliâs,tum Quod (quamas eí negat:den Vsalbos & humanis æmu= lostribuit, &c. lilyringo pifcium affinitate decepti, Pikem ítum Chíergner oo Gnt:fed uox ea Sargo debe Ur. Aper ením Sargi mo- 9 corpus tornatum habet, De Duck Lopes ër compref. $59 e A u à NON GARE 9catiquem etiam ex Arí- PROS SM TOW LULA tit forfan is quem Athez KLAK dzus Porculum fluuiatilë fotele uocalem effe tradit, Hæcille, Plinij quidem Porcusaculeis ín dorfo noxijs, Galeus centri nes(meo iudicio fuerít, d Lege etiam quæ proxime retró de Capro Rondeleti fcrípfimus, GER m, £in onbcEannter feómboer fifeb/einer Ocifozacofmen gleycb. Eo S, Senge, zés, Nafcítur Salpæ fi- milis pifcis n mari Rubro, UiStromateus appellatur, Per cuius totum corpus li= lezfeu yirgæ auer exten untur, Athenzeus ex Phi- e Stromata Grecis funt fagula & tapetes elegana Ores, waris colorum imas umg differents fpecta tes: unde & pifci nímírü nome, Plura leges cum fes E hen tribus Eíconís $ Icrípta, ) à 4 IT I P cis hícfiín aliqua maris mediterranei parte reperítut,nec mari Rubro tantümpro Prius eft forfan is fuerit quí Romæ Fíatola nuncupatur, eo à Salpa dífsídens,quod lineas aureas teuiores habeat, nec ad caudam ufq producias, (argui Philo requirit in Stromateo fados AF Gen n Plur KEE Ët Ber rorum corpus mde lineas aureolas:ut etit in Salpa,cui confertur:) Rondeleríus, Idem pifcem alium, de quo proxime agemus, ín fine octauí libri cum peregrinis de Ctibens, D om uulgo, fimiliter ut hunc quoq Fíatolam nuncupari fcribit: tanquam uterque ín €díterraneo marííuxta Romam capiatur, SE 4 : GERMANICE F. /Zin Ceppicer/ober Teppich fifib:si Ron befannt / mit fdbónen Phare fireymen puro venlepb wiecin Goloftreymoer: gleyh alo ein Ceppid die von atben fhón iff. Fistole (alterius )eiconem à Bellonio exbibitam omifimus: quod forma y cir eunfeript sone corporis , de pinipis tum Genen Rondeletius dedit conueniat. Linea tamen [cu firie && macule, longè alie ac M in utriu[o, dan Jiu; pifces effe diuerfos aliquis exiflimaret: ficuti etiam ex utriufque defcriprione idem ies ui ped Zeche m opter formam & pinnasyut dixi:& quoniam uterque circa Romam frequentem effe ;& Fiatolam uocarnferibits "nus uideri potefi. Callichthys. Anthias. Plani pifces, n6 dubito. Belloníus forté hinc oc Cyanei, eo Animalium Mar. Ordo HHH. Alia einfdem pifcis effigiesquam à Cor.$ itrardo cum alijs pifcibus Roma depittis olin accepi. Fac cum Belh nianaferè per omnia congruit mji quòd rudimenta quedar dentium oftendit cùm Bellonins omnino edentulam fé ciat:& lineam mediam rellam à branchijs ad caudam non exprimit, (cuius tamen in defcriptione Belloninsnon m minit: )nec aliam [uperiorem Bellonio memoratam incuruam e [quamofam,cum reliquum corpus [quami cartdl- "A ddebat (Sittardus )non excedere banc magnitudinem.erat autem miffa ab eo pittura uno alteró we digito hne gior,quàm à nobis bic propofita est. GER M, Mínanocre figutoce ebgenannten fifdbe. puel cognatus ei uideri poteft hic pifcis.Rondeletius nulli eí ue« tus nomé pofuít.Belloníus Callích thynappellauit:hoc eft, Pulchrum píícem,quod nomen (inquit) nulli pelagío pifci rectius conuenerít, quám huic: ut qui totus fere fítars genteus ut Lampuga , ac praeterea multis aureis liturís uaríegatus; Sed níhil tale de Callíchthye fuo ueteres prodiderunt. Haec tantüm ex eorum fcríptís obferuauimus: Callíchthye pifcem Anthíam effe, (ex Athenæo; fed meliores autho- res díflínguunt:) gregaríum, četaa ` ceum,dentibus ferratis, & è Thun no efca gaudere, Ariftoteles & Oppíanus , ubi Ánthías pifcis apa pareat, nullum animal noxium il lic ín marí effe tradunt, ídeot faz crum haberí.Plíníus(lib.9.ca, 47.) ubi de periculo feribit, quod urină tibus imminet à Canibus marínís: Certí(síma (inquít)eft fecurítas ui- diífe planos pifces; quíanunquam funt ubi maleficæbeftiæ : qua caus faurínantes , facrosappellant eos, Hoc ín loco pro planos repofue« rim Anthías.Plíníum ením ab Arí fiotele mutuatum , ut alía pleraqy, S. ROMATEI fpecies altera, à iy cafioné cepít,utlatos pifces, ( quas líseft Faber , Fíetola, Lampuga;) eofdem Anthias faceret, coftítuto boc quafi genere ad pifces forma plurímüm differentes, Latos enim pifces ; quanquam à planis diftin- guit quod non fua latitudine natët ficut planiuideri tame & ipfos pla nos ait fi fuperfolocollocétur.Sed ` hanc fententiam eius, nemo (quod fciam)doctorü approbauít. g Ron deletíus cum füperíorem pífcern li bros.ín Latorum cenfu defcripfifz fet:hiücin fine oãauí ínter cyanes« os(íd eft cceruleos)collocat , CD dis ueris forma pifcibus Hippuro, Se feríno,& Glaucis iplius, (quos Bel loníusetíam Lápugenomíne An, thijs fie adiungit.) Ego a ueteri- bus pííces cyaneostanquam genes rísnomíne appellatos nó reperio; neque à colore alió ue huiufmodi adiuncto , genus conftítuilaudo, fic ením fxpe unius fpecíei (ces pilce D DePifcib.lats & compref. t pifces ad genera diuerfa trahentur: A nthíe Oppíano alij flavi font. lä ntueí,alij atro (anguine fu c) & fpecies generis unius proxímí,níbil fere prater colorem auttale quippiam commune iabe Unt. Nos ígitur neg latos pifces adeòangufte ad tres aut quatuor fpecies infimas cótrabemus: Deg abaccídente genus proprie uocandum ftatuemus, d Dorfum lateraģ ínhocpííce coerulca ünt,uenter candídus,labra purpurea.ferérotundus &€ compreffus e(t; Se(eríno non ualde abfimi Tat quód líneas duas à branchíjsad caudam ductas non habet: fed unicam duntaxat. A dorfo autem ad hanc lineam, X ab hac ad uentremlínez demiffze funt;perbellé inflexæ ; H ondeletíus. rater omnium pifcium morem,pínnís fub uentre caret etg prorfus inermis; Cantharo quí- dem fimilis, fedeo maior euadit,non tamézquecraffus.Líneam habet à capite fub uentre ad uma bilicum extenfam,atq; utríng ín ceruíce nigram maculam. Squamís undectíg caret:praterquám Incolinez ductu quí pifcis huius latera díftínguít, &c.Belloníus. GR AE C r uulgo Gofidaría uocant,ní fallor, ITAL, Romzuulgó nuncupatur Fíatola, quemadmodum Stromateus ob fimilitudinem quandam,R ondeletíus. Romæ ac NeapoliFietola; Tyrrheno familiaris, Adriatico non it? Del. 9níus, d Dehoc pífce,mífia eius cone, doctifsimus Síttardus fic ad me (críbebat : Fetolo uu!gò icitur,R'omanís Lampeca,delícatífsimus pifcis, (agui Bellonins: Nulli;inquit, inter apprime delicatos Pfiesnomenveriner: fertur nafciex Pulmone Geet ex Pulmonealió ue zoophyto marino pí cemnafci, non temere crediderim, Lampeca uel potíüs Lampugz nomen , alijs pifcibus (quos lucos H ondeletíus facio debetur, d Quarenduman híc Venetijs à quibufdam Figo, ab alijs tucllia nominetur. P HISPAN. A LufitanisPampano,utaudio. , GALLIC V M nomennon habet, utneq; fuperíor.ín noftris litoribus (inquit Rondeletíus) nunquam vifus, GER M, F, in andere attocó Ceppidero/sü Rom befannt vnber einem namen mit Yan nádfégemelton. hdi. x Rurfus alia eiu[dem pifcis eicon, Venetijs fela. Cat /m Ia % D * TE D U * S » Kata e A Hunc primùm Hepatum effe conijciebam,quoniam à Venetis Figonommatur:e& Ttalicé iecur quoque Figato: Pulmo mar, figura Hiepati à Rondeletio pofita,ad banc proximé accedere uidebatur. Color etiam nigricans conueniebat, Poa ` ĉa mne admonuit Bellonius, se bunc potins effe Callichtbyn fuum, (Jeu Stromateum Rondeletij: ) quanquam "on fint eidem colores er macule.idá, animaduerti cùm ex figura eius , tum quòd folus bic pifcium reng [ub uemra "reat nec aliam parte fupina babeat, quam que ab ano e$C. Hepatus [quamo]us eft, erc. GERMAN. Tad ein anocre figurocefelbigenfifcbe. — EsERINVvS Rondeletij, Soch, Sola(inquít)cor Jporislatítudine à Glaucis díf-repat. eft enim corpore bre lore quídem,fedlatíore,compreflo:fine Íquamís s cute lar bdorío ceeruleo,uentre argenteo, Líneas duas abranchíjs ad caudam dudas habet,fuperíorem curdam,ínferíorem re àm,ob quam notam ín ifto pífce manifeftífsímam , in cam adducor (ententíam,ut exífiímem Seferínum effe , cuius ex tillotele 24 Gust meminit Athenacus,hís uerbís;Duas uir b "x b SN INS tata a ee auc. é$tromateus, Aconias. T'onficula, >» 62 Animalium Mar. Ordo HI. gas fiuelineas habentalij pífces,ut Sefcrínus:alij plures & aureas,utSalpa. d Idem Rondeleti- us ín Orthragorífco pífce recitatis Aeliani de Lunapifce uerbís,defcríptíonem eius Seferino con ueníreconiectat, d Illum cuius eíconem damus;,R ondeletíus ínter pifces Coeruleos poníti&in eodem genere Stromateo non ualde abfimilem facit, GALL. Circa Monfpelium Tronchou,R ondeletíus, GERMANICE círcumloquemur : Um befunberer breiter meerfifcb / on fbüppen mt sweyen ftricben von Den ezwangen gágen oem hinderen teil. INouacula Rondeleli, NN N: VACYLA Rondeletij,(ínterlatos planos ambígít,ut mox ín Fabro dicetur.) Segu ín hoc pifceínquíbuulgarem appellationem,quam ex Latina fümptam arbitror, dícítur € nim Rafon:que uox nobis X Hifpanis nouaculam fignifícat;à Plinio uero, qui folus ex ueteríbus pifcis huius memínit, INouacula pifcis, Eius uerba funt: Nouacula pífce qua tacta funt, ferrum C^ lent.nam ín uulgaríbus codicibus perperam locus híc legítur , eo quo cítauí modo reftituendus Et merito quidem INouacula dícítur.cft enim dorfo cultellato, (argui Plinins à ferri odore Nouaculatt didam inftar, quo maiorem nouaculam apte reprafentat.pífcís eft marinus , palmi longítudín6 tres dígitos latus,unum fpíffus.capítePagrum quodammodo refert;pofteríore corporís parte gloffum, Ore eft paruo; dentibus acutis, magnis & recuruís, Oculis eft paruís,à quibus delt duntad os lineæ obliquæ, purpurez & cocrulez, Squamís tegitur magnis, rubefccntibus: (unde aliqui pro Erythríno perperam hunc pífcem acceperunt.)Pílcis eft Rhodo frequens, & ín Mett ínfula,ex quo pofi Rhodum à Turcis expugnatam illuc mígrarunt milites quí Rhodi appella”? tur, Capítur & ín Maíoríca Minoricag infulis.Carne efttenera,& delicatifsima, ac ín ilis infulis» quas modo nominauíi, fummo eft ín precio.Sicille, €; Dundem pifcem poftea Cor. Sittardus ME díéus Romæ depíctum ad me mifit, Pauonís nomine. fed nomen hocalijs quoq; diuerfis pifcibus attribuitur, Varietas & elegantía colorum Stromateínomíne dignum hunc pífcem faceret: feda? lius eft Athenæiex Philone Zrgwuærwein mari rubro, pabdous Lasep d'i ix T chuar rer uerg go Gi, Aconias pifces quofdam Numenius apud Athenzum nominat duntaxat, acóne autc Gracis cotem fignificat ad quam Nouaculæ exacuífolent, Tonficula ex Orímís celebratur ng" míne tenus à Cafsiodoro,non defcribitur, d Saluíanus nullum adhuc Græcym aut Latinum 29 i men De Pifcib.latis & compref. 63 | men huius pifcis ínueniffe fe profitetur, Peculiaremtinquitnades figuram habet hic pifcis, utnuls Halt pifcium fimilis uideatur , ab omnibus ínternofci facile pofsít. Capite ením permagno cft, |] ualde tamen(non fecus quàm corpore toto)compreffo, € omni prorfus roftro carente. Latíufcue us ualde eft, Fabri ínftar compteífus, Squamís magnis tegítur: arts atcp pulcherrimis colori- us egregie depingitur.Palmi menfuram excedere non folet, Solíuagus,ínfirmus & imbellis car- Biuorus tamen, In Romano foro píícatorío uix dení aut duodeni quotannis confpicíuntur, In -hodío, Siculo & Hifpano mari frequentior gígnítur, Carnem habet tencram atq; fríabílem: bo- ni fucci X conco&tu facilem, Vnde ín Saxatilium penuría ipfis tubftitui poteft, Guftui fuauifsi- mus eft, & ín maxima habetur exiftímatione.Incola eft litorum, maxime que faxis abundant, Nul lís fere alijs {pinis practer eas quz dort fpínam conftíituunt,intercídítur. | LT A L. Romæ pefce Derne uocatur, (forré quafi Peten propter parallelas capitis lineas, )& in plez tif alijs locis Rafon,Saluíanus. | GALL, Rafon; queuox nobís € HISP ANIS nouaculam fignificat, Rondeletíus, Caufa | nominis expofita eft (uprá, | SER M A N./Ein felsamer fifcb/wirt immeer vmb dieinfeln Sicilia ono Malta defun | en:mit manderley Jh änen farben gesieret, Die Srangofen onnt anoere vókeram ner Vot Africa iber in 4Suropa/nennen jn ein Spåra ; | Fae R. Græcis Zevs id - | A. eit lupiter: uel XgAxéUc. s | id Faber Ste alíus , 2 Kaante Omnino pífcís eft Chalets, s *vs nomen forte ex pofte- tiore nominis XæAaxsvs fylla actum fuerit, Putaue- Tunt aliqui Fabrum di&um 3fimilitudine fabri ferraríj ui fulieinofüs eft; (quí eti- ^m cum Coracíno hunc pi- cem confuderunt;)macula quidem ínfignis eft nigra, ulta ín eo partes nigri cant: ut d colore forfan Fa- "nomen índítü ei alíquís eonfcfat : quanquam fimul hunc & Coracínum no- minans Oppianus: non u= Uung, fed Coracínum tan- m à nigro colore denomínatumaít,Saluíanus. Dalmatæ etiam hodie Fabrum uocant:qui cã €x eís percunctarer (ínquít Gillius)cur fic nomínarent,míhi pulchré refponderunt,fe ideo íta nun | Cüpare,quód omnía ínflrumenta fabrilía in ipforeperiantur ` quod quidem ipfum ftatim uerum f ele periclitatus fum, q Non eft híc Cyttus Athenæi,ut quídam fufpicati funt, quoniam àR oma Cyttus. his Citula nomínetur,ab Athenzo quídem Cyttus nomínatur tantüm,íntet pifces, tanquam Dio ; j nyfio facer. Neg Acanthias,ut propter fpínas dorfialiqui putarunt:ís ením Muflelorum generís "Acanibias. | . Neq; Orthragorí(cus, ucl Porcus marínus,quanuís dum capitur, grannit. d Dubitauí ali- Porcus mar. | quando (inquít R'ondeletíus) ín quam pifcium claffem pifcem hunc referrem. neque enim ínter Piftem bune quamofos,neque ínter cartilagineos , neque ínter beluas collocari poteft, neque inter Yaoad&e inter planos tecenfendus:quippe quí una parte candídus,altera nigricans non fit, fed corpore concolore,dem & latos ama Pta unica macula. A planís ueró oculorum fitu differt, At cum exigua fit hec differentiascorpore= Pigere. que plano fit, & figurá Rhombo ca píte tenus quodammodo fimili,non ínepté planis pifcibus ad= Dumerarí poffe uidetur. Sicille, Belloniuslatis pifcibus adnumerat, contracialatorum appella- "onead paucos, Fíatolam,Lampugam, &c.ut pauló anté in Stromateo altero díxímus, INoslas tis fimpliciter pifcibus adnumerare uoluímus:quoníam à planis & oculorum fitu; pínnísQp pluría Müm differt; X non ut íllífua latitudine ín aquanatat: Natura quidem , ut plerunque folet ínter 30 genera, quzdam íta ambígua producere , ut ad utrum referas , dubites : fic Fabrum etiam & Ouaculam ínter Latos planosQp &rauqoersel(orzae nobís genuit. refertením INouacula pofleríorí Parte Bugloffum:& latíufcula ualde eft, Fabri inftar compteffa, Saluíano te fte, GR AE C I hodie Chriftopfarum(nomíne compofito à Chriftus X opfarium , quod pífcemft- &uificat)appellant: aiunt Chríftophorum , dum Chriftum bumerís geftans mare traíjceret, pi- cem hunc apprehendiffe,&c impreffa digitorum ueftigía relíquíffe, «| Hodie forfan ideo Chría opfaron nomínant,quía olim zes id eft, lupiter nomínaretur, Gíllius, dug y Wu veu Më Au F a 64 AnimaliumMar. Ordo HII. ITALICE. Romz Cítula uel Cetola uocatur: hoc quidem nomen ceu diminutiuum zait fortafsís factum fuerít.à Gillio Situla fcribitur, Item Pífcís S, Petri, Pefce fan Pietro, ferunt enim hunc pífcem fuiffe, quem iubente Chrifto diuus Petrus, ut ín eius ore numífma pro tributo repe ríretzunde digitorum ímprefforum ueftígía in medio corpore relicta fuerint. ( Sed Orphum etiz am Græci multi hodie Petropfaro,id eft picem S, Petrí nominant.) Genuenfesab orbícularí eius forma Rotulum nominant: Dalmatæ Fabrum, €f Ligures Zaphirum appellant, louius:alibi ta- men Scarum, Zaphírum uulgo nominari infinuat, HISP AN Lut& Galli Narbonenfes, Gal, id eft Gallum uocant, caufam leges mox in Galli- cis nomenclaturís. G ALL. À Mafsilienfibus Trueie uocatur:fiue ab infigni uoracitate,ut Belloníus putauit:fiue ab aculeís dorfi (etarum inftar erectís:unde X Hyftrícis fímilitudínem Louis eíafsignat:fiue po tíüs,quía dum capitur fuum more grunnít;quod Rondeletio placet, In Leríno infula & Antípoli Rota. Rode uocatur , id eft, Rota: quía rota modo rotundus ferc fit , & in medio corpore maculam nt* gram habeat ueluti centrum,alía quidem Ro eft Plinij ínter beluas, Giallí(ad Oceanum) Doret uel Dorade uocant, ab aureo laterunt colore , quafi Auratam: nam antiquorum Auratam ígno* rant.In Prouíncía Gal, ficut & Hifpani : id eft Gallum : ut X Santones X Baíonenfes Iau, id ch, Gallum,á dorfi pinnis furrectís,uelutí Gallorum gallinaceorum criíftís:uel(ut Bellonius conicit) ab aureo atq; mícante colore,quem habet cum adulti Galli ruftici maioribus plumis communem appellauerunt un lau,ueltrn Cocq. GERMANICE nomínemus licet &.etere fifcb,ut & Romaniappellant. (Gallum enit & Porcos marinos uocare non libet :;quód haec nomina alijs quoque pifcibus attribuantur. ) ud ein &Ocerfdmiv,hoc eft, Fabrum mar.uel eir Xab,id eft, Rotam, ANG LI pifcem quendam oree uocant, alij Care uel Dorry pronuncíant ; qui alius uide tur quàm Doree Gallorum,hoceft; Faber, Praíino enim non difsímilem effe aiunt, latiorem,col0 re Tínce,in cibo lauti(símum, coN hæenefcio cuius pifcis reperitur ín Tabula Oceani Septentrionalis ab Olao Magno €* LZ nihilalíud de ea refert, quàm pífcem effe duodecim pedum, Mihi quidem huiuímo i pinnarum ín eo pofitus, mínímé uerífimilis uidetur, GERMAN, AinvnbeEannter Peehi dyin der Tafel Yes mittnádtifieboben meer yonden Olao Magno befdytiben:fol swólff feb lang feyn. $ oRD* ek ORDO V. DE PISCIBVS SIM PLICITER DICTIS: QVI FERME ROTYVNDL . | (MINVS TAMEN QVAM LYRIFORMES,) NON | comprefsifuntalij fquamofi,alrj leues, Mana becimago Venetijs fatla ef macula in medio latere talis effe deier, qualis in Smaride mox fequente cernitur:e pinna à podice longior quàm be, J AENA, Muris, Gaza nõ ređe Halecem ; A couertít, XMeænidion Haleculã, (Alex Alexe S Plinio nő pilcis , fed gari uítíü eft, gen, , W ] Ej fœ, fine afpiratione: etfi ín Geoponícís ax uno taf legit. Halec uel Alec gen. neut, Hoe fatius X Plautus dixerunt; liquamen ex ínteftínís pis clum interpretantur. Halecula dímínutiuum femper Pro pifcículo capitur,uilínímírum quouis, [Columel àtíuales haleculas díxít:] quem etiam halecularíum ` ermolaus appellat: Gracé anthracídem,id eft pru» narium uel carbonaríum:quícunque fcilícetín pruna € cratículacommodécoquíi poteft.) IManarum fpe ctes aliæ ín utroque latere nigram maculam orbículas tam habent, quz fimpliciter Mænæ dicuntur. aliæ, €ucomznídes;uel Smarides,aliæ,Boopes, d Eue« Dir ut cum fætu impleri Maena foemína incipit, maris Color ín nigriorem, pluris uarietatís mutetur, DN ca= to deterríma cibo efficiatur: uocantur à nonnullis per id tempus Toyo , (id eft Hirci,) Ariftoteles, Dez: 10 Athenæí Hírco , di&um eft ín Gobione nigro endeletij, : ITAL, A Liguribus ac Romanis Menola uo- fatur; ab is quí Adríatícum finum incolunt Scla- ua, uel Menola Sclaua:uel,ut ipfi proferunt, Schíaua. GALL. A Mafsilienfibus IMendole, (alíàs Me- dola jab aliquibus Cagarel, quód aluit cíeat, d noftris in Gallía Narbonenfi Iufcle, R ondeletíus, GERMANICV M nomen non habeo. Dello- nius R aro cinquítín Oceano capíuntur,quod fcíam, Mbeyfferling uocari poteft , interpretatione Gallici 9mínís Cagarel, . Manulam Italorá à Germanis inferioribus Lion incË uocari, olim accepi: fed certi adhuc nihil hae ro, Rondeletíus Oxyrhynchum fuum, qui Antuer Pi crebro cernatur, Hautin illic uocari feribit; aliqui icum A ríftotelís fic nominant, Halec: Halecula; Manarum l fpecies. | Hia. : Béllonij icon fquamas omittit;fex autem feptémue lia — neas à capite caudam uerfus exprimit. MAR 1$ & Gracis(Zuze:)& Latinis dicitur, Gaza Cerrum Latíné uertít, (ob íd fortaffe quód Cerrus. Neapoli Smarides uulgo dicuntur Cerres, Malili Gerres:) mirum cur ao potiùs Pliný & à E] 66 ` Animalium Mar. Ordo V. Ceres. Martíalis appellatione ufus,quí Gerres dixerunt. Eft autem Smarís ca Mænæ fpecies , qua Lew Leucomanis, comænis ctiam à Girzecís dicitur,id eft; Mæna alba, quía femper alba remanet , cùm Mæna príot Garus, colorem mutet, Eundem pífcem Garum effe, nominis affinitas facit, ut fufpícer , cum pro Garo Cerrus dicatur - X à Plinio X Martiali multitudinis numero Gerres, & Antipolihodie Garon pratereà ex hoc pífcículo optimum fieri garum experientia docet, ex Garo ueró pífce optimum fieri garum teftis eft Plinius, Rondeletíus. Leucomænidesaliqui Boaces nominãt, Achenaus Smarídes uocantur etiam Marides Athenzo. Smarídem, Bocam & Mænam cognatos pifces, fic diftingues, Boca lituris caret,quíbus Sm” rís prædita eft. Smaris quoq; afperíores fert fquamas:lineasg recias, ferie quadam in lateribus di fpofitas,quales & ín Mæna cernímus:fed Mæna nullo feruato ordine confufas,Belloníus, GRAECI hodie Marídesaut Smarídes appellant, s T ITAL. lNeapolí,Cerres, Venetijs, Gírolí, Grerrulí,alijs etiam Giri, Zerli Romæ Spigaro:t bí & Rotonetum aliqui uocant, quod nomen Boopí debetur, Siculi etiamnum Smarídas gr" cant, : Bär alia effigies Venetijs exprefa, HISPANICE Piícarel, Vide mox íin Gallicis, — k GALL, Mafsilíz, Gerres uel Gíarets. In Gallía NNarbonenfi, ut & in Hifpania, Pícarel: ob id fortafle quód falítus híc pifcis & fumo exíccatus, línguamacrí« monía quadam pungit & mordet, HR ondeletíus, G ER M. E, Um wyfie &xdeyfferling.uel imitatio ne Hifpanis & in Prouincía ufitati nominis Picarel ein Dinling. Bitselen enim noftris de fapore pungente & mordente linguam in ufu eft, Mænulam Italorum à Germanis inferíorib. Ze outincË uocari olim accepi, SE quod fi uerum eft, Smarídem feu Leucomanídem fie Nacu terpretabímur ein vy]]er AAontinct:Et Boopis fpecies ~ duas aut tres , gefcblácote pes Jäeutütca/eper Dro A nádftganelten leg, m T Geess" LEITAR A. SE II, "(Lf un A EC d ARMEN RES RS E NS daks ANR V TA 3 SN T NT Ww A ( W N e (h Ta n M l Wi M ii SE 00? s,Box,Boax. Bio, Bof Biet, B Hic pifcis litoralis eft , ex Mænarum genere: ín Gallía noftra Narbonenfi, Italia, Hifpania , & re & nos minenotifsímus, A Plinio Box dicitur , uel (utalij les guntBoca.Gaza Vocam conuertit, R ondeletíus. GR AE C1 hodíc(p Boopa nominant, : ITAL; | .. DePifcibus fimplici ter. 67 ÌT AL, Venetijs Booba, in reliqua Italia, Liguria , Gallia Narbonenfi , Hifpania, Bogue uel Oga nominatur. Romæ etiam Boga uel Rotoneto,quòd corpore fitrotundiore. ' . GALL Bogue,utín]talícís nominibus di&um eft, Sunt quí cum Leucomznide(quz potíe | Us Smarís eft)confundant, | GER M. Ain defiblebt pes APyoutincEe. Legefuperiüs ín Smaríde. A] ege Sae Sr kA ASA 2 SEN Kee SN A XX We SS Lee EE 00 PI $ fectida fpecies Ródeletío. Ex ueteribus folus Oppianus Boopis fpecies duas facie ` | Pí(cemhunctínquít Rondeletíus)ín multis fuperiori fimilem, Bogue rauel appellant. quid | uerà iftud raue) (ignificet, non potui omnino affequi : nifi quod perítíores pifcatores fic dictum ` | effe putant, quía capiatur & uendatur cum pífcibus,uulgó raualle appellatís,id eft, mínutís, quicg | I limul el(xanrur & apponuntur,nec propter paruítatem felíguntur,Rondeletíius, Haud fcíoars idem fit; (uidetur aucem effe;)pifcículuslitoralís,quí à Bellonío Bogue reneau nominatur, K E ERM. Min oer ge[dbládtoeo Houtincts/ cin retladprer APyoutínck. Lege fuperüs maride. , o OPIS tertíafpecies R ondeletío. e - ; 3 ; ; R.arus eft híc pifcistinquit)cuius nomen neque a piífcatoribus nofirís,neque ab alijs potuí | Unquam extorquere propter raritatem, ; Re ; ; | GERM, Bas ditt gcbládtocs A Soutinces. Vide fupra in Smaríde. | ALPA, Siess, Græcum Salpæ nomen Latini retinuerunt:X hodie plerique Europe popu ` liretínent, . Hunc pifcemalio nomine Bouemqovyjappellát,ut eftapud Hefychíum. fed nos Bor, alium dabimus magis propríe Bouem díctum inplanorum cartílagineorum genere. Ee TaT icoufiedb tys, Ås vx Bogs mune &A(Qpvor sëtAsouert: — Ovvexe yesse QUxQ* del Anere det, ntíphanes,hoc eft:Et Salpze,quas Halízonorü pifcatores nominat Boues, ab eo quód dentibus emper alge fuis uentríbus molant. Cognomínátur atit forte iropdxsstr, quod ín nullo alío pífciá ge Dere,zqué atque ín Salpís, eadem fere femper feruatí magnitudo uideatur, ad fummum quide | bilibres fiunt;aut femper ad librá auct apparent, Saluían. Pro wopxaco lego mit id eft, ifcas \ | tores retíaríj, nam dea: genus retis eft. Halízoní populi funt Afix mínoris, Pro &Asyouct, | quod eft;curant,malím katovay, id eft,molunt, Eftautem Séier apud authores femper foemíníni generís, Archíppus per iocum mafculíno genere protulit tanquam de uírotíbícíne , propter au fionem uocabulorum, ----igvEpd ñy Bei, ZSëinfef eëieft, d Chrifopleurus , pifcis die. Rus Salpa, Syluatícus: fcribendum autem Chryfopleurus,ab aureo per latera eyes ^ Cephalus. Leucifcus, Ceflreus." NASIS, Fereas. pbalum fimpliciter dí&dum,uel Sarginum pro Peræa eum nominaffe probabile eft. R ondcJetíU$ 68 EE Oa V. Salpæ fimilíseft pifcis in mari Rubro, Do, Effigies bec Salpe Venetijs effica eC, ei quà Ror, mateus nomine; Athenaeus, deletis dedit faris [milis : mft quód uirgasà capite a GRAECI etiamnunc nomen antiquum Ua caudam tendentes nj exprimit: qua à pittore colores me furpant. ducente addi poffunt, , 1T AL, Romz & apudalías plerafq; gentes (quz Gracz aut Lanz linguæ ueftígía retis nenonomeé feruat, Giíllíus X Saluíanus, Veneti Salpam proferunt, Romani fere Sarbam:alícus bi Salpono, H1$P AN. Lufitani Salema uocitant. ' GALLI etiam Salpanomínant , Mafsiliene fes Sopí;Bellonío tefte, GERMANICV M fingo, ein Goeloftreys mer, à ftrijs (eu lineis aureís: uel círcunloquor, ein att oct (Oeerberficben mit etlichen gálbe Grtden ouró oic fcyten/vom Copf gágc dent binoceren teil. j, Ca ( QUU UC uel poríüs fpecies eí fimilis, quí ín Gallia arbonenfi V ergadelle uocatur pifcis , hoc eft Virgatus , à uirgís fiue lineis parallelis , quibus R z F diftinguitur, omnino fimiliter ut Salpa ; qua cü A S SE etiam partibus ínternís,fapotís ínfuauítate, care SE nis mollitie, X uíctus ratione conuenit. Rurfus autem ab ea differt figura:cft enim renuior,bre= uíor , rotundíor , Sparís uel Auratís quàm Sak, pis fímilior.ad Salpe magnitudinem nunquam accrefcít . reperitur ín flagnís marinis tantum: Salpa ueró tum ín mari tum ín ftagnis. quama obrem, ut díxímus , fpecie potíüs quàm aetate. , differt, contra R ondeletij fententíam:qui pífce huncín Salpa defcripfit, eíconem ueró eius nul lam dedit. dj Germanice nominari poterit et Gtrembiad mc. S: LPA minor eft, atate tantüm differens: a if SS ID) HIM UA VT : "mmm DE MVGILIBV$ IN GENERE, V GIL dicitur Ouidio, Plinio : Mugilís, Iuuenali, Horatio, Gazæ, ficut as & afsis; Mugil díctus ef,quòd fitmultüm agilís,Ifidos rus, M VGILE $ frequentifsími(inguit Rondele ` tius) & uulgo noufsimi funt pifces: fed in eorg generibus díftínguendís difficultas efi. Suntes nim quí Cephalum(Ktqzasp)genus Mugilum os mníum fiue marínorum , fiue fluuíatilium cons . : ftituunt,ut Galenus,alij Leucifcum,A«vixiexoy,ut Hícefius. Galenus quídem Leucifcum,fluufati^ lem tantüm Mugilem facit, Aríftotelí Cephalus fpecies eft,qua cum alijs (Chelone, Sargíno, Myxone)Kseto: nomine continetur, d Dorion Kesgtæs marinos & fluuiatiles facit: & ruríus ma* rinorum fpecies duas Ktgærsy X wssy,nimís concife, Hicefius fpecies Leucifcorum quatuor n9* mínat:Cepbalum,ín cibo optímum:deínde Ceftreum:tertíó IMyxinum: poftremò Chelone, (qu' & Bacchus dícatur: Rondeletíus tamen Bacchum,potíüs My xonem effe putat:)ex quibus tres € tiam Ariftoteles nomínat:quartum uero non Ceftreum, ut Hicefius,fed Sarginum,Zecyivoy ; C aliz quí Sargonem Latine uertunt.Sargusalícubí pro Sargíno perperam legitur apud Ariftorelem.) Ego Chelonem non Mugilis fpeciem proximam fecerim, fed Cephali. Docet enim Ariftoteles Cephalorum fpeciem unam lítoralem effe,quam Chelóna nominat:alteram translitoranam , qU4 adieĝiuo nomine geiert cognominat, X muco fuo nutriri dicit , ecG femper iciur um effe. un uoníam,cum quatuor Mugilum fpecies faceret, Chelonem nominauit, Peræam cmifit, uel Ce Cephalum Peræam , eundem Ceftreo (Hicefij ) Neftidi, id eft, Ieiuno,& Sargino facit, Quodf N quis LÀ GE : i ` rs : | e = `\ I DePifcibus fimpliciter. 69 quislinquit R ondeletíus)Perzam cum Myxíno(quoqj)eundem effe uclitjnon repugno, prafers Myxinue, | tím cum dicat Ariftoteles muco(myxa)tantům fuo uefci.Sicille. Hícefius Myxinum tum à Che | lone,tum à Cephalo díuerfum facit: X Rondeletius quoq ín fequentibus diflinguít, quanuís du- ie, Ieiuni quidem epitheton ( & prouerbium Keseets vasea ) Rondeletius Mugilibus omnibus Zei, conuenire poffe fatetur cùm omnes carne abftineant, imprimis tamen Cephalo translitorano có | &tuere id uidetur, qui fuo tantüm muco uictítat,czterí enim algís & limo uefcuntur; ut hic pre ce | teris ficut eft íta etiam dicatur viiszs. Ariftoteles cum Mugiles aliquot locis tecenfet, tribus, fcilicet | yxoní,Cheloní, Cephalo, Sargínum Teíuni loco annumeraffe uideri poteft ; Ceflreo pro genes | re pofito:quíbus ínlocís mendofe Seef: pro Zegyiv€" in uuleatíbus noftris codicibus legitur, O= | mnes autem hæ Mugilum quatuor fpecies ín mari marinis flagnís nafcuntur. Sunt & fluuíatí | lium non pauciores dífferentíze, R ondeletíus, € Mugilum ín fluuijs alij emari fubeunt: alij ín eís | geniti paruis & numerofís fpinísabundant, Galeno tefle, 4. Vocantur & raars anonnullís, fed pagra, | ppíano pifces omnes zd Aide dicuntur, d Aríftophanis Scholíaftes Ceftreum cum Cepha | 9confundít. Ceftreasapud Aríftophanem Murzenas alíquí interpretantur. Cefiratn Dorion & | t ollux eandem effe cum Sphyrana uoluerunt, d Inter Mugilum fpecieslegímus etiam Zpaviæ, S H I | R figura cunei didum, quadratum X A«yseoy,íd eft,gracilem uel uacuum. DN AxzvA&t uel Aud'anzva | čop, à magnitudine. d Ariftotelís Hiftoriæ 8,3, uerba: TgéQerou dét saspe quae xol Zug En ui UozAss dy veel géi Aire pre: geet $ Biewer di repites i lao Arten TU tours. dd Y và | SiS foy Ae oj dE alter big? lb Dog. uà GI Gage d BAevvad'ec dor, Gaza uertit: Vefcit Mugilis unuf | gute alga atcp arena, Capíto quem alíiquílabeone uoccant,lítoríbus gaudet.alter generis eiufdem translitoranus eft: quí non nifi mucore uefcítur fuo.quamobrem femper ipfe ieiunus eft, pafcans tur limo omnes(n Greco non efl;omnes)capitones:quo fítut graues € fordídi fínt, R ondeletíus nó redd uertít, Capíto quem alj Labeonem uocant: fic enim aliquis duo bæc nomína pro una fpecíe | accipere poffet:cum Ariftoteles hoc ipfo capite diferte diftinguat, fpecies Ceflreí quatuor nomíe nans, Chelonem, Sarginum, Myxonem,& Cephalum. Quare íta mecum ftatuo , Ariflotelís hanc *ntentíam fuiffe: Cephalí tres effe fpecies, unum fimpliciter cephalum di&um , (queni Hícefius | ctiam à Myxino & Chelone feparat:)alterum cognomine chelonem:& tertium cognomine peræ | 3m uel ieíunum.longíus enim híc álítore degít:quare limum & algam non inuenit, & muco fuo Pafi uídetur,unde & Myxínus nímírum ídem fuerit, Sunt igitur ttes iftæ fpecies Cephalí;ceu gė neris proximi:Ceftrei uero tanquam remotioris,R eftat Sargínus,nó iam Cephali,fed Ceftrei tan - Um fpecies: & hic aliquando Ceftrei nomine (ut Hicefio præfertim) abfolute uenit: nihil enim e quim x&sosvc eft,non etiam Cephalus.Hanc fententiam plera & clariora authorum loca confira Rant:quod fi pauca quzdam & dubía,opponí poffunt: cogítandum ipfos etíam ueteres forte alí- quando non omnia fatis díftín&te, fed quadam íta ut acceperant,tradídíffe, d Ibidem Ariftoteles Cíbit:Ceftreum gulofum & ínfatíabilem effe:quare uentrem eíus díftendí:& quado ieiunus fue- tit inertem aut uilem effe.(ín Gracís abundat negatio , rà brey 8 un visse, pens, Aldina editio & | thenzeus,negatíonem non habent.) Et poffunt hec quidem omni Cefirco conueníre , Myxíno | uel leiuno excepto. is ením femper ieiunuseft, Athenzus libro 7.ex Aríftotele recírans, queda Don mendofa,ut Saluíanus füfpícatur.fed diftín&tíus certíustj quàm noftri Aríftotelís operi co» dices habeant,exponít.ut,ssz dè ô p zie xigæos, A3 yea Jo dt pepe, dego Steet, non TEG, ut Sal 1 Víanus;) sg; gogi garot 6 ud deng ri er crm Mine rale yàg Cau xol Pi, d Ceflreus diz us eft à figura,nempe à ceftra, quod teli uel mí(silís genus eft, Latini uírículum uocant,)erucuia um alij fcribunt teli enim modo publica Athenienfium pæna intrabat adulteros,&c. 1T AL. Veneti omne Mugilum genus Cephalos nomínant, Gíllíus, Vulgus circa Venetias Profert, Cíeualo, Scíeuolo,Sebolo.alíquí etiam Tragono. ; E 5 | . GE R M. Mugil uel Cephalus ànoftrís Germanice appellari poterítein (ceralet.nam X eñ ! Pifcem,quem noftri uocant 2[let, Aufoníus Capítonem uocat , Itali Squalum , quafi Cephalum. cio Anglos à Gallis mutuatos, Mugilem uocare a Kullet , X Albertum Germanico nomine | Harderen: (Elandros @Oullenaer fed illud nobis infolens & ignotæ fignificationis eft,hoc Otis Sínis Latínze & Gallis ufitatum, Albertus quidem perperam Mullum pro Mugile nomínautte nter icones Oceani Gera manici pifcium , quas å Io, :chtio accepi, ((2olenaer : A yerotr nomina non u= ni fed diuerfis pifcibus ad= cribuntur, ` E PH ALV s,KiQaer,* fpecies Mugil, a The " Odoro conuertítur Capíto, eft aute capite magno, crafa Sara, Degít maxime ín Sa A5 KA D oo ` AnimaliumMar. Ordo V. . matinis flagnís & fluminibus : cubiti ma- Alia eiufdem eicon, Venetijs olim nobis pita. gnítudínem aliquando fuperat, Alius eft E Capito fluuíatilis Aufoníj, d Vídefupraà ue in tjs qua de Mugilib. ía gen. fcrípfimus, ' iif | GR AËC V M uulgus Cephalum maío tem,ex quo botarge fiunt, Coclano uocat; elloníus:mínímos uero, Gíllaros. 1T AL, Romz X ín tota fere Italia Gre co nomine Cephalo uocatur , R ondeletís us, Venetis Ceuola, Qui ad oras Padi agunt, Cephalos uaríjs nominibus pro ma gnítudíne appellant ` Caneftrellos nempe minimos, quos ín caníflrís ferre folent, Alios quoque Baflardos, medios ínter ma fores & minores, Alios Letreganos,caete« ris paulo latíores.Bofeguas alios, mediam magnitudinem ínter Letreganum &Míes "i W ANA NN CON Vi Kä finefortítos,Belloníus, Príuatím Cepha= N lum grandem , Mícfine, quafi Myxinum; S ES uocant Padíaccolz, Idem, Capítones in E & iu finu Adriatico Capítellos uocant, fiue Caa ES F3 SS 2 piftellos,Gíllías, X € EEGN GALL, Circa Monfpelíium Cabot, E x EZNN quafi Capítatus: à Gallis Mullet, Ronde- E € tt EN letus, Belloníusfcribít,un Mulet, & Mat RS è NNN filie un Muge uocari, Cephalum autem ` € NNN grandem, àuulgo Stæchadum Vergado E & pl nomínari addit, (R.ondeletíus à pífcatoríz NS NS S NES bus fe accepíffe ait , Samez uulgo dictos NS NS N SS Monfpelij de Mugilum genere,ípfe priua SS X S ENS tím Ceflreos facit, ín eos quos Vergadel, : NS NS E m les uocant,mutatí: ut Capitones ín Mugi- NS NS E So les.) Mafsiliæ Calug. Gillius fimpliciter NS NNV Capitones,MafsilieCalugos uocari tradit. NS ILLYRICE Czypo. E NE GERMAN. Casert gefiledt oco SO ((2ecralete. Vide fuperiùs cum Mugili ER íl bus ín genere, N t j uA NY C ESTRE V $, Kee, Rondeletio , Leucifcoru™ feu Cephalorum fpecies altera, Ariftoteles fcm per opínor pro generis nomine accipit, Hícefius Let cífcum genus conftituit , cuí ínter alias fpecies Cette? um fubíjcít, V íde ín js que de Mugilibus ín generefcf ptafunt, d ER bie pifcis Cephalo fimilis omnino, & idem uideretur nifi capite effet mínore, & acutiore: T^ neastpà branchíjs ad caudam ductas breuíores habt ret, Rondeletius, GALD” DePifcibus fimpliciter, 7i GALL. Å noftris Same dictus eft, Pifcatores hunc pífcem cum fenuerit ín picem V'ergadel le díctum,mutarí aiunt, R ondeletíus. 4 GERM, E. Oas ander defdblebtoce (Oceraleto. Vide fuprà in Mugilein genere, YXoN Rondeletij, Mugilum fpecíes al« tera Mifop (inqui t) uel Mv "€ appellatur , à myxa, íd eft muco &pituítofo humo te:Ceflreo omnino fimilis, ed magis mucofus: capite minùsacuto, qf Efthíc Cea phali fpecies, qui X peræas neftis cognominatur. Le . Se quz fuprà de Mugilibus ín genere fcripfimus, d Dorion Cephalum tradit differre å Cepha- Dag & Blepfias uocetur: R ondeletius quoniam nulla Blepfiæ uocabuli ratio appareat, (tang ineccffe fit) pro Blepfia, Blennum uel Blennodem legendum putat , utídem fit quí Myxínus: quoníam blenna ídem quod - yxafignificet, Sed longéalíus eft Blennus marinus, quare Blepfi- amfi quís mutare uolet(ego quidem non laudo)ín Blenni: m potíüs quàm Blennumaut Blenno- €m mutet;nullíus equídem pifcis nomen fo dee termínarí puto. €] Chelónes, Hícefio tefte,etíá vacchi nominantur, Plinio non hí,fed Myxones Bacchi uel Banchi appellatur, Sed híc ín ýs quee Bacchus à Græcis mutuatur fepiufcule errat.maíor fides Hícefio, Graco fcriptori ín Græcis nomenclatu- Hem Chelon alio nomine Bacchus dícatur.quanquam hoc etiam confiderandum eft diligentiús, üfpicor ením Bacchí nomen ad Afellí tantùm Dec? minorem pertinere,quæ Onífcus & Chel- «tes uel Callarías uocatur,ex Athenxiauthoritate. (nam htc etiam Plinius aberrauít, A fellos maz leres,Bacchosappellans.)ab Afelli autem nomine Chellares,Hícefius ad Chelonem,uel (ut alícu ifcribitur) Chellonem, facile tranfierít, Bacchus quidem non Banchus legendum , tum ex uetus ` Ris Pliný codicibus , tum ex Gracorum fcriptis apparet. Etut Afinus quadrupes Libero, id eft accho confecrabatur.íta pifcem quoq; Afellum minorem, eíufdem nomine appellatum ucrifia ie cht, d att, X mily prc hoc pilce fcríbi,non probo, ITAL, GALL, Prouíncíales & Ligures Maxon uocant.noflri communi uocabulo Muge, Rondeletíus, Mugilum genus etíam hac ætate Grzcí Myxones appellant;qui Níceam accolit, laffones nuncupant, Gílltus, Saluíanus Ce phalum fímplícíter Senis Mazone dici feribit. (Pa di accola: Cephalos grandes Miefine uocant , uoce ad Myxínum accedente, forte quafi eoa) ; elloníus.Euftathío wv£ivG-(penanflexum)eft parui Mugilis genus. GER M, F. Oas dritt gefeplecdt des Keeralets, Videluprà in Mugilibus ingenere. Hin ` Solepmharderenein &oleymling. A L) Së S RE SEN HEL ON Rondeleti, Mugilumfpecíes quar U Grece fcribitur XsAoy uel Mwy, Kordy GC XeMdy Bd Za, uocabula funt corru- Pta? Gaza Labi onem Ger, tit Labrum cauaa placentë ` nominauit Pliniusinter O- Gë tidianos pifces:fed Melanu tum legi oportet, non La- tt. Pifcíseft (inquit Ron ce phalo fímilis,ca ite paulo minore, oculis ; "EE pellicula illa mellt, ueluti pituita concreta , quam ueluti palpebram habet apíto. Líneas nigricantes à branchijs ad caudam æqualibus fpatijs díflantes, protenfas habet,un E Vetgadelle à quibufdam (circa Monfpelium)uocatut.Labra cràfla,fpifla,prominentia, Che Snes Hícefio tefte etiam Bacchi nominantur: de quo leges fuperiüs ín Myxone, & plura de hoc Pie inter ea quz de Mugilíbus ín uníuerfum annotauímus, NU e: c cc eni c bud ALL. Circa Nia peim. Giya pes Vergadelle,quoníamlíneís feu uírgís quis ufdam nígrícantibus,ábranchijsad caudam díftínguitur, ES ER S .F. Das vierdt delbledt des (Occralete. Ein ffreymbatberen,id eft (tríatus Mu B Vel ein (Qaulbatveren/cin Aaroeren art mit groffen låffgen, e ^ à ? 3 75 AnimaliumMar. Ordo V. vGILhíger Ronde Je, Vndís nofirís (inquit) íncognítus eft que hic exprefsímus ` Mugiílí corporis fpecie ualde fimi- lis,fedtotusater;lineas ní gras à branchíjsad caudam . producít: quam ob caufam Mugilem nigrum uocauí, Maxillam inferiorem ualde díducit , ob id ualde hiantė eft ore, Septem oi ue aculeos in dorfo getít,uteffigies(quam Pifis à Portio phílofopho accepi)oftendit. ; GER M, F, in frómboer fhwarger ld von der attSet (C2ceralete/mit (iben eter adf dénen auff oam rufen, Lin fhwarger (2caftidling. Se A NS Ki Se RA $55 A v GIL alatusRondeletij. Hic pifcístinquit) alatus & uolans , cum Hírundine & alijs ge MA, collocari poffet.fed quía & corporis figura, (pinnis, caudaty exceptís,) & uíctust? tione plane Mugil eft, (& internas partes reliquis Mugilibus omnino eafdem habet, carne quoque & fucco fimilis, ideo Mugilibus alijs fübiunxi, Bellonius hanc pro Hírundine defcrípfit:nosall am R ondeletij Hirundine dedimus. d Mugilemalatü R ondeletíj, Saluíanus quoq; Hírundiné facit: Hirundínem uero R odeletij, Miluum,ne Mugil hic alatus, ueteríbus indíctus relínquatufs & c.Speufippi uerba, quibus duros ftímulos Hírundiní tribuit, & Cuculi Mollig fimilitudinetm ` eifüfpecta funt; cum Mullus etiam Cuculus& inquit) preterquam colore nonnihil, fimiles non fint, Oppíanus quoq; eí videtur non rect hunc pífcem aculeatum facere, cum alibi mitem uoctts (hoc tamen Lippius interpres,non Oppianus fecit: )prælertim cum Gobium quo non réctéaculeatís à ; numeret,Síc ille. Ego Rondeletij opinionem praefero, 1T AL.Romzenonrecte Rondola uocatur,& Hirundo marina creditur: noflra autem & ut* ra Hirundo(Cuculo, Mulló ue fimilis, ut Speufippus ai Miluus Romæ creditur, & uulgó die tur Miluo, (Nibío. qf Depictus hic pifcis Roma, & plerifæ locis Italiæ , Saluianotefte , pet Rondine uocatur. G AL L. Agathenfes Falconem marinum uocant, R ondeletius, Bellonius,qui pro Hírundí nehuncpifcem defcrípfit,à Gallis Arondelle de mer uocari tradit, Maßiliæ Landola, Sed eano” mina cum Hírundinem figníficent,mínüs proprie huic pifci tribuuntur. Vide fuprà Ordine tef tioin Hírundíne Rondeleti, GER M. F./Éin fliegen- der M eerfifch:der geftalt f nad aen Ke Ei a 7 cen vi fdwant3) võ der IENRIS Ae. att oer (Decralctett. EN E ER LE RUNS Ve? Ico prior,matoris Lupiet lana & » 22595) A MA , ti efl:poflerior uarij et minoris. Ee SI VPVS pifcis Latíné, | dioe Aëfsfmam Lya cos De Pifcibus fimpliciter. 73 tosalius eft: Vide in Lucio , inter luuíatiles)díctus eft A Uoracitate,os enim illi hiat, repente ac cum impetu torat glutitég efcam:quade caufa facile capitur, d'In tohonore apud antiquos üitutper excellentíam Pí« cis nomen adeptus fit. Lu PPifas. cilius poétaCatillonem pro upo díxít, 4j Luporum . Catillos duo uidentur effe genera. alius enim varius eft, tefte — olumella, íd eft, cuius dorfum ex albo coeruleum eft, uenter candidus, nigris maculis confper- us, Alius fine maculís,quí appellatur (cognominatur) laneus fiue lanatus , à candore mollitie cara nis, Vterque ín marí,marínís ftagnis,fluuiorum oftíjs,& fluuijs reperítur;non quodín fluuijs nas Katur fed quód € mari marínís'ue flagnis fluuíos fubeat, R ondeletius, Alia Lupi effigies, P enetije quondam nobis depitia. Ké? à E SS MAR Séi ) ; » ü AURI B LI UAR EN dd EE RN HE, VAAN: $ A RANN ECH KE Ge m Columella Lupos alios traríos;alíos fine macula nominat, Neg uero eft inquit Saluíanus) c» Paruulos Lupos,nígrícantíbus notis infignes, uaríos ab eo uocari arbítremur, nam hi abillís quí ine macula funt,etate fola ac magnitudine dífferunt:gran en facti;nigrís illís deletis notis fi ne macula apparent. Haec ílle:qui Lupum uarium Columella, picem fluuíatilem , uulgo Truttă ictum effe arbítratur,ut etíamante ipfum Iouius,à Rondeletío obid reprehenfus, G R AE C I bodieg Lábracaappellant, Gillíus, etr 1T A L, Hodie à Romanis Lupaffo & Spigola(alís Spícola)dicitur,à Liguribus Louuazzo. Venetis Varolo(uel Vairolo,quafi Varíus.)à folis Hetrufcís, Araneo, (Ragno, Saluíanus,)R. ona elet, Paruus adhuc Venetijs, Baícolo dicitur. HISPAN. Lupo,Robalo. d ; 56 GALLICE. Lubin, Apud nos Loup:minor uexó,Loupaffon R ondeletíus, Oceano finíti« Mi Var uel Bar, iue à Graeco Laurace corrupto nomine, Due àuarío colore facto, Burdegalenfes ubinam nomínant,Belloníus, j .GER MANI eodemquo ANGLI nomineutí poterunt: (uocant autem Angli a Bafe, niz Mirum à Gallico nomine Baraut fingere proprium,ein Fráfling/cin Róubling- PHY RAEN A (Soúeuva)pilcis eft, quem Attíci plerunque Ceftram nominant , Dorione te- Re.Plinius Sudim, Sunt praterea(ínquít)à nullo authore nominati: Sudis Latíneappellata, à Zede, Græcis Sphyręna,roftro(naus nimirumfimilis nomine,magnitudine interamplifsimos,rarus,fed 'imen non degener; & Pernæ Concharumgeneris, Xe. Atqui meminit kie ee, 74 Animalium Mar. Ordo V. (femel quod fciam lib.o.híft,cap.4.) & èrecentioribus Grzecís Oppianus, Athenzeus,- Sudis tel militaris genus eft:& palus acutus;quíin terra defígendus praurebatur. Ob eandem formali mílítudínem,Kispz dicebatur ab Atticis, (nam sspe telíeQuoae elec, Pollux)genus eft:aut ftimt lus fiue ftylus apud Sophoclem & Aríftophanem:)ab acuta roflrí figura:ut Ceftreus etiam Mug lum fiuegenus;fiue fpecies , díctus uideri poteft , quia teli (ceftrz) modo, publica Atheníenfium poena,íntret adulteros , Hermolao tefie, Sphyra etiam (eavee,oxyronum,nt differat à plurali equh quod eC, malleolizteli genus fignificat, R ondeletíus. Sphyra quidem Grace füdím fonat, utarbi tror:cui fimile X eiufdem fignificationís uocabulum noftri ufurpant, ein Cy dowire, A fphyraav . temnomen fadum apparet Sphyrænæ pifci: quínon folum nomíne,ut Plinius fcribit , (cd reif Spettus, Zygenaali m pijes. Malleolus. Magnitudo. Species. 9Merlucius,. Spbyrana fl, etiam fimilis eft fphyrznímírum roftro fuo:ut forte nomíni(ín dandí cafu) legi debeatapud Plint um,hocfenfu:Sudís píícís rofiro (auferendi cafu) fimilis eft nomini fuo , hoc eft fudi feu fphyr? Vocabula pifcíum(ínquit Varro)plerag; translata funt à terrefiribus ex aliqua parte fimilibus, Uf Anguilla, Sudís, Ab eadem rofirí figura, Hifpani, & Itali, & ad mediterraneum Gallialiquoh Spettum(hoc eft,uermhunc pífcem appellant, Eft enim pifcis longus, & acuto rofiro.qua de cat fa Speufíppus Acuíafsimilauít, d Errant qui pífcem Iudaeum IMafsilize uulgo díctum(ís Zyga nauetérum eft, & capite fuo libellæ aut mallei fpeciem reprafentat ) Sphyrenam ínterpretantuf« Malè etiam Gaza Sphyrenam tranftulit Malleolum:cum mallei forma Zygænæ tantüm capit conueníatunde & pefce Martello à quibufdam Italis uocatur) Sphyrenze uers fudis palí'ue, q D! bium quidem míhí non eft, quin exhibíta à R ordeletio & Bellonío Sphyrzna , uere fit ueterum Sphyrena: uanuís de eius magnitudine nihil tradíderínt : (nifi quod Rondeletíus Sphyranam fuam prímam corpore longo & tenuí effe fceibítalteram;mínorem effe príma,& palmi longitud nem non fuperare:)& Plinius ínter amplífsímos pífcem hunc rarum effe prodat, d Species ciu duas R ondcletíus facít,de quarum altera mox dicetur, Saluíanus unicam tantüm hucuf fe repf rifle fatetur.Bellonius duarum,atate folüm differentium, meminit: Sphyra(inquit) dua obferus tur fpecíes,qua ínter fe minímé difsidere coxnperirentut, nifi uetuftas índicío effet, Douidenm bp rum altera Trachurum colcrerefert:atq; eodem modo füb/uentre albícat, altera autem fene(cen Mormyri laterales pí&turas colore affequitur, Be, Hoc eis peculiare , quód inferiores eorum ma^ xilla, in Pelamydís modum, fuperiorem magnítudíne uíncant, &c, 4| Vtracg Sphyræna Lucio 1 "erf corporis figura tam fimilis cft, ut quí proprium nomen ignorantRomæ & Montepelío | eg marínum appclleng, Rondeletius, Venetis etíamalíum pí(cem Lucium mar, nominat quídamaíunt:undecímum fcilicet genus Turdi R ondeletij,uel omnino cognatum pífcem, fed m nüsapté, Alíusefi,quí à Gallis Merlu,quafi Lucius mar.uocatur,ex Afellorü genere. d Spbt ranautraq;fquamís care od quód per medium fere corpus prioris línea duda eft ex fquamis c texta, q Mugilis fl.genus illud, quod àroftrí figura R.ondeletíus Oxyrhynchum cognomínaó Sphyrznam fl.quog dícipoffe arbítratur,à quadam fimilitudine, G R AE C I huíus temporis Zegveuvey adhuc nominant , Gillius & Maffaríus, . d Graecorum uulgus,quod ab Italís uoces mutuatum eft; Lucios mar.nominat.L'esbij Sphyrnam,Grací qui ít Afia agunt, Zarganes:uoce quidem falfa quz Belonze pifei debetur, AFRICANI Scaume,R ondeletíus:ut& IMafsilienfes fere.lege mox ín Gallícís, ITALIG&HISPANISpetto uocant, Gallícirca Monfpelium, Spet, id eftueru: ut di&um efifuprá. Italorumalíquítut Roma)Lucíum marinum, Lucio de mare, GALL, Circa Monfpelíum Spet,utíam ditum efl;uel Brochet de mer, id eft, Lucius mat: Mafsiliæ pes Efcomé nomínatur,quód Scalmo multüm affinis fit, id eft utring faftígiatus, Bello níus,ab Africanis Scaume,R ondeletíus, d GERMANICV M nomen non facile erítínuetu, cum ín Oceano deefe uideatur hic pifcis In Gallia ex Oceano nunquam habetur, quod fcíam,Belloníus. Quamobrem fingo , ein «(Oct beobt,id eft;Lucius marínus:ein &ypiffsfifdtb/cin Odwirefifdhoca palíillud à ueru figura, PHYR AEN A altera, fiue parua Ronddetij.Oppíanus quidem fpecíes duas huíus pifcis re” perítíauthor eft,quæ ín petris areníst pafcantur, Vide ín praecedentí pífce, GALLICE circa Monfpelium Hautin dicitur exhibitus hic pifcis,corporís fpecie fuperioti ualde fimilis:roftro tenui & acuto, &c,quare Sphyrænam alteram Rondeletius effe coníjcít, De ` dem nomine Antuerpiæ.uocant fluuiatilem pifcem,qui Sphyræna fl, dici poffe uidetur: & Ger mani aliqui Acum Ariftotelis Agutin. GERM, F Hm ander gefibledt des (IDeerbedbte/Gpiflfifipe der Spwirefifhs: w z4 : 335 2253 !UPISC DePifcibusfinipliciter. Pe D $ C15 huius iconem ex primo Saluíanilibro mutuati fumus : quí nullam eius apud ueteres fcriptores mentionem fe reperiffe feribit, cum Septentrionalis tantüm Oceani alumnus fit, Quamuis enim arenam fubiens facilé penetret, quod ferpentí mat, Ariftoteles tribuit, (Plinius raconí maríno, quem H ondeletíus Áraneum interpretatur) Serpentem tamen marínumnon efle conftat,cum is Congro corpore coloreé conferatur, Sed ned; Gobio ille paruus & ignobilis uerit quem terramfübire tradit Ariftoteles , & ex Apua gobitide gigni. nihil enim cum Gobijs commune eius forma oftendit, Quamobremnosnouo nomineuocabimus Ammocætt , Exo- Ammocet. €&ti exemplo:nam & ipfe Exocætus qum marinus eft; ut quí extra marc ín arena fe condat, Exocetus Aut Ammodyten,ab eo quód arenas fubeat: ficuti € ferpens quídam Ammodyt/5 uocatur ` € Callionymus pífcís,alio nomine Pfammodytes. ANGLICE Ganoils appellatur, hoc eft, De arena anguilla: X WD almeffer,id eft, De ponen temonafterío,Saluíanus:nefcío quàm recté quod ad nome YDalmefter pifciattributum. d Pia fcículus eft lítoralíscínquít Turnerus ín epíftolaad me)quem Angli Northumbríenfes , Cumbri- enfes & Caleiienfes uocát a Canbele:Gompofito nimirum ab arena & Anguilla wocabulo:)albus,tenuis, Capite pufillo:forma aliqua ex parte Anguillam referens. Isnunquam aut raro extraarenam , ín Qua poft receffum maris ad eiufdem ufq reditum delítefcít,confpíci poteft. Eruítur autem magna Copia ex arena, falcibus denticulatis quibus fegetes demetuntur. d Sí ex pífcatorum manibus « harenam forte delabatur,celerríméac profunde adeó fub arenam penetrat , ut nullo prorfus mos 9capírurfus queat, Saluíanus, Idemlongís X paruis pií(cíbus annumerari eum debere fcribit; Cum nec pollícíslatítudínem(ín medio, ) neg palmilongítudínem excedat unquam, Qua ras tionenos eum prímo Ordini,hoc eft, Pifciculis marinis adfcribere poteramus: propter aliquam tamen cum Sphyrænis fimilitudinem, iplis ftatim fubiungere eumucluimus, cum altera quidem ondeletíj Sphyrzena,ín multis conuenít,toflrí figura & tenuitate , ore paruo, fine dentibus cus te glabra, magnitudine, differt pinnis & alijs forté, qua: iudicabunt qui infpexerint, H IPPYRVSa299^. Gaza Equifelem uertit. Plinius Graco nomíne utí maluit, Dorion &€ | | Epænetus Koguqozray etiam uocari feripferunt, Hicefius izazgiæ nominat, Numenius izza ` (»surb uocat, Gnelis,cognominat;) R-ondeletíus, Vocatur autem (ínquít) Hippurus à cauda egui Da,quód pinna à capite incipiens cauda equinz fimíllima fit, id eft,longa;contínens, uíliís& mul tis conftans,cuíufmodi ín nullis alijs pifcibus reperitur. Praeterea Kogvqezrse nomen ad id alludit, Dam à pínna, qua à uertice íncipít,in eotp ueluti crífta erigitur, KopvQezva dicitur. eít ením «evi, Uettex, pars capítis ínter occiput & fynciput:& per metaphoram cuíuslibet reí fummum & extre mum, Hac ille. Híppurum fortéaliquís di&um coníecerit, djy ve taras leng dese rù amdu unde aide uocatur. €| Rondeletius hunc picem coeruleís adnumerat, Glauco (inquir, cui à colore Vo glanco,id ef€,cæruleo nomen impofitum es) colore internísg partibus fimilis eff; ab co dí(sidens , qj hicà capíte fenfim tenuior fit flirictiortp,ílle àpodíce tantüm,donecin fatam cauda definat, Nos Ceruleís pifcibus genus peculíare ftatuí, ín Stromateísi mprobauímus. Quantus quidem hic píz cis fit, R ondeletío non exprímítur:quamobrem ad Pikes fimpliciter eumretulimus, ; HISPANICE, Lampugo,tefte R.ondeletío : quialibi Glaucum maiorem quoq à quibufdå Lampugo perperam uocari, fcribit. f : : AUS It GER M, F. in SeoerEopff.id eft , Pínnícepssquoníam pinna doríià capite eí íncipíat,eírs fDcafifd in 4ifpanien X-ampugo genannt. d Ctod'fifd. Salpa. Seier, Portier, SZ ouf. Scotch, Capito. Sporten. Domudell. Ctockfifdb. Saudbfifd. Slacbfifd. Sob. . Slitten. Youecégelein. Spoden. Viopfen. Atrumulus. Albic. Gemma ma- A 6 Aiia Mar. Ordo V. SELLY s píícísàcolo JA dícius eft. aut pigri- tie; quí uulgó Merlucíus dící tur,tanquam Latíno nomíne ab Italico & Gallico detorto. Ovos Aríftotelí , alijs etíam (ut poe Doríontamé non effe tradít, quem alíqui gadon uocent: alium ab ont, i fco qui & galleridas & galarias,uel gallarias, (clarias Oppiano per fyncopen) X uéfeve-, & wäer gus dicatur. Oppianus etíam díftínguít.veve enim ín alto mari collocat; óviewove uero ín coeno lutuz lentis litoribus, Plinio duo Afellorum genera funt, callariæ, minores; & bacchi, quí non nili ín alto capiuntur, ideo prælati prioribus. d Dorionis Onifcum gallaríam, & Galeni galaxiam, effe Sturionem R ondcletíus fentit mihi non uidetur.Gallariæ nomen etiamnum ín Gracía uul- gare effe Gillius à nauta quodam Mafsiliæ cognouiffe fe feribit:fed incertum de quopifce, Bac chi Plinio maiores Afellí funt:Callaríze, minores : Athenzo ueró Bacchus, Onífcus & Chellares mes AAA H 7 idem eft pifcis. Oniífcon equíderti minorem effe puto quàm fit Onos,cum pro díuerfo pifce ac cipítur, quod & forma dímínutiuainnuit,)cum Plíníio,quanuis aliter R ondeletío uideatur. GR AE CE hodie Gaídaros, Arabico afini nomíne:uel quafi Gados,ueterí Græco, ITALICE,Líguresbodíe quoq; Afellonomínant,alij Afino,alfj INafello, Romætnquit Ni phus)Scarmus &Merluzus dicitur, Merluzo, Saluianus, 4f Venetijs Mollo, Vide mox ínfecun da fpecie Afellorum, ; HISPAN, Merluza. Lufitanis Pefcada, Saluianus.malim Pes Gada, hoc eft; Pífcís Afinus« G A L L, Merlus,quafi maris Lucíus.huic enim oris fciflura caudatp ualde fimilis eft, R onde? letíus. Corcyrenfes & Cretenfes Sphyrænam hodie , ímpropríé Lucium marinum nuncupant Belloníus, GERM., in Wytling uel Wyfling/ cin Gad. Vide mox in Anglicis, Vel ein Stod fifh:quod tamen nomen nímís commune eft ad omnes Afellorum(quæ díuerfz funt in Oceano) fpecies, Merlucius forte fuerit, qui priuatim ab accolis Oceani Germanis Sandet/ Sanoat, ue antappellatur. d Nomine Gtoctfifd Galli etiam & Angli utuntur, idà trunco factum efi, - quem Germani Stoc nominant. huic enim aridus híc pifcis tundendus ímponíturquoníam ^ ` ríditate adeo ríget,ut nifi premaceratus aqua aut pretunfus,coquínon pofsít, Aclongé alius p“ fcis eft Salpa qui recens etiam ferula íctibus ad coctíonem pramollítur, Erafmus R ot.ín epiftola quadam fuftuaríum pífcem hunc uocat; baculo quo contundítur, cum à trunco potiùs denomi narídeberet, d Partes circa uentrem & pinnas refecize feorlimg falítae, Otottfer (uel X otf cbe à Germanis nomínátur,carne aliquanto mollíorífuauíori(y. Aliqui &toctfifcb & XC ó:tfcb ud Dorf eiufdem generis effe dicunt, Aliqui Latine Capítonem uocant, propter capitis ad reliqui corporis magnítudínem,exceffum, Venter pifcis , quí d ëch Lubeci uocatur, aptus eft cibo delicatior ueró eius pars , roftrum & pinnæ ` Sporten appellant, uel Sporen. q Pomudel pifcis uocatur ín Dania,ubi abundat, DN Prufsía:cuí caro eft mollis caput magnum, iecur quale in Muftela fluuíatilí X fimiliter fuaue, E maioribus ín boc genere funt , quiuulgs Stroctfifh ft Raudbfifh frigore indurati,uel infumatidiċuntur, è mediocribus fiunt $ladbfifd) dícti (nefcio quaratione.fíacb nobis planum fignífícat,quare pifces planos ego $ladbfifdb interpretor.) Paru £aliuntur,& dolis ínclufí Dorf appellatur, Minimis uefcuntur incolæ, quas ita coquunt ut MU ftelas fl.folent mediterraneí, Capítíbus mutilati pleri omnes exportantur, Capita ením, maíort prafertím,caudas & abdomen (flitten uocítant,íd eft partes uentris ínferíores)abfcindunt; & pu pas oic vrwengeleinjac fi quid efui eft feparant:& Sole toftas has partes dolijs codunt, X Spo? ocn'appellant, cibus híc delícatífsímus eft, Hoc pífcíum genus quo remotius ad feptentríonent capítur,eó melius pínguíustp habetur. Aliqui Viop[en uocant, fibene memini. Murmellius Latz no nomíne ficto Strumulum nuncupauít,haud fcio quamobrem, Capíuntur hi pifces uígente friz gore duntaxat,ut menfe lanuarío,calor enim eos laxat € emollít,ut exportarí non queant; frigus uero indurat, ANGLIC E, YOyting,quo nomine etiam Germani quidam ad Oceanum utuntur, Albícant uocatrecentíor quídam. Germani & Angli, alij aliter (cribunt , "Cfobyting/ YOytint / Wittig! Wittling. Germanis inferioribus YDytalbum eft, € Eundem pifcem non ultra dodrantem left gum Frífij orientales uocant ein O a:ubí adoleuerit,cin YDitling. Vulgus ibí Latine loquenti uocat Gemmam marís, (ut etiã Albertus Magnus,) Angli Occídui iam exíccattt uocant & Hyf- : botr,à duritie corni,ut nos docuit l'urnerus Anglus, uir ut eruditione clarus , ita fide dígnus uí non exlectione uel auditu, fed qua præfens uifa X contrectata à fe obferuauit , praefertím cif ca Āfellorum Oceani Britannici genera,comunícare mihi dignatus eft, d Qui YDyting She fifh/&XCablean uel Boldh,nõ tres diuerfas efle fpecies putãt,fed ætate tant ac magnitudine(Ut prímus fít paruus,fecundus mediocris, tertius magnitudine feré homínís)inter fe díflerre , : ; ASEL* , fallunt. De Pifcibusfimpliaiter. 1 We RA fpecies fe , =A cunda;Merlanus R on- a deletio , Marlangus Bellonío - : ad Gallící nominis ímitatios ` nem, GALLICE, Quíuulgó à noftris Merlan dicitur, A(iní Lei eft minor : multum adeo pifce differt, qui à Vene tís eee E cuiii Phyco nomínatur,quí eft antíquorum Phycis, R ondeletíus, Dubíü dcs eft míhian ís(it pifcis, quid carnis mollitie & candore antiquis G R AE C 1$ rece, hoc eft Ouís Cw feu Pecus dici cófueuerat, Hoc affeuerare poffum, Venetís pífcem mollem, Byzantinís Muzum uel Mazum, (Dorion Onifcum,etiam m4fsvop uocari fcribit uulgo Romano Fícum appellari, quanqtüá Cam hoc uocabulum ad permultos alios Afellos transferant,quemadmodum Graciuulgares fü um Gaideropfarum.Eft etíam Phycusalíus ab hoc,ut orthographía,fic natura longe diuerfus , de quo in Phycíde agemus,Belloníus. Cent GER M, F, A es CxtecEfifebo. A Gg 1 à ee a (arling:uelreiüs, a GOercling. Rarus efttamen apud Brítannos pífcís:& Vuitingo carnis bonitate conferri potefi, T'urnerus. Ab Arnoldo Vil knou, Merlengus dicítur;& R.ogeto Giornatotp exceptis, falubríor alijs plerifque pifcibus maris nis iudicatur. Az LOR VM fpecies tertia Rondeletio, E- Stefin (inquit) uel Eglefin vocamus pifcem: cui A N= SL1 Scoti, quí hoc pifcis &enereabundant, nome de derunt, eft ís ex Afellorum Benere, Gracís (ut arbi- üoríncognítus, Hunc fali tum (4 Gallis Hadou) àBrís ` tinnis ZAjabecE quidi uo- Cri exíftímant,at mihi ali 7 k ; i ab Egrefino pro BadocË ` ` Eicon Afilli cxiufdam ex Oceens;ad falfum hunc pi[cem delineata olim 9flenderunt alíquando ích Francfordia,ubi eum Rbpepnfifb appellant Jalfamentarijs thyopolæ: quílatior erat,et ; ; í j Meum qué Goberge uul- W Lo A E Deh $89 uocant, propiüsaccede A bat, Rondeletius.Quidam ANN] A unc pífcem nonrecte He- GE | Patum effe putarunt:ut alij L T A d më L ; | WAIN u^ n ema » ` S 4227977) D uem marinam, aut Arie: 07 tem marinum, 4j Oceano X allico peculiaris eft, reli- quis litoribus infrequens. oftrum aquilinum ei tri- Puit Rondelet(üs:undefor. D NI AES ; : an & j in nomen cí fa d ` ech SEET Gum SCH ele Aquila eft Anglísut Gallis Pus fed ^ ep tg en uelit, non affequor, malim 4 glefifcb,id eft, Aquila pífcís;quanuís]onge alia eit ueterum ziquila, i GER Ce anm. quí ab Ee uocatur «tt dS aepo Germanís dicitur cin ridus herus, Audio C«llfifdb Coloniz Xalibi Qxbeynfifco appellarí;íd Mie rs n Ha. fine Scaldis Plerung; . Murmellíus Latine fí&o nomine pifcem Capítofu muocare uoluít, dom S Linen Umen eft apud Antuerpiam profluens in mare,ín quo capi hunc pífcem d i satin Rhego ab eodem mutuari: (nifi ab Afello ita dícatur,quafi &ellfifdb.) Ego nep Ge di de zam indii Capi exiftimo:fed quoniam per ea flumina ad díuerfos ee erte Le ne e 3 ex QCaro huius pifcís crafsíor & durior eft carne Vuhytingi , & apud Fritos Or'enta es, ubim NS V 8 rr AI SH ualde límofum & uadofum eft, febres excírare creditur. Verüm ín mar Northambrico,quod ual G 3 de profundum,undofum X clarum eft, pifcis fatis eft innocens, Turnerus, Molua. Leopardus. hus uaria "us. 728 ` AnimaliumMar. Ordo V. VM ) Goberge diciturj&exterrz patte nuper teperta falitus ad nos aduehítur, Morhuafiue Mo» alatíor &€ maíor,&c, j p GER M. AÉinanócre artocr CitocEfifcben. Goberge nomen à Rondeletío pofitum, loci ae licuíus uidetur, ` Gtoctfif appellantur etiam 2Óergerfifcb, Eberus X Peucerus, A SELLORVM fpecies quarta;Rondeletio, Maris Oceani pifcis eft (ínquit) quí uulgo u ZA Y MIA n) L NIHF NA A SELLOR VM quinta fpecies, R ondeletio. Eft etíam(nquiítinter Oceani Åfinos, ispi : fcis quíánonnullís Molua , ab alijs Mufchebout (nimirum à maculis feu pintlas. nam moucbetet Gallis ita diflinguere fignificat, ) ab alijs Leopard à maculis nomínatur. nos Afinum uaríum appella- bímus,& Moluam maiorem. Moluæ enim fimilis eft híc pífcís, (ficut X Gobergo,)& eodem mo do maculatus, d A Bellonío 4A eberbíi uocatur híc pifcis, ab oppido Islandiæ , à quo ad Scotos prímüm,deínde ad Brítannos(Anglos) apud quos magni nominis eft, perueníat, d Hic pifcis uto à Germanis Oceano uicinis nominatur Z abozoeau/ & Z aebberoane Angli proferunt APsabberoyne:Galli afpiratione neglecta, l pro artículo addunt.Ego Leouardiã oppidum effe au dio uel pagum prope Groníngam Frííiz,à quo fortafsís nome pifci fatum fuerít:aut à iecore for fan,quod Germani láber uocant, ab eo enim A felli quídam laudantur. Alicubi Yffifeh uocar! audío,quód ex Islandia aduehatur; idem nimirum quíalibi apud Anglos grofi flanofifd dí* citur, Idem,opínor,pifcís cft Ling appellatus ab Anglísiquem meliorem & delícatiorem effe audio quàm Gtoctfifd:per quadragefíimam edi loco bubulz, capí etiam circa Angliam , fed paucos. quamobrem pífcatores Anglos círca Maítrm menfem ín Islandíam fe conferre , ubi magnam co* piam conquírant. folos feré Anglos hoc pífce uti. De hoc doctifsimus Turnerus íta ad me rk plit, Afinitínquít) genus quoddam alongitudine uocamus « 2. eng; e.ín hac díctíone nonaliters atg in plerí(que mere Anglícis,utalij iota pronuncíantes. Eft enim reliquis omnibus Afinorusm generibus longíor.prímo afpectu Afinum barbatum refert,fed multó tenuior eft & longior, Cie pítenoníta craffo,nec uentre tam prominente, Caro huius, faporis eft íucundifsimi , dum adhuc recens eft. Cutis illi denfa eft & glutinofa. Quare poft coctíonem glutinofus humor ín patínís re peritur,quíabartís popínaríz magiftrisgelu,aut gelatínum appellatur. Memorato íam pífcí,quem Angli 4. eng uel Ling appellát,forma fimilis eft pifcis AaËa ab eifdem díctus:ut fapore alius, quem Ceolyrig appellant: de utroque qua ex Turneri epiftola co^ gnoufadfcribam, | Afínigenusdnquit) quod Ceblyng appellant , nufquam in tota Anglia, ni^ ín Northumbría uidi, pifcis eft Haddocco multó maior ; fed Coddo multo minor.forma Cod* "dum & fapore Lengum (nifi me mea fallat memoríarefert. In littore INorthumbríco prope oPP! dum Beduel ín copía multo maxima capitur, d At quí JaÉa uocatur (inquit idem Turnerus) ínnofiro marí nunquam cernítur:fed ín illo,quod Galliam refpicit, pifcis eft ualde frequens. fors . ma,nempelongitudíne & tenuitate ad Lengi fimilitudinem fereaccedit, colore & fapore ^ - Coddumutcunque exprimit, Sic ille, 4A aEa nomen unde fit inditum nefcio, aotsd:Getmaniuncum uocant A aggen uel AP acEen: & forfan aduna i — eum bute pifcíroftrum eft, quale & Haddocco Rondeletiųs tríbuít, ASEL” DePifebusfimpliciter. — 79 CH ünquituel Morhua à Gallis nominatur, ab Anglis (D ozbuel:pifcis Oceani, magís corpos isfigura quàm carnis fubftantia Afinís (imílís ` minor fuperiore Moluá, qf Belloníus tamen hanc Afellorü fpeciem prater caeteros maximam effe fcribit.. d Fítex hoc etiam pilce, utalijs quibufdam íchthycolla. non ideo tamen (ut Ruellíus putabat) híc ipfe pifcis íchthyocollatper fy- necdochen à parte dictusyueterü eft, cum hunc er? ut & reliquos Oceani pífces,ueteribus igno» tos fuíffeexiflímemus, ` Moluadcarnís mollitie dici potuit, ut Merlucíus Italis Mollo , Gallis Mole, Morhua ueró à Germanicouocabulo,quo & Angli utuntur, (Oetbuel, quatiuís Germa hi primam fyllabam per e.longum potíüs efferüt, ((2eerbíicl: quod marinam Vlulam fonat,forté Ai ELLORVU fexta fpecies Rondeletio , Molua fimpliciter uel Molua minor, Molua t quod oculí eíus hebetíores fint, SELLORVM alíafpeciés,quam Colefifcb appellant Anglí;id eft, Carbonartum, inigri« AE colore. Col enim catbonem fonat Anelís,ficut & nobis, Caput huius pífcísnon o4 ftendímus (inquit Bellonius) quód id ne apud Anglos quídem (apud quos fane peregrinus eft híc pifcis )nobísufquam fuerit compertum, Defertur ad nos ex eo tractu Brítanníco,quí ad Hollanz diam fpectat, Cauda ei lunata acbifurca:que caterís (ín hoc geñete) rotunda eft. Sic ille. Anglis Don eft peregrinus hic pifcis, fed lippis & tonforíbus notus,ínquiít Turnerus: nequeAfinorum uilifsímus,utalíus fcribít:fed recens captus,tam iucundi faporis eft, ut cum Vuhytíngo & Merz linga propemodum certare pofsít. Ego Haddoko, fi quid meo palato tribuenda: fit, multüm præ4 ero. Verüm non díffiteor,quín Carbonaríus ille exíccatus,omnem faporís fuí gratiam amittat, E s T praterea Afellorum Oceani generis proculdubio Anthias fecundus R ondeletij: de quoleges fuprà, Ordine 2. pag. 24« Callarias Salulani:qui eiconem exhibuit noflra buic à Sitrardo mife fatis fimilem: tifi quód dech pinnam, que à podice incipit fupinam,digitum forè citra caudam terminat: & [quamas o. Jlendit bicomiffas.Eadem ft Rondeleri] Phycisquanquam eicon eius, [uprà (pag.29. ) pofita,di» uera uideri pore i SELL Y s Galarías,apud Græcos diuerfis modís fcribitur, yeA«oius X yaAaFine , tanquam à d la&te:d nonnullis per A. duplex yeMaefer, Et à lacte forfan dictus fuerit, quód iecur lacteum habeat: (Callaríz fuo fubalbum id tribuit Saluíanus) ficut etiam Germani inferiores Muftelæ fl genus (/Dilcber appellant.ego à yaMi potiùs fiue yete, quod eft Muftela,yaco/as, id eft Muftela- ris uel Muftelæ cognatus deduxerím.nomína quidem ín ías ueluti adíectíua quadam funt, & ha bítum quendam fignifícant.fic ab 2/9 -,459, fiunt «ize dias, Xe. Dorion O'nonabOnífco diftinguit, ut O/nos fit príma fpecies A fellorum de qua diximus, Onifcus uerà (6vírw)alio nomi ne Gallerídasmalím Galerías) &€ Maxínus(MfevG-)uocetur, Idem alibi tradit Murzenam fluuí« atilem unícam folüm fpíiam habere, Oníícó galaríe fimilem, X Arbíttantur aliqui Onifcum fiue Afellum minorem genere non differre à maiore. ego ueró ut nomine Onifcus galerías dicitur, fic etiam reipfa genus efle mediumin O non & Galen fiue Muftelam crediderim.appellari aute Oniícon forma dímínutíua, quód magnitudine minor fit, Ariftoteles quidem Onon femper nos mine lé Oricon abfoluté diåum pro Ono accipiant, d Hac cum fm fe habeant, fententia ER & 4 Tcbibyocollas Galaxiasi Gallariata Galerias, | go — AnimaliumMar. Ordo V. | Clarias — SaluíaniCallaríam fiue Claría (fic enim per fyncopen carminis gratía,gamma infuper ín x.mutato, Oppíanus uocítat) eum efle pííce, Phycis Rone quí pro Phycideà Rondeletio defcriptus fit, deiert, facile affentíor, is quidem pifcis ín litoribus caenofis agere dicitur,quod conuenítíllí qu? hicexhíbemus:;non aute Saxatilís eft ut ue- terum Phycís, Vide etiam fuprà in Phyci= de Rõdeletij, Ordínea.pagína 29. Q Ron- deletius(ínquít Saluíanus) Phycidem effe có | tendíthüc pilem, inde nimirum perfuafus, | quód uulgó Roms pefce Fico appelletur. | V'erümís non Greca origine fic nominatur: | fed quód maturifsimi X palsi fícíinftär, mol lis, laccídus,& non fucci plenus fit. Arben | us Phycidem uaríj coloris facit, & fpinis ual latam uel coronatam: & Percæ,Channx fi miem: quor nihil huíc pifcí quadrat, Nos | Callarias.— Callaríam effe affeucramus, A fello congene | rem,fed mínorem:non quód fimpliciter mí» nor Afellus fit, fed fimilis, Dorion remaeeixp uocauít: Oppianus KeAae/zy , & per fyncos pen metrí ratione KAeo/ey, Quod fiforté ín hi ftoría undecíma:hec ita abfolute díflíncta no | funt, ca ad huius hífloríz cenfuram reuocas | mus. Pifcis eftbaud fuauís: & propterea ubi- que feré plebeius & parui precij effe folet. | carnem habet fatis mollem, fed non fríabile: | concođu facilem;fed excrementítíam. Hacc | ille. Atqui Galenus trádít Galàxíam precio» fiísimumR omg piífcem egenere Galeorum, (id eft, Muftelorit,) Tetap, uel Galeonymo» rum cfle , & ín Grecía maríforte non inue- nirí.fed fieri poteft ut Muftelarum Mufteloz rumá genus non recie diftinxerit Galenus; hos yærsss illas yæads uel yates Græci appel- lant.Galeonymus quidem ex Galeni uerbis uidetur autidem effe quí Galaxias , aut ge= nusad eum ceu fpeciem ; ut log alius fit quí Callionymus uocatur , & alio nomine Vra= Muflela fl. nofcopus, - Beilonius Muftelam fl, (Lotam Gallorum)Clatíam fluuíat, uocat, pto Calla- ríam;& (ímilem eí ín Nilo quendam pifcem Claríani INílotícum: & ín mari Muftela Mat filíz díctam, d Afellus minor Athenzo lí. 7.05 habet magno ríctu dífTectum őuoiws ms yes, hoceft, Muftelís fimiliter, Aríftotelís | teftímonío,Sed hoc(ínquít Saluíanus) apud Ariftotelem non legitur, neq; Gales huíuf- | . modios efl,Sicille.Ego pro voc yeAvit, lege» ` rimi Tois yaMeus uel yeAcie,id eft, Muftelábus | . fimiliter, Idem Saluíanus; Afellusmínot | (riquítefl zsiyspsp;id eft; uétriofus, Athe | nzo(lib. 7.fol, (63. uerfu 35.) etfialibí apud | Athenzum,eadem Epícharmi fententia rez | petita wouroyaswe mendofè legitur, &c.Ego "vshsytspoy uocabulum corrüptum ac minia mé Gracum effe díxerím.& in hoc etiam fal | lí Saluíanum,quód Atheneum de Afello mí | nore hoc fcribere dícat:cum is níhíl quàm E- pícharmi uerba referat hec: Mmeyæñoyæuuovæs Tt i pvas vrumidey&sooas T ovas: fic enim X ín Ono,& in Channis legi debet lib,z, Athena : ut spun ` 5 t Galeonymus De Pifcibus (impliciter. E | fit trochaícum,tetrametrum,catalecticum.non conftabít autem T'rochaící, fed neg alteríus puto Carminis ratio fi wsy&ssgæs legas, rovs certe Afellos minores ínterpretarííneptur eft, IT AL. Romzhícpiícís l'enca marina uocatur, & peíce Fico, (alij Figo fcríbüt,) propter cau am fupra expofitam:à nonnullis Mefanca,utaudío. Venetijs etiã Figo : uel, ut alij dicunt, Lepo: Neapoli Lepre. HISPAN. Vídemox ín Gallico nomine. ; GALL. Circa Monfpelíum Mole,forté ob carnis mollituditiem, ut & Hifpanis Molere, GER M, Ain ich ven Ctüfden oder 2llputten ånlich im meer : foL sum teil inem Wyt- ling/suiti teil einer (Ocertrüfden fih vergleycben. Mi STELAuulgarísRondeletj,.. Sitne hzc Plinij & Aufonij Muftella, magna ínter do- | Qos contentio eft, Mihi ueríor eorum fententia uidetur,qui Muftelam (or (Plinij & Au- onij)Lampetramnoftram iñterpretantur.Quare pifcis quem hic oculis fubijcímus,à ueterã Mu- ela proculabeft.Ob id Muftelam uulgarem cognomínauímus:quam ex Afellorum genere effe puto,ut fortaffe Callarías fit, A fellus minor Plíngj, Rondel, Ego hunc pifceà ueterib.etía Muke- | lam dictum arbitror ` & Graecos Italos hodie Muftelæ nomen ab antiquis accepiffe. talis enim | feré defcríbítur ab Aelíano libri 1$.deanímalibus cap... €f Duxcetí;quem Oppianus defcribit, E e(ipifcís quem uulgó raAsp (hoc eft, Muftelam) nuncupant , Paraphtaftes Graecus innominatus | alíeuticorá Oppíani, d Porro Callaría & Gallaría unum X eundé pífcem puto , Afellorü feu | uftelará generís,abAcípenfere feu Sturíone diuerfum: Muftelas marínz,quam híc R odeletíus | exhibet cognatum: fiue is Grills hodie dictus fit, fiue Phycis Rondeletíj,ut Saluíanus putat. Ho | tum enim uterq; Muftelæ fluuíatili ifti, quam Lotam Gallinominant, fímilís eft, Mihi Muftelæ marinæ nomen latiùs extendere placet,ut fpecies aliquot compleĉtatur:quarum tamen una quae piam príuatím nomine generís appelletur. Hzc quidem aR. ondeletío exhibita, fi non ipfa priua tim di&a Muftela,Chremes Aelíani forfitan fuerít:qui & barbatulus,& generísAfellorum defcrå itur : & cum Muftela mar. comparari ab Aclíano uidetur, alíusautem pifcis Chremeseft quàm ` ] htomís,ne quis decípíatur. , GR AE CI hodie Giaideropfaro(id eff, Zbuum picem )appellant. ITAL LutAdríatíciaccole X Lígures, Gialeam:alij pefce Moro. | . GALLI circa Monfpelium, Muftellam. | GERMANICVAM F, Ain ((Ocetttüfd:eig attocr Kuppen aper 2llruppen/ Kutten/ 3tofelcEen/Dutten aper Quuappen im meer. : Cirrus à maxilla inferiore fimplex & fingularis dependere deler,ut in Bellonij figura. d e 2 SS da KIAN Am VSTE LAE uel Galex marínz fpecies altera:quarn H ondeletius fimiliter non fimpliciter S Muftelam,fed uulgarem(íd eft,uulgo tantüm fic dídtam)facit.Lege quae cum fuperiore ans otauímus, : ` Pífcem huncapud nosrarí(símum,comperi eum effe qui à IMiafsílienfibus (& Genus, Bello, hius)Muftella uocetur,ob fimilitudinë qui cum fuperiore habetzab Illyrícíscindigenis ad Portum | enerís)Pegorella;á Græcis huius ætatis etía(ut fuperior) Gaíderopfaro,id eft;pífcís Afinus.INo | tæ quide aliquæ ínfignes,qug Afino uel Afello tríbuuntabAríftotele,huíc magís competere mihi X | uidentur quàm Merlucío,(qué omnes hodie A (fellum ueterum effe fudícat, )maxime uírgula ad 3 | allíciendos X capiendos pííces , quibus prorfus caret Merlucíus ; quod lapides molares ín capite d abeat, quód lateat, R ondeletíus, ; | Belloníus Aríftotelis & Galeni Callaríam hunc effe putat; | SERA, F, /Éin anvere ((2eertvüfdoen art/sc. D EE gll g2 ` AnimaliumMar. Ordo V. | vsTELA mar.tertía, Huic pifci nota peculiaris eft,qíntet caput & pinne dorfi principit; media dort pars,ad longitudine pollicis trafuerfi caua eft, & albícante intus línea oftendit, ín fuperiori labro duo ceu pili breues nigrícantes eminent, ab inferiotiunusalbicans dependet. 2 quibus fortè Mufculí nomen ei fatum eft, quód pilis iftis barbulas murium reprafentet : quan alijs quoque muftelarum generibus ijdem non defunt, Caput ceu ferpetís dentículos habet, &c IT AL, Venetijs Sorce,quafi Sorex uel Mus,unde Mufculum à Plinio dictum , Balaenarum ducem, effe coníjcío.nam & Oppíani Paraphraftes,Cetorum ducem,uulgó raasy, hoc eft Mufte- lam nuncupati fcribit, GER M, F. Oas dritt gefhleht der (Dcettrüfdenac.ein "IDalfürer/ein Walleiter. Lcon hecnon eft,quam Rondeletius dedit:fed noftra Venetijs pila:eadem prorfus utiudico:nifi gid innumeris illis & rotundis ferè maculis carer,quas in fua oftendit Rondeletius, Bellonius o- mittit. Quare genera Ophidij tria flatuerim:Barbarum maculofjumzalierum fine maculi: & terti- um imberbe, idem, Baum, N SDs NET Ia SR IPIE PE HIT I pL Ji ji! j pagsawaan emm D AURA BE oC gellt CERA SRRRU NIU aeee | 2 euch Ié a SE Se q Ophidion. WM GA NU, NS Ne NS A TY STELA marina quatta, Ophidion Plinij, fecundum R ondeletium : quem Plinius fe mel nominat tantütm,alibíautem Congro fimilem facite d Rondeletíushunc pífcem Afel leie Muffelábus )adiudícandum negat,cum planéeís dífsimilis fittinquit corporis habítu, capite, pinnis:atg cum longis plane connumerandus, Mollium Afellorum clafsis eft Italorum plerifque Grilli nomine cognitus pifcis palmum ex mediterraneo non excedens, carnis admodum delicat, R omanis antiftitibus ín delícijs habitus: à quorum uulgo pro Congro accipitur ateg interdum ab ichthyopolis eius loco fupponítur, Sed à Congro longe diuerfa eft huius capitis ac pinnarum effigies , Xc. quamobrem quid de hoc pi“ fce ftatuamnon habeo. Veneti quidem hunc quotg Galeam (id eff Muftelam )appellant ; fed quód Muftela fit ipfius pinnæ caudamambientes ac nígtícantes, (atqui in Mufculo etiam noflro, er in Mafte la altera Rondelerij,pinne caudam ambiunt: )ipfatg carnísin manducando íiticundítas plurímüm reclae mant, Audio quí l'ragum antiquorum effe iudicent, Bellonius. Sed prafüátía faporís à ueteribus; quod fcíam,Muftelarum generi non negatur, quamobrem forma tantüm à Muftelabus nonnihil Tragus. Gryllus, diuerfa obflíterít:qua cum rurfus ín Grillo uulgarí aliqua ex parte fimilis fit Muftelabus cum ali Ze, mm gemina ceu barba € maxilla ínferiore:& longitudo palmum n6 excedens ad Muftelas pes tíüs quàm longos pifces accedatambígere(émruqereoKsp)inter utrung genus potiùs dixerim, df abaltetutro excluferím, Tragum quidem effe hunc pífcem,nullís ueterum teftímonijs comproba ri poteft : & barbulz ílle à mento dependentes , à quibus forfan tanquam arunco Tragum, íde Hírcum,aliquís uocandum cenfuerít,non huíctantüm pifci peculiares funt. Gryllus Nicandro idem quí Coger eft.Diphilus díftínguere uídetur.anguílla enim fimilem facit, & infuauem, cum congros íam priùs nomínaffet, Rondeletíus pífcem circa Antípolím & Lerínum infulam , Des quentem,reperíti tradít,corporísfpecíe carnísds fubftantia Ophidio fuo fimilem, fed faui colo- ris, D ámberbem,ídeft, nullis é maxilla inferiore propendentibus cirrhís, Hic nimirum potiùs Ophidíon .. DePifabus fimpliciter. 83 | Ophidion fuerit, utpote fimilior Congro,cum barbulís cateát:ídemá Alpheftes Arenz, quei Ophidion flauumougjoy) X vovengvdo facit, nam & Kiranides HedonenGiZor)pífcem memorat,quíalío no J4]pjefler, mine Ophídió dícatur.Fuerít autem Hedone,idem qui Adonis pifcis, cui fauus color tribuitur; Adoni, unde & Cerís nomen, Quod fi Grillus uulgarís Afellorum aut Muftelarü generis efe poffet, ille forfan potiùs quàm ulla alía Muftelæ fpecies Callarías feu Galarías fuerit,cum faporísbenítatean Galarias tecellatinomine etiam nonnihil alludente. Nibil definio:in medium propono. IT ALIS plerifg Grillo dicitur; Venetijs Galeauelpefce Galíatut fecunda etiam fpecies Mufte | lzjBelloníus, Alíquíbus Cepollamarína, ` qud S AL L, Circa Monfpelium Donzelle, Rondel. fed hoc nomen alij ert? alijs pifcibus tribuunt, GER M, F. Oas vierdt gefpledt der GDecertrüfden/sc.einlange &Decrtrüfdp. Araneus Rondel. Aranei alie icones nofire,guas Vi enerijs accepimus. Maioris m : | | SN SNNT: NN SONS ARV : NNSS ENNS SAAD EE Ee ES UN SN Së 2 A j $4 Animalium Mar. Ordo V. RS CN Eege, Scorpidium. ` Scorpis: t a Seorpena, RACO Áríflotcli, Plinio alibi Draco,uel Draco marínus:alibi Araneus, Apdnøy Been ër, ER rancí appellationem retinuerunt Galli circa Monfpelium , Mafsilienfes , Ligures & Hiz fpani, «| Genera Araneí (ínquitSaluíanus) duo funt, (quod tamen neque ueteres, neque recen tíoresanimaduerterunt,)maíus & minus, d Aculeorum eius ictus uenenatus efl; quare € due nenatís animalibus nomen tulit, GR AE C I huíusatatís Dracænam dicunt, IT AL. Siculi, X Neapolitani, & Genuenfes, Tragína,corrupta uoce , pro Dtaczna profe runt.alij Trachína, Tratzeína,Intrafsíne, d Roma maiorem & minorem fpeciem, Tragina no“ mínant,Saluíanus. Venetijs minorčin hoc genere,pefce Ragno:maiorë, pefce Ragno pagano. GALLICE, Víue, Víuaaut V íuio Gallis dicitur, quód præter aliorum pifcium naturam, captus diuextraaquam uiuat; Mafsilienfes Areigne uocant, Bellonius, Ego maiorem ín hoc genere à Gallis alicubi T'umbe uocaríaudio, A N G L I Viner, ut Galli Viue; fiue à uiuacitate ut di&um eft:fiue à febri, quam Fíuer nomi nant Anglí.aculeo enim uenenato cum alíás noxius eft,tum febrím ac delirium prótínus excitat. ''urnerus tamen alicubi ín Anglíahunc pífcem d qua voyuer;hoc eft malam uxorem uocari mo- nuít.nímírum autemutpifces Aranei Scorp tutó non attrectantur:fic malæ mulieres íntractze biles funt:& nifi cautífsímé tractentur,noxía. (ua pro malo Flandrícum effe audio,ut & WY- uer pro muliere, Angli pletíque uocem (286 non agnofcunt,& pro uxore fcribunt a Wyfe. GERMAN! Petermande tocant, nefcio an corrupto Italico uocabulo, quafi Pefce ragno, alibi Cozpos,utaudío:quod nomen fort à Scorpio infecto factum fuerit, quanquam & alius pí* fcis eft fimiliter uenenatís aculeís,quern ueteres Scorpíumappellarunt, Germani quídam poft Een: Araneum ueró minorem Diceterefifdb,ut in pícturís Oceani Germanici pifcium, quas Ioan. Echtíus communícauít mihi obleruaui, : : R ACVNCVL VS pífcís,cuíus folusPlínius,quod fciam, meminit. Poterat is propter paf uítatem ad prímum Ordinem referrí.fed malui alijs nomine & ueneno cognatis ipfum ad* iungere. : . GALLICE, Hunceffe putamusqui å noftris Lacertuocatur , quód lacertis terrenis corpo ris figura fimilis Dë Dracunculum, ut à dracone maiore diftinguatur , cffeappellatum, Ron- deletíus, : GER M, E, Am Peines Determandx. Rondelerius & Bellonius unam tantim Scorpij iconem dederunt: pro qua nos $corpij maioris Venetijs depitfi effigiem po[uimus,quanuis cum neutra illorum undiquaque conueniat, Rondeleti» us quidem infine Capiti, Scorpenam{id efC, Scorpium minorem )fe effigia[fe feribit: quod annota gum ab eo füperuacaneum uidetur fi corporis forma non differunt , ut ipe fentit , fed colare duntaw xat. Idem à [yncipite Scorpij fui ceu cornicula quadam in fummo trifida produxit. de quibus in defcriprione puto fentit,cum inquit , fúperciliorum loco cartilagineas apophyfès duas molles eje. ellene quidem fuper oculis appendices quafdam Scorpioni effe [cribit,ut in Exoceto fho:fed ni- hil tale reprefentat eius pitlura. Idem pinnam qua. ab ano proxim efe, tribus acules exa[perart Jéribit,non irem pingit. Rondelerins ad pinne illius inirium aculeos duos exprefíit. Con Pi v S uel Scorpio fiue pro pifce, (qui pungit & ferit uenenum fuis circa caputacule ` S: effundit, Scorp terreni ritu, iue pro ínfecto uenenatis,Græcum eft nomen, «orig, pato xytonum, ldem pifcis i(2s;nefcío qua díaleco,dícítur apud Hefychium ; ítem Éfega. q Piel lus Scorpidium nomínat dímínutíua forma, cuius etiam Scorpis uideri poteft. Af exoparicldt {i Ki HARYA TINTEN, Ariftot.hiftoriæ $.1o,cüm p ftatim capite díxiffet: O A onpm vira. dis. unde Scorpidis Scorpijg nomen,promífcuum ei effe apparet: ita quidem ut Scorpis de fæ- mina potíüs dicatur, Scorpíus de utroq fexu, Athenzus tamen,quoniam Ariftoteles hac duo n9 mina diuerfis locísimimírum iam recítatís)ufürpat,an unius X eiufdem fint pifcis, dubitat, Scot píum quidem & e díferté díftinguit.Scorpznas (inquit) & Scorpíos fepe €dímus , eos fucco coleret differre nullus ignorat. Cum Scorpio X Scorpana (inquit Gillíus) eiufdem generis De Pifcibus fimpliciter. ge | generis fint, multüm taz men & colore & bonítate diffecüt.nam Scorpio rufa usteuéiie Hicefio, Plinio vu f w, Diphilo sugjos, Numenio tevless: Epicharmo TOAG, quód maiori ex parte rufus fit, aliqua ex parte mgrefcat, Ron deler, )& pelagius eft: Scor pænanigra X litoralis (7e- Tee, id eC, paluftris uel i cenofo litore degens, ) X cia bifuauítatelongéScorpío ne inferior : quod iplum n6 modo exantíquorum (Hicefij)confcríptione ace ^ cepi,fed certa palati fapíe- ES Hec ma E uz cü ita fe habeant fpe «e; cie hos pifces differre , nó e ueró folüm colore, fapore locotp, ut Rondeletíus a fpicatur crediderim. Hoc uel ex eíconibus noftris, utrifg ad uiuum factís,ap paret, Pliníus quoq Scor penam & Scorpíum tans quam díueríos numerat, Oppíanus primo Halten, etfiScorpionis fimpliciter genera duo effe dicat, ua trung tamen ín petris & arenís colloeat,quod fi eti am loco dífsídeant, quem admodumHícefio placet, (cui hac ín parte magis fas ueo,) multo íuflíàs fpecí- es dua ftatuentur : ut lona géfallatur Euftathíus, quí Scorpíum & Scorpenam fexu tantüm differre puta uit ficut Leonem € Lez» , nam. Ambigit aute Scor DP j) t SH MSS A Ze mut o2 OI S < Wi — } b AL «LA M ? D V x 1 li XUL í e í pius uter Oppíano ad Var? petras & arenas ; hoc eft, Quod non ht l modó ín faxofo „modo ín p fasaa l tilii. ! arenofolitore degit. Arí- flotelí Scorpiones ínter li torales ac pelagíos ambi- gunt: quí nímírum fpecíe unam tátüm exiíftímauit, loco duntaxat díferentem. Hicefio (ut diximus) alíus ín pelago , alius in coenofo lítore pafcítur. l Mnefitheus Scorpios faxatiles facít:Philotímus duram carnem eis tribuit, quod approbat Gale- nus,ín faxatilium penuria eos fubftituens. faxatiles quidem durzcarnisnonfunt, Q Quodad Magnitudos magnitudinis differentíam,Belloníus rufum, qui pelagius quoq; & faxatilís ei eft, multó maiore | facit:fufcum ueró, (quam príuatím Scorpænam nominandam & ipfe & R ondeletíus putant) mí Scorpena j norem.íd quod mihi quoc uidetur, & noftra icones præ fe ferunt, R.ondeletíus differčtiæ ex ma e. gnítudínenon meminit, fed Díphili tantüm uerba recítat:qui contrd;non pelagíos & rufos, fed il i los qui ín ceenofíslítoríbusagunt,magnos facit, € Scorpiusapud recentiores quofdam Spinu- Spinula | la uocatur,nímírum à fpinis capitis. Víde mox ín Italícísnomínibus, Sabotnomen eft pifcis, & lor : | eft Spínula, Syluatíco.nos fuper Arabícohoc nomine aliquid ín Callionymo annotauímus, : l GR AE CI hodie Scorpidi;Scorpænam uerò,Scorpinam nominare folent,Bellonius, Græs H Spinulas 96 Animalium Mar. Ordo V. cià uero nomine aberrantes,utrund; Scorpiumappellant,Gillius, 1T AL, Nonnulle regiones Itali Scorpium utrunq; Scorpænam appellant, Gillius, Ro maníScorfano,Saluíanus. Genuenfes Scorpium;ad difcrimen Scorpænæ, quam Strafinari dí« cunt,Bellonius, Aliqui pefce Spin uel Spino,uel Spínofo, præfertim Scorpænam, nuncupant, Aggregator Spínulam pifcem à Galeno libro De alimentis memorari fcribít.nomínatur autem Scorpio eodem libro ínter dura carnis pifces, Scorpio pifcis noftro idiomate Doracæna dicitut, Syluatícus.fed alibi melíüs Draconem marinum interpretatur, qui hodíed; d Græcis uulgo Dra« cana dicitur, d Scorpæna Romz Scrofanello dicitur, Saluíanus, GALL. A Mafsilienfibus Scorpeno dícítur,à noftris R afcaffe, R ondeletíus, Et rurfus:Maf filienfes eum quíniger efl, Scorpeno:quíflauus eft,Scorpenauocant. |Scorpionem Mafsilíen fes Scorpaenatn uocant: Scorpænam autem ueterum (d eft, Scorpíum mínorem)Rafqueffa, Bek loníus. Idem & Callionymum Mafsiliz: Rafcaffam bíancam,quafí Scorpíonem album appellas ri prodídít, : GERMAN. Bellonius Gallico Oceano Scorpíonem infrequentem effe tradit: quare Get maníco etíam DalthícoQ rarum exiflímárím. | In pí&turís Oceani Germanici pífcíü, quas Echt us Coloníenfis medicus ad me mífitínueníounum Scorpio (minori fimilem, quem Germaníct peoftEenappellat.Lícebít nobis fingere nomen, ein Scorpion oder Scotpfifdh,id eft, Scorpios nem pifcem:uel ein (Dcerfcozp,id eft, Scorpionem marinum. Priuatim quidem ruffum circuns loquilicet,der gréjffer rotlad) S cozpfifkh:fufcumuero,der Eleiner graw Scorpfifh. d Scor píus ef uecognatifsímus uidetur pifcis quë Io.Echtío Coloniefi medico píctü accepi, adícrípto Germaníco nomine DeffÉen.tanquam accolis Oceaní Germanís ufitato,capítís,quod magnum eí cft, & multis aculeís(qui branchíarum operculís & reliquo capíti heerenpínfefta:ac reliqui cot poris magnítudíne,proportíone,forma, Callíonymum refert, fufcus eft colore, & maculofus,pré fertím cauda(quaefubrotunda eft) & pinnis, Hac ad pícuri, d Audio Frifios appellare g Stot mepí(cem feré fímilem R ochetto Anglorum,colore Scombrí:pínnis , ut Perca,aculeatís ín dote fo.bínís prope nares ín capite aculeís.opercula etiam branchíarum aculeata effe, Caput propor tíone magnum,oculos magnos,caudam rubram,maculís nígrís. Idem híc uel (imíllimus illí queri iam DeoftÉen nomínauímus,uidetur;colore forfan folüm differens, Scorpij minoris eicon, ez ipfa P'enetijs ad uinum df Her qua nonnihil diuer [arn exhibuit Saluianus. AAA SOS NON arp S. ORPIV $ minor,quipríuatím Scorpzna dicitur, Scorpioní(maíori, inquit Saluíanus) fia COTDENd, H millímus eft,ut colore tantüm & magnitudine differre uideatur, Falluntur qui atate tantüm cos díftínguunt;ítem qui folo fexu:& qui Aríftotelem quoq; eius meminiffe putant;cum Plinius tantüm & Athenzus eíus memínerínt, d Plura leges {upra ín Scorpio maíore, proxímé retro, q Athenzus Scorpíum à Scorpana colore tantüm X fucco differre fcribit, R.ondeletíus: (fed día ` Qio tantüm apud Athenzum non legitur, ) Nos Scorpenam ( ínquítídem) eam effe credimus, quz nígrefcat,qua&p ínfuauíor fitymínusq boni fuccí, Gc lítoralís,lutoG gaudens, ITALICA &X GALLICA nomina Scorpij utriufque , leges proxime fuperíùs ín Scorpío maiore, GERM: D . i5 3 " Ss . : | DcPifabus fimpliciter. 87 | . OasËleiner vno [wá bleht des Ocerpfifbs/weldpen fifherlihe l ee r Gegen | SCORPIOIDE M Rondeleti , BlennoBellonij fimíllimum, nifi idem eft, Ordine primo | collocauimus, p CER T V.S peregris Ab ano etiam pinnula exprimi debuerat quam Saluianus sonomifu: ` | nus uel maris Rubri. qui pifcem bunc accuratits depinxit, | Pitcem hunc,tumà coloris | uírídítate iucunda, tum ab ; i Oris totíustp capitis fimilis tudine cum Lacerto terrez Tri. mit Lacertum uocát, Rondeletíus Eft autem(in quit) Lacertus marís Rubri ab Aelíano defcríptus, Saluíano híc Saurus uel Sauris (ze, aue) Græ= cort eft , diuerfusaliquan= | tulum ab eo quí ín Rubro | maríreperítur, ab Aeliano | | | dell Ni E dd 29293 e 2) De VV" d nd defcríptus, Saurí(inquít)Latinorum ueterum nemo meminit, Theodorus in Aríflotele non re | de Lacertum conuertít;quanquam rez," quadrupes» Latinis Lacertus eft. at eorundem Lacer- | tus pifcis , Grecorum wales eft, Nos hunc pifcem Græco uocabulo Saurum appellabimus, Effe 7 zcerm La | autem hunc Saurum Gracorum,tum ex eo conijcítur,quód ad terreftris Lacertí fimilitudinem, rij; priftss, | propíüs,quàm quiuis alíus pifcis accedat; tüm quód eaomnía qua Sauro ueteres tribuunt, huic alins quèr | fo perbellé conueníant.Is qui R.omz hodie Suaro appellatur, Trachurus potius fuerit quam Saurus C:«« | aurus, Oppianus Teeyspove & Zabpoe manifefté diftinxit, Aduertendum praterea Turdum ert, (55, i | am,zeipy à nonnullis appellari. Non ín omnibus aut plerifg maris locis, fed ín quibufdam dun Tyacburw. | taxatreperítí foleticænofog loco delectatur, Oppíano tefte, Hæc ille. | ITAL, Romz pefce Tarantola,Saluíanus. e á GER M. F, Ain frómboer Meerfifh/mag feiner deftalt on fóneber grünen farb bal | ben ein ((2eetbeyoog genennet werden. | " ORDO VI. DE PISCIBVS LON | GIS, SPINOSIS. QVORVM SPECIES | FERE SERPENTINA EST, , | Longi piftes( inquit Rondelerius fer? omnes cartilaginei funt, ( [ed à cartilagineis illisque Gre ein nominant diuerfi. ) Dicuntur autem longi à corporis fpecie, quaà Galets , qui longo etiam Junt corpore differunt, qud rotundiores fint:quodá, illi Mille, hi Serpentibus Jemilores fnt. Preterea Gale neq, euum ned, pinguedinem habent , uz Athenao placet,ex longis autem funt qui | pinguedinem habent. ; Bellonij Murena flexuofa pingitur. ficut & Saluianizmaioribus per interualla maculis: à fuperiorel ae A d Zeg bro duo ceu cornicula protendit,ut Saluiani quoque : e roflrum longius latiksque, ; fuperiore eius parte ultra inferiorem prominente, c. | V R AEN A, Graece miguuva,, uel Zpvgauve : Mafflarius hoc Doricum efTe putat , cum | tamen apud Platonem legatur. apud Kiranidem Srttamg, Euftathíus docet multas i 5] dictiones ab cy incipientes,olim per Qe fcribi folítas, Eidem MveG^,Mvomuva, ut & Mop i | vie: pifces, uerbo uvgew uel ues deducunt, quod fluere fignificat, unde & vv» ew unguentum liquidum eftquidem Myrænæ,cuius mas Myrus dicítur, 249 læs ; i H--s Sech: S Ee Flute, eg — AnimaliumMar. Ordo VI. uis & lubríca,ueluti unguento oleóue delibuta,ficut & alíorum Izuíum;& motus eorum flexuos fus ueluti& undofus ut fluere uideatur fed horum neutrum Mormyro conuenit; in quo nomíne etiam ypfilon corripi folet à Grecís, Ouidius produxit:)in mve- , MUgaup , Lige, ups, femper producitur, quare Mot" etiam penapflexum fcrípferim ,non ut pleríqy omnes folent, paroxyto* num, Q Murznacorporís habitu Lampetrz affinis eft: Anguillæ etiam afpectu proxima, fed laz tior, R ondeletíus.. Anguillam(inquíit Bellonius)magnitudineac figura refert; fed recurto & cra fo eft magis corpore: & adulta Anguilla omnibus modis Murænam magnitudine exuperat. «| Morfis à Murzna eadem accidunt qua à uípera morfís,& fimilia remedia adhibentur, Aëtius- In cibo quidem expetitur,& à Galeno commendatur, Imprimis placebant flute cognominata? à Gracís plotz, (zwroz,) quód pra pinguedine ín fumma aqua fluítantes , cute iam Sole adufta mergíamplíüs non poflent,pracípué ín Siculo freto:& fimiliter anguílle, d Sphyrena X 5my rznapífcium long? díuerforum uocabula ab imperitis librarijs alíquotíes permutata deprehendi mus, Aclíanusetíam IMyrum,uel ut ipfe uocat; Myronem,nonagnouít, Murzna,ut& Alofa, quanquam matínípííces,paruís ac numerofis fpinis confperfi funt: quod non anímaduertít Ga lenus,quí pifces tantüm ín fluminibus ac ftagnis genitos huiufmodi fpínís abundare feribit; mati norumuerónullum, GRAECE uulgo, ITALICE, HISPAN, GALL, Vbique gentium ín hunc diem Mute: nanuncupatur,ut docet Maffarius Italus, & Gillíus Gallus. A nofirís,ab Italis & Hifpanis Mou rone dícítur, R ondeletíus, Ab Iralis profertur Murena,uel Morona,fed cauendum, ne Antac us píícís cetaceus;quemtecentíores aliqui, (& Itali uulgó,)Moronam uocant,cum Murzena cone fundatur, d Myrum pífcatores noftri (ínquít R ondeletíus) peculiariter non agnofcentes , Set» pentemuocant,Sed alij funt fcrpentes marini magis propríé nomínandi, LVSITANIS Moreia, GERMANIC Y M nomen ígnoro:& fané Belloníus nihil Murzna ín Oceano rarius effe tra dit.& alibi, Muranas ín Gallia efle negat : nam oram forte Mediterranei maris , ut Prouinciam, Gallíz nomine non eft complexus:ubi Murznasreperírí non dubito. In Gallia Septentrídhal (inquit Plinius, de Oceano nimirum fentiens )Murænis omnibus dextra ín maxilla feptenz macula. In Hifpaníco etíam Oceano circa Tartefum & Carteíam, Murænas maximas , minarum aliquando fuprdodogíntareperírilegímus. Circunloqui licebit ein &2eerfdblanden att:hoc eft, Serpen- tis mar.genus, V el nomen fingere ein (uraal;à Latino Murena, & Germanico Hal quod eft Anguilla, compofitum. Non probo quidem compofita ex diuerfis linguis uocabula; fed ea quod tolerantur,cum meliora defunt. SN D Y R V. S, hoceft, maritus Murænæ, Latinum nomen non inuenit. Girzecé See uel Mis (G^. Videfuperiùs in Muræna, Gaza Murum interpretatur, Apud Plinium alicubi Ma rinus pro Myro mendofélegítur:apud Aríftotelem weng: pro Myxíno Mugile. d Doríon au thor eft Myrum per carnem fparías fpínas non habere,totum& utilem effe, & fupramodum reng xum, Genera eius duo effezunum nigrum, praflantius;alterum , ruffum, d Smyrus etíamapu Plíníumlegítur:apud Aelíanum wveov. Myron(inquíbpílcís efi,neício unde díctus : Serpentem matinum effeaíunt, 4| Mirum hoc, fi Myrus & Muranafexutantüm differunt , foeminam fpí* nas habere, marem non ítem:cum hícrobuftíor, illa ímbecillior prædicetur, & hunc concolorem effe, illam uaríam, cum ín plerífque , ubi colorum differentia eft, uel pulchríor uel magis uaríus , ín mafculísfit, d Myrus ferpenti fimilior eft, quàm Muræna:roftro acuto;longo corpore, niert cante,tenuí,rotundo,fine maculis, Xc.Rondeletius. q Murænam fæminam effe , Murum ue= rô marem, Ariftoteles non afferit , fed aliorum opinionem refert: qux quidem (inquit Saluiaz nus) uerifimilisnon eft.qui enim fieri poffet,ut inter numerofas toto uere quàm plurimis matt níslitoríbus captas Murznas, alíquí etiam noncaperentur Myrí ¢ cumtamen neque nos multis iam annis id fummopere contendentes,ullum prorfus uíderimus unquam, ab alíjs'ue alícubí uíe fum audíuerímus, Quod fi caperetur , facilè ex fcriptis de eo à ueteribus notis , ínternofceretur: Quamobrem credendum potíüs arbitror, Murzenas non fecus, quàm alias fert omnes pifci fpe- cíes,in mares & foemínas díuídí,neque fi quis eas omnes ouis grauidas capi affereret, ob (dë bg: minini folüm fexus effe contenderet: ad Vipera (utueteres quídam faciunt ) aut Myrí concubi« tum confugíendum effet: eum & alij quídam pifces memorentur ouis grauídí omnes capí, ut Es rythiní , Channz, Se, Hæcille, d Serpens marinus rubefcens , (qnem pí&um dabimus fub De nem hnius Ordinis, Myrus alterforté fuerit, cuius Dorion meminit tanquam ceragiäuzë: id efi,ruti coloris. * i GALL DePifciblongisfpinofis. go GALL, Circa Monfpelium Serpentem uocant, V ide fuprà ín Murzna, GER MAR, Das månnle Cals etlid meineno) von oer ebgefetsten (D eerfd:blangen art. O N'G ER uel Congrus, toye- Græcis, non etiam Kine: per x.ut nuper quídam fomníae bat. Nícander Epoporus Congros aliter Gryllos uocari fcríbít,íd eft Porcos, àuoracítate ni mirum,&c. Conger,quem & Gongrum Plinius za, uolumine appellaffe uidetur, Plinius, Duo Congrorum genera funt:unum albícat, & pelagium eft; alterum nígrícat, & litorale mas gis eft quàm pelagíum, R.ondeletíus, : Duo breuíacutaceat cornícula ín extremo roftrotum Congrí om Murzna) exiftunt , Sak, Dianus, GR AE CIS hoflritemporís Cauorofas,Saluíanus: compofito nimirum nomine ab ophis, & nefcio quo alío. i 1T AL, Romx DrongouelBrongo (Bronco,Saluíanus)uocant. Veneti Grongo, Antiz stes Brunchum appellant, Platina. «| Græcum Latinum uetus huius pifcis nomen plerzque gentes retinent, Itali, Hifpani, Galli pleríq; & Angli, : HISPAN. Lufitanis Cromgo,Saluianus, GALL, Congre, Mafsilienfes nominant Filat(Fiela;Fielaz , Belloníus) quía inftar retis pis fees ínuoluít & implicat, Rondeletius, — Mafsílienfes plané barbaré Phíalaffum appellant, Gil lius. i GERM. in ((Oceraal:id eft. Anguilla marina, Quidamin parte Germaniæ inferioris, Palen uocari mihi retulit, nefcio quàm recte, PalyncË quidem Flandris Anguilla eft, ANGLICA funta Conger/a Congre/a Congerele. Dicuntur X f£lters ab Anglis Con gri pufillimomine, utapparet, ab Anguíiilarum fimilitudine facto) ín fluuio Sabrina prope Glo« ceftriamiin quem paruulí duntaxat é mari fübeunt. ; Piura à Rondelerio pofita. SS "Piff om à Bellonio exbibitam o ie eL ferè ei quam Rondeletius dedit , fed multis implicitam [piis (non quód in mari adeo inuolutus fit hic Serpens, fed ad longitudinem eius expri mendam: )uentre crebris uelut internodijs crifpo.qualem ego ertam,bic adiunttam, ab amico ex [t& lia miffam S erpentis marini imaginem olim accepi.corpore ubique plano,non tanquam aculeis quis bufdam eminentibus a[pero , quales in Rgudcletiano wifuntur : quan eorum in defcriprione non meminit. ERPENS marínus Odi atO, fimilis eft terrenis, dempto capite quod magis ad Congr& ere Aríftoteles:qui tamen alia etiam multa ferpentium marínorum genera effe tradít,que ín gurgítibus feu præalto marí naícantur,alía alijs coloribus omnis generís,)gaxy d euer ze miy. lsquemdepínxímus (inquit Rondcletius) terreno uel fluuíatili ferpenti fimillímus ef. ad trium uel quatuor cubítorumlongítudinem accedit corpore rotundíore quàm Anguilla, capite Congto fimilís:colore fuluus,fed uentre & roítto cinereus, Xes d Ab o phis dimínutíuum eft Ophídion,quo nomine pífcem appellat Plínius:quem nos dedimus opd Ord, v. cum Muflela- 5 * Gryllus. Gongruse Ophidiume bus mar. De, \ ? N < S i —7 pj p i LL 27 De Pifcib.longis,fpinofts. OI bus mar.Belloníus quidem & Saluíanus Ophidion Plinij ab Ophítid eft, Serpente mar.) non di- inguunt. nos Rondeletíum díftínguentem fequímur,cum alíás, tum quía maior eft híc ferpens, quàm ut Ophídium,id eft, Serpula dímínutíue nominari debeat. Hydrus dici poteft omnís aqua- Hydrus, tícusferpens,tum ín dulcibus tum ín falfis aquís.nam & marínos ferpentes Hydros nominat Ae lianus, (quos alij 4Qec9wAeZfiovs:)eostp afperum potiüs ferratis dentibus quám uenenofumos yi- derihabere, Idem Aelianus alibi de Myrone pífce, (quem Myrum effe ,íd eft, Murænæ marem Ignoraffe uidetur:)eum ipfum (inquíbeffe dicunt marinum Serpentem. q[Alíus eff Draco maz tinus Aríftotelis,quem non å corporís figura,fed ueneno Gra'cí fic nuncuparunt,ut Latini Arae neum, d Videinfrà penultímam huíus Ordinis imaginem, & qua adícrip(imus, ITAL, Serpemarína,Saluíanus. GER M. Am att oer (Ocerfblangen / mag ein TRongerfdland ge- tennt werden: dann fy oonleyb vnd geftaltift wie ein fdlang: mit oon tepff aber geleydot fy baf einem (Oecraal/ooer "IRongcraal. $ C v s (prímafpecíes,) Aculeatus,Belone,hís tribus nomínibus up Tr d. H r 3 tur Plíníus, Græcè Bór, Petz, habet enímroftrum acus aut fue u læ inflat.ítem Aaris ab eo nimirum quód ficca fit carnis X minimè X mucofæ, 4| Rondeletius Acumlib.8.defcriplit, cum Lacerto (iue Co- 8 là & fimilibus pifcibus: mihi illis quí Serpentem corpore quodammos: ` ES Soreferunt,adnumerare libuit. ER SA GR AECE uulgo Bovvíclz, Zargane,Aiulone, a 2 IT ALICE Arguzella, Acucella Roma, Acícula,Acufigola, Ane — & E &ufigola. x NS A HI s P A. Aguilla, Agulía, Saluianus:) Aguia 3 EA Pefcado. JenfilbiSinacs rr B GERMANICE, Aomfifb/ Snacotfifdh: ES ez Tobias/Dobias/ Topeiaf/Oebbei: & iube x SS iGllor(Gerbld, d A a NGLICE LA omete Garrefyffbe/ Opper bh Aornebeacte. i ER VE VE SS .* Querendum an bec fit Acus Bello- hj , qua proxime ponetur , maxime qm Aer pinnas illas paruas uerfus caudam, Cc. $ed cognatus uidetur potius pifenss Qàmy idem. Suum ex Oceano Bellonius KS. babuit , bunc ex Mediterraneo Ronde- XX eus, T Meus minor Bellonij: que magnitu ine tantum ( inquit )à priore differt,erc. Hic forté Saurus Rondelesij,proximé re. tro exhibitus fuerit. Lege que cum illus ticone [cripta funt. NS GE Sa Ñ = EE NN VN AN d Mo SUN Ess) N SS " NS (alius à Trachuro qu£ alíquí Saur nuncupant ) Acus us fimilis, breuior X cra(síor, c, . ĉa uer corporis parte qua à podi ce ad caudá eft,caudaG ipfa,Scom brumrefert : fiue Partie huius cau- Ze figuram, fiue eiufdem pínnu« P NS iri SE EEN mill, M SN las (pectes. X fimiliter carnís fub- flantía, Rondeletío híc potíüs, dj Trachurus, Saurusappellatur ; & diminutiue etiam Sauris : xeieG", Zuel, Sed Saurí forté communíor mg ọ2 Animalium Mar. Ordo VI. Ed Trachurus, eftappellatio, X hunc & Trachurum comprehendens:ut ex uulgaríbus Trachurí nominibus eo Oci potefi;Saurís ueró príuatím qui htc exhibetur: Saurídem ením, Acum, & Sphyrænam fimi les efle Speufippus prodidit, Præftat autem Graecum Sauri nomen retínere,quám ex vocabuli fi» gnífícato, Lacertum Latine interpretari, Lacertus enim Latinorum ueterum, Kaes Graecis d= citur. «õp uerà uel Sauris Græcorum, ís pífcís eft Saluiano,quem Lacertum peregrinum Ron deletius nominar, in fine Ordinis v.à nobis propofitus, . G AL L, A quibufdam circa Monfpelíum Aiguille uocatur,abalijs Beccaffe, GER M, F. Mín ((Oacqueralfe. Vide infràinTrachuro, Ordine 8, £in Eleiner Penh, A Rondeletio propofite figure. uim e Duas baseicones(ut feripfi) Cor. Sittardus mifit. UR plat quidem inter ipfas proportio non eadem [eruazur,que in Rondeletians apparet, C y s (alia fpecíes.) Acus feu Belone Ariftotelis, fecundü Ron deletíum. Suntqui Serpentem mar.effe credant, fed falfó, utin Serpente mar.R.ondeletíusarguít, Belloníus Typhlen uel Typhli= nen matin? nomínat,à fimilitudine cum T yphlope feu Typhline fers pentíterrefirí.Sed Typhle Athenzo, Typhlínus Hefychío, ínter Nili pifces eft, Lampetra parua fl.nímírum. Saluíanus hunc pífcem Gra- co & Latino nomíne carere putat. Ego huius pifcis eícones duas,ues lutí unius generis fpecies, à Cor.Síttardo Cæcíliæ nomine olim acce» pí.uocatur autem hoc nomine pifcis quide apud ueteres Latinos nul- lus:fed Typhlínes ferpes, &c. Eafdem ex Rondeletío, breuiori fpacio picias,exhibemus,&c. d Qui LU emoram effe conijciunt hunc pifcis culum;uel Mufculum Iulüm ue,falluntur. GR AE CE uulgo INerophídion. IT ALICE alicubi Díauclo, fed alij R anam pifcatrícem Diabol& mar,uocant. Príuatím fpeciem alteram, quz corpore roftro minor eft,uulgo ín Italia Arzínarello uel Coaliorto nomínari, Cor. Síttardus nos docuít, Saluíano trac; fpecies ut Graco Latínotp, íta etiam uul- garínomíne caret, pauci enim (inquit) temere potíüs , quàm compros bataalíqua confuetudine, Serpente marino uocari aiunt, GALLICE Trompette. Mafsilienfibus Gagnola, „GER MANIC E dici poteft ein ( rommeceter : uel círcunfcribi, ein att def AP omfifcbe.€ Inter eícones pifcium Oceani Germanící, maiori huíus generís(cuí os fere rotundo híatu , tuba inftar aperítur,) picto, Germanícum nomen ZPjautincE adfcriptum efl: quod tame etí am Mugilicuídam Oxyrhyncho Antuerpíz tribuitur , X Sphyrznz alteri Monfpelij. d IKnaEfifcb audio effe pífcem,quí fola cute & ofsi« bus cóftet,(Holofteum díxerís,) inutilis cibo, & captus abijci folitus in lítussubímox corrugarur, Hic an Acus fit, querendum, Figura bac defumpta eft ex tabula quadam deftriptionts Orbis terrarum. GYAICA* De Pifcib.longis,fpinofis. SE | V AICAN v 5 uel Reuerfus pifcis Indicus, De nouo piícationís genere Petrus Martyr | AI Oceanex Decadís prímze libro fz. INonalíter (ínquít) ac nos canibus Gallis per zequora | campi lepores infetamur, illi (piftatores Cube infule in Nouo Orbe: in cymba y id eft caua arbore pifcantes, : | Chrifi. Columbus Juenatorío pilce pifces alios capiebant. Pifcis erat forma nobísignotz:corpus eíus | anguillz grandíori perfimile: fed habens ( caputgrandíufculum, &) ín occipite pellem tenacifsi= l mam, in modum magna crumeng, Hunc uínctum tenent ín nauís fponda funiculo , fed tantum l demiffo quantum pifcis íntraaquam carinæ queat ínhzrere.ned; enim patitur ullo pacto acrís a= | [peium, Vifo autem aiíquo pííce grandí aut teftudine,quæ ibi funt magno fcuto grandiores, pi- Ícemfoluunt.ille quum fe folutum fentít, fagitta uelocíüs,pífcem autteftudínem, quá extrateftam partemalíquam eductam teneat, adorítur:pelleG illa crumenaría íníecta, predam raptam ita tena „Citer apprehenditutexoluere ipfam eo uiuo nulla uis {fufficiat,nifi extra aqua margine paulatim glomerato funiculo extrahatur, V ifo enim aérís fulgore ftatim predam deferit. Prada ígitur iam Cítca dquæ marginem euecta , in mare faltat pífcatorum copia tanta , quanta ad pra dam fufficíat toen dam. donec é naui comites eam apprehendát,Preeda ín nauim tracta,funículí tantum fols ij tunt quantum fatis eft uenatori utad locum fuz fedis intra aquam redeat, ibig de praeda ipfa per 1 alium funiculum efras ei demíttunt,Pifcem incolæ Giaícanum;noftri R euerfum appellant, quod T uerfus uenetur, : | GER M.in wunderbarer fif inden jnsianifdben meer/mag ein (2 cerfecBel/ovet ein Sectler genennt werden | RAA RRA A M i | | 1 S: R PENS marínusrubefcens,rarus:qué Rondeletíus exhibuit. Hunc(inquit)nonnulli My a ze, ! rum effe putauerunt,fed fal(o,nam branchías offeo operculo fquamoforumj modo íntectas ha Zë | etpínnasdpad natandum maíufculas,quibus Muræna & Myrus carent. fed Dorionís Myrü alte Myra alter, tum effe vzrvelwu id eft,rufefcentem,non abfurde quis exiftimaueríit. GE R m. Ein fegamerotlacte (2 cerfdlang.ein &dlandfifb im meer. Hic fortè Serpens ifte marinus fuerit, cuius meminit Arifloteles,capite Congro quàm Serpenti [umilior:nawmo H i quoque fului coloris eff non mirum «utem fi in Oceano long maior euadat, M - - N Balthico uel Suecíco Oceano, flavi quídam ferpentes marini reperiuntur, i dag quaa | draginta pedes longí:quí,nífi iritati, neminem lædunt Quorum iconem Olaus Magnus ín Ta | bula regionum Septentríonalíum Europa iunctarum, dedit huíufmodi, x | j Kë Ki ý E EN KC Tee M er, Syacion, 94 Animalium Mar. Ordo VII N eadem Tabula alius Serpens marínus,ad centum aut ducentos pedes longus, (ut defcriptio Tisbeczuet etiam trecentos,ut numerus coni adíuncius præ fe fert,) circa Noruegíam interdum apparet, marí tranquillo ínfeflus nautis, adeó ut homines quandoque énauí abripíat, INauím ab co ínuolui aiunt tantam, quanta fere ín noftris fluuíjs autlacubus maiores fieri folent, qua mer: cíumuectura deftínantur,ínuolutam (ubuertí, Spíras fupra mare tantas aliquando erígere,utna uís per unam tranfire poflet,Figuram, qualis ín l'abula ílla eftappofui, GER M. Qie grofi (Deer[dlange in YYowegifdben lanven/welde vic [diffleit fhediget wenn Der wind ftl ift. ; ORDO VIL DE PISCIBVS MARINIS SPINOSIS, PLANIS. L A N OS pifces non cartilagineos , fed fpinofos , Graci Vwiled'éc , Latini Paffetíé nos uocant, Multa funt huius generis apud noftros Gallos nomína,multoGg plures fpecíes quàm apudantíquos,Bellonius, Ariftoteles vezcevta: dixit: recentiores Y quídam Pafferína fpecie pifces & Pfettaceum genus. Vt Paffer auis prona parté x22 A fufcus eft,fupina albus:íta ín hoc genere non folum príuatímab hac aue denomína s pílcís,fed etiam reliqui omnes, Omnes fitum corporis & oculorum ( Tenefjs exceptis) alítet quàm relíquípifces habent, Eorum alij Fees al fquamofi funt,&c, GER M ANIC E Plani pifces communi nomine Plattfif appellari poterunt: ut fpecies u? na plateyfle:eit fimiliores in fuo genere Plateyfififh . Communius uers ad pifces latos pla nos omnes(tum cartílagíneos,ut R aías:tum fpínofos,ut Pafferesjnome fuerit Sladfifdo: quan uísídem nomen Saxonibus Afellorum quoddam genus fignificat. d AP albfif:b priuatim dé cuntur Pafferini generis quídam pifces ín Albi fl.ex Oceano fubeuntes:cuiusnomínís fignifica tionem fi refpicías;fonat autem dimidiatum,ipízowp, à corporis fpecie ueluti per medium diffe ca, )pro generis uocabulo ufürparí poffe uidetur. i Rlombi effigiem,qua hic collocari debuerat cum fþacium defit, in Jequentem paginam retulimus, i HOMB Y $ aculeatus Rondeleti, Rhombiuocabulum Græcum Latiniretinuerunt, Ari- R foei X reliquis Girzecís pifcis hic gäe eft. Romani (inquít Athenaeus) Pfettam , R hombű appellant,nomine Græco, Rhombíquídem nomen apud Aríflotelem non extat, Sumítur eti- am Paffer fiue Pfetta pro díuerfo pilce a Rhombo, Marínorum (inquit Plíniuslib.9, ca p.202 alf funt planí,ut Rhombí,Solez,ac Pafferes:quíà Rhombís fitu tantüm corporum differunt, Gale nus etiam & Díphilus Pfettas à Rhombis manifefté feíunxerunt, Rhombus pifcis à Rhombofí« gura(turbínata,Belloníus)!nomen habet, qux quatuor qualibus lateribus conflat,non autem re &is angulis, R ondeletíus, Syacíon nominatum anímal,íd eft, Porculum apud Symeonem S€ thí;aliqui pro Rhomboaccipíunt. GR AE CI huíustemporis adhuc vg«y uocant,tefte Gillio, HISPANI Rodouállo, IT ALI omnes,Lígures & Mafsilienfes Rhombum uocant, ut Gillius & Rondeletíus fctí* - bunt. G ALL, Circa Monfpelium R omb appellant, Mafsilienfes Rombo (utetíam Rhombumlz* uem:)Gallí Turbot (quafiturbínatum ; Belloníus; ) Homan Bertoneau > Rondeletío & Gillio authoríbus. 4 ANGLI fimiliter ut Galli Turbot uel Turbut. . : : GERMA NI Catbutt:Frítij Cerbut/Cerbet. Poffuntautem videri hec nomina deriva? tauclà Latino Turbo, idë quod rhombus Græcis fignificante:uelab origine Germanica Thoth but.compofitum enim hoc uocabulum,aculeatum PaíTerem fignificat, Arnoldus Villanouanus etiam Turbotum Latina terminationedixit, Dytt quidem inferioribus Germanis Pafferem fignificat: (alij enim quídam Germani fluuíatilem quendam pifciculum,Phoxinum,ei'ue cogna tum, uttappellant.Dutt ueró Muftelze fluuíatilís fpecies eft.) Inde compofitz funt uoces (Lat butt/ZPeiligbutt/&teinbutt. Ex hie Gteinbuft, ni fallor , rion alius eft quàm Tarbutt : no^ men hoc partim à lapidibus fatum , illud à fpinis, quoniam corpus eius acutis emínentijs offcís & lapillorum ínftar durís (bafis quídem fingularum inflar calculírotundi eft ) ceu tubifpínís , uf Raíatum quog,,exafperatür, Lë 95 anis, pl IS VA \ S d & pifcem ín Belloníus Gallís 3 ídionali Britannici miarislítote wócámus A N V ai e(bwater $lounber,) ut eundem carí tradit, ^ l DcPifa Ápinol Jon bec non à Rondeletio pofita fed à Veneto pittore nobis effia eCa life uocamus, Turnerus. D d licè Flez, Anglíce $longer uo» non Rhombum, fed Pafferem fluuíatílem entríonali litore Slounber , (X fluuiatilem Sept ANGLICE, Rhombum marínum ín mer 96 Asile Did VT : D D " e DÉI D D D y D D . A RRbombi leuis Becier, a amico Venetijs ad nos Che quam à Rondeletio pofitazcuius iconem addere ideom aus nece|Jarium mjum eff quoniam lenem [uum aculeato per omnia parem facit, dempto quód aculeis caret, Rhombus alter. i E i Ki Oe o s EON d SN Y S HO MB V $ alter eftíínquit RSdeletius)quiutà fuperiore diftinguatur leuis à nobis dicítut; ; Hi aculeis prorfuscareat. Pluralege in nominibus Gallicis. d Forre non abfurdé quis Citbarus, exiltimaueritRhombumlæuem, Galeni Citharü effe:quód is mollis fit carnis ; cuíufmodí R.hort 3 bum læuem effe conflat:quoddj cum R.-hombo fimilem faciat, I T AL, Venetijs, Romx & Mafsilíz,etfi frequenter reperiri folet tamen X Rhombi nomet habere, & pro Rhombo apud eas nationes díuendí folere, frequenter confpexi, Rhombo quidem mínorefi,Ixuior,& magis plano corpore,mínus carnofo,folído ac delicato:capíte etiam magis elatoac grandí,&c.Belloníus, Itali quídam Rhombum latem acfine fpinis Suazo uelCuco u? citant,alíquí(Ital(an Galli nefcio) Soagía, : jj GALLIS Barbue diícitur.à noftrís(ínquít Rondeletíus)per fimilitudinem Paffar,quafí Pab H fer:à nonnullis Panfar,íd efl;uentríofus.nosením Panfe uentrem appellamus, Sed Paffar , mco | quidem íudicío,rectíüs díciturquanquam uerus Paffer feu v4: non fit, fed ei figura duntaxat! d milis fitu uero difsidens,buíc enim dexter refüpínatus eft, Pafferibuslzuus , Rondeletíus. (Sf Khombum fic ín latus componas,utóculí ccelum fufpícíant,& mentum deorfum fpecter, pars fu pína;erít dextra.fed fi fimiliter Pafferem conftítuas, fupina pars erítlaeua , Gillius & IaffaríusJ Mafsilienfes R ombo.uíde fup ín Italicis. qf In Gallía quídam (etiam ex coquís)bunc píícem?e i xutantum à Rhómboaculeato differre rati, R hombí foeminam temere a ppellant. í ; GERMANOS Keerbutten uocare puto,utab ijs (conijcío)qui flumina fubeunt,diftingufl E SE a. $ Sun $ » d o4 —— DePifab.pinofisplanis. o Sunt & alij quídam marini duntaxat generis pifces ((Deerbutté (aut potiüs (JOeerputten.Mufte labus fori? cognato dictí, prorfus laues,ut Anguilla,carne etiam fimílí,ut audio. | D HoxmsorpzsRon " AX deletj.. Roma(íng) pice £epe uidimus , quí ab ` &hthyopolís Rhombí no- míneuendítur:quem tame . fuperioribus Rhombís di ` uerfum effe fenfus ipfe dos Ceat etiamfi figura Rhoma — . um imitetur, Quare hunc homboidē appellauím?, üttantüm èRhombopifce differat quantã figura rhõ= oides à rhombo figura. ; etenim rhomboídes figura; quz necp latera zequalía,neq; angulos rectos habet, Huis mentios nem nullam à ueteríbus factamfuiffecomperío. d Vide anhzc fit Tenía Been, IT AL. Romz cum Rhombo cónfundunt,ut iam di&um eft, GER m, AinEleinc Carbutten art si Rom/wirt niemer überein [pann land. Cibarus Rondeletija A MY à V dere V LA P Alia cinflem pifcis (ut uidezur Jeiconà Corn.Sirtardo mife,pro pifte qui Rome uulgà Pellen noceture ` ftd Saluianus Nouaculam RondelerijPetlinem Roma uocari feribit. Dif- i fert quidem hec imago à [uperiore,eum aliás nonmibilrum pinnis. | Ii l | d | i S AURATA j LU ! NUS di S QR Wm Wett ITHAR v S Rondeleti, Kí99G uel K9ge Varíno. Oppíano bës, Gaza ex Ariflotele Fidículam conuertit. d Cítharoedus Aeliani, pifcis eft,cuius ille ín mari Rubro genera duo defcribit, folis corporum pígmentis à Citharo nofiro diuerfa, Rondeletíus. Latitudine (inquit Aelíanus)Bugloffum pra fe fert, lineis a fummo capitis uertice ad extremam caudam nigris fic diftinguítur,ut eas citharæ fidiculas cõtentas effe dicas:unde & Citharædus appellatur. d Qui- Tanis dam hunc pífcem Tæniam effe putauerunt , quz Roma uulgó Pecten uel Pectenorzo dicatur, Nosalías Tænías Rondeleti dabimus. d Rhombum alterum fiuelæuem Rondeletij , Galeni Citharum effe nonabfurdé quis exiftimauerit:quod is mollis fitcarnis,cuiufmodi Rhombum lç- uem effe conftat: quódq; eum Rhombo fimilem facíat Galenus, Q Citharus à Spobene inter 98 Animalium Mar. Ordo VII. Nili pifces recenfetur. 7 1T A L, Roma fatis frequens eft, & Folio nominatur,Bellonto Tenía ibidem Sfolía, gel Sne lío:quo & Veneti nomíne(inquít)Soleam uocare confueuerunt, Bugloflo quidem,íd eft Solet, | quàm Rhombo fimilíor eft híc pí(cis,fi fquamas excípías, quae in Cítharo funt magna, rhombí fi- | ura, Soch i s GER M, Ein Platepfle ober Sungé att. in Sandling: Vide mox in Anglico nomine, . d ; GALLICE. Pifcis qui ab Anglis uocatur g Dab, a Frifijs Orientalibus ein andling, C? u leni Citharus míhíe(Te uidetur. Is Rhombo minimo fimilis eft,fed candidior: X círca cauda fum | mas oras,quz pífcem totum ambíunt, rubefcít, Saporís non iníucundí, utcunque apud Lond? ji nenfes ín paruo precio habeatur, l'urnerus, ; ITHARVS alter Ron deletío, quem flauum | * — fiueafperum cognomínat, bal Athenzus quidem ex Ar- . cheftrato Cítharum unum Avis, altééum mupp facit, q Sunt (ínquít Rondeletia us) quí uerum Bugloffum efle credant, nec fine ratíos ne: nonob figuram folüm, fed etiam ob afperítatem. eft enim bouis lingua , mas - " gna & afpera, GER M, fÉinanoeregálbladte (Oceasungen art, SCH p add ` SN Ge Sc 25122 3 affer effigies Venetijs fatla,ab ea quam Roudeletius dedit differens,eum aliás nonnihil,tum quid pinna fue e perior in pilfura Rondeletij ad oculos ufque procedit paulatim humiliores — ` Ae E 77, i d d e e Jh ANNA N x KANAANA j! er" i e "uf de AN W AN wä PS NW N i Cres r (rtr A jjj m NS MU, V (AWA 7 ANS, ZS Aj) 2 — Wc NS ; À W v) jj t ma hu (IA SA LA SS QU A Se AQUA i5 SS ER, Pifcís viie à Græcis,à Latinis Paffer dicitur, Rondelet, A colore Pafferum avi um Pafferes dictifunt.parte enim fpina caridídi , pronaueró terreí colorís , ut Pafferes auc$ Tierra, funt, Maffaríus, Pfetta Graecís genus uidetur effe ad R.homba & Paffere:dege fuprá ín Rhon- d bo:tag; & Rhombus aliquando Pfettæ nomine uenít:& Bugloffum Athenzus Àttícé Pferram i uocari fcribit, Yiu pifces leguntur apud Suidam : ego x ifm fcrípferim per a, círcanflexum ! Ezev9ig, — Xp59éc Græcis Paffer auíseft, A elianus(Deanímalib.14.3.) pifcem quoq Pafferem fcilícer, uela* T liquam eius fpeciem fimiliter nominat unà cum R.hombo, Pfetta & Torpedíne, quare apud Ari 25 ftotelem quog; Hiíftoríz 3.15. ídem nomen pro pilce recte legi aliquis coníecerít ,quanuís diuers Vieuy, fum fentíat Rondeletíus. Zeit quoq; apud Symeonem Sethi & Pfellum De díata pen alíus quàm DcPifcb.fpinofisplanis. — 9o | quàm Paffer pifcis mihi uidetur, Pectínem (quí ueteribus ín T'eftaceo genere eft) Alberti Maz Tren, | gniætas imperíté pro Paffere accepit;inde forían,quod fpinæ huius generis pifcium recta: & pa« ! ‘rallelæ pectínis inftrumentifpecíem præ fe ferant, Eundem píícem Aufoníus PlatefIam nomi- nat,& mollis epithetonattribuít.uídetur autem factum nomen à Græco aMrvseft entm de genc- te planorum & latorum: à qua origine forfan & Gallíca quzedam & Germanica nomina mox di- .Cenda deríuantur, Plagiítía barbarum nomen eft, Arnoldo ufurpatum pro Latino, Plagitia. © IT AL. Ab Italis noftris Plane dicitur, R ondeleríus, . Paffer hodíetp nominatur R.omz, & ín multis Italíz litoribus, (uulgo Paffaro, Iouío & Gillio teftibus, G AL L, Ab[talís noftrísqp Plane dícítur,ab alijs Platufe,à Gallis Plye. Pafferi fpecies mul- te funt.maxíma à Gallis Plya;nefcío qua ratione uocatur:qua à Quadratulo fibi congenere pífce Quadratulus | (uulgo Carle non nifi ipfa formaac magnitudine differre uidetur.eft enim Plya Quadratulo tan © ` tüm maíor:quí ad quadrangulum proxíméaccedít uerg Haute líturís ín tergo cinereo fuggilla- tur:fubtus,uc& reliqui huíus generis, albícat, Belloníus, Sunt ínter Gallos quí Pafferem cum Solea confundant, Gíllíus, | GER M, NoftriuocantDlatyfilleali Dlateyfc/Dlaoyf : cuiusnominís X fimilium ín alijs | linguis etymon effe Graecum paulo anté monuimus. Dlattgin, Flandrícum nomen d De | uel Bytt, unde dímínutiuum Bijtch, inferioribus Germanís , Flandris & alijs, Pafferem fonat, go nde nomina compofita , quz ín Rhombo diximus. Bot tamen X Dlabyfalíquos diftíngucre uideo. Putt(ut audio)in lacubus feu ftagnís dícítur,marínis craffior,pínguior ac nígrior: ín mà " l tí Sollen, quiad nos uebuntur, capiuntur enim maiore copia, A nomine &dpollen , fpeciei . l unius nomen Platyffcol compofitum apparet. Soll quidem uel Spull Germanis quibuf dam marítímís ufitatum nomen,quanquam ipfo fonoad Soleam accedit, & quídam non índecté nuper Soleam interpretati fünt,nonalíud tamen quàm Pafferem populis eonomíne utentibus fi gníficat:cundem fcilicet píifcem quem Flandri ein Dlattoice nomínant, Angli a lace ut Turz | nerus me monuit. q Oannfifd & JAalbfifi,hoc eft, integri & dímidiati pifces, genera quas | dam Pa(ferum nominantur apud inferiores Germanos:fola(ni fallor) magnítudíne díuerfa:ut ille | maior fit,hic mínor:quem etiam è marí in Albim uenire audio.Lege qua fcripfimus fupràde pla | nis fpinofís ín genere, initio huius Ordinis, d Dlye Gallica Pafferís nomenclatura eft: fed eode nomíne Germani ínlacubus aquarum dulcíum ad Septentrionem, pifcem,haud fcio an Pafferíné generís,appellant. d Et & DlaetÉene Paflerís paruitopinonnomen. `. ; | ANGLIC V M nomen Dlafeucl Dlayfa, uidetur per fyncopen factum à Germanico platyf | le, Turnerus Anglus feribit a Place. Piat a, H LL 2 ASSERTIS alíafpecíes, Planum hunc pífcem Quarrelet uocant, hoc eft, Quadratulum, Suntquí eum hoctantüm nomíne appellent, cùm minor eíi:cüm uero fenuít, Plye.Ego ue« ró fpecíe hunc abillo differre exíftímo. magis enim quadrata eft forma , unde Qyadratulí noz i men: maculas rufas fiue fübflauas plures habet. Totus iæuis eft.carne candida, molli, ualde hu= " mida, Magna efus copia ín Oceano capitur, R.ondeletíus, ` A Paffere quid dífferat,leges fuprà ! in Gallicis nominibus Pafferís, | G ALL, Quarrclet,ut predictum eft;uel Carlet, Garlet, H GERMAN. Kintleine Dlatey(le att/ cin gefierto Dlatyfle. Quærendum an ídem fít, | quiànonnullis Oceaní accolis Gerren uocatur Pafler,deprauato forfan Gallico nomine, | ASSEREM Afperumfiue Squamofum cognominare licebit, quem Galli uocant Liman- l dam, Flauas maculas ín pínnís qux corpus ambíunt,& ínreliquo corpore habet, Linea cora d E interfecans (inuofa, in Paffere noftro rector eft, Antuerpíani exíccatos uendunt, Rondes ` €tíus, La oo AnimmaliumMar. Ordo VIL g e a PAB 2279 i TDI OUS RUD 29S ITALIA huncpiífcemignorat Belloníus, d GALL. Obtenuítatem corporís,quam cumafferíbus dolabra ín laminas diffifis commune fabet(eas lamínas uulgus límandas uocat) Límandze nomen adeptus eft, Belloníus, ANGLIS admodum uulgarís eft , & Brut appellari folet , R ondeletíus X Bellonius, Ege ; Anglos proferre audio urte uel Birte, ucl D5zette:forte à latitudine plana, dic enimnoftriquo que affes fiue afferes & tabulas ligneas uocant : & inde pifci huic nomen aptum fingemus , eif? Brettfifp.) Vocatur & uyrtcocË Anglis, eiufdem generis pifcis, mas, ni fallor, (oc quidem gallínaceus eft, Belloníus in litore Angliæ exiccatum hunc pífcem ad Germanos transferri ait? loannes Caius ueró Anglus,nunquamín Anglíaficcatum fe uídiffe, etíamfi uulgaris fit pifcis;mi hi teftatus eft, i GERM, Vídein Anglicis, 2S1 S EU GE m. Ela NNN QR WEEN S023 APA TOES YO) D TA. NV SA Ae SN (KEEN MIS LTAM kd D H 21 AMARAS 820999999 At Ga ter 5 KT 7 / z EY f Wie oi d 9395! SEET » D A S SER IS aliud genus uulgò à Gallis Flez nomínatur , eíufdemü fpecies'afía maior Flete- (ge & Fleteletum Latinis termínatíoníbus appellareníhil prohibet, Flefusfqua* mís paruis íntegítur,colore eft nigro. In corpore pinnis id ambientibusmacdfas rufas habet Hoc pífce mare noftrum caret.ac fuiffe utrangj eius fpecíem ueteribus incognítam affirmare aus fim,quód Oceani pifces ignorarint.E mari flumina fubít,ut aliæ etiam Pafferum fpecies:non aus tem nafcitur ín eis,Rondeletius. Flefo corpus eft pauló longíüs quàm Pafferísicumétadoleuit, crafsíus.Fleteletus Flefo ut plurímüm maíor(etfi nomen eius dímínutiuum effe uideatur) ab Án glícotractuad Gallos adfertur,Belloníus, ITALI hos pífces Oceano peculíares ignorant, ; G AL L tutdíctum eflfpecíem minorem Flez:maiorem Fletelet nominant. ; A NGL I fpeciem minorem, Bellonio tefte, Phplonder uocitant:maiorem Aelbut, EgoAn glosuideo fua lingua fcribere Flunyer,uel flenber/Slownber.in Tamefi capitur, Maioris no* men Elíora Anglice feribit Aallibutte, Caius JAolybut. JA eiligbutt De enim nomen inte- grum Germanice fcribítur)Pafferem facrum fignificat, forte à magnitudine. Audio pifcem ín. ora Germanie di&um Q2uep uel A eiligbutt,(imilem Pafferi,pedes circiter xij.longum, ualídíf fimum effe ín aqua.fegmenta eius oblonga indurari ad folem , & uocari Qtaff uel Regling: qu* alíó deportata ín delíciis habeantur, Idem pifcis(ni fallor)alicubí M5lenbot uocatur, ; GER M, Videin Anglicis, Kon DePifcib.fpinofisplanis. — 101 Lcon à Rondcletio exhibita. Sy ACE > KA Ga Gen S SERATA CAE A GG i ; MPO s. d ` Algen Venetijs nati fumus,ijs quas Rondeletius pingit,omnibus difsimilem. B GL oss vs uelBugloffum ; 3 (BeiA Aen: 4 ByAwosop genus eti Pilcis, Plett X Tæniæ fimilis, autho teSpeufippo, A Varrone & Plau= to Língulaca dícítur,àlingue figura, qua Gracís eft yje ; cui Bev partiz culam additam fuiffe puto, ut magni tudinem potíüs , quàm bubulæ lin- Bux figuram fignifícet, A Plinio O= tidiog Solea:à figura Soleæ, qux fo lopedís fubíjcítur. Galenus Philotí mum reprehendit, quod Pafferís aut fette nocabulii ad Bugloffum,nul- a fpecíeí habita ratíone,temere tranz ulerí. Bugloffum Attici Pfettam uocant, Athenzus, | Pfetta pifcícu- Ius planus eft: uelis quem nonnulli andalig (zaveteuoy ) aut Bugloflum nominant, Varínus, €f Cítharum az Íperum funt quí uerum Bugloffyim ` *fle credunt , nec fine ratione, &c. Q Saxaulís uel Saxaulus pifcis Ar» noldo eft Solea, nefcio cuius linguæ uocabulo, GRAECIS hodie raézedícítur, 1T AL.R ome Línguata ucl Légua ta, Venetíjs Sfoía uel Sfoglía,uel 5fo ia , à maíorís alícufus folij forma , ut ellonius feribit, Sed Roman uul- Sus alíud quoq; Pafferís genus, (alte tam Solee fpecíem,) quod Belloníus eníamfacít, Sfolía nuncupat. HISPANI Lenguado, Lufitani íÍnguado uocítant. . GALLI Sole, Aliquiácarnísde licata(folída tamen & candída)íucun ditate,Perdícem marinam, ANGLIfimíilíer ut Galli nomis nanta Gole. G E R M.Pifcis qué ínferíores Ger mani €cbelle; S pulleuel Scolle indigetant, Solea non eft, etfi íllánoz mine præ fe fert, (ed Pafler ut prædi= Ximus, Soleam ueró Frífij & alíj qui- dam nomínant Tongeuel Tunge id eft,linguam, nos unge proferimus. daa, l Sandalium, | Citharus aa d per. E oz ` Animalium Mar. Ordo VII. OL E A oculata Ronde letý, Eft(ínquit) alijs So leiscorporís habítu & partí bus ínternís omnino fimi- lís:fed ín prona parte macu - las habet magnas , oculortt effigiem cum iride & pupil la referentes, unde Soleam oculatamappellandam effe cenfeo; quemadmodá Tor pedínís oculatz, item Raig oculatz fpecies una eft, Hu Zus mentíonemnullam due teríbus factam fuiffe coms períomífi quis Athenzi Efcharum aut Corin effe putet, Hzc ille. Corin quidemappatet de ge- i nere planorum effe:& repa zws nges id eft ab oculís,ue! pupillis di&um aliquis coniecerit Eunz UN Efdaru, ` demautem & Efcharum dici Dorion tradit, Cæteràùm Efchara Rondeletij, planta quedam marie na efTe uidetur, ` e G AL L, Pífcísbic Mafsiliæ fatis frequens & apud nos,Pegoufe dicitur, à fquamarum (ut arbi tror)tenacítatc. ita enim tenacíter hxrent , utnifi diuin aqua calida maduerínt, deíquamarí non pofsi; R ondeleiíus, : GER MA N1 C E uocetur ein Gypiegelbot/ein Cpicgelsunge.uelein 2Lgebot/ic, í YNOGLOSsSvVS. Hüc (ind Buglofsí fpecies numerare neceffe effe, fors ama ipla fatis arguít,qua Bu glofsí plane fimilis eft, Eft tamen corpore fpifsiore & breuiore. Squamis tegitur paruis , ínambítu ferratis, Colore eft fufco, Vt hom bus à Páffere , ita hic à pria ma Buglofsi fpecíe differt fitu corporis, nec non fapo re Eundem forte Epíchar- mus apud Athenæum Cynogloffum (Kuvoyawosoy ) appellauit, Velfi ís non fit(nihil entm certíex tam paucís uerbis Epícharmí ab Athenæo citatis colligi poteft) optimo tamen iure, ut d czeterís Duglofsi generibus diftínguatur,Cynogloffum nuncupabímus:neqy aliud eft genus, cui nomen hocaptius quadret;R ondeletíus.. Belloníus Soleam alteram nominat. - GALL i Polenomínant.eft autem frequens ín Oceano piícís.Similitudíne decípiuntur,quf ín marinoftro(Mediterraneo ad Monfpelium)capi putant:eumép effe pífcem,quem Mafsilienfes (> H f hi CERNIMUS Së i LA N Lë SS Y) INN ; W SE Cori. Seruantín uocant, R ondeletíus, GERM AN I uocare poterunt ein 4Aunóee sunge, id eft, Caníslinguam ; uel ein Aer Beerté $unde/2. etse sunge, id cfi; Soleam inueríam,quód os ei oppofitum oftendat , quemadmodum KRhombus Pafferí, RNOGLOSSVSRon F^ deleti. Arnogloffus (ínquít) læuis , fiue Arnos gloffus fimpliciter , ea Bua glofsí fpecies ànobís uoca= tur,quz fquamís carere uis detur, prorfus Leute effe, INamutplantagíníi herba à figura uel foliorum lIzuita« re,arnoglofsi,id eft,agnine linguæ nomen pofitum eft; íta Ípecies bec Arnoglof- fus à lævitate uel figurare- g PUU (AAAA UE cie nomínabí tur.eum ex Buglofforum genere reuera effe,corporís habitus, figuratg indicat. à GE teris differt , quód multis fquamís tenuifsímis & ftatim decíduis íntegatur, ut merito la uis dícl posit, DcPifcib.fpinofis plans 103 | pofstt , tenui tantüm cute opertus effe uideatur, Corpore eft ualde gracili pellucid, candido. Tieníanon pd quidã exiftíimarunt,cum pinnas quatuor habeat, Ariftoteles uero Tæniæ duas Tenis; duntaxat attribuat, R ondeletíus, G ALL, Perpeíre circa Monfpelium, GERM ANIC V M nomen fingímus,Arrioglofsi fignificatione ínterpretantes,eirt C haaf- Sunge.uel círcáloquímur,ein glatte art oer ((Qersungen:bat wol vil fhűppelen: die [ino aber | Sat Elein/ynd fallend Bug ab. : | Kä L E A parua, Língula | Rondeletij. Língulà (ín« quit) appellamus , quód fit Suglofforum omnium , qua à linguæ figura nomen traxe tunt, míníma. Dodrantalem maenítudínem nunquá exce dit. Línea quz corpus diírí- mit, fpínamq firmat ucl tue» Los tur,ex (quamís contexta eftlongé eminentioribus quàm ín toto corpore, dempta ea parte qua cír ca maxillam inferiorem eft. Satis rarus eft pifcis, & ob corporis tenuíratem uílís, GER M. GitallerEleinfte art der &Ocersungan/ein Sünglin/AAOcersáünglin. à 3 S | S SES S y NS SE i | T un | VE EA R MKE | RSS X Done EDO ez | t EC 23) | e alb uam 2 | S e e 7 297 3325255 | SS cid 3352 ) | We Do ; Ze 225 X p» QN SS GE 35» 3 223227 VK 59329337323 322 0342239» 5 MR 15222952 Ee DEDE ASSI l tPPocrLossvsRondeetj, Hippogloffum(inquioBuefofsi fpeciem, (Oceani tántüm | accolis notam,ueteríbus íncognítam,)(ic uocauímus,quod Buglofl omnia magnitudine fu D peret Grzcí enim reí magnitudinem indicant Bov X izzo particulis, | G AL Lt Flettan appellant,quòd fluítando natet,utopinor, Rondeletius, Hæc etymologi fi proba eft; Flefo quoq; & Fleteleto pifcibus,à Gallis ita dictís, ín eodem Pafferum genere no: dediffe uideri poteft." | GERM ANIC Euocetur ein DisungeSas grëff gefcledteer GO cersungen. | Bg RSS EN YEN Rd e ZF eer LLT » zs DENS Py se D x AE N I A (Tavia) pifcís quanquam corporís fpecie, pinnis & oculorum Dr d caeteris plants fpinofis differt;à R ondeletío tamen,propter corporís tenuitatem opínor,planorum hífloriae i additur. X Speufippus Pafferem,Bugloffum ac Tzníam;fimílesfacít, Corporeeft oblongo,can ; i dido, & tenuífsímo,fafcíz inftar, (quam Græci teníam tocant, ficut & uíttam feu redímículum et | cingulum, )unde nomen inuenit, l'enuítatis quidem tantæ eft, utoffa uertebrarum fpínze& , care Ye (Ceu)non tecta appareant, Oculos habet magnos:nó ín prona parte ut plani, fed utríng; unum, Corporis renuítate,carnís(qua dura & glutínola eft)fapore candore& Bugloffo fimilis, Rondele . tiotefte, q Isquem Arnogloffum paulóanté nominauimys, non potefi efle ee ,utquídam ,rmogloffu, Vitta. Sie Animalium Mar. Orden putarunt,cum pinnas quatuor habeat.nam Tæniæ Aríftoteles(apud quem Gaza V íttam ínter^ retatur, Plinius Taníz uocabulum retínuít)bínas tantùm iuxta branchías attribuit. Alíquíett Citharus RO am Citharum H ondeletij, quí Romz Pecten (quo nomine Saluianus Nouaculam Rondeleti; Roma uoa delerij. Falx. OT? cari tradit juel Pectenorzo dicatur, Tæniam effefufpicatifunt, . GALLICE. Circa Monfpelium Flambo uocatur , id eft, flamma, quia colore eft rufo fiue flammeo:uel quía cum natat, flamma modo moueatur & flectatur, A quibufdam Spafe,íd eften fis nomínatur,à fígura.capite enim lato eft, reliquo corpore ín acutum paulatim definente, Kom deletíus, GERM, F. Am 2Dinbe/ein Slámmling. br T EN I A altera à Rondeletio propter fimilitudinem fuperioris, (quz uera Ariftotelis Tænía efi,)uocata, Et huíc(ínquít)teníz,íd eft,fafcía nomen aptifsimè quadrat.eft enim tenuís longífsíma,quíppe quz ad duüm tríüm ue cubitorum longitudinem excre(cat. Differt tamen príore,quód prater pinnas qua ad branchías funt fitze , duas alias habet fub maxilla inferiore ru- fas,cuíus coloris funt uilli dorfi caudatg, Przeterea quínq; maculas habet ín parte prona,purpure^ as,rotundas,colore eft argenteo, &c, GER M. /Éinantete dattungocenedffgemelten fifcbe. ; AE NIAE genus tertium;ut uídetur,quod Belloníus Falcemufitato Venetis nomine appel T hait Eshikka quidem ab co figura propter illas ueluti crenas,quibus,ínquít,ín gyrum ferra” ta eft, & afperam in lateribus lineam, cum R.ondeletíanís duabus nòn conuenit, Tenuis(inquit) ell adeo ut pene tranfpareat, Quod fi caudam dilígentiüs infpexeris , uitrartj penicillum refert: quoniam ficca cum fuerit , equinas imitatur fetas. Argenteí coloris eft arida, Ea quam uidi, dígí^ toslata fex quinque palmos longa erat:ore prægrandi, fine dentibus:nulla fubtus (ab ano) pinna, quod ín alío pifcium nullo obferuauí. Hzc ille, Tæniam autem alium pífcem , quandam Soleæ fpeciem appellat, quz Rondeleti Citharus fiue prímus,fiue fecundus;uíderi poteft, GR AECEUuulgóapud Tenedum Anthias, fed falfo, s ITALICE, Mollis eft pifcisánquit Belloníus)íta ut perfrixus uelaffus, ín quoddam ueluti glutínum refoluatur,unde ab omnibus feré menfis explofus, nullum przeterquám formae (qua rua , {ticam falcemaliquo pacto imitari uídetur)nomen uulgo Yralíco retínuít.nofiro(Gallíco) autem lf tori plane ínuifus eft, Capíte eft deformí,ut Símíam efle dícasunde Marmotum pleríque uocát, alíjín Italia Colpífcem:altj ut libuit, ^ GERM, F, m (Occraffein fundereart der obgenennten Slåmmlingenein Leimfifh. Di SSERINI generís uíderí ?» X. poffethíc etíam pifcis, fi pínnze < (e ; : culiamb RM) A | extenderentur , & oculí ambo una We, pee pfona fcilícet, apparerent, T a conem eíus olim à Corn. Síttardo d bt He quale accepí,appofuí, color eft ru- geg ! j dus ` bícundus,&c.(Suntquí Pe&ínem MD ved ín Italía uocarí dícant, Saluíanus NS RemeINouaculam R.ondeletíj ita nomínarí H i De Lacertis. | IO4' | nomínarí author ef. al alium pifcem Pectenorzo, quafi Pectínem,Romz uocarí mihiretulerüt, | ` qui Citharus Rondeletij uidetur.) Hunc ultímoloco pofuí;quod fuper eo íncertíor fim, i ORDO VIL DE EACERTIS - ..4 SIMILIBVSQVE PISCIBVS. ET-ALIIS QVIBV $ . | DAM MAXIMIS, NON TAMEN CETIS, VT ; | funt Pompilus, Gladius, Glauci. DE LACERTIS IN GENERE: | J ACERT OR V M nomen communíus eft , aut effe poteft, & plures Coliæ fimiles pifces compectítur,Colías enim Grecorum, Latinis proprie Lacertus eft, huic & fimilibus plerífq; omnibus,appendíces quadam pínnularum uerfus caudam fpes | Clant,ut Scombro, Acus generi uni alteri'ue,& inter maiores Pélamydí, Thunno, 4] Orcyno, Amiæ, Sed Acus Ordine vr. cm Longis pífcíum numerauímus, qui fcr | C fpeciemreferunt,unà cum fimili íllís,roftro præfertim , Rondeletij Sauro fiue Saua | tide.nam alius eft Saluíaní Saurus, Lacerto terreftri (ímílisríctu,capite,colore,& fere corporis ff gura, quemad finem Ordinis quinttretulimus. Et quanquam Saurus Græcis Lacertum quadru= d pedem fignificet,Latínétamen Saurum pífcem non ínterpretabímur Lacertum , ut caueatur hoz | monymía, (Latiüs enim Lacertus patet Latinis: Saurus uero Græcis fpecies una eft, nec huius ge | neris, Siquidem Lacertus Latínorum,;ut díxímus,proprié Colias Grecorum eft: non à quadrue | Pedis fimilitudine:fed ob fímilitudínem,quam habet cum mufculís noftricorporis qui lacerti eti | àm dícuntur;ut Saluíanus feribit fedan Latini ueteres Lacertos pro Mufculís pofuerínt,ut fupe« ' tiori feculo reí medícz fcriptores parum Latini folítí funt,nefcíoan ulla authoritate cóftet: fíeriģ ^ | Poteft ut à Lacertorum quadrupedum aliqua fimili fpecie , Coliæ etiam fuum obuenerít nomen: Sa H Quoniam ut quadrupedum illorum corpus ín caudam attenuatur;uelut cauda (org crafsíor pria l mo,ín magnam exílitatem colligitur, (x92 &veve«, quod uocabulum ídem fignificans à Murís cau | da tractum eft Græcis, uox woAeverouhoc eft,ímmiínuitur: unde & de Latina X Graca horum noa minum origine conftare nobís poteft:ut Grecé etiam weide dicatur ej Fo norida ta Eeër me ò ody:non ab aue quam Græciwady, Latini Graculum uel Monedulam uocant, ùt perperam d aza Colíam pífcem apud Aríftotelem Monedulam uerterít.níbilenim his animalibus commu . Detetfi äerdeg auis ab eode uerbo s9Asvdy denomínetur, fed propter aliam eíusfignificationem,que ; *flturbare,tumultuarí, Belloníus tamenabauís Colíz fimilitudine hunc pifcem eodem nomine i locatum putat ` quód eíuslatera fimiliter multís coloribus uaríegata confpícíantur. fed Colceus | KKozside) Graece fcribitur pro Giraculo:Colías nullius auis nomen eft. apparet autem ipfum eo nos mine auem illam íntellexíífe,qua genus Pícarum eft, & abTtalís uulgo Glandaría uocatur; à Plia nio modó Píca fimplicíter,modo Píca qua glandibus uefcítur : quam à Græcis Sein dícinemo d | (opínor)erudítus afTeruerít. qf Videtur ex Plinio Lacertusgenus effe, quod fpecies alíquot con« I tíneat:& in hís Colían effe minimum, Hícefíus tamen Scombrum Colia minorem facit, Elacaa | . tenes (unt Lacertorum genera Plinio. fic enimuidetur legendum, d Scombrum noftri Lacera | tum appellant,& Celfus etiam eum pro Lacerto accipere uidetur,Iouíus. Pelantydes, "Then, | num, Scombrum,Coliam & Lacertum, habitu figurat conuenire Belloníus obferuauit : corpus i todem modo efformatum habere:pínnís etíam, cauda,tergorís appendicibus inuicem perfimiles. is addo Amíam Rondeletj, Pancrates Arcas Turdum pífcemalío nomine Saurum uocará cribit. R ondeletíus pífcem Lacertum uulgo dictum circa Monfpelium, Dracunculá Plinij facit, | E CER T Y $ fiue Trachurus , Scombro fimilis, Trachurus (zetys;6-) ídem effecredítur, Trachurus, 1 „qui X Saurus, (52O: ) cut opinioni uulgarís appellatio confentít.à noftris enim Saurel, uel Saurus, | Sieurel dícitur, Ariftoteles Trachurí nufquam memínít,fed Saurítantàm,&c, Athenzusdíuers —. 1 islocis de Sauro & Trachuro loquitur,ut díuerfos exiftimaffe uideri polsit, Oppianus proculs | dubio díuerfos fecit. fed Rue eundem cum Sauro; fue alium Trachurum exíftímes , haud equí« / em ponam ín magno difcrímíne,nam , ututres habeat , uerum Trachurum nos certe depingís j mus, Rondeletius, q Trachurus(ínquít Saluíanus) etfi Romæ Suaro dicatur, ut Mafsiliæ Sua | Vereau , non tamen eft ueterum Saurus, nam Saurus aliquam fimilitudínem , ut nomen pra fe | ert, terreflrís Lacerti habere debet, Isautem quí R.omz Tarantola nominatur, colore ac uniuera d à corporis forma, fimilis adeó terreftrí Lacerto eft , ut dubio procul zeg- cenferí debeat, ut hia Oria on, docebimus. Te&yeQ€" proparoxytonum apud Athenxumb bis; apud Galenum femper \ oe Animalium Mar. Ordo VIH. Tere penanflexum,Hæcille, Scombrü /— — Effigies ber cf Trachuri; Venetijs olim mibi delineata. noftri reali hodie circa oam Lacertum Rondelerij icon pinnas duas dorfi contiguas oftendit: line appellant, Celfus quoq; eum pro Lacertoac am per medium utring, corpus ferratam melins exprimit,at ` cipere uídetur;& interpres Gialenfantíquís culu perexiguis in medio coherentibus dereen, eminentia or Saurum, Lacertumappellauít,louíus. bus furfum ac deorfum fpinis. Idem Dracones uel Araneos pifces non res cie Trachuros uocat, Trachuro nomen indi tumáreflexís uerfus caudam quadrageniís utríncj uncínís, (quibus exafperatur, & præ cipue cauda,)Belloníus. IT AL, A Romanis Sauto dicitur, R ori deletíus, Romani Suuarum uocant,quem Veneti un Buro, Genuenfes un Sou ue) Su relle nominant. IMedíolanenfes alj Lon- gobatdí millos ad fe hos pifces ; Argetínos, acolore quém fale condíti præ ie ferunt,ape pellant, Belloníus. Saurus Romzantíquü nome retínet,mípores Fricture nomíne ues níunt, (nimis communi.) multa enim pífcía genera ob paruíratem frígi (olíta , fic appel- lantur,Iouíus, Olim Cor, Síttardus de La- certa pifce , utipfe nominat, fic ad me fcrí- pfit:Lacerta rató DEDERE ením inal to marí.Pellucída eft.eftur.uulgo ( ín Italía) Racanus dicitur, Lacerta autem uocatur, quód caput eius quandam cum Lacerta fi- 'milítudínem babeat. Dentes omnes habet mobiles.Sic die, De quo autem pifceloquas tur,mihi non liquet, G A L L, Mafsilienfes maiorem huíus ge neris pífcem Suueram,un Suueteau:míno- rem uero un Egau,( German feré Lacertü tera reftrem [ic uocant, ) uel um Coquin appellant. Q Circa Monfpelium Saurel uel Sfeurel dia citur.ab aliquibus Gafcon, à Santonibus Ci charou.à Gallis Maquereau baftard , íd eft, Scomber fpuríus, G E R M.Ego Lacertorum genera,donec certíus aliquid cognouero , Germanícé fic nomínabo , plerofque à fimílítudíne, quam cum Scombro habent, ( Scombrum autem > Germani & Angli uocát ((Qaccarell/(2a Laert — cvell/GQactrill:) Lacertum fimpliciter , ein Trachurus. &acrellen gefdiládbt. Trachurum, (qui Scombrum figura , colore, € fapore refert; & à Gallis quoque Maquereau baftard dick, tur, ) ein baftaro (Dacrell/ooet ein rau- der (Dacrell.Saurídem,ein ((Qacquetals fe, compofito ex duobus pifcibus quos re= fert nomine, Scombro ínquà & Acu. (Scio Alfen à quibufdam Germanis Alaufam uo- Wy NS cari:fed quoníam eadem uox fübulatn quoque,quz ueluti acus anfata eft fignificat, accommoda read hoc nomen líbuit:cuí componendo czterz Acus pifcis ufitate Germanis nomenclatut Cae ineptíores funt.] Colíam Rondelettj,ein groffe Macrellen att.Colíam Belloný, ein Ëleine (26 crellen art. Denique Lacertum peregrinum,qui toto genere à prædiãtis differt ein QOecrz beidoy/ein Hheidovfifh auf dem Rooten meer. d Qui Lacertum Germanis Alrupen (quod Muftelæ fluuiatilis genus eft) interpretantur , prorfus aberrant. d Oroffen ín Germaniæ maritimis uocari audio pífcem Lacerto Trachuró ue fimilem, quíhas mum ex ore emittat, Ss ASSNW e 77776, ra p^ Lacertus pe- regrinus, coLIAS De Lacerts. 107 C OLIA s pifcis à Grae | A4 cís dicit, (Kortes: ) qu T Gaza Monedulá ínterpre- tatur, parü recte,ut opinor, Monedula ením auís KoAsióe ab Aríflotele & als nomi- natur, Rondeletius. Alius g eft Colias Belloni , nempe ~ Scomber minor, fiue aetas te tátüm, fiue etíá fpecieab eo dífferes. R ondeletíus fu um Scombro maíore facit. Vterq tame Mafsílíz Coli am pifcë uulgó Coguíol (uel Cogniobuocari feri bít, Nos Col Bellonij, minorem appellabímus: | ^. quenii X Grzci hodie Colíon uocant;qui Lema num, Thafum,Samothracen & Imbrüi incolunt, Ródcletíj, maiore, ut fentētiæ utríufqy faueamus, «| Colia Plinius Graculá reddídiffe uidet ut cum Draconé pífcé Graculo fimile effefcribít.nam & aue ker Plinius Giraculi interpretat, alig Mo- nedulã. Galenítame interpres ín libris de alimen. Pro Coracíno Gracult cõuertit,ut priùs eriä Ga« za ex Ariíftotele, Athengùus Amyclanos X Sexia tanos Colías cõmëdat. Că Saxetaní( Sexizani)po natur cauda Lacerti, Martialis,uidetañt de Colia ` fentíre:ficut & Galenus Saxatínafalfameta(zafz, Tive z«elyu)nomínás, Colías fiue Paríanus;fiue Se Xítanus à patría Baetíca, Lacertorü míníma,Plíni Us,ego p [minima] lego, genera.nà & Helacate- nes(quod paulo anté díxerat) funt Lacertorti ges nera, qf Plura de huius pifcis nomínib.eorüd cau ` fis, fuprd ab ínítío huius Ordinís, fub lémate De acertís in genere,fcrípfimus, Kaero envie Zoe «S c. Oppíanus ínter pelagíos;ubí,p crore, malim KoMes, , A GR AE Cr Setiáhac etate Colíos(uelzubaeóe, ut R ondeletíus habet ín $combro)pro Colias efz ertur, . GALLA Mafsilienfibus Coguiol uocat; Ron del, Qui Níceá íncoliüt Coguíol corrupte uocat, quafi Colía, Gillius. R ódeletius Coliã pífce Scó bro maíore facít,Belloníus mínore, &c, uterqy ta men fuum Mafsiliæ Coguiol uocari tradít, GER M, F, Belloni Colíà nominabímus eir Heiner (Oactell,id ef Scombrü parua. R onde» lei ueró,ein groffer (D acrell:id eft Scombrum magnum , uel potíüs magná Scombri fpecie, ne Quis magnitudine tantü aut «tate differre putet, SS E e S Coliasmmori | ^ t Coliasmaior. j Gracalus, Lacertun lb, í M LN d VR w l ep d N Scombri hec effigies Venetijs fala ,non fatis probe ebrimir pinulas illas nerfus caudam. nam & plures , & fiprà infraá, effe debebant:tales omnino , quales in Amiss Colia cz T'hynnorum genere [pe&tantur. CO M B E R fiue Scombrns à Plinio & Latinis Es dicitur pifcis , quí Graece zwë Äetz- combros etíam Lacertos nonnullí uocant , a fiz Butze mufculorum noftrorum fiue lacertorü, poa (ds quàm terrenorum Lacertorum fímilitudíne: (1e qua fripfimus fuprà De Lacertis in genere abiniz Fo buins Ordina: ) nifi quís ob wíríditatem que ín cembrís exigua eft , eos terrenis Lacertís coma W d Log AnimalinmMar. Ordo VIII. parare malit, R ondeletíus, Non efthícueter& Lacertus:an ueró ex Lacertorum fit genere,quod Gillius afferít, dubitari poteft. Colíam quidem Grazcorum, Latini Lacertüm dixerunt; cuí Scom ber (imiliseft,Solus Plinius Lacertum genus fecít, quod fpecies contineat, Saluíanus, Horatíus Sermonum 2.8. pífcem Iberum uidetur pro Scombro díxíffe, Belloníus Colíam non alium eHe putat,quàm Scombrum atate paruum: (R ondeletíus fpecies díuerfas facit:) V ide mox ín Greco nomíneuulgarí, | Scombros per omnia maria affatim capi folere , uel hoc argumenti cfle po* teft quod ubic cognofcátur. ín Oceano tanta crafsitudine proficiunt , ut pari cum Pelamydibus cralsitudine plerunque euadantBelloníus. d Macarellum Albertus nomínat, Arnoldus Villa nouanus Maquerellum,barbaricis uocabulís, p GR AECE uulgo Lemnij (inquit Belloníus ) minores Scombros, Colias, aliás Colíos nomi- nant,quemadmodum & Thafij, Samothraces & Imbríj. Etfané quid ínter Scombrum & Colíam ínterfit;nihil aliud obferuarí poffe puto,quàm quód Colias magis paruus fit:Scomberueró, pati Ió maior, Aíebant quidem Lemnij quídam índigenz , Colíam ídem cum Scombro non efle: fe quum nullam uíderem notam, qua utrunque diftínguere poffem, totam ín magnítudíne po uí differentiam, Hicefius tamen Scombrum Colía minorem effe affirmat, iT AL, Ab Italis Lacerto uocatur,à Venetis Scombro,R ondeletíus, Genuz,un Orcol: Ví dein Gallicis mox, Genuenfes(inquít Belloníus) quoddam Scombrí genus uulgo Lacertü no^ mínant,cuíus tergus multo magis quàm alijs Scombrís uiret,& uenter eft uarícgatus:quem reu? 1a Colíam effe Scombríní corporis paruítatelíquet. 4[ Ligures & NNeapolitaniuocátLacertum» Gílíus, Romaní Macarello,Saluíanus. HISPAN, Cauallo,tefte Rondeletío.alicubi Aláche, utaudío: quo nomine etiam pro Ha rengo utuntur, Maßilienfes Clupeam, fimilem Harengo pífcem,Halachíam uocant. ` GALLICE, A noftrís(ínquít Rondeletius) V eírat dicitur , quód vitri inftar fplendear.ud Peis d'auríou,id eft;pifcís Aprílis,quód eo potíísimüm menfe capíatur . A Gallis Maquereau, â " Mafsilienfibus Auriol, Rondeletius. Auriolínomen,quod Maßiliæ in ufu etiam Gillíus refert (ficut & Ligures Oreol uocítant,)factum uideri poteft uel à menfe Aprili, uelab oculis aurcolís. Belloniustamen hunc pifcem Maßiliæ Horreau nominari feribit. Vide plurain Germanicis. | GERM. VtGallice Maquereau bic pifcis dicitur:fic Anglic (QacFerel/fQacrel. X Germ nicé Gefreet, Vocatur &in Noruegia Gerrard, X in lacu Suerinenfi K6 crill,pifcis Harengo maior aliquanto:ut aiunt, &c.Forté autem non Gallicum hoc nomen fuerit (quanuís Belloníus fcribat Macareos;hoc eft,lenones uocari hos pifces, quód uernotempore n laufas paruas qua Gallis uulgo Virgines uocantur, ftatim fubfequí foleant:) fed Germanicum à macritudine factum.ín Oceano enim durior ficciortp capitur, & obid deterior hic pifcis, quán in plerífcg Mediterraneílocis.Cafar Scaliger nomen hoc Græcæ originis effe iudicat, nefcio qu? ratione:neg; enímexprímít, d Eft & alius pifcis fluuíatilis apud inferiores Germanos fimilitct dictus ein (Oacrel, X alio nomíneDsatfifd: quem ego Capitonifl,cogaatum effe fufpicor. ANGLICE, Vídeín Germanicis, j À Pelamydis uere feu Thunn Ariftotelis cicon fecundum Rondeletium ueram autem Pelamy dem uocat,ad difcrimen Sarde mimirum: e T hunnum Ariftotelis , quoniam circa Mon[pelium . ` P Y ] E Orcynus T'hunni nomine uulgò uocatur, Ton: à Santonibus Arben, SEH EL A m Y S Tee Gracumnomen eftoxytonum , & per ypfilon in ultimaplerung; à do* Daicrius fcribítur:generís beem, De dícta,ut V arínus docet, zga > y mna uve. Sic X Feftus* Pelamystiñquingenus eft pifcis, dictum quod in luto moretur. Gaza modó Límofam,modó maríam(apud Hermolaum Lutaríam legímus)conuertít. In his uerbis Plinij: [Cordyla appella“ tur partus, quí fcetas ( Thunnas partu liberatas, Ponto )rédeütes ín mare autumno comitatur.Límo* fæ ucró à luto Pelamydes íncípíunt uocarí;& cum annuum exceffere tempus, iam "'Thunní: ) pt? Limofæ legerim maiores:hoc fenfu, Cordyle maiores fact, incipiunt Pelamydes uocarí à luto fic ením ordínís & magnitudinis ratio dífertíüs fuerít explicata. Limofæ quidem uocabulum alí*/ bí nufquam, neg apud Plínium,ned; authorum quenquam pro pifce inueniri puto, Legerím Ia tur,uel maíores:uel deínde:& pro ueró coníunctíone:ucre,hoc eft,uerno tempore , ex Axíftote* Je, d Plutarchus non erga 9 qe a: pvap,hoc ėft,ab eo quàd ín coeno fe occultet:fed agrege iti nome MN * DeLacertis. 109 fomen datum innuere uidetur , dje > Alia Thunni imago: qualem olim Venetijs m[fatn accepi. Sien Ze ` ficut X Amis megk È gue wego eam quz àluto eft etymolos giam prafero, Q Pelamysuel Thyn nts aliquando genus funt ad plures fpecies, qr Pelamydes mutato nomi- ne Thunnos Her auttiocarí , contra Gilliam Belloniumá, Axíftotelís fen tentiam R ódeletíus & Saluíanus dea fendät ego ín medio relinquo. Ron» deletíus ita fentít:eos quíAriftotelem teprehendunt,quód dixerit Pelamy= des in Thunnos mutari: non recie hunnumuulgarem ( Orcynum ní- mirum, quem uulgo Tonuocari fcri- bit aliboproThunno Axiftotelís ufur pare: & Ariftotelem non mutari hos pifces dixilfe, fed cum atatenome ua tiare, 4j Pelamydum generis maxi- ma A polectus uocatur, durior Trito- ne;Plíníus, Hermolaus neutro gene re Apolectumlegít, ego pro ipfo pí- fce mafculinumfecerím: pro parte au tem concífaneutrum,ut ztuzy" fub» audiatur, Síc ctíam Melandrys & Cy cas, ( MtAewd]ove, Enger) pilces mihi uidentur: Melandryum uero & Cybi Um,partes ex eifdem concífis. Pelaa mides ín Apolectos , & particulatim confecta dífpertiuntur íngenera Cy bíorum, Plinius, Apole&um(i uocaa ulum Grecis cum adietliuum efl eximium elfumi fignificat)effe Synodontídem thenæi Hermolaus ait, & Rondea letioquog pbabile eft, zusoztorrie(íne ` Quit Athenzus ) eft maior Pelamys, durior quàm Chelídonías. Plinius pro Synodontíde uidetur Apoleciü Mixiffe:pro Chelidonía TTrítone. A= thenzeus Orcynum cum magnus eft, Chelidoniz fímílem facítieunde(Ore cynum)Plíníus X Xenocrates Trito ni comparant, Chelídonías fortéà co» lore dí&tus fuerít;ut & ficus quxdam & lepores, Chelídon ueró, id eft, Hi- rundo,pifcís díuerfus à uolatu proxis méaquam, Trítonem legimus Pela mydum generis magni efle:fine (qua mís, Orcyno fimilem.ex quo uræa (fi ue horza) Cybíafíant, d Pelamys à Symeone Sethi dicitur oru a, (aliz ds ospite) corrupto nimirum Pela= mydis nomine, ITAL, Abantíquo Pelamydis uul à garía quaedam hodíe,quanqua aliorum pifcium, fed fimilium, nomína, detorta uídentur: ut funt Polauda,Lopída,Lampugo. bis enim uocabulís Romani & Illyrij , Glaucos Rondeletij nomi- nant;pífces cæruleos: quorum alteram fpeciem Galli quoq; in Prouíncía Palamide uel Vadigo nuncupantuulgó. d Palami pífcís,íd eft,lo Palamodo, Syluatícus, A Platina uidetur Palmita dici tanquam Latino troca bulo. Venetijs Thynnumuocarí audio el Ton;eig fimiles pifces,altez rumla Palamida:alterum el Syompha díggío. Saluíanus etiam Pelamídem apud ltalosnomen feruare tradít. Víde mox ín Gallícís. à i g GALLIC YV nemen nullum peculíare Rondeletíus ac Belloníus adferunt , nam Palamíde K leo, Cyleat. Cylium, Synodontis, Chelidouiat, Triton D T'hunnus. Tannin, EA Thunna. Thynnax, Cordylas Scordyla, Auxis. Pelamys. EA Orcynus, Cetus, eland uo Animalium Mar. Ordo VIIL uulgo díctum ín Prouincia fecunda Glauci R ondeletíani fpecies eft, Quidam circunfcribit, Le petit Thun, Pelamidi uulgo ab Italis & ín Prouíncía,díuspifcis, Thünus Ariftotelís eft, in G lía uero Narbonenfi eodem nomine di&us, Glaucus fecundus Rondeletij, * GERMAN; in (Oittedtunijn. Lin Tunijndernitmee dann cin jaralt (bach áltet oann einbalbjar. Veterumtefiímonts conftat Pelamídem uocari Thbunnum,qui uti fex mén fibus natu maior elt, fie annuum non excefferit tempus,Saluíanus. Vide mox ín Thunno. ARISTOTELES alijueteres Thumum à Pelamyde , etate tantàm fécernunt quos nimirum fecutus Rondeletius , unam utriufque iconem dedit, nos quidem de T 'hunno prina- tim etiam feribere uolumus: non folum quia Thunni Pelamydisý, nomina tum uttera tum uulgaria bodie diuerfa funt : fed etiam quia [pecie differre à nounullis exiflmantur. Piftatores Ligures e Mafsilienfes apertà mibioflenderüt, ex Pelamidibus nungua heri T bunnos , Gillius. Hoc uide feribit Scaliger:acinfuper: Et Jane (inquit ) corpulentia diuerfa eft aliquatim ,fubailits intuenti; Produtfior Pelam yid linearum filamentis teniatim saria, que in T'hynno funt nulla. u,üerfo)dícere maluít:ficutietiam Horatius & Varro.Sícautem uocatur R TA Ben «ox iquat» ab imperu & concítatione, R ondeletíus, Pifcís certé ímpetuofus eft,eo pretertím tempore, quo agitatur ceftro, Canísexortu, Quód fi hoc nomen non Grace originis cft à uerbo Bue, (v. per epenthefin lonícam uel Dorícam abundante: ) ab Hebraico Tannin feu Thannín , quod Cetum interpretantut,uel píícem magnum, factum uíderí poterít. f Thynnos Athenienfes folent Thynnides appellare, ut Athengus notat, diligentiores ferëdís ftinguunt,ut Ariftoteles, Thynnum ín genere, uel pro mare duntaxat ufurpantes , Thynnidem pro fæmina.Gaza Thynnídem interpretatur Thunnam.Eft quando pro Pelamyde Thynnisze cipítur,formanímírum dímínuríua: cuius etiam Sins eft, Oppianus fcemínam Guru nomi nat. Archeftratus fimilíter, Sc Thynnidem quoq. €f Cordyla dicitur Thynnorum foetus ; quía capítís magnitudine forte nomen inuenit, Cordyla enim Gracís clauze caput,hoc efl;partem crai fiorem fignificat. folent autem capíta ín animalibus nuper natís , pífcibus pracipué , proportione maíoraeífe, Alíaeft Cordyla uel Cordylus potíüs,quadrupesamphibíum, 7 Cum Thynní ín Ponto pepererínt fiunt ex ouo,quas uocantalij Scordylas (Seel Ace: funt q Cordylas legaut:)Byzantij Auxidas,(Av£íelag,) ideo quód paucis diebus augefcunt ; & Ponto exe“ untautumno unà cum Thynnís,remeant uéreíam Pelamydes facte, Arífloteles, Etrurfus: Cf Thynnídes(euuvizlsr, Gaya vuAzuo7 dt, id efl Pelamydes legit, tertit:quod Rondeletius approbat ) an uno alíquando nulla fuiffent, infequente anno Thunní quod nulli fuerunt.uídentur enim Thon níquàm Pelamydesanno uno maíoreseffe, Softratus author eft Pelamydem uocarí Thynnís dem:poftea Thynnum, deinde Orcynum, poltremò Cetum, Orcynus Plínio Pelamydumge* neris maximus eft, fimilis Tritoni, d Pelamyda fiue Thunnum ueluti genus effe , quod T'ríto» nem,Synodontída, (aliam à Synodonte pifce,quem fupra ínter Latos pofuímus, ) Sardam, Pom pílum & Melandryam comprehendat;ueterum teflímonijs comprobat R ondeletíus, De Pom pílo & Sarda,dícemus ínferiüs, Mlelandrys(miaewdevse) Athenzco maximorum 'Thunnorum fpe cies eft:unde Melandrya falfamenta dícta:ídem híc fort? Melanthynus Oppíani fuerit ; quem ín ter Cete numerat, d Thunnus uerus Aríflotelís quem exhibemus(ínquit R ondeletíus)cutc pla nélzuíeft,& ínter leues ab Aríftotele recenfetur. At Thunnus nofter, ideft ,ís quía nobis Ton (alibi Orcynum uulgo fic uocari feribit )uecatur,fquamís magnis tegítur,fed ítaadamufsim compaétís, ut js carere uideatur. hæ coctíone dehifcunt, tum perfpicué apparent tenui membrana conte Ciz. prxterea X gregalis et, X ceftro concítatur. Accedit Italíae Prouíncied uu'garís appellatio, Pelamyde.quam ueró eo nomine uocat uulgus ín Gallía noftra Narbonenfi, ex Tbunnorumge nere non eft: (alibi fecundam Glauci à fe wocatam fpeciem uulgà Palamide uocari feribit, e Pompilum quoque pro Pelamydeuendi.) éi A Pelamyde Sarda,cuíi internis externis partibus fimillimus cft , difcete nítut:PelamysSarda partem qux pinnis ad branchías fitis fübeft,(quamís tectam haber: Thun- nus uero Aríftotelís,ab omnibus Íquamís omníno nudus eft cute leui & tenuí, Rondeletíus. Q De Thunnís plura quí noffe uolet,prcedentía etiam de Pelamyde uera, & feguentia de Orcy no ac Pelamyde Sarda, fcripta legat, GR AE C1 s hodie uulgo Thunnus dicitur Pallax uel Pallacís, némaf ramais, Niphus,uíden tur autem hzc nomina à Græco uocabulo antiquo Pelamys corrupta, S IT ALICA Tbynnínomína inuenio, Ton, Tonno, Tonníne. Maflarius Venetus eos uulgo nomen feruare teffatur:quod quidem ínalíjs etiam plerífcslínguís uerum eft, Italía tota ci Pro- uíncía Pelamyde uocat, R ondeletíus. HISPAN. Atun, Lufitanís Boníto,utaudío.fed R ondeletíus Amíam Gallícéab aliquibus Boníton uocari fcribit, GALL. OrcynumRondcletíus fcribítín Prouíncia uocari Ton, Santonibus Athon. Gal lus quídam anonymus interpretatur la Thunníne ` fed íd nomen videtur magis propri dici de carne A Y N N V $ (GXvG-) Graecum uocabulum, Latinis plerífg; feruatur, Gaza Thunnum (y.írt © De Lacertis. I carne Thunni,præfertim falfa, Vide proxime retró ín Italicis, GERM A NIomheseodemquo Flandri & Angli nomine appellate potertü. eftautem Flan drcum Q iinijn: Anglicum Cuny uel Tunie, Licebít & pro ztatís ac magnítudínís differentia recepto Thunníuocabulo,epítheta adijcere:ut Cordyla, id eft foetus 'Thunní, dicatur ein junger Cunijn:uel díminutiuo nomine uno, C unijnle.deinde Pelamys,ein (Oitteltunijn/ e$ 4Aalb tünijn: tertio Thunnus, ein Cunijn.. quarto Orcynus, ein groffer Cunijn.quínto Cetus, eits altunijn. Bellonius Thunnum ín alto degere tradit, T yrrheno ac Mediterraneo frequente, Oceanoatq; Adriatico non ítem.proínde non mirum fi Germanis propé incognitus fit, H v NN 1genusalíud Cretenfium uulgus appellat Líffam uel Glíffam,à glabra ac fquamis ca Life, rente cute:bicubítalíslongítudínís, humanitp corporis crafsítíei, Eundem extra Cretam,Co Glifa. panum uocant, Pelagius eft,ac delicatifsimi (aporis, A maíorí ac uulgarí Thynno díffert,quod te Copauus. retior eft bráchíasqp Pelamidís habeat;ac dentíumlocorugof" atq;afperas maxíllas, &c.Belloni us., Vocatur etiam Liffes nefcio qui pifces apud Barbaros & anthropophagos quofdam A meri . cz incolas, Brattí ab alijs díctí, C» cy 8 Y s nomen Grecum,in pleriqy codicibus Graecis uulgatis fcribitur per o.breue,fpi títutenuí, dgxvsG^apud Athenzum frequentius eíafj píratur:& fané Grammatící sante e. at tenuarí docentes,cum alía quedam excípíunt,tum qua x, uelu.pofte. habent, ut grifo epu ECC. ; quibus nimirum etiam deu: adfcribi debet. nos quidem promifcuè modó Horcynum , modo Horcynus, Orcynum fcribímus : hoc pro confuetudíne & Aecolíca díalecto , illud utgrammaticís etiam ali- quidtribuamus. Heracleon Ephefius Thynnum ait ab Atticis Horcynum dici, Videtur & de- Orcyr. xuy in recto fingulari efferri pofle, Dout epxvy. Archeftratus Horcynum ait effe Thynnum mz: , gnum, X alicubi etiam K47O’ nomínarí.Sofiratus uero käng: uocari Thynnum, quííam Horcy- Kir. no maiorad fummum peruenit incrementum, Orcyno ídem uideri poteft Apolectus ab alijs Apolet. dí&us:ítem Melandrys, Melanthynus,Elacaten, Sed Oppíanus folus Melanthynum nominat, Melendryr. idG inter cete,cum Orcynos iam antea pifcibus pelagijs adnumeraffet, uerùm ipfe etiam Orcy« Melathynus nus iam fummi incrementi Kaz ^ dícítur,tunc etiam,ut uerifimile eft,nigrior. Penultimam uo= Elacaten. cabuli Orcynus, Archeftratus corripit, Oppianus producit, A Pergaís K«osvee uocatur , tefte efychío, d Capiturín Hifpanía,prafertím ad Herculis columnas: item ín noftro marí & Tyre Cafas, rheno,R ondeletíus, Plura diximus fupra ín Pelamyde uera,& ín Thynno, ITALICE, Víde mox ín Gallico nomine, GALL. A noftris Ton uocatur, à Santoníbus Athon. Membratím & ín affulas dífTectum,.fa econdíitum,noftrí Tonníne appellant, Itali Tarantella à Tarentíno, unde aduchítur, finu,R.on« deletius, Legeetíam fuprà in Thunno. s x GER M, ingroffer Cunijn/mag cin YOaltunijts genamfet werben, Vide in Thunno fu rius, Pelamydis Sarde iconem fim- pliciter dite Pelamydi non [las tim [ubiunximus quonia tres fu- beriores unius fpeciei effe. er ltd- q tetantiun differre, ab Ariftotele » alijsá, eruditis exiflmantur:Sar am uero alterius [beciei efe nes «10 negat, fPremades. PPrinadie. Sarda. KK Trofa. e E E EE ERAT ELAMY $ Sarda, uel Sarda fimpliciter Rondeletío, Inter Pelamydas (inquit Satdántw Eer & Pelamydem longá interpretatur, Ea quidem quam exhibemus;Pelamy^ dítam fimilis eft, ut eadem plané effe iudicetur, qua autem nota ab ipfa( Pelamyde uera, fei fimpliciter di&a) Thunnó ue diftínguatur, iam indicatum eft ín "Fhunno, Tríchíades & Premades(alíás Premnades) Thynnides(zac Guwizlzs)uocabant, Athenzo tefle, Apud Arífiote lemfemeltantüm c lroxuad'izslegütur:ubi Gaza conuertít, Prímad:ze (tribus fyllabís)hyeme ín co nofeabdunt,&c, rosud'ór X rouva, pifces fant Thynnís cognati , EAG Susvàtovc iyu, Hely- chius. Prímadías Aríftotelís Vuottonus Pelamydes efle conijcít:xnam & Thünis cognata funt, & fimiliter ínfefiantur afilís, & ín coeno(à quo Pelamydi nomen)delítefcunt, adde quod Thon des etiam alio nomíne dicantur Athenzo , qu ex Aríftotele Pelamydes effe uidentur, Verin Oppíanuslíb.i.Halieut,Pelamydes prímümlítorales facít,deínde Prenades (ngur&d'ac ) pelagías. Confiderandum ígítur an pifcis híc non fimpliciter fit Pelamys,fed fpecies illa quz Sarda cogno mínatur:cuíus alíud uetus nomen Graecum non habemus: etli Galenus fcribat praftantifsima omníum effe fal(amenta, quac Sardíca(zaefv)à ueteribus di&a fint: fuo tempore Sardas uocari Diphilus etiam Sardam nomínans,Colía eam magnitudine confert, Sane ut Latinis Sarda Pelas mydum Thynnorümue generís eft, Sardina uero, epztivs Galeno,nouo fimiliter nomine, pifci- culus plebeius:ficapud Græcos,non modo Tene X Teyze uiles pifciculi memorantur, (antíquia uidelicet Sárdínz poftea diãæ nomina fed e Thynnorum etiam genere T'ríchías (Tenus oxyto* num)femel duntaxat apud Athenzum líb.,ín Chalcídum mentione s his uerbis : zember dt tb te meu ee, mie Guuvielar Dsyop. Sed pifces mínores aríftofi,íd efi,fpinís exiguis pilorum ínflar re fertí,ut funt T'ríchídes, Trichiæ, ThrífIze,non temere e A? 7piy&p denomínantur, maiores ueró, ut Thynnídes & Premades funt,quaratíone T'ríchize dícantur,non uídeo.quamobrem non Tri chíadem,(ed Premadem, Pelamydem Sardam appellabímus ; donec certius aliquid cognoveris mus. , HISPAN. Vide ftatim in Gallíconomíne, GALLICE. Noftri & Hifpani Bize , nomine communi cum Amia,ob fimilitudinemuo” cant.at pífcículus qui lingua noftra Sarde nominatur minim ueteri Sarda,fed Græcorum Trí* chís aut Trichías fuerit, R ondeletius. GERM. Hin bfundercart oer Tunijnen/dem Mitteltünijn gants ánlidy/ dann daf fy t lice fhűppen bet bey oen floffáoern der ozwangen. bie anderen Xunijnen all fino ibera glatt/wiewoloer YO altunijn fdüppen bat/fino aber mit einer glatten baut íberoectt. mI A, Aui, Graca pifcis nomenclatura eft,quam & Latini retinuerunt, eft autem gregalis, s atque índenomen,ón z ifl izy pipero, i orta d» gua kvu, ut ex Athenxi & Plutarchi uerbis apparet.Pelamydi corporis fpecie , pinnis & cauda fimilis eft : (ab Ariftotele quidem Pelamydt comparatyr.)Cutíslæuis dempta ea parte quz circa branchías eft, fimiliter utin Sarda. Apa i, ger nere foem.ínflexione 3.apud Matronem Parodum tamen mafculíné ponítur,Kvavéjygac d? Aulas b mic usyas, c.eft enim dorfo gno fplendente dum uíuít, uentre argenteo; corporís ma- gnítudíne Thynno inferior, Oppíano tefte;carne infirma & molli, fed dentibus acutifsímís, Cat níuora tantüm eft Ariflotelíi; (quanquam & algís eam paícíalibi fcribit: ) unde d uoracítate nimi- rum Trocta(rgarras, å) apud Aelíanum uocatur, longe quidem alius pífcís , quàm qua ín dulci- bus aquis Trutta uulgo dicitur , quanquam & ipfa edacífsíma, Amia etíam € matí halt fubít, præftat ín fluentis & lacubus Aríftotelí, Plures collecta contra unum Delphínum pertinaci} fimépugnant, A dorfoaduentrem ín hocpífcelinez ductz funt oblíquz, nígrícantes,certís in- reruallís à fefe diftantes, Rondeletiotefte, d Alia eft Amia Saluíaní, uíde mox in Glauco prímo Rondeletij, GALLICE, Byzaá noftrís(circa Monfpelium)& f 1 $ P A Nt s dicitur, quafi Byzantía, ut opinor. Amía enim Byzantía ín precio habebatur, Ab alijs Boniton, R ondeletíus. . GER MANICE círcunfcribímus:/Eín art oer blawfifden im meer / Sen (Oacrillen ove! ven Cunijnen gdeyd:mag cin Otreymtunijn acbeiffen werben/ vonn wágen oer feelwets B Id wars > * De Läcergs, — B 'warisladotén ffreymen/weldoe von feinem rucken gegen oem baud fih ftrecfenty. OMPIL V S, Foum, dicítur pifcis ab Athe- nzo, A elíano, Oppíano, a2 lijs Gracís: & inter La» tínos Plínio ; quí à quía bufdam ínter Thyhinos e um numerati fcribit. Ne: tüm bt, meo quidem iudi- cio (ínquít H ondeletiusfi- A míítudíne decepti fuerüt.? ompiílus enim alius eft à Thynnis & Pelamydibus, etfi eis quodammodo fimia liset, q Thynnícnquít Plinius) fæpe nauígia uelis euntia comitantes , míra aliqua dulcedine per aliquot horarum fpacía & paffuum milia ègubernaculis non feparantur, ne tridente quidem in eos fæpiùs facto territi, quídam eos quíhoc € Thynnis faciant , Pompilosuocant. d Pizev Græcis mittere X deducere efl:unde nomen muros , uíz deductor , X ab hoe rurfus mewziAG^ piz Joie. out nauigía ufe in portum comítari & deducere perhibetur, Gregatim quidem naues circun filiunt,& curfum earum fequuntur miro ftudio.ubi terram præfenferint, relictis nauibus in pela- gusredeunt.hínc nautæ terram propé eíTe certo cognofcunt:& ex eorundem comitatu, placidum tranquillum mare futurum fibí promittunt. Itaque pro pice facro habetur, alij tamenalium faz crum pifcem (ab Homero díctum)ínterpretantur, Quacunque de Pompilo ueteres tradiderunt, (ut funt,nauesín pelago comitari, uaríum effe, füpercilijs aureis, Pelamydi fimilem;)ea omnia pifcíà fe exhibito conuenire, IC ondeletíus affcrit, Penultimam ín Pompilo Greci omnes corripiunt, Ouidius ín Halieutíco produxít, GALL, Mafsilienfes pifcatores corrupte Pampalum uocant, Gíllius, GERM, F. Ain eitfifdi/ein Sdifflate/eser Coiffafel. Tn bacicone Gladij pifcis voftrum expre|Jum efC ad imaginem à Io.Caio Anglo nobis mifuntt reliquum uerà corpus,ut à Rondelerio exhibitum et. , AN NS SN GN NNNWNY NAAA , QF m Di j YLADIY $ áPlinio & Gazauertítur Graecorum Xíphías,qui & Galeotesalío nomine dick tur. Sëller uel 3xuQiuc ut aivaas. Taror ut reng, Roftrum eius oblongum gladíj figuram pra fefert, Tomus Thuríanus,quem alij Xíphíam uocánt,Pliníus:ut Hermolaus emendauít, c uetus lectío effet T ynnus, Tranus,quem alij Xiphíam uocant,egolegetím, Thynnus, (ne pifcis tam nobilis Plíníano catalogo defit:) Thranís,&c,nam X Xenocratí T'hranís,ídem qui Xiphias eft, Græci de parte pifcis concífi tuago potíüs quàm ep dicunt, Carchatíz canis pars eft out - áRomanís Thurfio uocatur fuauifsimus ac tenerrimus, Athenas, Graccé eveetov H Hera molaus tomum feu pulmentum Thuríanum tranftulít.Cauendum igitur ne cum Gladio confun- damus Phocznam, quam Latíné Gaza interpretatur T'urfionem,(alíás Tírfionem , uel Tyr(ios nem Ítem pe cum Cane carcharía ,autGialeo. Ex Thyntüorum uenatíone pínguefcere aiunt Galeotas,quos & Xiphias uocant, & Canes,aíunt, Strabo lib.i. Grece fcribitur; Ex dt Pl Mees flr "ric pert SS Ae än denge, e uoi uunc Abee noè ruvas qaeiy, Euftatliius legit, Bs Kù fijas del où niieg erto inuerfis nimirum uerbis, pro exo feQuas veer oh nuas pari, Saluianus base uerba $e «oz Fijas ys parenthefi includit, ut uerbum $«c5non folum ad arista, fed etíám ad foes Aaf referatur non autem ad mas. üt fenfus fit,ex uenatione thunnorum tum Galeotas(alíás Xiphias dictos)ypinguefcere,tum etiam Caniesnimírum Carcharías, ewe, Xiphias pa , Hefychíus. 3 La Sacer pifetsa Glaucidium. m4 AnimaliumMar. Ordo VHI. Fíeriquidem poteft ut Xiphiæ alio nomine ideo Galeotz dicii fint , quód ficut Galei ca= nes(íd eft, Muftelz,) caeteros pifces perfequá tux, & forfitan alicubi etiam Canes eande ob caufam, fiue fimpliciter,fiue cum adíectíuo fe die? ficut GCxgoyolas nuuste dicuntur : ut Stras bonis uerba non eo quo diximus modo acci píantur,fed ficut Euftathio placuít, Galeotas alijs nominibus tum Canes tam X iphiasapz pellemus, Aelianus deanímalib, 1.4.6 Met, Lenia Menandri bos uerfusrecítat;Ed wu suvis, uox meng TU yoNlp Aray corso stutovuov Geo, ONad]xQsooy vá wE ruos uerfus qui dem poftremus apparet corruptus, legi poa refl däer fiQlov sc suit, d Aea líanus Xiíphíam ínter Iftri pifces numerat; in quo flumíne hodieque hunc pifcem capi cira ca Gomorrham (Komaramforté) oppidum, fupra Budam, raro tamen, & paruum, uix trí bus dodrantibus longíorem,teftís quídam o» culatus mihi affirmauit. GR AE CI s bodie zie appellatur. ITAL. Venetis Spada, GenuenfibusIm perator. GALL, Abaccolís Oceani Heron de mer; id eft, Ardea marina, Burdegakfibus Grand Eípadas. IMafsilienfibus (ut Italís)pefce Spa da, Circa Monfpelium Emperador , ut Gea nuenfibus, quód gladium , ueluti ímperatos res picti, gerat. Alius ucró eft pifcis ex Gaa leorum genere, Vulpes nimirum , quem ín Prouíncía € circa Monfpelíum Spartam, uel. Peis É(pafe uocant,cuíus cauda gladíj fimilíz tudínem pra fe fert, GERMANICE, Cdwertfifb. Noz ftrates Militem uocant, Albertus ` quí alibi Teftudinem mar,aut eius fpeciem quandam uulgo Mílítem uocari fcribit. ANGLIC E Ghwerdefiffbe. L AV Cy sS (maiorhexacentrus,) Ron 7 deletío:à colore glauco,íd eft,cœruleo, dictus, rAexG", Dorfo eft plane coeruleo. Sta tím à capíte aculeos habet, quorum prímus ínanteríorem partem uergít : quinque alij ad caudam fpectant , breues, fed acuti , nulla membrara connexi, Rona deletius. Glaucídii, Glau cus eft paruus: ( Glaucifcus uero alitis uidet effe quàm Glaucus, R.ondeletius fpe cíem alteram priuatim fic nomínat.(J Cæterùm quód Aelianus fcribit, Glaucum pífcem fætus fuos timentes ore admittere , quod proz pter dorfi aculeos non eft probabile , Rondeletíus nó de hoc Glaucorum genere Alia minus accurata Gladij effigies,gualem olim ab amico accepimus, SN m ttm IP T fed de Canicula glauca accípít, Ariftoteles Galcos & Torpedinem hoc facere feribit, Solus Cít* quit) luv eeler au ue quit) ex Gales Acanthías non recipit propter fpínam, Xe. Omnía quidem (inquit Saluíanus) qua àueteríbus Amis tribuuntur, huic pifci probé conueniunt;nec obftat, ut fibijpfi obíjcereuís detur Iouíus,quód cumgregalís fit Amia, ifte nofter Rom fpe folitarius capiatur : quando utí ; nonomnís marie locus fingulis pifcibus accommoduseft, fic haud ubique gregales appellati pia Íces, gregatímreperíuntur:nec eorum quí ín eongruis fibi locis gregales habentur;ín locís alijs fo itarios nonnullos reperiri ínconuenít, Verüm cum Amis å ueteribus attributa (ficarum cum Delphinis pugnam,cuíus Aelianus & Oppíanus memínerunt,quam neque hunc noftrum, neg ullum alium pífcem cum Delphínís commíttete , obferuare potuimus, exceperís ) eiufmodi fint; ut plerí(t etiam alijs pifcibus couenire pofsínt, haud folùm ex eis hunc picem noflrum, A míam effe Grendp eft, Sed (1 prater heec anímaduertatur;ab Aríítotele & Plinio (Amías cum 'Thynnís & Pelamídibus Pontum intrare, eftatemdp ibi traducere affeuerantibus)& ab Oppíano(eas cum Thynnís ínrobore conferente) Amías T hynnís & Pelamídibus fimiles effe ínnuí: uti nulli píícía Dm quz Amice attribuuntur, & Thynno fimilem effe,magis quàm huic noftro refpondent;íta ip fum, A míam effe, afferere poflumus, Hæc ille, Sedalia eft Rondeleti Amia, ueríor , utmihi uidetur. : ITAL, Rome & ínLíguría Lechia uel Leccía uocatur, R ondeletius(& Saluíanus.) Idem mox ín Glauco fecundo à Romanis Lopída uocari dicit hunc pifcem, Laccía quidem eft Thrifa fà, q Degenere Anthíarum (unt(ínquít Bellonius)pifces plani & lati , quos uulgus R omarium Lopídas & Leczíasappellat:quorum utraríores quídem Lopidæ,fic etiam maiores: Stellæ uero, mínores,non ufqueadeó frequentes; Leczíze frequentifsímz funt,quas cum his pifcibus libenter contulerím,quíbus Mafsilienfes Lampugarum( fed falfo, Rondeletius ) nomen índíderunt. G A L L, CírcaMonfpelium,Derbío, A Prouincíalibus Biche,& Cabrolle;& Damo, ( quafi Ca m e Damane[cio quam ob caufam.) A quibufdam Lampugo, fed falfo, e, Rondeletíus, eczíae Romz frequentifsímz funt,quas cum his pifcibus libenter contulerifh , quibus IMafsilía enfes Lampugarum (fed fa!fo;tefte Rondelerio )nomen indíderunt, ILLYR ICE Polauda; GERM., Glaucis Rondeleti tribus,unum commune Germanicum nomen finxerim, Grof | SDeerftibling. uel à colore ((Qeerblawling. Sunt ením magni pifces marini , X ín dorfo acules os habent, fimiliter ut fluuíatiles pifciculiquos Cticbling Argentin nomtnant, INLA Y Crfpecies 1 1.quæ fuperioris magnitudiem nunquamattíngít,unde Glaucidium fora ma dímínutíua dici poteft, 1 T AL, Romaníspiícatoríbus Stella dícítur. G A L L, Circa Monfpelíum Palamíde uel Vadigo, GERMAN, F, Qieander art der groffen GOcarftiólingan.- L AV CI fpecies rrrAfecundánon multüm differt , nili quód huic dentes fttacutí linea d ame ducta,longé magis flexuofa tortuofatp eft;à qua(diftinctionís egatía) n fie huofum appellabimus, R ondeletius. ; GER M. Das zitt gefhlebt der (Oeaftiblinget. ^ : 4 "Blipfi[dp. Hippuruss Coryphaena. Zerdlete, nó ` Anmahum Mar, Ordo VI |I. GREEN SE NC e 7/ TRIMEN, A NARRSHICH A S$,Oceaní Germanicipifcis imágnus,à nobísuocatus, Huíusiconemad | fceleton Ge.Fabrícíus ad me mifit, & defcríptíonem adíecít. Hic pifcis (inquit) à Balthí* cis populís fuo nomine ziszs/ec dicitur, Rlip enim ipforum lingua fcopulum fignificat. Vnde Rlipfifh dicitur uel quódfcopulos afcendat:id enim facete fertur:uel quód ín fcopulíslatítet. naribus paruz quafi fiftulae, quas ex arenis ruftici faciunt; eminent; & propter fuperíores dentes ín capite tuberculum eft, Dentíbus imprimis tetríbilís.quos non folüm ín mandibulís, fed fauci? bus quoc & lingua geftat, antetíores rotundi & acuti , reliqui molatíbus humanis fimiles , nif quód ín media fae (medió palato )noftris futt grandiores. pofitíautem funt duplícàta ferie om nes,ínínfetiorís mandibulz parte una,octo,& in altera annexa quingtneg alíter in parte €regío ne oppofita, fuperior mandibula plures acutos habet propter fauces: iñ quibus tres dupliċatæ fe- ties, medía parte praecípué decem grandibus molatibus munita:quin ín lífigua ipfa molares funt Relíqua ex pictura apparent, Voracém & ualídum effe apparet,cum alíás,tuti cauda ictu, qE” go Anatrhícham uocare uolui, tid eft, Scanforem;) à Græco uerbo evagpiyióh , quod proprie ma nibus pedíbusi nitentem & ptenfantem,hoc eft; omni üi corporis , in fublime fcandere fignifi* cat, Lícebit X Híppurum Oceaninomínare:quód multa cum Hiíppüro illo, quem Rondeletí* us exhibuit, (ueto,ut arbítror,uererum,quet dedimus fuprà pag.7$. Ordine v.) communia ha beat:fí modo non ptotíus ídem eft,fed ín Oceano maíor:qtanquam eícones parum fimiles uíde* antur.ad fceleturn enim expreffa eft;quatm Gi, Fabricius mifit, Primùm communis eft uttíq; ob* longa & contínens una ácapíte ad caudam üfque extenfa pínna:quam ín Hippuro fuo notà pr alijs omnibus pifcibus( 7 ene? excipimus )illufirem X fpectabilem efTe fcribit; & abhac ipfa Hip puri nomen ímpofiturh putat;quod cauda equinæ (inquit) fímillima fit,íd eft, longa continens, uillísQy multis conftans, cutufmodi ín nullis alijs pifcibus reperitur, d Apparetautem ínnoflia píctura,non folüm talis ín dorfo pínna,fed etíamalía ín uentre, quz fimiliter à capite ad caudam ufque próducítur,ut non folum píctura oftendit : fed Fabricius etiam ín defcríptione his uerbís; fuprà omifsfs : Dorfüm pariter & uenter à fine capitis ufq; ad caudae extenfionetm pínnas babent quz fecuridum corporís quantítatem , ípfz quoq; paulatim minuuntur, Hoc fi uerum eft, & not in fceleto aliquid alítet quàm reuera fe habeat apparuít,plané mirum & fingulare fucrit, ín Ron deletíano quidem, pínnz ad branchías, (e qua ín uentre funt,proximæ apparet, ha rurfus, cum oblongz fint,extremitate fua podícem,& quac ab eo fequitur pinnam fere attingunt, Habent aŭt pifces omnes pinnas parte fupína díuerfas.bínas prímüm (li Hepatum & Taníam Ariftotelis ex cipías) deinde unam à podíce, Teníarum genere excepto.Qtamobrem uiros litetatos,qui iuxta Balthícum mare babitant,ut dílígentiüs ín hanc rem inquirant , adhortor, d Híppurus quidem díctus fuerit híc pífcís fiue à dort pinnatut díximus)caudz equínz quodammodo fimili : (tue To erzu d'Ísny dee noù Vrbs hoc eft, ab eo quód Equi inftar cum impetu & celerítate,uclutiq? faltu feratur. Ouidius Híppuros celeres cognomínauit, Oppianus éos fi quid ín mari uagum & fluctuans uiderint,maxíme (i naufraga nauis, dífiecta oberrent fragmenta, ftatim frequentes pr xímé comitari canit, Xe. Vocatur X Coryphana, fiué uc R ondeletíus putat, quód pinna dor mox à uertice (quem sjvQsp Græci uocanpueluti crifta incipiens , erigatur : fiue, utnos confjcí* mus,à magnitudine uertícís feu capitis fui ad reliquum corpus, d cauda enim verfus caput paula” tím augetur & eleuatur,quod Grzcí dícetét voovqetmou, Hefychius interpretat difero nore: tbpuqap,xsoaMiy,Mqoy. A tali figura, Cotto etiã fluuiatili pífcículo nome factum uidetur. Hippurus (inquit R ondeletíus)à capite fenfim tenuior fit flríctiorQ:id quod ín eícone ab eo pofita, nõ tam claré,ut ín nofiro Anarthícha appatet:forté quía nofter ad ínuereratum expreffus efl: caputauté uetuflate non ita contrahitur, utreliquæ partes quz carnofæ funt, Ab eadem nimirum figura, véve appellatur:quód urínatorum,uel agnorum (ajváy) falientium inftar , ín caput pronusfera* tur,fiue per ludum,fiue dum perfequítur pifces ; camníuorus enim eft, quamobrem naufragia ft* .Cfatufe | D * D D De Cartilagineis planis. H7 &atur,ad talem quidem motum faltumé corpus egregie compofitum habet. 4T Dentes etiam ín maxillis, palato,& lingua,ut nofter habet, íta fuo Hippuro Rondeletius tribuit : fed exíguostan- , tüm & acutos,ut os etíam mediocre, € Ad quam magnitudinem nofter perueníat,certí nihil ha beo ; Eicon à Fabricio mifa , dodrantem fere tríum menfuram zquat, Arífloteles Hippuri ex oe uis foetus emínímís celerrime ín maximos euadere feribit, q Hippurusueterum ín fpeluncís las tet, hyeme præfertim;nofter etiam ín fcopulis latítat, Sed fcopulos etiam fcandere,de fuo ueteres non prodíderunt;unde uel naturam eíus nondum plenéueteríbus exploratam fuiffezuel noftrum hunc non eundem, fed cognatum effe pífcem ,fufpicor, d Hippurus ueterum pingui , fuauí & dura eft carne;qualís Thynnorum GlaucorumG eft, Hacprater propofitum prolixíüsexpone te uoluí;uthomíníbus eruditis Oceaní accolis (quales iam non pauces Germanía noftra habet) €ertíüs omnía índagandí occafionem praberem, ORDO IX. DE PISCIBVS CAR: TILAGINEIS PLANIS: PRIMVM DE RANA Ple. $CATRICE, PASTINACIS, TORPEDINIBYS, SQYATINA: deinde de Rats diuerfis, DE PISCIBVS. CARTILAGINEIS QVAEDAM IN GENERE, JARTILAGINEA nominamus Aquatilium quz neque fpínas, ut proprie dí | pífces:neque offa, ut Cete habent, fed cartílagínem duntaxat; nec feuum,nec adia pem,ut Athenzo placet.ítaque differunt alongís quibufdam pif: ibus,quí quanuís : Galeorum generis non fint,cartilagínei tamen uídentur:fed pinguedinem habent, 5-3] ut Rondeletíusannotauít, Ariftoteles eva&ys (74) hoc genus nominat, (eri 70 cta Be. ut Actius docet, quód noctu fplendere uideantur ` uel mwee 4 Zen Asien ut Suidas . Quoníam oua concepta intra fe excudunt,& fcetus uiuos pariunt: ) & alibi ye/djetxgv9o, eeAe yd u: Hr Oppianus, eye, A pifcibus quidem proprie dictis difcernit,cum fcribít:ínter pifces, fæcun disima Mænis eft:cartilagineorum autem Rana. Alibi non diftínguít: ut, Squamofí omnes o- tipari funt:cartilagínei uero, zi esAey«, omnes ufuipari, excepta Rana, d Cartilagínecrum rura fus,alía plana funt, de quibus in pracfentía dicemus, alia longo corpore, de quibus poftea. ex lon- Bis maiores ad Cete accedunt,ut Canicula, Lamia, Etita quidem ueteres diuiferunt.Sed uidetur inter duo bacgenera, etiam medium quoddam effe , quod fpecies aliquot pifcíum rotunda feu Phæricæ figuræ comprehendat: de quibus etiam feorfim agemus," Bellonius ex Cartilagincís Quofdàm oufparos facit Attilum,Collaņum, Silurum, Sturionem: quibus & Lampetra addi poz terit qui omnes emari flumina fubeunt:& non proprie eAzy« dicuntur:pinguedinem enim piería Quebabent. d Ex proprie cartilagineis, fola R ana, ur diximus, Āriftoteli uiuipara efi.quare cam | Primo loco pofuimus,ut pifcibus hactenus defcríptís, quíomnes ouípari funt uicinior eílet, ueiu H Ei gäengiëun, CARTILAGINE A (inquit Saluíanus)ín Aquatilium duntaxat genere inueniuntur. Græs C Ey uocant, eg se tags yay, Galeno tefterquoníam cutis eorum(afpera)noctu fplendícar. Et lec quidem omnía fquamís carent:& infuper pleraqj cute afpera funt.quonía m enim fpina cartis aginea conftant, terrenam portionë natura inde ad cut? tran(tulír, ingg eíus afperitate abfumpfit, onnulla uero læuí cute teguntur »ut Rana marína, Torpedo, Paftínaca, Aquila, Lauíraía, & ?uís Muftelus, Osplerifqueante X fupinum eft. quamobrem nifi conuerfa refupínentur, cl, um corripere nequeunt:qua re nó folüm aliorum pifcium faluti cófulítur, (rapina enim pifcium Omnia hzc uiuunt,) qui dum illi fe cóuertunt effugere polfunt:fed etiam ipforum, ne nímía uora čitate pereant: Alíquibus tamen ín extremo roftro os pofitum eft , ut Ranæ marinæ, Squatínze, ampetra, d Branchías detectas omnia habentifpínea enim aliorum íntegumenta funts hæcau temfpina carent, Habentur autem branchiæ cartilagineis planis quidem parte fupina:longis aus tem ad latera:utrífq; duplices & quínz utring. Leem duplícatum habere uidentur , idé adípes Um.adípe quidem dífcreto , quí carní uentri'ue haereat , nullopínguefcunt, Foemínz uuluas haa entea fpecíe,qua aues, In hocgenere nec foemínz fuos conceptus,ned; mares fuum feme far Sere uífuntur.femíne enim minime abundant.Superfoetant, Vterum menfibus complurímà fe- his ferunt, Sub partum repetunt litus & uada,relictopelago,&c. Hacomnía Saluianus, Etrur- De Planí pifces dícuntur(ínquit)à Columella profiratí X cubantes, quínon ut caterí, erecií, fed Veluti proftrati atg; íacentes(fua latítudíne)natant, Horum alij fpinofi funt,ut Pafferes; alij cartílaa Binei ut Raíz: Ariftoteles gere xewgóeovs id eft,latos X caudatos nominat, x ug — Animalium Mat. Ordo IX; Imago à Rondelerio propo[ita, Alia eiu dem pittura ad fceletonzin quo nimirum quedam partim arte difforta funt:partim ariditaa terc. Hanc mifit Ge.Fabricins,qui ab eo quód capite tamm € cauda con^ flare uideatur, Cephalurum appellari pojfe,ad nos feripfita EA ANS Q TS T AN A pifcatrix,uel marína;aliquando fimpliciter Rana, ubi fcilicet de marinis fermonet? Ré conftat,Plínio, Cíceroní, Græcis BazpayG" fimpliciter, uel cum epitheto &«vc, íd eft pt* Ícatrix:nam &Aíes non placet; Zë: quidem dici poffet, ficut & wagas in Admiírandís narratíont bus Aríftotelis, d Pífcatricisnomen (inquit Rondeletíus)á pifcandifolertía inuenit: Ranz u^ ` rò áRanz paluftrís nupernata (quam Grací Gyrínum uocant, priufquam cauda fiue pofieríof pars ín pofteríores pedes degeneret ) fimilítudine, capite enim caudaģ tantüm conflare uídeturs ut etiam Cottis fluuíatílibus pifcibus aptifsimè compararí pofsit, Q Cum cateri cartilagínei an^ ` snal paríant, Rana fola, Aríftotele tefte,ouipara eft, caput enim multó maius reliquo corpore ha“ bet,idépaculeatum,ualdé afperum.quamobrem neque poftea catulos fuos recípit,neqy initio ani” mal parit, 4| Non minor quàm Torpedinifolertía Ranæquæ ín marí pífcatríx uocatur.emíne? tía fub oculis cornícula turbatolímo exerit, aflultantes píícículos pertrahens, donec tam prop* accedant,ut afsílíat, Plíníus. 1TAL,. Hodie quoque à Neapolitanis Rana pífcatríx dicitur , Rondeletíus : uel Pífcatrí* (tantüm,)Gillius. Romæ Martino pífcatore, A Liguribus, pifcis pífcator, (pefce pifcatore, Béi: uíanus,)Gíllius, Epidaurij(Ragufini)ob deformítatem & foedum horrídumá corporis afpe Díabolum marínum (Díauolo marino, Saluíanus)uocarunt, Belloníus:eodem nomine aliqui £^ cum Ariftotelis nominant, Hodieab íncolís Iftriæ pifcis R ofpus appellatur, Maffaríus, fed Italí etíam Aquilam pífcem R ofpum,íd eft Bufonem,uocant,ut tradit Bellonius. Siculi uocant 2 miam, Gillius:nefcio qua ratíone,nífi ab oreadmodum híante;uelà uoracítate, Lamíam quidem hodie aliqui Canem carcharíam nominant, &c. HISPAN, Lufitani Xarocho:uel,ut Saluíanus habet, Emxarroco, : Rv] IO * ico accepi.conijcio auteni 72 | o j agineis p itam ab am m factam effe. idu deem ari l d fc ijs aliquando dep ad p trus De Cart Rurfus aliaqualem Venet: EE WEE ledit. GALLICE. Maßilienfes Bodroyum, (Baudroyum,Belloníus) hoc eft Batrachum , corru Pré uocant, Gíllíus.uel,ut R.ondeletíus fcribit, Baudroy, à lato & amplo orís ríctu , quo marfupíe um refert, quod baudríer uernaculalingua nomínatur, Burdegaleníes,Pefcheteau, quafi Piícato rem paruum. IMonfpelienfes, Gallanga. GER M A KIC Eutaccepí, (Lózfc: nifiid nomen Afelli cutufdam ín Oceano generi capítae to potíüs tribuendum Dr, d &yeetobc id eft, Ruberimar. ANGLIC E: (Germanus diceret ((2ect* Erott)dríQu nimirum fimiliter patente, a A L LICE eádemfignificatione Crappeucl Crappau de,uocatum pífcem fe uídiffe arídum,uír doctus quídam mihi retulít:totum capite & cauda con ftace,tríplícemhabereordínem dentium, linguam quoq dentatam,cadaueríbus hominum vlt & homínibus natantibus ínfidíarí,quos membro uirili apprehéfos ad profundum detrahat ac uoret, éi Liícebitalíarum gentium uocabulaínterpretando fequi & nominare, éin (Ocatrett/ ein (Occrteüfel/ein Cáfdemaul. (AS TIN. ÁCA diícitu£ P Plinio & Celfo: quae | Turtur. Græce Tgvyáy, tanqua Tur | tur, quo nomíne Latino p H Paftínaca Ambrofíus ínHe ` xaémero,& recetíores qui- i damufifunt. Diam aute Paftínacá puto(nquít Rõ= l deletiuend caudz colore ro» j tűditateg (e longitudine, el uianm,)Paftinacæ radice fie mili, Tguyóvæ ueró non à cos lore, vut quidam (Bellomus er | Saluianus T urturem à tergoris colore , ac quibufdam ueluti exe | penfis alis , in. eiufdem nominis | auts fimilitudinem, d'Ham conj | ciunt )(crípfit;nam pífcishíc ` ` Coliba mar. flaucícit, fed ab alarum expanfarum fimilítudine tantüm. Sunt quí Columbam marinam appe "uut, — lent, VídeínItalicís, Paflínaca cum natandi eft cupiditate affecta, natare poteft;cum rurfus uo* | landi Rudio tenetur, furfum verfus fublimís uolat, Aelíanus.unde à fímilítudine forte auís uolatt* tis, Turturem Gracé nomínatam aliquis coníecerit, fed Saluíano eam uolare uerífimile non fit, | ' Species due, quód grauis & ad uolandum inepta uideatur. d Eius fpecies duz funt:quanuís antiqui unitis duntaxat memínerint,uel ob fimilitudínem non díftínxerínt.neq; ením facultatibus,neq; caud? aculeo differunt, fed roftro tantüm & capíte,Rondeletius, Deharum altera,qua maior cít,age mus proxime, Belloníus tres fpecies facere uidetur, Maiorem prímüm, quam Aquilam nomi | nat.deínde mínorem,quam ín leuem & afperam fübdíuidít. Nos mox in Aquila (Paftinaca alte j rajafperæ cuiufdam Paftinacæ caudam, fex dodrantibuslongíorem exhíbebimus:utafpera etíaff | forfan duplex fituna minor , Bellonío nota;altera maior , eídem alíjstp fcriptoribus hactenus í | cognita : | 1T A L. Romani Bruchum nominant, Genuenfesut & Mafsilienfes)Ferraffam, (Ferrazzo? | Bcelloníus, RomaniBruccho,Siículi Baflonaga;R ondeletius. Veneti pífcem Columbum (pë | fce Palombo, Saluíanus)appellant, Maffaríus. K ondeletíus Orbem pifcem, Venetis Columba™ | uocari fcribit: & fimiliter Galeum luem Romanis. Ferrafam Ligures uocant,Gillíus. Ronde letíus Ferrazam fcribit, fic autem nominata uídetur,quód eíuscauda mucroneoffeo aduulneraf — | dam,ut hafta ferreo, muniatur, Arma uttelum perforat,uiferrí,& uenení malo,Plíníus. : G A L L, Círca Monfpelíum Paftenagouocant. Prouíncíales nonnulli Baftango ucl Vaflan* | go. Mafsilienfes Bougnette: quía farina confperfa & ín fartagine frícta, ítrij genus quod uulgatt | lingua bougnette uocant,referat. Galli Raíam,ob fimilitudínem,quam cum Rais habet. Burde” galenfes Tare ronde, Rondeletius, Lutetiæ(ubi uerno præcipuè tempore frequentifsima € ) nullo præterguàm Raíz nomine difcernitur,ac cum Raíjsín foro piftario nullo difcrimine diuen di folet.quanquaąm Burdegalís X Baionæ Taram rotundam appellant: ad difcrimen Aquilz;cut Taræ france nomen índíderunt. Mafsilienfes ac Genuenfes FerrafTam nomínant;Belloníus. Ta ræ nomen Aquítanís ín ufu, factum uídetur à Turture aue;quæ Hebraice Tor, italice Tortora e | : cítur. Mafsilienfes tum maíorem,tum minorem Paflínacam,Glorínum appellant , Gillíus. | cunt autem forte Glorínum,quafí gloríofum feu ambítíofum pifcem:nímirum quod cauda ra j um erigat, ut ceruicem accríflas fuperbi & ambitiofi milites folent: X plerofque cæteros pifces a | cile præ fe contemnat, | DALAM AT AB Laccízza, Rondeletíus, | ANGLICÉ aut plures. ` D D LJ D ` S De Cartlaginets planis. I2I ANGLICE H Doffen,utaudio, GERMANICE Xin [dwartser Roche, hoc eft Raíanígra, ut Valerius Cordus interpretas tur. Raíz ením(nquíofigura non admodum difsimilis eft;nígríor,& longiore cauda, Germani inferiores quídam uocant een Deilffert:qua uox fägittæ caudam fignificat, Gtert quidem caua da eft;& pifcis huius nomen Flandris fualíngua caudam muris fignificare author cft R ondeletia us,Flandríi fortè pronuncíarent een Rattepoint. Genuenfes quoque Aquilam pefce Ratto uo- cant. CSo:teoauben id eft, Turtur)alícubí ad oram Germaniæ díctus pifcis, Paftínaca forte,aut eiufdem generis fuerit eum acre durarí folereaiunt. Ego Germanicum regioni noftre conuc- niens huius pífcís nomen confinxerím, Difftreccbe, id eft, Raía uenenata.uel Grahelroch/uel 2Ingelfifab.ab aculeo fiue radio ín cauda uenenato, Bic D Paftinacam maiorem, ( quam aliqui quilam marinam uocant,)interpretati licebit 2(olerfifcb,uel "Rrotterocd, (capite enim bufto« nemrefert;yuel dref]er 2ingelfifdb. (quà minus enim ((Oeeraolet interpreter , Halízetus auis fa- Cít:quam Angli uocát an Der ) Quanquamautem & alij multi pifces in diuerfis corporis para . tibusaculeati{unt,nihil uenenatíus tamen Paftínaca aculeo: utmerítà per excellentiam illa à uea neno aculeó ue factum nomen fibi uendicet.quod fiquís Venetorum nomen interpretari, & Co lumbam marinam appellare uoluerit ein ((Oeertaube;per noslicebit, Paflinace alterius, (uel Aquile, )eicon à Rondelerio exbibita. Í P På STINACAE fpecíesaltera,Paftínaca maior, Aquila, Az, ut Bellonío placet: quanquam Rondeletíus Aquilam effenegat,& fimpliciter fecundam Paftínacz fpeciem facit, Aquilam ters effe (ufpícatur,nonaffirmat, Raíamclauatam fuam, d Aquila hic pífcís eft, inquit Saluias DU nam preter nomina uulgaría, quecuncy ueteres Aquilae tribuuntrefpondent:et alís fuis exa Panfis uolantem aquilam ímítatur,nec propterea quód proxime ad Paftinacæ accedat fimílítudí Dem,eíus fpecies altera(utfalfó arbitrantur nonnulli)cenferí debet:quando manifeftís adeó notis ab ca diftínguítur,ut diuerfa fpecies ftatui atg Aquila appellari iure pofsit € debeat , Salutanus, go fimul Aquilam hunc pífcem appellare, fimul alteram Paftinacæ fpeciem Bauere mínímeab urdum cenfeo, : f ; L 2 AnimaliumMar. OrdoTI X. Rurfus alia eifdem piluraà Cor. Sittardo nobis communicata. m NT AN S NY > «to SC nom o > Ss $ © Um Um : «s SN Zem A quilalinquit Sa'uíanus)caudam multo tenuíorem & Joneiorem habet qudm Pafiínaca ; un* de forfan Genue pefce Ratto appellatur, quía murínam caudam habere uideatur , Os fubtus ba^ bet,nec nifi fupínus uefcitur:unde tum ob íd,tum quía haud admodum celer eft, cum pifces,qui* busuefcatur,haud difficile aequi pofsít,aflu cos uenatur. nam Paftinacæ inftar latrocínatur e occulto,tranfeuntes radío cauda fígens.quem quidem radíum non fecus quàm Paflínacz perní* ciofum atq; peftiferum non folüm pifcibus , fed & hominibus effe arbitrantur. unde ubique ca* ptis Aquí'ís,non ntínds quàm Paftínacís,cauda ftatim à pífcatoribus abfcíndí folet, ITALICE, Romani & Neapolitani Aquilam uocant, Rondeletius, Romanorum uulgus Aquilonem: Genuenfes ab oblonga & ferémurina cauda, duarum ulnarum longitudinem (arts dum excedente,pefce Ratto nominant. 1 1 1 Y R 11 línguautentesItalíca, R ofpum choc eft Bu fonem)marínum,4à capitis bufonem referentís fimilitudine uccauerunt,Belloníus, A Genuenfi bus R ofpo & pefce Ratto uocatur:à nonnullis Ratepenade,R ondeletíus, j & G ALL 1C E, Ab Aquitanis Tare franke, ab alijs Falco, ab alijs Erango & Ferraza, Ronde etíus, GERM: ! RE Cartilagineis planis. 123 GE n ni. Hin groffer Deilffert/ein groffer 2tngelfifd/ober Stacchelroch/O iffttecdb/sc. Vide paulo anté ín Paftínaca fimpliciter dicta, b GE D KE j VIT ILL » j Do TS. VII SE "E | UU, GE See / A Kit n / H /]/]J/ J G g entier aei HET ee N RRITEN OO E 33:::5:mmm Sm N N S55 SW Wu m S D) S di SS A SSMO. y , S | E EJ SH N i E E, S Sg ) guum i Quat Cw B ux ž | S Wl A Qo S d i yr ANS | i ; « 3 SE t 5 y 2 S V N T qui Aquilam(Paftínacam maforem)ín cauda non unicum ut Paftinaca, fed binos ras | dios habere putent,ut ín figura præpofita à Cornelio Síttardo tranfmiíla apparet. li GER M. Cao binoerteil over Stert von einem groffen Peilftert aper Gifftroch. n HYIVSMODI quod caudam Cree monz ín coenobío diui Petri iuxta Pads fe uidiffe amicus quídam mihi retulit, Pa flinacze fcilicet maioris, &c. Longa eft hec cauda ín pictura quahabeo, dodran | tes fex cum palmo:lata círca initium, di- | Bitos feré tres, R adíus maior, longus pal mos duos, uel pauló plus. Belloníus quo que hanc picturam apud me contempla« tus, permultas huiufmodi caudas Paftí« nacarum afperari,clauís quales ín Raia Íunt,armatas, Arímini apud Iulium Mo deratum,pharmacopolam doctífsimum, fe uidiffe aiebat: addebat Burch illic Uocari has Paflínacas : aculeos ín cauda geminos habere, eos contíguos , ita ut : | breuior fequatur, fibene memini, longior pracedat,contrd quàmhíc expreffum eft. | DE TORPEDINE IN GENERE, Ts R P ED O nominatur àui fua, Varrone tcfte: X ab eadem Græcis Nagxs, torporem enim fia | ue ftuporem contactu fuo inducit membrís,ui quadam occulta:nó frígiditate,ut quídam pue p tàrunt.uíux enim duntaxat hac uis eft,extíncte non amplíüs, Terea etiam pro eodem pífce Turpense apud Aegínetam medicum legitur , quodà Latino deflexumapparet, Albertus buncpifcem tupefactorem nomínat;utalij fimiliter miíxobarbarí Stuporem,Stupefactentem. d Viquidem fua non folüm tangentes alligat, fed per ipfum etiam rete obtorpefacíentem grauedínem píícatos tum manibusinducit, Procul etiam X elongínquo, ínquít Plínius,)uel fi hafta uirga ucattínga | tur Torpedo,quanuís pracualídi lacerti torpefcunt, quamlíbetad curfum ueloces allígantur pe» i des, d Nec ipfahanc uim fuam ignorat, fupinam fefe in terram abijcit,& humí ftrata iacetimmo bilis tanquam mortua : & ítaappropínquantes ad fe torpore correptos, ínuadít. Sepe etia in naa tantes medijs fluctibus pifces íncurrens , celeritatem eorum fiftit, & flupore aftríctos deuorat. d T'orpedínum genera quatuor facímus:tría earum qua maculis notatz funt: quartum eius quie „maculis caret. De fluufatili( cuius in Nilo Athenens & Strabo meminerunt. )níhilhic dicendum; à maria na enim non differt, Rondeletius, ; ARABICE Rahade,uel cum articulo Alrahade uocatur, harada Hebræis uporem fignifiz cat aliqui imperitiùs feribuntRahas,Rahadar, éi Berulíe, Theadaut Fead, Torpedinis apud bar aros quofdam nomina,nefcio cuius linguæ funt, '" GRAE COR V M uulgus Margotirem( Narcotêrem Jappellat, Belloníus, IT AL. Veneti(apud quos rarifsimè capitur, Bellen) Sgramfum à terpefcentís Apes affectu S 2 124 Animali um Mar. Ordo IX. appellant. Romani modo Battipotam,modó Foterifíam, frequentíüs uers Oculatellam dicunt, Iouíus.fed Oculatze nomen primis tantàm duabus à R ondeletío exhibitis fpeciebusattribuerim. Q Venetijs uulgò Tremoloappellatur,à tremore: R omaníueró (me quídemlatet unde id nome traxcre)Dattí potta, & Fotterígía dicere confueuerunt; & alijs ín locis Itali, (ur Apuli) Torpedíne, Matthíolus. Ligures Tremorízam nomínant,Gíllius, Ifri Tremulam, Scaliger, HISPANICE Tremielga,utab erudito Hifpano accepi,alibi Hugia, ut Matthiolus feribit. GALLICE. Oceano Gallico infrequens eft Torpedo:Burdegalís nota, apud quos Trem- bleappellatur,quafi Tremulam dicerent,Bellonius, Mafsilienfes Dormilioufe uocant, à flupos re;Galli T'orpille, R.ondeletíus, Giíllius Mafsilíze Turpillíam uocari feribit, GER MANICA nomínafíngímus ad eorum,quibus aliæ gentes utuntur fimílitudíneim, eint Sitterling oder Sitterfifdein Coláffer/ein IRrampffifo. Itali enim fimiliter (mutuati nimi- rum à nofiralíngua)fpafmum uocantgramphum,ut nofirí Erampff. ORPEDINTYS(Oculatz uel maculofe)fpecíes prima à nobis pofita eft ea, cutus maculas effi Taa circuli albo nigro Ain dauer um medium oculi pupillam, macule totæ oculos pla. ne referunt, Rondeletius. éi Plinius Torpedinisid genus quod ín tergore fex, atq interdumfe ptem, ( Salutanus in faa icone,quinq, tantum huiufmodi maculas pingit;ceu per angulos petagoni digeflas: e Ron deletivs fimiliter in duabus futs primis, jaut eo minùs maculas,quofdam quafi oculos referentes gerat, Oculatam appellauit, Belloníus. Torpedoàquing in dorfo nigrícantibus notís, R oma: Ochía« tella(aliaut Ochiatello [cribuntyuocatur, (quafi Oculata;uel Oculateilà,ut louíus habet: ) fed alíus pi^ fcis eft Rome uulgo Ochíata, d eft, Oculata)díctus,nempe Melanurus,Saluíanus, Verüm Ocu latz nomen non cuilibet Torpediní,fed primis duabus tantüm à R ondeletío exhíbítis fpeciebus conuenire uidetur, d Colore eftad rubrícz fabrílís colorem accedente. ITAL, Romzuulgó Ochíatella,ut iam diximus, GALLICA & GERM ANICA nomínacadem conueniét,quz Torpedini fimpliciter huie & fequentibus fpeciebus,aliqua differentiæ,à maculis præfertim , notaadíecta, hanc igitur & fe» cundam fpecíem uocabímus, S piegelfooláffer uel qefpieglete Syitterlingzc. 7 7 7 2 Sp j ro : Í T R P EDINIS Oculata uel maculofæ fpecíesaltera:quz à fuperiori differt, quód maculas nigras,rotundas;círculis non díflinctas babeat, fed eádem pentagoní figura dífpofitas.eftctí« ! - am Pana De Cartlagineis planis. "re amprimæ concolor, Rondeletius, Pluralege inprima fpecie. SE ITALICE, GALLICE, GERMANICE: Legequacü fuperiori adnotauimus, Ep &iscc Gpiegelfoláffer. SS i | p: WU ENAN EI 2 / i: SET A OR P E DO tertia,non oculata, fed maculofa tamen: magísuaría eft quàm praecedentes, ba, betením maculas díuerfarum fígurarum, huc & illuc fparfas & fine ordine, R ondeletíus, ITAL. GALL., GER M, Vídequa annotauímus cum prima fpecie, ^in gefláceteartoes . Soláffae oder Sitterlinge/bat Feine fpiegele wie die swey erften gefhledt. Jongen hane Rondeletius exhibuit:ut e füperiores,fupina excepta. L pd. Animalium Mar; Otde IX. Eiu[dem alia imago,à Cornelio Sittardo olim ad me mill oam Rome uulgo Motz Jergo e Fumicotremula nuncupari addebat, di j A 3 AN A EN H di SEH SS EN D NOS dS NC - e T - SS NN N S Moss = | ee S j Dr E EE, A Sib? Z A Wu Gah ZS Ch ÀX i KS N e 4 SEN i E SS d € NANN 1 D ` H NN NN N N l 4 ii 1 Aë ; OR PEDO quarta non maculofa, M ITAL. GALL. GER M. Lege anhotata fuperiùs cum prima fpecie, Cas oierot de | fobládt eins Odláffere over Sitteringe/bat weder fpieele nodo flácken. | TORPE? j ] "— 127^ anis. | x D agincls P d Ue Car 27 yu e ` Wie YN E pmi, AN n, t 5 x (tt A xx UH m x FL eee, TUB | : o Es a7 es NN d Lë o SE 2 OX NND Q tls AnH EE I K D VW Set op Län Tee BEE f l E ` n d Wuel) Jo dé D s UU (qt rate ` 1 UI ET) fa lliu U UE Lee SES Lx EOM Si 1 Ar li "ur IL e X Ge 2 d , AP Do "o Ale! Air Wt "e o T ui ta ES Lo pis [e] d Ca [2] LS ES E S vM E: Ke = St g Is: ve Qa KI si? ER v e Q8 ʻ > 2 Q «Sg EB. MAS e La ES he Bel Q EH Da A uà ux LA HI S 1S it,fimil ORPEDINIS cuiufdam ping M T Rubus. Rex. op Animalium Mar. Ordo IX. GERM A Nin dattung von den obgenanten Cdláffern overSyitterlingen:vilidot ni beym beffen conterfeetet, DE RAIIS IN GENER £, A1AE funt ínter planos cartílagíncos notífsímae,maxímed uaríz, Latínínominís ergi Rss forte à radendo Raia dicatur,nullum reperi. BrO- & Bezic à Græcis dicitur, (utroqjn* míne Plinius etiam utítur,ut X Raia Latíno;)à rubi quem báton uocant fimilitudine.quemadn? dum enim fpínofus aculeatus eft rubus:íta Raíz omnes aculeos uncos ín cauda geftant, alíqu£ etiam reliquo corpore , Rondeletíus, D. Ambrofius non re&é ad uerbum tranfiulit R ubum. Arnoldus Villanouanus Regem appellauít,nulla ratione , à Gallico Raye, d Ariftoteles Bár nomen przcípué ponít,ubi dehís loquitur , quxad urung fexum pertinent: quumuero de € quod foemíne tantüm proprium eft,BzziZ« dicit, Kate omnes afpectu ipfo deformes (unt: fed rufticis & ijs qui corpus graui labore fatigant, in cibo funtutiles, plurimum nutriunt, Carem Raiarit gene pinnis quibusnatent.latítudíne enim fua natant, €] Raiarum generaueteres tria tantùm fecer(t TA. Raíam fcilicet fimpliciter díctam,R aíam læuem, X afteríam. Nos(inquít Rondeletius)diliger tíüsclaríorís doctrínz gratia ín multo plures fpecies díftríibuemus, Raiam igitur primùm inla“ uem & afperam diuidimus;deinde ín Raiam ftellulis notatam,& ijs carentem.funt enim & Jeng & afpera ftellulís uariæ,aliæ minime, Afperarumaliz tactum modicéfolüm uellícante lanug* nezalíz aculeistobuflís,fed rarís:aliz aculeis robuftifsimís X denfifsimis afperantur, Rurfuse” rum qua ftellulís notantur,alíz binas duntaxat maculas habent, alíz plures, Ill binis macul círcumíectos oculos habent, ut ín Buglofsi X Torpedínís fpecíe, Harum nonnullz rond fiellisd píctis fimiles notas multas habent: quzdam albís nigris prona parte confperfa funt. "Aculeorii dif Aculeis etiam uaríé à fefe differunc.aliæ ín proha fupínatp parte aculeis armatze funt, alía ín pront ferencie. tantüm,alíz ín roftrífupina parte:alíz ín nulla parte przterquám ín cauda: quorum ea cft díucil tas,ut ínalíjs triplici ordine dífpofiti fint,in alijs (implicí, Pratereà ipforum aculeorum plures funt differentiæ, Sunt quidam molles & imbecilli pilorum uel lanuginis modo:nonnulli pauló v lídiores:alij robuftifsimi ex offea plane fubftantia. R urfusalij longi & tenues, alij parui & uix fi pra cutem extantes,alij medio modo fe habent,omnes ferċad cauda fpectant,longi fer ad caput ITAL, Raia Venetijs Raggía nominatur, HISP AN putLatini X fcribunt & pronunctant Raia, GALLI Rayé ' GERMA N1 & FlandriQtocb/uel toco potíüs. abea afperitate forfan indito nomine: nam Rud nobísafperum eft. Gothi RocËa. Haud fcio an ídem fit marinus pífcís quí circa Rofi chium ín ora Balthící maris Auch uocatur, — ANG L1 Y C beznebacEe;a tergo fpínofo, Elíotz tamen Raia pifcis Anglícé uocatur Matt aut GÉeat:quorum prius nomen Gallicum eft;pofleríus Squatínz debetur, NN Y A EN NS NS Ü% Ra AE in Oceano & ín mari mediterraneo plurimæ apparent, earum autem fæcunditatis 1 SE (inquit R.ondeletíus)hzc eft.Foetum quidem unicum aut fummùm ducs uno partu € unt. ectaí Lle duo,quz perfecta ið dunt.led prater ouum teftaceumunum, quod hic depíngendum curavi, aur inferiore "e en rc infinita in fuperío uuluz parte cernuntur,ex diffectione comperi permulta alia,& fe re uulue parte haberí,qua tempore perficiuntur;ex quibus, f piusíteratís parcubus , foetus ex cluduntu£ De Cardalagineis planis. [29 Cuduntur,atq; hac foecunditatís caufa eft eadem quz ín Gallínís., &c. Oua quidem ín fuperiori Uuluz parte fine tefta prímüm concipíuntur,alía gallíinaceorum magnítudíne, alia mínora, quaes am uix cícerís,equídem plura centenis alíquando ín Raijs fingulis numerauí,Ex his qua à per« €ctíone propíüs åbfunt,in inferiorem uuluæ partem demíffa ; tefta operíuntur : ín quibus albus men prímüm cum uítello confufum eft, &c. GER M, Die Dármüter/ooer der BÁrdarm in oen Qtocc:ben/famptoen ciern/wie oie erft lib oben an der DDármüter wadbfeno : oarnacp laft fih ye oae reyffeft cins ober swey hinab &tcyn/vn9 betumpt cin fibalen. A Rå LA læuis, aaber LA (Gaza Leuíraíam uer Ut corpore eft tenui , & in amplí(símas alas expanfo: Cute glabra Izeuicp, id eft ab aculeis nuda : praeterquàm Inlocís prope oculos, quo» fum oer aculeo munitus Cl it&excepta media dorfi : línea ar cauda, &X c. Bello nius(quem & Saluíanus fe Vë WM be Raíamleuem facit : <“; W O illam, quz Mafsiliæ Flaffas // | n à dícatur:eam R.ondeletí- i Us Oxyrhynchum alteram Al: acit, éi Quod apud Athe gum Aeezzoc, Bis (id eft, Quatína)uocatur,mendum uídetur,Saluíanus, l 652 HISPANICE Líudajcutelzui X pellucída.funt quí Rafam nocent à glabra cute , Ronde Es, oui tertiam quoq Raíz læuis {peciem (id eft, Oxyrhynchum minorem) ab Italis Perofam tafam uocari feribit.. G AL L, Noftri å colore fufco Fumat & Fumado appellant; R ondeletíus. i 4 ER M, Ein latter Qtoccimag ein Xóudhling geheiffen werben/vatuiri Yah er roud arbi i ; 777, HU Ss SE SS SE SS is II sis SE Bh? d À WP 1 i^ A (17 ET E, ell Uert Ser o M . ) A14 lauis fecunda; quam(inquit R.ondeletíus)à colore cíneream;à maculís undariim PER do flexuofis undulatam uocamus, Corpore ad out potíüs figuram accedit, quàm rhombi ut teliguæ, Aculeís carct:nifi quód ín línea dor pauci funt; paruí,rarí: & circa oculos nonnulli. ín Cauda triplici ordine dífponuntur, maiores & denfiores, GALL, Quidam Coliartappellant, R ondeletíus, i : GERMAN, F, Ain2lefbrecd/ein Shammlotroch/ein Mfdbfatber glatter Roch: ii e eo ` AnimaliumMar. Ordo TX. ni Un, J S Su ^ j jl d l AUT /^ Out Oh yw el mentin IE ) a natier, "Wu ERNI ANN Dxyrbyncd. A 1 AE Ixuis fpeciestertia:quam ároftrilongitudine & acumine Raíam oxyrhynchum (mi | N norem)appello.Corpore eft maxímo, maculís multis lentis fpecie ín parte prona notato. oculos,quatuor habet aculeos.ín caudatres eorum ordínes,Xc, IT ALICE Perofarafa,nam Raíamaculeatam fimpliciter Perofam uel Petrofam nominant, Als Sot,alíjs Gilíoro,R.ondeletíus.quí primam quoq; Raíam læuem ab aliquibus R.afam uoca tí tradít, í GALL. Noftri Eleno(id e€ fubulam )uocant,à longo,acuto, tenui, latíufculo & non rouge do(qualís eft cerdoná fubula)roftro.alij Lentillade,à maculis illis multis ín ea lentis fpecie, Ron’ deletíus, GERMAN, T, ÍÉin Spigroch/Mfenroch/oder Linferoch/der Fleiner. Anona y AN jf U” A TAE læuis oxyrhynchi fpecies altera, à fuperiore multùm diuerfa, dempta rofiri figura, 4 Ra idem cognomen meretur. Sunt quí Bouem antiquorum effe putent,quod in maximam molem accreícat:quód inore latentes habeat dentes, paruos, ínualídos , utpote quí mobiles efle uídeantur;qua omnia Oppianus Bovi tribuit, His confentít nonnullorum uulgarís appellatío: Vacca. Vaccam enim uocant(Ligures.)Proximæ defcriptæ fimilis efi:aculeos nullos omnino habet, ptg terquàm ín cauda, in qua unicus eft eorumordo,Rondeletius, Bellonius & Saluíanushanc Ra íam læuem faciunt, fed diligentíùs confiderandum eft quid Bellonius fenferit, feorfim enim dez feribit Bouem, Vaccam à Liguribus dium, in R.aíarum genere uaflifsimum, ( quem Oppianus homícídam uocet, quód undís ímmerfos ac natantes bomínes,fua mole obruens fuffocet:eanderm Parífijs notam effe fcribens, fed non alio quàm communi nomine Raíz: feorfim ueró R.aíaml Flafada. — uem fuam, quam Mafsiliæ Flaffadam nomínarí tradit: cum R.ondeletíus Vaccam à quibufdam (Ligures quidem non nomínatdíctam, eandem Mafsilienfium Flaffadze faciat. Gillius etiam de fcernere uidetur, Lege mox ín Italicis, Vtcungy eft, ín Raíarum genere maximam hanc effe ap: paret:& Bouis nomen à magnitudine, (quam ín compofitíone plerunq; Bouis uocabulum, utetíá Equ Bos. 151 : ambitu anis. um maculis diflinguentibus fu ael netis H ] De Cart A diam depista deng Ñ ò ynchos Rondeletij accedit. Normannis audio uos S da Ki E Ki E KM c PUR EN bey RISE Kë t? EN hj Keck: S AST SERE RS BW. or Ml T S iow Da Se E 231 RM s [nbruffo corporis, Hanc quo H u jl) up Mech d en AnimalumMar. Ordo IX. Equí,Gracís fignificat, ) non à figura, neque cornibus attributum, Bouis quídém uocabulum ge tíam alíjs pifcibus attribui fcímus, ut Salpæ:&X Cornutam Plinij binis cornibus armarí,ut & Nac cam Olai Magni. d Quialteram fpeciem Raiz clauatæ Bouem putarunt, à Rondeletío redare guuntur, 1T AL, Vacca d Liguribus, utíam díctum elt, Rome Mucofa fiue Bauofa,eó quód muco, ` fordída eius fit cutis, Saluíanus. Eandem, ní fallor, Venetijs, uulgo Stramazo uocari , olim accepi: abalíquibus Lamíam. fed Lamíz nomen antiquum eft de alio pífce cartilagíneo longo: quanquam árecentíoríbus,etíam alijs quibufdam attribuitur. Bos planus & cartilagineus Plinij ad trecentas aliquando libras accedit., Dalmatz etiam n0* flraztate Bouem uocant,Gíllius, Idem Bubofam fiue Mucofam uulgó di&um , ueluti duer fum píícem, Raíam læuem facít, ficut X Saluíanus,&c. Flaffadam Mafsilienfium , Romani nominant Falfam uelam à carbaforum forma ,Belloní« Tuus, x : d HISPAN. ALufitanís Huga,hunc autfimillimum pífcem uocítarí audio, Matthiolus ta- 18 men Torpedínem, ab Hifpanis Hugiam uocari prodidit, H | | í Ak D D ` D - GALL., Quidam ex noftrístut & Mafsilienfes) ài magnitudine Flaffade uocant:quaeuox fira culumledti fignificat, Rondeletíus, Vide fuperíüs in Latinis nominibus. A Normannis (ni fal- | f lor) Halappellatur, GERMAN, F, Am grofjer Aefhroch/ oder Spigroch.ein Droch / Walroch/ Kü- rech, 7777 SCH, Le S Cl ai / 7 ZIP y qp E SO Sean S EN So O o "um ENS I T NM eoo 6 E RANNY OGAR ISS eS f ji | A l 7 " / yn Ma an i ) Wie | E | | | | | e Ein[dem alia imago à Cornelio Sittardo:quam cum béc collocari deberet,& fpacium | | dee[Jet,in fequentem paginam retulimus. i ATA leuísoculataRondeletj, Heæc (inquit) d maculis oculorum figuramreferentibus, Rss ánobís nuncupatur : à Prouíncíalibus Mirallet, àfpeculorum paruorum fimilitudí ne. fed quía maior eft his maculis cum oculis fimilitudo , quàm cum fpeculís , maluímus uulgarí neglecta appellatione oculatam nomínare. medium enim cceruleum pupillam refert: circulorum duorum, qui írídem conftítuunt, príor & internus colore eft nígro:externus flauo.Corpus fufco colore, maculis obícurís confpergítur, Non eft hzc Raia flellarís , ut quidam putarunt, Ron- deletíus. Vide ín Italicis Raiæ ftellaris(de qua proxímé)nominibus, : G A L L, Mírallet,utfüpra di&um eft, GERM, F, Ein glatter Spiegelrocch/ ein Augerocch. Rais | De Carülagineisplanis..— 133 | Raia oculata à Cornelio Sitrardo mifa. | | / l M 134 ` Animalium Mar. Ordo I X. A14 Aflerías (ideft , flellarís) & ipfa TI nes Ras hec eftcínquit Rondele- tíus)ídeoQy multis mínüs cogníta : degit ez ním ín alto mari, & puríoríaqua, litoribus mínüs frequens. ab alijs Rate díftínguítur aculeis quos ín dorfo habet,mox à capite in cípientes , & in priorem cauda pínnulam definentes.prater hos nulli alij funt ín toto corpore, Dorf pars prona, aleqp expanfz, ftellulís pereleganter funt depicta, à qui- bus afteríz nomen ínuenít, : ITAL, Raíaflellarís Athenzomemoz trata(ínquít Saluíanus)nonfolüm pífcís no- fier r.(qui Romæ dum minor eft Arzilla, maior ueró factus R aia uocatur:)fed & quí Maßiliæ Mirallet Vide proxíme ante ín Raía leu aculeata R.ondeletij)dícítur: nec non qüuíuisalíus ex Raíarum genere,cuíus dorfum maculis quibufdam ínfignítum apparet, Secundum alíquoshic pifcis Romzx uulgo Af filli dicitur. díffertautem ab Arzínarello dícto(quem fecundam Acus fpeciem Rondeletius De court or, Síttardus índícauit. S AL L1CE Rayeeftelee uocari potefi;quanquam id nomen Galli, Stellarí afpera priuatim tríbuunt, GERMAN: F, in Cternroch. HACTENVS DE LAEVIBVS RAIS DEINCEPS VIIL earum genera afpera proponemus, ` A 1 A Oculata afpera R Bonder, Hxc (ina quít) oculatæ læuí maculis fimilis eft ; aculeis auté dif- fert , quosín alis expanfis è regione macularum utrins que habet, alíos ín lateribus capítís utríndqy,alíos ín dor- z N PIN DE E o : V vs ( €, ualídíores frequentiores. íi zu RR uss NS Falluntur quí fexu tantüm gf Ni M quocl à NS ab oculata emt differre pu- J| JJ) Es MN NO tant. colore quídem eodem eft, (^ d J AN VITA GERMAN., F, Am d taucber Cpiegelrocd) o= xz Der Zngerocch, d ko | ie G A RAIÁ DetCanlbenesplam e: A t A Stellaris afperaRondeletij, Afteríasiinquit hacc etíamappellabitur à fellulis multi Bp habet ín lateribus & cauda principio depíctas:afpera uero, ab aculeis plurimis quibus tota horret, Be, Huius generísfpecíes due effe uidentur;una,quæ ftellulas habet in medio albas, fed quas ambit circulus ex nigris punciís conftans, totumá corpusaculeís horrida eft, altera fel- lulas prorfus candídas cum multo paucioribus aculeis, ; ITALI (Romaní,Bellontus)R ometam uocant, R.ondeletíus, G AL L.Raíe eftelee, R ondeletius & Belloníus, GER M.-F, Sin rauder Cternerocd». (ut N JEN KRAS CAG TAN a ^i f A J gi, Ny SS s lt | | d d dp AIA Clauata Rondeletío dícta;ab aculeorum magnitudine & fimilitndíne cum clauis ærea is fiueferreis, Vididnquíbhuiusgenerís Ratas, quibus pofteriore tantüm parte corporis aculeiilli magni effent,nulliueró parte anteriore; fed horum {itus díuerius fpeciem non mutat, cumalía omníarefpondeant,Poffet heec Raiarum fpecies Aquila antiquorum exiftimari (nihil es nim híc affirmo, )colore enim nigricante eft.íncurui aculeiuncis unguibus refpondent. alas uala de expanfas habet ueluti Aquila; quam inter cartilaginea plana numerarunt antiqui, Pofizemó carne cft dura,qualem Philotimus Aquilæ cfle fcripfit, X approbauit Galenus, Hæc ille, Beloa nius quidem & Saluíanus hanc proprie ditam & fimpliciter Raiam faciunt,nos Aquilam aliam fuprà ín hoc ordine dedímus,quam R ondcletíus Paftinacæ genus alterum facít, ITAL. Perofatiue Petrofa,R ondeletíus,Saluíanus jídem nominibus eam appellari fcribit Roma,obaculeoslapideos. : GALL, A Mafsilienfibus & noftris Clauelade(Clauellata,Bellonius) à fimilitudíne quam acu. leí eius cum clauis habent;à Gallis Raíebouclee, quía aculeos habet fibularum fpecie , uocatur Rondeletíus, ; ` GERA. E: Amt Lggcltrech, D EE Ur Su AN S Win z D Eh De D TE EN PAN W D DA Auf pe LS i sm NE AL : Y NS ` > a nie, 136 ` 1 Colore cftcínereo. Pro dentibus maxillas afperas habet. quare falluns it) differt, quía roftro eft acut m banc Raíz, Bouem effe credunt.Boui ením Oppíanus dentes tribuit, ínqu H ,Rondeletíus, bum t cíes altera R ondeletío, A fuperíore( illiccaret. NoftriRonfe(Roncejuocant,id et, Ru GERM, F, Ein anderer VEíagdrecd. aculeo í fpecie A TAE Clauatæ fpe GALL, R tur quí re, Sem "-— x re Š & US $. b ig NS N GE Š S S8 © HII SS Lo Q e EE SS a < Ro R Le A CA esses ie eua 3 Lm e reliquum corpus eris Raie iconem amicus quidam Venetijs ad inem diflinguitur fujer 9Maculis Hw gen RAIA GERM: fÉinanoercartoerTÍagelrocdan/ale mid beouncEt, De Cartllaginais planis. 137 il e f nl WO Aese . xD i " NUS M Y Au 3 Aes Ai jio mw an" Hi 1 A Spinola Rondeletij. Raíz lxuí(inquit fimilis eft, longas cutis fpinas excípias:d qui ^infixi funt ínftrumentís ijs,quíbuslanificilanas carpunt, Nos ab his fpinis Spinofam appellamus: Ordo unícus, GALL. Cardaíre,ut díctum eft, GERM, F. Min beznterchieper Hechelroch. | 72» U ATAM AfperamlinquitRondeletius)particulatim hic appellamus , quæ ab alijs eo differt, quódaculeís paruis latera cofperfa habeat, corporís ipfius truncum nullís.In cauda tres (unt longorum & firmi(simorum aculeorum ordines ad extremum uf cauda, R oftro eft acutíorc. GERMAN, F. Ein Rüdpling aper 3Xaudbling. AN m EN | CRT RR, EEN, S 22 p \ ^ ti AAA Wn RAT ANT TAANA A SINON S ev ww 1 Us Hr t t H déci v NON WI - 3 l N SW 138 Mie h Ordo IX. A14 FullonicaRondeletij. Hanc (inquit) Fullonicam cognominauimus , eò quód ubi Ra alís,ín corpore,in capíte,ín cauda,tota frequentifsimis & afperís aculeis confperfa fit, in- ftar ínftrumenti eíus quo fullones pannos curant poliuntg, quod totum aculeis ferreis conferti eft.Roftro fatis longo eft X acuto. Cauda aculeiincurui funt;triplici ordíne difpofiti, Pugnacífsi: ma & rara eft hec Raia. GERM, F. in lartenvocdy/cin lKartertfie. er A AL: UU, D 414 afperrima Ronde, Hic depiäatioamie Raía, in fupinum conuerfa , proximë dez Rss omníno fimilis eft:ní(i quod íllà parte tantum prona aculeos frequentifsimos habet; hæc non folüm prona,fed etiam fupiná,tota aculeis peracutis ita horret,ut manutollinon pofsít, nifi píanulis caudæ apprehenfis, Hac caufa fuit cur fupínam depinxerim; tum, ut huíus, ita alías rum Raiarum partes fupíni fitus cognofcerent ftudiofi,fcilicet,oris,narium, foramina branchia« rum,;podícís, duorum uulux foramínum,formam & fitum, Dentíbus hec caret, ut alíze plurímae: fedborum uice maxíllas habet afperas,& fere offeas. i GERM. F. Hm überrauder Roch/nit allein an dem oberen teil/ funder auh dem vnde ren des leybs/alfo dafi man jn nit wol Bon in oie bent nanmen/aneer(t vann bey den flofifá- dern am [dwant. L A V s Magnus ín Tabula qua Oceani oram ad Septen triones Europæ ob oculos ponít,ín Do pingit Raíam,qua hominem natantem, (uel etiam Jibmerfum, utin Latina Tabule ex- plicatione fcribit, )qui a multitudine Canum fiue Canícularum in profundum rapí períclítatur , naz turali quodam affectu aliquandiu defendat ac tueatur. Cuius reí typum (quanquam neque Canes nec Raíam probé exprimi curauít)ex Tabula efus apponere huc líbuit. GERMAN. Wie die Rochen auf natürlicher neigung belffeno vnnd befchiigend den fcbwiimmenden menfcben(imboben Ccütfcben meer) welcber vonn vilcter APunfifcbers Ynoergeseden wirdt. : i PHARA De Cartillagineis planis. E ACOPOLAE,X alij quídam, Raías exiccas te, & fceletos earum ín uarías admírabilesque uulgo figuras effingere folet, cum alías, tum qua Serpentem aut Dracoz nem alatum præ fe ferant, Cot pus ením ínfle&tunt ` caput & 9s díflorquent; aliqua íncia dunt, aut círcuncídunt, lates rim anteriorem partem alt quoufig refcíndunt: reliquum erigunt;utalas fímulet: & alia proarbítrío commínífcuntut, Talem fceleton olim mihi des pictum qualemcunque hucap potui, GERMAN., Qie có:pel Von todtnen Roscher werz dend off dife vii andete marn cherley wyf fetam sügerüft Sp deocett. Squatina à Rondeletio exbibisa. TNR £ EE ES M NY R j SE Alia $quatine effigies Venetijs ad me mi[Jayque ad aridum piftem extenfum fatta uidezur:uitio enim non probé refpondet. SQy A^ fil / Dr 2 d "v Z2 SE IT SE = R, 2 TL Te "Z p A, Een PA Z PIDI Tr Yo: T 7 Lu j Ji j ) ) M ) D A 1) ) D a Y Y) S ni 3 ) »» how RK 2 f y Wy yv 9 » 3» san Ra rr s 4 (U Z 3 NN NN AR | PETS SN 3» d Wm) H » . e De Car tilagıneis planis. TAI Sus ATINA Plinio & Gaze,ís pifcis eft,quí Graecis Rhina dícítur,forfan à (qualore € afpe Rhina. ritate cutis, Vocatur & Squatus apud Plinium duobus ín locís:& ita reciélegi nos oftédimus, Sguatuse Squatínz cute ligna X ebora polirí teftis eft Plíniussquamobrem Grzcí Pivsp d eft,limam uoca« tunthunc pífcem.quod nomen cum fabríle ínftrumentum fignificat, oxytonum effe ; cum pífce, paroxytonum,2'Cyrillo quodam annotatum eft, nefcio quàm reĝe, neque enim ab authoribus Obferuatur, €| Athenzeus A«t&ezoy id cft, alam Igeuem,tradít etiam Pévuy, hoc eft, Squatinã ap» Liobatus. pellarí;quostamen pifces díuerfos elle, ez utriufg hiftoria liquet, Rhinobatum ueró à uulgo Gre corum,etíam R hínam uocarí author eft Gíllius, «|J Oppianus ínter Galeorum genera, quí pi- Rhinobatute Les funt cartílagínei longi, Squatinas quoq numerat. Hinc fortéeft quód R ondeletíus fcribit, e- Zwar? in» tudítum quendam uirum, Galeum Cato rochíero uulgo ditum Gallís ; pro Squatina babuiíe: zerCartilagi- quí pifcis eft longus, Galeís reliquis fimílis;Squatínam uero uulgó exíftímatum pro Squatoraía, neos planos et utpote latíorem,& Rate aliqua ex parte fimílem,Plíníus tamen Squatínas cum planis cartílagí- longos ambia neís numerat, Squatína quomodo fit medía ínter planos & longos cartílagíneos , aR ondeletío gere. ab initio Capitis de Raia pífceexponítur.INos quoniam ínter duo hæcgeneraambigere uidetur, ultímo ínter planos loco,hoc eft, ínter eofdem & longos medío,repofuímus. d Oppianus fcrí- bít Squatínam non recípere(íntra feyfoctus,fed ín hiatum feu rimam fub pinnis utring fubíectam foetus fuos ín metuà matreoccultarí, d Pifciculis fimiliter fere ut Rana pifcatríx ínfídíatur. «| R.hínobatus hucufque à nobís uífus non eft,nemo quidem ueterum prater Axiítotelem, X ína terpretem eius Plinium, ipfius meminit, Saluianus, : GRAE CI noftre rat & Rhínam,& R hínobatum,uocant R hínam,Giflíus, 1T ALI hodie Squatínam fiue Squadram uocant, Gillius. Squatina uulgó nomen feruat, Maarius Venetus. Scoppa Italus interpretatur lo pefce Squatro, Veneti Squaquam uocant, alj Squaíam,altj Squadram, R ondeletíus, RomaníSquadro dímare,Saluíanus, Ligures An gelum; Vide moxín Gallicis. uis PANI Lyrautaudíod fpecie corporis:fed alia eftueterum Lyra, Lufitani Lamio, Sal Uíanus. GALL, Noftri, Mafsilienfes, Galli, Ligures, Angelumtue] "ngelotum,Bellonius:Peange,Saluia tiis) rocant,à fímilítudíne D píctí cum alís expanfís, Burdegalenfes Creac de buch, GERMANICE Ken A^ uygbehocením nomen Squatínz eíconíab Echtío miffæ adfcrís ptum reperi, Huga quidem uel Hugía Hifpanis Raíz quacdam fpecies eft,uel (ut Matthíolus fcri bin Torpedo. Poterítetíam uocari ein Hngelfifh oder Meerengel. Albertus Squatínam Ger manícé Catulam maris uocari feribit:qui pifcisúnguinquinque pedes longus eft, & infuper cau- dapedemunum. Etalibi:Lignum radítur corio quorundam pifcium arido,ut eius quidicitur ad mare Elandriæ Seerobe,quod eft Canicula marina, Ego Germanicum hoc nomen non agnos fco, deprauatum forte à librarijs, ANGLICE dicitur a Eateutaudíomuel Ofeat. d PifcemRaís fimilem,quíín cibo Ve AL nerem irítet,apud Scotos audio nomínarí q Gat of Éoy. ; i ORDO X. DE PICIBVS-CGAR TILAGINEIS LONGIS. DE GALEIS SIVE MVSTELIS ET CANL BVS AC SIMILIBVS IN GENERE: QVI OMe nes Græcis Teño uel reawwd'as dicuntur, : "i ALEI,quos Muftelosuertit Gaza,fünt pifceslongi,cartilagínef. Nomená cotpà Elie habitu Muftelís terrenis fimili datum eft, reide uero fiut Geint, generis noz 1 | men eft apud Ariíftotelem:cui epítheta,ut formas qua generi fubfunt , díftínguat, ee RI adicit. dicitur enim Galeus acanthias, Galeus afterías, Galeus lzeuís, Plinius lib, ER Medium 03 9.cap.24.8qualorum nomine Galeos intellexit, ubi Maffaríus Galeos legít, quód Sqnali'Plinij ita uocárít Ariftoteles,ex quo Plinium fuahæc mutuatum conftat. Atquíalibí etiam Pliníus (ín- quit R ondeletius)jnomínat Squalos: ut eíufdemlibri cap.$. Red uero Galei Squali uocantur, quafi fqualidi,id eft;horrídí afperí. (untením omnes afpera cute. Síc Rondeletíus,Ego ín cítaz to utroq Plínijloco,nec Squalos,nec Galeoslegendum uideo, fed Squatos , ex diligenti uerbo: tum Ariftotelis,unde fua Plinius tranftulít,ínfpectione, Squatos autem appellat Squatínas.. In Zen, Catalogo pifcíum,quem confecit Pliníus ad finem libri 53, Gialeos nominatur fuo ordine ; Squaa Squalus Date dij ere. Galconymi. Galaxias Canes. Luz AnimmaliumMar. Ordo y. Iusnufqtam:R hinam ueró (id eft, Squatinam)ibidem Squatum interpretatur. Ouidius in Ha- líeutíco Squalum nomínatinter pifces,quí ín herbofa arena degunt uidetur autem Squalum pre Cephalo,id eft Capitone díxiffe, per fyhcopen. quanquam Cephalí mare uícínum fluuijs & fta- gnís amare dicuntur, X limo uíuere, Capítones fl. quoq; ín herbofa arena degunt Aufonio, Nat ro etíam líb;s.dereruftíca,de pifcinis loquens, Squalos cum Mugilibus nominat. funt autem Ca pítones Mugilum fpecies. Vulgus ín Iralía hodíeq; Squallumuel Capítonem nominat pífcem fluuíatílem,quem noftri 2llet.nam qui Gibwal,quafi Squalus ànofirís uocatur, longe alius elt, ex Leucifcorum fl.genere. Columella etiam ubi de efca píícíum,qui ín pifcinis aluntur, uerba fa< cít,Squalorum branchías nomínans, Cephalos forté intellexerit. 5qualorum aütem eo ín loco e gendum,nó Scaurorum, rete anímaduertít R ondeletíus, d Pífcem yaasazt; Gaza alicubi Mu íteligenam,íd eft, Muftelorum generis interpretatur. Oblongí X cartilagínef omnes, Galeíuos cantur, mínores præfertim:nam maiores & cetacei, Canes Canícula'ue , aut alijs nominibus fuis appellantur.Phiílotímus nominat Galeonymos ínter pifces durz carnis, X qui gr? conficiütur, &c.Latínus interpres Muftelos uertít,nimírum quía Galenus monet, lectíonem alíam efTe , Ga lei:hoceft, in Græcis Philotími uerbís,alís reAvovuuoraliás TeAoilegí. Callionymus quidem lon gt al(uspífcís eft, Idem Galenus Galaxíam Romæ díctum,& maximi preci píícem, Græco ma rí gnotum,ín ya^sáp genere collocat, X molli carne effe przdícat , cum reliqui Mufteli dura maz gísfintcarne, Mihíuero yærafiæs uel potiüs yeAe/zs,non ad Galeos, fed ad retes uel r«a&t , res . fcrédusuidetur,íd eft,non ad Muflelos,fed Muftelas.T'oto ením genere hi pifces dífferunt.com* muníatamen quzdam habent,quaz ut ab eadem quadrupede nomen utrííque inditum fit, ín caue fa futre:quanquam Aelianus, reai marína(ínquít)nullam cum Galeís communitatem habet, & c fic autem uocata eft,quoniam fimiliter , ut terrena , omnium cadauerum ín quz incurrit, oculos exeft & conficit. Mihi ueró communia uidentur hzc: V tríq; oblongo(& maculofo fere ) corpore funt:fícut & terrefires quadrupedes ceterís comparatz,longíufculz funt, refpectu ad crafsitíem habito. Vtriq parte fupínaalbicant,ficut X terreftzes, prona fufci funr.Iecur utrífq; dulce & adia pofum,quodá facile ín oleum refoluatur, Muftclos priuatim aliqui ore parere fabulanturficut €t Muftelam quadrupedem. Catulos quidem fuos ore recípiuntac geftant interdum , tum Muftele terreftres, (unde ortaforte credulitas quód ore paríant,) tum Muftela quadrupes,tum Galei mark ní,przter eos quos catulorum afperítas prohiber ut Acanthíam, 4j Canum nomen Oppíano Ae lianotp communíus eft quàm Galeorum, nam Canum alios magnos & pelagíos effe dicunt, (ut Carcharíam:)alíos;mínores quidem , fed pifcibus preeflantífsimis adnumerandos , ín coeno pro* fundo degere;omnes fpecie corporis, moribus & uíctu inuicem fimiles: uocarít minores prina tím Galeos,prater Centrínas:tanquam Centrinæ genus proprium conflítuant,& Canes quidem minores fint, Galeíautemnon fint, aut faltem uulgo non íta uocentur, Galeorum fpecies faciunt e xvpyoUt Aleng Gan las dAezranteg2gmerhog, d Galeiomneslitorales funt, Bel'onius, Oppianus etiam & Aelíanus, Canem maiorem (id efl Carcharíam) pelagíum faciunt: minores uero Canes, íd eft, Galeos & Centrínas,ín coeno profundo degere fcribunt, Omnes ex ouis, qua intus cone cípíunt,uíuos poftea foetus emittunt. Differunt ínter fe figura, magnitudine, corporis confiítutíó ne,atg internis partíbus,praefertím utero;Belloníus, d Galeorumdifferentíz cofiítui poffunt, utalij Galei fimpliciter alj Galei cetacei fint:cui generi Galenus Canes (nimirum Carcharias) & Li bellas fubíjcít. His Vulpes, Malthas alios, quiin magnam molem accrefcunt adiungere poflu« mus,R ondeleríus. G A L L, Galeos omnes noftri nullo difcrimine marinos Canes(Chíen de merjappellant, Bch loníus, GERMANICE ZAunbfifdbappellantur,id eft Canes pífces,omne Canum & Galeorum 2€ nus: ANGLICE Doggefifhe: P oL os ıc E Morskípíes:uel Pfia ryba. Lícebít autem de: rčtię caufa cetaceos appellare grofjeAPyunbfifd:Galeos uero príuatím dictos, EleineZPuntfidP AL E V $ acanthias, Teads &xav9iæs nomen tulit ab aculeís,quos ín tergo gerit, fpinacem con G uertít Gaza.Coloris eft cínereí:duos aculeos ín dorfo habet, quibus pínna innituntur, det€ &tos,fíirmos,acutos,non admodum latos ueluti ín Centrine. ITAL, Azioà Venetis dicitur , quafiaculeatus. ea enim uox illis ftímulum fignificat, quo punguntur boues,à Liguribus Agufeo, R.ondeleuus & Belloníus, Veneti Afilato uocát, duch aculeatu N Di l D é | * De Cartilagineis longis. us aculeatum, nam ftimulum, quo animalia punguntur , Veneti , precípué Patavini, d fimilitudine RE afilitergoraanímalíum penetrantís,afilum nominant, Vlaffaríus. Ligures Agufeo, omani pefce Palombo,communíalijs quoq; Galeís nomíne:alíj Scázone,Saluíanus, HISPANI Mufoleuocant,ut audio, Vide mox ín Gallicis, GALL, A nofiris & Mafsilienfibus Aguillat,ab aculeís,nomínatut.acus ením à Gallis Pott le dicitur, A Gallís Chien de mer, Rondeletíus, IMafsilize Egullat, Lutetíz & reliquis litoribus Oceani particulare nullum nomé habet;cüm uníco,ut díctum eft, nomine Canis onines Galeos comprehendant,Belloníus. Galli quídam hunc pífcer Aguillade uocant:alij Ferran, quód acir leí nímírum ceu ferrei quídam mucrones emíneant;unde & Paftinacam aliqui Ferraza uocitant. Hifpani Mufole,ut audio: quod nomen Muftelo corruptum yidetur. Rondeletíius tamen non hunc, fed leuem,círca Monfpelium Emiffoleuocarí aít, ; GERMA, P, Am Thombuny/cin &fdbfarber Hund fifh/ mitswepen dóinenauff denr tuen, l Hiec etiaico Venetijs effita ad Galet ftellarë pertinere uide . s tur.Is pifcis colore è Jubruffo pallet:maculis, crebris in dorfo nt Galens fellarrs Rondelerij gricantibusalibifufas,diflinguitur Pinne ei in dorfo,tres:pof branchias,bina:nec alias pilor offendis:qui (ut fufpicor ) neque brachias,neq pinnas restè expre]sit.Roflri etia latius obtufiuss qiequàm in ceteris apparet: & ad Muftela magis accedit. IN M P (ug GM 3 N À A f i al A Zoll MERC Wi uge ht safe ee EAS NW did f E D M BU EXC Sa An we od " TENTI m UN dei Ø (WA ! i die chu, i «n Key ALEVS afterías,id eft ftellatus, ut Gaa KS mu uertit retos ġsteies:à quibufda ross A ñs íd eft, uaríus cognominatur, Macule dor : Y fi eius, alte ftellarum fpeciem referunt , una € de illi nomen, alízrotundz funt, Rondele- tius, SuntquíGaleum fiellatum effe cre- dant eum, (inquít ídem,) quía noftris Cato í Rochíero, à Mafsilíefibus Catto algarío uo catur, ( Gillium e Bellonium notat: fed non re dÉ Wt e f è cum is oua teflaceís quibufdam,ut ita dí cam, membranis ínclufa gerat, id quod Ca- nículís Raijsg tribuit Ariftoteles, mínimé uero Gaaleís ftellatis, d Quanquam unirsi Yeaw fpecies una hic à nobis nominant, Ae ianus tamen communíüs accepít. Canum enim noncetaceorum genera duo facit; u= num ugzx2ytJUoy ae, ruxiy, quod priuatim UN / TA y uh FaAcoy uocat, alterum paruum, (concolor, ) ut NM E E? Aw t Ay (NA Jun dir (Jj fl in Centrine mox dicetur. Sunt & Canícu- E W N n ` : £L ` j " Se læ maculis uaríz, ideo nebriæ, id eft, hín- N (: ^ "nz Rulares cognomínantur, Porro Pæciliæ AN y K f | | t44 Animalium Mar. Ordo X. fui generís pifces fluutatiles funt, d Fallitur quíhunc Galeum,Oppíaní Pardalím putat: eaee nim ínter Cete & belluas marinas Oppíano eft. d Galeus Afterías(ínquit Saluíanus) non eft pi fcis nofter Ae et 4€.ut Gillius X Maflaríus fufpícati funt, propterea q ualde maculofi fint, Na cíf ouum teflaceo quodam ínuolucro,fígura tibiarum lígulis fimili, contectum (quale ouum tum Ca tulorum feu Scylíorum,tum Raíarum effe,notauít Ariftoteles)non nifi hi noflri ex Galeís pifci- bus habere rcperíantur;hos Catulos, & non afterías effe, fateri oportet. Iam cum Galeorum pifci- um(quí Roma peculiari nomenclatura peíci Palombi uocantur)duo fint genera, íta inter fe conz fimilía:ut cum rebus omnibus prorfus conueníant,folís quibufdam albis atq; rotundis maculis dí flínguantur:has enim quínon habet Gales, Aë eft, luis, cognomínatur:quíuero babet, Ger eixc, id eft, fellatus aut flellarís,ut Theodorus uertit: Oppíano raA«ce eroiiaec,íd eft, Muftelus uarí» us,Cuíus nos iconem non exhíbuimus:propterea quód tum ínternís , tum externís partibus , fis millímus adeó Let Muftelo efi (folis dorfi maculis ab eo differens ) ut facillime ex illius expi&a ícone,híc etiam cognofcípofsít. Hac Saluíanus, — G ALL, A nofirís Lentíllat dicitur,à maculis albís, lentísmagniítudíne , quibus depidius eft, R ondeletíus, | i GER M. F, Um Cternbuno/ein SláËbund/ein Puntetbund:ein geftirnter ober qeflá- cËeter Aunofifh. ; ANGLICE A Clencbowntb(ficutaudio:uel Donecow tid eft, fufcus Canis, Done enim Anglis fignificat colorem fufcum, ad cinereum uel cæruleum ínclínantem. Cowetjfdem Vacca eft- Hunc pifcem maculis nigris ín cæruleoditintumaiunt. Sírne is uere ftellaris,uel alia quae dam Caniculæ Galei ue fpecies maculofa;uiderint quí ad Oceanum habitant eruditi, YALE v $ Canis uel Canicula Plin, Rondeletio, reatosxvoy, Longéalía eft hec Plinij Ca G nicula ab eo Galeo quem Ariftoteles &xvàtoy appellat, Gaza Canículam, Effe autem hanc noitram,Plínij Canículam,confirmatur tum à nube oculos operiente, (qua ín nullo alio Galeo, praterquám inhoc,& Galeo glauco,reperítur:) tum obid quód partescorporís bumaní nudas candídasdp appetat.quam ob caufam etiam ab his quí nunc ín mari uerfantur,reformidatur, R on deletíus, «| Quodad Canem Galeum (ínquít Saluíanus)lícet Oppianus Aelíanum tranfcribere uideatur: non tamen ambo de uno pifce loqui uidentur, Aelianus enim colore uaríum faciens, non híc exhibitum à nobís pifcem Au Ted potiùs 4y.noftrum,uerè uarium , ateg ab alijs Zxvaroy & exouvoy appellatum, tertium Canum genus(poft Carcharíam & Centrinem) conflítuere uidetur. Oppíanus ueró cum fuum uaríum non facíat, à Scymno,íd eft, Catulo, diflínguat, pífcem no» ftrum 4L tertium Canum genus elt, A ríftotelí fimpliciter Sep eft.(namCarcharíam Ariftoteles non cognouít.) At Latinorum nullus,eíus meminit, Nam Vergilius per Canes marinos, Plinius anicula Pli : mU bis : e : Coos? per Canículas,Carcharías intelligunt, Plinius quidem ex "Theophraflo Carcharías uertit Canícu nijs las. Quare cum Latino nomine careat hic pifcis nofter , nos Girxcam imitantes nomenclaturam, Canem galeum uocabimus, Hæc ille, GR AE C1 huius atatís zxväóvægo uocant, ; 1T ALICE, RomaniLamiola, (quanquam & Maltham Romæ Lamiolam uocari, alibi rb bít Rondeletius, quafi paruam Lamíam,quod dentibus Lamiæ fimilis fit, Ligures(ficut & Mafsí lienfes)Pal;nímírum quód oblonga corporis roftri& ín mucronem produdií figura palum feu fu dim præ fe ferat.uel à Palumbo:nam Galeumlzuem å cutis colore Mafsilienfes Palumbum uoca re Belloníus fcribit. d Canis Galeus(inquít Saluíanus) Italice pefce Palombo uocatur , nomine communi etíam alijs Galeís,acanthíz fcilicet & lauí; peculiariter uerò , Canofa.. 4f Gillius boc Aríftotelis Scylíon putabat; Nonnullz regíones(ínquit) Canículam (Italice uulgó Caneglía) uo» cant, G AL L, Mafsilienfesificut & Lígures,ut di&um eft) Palnominant, Circa Monfpelium Mis landre & Cagnor,íd eflparuum Canem. : GERMAN. Ain ZASuncofifb/ein Eleiner AUD Dunt rein JA intle.Hocanimaduet tendum, Germanos ad Occeanum,Phocam nominare Cyecburib;íd eft Canem marinum, ANGLICE, 8 Cgfiffbe. Caniculé DeCarülagmneslongis. 14 | Canicula Ariflotelis. Teftaceum ouum (inquit Rondeletius )feparatim depingendum curauimwser | in diffeBa caniculamammas illas candidas,byfidamá uluam, cc. | Galeus flellatus Bellonij,quem Rondeletius Scylion Atrifotelissid e£, Caniculamfacitz quanquam eicones parum conueniumt. SS S SÉ Som et | POCA | ANICVL A Ariflotelís,. Vide quzdam proxíme retrò in Canicula Plinij annotata.) z«via | ey, Gaza Caniculam interpretatur, Eundem(Galeum)nebríam,raAsy gebiet, appellari de i Ariftoteles teftis eft:hoc eft hinnularem, à maculis uídelícet.eft enim colore ruffo, nigris maculis afperfis, cute perafpera,&c, Athenzus tip appellat, id eft,Catulum, d Bellonius Nebriæma | culas albas tribuit: X Mafsílíz Nifolam uocari {cribit:ut forte híc fit ille Galeus leuis,quem Ron deletíus docet ín Prouincia Emiffoleuocari. Idem Bellonius hanc Pardalim Oppíani effe pus d tat;cum ís pocta ínter Cetenumeret, Nec alium Galeum zruxíasy, id eft, uaríum : quem alíj affer: am díxerínt.addít dentium eius morfumnon fecus lethalem efTe, ac Draconis aculei puncturam, "Tres(ínquít idem Belloníus)huíus piícísfpecíes anímaduertí poffunt, alius enim eft craffus , nia | ger,& recurtustquem uulgus Mafsilienfium Giuattum auguerum uocat, [ Carrum algarium uidetur interpretari Roudeletius,ttfi icon ab eo pofita,cum illa quam Bella dedit,non conuenit.) Alius uulgaris,& | pauló magis candidus. (/7utw etiam iconem addit fimilem ferèiconi Canicule faxatilts Rondeletij: e fimilia | ter,ut ille, Roufferam nominat.) Tertius Tyrrhenotantüm(quod fcíam)litori cognítus,carnís íucuns dítate acredolentía ceteros exuperat, Quamobrem Romanum uulgus Guattum mufcarolü no- mínauít. nunquam is fefquilibram exuperat, ftellulís& ut & toto corpore candidioribus eft con- fpicuus. Hæc ille. Catulus maior, (inquit Saluíanus: utitur autem Catuli nomine pro Canicula, ) Roma Scor« zone, Maßsiliæ Guat aughíer;Gallís R ouffete: Item alius, (fimplicicer Catulus, JR ome pefce Gatto, Seyliaz Mafsilío Gatufio:Gallís Rouffete, ficuti X prior: V terq;ab Aríftotele & v$exvAxxis ( perfynco- SE pen zxéuy,íd ef, Catulus(uel paruus Canís,uel Canicula, ut uertit l'heodorus,) uocatur. eodd Ariftotele authore vs&e/G-(íd eft Hínnulus,)appellatur à quíbufdam.ab Oppíano atg Athenzo, sr). Sxvuvos id eft, Leonís catulus.ab Aelíano uero Galeus nuncuparí,tertíumQ; Canum genus conftí e. tui uídetur. Latinorum nemo horum pifcium mentionem fecit.nam, V ergilíj Canis marinus, ut & Plinij Canícula, Carcharías cht, Gaza ex Theophraflo Carcharíam recie Canículam uertít ; at Scylíon ex Axiftotele,fimiliter,non recte. Nos Scylía catulos appellabímus, ne homonymiís uta- i mur: & fpecies duas facíemus,etfi ueterum nemo notauerít;quod utríftg que Scylijs ueteres triz buerunt , conueníant ` fed ex bis prior, Maior eftzalter, Minor, Maflàríus & Gillíus hos pifces, quód colore var (int;afterías efTe;falfó crediderunt. Hæc Saluíanus. IT ALICE. Gatta, Veneti Guatta,&c. Vídeín Latinis. L v s? T AN Is Caffaun, nifallor. G AL L, Chat circa Monfpelium;R ouffete Gallis,nimirum áruffo & fubflauo colore, Mat, filig Gatto. Pluralegeín Latinis, N fPoreus mar. Zeg, 146 ` Animalium Mar. Ordo X. GERMAN, F, Zi Slictbuno/ein geflácter votladbtet Zunvfifd. (^q &NICVLA faxatilisà Rondeletíodícta, ` Canículamfaxatílem(inquít)appellamus eam, Cs jnoflrís(circà Monfpelium)Catto R ochíero; àc A L L i s,ut fuperior, R ouffeteuocae tur. Arílictelis quidem Canicula ín coeno & litoribus degt. ad fummum cubitalis:bæc ín faxis & alto mari fre quenríüs, (quamobrem raro capitur,)bínos cubitos aliquando fuperans. d Gillius & Belloníus Galeum flellatum bunc efle putabant, fed reprehendit eos Rondeletius, Vide feris pta cum fuperiore. GERM F. in andereart des SlicEbunoo/mag cin Steinhund d-ponnt werden: da er wonet vmb die ften imrieffen meer, Alia Centrine galeiimago,à Corn. Sittardo quondam miffa:quam,eum lc [acium non habea ret, jequentem paginam retulimus. E A L EV S Centrínes(Rondelettj)ra2sóc «qvro/vue, Latino nomine caret Ariftoteles & Plinia e nufquam eíus meminére:qu.nquam Athenæus bæc tanquam Aríftotelis uerba citet: kdo Key ivsy Quoi Tva TaAsQp G, noù Nod 'avoy. Enver di Wartvayzicloz ugis Kipora 5 ex Kov zpoivu Kg dlya ed, Bic R ondeletíus. INotídanus quidem ex Athenzei uerbis diuerfus à Cenaípe uidetur ` noe men tamen ei d dorfo,nimirum emínentiore factum apparet: quod in Centrine etiam præ cates ris Galeis,pracípue círcaceruícem feu potíüs fummam tergí partem prominet. Acqui. propríé dicitur ín Suis ceruice furr: cta fera:& hunc pifcem Athenzus centrum (unde ei nomen) babere feribit rès zi aparu AQ), H ondeletíus ín ceruícís pínna ínterpretatur. At Galeus acanthias ín dor fo potíüs,quàm ín ceruíce;aculeos geftat, IR ondceletío tefle. Hoc etiam differunt ( inquít ídem) quód A canthías ex ouo uíuum faetum parit, Centrines uero oua dunazat, d Centrínz Aelíaz no paruí & pelle dura (unt, & capíte acutíore, & coloris albedíneà Gialeis priuatim díciis , diffe- runt. Éífdem ínnad funt aculei duri, & aduerfus omnia refiftentes: quorum alter ad capitis (immó dorh) fummum uertícem alter ín cauda eft.híucnenatum quiddam habent. Sic ille,& partim Ope píanus, Indeconijcio eundem effe Porcum mar. Plinij, de quo ille; Inter uenena funt pifcium porci maríni fpi e ín dorfo,crucíaru magno lforum.Quín & IMafsilíz: alibi hodie adhuc Por cusuocatur, (| Hyanampifcem nonnulli Centrínam effe putant,non recte, Hya ne enim bel- Jus funt marínze,unce arany BS: vane Oppianus dixit; Centrínze uero , ínter Galcos feu Cas nes mínimi Iocís etiam nominibus díuerfisab Oppíano nominantur. d Cur Canum genus Ga'eis,íd eft Canibus mínoribus,díuerfum & peculiare Centrínas quídam fecerint, ínductí uiz dentur à corporis fpecie nonnihil uaríante.funt ením cæterí Galei uartj,(maíores.)pelle mollíore; capítelatíore. 4j Belloníus Centrínam pro Vulpecula pinxit, duabus eius iconibus exhibitis? quarum unam fimpliciter Vulpeculam nominat: alteram Italicam Vulpeculam , que à Venetis Porco marino dícatur:atqui in defcrípríone difcrimen nullum facit, ITALICE Porco marino,Bellonius. GALLICE. Alij Bernadet, alij Renard,alj Humanthin uocat, Nofiri & Mafsilienfes Porc: ' 3 ? nec 147 De Caralagi neis longi i: n 7 a, f 77 7277777 77, £ ke 7, € ES STYYE A T / E. ECH 2 SE BEAT ` e f n d MN. Z 76-43 9. 9 9 NN Vs 4 ES ^ Vos a, ` Ah E MASON 3 te EE AAA D . ) (IN ee D / > Jj P 148 — Animalium Mar. Ordo X. nec íd ínepté,uel quía fpeciem Porci referat, uel quia Porcí móre ín coeno fe uolutet, R Gdeletíus, G ER M. F. in Cauwbunb,ex Porco & Canecompofíto nomíne:bat «ud oó:n auff SÉ puchen wie oer C beznbunp- aber ven oberen náber beem Éopff: fino aróffer/berter vno [bdo liber im ftidh. R.etulít mihi uir quídam literatus,accepiffe fe à nautis Balthíci marís,pifcem ur catum APyunbfifi/dpeciem potíüseius:hoc enímnímís commune eft nomen,) aculeüm ín et^ o habere,quo l«datnaufragos;& captus forte ín nauím proíectus, afferem quernum etiam peta oret, Saluiam icon nonnihil ab bac differt:nam pinnam partus fupine ultimam non widetur haa bere: caudam in extremo magis acutam. Vi L P E $ Galeus, à Plinio Vulpes , abalíjs Vulpecula dicitur. Ariftoteles fic appellatum innuit hunc píícemab ingeni caliídítate,qua Vulpem quadrupedemreferat;Diphilusà gu ftuingrato & graui tanquam uulpínz carnís : Rondeletius icaudz longitudine. A Syraculijs ien zit, EU mop, id eft Canis pinguis uocabatur,ut profert Athenzus ex Archeftrato,his uerfibus: £y 4 Podo yxMóy Dy &Mozreniz, By iegOvurxap MEäus a uh Ct zroAip Bän, ovrt y duy: Oy wë Leuer Evgt* spot: Eug zive, cum tamen neque adípem,neque pinguedinem ullam Galei habeant , Rondele tius, An ueró ín illis Archeflrati uerbis pro Kuve grove Kuvezrsurge, uel Axrzrqereon legemus? nam f prádiíxerat Athenzus Archeflratumaflerere Muftelum Rhodium effe Assur sumo, Quoníam ue ro omnium faptdí(símum hunc píícem effe tradit, Vulpes autem noftra ubique uílís ac plebeíus pilis exífiimetur: Archeflratí Vulpem(ínquítSaluíanus)aut apud Rhodum folüm eiufmodi cf fe:autprater aliorum antiquorum morem, quod magis credímus,alíum ab hoc noftro pífcem, t€ nerum & pinguem, Vulpemab eo uocariarbítrandum,Sicille, Galei quidem Rhodij iconem alíam ex KR. ondeletío dabimus ínter fluuíatiles, Errant quí hunc píícem, Aprum marinum effe putarunt, propter coríj nimirum afperítatem: qua ianca ín hoc pífce eft,utlimam referat, Vulpes pifcis eft cetaceus, ex Galeorum genere, Ariftotele tefle:corpore rotundo pifo, ge re paruo,non multüm infra roflrum, dentibus acutis, Cauda pínna,quze furfum abit, toto corpo" re longior eft,falcís formam referens , altera multà minor, Animal parit. Foetus uentrículo recte pít,& c. R. ondeletíus, ; GALL, Noftrià caudæ longitudine, figura enfi fimili peis Spafo nomínit;alij à cauda lon gitudine,Ramart, (Galli Vulpem quadrupedem uocant Regnard, )Rondeletius, GERM, F, Mm ((2eerfudbe/ein Suhshuny:ein Shwertfhwang, ein Siwwertbunt Aper mar. / Solus bicinter Galeos umbilico matri adberet,etc, GALEVS EES "SE | l De Cartilaeineisloneis : | e GE 9 | ALE V $ leuis,raAcéc A&O, hic uidetur inquít Ron Icon hec,non memini ubiolim mibi ex - | | | les adtríbuit,& nos píctura exprefsímus,Foetum ením 8 comungenda uidetur. umbilico matri adhzerente píngendum curauímus ut à Canículís, Vulpíbus,alíjsq; Galeís diífcerneretur : cã nul- 3 - lus ex Galeís alius fit,cuíus foetus fecundis membranísQ inuoluatur,uteroGp matrís per umbilicum alligetur. Inte- rím non me latet alium effe Galeum , ín quo cutis quàm ín hoc fitlzuíor : quem tamen , cum eodem generationis modo non procreetur, Aelíaní Glaucum effe afferímus, d Bellonius Galeos leues nominat, quicunque aculeis dorfi carent: ex ijs uero priuatim illum quí à cutis colore ‘Mafsiliíæ Palumbus uocatur,ab Aríftotele lenem di&um tradit, Lauesquídem Galei non àcutísleuore dícun- tür:omnes enim Galei afpera cute funt, alij magis alij mia nus; fed quoniam aculeis carent, ut opponantur acan- thijs. qf Saluíanus ob id luem die opinatur , quód non afpera(ut reliqui fere Gale) fed eut tectus fit cute, Latis norum(inquít) nemo eíus meminit, IT AL. ARomanís pefce Columbo dicitur, R ondeles deletíus)ex ipfa generandi ratione,quamei Ariftote prefa, eiufdem Galei leuis , uel faltem ei | | ! Glaucus dez | liani, A ug Ti (di 77 D e "| H H H e NS tius;quí alibi Orbem pifcem Venetis Columbum uocari SS © feribit: Maffaríus uero Paftínacam Venetijs fic nomina= ~ = ri. q Romænon fecus quàm Afterias , peculiariter pez Z ; ` SS fce Palombo uocatur. (nam Canes galeus atque fpínax l | communí,& non peculiari nomíne;pefci Palombi appelz lantur, Saluíanus. G ALL. A noftris Emiffole uocatur, R ódeletíus, Mat, filienfium uulgo à cutis colore Palumbus,Bellonius. GER MANIC Ecírcunloquemur:AZin glatte art der Eleinen Aundfifhen/ bat wol aud ein raude baut/ | pos Aryunvfifo überal: aber Ecine déin auff vam tuccen. T ALE V $ glaucus Aes Want, quatuor aut quin Que cubitorum magnitudí- nemattíngit,Dorfum coeruz lei eft colorís exaturatí,unde illi cognomen , uenter candí dí,&c,Color quidem híc coe ruleus ín nullo alío Galeo fpectatur: unde & Cagnot blau;íd eft, Canís glaucus fí- uecceruleus ànoftrís appela latur, Rondeletíus. Hunc igitur Galeum, Aelíaní glau €um arbítramur: quí catulos fuos ore receptos abfcondit. quítamenab A elíano(& Io, j zetze) fimpliciter Taer- dicitur, non Feäsde yAxunos , ut ondeletíus nominat. Ali- us quidem fuerit Aríftotelís &aliorum Græcorum Glau cus; qui cum aculeos mul- ‘> tos, præacutos ,ualídosque in dorfo gerat:ab illis prohi- LIE IIT PHP Ze Ge SS 7 7 7 T. ^ RE TER e Géi BE EE betur foboles ore parentum i à | , recipi. Plinius Canículis nubeculam quandamattribuit,qualis eft ín planis pifcibus: quz ex om | nibus Galeis ín hoc folo, & ín Cane galeo comperítur, hic quidem Cani galeo fæuítia audaciag | , non cedit. humanas ením carnes eodem modo appetit , cuíusreíípfe oculatifsimus fum teftis, | ondeletíus, s ji N s . In eo ` Animalium Mar. Ordo X. G A LL, Cagnotblau,círca Monfpelium,ut fuprà dictum eft, GERM,F. M*inÓlawbuno/ein blawer 4 unvfifd. UL i | E : Jr trt | EE reese nl SEH / *npap su py uiio vipri] xà snpavang uo umgidop susSC o 204 mde) ZYGAE? DeCarulagineslongis, mm | i 7 Y G AE N A pifcis è Galeorum cetaceorum genere, fic díctus eft à Græcis, (20e à fimilis | | tudine figuræ quia (vydv tranfuerfum libríile fignificat, ex quo lances dependent;uel fimplici | terk (v8, id eli, d fugotquod ut tranfuerfum boum ceruícibus imponitur , ita ín Zygæna caput ex tranfucrfo fitum eft, Rondeletus. Latínoantíquo nomine caret. Gaza Líbellam tranftulít: Libella, merító inquit R.ondeletíus:)eft ením libella fabrorum lígnaríorum,cementaríorumtp inftrumen tum: quorerum ín plano pofitarum zquilíbríum fiue lbramentum,& neutram in partém proa pendensfitus exioítur.idligno tranfuerfo conflat,ín huíus medio aliud erectum elt, d cuius fuma | mo filum annexo plumbo demíttítur. Hanc figuram pifcis ifte capite tranfuerfo, X reliquo cor- d pore ín huius medio fito, apté refert, Sic ille:cuius fententiam potiùs quàm Saluíaní ( quí ad hu» ui ius ínfirumenti (imilítudínem hunc pífcem accedere negat;& Gazam, qui Libellam uerterít,re- H prehendí)equídem approbárím, d Quíhunc pífcem Sphyrznam elfefal(ó putarunt, quód ca- Spbyrena, | | píte malleum referar Italico eiufdem nomine (Martellojmalleum fignificante, (nam eQvg« etiam l Grzcís malleus eft) decepti uídentur:fjs ueró qui Lamíam arbitrati funt, dentium fimilitudo ím- Lamia l pofuit. | | IT ALICE Cíambetta dicitur: alicubi pefce Martello(;d e€, Malle ar didum est: Jalibi pefce | Baleftra;utrunque à fimilitudíne figure, Aduertendum tamen eft,non hunc, fed Aprum feu Cas Prum pifcem, R omæ pefce Balefira uocari, Saluíanus, e HISPANICE, Peis Límo,Límada, Toiílandalo. GALLICE, Mlfsilienfes peis louzíouappellant , non à ferítate ( ut Bellonius feribit ) fed áte« gumentí capitis fímilítudíne,quo olím Iudzí ín Prouíncía utebantur , Rondeletíus, Mafsiliena fes à dentium fæuitie Cagnolam , & fortafsis à deceptione Baratellam incerta nomenclatura dia cunt:ítem Iudaum,Belloníus. s GERMAN. F, Ain juo/cin Odlegcd/cin C dlegelEopff/ein C legebunt. il ; i an IS Carcharias, Eder xeoysolue, A TTheophrafto fimpliciter etiam sæeyæelas dicitur, Maa l | E. rubrum ínquítbelluís refertum efl,plurímostp Carcharias habet , ín tantum;ut nare tuti | | non fit. Quem locum interpretatus Pliníus:In marí rubro(ínquít)frutícum magnítudoterhorum l| | eftcubitorum,Caniculis referta,uíx ut profpicere énauí tutum fítyremos plerung ipfis ínuadentí | bus. d Diãus eftautem Carcharías,quod pra caterís pifcibus afperos,acutos, ualídost dentes | habeat R ondeletius & Gillius Carchariæ eandem faciunt Lamiam, Nicandri Colophonij Giof- i J fas (ccutí,qui Lamíam etiam Carcharíam & Scyllam uocari fcribit. Ego cum Oppiano potíüs di | fnxerím.híc enim poëta aliquoties Cańes numerat ínter Cete:de Lamíjs tero príuatim ao, Bic, hl Fieri guidem poteft;ut ín nonnullis locis Carcharias alio nomíne Lamia dictus fit, propter fimi- | litudinē:ab alijs ueró exactíüs fuo difcretusnomíne. Belloníus ín hoc potífsimüm hos pifces dí» Ji flinguít,quod Lamíx os ín anteriori capitis parte tribuit ; Carcharía uero roflrü in mucrone exa 1 porrectum. Lamía quídé(adum;A&um:quod nomen Grámatici mug Sp Axeuoy [id eft, à gula; qua ` preerandé híc pifcis habet, Jdeducunt)à Plinio inter planos pifces numerat. Atqui Lamía(ínquit i R.ondeletius)caterorü Galeorum inftar longi effe (pilfumt pííce;ac rotundum, fenfus ipfe do- I Cet, dempta fola dorfilatítudíne,qua à cattcrís Galeís differuquæg Plíniü impulit, ut cum planís | cartilagineis numetaret,cü proculdubio ín longis cartilagineis X cetaceís cenfendus fit. Plura de ii nomine Lamig ín Italícís moxleges, d Canis Carchari pars eft eriam qui à Romanis "'Thyrfio | (Ovgoiwpjuocat, fuauifsimus de delicatifsimus,fiue tenerrimus, Atheneus lib.7. Plíníus Phocz nam, T'urfion&ínterpretat, Gladi quod; pifce, Cane & Galeoten uocari teftíseft Strabo. d Cor ` | oam qui fimpliciter Canis abeo uocatur,Kvoy ye2s66 eft, Saluía | Charíam Ariftoteles non cognoutt,nam qi | i r ) nus. Vide etiam ín Cane Galeo. In Síciliahodie Raíam pifcatricem uulgo Lamiamuocari, Sal- uianus author eft:item Squatinam Lufitanís Lamio, ` Se tl IT ALICE. Lamiæ nomen uetus ín Italia,Prouíncía & Hifpania feruatum eft; R ondelctíus, ) G ALL, A nofttís(círca Monfpelium)Lamio uocatur, Baionæ Frax,R.ondeletíus, N 4 Genuz & Neapoli uetus Lamíz nomen notíifsímum eft, Belloníus, | 12 ` Animalium Mar. OrdoX. Hac piura Carcharie Canis ad [celeton olim nobis fatla ef. ET SS Em SE Kee y NS. SS SS SS S 262 / AMAN SEN WESS et SR SW SN N NN U AUM d li, j ( RUN N / VA A Ge Se deene Ki Se MRON NUS NN "Ww SW Ges d N SE Km NS Ta A SS SS ee Amen N mi TONS N NN E D E AN E- nn a d | p, p Zu 1. f dë M di E wi NUT RA A SW NS Q NA Cuire € o beem tissus UN Y C suyas ea js nM NINOS NS DW, e. SE s S ILN AN x NAS N GER M, Carcharias & Lamia fiue unus, fiue duo funt pifces, propter generis tamennaturęP cognationem uno nomíne à Germanís appellant poteft, ein Srafi oder Srafbunb, àuoracítate uel à magnitudine ein "D:bunb/ein groffer A unofifcb/ein YOalbuno. Bellonius apud SS uegos Pertfife uocari críbítquafi montanum pifcem, ANGLI nimíumcommuníad Canes & Galeos nomine Doggefifhe nuncupant. GLOSSO” De Cartllaginets longis, — i53 £ e OSS$OPET R A Plinij,utuidetui;elapídumgene i re; quam aliqui uulgó hodie Dentem Lamiæ nomíz nant, alij Serpentis linguam, GERMAN, in Gtein/ welchen etliche nennend Golangensungen: andere aber ein Zunosan võ den Stoffen Bundfifb Lamia genannt. ALT HA Rondeletij, mga9s, Latino nomine caret, Suidas cum Prefide feu Prifti confundere uidetur. ppíanus aperte diftinguit, Maltha cetus eft Z'veavzwyavis . 3^ dd eft,ínexpugnabilís,uel difficilis expugnatu. Oppía- nus ab infirma corporis fuí mollitie denominari eam canit, MEAs (ji uat Aion réng: &davisci Kur", (| Pínnís,cau a, internis partíbus à Cane non differt, nifi quód alba o= culorum nebula caret. Caro €i eft laxa mollís&,non fenfu y modo,fed & facultate.aluum ^ enim mollit ciet fucci lento te: inde etiam nomen habet, à Rondeletíus, - i IT A L. RomaniLamíolam uocant, à dentium fimilitudine, dentes enimlatos & acutos Las E modo habet, Rondeletius, qui alibi quoque Canículam Plinij à Romanís Lamíolam uocari cribit, j GALL, NoftríSorratuocant, R ondeletíus, : G E R M. Canem carcharíam fiue Lamíam ínterpretamur ein $ragbunb:Maltham ueró , eín Eleiner Srafbund,id cft, amíam mínorem:uel,ein att des Strafbunbe,id cfi fpeciem Lamig: uel ein 2Sluttpuns, à mollitie corporis, e S. MIR marina quzdam, cuíus iconem qualem à Ioan.Kentmanrio accepi , híc exhibeo. Is Sia mí maring nomine € Danía fibi allatam fcribit. Pinnas tanquam uolans extendit, ut pictura Pra fe fert; & inter duas in fummo dorfo pinnas aculeum retrò tendít,ceu Galeus centrínes.os fia mum habet,non ut Galeí ínlongítudinem protenfum roftrum,branchíarum foramina quína ap Parent;oblíquo inter os & oculos defcenfu.Color eíuíridís toto corpore : fed in dorfo magis fua Ícus;ad latera pallídus.dentes lati & continui, R elíqua fatis apparent in icone: qua cum ad Íceleton facta fit , ín uiuo anímalínon omnia fimiliter fe habere fufpícamur, Tez fiudíncü ínuolucrum fi accederet, A elianí hanc Símiam facerem: quam ín Mari rubro cartílagínei genez ris defcribit, Orchi. Phyfa. Caluaria ma rita. 154 ORDO XDE-SPISGIP-V S | ORBICVLATIS. DE ORBICVLATIS CARTILAGI NEIS IN GENERE, JE CARTILAGINEIS omnibusingenere diximusfupraab initio Ordinis 1x. Veteres eorum genera duo tantüm agnouerunt, Planorum & Longorum.nos Or biculatosaddídímus, Orbem certe Brítannícum;cartílagíneum effe,ofsibus & fpí- 2 | níscarere,fapore Squatinæ,à Turnero dídící:an ueró ís etiam adípe,ut propríé dí ch &i cartilagíneí,careat,nondum mihi conftat, R.elíqui (i qui forte cartílagineí non fimilitudínem tamen formae,eodem Ordine collocandí uidentur, R ondeletíus nu lum certum ordinem eis attribuit:fed libro x v, inter pifces peregrinos; hos quoque numerat. «| Orthragorifcus Rondelet, & altera eius fpecies à nobis exhibíta ; etfi commune aliquid cum ` prímafpecíe Orbis habere uidentur, corporis rotunditate fere, & dentibus latis planis, &c. ego tamen genere toto prorfus differre arbitror. & prímam quoq; hanc Orbís Rondeleti fpeciem 2. fequentibus omnibus(nifi Echínatum fortè excípíamus,cuíus os dentesg fimiles apparent)gene re díueríam efle conijcio, unt,propter Orbis Aegyptius Rondeletijs R B ES uel Orbiculatos pilces'appello, (ínquít Rondeletius,) quod ín orbem & rotundí f Qa circumađi fint, Horum aliquot funt genera, quorum primum ex Orientis , alía ex Septentríonís plaga delata uidi, ; Orbis prímus Aegyptíjs ex Nilo familiaris eft.Capítut circa} Saiticam prafecturam. gener? eius duofunt, ambo rotunda , corio duro contecia , ut lagenam imitari uideantur, Capítur uero nonob aliud, quàm ut eíus pellem tomento ímpletam, exteris uendant, Plinius Orchín,íd eft T€ (iem,ob rotunditatem uocauít;alij ueró Orbem appellauerunt, Dutífsímum effe pífcem conftat qui Orbis(aliás Orchis:[ed Tfidorus,qui plus quàm 9oo.ab binc annis uixit:e alij,ut Aggregator , legerunt Or- bá )uocetur,R otundus eft € fine fquamís,totustp capíte conftat, Plinius. Hec omníanoftro Or biconueníunt.eft enim durífsíma,& propter aculeos afpera cute,cuí cuticula alia tenuis fubíacet* E mari Nilum fübíre conflat;aíuntqp uniones exrore ore excepto concipere, X parere,quo Es fum effe exiftímamus,R endeletíus, Ariftobulus quídem apud Strabonem tradit nullum ex 12 rinis píícibus ín Nilum afcendere,prater '"hríffam, Mugilem & Delphínum:;: eiusd reí ca addit, Quamobrem diligentíüs inquirendum fuerít,an Orbis quo, ut R.ondeletíus tradit, dromus fit,hoc eft, mari (übeat.ex tribus quidem iam nominatis pifcibus , nullus ídem qui bís effe poteft:nec ucrífimile eft cam rarz ín Nilo formæ pífcem , & INilí accolís fatis famílíarem uulgo notum, ínter alios Nili píícesà ueteríbus non effe cómemoratum. quamobrem phyíam Nili píícem Straboni & Athenzo nominatum, nó alíum quàm Orbem effe coníecerím. nomen enim Phyfæab inflatione factum apparet: & Orbis nofter ueficæ inftar inflatæ íin globum tumcre uidetur, Grammatici phyfan interpretantur follem,utrem,ampullam,ueficam, flatã,ačrem, pha? rétram,& Nili pifcem:& Phyfcam crafsíus inteftinum , quod inflarí à coquís folet,ut farcíatut. Idem forte & Caluaría marina Enni fuerít.neq; enim alium inuenio pifcem, quí ad eran form magnítudine,rotundítate,& dentibus humanorum fimilibus, magis accedat, Lufitanicum quo" que nomen Talpaire,inde corruptum uideri poteft, ulam ana* ep Ap "VH | c Orbicdlauspifcibus; 55 | D e, f | | | | | SS du | li C NE: 2 S S SE 3 | M RA j 2 i ehe: E GR AECY M uulgus Flafcopfarum,id eft Lagenam pifcem nominat: propter rótutiditatem Orio duro contectam,Belloníus, A LT A L. Venetum uulgus petperá Columbum(pefce Colembo)nomínauít;Belloníus. Iia n : il [ \ 1 | " Ss E ; ^ R L s ; ; e teg AnimaliumMlar.OrdoyI. faríus Paflínacam Venetis pífcem Columbum diciauthor eft, && R ondeletíus alibi Galeum lae uem Rome fimiliter uocari, GER M. Am Ründling, à rotandítate:uel ein Sláfcblind , à formalagenæ. uel ein 4 eypti? fher X umpf[ifdy. Angli enim 2 mmpe ín Oceano uocant aliam Orbis fpeciem , de qua mox agemus, i P RBIS Scutatus Rondelen, Hunc ítauocamus (inquit) utà fuperiore & alijs orbiculatis l E ara nomínisimponendi caufa fuít os illud fcutí forma, quod ea ín parte , ín | quain terrenis animalibus pectus eft,flerni uicem habet. Sunt qui Scutíferum appellant, (recentio- A ves forté aliqui & indotti. ) Corpore eftterete,mucofo,capite magís exerto quàm fuperior, A capíte d ad caudam ufque offa oui figura difpofita funt,inter quorum interualla aculei ínteríacent, Rarus efi pifcis & non edulis, - DP ; GER M A, Hollandi, apud quos pífcem hunc uidi , Guetolt / alij Bufolt (meli: Gnetolf) 1 nomínant,á muco quem ore emittit, Rondeletius, Hollandi alj inferiores Germani Gdnet: | tolf uocant, quafi Myxínum & Muconem, nam Genot uel Snot illis ídem eft, quod nobís | Gdnuber,id eftmucus & pituita. In alijs maritimis Germaníc tractibus , uel hunc, uel fimi- | lem, Seebafi appellant:id eft, Leporem marinum,nefcio quaratione,nifi forte à forma oris, (fed lóg? alíus eft Lepus marinus ueterum. Jego potiùs Geeban,id eft, Gallum marinum appellárím, E. quod eius fceletos, ut feribit R ondeletíus,fufpenfus,à qua patte uentus fpítat,roflro ad eam cone | ucrío,índícet:ficut Gallus auis tempeflatis mutationem cantu denunciat, unde X Lyram Ronde letij, Germani fimiliter uocant ein Seeban. ANGLI hunc pifcem a Z ipeuocítant:& eodem nomíne maffam aliquam rotundam, ín« | formem,cuiufmodi feré híc pifcis eft.noftrís quidem Zump eft £ixG- id eft, cento, línteum attríe | tum,ueftíslacera, | no capitur,manifeftis notis ab alijs dífsídens,nem peaculeís plures cufpides habentibus, mt k ricum(machínularum ferrearum quadam fímilítudine.) His quídem aculeís totus híc Orbís adeo | Hx. rígetutmanutollere non pofsís,nifi cauda extrema apprehenfa, Sunt quí Hyfirícem ab aculeís 1 non inepte appellent, W GER M AN. Ain andere art des Cbnottbolfen/ooer 2L umpfifcbe: mag ein Cjdelfl sf [ oder Stabel _lumpe genennt werden. : 1 ANGLI,nífillor,hunc priuatim 2 urmp appellant: & ín cibo (folum opinor inhoc gencre) il commendant,ueluti pínguílsímum lautifsimumdy, cute detracta. Audio frequentem effe in An» i glia;rubentem colore infantis recens nati,laudarí;album non item, fanguine abundare, pot ORBIS: i e R B158 Echínatus fiue Muricatus Rondeletij, Hie etiam (inquit) ín Septentrionali Oceae 3 E De Orbiculatis pifcibus. . ez ` | 7777 7 7 Ze DEE o0 247 pera Uis — E $342 4 m4 IKor s = e P iut e JU ap M poris marini nomine, hicappofui, Lepus quidem marinus A puleij uideri poteft;de quo le [l ges mox ín Orbe Britannico., | | l & BTS Oceani fpecies alía;cuíus picturam, ut ab amico quondamaccepi , Germanico Les | | E: | GER M, JÉinanocrcartocs Shnottfifhs oder Ceebafen- i NAAA | | R BIS Britannici fiue Oceani fpecies, nefcio an przcedentíum alicui eadem , cuius pictus Wl ENK utaccepí quondam,appofuí:quam cum ad Guil. Turnerum Anglum mififTem, ut ipa | fius audirem fententiam , his uerbis refcrípfit: Imago hzc Lumpi plariénoftratís eft: uerùm duæ ; l | pofteríores pínna abundant.nam rales ín pífce, quem ego recenter captum uidi, & poftea come- | di nullæ comparebant.Deeft etiam fub mento,utíta dícam,rotunda cauernula, caetera omnia be Mi ne conueníunt.Ecalíus quídam Anglus , indícauít hunc pifcem,2 ump nomine , reperiri iuxta | Cornubiæ(poremum Angliæ)promontorium.promínentias autem illas, qua offex forte alicui uideri poffentex píctura,callofas effe, quibus adbæreat fcopulís , quod pífcatores teftantur. dorz füm rubicundum, uentrem album haberí:pifcem ipfum in magnis delícijsreputarí, d Etrur(us inepiítola ad me Turnerus;Lumpus nofter(inquit) non poteft effe Orbis (Aegyptius) Bellonij, eft ením edulís,cartilagineus, nam offa aut fpínas íntusnon babet, fed eorum loco cartilagines, Il eiufdem eft faporís,cuíus Squatína. Duas tantüm habet pínnas, eas infra branchías, In (ingu'ís ll lateribus ternas habetaculeord aut recuruaráü fpínarü ordínes,à capite ad caudam ufo porrectos, In fummo tergo unicam talem babetfpinarü feríem, Spinæ iam dí rubí (pínas míréreferunt, Batusrotun | (inde Batum rotundum appellare licebit, Jeff quód nõita recuruæ funt, Vmbilicus ei prominetinuen dus, | tre portentofæ magnitudinis, Sub mento rotundum quiddã circuli inftar apparet;quo fe folo aut lapidibus affigere interdum uídetur.Caputhabet Rana fimile; X oculos admodum paruos. To: d ta cutís fumma, Gu afpera eft. Lepus marínus Apulej in Apologetíco (quanquam dubitat an fic fit uocandus) cum csetera. Lepus maria P fit exofsís inquit, duodecim tamen numero offa ad fimilítudinem talorum fuillorum ín uentre ae Apuleije d connexa & catenatagerít, Vnde apparet eum non effe Leporem marinum ueterum Gtzecorum, is enim íngenere Mollíum eft,qux omnia ofsibus carent.Confjcío autem hunc effe pífcem, quiá | Germanis quoq;ad Oceanum Geehafi uocatur, id eft, Lepus mar.nefcio qua ratione, nifi forma Oris,qualisunus potifsimum eft,proximeante hunc exhibitus; cuíos ferme Ranz eft,non promi nens utcaterís,nec denticulatum, item Orbis Britannicus à nobis dictus. In his enim propter otz biculatam figuram fpina dorfi per uentrem nimirum tranfire uidetur, cuius uertebrz ceu Orbia | Cult quida (fiue offei, fiue cartílaginei potíüs) inuicem catena inftar nectuntur, no quía il Rota, Orthragori= Jos, 158 ` AnimmaliumMar. Ordo XI. dem de Orbe fcutato,ut ipfe cognomínat,fic fcribit: A capíte ad caudam ufque offa oui e di» {pofita funt, inter quorum interualla aculei ínteríacent. Ea quidem numero duodecim efle coni): cío:quoníam etíam forís per medium corpus prominentig ceu offeæ,ueriùs callofæ ín duobus ijs quos dixi Orbibus,totídem uífuntur, Sed hzc doctífsímus Turnerus : aut alíus quifpiam harum rerum fludíofus ín Anglie Germanía'ue ora, dílígentíds perpendet, Sus quídem talo caret pros bíore,cum ínter folipedes X bífulcos ambigat, authore Aríftotele,quare foedos Suum talos effe: etiam Plinius ex philofophí uerbis repetiit, j GERM. /Éinartoce Lumpfifhs oder Cónettbolfe/ módtewel über, ein Éomme mit cinem auf oen vozqefetsten. i ANGLICE HI ump,áfpecierudís X informis fruftuli, Non defunt qui nominent d See- oul (ides, Native marinam.) 5 C o T 1 uocant g Dapp, (nimirum quid capite Ranam referat) "Turnerus, n A e 4 RN : R BI $ Gibbofi,fiue natura , fiuc arte aut ui : qualis ab amico uiro erudito ad me miffa icon eft,talem pofüí, Gracé Nozlvóy dixeris à dorfo eminente, ficut & Neziwd'avás uel Ezvondede Galeus quidam nominatur apud ueteres. Reperitur ín Balthíco Oceano, corio craffo & tenaci, &c.Spínz funtceurubi,fed mucrone recto. Dorfum ínacíem acuminatum ín carínz modum, GERMAN. F, in Aogerlump/cin artoce Cidnettbolfe miteinem bohen reen, R BIS oblongus.fic enim appellare libet, quód caterís, rotunditate tantüm excepta,fimilís C aed nomínea Germanis Snotolfí nomine appelletur.Hunc amicus quídam ad fceleton depíctum mifit;fieríG poteft ut quedam ui au arte ín eo* naturalí habitu deprauata fint. Muccfus eft admodum, (ut monuít,quí mífit:) nec offe um,nec carneum quicquam habet,mucofo tántdm lentore expletur.Captu difficíllimus. nam ubí hamum uel retia fen ferit, fuum illum mucum euomendo,lubríca reddítomnía, contractoQ in orbem exuuío profilit. RTHRAGORISC VY s,uel Luna pifcis, Rondeles n ` 754] FS ` 5 eps Pífcis híc Luna uocatur à noftris (inquit Rondeletius, ) quía extrema Corporis parte , quae pinnis fubeft, Lune crefcentís figuram aptifsíme refert:uel quía demptís pinnis toto corpore rotundo eft, Lunz plene ínflar:uel quod noctu fplendeat ` Sed long? alius pifcis eft Aclíaní Luna,hodíe ignotus,nifi fortè Seferínus fit.Sed ne que Rota Plini eft , ut Gillíus putauít , quanuis Mafsilíze Mole uoceturàrotundítate, AtPlínij Orthragorífcus uie detur,de quo ille fic; Appion maximum pifcium (non qui- dem cetorum) efle tradit Porcum , quem Lacedæmoni Ore ; ir . thragoría De Otrbiculatis pifcibus. 159 thragotifcum uocant.grunníreeum cum capiatur, Nofter certe híc pifcis(pifcis inquam, non ce= tusjadmirandam ín molem excrefcít,utpote qui quatuor uel quinq; uel fex cubitorum molem ez quer, & dum capitur, Porci modo grunnít , cuíusreí ego aurítus fum teftis , eíus (oni caufa rima eft branchíarü ftrí&ta.neq; folüm Porco grunnitu,fed etiam afpectu,cauda Porcí pedibusg demz ptis fimilis et, Rondeletius, d Orthragorifcus pro percello, Lacedamoníorum gloffà (eu dia- lectus uidetur,fiue de quadrupede,fiue de pifce dicatur. d Caro eius cocta glutínum ex tergorí bus boum confectum refert,uel Sepiarumfalfarum & coctarum carnem. prater carnem, adipis multum habet Porci modo.In noftro marí aliquando capitur , fed rarifsíme, d Huius pífcíscínz quit Saluíanus/) à ueteribus Girzecís atque Latínís Ícriptoribus mentíonem nullam factam credí- mus:quare cum uulgo Molam uocamus;a figura ferérotunda. Ea quidem quz ueteres Rote pi- Ícitríbuunt,huíc non conueniunt, Pifcis eft cartilagíneus,uíuiparus,ouís intra fe conceptis. 1T A L. Bota uel Bottaccio uocatur. hoc uocabulum eis dolium fignificat, fiue labrum aut la- cum, Talis quidem forma etiam Orca ínter Cetenominis caufa fuit:ut híc fit Orca pilcis;ficutue terum Orca,Orcacetus, d Saluíanus Italice etiam,ut Mafsiliæ, Mola uocari feribit. HISPAN, Bout, Víde mox ín Gallicis, G A L L, Circa Monfpelíum Lunam uocant,ut díctum eft, Mafsilienfes Mole (Roram quog, pu- to Molam uocari alicubi:fed bec non eft Rota )uocantà rotunditate, quód molæ molendínaríc fimilis (it, Hifpani Bout appellant. Nonnulli ex noftrís,quí Prouinciam Hifpaniamt frequentarunt, utrae Que coniuncta appellatione Molebout nominant, Rondeletius, GERM AN 1 Ron uocare poterunt, quod uocabulum eis Lunam fignificat. uel (2 enfifd: quoniam & Galli círca Monfpelíum fic appellant, uel &auwhftfdb,id eft, Porcum pifcem,utdiffe ratà Delphine, out fimpliciter Porcusmarínus dicitur à Germanis , ¢in Geer dweyne pifcis es nimnon eft, fed cetus. NN Y NUT SAM LT W zm X THR AGORISCI alia fpecies: quam Venetijs depíctam uir quídam nobilis Gallus ad me mífit,unà cum defcríptione:Pifcis Cal, Martij, anno Salutis $$2.non longé à Venetíarum ciuitate captus efi:quí primo afpectu mafla carnea potius exiftímabatur quàm pifcís.forma in or em uergebat.corío fine íquamís & pilis tegebatur.Osin arctum collígebatur , ut pro beluae maa gnítudíne míraculo fuerit. Oculí patentes,promínentes,& amplíores quàm bobus.Branchiz dea teciz,carnofz, lxuesqy, Pínnz ín lateribus dodrantales. Tuberculum habebat ín fronte durífsía mum, Mails utrínqg dentium uice continui ofsís folídítate armabantur, Xc, GERMAN. Ein andere art oce (Oonfifds/sa Venedig gefangen. 8 L Molas Cete proprié. | ampropric. Thynnu. Cartilaginea maiora. Teftudines, Cete cuius in flexionis & generi. Cetus, hic, Piflrix. Belue mar. Dips, Fiflula. Dentes. Vitus, 160 ORDO Xtr-VE=CETIS PROPRIE DICTIS. DE CETIS IN GENERE SET E (Kér)exaquatilibus propríédícuntur, que perfectum animal ex femine, non ex ouo,gígnunt;ut Delphini, Balenz, Phocæ, Et hec pleraque omnía przgrandí funt corpore:quod fanguine alítur,ofsibust fulcítur, fimiliter ut terrefiríum refpí- rantíum,& cum multo calore natíuo abundent, cordis refrigerandí gratia pulmo» 39 nes etíam hzecomnía babent, Minimum ínhoc genere Phoca uídetur:índe Phocz na, Dcelphínus.maxíma ueto;Balaena;Phyfeter, Príflís, | Impropriéueró aliquando Cete dicun tur,alía etíam aquatilia anim alía grandíora:utex pifcibus cümalfj maiores , ut TURNIT cognomí nati; quód ín tomos fegmentaue ícifsí uendantur: tum praecipue Thynnus:quí alíquando etíam fimpliciter Cetus dícítur,praefertím ubi ad fummum incrementum peruenerít. hinc 'Thynnopo læ;à Latínís Cetarij dicuntur, Ex Cartilagíneíslongís Canem fiue Lamíam magnitudine præcis pua effe puto. inter planos uero eiufdem generis Bouem: quanquam & alius Bos effe uídetur ge neris Cetorum proprie dét, Tefiudínes etiam aliqui Cetísadnumerát,ímpropric;ut ego iudico quadrupedes enden ouíparz funt, Verüm hzc omnía fere Cetacea cetaríáue, feu pifces cetacei po tíüs quàm cete uocari debebant: Kuzávtn lagu Ae tole ui op i Kirn, Pifces propríe ditios mnes,branchías habent, ouíparí funt. Cete plural numero,genere neutro, Latíní ueteres fer? dicunt, Græcos imitati : nec aliym fee rè cafum Grace declinationis apud Latinos reperias, Celfus quidem Cétos ín fingulari numero, genere neutro díxít;& fimiliter Plinius , accufandicafu fingulari, ^ Cetaríj dicuntur d cete , quí maíores funt pifces, Maffaríus, Græca declinatio 2» a9; "eru: ut Dto, Bian. nam Latine fic des clínarí non poteft, Seruius, Plautus & Feftus Cetum ínaccufandícafu fingulari, genere ma» fculino dixerunt, declinatione fecunda Latinorum more, ín qua cafus formari omnes poflunt dd Quoties Aratus xir@ habet, à Cicerone femper uertítur Piftrix,Perionius, Vide infra ín Sera ra, Q Omnibus maximis beluis dux eft exiguus, oblongo corpore, cauda tenui, Kired? inris pros xao pO iy irai, Oppianus libros. ubi Kims generís nomen pro fpecie pofuit, Ba!z« na forte, nam & Feflus:Balenam(inquíbbeluam marínam,ípfam dicunt efe Piftrícem ipfam cf fe Cetum, Ecuulgó quídam Cetum pro Balenaaccipiunt,excellentía quádam, quód hzc ín cerae ceo genere fero maxima fit. 1 Cete Latini Beluas marínas etíam uocarunt, ab immanitate , opinor, G magna cum terreftri- bus beluís fimilitudíne, nam eodem modo concipíuntur X gignuntur : & pulmones habent , re nes,uefícam,tefles,mentulam.foemínz uuluam,tefles,mammas, Carnis quoque fubftantia non niultüm à terrenis dífcrepant, Externís ueró partibus mutílatz funt, naribus carent: item pedi- bus (preter Phocas, Hippopotamos,et alia forte) auriculis , mammae papillis, Rondeletíus, | Beluam (alij duplici feribunt belluam )pro Ceto Plinius dixit, Feftus beluam marinam , Horatius belluam Ponti, Ouidius feram. Graci etiam Bepeg aut wele uocant Cete,præfertim homíní noxia, Gë gif 7wyquídam, Monftra Vergilius díxít;pro cetís raræ & ínufitatze formae. Hebraís Tbannin, Thanním, & Leuíathan nominantur. d Cete,ut dízímus , omnia refpie ranttaquam ueró non refrígerationís gratia, utpífces,fed obiter dum cibum capiunt, ore coguneé ` tur accipere: camp mox refpuunt per fiftulam (dudy, enzeg.) quz eís ante cerebrum fita cft, Edíta etiam per fumma æquoríis fiftula dormiunt & fpírant, Hanc Cete maiora omnia habent uf? que ad Delphínum:;Phocz uero pro fiftula foramina duo funtante oculos narium loco:& fimili- ter Tefludínibus, qua tamen Cete proprie non funt, Dentibus íta differunt, Truculentos habet Orca:Delphín multos quídem, fed paruos & mí- nàs noxíos;Phoca Luporumterreftríum dentibus fimiles, Teftudínes dentibus carent; fcd pro his maxíllarum pyxídatas commiffuras habent, ; : Víctu etiam dífferunt.nam Balenz aqua & fpuma marís uefcuntur: Orca & Phoca pifcibus. Cætera,ut diximus, animal uíuum concí píuntpariuntg. Teftudines uero ob integumenti du ritiem,& comprefsíus latíus& corpus,uiuum anímalín utero geftare non poflunt,ut R ondeletí« us fcribit, GERMANI Cétos omne YOallfifib appellant:quod nomen à Balana factum uidetur, & ad illam proprie pertinere, ANGLI fimiliter YObale/YObalefifbe. ILL YRIISum;tquídamaíunt;iego Silurum propric Sum ab eis appellati puto. Delphinté 161 Alia Delphini piflura,quam à Corn. Sittardo habui. fetu mafculoyut mna cum Delpbinusfem e » NN ez S d SS N A SSSI EEE E P a E dl Wäi? "EH md P EN SE M : Rendeletius exhibuit, i62 Animalium Mar. Ordo XII. Ex eodem, Delphini matricis cum fatu efformaá- tio:que Phocene etiatn conuenit, Delphini Caluaria è libro Bellonij NW ees NANN NN MPY Ex eodem, eric numifmatis erei pi Éura:quod Delphinos duos dorfo repando curuos offendit,non quod eiufmodi werd fint: fed ita pillo- res alij ad impetum opinor eorum.]agitta inflar ` M Jefe iaculantium , exprimendum , fingere olent, get E TSA DELPHINV$ " DeéGedé: cu 163 Lx pLruiNvsuel Delphin &qlpAsQs. Cognominatur ffr: i996, & arsidliorede, D QUA» Yarab amóre quo pueros & homines profequítut;& Simo , quód hoc nomíne delectez ‘tur. Nonnulli Delphínos,Berellos uocantteó quód (ut Alberti uerbis utar) ante naues aquá euo; mant, Delphinus tanquá genus Phocxnam fub fe comprehendit,tefle Aríflotele: qui fcribit Pho "cxnam Delphiíno fimilem effe,fed mínorem:& à compluribus Delphini genus elfe exiftíimari,Et Aelianus de Taprobanz ínfulx pífcibusloquens, Balxnas Thynnís ínfidíati fcribit; atq; horum duo genera illic nafcí:alterum ferum, dentibus ferratis, & ínexorabiliímmanítate pífcatoríbusin eftum:alterum natura man(üetum circum homines natare, & more canum blandiri, X fe contrea Qari fuftínere,atqg obíectum cibum fümere. GR AE CIS hodieg nomen retinet, y Apud plerafq; Europæ gentes eti Delphini nomen pafsim audiatur, & à píctoribus alijs fls gura eius effingatur,ín Oceano tam£ eo nomine pifcem nullá norunt piífcatores. alijs enim nomi nibus barbarís,(ingule fuis, Delphínum nuncupant. In hoc plerzq; gentes cóueniunt, quód Dor, cum mar. Suis uocabulís appellát:& fane Graeca etiam Delphini nomenclatío, ad Delphacem, id eft, Porcum in eádem lingua De di&um, accedit.pinguifsimum enim anímaleft;& Porco terreftri Pinguedinelardoģ non ceditcui & interiora fimilia habet,coftas iecur inteftina, & reliqua ples raque, Porci quidem marini pifces díuer(i,à ueteríbus dicti,longe alij funt. 1T AL, Delfino, GALL, Vulgus noftrum marinum anferem appellat, Oye de mer:quoniam roftro tereti, tea nui, X oblongo Anferísín modum confpicitur, Belloníus, Ab accolis maris mediterr. Delphín uel Dauphin uocat, quibufdà Oceani accolis Marfouin uel Mer(ouín (uocabulo Germanico) quas fi maris fuem dícas:à Gallis Becdoye,quód promínentíore fitroftro, Rondel, qf Britanni & Ar, moríci in Gallia Morhouch uel Morho appellat,uocabulo fimiliter Porcum marínü (ignificante; GER M. (JOecrjdoweyn à Germanis dicuntur circa Suerínum & alibi, cómuní nomine Phoz tæna & Delphin. Sunt enim ínter fe fímiles:nifi quód roflro porrectíore X anferíni inftar promi néte Delphinus eft:& utplurímüm gracilíor,magís carnofus, mínüs pinguís, maior alioqui. Phoa cæna , minor:fed dorfo latíore,roftro obtufo. Orca etíam,quam Oudre Galli uocét;Belloníus có mune nomen Gallicum Marfouín(à Germanis acceptum)facít: quum ea Delphíno n6 pară maa . lor fit. Nos díftíndíonis caufa nomina ímponemus,ut Delphinus dícatein O anf[dbweyr, coma pofitoab Anfcre & Porco nomine:uel,ein &Decrganfi;quod eft Anfer marínus:na & Galli quía dam ficuocant, Phoczna fimpliciter ein Gerben, uel ein Eer QOcerfdweyn.id eft Porz cus marínus minor. Orca uero, maíor:ein grofi (Oecricbweyn. d'In FrifiaoríentaliPhocenam uocantein Ózunfifd:quod nomen eadem ratione,qua ((2cer[dweyn, Delphíno etiam & Orce accommodari poterit, A NG L1 Phocenam præcipue,fed etiam Delphínü,utputo, Porpofetin Northumbria Poza Pefappellant, Gallico nomine(ut apparet)ex Porco € pifce compolito , quanquam Gallis ipfis aon ufitato. Po Lo NI Morskafwinia. i H OCAEN A (ëss) Delphíno fimilis eft,nafcens in Pontó.fed íntereft,quód Phocena mí- p eft,dorfo amplícre,colore coeruleo.plures genus Delphini efTe aiunt, Ariftoteles, Gaza ProPhoczna interpretatur Turfionem fiue T'yr(ionem , motus nimirum Piínij uerbis, quí Del: Phinis fimilem facit Turfionem , uc Ariftoteles Phocenam. ` Delphínorum fimílitudínem haa entquíuocantut "T'urfiones.díftant & trí(títía quídem afpectus:abeft ením illa lafcíuía: maxime tamen roftrís, (ego bic diflinguo:quod [ouius € Rondelerius non faciunt) Caniculatum maleficentía afsís milati, Plinius, Idem Ariftorelís uerba , Ën yep QxAozvus gà d«AqivG- seti dy qu GJ Boira: tol ó d'ea Bb axoée:fic cranftuliIn Ponsum nulla intrat beltia , praeter uitulos & paruos Delphínos, quo in loco pro q«xctwss , punus eum legifTe apparet. Ephefius zeng legit, qf Deéuocabulis Turfio, orfio, Thurio, T hurfio, eveziey, Tomus Thuríanus: leges fupra ín Gladio. qf äs: cetus eft marinus, Delphini fimilis, Varinus, Phocænæ nomen forre à Phoca factum fuerit, quàd fimilíe tet przpinguis fitlardodp abundet, O A Simo. Berellus, fPhocesas Tu tf. 164 ` Animalium Mar. Ordo XII. | Phocænæ nomina diuerfis ín linguis tribui poffunt, quacunque ín Delphíno recítauimus, mi | noris tantùm differentia adiecta:& fimiliter Orcæ,epitheto maioris expreflo, | GALLICE Marfouín:íd eft, Maris fus,ob corporis crafsítudínem(obefitatem: ) Delphíno ís | fimilis eft, fed differt tríftí corporis habitu guftu&p:maximé ueró roftrum Canicularum roftris fis | mile habet,utin Galeís uidere eft,Rõdeletius, Meduli X Baonenfes,Delphínos minores, Mara | fupasuocãt;alios Marfuinos,quafi marinos fues, Duo genera:alterí roftrum porrectíus ; alterum mínus, mum, Scaliger, Plura lege ín Delphino, | GERM. (ecer|dweynoasEleiner/ein Brunfifh in Sricflonp- Eich im Seffyn. A'N G LIC E, Phocænam,quam Angli ín Northumbria uocát g Porpeff, in Orientali Frifía, ín quaadintegrum degi quadrienniñ,quo tempore duas integras emijPhocznas, & emptas;cer« tíorís cognitionis caufa, díffecui,fcío uocari ein 2Ósunfifcb, Turnerus, noch (medíterranei matis.) gémn A — Pboceicon qualem ab amico olim accepi. Aha accuratioretts Gracís dicitur, ducto nomíne ex b= à Rondeletio exbibitam,reperies in fine libri : e xn, ob boatum fiue mugítum quem edit, alteram quoq, Phoce Oceani. (Ja Phocam appellauit Vergilius. à Plinio, Fitulusmar, Gaza & alijs Vitulus marinus uocatur; cuius nomínís rationem fecutz funt gen. | tes multe, R ondeletíus, Phoca cétus eft, etiamfi offa cartílagínofa & mollíora cæ- | terís cetís babeat, Eivuoy xz ^ , Phocá | fignificat(Homero) non quoduis cetace= ; um animal, Varínus, Plinius modo Ví tulos marinos nominat: modo Vitulos fimplicíter:cum de marinis fermonem ef- fe ex argumento uel adíunctís conftat, Ipfisíníomno(Vuottonuslegit íono)mu gitus,undenome Vítulíi. Non ueró mu gitu folüm, fed & maxilla fuperiore , & | naribus, V ítulum terrefirem refert &, fi aures excípías , V ítulo terreftrí ualde fi» J milis eft,ut Rondeletius obferuauit.Piea rius Valerianus à fpecie tergorís, Boum inftar uíllofi,anomen inditum putar. d Bo cas genus pifcis aboando , íd eft , uocem emíttendo appellatur, Feflus. Hermola us hunc effe fufpícatur pífcem, quí Box à Gracísappelletur, fed eum vocalem effe nemo tradídít, quare Phocam potíüs in= tellexerím hoc nomine, quz boat mugit« qüe; etiamfi pifcis ea non eft, fed cetus, Box quídem Grace dictus pifcis, à Theo doro Voca conuertítur. d Phoca funt Bos marin, marini boues, Seruius & Iíídorus, Mat filienfes uulgó Boues marinos appellant, Gillíus, Scriptor de nat.rerum alicubi e- tiam Vaccam marinam uocat, Alius eft Bos marinus plani & cartílagínei gene: Lupus mar. ris. dd Albertus Phocam, etiam Lupum Canis mar, marínumnuncupat: X alibi Canem mari num,quoníam Germaní fimiliter appel- lant, Quanquam autem dentíbus ac maz xilla fuperiore Lupp refert,authore Ron deletío : € rapax uoraxg eft Lupi terres ftris more, (unde & Hifpani Lupum ma: tínum uocítant;) míhí tamen hoc nomen ip) non placet,cüm ut retíneamus uetera po« | tíüs,tum ut homonymíam uítemus. nam E & píícís quídam rapax, Lupus appellas ( tur:&à Bellonio quadrupes quedá perfe cta. Eifdem de caufis, Canis etiam marí- ní ac Bouts mar, nomína non probo; ne Bocas. Xi V descen NS ESSERE JE Ee SS NHH aK |! (la cum De Cetis. 165 tum Canibus Galeís & Bobus diuerfis confundantur. d Barbatíca funt apud Albertum, Iido^ tum & fimiles fcriptores; Koky, Helcus,Felchus,Kochí,pro Phoca.In Abinfceni libris translatis Cokíumlegebatur; Bellunenfís reftituit Chuchi, & alibi alchufi. lüidorus quídam Caab animal memorat,cuí attribuit queedam Phocæ,quæddm Elephanto propría, Animaleftamphiíbíum.nam ín mari degit, X aérem haurit {pirat , & dormit in terra. egrefz fusi; in eam parítín lítore.díutius tamen ín marí quàm ín terra immoratur , cibum ex humore petit, 5 ITALI Vechio marino uocant, R ondeletíus:íd eft, Vítulum mar. Alij, præfertim Genuen fes,Buo uelBoue marino,hoc eft,Bouem marinum, 3 HISPAN1ILóbomaríno,íd eft, Lupum marinum, GALLI Veau de mer,hoc eft Vítulum marinum, Mafsilienfes Bouet marinum. pum marínum. GER M. Quemuulgus Germanicum uernaculalíngua nunc Lupum marínum,nunc Cane nominat, Phoca eft,Sig.Geleníus ín epiftola ad me, Lupusinarínus, Germaníce (Ocerwelff dí citur:Canís marinus, ((Deetbunb, Flandri pronuncíant Eechen. quo nomine de Phoca Gier- maní etiam circa Suerínum utütur, Canes Galeos uocant APunofifd. id cft, Canes pifces; Pho cas uero fimpliciùs, Canes marinos. Pleriq inferiores Germanínon Sechund, quod nomen å marí & Cane probé compofitum eft:fed Celbuno ucl lbs pronunciãt , néfcio qua ratíoné, nifi quód Angli hanc beftía a Sele ucl Geale nomínant.fed l.lítera fortéabundat:nà & Cochlea marinam GyeelelecEcappellant, E Phoca proprie effe puto lardum illud;quod Galfpecë uoca- tur,non d Delphine, or quídam rentur:nífi ex eo quoq; improprie fic uocetpr. Frí(ij Phocam ein Rub índígetant, Audio X &eealf nomen, quod Vitulum marinum fignificat, alicubi ín ufu cfle;nos (2cerBalb diceremus, Gdh wyter in der nadygenven figur. AN GL I nominant A Sele uel Seale ut dictum eft:uel o Geg caulfe. POLONI Mofskieciele,id eft, Vítulum marinum. SCYTHAE. Ex Scythis circa finem Afíz Septentrionalis duci Mo(couiz fübíectis, propio res Oceano funt Iuhrí X Corelí:qui capíüt Balenas feu V ítulos & Canes marínos,quos ipli V orz uol appellant, Matthias à Michou, ; i aliqui Lu H OC 4 alia Oceani, Hocanimal etfi paulüm diuerfo fit corporisfhabitua fuperiore ,nihiloa Diu tamen Vitulus eft marinus quí nafcítur ín Oceano,corpore crafsíore eft, magísi; infe collecto, &c.R ondeletíus, ITALICVM, HISPAN. GALL, & alíarum gentíum nomínaprzdícta funt ín Phoca me diterranei marís,diftínctíüs quidem nominaturi, illam fimpliciter Phocam, uel potiùs cum adie- Rione mediterranei maris Phocam:hanc ueró Oceani nomínabunt, GERMAN. Am Geebund/Selbund/Selyoder Rub im boben meer(Oceano: Joann Die obgefctst figur d von einem Sel/wie er im Eleinen meer inedítecraneo)gefunboen witt. HocAE Oceani cognata uidetur bellua,quz à Mofchís appellatur Mors, à quibufdam Bot, marys, Vide infrainter Cete ex Olai Magni Tabula. RETHMECHIN (Arabico uocabulo,ut conijcío)nominariaíunt bellam , cuius iconem Di: polui, ànobilí X dodiífsímo uiro Theodoro Beza mihi communicatam ` addebat ille; nímírum ut à mercatoribus acceperat,ínuentam effe ín Iaua infula,noftro tempore, anno Domi níiss i Aprilis die 14.longam círcíter decem cubitos fuifTe ínter caput & caudam; altam cubítos duos cum dímídio:anímal effe amphibíum,ad uiuum depíctum, | Pictura magna ex parterubrí coloris eft, quibufdam ín locis coerulea,&c. Cauda inftar equinæ diffundítur:diluti colorís caeruleí eft, punctis díftinctarubrís. Vngues leoníni fer aut pantheríní yi dentur ; ut cauda quoque pantherz caus dam referre, Capitoleus. 66 — Animalium Mar. Ordoexin..- x 77722777, a ERPENTIS Indícínomíne,monftri huius eíconem Hier, Cardanus olim ad nos mifit , Me- díolani ín macerie quadam repertí.nec aliud addidit. Sed cauda uidetur anímalís aquatíci effe: caput zi9i6ade, id eft, Simijs cognatum aliquid pre fe fert;ut & digiti pedum,quos binos tantüm oftendit, manuum inftar oblongi, Vix equidem aufus hoc animal proferre fuifTem, ni(i à tanto uiro accepilTem, ) e NR Mgr; Y \ Geert, NS gäer j S A N ALAENA ueraRondeletío, Græcis Phaleena,etaeuve, ; G ALLI Santonesbeluarum pífcatores hanc beluam uocant Gíbbar, gibbero dorfo, id eft in tumorem eleuato;ín quo eft pinna,ea Balnís uulgó dictis minor non eft, fed mínüs fpifa, mínusQ obefa.longíore eft X acutíorerofiro,ob id fiftulam babet, R ondeletíus, quem mírorde. ` barbís (ts å maxilla fuperiore pendentibus, ut pofita ab eo figura oftendit, nullam facere menz tíonem:Belloníum ueró etíam magis míror,ín defcriptione quide earë meminiffe , in icone ueró prateríre.Peculíarís certé hec pars huic belluze eft,nec alteri ulli cómunís, quanti ex defcriptionf bus & figuris pofitis cognofcímus. Belloníustamá non hanc, fed al uera Balenáfacít,que uuls O1TALIS Capídolíum uocatur ea Rondeletio Phyfeter eft ex Balænarum genere, Ego nquít Gillius)Capítoleumarbítror Balænam ex eo potíüs quàm Orcam (contra Jouium)effe,quod Grac etiam nunc uocant oeAwsp, quam uulgó appellamus Capítoleum ; & quod etiam ín Capítoleo, & non ín ea quz nunc alicubi Balæna uocatur,fiftula ín fronte fpectetur, GE R M. in YOallfifib infunterbeit alfo vonden alten denannt/2c. mad vonn one citt JPogerwal genannt werden / von wágen feines boben vnno bogeracpten tucEeno : over cin "Bartwal/oieweyl wir Eein anderen gebarteten YDallfifco erEenneno. Etlih nennend S£ fen fife ein Bzaunfifh/welher nam auc ven QOccrfdyweynencDelphino & Phocenz) sidt dáben wirt. Sic Galli etíam Marfouín nomen Gallícum(fed originis Germanice, (Deetfdowyt? commune facíüt Phocenz,Delphíno X Orcz, Ego fimilem fere à Rondeletío exhíbítz pro Do Iznauera figurz olim ab amico accepí;ad Oceanum Baithícum depictam , ubi capta eft talis bes lua, anno Salutis 1$45.adlocum quemuocant (Dripfiwalb , longa fupra 14.pedes, Verùm ea dentes oftendit inuicem contiguos & latos tanquam homínís:candam magnamy,relíquo etíicor? pore latiorem.corpus pelle nigra undique tectum , nifi quód macula due magne candida utrín* que fupra medium oculi incipiunt, X retrò tendunt, Xc, Nomina adfcrípta erant haec : Germani» cum, 5:zaunfifcb: Gallicum & Hifpanicum Tinet; Anglicum, Aore. Q Porró cum nullum alí um cetum dorfo fimiliter gibbero & eleuato píctum defcríptümue nouerim , eundem hunc el fe puto,quí à Balthící Oceaníaccolís &pzingwal ab agilitate uocatur: quem Olaus Magnus Or cam(perperam,ur puto)ínterpretatur.huíc enim altum & latum fupra dorfum mucrone e mínere fcribit: De Cetus. 167 fcríbit'atque ita depingit. (S pringwal inquit, Noruegi uocant, quam alij Balænam, alij Orcam exiftimant,) Plereq; tamen ab eo pofitæ cetorumfígura , non uere nec ad uuum facta uidentur, Balena cum fufcina,qua confixa capitur, erc. Oe | emt eti m MANN L N EE E PM ENEE EE ALAEN A uulgo dída, fed cum fiftula careat haec beluatut Rondeletius feribit) non Bals- Di uera, fed Myftícetus Aríftotelís,aut Mufculus Pliný uidetur, Plinius tamen Mufcul& bel- 5y/ficetus, | luam & pífcem Balænarum ducem, confundere uidetur. d Fiftula animantibus quibufdam a- Mufeuluss quatícís,non folüm ad reíjcíendam aquam, fedad refpirandum data eft; cuíus uice hacc bellua ria ] mas feu foramina habet,quód roftro fit non oblongo,fed obtufiore quàm czterz belluæ, Ronde- | letíus, Atqui cetum Brítannícum defcrípfit, (cuius moxíconem fubijciemus, non alium ab hoc in Rondeletíj ceto, quantum uídeo.defcriptiones enim conueniunt, cum alíás , tum quod ad lamia | nas in ore corneas, dentes nullos, &c, etfi icones ipfæ plurímüm diífsideant, ) tribuit ei foramina | duo magna ín capíte ` per quz , inquit , putatur belluam plurimam aquam ueluti per fiftulas eiea - | L afle, d Orcacum ín nullis fctiptís,quod iam mihi ueniat ín mentem , tradatur habere fíftulam in fronte, mihi tam diu apud nonnullos regiones Italiæ peruulgata Balæna uidebitur, quoad tos l tam rem melíüs ínquifiero, Gíllíus, | IT AL. Balena, Valena, | HISPAN, Vallena, | GAL L, Balene, | GER M ANA in YDal/YOallfif eer YDaller/infunterbeit sh vnferen seyten genannt: | wiewol man funft alle groffe meerfifd / die fren aaten durh die lungen 3icbeno / YOallfifdo bennet. ; AL AE NAE uulgo díctz icon alia, longè quidem diuerfa, quam Rotdeletius dedit:animalis | B eiufdem, utfacilé defcríptíonem utriufque conferentí pateDít. Item ex eo quód Ronde: | etius reprehendít llum(Gillíium)quí oculos bubulís non maíores ei tríbuít: quod de hoc iplo ces | to Gillíus fcrípfit. | Effigies ceti huíus(quem Britannicum cognominare licet , quód ín Oceano Britannico noa l tamemoría inuentus fit)publícata eft ín charta typis excufa, Londini prímüm in Anglia , deina | de ín Italia; inde nos deíumpfímus , cum corporis eiufdem ac partium defcríptíone huiufmodi; il Apographum ex literísad Polydorum Vergilium, ex urbe Tynemutho | ín partibus Anglía Borealibus. | Proíecit ín arenas apud Tynemuthum mare hoc noftrum menfe Augufto cano Domini | 1533.) mortuambeluam, molis & magnitudinis ingentiísimze: quz iam magna ex parte difcerpta | eft:remanet adhuc tamen quantum centum ferme ingentia plauftra auehere uíx poterunt, Aíunt | qui prímümbeluamuíderunt,& uti poterant diligenter perfcriplerunt , longitudinis illam fuifle | : P | Puis, 1698 Animalium Mar. Odi XII. trígíntaulnarum,hoc eft ; pedum nonaginta, A uentre ad fpínam dorfi, quae arenís profun« dé ímmerfà iacet, fpacítt efle circiter octo aut nouem ulnarum ` certum non habetur, nam a7.díe Augufti ipfe ibi affui, foetenteíam be- Jua,ut uix ferrí poffet odor, Coníectant dote fum ípfius ad fpacíum trium ulnarum ín are» naímmeríum,nam quotidie alluítur & operis tur fluctibus maris, Ríctus otis fex ulnæ & dí mídía, Mandibula longa feptem ulnas cum dí midia Brut quercus grandis eft, Colas ín late ribus trígínta habet, magna ex parte longítue dinis pedum unius & uiginti, circuitu unius pedis & dímidij. Tres učtresueluti uaftos fpe- cust& triginta guttura, quorum quínque prz grandia funt, Habet duas pínnas,utráqy quin» decim pedum ín longítudíne.uíx poterant de cem boues alteram earum abflrahere, (?rabens do è corpore auellere, )Palato adhærebantquafi la máinz coritez,una ex parte pilofe;quálem iam unam uídes,fupra mille: (non eft fibula Polys dore,fed res ueríísíma, ) quanuís non omnes unius magnitudinis, Longitudo capitis à prin cípio ufquead rium, feptem ulng.De lingua uaríatur.maíor pars cenfet feptem fuiffe ulna rum longítudíne , (uiginti pedes latam, Gillius.) Aiunt genitale maículum eifuiffe prodigíofe magnitudínís,Spacíum ínter oculos fex ong, Oculi & nares tanto corporíualde impares, quales bobus effe folent, (bubulis non maires; Géi, ) Cauda bifurcata & ferrata, latitudine feptem ulnarum.In capíte duo magna forami na erant: pet quz putatur beluam, plurimam aquam ueluti per fiftulas eiectaffe. Nulli illi fucre dentes. unde colligitur non fuiffe Dale: pam, nam Balnís aíunt maximos effe dens tes, exceptis laminis aliquot corneís, que ín - orehuíus pífciserant, Hucufqueauthor epis ftolz ad PolydorumVVergílium:ex qua etiam Gillius uidetur mutuatus ín Aelíanum fuum tranftuliffe:fed quaedam parum béne. Nares : huic beluæ, non red forfan píctor addidit: cum foramína(ut di&um eft)ín capíte babeat: qua naríum loco cetaceo generi data effe , tes ftis eft Ariftoteles, qf Laminz illae cornez, quíbus os dentium loco exafperatur , quandá ferra fpeciem præ fe ferunt:ut ab ea forte Pri- ftis appellari pofsít. nam X íngens & oblonz gocorporebelua Priftis eft.alía quide à R on» deletío exhibetur, & Plíníus Oceano Indico Príftesattríbuit. ng ! TE 7 Vtt, SE Ze SE ` ge H 3 SCH dk, omy, Mu SS gd 9 Bu zum E E ung Deg WII wë D SEN Gët up SN Ted GER M. in andere contrafacturoes Walfifhs/der in YOelfden landen qmeinlid Pa lena genennt wirt/aufs ngellano. n cARondeletij, Nomen (ínquít) ei pofitum efta uafis olearíj fiue uinarij (imilitudín: H uod tetetí (rorundo)eft X informi fpecie, Talis & huius belua eft figura, nam toto corpo? eft ualde craffo ac rotundo,extremís nó ualde prominentibus & tenuioribus.R oftro, Giulia, DG nis & cauda Delphíno fímilís:corpore uigefies(quarer aut quinquies, Bellona in libro Gallico erg sid re,potifsimùm círca uentrem, Dentes habet ualde latos,ín acutum definentes , ferratos. his Dale" nam perfequítur,quam quum mordet,uelutí mugitum Tauríà Canibuscomprehenfi cogít €^, re, Quam ob caufam nauta quí pifcatus caufa ín nouum Orbem nauigant, Barbaros rogant, Y€ (filiceat)ímperant, ne Orcas lxdant aut uenentur : quoniam Orcarum opera Balænas, P hocas» alias# De Cetis: 169 alíasty beluas capiunt. Or» cæ enim truculentís denti- bus alías beluas ímpeten- tes, marísgurgites cogunt relínquere, & ad litora con fugere , quas illic (agitis te lis alis interficiunt. Or- z4] ; E aduerfus Balenas S "mn Sin, | resch eleganter defcri- Nw pes | it Plinius, Ab huius bel- E, ; ` NS LER | luz fímilítudíne,puto pra» 2717) DAS NS grádes Oceani naues, Out chez uocarí, Hæcille. Or ca à Strabone Græcè daf dícta uídetur, In marí exte to (inquit) cete & plura & maiora fiunt; circa Turdi- taníam ueró imprimis, ubi fluxusatq; refluxusaugen Oryx. tur:(quæ caufa nimirum & multitudinis X magnitudinis eft, propter exercitationë), ut Oryges Balænæ & Phyfeteres, Porrò Orcynus Grecorum aliud animal eft, non propric ua “fed | Thunnorum pifcium generis, € Gillius X Belionius Capitoleum uulgo díciam beluam Dale, Capitoleis, nam potíüs quàm Orcam (contra oun fententiam) eflearbitrantur ` I:ondeletíus ueró eandem | nec Orcam,neq Balænam, fed Phyfererem, Hyrcha Gracís,prafertím Aeolibus, fimiliterut Latinis Orca,uinarium & falfamentarium Hyrcha. | uas fignificat: ácuíus fimílitudíne Græce etiam ep hanc belluam uocare licebit. Suidas id ge- | nus uafís duas anfas(d'voeziz)habete feribit, Orcæ teretes funt atque uniformi fpecie unde & | uafadícta, Feflus. De Orca ingenti in portu Oftienfí uífa & oppugnataà Claudio príncipe az | pud Plinium leges. Tanta uerò cum fitin mediterraneo hzc bellua,multó maior in Oceano Re | rít,quod uel Strabonís teftimonio crededum eft, Quamobrem Rondelen potíüs Orcam , quàm | Bellonij pro uera ueterum Orca admiferím,utpote multó maiorem, Etfi enim fcríbat Belloni- | us Orcam reliqua cetacea,quz ín Oceano Gallico appareant, prater Balznam , faciie excedere: | | non maiorem tamen fe uidife refert quàm pedes octodecím(uel pauló plus)longam, crafiam per i | medium decem & amplíàs:qux mille libras pondo exceflerít. Hzc (inquít) Delphinoac Turíiio- niita {fimilis eft,ut non folüm Marfuini nomen fibi uulgó uendicer:fed etiam pro eo publícé expo | natur, Cute quafi corio íntegítur,admodum glabra ac polítí(síma,ad dorfum liuente, ad uec trem albícante.R.oftro eft fimo,furfum repando, Xc. Interiora omnía (dempto liene) Del phíno & Tur fioni fimilia habet. ` E | Vidí etíam(nquít ídem Belloniusynumos Claudfj Cacfarís , ín quibus exprimitur Neptunus | cumtrídente ínfidens pifci Delphíno fimili:míhi tame Orcam potíüs uoluiffe reprafentare Clau | dius uídetur.ís enim (tefle Plinio) ín portu Oftiæ Orcam expugnauit. T alis numi effigiem upra in [i Delphino po[uimus. ; HISPANICE puto Tine tuocari, tanquam átíne, ideft, foli forma,alij tamen Balænam íta interpretantur, G A L L, Santones Efpaulars uocant,ab humerorum feu potíüs fcapularumlatítudine & craf fitudíne,Rondeletíus. Bellonij Orcaad Oceanum Gallicum, fimiliter ut Delphinus & Phocæ- | na, Marfuin uulgó uocatur: priuatim ueró à peritioribus Oudre,quod eft, Vter,à craffa nimirum l & informi utrísípecíe, : , GERMANICE Orcam Rond eler interpretor, ein :Daffswalein 2Suberwal.Bellonij uez | rô Orcam, quanquam fimiliter ré ois aut uafis urínarij forma appareat , à fimílitudíne quam | cum Delphino & Phocæna habet, Dem nominibus appellabimus,expreffa maioris differentia, | ein grof (Ocerfdweyn/cin groffet Braunfifhein Walfihweyn. Vel ab utre facto nomine, | einDrerwal/ cin Sdplaudhwal, Olaus Magnus Orcam ufitato Germanis Noruegís nomine ! ` €opundgwal interpretatur:íd nomen fonat falíentem cetum , d uelocitateieam pingit alto quoz Cpingsoal, | dam & lato fupra dorfum emínente mucrone feugibbero: unde hanc Balznam ueram Rondeletí effe coníjcías, quam Gallicé Gibbar nominat , à gibbero & in tu« morem eleuato dorfo : quí pifcis fi agilis & uelox eft, & Balæa |J nas petfequítut, ut tradit Olaus, Balæna ` ipfe non fuerit, | j| Flator, - Phyfalus, j K | l Capitoleus, CIAA MDM NN LE NN. c mme? ef due YN ge « fA —ÓÓ Ki ee Fo, Al SE LAAN SNN NYL U S CS | Piftris aut Pboyfeter,borribile genus cetorum, e ingens,ex caps te multum aque in naues efflat,e aliquando [ubmergit,Olaus Ma gnus in Tabala fie explicatione : ábfurdifsimè autem hunc cetum capite equino depinxit, c. HY SET ER (Ovenzig)Girazconomine uocatur, quas fi Flator,hæc belua:quód nímbofam quandam alluui emaquarum efflando fua fiftula emittat, adeo ut pleruns que etíamalueos nauígátium deprimat, Effe autem quë hic proponimus uerum Phyfetexem , maxíméíndicat fiz fiulamultó amplior quàm in czterís, quam notam, & to- tius belua figurã,ex ijs qui beluas uenantur,dídíci, Ron » deletius, Dícíturalíonomíne etiam Phyfalus,evG&AG^, MS Ca Aclíano X Oppíano,. Sedalíus eft Rubri maris Phyfías E 6 d lus,pifcículus ínformís,non maior Gobío,&c, (codem > nomine R.ondeletíus Erucam marinam quandam nomínat:)quem qui guftauerit,uentre íntume fcit, X ipfe etiam cum prímüm extraaquam eft,ínflatur, Phyfeter Ariftoteli non anímal,fed fitu Jam figníficat;:qua aquamrefjciunt Cete X Mollia; alio nomine uvxz&g, d Maximum animal ín Indico marí Priftis & Balzna eft;ín Gallico Oceano Phyfeter, ingentis columnae modo fe attol- lens , altior nauium uelis diluuiem quandam eructans , Plinius, Videtur X Preftis, eadem uel prorfus cognata Phyfeterí bellua, Vide mox ín V íuella uel Serra. IT ALICE. Capídolío, Rondeletíus. Itali uulgo Capodoglío proferunt : aliqui Capitoleurm fcribüt, Is pifcis Iouío Orca eft, Gillio Balæna potíüs quam Orca. Vide fuperíüs in Balznauera, HISPANICE Marfópauocarí quídam nobis retulít:ego id nomen Phocenz deberi exiftí- mo:quam à Santonibus Marfupamuulgo nominari Cæfar Scaliger author eft, G ALL IC E, A noftris peis Mular,á Santenibus Sedenette,R ondeletíus. d Phyfeterem exi ftímoeffe,quemuulgò uocant Calderonem : quód hunc ex omnibus beluis maximam diluuiem aquarum eruđare dicunt: hunc quídam arbitrantur effe quem Mafsilienfes uocant Mulaffum, nondum dme uífum, Gíllius.Bellonío Cetus,quí Calderonus uulgó dícatur,Príftes eft, GERMAN, F. fÉinpitywal/ein YOctterwal. ; ANGLI quídam eruditi Phyfeterem interpretantur a Whyrlepole, (ali fcribunt "bie: poole/alj Aorlepole)quòd lacütid ell more X undas)uertat,excítatis uorticibus , uel quod un» dascapíte emittat & eíaculetur.INon íta pridem tres huíus generis in Thameti fluuio Angliæ ca- ptos effe,Joan,Caius índícauít.ego Phyfeterem multó maiorem effe puto , quàm quí Dout, os intrare pofsít , nifi príma atate forfan. — Phyfeterem noftri uocant a "YOboz poul:quílícet portentofe magnítudínís,ad Balænæ tame magnítudíne nun quam accedít, Huíusgenerís quatuor aliquando uidi , quorum fin= guli tantum aqua € fiftulís capitum eíaculabantur , utfingua las naues aquarum copia ín profundum {uba mergere fufficerent , Guilielmus Turnerus, Rofirum De Cetis. Roflrum uel os à capite prominens, fatis commod? exprimi uidetur:reliquum uerà corz pus ad conieiuram à Rondeletio effidtum. Pp ( AMD. K Lucu? 3 NS TT s 9 3 "Ss dëi y Re S 1S o S Aara na EATA UNS m ^ a ar DY S NN d SURRY ESN NDN Y NN V NS Bi p» VERS Eiufdem animalis roftrum fiue ferra fèorfim. IR D r Cetaceum quendam pífcem norunt(ínquít R ondeletíus) quem V íuellam nonnulli appellant;infuaui carne, cibo ínutile, mirabili forma,maxíme ob roftrum:quod ualde longum eft, offe« um,utrínque aculeatum.eíus aculei ualídi funt , & Delphínorum dentibus fímiles,fedlongíores.Os,cuí ínfixí funt;latum,tenue,cu te afpera , cinerea, Hanc antiquorum Priflen effe opínor,re/ssy: (quo uocabulo Plinius etiam & Gaza ufi funt: zg zeíey,íd eft, afecando nomínatum,ac fi Latíne Sectorem aut Serram diceres, ároftro fimili ferra utring fecantí;ut forfan ídem fit, quem Plíni- us uno loco Serram uocauit, Hæcille, Mihi Preftís eadem uel prorfus cognata Phyfeterí bellua, tum à nomine, tumab ipforum animalium natura petítís uerífimílibus argumentis uidetur, Scris bitur à Gracís uarie, ro/sse, Pelsis , & reisis, apud Latinos Príftes, Priftís, uel Piftris & Piftrix. Græce rpssz ( flectendum ut París, fed foemín. genere) optímé uocabítur , à uerbo meray uel zpáicaz; quod non folüm urere,fed etiam flare & fpirare,ficut qveay, figni ficat, quamobrem & fulminis genus phyfiologí Græci apnusige nuncupant.qtiod femper & præcedere , € comitari X fequi uena tum Olympíodotus docet. quidã pro turbíne & uento uehemenz tíorehoc nomen ufurpant. Dicit Nearchus,ipIäva Awe vi Quat poop ix £ SuMtosng, d'Ae erpussiotoy Bia vx Qsottfwoy , Arrianus de cetís loquens;&c. d Plinium Serrz nomínealíud anímal quàm Priftin Preftídém ue accepíffe coníecto. Libro 9. enim cap. s. de rerum uarietate loquens; erum quídem (inquit) non folüm anis malíum fimulacra(ín marí)effe,lícet intelligere intuentibus gladíz um,uuam,ferras, Mos autem fequenti capíte: Pluríma & maxi ma ín Indico marí animalia , é quibus balenz quaternüm íugerti, Prifesducenům cubitorum, d Vídeo Rondeletium exhibui(z fe cetum roftro ferra infigni, quem Priftin interpretatur. fed Prí« Din tale habere uelroftrum, uel partem aliam ferra fimilem , nul- lus authorum fcripfit, De Serra etiam Plinij ñeque an cetus fit con flat, (Priftin quidem Ariftoteles cetum effe teftatur:)neque an uel corpore toto,uel parte duntaxat aliqua ferram referat, Scolopax Rondeleti radium cauda uerfus plane ferratum habet:eumtp ego potíüs Serramappellárím,quàm eiufdemPriftím, Xc. Ronde. letus roftrum ín bellua quam pingit ferre figura effe fcribit. Gillí Us uero os enfiforme, ín modum ferra dentatum, à fronte promi- nere.Lufitanus quídam uífa apud me icone, pefce Serra mihi ap- pellabat:addebaté fpínam dorfi effe: quod non crediderim, alius Balænæ línguam nomínabat, In Medera infula Nouí Orbis a- quaticæ ferræ funt,quibus ín affamenta fecantur ligna , Aloyfits Cadamuftus. Scio Aelíanum;Oppíanum & Suidam Phyfalum (id eft Phyfeterem)& Preftin ceu díuerfos pifces, fimül o Ceté à i SW 3 3 3 N 3 1 3 3 1 i 3 3 3 N EY 3 M S 3 3 N 1 3 N 1 1 i i i zx i 3 NI N N Ad N 3 3 À 3 N N A 3 N i N N 3 à $ - 3 E Ñ N ` N M S A $ N ` PPP PPP? A8 (D SN NS NN : 4 WS 3 NN e ALA I7I Fiuellai Priflesi Serra, Pbhyfeer. Putfier. d colopaxs 152 AnimmaliumMar. Ordo XII. nottiinarí,ego ínterím,ut fuprà díxí,fi animal non ídem eft, maximé tamen cognatum effe putare pergo.& forte Phyfeter ín Gallico Oceano;non alius quàm in Indico Preftís fuerit, Ad hxc éBa lznarum genere Phyfetéras effe R ondeletíus afTentiítur:quibusfi Preftís etiam , ut mihi uidetur, affinis eft , non erítcetus uel pifcis ille , quem roflro oblongo ferratoğ longè difsimilem Balænís pro Preftide pingit. «| Quoties Aratus xg: habet, à Cicerone femper uertitur Piftrix,Períoni us, Q Bellonius Serræ quam exhibemus(ofsís dícoyfubftantíam per medium Ferd cartilagineam effe fcribit, X flexilem:unde nimirum pifcem etiam ipfum cartilagineum effe conijcit, fed ceraces ` um, & Serræ nomíneantíquís uocatum, ; GERMAN, /£infrómbder Walfifh oder funf groffer bid auf Jndia:folein fhnabel baben/oder ein bein/von ver ftirnen binauf/gleyd einer fagen/ mit sånen an beeen brten, DD P j Ne ^ LA 7, A ZA P E i WC Kee SS D 7 7 jj; GEES, 72) N Wis T ; ir 277777 Wd Maz E T NA Gë, d 27) NW N (Il WARN N NM OS X A (rn | iN COLOPENDR A (6Aerydje)cetacea(nam & infectum marinum eodem nomine eft ) nos uie tulit à pedum multítudíne.nam Scolopendras terreftres, Centipedes appellant.quí pedes dicuntur;appendices funt,quibustanquam remís corpus impellit, Meminit eíus A elíanus,R.on- deletíus, Vide ínfrá Cetum barbatum,ínter Cete ex Olai Magni tabula, ; 2 : GERM. F. Am Walnaffel nam X terrefire infectum uocant ein Y Yaffel. i en H en, A N NW Ww ; m 44M ALMA AMA oaa pA 44244224722 YA E FIGIES Ceti cuiufdam ex Oceano Germaníco,quam ab amíco accepi , ad fceleton nimiz rum expreffam,íd& capítís duntaxat,ut contjcío:reliquo corpore pro coniectura appícto,nó fatis accuraté,;ut fufpícor:prarfertím cumfciffurz poft oculos tanquam branchíae appareant, guí” bus cetí carent, i GER M. Ain art der Walfifhen auf bem Teitfhen meer. Ser Fopff/ abt tu feye wol ganadt/einem oíirren pech Ser ííbzigleyb beouncEt mido nit vaft redt/ infunders «uf oci daf er anscigurg der oswangen bat / weld Soch in den reiten YOalfifden nit gefunden sveroeno. MACYLO Dalens: 173 W AC VLO, Anglicuscetus. Anno à nato Chrifto m. D. L v.autumnali tempore, Lynní Maa oppidum eft Norfolcía ín Anglia portuofumppifcís híc maculofus rudi figura depía Qustut charta typis impreffa per Angliam publícatus eft) ín ficcum à pifcatoribus deductus fuit, | longus ampliüs pedes Lx.carne pínguí,clara & candícante , guftusfuauitate ceruínam referens | te, Nomen noftratesnefciuere píícatores:nos Maculonem uocitemus, Jo.Caius Anglus ín epito | laad me. Branchíz quidem, fi recte addita funt, pifcem,non proprie cetã effe oftendunt , quema admodum & pinnarum figura fitus: X cauda fpecies, Proprie ueró di&um pifcemad tantam l] longitudinem peruenire miraculum eft, ; l GERM, Kin wunderbarer fifdb/im jar m. D. LV. in Engelland gefangen bey der fatt 3. ynne/s& Aerpfiseyt/lenger Son Lx.[diüe (pen Engellándifhen fifheren vnbetannt. mag cin SlåcEfifh denennt werben. SEQYVNTVR MONSTRA QVAEDAM CETACEA, BEL: luarum terreftrium aut hominisaliqua fpecie. LAS d ODDS SNE SE NNN 777 E oNsTRYM Leonínum. Monftrum eft id quod hic exhibemus, (inquit Rondeletíus,) M 1 & pefe&tum anímal,partíbusnullís ad natandum aptis praedítum. Quamobrem cum dubí tarem extítife'ne reuera aliquando monftrum iftud marinum, Gisbertus (Horfius) Germanus, | (quí Roma medicinam facít,uír proculdubio ín rerum cognitione precellens & minime uanus) | omni affeueratione affirmauit,certó fe fcírenon diu ante obitum Pontificis Pauli 111. Centucelz lis cáptum ín medio marí fuiffe, Quare ex illius fide, quale fuerit hoc monflrum defcribere non dubítauí.Id(utreferebat) magnitudine & figura Leonis erat:quatuor pedes habebat, non mutilaz tosnec ímperfectos ut Vítulus marinus , non membranís medijs íunctos ueluti Fiber & Anas, fed perfectos, ín ungues & digitos díuífos: caudam longam , tenuem, ín pilos defínentem: aures | ualde patentes, fquamas ín toto corpore, Non diu uixit proprio naturalítloco & alimento deftia l tutum, Haec quanuís bona fide míhí narrauít Gisbertus medícus, tamen exiftímo pro píctorísar h bitrío quedam detracta, quedam addíta fuiffe:ut pedes longiores factos,quám aquatilibus beftíjs il effe foleant,uel omíffam membranam digitos coníungentem, aurcs patentíores conira aquatilit | naturam:fquamas practer ueritatem additas pro cute afpera & rugofa,qualí cute pedes & ale Tes | fludínum marínarum conteguntur.neq; enim fquamas habét que pulmonibus {pírant, X ofsíbus 1 fuftínentur.Hucufq; Rondeletius, Ad Caftrum oppidum ín marí Tyrrheno captus pifcis eft, | Leonis Lama. anno Domini M. C C; LXXXIII (aliás anno 1274«aliós 1295 mens Februario; Seb.Fran | €us.ego Martinum IT TI pontificem ad quem allatus ef elen ittuenio anno 1281,67 quinto deinde anno Ae? | Sile ei Honorium Y. Jis clamore hominis ululatui fimilem edidit, cum admirarione ín urbem mí | D A 17A Animalian Vt Ordo XII. fus eft,fpectaculí caufa;ad Martinum (ug. Pontificem: Author innominatus, & Philippus Fo ree fius Chronícorum libro is. ge GER M. Am (Ocerwunber einem 2 Zeen aleydb/gefangen im meer das vnben an Yta liam ftofit/in jar M. cc. Lx x x ur bat gebíilet wie einmen[c/ vno ift von wunders wå- gen gen Rom gebracht für oen 2Dapft (/Dartinum oen vicroten. M EORINI monfirihifioríz fubijcere libuit, eX quz de fimili feré monfiro (utpote alcxa , hoc efl,cauda ceu leonina uerberante ) Hector Boéthíus ín Defcríptione regni Scotíz tradidit. I Retulit nobis inquit ) Duncanus Campusbellus eques auratus , ex lacu quodam A rgadíz, (que ` quidem regio lacus plures babet, dulcis an marine aque,ne[cio cui Giarloil nomen eft, prodijffe (ub aurora folftiti eeftíuí anno partus uírgínei M, D, X. animal quoddam uenatíci Canís magnítudíne, pedí» „bus anferinis,robora ingentia nullo negocio cauda íctuprofternens:ac ftatim pernici curfu uena tores impetens,tres tríbusíctíbus deiecifle,reliquisin arbores euadentibus: nec diu cunctatum, protinus fefe ín lacum recepiffe, Magno (Magnum) malum regno portendere id monfirum dum apparet,uolunt,nam & alíás,fed raro,uífum eft, ONSTRVY M hocmarínum noflra zta- te ín INortuegía captum eft, mati procello fo.íd quotquot uíderunt,ftatím IMonachí nome ímpofuerunt, d Apparent interdum ín æftu Forthíz, malo omine, ingenti hominum metu i | portenta quædam facie humana,cucullos ad mo AS il dum monachorum,utapparet,índuta, ac umbí- E à WSS lico tenus aqua extantía, Baffinatis forte Waf- * . fermane acl YOa]Termiindsur Germanus diceret) uernacula lingua , Hector Boéthíus ín Defcrís ptione regni Scotíz, | GER M, in ((Oeerwunber einem Ain- il eben geleyh / gefunenn sh enean seyten in du Yío:twegen. NAA Gl ^ t ANS e L ALL LC CC CC GC d MP? NSTRYM aliud marínum;anno Domini 1531.ín Poloniauifum, Epifcopi habitu. i GERM AN. inanocr ((2eewunoer in Poland qefunsen/im jot pech Chzifti ge 11 "bur ez, f MON” De Cetis. 175 — ONSTRYVM marinum ex tabula quadam excufa ín Germania olim, Vífum hoc aiunt efe Romz ín Ripa maíore,tertío die INouembrís,anni Salutis M, D, XXI II,magnitudíne | puerí quínquennís,ea omnino fpecie qualis hic exprímítur, GERMAN, in ((Qectvurber 5 Rom ge[áben / im jar M. D. x xum, D ME 283 7] D 5) W- Spa i ttf d \ d " ONSTR VM marinum quod hic píngímus, ficubi extat, Pan uel Satyrus marinus, aut 4, pel $42 i : Ichthyocentaurus;aut Daemon marinus appelletur. Iconem à píctore quodam olim ac- rdi mar | cepíquitalís monflri fceleton Antuerpíz depíctum fe accepíífe aiebat, Alíus etíam retulit fimile lÁchtbyocens monftrum aridum € Noruegía ín Germaniam ínferíórem aduectum , marem & foeminam, Fi- pagrus. | dem cífacere poffunt fimilium monftrorum effigies , proxime à nobis exhibítz. Hoc quoniam Damenmari humana fpeciefupra lumbos & cornutum eft,Pána marinum , aut Satyrum marínum,quoníam fimum quoque eft, appellabímus. ` Dina pífícem quendam cetaceum uocari , ín eóque afteri- tem lapidem inuenírí,qui à Sole accendatur,& utilis fit ad philtra , Aefopus Mithridatis anagnos d fta tradít, Suidasíniy9Us, Inmari circa Taprobanen infulam cete quedam Satyrorum fpeciem | fimilitudinemque præ fe ferre tradunt, Aelianus. Eugenio quarto Pontifice apud urbem Bt, | binicum ín Illyrico captus eft marinus homo, quí ad mare puerum trahebat, Is à currentibus, | quí rem afpexerant, lapidibus fuftibüsque uulneratus, ín ficcum retractus eft. Huius effigies pea ` 2 nehumana, nifi quód cutis Anguíllz fimilis erat, & in capite duo parua habebat cornua. Manus i quoque duorum tantüm digitorum formam exprímebant, Pedes autem in duas ueluti caudas fiż 1 níebantur: à quibus ad brachia alze,ut ín V efpertilione,extendebantur, Baptifta Fulgofus, Plura leges in Hiftoria Aquatilíum nofira in Tritone. GERMAN, F. Ain M eerteifel, er E ! 576 | Animalium Mar. Ordo XII. $EQVVNTVR CETE QVABDAM EX OLAI MAGNI SEs ptentríonalís Oceani Europaí ín Tabula Defcriptione. CON Y M quasfubýciemus fides penes Olaum authorem efto. nos enim eas omnes ex Tabu- Th ipfius depíngendas curauímus, Apparetautem eum E narratione nautarum, nõ ad uinum, pleraque depinxiffe, Vix probárim capita quorundam nímis ad terrefiríum fimilitudinem effi Cla: ut neque pedes unguibus armatos , & fiftulas binas ( R ondeletíus quidem Balænæ fifiulam unicam tríbuítjadeó promínentes,cum Balenarum,tum Priftis feu Phyfeterís,&c, Harumbelluarum nomína quadam confingemus,à (imilícudine terreftríum , ut Apri, Hye nz, Monocerotís,Rhínocerotís,&c, Extare quidem ín ímmenfitate illa Oceani quàm plurimas diuerfas X ínufitatis formis belluas,quís dubitet? Dr non temere eft,quod uulgo dícitur:nomís naetíam illa accolis Oceani Germanis & Gothis cogníta,teflarí hoc polfunt:qualía funt, Deng: wal2inowal/Gdywynwal/2tauéwal/YDittewal/C diltwal/ 45 anacEeit / Üionwarfrac C relwal/Gpndwal/Derwal/5lotewal/A&5ill 4 Serill/arcbwal/tuf wal/ Üíadtwal f'Yoowal/YDintinget/SifcosEecEe/ C cbellewyncEe/Atoze/3Cofin ga/&dlidtbact sc. 3Dolganb etlicbe Figuren auf der Tafel oer befibteybung mittnácbtiftber landen See Olai Magní:wie wol ono ret aber oie felben conter[ec- tet (penb/laffeno voir Jen Olautn verantooosten. i T GE SÉ Palana erefla grandem nauem Jubmergens. V identur c alia quedam Cete ex. eádem Tabula aleng ad- numeranda,que ipfe fimpliciter Cetenominat,cum preter magnitudinem Baleni precipue conuenientem , nullam in fé corporis partem raram aut mon[lro[am babeantzut [unt qua fequuntur aliqua. d ët 1 S E IUS wi 7 mi E 7 n kb T Cetus ingens,quem incole Fare infule ichtbyopbagisempeflatibus appulfumyunco compyebonfum ferreo, fecta vibus diJecanz,& partiuntur inter fe. , Nana D , n2) . A em Simili eft & illorum icon apud eundem ,capite,roflro dentibus, fiftulis: quos montium inflar grandes effe feria bit, naues euertere,nifi fono tubarum aut mifsis in mare rotundis & uacum nafis abfterreantur, Idem in Balthiz co mari circa Balenam fieri aiunt. EE m Be dees Ko m ý p P HIV S (Ziphiofimile,in libello Germanícoymonftrum marinum horribile, Phocam ní4 . gram deglutíens, Monftrum etiam aliud ínnomínatum terribile Zíphío ad latus infidíatur, ut Olai pictura reprefentat, . Ziphij quídemnemen recentius eft;non multo ante Alberti fecil 178 AnimaliumMar. Ordo XII. culum,ab Authore libri de nat.retutm ufurpatum:id an à Phyfetere corruptum atg tranfpofítum fit querendum. Aries quidem ueterum & ingens eft bellua, & fimiliter Phocas appetit, d Ex 'Teftudine mar.finxerunt monflrum,à quo Vítu'usmar,deuoretur, R ondeletíus, e GER MAN. Syffwaldicipoterítucl Sauffwal,à deglutíendo,quód etiam magna anima- lía,ut Phocas,deuoret, T3 osx AX üulgo à quibufdam Lcon hec Argentine in Curia wifitur,in panno expre[Ja. seitens ab Olao Magno exhí bita. Rofmárus(inquibefl beliua má f : rína;ad miagnítüdínem Elephantís.Lí E F torum montés fcandit, € gramine pa y 2 fcitur, Somnígratía dentibus fe à rü- pe fufpendit , & adeó profunde dots mit, ut pífcatores laqueis & funibus uínctum comprehehdant. Sic illë. Eiufdem ceti píctura Argentina ea tiam ín Curia fpectatur , fed in ea ca- | ] put tantüm ad fceleton ueri capitis faz d Cum audio relíquum corpus ex con- f íeciura aut narratione adíectum, Pofz | S Zur tin fceletis; prafertím maiorum pí jj fcíum pínnz ,zdalíquam pedum unz guíumq fpeciem, arte formari, Dens | tes quidem ín Olaí icone furfum ten» | dentes, mínüs placent,quàm qui ín ca | pite Argentínz piĉo, (cum Romam | ad Pontificem Leonem tale caput è il Scandínauía mítreretur,ut audío,)de- | orfum e fuperiore mandibula uer- ! eum, ficut ín Elephantís , fiue dentes | fiue cornua potíüs. ficením commo- Dn diùs à fcopulis & rupibus fe fufpens dh fy | dent. Author quí Chorographícam M H Mofchouíz tabulam noftra memoria i Ai 2H H j HN zdídít, Mors hanc belluam nominat: li T xxm & fimiliter dentes exertos bínos à fuz H periore mandibula defcendétes ei ap- | pingit. Dentibus(inquit)fufpenfa,gref fu m per altas rupes promouet ín uera ticem ufque, unde cítíüsfe demittit ` per fubíectos campos graffatura, Li- bet etiam uerfus Germanícos, qui ín Curia Argentínz leguntur fuper hue íus monftri effigie hic adícribere. 3i fes in lorweg nefit má micb/ Cetus dentatus bin docb icb. ; tIndotlo ali- (Dein weybet Balena ift actiannt/ cui Cet? mas Jih Drientifceben meer befannt: uifus ef, Ba- ((2acbt vngewitter groß im meer/ lena femina: Ghrecët 2e anosti vnd feyn beer. cum Cetusto Cyan Ealten meer Bresch idb nadb/ l.. tins gener. X Ü frept ono fedoten ift mir gadh. dg nomen fr, Ba (à finot vil teufent meinr genoffé/ lena Deet | ie]olád sån band auf 9 maficn: in utroque fe. ie fino itii. iiij.elen land/ XU. Dnd fo Dich wie cin silig (fang. Ca iff einfedten vn ein rcy]]en/ Kit den walfifdé wir vne beyffen. "Ono all fif die wir Éummen an/ SSicmóden oor one nit beftan. Sod bano mic etlich fo getriben/ Caf ih im meet nit bin beliben: Gunder müfit werden an oen ftaben/ Ganam id mentéorlide Wo, w y Man S AUU E EE enig CDeCeüsileniA m Bwentsid abt Të man math aufimaf/ — YOiewol ein Reis tufos ib waa. olt id) mein seyt aufi fóllen láben/ jd bett nite vmb all walfiftb gábeit. "Don f'fiosofía der 2oifooff bat (Dic fteden laffen an dem affao: 'apft Leo meinen Eopff gefobicEt Gen Momo mid mand meih anblicet, | Sü SGtrafburgbat nian Sen gc gläben/ Tanfentfünfbundert ifte befdbáben/ | noncunseben jar vmb Wienadtseyt/ — (Ocinftarct abiffs bat mih gbolfen nit, Lem A Germanis ad Oceanum, Noruegís & alijs, belluamhanc Xeffinger appellarí audio: ab a« Iis tu [ó2:à quo forté R ofmarí uocabulum aliqui feceruntiquanquam & Scythicum Morfz,líte tis tranfpofítísaccedít, d Ceti quidam babentríctum oris dentatum pregradibus & longis den= tibus,íta ut plerunq; inueniantur cubítales : aliquãdo duorum aut trium aut quatuor cubítorum, Inter caeteros longíüs prominent duo canini: X funt fubtus ficut cornua,ínflar dentium Elephan- tis X Aprí,quíiculmiuocantur, Albertus Magnus. Etrurfus: Ceti hírfuti & alij longifsimos ha- bentculmos,& illis ad faxa ín rupibus fe fufpenduntdormíturi, €| Quod fi ídem Elephas uete- | rum non efl,recté tamen, & magnitudinisratione, quam parem Elephanto Olaus ei attribuit: & | dentium fiue cornuum que: fimilia exerít;ac fimiliter , & ad eofdem ufus , Elephantum hunc cea | tum appellabímus, d Circa oftia Petzorz fluuíj(ínquít Sígi(mundus Liber Baro ín Commen- | tarijs rerum Mofcouítícarum)uaría magna ín Oceano dicuntur effe animalia, Inter alia autem anímalquoddam magnitudine Bouís, quod accol Mors appellant, Breues huic, inftar Cantor, | funt pedes:pectore pro reliqui corporis proportione alíquanto altíore , latíoretp ; dentibus fupe: tioribus duobusínlongum prominentibus: Hoc animal fobolís ac quietis caufa cum fuí generís anímalíbus, Oceano relícto,gregatím montes Petit obt antequam fomno, quo natura protfundío re opprimitur, fe dederítuíigilem,gruum inflar,ex fuo numero conftítuít.qui fi obdormiífcat , aut forte àuenatore occídatur reliqua tum facílé capí poffunt. fin mugitu , ut folet, fignum dederit mox relíquus grex excítatus,pofteríoríbus pedibus dentibus admotís, fumma celeritate , tanquá uehículo,per montem delapfi,ín Oceanum fe precípítant: ubi ín fupernatantíbus glacierum fru fis pro tempore etiam quiefcere folent. Eaanimalía uenatores, folos propter dentes ínfectanturz ex quibus Mofcí, Tartari, X imprimís Turci, gladiorum & pugionum manubria affabre faciunt, Hzc ille, Coniecerít autem aliquis ex hac defcriptione nonnihil huíc ceto cum Hippopotamo cómune effe:nempe ui ambigua, magnitudine Bouis , pedes quaternos,eosá breues, dentes e= pys, | mínétes:quz omnía H, preter dentes,cü Phoca ei cóueníunt,& infuper mugitus, & uita ín ma- Phocas | tí,nó ín aqua dulci; X pectorís altitudo: (eft em Phocæ Oceaní elatü pectus, ut R ondeletíus pina ; | | gít,fpecíesà Phoca maris mediterranei diuerfa, & multo nímírü maíor:) € qin glaciei fruftís ali- ! quantífper immoret, Con(iderandü fane diligenter eft; ne quis c Phoca aut cognato eí animali j quadrupede,ceti quempía longe diuerfum, íngétem & depedë (qualis Ruforuel Rofinger uul i go díctus uídet)cofundat, d Eft ín Orchadibus (inquit Hector Boéthíus in defcriptione Scotiæ) | ingens quidam , mole {ua uel maxímum equum excedens cetus, portentofa quadam fomnícus | lofitate, Is in cotem aliquamaquaextantem exiliens,dentibus(quos maximos robuftifsimosgha | bet)partem aliquam cotís extantem atdy afperam comprehendít,ac mox ín grauífsimum foluítue | foporem. Tum nautæ,fiqui forté prateruectí pendentem eminus cernunt, appellentes , anchorá | iacíunt,ualentífsímo ad eum rudente relígato,ac fcapha ad beluam adnauíeant, circa caudam eis us cutem atq; carnem alíquantüm excauantes,quo firmíds adlígatus rudens mox falientem retía net quo facto flrepítum clamorem continuo nautæ omnes extollunt, lapídibusín eum pluri- mís conieãtis, Tandem uix fomno excítus,utconfueuít, mare faltu repetit, (ed cum fe impeditë ac cóprehenfum percipit totis uiribus ac íng&tíímpetu uincula rumpere nítít, Verüm quí fe fru ` Rra conati fentit uictum faffus,ac uelut manus dans,cutem ob quam fe petí nouít,exuít; ac mox & ipfe quoque moríbundus refüpínat.Eum naut extractum pingui fpolíát , oleum inde confia | cientes eft enim ingenti quantítate.Cute ad retinacula utuntur:quíppe cumfortífsíma fit,ac rum i pi perdifficilis,nec longifsimíattrítutemporís deteratur, — | 11 Hibpopotáe Effigiem monfiri Porco fiilis feĝüèns pagina exhibet; oc monftrum marinum Olaus Porco fimile efTe att, X appartiiffe ín mari iuxta Thylet íi» j J ulam, (quz fupra Orchadas Septentríonem uerfus fita etappe Domíní M, D. XXXVII | go Hyznam uoco,à fimílítudíne fiue Suís,(iue Hyænæ, quadrupedum, Aurículas equidem aż í nimali marino appícias, non laudo, rofirum quoque nimis porcínum videtur , Be, Ingens effa feribit , X dentibus truculentís excelfísiy. nos à dentium figura fitüque Aprum nomínauimuss | fed cetaceum,ut à pifce eiufdem nominis dífcernatur. | .. Quærenduman eadem fit ferill Germanice dícta bellua:qualís anno Salutis M, b. xxt; J Poftridie pafchatis,eíecta ad litus in Selandia , reperta eft intet Vuikkam & locum Cuel oppídus | um)qui à diuo Vuerpío denominatur, longitudinis pedum Lx x t1.altítudínisueroó pedà x tiri, ; | interflítío ab oculis ad rí&tum pedum v1r.de quo concifo dolía,quz ab Harengís deriomínatnos : d ftri , centum & quadraginta aueđa funt, iecur etiam dolia quinqué repleuít, Capitis figura tana go ` AnimaliumMar. Crdo Xt. quam Apri fuit, corium munitum ueluti conchis pectínum, ZEE Al GER M. YOobifer Walfifhnit cin JAerilliff'oon ben Ceutfden in Seeland vnnd an- Serie genannt/fo mag et genam[et werben ein "Tel, &ber/ober cin Cboweynwal. Der ` nam Gdweynwal fol funft gebraucht werden vonn cinam Walfifh der auff geg, Elafftet lang vnd nit seeffen ift. ' Vier: ett e E E se SUUM He E ^ Mi N STR Y M hoclinquit Ofaus)maximum eft, & cornibus, & uifu flammeo horrendum. Oculi círcunferentía fedecím uel uiginti pedum meníuram continet, Caput (quadratum Cardanus) ín quatuor mucrones diuiditur, Barba prolixa eft, Pars pofleríor parua exíftímatuf Nos Cetum barbatum appellauímus, &c, Quatuordecím cornibus radiatum caputapparet. cof* nua utríng; ab oculo incipiunt, & per occípítium tranfeunt;nefcío quàm recte, Albertus enim cÉ tísnofitorum maríumappendíces quafdam effe feribit (circa oculos) cílíorum inftar, corneas, 9* ctoferé pedes longas;plus mínüs, pro magnitudine beluæ, fpecie magna falcis foenifecum, duce? tas & quínquagínta fuper oculum unum,& totidem fuper alterum,ex lato ín acutum definentes non rígídas,fed iacentes, & difpofitas uerfus tempora, ítautueluti osunum latum magní uannf inftar efficiant, quo belua aduerfus tempeflates oculos muníens operíat. Oculi unius foueant homines quíndecím,aliquando uigíntí capere, d De hoc Ceto fentit R ondeletíus, ubi picturas Scolopendra Tabulæ Olaí reprehendens,fcríbit,Scolopendram cetaceam monftrofam abeo pitam effe, quà marind: drato capite,promiffa barba. Mihi hacratione non recte à Rondeletio reprehendí yidetur, DE: GERMAN, F, £in Bartwal. ; cETVM Dileas 18i ET V M Capíllatum uel Crinítum hanc belluam no« míno,cuíus caput tantàüm Olaus delíneauít ín Tabula, GERM, F. Ain dA aatwal. . Cetus iubatus Olai Magni. Monoceros Olai M. agni. SE (OUL d ONSTR Y M hoc íubatum fimul barbatum in mari glaciali pingit Olaus , pauló infra Gruntlandíam,remotí(símam ad Septentríones regionem: facie humana quodammodo, n explícatíone quidem T'abule nufquam eíus memínit;:ut neque MONOCEROTS illius, íd eft, Vnicornís;cuíus caput ín eadem Tabula exhibuit, GERM, wey [eltsamevnbeEannte (Ocerwunber/fólleno im AP odteutfden meer ett- wan defüben werden, Sas mit oem bonn auff oem Eopff/fe co natiirlich alfo ift/fel billidp et *Einbow genennt werden. cz DA tu H ONSTRVM Rhínoceroti fimileínquit Olaus)nafo & dorfo acutís,deuorat Gambarum CAflacum porius) duodecím pedum, GERMAN, F. /EinYlafwal/cin Spigwal. Kë CC AE marina (aut potins Bouis marini cetacei) caput , ut ipfe nominat, ín Oceano Septentríonali , pingente O= a0, prominet huiufmodi, Pliníus Cornutam ínter belluas Maris nominat,nec ullam eíus defcriptionem addit. Nos hãc Olai Vaccam fic nominare poterimus, neque ením cornu= tum alium pífcem fcriptores memorant, nifi Aríetem, GERM. F, Hin ((Qeerodbs/ein (Ocartü. HACTENJV Sex Olai Magni Tabula animalium quidem in Oceano uerorum, er uiz uentium:fed non fatis neras aut ad uinum. deier, ut facil fufpicor , eicones aliquot exbibuimus, Eh fabulofa pror[us, Equi Neprunij effigies fubiungaturyerc, E H i32 ` Animalium Mar. Ordo XII. a av v s fabulofus Neptuni pro ueterum píctorum arbitrio depictus, INeptunti tridente fe E gnemanquicBellontus fingebit ueteres áquibufdam uelutí Hippopotamís per aquas dez , duci przeuntíbus Nereídibus. Horum autem Híppopotamorum ac Nereídum formam pro pí- &orum libidine in magnam fpectantíum admírationem fic commenti funt,ut Híppocampí cuiu dam potíüs,quàm Híppoporamí rationem habuiffe uídeantur. GER M. Xin ericbtet Meer voff5:auff velbem die alten APyeionifda maaler ven tie prunum ale ein gott def mecro/ simaalen pflágteno. TESTVDINES AQVATICAS LIBPVIT HOC LOCO POST Cete collocare, &c. Terteflrem inter Quadrupedes ouiparas ponia mus:Lutatíam poft animalia fluuiatilia ` TESTVDINVY M genus omne unum in Ordinem referri facilè ewe Nam que verveflris ef , Aquatilibus adnumerari non deber, Et inter Aquatiles , que in dulcibus aquis dea gunt,non po[Junt cum marinis defcribi. T'erreftris aquam non ingreditur : aquatiles omnes intere ram exeunt, altem propter partum, c. DE TESTYDINIBYVS IN GENERE, 'Teftudínum differenti, $ Terreftris Teftudoauteft l Aquatica, * T In mari, Teftudo mar, X«Ara 9&Aqesie, x Aquatica aut efJ f Puriorí,ut lacubus,amnibus. A Inaqua 2 môs fimpliciter Ariftoteli. Zeck , ut paludib. T eftudo lutaría,dorfo nä cóuexo, De, Ha (iue fpecies duæ funt,fiue una,uidentur uno nomine cis Moe uel Egue uel 2uvs nominari, à Gre EsTY DIKIS uocabulum uídetur amplíüs patére Latinis, quàm xsAwras Ariftoteli. híc e nim Xednp terreftrem & marínam tantüm facítzalías, mõdgsappellat,à recto mis. gester? ncs &ud'a (fi recté fcribítur)ínterpretatur XeAwvsy Mpyesey.apud Hefychíum legitur, Eve; (oV Yi rn sla Qu zy ywopway:ol dt, xsadvay Tò Dien set. Murem marinum ex Latinis Plinius tantu e at, de Teftudínibus tamen in dulcí ni,non Tefludinum generis, fed pifcium effe uidetur, a legendum apud Axiíftotelem;uelutrung legi pofle, A às Mus mare Gigit femel aut iterum,ubi Ariftoteles Mun uel mõis nomin qua degentibus loquens, mòs Oppía D H - H £M 3 LÀ deletío uidetur zt potíüs quam pus feriüsin Teftudíne mar.) d Mixobarbarí quídam fcriptores Tortucam & Tartarucam pro Te Tefudinum | fludíne dicunt. €f Dubítant nonnulli ad quod Aquatílíum genus T'eftudínes referri debeant, genus, | Cortíce teguntur Plínío;& Aríftoteli quoque:fícuti Lacertz,Crocodilí, X relíqua quadrupedes qua oua pariunt X genus omne ferpentum.Cortícem hic dicimus, quod fimile uel &vzAsyop (quae mz fit, Græci qole Idem Plinius Teftudinesalícubi inter Teftacea pofuit, Et Ariftoteles ostaa uo híftoríz: Exuunt(nquit)fenectutem ea quibus cutis mollis , nec prxdura X teflacea quadam | eft, qualis Teftudíniam & Teftudo ínter cortice íntecta enumeranda eft, & Mus aquatílís;) fed d qualis Stellioni, Lacerto, & præcipue Serpentibus elt, Bed quanquam T'eftudínes d tefta denomi | nentur,& corticem eorum aliqui teftamappellant,non tamen proprie dícia teftata animalia funt: quæ omnia fanguine carent, X teftam figlinæ inftar fragilem filiceám ue habent, Porrò genusani malium,quæ qeud'ez& Greci nominant, iatiùs patet:cum & Serpentes quí pedibus carent, & Laz | certos ac fimiles Quadrupedes contineat, Diíftínguendum hic etiam corticis uocabulum ` quod I| atini quídam aliquando pro Teftudinis tegumento accipiunt ` Gaza alij&p eruditírecentiores, | Pias ab Ariftotele dictas, quz ueluti fquamæ funt, cortices uel corticem uocant, Ego proxi- mum T'eftudinís genus alíud non ínuenío,quam ut fit Quadrupes ouípara: quo genere T'eftudi- num fpecies omnes comprehenduntur, R. ondeletíus ínter Cete adnumerat /Teftudínes: fed hoc marinis tantüm cÕuenerit:quæ,ut ipfe inquit media funt magnítudinís inter Cete, Aut potíüs,ut mihi uídetur,ne marínz quidem cete appellari debent, fi proprie loquamur, utcunque grandcs, I nam adeflentíz ac generísrationem magnitudo non eftadferenda. Quod fi cete recte definiun- l tur anímalía aquatilia(amphibiá ue)fpiratía X uiuipara:(nam cete omnia tum intra fe, tum foras, i animal generant Ariftoteli:) Tefiudo autem omnis oufpara fit, cétos eadem non erít, quanquam & Rana ínter cartílagínea numeratur,fola ex eis ouípara ; cum reliquis tamen commune hoc ha- Wi bet,quód omnia ouum concípíant, Sí quis tamen propter magnitudinem T'eftudínes marínas, non quidem ccte,fcd cetaceas & széd'ec appellare uclít, permítterus, Oppianus lib,r, Halícus tícorum cum cete enumeralfet, fubdit: Czterüm quodam d mari ín litus exeunt,ut Anguilla inə s | terdum & fcutata Teftudo.neque hæc cete effe qult, fed de amphibijs díuerforum generum ages | re incipit. Quod D naturæ rationem ín eís fpectemus, quoniam cum Serpentibus quedam coms | munía habent, (lege mox ín Italicis nomíinibus,)& pratereá pedes, Lacertís potíüs quàm Cetís | | | De Cet. nn | | H U ` ] cognati fuerínt.nam & Lacerti fere Serpentes uidentur, pedibus additís:& fimiliter terreni aqua tílest Lacerti reperiuntur, Sed peculiaris eft eis latitudo corporis , & tefta à qua denomínantur, q T'eftadínes omnes dentibus carent, Xc, L LT AL, Gailana uel Galana corrupto nimirum Graco nomine Chelone, Taurini Serpens 4 tem cupparíam uocantà cuppa;alij Iralí Serpentem(Bifcam)fcutellaríam,à fcutella. Serpentis qui dem facíes,fibilus,oua;cutís, (qoAid'é) cum ijfdem ín Teftudíne affinitatem habent, d Inuenío | & hzc Italíca:;T'eftuma, T'eftudíne, Tefugine, Tartuca, Cufutuma, Tartugella. HISPAN, Calandra, Tortuga, G AL L. Tortue, Tortugue Monfpelij. ^ | POLONICE Zolw. | GER MAN. Ain CyéiltÉrott:quódueluti buffo quídam feutatus fit:ut Itali Serpentem fcu ` . l tellariam uocant. C állerErott/Oofc:bersenfiocr. il TESTVDINVM MARINARVM GENERA DYO, I S di E: $T VD O marina prima,quam cortícatam(inquít Rondeletíus)uocamus,fiue cortícofam: y, | quía cortice id efl, duro & cruftofo ac afpero íntegumento operta Dr, Ea terreftribus aclutae - 2 ma Animalium Mar. OrdoXII. rijs fimilis eft capiteac tefta , fed maior : caput nunquam in tefta condit , fed femper exertum hae bet:ac ceruícem tantüm proarbítrío modo extendit, modo contrahit , &c. Capta eft immanis ín mari noftro,anno 1520.quz bigis uix trahebatur, cc, R ondeletíus, dd XsMoru Deche Ale Græcis.et quanquam mës Ariftoteli femper Teftudinem in dulci aqua fignificet, Plinius tamen IMurem ma tinum dixit. Et Euftathius:S Sech: v?«(inquítà uulgà perperam &d'y (malim cum tenui Aen dup) uocatur, Nos de uocabulís Mes, Ese, Auvs, multa protulimus in Commentario noftro De qua drupedibus ouíparís, Mus aquatilis Plínío,teftudo lutaria eft.Idem Murem marinum modoó pro cadem Teftudínelutaría,modó pro marina uertít,Legítur & Omys(du9e) apud Arifiotelem De partibus 3.9, Omis marina apud Kíranidem legitur, quídam nquítajdzle uocant:eó quód ín humeris magnam uim habeat,nam Zeg cfthumerus, Inuenítur & Omidíum,diminutiue. ITAL. HISPAN, GALL, Viídemoxínfecundafpecie, ; GERM. Ain (2eer[diltErott. AA, 77; MS AAA EA MAAT , DU Bon Ze v T'efludinis (marme nimirum jhecicon Venetijs efha eflsnulliillarum quas Roudelerius exbibet, fimilis.Den ribus quidem T efiudines omnes carere Rondelesius docet:ut [ufpicer piloris culpa non ve&à dentes buic noftra ato vibus, G ER M, Ein enderefigur einer (2 cerfdiltErott, ZC Sa ANNS Y M ASSESSED, TESTY De Melu: 3 ` age ESTYDOmarínaalteraRondeletj, Hance(inquit) coríaceam appellamus , quód íntegu- Ir. | mentum habeat non tam cortící (imile, quàm corio bubulo,duro nigro, X iam concínnato Coriacea, ad calceos,equorümque frenos,& fellas,czeteradp ornamenta conficienda. Eandem Mercurij Te Mercurij. fludínemappello: quod eam effe exiftimem,à cuíus fimilitudíne Mercurius muficum inftrumen tum à Gallis Lucuocatum excogítárit. Hac fortéab Aeliano Símía maris rubri appellatur, | ITALICE, HISPANICE, GALLIC Eh fjídem quibus Teftudo fimpliciter , nominibus appellatur:fed meliùs adijcietur differentia marinæ:ficutetiam príma. | GERMANICE, Hin andereart oct (OcerfdiltErotten. | ORDO XII DE MOLELF BVS DICTIS IN MARI ANIMALIBVS: VT | SYNT SEPIA; LoLIGO, POLYXPI, LEPVS | marínus, Vrticæ, | DE MOLLIBVS (ET ALIIS QVOQVE EX | ANGVIBVS) IN GENERE, Simia mari rubri, | ESINIMALIV M alia fanguine prædita funt, ut omnía hucufque propofita Aquatí- lium genera. Alia exanguía,ut qua deinceps fequuntur ex marinis Aquatílibus o» Exanguid, | A mnía.ea humore fiue fanie quadam,quí fanguíní proportione refpondeat, nutríun | | l 1 | VAN tur, Sepía ín marí,ínquit Plínius,(anguínis uicem atramentum obtinet , Purpura- Hm irum generi ínfector ille (ccus.Sed (anguís,aut quí eius loco fit humor, corpore to to diffundi debet:non uno ín loco feorfim effe, ut Sepíz atramentum & fuccus ille precíofus ín Purpurís. qf Exanguíum plura funtgenera:prímum,qua Mollia appellamus ` qux foris carne molli obducta, folidum íntus,modo fanguinei generis, continent, Secundum, quz cruftis tenui- bus operiuntur:hoc eft,qua partem folidam forís,mollem carnofamtp intus contínent.durum íl- lud eorum tegmen non fragile,fed collifile eft; quale Cancrorum genus & Locuftarum eft, Ter- tium,quæ filiceatefta conclufa muníuntur:hoc eft, quíbus pars carneaíntus : folida foris , fragilis, | non collifilis:quale genus Concharum & Oftrearum eft,Quartum, infecta omnia, quorum mul- Infila ji ta funt gertera.ea íncífüras parte fui uel fupina,uel prona , uel utraque habent: nec offeum quic- S quam dífcretum aut carneum, fed quiddam ínter hac ipfa contínenc; quippe qua corpore pariter | intus foris duroconflent, Sed de alijs fuo loco:nunc de Mollibus. Quz nos Plinium fecuti Mollía uocamus, Græci Maxi appellant, foris efíím , ut diximus, Mollia | carne(tađtu)molliobducuntur,tota Ferd carnofa,& tactuí cedentia: fine fquamís,fine omni afpcrí- T | tate duritie ue cutis inftar humanæ. Ab hístoto genere differunt pifces veraw@&gn dicti , ut fa« | xatiles;quorum mollis eftcaro:cum Mollium durifsíma fit, (tenax & difficilis concoctu.) Marans- | sët, 7. Ariftoteli Degeneratíone animal, 1, te, dicuntur oua Cartílagíneorum & Viperarum, | ubi Gaza non recte uertit, Cute molli íntecta , generant oua:& tanquam ànouo capíte incepit; cùm pracedentíbus cohæreant, d Pifces proprie di&iomnes, fanguínei funt, & branchías haa bent: Mollia ueró cùm uttífque careant,ímproprie à Plinio ínter pifces numerantur, d Mollium Ginquít Aríftoteles)exteríores partes ha funt:prímüm & anteríüs;pedes, deinceps hísconíunctá | cgput,poftremo alueus fiue finus.ról«c, pedes(quí ab eodem zAeczavas etíam , & à Plinio brachia ` I dícuntoctonos,bínís acetabulorum ordinibus inflructos habent, excepto genere uno Polypos | rum,caput ínter pedes & uentrem.ín fuperiore capitis parte , oculos: ín ínferíoreuero , atque ín medio ipforum pedum,os.ín quo ofsícula duo nígra,incurua,& Pfittací auis roftrum emujlantía, dentium uice extant. Ineft etiam ín ore caro quedam exigua, qua uice linguæ utuntur. lingua e= nim nullíshoc in genere data eft. Habent & cerebrum , fimiliter ur fanguínea "cum relíqua exan« quía eo careant, Å capite fequens alueus uel finus ( 2» 4/7") continet totum corpus X ínteríora. Huncambíuntpínnulz, Poftremó mollia fiftulam ante alueum pofitam fupra brachía (inferiore parte fub brachijs potiùs)gerunt,cauam; qua mare tranfmíttunt , quantum fuo admíferínt aluco, quoties aliquid ore capiunt:eamá modo ín dextram partem transferunt, modo ín finifiram. hac eidem fiftula fuum quoq; atramentum fundere folent, Quod ad colorem, Mollia omnia fubala bida funt, Hec ferc Saluianus de partibus Mollium externis obferuauit, De internis breuitatis í ! caufa nihil dicemus, Q Mare dum cibum capiunt, obiter ore admittunt, (non refrigeratíonis gra | tía ut pífces fuís branchijs:)ídemi mox per fiftulam ut cete reddunt. Ariftoteles Polypum perap | pellatam fíftulam(phyfeterem,)foetum ædere tradíttquod & R.ondeleríus comprobat, d Polya pus & Sepia non fine ueneno, fedexiguo mordent, Oppiano tefle. @ Ariftoteles Mollibus oma | nibus >y My, id eft atramentum, tribuit:quod in metu effundüt,ut eo infufcata aqua abfcondane turiíd Sepiæ X Loligini nigrum eft, Polypo purpurafcit, hoc pro fanguine moltibusjeffe non re: E Mollia. | Cruflaceds | | T'eflateeo Zotauer, Muti. Sepium." Sepidium. e e ee R j 7 we Animalium Mar. Ordo XIII & fenfit Plinius, fanguinis enim loco humor feu uítalís fuccus is eft,quí per totum corpus dífper gítur.atramentum uero excrementítíus humor,contínetur ín quadam ueluti uefica,quam Gra- H ] H H : , " ci pAxuva,id eft,papauer uocant. Alia uero ín eís pars eft dvn, mutisiquæ non excrementum coti- tinet,ut quídam putarunt:fed hepati refpondet, non (ut Ariftoteles exiftímabat)cordi. GERMAN. luttelfific. Vide inferiùs in Germanicis nominibus Loliginis & Polypí. EPIA,EZ7íz,nomen apud Græz or tulit quód atramento,ueluti pu trida quadam faníe,quam Grací ege: däre uocant,abundet. Græcum no- : men Latini retinuerunt. Sepíum(z zuy) uocat Ariftoteles , folidum quod intus eft, noftri aurifabri S'ifcbbein: Athenxusčspany qv G9 varu, Columel la Sepigteftum, Atramentum inme . tu effundit; X ficínfufcataaquaabfcon ditur, Sepidium, Sien, dímínutiz uum elt, - GR AE CI hodie, ut audio, Cala- maríam uocant: quod nomen Lolligi- ni magís conuenít, tribuíturque apud nonnullos, ITAL. Vbique ín Italia uetus no men retínet,|Matthíolus, Genuenfes & alíj quídam Sopínomínant: Venea tí & Romani prifíco nomine Sepíam, (Sepio,Saluíanus) Scoppagramma ticus Italus interpretatur la Seccía, Ca . lamarro, Venetijs Seppa dícitur, alí- bi Scepa: uel Cepía , ut circa Ligufti= cum. HISP AK, Xibía, GALL. A noftris Sepío,à Gala lis Seche(uel Secche)dícítur, Ronde- -letíus, Seiches uocantur exíccatz:te centes ueró nullius funt preci ín Ocea no,Belloníus, Genus Bopi. ut & Mafsiliz, Suntquí Seiche uel Bou- fron ínterpretentur , Sepíolam uero Cafleron.fed pofteríus hocnomen Lo ligini paruz debetur, ANGLIS Sepía eft a Cuttel/ Cuttle. quod nomen Germanicü eft, & proprie ínteflínum fignificat, GER M A N 1 füperioresalíqui uocant ein ((Oeerfpinn,id eft, Aranez um marinum; quod nomen ad Pagu= ium potíüs retulerím. IMaríumacco- læ mollia omnia uidentur 25lacEfiftcb appellare, Vide moxin Lolígíne mi- nore, Noftræ quidem dialecto nomen “RKurttelfifth ab Anglis fumptum, ma- gis congruit, i magt Vaa Sepie hec icon ft Venetijs fatla. Rondeletius ei pedes otfonos tribmt:noftra hec plures baber pilorás nimirum negligentia. Sch d an A ems SI ca Wi F ulie at wl ELIT TL | wf £N T: e d E uf | Ww É | sl la &EPIÁs EPIAR VM ouáfeorfim hiccinquit H ondeletíus)qualía à mari retjcíuntut, depíngenda cura uci ut melius intelligantur quz de his ab Ariftotele literis prodita funt, G A LL., Noftri Racemum marinum uocant, a fimilitudine racemiuuæ uitis , Rondeletíus, Alíaeft Vua Plinij inter zoophyta. : GER M. Rogen oder eyer von Kottelfifhen. F, Ain (ccrtraub. D EPTOL AM hanc nomíno,ínquít R ondeletíus:cuíus nullam,quod fciam, mentionem fece« ront ueteres. corporis quidem forma Sepis fimilior eft,quàm Lolíginibus uel Polypís.Sepíe naícenti fimilis eft:pollícís crafsí magnitudinem non fuperar. Sepíaría uulgo uocatur, colore eft uario., Vére maxímacopía capítur cum relíquís pífcíbus:& quanuís fuauifsima,ob paruíratem ne gligitur.Ex Polyporum genere non eft:X errant quí hunc Polypum paruum uariumt Aríftote lis faciunt. d Sepidium nomine díminutíuo Graco dixeris. Dorion Sapidia inter hepfetos , id ef, pifciculos minutos elíxarí folitos,numerat. P GERMAN, Hin being artoer Tuttelfifden/ wirt nit úber cin oicen tbumen grofe Lé ` F OLIGO magna. T«w9G",(penanflexum: reperitur & oxytonum , quod mínüs placet;) Teu- thus, Gaza Lolíum uertítnouo uocabulo. T'euthís , T49; , Loligo minor eft, Pliníus turi 'éuthum,tum Teuthidem,Lolígínem couertít. Non ueró magnítudine tantüm diífferunt:(nam ctiam Teuthi quídam parui funt, fuí gerierís:) fed etiam figura, Pars enim T'éuthoram qua exit inäcutum, latior eft. preterea pínnulg totam aluum ( rorum alueum , Gaga ) ambiunt, qua ín Tes thide funt minores, (tA«osoy Grace, quod referendum uidetur potius ad e jv, quat ad pinnas.) Mollia qui» dem omnia TóU94d's uocantur apud Athenzum, Q 4 | | | 188 Lolígofic dícta eft, quafi Volígo , quód fubuo= lat, Varro. fed haec orígo primam breuem requíres ret,qua tamen produci folet, ab Horatío , Ouídío: & per 1, duplex à Gaza alijs recentioribus fere fcribítur: doctíores plerique L fimplici fcribunt, Vlígines índoctí quídam,ut Syluatícus , pro Lolí« gines dícunt. 1T AL, Romanis ac Venetis (ut & Prouina cíalibus) Totena dicitur, alij Totano fcribunt, Gie« nuenfes tamen & Mafsílienfes Loligínem mino- rem, Totenam uocant. Rurfus Italístplerífque)Ca lamaro, Loligo minor eft; Gallis autem Calamár, Loligo maior, ; ` BisPANI Calamár , Lufitani Chocco uocis tant, G ALL. Calamárnoftri uocant, athece fcríptos riæ fimilitudíne:fiue quód ín ea reperíantur que ad fcribendum neceflaría funt, uidelicet atramentum & gladiolus, quí altera parte cultrum, altera calaz mum refert, Prouíncíales Tothena corrupto nomi ne pro Teutho uocant, (ide paulo antè in Italicis no» menclaturis.) Baíonenfes Cornet. Vide ín Gallicis nominibus Loliginis minoris, Lollium Mafsilien fes nuncupant, quafi Latine, Gillius, GERMAN, Sepías & Lolígines Germani ung nomíneuocant lecht, ab humore atramento fimili, quem habentloco fanguínís, eum enden hus morem Germani Bloch appellant, Eberus & Peu cerus, Anglis bla£ nigrum fignificat, Adamus Lo» nícerus Sepíam duntaxat Blactfifd appellari fcri bít, Quód fi generale nomen hoc ad Mollia facia- mus,fpecíes fub eo contentas differentíjsadíectís, Germanis noflrís íta ínterpretabímur : Loligo maa dorem groffer langer Dlactfifh. Loligo minor, cin Eleiner langer Diech, Sepia, ein breiter Blactfifb. Dife dey habend all Enttse fúf/ cin drofilachten lcyb/Eónneno nit gon. Polypus, em Dlactfifh mit einem Eleinen leyb/onno lan- gen füffen/oarauff er aud gontan. Sepíam quí dem Angli uocant Cuttel uel Cuttle:quod carnis mollitie & fubftantíá,ípteftína quadrupedumrefes rat, inde genus omne Mollíum Germanicé reãè nomínabimus Cuttelfifdb, uocabulo noftra: diale Clo magis conueníente,quáàm ?5lacEfifdb.) & diffe rentías prafcríptas adíjcíemus, uelfíc,Lollígo, ein QKaantuttel: nam raan, gracile & oblongum no« bis fignificat. Germanifuperíores Sepíam eer fpinn,id eft, Araneam marinam nominant. quo no mine D quis pro genere utí uoluerít, utatur.míhí quídem non placet: quoníam alía quoque marína quædam animalia , prafertím cruftata ,araneæ no- mine ueniunt, Quódfi quis commune Gallis, Hi fpanís & Italis Calamaríj de Lolígíne nomen Gerz manícum facere uoluerit, & expreffo magnitudi- nís dífcrímíne,duo eíusgenera diftinguere , fic effe ratlicebít;Eleiner Cy wybsciig/ gre]fer Shueyb zeig. ANGLICE, lene, ut Ioannes Fauconetus me dici, Animalium Mar. Ordo XIII. do NE. A B D e A Loliginis maioris banc quoq formam, eth minus exquijitam quàm Rondeletij opinor,ut P ener]: o" lim mihi confetfa eC, addidi, 9 I D. d (ie ssl ftis NON Res docuit, Poffet ettam 2ólaE«fiffbe (opino? LOLIGO De Mollibus. - 4i We eet e Bee OLIGO minor, TVs, Pluraleges fuperius annotata in Loligine magna. “ETA L-Romanis, Venetis ac Neapolitanis Calamaro, Genuen(ibus & Mafsilienfibus To tena,Belloníus, ViídefupráínLoligíne magna. ` G AL L, Mafsilíenfibuscut & Genuenfibus) Totena.íjs ueró qui Batonam incolát, Cornetuel Corníche,Bellonius, AtRondeletius Batonenfes(inquít) Cornetz & Corníches uocant, magná Lolígínem à patua díftinguentes.Gallís,przfertim Santonibus , Cafleron dícítur.à noflris ( circe Monfpelium ) Glaugio, corrupta uoce,opínor,ex Gladíolo.quanquam Monfpelienfes noftri Calae mar & Glaugío fzpe confundant.alíj magnitudine diftínguunt. GERM A N, in tleiner langer 2Dlactfi[dp. Quare fuprá ín Loligine magna, DE POLYPIS IN GENERE, orYPruocabulum Latínínon habent,fed acceperuntà Gracís, Varro. Graecia ped mul p titudine nomínarunt:cítros enim octonos habet, quibus ut pedibus ac manibus utíturiquare & pedes & brachíauocant, 9 Polypus mafc.genere efferri folet: Lucílíus tame apud Noniñ,etiã Genus. in foemíníno ponít.Syllaba príma quand natura breuís,plerung producitur à Grecís,prafertím Prohodide epícís,affumpto y.moreTont.Latíní er producüt,ut Ouidius, Martialis, Horatíus,alij. Inflexio [aes eius apud Grecos ufitatíor eft crefcentíbus oblíquís,ficut in nomíne zieunde componit:apud La tínos ueró parífyllaba. PoAvzze paroxytoni Attícü eft:ronvz G^ uero(uel rorvass)Dorică XAeo Orthograa licum.cui & réru fimile eft:navz& lonicã, (quandj X hoc aliqui Attică faciunt?) aut revme, phia, Pásaccufandi cafum facit aod'e,cõpofita ab eo ín xy tantùm,ut morvasy, Euftathío tefte: fed vsAvaos viz quoq; reperíríauthor eft Athenas, rsavzodss,ó, Antíphili Byzantij elt, rovid Aciftote li funt paruí & nuper prognatí Polypi, d ÁvóssG" apud Hefiodi,íd eft,exos,pro Polypoaccípit, vécue; epíthetonloco fubftantíuí; Laced&moníjtamen Polypi fubftantíue & fimpliciter Àvés«y uocant, Onos,íd eft, A(inus mar.quem quídà Polyp&t dícunt,Kiranídes. Alíus,quod fcí3,nemo Afiníno Opos. men Polypo attribuit.nos Ovovc, id eft, Afinos Afcllós ue fui generis pííces,no Mollia, fuo loco de dimus, Pulpi alíquírecentíores índocté nominát,uoce Italís uulgarí ad Lanz termínatíone de Pulpw. flexa, Albertus Multípede nominat, Greco nomine fimpliciter translato. Octapodía pro Polypís Maultipese apud Pfellálegun& dímínutíuo noming. d Polypi probofcidibus carent,qua nota à Sepia Loli- O&apodium. gíneg difiungunt.fed harü defe&tü natura pedum ad eofdë ufus commodorü longitudine penfas Pedes. uit, Supra uentrículá uefículà habent,& ín ea attramentã, fed nó ita nigrõ utin Sepijs & Loligini Atramentie bus,uerùm purpurafcés, V eficulà hãc rege uocat Ariftoteles, € qua atramentít per Butz effun dítantealuüfítam. De partu eorít per fiftulz, foetu, incubatíone:& à partu debilítatíone foemine: à coitu ueró marístuítz breuítate,colorís mutatíone:Brachía fua an arrodátíípfi: Quòd ín fecum exeuntes,oleam,fícum,& falfamenta appctentes:ítem de íngenío aftutíat ipforum, Be, copiofé in Hiftoria Aquatilium fcrípfimus, GR AE CIT Uulgó Octapoda dícunt, quídam íneptíüs Catapoda. 1T AL, Vbíqigentíum feré nomen retínet,Gillius, Polpo Romze & alibi ín Italia uocatur;á enetísfimiliter uel Folpo.Genuz Porpo. HISPAN. Polpo. á G A L L, Noftri per fyncopen Poulpe uocant, Galli Pourpe, (aliás Poupe)Rondeletius. Galli ourpre, Mafsilienfes Secche poupe, Belloníus. e ANGLI qui Vectam ínfula incolunt, uocant á Pour cuttel;ut Turnerus me docuit;alij qui- dam,ut à Io, Fauconero accepí,a Prete. lidem Sepía Cuttel uel Cuttle uocítant Germaníco no mine ínteftínum fignificante.uídétur autem Malacía omnia Germanícé recte poffe uocari Ruta telfifd:ut fi Polypum ínterpreterís, ein "uttelfifcb art. GERM. F. Ain Dilfüg/ Dolfifd uel DelEuttel, nomine compofito à Polypo SC "kurt, Quod eft Sepía. nam & Maafsilíenfes Polypum nominant Secche poupe, Velcírcunfcribatur, Hm lacht mit apt langen fúffen/ vnd einem Eleinen leyb. 1go ` AnimaliumMar. OrdoXIII. Icon bac noflra Polypum parte pronaveprafentat:ea nerò quam Rondelerins dedit, partem que sirtos continet fupinam, geminis acetabulorum ordinibus eleganter exprimit, | eS, d d EU A dE A Wm e i BS "ee dot, " "AIR kt lí eI» v Qe. OLYPv s quem hic depingimustinquit Rondeletíus)omníum maximus eft & notifsimun Pss differentíz duz funr.alter enim litoralis ef alter pelagícus,uíta folüm, fpecie nullo mo | dífsidentes,&c. e s fe | ITAL. GALL. GERMANICE&QANGLICE nomina eadem omnía,quz iam ín Po y l pofimplicíter dixímus,maximi differentia addita eí conuenient, Am groffer Polëuttel/zc. ; H H D * D O P: LY POR V M genus fecundum fatis ex prímo cognofci poteft:hoc tantùm differens, qU iumc ibo i i í inxímus,R ondeletíus. paruum uyariymi eft cibo ineptum quare feparatim non depínxímus, POLYPYÉ DeMollibus. 191 | o LYP vs terti generis eft, qui dicitur diuerfis nominibus (inquit Rondeletius ) Eledona, | Bolitena,Ozolís, Oz«na, Ofmylus. Plinius lib.»,cap.3o.Ozsenam graui capitis odore dici | tradit, ob hoc Murænis maxímé eam confedclantibus. ego uerò quód eo fitodore, quigrauitatem l capítís índucat dictam fuiffe puto. Aríftoreles quidem Hiftroriz 4. 1, Bledonam & Bolitenam fia i ue Ozolín,manífefte diftiñguit, At reíípfius ueritas pauló aliter quàm Ariftoteles Polyporü gea i nera partiri nos coegít,cum enim eundem femper Polypum uíderím & odore e(Te graui, & lon« | giísíma brachia habere,fímplícemqQ acetabulorum ordinem, non potuínon exiflímare Bolitæ« H nam fiue Ozolín fiue Ozznam;ab odore nomínatum,& Eledonam,eundem effe Polypis , Hæc | Rondeletíus, orev paroxytonum, dëse & d'ue(Gaza Offolem uertíDab odore facta funt. 0fmylur. | nomina, ficut & à mofcho recentioribus, Etforté etíam BeMzaue ab codem odore dicta fuerit, bo Geng, | Acny enim ucl Basen Graeci fimum bouis appellant: qui atcfactus, przfertím in Sole mofchum Ozols. | fubolet, Ofmylíum & Ofmylidium dímínutiua funt, Legimus & Bolbotínen & Bolbidíum, olirena. l pro eodem pifce nimirum, & Polypodine Athenzo memorata,nifi Polypígenus fecundum, par Polypodines | . uum uariumg eft, Ofmylus fortéfuerít, patronymíco nomine fcemiíníno , tanquam dímínutíuo | di&a. Athenzus quidem ab Eledona GC H Eledona Aríftoteli àcaterís differt crurumpro Eledone | lixítate:& quoduna ex Mollíum numero implícem acetabulorum ordinem agat, ( quod ei eriam | quem exhibemus conuenit, non ut caetera duplicem, Reperitur autem uarijs modis fcriptum, ÉA«d'àa | Va Eaed'hvn ÉAedlovn, Acad vs, Suidas i 78 tavrli Seet deríuat, ac fi ikAovs diceretur, d Quis non miretur Polyporum uaríetatem?nam horum alius tetram odoris fcedítatem habet: alius nomine Ofmylusbene olet, & nihil mufcofius(propiore moftho odore) fenti. Mufcum ením non leuiter , non 1 modó uíuus,uerüm mortuus etíam olet.Is quí eum uel occulti(simum fert,círcunftantes fuauífsi , m? permulcet.In arcís ad (mbuendas grato odore ueftes reponitur , Gíllíus: quíhunc pifcemà | Gracís hodie Mofchíten uocari tradit; Heledonam uero ab fj(dem corrupte Halídoná,'ut pifces | duo díuerfi fínt,íta ut Ariftoteles exiftimauit.Qua de re dilígentíüs inquírent , uel hodie eruditi, l uelolim pofterí, Bellonius exhibitum à Rondeletio pifcem Eledonam facit: Ozenam uero, quë | Itali Mofcarolum uocent, Polypo per omnia fimilem, &c. : : | GR Ap CI hodie Mofchítenappellant;alíquí,ni fallor, Gopos. ] 1T ALI Mofcarolum € Mofcardínum,nonnullí Muguetínum;Belloníus.fed Muguetíni no V men Gallicum potíüs uidetur, Ego Mofcbarolo Venetíjs uocari didici, circa Genuam Mua | Zaro. \ GALL. Mafilienfes Mufcum nominant, Gillius, Muguetinus,utiam ín Italicis dixi, Galli- | cum eiufdem pifcis nomen uidetur, | GERMAN. F, in Difemer/Difanling/Difanbuttd. | Nautilus Atriflotelis: ucl Polypus tefta inclufus,prior, 3 Pronus. Supinus. Nauplius. oz Animalium Mar. Ordo XIII. Eiu[dem tefla,acatij modo carinata,inquit Plinius, puppe inflexa, prora roffrata. T'eflam Nautili Bellonius huic backen pinxit : & conditum inea Polypum, extantibus cir- ris omnibus multo (proportione tefle )longioribus, nmpe triplo & amplius quàm Aui pin gir:ita ut terni eorum utrinque crifþati demittantur,bum i obliquum erigantur, nulla intermedia membrana. eam enim ueli loco ad planam tefle extremitatem fiue proram erexit . Oppianus binos pedes erigi ai ter d eos tenuem membranam ueli inftarbinos uero utrinque demitzigubernaculis (cinxsosi fimiles. Sed Bellonij icon,& quam ex Anglia accepi, ternos utrinque demittit. uidentur autem vemis,non gubernaculo, comparandi i. Plinius folus cauda media ut gubernaculo bunc pi= féemuti feribir,ne|cio quàm reté, que enim pars caude nomine in Polypo appellari po[sit,& extra zeflam emitti;non uideo, INautili à Bellonio exhibita icon, o A Y TIL V S, uel Nautícus, uel Ouum Polypí, (NavziAse, NauzMS, Gin morvo Ot) uocatut NA fpecies eius tefta Pectinis teftæ fimilis eft,cauz, pen cohzrentí ueladnatæ.ipfe par* uus eft,& facie fimilis Bolitenz. Altera fpecies Cochlez modo tefta munítur, quam nunquá defe ; tít,(ed brachia duntaxat interdum exerit, Ariftoteles, Apud Plinium ínter huius pifcis nomina pro Pompilo,legendumeft Polypí ouum,ex Ariftotele. Inter præcipua miracula eft inquit Pli níus)quí uocatur Nautilus, Supínusin fumma equorum peruenít;íta fe paulatim fubrigens,ut € mila omni per fiftulam aqua; uelut exoneratus fentína,facilé nauiget. Pofted duo príma brachia retorquens, membranam ínter illa míra tenuitatís extendítqua uelificante ín auras caeterís fubre mígans bracbíjs,medía cauda utgubernaculo fe regit.Ita uadítalto Líburnícarum gaudens íma* eine Sr, D quid pauoris ínterueníat,haufla fe mergens aqua. d Gaza Nautilum,uertít Nautam- necrecié tria huiufmodi Polyporum genera facit, cum ex recitatis uerbis duo tantüm ab co mé" moraríappareat, df Plinius cùm de NNautilo paulo ante díxiffet, (ex Aríftoteleymox tanquam de altera fpecie: Nauigeram fimilitudinem (ínquít & aliam ín Propontíde fibi uifam prodidit Mus tíanus; Concham elfe acatij modo carínatam, ínflexa puppe;prora roftrata.ín hanc condi Nauplí um;anímal Sepíz fimile,ludendi focietate fola: duobus hoc fieri generibus. Tranquillo enim ue* corem demiífsís palmulis ferire, ut remís:fi uero flatus inuítent, eafdem in ufu gubernaculí porrie gi; pandi concharum finus aurz, Huius uolupratem effe ut ferat, illius ut regat; &c, Mihi Nau- plius à Plínio Mutiani uerbis defcriptus, non alius quàm Nautilus proxime ex Ariftotele abco memoratusuidetur, d Si non ezdem,atcerté fimiliter nauígare uidentur concha, qux V enerie xop- 5 dicuntur,de quibus Plinius:Nauigant Veneriæ:præbentesgconcauam fuí partem , & aur Concbá argari* ponentes,per fumma equorum uelificant, d Rondelerius reprehendit Belloníum, E DeMollibus. 193 Margaritiferam uulgó ditam, fecundam Nautili fpeciem effe putárít. IT A L. Nautilum uulgus Neapolitanum Mufcardínum & Mufcarolum nomínat:quod etíam. nomen Ofmylo commune eft, Belloníus. GER MAR. Am Şarëuttel/ oder OóiffEutte : ut fimul e mollium genere eum effe,fimul & nautam,indícetur, Reperitur quidem ín Oceano Britannico quo unde eius pícturam Io. Fauconerus medícus olím ad me dedit, A NG LIC V M eius nomen ignorare fe confeíIus. Leporis marini prima fpecies Rondel. E P V s Marínus(Aeyo Li 9uA&osiG-) e Mollí& numero efi,quanquá fan- guís eius (quo Mollia ca- rent) ínter remedíaab Ar chigene, Plínío et Marcel lonomínatur p atrameto , . "s ; : : SE ; nout EIV S DE M fpecies fecunda, fubftantia atramento, partibus intermis,füpe Géi n NH S R PME riori fimilis efl.differt autem partibus externis,evc, Nu) P ; ; cognítusfuít,tumob raria , FL $ 1 » Leda 100 GERMAN, in anbereareber Geer tatem,tum ob uaríama ue teríbus tradítà eíus defcrís ptione, Plíníus offam ín« formem uocat. Aelianus Cochlez exenterate fimíz lem facít, Diofcorídes Lo ligíní parux, Sunt quí (ut Albertus) Gronautuul gò ditum, Leporem ma= rínum effe putent (guem pi fie Rondeletius Lyr lade ) Pífcatores noftri eum quí Pholis à nobis exíftíma- tur, Leporis nomine uena dunt;alij Liparím effe credunt.Quæ omnia unica ratione falfa effe conuincuntur. nam modò noa minati pifces frequentíffime menfis apponuntur,fjstp fine ullo periculo uefci omnibus licet; cùm ueterum omníumteftímonío Lepus marinus maximèfit uenenatus.Hæcille, Germani uulgò Orbem marin.uocant C cebafi.id eft, Leporem marínum.uídetur autem ís Lepus marinus Apu lejut {upra dixíinter Orbes, Huius generaalíquotreperímus:que caufa effe potuit cur díuer- {æ ab authoribus tradítz fint eius defcriptiones, Primum genus,quod híc exhíibemus;maxímé letale eft,ex Mollium genere.Cochlez exenteratæ ualde fimile, maxime pofteríore corporis par» te, &c.R.ondeletíus. HISPAN. leiebredela mar : quodan vulgo ínufufitdehoc pifce, an ab erudito aliquo pofi- tum,ígnoro. ; dV S GALLI circa Monfpelíü Imbríago uocant , (ut Mullum imberbem quoq, ab infigni rubore)R ond. . GERMA N. Ain Obiffttuttcl/ein XotEuttelein Eleiner gbifftiger IRuttelfifcb. Pronus. Supinus. di E SN © YIVSDEMfpeciestertía, Hoc genus (inquit Rondeletius) præcedentibus fubftantiâ uiri- bus & facultatibus fimile eft, Hic partem pronam & fupinam repræfentamus.Quod ín partís fupinz,feré medío,uídes,eft os;fuprapofitacrí pars,alueus;qualis in fepijs,ouí fígurá,fed ín ambi Zralicé, ulmo mar. Frtica. Holothurit , Albertus Magnus. G«ebaf. feequapp . Keer: Jeu, 194. Animalium Mar. Ordo XII. tu crenatus.Ori fubíecta pars,membrana eft tenuís,carnofa, magís expanfa ín rotundum:cuíus o- ra fimbriata eft fimbriæ nigra funt, Be, Intus cerebri nigri parum eft, culam excípítuentrículus, ex quo orítur ínteftínum conuolutum.In medio fubftantia quedam eft fungofa,fuccum fufca con tínens;fortafTe riseg cum attramento fuo, (Hec ad Bellonij Leporem accedunt.) Toto corpore eftfplen dído ` cryftallum, uel pituitæ maffam concretam congelatamq effe dícas,&c.lifdem uiribus cum prímo,fed (mbecíllioribus ed effe cefeo.híc ín alto marí;ille ín coenofis locis maris, ftagnisue lutu= lentis degit, GERMAN, F. Das witt gfolebt Ser Obiffttuttdin. BEL L O NII Lepus marinus ab tjs,quos Rondeletius exhibet, omnibus díuerfus uidetur, nis fi cum poftremo conueniat, Ego (ínquío utliberé quod de hoc pifce comperi affirmem, dicam Leporem marínum,anímal paruum effe:ínter Lolígínes,Lollíos aut Sepiassnonnungquam etiam unacum Apuís capi folitum ; odore tetro, nullam alíam habes formam, quàm (ut fcribit Plinius) off cuiufdam ínformís:cuíus ínter Cyclades magna eft copia , Fuluü Leporís terreftrís colorem ímítatur.Pulmonís mar, more per mare diuagatur, tametfi piñis careat, Pellucídum habet corpus, oui anferíni craffitíem non excedens. Gibba eft illi forma parte externa;qua etiam glaber eft, Con uexamínternam partem oftendít:qua eádém parte nerui permultirecti atq; obliqui apparent:quí bus eo modo fere firíatus efl,ut couexa fungi pars:ýfdemg adftríctum corpus diffundit, díffu(um uero contrahít.fefe enim afiríngendo aquá percutít,ut ín ipfa natatíone fungi figurá referat. (Inde coijcio eidem FA. enetijs E ongo marino uocari. bunc.n.dlunnus Italus tradit,effe materiam quandam» (ueluti) è [pu ma marina coagulatam:que quidem uiuat, moueatur, e fentiat:[ed corpus membris diflmtlum mon habeat. ) Ses ptem habetappendices,innumeris promufcídibus flípatas, ex Indico ín cyaneum uergentes:quí bus fugendo alimentum corpori (uggerít.appendícum autem fubftantia fungofa eft, Caeterum ex aquaemergens.fuam figuram amittit, & ín feipfum concidit, ut Pulmo marin , quapropter ín ua fceaquamhabentehunc contemplari oportet, Tota corporis fubftantia mucofa eft, ac ueluti carti» lagínofa.Osad cirrorum radíces ín concaua parte fitum habet, Linguam demorfus uellicat, ut A+ ri radix, paulo tamen remiffiúus. Quinetiam ín tenuia frufla difciflus, & in mare conieãtus, uiuit tamen ac mouetur , Marinam Squillam fi quando fuis círrís contigerit, eam non fecus atq; V rtíca marína rctinet. Libere uagatur ín mari nullistg flatibus aut procellis ad litus etjcí poteft, Hæc Bel, loníus. Pulmo marínus Bellonfj pluríma babet communia cum Lepore marino, utfpecíesu- níusgenerís uideatur, Pulmo quidem Bellonij à Gallis uulgo obfcoena uoce Pota marina dicitur Rondeletíusnon Pulmonem marínum,fed V rtícz genus boc facit, (Germanice honeftíus dice- tur (Oeerfbaamo Aliqui (Oecrfdbui,ut audio uocitanghoc eft; Spumá marís.edendo effe ne- gant,ferriín fumma aqua. radijs ab uno quodam cétro ftríatam effe:colore candído.nec uiuere ex traaquam. (Holothurfj etía Rondeleti prima fpecies, non minus ingrati odorem rėdoletġuàm Lepus marinus.) Lepùús marinus ueterum, malfa quaedam fiue offa carnea informis , Ronde- letio tefle; ne oculos quidem habet. Idem uidetur animal, quod Albertus Magnus fine nomine de fcribit; his uerbis: Animal quoddam abundat ín maribus Germanie & Flandrie, out albo fubftan tía fimile figura hemífphzri]: in extremis tenue,& ín medio circa polum fui hemífpharij fubftanz tía eft craflioris:ubi etiam lucent duo quafi oculi (Non oculos dicir;fed quafi oculos )jmagni intra fupet ficiem fphzra cõtenti, Membrum ín eo nullum eft díflínctum,Extra aquam immobile eft, X ome nino non diffunditur, amifa figura fua,fícur album out, X concidit totá, R.urfis aqua ímmiíffum, paulo poft recipit figuram fuam, & mouetur (ficut antc) motu dílatatíonís & conflridtíonís. Ez iufdem & alibi meminit Albertus:ubí de Spongýs loquens, hoc animal effe Aplyfian putat;ímpe rite. Aplyfie ením herentnímirum utrelíque Spongfa,nófolutíerrapnt, Hoc "de dd uocata- nímal phlegmatícum;pblegmatí uifcofo,& albumini ouí,omníno fimile, Phlegma quidem & mu ci pituítofum Germani inferiores uocát € dbnet, noftri Shnuder,) unde hocanímal «not telf appellatur , quod nomen tamen etiam alíjs quibufdam pituítofis X mucofis pifcibus attribui- tur, (nam Cyeeebaf, id eft, Lepus marinus Germanorum [alius quám Graecorum & Latinorum) duorum aut trium,ni fallor,generum reperitur quibus communís eft figura orbicularis.) eft & alí us pifcis oblongus,eodem nomine, Lie quibus omnibus nos poft Orbes Rondeleti fcríipfimus. Muftele Mufteli ue marini genus,nomíne tantüm cófyderato,uíderi poterat animal,quód Gee quapp nuncupant maris accolæ Saxones.tjídem enim uocabulüi Quapp (& 2ilquapp) Mutte lam fl,noftram fignificat, fed audio animal effe marinum, coloris Haut, out prope uítello fimili fub ftantía,glabra,mollí,& que íctibus cedat,tenuí,& inftar oui in aquam effufi:moueri, contrahi, dí latari, inftrumenta corporís nulla habere.exímí ab aqua,nifi aliquo uafe excípíatur,non poffe:ex- emptum protinus motu deflítuí, Hic forte Lepus marínusBellonij fuerit, Germanice nomina ripoterít Hålber (Ocerfdum , à flauefcente colore . nam fuperiùs defcríptum cognatum eí ani- mal,colore albo eft.Lícebít X (eerfhwum,id eft, Fungum marínum nomínari, à fubftantia fun gofa & mollí: & quía conuexa etiam fiue interna eius pars fungi modo flríata eft, & ín natatíont fungi figuram refert,ut de fuo Lepore marín, Belloníus fcribit, Quàd fi recte Leporíbus adnume rari poteríthocanímal &eequapp dicti, id eft, R ubeta marina: (Saxones enímet R ubeta,et Mu Del? fl uapp uocant) alterum etiam illi maxímé cognatum, fed albi colorís,quód MO eer[cbuiti nomína* ` DecMollibus. 195 hominauimus,id eft, Spumã marínam,Leporum aliquod genus fuerit; Rubetz quidem nomen uel à uenení,uelalía fimilítudíne indi potuit. — Haec pluribus expofüí, ut quí non procul Ocea- no habítant eruditi , hæc animalia cum ueterum atg recentiorum fcriptis conferant ftudíofíüs; & ne Leporís, Pulmonísac Vrticæ marinæ hífloríz confundantur,caueant, d Pharmacopolz a- liquí marís (pumam appellant materiam quandá concretam,íntuslanofam & tactu urente; quam ueterum Alcyonium effe Brafauolus conijcit, Lyram píícem Rondeletij,uulgó Gallis Gronaut (alis Gorñart,) dictum; alíqui Leporem marinum effe putant,ut Albertus; Germani quídam me Jus Cecban.id eft, Gallum marínum;appellant. Gedan. A P V LE I V s in Apologetico, Leporem marinum putat effe animal, cætera exoffe:fed quod Lep.marin; duodecim numero offa ad fimilitudinem talorum fuillorum ín uentre connexa & catenata gerat, Apuleij. An proprie tamé Lepus marínus hoc animal uocari debeat, dubitat, Lepus dirum BC uenenatum anímal,ín noftro marí offa íinformís,colore tantàm Leporí fimi dodici ein Indis X magnitudine & pilo,duríore tantüm:nec uíuus ibi capítur,Plíníus, : DE VRTICIS IN GENERE: ET PRIMVM AD QVOD genus anímalíum referri pofsínt, * Va TICAS tam eas ous faxis hærent , quàm quz folutæ faxis errant; inanimalium nume- Baier aniz ro Ariftoteles recenfet. Sentit enim Vrtica (inquit) X manum admota corrí piradhærefcitg malia effe Jod perinde ac Polypus fuis brachijs,íta ut caro intumefcat;os ín medío corpore habet: & de faxo,qua impfeiitora ; fide tefta uíuít:& præternatantes pífcículos excipit rétinetg, deuoratg ín hunc modum quxcun que nacta eft efculenta, Genus alterum € faxís foluítur, & Echinos Pectunculosp,quos offende- tít uorat.Sic ille, ^ Cumigítur Vrticæ (inquit R.ondeletíus) frondem fuam, que pedum uice eft, Fros earum, modó dilatent,modo contrahant:& ore cibum accípíant;ceu tactu guflatuG praedítze, duobus ad uitam (animalis) neceffaríjs fenfibus,non ínter Zoophyta, fed ínter animalia non omnino perfe- Cla easnumerabímus.Polypís autem & Leporíbus mar.fubíungímus,quód ex mollíum fint gene Mollia es, re; quód etiam modo fronde expanfa Polyporum inftar pedes multos haberc uideantur ` modo fronde contracta, maffa tantă carnofa, informi (ueluti Lepores marini) conflare uideantur, Haec Rondeletíus, q Equidem & hís inele fenfum arbítror,quz nec anímalíü, nec fruticum, fed ter- Zoophyta tf: tíam ex utrog naturam habent, V rtícís dico & Spongijs, Dinis nc eft nimirum quód pedícu A los earum, frondes quàm círros appellare maluit, Ariftoteles etiam De partíb.animalium 4. s. Quas (ínquít) Vrtícas appellant,non tefta operiuntur, fed exclufz omnino (unt js quae ín genera díuí(imus, Ancípíti natura hoc genus eflambigens & plant X anímalí.abfolui enim & efcam pe tere nonnullas,& fentíre occurrentia poffe,atq; etiam afperítate corporís uti ad fe tuédum, anima lis eft.atueró quód imperfectum fit , & faxis celeriter adhaereat,nec aliquid excremeti emíttat e: mittere uideatur) manífefté,quanqua os habeat, plantarum geneti fimile eft. Hæcille. Nos de Angie je Spongíjs alíás dixímus,nullum eis fenfum íneffe,ídeoty Zoophytis inferiores haberi; Vrtíca: ue Aonplytis p» tO cüm & fentiant, X infuper eorum quz Mollíauocant ín mari animalium naturam prz fe ferat, Z oophytís fuperíores perfectíoresty exíftimarí debent, quanquam ín (uo etiam Mollíum genere 5 51, iz imperfecte. Idem Ariftoteles Híftoriæ 8, 2. uidetur Vrtícam Teftaceís adnumerare: nam de pafettas "l'eftaceorum uíctuagens,ínter caetera tradít Vrtícam,efTe ueluti ínclufam Oftreí carnem:que te 777, ,, fi ftam non habeat, fed nuda fit: pro tefta autem (ab altera parte,ut & Patella)utatur faxo cui adharet, Eer S ` Híncalíquísforté ínter Mollia & Teflata V rtícas ambigere coníecerít: illas præcipuè quae fa- 4y, xis femper herent:nam femper folutas, Mollia femper dícemus;ut rurfus ín earum medio pone- musillas quz modó adhzrent,modo foluta uagantur. Qui Vrtícascum Vertibulís fiie Holothurijs X Tethyis confundunt, ex Hiftoria nofira tedarguí poffunt. it. AxxNiqo« Græcis communiter, Attice Kride, dicuntur tum herbz,tum anímalíamarínatque. Agios vi. Latinis etiam communi nomine Vrtíca appellantur . eàdem nominis caufa,quoníam uredínem diy, & prurítumtactu ímmíttant.AxeMQ»e nomen Grammatici Greci deríuant, «wea 7» pn Sxey Mi ġa Q'y:uel per antíphrafín ee Det kreny 70i Seen Ty Gg id ug Ueró rega 6 xvi(ay. Miple]o. ctia; uwbífusy; id eft, Matrícule, dícütur Vrtíce mar.ab Ariftoph.forté ab aliquafimilitudíne figure 78s slw uspe 8 yuvæencioy «dao d Caro marina apud Trotulam,quantum coníedtura affequor, Vrtica eft, G R AEC Y M uulgusquum terreftres urtícas Zuchíndas uocet , marinas tamen Coly- cenas nomínat,Belloníus, ^ Graci hac atate Colízanam tiocant,quód (elis, id eff) pedunculis fu is firmiter Polyporum moreadharefcít , Gillius, | Rondeletius Colycenam (per æ díphtbong, "ín penultíma) uocari fcribit, non quamuis , fed primam duntaxat fpeciem V rtícatum.Colybdzc- nam quídem alíquí ueterum pro pudendo mar.ínterpretantur, ` ITALOR V M multíantíquo nomine Vrtícam appcellant:alij Flammam matis, GALL, NormanníCul d'Afne uocant, Belloníus.fed R ondcletíus priuatim prímá tantàm fpeciem fic uocari docet:quá Mafsílienfes Vrtígo nominant; quód nome ceu generale melius u- ` fürpabítur. Ter? quoq; fpecië Gallice quida Pefterol uocant, quód contracta e teferat, Xc. Koi fetiiores. 196 ` Animalium Mar. Ordo XIII. GERMANICE qiudamínterpretantur Eäcbeflaff (Debiflaiii. Licebitetíam Seeneffel appellare, g YRTICARVM DIVISIO EX RONDELETII SENTENTIA; cui conficta fingularum Germanica nomina addidimus, Y Vitíca parua, Cul d'Afne Normánís, Saxís, Cteinneffel:ut) Simpliciter ein Cyeeneffel/ aper ein Y Semper adharent 1 Eleine Seeneffel. Editur. * Rlábneflen 'f Czrulea, Teftís alienís,prafertz | * ParuatíausJ Viridis. tím Purpurís & buc- | temalíaeft | Subnigra, cinis: fpecies ínnomís fed notata $ czruleís . | nata.eis &«dbnecnef pctísuely flauís Vrticarymd fel.non editur, : A nigrís alte Cinerea: círrís multis femper explicas tís:carnís parum haber.ein áfdyfat» be Geeneffel. Pro arbitrio hzrent;aut folutz uagantur;ut rubra Vrtica; ein rote Seenefjel: Semperfolute libere& funt ez,quas Galli uulgo Potes appellant, Albertus Stincos A Am iDceribam/ein (Ocerbüt. [1 Species una,quatuor. Ex his pedes fiue brachia habeto Altera,octo : Polypibrachijs nó * ualde diífsímilía, Frtica parua Rondeletij. , R T1C A prima feu parua Rondeletj, — INucís ít glandís (inquit) magnitudinem uix fuperat,ob id pat uad nobís dicitur, Harum alíz uírídes funt, aliæ cerulez? alíz (ubnígre,fed punctis alíquot ceruleís,uel flauís,uel rU bris notatæ , [n Oceaní faxis frequentes funt, apud Santo^ nes ac Burdegalenfesíndelicijs, d Scopulís lítoralíbus tam pertinaciter ínharet , ut nifi primo impetu díuellatur; uix poftea, nifi ín frufta cõcifa dirimi pofsit, adeó fuas tr^ chas arctífsímé contrahit, Belloníus. d GR AE CIS uulgó Colycena , Videfuperius in Vi cís ingenere, GALL, Mhlfsilienfes Vrtígo uocant, R.ondeletíus. Normanní Culd' Afne, (id eft, Podicemafíni,) à círrorum conttactíone atq; explícatione,Belloníus, E GERMAN. JÉinEleine Seeneffel ober eflait ein 2trfneffel.cinEleine Cteinneffel/von farben grün/ooer blaw/oocr [dywattsledt. Eiu[dem alia eicon à 'Bellonio propofita dupliciter:maior explicatam Frticam,minor contraBlam reprejentat, D TEN PAA Een vRATICÁ DeMollibus. 197 Tec. R TICA 1L fiuecínerea Rondeletij. | Cinerei (inquit) coloris eft,tenuís admodum.quíá frondem magnam fiue círros multos habet,carnís parum.In faxorumrímís uíuit.coma fem perexplícatam habet,nec unquam contrahít,a faxo euellí nequit, 2 GERMAN, ZináfdfarbeEleine Seeneffel/oder Steinneffel: mag vein felfen nit gat Bezogen werden-batt jr baar oder flaen allwegen aufigefpzeitet/ niemar süfamen gesogen ; SS T RTICA 111fiuerubrapurpureáue Ró deleng. Primæ (inquíb(imilis eft ni quód frondem & longiorem & copiofiorem habet, Saxís aliquando hxret,alíquando folu ta uagatur,efculenta eft , (ed durior quàm prí ma, GALL. Noftri obcolore purpureuni fiue phoeniceum, R ofam appellant. alij Pofte rol, quód contracta recti ínteflini extremum cum mufculo fphínáére, fiue podicem refe- rat , alij PoufTe pie Británora:alij Cul de che- A 2 A SE o ual, q Bellonius Pollicipedes,(quod nomen d \ ipfe fingit à uulgari Poulfepieds 3 nominari tradít eos , quos Rondeletíus Balanos facit: quód pollícum ín pedibus fimílitudinem ha beant, racematím Oceaní cautibus adherens tes, cetera, ; x ; AET ' GER MAN, Lin toote Seeneffel/mag ven ber farb ein Keer voofe denamfet werben, H*in reote groffe 2trfneffel | iftnitt allwágen an die felgen aebefft wie Diezwo votgemelten/ funder SE ledig vinbin im waffee jte fpeyh 58 (fen . [o [y das baar süfamen E bat fy cin gftalt def binderen/wie and) oic etf. ' , A » à) fA MENN A I S i : S WE N ë SE Ee R TICA Ir11, Rondeleti. Hac (inquit inftar Holothuríorum teftis alienis adnafcítur; & maxime Purputis, Pars exterior dura eft, & rígidiufcula, fpífsior& quàm ín alijs Vrticiss Rs ) wg ` Animalium Mar. Ordo XIII. Cirrosbreuifsimos in ambitu habet , ex interioribus eius partíbus filum longum deducitur, pute pureo coloretam iucundo tamg florido infectum,utcum preciofo illo Purpure fucco certet, Cat ne eft duríore,eamdy ob caufam à noftris reijcíur. n GER M. F, in CidonecEneffel/Elábt oder wadbfit allw&d an ettlicber (OcerfdnecEc fha len / funderlih ver Durperfdoneckan : wirtvon wàgen «f herten fleifhs shper fpeyf vera voffen. Se ud NUN SESS SS NS SKIs ADS H R TICA v, Rondeletijfempet foluta;ut etiam fexta, Huius (inquit) pars una,uelutí fun gofa quadam mafla,rotunda,caua,ín medio perforata, purpurea uèluti fafcíola ambiente, pí leum plane refert , altera parte Polyporum pedibus fimilis eft , octo enim pedes habet craffiufcue |! los,extremís partibus quadratos,ín acutum definentes. Nullas interiores partes díftínctas habet. H : Corpore eft adeo pellucído & fplendído,ut oculos offendat & hebetet , Circa Magalonam pluri- mz reperíuntur,maxímé æftate;quæ tum diffoluuntur & ínlíquorem abeunt, díflluunt& glacíef modo, diutius manibus tractes, Ad eam magnítudínem accrefcüt,ut pileos, quibus uíatores utí | folent,fuperent,Prurítum & uredínem ín manibus oculis mouent, d Belloníus Pulmone ma» d rinum bunc faciens (quam eius , fimiliter Gilli et Mallari) fententiam Rondeletius reprehens dít;) Huíus,ínquít,ea eft natura,ut marí commoto, deorfum adimum feratur : pacato uero acbe« ne tranquillo, paffim folutus díuagetur,Gíbbam habet inftar dimidiatæ fphærẹ figuram,glabram pollícís craffitudine:cuíus pars interna neruis rectis à medio íncipiétibus, quafi ftrijs fuluí coloris in gyrum radíatur , quibus fe díffunditac conflríngít, qua corporis commotíone aquam concus tit, & nunc ín pronum, nunc ín fupínum effertur, Pínnarum uice fibris tenuibus atq; «gré confpí cuis ín orbem communítur,ut Lepus marínus.Cruciformes quoq; círros,flríatos,craflos, ín mo« dum ftella radíatos,numero quaternos , (talis efl fexta Rondeletij Frtica, buic cognata, ) parte interna natationíaccommodatos habet:quos ut exacte confpícías , eritin lebetem aque fynceríoris cona fjcíendus, &c . Cum ín marí diuagatur grandis uidetur quafi pítuítae globus: quí unicum tantüm colorem referret, nifi rubris illis quatuor circulis fugillaretur, X ea cruce,qua interna pars firíata eft,díflíngueretur. Eum fi ín frufta diífciffum,in mare reigcerís, uiuere níhilomínusac mouerí có períes:extra mare autem exanimis apparet, Emortuus ín alto mati, fluctibus expuitur ín lítus, trå fparentís glacíei fimilis. Hæc ille, - G R AEC Y M uulgus Mogní uocatit hoc animal, quód partibus uerendís admotum, pruríe tum ac Venerem,ímó etiam ampullas excitet, Belloníus. 1 T AL I uoce obfcoena Potam marinam, Belloníus, Ligures Capello dí mare;quafi dicas Pileum matínum,a figura; R ondeletíus, , GALL. Vrticæfolutæ,hæc & fexta,uulgari lingua Potes nuncupantur, Hec priuatim à Maf filienfibus Capeau carnu,id eft,Pileus carnofus,à figura, R ondeletíus. GERMANIC E dici poteft CN eerbüt. Oceaníaccolemultí;ni fallor, Keer fbaumappellan;& &eequapp/& &dinottolff:quod poftremum etíam pifci cuidam attribui tur, Nos dehís nominibus pluraín Lepore mar.ícrípfimus ín Hiftoria nofira, dubítádo an ad Les porem,uel Vrtícam uel Pulmonem potíüs referri deberent:fed uídétur ad V rtícas potis pertíne re.Lepus quidem marinus Bellonij,pluríma cum Pulmone eius mar.communía habetur fpecícs e sees generis uideantur. in art äer Geeneffel mit viij. füffen/Elábt nionat an / ifall wag levd, Së Ee GE vRTICÁ De Mollibus. 199 * TRTICA VI Rondelaltera fpecies femper folute, Supradicie Gnquinfubftantia uita, ui V ribus fimilis eft, Quatuor duntaxat pedes habet, feu frondes potíüs , longiores quàm ullz aa liæ Vrticæ:quæ fatis apte folijs acanthí comparari poflunt.Inaltera parte líneas aliquas habet fiel- latim dífpofitas, q Frondes huíus Vrticæ uidentur pennas referre:fed alía eft Penna marína,quá inter Zoophyta dabimus. d Reprehendit Rondeletíus illos, quí hanc & fuperíorem Vitícam, pro Pulmoníbus Ge? ufurpant. E 4 ITAL.ET GAL L.lotamarina,ut tupertor quocp, : usta ; GER M AN. Ein anereart der nádftganedren Seeneffel/mit iiij faffa. Frrivarut fpecies due,quas in Italia pilas à Cor. Sittardo accepisquarum alrera (rotundior) uidetur fpecies prima effe ex illis quas exbibuimus.altera an Vra ticarum generis je Modi: ORDO XIIII DE CRVSTA TIS SEV CRVSTA TENVI CONTECTIS IN MARI ANIMALIBVS: VT SVNT CANCRI, : Cancelli, Locuftz, Squillæ, DE CRVSTACEIS IN GENERE, NIM AL 1 Y m Exanguíum differentias expofuimus fuprá,ínitio praecedentis or. dínís de Mollibus:quod ptímum ín marí Exanguíum genuseft. Secundum,de quo nunc agendum, Cruftata à Plinio dícta,uel Cruftís íntecta: à Græcis Mat Acexóspot xæ,id eft, molli tefta operta , tegmentit enim non zqué durum deníumq habent ae GE ospaxed'ioue, quae oftraco, íd eft;tefta dura filíceat ínteguntur, Hac partem folídam forís,molle carnofami intus continent, Solidum illud fragile , non collífileeft, q Huius genea rís fpecíes uariæ funt, que magnitudine, fpecie, figura,alpetitate,læuitate,nec nó uita díftíinguunes tur, dj Cruftatis ineft fallus fuccus, funt omnia durz carnis, & concoctu difficilia: multum nu tríunt,príus ín aqua dulci elixa, Caro eorum,quemadmodum & Oftreorum, uentrem fiftit, quan do ín aqua prius elixa fuccum falfum depofuerínt, d Cancrí nomen úeteres aliter atque aliter u= ürparunt, Plinius pro genere fic ufus eft; Cancrorum genera (inquit) Carabí, Aftaci Mær, Pagu R 4 Cancsts Cauda, Refrigeratio Cruflator&. Aere, Boar prodeat, Ordinis ratio Cancrorá ges nera. Differentie, 5»oo Animalium Mar. Ordo XIII ri, Heracleotici, Leones,& alia ignobiliora, Ariftoteles eos ron Cancros (xeexivove) uocat, quib, rotundà eft corpus, quíbuscp cauda deefl,ut ipfe ait. Reueratame Cancrí omnes caudá habet, fed corporí applícatam:;quam nó extendunt nífifoemínz, cum eam partem ouorum copia díftentam habent, Componítur autem Cancrorum cauda ex quin tabellis, (fic appellamus quas Aríftotee les wAt«ae,cruftas fectas € congeftas:) fed hæ ín acutum definunt,non ín pinnas , utin Locuftís, quía Cancrí cauda non natant:uerüm ín ea oua deponunt & conferuant. in eádem eft excremene torum exítus, At Locuflz natant, code, ot palmulis ínnítentes, Cancri terrenam potíüs uitam a= gunt (m mari reptantes, potis quàm natantes) cauernasQp fubeunt, — Squillalata quidem pedes ha- bet & gradítur:cauda tamen non caret.ítem Cancellus purpurarum,buccínorum & cochlearum teftas fubit, illic degennihilominus tamen caudam longam habet & extentam.Q uare rectiùs dí cemus Cancros caudam habere:fed corporíappreflam,ne íngrefTum impediat, Hac fere Ronde- letíus, «| Calor natiuus Cruftatorum recreatur ambíenteaqua: quam quidem etiam neceffario, non refrígeratíonís caufa,dum cibum captum,ore admittunt: andem mox reddunt,ne ín uen trem íllabatur wapa zx decke, V ocat autem d'acte Ariftoteles alibi Bgeyyiosd'te ín Cruftatís , partes illas circa os hírfutas & frequentes,quas celeriter mouent. iuxta has foramina quxdam, ut Bello» níus fcribít,aquam emittunt. Pluraleges ín Hiftoria noftra,in Aftaco fl. B, d'In Cruftatís propo nendis,hunc ordinem fequi placuit:ut prim locü obtineret rotundiores et Cancri priuatímdictí, eisg fimiles, «apxvoselsc deinde oblõgi inter hos prímü Carabí,& fimiles, ab A ríftotele xegeBoe de dicti, forcípibus ínfignes:tum quae illis carent, Squillae.Cancellum fiue Scyllarum, ceu ambis gua ínter Cancros X Carabos eisg fimilia naturz , medíointer utraq; loco pofuímus, € Cancro» rum genus (inquit Ariíftoteles)multiplex eft,necfacileenumerandum:maxímum, quas Maas ap pellant. Secundum Pagurí,& quos Heracleotícos uocant. Tertium fluuíatiles,ceterí mínutíores, & nullís pene nominibus annotati, Et genus Cancrorum litorale Phoenice fert, tantz velocitatis, ut eos confequi facile non ronde izzés,hoc eft, Equites appellant, Genus ítem alíud eft,quod magnítudíne Cancrum non excediít,facíe Aftacís fimile, Hæcille, INosplura genera numeras bimus, (inquit R ondeletíus:) qua inter fe differunt magnitudine, colore, pedum longitudine: & oculorum fitu, quod fj uel contingant fe feré,uel magno intervallo à fe dífiungantur. Omnibus pe des funt deni cum chelís:cornuatenuía, parua & pauca , Corporis totíus alueum atqj caput indi- {cretum omnes habent, Quam nos caudam appellauímus, Ariftoteles tåixgavuue vo]vyad'ic uocat, Per tranfuerfum & ín latus progredi uídentur, ín pauore etiam retrorfüm pari uelocítate redeüt, Cancrí nomen Plínío,ut díxí,& recentioribus quibufdam, ad Cruftata omnia extenditur, Arí floteli fpeciem tantüm rotundorum fignificat, Iam uero rurfus ín bac ípfa fpecie, quídam fimplí» citer Cancri dici uídentur:alij cum epitheto aliquo , ut Feracleotící:alij peculiarí quodam nomi- ne,ut Paguri, Mats, Paguros tamen recentiores quídam Græci pro Cancrís promifcué accipititz fícut & Palladíus, 1 T AL 1 Canctosuulgó mutatis & ínuerfis literis Grancos uocant, tam fluviales, quàm mari nos, Platina, G E R M, Nos Cancros (utcommuniüs accípíam Cancri nomen pro quouis malacoftraco)Lo cuftaríos,KegeBoselás nominare poffumus lange "IR rebo/ucl fimpliciter Krebs. Angli Crenife dícüt Aftacum tum mar.tum fluuíatílem: Hollandi alj inferiores Germani IRreeft uel Creeft. alterum ueró genus quod Cancraríum propric appellatur, Purge TK rebe/runoe IRrebs : ueluno uocabulo d áfcbenErebs/à fimilitudíne marfupij fubrotundi:uel (Oeer[pinneníd eft, Arancos mar quanquam & Sepíam aliqui fic uocát íneptíüs, Vel IKrabbe/IRrab/Rrabe/ Cyecrabbe: quonomine Angli, Germanit ad Oceanum , (ut Galli etíam aliqui Chabre uel Crape ) príuatím Pagurumuocitant, conem banc in Italia naitus fum perfimilem Hanc Rondeletius pofuit primùm lib i8.cap.1. deinde illi quam Bellonius exhibuit, Tomo zin libro de pifcibus fagni marint,cap. 11,utrobiqs Cancri anonymi nomine, D D s Hj e e z C ANCER fimpliciter X generis nomine dictus,cum fit fpecies quaedam infima, anonymus Rondeleti cognominatur, Hoc (inquit) frequentius in Gallia Narbonenfi uefcímur.na* Ícitut De Cruftatis. 201 feitur in flagnís marinis, ínter fluuiatilem & marinum medius:quo in fluuíatilffum penuria aduer fus Canis rab, morfum utendum cenfeo, qj Idem uídetur,quía Bellonío fimpliciter Cancer maris nus (EzexivG- Seid nominatur, Hos Cancros (ínquít)à Pagurís eiufdem magnitudinis (cum quibus fæpe ab íchthyopolís permífcenturípfa glabrítíe prímüm difcernere oportet. Pagurí prea terea tíbías habent hírtas,etbrachía grandibus forcípibus uallata, at (gue ) ín nigrum colorem as beuntín extremolíuent. Cancri omninoglabrífunt, eorumq anteríor corporis pars,pofteríore latior eft, Hæc ille. Videtur autem fpecies hacc femper minor effe Pagurtis, ITAL, Venetis Granceolo dicitur, Ferrariæ mas Giranzo,foemína Grancella;Belloníus, In hocgenere (ínquít ídem ) Veneti Mazanetas ( nfrà etiam Cancrum paruum latipedem,Maxenetam ab Italis uocari feribit ) nominant, Molecís fimiles.hos mares effe,mollefcere, ac uernatíonem exuea re ferunt:illas formínas putant, & perennícontegícrufta, d Maíaetíam Italis Giranceola dícíturz X ne quis confundat cauendum, GALL, A noftris generis nomine Cancre appellatur, R ondeletíus. ~ x R Sus Ein art der ((Oenttrabben, r. ein (DinoerErabb/ift Eleiner dann Die rechten eerErabben. ANCER Hleracleotic, (Kagxivee sex^utxóc), R Gd, queo eis ínquít, ab Heraclea íllufirí urbe ad Ponti Euxínii, potíüs quá ullaalía.plures ením alt: bí Heraclea fuerunt.Paguro tã fimilis cht, or uix diícer nas,ueruntamen fpecie díffert. Colore eft fufco, &c. ra ríorínnoflro mari. d Heracl. Cácer(inquít Scaliger) grandifsimus eft ín genere Pagurorum , cruribus bre- uibus , forcípibus admodum ualídís: quem pro Vrfo Rondeletíus pínxít, Heracleotícus ueró ipfius, parua Maia omnino eft,fiue adhucadolefcens , fiue adulta ín fuafpecíe:nihílením refert, Sc, Plura leges exercitas tionum eius De fubtilitate 145,3, GERM, Aindídlebt der (Ocatrabben/oSar (Deató[ben- ANC ER HeracleotícusBelloníj. nam Rondeletij hoc nomine Cancrum iam proxímé exe híbuímus, Cum Heracleas urbes (inquit) uíderem adíacentes lítorí, unam Pontí,alteram Propontídis,ab eis id Cancri genus denomínatum effe, facile mihi perfuafi, Plurímus eft ín Sícía lizlítore, quanquam & Roma aliquando uenditur, Multi Gallum marinum ea tantüm ratione uocant, quód eius brachía uídeantín critæ Gallí modum tornata efe, Facile, Rondeletíus hunc Vríum ueterum facít,& iconem ab bac nonnihil díuerfam ponít, V ide pauló poft GALL, Migrane,id eft, Malum Punicum uulgó uocant circa Monfpelíum, à figura & colo te ualde fimili. ; GERM. AMinanbereatt ber (Oeatrabben: etlid nennéo bie ein Seehbant/von der fb ten geftalt:etlio ein Granatópfel/von ver geffalt vnd farb. 502 Animalium Mar. Ordo XIII. e EE SS SESS vn sY s Galli mar.uulgó diãi , (quem Cancrum Heracleotícum Belloníus facit, ) qualem olim ex Italía Corn,Síttardus nobis attulit, alia eicon, `, GERMAN, 2leben der felbig Meerërabb/auff ein andere weyf gecontrafeet. Eiufdem Cancriicones alras duas aliter expre[- R s Y 5 (uel Vrfa.dpxzG^5, ) Rondeleti: idemqui l Jesproximèretrò po[uimus. Cancer Heracleoticus Bellonij (X Scaligeri; Vidé fuperius) proxímé exhíbítus:quo cum pluraleges. Vt 'finomen (inquit) nona forma ímpofítum eft, ut Locuz ftis:fedab actíonib.moríbusQy,ut Lupo, Cínzdo, qBel loníus Vrfum feu Vrfam facít,qu R.ondeletíus Squil larum generís effe oftendit, & latam cognominat:quam nos etíam ex Italia olim Vrfi nomine à uiro quodamee rudíto miffam accepimus , Credíderunt nimirum hunc efTe Vrfum alíqui à corporis forma ` quz craffa ei & re- curta eft, ficut terrefirí, GC quía genus alterum per omnía huic fimile, Ligures uulgo Vrfetamappellant : quæan eadem fit Squillæ cxlatæ R ondeletij, quaerendum. Ni de infra ínter Squillas, : GER M AN. dícipoterit ein Bårentrabb:uel alijs nominibus ín Cácro Heracleotíco Bellonij iam pofitise tBellonij ueró Vría, ein Bårentrebs . híc enim longus & caudatus eft,ille rotundus, tin andere centrafectung def nádftganclten Ced rabben . ; ; Icon Pagurineluti in dorfo iacentisyexpre[[a V enerijs:fimilis à Bellonio exhibe, ANS au) » 2. (i Wi KI x ANU NES NS Wc M 77» NS / Gi ES z : A EO 7, ag E ez M out ed Ü PAGYRYS De Cruftaus. 203 Einfdem alia quam Rondeletius pro Maia dedit e ier, Nos proxime Matam aliam dabimus. nnn S P: G YR V s (Ptysp/G^) genus eft Caneri Hef, ychío. R ecétiores Graci pleríq: Pagur& pro Can cro fimpliciter & ín genere ufurpant.fíc Pagurum fluuíatilem dixit author Euporifton , qua inter notha Galení funt, Idem à Palladío Cancer marínus uocatur. PaySose, ode eret huy Kotgaeue; Scholíaftes ín Equit, Aríftophanis, Bifas, Pagurus eft marínus,quí uocatur Carabus, Kírani- des. Vocatur autem à Græcis Pagurus, o4 9 qv zer ta yate Zeie x9 Gët d rroa do ris dit sceiy x9: déet folet enim qv meyus, hoc efljafperís & petro(islocís uerfarí. Príma huius nominis fyl laba Oppiano & Nicandro corripitur. Latinum nomen non inuenit. Greco uli funt Plinius et Gaza. Heracleoticifuprà dicti his omnino cognatiuidentur. d Pagurum eundem quem Bel lonius pingit Cancrum, ín Italía ab eruditis nomínaríaudíui.necalium ad me pictum Fracaftoríz us dedit de eodem etiam Gillius (enfít. Atteftantur X nomína,tü alía que Belloníus recenfet:cum Porri uel Porínomen ufítatum [talís per fyncopen à Paguro cotractum uidetur. quanquam boc nomen Rondeletíus fuz Mate attríbuit, Porroní quidem ille;non Porri (cribens. d Negat Ron delctíus (inquít Scaliger , nomen quidem eius fupprímens) Maíam effe Cancrumíllum longicru rem, horridum:propterca quód Maía fit Canctorum maxima, At, ínquít,hzec quam Prouíncía Squínado uocat,nó eft maxima, Maximum enim fert Oceanus Cancrum, Squínado quadruplo maiorem, V bí nonanímaduertít Aríftotelem de fuis Pagurís atqj Matjs fcribere, non de Oceanís cis, Quippe etam R.hombí noftrates parui, Oceaníci decuploamplíores, Atin toto Aegxo,lo« nio, Adriatico Granceo!z (fic éním dicuntur ab illis Matzen funt omnium maxíme Cancrorum, Hæcille, Idem Scaliger: Pagurorum Gnquít) duas noui differentias.alter & orbiculatior, & fu fecior, & maior, Alter eft quadratior et mínor,colore dilutiore,ac pené pallida uiriditate.Poreffas hos uocat Venetus. d Pagrum pifcem (&ygsp) per imperitiam cum Paguro cancro facile confu- deritaliquis. d Pagurí quando à Cancrís fimpliciter dictis difcernantur,{uprà expofitü eft ín Can cro fimpliciter uocato, ; e GR AE CI hodie ubíq; uetus Pagutí nomen retinent. ITAL, Cancer hic (inquit R ondeletius) à nonnullis Catabo dícitur,ab alijs Potroni,d Ve netis Granci potroni (al. Girancí porrí;) abalijs Cancharo de Barbarie, Rondeletíus, Venetijs Poreffa, Scaliger. x m HISP a, Lufitani Aranha (ut audió) nuncupant. ; G ALLT ùn Chabreuel Crape nominant, Normanni à rubro uel ruffo,quem eíustefta præ fe fert,colore,un R ouffeau appellant. alij quod coctus ín paftilli modum pulmentë ferat un Toura teau, Mafsilienfes Carbaffe & Fagule , Belloníus, MNoftris eftanonymus:quíararífsímé in no« ftro litore capitur, R ondeletíus, ANGLI JL Dunget, ; ; 3 GER M. Rrabbe/Geelrabbe. Eadem quídet nomina qux Cancro fimpliciter, Paguro etiam alijs fpecíebus,magnitudinisautalia quapiam differentia fimul expreffa,conuenient.; AE AE (Wu) Cancri dícutiturab Aríftotele , å Gaza Mats, fortaffe å magnitudine. nam Miss: quz amítam fignificat & nutricem, aliquando etiatn pro grandíore natu furebatur; Rondeletíus. ; s Maíz, quía maxime Cancrorum,ita quafi obftetríces appellantur: quae cum Pagutorum par uítatetanquam cum infantibus comparentur, Scaliger, Maffarius ín nono Plinij Mza potíüs Graco nomine fcribendum ait, ut codíces antíquí habent:quáam Maia, ot Gaza uertít,quafi ita as pud Plinium legerit, Ariftoteles Mæecrura tenuia tríbuit:non etiam parua feu breuía;utR ori deletíus fcribit:nam Heracleotícís cancrís mox eadem parua effe fubijcit.item oculos parum inui cem diflantes, d Cancrumillum,quem reprafentamus Maíam effe,Iouío, Gite, & Bellonío c8 GO Species due; 204. Animalium Mar. OrdoXTII. Iconem banc pro Maia femina Venetijs pitam accepizilli quam "Bellomius dedit pitture nim Q ar Tu N D f; d deet USES rl NN S AR S NS m Zur ai il Sei Si uk a GC Tt, Mal Ke NW ES ` Eiuflen DeCruftaus. — 20$ Eilen alia imago à Rondeletioaccurasins expre[fa,e ma[culi forfitan in boc genere, uenit, quibus contradicit Rondeletius,Lege fuperiüsin Paguro. Eeoplerofq ín Italia eruditos hanc Maíamfacereanimaduertí:& fimilem illi quam pofuí iconem, Maiæ nomine ab Hícronys mo Fracaflorío accepi, (ed magis pyramidata parte anteríore,&c. X fanéutín Pagurís anterior pars latior ef, fic in Maíspofteríor. Maiæ corporís figura, inquit Gillius , pofteríorrotundior efl,anterior pyramídatior. extrema partes aculeorum ferie círcunuallantur:quorum duo ex fron te tanquá cornua eminent,cru:a quibufda fpinulis horrent, Longeomnium maximum(nquít Scaliger) Cancrorü genus eft IMaía:tota cuppa afperd,cufpicdata fronte horrídum, pralongís cru» tibus,exilibus,ac propterea imbecillis, d'Rondele Cancer Heracleotícus, omnino parua Ma- ia eft, (iue adhuc adoleícens,fiue adulta ín fua fpecie, Idem Scaliger, —Dehacfortéfenferít Gili- us,paruum genus Matz Mafsiliæ inueniri fcribens , ut corpore multó mínore,íta pedibus multà longioribus, ITALICE, (Granceola, corrupto nimirum nomine à Cancro. | Vulgó Cancreolas cogno mināãt, Maffarius, Sed Cancrummarinum etiam paruum uel fimplíciter dium, Venetijs Gran ceolum nomínarí Belloníus tradit:uideturg eí nomen hoc ceu diminutiuum meliùs quadrare, Venetíac Genuenfes à fpeculís, ín IMaíarum corticibus elegater ínclufis, Specchío,hoc eft,fpecu lum dicunt:(R omanum uulgus Grancitellas:) fupinam enim fi contemplerís,tría parte anteriore breuía fpecula ab ipfius cruftæ tegmine continuata cernes, ínter qua prætenturæ duæ delítefcát, Bellonius, Iouíusalíquos Maíarum rotundíoríbus teftis fpecula ad elegantiam includere foles te tradít, HISPAN, Chabro;R ondeletíus.íd ad Germanicum (Crabeaccedít, Lufitanice Cangreía, uci Cangreíola , uel Centola,ut audio. : GALLICVM uulgusobfímilitudínem quam cum Araneo habet, Iraigne de mer, (Efl e Araneus, Cancellus quidam,de quo infrá. ) Mafsilienfes ab aculeis infinitis, quibus ín tergore more Lo cuftæ horret, & uillís quibus undi eft círcunfeptus, Squinaude (Squinadam Gillius; nimirum quafi Echinatam ) uocant, ad pectínem,ad quem linum attenuatut;alludentes,Bellonius, In Prouíns cia Squínado uocatur, abalíjs Girítta (Bellonío Cancer latipes Mafsilíae Cirítta dícitur,) Squaran chon, Grampella. i ANGLI 24 Şryll : quanquam idem nomen etiam Pe&iínum generi cuidam aculeato tribui nuenio , j GER M, Am groffer Cectrabbe/mitlangen diinnen füffen/vell raucber fpitsc. ein grof fe Ocerfpinnen art/ Ate drófteonoer oen IRrabben . mag ein Vrërabb / Aedeltrabb/ os Ber Gpiegelërabb genciit werben. ANCER LatipesBellonij: quem Grecé Platypun, ucl Platypoda cognomineslicet, Paruus quídam (inquit) & ignobilis Cancer apudnos frequentiífsimus eft, nomine tamen caret ob uilítatem, Paruus eft,nucis iuglandís magnítudine,alíquádo pauló maíore, &c, Pedum Maia parus ` | | | sls latipes Carfores, Equites. »o6 AnimalumMar. Ordo XI. pofiremus & minimus Cutrinq; preter ali ram Cancrorti nas turam, unde Latípedem cognomínauímus) in latírudínem de finico(Team,E frote extant cornícula quatuor. Cur marís pur gamentís ín litus eijcitur, & cum pifcibus a'ijs fagena capitur; neglectusq in litore relinquitur , unde magna celeritate regre ditur ín mare,beneficio latitudinis poftremorã pedum. q Car cínus paruus aut Cancellus (inquit Delloníus) inter pifciculos reperítur:quí pedes extímos latíufculos habet, (quibus ad nae tandum ceu pínnulís aut remís utitur: ) & hac nota tantüm Cancro marino differt. d Alios etiam Carcinísalíquo pacto fimiles, Romani rufici frequenter cum Tellínis & Conchu/is díuendunt. quí tamen Carcínís multó maiores ( fortè minores) funt,&c, híquoq; nouifsimos pedes ín extremolatos babent, eorum magnitudo pollice operiri poteft:uiuacestamen ad mo dum funt; Nautz crudos cum pane editi, Xc. d Dehuiuf- modi Cancris (inquit R ondeletíus) locutum puto Aríftotelem,ubi fcribit: Parui Cancri quí cae piuntur inter paruos prfcículos,poflremos pedes habent latos,utad natandum fint utiles, & pina narum uel palmularum uice. (| Quxrenduman híc Cancer fit, quem Curforem cognominant. Bellon.Curfores cácros,eofdé Equitibus facit, nefcio quà redté, A ríftoteles diuerfis in locísnomf nibus quoq diuerfis eos commemorat. Curfores enim effe arbítror,quamuis ipfe non nominat, Latípedes illos quorum meminit De partibus animalium líb.4.c.8. Equitum ueró mentionem facit Hiftoríz 4.3. Genus efi quoddam Cancrorum (inquit in litoribus Pheenícíz, anta uelocís tatís,ut uix quifquà confequí pofsitunde lzrzec id eft, Equites appellantur. is nihil fere intus pro pter inopiam pabulí efl. Apouwy cft paruus Cancer, Hefychíus. Cancri Agoviou (inquit Aelias nus) longe late uagantur.modo circùm titora errant,ubi & nati fuot: modo longíüs profifcífcá tur;G uel ín loca faxofa, uel ccenofa,cíbum perquirentes,fzpe perueníunt, Belloníus ín Singula- ribus fcribit hos Cancros non multó maiores efle caftanea, ‘3 ITAL. Romz Grancetto uocant, (forma diminutiua nimirum à Cancro.) Veneti ac Ferras rienfes Mazenetam, (Hocnomen eriam fimpliciter Cancro marino paruo attribuunt , ut fuprà di&um ef) Bcelloníus. GALL. Mafsilienfes Gríttam genuina uoce nominat, Belloníus. Sed Maia etiam ín Prouín cía aliquibus Grítta uocatur, GERM. F, Min brani Ein Zceuffer/ Hin Eleiner (Ocerrabb/bat ie ij.letffen füf biatladit/Aanfft nell, XN ^ Hm "wl " Nm. NT d ANCER Flauusfiue Vndulatus Rondeleti, Cancer híc (inquit) ínter anonymos & fe C gnobiles magnus eft, Cancrís ftagni maríní uel fluuíatilibus æqualis, Flauum à colore nom nauimus: Vndulatumá lineis quz ín prona parte funt finuofæ undarum modo,non aliter quàm ín cameloro uulgo nuncupato. Capíturcírca Antípolim & Lerinum infulam, nec ufpíam fimiles uidí.Caudam extentam depinxímus,&c, s GERM, E, in Cbarnilot Erabb/ein gálber (Oeertrabb. : ANCER Varius fiue Marmoratus Rote deletío dí&us, Hoc Cacrígenus (ínquío ín faxorum cauernulís degít, non alibi quàm "9 Agathenfis litoris fcopulis à me uífum, Tefta eft læuiac perpolita,duriore quà ín cæreris. cO» loribus maculisģ uaríjs (uíridibus,cæruleis, à bís,nígrís,cínereís,)confperfa,marmor uarium fiue íafpídem pulchrereferente , Hæ macula ín mortuo maioríex parte euanefcunt , quod fiin ; Sole De Cruftatis. 207 Sole exiccetur,totus Dr flauus, GERM AN. fÉinpunterErabbe/batein dlattealítserente (bale/mit mandoerley Bechen befpségt/ gtün/blaw/weyf/fcwarn/Afdfatb/oieweyl [y lábé: wie ein {hóner geflecEter mat mel eoeriafp.ein ((Oarmedtrabb. RENS ANC ER Brachychelus Rondeletij. Cancer hic (inquit) alibi rarifsímus,in Leríno infira E: frequens,ex rubronígricat;paruus,eíus corpus pofteríore parte,contrà quam ín ceterís, latius eft anteriore acutíus,Chelas duas habet ualde breues, & tenues;unde Jgzyvyev nomen de dímus,G&c, q Hic Cancer an Eques ueterum fit confíderandum, longífsíma quidem prorclíquí Eques, corporís magnitudine crura,füblíimem iplum, tayy, & ueluti equitem oftendunt: & chelarü bre -uítas níhil celerítatí íngreflus officere uidetur, De Equite quide cancro plura fcripfi fuprà ín Can | cro latípede fiue dromia:quem ad celeritatem nó quidem pedum longitudo, fed pofteríorum (o= ll . pinor) latitudo promouet:fícut X ín mari ad natatíonem. | | GERM, Am Ëleine art der (Ocatrabben/mit Eurgen Iren engen füffen : Vnd Yent d leyb þinden bieit/voznen defpitst. A NCR I Quædam fpecies cuius picturam C Io,Kentmánus medícusad me dedit, Eum Macrochelum uel Leptochelum cognominare li cebít,quód ínter Cancros longi(síma ei tenuifsís map fint chelz, GERMAN, in ((Ocatrabbemit darla gen vno tünnen fdáren. ANCRI HirfutíRondeletj, | Partrorum (inquit) Cancrorum quí hírfuti funt, differenti ) E astresobferuauí, Prima eft eorum quí chelas aculeatas habent, & ín extremo nígre(cenz tes, Cornícula duo:qua fequuntur utrinque partes,ferrate funt, In tefta media cordis humane fi gura expreffa cernítur, Chelís pedibus omnibushírtífunt, kluícgenerifimilealiudeft eque. a; hirfutum:fed mínus,& chelarum extrema nígrícantía non habet, : Tertia differentíaeorumeft, s. quí fecundis íta fimiles font, ut eofdem cum Oe plane effe díceres, dempta fola magnitudine: qua- re horü pictura feparata nihil opus fuit. Tría hacgenera cumtelíquis pifcibus euerruntur,& ob exíguitatem prorfusnegliguntur, | GERM, "IKleinevnobaredte (befuner an füffer) &2cetrabbeg, | . f l le i 208 Animalium Mar. Ordo XIII. A NCRIS Hirfutis Rondeleti adnumerandus uidetur ílle,quem Lupum marínumuulgó Romz , alij Somníolo uocant: quod eíus crufta ín puluerem redacta fomnum índucar,alijs Papilla pílofa uel Caftrangíolo dicitur, Huius iconem à Cor.Síttardo miíffam appofu. GERM. F. Ain Cbláffer:oann fein fhal sp püluer geffoffen/foll fdblaffen machen. in andere ott Ser (Elcinen) batedten (2eartrabben . ANCE R hic corporis trunco (inquit Rondeletíus) cor dis figuram omninorefert, cum pelagícis pifcibus pana gro extrahi folítus: fed raro , propter paruítate enim é retium maculis facile elabitur, GERMAN. F, Em ZAetrt$Erabble. AN CER quíabiTALI$uulgó FolíauelFolca(cír , bos Romam prafertím;ni fallor) nemiínatur. eius ef figiem utà Cor, Síttardo meo felicis memoríz accepi , pofuí. Folca dícta (addebat ís) parum à Mats diíffert,ni- fi quód afperítatem ín tefta tomentofam habet, q Quod fi pictura bene fe habet;ut puto, leptochelum hunc Cans crum,à chelarum exilítate cognomínauerís, ' ^ GERM, Minbefunverer (2eerErabb/ in "ftalia bcafit/mit gar Eleinen [c:báren. tat Aríftotelem,cum fcribít: Cancellus forma fimi lis eftaraneís , nifi quód partem capiti X pectore fübies: clam araneo maiorem habeat.Sed forfanterreftri aranee — Ariftoteles cácellum comparauerít. ínter cruftata enim alíbí nufquam araneum numerat,utneqy alius ueterutn. Interim tamen hunc quem R.ondeletíus exhibet, fic no minari propter forme fimílitudínem nihil prohibet:ímó multó magis propter paruítaté hunc íta uocarí couenít,quàm paguros uel maiores cancros,quos (OOcerfpinnen.id eft, Araneos marífiós Germani uocant:ad quorum differentía,díminutíuo noe mínearaneum iftum ((Oeerfpinnle, appellabímus, ^ Araneum marínum ín Fri(ia uidi íta limis lem domeftíco;ut fola magnítudine àterreftre differret, Turnerus, A RANEA CruflataRondelet(j:de qua fenfiffepu ANCER paruus (Reif: uixooe) fema C per in alienis teftis hofpitari folet, non ta men quibuslibet: fed praecípue ín Mítulís gur gítum,Piínnis, Pectínibus atq; Oftreís. Pífca- tores putant Cancros unà cum (ls, quortü tes Dam ínhabítant, nafcí : Rondeletíus ex coitu procreatíofiedít, Dică (ínquít ídem) quod fæpifsime uidi. Cancri paruí quiin Oftreís re à à; períuntur,mínores funt,parue fcilicet fabæ magnitudine,toto corpore candidi, praterquáín pro nz cruftæ medio quod rubefcít/Quiueró ín Pinnis reperíütur, maiores funt, & magis rubri quá albi;alioqui chelís,pedibus,toto denicg corpore tum ínter fe,tum alijs omnibus cancrís fimiles. * Pinnoteres, —— «Cancer paruus cum Pínnam fubit priuatim Pinnoteresaut Pínnophylax , ut Oppíano ín pinmopbylax carmine, (Puorseus FPurvoQuAaE) uocatur , quòd feruet cuftodíatá Pínnam. eft autem Pínnoteres, mafculiínum primæ ínflexíonís, ut Anchífes, Minis probo quód à recentíoríbus quibufdá Pine nother fcribítur.apud Ariftotelem de Hift. e, e, Defien, multitudinis numero legitur, tanquam à recto rwvoSias à, ac fi Dinner uenatórem dícas:quoníam ín Pínna ín fuum fllius commodá pí« fcículos uenari foleat.ficením quídam putarunt;ques redarguit R ondeletíus, Pinna enim aqua tantüm & luto uiuunt , non píícículorum carne utcruftataomnía, Nunquam nafcitur Pinna Squilla par» inquit Plinius) fine comite:quem Pínnoterem uocant,alij Pínnophylacem.ís eft Squilla parua, dias alibi Cácer dapísaffeciator.Síc ille. Sic aŭt accipi debent eius uerba, ut Pinotere duo intelligátut, unus Squilla para seier Ariftotelízalius ueró Cancer paruus, nam quía hec etíam (Squilla par ua) ín Pínnís reperítur,alíquí forté confundunt, Cicero quidem ea Squillæ paruz ín Pinna attrí- Cancri parui buít,qua Græcí Cancro paruo. d/Inueníunturautemhí Cancrí ínalienís teftis, non quód ín ijs cur in. alienis nati fint,nec alíquafocíetate aut uictus communis ratíone,ut díxímus:fed quía mollíore tefta te- teflis degant. ctí funt, X ideo iniurijs magis opportuni, Concharum cauá fübeunt, ut illic tanquam ín fpecubus i X antris DeCruftatis. 209 & antrístutiüs degant, Quare non folàm ín teftis, (inquit R ondeletíus, ) fed etiã in Spongíarum cauernuliís,ín faxorum, rímís,ín externís teftarum,quibus Oftrea tectafunt,cauís (epífsíme Can crosparuosrepetí, d Alius quàm híc eft Cancellusfiue Scyllarus , quícorpore oblongo Locu- ftis non Canctis fimilis eft,& ínanes tantüm turbinatasty teflas fubít:de quo proxímé agemus, GERMAN. híc Cancer paruus uocari See ((OeerÉrabb: ein (Ocerfpinnle/ wenet ifi Sdneclenfdbalen ii meer ipn oen falen etlicber lábenben S dnecEen oder Ku- Thein. ein (Oufdelaaff. Cancellus ueró,de quo mox dicetur, uoce dímínutíua cin (Deertra ble:ut eadem Dr horum nominum ratio ac differentia ín fermone noftro, que Græcis ínter Kepri- voy ixgày & Kagxivay,id eft, Cancrum paruum et Cancellum, Vel potíüs Cancer ille paruus utroqg modo ex iam dictis Germanice appelletur: Cancellus uero ein ((2eetErebfle, ut non folùm pars uítas eius,fed etíam corporis figura oblongíor,qua Aftacum refert,fimul indicetur, Cancellus in tefla. Cancellus nudus, T'eflauacua,que Nerite uideri poteft, ` quód Buccino fimilis fit,amplatam&,ere, Scyllarus fiue Cancellus in Nerite concha, Cancellus alius oblongus, Aftaco fl. fimilis, Venetijs ad me miffuse quem et ipfum Sittardus mifitzreferendus ; DS DI H D «d rer genus Cácelli A Rond.memorati. ANCELL VS, Aríftoteli Kæpxivoy X: Oppíano, Aeliano, Galeno,Kapurasi. differt à Can» C cro paruo,quem proxime retró dedímus:quod ille reuera Cancríis fpecie fimilis fit;híc uer Locuftístefte Aríftotele.Ineft quidem ín eo,Rondeletío authore, quod & Locuftís & Cancris fi mile fit:quare hoc etiam loco ceu ínter utrofque medium repofüímus. — Aríflotelesalícubi ínter Crufiata & Teflaceaeumambigere fcríbít;quód & Locuftis cognatus fit fuo corpore:et teflas in S s Caucellus, Species due Ariftoteli, Scyllarus, Speciestertia Anena. ao. Animalium Mar. Ordo XINL gredíatur. uerüm cumalienas ingrediatur teftas, (uacuas duntaxat,) ínter Teftacea redé cenferí non poteft.quín & Spongías aliquando fubít,(i quando foramé ín eís capax nancífcatur d Can celius (ínquít Aríftoteles, quo etiam forma eius díiligenti(síme defcribítur) initio gignitur ex tef ta & límo,deínde ín uacuasteftas ingredítur;ubícum accreuerít,ín ampliorem teftà fubit, uides lícetaut Neritx aut Turbínís,& aliorum huiufmodi: fæpe etíam parua Buccína: ingreflusg eam círcunfert:ibidem nutritur & augetur; deinde capacíorem petit, QJ Idë philofophus fpecies Can celli duas ftatuít:unum ín Turbinibus,longiorem:alterum ín INeritís ConchísQp,breuíoré, & ca» tera feré (imilem,fed dextro pede paruo, finiftro magno:quí priuatim Scyllarus(zxv3ae G^ o.) díca tur, AtRondeletius:Líbere (inquit) dícam,quod díu multum$Q obíeruau. fola corporis longi tudine duo hzc Cancellorum genera differre puto: ut Cancellus Turbínatorum hofpes longior fit: Nerítarum breuíor;quía INerítarum tefta eft lauís,ampla & rotunda. Quantum ad pedum bí falcorumlongítudínem attinet in omnibus Cancellís, quos plurimos uidi, femper finiflrum Dez dem crafsiorë dextro perfpexí,quod non fortuito, fed certa ratione míhí uídetur contingere, cum enim uiuant in tefta circa corporis medium complícatí, quantum dextre parti comprefiæ alimen ti incrementi decedit tantum finiftræ liberiori X laxiori accrefcit. Prætered uidetur Arífto» teles tertíum genus conftituere,cum dicit: Suntínter Cochleas qu intra fe beftiolas habeant A= flacís paruis fimiles, quíuclín lumínibus gignuntur: fed differunt, quód præmollem intra fuam teftam carunculam babeant. Cancros paruos cum Cancellis aliqui confundunt.uidetur quidem etiam Plinius confudiffe:et Ariftoteles femel alícubí Cancellum pro Cancro paruo impropri po fuit, Hermolaus Barbarus Cancellum cum Squilla parua confundit. Nos Pínnoteren duplicem efe monuímus,unum Cancri exigui fpecietalterum Kægidop id eft,Squillä paruam, Non can« cer paruus folùm, ut Aríftoteles tradit: fed Cancellus quoq in Spongiarum cauernulís latet & uí uit, Pluralege mox ín Gallicis nominibus. : H ITAL. LíguresBrancha uocant,uel Branchna Rondel, HISPANI, utaudío,Can reio. GALL, Prouinciales Bious Cambus.noftrí Bernard l emíte,eremítam quidem, quòd alis os fugiens,ín tefta perinde ac in folitudíne uiuat, Bernardum autem , quód plebs noftra Bernar- dos,etíam uulgari prouerbío,fatuos effe dictitet:fatuumg effe Cancellum,quí crufta tectus,che» las habens,que ad uitam tuendam fatís effe poffent, alienas domos querat,ín quibus latens uiuat. Quéd finon hecfolüm,fed pofteríores etiam Cancelli partes fpectauerís, prudentem effe iudica verts, quí nudas & iníuríz ualde opportunas partes, dura & firma tefta muníat, GERMANICE Uocari poterit in Eleiner (ecrErebo / AOcctErebfle. ein £infioler. Süd imnádbftgandten Eleinen (Deatrabben. ANC E R Paruus quídam rarus:quem Sebaflíanus Buot zíus Argentínenfis medicus excellens, mihi olim oftedít, Auen? nominari uulgo addebat,fi fatis memini, ceu ufitato cít ca Monfpelíumuocabulo.Scaliger tamen Squillam marinam à Vafconibus Cíuadam uocaríaít,íd eft, Auena:pugillatím enim ` inquit) deuorant, ficutauenam ueterínz, d Partes eius om^ nes perexiles erant:caput ut ín locuflarío genere promínes.cau dabreuís & ad uentrem reflexa,ut ín Cancrís proprie díctís:íta utambígere ínter hac genera uideatur, ficut & Cancellus priua tím díctus, Pedes forcípati omnes,nó chele tantüm:fi pictor re Oé exprefsít,ut arbitror, GALL. Auenaforté Monfpelij. Vide in przcedentíbus. GERMAN. Am befunderer Eleiner felnammer (cct Erebs/ batoas vosoerteil wiedie Lobfter oper Rrebs : eri fdwants aber sum teilwie die Rrabben:diefüf alle defdáret. STACYS, Asus communiter Gracís, Attice Ostóc , Gaza Gammarum conuertit, ut A ginímítum Italíciappellationem fecutus,cum Gracam retinere præftíitiffet. nam Gamma rus ueteríbus Romanis, Athenco tefte, Squilla fpeciem fignificauít, Hefychíus Cãmaros, Squil lasrubrasínterpretatur. d Elephantus Plinio díctus , à magnitudine opinor pedumacbrachío* rum,non alius quàm Aftacus uidetur, R ondeletius. Elephanti Locuftarum generis,nigri, DC: dibus quaternís,bífulcís:pratereabrachía duo,bínís articulis, fingulis forficulis denticulatis, p níus. Belloníus Aflacumadaltum duntaxat, Elephantum Plinij effe putat.nam Aftaci nat) quantó maiores exeunt,eó nígríores euadunt, Eundem à Gracís fcriptoribus, prafertím Aelias no, Leonem di&um conijcit, Rondeletius díuerfum quidem Leonem exhibet ac defcribit, app? rettamen eum non contradicere quin idem fit Aeliani Leo, X Plinij Elephantus; Plinij uero LE onem & Elephantum díuerfos effe liquidó oftendit. GRAECI & accole Adríatící marís,etíamnum nomen antiquum retinuerunt, Conftantino poli Líczuda uel Líchuda uocant, S ITALICE Rome Gammarouel Cambaro (Gambaro) dí mare.nam fluuíatilem Aflacunt fimpliciter Gambaro nominant . Venetijs Aftafe uel Aftefe , Genux Lumbardo,. €JIllyt ici, Larantola| HISPANI Camarón, Forms De Cruftatis. DII Forma Äer Aflacief, quem Venetijs Afefe uocant,ubi e depila efl: fed minns . yccuratèut apparet quam à Rondelerio. CE SS E e 22 e E NM A e SS og Animalium Mar. Ordo XI, GALLI &NormaniHomar , Mafsilienfes Ligumbault: circa Monfpelium Langrout ule Efcreuícede mer, d Mafsilíenfes & Leonem & Aflaci,ex Plinio diuerfos pifces,uno codem nomine Ligombaudos nominant, Gillius . | GERMANICE Zumcer/ein (Oeettrebo, | ANGLICE Á Creuyfe of tbefca. ocvsT A Matina, KageßO,Kegebis, Aliqui reeN.ozoy uocant : Archeflratus etiam Aftacum, Lo alium Aftacum priuatim fic díctum dedimus, Locuftarum marinarum fpecies effe plu Tes ex Aríftotelís quarto de partibus animalium apparet. Idem Ariftoteles quæcung ex cru- ftatis oblongíora funt Kagasadi nominat, Gaza uertit locuftacea;ut rotunda cancros, uel cancra | ríjgenerís, i GRAECI nunc etiam Cárabon nominant, | ITALI Locufta, Ligures Alagoufta,alij Lanchrína, ) HISPANI Logufta, GALL. Mafilienfes Langoufte, i ; ANGLI Lopfter/Lopftar. Eliota Anglus diuerfis locis Aftacum, Locuftam & Leonem interpretatur a 2. epfter.Io.Caíus Creuife Anglorum, Locuftă efleíndícauít, AtGuil. Turne l STACI MARINI Quem Humer uocant Germani,ex Defcriptione Septentrionalium Ao Olaí Magni effigies. Ingērem effe feribit, (ínter Orchades X Hebrides infulas, | É cam ualidum ut homínem natantem chelís apprehenfum fuffocet, Sed non probo, quód pedes | omnes bífulcos pínxít;& caudam tabellis tam multis confiruxit,&c . ] v ol DeCtrufaaus. ME Cc | CHELA AST ACI Mariniex Oceano, | EXT I EADEM tabula Magnus depingit Aftacum x ir, pedum,qui deuoratur à monftro marino j imilíthinocerotí : cuius reí typum requires füprà ínter Cete ex Tabula Olai, | ii A; TA C V S paruus marinus, fui generis. i CA femper enim paruus eft,nec unquam fe ` temagnitudinë pícture noftræ fuperat, Rona Seletíus, GERMAN, F, fÉintleiner ASumcer/ tinEleiner (Ocertrebs. Eo Rondeletj, Plinius Leonem no- D ^ b minat tantüm ínter Cancrorum genera Cum Carabís, Aftacís, Maris, X c.Diphílus A« H P t T A ise \ | 1 A y S ii S SS SNAM t H 7 mate mm Xu ftaco. d Atop à Græcis dicitur Latinis Leo, colore flano ut arbitror, quo coloratus eft dum uí« uít,& é marí captus educitur; quód hírfutus fit. A flaco corporís fpecie affinis eft,fed brachia ló gíora habet, &c.R ondeletíus, , iq d i GERM. F, in ZLów/ ein 2 ówErebs, it DE SQYILLIS. IN GENERE, Kagiheg, JAPI AON genustertíum poft Locuftam & Affacumab Aríftotele numeratur, Gaza cum Cí Ksi & Plinio Squillas conuertit.Cicero Squillam paruam uocat > Kaeívtwp Ariftotelis. Plíníuslib.n,Crufta fragili inquit) inclufis rígetes oculi; Locuftís Squillís&j magna ex parte fub i eodem munimento prædurieminent, Etlib,g.Coëčunt Locuftz,Squille, Cancri ore.Athenæ« Koei" D: — usauthor eft à Sophrone Koeid'es dictas,à Simonide & Epicharmo Kweidws, Idem tradit Kaeízlas à eebe capitis magnitudine nuncupatas:quód maximam eorum corporis partem caput occupet.Quod etymum (inquit Rondeletius) fi uerum ef non poffum non mirari Galenum;quilibr.8. De ufu Profodia, partium Malacoftraca omnia capite truncárít, &c. a Príma in Kees femper producítur: ultíma uero recti, quz ióta habet, quodin obliquis penultímam conftituit plerung quidem producitur, & circunflectítur:raríüs corripitur & acuitur, Nomina quidem in ís oxytonabiflyllaba , quorum penultima naturalonga eft,iota producere folët, ut xewríe: excipitur Teie, & alia forte pauca per de declínata:ín wG- enim longa funt omnía.Hoc cum íta fit, mireris quod in foluta oratione, io» ta huius nomínís Keen nunquam círcunflexum reperiatur, AKdj«quodeft caput, ita fit Kees: ut à Bond ypg, Bonis, yos. Quid fi Keoff'ss dictae (int, quafi Axels, id eft,Locufie:?nà & Galli quí dam Saulterelles uocant, quoniam (aliant Locuftarum more, aut quafi Kapaßid'es propter aliquam cum Locuftis cruftatis fimilítudíne,caudas enim feré fimiliter habent; & Bellonius Squillas Los C olybdena ` cuftaríjgenerís effe tradit, € Colybdene nomínealiqui pudendum marinum intelligunt ; uel Chelis cart - Squillam, Athenzus. q| Hoc Squillís proprium eft,chelís carere: harum autem uícebrachía ma à iora pedibushabere,Rondeletíus, ` Aculeos ín cauda habent minores omnes putosmaíores,ut Species féX«— Lan er Celata Rondeletij,non ítem. | Squillará tres fpecies conftituit Ariftoteles:Gibbas,Cran gones,& Paruas quz nunquam maiores fiunt. Nos (inquit Rondeletíus) fpecies alias tres ad^ Gilles. dímus:nempe Squillam latam, & aliam quae caelata eft & glabra:& Mantin à nobis dictam,q| Gib bz quidem prz caterís Squíllarum nomine fimpliciter interdum intelligi mihi uidentur, nam & JJ, min; P'agnitudine feré mediocres funt inter maiores minores: & Venetijs hodíeGp fimpliciter Squil Squilla mini Le dicuntur, & à Græcis hodie Carídes, ( uel Caramidía.) Scaliger tamen Squillam minimam ab ` Wb A dríaticís generis nomine uocari feribit, ; GRAECIS ueteribus eeh dicuntur Squillarum fpecies proxime enumeratz , ceu gente ris nomíne.at hodie uulgo Gibbas priuatim Carídas feu Caramídía uocant,ut diximus, ITALICE Squille uel Schille(Venetí quíde Gíbbas priuatim íta nuncupant)dici poffunt fpecies Squillarumomnes: . . GALL, fimiliter omnes Squille dícipoterunt:et(i Burdegalefes Crangís peculiare hoc no men faciant. A GERMANICE Squillas omnes (eertrebflin zech appellabimus : fiue fimplíciter:fiue cum differentia funder fcbáren.id efüfineforcípibus, ^ Germaníad Oceanum Squillz fpecíem quandam paruam uocant Q9 arnart/Overnato/ ((Destaro uers pifcis eft lyríformís,) Gernict/ Gatnole/Gibbam ut puto.lícebít autem hoc unius fpecíeí nome (à Gammaro fort? corruptum) ufurpare pro genere, fpecies ueró indicare adie&tis dífferentijs, 2 ANGL, Eliota Anglus Squillä interpretatur o dympc. ego ab Anglis accepi S chrim pe fpeci (e Crloan: `. A Biy pe fpeciem effe Squille uel Cammarí maiorem; & aliam mínorem uocatí a Dsg: am forté cotrà, non enim fatis memíní. i Squillarum generis diuifio fecundum Cefarem Scaligerum . Y Virfa,magnítudine A flací. Mech Crange: magnítudínetantüm à fuperiore differens, & líneamentís qui- bufdam, quibus teffellate lamelle pície funt.[Hæc puto Rondeletij Squil : la cælata eft.nam aliam fecit Crangen.] 2 SquillarumJ Minores,gíbbe omnes,uix alio quàm magnitudine differentes:Locufte fimílicres aliefunt } fi frontis fpectescufpíidem,quám fupradictis Squillís, Omnibus pinnata cauda pínníslatís,dempta media acuta, Exhís minoribus t Mlaxímaeft ín Oceano Gallico;(círca Vafconíam. Crangon puto R Gdeletíj.] » Miíníma,Vafconibus Cíuada:é Garumna excipítur caniflrís.haec eriam ín ma tí agítat,nec rubeícít cocta.ab A dríatícís generis nomine dicitur. 34 es. magnítudínís , Grambarellus appellatus ab Iftrís [Símplícíter Gibba A a Del Italí quídam,etíam mínímam Giambarellum uocant. Q Prater has eft Squilla mantís Rondeleti , Item Kae/zuoy,íd eft , Squillula conchas quafdam inhabitare folita;de qua fuprá ínter Cancellos diximus, Squilla lata Rendeletij. (ine exemplo.nam Archefiratus (authore Athenxo) ziæraas xæeid'es appellauít:quanquam is cufias, Aftacos € Carídesconfundere uidetur. LAriftophanes in T'e[mopboriazufis , non zrche- Firatus.apud "Athenaeum ,zbecreiy xaojdly,id eft, Sguillarum latarum meminit: quo nomine de Aflacis eum fena tire Atheneus libro 3.conijcit.) Locuftarum eft magnitudine, fed latior multo & magis depreffo cor- pore hirto.Quòd fi quis eam ob fimilem corporís fpeciem,cum Locuftis potiùs quà cum Squil lisannumerandam cenfeat,uel hoc uno refelli poterigquod Locuftis pedes ultimi ín forfíces terz minantur:quos chelas uocant, quibus Squillæ carent,authore Aríftotele, Hzc ille, QBellonius hanc Ariftotelis Aoxzoy,id eft, Vr(am facit, Terreftrís (ínquít) Vrfi in morem craffo ac recurto eft Corpore eius colorem habet, undeíllínomen. ` Hanceíusfententíam R ondeletíus explodít: & alium ipfe V rfum Cancrís,non Squillís cognatum,exhibet Sed Vr(um Rondeleti Scaliger Cancrum Heracleotícum effe afferít. Squillarum maxima (ínquíc ídem Scaliger) Aftacum æ- quat magnítudine,alicubi etiam fuperat: uulgari Gammaro (fluuiacili nimirum fiue Gammaro fiue A= Flacoyfimilis,certís tamen ab eo notis difcreta, V rfa hæc eft Ariftotelis.ubienim porrecta iacet, Vr ficoríum extenfum repræfentat . Ariftoteles cum eí X Locuftis pariendi tempus idem afsignat, ocuftaceis eamannumerat, (emmumerare uidetur, )füb Squillæ quidem nomine eam non nouit. IT AL. Sículumac Neapolitanum uulgus Maffacara nomínat;Belloníus,Meffacara dicitur à eapolítanís & IVleffanenfibus,ut ídem ín Síngularibusfcríbit, Mihi hoc nomen deprauatum Uüidetur,ueluti à Gtzeco , viov à ueosop seele, hoc eft, maior Squilla. A Liguribus Orchetta uoz catur R ondeletío tefle:fiue tanquam Arcetta;d Greco Arcos,quod eft Vríus: fiue potíüsab Vr eta corruptum. Vrfetam enim Ligures generís buius {peciem mínore,per omnia huic fimilem (Bellonio tefte) appellant.Roma etiam utrang; fpeciem nomine uno Mazzacara uocari audio. Dis ILLA lata Rondeleti}. Latam (inquit) cognominamus utab alijs diftinguatur: nec id o E] E Frfas Cacer Heras cleoticuss ou Animalium Mar. Ordo XINI. Eiufdem pitlura alia,quam Rome depiclam rfi nomine, Corn, ditardus nobis donauit, i k | | I | | il be | | CU d | d | l d i H D il | : GALL, Noftrislitoribus incognita eft, & ob idanonymos,Rondeletíus, GERMANICA nomínafingo,ab Vrfo quadrupede:ein 25ár/(O cerbát/ÓárenErebs. QYVILLA czlata Rondeleti, Vrfa minor Bellonij. | Quam híc proponimus (inquit Rone deletíus) noftri Cícadam mar.uocant. alij Cícadam mar. (Z eliani ) cam effe opinantur, quam nos Mantín nominamus. Eï quídé dé qua nunc agímus Cicadã potiore ratione nomínanda efft 1 cenfüímus,ob maiorem cum Cícadís terreftribus fimilitadinem:Squillam ueró,tum quód fupra | dicte fimilís fitum quód braciba priora indíuí(a habeat. quanota Squillas à Locuftís & Cancrís d fecerní diximus.Cælaram uerg, grabaltts ínternofcatur. nam quin tabellis conftat, & dorfo, es d gregio naturzartifício uarie cælatis ecfculptís, Tota rubenid magis quàm ullii aliud cruftatum, fiue cruda,fiuecocta. Hanc Squillæ fpeciem effe puto, quamantíquí Cammarum (Latínequi , dam ett2 Gammarü uocauerüt, authoribus Athenæo, Plinio, Columella. Hac R ondelet. A Gr l cis Kapgpic 9" uel Keyueeis fcribitur ; de quo plura Rondelerius in hiftoria Aflaci fcriplit:& nos in : eiufdem F 1 f $ 1 Fría mme, t Cicada mar, d Cammarus. Gammarus . De Cruftatis. »I7 | eiufdem & Squillz huius hiftoria. € Minor Arctos per omnia maiori refpondetBellonius.4| Ce | far Scaliger Cícadam marinam eam effe putat , qua etiam uulgó á pifcatoribus («fconum) fic aps pelletur:fentíens omníno,ut coníjcío,de illa quæ Mantis Rondeleti eft:quam Belloníus Mafsilie | & Genuz Cícad& mar.uocarítradít,ego huic fententíe uel hanc ob caufam magis faueo;ne Squil ll ` Leid gens ie antiquo nomine careat, & fingendum fit nouum quod R ondeletíus fecit, Aelia- nus certé cum Rome uíxerít, & harum quidem rerum fludíofus,non potuit ignorare Cammaros d Romz e díctos,é genere Squillarum,ut Athenzus lib.7.fcríbítiquodfi eofdem Cicadas ma | rinas jen et, non tacuíffet opínor , præfertim cum alíus nemo hocnomínefítufus, Scaliger i i | | i hanc Aríftotelis Crangen facit:Rondeletíius alíam. Cragg, ITAL, Mazzacara Romz uocatur , utaudío, hac etiam,ut fuperior. Ligures Vrfetam aps pellant, V ide fuperiüs ín Squilla lata. GALLI circa Monfpelium Cícadam marinam, Mafsilienfes, ut & Genuenfes, Rondeletij j Mann, De uocant;&;ni fallor,etíam Vafcones, GERMANICE appellare licebitýfdë nominibus, quibus & Virfam maíore, hoc eft,Squil« lam latam proxímé díctam,magnítudinís tantüm differetía expreffa : Jin Eleinet ((Qecrbár:ein tootes ((cerbórlin:uel priuatim cin Dunterdernier;id eft Squilla yaria, hn Crangon Roudeletij. T ES ANGONES (Eé leguntur apud Ariftotelem Hiftoríz 4.3.deíinde bis, Crange, Crange. , 4A Kg&)ys, quod magis placet:quanquam Gazaínomníbus hís locis uertit Crangines,ut Del- phines, Kgeyay oxytonum pro fpecie Squilla apud Hefychium legitur gamma fimplicí;mallem duplici. «| Eft hzc Squilla inquit Rondeletíus) palmi maíorís longitudine, Crufta contegítur tenuí,leuí,candída,nonnunquam ex albo parum rubefcente, Pedü alij ín calcar termínantar ín» díuifi,alij parum díuífi funt, Xc. Exhibitum quídem à nobís animal, omnino Squíllarum generis effeapparet.nos Squillam Crangont efle confjcímus,propter Aríftotelis uerba hæc: Squilla gíb« ba caudam habet & pinnas quatuor;quas X Crange ín utracy cauda parte habet, earum medium in utrifg fpínofum fue aculeatum:fed ín crangone latum,in gibba acutum. Hac flle, ITALICE. Gambarodi mare:ànonnullís Camarugía & Parnochía dicitur, Rondeletíus, | Sparnochia;Belloníus.alíquí Spernotza (cribüt,aut ac fi ita fcríberetur,proferunt, Squíllas Ro | mani hodie Cammerugías (Gammarufios, Niphus) & Pernocías uocant,Iouíus. Itali quídam mihi Vallopanomínarunt, nefcio quàm recté:cum alij ídem nomen ad Mantin Rondeleti rer, lerínt, éi Scaliger quidem Squíllam cælatam R.ondeletij fiue Vríam minorem, Crangen facit, hanc ueró R ondeletij Crangen uidetur ínter Squillas mínorescollocare,que ín Oceano Gallico maxíma nafcatur, GALL. A noftris Caramote, (ur parua Squilla Caramot:) ab alijs Longouftin, Burdegalen fibus feryata ueteri appellatione Squilles dícuntur,R ondeletíus, T omg Animalium Mar. Ordo XIIIL Eiu[dem alia icon à Cor.Sittard.ad nos mifa: GERM, fÉinbefünbere art der leinen Meer- | Ercbfen/oie man Dernier neñet/ fóllend ii C eütfdoe d meer siñlih grof weroen:an 8 farb weyh oder weyh | root. ` Squilla Gibba Rondeleti | 1 bh H H . . že EA H il Zen? banc eiufdemni fallor , Squilles Venetijs accepi; pituram minorem effe 1 soluiffem e caudam miniis dire&lam ,ut cognomimi refponderet. Sed diligentius D d D B . ~ H a l conjiderari debet. nam Rondeletius Gibbe [ue pedes omnes in fummo dm. f Jozfacitzbac fuis pedibus ad Crangonem propitia accedit, j A a 1 d D^ | 1 M NW i i EL l d 8 1 3 1 i Sogiie DeCruftatis. SI G Ka ILLAE Gibbz,utrecté Gazainterpretatur: Græcis Keels xugat: fuo gibbo (caudae ini tio ín tumorem fe erígente) facile fe produnt, V íua colore funt fufco,minus&p albo quá Cran- | gones,codcte rubefcunt, V eré quidem has Ariftotelís gíbbas effe,couíncít etiam medius ínter cau dc pinnas aculeus,acutíor & anguftíor quám ín Crangone.item magnítudo;qua paruas Squillas füperat, à quibus etiam cornu frontis difcernitur , Rondeletíus, — Squille gibbzeabauthoríbus szyji, fa. | aliquando fimpliciter Squillæ didier mihi uidētur.uide fupra De Squillis in genere, Cæfar Sca- eg aic | liger Squillară minor fpecies tres facit, omnes gibbas.uíde fuperiùsin Tabula díuifionís Squil- larum de fententia Scaligeri . mihi quidem ueteres Gibbarum nomine fpeciem unam xer’ tfoylw intellexife uidentur:cui Scaliger inter minores mediam magnitudinem afsignat , df Quomodo I, Squilla exigua fortíísimum hoftem ín eas graffantem Lupum piífcem dolo perímant, Oppíanus canitinempe quód deuorate ab eo;acuto frontis cornu medium palatum ita uulnerent, ut etiamfi l initio id neglígat Lupus, tandem tamen moriatur. fed cum Squillæ minimæ cornu careant, à gib- | | bis hoc fierí intelligendum eft:quod Rondeletius obferuauit, i GR AEC Y M uulgus Catídas & Caranidía uocat , Bellonius.fed A ftacus fl,etíam, ut ídem az libi fcribít,àuulgó Graco Caranís uel Caranídía dicitur. : Il ITAL, Romaniigambis,d eft,tibýs , quód ijs multiplicibus confent , Gambarellas uo« il cant, (aut forté quafi C. ammarellas. ) Veneti nulg Squíllas, Belloníus, Marini mínutiores Gam« | marulí,ut ita dícam,quos uulgó Gambarelli & Giambarufolíappellamus, non funt Cancellí Arí- | fiotelís, ut quidam arbitrantur, fed Squílle paruz Ariftotelis , fiquidem íj quí ín hoc genere nun- -quam rufefcunt, (de gibbis fentit) Venetis alijs quàmplurimis populis proprium adhuc Squille | | pliciter, retinent nomen, uulgo enim Schille dicuntur, Matthíolus Senenfis. Rome mm gibbas tum par | uas Squillas,uulgó Gambarellas uocari,author eftBellonius, | HISPAN, InHiífpanía,prafertímqQ in Cantabria»omnes hi Gammatuli, Sguile rum gibbe, | tum bere) Squillæ nulla differentia uocítantur,Matthíolus Senenfis. Lufitani,utaudio, Squil lam gibbam uocant Camaran de Lysboa. GALL, A noftris (inquit Rondeletius) Caramotnuncupatur,ad difcrimen Crangonís qu Caramote appellant. A Santonibus De la fantè quód ægrís plurimum foleantapponere. Sic ille. Armorici (inquit Belloníus ) des Saulterelles uocitant.faliuntenim Locuftarum more, Mafi lienfes uulgó Carambotos,quafi à Caride deducto nomíne.Quí uero Gallilitus Oceani incolunt etiam à faltatíone nominant Cheurettes,quafi Capreolas dicerent, Parifienfes corrupté des Guer | Uettes , (fortà Guernettes;ut nomen id à Germanico Gernart dedu&lum fit , ) Rothomagenfes Salícoquas, i uel Salcoquas nomínant;quarum que vaginis adhuc inclufe funt, Bouquetaz:ijs autem exute des Dr Creuettes appellantur, HæcBellonius, In Neuftría Bouquet,hoc eft, Hírculum uocant, fi bez ne íntrrpretor, Rupelle quídé Cheurette;íd eft,Hoedus dicitur, falit ením,non íncedít,nec repit. GERA. F. in Cpiingtrebfle/Ocegitsle/(Oergeifi/ óctleucl àgibbo ein 46gere ling/ein AP egerdernier. : TAS LI > Squilla parua Rondeletij. QyILLA Parua.(Kaeicumec, Axíftoteli Keeid'wy yy" ut- xçop,) fpeciei,non atatísnomen eft, nunquamením maior N efficitur, ` Kagichtaegiled forte áp) vie ungue, y yMigut: is dÈ tevSodc satius (addo sie, ) Hefychíus.hoceft, Curídes fi- ue Carídes,Squillg funt:ín quarum genere rubras,Cammaros uocantrparuas autem, Enchloros:à colore nímírum,quem eís Sache? uiuis obfcurum R.ondeletíus tribuit, Belloníus fubfuluum. yAwgðs quidem modó uírídem, modó vj, : ii luteum colorem Græcis fignificat, Eadem D Xaegowvgzid ec fuerint: fic enim apud eundem He e | Eiufdem,ut reor, icon alia Venetijs olim mhi fatla. | fychium legitur pro genere Squillarum.malím Xrwgongeise:nifi à cyrtís feu nafsís quibus capfans Chlorocaria | tur, Chlorocyrtídes dícere malis , è Garumna quidem caniftrís excipiuntur , INecalía maxes des, | nomí í ío quodam thenæum,his uerbis: xiav9dz menmnaeidles d nigee. nà X To, 2 omínatz ín fympofío quodam apud A shis uerbis Q Molicare " ` ] ees H i N uus color eís conuenit, & leuítas utpote minimis , à melle autem denomínantur , quoniam carne dulcifsíma funt.& (ut R.ondeletius teftatur)ob nimiam dulcedinem quibufdam faftídio:uix enim ; ii ullum aliud cibi genus bis dulcíus guftauerís, €«[Belloníus Squillam paruam Aríftotelís,fluuía Squilla fl tilem cognomínat : marínz per omnia fimilem, nifi quód multó minor eft.L'ongífsimo,ínquítà marí interuallo proueníunt hæ Squille:quod argumentum efi eas orígínemà mari mínímé traxíf fe, Flumina noftra has delicias non alunt, (fed Zralie quedam ,m fallor: Scaliger è Rev caniflris exci- 2 2) Animalium Mar. Ordo XII. pi feribit, fed agitare etiam in mari.) At Rondeletíus,Hyeme(inquítín flagnis marinis capiuntur, & in magnorum fluuíorum ofge, mar etiam extrahi fepe uidi, ne quís ob carnis fuccum dulcif fimum,ín dulcíaqua gigni tantàm exíftímet.ín ftagnis quidem marinis frequentiores multo funt. quàm ín marí, Sícílle, ^— Aríftobulustradítín Indum flumen Squillas paruas ufque ad mons tem afcendere,magnas uerò ufque ad Indi & Accíínz oftia. Tarentinus etiam Squillas fluuíatía | les nomínat,& INebriffenfis. q Ceterüm ut füprà docuimus aliud effe Kzexivioy,íd eft, Cancellum, | Kaelf wy, aliud Kaexivor waseóp:íta hic etiam aliud uidetur effe Keess sixga, id eft, Squilla parua: aliud Kae/vtup, | quod, filibet,Squillulam Latine dicamus. Oftendímus ením Pínnoteren, modó Cancrum pare | | uum effemodó Carídion,ex Ariftotelis fententia : Plinius & Gaza Squillam paruam interpres i tantur, fed uerífimile eft, genus id peculiare effe, à Squilla parua de quahic agímus, díuerfum: - | quod ídcírco Pínnz hofpítium requíratquoníam per fe uiuere tutó autcommodenon pofsít, fis ` d | cut & Cancer paruus:quoniam is molliore tefta tectus;íníurijs magis opportunus eft, Idem Ga« Zellen, Za Scyllarum etiam (quí Cancell us eft praecipue ín INeríte.)Squíllam paruam ínterpretatur,tría (utapparet)díuerfa anímalía,uno nomíne confundens, Magnitudo Squilla parua (ínquít Rondeletius)digiti minimi eft magnitudine:capite pro corpufculi ma H e partes, | gnitudine craffo &lato:fíne cornu,quo a Gibba dífferttalíoquí cauda tenui, paruo gíbbo, orís ap pendicíbus, cauda pinnis, internis partibus, Gibbe perfimílís.punctís alíquot uaríatur, colore | Cofacolor. eft dum uíuitobfcuro:cocta;tota rubefcit,Sicille, Del ` Imago hec Venetijs pita, Mantin Rondel.mi 1 . loniusquoq;coctam ruffefcere fcríbit,Scaligertégat: nus acurarègua ab ipfo exhibitayreprefentat. | & foree in Oceano fi nonalía fpecies talia tameri'qualitas aut na j tura Squillæ minimæ fuerít. Scaliger quidem de illis quæinGal ] ^ lico Oceano funt przcípue loqui uidetur. H ITAL. Gambarelli uulgo uocant R omaní;aliqui Gamba | rozolam:;nomíne fortaffe à Gambaro (Gammaro) detorto. Que | refuperíüs ínSquilla gibba, | HISPAN. Lulitanis Camaran de Villafranca, Vide ! fupràin Squilla gibba, d GALL, Circa Monfpelíum Cíuadeuocant;R ondeletío | tefte. Vafcones etíam (inquit Scaliger) Cíuadam nominant, | ob exiguítate, íd efl, Auenam, pugillatim enim deuorant, ficut ] auenamueterínz, Aliqui Cancellum quendam, proxímé an L te Locuftamfuperiüs nobis deleriprg.uuleérmd fallor) Auenam 1 | : : uocitant, AR k GERMANICE appelletur £in Zwergtrebflinsein Elei D ner Oernier. Gedaniin ora Germaniæ audio Squíllas quaf. | d dam cochlearibus edí,íntegras, quód cruftam duram non habe | ant.has minimas effe puto , quas R ondeletíus etíam cum ctufta 1 & pedibus integras frigi tradit, : D ANT 1s áRondeletio dícta nouo nomine,Cruflatii hoc D. dnquit)ad nullü aliud quá Squíllarum genus referre pof d fum,chelís enim caret,quíbus à Locufta et A (laco diftínguitur. aculeos ín cauda habet, Squíllari modo:corporís fpecie Squil- ; lis fimili, longa,quo à Cancris differt, Ex ueteribus quidem nul» Mantis Loa lus,quodfcíam,eíus meminit. Nos w&vziy appellauimus à beftío oa, læ fimilitudíne,quz eft ex Locuftarum terreftríum genere , E= ambeftíolam noftri Preguedíous, íd eft, Precantem Deum ape pellant,quód femper ueluti manus íunctas teneat.Preterea cor pore eft ualde tenui & macilento,ut quí afsíduís ieíunijs fefe có ficiunt Eandem beftiolam díuínare uulgus aít:captá enim pue- ri nofiríínterrogant,qua fit Romam, uel Compoftellam ad D. Iacobum profící(cendum., ea, perinde ac fi intelligeret , altero brachío extentoíter monflrat. Ab huíusigitur beftíola diz uínantís fimilítudíne , Squilla hanc fpeciem m&vzy nomínauis mus, nam Ota corpore eft longo, gracili circa caudamlatío« re:brachía duo prima, longa admodum , Sícille, Men quis : dem hancipfam beftíolam terreftrem,etíam ueteres appellatüt, Cicada mar , Nonnulli Cícadam marinam ( Aelíani) hanc effe uoluerunt, nos potíüs Squíllam czlatam noftram, cui maior eft cum Cica- da terreftri (imilitudo, Cícadam nomínauímus, R ondeletíus, Nos De Cruftatis. 551 Noscum Gillio,Bellonío, alijs uírís doctis, Cícadam A elíani hanc ipfam facimus:cui fente tiæ plura uulgaría gen nomína aftí pulantur. Víde fupra ín Squilla celata, Ter[iyac dëi cum alijsaquatilibus, Anaxandrídes apud Atheneü nominat. Belloniushanc Speufippi INympham effe fufpícatur,nullo quidem ualído argumento. femel ením tantüàm Nympha nomen duntaxat apud Athenzumlegitur, Speufippo inuicem comparante Afiacum, INympham, Vríam,Can- crum, Pagurum. | : ITAL, Romani& Genuenfes Cícadam matínam uocant.qua autem Venetijs Cícade no mine díuendítur,ca quídem adulterína eft. Quanquam autem Cícada ut plurímüm fuo nomine à pífcatoribus Romanis uocentur , tamen ín earum applicatione Parnochijs abutuntur, etenim Parnochíz Cícadís fapidíores funt,caríustp díuenduntur,Belloníus, Aliqui Vallopa;ni fallor; Rondeletíus quídemhoc nomen Crangoni fux adícribít, GALL. Mafßsilię Cigale de mar,& fimiliter (ni falloryetíam V afcones, Circa Monfpelíum Gerd Squillam caclatam R.ondeletij,uocant Cícadam imarínam. GERMAN. in bfundereart der Oerniern / batettwaó gleydnuf mitt einem ów- ftóffel/mit den vodern langen füffen/auco mit dem langen vno ranen leyb, mag cin Geer: ftéffel genamfet werden. da H ACT EN VS propofuimus Cruflatorum genera tria, Cancros,Locuftas,Squillas , & quae propter natura cognationem ad ea referuntur, Rondeletíus quidem Pulícem quoq; & Pedi- Pulex mar, culum marínos,quod tenui crufta integantur, Malacoftracorum generi adnumerauiít.nobís haec Pediculus anímalcula, (ficut & Erucam mar auer & ipfa tenui crufta tegitur, ) ad Infecta potiùs referre libu mårinus, it,quoníam forma eorum tota à cruflatís plurímüm differre uideatur , magisóg ad Infecta accede- Eruca mas re. qf Idem Rondeletíus Echínos cruftaceís adnumerat , potíüs quàm teflaceís ut Ariftoteles. Echini, uide ínfrà Ordine fequetí;ubi de Echínís ín genere dicetur, Q Stellas Cruflaceísfolus Aelianus adnumerauít;nos poftremo ínter Teftacea loco de Stellis agemus : ubí etiam huius reirationem reddemus. ORDO XV. DE ANIMALI BVS TESTACEIS VT SVNT PATELLAE ET OMNE GENV$ CONCHARVM, MVRICES, STROMBI, VENERE AE; Cochlez, Vmbilici,Balani, Item Stellæ, T'ethya;Echíni, DE TESTACEIS IN GENERE "Hr TESTACEIS alijsqyexanguíbus animalium diximus nonnihil fupra, princis pío Ordinis xitr. 4| Animalia marina teftis duris conclufa , Ospæxodieguæ à Græcis dicãtur, per analogíam:quoníam operimentum corporis ipforum,quod cutis ín a= lijs animalibus dicitur,in his oftraco,id eft,tefte aut lapidi fimile eft,ut fcribit Crales AE Nd nus, ln e (inquit Rondeletius) tanta natura ludentís uarietas eft , tot colorum dif ferentiæ,tot figuræ,ut uix numetatí pofsínt, Vocantur à Græcis qux duro filícíoQ tegmine fragi ti noncollifili muníuntur,partem uero intus mollem continent, uníuerfe quidem Osgaxézlseua at» À y que Osee, Ariftoteles: 7o dle AO EÙ ve rp dspanodleguwp à xarir öspuy, Latini Oftreorumnomëč retinuerunt, Oftreas etiam dicunt: Oftrea genere neutro apud Græċos Latínosi dicuntur , tá de fpecie peculiari tum in genere de oftracodermís feu teflatís omnibus, Oftrez uero foemíníno genere Latinis tantüm,deípecíe una . Grecís quidem (ersat per e. breue, & óspeoy per díphthons ; gum, díuerfas plerungg fienifícationes habent: (hoc eni adíectíue ídem quod teflatum omnefeu oftracódermon fignificat;íllud fpeciem peculiarem, Galeno tefte: alíouando tamé promíícue po nuntur, Veteres oftrea pera dicebant;recentíores per +. Plato dixit der ivit, oct, (p Conclia quogi et Concha: pro teflaomni,& pro tefta læuí fiue eequabilíter rugata fumítur,Rondeletus, | Sepíus quídem adbiualuía contrahí Concha uocabulum folet, € Conchylíum apud ueteres Latínos ac Gtæcos Concbyliunta nomen eft Conchis omnibus commune, & per excellentiam aliquando pro Purpura penítur, q€ Omnía generatim à Latínis T efte dícuntur,à duritie operímentí;& Teflacea,Rondeletíus, — Z'effe. Tefta quidem proprie ipfum oftracum fue operimentum dicítur;per fynecdochen tamen proto J'eflaceas to accipi potefl, prafertím in carmine, Sed non omne mare eftgenerofx fertile tefle, Horatíus s, Serm, Tum Teftula uel Conchz,quafi fedes ín fingulis fubíectae feminibus adobruuntur, Co lumella. Infedorum omníum,& quibus teflacea operímenta;oculí mouentur, Plinius: Ex hísalíaab alijs teftæ durítía fuperantur:ut Stella, Pulmones, Holothuria, Echini (omniac- Differentié s nim ifta Oftracodermis fubýcit Ariftoteles) longe minus dura tefta coùteguntur, quam Purpure "Tele duris & Buccípa:ímó Holothuria & fimílía;non tam tefta quam corio duro integi uidetur, & uix pros pass Ptíé teflacea dici, 4j Alíaundíq; duabus teftis círcunteguntur , Utinterioris a nihilcerni pof- Contefio: 3 U K Cocbaj.nel ij Leuitas , a- Jperitas, Color. Motio. vAdbafio. Comunia eit. Coitur. 222. Animalium Mar. Ordo XV. fic, iSvga uel dtiz]fvye uocant;ut Oftrca, Tellinæ, Pectínes, Mytuli, Pínnz,Pernz,(Chame;Dacty lí) Bíualuibusualua uel utragz,uel altera tantum conuexa eft, Ariftoteles Bíualuíum quz damanaptycha cognomínat,ut Pectunculos & Mytulos,quz ab una tantum parte claudi reíerae rig folent:alía utrobícj fimiliter claudi feribit, ut Vngues,quos utroq latere connexos effe feris bítcüm contrà femper altera parte folutos uídeas, Rondeletío tefle;neq; ín eis aut uínculi autar- tículationís ullum ueflígium, Alia altera tantüm parte teftam habent, alterí parti tefta loco eft fco puli pars cui heret,ut Lepas, Auris marina , ÉzizroAe ura dicuntur Aríftoteli qua fummis petris adbazrent:ut przdícta,ítem Nerítes, Aporrhais, Chamæ & Dactyliutrifqy extremis non írkegun tur,per quæcaput X pofteriorem partem exerunt. [4rqui Chamas ab initio libri de T urbinatis fimplici ter undique duabus teftis contegi [cribit . An C hamas dicemus femper quidem hiare,unde er nomen eis fatum: ed aliás exerere partem aliquam zalids nullam, & tunc prorfus claufas apparere? & fimiliter fortè eriam Da&bylos. Hoc illis qui ad maria babitant difcuriendum relinquimus.) Rurfus eorum que undíqy ínteguntur,funt qua tefta continua penitus ínclufa fint,utnulla ex parte carnem detectam habeant; ueluti Hale: thuría, Tethya,Echini. Alia fimiliter tefta contínua ínclufa,nulla ex parte confpiciuntur, dem pto capite,quod tame femp operculo tegítur,ut Purpura, Buccína, Cochlez:deníq; turbinata om nía Alia tefta undique conglobata quidem, non tamen turbínata;nec ín gyrum conclufa funt, qua rímam habent fine operculo:ut Conche Venereæ,quæ uulgo Porcellanz uocantur, d Al unica Concha confiant, ut Lepades:alía duabus,ut My:ulí. q Teftarum alte lxues,ut Vnguíum; Mytulorum.aliz afperæ,ut Purpurarum,Buccínorum, Oftreorum , Harum rurfus permagna eft ín afperítate uaríetas, Sunt quedam pectínatím díui(a uel ftríata.Labrís alia tenuibus, alía crafsís, q Colore et? diflinguuntur:quod haec unius coloris fit ut Mytulerum tefta nigra eft: alte lauz, alte rubrz (unt;alíz uaríjs coloribus depícta. q Dífferunt X motione.nam quadam ín ftabili fez de manent;ut pholades,quaep ín faxorum cauís X alijs ín locis degunt, ut Oftrea, Pínnz, Mos uentur Purpura & Turbínata:& Chama lues,quas ín gyrum uertíín aqua uidimus. Quadam in uado foluta degunt;alía fcopulís affixa funt. Mobilia modíce,plures partes habent, quam immo bilía;:quanquam utraq; paucis conflent partibus. Mouentur auté (pracípué turbinata) parte dex tranon adclauículam, fed ínaduerfum, €f Differuntetíam teflarum adhæfione,etenim alia uin culis ualidioribus allígantur teftís:ut Mytulí, Pínnz, Vngues, Qua uero ín turbínatis teftis funt, nullo eis uínculo annexa funt: fed pofteríor tantüm parscírca tefta: volumen clauículatím íntor» quetur. (Sunt X aliæ (inquit R ondcletíus) fere infinite oftracodermorum differentiæ quemad modum ipfa infinita fcre funt;qua ex fingulorum hiftoria petenda funt. d'In Concharum gene re (inquit Plinius) magna ludentís nature eft uaríetas:tot colorum differentía tot figura, planis, concauis,longís, unatís,ín orbem círcumactís,dímídio orbe cæfis,in dorfum elatis, laruibus, rus gatís,dentículatís,firíatíssuertíce murícatím íntorto, margine ín mucronem emiflo , foris effufo, intus replícato:iam díftínctíone uírgulata;críníta,canalículatím, (aliás cumiculatim,)pectínatím, (mm brícatím undata,cancellatím reticulata : ín oblíquum,ín re&tum expanfa;denfata,porrecta,finua ta:breui nodolígatís,toto latere connexís,ad plaufum aptis, (alis apertis, ) ad buccínam recuruis, His quxdam ín uníuerfum communia funt, ut tefta intus xqualís X laeuís. operimentum car» nis cenue.fenfus fapor& & odorü.Omnib.etíam ín medio aliquid cordis loco habetur,ut et Crufta tís,Bellonius, Omnia wixavz habent, fed non loco eodem, neq; qualem, neq; ex quo manife» ftum,R ondeletíius, q Omneteflatorum genus plantis fimile eft, refpectu gradíentíum animali- um, Nullum ín eís fexus difcrimen, nec exploratum eft an ortus eorum per coitum fit: Cochlea$ tantùm coire perfpicuum eft, Bed quanquam nullum eorum coitum uel partum uídemus,grauí« datamen dícuntur;& uerno tempore autumno& ouorum quxdam rudíméta habere cernuntur: quo tempore cibis gratiora funt ac delícatíora, Caro non sau omnium efculenta eft: & excre mentum, (quod papauer uocant) quibufdam cibo ídoneum,altjs multómínüs, €|Nautílorüge- neraduo,quanquam conchís índíta,ad Ordinem Mollíumretulímus.quod fi quis ad Teftata etí am referre uelit, poft Pe&tínem ponat.huic enim Nautili teftam fimilem facit Ariftoteles; quam tamen Rondeletius fimplicem effe conijcít,non duplícem,quód eam aqua modó impleat, modó uacuet, Eft & Polypí fpecíes,ín tefta cochlea fimili, cui adhaeret: Nautilus non adharet, q Tefta cea omnia Angli communi uocabulo uocat Obcelfiftb,nos Soalfifh proferemus, uc] Spell fifb.fed priori nomineuti praftíterítad uítandam homonymíam: quoniam A felli eat fpecíes quedam S cellfifdb dicitur inferioribus Germanis à Scaldi fl.((Du[cbeln quidem Germanicum nomen, (Ooffeln Flandrícum, Conchas omne genus fignificat, fed precipue bíualues:& uidetur eauox à Mufculís facta,fpecíe una concharum.Cochleas & turbinata, C dnecEen appellant, & "IRincEbo:n. Schal Germanis teflam fonat, fiue fímplícem,fiue ex binis ualuís alteram, q Hec ingenere de Teftatis:nam de Turbínatís priuatim plura dícemus ínfrá, Nunc fingula, & prí» müm uniualuía,utpote fimplícíora ín hoc genere; proponamus, à DE CON- t De Teftaceis. 223 DE CONCHIS VNIVÁLVIBVS$, GRAECI MONOTHYARA uocant;ut funt, Lepas,& Auris mar. Infra A, proximé ef Echinus paruus,' Juxta B. Frtica cinerea. Iuxta C. Lepas maior adharens,è regione. Supra D, Lepasinuerja. Supra E. Lepas parua, Alia Lepadis icon, Venea 3 s tijs expre[Ja. EP A S Gracorum larges.) a Gazaconuertitur Patella, à uafís efcarij fimilítudíne. Lopas à Plauto dicitur ( ín Parafíto medico, citante Nonio) nifi locus mendofusfit. Diphilus Lepadísfpecíes duas facit unam minorem, alteram maiorem oftreis fimilem. Minor linquit Rondeletius)è cuius libris píctura utriufq; exhibuimus, fema per parua manet; nec unquam ad alteríus etíam mediocris magnítua dínemaccedít, Eftinfuper Patella fera: de qua mox feorfim dices mus, Item Patella rubri marís.Ea(inquít Bellonfus) tabellis corne is numero octonís,tran(uerfis,loríce modo contegítur,atq; undecun que cartilagine obfepta eft:multís fpinulís horrída,fjs perfimilibus, qua ín Stellís marinis uifun- tur, Sefquídigitum lata,ternos longa.Bftur cocta,ut Patella uulgarís, d Omnes uníualues funt: parte inferiore caro nuda cautibus adharefcit,et difficulter auellítur:unde & prouerbium natum eft drws ares méeiorerac, Ariftophani ufurpatum: Hoc eft, Lepadís uel Patellz inftar adhaeret: Bro eo quod eft,tenaciter & omni ftudio alicui reí deditus efi, & immoratur aísidue, GRAECORYVA uulgus hodie Petaglída appellat, ITAL. Veneti parum mutato nomine Pantalena,R ondeletíus;uel Petalide,Bellonius, Ligures & Mlafsilienfes etiam bac ætate Patellas uocant, Gillius. HISPANIS Almeíadiícítur:Lufitanis Bregígam. ` 'GALL. LapedoàMaáfsilienfibus & à noftris (circa Monfpelium) uocatur , R ondeletíus, Ligures & Mafsilienfes hodied Patellas uocat, Gillius. | Mafsilíienfes Lepada nominant: Galli apud Deppam,Berdinum, (Normani Berdin & Berlín, Rondeletius ; ) alibi Oeil de bouc;íd eft, ircí oculum,Belloníus , ANGLICE ÅA Z ympyneucla Lempet. GERMANICE BocËsaug,id cft, Hírci oculum appellare poterimus, nam & Galli fualín Sua fic uccanttuelZ ínfd:bale;íd eft, Vniualuem.Ain Gulden art/an oem oberen balb teil Tit einet falen beoecEt:onoen blofi/an ein felfen gebefft. YRIS Marina, (227i 3c,) quee & args kyela (id eft, Patella fera) ab Aríftotele dicitur, E uo fatis reĝe à recentioribus quibufdam Patella maior uocatur, Quum enim maior d'et, ur magnitudine tantüm à minore Lepade iam defcripta differre intelligitur , at magnitudine foa üm non differunt, fed etíám forma , Hoc tantùm utrifg commune eft,quod unica tefta conftant, rarnofa parte faxísaffixa, differt etiam excrementí meatu. parte ením ima teftæ , quà foramen Parelli: Lopas, Rubri marit Patella. PProuerbis, Patella fora Gabetur, Aríftotele tefie,excrementü egeritur, Falluntur quí Aporrhaídem putant.ea enim Mu- e4potthait, A # »24 Animalium Mar. OrdoXV. EAS TS je ess Alia eiu[demsut uidetur , animantis , quam DBellonius dedit: eck diuerfa appareat,cum alis pum quód foramina plura quinis Aondeletius oflendat, ee. LRKD NAE 0x: «x ricum potiüs generis uidetur, Rondeletíus, Nicandri Scholíafles T'ethea(s489) interpretatur Patellas feras:qua nos (inquit) ez, Ariftoteles autem öspag, Sed (spesy nomen ad omnia teftácea pertinet, GC T'ethea proprie dícta fpeciem à Patellis feris díuerfam conftíituunt, | Zoophytorum generís Patella hac uídetur:à quo tamen díuerfum Zoophytum,& ab anímalíi natura remotíus Martine auris nomine Belloníus nuncupatnulla eius icone expreffa:quod an Efcharz R ondele: tij cognatum fitínquírendum. qj Tefta Auris mar.caua efl,argenti uel unionum colore:forís gib ba/líneís multis depícta.parte una cochlearum modo clauículatím contorta, qua foramina inciz píunt;ínítío parua,quæ deinde magis ac magis augetur, Rondeletíus, Concha eíusaurifícum officinas ílluftres reddit. eam enim pellucidam ac perpolítam intenues laminas diffecant,utínde elegantífsima uafa íncruftent,Belloníus, i GERM ANICV M nomenfíngatur , in wildes Bocësaug/ ein groffe art Ser Eicher: en/.1c ; DE CONCHIS BIVALVIBVS, GRAECI DITHYRÁ VOCANT: NEMPE Oe ftreis priuatim dictis, Mufculís & fimilibus, Tellinís, Chamís,ac fimilibus Pe Cíníbus X fimilibus, Conchís diuerfis, Pinnís, Vnguibus. Conche nomen commune efl ad omnia 9Malacoffraca:contrabi uerò plerunque ad Biualuia folet:que omnis ferè à Germanis communi nomine ufheln appellantur. Vide infra in PeGine . OSTREA uocãtur ab antiquis oftracoderma omnia ut iam diximus ín mentione eorü uni uerfalí;priuatím uero fpecies una bíualuíum,quamnunc proponemus, f: ege De leftacceis. 225 A, B. Caramis, «A. iconem Rondelecius exbibuittcui nos adiunximus B. oftrei Venetijs expre[fi effigiem, STREA (priuatim dícia) Pelagía uel marína(uel fimpliciter Oftrea)dícímus, qua negin flagnís,neq; ín fluuiorum oftíjs,fed procul ab aquis dulcibus inueniuntur: in Oceano maio ta,quàm mediterraneo marí: Indis pedalía , alíquando multa fimul connexa , & fu pra fefe pofita. teftæ foris fordídae & luto obductz,cruftís multis fiue laminis conftant,íntus leues & albz, Cír« ca Monfpelíum pallida funt tefta;alíbí colore differunt, Variant coloribus (aít Plinius, ) rufain Hifpania, fufca ín Illyrico nigra & carne & tefta Círceís. GRAECI uulgó éspíZ]a nomínant:;Pfellus Oftrídía interprete V alla, ITAL, Oflreghe, GALL, DesHuifires,Ouítres,Oeftres:Ittreallecalle, Mafsiliefibus Hofties: circa Mon fpelium,Peíres Oftres, HISPAN. Oftíadelamar. ANGLI An Affer, GER MARI ad Oceanum,ut Flandri, Xc. Een Zyeffre/D fier. E MNOSTREA (Awyvispt) ab Ariftotele dicta ín ftagnis marí nis, & ín aquis ex marina dulciģ commiftis procreantut : atque illic prímüm nafcuntur ubí cænum eft , Gaza fimpliciter Oftrea uel Oftreas conuertit cum ftagnorum Oftrea dicere debuiffet, Ineft ín èis humor quída candídus,que lac appellat Plinius. INótandü hoc, Oflrea marína, tefta quidem longè maiora effe He, due in dulcibus a- Quis reperíuntur;carne ueró ínterna,mínora , ITALI, GALLI, alijgnonalijsnimíirum nominibus quám Oftrea fimpliciter nuncupant, Athenæus Oftrea ín fluufjs, & fta- gnís,& ín marigignicríbít, InLemanoquídemlacu Oftrea pafsi us fere ducentis à ripa capíuntur,qua uulgó Quaras uocant, My- tulis quantitate & qualitate diuerfa. GERM: Gm glblecht Ser 2eftern/ inn oen feben def mecro/ welche von füffem vno gefalgnem waffer vermifot fino:anven fbalen Eleiner/am fleifd aber gróffer dann die Meeroeftern Sie up lautern meer find. STR E A quædam ín mati prope Monfpelium capiuntur; KX tefla confiant pellucída, partíbus quibufdam flauefce Mh te alijs purpurafcente;forís crinita & crifpa,intus fplendída, læ- QU Uifsíma, candídífsíma. Caro falfa,amara atqj infuauis eft. Hanc uc flreorum fpeciem effe puto fimilem fe, oue tradit Plinius(lib. pj Ta dë ó ?3.cap.6.) gigni ín petrofís , carentibus aquarum dulcíum ad. PN f HS uentu,uel potíüs Oftrea illa yae, id eft,fylueftría quae Athenx- us (cribit effe multi alimenti, fed uírus olentía,& orí íngrata, RO deleíius. — GALL, Circa Monfpelíum Scandebecuocantur, propte- rea quód fapore funt acri. ob id delícatorum labra nimíüm calez aciuntet ulcerant.nam Scandebec ídem eft quod roftrum ures, GERMAN, Ainanoere art X Oftan/oiema så (Dom 526 Animalium Mar. OrdoXV. velier nennet Scandebec/ von wáden jeer [dpfirpffe vno ráffemógeno ifi fit Brenner oder Dxennling denefit werden. : E. Gaidaropoda à Bellomo exhibita. pÉONDY LI uelSpondyliex Oftreorum genere funtil la,quæ hodie å Græcis uulgo Gaíderopa.feu potiùs Gaide ropoda uocãtur,hoc eft, Afini pedes : (aut etiam Acynopoda, ut Belloníus feribit: ) ob magnam fimilitudinem quam cit Afi« ní ungula habent,Gaidaron enim hodie Aint uocant, Athe» nzus Trachelos ab afperítate, mea quide fententia inquit Ro deletíus) appellauit. Plinius Spondylum ín catalogo pifcium nominat duntaxat, Videtur autem hoc nomen factum huic o- flreorum generi , quód firmior in eo (inquit Rondeletíus) & magís exquifíta teftarum artículatío,quám ín ulloalío oftraco dermorumgenere appareat; uertebrarum feine modo firmifz fiméartículata. V ertebras autem Grací Spondylos dicunt, Galeni interpres pro Spondylis oftreís, Vertebras conuertit, nos Plinij & Macrobíj exemplo Graecum nomen potíüs reti- nebímus. Q Saxís adnafcítur Sphondylus, (rarus & minor ín ín Gallico marí;) quibus ita hæret,ut non nifi malleo;aut fracta Alia eiufdem icon è Roudelerij libris, s MN SS X NM d QU faxi parteauellatur. Tefta duplici conftat,intus caua & leui, foris fcabra,&c. GERM, dící poteft H*felebüb,ab unguleafininz fímilitudine;uel Cteirioefftett, ideft, Oe fireumfaxatile,quod faxis hzreat, Si vscvLvs fimpliciter,uel mínor:Plínio Maia, (d eft, i Mtufca) alíás Myfca uel Myfcus, ut Rondelet. annotat. Vníones reperírí folebantín Conchísquas myas appel- lant,Plíníusg.ss. Aliqui Myías cum yi díphthongofcriz bunt, & Mufcas ínterpretantur.quod equíde non probárím: quoniam ea uox Graeca eft , & Græcorum nemo fic ufurpa- uit, Athenzus enim Myas de paruís mufculís foemíníno qui- dégenere extulít,fed fine diphthongo,ínflexione tertía,qua- re & Myifcam proferentibus nonaflenferím. | waan d rod TO pep m visui dli uie: ovopuse dt eaahd, Atheneus ex Art ftotele:an quód muris quadrupede inftar quodammodo hir- futifint? Ariftoteleshiftoriæş. ış. Cancros colore albido plurimos ín Mytulis foliatis innafci feribit, ficenim Gaza conuertitubi Grace legitur, is puoi rois mvwdtri à figura nimirum, non quidem folij feu labri, cuius fundum æquale € planum eft;fed aliorum uaforü ous inæquale fun dum & in medio profundius habent,oblongiore figura: ut yves musAwdas maiores potíüs Mufculí quám mínoresfint,&c. [Graci hodie Midia uocant, R ondeletiusmelius Mydía. Gillius Mu Ículos & Cunículos Venetijs dídos,d Grecis hodie Mydia nominari tradit. IT AL.Mufculos paruos € rotundos Veneri Concholeuocant,Rondeletíus, Videtur & Cunículi nomen Italicum & Gozonellí,à Conchula forte detortum, GALLI Moules.noflrí (circa Monjpelium ) N oufches de mar. GERM. F. (jDieBmufden oder Pyarnaipdmeiné runoe (dwartsc (D ifhele. f MXTVLV» De Teftaceis. 227 Bellonins buic perfimilem fuum 9Mytulum pingit , cum Cancello intra naluas appa- rente: cum nomina & reliquam dejcriprionem, Mytulo minori conuenientia ponat, YTV Lys, feu Mufculus maior, Myax Diofcoridis, àRon- deletío exhibitus, IT AL, Cum Græcis hominibus eos, quos uulgó Veneti uocant Mufculos X Cunículos , oftendere,díxeruntefTe Mydia,hoc eft, Mu fculos, Gillius, Conchas illas quas Rhomboides R.ondeletíus coa gnomínat, Venetí Muffoli nomínant:hoceft, Mufculos aut Mytulos funt ením his fatis fímíles,tefte Bellonío. Mutilum Aggregator uul g9 Venetijs ait Gozonello dici: quod nomen ídem forfitan fuerit că Gillij Cunículo concha, Mesilam vsiT ANI uocant, GALL, Mytulos noftri (circa Monfpeliz) Mufcles uocant,& Con falmes de mar, ad differentiam fluuíatilium uel palufiríum Mytulorum, quibus figura tantüm fia miles funt, Rondeletíus, GERMA NICV M nomen (Oufdelinà Mufculo Latinorum fadum uideri poteft fed ad có chas bíualues omnes extenditur, quamobrem círcumloquemur, ita ut Mytlum fiue Muículum maiorem nomínemus Éleine (dwartse (2ufcbeln. minorem uers Gef med hdn arm: fbeln/ à mufco. quoniam,ut fcribit Rondeletius, tefta eorum fere femper uel mufco uel lanugíne Obduciítur. A Net rulle non communiter ut nos Concham omnem bíualuem, fed proprié & pecus liariter paruam hanc nigricantem appellant; & Germani etiam Oceani accolæ (Dé[delin/ut aue dío,príuatím uocant Mufculos, | E N ER A Concharum duo, quas Veneti uulgó Mufculos nominant, alterum mufco prora fus hírfutum eft. Ea Venetijs mihi olim depicta funt: & forfan rotundíora pingi debuerant, €Maffaríus Myas, interpretatur Mytulos: quos nunc (inquit) Mufculos appellant, Huic proxi mum genus eft,quas Myías (hoc eft, Mufcas) uocant. differunt à Mytulo rotunditate, mínores alí quanto atg hirtæ, tenuioribus teftis. GERM. Zwey andere gemål oer (Ocermufdeln/weler oae ein gar voll mief ift. oONCHA Rhomboídes,uel Mufculusftríatus Rondele C3 Hanc (inquit) falfó quídam Balanum uocant; (Bel lonum notat.) nam nihil fimilitudinis cf quernís glandibus haa etine in faxorum rímís nafcitur, De, Opinionem etiam coa rum qui Spondylumappellant, fatis pfe tefiarum conexusre fell, ^ Hutg equidem apud ueteres nomen eius reperi; qua re Mufculum flríatum recté dici poffe puto, quód tefta fit Mu fculorum marínorum teftæ fimili, &/c, Concha tota nígrícat.ra ta eft, & ín alto mari degit, GR AECI uulgo Calagnone uocant, ITAL. Veneti Muffolo,quafi Mytulum:cui fatis fimilis eft, GALL, Apudnofiros (circa Monfpelíum) nomine caret, . GERMANICE círcumfcriberelicebít Am langlecbte Streim mufdbel/fdbwarts:ligt ii tieffen meer. EtvsDEM cumfuperiore generis hanc quo Con cham effe putat, Venetijs depíctam. : GERM, Minanbere (Qufbeln art/oer náb *bgefctsten ónlíco, Balanus non eft. Neg, A pódya lus. Bas IN QX l » y» »» M "n HUOLADES Conchz,esAedhe Athenzo,apud Hefychiíii ësäed, | Vidihuiufmodi Cons Das (inquit R ondeletíus) ín portu Veneris, Míffum eft ad mealio ex litore (axum,cuíus par h tem hic exprefsi,ín quo nulla rímz,nullz cauernz,fed foramina tantüm apparebant tam exigua li utuíx acum admítrerent. Eo igitur ictibus multis confracto , cauítates ínternae multa erant,uas tío fitu & díuerfe magnítudínís;ín quibus Conchas iftas reperí,quas cum faxo depictas exhibeo, 1 Balani, quarum figuram diutius contemplatus,antíquorum Balanos non effe íudíco,fed Pholades, qua» i dratenim prímüm nomínísratío,nam utĝwàgdss dicuntur feræ , qua ín luftris degunt , à 8 qwe d Asay , quod latere fignificat: ita nihil in marinis rebus reperías,quod penitus ín faxo latcat,ficuti b Concha quas proponí mus,Deínde note Athenzi (quí folus opínor earum memínithís proprie i funt.nam vírus olent; & mali fuccífunt, Hæcille, Etalibí de alio quodam genere Concha fcri- n bens;Conchula (ínquít) varia quadam reperítur frequens;haud procul à Narbone, tota luto obs n fita,uocaturg illis Pholado,quafi qeaáet« dicas.nam Concha iftæ ín luto latentes degunt, fæpius n ior ad pedem unum depreffz,&c. Earum iconem dabimus ínfrà poft Chamas , Bellonius Pholades Patellís congeneres effe putat,nefcío qua ratione, i GERMANICE Cenchas illas quæ ín faxis latitant hie depicta, Gteinmufden appellabís mus:quz uero ín luto;ínferíüs exhíbendas, (2 rmu[deln. DE TELLINIS. IN GENERE, u TELLINAE, TNvanomen Gracum retinuerunt Latini, A theneus tamen à Romanis fua i neng, atate Tellinam,evz2sy uocatam fuiffe fcripfit, quo Loco Hermolaus uynay legendum putat; ut Mytilus & Tellina ídem fint, Rondeletíus. Atqui Hermolaus; Qui Tellínas (ínquít) interpretá tur ín Martiali poéta Milos, improprie locutos arbítror:cü aliud genus effe Mitulos, aliud Tel- linas, Díofcorídís authoritate conftet, d Aríftophanes grammaticus Tellínas dicit Patellís fimi les effe, eifdem pueros pro cornibus (uide ín Tellina altera) uti folitos fuiffe : à quibus longe dí 2 uerfz Sole clarius uidentur ez,qua uulgó Tellinz nuncupátur, illius , Ego R ondeletij & Bet S : lonij fententia fubfcribo qui Tellínasfaciunt,quas & Galli INarbonenfes X Romani etiamnum | Xiphydria, fic uocant, q Telling alionomíne Xiphydría,ziQvetere, (alíás Sciphydría;zxipvd'ezz) dicuntur a- Sciphydria. pud Oribafium,nefcío quà obcaufam, @ Sunt qui Tellínas et Crenía,íd eft, Pectunculos, ídem Pellunculi, | cffe iudicent;à celeritate crefcendí nomínatas:6z reyse ivora rtàsiei hoc eftocyfsimeperficiun tur:quod Aríflotelestam Pectunculís quám Purpurís tribuit commune, anno enim magnitudi- nem toti implent, Plinius certé medícínas,que à Díofcoríde de Tellinis redduntur,ad uerbum fe ré Pectunculís (quos à PeHinibus diflinguit) adícripfit, Hermolaus. Obferuauit hæc eadem Mafla ríus:& Hippocratem quoque Tellínas a Pectunculís díftínguere addit, q Tellínarum genera duo Diphilus facit. Tellinæ (ínquít ín Canopíco oftío & fub Nili inunda- tíonem,abundant:quarum qua tenuíores funt,regía (Besinin) uoeatæ aluum cient, uentrículo graues non funt, præterea bene nutriunt: fluuiatiles autem dulciorcs funt. Nos (ínquít Ronde letíus) ín Agathenfi finu differentias duas inuenimus:unam earum quz minores funt;alteram cà rum quz maiores, X rufi coloris. y GERM. M*indarEleine art der (Oufdbeln/mit swo fc:baleh bedectt: oie find ein anderen gleycb /glatt/ftatcE/sinlid) oicE/ ringgweyf mit sånlinen / darumb fy aft wol be(cblieffene móégeno Cellmufceln qenafit werben. Genera duo, afilice. Fluuiatiles. du LLINARVAM prímafiue minor fpecies R ondeletío, dus plici conflat refla,utrág; fimili, læui ualída & fatis fpifTa, ín am bitu ferrata:qua de caufaad unguem coníuncte funt, 4j Conchas rum omniü minima hzc eft:& à Romanis Tellina regia uocatur, Bafilica. Bellonius.hine Ba(ilíca Diphili uideri poffet: Vide mox ín fectida Fer fpecie, qRomæ circunferuntur pufillæ quzdam Conchulæ , quas quí uendunt Tellinas præ dicant, Hæ uulgaribus Conchis minores & læuiores funt,& candidæ,nec flríatze, Hermolaus. Inarena uiuunt: X nifi priufquam coquantur díutius ín aqua agitentur,utarenulæ excidit, ue fcentibus moleftæ fant, R.ondeletíus. GRAECI hodie,utLesbiincolæ,Chinadesuocant,Bellonius , ITAL. Tellina Venetis, Romanis Tellina regia dicitur: Anconitanís Calcinello,id& ad difcrimen alterius Conchæ,quæ ab íjs Chalcene appellatur,Bellonius, -Veneti pifcatores à cap Paris fimilitudine Capparoculas (fiue Capparolas, Rondelet. ) appellant, Hermolaus GALL. Noftriut Romani, Tellínasuocant,Rondeletius, Galli(Normani, Rondeleti us) Flíon,Bellonius, ; GERM, DaserfiyndËleiner geldlecht Ser Tellmufheln/zc. d nádft binderfih. ELLINARVM genusalterum (inquit Rondeletiusjin litore Agathenfiad oftium Erarís flumínís inueni, fuperio ri (ímile, nifi quód tefta fit maiore, tenuiore, minus fpíffa ,& exrubro flauefcente : parte qua tefte colligantur in acutíorem angulum definente, Hanc Tellínam effe puto, quam Bzezuxlz, id eft, regiam appellat Díphilus:uel fluuíatílem, quíanó nifi ín ' umínís oftío reperí,R.ondeletíus, Atqui Díphilus, cuius uerba recítauimus , marinas & tenuío res, Bafilicas nomínat.Forfanautem regíz dite fuerint, no ut alía quaedam à magnitudine ín fuo genere:fed quía guftuí gratz fint, && mirum ín modum expetantur, Bellonio tefie quí T'ellínzre giæ nomen Rome etiamnum ín ufu effe fcribit, Xj COuuemadmodàü Athenzeus (críbít pueros Lea padibus & Tellínis in os fumptis ludere, tubae fonum imitantes: íta etiam hodie noftri Tellinæ te fia altera dentibus admota, díductís labrís fonos eofdem edunt,R.ondeletius. GERM. F, Clicanber art der Cellmufdeln:batein tünnerevno gålroote fdpalen/ ze, ELLINAM Tert generis ex merító effe dicemus , quæ figurá fuperioribus Tellínístam fimilis eft,ut ínter Tel- linas numerandam effe, nemo negare pofsít,hís tantüm dif- fert: Colore eft candído,tefla perfpícua & pellucída,ex addi tamentís multis conflata, intus lxuífsíma , Tenuís eftadmos dum, & ambítu magis rotundato. GER M. F. COasotit afblebto Tellmufheln/weyh vn ourdfdeynean/tüti vno etwas rünoer vinfid. A, Has Concharum icones Venetijs accepi , quas puto "Tellinarum generis leie magis quide illam que 4. litere fubijcitur: quamuis eam aliqui pro Conche peloridis fpecie accipiant, lee litera B, Veneti Pe- tieragam d pipere cognominant. GERM. (Dic bëscht Yas auc dife swo figure zë ben obdenanten Zdlufh dap tienb/funoerlic oie vnder oem büdftabé A. Cie aher neret man sh i ; das ift/ Dfeffermifebele. 3 Venedig peauctasa/ E HAME uelChamaleuís. ix Ae, Similis hæc eft (ínquít Rondeletíus) Conchis Leubus, quz galades dícuntur:fed fragilior eft, cum uel digitorum com« preflu faciléfrangatur,quod Conchis & Pectínibusnon euenit, Intus & foríscandídifsíma eft. Chamz omnes nomínatz funt &ẹ à serge , id eft , ab hians do:unde Gaza híatulas conuertít : fed quoniam eodem nomine bannas etíá pifces interpretantur, preftiterit retinere Græcum. Chamas eafdem effe cumlæuibus Conchis, quz Galades di» posnelam eft,nam Aríftoteles Chamas à Conchis díuerfas (entít,R ondeletíus , At Aríftotez emalíquís dixerit Conchasá Chamis diftínxífIe quidem, fed fpecie potius quàm gencre: & nihil V Del eftacets. SEI? 230 Animalium Mar. Ordo XV. prohibere ídem nomen tum generi Fort, tum fpeciei fub eo uni attribuíut ínualídum hoc R ondé letijargumentum fit, «| Conchasrotundiores efTe Chamis folere;neq; hiare, R ondeletíus feribit, | ; ITALI quídamCaparozasuel Caparozolas uocant,Belloníus. Vide ínferíds ín Conchu | la ragata. € In Chamis nomínandís (ínquít ídem) uulgus Gallicum cum Italíco conuenit. Síquí i dem noftri,maiores Chamas, des Flámmés:mínores uero, des Flammettes nominant:quòd cum | iure ííncocte;nó fecus ac piper fauces & os ínflammare foleant Tralicum uulgus maiores Chamas, li Peucrazas,quafi Píperatas,nomínat;imínores uero, Peucronos,quód piper haud tantopere redo leant.CRondeletius Concbulas rugatas Däer, d Venetis Piueronos dici feribit.) Sícille. Etrurfusi Chamam dr piperatam (maiorem) Veneti Beueraza uel Peueraza uocant: Anconitantuerd & Rauennates Chalena uel Chalcena, nomine à Chamula detorto:( Videne potius à calce, ut & Caleinella Fenetijs . ) ll Paluftrís efi, & ín cceno degit. Minores Bíueroní dícuntur:uel quód ob piperis faporem fitim ex li cítent:uel quód perpetuo bibant,neq; diu fine aqua feruarí pofsínt: atq; ín forum allatae , & aque n ímmeríx,gemínam atq; oblongam exerantlígulam, ut Cochlez modo perpetuo fitíentes moue- ii rí percípíantur.Supra modum fragiles habentteflas ( Piperate maiores falicetinam minores, Pelorides lí nuncupat: Rondeletius Conchulas rugatas:) leues ac compreffas,non ut aliæ cóchze orbículares: tenues adeó,ut tranfpareant,&c. Has quidem egenere Ixuíum effe fcribít:imox autem priuatim de Cha i malzuiagiít,eamd ab Italis Caparozola uocari aít,ut fuprà fcripfi, i GALL. Flamme DN minor Flammette, Vide proxímé ín Italicis nominibus. | GERMANICE, F. Dfeffermufdbeln/Obimmufobeln uerbo Obinen quod híare fignifi cat;yatvey Grzecís, $lammufcbeln. i à | AN GLI; utaudio, Chamam uocant a Clamme. quod nomen uel à Chama ductum uídee H tí poteft;uel potíüs à Gallico Flamme, HAMA PelorisRondeletij.X4uwrsasoe, — Pelorídesapud Athenzum alicubi nominan . ,tur,ueluti genus proprium à Chamis diuerfum,& maíus, rpez suerg, hoc eft,ab ipfa ma gnitudíne dictum. ídem alibi Pelorías craffarum fpeciem facit, quas etregías feu bafilícasappel lat,a magnítudínenímírum. Pelorídesquidem non magnítudíne, (ut Grammatici putant,lí cet Chamis maiores fint) fed à Peloro Sicilie promontorio, ubi optímé proueníant, dictas effe, Ar chefiratus,Pollux & Clemenstheologusreferunt, Pelorídes fimplícíter,an Chamas Conchásue Pelorídes dícas,parürefért, Pelorías dici non probo.Pelorínas apud Pollucem legimus, Con cha (inquit) præftant Pelorínze, unde forté nomen adepta funt quae nunc Pelorídes uocantur. | Quodfiáluto denomínatz effent, ut quídam nuper coníjcíebatrprímá per s.(cribi oporteret, Art Ry ftoteles author eft Conchas, Chamas,Pectines, Vngues,locís arenofis prouenire , non cœnofis. IT ÁLIC V M nome no íínuenío;ut neg Gallicã;nifi Conchas Chamásue píperatas maiores, quas Italí uulgó Beuerazas nomínant, Galli Flammas, (de quibus plura protulimus ín Chama le uí;) Pelorídes efTe dicamus, Minores ením,quz uulgo Bíueroní dícütur Italis, Gallis aute Flame mettes, Pelorídes, (quz Chamis czterís maiores przedícantur, )effe nequeunt, GALLICE. Flammesforfitan. Lege ín Italíconomíne. | Santones (ínquit R ondeletíus) Conche ftrícte & nó hiãtis fpecíe, Palourde:que uox à Peloríde deducta effe uideri peteft.fed ea Chama Pelorís non efl, c magna non fit, neghiet. Sic ílle: quíhanc Conchulam rugatam uoca uí. AlíaeftetíaPelourde à Giallisad mare mediterraneum di&a, R ondeletío Conchula uaria GER M, F. Oreffe Slammen/Oreffe Cblamufobeln over Obimmufdbpeln. d Kn, ji E ch Ëss m ` ERE FECE 1 CA CHAME De Cruftatis. 251 | uname Glycymeris Rondeleti, ` rAvxvusei,etfi apud Græcum authorem legere nó me míneríim. Pliníus Chamas glycymerídas nomínans , addit maiores effe quàm Pelorídes: tanquam hísalíoquí cognata fint, Macrobius etiam Pelorídes € Glycymerídes feparatím nomi nat. Videtur autem R ondeletío Glycymeris di&a à dulcedine quód fapore fit dulci minus fal- . foquámrelique. Eandem ab Athenzo Pelorídem maiorem uocarí, putat idem R.ondeletíus, Tefta inquit) ei oblonga, Mytulorum fluuíatílium modo,fed durior & fpí(sior,rugofa;non ta men ob íd afpera,exalbo rufefcens, €jBelloníus Chamam nigram, Glycymerídem facit, Ronde letíus eum Concham nigram pro Chama nigra pofuiffe ait. GER M. P, Ulame. Claie enim Anglis Chama aut Pelorís eft, Glycymeris uero ínter Chamas maxíma, j HAMA afpera, Mi etenén, ` Afperaateftarum externa parte dicta eft, ob líneas trãfuerfas, oblíquas, multas,cauas,eamd; ob caufam mufco fzpe oppletas,R.on ien d Chamatrachta ualuas eodem modo ( inquit mee elloníus)quo leuís, tornatas habet:eft rotunditate pene SN Orbícularí conftructa, tefta ei afpera, & Pectínis modo dien | ftriata eft.fed Pecten rectas habet firías:illa yero tranfuerfas,crebras & profundas, Dura adeó te | faeft,utnon nífiualídoíctu perfringatur, cum læuium feré omnium debili digitorum compref- H fuaperirí pofsit, Labra in gyrum, Mytulorum more,læuiahabet, — - l GERM, F. ^in raud defdlebt Ser Oimmu[bdn over Clammen. Xie ibiigen all bo i SS bend glatte belle, HAMA nigra Rondeletio. Aelianus (inquit) Cha- E marinas uarias effe tradit . nam quadam ípfarü (ín quit) nigerrimae funt;nonnullæ argenteí coloris. alíz utroq colore míxto infignes. Q Quidã nonrecté Concham nigrã, pro Chamanigra exhibuit. Ti GERM, F, (Em [dwattsc Gimmufhel oder Blame. SN ZE: o |j 3 SS Kë ac sS in QU d A M K "Sl a GN i (POR Š HMM IE res ng s tno E (^ YoRcnA LongaRondeletij, ` Duabus magnis (inquit) & longis conftat teftis: Chamæ | | deer fimilis eft;fed tefte multo fpifsiores, magis rugatz, colore uario, ín ambitu ru= | elcente;in medio albefcente,intus candido cum læuitate,Calx ex ea conficítur.ítem € cinere den i tifricía optíma, | GERM, F, {£in Langmufhen. | NS" SS SS KONES v C ONCHA alteralonga Rondeleti. ; ` Sunt quí hanc Concham eandem faciant cum Dađylo (id eft, Digíto,uel Aulo, Solene, onace,) cum Plinius Wb 3. cap. diuerfis locis de his loquatur,ut de diuerfis rebus. Noshãc DaBylus, encham longam Din effe affirmamus, quod nulla fit hac longior X firíctior, R ondeletíus. ; : NDA SPeflizeulur, Colares. Venerea, 532. Animalium Mar. Ordo XV. GALL. Cullier. E GER M. F, Ai andere Langmufoheln lenget vnd kim äler Son Eein antere ein 2. ëb flmgldel, , oNCHYLA uatiaRondeletj, Ad fauces Malguríanas(ín quít) capitur frequenter Concha parua,teftís fpifsís X depref fis:qua líneolís multis X admodum uaríjs díftíncte funt: Chame aa fpera non ualde dífsímilisfed míndsafpera, ^ Vocantuulgó noz ftri (GALLI circa Monfpelium ) Pelorde:.(Foc nomen etiam Conchulevu gate Rondeletij Bellonius tribuit: ) quee uox etfi Pelorídi affinis fit , ta- men longéalía eft Concha à Chame Peloríde : diam puto à nos ftris à luto & fordíbus,quaslordes appellant. Reperitur eadem fre quens baud procul à Narbone;tota luto obfita, uocaturdy illic Pho lado,quafi e»Aavt dícas,quze appellatio apte couenít.nà Conche ï= fia ín lutolatentes degunt, fæpius ad pedem unum depreffz. Quamobrem Pholades Athenzí ef fe putauerím, Quod fi cui hc fententia non probetur, east tantùm Pholades efTe uelit, qua in fa xorum cauernulís,non ín luto lateant,non ualde repugno, GALL. Pelorde,Pholado:ut íam expofítum eft, : GERM. F. in Iaatmufobeln/GOürmufcbele.lidt onverbemEaatobermür:oarauf man [y dtabermag ation ein Orebling genet werben. : Pellis Concha quam pris expre[fJam babebamus:à Rona deletio quidem exbibitayaccuratior elegantiorá, ef, ECTEN. Qulíd Gracís Kcti uocatur, d Gaza modó Pecten , modó Pectunculus conuerti H Scd Pectunculià Pediínibus diflcrunt:et Plinius manifefté dífiungens uidetur PeGunctt los pro Tellinísufurpa(Te.Ex Atbenzo liquet Pectinem duabus conflare conchis ftriatis , & utra que parte auritum effe:íd quod non huic tantüm fpecíei,fed alteri etíam conuenit. Pectinüge* nus flríatum,;íd eftjpectínatim díuífum,à rugis illis iue imbricaturis,nuncupatur, Gillíus. Ma gno ín erroreuer(atur Albertus X recentiores,qui Pectínes pro Pafferibustid eft,planis pifcibus illis quos uulgus nofltum Pijatefías nuncupat) accipíunt,Pectinis teftæ non femper eiufdem fu colorís.quaedam enim rubefcunt,quadam albícant,alíz nígrícant R ondeletíus, hinc fuccietiam faporísQ differentíe habentur, ITAL. Capefíaànte. ; GALLICE Circa Monfpelíum Larges Cequilles uocantur:alibi Coquilles de faint Jacques» Rondeletíus, Pe&inum generis quidam arbitrantur eas effe,quas uulgó appellát Conchas >° Iacobi:fed alía Oceani littoribus Gallicis cogníta habentur, Gillius, Author Pandectarü më e vum Venereas ínterpretatur Cochleas quz afferuntur à 8. Iacobo, uerümha Porcellan unt,&c, GERM, ANGL, Germani Conchasbiualues omnes generalí uocabulo uocant (2s fbeln/&Dofbeln:Pcctínes ueró priuatim diui Iacobi Conchas, dacobemufcbeln. — Angli ut rò ((2ueEele peculiariter nominant Conchulas íllas,quas Bellonius Mytulos: Pectínem autem 4 C3calop. Eofdem audio Pectínum genus quoddam aculeatum appellare a Syll: & fimiliter D Cancrorum genere Maíam,tefíta aculeata., «| Pectínum ín Anglia (inquit Turnerus) fumma gt nera duo habemus:quorum maius uocatur g Scallop. minus ueró nominatur prope Portland am a ac ä forma gallinacei capítís quam pifcis apertus exhibet. Sub hoc genere continetur € ctunculus ille per omnia littora frequens, CocËte,id eft,gallulus per totam Angliam dictus. Con cha quam pro Peciunculo Belloníus oftendit, non per omnía Pectunculí nomen meretur quo De Cruftrats. 253 quod ftrigiles X ftrías non rectas Peđtinis more, fed tranfuerfas habeat, A pe&unculorum tamen generibus non omnino feparo. ECTEN alterquem cum fuperiore eundem plané effe, Pass exiftímabít is , qui non diligentiùs círcumfpexeritz fed reuera differt,nam latiores & ampliores aures habet:eftá toto corpore longiore ftríGíored quàm fuperior, Prætereà hícteftam utrang,,Pectunculorum Burdegalenfiti modo, co cauam habet : fuperíor alteram duntaxat concauam, alteram planam.hic ftrías fimplíces , prior fíngulas ternis aut quater- Dis líneís à fummo ad ímum ductís ornatas,R.ondeletíus, IT AL. Romíam uocant, quód quí € Compoftella rede unt(quos etiam Romíouslíngua noftra uocamus) Pectínes huiufmodi multos pileís affixos geftant, R ondeletíus. GER M. JEinanber gefdlecht der Jacobs mufheln, ANGLICE A CoE.lege fuperíüsín Pectíne prímo,. Nomina quidem eadem Bellonius Petluna Alia Pelunculi icon fine eiufdem, fi culo fuo attribuit,gue Rodeletius fuo fed pi ue cognate fpecieiguam unde fim ná ure funt duerfe: Rondeletij ab una parte Eus non fatis memini. aurita, Pelim fimilior. Bellonijneutra:ca pite tefle ita ferè fe colligëre, ut in T'ellinis e Chamis.Eam omifimus, D CTVNCV LI ređe dici poffe mihi uidétur Pectines exigui, qui in (inu Aquitanico & in Normania frequenter capiuntur, Hi Concham flríatam habent,utráq; cauam,aculeís aliquot paruis armatam.,altera duntaxat parte aurítí funt, aliquando dextra, aliquando finiftra. Florum alij candidi funt,alij rubefcunt, Rondeletíus, q Trallíanus eine dímínutiuo nomine appellans, iplos fimpliciter Ctenas,íd eft, Pectínes intelligere uidetur, d Contra eos quí Pectunculos cum Tellinis confundunt, di&um eft fuprá ín Téllínis, ITAL. RomzGongole,quafi Conchulæ uocantur.funt enim femper parui præfertim in edíterraneo marí,ín Aquítaníco litore maiores, R ondeletíus, GALL. Vulgo Petoncles uocantur , ín Normania Hannons, Rondeletius. ` Parífienfes & Rotbomagenfes Petonclesuel HannonsappellantBellonius, Aliqui Coquilles de faint Iac ques, (ficut X Peciínes (ímplíciter,) Rondeletius. ANGLICE (Code Belloníus.Melíüs CocËle,id eft, Gallulus.lege fuprá ín Pe&íne primo. GERMANICE nomínemus licet, Rleine Jacobs mu[del/ooet O. (Didelemufdel. ONCHA Corallina à Rondeletío cognominata. Conchæ pi- E corum (inquit) fimilis hzc eftcolore.rubra enim eft,coralli pla- néímítata,unde Corallíinam nomínauímus.at figura pectínemrefert,ní fiquód firíata non cl, Be, GER M. F, Aintoote(Oufded oder Corallmu[del. ONCHA uulgó Materunionum dícta, Pulcherríma Con, E & margaritifera (ínquít R odeletíus) lingua Indica Ber beri dícia fuit. à Gallís Nacre de perles, pro Matre perlar : (nos Enim Perlas uocamus,quas Grací Margarítas,Latíní Vníones:) quód frequentiores & meliores uniones ín his, qui ínalijs Con- chis uel O freis ínueníantur, Figura Pectínes emulatur, d'Ni: de quadam annotata ínferíüs cum Concha Echínata. V sg 234 Animalium Mar. Ordox v. Indorumgentes de Hercule affirmant, inquit Arrianus in libro de rebus Indícís) quód cum Cinedus, mare X terram undíg peragralfet,ín marí ínuenerít Cínzdum (Kiveselop, Facius interpres Margari tam uertit[ed [ndi forté Margaritam; C. inedum uocant ,ut ex fequentibus colligimus) ornatum muliebrem, margarítam fcilicet è marí, quam Indorü língua fic nomínat, &c, — Ec nibil fané prohibet, Cone cham quidem Berberi ab Indis uocarí,uníonem ueró Cíngdum ab fj(dem, GALL. MNacredeperles,utdíctum eft, GERMAN. Min Derlemüter/Derlemufcbel. MARGARITA quanquam ín Conchis diuerfisreperíatur , hoc potífsimüm loco mentio» nem eíusfaciendam exiftímauí , quód ín proxímé exhibita Concha frequentiores meliores gie Quid fir. gnífoleant, Margarita igítur alia partus eft fuze Conchz, iuxta Plinium, alía abortus , fed hoc Rondeletíus refutat:& neque ofsículum,neque partem aliquam Concha, uel quafi nucleum, uel excrementum,uel morbum, Margaritam efle docet: fed in oflreí (margarítiferncarne Vnionem ítagígní,ut ín Suibus grandínem,ín renibus calculum. 4| Pro figura & alijs differentijs,nomina diuerfa fortítur:ut funt, Tympanum, Elenchus, Crocalíum , Phyfema, Margarita à Graecís.&£ Barbaris appellatur. Maeyae/ss 6, MkgygeQ- uel mdpyagop,á uxgyaotris 4997. A Latinis pleruncg Mar Lapillus, garita foemíníno genere profertur,rató Margarítum neutro, Comprebenditur & lapilli nomine, ef & lapillus quando per excellentíamuocatur, ‘Item unio Latinís : non quód ín unica tantüm concha,uel nunquam duo fimul reperiantur, (falfa enim hac funt:) fed quód nulli duo indifcretí, quí non ínuíce differant, magnitudine, figura; orbe;Ieuore, pondere,candore:aut fortë quód nun quam concreti cohzreant.Inueníuntur autem ín Conchis tantüm:& falluntur Aegyptíj, quí Or» In quib. Con- bem pifcem rore concepto uniones parereaíunt, Ex conchis quidem uado ínfixís , Pinna folüm chis gignatur margarítífera eft:ex caterís díuerfz,bíualues prafertím: Vt (unt, Concha rugata, Concha echína ta: Concha Berberi dicta Indice, Pectíni altera aure fimílís, Concha fimilis oflrez: X alia Pínnae fi mílís,alía Strombo: Mys feu Mítulus tum ín mari, tã alicubi ín dulcibus aquís: Cochlea quidem quaedam margatítífera uulgo dicta eft ab uníonum colore,nó quód eos ferat.nec fcio an ulla non biualuíum ferat; quanquam ín Murícís genere quodam ad Orientem gigni audiui, «| VníoInz dícalíngua Cínzedus dicitur apud Arríanum : in Paria & Curíanaregíonibus Noui orbis T'enóz Eceola, ras, (| Conchas Margarítiferas aiunt noctulítora appetere, GC ex coclefti rore margarítam concís pere,unde & Eceolæ nominentur , Ifidorus „uidetur autem fictum hoc nomen quafi € coclo à fua concha concípíantur.apud alium quidem fcríptorem hactenus nullum id reperi, GR AECIS hodie Maeyaeimyes, ITAL, PerauelPerna, GALLIS, GERMANIS ET ANGLIS Perle. Conchamípfam Mlargarítiferam , fi de generebíualuíum fit, Germanícé uocabímus Detletmufcbel: (in Cochlearum generis, Perlez mech: qualis eft Cochlea margaritifera uulgó dícta:quam tamen uniones ferre R ondeletíus ne gat,in biualuíbus tantüm gigni afferens, Aelianus uero in India Margarítiferas Conchas magnís Strombís fimiles faci . Figura, &c, Cinedus. ONCHA Imbricata Rondeletij. Concha (ínquít hac eft diftinctione tefte ímbricatím C undata,ut loquitur Plíníus,ad undarum fefe attollentíum fimilíitudínem,íta ut diftin&tiones alíz alijs infideant ímbrícum modo, A Gracor& uulgo Aganon uocari audio, & à Caloíerís Ara biz (íd eft, Coenobitís quí illic funt) Tridacna, (ut annorauit Bellonius.) V erum Tridacna, quorum memínít Plinius efe non poffunt, Sic enim ille quum de oftreís loquítur:In Indico mari Alexan drirerum authores pedalia inueniri prodiderunt . Nec non ínter nos nepotís cuiufdanomencla* tor Trídacna appellauít:tantz amplitudinis intelligi cupiens ut ter mordenda effent. Hac Ron- deletíus , tanquam Plinius Tridacna Indica oflrea effe díxerít:quod non dixit; fed íta de Trídac nis tafi LiDeGrafans.: 235 his tanquam de altero genere quod ín Italia etiam reperiatur , loquutus eft. quontam, inter nos, inquit, &c. eg? uio GERM. Hinbroffe art der D fern ober (Oufobeln ifii meer/ funderlih ifi Roosten meer: da fy diemünben Tridacna nennend/dasift Trymümpfelig. ONCHAM echinatam (inquit Rondeletius) ab afperítate uocamus , ficutaculeatam ab a- ahis uocare poffumus.In hac uniones reperiti teftatur Plinius, Nam & Iuba tradit Arabia ĉis (margaritis) Concham effe fimilem Pectíni infecto;hírfuta echinorum modo; ipfum unionem in carne ipfa effe grandínífimile, d'De hac Aelíanus fentíre uideri poteft lib.Deanímal.1o,c.to. cribes in Marí rubro Conchas quafda nafcí;quarü teftæ fecturas quafdã, et cauítates et labra aen tahabeãt que cã coéüt ínter fefic,alterno íncurfu cóíungantur,ut tanquá duarü ferrari cocuntía dentes uideantur ínter fe conuenire:unde fitut pifcatorís natantís quancungp parte,etíamfi fub e Os fubefi, mordicus apprehenderíntaamputent. d Ego in Plinij uerbis Pectíní infecto, interpre tor,non fecto non celato. ë d'ityavzas yap 82 Asop To dspæxoy eya inquit Androfthenes,xo seed ad dit & unionem ín carne ipfa effe grandini(ímílem, Vnde de eadem Concha eos ( Plinium & An drofihenem) lequíapparet:non,ut R ondeletíus putauít,díuerfa , Fortafsísautem eadem tefta &£ læuis dici poteft, quod ad fuperficiem;& hírfuta,propter enafcentem materiam. Androfthenes a- pud Athenzum Berberí nominat hoc oftreum ; id R ondeletíus ad matrem perlarum uulgo di- Cam refert:X Agaev, fpífTum interpretatur. Ego rem in medio diligentiùs æftimandam relinquo, d Hzc eadem forte fuerit Concha illa af; era, Keréc id eft, Aries ab Athenienfibus dícta;Corycus Vera a Macedonibus,à figura nímírü fere globofa:ut Aries ab afperítate aculeori, quíceucornía cula prominent, Eë zgeyeic, M eminerunt Athenzus & Hefychíus. GERM, F. Ainraude (Qufocnatt/ein Grabedimufóeln. ONCH AE echínatz Rondeletij fpeciem aliam fimi lem,quam Venetijs olim accepi, (n6 puto tamé ín A= dríatíco aut Mediterraneo inueniri, fed orientali Oceano, adiungere uolui, Teftæ utræq figura tá foris, tà cauítate ín terna,quecaput uerfus recurua eft, ínuíce fimiles (unt.hoc pulchrü íneís , tribus ín fummítate articulis gínglymo iun guntur, ita ut eminentes utríng; mucrones, mutua ínfertío ne, uter ín oppofita tefta acetabula,cohzreant, GERMAN. F, in andere Ctabelmufebeln. Angli Pediínum genus quoddam aculeatum appellanta Styll: ut & Maíam ín Cancrorum genere;tefla aculeata, CONCH A flríata prima Rondeleti, IT AL. Capatonda,árotunditate, GALL, Communinomíne Coquille. GERM. F. Mm Otreyn mufdeln/ mit übertwáren linien.ein runoc (ODufdeln. V 4 236 Animalium Mar. OrdoXV. O N C H-A flríata alteraRondeletij, fimilis priori: nifi quód ílla aliquorlineas tantùm à latere ad latus per ftria rumtranfuerfum ductas habet.hec non líneas fimplíces , fed uírgas latas ficuti fafcías per tranfuerfum ductas habet, eft eti- am rufa;unde Concha firíata;fafcíata, & rufa dící poteft, GERM, Mín anbere Streym mufdeln/mit übertwá ten bzeitlacoten aerch als benolen.ift von farb rotladot. ONCHA flríatatertía Rondeletij. Hac (inquit) cæte- rís longíor eft oui figura : teftis multüm cauís, canalículís parum profundis aliquor lineis per tranfuerfum dudtís , GER M, Oas dit gefleegt äer Gtreym,mufden. SUA. f A ZE Ch un oNcurS flriatís Rondeler fubieci fpeciem illam,quà Venetijsrotunde nomine piam E uc cpí, R ondeletius primam è tribus ftriatis fuisrotundam uocat, GERM. YDiberumb ein ärem, michel? bat vilidt Ecin vnderfheid vonder vorge festen ergen Der andern. N flagnís quoğ marinis reperiuntur Conchz nonnulle, & Cochlez:ea maxime rotunda & fitria Toten hic exprefsímus,R. ondeletíus, atquí pofitas ab eo figuras duas Concharum, non Co- chiearum generis effe apparet,ut ín uerbis eius fic legendum contjcíam: In flagnís quoque marí- nis reperiuntur Cochlez nonnulla, & Concha, Be, GER M, Geemufheln/wie die iñ gcfaltsnen feben bey dent meer gefunden werben. ONCHA Crafífzteftz , & Conchule uaríz R ondes letj. A Galade & Chama afpera (inquit) hzc Con chacrafsitudíne tantüm teflarum differt, Hæ lineis aliquot alatere ductís díftín ta funt;nihilominus tame leues funt. GERM. in art der Olattmufben/oanádftgee naiiten gleyh/aber yon fhalen dicter. coNcHÁ £o» DeCtraltads 237 f^XoNcCnhA Fafciataa Rondeletiodicta. Superiori Galadi fcilicet ánquib fimilis eft Con C cha hxc,nifi quód pauló latior efl,quodIeuibus uidetur peculiare. Preterea quinque gelt, ti faícias latas dlateread latus ductas habet,íjs (ímíles quibus puelle noftre capillum redímire fo- lent;quas Vettes appellant, id eft; V íttas. GALL, Coquille Vettade.ídeft,Conchafafcíata, ` Sa? GER M, F. Winglatte Bendelmufhel. € Huícfimilem plane adiungimus,quam ob id peculiariter non depínxímus, differt tantùm lineis purpurafcentibus , quas per tranfuerfum dus Clas habet å fum mo ad imum,alías partím fauefcentes partim albas, intus tota uíolacea eft, CONCHA galas, & Conchanigra Rondeleti. Con« E che galades (yaA&vt«c,ínquit) Latinum nome nullum ín- uenerunt,has ínterleues numerat Aríftoteles,Dícte autem for tafsis galades fueríntálacteo colore , funt ením candídifsimze, maxímz,& læuifsimæ.Nonnullæ parum purpurafcentes,quae Em flauefcentes reperiuntur; fed intus omnes candidifsimæ unt, His Conchas nígrasopponímus, quas propría píctura nő egere exíftimauímus, quod fuperioribus plan? fimiles (int, nifi quód íntus & forís nigrícant. ' Belloníus Galades effe putat illas quz alfo nomine ChamzIzues dicuntur. GERM. fÉinattoc Olattmu[dedn/von farben an der fchalen fhón weyh: Dech finde man auc tofenfarb/vno gálblacbt:[íno Soch allifiwenoig dat weyf.2Lbet die («warte von vifem afcleot [ino innen vno ellen fwart. ` 238 Animalium Mar. Ordo XV. ONCH AE rugatz Rondeleti fimilis eft,auteadem forté hzc , quà Venetijs olim Matrem E Perlarum nominarí audíuí; hac fere ualuarum alteríüs magnitudine fpecíedp. GER M, /Éinanocrecentrafactur einer [c:balen von oer yeg genafiten Rungelmufdeln/ oder Sech jren gat ánlidiwirt von etlidben aud) Derlemüter geneñt. Auf der polierté Je: len mecht man Pater nofter ringle/5sángrübel/onno andere [c:óne atbeit : Sech nit [o |dbón | «lo von oer redten Derlemüter. ONCHVLA rugata Rondeletj. Non abímoad fum» | mum (inquit) líneas ductas habet hec Conchula,fed à late readlatus multas ueluti rugas fparfim & fine ordine, Tefte non D funt tumidæ X ín dorfum elate, quemadmodum flríatz omnes, il fed deprefTz :colore uario.funt ením ex albo cínerez, € ad lut, v dum accedentes.Labra teftarum craffa funt:& tam arcte conne- il xa, ut fine ui non aperíantur, facilíusQ) rumpantur tefle, quàm. OI patefíant,quod à Chamarum natura prorfus alíenü eft, quarum | . teflz híant, Vnde eos errare conflat, (Bellonium notar,) quí hanc M Conchulam pro Chama peloríde exhibent.. H IT AL, Veneti Bíueronos uocant,uel Píueronos, Genuenfes, Arfellas, Anconítaní; R auen D nates & Aríminenfes, Pouerazos,quafi Pauperculos nominant, quód illic nímí& populares pau TH d peribusg offerri folitæ (int, (Alíze quidem funt Beueraze uel Calcinellæ , uulgo Iralis díct Con: " che, Forma comprefsíore,tefta translucida, &c.) Alibi in Italia Caperozoe dícuntur,à colore pts | mirum, quód ex rubro fubfulue fint, inquit Belloníus,idem tamen Chamamlæuem quoq; Capo? rozolam uulgo dici,alibi fcribit. Quæ quidem Venetijs Cappx rozæ, uel rozzolz uulgó dieu tur,ab eruditis quibufdam illíc Pelorídes exiftimantur:& à Græcorum uulgo hodie ópvxzez dícis tur,hoc eft,fofsiles.nam in fundo feu limo maris à fodientibus eruuntur. e earum Leuem & albidam effe puto. HISPANI Armíllasnomínant, GALLICE, Regíasaut Dafilícas Chamas Galli Pelourdes, ad Pelorídum uocem acceden tes, dixerüt, Rondelerius C onchulam uariam [uam Gallice Pelourde nominate è luto erui feribit,erc.) A lut " toautem,e quo tum manibus tum retibus euerruntur,nomen habent,«»Aóc enim lutum eft , (Re- ^ prehendit banc erymologiam Rondeletius. ) alij dictas à Peloro monte Sícilíz uolunt,Belloníus. Idem. & R ondeletíus Conchulas hafce Mafsiliæ ClonífTas uocarí tradunt. . ^" GERMAN., F, Jinanocre vno Eleinere art der Rungelmufheln | inser RIamen/ EI Hem $lammuf[dbeln.Quere in Concha Peloríde, Hec quoque aut Concbule rugas te Rondeletij eadem eau planc f GERMAN, Einandere contrafactur er nádffdefersten milis. ; Mufcbeln/oder doch der felben gants ánlidp. ONCH A Pí&orum Rondeleti, Hac (inquit) piores utebantur, non in diluendis aut We E afferuandís coloribus,ad quam rem pí&ores hodie Mufculorum teftis utuntur:fed ut colo? ih rem de fuperficíe teflz abraderent.fic enim Ariftoteles Hiftoríz 5.15.Concha quz piđoribus ut lis eft,crafsítudine plurímüm excedit, & florem illum non intra teftam, fed foris habet , reperitur id genus maxímécírca Caríam, Cum hac defcríptione (inquit R ondeletíus ) Concha haec ong nítteftís fpifsis,intuslæuibus, foris ínaequalibus & afperís, Cínabarís aut (andaracha colore, He E raípondylorum aùt minorum oftreorum, m | GER M, F. ZZinOalermufdeln.oaf [y iim bzaudo was bey oen malern/welde die fcbótt | root farb vonder fcbalen aufwendig abfchabtend. ` PINNA (De Crolopns =c; 239 | A 72x SE SE d | jf N l AS | Ze (, : 3 | Sege, | SSSU CEN | | 27 SS 7 SE 2 en —95 -—O cU D S , TC SS EE INNA magnaRondeletij, Concha (inquit) bíualues funt Pínnze & Perna, à Mytulotura | figura non multùm alíenz. Cancri etiam ( parui) ín his nafcuntur (Pínnoterz feu Pínnophy« laces díctí)de quibus fupra fcrípfimus,Pínnam Latíni uocant, feruata Grecorum appellatíone,à i quibus Din (raríüs etiam rive, ut Ifidoro apud Athenæñ) dicitur, fortaffe à fordibus,quibus fem d per obducta efi:rivG- enim fordes fignificatut feribit Varínus , HR ondeletius. ` Pwiop quidem eż | tiam filum Gracís fignificat.funt autem fila queda Pínnís adnata,uillí alicuius feu byfsí inftar.un E de & à Genuenfibus Pínnalana uocatur, Concha Aegyptia paralíos cognomíne;quam & Din l Dam gocat Democritus, Hermolaus, d Aliquando ad cubiti magnitudinem accedit:in noftro lí | tore pedales funt, Mytulís quodammodo (imilíseft , nifi quód firíctiorem partem multó magís a- | cutam & longam habet:quoníamín arena uel cœno,affixa uiuit. ubi byffo fua proximis corpori- us,ut firmíüs fubrecta femper ftet,alligatur Intus multum eft carnis, cuius omnes fere partes ín i difcretæ funt,ueluti ín Mytulís,Pínnarum byffus (quz mollífsíma & delicatíísíma lana eft) à My H tulorá byffo tà differt, qua ftuppa cañabina à tenuiffimo & delicatíffimoferíco , eius magnitudo | innar magnitudini ref, pondet.ín maximis enim pede unč longus eft. Tefie Dinnarp ommig e? |. | dé cá Mytulorum teftis facultatem habent, R ondeletíus , d'In Pínnís uniones reperiuntur ín A= Pinia, | carnanía,authore Plínío,fed non laudati. Eftinterfluuiatiles Concha quedam oblonga:quam | Delloníusapud mecumuídiffet,Pínnam fluuíatilem appellandam cenfebat,quód & erectàflare, | margaritas continere foleat. ; | GRAECI Pínnasuulgarínomenclatura,antiquae feréperfimílinuncupant,Gillss, — ` (rat, AGenuenfibusPínnalanauocatur,ob byffum,à Venetis Aftura ("Naflura , Mafa | arm) nomine communialijs multis conchis , Rondeletíus. Pinnam Neapolitani Pernam aps | pellant, Siculi Lanam pínnulam, Gillíus . | | GALL, Maßiliæ Nacre,Rondeletio tefte:quialiam quoq; Concha fuperiùs exhibita, Pez | | | | | | čini fimiliorem,à Gallis Nacre de perles Pro Matre perlarum uocari tradit. GERMAN, F, Am Stecëmufdel, quod acutior eius pars fundo infixa E amitié nufoel,afimilitudine perna. uelcírcunloquor , £in Derlemufdeln att. ein groffe 4 amme- Iiufcbel.In Oceano forté rara;aut nulla eft; praefertím noftro , Lutetía quidem nunquam haberi elloníus refert, 3 , e P: NN A altera,quz priuatim Pernadícíturicuíus meminit Plínius libro 23. capíte ultimo, ín Pernt L ter ea quæ a nullo authore nominata feribit. Pernæ (inquit) Concharumgenerís,círca Don tas infulas frequentifsimæ, ftant uelut (uillo crure (unde e nomen acceperunt) longo,ínarena defíxe, P ernas >o Animalium Mar. Ordo XV. | híantesqp qua l'ímpitudo eft pedali non mínüs fpacío cibi uenantur.den- tes in circuitu margínum babent,pectínatím fpíffatos.Intus pro fpondy- lo (fiuocat callum feu carnem duriorem & interiorem offreorum , qua alij TERNAS) grandis caroeft, qDehis fenfiffe uideri poteft Theophraftus, in libro de Lapidibus fcribens: Margaritas generat oftreum Pinnis fimile, (4the neus bunc locum citans,addit fed minus, ytam magnas,quàm eft magnus pifcis oculus. q Pinna hzc parua (inquit R.ondeletíus) ín mari noftro reperi- tur,& ín eauniones parui, ([Belloníus Pernam facit Pinnam maiorem; Rondeletíus, minorem, cuíaffentior, Graecum peculiare eius nomen non inuenio, nam Pins GC vise AAG communius eft, dici autem poterit riva , eådem ratione qua Perna Latine.Pluralege mox ín Pinnaaltera, ITAL. Pinnam Neapolítaní Pernamappellant, Ciíllius , quaerens dum autem;totüm ne genus Pínnarum;an fpecíem priuatim una ficnun c upent, GER M, F, £in dASafanufded.cin art Ser Ctectmufben over perlanp[deln. EE 27) E Pinna minor, Pinne maioris,ut uidetur alia piura, INNA parua Rondeletij; Concha hæc (inquit) & figura, X uictus ratíone,& byffo Pinne H ffert, & eo quódantequam ex acuta & ftriãa parte inampliítudí» fpecies eft: magnitudine dí n c nem extendatur,excauataeft, Q Pinna minor Veneujs non uifitur, ín Propontidis finu illo qui Nicomediam fertur,frequens,Belloníus.Hanc Pínnz fpeciem,ne quis că Perna confundat, qu£ & ipfa Pinna quedam minor eft,cauendum.differentíz quidem gratia , hanc fimpliciter Pínnam S 3 1 H ` j g 4 2 aut Pínnam mínoremeuem;Pernam ueró pectínatam cognominare licebit, Pectínó minorem, enim fpeciem propofíta à Rondeletío icon præ fe fert:& détes ín circuitu marginum pectínatím fpiífatos effe Pernis Plinius author eft, GERM, F. in anderetleine art oer Hammemufheln aper Ctecmufdeln/glatt at den fhalen/nit gebólt der Fånelet wieoie nádffgemelt- BELLONII Pínnam minorem,nefcio quam ex tribus Rondeletij Pinnis effe dicam: uíde* tur enímab omnibus differre. Icon quam exhibet, ad Pínnam magnam R.ondeletijaccedít: niii quód ín fumma concha, qua latífsíma eft, paruus quídam circulus confpícítur, quem alius paulo maior ambít;& ab eadem parte ad imum líneealiquot recta defcendüt.per media uero linearum interftitia,multí exigui circulí,o.uocalis qua fcribi folet circunferétía pauló maíorí, deinceps pef interualla digeruntur, Huic pictura ego fimilem fer? à Cor. Síttardo olim miffam;hic exhibeo. GERM £Éinanver gemål ver erften der groffen 4Sammemu[opcd/ale mic bung" DE vs De Cruftatis. 41 DE VNGYIBVS IN GENERE ET priuatim de mare, Solen mas Rondelerij. i Ma aves inter Conchyliaà Varrone numerantur:quos Plinius femper Græcis uocabulís nominat, Hæc enim eius uerba funt, líb.s.Solen,fiue Aulos,fiue Donax, fiue Onyx, fiue Dadctylus.atlib, 22.fexu diftinguit,his'uerbis:Purgatur uefica € Pectinum cibo, CRondeletius pro- bè addit X Solenum, id, Atbeneite[limonio confirmat.) Ex his mares alij Donacas;alíj Aulosuocant, fcemínas Onychas. Vrinam mares mouent:dulcíores foemínz funt,& unícolores. Græcí flexu quidem diftinguunt,non ueró nomínibus,ut Díphílus apud Athenaeum: oi dt ZuMieg gy ër. Yay xa Aso rs rivi dÉ Zuel, xoà Avas, xg Qvvyse, mortua tois xaxóyveor, noade : (B ol tJ Gdpures ÙF jabur deip, Kc. Videntur autem pleraqy hzc nomina, à figura precipue facta,qua oblon reg & caua hís Conchylijs eft.Solen quidem Gracís proptíefigniticat fíftulam,tubum,cana em,imbrícem.aulos,fiftulam fiue tíbíam.dónax eft harundo (quz & Cypria cognominatur Dio Ícoridi) exea 7o dovadw dícta, quód facilè uentíscommoueatur.refert autem haec Concha arundís nis internodium. Dad ylí;authore Plínío,ab humanorum unguium fimilitudíne appeliantur:me liusautem díxiffet,digitorum.digítos enim referunt figura,plerung & longitudine, (quanquam & longiores inueníantur,ínterdum dodrantales, ) & crafsitudine, ^ Abhumanorum ramen un- guíum fimilitudíne ut Græci Onyches,fic Latíné Vngues dicuntur, partes enim extremz præci pue, tenuitate (læuitate) & figura unguibus fimiles funt;uelà tefta colore X fubftantia unguibus noftris non dífsimili.Longe uero alius eft Vnguis odoratus , Conchylij Purpurz'ue operculum, Gaza ex Ariíftotele modo Vingues,modo digitos interpretatur. d Differt ab hac Cócha lõga Di hij, ut Rondeletius docet:quanquam & Solenes pagis kóyyasà Sophrone dícátur, X uangonóyyvMu ab Epicharmo cognomínentur. Q] Solen ex Concharum longarumgenere(inquít Rondeletíus) duplici tefta conftat,altera tantüm parte collígata nigro uinculo, (etíamfi aliter fcribat Ariftoteles Hiftorie lib.4.cap.4.) abaltera uero parte foluta, ítaut nullum uínculiaut artículatíonis ullius ue fligium cernatur,Extrema duo (emper aperta funtzanteriore caput exerunt & retrabunt Teftudi -hísrítu, Tefta czruleo eft colore, lineis euídentibus per tranfuerfum ductis. Aqua & arena ui» uunt, Q Vítamfoemína ín arena traducunt:mares ín eo lapidis genere, quem Glaftrum uocant, necunquam alibi uifuntur,Bellonius. €f Daãylis natura ín tenebrís,remoto lumíne,alío fulgos re clarere:& quanto magis humorem babeant,lucere ín ore mandentíum:lucere ín manibus atg in folo at uefte,decidentibus guttis,Plinius. €j Vnguíum alij mares;a!ij foemínz dicuntur, Dit nio & Diphilo:quanquá nó procreant, ut que proprie fexu díftínguuntur:fed (ficuti & alte quee dam Concha) locis arenofis fponte proueníunt. GRAECI etiamnunc Solénas appellant, Gillius & Maffarius. 1T ALI (ut Veneti) Cappas;id eft, Conchas longas . ApulíImbricesáfimilitudine, Puto & Dortoli nome (à Greco Dad ylíjalícubi ín Italia u urparí.[Gillius Balanos mar.à Venetis non rectc Dadctylos uocari feribit.) Genusid Concharã,quod ánofiris Spoletta uocatur aliqui Spo dylos,alij Dadiylos mar.effe uolunt, Xc, Brafauolus. ` Spoletta quídem uocabulum, accedit ad Germanicum G3piilen,quod cannam uelarundinem fignificat, (Duo earum dífcrímína uulgo Venetoagnofcuntur:quorum alterum Capa da ferro;alterum Capa da deo ucl da detto (quod ex ‘faa aiio digito fine ferro eximi pofsit) cognominat,Bellonius, G A L LI des Coufteaux (uel Couteaux) quód culirí manubrium referant, ANGLI Dirot.uel Pitot. fed Io.Fauconerus aliud Anglicum nomen índícauit, att PTT frfb. A Vuallís in Anglia Thymbíuocati audio. GER M. F, lfagd/Singer/Iánel/Opüle/ Zeffte/uel Tlagclfóale Singer[dale/2 ag fbale:uel Piagelmufdedn/oSae máfile/sc. $ Solen famina Rondeletij. Solen. Aulos Donax. Dailylus. Onyches. Concha loga. SEXUSa = | | 242 Animalium Mar. Ordo XV. de Solenis icon Venetijs olim nobis depicta, gen SE SE oLEN fcmínaRondeletj, Onychas (ínquíb appellat Plinius Solenes fcemínas:qua co lore,fapore,maghítudíne d maribus dífferunt.in alijs omnibus fimiles, Tefta lineis cæruleis dí ftíncta nó eft, ob id à Plinio unicolor dicitur, Caro dulcior eft. maribus minores effe folent. Plura lege füpràín mare, Vi j VVLGARIA diuerfarumgentium nomina,eadem huic , quz mari, attribui poterunt,alie quo (fi uidebitur) differentiæ nomine adíecto, : GER M, E, Viggelmufheln das wepbleAc.iftEleiner Soft das obgemált mánnleenne füffev/sc. DE CONCHIS TVRBINATIS$ IN GENERE, V RB O proprie dicitur fígura quz ex amplo & lato paulatim ín mucrone definit, ut de Bue disi feribit Ouidius: caua buccina fumitur illi Tortilis inlatum, que turbine crefcitab í- mo. Huius figuræ etíamturboluforíus, Quem pueri magno ín gyro uacua atría circum Intendludoexércent, | Abhuíus fimilitudine dicuntur Turbínata oftracodermorum genera, Erpou buds Aríflotelíquzcunqy in uolutas X anfractus,feu fpiras, quales ín prælis X torcularíbus uifuntut, (As Graecí dícunt;unde reecht forte cadem quae spe Bé wocari poffunt,) teftas fu- asquóquo modo reflectunt:fícut X Cocblez.he enim omnes turbínate funt,fed breufores rotun diorestip:nec exeunt ín mucronem fuo turbíne,ut Srrombi,íd eft Turbines, proprie & priuatim | dicti quiin longum protenduntur. Hefychíus non dífiínxit ,Strombum fimpliciter Cóchlon ín» terpretatus,neqy Maffaríus: quí, Aquatiles Cochleæ, inquit, funt quz Grace Strombi , Latineg Turbines communi nomine nuncupantur,quód ex amplo ín tenue deficiant, ín uertígínem tof te. Theocrítus quoq firombum & cochlon ceu fynonyma nominat, íta nimirum ut genus ac fpes ciem. Ariftoteles alibi Bchínos etiam Türbínatorum nomine complectitur,alibi non , Turbinas tis certe hoc peculiare eft,ut tefte poflremaá capite clauiculatim íntorqueantur:& operculü oms nía íam inde ab orta naturæ gerantiqug echinis nullo pacto conueniunt, De, Vide Rondeletium lib,2.De aquatilibus cap-1. i ITALI Turbínata omnia, ni fallor, Porcellanas uocant; aliqui priuatim Venereastantüm ‘Conchas. G ER M. Cochleas & Turbinata quoquo modo nominabimus CycbnecEen: Strombos ueró priuatim, GtraubfinecEen/Gtraubenbody/O pige TRincBbomn:O dpmale langladote vno gelpipre Cdnecen. Purpura cum operculo,quam Rondeletius exhi Alia Purpure effigies noflra:ex Adriatico, buit qui & aliorum piluras reprehendit, in qui bus uel rofltrum tubulatum, uel turbo non expri Matur. vRPVRA Turbinatorum generis nobilifsima concha; Græcis rogge dícitur:cuius dimt Za ell pasäierg, ` Nures etfifpecíem unam fignificet , fcilicet Buccinum : generale ta* men eft uocabulum, (ficut(& Conchylium;per excellentiam, ) Purpurá comprehendens & alia. Koyan, Conchyle, Hefychío & Suidz Purpuram fignifícat:Conchyliaueró oflrea. Purp- rx nomíne alío Pelagiæ uocantur, Plinius, Maffarius quidem & R ondeletíus, Pelagías loci ratio ne Purpuras quafdam effe docent, non autem toti generi hoc nomen conuenire. fieri tamen po* teft ut uulgus Plinij feculo eas fic appellárít xar Seid, quod ille maxímerequíreretur , utpote maíores, & qux magis probatü florem haberent: qu&ü etiam Pelagíum pro colore feu flore Put* pura Plínius díxerít,.Buccínum(inquít)per fe damnatur,quoníam fucumremíttit:pelagío (id ef Purpure fiore)admodum alligatur,&c. Purpura animal fiue Concham proprie fignificat,accipi tur autem etiam pro colore ex eo facto,ei'ue fimili, Víolefüblucet purpura nígre, V ergilius. item Purpura \ p DeCruftatis. 243 Purpura pentadattylus Bellonij rales a pinguntur) prona Videtur autem ad Aporrhaidem Rondelerij propius acce dere. T'urbinem quidem pentadattylum Rondelerj infrà dabimus. Eadem fupina. proueftimento eocoloretíncto, — Cruorille quí parcifsimus ín fingulis reperitur, flos, fucus, De: lagiumfuccus,medícamentum,pharmacum,nomínatur:color ipfe purpureus,Puníceus, Colofsí nus, Calainus,& alijs forté nominibus, d Purpurarumgenera plura funt,carü differentia famun tur àloco, magnítudíne;paruítate,florís fiuc fuccíuaríctate.ís enim alijs nigricat,alijsruber Ea rundem plura genera tradit Pliníus, pabulo & folo diícreta.Lutenfe,putrílimo:& Algenfe, enu- trítumalga;uilifsimum,Dfíalutenfe,uarío foli genere patum, &c.Phænices pifcem,cuius fangui ne fericum ín purpuram tíngebatur,Sar appellant, Seruius. GRAECI etiam hac xtate antiquum nomen retinent, Gillíus, ITAL. Genuenfes quòd murícatís aculeis ín orbem circãualletur atg horreat, Ronceram uocare folent, Venetorum & Romanorum uulgus ab ungue odorato(quo iam inde ab ortu natu ræ fefe quafi concludendo tuetur) Ognellas nominat. Teftas priuatim Porcellanas uocat Italia, eodemá nomine Conchylij genus omne intelligit, Belloníus, ' Purpura mar.íd eft , Cetula mas tína,Syluaticus. GALL, Noftri Curezuocant,quafi Murex, Rondeletíius, Has & Muríces € Buccínos, Mlafsilienfes Bios uocant, Gíllius, GERM, F, inf Yagdfdnecf,abunguisfimilioperculo, Hin DurpurfdnecEen att, uteo nomine Buccinum quog; € Conchylíum íncludamus. Am Gtachelfibnecten art. uide infra ín Murícibus, . ANGLICVYV A nomen eft Durplenefcío an uulgare,an effi&ium ímítatione Latini, DE MVRICIBVS IN GENERE, v REX aliquando fumitur pro Purpura:fic Mauricem Tyrium Vergilius dixit, Nonnun ME: generis nomen eft,cuí fubijciuntur Concha Venerea X Buccinum. Muricumgene tís funt quæ uocant Grzcí Colycía;alij Corythía;turbínata zque:fed mínora,Plíníus.Quare cum Muricis nomen pluribus accommodatum fit, Gaza Plinij Gn ceteris plerifg imitator Kier nó Mu rices conuertit, fed Buccínos, Plinium quidem Kýpvxæç nő femel Murices interpretatum conftat, Rondeletíus, Nos Plinium Kúgvxe modo Murícem , modó Buccinum uer giffe obferuauimus, Firmíorís iam tefte murices & concharum genera, Plinius: cum proxime de quibufdam fra- gilioris reis díxifTet. A pparet fané Latinum nomen Muríces,à Graeco Khgvxes defumptum:à Mu ricibus autem metaphorícé tum tríbolos (ut Graci vocitant) ferreos: tum fimiles ín faxis alibi'ue mucrones duros & acutos promínentes.Rondeletío Mlutíces ropríe dícütur,quí turbínati funt, & logos firmosé aculeos fiue clauos habét. Hos Germanice &tacbelfibalt uel Srachelfhne- cËennominabimus commode, nomine ab aculeis & concha compofito, nam & aculeatos píícícu os fl. aliqui Ctacbelfifcb appellant, : Muutíanus prodídít Echeneidem effe Murícem,latíorem purpura, &c. Rondeletíus Veneree am hanc Concham nuncupat;uulgus Porcellanam,&c, Xo 64 244 AnimmaliumMar. OrdoX v. A. iconem Rondeletius exhibuit: cui nos fimilem alteram B. adiunsimus, Conche cuiufdam feu Muricis ori entalisquam Venetijs nai fumus in ca margaritas quoque gigni quidam nobis retulit, nefcio quàm ged C. olor forinfecus pallefeitsintrinfecus cum pulcherrimo [blendore ex albo rofeus eft. Labrum exterius protendit fe ey di latat in marginem. M ucrones infra caput feu conum tefte duo magni, fed ale promintt, in ip[à cono parui «d- modum & [ubrotundi, per Jpiras deinceps, non aculei Jed tumores uifuntur. NANN il TOM UAM CH fifi Wir VR E X Marmoreus R ondeletio dictus, candore duritia, qua marmor(ínquit)eandidi Ne parte externa:parteínterna ex albo purpurafcit, . GER M. Am art 8 Ctacbdfonedtéaufwebid weyf wicein marmeifiweig leybfatb. “A T V REX Tríangularís Rondeleti. Hic altera par d ME (ínquít) Murex planus eft,altera feré rotundus; fed ita ututrínq; duo fintlatera,tertíi plana pars efficiat: qua fizura,qua huic propria eft, tríangularís íure dicia tur, Vario eft colore.Foramen duplex habet , rugofum: quo ob tefte amplítudine et breuítate , fonus edítur gras uís ectríftís. Tefta tota ad Conchylíj teftà magísaccedít, G ER M, Min andere art der Otacbelfneclé mit try ecten an 9 fale, LEE TTE D Ge Jh d VAN dE EE MVREX De Cruftatis. 245 ? vREX ladcleusRondeletij,lacteocolorenuncupatus, | Hie (ínquit) exochas & tuber cula potíüs babet,quàm clauos fiue aculeos. GERMAN, 2Éinfdón weyfjer CtacbelfdnecE. M; R E X Coracoides Rondeletij, ^ Vtanatomíci (ine quit) omoplatæ appendicem à roftri coruorum fimilia tudine coracoidem appellarunt: ita nos Murícem hunc aba= culeis íncuruís, & roftrís Coruorum fimilibus. GERMAN, inandereart S Ctacbefdnecé/ mit Érumilacten fpitsen / gley) wie die fonábe der rappen. T Nk Lege fcripta fuperius cum Purpura pentadattylo Bellonj, A M M : PORRHAIS muricumgeneris Concha,ut R ondeletio uídetur,quí Plíniü etía de hoc ge nere fenfiffe fufpícatur,hís uerbis; Murícü generis funt quz uocant Græci colycía, alij cory thia, (al'coryphia;) turbinata equé,fed minora multo, qj Gaza aporrhaíde , murícem interpretatur apud Ariftotelem. GERM, AÉinartoer Ctacbefdnecfenooer Durpurfdneden im meer. EN H í er VM S Zi," ue Icon becuoftra eft fiue Cochleasfe Buccine:quam apud ciuem quendam noftrum uidimus mucrone pertufo circus lo flanneo ambiente,ut apta effet inflaris A Rondeletio pro Buccina exhibita effigies, noftre quidem fimilis efl, fed tuberculis rotundis feite clauata. SN YN »») ur IN NN ' Vë eich W Q wO E. f j S CU S mi - Eha M | NEZ ag guy pni ui J D M A JM A b es N i 1 iu NN DO, "ex IT Ru (C | N // m d Wind Con 546. Animalium Mar. Ordo XV. T7 uPYKA Ariflotelis,Buccini Gaza femper ínterpretatur:Plínius Buccinum . Buccinum v (inquít minor (aliás melius, maior ) concha,ad fimilítudinem efus Buccíní, quo fonus editur; unde & caufa nomíní,rotunditate oris ín margine incifa, Genus alterum (Cencbylij) Purpura uo- catur. Aliquando Murícem uocat, Rondeletíus, ` exop hodie à Græcis appellari audio -Gillis us Gracos quofdam hac etate Strophílídas uocare fcribit, IT A L, Ligures uulgò Cornetos nominant, (Bios cornetos,Gillius, GALL. Mafsilienfes Purpuras & Muríces & Buccinas,Bios appellant: Buccinas príuatím GERMAN, F. {£in ASonfdbnect over 25laaBfdnec int meer/grófier oannein pute pur[ónecmagsi blaafen gebrandt werben wie ein bozn. Em Rinchen gefobledt. Eft autem TIKincEbosn inferioribus Germanis nomen generale ad omnes cóchas turbínatas, factum àremediío.prodefTe enim putant aduerfus tufsím fíccam, (ín qua tufsientes pari excreant, & fpí» rítutanquam recíprocante offenduntur quod Rincëpen appellant, fi cereuifiaalíümue potum écochlea bibant, Figura bec ad noftras conchas effilaeflyalin — Efl et boc parut Buccim genus, Rondeletius pofuerat, fed buic unillimam. ex conchis noftris depitli. accedit att ad Turbine pentadatty lii Rod. Bas fpecies due minores, Inter Buccinorü genera linquit Rond. )haec duo reperítparuit, líneís frequentib.afperíufcula,Et alter huic fimile,nifi q lineas pminentiores habet, & trafe Uerfas,ut fitíatii merítódicípofsít, —^GERMAN. Zwey Eleine gefhpleht der Rinctbowen. WW SINN LM AN UR j vertat CONCHYÍS e Cruftatis. 247 E ONCHYLII operculum, Purpuræ operculum (inquit Rondeletíus) Buda. fiue Badde Blatta Zus, op Bv(vmoy uel Bo(evz G- appellari debebat, Biattauero Byzantía Arabum níhilalíud eft quàm Conchylíj operculum. Pharmacopolz noftri Conchylíorum BuccínorumGopercula per- mífta uendentes,Blattas Byzantías uocant:has rotundas,íllas longas, Díofcoríd. Onychem (vv Pnguis, KO íd eft, Vnguem, uocat, Conchylij tegumentum, (sa 78 xsyyvAis) à figura nímírum,quaauí- ` um carníuorarum unguibus fimile eft.aliquí etiam oftracíum,ut refert Pliníus,uel oflracon, O- nychem Paulus Aegíneta teftam uocari dícít Conchylíj, duntaxat Indici: quod & Cendylíon ap pellat. (Eft & Onyx fuí generis Concha íntegra;alio nomine Dactylus. GER M, Oas tecëele von vernádftgefesten art oer Durput[onecEen. Oflracium. Ex duabus bis Strombi magmiiconibus,minor à Rondeletio exhibita ef: maior ad Strombum quena dam peregrinum (quem domi babeo ) expre[jus. VRBO longus & magnusRondeletij. Multis (inquit) uoluminibus conflat: tefta eft alba; Tina tuberculisg multís fcabra & afpera. GER M, wo lange ynd groffe arten ver Gtrauben[dnecior. Terreftres fpecies. Conchula la- Gea, »4& Animalium Mar. Ordo XV. v R B O tuberofus R ondeletio à tuberculís multis cognomínatus:ínter cæteros quí hic exhi- bentur,maíor. Longuseft,(nquit,)tenuís,ín mucronem defines.Huíufmodi funt quídam albí,quídam nigri, quidam uarij.Pollicis magnitudinem nüquam excedunt, In bie Cancellícüm parui funt uiuunt, longiores ijs quí INerítarum funt bofpítes, qQ Huius generis Turbines ín ter- ra etíam reperiuntur. 4j Eiufdem Turbínum generis funtalíquot fpecies diuerfæ: quaedam lon= gz,tenues,acutíores, lacues:cuíufmodi tres funt tuberofo propiores , alij, poftremi fcilicet duo ín píctura,ínzquales,tuberofi,fcabrí;uírgati. Víta,moribus,fubftantía non differunt. GERM, Etliche befundere Eleine Ctrauben(dnecEle/oergleycben anb im erotricb auff trobnem lano gefunoé werbéo: der gróft auf jnen mag cin ZA ycbel[donecEle dencfit werden. VRBO angulatusRondeletj. Hic Turbo (inqui Buc ENS fatis fimilis , quía tefle uolumína ta a fe dífcreta funt, ut ín medio angulos efficiant, cognominatur angulatus, Inferia ùs ín Turbínem tenuatur,fuperiùs ín lógum & acuti roftrum; nam & Plinius Purpurz roftrum dixit, Colore eft marmoreo, GERM. F, Am ZEcEeffraub. vRPO muricatusRondeletij, Afpectuquidem (inquit) Buccino haud dífsimilís eft ; fed à tuberculís multís,breuib. quidem & obtufis jmurícatus appellatur, (appellari poteft.) Superi ore parte tumídíor et. Intus tefta purpurea eft, foris alba & ues luti calce íllíta, GERM, F, in DucEdftraub. VR BIKES díuerfi,qui intra fpongíasuiuunt, — Cümfze -1 piüsfpongías fecarem ín frufta, (inquit R ondeletíus,)ut pe nitus earü natura pueftígare , ín ijs uarietaté maxímà reperi Co chularit omnís generís, Conchylíorü paruorít,Buccínorü , Tur 3 bint, Nerítara, V mbilícorü,cuiufmodi alíqthic exhibeo:omnes enim perfequí, infiniti effetope ris, Dicemus tantùm de eo paruo T'urbine,qui dextrz manui proximus eft:rímamtlongiufcue lam ueríüs quàm foramen habet,tefta non íntorta;quí & intra Spongías,& extra reperitur: Con chula&lactea à candido colore nominari potefi:uulgó petite Porcelaine dicitur , Hac ín fucís ue tuntur mulieres, Equorum frenis & phaleris nonnulli accommodant.ex eifdem X gagatară glo* bulis mulieres monilia & cingula contexunt, Xc. Sed qua equorum ornamentis adduntur, craf fiore duríorecp funt tefla;alíz tenuíore X fragiliore.utraeq; X candore X figura fimiles. GER M. ((Oandoerley Eleine SdnecllevnS OtraubenfdinecEle/ wie oicinn [dwitmme gefunden werbenv. ( TVRBO De Cruftatis. 240 FT3ivnso auritus Rondeletij. | Sícauteuocamus (inquit) ob extremialterius turbinatz par d tíaduerfi latam utring appendicem. perelegans eft, & rarus ín mari noftro; extantíbus Ge I! chro ordine tuberculís díftínctus,horum imaginem imitantur aurifices ín urceís efformandís;ad l dita bafi, ; | GERM, F. in Zyorffraub/fbónmit bucEdn.oie golvfibmio formicréo etliche gefhirs ale {halen auff Dife weyB/macbeno füfle daran. i VRBINES duodigitatíRondeletij,| Inter Cochleas (ínquít) Plinius Pentada&tylos quof | dam nomínans,de hísne Turbinatis intellexerit (que proponimus) nefcio. Diciturautem : Pentadactylus Tutbo, qued quin habeat appendíces longas & acutas, fi extremum Turbínís annumeres, Alius eft Turbo Teffaradactylus,cuí quatuor duntaxatfuntdactyli, | Ex hísalij | albi funt;alíj nígrícant, alij funt uari, Sic ille. Bellonius Purpuram quandam Pentadactylum no | ij minat € pingit: quam fuperíüs exhibuímus:ficuti etiam poft Buccína genus quoddam paruum, | Pentadactylo Turbini Rondeleti perfimile, | GERM, F, Zincteler/Zinctefrauben/ einer mit vier/ der ander mit fünff sincEen oder | nden. ) D &ocHr àRondeletio diãi,& alij quidam Turbines, | Hoc Turbínum genus (Gnguit, fentit autem de duobus tantim bic depitfis;nempe maximo, er paruo ei adiuntlo)à fimilitudine inftrumetí,quo lufitant pueri, Trochos appellamus. [ T rochisid eff Rote , Aeliano bellue quedam marine funt.) Horum alj ant paruí:quí à fuperiore ampla parte,ftatím in breue acumé deficiunt. Alij longiores. Om nes lzues funt & uarij. Tefta ueluti cruftís duabus conftare uidetur:externa mínüs nítet,qua fub lacetunionum eft fplendore. Prater ueró Trochos duos;adíecímus aliquot díuerfas Strombo rum formas:quarum alte ad Buccínorum,alíze ad Conchylíorum fpeciem accedunt. GERM, (QanderleyEleine CtraubenfdnecEle. DE NERITIS$, QVI INTER TVRBINES | & Cochleasferé ambígunt, el Concha ef ampla & capax: nos imaginem eius ueram,non magnitudinem exprefimus, Rondelea | tius, Inlacu nofiro Tiguri fimiles ferè Conche reperiuntur fed perexigue candide fragiles ERITES Arífletelís,Nwo/zue5, Quas Ariftoteles (inquit R õde letíus) Nxe/rac uocat, Gaza Natíces conuertit,à natando,ut opínor. atex quidem Latinis à natádo díctus videtur , ut Grzcís etiam Nsei- "adria sies, Naticem pifcéleges apud antíquos,et uídetur ánatando dicus Feflus, Tefta quidem Neritæ Aríflotelís, cum cauítatem am- Plam & rotundam habeat,ut natet & quodammodo nauíget,ídonea uidetur. poteft enim ačrč co Piofum capere, & ínnatare facilíüs,uentotp impellí,uticoníjcío.ned enim hoc authores tradunt: €derammaticítantum ín etymología:círca quam tamen uaríant.Hoc prímüm monuerím Neti- tes {femper mafculíno genere proferendt, ficut Anchifes,fyllabis omnibus longis, fiue gagieng pet Orthogras? "i P bia. 250. Animalium Mar. Ordo XV. «ín medio fcribatur:fiue Nagérss per s.ut ín Oppíani Halíeuticís, apud Hefychium wierep- fcribí turut &é9oez G",termínatione € accentu:quod uocabulü alioqui adíe&tiuum eft, & fignificat ma gnum,copíofum,excellens,íncomparabile, quo cum nihil aliud ín eodem genere conferatur aut contendat,á vs. príuáte partícula et uerbo telep. (fed p copíofo et ínnumerabilí ufitatíus eft fcribe re vigi9uoy,à vs X &ei9uás.) Ergo fi quis INeríten cochleam à magnitudine uel pulchritudine qua a- lias eiufdem generis excellat;,nomínati uelit, bene elt. In minus, Grammatícos audiat, Suidam & Varínum, A uerbo vw, quod eft,nato, amquiunt;ciius futurum eft veto tnde G vic Q- dilla; ) fitv pós quod concauum aut humídáü (ieníficat,índe fit vseirus,Quidă tamen à nagais deducunt, Quod fià Nereo fieret, Napérac fcribendum foret.& fane à Nereo deo marino deductum buius Cochlee nome ratione non caret, (quod & Aelianus innuit, INeríten filium Nerei ín hanc Cochleam con ueríum tradens;) quód is forte talí Concha tanquam elegantíore Buccíne loco utí fingeretur;que i ad ínflandum ínepta non eft,utpote ampla & Buccinz fimilis. ; Anarites, Non alíus uidetur'qui Anarítes & Anartas (Avæeéras, Aveeres) apud Athenæã dícítur;de quo feribit:xoyyädles JÈ oy 70 ösprop oe age Tos bes, weg ù sags id quod fimiliter de Neríte At ftoteles tradit. Apud Phauorinum fcribitur etiam Avseirus, alpha quidemå principijs díctíonum nonraro abundar. quòd fi quis Anartam dictum coníecerít,à uerbo àvaprdw quod eft pendere, quafi pendulum:ė xis ením dependet,non temere fecerit. | PeorQvg xwr 71 org&d lop kvæeires, HE rondas.Símile prouerbium eft,Patellæ modo adharere, Nerítz Turbínatís ab Aríftotele diífertéadnumerantur:nam cum à Strombis,id eft, Turbini bus (quorum longa & firícia eft tefta) eos feparat, unius generis duas fpecies facit. quod & Ron deletíus approbat;Sí quis (ínquít) INerítam ínter Cochleasreponere uoluerít;non ualde refraga* bor. Mihi INerítes prímusab eo exhibítus,ad Turbínata referendus uídetur;fecundus ueró, ficus tí & Bellonij Nerítes magis ad Cochleas accedit. propter nomen tamen unum,cum genere etiam non multüm differant, coniungere hic omnes uolui. Grammatici Neríten xojAsy xoyMiuy, xoyAie ur aut Conchylíum,cochlez fimile effe dicunt: A thenzeus A naríten xoyyõdss Zereet facit.. A1íftoteles:INerítas (ínquít) tefta eft leui, ampla & rotunda, forma Buccínís proxima: papa? j uer tamen non nigrum ut Buccína, fed rubrum habet, Pafcitur ín mari tranquillo å faxis folutus, quibusaliâs Patellarum inftar adhæret, tegmine feu operculo dimoto,&c. Teftem eiusuacuam Cancellus fubire folet, q Hefychíus INeríten uarium effe fcribit,colore nimirum, ITAL. Neríten quíaccoluntfinum Adriaticum etiam nāc antiquo nomine appellant, Gil- lius.ego Naridolam ab Italis nuncupari accepi, HISPAN, Caragólo,tefte Gillio , audio tamen Hifpanos Cochleam mar , ín genere uocare Alméiía;uel Caracól dela mar, GERM. in GOeerjdnectenatt/batein runde groffe fhalen/nit [pmalvno langlad?t wie die Otraubfdnecen. Erymologia, Ordinis ratio ERITES Aclíani, Aelianus (inquit Rondeletíus)longealíter quá Ariftoteles Nerite defcribit his fere uerbís: Cochlea eft marina, mag ní- tudíne exígua;formz pulchritudine eximia fpectatur,marí puro & tranquil lofaxísadharens, | Paruitate igitur & forma pulchritudine ab Aríftotelís Neríte differt. Punciísnigris eleganter díftinguítur,tefla intus purpurea, ín margine candida,R ondeletíus, j GER M. JÉinEleinefbóne (DcerfdnecEen art/ mit fhwargen tüpflinen befpsengt at oer f:balen/welde innwenoig rotlactif:an den borren weyh. uerfus eft:ad fecundum autem accedít,tum paruítate, tum figura, Etcum paruus fit,non erit Aríftotelís INerítes, nífialius quidam Arífto telis INerítes fit quàm R ondeletíus exbíbuerit, ab hoc Bellonij Nerite magnítudíne tantüm differens. €f Turbínati (inquit) generis hzec Con chula eft. Teftam babet laeuem,rotundam, exíguam,ut neq; ín Oceano, neg; ín Mediterraneo pollicis cra(sirudínem excedat, Carnes eius uul- gus Gracum crudas edít,quibus appetentíam maxíme excítarí ait. Pul menta qua ex bis conficiuntur, minio tincta effe dixeris: quod à rubro ipfarum papauere (quale et Ariftoteles Neríte tribuit) prouenit, N ERITES Bellon: quí à primo Rondeletij Nerite plane dia GALL. VitlísLutetíe, Armoricis Bigornet et Bígorneau uocari folet:apud quos maxíma eft harum Conchularum copia, Bellonius. GERM, Am andere Ëleine (2ecrfdonecen art/mit einer glatten runden fdalensc. DH milis De Cruftatis. DE COCHLEIS, COCHLÉAE quzfamproprié dicantur,leges fupráab initio huius ordinis, 551 Similis ferà buic Cocblee eft Margaritifera unlgà dila, que proximé fequitur, S Tess, (7 /- (T qmm, i d A ( C oOCHLEA quzínoleario ufü erat, Cochlea hzc (inquit Rondeletíus)rotunda eft, & tefta íntorta && magna admodum,adeó ut fit quz aqua quatuor libras capiat. Ob id eam effe puto,quam Plinius memoríe mandauit ín olea rio ufufuiffequód ea oleum decapularent.Huiufmodí Cochleam etiam aurífíces , additis anfa et j bafi, ín urceos efformant eleganti artífícío,quód eam contra uenena aliquid ualere credant, GERM, f£in(Ocer[dnec mit einer runden vno weyten fdalen /mócte éi oareyn op auf så gieffen gebsaupt werben. OCHLEAM hanc Margarítiferam,que ex India & finu Perfíco adfertur, uulgus appellat: ` C quía unionum colore fit & fplendore:nam uniones quidem ín ea non reperiuntur, Auro at gentog includitur ín poculorum fpeciem, Ex eadēin frufta díffecta imagunculæ,globuliad nun cupandas preces,monilia conficiuntur. Suntqui hanc fecundam effe Nautili Concha fpecíé traz dunt,fed falfo, R ondeletíus. 4| Porcellanam uocant,quód Murícís conche formam habeat.eam enim etiam Porcellanam nomínant;ex qua antíquís vafa quae murrhína dicebantur, fieri folita có licio;Belloníus. : GALL. Coquille de pourcelene:Groffe Coquille de nacre de perle. | GEz M. Am Meerfdnet aufi noia oder Derfia /ift gefarbt vnb glinert wie bárle7 (Perle) Sonnen jn etli ein 2oárlefcbnecEen nennent: wiewolmanEcin Perle in jnen finvet: diefhal wirt mit gold over filber eyngefaft 58 trincË”gfhirzen. E CHLEBA calata,(cum fuo operculo; Rondeletíio, Ad T'utbinís (ínquit) fpeciem ac.. cedit. Cælatam cognomínauímus, quód tefta cælaturís inzequalí & fcabra conftet. Suntqué / mbílícum appellent, fed non (ineerrore. €[Belloníus Vmbilícum marinum , aut Fabam ma» tinam nominat: & ab Aríftotele fimpliciter KoyAep uocatum putat. Quumturbínatum genus omne praténuicrufta carnem patulam ambiente, operculiloco fe= EM i 252 Animalium Mar. Ordo Xv. fe tueatur t hæc unalapídírubro perfimili tegumento oca cludítur, Rotunda eft eíus forma , umbilicum plane refea rens,unde ei nomen.Aurífíces lapidem effe putant, Hus ius tefta fola ínter noftri Oceaníturbínata politič admit- | tit,Belloníus, | GALL, HISPAN, Anoflrís (circa Monfpelium) | Prouincíalib,& Hifpanis Scaragol,uel Cagarolo de mar. | nomínatur,quód ad Cochlearum terreftríum, quas Caga | roles uocant,formam accedat, R ondeletíus, l [ GER HM. Kin ((Ocetboonc,id eft; Faba marina: per ` fynecdochen nímírü , operculum enim príuatím fabam | aliquiuocant, / {£ |OCHLE A Echínophora,/fic enim ab afperitate no mínamus, tota tuberculís fiue aculeis confperfa eft, h Buccínis figura fimilis, R ondeletíus, 1 GERM. F, Ain raudeattocr Rincbosnen.ein | JgelfpnecË. OCHLEA Cylíndroides nomínarihec poteft, fi- ep gura cylíndro proxíma.Pyramidem etía refert pyri modo turbínata;punctís uaríjs notata. pollicis crafsítudís nem uíx unquam fuperat,R.ondeletius, j GERM, F, in CinwefbnecE, nam finwelno- | bís teres eft, AE VIS eft & políta admodum Cochleaifta, atq; in turbínem longíufculum defínens,fed obtufum,oper culo tegítur ; circa Lerínum infulam frequens, Rondes : letíus. GER M, fÉinglatteartoer (Ocerfdnecan. OCHLE A depreffa , ut Rondeletius nominat, i C Operculum (inquit) Cochlez cælatæ refert:eft LV fimíllima Cochleís terreftribus qua alíquádo interra ef- foíTa reperiuntur, Altera parte plana eft „altera excauata ín uolumínibus, ue GERM, F, Am $ladfdnect. LE mBILICYS Rondelet, Apparet (inquit) ex | Cíceronísloco (lib, De Oratore) Vmbilícos cffe i Concharum fiue Cochlearum fpecíes:íd quod uerum et, fe indicat ipfa rerum natura:quæ nobís,à Turbínatís,Có | chís , Cochleísqy omnibus fpeciem diuerfam exhibet eas | rum,qua prater foramen illud,quo Cochlez faxis inhæs j . rent,quoQ corpus exerunt;alterum habent, umbilico íta | fimile,ut nullus fit quí has uíderít, quí negare pofsít Vm bilícatas meritò uocari. Id foramen profundum, conuo- H lutíonumuelutí centrum eft,uel circa quod anfractus Co i chlez conuoluuntur,uelutí circa zgbueëuueg, Die, Kóyavs & xeyae Theodorus nonnunquam V mbilía cos uertit. Sed V mbílícus Latinis femp uidetur certam | {peciem fignificare . cóchlos ueró Graecís nonnunquam | generale eft, d Eft cóchlos apud Aríftotele animal tefta» ceum, & aliud quàm limax: Theodorus Vmbilicum ` uertít.hocetíam Cochleam eft ubi Ariftoteles appellet, fi | cutlímacem quoq; Cochlon,Maffaríus. | Cochleam cælatã Rondeletíj Bellonius Vmbilicum facit: R ondeletíus reprebendit. | Suntquí Vmbilici ceu generis uocabulo, Cochleam i marinam omnem comprehendant, inter recētiores: quo rum fententiam non probo, Alij fpeciem unam intellis gunt, DeCruftatıis. 253 | gunt,quz & ipfa alias fub fe compledciatur,turbínatí & Cochlearum generis, ut R ondeletius.Sed Arnoldus Villanouanus, Aggregator & alj,Porcellanas uulgo dictas, (quarum Leute eft, nó tut binata concha,) V mbílícos uocant.alíquí corruptauoce Bellículos,quaít V mbíliculos, Suntpo Belliculi, d ` firemó quí WV mbilícum mar, & Fabam marinam nomínent , non animal aliquod integrum cum tefta,fed operculum duntaxat Cochlez illius,quam calatam R ondeletíus cognomínar. | GERM, F, Ain Tiebelldneck, V M BILICI duoalij à Rondeletio exhibiti, Maiore, Varíum ; | cognomínat: míra uaríetateá natura díftín&iü, fcilicet nigrís, | rubris & albis tuberculís , coralliorum omnium coloré & naturam referentibus, Alter V. mbílícus eft ualde exíguus,cícerís magni- tudíne,uel paulo maíor.reperítur ín fpongijs, ueluti granulis rubri corallíj æmulis confperfus,&c, GERMANICE maiorem circumloquemur, eint gefprega gleten oder teilten Y TabelcbniecE. Minore, ein Elein l'íabdfbne ctlin/wirt ifi oen (dwümen gefunden. ocHLEA Vmbiílicata Rondel.cü operculofuo, | Cochlea (os (ínquíbín magnitudinem fatis infignem accrefcit.aliæ hu ius generisnigricant, alía corneí funt coloris , aliæ maculofæ. Pro xímé?autem accedunt ad formam Cochlearum terreftríum paruaz rum , quz conglomeratz foeniculí crafsioribus caulibus adhaerent; quz etíam prater reliquarum Cochlearum terrefiríum naturá ums bílícata funt;carnedp funt bona. GERM, Minanoercartoer UfabelfdonecEen. ocHLEIS Vmbilicatis adnumeranda etiam hzc eft , lona gíor,& multísanfractíbus contorta; quorum longitudo & ob- liquítas ín caufa eft,quò mínüs umbilici extremum perfpíci pofsit. Tefta læuis eft, & quafi cornea, uelunguíum fubftantia fimilis, GERM, AÉinanoc f fabclónect. OCHLEA rugofa&umbilicata Rondeletij, Tota (inquit) huíus Cochlez tefta rugas per tranfuerfum ductas habet, ita es latas ut firíata dici pofsít.Colore intus eft albo, foris flauefcéte, Häe tertiam effe Nautili fpeciem,quidam falfo tradidit. GER M, ZÉinYfabcl[dnect/vollübertwárert tuntslen vnd fireymen. | HOH CH A Venerisuulgà Porcellana: quanquam Ttali (puto) Conchas turbínatas quafuis LG nominant. Hermolaus Barbarus Plinij locum libro 33.emendans , pro Veneri cymbía,legí pofsecenfer, Veneriz, Senecam citans: Veneria, ínquít) Spondylí,& Oftrea, Ean dem effe puto ous apud Gnídiorum Venerem colebatur,unde Cócha fiue Cochlea Venereadí |. S &a (it:quam defcribit Plinius ex Mutiano,quí Murícem appellabat. Mutíanus (inquit) Echeneí- Echeneit | dem prodit effe Muricem,latiorem Purpura:neg afpero,neg rotundo ore: neq; in angulos pros " deüte rofiro;fed fimplíce Conchayutroqy latere fefe colligente. quibus ính&rentíbus qe uens j Porcellane, Xoeivat, Matriculi, Otaria, ae A AnimalumMar. Ordo XV. Tcon hecnoneft Rondeletij:fed fimilis ad unam è noftris Porcel lanis conchis depitta. Ea in boc genere maxima efl et ruffa co- gnominari potefl. tis ftetife nauem, portantem nuncios d Períandro,ut caftrarentur nobiles pueri: Conchas qux id praftiterunt apud Gnídíorum Venerem colí,R ondeletíus, «| Belloníus Concham leuigato- riam appellat.In Rubro mari (ínquít) capiuntur , Earum apud Grecos & Turcas quoq, chartís expolíendís ufus eft, Chartarum ícabritía ( inquit Plinius) lzuígatur dente,concháue:fed caducz literæ fiunt, Aliqui hodie ad fufpendendas claues uel conficienda cochlearia utuntur. His & Aa gyptij fua línteaelutíno ímbuta leuígare atq; expolíre confueuerunt, Mulieres noftrze (inquit Kondeletíus) ornamenta quedam fua línea ín amylo aqua muta diluto lota, deinde exficcata, po líunt,adeo ut fplendeant. €| Porcellanas recentiores quídam Latíné uocant, Italis X Gallis ufita to nomíne;factofortafsís à quadam oris fuílli fpecie, quam parte fuí ínter labra denticulata dehifcé te,uel potíüs altero extremo teflznempe acutíore & emínentíoreroftri fuilli ínflar,quodammo do referunt.unde & Graci à porco gier uocarunt, dd 7e uce/e yausueneleo wis tongue, unde & ua terínos calculos,quí ín hoc genere candidi & minores funt, uulgus noftrum appellat, & quòd fi- gura quodammodo uterum referant corpori appenfas uteri morbis falutares effe aliqui mentíun tur. Mulieres (ínquít Varro) noftræ, nutrices maxímé,naturá qua foemínz funt,appellant por cum:& Graci eádem fignificatione chzró, fiue delphaca, Bellonius Porcellanæ nomen â Pur pura detortum uidetur innuere, Purpurarum teftas (ínquít) Itali Porcellanas uocant , quo etiam nomine Conchylij genus omne intelligunt. d Ab Ennio nominantur Matriculi, citante A pua leio inter res marínas,de quibus,ní(í Conchæ V enerez fpecies funt,non habeo quod díuínem. «| Bellonius ín Gallico uolumine De pífcibus,confjcít murrhína uafa olim ex Porcellanís maiori bus Concharum generis;facta fuifle, que Murícibus quodammodo fimiles fint.noftro quíde tem poread eorum ímítatíonem figlina parati, uocari Concharum ( quas colore fplendoreg æmu- lantur nomine Porcellanas, d Nauigant Neritæ of Veneriæ,) prabentesQp concauá fuí partem & aure opponentes, per fumma zort uelificant, Plinius 9.53. Geleníus Venerez legi mauult, Suntením Conchz (inquit) non grata modó Veneri, fed etíam cognata ob communem è marí orígínem,&c, Saneà pulchritudine, fplendore&j & Ixuore, quæ dotes Venerei formoli cor porís precípuz funt, meritò Conchas Venereas díxerís , quas uulgus Porcellanas ` & quas eoa dem nomíne uocítant margarítoídeís conchas. Læuisab æquorea cortex Mareotíca concha Fíatínoffenfa curret arundo uia, Martialis. Vocatur & Erythrza & Erycina concha:illud à ru« bro marí;hoc,quód € Erycina V enerís epitheton fit.quín & ipfa Venus é concha mar.prodfjffe dícitur , ítem A mathitís (nam Amathüs ínfula eft Veneri facra:) X Cytheríaca, q Eademnímís rum funt, Otaría (Gave, Ad eft, Aurícule,) uel Otía(dzi«) à quibufdam ueterum dicte conchæ. O= taríum genus oftreí Antigonus Caryftíusaurem V enerís (2c Aqpod'irus) nominari feribit, IT AL. Porcellana: ficut X GALLICE Porcelane, d Sais adharet ín marírubro X Oceaz no, R ondeletíus. AGER M AKIS Porcellanz omnis generis uocari poterunt ((2ütermufdeln/Oenuemtu- fdbeln:uel Glettmufheln,à uerbo gletter quod eftlauígare. oNCHAE Venerezfecundafpecíes,R ondeletio, Hæc (ons (inquit) uaria eft , ut fuperior : maculas tamen íta in- fperías non habet,fed pro híslíneolas. tefta eft tenuíore X mínos re, magísQjperfpícua. Atdefuperíori díxerat:eam totam íntus candídam effe, forís uarietate colorum ínfignem, ín diuerfis cons chís, GERM, Am Pleimer gefhlecht der &Oütermufobeln. CONCHAE tte E De Cruftats. | E ONCHAE Venereg tertia fpecies Rondeletio, Hsc (inquit) par te qua plana eft, compreffa eft magis quàm füpradíctz , altera magís rotüda,Maculís rot&dís notata eft,duríor & fpifsior feciida; colore cádído, GER M, £in andereart 3 Eleinere (Oütermufdelen/weyf vo farb/ Sed nuit oer Eleynffen. Jee qua dorfum oftendit à Rondeletio exhibita eft.alrera que rimam, ànobis adietla. oNCHAE Venerez quarta fpecies, Rondeletíio, Parua (inquit femper manet hæc Con E. cha, Parte altera plana eft,altera ín tumorem elata:ín qua circulus eft aureí colorís:alioqui to- ta lorís candida eft, intus cẹrulea. df Aethiopes quídam conchulas porcellanas albas,quas Buzíos nomínant,adeó expetüt,ut pro ijs uel aurum quando copíofé , aut etíam filias (uas permutent, Eífdemloco monetz utuntur. € Multíapud nos ephíppíorü loris ornatus gratia affigunt . Con« Cbylía mínuta & candída,umbilícostp quidam funda claudunt, Ge. Agricola. d Bellículos marís nos (ut medící quídam recentiores nomínant,)alíquí pro his Conchulís interpretantur: Cum po tius Vmbilící marini uídeatur,hoc eft,opercula Cochlearum quarundam mar.umbilícís fimilia. gr Pharmacopolz quídam Dentale hanc Conchulam uocant; quód mam ueluti dentatam habe Conchula la at. 4j Conchula lactea etíam áRondeletío di&a exhibita füperiüs că Turbínibus qui ín fpongijs Fea. R uiuunt, V enereís cognata uídetur, ITALICVM K GALLICY M nomen Porcellana omnibus,nimírumhuíus generís fpez ciebus, attribuitur.dífferentía à magnitudine & colore adijci poteft, LVSITANICER& AETHIOPICE Buzios. GER M. (D üterftein/íd eft,Calculus uterí uel matrícís.fificea enim eius tefta uidetur, Das allectleinft Müteemüfhele. 5 Erv s DEM Conchz Venerezalía fpeciessquam Ruffam minorem appello. GERM. Einandercart der (Oütermu[deln/ von gffalt vno farben Oun- cEelrot oper rauchfarb) gley der erften/aber Elcyner, f Plurímz ín ea ftella feu maculæ funt confpícuz, fingula in medio fuiatræ,am- Ei T praterea quam STELL AT AM cognomíno,prímoe fimilís,fed pauló minor. bitu ruf£e, plerzq rotunda, &c. DE ALIIS:QVIBVSDAM ANIMAÁLIBVS MARINIS, QV 4E AD fuperiora referrinon poffunt. At AN marina àfimilitudine balani, id eft, gládís in quer Bá nominatur. Gaza Glandem conuertit, Duo mea quidem fententia (inquit Rondeletius ) Glandí& genera funt: unŭ quod in Gallía & Brítannía noftra (ad Oceanílítora.ín Mediterraneo an reperiantur querendum) Poulle píez appellant:Pollícipedes nomínant quídam,quod pollícum in pedibus fimilítudínem has beant,quod nomen eíusi ínterpretatíonem nó probo, Id genus glandem effe colligimus, quód ílli cum glandibus magna fit fimi Wonder, Sie, Catterum genus illud Mufculorum,ín Liguftici líto- tis faxis latens,quod nónullí Glandes ueterum effe putant;Pho- lades effe potíüs exíftímauerim,fi quis tamen nímís pracfracte de fenderít Glandes effe;non refragabor.Haec ille, Conchas íllas quas Dalanos Belloníus facit, H ondeletíus Conchas rhomboides appellat. d Ge nus Concharum eft;quod Greet noftra atatís,adhuc antiqui nominis retinentes, Balanos uulgó nominant. Plautus & Columella etíam Balanos d glandíum fimilitudine.funt enimlæues,utuidi mus. ín cauernis faxorum ftabulantur, Venetinon recié Dactylos appellant, Pet.Gillius, GERMANICE nominari poflunt Keereicheli/lábend in ven ellen, 2 Epilogus. "T'eflatine an cruflati fut. 26 Animalium Mar. Ordo XV. IEN LANI genusalíud, Sicuifuperiores Glandes non placent, alias propono quae glandibus fructibus fímilíores funt. Nafcütur in faxis & ín rimis na- uíum,qua diutius iímmotæ uno inloco manferínt, adnafcuntur ett am Mytulís,R ondeletíus. GER M, JÉinanoer gflebtber (Ocereidlen. ENICILLY M marínum uocamus (inquit Rondeletíus) à fi- milítudíne penicillorum quibus píctores utuntur. ` Tubulus eltteflaceus,mollí quadam & laxa fubftantia faxis alligatus, íta ut a- quarum undis cedat & agítetur , In cauo carnofum quiddam contia netur,quod cum fe exerit frondem expandit,utín píctura exprimi- - SONT (i dt "20 tut.In faxis circa Lerínum ínfulamreperítur.Sícílle,qui ínfectís et zoophytís marinis Tubulum huncadnumcerauít,co quidem nomíne,quód adharet, zoophyt magis quàm (oy uidetur. quos niam tamen teíiaceus eh, BN filaxz fubftantia, & propter fimilíitudínem fequentís Tubuli filiceí, hoclocoreponere uolui, GER M. F. Ain (Ocerbenfcl/ift cin Eánele oder rózle von einer lucEen fhalen/ in veran etwas fleifdbadte ift: weldee fo es fich berfür laft/iftco einem ben[el gleycb. VBVL V $ marínusalíus, quem Pharmacopoleuulgó Antale TS alíqui,ut Dentale Concbam Veneream paruam)no minant, à quadam dentis fimílítudíne.Is candidus eft;teres,flríatus, una autalteralínea tranfuerfa ínaxqualí ambiente,prafertím ín mino ríbus.maíores ad quatuor digitos accedunt, longitudo non omnino recta, fed modicé inflexa eft, dentis canini inftar , {fubftantia prædura | & filicea efutín pleríícy teflatís, d In Italia pharmacopoeí Purpus ram & Buccínum,Dentale € Antale appellant,ut Brafauolus tradit. d Eofdem hos Tubulos ex Rondeleti libris dabimus mox ordine x v1.ínter Infectapropter uermes in eis delítefcentes. GERM. in Weer rósenn oen apotecÉen Antale genafit, a N O21 $ uitio uerti meritò poffet, (inquit R ondeletius) fi que ín hoc genere illuftría funt, & aueteribus diferté expreffa, prztermítteremus:íta curíofiüs certé facere uíderemur , atq fuperuacanez díligentíze accufandi effemus,fi omnia X minuta Conchulorum , Turbínum, Cox chlearumgenera perfequi uellem. Siquis enim ocio abundans ín marinis litoribus fpacíarí uelit, & ín faxa marie penetrare,totam iftam rem in infinita uarietate uerfarí uídebít , Genera igitur & fl'ufiriores fpecies cognofcendze: atg ut queq; uel mínuta uel neglecta , uel nomínibusnon exe preíta fuerínt,ad genera fua erunt reuocande, DE ECHINIS MARINIS,ET prímum ín genere, ES HINVS (EG? duplexeft:terreftris X marínus.tetreftrem Gaza Erínaceum interpreta tur;aquatilís nomen Graecum, Plínium nimírum fecutus, retinuit, Eft fané Echinus Graccís commune tum terreflrí,tum aquatilí nomen; Latíní uero ueteres Erícíum & Erínaceum deterre ftri dícunt:de marino uix unquam,fed Graecum Echíní nomen feruant, d Plinius (inquit Gilli- us) Echínorum tegmentum uocat cruflam,alíás teftam:cum tamen Ariftoteles, religiof: femper Echínos ínter Teftacea numeret,& tegmentum eorum teftam appellet. Rondeletius cruftatís po tíüs Echínosadnumerat;& íntegumentum earum non durum;negy filícei effe adr, fed fragile cru ftæ tenuiorís modo, V erüm etiam dura & filícea.fi tenuitas accedat , plane fragilía funt, & magís etiam quàm minus dura:flexílía autem,ut cruftratorum corium, præfertim recens,non funt. Con« chulas quoque multas teftam tenuem prorfus & fragilem habere uídemus , neg áteftatorum gea nere excludímus, GRAECIS E | DeCruftatis. 2507 | GRAECIS Echínushodíegnomenantiquum retinet, 1T AL I Riccio matínonomínant,Lígures X Genuenfes Zínzín, Níphusuulgó Cardum D (id eft, Carduum) marinum appellarí (críbít.In diuerfis quidem Italie locís uocatur Riccio, Rizzo | | | de mare, Zino, Incíno, Scoppa grammaticus Italus Echínum interpretatur Líncíno de mare,Bo | | gancítola. : | HISPANI Erizo di mar,ueldė la mar, | ' GALLICE uocantur Echíni (inquit Rondeletíus) ànoftrís Vrfins corrupto ex Erínaceís | uocabulo:ab alijs Caftagnes de mar,quod ueluti caftanez echínato calyce contectí fint, A Mafsiz | lienfibus Vríins X Doulcíns,qui fint edules , etiamfi dulces non fint , fed fal(i X (ubamarí.maío- | res,quiģg edendonon funt, R afcaffes abaidëappellanpor bos noftri Miorancs uocant, quía cum | detriti aculei decíderínt,putamíníbus malorum Punícorum fimiles fint, Hac ille, Accolz qui- | dam Oceani Heríílon de mer, hoc eft, Erínaceum marinum uocitát:quod terrefirís Erínaceí mo- do ín orbe contractus, undíq; aculeis circunualletur, Mafsilienfes à dulcedine faporís Dulcínum, | un Douffin; eumd quí magis eft albus ac pelagius, addito cognomento, Doufsínrafcas nomina ` runt,Belloníus , | GERMANICE Geeapffel, id eft Malum marint, circa Daniam, Noruegía, & alibí:quód & rotundítate figuræ & magnitudine fere målum referat, | Quod fi quis alíarüi plerarungygen- tium ímítatione,cin ((Deeridel,id eft, Echínum marinum appellare uoluerit reprehendi non poz terít, Echinus maior uel ouarius & eftulentus integer, Echinusidem in duas partes diffelus. | E CHINI fpecies príma,ciboídoneatin quo oua multa X magnafunt, efculentadi,nonfolóm — ` | Lin maíoríbus,fed etíam ín mínoríbus:quare ouaríum hunc echínum appellat Hermolaus. Q Bchíni edules, uix grandis galling onum magnítudíne excedunt. Díuetfa ín hís colorum uas tietas,&/ mutatio multíplex. Alij ením omnino niert, an albí,quídam uitrei;alt) ruffi,aut flauí,alij gemmarum nitore confpícíuntur , quídam fant cyaneí, alij purpura fplendént, {fubinde círcumaz i gentibus fe ígnículis mícantíbus ad aculeos;fcíntilla modo;Belloníus. GE R M, Die gróf]cr art des Seeapfels/wirt if oer fpcyf debsaucbt. H: HINOR ym fecundi X terti generis, Ariftoteles breuiter meminit his uerbís:alía duo gë Spatangese nera Echinorum funt, Spatagí (alíás Spatanga) & Btíísi,pelagíaacrara, Is quem hic exhí Säin, | emus (inquit R. ondeletíus)cum pelagius & raríísímus ínuetu fit, Ariftotelis uel Spatagus, CS ki anges melius feribitur,) uel Briffus(alíás Bríttus uel Abrytus;corrupto forte uocabulo ab &Jg«6s, | quodcíbo íneptum fignificat) uidetur. e | Séi 3 | j 238 Animalium Mar. Ordo X V. GER M, /Finanoer gefhleht des KJeerapfels / entau- gelio 5ü effen. Š E: HINOMETR A (quartum Echínorum genus) uocatur, quafi mater aut matrix Echínorum. eft enim Aríftotelete fte omnium maxima , Plinius hanc magnitudinem non ad cor- pus fiue calycem,fed ad fpínas refert, Echinometræ (inquit ap- pellantur, quorum fpínz longí(símze, calyces minimi; cui Gilli- us fubfcríbít.Ego uero (inquit R ondeletíus) à corporis fiue ca- lycís potíüs,quàm aculeorum proceritate, Echínometras dici e xiflímo, cur ením Echínorum matrem ab aculeíslongís nomi- naífentueteres,cum fit alíud,quíntum fcilicet genus,paruo caly ce.fpínís longis durísq.hoc quidem genus pro Echinometra y= furpaffe uidetur Plinius & eum fecuti , contra Aríftotelís men- tem,cüm perfpicué utrund; genus feparet, GALL., Echínos maximos minimis aculeis, Mafsilicfes uo cant Rafcaffos, Gillíus, Vide fuprà ín Gallicis nominibus Echi- norum íngenere. GER M, Eäie aller grófte art oer Seeapflen. Infra A. proxime eft Echinus paruus, Infra B. Vrtica cinerea. Juxta C. Lepas adherens è regione. Supra D. Lepas nuerfa. ; Supra E, Lepas parua. P4 CHINI genus quintum. Hoc (inquit Rondeletíus) faxo inhærens reprafentamus, calyce paruo,fpíníslongís pro corporis ratíone,& duris. Vide fuperiüs in Echinometra, Echínos infpexi calyce exiguo, longitudine aculeorum ( ut qui digiti longitudinem fupera* rent) præftantes:dsicv Lis Mafculi appellantur, Gillius, Genushoc "wiv7ioy cognomínat Arí- ftoteles, (Gaza pelagium uertít,) alíbí uero ín altogurgíte id gigni folitum fcribit, e VulgusGR AECVM,utiT ALICV M quoque € GALLICV M, ludeumuocat, quód perpetuo. SS níerefcat,fordeícat, X guftus ingrati percipiatur, Belloníus. GER M, Die Ëleinfte artoer Ceeapflen/oco lcybo balb:funftbat fy oie lengiffen tbs: C HI NI fuperficíes Venetijs picta;prímínifallor 4 R.ondeletío poa A fiti generís:fin mínus,quíntf, DE STELLIS ET PRIMVM IN GENERE, STER (sno) ab Aríftotele uocatur marini animal: à Plinio Stel= ZA la;áàfimilítudine ftellarum pictarum, A fleríum mar. recentioribus Græcis, (Stellas Arift, Hift, e, Teflatísadnumerat. cæterùm De par i tibus Mus refer CC, 1 De Cruftatis. 259 | tibus animalium 4. $.medíam ínter plátas &animaliä naturam eis attribuit, ficuti & Vrtícís:& fi- | | militer Plinius, Aelianus uero Cruftaceís connumerat. Stellæ Plinius extrà callum duríorem (co- WI rum duri;fiue callum ut Holothurijs,Rondelet.yeffe fcxibít:is quidem tam durus eft(Gillío tefte)ut uix | gladíj mucrone perfríngí pofsít.radíorum anguli ad Deum duritiem accedunt:nec mínüs ab ici | bus ínuíctos quàm ferrum ipfum fe praftant, Huius tam dutz fubftantíz ratione forfan Ariftote | les Ofitacodermís eas adnumerauít. Oppianus Stellas tgzrvsäpæs evzMse cognomiínat, INos(ína quit D ondeletíus) inter Infecta & Zoophyta reponímus,íncifuras enim multas ín radijs babent: & uíx perfecta anímalía dici poffunt. Pos ad pofiremum T'eftaceorumlocum,uelutíambígug „ —. inter ipfa X Zzoophyta naturæ,cas retulímus, Cum Echínís certe quaedam communia habent, ez Comunia om w at plura quàm ullo alío anímalíum genere, ut deinceps dicetur. d Stellís omnibus communia ^t. | funt hec. K adis (quos quidam etiam cirrbos nominat,non laudo: & brachia , Oppianus «&2«) quinque conz flant,quí ex multis partículís, tanquam ex multís uertebrís componuntur,ut ín aqua mobiles efz i fent,ín quorum medio oris fitus eft, & quínq; dentium, ut ín Echínís . Excrementorum nullus es | xítus.Ore igitur Vrtícarum moreexcerní qua fuperuacua funtarbitror , Rondeletíus, 4| Stella | rum mar.caro brachijs inclufa (inquit Belloníus) rubra uellutea,edulís eft: (quedam ramen fpecies e- | dendo non funt:) quarum permultas íin litore Epiri tantae magnítudínís cepímus,ut fefquípedem laa | i tæ effent, Xc. Natura fjídem armaturís,hoc eft,promufcidibus,eas muniuit,quibus Pudendum et ) Echínum.Extra aquam omnino immobiles apparent.fed fi eas quifpiam ín aquam ímmergat, & füpínas inftrauerit,promufcides acetabula ín extrema plus quàm quing millia exerere cernet, at que ín pronam partem moueri, Os etiam uerfus terram ut Echíni habent,ín medio radiorum, Su | Cu quoq acetabulorum, Echini modo,lapídíbusadhzrent, €|Spínulís etíam horretEchíníferé ` ` Wu modo, Vlaflarío tefte. R.ondeletíus priuatim fpecíem unam,echínatà cognomínat. d Stelle tam, feruidam naturam effe tradunt,ut quicquid fumpferit, (deglurierir,) id lícetíllicoab ea (eius uétre) extrahatur,dífcoctum appareat: Aríftoteles;ut nos ínterpretamur,non enim fimpliciter contactu gu ab ea hoc fieri fcríbít,ut Plinius & Gaza uerterunt,& Plutarchus etíá tradit, €f Genus quoddam eatum ín Eurípo Pyrrhaco maximum effe ferunt,ut ídem Ariftoteles tradít:Gaza long? aliter lez gít& uertit Xc. d Differunt Stella magnítudíne:quadam enim magna funt, alte paruee,qua ni p quam magie accrefcunt:& quód aliæ aculeatz,alíz lues funtiítem radiorum breuitate ac longi tudine. Alíz etiam radiorum appendices & quafi ramos multos habenralíz is carent, Poftremó | alíz rubefcunt;alíz flauefcunt,alía nígrícant,alíz cínereae funt, alijs brachia uidentur quadrangu | la;alijsadmodum plana,nónullas uídímus (inquit Belloníus) ín brachia xir.extendi,alias ín quaa tuor tantüm, Sunt quibus tantüm tria funt,alíjs fena uel octona, Idem genusunum, maxímá ní 7 mírum,edule facít,alias omnes non edules, GR AE CI hodie Scauron nuncupant, Gillíus, ITAL, Stella omnibusnota fuum adhuc nomenretínet, Maífaríus Venetus, GALL. Mlfsilícetíam adhuc Stella dicitur, : | GERMANICE nomino ein (Ocerftern. | ANGLICE, Eliota Anglus ínterpretatur g Gtetrefifbe. ifferentie s | Pro una Rondeletij iconemos duas alias (illi tamen fimiles) que iam priùs [culpta nobis e- . — rant,pofuimus. CH | 77 e KE S SC < Kä PAM $66 ` AhimaliamMarDrdo XV. | TELL AE Prime non magnitudinem (inquit R ondeletíus ) fed figuram ueram repræfentas Qus cius enim radij pedis longitudinem equant.Corío duro íntegitur ut Holothuría,fed afpe ro.radíj ením undíg; aculeis muníuntur mobilibus, quales ín Echinometra uidere eft, Iídemradij excauati funt:ex quibus carnofz appendiícule dependent, quales ín V rtícís quibufdam cernun= tur. In medio radiorum os eft fiue gula: inde alimentum ín quínq partes díftríbuítur, ut ín Echi- nís.Internz partes omnes índífcrete funt,ut in Vrticis.Hæc Stella € parua Echínata;afpectu pul cherrímz funt;potífsímum corio fuo fpolíatz, ob exquifitam & miram partíitm compagem , Ex hísquzdam cínerez funt,aliæ flauefcunt, Virus olent. Sola mollis ínterna&p pars edendo eft.4 no ftris tamen negligítur,necunquam ín menfas admittitur , Nullus etiam ueterum eam pro cibo ha buit. GER X. fin (JOccrffern / das erft gefcblet/ift qró[fer Dap vic anveran:bat sincEen et: nes füde lang. TELLA peđinata Rondeletij. ` Inter Stellas ma Ses (ínquít) hæc quoque reponenda eft, utpote cu- ius radij ad pedis longitudinem attíngant, Superiori fí- milis eft,íjs demptis qua fequuntur, Radij círcarotun- dum corpus difpofití;ín exortu fuo angulum acutü non conftituunt, fed obtufum, A culeí quibus latera muníun turrari X ređi, pectínatím dífponuntur ; unde cogno- men ei fecimus pectínatze,& c, Rara eft hzc fpecies. GER M, ín andere art der See Gternen/ mag von oen pitt ober sånen an oen feyté/ein IRap- ftern/oder Strålffern qenafit werben. S. ELLA Leute Ronde, | Prorfus (inquit) læ- Juis eft aculeis omnib. atq afperítate deftítuta.R a= dij longifunt,rotundí,flexibiles, Murium caudis perfis miles.Eorum íntegumentum cortíci ferpentum fimile eft:& ob nigrarum albarumé macularum uatíetatem fpectatu iucundum. In medio corporis trunco circulus cernítur,íntra círcunferentíam quinque maculis rotundís,& ínter has ftellulæ piãurå díftínctus. Brachiorum longítudíne & ua río flexu celerrime natat, Edulís non eft, GER M. Ein gat glatter (Ocerftern/ mit weyffen vnd fdbwartsetiipflinen fhón befpren get.AE fdbwiimmet im meer vaft fhnell mit feynen langen eno glioweicben sincEen. S: ELLAM arborefcentem (inquit Rondeletíus ) à frondium SC ramorum multitudine nos mino. Ea radios quinque fiue truncos habet;in medio os,cã quinque appendicibus,guæ mul- tis paruis dentibus horrent, Xc.Quilibet radius ftatim ín binos finditur: hi rurfus in binosramos diuiduntur;atque ita deinceps, quoufque ad tenuífsímos & capillorum tenuitatem referétes de- uentum fit, A quolibet oris angulo línea albicans prodit, & per omnium ramorum medium pros ducítur:alíoquí tota Stella nígrícat: (5rellas quidem marinas nigras Hippocrates nominat ) X tenui , neg admodum dura,fed afpera,cute contegítur.R amuli omnes íntrofle&untur: quibus undíque(ceu brachíjs) contractis praedam (V rtícee ritu) comprehendit: quod nos ípfi aliquando ín mari peđa uímus. D GERM. | 261 TELLA retículatafiue cancellata Rondeletij. Inter diftínctiones (inquit) retibus uel cancellis eleganter fimi les extant tubercula quzdam rotunda, à quibus etiam tube rofa cognomínarí poffet.Brachía eius ad pedalem longitudi nē perueniuht, (quare ínter maiores Stellas reponenda eft,) craísíora aliarum Stellarum radijs. Aculeís paruis utríng; ea dem muníta funt, GERM, F, in Eeneffern/ift geteilt wicein garno- dernege:mit Sichen cincs [dice lange. LG eS | TELLA echinata Rondeletij, Inter faxa uíuit:corpo Sk exquífiterotundo paruo conftat ; & radijs quinque, fcd breuíoribus,unde fitut minor fit caterís. Illi e paruo cir- culo,in quo crucis figura delineata e(t,uelutí è centro exorí- untur,tenues,frequentifsimis aculeís horrentes:qua de caua fa íinquít) Echínatam nomínauímus,ín lateribus difpofitís. Radíorum flexuofo motuferpentum rítu repít hec Stella:et ín ficco pofita eos mouere nunquam definít,quoufc ín pare tes dífiecerít:qua feparata etiam mouetur per flexus, ut uer mium partes & Lacertorum cauda abfciflæ . Cochleis par- tis Cancrisé uefcitur , In fcopulís Agathenfis finus reperis tur, GERM, F, Kin YOurmffern/Eleiner dann die ande ten/voll fpigen an den sincEen/ welde er on vnderlaf bu Eet vnno bewegt. DA quod ín his é medio corporis trunco,ueluti € centro,radij enafcuntur:ín boc uero ex corporis totundi círcunferentía breues, mínime afperi fuperiore ín parte;fed ueluti ex fquamís compofiti, \ | in lateribus ueró paruis aculeis rigentes,albi,ad extremum ufque gracilefcentes. Corpus illud ro * tundum,in medio rofze píctx figuram exprefTam habet, Ore;uíctu;facultate à Stelis non differt, | / S o L marinus (inquit Rondeletíus) uocari poteftquem hic depingimus.differt enim à Stellís: Luna, 262 Animalium Mar. Ordo xv. «j Vc Rondeletíus Solem ínter Stellas numerat: fic & LVNAM marísolím abamíco (ut pfe nomínabat) mihi oflenfam memíni:radíjs quínís,genículatís fere ut Can- crorum caudz, fubftantia fere teftacea, mollíorí , inftar teftæ ouí,fríabíli X arenofa dum manditur: cínereí co- lorís. GER M, E, £in ((Occrfonn. DEHOLOTHV RIIS TETH Y- 1$, PVLMONIBVS ET PVDENDIS A An rinis. Qua omnía communi nomíne Zoophy= tateflacea dixerím: Rondeletíus quide ad Zoophyta retulít. ; SE STATORYM quzdam minus proprie fic dícuntur,utpote nõ tam tefta, quàm corio due roíntecta:ut Holothuria, Tethya, Stellae, Pulmones.De Stellís iam díxímus,de Pulmoníbus mox dícturí. Rondeletíus Stellas Infectís, cetera Zoophytís adnumerauít. Idem Stellam príz mam corio duro (callo, Plimus) integi fcribit,ut Holothuria, fed afpero, Quare cum Stellas ad Te- ftatorum genus retulerímus, hec etiam ultimo loco eís fubijcere uifum eft:non quód cum illis quí uel fimpliciter Zoophyta,uelambiguæ ínter haec & Teftata naturæ,ea effe maluerint, cõtendere uellem, qf Teftata omnia fere ín cibum ueniunt, Holothurijs & Stellís quibufdam exceptis. Zoo phyta & Infectanulla (quod fciam) edulia funt; Tethya, ut dicemus edütur.qua forté iuftiori ra« tione quám Holothuría,utpote (»zmaro, T eftatís potíüs quàm Zoophytis adícribentur, Holothuriorum Rondeletij prima fpecies, OLOTHYRIA, Gäeëiere, Gaza Vertibula uertens tum haec tum Tethya confundit;alibi H Holothuria interpretatur Tubera & Callos &c. (Míhitría hec nomina Latina Tethyís melíüs quàm Holothuríjs conuenire uidentur.) præftiterit igitur nomen Græcum retínerí;quod unde factum fítnon fatis uideo, Secunda quidem eorum fpecies d R ondeletío exhíbita;genítalís uírilís quandam fimilítudínem præfe fert:ut Holothuríium díctum uideri pofsít,quafi toto corpo re ad huiufmodi fpeciem uellibidinem conformatum.95py enim interpretantur libidiínoftim:9spt zpay,oyeity:& Hoy genituram, Q Quae Holothuria uocant, & Pulmones, & complura eíufmodí alia in mari, parum à plantis differunt, fua ipforum abfolutione, Víuuntenim fine ullo fenfu, e motu) perinde ac planta abfolutæ, (quae alíquantifper fuperuíuere poffunt, ) Ariftoteles lib.4.c. 5.de partib,aníimalíum,ubí Teftatorum differentias explicans, ipforum quoque ínter alia memi- nít:quanquam & Spongíarum ibidem, non tanquam eiufdem generis, féd quód fimiliter feré ín medio plantarum anímantíumQy generis ambígant, Gaza quidem interpres illic de fuo addit, fim plici mítioríd tefta ea operta efle, Zóophyta funt faxís non harentía, (primum genus aliquando acetabulís fuis haeret ,fed foluíe tur,)afpero corío conteciatnec ínter cibos habentur,fed ín litoribus neglecta iacent, Pífculentum ` odorem refípiunt,nec minus ingratum &ínfuauem,quám Lepus matínus,R ondeletíus. GER M, Ain QOcergewedf bat Eein funverli láben nod bewegliteit/aucb ifiwentid Ecin vn?fdeio 9 glioern. ; ; OLOTHVRIORVMÍe Haa fpecies,quæ moa tum alíquem habere uíde- tur, cuíus prfus expers efl; primum genus. , GERM, Ain andere art def yersdemelté meer- degeclleg, niu ob DeGrófmus: a: 263 | Tethya à Rondeletio propofita corio fuo teat e unum eo nudatit, Alie icones à Bellonio exhibita , una integri, | | ut caro interior uentriculi formam referens appareat. altera aperti T etbyi : que an eedem fint ci | | illis quas Rondeletius dedit,confiderandum. Pifluras quatuor fequentes,olim Cornelius Sittardus mifit: qua uel Tethya effe uidentur ,tel eos | ri nature propinqua. Duas maiores Fungos marinos effe aut uocari in Italie,addebat tefte dure inclufos , Colore, ut piltos accepi,uarto funt, fed mpe ex partefu[co.que ern maxima uirge, | contextu quodamodo reticulato (ea continue effe debebant) wfuntur rubro Si Tethya non funt, | an Fungi mar. Xenocratis fint,quibus Tethyacomparatsquerendum. Minores duas uulgà no | minari Specie ab odore aromatico earum pittura foris fufca uel [ubuiridis Anker apparetifüba flantia (ut aliquis coniecerit) coriacea-intus autem caua O rubra. Saxis adherere aunt. His ferà l fimiliter fua Tethya Bellonius pinxit, E THY A uel Tethe Græcis dicãtur, (Tiva i TAI Ut xeduuvæ sde ,) plurali numero neutri generis; non placetquod apud Plinium alicubi Tetheæ legitur fæ- « míníno genere, Gaza cum Holothurijs có * fundens, Vertíbula, Callos & Tubera ín- terpretatur, ut proxime ín Holothurfjs di- Xímus, "Tethyafungorumueríüs gene- : ot e tis quàm pífcíum funt, Plinius:hoc eft, Zoophyta potiùs quàm Wæ. (Similia funtfungo, plante Fu, | marínze, Xenocrates.) Ariftoteles Teftatis adnumerauit Hiftoriæ lib, A. cap.6 . ubi cum qualis fit d eorum tefta,quog modo faxis adhareant,expofuíffet,fufiüs reliquas pattes perfequitur.Duo (ín 3i quit) foramina habent,à fefe díflatía, ualde exígua,íta utferé oculorum aciem fugiant, quibus hu 9 morem reddunt & accípíunt, Corío fpolíatís prímüm apparet membrana neruofa, corpus ambi- oi *ns.carnemá ipforumtotá contínens:nullí è caterís teftaceis fimilis, Xc. Q Tethya inquit Ron eletius) non folùm petris, fed etiam Oflreorum noftrorum teftis affixafunt , & ín ijfdem ueluti tumores duri effe cernuntur.Oui figura funt,aliquando longiore , Teftaextra fufca, inæqualis & il tigida, (ror occuluntur tefla leui, Ariflot.) intusargentea;lauis. Horum caro membrana alba inuolu- ` Usuentrículí formam refert rotundam fcilicet X oblongam: meatus crafsior X amplíor,gule pro d Portione refpõdet:alterminor,podici, uterg; colore eft rufo;relíquum corpus croceum,quum dí i Sitis premitur aqua per meatus exílít,alíoqui fenfum fugientes. d Venetijs íin forouendi folent 3 ethya,ínquiít Belloníus, magnitudine ouígallínaceí:quae fí manu pauló uíolentíüs comprímas, ‘Ytingis modoaquam longífsime ex foramine parum ad latus fito eíaculantur. Sícílle: & forfan al Inde dica fuerint T49ve uel riy, quód ficut »z9ol,íd eft, mamílle, (uel rales id eft, nutrices fuis ma Tethya un- . Milis lac emittunt meatu uix apparente; lic & illa humorem fi comprimantur uel quód ceu maa de difta. 564. Animalium Mar. Ordo XV. millares quidam tumores petris Oftreisue adhareant, . Tida dlioáy , Homerus dixit Ilíad n. de , urínatore Tethya ín fundo marísad cibum conquírente. ubi Euftathíus Tethya feribit Oftreorít generis effe, (ic di&a à terra quam Tethyn nomínant.funt enim (inquit præ caterís marinis nat? ra terreng, propter ambíentís tefte durítiem,aut fortéderiomínantur à nutrice ínfantü,qua T49 dícítur,propter tenerum eorum corpus, uelutí&ylacteü & rofcídum: qua ratione huiufmodi (Os ftrea) etiam $e/«wra quidã cognomínat, Alibi (OdyfT.4.) idem Euftathíus,d uerbo 82, Bee, quod eftla&o,deríuat. Tethez inueniuntur fugentes ín folijs (Rondelerius legir ftopulis ) marínis,Plín.ínfi nuans fortafsís etymologiam ipforum à uerbo Bé, Bien, quod eft;lacto uel fugo. Tethya gignun- turin cauernis faxorum,maxímé ueró ín coeno € litoribus, quz phyco algáue marína abundant. inueniuntur X ín mufco marino,aut alijs ín herbis folíjsüe marinis ` Vuottonuse X'enocrate fes ré.unde folijs apud Plinium (in loco proxime citato) reelegi apparet. Idem Xenocrates (in terprete Rafarío) Tethya fcribit qualitatem manuí indere,quae difficulter abftergatur.maxíme ue . ró(ínquít coria eorum non cóficiuntur.auxilíantur autem renibus, &c, d Motu,& forte etiam T'ethynacia fenfu carent, tactum exceperím , olfactum Arifloteleeísnegat. d T'ethynacía (dímínutiuum id nomen eft) Epícharmus apud Athenzum cum teftatis alijs diuerfis nominat, «| Grammatící quí dam Graci Tethe interpretantur Oftrea,uel genus Ofireorü:quod tolerabilius eft, fi Ofireü pro Parella fera oftracodermo ín genere accipíant:ineptíus Nicandri Scholíaftes Patellas feras, qua nos (inquit Oría,íideft,Aures,uocamus, Tetheæ fimilesofireís,Plínius, GRAECV M uulgus Spherdoclos nominat, Bellonius:fortèà fpharíca figura, ITAL, Venetorum uulgus Spongbas, hoc eft Spongías nominat, Belloníus. A dríatíci finus accolz ex eo Spongías nomínant,quía cum premuntur, tanquam Spongiæ,fic aquam fora mínibusreddunt, Suntquíuulgó Spongíolas marínas putent uocítarí, Brafauolus, Sfunge (Sphunge) uulgo fcribunt ac proferunt. forte nó à fpongía,fed à fungo;facto nomine, Fungorum quidem generis ea effe,ut Plinius;aut fungo planta mar. fimilíaut Xenocrates tradit, di&um eft fuprá. Vulgo apud Tarentínos dicitur Verticillum, propter formam, & paruos quofdam ana fractus quibus defcribírur, Niphus:quí alioqui Vrticas cum Vertíbulis confundit. ' GALL, NoftriBechus uocant, Rondeletíus, Hocgenus pifcium Mafsiliz paucifsímis | : cognítum fenes quídam (cùm eius deícríptioné multüm ipfis ínculcaffem) nomínarunt mihi Vi- Jl chonos,Gíllius. Vide etiam mox ín Germanicis nominibus. | GERM. [nOceanoadlítus Gallicum frequentia funt Tethya:alibi autem nufquam (quod D! fciam) edulia:;perfepe quidem Oftrearum teftis adhaerere Lutetíz uidétur, Bellonius.quítamen ` Gallicum eorum nomen nullum depromít, MNosinde Germanico etiam Oceano eanon dees ' fefacilè conijcimus:quia ueró nomen nullum habemus,fíngímus hzc. Cpiíitsling/e«rvfn das von jnen waffer fbeiifit gleyh wie oon einer fpiíitsen fo man fy süfamen tructt. äer (Dg lind:bann oae fleifib das ifi ver falen eynbefdbleffen/ficpt einem magen der, wii ling/25sü[tlung/sc. W D A Mi 27 = mus,eius figuraet fpecie maxime nos ad id ímpellente:atque etiam uulgarí appellatíone,qu2 EC WMafsilíenfes X noftri utuntur.Corío duro conftat, ut Techya.quum uíuit;intumefcít ac díftendí^ i tur:poft mortem flaccefcít.Foramína duo habet,quibus aquam trahit & refjcít, Partes ínternae,I |i i i P: DENDVM mar,uirile, Mentulam mar. (inquit Rondeletius) Zoophytum hoc uoca* d difcretze funt. Multa huiufmodi circa Stcechades infulas capiuntur, Varia funt,alía uírídía,alía nt" Colybdena. grícantía,alía flauefcunt, q Colybdenz nomine Epícharmus (citante Athenzo) intelligit Baägf zio dd'eioy, id eft, Pudendum marinum: uel, ut Heraclída placet,Squillam, | Colymbana cum Gammarís Squíllis, Sepíjs,&c.fiomachícis in cibo conueniunt, Galenus de compofit. med. fec. locos 8.4.per Colymbznas nímirum Crufiata quedam & cibo apta intelligens . R.ondeletíus Vrtícam paruam hodie à Graecorum uulgo Colycenam dícifcribít,à Gallis Culum Afiní. gt Colycena. AN * ; ; j ; Ge ides ren (Papiy) Numenij,Pudendum marinum mafculum,aut aliquam eius fpeciem fignificare uae Piren, ; SE : FC ; Rs pi , tur, Halefurion aut forté meliüs Halofuríon) pro genitali marino accipi uidetur, quafi SA Ks . ideit 11 Colymbena. Te Crüftaus.- 565 ideft,marína cauda. Vegetius quoque Zoophytis quibufdam marinis Caudam adnumerat. Eft X pifcis (communis accipit pi[cem pro aquatico animali) nomen Aedoeon:quod & nos Genítas lenuncupamus marinum, à nonnullis Halefuríon Grece díctum:quanquam Halefurion funt quí pro Callíony mo pífce capiant, Hermolaus Barb. d Pudendí marini utriufque fexus meminit A= puleíus,nomínatautem Virile, Veretillum:& muliebre, Vírginale: quod etíam abíndocto quo: dam ínterfoemíneum appellatum reprehendit , Hac fríuola (inquit) pleraq ín litoribus omnibus aceruatím iacent, d Holothuríorum fecunda fpecies paulo anté exhibita , genitalis uírilís quan- dam fimilítudínem præ fe fert, 4j Oftreum quoddam unius conchz inuenitur , quod habetfpeci. Caudai Aedeon. ` Feretillum, Firginale. Hhlotburit . Offrea quada em uírílisuirgz ínferids;& aliud eiufdem generís,quod habet fímílíitudínem uulua mulíebrís,. colocan, Huius oftrei concha refert Cochleam: & eft fpinofa extrínfecus , in cibo grate & delicatæ carnis, in eodem fzpíus margarítz reperiuntur , abundatautem in litore marís Germanici & Flandríci: uocatur&pab accolis Sillegen, Albertus.eft autem forte ídem hoc genus, quod Pulmonem mari- num ueteres uocarunt.ís enim X teftaceus eft, X formam Pudendi reprafentat:quamobrem Ira- liuoce obfcozna Potam marinam uocant,ut Belloníus tradít:quanquam Pulmonem marinum il- lius, R ondeletíus Vrtícae genus facit. GALL. PropofitamáfeíconemRondeletíus Mafsiliz & circa Monfpelium,Mentulà maa trinam uocaríínfirniuat, Ab hac uero díuerfam,quam nos Pennam marinã,pifcatores noftri (in= quit) Mentulam alatam uocant. GERMANICE tum eam Vrtícz fpecíem,quam Itali Potam, t& exhibita à Rondeletio Pu denda, & fi quíd aliud ín mari eandem fpecíem pra fe fert, (OOecerfbaam uel Geeftbaam,id eft, Pudendum marinum nomínabimus;uírile priuatim CSeeftert. d De Germanico nomine ille gen paulo ante ínter Latina diximus, ANGLI Pudendum mar,mafculum Dyntylfifbe appellant, vpnENDI marinialtera fpecies. Zoophytum iftud (inquit Rondeletíus) a mentulæ cons D forma non multüm diftat, fí eam cum fcroto accípías.Ex dura quidem tefta conflat, fed ueluti cartilaginea, fpiffa,rugofa,perfpicua, Foramina à fefe feiuncta duo habet quibus aquam rez ücinquum comprimítur.Partes internas indifcretas habet, ueluti reliqua Zoophyta, Sic ille. De eodem fentíre uidetur Belloníus,quum feribit: Alía funt purgamenta marina,quæ genítas leuíriímítantur,tumfpecíe;tum magnítudíne,pinnís etiam fubnexis bínís loco teftium.nifi forte Pulmo mar, potiùs hec fit Penna mar, Rondeletij:quam pifcatores circa Monfpelium;forme extremi alterius Ponya mar fimilitudíne inducti Mentulam alatam uocát, Cuíus etíam Albertus memínit,loco teftium ín his 9,7, Y Z oophytís alas promínere (cribés:tardé moueri ea,nec uiuere nifi ínaqua. d Longe aliud ab ha pydendum Genus memoratis Pudedum íllud marinum eft,quod fic nomínauít Delloníus:cuí fenfum tactus, par alind 3 & motum Lumbríci uel Hirudinis , (tum contrahendofe, tum ferpendo delocoad locum: ) & PM ETHER pàrtes internas dífcretas,os cum dentíbus,gulam & ftomachum attribuit. Genitale (inquit) dit: tur quod teres fit; pedem longum, X medíocrís brachíj crafsítudínís,&c.rufi colorís,afpectu toro fo, Nymphae radicis fimilitudíne.femper adima fidít,nunquá natat : contrectatumi ín feipfum contrahítur,ac cornu duritiem habet,uix& acuta cufpíde pertundí poteft: alioqui permolle , dum fua (ponte mouetur. Suas promufcides quando uultexerít,atque ita conftríngit, ut ex pedalílon- gitudineuix fex dígitos longum appareat. acetabulís qua ín promufcidibus habet, lapidibusbe: retin quibus plus quàm quatuor millia nonnunquam annumeres , Ex anteriori capitis parte cria nitas emíttítuelutiarbufculas,acetabulís plenas:quibus quicquid palpat,ad os adducit:quod tam amplum aperít,utuel integram conchulam admíttat.uefcitur enim omni Conchyliorum genere. ius recrementauifcída,copíofa, & albífsíma funt:quæ ita tande índuranptur , ut cum fidibus ner« Uca firmítudíne certare pofsínt. Ofsíbus & fanguine caret, exceptis dentibus. Hoc maris purga- mentum å pifcibus alijs mínímétentatur,nec à quoquam ín cibo expetitur, Lítorale eft; necalibí reperitur quàm ubi Patellæ & Vertibula, V ulgusTtalícum Cazo marino nuncupat, Gracü Pío- li. Sic íile , nullaeíusícone appofíta. Mihi certe plus quàm Zioophytum hoc anímal uidetur s quod non uídeo quò referri pofsít,nifi forté ad Mollium genus, quum animal fit enge fine ofa 266 Animalium Mar. Ordox v. fibus,non teflaceum,non cruftatum,non deníq; ínfe&tum, Quód modófolutum uagatur, modo acctabulís fuis adhæret:id etiam cum Mollíbus;prafertím V rtícis ín eogenere,commune haber. M «Ct Clo CC f ANS T 5 1 M. B j w. ll a ai WA í Af A 4 N ; TP V DE NDI mar.alía fpecies,cuíus picturam olim Cornelius Síttardus ad me mifit , Id aliqua Pa parte fimile eft illi, quod fecundo loco Rondeletius propofuit,coloreèluteo fubuiridi. Maf fa quedam ínformís uidetur, retrorfum ubi crafsior altior eft,uelutí cornu paruum, rugofumdg extendítur. oppofita pars humilior ceu ín glande colis foramen oftendit: idé rubícundi coloris, fi pictor non fallit, Hoc ín Italia prope Romam raró capi nec efui effe aiunt. VL M O matínus, (nvfücay uel PAdUuep Attice Ariftotea Corpus quoddam rotídum pile mar.mo- lí;) Zoophytum eft fponte proueniens, Multiseadem dos&c-quod an Pulmo mar fit, Rondele- .í,,, Raturaquefrutící,ut Holothurijs, Pulmonibus, Stellis,Plis rius dubitat: uidetur au? boc ipfo faltem Halipleumi. vius, quoalibíetíam Halípleumonappellatur. Inter'Te pormseffe Pulmo mar. quàm quod priore ` flacea habetur ab Aríflotele;eodem fcilicet modo quo Ho, loco à Rondelerio defcribitur. quód non af. lothuría, Tethya & Stelle:que omnia corio durocontegun ` fixum faxis fed abfolutum efl, ec. aplya Pronerbium, Dt. ` Pulmonisuitam uíuere;prouerbíum eftíneosquío- fie quoq fimilitudosnon minus huic quam tíofam & fecuram nímiüm ftolidamp uită degunt, fine fen- — illifauer. fu fere, & temporis ratione, Plato in Philebo:as (kg Stoha tg eis y imere gien dig youonaest, euch SÉ yi: Gen ` Rin cios Bioy Gd O AVMA P eer waeit uer ospi voy su vy&k fh owugroy, Hinc & radvuovia oiod BAerixip nwe $e apud Suíd.ín Bage, d Pulmo mar.íd cft, Cunnus mari nus,Interpres Kiranidís, fed obfcoeno hoc nomine Italis dí Cum Zoophytum, (Pota mar.) V ttíce genus potíüs fue- rít;quamuts et? Belloníus pro Pulmone mar, accípíat, V e= teres quidem Pulmonem marinum ceu uulgò notum nó fa tis defcrípferunt. € Conijcereautē licet Pulmones,uelà pul monum foftrorum figura , uel ab eórundem fubftatía laxa, mollí,foramínibus plena, nominatos fuiffe, inquit Ronde- fetíus:unde Ariftoteles Spongíasaplyfias Pulmonibus có- parauít, Eo quidem ínloco de marinis potíüs ( utpote quorum denfa & tenax fit fübflantía,) quamuis dubitat Rondeletíus,quám de uífcere animalium fenfiffe míhi uídetur, 4j Pulmone ma rínofi confrícetur lígnum, ardere uidetur ,adeó ut faculam íta przluceat, Plíníus.qui etiam philo- triuim eíattríbuit, Xc, €| Nos (nomie R ondeletftis)cum illa qua faxis affixa funt,diligéntiùs ri- maremur & contemplaremur,ínuenímus fubftantiam quandam illis hærentem,corio duro & ní gro íntedtam,íntus mollem,fungofam et fiftulofam, Spongíarum aplyfiarüi modo, Ea ín faxorum rímís nafcitur, cuius imaginem non exhibemus, quía commodé pí&tura exprímí non poteft. VelPulmo marínus dici poteft corpus quoddam rotundum,pílge marínz modo, uitefcens,fo tis fubftantia feltro fimile, intus totum fiftulofum ueluti Spongia aplyfía .íd ín maríaqua plenum eft X graue, extra mare ín fe concidit & flaccefsít, In faxorum rímís delítefcit,et ínter algas.quum ueró per mare fertur,tempeflatís fignum eft,quod de Pulmone marino fcrípfit Plínius.Hec Ron deletíus, Pulmones quanquam zoophyta,non adhzrenr,fed abfoluta funt, Michael Ephefius. GER M. Ain funderlih ((Ocergewedbs/von oen alten Griecben cin A uncE/oSet (Dec? lunct genaiit/ aufwendig mit cinerberten baut gleyh ale äer (wicaud, oie ce puits ` S S / d uh Gul VL, pA 7 Me: A ATA SS Delnfe&tis marinis. 267 E ^ Oypiiisling vnnd andere) bebect.fo maneinbols mit reybet/foll es febeyne als ob co bett: nc. (Oan sweyflet ob es difes geweds [ye/wellicbes bie fürdeftelt wirbt/wie ein Éugcl/ grün- | lacbt/vnb wie filg aufwendig / ifrwenbig aber gelócperet wie die gar groben fdywiim oic fib H nitt bereiten laffeno/vno allweg vnreyff beleybeno. | OOPHYTA relíquaordíne x v r1. requíres,qua fcilicetnon corio autteftæ inftar callofo ECH alío quopíam fuo ínteguntur, €c.R ondeletíus aptíüs hac X illa coniunxit. nos dum Aríftotelem,quí hzc T'eftaceís apponit, fequímur,íncommodé diuulfímus,Ordíne ina d fcctorum ínterpofito, ORDO XVEDE d INSECTIS MARINIS. E MOLLIBVS ínmaríalijsqjexanguibus animalíum,fcripfimus fupra ín genere,d prin | 3s Ordinísx rrr, Q Pulicem & Pedículum marinos , quanuis tenui cruíta íntegantur, | Infe&ís potíüs,quàm ut R ondeletíus Cruftaceís,adíunximus , quód forma eorum tota à Cruffa- d tis plurímüm differre uideatur, magísá& ad Infecta accedere. d Ad Infecta referri potuíflent etia | am Stella.nam íncífuras multas ín radijs habent;fed ultimo Teftatorum loco, uelutíambígua na turz,eas referre maluímus, | De ínfectís ín generehoc ínloco nihil dífferímus: quoniam longé | plura ínfedta terreflría funt : quorum hiftoriæ tractatío alíquahísatcpillís communis prarmíttene ; | | da eft. | Icon hec Venetijs falta efl, minds accurata quam Rondeletij:qua er pilos ab eminentibus | fingulis in capite dor[oó, partibus fingulos oftendit, e | pinnulam in extremo dor[o. i | | > |l LP POCA MP V S, lraóneuzmG",3 Græcis di&us,apud Latinosidem nomen retinuit, ab hip l pos quod eft equus,& campe quod eft,flexura,uel eruca, compofitum, capite quidem & iu [i a equum aemulatur:corpore autem eftrepando,& ín arcum fe curuante:pratereà uíllofo & inci 1 furis multis dífiuncto, quemadmodum qua ín arboribus & oleribus repertütur eruca. Ergo cum | A €rucas, maxime cauda referat;reliquo corpoteequum,Hiíppocampus (quafi Equerucus) optímo fu. — | re uocatus eft,Rondeletíus. Plinius Híppum,ut Oppianus uocauit, Athenzus Híppídiü, Bel- Hippur. B loníus.fed hæs eius coniectura incerta eft, cum authores illi Hippum & Hippidium nomínarínt $P dam, li tantám. Videtur autem potiüs fui generis pifcis effe Hippus, ut & Híppídium, fiue idem cum ila | lo(iuedíuerfus. Campas (Melius, Hippocampos) marinos equos Grecí à flexu pofteríorum par» i tíiumappellant, Varro. Híppocampí,equi maríní, flexu caudarum quz pífcofe (unt, Nonius. i at ueri Híppocampí cauda pífcofa (id eft,pifcium caudæ fimilis) non eft : fed fabulofo Neptuni e= | quo, (quem DIS quídam Híppocampum & Hippopotamum appellarunt, ) talem affingebant o- | limpictores. Caballiones maríni pro Hippocampís nominantur à Vegetío ín Híppíatrícís, — Calallio | Albertus barbaro nefcio cuius linguæ uocabulo Zydeath dixit. d Fel X fanguinem eí attri- mar, d bunt. RB ondeletíus etiam hepar & cor: quare non erítforfan proprie Infectorum generis, ut ex Zydeaib. |j Corporis eius fegmentís uideri poffet, fed ambigua ínter fanguínea animalium & Infecta que (an. d guine uacant,naturæ, R ondeletíus tamen,quem fequímur,Infectís eum adnumerauit. V GR AEC 1 hodíe Awidw uocant, quídam Salamandram marínam, R ondeletíus. | 1 T A L, Romani, Illyrici, Genuenfes,Chaual nuncupant, Veneti Draconem.quídam Gallum marinum, Rondeletíus, AtBellonius à Venetis Faloppa dici feribit; ( Rondelerius Crangonem è j Squillis Fallopam nominari:) Genuae & Mafsiliæ Gaballum (guod malim quàm Gallum) marinum. D «Sunt quí Caualín maríno, Caualín rítorto,uel Dragonetto aocét: hoc eft Equículum marinum uel Dracunculum,ut Matthíolus ínterpretatur;alij il Dracone marino, HISP, Caulinho marino. GALL, Mafsilienfes & círcaMonfpelíium Chenal X Cheualot;Rondeletíus, Matten: ul E Phyfalus. 568 Animalium Mar. Ordo XVI. fes Gaballu m mar;Belloníus. Galli Draconeto, A matus Lufitanus. GERMANICE nominetur ein Keer rof]/ein Cyeerófole. Afpidis quidem, Dracuncu lí & Salamandræ nomina à díuerfis populis, {í formam réfpicias,íineptèeíattribuuntur: atquoní- amuenter eius, Aelíano tefte ,uenenatus eft, uenenatorum quoque animalium nomina Bus Viet forte o ipfum translata fuerint. RYVCA marína Rondeletij, Ore (inquit) & oculís caret.ín medio latior eft,extrema graz EM & incuruantur.In uentre five ín fupína parte;rugofus cft,pudendi muliebris peci- em referens.ín prona parte,fiue ín dorfo tumores parui eminent ( V errucas pífcatores noftri uo» cant;) è quibus pili uírídes exíftunt. Ad contactum íntumefcit X fupernatat,ut Aelianus de Phy- falofcrípfit.pratered uenenatum effe in Cane experti fumus.cum Phyfalo tamen A elíani idem ef fehocanímal,non affirmamus;eí tamen certe non ualde difsímile fuerít: uel Great marínarum generí rectídsfubijcíetur.Sícílle, Aelianus certe tegen fuum pífce facit maris R ubrí;fíne ore & oculís,X bráchías eí tribuít:R.ondeletij uero Phyfalus circa Monfpelium ín medíterraneo no» tus,ínfectorum generís eft.quoníam tamen hic quoque uenenatus eft,& tactu ínflatur, Phyfalum «| appellarínon prohíbebímus. Aclíani quidem Phyfalum pleraque cum Lepore marino commu- nia habere obferuauimus,utfpecíes eius uíderí queat.Eft & inter belluas mar , Phyfalus,alío nos mine Phyfeter.- | Díuerfa ab hac eft Eruca marina Bellonij, GERM. Wag cein eer tauppe gepennt werden. iff cin wunderbarer baarwurm im mee. «Animal boc marinum cuius iconem (nefcio Icon à Roudeletio exhibitae ` unde natus ) bic pono , fi Pediculimar fpes cies non ef quo referam dubito, EDICVL V $ marinus, (09st Deh dä: Ariftoteli,) cum Pulíce confpirat ad ínfeflandos pifces & tenui crufta íntegítur: (unde à R.ondeletío cruftaceís adnumeratur, ut fcrípfimus initio hu- Zus Ordinis.) maioris fabae magnítudíne & latitudine eft, Scarabeo terreflri fimilís,corpus ex alí quottabellís conftat, Pifcíbus ita heret,ut eripi non poflit, Sugítuthirudo:nec príusabícedítquá — tabídum & exuccum píícem reddiderit, Errantqui Pedículum marinum, Alum fiue Oeftrum ` Ariftotelís faciunt, R.ondeletíus „quiin ftagnis etiam marinis Pediculos nafci fcribit, ita conglo meratos , ut pifces uelhamo fam captosabfumant, Vide mox etiam ín Pulice mar, d Eft & Pedículus pifcis Aríftotelí; qui omnium pinguifsimus fit pabuli copia , quæ Delphini (quem fe- quítur) opera fuppedítatur,ín mari quod eft à Cyrenaad Aegyptum. ITAL. Pedozomaríno. Idem forteeft Prufa Genuz díctus,non Afilus ut Gillíus puta” bat. : GERMANICE interpretor YDafJerlaufs ucl potiùs ((Ocerlaufi. nam ín dulcibus etiam ze quis ínfecta quedam appellari audio YOafferleíif. V el (Deerefel. Afellis enim multipedibusqué fub aquaríjs uafis flabulantur) fimile hoc animal facit Aríftoteles:nifi quód caudam latam habet. non tam à forma, quàm faliendi fimilitudine , & fimiliter pifces ín mari infeftandí natura , ut Pulíces ín terra moleftífuntanímalíbus, ^ Fftcexhís bítus facíehomuncíonesrídiculé píctos uel Símíam repra-fentat: alijs parti bus Locuflz fimilis eft,tam exíguís quidem utní(i ab oculato dífcexní non pofsínt. T'enuí crufta íntegítur: quamobrem à Rondeletío cum Cruftaceís defcribitur, ficuti ab ínítío huius Ordinis dixi. Pifces (ínquít Aríftot.) uel manu facil caperet” tur dum dormíunt,nífi à Pediculis & Pulícibus uexarentur.nunc uero fi fomnum diutius capídt» noctu ab innumera mulitudíne beftíolarum iftarum occupati abfumuntur, Gígnuntur es ín "m : Se Ee D' LEX marinus R ondeletij. vomG-9xA«71" : fic díctus el nimirum E De Infectis marinis. zen fundo marítanta fcecunditate,ut efcam ex pifce confectam,fi diu ín imo manferit, toti corradant: atque pífcatores fæpe efcam demíffam,glomeratis undique his befiíolis, perinde ut globum reci- piant. Q Niphus Scolopendrasmar.uulgó Pulíces marinos dici fcribítquod pifces eodem mo- JScolopendre do ínfeftent.nos Scolopendras mar Jongealias dabimus ínferíüs, l mar. GERM, F. Ain ((Ocerflobe. ES TR V s uel Afilus marinus , qui fimiliter ín mari pifces quofdà O (præfertim Thynnos & Xiphias) ftímulat € exagitat, ut Afilus ter tefirís, < ITAL, Prufam uocant Ligures, Gillíus.ís (ínquít) quem uídi albus erat, ad piícem Pagrum ínherefcebat.Pí(catores affirmant maximos e» tiam pifces ab eo confici, Sic ílle.fed an Pedículum mar. pro Oefiro acce perit, inquirendum, ; ! GER M, F, Ein (Occrbiánffupft ono treybtbie fifdbiim meer wieein biám oietbicr auff erocn. H. RVDOmarína — Víuithzec (inquit Rondeleti- us) ín mari & marínís flagnís,eí quz ín aquis dulcí- bus nafcítur,perfímilís.Lícebít X Lampe? pifcem, Hi- rudínem marínam uocare, Strabonis exemplo ` qui fcríz pfit ín quodam Libyæ fluuio nafci Bitmas feptenùm cu- itorum,quæ branchías habeant perforatas,íta ut per eas refpírare pofsínt.Lampetrz quidem ore,fímiliter uthira ` | dines,ueluti fugentes adherent. «| Hírudinem fl.quares infra. GERM, Am (cerágle/(Oeerágel. "FER MIs Mícrorhyne Kei Rondeletij. Vermium (inquit usín ter Ya, ítaín mari diuerfa funt genera. (De Seta marína ín fluuíatilibus dicetur. ) hic duos tantüm proponemus quos fzpe ínter maris pur- ; ; gamenta reperímus,ueteríbus (quod fciam) índíctos. Eorum prior cute molli contegitur , tota incífuris conflante:os uel roftrum obtu(üm eft, parumtp prominet, unde wxgoevyyorgoy cognomi nauímus.Alfjsroftrum deeft:X foramen tantüm babent capiendi cibi gratia. Totus uermís dígíta lieft magnitudíne, digiti minimi crafsitudíne, i GER M, £in (Ocermurm eines fingere lang/oee Eleinften fingers oicE / mit einem Ënr- ten Eurmpfen fhnåbele:etlich babeno nur ein lódble an fott oco fbnabels . ic balt er fye oer natur ver KOcttlen/wie aud) der nadbuelgeno. Vs R m 1 s Macrorhynchoteros Ronde: letj. Hic (inquit multo longior eft fu Petiore. namalíquando duorum cubitorum magnitudinem æquat, pollícísQ craísítudís nem.roftro etiam multo longiore fimili Hip Pocampi roftro , unde uenugopvyyergoy nuncu pauímus. Farcíminís longi figuram refert, ntus longum duntaxat uentrículí uel inteftí niductü habet; aqua & luto pleni. unde per- fpicuum eft his tantüm uefcí, V íuítín luto marie & marínorum ftagnorum: Sic ille. Videntur fa« Des ijs quz fcribit Lumbrícis cognati hí uermes. EAN GERM. Éin anderer Meerwurmgróffer vnd oicEer/mit einé lengeren fbnebel. d imnnádftqencelten. 270 Animalium Mar. OrdoXVI. "OV M BR IC Y S longus,fjs quiin corporehumano procreantur. fimilis; ín marí eti & flagnis marinis prouenít.efl autem ínter alios ftagnorum mar.uermes híc frequentior , bínüm cubile V terumlongítudínem non fuperat, Rondeletíus, | Lumbrícus mar. terreflrí maior, ftabulatur ín | litore intra arenam,ín eo potífsímüm tractu,quem æftusalti maris contegít:unde ínterdum dífce dens ficcum relínquít.Pílcatoribus ad eícam plurímüm confert, Xc, Belloníus, 4f Alíqui Lama ql predam, Lumbrícum aut Vermem marinum uocauerunt, GER M. Ain ((Ocemettel. - Na RME S íntubulisdelítefcentesà Rondeletioexhíbíti, Nafcuntur(inquit) ínfaxis mari nie, X fuper Concharum uetuflarum teflas tubuli uel (iphunculi teflacei;rotundi, (rereres,) a- fperi,candídí,íntus lzuífsímí, quorum ali rectí funt;altj contorti & replicati . Inhís procreantur & uiuunt uermes,qui foras (e exerunt hauríenda aquae gratia, Hi colore & fubftantia Scolopens dra rubra fimiles funt: figura & magnitudine nonnihil dífferunt.longifsími enim digiti magníta dinem non excedunt.Párspofteríorfolij myrteí modo ín acutum definit. Príore parte utrine pes des habent ueluti Scolopendra.índe fíftula promínet;ín extremo obtufa,tubæ modo, & perfora ta,qualem ín Afilo marino depínxímus.eá aquam trahit, Horum uermículorum tefta Pharmaco Dentale, — poínoftriutuntur ín compofitíone unguétí cítríni pro Dentali, Huic fimilem teftam er? Den tale uocant, (Anrale legerim, acuminatam nimirum inflar cornu, )quo in eodem ungueto utuntur, Huíuf modi aliquot pícturz fuperiori afperfimus.Sic ille. INoseundem bunc Tubulum marínum,utpo« te teflaceum, (ine uerme propofuímus fuprà, Ordine x v, proxímé ante Echínos,qualem à phar» macopola accepímus. uc GER M, odi ed es DARE. / mit vil fáffen/in etliben Eánel(calen/ bícaufoen felfen des mecro wadbfeno(Dentali von etlich 2lpotecÉern genafit) verborgen Ai NEE Mm COLOPENDR AE marínz (inquit Ariftoteles, Snrirerd ea Bech uu) afpectutetrenisfimis Sie funt,magnítudíne paulo inferíores.gígnuntur ín faxofis locis colore magis rubro funt. Pe dum numero terreftres füperant, d Nos (inquit Rondeletíus) fpecies duas hîc proponimus. Prior minor eft,colore plane rubro, dodrantalí magnitudine, ín faxofislocís degit. A capítead caudam utrinque pedes habet plurímos.ín flexus et uolumína fefe contorquet,nunclongíor,niíc breuíor:nuncgracilíor,nunc crafsíor efficitur, Altera eft fuperiore multo longior, utpote qu& adcubíti longítudínem accedat,tenuíor,colore ad candidum uergente, Huius generis $colopen drasínuentrículo Lacertorum marínorum & A cuum fepe reperi, & fxpe ex ore extraxí: quo maximo eft argumento , huíufmodi pifces ijs uefcí fine pernícíe:easQp non ín litoribus, fed ín al^ to marí,ut Lacertos € Acus,uíuere. d Scolopendra mar,quam vidi , ad digitilongítudínem craísítudínem accedebat, Gillíus,IVfarcellus Vergilius marinas terreftribus longiores facit. d e mo de* DeZoophyus. ` 22 mo deuorato Scolopëdræ omnía ínteranea euomüt,donecham(t egerát:deinde reforbet, Plin, exe Ariftot. Mordet (Pruritum facit jnonore,fed tactu totíus corporis, fimiliter ut quæ Vrticæ uocan tur, Ariftot, Morfus quíde Scolopendre,tü terreftrisită marinæ,ueneni nó expers efi:cuíus & no tas fer & remedia paria medici tradunt:Sunt quí Scolopendras mar, à Pulicibusmarinis per ima . peritiam nondiftínguant.(j Proxíméretró uermes ín tubulís delítefcentes Sco'opendrís fimiles, Vefcrípfimus, Scolopendram cetaceam (uo loco dedimus. G R AE CI hodie Scolipetras corrupte nomínant,Gillíus, GERA. F. (Oeetna|feln/geleydo oen Y'Taffeln auff oer erden denafitiwelcbeo fino langa lacte/rotlacbte/tinne wtirm/mit ensalbaren füffensc. PHRYGANI v M áBellonio díctus fluuíatilis uermículus , quamuis marinus quoque eft, inter Infecta fluuíatilía teferetur. ORDO XVIL DE ZOOPHY: TIS MARINIS QVIBVSDAM: QVAE NON CO» RIO DVRO-SIVE TESTACEO INTEGVNTVR, (EA ENIM ultima T eftatorum fecímus,) fed (üfgeneris operímento. . oLOTHVRLA & Tethya,que Rondeletíus Zoophytis attríbuít,ultímo Teftatorum lo- He (ubi etiam eius fa&tirationem reddidi) recenfuí, d'De Spongíarum naturaalij aliter fen= ferüntnos ín earum hiftoria non fentíre eas oftendímus.Sunt fane gradus quídam naturg;utalibi, mirifice femper vi uio «oz emtuqoreeKorre appetentis,ita ín tranfitu à frutice ad animal.Poft inani mata corpora,media quadam forte fequuntur, (ut fi quz ínter lapides & metalla crefcedi uim for té habent:) tertio anímata;ut Plantz.In plantarum fine, Zoophytorum initio, Spongię funto, pri müm fimpliciter díctz:deinde aplyfiæ;mox Pulmones, Holothuria, Tethya, ac muítadeinceps Zoophyta,alía ferèalijs perfectiora,u(que ad Conchas;quas faperant Cochlez,&c.donec ad Ho minem ufque confcenderít, d Zioophyta uocamus (ínquít R.ondeletíus) que nec animalium nec frutícum,fed tertiã ex utroq (genere) naturam habent:que Latínénomínare non poflutmus; nifi Plantamines,aut Plantanímalía dicamus. Horum nonnulla Ariftoteles inter T'eftlacearecen ferut Tethya & Stellas: que quoniam duro corio ínteguntur cum Teflaceis : quoniam ueró na. turá ínter plantas etanímalía ambigunt,cum Zoophytís explicari poffunt, Nos eode libro utrum que genus coniungímus:quód quadam fint Zioophyta qua ad Infectorum; & quzdam Infecta, quz ad Zoophytorum naturam accedant, Síc ille, E CHAR A, Éqage,ut Rodelet. fufpícatur :àfigu ræ forfan fímilítudínealiqua. — Quod hic repræ- fentamus(ínquío noflri pifcatores Gírofladeappellát, &fimilítudine pulchri X boni odoratí florís,quem no» ftri Giroflade, Galli Oeilletuocant. Sufpicor tantüm necdum pro certo habeo.fit ne ueterum Efchara,cuíus mentionem àfolo Atheneo fieri comperío ex Archip po. Super faxa enafcítur,ex pedículo exurges,alíqua» do fupra ligna ín mare deiecta, nonnunquam pedícu- locaret.Ex duraterreaq fubftantia confiat:cute rubra Contegítur, qua fublata totum corpus fpectatur cribri inflar perforatum, lactuca crífpa: fiue capitata folijsfi ` " mile.In cibis inutile prorfus eft, Aduerfusulcera maligna prodeft, V ehementer enim ficcat,& fut peruacuam carnem ab(umít, Hzc R.ondeletíus. Archíppí uerba funt : A«zréeiy, tyivos eyte, Bero- vus qx, mois xe ooi v V idetur aütílle ín ueteris comoedíg fabula, in qua opfophagos precipue tradu cit de ijstantüm pifcibus & aquatilibusloquí,qua cibo apta funt.R ondeletij Efchara cibo inepta eft quare Archíppum de illo pifce potiùs, quí mafculino genere Efcharus à Doríone nominatur, ' fentiffe coniecerimeumalio nomine wey appellat,de genere latorum pifcium, Rondeletius du« bitatan hac fitfpecies illa Soleæ,quam ipfe oculatam eognomínat: & fane habetílla maculas tans quam oculos pupillis (quas Graecí are uocant) infignes. Cæterùm Efchara R ondeletij planta quzdam marína forte fuerit, fuco bryóue marino cognata.defcríbitur ením hoc lactuca folijs,rua £ofum,uelutí contractum,fine caule, plufculis ab ima radice exeuntibus folijs . nafcítur ín lapidi- bus teaceisg.præcipua ei ficcandi fpíffandíg uís,&c, Aetius lib.1s,cap.s$. Lactucz (inquit in mari funt ger mina lata D oblonga,ac uirídiora,tenuía & fubrugofa,ac ueluti conduplícata, ad litora marís per fluctus eíecta, GALL, Gíroflade,utíam di&um eft. GERM, F, Am (JOcernágele wadpft an oen einen iii meer. Z A Holothuria. Tethya. Spongie. Gradus náa turt, 272 Anmalium Mar. Ordo X VII. PIPETR V M Corneli Sittardí,quod pícit ad me mifit, Maffa quedam informis uidetur, Hipdagloida cadernofz fubftantiæ fex dígitos longa, fefquidígítum lata;ínzequalís & tubero fa; multis ceu acerabulís compacia:colore partim nígrícans,partím rubefcens, Hanc apud me pí duram cum Belloníus dídífTet Pudendum marinum fibi uideri dícebat, Nafci puto círca petras Epipetrü her marís,eís&p harere;ut inde aliqui Epipetronnomínare uoluerínt.fed Zzoophyium hoc eft, Vetez ba. rum ueró Epipetroá herba eft , quam Ariftoteles etíam fufpenfam , multo tempore uigere tradi dít, &c. GERM, {Éin befunder luch nb fdywuriadtig meergewedos/ic, NvcvaMISmarínus: quem Plínius colore € odore(imilem Lo facit cerreftrí. GERM, F, Ain (Ocertubumbie. OOPHYTIhuíus nomen apud fcriptores nullumreperío, quare à fimilitudíne Malorum ínfanorü , (quz Alberzaínes noftri uocát,alij Pommes damours,) Mali infani nomen eíaccom Pus me, — modareuifum eft. Vua marínz fpecíesquibu(dam uíderí poffet: fed quia flores ous nullosrefert , uerüm foliorum potíüs uel plua V marum formam:quía etiam pedículo díffert:dilucidioris díftinctionfs gratia ab Vua mar.fecreuí mus; & à fimilitudine mali illius terreftrís , quod oblongíus eft (nam eft X alterü rotundíus) Mäe lum ínfanum appellauímus.Facultate ab uua mar. (quam mox fubijcíemus) non differt, Rondel GALLICE, Albergaíne uel Pomme damours dela mer. GERM, P, Min junocrlid) &Ocergewedos:vollépfel aper ópfel der liebe ifi meer. vA marina Plinij, Rerumquídem,non folüm animalium fímulacra mari íneffe,lícetíntcl ligere intuentibus Vuam, Gladíum,Serras;Plíníus, Intellígítautemopínor(ínquíc R on deleríus) De Zoophytismarinis. 273 'deletius) eam Vuam quzehíic depingítur,externa ín parte mus flores optim exprimens, Eft au- tem oblonga quadam & informis maffa,ex uno pedículo dependens . Partes interna índiícrece fünt:ínter quas aliquando reperiuntur ueluti glandule parue , cuíufmodí unícam feorfum depin ximus. 4| Vua marína ín uino putrefacta (rufa & madefatla in uino fufficienti , Nicolaus Myrepfus) ijs quí inde biberint tedíum uíníaffert,aít Plinius; cuius reí caufam foetorí & marino odorí attríbus ítRondeletíus. | Vegetíusin Veterinaria medícínainter díuerfasres marinas Vuam quoq; ads hibet ín fuffitum cehtra peftilentem morbum. Vuamfeu Ampelon Gracé;alíqui uocant genus algz ín aquis dulcibus, quod florem fructumd racematím dígeftum habet, Ampcelís etbotrys Ae lano inter algas funt. GALL. Noftri pifcatores nonhoc Zoophytum;fed oua Sepíarum racematím compacta,4 pedículo uno dependentia (ut füprà exhíbuímus) Vuam mar,nomínanr R ondeletíus, GERM, F. in ((Ocettteiibelein (Deergewecs/ an welchem aufwendig geleyh wie traubenblíimen gefáben weroeno. — Id quod ín Oceano Germanico AP saffauffe uocant , mas gis fru&umquám pífcem referens,fimile quid effe fufpicor. y (ck T "mm d "Um o wort". V GE f AEN MAN, e ON "72 f i f TA " n M“ N V S marina, dicta à fimilitudine quadam. GERM, F, AEmoieerbonp, Penna marina Rondelatij. 777 y 9» 77 2009 777 P; N N A marina,ut Rondeletius nominat. Eft enim (inquit) pennis magnis ijs qua ín piles is geftarí folent perfimilís, Sc, Noctu maxímé fplendet,ftelle modo. — Eft ínter Vrtícasquo Vua alga. que à Rondeletio exhibítas,fpecíesuna qua frondem pennz fermé inflar explicat. Pennã maz tínam alíam rubentem,frõde fimili ferc nulla cum glande fimilitudine, Cor, Sittardus olim ad me mifit, d 'Penícillum mar.fuprà cum Teftaceís inuenies. ` GALL, | Noftripifcatores, forma extremi alterius fimilitudine índucti, Mentulam alatà uo cãt eft enim ea pars peni fine przputío,íd eft,glandí,fimilís;altera uer parte penna refert, Rod; FINIS ORDINIS XVII. ET VLTIMI DE ANIMALIBV$ MARINIS. MÀ 274 AQVATILIVM ANIMANTIVM DIVISIO SE CVNDVM LOCA INQVIBVSDEGVNT, ex Oppíani primo Halíeutícorum, PISCES MARINI ALII SVNT JA Á 1, LITORA LES;&ho- rum alij pas Ieper Zo lt tore, uel j $9 q 2, SAXATI LES. Mul- tò latíüs acJ P. cipit Saxa- tílíí nome quà medi- cí.Et hí de- gunt in fa» xis,uel j A7 - Li ARENOSO:arenis & rebus que ín eis nafcütur uefcetes,ut FIíppus, Cuculus,Ery thínus, Cítharí, Mullus, hunc etiam ínfra cã genere Saxatilium nominat: ) Melanu rus, T rachurus,Bugloffus,Platyurus, Tenía, Mormylus,Scomber, (fed hunc infra quoque nomínat, cum De qui circa petras conchis plenas degunt: ) & fi quí alij líto» rales funt, piñs ùyigisia , item Nautilus polypo cognatus: quí tamen etiam in fum: ma aqua nauígat. d T eflaceorü alía in petrís,alía in arenis degunt;ut Neritæ, Strom bí,Purpurz,Buccína, Mítuli, Solenes, Oftrea,Echini, COE NO $ o,& ín paludibus,qua Tw«ys uocant: Tee pifces, lutaríos uer- tütaliquí,ut Raía,Bos,Paftinaca, Torpedo, Pafler,Clarías, Triglis, Onífc,íSaurus, Scepanus,& alij quídam. (De Canum genere carcharíe pelagij funt:centrínee uerà & galei eorumQp fpecíes,ut Scymni,læyes,acanthiæ,uarij,alopeciæ rhinæ,in coeno profundo uerfantur, HER BO $0 uelalgofo: (eive v wezcixosay) ínter herbas:ut Maenís, Tragus, A- therína,Smarís,Blennus,Spatus, (fic enimlegend&, nó Scarus:) Box uter, & alij. FLV VITOR VM hoflijsadiuncto,uelftagnís dulcíorís aqua, (ubi multus limus collígítur,& aqua dulcis maring miífcet:) ut Ceftreus,Cephalus, Lupus, Amia, Chre mes;Pelamys,Conger,Olífihus.(Horum multos anadromos efle puto,hoc eft, flu mira fubíre:quanquam Oppianus Lupum dütaxat amnes fübíre dicit, Anguillam contrà ex amnibus defcendere.] U MVSCOSIS,(eminentibusnimirum altiüs,)mufco € alga obductis:ut Perca, ( Iulís,Channus, Salpa, Turdus,Phycís, (& alij.) HY MILIB V $ínarenofo marí,que Leprades nomínit: raliqui Lepradem (ms terpretantur petram matis afpcram;altam,alba,uel cui lepades adnafcantur:fed Op píanus díflínguit. A elíanus,nifallor,afpra nominat:Jut Cirrhís,Syena,Bafilifci, My li uel Mylli,) Mullusquem etiam fuprà cum primo genere L ítoralium recenfet. Hi pracipuè à medicis [axatiles dici uidentur, quanquam e& Jequentium quidam. ; HERBOS IS (fübaquanímítrü:)ut Sargus, Vmbra, Faber,Coracínus, Scarus. coN CHI saut patellis plenis,cauernofisg,ut pifces fubire pofsint:ut Phagrí;et Agriophagri,Cercurí, Opfophagi Murene, Scombri thos fupra quoq; primo gene rílitoralium adnumerauíc:] Orphí, RI MOSIS, fiuerímas & fifuras quafdam (Graci aerëdesg dícunt)& ueluti fpe cus babentíbus:;quí ín fuis latíbulís manent, X praeternatantibus pifcibus infirmíorí bus ínfidíantur;ut Ouís,Hepatus,& Prepontes magni quidem corpore,fed ígnauí: & Onos,íd eft, Afínus, Saxatilíum folus Adonis fiue Exoccetus dictus, relicto marí undas fecutus in pe tram aliquam fe recipit quietis caufa. Locufia etiam & Aftacus ín finibus maris petras incolunt, Affacus etiam procul abftracius,femper ad fuam fedem redit, Lk Teftatorum alía ín petrís,alía ínarenís degunt, s, AMBIGVI ad petras uel arenas:in utrifq; enim degunt:ut Aurata; Draco, Simus,Synodon, Scorpius uterq;, Sphy* ræna, Acus, Charax, Gobius;Mys (id eft, Mus, Capros alio nomine Athenæo,) non magnus, fed corio & dentibus uali dis,ut uel homini refittar, i , PEL AGI], proculáterraut Thynni Xiphiz, Orcyni,Prenades,Cybex, Scoliz, (Coliz nimirum:) Scytalæ, Hip^ puri, Callichthys facer pifcis, Pompilus comes nauium.Echencis cubitalis pifcis,anguillz fimilis, &c.Item ccte,ut Leo, ZY gena, Pardalis, Phyffalus,Melanthynus;Preftis, Lamne (ucl Lamia, ) Maltha, Aries , Hyæna: & Canes, nempe cetacei ue carchariæ. (nam aliz 2, Canum fpecies uerfantur in ceno, centring, & galei cognomine,quorum multa funt fpecies. V A GI, qui certam fedem non feruant;ut Chalcides, Thriffz, Habramides,qui modo ad faxa,modo ad pelagus, mo $. doad litus feruntur , femper peregrini Xerrones. Anthiæ precipue circa petras profundas degunt: non femper tamen: 6. oberrarit enim undiquag,pro libidine gulæ:funt enim edacifsimi pifcium, quanuis edentuli:magni & cetacei, it quamot genera diftindti, Xc. Primi flaui,fecundi candidi,tertij punicei, quarti Euopi uel Aulopi propter fuperciliorü fpeciem;Item Delphini,qui modo circa litora, modo in pelago funt:nec ufquam in mari defunt. ; ^ AMPHIEII Cut efaxatilibusforte Adonis:) Cancri, Squillæ, & Paguri , Item quiin rccefsibus aut cauis locis ma^ ris habitantes pedibus praediti funt:ut Polypus, Omylus,Scordylus, (nimirum Cordylus:) Ai Scolopendra. Egrediun^ tur & cete quædä è mari, (ut Phoca, propter fomnum: Balzna,propter Solis calorem.) Diu in terra uiuunt Anguillz, Te ftudo & Caftorides,quarum dirus inlitoreululatuseft, Sunt & aues amphibiz, qua exaere in mare fe demittit, cibi cau fa:ut Lati, Alcyones,Haliaeti.& contrà pifces aliqui præ metu in aeré euolát, Sc. Loligo longis, & altius: minus alte Hirt do; uero, id eft, Miluus fiiue Lucerna, proxime aquas,ita ut aquam contingat, & partim uolare, partim natare uidcatuf FINIS, RIT : | lTOMVSIFLIBRI NO MENCLATORIS AQVATILIVM ANIMANTI vM IN $VOS ORDINES DIGESTORVM,CVM PICTVRIS BORVNDEM AD VIVVM EXPRESSIS. - | CONTINET AVTEM VT PRIOR TOMVS | | MARINA,ITÁ HIC QVAE IN DVLCIBVS AQVIS (Ly uijs, Lacubus , & alijs) deguntanímalía, ? | ORDINES HI SVNT. I. p E Pifcibus fluuiatilibus;Cuíus Partes funt $. 1 DePificulis, ; | 2, DeSaxatilibus, 3. DePifcibuslatís, | 4. DePifcibus fimpliciter. | | $. DePifcibus anadromís,íd eft, & mari fübeuntibus amnes, | ; j II, D E reliquis ín dulcibusaquís animalibus;Cuíus Partes funt 4. | | il | », DePifcibuslacuftribus. | 4. Deanimalíbus Cruflatís, | | 3. DeTeflaceis, | 4. Delnfedis. | e, DeAmphibíjs uiuiparís ouiparístp. 279 AMPLISSIMIS AC PRVDEN TISSIMIS VIRIS COSS. AC SENATVI ILL V- STRIS REIPVB.BASILIENSIS, DOMINIS SVIS HOs NORANDIS CONRADVS GESNERVŞ Tigurínus S. D, SL V VIATILI V M Premier neras ac uiuas ciiin unum librum fè- lorfrm redegil[ene ,&) varijs diuerfarum gentium linguis corum nomina expli- |calfem,amplistmi viri, Patres conferipti, cui primum poti/simuma, hoc mu- [neris offerremscogitare cepi. Mox autem ipfum argumentum. fuggerebat, hone Jüfsimum Ordinem vefirum, boc qualicung dono djgnifiimum, fimul etiam patronum mi- bi meo, huic operi futurum, imprimis mibi aeligedum,quomiam inclyta urbs vefraad ma xum nolilifsimumá, noflrarum regionum g) ferme totius Europe flumen Rhenum condi ta fummum Heluetia noftre decus qj) ornamentu exiffit. Ie fluuius ab Flelueticis (aut Aha icis poti / ingis duplici capite ortus, ubi veteris Rbatie limites primum. f aperauit,er) ma- Ximum nobi lif simumá, lacum cAcronium permeautt,breui Heluettorum | fines emenfus, per omnemdeinceps Germaniam ( cuins & Gallie terminus olim flatuebatur:nà quod Germa- Die non femper,ut hodieģ, ulterius fe extenderit:fed quia termium alium fatis infignem tam longo fe nullum inueniebant Geographi) multas regiones gy) plurimas celelerrimas ur- bes preterlapfis:g) amnibus innumeris auélus,tribus offijs Oceano fe infundit. In Heluetia quidem vrbis veftra ad pulcherrimum bunc amnem, quo media tnterluttur , fitus longe a- meænifimus estet talis , vt aduena aliquis nondum perluffrata vrbe, dubitare Par plús tie gloria fluuio ab curbe, an urbi d fluum accedat. At is qui omnia corbis ornaméta perfpetla abuerit,cum pleraq, alia longe inferiora oppida idem boc flumen alluat , ca plus gloria a fiu- tío accipere, quam dare:ueftram uero plus dare quam accipere fatebitur. Nam @ magnit do Bafilea veftra mediocris est, (laudanda autem videtur mediocritas , ut plerifq, in rebus ceteris iia g) vrbium magnitudine: ) œ) munitiones itidem mediocres [itus uero cum aliás tum propter Rbenum,ut dixiperamenus:edificia publica augufta, g) priuata quoq, non con temnenda. Ager ctiam circuniacens planicie, collibus luis amanus: tdemá, annona, arbori- bus e) uinetis fertili simus. Aer non infalubris:eius temperies non aded inclemens. Cines di- titrs mediocres: humanitate, benignitate alijs uirtutibus excellentes . Non defunt egregij mercatores , non artium mechanicarum g) aliarum quibus iuuatur et ornatur ciuitas omne genu opifices. His accedunt qua optima maximak fünt in rebus humanis: primum uera reli- onis ac pietatis erga Deum [ynceritas »autanquam columna ANER omnts OMNIUM rerum- pub Latus qui ad felicitatem afpirat,imniti debet. deinde buius propaganda conféruandaá 1n Srumentum philofaphia: quam in Academia veftra optime conftituta permulti dotlifümi Carjfsimiá, uiri, intribus illis antiquifsimis linguis Latina, Graca et Hebraica, felicif imd cent ac profitentur . qui omnes (ficuti etiam literati aliquot in ipfo Senatu ueflro viri )m- dicare de hoc opere meo poterunt:id quod ut faciat cupio,guanguam verecundius, tenuitatis mea mihi confèins. Certe ut nibilfaauius, nihil gloriofius contingere poteft homini bene fetten tiquam approbari à viris bonis g) eruditis : ita ab eifdem doceri ac emendari proximus ad &loriam gradus fuerit Ego mea omnium doctorum bominum tudicijs accenfùrisfbmitto. Erunt autem ill mihi aquiores,cum fecum reputarint, quam difficile fuerit fuuiatilibus pi- Sium inuenire nomina antiqua, Latinis aut Gracis,cvelevtrifa, ufitata quonia veteres he "I5 hiftorie conditores de folis fere marinis mentionem fecerunt:de fuuiorum uero et dulcium. Iuarumalumnis quam paucifSimis. Quare cum plerag eorum nomina uera hactenus a d, terati Simisetiam viri (abfit inuidia diclo) ignorarentur , ac veterum de eis féripta, tan- re de rebus peregrinis,nullod, fruttu legerentur : ego quam potui lucem multis fane vigi- Ys &) laboribus diuturnis magno [umptu,bis tenebris intuli: g) illis, quibus rerum Natu- ta contemplatio cordi eft,ut unum omnium Archite lum in fuis operibus magis magis{ ad- 4 2 / 280 Epiftola nuncupatoria, mirari, agnofCere , cuenerari ac celebrare pergant; quoad eius potui, viam patefeci. ` Hoe autem quicquid efl inclyto nomini eveftroyornatifsimi g) prudentifsimi viri,dico atq, dedi» co, cum ob caufas am expo[itas, (fluminis inqua Rheni plurimis opimisá, pibus abundan- tis magnitudinem, et adiacentis ei urbis vefire maieflatem:ciutum virtutes, eg) doctorum, bominum,qui bac utfpero legere g) iudicare dignabuntur, praftantiam: ) tum propter rene- rentiam q) amorem fingularem, dud erga urbem cueftram,tanquam alteram patriam meam;afftcior-idá, meritó. in celeberrima enim. Academia veftra adolefces olim bonarum artium elementa haufi: deinde iuuenis medendi methodum in eddem a praceptoribis imbibis. ac mei profetu honeftum tefhimonium publicum accepi:et hodied, plurimorum dotirina pra: flantiumin ea hominumque ipforum coirtus gg) bumanitas est, amicitijs fruor. Vos igitur: ` me clientem cueflrum, g) alma Academia Bafilienfis veluti filum obferuantisimumsat: ` multis nominibus Reipub. veftra deuintlum (quod bac dedicatione , ceu aliquo animi grati monumento,teflari ac profiteri uolui) agnofcere,et eund cum boc libro vobis commendatum | babere , grauifsimoá, patrocinio veftro tueri dignalimini .'U cA L € T € domini acpatres. mili nunquam non obferuandi. DEU S O. M. pater Domini noftri lefu Chrifti evos omnes g) Rempub . vninerfamcumfanttaapud vos Ecclefia fua $ perpetuo tueatur qu) feruet. ` Tiguri. pridie Kal. Maias, anno Virgineipartm M. D. LX. ; Animal.in dulcib.aquis Ord.l gi DE FLVVIATILIVM PISCIVM DIEFFE RENTIISET ORDINIB VS VVIATILES pifces priùs quàm Lacuftres defcríbemus: quoníá lacus pleríq; omnesá flua Eu efficiuntur,ubíaqua fluminum humilíore & profundioreloco ftagnat:maíores quidem à maiíoríbus.Fluuíatilium numerus maíor eft, Qui lacubus & fluvýs communes funt, íllos Huuíatí libus quàm lacuftribus adícribere maluí:lacubus quidem peculiares pauci funt, quos feorfim da- EE bimus Ordine fequéte. Rondeletíus Lacuftríbus quofdam adnumerauit,quosnos fluuíatilibus; ARodeletij dia ut ex latís Cyprinum, Tíncam, Ballerum,quanuís bi non ín omnibus fluuijs reperiantur; fed maz fi, ioribus tantùm fere,prẹfertim qua longíüs à montibus & origine fua diftat, fluunt tardius. (Ce. Print quidem in Rheno Bafileæ etiam capiuntur.) Idem fluuiatiles pauló mínüs accuratèquãnos diftínxít.prímum enim locum tríbuít anadromís;quí ultimi effe debebant , utpote aduenæ; ijs Vmbram fl. X Glanín íntermifcet;hunc quidem ratione Siluri cuí confertur, illam nefcio qua. Saxatiles nullos facht : nam propríé díctos , marinos tantùm exiftimať: ímpropríé uero díctos paruis adnumerat;ut latos Lacuftribus. q Ego cum fluuíatiles fimiliter ac marinos díuíderecupe Flynjatiliz rem, Ordines aliquos prorfus non inueniebam,nifi aliqua fimilitudine uel analogia tantü: autíne cum marinis ueniebam forte, fed uix unum & alterum eí fubijciendum pifcem:eumdp forté non proprium flu- uis, fed e maríaduenam., ` Liítorales,Saxatiles,Pelagij ín mari dicuntur, à differentijs locorum in quibus degunt:quas ín dulcibusaquís non ítem reperías,níficomparatíone quada, Suntením Liorales. uelutilítorales,quí ín ripis maiorum tlumínum autlacuum uiuunt ut minores quídam pifces: & qui ín lacubus paruis inueniuntur,aut ín ríuís præfertim cænofis , Qui ueró ínlacuum maiorum ac profundíorum gurgitibus aluntur, ut Albularum genera, Pelagíorum inftar , tum loci tum fa- Pela ij. cultatís ín nutríendo ratione mihi uidentur lítoralibus non parum anteferendí.Saxatiles ín lacu- Saxatiles, ' bus opinor nullos díxerís:znam ín marí fic appellantur quí in litoribus purís et faxofis circa petras natant:quamobrem & locí puríorís ratione, & exercitationis cótínue propter undarum circa faa Xa agítatíionem perpetuam,falubríores exiftimantur.at qui ín ipfis faxis delitefcunt, X parü exer« centur,non propríé dícuntur faxatiles, X fucci mínüs falubrem gignunt. Fluuíatilíi quidem Sa- xatíles appellemus licet, illos quí amnes autríuos puros,lapídofos, & rapídos,ut feré funtín locis montanis aut propius montes,íncolunt:ut Thymallum precipue & Pyrünta,íd eft, Truttam riua lem.Improprié autem íllos,quí cum fub lapidibus delitefcant, & non exerceantur,hypópetrí potí Hypopetris Us quàm petreí Graceuocari poflunt;ut minuti quídam & fine fquamís pííces, Muftele minime, Perrei, & Cottus fl.quíetíam folus,quod fciam, fluuiatilium, nõ alimentiratíone,fed corporis forma, ma rínori illis quos aves (id eft, Lyríformes) appellauímus,conferrí poteft, ceu capite magno, of Auge, feo, aculeato:cauda exili,corpore tereti; Vranofcopo pracipué:quanquam etíam fimilíor ei mari nus ílleeft,quí Blennus dicitur, ` Planifpínofiín dulcibus aquis nulli funt, praeter Pafferes illos Plani fpinofi quiè mari fubeunt, longifsime (puto) poft Salmones et Clupeas, At cartilaginei plani nulliunguă Plani cartila (puto) ín fluuijs uel natí uel fübeuntes deprehenduntur, in co genere quidem Rana pífcatríx eft, quz fimílítudínís nonnihil cum Rana paluftrí noftra habet, ptæfertim uero eius foetu, quem Gy= rinum uocant,caudato. Sed neg Cartilagineum pifcem longum, unquá inaqua dulci captum: Cartilaginei audiuimus. Habent illi fimile quippiam Muftelarum noftrarum generí :fed differunt cum aliter, longi. tum quód uíuípari omnes,& os (prater Squatínam) parte fupína,non ín promptu habent, Grze« CC communí uocabulo rert uel reacwd'es dicuntur, Latín? Muftelos & Mufteligenas dixeris, Mu ftelæ uero foemíníno genere Latínís,& Gracís fimiliter Tad, fiue ab illorum aliqua fimilitudine Maftele. dise funs utego coniecerim:fiue,ut Aelianus, ab eo quod fimiliter ut cadaueri oculos exedant. : Verùm ille de marínísloquítur:quibus tum fluuíatiles,tum lacuftres,adeó fimiles funt, ut me tító nomen commune habeant, At Muftelí marini cartilaginet funt, Muflelz auté dulcíum aqua- rum fpínofz:quare pifcibus fimpliciter à nobis adnumerate funt, Antacxí igitur ex anadromís dí Riut Sturio & cognati ítem Lampreda,Silurus,cartilagineis longis ín mari fimiliores funt, tum Antacei ge, cartilagine,tum oris fítu,dífferunt tamen hí quoq, quod ouíparí fint, X pingue difcretum habeãt, Antaczi præfertim. [n marí etiã Conger cartilagineus eft,huic tame generi(quod eyes nomínát Graci) non adferibitur|, partu, orís fitu, & pingui differens. Pofiremó , quanuis prægrandes quidam ín fluuijs & lacubus pifces ínueniantur,ex anadromís maxíme,ut Antaceí;Silurí,Salmo nes:é fluuíatilibus ueró propric díctís Lucius, T'rutta, Cyprínus:quos xwzevtsc fere,id eft, cetacea Osappellare lícebít:cete tamen proprie dícta ín noftrarum regionum, & totius Europ , nífallor, Cere, uuijs neutiquam ont oam ín Nilum afcendít Delphínus:et Crocodilus ín eodem flumíne,ut et ippopotamus,uelutí cete funt; quanuísín ficcum exeant,ut Phoca & Teftudo d marí, R ana pa lufiris ridiculum quoddam ceti rudímentü uideri queat,ut Simia Hominis;fed haec cartílagincm Pro ofsibus babet, & fiflula cetorum propria (fi phocam & T'efludínem demas) caret. quare pro- píus ad cetorum naturam accefferít. T'eftudo aquatilís,qua ofsíbus prædita eft : differt tamen rur fus quód ouípara (it, quod&p fiftula caret:zmedía fere inter ferpentem DN cetum natura: ut Caftor inter Quadrupedes X cetum, Ergo cum eofdem Ordinís,quos ín marinis ínflituímus,feruare a 3 comparatio. ginei, Grdott. Qrdo111, Y, a832 De GES Fluu. Pars I. híc omnes non líceret:quoad tamen fieri potuit, illos fequutus fum, Itaq; primum Ordinem pifci bus fluuíatilibus attributum,ín partes quínq; fecuí:quarum prima pifcículos continet , tum fquaz mofos,tum abítfquamís, Secunda faxatiles, tum illos quí proprie (quanquam ueteribus nul lí fluuíatilium faxatiles cognomínentur) tum quí ímpropríé,ut fuprá díxímus, ita uocari poffunt. Tertíalatos,ut Cyprínosac fimiles:qui omnes fquamofi funt, Tinca excepta. Phoxínos latíu- fculos propter paruítatem ad primum Ordínem retulímus, Quarta, Pifcesfímplícíter, ut Leu cifcorum genera, X fimiles alios teretes fere X fquamofos : dempto Muftelarum genere, quod lubricum & ferê finefquamíseft, | Vltímohuíus partísloco Anguillam pofuí : quæ ut fuf plane inter pifces generis efl:íta că Muftelabus uidetur aliquid commune habere: & fola, quod e, pi- fciumexamnibus ín mare defcendít,ut i quí proxime defcribentur coritrà è mari ín flumina alcë dunt. Quinta pifces anadromos,hoc eft,illos qui è mari fluuíos fübeunt ` ex quibus primi feci Salmonem,quoniãnon modo afcendít,utfequentes : fed foetus eius etiam defcendit ex amnib.& breui tempore ín mari adultus fluuíos natales repetit:ut, ficut fequentes anadromi tantü funt, An guilla quz præcefsit,catadromus: Salmo mixtæ uelambiguæ fit naturæ, nà uzravad qouós nis, Anas dromosquidem ucteres;fimplícíter etiã uocarunt fluuíatiles,ut Murenam fl. (íd eft, Lampredam) Dorion,alij Silurum & alios, Hocanímaduertendá,ín fluuijs quofdă & nafci X manere pííces, qui tamč eadem marinis nomina babent, nó quod è marí aduenerínt,fed propter fimilitudinčalí quam,ut Percz,Leucí(ci, Muftelæ:&X Barbi uel Barbatuli,fi ita etíà Mullos uocare libet, Exa- nadromís longifsímeafcendít Salmo, deinde Alaufa,quæ Bafileæ etiã in R heno inuenitur.tertio Pafferes,qui ín Rheno Coloniæ capiuntur, & forte etiam altíüs.quarto,nífallor, Sturío & Antae cxi cognati. Lupi mínàslongé d marí dífcedunt,Poftremó Congrorü fcetus ín Anglía,mínüs etí* am Lupis. Cæterùm uté maríflumína quídam fübeunt, X ftagna marína:íta € ríuís etiam ín flu mina intrant quídá, parui prefertím ac fine (quamís piícículí;& d lacu cü parturit Trutta lacuftris. Ioánes Kentmanus doctífsímus Torgz medícus,pííces in Albi flumíne;hís ordínib,diftínxít. E matíafcendentium alij proficiunt & pariunt ín Albiut Silurus , X €ypirall uulgo dictus; & Z.ertauelPlícca. Alí paulatim contabefcentes moríuntur:ut Sturio, Salmo, Alaufz fpecies Zige uel (Gelpbldi di&a, Palferis genus AA albfifdb, Lápreda maior & media cuí noue oculis compofiti eft nom Suntquíéríuís ín Albim migrant, manent, X crefcunt;ut Thymallus, Trutta, Muftela illa quí Dlruppenappellant, Gobíus capitatus feu Cottus, Lampreda minima: Smerla uulgo dicia,ce Mu ftelarum genere minima,) & eiufdem fpecies faxatilís cognomíne;Phoxinus lzuís,Pcecílías. Alij è ftagnís & ftagnantibus aquis in Albim tranant;ut Albí pifces (Weyffifd ) uulgo diãti» Rutili, Bramæ feu Cypríni lati, Gufterí uel Pleftyæ, Tincæ, Characis uulgó dicti fpecies duæ mz nores, Centrifci. Alij ín ipfo Albi nafcuntur, mančt & pficiuntiut Lucius, Cyprinus, Charax (uulgo díctus) ma ' for,Barbus,Capíto Aufoníj,& ei cognati(ut conijcío)quos Rappos & Iefosnominant:Capíito fle mínor,uulgó 4A efling:Perca, X Perce fimilis ille quënos Porcum Nili interpretamur: Anguil^ Ja.& ex minutis Erythrophthalmus, Phoxínus fquamofus, Alburnus Aufonij:& quiuulgo dici- tur ZcEele/Cybneppelfifcb/ YD etterfifeb . Poftremó eft qui ín Albi nafcitur X manet,non tamen proficit,ut qui Canitsle uocatur,quem Geor. Agricola Salarem nanum interpretatur , J In Ordine fecundo Pifceslacuftres primum expofuí : deinde etiam reliquas dulcíum aquas rum alumnas animantes: primo Cruftata;ab eis Teftacea,& Infecta:ultémo Amphibia,tum Qua* drupeda uíuípara autouípara,tum quz pedibus carent,ut Hydros, Zoophytumquidem pro* priè uocandum ín dulcibus aquis nullum adhuc inuenimus, ANIMALIVM IN DVLCIBVS AQVIS ORDINISI. PARS L DE PISCICVLISFEFLVVIATILIBVS, Phoxini leuis icon ex opere Rondeletij. Alia à Bellonio exhibita,maiu[cula quàm par fit, ege Bee e «Alia, quam amicus d Sueuia mifit, o MIA A ui LAM PHOXI* Animal.in dulab.aquis Ordol. 283 H O XIN V 5Izuís híccognomínetur,ad fquamoforum dífferentíam.epvG díctus forte à caz píteacumínato, quod Graeci qefey appellant. Phoxinus pifcis ftatim natus (prope dixerim) oya habet. parit aŭt ín ftagnís (qv zas wovon fluuiorum, Aríftoteles:argumentum hoc faciens, etiã fine coitu oua confiftere foecunda, nec aliud de eo prodítü reperimus, nifi quod femelaño pa tiat, Nonredequída fcribüt, Aríftotele Phoxínos omnes faemínas facere.Quódfi Phoxiní, pi fciculi minimi fant,ut uídentur:nil mirum, fi propter paruítate mediocres etíam ex eis nuper naz ti uideantur. Verifimile eft at tantillos pífcículos,ficut & Mures ínter quadrupedes,breuí tepo- reperfíci € generare poffe, q[ Pífciculus que hic exhibemus, ex Phoxínorü genere uídetur effe, quantumuís enim paruus capíatur,ouís plenus reperítur,cute lzuí íntegítur punciís notata, De, Kond.q Phoxínor&,quos Rond.& Bellon.fic uocant,alfj leues funt,ut fpecies ea quá hic pont mus;alij fquamofi;ut fpecies duc mox fequentes,ex quíb.mínorís nomina cá Iguí cofundí uídeo, non foli apud noftros Germanos, fed alijs etiã in linguís.Pínnas quíde numero mar fimiliter ha beni:utríq; amaríufculí,& minimi etíam ovis plerung pleni funt, G R AE CI quídam aboculor& rubore Ejvlpóg9wAwoy uocant, Rondel apparet ait eum de Grae orum lingua hodie uulgarí fentíre, Oculi quidë etiam alijs quibufdam pífcículísrubet; ut Albur ` no Aufonij, quem potius erythrophthalmon dixerím.Phoxíno leui an rubeant, confiderandum eft diligentius.apud nos hic rarus eft,& hac dum conderem, nullus erat, ITAL, Florentia àmaculofa cute Pardellum nominat,Bellon. quía nímirü ut Pardalís uari= useft, Itali Dad. Rond, Infubres Sanguínerol,árubore, IMedíolanefes Efbreuon, Roma ní Morelli (uel Morellum, Morelle) à nígrore:albus quide effer nifi punctis nigris & tenuifsimís liturísfugoíllaretur, Sed pifcículorá minutorum inquit Bellon. ) Romæ nullum habent difcría men,omnestp promífcué Morellos nominant, Aliqui Freguereul & Freguen uocant hunc Pho xínü,eó fortafsis quód femper ouis pregnans fin Bellon. uel quód frigi pífcículi íftí oleo butyróue foleant, Hetrufci lonctíum, (ut fcribit Belloníus ín Gobio fl, ) nimirum quód inter íuncos & ha rundínes uerfetur, GALLI Veron uocát, quafi uaríum, At is quem Itali quídam Varonaut Vaíron uocant Gobi us fl, Aufontj eft. ` GER M, Dfrill,uel utBauari 2L edpfrill, Auguftz:ubi mínimos huius generís Wepfile,i.orphanos nuncupant. Dfell/pfát Suen, (Milling uel (Oullind;círca Argetina. Alibi YD ettling.ítem len uel 4 rlíng/ab alnis forte, A pud noftros APyarliidple, (quodnomen forte fa&um fuerit à Gallico Locha , quod eft Fundulus, cuí fimilis eft;uelà Saxonico 4£lrit$;literís tranfpofitís & forma dímínutíua facta ; uel ab 4 rling,afpíratione prepofíta,&c.)uel ?5adbambede:& Bigle, forte quafi Bingle iuncís; uel diminuto nomine quocirca Acroní lacum utuntur, D utt/Dott/25aut/2bint$baut. Saz xones & Mífeniuocát Élberits/A*lri/Alosits. Huncaíiuntalibí Dfell uocari, eríuís ín flumí- na maiora íntrare,& fingulis menfib.parere,Phoxíní quíde Aríftotelifemel anno paríüt, In Kin Zetalaregíone ZA ddener appellatur, X mínimi huíus generís D5zecbling. A Rhetis circa Vel. curiam EE nomen noftri fquamofo tantüm attribuunt. ANGLIJ2L(Oenoy/ucl (Qenow:quód minutus, imè pífcíii mínímusfit, Videtur is quíde Bellonio Phoxinus , cuí equidem (inquit Turnerus ín epiftola ad me) confentíre , fi ín asou de fluuiorum & lacu círca arundíneta pareret,ueluti Perca: hoc enim Ariftoteles de Phoxíno fcri- bit.nunc cü femper ín faxofis uadís aut fabulofís,ubi rapidíores funt aque decurfus,paríar, ipfi bac inre (ubfcríbere non audeo. P O XIN y s fquamofus minor, Rondele L tij. Phoxíni(nquit) nota ab Ariftotele po Ita, quód mínímietíam (& recens natí) ouis Srauídíreperíantur,cum multis alijs commus nis eft:quos quantumuís paruos capías , fem» Perouis plenos reperias; fed euni ex omni- us maxímé conuenire uidetur,quem fxpe ín Picardia uidi obferuauidy.illíc uocatur Rofiere. di midíatí pedis longitudinem nunquam fuperat.Corpore eft lato & compreffo: oculis magnís pro corporis ratione , Bramís minimis corporís fpecie ftmillimus eft;colore luteo . Quamlibet parui capiantur, femper ovis grauidi funt,adeO ut periti pifcatores cit ouis nafci affirment, Hac Ron deletius, [de plané,aut cognatus eft pifcis Bellonij Bubulca, (fictumab eo nome € Gallico Bon: Uíera:nam Bouuíer bubulcum fignificat: nímírum per contemptum, ) nificolore forfan differat, idctur etiam Alburnus Aufonij ei cognatus. IT ALI quídam,utaudio,codem quo Gobium fl,nomineappellant, Varon, — Verbanílas - €usaccolz círcaLucarnum,Stornazzo uel Sternículo, GALL. InPicardíaRofiere,utdícumeft. Et, fí eadem eft Belloni Bubulca,alijs apud Gal los nomínibus Bouuíera;id eft,Bubulca;& Peteufe,etymología abombis obíccenís tracta. a 4 384 ` DePifaculisFluu. Pars I. GERM, A noftris Hambele feu Dambeleuocatur:(ut leuis Bahbambele:) Rheti circa Velcuríam id nomen etiamlæui attribuunt. Argentinæ Riemling. HO XIN Y $ fquamofus maior Rondee- Ps Superiori (ínquít) non multüm abí = milis eft pifcis , quí Gallice Rofe uocatur à ru- bore caude.relíquo corpore cceruleo eft, pau- lò maíor.mínüs lato corpore.ouís femper ple- nus eft, etiam minimus. Sic ille. Mibi certe à incognitus híc pifcis eft;nifi forte fit lle, quem idë R ondeletíus ínter lacuftres Lemano lacuí pro príos, ut ipfe putabat, Vangeronappellauít.huíc enim cauda & uentris pínnz rubent;& ín Nor- mannía (utaccepí) R.offeuocatur , Non tamen ín lacubus tantüm capitur, fed etiam fluuijs, prat fertím tardíoríbus , ín quíibusforténon eandem magnitudinem quam ín lacubus attingit; & Her poteft ut R ondeletíus mínüs adultum uíderít.Quód fi pifcis ídem eft,ut fufpícor,figura eius non fatis probé exprefTa à Rondeletio fuerit. VídeínRutilo,mox Partis tertíz antepenultimo pifce. GALL, Rofeucl R offe,ut predictum eft, GER M,ÁÉ 6 bcouncEt mico cin Rottine feyn/aber nit wol demaalet vom OXonteletio/1c. Ein andere vno beffere contrafactur finoeft ou vnocn. ANNI SSSSSSNSSNI NS SN S NN NN ENT ME SCA NS Ar tie NN DANS ISSN Var » iz dE SÉ A 27 PELAN Y $ Sequanz uel Fluuíatilís Bellonij,toto genere à marino (uel potiüs anadromo: Vide infrà Parte v.) differt. nomen ueró ídem fortítus eft , fiue quód odore cum eo conuent atfíue quód ut ille ínter czteros pifces excellat, Pífcículus (ínquítBelloníus) eft odoratus,de bo nitate & principatu cum alijs omnibus contendens: Alburno fimillimus , atque hoc tantüm ab co díísidens,quód ruffas radices pinnarum Gardonís & Veronís modo habet:aclíneam,qua latera eíusfecat uerfus caudam admodum ínflexam & uelutarcuatam.quínq; digitorum longitudinem pollicis latitudinem interdum exuperat, marino crafsíor eftac breuíor. Fac ille, Videtur añt PHO XınYs uel Phoxínís (X Bubulcæ Bellonij) cognatus pífcículus, d Alius eft Epelanus mar , uel anadromus,de quo ínfrá, 4j Varíata pifcis marinus faxatilis, quem fuprà Ordine 1, Marínorum exhíbuímus, pag.6.ídem Epelanofl.Bellonij,autplane cognatus uideri poteft, ITAL, Ferraríenfes Borbolumuocant. G A L L, Epelan Lutetiæ, | Rothomagenfes Ouellam eo argumento nominant , quód fem» per ouis prægnans fit,Bellonius, GERM, £in gefhleht der Dambelen oder Riemlingen, C V LEAT V s pifciculus, ut Rondeletiusnominat, Pungitius Alberto Magno: & alijs quibufdam obfcurís Spínachía, Turonil la.Centrifcus Theophrafti. A culeatí pífcículí genera funt duo; Maius, quod tribus tantùm aculeísin dorfo munítur,tríbus ín uentre, coniun= &is: Alterum minus, fenos aculeos rígídos ín dorfo habet, Xc. Ronde- letíus. Vilifsimi funt. E ftagnatibus aquísín amnes ueníunt, in quibus manent & proficíunt, 3 IT AL. Stratzarígla. G AL L 1C E Epinoche uel Epínarde, ab aculeis quales cernuntur in femine eíusgenerís blití quod uulgo Spínaceum uocant, GERMANICE Gribling/Otaddfifd/Gtedbíttel/C beosnfifd. Adamus Lonicerus feribit etiam zyb:lisen alícubi uocari. . ; ANGLiCE, Odarplyng/Oceftlyng/Gticing/Cticebat/Dan(tiEle. LBVR* Animal, in dulcib. aquis Ordol 285 ` LBVvRNvSAufoni. ITAL, Arbolino, uel Ar- boríno:alibí Scauardíno , Agulla (at Placentini Leucifcum fl. primum A= gullam uocant) Pefquerel : alibí Stre gía: cumtamen Stregia alibi fit ídem quod Leucifcus, (H. fecundus. inquit elloníus. GALLICEAÀble,Ablette, GERMANICE Albe uel Albele, abaccolísR hení:(nam noftri alium pífcem ín lacubus fie vocant.) 2(lffe/ 2Lible/Swibelfifcble/ YDeifififcblin:25liecE/5liegge; € dbneiverfifdble. Cir- ca Ácroníum lacum ab oculis rubicundís nominatur CXoteíígle: quod nomenalij díuerfo pifci tri buunt. Cognatus eft Alburno Aufonij D berbótticpen dictus ín Albi pífcículus,coloribus tan tüm díffert:quanquam & ipfi,oculí rubefcunt. ANGLIC Ekis uel Dleëe, TN X 2 TRO) Vr) SOR DARE AN MY X NJ rd Y NEE SE GE Ca KK KE R Gobius fl.à Rondeletio exhibitus, o 810 Fluuíatilís Aulonij, figura marino fimís lis, non æque tamen ín cibo laudandus . Græci atini ueteres marini duntaxatmeminerunt, Ron deletius, In fluuijs etiã Cobíones pínguefcere Ari ; AD c NEE ftoteles teftatur, & Dorion quoque fluuíatilíum me- d SE tr $ H : ` H x ex Kam zd minit: uidentur autem marínos quí flumínum oftia RR iM SN R m fübeant, íntellexíffe . non puto tamen altíüs lumina fubíre Gobiones marínos,fed parum fupra oftia, De Gobijs ingenere quadam diximus ín Gobíonibus marinis, Eiu[dem icon alia melits expreffa fed maior info, . ITAL, Mediolani Vairon dicitur, (alius es Veron Gallorum, nempe Phoxinus Ariftotelis,ut comija amus:) uel Varon,a uarietate nímírum.utrínque enim latera eius maculis rotundisnigris pingun tur. Romani pifciculorum minutorum nullum habent difcrimen , omnes míxtím conchulis €Xceptos díuendunt, A Morellos nomínant,Belloníus,Saluianus hunc pífcem Italię fluminibus feré infolítum effe feribit, X ínnomínatum, GALLICE, Gouíon,Lugduni Goifon. . GERM, Orefling/Rrefling/O ref/ Ieeffen/2acbEreffen/O ob/Cob/O ábe/Gufe/ (Gs uin uel GuuËin circa Coloníam,) 2. eíitefjer,id eft, Antbropophagus, quód cadaueríbus uefca« tur, Argentínz Gobíones paruos Sanotreffen appellant. Grundele uel Grunoblimpropríe eft Cobitis barbatula Rondeletij,aliqui etiam Gobíonem fl.(ic uocant, R refling aliqui etiam Thy mallos paruos fmperíté nuncupant: ut Laugelam noftram , Gallorum V endofiam , (Leucifci fl Peciem, ) Oráfid pilcatores Acronij lacus circa Líndauíam, ANGLICE.Doion/Ooudgcon/O ogion/Oubgionc. L A M PR E D A (uulgódíca)miníma.Suntením alia duo genera maiora:quz quoniam Cart fubire flumina cõftat, Ordine quinto ínter Anadromos pifces de eis agemus. De hac quidem ane mari ueniat dubitari poteft, ut mox pluribus dicetur; quoniam tamen pleríq ín fluuijs & gi- E & manere eam putant;/hocín loco eíus mentionem facere uoluímus, «| Nomína eí eade ous ae: E generibus, (de quibus Ordine v.leges,)attribuí licebit expreffa minimæ differen TwH uc S Typhle Athenzo, "déis ` Typhlínus Hefychio , Tugare, inter Nili pifces nominantur, P Pid miri à (imilíitudínealíqua ferpetís quí Grace Typhlínes uel Typhlops, Latine Cæcilia dicitur, quoniã fpecies hac Lamprede ferpetí eco à noftris appellato (quauís an idé ueterà fit Cecílía, d Ocul«ta. 36 ` DePifaculis Fluu.Pars]. cast Icon à Roudeletio exhibita. Itali Orbifolam uel Orbolum uocant,nefcío,) non eft difsimilis, T'yphlen aut T yphlinen appella ríeundem quid etat? quod fiin Nilo pífcículum hunc reperiri mihi conftaret plane hoc nomine appellandum contenderem, Hoc fi admíttant eruditi medias quoque et maiores Lampredas,T y phlas aut Typhlínos Typhlínásue;expreffa magnitudinis dífferentíanominabímus, Xenocrae tes Typhlinídía nomínat,ín capite de fal(amentís fluuiatilíum Glacufiríum , unde & paruos effe pifciculoscex forma dímínutíui nomínís,)et fluuiatíles lacuftresue,et fale condíri folítos,apparet. Scio aliquos T'yphlé pífcem marinum facere illum quem R.ondeletíus Acum Aríftotelís uocat: fed nullus hoc nomine ínter marinos à ueteríbus memoratur. Q R ondeletíus (ficut X Belloníus) Lampetrarum duo tantüm genera faciens , hanc paruam & fluuíatilem cognomínat. quanquam enim fuperíores quoque ín fluutjs reperíuntur,é mari tamen afcendunt. minima hzcín fluuijs & riuulis nafci uidetur: utpote qua illic capiatur (inquit R ondeletíus) quo nullus marinis aditus på tere poteft: cum neg illi in mare confluant, neq; mare cum fjs ulla parte fit coniunctum. tales ín Aruerniæ rivis ínueníuntur.Sic die, Bed forte riui omnes fluminibus mifcentur,flumiína demum marí.& Salmones non ideo € marífübíre negamus, quoniam ín montium etiam ríuís ínueníans tur, Fluuíatiles quidem tantüm hos pífcículos effe non nego:fed alío,quám R ondeletíus fecít,are gumento id confirmandum puto, Saluíanus Lampetram unam maíorem,bícubítalem femper inueniri tradit, X maculofam.mínorem uero uix pedalem effe ait, abfq maculis, fübcíneraceamz (ab utracy differre tertiam illam fpecíem,quam DzicE Germani appellent; ) Harum utranqgrepe ríritum ín marí,tum ín flumínibus.mínores nang frequentiores , maíores uero rariores dnquít) ineunte ucre lumina marí proxima fubeunt:in illis toto uerno tempore cómoratz, ín mare de- inceps æltate incipiente reuertuntur.Sic ille, d Apud Germanosliteratíquidam hunc pice , aut forte cognatum eí Lampredam illam quam DzicÉ uocant noftri, Oculatam nomínant,ea ratione fcilicet quam ín Germanicis Larpreda medíz nominibus expofuí,nos homonymíam uítamust quoniam ueteres marinum pífcem toto genere díuerfum, Ocülatam nomínarunt, QE ríuís ame nes fubit, u1$ P, Lufitani uocant Engíe,ut audio, ' i ; G ALL, Lamproyon,Lamprillon, Tholofze Chatillon. ; GERM. JÉinYfcünaug/ideft,Enneophthalmus.Lege infrà ín Lampreda media inter ana dromos. Mifeni & alij quídam Cxteinbeyfi nominãt,uocabulo nobis de alio pifce(quem mox pat te 11.defcribemus) ufítato.€| Audio aler quoq; genushuius pífcitij reperírí,cui à ceno nome no ftripifcatores fecere, (D firneiineugen:nigriores effe aiunt , nec admitti menfis ; fed infigi hamis ` adíneícandos Thymallos, Anguillas, Xc, OECILIA $ pifcis, PoxAias: eruditi quidam hodie Muftelam fofsilem autuaríam nominant. In Aroanio Arcadíz fluuio (n Aorno per Pheneum fluente, Atheneus) pifces funt tum alij ,tum quí à uarietate Poecílíz appellantur.hos uocem emittere tradunt Turdi uolucrís fimilem.Captos equidem uídi:fonum autem nullíusaudíui,quanquam ín ripa ufque ad Solís occafum permanft* rim,quo potífsímum temporis uocem edere dicebantur, Paufanías, Plinius Exocœtum cunt Poecilía confundit. qf Pifces fofsiles (inquit Georg. Agrícola) duorum generum ínueniuntur,fe intra terra;nonnihil teretes ut Anguillz:fed pelle caretrenaci,fquamís etiam ut & Gobij. dura» nec admodum íucundam guftui habent carnem, Maiores crafsí funt fere duos dígitos : minore» _ digitum, illi longi,circiter palmos quatuor;hí,tres,Sonum edunt acutum , Eos pharmacopolæ m uitry: Animalan dulcib. aquis Ordo 1. 287 uitrum ínclufos de trabe fufpendunt,ut fpectaculum hominibus præbeant, lengodp tempore alit pane & alijs quibufdam . Ex fluminibus autem qua currunt in locis paludínofís egrefsí per ripa- rum uenas longíüs penetrantín terram , X ínterdum ín proximi oppidi cellas ufque fubterrane« as,Hacílle, Pifcesfo(síles (ut Georgius Fabrícíus ad nos fcrípfit) qui à noftratibus Deifter nomínátur,funtlongítudíne palmi (maíorís,) crafsitudine dígíti:quanquam maiores etiam mul- tS reperiuntur Dorfum coloris cínereí cum punctís multis, maculiső tranfuerfis , partim nigris, partim cæruleis, hinc Pacilie nimirum,hoces€ , ari] dili Junt. ) In lateribus linea utrinque nigra & alba. Venter fauus cum maculis albis, X punctis rubris ac nígrís,íta paruis,ac fi acu faciz effent, Ab ore carnez parties eminent, quas nando extendunt, extra aquam contrahunt. In Mifena trans Albim duobus locis, quod fcio , fodíuntur : ad Pclnítíum amnem prope Ortranium, & ad Dobram rivum prope Hanam oppidum, Item ín pratis ad R ederam fluuium copíof? effo- díuntur, D lumen inundet.Ex terra cauernís ingrediuntur etiã lacus & paludes, Cùm aqua ex» trarípas excrefcunt,é terra prodeunt. Aquís autem refidentibus , ín pratis camptsue relínquétur: & ubi greges funt, relicti uorantur à fuíbus.Sordesamant:& ín cloacas , qua alia purgari ratione nequeunr iniedi, omnia confumunt, Cum ínríuís paludibusue capiuntur recetes, folent a tenuia oribus, etiam menfis adhiberi. Seruíunt imprimis fraudi agyrtarum,quí eos alunt, & uítrís inclu fos multitudini oftentant pro ferpentibus:quía à paruoferpente non multá figura differunt. Sunt quí cos fpirare putant. ubí enim plures huius generis pifces fimul funt, (puma fupra eos effertur, Vitro ínclufiore anguflo,crefcunt, & fuo quodam fucco uiuunt ufque ad femefire. Hac ille, Tro glodytam forre hunc pífcem alíquís non ínepté dixerit, quod terram & caua fübeat ac penetret, E ríuis fluuíos íntrare folet. GERMANICV M nomen Deifceruel Beißter, quanquam ad Graecum Pæcilias uidetur ` accedcre,per onomatoparíam potíüs factum uídetur;nam & Poloni fimiliter ferċappellant -Alís quí uocát (Oeerpntten/ (nos (Deertreüfdben diceremus,) qui funt crafsiores.fed meliùs £ tot» putten uel A rotríicen dícerentur.alíqui (Qeergrunoelà corporis fpecie maculís X barbulís, quibus fundulum noftrum (id eft, Gobíj fluuíatilís fpeciem) refert. fonum acutü edit. Alij (Deer Ëutt, id cft, Muflelam marinam: quanquam (Argentínz) etiam alius quidam pifcis TRutt,à Ger manis dicitur, Hunc maculis aureis diftíngui atunt.(onum ab eo cum tangitur , uel premitur, ceu felis zdi In cibís à paucís admittitur. Diu feruatur ín uítreo uafe,fi aqua mutetur tertio quoq; die, Aliqui DÉI appellant. Pful quidem Mi(enís & alijs quibufdam palus eft, ucl paluftrís la cus. qf Pæcilias minor dici poterit, quem Germaní Greinbyf uel Greinfhmerling appellant, Xc. qj Idem aut (imillimus fuerit quíab Anglis Gpzall oyle nominatur, à Flandris Dymper elez ab aliquibus Pype ale d Flandria quidem ín Angliam importari audio. Cognatus forte etíá qui à Mifenis Cypirabl uocatur. Piballa nomë quo Galli Oceaníaccole utuntur,à Germanico Deng pet ele corruptum uidetur: fic autem uocítant uel Anguillarum uel Lampetrarum fœtus. POLONICE Koza:uel Pefcur , Di kors per onomatopceíam. Abirjcít eum uulgus ín latri- nås ne obftru&tur;nam pífcís híc omnia permeare conatur. Sí uíuus ín Capra os ímmiítatur, quod uulgo ludentes facere folent,uíuum aluo reddi aiunt, Y NGAR ICE Zick per onomatopocíam, Perca fl.minoris icon Argentine expre[Ja. Dp? ncvsNilixoG-^Strabonilib7. Crocodílí inquícabftinent à Porcis,qui cum D di (Spoyyuien fint, & fpínas ad caput (GA Th xat) habeant, perículum GE E on deletius quidem Caprifcum fuum,Porcum Strabonis facit, uerüm is marinus ett piicis. quamobe rem fluuiatilem illum,quem Germani pleriqg Percam rotundam (teretem meliùs)nominãt, Por- cum fl. Strabonis effe coníecerím.quem et Percam fl.mínorem appellare Heer. nam & circa caput acbrächias fpinofus eft:abftinenté; eo Lucij propter fpinas:& Frifij Descee eum nuncupant: un dealiqui Latini Porcellíonis nomen fecerunt. Saluíanus Caprum & Capriícum uníus pifcis no« mina facin R ondeletíus diftinguít,) nec aliŭ Porcum Nili effe arbitratur lege (uprà Ordine mi, 588 ` De Pifeiculis Fluu. Pars I. Alia eiufdem accuratior guam Je, Cor ex Anglia mifi. E) SE SUN ESSEN CANSA NC pag.57.8(58. «Non probo quódBellonius Cernuam fl.huncpifcem appellauit, Gaza ex Arte fiotele Orphum pífcem marinum interpretatur Cernuam, Siculos nimirum fecutus,quí eundem Cernham nominant, ut monet Gíllius. Cernuæ etiam Aufoniñ inter fluuíatiles meminiffe quí dà (cribunt:ego apud Aufoníum nonínuení, Habet híc pifcis ínquít Belloníus) fimilitudinem aliquam cum Perca mar, D partim etiam cum Channa: quorum utrunque píícatoresalíqui Italiæ ` Cernam uel Cernuam uocant ut alij Exocoetum quoque & Percam fl.quod anímaduertít Bellos nius, Idem Plíníj medici Acerínam,recentíorum Cernuam efle putat;ego corruptum pro Athe rínauocabulum dixerim, [Ioannes Caius medicus Anglus, Afpredínem hunc pífcemab afperí tate commod? appellauit, Falluntur quí Melanurum putant.marínus enim is eft, ITALIS&GALLISignotum puto. S GERM AX1uarícappellant: Rutt/ laut/IRaulbarf/(d eft,Percarotunda: "Raulperz ic/ IKülberfing:Goolvfifdb: Sed alius et? pifcis, € mari flumina fubíens,Sturíonís comes , qué ifeni Sige, id eft, Hircum uocant,nónullís Goldfifh nominatur.) Circa Coloniam Dë, Frí fjpowte. . ANGLI QGuiffoabafperitate, POLONIlefch;uellazdz. t$ CIs ín Danubio hodíeuulgó à Germanis díctus € dpsell uel &dxóélln/ucl &dxedlele/ Paus: iconem ab amíco accepi ídem aut perfimílís fuperiori uidetur, quod fi differt , fuperío* temin Danubio non reperírí puto, Aiunt quidem in folo Danubio capi : fed fæpe fit ut homíne? non longiùs percgrínati, peculiare alicui loco putent,quod alibi etiam reperitur, Ráro (utíndíca uit d quo miffa eft) longior fit quàm figura oftendit, fimilis Percæ fl. pínnís & aculeís dorfi Quo* quo modo paratus,ín cibo optimus eft. Color in icone noflra, dorfo fufcus eft:lateríbus fubuírt" dis, plurimis punctis fufcis ínteruenientibus : quales etiam ín pinna dori (cuius aculeialbícant) confpíciuntur. V enter candidus eft. Initium pinnarum ad branchías rubet, Xc. GERM, Cddxóll/&c.utiam díctum eft, Ev cis c1 feu Mugilis fl.fpecies prima, Rondeletio. A quodam recentiore non rede Sat? ` gusuel Sargon & Cephalus appellatur: Gardus nonnullis, Gallici nominis imitatione, 1T ALICE Lafcha ucl Lafca, Placentínís Agulla, quanuísalibí Alburnum fic nominent, Mediolant SÉ Za dulcib.aquis Ord.1. 289 Figura bec maiufcula efl quam par fit, Mediolani Oladíga, alibi Ocradiga, Ora diga, Oradaab aureo capítís fulgore. Cir ca VerbanumlItalíz lacü Trull uel Troy. Paruus ín hoc genere R oma å piífcatorís bus R euíllano dícítur, G AL L1C E Gardon, circa Monfpe lium fortafsís Síege.nonnihil enim díuer fus effeuídetur, R.ondeletíus, In lacu Lemano Trouette;ní fallor, "GERMANICE Cbwal/ Sutn/ (quanquam nónullí Capitonem fl, Sum ` appellant:) Qtettel/OA otaug/ QXoteíigle/ (quodnomen etíam Alburno Aufoni, trí buítur; Ad Acronium lacum circa Lin- dauíam, hunc pifcem S'oznfifd) uocant Primo anno,deínde ein (Dnitt/ tertío ein uti. Sunt qui Bliecë uel Roteiiglin nuncupent ab ínítío, (neg diftinguãtab Alburno Aufoníj:qué fui generis pífcem ab hoc femp díuerfum,ut ego fentío,no- fri Bliec alij X oteiigel uocant» poftan nü $árnling, demt $urn ucl Sdwal. SS SS NANI: Wé Si LI: A E V CISC 1fl.fecundafpecíes R ondeletío. Belloníus Ven dofíam & Dardum uocat, Gallícorum nomínü ímítatíone: Albertus Víndofam: aliqui hodie Strígilé cum Italís. Accole la cus Biíftonrj, (cuius aqua partim dulcis, partim falfa eft ,)Lilinoa, Capíuntur abunde ín Epiri lacubus,ubí Scouranící uocátur. Ve | netí eís maxímé utuntur nauigio aduectís,eodemáp propé uocaa | bulo Scourancas nomínant.Leucorínís maiores fünt:fimilíter ta men fale confperfi infumatig ad exteros míttuntur,Belloníus:fi recie hec tanquam de eodem pifce ab eo fcripta accípío:pauló an te quídem ipfum hunc pífcem à uulgo Greco Leucorínum uoca | ri fcripferat:fiue à pelle,fiue à nafo albícate, E ftagnantibus aquis flumina fubeunt,in quibus manent & augentur, Leucorini, b sgo ` DePifciculis Fluu. ars I P 1T ALICE, Streía apud Infubres:alibi Strigío, Strilato,uel Stria dícitur:forté à ftris illis rei &is quibus ínter fquamas díftingui uidetur. Ferraríenfes quidem Stregíam uocant etiam illi Dis fcículum,quem Alburnum Aufoníj effe eruditis placet. i i GALL, Vandoife;Santoníbus & Píctonibus Dard,quód fagittæ modo fefeuibret, Circa Monfpelíium Sophío, Lugdunenfibus Suíffe, Sabaudís circa INeocomum V engeron;at ín Le mano Rutílium noftrum V engeron appellant. GER M. "Lauct/Z augelc/ YDinger/Znbept. Acroníjlacusaccole nomíníbus uaríat: tá fid Líndauíz uocant; V berlingæ 2. augele ut nos:Conflantíz dë parui funt, Sienfifdbe uel Grå- fing:adultiores,2Ldoné,2tgunen/2 agenen.Sed alius eft Agonus ín lacubus Italiæ; X Qoráfind ` nomen cauendum eft ne quis accipiat pro Gobio fl,illoquem multi Grefiling appellant. In Du nenfi Bernenfium agro,genus hoc Leucifci 25lawling dicitur ; noftrí Bezolam Sabaudorum fic uocant, lídemhí Leucífcí,cum mínímí,denfis agmínibus natát, Geelen ideft animæ à noftris uocantut,alíj fimiliter Bezolaslacuftres pifces adhuc pufillos,Mifenis,ni fallor, príuatím of fife dícuntur:níli potíüs Arben ab eís dicti,hi fint, Icon bec ad Rifélam noftram fala eft. —á E v c15 C1 fl.fpecies quaedam effe uidetur; quz Italico nomine Sueta nominatur àBellonio. Sueta (inquit) Ferraríenfis Leucifco quàm Squalo fimílíor,femípedalis eft: roftro uel ore La uaretí,fed fübobtufo,neque ut Squalo in gyrum grandi; capíte acumínato, cauda & branchíjs ut lu Leucif-us.Branchías ením habet paruas , tenuibus fibris conftantes : fub quibus mox ín ingre u ut arfophagi, feni utrínque dentes comperíuntur.Squamís eft pauló latíoríbus quàm Leucífcus.Pe* ritonæum interna parte eí nígerrímü eft ut in Salpís.cor fpongiofum, De, Adamat flumína qu% magno ímpetu ex montibus deuoluuntur. Wu ` GER M, Idem,utconíjcío pifcis eft qui QXifele/uel X yferle/ uel KRyfling ànofirís uocatur. Digiti longitudinem parum excedit, colore per dorfum écoeruleo uirefcéte, per latera X učtrem candido, Pinnis albícat,fímilís ; feré Capitoni fl.minori,quem Hafelam noftrí uocant, latera eius lÉ ilj nea diftínguuntur.EHzc olim annotáram. Audio pratereafquamofum effe , non dí(similem Go* bioní fl. Aufonij,líturís etíam quibufdam notari:peritonæum eí nígrícare.In Silo torrente ad ut* | bem noftram , cítca lapides capitur , locis profundíoríbus círcacataractas manu factas; fed rarot in ; (quamobrem hoc tempore diligentiùs íntuerí non lícuit .) uermículís uefcí, d torrente aliquando Límagum noftrum fübíte. inter lautíores pífcículos haberi, LE v CISC V s maior uocari poterit, quem Capítonem fluuíatilem minorem uocabimus ít frå, Parte 1111. huíus Ordinis. M V GIL V M fluvíatilium fpecies duas Rondeletius defcribit:quarum altera cum palmi lon- gitudinem uix fuperet, ad hunc locum referenda erat: fed quoniam utriufque icones fimul X det D D / H D H H " IA H fcríptiones H ondeletíus confunxít,ad Ordinem quartum dífferemus : ut minor potíus maiorem ' (ís enim feré cubítalís inuenitur) quàm contrà, fequatur, TR VTT AE Riuales uulgó díctz , Badfózrinen. quanquam pífciculis adnymea rari poterant,propter cognationem tamen,cum Truttis caterís Ordíne1 11 1. memorabuntur, ~ ANIMALIVM INDVLCFE BVS AQVIS ORDINIS [L PARS II. DE PISCIBVS SAXATILIBV S, AXATILESpifcesdueteríbus díctí marini tantüm funt : nos fluuíatílium etiam illos quí ín faxofis fluuíjs autríuís degunt, fic appellamus, ut pluribus índícauí faperíüs ubi de Flyuíatili- um differentíjs (ab initio huius Ordinis) ín univerfum quædam protuli, rfum,Bello nefcio quà mmeminerimus díuerfum effe p^ Leem oT T V $feu Boítus R ondeletij:quem Gobíum fl.alterã ab Aufonij Gobio díue níusappellat. € Pifcem quíab Aríftotele BóizG-dícítur, Giaza Cottum cGuertit, ratione motus,Quod fi Latínum hoc nomen feruemus , interi Animal. in dulcib.aquis Ordol.. 20 Eicon bec Cotti noflri ef€ diuerfa nonnihil ab illa quam Rondelerius exhibuit, pinna. dorfi fingulari, cauda penicilli inflar lõginfcula,&c.ut genus aliud (Cotti circa Mon Jhelum baberi fufpicer. ln e quidem bi pifces apud nos, flu- uiatilibus fpecie differunt. fcem ab co qui à Numenío ex AthencoK299- dicitur.fic enim ille Gobionem appellabat, Rond, Pifcículus eft fl.Rang pífcatricifimilisfi parua magnis cóferre licet, corporis figura et colore,etc. ldem. Apud Ariftot;híftoríz 4,8.Boítus femellegítur, Baz", duabus fyllabis ín noftra edítíone, nontríbus,utalij quidamlegunt;& per z.non per 9. Gaza uidetur 97/- legie quoniam ítatran ftulít,Pifcículum quí Venetijs Marlio nominatur, Petrus Gillius omg effe putabat, Pífces quof- dam (inquít) Gobíoníi faxatilí propemodá fimiles, Ariftoteles Cottos nomínat:quos adhuc non- nulli Coranos nuncupant, Sed Cotti (ut dictum cft) nullaapud ueteres mentío:Boití apud Arifto telem tantum,tanquam fluuíatilís,cum Marfío marínusfit. Ef fane pifcis hic nofter Blenno ma Blennus fle rino fimillimus,utæquiùs fere Blennus fluuíatilís,quàm Gobius fuuiat.dicimereatur. d Aríflo teli (BoízG- inquit Saluíanus:) uel ut ín uetuftifsimo manufcrípto Vaticanæbibliothecæ exempla tí uidímus,otzG-, (si biffyllabum efl uocabulum, w9?2 €" penanflexum fcribi debet , ) quam quídem lectíos nemueríorem putamus,tum propter codícís uetuftatem,tum ratione etymologíz , & 3 wirs, id €fl,à cubili, quoníam fub faxís fiabulantur & cubant,Díuerfus ab hoc uidetur Abens eg: de quo nihil aliud affert, dj Baccho facri effe, Símíllimus eft híc pifcis marino Giobioni , unde meri- tó fluuíatilis Gobio appellari poteft:quãuis nemo ueterü eo nomine ett appellárít, Hzc fere Salut anus, quí etíà Cítum Latíné fcribit, ci Græce ween legerit unde Coetü per c&.díphthongum dice re debebat, Cottus quidem à capitis magnitudine dici potuit. 97/4 & v97/s Cirámaticí caput ínter- pretantur;unde aeo92e,&c, — Capitonemrecentíores quídam Latine uocant; (fed alius eft Capi tofl, Aufonij,alius Cephalus uel Capito marinus ueterum, de genere Mugilum:) alij Capitellum minus probando uocabulo: Albertí Mlagnízetas Capítatum.INos differentíz caufa Gobíonem fl. Capítatum uocabímus, Quod {i quís etiam Vranofcopum fl. nomínauerít , aut Lucernam fl.à marínorum fimilítudíne,non poterít opinor reprehendí.quín etíam noctu oculis eñ lucere aiunt, eog; in partes duas diffectum nafsís ímponi;ad ínefcandas Truttas.E ríuis fluuíos fübírc folet. ITAL. RomaníMiforís nomíne appellant, Mediolanenfes Scazot € Bot, híc ením eft cui ptopríé uox Botolí adfcríbí debet;quo nomine eum Ferraria quoq; uocare confueuit,alludít hoc nomen ad antíquam Boítorum nomenclatíonem., V ercelleníes Bouteiolum uocant, ruftíciuerà aganellum;Belloníus. In alijs Italiæ partíbusaliter nomínatur,Capitón, Capídono, Martin, Chíozzo,Iozzo,lonctío, Scazon,Scazion,Maíeron, Botto.& nifi fallor,etiam Iouían, Go, Las giono, Michael Sauonarola Latíné etiam Marfiones dixit, Italicum uulgare nomen fequutus, fed alius eftin mari Marfio, Roma Melloredícitur& Capogroffo,Saluíanus. Mefforequidem nomen non huic folüm Romz,fed etíam Vranofcopo,& Blenno mar.tribuunt, G ALL, Chabot, & circa Monfpelium Tefte daze, utroque nomine à capitis magnitudine fa&o.Cenomaní CinquítBelloníus ) Miufníer appellant, quód ín ríuís píftrínorum aquatícorum Uerfetur. Sabaudícírca Neocomum Chaffo uel Chaffot, utItali Scazon. .. Galli circa Tolo» fam Caburlaut, Capito Aufoný etiam à capítís magnítudine Gallicum nome Teftart adeptus eft quod quídam Gobío capitato non recte adfcríbunt:quanquam idem Capito Aufonij Lugdus ni SE un Mufníer: quo nomine Cenomanís etiam Gobius capitatus uenit, ut Belloníus Yetert, GER M. Oropp/ Cop/ Rab/ Ropt! Raultapp/2Sabft; QOull/-bellman/Reulina/ "RülingE / Roling; IRulbeit/ IKaulbeupt. Exhís nominibus pleraç à capítís magnitudine fa« Cla funt:alía ab eiufdem rotunditate, . ANGL. 2(25ulbeb.íd eft, Bucephalus:ob capitis magnitudinem, non fimilítudínem forma. nam 5il Anglis taurus cft: nifi forte corruptum hoc nomen eft à Saxonico IRulbeit. ` Alibía QOulleuela (Oyllerstbembehoc eft, Molítoris pollex, : ^ ILLYRLCE Glauoche,id cft,Capítatus:Polonís Glouuacz, b a ) Capito, Marfio. »9»» DéPifab;Saxaulib.Pars 11, eA n f) ee AS eg sp E R dRondeletionomínatus uel cognominatus pifciculus.Lugdunenfes (inquit) pifci» E Gobíoniperfimilem Apron uocant ab afperítate quamarum, In Rhodano tanti in uenítur,non quouís ín loco,uerum ea ferc ín parte, qua ínter Viennam & Lugdunum eft ínteríe cla. Capíte eftlatíore quàm Gobio (fl.) ín acutum definente.dentibus caret. Colore eft rufo,macu lísnigris,latís,à dorto ad uentrem oblique defcendentibus uaríato. Vulgus eum auro uefcí putat. | «| De eodem Dalechampíus medicus Lugduni clarífsimus, his uerbísad me fcripfit. Pífcatores aiunt hos pifces nonnifi noctuíntenebris capi, nunquam feciidaaqua defcendere, femper aduera fus rapidifsimi fluentis s curfum obnítí; Rhodanum amare: fugere Ararím. ín alueotantum gla» reofo natare,nunquam ín coenofo autfabulofo, aurum perfequi € eo uefcí.certífsímum fignum€ fc auríínueniendi,fi pifcem hunc alicubi reperíant. Suauífsíma X delícatífsima carne eft;nonní« hilfolida,que tamen digitis facílé teratur & frietur: nihil uifcída aut glutínofa, GALLICE Apron, Lugduni,ut di&um eft. : | GERM, in Xücblingwirtin der QXotten bey Lyon defangen/ vnd oafelbft Apron ge neit von wágen oer reüibe feyner [cbüppen. Perfimilis eft pifcis quí Germ anice Sinod nomína | tur; VIme &alibi ín Danubio capi folitus, fed maior,de quoleges infra Ordine 111 .etíconemat | que defcríptionem conferes:uideri enim poteft idčaut omnino cognatus pifcis:fed quia nondum fatís mihi conftat, Afperum Rhodanihoc loco proponere uolui , quod ín glareofís feu faxofis lo^ cis ùiuere eum conftet, Siccos duos Dalechampíus ad me mifit, paruum utrung,& quatuor digi tis paulo longtotem.Danubij quidem Zindelus multó maior eft, - YOBIT ES (mafe.genere,ut fubaudiatur pifcis; uel Cobitis fcemíníno,ut fubaudíatur A pua) fluuíatís lis d R.ondeletío dí&tus fimpliciter uel leuís cognomi- ; ne:ueteribusíndíctus, Hunc pilciculum ar Aon | deletius) Cobítem fl, nominamus, quód marínz (Apue X | cobitidi marine a hic exhibitus primus C SEIN tertius, qut mox [ubijcietar, Coliridis barbatule nomine, fumlis eC stum fpen tie corporis,zum quod fquamis caret , bic merò exhibitus forté cum f Gobio fluuiar . Aufonij aliquid commune habuerit ) perfimilis fit. Prímum genus Lochefranche uocant Gallí;uel quód totum Lue fit, (an rorum leue dixit , quid eciam [quamis careat ? has tamen pitlura repre entat , defcriptio non memimz ,) GC aculeis careat: uel quó | mollior fit & falubrior. In ríuulorum & fluuior&ü ripis degit, digitali magnitudine roftrofatís pro* | minente.Corpus flauefcit, X maculis nigricantibus notatur: fubrotundum eft & carnofum., Cari ne eftbumída & uífcída. Belloníius SC R ondeletius quod ad nomina & defcríptiones huius generis pífcículorum,non fatis ínter fe conueníunt:ego quem potui delectum feci, G A L L. Loche franche,utdíctum eft. V ide mox ín Gallicis nominibus Cobitidis fl.tertía. GERM, Videtur effe fpecies pifcículorum quos Germani pfellen uel Dfrillen nominant: ` Cobites fl.aculeatus Rondeletij, oOBITESfl.Rondeletij fecundus, quem acus K 7leatum cognomínat.Supradícto (inquit) fimi- lis cft ní pauló maior effet & latior,no rotundus, fed compreffus , ín branchíarum operculís aculeüm u= tring habct. Spina interna dura rigidior eft, quo fitut pífcículus ifte ínter ededum moleftíor fit í cobítes lauís.Saepíus íchthyopole part cautís imponunt, & pro Izuib.uendüt. Hec ille. Mihi qui dé rantüm huíus & fuperíorís pífcículi in exhibitis ab eo pícturís difcrimen uidetur, ut cuivis ue | prímo íntuítu ínternofcere fit facillimt.hic longus & gracilís eft,abíc; fquamís,aculeatus, pinnis ín uentre nullis, píctorís forté incuria. ille brevior ċrafsiorgfquamofus,abfeg aculeis, pínnís ín ue tre ita ut pleríq; omnes pifces przdítus,& ore mínüs acuto, Ego Cobítídum generi hunc minim adnumerárím, Plura lege cum proxímé fequenti icone. G A LL. Loche fimpliciter, (nam fuperiori cognomen franche additur;)uel Per aut quod lapídes penetrare morderéue uideatur. GER M, Ain artocr Smerlen over Cteinbyffar. : Einjdem H ce,ab aculeís: ^ Animal.in dulcib. aquis Ordo I. 293 Eiufdem, ut nidetur,icon accuratior. Quòdfi idë pifcis eft, ficuti fufpícor, qui Steinbeyf à noftris dicitur, melior à nofiro pi&ore | fada eíus ícon,quam híc appofuífuerít;eifi hæc quoque nó fatis perfecta mihi uideatur, orís præ- i fertím fpecie. : ` Cobítes híc roftro acutiore eft, quo fi quis oxyrynchum cognomínet , non fecerit inepte. Et quoniam pifci fofsili illí quem Poeciliam ex Paufaníanomínautmus, tum fpecie , tum natura co» gnatus eft,Pozcilíam mínorem,uel ímberbem,uel oxyrynchum appellare licebit; (Sed alíus Poe- cilias feu Fofsilis minor Georg. Agrícola uídetur,magnírudine tantüm, fpecie neutiquam à ma» iori dífferes) Cobítem ueró minimum , quí & ipfe barbatulus eft; Poecilíam minimum. Albertus ` ` | Magnusnullo alio nomine hunc pífcem nouit quàm Germanico; Vulgo (ínquib Mordens lapi : | dem uocatur: GR AECE eádem fignificatione Dacolithum dixeris. nam & GALLIS Perce uoca- Dacolithus, $ tur,quód rofiro penetret uelut perforaturus,& à Sabaudis circa Neocomü Mort pierre , (At quí Perce, | "| Perce pierre à Gallís uocatur , pifcis marinus eft, Alauda R.ondeletíj.) Foragua circa Vincenti H am Venetorum,quod retículo (Guam uocant) contineri nó pofsít,fed foras euadat , In alijs locis ] | | Italíze Grifella, V fella uel Vrfella dicitur, corruptis à Muftela nominibus, ficuti & Cobitis H mis i nima. Latínéetíam Mufielam fl. uocarelícebít,alíqua ex pradíciís differentia adíecta: Vel Eche- %4, flela | neidis fl.fpecíem:non quód reuera uí retinendi naues aut aliud quicquam polleat; fed quoniã ore AATE | mordens,fugénsue ut Lampetræ,retentionem minatur. Giermaníhunc piícículi,ut dixi Stem Ee | beyf appellant;à morfulapidum.& forte Poecílías etiam Pau(aníz (quem huic cognatum effe dí | Xímus,alterum barbatulum , alterum ímberbem cognomínauerím) Deier à morfu díctus fues | | rít. Mileni circa Albim ein Gteinfhmerlin,boceft, Fundulum faxatilem.[Fundulum ením,hoc d eft Muftelam feu Cobitídem fl. minimam , C domerlin appellant] | Sunthodíe quí fimpliciter ín Saxatílem appellent, quod non probo. (| Rondeletíus X Belloníus aculeos huic pífciculo ín bran | chijs attribuunt, Albertus branchías omnino eí negat. Mihi in fceleto ueftigia quidem branchíarü ui foris apparuerunt, fed locus ipfe claufus & folidus. Georgius Fabricius nuper foramina parua cir ca oculos eí ficutin Lampredis,effe nos monuit, Non eftrotundus(inquít Albertus, ed quafi co lumnalís compreffus;& fpínam acutam iuxta os habet, quz,capíte recuruato;uulnerat mant tana i gentis:colore eodem quo Fundula, qj Dacolíthus èriuis in fluuíos tranfit, | | ITALICE, Belloníus de hoc pífce fcribens:Mediolanenfes (ínquit) Vfeluocant,Placen tini & Parmenfes Goufangle:Locham R omani píícatores, alij Morellam , quod poftremumno- Bro Veroni fl.magiís debetur:Lodenfes Zedola,Ferrariēfes Squaíola:alíquí Lopola.q[ Plura le E gein præfcriptis, Straccía(acco uocant Pede montaní,à díflrahedo,íd eft,dílacexando facco fiue | retículo, R oftro inhærereaiuntarenæ,ut à reti uix capiatur, 3 | | | | Saxatilis. j 1 GALL., Perce,Mortpíerre, Vide prafcrípta. : GER M. Gteinbeyf/Goteinfibmerlinut prafcrípti eft.Círca Albim fl, quidem, etiã Lame predam minimam CSteinbeyf uocant. | POLONICE Pfiranik, Colitis barbatula Rondeletij, id o B ITI Sfl.tertía Rondeletij,barbatula ab eo $ cognominata, Nomen (ínquít) dedimus àcíra ris tenuib.é roftro barbæ modo pédentíbus, quem- admodum ín Barbo. qf Nos Muftelam fluuíatilem Eilen alia icon à noflro pitlore efficlaymaiufcula quàm gellen fed plenior accuratiorás. mínímam,uel Poecílíam minimum nomínarí poffe,proximé ín R ondeletij Cobitíde fl.altera mo nuímus.Híc quidem pífciculus præcipuè Cobitis fl. dící meretur: fiquidem Apuam cobítíde ma | rínam prz cæterís refert, Bellonius Lochiam Gallící nominis imitatione uocat: aliqui Germani- cum nomen Grundele interpretantes, Fundulum nomínant: Albertus fæm, genere Fundulam, Fundulus: fed cauendum ne cum alio piícículo fquamofo (quem Phoxinorum generis efe putant) quem fis » 3 | Theda. 74 "De Dick. Saxatılıb. pars 1I, militer Germani quidã appellant,confundatur, Sunt qui hüc pífciculü, Thedonë Aufonij exifii- métde Qunícü hüc uerfum ín Mofella relíquít: Et nullofpínz nocíturus acumine Thedo, Quod fi díuínandum eft, Lampredam illam mínímam,quam enneophthalmó nomínant nofirí,cum fpí nis prorfus careat, Thedonem effe cõiecerim, Muftelam quidem marinam quodammodo refert, quód eíus inftar barbatula fit , & oblongo eut corpore: & uulgares qudàlíngua nomina hu- ius pifcis à Muftela detorfere. QTE rivis ín fluuíos migrat. ; 1T ALICE Fondola,R elíquanomína plerag; huic X Cobitidi aculeatæ Kondeletij,commu nía effe conijcio,præfertim qua à Latino Muftelæ nomine detorta funt, HISP A N ıutpifciculo hoc carent,íta etiam nomine, G AL LICE, Loche,ut fuperior, uel Lochette,diminutiua forma. eft ením minima ín hoc ge nere, Quz Loche france dicitur (inquit Belloníus) palato delicatior efi:que uerg cænofum limo fumd tractum íncolít,craffo & obefo corpore conftans, atq; ob id pinguis Lochía (nimirum Loche graffe) cognominatur , ualetudínarijs admodum pernícíofa eft, FIxcindicis digiti crafsítudíne eft, quinque dígitos lóga:círrís,tanquam myftacibus,;ínfignis,&c, q A Burgundís uocatur Mou telle, uel Mouttoile,& fimiliter à Sabaudis: qui tamen circa Lemanum lacum habitant Sabaudí corruptíüs Motanche nomínant,& alio nomine Dromiílla,quod fub lapidibus dormíre videatur: (ficut X cottus ffi rO nominetur,ut codices quídam pre fe ferunt, idem fígníficante nomine. nam & fimiliter fub lapidibus latet,appellabitur Græcè:) non tamen hunc folüm pifciculum, fed alías etiam duas fpecíes, quas alij Gaallí (Celtae & Belga) Loches, circa Lugdunum Dromillas uo cant Burgundi quídam,alíjüe Galli, Eftoille proferüt,fiue quafi ftellarem , propter uaríetatem pundorum:fíue potíüs hoc etiam nomine à Muftela corrupto. GERMANICE. Grunocle/(fed alij píícículum fquamofum , quem ad Phoxinos Rondele tíus refert, fic appellant: ) Zirle/ Zirdele/ SYmerlin/ Sele Saalis? Güdbnmerlin/ Gdmeo:e: Alati, ein lref/quod nomen Gobíoni fl. Aufonij debetur. Brabant & alij quídam inferorés Germaní,nomínant (JQoefi/&OD6B/((2ufc, corruptis à Muftela vocabulis , Sueuí & as lij quídam hos pifcículos adhuc teneros & recens natos, Sengle uel Cengele uocítant, ANGLI Gallíceuocant g Leche, POLO NIKielb uel Sly, Bohemi Mrzen, E PER L A N V $ pikis faxatilis Sequana lítorti alumnus , ut Bellonius tradit: differetur ad aa D D b ki D H D BEI nadromos,non ením ín Sequana nafcí,fed è mari femper afcendere puto. nam alíus eft fluuíatilís pifcis eiufdem nomínís, quí ín fluuijs nafcítur.de quo diximus Parte r,huíus Ordinis, THYMALLOS & TRvTTASParte V. reperies, ínter pifces fimpliciter: quanquam ín puris & faxofis tant fluminibus degunt, ut Saxatilibus marinis meliùs quà predícii coferantut, ANIMALIVM IN DVLCI BVS AQVIS ORDINISI PARS III. DE PF SCIBVSFLVVIATILIBVS LATIS,QVI ET SQV Ae mofi funt omnes excepta Tinca. cítet:) Avriiozis, ' Lepídotus,quemalíquí uocant Cyprianum, Dorion, d A recentíorib. híc pifcis Carpa fere uocatur;ab alijs Carpanus,Carpo, Carpío,íte Bulbulus, Regina, Vide mox in Italicis nominibus. Deftínet Carpam Danubius , Ifidorus, Sed Carpio lacuftrís Benaco peculíarís pifcis plane díuerfus eft, Truttarum generis, GRAECI nonnulli, prelertim Aerch, an tiquam Cypríniappellationemretinent, QuiTürcisinferuiűt Græcí inquit Belloníus) Safan appellant:Strymonis amnisaccolæ, Grínadí, Rondeletius ad pífces lacufires Cyprínumxetu lít.nos inter fluuíatíles pofuímus, eostantá lacuftres nominãtes qui lacub. proprij fint. Aríftotes les & Dorion fluuíatilibus fimul X lacuftribus adnumerant.Oppianus non recte(puto)marínís. ITAL. Placentini Carpanum uocant, Ferraríenfes (ut & multi accolæ Padi) Carpena, V€ neti Rainam, Romani Burbarum,Bellonius. Circa Laríum lacum Burbaro (alibí Bulbaro) ue Bulbersdicitur, Bulbulusantealíos immanícorpore pifces, Benedictus Iouíusín Laríj defcrí pine. Venetijs Carpano:alibi Reina, tanquam Regina, quod magnítudine ínter fluuíatiles & lacuftres excedat,& à ganeonibus pínguíores ex eís przcípueappetantur, Ant, Brafauclus pro Carpa Reginam dixit, Carpas Mantux Bulbaros uocant,Platína, HISPANICE Carpa. GALL, A Gallis omnibus Carpe uocatur. C Y PRIN V S,KuzeivGo, (Evzrouvis Athenco,fed KvzgivG-legédum uídetur,cum Ariftotelem GERMANI Animal.in dulcib.aquis OrdolL. 295 Cyprini bac icon ex noftris ef non ea quam Rondeletius dedit. GERMANI fuperiores uocátein Rarpf: inferiores "IRarp uel Rarpe: & alicubi , ut 22^ audío, im Db : quod nomen ad Bulbulum uel Burbart Italorum accedit. alibi een Care per/Flandri Carpel. Apud nos pro atate etiam nominibus diftinguitur, uocatur enim . primo año ein Segling. fecüdo ein Spzoll ucl Spzall. tertio ein IKarpf. q In Fráco- nia Cyprinorum quoddamgenus appellant GS piegelëarpen,à maculis. ANGLIA Carpe, BOHEM ICapr, Poloni Karp. DE GENERIBVS DIVER fis Cyprinorum, N; PER è Polonia quídam, uir rerum naturæ ftadíofus,de Cyprínorum ín ea regione & Germania dífferentijs fententiam fuam bie uerbísad me perfcrípfit : Cypríno» rum genera apud nos quatuor inueniuntur, ut nomíníbus, fic etiam forma & fapore dia uerfís, Genus primum fimpliciter Carpam CRarpfen Germani, Poloni Karp)appellat. Alterum corpore multóangufiíore eft,ita ut fapína pars ín latitudine círca medium mi nime protuberet,fed ab ore caudam uerfus fe cundum rectam (fere) lineam ea pars proten datur. Ineptus eft híc pifcis elixarí; melior, fi alfetur; quamobrem à Germanis Polonía ac colis BratÉarpfenominatur:à Polonis ucró Glouuacz. propter magnitudinem capitis, quod corporis reliqui proportione pregran- de yidetur ( Víde ínferíüs Parte 4. huius Or dinis De Capítonefl.coeruleo.) Tertium genus Dsadbfine Germanis eft, (Cyprinus la tus Rondeletio: ) Polonis Dubiel ;latíor Carpa communi, & Íquamís albíor: & quía pingui- l | 0 A l A be n ! M í or,fapidior, maioris precij. Quartumla= ; el tíus fuperioribus d fes ut Raras diãus pi- ` S Ícis:unde etiam compofito ab eo & carpa uo sel cabulo Karpëaraf dicitur Germanis , & S oloñís fimiliter, uel alío nomine Piotrufs. SH Hic tribus fuperioribus prafertur, & ín ma- iori precio eft, Rarastarpf/ (cadidior eff qua AEE E tis quàm Carpa fimpliciter di&a im medio latior, tiec "a ect e Jue ad eandem magnitudinem prouenit, Ge, Fabricius.) Caeterum qui GyiedelÉarpfen à Germanis uocan tur,apud nos (Cracouíz ín Polonia) non funt,Qui Genlinge Germanice, hi Polonice dicuntur Dlonnij karpik, (vel) Sprall piotínk Hactenus ille, dicitur autem Gegling à Germanis, Cypri- Usqui annum çtatis nondum exceflerit. Y PRIN vV S monftrofus hac forma captus eft in Acronio fiue Conftantíefilacu, ppe Retz, duos feré dodrátes lõgus,prelente illuftri & generofo uiro Comíte Vuolff de Schaumburg, anno Salutis M. D, XL v. idib, Nouembr, Voluíaüt quanquam in facu capti, Cypríni hiftoríe ed híc fubijcere:quoníà Cyprínum fluuíatílé potíüs,quàm lacufirem facere placuit; etiamfi lacuftres quoq, apud nos quíde frequentíüs quà fluuíatiles ínueníantur,Vlonftroíi quídem imprímís bi pi fces reperiuntur ín ftantib.aquís,ut lacubus, flagnís, pifcinis : tal enim effigies tres aut quatuor fam accepimus:fluuíatile uers monftrofum hactenusnullum. Ante bíenníi Geryon Seilerus illu ris medicus Auguflz, icones tresad me mifit Cyprínorum moníirofor&,qui anno Salutis ($57. Gobrís díeas.captífuntín pífcína,quam uocant Yulcëawer teicbt, turifdictionis Retz in Au ftria : quorum duo fquamofi (unt & Cyprínís cómuníbus fimilíores : fed capite rotundo, ore e» tiam rotundo, promínente , híante , labris ambíentibus: ín eo tantüm differentes quòdfos uni ín Promptu & anteríus eft;alterí reductíus ad mediam imi capitis partem, Dr 2906 ` DePifcib, Saxatılib. ParsTI, Tertio corpus eftbreuius,rotídíus, totum in uentrč ualde protuberante collectá; cau da perparua & exili; fquamís nullís,colore fubflauo:caput & os fimilia praedíctís, Nos | iconem prímí duntaxat (quoníam monftra perfequí nonínftítuímus) in lacu Conftan= tienfi captí,facíe feré humana, pofuímus. | CYP RINI aliquando hermaphrediti, id eft, utriufque fexus capiuntur ; aliquan= do neutrius. | Y PRINV $ latusftue Drama Ronde | leg, Si Cyprínorum (ínquit) nota | propria fit palatü carnofum habere linguæ | uíce, pluríma quídem funt Cyprínorum ge | nera.NNam que Tinca et Brama nominatur, | atque plures alij pifces , palatum carnofum | habent, Quoniam uero qua Carpa à Gallis uocatur, ínter cæteros omnes pifces maxi- | mecarnofum palatum habet , atque ita eut: ' | dens, ut uulgus etiam linguã appellet eam | à SS UN S X pro ueterum Cyprinoaccipiemus: aliquot alios quibus nota hæc communis eft ci quí bufdam alíjs huíc tanquam fpecies fubijcie- mus, qf Hunc pífcem recentíores quídam | Germani Latine Prafinum uocant, ut Al- | bertus Brefmam , Germanícínomínísímí- ' | tatione; aliqui Bremam . Platina Scardam, Benedictus Iouíus Scardulam , Grapaldus Scarduam, Italicum ímítatínomen, ` INos Ballerum maiorem nomínabímus;utà Bak, lero fimpliciter uel minore (quem noftrum uulgus Bliccam appellat) díftínguamus. «| Quídi nominis uícínítate deceptus;Bra« | mam putauit Abramíde fl.recté uocarí pof | fc, q Vide etiam fupràubi de Cyprínorum | differentijs di&um eft, Alibi híc pifcis de ftagnantibus aquis flumína fubíens, manet ín eis ac proficit, d Eft aqud noslacus pia | . fcofus nomine Gryphíus, ín quo pifcium i= f | ftor& genus peculiare reperit, quod Stein p E bzacb[imen cut ín Acronío etiam Líndauíe, Qu alibi QC beznbzacbfimen) appellát;lautíus ac rr A delícatíus cæteris, & fub tempus, quo gene | rationi uacat,aculeatum (ut fertur) € albíus euadít:mares duntaxat,quanquam & alij Cypríni la ti quum generant, fquamís exafperantur,& alij fortepleríc pífces:eo& tempore ad cibum minùs probantur, d A Bramz fluuíatilís autlacuftrís fimilítudíne quada permulti marini pííces,ab An glis Germanís & Gallis fimiliter uocantur, aut uocatí poffunt , adiecta aliqua cuíufcunque diffez | rentía nota:ut Aurata,Sparus, Sargus, Melanurus, Dentex uel Synodon,Synagris,Chromis,Pa | | . grus, Erythrinus, Hepatus, Orphus, Anthías, Charax, Coracínus,Scarus,&c, ; | | IT AL, Placentini Arbolicãuocãt,alij Scardolam fiue Scardam, Veneti Ruffatam, Bellon. G A L L. Brefme,uelBrafme. Galli Bramam uocant, Rondeletius,. Huius generis quí mg diocrí funt magnitudine, Lutetía Hafeaux nuncupantur,Belloníus, i GERM, À noftris nomínat ein Drachfme. Sunt quiputant primoanno eundë effe pifcë dräi ` ein BlicË, ( quem nos [ui generis picem ejfe sm Ballero oflendimus:fimilt quidem ed qui ad tanta magnitudinem | nunquam perueniar:) fecundo demum uocari ein 2Ózado[moe atque id nomen retínere, Alij Ger* | manorumaliter proferunt: Dzafer, Saxones: Hzafem, Frifij:circa Coloniam Agrippinam, Dap | femialibiósefem/ 25zefen/Dze]]en/Dzo[fen/Óseclatn/Ds«rie/2D:eme/ quod nomen poftre mum,ad Gallícum accedír:ut € cbatlen Tridenti ufitatum,2d Iralícum $cardula. 4 Apud Mi- fenos ín Albíhí pifces ab ínítío,dum digito breuiores funt, à figura nomínatur YD eyoenblettet/ id efh Animal, in dulcib.aquis OrdoT. 297 Toni bec Cyprini lati accuraté fala ef ad unum ex lacuftribus noftris, Alius à Rondeletio exhibitus. ei f Aa W NS SE 3 Glen : well i I» Lis o Wem —À — SE SE Sé . SN CNN JN ideft, Salicum folía:deínde aliquanto maiores, YO inbtbleben:íam ueró ad libræ pondus aucti & maiores, leben ucl Blaben:uel Dlótsen, Tandem bilíbresauttrilibres (raró enim tres libras ín - Albi (aperant,) roffen uel groffe Blehen, Dlepen autem uocantur,quód figura referant ufitas tum antíquítus gladý genus ualde latum,breue ac tenué,codé nomine díctum.hínc nimir Chria ftophorus Encelíus hunc pifcem Latina terminatione Plocenum nominat: X eundem (ní fallor) „` ermani ín Marchia, Ploffifch:quod nomen recentior quídam (Baldazar Trochus)Sillaginem (nefcio qua ratione) interpretatur, d Sunt qui Preffen X 2olebe pro diuerfis pifcibus accipiãt: quód híc candidior tenuior ficciorg fit:ille nigríor,crafsior,pinguiorg . ego cum dilígentifsinio entmanno fenferím,ztatís tantüm differentiam effe. P OLONI utaudio, Dubiel.fed alius eft Saxonum Diebel,nempe Capito fl. H AR AXuulgó dius Germanis, Huius (prater lanum Dubrauium ín docti(simo De A. zpifcíníslibro,) quí memínerit nond&ínuenií Charax(nquit Dubrauíus)forma Dar ap nő multum foetu Cypríní abfimilis eftjnifí quód paulo latiore corpore díftendatur, & dorfum habe DI 598 ` De Dok, Latis Pars I1. Icon becpifcis efc fimpliciter Karaf diiseni Piret etiam C arafi minoris icon,ut ab amico accepi: nifi quód caudam extremam ferà arcuatam er in medio redulam haber , 6c, SESS AA) NN AN EA RES SON Ws atafperioribus fpinis uallatum (unde ei nomen , )quódq iuxta caudam fquamis inauratis magís ímpallefcat.Sed & marinus Charax tergo caudadp auri fimilitudinem gerít,ac praterea purpuree iscíngulís, purpureis oculís,ut Aelianus prodit, iluftratur . quorum neutrum ín noftrate inue- nias:fed neq; dentium extantíum feriem. Hunt uernaculum Characem pifcinarij, qui farturæ Cy prínorum confulunt,ne unquam ín eadem pífcína cum Cyprínís commifceant, diligenter caučts uod ueltantíllus Charax audeat & ualeat tantum pra fe Cyprínum pafcuis depellere:nec tanti ís pfe tamen diftrahi,quanti Cyprinus potefi.Hacílle, Sedueterü Charax marínus eft pifcis:quí Oppíano ín petris & areníspafcitur, Synodon& Charax Diphilo eiufdem funt generís: fed hic præftat.&X quanquam ís dealímento ex pifcibus loquítur , uideri tamen poteft non folüm nu« trímentiratío,fed etiam forma his pifcibus fimilis, & forté Charax hoc nomíne dictus fuerít,quod firmis dentibus os uallatum (fimiliter ut Synodon) habeat. 4| Cyprínum afperum nominare lie cebit. q Defpeciebus pifcis Karas,leges mox in nominibus Germanicis, & fupráubí de diffe» rentis Cyprinorum ín genere díctum efl, d Pifcem ín Frífia orientali Carut dictum, Carpíos ni (imilem,fed mínorem,&c.omnes quí ín uíuaríjs feruant,conftanter affirmant, fexies anno pas rere.quare fi Carpio nuligo didus (quem tam foecundum reperiri nondum nobis conftat, 3 Cypri nus nonfit,híc meritò effe poteft.fed nihil defínío, Turnerus, GER M. TKataf/IRarif/Oatif/lKaraug. — Generaeiustriaín Albireperiuntur. — Pri mi generis pifces funt parui tenues, lati,colore fubaureo,cui circa dorfum fufcus admífcetur. du pla eis ad latitudinem longítudo . Squamae ut in Cypríno, Genus hoc Mifeni paruum cognomís ` nant, lein Karaf:uelà colore (Dibliden.Hi € píícínis etftagnantibus aquísín Albim ueniunt Raró octo digítoslongítudíneexcedunt. ` Alteríus ueró generís Carafi aliquanto crafsíores & longiores funt:uocanturdp dímidij Carafi, f SyalbEaraf : uel "RarpÉaraf: quoníam é Carafo & Carpa uelutí compofítí uidentur , Hi quoqj épifcínís X ftagnantibus aquis Albím íngredíuntur. A POLO NIS fimiliter TarpEaraf dicitur,uel alio nomine Piotrus.Pifcis (inquit Tanus Du brauíus)quem Bohemi Pítruffam uocant, in pifcinis frequens,non alíus effe quàm Cyprinus cre dítur.fed degener, & uelut abortíuus , quanquam ín cibo haud ingratus, prafertím fi in craticula torreatur, "ertijdemumgenerís Carafitenuíores & latiores funt , quàm dímidij nunc díií,fi» miles primis, fed maiores & pulchri candoris argentei. Hi in Albi nafcuntur, non aliunde (ut præ dícti) ingrediuntur, ESSE OT NM (G E Wd X Wi, ANS WN Y Y> us O R F V SáGermanisuulgó díctus pifcis nondum à me uifus eft,præterquam Auguftz Vin delícorumín pifcina natans ; ín qua urbe iconë etíam mihi depingi clarífsímus medicus As ' chilles Animal. indulcib.aquis Ordol. 299 ehilles P, Gafferus curauit, Dorfo eft rubícundo,uentre albícante,fquamís magnis & latis, pauló latioribus quàm Thymallus.Capitoni fluuíatilí forma cognatus, maíor:Cypríno minùs latus,fed crafsior. Certo anni tempore éfquamís eius ceuclauos quofdam eminere aiunt, fimiliter utin Ce: príno clauato Larij.quamobrem ad Cyprinos potíüs quàm Capitones pertinere uidetur, Species - eiinter Carpam € Brefmam media, Deut X magnítudo,ut audío.Lautus etfapidifsimus habetur; ille præfertim cuius caro rubeat.nam altera fpecies reperitur carne alba, Siccam eius carnem, frías bilem & falubrem effe tradunt,minùs fuauém quàm Thymalli, Mufcís uefcitur. In lacubus & pi- fcinis fermé reperítur apud V indelicos,Norímberge & alibí.fed etiam in aquis fluentibus,ut No rimbergæ ín Begníza flumine. GER M A N1uocát Aff O:ff/ Evfle/CEsfling/ Wiürffling/ Eft. fpecies ea cuius caro al ba efl;priuatim Augufta YO eyffifd appellatur. ` zoo DePifcib, Laus. Pars 11, Y TIL V M huncpífcem appellareuoluí à colore pínnarum,à quo Germani etiam nomen eí TIC Rig Phoxínís adnumerare uídetur,inter fluuíatiles : & rurfus Sabaudíco nomine Vangeron ínter lacuftres. V ide fuperíüs Parte 1.ín Phoxínofquamofo Rondceletíj maio re, Apud nos quidem ín lacubus tantüm reperítur,non etiam Huus, oui ín noflra regione rapídi ores funtzalibíín fluuijs quoque nafcitur , quos tamen d flagnantíbus aquis fubíre folet, Ex eius cum Cyprínolato;coítu,hybrída gígnítur,ínter utrunque ambiígens. I T.A LICE circa Comum in Lario lacu Diop uocatur,ut circa Verbanum quoque:unde La tina inflexíone Plotam Paulus Iouíus dixit. hoc nomen uíderí poteft à Germanico Ploge dedu- Aum, quanquam id Cyprínum potíüs fignificat: quem ímperítiores cum hoc pífce confundunt, Idém nefit qui circa Ferratíam uulgó Aurata Padi uocatur,ínquírendum, GALLICE Roce, Rofe, Roffe , Círcalacus Sabaudíz Víngeron, Vengeron, Vangeron. Circa INeocomum tamen ídem nomen longè díuerfo pífcí attribuunt, ex Leucifcorum genere, quem 2 augelenoftríuocant,GalliDardum. — — GER M A NICE, Noftris Rottene/Rotte/ Rottel/ Rottele/ ded longèalij pifces funt Rot & Rétele noftris dici, femperínlacubus magnis tantū:)alijs Rotfeder / Rotrancë/Kopyow/ Koddan. ; ANGLIC E Rodhe. Aliuseft Rodet Anglorum, inter marinos, POLONICE Vufdrenka, X NUN SN E WEEN AN Naro: EEN KAN V 3i 95393 d Ls WS 2192329. CH: CH Gë €) Ee te a E SE Ee d ii i HO D AE gat se uade e ALLER v $ AríflotelisutRondeletío uidetur, Gracís hodíead Strymonem amnem Ple- Bin: ad Pífchíacum ueró lacum ín Macedonia, modó Platanes, modó Pleftya,modó Plato» gnía uocatur, Alícubí ¢ flagnantíbus aquís flumina fubít:ín quibus manet ac proficit. G AL L, Bordeliere,in lacubus Allobrogum:ín Lemano Plateron,alibi Platte, Dison, GERM, Um DlcE/Blictling/Breitele: X circa Coloníam,ní fallor, Bleéch.alibi Dledle, Argentínz ((DecEel,ut confjcío.In Albífl;à Mifenis uocatur Genfter: Blicca uero alterius pifcis apud ípfos nomen eft, quí alio nomine Zerta dícítur:de quo ínter anadromosagemus, Chrifto- phorus Encelíus Latina terminatione Gufterum dixit, 4A NG L1 Bleleuocant uel hunc pífcem,uel potíüs Alburnum, H AC T EN Y $ de pifcibus fluuiatilibus latis & fquamofis , R eflat Tinca, fola ín hoc genere Leute & lubríca, IN C A pifcis plebeius hoc nomíneab Aufonío díctus:quod Itali & Galli bodie retinent, nul |! { lo antiquo nomine apud authores nofcítur, quod mirum eft, cum ubíg frequens fit ínter uu gí folatía (ut cum Aufonío dicam) pifcis, Sed uílíorum pifcium mentionem nullam reperiri, mt^ nus eft mirum. Phycis aut Merula fluuíatilís, fi libet, nominetur , eft enim Tinca Phycídi marino pífci,ut fcribit Bellonius:uel Merulæ;ut Maffaríus,fimilís,utuulgus ín Italia Tincæ maríne nomt ne appellet, Mihi Merulæ fl nomen, potíüs quàm Phycídísarriferít, Tinca nomena recentiori bus uarie fcribitur, Tincha, Thinca, Tenca, Tencha, Tencon,mihi ut Tinca (cribatur magís pla- cet nimirum quafi Tínctaquod Gallus diceret Teinte. colore enim viridi nígrícáte ueluti tíncia uidetur. Alexander Benedictus Orphum lacuftrem appellauit, (à colore nigrefcente, utconfjcío, de è ópqvày vic leg? fed cum Orpho piííce marino;nihil opinor commune babet, d Sunt quí bk rí(totelis YVAwvz effe putent , quem Fullonem uertit Gaza : de quo nihil aliud feribit quàm quo gregalis fit, & litora petat tranquillíora: ex quibus uerbis de pífce marino eum loqui apparet. Ga* Zacur äere Fullonem uerterít,níhílaliud ratíonís prater nominis fimilitudinem uideo, & fot- fan ipfe QuAwva,non «.UAova legít.rvaQsve quídem Græcis fullone fignificat: quo nomine pifcis me mínít Dorion apud Athenzum: eusé decocto maculam omnem cluí ait, Facit autem (Bellonío tefte) Tíncx etiam decoctum ad detergendas lanarü fordes, Sed ide & Anguillarum & Ichthyo coll; & aliorum pifcium admodum glutinoforum, decoctum praftare poteft , Rondeletíotefte. ` H 3 F 2:2 d (n4 q Tinca € flagnantibus aquís ín amnes tranfit, & permanens proficit, | ITAL. Animal.in dulcib.aquis Ordol. 3or | eS Says ITAL, Tenca, HISPANICE Tinca, ; i GALLICE Tenche. | GERMANICE Goley quali myxon uel muco,uel (ut erudito cuida placet Hmaría, Tín: | €x quídé ut ín límofis fordidisg locis degunt,itamuco obducuntur,& fcfe mutuó lambunt, Alij icribunt €3cbleibe/noftri Sdblig, (g. ita proferentes, ut i. confonam:) alij Siye/ Gdleyi at | cubi etiam Gallico uocabulo Tind appellant.Geldri Leuwen/Louwen/Geeld/ zeeld. Frifif, d ni fallor, (D übtbunb/(efcío qua ratíone:) & alio nomine medicum omnium pifcium , («Lucíun d uidem T'íncz affrictu fua uulnera conglutínare aídt;) & futorem nígrum.Holandi quoque een hoemacher, hoc eft;futorem,ob cutiscrafsitudinem: & Graumacter, (nos Grebmadber di ZS / son DePifcib, fimpliciter Pars TI. ceremus;) ideft, Vefpillonem, quód fubínde ín terra effoffa aut fepulchrís ínueníatur. | ANGLIC E. Tende. i | P OLONICELinuelLun.Bohemice Línie,& Sfuuecz quafi Sutor. ANIMALIVM IN DVLCI BVS AQVIS ORDINISLIL PARS IIII. DE ca | SCIBVS FLVVIATILIBVS SIMPLICITER, Perca fl, à noflro pilore adumbratazmon ad eius imitationem fafta quam Rondclerin dedit. Salubritas E R C A fluviatilis, ( rtess 2 Tepxdo seier cuius Ariftot. Plinius & alij meminerit) lacus & fta- eius & colla- H incolit, Marinæ quidem nomine fimilior eftquám corporis figura, aut carnis fubftan» , po cum mari tia aut fucci bonitate, Marina enim tenera & friabilis eft, concoctu facilis boni fucci , fluuíatilís | ne bis omnibus fere dotibus caret, R ondeletíus,quí etiam medicos ímperítos reprehédít,qui ea que | de Perca mar.dícta funt à Galeno,ad fluuíatilem transferunt , Nos R ondeletij fententiam probas | mus,fi marínís fluuíatiles Percæ conferantur.hoc tamen diftingučdi gratia addíderím:Percas no | firas quz ín fluuijs X lacubus maioribus puríoribusQp uerfantur, longe pracferendas effe alijs quae | in minoribus minus puris aquis degunt, Accedit ín fluminibus noftris , etiam uelocíor curfus: cuius ratione magis exercentur. Itag € Rheno faluberrimæ putantur: quod & uulgare prouerbí- | um teftatur;& Xenocrates etíam prodídít;Qua ín Rheno (inquit) gignitur Perca, marinis pifci | bus fucci probitate æqualis eft,.Item Aufonius ín Mofella: Nec te delicias menfarum Perca file | bo, Ammnigenas inter pifces dignandemarinis. Quò quidem minores fuerint, eój& duræ & | glutinofæ mínüs,concoctud faciliores funtinifi forte fpíne qua ín minimis fimul íngeruntur, có- coctíonem ínzequalem & flatuofam faciunt, i Quodadfalubritatem (inquit Saluíanus) fluuialem Peream marina inferiorē iudicamus , fed neg hac infalubris.nam etfi fríabilem carnemnonhabeat,cum tenera tame fit, neque difficilis eft | concoctu,neq; mali fuccí,quare in Saxatilíum penuría,ea quoque, & maximé ín faxofís & puris flumínibus capta, cítra noxam uefcí poffunt ualetudínarij : Saporis uero fuauítate marínz longe & multümantecellít fluuíalis, q Platina Perfícínum díxít, quod Perficí pomi faporem referat, ut ipfe purat.Ego neq; hunc faporem líiquídó hunc pifcem pra fe ferre arbitror ` neque nomen ab eo mutuarí,fed potíüsà Perca Latino Græcogg nomine, Perficum effe interpolatum; nam & no- l ftri DSerficb pronunciant : & Perfecum uulgò à Perca quafi Percecã dici Maflarius Venetus trae | dit, d'De Perca minore uel roturida cognomínata,uíde fuprà,Parte r.huius Ordinis. E. | ITAL, PerficouelPerceco. q Hetrufcis Perfega, R ome Cerna, (quod nomé etíam alíjs p Ícibus attríbuunt,;) Belloníus, GALL, Perche. à ANGLI Perhe/fimiliter ut Galli, GERM, Heluetýs & Mofellanís DSerficb . alijs aliter , Berfig / Berfing/ Dech Set | Darf Parf Barfeb.pofteriora hzc Saxonibus & finitimis in ufu funt, Frífgs Baerfe. apparct | autem omnia hec nomina à Græco Latino Perca effe defumpta. €| Nos fpeciem unam tantu! | habemus,cuí nomina przdícta proprie conueníunt,eademt Percæ mar.fimilioreft;Saxones€é — j alij, duas. Maiorem, quam hic proponimus:illí fimpliciter Darf dicunt uel Dupterparf/ Dit ` — Perficinus. tdparfi/ | Animal. in dulcib. aquis Ordol. 303 telparf, id eft Percimaculofam:uel Gtreifberfing.quod maculis firijsüe (id eft, lineis) notetur | (tranfuerfis.)fic atit ín Albi nomínát. Vel tebar[d/Otawberfidbid eft, Percam fufcí coloris. | Minorem uocant Raunlparg,hoc eft, Percam rotundam, &c. d Percæ nomina apud noftros | pro xtate etíam uaria funt.ná foetus adhuc nouus X tener, AP iirling uocatur,íd eft,hornus: paus | ò maíor,fed íntra primum adhuc annum, ( ránle.Secundo anno, Æ gle. Tertio: Stribling. Po- Kremo, Reeling/Berfih/X (quod inulitatius eft) Banferle. Circalacumuerò Acronit, præ | kertim Lindauiæ,pufillam Percam fimiliter nominant 4 ürling:maiorem, Rreger/(Conftantie | Giicling:) tertio Shoubfifd . poftea E gle/uel KRencternegle. Vocabulum Gtidbling å | pinnis aculeatís,Percís attributum, (ficut etiam Kreger, eådem caufa, ) alibi pifciculis paruis tan | | tüm,quos Aculeatos R ondeletíus nomínat,tribuítur, In noftro lacu aliæ ín profundo capíuns | tur,albíores, -riecbteregle:alíz propiüsripam,colore magis fufco, 2. anoegle/2Xozegle/IKráb- | egle Græcèminimas, Percídía dixerim.maiores,Percidas:maximas,Percas, d POLONI C E. Okun: Bohemice Okaun,uel Vuokauny. ' Capito fl.à Rondelerio exhibitus. V TR SOS UP Mec SERIA à Q AUR ee de ` SCH S Gd Ak ES A P 1T OfeuCephalus fluuíatilís, (Atlas aporta tA, npa wore, Græcè dicipos — i BA Hunc pifcem Aufoníus ín Mofella Capitonem nominavit, Q Idem uidetur Squalus oa lim Latine dius quod nomen hodieg Italia alicubi retinet. Varro lib.z.de re ruft, Squalos cum | Mugilibus nominat: X Ouidio Squalus ín herbofa arena degit:ficut & Capito fl. Aufonio. Squa= ; li quidem nomen uulgus Latinorum iam olim à cephalo deprauaffe uicetur.In Plinij Naturali hi ftoria bis Squalos legimus, (ubi R ondeletíus Galeos intelligit:)ego utrobíq; Squatos uel Squati= noslegendumex Aríftotele obferuaui, Columella 8.16. Veteres (inquit) ín dulcibus aquis ma» rinos etiam clauferunt pifces:atqj eádem cura Mugilem Scarum nutríerunt , qua nunc Murs: na& Lupus educantur. Saluíanus probé pro Scaro reponit Squalum, ^ApudPlíniü Squali bís mentio fit:fed locus uterq; (inquit Saluíanus) ex Aríftotele corrígendus , ut ín altero pro Squalís Galeos, in altero pro Squalo Squatíná legamus. Plinius Valerianus medicus : Pifces de flumine qui petram habet,ut Trucií,Squalíj, Comede.pro Squalíj autem.legendü Squali, Híígíturautho ` H res, Varro, Columella, Plínius Valeríanus,Squalum pifcem dulcis aquae alumnt,uulgaremg & uilem faciunt:id quod Squalo noftro conuenit,quemadmodum & uulgare nomen. Hec ille. Lon gZèquidemalius eft Ghwal/quafi Squalus uulgo à noftris di&us,è Leucifcorum fluuíatilium ge nere. d Alius pifcis eft Thedo Aufontj,nullo fpinæ nocíturus acumíne:alíus etiam qui ín Mugia lum genere Chelon uel Bacchus nominatur , marinus uidelicet : quod moneo, quoniam non ínz i doctus quídam confudit. €| Galenus (inquítSaluíanus) hunc Leucifcum dixiffe uidetur, Mugis Z eucifins a l fimilem in fluuijs, capite minori, faporeacidiore:hæc enim Squalo noftro conueniunt. Idem ` & Aufonij Alburnus uídetur:quem uilíoribus fua Mofellæ pifcibus adnumerat:quanquam Gil Albers, lius alium pifcem quí Albo dicatur uulgo, Alburnum Aufontj putauit, Sic ille. Nosalios Leu- Albo, cifcos huíus Ordínís Parte 1. propofuímus:ut alium quog; Alburnum, ibidem, przdam puerili- | bus hamís , ut canít Aufoníus,utpote pifcículum exíguu m,quod huíc non cóuenít Preterea Au d foníus qua ín regione fcríp(erít cogitandum eft;et quinam hodie illic pifces ijdem aut fimilibus | | nominibus appellentur, | QE . 7 . od ) e 3o4 Le Pifcib, fimpliciter. Pars III, ITAL. Venctí& Romani Squalum (Squaglío,R oma) uocant,quem pífcem Infubres Ca uedanum,Placentíní X his finitimi Cauezale nomínant.Bundem nondumàdultum R.omz Ga- uettumappellaríaudíuí, Belloníus, Squalo,Squallo,Squadro,Squaío,Capidon,Cauedo, Cas . ueano, Caueden;unde & Grapaldus Latina terminatione Cauedulum dixit, 1 G AL L1CE Muníer (Mufníex Lugduni, Bellonius) dícitur,quód circa moletrínas plurimus fit. Ab alijs Vilain ideft, turpis ac foedus, à uíctus ratíone:quía flercore,cceno,fordib, delectetur & uiuat, R ondeletíus. |. Aulici ichthyopole Vilaín,id eft;uillanum autuilem,commode nomi» narunt,Dellonius. Alij Cheuefne,alij Callíafiro, Cenomaní & Andegatrenfes un Chouan, uel Teftard å capitis magnitudine, Idem.quíalibí etiam Gobíum fl,alterü à fuis Cenomanis Mufnícr appellarí prodidit. : GERMANICE 2flet/2lllt/2tltc/AElte/4Dónen/ D yn/(Dinwe/(Ocenedien/ (ande Alber. tus Latinum Monachínomen fecifle uídetur:) £urn: quod nomen all (ut pífcatores circa Acro» níum lacum) díuerfo pifci attribuunt guem noftri uocant ein & dywalé genere Leucifcorum flu uíatilium,Saxones & finitimi uocant Siebel, uel Henel: unde quídam Dobulam Latina termis natione proferunt.alíqui ((Qeufeffer; unde Chríftophorus Salueldenfis Murilegulum Latine diz xít Quidam G«büpfifd ccómunifquamoforum pifcium nomine) fi ret íd feribit Saluianus. ANGLICE Cbeuyn (ab Italico Canedenuel Caucanoforté,) Idem pífcís cum minor eft ct palmum non excedit, Dollaro ab Anglis uocatur, Belloníus. B O H E MY CE Tlaufsíeuel Tlaufslie,Dubiel Polonori alius eft pifcis, nēpe Cyprinus latus, CAPIT O Lacuftris quidam infrà cum Lacuftribus defcribetur , quí Albus à Saluíano uo» catur, PR AE T ER Capítonem H. dom nobís uulgarem , de quo iam diximus, alij etiam quídam fi- militer fluuíatiles, & forma non difsímiles,ad (dem genusreferendi uidentur,ut funt apud Saxos nes € Mifenos dicti "jefen/2tapp/zyerte/noflrís pífcatoribus (ficut & Gallis, & Italís,ni fallonín cognítí, Horum duos priores hic exhibemus:tertíum uero, quoniam € mari fubit amnes, ad Pars tem v,differemus, AN EEN A ee C A PIT O fl.corruleus cognomínetur à nobis híc pífcís,quem a E R M A N1 accolæ Danubfj A Jentlingappellant, fertur enim coerulcí coloris effe, dorfo pracfertím & partim capíte; Capí tone Aufonij minor,cum raro duaslíbras (x v t,uncíarum)excedat. Latera X uenter argentei co lorís funt:pínna: fermé ruffi,ficut & cauda, Afus praefertur:undealíquí Dratfifh appellant. Sas xones Jefen:qui ad Viadrum habitant, "$efits: Dantifcani Jefus aliqui "jefe; e. ultímum nó pro ferentes, & primum obfcuríüs inftar æ.diphthongifere. Hic pifcis (ut Stephanus Lauraus Fer dínadi Auguftímedícus, quo etíam iconem accepí,me docuit,) neutíquá falubris eft, quód pin guíufculus fit,et non faxatilium modo fríabilís,fuauís tame fatis eftur frígidus,affus potifsímum: quanuís & elíxus,& alijs modís, Longitudo efus cubitum non excedit , nec latitudo tres aut quas: tuor dígitos , poft Pafcha potifsimüm capitur, d Idem forté pifcis eft qui Bzattarpfe à Germa» mis Poloníz finitimísuocatur. Quærendum etiam an idemfit,qui circa Coloniam & apud infe- . riores Germanosin Rheno ((Qacrelluel (Dacrill dicitur, & alio nomíne?5satfifdo,ut Adamus Lonícerus tradít:& ín aquarum fundis latere addít,noctu cum face à pifcatoríbus capi, Eum quí« dem Lucium Aufoníj effe, non recté conijcít , Longé alíus eft quí in mari (jDacrill dícítur,neme peScomber, POLONICEHaíz,uellficii.querendumanidem fit quí Glouuaz ab eis dícitur,ob magní- tudinem capítis,de quo fuprà Parte 111, ob de Cyprínorum differentíjs agítur, CAPITO Animal, in dulcib. aquis Ordol. 305 e MAN UR S EEN GIAN NM MAH C F E E PIT O flrapaxautuorax difcriminis caufa cognominetur híc , quem GER M ANT Mifeni cin Xappe,id eft, Coruum appellant. Eft enim (ut Ioannes Kentmannus feribit quí effigie quoq; comunícauít) Coruíauís inftar rapax uoraxdp:non minùs feréperníciofus uorandís pifcib. quám Silurus & Lucíus.In Albi capítur:ín quo etíam nafcitur, non aduena eft. Squamís tegitur latíufculístenuíbus X perfpicuis.Longus cft,craffus,& carnofus , carne ariftís plena, longitudi- nead latitudinem quíntupla, Dentes eínon ín ore,fed ín faucibus funt, Maximi qui apud Mife- nos capíuntur;ad fex aut feptem libras (fedecím unciarum) accedunt, &c , Piícis eft admodü lauz datus & bonífaporís, tum affus, tum elíxus, fi ríté coquatur, quod plerique ígnorant.facíle enim in pattes aliquot dilabitur,fi ín feruídam ímmíttatur. itag ab initio ftatim ín frigidam prz'paratus immiíttí debet;ut pariter cum aqua concalfiat,&c, Icone féquentis pifcis non opus e$Csmam per omnia Capitonem fl.communem noflrum refert nifi quód minor eC, A PIT ouel Squalus fl.mínor,aut minimus potiüs,eft oui d GERMANIS ZA yáfiling appel latur,quafi Lepufculus:forté uód agilítate ac celeritate natandi lepores repræfentet, fcribi- turautem uarijs modis: afele 4 afle/ 4 eBling.In Albi APyefiling appellatur, uel à dorfi craf fiie, Dicëruch id eft,myuuezG-;uel nímís cómuni nomine YDeyfifi|cb. Argetinz: C dnotfifdo ucl Gónatfifb.CAlícubi etiam QD cififib, d menfe Maio, quo prafertur: quod quidem nomen Alaufeetíam tribuitur.) Colonía TRolfifdbhíc aut alius perfimilis. Inlacu iuxta T'ugium Helue tiorum Qyangbafile uocatur:& Suala noftra fiue Gardus ibidem A afile dicitur, ficut etiam Luz cena. Glyffenapud pifcatores noftros generale nomen eft ad pifcium fpecies tres,quas uocãt Hafele/Langele/Shwalen. d Quod fí quis Leucifcum maiorem appellare uoluerit, permit temus,eft enim Leucifcis illis,quos fupra Parte r.huíus Ordinis deferipfimus maior , Capítur az pud nos tum ín lacu,tum ín fluuio, fluuíatilem oculísrubere aiunt;lacuftrís non rubet, fed fuper- naoculorum parte flaua eft. Dentes ín faucibus utrínq; cõditos habet.ficut et Capítones maiores, Dorfum ei fufcum X craffum eft X fimiliter caput.(quamís mediocriter magnis tegítur.Círca rí- pas plerung natat,ubí ex herbis uermículos legit, & mufcas aut culícesriparum marginibus infia dentesrapít. GALLICYV M nomen nefcío.nam Hafeaux Gallis dicti pifces, Cypríni lati minores funt. 1T ALIC E,nífallor, Stretta uocatur ín Lario lacu;d corporelongíufculo & ftrícto, id cfi;mi» nimélato.ín Verbano Gíauetta.Papíz Kabacello, » N d N Ws ANNA ANS EN iy S Glo dé GC S MU GIL V M fluuiatilium fpecies duæ Rondeletio, | Frequentífsimus (inquit) eft pifcis ín LV Ñ riuulis & fluufjs labentibus ex montibus Cemeneís,qui á uulgo Síego uocatur. Hunc ad as Jud quàm ad Mugilum genus reuocare non poffum:Quemadmodum nec pifciculum illum qui à Lugdunenfibus Friton & Friteau nominatur ; quí fuperiori fere fimilis eft, fed minor.palmi e- nim longítudinem uix fuperat:fuperior in Arari, X in alijs quoq aquis,etiã cubitalis eft , Hic eor Poris afpectu Mugilibus (forte fluuiarilibus) fimilis eft;nec non pinnis, earum numero, fitu, cauda, partibus internis, R oftro eft acutiore fine dentibus, Idem cum inferiore(maior mmirum cum minore) quiin Arari frequens eft, uíctus ratione, carnis mollitie & fucco maxímé conuenit, d Síego pi- Ícis inquit Dalechampius Lugdunenfis medícus ín epiftola ad me) nó in Aratí noftro gignitur; ] c soë De Pifcib, fimpliciter, Pars 1, fed ín Erari (uulgo Erant) fluuío,quí fub Agatham (uulgó Ade) mare íngredítur, quatuordecim € A$ v s (uulgó díctus) pifcis eft in Danu | bío,etaquísín Danubium influentibus; | fimilis Monacho (id efl, Capitonifl. fed tenuior, | nafo ualde craffo, Albertus, INofcítur hoc no | mine pifcis pasim apud Heluetíos & Germa nos, Q Peculíarenec illaudatum genus pifcia úm efin amnibus & aquís Lani degens , car nofim,molle & rotundum feré , Barbatulorü CBarborum fl.) pené guftu , duorü tríümue pal morum magnítudine,quod Germani fíalas quafi Nafutum nominant , Adamus Lonice- eódem nomine pífcem ínter Níloos legimus, nempe ut fluuíatiles quídà Mugilesfiue Leus cifcíaroftríiacumíne Oxyrhynchí uocantur: Pachyrhyn= z híc ab eodem fimo craffoqy Simus & Pa- chus. chyrhynchus,recté uocabítur, Genere quíde Leucífcis fl.adfcribi debet, Venter eius íntrin | fecus nigerrima membrana ambítur . Os eíus | uelutílabra habere uídetur,utab ijs Labeo aut e EE. | eia Chelon fluuíatilís dici mereatur, Plebeius SSSA | | planépifcís eft,carne femper laxa & ínfipída. ZG d J In Rheno præftantior habetur, eee l| | 1T AL. Circa Tridentum Saueij uulgo dí TT A cítur,duabusfyllabís, Vide mox cum Gal- | lícís nominibus, | G A L L I & Itali multi, puto , nomina eíus | ci Capitonís fl. eut aliquo modo fimilis eft) nominibus confundunt,ut funt V illain, Che- | uena, Mufíner. | GER M. Amt tele, AnBVS ab Aufonío díctus, Barbulus Biss: quem Rondeletíus non ínepté ob roftrum longius & acutius ínter Oxyryn= [ chos cónumerarí poffe fcribít: quoníam mul | tí ánquít) eo nomine Aueteríbus donati funt, T e Nos Sturiones & fimiles eis pifces olim o= | zyrynchos ditos oftendímus.Eft & in Mugi | | lum genere oxyrynchus:& Rondeletius pri- mam Leucifci fl.fpecič oxyrynchum de Mu= | gilis fl. genere effe infinuat. Eft & fuus Nilo / oxyrynchus, quem Lucium effe Belloníus fu il fpícatur : X alius maris Rubri D Antuerpíz / uulgó didum Aen picem fluuíatilem, | Ronde: | $ , EET : | V M BR A ín Gardone Gallíz INatbonen,flumíne,ex Truttarum genere cft, qui ueró eodem | nomine pifcis ín Lado noftro reperitur, Mugilís fluuiatilis fpecies efl; ondeletius. | Nafutus 18S Ergo uel Nafum,uel Nafutum,uel poa | Nafo. tius Nafonem appellabímus hunc pifcem:cue Ü | íusín aliorum quí hactenus de pifcibus feri- uA pfétre libris nullam extare mentionem , quod NW M | fcíam,demiror, «| Labrum fewroftrumfupes U £ | rius craffum, fimum, obtulumg habet : unde E | Io. et Simus Latine, Grece Zuds dici poterít,nam LA NN ! OQ | millibus à Monfpeffulo INarbonam uerfus, € Idem fale condítos ad me mifit pifces binos ex ijs» quos Galli uocant Fretus;Fríton,& Friteau quafi zywisue, ut uocat Athenzus, eos quidem no- firi pífcatoresnonagnofcunt;tanquam peregrínos,Dehoc quanquá paruo uoluí híc agere fimul cum maíore;quoníam Rondeletíus eräm ín unum caput coíníunxit, A GERM. F, Bwelerley fifh in füffen waffern/von oer att der 2lleten/ Lyon betat: der dtéfft wirotauff anderthalb (dtc lang:bertleinernitiübereinfpann. — Animalan dulab.aquis Qrd.l goz Barbus bic à noflro pittore delineatus eC maiufculus quàm Mellen Ar e alij multi, 2 Rondeletius oxyrynchumnouo.nomíne aps pellat, Quamobrem Barbum pifcem neq; o- Xyrynchum, neq oxyrynchorum generis fas cere libet:ne tamen afymbolos abeam,de uea tere eius nomine, coníecturam meam profes ram, Barínus(BagivG") Aríftoteli dícius pi fcis an Barbusfit,querendum.nam & nomen alludít,& fluuíatilem effe pífcem,& præ obes litate flerílefcere eí conuenit, Giaza interpre- tatío pro Barino non recté Carínum habet, «| A recentioribus quibufdam Barbulus, aut Barbellus,Barbatus aut Barbo uocatur:;á non nullis ínepte Balbus , & quoniam Barbatulus eft,ut Mullus , abímperitís cum Mullo longé diuerfo & marino pífce confunditur, Alexan” der Benedictus Mullum fl.uocat, d Ab acco lis Strymonís Græcè loquentibus , Muftaca- tus uel Myftus dícítur, tefte Bellonío:à myfia ce,id eft,barbítio, quanquam fuperíoríslabrí barbam tantüm propríe myftacem Græcino minant, Myftus etiam ín Nilo frequenter capitur inquit Bellonius:fed quomodo Luci us Italicus d Gallico differt, fic Nili Myftus à noftro dífsidet, nofter enim oblongus eft, & quafi teres ` Niloticus uero craffo & recurto eft corpore, Memphilibras xx. pendentem uidí;quo ín loco Mythus uel Myftus dicitur, uulgus Græcum Muftachato pronunciat, Sicile. Idem Myftum marinum quoque reperiri feribit in Adriatico , fluuíatili magna ex parte fimilem, Xc. qui fi fimiliter Myftus & Myftacatus appellatur,an Plinij Mufculus {it & cetorum dux,quærendum ; mihi tamen Muftela potíüs dux ille uidetur, Ge, 1T ALICE Barbio,Barbo. Mediolanen fes,íam adultos Barbos; Barbaros uocant: mí nores uerg, Dalbetos. HISPANICE Dárbo, Báruo, GALLICE Barbeau, Barbet: & Baba: rin,quum minor eft. GERMANICE Barb/Darben/ Bar- bel /25&rbele, Saxonibus Darme. Flandris Barme. € In Rheno circa Scaphufiá Weid Dt appellantur, pifces quí per hyemem ín li ero flumine uagantur & pafcuntur, quod pracípué Barbi faciunt, & hiquidem melío- res funt , capíte minore , corpore rotundíore & obefiore, quàm quí in latibulís fe cótínent, quos Z derbatben appellant. Ex his uagan tibus aliqui reperiñtur fteriles, ín quibus nec Seniítura nec oua ínueníuntur. eos CüncEerz mad eft, Nobiles uocítant, & quouísanni t€ pore ín cibo commendant, 75 Dee GE W KE Se d t TRIIS d dd UNA YY Wide MANU MM WA Wil ANN SN e ee «il^ i m (OU NV AN d Y d A 5 v s T ELA flyuiatilis dici poteft, pifcis quem R ondeletius Gallico nomine Lotam appels lat, Muftelæ enim marínz perquam fimilis eft; multó quidem fímilior quàm Lampreda, hocefi, Muftela fl; Aufonij.quz marí flumína fubit.hæc non ítem,Suntautem fpecies eius diuer fæ, alíæ fluuíatiles tantüm , alízelacuftres tantüm , alíze fluuijs & lacubus forte communes, . "Antiquum eíus nomen non conftat,- Bellonius Claríam fluuíatilem uocat , fed Claríam Op ` Píanus perfyncopen pro Callaría dit: quí píícís marínus eft, Afcllorum generis: Muftela- j Ge, Callarias. Alabes, Clarias INüloricus. soë DePifcib. fimpliciter, Pars DL Eiu[dem alia icon à Rondelerio exhibita : in qua [quame forf- tan nimis manifefla funt. Icon bec Muftele flnofira efie maior proportione quàm oportebatz pinnula etiam dorfi anterior non faris difinita incuria pioris, d 7 ABA, Nu OA NU) Md (e a AUT | , m «y Faros j f P X y » ul (irs | f DN iL A Kin WA Vë Wun at dl / A M ^u V ALT nk, "tg /3 Y ` A Il Y pe uf vill bus tamen (liceat ita dicere) marinis cognatus, quamobrem noftras quoque Muftelas fluuíae tilesautlacuftres, Callarías nuncupare, addita aqua dulcis diferentia, abfardum non fuerit, Græce etiam KaAao/ay worwuioy à Mjkvozop uel reus avooyaty d Aunekett appellare. d Alabes, däé Bag: ínter Nili pifces à Strabone numeratur:à lubricitate nimirum dictus, quód manucapínon platt: híc fi Lampredæ aliqua fpecies non eft (ficut X Olifthus,íd eft , Lubrícus Oppíaní, ) Muftela fl. hæc noftra uideri poterít.hanc enim ín Nilocapicertum eft:ei(i fpecie diuerfam à noftris. Mem- ` phi (ínquit Bellon.) pífces quídam edules círcunferuntur,e Nilo captí.quorum nonnulli funt Dr fipídi;alij ita uiles,utà pauperibus tantüm edantur, quorum ex numero quendam obferuaui , Ob íus glabra pellis ut Anguillz erat, Claríam (hoc eft, Lotam Gallicam) referentem: unde Claríam Nilotícum uocari poffe credidi. Pedalis eft longitudinis, (aliquando cubitum excedit, ) brachijp crafsitiet A $ j Animal.indulab.aquis Ordol. 309 ctafsítiei.Círros duos femipedem longos ac molles gerit, unde Barbatulá pleríq; ín Aegypto uo» cant.Superíus labrum paruuos admodum dentes duobus ordinibus dífpofitos habet; ínferna aus | 1 tem maxilla,tantàm exafperata eft, Folliculum quí pifcibus datur ad natandum, fauí ín modü cre | brísforamínibus pertufum habet, Ex hís Belloni uerbis, Claríam Nili ab eo di&um , commu= | ne quidem aliquid cá Muftela fl. noftra habere apparet: fed fpecie differre, aut potiùs genere proz ximo. Muftela ením noftra neg dentes,necjfollículum habet:& círros duos, qui à parte oris fpe riore promínent,admodum breues;INilí Clarias femípedem ín pilce pedali longos. Quamobrem e Silurum Nilieffe dizerim hunc píícem.nam & noftra Muftela Siluro fimilis elt: ae idem effec, G Silurus Nili magnitudo corporis, & Barbularum longitudo accederet. Dentes etiamconueniunt, duplici ora dine fuperíds,fimplíciínferíüs, labro tantüm exaíperato,funtautem paruí admodum utrobi: Si | lurum autem hunc potíüs quàm Glaním effe conijcío,quoníam ín Nilo Silurum, etí ueteres fcri ptores memorant, Glaním nemo:nifi forte Belloníus,quiíhos pifces non diftínguit, Nec refertpe i dalem tantüm hunc pifcemab eo defcribí:cum poftea circa Bufirím cubitolongíore fe uídiffe fcri | bat, X fieri poteft ut longiores inueniantur neg enim ipfe multo tempore immoratus eft.Efoigi i| tur híc Silurus:aut certe Blax , pifcis Siluro fimilis , (at Suidas fcribit, fed inutilis adeo utne Caz is, | nes quídemguflare uelint, €jIouíus hoc pifcium genus Gobíos fl.nomínat;Delloníus omnino dí | uerfos efIeoítendít. | Murmellíus multo íneptiüs Alaufas facit. ` Falluntur & quí Lacertos, & quí Myxones exiftímant, qf Fluviatile genus unum eft € fimplex, cuius figuriexhibemus. id £ | apud nos (puto) ín fluuijs nafcítur:alibi d ríuís ín maiora flumína;ut Albím,tranfit.In lacubus ue» | rò noftris fpecies dua auttres,tum à fluuíatili, tum ínter fe díuer( inueniuntur, díuerfitas,colo- | re,magnitudíne, DN pínnís,pracípue dorfi,pluribus,aut paucíoribus,conftat . : | ITA L. Infübres hos pifces Stríncíos € Botetrifsias appellant uulgo Bottatrífo, Strínzo,Io : | | uius, Círca Comum Srínz,Boflríz, & Strínco,nomiína ufitata funt. Dottatrílla, ad lacum V erba- ; i num,alíjs Trinca, A Benedícto Iouío ínter Larij pifces 'Triítus appellatur: & ab Heluetfjs fimili ; I uocabulo C-ríifeb.Botatriffo quidem propric ín lacubus quibufdam dícítur,fpecies maior, Gla- Glanz, 1 Dim pífcem (ínquítBelloníus, quí Silurum à Glanide non diftinguíit) refert ís, quem Infubres & d Taurini BotetrifTam nomínant,dempta magnitudine, funtením tam propínqua fimilítudíne, ut d corum alterum maíorem,alterum uero minorem dicere pofsímus. Sic ille: quí & Strinfiam Italis | conomine hunc pifcemappellat, Fluuíatilem ueró Claríam priuatim,ab Italis Botola;uel Bott | f uel Botãnuncuparítraditiquæ tamen nomina Gobíonífl.capitato potíüsconueníunt, Bottatrí fiz nomen ex utrog; compofitum uidetur , Bottam Italí quídam pro Rana rubeta uel Buffone dia | cunt, eft autem huic pifci rí&tus fimiliter díductus, d Hunc pilcem Paulus Iouíus & Matthio- i . — lusfluuíatülem Gobíum effe (non rectó) credíderunt.nos quoníamalíud nomen uetus nullum ex i tat,cum Benedícto Iouío Trife& uocabímus, Saluíanus: quí ín fluminibus & lacubus quibufdam | tantüm hunc pífcem procreari addit:nec intellexit fluuiatiles & lacuftres Trifeos fpecie differre: ji & eundem efle quem proxímé anté é Germania milum defcripferat, fimilinomine Treifhen: d Pro quoal Rutten uel Ruppen proferunt. | His? AK, Lufitanís Enxaroquo dicitur : fedhoc nomen magis conuenire puto Kanz pia | fcatrici. | GALL. Circa Lugdunum Lota (uel Lotta)ín Ararí.Geneue ueró Motella, quafi Muftela no | minatur, R.ondeletíus. Vulgo Bobo dícítur,noná Barbís: fed ex hoc quód Galli barbotare, COenum X fimum roflro;anferum modo,commouere dicunt. Sunt quí Marmotum uocent, Bello nius. A Gallis Senonibus Boullaufe uocari audío : fortè quód plerunq; uenter eíus ceu bullis ín | | fletur.Sabaudi Mouftelle uel Mouttoile (alij fimiliter Cobítíde fl.) nominãt, Mouftoile,ad lacum | Neocomenfem, Circa Rhodanumalicubi (haud fcio an Vallefij) Setchor, | "C GER MANIC E Críüfb,apudnosprecipué:Creüfb/Griefdb.Etcírca Acronium lac pri | üätím fic uocatur huíus pifcis fpecies,quæ in profundo uerfatur quæ autem ín fumma aqua & p= | cellis obnoxia natat, Conflantíe ad eundem lac YO ellfifdb,Líndauiz Guellfifeh dicitur.eftty ca minor, pulchtíor;nigríor,& ín cibo delícatíor,quàm qua ín gurgite manet, Idem pífcís, magnitu d line & xtate minor, ((Dofierle;d mufco & alga nomínatur.funt quí Latinum nomen Mufconís ef Mufo, p | | Inxeruntnefcio quàm recte.Conftantíx tamen,alteríus generís,quod ín profundo agít, paruum | adhuc pífcem (Doferle nomínant:deinde maiorem, loco etiam uiu mutato, T ritam, Reli d qui Germani nominibus ín hoc pifce diuerfis plurímüm uaríant,ut uix ín ullo alío. Alijs enim a= ii lijs% locís nomínaufitata funt heciRugget/Xutte/2uffelcE/XnfolcE/ t ofolcE/tip/ "Mam | | lrupp/dlrupp/Delrappe item Quappe/ Dutte/ Düüt/ que nomína Ranam uel Ruberam | fignificant, alij compofitis ab his nominibus X Anguilla uocabulis Ylput/Aelputt/ 20lquapp. ' | Apud Albertum leguntur etiam hxcnomína: 2lmugen/ (malim 2llpuitten.) & Lumpen. | €eodem (inquit) fertur,quód circa duodecímum annum etatís,cum ín maximam quantitatem d €xcreuít &3olaue appelletur.ego pro elaue legendum puto Galautuel &jalut:itaenim Sa : | audi & uícíní Heluetij Silurum nomínant:quem tamen ex Muftela hac noflra nafci falfum eft, V TER X Milter uel Meller, d lacte deríuatum nomen, inferioribus Germanis de hoc pifce uul- Sare;Galaxiam fluuíatilem Grecèdixeris,namalius Galaxias fiue Galarías marínuseft)INomé Galaxias tu ARE li |! zio DePifcib. fimpliciter, Pars HII. id pofitum dlacteo iecoris colore puto:quale ín magnis lacuftribus noftris pracípue uífitur. Ron deletius iecur albicans Lotæ etiam fuz tribuit, X Barbotz, A Geldro quodam accepí pífcem Mu ftelenoftre prorfus cognatum, fed breuiorem,crafsíorem, & nigríorem,à Geldrísfuis ((OilEeruo carí,& alio nomine Kutt: (fed pofteríus hoc díuerfi etiam pifcis nomen eft.) lidem (OilÉer uo- citant, Harengum marem príuatím,non omnem pifcem marem ut noftri. Alcute quidem nomen pro hoc pifceapud Albertum etiam legitur nefcio quàm recte. quin X Muftelam fofsilemuelua tiam quibufdam Latine ditam, aliqui (Qeertutt appellant. ANGL1Dowtenomínant:& 4£lepowte:ficut X Germani inferiores Putt & 2llputt: quo rum nomínü rationem explícaui füperiüs:alíter quàm ab Anglo quodam nuperaccepií, qui Ele powte uocari aiebat quafi Anguillam uentrícofam. ILLYRICE, Poloniuocant Míentus,Bohemi Mnik. V $T EL AE fluviatilis fpecies alia à Rondeletío exhibita: quí non alio quàm uulgari Gal- Miio nomine Barbotam appellat, In lacubus (inquit) & fluuijs minime rapidis Lotæ fpe? cies,uelei perfimilis pifcis nafcitur,quí à uulgo Barbota nominatur. Lotam corporis fpecie refert, nifi quòd roftro eftacutíore:item cauda tenuiore, X magis ín acutum deficiente,učtre prominen tiore;alijs omnibus fimilis, q Bellonius Clariam fl.fimpliciter,Barbotam nomínauit. Apud Al bertum Borbocha,utconijcío;pro Barbota legitur . Sed Hufonem quoq; uulgò di&um Danubi pífcem ab accolis Tanais Barbotam nominari fcribit Bellonius,à barba fcilicet. G A LL, Barbote, ut dictum eft, GER M, ZÉinartocr Trüfhen mit einem fpigen fhnabel/ ynn dem [dwantaud ge fpigt:mag ecin Spigtrüfh gendit werben, V STEL AE fl.noftræ pulcherrimis diftínctz coloribus, flauo,croceo,cădido,rofeo, atro, Miia pupilla nígra,parte ambiente cæœærulea,ante paucos annos in Bohemia capta funt: & Pragz propter pulchritudinem Regi feruatæ uiuæ in uafe amplo aqua pleno;no fine limo fune di, Ear unius iconem hic exhíbeo;qualem Io. Thanmyllerus iunior , chírurgus Auguftanus , ad me dedit, : SP E R Danubij, quem hic proponimus pifcis appelletur , propter fimilitudinem eius cum Å Apero Rhodani (quem dedimus fuprà Parte 11.huíus Ordínís:) quanquam multó maíor. Capítur VImz alibi ín Danubio. Squamis (ni fallor) tegitur.dodrantalis plerung; € libre pon^ dere eft:fed etiam ad duasaut ad fummum tres libras (x v 1, unciarum) accedit , Pinna à podíce incuria píctorís omífTa uidetur. Colore eft partim €fufco ruffefcente (ut icon pra fe fert , tum eå quam Julius Alexandrinus Ferdinandi Augufti medicus ad me mífit;tum altera,quam xe eilerus — Animal, in dulcib. aquis Ordol. zu Seilerus I, C. Auguftanus) partim nigris maculis fatis magnís per interualla díftínctus: quarit aliz quz à dorfo ad uentrem obliqui tendunt. Lautifsimum effeaiunt fimul & faluberrimum omni- um Danubij pifcium, ín pifcinis feruarí non pofle. caudam adeò duram habere, ut uízamputarí pofsit, GERM ANI eumuocant Sinod/Sinoc/Sunbe/SinneSingel. | YNG AR I Kolkz, TRVTTARYM GENERT? DIVISIO, Truttarum aliæ funt fluuíatiles,alíz lacufires. «f Parux,albz.in Santonum & Boiorum fluuijs.cubiti magnitudinem uix attingunt, capite mugilis fere, &c,R ondeletíus2Dadpfozen-hec apud nos tanta non fiunt. a.Maíores, flauz,ín Erari. b. Subnígras maculis rubentibus,colorem illum (inquit Rondeletíus) ex Senio có trahi exíftímo,ez enim omni maxímze funt, lacuftríbus illis fímiles,que Trut tæ falmonatz uocantur. Hx ín ríuís Mimiæ 2. adbfifezen appellantur , compofito å Salmone & Tutta uocabulo,carne rubéte, maculis aureís: (unde alicubi, ni fal lor,etíá Goloforen nomínatur, alibi & dbwattsfozen:) qua ín caterís uulgaribus 'Truttís nfgrícant,ut Menus quídá ad me fcripfit. Agricola Truttas nigris macu lís reperiri annotauítad Suarceburgum Mifenæ oppidiü,ín fluuio cognomento Nigro, Ge, a, b, Eas quæ flauefcunt & nígricant ab albis differre comperío, quód illis roftrum fitacutíus, & ueluti ín fronte maculanígta. praterea albae minores funt, & carne mínüs flauefcente, R.ondeletíus, Rottela uel Hucha dícta Germanis circa Auguftam , eadem forté alibí Teihforen dicta,id eft, Trutta pífcínaría. j Salmo etiam fluviatilis quedam Truttauideri poteft, 1 Item Eperlanus, i $ Sed híambigtt inter fluuía Salmarínus circa Trident& di&us, proculdubio Trut- tiles & marinos, À taquædamfluuiatilis eft. Fluuíatiles aliae funt Trutta magnauel falmonata, ín magnís lacubus, € Grundfszine. Salmonemlacufirem dixeris. Seefózine. `- Lacuftres f H Gdówábfó:nc. fünt,ut Carpio Benací, Rótele. tís omniíb.cü aliás, quod. Vmblæ uulgo dicta) Media, in Lucernenfi, & Lema» Ucarnem longémollicré ha no, Raeren, , bent: ín minore V mbía e. Maior, qu& ín Lemano equeftte | tiã lapillos ín cerebroob- cognomínant, grof Xooten. )-feruaui. Minorin lacu Tíguríno,& "E hae d ceterís Trut Truttis coz In fluuíjs, Thymallus & V mbra, gnatí funt, fed abfque ) In lacubus, Lauarcti & fimiles, dentibus. TRVTTARVM NOMINA ET DIFFERENTIAE APVD Anglos,ex Guil, Turneri epiftola, TRYTAM Angli uocant Trute uel Trowte, Earum ín Anglia duo genera reperiuna tur. Alterum,quod Aufonij Salar (nimirum eripfe,ur Gillius o alij,Salarisnomine Trurtam fihimpliciter accipir) eft,à Northumbriēčfibus meis uocatur «2D urutrout (Germanico forrà Borg Gallico Trout te unius pifcis nominibus in unum confufis,ex his enim duabus linguis Anglica feré conftat bodie. ) Ad hoc ge- nus alía fpecies referri poteft, Trutta illa quz uocatur an ZAlerfangbt:hic pifcis quàm alter (fuper: or) uentre magis promínulo eft,& per omnía crafsíor, X maxímaex parte , ut ille ín locis uadofís non ítaprofundís:íta híc ín profundíoribus torrentium & fluuíorum locis, fub alnorum radici us,quæ ad ripas fuuiorumnafcuntur, interdiu delite(cít.atq; ideo ab alno,quæ noftra lingua uo- catur alper uel aller,nomen fibi fortituseft, | Alterum Trutæ genus ín Northumbría uocamus S ulltrout,hoc eft, Trutam taurínam;ab infigni magnitudine qua alias Trutas fuperat. cubito enim aliquando longior reperit.crafsíor cft Salmone, pro ratione fuz magnitudinis : fed capíte, (i ređe meminí,breuíorí,Caro eft quàm Salmonís multo ficcíor & fríabilior, X multorit palatís gra tior. Accepi eandem ín alíjs Brítannía regionibus uocari a Gray treut, X alijs e SËurf. | Truta. Trolles, Salar. Fario | Varius. Turtur. Thratta. 312 | DePifcib. fimpliciter, Pars mm. R V T T A uulgóapud Gallos X Italos díctus pifcis;uthodie à plerifg literatis, fic olim etiam ` T; diuo Ambrofio & Ifidoro Hifpalèfi, fimiliter Latina terminatione uocatus cft. Varíj,inquit lidorus,à uarietate dicti funtpí(ces,quos uulgó Truttas uocant. Cum igitur tum quoque uulgae rehocnomen fuerít,nen Latinum aut Græcum , nec apud ullum uetufitorem feri ptore ínuenías tur;antíquum aliquod eius nomen índagemus, Plinius Valerianus etiam Truttos & Squalos no mínat:apud quem X alia quadam recentiora legütur,qua ab alíquoeí adfcripta effe aliquis fufpí« cetur, Platina t.fimplíci "Trutam feribit, Torrentínam Scoppa grammaticus Italus nominat, facto à torrentibus nomíne:ín his enim, & riuis motanís abundat. Platína Trutas díctas putat truden do,quod femper in aduerfum & ímpetuofum flumen nítatur híc pifcis. Troctes quidem A elíaní, marinus pifcis elt dem plané quí Amia: non Truta, ut quídam putarunt. Alíasaliorum opini ones nimiùm leues prztereo. Salar Aufonij, non Trutta fed Salmo paruus mihi uidetur, Faz rio autem Aufonij,fire&te ita legitur, (nam plures Sarionem legunt.) Trutta fuerit, uulgarí Gere manis nomenclatura accedente,nec mírum fi hunc pífcem à Salare & Salmone xtate tantüm dif fcrre exíftimauit Aufonius , uulgarem quorundam perfuafionem fecutus, &c. Varius nomen de hoc pifce I(idorífeculo eruditis ín ufu fuít,utdíxímus,afpernatís nimirum uulgare nome T rut ta:non quód antiquiorum aliquis íta uocaffet, Lupi quidem alij concolores (fere, ) lanati à cando re díctí;alij uero uaríj,quorum Columella & Xenocrates meminerunt. Hos ipfos Lupos uaríos; Truttas noftras effe, Iouíus & poft eum Saluíanus contendunt. quibus contradicit R ondeletíus, cuius ego fententiam fequor. — Recentíoresalíqui Truttam uocant Turture,fine authore. q Ac lianusín Aftreo Macedonię fluuio pífces colore uaríos(rüP siet xe muss; nomine ab íncolísMa cedonibus ínterrogando;gígni refert:qui peculiares quafdam illi fluuio mufcas,círca fummam as quamuolitantes,appetant. Videtur aŭt plane de Truttis noftris fentire, — Thraffa uel Thrate ta Ariftotelis, l'rutta uíderí poteft,ut pluribus dicam ín Alaufz mentione,mox Parte v, Thraf- fæ pifces apud nos varij dícuntut;ínquít Niphus Italus,de Truttís nean Lupis uarijs fentíens,n€ fciosin lralia equidem Var nomen de nullo pifce uulgare effe puto, præterquàm Lupo marino, qui Venetijs Varolo appellatur,quafi Varius aut Variolus:quanquam & Phoxíni fpecies,pifcí? culus quidam leuís , Varon (quafi Varíus)alícubíappellarífolet, Mnefithei certéapud As thencum Pyrüntes,non alij quàm Trutta fuerínt,Ex fluuíatílibus (inquit) optimi funt Pyrüntes, qui non nifi in rapidifsimis ac gelidis fluuijs gignuntur, X faciliüs quam cateri fluuiatiles conco+ quuntur, Sic ille. Nihil autem refert,an Pyrüs mafculino genere proferatur, Pveées,tvgse: an fomi” nino,Pyruffa uel Pyrutta.præftiterit tamen mafculino gen.cfferre, ut fubaudíatur Sús, eft enim adíectíuum ab igneo uel rutilo colore fatum, &c. 5 ITAL. Trotta, Trutta:& Trutala circa Laríum lacum,dímínutíuo nomine, ApudRhaæs tos quí Italíca lingua corrupta utuntur, Críues. 3 TRVTTARVHMfÍfl.gencríseft etiam quí Salmaríno ucl Salamandríno apud Trídentínos dícítur:cuíus hiftoriam & iconem Saluíanus dedit. GALLICE & Sabaudiíce Troutte, Truítte, G E R M. Sote/ So:ben/ ózine/ Sozcl/Soxell.pleríq; primam per f.pauci per u, confonantem fcribuntut Vorbelle,quafi Variolus, ANGLICEA (rute/Crowt, Videfuperiùs pauló de Truttarum nominibus & differens tijs apud Anglos,ex epiftola Turneri. Q V o D Trutra multigena fit, id quidem ex ftellis (puntiorum uarietate) flatuí uix poteft na diz uerliamneseiufdem generis pifces diuerfo modo píctos habent, quanuís ín eodem tra&iu capían tur ínterdum,ut R illa Neuftríz fluuius, Belloníus, GERMANICE dii Badhforen X Walofozen à ríuís X torrentibus fyluarum denomíná tur:Golsforen X SGhwarsfszen,àcolore:X eedem,ni fallor, 2 adpfifozen, compofito à Salmo ne et Trutra nomíne:quód Salmonem tum magnitudíne,tum carnis colore referant, Lege fupe- riùs ín diuifione Truttarum generis, His fimiles inTacubus maioribus reperiuntur, Cycefóziners Grunv[osnen/G dwábfóunen:dc quibus interlacuftres dicemus. Golbfoun SS Se en - Animalindulab.aquis Ord.E. 313 bent deauratas Auguftz Vindelicorum: KRotforen carnem habent rubentem & ualde fapidam, utannotauit Val, Cordus. T: VTTA pifcínaria/fi libet;appelletur híc pífcís:qui GERMANICE Aud / Aë uel Jg apud Bauaros, alios uocatur. Eius íconé Achilles Pyrmíníus Gafferus,preftatifsimus Au- gufte V índelícorü medícus ad me mifit. V ídetur aŭt c alíás ex píctura Truttís cognatus,tii quód | pínnulam illam adípofam fimiliter ín fine dor(i habet, & püctís uaríatur,In libro Germanico Ba: uarícarum conftitutionum & píctus hic pifcis proponitur, & menfura eíus duodecim aut tredé= cim dígítorá, quibus breuioruédínon debeat, Auguftæ (ut audío) hic pifcis uocatur ein Rot | uel Xóttle/àcolore rubícundo : que nomina noftri Vmblis (ut Sabaudi nomínát) lacuftribus trí | | buunt. Voracem effe aiunt, boni faporís , inferiorem tamen Truttis. In Carinthia Hucha rubra | i (tot HAuecben) quædam cognomínantur,ín fluuijsiquas Salmoni comparant, carne etiã rubra: | | & Aliri ut inueterentur,folereaiunt, Apud Mifenos Truttas quafdam uocari Teihfozen, (hoc E eft, pifcínarías,) eas pífcínze fundum glareofum requírere,etríuulos fluidos quí fe in pifcinas ín | fundant,ex Georg. Fabrícíj literis cognouí. hæ an forfitan Huchís proxime díctís,ut alijs íam pri- ùs memoratis Truttís eadem fint, inquirendum. Huchas quídam ícone noftra ínfpecta ín quibuf- dam Germanízlocís ali ín pífcínís nobis referebat: & ín Traga flumine Carínthíz reperiri : æta- | tis&p progreffu ín Salmones (fpecie roftri nimirum) conuerti , quod & Lacuftríbus Truttís duer | fis accídit, T bymalli conie altera eiufdem in fequente pagina. | pri —————— | h HY MALLY sab Aelíano uocatur pífcís(non Thymus ut quidam fcribunt,nec Thymalus | Å Lfimplici) Ticini incola:uerüm ís in alijs quoque fluuijs plerífty apud nos reperítur, puris fci | licet (axofis & rapidis maxíme,Ingredítur autem maiora flumina e minoribus ac ríuís,. Nomen eí | |. . fadium,quód thymum herbam redoleat;uel potiùs nefcio quid fuaue, non ita pífculentum ut cæ= 1 teri pifces.id quod fortafsís cibi ratione eí contíngít.uefcitur enim non auro;ut uulgus putat, fed | infectis aquatilíbus, míllepedibus,pedículis & pulícibus aquatícís ac terreftribus, ut fcribit Bello | nius: qui etiam fcarabeum terreftrem alíquando ín eius uentrículo fibi repertum addit , tag; non omnítempore & loco hunc eius odorem percipi puto, Recentiores quídam fcríptores,pracfer | tím Italí,uulgare Italicum nomen tanquam Latinum proferunt, l'emulum, Temolum, & Teme lum feribentes, Idémnefit Vmbra fluuíatilís Aufonij dubito. nam & Albertus Magnus Thy- zy, f. mallum interpretatur Vmbram,& Sabaudí hodie eodem nomine uocant; & Angli quídam fimi liter, ut confjcít 'urnerus. Aufoníus hoc tantüm uerfu , Effugiens oculos celeri leuis Vmbra nas tatu, ín Mofella eius memínít,in quo flumine cum Thymallí reperíantur,ut audío , tam nobilis pi | fcís nomen ille præterierit nifi Vmbraab eo dicia effe cócedatur , Rondeletius & Belloníus Vm | l bram fl.à Thymallo díuerfam faciunt; neq; ullius inuicem fimilitudínís meminerunt . Mihí out, dem,finon unus eft pifcis (aliam enim fluuíatílem Vimbram preter Thymallum nondi uídi;nec Unum effe aío,fed ínfcítíam meam fateor) omnino fpecie gar ad cognati uidentur, idg ex ipíos | 2 H è r H > A rum ferc deícríptionibus.Sed de V mbra illorum proxime, | | | IT ALICE Temolo, Temalo, Temelo:pro Lin ultímaalíquí r. proferunt , T'emero. apparet autemnomen à Greco Latínóue deflexum effe, ` | G ALL, Sabaudís Vmbra,ut díxímus. | sta DePifcib, fimpliciter, Pars TIII, GERM. Uef Afh / eodem quocinis ‘T'hymalli icones due à diuerfis pitoribus non tmo nomíne.àcolore,ut puto,quí ín hoc pífce, mi tempore nobis expreffe funt, in utraq, lineam qui à nüs qu caterís plerífq; fquamofis candidus branchijs ad caudam defcendit defideroetre, aut argenteus eft; fed magis cinereus & pun- y &is afperfus nigris , ut cínís carbonum partt- 1 culís aut fauillís nigris, Nomina pro etate mu À tat, INofltíprímoanno nominant Rregling uel Grefling: quod nomen etiam Gobioni fl.attribuunt,e quo Thymallum fieri quídam falfó putant. Anno fecundo, ein Rnab/ ein Y fet ober Yferlc. Tertio ein 2tefcb. In Rhea no círca Scaphufiam anno tertio audio uoca- ri ein Mittler : quarto demum ein Mel ucl Zefer, cii parereíncípít, Noftri quidam pifcatores Thymallum paruum etiamalio no mine appellatein TR ó:nling oder Cburling. ANGL. Eftín Anglia pifcis inquit Tur- nerus) à Truttarum forma non multum ablu dens, qu£ a colore cinereo uocamus g Gray lyng. eundem audioalicubi Amber nomina rí.ídem nifi fallor pifcis eft, quem uos uocatis ein Aelch, Znbra Rondeletije M B R A fluviatilis Aufonij , à Rondele- letío exhibita, Belloníus iconem eius id circo fe omífiffe aít, quód ad V mblam proxi- méaccedat, Vídequa fcrípfímus pauló an 3 tèin Thymallo.Longe diuerfa eft marina V mbra;quanuís imperiti aliqui confundat. V mbra flu uíatilis non folüm nomine,fed X colore , marinis fimilis eft; quo utríq; nomen, corpus enim € opací loci modo fubfufcum & (ubobfcurum,cubítalem (pedalem, Belloníus) magnitudinem nő excedens. Diet eft ex Truttarum genere Carpíoni Italico corporis afpectu affinis, Squamas pat” . uas,& maculofas ut Trutta habet, Capite longiore eft quàm Trutta, ore minore , nec tam hiante roftro non acuto, fed obtufo,maxime in maxilla inferiore:fine dëtibus,& fine magna maxillarum afperítate. Oculis eft patulís:cornea tuníca aurea, pupilla nigra, V efcítut terra, aqua, limo; una? cum " Animalandulcib.aquis Ordol. zg eumbhie & arenaautí lamínulas haurit. Pura aqua maxímédelectatut;ín montium amnibus capi- | Í tur, Carne eft (icca &alba,qualis eft Truttarum paruarum,&c, Hacille, Influmínum aclacu- | [ um uortícibus degit , pifcis Allobrogibus & Lotbaríngís peculiaris. Lacus que Allobroges uul- | gò d'Aígue belette nücupare folent,affatíám V mbras promit. d An V mbram dulcium aquarum | íncolam duorum generum ftatuemus:unã Thymallo eandem;aut certe cognatífsímam; alteram | lacuftrem,& magis affinem Truttis,quam Sabaudí V mblam uocitat:qua rurfus ín duasaut tres alias fpecies fubdiuiditur:& tertiam forté nobís incognítam,de qua Rondel. & Bellon.loquunt? | G AL L 1 Narbonenfes,demptís Monfpelíenfibus V mbram uocant, R ondeletíus, Alobro | gibus (ac Lotharíngís) V mbre uocatur, Bellon. Sabaudifané Thymalli , Vmbrã appellant, | GER M, Ainfifc vmb Lyon vno in 2. utbiinden V mbre genafit:imit weldemnan oie | Gaffoyer aucb ein 2lefcben nennen: [olloen $6:inen/2Xotclen/ober Zeen glycb feyn. | ANGLIC E 2(n 2mberu ZEngellano/oifer fifi/evet cin Ae, | Lucij figura bec noflra e$: non adillius quem Rondeleti us dedir imitationem expre[[a. v c1v M Aufoníusprímus ex Latinis nomínauít,de ducto (ut opínor) à Græco nomine 73 Aviv, quod Lua pum fignificat ; quía híc inter fluuíatiles Dr uoracifsimus, quemadmodum ínter marínos Lupus donge díuerfus pi- fcis) cuí Græcí d uoracítate AdBoeugf: nome dederunt. D uerfus etíá eft quí Lucius marinus appellatur uulgó,à Gre cis Sphyrena, R ondeletíus. Platina Lucium pífcem, Ly cum etíami & Lycium appellat. Sed Lycus nomen Grecis pro pífce rarifsíimum eft, pro Lucio quíde pífce nunquam ufürpatum.Blennos pífcículos mar, Grací quídam AUR, id eft,Lupos appellant. Lycoftomum Apuarumgenerís pifcículum mar.Foroiulíefes Lupumn ominãt:aliqui Ana ` thiam etiam facrum pífcem Lycon,al awy, 4j Lucius an fit Oxyrhynchus Nili memoratus Straboní,dubítat Bello níus, Capítís quidem X roftri figura acuminata hoc nomé meretur: & nos carníuorum quoq; Nili Oxyrhynchü et: fe obferuauímus;cum alij Oxyrhynchít Cap nimirum, hoc eft,Suriones , Xyríchz uulgo Graecís dícti) carniuo- ti non fint:ut neg; Mugiles , quorü aliqui oxyrhynchí epi theto cognomínantur, Alibi etiam Belloníus feribit Lucí- umpifcemin Nilo frequentem effe: uideri illum quí o= lim díctus fit Oxyrhynchus. Plutarchus quíde Oxyrhyn= chum,quém A egyptíj colant,marínum facít,nefcio quim redi, tanquam d mariin Nílum íntret. Lucium álucen do Bellonius díctum arbítratur (ut ipfe mihi retulit) quód ' — ficcatus nođu luceat, qj Efocem Plínij, quem maximum in Rheno pifcem facit, (X eundem forté Hefychum Ae: liani) Lucium effe non defunt coníe&ura: (noc accole Rheni inferiores appellant: Poloni Sczuka.)namfiquií a- lij etíam maiores ín Rheno reperiuntur , ij Rheno proprij non funt,cumé maríafcendant,ut Salmo & Sturío. €Q Pan thera fl. etiam appellari poterit, tum propter uoracitatem qua X ín pifces & alias animantes graffatur,tum quoniam maculis plurimis albicantibus latera eius díftíiguuntur, Plerifcg oblongis: unde forfan Tigrim fl.potiùs quàm Pan theram alíquís appellet, nam & mefx ex cedro ctífpee, ob- longo uenarum difcurfu,tígrínz uocabantur:íntorto, pari therínz, q Gallici Luc in longum protenduntur, funtá delicatiores: Italici ueró uentre funt prominente, € corpo rísuelutí truncata mole,atcg inlatum exporrecta,Belloni= us, In Hifpania nulli funt, df Poterit Lucius, etí&Sphys ræna fluuíat.dícíznam & Sphyrenam ín mari, Lucium ma | rínum uocant multi uel Afellus fluuíat. qui 2 Gallis Mere lu, quafi marinus Lucius dicitur, Lucius pifcis (inquit caliger) eft ex genere Afellorum, fuutsalýsg dulcibus aquis peculiaris ‘ficuti mari Callarías, X aliæ fpecies. Non Aurem Oxyrhynchus, ut quidã exíftímarunt. «| Apud no 3 Oxyrbya- | chus, Efx, Hefychus, Panthera fle Sphyraena fle | Afellus fl. | i 316. DePifcib. fimpliciter, Pars HH. bílifsimum quendam ín Suevia uirum, Loch dentis (ut ipfe dícebat)miraculum uídi;zunum uíde- lícet dentem maxímum grauífsimumdj, quatuor digitos latum,octo longum,mucrone lato obs i foG;filo corporis (ipfius dentis) erecto fere; fuperficieleuf & fplendida, | ITALICE Luzzo, Hisp, Sollo,utaudio.quanquam & Sturíonem Sullium uel Suillum appellant. Angli Lus cium pífcem Lufitaníca uoce Pícque nuncupant, A matus Lufitanus; quí tamen Hifpaníam uni- uerfam Lucio carere tradit. | G A L L, Burdegalæ Lucz nominatur : à Gallis Brochet, (quód oblongo fit corpore, utueru, Belloníus:) uel Becquer, Bechet, roftro prominente: Bec enim lingua noftra roftrumfignificat. Aulicinoftri Lucium pede minorem Brocheton yocant; maiorem Lanceron: quí pedum duüm tríümue eft magnitudine, Brochet, Rondeletíus. — Solertís eftín comparando fibi uictunaturz pífcis.fiquídem ftans contra fluentis aqux raptum, quotíes Ranam uelalíud quidpiam delabi aut moueri aduertít,illuc fefe protinus emittit,atg eíaculatur ín predam,unde Gallí Lanzon uel Lan zeron uocant, Belloníus. : | GERM, Noftri 4Sedbtappellant,& differentiam àlocísfaciurit.eorum enim quiin lacu dea | guntalíos qui circa harundines uerfantur , Xosbecbt uocítant: alios quí in altiori gurgite, &See-. | becht, In Albi,alij à Martio menfe ((Qertsenbedbt uocátur:alij poft Pafcha e Hebt ideft, Lucij magni, Circa Colonia ufitatü et nome &dnudbt:alijs Sonac dnoct/ Snout ut Flandris:à roftrífigura forfan prominente : nam & culices Germani €5dbnacEen nominant à promufcídelongíufcula. Argentine Lucíos minores X eodem anno natos ZPyütling appellat: quod nomen Percís fl.nofiri attribuunt, A NG LI S Lucij maximi A. gece dícuntur;medrj, DiEes:minimiDicrellee. | Anglici quia dé Dye (fic ením pleríq;fcribüt) ad Gallică Becquetaccedit,à roftro factum, ac fi roflríce dicas. POLONICESczukauelStzuka, Bohemícé Sfcika, | v C1v s pifcis año Salutis M. CCCC, i d | XCVII. captus eftin flagno circa Arsaylpiufi mperíale Sueuiæ urbem: & repertus ín eo annulus exare Cyprío ín branchijs fub cute, modica parte fplende re uífüs:cuíus figura et infcriptio fuit qua lem exhibemus. Verba Græca círcunfe^ xétize ínfcrípta: Eig zung: ty9vc elen Aluve eraysizrors G7 avrS de dje à worunzS ou lnol- | xis Dri yeas, qu v8 5. ipsos TE Over beis oe. | A,Latíne fonant , (ficuti Ioannes Dalbure , gus, Vuormacíenfís epifcopus, interpres tatus eft: ) Ego fum ille pifcis huic flagno | omnium prímus ímpofitus per mundi re oris Federici fecundi manus, die quín- to Octobris. (aio Domíní) M, CC, XXX, Inde colligitur fumma annorum cc.rLx- | ` V 11. & nimirum antequamáà Friderico "BW Augufto ita infigniretur, iam aliquandiu uixerat:& fi captus nondum fuiflet, longi orí cempore adhuc uixiffet, — ' | V CIOPER C A nominari potefl, híc Lee compofíto, à fímílítue dine quadam cã Lucio & Perca. nullum enim eius nomen uetus hucufg,nec in aa | líalíngua quam Germanica cognouí,Ico | nem quam exhibeo Iulius Alexandrínus,Ferdínandi Augufti medicus, e Praga Bohemío mifit, | nefcio è quo flumine aut lacu,Germanico nomine Goill uel Sopilln ad(cripto:& aliam eídem | peromnía fimilem Achilles P.Gafferus, Auguftanz reip.medícus,e lacu quodà Bauaríz, Tiag- | maul nomine adfcripto.ego neutrius nomínís rationem uel originem affequor. Capítur híc pi | fcis (inquit Gafferus) ín A mbronís lacu Bauariæ, (if 2liiier[ee: ) non fepe tamen,quoniam raro | altiùs natando euchítur, Longifsimus ulnam equat.INon difsimilis eft Lucio, &c.fquamarum ma gnitudine,ordine & afperítate Percam refert, Pínnz dort erecta aculeís tres feré digitos longis | rigent.Oculialbicant, Pínguís eftadmodum: & carnem etiam coctus albifsimam feruat , Sic ille, Lucio plerung maiorem effe aiunt,tres pedes longum, pifces uorare,à Luciotamen uinci, cat — | | nis efle tenacísnon gratum ín cíbo;abundare ín Danubio, fed ín pífcínís egal, In pictura Pu K ` - dem i OH Mer et E GE WEE pou e Checo Me CA SCR Cte Qd ee Ae HEC e) dem à fummo dorfo latera uerfus ,maculæ nígricantes fatís magna tranfuer(z , utin Perca ferë, uifuntur, , Quibus ín Bauaría & circa Danubium pifces obferuandí occafio eft, diligentiŭs in- quírent,idemne Schillus Danubi fit, & ín Bauaríx lacu Nagmulus. exhibitus quidem dnobis non Schillus,omnínotamen Nagmulus uídetur.alius enim quídam,Schillum Danubíj aliter suis hi defcripfit,forma Siluro potíüs quàm exhibito hic pífcí conueníente. fed certi nihüdum babes Alius Shaile ín Danubio pífcem , Lucio nó difsímilem forma effe retulit; pinnis der aculea- tis Perce inftar. G heid quidem ín eodem fluuio Silurus eft, fic díctus uel à quadam fpecie nagi næ:uel à damno,quod fua pifcium uoracíitate ínfert:à quo &cbaibleforfitan differt: ctíamfi dimi nutíuum ab eodem nomine faum appareat. Ent & Schedel in Bauaría díctus píícis,que non {upra quatuor palmos minores excreícere audio, DN pifces alíos deuorare:díctus fortéà ca pítís ma gniítudíne; nam Gchedel craneum fonat, S CHA J£ 9 in Bauaría díctus pífcís(nefcio qua uocis fignifícationeautoríginernec quí Bus autqualibus ín aquis degens) à proxime memoratis omnibus differt. Iconem eius è Germaní cò libro Bauaricarum Conftitutionum mutuatus fum: ín quaan pinna pofteríor probefit expref- fa dubitari poteft.in Tbymallo quidem eandem malépíctam proponít ídem Liber, maiorem fcili cet quámanteríor dorfi pinna fit, &€ fpecie ueris pinnis fimilem, (cum adípofa fit & fibris careat) quemadmodum & ín T'rutta.Squamz ineo fatísmagnæ apparēt.Hoc cifere peculíarequódape pendíces geminæ breues,ceu cornícula,à labro fuperíore prominent, Menfura,qua nullus minor ín hoc genere pifcis uenum exponí debet; quíndecím fere dígítorum eft, fimiliter ut Luch., q No men Latinum, {i liber, fíngamus Myftoceros, quód ueluti cerata,íd eft,cornícula myftacís , id eft, barbzlabrí fuperioris loco habeat:donec aliquis cuí pifcem ipfum propius uidere & noffe cõcef- A fum fuerit aptius imponat. "s p E NEE 4 TOAUAT SNE EE Gë e te TR) dE E hen? an E ex. NÉ A N KA CN y d g EEN y 2049 o9 AE e E P H YR AEN A fluviatilis uocari poteh híc pifcis, marínz enim Sphyrænæ roftrum fimile haz bet, longum, tenue, & maxime acutum; fed molle & nigrum, à quo etiam Oxyrynchum appel lare pofsis. Sed alius eft Oxyrynchus Nili:& alíus quem mare rubrum procreat; Rondeletius. Nos de Oxyrynchís quzdam ín genere fcrípfimus ín Barbo, inter fluuíatiles.. Lucium quo- d 3 EE seg Deich fimpliciter, Pars III. que diximus Sphyrznam fl.uocarí poffe, X forte (uftíüs, GERM, Antuerpíz crebrócapítur,& AP autin nominatur, R ondeletius, (Quidam ex infe riori German ía, Mænulammihi interpretatus eft JA outincE. fed Acum Ariftotelis etíam fecun dumRondeletíum, aliqui ZPyoutincE nominat) Noftra lingua;ilibet,uocemus ein pitsnaf. | "d : | S TR ACION Niliquem Bellonius fido nomine Holofteum appellat, Vidimus (inquit) O pífcís INilotici {celeton holofteum,à círculatoribus círcunferrí , quo exenterato , íncola tea fiam illam duram qua contegítur, pentagoná fere , multos annos íncorruptam feruant, V íuus in cauda penícillum haber: & pinnas fupra infra(p caudam : ac rurfus pinnam aliam ytring , oculos albos,os paruum;Color eílacteícít, & uelut ín pallidum languet, Longus interdum ad pedis men | furam eft. q Ego Oftracionem hunc pifcem nomínandum contjcio,nam & teftam Oftraci inftar | duram habet ` & Oseaxíoy pifcis à Strabone ínter Níloos numeratur, d Quidam nuper Holoftei | pífcís nomine Píca (ut uocant) Indice roftrum,ínconfiderate defcripfit. i GER M, in [rómboerfiftbauf oem fluf Viilo in gypten/ iff mit einer berten [halen bebecEt/von welder man jn mag cin Sdalfifb nennen, STRACION Ámerícz, Riígatur America (inquit LLULL Andreas "Theuet) fluminibus e« ÅT ges ,limpidífsimís & pifcofis, Mire €— unum indie ad j / G Di miratione dignum uídímus,pau- N E E) (P MALIN LAS 1ô minorem SE Ue de : 2 ud A e ácapíte ad caudá inftar Tati par- x NY Ka uz (ín eadem regione) quadrupe NS dís,armatus etueluti loricatus eft. Caput eí prægrande & enorme, | fi conferas ad relíquü corpus. offa . intra fpínam dorfitría continet, Editur ab íncolís, quorum lingua uocatur Tamouhata.Síc ílle,e« go propter cruftas illas ueluti lamínas, quibus munitur,Oftracíonis nomen,adíecto Americ uo cabulo,ut à Níloo dífferat, pulchre ei conuenire opínor.Iconem ab ipfo pofitam qualemcung imi tati fumus:nífi quód dentículos pior nofter exprimere neglexit, GERMANICE Um anocter fif aucb mit falen dewapnet/wirt in oem neiiwen land America gefunden. ` Piftis buius qualem à bono ep dotfo uiro figuram accepi , talem exhibeo, nec certi, aliquid flatuo, Rondeletius Sed BENIN UE diligentiùs, primum an extet huin | modi pifister ft extat,quod ei apud ueteres nomen. Glamis quidem fi effet , Siluro | Jimilior effe debebat , G Pifcem alium (inquit idem) pro Glanide ufurpant nona e D nullis qa Helueris Salut nominatur, ee. nos bac pro Siluro ict dabimus, A N N ul KEELU e, : Torres ` ONN À NN WD GLARIS Animal. indulcıb.aquis Ordol. 519 L A N IS, raug, o, fledendum perO uel «oc. Attice: à fluvio Italiæ eíufdem nominis (qui (rris puto Glanicus , Claníus uel Lyris appellatur) fic díctus , Plíníusalícubí ex Aríftotele tranfferens,pro Glaníde Silurum pofuit:unde & Theodorus uidetur deceptus,ut Glanín ex Arí ftotele Silurum ínterpretaretur , Alte quidem in locis Plinius ín commemorandís ex Glaníde & Siluro medícinís,eos tanquam díuerfos Pont app etiam uno eodem capite primùm medicinas Siluri, deinde Glanídís commemorat, Aelianus diferte diftinguit,cum Glanim incolam facit Me andri & Lycí Afíanorum flumínum,& ín Europa Strymoniís,fpecíe ac fimilitudíne Siluri. Vide ri poterat Glanís, ex ijs quae ueteres Ícrípferunt , fluuíatilís tantum ` Silurus ueró marinus etiam, Ce lacufiris,) anadromus,hoc efl, marí flumina fubíre folitus. Ego Glaním Siluri fpeciem minos rem efle coníjcío,noftris regionibus ígnotam,nam & forma X natura eí fimilis defcríbítur,ut mi nüs mírum fitaliquos confudíffe,Silurus quidë Aríftoreli incognitus fuifle uídetur, quód ín Gre . cía nullus fit: Glanís ueró cognitus, quód etíá ín Thracía(ín qua patría habuit Stagíra ) reperíret, BYZANTINVM uulgus,apud quos frequens ex Strymone confpícítur, antíquam dicionem retinens Glagnumab ínfigni glabritíe Cerymologia hec à Larinissut uidetur petita, Graco uocabulo non con uenit) nomínauít, Confufos ín ore dentes habet, multis ordínibusin maxilla dífpofitos: os magni & amplum; &c, Maior ín fluminibus quám ín æquore euadit,in quo etiam raríus reperítur, Bello níus:quítamen hunc pífcem à Siluro non feparat, Si barbatus eft Siluri noftri inftar, (quod equía dem non dubíto,etfi ueteres non tradiderunt) mírum dd à Bellonío præteritum effe. d Beluasho mínibus perníciofas Gracorum fluuíj ferre non folent:ficut Indus, Nílus, Rhenus,Ifter, Euphra tes & Phafis.hí ením feras ínter fe fimiles, (Siluros nimirum, ) X maxime hominum uoraces alunt, fimiles fpecie Glanibus Hermi & Maandrí alumnis, nifi quód & color eis nígríor eft , X uires praeftatíores: (Siluri etiam adultiores eiufmodi funt minoribus comparati: ) Glanídes X nigræ mínüs funt, X imbecilliores,Paufanías, Athenæus Latum ín Nilo pífcem, fimilem effe tradít Glanidi, quí in Itro capítur.q[ Hic pifcis inquit Saluíanus) Latine Glanís & Glanus dicitur:Plinius modo Si lurum nomínat,perperam ínterpretans;modà Glanídís nomen retínet. Aelianus Glanídem Silu ro fimilem falfo facit, Sic ille:quí Silurum etiam noftrum pro Glanide pingit. nos Aelíanifenten tiam tuemur:;& Saluíanum,quí Sturionem facit Silurum,non toto (quod aiñt) caelo, fed toto ma rí & omnibus undis errare dicimus. GERM. (Ein frómbdeoder mindercart 3 Galuten / der Welfen/Dieettlihe Wellern oder Shaidennennend. i Anguille iconem,que hoe loconomenclaturis eius preponi debuerat cum [pacium deeffët pofipofuimus, NG VILLA. GræcèEyyrvs bodie leg ew, Retínethíc pifcis nomen Latinum apud ITALOS, GALLOS & HISPANOS. Anguillas marínas quanquam ueteres quidam fcriptores memorent,Saluíano tamen probas bile uidetur,ín marinullas gigni (preter paucas forte circa fluuiorum oftia tantüm) fed éfluuijs tà tüm ín maredefcendere,cum Aríftotele,&c, Nos ultimo huius Ordinis loco Anguillas collo- care uoluímus:;ut quoniam foli feré pifcium catadromi funt, ut ita dicam, hoc eft, ex amnibus ín mare defcendunt: mox ante anadromos, id eft,è mari afcendentes, locum haberent. €f A noftris (Gallis circa Monfpelium ) pro etatís & magnitudinis ratione uaríjs admodum nominibus defignas tur. lidem anguíllas ín marem & fcemínam díflínguunt.marem uocant Marguaígnon:qui breuí= ore, crafsiore, latiore eft capite.fcemínam ueró Anguille fine , Ariftoteles difcrimen hoc circa caa pitis figuram non fexus (quo anguillæ non differant) (ed generis difcrimen facít, GERMARICEQ2[aUAL. Flandríce2tel/Dalincl. Anglice le, Anguíllarum apud Fládros;ut audio, funt duo genera: Vnum, quod nobilius habetur , uocát DalyncE,aofiri Aah id eft, Anguillam.) Alterum genus minus eft,etcontemptum,quod uocant 2(al/nobís ignotum. NE QVID CHARTAE HIC VACARET,EX PIERII VALERIANI Hicroglyphicis hac adfcripfimus, Anguilla fignificat rara admodum apud Aegyptios fuerunt, Noftri multa hieroglyphicis Aegyptiorum fimilia, quae per eius imaginem intelligenda effent, excogitarun. Vnum enim id tantdm fuper Ánguille nota traditum ab Acgy^ ptijs inueni,ut hominem omnes alios auerfantem,& feorfum ab aliorum confortio fibi uiuentem,per fimulacrum cius fi^ gnificarent; propterea quod eam nunquam cum ulloalio pifcium uerfari,neg; quidem coniugali inter fe ufu mifceri depre hendiffen. | Commenti funt alij,hominem, de quo nulla poft obitum memoria fuperfit,per Anguillam mortuam figni 2, ficari.illa fiquidem mortua non fuperfluitanec furfum fertur, ut maxima ex parte pifces cæteri faciunt;fed peflum in pro^ fundum rapta, in codem quo genita ef limocomputreit, — In diuinis Hebraeorum literis cedem profanz fenfu myfti^ co dicuntur:negj enim fquamofz funt qui huiufmodi funt pifces in aque profundum immerfari,& in cæno libenter uo s lutari confpiciuntur. Ad horum fimilitudinem,animi qui terrena tantüm fapiiit, idonei non funt utad facra proponantur. Adhzc hominem alieni cœli impatientem,ucl in eo difficulter fe habentem intelligentes, Anguillam in hydrijs duab. A. pingebanr, capite fcilicetin unam,caudain alteram demerfis. Anguilla fiquidem nullam uehementem tolerat mutationem, & fi zftate delacuin pifcinam tranfferatur, uiuere nequit,etiamfi frigida aqua fuerit, Hominem infuper qui fugitiuam e rem aliquam nulla confequendi fpe fe&taretur, indicare fi uellent, Anguillam pingebant,quam manus à cauda prehende= 2: rer. facillime enim illaelabitur. Quod fi certam effe fpem deambigua re quapiam oftendere uoluiffent, obuolutá eam. 6, ficulnco folio pinxiffent, qud fcabritiefua prenfanti fit adminiculo nequaquam irrito. unde prouerbium, Ges rip tyyny, Hominem ueró ex ciuilibus feditionibus & tumultuofis difcordijs crefcentem,rety auctum fignificantes, eum in A: 7, guillarum uenatione occupatum effingebant, Aqua fiquidem quieta lim pidaty, carum captura nulla propémodum, mas gua uero fi perturbetur, d: 4 ANIMA- . Bars, SE ICIter C. e j "n 3 KW eg Keel Ss SOR OX dh ERIR Së Weg en E -Q 33$ i ECKE EXEIIT S&S S.S E RESI Bank SR Suelo m C NER SE U gS ERSC PIS RSE ER S E S. LS e E Së Aa CO. ZS J Á Ped Animal. in dulcib.aqus Ordo 1. 521 ANIMALIVM IN DVLCI BVS AQVIS ORDINIS I PARS V. DE PHE SCIBVS ANADROMIS,HOC EST, E M As rífubeuntíbus amnes. ARINOR V M pífcíum alij mare nõ relinquunt: alj vero lacus marítímos aut etiam fluui os petunt, Hos (quíamnesfubeuntb Graci quidam &avlgouse appellant; alij círcunloquen primo ætatís anno) defcenderunt:tumbreui ín mariauđti,rurfus ín amnes enatant, nec amplius, opt nor,defcendunt:quaratíone catanadromí dici poffunt;ut Anguilla (de qua ín fine praecedens mue dícta:& Mugilum generis Zerta uel Plícca uulgo dicta ín Albi, qj Sunt X Gobiones ma- rini quidam anadromí,de quibus ín primo Ordine Marinorum díxímus, H RISS A ueteribus Grecís,Latínis Clupea,ab Aufonío Alaufa plebeio nomine diem He Teras quídam indocti linguarum, Aríftofum & Alfam nominant. "'T'tíchis pifcis non alius quàm TT hriffa uidetur quibufdam:alijs ueró potíüs Sardína,quortt fen tentíenunc magísfaueo. Eft & Abramis (oxytonum;uel potíüs Habramís) pífcís:cuíus apud Athenzum & Oppíanum mentio cum Thrífsis femper cóíungiítur,ut fufpícari neceffefit(ínquít Rondel.) Abramídes Thrifsis fimiles effe,uel eiufde generís,atqy marinas, quae ftatís teporib.fiu uíos fubeant:qua de Drama uulgó dicto pífce (quem aliqui nominis affinitate mmirum indutli ,Abrami- dem exiflimant ) dici n6 poffunt. Sic ille, Sed;nifi fallor,etíam BramaautPrafinus uulgo díctus, uel omnino cognatus eí pífcís,ad oram Oceaní Germanici ínter anadromos feré habetur: (apud nos lacuftrís tantüm eft,alibi fluuiatilís fimpliciter; fed neg hoc fatís mihi conftat;neq; fi conftaret,id circo Habramís fuerit: Oppíano Habramídes conferdiz nunc petras,nunc pelagus,nunclitora fe quuntur;& fimiliter Chalcides ac T'hriflz. Videntur autě Chalcides quoq Thrífsis (iue Alaufís cognatæ,cumaliás,tum línea illa fubuentre fpinofa.Athenxo Abramis eft inter Nili pifces: cona. iecerim autem à mari in flumen illud eam alcendere, fi mods recté ab Oppíano ínter marinos re- fertur.nam & Cyprínos & Chalcídes quos ipfe marínos pifces facit;alij nõ faciunt, Abramidium diminutiuum apud Xenocratem legitur. «| Alaufamalíam effc à Clupea, Saluianus contendit: E ka d Gobionet, Thraffa, T ruttas 322 DePifcib,anadromis Pars v. Figura bac Alaufe Venetijs exprefja efl.ea quam Rondeletius pofuit, rete fguamas oftendit c in medio uentre lineam [pinofam. Be 2 2 v E GE E SE A rZ ninh LEES SOR ACE EUN EC Së quoniam Plinius feribat Attilum magnum Padi pifcem,4 minimo appellato Clupea , qui uenam quandam eius ín faucibus mira cupiditate appetat , morfu exanímarí; Clupea ueró mínímus non fit pifcis: X Attili quanuís maximi os tà modícé pateat, ut ne mediocre quídé Alaufam ad fauces admittere pofsit.addít, Alaufam nullos prorfus dentes habere,nullamd; orísaut maxillarü afperí tatem, Sie le, Atcum Clupez nomen ad Venetum Chíepa tam prope accedat,lín í,mutato,ut plerung faciunt Italí;& aliud Latinum nomen huius pífcísnon extet, nam ThrilTa Graecum eft, Alaufa Germanicum, quanuís et Gallis ufitatum:necalíus pifcis Attilo ita infeftus nofcatur, non temere Clupeam effe Alaufam;negandum eft, Nam & nomen,& alia etiam qua de Clupealegun tur apud ueteres conueníuntplerac;;nempe ín amnibus capí,fluuiatilibus feré omnibus preferrí, (quod fi non omnibus, Tyberinís tamen conuenit: aríftofas effe & fpinis plenastmagnum effe pí fcem. Thrí(fam minorem Grzcí Tríchídem uocant, uel Tríchíam: utro uocabulo ertoa 7i ops xes facto,ut Euflathío placet;hoc eft,ut ego interpretor, capillari fpinarum;quibus abundant exí litate:quæ nifi mandentíbus moleftz effent, cum nobilifsimis pifcium certarent. Sed Tríchísfor- té potíüs Sardínafuerít. ` Thraffa uel Thratta Rondeletío, eadem Thriffz uidetur, ex Atheneo: quitamen hoc non dicit, fed mox poft Thriffæ mentíonem:nunc etiam (inquit) quead Thrattam pertínet, dícamus.níhíl autem alíud, quàm pauca authorum quí hunc pífcem nomínarüt, teftímo nía fubiungit.Quod tamen Ariftoteles fcribit: Anímalía quedam toto genere uaría funt,ut Pan- thera,ut Pauo;& pifcium nonnulli,ut quze Thrattz uocantur, (De generat, anímal.g,6.) Thrifsís conueníre uídetur hæ ením parue adhucternís & aliquando quaternis rotundíoribus nigris ín la teríbus actergo utríng)infigníunt maculís,ut Bellonius feribit, Sed forfitan T'hrattz potius Trut tz noftræ fuerint:cum & nomen quadret, & uaríetas nonín minori tantüm xtate , nec tribus aut quatuor folüm maculís,fed pluribus illis, Truttis peromnematatem omnibus conueníat, Adde hactenus nullum alíud Truttæ nomen uetus proditum effe, (præterquam à nobís pvjuzz G»;fed u- nus píícís ín diuerfis regionibus diuerfa nomina habet: ) & ipfum Truttz nomen , Gallis Italis ufítatum , non omnínorecens aut barbarum effe exiftímandum eft, cum à Plinio Valeríano me dico quoc fit ufurpatum, Stephanus Grammaticus T'hrattam feribit effe gentile nomen à Thra- cía,fceminíní generís:& praterea auis ac pifcis. credibile eft autem hos pifces à Thracia denomi- natos,ubí nimirum fluuij frigidiores X montani funt;ín quibus Trutte fiue Pyruntes,nafcuntur; Ad Alaufam redeo:quam paruam adhuc Galli Pucellam(Pucellejnomínant ueluti tranfpofíz tísliterís pro Clupella, Dong è Phagítícís carmen Apuleius recitat: Omnibusut Clupea (aliés Clypea)prae(tat Muftella marina. quod qdë hactenus à nemine fatis confideratü uideo. quod fi íta legas, utrecítauímus, nullus cómodus fenfus uidetur. quare deprauatum fufpicor , (ut etíam alia ` quada Donn ab Apuleio cap.) & proomnibus,repono amnibus,íd cft, fluuijs:hoc fenfu, In am nibus præftantior eft ut Clupea,íta etiam IMuftella marína;hoc efljquz è mari afcenditut piícem utrung è mari amnes fübíre fentíat,& in ijs meliorem fierí:íd quod de Alaufa conftat: & fimiliter de Lampreda quoq, fi Muftelam mar.pro Lampreda accipiamus. Ego quanquam Lampredam,; Muftelam effe , & marinum dici poffe quód mariin fluuios a(cendat , non negauerím:alíam tae men quoq; Muftelam marínam agnofco,quz ut marína cognominetur,quoníam ín marí femper maner dignior eft.íragy Ennium ita potiùs fenfiffe dixerim! Vt Clupea optimus pifcis eft in amná bus,ítaín marí Muftela:fiue eo nomine Aelíani Galen, (id cft,Muftelam, ) (iue Afella pmo (ide 2 Animal, indulcib.aquis Ordol. 523 (ideft, Muftelarem & fimilem Muftelz,) alíümue cognatum pífcem íntellexcrít, Quód D quis le« gere mauult, Omnibus € Clypea (tanquam id ciuitatis nomen fitinam & fequentibus pifcibus ad dítlocorum nomina d quibus præftant,præftat Muftela marina, non contendero, Eft autem Clu pea ciuitas Africæ propríé díctz,ín promontorio Mercurij fita, INafcítur ín Ararí Galliæ fluuío magnus quídam pifcis , Clupea (Kàsmočæ) nominatus ab íncoz lís:quí crefcente Luna albus eft:decrefcente , totusnígrefcit: X corpore nímíum aucto à proprijs fpínís ínterímítur. In huius capite lapis reperítur, fimilis grumo falis , qui optíméfacít ad quartas nas,finiftro lateri corporis alligatus, decrefcente Luna,Callifihenes Sybarita apud Stobæã,Quæ an Alaufz in Araríaccidant,uírí natura ftudíofí, quibus cognofcendi hac facultatem fluminis il lius uícínítas prebet;obferuabunt. Haec ex ueterum lectíone de Clupea mihí anímaduerfa funt, Tam quod Saluíanus anguftíus effe Attili os feribit, quàm ut uel mediocrem Clupeam ad fau- ces eius petendas admíttaticonfiderandum alijs diligentiùs relínquo:prarfertím Padi accolís.Plía ` nius quidem minimum hunc pifcem faciens, Calliftheni qui Clupeam magnam facit, aduerfatur, Anídem pro ztate ut maior & minor eft, diuerfa nomina fortítur? Frigidum hoc,quód fine denti bus morfu exanímarenon poffet.Belloníus : Alaufam (inquit) lineam afperam & ueluti cultella- to mucrone fcíndentem (fub uentre:ficuri FTarengus ,Sardina, Liparis Apua, Phalerica, & Celerinus Ocea ni) gerít.qua Attílum ingentem Padi pifcem exanímat.ea uero acutior eft ín pufillís pifcibus.Id fi uerum eftnon Plinium (ut facit) tefte citare debebatifed erroris potiùs eum ínfímulare, quí Clu- peam Attíli uenam quandam ín faucibus mira cupiditate (fanguinis nimirum eius fugendi)mor= fu appetere tradit, Effe quídem infeftum bunc pífcem Attilo,eó facilíüs credíderím:quód Stua ríoní etíam (cuí cognatus eft Attílus) cum A]aufa dífcordía quxdam intercedat:quod ex lo Keng manní Albis fuuý pifcium defcríptione didici ige inquit pifcis (id eft, Hírcus) ab accolísappel latus (alij Golofifh nuncupant) à Sturione compulfus Albim fubit. Q Eft autem Fige pifcis, uelíp fa Alaufa,ueladeo fpecie natura (imilís,ut merító eodem nomine appelletur, GRAECI hodie Phriffa uocant. AFRICANI larrafa,ut fcribit Scaliger. ITALI Chiepa:Romæ Laccíauel Lachia. HISPANI Saboga. GALLI Alofe,Burdegalenfes Coulac, Maffilienfes Halachía; Minorem uetó in hoc gene re Pucelle nominant Galli alibi Fi&e uel Fenícte, Andegauí Conuerfum:alibí Gautte. GER xu. 2llfe/A£lfe/2telfe/Dint: 2. effifdb/malim 1 aufffiftb:& circa Argentina (yere fifi. (quod nomen alibi ín Rheno Leucifcifl.generí,Hafelam noftri uocanttribuítur,) anne mer bengft. E mari Bafilea ufcjafcedit.Ide puto eft^Derindo, nifli etate foran & magnitudine tan tüm differat. | Idem etíam,automníno cognatus, Sigcuel Sieg in Albi díctus pifcis eft: cuínos men hoc ab hírco inditum eft propter uírofum faporem.alíqui à colore capitis, & oculorum prz» fertim,Goolofifdb.id eft, Aureum nominant, utaudío: quo nomine díctum ín Marchia cætera fi- milem,fedlatíorem effe aiunt, 7 ANGLI Cdabbcmínoremueró Dylóeruel Dyloarbe. uid SA A Kerg WA AUS SE ee A A APITONIB VY shuncpífcem adnumero, propter fimilem (ut ex pictura quam Kentman- qe mifit conijcío) corporís formam. dífferentíze uero caufa anadromum cognomíno, quód ex Oceano Albim fübeat. Nafutus uidetur, prominente & carnofa fuperiore oris parte, ut ín no- fris fluminibus íis quem Nafi nomine defcrípfímus faprà: cui etíam reliqua corporís fpecie per omnia ades fimilis eft;utdifcrímen nullum anímaduertam,ne colorum quidem feré:nífi quód AI binus hic Nalus (aut Símus) magís albícat,nofter uero magis fufcus eft. Sed nofter plané fluuíatí- lís eft, Albinus € maríafcendít: quem uclab Albi ein Ælbnafen/ uel à mariein (Oeernafen appel lare licebit, Preterea nofter uilís & plebeius eft, Albínus ueró inter laudatos, prefertím affus.Hoc etiam notandum,cum Albínus alío nomine Blicca QÓlicE) dicatur.longé alium pifcem eode noa mine à noftrís uocari, de quo dicemus ínterLacuftres, ‘Zertæ quidem nomen, etiam Polonis ufitatumaudío, Germani quidam (ní fallor) Zorte per o.proferunt, PERLA N V s, tel Epelanusuulgare Gallicum nomen eft, In oftijs fluuior (inquit Ron deletíus) in Oceanum ínfluentíum,ut Rhotomagi & Antuerpíz,freques eft pifcis quí Eper- Viola. Tallus, E matiafien dit, 9Muflela, 324 DePifcib,anadromis Dars v, lan dicitura nitido & fplendído colore,quo unionem (perlam) refert, Idem uiolæ odorem refipit, | Eius duplex eft genus.alíus marinus eft & lítoralís,quíafinos paruos refert, &c.alíus fluuíatilis, Sic ille, Sed fluuíatilinomen ídem,genus omnino díuerfum cft. d Saxatilís eft Epelanus nofter, Sequane litorum alumnus,partím marína, partim fluuíatili gaudens aqua. Glabro eft corpore:un de falíó quídam Afellorum generís effe íudícarunt:capíte ad Merlucium accedete,&c. Alíquiab odore Violam poffe uocari cenfent,Belloníus:qui faxatilibus marinis eum adnumerat , €goanas dromís malui. ; GERMANICE uocati poterit ein Keer rëtcle, Plané enim cognatus ei uidetur pífcís,qué Qxételenoftrinomínant (eft autem V mbra lacuflrís minor) à colore,quo forfitan differt;rubícun do:relíqua enim conueníunt,figura, magnítudo,pínnz, dentes in maxillis & lingua,mollítíes car nís,fuauítas faporís,lapídes in capite, Audio Jegen apud Germanos inferiores dictum Pilo culum,fimilem effe Eperlango. ANGLI, apudquos copiofifsímus eft, &dmeltappellantabodore. ` Turnerus Anglus Gobfíj genus effe putat, Smelta (inquit) noftra,piíícís lítoralís,gregatilís,círca litora parít,& ín fu- vios fubít,ubi pinguefcit.nec perpetuo ín fluurjs degit:fed uere tantüm, quo temporecopíalongé maxíma ultra Londínum aduerfo flumine natítat, Rad aut nunquam ultra fpithames longítudi nem excrefcíit. Liceat & Gracum noméfíngere tam nobili pifci,ut ita Græcis ab io (id eft,uiola) dicatur Ial- lus, ficut à thymo Thymallus denominatur, [Lege etiam fuprà ín fluuiatili Eperlano Parte nhu ius Ordinis. Figurahec Lampetre ad pifcem Bafilee captum exprejJa efl : ab ea quam Rondeletius dedit nonz nibil uarians:prafertim caude pinna. AM P ETR A uulgo dicta eft à lambendis petris , (alíás Lampreda:) quód integrum fere di- em ore fuo faxis (quemadmodum & pícatís nauium clauis) fic inhzreat,ut ea lambere uídeas tur,Belloníus, | Lampetras duas Saluíanus exhibet. Ex his maíorem,bícubiítalem femper inue- ` niri tradit, X maculofam, minorem ueró uix pedalem effe,abfcqy maculis, fubcineraceam, inter has autem colore & magnitudine medias nullas inueniri (circa Romam: J unde probabilius uídetur,e« as non ztatetantüm & magnitudine, fed etiam fpecie differre, Eauers (inquit quarn Degch Germani appellant, eiufdem generis fpecies quzdam tertia eft,media ínter prædi&as conftituen» da,&c.Reperíuntur tum ín mari tum ín flumínibus.mínores nang frequentiores , maiores ueró rariores, ineunte uere flumina marí proxima fübeunt:ín illiséş toto uerno tempore commoratz, in mare deinceps æftate incipiente reuertuntur,&c, Sic ille, De mínima Lampetra fiue Mufte la, dictum eft fuprá Parte 1. quoniam alíjs plerifg (præterquam Saluíano) fluutjs & ríuís propria uidetur, €| Muftela marína fimiliter ut terrena,omníum cadauerum,in quz íncurrít, oculos exeft & confícit,ut audio, Aelíanus:tanquam nomine inde facio, ego à colore nomen Muftelís noftrís hoc eft, Lampredæ & cognatis pifcibus, inditum fufpícor: quod prona pars fere fufca uel fublutea in eis fit, fupina albícet, fimiliter ut ín terreftribus ; quas etiam corporis longitudine quodammoz doreferunt — Muftelínum colorem interpretantur fübliuidum ac lentígínofum,cuiufmodi ín ue ftibus cruore commaculatís appareat. Adde Muftelas marinas barbatulas e(Te,ut terreftres: & fi- militer fere fluuíatilesillasquas Trísíasuocát, |ScarísPlínij tempore príncipatus dabatur, Pro xima his (inquit) menfa eft generís duntaxat Muftelarum:quas (miră dictu) ínter alpes lacus quo que R.hetíz Brigantínus emulas marínís (aliqui legunt IMuranís) generat. Brígantinum quidem lacum effe, quí uulgo ab urbe Conflantía denominatur, qu&&p R henus penetrat, certum eft.ín eo nullas Lampredasreperíriaudio.neqy mirum: nam cum € mari fübeant tum maiores tum medioz, cres Lamprede,catarrhadtas R hení fuperiores,quæ nő longè ínfrà illum lacum funt,fuperare nó poffunt,ut negali ulli pííces, prater Anguillas forte, Sed hac de re ínquirend diligentius quód Dous Cen x , fnterpretor,qua uulgo Scrophulas Galli uocant, noflri Q3ytsen, d Alabes, Age, (ut Chremes, Scrophule. Animal.in dulcib. aquis Ordol.. 825 fi null (ut puto) in eo lacu Lampreda unquam inueniuntur, Plinius alium pí(cem eo nomine ín tellexerít, Trí(síam nímírum uel Botatrifsiam Infubrum,qua hodíed ín lacubus Sabaudorá Mu ftela uocatur, Czterüm Aufonij Lampreda, quando ita doctífsimis noftri feculi uiris placet, efto Muftela ` & Gracé etiam reas woreuiz nominetur, Q Lampetram Græci Galeonymum & Gale- Galeomymus xíam appellarunt: Latini Muftelam , à maculati huíus nominís quadrupedís tegmínís fimilitudís Galexjas ne,Belloníus. Rondeletíus Galexíam uel Galeonymum Galeni, Sturionem effe fufpícaturzquí : forte nec Sturío,nec Lampreda eft , fed è Muftelarum ín mari manentíum genere pifcis. Lam- petra (inquit Saluíanus) Græcis incognita efi, cum, Galeno tefte,quí Galexíam nomínat,ín Grae co marínullibí nafcatur.R ome autem Galexíam uocari {fcribit Galenus cum hoc míníme R oma num fit nomen, nec ab ullo fcríptore Latino ufurpatum, (ut neg; Graco quod fciam,) X Galeno ípfihocunoín loco: ad imitationem nimirum Latíni nominís (ab ipfo alijsúe Grecis in [talia balitana tibus confidlo nomine.) Gale;n. Muftela eft, (unde rea«fiac forte DOT. aut Cahegieg, ficut ab A fter, Afte rías,) Hac ille, Lampetra ex genere eft cartilagineorum pífcíum,quilongí lubricig funt.Eam non recie uocari àrecentíoribus quibufdam Lumbricum marínum;R ondeletíus docet, Lampre Lumbricus de quídé nomen à Lumbríco detortü uíderí poteft:ídép eo magís,quonía non omnes modó popu mar, li qui Latinæ linguæ ueftígía retinuerunt, Lampredam feréappellant,Italí; Galli, Hífpaní:fed etí- am Germani, Xc: 4| Alíquí Vermem aquatilem nomínarunt, propter hzc Plinij uerba: In Ganz Zammit aou ge Indíz Statius Sebofus haud modico míraculo affert, uermes branchijsbínís fexaginta cubito- io, ` rum,czruleos:quí nomen à facíe traxerunt. His tantas effe uíres,ut Elephantos ad potum ueníen tes mordícus comprehenfa manu eorum abftrahant, Color ceruleus Lampetrz inquit Rondele tius) ítem nores quadrant, nam petris & nauibus íta herent Lampetræ,ut auellí non pofsínt, ne- que repugnat cubitorum fexaginta longítudo:ín Indía enim omníagrandíora funt. Vermem ta- menaquatilem hunc effe aut dícínon probat R ondeletíus. Caret enim (inquit) omnino pinnis, ut Murzna.atquí non idcirco non debetuermís dící,quód pinnis careat,fed ed magis etía. In dor fo quidem pinnas dírígendz natatíonís gratíahabet, In Indía Cluias fluuius read ad Oceanum fertur:cuius accole nobis dederunt uermes, ex ipfo fluuio extractos,femore humano crafsíores, omni genere pifcium fapore præferendos, Alexander Magnus ín epiftola ad Aríftotelem.Hí uer mes nimirum Lampredz uulgo dí&a fueríntaut eis cognati pifces: SxwAnnes wozwjtoi, At Gane geticus ille fuí plane generis & díuer(us fuerít:cui nec brancbias,nec brachia bina , (ed dentes bi- nos Ctefías apud Aelianum tribuit, fímilemalíoqui uermi ín ligno nafcentí faciens, Xcut ín Hiz ftoría aquatilium noftra , ubí de Vermibus aquatícís dictum eft ; copiofe expofuimuss df Lícebit Lampredam,etíam BvkMmæp,id eft, Hírudínem marinam appellare, Strabonis exem plo:quífcripfit zz, 7, in quodam Libyz fluuio nafci Bdellas feptenüm cubitorum: qua branchías habeant perforatas, Ki, ita ut per easrefpírare pofsínt, Nam Lampetrz ore íta faxis & nauium clauísharent,utoptímoíu ` ` re Bima äë rë Bd &apiid eft, fugendo,dícatur, quemadmodt fanguifuge,R ondeletíus, Ean | dem, Viurenam Hu marína toto genere díueifam)appellatam fuiffe ex Doríone perfpicuum eft: Murena. i quí Mégazrap woreuizy ait unicam habere fpinam, fimilem Afello Gallaríz,Idem. ^ Ceter& Oppia Echeneis. Ai nus hunc pifcem proculdubio Echeneídem ab effectu nominauit : quz Latíné Remora dicitur, I Defcríptío quídem eíus undíquaq; conuenít:naues autem cam ín marí remorarí,experíentía nos | | | ftra comprobatum. Interim non me latet aliam effe Aríftotelís, Hifloríz 2.14.X Plini o. 25. Eche | I | I neidem,Ildem. | Sí Lampetra effet Echeneís, multi in Ligeri lintres curfum tenerentab hísreten M tí;.quod quis aut uidit unquam aut accepit ? Io.Brodaus, iNauibus quidem ín mari plerunq;anímal aliquod adherere exiftímandum eft, ut aliquod ge- if nus Cochlez, uel Lampetram, uelaliud:quod cum nauis uel in portu manet, uelcurfu recto fers | tur,nemo anímaduertit:at ea impedita & occultam aliquam ob caufam detenta, inquirentesaliâs aliudanimaladhærens ínuenerunt,ín quod more caufam,cum aliam nefcírent,reiccére: ítacy alij | alias Echeneídes defcribunt, d Lampredas funt quí à fulgore (nirore nimirum curis cen oleo delibute) M Lampyrídes uocent,fed auctorem nullum habet,Barbarus.ego Lamprías appellare malím, fi fin Lampyrt, | gendum eft uocabulum Græcum (ut Anthias dicimus) nona fplendore, quí uífu percipitur, fed Lamprias, | Conuíualí.Awzgozezz enim et (plendídi(síma funtconuiuia,in quibus h uífuímodidij uifuntur.hí e= A nim dij funt ic Keep Bro, ut íta loquar:hoc eft, illis quorum deus eft uenter, d T íneas fontium, Ti Lei D | quas Plinius frigoris eorum índices facít,ego non Lampetras , ut aliqui, fed ínfecia illa aquatilía inea fonsi | n Chremetís,) Straboni pifcis eft Nili : Plinio Ñilidis lacus, Alebetz (inquit, malim Alabetes) Co: RUE racíní,Silurí,reperíuntur ín Nílide lacu,quem Nilus efficit, Apparetautem à leuítate & lubrícíta : te nomen ei factum, (icut & alabafiro.& cum Lampetra pifcis lubricus fit, & nomen feré conuení at, (a.ínitíali detracto, & m. ante b.adíecto, recentiores quíde Græci plerung v.ante w.preponit, Ut yrum, p puluerís,) ut p alabera,dícatur Lábeta:ti hic píícéín INiloreperíri mihi cófiaret, omnino Alabetem effe conijcerem. dd Archeflratus prz omnibus anguillís laudat eam, quam in- ter pifces folam &zvelwoy effe dícit;Lampredam forte intelligens, qua ut ín fummis delicis eft, ita omniofsíum fpínarumq duritie caret.Loco enim fpíne dorfi,cartilaginem babeteamt teneram adeó , ut ín cibo etiam appetat, In minoribus Lampredis memini me loco fpínz dorfi nerua uni e Anguilla da pyrenos. 526 | DePifcib.anadromis Pars v. cauum contínuumreperíffe. Apyrena quidem € malorum Punícorum genere stier id eft,nu- cleos habent nec duros nec magnos.Quod D Apyrenol/líquídam uelutíartículum prafígas, faci Fiflula Lam Vin Lampyrenam & Lampredam mutabís, Sed Gris de nominibus. Hoc ín huius pifcis natu- prede, Enneophthal mus, ra mírabile,quód prater aliorum pifcium morem;fíftulam ín capítefupremo medíoQ gerit: qua, utcete qux pulmonibus refpírant,& aerem trahít,& hauftam aquam refjcít , eamt ob caufam ín fumma aqua fluítat, facile fuffocatur,fi inuitum fub aqua díutíusretineas. d Albertus Magnus pro Lampreda Murznam díxít. Q Lampetra flaua capitur ín mari Oceano inter Anglia & Nor uegíam,fed raro:catera fimilis uulgari. IT AL, Lampreda, HISP AN, Lamprea, ; GALL, Lamproye.Circa Monfpelium Lamprezze.Sabaudís ad Neocomenfem lacã, Lam brí, Fotus eorum Burdegalenfes Pibales appellant, R ondeletíus. Aliter Cæfar Scaliger: San tonica (inquit) uox eft Piballa:pifciculus tenuis ,uermiculi fpecie, Anguíllarum more natans co- lore candido.maritimæ natura confultiaiunt effe Anguillarum prímarudimenta:adultíores Pim perneaus uocarí.perfectas communi nomine agnofcí, Sicilli, Fieriíautem poteft uter ut falla tur, & Piballa Gallorumnon SEH fit pifcis; quàm ` ` Flandrorum Dympercle: uelut Angliuocant, Py- — [conem hanc ut ab Argentinenfi piltore accepi peoyle/ Eänzall oyle: Mifeniad Albim €pirabl. [ri maiorem niis euo Ta Hic ením pifcis eft longus, fubfufcus, fpecie qua reliz ! qua anguilla;lubrícus,roflro X capíteacumínato. E mariin Albim afcendítinec durat, fed contabefcens morítur, n GER M, Lamp:d/Lampret/Lempfrid/ Bafi lez 2. ampberyn/droffe Y Yeiánaug: V ide in Lapres da mediía.per inferiorem Germani 2 ambzeij: Cos loniz 2. ampereij. ANGLICE. Zampteye/ 2 amptage | Lama piell/ 3 ampson:uel a nyne ecot eale;íd eft,Enneo« phthalmís Anguilla, POLONICE & Bohemice Neynok uel Nayn og, uocabulo Germaníco. 7 AMPREDAmedíauulgó dita.) Nomina Lati j ge eadem quz fuperíori;huíc conueníent. minor eil quàm præcedens, maior quàm fequens, Iralis & Gallis ígnotamputo, Hæc quoque mari fluui os fubit. Lege quae fuprà fcrípfimus cum maiori uel fimpliciter dícta Lampreda, G ER M. Árgentíne uocatur ein Bárle/Berliny Berling. Francofordiæ X apud inferiores Germaa nos ein DzicEeuel Date, quod nomen à Lumbrico dempta prima fyllaba factum uideri poteft. Ad Ala bím einY Íeiinaug, hoc eft, Enneophthalmus , quafi nouem oculís infignis, præter enim duos oculos pro priè dictos,branchíz paruæ,rotundæ, detecte, feptes næ, ocellorum quadam fpecie apparent , Noftri hoc nomen privatim mínima Lamprede tribuunt:fed ut nomínís huíus caufa, eadem & fimílíter ín Lampree dís omnibusapparet : íta hoc nomen quog generale & commune cóuenerít omnibus,ad fpecies ueró des fignandas magnitudinis differentia exprimenda fue rit. ANGL, A Bleane Lamprelle/ a [mal Lama pelle. 21. £in Animal. in dulab.aquis Ordol. 327 21. Ein Salm. i B. Ain d ode, A. Icon eC Salmonis antepartum , boc efCsuerni & affini , non [atis probà expre]Ja ,— B. weró autumnalis e byberni Salmonis, fub partum ey à partu , (quivoffrovecuruo ac maculis pluribus facilà dignofcuur,) effigies ef melius depita quàm aleriussqua emendari ad buius exemplum poteritsaliud enm non dif- fert putosnifi quód voflrum ei incuruum non elt yc. ` | A | SH SET 2, AAA Së H E 9,2 Ww Ge PE ó 257720 Ko i h: A d Mt Dt 2 wO ot d Au i qos i Ka n zt Don Gab SÉ VAN T NOS SEDES MS RN ed ded f. 2265.) OER oeo GOOO E O: CU SE EE SE ^ m a [9] KEE SE Ge Anchorago, 328 De Buch, anadromis Pars v. Salar id ef, Salmo paruus, £in Selmling. 2 Ze ALMONISnDomenapud Plíniumlegítur.Gracís incognitum fuiffe, & ideo Graeco nomine E mírum,cüm Græcí ueteres ín Oceanti non penetrarínt, In Oceano enim tantüm nafcitur, (nos influuijs ranti nafti quos ex Oceano fubit;oflendimus:)qua de caufa fluuios Gong eos fubit, quí ín Oceanum ínfluunt, Rondeletius, Bellonius etiam Sulmone (cribít,ín prima per u.quod non probárím, q Salmonís nomen å Germanis Rheni accolis uel Gallis Aquítanís Latini acces perunt, uíderíautem poteft à fale deductum nomen:quód hi pifces ín magna copia falirí, ucl fale muríag ínueterarí foleant,ín tomos cócifi;perínde atg ín mediterraneo Thynnií;quos & magni- tudine referunt, & robore corporis , uig faliendi , (ut fi Latinum effet uocabulum, à faltu facium uideri poffet?) & natura migrandiad fumma fluminum, ubi patíunt:ac inde reuertendí. quemad modum Thynní ex mediterranei inferioribus partibusaduerfo marí ín Pontumafcendunt , inde à partu reuertuntur, Thynnum afili ínhxrentesagítant , Salmonem hírudínes &lampreda. A Salmone dímínutíuum recentiores aliqui faciunt, Salmulus,quem & Salmunculum dicamus lí cet;ís paruulus Salmonís foetus eft , ut Cordyla T'hynní.ídem ab Aufonio Salar dicitur, adultior iam Sarío,medía ínter Salarem & Salmone ztate:alij legunt Farío. X omnino uerífimile eft Trut tam quae uulgo Forína dicitur,ab Aufonio Salmonem,fed etate minorem exiftímatum,ut (Parte A huíus Ordinis) ín Truttadíxímus, Trutta quidem tam multa Salmoni affinia habet , ut nul- lumalíud pifcium genus ei re&íus comparetur, Anchorago Rheni pifcis à Cafsíodoro praedícas tur:quí uel Salmo uideri poteft,e R heno præftantifsimus, & certo tempore roftrum anchore ina ftar incuruanstuel Truttalacufirís,quam cum ídem patitur, Ynlanc£ appellant Germani ad oftá um Rheni ínlacum Acroníum fe infundentís ; ficut & noftri quà Límagus fl. lacum intrat. pari- tura enim fluuíos fubit, ficut & Salmo:& formam roftrí fimiliter mutat. eundem pífcem ín lacu« bus Carínthíze Q&beinancE uocaríputo, tanquam Rheno & anchora compofito nomine. Non hzcueró folùm, fed & alte quedam ín fluuijs & lacubus Trutta fic afficíuntur;& eo tempore dete riùs fe habent, ing cibo minùs grate funt, ficut & Salmo: itag etiam nomina mutant, uel omnes, uelaliquæ, Salmonem aliqui alio nomine Efocemuocant : ego Lucium potiùs Efocem iudico. gi Salmonis,ut dium eft, Græcã nomen uetus nó extat:qui uoluerít,Salange appellet:quoníam . Séien bont pifcis nomen legitur apud Hefychium:neq praterea quinam fit explícatur.aut potia ùs à faltu, (unde & Latínéalíquí di&um putant Salmonem,)AA«ey nominetur;uel à mígrandí nas tura, xemavaetoauG" fed id epitheton potíüs quàm nomen fuerít.uel iNO Pvoivz G^, Aurvesc, id eft, Truttæ fpecíes,marína T'rutta.uel dromías dromásue fluuíatilís, Ariftoteles enim ín marí droma des uocat Thunnos, alíosG gregales , quí aliunde ín Pontum excurrunt, & uix unoloco cons quíefcunt. : ITALIutSalmone carent,íta etiam nomen eius à Gallis aut Germanis mutuentux oportet, GALLInominantSaulmon. Magnos, Salmones uocant; paruos, (Galli € Aquitani) Ta cons, preterea marem à fæmina diftinguunt,hanc enim ob roftrum magis aduncum, hami modo, Beccard appellant, Rondeletius. Aliqui foemínam å ferendis (portandis ) ouis, Bortiere , differt hec à mare aduncítate labrí inferioris, Bellonius. Eft Truttæ fpecies (inquit Cæfar Scalíger)eo in fluuio quo Normanni à Britonibus feparátur:cuíus inferior mandibula, extrema cufpíde cur uata,furfum uerfus conditur in foramine fuperioris. Quem roftri uncum falfo quidam ín Salmo- neo genere fæmellis defignauit. Non enim fexus ín genere, fed fpeciei notam effe patet: quàd hic fine illa,utita dicã,pyxidatione,quotidie ouis fcetz certo anní tempore capiuntur, Sic ille, No2 ftri pifcatores in mafculo tantùm Salmone roftrum inferius infigniter recuruarí aiunt, ín foemina perparum:nefcío quam recte, GERMANIS circa Rhenum & alijs Salmo (cin Galm ) tempore ueris zftatisqpnominas tur,ufquead díuílacobí diem, quí eft uicefimus quintus Iulij . deinde mutato nomine ein 2. ad» ín utrocy fexu (quanuís marem aliqui priuatim apud nos fic uocant, foemína ueró 2. yoer uel Zi ber) ufque ad diui Andrea diem , quí poftremus eft Nouembris , Salmo igitur uernuszftíuusqg eft:Lachfus ueró autumnalis & hybernus,füb partum fcilicet & à partu:quafi laffum dicas, longa iam natatíone aduerfo flumine & partu exhauflum : uel genitura quam noftri Lerch appellant; quafi Aaf, circa Roftochíum Zaf nominant. Saxones € Mifeni Salmonís nomine non u- tuntur:fed Lafi appellanttempore,fexu X etate quibufcunque.per autumnum quidem & hye ^ ' mem Anal in dulcib. aquis Ordol. 529 mem cum fub lapidibus X faxis delitefcens contabefcit & maculis ruffí feu eneicoloris impletur, abüs ípfis Iupferladbe uocítat, d Salmunculos,id eft paruos & uix digito longiores Salmones, noftri adljgnominit Gelmling:Mifeni Canigen/Ranigle/ Rungle/ab ipfaparuitate puto:un de & Georg. Agricola Latíné Salares nanos uocauit, ANGLICE. Galmon uel Camono.priuatímueró dum melior ín cibo , & fuauiore ac frías bilíore carne eft uocatur e IRribbe Salmon,hoc eft,friabilis Salmo . at poftquam carnem dete- tíorem babere, X rofiri curuare coeperit porco grandínofo ab eis comparatur,uocatur&p a IK yp per Oalmon:quod Germanus diceret cin "Rupferfalm. ILLYRICELofosiquonomíne Poloni € Bohemi utuntur.ínuenío &aliud Polonícü Los fos tzarny. (LR VM pifcemprímus noftro feculo Io.|Manardus Ferraríenfís medícus, agnouít: quod SN epiftolís eíus apparet, ubi Vngarícum eíus nomen profert.fed male. à Manardo Belloníus, quítamen Silurum à Glanide ( Plínij errorem fecutus) non diíftínguít,nec fatis diligenter deiert bít,barbularum mentione omífTa.Ipfum uero pífcem omnibus adhuc ignotum , & multis lógísás eruditorum controuerfijs agítatum, primum ego píctum exhibui, & ín noftris regionibus often- di,uaríjsj nominibus (quz nunc fubíjcíam) quis fit interpretatus fum, Belloníus forte uerg Gla- nídem defcripfit,utpote ín Strymone Thracíz fluuio captum pífcem , ubí hodie Glagnum ap- pellant.ín eo enim Glanides agitare tradít Aelianus, Síluros uero ín IMzandro & Lyco A (iz, & Iftro Europe flumíne,Equídem coníjcío omnía qua de Glanide fcribuntur, Siluro etiam conue níre,& duas unius generis proximi fpecies effe;:hanc maiorem & nígríorem;íllam minorem & al bíorem,ficut Paufanías etiam fcribít:quanquam Siluros non nomínat, de tjs tamen eŭ fentíre du- bium non eft. (Lege qua fupráfcripfímus in Glanídís mentione, fub finem Partis rur, huius Orz dinis,)Dentibus etiam Silurum à Gilaníde non differre putauerím.quanquam Silurus à nobis ex híbítus non magnos dentes, fed paruos & conferctos haber, ordine uno in maxilla feu labro infea riori,dupliciautem ín fuperíorí:praterea ín palato fauces uerfus , utríndy dentículorum congerís es quacdam apparet, quibus ab ínferíorí parte nulli occurrunt; fed inferior orís pars, (interior quí- dem,non prima ftatim qua branchiæ quaternæ ad eam quz loco língue eft partem adnafcuntur,) liímæ inftar exafperatur.haec dum fcriberem, Siluri caput aridum,manibus tenebam . Ariftoteles Glanidí durifsímos dentes effe fcribit, ut uelhamum rumpat morfu, id quod Silurum etíam face- re poffenon dubitó:non tà fingulor& deng robore ac duritie, dj ftipatorü(ut dixi) congerie. alibi &yuuspoQ yt appellat, quód hamü deglutire foleat:nà fic Aelianus ínterpretatur,& hoc quoq Silu rum noftrum facere conftat, quem ín hiftoria nofira non dentes habere dixi , fed labia línie inftar exafperata,fic enim ab alíjsacceperam.ac rurfus ex aliorum uerbis, idg melíüs,dentes et attribui, paruos & inftar pectínis illius quo lanea ueftes depectuntur. Caput quod habeo parui Siluri eft, in maioribus dentes etiam maíores ualídioresipfierípar eft. Ouorum cuftodíam ut Glanidí (mari) Ariftoteles tribuit, ita Siluro pifci Albertus Sumum Illyrico uocabulo appellans ` & vor fus incrementi tarditatem, Ariftoteles Glanídí, Albertus Siluro, Xc. Vtranq; fetam effe uoracif- fimam,et ín quçuis oblata animalia graffarí,authorum teftímonijs liquet, Itag fímillímos effc hos pííces,& fpecies plané congeneresnon dubítamus, adeó utnon fit mírumab alíquíbus tantam fí- militadínem non diftínguentíbus nomen unius alteri attribui cum olímt& hodie, Ariftoteles Gla nidis tátüm memínít:Plíniusex eius uerbis Silurum interpretari folet,cü alibi díftinguere uidea- tur.Gaza quoq; Silurum tranftulít, Aelianus Glanídem ín Strymone capi fcribit, Silurum ín Ly co & Nixandro:at alibi Iftríant etiam Siluri mentionem facít.Belloníus Glanídet Nilo attribuit, ueteres Silurítantüm ín eo fluuio meminerunt, Athenaeus Lati ín Nilo pífcem fimilem effe tra- dit Glanídí Iftrí , tanquam hic ín Nilo non capiatur . Verüm Belloníus Glanídem à Siluro prora fus non díftínguít.Saluíanus cum Iouío Silurum rídiculé putat effe Sturíonem: & uert Silurum, utpote ín Danubio captã,ut aít,;p Glaníde pingit. Bellonius Silur, fue potíüs Glaním,cartílagi neis ouíparísadnumeratcum Sturíone & Attíloxquod quàm recte Hat, con(íderandum eft. forte enimnon cartílagineus fed fpinofus Silurus eft. nos Glaním fuprà ínter fluuíatiles fimpliciter po fuimus: Silurum ueró híc ínter anadromos, quoniam è mari flumina fubire,ing eis parere, mane re,& proficere exIo.Kentmanno didici . exueteríbus quidem utercg fluuíatilís tantüm effe uide- tur.Glanídem quoq; cum natura adeo cognata fit, € mari fubire uerifimile eft. Reperitur hodie Sí lurus non folüm ín Mceno Germanía fluuío,ut Plinius prodít:fed in eo,utín Rheno quoq;Pau faníasín Rheno & Iftro gigni fcribit) quemíngreditur, Perrard: frequentiüs autem ín alijs Ger» maniæ fluminibus plerífq;, maioribus prafertím,ut Danubio, Albi, Víadro, V iftula Sarmatíz: ia tem Lyco & Tibifco,qui Danubio mífcentur: (Aufonij tempore etiã ín Mofeila, qua ín Rhenum de(cedít,capíebatur.) Item ín lacubus aliquot Heluetiorum & Sueuorum,ut IMoretano Bernen- fium,& luerdunenfi Sabaudorum,& Acronío quem à Conftantía denomínant: X mínorib.qui« bufdam,ut ppe Rauenfpurgtt et Waldfeeoppida:in quos fortafsisex Acroniolacu per Schuß fl.afcendunt, fed quomodo é marí afcendentes illuc perueniunt 2 tarífsimi quidem ín Rheno ca» piuntur, € ut per Rhenum afcendant,per Catarrhactam eius füperiorem,qui prope Scaphufiam € 3 zzo |DePifab:anadromis Pars v: Effigies Siluri, quam olim accepi.eiu[dem aer poftea accuratius expre[Jas icones Tulius Aeren, drinus Ferdinudi Augufti medicus è Danubio lohannes Kentmannus ex Albie Carolus E gel» dius clariffnus- Rauenfpurgi medicus è lacu uicino „ad me dederunt; ei quam bic exhibeo fimiles, Jed colore magisnigricante, e oblongiore angufliored, uerfus caudam corporis filo. hh Wy NN (SW SWAT) Alis — Animali dulab.aquis Ordo 1. 331 zAliaeitfdem(parui adbuc) icon;é lacu "Bipennatium ditionis Bernenfium, G à Benedito /Crenomifja, Alia épifcina pifcatoris cuiufdam Argentine uidetur autem cauda eius attrita proa pe piane anguflia,at aliamob caufam.barbule ueró, que Gezei ei xvm nondum plene renate. Hodie quidem aliam eius formam efe dicunt, quàm cum mibi ec b "etatis certé locorumá, difcrimina mutationem aliquam adferunt:ne- que idcirco fpecies diuerfe fuerint,ut primum exiflimabam, icombus tam diuerfis ad me miffis.poflea emm cum pifces ipfos Augufte, Argentined, viderem aliter iudicaui. "du tamen fpecies dinerfein Germania reperiantur, diligétiores olim confiderabunc, eft,eluctari non poterunt, ut neque Salmones , nec alij pifcespræter Anguillas.itaque uel é marí nonueníent ín Acronium, ín quo tamen rarífsime inueníuntur; X forfan d pifcibus paruis huius eneris olim inieđis aliqui (unt prognati.uel fi € marí mígrant,eádem quaanguillze corporis agía bisce Catarrhactam illum euíncent, Argentine pífcatores duo ciues (quorumalterí nomen eft Ia cobus Baltner, alteri Iacobus Lamp) ín pifcinís fuis Sílurosalunttuterq; fingulos,aut alter binos: - eorum duos anteannos quadragintaín Rheno captos aíunt,uíx dígitilongítudíne,& ab eo tem» pore ad pedes fex cum dimidio excreuiffe alterum faltem. Vnius iconem Petrus Stuibíus affinis meus iuuenis doctífsímus ad me mífít, qualem exhibeo, Silurus Latino nomínecaret , nequemírum cum nullus ín Italia reperiatur : quanquam ne ín Gracía quidem forte, fed aliunde ímportabatur fallus, Graeco quidem nomine Silurus díctus ui- detur à caudz agilitate , qua Anguillam && Thrífsíam uulgó dictam refert . In quibufd codicibus Grzcís pro ziz legitur Ag" facilílapfu,& quí non male cecidit, A elurus enim Felem figní ficat:uidetur autem nefcio quid felínum híc pifcis afpectu;barbulís,&& caudz mobilitate pre (e fer Aclurus, re, Sunt quí cauda pífcesab eo percuffos oríadmoueri dicant. Barbulas modó anté fe exerit; cen - ad explorandum,modó adlatera comprímít,Forfan & ad uenationem eis aftuté utítur, ita ut fuis Ranapífcatrix,quam etiam oris ríctu & uoracítate refert, Ex minimo,ut díxímus, ingens euadit. Maxímí libras (unciarum 16.) circiter XX.ultra C.appendüt ín Albí,& pínguítudo ín magnis per dorfuth uel duos dígítos craffa, ceu ín porco;apparet, Apud Bohemos uulgà fertur, pifcem pí- fci praedam effe;at Siluro omnes , Noftra memoría ín Tíbifco,dilTecto huius pifcis uentrículo cas put humanum cum manu dextra & tribus annulis aureis repertum fama eft conftans; utípfe ab homine Vngaro fide dígnoaccepí,&c. Publica apud Pannones fama eft, inquit Ioannes Mia- nardus , aliquando captum ín cuius uifceríbus humana manus ornata anulis inuenta fit. © Saluía nus puerum ín Danubio apud Poffoníam natantem ab hoc pííce deuoratum refert, d Borboram Albertus Magnus hunc pifcem uocat:aut potíüs fpeciem illam Muftelæ , quam Thrifsiam uulgo nuncupant,Botatrí(síam Itali, præfertim lacufirem , Cum autem duodecim annos exceflerít (n= ei, "E "Borbota, Barbotas Solaris. Sumus, Ruffus : i 5 + : i g id ) , op 532 De Pifeibianadromis Pars v; quin híc pífcís, ia uaftítatém aclongítudínem maximam crefcit, & Solarís uocatur , quía ín Sole libenter ín ripis fluminum íacet.Eadem uerbaapud Ifídorum, X innomínatum de nat.rerum fcrí ptoremleguntur. Apparet autem cos fimilítudíne deceptos effe, quoníam Barbotra fiue Trifsia (i míllímuselt Siluro paruo pifcís,íta ut uix dígnofcatur;tefte Dellen, Solarís nomen å Siluro corru pium effe putárím, | Barbotta uel Barboth nomen Germanis aliquibus ín ufu eft de Thrífsía no fira. Eft & Barbotta pifcis barbatus circa Tanaim díctus , ex Antaceorum genere: quem íche thyocollam Belloníus nominat, & fimilem ei (Darbis nimirum & capire) Silurum facit. — Athenaeus Latum ín Nilo píícem tradit albifsimum fuauifsimumg effe , fimilem Glanidíquí ín Iftro capí- tur.quíbus uerbís genus hoc Antaczí potíüus,quam Latum de genere Coraciní abalijs di&um ín telligere eum díuínarem,fi an ulli Antacæiin Nilo caperentur mihi conftaret. V ngarí quidem Sí lurum ípfum àlatítudíne Harcha nuncupant. d Sumus nomen,quo Albertus pro Siluro uel Gla nide utitur,factum eftab Illyrico Sum, Jdem Albertus; Aliquando (inquit) iacentes ac dormi- entes pifces ín fundo percutiuntur tridente,ut in Danubio Ruffi, Hufones,Sturíones. Quinam ueró pifcis fit Ruffus in Danubío,refcírenondum potui. Stephanus Lauræus Ferdinandi Aug. medicus, de hoc nomine ac pifce Pofonij ad Danubium cum ínquifiuilTet: refpondit omnino uel Scurionem uulgo ab Vngaris (Schuureg) díctum,ex Antacxorum genere,cuíus fubruffa fit cas ro,Ruffum Alberti fibi uíderí;uel potíüs quem uulgo Harchanomínent, (id eft, Silurum,) cuíus ínuentre cum alíz macule,tum ruffx appareant, neque enim ín Danubio poft Hufonem & Stu« ríonem,pifcemalíüm magnum cognofcí, prater duos (los quos diximus, & infuper Tok ex An taceís. ` ITALICYVM nomennon babet, nam dn alte fluuijs,inquit Saluianus,nullíbí (quod fciam) habetur.Síc ille, Quod D uere fcribunt Grammmatíci quídam, Gilanín effe fluuium Cumz in Itaz lia, quo etiam pifcis Glanís uel Glanus dícatur,Saluíaní Glanís,idemáp ei Silurus,à noftro Silu ro díuerfus,cognatus tamen eí,ín Italía reperietur:quod mihi non eft uerifimile.efl & alius ín Ita lía eodem nomine fluuius circa Tiberím,& tertíus Iberíiæ authore Stephano, G AL L I etiam neque pifcem hunc ,quod (cíam,neg; eius nomen habent: nifi quod ad Iuerdu= neníem]lacum Sabaudií,Saluth eum appellant,nomíne ad Silurum alludente. GERM A NIC A eíusnomína ín alijs locis alia funt: Salut ín Berneníium dítíone,quod no men an ipfi à uicínís Sabaudis acceperínt;an contrá,nefcio. Acronij lacus accola: & Sueuí uocát "YD aller/ YOAller/ YO Álline: alij aliter proferunt, YDale/ YD alle/YOalarin. uidentur autem om hia hæc nomina facta à Latino Balzena;quód ut hec ín marí, íta Silurus ín dulcibus aquis magni» tudine exccllat,ficutetíá Aufoníus canit. Saxones, Silefij, X maritimi Germani Welf uel YDilfi appellant. Danubij accolæ ein S chai, fiue à damno quod uoracitate fua infert: fiue à figura ua- gínz gladij prafertím equeftrís:que latíor ínítio, paulatim ín an uftum definit, Víennz dum par uus eft, X pedem aut cubitum non excedít appellatur ein Qict:adultior ein Shaw, Sed'aba- lio quodam accepi, pífcem Dict ucl d geb uel TicË ín Danubio capi , non quidem circa Vien- nam,fed ínferíds circa Budam.molem eius libras Cvt. unciarum) XX v, appendere , corpus ut Hufonís,mínus,multís ceu flellís uaríum,&c. e ILLYR ICESumuocatur apud Polonos & Bohemos:quo nomine ín mari etíam Balanam & Cetum íngenere interpretantur, : VNGARICE Harcha (quod íta proferunt, ac fi fcríberetur Hartfcha uel Harcza,d Germas no,) àlatitudíne dorfi autoris forte, Jcones vequire in pagina fequenti, SA CIPEN SER, Aquipenfer, Oxyrynchus. fed hocnomen etiam alijs quibufdam pifcibus : tribuitur, Vulgo Sturío,uel Stora.Eftautem de genere Antaczorum,e quibus íchthyocole lajid ef;glutíinum habetur. Hícidemeft, ut egoiudico,quem Plinius ín Danubio Porculo ma rino fimillimum dixít:libro nono capite decímoquinto, de maximis pifcium fcribens:ut funt íín- quit) inter marinos Tbunní;& ín quibufdam amnibus haud minores dcilicet Thunno,) Silurus in Nilo & Mæno,Efosin Rheno, Attilus ín Pado:& ín Danubio maior, (fcilicet T bunno, aliqui hic pro maior legunt Mario,guòd non probamus; ) Porculo marino fimillimus . Dorionis Onifcumgallarís am & Galeni Galaxiam effe Sturionem,R ondeletíus fentit, mihi nonuidetur . Vide fuperiüsin Lampreda. Rídícule quídam Silurum ueterum, putant effe Sturíonem noftrum. 1T ALICE Sturíon. Sturíones mínores,quícubítalem magnitudinem non excedunt, Por» cellete uulgò uocantltalí:grandíores ueró Sturíoní , differunt autem ætate folüm,non etiam fpes cie,ut quídam füfpícantur,Saluíanus. "GALLICE Eftourgeon.Burdegalen(ibus Creac, HISP A NIC ESulloquafi Suíllus.alij Sollo uel Sotho fcribunt. G R AE C1 s recentioribus X yrichi, (id eft, Oxyrynchus:)Cyprijs Morona, quod nomen Ita li Hufoni noftro tribuunt. GERMARICE OtouStyr/Otytle. j Sturionum hme Animalandulcib.aquis Ord.L 333 ST V RI O fecundus. Sturionum has duas icones Venetijs natus fum: fecundum Moronamnominant, ST VRIO primus, 1 Z eat, wAntaceus, ;34 De pifcib, anadromis part V, es? EE VS SS ANN VW W CE ————J diit RU SS NN N SE d) " Mage ftt AU IU ee A An, NA ^ f S SAM AAA / M iasan EE "Wu. ha tt leen Mets AM 7 29799 3 SS NS mE y ILS l : N T AC AE v $ Boryfihenísà Rondeletío exhibitus . Similis eft buic figura A ttili ín Belloe As libro:nífi quod unícam ín dorfo pinnam habet, & caudam nonnihil dífferentem. fed alia ter Attilum R ondeletíus pingit. | De Antaceínomíne,'ege cum fequente piífce, GER M, M*inatt oct ASaufien aper Otówn in oan fluf Víepcr. - x D n py" — P TM ANT À C AE illius quem Germani Hufonem uocant, effigies alia Panos ma nobis tranjmijja:& melior ut apparet quam Rondeieti], N T A CAE V salíus,utà Rondeletío pí&us eft, roftro quidem non acuto ficut Oxyrhyne As alfj,quibus tamen cognatus eft." Idem Exoffem hunc pifcem appeliatuerè quíde quod oisibus careat, fed non probe, tanquam ex Plínío:cuíus uerba funt lib..cap.tg, de maximis pifci- busloquentís, hzc; Sunt ínter marinos Thunní: & ín quibufdam amnibus haud minores (fcilicet "T hunno, ) Silurus ín Nilo X Mano,Efos ín Rheno, A ttilus in Pado. & ín Danubio maior (Jcilicet T buhno) Porculo marino fimillimus , & ín Bory(:hene (inquit) memoratur przcípua magnítudo (id efC pifcis precipue magnitudinis) nullis ofsibus fpíntsue íinterfitís, Hac ilie. intelligendum eft aua tem Boryf henitem hunc pifcem,uel edem cum Danubíano (lo quí Porculo marino fimilis eft; non cum Efoce Exofscue, ut R ondeletíus accípítuel potíüs fui hunc quoc; generis effe, & à præ cedentibus omnibus díuerfüm,nímirum Hufonem uulgo didium: ur Porculo marino fimillíimus Sturio (it:Efos ucró R hení,ab utroq díuerfus, Hufo quídem efTc non poteft,cum is ín Rheno n quam ínueníatur,nec alijs ín Oceanum fe exonerantibus amnibus . Mihi certe Efocem, Lucium pif: em effe animus inclinat. Vbi Plíníusfcribit,utrecítaui,etín Danubio maíor,alíqui pro ma íorl: gunt Mario, tanquam pifcis nomen:quam lectionem R ondeletíus reprehendit : quanquam ad Italicum (Morona) nomen hoc accedat, Be, Quarenduman hicidem fit Latus Nili, cuius Athenzus memínit, albifsimus fuauifsímusq; quoquo modo apparetur , Glanídí (Siluro opínot dicere debuit) [ftríano fimilis. Vide fuperíüsin Siluro. d Antacaus nomen commune mihi uí- detur,ethuíc & fimilisformz pifcibus (etíam Sturíoni) imponëdum. debet autem penultima per æ. diphthongum fcribi, Antacxorum pifcium maximorum ín Iftro Aelianus & Athenxus ex Sopatro memínerunt;q tanquialbífsimi fuauísímitg celebrantur. — Antacei Delphinís magni- tudine pares circa Boryfthenís & Mæotidis oftia ad Gangamam (fic ením locum appellant) lig nibus eifodiuntur, Strabone tefte:forté quód glaciem lígonibus fcíndant. Aelianus quidem A nra caos magnos ín Hiro fub faxa {ubici aut in imam arenam ad uítandum frígusabdifcribit, Ane taccís nomen uidetur amnis dediffe in Meotím lacum Afíatica parte influens, Hermolaus. An tacite | pa) ` , * : | | Animal, indulcib. aquis Ordol. 335 | | tacítes Sarmatíz fluuius haud longè Tyramba oppido in Maotím exít,á quo Antaceí pifces, Be, || | Vadíanus, PlíníusAntacas populoscirca Meotin Colchis uícínos facit, Vngari pifce Tock |] uel Tockhal appellant, non alium opinor quàm Hufonem , aut omnino cognatum ex A ntaczo- | rum genere nomine forfan per aphærefim facto ab Antacæo. idem aut fimilis Germanice GicË/ i1 uel Z icE/ CL íícE/à Germanis Danubij accolis nominatur:quanquamalíus Silurum paruum V is | ennz De nominari nobis retulit:X forfan propter aliquam fimilitudinem , (capitis & barbularum | autalíam, ) ut & Silurus & Hufo, Barbotta uulgo uocatur, in diuerfis tamen locis:íta etiam Gers ll maníaliquí idem nomen d Geh utrig atiribuunt,alíj in alijs locis. Bellonij figura ab hac, quam ex R ondeletío dedimus, díffert,prefertím cauda, Pontico uut | go (inquit Bellonius) Collanus bic pifcis dicitur, Bononienfibus Copfus, Italis Colpifcis,X out, | go Colabuccus. (Germani dicunt (Dunotleymm/id eer: glutinum, ) Ferrarienfes (apud quos p Stu- ríone,nequí(sima ichthyopolarum ímpoftura interdum uenditur,quum eius caro multàm ínferí oris fit note) piícem Iudaíicum nomínauerunt. alij Copefce; Hac ille. Audio & Moronam Italis uocari: quod tamen uocabulum Cypríjs € alijs nonnullis Sturione fignificat. d Pado peculiaris | eft in Italía,Sturíoní X Attílo cognatus, Herodoto Antaczus dicitur, Pomponio Magnus Borya | fihenis incola. Alijs quibufdam ueteribus Ichthyocolla,per fynechdochen. partis enim ex hoc pi | fcead conglutinandum ufus eft. Ab is qui Tanaim incolunt uulgo Barbotta uocatur ,quòd qua- | ternís uelutibarbis ad labia fitcommunttus,Dellonius. | GERM. Hauf Bellonio tefte;) ZA ufiunde X Hufonem Latíné recentiores quidam uoca | | runt:non quidem per hyperbolen,quód cuiufdam paruulae domus magnitudine referat: fed qua | | fi hys uel hyfca,unde & lilyrice Vuyzappellatur:inímiruma pínguítudíne feu lardo quoporcum | refert,ficut & alij oxyrynchí, Errantqui olid Flandris hunc pífcem uocarifcribunt;ut illi e | tiam qui Silurum,afellorum enim Oceani generis eft,quem ita nominant, | NT AC AE Vs ftellaris,fi libet appelletur híc pifcisicuius iconem,qualis Straubichij in Da» nubío captus eft, Geryon Seilerus fummus & celeberrimus Auguftanæ reip.medicus ad me dedit, Píctura ín linteo fatís magno expreffa colorem ubig; feré coeruleum oftendebar,uenter candidior ad rofeum ínclínabat.Spina ín dorfo, & ftellæ (qua fpinis delap(is relictae uidetur) pal | lidi coloríserant. puncta etíam paísím uel e pallido albícantis,uelfufci Indíctue coloris. Cogna | tus hic fuerit qu£ ín eodem flumine d Geh appellari diximus paulo ante,ab Vngaris Tock, Idem LI quoq aut fimilís uideri poteft Zucca Caffæ,cuius ín íchthyocolla meminit Belloníus,z. pro t.po | (ito, Alius puto,fed fimilis eft , quem ijdem Vngari Schuureg,quidam Germanice 3íírid) (ab | Oxyrhyncho,ut coníjcio,deprauato nomíne) uocitant,aliqui recentiores Latino nomíne ad uers | naculum formato Scuríonem per Sc.nonper St.de quo nonnihil etiam ín Siluro diximus. Quí- | dam míhí retulít TicË pifcem ín Danubio infra Viennam circa Peflum & Budam capí:mole cor | orisad X x V.(fedecím unciarum) libras:cute uaria undiquacg, X ftellata fimiliter, ut ín hic exhí | Pica ànobisíicone,fed roftro differre,quod longius & gracilius fít,anferíno fer? fiímile.cætera Hu | foni fimilem effe pifcem,fed minorem, ideo ab imperitis Hufonem paruum effe putari , Hic an | fit Galeus R hodíus,querendum. Galens | Rhod, | TTILVSpiícísPado peculíarís,cartilagíneus:Sturioni cognatus, Antaczorum uel Oxy POR gencrís:& anadromus,ut conijcio ficut & reliqui Antaczí, Attilus quum ad certam magnitudinem excreuit,fquamas hífpidas abijcit:quas per quinque uerfus difpofitasgerit,in fümmafcilicetdorfi fpína;ex utroq latere gemínatas,& fibi quafi parals i4 lelas:extremus uerfus pinnas attingit. Contrà Sturío femperhifpídas fquamas fuas tota ztate rect | | nen Celíus Calcagnínus. 1 T A L.Adello, Adeno, Adena, Adano,Ladano, Attína, | Mifit ad me olim eriam Ant. Mufa Brafauolus Ferraritis medicus nobiliffimus 1 Attili effigiem, que cum bac Rondel.pulchré conuenit:mft den | fbinofos illos dora | Jficlypeos plures Jlatiores,et contiguos ba. 736 DePifab;anadromis Pars V, | et. NN MNA SN ( ANL SE V Dee Z7 Me Ai SR SESS GERM, F, Kin groffe art der Haufen der Stóren/wirt allen in talia iti Dabo ge- i | funden. i A L E V S Rhodius, ræàsos pi, Ego (inquit R ondeletíus) hunc Galeum Rhodium, fi- Ph Vulpem Rhodiam effe exíftímo:quem Archeftratus eundem effe cum A cípenfere cre- debat, non fineratíone ín hanc opinionem inductus. eft ením pifcis ifte Acípenferí (iue Sturioni | perfimilis,non folùm corporis fpecie et partibus, fed etiam guftu ac fapore,dempta unica differen | tía, quam non nifi ij percipient, qui exquifito guflatu fuerint. hac non anímaduerfa , facilè Galeus | R hodíus cum Sturíone confundetur,quod Archeflrato euenít:cuíus fententíamrefellíit Atbenae us, Acipenfer enim (inquit) paruus efl; & porrectiore roftro,& figura tríangularí magis quàm il- i i : le, Et paul poft: Archeftratus de Rhodio Galeo logučs,amicis patrio more confulens;aít:Ga- | leum ín R hodo,quem Vulpem uocant, fi tibi uendere noluerint , uel mortis periculo rape, No= B minant illum Syracufaní xwe wie, id eft, Canem pinguem, Hac (le, Conueníuntautem hec om 4 nía noftris pifcibus , Sturíoni ínqua;& illí quem hic exhíbemus.ís enim Sturíonem totíus corpos Ul ris figura,tergí ofsíbus acutis & clypeorum modo efformatísalijs ítem ín lateribus dífpofits,píne nís,cauda,ore ín fupína parte fito,omníno refert.&,quemadmodum Sturíones , relícto mari am- | nes fubit, R eperítur enim ín Pado & ín Rhodano, & pro Sturíone uendit:d quo tamen diftínguit | ab exercítatís,capíte crafsiore, & roftro breuíore obtufiore&:tum guftu.re(ipítením ferínti quid, quod de Sturíone dici non poteft , carneg eft duríore : à quo fapore Galei & Vulpísnomen has bet. Galei enim & ín eorum genere Vulpes,feríni (untfaporís & ingrati . Sí tamen ín dulcí aqua diu natauerít,ín cibis haud afpernandus eft, Hac R ondeletíus. | Ozíap xvep,nomínatur etiam ab Epiícharmo. d Antaceís cognatus eft.uíde mox ín Italícís nomíníbus, i IT ALICE Cops ànonnullis uocatur: quo nomine figuraexprefum hunc pifcem mifit ad "Wl me dodtífsimus medícus Antonius Mufa Brafauolus . Alij nominis affinitate decepti Copfo ape 1 ellant.eft ením id nomen alterius pifcis, Gllius quem Germani FTufonem ,Bonomenfes (C. opfo ttocitant; alij | Prali Colpefce,) Rondeletius. Apparet quidem Cops nomen per fyncopen factum effe à Colpe« | fce:hoc uers à colla et pifce compofitum.Colla enim fiue glutínum íchthyocolla dídtum,ex díuer i4 fis eiufdem generis pifcibus fit,quos Antacæos generis nomine omnes appellárím,ut ín Hufone "n dictum efl.quanquam etiam ex alijs quibufdam fieríautfolet aut poteft. G ALL. In Rhodanó captus pro Sturíone uenditur,ficut dictum eft, * GERM, in art des Ctórn/wirtin Ytalia gefangenin oen Do/vno in Francë n tcydb in dem Rottë:dem € tó: fo gann ánlidy/oas er oarfür vers i Faufft wirot/bat ein Eüreren Eiimpferen Lee d cin oicEeren Eopf: vfi wiltelet ffatct. / / i | FINIS ORDINIS IL TOMLI IL. DE PISCI =. bus fluuíatilíbus. I DE Eege | 357 | ! ORDOILI TOMIII DERE LIQVIS DVLCIVM AQVARVM ALVMNIS | ANIMALIBVS: CVIVS HAE SVNT PARTE f. L Depifcibus Lacuftríbus, | IL, Deanímalibus Cruftaceis. | UL De Teftaceís, | IH, DeInfe&is, | V. DeAmphibijs tum qux pedibus nítuntur,uíiuiparis, | ouiparis:tum quæ ijs carent, D M 6 | SIGISMVNDO LIBERO BARONI IN HERBER- | STAIN, NEYPERG: ET GVTTENHAG,VIR T Vs | tísac merítorum ergó immunitate donato, | E 4 | IR A L A meprimo tellus fub flore iuuenta Excpit,e patrie reddit charis propinquis, | | "durata patrie donatum torque vemifit, ( Poft ubi mortalis defünto munere uite l | Maximus Aemilius Cafar uirtute fidei, Carolus acer auo fuccefferat bunc gue, dulcit | ) | | Forté mea addu&lus,Patrum me protinus Aule — Impulfus patrie precibus de more falutans | i | Confilio adfcripfit.requies hinc nulla laborum Indomitos adij populos ,& ditia regna | Fatta mibizmagnis de rebus iuffa peregi. Hejperie.FReducem dein Ferdinandus ab Aule i | Feæderibus iunxireges:pacis tuende Confilijs ftatuit latè quo regna tenente | | Accendi fiudio,latè quà Rhenus inundat Artoos iterum Reges Populosá, engt, e | Danubius pater,uagus Aire: Iflulaqua£, Hinc mihi pro meritis feris, nepotibus auum | Dura Boryfihenides colit impiger arua colonus, Libertate decus quod nulla aboleuerit atas. | | Et gelido manat Tanais de fonte niwofusz At poflquám inuafit Solymannus menia Bude, | | Rbaleniplacidas quad, agmine lambit arenas Accenfum furis uim perniciemá minantem | Nauigijs penetrans luflraui ceca Rubonis Pannonie, Orator compreffi dirai, retro D Crononisá fluenta, er inbofpita Tefqua peragrans noftris fuafi iugulis auertere tela. | Legatus mandata tuli, Regumá, fuperbas His nunc defuntlus curis poft fata quiete | | i: fedesteemimo fai oni E BY ; | | ere fedessgemino fubiela "T'rioni Sopitus placida iufti dum buccina [fomnum i j Balthea tranaui freta,magni Regia noftre Iudicis excutiat,dormiftam Vine wiator, l Ze s * : | | Danorum domini latata falutis bonore. Exemplod, meo patrie feruire memento, | H ` a | ! Quis geftis rebus me Cimbrica Cherfonne[us Tob. Rofinuse $59 | MAGNIFICO ET ILLVSTRI VI RO D. $IGISMVNDO LIBERO BARONI IN HERBERSTAIN,NEYPERG, ET GVTTENHAG, VT GENERE íta uirtutibus & docirína nobilí(símo, Conradus Gefnerus Tia gurínus S. D, Berg, grauifimo patrocinio tuo me dignare. Tiguri Hel- uetiorum,anno "U'irginei partus eM. D. LX. decimo Kalend. Zeng, DE Animal.in dulcib.aquis dot 539 DE PISCIBVS$S LACVSTRIBVSIN GENERE, s Lacuum alumnis pifcibus Rondeletíus priore loco quá de fluuíatilibus agere uoluit, Cá Ia (inquit) à marí marinis ftagnís diíceíTerís , lacus & amplitudine DN latitudine cæte= ras aquas fuperant,& ex bier plurimi, fæpius etiam fluuij exoriuntur,uel eos præterfluunt, (per fluunt fortè dicere uoluit, pro tranfeunt € permeant.) Nos contra fluuiatiles lacuftribus prepofuímus: quoniam cum pifcium alij fluentibus amnium aquis proprij fint , ut Thymallus, Trutta: alíj fta» gnantíbus lacuum,ut Albulz nobís dícta:;alij communes, ut Cypríní, Lucij:ij quí Lacubus pro: prij (int, paucifsími ínuenfuntur:plures quífluufjs:plurímiforte quí communes, prefertím H ana- dromos propríé dictis Huuíatilibus non adnumeres, ut quí ínter ipfos X marínosambigant, De- inde ríuos ac fluuíos ex lacubus oríri non dixerim, nifi paucifsímis forte locis id cótíngat:fed con trá,nam ín Heluetijs cum plurimi altifsímiQy montes fint, & amnes plurimi per ualles decurrant, permulti etiam lacus, dílatata & ftagnante flumínum aqua, pafsim uifuntur: quorum alij longítue dine,alý latitudine, alij profunditate alíos fuperant: funtením qui ad centum aut ducentos paífus profundicelebrantur alíquibus fui partibus, Verüm híomnes fere non ríuos aut fluuíos efficiunt, fed ab eis ceu corríuati efficiuntur. € Sunt autem (ínquít ídem R.ondeletíus) lacuum perpetue et perennes aqua; flagnorum non rem, nam hyeme colleciz,uel plurímüm auctzzflate ficcantur, Lacus fert omnes pifcium optimorum tam funt feraces utín mediterraneis marini fluuíatílesQ non defiderentur:uelutí in Italia, Germania, Allobrogibus, Quorum aliqui funt lacubus quibul- dam proprij € peculíares:quí ín nullis alijsautlacubus;aut flagnís aut paludibus aut fluutjsrepes . riuntur,ut quí Carpio ín lacu Benaco dícítur.In Arethufa genus efle pifcium, quod tranfcurren- tís Tígrísnon mifcetur alueo,teftís eft Plíníus;ficutí nec ex Tigri pifces ín lacum tranínatant, A= lij funt lacubus cum caterís aquís communes. De proprijs dicemus , X communibus non om- nibus quidem, fed de nonnullis duntaxat.Cæteros uírís doctís & lacuum magnorum accolis perz tractandos relinquo. Hzc Rondeletius. INoslacufiríum pifcium ordini eos tantüm adfcribere uoluímus,quílacubus propríj funtetín magnis folùm lacubus reperitur, Minorum enim lacuŭ pifces omnes communesfunt.nam lacubus propríj in gurgítibus fere folùm degunt, hoc eft, pro- fundifimis locis : (minorum uero lacuum tanta profunditas non eft; ) quamobrem pelagfs rectc comparantur tum locítumalímentí ex eis ratione; quoniam inalta & pura aqua degunt, ripartjs, ut illi litoralibus,falubríores.rípa enim lacuum impuríores plerungy,paluftres & limofæ funt. Lacubus ígítur propríjfunt,quorum hiftoria deinceps fequetur, Communium alij femper aut fimpliciter communes dici poflunt quãuisnonin eodem traciu. nam inlacu noflro Cypríni tum, propríé dii tum lati, NN Percz, Tíncas Luci, Pleftye; Rutilig uiuunt in Límago fluuionulli ifto rum:cum ín Rheno Bafilez ftatim alibi omnes ifti capíatur, Bramz (uel Prafmí) ín bie tantüm fluuijs reperiuntur, qùi tardé fluunt, turbidag funt & crafsíore aqua, (qualis eft Ararís, X multi in Gallia Belgica, ) nec in ijs ad cam unquam magnitudinem accrefcunt, ad quam ín lacubus & flagnís,R ondeletio tefle, Alij diuerfis temporibus, modo ín fluuijs, modo in lacubus degunt. nam Leucíci illi quos 2 audcle noftri uocant,ín lacu noftro hyemare folent, cti per æftatem tam inlacu quàm ín fluuio reperiantur: ín fluuio quidem paulo maiores. Similiter quí ZAafelc nomi- nantur, (Capitoni Ql. Aufontj fimiles,fed mínores,) autumno afcendunt € flumine ínlacus partem profundam: & Martio menfe rurfus defcendunt,ut in flumine uel ríuís pariant, Differunt autem oculorum colore å lacuflríbus qui ín fiuuijs funt. Truttæ lacuftres contrà fub autumnum elacu- bus ín flumina parituræ afcendunt, Fluufj omnes opínor quo propiores marí funt, & tranquil- liores minus purí, eo magis pifcium genera quædam in eís reperiuntur quee noftrilacubus pro pria effe putant: exceptis rjs quæ 1n profundis tantùm lacubus agitant : quorum multis hoc coms mune cf,utin dorli parte pofteríorc pínnulam paruam & adípofam,Salmonum ínftar,habeant:fí cut Albularum genera, && Vmbræ Vmblæúe, Trutta & Carpio Benaci. lllorum quí àmaríam nes fubeunt,nullum inlacubus cófiftere puto:fed etiam fi íntrauerínt,ut Salmones, altíüs femper eniti, perpetuo afcenfu:excepto Siluro:quí in lacubus maner augetur, ec parit, Sedin Verbano quoq; Clupeam è mari aduenam pifcem capiaudio; de quo ínter fluuiatiles anadromos diximus, Tinca, Lucius, Squalus ac Barbus ín multis lacubus reperíuntur;aliqui in paucis duntaxat,ut qui Albo dicitur uulgo ab Iralís,in Thrafymeno & alijs forte paucis, Saluíanotefte. Albularum, utnos uocamus,genera,in maioribus folüm & frígidioribus lacubus degunt,ut noftro,Lemano, Acronío,& ijs in quos Athefis illabítur:& Allobrogum lacubus Burgen & Aequebeletij:& Sar matía quodam lacu ut audio: ín Italíze lacubusnullz, |^ Atíntepidioríbus, Chalcidum uel Sar- dínarum gencra 'Thríísís cognata reperiuntur, quibus carent frígidíores; ut Celeríní Allobrogí- bus di&í; Agoníín Lario, V erbano,& Benaco;tríbus Iraliæ lacubus:Líparídes (ut Belloníusno- minap ín Conio uel Pífcíaco Macedoníz lacu . Sarachí, quí Agonis ijdem exiftímantur,ín lacus bus Epiri. Hiomnes afperam ín uentre,ut Harengi , lineam habent, Suntquí eadem nomina cá fluuíatilibus habeant, fpecie ueró differant,ut Muftelæ quas Trífsías uel Botatrifsías Itali uocant: Truttæ, À flací, Cotti. (| Sunt & Conchas quadam maíufcule lacubus ac ftagnís peculiares; item Cochlez,Strombí,& V mbilicí parui, Xc. f a 340 AV ARET V S hícpifcisdRondeletiouocatur, Gallicum uocabulá ímítato,íd quide à mun Ls« & candore factum aít,quód nunquam fordídus fit,fed bene ablutus. Nos Latíníus forté autum,cum propter hoc ípfum, tum quód ín méfarum lautítijs celebratur , appellabímus. La cuum Allobrogum (inquit) proprius cft,utBurgetij, X Aequebeletíj , necullus eft qui ín Italia, Germanía,Gallía;aut alibi ufpíam uíderít, Belloníus tum ex pradíctíslacubus,tum etiam Le- mano Lugdunum aduchí fcribit. Ego Lauaretum ac fimiles ei lacufites pííces,uno generali nomi ne Albulz complecti uoluí:quodíta fingere libuít, quoniam fercomnes huius generís fpecíes GC fquamís candídí,& carne albafuntsquanquam nofiri priuatim fpeciem unam 2ilbeler uocant, & aliam YOyféfifdb,& c.Ex his Albularum formís diuerfis, unam effe Lauaretum Allobrogum non dubíto:przfertím nobilem illam qua Conftantie 2toclfifcb appellatur, & apud nos ein YO yffifcb o3 YD yjfac Blawling-Pifcis dc nondi adultus Conftátie ein y anogangfifdb,noftris ein Dli ling nominatur, Cum Lauareto quidem híc pifcis conuenit candore, & nobilitate, in genere Ak bularum:& defcríptione tota à Rondeletio pofita:nífi quod fel eius iecorí deeffe non puto: hoc e: nim Lauareto fuo R.ondeletíus negat: Belloníus uero hepar album eí attribuens , unius tantüm lobi, ín eíus dextro latere fellísueficulam adfutam effe fcribit. Genus hoc totuman Cephalos aut Leucifcos lacuftres appellare pofsímus,confiderandum,Lauaretum priuatim Albulam nobilem uel Albulam candidam appello. Vide plura mox ín Albula coerulea. LBVLAccrulea , F. Bezola R ondeletio, nomine Sabaudis ufitato , Bifula Bellonío , qu£ cw EARS proxímé pofito eam comparat , Mihi quidem fpecies duæ uníusgenerís proximi uidentur. Lege przcedentía proxíme. G AL LIC E.Bízoleuel Biffole Sabaudis in Lemano, GER M A NIC E. Specíeshzc Albularum (forte & genus totum) alícubínímís communi no mine atfifdb dicitur,ab eo quód ad cibum fere affari foleat.alibí melíüs Selen) $eldyen/(qui dá nuper Latíné Falcones temere nomínauít:) & à fubcæruleo colore ?SlawfelcEen/25lawlind/ (quanquá nonnulli etiam Leucifci fl. fecundam fpecie fic uocítat. ) ite ?5albenen/25aal/2tlbócE/ Renben, Albularum cuíufcung generis pífciculíparui adbuc, à noftris nücupatur ((Digling: à Dunenfibus in agro Bernenfium 25fcpfifd:alibi Stiben: ad Lucernenfem lacum cum digita ies iam (unt, V Yadbtfifd deinde poft annum, £delfpigling/ poftea LS: deinde cin balbe gewahfne Balben poftremo ein 2Óalben. | Conftantie uero ad Acroníum lacum prímoanno dicuntur Geelen, (alij leucífcos fl, (ecundí generís adhuc pufillos fic uocant) Líndauiz ydel- [fece Gíber,tertio Daalen/25alben uel G angfifdb/uel WOattfifd. dn ucteribus quia ufdam ínfttumentís & fcriptis publicis Latíné fed indocté conícríptís, V adipifces nüicupantur.) Quarto Renden, Líndauíz, Quinto ZPalbfifcb, ibidem, Poftremo gange Selen uel Hlawa lind. Rurfus nomen Oangfi[db commune eftad tres fpecíes,quídam enim dicuntur Conftan» e Syanogangfiibdemd adulti Albulz nobiles, 2(oelfeldben.alij Orüngandfifcb,ex quibus Albule cæruleæ fíunt,35lawfeldoen. Alij YO yfigangfi[cb,id eft, Albulæ candide quae nomen nó ímmutant:neq; ad aliarum magnitudinem accedunt, cumlongifsímus ex eis dodrantem parum excedat, Ceeruleí noftri quotempore Percarum fceturam ceu pafcua fua fecuti è fuperiori Ta» cus parte defcendunt,cítca initium Maij, Weyofifh dícütur,hoc eft,Pafcales pifces: Randecter ueró nominant pífcatores quidam illos,qui oblongi & graciles funt. Audío Albulas nobiles ín Acroníolacu mínüs profunde propius típamagere quàm cceru leas,& reti ínclufas ubi fe fenferínt,ad aqua fuperficiem tendere:coeruleas contra, deorfum. No- ftras ueró cæruleas,tanquam fpecie diuerfas,nobilibus magnitudine & natura fimiles, ín fuper» ficiem quoq fimiliter ferri, Xc.Ita ín diuerfis lacubus dëuerte, & quibufdam fortè peculiares hu- íus generis fpecíes funt, j Bizole generale nomen eft circa Lemanum lacum : & fpecies comprehendit Blanchets, Pal- laes, Ferra, Bondalle: fortè & Groen de ue, id eft, Roftrumuituli.hunc enim pifcem fimilem efle aiunt Bizolæ,nifi quód roftro differt,quod nefcio quomodo uítulínum repræfentet, e Aíunt Animal.in dulcib.aquis OrdolIl. Aiunt prxterea quoddam Bízolarum genus in Lemano Grauenze díGum , à c«terís dígnofci quadam afperítate cutis utríng; proxime dorfifpis nam: Nouembrí et Decembrí maxime capí cum ín fignibus la&ibus, íd& ín finibus humílíoríbus, id €íi,nonaltís,quos finus ifti uocantbennas. Aliud etiam ín eodem lacu Bízolarum genus uulgo Bondalle nominant. hac ab alijs Bizolis (ut Io, R ibíttus me docuit) hoc differt, quod € pingui or eft, X crafsiore gutture, adeó ut gutturofam uos cent Bondallam,idég przcípué Augufto menfe, Hunc pífcem noftri uocant ein Hun: Conflans tienfes IRircblin uel IKildben:& paruos ín eo gene re Rilþenftiib quos tamen maiores effe aiunt He gelis noftrís,qui ín toto Albularum genere minimi funt. PRR See A * Ve A 1 A fpecies Albulz lacufiris , magnitudine cubitali , ut feribit R ondeletius, 34I Farra (íns quit) uel Ferra, uel Pala ab accolis Lemani dicitur:carne candida & fuauí, quæ Lauarerorg Truttarumgg carní non cedit, Effíoíes quidem eíus à Lauaretí effigie , ut Rondeletius ambas ex- hibuit, nihildifferre uidetur, Amicus quídam nofter ín Catalogo Lemani pifcium, Pala & Fera ram fpecies Bizolæ díueríasfacít; & Ferram longifsímed rípa capí fcribít. GERMANICE, Ein groffe att oer Felhen/oder der YOyfi[dben / aper YOyffen25law- lingen. s A3 DePifcib, lacuftribus Pars]. L B V L A parua ,quz à noftris fimpliciter Albu la uocatur : à Sabaudís ad Lemanum Blanchet, ní fallor.Non folüm autem paruítate à ceterís Albulís differt, fed fui generis pifcís efl: quemadmodum & AI bula míníma a nobís dica, si GER M A NIC E, Albelein Tigurino lacu & Gry phíouícíno, Nondum adulta, ut Bezola quoq, (& alij huius proximi generís pífces,) communi nomin e uulgóapud nos (Didling uocatur. Símillimi (fino ijdem) his uidentur pifces quiin lacu ad Conftantíam Wyfigangfifh id eft, Albula candída uocantur. Z^ MUN Zem bec Albula minime bene fatla eft, nifi quód. pins nula parua in extremo dorfo defideratur, TM Set ^ LZ ESSESI UE SS SS a | LB V L A minima,inlacu Tigurino frequens, - GERMANICE Joäägeleugel Jääalmg. Friburgi Heluetiorum (utaudio) Därrenz quod nomen ad Sabaudícum Ferra,díuerfz tamen ín hoc genere fpeciei nomen,accedit, T rutte lacufiris imago proxima pagina fequetur, R VTT AR V Mfluuíatilium fimul X lacuftrium differentias expofui fuprà Ordinis 1, Parte quarta.hic Truttz lacuftrísíllius quam Truttam Salmonatam ín Burgundia uocant,quód & magnítudine etcolore carnís Salmonem proxíme referat effigiem damus.Pífcís eft magni precij» pínguís &Jautus:nec nifi ín magnis lacubus capitur. fub autumnum ín flumina afcédit , ut pariat, & rofiro tumíncuruato,ficut Salmones,nomen quoq; mutat apud Germanos, GALL Animal.in dulcib.aquis Ordoll. 343 GALL, Troutte SalmonateBurgundis. GER M, im Ceefórine.Sub autumnü utdíxi,íncuruato roftro,uocatur ein Y'nlácÉ Anchorago Cafsiodorífortafsís , Lege fupe« äs ín Salmone. Carpio Benaci, we EE (C 1 ARPIO Benaci. Grecécirctifcribo rugëy C Muva AAO id eft, Truttæ lacuftrís fpecíes,eft enim figura, parti numero et car nis fübftitía Truttís fimilís híc pífcis,Benaco lacuí peculiaris, Eft aŭt (ne quísfimilíitudíne nominis fallatur ) pifcis híc toto genere díuer fus à Cypríno,quem uulgó Carpam uel Cars pionem nomínant, Carpio Benaci, & fi propé adeó ad Trut« tæ accedat fímilitudínem, ut proxímz fpecí» es cenferí debeant,ab ea tam? euídentibus ín ternoícítur notís.promínentíorí enim roftro, maioribus oculís,candídioríac turgídiorí uč tre,ac fubnigríori dorfo eft,&c.Saluíanus, IT ALICE,Feruntolím hunc pifcem ín Italía Píone appellatum: deinde cá quídam, Trutta lacuflris de qua precedente pagina leges, NISI. LAITA Wan Wal SE Se EE Ge LL p E cuí cariùs pifcis híc uendítus fuerat facete díxiffe fe car pione emiffe inde uocari coeptum pro Pío ne,Carpíone, GERMANI CE uocari poterit ein C arotfózineuel per círcunfcriptionem ein Seefózinen artim Dardtfee. Vmble minoris icones due ut à diuerfis pitoribus non eodem tempore nobis delineate feulpteģ, Junt . In utraq, hoc peccatum ef, quód dentes non exprimuntur, GE 3 nn VENR-— JI TR m HEP | CSS Vd NS dam líteratís vulgi appellationem fequentibus V mbílícus uocatur. Sed Vmbla forte dicta | eft,quafi Vmbra,habere enim eum aliquam fímilitudinem cum Vmbra fluuíatili puto, (Bellonís | us fcribit V mblz fl.íconemídcírco fe non appofuíffe,quód ad Vmblam proxíméaccedat:) & us | trung Truttarum generi cognatum effe, à T'ruttís tamen proprie díciís differunt mollitie & fub= | ftantía carnís;& quód lapillos ín cerebro habent:quodip maculis feu punctís carent; forte & alijs | morts, H quís accuratéobferuet, ` Vimblaalía maior eft, eatp duplex:alía minor, quam hic propos A nimus, Omnes lacuftres funt, & ín magnis tantùm lacubus inueniuntur: ín noftro Tigurino mí- | nor tantüm:ín alijs quibufdà minor fimul & maioris fpecies una,ut ínTacu Tuginorum,que 2fege V refee nominant, D Lucernano,ín alijs fortè omnes tres, mínor, maior, & maxima, ) quod tamen nondum conflat míhí,ín Lemano maiorem & maximam reperiri teftis eft Rondeletíus: ín quo minor (puto) non reperitur, Omnes (ni fallor) dentatefunt,tum maxillís,tum etiam língua:n£ | fí in ea fpínas quàm dentes dicere malis, Omnibus (ut puto) color aliqua ex parterubícundus,un | de & nomina Germanica eis obuenerunt , R.ondeletíus maiores tantüm defcribit , quas V mblas u Salmones Le uel Salmones Lemani nomínat.ego ad Truttarum genus magis quàm Salmonum, eas accedere | mani, arbítror. Vt carne mollíorí & teneraomnes funt,aptié ínueterarí:ita etiam omnesnatura imbecil L les,& extra aquam ftatim intereunt, Vmblis (prafertím minori noftra) cognatus uidetur Eper j lanus Oceaní pifcis, figura, magnitudine, colore pinnís, dentibus, mollítie X fuauítate carnís,la« pillis ín cerebro, De, 7 l G A LL, Sabaudiscírca Bíelam dicitur R.oufon,á colore ut conijcio, d GER M. A noftrísalijsp Heluetijs, XXótele: circa Bielam (feu lacum Bípennatium) Rottele. Ha noftri alium pífcem QXottele uel Rotteneuocant:quem nos Kutílum appellauímus, In lacu Bas d uari Ditsling díctus,non alius quàm V mbra minor fl,noflra mihi uidetur. YT ) 2324 2523325». Dag 2», 3» 5»52 RES e KREE EN es ) EE v» : HND 53 3932) 7 Ez D, p AL M o Lemanílacus ut Rondeletius uocat : ego Vmblam (uel Vmbram) lacuftrem maíos S potíüs dixerim. Ore eft magno (inquit) non folùm in maxillis dentibus armato, fed etís am féx magnis ín língua:corporís fpecie Truttis uel Salmonibus fimilis, Xc,aliquando duos cu« bitos longus Lugdunumaduehitur. ` Víde fuperiùs in V mbralacuftri minore. G A L L, Sabaudísad Lemanum, Vmble:circa Bipennatium lacum Routte , nomine à Ger» i manis fumpto, | GER M. Heluetíjs Xoote;círcaBíelam Mert In Lucernanolacubrachij ferélongítudine ex- A crefcit, magís albícat quàm minor, debilís & infirmus piícis.nam fi ucl parum lxdatur,mox ueluti moribundus fupernatat, A nominare malim, Lege fuperiùs in V mblalacuftrí minore, | d V: BL Auel Vmbralacuftris minor, Vmbla uulgò dí&tus pifcis ín Lemano lacu, à quibuf } | | S; L M o Lemaníalter,ut R ondeletíus uocat: ego Vmblam V mbramüelacufttem maximam : Animal.in dulcb.aquis OrdorI. 345 A Lef OE VOS A t NS ^ GE: dEA EA ANN D Lier WC di G AL L, Lemanilacus accolz appellant V mble Cheualier, (d eft, Vmbram equeftrem,) for pe ob magnitudinem, preftantíam & robur, GERM ANICE círcunloquor ein andere Resto att/oie dtóften Rooter. Inlacubus nos ftris reperiri non puto, a VE, SA XA »4 OPOR PREE 3592395 d P DURUM ARA "XY PRINV $clauatus, áRondeletío díctus, A Mediolanenfibus ( inquit) Dies uocatur (ricis rd ueteribus (utarbítror) íncognítussquamobrem nomine Græco,atg etiam La tino uacat;etíamfi Plinius huius mentionem fecerit, fed abftg ullo proprio nomine, Duo lacus (ín quit Italíz ín radicibus alpium; Laríus & Verbanus appellantur : ín quibus pifces omnibusan- Dis Vergiliarum ortu exiftunt,fquamis confpicui,crebris app præacutis, clauorum caligarium ef figie:necamplíus quàm circa eum menfem uifuntur. Vulgiergo appellationem fequentes, Pia gum nominare poffumus;uel,quía ex Cyprínorum eft genere, à clauis, quí è medijs fquamis exí« ftunt, Cyprínum clavatum uel aculeatum re&é uocabímus,ut hoc maxime dífcrímíne à ceterís día ftínguatur.Hacílle. ;Ego Pígum appellatum conijcío,quod clavis fiue aculeis fuis pungat,qua fi Pícum.namet aui Píco,roftro pungenti,inde riomen effe factumarbítror. Tolofani rofirumuo cabant beccum:& noftri uerba becEen & bécken pro tundere & pungere,ut aues roftro folent,us füurpant. | Albertus hos pifces V ergilíadesuocat:quoníam,ut fcripfit Plinius, Vergilíarum ortu apparent, d Scardua,& Incobía ex Diere, & Plota;Salena, Benedictus Iouíus de pífcibus Lag, d'De Cyprínisalíjs diuerfis fupra ínter fluuiatiles diximus, i I T AL, Circa Verbanum Pícáuulgo nuncupatur.alíjs Pigo uel Pícquo:uel etíam Picho, ut Saluíanus fcribit, : GER M, F/Éin Cbombiabfmen ober Cteinb:adfmen/ober CiteinFarpfas art aug vé "Iurmerfec/ooer auf oem langen fee. «Albi pifcis iconem SC Saluianus exbibuit:nos omifimus,quód Capitoni fl.perfumilis fit: Albus tamen pon lò longior eC, proportione latitudinis fue:roftro acutiore oculis maioribus:ac dorfo magis repando , quod repente ac lurimum à capite extuberatipinnis fubnigris quamis amplioribus:magnitudine cádem. 5 rs C18 hiclacuftris inquit Salufanus) Alboin 1 T A L 1 A uulgó dicitur, ideft, Albus:non eft B Alburnus Aufoníj,quí pifcis fluuiatilís eft, Eus quidem antiquorum Grecorum Lat norumüe nemínem,mentíonem feciffe fcímus, Albus hic quanuís Squalo( Capitoniflnoftro fimplici. ter ditfo) perfimilis eft,ab eo tamen euídentíbus quibufdam notis facile ínternofcí poteft, Be, In la cubustantüm reperítur,ut Trafymeno & alijs non multis, GE R) di RRC 92004949) ONE 346 De Pifcib, lacuftribus Pars I conv s, utRondeletíus X Belloníus uocant: Latíno nomíne ad uulgare Italícü facto: uel s alj,Aquo. Mollis aquo déptís uiuere nefcit aquís,Benedíctus Iouíus(Benedícto Pauz lo lous Aco uocatur, Saluíanus.) 1n lacubus quibufdam Italíz capítur : Chalcis Ariftotelís,ut R.ondeletío uideturrquanquam Oppianus & Athenzus marin? fuam Chalcíde faciunt d Chal- cidem Gilzem lacuftrem effe puto , qui ín Allobrogum lacubus fatis frequenter capitur , Lugdu- numZ defertur, & Celerín nuncupatur , ob maximam fimilíitudínem quam habet cum pífcículís paruis, T'hrífsís fimilibus, quíbusabundat Oceanum mare, Celerínos Galli uocant, Eandem effe puto qua ín Italía Sardanella uocatur à maxima cum Sardínís fímilítudíne:cuíufmodi etiam fert Laríus lacus,quz à Mediolanenfibus Agonus nominatur, Rondeletíus. — Celerínos duos Date champíus medícus Lugduno ad me mífit;longos,dígítos decem: latos ueró,duos uel paulo plus: oculis magnís,fquamís medíocríbus, línea fub učtre afpera ficuti Thríffa & alij quídà: ín Burgeto lacu,ut uocant,captos,marínís figura & guftu omnino fimiles,niífi quód aque marine fapor,aque lacuftrís dulcedine noníhilelutus effe uidet, «| Hic pifcis (inquit Saluíanus) ad Alaufz,atq; uul- garis Italorum Sarda (quam Grací Tríchtan & Tríchiáda appellant) proxímé adeo accedit fimi litudínem,utab eis nulla fere alíanota,quàm magnitudine differre uideatur , illa enim minor, hac ueró maior eft.quare că Athenæo authore, Chalcis, T hríffa & T'richías,fimiles exiftant; Acones (ficuti & Sardonos & Harengos uulgo díctos) Chalcídum generíattribuímus, ITALIC E. Accone, Aquone: & alibi forte Sardanella, Vídeín praecedentibus, Agonos Roma nomen mutare audío,poftquam falfi funt,& uocari Sardenas uel Sardellas:aut forte ut zs Ij proferunt, Salenas, V íde ín Sardina mar. Ordíne r, GERMANIC V M nomennon habeo, necín ullo Germaniz lacu hos pifces capi exíftímo, Appellari poffunt, YDelfibe 21gunen/2Lgunen aufi oem TRumerfee.nam quí ín Conftãtienfi laz cuquem Rhenus efficit, Agunen uocantur, pifces diuerfi funt, à noftris Zaugelen dicti, fecunda (ut reor) Leucifci fpecies R ondeletío. q[4£inEleine åring art/miteinem raucben frih am baud». Plura lege mox cum Chalcíde altera: & fupràín Harengo, Ordine 1, Marínorum, er TER DU SEXES EE EE HALCISalteraRondeletj. ` Epirotz (& Grzci)eundem cum fuperiore pifcé Sarachum optant doi inlacubus fuis capiunt. Huius generis quídam funt minores , Sardinís uel " hrifsís paruis tam affines,ut uix ínternofcas,ficut pictura demonftrat, Alij ad magnarum Thrif farum magnitudinem accedunt, R ondeletíus & Belloníus. Sunt ex Gracís qui Sarachos uulgo Staurídas uocent, GER m, Ein andere over frémboe2idunen ober AS áringen art in füffen ben, EE Eegen Uem ASA SNNT NY ^ ee E 259595. 0) S999 52525295 YS € » GE 1P AR I SlacufirísBellonij. Eftín Macedonia (inquit) lacus,quem uulgus Conium uelLí- mná Pifchíac nuncupare folent:ín quo Líparídes affatim capiuntur ` que toto habitu Sardis namreferrét,ní(i uentrem magis in latitudinem díftentum haberent. Hís merító à pinguedine no men eft índítum,quód uel leuíorí ignis calori appofiti pífcículi,toti fere ín pinguedinem refoluan tur Líneam fub uentre afperam ac tranfuerfam habent, Xc. — Dehac nimirum Rondeletius fen tit cum fcribit: Audio ab hís quí nunc Græciam incolunt, Alofam quandam A«zely(melíüs Ai ela) uocari, Líncaeiínuentreafpera eft, ficut Chalcidi , Thrifsæ, etia alijs quibufdam, De alia Liparíde ínter marinos díxímus, Ordíner. — GERM. F. in attocr 2llfen/ooet AA áringen/ooer 2[dunen/ wirt in (Qaccooniain ci^ nem febe aefanaen/ábevauf fciBt/ mit einem raudpen rich am baud wie pie anderen yeng nañten bid, NW ISC Animal.ndulab.aquis Ordoll. 5 47 t$ Crsquídá incognítus ,qualís proponit ín Tabula Oceani Europzíab Olao Magno edita, H lacu albo cognomíne:quí maxímus remotífsímusi ad Septentríonem eft, & partímad Mo Ícouítas, partim ad Suecos uel eis fubdítas gentes pertíne re uídetur.nec aliud additur ab Olao , nifi in eo lacu, (quí cum dmart undique fitremotus, aqua dulci plenus uide- tur,) pifcíum auíumQ fpecies innumeras reperiri, D s Mufielalacuftrí,quam uulgo Trífsíam uocant, di ctum eft fuperíüs ínter fluuíatiles, Ordinis r, Parte rm ín qua LV CIOPERCAAM quod exhibui, hoc eft, f'f agmaul uulgó di&um, quí in Bauaríz lacu Ambronís dicto capi- tur;quoníam ín Danubio quoq capi uidetur , quanquam alio nomine uulgarí Spill. — . S v N T lacusdulcíum aquarum ín montanis Lapponíz,cccc, miliarium Italicorum longitu díne,latítudine ueró c, & ampliüs:ín quibus tanta eft Luciorum (quanuis & aliorum pifcíum)co pía,ut non folüm alendis hominibus per quatuor amplí(síma Septentríonalía regna fufficían:. | etiam latíüs,fale foleg ficcati nauigijs uelut lignorum magna firues ínamplam Germaniam dendíexportentur. Itidem delacubus Finlandiæ cenfendum erit, Olaus Magnus, ANIMALIVM IN DVLCI BVS AQVIS ORDINIS IL PARS II. D DE CRVSTACEIS, QY AE crufta integuntur animalia in mari multa variag funt ; in dulcibus yeró aquis duo gez nera tantüm,pobís cognita. | — Aftacus fl.talisapud Heluetios e Germanos ef, maior fcilicet, e fimpliciter didus Rrebs / uel yel- | Érebs, eo enim minor efC, & colore diuerfus qui Saxarilis ibas Stin ria Rondelerij uerà Ale: eus fl,nofTro latior ac breuior uiderur:e caude quoque figura differre. M Wuyi S T AC V s fluuiatilis:inon,ut pleríq; hactenus putarüt,Cancer fluuiatilis.Cancris enim cor- pusrotundum eft,tefte Ariftotele,fine cauda:uel cauda corpori applicata non extēfa. A fta= cus corpore longo eft, Locuftis fimiliiquod capíte et collo tabellis díftíncto conftet, R ondeletíus, GR AE CI s hodie uulgo Caranís uel Caranídia dicitur à Caride (id eft , Squilla) nomine dea torto , Bellonius. Matthiolus Senenfis Gammarídesá Galeno uocari putat, mutuato cum Ro om ueniffet à Latinis id uocabulum, quód eo carerent Græci, At Rondeletius veer à Gaz eno nomínátas à Cammarís Squillará generis nihil differre putat, (| Suntquí apud ueteres Cam T SE di&um rentur: nos Cummarum, maximum duntaxat effe, Squillarum generis, oftendis mus, e toen 348 DeCruftaceis Pars TI. ITAL, Rome Gammarella & Gambarus:círca Padum Cammaro feu Gammaro,eft autem ín Padorotundíore & magis crenato quàm ín Sequana noftra corpore;Belloníus, GALLICE Efcreuíffe, GERM. Krebs. — Flandriícé Kreuíts, ANG LICE Creuis/Creiifc/Crauyfebe. ILLYRICE Kak, ' D V SCH HN N OD " Ba d mesas rA : ss Ma EAN m Kat: rame m zm "T 2 ANCER fluviatilis, | Eoeirë: ago, Cancro fl.carent Galli & Germani: & non fine errore Aftacos fl . in Cancrorum uice ua furpant, Reperitur frequens ín Sicilia, Italia, Hetruria, Creta, Nilo, Cilicia, Symeon Sethi fluuíatilem Pagurum uocat, & Galenus Euporiftonz. IT AL, Grancío,Granzo. €f Granchio Venetijs: & ubi cruftam exuerít, à corporis mollitie uulgo uocatur Mollecca , équorum gmas funt etíam quz appellantur Macínette , Matthiolus. GERM A NIC E dici poteft ein Krab/ Rrabbe/ TT nam Angli Cancrum mar.proprié dictum uocant Crabbe: quemnos differentí caula uocabimus ein ((Jcertrabbe. Aflacos uero, IKrebe:& ex ijs marinos, ((2eerErebo, Stromborum modo, R eperíuntur quidem ín rípís lacu um noftrorum Cochlez perexígua:quarum liz latio- res funt;alíze oblongíores acutíoresd, illas, Vmbilicos lacuftres:has uero, 8trombos appellarís, Sed Strombí ANIMALIVM IN DVLCFE BVS AQVIS ORDINIS IL. PARS III. DE TESTACEIS, à Cochlee A Roudeletio exhibite, OCHLEAE paruz:quales flumina & lacus gene rant , quarum tefta longíufcula ín acutum definit, lacuum noftrorum cornícula non protendunt:foramína quaedam in eis tanquam oculi apparent. . Parscírca os & uentrículum ruborísalíquíd & fanguinis habet. ' GER M, YDafferféonecEle. CONCHAE Scotíce margaritiferæ, Inter plurima apud nos Concharum genera , (ín* ` quit Hedtor Boethius Scotus;) quaedá paruze,ac uulgarí ufu recentes palato fuauifsimze funt,non nullz maíores,cad forma & quantitate „qua funt que purpuram habent: fed his illius nihil íneft, H H Em H H "om^ ^ H H faporís tamen funt etiam homini delicato haud fpernendí. Ateæ quæ torno faftigiatas à capite teftas habent,maculíscp afper(as longo interuallo reliquas (ut etiam fcetum fileam) fuperat. Quip peadeó nonnullis ín locis funt delícateutnó immerito apud ueteres gule primatum obtínuerínt, & uiduarum uulgó cupedía fint díctz ` quanquam ín quibufdam flumínibus,ídqüe præfertim ` — Dea Dona efuiínepta iudicantur, Hæ magno apud nos numero repertz, límpídifsímis SE > ac nul Animal, in dulcib. aquis Ordoll. 349 ac nullo unquam limo turbidis,qua profundifsimi funt , agere gaudent , in eisg folis Margaritas «oncípíunt,€c, Sunt etiam eiufdem fere generis Concha ín oris Hifpanicis,quarum teítas qui peregre à diuo Iacobo redeunt, adferunt , fed haud fcecund , propterea quód aqua falfa uivant, Nam & círcunquaque in litoribus Scotíci maris ingens natat,fed fterilis multitudo, Hæc ille, v SCV LY saquæ dulcis .reperítur autem maxímé ín ae quaflagnante;feré nunquam ín rapidis fluminibus. G AL L. Moule. GER M, ein (ufdbedauf füffen waffern. O NCH AElongzfpecies ín dulcibus aquis: cuius teftam al tera parte eius ínternaexpreffam htc exhibemus, alteri nó vidí fed binas fimiles effe puto, & gínglymo articulari, Superfi- M E 7 —À cies externa fcabta eft:qua adempta interior Jæuis candicat margatítiferze conchz ínflar.Belloni« us cum teftam apud me uídíffet , Pínnam fl. uocandam putabat , quód & erecta fiet, & margaría tas contíneat. G E R M. in Langmufoeln in füjfen waffern/fell Perle balten. mal fimile Cochlez,Hefychíus. £ 350 De I efcaceis Pars III. A Grxcis hodie uulgó KoyaíG" uel Séier nominatur. | Quanquam autem aquatícum non eft hoc anímal,quoníam tame plerzq; omnes T'eftaceorum differétíe aquatiles funt, 4 maíore fuo rum congenerum numero,feparare nolui; ficut & Cocbleam nudam, quz proximè fequitur, IT A L, Lumaca, Lumacha, Límaca;& apud Tufcos,Chíoccíola; Venetis Bubalo uel Boua ualo. HISP A N, Concha uel Caracól. G A L L, Límaffon;Efcarcot. d Prouíncíalibus & Hifpanis Scaragoluel Cagarolo, Rondel, GER M. AÉin Cnet/Sdnegg/O dnege, Flandris Slecte, ANGLIC E, Y Onayle. ILLYRICE.Hlemyzd,uel Hlemayzd. In Liguriæ alpibus pomatíze, (ste ziee A id eft, operculares cognomínatz cochlez,à Díofco- tide ínter optímas & ftomacho utiles numerantur, De íjfdem fentíre Plinius uidetur cum fcribit: Eft & aliud genus mínüsuulgare,adhzrente operculo eiufdem teftæ fe operíens, obrutze femper terra hæ:& circa maritimas tantum alpes quondam effoffze, coepere íam eruí X ín V elíterno, Mat thíolus Senenfis pomatías cochleas , uulgares noftras maiores, qua praecípué ín cibum ueniunt, nomínauít,nec ego diíTenferím, E OCHLE Antida maior,quz ruffo plerunc colore eft,quandog nigro, ` Cutautem hoclo co exhiíbeatur,lege quz fcripfi proxíme cum Cochlea terreftrí, G R AE C E Sich ucl Aag dicitur fic enim lego apud Hefychíum:zipdr soyala, oi dvv nrú Qos,ös Wio Milanas. Recentior quidam etiam Sefilum (ztornsy) Cochleam nudam interpretatur» ueterum (quod fciam) nemo, IT AL, Lumacho,Limaga,Limagot. GER M AN I quídam hoc genus appellant YD ágfdonecÉen/ut Carinthij. Sunt etiam paru quadam nudæ,ut qux gregatim folia fectantur,& hortos infeflant, cínerei autfufcicolorís, Etha quidem femper nuda funt,quod fciam; Aríonesueró Aeliano memo- ratz,non femper. ANIMALIVM IN DVLCFE BVS AQVIS ORDINIS IEPAR S III. DE INSECTIS, Nimis craffa bac figura eCtque uix V: R MIS aquaticus, que recentiores aliqui Setamaut Vi- fre equine craffitit excedere debuerat, tulum aquaticum nominant, — Híc etfi exanguis Infecto- : rümnegenerís fit,dubítarí poteft, quoniam pellísuna continua eí eft nec ítaut Lumbrící mouetur. Viítulí quidem nomen unde factum fit eínefcio : ní(iab eo e forté quód à uítulís per tatem íncautíoribus , nonnunquamín ` aqua bíbatur, magno etiam uítæ periculo, Alij Setam aptíüs uo carunt, fiue à fimplici & tenuífsíma corporis oblongi figura , fiue quód éfeta equina ín aquis pu- trefacta nafci exíftímetur.Caput ei nullum effe uídetur:ferpítetíam X natat ín utran partem;un Amphifbena de Amphisbænam aquaticam dixerís,ucl à pili fetzcüe fimilítudíne, Tríchíam,a recto Trichias, aquat, Trichias, Ololygon. Forte inquit Albertus) è pilis nafcitur equorum, hi enim ín aqua ftte pofitiuitam & fpiritum accipiunt, & mouentur,ficut multoties experti fumus, Hauftus híc uermís ab homine cü crucia- tu,languore (& tabe) uítamaufert:contactualioqui innoxius, Sicille. Ego inpuro etiam & fri- gído fonte hunc uermem inuenifle memini; & alíás in horto fuper folio quodam, Eofdem &in marí degere putarim, Sunt enim ín mari (inquit Rondeletius) uermes huiufmodi, ut nulla alia pí &ura,quàm línea una continua exprimi pofsint,nam adeó indifcretas partesexternas & internas habent ut pili tantùm crafsíores fiue carnofi effe uideãtur:quos animalia efe neges,nifi motu ciea ri agitari confpexeris, Q Ololygon, Óxsavyay,ut Theon Scholíaftes Arati feribit, animal eft pa luftre,fimplex,índiftínctum,oblongum:terrz inteftino fimile, fed multò gracilíus:frígidítate gau dens:ignoratum Aríftotelí, qui ololygóna uocat tantům maris Rane,foemina ad coitum allíciens e, Uge ———— MÓN Animal.in dulcib. aquis Ordoll. 351 tis uocem, Bed ololygón pro uoce Ranz,per onomatopceíam factum eft homen. pro animali ue« rò palufirí,quod (am díxímus,forté meed thù ónryerure ut àoAvyày inepté;alteríus nomínís ínuitan te fimilitudine, pro niyay dícta fit; hoc eft, Mínutula, GER M. YO efjfertalb,id eft, Vitulus aquaticus. Zeen ber Hirudinis maioris er uarie efc. MEM. Du DG: IR Y D O, Grzcé Bue kg v$ BAamap, id eft,à fugendo:quemadmod( à Latinis quibufdam Sanguifuga,R ondeletius, Prifci quidem Hírudinem femper dixere, pofteríores Sangui fugam quoque.De Hírudíne marina di&um eft fuprá, 1T A L. La Sanguifuca, Sanguetola, Magnata, GALLICESanfue, ` GER MANICEJ2[edle, duabus fyllabís 2fegel.Inferiores Germani,ut Flandrí,Lake,uel Ly ckelake uocant, ANGLIC E A orfe lede/ucl A ozfelido/quód medeatut equorü cruribus admota,nà Aoz fe eifdem Equus eft.alij uocant Lowe leacbe/25luo fucEer. POLONICE Pijauuka, Phryganium nudum. Idem fua theca inclufum. HRYGANIY M Bellonfjuermículus fluuíatilis & marinus, Phryganij quide nomen quod Pime ufurpauít Plíníus,quodnam effet id animal ignorare fe profeflussan recte aquatíco huic uermículo tribuerít Bellonius,iam non difceptabo.ipfe quidem fie appellare uoluít:quód (ut ipfe loquitur) phrygana;id eft,fremía,cremía, (iue feftucas, fua thecæ,filo tanquam aránez ab eius ore dependente,agglutínans atg allígans circunponat. Senos (10 ternos )utríng pedes habet, quibus in aquis etiam rapidifsimis íncedít.animal tenue,oblongum, parus Erucz fimile , quod auidífsís méappetunt Truttæ eodem fua theca exempto, pifces inefcantur, G ALLIUocant Charree, , GERM AN I IRetoerle, uel -Iátber: quo nomine omnem quoq pifcium efcam uocare foz lent:etgenusunum eorum quod lapidibus ínferne adhaeret, Steinbyffen, quafi Dacolithos.Eta- liudab bis diuerfum genus,quod ín fundo lacus noftri nec lapidibus hærens,nec thecís inclufum inuenitur, XüicEle, quafi Eruculas:alij Querclen X YDaffetleíifi. id eft, Pedículos aquatícos. Belloníus Tíneas aquatícas,de quibus mox dicemus, Pedículosaquatícos poffe uocarítaít, IBELLAM fl. libuítappellare hoc ínfectum, à fimilitudíne qua illi Ls cum fabrilí ínflrumento,& cum Libella marina , Haec beftíola par» ua eftadmodum, T'líterz figura referens; Rondeletius. Videtur autem uermíbus illis aquatícís,quos Phrygania Belloníus uocauít,cognata. GER M. F, Ein funcerlide artoer Ieroetn: ein Wag Eárder- Q Leien Wågle. ` Tince aquatice, quanquam uulgaris animaleuli iconem in prefentianon habuimus, L M Y S aquarum uitium eft, fi tamen ídemamnís Anguillis fcateat , falubritatis indicium ha- betur:ficuti frigoris, l'íneas infőte gigni, Plinius. Hermolaus Lampetras uocat fontanas Ti Tue, neas. ego uero has Plinij Tíneas effe puto,quas nofiri (ten appellát;alibí Oypftn/Gtabpfen] (Defben uel (Oáfden/& YDaffer(cbaben:ex quib.poftremü T'íneas aquatícas fignificat, Repe riuntín fontib.no quibufuis,fed bonis X frigidis dütaxat, prefertím Martio mefe,Sunt ar gerot g 2 sen ` "Delnfe&isPars III, culi perpatuítet quoniá cóglobarí conuoluí& tang ín arcü folent,minores er apparct,ut fallát al quandobibétes, Colore albícant, Pedibus nítunt plurímís cotíguís,per totíus fere corporís aluei, fí bene memini ab ore etiam ueluti pedes prominent ; ut Multipedes uel Afelli aquaticí nomínarí mereantur:aut etiam Pedículí;ut Bellonío placet. Pedes mollíores funt, quàm ut extra aquam ín« gredi queant:ní(i forté non mollítíes ín caufa eft,fed pedum contíguorum multitudo, quos nifi ín aqua non facílé diducunt, In aqua mouentur & currunt corpore non recto D «qualí , fed ín altes rum latus ínclinato.R etrorfum quoq; incedunt, fi bene memini. Cauda oblonga ín aculeum defia nit. Oculi funt perexilía puncta alba,cüm centro nigro longé mínutifsímo. | Cum potu haufti pe riculum creant,ut aliqui putant , etíam uítz , Ventrem ijs quí biberintínflaríaudio, Iidem funt uermes Gallícedí&í Scrophule aquatícz (uulgo Agroueles,uel Efcrouelles:) hæ fi aliquando c aquaab ímprudentíibus haurí antur,fcrophulas (fiue ftrumas choeradesue) ulceratas X exedentes nullo tumore, ín gutturís cute , procedente etíam aures uerfus ínterdum malo, & faucesalíquan- do penerante;oriri putant, hinc X uermibus ipfis nomen ímpofitum , Hoc fcrophulatum genus áregibus Gallorum € Anglorum folo contactu curarí aiunt, Seropbule as quat, A NT H AR I S uel! Pygolampis (etfinoctulucerenon puto) aquatica. ‘Talesin paludibus & fofsís circa lacum noftrum per fuperficič aqua motu irrequieto huc iliuc circa eüdem feré femper locum mira celeritate fe traijcíunt:nec ín fummo tantüm ge fcd etiam profundíüs feruntur, Magnítudine & forma címíces referunt. Crufcula fena babent fubruffa. Vagina é nigro uírídes,prefertímad Solem,& fplendentes,alas tcgüt, fed non totas:ad caudam enim alarum extremitas prominet, qua cum ín aqua celeriter feruntur, j utfolent, mirabili candore fplendore& confpícua argentum uíuum quodammodorefert. unde & | Pygolampídes a quatícas fí quis appellet, nomen ipforum naturæ conueniens pofuerit. In aerem fi prorepferínt,uolare etiam poffunt. : GERM, F, "IPaffertáferlin/Olygling. ICAD A fluuíatilis, Cernuntur ín ríuulis beftiolæ Cícadis terrenis perfimiles , quas ob id Cicadas fluuíatiles nomino, R.ondeletius. GER M A N I Cicadæ terreftris nomen non habent;fingí autem poteft ein Baumgryllen:X Cicadæ aquaticæ, ein Waffergryllen. QYILL Afluuíatilis Rondeleti, Infectá hoc (inquit) tenui cru Si: integítur. Cauda in duo lőga et tenuia ueluti fila definit, cá Squil lís marinis magna ei figurae aftinitas.quarenon uideo quo aptíoreno« mine donetur, quám Squillæ fl. Sic ille. Sed forte Gryllus flecommodi üs nominabitur. GERA, F. cin Waffermubeime. ANIMALIVM IN DVLCFE BVS AQVIS ORDINIS II. PARS V. DEAMPHIBIIS, j TISSU Zeg : NRW e PAN A ctii ittm itt ine t eiii BET PRIMVM DE QY ADRVPEDIB. VIVIPARIS AMPHIBIIUS, NIMALIV M Amphibiorum aliauíuípara;alía ouipara funt. Víuipara;ut Caftor, Lutra, por me. um quidem & Lutram,alíasQp paucas, inter Quadrupedes etiam ex bibui.nec repetíjfTem hic, nifi tam paucus eorum numerusfuiffet, | Ouiparorü alia pedibus gra 1 diuntur,ut Crocodilus, Lacertí, Teftudínes,R ane:alía fine pedibus ferpüt,ut Hydri, ^ Aues pal j mipedes,ut anates,mergos, laros, &c.pifcibus aut alíter ín aqua uíctítantes , ín terra ueró parien tes,& ih aereuolantes,unde meritò amphibiz dícuntur:& fídíipedum quoque amphíbías,ut Ar« deolas &c.quoníam permulta {unt, inter Auíum icones,in fuísclafsibus propofitz , repetere boc loco noluímus, È 1B ER, Caftor.Késóe. Canís Pontícus, Kíranídes Caftrorem alio nomine Canem fluuíatíe lem nuncupat:alíj potíüs Lutra hoc nomen attribuunt.& zquíüs quídem.quandoquidem Lutra pifces ínuadit:Caftornonítem. Plura uide cum Iconibus Quadrupedum, 1 T AL.Biuaro, G AL L, Bifre,Bieure, i GERM, | Animal.in dulcib. aquis Cirdoll. BIg . Í GER M., Diber. Icon hec Fibri, Rondeletij efCsnos aliamin Libro Quadrupedum dedimus, | ANGLICE 2Deuer:quiquam ín Án glia reperiri negant, Lutra. N W SE 7 AIN N N S Ga WA Wl N ny T SS z— T EE SS \ WM E — SS E CU n A A ` AE M OY Y TR AuelLytrauel etiam Luttísut Gaza uertit. Aríftotelis Enue vd ei G^ ox vtonum H fæmininum. Herodoto Évvdloit, vv lex", paroxytonum fæmininum. Aelianus de animali 1 bus 14.21.55 wozeuiss id cft Canes fluuíatiles nominat. Seruius quidem Caftorem,Canem põti Canis fle cumuocat, ` Pluralegescum Iconibus quadrupedum. | I g 5 354 De Amphibijs Pars v. 1ITAL,Lodra,Lodría,Lontra. GERMANICE Dtter. GALLICE Loutre, Leure, v $ aquatilis quadrupes Bellong, Magna eft ei (inquit) cum Rattis,hoc eft, maioribus no« Mi muribus fimilitudo : hoc dempto tamen, quód foemínz tres excernendis excrementís (urina, fzcíbus,fcetu) meatus extrorfum diflínctos pra fe ferant , Maximos amnes natando traij« cit. herbam depafcítur. fi quando à confueto fibi loco recefferit , ijfdem frugibus uefcítur quibus & cæteri mures. Ad Nilum & Strymonem fub noctem fereno tempore deambulantes, Mures hu íufmodí permultos ex aqua ínrípam concedere, & aquatiles plantas erodere , atq; audito flrepítu rurfus ín aquas demergí multoties confpexímus.Hac ille, ` Aquatilíum Muríum Ariftoteles ín Mírabilibus memínít:& 'Theophrafius cítante Plinio, Scio ín marí etiam pifces quofdam Mures dící:& Murem aquatilem,pro T'eftudíne quoc acciípí;fed Theophraftus diferte Mures terreftres in Lutte Arcadíz quodam fonte degere tradit. In Scatebra Cafínate fluuio frigido , utín Ar» cadía Stymphalí,ena(cuntur aquatiles Mufculi, Plinius, Audio & circa Treuerím reperírí, d A- quatícos mures multos uídímus ad flagna Ligurum Taurínorum.Fcemelle tria fub cauda funt fo ramína,a uefica,ab aluo,à matrice,Scalíger, GALL, Ratd'au. IT A L. Sorgo morgange:íd efl, Mus mergus. GER HM, Um Waffermanf oder alanis ANGL, Watterrätte, Hippopotamus ex Coloffo,gui Nilum Aeg yptium Rome in Vaticano refert, `~ i Hippopotamusnumifmatis Adriani. Facies efl Adriani imperatoris.Sphingi innititur finiftra:dextra tenet Cornu sopie:circa bafim Crocodilus e Hippopotamus.in quibufdam etia Ibides adduntur. Figura tota Nili veprefentat. SE E MT = S V m E eaa S) eme. ER — E [PPOPOTAM v s nomen Gracum eft,izmrórey®:quod ramen Latini etiam pleríq; om nesufurpant, Herodotus duabus dictionibus izzo wozu, hoc eft, Equum fluuíatilem, dr: e XI Animal.in dulcib.aquis Ordo Il. 355 xit . Obfcurus denaturísrerum fcriptor Equonilum , Albertus diuifis ditionibus Equum Nis lí, & Equum fluminis, ITA L1(inquit Bellonius ) præfertim quí Conftantínopolí dez gunt, Bo marin, ideft, Bouem marinum (quanuis in mari non degat)nominant, T VRC AEX GR AECI utrig uocabulís fuz linguæ Porctt marinum, Etenim uetus Hippopotaminomen prore fus ubíq; hodie obliteratum eft, & nein Cairo quidem in Aegypto cognítá ampliüs . Verum aüt Hippopotamum fe exhibuiffe idem confirmat exantiquís Aegyptiorum et Romanorum fiatuís, & prifcis imperatorum Romanorum numifmatís:ín quibus Híppopotamí tam exacté repraefen» tantur,ín porphyríte;zre;auto,argento:ut eundem effe quem uíui Conftantínopolí uídi ínquít) níhilomníno dubitationis mihirelinquatur, d Híppopotami híftoríam (inquit Scaliger) ex nas uígationum Commentaríjs,qua cum ueterum ac recentiorum fide conferri queat,adícriba; Hips popotamo Gambrz puínciz magnitudo Vacca,pedes bitidi crura breuía. Dentes utring fingu li ex inferiore mandibula furrecto flexu;fefquípede maíores,candorefplendored eborí pares: eo pracftantiores,quód utebur nundj pallefcuntamiffo candore, Materiam quoq firmiorem tradit, A ethíopícis, Aegyptijs, Africanis, Afini procerítas.De cortj duritia alibi à nobis dium eft, Con ftat e Lufitanorü nauígatíonibus,pedeftrís lancez perferre í&ü fine noxa.lllud controuerfiz præ fe fert fpecie, Aiunt quídam pilo carere.In Hífpanicíslíbrís inuenio & nigros et balíos.Et Plin, pi lá dat, Legimus ín fjfde narratíonibus;deprehefos ín terra duos paucorit Lufitanorü euafiffe tela, Mox ín mare cüfefe recepiffent Hippopotami,uirosg nauigíi cofcendiffe cofpicati effent, facto impetu nó foli agereffos audacifsime, fed et(à mordicus latera nauícule corrípui(fe. Neg ictib,de terrítos abfcefsífle,fed malefici defperatione.In alia nauígatione,remígantíü lembü dorfo fubuer tere conatos;ut præda uefcerent. In Aethiopia Troglodytíca uocant, Gomar, Huic orationis flu xuínuper fcopulus obíectus eft ab ijs, quí cicurë Byzantt] fefe fpectaffe dícát.Logé nang alia pin gunt fpecíz.Effe corpore füillo, pedib.dígitatis,cauda fuilla aut teftudínea, Pedes quoq; ad Teftu dine potíüs referunt. Capíte uaflífsimo.Híatu tã laxo,ut planefit illud, quod Aríftot.de quibufda feris,lsgjoyos. Sine ulla iuba. Vt (i uelint dedita opera deflruere Aríftot.híftoría, non meliùs pof fin:quí Híppopotamo ínter cetera os afcrípfit paru&, Quomodo his (imul & Herodoto PlíníoG credemus? quorüalter& ín Aegypto,ubí diu fuit, Hiíppopotamumuídiffe credere par eft. alter ín ` publicísludís Romx fpectare potuit. Tum fj neq; Nauigationibus affentíri queunt, de pedá ratío ne:neq fibi ipfis,quiínaliolibro fuillos pedes attríbu&t. De exertís quoq dentibus apud hofce,ni hilaudías.obtufos enim pdunt.Hæc omnia Scaliger, Io.Leo Africanus noftro feculo de Hippo potamo fic fcrípfit: Niger ac Nilus flumina hifce beluis referta funt:quæ forma Equä, magnitudi» ne Afin, depiles amen,repræfentant.In aquis perinde ac in terra degüt;noctu faltë ín terrá enaa tantes.Cymbís ínfidiantur,quæ mercibus onuftæ fectido Nigro ferunt quas dorfi frequétibus gy rís agítatas demergunt. De Boue aŭt marino,quifortè Hippopotamus Belloni eft, fic: Durifsima pelle circãdatur Bos marinus terreftrí omnino fimilis; cæterű flatura inferior Vítulü femeftrere« fert.R eperítur ín fluminibus Nilo ac Nigro,& à pifcatoribus captus diu extra aquá uiuus perma ner, Vídiin Alcairo catena publícé collo deductum, quem ad Afnam Nili ciuitatë quadringentis paffuum millibusab Alcaíro difsitam captum afferebant, GER M, dícipotetít;ein (Za, prf Yoaffervoffs/cin YO afferodbf aper YOafferfoweyn in £gipten. SYMBOLVM hocPieríus Valeri- anus hís uerbis íínterpretat.Celebra- tisima eft fpecies illa qua uifebatur olim Hermopolí;ca fcilicet pictura, ut Hippopotamus effet fupra quem fcul ptus erat Accipiter că Serpente dimicans.Cuius araumen fignificas tü id eíle tradunt Aegyptíarü litera- rum períti, ut Typhone ab Ofiríde uídomíti, cum de príncípatucerta» men conferuiffent, intelligendi au- tument;perfluuíalem equum Typhon£ab Ofiride ui domitum, per angue principatum interpre tantes: (per Accipitrrem uero uim & principatiquo ille uiolenter fibi quefito, [epe per improbiraté cum ipfe turbari ti alios perturbare [ua [ponte uoluerit, Plutarchus in lib.De Ifide e Ofiride:) atq ita improbitate potiores fia bí partes afferere conanté,uírtutí dem cedere fubinnuat, Éádem de caufa cii (acra faceret eo die, quo Ifidisaduentus éPboenicía celebrat, fluuíale equum relígatü libis inceffere per ludibríü cõfue verant. Non di(símulárím híc Aureoli tyranni tumuli ad ponté Aureolum Infubríz fupereffe,à Claudio Cæfare (ex elegorü uerfuum epitaphio nobilítatum,ín cuius condítoríj parte príma Hip popotamusfit incifus,quë Serpens cauda mordicus comprehenfa cõpleãtitur. Id putofignificare, tyrannidem tande temporís fpacío domítà,&c.Hac ille in Hieroglyphícís,füb lemmate,Impros bitasedomita, Porro pedésne & ungulæ Hippopotamí ín hoc Dierg fymbolo meliùs exprefsi finņan in ijs quas Belloníus exhibuit iconibus,oculatus tantüm teftis aliquis probé dijudicarit. g A 356 De Amphibijs Pars v, Qui nouum orbem obiuerunt,in flumine Gambra nuncupato, teftantur pifcem procreari Via tuli marini fpeciem fimilitudinemg gerentem, praeter caput,quod equinumexiftit: ampbibium; eádem qua bos fæmina corporís uaftitate:fed cruribus longe gracilioribus,bifulcis Pedibus den: tibus duobus adlatera emínentibus,quí magnitudine ad duos palmos (dodranzes, Gillius) accedat, inftar Apri armatum. Nec alibí quàm bac ín regione huíufmodíanímalínuenitur, Aloyfius Cada snuftus NNauígatíonís ad terras ignotas Capite 44. ; Dentes Híppopotami Belloníus equínís comparat:eofdemg ualídos, oblongos & obtufos ef fe dícít unde ín mentem mihi uenit dens nefcio cuius animalis, quem nuper amícus meus Chris ftíanus Hofpíníanus,uír erudítus;ín torrente quodam (ni fallor) agri T'ígurinià fe inuentum mie hídonauit,&c.formam & magnitudinem hic delíneauí, DE QVADRVPEDIBVS OVIPARI S. Quadrupedes outpare omnes utraq, crura (anteriora et pollerizra) antrorfum fleftunz, mfi quód parum ad las tera declinant, Ariftoteles Hifloriæ 2.1, bocin Chame leonte e alijs quibufdam pitlores noftri non obferuarunt. ROCODIL V $,Kgaclede, NeAxpnod aa (Oo IT A L, Crocodilo, GALL, Crocodile, i ER MANIC E Crocodyl/oder Kofo- Sol, ... Crocodilus Afríce quorüdam fluminum, prefertím Nili incola eft beftía.q In India quo que multi funt, Germaníce dicti 21llegatoen/ ut (críbít Hamburgenfís quídà in hiftoria Na- uígatíonís fuz, atqui Allegarde nomen Gers manícum non eft, fed facium (ut coníjcío) ab Hifpaníco Lagárto,quod Lacerti fignificat, Palladius quoq; Crocodilum , Lacertam, quafi generis uocabulo nominat, Crocedilí Aegypti Chapfze (xue) uos cátur.Iones appellauere Crocodilos, illi gene- tí Crocodilorum(Zacerzorum quorundam )quod apud.eos ín fepibus gignitur, quantum ad cor porísfpecíem,cóparantes, Herodotus. Ç HE- ' BRAICAG ARABICA Crocodilí nomina legi mus hzc; Zab, Hazab, Thab, T'enchea, Tifa ma, Altenfa, T'emfa, (In Arfinoítíca prefes ctura míre colitur Crocodílus:eteft facer apud eos in lacu quodam feorfum nutrítus, & facet dotibus máfuetus,& Suchus uocatur, Strabo. Vox quídé Suchus accedítad Scíncus,quod nomen eft Crocodílí terreftrís mínorís, a v Crocodili terr icon fequente pagina exhibetur . ROCODILYVY stetreftrís quinam fitre- ovs. nemo hodie docuit. Egogenusils lud Lacertí (cuius pellem ex America allatam doctifsímus loannes Eerreríus Pedemonta- nus ad me mifit) efTe arbitror: quí etiamà Io, Leone Africano Defcríptionís Afríca libr.9, Dub Arabice nominari uidetur, V íde ínfrà ín Cordys | Animal. in dulcib.aquis OrdolI. 757 Caput ad fimilitudinem noftri feu uiridis Lacertifatium ef reliquum corpus ad exuuiutt, Ce Cordylo Rondeletij . Quoniam autem Scíncum quog aliqui Crocodilum terreftrem uocarunts hunc maíorem,íllum mínorem,dií(crímínis gratia cognomínabímus.q| Mitto ad te (inquit Io, Fer reríus) pellem Lacertí , quam ad me attulít ex Brefsilla regione ultra l'ropícum Capricorni Gul. Henrí(on Scotus:quí illuc cum domino Nicolao Víllagagnonío equite Rhodio ante biennium nauígauit, & nuper ad nos red är, Pellís ipfa feréad unam ulnam Gallicam longa eft,fed capite ca- ret, Huiufmodi Lacertís illic uefcütur promífcué omnes. Et,ut refert meus Scotus, carnes illæ nő mínüs funtgratæ palato, qudm apud nos Teftudines noftræ habentur. Sicille. Pellis ad me mif fa quatuor dodrantes cum tribus digitis longa eft:lata digitos decem. Crus anterius,longum digi- tosquíng:pofteríus,octo,In anteriore digiti quini, fitum & fifuram digitorum hominis referen= tes.ín pofteriori erant díflorti,ut fitin fceletis,fed uidebantur totidem: tres medij qualis fer Zort: gínís:ex quibus interior,breuior:exterior oblongus erat.duo extremi inferiores origine,de quoz rum fitu nihil afferere poffum propter or luxationem. Cauda lógifsíma ín fummam tenuítatem abit, interuallis candidis & fufcis díftincta, Corpus totum qoAetezoy eft, multis, paruis, fplendicis & lzuibus fquamís obtectum:qua ín medio uentre maíores X candida funt. Digiti pedum un | gues, omnino gallinaceos referunt, ^ AlícubílegifTe me puto,anímaleíTeamphíbium, Dub anímal (ínquít Io.Leo Afrícanus)in defertís agens,forma Stellionem refert,aliquanto tamen den fius longitudine brachium, latitudine quatuor digitos explet. Aquam non potat, X fí quis aquam inos infundat,eueftigio moritur. Oua excluditad modum Teftudinis,atg ueneno caret, Ab Ara bibus in defertís capiuntur.Quin & ego àmecomprehenfum íugulauí,parum tamen emittit fan- l guinis: A Matus pelle detracta comeditur faporem,ac guftum Ranunculæ exprímens.Lacertá ue: l locítate repræfentat, & fi inter uenandum, in pecum fubterraneum cauda foris remanente pellaa ( ` tur,nullís uiribus extrahi poteft: uerüm lígonibus dilatato foramine à uenatoríbus capitur , Tria | | duo mađatus dum ígní apponitur, non fecus mouetur ac fi recens necatus foret, | SCINCI iconem & híftoríaminlibro De Quadrupedibus ouiparís dedimus. C OR DY Lv sRondeletíj, KodtvAG", Bellonío Ctocodili genus terreftre eft, haud ita proce» rum: Aegypto (inquit) & Arabíz peculiare;reliquis animalibus infenfum , Lacertam proue iorem ac maximam effe díxerís:à qua tamen prater duritiem ac cutís fíirmitudínem hoc diftat, quod caputcrurumé artículos atq; ade pedum digitos fquamofosgerat. A Nilotíco Crocodílo hoc differt,quód caudam habeat ín claux modum tuberculís elatíoribus afpera, qua corpora, qui bus infultat, atrocí(simé diuerberare creditur, Hac Belloníus. Aliqui hodie fí&onomíne Cau- diuerberam nominant. € R ondeletíus Crocodilum terreftrem hoc anímal non effe oftendit: pu- tat autem Cordylum Ariíftotelís efTe:cui foli Ariftoteles branchías & pedes tribuit, Belloni icon, quam & R. ondeletius pofuit,branchías reprafentare uidetur,in Caudiuerbera (quà Girxcé Vræo Caudiuerbes T4. Vraomaflix. | | Crocodilus terre[tris, Phattages. Cordylus, 358 DeAmphibislars v. maftigem dixeris non probè;ut credo:nam ín defcríptione earum non memínít,ut neq; doctífsi- mus Thomas Eraftus nofler,quí cótrectatum à fe (celeton mibi defcrípfit.Hoc nimirum impofuít Rondeletío,ut Cordylum effe conijceret, Sed neq; Salamandra aquatíca, Cordylus eft,ut Belloni us putauít, (j Caudíuerbera quam uidi (inquit Thomas Eraftus) Crocodilo fimilis erat, fed decu plo fere mínor.Lacertz fpeciem putant. Maxillam inferiorem mouet: Ore & capite T'eftudíní H. milís.collo breui, inferiore parte media ínflato,& c, Cauda rotunda, ín círculos díuifa miro quoda modo.Squamz ín ea durífsimze funt, uídenturdy offeze, quadrangulz feré X planz,nifi quód cauc funt leuíter,ut caudam efficiant rotundam;íta una alij coniuncta cl, ut tegulæ , &c . ficuti ín rudí hacpícturaapparct. ; ES ESSE Io. Leo Africanus libr. 9.Defcríptíonis Afríce,Dub Lacertum defcribít,lógítudine brachij, latitudine quatuor dígítorum,&c.quí affatus pelle detracta comedatur, &c.capí ín defertís, uene no carere, Is nimirum Crocodilus terrefirís fuerit, Ecmox, Huic fimile eft inquit) animal Gua ralfed pauló grandíus:quod ín capite pariter & cauda uenenttgerít.quibus partibus przecifís Ara bes eo uefci folent, Deforme& tetri colorís eft:quam ob caufam eius carnéguflare femper ínhors eut, Bic ille.Quarendum autem an Guaralfit Caudíuerbera noftra: € eadem Aelíani Phattages, ox 7xys5:de qua ille fic prodidit; Apud Indos nafcitur beftía, Crocodilo terreno fimilis,magnitudi ne Melítenfis catellí:cuíus pellis adeo afpera denfag cortice eft (qorida Græcè nominat) ut detras cla eílímz ufum praebeat, & uel zs díffecet,ac ferrum exedat. Indi Phattagen uocant. Verum quidem Cordylum amphíbíum hactenus nemo oftendit, unde fufpicor peregrini ef- fe animal: DN fortéídem quod apud Babylonios uel Indos reperíritradütauthores , amphíbíum a- nímalculum abíq; nomíne:quod pínnulís ceu pedibus (quos nimirum aliqui fimpliciter pedes p= pter forma aut ufus (imilitudinem uocarunt)gradítur: quanuís branchías habeat;cibí tameora tía in fíccum egredítur,cauda fubinde mobilí:capíte Ranæ marínz fimile,relíquo corpore Gobís is, E fluufjs in terrà exiens faltat,& ín aqua redit ficuti K ana, Quare cópofito ex pilce & Rana noz míne,Pifcíranam aliquís accommodato eius natura uocabulo appellárít.branchías enim & pofte riora ut pifcis habet:caput, naturam amphibíam,& faltum,ut Rana:forté & caudam Rane imper fecta: (quam Gyrínum uocant) non dífsímilem. «| Cordylus uocatur etiam Scordylus,& Scord y le, Czeterüm Cordyle,uel Cordula, partus eft'Thunnorum. GER MA NICE círcunloquemur:ein Arabifheart der AA eyoopen/oem irtoifdben "Kafe Sail nitongleyd /bat fbüppen auff oem Eopf / in den gelencEen oer fc:bencEeln / ep auff Sen seeben Ser fillen se, £in Cytertrürer/ íd eft, Caudiuerbera. Wonet allein auff vem lano/ gleich adt, iff Sech bie bar geftclt/oarumb das es etlich für cin waffertbier gehalten. DE TESTVDINE IN GENERE, DEQVE MARINIS TEST VDINI bus,díxímus fupra infine Ordinis x11, Marínorum,quí eft de Cetís:de ` terrefirí uero ínter Quadrupedes ouíparas terreftres. N N ee E 2 i ESTYDINEM Lutariam (inquit R ondeletíus ) Ariftoteles ab ea quz ín dulci aquauíuit, non feiunxít:quam Murem aquatilem conuertít Giaza;qua dicitur ab Aríftotele mis, uel for talle iuus, Haec quam híc exhibemus,ín paluftríbus & límofis aquis, fofsís&p urbium & caftellor& amanía Animal.indulab.aquis Ordoll. 3509 moenía ambientibus uiuit, T'eftudinum (inquit Plinius) eft tertium genus, in coeno & paludibus uíuentíum, Latitudo his ín dorfo pectorí fímilís,nec conuexo íncurua calyce;íngrata uífu. Eve, (à ey qu Mun xg dr toy vafa ol dÈ, years ll use ep gen, Similis eft terreftri , nifi quód cauda ei longior eft;perínde acin Muribus:à qua Muris aquatilis nomen accepíffe crediderim, T'efta coa lore eft nigro:alíquot particulis uelutítabellís pectínatím iunctis conftat.Pro arbítrío pedes, caus dam,caput,modo exerít,modo recondit, Partes internas eafdem habet,quas marina, renes quo & ueficam R ondeletío:quas tamen partes Lutaría fux Plinius negat. GALL, "Tortugued'aígueánoftrís uocatur,id eft, Teftudo aquatilís,Belloníus. GERM, Kin Sdilttrort in füffem ftillem waffer/ale cttlicben qráben vmb die fett orto fcbléffer:in pfütsen vno Eleinen febern, LA T, Rana. ITAL, Rana. G ALL, Grenouille, GER M, Srófd/Srofh/ dieppger, Mírambellum oppidum eft Santoníce præturæ.In eius agro tantum pluit Ranarum , ut cumulatím totz uíz tege» rentur:oppídani neq; domo efferre pedem, neq; ubi ueftigi um ponerent,haberent,Scalíger Exercit, de fübtilítates ss, ubi pluuíarum ínfolítarum,ut Ranarum,terre,lapídum,fer ri materiam proximam non € terra hauríri, fed ín ipfis nubi bus ftatim orírí,contra Cardanum difputat.Falfó (inquit) la pidis pluviam creas tu ex puluere haufto à nubibus , atq; ín lapidem condenfato.& Ranarum ouís ín aerem fublatis ra= nunculas excludi fcríbís , quibus pluat , quod eque uanum eft. Quippe deductís ex híatu nouo rupíum límpídifsimís aquís:utpoftridie non gyrínos , fed perfectas ibí Ranas uidimus, in lapidea foffa, quz ante uillam erat,nullís pridie ouís apparentíbus:fic ín aere licet eidem Natura non ex ovis generare, (Plura de Ranís fimpliciter dictís,leges ínfrà in Díuifione Ranatum ad numerum 7, RANARVMAM DIVISIO. ç Calamítz r, fT'erreftres i f Bufones proprie díctí. 5, m SRubete J Alíequadamfübterrauel ftercore degentes.s, *( Procre&tur i fmi J Gibbofz. A. ex femíne, Cornuta quadam díctz, $, ut | Fofsíles 6. Rana- ) tü Alte Virides *f Fluuiatiles edulesy Nigrícantes C7. Bodo) J. (Aquatic f Maiores 8. ] Patofires uenenate ? Minores 9, LAlío quodam modo $ Temporariæ uelæftiuæ.10, proueníunt;ut l wizsréc,coclítus uel cum pluuia demiffae, um, A, Diuifionis explicatio, fecundum numeros. t Calamitae funt uírides,paruz,quz & arbores fcandunt: quanquá Plinius uidetur diftingue re, cumalias , t quód Calamitas mutas & perníciofas facít:arboreas ueró,uocales,nec meminit carum ueneni, Ego ínter díuerfas Ranarü pícturas habeo míffam ab Argentíneníí píctore fuba uiridem quandam paruam,non íta pulchro colore ut Calamítes eft, fed fubobfcuro:quz fi non ad Calamítas,forté ad temporarías referri debet, 2. Bufones propriedíái fimiles funt paluftribus & uenenatís Ranis, fed maiores, &c,quare ís conem corum à fe omíffam R ondeletíus fcríbít.quí tamen non fimpliciter terreftre hoc genus fas cít,fed amphibíum ex Plínío:R ana rubetz (inquit) ín terra X humore eft uita, X Aetío, quí eas x repr terreftres fieri tradit. Quærendum an potíüs non una R ubeta fj pecíes,eademg am g fed dua díuerfe:quarum una femper terrefirís,altera femper paluftrísfit.Poffunt tamen aliquæ per æftatem, dum aque fuppetunt,ac tepor finit,in aquis agere:deínde autumno & hyeme iquod aquaticæ omnes faciunt, prater temporarías opinor, ín terra fe occultare 360 De Amphibijs Pars v, s. Rubete quz fub terra uel flercore inueniuntur, (inquit Rondelet, ) Ranis fimiles funt:ro ftro acutiore cruribus breuioribus;cute tota tuberofa,maculis multis cinereis notatæ, oculis mul tüm prominentibus & uirefcentibus, Xc, Hæc ille. Hæ minores funt Bufonibus:& Rubete ter reftres minores uocarí poffunt, Inferiùs ín numero €, Genus aliud eí cognatum defcribemus, 4. Rubeta gibbofa,cum Quadrupedibus ouíparís à nobis defcripta eft. e, Cornibus exafperarí Rubetarum dorfum, quod Plinius feribit, haãenus non vidi, Gibboz fæ tamen Ranæ å nobis díctz,offa ín dorfo cornuum ferèinftar eminent, Alia ratione recentío res quidam parum Latini fcriptores, Ranam quandam cornutam uocant, fono uocís,quo cornu feu tubam imitetur quodammodo. In Gzallijs eft Bufonís genus quod cornutum dicitur , à uo- ce, Verno tempore prodeunt, & uocem inftar tubarum bínze inuicem emíttunt.colorís cínereí fu fci, (tetrí,) ín uentreueró croceí,per totam quoq; Germaníam altifsímée clamát: & falfum eft extra ` Galliam mutas elle In paludibus putrídís degunt, Albertus & author de naturís rerum , Has pu- to minores Rubetas (uel Ranasuenenatas) paluftres effe,de quibus mox (ad numer 9.) dicam, R.eperíuntur X terreftres argutífsíma uoce , quam tuba aut campanz inftar audiri ex longín- quo aíunt:fatís frequentes circa nobilem "T'íguríni agríarcem Kyburgam : rare aut nulla ín uici- nís regionibus. Hæ duplo ferè minores funt cómuní Rubeta,cateró fimiles. Vna mihi allata, (de= prehenfía fub trunco,ubi fe abdiderat, ut lateret per hyemem ` Septembris ínítío,) tergo eratlurí- do;afpero,uentre ex fufco albícante;oculís aureolís, (fed aureo colore per medium díuifo:) cluni- bus cruribus, fed precipue digitis pofteríoribus,pilofis, Eas non ín aquofis,fed aridis locis dege re audío;uére uocem fuam emittere & zs Date, cum uefperí clamant, noem fcquentem fine pruí- na futuram certo fperarí:autumno & hyeme nonaudirí.Genus hoc cognatum exiftimo Rubetæ terr, mínorí,de qua diximus numeros. (icut & fofsi'íbus Rubetís,de quibus nunc dicetur. 6, Rubetafofsilís uel (axatilísappelletur,de qua Georg. Agrícola fic feribit : Rana uenenata quam metallícínoftrí ex ignis colore quí ínfidet eíPvo/deuny , (Seiiwastrott/) nominantin faxis perpetuo quafi condita & fepulta iacet, Altíüs intra terram gignitur : & reperítur modo ín uenís, fibris, faxorum commifluris cum hz excauantur: modo ín faxis íta folidis, utnulla foramina quæ uideri pofsint,appareant,cum cuneis dividuntur, In lucem elata primo turget ac inflatur:mox de uita decedít 7. Fluuíatiles,R anz (Bé zpayon fimpliciter díctz, degunt in aqua pura, fluuijs fontibus, ríuu« lis:funt& edules, Hæ parua & informes adhuc nigrícát.Grandíorum aliæ uirídes funt, alic nigris cant,aliæ flauefcunt, R ondeletíus.Inueníuntur autem ín paludibus quoq; & flagnantibus aquis, Aquatícz illæ quz præ cæteris ín cibum admíttuntur,uírídes funt;nigrís pafsim afper( maculis. Sunt & fublíuídz atqj fübcínerez quadam aquatícee; qua: partim uocales & edules funt , partim mutz,X non eduntur,ut Georg. Agrícola fcribit, 8. Paluftres Ranæ,uenenatæ cognomínanda:utab ínnoxijs, quz & ipfe ín paludibusreperiz untur, dí(cernantur, Bczpeya tasou Græcis medicis : Aríftoteliforté nauena Berpeyo Gaza Raz nas lutarías uertit, Has Diofcorides Rubetis fiue Phrynís coniunxíit,tum ob corporis figuram no difsimilem, (magnitudine quidem inferiores funt:) tum ob uim æquè perniciofam,Rondeletius; ex cuius libro figuram quoq; eius mutuati ponemus, 9. Proxime díctís minores funt, quæ à noftris Güllentrőttle, id eft, lacunales R ubetulæ dia cuntur: & ((2ónle, inde puto quód dorfi yentrisgg coloribus Salamandras aquaticas (quas indo: ci Scíncos putant) repræfentent, Hæ femper funt paruæ; & uiuunt in lacunis X aquis corruptis, ficuti de cornutís fuis Albertus fcribít,cuíus uerba proxime recitaui, (nec puto has ab illis differ- re:) uentre pallido fiue cítríno, punctís quibufdam difcolore ` X fuo quodam fono uocis utuntur, Has Ariftoteles ín Problemat, anas paruas Rubetis fimiles appellat, tunezs Barpayss peuvoeid'éis,) quarum multitudo annum morbofüm futurum fignificet: quanquam has Rondeletius dëse ` facit, to, Latenthybernís menfibus ín terra Ranæ omnes,exceptis temporarijs iftis minimis, (Ger maní uocant Xeynfrófdblin,) que latent ín coeno, & reptant inuis ac ripis. He ením quía non ex femine genial, Ted ex puluere æftiuis ímbríbus madefacio oríri uídentur,díu ín uita effe non pof funt, Georg, Agrícola. ` Forté autem temporaríe aliua HR anze, non unius generis funt, fed tá ex fluuíatilium genere,tum R ubetarum,prafertím minorum palufirium: aut faltem utrífcj Dot les, Lege etiam fuperíüs ad numerum i, huíus díuifionís, : "1. Aizezeis, quafi à Ioue, íd eft, coelo cum pluuia demiffæ. De hisleges etiam fuprà, Scaligeri uerba, qua cum Rana fluuíatilí recítauímus,Plíníus quidem Ranas díopetes (alij dryophytes le- gunt) cum Calamite alicubi confundit, R ondeletíus qgvvesd'és et sees eafdem putat:ego Phry noides ín ipfa terra ex eius putredine generari dixerim ; eluzerés (fic enim malim per v. in antepenulti ma quàm per o, ) uero ín aere & nubibus gigni,utrafog automatas. Aquatilium Ranarum icones hoc ín libro pofuimus:terrefttíum ueró;in libro De quadrupes dibus ouíparís,ut Rubetz minoris, X Giíbbofz,& Calamíta, , | RANAE Animalan dulcib.aquis OrdoŢl. zo A N AE fatus caudatus, Gracís Gyrinus, Nicandro Gery- nus, Ranarumaquatícarum (tum uíridíum , tum illarum qua fubliuidæ funt) foetus (nari fllicer recens ex ouis) funt prímó car nes paruæ,rotundæ nigræ;dein oculis tantüm et cauda infignes; quas Nicander quía caudam mouent,uoñseiles; Aratus, quía ros tundæ,yvelvss:alij Græcí Bærpeyid'es , quafi dicas ranunculos, no- mínant. quorum poftea fígurantur pedes, priores ex pectore: ín pofteríores findítur cauda, Geor. Agrícola, ` Ab bis factum eft prouerbium, Ranagyrína(apientior. Ranequídem cum tribua tur loquacítas (inquit Erafmus) qua ftolidítatís folet effe comes, minimum mentis íneffeoportetgyrínís,quos uix deprehendas animal elle nd mouerentur. Plaas to ín Thezteto de quodam: Nos illum (ínquít) propter fapíétíam tanquam deum admírabamur: at ille nihilo magis antecellebat prudentia quàm Rana gyrína, GERMANIC E XoffiEopf/ Raultrott/Rulpoge. A N A palufirís uenenata,uel Bufo aquatilis , In pa- RE locis & putri fcetidodplímo oppletís nafci- tur, R ubeta fiue Phrynoterreftrí minor . Venenum eius mala fymptomatadp eadem fequuntur , quæ Rubetæ , ut tradunt medici, Vide fuprà in Díuifione Ranarum ad numerum 8, GALLICE Crapau d'eau. G E R M. Jin YOaffetErott / wonet in lacben/ pfii- t$cn/ono faulen wafferen/oen wsoifcben Érotté ánlid/ aber Elcinet. ACER T V Saquatilis, Salamandra luem , Lacerta paluflrís uellutas ría. QuiCordylum Ariftotelis exiftí mant, falluntur, Medici & Pharmaco pole imperiti pro Scíncís eos fupponüt, pro remedio uenenum, Vidi bic im- pudentes Pbarmacaríos (inquit Scaliz ger) ante aduentum nofirum ex Cordu- lo oleum pro Scorpionum oleo paraffe, 1TALIquidam Salamandram hanc beftiolam uocát , fímílíterutterreftrem:z alij IVlarafandolam , tranfpofitís nímíra literis , & forma diminutiva; ni(i quís à i , Maraffo (fic Viperam uocant) dedu&um hoc nomen malit, Bergomi Cercalinam:círca Vincen- tiam Salamandram ucl Tarantulam. GALLI, Tac, Taflot. GERMAN 1 Waffermolle. Hee * i oe paluftrísaut fluuiatilís R ondeletij. Zeg: Gaza Natrícem conuer DATI (inquit) uocatur à Gart iei E ín aqua & in terra degit: Enhydris Plínio, Enhydris Enhydrit, utra quadrupes cis co über in aquis ufues, Ariftoteli uero Enhydris (Évvd'ecyeft Lutrís uel Pës, Quíprímüm Hydrus eft ferpens,poítquam aquas reliquerit ín terra Cherfy C berfydrus. h $55 iiol De Amphibijs Pars V, i EH ! drus fit, Hydra foemina eft Hydri. Aelianus Hydras ín Corcyra procreati dixit, ferpetes uel affla | | Bis tu uenenofas;quí Chelydri uel Dryíní uídentur.Boa ferpens eítaquatilís , quam Graci Hydron ` uocant,à qua icti obturgefcunt,Feftus. Hydrum Gaza è Theophrafto Colubr& uertit nimis com à muniuocabulo. Angues aquarum funt, ferpentes terrarum, dracones templorum , Seruius in | 2, Aeneidos. fed authores hac omnía multó communíüs accipiunt, q Hydra (inquit Io.Leo Afri i canus) ferpens eft curtus,cauda tenui, € circa collum gracilis.in Libya defertís agit. Virus habet perniciofifsimum:neg aliud morfuí remedium ferunt quàm eam membri partem excíndere, pri ufquam uírus ín relíqua membra penetret, | ITALIC EMaraffo de aqua. | GER M A N. Georgius Agrícola Boam facitdomeftícam & uernaculam Natricë : X Germas nice interpretatur,ein"OnEe.Hydrum ueró Cherfydrum & lNatrícem, ein f'íater/ alij YD ajfer- a nater/YOafferfblang/drawe YOafferfoblangé. Diere a N e L o Chelydruseft e Sca fnay« 3 le,hoc eft, Marinus ferpens.INon probo. Melites Watter ader, P OLO NICE Vuodny uuaz, id eft,aquatílís ferpens. € Reperíunturapud nos Hydri etiam in calidis thermarum aquis. Y DR 1 Cherfydriue(ni fallorgenusaliud,quod torquatum cognomínauimus.Serpetís hoc ) lj Hz fatis frequens apud nos ín terra eft: fed ín aquis etiam reperíri audio, & apparere ina j | terdum perlacumáfelíbus denomínatum noftris, uelocí natatíone traijcere , Colore fere cinereo E | eft,& ad magnam longítudíne peruenit,crafsítie minori quàm nigri (uernaculifcílicet, Orophíe, — | Myagri) nofir regionis ferpentes, Nota eius ínfignis,in collo macula cádícans € pallido, torquís | inftar non tamen abfolues círculum. ínter utrafcg maculas in fummo ceruícís anguftum eft ínter« | flítium,duarum forte fquamularum,ubí maculæ utring tanquam trianguli formaín acutum defi: i nunt. Maculæ nígrz fplendidæ utring fingulæ poft torquem funt, De, Has Natrices torquatas i 1 aliqui noftratíum YYatern:alij 4AecÉnatern,id eft, Natrices mordentes & uenenum ínfligentes ` | uocanttínferíores Germani, præfertim Flandrí ConacEen.. lidem uaccarum ubera (ut ueteres de Bois fcribunt) ab his ferpentibus fugi aiunt,& poftrídie fequi fanguinem , Eofdem aliquando | in dormíentíum ora írreperefertur:& homines illos, quos fubierint, fuauíter canere, elíciautem | ferpentes, fi fupralactis feruídiuaporem híantesfe contineant, Non morfu tantüm , fed aftrí&tío» | ne etiam partium quas ínuaferínt , nocere audio:degere fermé ín pratis & locis umbrofis:ínterdi | ín aquís.uocem edere fatis fonoram, fimilem rubetarum quarundam uoci, fed magis continuam | & fuauíorem. ` Jeonem require in pagina fequente. i | Y DR A monftrofa, Hydráfepticípitem effe (inquit Nic.Erythræus) tam uerum eft; quàm. | Caftorem & Pollucem ortos ouo,Plutonem ín inferno regnare,natos e ferpentum dentibus i | armís inftructos homínes,&c, Hzc autem admonuímus propter nonnullos ufq; adeo rerum im- | perítos homínes,quí proximis diebus Venetis Hydram feptem capitibus terríbile,ad poetarum il exemplum fummoartíficío fíctam,fpectantes horruerunt,etíam de tam terrifíco mõftro naturam | ipfam uehementer accufantes , Hæcille, Videtur autem de fíctítío illo monftro fentíre , cuius | híc figuram damus, qualis ín charta quadam typis ímpreffa X euulgata eft. Infcriptío erathæcs | Anno à Chrífto íncarnato M. D. X X X, menfe Ianuario ferpens monftrofus,cuíus typum imaa | go hæc cum magnítudíne,tum colore refert, € Turquía ad Venetos perlatus;deínde Francorum | regi datus fex millibus ducatorum æftimatus eft, Additur & interpretatio authoris innomina- | títanquam hoc portentumalíquid rebus Turcícís mínetur, Sed díuínator híc prímüm résne ue- raan 1 Animal. indulcib.aquis Ordo Il. 363 Ein (ibentépfige flang. V AS, m XU NU E raan Dës effet, quarere debebat. Mihi cum Erythræo plané commentum artis uidetur, Aurícule, lingua, nafus,facies,toto genere à ferpentíum natura difcrepant, quód fi figmenti author , rerum naturz (quz ín ipfis etiam monftrís plerung; non undiquaq degenerat) nó ímperítusfuiffet,mul toartíficiofiüs potuílTet imponere fpectatoribus, GER M. Ein YDafferflang mit vij.Eópfen/fell aufi der CürcEey gen Venedig gez bsacit feyn wozben/ vnnd da offenlic geseyget/ im jar (D. X X3. Aber eo beouncEt oie verffenoigen 9 natur/Ecinnatitz liþer/funder ein eroicbter Eózpel fcyn. FINIS AQVATILIVM ANIMANTIVM ICONVM AC NOMIN V M. pow. 15 e ADDENDA OVAEDAM SVIS LOCIS OMISSA, QVIBVS ETIAM PAVC V- LA QVAEDAM EMENDANDA INTERSERVNTVR, Numerus prior paginam ,poflerior uerfum denotat, «4. addendum, L, legendum. 11,36.poft hzec uerba, inter faxatiles cenfeantur. A. Mnefitheus apud Athenæñ Scorpíos quo quefaxatiles facít:nó recte, Phílotímus enim eos dura carnis effe (cribit, quod approbat Galenus, (faxatiles uer duræ carnis non funt, & ín faxatilium penuria eos fubftítuít.Sed plura de Scorpis is dicemus ínfrà Ordine V. : : a Ineadem pag.i2.poftuerfum 31.apponenda fuerat Scari lati uel oniæ Rondeletij iconhac, NW YN N S M) c) 34-34. A. Sacrum quidem pífcem grammaticorum alij Anthíam interpretati funt:alij Cale lichthyn,alij Callionymum,alij Ellopem,&c.índenimírum factum eft,ut imperítiores alíqui,etís am ex Gracís grammaticis , (utapud Athenæum libro v 1 1, apparet, ) omnia hzc nomina Ana thíz attribuerint. Nos Aríftoteli, Oppíano,Doríoni,quíauthores de pifcibus ex profeffo fcríben tes,illos omnes ínter fe dí(tinguüt, potíüs quàm grammaticis; tot homonymías nobísíntroducen tíbus,fidem habebímus. Plura leges ínfrà in Stromateí fpecie altera, 28.51.poft Saluíanus A, Percam quidem fluuíatilem fuí generis efTe conftat , nec fubire € mari : quanuís nomen ídem haz beatcum marina propter aliquam fimilitudinem. 31.8.ad finem Ordinís 11. Marínorum A. v A» R1AT A Lo.Caíj,cum non maior fit Alburno, quanuís faxatilis, Ordine 1, repofitaeft, Dae ze, Lemma Hírundínis Rondeleti, De eft legendum. Hirundo Rondeletij: eam 9Miluus à Bellonio pilus pro piis refert, quam Hirundo ab ipfo exhibita. Miluus autem Rondeletij diuerfus esS€.Bellonius quidem Mugilem aa latum pro Hirundine accepit. 36.61.poft Lendole, notato commate, A, utferibitBellonius:X con ueniunt quidem bzc nomina Hirundini ueræ,hoc eft, R ondeletíj: quauísa uulgó (quod fecutus eft Belloníus) Mugilí alato tribuantur, 38, 31. pofthaec uerba,Callionymum uocari fcribít,nota gemínum,& A.qua de re fententiam noftram fuperiùs in Anthía requires, Ae, At. A. nihílcers tè uerifimilitudínís haec effigies habet. 41.53. pof; Belloníus, A. Chromis, Pagrus,Erythrínus, Hepatus, Orphus, Anthias, Dentex, Synagris fimiles funt, Gillius ex Athenxo. Huic fimili tudíníadíunxerím Characem, Synodontem,Coracinum, Scarum, &c, 42,2. Å. Vide mox ín Germanicis. Et mox uerfus. Á.Bramz mar,nomen ad quofnam pifces extendatur, aut exten» di pofsít,à Gallis, Germanis X Anglis, proxímé retro ín Gallicis Auratz nominibus dictum eft, 46.59.pofl,confucerunr. A. De Phagri quidem fimilitudíne cum Dentíce,& quódaliquí eta te tantùm differre putent, ita ut iunior dicatur Pbagrus,&c.leges mox ín Synagríde. a. Ae, A. Mys quidem forte díctus fuerit, quód mordeat inftar Mürís.nam & Mus, licet paruus, morfu ta« men fe defendit contra homínem:aut quód dentes forté murinis fimiles habeat. 6o,23.pro Cal- lichthyel.Callchthyn. ze eg. A. q Híppurus Oceani, fiue idem huic, fiue cognatus pifcis, de» Ícribetur ànobís ín fine Ordinis v111, Anarrhíchz nomine, quires, 82.20. Pag.76. Afello R ondeletíj fubiungi debet icon hac, quam fequenti pagina , cum fua in[criptioné, re» i | Emendanda. 365 81.30, pro, Caput LOs. Dag.87. ad finem Ordinis quinti addenda erat pifcis hic fequentís cum fua defcríptione icon. idw, eegen ttm Andreas Theuetus Defcriptionis Americæ ca píte67.quod de Infula Muri infcripfit.Iuxta hanc infulam (inquit) & totíus Ameríce oram inuenitur pifcis quídamrapax,& Sylueftribuslhomíníibus/l- lic degentibus) terribilis, Leonis aut Lupi famelící inflar, Houperou fua lingua nominant, Deuoratís alios pífces,uno tantüm excepto , quí paruo Cyprís nozqualísjafsiduus illi comes eft, fiue occulta qua- damnaturz confenfione : fiue quoniam cum eo Dis tus fecurustp degat,ut nihil ab alijs pifcibus eífit me j tuendum, Huperus ille hominem quod ín mari pia Bei Ícantem (folent autem illi nudi píícarí) fi confequa» tur , demerfum ftrangulat , aut faltem corporís para tem quancung dente cótígerit,laníatam aufert. Ab eo Sylueftresín cibo abftínent:fi quando tamen ui- uum comprehenderínt , quod facíuntaliquando fe ulcífcendí caufa,fagíttís confodíunt.Hzc ille de Hu pero, cuius formam non exprímít , ego ex Canum | genere effe diuinârim. Etmox de alío eiufdem re- gionis pilce, cuius effigiem quoc; exlibro eius mua Huperus hoz micida. // ET, GU mut AMN "77, LZ URIP Se 2 e GA SS K Arn eet see" E | dar I ) | AUN | AS | P V | | tuati hic addimus.Et cum aliquandíu adhuc (inquit) is in locis moraremur, inter alios pifces pere | grínos,quorum nullus apud nos reperitur, duos uidi ualde monftrofos, à quorum gutture barbæ | inftar tanquam gemina capre ubera dependebant: reliqui ueró corporis fpeciem adiuncta hic pí« | Zur reprefentat. Hucufq; Theuetus:nos ab ea quam eí tribuit forma Aegomaftum uel Matopo ess fruc; | Sonemnominare hunc pifcem poterimus, F flopogo i f Ce ESS.pro uerfu 43. & duobus fequentibus delendís:íta1.Eft ín litoribus Noruagícís ínquít | j Y eur pus ín Hiftoría regíonum Septentríonalium: ex quarum Chorographía feu Tabula | | Macar poren edita iconem quoq adiunxímus) uermís glaucí (al flauí) colorís 2 longítu | | pro Ed FID, amplíüs,uíx fpiísitudinem infantis brachij habes.ís Ines modo,íta uteíus HS ee 8 iculter percipi queat; per mare fe trfmittítnemíni noxíus, nífi humanís manibus | Pic contactutenerrímze cutís eius tangentes droit íntumefcunt, V exatus & detentusa xtertuofum curfum euadendií gratíaattétat;fed fruftra Cancer enim brachiis fuís,quafí den | : h 3 | | Tob — Addenda. ticulatís forcipibus,tum etiam pedibus,íta eum ftríngit,ut nó fecus ac nauís anchora demiffa fir- metur, Hunc uermem fzpíus uídí,ab eius ta&u nautarum informatione abflínens. Pag.94-proptímís tribus uerfibus delendis , fic. Qui naualibus exercítíjs (ínquitíde O= laus) ínlítoribus Noruegía uel mercatura uel pifcaturæ operam nauant, concordi teftimonio ftu pendam fané rem afferunt: Serpentem uidelicet uaftae molís,ducentorum pedum & amplíüslone gitudine;ac uiginti pedum fpifsitudíne,ín rupibus & cauernís ad oras maris Bergenfium uerfari; qui uítulos,agnos,porcos uoraturus,ab antrís,folüm lucido noctis tempore per æftatem exit: uel polypos, (fic uocat a[lacos, ) locuftas X genera marínorum cancrorumut deglutíat,maría tráfmittít. A collo deinceps dependentes pilos cubítalís longitudinis habet , fquamas acutas, atro colore, & flammeos oculos rutilantes.Híc nauígía ínfeftat,bomínesáp , fe in fublime inftar columnze ert: gensrapit,ac deuorat: neq id (ine portentofo fpectaculo regni , ínftante mutatione euenire folet: nempe cum principes fato cóceffuri funt,uelín exilium turbandií, aut bellícus tumultus eueftígío imminet, Hæc ille ín Hiftoria, In Tabulæ explicatione hac etiam ab eo adduntur. INauím ab hocSerpenteínuoluíaíunttantam,&c. Ibidem uerfu 6. Lege:Fíguram,qualísín Tabula ab eo edita píngítur,ín fine precedentís paginz pofui. Ecmox A.Eft & alius (ínquít ídem Olaus)mís rz magnitudinis Serpens,ín infula (2096 dícta, dícecefis Hammerenfis:quí ut cometa Orbírelí« quo,fic ísregno Noruegiæ mutatíonem portendít;prout uífus eft anno M, CD.) X X 11. alté fuper aquas fe extollens,atq;ín modum {phæræ fe conuoluens. Exi(timatus eft híc ferpens , coniectura collecta ex longinquo uífu;quínquagínta fuiffe cubitorum:quem expulfio regis Chriftierní, atq; grauis prelatorum perfecutío fequuta eft:ímó excidium patriæ demonftrauí. ^ Etrurfus: Nigri coloris ferpentes partim aquas,partím terras inhabitant, partim tubera ín paludib.exíftentía,(Gio thícé (Cuuar di&a, partim rupes petrofas aquis contiguas, Híferpentes de genereaquatícorum funtatgnoxíjexiftunt. n7.41l.ouípara. ` 143.3. poft Scazone, A. (quo nomine Cottum fl.a« ljnuncupant) Pag.ıç4.ad finem A. Quanquam autem fluuiatílís & Nilo peculiaris híc pifcis exiftímatur,marínís adnumerauí, eó quód ín fluuijs nullos alios ei cognatos reperíamus, in mari ueróalíquot,utfequuntur, 16o554.À. Qua pulmonibus fpirant,fquamas non habent; R on» delerius, Pag. 164.addendæ erant Phocæ icones dua:que híc fubijcíuntur,utraq; à R ondeletío exhibítz,& ad uiuum diligenter expreffz:una( A.) Phoca: mediterranei marís,altera (B,) Phoce Oceani, De Phocís pluraleges apud Olaum magnum, . A. 168.ç1,A.Hunc cetum (inquit Olaus Magnus) à nobili quodam Anglo uere defcríptum,líto ra Noruegiana ínter Bergenfium ac INídrofenfium oras , cõtinuum fere domefticumg hofpitem habent, Ad finem pag.172,Hoc ín loco reponendus eft Cetus,quem illufirís uir D, Sígifmundus Lí- ber Baro | l | | | Emendanda. 367 ber Baro feite depidtum mihi donauit:ípfe ueró ab egregiouíro Matthia Hofero,ex Oppido Ty ben unácum deícriptione eius acceperar.lllícà uulgo Dalena exíftimatur, NS ESOS Nuper (inquit Hoferus) Kalend. Iuníj,(díe fabbatinoctu) anni Domini m. D. Lv. prope Dt: ranum oppidum, ín ualle Síciolenfí,finu Tergeftefi Adríaticí marís, depreheníus eft pifcis uíuus in uado hzrens,íta ut propter aquam moli De non fatis profunda, (quanuís ad quatuor paffus pro funditas erat) natare non poffet. Itaq; occifus bombardis,haftís,uncís,& alijs ínftrumentís,ad pre di&um Veneta ditionis oppidum cum plurímís nauibus ín aqua deductus, & ín litus protractus eft. Pellís eus (ine (quamiís erat, alutz elaborate fimilis colore plumbi, ípfelogus paffus quatuor» decím:craffus ueró per corporis medij ambítit,paffus octo. Mandibula inferior, loga pedes xit. dentibus quadraginta quatuor ínflrucia; quorum finguli longitudine & crafsitudíne aequabant, maxímas pyramides ligneas íllas,quibus ín Pyramidum ludo (globo ligneo prouoluto fternédís) utuntur:Hí omnes appendebant centum líbras, (X V I. unciarum nimirum.) Superíor ueró mandibu la uacua & fine dentib.inferiorís dentes claudédos ín fe recipiebat, Cauda lata pedes tredecim, D iuxta proportionem fatíscraffa,cum appendicibus quibufdam clypei inftar rotundis, Oculi paua lò minores feré equínís,afpectu obfcuro. Caput longum tres pafus. R ius latus paffum unum, et fimiliter lingua.Pinnaetiam (eo loco quo branchie in pifcibus effe folentyeiufdem longitudinis. Membri zenitale, longum pedes quatuor, Tefticuli magnitudinis pila triginta librarum. In fummo capíte E dodrantís longitudine, fed ínflexum inftar nous Lunaz:quo aquá eíaculabatur,íta ut me diocrem nauem proxímam, repletam demergeret, Incolarum aliqui fimiles pifces priùs etiam fia bí uifos aiebant, & nominabant Balænam: (alia eff Rondeleri] Balena barbata, esc.) tate non excea dere tríenníum,ac multó maiores fieri. Ex huius ceti folo capite, extracta funt igne àdipisampho ræ (Eimer) centum, continet autem amphora libras centum. Amphorarum quælibet uendita eft aureis R henenfibus quatuor cum dimidio. V fus eius eft adlucernas, & forte etíamalía quadam. nam partium adeo tenuium eft,ut i. uitreum etiam uas penetret. (Videtur boc fidem fuperare epifloa la pars hoc in loco attrita erat,& in uocabulo uitri;litera deeratzaliter quidem legere non potui. )Canis,qui fortë fuperuenerat , cum abunde huncadipem íngefsiffet,ftatím per corpus & cutim undid eundëred didit tanquam fudorem; X paulo póft eo in loco períjt. Adipis huius color refert Maluaticum (ut uulgó nominant) uinum uetus & clarum, Huius pifcis,generofe domíne,coftiad te mitto unam ex minoribus & capiti proximis, qua ad Solem {ufpenfa circiter tres libre adípís extillarunt. Sie ` ille.Ego coftam quoq; illam depí&tam ab illuftrí Barone accepí , dodrantibus quatuor longiorem alíquanto:quan uam ređe menfuraríi non poteft, cum in femícirculü fere inflexa Dr DN fimul den tem, fimiliter fere ínflexum,mucrone hebete;digítos octo longum,tres latum. NA A. Phyfeter (ínquít Olaus Magnus) ducénum cubitor& eft;terribilis bellua, ín per niciem enim nauígantium,plerungy ultra nauium antennas fe extollit, hauftosóy fiftulís fluctus fu pracaput collectos ita eructat,ut nímbofa alluuíe pleráq naues fortífsímas deprímat,aut maximo piculo nauigates exponat, Os magnü & amplg habet;círculare,uelutí Murena, (Lempreda;) quo efcãuel aquá fugit;pondereGy fuo ín prorã uel puppim íníecto X impreffo;nauím deprimit & fub mergít.quadog; etiam dorfo uel cauda nauím;ut mínufculum aliquod uas,crudelíter euertít,Spif fum & nigrum corium habettoto corpore, pinnas longas ín forma latorum pedum: ac caudam bá furcatamlatítudine XV.uel xx.pedum;: qua círcunuentas nauium partes uehemenríüs firingit, Occurrítur eí tuba militari , cuius afperum acutumQ fonum ferre nó poteft: €X maximis uafis feu dolijs eiecís,curfumbelux impedičtibus,uel pro lu eí obíectís:autualídis bombardis, quarum fono magis, quàm ferreo uel faxeo globo terretur.globus quidem uel aqua uel pinguedine obftan te,utm perdit; uel leuiter tantàm uulnerat uaftí(simum corpus immenfa pinguedine inftar walli munitum. In Noruegíano quidem litore frequentiùs uel uetera uel noua cernuntur monftra, pro pter ínfcrutabilem aquarum profunditatem. Hæc ille in Hiftoria gentium Septentríonalium: ubi proPbyfetere non caputillud ueluti equínum pingit , ficut ín Tabula, fed Cetum quendam dena tatum; (quem ín Tabula fimpliciter Balanam efTe dixerat, ) cum ín defcriptione dentes ei negare h 368 Addenda. uídeatur.nam fi efcam uel aquam fugit, quorfum ei dentes? quanquam & Lampreda tale os cum habeat,dentíbus non caret.exertos faltem dentes habere nó poteft quodfugit. Germanícé dici po terit à Lugendo, in Cyaugwal mit cinemrunden maul wie ein Lamped.. Pag.:78.ante R ofmari iconem ponenda fuerat píctura,qua Olaus Magnus Balænam c ad- iuncta Orca eam ímpugnante repræfentauit; quam exhíbuímus ín magno uolumine nofirode az quatílibus,ín Balænæ híftoría, pag. i37. fed nullo detrimento omiffa eft, ut hic quoq; cum ad maz num non effet:quoníam plerifg eius píicturís nulla fides. | , Pag.i78. Addenda eft Rofmaríi ceti icon bac cum fua ínfcríptione, quz non recté illic contex tus de hoc ceto principium occupat, ; ; ARo[marus. L4 Tumiconi fübijcíes uerba haec: Noruagicü litus inquit Olaus) uerfus loca ad Septentrionem magis ucrgentía,maxímos pifces Elephantí magnitudine habet; quí Morfi feu R.ofmari uocatur, foríitan ab a(perítate mordendí fic appellatí.quía (ique homínem ín marís litore uíderint, appres hendere& polsint,ineum celerrime infiliunt,ac dente lacerant,utín momento ínterímant.Caput babent Bouís ínftar:& pellem bírfutam, (quare ab Alberro Magno Ceti birfuti uocantur.) cuius pili,cul mí frumentaceicrafsitudine,lare diffluunt. Dentibus fefe ad rupium cacumina uf tanquá per fea las eleuant, ut rorulento dulcís aque gramine uefcantur,fefetp uolutando mari uícífsím exponit, ni(i interea (o mno profundifsimo opprefsi,pendendo ín rupibus dormíerínt, (e reliqua fimiliter ut ex Hetloris Boethij fcriptis recitauimus.) Expetitur autem maxímé propter dentes,quí precíofi funt as pud Scythas, Mofchos fcilicet,& R uthenos ac Tartaros (uti ebur apud Indos) ob duritiem , can; dorem & grauítatem,Hacílle, .Iconípofitz ín eadem pagína.i8.ad(cribendum , Eiu/dem Sol, mari icon alia qualis Argentine in Curia uifitur expre]Ja in pannozad uuum quidem quod ad caput, cum ad Leos nem X mitteretur è Scandinauia,reliquo uerò corpore ex cone[ura aut narratione appitlo . Hoc dubitari poteft, meliúsne dentes bini exerti deorfum uergentes pingantur, à fuperiori mandibulaorti,ut in bac Pare, quifitus etis am adveptationem per rupes banc beluam iunare potefC:an ab inferiore maxilla orti furfum [peflare debeant icut Olaus e author chorographice tabule Moftouie pinxerunt,/— 79.35. poft,confundat, A. Accedit pratea rca ad Hippopotamum feritate X uíctu, nam & homines ín litore fubító aggredítur, dentibus Ia cerat& ín ficcum pabuli gratia exit:X quód dentes eius ebori comparantur. tales enim effe Hípz popotami Gambiz flumínís ín Nouo orbe dentes Scaliger ex Nauígationum libris repetit. forte & nomen ipfum R ofmarí, Equum marinum fignificar; Roff enim Germanis Equus eft: (Date etíam Anglis Equum fignificat unde Mare(calcí nome, Xc. A ppellemus igitur Hippopotamum Oceaní;filibet.nam D ín mat Hippopotamum reperiri, recentiores quídam innuüt, putauerím autem círca fluminum oftia frequentíds reperiri. Ec ut plerag; in Oceano maiora fiunt anímalía, fic hanc quoq belluam,in eo maiorem quàm ín fluminibus uíuere,uerifimile eft. R ofmarum qui dem Equo ucl maximo maiorem effe quida feribit. Sed Hippoporaminomen,quoníá ex Equo & fluuio compofitum, eíde marino & Oceani inco'æ,non bene conueníet.quare uel Elephantü,uel Bouem;uel Equum uel A prum marinum potíüs nuncupare par erít.cum fingulis ením íflorum aliquid commune habere uidetur, > Equi quidem marini, ficut & Bouis feu Vaccæ tanquam díuerforum à Rofmaroanimalið ia dem Olaus memínit Equus mar. inguit) inter Britanniam & Noruegiam fæpius uidetur , caput habens equinum,& hinnitum emiíttés: pedes autem fíffos cum ungulis ad fimilitudinem Vacce, tam ín mari quiín terra paftá quxrens. Raro capítur,lícet ad magnitudinë Bouis deueníat. Cauz dam deniq;ut pifcis bífurcatam baber Sic ílle.ego ralem effe caudam ín quadrupede ulla quanuís aquaríca,uix crediderim. ; : GER M A N. Rofmare/oder Qufiot/ toffinder/(Do:fi bey ben QOofconiten qenafit. G AL L. oharnni fallor;alicubi à Bellonío uocatur,nomíne paucis cognito, praterquam ars i tificibus E An Emendanda. , 869 tificibus illis qui opera ex ebore, dentibus & ofsibus parant. 179.57... Anímalhoc (ínquíridem Olaus ín hiftoria regionum Septentrionalium) in Oa ceano Anglico captum , omnibus {ui partibus portentofum fuit. Habuit enim porcínum caput, quartam Lunz partem ín occípíte,quatuor pedes Draconis, duos oculos abutrog latere inlum= bís tertium ín uentre ad umbilicum ínclínantem: atqj ín pofteríoríibus caudam bífurcatam inftar ufitatí pifcis, Antuerpíam aduectum coram omnibus díuendítum eft, Pag. 180, dedimus ex Ta bula Olai monftrum quoddam cornutum, quod pluribus ab eo defcríbítur ín Híftoría regionum Septentr, In marílNoruegíco (inquit) ínufitatí nominis licetreputentur degenere Cetorum) pifces funt; horribilis formz,capítibus quadratis: undíqy fpinofis & acutis ac longiscorniíbus cira, cundatís,ínftar radícísarborís extirpatæ.decem aut duodecim cubitorum longitudine, colore ni gerrimo,prægrandibus oculis quorum ambitus octo uel decem cubítos excedít.pupílla uero uni us cubiti rubrum & flammeum colorem referens , qui à longe in tenebrofis temporibus ínter un das,uelüti ígnís accenfus,pí(cantibus apparet-pilos,ut anferinas pinnas, fpíflos & longos habet ín modum dependeétís barba. reliquum uero corpus ad magnitudinem capítís (quod quadratum eft) ualde pufítilum,cum ultra Xtrii.uel x vV.cubítos ínlongitudine miníme habeat, V na harð be- luarum plures naues & grandes.fortífsímis nautis refertas, facillime fubuertít X mergit. Huic ad miranda nouítati idoneum teftimonium perhibet longa ac claríísíma epiftola Erici Falchendorff archíepifcopi INídrofienfis ecclefie (que totíus regni INoruegíze metropolis eft) Leoni x.círca an num Salutis 151o.tranfmí(Ta: cuí epiftolæ annexum erat alterius cuiufdam móoftrí CRofmar: fcilicet, de qua diximus) horrendum caput, (ale conditum. ` Pag.iSi. Addefjs qu fcriptafunt de Vacca mar. Vacca marina (inquit Olaus ín Hiftoria) monfirum eft magnum,robuflum,írácundum & ín iuriofurn. edens partum fibi fimilem , non fupra gemínos,plerung; unum: quem plurímóm dili- gens/folícíté fecum ducít,quocund; tandem per mare fe tranfmíttít,autín terra greffus dirigit, de- cem menfibus uterum fert.demum hoc animal aliquando CX x x.annís uixiffe , per cauda ipfius .amputatíonem probatum eft. Pag.eádem ad fínem Iconum ex Olai Magni tabula;addatur hiec quogy. Seege SC an, 21/7777, Wy Oh `. 7 Olaus Magnus ín Tabula fua,quam literis diftinxit,in B.b.belluam hãc marinam fine nomi» nepingít:eamé ingentem effe fcribit, X dentíbustruculentís excelfistg. Nos à dentium figura firui Aprum nominavimus, fed cetaceum,ut à pifce eiufdem nominis difcerneretur, Ibidem{fubiungehæc. Multiplex eftgenus cetorum,quidam ením hirfùti, & bí quatuor ius gerum magnítudíne:(iugerum uero habet in longitudine pedes c c xL.in latitudine C x X.)quí« dam planæ pellis hig fünt minores , atqj in occidentaliac feptentríonalí Oceano capiuntur. Qui dam rictum oris habent dentatum,ac longifsímum, uídelícet longitudinis X11, uel x i111.pedum; ac dentes fex uel octo,uel duodecim pedum, Duo tamen dentes canini caterís funt lógíores, fub tus ficut cornu,ad modum dentium apríuel elephantis. Hecautem genus cetí habet os aptum ad manducandum;oculos adeo amplos,utambítus uníufcuíiufq; x v homínes fedetes admittat, mé Xx.uelamplíüs, fecundum belluz quantitatem, Cornua praterea longitudinis fex uel feptem pe dum, CC L. fuper quemlibet oculum babet,cornea duritie ad rígídam uel placídam,anteríore uel pofteríorem motionem & uentilationem. Hac fimul cohærent ad oculorum protectíonem tem- He 370 Nomina Aquaulium pore tempeftuofo, autcumalía eum inuaferít bellua ínímíca . Neq; mirum quod tot cornua, licet fatis molefta;habeat,cum ínter oculos ín fronte fpatium fit x v .uel x x. aut amplíüs pedü &c, Plu ra quz ad uníuerfum Cetaceum genus pertínent,qui uoluerít,ex Olai hífloría petat, 186.1. poft, Plíníus,diftíngue, & A. ut díximus, 188.27.dele hzc uerba,qué habent loco fan guinis. 192.§2.abeol.ab Aríflotele. Dag 33. ad Buccinum Rondelerij adícribe:Cancelliín Buca cino effigiem requiresfupràpag.$eg. 291,43.Scazón, A, (alicubi ín Italia Galeum acanthíam uocantScazonem.) 322.24.ín faucibus A, (an fauces etiam forínfecus dici poffunt,ut no opus fitin os eíusadmittí?) ` Pag. zs. poft uerfum a.fubiunge: SAL MARINVS círca Trídentum uo- catur pifcísrarus & paucis ín locis capi folitus, Truttarum generís,ut equídem coníjcío:cuíus ico nem pulcherrímam Saluíanus dedit. nos in magno noftro De aquatílibus uolumine ínter Trut- tas Saluíani uerbíseü defcrípfimus. 357.27.fic leges. Legi ín Theutonícolibro Hefsí cuiufdam ex nouo Orbereuerfi, Lacertos iftos ín terra X aqua reperirí,edulestpeffe, — Ibíd.s5.A, Similis uidetur Hígoana Lacertus Indícus,cuíus Scaliger mentionem facit, conuenit longítudo,& quód editur, X corium nigrum maculís(candícantibus)diftinctum.Dorfum ferratam congruere nó pu to;nam pellis ad me mííla,extenía erat, Caputnon uidi, ` 79.6.proínl.ínter. ACCESSIO DE GERMANICIS QVIBVSDAM NOMINIBVS PISCIVM. PRAE? $ERTIM QVORVMIN PRAECEDENTIBVS$ MENTIO facianon efljordíne líterarum, CL. V.LEVINO LEMNIO, MEDICO ZIRIZAEO, Conradus Gefnerus S. D, OND Y Mexcidíté memoria mea, ornatífsíme Lemni, illud humanitatis tue officíum,quo IN as fta pridem ex Italia reuertes me antehac ignotum domí mez falutare, X doctífstmís fer moníbus tuís oblectare uoluifti, Nuper etiam cum Liber tuus De occultis INaturz míraculís,om níjuga erudítione refertus, & Antuerpía typis excufus,ad nos delatus effet, plurímüm eo auidif- fime perlegendo tum fructus tum uoluptatís percepiffe mihi uídeor.Inter cateraueró cum etiam Germanica quedam Aquatílíum anímantíi nomina ínueniffem,uel noua míhí,uel commodíüs, quàm bactenus dídíciffem,ínterpretata:uífum eft refrícanda tibi memoríz noftri caufa, hanc Ac cefsiunculam tuí nomínís ínfcríptíone ornare. Rogo autem te, uir przcftantifsime , prímüm ut Librum hunc totum fuccifiuís horis euoluere digneris; & ubicung aliquid inciderit, de quo ada monendus tíbí uídear,annotare,ídéj quàm liberrímé:deinde imprimis circa Germaníca X patrig tuz ac uícínís ufitata nomína,ínterpretatíones meas caflígare,augere, mínuere, & quoquo modo illuftrare uelis. Sí quz ueró nomina ueftra gentis funt , quae Latine aut Grzcé efferre nequeas,ea fcoríum ut mihi cofcríbas;ficut ego ín hac Accefsíuncula facere aliqua ex parte íncoepí, & aliqua deícriptione breuifsíma declares;Cumá prímüm lícuerit, de fjs omnibus libellum aut epíftolam ad me mittas. Hac in re quantumcung; mihi præftiteris,gaudebo eroi gratus. Scio autem eam ef fe erudítíone tua ac díligentía ín omníumrerum naturali cognítíone,utfeculá noftrum perpau costíbi pares habeat, luuato igitur fuaui(ime mí Lemni et me ín dífficillimo hoc copíofifsimot ar umento nímís diu íam laborantem:& fludiofis barum rerum ínnumerís hominibus, omnid po Briet aliqua doctrínz tuz luce affulgeto:íd quod tibi nő difficile eft , quíab adolefcentía harum rerum fueris ftudiofus:& ín patría Oceano propinqua degas : ubi ut díutifsimé fælicifsimeg tibi tuisg & amícís uiuas, Deum O. M, rogo, Vale Tiguri, Nonis Iuni. Anno falutis m. D. Lx, Germanica aquatilium animantium nomina,unà cum Anglicis infertis , ordine alphabeti rea, cenfui & interpretatus fum quàm plurima (ín eo libro ín quo etiam Ouídij Halieuticum emenda tum &fcholijs dlofvarg dedi: & Aquatilium nomina Latina iuxta Plinium enumeraui:) hic qui dem illorum nihil , aut pauca & obfcuriora tantùm repetij, eo confilio ut boni & eruditialiqui uia ri bæc legentes,de quibufdam dubijs íncertísqy mihi adhuc certiorem me facerent. Angelin Germanis & Sabaudis, pifcis magnitudine Harengæ, rarífsíme capitur in lacu Bie lenfi,totusalbus inftar niuis, ZUslec Alberto magno pifcis eft ín mari Flandriæ & Germaniæ Raíjs cognatus, uernaculo nomínefic dí&us,&c.ego tale nomen hactenusnon audiui, Olaus Magnus repetit uerba Alberti de hoc pífce, quem alatum cognomínat (alas autem pro pinnis dicit;) nec alíud addit, nec authoz rem Dia T ji ji Germanicaquædam. 371 remcitat.qua in re ignorantiam fuam arguit, cum pafsim multa fimiliter ex Alberti libris recitet, quz eiufmodi funt,ut ipfi etiam Alberto incognita X temere ex índoctís quibufdam fcriptoribus repetita effe uideahtur.itaq falfa ueris permifcens,X aliena (qua tanquam fua recitat) fuís, uerita tís ceterorum gratiam corrumpit Olaus, ?5ergerfilcÉ. ` Celeberrímum (inquit Olaus Magnus) totíus Noruegiæ empor eft , quod Bergen uocant, à quo etíampifciá ( Afellorá) genus Der gerfifc£ appellaGmelíós quàm Gtocë- ` Did à fufteuel baculo,ut mollíusad coquendum fiat pluries fuftígatum.Huíus genus unum lon- gius Afellum uocant;cuíus uentres ín bícubitales ligulas inftar funíum abfciflos , & aere defícca- tos, quafi longe delícatiores cibos, Aquilonares eligere X uendere folent, oeofcber ditos. Simi liter & extremas caudas eorum pifcium ín magnis uafis ad quæftum , fiue delícatam efcam referz uant quas pose Germani uocant. 25ace/ fib Ocebace. : Dloffifeh effe audio pifcem,uulgo ín Marchia di&um , quem Baltazar Trochus Síllagínem nefcio qua ratíone appellet. ; : Bold inferioribus Germanis ex Afellorum genere,forté hoc nomen à figura X magnitudi» ne tulerit, tanquá inftar longiufculæ trabis ( quá noftri Baldy appellant) aut trabeculæ excrefcat. Cabbeliau dius uulgo, Afellus fimpliciter eft Leuíno Lemniío,& lapillos in capite non ha« betficut Callarías, Cent, pifcis quídam Danubij.ante annos aliquot Ratisbonæ captum omg, Cæfari Augustam mifumaiunt. ; Clieuwe inferioribus Germanis, ídem aut cognatus uídetur pifci quem Angli Lump appel lítant;erudítí quídam Orbem, Cozniontein, in Bíelenfi apud Heluetíos lacu, Sabaudicii forté potíüs quàm Germanicum uocabulum fuerit, Albulæ (ut nos uocamus) maíorí fimilis, & nimirum cognatus, D C3anneltgryn nefcio quis in Rheno pifcis Coloniz uocatur, C3o:ff pifcis eft notus ín Líuonía, partím Sturíoní, partim Siluro fimilis.alg Curt fcribunt, nomine forfan à magnitudine facto.nam CSur(en Germani nominant gigantes, Alij äech pi- {cemin Afellorum genere cenfent: funt quí Ranam pifcatrícem íta nominent , fimili capitis ma« gnítudíne forte decepti. V ide ínferíüs ín T. 2£lenbot inferioribus Germanis uocatus, Rhombí fpecies oblongíor uidetur, 1&lftin Rhenouocatur Colonía & alibí,uaríjs coloribus infignis pifcis, Alaufz fimilis aut i- pfa potíüs Alaufa, in Catalogo quidem pífcíá Rheni, quem Cronenburgíus przclarus medicus Colonía ad me dedít,alíud Alaufzx nomen non ínuenío,quam tamen in Rheno capícertü eft.Eun dem píícem ín diuerfis locis nominari puto, 4rfle/ Sff YO ivffling/T Lëzffltng, MEfbeuwe. Vitale quiddam íneffe uidetur Bronge € Vrtícis marinis , quas nofiri Él- Ídouweuocant:quarum ínnumerz æftate ín Oceano fluítant,exemptad mari difiuunrt, ac diu- tiùs manibus contreciatz líquefcunt,uttradít Leuinus Lemníus líb.i.de occultis naturæ miracu» lis.ín margine quidem adícribebatur Alga maris : fed V rtíca Alga nomíneappellari non debet, Affer audio pifcem elle apud ínferíores Germanos, qui certo anni tem pore ftellas quafdam in capite habeat ueluti lepram. Geeruis uel Gerfifd apud inferiores Germanos eft Acus,roftro oblongo,denticulato : alío nomine Gee reiger,id eft, Ardea marínauocatur; Alberto Aníger, tanquam Latino uocabulo, Goloftfd.qui & Rutt Argetínz dícítur,pifcis Percefimilismínor,rotundíor. Atin Mar chia Alaufam fic nominant quz illíclatíor capítur:ín Albi uero longior , (diuerfa nimirum {pecia €5,) ita utlongítudo eius quintupla fit ad latitudinem, & alio nomine Sige uel ieg appellatur. Groffen à Germanis maritimis dictus, pifcis Sauro fimilis eft,& hamum fertur ore emittere, Laeyfifh Aay Brabantís)ín Germanico mari Galeorum generis eft,albicãtis perlateraet uentrem coloris, in dorfo nigrior, punctís fufcis afperfus , ut oftendit pictura, quam dođifsimus Echtius admemifit, Idem uidetur de quo Olaus Magnus: Hominem natantem (inquit) ín aquis falfis pifcis de genere Canícularum marínarum, (Galeus canis fcilicet , quem Caniculam minorem uel Plinij Rondeletius nominat, Boloma Italice, & AA aafifct Noruagicé dictus , adeó auídé turma- timex infidijs adorítur,utnon tantüm morfu, fed pondere etiam ín profundum demergat,deuo ret teneríora membra,nares uídelicet, dígitos & genítalía:donec fuperueníat Raía;ceu íníurías rum uíndex,qua impetu quodam fuccurrens graflatoresabígít, X homine utenatetpro uiribus urget:eumcp cuftodít, donec fpírítuextíncto, poft aliquot dies, cti mare naturaliter fe purgat,fur fum feratur.Cernítur hoc miferabile fpectaculum ín INoruagicis orís,quandolauandígratia homi nes,exotici uidelicet nautæ, periculorum & ínfidíarum ignarí,e nauibus in undas exílíunt, Latis tant enim Canículz iftz fub nauibus ín anchorís manentibus yelut Aquatici Aríetes. Cutis earü afperítate fua, ligna & offa expolit, ficuti & Raíarum. * ZPaffauffe in Oceano magis rcfert fruciumquáàm pífcem,nímírum ut Cucumis X Vua Plia nij.Ego uocis huius Germanica aut Saxonícz,etymologíam non affequor,ut X multorum alio» rum;quíbus maritimi Germani utuntur,plurímüm à nobis diuerfa díalecto,uocabulorum. Vnde z772 . lNomina Aquaulium fit utLatína uel Graeca quorundam aut indícareuetera, aut noua fingere nomína;non pofsím. fagen audio pifciculum efTe fimilem illiquem &3pirling appellant. Arsatocr, uel LAerder cft Mugil pifcis uel Mugilís fpecíes,fquamís fatis magnis tectus, X li neis à capíte uerfus caudam aliquot,inftar Thymallí,díftínctus. Vide ínferíüs ((Dolettaet. APyautincE, Acus Aríflotelís, Antuerpíz pífcíslonge alius Agutin uocatur, Lille dictus pifcis cetaceusín Oceano iuxta Pomeraníam captus eft,noftra memoria: cuius imago illic in templo uífitur cum hoc epigrammate: Hilla uocor pifcis, ad fumina fertilis Hilde Indígenís captus præda ftupenda fui, Ne dubita, quifquis píciuram uiderís iftam. Sicca put & dorfum, De míhí cauda fuit. AA irfeitt nefcio quí pifcis uocatur in Marchia Brandenburgenfi, APuydbe,Squatína inferioribus Germanis. "IKnactfifdb.totus pelle & ofsib conftat,quare abtjcit, tanquá cibo inutilis in litus,ubi corrua gatur. Huíufmodi funt T'yphle marina Bellónijuel Acus Ariftotelis, Hippocampus, & fimiles. Late Gothicè uocatur pifcis ín fluuijs & lacubus degens,breuior Anguilla, fed magno uen= tre,hic profunda petít;przterquam hyeme, quando fub glacie (utfuprà di&um eft,)malleo tupe- factus capitur, Olaus. Nos hunc Muftelàuocauímus, &c, INoflrí uocant d rí[dp,alijalíter, Zy- cEelaÉe Flandris Hirudo eft, (OaErecl diãus pifcis capitur in litoribus Noruegiæ, præcipue ín fcopulis Asloenfibus, ma- xima copía:quí probe falítus optímus eft;fine fale,pefsimus, Olaus, ego hunc nó alit qj Scõbrum effe díxerím,cuíus fimile nomen etiã Galli babent & Anglí,alij fcribunt Macrell, Macrill, Macca rell. hic pifcis quoníam mare non relínquít;alíü effe apparet quí Coloníz ín Rheno ((2aÉrill no« catur,à nonnullis 25zatfifdb. (Deercoze/uel Cyeecoze; pífcís quídam apud inferiores Germanos, Anguilla fimilis, Be Adem forte quem 2. gte Gothís appellarí nunc diximus. ' Klenger, uel Mullenger Flandris díctus,non Mullus eft ut quídam putant, fed Mugilum generis utex piura àlo.Echtío miffa facile cóíjcío. Galli & Angli Mullet nocítant; Aerer fu períüs dícto cognatus. Murís caudam Flandri lingua fua Paftínacam uocant; R ondeletíus. ego non aliud Germanis inferioribus de hoc pilce ufitată nomen hactenus cognouí, quàm Deilffert, quod fagítte caudam fignificat. S (Ouroica apud nos dicitur pífcís,cuíus offa (nou) lucent, Albertus.uídetur autem nome cfc fe corruptum:alíbí Muruca ab eo nominatur Sturíoní fimilis. (Ourte;pífcículus quídam uílís, magnitudine Harengi ín Noruegia. (Outterloficben,piícís quídam ín lacu Suerinenfi, Dzwangen SC swángleuocantur à Germanis branchiz pifcíum:ab alijs Ryben, Palen Congrum effe inferioribus Giermanís,an recte quídam mihi retulerít, dubito, Deilftert. Quare ín Muris cauda. Den.Quazre ín Gypirind. -Pergolícíà Chriftophoro Encelío (quí Germanica pifcium nomina ad Latinas terminationes deflectere folet) ínter píícesnumerantur, j Derfid in Auftria audio pifcem effe diuerfum à Perca, dodrantalem fere, palmilatitudine ín medío:fquamís uix apparentibus aculeis tota cuti abundare; V iennæ & Pofonij notum; nõ € Da nubío,fedalíunde Viennam inferri, : . Petermandoe, alijs Pieters uifdb,uel Torpor) Araneus pifcis elt, ut facil conijcío ex Icos ne quam Io. Echtíus mifit. laoyf, & DlaetÉeno,Pafferum fpecies duæ,noftri Dlatyfile fcribunt, Depel. Thriffam fiue Clupeam pífcem,quem Romani Laccíam uocant,nuper ín Prufsía circa mare recens (ut uocant) eoínloco, ubi in finum Balthícum (feu Codanum iuxta Celtem) fe exonerat, (círcacaftra Balge & Lokftede,ad ducem Prufsíe pertinentia, maximo numero capti effe,compertum babetur, Nam horum pifcium quos Pruteni ozpel appellant (nomen antea in- cognitum) pífcator quídam duodecim millia & fexcentos,menfe Maio intra quatuordecim dies (præteralios pilces,quorum etiam haud parua copia erat) cepit, Olaus Magnus, DeoftEen eft Scorpíus píícís, inferioribus Germanís:ut ex pícturaà Io. Echtío míffa,confjcío, Del apud Frios, Centrifcus Theophrafli eft,ni fallor:zPungítius Albertí,at quí Péf Co- loniz uocatur;alíbi Porces, Iutt/Raulberfidb, Perca fl.imilís, minor, Porcus Nili mihi uidet, Doftepiíícís quidam, Flandris à uelocitate He díctus, Durpentin Germani quídam , ut audío, proferuntnomen factum ab Anglico Durp ofc ucl De:pofz (quafi Porcum pifcem dicas) quo Phoczenam & Delphínum fignifícant, Ryben. Süd 2:iwangen. > Rofenmucten funt ín Prufsiæ ftagnantibus aquis, ut lacubus uel pífcinis profundis , Cypri- nis latis cognatí, quadruplo feré maiores & præpingues, afsí cum aromatibus ad principes & lo« cupletes uíros mittuntur, | Quare Trofluli, Raffie | Ocrmanicaqugdam, 373 Raf. | Exuentre Rhomborum (apud INoruegos) fiunt ligulæ cubítales, uel bícubítales,fed latiores alíjs,ualdepíngues:quas incole uocant Xaff:eístp pro pane & obfonío utuntur. Conue« nítís cibus robuftís homínibus,non delícatís:fete eius faporís, cuius eft femen pífcí& índuratum, quod Bottargí uocant Itali fed longe pínguíor,Capitibus horum pifcium loco lignorum pro cibís coquendís Noruegí utuntur, Olaus, Ego fegmeta illa feu ligulas X aff.fierí audiui ex pifce Quep uel A eligbutt dio:unde eundem quoq; R hombum efle coníjcímus, Aacher. V ide fuprá ín DSergerfifd).Suntautem utres Afellorum;hoc eft,exteriores uens tris partes refectae & falfæ,ali fcribunt Rotfer.ea caro aliquanto mollior & fuauíor eft. Xotfifcb uel QXevfiftb, in INoruegía díctus pifcis marinus , uidet Erythrínus aut Pagrus effe, Qiootbart/uel Qtoobaert ut Fril proferunt, pifcis eft Lyriformís:& diuerfis forte fpecíebus id nomen attribuitur, Rub Frifijs, Phoca, Ganoling Frifijs orientalibus dicus, Cítharus Galeni forte fuerít, CSatcEens,(i probé memíní,pífces quidam apud Belgas uocantur. Sardeynab inferioribus Germanis uocatur pifcis marinus, Sardina nimirum uel Chalcis, Shwamfifh.Quære Gwamfifd.nam inferiores Germani fere S.fcribunt ubi nos Sch. . Sibeluis Belgæ indigetant Callarías (Afellorum generis) à fcabra cute ac fquamata, ut tradít Leuinus Lemníus:qui etiam lapillos ín eorum capíte gigni fcribit, Sed hoc confiderandum eft dí ligentíüs.ego C dellfiftb effe puto Afellorum Rondeleti fpeciem tertíam;Callaríam uero alterí us generís, De, Scherren fpecies quedam Pafferum Belgis. Shomer. Vide Snrelte. Gonepelfifibgein Albi pifciculus eft candidus,non ultra digitum longus, Zertæ uulgó diz &z pifci, fere fimilis.Is míbiuidetur omnino Phoxinus fquamofus minor R.ondeletij , nifi colore forfan aliquid differat, See (uel Zee ut alij fcribunt) Belgis eft mare:nobis eer mare fignificat; Cyeeueró lacum, hinc compofita funt nomina, S eebges, Lupus marinus, ni fallor : quem Angli fimpliciter Bafe „appellant.addítur autem eíforté maris uocabulum ad differentiã eius qui fluuíos fubit, Cyectrab be, Cancer marinus eft; Cyeecreeft Aftacus mar... Geebaenten, Gallum marinum fonat, pifcem Lyramueleícognatum, | Cyeebont, id eft, Canis marinus , Phocam fignificat, — ee, tcigct, id eft, Ardea marina. Acus eft,roftrolongo & dentículato. Ceefcbum, Hollandís,os Sepiz, €Sectafcbe, uulua Raíarum , qua fpecie perez inlítoríbus eiectareperítur, Leuinus Lemníus Lupum pifcem marinum interpretatur Zeewolf, fiue ad uerbum,ut fufpicor:fiue recepto alíquib. Germanis de hoc pifce uocabulo, d Eft quando Seel pro See fcribunt ín compofitís díctioni- bus,ut Geelþund pro Phoca, X GeelslecËe pro Cochlea marina ; fed hoc pofteríus (puto) Anz glícum eft, . GCbeo:E pifcis quídam pedum quing, magnouentte, State Anglis Squatinam figníficat,ut coníjcío. ` Squatína,ínquit Albertus;pifcis mar,eft, quem Germani Catulum marísuocant, Xc. Leuínus Lemníus Sepíam interpretatur Felem marinam, - Sij Gothíce dicuntur pifces quidam. Hi (inquit Olaus) ficut & Lupi (Luci) Mugiles, Praf mi & Borbochg,ficcarifolentapud Septentrionales,maxima copía,et ut ftrues lignorum compo ní, Et rurfus:Quidam pifces malleís erobuftoligno fađtis,ante decoctione fuftigantur:quidam etiam Sole faleg ficcati crudi tundunturac manducantur:quos G ijë uulgó uocant, funt gene re duplici præfertim ín mari Bothníco,ín quod ínfluunt maxima flumina ex altifsimis montibus Noruegianis.Fumati pifces non infimam fortiuntur eftímatíonem, ut Salmones, Prafmi, Cat, Halec, Murænæ, Mugiles & Bođes. Et mox: Sunt € Bodes ac Orches pifces fumigati, quí ín cm genti Septentrionalicedunt. . Etalibí:In Harengorum genere foemínz uulgízftímatione carius emuntur: quía otra eorum uentrem fatíantdum ftato tempore à pifcibus abítínendum eft: quod & fimiliter aliorum pifcium oua,ut Salmonum,& quos Gothi C ticE uocant, faciunt. Sic il le.Ego cundem pifcem ab alijs Germanis Stint/ Stincteling & Gtinctfifch uocari puto, Hi ei adferuntur ex Líuonía,ouísqj multis X pinguibus abundant. Gij quidem nomen uel SE factum efi:funt enim pifces exiccari folíti.uel à tinc per fyncopen:quod nomen fees d rem ignífícat:quoníam & recens captí hi pífces,& aliquandiu feruati, foetereuídentur, Vi- €mox ín piring. i melte Anglis & Belgis eft pífcículus (alij S hrmelts magis Germanícéproferunt,d pingue ES nimirum) delícatifsímusquem Galli Eperlanum uocant,à colore fplédído perlæ,id cft, mar ST violam à gratífsimo eius odore poffe uocari cenfent, Aqua partim marina , partim GE iuc x t Figura (à Bellonío exhíbíta) & defcriptio eius plané míhi referre uidetur Vm- Mana R m SP lacufirem noftram mínorem. Docti(símusTurnerus Smeltam Gobíon&ü Soe Pam Y alíum quoq; pífcem apud Belgas Cinelte dici conijcío ex píctura,quià cla. co lo. Echtio accepí;corpore paruo, oblongo,angufto : pínna nulla, (forte quod pí» 774. Nomina Aquatlium dor omiferit:)roftro longiufculo;acumínato,íta ut maxilla fuperior aliquanto breuíor fit. | Gyiring/CypicrincE/Cpitling.(i Apua aut A puis cognatus eft pifcis , ut Turnerus putat, miror eum dentatum effe, ídem pifcis Gijcë Gothíce dícítur, de quofuprà fcrípfi, Audio effe do ` drantalem;candídífsímum,longum,anguftum,nullo uentre foris apparentenihil cibí ín eo repe rirí:fpinam dort Anguillís fimiliter habere;fímplicem,nullís adnatís,gregatím degere, Huic fimi lem effe per omnia Pen (forteab Apua corrupto nomine) dictum Hollandis, Spore. Vide Bergerfifh. ` Gyp:iten apud Valleítos noftros, Phoxíinileues,ni fallor: dícti quód propter lubricítaté maa nuretinerí,quín elídantur,uíx queant, Gprzott circa Infulam Rheni pifcis eft,à Spiríngo díuerfus,cum apud Anglos Gpzrote ídem fit quí Spiríngus. í ; l Squame dí&us pifcis e Dacia (forté Dana) adfertur : is poft æquinođãtiñ autumnale demum parit, ut fcribit Albertus Magnus. fed alius eft Gwamfifb, de quo Olaus Magnus: Monfirum ( Cete ferè monftra nominat) Noruagíco idiomate &ywamfifd) dictum,rotunda eft forma , præ cuna &is marinis beluís gulofum.Stomachum diftínctum non habet,ut ferunt: € omnís cibus ín cor- poris cíus crafsítudínem uertítur, utníhil aliud uideri pofsit quàm una maffa pínguedínis adunaz ta. Dilatatur & extendítur:cumQp amplíüs extendi nequit;pifces per os facile etjcítquonía,ut cæ- teri pífces,collo caret. Os eius continuatum eft uentris Adeo craffum eft,ut urgente periculo cara nem,pinguedinem & pellem fuam, ficut Herícius,fuper caputreduplícet , & contrahendo fe ca- putabfcondat:non fine fui detrimento, nam ínímícas beflías timens , fame urgente fe non aperít, fed efü carnium fuarum fuftentatur, cum aliquam fuí partem confumi , quàm á beluís prorfus de= uorarí malit. Sicille.ex uerbis quidem eius cetüsnean pifcis fit, non fatis intelligitur, ponit etiam iconem, fed quz mihi fufpeđa linut & alte pleræqg ab eo exhibitæ, StincË. Vide Gab, Stoctfifh Lege Bergerfifb. Stomme Frifiorum,Scorpíus pifcis effe uidetur. e Gtrecbfifdb uel &tracEfifdo nefcio qui pífcís, Gedani feratur ín aere ut durefcat, XLerbot apud Belgas Rhombus quídam eft,hoc nomine pictum rofeo colore à Io. Echtío acz cepí.alij Cbarbutt/ucl ( arbut proferunt. Torpor Quære in Determancde. TorfeE uulgo dicii pifces,ut & Arengæ, Anguillæ, Prafmi,faliri, uento ficcari, aut fumo ma» ceratífolent.fic autem (XLosfcE) Gothíce uocantur:qui ab Italis X Hifpanis IMarlucz, deferütur autem Romam ufq; per Híípanos & Lufitanos, Vide Xosftfuprá, "ZC teffjuli apud Boruffos capiuntur,partím ínlacubus;partím in æftuante mari, Erafimus Stels la.ego hoc nomé è Germanico aliquo facta conijcío, Lídé forte funt Rofenmucten fuperiàs dicti. "D«Eclangen píícís quidam circa oftium Tangra nominantur à Chriftophoro Salueldenfi. “Vint Belgis eft Alaufatquo nomine etiam Albertus Magnus utitur, ‘Voze pifcis apud Belgas,paruus,fquamofus,uarius,unde & nomen ei faum puto, latíufcu- lus, pínnísrubrís:candído,luteo & fubuiridi colore diftinctus, utex pí&turaab amíco acceptaap- paret. Idem opinor Varíatz pífcí,quem Ordine ı.Marinorum pínxímus, &c, à Trutta quam nos ftri Fore nominant, longe díuerfus, YDecte apud nos pifcis eft učtre magno, & ftomacho uillofo omni genere uillorum, Albert, Wirttim uel YO ytling, A fellus primus eft. "iDillecEe Belgis Cochez quædí marine funt,colore ruffo:quarit foramina operculo tegüt. «| Gedani pifcis eft,cuius diflecti etiam frufta mouentur & tremunt:carne ut Welf, id eft, Si lurus.forté Anarrhíchas nofter,qui ad Sílurí naturam accedere uidetur. d Pífcium uarízfigurz (inquit Olaus) per Aquílonaría litora inueniuntur : quorum nulla aa, pud ueteres mentio reperitur: Vtpifcículus palmà longitudine non excedens, leporina facie , ac fpiculís ín dorfo:quibus quoslibet etíam magnos pifces folo afpectu terret, & ín fugam conuertit, CHic fort d genere Lyriformium eft, ) Item pifces aculeatí dorfi,inftar Terre, quí afperís illis aculeis ac pínnísacutís, antrorfum (dum nocere intendunt) admotis, omnes offendunt: & hi duo tanquam aquarum & pifcium latrones,ubi capíuntur,ut ínutiles ob fpínas & aculeos, & carnem ínfipidam abijciuntur . Sunt X pifces cornu ín capite gerentes antrorfum, ficuti roftratæ uel Liburnícz na» ues,ín uentre ora habentes, macilentí & ínfipidi ob corporis macrítudínem,quam íncurruntalíos pifces perfequendo.Hac ille. Patauíj prope zdem diui Antonij,apud heredem Monfcolari cuíufdam(quem Antiquitatum fludiofum fuiffe aiunt) audíoferuarí Equi marini caput plané fimile equino : quod an Hippopos tami fit,querendum eft. Item roftrum ceu Cíconíz adíuncto corpore pifcis quafi uefíca, emari Adríatíco,fine nomine. Varínus Camers Porcum (nóp«$v) aquatís cum anímal,&c.defcríbít,utrís (ímilítudine,ín Danubío,quadrupes,&c., FINIS. EBRAICE, naba aim mmo sch kon mm mms Së. bo meon mp wan yan Ep "CD aw | GR AECE. Alfa OEN TEVENT To tod oi Tr rr wein Papi usy yei Ti wie y C" ig uiy:id" airi Beya SwpBqdt zen Beie TMR soit IAR Ove ySérie K qv ion, AAE Bechen, LATINE. Omnia quifecitmouet & conferuat,alitg, Sit{olifemper gloria, laus & honor, Omnibus ín rebus,tellus,aqua,pontus & æther Quas claudunt, uis eftínfita clara D E I. Omnia funthominem propter ceu condita finem, ' Finishomo efthomini:przcípuus,DE V S eft, ITALICE. | Rende Lettore ognihonore e gloría | A fol rp D 10, chetutto'l hå fatto, E mouendo I nodrifce,e ferua ín atto, i Tal,che ftupifce ôgniun di meraviglia, GALETCE: cAufeulgrand DIEU, qui tout a faicl,conferue, Meute) nourrit cé, qu es en b uniuers, En terre,en l'eau,enlaer,feu,cieulx diners, Gloire a iamais,los,boneur qu on referue. ; GERMANICE, Sürdteanb Ben allmádotigen/ Herenp oen albwüffenoen/ Y Lieben oen allgütiden | Herren GITT vn vatter 2llleroingen/fdópfer/ Deweger vnd erbalter. — ——— — 2m weieen Heen s e : E mcm : Vm v get ; š SE £* * * L- AM M MÀ—— M€— S € € EE ERE ETT €———M—— MÀ