Ei 
BE nd 


Eu d 
ns we liter 
tee 


Aen at 
vpt 
Â 


an 8 
avbjede hed 
KD 


NATUURLYKE HISTORIE 
; PoF 
B MTVOERIGE BESCHRIVING 
DER 


DIEREN, PLANTEN 


E N 


MINERAALEN, 


Volgens het SameNsTer van den Heer 


LINME U df. 


Met naauwkeurige Afbeeldingen. 
ERA ARE AEN ATG ERGER GTE GEER AS 
EERSTE DEELS, AGTTIENDE STUK, 


Dre PLANTDIEREN, 


RE AMESTERD AM. 
By de ERVEN vaN P, HOUTTUIN, 
RM DCC LEKIEN 


AZEN | 
dirli perenerersresrsrtre 
SDs B srt dette nen We 
tr Sr & KA 
ee O&G Ob Od OH & 
LORE Tt irak ie eee fate 
NSESESESESESESESESG 


B BERG T 
VAN DEN 


MWUTHEUR. 


FJ ie daar, Ge-eerde Leezer, dat gedeelte van 
Ei de Natuurlyke Historie, ’t welk de Dieren 
betreft, ten einde gebragt. Voor twaalf Jaaren „ 
toen ik dit Werk begon , had ik, inderdaad, my 
Zulks niet durven voorftellen. In t midden der 
befchryving zelfs, heb ik, gelyk by de Uitgaave 
van het Negende Stuk gemeld is, aanmerkelyk 
geaarfeld, dewyl inzonderheid de Historie der In. 
fekten en Wormen my voorkwam als een Doolhof 
van verwarringe , dat ik echter eindelyk moedig 
iotrad , hebbende hetzelve, met behulp van den 
Draad van Ariadne , gelukkig door gewandeld, 
Gelukkig, mag ik zeggen, om dat aan den eenen 
kant myn Oogmerk in deezen voldaan is, en dat 
_myn arbeid, aan den anderen kant, de meefte Lief. 
hebbers genoegen geeft. 
Wat myn Oogmerk , met het fchryven van dee. 
| Ee ze 


1 BE Beale GE 


ze Natuurlyke Historie, geweest is, kan iedereen 
in de uitvoerige Voorreden , aan ’t hoofd van’ 
Eerfte Stuk geplaatst, omftandig zien. Ik zal 
het, hier , met een kort Woord erinneren. De 
befchryving van alle Natuurlyke Zaaken , door 
den Grooten LiNNaus kort en beknopt in % 
Latyn uitgegeven , met al het gene tot dezelven 
betrekking heeft uit te breiden, te vervullen met 
Ontdekkingen van laater Autheuren , mer eigen 
Waarneemingen, en dit Werk dus, zo veel gmoog- 
yk was, te doen dienen tot volmaaking van de 
Kenfis der Natuur, 

Het Samenftel van dien Ridder, inderdaad , 
werdt diestyds voor een onvergelykelyk Werkftuk 
aangezien. Hoe minder deeze Stoffe ooit op die 
manier bearbeid was , hoe meer het Gewrochte, 
daar van, in de Oogen fchicterde. LiNNzus 
werdt gehouden voor den Leermeefler , om niet 
„te zeggen Wetgeever, in de Schoole der Natuur, 
“Sommigen ‘hebben zyn Ed. zelfs opentlyk, % Zy 
fchertze nde > Tzy met eerbied, dien naam gege- 
ven. ’ Was dan niette verwonderen, wat zeg 
ik, niet te mispryzen , dat ik het Samenftel van 
dien Ridder ondernam in een Nederduitfch Ge- 
waad te fteeken, en wel inzonderheid hetzelve;, 
door beknoptheid duifter, naar vermogen, en met 
behuip der gedagte Middelen, op te helderen, 

Dus 


MEN AOTHEUR im 


_„ Dus ben ik aangevangen, dus ben ik voortge- 
gaan, en de toeneemende Versiering , by het uit. 
komen van ieder nieuw Stuk , waar van dit het 

_Agttiende is, deede my befluiten , dat myn arbeid 

aan de Liefhebbers niet mishaagde. Men hadt 
ook in’ Nederduitfch nooit een dergelyk Werk 
gezien. De goede Keuze en keurlyke Uitvoering 
van de Afbeeldingen, welke ‘op byna anderhalf 
honderd Plaaten thans het Eerfte Deel deezer Nae 
tuurlyke Historie verfieren, gaven dit Werk ook 
niet weinig bevalligheid. 

Onderdien gebeurde het, dat de behandeling 
der Autheuren , die ik my voorgefteld had ter 
verklaaring van het Samenftel der Natuur te gee 
bruiken , my verfcheide Gebreken deedt zien, 
welken een ander zo niet in t Oog vallen. Tegen= 
firydigheden met elkander en met zig zelven, one 
waarfchynlykheden en zelfs onwaarheden in de 
Werken van eenige, zelfs hedendaagfche, nog lee« 
vende en zeer geagte Mannen, noodzaakten my, 
om nu en dan eens Aanmerkingen op hunne Gee 
zegden te maaken, niettegenftaande zy dezelven 
als ex Pripode hadden uitgefproken. Dat meer is, 
ik nam dergelyke tegenftrydigheden en misflagen 
meer dan eens waar , in het Werk , dat my rot 
een grondflag {lrekre. Hoe, dagt ik , heeft de 
Ridder van de Noordfter dan kunnen wankelen ? 

| ais 8 Maar, 


IV 4 BiB RIIKG: TD 


Maar , hoe groot was myne verbaasdheid „ toen 
ik onder de befchryving der Visfchen vernam, dat 
die Autheur een geheel nieuwe en wederom her- 
vormde. Vitgaave van zyn Samenftel der Natuur 
in t licht bragt , zodanig herfchapen , dat zelfs 
een geheele Rang van de Visfchen afgenomen, en 
by de Ampbhibia of Dieren van Ker Leven 
ge inkwartierd was. ' 
Dit bedryf „ hoe zeer ook door fommigen mise 
duid en als eene wispeltuurigheid aangemerkt , 
vond ik echter, by nader overweeging, niet be- 
rispelyk. Het heeft , van alle tyden her, een 
Menfch tot Eere geftrekt , zyn eigen misflagen te 
kunnen zien en te willen verbeteren. Geen Ster- 
veling is ‘er, die nooit eenige fouten begaat : maar 
dezelven te verbloemen of hardnekkig ftaande te 
houden, wanneer zy hem aangeweezen zyn, ftreke 
tot oneere en maakt een Autheur onnut voor het 
Algemeen. Onze Geleerde Sweed heeft het be- 
ter geoordeeld , ftilzwygens gebruik te maaken 
van de Aanmerkingen op zyn Samenftel der Na- 
tuur, in zo verre hy dezelven gevoeglyk oordeel. 
de, dan zig te ftyfzinnig te houden aan zyn eertte 
Ontwerp. Zo verbetert een Íchrander Bouwmees- 
ter zyn Werk met oordeel , doch niet deszelfs 
Fondamenten , welke hy wel gelegd heeft : vere 
agtende inmiddels het geíchreeuw van de zodani- 


dà gen, 


VAN DEN AUTHEUR. ® 


gen, die ongerymdheid vinden in alles wat hun 
ongewoon is, Hy fluit hun den Mond met het 
gewoone Spreekwoord : ze Swtor ultra Crepi. 
dam , dat is, Schoenmaaker houd U by Uw 
Leest. TARA 

Hedendaagfche Dierkundigen , by voorbeeld , 
hadden het befpottelyk aangemerkt in het Samenftel 
van den Ridder, dat de Vledermuizen in eene 
zelfde Klasfe geplaatst waren met den Menfch en 
de Viervoetige Dieren. Zy oordeelden die Schep- 
zels te gering, om zulk een plaats te bekleeden: 
doch, Leezer, ik bid U, let eens wel; is de 
kleinheid een blyk van geringheid? of isde (chyn« 
baare affchuwlykheid iets weezentlyks? Zyn de 
Aapen in ’t algemeen voor veelen niet zo affchuw- 
lyk als de Vledermuizen? Maar, zult Gy zeggen, 
het vliegen behoordeze van de Viervoetige Die- 
ren af te zonderen. Mogt de vliegende Inkhoorn 
dan ook geen plaats hebben onder de Inkhoornen 2 
En, waar zal men de Vledermuizen beter plaat- 

zen: terwyl zy in de hoofd -eigenfchap overeen- 
komen met de Zoogende Dieren? Onder de Voe 
gelen immers kunnen zy niet behooren en ik zie 
niet, dat hun door anderen een beter plaats is 
aangeweezen. Zo veel gemaklyker valt het te be= 
__rispen dan te verbeteren. Hadden die beroemde 
Autheuren zelf een Samenftel der geheele Naruur 


"4 Onte 


VI BE RTG T 


ontworpen, zy zouden zig daar omtrent in de eng- 
te hebben gebragt gezien. 

Dit artikel heeft Linnzus dan ook laaten 
blyven , maar de Rangen der Zoogende Dieren 
zyn door hem aanmerkelyk veranderd, en, zo wel 
als de volgende Afdeelingen, met nieuwe Geflag- 
zen en Svorten vermeerderd. Dewyl ik niet twye- 
felde , of dit zou nog ruim zo veel onder de In- 
fekten plaats hebben , zo was ik voorneemens , 
derzelver befchryving naar die nieuwe Uitgaave 
van zyn Samenflelte richten, en dit, gepaard met 
andere Omftandigheden , veroizsakte die draa- 
ling, waarvan in het Voorberigt van ’*t Negende 
Stuk door my gefproken is. Eindelyk beflootik, 
op het aanftaan van eenige Liefhebbers, de In- 
fekten flegts volgens de Ziende Uitgaave te ver- 
volgen, gelyk daar van dan ook reeds in ’t Jaar 
1766 een Stuk uitkwam, terwyl de Twaalfde Uit. 
gaave van het Systema Natura eerst in t Jaar 1767 
te Stokholm het licht.zag: te weeten het Tweede 
Deel daar van, behelzende de Klasfen der Infek. 
ten en Wormen. Dit kwam my niet ter hand, voor 
dat ik in de befchryving der Inf@kten reeds verre 
gevorderd was,desik in het Twaalfde Stuk , dat in 
“jaar 1768 is uitgegeven , eerst eenig gebruik daar 
van kon maaken ‚en toen befloot ik, wegens de 
groote veranderingen en vermeerderingen, inzon- 

| der- 


VAN DEN AUTH E-U RR: Wir 


derheid in de Klasfe der Wormen, die Nieuwe 
Uitgaave voorts geheelenal tot een rigtfhoer der 
befchryving te gebruiken. 

De fterke Vertiering van dit Werk, als gezegd 
is, benevens de Mondelyke en Schriftelyke be. 
tuigingen van eenige kundige beminnaars der Na- 
tuurlyke Historie, gaf my grond om te befluiten, 
dat myn arbeid het Algemeen niet onbevallig ware. 
Ondertusfchen zag ik my , door de Behandeling 
‚der Onderwerpen, daar in voorkomende, genood- 
zaakt , myne Maatregelen eenigszins te verande- 
ren. Myn oogmerk, by de eerfte Onderneeming, 
om bedekt te blyven , en als een onbekend Per- 
foon daar aan te werken , verviel, doordien ik, 
ter beter uitvoeringe , genoodzaakt was, eenige 
Kabinetten van Natuurlyke Zaaken te befchouwen 
en daar uit de een en andere Stukken ter Afbeel. 
dinge te verzoeken. Het namaaken van Figuuren 
zelfs uit de voornaamfte Werken , geìyk uit die 
van SeBa en anderen , kwam my wel haast te 
gering, nutteloos en overtollig voor. Derhalve 
zyn ook de Plaaten der Visfchen, der Infekten , 
zo gevleugelde als ongevleugelde , der Wormen 
en Slakken of Weekhuidige Dieren, der Hoorens 
en Doubletfchulpen, der Zee- Gewasfen en Plant- 
dieren, meeftendeels naar Origineele Voorwerpen, 

15 | ook 


valt dg Birk IGT 


ook veelen uit myn eigen Verzameling, getekend 
of ten ming grootelyks verbeterd, 

Maar, waren my, in de befchryving der gT00- 
te Dieren , de gemelde tegenftrydigheden en mise 
flagen van fommige hedendaagfche Autheuren 
voorgekomen, niet minder liepen dezelven my in 
die der kleine Dieren, der Infekten, Wormen , 
Slakken , Schulp-en Plantdieren, in *t Oog. Eeni 
gen hadden ook reeds op de voorige Stukken, of 
anders, Aanmerkingen op myn fchryven gemaakt, 
Dit deedt my wat vrymoediger tegen hun in % 
Perk treeden en myn Zaak verdedigen. Inzon- 
derheid greep dit plaats in het XIVde Stuk, % 
welk van de Wormen , Slakken , en dergelyke 
Dieren handelt. Hier in heb ik eenigen onzer Ne- 
derlanderen zo hard aangetast, dat het hun fcheen 
te beledigen. Eenigen hebben hun ongenoegen 
Schriftelyk deswegen betuigd en ik heb hun Ed, 
ook, zo ik meene, niet onvrindelyk geantwoord, 
of ’t gene my niet gevoeglyk voorkwam onbe-ant- 
woord gelaten. 

Niemand der gedagte beledigde Heeren, ging 
hier in zo. ver, als de Heer MurxK vaN Purr- 
SUM, Stads Doétor te Sneek in Vriesland, en in 
de Geleerde Wereld bekend , door het uitgeeven 
van eene zeer uitvoerige Verhandeling over de 
Wor- 


VAN DEN AUTHEUR, IX 


Wormen „ welke veeltvds in de Darmen der Men- 
fchen gevonden worden; zynde eigentlyk eene uit- 
breiding van zyn Latyntche Vertoog , Mistoria 
Pbyfiologica Ascaridum getyteld, dat in den jaare 
1762, te Leeuwuarden, het licht zag. Ik wil niet 
ontkennen , dat in deeze beide Werken veel Ge- 
leerdheid doorftraalt : maar, aangezien de Autheur 
my daar in, op bladz. ro2, zeker verwyt gedaan 
hadt, *t welk voltrekt diende, om my ten opzigt 
van het gene in de Uirgezogte WVerbandelingen , 
door my , gefchreeven was , tot een Leugenaar 
te maaken ; zo achtte ik my verpligt, om my na- 
drukkelyk te verdedigen, en bevoegd, om nu en 
dan eens Aanmerkingen voor te ftellen op andere 
door. zyn Ed. gefchreevene Zaaken. Dit op bladz. 
36—39 van het gedagte XlVde Stuk, en elders, 
gefchied zynde , kwam na het uitgeeven van dat 
Stuk in druk te voorfchyn, een 

Brief van Murk vaN Parrsum aan den 
Wel Edelen zeer geleerden Heere M. Hourruyn, 
Medicine Door &c. &c. te Amtterdam. Leeu- 
warden 1770. 

Deeze Brief fcheen meer ingericht te zyn om 
door omwegen en ftreeken de zaak te verdonke- 
ren , dan tor een naauwkeurige ontdekking van 
de Waarheid. Immers dit moet ieder onpartydie 
gen geblecken zyn „die de verklaaring van't Woord 

nr 


x ab: Ral T 


navolging , daar in op bladz, 6, overweegt , en 
vergelykt , niet alleen met het gewoone gebruik 
van dat Woord , met de blykbaare betekenis daar 
aan in de bewuste Aantekening gegeven ; maar 
ook, en t gene wel het voornaamfte is, met de 
zin, waar in het door dien zelfden Heer, waar- 
fchynlyk onverhoeds, in zyn Werk gebruike 
is. En, wanneer men ’% zelye, op bladz. 8 , 
door overeenkomftig tracht te verbloemen, dan 
komt het op ‘t zelfde uit: want het zou won- 
der gevallig geweest zyn, dat die Worm met 
de Afbeeldingen van anderen overeenkomftig gee 
tekend ware , indien men dezelven niet inder. 
daad had nageaapt. 

_Deeze en andere redenen , inzonderheid vere 
fcheide harde en fchimpende uirdrukkingen, dee. 
den my befluiten , als gezegd is, om dien Brief 
niet te beantwoorden „ of, eigentlyk gefproken, 
het Antwoord daar op niet in druk te geeven ; 
veel min fchriftelyk te zenden. Ondertusfchen is 
het my leed , dat onze Geleerde Heer hier door 
is tegengehouden om Zyn voorneemen , daar 
zyn Ed. op bladz. 7 van {preekt , te volvoe- 
ren. Immers, toen Hy vervolgens eenige Holland- 
fe Naturaliën- Kabinetten bezigtigde, zou ik Hem 
zekerlyk den toegang tot het myne niet geweigerd 
hebben , (daar Hem zelfs door zeker Heer van 


se 


VANSDEN AU THENUR. 


gefproken is „) en dus zou zyn Ed. overtuigd heb- 
ben kunnen worden, niet alleen van de door Hem 
betwiste Spitsheid der Enden in de ronde Menfchen- 
Wormen , maar ook van de mooglykheid van * Gee 
val; alzo ik federt een dergelyk Voorwerp beko- 
men heb en nog bewaar, in ‘t welke de uiufchie- 
ting der Zaadvaten , nagenoeg eveneens als in de 
gedagte Afbeelding , ook plaats heeft: zynde dit 
de derde Menfchen - Worm, waar in ik zulks heb 
gezien. De beroemde Heer VosMAAR in ’s Gra- 
venhage, naamelyk, hadt ‘er my ook één getoond, 
en zal waarfchynlyk reeds onzen Vrind overtuigd 
hebben. 

Om dit Gefchil eenigermaate op te helderen, 
dient dat de Menfchen- Wormen , even als de Pie- 
ren; door % fterven kunnen inkrimpen, en dus ftom- 
per aan *t End worden. Ik hebze uit een Lyk zien 
haalen , die aan ’t ééne End geen Punt hadden, 
en dus byna zo lomp waren alsde Pink. Of dat uit- 
fchieten der Zaadvaten altoos in de levendigen, 
wanneer menze in *t Water legt , gebeure , zou 
nog te onderzoeken: ftaan. Het was in de myne, 
zo veel ik weet, niet door op den Worm te trap- 
pen, of door eenig uiterlyk geweld, veroirzaakt, 

De Vraag, door zyn Ed, gedaan, waarom ik den 
Leezer op myne bladz. ar, XIV, Stur , in ’% 
onzekere gelaten heb , omtrent een verfchil tus- 


Íchen 


XII Bi RAE vG T 


fchen de Heeren Linneus en PALLas, komt 
my geheel byzonder voor. In de eerfte plaats 
had ik geene verpligting om zuiks te doen, veel 
min, om die Vraag te beantwoorden, Ten ande- 
ren blykt genoegzaam , dat de laatstgemelde hier 
wat ovvoorzigtig fpreekt. Hoe zal zyn Ed. ooit 
bewyzen kunnen „dat ‘er in geheel Europa, buiten 
Sweeden , maar één enkele Soort is van ronde 
Menfchen- Wormen 2 Ik behoefde derhalve uit 
ontzag voor den genoemden Ridder her {tuk hier 
niet aan den fpyker te laaten; dewyl het Vonnis 
van zelve blykbaar was. Ook heb ik Linneus, 
in dergelyke gevallen, niet ontzien, en daar uit 
blykt, dat men zonder reden hier eene de 
van Geest in *t fpel brengt. 

Uit het gene de Heer D. vaN Pa. ten opzigt 
van myne aanhaaling uit zyn Werk , op bl 13, 
verhaalt , zou ik haast opmaaken, dat zyn Ed. 
van het zelfde denkbeeld als Doétor , thans Hoog- 
leeraar , ParLLAs Zy. Ik heb geen tyd gehad, 
om zyn Ed. Werk over de Wormen, beken ik; 
noch in ’t Latyn, noch in ’t Nederduirfch , te 
doorleezen „ anders zou ik mooglyk uit de íchyn- 
baare duifterheid daar omtrent, die ik in zyn Ed. 
fchryven vond, geraakt zyn. Doch ik meene 
wel duidelyk zodanigen, als op myne bladz. 49 

voor. 


vAN BEN AUTHEDUR., xin 


voorgefteld Zyn , onder de Aardwormen te heb- 
ben waargenomen. 
Twee voornaame Artikelen blyven nog ter pf 
antwoording over. Het eene betreft de drievoudi- 
ge mistasting » welke ik oordeelde in de gezegde 
Aantekening te zyn , en die ’er de Heer Prer- 
su M nietin vinden kon. In de eerfte plaats word 
ik aldaar van Ozopregtheid befchuldigd , als had 
ik, willens en weetens , den Worm anders in Plaat 
vertoond „ dan dezelve zig weezentlyk bevond. 
In de tweede plaats wordt ’er op myne Rekening 
“gefteld, ’ gene ik woordelyk gezegd had niet te 
hebben gedaan. Heb doen aftekenen zeid ik, en 
zyn Ed, zegt, heeft behaagd af te tekenen, Be- 
halven het fchimpige dat ’er in die woorden legt, 
ftrekken zy tot eene volftrekte befchuldiging van 
Logentaal. Niettegenftaande dit alles , fprak ik 
’er flegts van als dwaalingen en mistastingËn , wier 
drievoudigheid openbaar was : want behaive de 
twee gemelde Zaaken kwam hier nog by, dat die 
Afbeelding , volgens zyn Ed. , iz navolging van 
andere Figuuren en de woorden van Tyson, was 

opgemaakt. 
_ Het andere Artikel, waar omtrent ik my thans 
nog verantwoorden zal, betreft den tytel van de 
Heer Murk, welkenik eenmaal ,en wel op bladz. 
38 , gebezigd had. Ik kan verzekeren, dat dit 
woord 


XIV BE eRs k-G--T 


woord my diestyds , als een Voornaam ‚ geheel 
onbekend was, en ik verftond naderhand van ze: 
ker uit Vriesland afkomftig Hoogleeraar alhier, dat 
het zelfs in die Provincie zeer vreemd is, Gedag- 
te Doétor zegt, dat ik dus zz Doopnaam alleen- 
yk noemde ; doch wy verwonderden ons, wat 
Naam hy dan in die veele Jaaren te vooren mogt 
gcvoerd hebben, als in zyn Bejaardheid eerst ge- 
doopt zynde. Maar, eens toeftaande, dat Murk 
zyn Doopraam zy : heb ik in dit geval meer ge- 
zondigd dan de Engelfchen , die onbefchroomd , en 
zeer dikwils, den hoog vermaarden Ne wTon. 
wir lfaac heeten ? Dit wordt door hun ook ten 
opzigt van andere beroemde of zeer bekende Lui- 
den gepleegd. Dus vindt men den vermaarden 
SLOANE enkel Sir Hans getyreld. Was dan on- 
ze Sneekfe Dottor daar door wettelyk zodanig 
beledigde, dat hy hetzelve tot eene Kinderagtige 
kwaadaartigbeid betrekken mogt ? Inderdaad, ik 
heb toen niet anders gedagt , of het maakte een 
gedeelte van zyn Geflagtnaam uit : even als men 
den Heer Door Proos vAN AMmsTeErL kan 
noemen Doétor Proos, zonder dat zyn Ed, 
zig zulks zou aantrekken. Geen andere gedagten 
heb ik gehad , en dat woord flegts op zig zelve, 

tot bekortinge, gebruikt. 
De Heer BoppaeRT , Medicine Do@or te 
U. 


\ 


VAN DEN Beet EE UR’. ae 


Utrecht , wien ik gelegenheid genomen had, in 
het gedagte XIVde Stuk myner Natuurlyke Histoe 
rie, verfcheide maalen , mert de verfchuldigde ag- 
ting te gedenken, heeft in het naästvoorgaande 
XVIde Stuk, dat over de Zee -Gewasfen handelt, 
daar van ook rykelyk zyn deel gehad. Zyn Ver- 
taaling , immers „ van het Werk van den hoog 
geleerden Heer PaLrLas over de Plantdieren , 
gaf my daar groote aanleiding toe. Ook had ik 
van zyn Ed. een Brief ontvangen, waar in hy 
verklaarde , wel te mogen lyden, dat zyne mis- 
{lagen aangetoond werden, mids zulk met befchet- 
denheid gefchiedde. Zodanig zyn (ommige Men- 
{chen door Eigenliefde ingenomen , dat zy iemand, 
die met hun gelyk ftaac, de bedaardbeid, betaam- 
ykbetd , befcheidenbeid , heufchbeid , en wat niet 
al meer, durven voorhouden : ’t welk doch een 
Man, die zyn Verftand heeft, uit zig zelf behoort. 
te weeten. Dat Ouders, Voogden, Meefters en 
dergelyken, zulks hunne Onderhoorigen doen, is 
. verdraaelyk! 
_ Met veel voorzigtigheid ben ik, ten opzigt van 
fommige Geleerden, op wier fchryven ik eenige 
Aanmerkingen te maaken had, in de voorige Stuke 
ken deezer Natuurlyke Historie te werk gegaan: 
maar onder het fchryven van het XIV. en volgen- 
de, kwamen my eenige dingen voor, die my, als 
| zh 


ge 


XVI biet neat 0 TD 


gemeld is , duidelyker en onbewimpeld deeden 
fpreeken. Ik zag hoe onbefchroomd eenigen daar 
in ointrent anderen, hoewel veel hooger geplaatst 
en aanzienlyker dan zy, te werk gingen. Ik Zag 
hoe hard de groote LINNdus door eenigen, 
zelfs van zyne Discipelen, werdt aangetast: gelyk 
ik dit elders verhaald heb. Ik zag hoe die Rid- 
der, wegens een inbeeldige Derziende Uitgaa- 
ve van Zyn Samenftel der Natnur, (Ct welk hy 
hiet dan tot verbetering hervormt,) als ’t ware 
van Gewinzugt werdt befchuldigd. Dit alles bragt 
my byna in verwarring, wat ik befcheidenheid of 
heufchheid noemen mogt, 

Gedagte Heer Bopvaerr, ondertusfchen , ís 
uit een overmaat van befcheidenheid daar toe ge- 
komen, van deeze myne Natwurlyke Historie , als 
ware, te willen ondermynen. Met den aanvang 
deezes Jaars werdt van hem het Eerfíte Stuk uitge- 
geven van een Werk , dat den tytel voert van 
Kort Begrip van bet Samenftel der Natuur van 
den Ridder C‚ Lanneeus, met zeêr veele Soorten 
vermeerderd , O&tavo. Hier in maakt zyn Ed, 
ook tevens van deeze myne Naruurlyke Historie 
BEWAZ > zo als een Werk, waar op zyn Èd. veele 
2 Aanmerkingen zou kunnen maaken, en waar in 
> verfcheide ftukken elkander vlak, tevenfpreeken:. 
‚> klaagende tevens over de onbeufche behandeling 

» hem 


22 
2 
2 
23 
39 
99 
2 
32 


22 


9 


23 
22 
22 
39 
52 
22 
22 
22 


VAN DEN AM EMEDOR 


hem inhet XIV.Deel, op meer dan ééne plaats, 
aangedaan ; doch zig daar mede vertrooftende, 
dat zyn Ed. daar in met de Heeren LinNzus, 
PALLAS, VAN PHELSUM, MARTINET, 
BAsTERr, in verfcheide anderen, gelyk ftaa, 
[Solamen est miferis focios habuisfe malorum.] 
De uirgeftrektheid van het Werk zou my niet 
toegelaten hebben, om overal dat Oordeel 
te gebruiken , ’*t welk ’er noodig was in zulk 
eene Onderneeming. Het was een Werk van 
grooten arbeid, maar ik volgde alleen Ln- 
NEUS , zonder veele Soorten daar by te voe« 
gen, welken ik by Burron en andere Aurheu- 
ren, of ookin de Amfterdam{che' Kabinetten der 
Lief hebberen , had kunnen vinden: meldende 
voorts, dat dic Werk chans het geheele Dieren- 
Ryk in 16 Deelen, in groot Oétavo, bevatten 
zou’. Zie de Voorrede, bladz, XCII, XCII, 
Moet men zig niet verwonderen dat een Man, 


die zo veel werks maakt van de Natuurlyke Histo- 


rie, thans tot Lid van de Hollandíche Maarfchap 


py der Weetenfchappen aangenomen , ten opzigt 
van dit laatfte zo onnauwkeurig is. Ik heb alle 
de uitgegevene Boekdeelen ST uxKKEN genoemd 
van het [. Deer, en daar van bevatten de 16 
eerften alleenlyk de Dieren tot aan de Zoöpbyra 


oe ke toe, 


XVHL BE SRT NG AT 


toe, die in het XVMH en XVIII Stuk befchreeven 
„worden. De Heer BoppaerRrT fluit dezelven ze. 
kerlyk nietvan de Dieren uit: zo dat het een groo- 
te misflag is, te fchryven, dat de gezegde 16 het 
geheele Ryk der Dieren bevatten. 

Dat zyne Geleerdheid veel Aanmerkingen zou- 
de kunnen maaken op dit Werk , waar aan ikreeds 
over de twaalf Jaaren gearbeid heb (*), is zo min 
te verwonderen als dat er zaken in voorkomen, _ 
die tegen malkander ftryden. Gelyk dit in een. 
Werk van zulk een omflag naauwlyks te vermyden 
is, zo heb ik het ook verfcheide maalen met op- 
zet gedaan, ten einde de verfchiltende Denkbeel- 
den , Waarneemingen of Ondervindingen , der 
Geleerden, aan de Wereld bloot te leggen. Het 
kan ook door onoplettendheid wel eens gebeurd 
zyn. Bonus nonnunguam dormitat Homerus. By, 
den eerften aanvang reeds, en vervolgens, heb 
ik de Liefhebbers verzogt, my hunne Aanmer- 
kingen mede te deelen , ter verbetering en vol- 
maaking van dit Werk. Indien de Almagtige my 
het Leven gunt en ik gelegenheid zal hebben , dan 
wil ik in ’t vervolg myn eigen Aanmerkingen en 
vervullingen uitgeeven in Een STuK, het welke 


te- 


*) Het is nietin’ Jaar 1757 ; gelyk zyn Ed. fchryft, 
maar in % jaar 1761 begonnen uitgegeven te worden. 


VANGEN NA UEREDUR. zxr 


‘tevens veele nieuwe Soorten en Afbeeldingen zal 
behelzen: doch, om ‘er die alle by te voegen , wel 
ke in het Samenftel van LiNNEUS niek gevonden 
worden , gelyk de gedagre Heer , bladz. XCII, 
XCIV. betuigt voorgenomen te hebben: daar toe 
geloof ik zal zo wel ons Oordeel als Vermo- 
gen te kort fchieten. 

Op ’t end van pag. LXIX. begint zyn Ed. mee- 
fterlyk te redeneeren over de Delfftoffen. De Sa/- 
peter, zegt hy, geeft den oîrfprong aan bet Zand 
en het Zee- zand is een voornaam bezinzel van de 
Kley : terwyl de Natrum door flolling Kalk maakt, 
enz. Ik twyfel niet , of zyn Ed, zal, in zyne Ver- 
toogen aan de Hollandfche Maatfchappy beloofd, 
of in zyne Commentariën op GesNeRUS de Pe- 
érificatis, die thans waarfchynlyk in de Geboorte 
zitten , deeze Stellingen ‚nader ophelderen, en 
toonen „ dat het geene zesenftrydigheid influie, 
wanneer hy op de volgende bladzyden LXX en 
LXXL den oirfprong van de Kalk a. afleidt van 
rottende Dieren, 3. Zegt, de Kley geeft Kalk en 4. 
zegt, de Kalk ís een Dierlyke Aarde. Maar, ik 
zie dat alles aan , voor een verward en ongeluk. 
kig vertaald Uittrekzel van de inleiding van 
Linnzeus over de Delfftoffen , Pe het derde 
Ryk der Natuur? U 
RS Ik 


XX BE RMTAG. DT 


Ik zel op de Voorrede geen verdere Aanmer- 


kingen maaken , dewyl zulks wederom van zyn 


Ed. als Onbeufchbeid, of, t geen nog verder gaat, 


als eene uitwerking van Wraakzugt , mogte op- 


Ea 


genomen worden. Alleen zal ik hier plaarzen, % 
gene zeker Heer my dienaangaande fchryfc. „ Het 


22 


33 


2 


23 
23 
9 
92 
9 
92 
5 
5 
9) 
bp 


9) 


Boekje van den Heer BoppaerrT hebbe over 
weinige Dagen gekreegen , en, behalve de over- 
groote menigte van Drukfouten „ zo’ agteloos 
bevonden , als UEd. meldt. Doch, ‘behalven 
dar, heb ik uit de Voorreede geleerd, (hebben- 
de nog geen tyd gehad het Werkje zelf te lee- 
zen, ) dat de Berberis, Doornbes , Moerbeijer, 
Aalbes, Aardbey , Morellen , enz. roode Bloemen 
draagen , pag. XXXVH: hier zyn die wit of 
groenagtig. Dart de Kamfer, Laurier; ênz. ón 
Smaak en Reuk met de Kaneel en Foêly over- 
een komen, pag XXXIX. Dit is by ons ook 
zo niet. Ik zal van de Zomer inmiddels met 
groote vreeze Kropflade enz. eeten : want de. 
zelven geeven, gekwetst, een MZLolkagtig Sap 
uit, en de Planten, die dat doen, zyn volgens 
zyn Ed, Waarfchouwing Vergiftig: zie pag. 
AIN. | 

Hoe ook dit Werkje een Vertaling genoemd 


kan worden van het Samenfiel van den Ridder 


Lin. 


Ds 


/ 


MAAN ABIEN GAD LL FE UR. xx 


LinNwus, gelyk men zo ruimfchootig doet(*), 
kanik niet begrypen. Het eerfte begin, ten min- 
fte, dat den Menfch betreft, gelykt ’er in ’t geheel 
niet naa. Linneus heeft maar vyf Verfchei- 
denheden van Menfchen , en van den Heer Bo p- 
DAERT Zyn ’er wel dercien uit BurroN opge- 
rekend, Vervolgens zyn de befchryvingen, wel 
| ken de Ridder zo omftandig van fommige Soorten 
geeft, geheel weg gelaten, welken men, boven 
en, behalve de Kenmerken , in deeze myne Va- 
tuurlyke Historie vindt. ’t Is derhalve ongegrond, 
dat Werkje eene Vertaaling , wat zeg ik een nieu. 
we Vertaaling , naar welke de Liefhebbers lang 
gewenfcht hadden , te noemen van het gedagte 
Samenftel der Natuur, of eene Nederduitfche Uit 
gaave van hetzelve, daar men meermaalen ge gee 
dagt zou hebben en die eindelyk thans aan ’% licht. 
gekomen ware: want dat alles is in deeze myne 
Bipegunls ke Historie vervat. 
‚Wat, voor het overige, de Kenmerken betreft, 

vand ik reeds in de eerfte opflag, bladz. 5s in el 
der Aapen in t algemeen, een groote mistasting., 


wel 


(*) Zie de Hedendaags fche Waderlandfche Letteroefe- 
ningen, IÌ Deer. N. 4. bl. 156. 


ad 


XXII den cad le Ì Gre TEEN 


welke het onverftaanbaar maakt. Linne Us 
zegt dat de Aap de Moek of Scheurtanden enkeld, 
langer dan de anderen , en aan de ééne zyde afhandig 
wan dezelwen , heeft (*). In plaats van dien zegt 
de Vertaaler : de Snyzanden alleen fraande , lang, 
vier naar agter. Zo dit een verbetering is, moet 
ik zeggen, dat my Oordeel ontbreekt, Nooit 
worden de Dentes Laniarii Snytanden genoemd: 
altyd ftaan die voor in de Mond. In het doorbla- 
deren heb ik, op de Elfde Soort van inkhoornen, 
bladz. 68, geen kleiner misflag gevonden, die de 
Kenmerken ook geheel onverftaanbaar maakt. Vol- 
gens den Heer BoppaeRrrT is ‘t een Eekhoorn, 
met uitgefpreide Zyden vliegende, plat lancetgewy- 
ze. Wie kan daar iets uit opmaaken? LinNzeus 
zegt, dat dezelve eene plat gevinde Lancetswyze 
Staart heeft (}). Niet onwaarfchynlsk zullen ’er 
meer dergelyke Zaaken „ aan iemand die dit Kort 
Begrip opmerkzaam leest, voorkomen: alzo de- 
zelven my ‚ maar ter loops hetzelve inziende, aan- 
{tonds in *t Oog gevallen zyn, en hier tot onder- 
richting der Lezeren aangetekend. 
| } Om, 


(*) Dentes Laniarii folitarii, longiores , hinc remoti. 
(GH) Sciurus Hypochondriis prolixis volitans, Caudâ 
plano= pinnatâ lanceolatâ, Sc. Sagitta. Syst. Nat. XIL, 
Pp. 85, í 


Pha nt BEN AUTHEUR. XXIIE 


_ Om, eindelyk, te komen tot dit XVIII. Stuk 
van onze Vatuurlyke Historie, waar mede het Ryk 
der Dieren beflooten wordt, moet ik alleen berich» 
ten, dat (behalven een MNederduttfchen Bladwyzer 
van de Plantdieren, en een Uitheemfch Register, 
van de vreemde Naamen der Infekten en Wormen 3 
hoedanig een Register , ten opzigt van de Vier- 
voetige en Kruipende Dieren „ Vogelen en Vis, 
fchen, ook agter het Agtíte Sruk geplaatst is:) ik 
hetzelve voorzien heb met een Systemarijchen Blad- 
wyzer over het geheele Ryk der Dieren. Alzo ik, 
naamelyk , de Zwaalfde Uitgaave , van het Samen- 
{tel der Natuur van den Ridder LinNz us, niet 
eer dan in het Twaalfde Stuk heb kunnen gebrui- 
ken, en dus de voorften altemaal naar de Zrende 
Uitgaave befchreeven zyn , kwam het my nuttig. 
en noodzaaklyk voor, deeze myne Natuurlyke 
Historie , die volgens het Samenftel der Natuur 
van LrNNeus befchreeven is en tevens eene 
Vertaaling van ’t zelve , met menigvuldige by- 
voegzels, Aanmerkingen en Waarneemingen , zo 
van my als van anderen , behelst, ook op éénen 
Leest , volgens de gedagte Twaalfde en zeer her- 
vormde Uitgaave, te fchoeijen. Dit heb ik, door 
middel van deeze Systematifchen Bladwyzer, wel- 
ke een Algemeen Register is van de Dieren , als 
| A5 waar 


XXIV Brrr Rd G.T 


waar in menze altemaal, of volgens de Systemati- 
{che of volgens de gewoone; volgens de Latynfche 
of Nederduitfche Naamen, opzoeken kan, gerragt 
uit te voeren, 
_An die Systematifche Bladwyzer , welke tevens 
tot een Kors Begrip van de geheele Natuurlyke 
Historie der Dieren verftrekt, vindt men dezel- 
ven , volgens hunne, Klasfen of Afdeelingen , 
Rangen, Geflagten en Soorten, voorgefteld, met 
byvoeging van de Wereldsdeelen of Landftrec- 
ken, waar in zy volgens Linneus zig ont- 
houden. Ik heb het niet noodig geoordeeld, de 
naamen der Wereldsdeelen en Landfreeken aite- 
maal op de Nederduitfche Bladzyden over te bren- 
gen ; dewyl de meeften dan weinig verfchillen 
zouden , en ’er-dus meer ruimte overbleef voor de 
Liefhebbers, om by nader Ontdekkinge de Woon- 
plaatfen der Dieren met de Pen in te vullen en te 
verbeteren. Immers, ’t is zeker , dat hier om- 
trent nog veel ontbreekt. Ook is het invoegen 
deezer Woonplaatfen., in die Bladwyzer , myn 
hoofdoogmerk niet geweest ; zynde zulks alleen 
gefchied tot gemak der Liefhebberen, om dezel- | 
ven niet met veel moeite in de Tekst te behoeven 
op te zoeken. Derhalven zullen zy ligt verfchoo- 
nen „dat in de Klasfen ‘der Infekten en Wor- 
| __ men, 


De 


VAN DEN AUTHEUR, xxv 


men „ alwaar tot bekorting de Latyníche en Ne. 
derduitfche naamen op ééne en de zelfde Bladzyde 
geplaatst hebben moeten worden, die aanwyzin- 
gen der Woonplaatfen , door al te groote inkor- 
túng, fomtyds wat onduidelyk zyn, kunnende dee 
zelven doorgaans breeder in de voorige Stuk. 
ken worden nagezien. Penige weinige verande. 
ringen zullen zy ook ligt goedkeuren , en gelie- 
ven aan te merken , dat daar geen naam of Streep- 
ie is (/a/vo-errore) geen Woonplaats by Linn zus 
is aange weezen. 

»-Kortelyk zal ik bier erinneren , aangezien op 
_myn beklag ,XLVde Stuk, bladz. 336, geantwoord 
is; men gemeend had, dat deeze myne Natuur- 
lyke Historie flegts uit Vertaalingen en aanhaalin- 
gen van andere Autheuren beftond : hoe altoos, 
wânneer ‘er in de eerfte perfoon, ik of my en nye 
ze gefproken wordt; (mids zulks niet door Come 
maas op de Kant of anders onderfcheiden wore 
de ,) gedagte Waarneemingen , Ontdekkingen, 
Proeven en Aanmerkingen, my toebehooren en 
door my werkftellig gemaakt of eerst befchree- 
ven zyn. 


M. HOUTTUYN. 
Med. Doitor, 


ÂMSTERDAM \ 
zo Mey 1773. 


INHOUD van pir STUK, 


ZESDE AFDEELING. 
De PLANTDIEREN.: 


LAXIX. HoorpsTuk, Befchryving van 't 
Geflagt der BASTERD- POLYPEN 5 
waar onder die men. Tros- Poly- 
pen , Klokdiertjes , Kaderdierts 
jes noemt, en dergelyken. Bladz. 1 
LXXX. HoorosTuk. Befchryving van ’t 
Geflagt der PoryPeN , die men ge- 
meenlyk Zoet Water Polypen 
noemt , tot welken ook eenigen ‚ naar 
de voorigen gelykende, en zekere 
Warterblaasjes , #7’ Lighaam der 
_ Dieren voorkomende , beirokkenzjn. — 36 
LXXXL Hoorpsruk. Befchryving van ’ 
Geflagt der ZEE- PENNEN , waar 
in zode gewoone en Lichtgeevende , 
als verfcheide zeldzaame „begreepen 


29. 
LXXXIT. Kotsitoe Befchryving van ’% 
Geflagt der LINTWORMEN , zo wel 
die in Dieren, als die in Menf/chen 
| huisvesten. _—— ISI 
LXXXIIL HoorpsrTuk. Befchryving van ’t 

Geflagt der KLOOTDIERT JES, WAAT 

onder , die men Beroë noemt , be- 

greepen jn. —_ 177 
LXXXIV. HoorpsTuk. Befchryving van ’ 

Geflage der DoLLE WORMEN. em 189 

LXXXV.Hoorpsruk. Befchryving van ’t 

| Geflaet der WARDIERTJES , waar 
mede het Ryk der Dieren beflooten 
wordt, 


AAN- 


‚4 h 


AANWYZING per PLAATEN, 


# en der Bladzyden , 
alwaar de Figuuren aangehaald of befchreeven worden. 


PraaTCXXXiX. Afbeelding van 
de Zoer WATER POLYPEN 
endergelyke Schepzelen. tegenoverBladz. 7 

Fig. 1. Eenl ros-Polypus by 
Brusfel gevonden. bl. 

_— 2, Klokdiertjes by flerke 
vergrooling. blies 

_— 3. De Groene Polypus, 
met zyn Jongen, ook _ 

_flerk vergroot. bl. 46 

—= 4. De Geele of Oranje- 
kleurige „ dito. bl, 97. 

_— 5. De Bleeke of Stroo- 
kleurige, in dergely- 
ke proportie vergroot. bl. 102 

— 6. DeGezellige Polypen.bl.t 14 

. Praat CXL. Afbeelding van de 
Geftalte en Levensmanier 
der LANG-GEARMDE PO- 
LYPEN. t tegen over Bladz, 59 

Fig. 1. Dezelven inde Natuur- 
lyke Grootte aan en op 
een Waterplautje voor - 
gefteld. bl. 62 

Hier wyzen de Lette- 
ren a tot h , hunne ma- 
nier van loopen aan:i ver- 

_ toont een geheele Samen- 
wooniug van dezelven: K 
tot p, hoe zy hun Aas 
vangen , inzwelgen en zig 
daar mede opvullen , als 
bt: qr, of, de om- 
keering van de holte des 
Lighaams , Natuurlyk 
in deeze Schepzelen plaats 
hiehz 


hebbende „en het uit- 
Schudden van zekere Kor- 
reltjes, die naar Eitjes 
gelyken „zie bl. 90 
Fig. 2. Deintrekking des Lig- 
haams en verfchillende 
Postuuren, ook in de 
Natuurlyke grootte. _ bl. 64 
_ 3, Eenzodanige lang ge= 
armde Polypus fterk 
vergroot , om de eigent= 
lyke Lighaamsgettalte 
aan te toonen ; zie bl. 67 
— 4. De Voortteeling of 
vermenigvuldiging van 
deeze en andere Poly= 
pen, zo Vatuurlyk, door 
Uitbotting, als Kon- 
flis , door Knippen of 
Snydente weeggebragt. bl. 77 
Praar CXL!. Afbeelding vande 
ZEE- PENNEN. tegen over Bladz. 119 
Fig. 1. De Lichtgeevende 
, Zee- Pen, in Natuur- 
byke grootie Dl. 127 
_ 2. EenVederagtig Vin- 
netje , met deszelfs Po- 
lypen vergroot. bl. 128 
_ 3. De DrazdigeZee- Pen 
“ van Bocconr. ‚bl, 130 
—— 4. De Roode Zee - Pen, | 
naar myn Voorwerp, 
inde Natuurlykegroot- 
„të, bl. 133 
* Hen geene hier 
van, by Wergrooting 
vor BIE ‚ om de 
Tandjes aan te wy- 
zen; zie bl. 143 
= 5, De Verwonderlyke. bl. 144. 
me Ó, De Pylagtige. bl. 145 
— 7. De Sprietagtige 


Zee « Pen, bl, 147 
| | Pr aar 


PLAAT CXLII. Afbeelding van 


LINTWORMEN. _ tegenover Dladz, 151 
Fig. 1. Ronde of Eenzaame uit \ 
eenn Hond. bl. 159. 
A. Een Stuk dito uit een 
_ Menfch. 
B. De zogenaamde -Kaú- 
woerd - Wormen. bl. 159 
== 9, Gemeene Lintworm 
uit eef Menfch. Dl. 163 
_C. Een Stuk daar van ver- 
groot. Dl. 166 


— 3, Debreede Lintworm. bl, 167 
D. Een fbuk daar van uit 


een Haas, plee 
—_ 4. Smalle of Honden- 
Lintworm. bl. 172 


Praat, CXLIIL Afbeelding 
van Warpierrjes enz. _ tegenover Bladz. 177 
Fig. 1. De tweeflaartige Berot 
in verfchillende postuu- 
ren, Letter A, B. Dl.179 
— 9. Het Kogeldiertje in 
verfchillende grootte enz.bl,18r 
als by Letter a met twine 
tig sby Letter b met vyfs 
by Letter comet agt Jon- 
gen in't Lyf sen by Let- 
ter diet men , hoe het zy- 
ne Jongen werpt , die we. 
derom met. Jongen be- 
vrugt zyn, end. bl. 126. 
NB Dit alles is met fterke 
Vergrooting getekend , 
zowel als de volgende Af. 
beeldingen. 
— 3. De Protheus van Ror- 
SEL , inzyne verfchillen. 
de gedaanten , die hy ag- 
tervolgelyk aanneemt. bl, 197 
als by Lettera „gelykeen 
Klootje, dat als in een 


Kla- 


Klaverblaadje verandert, Letter b3 
dan verder zig uitrekkende en van 
een Jcheidende, gelykby Cc, waar 
vanieder deel een gehakkelden Om- 
trek krygt, als d, en als t ware 
Hertshoornen witfchiet, gelyk by 
es wordende eindelyk weder rond- 
agtig en dan als een Vuurfpuu- 
wende Granade of Bombe zig 
werloonende: zie Letter f ‚en ver- 
gelyk bl, 198 
Fig. a. Verfcheiderley Infufie-Diertjes, 
gelyk dezelven in ’t Veld van ’t 
Mikroskoop verfchynen, en der- 
halve in ronde Kringen voorge“ 
fleld, als by É 
A. Die in de Inf ufie van Pisfebedd en 
door den Heer WRIiGT in Enge: 
land waargenomen: zic bl, 208 
B. Zogenaamde Wiertjes in’t Man- 
nelyke Zaadvogt volgens de 
Heeren NEEDHAM en BUFFON. bl.n29 
C, Mikroskoopifch Eilandje door 
den Heer NeenHaM van Graan 
geformeerd , waar op zig ver- 
fcheide Spruitjes vertoonen, als 
D. Van hem genoemd Mikroskoo- 
__pifche Plantjes, die zeer kleine 
Deeltjes uitwerpen „ in welken 
als’t ware ook een [>ierlyke be- 
weeging waargenomen werdt: 
% welk dient , om de Grenzen 
van ’t Ryk der Dieren en Plan- 
ten te vereenigen : zie bl. 224 


B Ee 


BESCHRYVING 


BEIEREN. 


SECOHENEECEENERS 


a en mn an vn nn en mn ne 


ECEORGEORS 
BESDE AFDELING, 
XXIX. HOOEDSTUK, 

Befthryving van ’t Geflagt der BASTER D= 

PoLyvPEN; waar onder die men Tros-Poly- 


pen , Klokdiertjes „, Raderdiertjes noemt, en 
dergelyken, 


rAAhie Schepzelen befchreeven hebbende; 
(€ De welke gevoeglvk Dierplanten kun- 
) nen heeten, en waar aan men ge- 
Pe meenlyk den naam geeft van Zuee- 
GEWASSEN ; moeten wy thans nog maar de 
eigentlyke PLANTDIEREN (Phytozöa) bes 
fchouwen. Ik heb bevoorens reden gegeven 
van die onderfcheiding , door my in de Naam 
„der Zoöphyta gemaakt, zonder eenigzins de Or- 
de van LinNmus te veranderen (*). En, 
niettegenftaande dit Geflagt door zyn Ed. tot 
de eerfte verdeeling betrokken is, heb ik doch 5 
wegens den naam , geftalte en eigenfchappen 
der Schepzelen , daar in vervat, beter geoors 
i deeld , 


(*) Zie ’t voorgaande XVII Su iks bladze 16 en 3396 


Í. Daer. XVIII STUKS 


N 


s …— BESCHRYVING VAN 


dab 


VI, deeld , hetzelve hier , in ’t voorfte van dit 
| Dn laatfte ST uk over de Dieren, te plaatzen. 
Hoorp. De BAsTERN-PoLyYPEN, welken naam: 
STUK. jk aan dit Geflagt geef , komen met de Dier- 
Naam, planten wel in dat opzigt overeen, dat zy er- 

gens aan gehecht zyn, en zelden op zig zelf 
zwemmende verfchynen ; doch hunne Geftalte 
is Dierlyker dan die der Korallynen zelfs, en 
men zou ze niet zo ligt voor Plantgewasfen 
aanzien. Ook is haar overëenkomst met de 
Polypen te groot, dan dat menze daarvan zo 
ver zou mogen af{cheiden. Voegt hier by, 
dat men de meefte Soorten, van dic Geflagt , 
niet in Zee- maar in Zoet Water aantreft. De 
Heer Parras hadt dezelven eerst, onder 
den naam van. Brachionus , die echter de Poly- 
pen niet minder toekomt , daar van afgezon- 
derd. LiNnNnaus geeft 'er den Latynfchen 
naam van Vorticella aan, om dat veelen als een 
Draaykolk maaken in het Water. 
Kenmer- Gedagte Eigenfchapmaakt een der voornaame 
an fte Kenmerken uit. De Armen van deeze 
Schepzels formeeren. leevende Bloemen , be= 
ftaande uit een Kelk, die aan den Rand zekere 
Vezelen als Ooghaairtjes heeft, welke den 
Mond omringen. Zy zyn bovendien , door 
ergens op vast te zitten , van de echte Polypen, 
van ’t volgende Geflagt , veelal onderfchei- 


den. 
soorten, Onder de veertien Soorten, welken Lin- 


Naus in die Geflagt geplaatst heeft , zyn 
maar 


DE BASTERD-POLYPEN 3 


maar vyf die in de Zee huisvesten; de overi- VL 
d FDEELe 
gen treft men in de Zoete Wateren aan. LXXIX, 
| E HoorpD= 
(1) Basterd- Polypus , die famengefteld is ,°TUKe 
d 
met Bloemen van agt Straalen , en een tora 


geheel enkelen Beenigen gedraaïden Steel Enerinus. 
hee oft Lelyagtig% 


In den jaare 1752 , werden in de Noorder 
Oceaan, op de Breedte van 79 Graaden , en wel 
25 Mylen van de Kust van Groenland , op 
eene Diepte van 236 Vademen, met het Diep- 
lood twee zeldzaame Schepzels opgehaald, die 
naderhand veel gerugt gemaakt hebben. De 
Heer Errrs gaf de befchryving daar van aan 
de Koninglyke Societeit van Londen, uit wier 
Werken dezelve met de Afbeelding ontleend 
is en gebragt in het eerfte Deel der Uitge- 
zogte Verhandelingen , alhier, te Amfterdam, in 
t jaar 1757 uitgegeven. De Heer Myrius 
gaf over het andere een byzonder Gefchrift 
uit, daar men den Inhoud van vinden kan, op 

°C 


(1) Vorticella compofita, Floribus ofto-radiatis , Stirpe 
fimplicisfimâ , contorto-osfeâ, Syst, Nat. XII, Gen. 348. 
Sp. 1, lis Encrinus, Syst. Nat, X, ps: So, Hydra Marina 
Artica, &c. EL Lis Corall, 96, T, 37. Zöophyton Groene 
landicum, MYLs, Morosr. 1753, Quart. Cc, fig. Phil, Trane 
Jatt. Vor, XLVIIL, p. 305 Te, 12e „ACF Petropol, 17660 
Pe 425. T. Il, f. 7. Pennatula Encrinus, PALL. Zoöph, 
ara, Noordíche Zee=Polypus, Lysé der Plantd, bl, 455o 


A 2 


T. DEEL, XVII, STUKe 


VI, 
AFDEEL 
LXXIX 
Hoor p- 
STUK. 


4 BesCuHRyYvVING var 


't End van ’% Eerfte Deel van KNorr, 
over de Verfteende Zaaken. Zy komen 
beiden in veele opzigten overeen , en gelyk 
M yrrius het onder de Dierplanten plaatst, 
zo noemt Ecris hetzelve een Tros Polypus. 
LiNNyaushadt het bevoorens tot de Koraalen 
betrokken , alwaar de Zee - Palmboom der 
Westindiën nog zyne plaats bekleedt; maar 
thans brengt zyn Ed. dit Zee- Gewas alhier, 
onder de Basterd- Polypen, t’huis. Doordien 
men geenszins twyfelt , of de zogenaamde 
Steen - Lely, Encrinos genaamd, is de Verfteen= 
de Top van dit Schepzel, geeft hy ’er dien 
bynaam aan. 

Dit is een Zee- Gewas van taamelyke 
grootte. Het beftaat, naamelyk, uit een Bee- 
nigen dunnen Steel , van eenige Voeten lang, 
die eenigermaate gedraaid is ‚doch vierkantig , 
en aan ’t onder-end fteekende in een Kraake 
beenige Scheede. Deeze Steel of Stam ver- 
dunt naar den Top, alwaar op denzelven een 
Tros ftaat van twintig, dertig of meer, Vlee- 
zige Lighaamen , die volmaaktelyk de geftalte 
hebben van Polypen. Zy zyn Rolrondagtig 
en gerimpeld , hebbende aan ’t End een Ope- 
ning , rondom welke zig eenige Armen uitfpreie 
den. Door één van deeze Lighaamen over- 


Jangs open te fnyden, bevond Er L1s hetzelve 


te beftaan uit een fterke Spier, die Golfswyze 
in kieine Krinkels was famengetrokken , in wel- 
‘ ker 


DEN 


DE BASTERD-PeLYPEN: 5 
/ N 


ker Holligheden zyn Ed. verfcheide kleinenaar , VT. 

; S AFDEELe. 
Zaad gelykende Lighaampjes zag , welkun hy 7 xxax, 
zig verbeeldde mooglyk het Zaad van ’t Schep- Hoorp- 
zel te zyn. Men denkt, dat deeze Tros-Po- STUÉe 
Iypus met het onderfte van den Steel ergens op 
gezeten heeft , en daarom wordt zy tot dit 
Geflagt betrokken. De Heer Parras geeft 
‘er een plaats aan onder de Zee- Pennen, en 
dus moet zyn Fd. onderfteld hebben, dat dit 
Plantdier los door ’t Water zweefde, ‘t welk 
nog niet beweezen en ook niet zeer waarfchyn- 
Iyk is : want hoe zouden ’er dan juist twee 
blyven hangen aan de Lyn van een en % zelf. 
de Dieplood, Men zoude kunnen zeggen, 
dat zy mooglyk in Paaring waren geweest, 
doch dit is wat ver gezogt (*). 


(2) Bafterd - Polypus , die famengefteld is, _n. 
: À Worticella 
MEt pyl‚pina. 

Verindere 


_(*) Primus hanc fpeciem Pennatularum Generi Tua se 
vindicavit Bohadfih, PALLs, Zoöph p. 366. Waar Boe 
HADSCH dit gedaan heeft is my onbekend. In zyn Werk , de 
Anim, Marinis, Dresd. 1761, onderfcheidt hy het daarvan; 
zeggende p. rar, Quedam , veluti ultima Penne fpecies @ 
Hydra Artica, nunguam locum mutant, Is dit waar, dan be- 
hoorde zelfs PatLAs dit Groenlandfche Plantdier niet on: — 
der de Zee. Pennen geplaatst te hebhen , alzo het tegen zyne 
algemeene bepaaling ftrydt, dat hetzelve zig niet kan vere 
plaatzen, 
(2) Porticella eompofita, Floribus concatenatis, Stirpe pa- 
niculatà “fubdigitatâ, Sysz, Nat, Xll, Sertularia Pelypina &c, 
Syst 


A3 
IE. DEEL, XVIII, STUK, 


Vi 
Arnrer, 
GENIX: 
Hoorp- 
hd id 


6 BESCHRYVING VAN 


met aan een gefchakelde Bloemen , en eenen 
Vingeragtig gepluimden Steel heeft. 


Gelyk de voorgaande Soort in grootte, zo 
munt deeze in kleinte uit onder de Basterd- 
Polypen. Linneus hadtze te vooren tot 
de Korallynen betrokken, met den zelfden by- 
naam. Err:is noemtze de allerkleinfte , en 
geeft ’er Afbeeldingen van in haäre verande- 
ringen , zeggende, dat hem onder het waar- 
neemen van andere zaaken , door het Mikros- 
koop, een hoopje van kleine Bolletjes voors 
kwam, aaneen Takje van Korallyn. Dit ver- 
hefte zig eensklaps, en breidde zig, onder zyn 
Oog, tot eene Plant- of Boomagtige figuur 
uit, met regelmaatige Takken en Steelen , aan 
welken Peeragtige Blaasjes zaten. „, Ieder 
, van deeze blaasjes zegt hy), met zyn Po- 
s, Iypus daar in, fcheen onafhanglyk voor zig 
„ zelf werkzaam te zyn: want, ik nam waar, 
‚, dat ieder zeer druk rondom fnuffelde , tot 
„het opzoeken van zyn Aas, zo ver als de 
„ langte van het Steeltje toeliet. Ook ftond 
‚ ik zeer verbaasd , in minder dan eene Minuut 
„de geheele Troep, als met gemeene toefteme 
ming, op eenige waarfchouwing daar aan 

» S6- 


Syst. Nat, Xe p. 816, Corallina omnium minima, ELLIS 
Corail, p. 25, N. 22 Te 13e fig b, Be c‚ C‚ Brachionus 
ramofisfimus. PALL, Zeôph, 5y. TrosePolypus, Lyst der 
Plantd, bE, 122. 


/ 


_ 


En 


1 
PLAAT GXXXIX. 


IC Philips fci. 


PLAAT 


PE BASTERD-POLYPEN. 7 


» gegeven, te zien nederzakken en zig zelf fa- 
, mentrekken , tot de geftalte van een Moer 


VL 


ÁFDEEI, 


LXXIX, 


‚ bezie of bos Druiven, en, na dat zy eenige toorn- 


» Sekonden in deeze plaatzing gebleeven was, 
> zig wederom verheffen en uitbreiden , hou- 
s‚ dende daar mede zo lang aan, als de Waar- 
s, neeming duurde”. Met reden kon ik aan 
deeze Tros- Polypen dan den bynaam van 
Veranderlyke geeven. 


(3) Basterd- Polypus, die famengefteld is , en 
eenen ftyfagtigen Steel met veele Bloe- 


{ 


STUKe 


Hr, 


Vorticelin 


„Anastaa 


men, van eene Klorswyze figuur, heeft, tica. 


De Geftalte van dit Plantdier , gepaard met 
de Eigenfchap van zig uit te breiden en we- 
der famen te trekken, gelyk de Roos van Je- 
richo5 heeft 'er LiNN mus den bynaam van 
Anaftarica aan doen geeven ; zelfs toen hy het, 
zeer oneigen , tot de Koraalen t’huis bragc De 
Roos van Jericho is door zyn Ed., onder 
dien naam, in een byzonder Geflagt geplaatst „ 

en 


(3) Porticella compofita , Floribus campanulatis , Stirpe 
maltiflorà rigescente, Syst, Nat, XII, lfis Anastatica. Faun, 
Suec. 2221, Amen, Acad, Ile pe 4. N. 4, 5. TREMBLe 
Phil, Tranf. VoL, XLIV. p. 637, T, Ie f, 7,8, 9. BR A-« 
DY, Phile Tran/. VOL. XLIX. p. 248, T, 7. f, 1 6, 
NEEDHAM , Micre T, 7e f, 35 43 5e DE GEER A, 
Stockh. 174”. T. 6, fe4, 5e SCHIEEF, Monogr, 1754. Te 
Ie fe 3, 4e PALL, Zoüph. s6, De Thlaspus- Bloem, Lyst 
der Plantd. 123. 

A 4 


EL. DEEL. XVI, STUKe 


Tros-Poly- 
pus. 


Plaat 
CXXXIX, 


Fig, Ì. 


VL 
Arprer. 
LXXIX. 
Hoorp- 
STUKe 


8 BESCHRYVING VAN 


en heeft dus geen betrekking meer tot de 
Thlaspi of derzelver Bloemen , naar welken 
dit Plantdier ook in ’t geheel niet zweemt. 
Het behoort tot die Diertjes, waar aan men, 
om dat zy als een Eoomagtig Gewasje uit- 
maaken , den naam geeft van Tros- Polypen, 
doch welken de Heer FrrEMmBLEY Polypes 
a Bouguet geheten hadt, 

De Heer Bas Ter vondt, op een Vezeltje 
van groen Zee- Mos, een zeer klein flag van 
Polypen, die door zyn Ed. zyn afgebeeld (*), 
en ten bewyze ftrekken, dat de Klokdiertjes 
zig fomtyds tot een Takkig Gewasje famen- 
voegen; doch deeze zoude eigentlyk tot -de 
voorgaande Soort, die in Zee- Water voor- 
komt, behooren. Dergelyke. echter. heeft ook 
Rorser in zoet Water waargenomen, en in 
Afbeelding gebragt, by zwermen zitten- 
de aan Steeltjes of Worteltjes van Eende- 
Kroos (f); zonder dat het in *% zekere blyktc, 
of het flegts toevallige vergaaringen, dan of 
het volftrekte famenwooningen zyn van der- 
gelyke Klokdiertjes; het welke zig veel blyke 
baarder voordeedt in die, welken de Heer 
Bravpy, Lvf-Arts van zyne Hoogheid, 
Prins Karer van Lotharingen, in ’c Water 
by Brusfel ontdekte, en waar van de Afbeel- 
ding, Plaat CXXXIX. Fij. 1, alhier omde 

aar. 


(*; Natuurkund., Uitfpanningen. I, De 3, Plaat, Fig. a,b, Cc. 
Cf} Infett, Belust, Kil, Th, Dl. 97. fe Is 2) 3e 


aartigheid ontleend is. 


nr BASsSTERD-POLYPEN, 9 


Schepzei, in een Brief aan den Sekretaris der 
Koninglyke Societeit van Londen, aldus. 


3) 
3 
9) 
3 
95 
bel 


ED) 


„‚ Het Plantje , daar ik U de ingeflooten stux, 


Aftekening van zend , komt by Zomer in 
allerley foort van Graften of Staande Wa- 
teren voor. Deszelfs Kleur is wit en het 
doorfchynend Lighaam , met het bloote Oog 
gezien, heeft flegts de langte van tusfchen 
anderhalf en twee Lynen , dat is, tusfchen 
een agtfte en zesde Duims: maar, met een 
goed Mikroskoop , welks Brandpunt van 
omtrent agt Lynen of twee derden Duims 
is, bekeeken zynde, dan vertoont het zig 
als in de Afbeelding, met Takken, Bladen 
en Vrugten, en het is met zulk eene Ge- 
voeligheid begaafd , dat het, op ’t mintte 
geraas in het Verdrek, of zo ‘er iemand aan 
den Tafel raakt, waar op uw Mikroskoop 
ftaat, of het Water , waar in het legt, in 
’t allerminfte bewoogen worde ; zig zeer ge- 


zwind en vlug famentrekt en ftrengelt. De 


uitrekking gaat langzaamer toe, en ’t ver= 
eifcht omtrent een half Minuut, dat het eene 
Kroon kryge van figuur als een bos Drui= 
ven, die zig vervolgens in Takken uit- 
fpreide. In zyn eigen Staande Water kan 
het agt of tien Dagen leeven, en dan ziet 
het ‘er uit als een Boom, die zyne Bladen 
verlooren heeft. De Klokjes, daar afgeval- 
len zynde, leeven nog eenigen tyd, gelyk 


Á 5 | 33 uig 
l, DEEL, XVIII, STUK 


Hy befchryft het_ VL 
ÂFDEEL. 
LXXIX, 


J 


10 BESCECHRYVING VAN 


VL. „uit derzelver beurtlingfe famentrekking en 
BEDEL ‚> uitzetting blykt. Het getal der Takken is 
Hoorp- 9, Onbepaald , maar gemeerlyk rusfchen zes 
STUK. ‚en twaalf bevonden. Wy hebben niet on= 
»‚ derzogt , of het niet, afgefnee en zynde, 
9, weder aangroeit, gelyk de Polypen : doch 
s‚ dat ‘er een groot verfchil zy, tusfchen dit 
‚>en de Tros-Polypen , waar van TREM* 

5 BLEY gewag maakt, is klaarblykelyk.” 
De Heer LiNNa us begrypt in deeze Soort 
verfcheiderley Tros-Polypen , en dus mede 
de laatstgemelden, zo welde genen , die allen 
aan Steelrjes van byna gelyke langte zitten; 
als die de geheele Tros vervullen , gelyk in 
de gegevene Afbeelding. Zodanig eene was 
ook dvor TREMBLEY ontdekt (*). Dries 
derley flag van Tros-Polypen is door den Heer 
BAKER voorgefteld en befchreeven, die wel 
in gedaante der Klokjes verfchillen, doch overs 
eenkomen in de algemeene eigenfchap van een 
Tros of Samenwooning uit te maaken, welke 
op een Steel of Stam rust (f): waar in men, 
volgens de Waarneemingen op die van Brus- 
fel, een foort van Maag of Gedarmte hadt 
waargenomen; doch dat zy met een Schyfje in 
de Planten vast zitten zouden, gelyk de Heer 


Bop- 


C*) Zie ’t Aanhangzel aan ’t End van °t Werk genaamd, 
Nuttig Gebruik van 't Mikroskoop, door H‚ BAKER, Ame 
fterdam 1756, Pl, 18. fe 10, 

‚ (T) Zie ’t zelfde Werk, Pl, 13. f. 4e 5, 6e 


4 


pr BAsTERD-POL YPEN. zi 


Bopparrt,of dat de Stam met zyn platte VL 
End, byna als een Bloedzuiger, aan de Plan- ZE 
ten kleeven zou, gelyk de Heer PArras ver- Hoorp- 
haalt , dat Bran vy zegt of fchryft (*), vind STUK. 
ik niet alleen by gedagten Autheur niet, maar 
het ftrydt zelfs klaarblykelyk tegen deszelfs 
gezegde, daar hy van dit zogenaamde Plantje 
getuigt. „ Het heeft bovendien geene onder- 
ss fchraaging van eenig vast Punt, maar is al« 
> toos zwemmende in het Graftwater , en toont 
s> geen fterke plaatzelyke beweeging. Wy 
3, zagen ‘er andere Infekten op aazen , die 
s> naar kleine Varkentjes geleeken , en zeer 
‚ druk bezig waren in het afeeten van de Bla- 
> den: ’t welk waarfchynlyk de oirzaak is , dat 
ss het Gewas , dood zynde, zo bleek en wit- 
>, AStZ zig vertoont.” 

Zekere Bolletjes , in figuur naar Oranje: Ap- 
pelen gelykende , waren door TREMBLE Y 
ook in dit Plantdier waargenomen, welken de 
Heer PArrLas aanmerkt, met de Eijernesten 
of Blaasjes der Korallynen overeenkomttig te 
zyn. Die Bolletjes , welke in het afgebeelde 
by Brusfel voorkwamen, hadt de Heer Mrr- 
CHELL, Groot Brittannifch Minifter op het 
Congres aldaar , gezien „ een Soort van Ket- 
ting om zig te hebben , welke draaide gelyk 
de Kroontjes of Kransjes om den rand der 

Kelk- 


(*) Stipitem fcribit Disculo fere Hirudiniceo adglutinart 
Plantis. El, Zoöph, p, 100, 


1, DEEL. XVIII. STUK. 


12 BEsSCHRYVvVING VAN 


VL. Kelkjes of Klokjes , waar door de Plantdie- 
TK ren van deeze Soort een Draaykolk maaken, 
Hoorp. daar zy den Geflagtinaam van hebben, als 
STUK, _ gezegd is, - 

Tot deeze zelfde Soort worden die kleine 
Waterdiertjes betrokken , welken de Sweed- 
fche Kamerheer nE GEER, zo beroemd door 
zyne Waarneemingen op verfcheiderley Infek- 
ten, aan de Zakdiertjes ontdekte (*). Eenigen 
derzelven hadden ‘er zulk een menigte van op 
het Lighaam , dat zy daar door wel eens zo 
groot als anders zig vertoonden. Met een 
Hand-Vergrootglas dezelven beziende , zou 
men gezegd hebben, dat zy met een Soort van 
Schimmel begroeid waren , doch door het Mi- 
kroskoop openbaarde zig aan hem derzelver 
weezentlyke Geftalte, Zy hadden eene Peers 
agtige figuur, van boven plat , en zaten T'ros= 
wyze aan ’t End van zekere Takjes, die met 
een Steeltje op het Lighaam van deeze Diert- 
jes als geplant waren. „, Alle deeze Takjes, 
‚> benevens derzelver Besfen , ( zegt zyn 
> Ed ) zyn wit en doorfchynende als Water, 
‚‚ Wanneer het Infekt zwemt, volgen de 
> Twygen de beweeging des Waters, alzo 


2 ZY 


(*) Niettegenftaande de naauwkeurigheid van-deezen Waare 
neemer vindt men doch de Water. Vloo met getakte Hoore 
nen aldaar verward met de Water Luizen of Zakdiertjes van 
Leeuwenhoek. Zie Stokholms, Verband, op 't jaar 17473 
page 229, dantek, Vergelyk, ons XIII, STUK; bladze 477 


DE BAsSTERD-POLYPEN. 13 


ss Zy zeer buigzaam zyn. Op zig zelf heb- VL 
É É : ks onm AFDEEL, 
» ben deeze kleine Lighaampjes of Diertjes, 7 xxix, 
2» welke met het bloote Oog naauwlyks zigt- Hoorps 
‚‚ baar zyn, tweederley beweegingen. De *TUKe 
Eene beftaat daar in , dat zy het bovenfte 
»> End ten deele in het Lighaam inwaards trek- 
„, kèn, zo dat aldaar eene Holligheid komt ge= 
3) lyk een Schaaltje. Deeze beweeging ge- 
» fchiedt zeer vlug ; doch hunne voorige Gee 
9) flalte neemen zy gantfch langzaam weder 
> aan. Dit heb ik ze zeer dikwils zien ver- 
‚ richten. De andere beweeging beftaat daar 
ss in , dat. zy plotslings en met een ruk zig 
> naar het Lighaam des Infekts werpen of 
„> buigen , en zig dan weder in haaren voorigen 
‚> Stand herftellen ; doch hier mede gaat het 
…) OOk zeer langzaam toe. De eerfte bewee- 
9» Zing vertoont zig zeer aartig, en als of een 
5, menigte van kleine Hamertjes ten zelfden 
s, tyde op des Infekts Lighaam floegen. Wy 
» leeren ‘er uit, dat deeze Twygen weezent- 
‚ Iyke deelen van derzelver Lighaam zyn, en 
s Eigentlyk aan deeze Diertjes toebehooren ; 
5 anders konden zy geene zodanige beweeging 
5, maaken, welke flegts door middel der Tak- 
s, ken gefchiedt. En hier uiet blykt ook, dat 
s, deeze zonderlinge T'akkige Lighaamen wee. 
»„ zentlyk Dieren zyn , die een langwerpig 
» rond Lighaam hebben, het welke door een 
»» Staart van verfcheiderley langte aan het 
23 Lig- 


I, DEEL, XVIII: STUUR, 


VI, 
ÄFDEeL. 
EXXIX, 
Hoor o- 
STUK, 


i4 BESCHRYVING VAN 


 Lighaam van andere Water - Infekten is vast. 
s) gemaakt”, 

De Afbeelding , aldaar in Plaat gebragt ; 
vertoont deeze Tros- Polypen , zo als dezelven 
aan het Lighaam van eene Waterluis door den 
Heer ve GEER waargenomen zyn , en dus 
oogfchynlyk zeer veel verfchillende van die , 
welken men in de Staande Wateren by Brusfel 
gevonden hadt, als ook van die van Ror- 
SEL (*), door den Heer PArras aange- 
haald , en van die, welken de Heer Bo p- 
DAERT ‚ met de allerkleinfte Korallyn van 
Er r 1s overeenkomftig „in Plaat gebragt heeft, 
Het verfchil beftaat echter meest in de geftalte 
der Lighaamen , die in de eene Figuur als 
Klokjes of Kelkjes , in de andere als Besfen 
zyn. De Heer nr Grrr vergelyktze by de 
Eijeren van de Gaasvlieg, door REAUMUR 
voorgefteld (Ì) ‚ doch de vrywillige bewee- 
ging deedt hem zien , dat het geen Kijeren 
konden zyn. Hy nam zelfs eene eigene be- 
weeging in deeze Eyvormige Lighaampjes 
waar , zeggende. 

‚… Met de Punt van een Mes fcheidde ik 
„ eenige zulke Deeltjes van het Lighaam des 
‚‚ Infekts af , en zag, dat hier door de lang- 


> werpig ronde Lighaampjes, alleenlyk, van 
‚ de 
3% 


(*) Infelt, Belust, Ille The Pl. 97, fig, 3e 
(1) Zie het Xil, STUK, deezer Naruurlyke Histories 
bladz, 82, 


DE BASTERD-POLYPEN. 15 


„de Takken afgingen, blyvende de Tak- VL _ 
ken aan het Infekt zitten, op eenige wei-\ xxix 
nigen naa s welken ik afgefneeden had. Hoese 
De afgezonderde Deeltjes befchouwde iksTUKe 
naauwkeurig met een Vergrootglas , en 
zag met verwondering, hoe zy met veel 
vaardigheid in ’ Water op en af zwome 
men , beweegende zig menigmaal watere 
pas in 't ronde , als een Draaikolk , doch 
fomtyds ook als een Rad,loodregt, en, gee 
yk men zegt , over ’t hoofd tuimelende z 
het welk zeer aartig was. Buitendien ver- 
toonden zy aan my nog hunne voorheen 
gedagte beweeging » dat zy naamelyk hun 
Lighaam ten deele introkken , en hier uit 
volgt ontegenzeggelyk , dat zy weezentlyk 
Diertjes zyn (*). Hoe naauw ik toekeek, 
echter, kon ik niet befpeuren, dat zy Poos 
ten of eenig ander Werktuig om te zwem= 
‚‚ men hadden: doch wierd alleenlyk , aan ’ 
„ééne End, een zwartagtig Vlakje daar in 
„ gewaar”, 

Vervolgens merkt de Heer DE GEER aan, 
dat hy verfcheide zulke Waterluizen gevon- 
den hadt, die met Steeltjes bezet waren , 

zon- 


(*) Ten minfte , zo men ze niet tot de Werkruiglyke 
Lighaampjes van den Heer DE BUFFON betrekken wil 3 
zegt DE GERR, Hebben niet die beweegende Lighaampjes „ 
welken men in Hooywater waarneemt , een aanmerkelyke 
overeenkomst met deeze zwemmende Waterdiertjes ? 


Le DEEL» AVI STUK, 


VL 
Arpeer. 
LXXIX, 
Hloorp- 
STUKe 


IV. 
Worticella 
Conglome- 
rata, 
Pen(eelaze 
tigee 


« XVIIe 
STUK. 


ió6 BESCHRYVING VAR 


zonder Polypen of Knopjes aan de Enden3 zó 
dat die Diertjes zig daar van dan ook zelf 
moeften afgefcheiden hebben ; of mooglyk 
door eenig ander Diertje afgegeten zyn, ge« 
lyk de Heer Brapy meldt: zo dat Lins 
N&Us van deeze Tros-Polypus in % al- 
gemeen kon zeggen. , Hy onthoudt zig in 
»» de Zoete Wateren , op Schaaldieren en 
» Planten , waar van derzelver ruuwheid na 


» het affterven der Diertjes , blyvende de 


s> Stammetjes ftyf en Koraalagtig over; gelyk 
sin de Eerfte Soort, hoewel Takkig en 
> Haairagtig dun”, 


(4) Basterd- Polypus , die famengefleld is, 
hebbende den Stam ter dikre van een Duie 
ye Veder Schaft , met veele Bloemen, die 
witgeknaagd getand zyn. 


De Heer Partas heeft het Schepzel uit 
de Verzameling van LAGERSTROOM ,’twelk 
het Onderwerp is van deeze Kenmerken , tof 
het Penfeel - Koraalmos t'huis gebragt. Line 
Naeus merkt het als een der grootfte Poly- 
pen aan. Ik heb hetzelve hier voor befchree: 
ven *. Het is uiet de Oostindifche Zee-Wa- 


bladz, 518, teren af komftig. 


(5) Bas- 


(a) Wortitella compofta ; Floribus erofoe dentatis, Stirpe 
multiflora ctasfitie Penne Columbinz, Amo, Acad, IV, Ps 
257. Te 3e fe Ie 


DE BAsTERD-POLYPEN. 17 


(5) Basterd=Polypus , die famengefteld is, 
hebbendeeen Takkigen Stam, met bot Ey 


VI. 
ÄFDEELs 
LXXIX, 


rondagtige Bloemen en een paar dubbelde Hoorp- 


Puntjes aan den Rand, 


De Peeragtige Geftalte van de Diertjes , die 
deezen Basterd- Polypus famenftellen „ geeft 
Yer den bynaafn aan, LiNNaus hadt ze te 
vooren, met verfcheide der volgende Soorten , 
tot het Geflagt der Polypusfen betrokken. 
Parras geeft 'er den naam van Brachionus 
Pyriformis aan, en zegt dat menze in Slooten 
van ftilftaande Wateren vindt. Roes er heeft 
dic Plantdier aan de Hoorntjes en Staart van 
de Warterluizen, in Zoet Water, waargenomen 
en afgebeeld. Men kan hier uit opmaaken, 
hoe klein hetzelve zy. Het beftaat uit een 
bos van dunne Steelrjes, die uit een Stam- 
metje voortkomen, het welke aan eenig Diert- 
je of Waterplantje gehecht is. Op het end 
van ieder Steeltje zit een langwerpig Eyrond 
Lighaampje , doorfchynend geelagtig , ’t welk 
dunner is en helderer aan ’t End by het Steelt- 
je, dikker aan het andere End, alwaar het een 
gerand Mondje heeft , met twee Puntjes of 
Vezeltjes aan ieder zyde. Deeze Vezeltjes zyn 

| in 

(5) Vorticella compofita, Floribus muticis obovatis, Tene 
taculis bigeminis Stirpe ramofâ, Syst, Nat, XII. ROES, 


Jns, UI. ps 606. T. 98, f. 2, d, & EXLL, Zeöph, 59e 
Lyse der Plantd, bl, 127. 


IE, DEEL. XVIII, STUK, 


sTUKe 


Porticella 
Pyraris. 
Peeragtigee 


18 BRESCHRYVING VAN 


VL. in geduurige. beweeging en _ wipperen alsde 
Ek Tong. van een, Adder. Ook kan het den Mond 
Hoorp- naauwer toetrekken, en dan verdwynen deeze 
STUK _Vezeltjes Door verkorting van het. Liighaam 

zuigt het zyn Aas in, en kan ook een Draai- 
kolkje in. ’t Water maaken, gelyk de anderen 
van dit Geflagt. } 
Gezegde Eigenfchappen tooneh. genoegzaam 
„aan, dat deeze Soort. van Basterd=Polypus 
van een Dierlyken aart zy 5 en het.gene zulks 
verder bekragtigt is , dat die Eyronde Lig: 
haampjes fomtyds van de Steeltjes afgaan en 
door ’t Water zwemmen. Alsdan zou menze 
voor volkomen Dieren moeten houden, doch 
haar zitten op. de gedagte Steeltjes toont aan, 
dat het Plantdieren.zyn, en-de figuur des Lig. 
haams onderfcheidtze van de andere. T'ros- Po= 


lypen. 

vi. (6) Basterd- Polypus „ die- fumengefteld is, 
Koren hebbende een Takkigen Stam, met bot 
„râtdgâe N re 
ie bt Klootronde Bloemen en twee Voelfpitsjes. 
Moerbefiee | 
Infekt, 


BAKER heeft aan dit Plantdier.den naam 
van Moerbezie = In/ekt gegeven; doch Lrn- 
Naus vergelykt het by de Besfen vanden; 

| Sor- 


(6) Vertieella compofita, Floribus muticis globofis „… Tenta- 
culis binis , Stirpe ramofa, Syst, Nat, XII, BAKER Mdi- 
krosk, Pe 357. Te I3, f. 15e ROE Se Ius. IIL, p. 604e Te. 
98. f. 2, a, & fig. 3e LEDERMe Micr. Te 8Buf. 0, Po 
PALLE: Zoöphe 58e Jiyst der Plantd, bl, 126, 


DE-.BASTERD-POLYPEN. 19 


Sorbenboom , gemeenlyk Lofterbeziën genaamd, VL 
die eehter doorgaans wat ronder zyn. Ror- LXXIX: 
SEL merkt aan „ dat, hoewel de Lighaamp- Hoorps 
jes, die ’t zelve famenftellen , eenigermaate STUKe 
naar de Bloemen van de Druif - Hyacinth 
Zweemêén , dezelven doch nader overeenkomst 
hebben met een Tros famengebondene Arles« 
beeren, een foort van Besfen , die in ’t eerst 
geelagtig rood , doch ryp geworden bruin zyn. 
Mooglyk verftaat hy daar de Vrugten door 

van den wilden Sorbenboom. By elkander ge= 
voegd maaken zy inderdaad een Moerbezie- 
agtig Plantdier , uit verfcheide rondagtige 
Diertjes famengehoopt, die ieder aan een 
Steeltje hangen, doch veel digter by elkander 
gevoegd zyn , dan in het voorgaande. Zy 
hebben ieder op den Rand ter wederzyde een 
Puntje of Voelfpitsje, als Haairtjes, „ welken 

»» het Diertje nu uitfteekt, dan weder intrekt „ 

> En daar mede ook dikwils wippert. Buiten- 

», dien wordt men aan dezelven een geduurig 

> zuigen gewaar , alsof zy zig terug trokken, 

‚‚ en dit gefchiedt niet zo zeer door inkorting 

‚‚ van den Steel , als veeleer door famentrek- 

» kinge des Lighaams: gelyk ik dan ook waar= 

‚> genomen heb, hoe zy, in dit zuigen , de door 

„ de verdiepte indrukking ontftaande Opening ; 

s welke mooglyk hunne Mond zal zyn, vere 

2, kleinen ; de daar in bevindlyke Haairfpitsjes 

ste rug trekken, fluitende eindelyk de Ope: 

‚> ning t'eenemaal , die zy alsdan weder ope- 


Ba ‚> Den 
Ee DEEL. XVIIe STUKe 


VL. 


Arperr. 


LXXIX, 


Hoorp- 
STUK, 


VI 
Worticella 
Opercula« 
Ti4As 

Pekzele 
Diertjs, 


‚ 


E 
20 BESCHRYVING vrAN 


» nen en zig tevens op nieuws uitrekken 3 
s, waar door altyd in ’t Water , even als 
» door meer dergelyke Schepzelen , een Draai- 
»» kolk verwekt wordt. Eindelyk hebben ook 
» nog deeze Hasterd - Polypen die Dierlyke 
‚, beweeging, door middel van welke. zy zig 
» van de eene plaats naar de andere begeeven 
‚> kunnen. Op zekeren tyd , naamelyk (ik 
9» weet niet of ik zeggen mag, wanneer deeze 
> Schepzeltjes tot hunne rypheid zyn geko« 
‚ men 5) gaat de eene voor, de andere naa, 
» van de Steeltjes , waarop zy gezeten heb- 
s, ben, af , en laat dezelven aan den Hoofd- 
> ftam zitten; zwemmende dan in ’ Water 
> op verfcheiderley manieren; fomtyds in een 
> regte, dan in eene kromme of Slangswyze 
‚> yn: ja in deeze laatfte draaijen zy fomtyds 
2 Tond ‚ met eene zeer vlugge beweeging.” 


(7) Basterd - Polypus , die fumengefteld is, 
hebbende een getakten Stam , met bot Ey= 
vormige Bloemen. 


Dergelyke Diertjes , onder de Tros-Poly- 
pen , als de Heer BAKER in Engeland ont- 
dek- 


(7) Vorticella compofita , Floribus muticis ovalibus, Stir- 
pe ramofà. Syst. Nat. Xlle BAKER Mfikroske p. 351. Te 
18. f, 15, I4s RoESe Jus, IIl. pe. 6o9. T. 98, £, 5e 6, 
LEDER Me Mikroske T. 88. f. w‚ PAL L. Zoöph. 62. Bast= 
aerd» Polypus met een D kzel, Lyst der Piantd, bl 138, 


DE BAsTERD-POLYPEN, 21 


dekte, el die men, gevoeglyk, Dekzeldiertjes VL 


noemen kan, vondt Rorserook in Duitfch- E eN 
land, en noemt dezelven Gedekzelde Basterd- Hoorn- 
Polypen, Nooic hadt hy dezelven aan Water-STUKe 
luizen of andere Diertjes , maar altoos aan 
Gewasfen , of aan de zyden van het Glas, 
waargenomen. De zynen , evenwel , waren 

zo langwerpig niet als die van BAKER, en 
langer gefteeld of ook Trosagtiger. Zelfs ge 
leeken zy , den Mond fluitende , naar een 
Citroen - Vrugt; doch denzelven openende ftak 
ieder Diertje door middel van een Soort van 
Steel een Dekzeltje daar buiten, rondom ge- 
kranst met fyne Haairtjes. Dit Dekzeltje is 
rond , en , wanneer hetzelve terug gehaald 
„wordt , dan fluit het eerst de Opening , en 
maakt dat het Diertje zig als met Puntjes 
gekroond vertoont; doch het Dekzeltje, vere 

der ingetrokken wordende, verdwynt geheel, 

en dan gelykt het Infekt, zo LEDERMULLER 
afbeeldt , naar de Klokdiertjes. Men kan ’er 

in kyken , als in cen gerand Bekertje. ’t Ge: 
bruik van dit Schotteltje of Dekzeltje mogen 

wy derhalve , met Rorser , wel onzeker 
agten en onbepaald laaten : hoewel het niet 
onwaarfchynlyk is, dat hetzelve dienen zal 
tot inhaaling en voorftuwing van het Aas, 
De eigenfchap van een Draaikolk te maaken , 

en zig van de Steeltjes af te begeeven, om 
_vryelyk in ’ Water te zwemmen, is hun met 
de anderen gemeen. De Kleur van hun Lig- 


B 3 haam 
Ye DEEL: XVIlTe STUK, 


22 BESCHRYZVING VAN 


VL _haam is ook geelagtig wit, doch minder door- 
aen fchynende dan in de voorgaanden : want in ’ 
Hoorp- midden hebben zy een troebele Vlak, welke: 
STUK. beweeglyk is , en daar nevens eenige donkere 

Korreltjes, welken RoreserrL, wegens de on-: 
gelyke veelheid, voor Eijeren hieldt van dee- 


ze Basterd- Polypen. 


Sn (8) Basterd-Polypus „, die famengefteld is „ 


_Umbellata, met de Bloemen Klootrondagtig hot , ge- 
rd haard; een Zonnefcherm maakende op het 
Diertje, Stammerje. 


Een geheele Plaat heeft Rorser uitgege- 
ven van deeze Soort, welke hy de Mispelyor- 
mige Basterd- Polypus tytelt. De Heer Par- 
LAs geeft 'er den naam van ‘ Korreldraagende 
aan „ om dat de Lighaampjes der Polypen, 
die naar Besfen gelyken , als met Korreltjes . 
gevuld zyn. Hier vertoonen zy zig ronder, 
dan in de naastvoorgaande, doch weinig ron- 
der dan in de Zesde Soort. De plaatzing op 
het Stammetje , taamelyk naar een Zonne. 
{cherm gelykende ;, zeek er onzen Ridder 

dien 


(8) Warticella compofita , Floribus ciliatis globofis muticis, 
Stirpe umbellatâ, Syst. Nat, XII, TRE MBL. Phil. Trans, 
Vor, XLllle ps 171. Te 1e fo 5, 6, 7. BAKER Mie 
krosk. p. 348 Te 18 fe 6, 74? ROES, Ins, 1ile pe. 6740 
T. 100, LEDERMULLe: Mikrosk, T. 88, f. 7, w, Brachie 
onus Acinofus, PALL. Zoöphe 57e Sa Basterd- 
Polypus, Lyst der Plantd, bl, 125, 


pr BASTERD-POLYPEN. 23 


dien bynadm aan doen geeven: doch of deze Yde, 

A di Are 4  ÂFDEFLe 
plaatziog haar altoos van de andere Tros Po-rscxix, 

Iypen onderfcheidt , zou nog te onderzoeken Hoorp. 

ftaan. In de aangehaalde Afbeelding van B a-STUKe 

KER , immers , en in die van LEDERMULe 

LER, gelykt dezelve 'er weinig naar. 

Rorser, deeze Basterd-Polypen ontdek- 
kende, nam ’er eerst agt en vervolgens omtrent 
vyftig waar, op den top van één Stammetje , 

% welk met een dikken Wortel aan de binnen- 
zyde zat, van zyn Glas met Water, Het ron- 
de Lighaampje was geelagtig wit en doorfchy- 
nende, geftippeld als Sagryn3 doch daar in 
kwanien hem eenige zwarte Korreltjes voor, 
byna gelyk de Zaadkorreltjes in de Kruisbes- 
fen. Hy dagt, dat deeze wel Eijeren konden 
zyn. ‘Tusfehen dezelven was niet alleen een 
Klein wit rond Vlakje , maar bovendien een 
wit Slangswyze gedraaid Lighaampje te zien, 
% welk hy in allen waarnam , en derhalve voor 
een Lighââtnsdeel van dit Schepzeltje moest 
houden. De opening van den Mond was om- 
tingd mét een Krans van Haairtjes, doch, als 
het den Mond geflooten hieldt , was daar van 
niets te zien. Het kon denzelven, wederom „ 
zeer wyd openen, en dan hadt het eene Kloks- 
wyze figúur 5 gelykende , met een geflooten 
Mond , naar eene Citroen. Ook fcheidden 
deeze Diertjes zig dikwils van de Steeltjes af, 
en gingen dan in verfcheiderley rondagtige Ge- 
ftalten door het Water omzwemmen, Zo de 

B 4 Af. 


/ 


I, DEEL, XVIIe STUKe 


24 BESCHREYVING v AN 


„VL Afbeelding van BAKER hier toe insgelyks be- 
ere hoort, dan verwekken zy in’t Water een dere 
Hoorp- gelyken Maalftroom als de andere basterd- 


ProE Nt Rolvpen. 


IK, (9) Basterd -Polypus , die famengefteld is 
Worticella 


roo haet met bot Eyvormige Bloemen aan een Tuk- 
Berberise kigen Stam. 

fen - Dierte 

ie. 


Den naam van Berberis=Besfen gelykende 
Basterd - Polypus heeft RoeEeser aan eene 
Soort gegeven „ die hem aan het agterfte van 
een bruine Water- Tor voorkwam, Het ge- 
heele Plantdier vertoont zig als een- Trosje 
van zodenige Beziën, die de Lighaampjes der 
Polypen zyn, even als in de voorgaande, doch 
het getakte Stammetje verfchilt daar in van de 
anderen , dat de Steeltjes naar om laag vere 
dunnen. Zy komen. met hun twee, drie, vie. 
ren uit een Steeltje voort, waar van verfchei. 
dene famengevoegd bet Stammetje uitmaakens 
In ’ct midden des Lighaams van ieder Polypus 
vertoont zig eene groote , ronde, witte Vlak, 
welke deswegen zeer zigtbaar is, dat het ove- 


ri- 


(9) Worticella compofita , Floribus ovalibus muticis, Stirpe 
tamofâ, Syst, Nat, XiI, Polypus bipertiens alter, TREM BLe 
Phil. Trans. Nor. XLUI Pp. 179: ROES. Jus. III, pe 
673. Te 99e LEDERMULL, Mikrosk. T, 88, £, 1e 
Brachionus Berberiformis. PALLE, Zoöpb: Go, De Berberise 
Polypus, Lyst der Plantd, ble 128, 


DE BasTERD-POLYPEN, 25 


rige als gegranuleerd voorkomt, even als in k VL 
de anderen. Ook hebben deeze Berberisagtige LXXIC 
Polypen , zo wel als die, de eigenfchap om Hoorn- 
zig van de Steeltjes los te maaken, en herom STUK 

te zwemmen 3 doch of zy zig, by gelegenheid , 
naderhand daar weder aanvoegen, dan wat ’er 

van haar worden mag, fchynt nog niet waar- 
genomen te zyn. Dit is zeker, dat de Steelt- 

jes, na dat ’'er de Diertjes afgegaan zyn, aan 
t-boven-end zig byna als de Steeltjes, daar 

men Kerfen af geplukt heeft, vertoonen. 


(co). Basterd- Polypus, die famengefleld is, DEN 
ä s orticeil& 
hebbende de Bloemen Cylindrisch, met Digiraks. 
ééne Sleuf , en helf geflooten „ aan een Die 
Takkig Stammetje. 


Aan zekere Pasterd« Polypen geeft RoEsEL 
den naam van Peperhuis-agtige, welken L in- 
N&Us, door Patras nagevolgd, in Digi 
talis , dat is Vingerhoedagtige, veranderd heeft, 
Volgens de Afbeelding gelyken zy zo wel 
naar Vingerhoeden als naar Peperhuisjes. Hy 
vondtze, in 't Voorjaar en de Herfst, op de 
Waterluizen of Zakdiertjes , waar op zy of 
by trosfen en als aan Boomagtige Takjes, of 

en- 


hed 


(1o) Vorticella compofita , Floribus cylindricis unifulcatis 
femiclauis, Stirpe ramofä, Syst. Nat, XII, ROES, Ins, Il, 
p: 607, T. 99, f, 4. Brachionus digitalis, PALL, Zeöpb, 
61, Het Feperhuisje, Zuyst der Plantd, ble 129, 

IE 

1, DEEL. AVIII, STUK. 


VI. 
ATDEEL. 
LXXIX. 


0 DBESCHRYVING VAN 


enkelden verftrooid., voorkwamen. ‘Haar Lig- 
haam fcheen Cylindrifch te zyn, doch eindig- 


Hoorp- de, aan den Steel , Kegelagtig , en-de Mond 


STUK 


hadt een-uitfnyding, waar door hy eenen Harte 
vormigen Omtrek kreeg. Gedagte uitfnyding 
liep nederwraards voort. Het Lighaam was by- 
na viermaal zo lang , als de middellyn des 
Monds , ‘waar in geene Wipperhaairtjes voor= 
kwamen, doch niettemin kon het Diertje den- 
zelven niet alleen , gelyk de anderen, wyder 
en naauwer maaken , maar ook eenen Maale 
ftroom verwekken in het Water. De zuigen- 
de werking des Lighaams was ’'er ook in waar 
te neemen, en de verkorting of verlanging van 
hetzelve hadt het met de andere Basterd - Pos 
Iypen gemeen. 

Deeze Soort bezit ook , zo RoESEL aan-_ 
merkt, de eigenfchap om zig los te maaken 
van de Steeltjess en in ’t Water heen en weer 
te zwemmen, met een geduurigen Maalftroom, 
Aan de overblyvende Steeltjes kon hy geene 
de minfte beweeging waarneemien. Hy dagt 
of ‘er ook nieuwe Basterd- Polypen aan groei- 
jen mogten , doch hoe naauwkeurig hy de 
Waterluizen , aan welken zulke Steeltjes za- 
ten, in byzondere Glaasjes befchouwde, kon 
hy dit niet waarneemen. Zy ftierven altoos 
kort daarna „ en zulks hadt hy in alle leevende 
Diertjes, waar aan hy dergelyke Basterd- Po: 
Iypen zitten vondt, waargenomen. 


(ri) Base 


DE BASTERD-POLYPEN. 27 


(ar) Basterd- Polypus , die enkeld ás en by 


VI e 


ÄFDEEL. 


troepen woont , hebbende eene botte Kloks- 
wei 

wyze Bloem „ met twee paaren van Voel- Hoorn- 

Jpitsjess de Steelijes aangehecht. STUK, 


Xr 


par: Att Poriteal 
Hier wordt het Klokdiertje van B 


thuis gebragt, ’t welk egter , volgens dien? 


Ä 5 Klokdierte 
Heer, met ontelbaare Vezeltjes aan den Randje. 


voorzien zoude zyn ; doch het is mooglyk, 
dat deeze Heer, door het {nel omdraaijen van 
deszelfs Mond- opening, hier in bedroogen zy 
geweest. Roeser , immers, beeldt dezel. 
ven , zo wel als LEDER MULLER, alleenlyk 
met twee paaren van deeze Haairtjes , of Voecl- 
fpitsjes af , gelyk in onze Afbeelding, Pl. 
CXXXIX. Fig a, alwaar dit Klokdiertje door 
fterke Vergrooting , en in twee postuuren is 
vertoond 5 zo als dezelven met hunne Sreelt= 
jes by elkander doorgaans zitten op eenig 
Lighaam. Het eene postuur is, gelyk zy hun 
Steeltje uitftrekken en ’t Lighaam uitbreiden, 
om hun Aas te vangen : het andere gelyk zy 
hunne Steeltjes, op eene fchielyke manier, 
| in« 

(ri) Vorticella fimplex gregaria, Flore campanulato mutie 
co, Fentaculis bigeminis, Stirpe fixde Syste Nat, XI, 
TREMEBL. Phil, Trans, Vole XLIIL, ps 474. BAKER 
Mikrosk, pe 339. Te 13. f. 1, d, e. ROES, Ins III, Pa 
597. Te 97. LEDER Me Mikrosk, T, 88, f. Â, Brachionus 


campanulatus, PALfA, Zoöph. 54, Klok» Polypus, Zyst der 
Plantd, bl, 120, 


L DEEL, XVIII STUKà 


Plaat 


CXX XIXe 


Fig, ze 


“a8 DESCHRYVING VAN, 


VL 
ArFDEEL: 
LXXIX, 
Hoorer 


STUKe 


toeken ‚ met inkrimping van het ba » 
als menze tergt of plaagt. 

teeze Soort was , onder de Basterd- Polye 
pen, aan RoesEr allermenigvnldigst voorge 


komen. Hy vondtze nooit in frifch en zuiver , 


maar wel in vuil en ftinkend Water , alwaar 
zy zig dikwils als een Wolkje vertoonen. Men 
vindtze aldaar niet alleen aan leevende Schep- 
zeltjes maar ook aan allerley levenlooze dingen 
hangen , en zy teelen in korte tyd zeer fterk ’ 
voort. Zy gelyken veel naar de Bloemen der 
Lelietjes van den Dale, waar van dus ook de 
Latynfche bynaam is afgeleid , of ook naar die 
der zogenaamde Klokjes-Plant ; doch immer . 


zo veel naar een Bekertje of Thee-Kopje, en 


hy noemtze , deswegen , de Kleine Gezellige 
Bekervormige Basterd- Polypus. Geheele zwer- 
men van zulke Diertjes kwamen hem voor aan 
de Wortels yan Water - Linzen of Eendekroos. 
Hy heeft ook een aartig gedoornd klein Ame 
mons » Hoorentje voorgefteld , dat met een 
menigte van deeze Klokdiertjes bezet was , die 
‘er dikwils zig aanzetten wanneer het Slakje 
daar in nog leeft; doch dan doen zy hetzelve 

weldra fterven. 
Het Lighaam deezer Diertjes beftaat uit 
een witte doorfchynende Slym , die uit louter 
fyne Korreltjes fchynt famengefteld-te zyn, 
Wanneer de Mond wydst gaapt , dan komt 
‘er iets, dat naar een Tong gelykt, uit te 
woorfchyn. Voorts hebben zy twee paaren 
van 


DE BASTERD-POL YPEN,. 20 


van Puntjes, die geftadig wipperen , tegen- VL 
over elkander aan den Rand zitten. Het Dier gg 
kan dezelven „ naar believen , uitfteeken „en Hoon 
weder intrekken. Het heeft een langen Steel „STUXe 
die door de fterkfíte Vergrooting zig niet dik- 
ker dan een Hoofdhaairtje vertoont. Deezen 
Steel verlaat het niet, maar gaat daar mede 
zwemmen , als wanneer dezelve zig gelyk 
een Staartje voordoet, zynde wel twaalfmaal 
zo lang als ’t Bekeragtige Lighaam. 

Deeze Klokdiertjes hebben voor ’t overige 
de eigenfchap , van of op zig zelf, of by 
troppen, of op Boomagtige Stammetjes, ge= 
yk de Tros- Polypen, te kunnen leeven; doch 
deeze manier van Samenwooning fchynt hun 
niet gemeen te zyn. Als zy dus op Boom- 
agtige Steeltjes zitten, danzyn zy zo aandoen- 
lyk , dat, wanneer een hunner aangeraakt 
wordt, de anderen zig altemaal, op ’t oogen- 
blik, mede intrekken. Buitendien zyn zy ook 
anders in geduurige beweeging, dewyl van 
een trop , die ergens aan gehecht zit, zig al- 
toos eenigen te gelyk uitftrekken en anderen 
weder terug trekken; dat haar taamelyk 
naar een Leger in flagorde doet gelyken, ’t 
welk by Pelottons vuurt. De intrekking of 
verkorting van den Steel gefchiedt Schroefs- 
wyze en zeer fnel, doch de uitftrekking 
langzaam. Ook fcheiden ’er fomtyds zig ee- 
nigen af, die dan door ’t Water zwemmen, 

en, na verloop van zekeren tyd, naar de 


Zwerm 
1. DEEL. XVII. STUKe 


30 BESCHRYVING VAN 


VL Zwerm terugkeeren , en zig weder vast zet. 
ed ten met hunne Staart. De manier van Voorte 
Hoorp. teeling of vermenigvuldiging: hadt hy daar in 
STUK. niet kunnen. ontdekken ; doch hun Voedzel 

oordeelde hy uit de Deeltjes van rottende 


Planten te beftaan: 


Xie C12) Basterd- Polypus- , die enkeld is en ge 
tinne fleeld , den Mond met Tandjes hebbende. 


Urceolaris, 
Kruike 
rid > De andere Soort van Diertjes, die ik 
> aan de Water - Vlooijen gevonden heb, 
» (zegt SCHAEFFER (*),) noemt meergee 
» melde Heer BAKER Schaalige Raderdierts 
> jes. Zy zyn van hem zo omftandig bee 
‚» fchreeven , dat ik maar van het een en ane 
9) dere gewag zal maaken. De Schaal van 
2» deeze Dierrjes is langwerpig rond, Van 
„> boven loopt dezelve ín zes Punten uit, 
>» waar van twee voor, twee agter en twee 
> op zyde ftaan. Van onderen heeft dezelve 
2» Een vierhoekige infnyding. De Spitsjes van 
», boven, en deeze infnyding „ vertoonen zig; 
3, dan het duidelykfte, wanneer het Diertje 
| dood: 


(12) Worticella fimplex pedunculata , Ore dentato, Syste 
Nat, XII, BAKER Mikrosk, p 307. T. Ize f, 7-10 
SCHEFF, Monogre 1755, T. 2e f, 7-9 Brachionus Cape 
fuliflorus, PALLE, Zoöph. 47. Lyst der Planed. blada, 1130 

(*) Zyn Ed. fpreekt hier van de regte Water = Vlooijen , 
aan welken hy een Soort van Klokdiertjes , die een weinig 
van de gewoonen verfchilden, waargenomen hadt, Zie zy= 
ne Ahhand/, I, Band, bladz, 293e 


DE BASTERD-POLYPEN. 31 


„5 dood is, of zig geheel binnen de- Schaal Vi. 
„ingetrokken. heeft. Alzo deeze Schaal on. Pr 
„‚ gemeen doorfchynende is, wordt, men:, als Hoorp=. 
„ het Diertje-zonder. eenige beweeging rust , STUKs. 
;, daar ín. van binnen drie voornaame deelen 

„, gewaar, Van boven zyn eenige Vliesjes „ 

», die den Mond:en Hals uitmaaken,- Daar. 

»» Onder ziet men een paar donkere Lighaamen, 

» die zig geduurig tegen elkander beweegen, 

s, en. zonder twyfel het Hart zyn: Nog vers 

> der onder dit Hart vertoonen zig twee an- 

> dere bruine Klompjes , welken: ik aanzie 

» voorde Ingewanden. Wanneer het: Diert- 

2) je vreeten of zig ergens heen begeeven wil, 

2» dan komc.eerst-boven., tusfchen de Punten, 

» een rondagtig Blaadje te voorfchyn , dat zig 

„‚ zeer fchielyk in twee verdeelt, wier geheele 

ss Omtrek bezet is met kleine Puntjes, wele 
‚ke zig als. Pooten beweegen , en ’er. „ door 

» de vlugheid, den fchyn aan geeven, als of 

‚‚ het Radertjes waren, die gezwind om. hune 

…> nen As rond draaiden. Tusfchen: deeze. 

»» twee Raderagtige Blaadjes ftaat in. ’t-mide 

» den een fyn Tongetje, ’t welk, buiten twy- 

„y fel de Zuiger , of een: foort van Snuitje of 

> een Voelfpiesje is. Van onderen ziet men, 

> tot de. hoekige Infnyding, de Staart uit en. 

2, ingaan, welke het Diertje, gelyk de Hone 

s, den, over alle zyden buigen, krommen en 

2» beweegen kan.” Het uiterfte. van. de Staart 

„is gefpleeten , en daar mede zet het zig: 


1, DEEL: XVIII, STUK, 


ss BRESCHRYVING VAN 


VI. aan allerley Soort van Lighaamen , inzone 
ete ‚‚ derheid op de Watervlooijen , zeer vast. Be- 
__Hoorp- »s Zyden de Staart hangt uicwendig , daar de 
STUK. „ hoekige Opening is, een zwartbruin Eyvor- 
ds mig -Klompje , welk de Eijerftok zou 
s‚ kunnen zyn, Menigmaal ziet men ’er ook 

s; twee zulke Eijerftokken aan”, 
‚, Alzo de Heer BAKER van een ander Ra- 
s> deragtig Diertje, dat hy de Draaijer noemt , 
s het byzondere en ten deele verbaazende 
> Verfchynzel meldt, dat hetzelve, gedroogd 
ss Zynde , en in deeze uitgedroogde toeftand 
s> een langen tyd gelegen hebbende, fchielyk , 
“ja in de tyd van een half Uur, weder lee 
>, vendig worde , wanneer men daar Water 
» opgiet (*); zo dagt ik, dat het met het zo 
, even befchreevene Schaalige Raderdiertje te 
9, gereeder eveneens zou gaan , hoe meer zy 
„> naar elkander gelyken : doch fchoon ik vees 
‚ len maar een half Uur heb droog gelaten, 
„is ’er doch geen één , wanneer ik ’er op 
„‚ nieuws Water op goot, weder levendig 

‚‚ geworden” 

Met de Watervlooijen ging de Heer Scare 
FER het zelfde onderzoeken. Hy nam ’er 
eenigen, en wel alleenlyk zodanigen, die ten 
deele Eijeren, ten deele Jongen in zig had- 
den, 


(*) Zie Nuttig Gebruik van 't Miktoskoop, Amfterd, 
1756 bladz, 279 


K: 


DE BASTERD-PorLYPENs 33 


den, uit hee Water , en liet dezelven op het hk 
Glas uitdroogen. Na verloop van zes Uuren LXXIXs 
deedt hy ze weder in frifch Bronwater , ho: Hoorn 
pende dat zy mogten herleeven. Met de Ou-*TUle 
den gelukte het niet, die geheel dood bleeven, 

doch na verloop van vier Dagen zag hy een 
menigte Jongen in ’t Glas op en neder huppe- 
len, en vondt de Ouden altemaal van Eijeren 
en Jongen ontledigd. Zou ’er niet ten opzigt 
van de Raderdiertjes, daar de Heer BAKER 
van fpreekt, iets dergelyks kunnen plaats heb- 
ben? Mooglyk worden de Eytjes van die ont: 
zaglyk kleine Schepzeltjes, naauwlyks met het 
bloote Oog zigtbaar; welke nog ongelyk kleis 
ner; en dus volftrekt onzigtbaar zyn zonder 
Mikroskoop , droog zynde als Stof door de 
Lugt gevoerd ; het welk de Heer BAKER 
van de Diertjes zelf fchynt te onderftellen 3 
hoewel hy niettemin derzelver Eijertjes, zo 

hy meende, hade gezien (*). > 

„De Heer PauLrAs geeft aan het Schaalige 
Raderdiertje , dat met deeze Soort bedoeld 
wordt ‚ den naam van ên een Doosje bloeijende 
_Basterd - Polypus. LiNN&us noemt het 
Kruikvormig „ om dat de Schaâal eenigermaate 
naar een Kruik gelykt,. Het onthoudt zig , 
_ zegt hy, in de Meiren van Europa. Par ias 
hadt het zeer overvloedig in het brakke Meir 


van 
OR Zelfde, bladz. 298, 


Ì. DEELe XVII, STUKe | 


34 , BESCHRYVING VAN 


VL van Rockanje, op *t Eiland Voorn, waargeno= 
gxxix men, alwaar het Water tusfchen de Tufagtige 
Hoorp- Steendn , te gelyk met Vederbofch- Polypen 


STUK, en Trechterdiertjes, zegt hy, daar van krielt. 


xy __ (43) Basterd- Polypus, die enkeld is en kruis 


deg pende , met Draadagtige Steeltjes en 
Sterre Sterswyze Bloemen, 
Diertje. | 
Dit is, volgens den Ridder , een kruipend, 
wit , overblyvend Gewasje , dat zelden meer 
dan een of twee Takjes uitgeeft , ter dikte 
van een Hoofdhaairtje. Het Steeltje van het 
Diertje is een vierde Duims lang en zagt, 
regtopftaande, Deszelfs Lighaam gelykt naar 
een Klokje, en is tot over ’t midden Sters» 
wyzZe in tienen verdeeld, zo groot als een 
Thym- Zaadje. Dit Plantdier onthoudt zig 
in de Afrikaanfche Oceaan, op Plantgewasfen 
onder de Oppervlakte der Zee. 
en (14) Basterd-Polypus, die op zig zelf leeft, 
Worticella met een geheel enkelde ruuwe Stam, en 
Eder eene Eyvormige Bloem, | 


Dit Plantdier heeft een enkelen ruigen Steel, 
van 


_ (13) Vorticella Gmplex repens ‚ Flore decemfido:, Stirpe 
Filiformi. Syst, Nat Xi’. 

(14) Vorticella implex folitaria, Flore ovali, Stirpe fimplie 
cisfimÂ fcabrâ, Syst, Nat, XII, Animal Planta. ED We vÍvr 
T. 356, 


DE BASTERD-POL Y PEN, 35 


van een Voet lang, ter dikte vaneen Stroo. VL _ 
Halm ; aan wiens End deszelfs Kroost zit, ng 
dat Eyrond is, van grootte als een Pruim, aan Hoorp- 
den Top gaapende met een gekruifte Ster, STUK. 
Het heeft een zydelings Gat, nevens den 
Grondfteun van zyn Kroost. De woonplaats 
is in Amerika. 

LinNzus geeft deeze duistere befchry- 
ving van een Schepzel, dat in ’t jaar 1759, 
in de Baay van St. Laurens, met een Vifch- 
Lyn werdt opgehaald , en federt door Ep- 
WARDS is afgetekend. Men heeft het vere 
volgens in de Philofophijche Tranfactiën, en 
uit dezelven in de Uirgezogte Verhandelingen , 
in Plaat gebrage en befchreeven (*). Het 
kwam den Heer Doktor RussrrL voor, tot 
hee Geflagt van Priapus te behooren, De 
geheele zelfftandigheid was Veerkragtig. Het 
Lighaam was wat grooter dan een Duiven- 
Ey, glad en van eene Zilverige Afchkleur. 
De Steel, tien Duimen lang, en bleek bruin, 
rond, hol, ruig en Vliezig , naar Leder ge- 
Iykende , hadt het End aan een Steen ge. 
groeid. De Rok des Lighaams beftonde uit 
een Netswys geweefzel van Vezelen, die in 
de Openingen ivan Mond en Aars fcheenen uit 
te loopen. Dezelve maakte een Beurs uit , waar 
in eenige Stoffe fcheen vervat te zyn, die, zo 

men 

(*) X. DEEL , op ’t jaar 1765, bladz, 354, enz. Plaat 

LXVL, 
C 2 


h DEEL. XVIIe STUK, 


36 BESCHRYVING vVÁN 


VL. men zig by ’t ophaalen verbeeldde, een eigen 
ied beweeging hadt. Na dat het in Spiritus was 
Hoorp- Oovergebragt , vondt men van binnen, tegen’ 
STUK. _ dien Rok aan, eene zelfftandigheid , naar Dar- 

men gelykende. Niet onaartig is dit Schepzel , 
hier, onder de Basterd-Polypen geplaatst. 


mn een 5 


GEOROORORSELSEEEEEEE 


; 


EXXX.- "HOOFD ST Uit 


Befchryving van ’t Geflagt der PoLyrPEnNs 
die men gemeenlyk Zoet Water Polypennoemt, 
tot welken ook eenigen „naar de voorigen gelykene 
de, en zekere Waterblaasjes , in ’t Lighaam 
der Dieren voorkomende , betrokken zyn. 


Nae Det Griekfche naam van Polypus gee 
woonlyk aan het bekende Zee - Dier, dat in 

het Geflagt der Zee- Katten befchreeven is, 
gegeven wordt, zo heeft LINN Us denzel. 
ven hier niet willen gebruiken voor een Ge- 
flagtnaam van die Diertjes der Zoete Wate- 
ren, welken wy PorLvYreN tytelen. Ik oore 
deelde, nogthans, dien naam te algemeen be- 
kend, om denzelven te verwerpen. De bee 
paaming van Hydra, immers, hoewel by den 
Heer PALLAS ook voor echt aangenomen , “is 
te gebruikelyk voor een Waterflang, naar wel« 
ken onze Diertjes in ’t allerminfte niet gely- 
ken, dan dat men om het Veelhoofdig Beest , 
1 


ot 


er 


DE POLYPEN. 37 


welk “er de Ouden mede betekend hebben, VL 


| j Arpe 
denken zou. Sommigen gaven daar gevens eht 
ei © 


anderen negen „ anderen vyftig Koppen aan. Hoorp= 
Doch; al was dit zo, dan zou het nog weinig “TUKe 


ftrooken ; dewyl onze Polypen niet Veelhoof- 


dig, maar Veelpootig of Veel- Armig zyn. 
Hierom heeft ’er cok REAUMUR, in ’% 


_Franfch, den naam van Polype aan toege 


eigend, die van den voornaamen befchryver 
deezer Schepzelen , den Heer T REMPLEY, 
gelyk ook van BAKER in ’ Éngelfch , en 
vervolgens van Rorser in ’t Hoogduitfch 
fchryvende , behouden is, 

Men heeft, wel is waar, aan de Hydra der ni 
Fabel - Historie de Eigenfchap toegefchree- a 


ven, dat, wanneer één van deszelfs Koppen 


afgeflagen of afgehouwen werdt , dezelve 
fchielyk weder aangroeide ; doch dat zulk 


een afgehouwen Lighaamsdeel een nieuw Dier 


zoude worden, en dat overzulks het af{nye 
den der Deelen gelegenheid tot vermenigvul. 


diging deezer Schepzelen , gelyk in de Zee- 


Sterren en Wormen , geeven zou; dit vindt 

men daar niet van verhaald, eDeeze Eigen- 
fchap maakt de Polypen , die anders volko- 

men Dieren zouden zyn, Plantaartig ; zo wel 

als die, dat zy door fplyting Veelhoofdig 
worden , en dat zy de Jongen, als Scheuten, 

tot de zyde des Lighaams uitgeeven. 

’ Zyn ongemeen kleine’ Diertjes der Zoete Woon. 
Wateren, doch voor ’t bloote Oog zigtbaar „P 


@ die 
FT, DEEL. XVIII, STUKe 5 


58 BESCHRYVING VAN 


VI. die men meest aan de Worteltjes van ’t Eende- 
LKXX. Kroos, zo als die in ’t Water hangen, als ook 
Hoorp. aan andere Planten onder Water waarneemt. 
sruz. Zy vallen niet in vuile, Moerasfige , gelyk de 

Basterd -Polypen, maar in heldere ftroomende 
Wateren, of ookin zuivere Vyvers, uit wel- 
ken TremBrEY de zynen haalde. Dit ge- 
fchiedde in ’t jaar 1739 en vervclgens , op 
den Huize Sorgvliet by ’s Gravenhage. LEEus 
WENHOEK hadt, reeds in ’c voorfte deezer 
Eeuw, aan de Koningiyke Societeit van Lon- 
den kennis gegeven, hoe dergelyke Diertjes, 
door hem, ontdekt waren. Men heeftze fe« 
dert ook op andere plaatfen in Holland ge- 
vonden, van waar de eerften die in Vrankryk 
door Rraumug , in Engeland door Baker 
waargenomen werden , derwaards door T RE M- 
BLEY overgezonden zyn. Men vondtze ech- 
ter aldaar ook wel dra, en zy kwamen aan 
Rorser by toeval voor, in het Water, dat 

by uit de Meiren omftreeks Neuremburg , in. 
de Maand April des Jaars 1753 ‚ tot het on- 
derzoeken van Water - Infekten , hadt doen 
haalen 3 ja hygontdekte vervolgens verfcheide 
Soorten van deeze Diertjes, en van Infekten, 
aan dezelven tot Voedzel ftrekkende, in het 
Water van dergelyke Meiren , dat hy dage- 
lyks verfch liet haalen ; waar door hy tot 
een naauwkeurige befchouwing , afbeelding en 
befchryving , van dezelven , gelegenheid be- 
kwam, 


De 


per PorLYrPEN. 39 


De Polypus neemt verfcheiderley Geftalten Ó VL 
aan, en is hier door voor een onbedreeven ‚ #x. 
Liefhebber niet gemakkelyk waar te neemen Hoorn- 
of te vinden. In een famengetrokken ftaat STUS- 
vertoont zy zig als een klein rondagtig Zaad- EE 
korreltje, zittende aan de Wortels van Kroos” ° 
of andere Waterplanten. Het Lyf uicftrek- 
kende, gelykt zy naar een Strootje of W orme 
agtig Steeltje , veelal met het eene End op- 
waards gekeerd , dat dikwils een Kopje als 
een Speld heeft, en rondom hetzelve Armp- 
jes uitbreidt , van verfchillende langte. Som- 
mige Polypen hebben deeze Armen altoos 
korter dan het Lighaam 5; doch in anderen 
ftrekken dezelven zigtot een verbaazende langte 
uit, en worden dus aan de Enden onverbeel- 
delyk dun. Men neemt waar , dat deeze laat- 
ften hunne Armen den eenen tyd wel tien of 
twaalf maal langer hebben , dan den anderen tyd. 

In fommigen ftaan zy, als een Ster, regtuit- 
gefpreid, in anderen binnenwaards krom, in 
anderen krullen zy alseen bos Haair, rondom 
den geheelen Polypus; zo dat het onbegrype- 
lyk voorkomt , dat zy niet in de war raaken. 
» Getal der Armen isin fommigen zes, zeven, 
agt, in anderen tien en meer (*). Men geeft 


3 


er 


(*) Cirrhis — ad fummum denis Stellatum, zeet de 
Heer PALLAS, El, Zoöph. p. 26, Dat is tien Armen op 
zyn hoogst; doch TREMRBLEY heeft ’er by de twintig 
aan gevonden, 

C 4 


1, DEFF, XVIII. STUKe 


VI. 
AFDEEL, 
LXXX. 
HoorD- 
STUK, 


40 BESCHRYVING VAN 


‘er ook wel den naam van Pooten aan, en 
hierop flaat de benaaming van Polypus; doch 
eigener worden zy Armen genoemd, alzo het 


Dier gebruik van dezelven maakt, tot het 


vangen van zyn Aass ’t welk ruim zo noodig 
fchynt te zyn voor hetzelve , dan het loo- 
pen. 

Tot den gewoonen voortgang, aan de mee- 
fte Schepzelen eigen, kromt de Polypus, op 
haaren Voet ftaande, zig om, en zer de Ar- 
men als Pooten neer , na dat hect Lighaam 
zeer is uitgerekt; dan haalt zy het agter-end 
naar vooren, door intrekking van het | ighaam, 
op de manier der Aardwormen:; maar zy kan, 
op dergelyke manier, zig ook agteruit beweee 
gen, en zelfs over de een of andere zyde zig 
op haare Armen omrollen, Likwils gaan zy 
ook, gelyk de Buitelaars, met de Staart om 
hoog op den Kop ftaan, Nog een zonderlinge 
beweeging hebben zy, wanneer ze, langs de 
Wanden van het Glas opwaards gekroopen, 
zig opgehangen hebbende aan de Oppervlakte 
des Waters , dan zig als hagen en weder flinge= 
ren , waarfchynlyk tot het vangen van hun- 
ne Prooy, Dan hebben zy altoos een Lugt- 
belletje aan ’t End van de Staart. Somtyds 
gaan zy ook met de Armen aan de Oppervlake 


__te hangen , of ftrekken het Lighaam langs dee 


zelve uit. Een menigte van andere postuuren , 
welken zy maaken, zou het overtollig zyn te- 
befchryven, Somtyds krommen zy zig Hoe- 

pels- 


dn 


Ake 


DE POL YPEN., 41 


- pelswyze rond , en houden zig, als of zy de, VL 


Kop en Armen afwreeven met de Staart. — Te 


Uit de Waarneemingen van den Heer Hoorp- 
TreEMBsLEY ijs het baarblykelyk , dat dic? T9K- 
Schepzel met zyne Armen Watervlooijen „nstei8 
Water: Slangetjes of Aaltjes en andere Diert- hol. 
jes, vangt, die het dan in zyn Lighaam brengt 3 
hetwelke daar door dikwils op een monftreuze 
wyze uitgezet en knobbelagtig gezwollen is 
waargenomen. Men heeft hierom niet ge- 
fchroomd , aan het Hoofd van den Polypas 
een Mond, en aan het Lighaam eene Hollig- 
heid toe te fchryven. BakKER zegt dat hee 
rond en Pypagtig is, hebbende aan ’t een End 
zyn Hoofd cn Mond , rondom welken de Ar- 
men ftaan. TREMBLEY nam waar, dat de 


„Verteering gefchiedde door een geweldige 


fchokking der ingenomene Spyzen , zelfs tot 
in de holte der Armen en tot in de Lighaa- 
men der aan de Moer zittende Jongen. …„ Het 
‚, Lyf beftaat in allen, zegt Rorser, uiet een 
„‚ hol Kanaal, en de Armen zyn za wel hol 
» als het Lyf, ’t welk inzonderheid dan aan 
» dezelven te zien is, wanneer het Dier dee 
5, zelven intrekt en korter maakt, Dit holle 
„, Kanaal heeft eene Grondkleur, uit bruiner 
„> Korreltjes beftaande , met een helder en 
» doorfchynend Overtrekzel , dat den Polypus 
>> zig als gefuikerd doet vertoonen”, 

Dic , door Rorser in zyne Afbeeldingen 
| C 5 aan- 

I. DEEL. XVIII, STUK, 8 


} 


‚NL. 
ArvreL 
LXXX, 
Hoorp- 
STUK 


4e BESCHRYVING VAN 


aangeweezen, met en benevens het voorgaane 
de, fchynt buiten twyfeling te ftellen, dat hee 
Lighaam van de Polypen een hol kanaal zy, 
met een Mond voorzien. De Heer PALLAS, 


„niettemin, wykt van het gemeene Gevoelen 


af, zeggende , van denkbeeld te zyn, dat de 
Polypus niet van Natuure hol zy, maar, door 
het inneemen van Voedzel uitgehold worde. Ik 
geloof, in tegendeel, dat hy door dat middel 
zyre Naruurlyke holte kwyt raakt: want die 
verbaazende, opzwelling , welke de gedagte 
Tekenaars in Plaat vertoonen, kan naauwlyks 
plaats hebben , zonder eene geheel opvulling 
van de Holte, welke in deszelfs Lighaam 
plaats hadt. „, Zyn Ed. verbeeldt zig, dat 
„, de geheele Polypus uit Merg beftaa, ’t welk, 
„, als ’er het Voedzel of Aas tegen aankomt, 
„even als Wafch voor de drukking van den 
… Vinger wykt en dus uitgehold worde, ronde 
‚‚ om de ingedrongen Spyzen famenloopende”, 
Een Gevoelen, waarlyk, dat tegen de Grond- 
regelen der Werktuigkunde ftrydt : want, waar 
js de drukkende oirzaak , en hoe zal men de 
indringing van het Voedzel begrypen „ zonder 
eene Zuiging te onderftellen en deeze wederom 
kan geen plaats hebben zonder eene Buisagtige 
holte. Anderszins, immers ook, zou het Aas, 
even gemakkelyk , aan de zyden van hec Lig- 


__haam , overal , weder kunnen uitgaan. De 
„verdeeling der Hoofd: en Voet. Enden van 


de 


N 


DE POL YPEN,. ä3 


de Polypen en daar door veroirzaakte ver- VL 
menigvuldiging der Hoofden en Staarten , zo en 
min alsde aangroeijing der Armen, zou geens- Hoorpe 
zins pleats kunnen hebben , indien de Poly- sTux. 
pus geheel uit eene Mergagtige zelfftandig- 
heid (zyn Ed, zegt Parenchyma) beftond, die 
zig om het Aas vormde, 

Maar , „ hoe zoude anders een overlangs 
s, doorgefneeden Polypus, op ftaande voer, 
» met ieder gedeelte kunnen zwelgen, en de 
s> Spyzen bergen in eene geflootene Holte: ’ 
‚> welk echter niet zeldzaam waargenomen 
3 wordt’ s zeet de. Heer PArLAs, De 
Waarneemers; inderdaad, gecuigen zulks (*), 
en het is verwonderlyk ; doch het kan ,myns_ 
oordeels , even zo goed verklaard worden, 
wanneer men het Lighaam natuurlyk hol on- 
derftelt te zyn. Daar heeft zekerlyk eene 
Veerkragtigheid in hetzelve plaats , door wel- 
kede Wanden van een overlangs doorgefneeden 
Polypus zig aanftonds zullen fluiten , om het 
Aas te ontvangen; ’t welke , indien het Lig- 
haam ‚geene holte had , naar alle verbeelding 
door de Wond zoude moeten uitglippen. De 
geweldige uitrekkingen en inkrimpingen, als 
ook de oneindige verandering van postuuren, 
benevens de werking der Armen, en wat dies 


meer 


(*) Zie onze Natuurlyke Historie der Gemeene Polypen, 
aster t Werk van BAKER, genaamd Narzig Gabruik van 
fe Jlikroskoop, Amst. 1756. Blade, 488, 


Ee, DEEle KVIil, STUKe 


VL 
ÄFDEEL: 
EAKX. 
Hoorp- 
STUK. _ 


Vootte 
gecling. 


44 BESCHRZVING VAN 


meer is, kan men niet begrypen, zonder eene 
Natuurlyke holligheid te onderftellen. Wy zul- 
len in ’c vervolg , uit de Waarneemingen van 
SCHAEFER, zien, dat deeze holligheid wee- 
zentlyk zigtbaaris, En dat de Polypen van bine 
nen hol zyn, blykt onwederfpreekelyk uit de 
Proeven vanden Heer T REMBLEY, door wel 
ken hun Lighaam, even als een Kous, werdt 
omgeftroopt , zodanig , dat de binneníte Wand 
de buitenfte wierde (*). Zonderling is ’t „dat de 
Heer Parr as, dit ook verhaalende, niet opge- 
merkt heeft , dat zulks geen plaats zou kun- 
nen hebben , indien de Polypus niet weezent- 
Iyk een binnen{ten en een buitenften Wand aan 
zyn Lighaam had: veel minder, dat het eeni= 
ge maalen zou kunnen gefchieden, gelyk zyn 
Ed. zegt (4). 

De bekendfte en zekerfte Voortteeling der 
Polypen is eene uicbotting, zeer naar die der 


Planten gelykende ; zo dat zy de Jonge Poly- 


pen hier en daar tot de zyden des Lighaams 
uitgeeven, die aldaar als Botten uitfpruiten „ 
aangroeijen in langte , Armen krygen , en 
eindelyk , volwasfen zynde, zig affcheiden 


van de Moer , om op zig zelf een Dier te - 


worden, dat wederom dys voortteelt, ’t Ge- 
| tal 


(*) 1iden , bladz, 490. 


{Ff} Docuit ís, Hydram , aliquoties fubverfam , 


ita ut, que extus fuerat fubftantia interior fiat, vivere & 


nutrii, El, Zoöphe p, 23e 


, 


Ek 


DE POL YPEN. AS 


1 
tal der Jonges ‚die te gelyk aan eene Poly- VI 
_pus groeijen, is fomtyds tien, en, alzo het in LEX 
twee of drie Dagen volkomen Dtitren Zyn , Hoorp= 
die zelf Jongen voortbrengen, terwyl de Ou- STUK. 
de niet ophoudt van baaren; zo is derzelver 
vermenigvuldiging verbaazende. Zy zouden 
ook Eytjes voortbrengen, die door de groote 
Waarneemers , JUSSIEU, TT REMBLEY, 
RorEsrr, zegt PArrLas, gezien en bee 
fchreeven zyn. Zyn Ed, hadt die manier van 
Voortteeling , tweemaal , met eigen Oogen 
volmaakt waargenomen, en, dat dit de Na- 
tuurlyke manier van Voortteeling zy, beves- 
tigde hem de kleinheid der Polypen in ’t vroe« 
ge Voorjaar , zynde dezelven dan altoos zo 
_groot niet als de genen, die door de Uitbot- 
ting worden voortgebragt. Om die reden 
ftelde Rorser zulks maar waarfchynlyk (*), 
en ÜRrFEMBLEY {preekt ‘er zonder zekerheid 
van, ja fcheen het veeleer te ontkennen; ten 
miníte blykt uit zyn zeggen, dat hy die Eyt- 
jes nog niet gezien hadt (fj: weshalve het 
my zo ontwyfelbaar niet voorkomt, als aan 
den gedagten Hoogleeraar (J). 


De 


(*) Als boven BAKER bladz. 385. 

(T) Nous n’avons , jusqu'à préfent, tien découv&t dans 
les Polypes, que lon puisfe asfûrer être de la Graine, Mém, 
des Polypes. in Quartos P. 204, 

(1) Hy zegt, ex Ovulis ques Jusfiauns 3 Tremblejus et 

Roea 


L DEEL, XVIII, STUKe 


VI. 
ÄFDEEL. 
LXXX, 
Hoorp- 
STUKe 


ita mer 


Soucrtene 


viridise 
Groene 
Polypus, 
Plaat 
CXXX1X, 
Fig. 3e 


46 BrsCurRyvING vAn 


De Heer LinNaus geeft de Kenmerken 
van een Eolspis op ‚ als daar in beftaande k 
dac hy aan ’t End een Mond heeft met ‘Voe- 
lers omgeven , die. Borftelagtig zyn. Deeze 
komen af van een Stammetje , dat Lilagtig — 
is, met maar ééne Bloem ; zig verplaatzende, 
en met het onder=end 8 ergens aanhech- 
tende. 

’ Getal der San van dit Geflagt, by 
onzen Ridder, is zeven; waar onder, behalve 
de vierderley Arm-Polypen van Rorser, 
ook de Trechterdiertjes en zekere in *t Dier- 
Iyk Lighaam voorkomende Waterblaasjes * 

thuis gebragt zyn. 


(1) Polypus met ongevaar tien miet zeer lane 
ge Armen, 


De Kleur wordt door onzen Ridder, in na- 
volging van den vermaarden ROESEL , tot 
on= 


Roefelius viderant & descripferant, Hydras nasci aliquoties 
Hyeme egomet vidi, ut dubium amplius non út, Zoöph. ps 
28 ; 29: 

(:) Hydra Tentaculis fubdenis brevioribus. Syst, Nat, 
XII, Gene 349, LEEUWENHO@EK Phil, Trans, VO Le 
XXIII, Ne 283, Pe 1494: TREMEBL, Polyp. Lp. 22. Te 
Ie fe Ie Polype I. Spe Polypus multibrachiatus viridis, Rorse 
ms: II, Polyp. 531. Te. 88, 89, Polypus viridis. SCH Z F« 
FER Abhandl, 1, Band. N, 5. p. 235, Tab. 1, 2,3 Hye 
dra viridisfima. PALLe Zoöphe 35, Groene Folypus, Lyst der 
Planid, ble 39e 


Ee, 


DE oProrb LI PAEUND © âT 


onderfcheiding der vier. gedagte Soorten ge- VL 
bruikt. Dus noem ik dan ook dezze eerfte tn 
Soort , de Groene Polypus , en PALLAS de :toorpe 
geer Groene; want het is zeker, dat dezelve sTUKe 
éen fchoone Grasgroene Kleur heeft, Ror- 

SEL voegt 'er by, dat zy met veele Armen 

is voorzien en f rEMBLEY onderfcheidtze 

door de kortheid der Armen, „,, De Groene 

», Polypen (zegt hy,) zyn de genen die de 

… Armen kortst hebben. Zelden heb ik ‘er 

» gezien, wier langte de halve langte van haar 

‚ Lighaam overtrof , dat is, wier langte meer 

‚‚ dan een Kwartier Duims was”. ROESEL, 
evenwel, heeft de Armen vry veel langer in 

de Groene Polypen waargenomen. 

De Heer ScnarrFEeRr vondt, zo wel als 
RoeseL, deeze Polypen veel laater dan de 
anderen, daar TREMBLEY dezelven eerder 
gevonden hadt De reden hier van is niet ver 
te zoeken. Laat ons dien aangsande den Pas- 
toor „die hec fchier opgaf dezelven te vinden, 
hooren fpreeken.  Ík twyfelde byna, of ’er 
9, wel een groene Soort, van Polypen wares 
s, ten minfte geloofde ik, dat dezelve zig niet 
„> onthield in onze Wateren : doch in de vol. 
js gende Zomer werd ik anders onderrigt, en 
> ik vond tevens de oirzaak uit, waarom deee 
‚„ ze groene Polypen zo lang myne Ontdekking 
> ontfnapt waren. Ik/hadze tot dien tyd toe 
» niet op de regte plaats gezogt. De andere 
s> Polypen waren my altyd voorgekomen in 


one „ ftroo- 
I. DEEL, XVIII, STUK, 


VI. 


AFDErEL. 


LXXX. 
„HoorD- 
STUKe 


48 BESCHRYVING vAN 


2) ftroomende Wateren 3 derhalve was ik alle 
>> Moerasfen voorbygegaan ; doch eindelyk 
s) vond ik ze in twee Plasfen by onze Stad; - 
» Regensburg , onmiddelyk voor het zogenaam- 
> de Proeveninger Woud, De eene, die laagst 
ss legt, heeft fomwylen den toevloed van ee- 
»» nige naby gelegene Bronnen; doch de ande-= 
‚> re, die de hoogfte is , fchynt haaren oir- 


4, Íprong daar van te hebben, dat het Regen- 


De 
Axrmene 


‚> water niet fchielyk kan wegzakken in den 
‚, Kleijigen Grond , en daarom is deeze Plas 
‚> ook aan groote veranderingen onderhevig, 
» Men treft ’er fomtyds weinig, fomtyds veel, 
‚> en dikwils geen Water in aan”, 

„, Toen ik eens, met een ander inzigt, uit 
» deeze beide Plasfen Gras en Water naar 
ss myn Huis liet brengen, vond ik s’anderen- 
s, daags, tot geen kleine verwondering en 
» vreugde , zo wel de Gras-Steelen en Blas 
» deren , als de Wanden van het Glas, vol 
») Zulke groene Polypen hangen. Sedert dien 
‚‚ tyd heb ik altoos dergelyken in deeze Wa- 
9, teren aangetroffen, Zou dit enkel toeval- 
» lig zyn, of beminnen de groene Polypen 
, meer een ftilftaand of maar wenig afftroo- 
s mend Water; in het welke zig de Diertjes, 
‚> die zy tot haar Voedzel noodig hebben , be- 
» Vinden, die in de fnelvlietende Beeken, 
, waar men de anderen aantreft ‚ niet te vine 
s, den waren? 

» Zy zyn, gelyk de anderen, met beweeg: 

> lyke 


DE POLTYPEN. de) 


s Iyke: Armen voorzien ‚ wier getal ook ver-, VE 
5 fchillende is. In volwasfenen heb ik niet EERE, 
»» minder dan zes, doch wel negen , twaalf en Hoorps 
s» fomtyds ook agttien Armen geteld. Veelen STUKe 
„ konden hunne Armen vry lang en tot over Greet: 
„» de helft des Lighaams uitftrekken , doch 
„> Anderen fcheen dit onmooglyk te zyn , door= 
s dien zy dezelven niet half zo lang maakten 
> als het Lighaam. Men zou deeze groene 
»» Polypen, derhalve , zo wel als de anderen , 

» in kort en lang ge- armde kunnen onderfcheis 
» den. « Deeze Deelen ftrekken hun tevens 
> voor Armen en. Pooten : zy houden zig niet 
ss alleen met dezelven aan andere Lighaamen 
sa Vast 5 Zy vangen ‘er haaren Roof mede, 
> brengen dien aan den Mond en in de Keel , 
s, maar zy begeeven zig ook , door middel der 
» Pooten, van de eene plaats naar de andere, 
2 Middelwyl veranderen de Armen in figuur 
» en plaatzing. Somtyds vertoonen zy zig als 
2, de Straalen van een Ster , famtyds als Bla- 
s) dertjes, fomtyds als Draaden, die den Kop 
> omringen. Nu eens zyn zy alle te famen, 
», dan wederom maar één hunner , uitges 
» ftrekt, neemende bovendien allerley, hoes 
„… kige, Boog-, Slang- en Ringagtige kromten 
aan. | 

‚> Deeze Armen ftaan rondom den Kop, die ge 
„in't midden een Mond of byna ronde Ope- Lighaam: 
»» Ding heeft , welke zy, gelyk twee Lippen, 
| ! D „> taan 

1, DEEL: XVIIE STUK, 


VL. 
AFDEELe 
LXX, 
Hoorp. 
STUK. 


Groene, 


A 


DO BEsCHRLVING VAN 


» taamelyk lang en onder veelerley geftalten 


s, kunnen uicftrekken. Het Lyf is uit louter 
» kleine Bolletjes of Korreltjes famengefteld , 
s> waar van de inwendigen een onveranderlyké 
s, groene Kleur hebben, doch de uitwendigen 
s> geheel wit , helder en doorfchynende zyn. 
> Hier door ís de geheele Polypus als met een 
5, helderen weerfchyn omgeven. Als haar 
‚> Lighaam zig in de langte heeft uitgeftrekt „ 
ss dan is hetzelve gewoonlyk overal even dik 
‚„ doch anderszins aan oreindige verandes 
5» ringen onderworpen. Trekt zig de Poly- 
pus fnel en fterk te famen , dan moet, na- 
tuurlyker wyze , haar Lighaam kleiner en - 
tevens dikker worden; weshalve zy dan 
Rol-, Kegel-, Spil-, Knop of Knodsagtig 
wordt, naar dat zy van boven, van onde- 
ren of in ’ midden , de meefte dikte krygts 
Rekt zig haar Lighaam in de langte uit, 
dan is het of regt, of met één of meer 
4, kromten geboogen. Hier by komt nog 
‚dat ook de ingezwolgen Diertjes, en der- 
„ zelver verfchillende plaatzing, het Lyf op 
verfcheiderley wyzen mismaaken. Ik heb 
als iets byzonders in deeze Polypen aange= 
merkt, dat de zodanigen „ die haare Armen 
weinig verlangen kunnen, haar Lyf zo veel 
te meer uitrekken , en diet gefchiedde by 
veelen zo fterk , dat zy anderhalf Duim 
lang wierden, Het tegendeel hadt in de 
„ lang ge-armde plaats, want deeze konden 
| » haar 


bE-.PotyrPÊN; jr 


haar Lyf zeer weinig, en naauwlyks tot het VL 
3, detde deel van die langte, uitrekken; Ann 


ss De Groene Polypen teelen op dergelyke Hoorp- 
3) Manier als de andere voort. Le Jongen ; “TUE 


3» Paamelyk , komen van zelf uit en aan het 
33 Lyf te voorfchyn, en derzelver getal is dani 
3» grooter , dan kleiner. Ik heb Moeder - Po= 
ss lypen gevonden, aan welken zes en‘ zeven 
ss Jongen te gelyk zaten , van welken, nae 
5 tuurlyker wyze , de een altoos grooter; 
3, volkomener en volwasfener was, dan de 
) anderen. In ue eerfte opflag wordt men aar 
> de Moer niets dan een Knobbeltjs , gelyk een 
5 Kogeltje , gewaar ; doch dít verheft zig 
5 langs hoe meer , en groeit, in mirtder dan 
ss een Uur, tor een klein Rolagtig Stokje 3 
3, het welke boven en in ’t midden allengs 
„ fpitzer wordt , en van boven kleine Punrjes 
krygt, als Slakken- Hoornen , waar van de 
5, Armen worden geformeerd. Op zulk een 
5 eld heb ik meermaalen 5 zelfs deezen Win- 
‚ binnen minder dan een Dag, een jon- 
HA Polypus zien uitfpruiten ; tot volwass 
fenheid aangroeijen en zig los maaken van 
‚de Moer. My is geen voorbeeld bekend , dac 
eén jonge Polypus , by my. langer tyd; dan 
éénen of ten hoogfte anderhalven Pax, tot 
; Zyn volkomen uitgroeijing befteed heeft. In 
deeze groene Polypen; evenwel. gelyk in 
alle anderen , hangt derzelver fterke ver 
menigvuldiging en fnelle wasdom veel af 
De ss van 


3 


9) 


Ì. DEEL. XVRI STUK, 


s 


Jorigera 


sa BESCHRYVING vAn 


Vi. 
ÂFDEEL. 
LXXX, 
Hoorp- 
STUKe : 


Groene, 


Miís- 
maakthe- 
den, 


Byzondere 


heden, Ki 


ss van de Warmte en overvloed van Voedzel; 
»> Dus kan men zeggen „dat zy in de Zomer 
»‚ meer en fpoediger dan in de Winter woort- 
s, teelen & doch , wanneer men ze ’s Winters 
s‚ warm houdt en het noodige Aas kan geeven , 
a» dan zal het byna eveneens , met hunne 
‚> Voortplanting, als in de Zomer zyn. 

‚… Behalve de Konftige Wanfchepzels, die 
s> men door {nyden en opfplyten van dee- 
s, ze zo wel als van de andere Polypen vormt, 
„, hebben ook Natuurlyke mismaaktheden on- 
;‚ der dezelven plaats. Ik heb. eens eene Groe- 
‚> ne Polypus gezien, waar aan, behalve een 
s, Jong op de gewoone plaats, nog een ander, 
‚‚ geheel boven, digt by de Armen zat. In een 
„> ander Polypus was ieder Arm , van: boven, 
in een ronde Knop veranderd. Dit Schep- 
„ zel bleef , omtrent zes Weeken lang, onbe- 
» woogen op eene zelfde. plaats en in. het 
‚> zelfde postuur ; doch toonde niettemin 
„a Leven en Gevoel, als men ’t aanraakte. Ik 
„ kwam het by. toeval te verliezen. Voorts 
‚‚ heb ik zulk eene Polypus gezien , welke , 
„> zo wel als haare Jongen, het bovenfte des 
‚ Lighaams benevens de Armen ontbrak, rek- 
…, kende zig nogthans uit en famentrekkende. 
» Eindelyk is my ’er ook eene ter hand ge- 
„, komen , daar het bovenfte deel gelyk een 
», Jong aan ’t Lighaam zat, en niettemin 
» was dit Wanfchepzel fpringleevende. 

„‚ Dit alles hebben de Groene Polypen 

kt >, MEL 


DE PoLYPEN 53 


> alle de Arm - Polypen gemeen, doch thans ie 
5 zullen wy agt geeven op hunne byzonder-rxxx, 
„, heden. zt. De Kleur der anderen is zeer Hoorp- 
» veranderlyk , en volgt gemeenlyk die der “TUE 
5» verflondene of uicgezoogene Infekten, ja ©" 
2» Zy worden, wanneer zy lang zonder Voed- 

ss Zel zyn geweest, geheel doorfchynend en 

> helder , als Glas : doch deeze Groenen is 

s, de Kleur weezentlyk eigen. Zulks blykt 

9» daar uit, ten deele dat de groene Kleur, 

ss hun Lyf mag met zulke Diertjes opgevuld 

> Zyn, als hect wil , altoos de overhand be- 

» houdt; ten deele dat dezelve door uithonge- 

s Fing niet verdwynt , en zelfs lang ftand 

9 houdt, wanneer menze in Wyngeest, Pekel 

„of Loog, geworpen heeft, 2. Daar, in 

s, andere Polypen, de Kleur des Lighaams zig 

s> Maar door een klein gedeelte der Armen uit= 

») Ítrekt , gaat in deeze de Groene Kleur ten 

9) Ende uit, zodanig , dat by de fterke uitrek= 

> king der Armen nog altoos aan derzelver 

»‚ uiterfte Punten groene Knopies of Korrelte 

», jes worden aangetroffen. q. De plaats, waar 

ss in dezelven de Jongen gewoonlyk uit het 

s, Lyf komen, maakt een derde byzonderheid, 

» In de anderen is dezelve omtrent op de helft 

s, der langte van het Lighaam, doch inde 
> Groene veel verder naar om laag toe. Zy 
5, mogen enkelde, weinige of veele Jongen te 

s> gelyk uitfehuiven , men zal die gewoonlyk 

» digt by den Voet aantreffen, 4. De manier 


D 3 | «> van 
Ee DEEL, XVIII, STUK, 


Zy zyn 
geken 
yk op te 

pasfen , 


54 BESCHRYVING VAN 


van Voeding is ook verfchillende. Andere 
‚ Polypen aazen niet alleen op kleine, maar 
, ook op taamelyk groote Water- Diesen: 
zy zyn in {taat om de Water- Luizen, Wa. 
ter- Vlooijen, Water - Slangetjes of Aaltjes, 
andere Water- Warmpjes en schulpdiertjes, 
met hunne Armen aan den Mond te brengen 
9 En te verflinden ; doch de Groene Poiypen, 
» inzonderheid die zeer korte Armen hebben, 
9, moeten zig met de kleinften , jadikwils met 
de zodanigen vergenoegen , welke eerst uit 
5 de Eytjes gekomen zyn, en dewyl deeze 
9 kleine Diertjes byna het Oog on:glippen, zo 
2 fchynen zy van niets te leeven. Mooglyk 
2» vinden zy in fommige. Wateren Diertjes , 
9, die tot hun Aas dienftiger zyn, dan de 
s, Benen , welken aan de andere Polypen tot 
s> Aas verftreksen. Ook fchynen hunne Are 
9, Men ZO bekwaam niet tot het vangen der 
„> Infekren , als die der anderen, aan welken 
„ byna alles , dat 'er aanraakt, zitten blyft, 
‚ Misfchien zyn deeze Armen zo fterk niet, 
En af moog!yk niet voorzien. met dergelyke 
», Haakjes of Klaauwtjes, als ‘er befpeurd 
» Zyn in andere Arm- Polypen. 
‚ Men kan nog het volgende als eene Vyfde 
‚ Byzonderheid befchouwen. Daar de ande- 
2, re Polypen zeer fchielyk omkomen, indien 
s> 'er niet geduurig frifch Water aan gegeven 
ig wordt, zo kan men de Groenen geheele 


5 Maanden in ’ zelfde Water houden. Ik 
» heb 


Ting 


sp lypen nog in dat zelfde Water, waar in zy, 


De POLYPEN, 53 


heb werkelyk een menigte van groene Po-__ VL 


LXXX. 


JoOrD- 
ss my voor vyf Maanden gebragt werden , zon- srux. 


9, der dat ik ‘er een Druppel ander Water heb Groes, 
„ bygedaan. Deeze veroirzaaken my derhalve 
> geene andere moeite , dan dat ik hun een- 
s> maal ’s Weeks met het noodige Onderhoud 
ss voorzie, Hebbende in verfcheide Glazen 
) de menigte van Zakdiertjes, Water - Vlooie 
ss jen, Mosfeltjes en dergelyken , giet ik flegts 
s> dat Water door een fyn Linnen Doekje, 
3 fcheid de grootften van de overigen af , en 
> houd dan het Lapje , met de klein!te Wae 
3» terdiertjes , die daar op zyn blyven leggen, 
» in het Glas, waar de Polypen zig bevinden. 
s, De groene Polypen „ eindelyk , ichynen en veel 


5 8 vlugge 
3 veel vlugger en onrustiger te zyn, kunnende ‘an de 


“se zig gezwinder her- en derwaards begees?nderen, 


9» VEN, dan de anderen, die dikwils Dagen en 
‚> Weeken op eëne zelfde plaats blyven , ine 
»> zonderheid , wanneer zy een genoegzaamen 
9, Voorraad hebben van Aas, Zo zy zig ook 
‚ naar elders begeeven , zulks gefchiedt met 
9, een zeer langzaame verplaatzing. De Groec= 
‚ne, in tegendeel , kunnen zeer gezwind 
3, voortwandelen , ja het fchynt hun byna on 
> mooglyk te zyn , op eene zelfde plaats te 
»> vertoeven. Ìk hebze bykans om ’t Kwar- 
» tier , of om ’t half Uur, op eene andere 
„ plek aangetroffen , en, wanneer ik iets aan 


nf D 4 „> EEDE 
FE, DEEL, XVIII STUs$ 


VL 
AFDEEL: 
_LRAX. 

HOOFD. 
STUK 


Groêne, 


taay van 
Leven , 


/ 


$6 BES SHRYVING vAN 


9» Eene wilde waarneemen , zo moest ik die 
‚> geduurig , dan hier dan daar, opzoeken” 
Men ziet hier uit , dat de Groene Polypen 
de pleizierigften en bekwaamften zyn, om tot 
Liefhebbery en Natuurkundig onderzoek in 


Glazen te houden. Ook moeten zy in Vyvers 


van zuiver verfch Water , hier te Lande, niet 
ongemeen zyn « want zy waren de eerften, 
welken de Heer TreMBrEY op Sorgvliet „ 
by ’s Gravenhage , vondt. Zy gaven den 
Heer ScnarreR gelegenheid tot de twee 
volgende Waarneemingen , die op de anderen 
niet zo wel waren werkftellig te maaken. 
Deeze Polypen , als gemeld is , gevonden 
hebbende in een Moerasfige Grond, die door 
den Regen tot een. Waterplas wordt en dan 
wederom geheel uitdroogt; zo kwam het hem 
zeer zeldzaam voor, dar zals dit Moeras veer- 


tien Dagen of drie Weeken volkomen zonder _ 


Water was geweest , en het Vee de Aarde 
daar in, als ’t ware , hadt omgeploëgd , wan- 
neer hetzelve alsdan: door een Onweder of 
Plasregen fchielyk met Water gevuld werdt , 
hoe hy aanftonds , den volgenden Dag, de 
groene Polypen daar in weder kon aantreffen. 
Dit hadt zyn Ed., in de voorgaande Zomer, 
meer dan zesmaal laaten onderzoeken , en het 
was hem nooit gefeild: vraagende daar op. 
> Waar blyven deeze Polypen, wanneer het 
9 Water is uitgedroogd? Kunnen zy zig in de 

_» Slk 


DE POLNVTEN, 57 


Kad 


5 Slyk ettelyke Weeken verbergen, en in ’ VI 


ÁFDEet.. 


‚> Leven houden ? Waar belanden zy, als de LXXX, 


>) Slyk zo droog wordt, dat zy van de Hitte Hoorns 
‚‚.fcheurt ? Kunnen zy zig nog in tyds dieper STUX- 
„ nederlaaten, en alsdan, wanneer het regent, Crom 
„in ettelyke Uuren weder opwaards en te 

s» voorfchyn komen ? Of hebben deeze Poly. 

» pen Bijeren , die zig in de drooge Slyk ont. 

„ houden, en, wanneer het regent, op ftaande 

‚> voet uitkomen , wordende in eene zo korte 

9 tyd volmaakte Polypen? Hoe komt het dan, 

‚> dat ik, onmiddelyk na de Regenvlaag, niet 

s) alleen kleine en nog onuitgegroeide, maar 


3) OOk zulke Polypen gevonden heb , daar reeds 


2 vier en meer Jongen aan zaten. Konden 
> dezelven in minder dan twaalf Vuren ont- 
s» Ítaan zyn? Zo weinig is ons nog bekend van 
> Natuurlyke Zaaken, 

‚, Met deeze zeldzaame Waarneeming is de nenand te- 
>» volgende taamelyk overeenkomftig. Daar &°n Vorst. 
», Wy in het begin deezes Jaars, den 2 Febru« 

2) ATY, een zo zwaare Koude hadden, dat de- 
») zelve den vyftienden graad onder het Vries. 
‚‚ punt bereikte, zo was ik begeerig om te 
»» Zien, hoe het met de Groene Polypen in de 
» Moerasfen , daar ik dezelven tegen *t end 
p, des voorigen Jaars in gelaten had , mogte 
>> gegaan zyn. Ìk zond derhalve Volk daar 
‚> heen, lige hee Ys open hakken, en een taa- 
» melyke menigte van Gras en andere ruigte , 
» die men onder ’t Ys van dáan haalde, naar 


hui 
E, DEEL. XVIII STUK, „> HUIS 


VI. 
ÂFDEEL. 
XXX, 
GOFD- 
STUK. 
Groene, 


58 DESCHRYVINCG vAN 


s) huis draagen. Dewyl dit Moeras een goed 
‚„ half Uur van onze Stad legt, zo was, na- 
s, tuurlyker wyze , in die zo groote Koude, 
al dat Gras en Water, in het naar huis draa 
> gen, op nieuws te famen gevrooren. Als 
ik nu dit Water, in een werm Vertrek , hadt 
2» Ontdooijen en twee Dagen ftaan laten, zo 
9» zag ik in myn Glas alles vol groene Poly- 
9 pen, die geheel frifch leefden, en zig al- 
s> lengs ook voortplantten. Hoe zonderling 
, moet dan niet het maakzel en de Levense 
s, kragt van deeze Diertjes zyn?” 

De Heer Scnarrer geeft zyn vermoee 
den op , dat het misfchien met deeze Polys 
pen eveneens mogte gelegen zyn, als met de 
voorgemelde Raderdiertjes van BAKER , en 
met de Aaltjes in Verzengde Tarwe doof 
NeEepHaAM ontdekt. Hy vergelykt dezele 
ven , in deezen , byde Zaaden der Planten, en 
dit zou dan tot nader bevestiging ftrekken, 
dat de Polypen Plantdieren zyn, 

Roeser heeft veele dergelyke en andere 
byzonderheden , in deeze Soort van Polypen, 
waargenomen, en dezelven in hunne verfchil- 
lende postuuren , zeer duidelyk, op twee 
Plaaten afgebeeld. Dewyl zyn Werk in ’e 
Nederduitfch vertaald en uitgegeven wordt, 
zo heb ik daar van weinig ontleend. De Lief- 
hebbers kurnen zyne befchryving van de Ei- 
genfchappen der groene Polypen met het voor- 
gemelde van SCHA&FFER vergelyken , of 

zeik 


pin en dé Ee a vl enne lend en 
pen Vr AN AEP CE e Cas es Unen w % 


d N Kel Ks Er ef 
he : ; Kes EA £ 


Re 


EIK 
) 


ú, 


jk SRS iS 
Gest 


Nn cd 


en: 


mn Ee 


„DErBOLY PE Ne 59 


zelf deeze aartige Diertjes gaan waarneemen. 


VI. 
FDEEL, 


alleenlyk geef ‘ik hier , tot opheldering van het ee 
bovenftaande, in Fig. 3, Plaat CXXXIX, de roorp. 
Afbeelding van zuik een Plantdier , fterk ver- STUKe 


groot. met twee Jongen aan ’t Lighaam, waar 
van het een de Armen uitgeftrekt, het andere 
_dezelven ingetrokken en het Lyf verkort heeft. 
„Aan den ouden of Moeder-Polypus zyn de 
„Armen ook taamelyk lang uitgeftrekt. Zy 
kunnen dezelven ,: zo RoEsEr aanmerkt , 
fomtyds zodanig uitrekken , dat die tweemaal 
‚de langte hebben ván-het Lighaam , doch zy 
doen dit zo „dikwils-niet als de anderen. Dan 
zyn de Armen ook aan ’t End, gelyk men in 
deeze Afbeelding ziet, met een Knopje ge- 
wapend. 


(2) Polypus met ongevaar agt zeer lange 
Armen. 


Groene, 


Il. 
ydra 
fusca; 


Lang gee 


De Heer ParrAs noemt deeze Soort Olj- rmde 


gaêtis , waar mede hy de dunte der Armen zal 
bedoelen ; „want in getal van Armen verfchile 
dezelve niet genoegzaam met de ânderen , 
om daar vanden naam te hebben. LIiNNaus 

7 | noemt 


(2) Hydra Tentaculis fubottonis longisfimis, Syst. Nat, 
XII, Polypi Sp. 3, TREMBL, Polyps Ie ps 22 T. Le fige 
3, 4: ELLIs Corail, T, 28, £. C, Polypus fuscus. Ror sg, 
dns, IL Polyp. 505, T. 84, 85. SCHAEFF, Abbandl, I, 
Band, bl, 155. Tab, 1 , 2, 3. Hydra Oligaltis, PAL Ls 
Zoüph. 1, Polypus met lange Armen. Lyst der Plantd, bladz, 
37. Aen | 

LE, DEEL: XVIII, STUKe 


Polypus, 


VL 
‚ Ärprer 
LXXX. 
Hoorp- 
STUK. 
‚Lang 
gearmde, 


60 BEsSCHRYVING v Á N 


noemt haar de Bruine Polypus , doch de Kleur 
alleen maakt de onderfcheiding niet. Het 
is de Derde Soort van TREMBLEY, die 
de langte en dunte van derzelver Armen 
in Plaat zeer fraay heeft voorgefteld; waar 
uit blykt „ dat zy dezelven niet dikwils twee= 


‚maal, gelyk het de Heer BoDDAERT vCre 


taalt, maar wel tienmaal zo lang als het Lyf 
kunnen uitftrekken , zo de Heer Parras 
zegt. Poor Roeser is ook deeze Poly- 
pus, in zyne verfchillende postuuren , op twee - 
Plaaten afgebeeld: maar'de Heer Scue rrER 
heeft daar over een byzonder uitvoerig kn 
toog uitgegeven. / 

Gedagte Pastoor, na hee uitkomen van 
TreMBLEYys Werk, veele Jaaren agtereen, 
omftreeks Regensburg, vrugteloos gezogt heb- 
bende naar Arm-Polypen, vondt deeze Soort 
eindelyk; in’: voorfte des jaars 1753, digt aan 
de Stad menigvuldig. - In-andere deelén” van 
Europa, echter, fchynen de Groene en Geele 


of Witte Polypen gemeener:te- zyn. « De Heer 


MARTINE T vondt die beiden , in de Wates 
ren omftreeks Leiden ,menigvuldig. In Noord 
holland zyn zy aan zyn Ed, ook voorgekomen, 
De Heer BopDAERT berigt my , dat hy de 
Gemeene Polypen aan Westbroek, Agttienho= - 
ven en daaromftreeks „ zeer veel, op de Wa- 
ter- Eppe , doch by Jutphaas zeer weinig ge= 
vonden heeft, Van deeze lang « ge » armde 
maakt zyn Ed, geen gewag. 

SCHAFe 


DE PorLYPEN. Ó: 


ScHarFrERrR de ArmePolypen der Zoete VL 
Wateren dus gevonden hebbende , dagt daar „12 XXX, 
in veel nieuws te ontdekken, doch zyn Ëer- Hoorp- 
waarde befpeurde wel haast, dat deeze Stof. sTUK. 
fe door den Heer ee in deszelfs Lak 
driejaarige onderzoekingen op Sorgvliet by 
’s Gravenhage , zodanig doorgrond was, dat 
hy ‘er weinig by kon voegen. Jade Paftoor 
geeft zyn Ed. nog dit uitmuntende getuigee 
nis: „ ik heb al het gene, dat door hem bes 
» fchreeven is, en alles even zodanig, als hy 
„s het heeft, ten naauwkeurigfte aangetroffen”, 

Zyn Eerw. geeft derhalve zyne Waarnee. 
mingen meer tot bevestiging dan tot vervul- 
ling der Waarneemingen van den Heer 
FRreEMBLEY op, en toont daar mede zyne 
eerlykheid en zugt tot bevordering van de kene 
nis der Natuurlyke Historie. 

De Heer Scnarrer maakt in zyn Ver- 
toog , gelyk de Heer TrrmBrLEY, eenige 
Afdeelingen. In de Eerfte {preekt hy van het 
gene de Geftalte, Struêtuur en Beweeging der 
bruine Armpolypen betreft: in de Tweede 
van derzelver Voedzel of Aas, de manier 
van hetzelve te vangen, in te flokken enz. 
De Derde Afdeeling handelt van derzele 
ver Voortplanting. De Vierde behelst de 
Proeven door hem op deeze Diertjes in ’ 
werk gefteld. In de Vyfde, eindelyk, geeft 
hy eenige Bedenkingen op , aangaande derzel- 
ver inwendig Maakzel, dienende voornaame- 


d k lyk 
Es DEEL. XVII gain 


ës BrsCHRevINe ván 


VL Iykeot verklaaring det zonderlinge Verfchyns 
gn zelen , welke zig in deeze Schepzeltjes opens 
Hoorp- bren ú 
STUK. Schoon de Paftoor de Polypen allereerst aan 
bale t Kroos of Water-Linzen gevonden hadt; 
verklasrd, kwamen zy bem doch vervolgens aan allerley 

Plaat CD in ’t Water voor Het fchynt hun ever 

CXL, 

Fig. 1. 't zelfde te zyn, of zy een Stokje, Strooitje; 
Worteltje , Blaadje , Steentje aangrypen; ja 
de Huisjes van leevende Dieren dienen hun dik- 
wils tot een Voerfteun. Dus heeft hy ze aan de 
Kokertjes van Water- Rupfen , aan de Schaaleni 
van Water- Slakjes , zo wel als aan het Kroos 

„en de kleinfte Soort van Plompen, het overe 

vloedigfte gevonden 5 zittende aan derzelver 
Bladen, Steeltjes ei Wortelert, gelyk dit doot 
zyn Eerw , tot opheldering van de Huishoue 
ding der Polypen vertoond wordt. Ik heb 
die Afbeelding ; met eenige verandering en 
mooglyk ook verbetering, op Plaat CXL; 
van hem ontleend 

Hiasier _ Aldaar worde, in Natuurlyke grootte, (Fig. 

Ee 1.) de Geftalte deezer lang gearmde of bruine 
Polypen , in de verchillende Postuuren, dië 

zy maaken, voorgelteld, Het aanmerkelykfte , 

daar omtrent, is hunne Manier van loopen, ’t 

welk zy gemeerlyk byra als de Landmeeter of 
Spanrupfen doen: Als zy met het agterdeel of 

de Staart op een plaats zitten, van waar zy 

zig naar elders willen begeeven , dan buigen 

zy de Armen en het Lighaam Boogswyze dere 

waards 


bre PoLyYPEN. 3 


waards om, gelyk Letter a aanwyst, en, na, Vl 
dat zy zig met een of meer Armen hebben xxx 
neergezet , als in b, ligten zy de Staart op enHoorps 
trekken die naar zig toe, gelyk inc, Als zy°TUEe 
de Staart daar weder vastgezet hebben , maa. nds 
ken zy de Armen weder los, en zetten den 

Kop voort, als ind. Die beweeging doet hun 
aanmerkelyk vorderen , doch zo veel niet als 

op een andere manier , welke men Tuimelen 

kan hoemen. Ten dien einde gaan Zy in ’t eerst s 

als by e, eveneens te werk, met het Lighaam 

om te krommen , en de Armen neer te zetten 

als br f, maar dan ligten zy de Staart geheel 

in de hoogte, gelyk g vertoont, en zetten die 

aan de andere zyde weder vast, als by Zi. 
Somwylen ook trekken zy zig, ’t zy ftaande of 
hangende, alleenlyk met hunne Armen voort, 

xt welk doch een zeer traage trant van loos 

pen is, meer gelykende naarhet kruipen der 
Slakken. 

De manier va Samenleeving deezer Schep. samen: 
zelen wordt in de zelfde Afbeelding met'°*viwe 
Letter i aangeweezen. In die Geftalte vondt 
de Heer Scnarrrr hun s’anderendaags, 
na dat hy ze de eerfte maal ontdekt hadt; ge= 
lykende naar een menigte van Worteltjes, die 
om en om met andere dunnere Vezeltjes of 
Draaden behangen fcheenen te zyn, en, des 
wyl zy door gebrek van Voedzel zeer bleek. 
geworden waren, twyfelde hy zeer wat hy ’er 
van zoude maaken , tot dat hy ‘er een oog- 


{chyne 
Te. DEEL, XVIIE, STyigs 


64 DESCHRYVING van; 


Pu fchynelyke beweeging in gewaar wierde, die 
Lxxx, men niet dan voor Dierlyk kon houden; als 
Moorp- gefchiedende uit eenige Drift of Rd der 
STUK. Natuur, ten nutte van het Schepzel. Ook. 
rc zag hy, zo dra men het Glas aanraakte , of 
Be de miníte beweeging in het Water maak- 
te, dat deeze Armen, hoe lang ook, zeer ver- 
kart a fomtyds dermaate ingetrokken were 

den, det ’er byna niets van overbleef. 
kod Zodanig-eene ontrusting maakt, bovendien „ 
haams, dat het Lighaam der Polypen onbegrypelyk in= 
Fig. 2, getrokken wordt. Men ziet daar van in Fig. 
2 de voorbeelden. „, Eenigen zien ‘er dan, 
» Zegt SCHAFFER; gelyk cen Kegel uit, die 
»» met zynen Top aan heteen of andere Lig- 
2) haam zit, gelyk a, of zy zyn byna overal 
s> even dik, als b, en nog anderen hebben tus- 
» fchen het Lyf en het Agterfteeen aanmer- 
‚» kelyke Kneep, gelyk c aanwyst: zo dat fom- 
>> migen naar een Raap of Rammenas gelyken, 
… en wat veranderde Geftalten , van dien aart , 
9, men meer bedenken zou kunnen, formeeren. 
‚> Ja als men ’t Kroas of andere Ruigte uit het 
… Water haalt, zo vertoont dikwils de gehee- 
‚Je Polypus niets meer dan een klein Knobe 
> beltje of Puistje, als met d is aangewee- 

f „» zen.” | 

(Verfchil- Van de zonderlinge Postuuren , welken dee- 
de Ko ze Polypern {til zittende maaken „ geeft ook 
Letter e een voorbeeld , alwaar het Schepzel 
naar een Posthoorntje gelykt ‚en Letter f, daar, 
het 


De PorLYPEn, ós 


doch ten dien opzigte keeren wy terug tot Ald 
Fig. 1, alwaar de omkromming van het Lig- Hoorps 
haam, met zeer ingekorte Armen ; door de STUK 
Letters k, l aangeduid wordt. Aan den andes Zer 
ren kant kan ook het Lighaam zig ongemeen 
titrekken, gelyk Letter m aanwyst. Dit doen 
de Polypen meest en fterkst, wanneer zy lang 
zonder Voedzel zyn geweest. 5, In zulk een 
4 Hongersnood hebben veelen van myne Poly 
$» pen vande derde Soort, zegt SCHAFTER, 
3, (waar door hy deeze lang-geatmde ver- 
5) ftaat), hunne gewoone Lighaams-langte niet 
» alleen tot een Duim, maar dikwils ook tot 
$) twee Duim en daar boven gebragt”, | 

De Heet TRreEMBLEY verzekert, dát hy Zwet 
nooit een Polypus hadt zien zwemmen of tot °°“ 
zwemmen hadt kunnen brengen. Mooglyk 
heeft daarom ook de Heet Parr as niet kun: 
nen gelooven , dat de Heer BasTER zulks 
van de Polypen der Zeegewasfen gezien hadt. 
De Pastoor zegt, dat deeze Arm -Polypen niet 
zelden gewoon zyn, midden in ’e Water, ge- 
heel los en vry, van de eene plaats naar de 
andere te zwemmen. Het postuur, dat zy in 
deezen maaken , was, zo menigmaal hy hun 
hadt zien zwemmen; met de Armen Boogswye 
ze naar agteren omgekromd; des de geheele 
Polypus, alsdan , niet kwaalyk een fpringend 
Fonteintje affchetst. Tot zwemmen; nogs 


eo x. Éhanss 
Á, DEEL, XVIII, STUK, 


66 DBDESCHRYVING VAN 
£ 


AFDEEL, brengen. 
Hoorns 3 De Kleur deezer Polypen (zegt ScHarrEr) 
STUKe is geheel onbeftendig , en men kan naauw= 
Kleur. „ Iyks met zekerheid zeggen, welke hun nae 
‚> tuurlyk en eigen zy. Wanneer men uit een 
») Greppel veelen te gelyk neemt, dan zal 
men bevinden , dat eenigen meer, anderen 
minder, rood, geel, bruin, groen, ja zwart 
en van andere Kleuren zyn , en dat altoos 
de eene meer doorfchynende ís dan de andee 
re, Men zal verder gewaar worden, hoe de 
zelfde Polypus verfcheiderley Kleuren ag= 
tereen aanneemt, zynde het ééne Uur rood , 
het andere Uur wederom anders. Ja men 
zal Polypen aantreffen , die als ’ ware uit 
veelerley Kleuren famengefteld zyn, en zig 
‚> bont vertoonen. Deeze verandering onte 
{taat ten deele daar van, dat zy min of 
meer famengetrokken zyn, ten deele van 
de Kleur der ingezwolgene Diertjes, welke 
door de Huid heen fchynen. Edoch, wan= 
neer ik derzelver gewoonlykfte Kleur moest 
opgeeven , dan zou ik my voor de bruine 
‚‚ roode of donker bruine verklaaren”’, 
Lighaamse % Is zeker , dat de Pastoor hier van de Lang- 
ae ge-armde fpreekt , onder welken hy ook 
groene, van de voorgaande Soort verfchillen- 
lende, waargenomen hadt. Rorsrer bevondt 


even % zelfde in de lang - gearmde omftreeks 
Neu- 


3 
53 
33 
5) 
33 


DRE POL YPEN 67 


Neuremburg, weshalve hy dezelven ook door VI. 
de figuur der Armen onderfcheidt, noemen-1 Xie 
de die Hoornvormig, doch dit is thidder Ei- Hoorp- 
gen: want de Armen gelyken alleenlyk in een STUK. 
famengetrokken {taat naar Hoornen , en moog- Lars 
lyk niet meer dan in de andere Polypen. De en 
uitgeftrekte Armen komen eerder als Draaden 

voor: gelyk dit niet alleen by Letter #, in Fig. 

I5 maar ook zeer duidelyk blykt in Fig. 3, 

welke de Lighaams-Geftalte van deeze Poly- 

pus, by fterke Vergrooting, voorftelt. 

De Polypus beftaat uit een Kop a, een Lig: Bret 
haam b, een Staarte ‚en de Armenee, De | 
__Kop is het bovenfte ronde deel , dat zig in foms 
migen als ftomp en geknot vertoont, in ande. 
ren als een Knopje , en in fommigen , gelyk 
alhier , Kegelvormig uitpuilt. In dit laacfte 
geval ziet men weinig van den Mond, die dan 
flegts naar een Kloofje of Naadje gelykt ; doch 
hoe meer de Kop ingetrokken wordt, hoe meer 
zig de Mond, uit twee Lippen beftaande, open 
baart: ja, als de Kop geheel ftomp en plat is, 
dan worde men in ’t midden een ronde, aan 
den rand hoekige Opening gewaar, door welke 
men eenigermaate in het Lyf van den Polypus 
kan inzien. 

„> Het valt zeer ligt (zegt SCHAFFER) Holte des 
‚ zig te overtuigen, dat het Lyf deezer Arm- Lishaams 
) Polypen hol , en naar eene egaal doorbaor= 
s de Pyp gelykende zy. Men kan dit , by 
„ helder Daglicht, ook met de bloote Oogen ;, 

„> doch 

E: DEEL, XVIIE STUK, 


VI, 
ArDEEL. 
TANS 
Hoorp 
STUKe 


Lanz 
gearnsde, 


| Vertees 
ting, 


68 BEsCHRYLVING VAR 


ss doch.dan het beste zien, wanneer men hêt 
st eenige maalen , zo wel overdwars als 


“_s inde langte, van elkander fnydt, In ’t eer- 


» fte geval zal men zo veele Stukken van hol- 
» le Pypjes voor zig hebben , als men het Lyf 
» van den Polypus maalen heeft doorgefnee- 
s den, en in ’t laatfte geval zal het Lyf eene 
» Ordentlyke in het midden overlangs verdeel- 
>de Pyp zyn. De omkeering des Lighaams, 
‚> die of Natuurlyk of door Konst gefchiedt , 
9) even als een omgeftroopte Kous, doet zulks 
‚‚ nader blyken”. 

Deeze holligheid des Lighaams wordt door 
TremBLEY de Maag genoemd, doch Scnar* 
FER verbeeldt zig , ‘dat dezelve veeleer een 
foort van Krop zy, als in de Vogelen, of 
Voormaag , gelyk in de Viervoctige Dieren ; 
waar in de Spyzen worden opgegaard. Zyn 
Eerw. houdt veeleer de uit-. en inwendige 
Korreltjes of Bolletjes, waar uit het Lyf be= 
ftaat , voor zo veel duizend Openingen en 
Zuigpypjes, welke de plaats van een eigently- 
ke Maag vervullen en de Verteering bewerk- 
ftelligen. Hy ftaat derhalve niet toe , dat 
deeze Schepzeltjes , buiten en behalve de 
gedagte Holligheid , geene Werktuigen tot de. 


‚ Spys- Verteering hebben zouden , gelyk het 


denkbeeld van TRE MBLEY was: maar meent, 
dat de geheele Huid met louter kleine Zuig= 
buisjes en nog kleinere tot dezelven behooren- 
de Vaatjes , bedekt zy , die het Voedzel innee-- 

: men 


DE POL YPEN, 69 


men en door de zelfftandigheid verfpreiden., VE. 
Ik vind echter geen zwaarigheid, om de ge Tyxx. 
dagte Holligheid , ‘even als in de Wormen en Hoorp- 
andere Diertjes, voor Maag en Darmen te ge-STUR 
Iyk te neemen ; te minder , dewyl de grove Re 
deelen van het Aas niet verder komen „ en uit- 
gezoogen zynde door den Mond weder geloosd 
worden. 

Gelyk de zelfftandigheid des Lighaams, of pe 
de Huid, welke deezen Zak omringt ‚als in ie 
Fig. 3 , uit louter kleine Bolletjes beftaat, 
heeft even ’t zelfde ook in de Armen e, e-plaars: 

Dit maakt dezelven tot die byftere langre uite 
rekbaar , welke, als gezegd is, wel tienmaal 
de langte des Lighaams overtreft. Zouden 
niet, tot derzelver zo geweldige famentrekking 
dat zy geheel verdwynen , kleine Spiertjes ver= 
eifcht worden , die aan Ringetjes vast mogten 
zyn, of heeft daarin iets dergelyks plaats, als 
in de werking der Zenuwen 2” Hoe minder 
men zodanige Werktuigjes daar-aan heeft kun= 
nen verneemen, hoe meer de almagt van den 
Schepper in deezen uitblinkt. Ondertusfchen 
zyn deeze Korreltjes aan de Armen , wanneer 
de Polypus dezelven uitgerekt heeft , altoos: 
wat van elkander afgezonderd ; waar ‚uit 
blykt , dat zy de zelfftandigheid niet geheel 
uitmaaken. De Haairtjes tusfchen dezelven 
uitfteekende , welken de Heer TREMBLEY 
aan de Armen ontdekte, heeft Scuarreer, 


E 5 zelfs 
Je DEEL, XVIII, STUKG 


Vl. 
ArpeEeL. 
LXXX. 
Hoorp- 

STUK. 
De 
Staart, 


Voedze!. 


Ld 


zo BEsCHRYVING VAN 


zelfs met het Zonne - Mikroskoop , niet kunnen 
waarneemen. 

In de Lighaams=geftalte®van deeze lang - ge- 
armde Polypen is, met die der voorgaande 
Soort, een aanmerkelyk verfchil, ten opzigt 
van het onder-end , dat in de Groenen al- 
lengs verdunt, tot dat het in het Voetje, dat 
een weinig Knopagtig is, eindigt; daar het in 
deeze een zeer kennelyke Staart uitmaakt. Dit 
Staartje heeft byna de helft der langte van 
den geheelen Polypus, zynde niet veel kor=_ 
ter dan het bovenfte gedeelte, *% welk de gee 
zegde Holligheid, Zak of Maag, bevat. Het 
onderfcheide zig aanftonds van het, Lighaam 
door zyne dunte, gelyk in Fig. 3, by Letter 
c‚ blykt , en tevens doordien het geheel wit 
is en blyft, in alle de Kleur- Verandering van 
deeze Soort. Mooglyk zal hetzelve geheel 
uit die Korrelagtige zelfftandigheid beftaan , 
welke den Rok of Wanden uitmaakt van 
het Lighaam hb. 

Het Voedzel der Polypen beftaat niet al= 
leen in Waters Vlooijen en Water- Luizen of 
Zakdiertjes „ van welken zy tot agt of tien 
en meer in de Maag kunnen ftoppen, maar 
ook in veel grooter Soort van Diertjes. By 
Letter p, in Fig. 1, ziet men zodanig een 
van deeze Lang -gearmde Polypen , wier Lig- 
haam reeds gevuld en als een Zak uitgefpan- 
nen is door een menigte van zodanige Schep- 


zeltjes, die men Water= Vlooijen- noemt, ter= 
| wyl 


DE PorLYPEN, 71 


| wyl eenige Armen nog bezig zyn met anderen VL 
te vangen. By Letter # wordt men eene ge- xxx. 
waar, die vol Aas en reeds geflooten alseen toe: Hoorp- 
getrokken Beurs, met flappe korte Armen zon- STUK 
der beweeging hangt. By o is ‘er een bezig aan en 
% inzwelgen van een zogenaamde Water-Luis. 

De Letter n wyst ‘er aan; die een rood Mug- 

ge- Wormpje tragt in te flokken; en m een 
andere , die, regtoverend ftaande, een Water« 
Duizendbeentje vangt. Het Haft wordt, in 

zyn zwemmende ftaat, ook niet zelden aange» 

tast door deeze Plantdieren. 

Onze Afbeelding, Fig. 3, wil eenigermaa- Het 
te duidelyk voor Oogen ftellen, hoe de Po- hae 
Iypen te werk gaan met het vangen van hun 
Aas. Een Water Vloo ziet men aldaar, by 
d, fterk vergroot zynde , aan het End van 
eenen Arm blyven hangen , die zo dun als 
Spinrag is, Niettemin kunnen de gedagte Schep= 
gelen, al zyn het zodanigen die een aanmerkee 
lyke kragt bezitten, wanneer zy aan den Arm 
van een Polypus raaken, het zelden ontwor- 
telen. Rorser heeft, aan ’t End van ieder 
Arm , een klein Knopje ontdekt , en dus zou 
men mogen denken „ of deeze Polypen hunne 
Prooy ook op dergelyke manier magtig wier= . 
den , als de Indiaanen op ’t Zuid-end van 
Zuid-Amerika de Paarden vangen 5 te weee 
ten , door dezelven een Steen, die aan ’t End 
van een Touw is, om den Hals te flingeren 5 
doch behalve dat de Heer ScH&rrEn dere 


gee 
FT. DEELe XVIII, STUKe 


' 


Vi. 
Arpeen. 
LXXX, 
Hoorp- 
STUKe 

Lang 
gearmdée 


Het lite 
zwelgen. 


12 DESCHRYVING VAN 


gelyke Knopjes niet vertoont, zo weet men, 
dat de Diertjes niet altoos aan ’t End, maar 
fomtyds ook elders aan de Armen hangen blys 
ven, Mooglyk is het, derhalve, een aanklees 
ving, door middel van eenig Slymerig Vogt, 
’ welk de Armen kunnen uitgeeven, die zig dan 
verder ony het Aas ftrengelen, en het naar 
den Mond brengen (*). Indien de Polypus be- 
vindt, dat hem de Worm dus te fterk is, zo. 
neemt hy andere Armen te hulp ‚ en omwindt 
het Schepzel daar mede zodanig „dat het zig 
niet beweegen, veel minder ontfnappen kan. 
s> Het is , in dit geval , niet weinig te ver- 
» wonderen, (zegt ScHarrER,) hoe de 
„> Polypen in ftaat zyn om Wormen, die wel 
9 agt: of tienmaal dikker dan zy zelf zyn, ge- 
2 heel , en zonder hun eerst aan ftukken te 
5» breeken , in hun Lyf te brengen. Hier toe 
2, doet, zonder twyfel, de byzondere gefteld= 
„ heid van hunne Mond -opening of van ders 
„ zelver Lippen, het allerineefte. Deze zyn, 
‚, naar alle waarfchynlykheid , met eene fterk 
», drukkende, en tevens met eene aantrekkens 
5 de en zuigende kragt voorzien, door welke 


99 gee 


(*) Onze Pastoor evenwel oordeelt dit niet waarfchynlyk, 
em dat de Armen dan ook onderling aan elkander kleeven 
zouden , en meent dat het veeleer van de Willekeur der 
Polypen afhange, of een Worm van hunne Armen zal aans 
gehouden worden , dan niet: dech zonder Werktuigen om 
aan te vatten komt my die nog veel minder begrypelyk 
voor ' 


De POLYPEN ” 23 


4 gemeenfchäppelyke kragt het dan begrypelyk, VL 
„> is, hoe tusfchen deezelppen de Worm zo LXXX. 
„, wel vastgehouden , als tevens opwaards in Hoorps 
„> het Lyf geperst kan worden.” helden 

Even zo zonderling is , naar zyn Ed, aan- Eek 
merkt, de Gulzigheid deezer Schepzelen. Zy 
vergenoegen zig zelden met één Wormpje;, 
piettegenftaande hetzelve grooter dan hun Lig- 
haam is; maar, terwyl zy hetzelve., met eenige 
Armen, naar den Mond brengen , zyn de ove- 
rige Armen geduurig in de weer , om nog meer 
te vangen. Men ziet derhalve dikwils , byna 
aan alle de Pooten te gelyk, Wormpjes han= 
gen, waarvan verfcheidene in ’t Lighaam ko- 
men ‚ die dan hetzelve wonderbaarlyk doen 
waitzetten songelykigde Letter p,{in'Fig. 1, 
vertoont. Hy hade dus, in een enkele Polypus , 
wel agt of tien Watervlooijen geteld, terwy!l 
de Armen nog fteeds voortgingen met anderen 
te vangen en aan den Mond te brengen. ’% 
Schynt dat zy daar mede niet ophouden, voor 
dat de Polypus zig als een Beurs fluic, niet in 
ftaact zynde meer Voedzel te ontvangen, gelyk 
Letter t aanwyst. 

Alle deeze werkingen; en in ’t byzonder de 
famentrekking van den Mond , of van den Hals, 
terwy! het Lighaam vreezelyk uitgezwollen 
blyft, bewyzen, dat-dé Polypus een weezent- 
lyke Lighaams-holligheid heeft , door haare 
eigene Wanden bepaald, Hoe was het moog:- 

Iyk, indien de en » als Wafch , 


E 5 voor 


VL 
AFDEEL. 
LXXX. 
Hoorp- 
STUK. 


Lang 
gearmdee 


4 BESCHRYVING VAN 


voor de drukking week , gelyk PArLrAs wils 
dat het Aas niet door de Zyden des Lig- 
haams weder uitging. Hoe zou dus de gee 
dagte Samentrekking fvan den Mond te bee 
grypen zyn. Hoe kon dan het Staartje zyne 
dunte behouden : want volgens zyn Ed. uits 
drukking is het geheele Lighaam van een Po 
lypus onafgebroken Mergagtig , neemende 
overal Voedzel in, en het ingenomen Voedzel 
omkleedende 5 byna, zo ik het begryp, als het 
gefmolten Wafch of Smeer zig rondom het 
Katoen tot een Kaars vormt (*). 

Wanneer de Water- Wormpjes of Wa- 
ter - Vlooijen en dergelyke Diertjes , tot 
Voedzel voor de Polypen , niet te bekomen 
zyn, dan kan men ze met andere dingen 
te vrede ftellen. „, Kleine Infekten , Vifchs 
ss jes, Vliegen , als ook grooter Dieren „ 
» gelyk Waterflakjes en dergelyken: allerley 
… Aardwormen, ja zelfs Vleefch , dienen ale 
s, temaal „in tyd van nood „ tot derzelver 
‚> Voedzel : met dit onderfcheid, echter , dat , 
‚‚ dear men hun kleine en levendige Wormen 
‚> geheel kan geeven , grootere Wormen en 
ss levenlooze dingen vooraf in ftukken gefnee- 
, den „ en de laatften inzonderheid in eenige 

| s, be- 


(*) Hydre corpus totum folidumn 8 Médullare , 
pro admoto Alimento Cerz inftar Digitum admittentis cavari 
concipio Parenchyma & Alimentis infinuatis felt circumfun- 
dere, Zoöph. p. 27. 


DE Por YPEN. NR: 


» beweeg gebragt moeten worden, indien VL _ 
‚ de Polypen die zullen aanvatten en inzuigen. {sx 
„, Want ik heb opgemerkt , dat de Polypen Hoorn. 
‚ dingen , welke zig niet beweegen, of ten STUK. 
» minfte zig niet fchynen te beweegen, zeer, F4%£ 
A Zearmdêe 
‚ zelden aanklampen , laatende die gemeen 
‚ Iyk gantfch onverfchillig voorby gaan.” 
Voorts merkt de Heer ScHarFrFER aan, dat 
‘het gene aan de Armen van een Balintis 
raakt, niet altoos aan dezelven moet blyven 
hangen. Zo zy niet hongerig of ziek zyn, of 
men iets op haare Armen laat vallen’, dat niet 
tot hun Voedzel dient, dan zal het , zegt 
hy, zig geenszins daar aan hechten. Hier uit 
meent de Pastoor te kunnen befluiten „ dat 
het geen Slymerigheid zy, welke de Armen 
tot vangen bekwaam maakt. Zouden zy dan 
ook de kleine Haairtjes , welken de Heer 
TREMBLEY aan dezelven gezien heeft, 
willekeurig uitbrengen en weder inhaalen kune 
nen? Of zouden zy, op gelyke manier , niet 
eenige Slvmerigheid , ten dien einde, kunnen 
vitwerpen? Hier in dunkt my minder zwaas 
righeid te zyn; dan het Zintuig van ’c Gezigt 
in deeze Schepzelen te onderftellen : terwyl 
dit alles fchynt verklaard te kunnen worden , 
door een byzondere fcherpheid van Gevoel. 
‚> Wanneer ik de Polypen voor Gulzig ekwaam: 
s> uitgemaakt heb (vervolgt de Pastoor), zo ads 
») moet men dit met onderfcheid verftaan, 
„ Daar zyn tyden, dat zy zekerlyk veel eeten 


| » doch 


VI, 

_ Arprer. 

LXXX, 

Hoorp- 

STUK. 
Lang 

gearmde, 


76 BESCHRYVING vAN 


s» doch daar zyn ook tyden, dat zy weinig 
„» eeten , en zy hebben, gelyk men op eenige 
s, Plaatfen „ by manier van ípreeken , van de 
„ Raaven zegt. , haare Hongermaanden. In 
„> de Zomer, en vooral als het warm Weder- 
» is, vreeten zy het meefte : dpch alsdan is 
ss ‘er ook overvloed van Diertjes tot hun Voed. 
2» zel, en de Verteering gefchiedt diestyds by 
>, huo gezwinder, duurende zelden langer dan 
», twaalf Uuren. Des Winters en by koud 
s Weer eeten zy minst; waar zouden zy dan 
> ook Wormen genoeg vinden ? Doch zy kuns 
» nen- alsdan met minder toe: dewyl de Ver= 
> teering langzaamer gefchiedt, en dikwils 
9 eerst na verloop van twee of drie Dagen ge= 
s, Cindigd is. Bereikt de Koude, in de Win- 
ss ter , eenen hoogen Graad , dan raaken zy 
ss wel niet om den hals, maar zyn daar door 
s, Zo verdoofd, dat zy een zeer ftrenge Vasten 
s‚ houden , of dan in de Hongermaanden zig 
,, bevinden: ja, in de Zomer zelfs, en in de 
„> heetfte Dagen , kan menze langer dan een 
;, Maand laaten vasten, zonder dat zy deswe= 
„> gen fterven” 

De langheid van hun Leven is niet gemakke. 


| Iyk te bepaalen; fchoon T'REMBLEy dezel- 


ve op twee Jaaren en daar boven ftelt. Zy 
zyn aan. Toevallen onderhevig, die dikwils 
hunnen Levensdraad vroeger affnyden. Hier 
onder moet men vooral de Luisjes tellen , daar 
zy mede bezet raaken , zo men hun niet genoeg 
| fchoon 


\ 


“© DE POLYPE Ne 77 


fchoon Water geeft. Voor andere Waterdie- VL 
ren fchynen zy geen Aas te zyn, De Heer en 
TRrREMBLEY ten minfte heeft geen uitgehon- Hoorp. 
gerde Vifchjes noch Water- Torren daar toe STUKe 
kunnen brengen, dat zy de Polypen , hun ret 
voorgeworpen „ aandeeden : doch kwam dic k 
ook daar van daan, dat zy te veel in de engte 
waren? Immers ís °t niet onwaarfchynlyk , dat 
de Polypen zelf tot Aas verftrekken van ane 
dere Waterfchepzelen. 

De lang ge-armde Polypen teelen op de 
zelfde manier voort, alsik hier voor, aangaan= Plaat 
de de Polypen in ’t algemeen, en van de Fis, 4 
Groene in ’* byzonder , gezegd heb. „ Men 
s» zal niet ligt uit een Graft eenige Polypen 
> met elkander vangen (zegt SCHAFFER,) 

s) daar niet altoos ettelyken onder zyn , aan 
»» wier Lighaam men een of meer verheffingen „ 
„als kleine Knobbeltjes of Kegeltjes, ziet 
> uitpuilen: ja aan zeer veelen zal men kleine 
‚‚ Polypen gewaar worden, die ’er zig, even 
„) als op andere Lighaamen, aan fchynen vast- 
‚… gezet te hebben”. Zyn Ed. vertoont zulks, 
benevens de trapswyze toeneeming van deeze 
jonge Polypen, in Plaat, Zelfs telt hy voor, 
hoe zulk een Jong, nog aande Moer zittende, 
reeds de Armen uitftrekt, en daar mede Wa- 
terdiertjes vangt. Dit, niet alleen , maar dik= 
“wils komen , aan ’t Lyf van eenen Ouden, vere 
fcheide Jongen voor, in byzondere trappen 
van groey en grootte; gelyk dit by Letter e, 


ia 
5 DEEL, XVIII, STUKs 


73 DESCHRYVING vAN © 


LXXX. gezien wordt , alwaar zig aan het Lighaam 

Hoorp- van de Moer een Vrugtbeginzel, als een Bot 

STUK. of Knopje, voordoet. De Heer TREMBLEY 

ak heeft zelfs Polypen gehad , wier Jongen iee 

der met drie of vier Jongen, en deeze laatften 

wederom met andere Jongen, op eenen zelf- 

den tyd , bezet waren , welken altemaal aan 

ééne Polypus, als de algemeene Grootmoe- 

der , zig bevonden. Hy kreeg van ééne Moer, 

in de tyd van twee Maanden, vyfenveertig 
Jongen. 

Yoorttee- Doch (vraagt ScHaFrFER), komen deeze 

ling bend „Jongen weezentlyk uit het Lighaam voort? 

De reden fchynt ons daar van te overtuigen, 

en tot verder bewys dient de volgende Proef- 

neeming. ,, Men fnyde een Jonge Polypus; 

> wanneer die nog de Geftalte van een Kegel 

» heeft , overdwars midden door, en dan zal 

ss men, met het Mikroskoop , zo wel in het 

> nog aan deszelfs Lighaam zittende , als in 

‚ het afgefneeden Deel, zeer duidelyk eene 

‚, Opening gewaar worden, gelyk men anders 

9 Ziet, wanneer het Lighaam van eenen Poly- 

5, pus overdwars in ftukken wordt gefneeden. 

s, Om nu te onderzoeken , of die Holligheid 

„, ook gemeenfchap met de inwendige Holte 

»> van de oude Polypus heeft , zo fnyde men 

‚ haar Lighaam in de langte door, en dan 

s zal het gedeelte, waar nog een Stuk van het 

», Jong aan zit, een doorgeboorde Plank voor« 

9 ftel- 


ond pe PorLyrPeEN 1ò 


v> ftellen „ en tevens alle overige twyfeling, VI 
„» of de Jonge Polypen iets anders dan een uit- er 
> groeijend deel van het Lyf der Moer waren, srux. 
> weg ruimen, Ean 
_ Waarzou het anders ook van daan komen , 524774 
„> dat het Lighaam van het Jong, zo dikwils de 
‚> Moer zig vol gevreten heeft, als dan even 
») eens gelyk het Lyf van de Moer uitgezet 
ss worde; fchoon dat fong nog geene Armen, ten 
se Minfte diestyds nog geenen Worm voor zig 
„zelf gevangen of ingezoogen heeft ? Wat 
s, kan doch anders de oirzaak zyn , dat de 
j, jonge Polypus die zelfde Kleur krygt, wel« 
s ke het Lyf van de Moer na de uitzuiging 
s, der ingeflokte Wormen aanneemt , en dus 
s» ook omgekeerd : ja dat zelfs de Kleuren van 
9, de Oude en de Jongen zig met elkander ver= 
5, mengen , en eene derde famengeftelde Kleur 
„, maaken , zodikwils deeze een Wormpje van 
j, die, de andere een van een andere Kleur, 
„ uitgezoogen heeft? Zou dit alles wel kunnen 
„, plaats hebben, indien de jonge en oude Po- 
„9 Iypen geen gemeenfchap met elkânder had- 
2) den door zekere Opening , door welke hee 
s‚ Voedzel uit het Lyf der Moer in dat van 
», de Jongen , „en uit dat der Jongen in de 
„‚ Moer kon overgaan? | 
» Ten minfte zyn dit de Ondervindingen en 
>, Gronden, welke in ’t eerst den Heer TREM- 
2» BLEY, Een vervolgens ook my, na dat ik ale 
2 les onderzogt , nagedaan , en in alle opzig- 


„> ten 
Ll, DEEL, XVIIL, STUKe 


30 BrscHRyvINe vARN 


VL „ten regt bevonden had, overtuigd hebben 4 
ze » dat de Jonge Polypus zekerlyk uit het Lyf 
Hoorp- », van de Moer ‚ gelyk een Spruit of Takje 
STUK, _;, uit den Stam van een Boom, uitgedreeven 
Lang _… worde en te voorfchyn kome. En, wanneer 
hiken ‚s iemand nog daar aan twyfelen wilde , dien 
‚s zou niet beter te raaden zyn, dan dat hy 

„s zelf de gedagte Proeven nadeed , en vervol. 

» gens vonnis ftreek , volgens het gene zyn 

s> Oogen zelf hadden gezien. 

Pe Eijer Is nu deeze Stelling zeker ; dan heeft 
ale > men , ten minfte in dit flag van Voortplans 
EE ting, noch naar Eijeren, noch naaf een bye 
5» zonder Geflagt in de Polypen, om te ziens 

ss Zy zyn zodanig gefchapen , dat zy niet ale 

„ toos Eijeren , en tweederley Sexe in ’t ges 

‚, heel niet , tot haare Voortplanting behoes= 

s) ven. Dit ftryde , wel is waar , met de oude 

» Stelling , dat alles uic een Ey, en door ver- 

> menging van verfchillende Sexen , zynen 

» oirfprong heeft: doch wat kan het de Natuur 

„‚ helpen , dat men by aanneeming en grond- 

s vesting van eene willekeurige Stelling haar 

s niet geraadpleegd heeft. Genoeg is ’t dat 

„> Zy ons; gelyk in de Plantluizen het eene(*) , 

„zo in de Polypen het tweede Voorbeeld 

»s geeft , dat zy in ftaat is om het Onderhoud 

„en de Voortteeling haarer Schepzelen , ook 

| s, ZODs 


(*) Zie daar over omftandig, het X, Srux deezer Na 
taurlyke Historie, bladze 395, enzo 


dE PoLvyPeEn, Be 


9 zoûder Rijeren en zonder eene verfchillend- ä VL, 

‚> heid van Sexe, te bewerkftelligen. en 
 Gedagte Voortteeling door Uitbottidg of Hoorp- 
s, Uiefpruicing fchynt echter, eigentlyk ge- STUK. 

‚„ fproken , in deeze Polypen de eenigfte niet „an 

, Zyû. De Heer TrremaLky verzekert, deeling. 

„ hoe ‘hy verfcheide maalen’ waargenomen 

’s heeft, dat zig de Polypen vrywillig in één , 

5s twee, drie en meer Stukken, verdeeld heb- 

‚‚ ben, en dat uit deeze Stukken insgelyks wee 

» der geheel nieuwe Polypen zyn gefprooten. 

5, Hy erkent ook tevens , dat onder de groote 

‘> menigte van Polypen , welken hy wadrge= 

», nomen hadt, zulke eigenwillige vergrui- 

ss Zing hem niet meer dan twaalfmaal is voor- 

‚ gekomen en twyfelt derhalve met reden, of 

>) men die als eene regelmiaatige en gewoonly= 

s) K€ maäniër van Voortteeling kan aanmerken: 

js veeleer vermoedt hy; dat dezelve tot de 

>, zeldzaame en ongewoone moet worden t’huis 

4, gebragt. Ook kan ik niet ontkennen, dat 

» het my wat moeielyk valt te gelooven, dat 

» de Polypen zig zelf verdeelen zouden”: 

want , fchoon menigmaal ftukken en brok- 

ken van Polypen gevonden hebbende, meent 

zyn Eerw. doch, dat zulks eer aan eene vreertte 

de en toevallige oirzaak toe te fchryven zy: 

te meer , om dat hy dikwils gekwerfte Poly» 

pen hadt aangetroffen , wier Wonden, in plaats 

van verder te gaan, als zy in een Glaasje op 

zig zelf gedaan wâren , weder tot heeling kwa- 


men. 
ke DEEL. AVI dine: 


/ 
82 BESCHRYVING,VAN, 


ie ‚men. Hy hadt echter wel Polypen met twee 

Lxxx, en meer Staarten , als ook met twee Koppen, 

Hoorn. uit de Graft gehaald , zonder dat men zulks 

STUKe aan eene Konttige verdeeling kon toefchry= 
ven. 

Konftige De Proefneemingen , ten dien opzigte, 

verdeling, naaken het aartigfte in de Liefhebbery der 

Polypen uit. Het mag werkelyk zyn, de Po- 

Iypen op te zoeken : dezelven in ’t Leven te 

houden en haare Huishouding met het Ver- 

grootglas na te fpooren: hier wordt bovendien 

een ongemeene behendigheid en groot geduld 

vereifcht. „, Ik heb bevonden, (zegt de Pass 

» toor) dat, wanneer men Polypen met een 

‚, Penfeeltje ergens van afneemt, het dikwils 

as Diet alleen zeer moeielyk is, dezelven in ’t 

3) Eerst op herzelve en vervolgens weder van 

» hetzelve af te brengen, maar dat zy dikwils 

‚> geheel tusfchen de Haairtjes raaken en vol- 

» ftrekce onzigtbaar worden; ja-dat zy ook, 

„‚ door het al te fterke en te menigvuldige 

„ draaijen en wenden, veeltyds eer verpletterd 

„‚ worden , dan men de noodige doorfnyding 

> in *t werk kan ftellen. En, wanneer dit al- 

„les ook nog wel gaat, dan is het nog dub- 

‚… beld moeielyk, de van elkander gefneedene 

…, deelen , dewyl zy , uit hoofde van haare 

„… kleverigheid, zeer aanhangen , onbefchadigd 

„, in een ander Glas over te brengen. jk heb 

‚… derhalve, tot dé meefte Proeven, liever 

» zulke Polypen uitgekoozen , die aan een 

| s> Wore 


De PotyreN. 83 
 Worteltje of Blaadje van Kroos, of eenig en S 
Be. e ELS 
3 ander klein Lighaam zaten. Alsdan behoef- Lxxx, 
>, de ik flegts dien Steel of dat zelve Lighaam Hoorp- 
zo uit het Water te neemen , zonder dat de ““°% 
„ Polypus daar: door iets te lyden hadt. Was Pd 
>, het my niet om veele of zekere byzondere 
», Sneeden te doen ‚dan had ik flegrts het Blaad- 
‚» je of ‘Steeltje met den Polypus door te fny- 
„s den , houdende alsdan de Schaar, met de 
», daar aan gebleevene Stukjes, in het Water, 
ss /Dus gelukte alles te fpoediger en met meer 
3, Zekerheid”. 
De Heer Baker leid, ten dien einde, de 
.Polypus op een ftukje Wit Papier, en ging 
‘er verder op de zelfde wyze mede te werk, 
De Heer-TrrMmBLEY leidze op de Palm 
van zyne Hand, in een Druppel Waters. Hy 
moet eene groote behendigheid gehaa hebben, 
om dus deeze Schepzeltjes, zonder dezelven 
te kwetzen, aan ítukken te kunnen fnyden. 
Immers de Heer ScHrrer bevondt zulks 
niet gemakkelyk , ten zy de Polypus in de 
Druppel op ’t End van den Vinger, of op de 
Muis van de Hand gelegd werde. Hy raadt 
aan, in plaats van een Penfeeltje, tot het op» 
neemen der. Polypen , een Pennefchaft te ge= 
bruiken, die aan het End als een Tandftoker- 
Pennetje is gefneeden. De Suikerglaasjes , waar 
in hy de gefnipperde deelen van de Polypus, 
jeder in ’t byzonder , waarnam, hadden om- 
trent de breedte van een Duim en half zo veel 
eist hoogs 
IL. DEEL, XVIII, STUKe 


VL 


VA FDEEL. 


LXXX. 
Hoorp- 
STUK. 


Lan 
gearmáë, 


Doorfnye 
ding over 
dwars, 


4 BESCHRYEVING VA 


hoogte. Dus kon hy met een Vefgrootglaage 


je van zeven of agt Lynen Brandpunts gevoeg- 


lyk alles daar in waarneemen. 

Driederley manieren zyn ’er van de Poly« 
pen, door Snyden of liever Knippen, te ver- 
deelen. Men doet naamelyk de Sneeden over- 
dwars, ofin de langte, en in dit laatfte geval 
{nydt men of het Schepzeltje geheel door, of 
maakt ‘er flegts een fplyting in. Wy zullen 
thans de Gevolgen van elke manier , volgens 
de Waarneemingen van SCHAFFER , be- 
fchouwen. 

Indien de Polypus flegts in tweeën gefneeden 
wordt , en de beide helften op den bodem van 
het Glaasje vallen, dan wordt men daar in, in 
’t eerst, eenige famentrekking gewaar, doch 
dit duurt niet lang: de Stukken beginnen zig 
wel dra weder uit te rekken en te beweegen. 
De Sneede door het Liyf gegaan zynde, open- 
baart zig aan beide deelen deszelfs holligheid 5 
doch de Staart alleenlyk afgefneeden zynde, 


“zo gelykt dezelve naar een Stukje van een 


Kroosfteeltje, terwyl het Lyf de geftalte byna 
van de Polypus behoudt. Het voorfte deel, 
% zy digt by of ver van den Kop afgefneeden, 
maakt met de Armen aanftonds vry fterke be- 
weegingen ‚ en gebruikt nog, als ’t warm 
Weer is, op den zelfden Dag weder Voedzel. 
Het agterfte deel beweegt zig weinig, en daar 
groeijen allengs Armen aan, gelyk èn de jonge 
Polypen. By warm Weer gefchiedt de her- 

ftele 


DE PoLYPEN 85 


ftelling dikwäÂs in een Etmaal ,doch als ’t koud VE 
_is worden ’er verfcheide Dagen toe vereifcht. LENK 

De Polypus mag , naamelyk , dus’ over- zoorn- 
dwars , op welke plaats men wil, verdeeld , *"“* 
en ook zelfs in drie vier of meer ftukken gefnee- Pd 
den zyn , van ieder {tuk komt altoos weder 
een volflagen Dier voort. Is de Sneede in ’t 
midden des Lighaams aangebragt, dan krygt 
het voorfte deel een nieuw Agterlyf en Staart z 
het agterfte deel een nieuw Voorlyf met Kop 
en Armen, Is de Staart flegts afgefneeden „ 
dan greeit daar aan een nieuw Lyf , en het 
voorige krygt een nieuwe Staart. De middels 
ftukken fchieten aan beide Enden uit, De Heer 
TreMmsrEy heeft zelfs de proef genoinen . 
om Polypen overdwars veertig en vyfcigmaal 
te verdeelen , en alle die vyftig ftukken zyn 
weder geheele Polypen geworden. Op dat 
het niemand bevreemden mogte, hoe zo kleie 
ne Diertjes, als de Polypen zyn, in zo veele 
ftukken verdeeld kunnen worden, meldt hy 
tevens, op welk een manier hy zulks bewerk- 
ftelligd had. Een Polypus in eenige ftukken 
gefneeden hebbende, liet hy die deelen weder 
wat uitgroeijen, en fneedt ze dan-op nieuws 
door. Dit werdt door hem zo dikwils here 
haald, tot dat hy uit eene Polypus cot veer- 
tig en vyftig anderen bekomen hadt. „, Ik 
‚‚heb (zegt ScHArFFER) deeze Ontlees 
ss ding zo ver niet gebragt, maar het by de 
„> agt{te maal laaten berusten; dewyl ik, eens 


| F 3 :… 29 
YX, DEE: XVIJKe STUKe 


VI, 
ÄFDEEL. 
LXXX. 
MHoorD- 
STUK. 

Doorfny- 


ding in de 
langtes 


86 BEsSCHRYVING vAN 


zò ver gekomen zynde , my Ode mooglyke 
‚> heid van het overige ligt kon voorftele 
fn os 

De doorfnyding in de langte,, hoe tepenivalk 
zulks ookmag voorkomen, is minder moeielyk. 
Men kan de Polypen, door eenige verontrus- 
ting , zig ligt doen inkorten ,en dan zet zig het 
Lighaam uit, zo dat men ze in- een Druppel 
Water, of op een Blaadje , dus gemakkelyk kan 
doorknippen. Het gelukt ook zeer wel met 
een Polypus, die, gelyk by Letter t, Mig. 1, 
Plaat CXL , zig vol en dik gevreten. heeft. 
‚ Is de Sneede overlangs gefchiedt, dan rolt 
» zig ieder helft, in ’t eerst,op verfcheide ma- 
» nieren te famen , en wel byna altoos zoda- 
s> nig, dat het buitenfte des Huids van binnen 


9 komt. Het ontwikkelt zig, nogthans, wel 


» dra,en ftrekt zig op nieuws in de langte uit, 
‚, Men ziet alsdan zeer duidelyk, dat de Po- 
ss lypus van ’t begin tot aan het End hol is, Ik 
„‚ heb deeze holligheid in ieder helft vande 
‚> Polypus alsdan best zien en aan anderen kun= 
», nen toonen , wanneer het my fomtyds, op 
ss myne manier , gelukte, dat de Polypen- 
s, helften met haâre: Staarten aan °t Blad zitten 
ss Bleeven”’, 

„Te verwanten is €; dat deeke dkar 
9, geheel wording van een ieder Polypen = helft 
‚s meestal in minder tyds dan een Uur gefchiek 
s, de: waar op ieder helft dan wederom een 
4, volmaakte Polypus gelykt. Met de Ar: 

ss MED, 


ze 


‚2 
‘9 men verder deeze nieuwe niet van andere 


DE POLYPEN, 87 


3, men „ evenwel , gaat het zo fpoedig niet. VI. 


. . . rDEEle 
„ Ieder helft gebruike eenigen tyd die Armen Re 


welken zy over behouden heeft, om Wor- Hoorp-= 
men of andere Dierrjes te vangen en aanSTUE- 
»; den Mond te brengen; doch, na verloop van, £#£ 
» weinige Dagen, groeijen aan de andere zyde À 
de verlooren Armen weder aan, en dan kan 


„> Polypen onderfcheiden. De Jongen worden, 
ss door deeze Snyding, ook niet in hunne 
„‚ Groey verhinderd”, 

Dewyl de Polypen dus overdwars en overe 
langs „ met een gelyken uicflag, aan flukken ge- 
fneeden kunnen worden, zou men mogen on- 
derftellen „ dat het onverfchillig ware , hoe 


_zy door Konst verdeeld werden. De Heer 


TremerLEY heeft zulks inderdaad onder- 
zogt, fnydende de Polypen zonder eenige or- 
de in menigvuldige ftukken , waar door hy 
een gantfche zwerm verkreeg van nieuwe Po: 


_Jypen. Daar uit blykt dan, dat deeze verdee. 


ling ‚ niet minder dan in de Zee=Sterren, tot 
eene Konftige vermenigvuldiging ftrekken kan 
van dit Gebroedzel, 

Anders is ’c, wanneer de Polypus door fny- pe spy, 
den of knippen flegts opgefpleeten wordt „ting baart 
zo dat de flukken aan elkander hangen blyad 
ven. Indien het kleine Wondjes zyn, dan heelt 
zy haar Lighaam in ’t kort weder volmaakt. 

Dus groeijen ook de afgefneedene deelen, wan- 
neer zy behendig worden famengevoegd , in 


BA kor- 
‚TI. DEEL, XVIII. STUKe 


VL 
ÂFDEEL. 
ELLKS 
Hoorp- 
STUK. 


Lang 
starnde, 


Ll. CXL: 
À Fig. 4 


88 BESCHRYVING VAN 


korte Dagen weder famen , zonder dat men 


zelfs eenige Naad gewaar wordt aan het Lig- 
haam. Maar , indien de door eene Infnyding 
gefcheidene deelen afgezonderd blyven , dan 
vergroeit de Polypus tot een Wanfchepzel , 
dat verfcheide Hoofden, verfcheide Staarten , 
ja zelfs verfcheide Lighaamen heeft. TREM- 
BLEY hadt ‘er dus een Zevenhoofdig Monfter 
van gemaakt. RoEsrr, die manier van door= 
fnyding met een Schaartje moede geworden, 
prikte de Polvpus , op een ftyf Papiertje ge- 
legd, in een druppel Waters, met de Punt 
van een Lancet, op verfcheide manieren, zo 
dat het geheele Schepzeltje als Hakmoes 
wierdt , en dus kreeg hy daar uit een aartig 


Gedrogt , dat zes Hoofden, drie Staarten en. 


bovendien nog verfcheide Knobbels aan ’t Lig- 


haam hadt, door hem in Plaat vertoond. Dee- 
ze Verandering of herftelling was gefchied in _ 


vier Dagen tyds (*). 

De Heer ScnarrEr vertoont ons een 
geregelder Vervorming van deeze Schepzelen. 
Zie Plaat CXL. Fig. a. Hy geeft de Af- 
beelding van een Polypus in verfcheide Tyd- 
punten , na dat dezelve overlangs was door- 


_gefneeden, Letter a ftelt voor, hoe dat zig 


de beide helften , onmiddelyk na de Doors 
fnyding , famenrollen: Letter b, hoe zy zig, 
eenie 


(*) Ifeten Belast, MI, D. pe 517e Pl. LXXXV. Fige 
8 


Ap B POE Pp EEN: 8) 


‚ eenigen tyd na de Sneede, weder uitrekken ,, Vie 
terwyl aan de eene een Jong voortkomt: peld LXKX. 
ter e, hoedat de beide helften weder volkomen Hoorn. 
digt gegroeid zyn , en, eindelyk , Letter d, STUZe 
hoe hy zo wel ieder helft , ten tweeden maa- „545 
le, als ook in de Jongen den Kop, overlangs 
doorgefneeden , en dus daar van een Zeskoppi- 
ge Polypus gemaakt had. In dit alles, ech- 
ter, was de Staart door hem ongekwetst ge- 
laten, doch het geheele Lighaam, tot aan de- 
zelve toe , verdeeld. Letter e, wyst een Po- 

Iypen = Moer, met vyf Jongen aan het Lighaam 
aan, gelyk hier voor gezegd is. 

De Omkeering van het Lyf, even als een Omkeee 
Handfchoen of Kous by ’t uittrekken worde inie 
omgeftroopt, en het fteeken van de eene Po- 

Iypus in de andere, welke beide Proeven den 
Heer TreMmBLEvgelukt waren , hadt Sc H £ r- 
FER niet werkftellig getnaakt. Men kan ’er 
elders, zo wel als in deszelfs Vertoogen , de 
befchryving van vinden (*). De Pastoor 
oordeelde het eerfte onnoodig , dewyl veele 
Polypen zig by hem, op even de zelfde ma- 
pier, omgeftroopt en dus voortgeleefd hadden. 

Men ziet de Afbeelding daar van by de Lette= 

ren q, rs in Fig. 1, op onze CXL, Plaat. 
Dit 
(*) Zie de Natuurl, Hist, der Gemeene Polypen, agter ’e 


Werk van BAKER, over ’t Nuttig Gebruik wan 's Alikrase 
koop ‚ bladz, 490, 


F s 
Is DEEL, XVIIe STUK, 


so. BESCHRYVING vAN 


VL Die bewyst, zegt zyn Eerw., in de eerfte 
Arpern. k 

Ixxx, Plaats , dat haar Lighaam hol is, gelvk een 

Hoorp- Zak, Kous of Beurs: ten anderen, dat haare 

STUK. jn en uitwendige Oppervlakte van eene zelf- 

ae de gefchapenheid moet zyn. Anders zouden 

| Zy, dus omgekeerd, de Spys niet kunnen vers 

teeren en voortteelen. De Korteltjes, waar 

uit de Wanden van haar Lighaam beftaan , 

verbeeldt hy zig zo veele Zuigertjes en Maa- 

gen te zyn, van welken het Voedzel ingeno- 

* zie men wordt *, Ook fchynen dezelven het Werke 

blade, 63. ruig te zyn van haare Voortteeling, zo op de 

manier der Planten als der Dieren, Het eer- 

fte is, gelyk wy gezien hebben , ontwyfel- 

baar beweezen. Het andere zou door middel 

van Eijertjes moeten gefchieden , en, dewyl 

fommigen die Stofjes , welken een Polypus 

by ’t omkeeren , als by Letter gen /, uite 

fchudt , voor zodanige Eijerties houden mog- 

ten , zo brengt de Pastoor hier tegen. zyne 

Bedenkingen ter baan , als volgt. 

pe uitgee „Ik heb reeds boven bekend, dat ik, in 

AG ‚„ myne ZO menigvuldige Proeven, niet zo gee 

_„ lukkig ben geweest , om maar het allermine 

‚fte, van dergelyke waare Eijeren, aan de 

„> Armpolypen te ontdekken, offchoon. zy 

„ in eenige Tros = Polypen: buiten tegenípraak 

„‚ plaats hebben. In tegendeel heb ik aldaar, 

„ bygebragt „ dat ik zeer dikwils gezien heb, 

„ hae myne Polypen , wanneer zy zig van 

»» zelf omgekeerd hadden , veele, vermoede- 

| » lyk 


IDEM OLKZPEN. ____9I 


„ Iyk toe uitfpruiting reeds bekwaam gemaak. 


te, en oók wel reeds eenigermaate ontwik- y, 


VI, 
FDEELS 
XXX. 


„… kelde Korreltjes , van binnen uit haar Lyf Hoorn- 


„‚ hadden laaten vallen. Ik wil hier niet on- STUK. 


‚» derzoeken, of piet misfchien deeze Kor- 
5» teltjes ook nag op andere manieren van 
de Polypen uitgebragt worden , en of zy 
ook , van buiten zig affcheidende, in zeke- 
re gevallen , aldaar als Druiftrosfen aan het 
Lyf der Polypen hangende kunnen voorko: 
men (*)? Genoeg is ’t, dat ten minfte de 
inwendige Korreltjes van de Polypen alleen 
door omkeering fchynen uitgefchud en aan 
het Water toevertrouwd te worden; welk 
laatfte ik maar gezien heb. Ondertusfchen 
is het zeker, dat ik, met het Vergrootglas, 
tusfchen deeze Korreltjes, en die welke van 
ss binnen en van buiten aan de Oppervlakte 
sz der Polypen zo overvloedig zig bevin- 
», den, geen het minfte aanmerkelyke onder. 
s, fcheid heb kunnen befpeuren. Derhalve zal 


»ik ze eens voor even zodanigen , hoewel 


ss Wat 


(*) De Heer Jussreu hadt zulks gezien , volgens de 
Verhand, van de Kogs Sweedfche Abad, der VV eetenfehappen, 
VII, Band; zegt SCHEFFER: doch aldaar blyke, bladz, 
21r, dat Jussieu geen de minfte zekerheid had, dat 
het Eijerklompen waren , en de Heer TREMBLEY, wien 
de Heer REAUMUR geen voldoenend Berigt aangaande 
deeze Waarneeming mededeelde , verbeeldt zig, dat deeze 
voorgegevene Eijeren andere uitpuilingen zyn geweest, welke 
zig fomtyds aan de Polypen bevinden, 


“LE DEEL, XVIII. STUK, 


Lang 


gearmde, 


VL 


ArveErL. 
LXXX. 


03 OBrsecurRvyvrTING vAn 


/ 


‚> wat ontwikkelde en tot voortgroeïjen bes 
2) kwaam gemaakte Korreltjes , als ik ze tot 


Hoorp. 9, dus verre befchreeven heb, durven houden. 


STUKe 


Lang 
4 4 arnsde, 


» Dit, nu, gegrond zynde, dan kan men dee- 
> ze uitgefchudde Korreltjes niet wel den 
s‚ naam van Eytjes geeven ; maar zy zouden 
‚„ veeleer de naverwantfchap der Polypen met 
„„ het Ryk der Planten opnieuws bewyzen. Ja, 
9 hier uit volgt eene niet onwaarfchynlyke 
‚s verklaaring, hoe het met deeze tweede ma- 
„ nier van Voortteeling der Polypen ongevaar 
‚‚ zou kunnen toegaan. : 


wyngeen 3» tIsbekend, dar een Soort van Knoflook 


\Eijeren 
maar 

Vrugibe- 

ginzels, 


ss geen Zaad draagt, maar , integendeel, ín 
> Zyne Zaadkoppen , een menigte van jonge 
„, Bolletjes voortbrengt, uit welken dit Gewas 
„ zigop even de zelfde manier als uit Zaaden, 
of ook uit Afzetzels, welken deeze Knof- 
, look nog bovendien in de Aarde uitgeeft, 
„) laat voortplanten. Wy vinden, verder, in, 
, het Ryk der Planten eenige Gewasfen, welÁ, 
‚‚ ke zekere Knoppen van zig geeven , dat 
9 geene Zaaden zyn , doch die in den Grond 
s vallen , groeijen en dergelyke Planten op. 
;, nieuws voortbrengen (*). Zouden de van de 

» Po- 


(*) Zodanig eene Plant is de Diescorea van LINNKUS 
onder de Smilaces; het Lilium bulbofum onder de Leliën: 


de Denrtaria Baccifera onder de Planten met Kruiswyze, 


Bloemen ‚en anderen meer, zelfs ook onder de Soorten 
van Gras en Varen, Zie de Verband, der Ken, Stochh: Aad, 
Tome, Ville page. 210, 


Dit POLYPER. 85 


3), Polypen uit- en afvallende Korreltjes niet VL 
…» eenige gelykheid met deeze Bolletjes of Ene 
„, Knoppen hebben ? Zouden deeze Korrelt- Hoorn. 
2 jes , wanneer zy door het toevloeijendesTux. 
‚‚ Voedend Sap der Polypen zo geaart zyn Zag 
ss geworden, dat zig aan haare Kianben der. 52de 
ss gelyke jonge Korreltjes in ’t ronde aanzet- 
s ten, middelerwyl even de zelfde gefcha- 
Gi bedheid hebben als de genen, van welken 
9 ik eerst boven getrage heb te bewyzen, 
s, dat daar uit nieuwe Jongen aan de Polypen- 
ss Moer ontftaan kunnen? Zouden deeze Kors 
ss ‘Teltjes , zeg ik , niet uit zig zelf in ftaat 
ss Zyn, tot geheele Polypen te worden, en 
‚‚ dus de plaats van Eijeren by hun te vervul- 
2 len? Daar in heeft, myns agtens, geen an= 
» der verfchil plaats , dan dat de Jonge Po- 
9, Iypen. van de Ouden , door de inwendige 
„‚ holligheid des Lighaams , de Wormen en 
9, andere Spyzen toegevoerd , en dezelven dus 
‚… van de Moer gevoed worden,: terwyl dee- 
> ze, in tegendeel , haare Kost zelf moeten 
» zoeken. Ten minfte legt daar niets tegene 
ss ftrydigs in , wanneer ik zulks van haar vere 
‚ moede; aangezien zy alle Werktuigen heb= 
‚ ben, die tot haar Voedzel en Voortplanting 
5 dienflig Zyn. 
s Dit eenige gevolg zal ik hier uit nog afe 
„ leiden. My dunkt, dat het menigmaal eene 
» noodwendigheid voor de Polypen moet zya , 
»‚ zig zelf om te keeren, en wel of om de van 


s> haar 
L. Deer, XVII. STUK, 


VL. 


Arperr. 


LXXX. 
Hoorp- 
STUKe 
geariudes 


O4, BEsCeHRVYVING VAN 


s> haaf ingeflokte Wormen weder uit te wets 
‚„ pen, of de Luizen van haar Lyf te ftry- 


» ken, of ook, en dit wel hoofdzaakelyk, 
» 4e los gemaakte en byzonderlyk toebereide- 


ss Korreltjes uit te fchudden, Misfchien zule 
3, len dezelven in zekere gelegenheden , iezone 


ss derheid geduurende den’ Winter, als zy 


s eenigermaate de plaats van Eijeren beklee- 
3, den , haar voornaamíte en beste Voorttees 
5, lings - middel zyn. 

‚s Ík ben, derhalve, ín ’c weke niet van ’E 
3, Gevoelen van den Heer TREMBLEYs die 
2» dit uitfchudden der Korreltjes voor eene 
»‚ Soort van Ziekte der Polypen: gehouden 
s, heeft: ‘Ik heb ondervonden, dat op dit 


s, uiefchudden niet altoos en‘ noodwendig ders 


> zelver Dood volgt: en, gefteld zynde, dat 


9 dit ook altoos mogt gefchieden , verloor 


>, doch myn Gevoelen niets daar. by. De 


9; Steelen en andere deelen-der. Plantgewas- 


fen, die afvallende er zig. zelf losmaaken- 
‚de Knoppen draagen, verrotten: en vergaan 
»» ook na deeze affcheiding. De Kapellen, 
„„ Torren en veele andere Infekten fterven, 
‚> na dat zy hun Voortteelings- Werk en Ei- 
ss jerlegging wolbrage hebben. Die Polypen 
2, ook, naar dat ik my de zaak voorftel, 

» wier Korreltjes g grootendeels zodanig geaart 
5 geworden zyn, dat zy uitfpruiten en zig 
s, alsdan eensklaps losmaaken en in *t Water 


vallen, worden hier door, dat zy haare 
s) VOE 


DEKBOL Y BEN. os 


„> Voedings Werktuigen verliezen , dermaate 


„» verzwakt , dat zy niet zo zeer Ba als 
‚‚ vergaan, en als ’c ware in een levendig 


VI, 
ÂFDEELs 
LXX. 
Hoen: 


„, Gebroedzel ontbonden worden ; gelyk ditsTUK. 


zo wel de befchryving van den Heer 


> L,REMBLEY als de Ondervinding leert 8 
„daar, in tegendeel , die Polypen, van wel- 
»» ken maar weinige zulke Korreltjes zig af= 
> zonderen , en die dus nog veele anderen 


„, overig behouden , welke zy vervolgens kun- 
„s nen opvoeden, geenszins door haare om- 


„‚ keering en uitfchudding omkomen , maar 


2» gezond blyven „ voort leeven , en zig ook 


„, Op andere manieren verder vermenigvuldie 


„jy. gen”, 


(3) Polypus met ongevaar zeven taamelyk 
lange Armen, 


Us 
Grifzâe 
Geele 


Polypuyse 


De tweede Soort der Polypen van TREM- 


BLEy, welke hier bedoeld wordt , is door 
den Heer ParLras Gemeene Polypus getyteld, 
als of dezelve alom menigvuldiger voorkwam 
dan de andere Soorten. ROESEL, ’t is waar, 
getuigt ‘er dit van,en zegt, dat hy ’er, op 
eenen Dag, fomtyds wel duizend by elkander 

kreeg 5 


(3) Hydra tentaculis fubfeptenis longioribuse Syst, Nat: 


Xl. TRE MBL, Polyp, Sp. ze Pp, 22. T, Io fo 2. Polypus 


Aurentius, ROES, Zas II, Polyp. p. 473, Te 7883. Hy- 


dra vulgaris PALL, Zoöph, 2, Gemcene Polypuse Lyst der 
Plantd, bladz. 38. | 


Ie DEEL, XVIlL, STUKe 


vI. 
ÁFDEEL: 
LXXX. 
Hoorp- 
STUKe 


Geele 
Polypuse 


De 
Kleur, 


of BrsetryviNG van 


doch in andere deelen van Europa waten ans 
dere Soorten gemeener. Dus vondt TRE M- 
BLEY,; in de Vyvers van de Lustplaats Sorg- 
vliet, by ’s Gravenhage, de Groenen ’t eerst 
en. menigvuldigst ; des hy die, door den haam 
van Gemeene Polypen , vân de anderen on= 
derfcheidt. Aan ScuarrEr, te Regenss 
burg, fchyneri die van deeze Geele Soort zelfs 
niet voorgekomen te zyn: 

Een andere aanmerking betreft de Kleur 
naar welke door LiNNaus de Soortnaam 
bepaald wordt. De Polypen der tweede Soort 
van TREMBLEY waren doorgaans roodagtig 
bruin: RoEser geeft ‘er den naam aan van 
Oranje - geele Polypus, doch onderrigt ons , dat 
die Kleur aan veranderingen onderhevig. Zy. 
, Dezelve vertoont zig nu fterker dan flaau- 
„> wer, en fomtyds byna Reozenrood : ja, 
‚, wanneer deeze Polypen (zegt hy), eeni- 
> gen tyd vasten of anders zwak wor 
> den, zó dat het met haar ten einde loopt , 

‚dan worden zy geheel bleek van Kieur”, 
In de Verhandelingen van de Koninglyk 
Sweedfche Societeit der Weetenfchappen wordt 
gezegd, dat eene witte Soort van Arm -Po- 
Iypen omftreeks Stokholm de Gemeenfte zy, 
en volgens de Lighaamsgeftalte fchynt men ’er 
niet dan deeze mede te bedoelen (*). Zou 

ien dezelve dan, met den Heer PALLAss 


hed 
(*) Stockholms, Werhand, op ’t- jaar 1746; page 2106 


Dr PoryYPEN. 6} 


Brys of graauw kunnen noemen met eenig, VL id 
geel , of met onzen Ridder grys of graauw?r xxx, 

Ik gebruik liever hier de benaaming van Gee- Hoorp- 

le Polypus. Ss 
Gedagte veranderlykheid van Kleur deedt heg 

den Heer Rorser de Lighaams geftalte te plaat 

hulp neemen, om deeze Polypen van de naaft. “ij % 

voorgaande en volgende Soort, die beiden 

ook iets bruins of geels hebben , te onder- 

fcheiden. Zy hebben niet zodanig een afge- 

zonderd Staartje , als de Fuang Gearmde Po» 

Iypen , maar haar Lighaam loopt allengs dun- 

ner uit, tot aan den Voet, die een Knodsag- 

tig Knopje heeft, waar mede het Schepzeltje 

gewoon is zig, gelyk de Bloedzuigers, ergens 

aan vast te zetten. In dit opzigt komt het met 

de Groene Polypen , welke door my hier eerst 

befchreeven zyn , taamelyk overeen: terwyl 

die van de volgende Soort, ’t zy uitgerekt, ’t 

zy ingekrompen , aan den Voet altoos meer dike 

te heeft, verdunnende naar boven. ‘Ten opzigt 

van de Natuurlyke grootte verfchillen de Arm- 

polypen niet aanmerkelyk, „ Het Lyf beftaat 

ss ook, gelyk in de overigen , uit een hol Ka« 

>, naal, en de Armen zyn zo wel hol als het 

‚> Lyf ‚(zegt RoEserr,) het welk inzonder- 

» heid zig’ alsdan zeer duidelyk openbaart ‚ wane 

»> neer de Polypus dezelven intrekt en korter 

„> maakt , en dan vertoont zig daar aan niet al- 

;, leen die zelfde Oranje-geele Kleur, als aan. 

‚‚ het Liglmam , benevens het heldere Overtrek= 


G zel 5 
1, DEEL. XVIII STUKs 


08 BESCHRYVING VAN 


VL s zel; maar zy verkrygen daar door eene 
en » dikke Knodsagtige geftalte , welke de an- 
Hoorp- 1 dere my bekende Soorten nooit hebben. Dit 
STUK. „Is dan wederom een byzonder Kenteken, 
Bman s> waar door de tegenwoordige Polypus zig 

‚‚ van de anderen onderfcheidt” Van deeze 
zonderlinge gedaante der Armen , in een uit- 
geftrekte ftaat des Lighaams , geeven wy in 
Fig. 4, op Plaat CXXXIX, de Afbeelding, 
met fterke Vergrooting getekend. … Hier is 
ook de gedaante van het Lighaam, den Kop 
en Staart , in deeze Soort, ten duidelykfte 
zigbaar. Aan den Voet of * Onder - end 
van de Polypus, zyn eenige Vezeltjes, die 
als Klaauwtjes tot aanhechting fchynen te 
dienen. ’t Getal der Armen. (zegt RoESEL) 
is niet bepaald. De meeften van deeze Soort 
„hebben ’er zes of zeven, doch daar komen 
ook eenigen voor, met agt Armen. ‚ 
Hut De Poftuurmaakingen in ’ voortgaan of tot 
DR vangen van haar Aas, en andere Eigen. 
fchappen , komen met de genen, die ik zo in 
’t algemeen „als in ’t byzonder , reeds voor« 
gefteld heb, overeen. Het Aas, dat zy meest 
beminnen „ fchynt echter in alle Soorten van 
Polypen niet een en ’ zelfde te zyn. Behal- 
ve de roode en witte Mugge * Wormpjes, de 
Water - Slangetjes en dergelyken , fchynen 
deeze ook die, langs de Oppervlakte van’ 
Water huppelende Tnfkten’, welken ROESEL 


Zwarte Watervlooijen noemt , te* verkiezen. 
Ten 


DE PoLYPEN. 99 


Ten minfte worden dezelven , zig onder ’%* VL 
Water begeevende , zegt hy, dikwils van de Lie 
Polypen verflonden. Somtyds gebeurt hets Hoorkë 
dat zy met haar tweeën te gelyk zulk een STUK. 
Wormpje aantasten „ en dan worftelen zy daar „ Seek 
olypsse 
mede zo lang , tot dat de eene het meefter 
wordt, of dat zy het met elkander hebben uit= 
gezoogen Somwylen wordt ook de eene Po: 
lypus wel van de andere ingeflokt en ten deele 
verflonden , doch men ziet ze dezelve, ’t zy 
levendig of dood , wel dra weder kwyt maa- 
ken : zo dat de een de andere niet tet Voedzel 
_fchynt te kunnen ftrekken, 
Op deeze Soort van Polypus heeft Ror- 
SEL , door het fnyden , zeer aanmerkelyke 
Proeven werkftellig gemaakt. Hy is daar in 
eenigermaate de manier van BAKER gevolgd. 
Niet te regt kunnende komen met , in navol« 
ging van TrRreEMBLEY, de Polypen zonder 
Vergrootglas, op de Hand’ noch ook dus met 
een Schaartje , door te knippen, leid hy zulk 
een Schepzeltje , dat buiten ’t Water altoos 
naar een klein wantftallig Klompje gelykt, op 
een ftyf wit Papiertje , en liet ‘er dan een 
Druppel Water op vallen; waar in, zegt hy, 
de Polypus zig altoos uitfteeke : : dan kon hy 
dezelve met een fcherp Lancet naar believen 
fnyden. Hier bezogt hy de Splyting , waar 
door hy de gedagte Monfters kreeg * De * zie 
trapswyze verandering, welke zulke opge= blade, 85, 
fpleetene Polypen ondergingen , wordt in zyn 
G g Werk 
1. DEEL, XVIII, STUKe 


io DESCHRYVING VAN 


VL Werk ten duidelykfte met Afbeeldingen opgee 
er helderd (*). Hy deedt zulks aan de Staart zo 
Hoorp- wel als aan het boven- End, en door een fpoes 
STUK, dige herftelling kwam daar uit in negen Dae 
È Gee gen een Polypus met drie Koppen en zes Staar- 
dypuse 

___ten voort. De eene Kop hadt zes , de twee 
anderen ieder vyf Armen. Het getal der Âr- 
men was grooter in een Monfter met ‘twee 
Staarten en agt Koppen, ’t welk door hem van 
deeze zelfde Soort gevormd werdt; alzo het- 

zelve 'er twee. en- twintig hadt. 
pe afge. 59 In allg deeze Proeven (zegt hy) was het 
fneeden _, byna onvermydelyk, dat ík niet menigmaal 
worden de Polypus ettelyke Armen affneed. In ’ 
> Eerst gaf ik daar weinig agt op, doch toen 
2» My eenmaal zulk een Arm, dien ik by toe- 
ss val met een Polypus in een Glaasje gebragt 
» had, in ’t Gezigt kwam, trok het myne op» 
9, lettendheid naa zig, dat die Arm met het 
‚> eene End gehecht was aan den bodem van 
‚‚ het Glaasje , en het andere opwaards geftrekt 
9, hield , zynde het eerstgemelde het dunfte 
,, End. Deezen Arm dus eenigen tyd be- 
‚> fchouwende, wierd ik eindelyk gewaar, dat 
… dezelve zig verfcheide maalen introk en we- 


Pm, 


, der uitftrekte , en dus niet geheel zonder be- 


> weeging was. Naauwlyks had ik dit waar= 
> genomen , of ik fneed meer zodanige Ar- 
‚ men van myne Polypen af, die ik ieder in 
’ ’ 
Ë 

2 


(*) Infektene Belafligung, Ille De El, 0» 31e 


DE POL YPEN, or 


5 ‘t byzonder in Glaasjes naauwkeurig waar- 


» nam, bevindende eindelyk, dat uit dezelven Ee 


ook nieuwe en volkomene Polypen groei- Hoorps 


‚> den. Hier mede, echter , ging het wat STUK. 


langzaam toe , aangezien onder tien Armen 
‚> naauwlyks één, op die wyze, tot Geftalte= 
> wisfeling kwam, Dit mag ook de reden 
js Zyw, dat de Heer OEE in deezen 
s, niet even gelukkig is geweest.” 

Dat de Polypen aan zekere Luis- Ziekte, 


Geele 
Poly Pe 


Oirzaale 
es doods 


onderhevig zyn, hadt deeze Autheur reeds op- in TaRde 


gemerkt; doch RorsEer nam , bovendien, 
aan. haar Lighaam zeker on waar ‚ het 
welk tot een rond , ruig Bolletje aangroeide , 
en „wanneer hetzelve afviel , dan ftierf de 
Polypus. Hier op kwam hem in gedagten, of 
dit Bolletje ook een Eytje mogt zyn of een 
Eijer - Nestje 5; doch , niettegenftaande hy 
veele zodanige Bollees ‚ eenige Maanden 
lang, by wylen met alle zorgvuldigheid bee 
fchouwde, nam hy ’er doch geene verandering 
in waar. Zy zyn verfchillende van de Blaas- 
jes, die hem aan het Lighaam der Polypen , 
eer dat zy met Luizen bezet waren , voorkwa- 
men, en derhalve verbeeldde hy zig, of dee 
zelven ook, gelyk in de Schildluizen der Oran- 
jeboomen , een foort van Moer- Luizen mog- 
ten zyn. Voor het overige hadt hy waargeno-= 
men, dat de meefte Polypen, voor het aankoe= 
men van de Dood, zig als een Kogel famen- 
trekken , zonder dat men ’er eenigen Arm meer 


G 3 | aan 
‚ ke DEEL, XVIII, STUKe 


Schepzes 


len, 


VL 
. LXXX. 
Hoorn: 
STUK. 


IV, 
Pallens, 


Bleeke « 


Polypuse 

Plaat 
CXXXIX, 
Fig, 5e 


Hoornagtige Armen, getyteld. 


dep} BESCHRYVING VA N 


aan ziet, wordende dan geheel wit, en ein= 
delyk als tot Slym verfmeltende. 


(4) Polypus met ongevaar zes Armen van 
weinig langte. 


Met reden noemt Linneus deeze de 
Bleeke Polypus , aangezien dezelve, volgens 
de Waarneemingen van Rorser, eene Stroo- 
Kleur heeft , en dus bleeker is dan alle de drie 
voorgaande Soorten. De Heer Parrasgeeft 
‘er den naam van verdunde , om dat zy op- 
waards dunner wordt , aan; hoewel zy daare 
om niet dunner is dan de voorgaande Soort. 
Haar Armen zyn kort : want, daar de Geele. 
dezelven wel drie-en viermaal zo lang kan uite 
{trekken als het Lighaam is, en de Lang gearme 
de tienmaal; maakt deeze de Armen nooit -lan= 
ger, en daarom hadt Rorser haar, de Bleeke 
Srroogeele Polypus der Zoete Wateren met korte 

Aangaande de Lighaams - Geftalte merkt 
RorsrrL aan , dat hetzelve , gelykerwys in 
de anderen, uit een hol Kanaal beftaat, maar 
hetwelke , als gezegd is, de meefte dikte en 


wydte aan den Voet heeft, De Kop maakt 
een 


(4) Hydra Tentaculis fubfenis mediocribus. Syst. Nart, XII, 
Polypus Stramineus. RoEs, Ins lll, Polyp. 465e Te 76 » 
77. Hydra attenuata, PALL, Zoöph. 4 Dunne Polypus, 


Lyst der Plantd, bladz, 40, 


Î 

DE PorLYPEN, ‚163 
gen ronden Knop tusfchen of in * midden der _ VL 
Armen, welken hy, in de grootfte uitgeftrekt- en 
heid, Slangswyze gekruld vertoont, en als uit Hoorn- 
een menigte van witte doorfchynende Bolletjes STUE- 
beftaande, zonder eene blykbaare holte. Dic Pils Di. 
ftelt dan wederom een groot onderfcheid voor, 
tusfchen deeze en de voorgaande Soort , in 
welke de Armen blykbaar hol waren en van 
Kleur als * Lighaam. In onze Fig. 5, PI, 
CXXXIX , worde zodanig eene bleeke of 
Strookleurige Polypus vertoond, mert het Lig= 
haam en de Armen aanmerkelyk ingetrokken. 
Dus befpeurt men nader haar verfchil, door 
die met Fig. 4. te vergelyken. Zy kan zig 
echter cok intrekken tot dien trap , dat het 
Lighaam Klootrond wordt en de Kop niet 
alleen maar ook de Armen byna geheel ver- 
dwynen. Voorts heeft het Lighaam ook een 
dergelyken Wand , die uit even zodanige 
Bolletjes als de Armen beftaat, gelyk in de 
voorigen is opgemerkt, Zy komt met de 
Lang- gearmde en de Geele of Oranjekleurige 
Polypen daar in overeen, dat het Lighaam zy- 
ne Kleur naar ’ ingenomen Voedzel, zo lang 
de Verteering duurt, verandert , en dus daar 
door bruiner of ee wordt, hetwelk geen 
plaats heeft in de Groene Polypen,. 


G4 (s) Po- 
LI, DEEL, XVIII, STUK. 


Blaasagti- 
en 


Waarnêe- 
mingen 
van 
TYSONe 


104 DRSCHRYVING VAN 


(5) Polypus met een Blaasagtig Lighaam en 
wier (lompe Armen, 


Linneus brengt hier een Schepzel thuis , 
het welke ParraAs onder de Lintwormen 
geplaatst hadt. Een te groot onderfcheid, 
zou men mogen zeggen; doch zy hadden ‘er 
beiden eenigen reden voor. De Heer Pare 
LAS, in den voorften , om dat Tyson het 
genoemd hadt Lwmbricus Hydropicus , dat is, 
Waterzugt - Worm. Ik zal de befchryving 
van deezen Engelfchman hier plaatzen, waar 
uit men zien kan , wat daar mede gemeend 
worde, Dus fpreekt dan Tyson, 

„In de Ontleeding van een Gazella of 
„‚ Bezoarbok , die van Aleppo gebragt was, 
» nam ik verfcheide Mydatides of Vliezen 
> waar , met helder Water gevuld zynde, 
„ omtrent zo groot als een Duiven-Ey, en 
Ovaal , die vast zaten aan het Net en fom- 
s, migen in het Bekken, tusfchen de Water- 
‚ blaas en den Endeldarm., Voorheen waren 
„> my dergelyke Waterige Zakjes of Hydati- 

a» des. 


(5) Hydra Tentaculis quatuor obfoletis , Corpore Veficde 
tio, Syst, Nat, XII. Ová in Porcis, BAR THOL. Cent, Ile 
Obs. 87. pe 293. Ephe Nate Cur, Dec, Ie Anne 7. Obs. 
206, Hydatis animata, Dec. II, Aun, 4. Obs. 73. Te Ie 
Lumbricus Hydropicus, Phil, Trans, VoL, XVI. N. 193 
Pp. 506. AB. Erulit. 1692. p. 535, Tania Hydatigena,. 
PALL, Zoöph. 413, Het Waterblaasje, Lyst der ‚Plantd, 
bl, 530, 


DE POLYPEN, 108 


ss des, in andere Dieren, voorgekomen, die VIe _ 
„ik vermoedde een byzonder Soort van In- er 
„‚ fekten te zyn, in Dierlyke Lighaamen ge- Hoorp- 
 teeld, ten minfte de Vrugtbeginzels of Ei-sTux. 
„, jeren daar van. Moor eerst, om dat ik de. Bieaagsd 
‚… zelven in een uitwendig Vlies, naar eene En 
9, Matrix gelykende , zo los beflooten waar- 
ss nam, dat, door hetzelve met myn Vinger 
„> Of een Mes te openen, de inwendige Blaas 
„> bevattende de Lympha of Serum, nergens 
„daar aan eenig verband of vastigheid fcheen 
s te hebben , maar gereedelyk daar uit viel, 
», haar Vogt behoudende , zonder een Drup- 
„‚ pel daar van te verliezen. Ten anderen nam 
9» ik waar , dat aan deeze inwendige Blaas 
‚een Hals was of wit Lighaam , minder 
‚> doorfchynende dan het overige van de Blaas 
»… En daar van uitpuilende 5 ja, zo veel ik 
s> waarneemen kon, een Opening hebbende 
ss Aan het End, die my toefcheen door de 
EN intrekking van eenig gedeelte daar van in- 
„ waards veroirzaakt te worden. Hier door 
‚‚ verbeeldde ik my , kon het Dier, als met 
s> een Mond, het Serum uit het buitenfte Vlies 
9» inzuigen, om daar mede zyne Blaas of Maag 
ste voorzien. Ten derden. Op bet naby 
„‚ brengen van deezen Hals aan de Kaars , be. 
‚ vonden wy , dat dezelve zig weezentlyk 
» bewoog , en dan zig korter maakte.” 
In vier Afbeeldingen wordt dit Schepzel 
door Tyson vertoond ‚ zynde het in de 


Eene 
1. DEELe XVIII, STUK, á 


vl 


ArFDEEL. 
LXXX, 


HaoorD= 
STUKe 
Blaasag= 
Zie / 


106 BEsSCHRYVING VAN 


eene. nog in zyn Vlies vervat , in de andere 
daar van ontbloot , waar door men den Hals 
duidelyk kon zien, die in de derde door ’t Mi- 
kroskoop vergroot voorgefteld wordt , zoda« 
nig dat zig niet alleen de Opening of Mond, 
maar ook de Ringswyze infnydingen overe 
dwars , vertoonen. In de vierde is de Hals 
overlangs doorgefneeden, en dus openbaarden 
zig twee kleine Banden, van den Hals afko= 
mende en dryvende in het Vogte 

> Wat deeze twee Bandjes, mogen zyn, 
s (vervolgt hy} kan men niet wel ftelliglyk 
> verzekeren. Laatende voor anderen hun ei- 
», gen Gisfingen over, zal ik de myne opgee- 
» ven. Ik geloof dat deeze Worm, door zy-= 
‚‚ nen Hals voort te ftuuwen , uit het uitwens 
5» dige Vlies, ’t welk hem omvangt en met 
> Bloedvaten is voorzien, de Vogtigheid of 
‚> het Voedzel zuigt , hetwelk door deeze twee 


4, Bandjes of Pypen in de Maag of Blaas ge- 


s> voerd wordt „, van waar, als de gelegen- 
‚ heid zulks vordert, die Vogt wederom tot 
> voeding van het geheele Lighaam van den 
„‚ Worm befteed wordt. Ik ben, naamelyk, 
9, geneigd om te gelooven , dat deeze Blaas 
> flegts de Maag is van den Worm; ’t welk 
> Minder ongegrond zal voorkomen, wanneer 
…) Wy in aanmerking neemen, hoe verbaazend 
> groot, in fommige Infekten, de Maag is in 
‚> reden tot de andere Lighaamsdeelen. In een 
„, Bloedzuiger vinde men geen ééne maat 

„» Over 


DEIHOLE LPE N. 197 


over de twintig Maagen, die zig in elkan- VI, 
_‚ der ontlasten , beflaande de geheele langte Ee 
> van ‘het Lighaam. En, terwyl Maret goorp. 
„> GH1US aangaande den Zydeworm aanmerkt „stux. 
s, hoe dezelve, op éénen Dag, zo veel vreet Blaasag. 
. ° Á Ni Eigë. 

s, als zyn Lighaam zwaar is, flokt een Bloed- 
»s zuiger veel meer in op éénen Maaltyd. 

ss Sommigen , ’c kan zyn , zullen eer den-= 
ss ken , dat het geheel maar een Ey is , of 
2, Vrugtbeginzel van een ander Infekt dat ’er 
uit voort moet komen , en dat deeze Blaas 
2) Als ’t ware deszelfs mnion, en het Vlies, 
9, welk dezelve omvangt , deszelfs Chorion zy. 
Weleer , echter, een geftorven Schaap onte 
leedende , waar in ik veelen vondt van dee- 
ze Hydatides , en eenigen daar van openen- 
de, kon ik niet dan even ’t zelfde maakzel , 
zonder eenig onderfcheid , in allen waarnee= 
men ; daar ik buiten twyfel , zo het Vrugtbe: 
ginzels geweest waren , fommigen nader tot 
volkomenheid zoude aangetroffen hebben. 
Deeze Waterblaasjes , derhalve , moet ik 
zekerlyk onderftellen een foort van Wormen 
of Infekten van een byzonder flag te zyn, 
en, omdat zy zo veel Water bevatten , en 
s> gemeenlyk gevonden worden ín Schaapen , 
s, die aan 'c Water geftorven zyn , geef ik ‘er 
ss den naam van Waterzugt - Wormen aan. 

…… Ìk denk echter niet , dat alle zulke Zak 
9 jes» die men in kwaalyk geftelde Lighaa- 
‚men aantreft „ van deezen aart zyn. In 

| | 92 {ome 


53 


33 


1. DEEL: XVIII, STUK: 


VL 
AFDEEL: 
LXXX, 
Hoorp- 
STUK. 
Blaasag. 
Ligt 


108 BESCHRYVING vAN! 


s> migen , naatrnelyk , heb ik dien Hals en dit 
„ maakzel van deelen niet, maar alleenlyk een 
s> doorfchynende Blaas, die met eene Lympha 
s) gevuld was, waargenomen. Dus opende ik , 
», omtrent tien Jaar geleeden, de regterzyde 
», van eene Patient, een weinig onder de kor- 
> te Ribben , en daar kwam een overvloed, 
»» van helder Water uit , te gelyk met een 
s menigte van Hydatides , zo groot, dat wy 
» Zisten , dat ’er wel ongevaar vyfhonderd 
» van deeze Blaasjes ontlast waren: zynde de 
> meeften geheel en met helder Water gevuld, 
5, terwyl anderen , die te groot voor de Ope- 


» Ding waren, de Vliezen gebroken hadden; 


ss doch in genen kon ik, hoe zeer ik ‘er naar 
 zZOgt , een Hals vinden. Dit doet my den- 
s, ken, dat zy van ons tegenwoordig Onder« 
»> werp verfchillende zyn , zo wel als die, 
;, welken ik dikwils ontmoet heb in de Ovaria 
van Vrouwsperfoonen , aan de Waterzugt 
geftorven ; welken ik houde voor de Eijer= 
tjes , daar in vervat geweest , die, door 
s, Eén overgrooten toevloed van Vogten dik- 
wils tot die verbaazende grootte zyn ge- 
zwollen, dat ik ’er dikwils verfcheide Mene 
gelen Vogts uit gehaald heb. Ik zal hier by« 
voegen, dat ik deeze Waterzugt - Wormen 
;, altoos veeleer aan Vliezige deelen hangen 
») de , dan in het Lighaam der dan. 
‚ beflooten, heb aangetroffen,” 
5 Deze Lumbriet Hydropici komen overeen 
| met 


PDE POLYPEN, 1eg 


met die genen, waar van de Heer Parras VL. 
ons, onder den naam van Tenia Hydatigena, Psn 
verthaide Afbeeldingen geeft, Zyn Ed. Hoorve 
heeftze veel gekreegen uit het Peritoneum STUKe 
van Varkens en Schaapen , en dit zo wel uit ged 
gezonde als uit zieke Beesten; ja de Vleefch. ie 
houwers in Duitfchland, zegt hy, verbeelden 
zig, dat dezelven door Be Hitte, en af» 
jaagen van het Vee , als ’t gedronken heeft, 
entftaan , zeggende, dat deeze leevende Wa 
terblaasjes in fommige Landftreeken, en in de 
Zomermaanden , overvloedigst voorkomen. 
Men vindtze nooit dan in de Buik, en aldaar 
zyn zy door de Vliezen verfpreid , meest in het: 
Net haare zitplaats hebbende. In één Omen- 
tum heeft zyn Ed. ’er dikwils meer dan twin- 
tig gevonden. Ieder dryft los in zyn eigen 
Vlies, het welk een rondagtigen Zak uitmaakt , 
„met Water gevuld, die van taamelyke groot. 
te moet zyn , dewyl fomtyds daar in eene 
zodanige leevende Hydatis voorkomt, welke 
meer. plaats beflaat dan de Vlakte van de 
Hand. 

Zodanig waren de grootften, die de Heer genatte, 
ParLAs waarnam ; doch fomtyds hadt zyn 
Ed., in Biggetjes en Schaapen, 'er gevonden, 
die kleiner dan een Ockernoot waren. De Af- 
beeldingen vertoonen dergelyke veranderingen, 
als men in de Kalabasfen ontmoet; fommigen 
gelyken naar een Pruim , anderen naar een 
Peer, en ’t gene het Lighaam in deeze Schep- 


8 zels 
_ de DEEL, XVIII, STUK, 


VI. 
AFDEEL, 
LXXX. 
Hoorp- 
STUK. 
Blaasag- 
Zige,, 


íio DESCHRZVvVING VAN 


zels uitmaakt , is maar een gedeelte van het 
Steeltje. Hierom zegt zyn Ed. dat, zelfs in 
die allergrootften, welke de vlakke Hand be. 
dekken , het Lighaampje nooit grooter valt 
dan een Hennipzaadje. Hier aan hangt een 
doorfchynend Blaasje , met Water gevuld, 


zodanig, dat fomtyds hèt Lighaampje nog cen 


Het 
Teven, 


aanmerkelyken Hals heeft, fomtyds digt tegen 
het Blaasje aan zit. Van hetzelve ftrekt zig 
één Bandje in het DBlaasje uit 3; niet twee, 
gelyk ’er T vsoN waarnam. De Wanden zyn 
ongemeen dun , van dit Blaasje , dat Melk- 
wit is, en met rondgaande Vezelen omringd. 
Hier in wordt een duidelyk Leven waargeno- 
men, gelyk zyn Ed. meldt. 

De Blaasjes , naamelyk, die gehaald zyn uit Die- 
ren, welken men op ftaande voet gedood heeft , 
ziet men binnen haaren doorfchynenden Rok zig 
zeer duidelyk beweegen. Daar uit genomen, 
en in Water , inzonderheid dat laauw is, ge- 
legd zyrde , worden zy door een geweldige 


krimping aangedaan , welke de Blaasjes, met 


Gordelswyze En ‚als tot Darmpjes maakt, 
terwyl zy byna even lang blyven of maar wei« 
nig langer worden. Zulk een levendig Was 
terblaasje , met een fcherpe Punt of door Zuur 
geprikkeld , wordt op die plaats Krampagtig 
gerukt en krygt een wit Plekje, met geftraale 
de Rimpeltjes. Van zelf wordt men ’er ook; 
hier en daar, dergelyke famentrekkingen in 
gewaar , op fommige Plekken , daar het dan 

on- 


DE POLYPEN, rit 


ondoorfchynende is, Geheel gedaan zynde in, VL’ 
een Geeftig Vogt, of in Koud Water, wordt LXXX° 
het fterk door famentrekkinge verkleind. Dus Hoorne 
_ kan ook een leevend Waterblaasje zyn Hals,STUEe . 
wanneer het dien heeft , vernaauwen en ver- nak 
‚_wyden: altemaal blyken van Leven en een 
Spieragtig Geweefzel. 

Aan het Lighaampje , dat, gelyk ik gezegd DeKope 
heb, zeer klein is, en naar een Tepeltje of 
KnöBbeltje ‚ waar aan ’t gezegde Blaasje hangt , 
gelykt, zit aan ’c andere End een Kop, die 
hetzelve door den Heer PArrLAs tot de 
Lintwormen heeft doen betrekken. Zyn Ed. 
vertoont den Kop in zulk een Schepzeltje uic 
het Darmvlies van een Weer of gefneden Ram , 
en ftelt denzelven voor ,als met vier Knobbelt= 
jes getepeld , en een ftomp Snuitje hebbende, 
dat aan den Top flaauw uitgehold is, en met 
omgeboogene Haakjes , die Te kunnen 
worden , gekroond. 

Deeze gefteldheid van den Kop gaf den Heer 
LinNaus aanleiding , om dit Schepzeltje 
tot de Polypen ’t huis te brengen, onder den 
naam ‘van Polypus Hydatula 5 ’t welk ik Blaas- 
agtige Polypus vervaal , alzo zyn Ed. het ge. 
dagte Blaasje voor het Lighaam genomen heeft. 
Duidelyk geeft hy, in de Kenmerken , aan dee- 
ze Polypus een Blaasagtig Lighaam, en neemt 
de gedagte vier Tepelagtige Knobbeltjes voor 
Armen of Voelers (Tentacula), Ik moet my 
hier over verwonderen , alzo hy ’er deeze 


Wogïs 
IE, DEEL: AVIII, STUK, 


tia BerESCHRYVING vANR 


_ VL woorden tot verklaaring bydoet. 5, Een door= 
Kr ‚> fchynend Waterblaasje „ ter grootte van een 
Hoorp: », Pruim „ gefteeld met een Cylindrifch Lig- 
STUK. , haam, aan welks tip de Bek is, welke , „het 
‚> Lighaam famengedrukt zynde , de naauw- 
s) lyks blykbaare Voelers beweegt. Hy merkt 
‚ aan) dat hetzelve in de Buik van veelerley 
ss Zoogende Dieren , gelyk Schaapen , Varkens , 
„ Muizen of Rotten en anderen, tusfchen het 
‚s Darmvlies en ’t Gedarmte huisvest, zynde 
>, van BARTHOLINUS, REDI, STENO, 
„> HARDER, HARTMANN, FISCHER, 
9, HALLER, Mureus en anderen, gee 
natens. 
vi (6) Polypus, als met Ooghaairtjes gekranst 4 
Sn het Lighaam Tregteragtig hebbende. 

_ diertje, ‘ 
De bynaam Stentorea, door Linneus 
eerst gebruikt , en door den Heer PALLAS 
overgenomen „ zal mooglyk afgeleid zyn van 
de geftalte van dit Schepzeltje , welke naar 
die van eene Gehoor - Trompet gelykt. Ook 

| | noemt’ 

(6) Hydra Tentacnlis Ciliaribus , Corpore Infundibulifore 
mi, Syst. Nat, XII, Pelypi Infundibuliformes, TRE MB Le 
Phil, Transe VO Le XLIII, ps 180, Animalculúm Infundibue 
liforme, Trechterdiertje, BAKER Nuttig Gebr, van 't Min 
krosk, ble 340 Te 13e fe Te fe ge Schalmeyagtige Basterde 

‘Polyp, Rozes, Jas, II. pe 594. T. 94,£,7 58 LEDER Ms 
Mlikr, Vermaakl. T, 88, fig. d, e, i, ke Brachionus Stento- 


reus. PALL. Zoöph, 52 Het Trechterdierje, Lyst der 
Plantd, bl, 118, 


DE PorLYPEN. 5 


noemt Roreser hetzelve de. Schalmeyagtige we 
Basterd=Polypus. Ik zal egter den naam vanrxxx. 
Trechterdiertje , door Baker gebruikt , als Hoorne 
met de benaaming, welke RrEAuMmuRr enSTUEe 
TREMBLEY aan deeze Schepzeltjes gegeven Tin 
hebben , wier Geftalte ook naar een Treche 
ter zweemt , overeenkomftig zynde , behou- 
den. By LEDERMULLER voeren zy den 
naam van Trompet. of Fluitdiertjes 

Rorser nam deeze Trechterdiertjes over= 
vloedigst waar aan de onderfte Vlakte der 
Kroosblaadjes. Zy veranderen, zegt hy, wane 
neer menze naauwkeurig befchouwt, byna al- 
le oogenblikken van Geftalte, ’t welk echter 
niet dan door het Mikroskoop waar te nec= 
men is : want zy zyn ongelyk kleiner dan de 
echte Polypen , naauwlyks een twaalfde Duims 
Jang. Zy kunnen zig zodanig intrekken, dat 
men ‘er byna niets van gewaar wordt ; dan ko- 
men zy wederom Knodsagtig te voorfchyn, 
omtrent de halve langte hebbende; voorts 
opent zig de. Knop, en maaktze Trompete 
agtig, terwyl zig aan den Rand een menig- 
te van kleine Haairtjes , die in geduurige be= 
weeging zyn , vertoonen. Mooglyk maaken 
zy daar mede ook dergelyken Maalftroom in 
* Water , als die van het voorgaande Ge- 
flagt ‚en dan zouden zy tot de Basterd - Po- 
lypen te betrekken zyn : doch, om dat zy zig 
vry verplaatzen kunnen , en geen overtrekzel 

. Hed Ho ‚heb- 
ke DEEL. XVIII, STUK, ‚& Á iS 


114 DESCHRYVING VAN 


„VL hebben, heeft onze Ridder häar ik gie Po» 
WEES Jypen gerangeerd. 
Hoorp- Door behulp van een zeer konftigen Toe: 
STUK. « ftel wist de Heer TREMmBLEY deeze Schep= 
pi enzelfjës in ’* Water zo behendig waar te nee- 
men „ dat derzelver Huishouding door hem 
ontdekt werdt , en in ’t byzonder de manier, 
hoe zy zig vermenigvuldigen. „De Voort- 
»» teeling, zegt hy, gefchiedt ook door zig in 
» tweéën te verdeelen, gelyk de Tros - Poly- 
2» Pen, doch op een andere manier, te weeten 
> niet in de langte , noch overdwars, maar 
’ fchuins en als overhoeks. Van twee Trech- 
„> terswyze Polypen , die door de verdeeling 
», van éénen voortgebragt zyn, heeft de eene 
“5 kort daarna het oude Hoofd, en een nieuw 
‚… Agter- end 5 de andere het oude Agter-end 
;, met een nieuw Hoofd”. Men kan het ove- 
tige van zZyne BEREA deezer Vermenig- 
vuldiging by Bar ER nazien. 


vir. EE olypus, die, Bondi Armen F Haaïrt« 


Soctalise . hinde & Le f 
Gezellige. , 1%» DE en gerimpeld is. 
Plaat. 


ino, 1 Deeze verfchillen niet alleen door haare 
. Knods- 


(7) Hydra mutica torofa rugofa, Syst, Nat, XII. BR A= 
Dy, Phil, Tranfaif, VOL, XLIX, ps 249, Te 7e fe Ie 
Rors, Ins. Ill, pe 584. T. 95, 96, 94e fa 1-6, LEDERM* 
Mikr, Vi ermaakl, Te. 88, Fig. 8 » fe hb. Brachiorus focialis, 
PKLL, Zoöph. 53. Gezellige pasterd « Folypus, Eyst der 
Piantd, bladz, 119 


DE POL YPEN, 115 


 Knodsagtige Geftalte van de voorgaande Soort, ee 8 
maar ook doordien zy troswyze by elkander xxx, 
voorkomen , gelyk’ onze Afbeelding , Pl, Hoorp- 
CXXXIX. Fig. 6, ten duidelykfte voorftelt, “TUE 
Wy geeven ’er, om die reden, den naam van Genre 
Gezellige Polypus aan , terwyl de Heer Bop- 
DAER T deeze Soort Gezellige Bastaerd Po- 
lypus noemt, om dat zy door den Heer Par» 
LAs tot de Brachioni betrokken was. 

Gedagte Afbeelding is door den Heer Lr N- 
NA Us aangehaald , niettegenftaande zy tegen 

de opgegeven Kenmerken van muzica , dat is 
“zonder Haairtjes te zyn; fchynt te ftryden. 
De Heer BrADvy, die dezelve deedt aftekee 
ren, hadtze in de {taande Wateren, by Bruss 
fel , waargenomen. „, Het vertoonde zig, 
> aan ’t bloote Oog, gelyk een klein , rond, 
ss Plat Blaadje, omtrent een agtfte Duims 
„> breed; maar, door het Mikroskoop gezien , 
s) als een Krans van gekroonde Koppen, die 
„‚ met kleine dunne Staartjes aan een gemeen 
„‚ Middelpunt verbonden waren. Van dit Mid. 
s, delpunt ftrekten zy zig naar den Omtrek uit , 
>, daar zy, gelyk een Kad of Wiel, met onge- 
‚ meene fnelheid draaiden , tot dat zy een 
s, foort van Maalftroorm maakten , waar in 
„ men allerley kleine Diertjes en andere Lig- 
so haampjes getrokken of gedreeven zag, die 
„> waarfchynlyk toc Aas of Voedzel zullen 
„‚ dienen voor deeze kleine Gekroondedingen , 
‚‚ welke naar alle gedagten , zo wel als de 

EN ADT. 
I. DEELe XVIII STUK, 


VL 
AFDEEL. 
LXXX. 
Hoorp- 
STUK, 


_ Gezellige, 


rió6 BesCHRYVING VAN 


… Plant (*) , een foort van Verflindende In- 
„ fekten zyn, aazende op kleiner Schepzelen. 
‚‚ Wanneer een van deeze kleine Koppen een 
> weinig gewieldraaid heeft, rust hy of ftaat 
‚… ftil, en daar begint een ander; ja fomtyds 
„ zult gy ’er drie of vier te gelyk zien draaï- 
„jen. In ’ voorleeden Jaar hebben wy van 
;‚ deezen aart iets regelmaatigers gevonden , 
dat een juisten Kring maakte, met de 
„ Kroonen aan den Omtrek, en de dunne 
„ Lighaamen,als zo veele Straalen, aan het 
„… Middelpunt gevoegd. Haare beweeging is. 
„‚ altoos regt naar den Rand van den Cír= 
‚ kel, en nooit ter regter of {linkerzyde, als 
„ of ieder Kop zyn eigen paalen had, om op 
„ te werken.” 

Door het laatstgemelde regelmaatige zullen 
de Koloniën van jorge Diertjes van deezen 
aart moeten verftaan worden, als wanneer zy 
volmaakt naar Trechterdiertjes zweemen of 
eene Trompetswyze figuur hebben ; gelyk 
men twee zodanige Samenleevingen by Ror- 
ser, Plaat XCIV. Fig. 5» 6, aantreft. On- 
dertusfchen doen de gekroonde Koppen haar 
aanmerkelyk verfchillen van de Gezellige 
Knodsagtige Basterd - Polypus van dien Autheur, 
welke door onzen Ridder ook aangehaald 
wordt, als beftaande wel uit dergelyke Schep- 

zelt + 


_(*) Door de Plant verftaat de Heer BRADY het Plante 


dier van Fige 1, op deeze zelfde Plaat; hier voor befchtecverrs 


4 DUEL BOL EP EN TI7 


zeltjes, doch zonder Haairtjes aan den Rand, VL. 
niettegenftaande het maaken van een Maal. XXX 
{troom ook aan dezelven toegefchreeven Hoorp- 
wordt. Dus zouden zy, volgens de Ken-STUKe 
merken , tot het voorgaande Geflagt behooren , Gezellige. 
indien zy niet ook ieder op zig zelf en los 

door ’t Water zweeven konden. 

Rorser heeft deeze Eigenfchap ; tot de 
Voortplanting van deeze Schepzelen betrek- 
kelyk , in dezelven waargenomen. Agt gee- 
vende op. een tros van deeze Polypen , die 
hy in zuiver Water hadt gedaan , nam hy 
waar, dar tusfchen dezelven zig een menigte 
bevonden van de gedagte Trompetagtige Jon- 
gen , van welken allengs eenigen zig af- 
zonderden , zwemmende her en derwaards 
door het Water, Deeze Jongen verzamelden 
zig, even als de Byën van een nieuwe Zwerm, 
by elkander aan het Steeltje van eenige 
Waterplant of Kroosworteltje , en maakten 
dus een nieuwe Samenleeving uit. 

Men moet aanmerken, dat deeze Diertjes 
altoos in Slymerig Water, en dikwils in ’% 
midden van Slym, zig onthouden. Alle moei- 
te, welke Rorsrr aanwendde, om Haairt» 
jes aan hunnen Mondte ontdekken, was vrug- 
teloos. Hy heeft dezelven nogthans , door 
eene verbaazende Vergrooting ; wel zes. of 
zevenduizend maal boven de Natuur, voore 
gefteld. By die gelegenheid nam hy ook, zo 
wel als LEDERMULLER, drie roode Stip. 


H 3 pen ; 
I, DEEL, XVIII, STUKe 


118 BESCHRYVINGO VAN 


„VL pen, en fomtyds ééne, in derzelver Lighaam 


Arpeerr. 


Lxxx, waar, hetwelke anders uit dergelyke door- 

Hoorp- fchynende Bolletjes fcheen te beftaan, als het 

STUK. bekleedzel van de echte Polypen. Aan bei- 

Gezellige, den kwamen in hetzelve zekere Eyvormige 
Lighaampjes voor , welken de Jaatstgemelde 
voor Zaadjes van Kroos, de ander voor Ei- 
jeren aanzag. Zie hier wat Rorser dien- 
aangaande zegt. 


23 


33 


‚‚ Ik houd deeze Lighaampjes voor Eije- 
ren, om dat zy allen eenerley grootte en 
Kleur hadden ; om dat ieder, in dergelyke 
Zwerm bevindelyk Schepzel , zodanigen by 
zig voerde ; om dat ’er zig in veelen drie 
of vier, in veelen vyf of zes, ja ook in 
eenigen zeven of agt vertoonden , en dat, 


als eenigen dood op den Grond vielen, zy 


altoos van dezelven ledig waren: eindelyk 
heb ik ook deeze Eijeren niet in ééne, 
maar in de meeften myner Zwermen waar= 
genomen. Dat echter diê weinige „Schep- 


zels, welke deezen Zwerm uitmaakten, 


nog leefden, was uit hun geduurig zuigen, 
als ook uit de fnelle intrekking en uitftrek- 
king van hun Lighaam , meer dan te wel 
af te neemen ; en daar uit meende ik te 


‚ kunnen befluiten, dat zy ook ten Ende toe 
‚ hun Voedzel tragten te bekomen.” 


De gezegde Redenen, evenwel, komen my 


niet kragtig genoeg voor , om alle twyfeling 
weg te neemen, of de gedagte Lighaampjes 


: niet 


PLAAT OXLI. 


jabvannrov 


BREE 


er 


KN 


men 


BETTA ATATIN 7 


es 


De 
(fak; glt 


DE POLYPEN. 119 


niet het Voedzel kunnen zyn van deeze Ras. VL 
terd- Polypen : te minder, om dat die Lig- LXXX 
haampjes naar de Eyronde Diertjes , waar van Hoorn- 
het Hooywater en andere rottende Vogten STUK. 
dikwils grimmelen , wel fchynen te gelyken. 

Men vondtze ook niet alleen binnen de Poly- 

pen, maar insgelyks daar buiten, door de ge. 


heele Zwerm verfpreid. 
EEEEECKCKCNOEKCESECKEN KOEKOEK EES 
EXXXI..H 0.0-F.DS TUR, 


Befchryving van ‘t Geflagt der ZeErE-Pern- 
NEN, waar in zo de gewoone en Lichtgeevene 
de, als verfcheide zeldzaame „ begreepen zjn. 


Dee Schepzels worden thans, met alge. Naam, 
meene toeftemming, ZEE-PENNEN | 

genoemd , in ’t Latyn Penna Marina of Pen- 

natula. De henaaming van Zee - Schaft is, 

hoewel men fommige Pennen ook wel Schaf- 

ten noemt, wegens de dubbelzinnigheid niet 

eigene Men vindt, wel is waar, dat de Vis- 

fchers, aan de Middellandfche Zee, ‘er den 

_ naam aan geeven van Mentula alata; doch ik 

zal die bebaaming, onverduitfche , voor dat 

ruuwe Volk overlaaten. 

Men heeft de Zee- Pennen, nog in sE voor- _Eigen- 
fle deezer Eeuw, voor Plantgewasfen aange- Í“°PP°n» 
Ba Bids zien, 

YT DEEL, XVIII, StUKe RRS haft 


120 OBEeESCHREVING: VAN 


NT 
AFDEEL. 
EXXXI. 
Hoorp- 
STUK. 


Kenmeête 
ken ° 


zien. Sommigen betrokken ze tot het Zee-Ruy , 
anderen tot de Mosfen : doch ArrsToTeEe 
LES hadtze reeds onder de Plantdieren ge- 
plaatst, volgens SiTTARDUS, hoewel Ges- 
'NERUS meende , dat-zy, onder dien naam, 
aan geen der Ouden bekend geweest waren. 
ParLAs oordeelt, dat zy met de Alcyoniën 
zeer naa vermaagfchapt zyn, zodanig dat, in 
zeker opzigt, de Zee- Pennen daar toe gelyke 
betrekking hebben zouden, als de Polypen tot 
de Korallynen. Ik moet zeggen, dat dit 
myn Verftand te boven gaat. De Polypen 
der Zoete Wateren , die zyn Ed. bedoelt , 
hebben geen de minfte betrekking tot de Kos 
rallynen ; dan in zo verre ’er Diertjes, van 
dergelyke gedaante , op en in dezelven huis- 
vesten. Waar blykt nu, dat Schepzels, van 
dergelyke gedaante als de Zee-Pennen, huns 
ne woonplaats hebben of zig onthouden op 
of in de Alcyoniën ? | 

De Zee- Pennen maaken eene der wonders 
lykfte Geflagten van Schepzelen uit, Haar Lig. 
haam beftaat als uit een Pennefchaft , die 
gedeeltelyk bloot is , gedeeltelyk ’t zy aan 
beide zyden of aan de eene zyde gebaard met 
een foort van Vinnen of Vinswyze geplaatfte 
Polypen. Naar de Korallynen gelyken zy dus 
grootelyks ‚, doch verfchillen van dezelven 
daar in, dat zy niet geworteld zyn, en dat 


‚de geheele Pen, met haare Punt voor uit , 


als een enkel leevend Dier, zig taamelyk vlug 
f __ bee 


De ZeerDPENNEN. tar 


beweegt deor het Water. De woonplaats is, VL 
dude Zee ee 
y LXXXI. 


Zeven Soorten ftelt LiNNzus thans in zoorp- 
dit Geflagt , waar onder eenigen wat afwy- "Te 
ken van de gedaante der gewoone Zee - Pen. “°0Ttene 
nen „ doch geene zodanig, dat die naam ‘er 
niet eenigermaate op toepasfelyk zou zyn. 

(a) Zee-Pen, die een Vleezige Schaft heeft, LI” 

den Steel met over elkander leggende, ge- Ed 


G 8 
plooide, gedoornde, Vinnen, Ekin 


_ Deeze noem ik de Gedoornde Zee - Pen 
niettegenftaande Linnmauss, volgens Boe 
HADSCH, haar Penna grifea genoemd heeft, 
Die Autheur heeftze , buiten twyfel, frifch 
gezien, doch ik heb ‘er eene gedroogd, van 
de Kust van Dalmatie, welke bruin of graauw 
js en hier toe behoort ook die , welke 
wylen de beroemde Hoogleeraar ALB iNus 
onder den naam van Witte Zee- Pen afbeeld- 
de, hebbende ‘er zodanig eene, waarfchynlyk 
in Liqueur, uit de Middellandfche Zee ont» 
vangen (*). 
j Zyn 
_ (1) Pernatula Stirpe Carnofa , Rachi levi » Pinnis imbricatis , 
plicatis > fpinofis, Syst, Nat, XUI, Gen. 350, E LL, Phil. Trans; 
Vor. LI, p‚ 429. T, zi, f, 6 -« to, Penna grifea. Boe 
HADSCH Mar, p, 109, T. Ve f, IT — 3e SEBe Kah, III, 
T, 16, f. 8, Pennatula grifea, PALLE, Zoüph, 214, Witte - 


Zee- Schaft, Lyse der Planrd, bl, 457. 
(*) Fenna marina wel Annot,' Acad, Lib, I, C, 20, Tab, 


6, fig. Is % 


B Deer, XVIII. STUK. 


122 ODESCHRYVING VAN 


AL 
ArDEEL. 
LXXXI, 
Hoorp-= 
STUK. 


Gedoornde, 


o 

Zyn Wel-Ed. getuigde ’er van, dat de Ge. 
vederde Steel Armen uitgeeft, aan de eéne 
zyde niet kwaalyk naar Plaatjes gelykende , 
doch aan de andere uitloopende in een gedoorn- 
de Franje ; welke Franjes als Schubben over 
elkander leggen, met eenigen fchyn van 
Wieken, RoNDELETIus hadt het geheele 
Schepzel by een Pluim, die men op den Hoed 
ziet draagen, en het onder-end van den Steel 
by de Mannelykheid vergeleeken , zeggende , 
dat de Knobbel, dien men , tegen ’t geveder- 
de gedeelte aan, gewaar wordt, eenige Splee= 
ten heeft , zodanig als de Openingen der Kieu- 
wen in de Haaijen zyn , en ’t gevederde ges 
deelte beftondt , volgens hem , uit dunne 
Plaatjes, als die van Aluin-Leyfteen , op wel-_ 
ken eenige andere tedere zelfftandigheid rustte, 

De Heer BomapscH deeze Gryze Zee- 
Pen, in ’t jaar 1757, aan de Kust van Napels 
onderzoekende , bevondt dezelve agt Duimen 
lang , met eenen kaalen Stam van derdhalf en 
een Veder of Pluim van zesdhalf Duimen. In 


de Knobbel nam hy eenige Rimpels , doch: 


geen Spleeten of Sneedjes waar , maar het 
onder - end hadt eene uitfnyding , die naar een 
Spleetje geleek, De Pluim beftondt uit meer 
dan dertig Vinnen , waar van de grootften, in 
‘ce midden geplaatst , byna een Duim lang en 


een half Duim breed waren. Ieder Vin geleek 


naar een Sikkel, en maakte een Plaatje uit, 
byna overal even breed, welks uitwaards 
kram= 


DE ZEE-PENNEN,. 123 


kromme gedeelte in verfcheide gekartelde Ee, 
Lapjes gedeeld werdt, die op de kanten een xxxr, 
menigte van Puties of Kelkswyze holletjes had. Hoorp- 
den, en ín ’t midden met verfcheide fcherpe STöX- 
uitfteekende Beentjes gewapend waren. Vers Cere 
der fpreekt zyn Ed., daar van „ aldus. 
‚‚ De zelfftandigheid van den Steel en de 
» Vinnen is hard en Lederagtig, uit verfcheide 
, byna Peesagtige Vezelen, welke Netswy- 
», ze gefchikt zyn, famengepakt , tusfchen 
s> welken een tederer gedeelte, of, gelyk de 
2» Ouden verkoozen tefpreeken, Parenchyma , 
2, komt en kruipt. Deeze fchikking der Ve- 
2» zelen openbaart zig gemakkelyker , na dat 
_s, men de Zee- Pen eenigen tyd in Wyngeest 
9, bewaard heeft: want, dan wordt dat Paren- 
‚> Chymateuze gedeelte een weinig famenge- 
s> trokken, en laat gemeenlyk Ruitagtige 
s ruimten tusfchen de Peezige Vezelen over. 
9, Geen Tepels vertoonen zig aan de opper- 
», Vlakte van den Steel, maar de gezegde 
„ Peêsagtige Vezels puilen flegts hier en daar 
s‚ tot de Oppervlakte uit , maakende het Vel 
3 eenigermaate ruuw. Deeze Vezels zien 
>, blaauwagtig uit den gryzen, doch de tus- 
», fchenruimten zyn witagtig. Eveneens is 
9 het met de zelfftandigheid der Vinnen ges 
s» fteld, uitgenomen derzelver Grondfteun;, 
2, Of het dunne gedeelte , dat tot zyn be- 
s, kleedzel een fterk Vlies heeft, waar in 
» ronde geelagtige Tepels, in een grovee 


33 ME 
l. DEEL, XVIJI, STUK, 


124 BESCHRYVING VAN 


VL ‘ menigte , verfpreid zyn. Deeze Tepels ver- 
_ÄFDEEL, toonen zig in alle Vinnen”. 
LXXXI,° 
Hoorp- Voorts meldt de Heer Bomapscn, dat 
STUK. hy niet twyfelt; of daar zit in deeze Zee- 
Gedoornde, Pen, zo wel als in de andere of roode, wel 
ke hy beter hadt kunnen onderzoeken , een Been 
verholen. Van deeze Soort hadt hy ’er maar 
ééne bekomen , zo dat dezelve veel zeldzáa= 
mer moet zyn dan de Roode. In myne ge- 
droogde, die van de Rugzyde geopend is, zit 
nog dit Been, als een dun Pennetje , aan ’t boe 
ven-end zeer fpits gepunt, {trekkende zig 
__door de geheele langte van de Zee-Pen uit , 
en zig door de witte Kleur genoegzaam on- 
derfcheidende. Een Mond of Aarsgat, of eene 
dergelyke Opening, hadt hy ’er, met alle 
aangewende vlyt, niet in ontdekken kunnen, 
niettegenftaande Linneus ‘er een Mond 
‘aan toegefchreeven had (*). 

Zyne Afbeelding van- deeze Zee-Pen is 
zeer ruuw „ hoewel «heter dan die van Ron- 
DELET1IUS, Wylen de Hoogleeraar Arrr. 
Nus hadt ’er , als gezegd is, in ’t jaar-1754 
reeds een goede Afbeelding van aan ’t licht 
gegeven, - Omtrent tien Jaaren daarna kwam 
de Heer Erris ook te voorfchyn met eene 
Afbeelding van dic Schepzel , gemaakt naar 
zulk een Zee- Pen, welke hy prefent kreeg 

van 


(*) Os Bafeos commune rotundum, Syst. Nat, Ede X, Pe 
818, kj | 


DE ZEE-PENNEN 225 


van een Heer, die dezelve uit-de Middelland- , VL 
fche Zee ontvangen hadt, De Doorens zyn LKXXL. 
in dezelve veel langer dan in die van Ar Br- Hoorp- 
NUS, en men wordt ‘er de gedagte Rimpeltjes STUK: 
of Sneedjes in de Knobbel , zo min als de uit- Ge%orndee 
fnyding van Bomapnscu, aan ’t end van den 
Steel, die naar een Mondje geleek , in gewaar. 
Zyn Ed. heeft één van de Vinnen een weinig 
vergroot doen afbeelden „ als waar door zig 
de plaatzing der Zuigers, gelyk hy de Poly- 
pen noemt, welke van hem afzonderlyk ver* 
toond zyn , openbaart 5 zo wel als de inplan- 
ting der Doornen , die, volgens hem, ui 
verfcheide fyne Pyltjes (Spicula) famengefteld 
Zyn. „, Wanneer deeze Doornen, zegt hy » 
2 zig aan den top openen , maakt ieder een 
„> Ster van kleine Puntjes, welken de Natuur 
5 fchynt gefchikt te hebben tot. befcherming - 
“> van de Monden der Zuigers daar onder , die 
; geen ander bedekzel hebben , terwyl in de 
, Roode Zee= Pen ieder Zuiger een Kring van 

» Pyltjes (Spicula) heeft”. 


__(@) Zee- Pen, « die een Vileezige Schaft heeft, u. 
den Pennatula, 
“Phofphoe 


TEhe 
(2) Pennatula Stirpe _Carnoft ‚ Rachi feabra, Pinnis im- Lichtgees 

bricatis. Syst. Nat, XII, Pennatula Phofphorea, han. Suec, Gaus 

2260, Amen. Acad, IV. p. 256, Penna Marina. Aus, Ad, 

Frid, 1, p. 69e BARR, Jeon, T. 12739 1274, BAUH, Hist, 

UI ps 802, Mascus Penne fimilis, BAUH, Pin, 363, Fus 

cus Fennamreferens, TOURNE, Just, Merho pe 569, SHAW. 
’ Afre 
Ie, DEEL: XVIe STUK, | 


106 BESCHRYVING vAn 


VL den Steel ruuw , de Winnetjes over elkans 


ANDERE der leggende. 
Hoorp- 


STUK. Door de aanhaaling van S ega zal onze Ride 
eu at der dezelfde Zee « Pen , als zo even befchreeven 
HE js, bedoelen: want men vindt ’er in dat Werk 
maar ééne , en wel op de voor aangehaalde 

plaats , alwaar gezegd wordt: , Deeze zoge= 

‚… naamde Zee: Pennen groeijen aan de Klip= 

ss pen in Zee, en men zegt, dat zy des nagts, 

2 boven Water komende, een lichten glanfch 


5» van zig geeven, gelyk de Phofphorus.” Het 


komt my zonderling voor „ dat zy aan de Klip- 
pen zouden groeijen , ’t welk eene aanhechting 


onderftelt „en: dan des nagts boven water koe 


men zouden , om Licht te-geeven. Ik weet 

‚ niet, van waar men dit gehaald heeft. Ron- 
‘PELETIUS zegt alleenlyk, dat de Zee - Pen, 
wegens haare witheid en gladheid, inzonderheid 
by nagt. glinftert als een Ster. Dit zal waars 
_fchynlyk onder maar niet boven Water gezien 
worden. Doktor SmAw merkt, in zyne be- 


fchryving van Algiers, aan , dat zy by nagt 


zo veel Licht geeven, dat de Visfchers daar 
door duidelyk de Visfchen kunnen zien zwem - 
men in verfcheide diepten van de Zee, Lrin- 
NEUS zegt » dat deeze Soort den Grond van 


den Oceaan verlicht. 
De 


Afr, App. 5. Penna Marina, GINANNe Adriat, TI, T, 55, 
f, Il4e SEB, Kub. Ill. Te 6, fe ze ELL: Phil, Trans VOLe 


LIL, pe 429, Te 19, É, T° 5e 


DE ZEE-PENNEN. 127 


‚De Heer BomaApscH fpreekt aldus vande VL 
Roode Zee-Pen. , Dit ons Plarttdier ont- ie 
‚ houdt zig in diepe Zee , alwaar men het Hoorne 
„, fomtyds met andere Visfchen vangt. Ter-sTute 
„ wyl het naar de Oppervlakte der Zee ge- Lichtgeen 
> voerd wordt, is zyn Lighaam omringd met” rl 
s, Ontelbaare Belletjes, die overdag als Sterren 
‚, Slinfteren. Dit heb ik wel by deeze gelee 
‚genheid niet , maár in ’t jaar 1749, toen ik 
‚> van Livorno ter Zee naar Marfeille vertrok, 
„ waargenomen. … Diestyds zeer weinig in de 
„‚… Natuurlyke Historie bedreeven, vraagde ik 
„> de Matroozen, wat het voor een ding wass 
‚ dat ik dus ongevaar vier Voeten beneden de 
E „ Oppervlakte der Zee zag, en zy gaven my 
;, tot antwoord, dat het een Pen ware” 
« Deeze Heer ftelde het cwyfelagtig , or: er 
twee Verfcheidenheden waren van de Roode 
Pen, waar van de eene dan de tegenwoordige 
zyn zoude „die de Voelertjes of Polypus= Hok« 
jes aan de Vinnen veel ylder heeft; dan of 
menze als byzondere Soorten had aan te mer- 
ken. De Heer Par ras betrekt deeze, onbee 
fchroomd , tot de Soort van de Roode Zees 
Pen, die de vierde by Linneus is. Ik 
oordeel de tegenwoordige daar van te veel <= 
verfchillende , gelyk de Afbeelding zal aantoo» le 
nen. | 
De Heer Pik heeft een Vertoog aan ‘Pl, CXLH 
licht gegeven over de Pennatula Phofphorea van ek j 
LiNNmeUus, en dezelve „ daar nevens, zeer 


duie 
L DEEL: XVIIk STUK: 


VL 


Arperer 


Hoorp- 

STUK. 
Lichtgecn 

wende, 


De 
Polypene 
F: 33e 2e 


125, BESCHRYVING VAN 


duidelyk doen afbeelden ‚ gelyk in Fig. 1 , 


Exxxy op onze Plaat CXLI, is voorgefteld Deeze 


Soort, zegt zyn Ed., vindt men in-de Oce- 
aan, van de Kust van Noorwegen af, tot aan 
de verst inwaards gelegene deelen van de 
Middellandfche Zee. Men heeftze uit groote, 
diepten opgehaald, en fomtyds ook dryvende 
gevonden naby de Oppervlakte. „ De uit. 
» wendige gedaante van dit Dier (zegt hy) 
s Ís niet ongelyk aan eene der Slagpennen van 
s een Vogelwiek, Men vindt hetzelve van 
9 vier tot agt Duimen lang. Het kaale onder- 
» fte gedeelte is rond en wit, gelykende naar 
» de Schaft van eene Schryfpen; het andere 
») deel, dat de Pluim vertoont, is roodagtig 
> en platter , verdunnende naar den Top, ale 
„> waar het in een Punt eindigt. Daar loopt , 
ss langs de Rug van dit gedeelte, even als in 
s, een Schryfpen aan de binnenzyde , een over- 
9 langfe Groef ten ende uit. Het heeft we- 
s> derzyds Vederagtige Vinnetjes, die in ' 
> midden langst zyn, doch zo wel naar de 
»> Schaft toe , als-naar den Top , allengs korter 
‘> worden , zynde aan de Enden rond ONBEn 
„ boogen”’. 

Van een der Vederagtige Vinnetjes van dit 
Plantdier geeft de Heer EuuLis een fterk 
vergroote Afbeelding, als onze Fig. 4, welke 


„tot veel opheldering ftrekken kan van deszelfs 


Struêtuur. ‚‚ De Stam (zegt hy), der Zuigers 
» van dit Dier, is van eene Cylindrifche fi. 


_ 


DE ZEE-PENNEN, 120 


5 guur. Deszelfs bovenfte gedeelte geeft agt VL 
9 fyne witte Vezelen of Klaauwen uit, om LXXXE 
‚„ het Aas te vatten , welken zy intrekken Hoorp. 
s, binnen haare Hokjes , wanneer zy zig op “TUKs 
s eenige ontrusting of gevaar verfchuilen Zie/8* 
ss gaan. Deeze Hokjes zyn van maakzel als 
», de Tandjes der. Korallynen , maar ieder 
> Tandje heeft hier Puntjes , die zig rondom 
s, den ingang fluiten , en dus dit tedere deel 
»> voor uitwendig leed befchermen. 

‚, Deeze Vinnetjes zyn blykbaarlyk door de 
», Natuur gefchikt , om het Dier voor of ag- 
» terwaards in de Zee te beweegen : bygevolg 
» verrigten zy het werk van Vinnen, terwyl 
s> Zy tevens, door den toeftel van Zuigers of 
ss Mondjes, die met Vezels of Klaauwen voor- 
» Zien zyn , zekerlyk dienen om Voedzel te 
s bezorgen aan dit Schepzel: want niettegen- 
s> ftaande het gene Dr, LiNNAus ten aan- 
» Zien van deszelfs Mond gezegd heeft in zyn 
„> Samenítel der Natuur (*), heb ik, met 
‚‚ behulp der beste Glazen, niet kunnen ont- 
9 dekken, dat de Punt van onderen het aller- 
> minfte doorboord was : zo dat ik vast van 
 Gevoelen ben, dat dit Dier, gelykerwys de 
s Hydra Aräica of Groenlandfe Polypus, 
5) die ik in myne Historie der Korallynen be: 

‚> Íchreee 


_ (#) Os Baseos commune rotundum, Syst, Nats X, pag. 
818, 
Ï 


T. DEEL, XVIII STUKe 


130 DESCHRYVINGC vaan 


VL _„ fchreeven heb (*), zig zelf Voedzel en ons 
en ‚‚ derhoud verfchaft, door middel ven deeze 
Hoorp- ,, Zuigers , die naar Polypen gelyken. Ik 
STUK _ „ meen, dat het een, zo wel als ’t-andere, 
| dai ‚> door dezelven zyn Voedzel inneemt , heb- 

„> bende geen anderen zigtbaaren weg, om zig 
9, van den Afgang te ontlasten , dan dien , 
‚> door welken de Diertjes , die ’er tot Aas 
> aan ftrekken, ingenomen zyn”. « hi 
Vervolgens neemt de Heer Erris de be- 
fchryving van de uit- en inwendige gefteldheid 
der Roode Zee-Pen door den Heer Bo- 
HA DSCH over ; doch daar zal ik {traks van 
f fpreeken. In myn Verzameling berusten twee 
gedroogde Zee- Pennen van deeze Soort, de 
eene vier en een half Duim lang, in welke 
het ongevederde gedeelte of de Schaft ten 
minfte zo lang is als de Pluim, die naar even- 
redigheid wat fmaller fchynt te nie » dan in 
onze Afbeelding. | 


zr. (3) Zee-Pen, die een Vleefchagtige Schaft 


Ee heeft ; den Steel wederzyds gevederd, en 
Praadige, aan 
Pl, CKLie, ; 

Fig. Je 


(*) zie det Plantdier hier voor, bladze 5, befchree: 
ven. . 

(3) Pennatsla lie fubcarnofì ‚ Rachi utrinque pennatâ, 
Bafi Tentaculis duobus Filiformibus, Syst, Nat, XII ELLE, 
Phil Trans. VOL. LIL Te 20, f. 15, Boce. Recherche 
& Obferv. Natur, Amfterd, 1674. pe 284. Te p. 287, Nae 
zaurke Nafpeure en anmerk, ibid, 1744, bladz, 251, enz, 


Dre ZEE-PENNEN 191 


&an zyn begin voorzien met twee lange, dn 
DEE 


, Draaden. LKR 
OFDe_ 

De ie ELLis geeft ook de hevelen 

van dit Schepzel , door my overgenomen in Draadigee 

Fig. 3. Het is door den vermaarden Bocco- 

NE voorgefteld als een Bloedzuiger, die de cie 

gentlyke Zwaardvisfchen (*) in de Middel- 

landfche Zee geweldig plaagt. Men ziet ligt, 

dat hetzelve niet wel tot eenig ander Geflagt 

van Dieren t'huis te brengen ware , dan tot 

de Zee-Pennen. By ouder Autheuren was 

daar van ‚ doch niet duidelyk , gefproken. 
Doorgaans is de langte van dit Schepzel, zo 

_Boccone zegt, vier , doch fomtyds wel zes 

Duimen. Het Lighaam is langer dan de Hals 

en de Staart, gelyk hy het gepluimde deel 

noemt. De Hals, zynde het kaale dunne End, 

is witagtig , Kraakbeenig en doorfchynende, 

hebbende de gedaante van een Snuit. De Staart 

is wederzyds voorzien van een menigte door 

elkander gevlogten Haairtjes , die de figuur 

maaken van een Pluim , welke allengs naar ’t 

end verkleint. Daar de Pluim begint, zyn aan 

% Lighaam twee Kraakbeenige Knobbeltjes en 

aan de ândere zyde twee Kraakbeenige Vezee 

len, naar Viool- Snaaren gelykende , langer dan 

het Lighaam. Dit is ondoorfchynende , van 

| zelf. 


(*) Zie.het VIIe Stuk van deeze Nar, Historie, bladz, 


149 
5: 2 
Ee DEEL, XVIII STUKe 


132 BRESCHRYVING VAN 


VI. zelfftandigheid als Vel of hard Leder, met een 
Fed menigte dwarfe Rimpels of Plooijen , gelyk 
Hoorp- men in de Pisfebedden of Rupfen waarneemt, … 
STUK. die zig duidelyker en regelmaatiger , wanneer 
Draad. het Schepzel gedroogd is, vertoonen. Het 

Lighaam is rond en byna van dikte als de 
Schaft. van een Schryfpen , doch dunner of dik- 
ker naar reden van de langte. Men. wordt aan 
het Dier geen Oogen of Kop gewaar : moog- 
lyk dient de Snuit , die hol is als een Pypjes 
dan ’t zelve voor Kop. Dezelve beftaar uit 
een hard Vlies, in Kleur met het Lighaam ver-= 
fchillende. Mooglyk dat de Kop „ door dit 
Schepzel van den Zwaardvifch af te rukken „ 
in deszelfs Vleefch zitten blyft : want men 
vindtze met de geheele Snuit door deszelfs 
Vel ingedrongen , welke dan vol Bloed is; 
wanneer menze ’er uit haalt, Zittende zo vast 
in’ Vleefch als een Fret of Boor in het Hout. 
Zy komen niet voor, dan op de plaatfen, wel= 
ken de Vifch met zyne Vinnen niet bereiken 
kan, en ’t is te gelooven, dat cf 'er een groo. 
te plaag voor Zyn. 

BoccoNe hadt, te Mesfana op Sicilie, een 

van deeze Bloed aise ontleed, en daar in 
vier Vaten, als Darmen , waargenomen, die 
vol waren van een dik Vogt , loopende van 
„% eene End des Lighaams tot aan het andere. 
Deeze dagt hy als Pompen te dienen, tot de 
„uitzuiging en inneeminge des Bloeds. Te Avig- 
non nam hy Keern waar ‚ dat van deeze 
Vaate 


DE ZEE-PENNEN. 133 


Vaatjes twee dikker dan de anderen waren, en, VL 
allen met een foort van Middelfchot bedekt. AEL. 
De byhangende Draaden waren hol, dienende Hoorn- 
waarfchynlyk voor Vinnen tot beftuuring en desTus. 
gepluimde Staart tot de beweeging Ë voort Draadige. 
gang van het Schepzel in ’t Water. Mooglyk 
zouden ook die Draaden tot vasthouding aan 

den Vifch kunnen dienftig zyn. Ingewanden, 

gelyk Hart „ Lever , Milt, heeft hy ’er niet 

in gevonden , maar ’er zat een Luis van aan 
merkelyke grootte aan , die zig in onze Af. 
beelding by het Sterretje vertoont. 

… Deeze Luis, zegt Boeconr, hadt de groot- 

te van een Erwt, met eene Opening, waar uit 

een menigte van gedraaide , ruige en haakige 
Vezeltjes voortkwamen , welken hy híieldt voor 
leevende deeltjes van deeze Luis, gelyk aan 

die der Zee-Eikelen van RONDELETTUS, 

Ik befluit hier uiet, dat het geen Luis, maar 

een klein Zee- Pokje is geweest, een Luis ge= 
naamd, op de zelfde manier , als men zekere 
Soort van Zee-Pokken Walvifch- Luis ge- 
noemd heeft, thans Walvifch.Pok (*). 


ennatulg 
d rubra 
Roode, 
Pl. CXLL, 
Fis, a, 


(4) Zee-Pen, die een Vleezige Schaft heeft  _ rv. 


(*) Zie het XV. STuxK deezer Nat, Historie, bladz, 112, 

(4) Pennatula Stirpe Carnofâ , Rachi pennatâ, Pinnis ime 

-bricatis levibuse Syst, Nat, XIl. Penna rubra. BoHADSCH, 
Mar, tor, Te B, f, 1 = 3e ELLIS Phil, Trans, Vore 
LIE, 


| 3 


134 BESCHRYVING VAN 


den Steel gevederd, met op elkander leg- 


VL 
Pen gende gladde Vinnen. 
Hoorp- 
STUK. Van, deeze heeft LiNNaus de Vierde 


Rod, Soort gemaakt, fchoon zy gevoeglyker ge- 


plaatst zou zyn geweest ‚naast agter de T'wee- 
de, welke door PArLas als een Verfchei- 
denheid van deeze wotdt aangemerkte Het is 
de Roode Zees Pen , dus wegens haare Kleur, 
in onderfcheiding van de Gryzeof Witte, ge- 
tyteld door ArBiNus en BoHApscH, 

De beroemde Arrrinus brengt, ten dien 
opzigte, de befchryving by van GEsNERUS, 
die zegt, , dat StirrTARDUS weleer een 
‚> Andere Zee-Pen aan hem gezonden hade, 
, met een witte Streep midden door den Steel, 
‚, hebbende dergelyk Loof als in de Gryze, 
‚‚ maar het ongepluimde deel langer , en niets, 
‚‚ dat naar het Hoofdje der Mannelykheid ge-= 


‚slieek”, De Hoogleeraar niettemin houdt 


de zyne, welke het ongepluimde deel kor- 
ter heeft , met een duidelyke vertooning van 
dat Hoofdje, voor overeenkomftig met die 
van GEsSNERUS., Ik wil wel toeftaan , dat 
de uitdrukking van deezen Autheur, in de 


eerfte opflag , dubbelzinnig fchynt (*5; doch 
als 


LUL P. 434 T, 21e É. Yr, 2, Pennatula rubra, PAL Le 
Zoöph. 215, Roode Zee-Schaft, Lyst der Plantd, bladz, 
458. | 


(*) Fronde fmili fere, fed parte alter, quz fronde ca 
Est 3 


EN 
zn 


DE ZEELENNEN 135 


als men naauwkeurig op den famenhang agt, VL 
| HARE AFDEEL; 
geeft , zo moet myne Vertaaling erkend wor- rsxxr, 
den de regte te zyn , en dan blykt;, dat door Hoorp- 
GEsNERUS veeleer de Pennatula Phofphorea ‚STUK: 
die het ongepluimde deel langer heeft, be- Ao: 
doeld worde , dan de Roode Zee-Pen van 
ALBINUs, waar van de gewezen Hoog- 
leeraar „ in vergelyking met zyne Witte, die 
de Penna grifea of Gedoornde is, aldus teel. 

» De Roode is kleiner en wel over ’t ges Die van 
„ heel roodagtig , doch bleeker in het Lige ALPINUS: 
»‚ haam en de Armen. Het Lighaam is, aan 
ss Zyn begin , gezwollen, in de gedaante van 
s> Een langwerpige Eikel (*). Den Knobbel, 

s, daar de Steel begint, heeft zy veel kleiner 
s> dan de witte, terwyl het Lighaam niet dan 
„> flaauwelyk in een foort van Olyven- Kern 
ss Uitloopt (1). Behalve eenige flaauwe en 
2 duistere tekens, zyn daar in geen de min- 
s, fte infnydingen. De ge-armde Steel is lan- 
> ger dan het Lighaam , regt anders dan in 
5» de Witte, en, daar GESNERUS een witte 


Streep 


ret, longiore , fimplici , nullâ cum _Glande fimilitudine, 
Longiore kan niet zien op fronde , dewyl “er fimplici direkt op 
volgt, ’t welk onpeknobbeld fchynt te betekenen, 
‚(*) Nullà cum Glande fimilitudine , zegt GESNERUS 
van de zyne, Hoe zou die dan de zelfde kunnen zyn als 
deeze | 

Ct) Corpore non nifi leviter in “samfe fpeciem defi nente, 
Zodanig is de uitdrukking van den Hoogleeraar. 

ET 
'E DEEE: XVIIIe STUKe 


_ Vl 


ArDEeEL 
LXXXI,°° 


136 DBESCHRYVING VAN 


> Streep zegt te zyn, door een Infnyding over= 
langs verdeeld, Hy is niet glad en effen, 


Hoorp- »‚ gelyk in de Witte , maar zeer ruuw door 


STUKe 
Roode 


s‚ gedoornde Tandjes , naar den kant , wer- 
2» waards hy voortgaat , hellende, Dit ver= 
ss fchilt ook , dat de Armen niet met Franje 
‚> bezet, maar getand zyn als een Zaag, met 
> gedoornde Tandjes, die beurtlings, elk 
‚‚ naar een byzondere zyde, een weinig over- 


ss hellen. De Armen zyn overlangs geftreept , 


De Roode 

Zee «Pen 
van Boe 

BADSCH, 


„‚ en de Streepen loopen door de Tandjes uit, 
„, De beide Soorten zyn zeer digt gepluimd, 
», doch de Armen van de Roode ftaan wat yl- 
„scher | ; 
De Roode Zee «Pen , door BoHaApscH 
waargenomen, was in verfcheide opzigten van 
deeze Albiniaanfche verfchillende. Zy hadt. 
het Lighaam, ’t welk hy den Stam, en ik de 
Schaft genoemd heb , Pyramidaal, maakende 
een dikken Knobbel aan den Steel van de 
Pluim , en dun aan ’t onderfte End , alwaar 
eene uitholling was, welke zig als een Mond e 
vertoonde, doch niet inwaards doordrong. Het 
geplüimde deel , langer dan de Schaft , hade 
een Steel, die op *t dikfte een half Duim haal- 
de , loopende fmal uit. De ‚Schaft was zes 
Duimen lang en hadt de dikte van tien Lynen , 
in’t dikfte gedeelte , aan ’t begin van drie of 
cen Kwartier Duims. De geheele Zee- Pen 


was omtrent zestien Duimen lang. 


In het gepluimde deel was de Steel aan de 
Buik 


_Bonapscr geteld vier- en twintig, in an- 


\ 


DE ZEE-PENNEN, 137 


Buikzyde witagtig , met eenige paarfche Te- VI 
pel:jes; aan de Rugzyde rond uiepuìlende en er 
XI 
veel breeder , met een Pees van witte Veze- Hoorp- 
len in ’c midden overlangs en aan de zyden met srux. 
kleine rondagtige paarfche Tepeltjes overalen Ade 
digt bezet. De Stam of Schaft was geheel 
met dergelyke paarfche Tepeltjes, daar witte 
Streepen tusfchen door liepen , befprenkeld: 
zynde de geheele zelfftandigheid Lederagtig 
en van buiten, wegens de gedagte Tepeltjes;, 
oneffen. | 
In fommigen van deeze Zee. Pennen hadt Rones 
ing, 
deren zeven- en-twintig, in anderen dertig en 
meer Vinnen , aan ieder zyde van den Steel. 
Zy zyn, zegt hy, van verfchillende grootte „ 
allen Zeisfenvormig en Lederagtig , met one 
telbaare roode Streepjes doorweven. De 
grootften , in ’c midden , waren byna een Duim 
lang , en aan den Steel omtrent een half Duim 
breed. Zy hebben eene fcherpe Rug, doch in 
de holte zynze ftomp , en aldaar over de ge. 
heele langte bezet met Cylindertjes, vier- en 
dertig in de grootíte Vin , waar van vier- en- 
twintig, van den Steel GE, op een regte lyn, 
de overige tien , naar het End toe, op twee 
ryën geplaatst. Deeze Cylindertjes hadden 
jeder agt beweeglyke witagtige Vezeltjes, in 
* ronde uitgefpr eid, waar door zy:zig als Por 
Jypen vertoonden. 
Voorts komt de Heer Bomapscenr tot de 


ls Ont- 
Ï. Deer, XVIII, STUK, | 


P 138 BESCHRYVING v AN 
VI. Ontleeding van deeze Zee-Pen. … Als men 
Pen >» den Stam (zegt hy) overlangs opent, vloeit 
Hoorpe » ‘Er ongevaar een Once zoutig Vogt uit, De 
STUK, „ geheele Stam is hol, hebbende voor uite 
Roodt, , wendigen Wand een Lederagtig Vlies, van 
> omtrent een Lyn dik , tusfchen ’t welke en 
„een ander dunner Vlies, in het gevinde 
„ deel van den Stam, zig ontelbaare geelag- 
> tige Eytjes, die de grootte van Klapper 
» Roozen Zaad niet evenaaren, in een wit- 
„> agtig Vogt verholen zitten ; komende dan 
„‚ best voor den dag, wanneer de Stam over- 
9 dwars doorgefneeden wordt. Dat dunnere 
„ Vlies bekleedt de geheele inwendige op- 
9, pervlakte van den Stam en formeert dese 
zelfs holligheid , in welke behalve een geel 
… agtig Been, dat ’er byna drie deelen van 
„, beflaat , niets gezien wordt. Dit Been is, 
9, in fommige Pennen, twee Duimen en zeven 
„, Lynen lang , een halve of ook een geheele 
> Lyn dik, in ’t midden vierkant , naar de 
„, Enden toe rond en fterk verdunnende: doch 
„, dunst aan dat End, ‘€ welk naar de tip ziet 
van de Pluim. Het geheele Been wordt 
„ door een dun, geelagtig , doorfchynend 
, Vlies omkleed , en aan ieder End tot een 
;, Band omgedraaid , welke boven in den Top 
‚‚ van den gevederden Steel, onder in de Tip 
„, van den kaalen Stam zyne inplanting heeft. 
„‚ Door middel van den bovenften Band wordt 
„het uiterfte End van het Beentje tot een 
| vs. HOEF 


DE ZEE-PENNEN, 139 


„ Zeer naauw ‘Boogje famen getrokken, ter-_ VL 
» wyl men echter, uit de beweeging van en 
„) den Stam, waar van ik ftraks zal fpreeken; Hoorp-. 
s, Onderftellen mag , dat hetzelve, in ’ lees stTux. 
„ vende Dier , of zo krom niet of geheel in Rood 
> een regte Jyn uitgeftrekt zy (*). De Vin- 
> nen zyn ook uit een dubbeld Vlies, dat 
> zeer fterk en Lederagtig is , famengefteld , 
9, met een dunner doorfchynend Vlies daar 
2 binnen. Op de zelfde manier beftaat ook 
» het Cylindrifche deel der Tentaculi [of Po- 
2) lypenJ, met dit verfchil alleen , dat in dee-. 
») ze het uitwendige Vlies weeker is. Zy hebe 
‚> ben, zo wel als de Vinnen, holligheden, 
, welke gemeenfchap hebben met die der 
> Vinnen.” 
> Dit was het gene ik , aangaande het De bea 
„, maakzel van ons Plantdier, door de Ont- W?egins- 
„> leeding ontdekken kon. Welk eene bce 
s weeging daar in zy, en hoe ik die heb 
‚, waargenomen, zal ik nu zeggen, Een lees 
„‚ vende Zee-Pen gedaan hebbende in een 
„Glas met Zeee Water, zag ik, na eenig 
‚ tydsverloop , met groot vermaak, eene 
‚‚ wonderbaare beweeging in verfcheide dec. 
| | sa ten 


(*)'t Is natuurlyk , dat dit Beentje, door ’t inkrimpen 
van de ZeesPen , onder ’t draogen, aan ’t dunfte End dus 
rond getrokken worde, gelyk ik het ook in myne gedroog- 
de Gryze Zee- Fen bevind, doch daar flrekt het zig door 
de geheele langte uit, | | 


“Te DEEL, XVIIL, STUKe 


VL 


40 BESCHRYVING v AN 


len van dezelve. De Stam werdt in het 


EEn » End van ’t kaale gedeelte Cirkelrond fas 


Hoorp- ss mengetrokken , waar door zig een hoog 


STUKe 
Roode, 


\ 


„ Purperkleurige Gordel formeerde , die al- 

> lengs naar het andere End van den kaalen 

‚> Stam of naar den Grondfteun van de Pluim 
s opfteeg , en , aldaar bleeker geworden, voorts 
„, liep langs den geheelen gevinden Steel, tot 
s dat hy in de Top verdween. Zulks naauw- 
‚‚iyks gebeurd zynde, vertoonde zig op. 

3» nieuws een dergelyke Gordel aan ’t on- 

‚‚ der- End , die zyn loop op de zelfde manier 
», volbragt. Dewyl deeze Gordel fterk famen- 
>) getrokken is, moet de Stam daar boven 
> zwellen, en krygt dus de gedaante van een 
“‚ Uijen. Hier door fchynt het, als of zeke= 
…s re wat famengedrukte Kloot door den Stam 
‚> bewoogen werde. Van deeze famentrekkin= 
», ge des Stams hangt ook de hoogroode Kleur 
af van den Gordel. Want dewyl, gelyk ik 
„> boven gemeld heb , de Huid van den Stam 
„, bezet is met menigvuldige paarfche Tepelc- 
„> jes, die witte tusfchenruimten hebben , ver- 
„, dwynen die in deeze famentrekkinge van de 
„, Huid, en dus komen de Tepeltjes nader aan 
„ elkander : bygevolg zien wy flegts de pur- 
„, pere Kleur derzelven, die zig hooger ver- 
„toont. Of deeze beweeging eene bewec- 
„Zing van het Hart , dan eene Wormswyze 

‚> beweeging zy als die der Darmen, is MOeies 

‚s yk te bepaalen, Om het eerfte te verzekes — 

‚ FEN 


KVP jp ' 
d Jc Ù 4 
4 „ 


De ZEE-PENNEN 141 


vv Ten , zou ik wel verlokt worden door de VL 
„ overeenkomst van de beweeging des Harts | xxxr, 
… in de Rupfen , in wier Rug ook zeker Bol- Hoorp- 
„) letje van de Staart naar den Kop voortge=STUK. _ 
s) dreeven wordt ; doch het overige Lighaam Av 
») derzelven blyft gerust en ftil, terwyl, in de 
„, Pen, die beweegende Kloot zig rondom in 
„s de Stam vertoont. Derhalve zou ik het eer= 
»» der voor eene bne ike beweeging hou- 
55 ders 
s De Top of het End van den Stam, bovene 
> dien , wordt nu eens als een Haak omge- 
5» kromd , dan ftrekt het zig wederom regt 
> uit. Het een, zo wel als ’t andere, gis ik 
3» voort te komen uit de beweeging van het 
»‚ Beentje daar binnen verholen: want , terwyl 
op, hetzelve in een naauwen Boog famengetrok- 
3 ken wordt, kromt zig de Punt Haakswyze 
s) om; doch , als het in een grooter Boog of 
s in een regte Lyn uitgeftrekt wordt, heeft 
ss de Punt ook een plaatzing die regt is, En, 
»» door deeze beweeging van het Been , fchyne 
„‚ ook die holte, uitwendig, in de tip van den 
> kaalen Stam te ontftaan; alzo dezelve nu 
s eens dieper, dan ondieper is: dieper, wan: 
9 neer de beweeglyke Kloot zig in ’t midden 
‚‚ van den gevinden Steel vertoont; ondieper 
» wanneer die zig bevindt aan de Tip van den 
9 kaalen Stam, zynde alsdan het Been meer. 
‚> der uitgeftrekt, 
ĳ De Vinnen hadden vierderley beweeging. 


> Dan 
% DEEL, XVIIL STUK. 


VL 
ÂFDEEL. 
LXXXL, 
Hoorp. 
STUK 


ij Roode, 


142 BESCHRYVING VAR 


‚, Dan werden zy naar den Grondfteutt , daa 
‚, naar de Punt van den gevinden Steel bewoo= 
s gens dan naar de Buikzyde fterk famenge- 
», trokken, dan wederom een weinig naar de 
‚‚ Rug. De Vleezige Vezelen, eindelyk , be- 
‚ woogen zig naar alle zyden , en derzelver 
> Cylindertjes reezen met dezelven te gelyk 
, op ‚ of verborgen zig binhen de Vinnen. 
, Met zyn geheele Lighaam heb ik dit zondere 
„‚ linge Plantdier zig niet zien beweegen , doch 


‚ het hadt in het Glas, waar in ik het hield, 


» te weinig Waters daar toe. Ik twyfel ech- 
s> ter geenszins, of de Zee - Pen beweegt zig 
;, door middel van haare Vinnen , gelyk uit 
9, derzelver ftruêtuur en uiet de plaatzing van 
»s dit Schepzel op den bodem der Zee, van 
s> waar het fomtyds naar de Oppervlakte 
> komt, genoegzaam blykbaar is”. | | 
Dit laatfte is door Waarneemingen van an- 
deren zeker. Men heeft hier in de Stad een 
leevende Zee-Pen in een Glas gehad, die 


daar in als een Pyl voortfchoot. De Heer 


Eris heeft deeze befchryving ook van Dr, 


‚BomaApscH ontleend, en, als ’t ware, toe- 


gepast op zyne Pennatula Phofphorea, welke 
zyn Ed, als eene Verfcheidenheid fchynt aan 
te merken van de Roode Zee-Pen, doch zy 
is daar van, gelyk ik aangemerkt heb , te 
veel verfchillende. Dit blykt niet alleen 
uit de Afbeelding welke Eurrs geeft van 
zodanig eene Roode Zee. Pen, uit de Mid- 

| del. 


DE ZEE-PENNEN. 143 


dellandfche Zee, hem medegedeeld: maar ook VL. 
uit zodanige eene, welke ik in Liqueur heb, Ee 
en op onze Plaat CXLI, in Fig. 4 , zeer Hoorne 
naauwkeurig, van de Rugzyde, naar ’t Leven STUK 
heb doen afbeelden. | 
Hier is de Schaft of kaale Stam , blykbaar- An 

Iyk , veel. korter dan het gevinde gedeelte of aide 
de Pluim „ waar van de Steel of Stam ongelyk 3j8cpeeld, 
dikker is , en in ’t midden door een Sleuf Fz, 4 
verdeeld, -De Schaft is digt bezet met kleine 
Tepeltjes , en heeft eene rosagtige Kleur, 
aan tend wat Purperagtig of Violet. Zy is 
overal: nagenoeg even dik , en aan ’%t end 
{lomp, zo wel als de gepluimde Steel , die 
bezet is met een menigte van witte Puntjes, 
welke naar den Top , dat is in onze Afbeel- 
ding nederwaards, geftrekt zyn. Dic alles 
vindt men byna eveneens in de Afbeeldingen 
van den Heer EuLruis, door wien een vere 
groote Vin, om de plaatzing der Tandjes aan 
te wyzen „ daar nevens gevoegd is, en hier 
overgenomen „ wordende door het Sterretje 
aangeweezen. «Zy hellen beurtlings naar den 
eenen en anderen kant. In de myne neem ik, 
bovendien , drie kleine Vedertjes of Pluimpe 
jes, op de Rug zittende, waar, welke ’er in 
de Afbeelding van Eris niet zyn. Deeze 
verdienen zo veel te meer hunne opmerking , 
omdat zy de reden verklaaren, datLinNneus 
een Gevederden Steel aan deeze toefchryft, 
in onderfcheiding van de andere Zee - Pennen. 

Ik 


I, DEEL, XVIII, STUK» 


144 BRESCHRYVING vAN 


Hd Ik zou wel durven gisfen, dat dit jonge Zee- 
LXXXI, Pennetjes zyn , die zig agtervolgelyk van de 
Hoorv- Moer affcheiden, om op zig zelf te leeven, 
STUK en dat zy daarom zo “ongeregeld zyn ge- 
Roode, plaatst. Waarfchynlyk zal ‘er aan ieder wit 
Puntje, op de Rug , zulk een Pluimpje geze- 
ten hebben, Van dezelven vind ik, by geen 
der gemelde Autheuren , eenig gewag gemaakt. 
Wy zien tevens , dat de myne naast met die 
van GESNERUS ftrookt, 


(5) Zee-Pen , die een Draadagtige Schaft 


Pennatula 5 
mirabilis. heeft „ den Steel op twee ryêën gevederd, 
denke, de Vinnen halfmaanswyze , overhoeks, ver 
Pl, CXLI. van elkander. 

Fiz. Be 5 


Onder den naam van Polypus mirabilis is dit 
Schepzel in de befchryving van het Kabinet 
des Konings van Sweeden voorgefteld. Ik 
weet niet, om wat reden het den bynaam 
van Verwonderlyke meer dan de andere Zee- 
Pennen verdient. Zy komt zeer naby aan 
de Pennatula Phofphorea, zegt LiNNaus, 
maar is wic van Kleur, Dat dit het eenigfte 

on. 


(5) Pennatula Stirpe Filiformi , Rachi distiche pennatà , ; 
Pinnis.Lunatis remotis alternis, Faun, Suec, 2261. Aus, ads 
Frid?1. p. 96. T, 19e fe 4, Amen, Acad, IV. pe 257. EL- 
Lis, Phil, Trans. VOL, Lill, Te 20, fs 17, Pennatula 
mirabilis, PALL. Zoöpb. 216, De Omgekeerde Zee « Pluim, 
Lyst der Plantd, bladz, 460, | 


Pr ZEE-PENNEN 145 


onderfcheid zy, kan ik uit onze Afbeelding bee 20 
Fig. s, van hem door Errrs ontleend, nict LXXXÍ, 
ontdekken, De Bafis, zegt hy , is effen en Hoorp- 
klein; de Steel op de Rug gegroefd, hebben: STUK 
de halfmaanswyze , korte , gekamde, zeer Bg, 
weeke , rondagtige, witte, van elkander af. 
ftaande Straalen. 

Zodanig bevondt dit Schepzel zig in de Chi- 
neefche Verzameling van LAGER STROOM, 
en fcheen derhalve uit China afkomftig te zyn. 
De Heer Par LAS vondt een gedeelte van zulk 
een Plantdier , uit de Westindiën , met een 
byzondere Soort van Zee-Ster verward, in het 
uitmuntend Kabinet van zyne Doorlugtige 
Hoogheid ‚onzen Erfftadhouder. Deeze Soort; 
zegt LiNNmus thans, onthoudt zig in de 
Zee van Noorwegen. Zy leeven , zegt de 
Heer BóppaERT, in de Inditche Zee , en 
noemt het, ik weet niet om welke reden, de 
Omgekeerde Zee- Pluim. De langte wordt 
door PaLLAs op meer dan een half Voet bee 
paald. 


ú (6) Zee-Pen , die de Schaft Draadagtië , _ vr. 


RE, Pennatalâ 
den Steel wederzyds digt gevederd, met soran, 
een kaalen Top heeft. Pylagtiges 

| Fen BCXLLe 
a Fig, 4E) 


(6) Pennatala Stitpe Filiform! , Rachi utrinquê approxima- 
te pennatÂ, Apice nudo, Syst, Nag, XII. Amen. Acad, IVs 
pe 257 Te llle f, 13, ELLise Phil, Trans. WOL, Llils 
Te, zo, f. 16, Pennatula Juncea, PALLe. Zoöphs 217, De 
Zee- Pyl, Lyst der Plantd, bladz, 46ro 


_L Denm XVIII STUK, 


146 BESCHRYVING VAN 


VL. ___Een klein Pennetje , zeer naar een Pyltje 
een gelykende , dat men met de Schaft in de 
Hoorp- zyden der Kroosvifchjes van den Oceaan 
STUK. heeft vinden fteeken , wordt hier bedoeld, 
Pylastige. Ik geef de Afbeelding van hetzelve in 
Fig. 6, zo als het voorkwam in de gedag- 
te Verzameling van Chineefche Zeldzaam” 
heden. Het Lyf of de Schaft was naauwlyks 
een Duimbreed lang, hebbende zyn bovene 
end, dat korter was , met kleine Vinnertjes , 
als Straalen , bezet, en een ftompen byna 

kaalen Top. 
Pyltjesvan Volgens deeze befchryving, welke onze 
Ceram Ridder daar van geeft, is ’t onbegrypelyk , hoe 
zyn Ed. dit Schepzeltje met de zogenaamde 
Pylijes van Ceram, welken PArLLAs onder den 
naam van Pennatula Funcea voorftelt , heeft 
kunnen verwarren. Deeze , naamelyk, vale 
len dikwils anderhalf Voet lang en van dikte 
als Biezen, wordende gevonden in de Zandige 
Slykerige Stranden van Oostindie, Rum- 
pHius verhaalt , dat zy met het dikfte end 
daar uit fteeken , en met het andere zitten int 
het Lyf van een dikken Worm, die nog wel 
een half Voet langer dan de Pyl is. Zy zak- 
ken met de Ebbe in het Zand 5; des menze 
met hoog Water moet zien te bekomen; en 
haalenge met een ruk uit, dewyl de Worm 
anders fterk naar beneden trekt, Deeze zyn 
wits hy fpreekt ook van zwarte, van twee 
en derdhalf Voeten lang , wier uitfteekende 
End 


DE ZEE-PENNEN. I47 


End begroeid is met twee ryên van fyne 
Kammetjes, die als Vifchkieuwen in ’t Water 


VL 
FDEELs 


LXXXI, 


uitgefpreid ftaan , alseen Bloem, met veran. Hoorps 
dering van Kleur. Deere hebben, wanneer *TUE- 


menze aanraakt , een brandende Eigenfchap 3 
de witte niets Zy waren hem nergens, dan 
op ’t Strand , voor ’t Kafteel Viëtoria, in de 
Amboinfche Inham, voorgekomen. De witten 
vondt men op verfcheide plaatfen. Schoon 
gemaakt en gedroogd zynde, zyn deeze Pyltjas 
zo broofch , dat menze naauwlyks behandelen 
kan, en om die reden komen zy in de Kabinet 
ten zelden onbefchadigd voore Indien het zo-= 
danigen zyn , die men by SEBA vindt , dan 
moeten zy zekerlyk met Menfchen Handen in 
’% {tuk Rots gezet zyn (*). 


(7) Zee Pen, die een byna vierkante Borflele 


agtige Schaft heeft. aan de ééne zyde ge-. 
vind, met digt geplaatfte Bloemetjes. 


De Heer BomApscH , wien dit Schepzel 
in de Middellandíche Zee voorgekomen was, 
bee 


{*) Kabinet, TIL, DEEL. Tab, 114, Ne 2e 

(7) Pennatula Stirpe fubtetragonâ, Setiformi , hine pinnat?, 
Flosculis confertis. Syst, Nar, Xll., Penna Piscis Pavonis, 
BOHADSCHe Marin, Ii2. Te, 9 fs 4e ELLtS. Phil, 
Traxfait, Vor, LI p‚ 43ïe T, 20, f, 8, Pennatula qua- 
drangularis, PALI, Zoöph, 219, De Veder van de Zee- 
Paauw, Lyst der Plantd, bladz, 46 14» 

K 2 
Is DEEL, XVHI, STUK» 


. Pylagtige 


VIL 
Pennatula 
A ntenninae) 

Sprietag= 
tige Zee. 
Pen, 
Pl. CXLL, 

Fig, 23 


vis DE sCHRIVINGAMAN 


VI. befchryft hetzelve , volgens de Afbeelding 
AeDEel. hier in Fig. 7; byme half verkleind, van hem 
Hoorp, overgenomen , als volgt. De derde Soort 
STUK. “ van Penis van niemand , zo veel ik weet , 
Sprietag- „tot nog toe waargenomen, dan van de Vis- 
se. fchers, wien dezelve buiten twyfel meer 

‚, voorgekomen moet Zyn ; alzo zy haar, in 
‚, de Landtaal , Penna del Pesce Pavone, dat 
„is, Veder van den Paauw- Vifch heeten. 
… Deeze Vifch is de fierlyk bonte Lipvifch 
„, met ronde Borstvinnen, van ARTEDI CY 
„, waar uit iedereen blykt, dat het door ons 
„ afgebeelde Lighaam geenszins’ een gedeelte 
„, zy van deezen of genen Vifch, maar veel= 
„ eer een byzondere Soort van Zee: Pen uit- 

8 ‚> maake. 

Het „ Deeze is met geene Vinnen voorzien ‚maar 
en: „‚ beftaat uit een enkelen Beenigen Stam, met 
„‚ veele Voelers omgeven. Haar geheele lang- 

„ te was twee Voeten en tien Duimen, doch 

„ik twyfel niet , of zy zal veel langer zyn 

„, geweest & want het Voorwerp dat my ges 

„‚ bragt werdt , en 't welke ik hier ondernoe= 

, men heb tê befchryven, was aan ’t onder- 

„, end afgebroken, en daarom ook van ° Le. 

„ ven en van de Natuurlyke gedaante beroofd. 

„‚ Het Lighaam is in deeze Soort vierkant, 

„ wegens dergelyke figuur van het Been , dat 


5 ZIE 


(+) Zie het VIIe ST U Ko, van deeze Natuurlyke Historie ; 
bladz, 415» 


DE ZEE-PENNEN. I49 


5» Zig door geheele Lyf van de Pen uitftrekt. 


VI. 


FDEELe, 


„ Het is zo hard niet, als het Been in de Stam LXXXL 
„> van de Eerfte Soort , [dat is van de Roode Hoorp- 
„5 Zee-Pen , ] maar van eene wryfbaare zelfs STUK 

» ftandigheid’, en fchynt als uit een Deeg- $47%8 


„> klomp famengepakt te zyn, De tedere ge- 
9 fteldheid van dit Been is’ misfchien de re- 
s> den dat my de Pen niet geheel ter hand ge- 
» komen zy. Wanneer menze aan de Tong 
‚> houdt , verwekt zy daar geen Smaak in, 
, maar knarst tusfchen de Tanden. 

‚> Dit vierkante witte Been is onmiddelyk 
‚‚ bekleed met een geelagtig Vlies , dat een 
se Zoutige Smaak heeft , en overal omringd 
„, wordt door eene Lederagtige Huid, die on- 
» gevaar een halve Lyn dikte heeft. Ik vere 
„> beeld my , dat tusfchen deeze beide Be- 
, kleedzels in het leevende Dier eenig Vogt 
van de Pen eene Cylindrifche gedaante 
> krygte Zulks maak ik daar uit op, dat de 
Stam van de Roode en andere Zee- Pennen, 
als zy gedroogd zyn , ook eene andere ge- 


Pennen waatneemt. Van buiten is de Huid 
met eenige weinige roodagtige Tepeitjes 
verfierd. 

„ Voelers (Tentacula) die den Stam onmid. 
delyk omringen, heeft men dertien honderd 
tien geteld. Zy zyn zodanig geplaatst, 
dat zy drie zyden van den Stam inneemen; 
jj K 3 „ de 
L Deer: XVIIE STUK, 


vervat zy ‚ waar door alsdan het Lighaam, 


daante hebben, dan men die in de leevende 


De Voes 


lers of 
Polypen, 


Iso BDESCHRYVING VAN 


VL „de onderfte zyde (*j vry laatende. Men 
BER „ neemt bovendien waar, dat zy op verfchei- 
Hoorp- s, de ryën zeer regelmaatig gefchikt zyn. De 
STUK. eene ry is van de andere vier Lynen af en 
iik s, bevat vyf Voelers, die langs een fcheeve 

>» Stmeep geplaatst zyn: terwyl ieder Voelertje 
;‚ het vierde deel van een Lyn van het andere 
„af ftaat. Haare figuur en zelf{tandigheid 
‚komt met die van de eerfte foort van Pen, 
‚ [dar is de Roode Zee: Pen ,J nagenoeg overe 
„, een. Haar Lighaam , naamelyk, is Cyline 
» drifch , anderhalf Duim lang en niet meer 
3, dan een half Duim breed, hebbende eene 
, Lederagtige Huid. Aan deszelfs End zyn 
‚> agt witagtige Vezelen, die ‘een weinig uit= 
; fteeken , met zeer kleine Beentjes gewapend. 
‚> Aan ’t andere End, of den Grondfteun, is 
ss ieder Voeler verknogt met de Huid van den 
») Stam. Ik zeg verknogt , om dat , als de 
‚„ een of ander van den Stam afgerukt wordt, 
> een gedeelte daar van in de Huid blyft zit= 
‚ten. Dit maakt die merktekens , welke in 
„ Onze Afbeelding om laag aan den Stam zig 
„> vertoonen. Zy verfchillen daar in van die 
„ der voorige Pennen , dat zy ook in het doo= 
„ de en gedroogde Dier met haare volkomene 
;, gedaante buiten ’t Lighaam uitpuilen, daar 


s ZY 


" (*) Het fchynt my derhalve toe, dat deeze Zee- Pen na- 


tuurlyk dus omgekromd is, gelyk zy in de Afbeelding ver 
toond wordte 


— 8 R Nd 
PLAAT CSU. 


le 


ij jj ik hj mappa bgee nnen 6 


B 


RNN 


zn r de k 7 ; , ien TD his ie k ) h ) 
ET Rn ijn Gan haai 


_—_) 


za he 


Î an 


Ed 


_— 


KE PLAAT CLJ 


PAIN 


Pae DET 
BNN RA 


| 


ESS 
SS SE 


/ | 


SS 


| 


sn 


s De ZEE-PENNEN, 151 


3 Zy in de andere binnen de Vinnen wordeu , VL 
» ingetrokken en dus geheel verdwynen” —_ 1xxxr 
Deeze Voelers hebben , volgens de befchry= Hoorp- 

ving en de byzondere Afbeeldinë, welkt “Ef STUK. 
de Heer BomapnscH van geeft , volmaakt es 

ik de geftalte van Polypen, zo wel als die der 

«‚ gewoone Zee- Pennen, en als die der Korallye 

… nen. De Zee-Pen is derhalve een beweegend 

| Plantdier , dat zelf beftaat uit een menigte van 

Diertjes , die ’er als de Bloemen van uitmaae 

ken, gelyk Linneus in de Kenmerken 

zegt. | 


vend 


EOEORORCKOEGRORSHORS EEE RCEORSEORSESESN 


” 
Kee named ed 


LXXXIT. HOOFDS TUK, 


& 


Befchryving van t Geflagt der LiNrTwors 
MEN, 20 wel die in Dieren, als die in Mene 
fchen huisvesten. 


EE zeer duifter Geflagt van Schepzelen, Naams 

komt ons hier voor onder den Latynfchen 
naam van Tenia , die aanleiding tot den Ne* 
derduitfchen van LiNTworMm heeft gege- 
“ven. Deeze naam zegt zo veel als Worm , 

| die de gedaante van een Lint heeft. Alle Au- 

| theuren , byna , hebbenze onder de Wormen 
geteld , en in ’ byzonder, onder de Wore 
men van ’t Menfchelyk Lighaam , van de 
Lintwormen gehandeld. Men noemde ze ook, 

K 4 in 
L DEEL, XVIIE, STUK, 


A 


152 BESCHRYVING VAN 


_ VI. in onderfcheiding van de ronde, breede of 

leg platte Wormen, en , om dat fommigen zig in 

Hoorn. brokjes of leedjes, als Kauwoerden-Zaad, 

STUKe van elkander fcheiden , Wermes Cucurbitini ; 
waar van de Franfche naam , Vers Cucurbie 
vins , ontleend is. / 


Eigen. >» De Lintworm (dus fpreekt LiNNaus.) 


fchappene , wordt aan *t eene End oud, terwyl hy aan 


„‚ het andere oneindig voortgaande voortteelt;, 
»» gelyk de- Graswortels, De onderfcheiden 
2, Leedjes heeten by de Geneeskundigen /er- 
so mes Cucurbitini , daar nieuwe Leedjes, als 
aan de Moer „ zonder bepaaling weder aan- 
sa grocijen , terwyl ieder LEeedje zyn eigen 
ss Mond, zyn eigene Chylbereidende Inge. 
», wanden heeft. Deeze Dieren zyn eenvou- 
‚… diglyk aan elkander gefchakeld , en famen- 
» gefteld gelyk de Korallynen , terwyl in ies 
ss der Leedje het Diertje met zyne Vrugtmaa- 
2 king verholen zite Hier door wordt de 
“s) gemeenzaamheid in ’t neerdaalen en de on- 
» aangenaamheid in ’t opklimmen verklaard, 
», Aan ’t dikfte End hebben zig T vson, 
ss ANDRY, Turerus, den Kop verbeeld, 
5, doch zy bedroogen zig, dewyl ieder Leed- 
s, je zyn eigen Leven geniet en geen deezer 
‚> Wormen een Kop heeft; ’t welk uit het 
„ openen van Horden blykt”. 
Pokope Onze Ridder ontkent hier den Kop des 
Lintworms , die niettemin van verfcheidene 
aan ’t {malfte End is waargenomen. Marrre 


(ij GHIUS; 


DE LINTWORMEN, 153 


GHIUS, ANDRY, BONNET, RoEDERER VL, 
en RoseEN, hebben aan dat a End kn 
ten minfte iets gezien dat naar een Kop ge- Hoorp- 
leek. Men vinde hem door BoNNeT zeer STUKe 
naauwkeurig in Plaat gebragt, en dewyl de 
Lintworm aan ’t breedfte End geduurig Stuk- 

ken affcheide , zo is het ten uiterfte waar- 
fchynlyk, dat de Kap , zo hy 'er een heeft „ 

aan ’t fmalfte End moet zyn. Men kan ‘er, * 

op ’t getuignis van zo veele onderzoekers , 

niet aan twyfelen , en dan verbeeld ik my 

den Lintworm als eene Samenleeving van 
Dieren , welke mooglyk door affcheiding der 
Leedjes voortteelt; komende dus aan de Zee. 
Pennen, en andere uit Polypen famengeftelde 
Plantdieren, zeer naby. 

Behalve het Menfchelyke Lighaam, voor het 
welke dit Schepzel tot een ongemeene Plaag 
ftrekt, is het ook in Honden, Katten, en an- 
dere Viervoetige Dieren , als mede in ver- 
fcheide Soorten van Vogelen en Visfchen 
waargenomen. Men heeft derhalve zig ver= 
beeld , dat het uit het Lyf des eenen in dat 
van anderen kon voortgeplant worden; doch 
de eerfte oirfprong bleef duifter, tot dat een 
Soort van kleine Lintwormen , door onzen 
Ridder , in Slykerige Bronnen waargenomen’ 
was „, en federt denkt men , dat zy uit het 
Water kunnen komen in ’t Menfchelyke Lig= 
haam, of dat der Dieren. 

De langte , ondertusfchen , tot welke dit verbaas 


Sche p- da le lange 
ko DEE XVI SEUKe 


VL 
AFDEEL. 
LXXXIL. 
Hoorp- 
STUK. 


154 BESCHRYVING VAN 


Schepzel in ’c Lighaam kan aangroeijen , is 
verbaazende. De Sweedfche Geneesheer R o-= 
SEN verhaalt , dat eene aanzienlyke Vrouw 
te Stokholm , die vyf Jaaren lang zeer met 
Opftygingen was gekweld geweest, in ’t jaar 
1730 , het Water van zekere Geneeskragtige 
Bron ruim veertien Dagen gedronken hebben= 
de, wederom een geweldige Vlaag kreeg van 
Opftygingen , zo dat men aan haar Leven 
wanhoopte ; maar na drie Dagen verloops 
ging zy eenen Lintworm af, van tagtig El 
len lang. Men kan derhalve niet twyfelen 
aan de Verhaalen van anderen, gelyk T ur- 
Pius; die ze van twintig en meer Ellen ge-= 
zien hebben, noch aan die van over de ander- 
half honderd Voeten. TysoN gewaagt, dat 
hy meer dan vyfhonderd Leedjes geteld hade 
aan eenen Lintworm, van vierentwintig Voe- 
ten lang. Dic alles gaat het Berigt van den 
onfterfelyken BOoERHAAVE te boven, door 
wien een Worm van driehonderd Ellen uit een 
Rus was uitgedreeven. Men moet zekerlyk 
veel gedulds gehad hebben, om dien Worm 
te meeten (*). | 
Be- 


(*) Ik weet, het flaat dus in Pralel, Acad, Halleri; Tom, 
VI. p‚ 180: doch dewyl die door BORRHA Ave zelf nict 
uitgegeven zyn, zou men mogen denken, of hier ook een 
misflag kon plaats hebben, Immers als men de langte der 


„Darmen in eet Menfch in aapmerking neemt» welke niet 


weel meer dan vyftien Ellen is , zo zou deeze Linrworm 
twintigdubbeld daar in moeten gezeten hebben, ’t welk ons 


gs 


RAR 


DE LINTWORMEN, 155 


Behalve de Toevallen, die de ronde Wor- 


: ÁFDEBELs 
men veroirzaaken , hebben nog de Lintwor-, ver” 
men zekere Uitwerkingen , uit welken men zoozp- 

STUK. 


hunne tegenwoordigheid in ’t Menfchelyk 


Lighaam befluiten kan. Onder de voornaam: in *: men. 
fchelyk 
Lighaame 


ften wordt zekere aanhoudende Maag- of 
Darmpyn geteld , die zig als een Inwendige 


Brand onder ’t Hart openbaart, en niet zelden 


aanleiding geeft tot Hartkloppingen en Flaauw- 
tens. Men merkt ook aan , dat deeze Liyders de 
Oogen wat ingetrokken en Loodkleurig blaauw 
hebben. De overige Toevallen , van Be* 
naauwdheden ‚ Walgingen , Braaken , Buik- 


loop, nueens zeer Hongerig, dan weder zone 


der Appetyt te zyn, en wat dies meer is , heb- 
ben zy met de andere Wormen gemeen. Het 
zekerfte Kenmerk is „ wanneer de Patient met 
den Afgang Leedjes van den Lintworm of 

Stuke 


geloofiyk voorkomt , zonder een wolfttrekte Verftopping te 
veroirzaaken. In de zelfde Paragraaf volgt onmiddelyk daar 
op , Zenie vero Ascarides funt , ged fe mutuo retinent, Zou 
dan het voorgaande ook by ’t getal berekend zyn, en dat 
men Aarsmaaijen voor deelen van den Lintworm had geno 
men ? Of zouden het ook Voeren moeten zyn in plaats van 
Ellen ? Ik zie dat men in de Historie van den Lyf- Arts 
ROSEN, van Ellen Voeten geinaakt heeft, VAN Dor. 
VEREN Disfert, de Werm, Intest. p‚ 16: PLINIUS ge. 
waagt van eenen Lintworm (Feria) van driehonderd Voe. 
ten, lbidem, De Heer Bo NNE T verhaalt, dat BOERHAA® 
VE een Lintworm gezien hadt van dertig Ellen > en dat 
PLINIUS vaneen Tenia van dertig Woeten (preekt, dem, 
de Jlath, © de Phys, Tom, 1, p, 473. 


Te DEEL. X WIL STUK: 


156 BESCHRYVING vAN 


_ VL Stukken daar van loost: want zeer zeldzaam 
EPEN, wordt hy geheel, en op ééne reis, uitgewore 
Hoorp- pen. Doch in dit geval moet men die Leed- 
STUK. jes wel onderfcheiden van de Aarsmaaijen 
CAscarides) , waar mede zy dikwils vergezel= 
fchapt zyn, en naar welken zy ín fommigen 

meer dan naar Kaauwoerden- Zaad gelyken. 
Middelen De algemeene Middelen tegen de Wormens 
‘ertegen. inzonderheid Staal en Kwik, zyn dikwils dien= 
ftig bevonden, tot uitdryving van dit Onge= 
diert. De vermaarde BOERHAA VvE hadt ge- 
dagten Lintworm, uit den Rus , door het en- 
kele gebruik van Staal-Vitriool met Honig „ 
doen verhuizen, Anderen pryzen het gebruik 
van Tin grootelyks daar tegen aan. Sterke 
Pargeermiddelen hebbenze dikwils uitgedree- 
ven. Van dergelyken aart fchynt ook het 
lang beruchte Switzerfche Geheim te zyn, 

dat men thans heeft publiek gemaakt (*). 

Hier door bekomt een Liefhebber der Na- 
tuurlyke Historie dit flag wan Ongediert uit 
Menfchen. Uit Dieren, die geftorven zyn, 
krygt menze door Ontleeding. Dus vondt de 
Heer Doktor ON YyMOs een groote menigte van _ 
breede Wormen, die als een Kluwen famenge: 
rold waren , en veele Brokken, te famen meer 
dan anderhalf Pond uitmaakende, in de Dar- 
men van een Struisvogel. Men heeft een ftuk 
van 


(+) Disferte Inaug, de Tania, pet GAJ, ANDREEs 
Groning, 1768, 


DE LINTWORMEN. 157 


van een Lintworm, zesentwintig Voeten lang, , VL _ 
uiet een jong Lam gehaald. De beroemde ele 
Hoogleeraar vAN DOEVEREN heeft in ’t rxxxins 
Kabinet van REAUMUR een Lintworm uit STUK 
een Kat gezien , die rooder dan gewoonlyk 

was : Gaurius zag een zeer langen Lint= 

worm in een Zalm. Veel komen zy in de 

Zeelt voor, als ook in Bley en meer dergelyke 
Visfchen. De Lyf » Arts RosFN getuigt, 

dat de Visfchers in Sweeden aan een Braa- 

fem kunnen zien, of dezelve met den Lint- 

worm bezet is; die zy dan wegfmyten, zege 

gende dat het eeten van zulk een Vifch een 
ongeneeslyke Kwaal zou veroirzaaken, De 
Braafem ziet ‘er donkerer uit, dan anders: hy 

is niet zo gevoed als frisfche Braafem en heeft 

de Rugge dun en fcherp (+). 

De Kenmerken, waar mede dit Geflagt van  Kenmere 
Plantdieren door onzen Ridder beftempeld “*" 
wordt , zyn : een vry Lighaam uit Leedjes 
beftaande , die een enkelde Ketting maaken ; 
hebbende ieder Leedje zyn eigen Mondje en 
Ingewanden. 

De Lintwormen zyn niet allen van cenere 
ley Geftalte. Men heeft 'er met langer en 
met korter , fmaller en breeder Leedjes. Ook 
verfchillen zy door de plaatzing en het getal 
der Mondjes , volgens welke zy door Lins 

LEUS 


Soorren. 


(*) Stockholms, Werband, 1747, IX, Band, blade, 1293 


Ie DEELe XVIJLe STUIG 


158 BESCHuRYVING vAn 


VL pnaus in vier Soorten onderfcheiden wore 
ÄFDEEL. den 
LXXXIle ï 
Hoorp- í 
STUK. 1) Lincworm, met enkelde Mondjes op ze 


I, de. 


Bane Deeze , die in vergelyking met de tonde 
Pl, CxL1:, Wormen breed is, kan fmal genoemd worden 
Fig ten opzigt van de andere Menfchelyke Lint- 
wormen. Ik noemze Eenzaame Lintworm, dee 
wyl LiNN&us ’er den bynaam aan geeft 
van Solium , waarfchynlyk van ’t Franfche 
Woord er Solitaire , dat is Eenzaame Worm ; 
afgeleid. ANpRy, naamelyk, die dat Woord 
gebruikt heeft , beweert met kragt, dat deee 
ze Lintworm altoos op zig zelf alleen gevon- 
den wordt. PartAs noemtze Cucurbitina, 
om dat deeze het eigentlyk is, wiens Leedjes 
zig affcheidende naar Kaauwoerden- Zaad gee 

lyken. 
Ik heb de Afbeelding ontleend uit de Ver- 
handeling die het Opfchrift van Tenia draagt , 
zynde door den Heer pu Bors te Upfal , 
one 


(1) Tenia Osculis marginalibus folitariis, Faun, Suec, pe 
2264, Aman, Acad, II, pe 74. Te Ze fe Io Vermis Cucurbie 
tinus, PLATER, Prax. 993. Lumbricus latus, HEYD. 
Exp, 47 Te 47. TYSON AE, Angi, 1683. Ne 146, Te Ie 
8 ze fig, 2, 6) 10, Solium. ANDR, Perm, C, 3e fe Se 
BEVERWe Te 202, fe 3. Tenia Articulis longioribus. BO Ne 
NET. Mem. de Math, & Phys, Ie pe 511, Lumbgicus las 
tus. COULET, Tzenia Cucurbitina, PALLe Zoóphe Pe 493e 
Kauwoerde= Zaats Worm, Lyst der Plantd, bladze 511. 


PE LINTWORMEN. 159 


onder de Voorzitting van den Ridder Lin- VL 
NE Us, in ’t jaar 1748, verdedigd. Zy wordt ÄFPEEL. 
ook wel aan den Ridder zelf toegefchreeven. Hoa. 
Fig. 1. wyst zodanig een Lintworm uit eenstrux. 
Hond aan, en het ftuk Letter A , waar de Eezaant 
Vaatjes blykbaar en de Mondjes op zyde met 
Sterretjes aangeweezen zyn, was uit een 
Menfch, zo wel als de Leedjes B, die enkele 
Kaauwoerd - Wormen affchetzen , door het Mi- 
kroskoop een weinig vergroot zynde, Deeze 
Afbeeldingen zyn echter, zo veel mooglyk;, 
naar myne Natuurlyke Voorwerpen verbe- 
terd. Zie hier, wat in de gezegde Verhane 
deling van deeze Soort gezegd wordt. 
_ > Het is eene overal even breede, famenge- 
> drukte , gewrichte, geftreepte, witte Worm, 
, van vooren geknot , aan de Punt allengs 
„ fpits verdunnende , en uit byna ontelbaare 
„, Leedjes beftaande. Ieder Leedje is ovaal, 
„, famengedrukt , met omtrent twaalf overe 
‚, langfe Streepen uitgegroefd , en overhoeks 
„in ’t midden doorboord. De Tip is ge. 
„‚ kroond met een uitpuilenden Rand, een 
> weinig ingefneeden , en ieder Kwabbetje 
‚„ naauwlyks blykbaar uitgerand hebbende. 
„ De Grondfteun van ieder Leedje is geknot , 
» in ’t midden een weinig uicpuilende. 

„> Deeze Worm vertoont zig, als of hy uit 
»> in elkander geftoken Kelkjes beftond, nagee 
«> noeg als fommige Madreporen : aangezien 


| 2» hy 
Js DEEL. XVIII, STUK 


1ó0 BESCHRYVING Vv ÄN 


_VL „hy omgeord is met Vliezige Randen , als 
dn Er» Ringen, waar door men hem duidelyk van 
Hoorp- 5 de voorgaanden kan onderfcheiden , zynde 
STUK. ook minder plat. Van deeze Soort werden 
Benzaame, „, twaalf onderfcheiden in één Hond gevonden, 
> die allen byna rond waren. Deeze dikte 
3, echter is hem niet volftrekt eigen: want wy 
9» Zien dat verfcheidene, van Menfchen uitge- 
„, worpen ‚ geheel plat zyn als een Lint. Het 
» zekere Kenmerk tot onderfcheiding is de 
‚‚ plaatzing wan het Mondje , aan de zyde;, 
‚ niet op het platte van den Worm, gelyk in 
„, de twee volgende Soorten , en, dat dit Mond- 
„) je als een rolrond Pypje is , toont de Af- 
s beelding Letter B. 
, Àls men deezen Worm levendig werpt op 
» een droog Papier, dan kleeft hy ‘er op vere 
s> fcheide plaatfen aan, terwyl hy kruipt en 
» zig uitrekt , wordende daar door langer 
>en dunner; zo dat de Leedjes , die anders 
> Eyrond zyn , dikwils een Pennefchaft dik, 
» Draadagtig worden ter langte van een Duim, 
> fcheidende zig dan ook dikwils van elkander 
„af, Wanneer men; nu, deeze afgezondere= 
» de Leedjes in laauw Water werpt, zo lee- 
3» ven Zy, beweegen zig , kruipen een weinig 
„> en neemen hunne eerfte gedaante weder aan; 
s die naar Distelzaad grootelyks zweemt. 
„ Hier uit blykt ten duidelykfte , dat deeze 
> Worm door zyne Leedjes vermenigvuldigd 
», wordt, 
„ Wy 


DE LINTWORMEN EÓr 


„ Wy hebben gezegd, dat het Mondje van VL 
» deezen Worm in ’t midden van.de ééne zy, vorr, 
‚‚ de geplaatst is, Hier omtrent, echter , moet Hoorp« 
», men aanmerken , dat niet alle Leedjes aanSTUE+ 
‚> Eene zelfde zyde hun Mondje hebben, maar En 
») dikwils daar mede beurc houden ; zo dat zaad- 
„ het eene Leedje dit Mondje aan de regter „Womens 
> het volgende aan de flinker, het derde we- 
» derom aan de regter zyde heeft, en zo vers 
ss volgens, Dit is, evenwel, geen vaste Re= 
9» gel: want men vindt dikwils drie, vier, vyf 
>, Leedjes agter elkander, die het Mondje 
„> aan eene zelfde zyde hebben, 
‚> De Kaawwoerden - Zaad Wormen zyn niets 
> Anders dan Leedjes van deezen Lintworm , 
> op de gezegde manier afgefcheiden, gaande 
» aan het dikfte Eind van den Worm gemakke- 
5 Iykst uit malkander. De Gereeskundigen 
ss hebbenze , wegens de Geftalte, by Kaau- 
2, woerden - Zaad vergeleeken , doch zy zyn 
9, doorgaans wat dik daar toe. Sommigen 
» ftellen , dat het Wormen op zig zelf zyn, 
«, waar van de een zyn Kop in den Aars van 
s; den anderen zou fteeken , en dus elkander 
> Zouden vast houden ; 3 doch , wanneer men 
s, een Lintworm , die in Wyngeest eenigen 
» tyd bewaard is, overlangs opent, dan ziet 
‚> men duidelyk , hoe dezelve een geheel Lig- 
> haam uiemaakt. De Ouden begreepen niet, 
„> dat een Dier uit verfcheide Dieren beftaan 
s» Cn dus leeven kon, doch de kennis der Po- 


Ìye 
33 
1, DEEL. XVIII STUKe 


Ed 


162 BESCHRYVYVING VA HN 


VL  Iypen heeft zulks hedendaags opgehelderd. 
neen _» Hier moet men wel in aanmerking nee- 
HoorD *s men, dat, wanneer Kaauwoerden - Zaad 
STUK. _, Wormen met den Afgang worden geloosd , 
Emzaame. , altoos in de Darmen Lintwormen van dee» 

‚> ze Soort huisvesten , die alleen zodanige 
‚> Wormen voortbrengen : zy komen nooit 
‚> uit ander flag van Lintwormen voort. Hier 
s> uit volgt ook, dat deeze Kaauwoerdene 
», Zaad Wormen geen Eijeren van deeze Soort ’ 
9 Zyn , maar weezentlyke Leedjes van den 
», Lintworm , aan zyn dik(te End in het Ge. 
„, darmte afgefcheiden. In de Menfchen wordt 
ss zeer dikwils deeze Worm geheel plat, ver- 
> magerd, en byna Vliezig uitgeworpen, als 
s, een Lint; ’t welk misfchien daar uit voort- 
»> komt, dat men hem zelden anders dan dood 
9, uit den Menfch krygt, en dat hy dus, in 
» Liqueur gedaan, door de prikkeling zig niet 
„ kan famentrekken , gelyk anders gefchiedt. 
», En dus gelykt hy , in de eerfte opflag „ veel 
„‚ naar de volgende Soart.” 


ie (2) Lintworm met dubbelde En op zn 
Tania lat 
@ulgaris. pike t 
Gemeene 
Lintworme 
Pl. CXLIT, De 
Fis, 2e 
(2) Tenia Osculis latezalibus geminis, Fasne Succ, 2262e 
Amgen, Acad, Ile p. 73, Te Ie fg. 2, Lumbricus latus five 
Tania Intestinorum. PLATER Prax, 992, Lumbricus latuse 
SPIGEL, Tani SCHENGK Oh/erv, III, pe 408, Lumme 
| brie 


DE LINTWORMEN. 163 


De Heer Parras keurt den naam van Gee VI 
meene Lintworm af , zeggende, dat hy de ii a 
voorgaande Soort menigvuldiger had aangetrofe Hoo 
fen: doch ik geloof , dat LiNN us hier be. STUK. 
doelt , dat deeze in Menfchen gemeener zy; Gemene. 
“welk ParrLasook niet zal ontkennen. Deez’ 
noemt denzelven grifea, waar van men Graau- 
we Lintworm gemaakt heeft , doch in zyne 
befchryving verzekert hy, dat de Kleur, ook 
van een frisfchen Worm, niet geheel wit, 
maar eenigermaate bleek graauw is (*). Zie 
hier de befchryving in ’t gedagte Vertoog, 
volgens de Afbeelding Fig. 2 , daar uit ont- 
leend en naar myn Voorwerp verbeterd. 

2 Het Liyf is wit, plat, van gelyke breede 
sste en byna Vliezig, uit Leedjes beftaande, 
naauwlyks een Duim breed , met fcherpe 
‚, hoeken, en wegens de Gewrichten als Zaags- 

‚, wyze getand: aan ’t eene End is de Worm 
meestal geknot , loopende allengs dun uit aan 
’c andere, De Leedjes , ieder in ’t byzon- 
der , zyn plat, vierkantig , doorgaans bree. 
der dan lang. Zy hebben ieder van onde 

„Ten 


bk} 


53 
31 
2 


2) 


bricus latus, CLAR. Lumbr, 129, T, 6. f. 2, FABRIC, 
Obfs a. Cap. 70, ACF. Hafjn, II, pe 148, T. 39, Tenia vule 
paris, ANDR. Lumêr. T, Je GADD, Éatag, 88, Tania 
gryfea. PALL. Zoöph, pe 408, Graauwe Lintworm. Zyse 
der Plantd, bladz, 515, 

(*) Grysachtig zegt de Heer BobDAERT, ’t welk dan 
met Graauw weinig ftrookt, 


La 
Te DEEL: AVILI, STU Ke < ( 


164 BESCHRYVING v AN 


VL. … ren, aan de platte zyde , twee Mondjes, 
rl > waar van het eene , digtst aan den Grond- 
Hoorpe » fteun van het Leedje , uit een Gaatje be: 
STUK. _… ftaat, dat geenszins gerand is of uitpuilt (*) 
Gemeen, , het andere uit een minder zigtbaar Gaatie, 
‚> voor het eerfte , byna in ’t middelpunt van 
s, het Leedje , met een Spleetje overlangs 
‚> gaapende. 
„ Dit is de Worm, dien men eigentyk Bree: 
s de Worm, Lint- of Riem- Worm noemt, 
…, wordende dikwils verfcheide Ellen lang en 
», de gemeenfte zynde in Menfchen. Als deeze 
‚, kruipt, rekken zig de Leedjes, gelyk in de 
» anderen , uit, zynde anders breeder dan 
3, lang. Wanneer men hem tegen ’t Licht 
sz houdt , dan fchynt deder Leedje als een 
„ foort van Gedarmtete hebben. Het Mond- 
2» je, digtst aan den Grondfteun , werpt dike 
‚‚ wils Lugtbelletjes uit. Men neemt ’er een 
klein Snuitje aan gewaar, dat van den Worm 
> naar believen gitgeftoken wordt , dienende 
‚ buiten twyfel om Voedzel in te zuigen, en 


> MOOS- 


(*) Foramine minime marginato aut prominula, *t Zal regt 
het tegendeel moeten zyn, uaamelyk een Gaatje dat gerand 
is en uitpuilt , indien het met de Afbeelding en befchryving 
overeen zal komen, Hier uit blykt, welk ongelyk zy LIiNe 
N ZE Us aandoen , die deeze Verhandeling en alle de overigen, 
in de Amen. Academica geplaatst , aan zyu Ed, toefchryven, 
Zulk een openbaare tegenftrydigheid, immers, kan naauw” 
lyks uit de Pen van onzen onvergelykelyken Ridder gekoe 
men zyn, 


pe LINTWORMEN. 165 


‚> mooglyk ook ‚ om daar mede voort te krui- À VL _ 
„ pen en dus de Darmen te prikkelen. Digt Soar” 
», aan dit Mondje, doch naar den kant toe, Hoorp- 
„> die het andere Leedje inneemt, is een zeer STUK. 
„ klein en naauwlyks zigtbaar Spleetje, Deeze Cevert. 
„, Worm groeit gelyk de overigen, met nieu- 
, we Leedjes aan het duníte End, terwyl hy 
„‚ aan het dikfte Leedjes afgeeft, als een Ger- 
9 ftekoorntje , en dus geenszins naar Kaau- 
> woerdzaad gelykende, want zy fcheiden zig 
ws de breedte af,” 

Onder de Ouden hebben veelen zig verbeeld, 
dat de Lintwormen gedeelten waren van den « 
Rok der Darmen. De beroemde Heer van 
DoEvEREN, thans Hoogleeraar in de Ge- 
neeskunde te Leiden, verhaalt een zonderling 
Geval , dat daar op eenige betrekking heeft. 
Zekeren Boer , een afloopende Koorts heb- 
bende met walging en braaken , werdt door 
een Heelmeefter een Braakmiddel ingegeven. 
Dit werkende kwam hem tevens uit de Keel 
een lang , wit, Snoeragtig Lighaam, ’t welk 
de Boer zig verbeeldde een Darm te zyn, 
biddende derhalve den Heelmeefter, hetzelve 
weder in te brengen; doch deeze haalde het, 
onder ’c braaken , langs hoe verder uic, tot 
dat eindelyk de Boer , vreezende al zyn Ge- 
darmte te zullen verliezen, den Worm afbeet 5 
zynde het uitgekomen End veerrig Ellen 
lang (*). Dit 
(*) Disfert, de Wermibus Intestinalibus, Lugd, Bate 1753. Ps 165 


L 3 
Ì DEEL. XVIII, STUK 


VI. 


166 BESCHRYVING VAN 


Dit flag van Lintwormen is het, waar van 


f 
ÄFDEEL. de Heer LiNNaus de weergade, in ’ klein s 


LXXXII 
Hoorp- 
STUK. 


Germeene, 


meende gevonden te hebben in zekere Bronwa= 
teren van Dalekarlie, en wel in derzelver O- 
keragtig Slyk. Hy hadt zeven Medgezellen 
zyner Reize daar van tot getuigen. Een der- 
gelyke was door eenen anderen Sweed in een 
Meir gevonden. De Heer ParLras niette 
anin trekt zulks , naar gewoonte, in twyfel: 
doch de Heer Doktor UnzeERr, te Hamburg, 
heeft, in het. Water van zekere Bron of Put, 
een menigte van Wormen, als de Leedjes der 
Lintwormen, waargenomen, waar van eenie 
gen, aan elkander gevoegd, een reeks uitmaake 
ten van twee Handpalmen lang. Deeze leef- 
den altemaal. Hy meent dat men door dee- 
ze Waarneeming , op een zeer waarfchynly- 
ke wyze, de Vraag kan oplosfen ; waarom 
zodanige Wormen zeer zeldzaam buiten het 
Menfchelyk Lighaam aangetroffen worden? 
Om dat zy, naamelyk, in de eerfte opflag zo 
veel fchynen te verfchillen. Die van *c Bron. 
water waren de helft kleiner dan de gewoone 
van ’t Menfchelyk Lighaam en donker rood- 
agtig graauw van Kleur, doch bleeker dan 
de Aardwormen (*). 

In onze Afbeelding Fig. 2. wordt een groot 
gedeelte van zulk een Worm, en by Letter C 
een ftuk daarvan afgebeeld, waar in het zoe= 

ge= 


(*) Obferv, de Tantis ‚post Herpetologiam KLEIN IIe Pe Ó7e 


aen 


DE LINTWORMEN 167 


genaamde Gedarmte in de voorfte en de twee 
Mondjes in de agterfte Leedjes zigtbaar zyn. 


(3) Lintworm, met enkelde Mondjes op zyn 
plat. 


Deeze wordt de Breede Lintworm gedoemd; 
of om dat hy breeder is den de anderen , of 
om dat de Leedjes zo uitermaate breed zyn 
naar de langte. Het is de eerfte Lintworm 
van Prarerus, op welken de Heer Bone 
NET zo keurige Waarneemingen , in ’t by- 
zonder door de Afbeelding en befchryving 
van den Kop, in ’: werk gefteld heeft, die 
men elders kan nazien (*). De Afbeelding, 
uit het gedagte Vertoog ontleend, is naar de 
zyne wat verbeterd. Men ziet ’er , hoe de 
Leedjes aan ’t dikfte End zig affcheiden. In 
Switzerland komt deeze Soort menigvuldig in 
Menfchen voor: in Sweeden is dezelve veel in 
Honden waargenomen. Die, welke Doktor 
vAN LiMBURe in een Haas gevonden hadt, 
waar van een ftuk hier by Letter Dis voorge- 
fteld, fchynt ook daar toe te behooren (+). 

0 » Hy 

(3) Tenia Osculis lateralibus folitariis, Feun, Suec. 2263, 
Armoene Acad, 1, Pe Bo, Te Ie f. 3, Tania prima. PL A- 
TER, Prax. C, 14, Tenia Articulis breviorfbus, BONNET 
Mem. de Math, &» Phys, Tom. 1. p. 478. Tania lata. PA LLe 
Zoöphe pe 410. Breede Lintworm, Lyst der Plantd, bladz. 
517, 

(*) Uitgezogte Verband, III, D. bladz, 309. Pl, 24% 

CT) Phil, Trans. VOL, LVL. pe 127e 


4 
IL, DEEL, XVIIE, STUKe 


Vl 


Arpret. 


LXXXIfe 
Hoorp= 
STUK. 
HI. 
Tania 
lata. 
Breede 
Lintworm, 
EN-GXLI, 
Fig. 3e 


168 BESCHRYVING VAN 


VL. ‚‚„ Hy beftaat uit een plat, Vliezig Lig= 
adi ‚ haam, van gelyke breedte, dat van vooren 
Hoorp- ss geknot is , van agteren allengs in een fpitfe 
STUK. , Punt verdunnende, uit Leedjes famengefteld 

Breede, … en door dezelven aan den Rand Zaagswy- 
ze getand. De kanten zyn in deeze Lint- 
worm geplooid , en ieder Oppervlakte of 
platte Zyde met vyf Streepen in de langte 
uitgegroefd. De Leedjes zyn in deeze Soort 
zeer kort , zo dat de breedte dikwils tien- 
maal zo groot is als de langte, Men ziet 
alleenlyk één Mondje, naar den Grondfteun 
‚ toe, aan deszelfs platte zyde, gelyk in de 
» andere, 

… Zeer zeldzaam wordt in Sweeden deeze 
Worm in Menfchen waargenomen, doch is 
in Honden zeer gemeen. Hy komt in langte 

„> en geftalte met den voorgaanden overeen, 
> doch verfchilt daar van grootelyks door de 
s, breedte van de Leedjes ten opzigt van de 
» langte. In deeze Soort vertoonen zig geene 
„„-Darmswyze windingen, terwyl men hem 
„‚ tegen ’t Licht houdt, maar alleenlyk twee 
„» donkere Stippen of ook geen één. Hier in 
… neemen wy, bovendien, flegts één Monde 
„> je waar. De Randen zyn meer gegolfd, 
‚> om dat de Leedjes meer breedte aan de kant 
s dan in ‘ct midden hebben. Eindelyk befpeu- 
ten wy ook , omtrent het geknotte End; 
ss altoos twee donkere Stippen, die daar, uit 
»s voortkomen „ dat, terwyl de Worm zyn 

> Kroost 


DE LINTWORMEN, 169 


„, Kroost aflegt en dus een Leedje van hem , Vl 
AFDEELs 
wordt afgerukt , als twee Zenuwen WOIe exsar, 
„, den afgebroken. Aan het dunfte End zyn Hoorp- 
„> dwarfe Streepen, en Leedjes zo klein, datSTUk- 
‚‚ menze met het bloote Oog naauwlyks ont= Beense 
„> dekken kan. Terwyl hy levendig is en zig 
ss uitrekt, wordt hy op deeze en gene plaat- 
>) fen Draadagtig dun, en op die plaatfen 
va worden de Leedjes zo fmal, als zy na het 
9 fterven breed zyn. Bovendien is deeze 
‚, zelve Worm van binnen overlangs dikker 
dan de voorgaande, zo dat ’er als een Rug- 
»‚ gegraat fchynt door heen te loopen, doch 
s aan de kanten is hy even plat als die. Ten 
> laatften moet men in aanmerking neemen, 
» dat hy de breedfte is onder alle Soorten, en 
ss dikwils eens zo breed als de tweede. Ver- 
> fcheidene maaken gewag. van zodanigen, 
„> van een Vinger breed.” 
De Heer BoNNeET, te Geneve , zo ver- 
maard door zyne nafpooringen en ontdekkingen 
in de Nactuurlyke Historie, heeft, als gezegd 
is, aan het dunfte End , dat Draadagtig uit- 
loopt, den Kop waargenomen in deeze Soort 
van Lintworm. Dezelve , zegt hy , fcheen 
famengefteld te zyn als uit vier Enden van 
Jagthoorens, eindigende in een vaalen Krans, 
met veele zwartagtige Stippen , die in ’t midden 
een Opening had, als *t ware met witte Veze- 
len gekleurd, Door ’t bloote Oog vertoonde 
deeze geheele Kop zig als een zwarte Stip: 


maat 
Te DEEL, XVIII, STUK, 


17o BESCHRYVING vAN 


VI, maar het Mikroskoop ontdekte eene indrukking 
ra tusfchen de gezegde Knobbeltjes of Tepeltjes. 
Hoorp- Dus ontbrak ’er dat Geftraalde Snuitje aan , % 
STUK. welk de Heer ParLrAs aan den Kop van ees 

nen Waterblaas- Lintworm „ zogenaamd; uit 
de Lever van een Muis , waargenomen hadt, 
en dat zyn Ed. , uit de Lintwormen van Paars 
den, geleerd. hadt , altoos in de breede Lintse 
worm te ontbreeken (*). 


IV. (4) Lintworm , met de Mondjes op zyde te- 
Tania gen elkander over. 


Caninâe 
Smalle 


Lintworm, De eerfte Soort der Lintwormen, thans be- 
Fl. CXLIL 

Fis, 4. fchreeven , onthoudt zig , volgens de laatfte 

vermaaning van onzen Ridder, in de Darmen 

van Zoogende Dieren en Visfchen: de twee= 

de in die van Zoogende Dieren ; zo ook de 

derde. Hy verftaat door Zoogende Dieren , de 

Menfchen en de zogenaamde Viervoetige Dies 

ren van allerley foort. Aan deeze vierde Soort 

fchryft hy de zelfde woonplaats toe, als aan 

de tweede en derde , en noemtze niettemin , 

by onderfcheiding , de Honden- Lintworm ; gelyk 

de Heer PArLLAs ook gedaan hadt; doch 


deee 


(*) Mfzscell, Zoölogica, Mage Com. 1766, p. 171. 
… {4) Tania Osculis marginalibus oppofitis. Faun, Suec. 2265, 
Amen, Acade II. p. 81e T. 1, fe 4, AF, Stockholm, 1747. Te 
V. f, a, RUISCHe Obs, pe 84. Tenià Canina. PALL, 
Zuêph, pe. 408, Honden- Worm, Lyse der Plantd, bladz, 
ST4e 


DE LINTWORMEN. 97f 


deeze gaf ’er huisvesting aan, inde Darmen VL 
van Honden, Wolven , Katten, en misfchien in 
ook van Menfchen. Zie hier wat dienaan- Hoorn: 
gaande , in het meermaals gedagte Vertoog srux. 
van den Heer pu Bors, gezegd wordt. Smalle, 
ss Daar is een Soort van Lintworm, welke , 
5 behalve de boven reeds gemelde „ ook ges 
», meenlyk in Honden ,en zeer dikwils in Men= 
> Íchen gevonden wordt. Deeze overtreft in 
»» grootte naauwlyks de dikte van een dunnen 
>, Draad, zo veel wy hebben mogen waar- 
„> neewen: weshalve het nog in twyfel ftaar , 
„of dit een nieuwe Soort , dan liever ‚het 
> Jong van de een of andere zy. Men ondere 
„s fcheidtze van de overigen door haare helder- 
», heid, zonder donkere Stippen binnen de 
„> zelfftandigheid te hebben „ en dat haare li- 
ss Diaale Leedjes byna een Duim lang zyn;s 
> dus twintigmaal langer dan breed, en dat 
‚> het voorfte deel geenszins gerand is, gelyk 
„in de voorgaande Soorten. Niettemin is 
„„.deeze Worm platagtig en derhalve tot dit 
„ Geflagt behoorende. Dat hy van een Leed- 
„je van de derde Soort voortkome, is moeies 
„Iek te begrypen; dewyl de evenredigheid 
„ der langte tot de breedte zodanig verfchilt. 
„‚, Dat hy afkomftig zou zyn van de eerfte 
> Soort , is ook niet te denken, wegens de 
„ doorfchynendheid en dat de Leedjes van 
», vooren niet gerand zyn; om van het Mond- 
„je niet te fpreeken, ’t welk zeer moeielyk 
„ 
1. DEEL. XVIII, STUK, 


VI. 
AFDEEL: 
LXXXII. 
Hoorp- 
STUKe 


Szaalle, 


172 BESCHRYVING VAN 


‚ in deeze Soort te ontdekken is , als het 
„, Gezigt bykans ontwykende 5 doch , wan- 
‚‚ neer men een Vergrootglas te hulpe neemt , 
„dan blykt, dat de Mondjes aan de verheven= 
‚„ ronde , niet aan de platte zyden zyn, van 
„ de Leedjes, en in derzelver midden, gelyk 
„in de eerfte Soort , doch in dier voegen , 
», dat deeze Mondjes ter wederzyde van het 
„ Leedje , tegenover elkander, voorkomen; 
„, hoewel van deeze Mondjes het eene altoos 
„) kleiner is en naauwlyks te vinden.” 
__De Afbeelding van deeze Soort is wederom , 
in Fig. 4, van dien zelfden Autheur ontleend: 
niettegenftaande dezelve grootelyks verfchilt 
van de gedaante des Lintworms, welke in de 
Stockholmfe Verhandelingen is voorgefteld;, 
zynde door den vermaarden Hoogleeraar RuyscH 
in een Bley gevonden. Deeze was breed en 
plat, komende alleenlyk in de langte der Leede 
jes met den gemelden uit Honden overeen. 
De Heer SrPör inc hadt dergelyken zelf in 
de Maag en ’*t Gedarmte van Braafems gevons 
den. „ Het was (zegt hy) de Tenia continua 
„> plana fulcis longitudinalibus. Faun. Suec. Ne 
s> 1268. Men vondt dezelve niet alleen klein 
‚> En langwerpig rond in de Visfchen, inzons 
„ derheid in kleinen , maar ook dikwils een 
„> Elle lang in die van de grootfte Soort , doch 
», volkomen een en de zelfde Worm. Hy 
» komt ook dikwils in Honden voor, en brengt 
ss leevende Jongen ter wereld , die nogthans 
12005 


Dr LINTWORMEN 173 


5» zeer klein zyn, En deeze leveren de by de 


„, Geneeskundigen zogenaamde Vermes Cucur- 


VI. 


ÁFDEEL: 
LXXXII, 


+, bitini vit De Worm, dien ik in Braafem Hoorp= 


gevonden heb, was drie Vierendeel Elle en “TUKe 


„ een Duim lang, breeder dan de Worm van “mal 


» Rurscn, hebbende, zo veel ik kon waars 
‚„‚ neemen, geene Afdeelingen , doch een 
„ Rand langs het Lighaam heen. Hy was wit 
„> van Kleur , in ’t midden een Pink breed, 
‚, aan de beide Enden ftomp (*). Ik erinner 
>> my eens dergelyken Worm in een frisfche 
> Zalm gevonden te hebben , dech die veel 
s kleiner was, aan beide zyden als Zaagswy- 
5) ze getand, hebbende wel degelyk zyne Afe 
») deelingen (tf). In Roodoogen en Forellen 
‚> heb ik ook Wormen gezien, als mede in 
9, Grondelingen. Kunnen niet de genen, die 
ss van zulke Visfchen veel eeten , inzonder- 
, heid, wanneer dezelven niet dan half;gaar 
2, gekookt zyn, aan deeze Toevallen meer 
s onderhevig zyn dan anderen? Ik ftel maar 
z, deeze Vraag tot verder onderzoek voor. 
De Ondervinding , ten minfte, heeft my 
„> geleerd , dat de genen, die aan Waterval: 
„» len, Stroomen , Rivieren en Beeken , als ook 

»> aan 


2) 


(*) Van deezen Worm heb ik op Plaat CVIle in 't Verra 
tiende Stuk deezer Naruurlyke Historie , Fig, 6, de Afbeela 
ding overgenomen , als een voorbeeld der Bandwormen , 
Fasciola , tot welken hy behoort. 

(T) Dit was dan weder een regte Lintwoune 


Es DEELe XVII, STUKe 


we { 
174 BESCHRYVING VAN 


Vv. „ aan inlandfche Meiren woonen , alwaar overe 
gk ‚ vloed is van Visfch, meer dan anderen door 
Hoorp- ‚, Wormen geplaagd worden. Ik kan, tot 
STUK. _… bekragtiging van dít geftelde , de Inwooners 

Smal, van Oostbothnie , Biornebourg en Kymme: 
9 gard „ bybrengen. Nergens van daan kryg 
2, ik meer Patienten met Lintwormen bezet , 
», dan van die plaatfen, offchoon ook een ge 
» deelte der Ínwooneren van Abo ’er niet vry 
5» van iss gelyk ook aldaar'de gedagte Vis- 
> fchen, het geheele Voorjaar en de Zomer, 
» tot Voedzel van ’t Gemeene Volk, in ’ by- 
»» zonder van de arme Schoolkinderen, ftrek. 
zo kens” 

zonder. Aangaande de uitwerking van fterk purgee- 
linge uitt tende Middelen, om den Lintworm, in Men- 

yving 
van den fchen, af te dryven , brengt deeze Heer het 
Lintworme 

volgends aanmerkelyke voorbeeld te berde. 
s> Een Koopman te Abo hadt een Winkeljon* 
9 gen, die ’er bleek uitzag, zynde in alle 
> zyne verrigtingen zeer dom en traag, ” 
5 welk hem zeer dikwils klop deedt krygen. 
‚, Hy hadt ook Toevallen van koude Koorts, 
‚ Zyn Heer nam toevlugt tot zyn gewoone 
„, Huismiddel , een Elixer, Hiarnes Testa- 
s ment genaamd ,„ waarop hy veel vertrous 
…, wen hadt; hy goot daar van een goeddeel 
‚in een Glas, en zo veel fterken Brande- 
‚> wyn daar op, dat her Gl las vol wierd; be= 
„ veelende den Jongen hetzelve uit te tnt 
„… ken, en zigdanin ’t Bed te zweeten te leg- 


2 SEN; 


DE LiNTWORMEN 175 


9 gen, om op zulk een wyze de Koorts te VL}. 
… verdryven. De Jongen deedt zo, en dek ig 
»‚ te zig , tot meerder verwarming , nog MEt Hoorp- 
9 eenige Bont Vellen toe, Hy lag ongevaarSTuK. 
een Uur; doch daar kwam een ander Zweet Smal. 
‚> van. De Natuur drong hem om af te gaan: 

» hy deedt zulks met dit gevolg, dat een 

„ onbefchryflyke langte van Lintwormen, 

» daar hy te vooren niets van vernomen hadt , 

» door hem geloosd werde, De Heer kwam 

») vol angst tot my geloopen, en berigtte my, 

„ dat , na het ingegeven Middel, alle Dar- 

‚‚ men. uit den Jongen gingen, biddende my 
„hem , zo ‘er nog mooglykheid was , te 

… willen komen helpen. Ik zeid hem ; dat 

» het zekerlyk een Lintworm was, dien de 

2 Jongen afging; maar hy bleef by zyn ftuk, 

», dat het de Darmen waren. Toen wy daar 

‚> kwamen, hadden de Varkens en Honden zig 

7, reeds van een goed gedeelte des Afgangs 

s, van den Jongen meefter gemaakt, Ik on- 

»‚ derzogt het overige, zynde byna genoeg om 

» den Bol van een Hoed te vullen , en bee 

3» vondt, dat de Worm nog eenige beweeging 

, had. De Kleur was volkomen als fchoon 

s gefpoelde Darmen; hy hadt zyne regelmaa= 

_& tige Afdeelingen en dwars-Streepen, en een 

s, donkeren Rand langs het Lighaam heen, Op 

„ ’t breedfte hadt hy omtrent de breedte van 

> een Vinger, doch naar de Enden toe ver- 

» fmalde hy allengs en liep niet in een Punt 


| uit 
IE, DEELe XVI; STUKe 53 5 


kad 
176 BESCHRYVING vAnN 


VL. 
Arprer. 
EKXKITe 
Hoorp- 
STUKe 


Smalle, 


‚ uit, maar was als dwars afgefneeden, Of 
‚> dit Natuurlyk , dan door afrukking geko-= 
» men ware, kan ik niet zeggen. Ik zoet 
, met alle zorgvuldigheid naar den Kop 5 
„> doch vrugteloos. De Jongen purgeerde 
„den geheelen Dag fferk: men gaf hem 
„> niets anders dan Haveren-Bry, met veel 
s> Zoete Melk , ’»s Morgens daar aan bevondt 
», by zig wel, doch wat vermoeid, en kreeg 
5» van dien Dag af een frisfcher Kleur „ 
> wierdt hupfcher , íprak Mannelyker en 
> was in alle opzigten veel levendiger en 
„> vlugger dan te vooren.” 

Hier mede zal ik dit Hoofdftuk van de 
Lintwormen befluiten. Men gelieve my te 
verfchoonen , dat ik niet breeder in derzelver 
onderfcheiding , welke vol duifterheden is , 
noch in de Geneesmiddelen, daar tegen, die, 
zo ’t my voorkomt, nog geheel onzeker zyn , 
heb uitgeweid. Die meer daar van gelieft te 
weeten , kan de aangehaalde Verhandelingen , 
waar dit Onderwerp opzettelyk overwoogen 
wordt , en anderen, doorbladeren, of anders 
ook zig toeleggen op de nader Ontdekkinge 
van de natuur, eigenfchappen en verfcheiden- 
heden, deezer wonderbaare Schepzelen. Ge- 
gronde hope is ’er , terwyl de Liefhebbery der 
Natuurlyke Historie fteeds aanwakkert , om 
door den tyd tot nader Kennisfe van dezel- 


__ ven te geraaken, 


LXXXIIL HOOFD- 


PLAAT 


ÁFDrEeLs 
LXXXII Ie 
Hoorps 
STUK. 


D enen: van ’ Bas der KLOOTDIERT- 
__ JES, waar onder, die men Beroë noemt , bes 
n _ greepen zyn, 


y komen tot de befchryving der KLooTs Naam; 
7 T PIERTJES, die hunnen Laátynfchen 
© naam , Volvox , hebben van de geduurige 
__draaijende of omwentelende beweeging, wel- 
_ ke ’er plaats in heeft. De Ouden hebbenzes 
S__ zo ’tfchynt, niet gekend. 
he Derzelver Kenmerken beftaan in een Lilag- Kenmers 
tig Lighaam, dat los en vry is, rondagtig vank® 
Geftalte , zonder Leden , en zig als fuizebol- 
lende draait. De Jongen zyn ook rond, hier 
| en daar door ’t Lighaam ver{ípreid, in de Po- 
pe ren. ingenesteld, Zy teelen dus, zegt LIN- 
NEUS, tot in t Vyfde Geflagt voort. 
“ ‚Hier van ftele de Ridder vier Soorten, als soorten, 
Ri volgt, 


s_____(@) Klootdiertje, det Eyvormig is, met nee _ vs 
| gen gehaaîrde hoeken. tus 
_ Gehaairde 


Deee Beroë, 


(2) Wolvox ovatus , angulis ciliatis novem. Syst. Nat, XII, 

Gen. 352, Medufa Beroë, en Nat. X, p: 660, Beroë, 

_ BROWN, Jam, 384, Te 43. f, 9. Meduft ovata, BAST, 
—_____Natuarh. Uitfpann. 1, D. bl, 243. T. Tas Dude : 


u M 
NR 1per KVUL Stu 


_ 
l 


L 


178 BESCHRYVING VAN 7 


vz Deeze Soort is haare ontdekking in NEE 0 
Sn. Wateren aan den geleerden Heer Doktor 
Hoorp. BAsTER verfchuldigd , die aanmerkt, dat 
STUK mepze aan de Stranden van Zeeland en zelfs in 
ln de Haven van Zirikzee, geduurende de vn 
April , zeer menigvuldig. heeft Zyn Ed. 
vindt dezelve zeer overeenkomftig met dat 
Schepzeltje, ’t welk de Heer Browne, in 
deszelfs Historie van lamaika, heeft afgebeeld 
en voorgefteld onder. den naam van Beroë, 
wiens afleiding my geheel onbekend is. Ik 
weet wel , daar zyn van ouds twee Steden 
van dien naam geweest, maar dit heeft weie 
nig toepafling op zulk een Schepzeltje. Wy 
zullen dan flegts, denzelven behouden, en noe. 
men deeze Soort de Gelraarrde Beroë. 
Het Dier is helder doorfchynende , van 
grootte omtrent als een Duiven - Ey afgebeeld. 
Men wordt ’er negen Ribbetjes aan gewaar, die 
den omtrek in ’t ronde fôrmeeren , en bezet. zyn 
met een oneindig getal van kleine Haairtjes of 
Vezeltjes. Terwyl het levendig in ’ Water 
zwemt, zyn deeze Vezeltjes in eene geduurige 
en zo fterke beweeging, dat het Oog daar op 
fchemert. Die van BROWNE heeft maar agt 
zodanige Ribbetjes. Met het bloote Oog 
wordt men ‘er een Soort van Ingewanden , 
als Pypjes, en eenige andere Deelen in gee 
waar; doch voor ’ overige is het maakzel en 
famenftel , benevens de huishouding van dit 
Schepzel , geheel duifter en onbegrypelyke Het 
fchynt as 


ME. 


He DE KrLOOTDIERTJES 179 


k, fchynt wel. wat naar de Zee- Kwallen te gely- VL 
ken, „LiNNaUs zegt, dat men het in Ee eg 
”. Ged » tusfchen Europa en Amerika, aan-Hoorp- 


A Wegens de duizelende beweeging, dieSTUK. 
et heeft , agt zyn Ed. het tot dit Geflagt te 
*_behooren. 


“____(@) Klootdiertje , dat vele is,en wee 


| lange Spricten heeft. oa 
ni T weeftaars 
“De Heer Bas rrr maakt ook gewag van!'s°, eres 
deeze Soort , welke de geleerde Heer Cr o-cxuan, 
Nov rus aan onze Stranden ‚by Katwyk,hade 15 * 
ontdekt , en waar van de Afbeelding, door 
: zyn Ed, in de Switzer,che, als ook in de Uit- 
gezogie Verhandelingen , is publiek gemaakt. 
Men vindtze ook in de Natuurkundige Uit- 
Jpanningen van den Heer Doktor BasrTEr, 
Deeze Afbeeldingen komen altemaal vry naa 
met elkander overeen. De laatstgemelde merke 
aan, dat zy niet grooter en dus omtrent als 
een Erwt vallen. De Heer Growovius 
heeft het wel het uitvoerigfte befchreeven, 
| Het Lighaam is Klootrond, als een Meloen y 
‚__… geribd en dus als ’t ware in agt Segmenten 
vere 


(2) Wolvox otagonus, Tentaculis duobus etongatis, Syse, 
Nat. XIl, Beroë Corpore o@agono, Tentaculis longisfimis, 
GRON. A€f, Heivet, Vor, INL, p„ 36, Uitgez, Verband, 
III, De. bl, 465. Pl, XXVI. Figi e 5e BAST. Nat, Uite 
_Spann, I, Ds ble Ide Pl, KIV TD. 6 : 7e 
- M 2 
er Is DEEL: XVIlL STuxs 


En 


180 BEsSCHRYVING vAN 


| dn 4 verdeeld , die rondagtig uitpuilen en voôrziet 
Lxxxr, Zy0 met een ontelbaare menigte Haartjes, 
Hoorv door middel van welken het fchynt te zwem- 
STUK. men. In dit geval houdt het altoos den Kruin 
ran voor uit : want agter aan ’t Lyf zyn twee 
Bersë, _ Staarten, met een menigte van Haairtjes aan 
de binnenzyde bezet, die zig als Sprieten 
vertoonen: zie onze Afbeelding, Plaat CXLII. 
Letter A. Het gebruik van deeze Staarten is one 
bekend. Zy volgen het Dier in ’t zwemmen, 
en kunnen zig wel tienmaal zolang als het Lig= 
haam maaken, doch fomtydsook zig geweldig 
inkerten, zo dat menze naauwlyks ziet; Let- 
ter B. Het Lighaam is Geleyagtig en half door- 
 fchynende, ziende uit den blaauwen: het hadt 
een aanmerkelyke Veerkragt, doch verfmolt, 
het Diertje dood zynde , wel haast tot een 
Waterig Vogt of Slym. Men heeft opgemerkt, 
dat het , aan de Oppervlakte van ’* Water 
zwemmende , een menigte van kleine ronde 
Bolletjes uitwierp, die terftond op het Water 
rond draaiden , hebbende ieder in ’c midden 
een donkere Stip, gelyk ook in de grooten een 
Bloedrood Ingewand was waargenomen. Men 
kan , niet zonder reden , die Bolletjes voor 
Eijertjes of Jongen van dit Schepzel houden, 
en de draaijende beweeging toont, dat deeze 
Beroë niet onbillyk tot die Geflagt is Chuis 


gebragt. 
C3) Kloor 


CER 


bist: 


pe KLooTDIERTJES. 18r 


(3) Klootdiertje, dat volkomen rond is. 


VE 


Arprers 


LXXXII Le. 


Dit is het Klootdiertje , van gp ONt- Hoorpe 


__deke, en door Rorser nader befchreeven ,srux. 
naar ’* welke dit geheele Geflagt zyn naam 


10008 
Wolvox 


heeft. De Heer pre GEER noemt’ hetzelve Giobarore 


Kugelthier, ’t welk eigentlyk even ’t zelfde „ 


betekent; doch ik geef ’er, tot onderfcheiding, an 


den naam aân van Kogeldiertje. LiNNzus 
heeft het tot deezen Rang betrokken, om dat 
de Jongen , zegt hy, ‘er uitgaan, die hetzel- 
ve tot den vyfden Teelt toe in zig draagt, 
gelyk de Plantluizen , enz. Ik zal het uitmun- 
tende Vertoog, dat de Heer pe Germ daar 
over uitgegeven heeft, met eenigen zyner 
Afbeeldingen, hier invoegen. 

> Onder de wonderlykften van alle tot dus 
5, ver befchreevene Wormen behoort zekerlyk 
3, dat kleine Water- Infekt, ’t welk BakKERr 
„…„en Rorser. onder den naam van Kloot- 


> dier befchreeven hebben, en dat men ook 


‚ het Roldier zou kunnen noemen; aangezien 
> het zig geduurig in 't Water omwentelt. 
»‚ Kan ‘er iets zeldzaamer zyn, dan een klein 

| ‚> lee- 


(3) Volvox globofus. Faun, Suee, 2266, Klootdiertje B Ae 
KER Nutt, Gebr, van ’t £Mikre bl, 333, Pl, 12. f, 27. Gloe 
bo Animal, Roes, Jas, III. pe 617» T, ror. f, 1 » 3 Kue 
gelthier, DE GEER, AC. Stochh. 1761, p. tik, Te 3 fe 
1 » 5, Volvox Globator. PAL Le Zoöpb, Pe 417. Het Bolletje, 
Lyst der Plantd, bl, 527. 

| Mr 
Le DEEL, XVIIL STUKe 


Kogel» 
ierzje. 
Plaat 
XLIII, 
Fig. Ze 


Arprer. 
LXXxILI. °° 


12 BESCHURYVING vAn 


> leevend Opgediert te zien, hetwelk van 
grootte als een Koolzaadje en volkomen 


Hoorp- ‚s TOnd is, gaande in 't Water al rollende 


STUKe 
Kugeldiert- , en zulks zonder eenige Ledemaaten te heb= 


Je. 


„> voort , gelyk een Kloot langs den Grond, 


ben ; zonder Pooten , Vinnen of andereder- 
gelyke Deelen te vertoonen? Zodanig is het 
Diertje gefchapen , waar van ik hier wil 
> fpreeken. 

» In menigte heb ik hetzelve ,’ voorleden 
ss Zomer en Herfst, in een Moeras gevonden’, 
», doch niet zo groot, als het aan ROESEL 
»» voorkwam. De grootíten onder de mynen 
2) waren als Koolzaad, of als de gewoone Spel- 
dekoppen, behalve zeer veel kleinere. Aan 
> ‘t bloote Oog vertoonden zy zig gelyk klei- 
„> ne groene Korrelrjes , die in *t Water zwom- 
ss MEN, 

» Deeze Diertjes zyn volmaakt Kogelrond, 
gelyk dezelven in Fig. 2. zig vertoonen, 
s,‚ Of als geheel doorfchynende Bolletjes, van 
eenerley, Kleur met het Water, doch me. 
ss Digmaal wat groenagtig , wanneer menze 
ss door een Vergrootglas bekykt. Zy beftaan 
»> uit een Slymerige of Lilagtige zelfftandig- 
heid, en zyn gantích week, zo dat zy zig 
niet veel laaten aanraaken , zonder uit el- 
, kander te gaan en vernield te worden. Het 
‚‚ wonderlykíte , dat men ’er aan ziet, is; 
3) dat zy-voorttwemmen , en zig midden in 
»» t Water bewgegen , zonder eenig zigtbaar 
| | aid 


23 


DE KLOOTDIERT JES, 183 


5 Lid te hebben , waar door zulks zoude rend 
‚ kunnen veroirzaakt worden Dit zwemmen Lxxxirr. 
> gaat niettemin doorgaans zeer egaal , en Hoorp- 
os fomtyds taamelyk fnel in zyn werk, Haa “TU 
> re beweegingen zyn tweederley. De eerfte jvzederts 
») en algemeenfte ís , dat zy in ’t Water in 
„, een regte of kromme Lyn voortrollen, even 
») ais een Kloot langs den Grond. De andere 
„> beftaat daar in, dat zy zonder rollen of 
;, draaijen in ’ Water voortgaan , even als 
‚> men een Dal aan een Touwtje voortfleept. 
,, Deeze beweeging gefchiedt niet minder fnel 
> daf de voorgaande, De derde, eindelyk, 
s is, dat zy zig als om een As draaijen , zon- 
„, der van haar plaats te gaan: even als een 
… Warter- Rad omgevoerd wordt, of gelyker= 
9» WyS, zo men wil, de Zon op haaren As 
9 omwentelt. Men kan niet zonder ®erwone 
„, dering alle deeze beweegingen befchouwen 
4, in een Dier , welks famenftelling zo een- 
„, voudig voorkomt , en men wordt byna niet 
„, moede, een menigte van zulke kleine Bol- 
‚‚ letjes in ’c Water te zien zwemmen , en zig 
„óp- en af rollen. Zy beweegen echter zig 
„‚ niet altoos, en leggen menigmaal een poos 
„ in ruste, op eene zelfde plaats. 
„ De geheele Oppervlakte van dit Schepzel 
„is rondom bezet met een menigte van zeer 
‚„ kleine Stippeltjes, die door het Mikroskoop 
„zig als Korreltjes of verhevene Wratjes 
„ vertoonen. Aan de ouden zyn deeze Kor- 
| M 4 z… relte 
TL. DEEL. XVIII STUKe & 


134 BrscurRyvING VAN 


„VL s reltjes grooter , aan de jongere kleiner ; doch 
tf „ zitven aan de laatften digter by elkander. 
Hoorp- __ Door wat Middel of Werktuig, nu, gee 
a {chieden deezes Diers beweegingen 2 Dit 
De ordi is zeer moeielyk , ja voor my onmooglyk 
Zn ‚> te doorgronden. Men zou mogen denken, 
», dat die beweeging van de gedagte Wratjes 
… voortkwam „ die dus zelf eene beweeging 
sin ’*t Water zouden moeten hebben, ‘of= 
„, fehoon wy dezelve met onze Oogen niet 


s, konden waarneemen. Alles , wat ik- heb 


s, Kunnen zien, komt op ’t volgende uit. 


‚ Wanneer zig het Dier beweegt, zo zyn ale 
»» le de kleine onzuiverheden ;‚ welke zig in ’ 
3, Moeraswater bevinden , in eene geduurige 
ss Cirkelswyze beweeging rondom deszelfs 
», Lighaam 3 byna gelyk men de Watervloo 
s, (Monoculus) zig in ’* Water ziet bewees 


5, gen. Hier uit zou men bykans oordeelen , 


», dat die kleine Wratjes , de eenigfte naar 
_» Ledemaaten gelykende Deeltjes, welke men 
» aan deeze Schepzelen waarneemt „ eene 

>», voor ons onzigtbaare beweeging moeften 


3, hebben, door welke het zwemmen van dit 


„ Diertje werdt te wege gebragt. Doch dit 

»» is maar een bloot vermoeden (*). 
peen, is la deeze Klootdiertjes ziet men niets dat 
>, naar 


(*) De Heer Baren fchryft die beweeging aan zekete 
Haairtjes toe , welken RoESEL ’er niet aan voridt, én deeze 
fchynen ook door DR GEER nict waargenomen te zyn … 


BR 
% 


Dre KLoOOTDIERT JES. 183 


s> naar Ingewanden gelykt , maar zy bevatten VE. 
» verfcheide kleine Balletjes , die alst ware HSS 
», Kogelrond, en volkomen van eenerley ge- Hoorn. 
„‚ Ítalte als de grootere , doch kleiner zyn, sTux. 

Menigmaal zyn dezelven groen : nu eens Zogeldierin 
donkerer en dan wederom helderer. Deeze’* | 
kleine Bolletjes zyn de Jongen van het 
„, Klootdiertje , en zy leggen in deszelfs Lig. 
») haam ongeregeld , digt aan de Oppervlakte, 
»‚ doch altemaal zonder beweeging (*), Hune 
> ne uitwendige Huid is, even als die van de 
»» Moer , met kleine verhevene Wratjes of 
„,Stippeltjes bezet, die niet in allen even 
», groot , maar naar den Ouderdom grooter 
‚‚ of kleiner zyn, gelyk men in de nevensgaan- 
‚>de Afbeeldingen kan zien. In eene zelfde 
> Moer zyn alle de Jongen even groot; doch 
> niet even menigvuldig. Veelen hebben ’er 
‚> vyf, gelyk by Letter bh; anderen agt, gen 

2 Iyk 


(*) Wylen de Heer RöÖDERER, merkt KAESTNER 
by de Vertaaling aan, heeft in zyn laatfte Voorleezing, in 
het Koninglyk Genootfchap der Weetenfchappen te Gottine 
gen, i® 't jaar 1765, opgemerkt, „, dat in de kleine en bye 
‚ na Mikroskoopifche Diertjes , dikwils niet de werktuigen 
‚> der Voeding maar d'e der Voortplanting het eerst gevormd 
» worden en dikwils bykans het geheele Dier uitmaaken”’. 
Doeh dit zegt nieis, In zo verre wy niet weeten ‚ welke de 
Voedende Deelen zyn, die 'er doch moeten plaats hebben , 
kunnen wy niet oordeelen , hoe veel ruimte dezelven van 
het Lighaam inneemen ; veel min , wanneer zy gevormd 
worden. P 


Je DEEL, XVIII, STUKy 


VL 


ArDEEL. 
LXXXLLI 
Hoorp 
STUER 


Jen 


Het 


werpen det 


Jongen, 


186 Bere SCHRYVING VAN 


» lyk by Letter c‚ en ik heb ’er eene, gelyk 
»» by Letrer a, gezien , die twintig Jongen 
9» droeg ; doch dit is iets zeldzaams.” 

‚…Het Kogeldier, dat zig by Letter c ver- 


Kogeldierte, toont „ bevatte agt groote Jongen, die vol- 


» komen gereed waren, om gebooren te wore 
„‚ den. In dezelven zag ik duidelyk andere 
s‚ kleinere jongen , gely« Rorser ook ge- 
s… zien heeft , doch in deeze laatften kon ik 


ss verder niets waarneemen ; hoewel deeze 


«> Aucheur berigt, dat hy in die Jongen we- 
s, derom andere, en daar in op nieuws Jongen 
s, hadt gezien : zo dat de Moeder zigtbaarlyk 
9» Kindse , Kinds-, Kinds- Kinderen in haar 
ds dn droeg. 
ss Lerwyl ik dit Klootdiertje met het Mie 
s, kroskoop befchouwde ‚nam ik waar , dat 
‚ deszelfs Uur om te baaren gekomen was, en 
„ ik had het pleizier, van alle agt Jongen, het 
„eene na het andere, te zien geboren wor 
s> den. Zy komen door een Opening of Spleet 
» te voorfchyn , welke in het Lighaam van 
‚ de Moer ontftaat. Zy gaan allengs en zeer 
‚ langzaam , het eene na het andere, naar 
‚‚ deeze Opening toe, en dringen ’er, agter 
„ elkander, door heen; doch niet twee te ge- 
5) Iyk: daar verloopt altoos een aanmerkelyke 
… tyd, tusfchen de Geboorte van het een en 
„> andere. In een Uur tyds waren zy alle agt 
„ gebooren. Zo dra zy uit de Opening geko= 
‚> men zyn» ziet menze al omwentelende in 


> 
5 t 


- 


DE KLoOoOTDIERTJES. 187 
‘s ’t Water zwemmen, geen agt flaande op de LN 
», Moer, die , geduurende het Baaren, zon; xxxarr, 
», der eenige beweeging legt. | Hoorp- 
‚ lk heb niet kunnen waarneemen , of het STUEe 

En Ee rite Jong, dat uit zou komen, de gedagte „selder: 
‚> Opening in de Huid van de Moer maakte, 
„dan of die Huid zig van zelf, tegen den 
s) Kraamtyd, opende. De Opening of Spleet, 
9) tot welke de Jongen uitkwamen, was niette- 
»» min zeer duidelyk zigtbaar , en ik bemerk= 
5» te, dat dezelve. haare Randen -oncffen en als 
» gefcheurd had; zo dat deeze Geboorte met 
s> geweld fchynt te gefchieden. De Moer ver- 
> liest ook tevens daar by altoos haar Leven. 
3 Na dat alle Jongen gebooren waren, behielde 
2 Zy niet meer haare Klootronde geftalte: men 
» zag haar, ter plaatfe , daar de Opening ge-= 
»» weest was, platter geworden en als afge= 
9, fneeden, In ’t eerst fcheen zy nog wel een 
„, flaauwe beweeging te hebben; doch verloor 
» die geheel en al ; de Geftalte veranderde zig, 
… en zy kreeg langs hoe meer hoeken , tot dat 
, ZY Op ’t laatst flegts naar een klein rimpelig 
„ Vliesje geleek. 

… Wy hebben dus alhier een Waterdier be- 
> fchouwd, het welk mer een Kogelrond , Ge- 

„, leyagtig en doorfchynend Lighaam voorzien 
s iss welks buitenfte Huid vol is van kleine 
‚‚ verhevene Wratten 3; dat zonder zigtbaare 
„ Ledemaaten in’ * Water zwemt en zig om. 
»» wentelt: dat verfcheide Jongen in zig heeft 

| die 
I, DEEL. XVII, STUK 


183 BESCHRYVING VAN 


VI. 
ÁFDEEL. 
LXXXIL Ie 22 
Hoorp- „ 
STUK. 

9 
Kogeldiert- 
Je. wi 


3 


Iv. * 
Volvox 
dimidiatus, 
Halfrond 
Klootdiere 
tje, 


die , de grootte alleen uitgezonderd , de 
Moer volmaakt gelyken: die , volkomen zyn- 
de , door een Opening uitdringen , welke 


‚in ’t Lighaam van de Moer ontftaat, en 


zig in ’t Wateruitbreiden , na dat zy haar „ 
door hunne Geboorte, de dood veroirzaakt 
hebben. ÏÍs zulk een wonderbaár Werk= 


„ftuk van den Schepper niet onze befchou- 


wing waardig?” 


(4) Klootdiertje > dat voortgaande halfrond 
wordt. 


Aangaande dit Schepzeltje meldt Linn zus, 


dat hetzelve dikwils aan de Staarten der Don- 
derpaddetjes , of Jongen der gewoone Kikvor- 
{chen , die men ook wel Vorfchen- Poppen 
noemt (*), voorkomt, Het wordt, zegt zyn 
Ed. , door ’t omwentelen in ’t Water half , 
zynde in ruste geheel Klootrond. Dit fchynt 
tegen den gewoonen loop der Natuur te ftry- 
den. Veel dingen, die week zyn, worden door 


TL 


rollen rond , en platagtig door ’*t ftil leg- 


gen. Ondertusfchen moet men het daarom 


niet te minder gelooven. Veel zaaken komen 
in de Natuur voor , welke in de eerfte opa 
flag onbegrypelyk zyn. 


De 


(4) Volorx incesfu hemifphericus, Syst. Nat, XII, WILKe 


ACE. Stockbe 1762 


(*) Zie het VL, STuK deezer Nat, Historie , blade, 247» 


PE KrLOOTDIERTJES. 189 


„De Heer WitkeE zou dit Diertje, in de VI» 
Stockholmfche Verhandelingen , van ’t jaar Be bn 
1762, befchreeven hebben. Ik vind het daar , Hoorp- 
noch in de volgende Stukken van die Ver- STUZe 


kandelingen, nergens. 


LXXXIV. HOOFDSTUK. 
| 


Befchryving van ’t Geflagt der Dorrre-Wonrs 
MEN, 


A dit Schepzel geeft LiNNmus den Naams 
naam van Furia , welke eigentlyk Dole 

heid of Razerny betekent. Dezelve is afge» 

‘leid van de onlydelyke Pyn , welke hetzelve 

veroirzaakc; dus de Menfchen en Beesten, 

die het treft , als dol maakende. Ik geef ’er 

derhalve den naam aan van Dour r Wonm. 

Het heeft een vry, overal even fmal, ge. renmer 
Iyk, doch wederzyds gehaaird Lighaam, mee ken 
omgeboogen Prikkels , die tegen ’ zelve aan- 
gedrukt zyn. 

Maar ééne Soort is tot nog toe van ’ zelve Soorten, 
bekend, te weeten. | 


(1) Dolle Worm. An 
Puria 
Van Asfernaliss 
Van Helfche k 
, Worm, - 
(1) Faria, D, C. SOLANDER A, Up/al, ined, Faun, 


Bute, 2070. Amon. Acad, Ill, pe 322e 


Ll, DEEL, XVIII, STUKe 


190 BESCHRYVvVING vAN 


Add À Van deeze zegt onze Ridder.  „ Hy onte 
Hoorp- »» oudt zig in de wyd uitgeftrekte Veenpoes 
‚ LXXXIVe 5) len der Noordelyke deelen van Sweeden, 
STUK. „ vallende uit de Lugt dikwils op de Lighaas 
> men van Menfchen en Dieren , welken ’er 
» in minder dan een oogenblik , van doordron= 
> gen worden, met een afgryzelyke Pyn, die 
‚> fomtyds zo zwaar is , dat zy binnen een 
„ Kwartier Uurs de Daod veroirzaakt, Ik 
„> ben ’er zelf, in ’t jaar 1728, te Lunden, 
» mede bezet geweest, Het Dier heb ik niet 
) dan uit den ruuwen gedroogd gezien. Het 
9, is door SOLANDER befchreeven , en fchynt 
…, in Eigenfchappen naby te komen aan de 
> Wardiertjes. Hoe het naar de Lugt opfty- 
> ge, uit welke het van ’t midden des Zomers 
tot in de Winter neervalt , heeft niemand 
> nog verklaarde 
Elders meldt LiNNzus, dat deeze Helfche 
Worm zig onthoudt in West- en Oost -Bo- 
thnie , inzonderheid op de Kiemi. Zyn Ed. 
hadt hem niet levendig gezien, maar alleenlyk 
gedroogd „ als een zeer klein Vezeltje , aan 
hem gezonden door den Heer ErwasrT, Pas- 
toor vân Kiemi 5 zynde dit Wormpje, onder 
den Maaltyd, in een Schotteltje gevallen, 
… Het is (wordt in de Verhandeling van A- 
 VELIN, over de Wonderen der Infekten (+), 
> 56° 
C*) Miracula Infelorum > fab prafidio Lai NNer Upfalie 
Anno 1752. propofita, per G, E‚ AVELIEN, Dalecarlym, 
Amen, Acad, Ill, Ne 44e 


pre Dorre WORMEN, Ir 


ES ge ) een zeer gemeene Kwaal in Fin. VL 
„… land, niet alleen voor Menfchen, maar ook ÄFPEEL: 
LXXXIVe 
‚, voor Lastdieren en het Vee, Onder ’t Volk Hoorp- 
„van Noord-Bothnie is’t een gemeen zeggen , STUK. 
3» dat , wanneer hunne wyd uitgeftrekte Moe- 
„ rasfen door de Hitte van een heeten Zomer 
s, uitgedroogd zyn; iets door de Lugt aange- 
s voerd wordt, hetwelk een fchrikkelyke Pyn 
> Veroirzaakt , en, op eenig edel Lighsamsdeel , 
‚> of in de Spys gevallen zynde, den Menfch 
» doet fterven. Hierom fnyden zy het gee 
‚ kwetíte Deel, wanneer de plaats zulks toe- 
‚ laat , aanftonds met een Mesje af, Iemand 
…, wierdt , na eenige Dagen Pyn geleeden te 
‚, hebben, in fommige Lighaamsdeelen een 
pe bruinagtige Stip gewaar, om welke te ge- 
„ neezen veel dingen ; vrugteloos gebruikt were 
„den , tot dat ’er jonge Kaas of geftremde 
> Melk opgelegd werdt , waar door de Pyn 
„, bedaarde, en een Wormpje van een zesde 
‚ Duims lang, uit hee Lighaam van den Pa- 
‚ tient gekroopen, in de Kaas werdt waarge. 
‚‚ nomen. Men heeft hier uit begonnen te 
sp denken , dat dezelve voor deezen Worm 
‚ een zeer aangenaam Voedzel ware, en daar 
…, om gebruiken de Finlanders federt daar 
‚ tegen dat Geneesmiddel.” 
% Is hier uit blykbaar, dat de Historie 
van deezen Worm geen Verdigtzel zy, en 
mooglyk heeft in de Heete Landen ook wel 


jEcs 
Kk DEEL, XVI STUK, 


VL 
AFDEEL. 
LXXXIVe 
Hoorp- 
STUKe 


102 DESCHRYVING VAN 


iets dergelyks plaats. Iemand, die te Suri» 
name lang gewoond heeft, verhaalde my, 
dat men aldaar, in ’t drooge Saizoen , des 
avonds in de Lugt komende , dikwils een 
fchrikkelyke Jeukt in ’t Aangezigt krygt, die 
echter fchielyk bedaarct. Voor ’t overige wordt 
hier ook het getuigenis bygebragt van eenen 
Gothenburgfchen. Doktor NAALDwycK, uit 
de Nederlanden afkomtftig , die in een Werk 
over de Paarden, te Leiden uitgegeven , van 
zeker Ongemak meldt , de Vyver genaamd 
of Cyclus, zynde een verderflyke Worm, 
welke in de tyd van één Uur de Beesten deedt 
fterven: zo dat men hem ook de Moord noem- 
de. Daar was geen Middel tegen, dan hem 
aanftonds uit te {nyden of de plaats te fchroei- 


__ jen met een gloeijend Yzer (*). De Vyver 


wordt nog heden voor een gevaarlyke Kwaal 
in de Paarden gehouden, die door groote ver= 
hittinge en dus ongedekte, in Mist, Regen of 
Koude Wind , te blyven ftaan, veroirzaakt 
wordt (T). Evenwel kan ik niet zien, dat 
zulks met den gedagten. Worm eenige gemeen- 
fchap heeft. Waarfchynlyk zal dit Schepzel 
wegens zyne onbekendheid, hier thuis gee 
bragt zyn onder de Plantdieren. | 


LXXXV, HOOF D- 
(*) Amen, Acad, als boven , pag. 322, 


(Í) P. A. VAN COUR , over de Ziekten der Paarden, 
bladz, 19, 


Á n Ö Ô È % n 
EV HOOFDSTUK. ' Hoor 
ik | | | STUK: 

Befchryving van ’t Geflagt der WARDIER- 
T JES, waar mede het Ryk der Dieren beflod- 
ten wordt, 


le Jaatfte Geflagt , in.het Ryk der Naam: 
Dieren, geeft onze Ridder den naam van 
Chaos, welke van ouds een Mengelklomp heeft 
betekend. De reden dier benaaming zâl te 
zoeken zyn in de duisterheid der Schepzeltjes ; 
welken zyn Ed. hier , als op den tweefprong 
van het Kyk der Dieren en der Planten, gee 
plaatst heeft, om tot een overgang van het 
één in ’t andere te verftrekken, en dat zy als 
eene Dierlyke en Plantaartige natuur door één 
gemengd vertoonen , of eene Mengelklomp fä- 
menftell len van verwartinge, zodanig, dat mien 
dikwils niec weet wat men ziet, eù maauwlyks 
tor een befluit kan komen, of het Diertjes dan 
deeltjes van Patenten zyn, of zy een eì- 
genaartige beweeging hebben dan niet. Ik geef 
’er daarom den naam aan van WARrRDIER + JES, 

De Kenmerken van dit Geflagt beftaan in Keumer: 
een Vry , eenvormig , herleevend Lighaam , kere 
zonder eenige Leden of uitwendige Werktuigen 
der Zincen. Men moet dit laatfte evenwel zo- 
danig niet opneemen ; dat zy zulke Werke 
tuigen volftrekt niet kunnen hebben: want wy 

N. wees 


1, DEEL. XVIII. STUR, 


to4 BeEscuryvING vaN 


NI: 
ArpeeL. 
LXXKVe 
Hoorp- 
STUKe 


SOOrtene 


weeten niet, wat in derzelver kleinheid nog 
voör ons Oog verborgen legt, Onderftelt 
men niet. dat fommige Dities Oogen heb= 
ben, dewyl het uit hunne Werkingen blykt, 
dat zy die behoeven , zonder dat men deeze 
Werktuigen , zelfs met de beste Mikroskoo-' 


„pen, kan ontdekken ? 


Vyf Soorten zyn in dit Geflagt opgegeven, 


als volgt. 


Te 
Chaôs. 
redivivume 
Styfzel 
Aaltje, 


en) Wardier tje, dat one 15 > aan bei- 
de Enden verdunnende. 


Ld 
’ 


Hier worden die Aaltjes of Slangetjes be- 
doeld, welke in zuur geworden Styfzel , in 
verzengde Tarwe en in bedorven Azyn voort- 
komen. De Heer Barker heeft dezelven, 
na NeEDHAM, uitvoerig befchreeven, door 
fterke Vergrooting afgebeeld , en verfcheide 
Byzonderheden daar in opgemerkt. Ik zal ze, 
dewyl zy allen van Koorn afkomftig zyn , en 


‘derhalve ook veel overeenkomst in Geftalte 


hebben, in ’c. algemeen befchry ven. 

De gezegde Stoffen leveren deeze Diertjes 
uit, die men door ’t Mikroskoop befchouwen 
moet , om hunne Geftalte en Eigenfchappen 

kte 


(1) Chaos Filiforme utrinque attenuatum, Syst, Nag, XII, 
Gen. 354e BAKER Nuttig Gebruik van 't Alikroskoop. II, 
Hoofdít, Pl. X, NEEDH, Mikr, Ontde T. Ve GZ, LEDER: 
MULL, Jiikrosk, Vermaakt, IL, D. Pl, 17e 


pe WARDIERTJES. 195 


Ld 


‘te ontdekken. Volgens de Waarneemingen VL 
van: BAKER , waren die van de Verzengde ÎFDEEle 

, ze REVe 
Tarw veel langer en dunner dan die van de Hoorp. 
Styfzel , zynde ook gedeeltelyk , en die van STUK. 
den Azyn byna geheel doorfchynende. In Styfzeis 
‚ deeze laatften nam hy een zonderling Ver- ierk 
fchynzel waar, te weeten , dat hun doode Lig- 
haam Jals met een Ketting van. Lugtbelletjes 
was opgevuld. Onder die van de Verzengde 
Tarw kwamen ook doode en geborftene voor: 
doch veelen, die dood fcheenen, wierden, na 
dat zy eenige Uuren in Water gelegen hadden , 
weder levendig. Daar is een aanmerkelyke 
voorzigtigheid noodig , om de Vezelagtige 
zelfftandigheid van de verzengde Graankorrels 
te behandelen en te weeken , ten einde ’er dee- 
ze Diertjes uit te bekomen; welke zig in zuur 
geworden Styfzel het allervaardigst en gemak- 
kelykfte voordoen. In Zuurdeeg worden zy 
ok gevonden. 

Aangaande den oirfprong van deeze Diertjes 
vallen veele Bedenkingen. Zyn zy in het Koorn 
geweest ‚ hoe kunnen zy dan die geweldige be- 
werkingen ‚ door welken het Koorn tot Meel 
vergruisd wordt , hebben uitgeftaan? Zyn zy 
door de Gisting gebooren; hoe komen zy dan 
in de Verzengde Tarwe ; naamelyk in die 
Graankorrels , welke men van. buiten zwart en 
‚van binnen met een witte Vezelagtige zelfftan- 
digheid gevuld vindt ? Onctftaan zy uit bederf 


in ’t Graan , hoe komen zy dan in de Meel- 
N a bloem, 
1, DEEL, XVIII, STUK» 


VL 
ÄFDEEL. 
LXXXV 
Hoorp- 
STUK. 


‚De Her: 
leeving. 


Yoorte 
teelings 


106 BESCHRYVvVING vAN 


me waar van men Styfzel maakt? Men 
zal niet ligt deeze Vraagen oplosfen, 

De Ondervinding toont , dat deeze Schep- 
zeltjes , hoe vlug ook in het Vogt, na eene 
uitdrooging van verfcheide Maanden te hebben 
verduurd , door bevogtiging zeer fchielyk her- 
leeven. Dit hadt de Heer BAKER waargenoe 


men, en het ís door LEDERMULLER bevese 


tigd, die zulks in Styfzel , welke twee Jaaren 
was verdroogd geweest, waarnam. Hier uit 
mogen wy dan befluiten , dat deeze Schepzel= 


tjes, of derzelver Eytjes , zig in hect Graan 


onthouden , en door de Gisting ontwikkeld 
worden , zodanig dat zy een oogfchynlyk.Lees 
ven aanvangen. 

Het aanmerkelykfte , in deeze Styfzel Aal- 
tjes, is derzelver manier van Voortteeling of 
liever Vrugtbaarheid. Zeker Heelmeefter in 
Engeland, genaamd Surrwoop, heeft met 
den Heer NEEpHAM waargenomen, dat, 
wanneer een Styfzel- Aaltje doorgefneeden 
werdt , uit hetzelve verfcheide leevende Jon- 
gen voortkwamen. BAKER merkt aan, dat 
deeze Jongen ieder begreepen zyn in een eigen 
Vlies , waar door dezelven zig als Eijeren ver- 
toonen ; doch dar veelen op ftaande voet daar 
uit breeken , en zig.gelyk Slangetjes bewees 
gen. Honderd en meer zulke jongen , zegt 
hy, hadt men zien voortkomen uit een enkel 
Aaltje LEDERMULLER , zulks naderhand 
met fterker Vergrtooting onderzoekende ‚ houdt 

dege 


DE WARDIERTJES. 197 


deeze Aaltjes voor Eijerleggende en Jong VL 

werpende te gelyk ; doch hy hadt ze nooit td 
meer dan zes Jongen en twintig Eijeren zien Hoorn. 
uitwerpen. Het Eytje, door hem BiBeeeeld, STUKe 
toont aan , dat het juist een Vlies zy, ’c welk And 
zulk een Aaltje bevat, als waar van BAKER nerd 
fpreekt. Waarfchynlyk zullen alle de jonge 
Aaltjes vervart zyn in zulke Vliezen. Sommis_ 
gen. nam LEDERMULLER waar, geeven, 
by de doorfnyding , in ’t geheel geen Eytjes 
noch Jongen uit; maar alleenlyk Stof jes Meel. 
Daar zyn geen Oogen of Bek aan waar te 
neemen. Veel min is men onderrigt aangaan- 
de de natuurlyke manier van derzelver Eijer= 
legging of Jongwerping: doch men kon de 
Eijeren en longen reeds in het nog leevend 
Aaltje befchouwen , en zy hadden altemaal 
dubbelde Staarten. 


(2) Wardiertje , dat Lilagtig en in veeler- 


ley Geftalten veranderlyk is. Chaos 
/ ) Prorbeuss 

Prothens, 
In Slym, dat aan de zyden van een Suiker- EE en 


glas, waar in men Vifchjes, Waterflakjes en rig. 5, 

veele andere kleine Schepzeltjes, twee of drie 

Maanden in ’t Leven gehouden hadt, gegroeid 

was, kwam aan den Heer BAKER zeker 
Diert- 


(2) Chaos gelatinofum , polymorpho - mutabile, Syst. Nat, 
XII, RoEs. Ins, UE. T. 101. f, AsT, LEDERMe Mikre 
En De T, 494 
3 
Es DEEL, XVIII, STUK, 


\ 


198 BEsSCHRYVING VAN 


VL Diertje voor, ’t welk door hem, wegens de 
AFDEELe : > 
gxxxv, Verfchillende Geftalten , Protheus genoemd 
Hoorp- werdt: doch dit bedoelt onze Ridder hier niet. 
STUK. Zyn Ed, heeft die wonderlyke Vertooningen 
Protheus, 


op ‘t Oog , welke door Rorsrr op de laat« 
{te Plaat van zyn Derde Deel afgebeeld zyn. 
In ftaande Water, waar in het Klootdiertje gee 
vonden was, zag deeze Waarneemer een 
Schepzeltje „dat zyne Geftalte fteeds veran- 

derde: zie onze Plaat CXLIII, Fig. 3. 
‘ss Zulk een Diertje (zegt hy) beftaac uit 
s, louter ongelyk groote , heldere en doorfchy- 
s, nende Korreltjes , welke hetzelve geduurig 
5, Onder elkander fchynt te mengen, en, welk 
» eene Geftalte het ook door deeze vermen= 
> Sing aanneemt, vertoont zig de Omtrek al« 
» toos helderst, als een byzonder Bekleedzel 
„> uitmaakende. Na dat ik het eenigen tyd 
als een Klootje befchouwd had, vertoonde 
het zig byna als een Klaverblaadje, doch, 
naauwlyks was een halve Minuut verloopen, 
of het kreeg een andere figuur , rekkende 
zig in de langte uit en fcheidde zig eindelyk 
in twee deelen van één. Deeze Deelen 
kreegen ieder een gehakkelden Omtrek, en _ 
veranderden langs hoe meer van Geftalte , - 
tot dat zy een Staart en Hoornen hadden , 
„ byna als een Herts- Gewey zig vertoonende. 
‚, Deeze Hoornen en Staart verlooren zy we: 
‚, der allengs, krompen in, en namen eindelyk - 
‚» de Geftalte aan van een Kloot met een Hals , 
‚‚ daar 


hd \ 


B DE, WARDNE RT jiE Ss. 199 
‚‚ daar louter kleine Korreltjes uit liepen, zo, VL 
„dat het naar een Vuurfpuuwende Granade ge- ee 
‚‚ leek, en hier op verdween ook deeze Pro- Hoorp- 
„‚ theus uit myne Oogen”, velen 

Dit alles hadt Rorser niet enkel in één , Prothens. 
maar in verfcheide zodanige Schepzeltjes, die 
zo wel grooter als kleiner waren , waargeno= 
men. Ik zie dergelyke veranderingen ook in 
Schepzeltjes van Water, in 't welke ik Kroos 
en andere Waterplantjes eenigen tyd gehouden 
heb. LEDERMULLER ftelt de Vertooning 
van dergelyke Diertjes voor; zeggende , dat 
men, om zulks ook in de Winter te befchou- 
wen „ flegts een Hand vol Hooy behoeft in 
een Pot te doen, en Water daar op te gieten, 
Jaatende het dus twee Dagen inde Kamer 
taan: alsdan zou op de Oppervlakte van ’%c 
Water een bruine Schuim zyn, welke, door 
’t Mikroskoop bekeeken zynde, men bevin- 
den zal, millioenen van Diertjes te bevatten, 
Ik bevind „ dat ’er veel meer dan twee Da:- 
gen noodig zyn, eer dit Schuim zig open- 
baart ; (ten zy men het Hooy met Water in 
groote Warmte zet ;) en niettemin komen my 
dan daar in flegts de gewoone Infufie- Diert- 
jes voor, waar van ftraks nader, 

* Zonderlingfte is , dat deeze Schepzeltjes 
niets fchynen te zyn, dan een Vliesje of 
_Blaasje vol runde Kryftallyne Bolletjes, wel- 
_ke , zodra het Vliesje breekt, zig door 't Wa- 
ter verfpreiden, en dan verdwynt de geheele 


N 4 Pro» 
1. DEEL. XVIII. STUK. 


VI. 
Árpren. 
LXKXV. 
Hoorp- 
STUK. 


Prùtheuss 


Hi, 
Chaos 
Furgorum, 

Scof ven 
Paddeftoe- 


Teer 
EC, 


, 


200 BESCHRUVING va ù 


Protheus. Zal men nu zulk iets een Dier noes. 
men? Of zal men het veeleer houden voor een 
vergaaring van leevende Bolletjes , die door 
hunne beweeging gedagte verandering van 
Postuuren maaken 2 Maar , war bewyst dat 
deeze Bolletjes meer leeven , dan de Belletjes, 
die zig vertoonen in Zeepwater 2 Mooglyk 
zyn het flegts Bolletjes van Olieagtige Stoffe, 
welke door de Rotting van de Aardagtige en 
Waterige deelen der Planten afgefcheiden wore 
den. De Rotting baart Warmte, de Warmte 
veroirzaakt Beweeging , en de Beweeging be- 
paalt zig naar de Omftandigheden. Dit ge- 
loof ik eer, dan der gedagte Bolletjes de Ei 
jeren zouden zyn van den Protheus. Onders 
tusfchen ka men henì met regt onder de War. 
diertjes plaatzen. 


€3) Wardiertjes van het Zaad der Paddefboe- 
va Deng, k 


Dit woont, zegt LiNNaus, gelykerwys 
het Zaad van Schimmel , Bovist, Zwammen 
en andere Paddeftoelen, in zyne Moer , tot dat 
het verftrooid worde; dan , in Water uitgeko- 
men, leeft het en beweegt zig, zettende ein- 
delyk zig ergens aan, en in Paddeftoelen uit- 

groeie 


(3) Chaos Fungorum Seminume MUNCH, Hausv, Ie Pa 
34e 


DE WARDIËRTJES. sor 


groeijende, volgens de Waarneeming van den, VL _ 

Baron Orn. MUNCHAUSEN. tn 
Terwyl de Verandering der Planten van toorpe 

Plantaartig in Dierlyk is , zo is derhalve die STUK. 

der Paddeftoelen , in tegendeel , van Dierlyk 

in Plantaartig , voegt ‘er de Ridder by. Hert 

zou my niet ongelooflyk voorkomen , dat in 

het vlugge Stof der Bovisten , Zwammen en 

Schimmelplanten , iets dergelyks plaats had, 

als in het Stuifmeel der Plantgewasfen, het 

welk door Vogtigheid open barst, en zekere 

Soort van Leven vertoont. Men ziet ook 

dat de Vogtigheid tot het opfchieten van dere 

gelyk Ontuig vereifcht wordt. Nader kan 

ik, het Werk van gezegden Baron niet heb. 

bende, dit niet verklaaren, 


(4) Wardiertje van de Vrugtmaaking der Utils 
Planten ‚ naar Poeijer gebykende. Brand. 
koorn, 

Dit onthoudt zig, volgens den Ridder, in 
vernielde Graankorrels van Gerst, Tarw, van 
Grasplanten en anderen , als ook in de Bloes 
men van Boksbaard en Scorzoneren, onder de 
gedaante van een zwart Poeijer. Dit Poeijer , 
eenige Dagen in laauw Water geweekt zynde, 
verandert tot langwerpige doorfchynende Diers 
| rjes, 


(4) Chaos Fruêificationis Vegetabilis , pulveraeeum, 
MUNCH. Hausv, T, ps 149» 


Ns 


202 BESCHRYVING vAN 


„VL tjes, als Vifchjes fpeelende, doch niet zigte 
zh baar dan met een gewapend Oog, volgens 
Hoorp: MUNCHAUSEN. Men vergelyke, zegt hy, 
STUK. onze Disfertatie , de Mundo invifibili, 
Ee Dat hier de zelfde Diertjes niet -bedoeld 
"__ worden , welken ‘Baker uit de Verzengde 
’ Tarwe kreeg , en Aaltjes noemde, voorheen 
gemeld , is blykbaar , alzo die uitdrukkelyk 
ZEEt. $, Deeze Diertjes huisvesten gewoon- 
»,lyk niet in zodanige verzengde Tarwe 
» Sraantjes , die van buiten met een Stof, 
ss naar Roet gelykende, bedekt zyn, en wel« 
„> ker binnenfte ook menigmaal tot een zwart 
“ss Poeijer is geworden : maar in eenige Koorn- 
» velden kan men, daar op lettende , een 
» menigte van Koorn- Aairen vinden, die 
s> Graantjes hebben , welke zig zwartagtig 
9, vertoonen „even of zy verfchroeid waren, 
sen, de zodanigen geopend zynde, ontdekt 
», men, dat zy eene zagte witte Zelfftandigheid. 
oe bevatten ‚ als Draadjes of Vezels, gelyken- 
2 de naarhet Dons dat men in de onrype_ 
‚, Knoppen van eenige Distels waarneemt”, 
Uit deeze Vezelagtige Zelfftandigheid kreeg 
hy zyne Aaltjes. De andere Ongefteldheid is 
% eigentlyk die men Brandkoorn noemt, en 
zodanig zwart Stof heeft onze Ridder op ’t 
Oog. 
De: Tarwe-Graantjes , die rond ingekrom- 
pen zyns ook verfcheide Jaaren droog be- 


waard , geeven in laauw Water, binnen een 
| Uur 


“DE WARDIERT JE Ss. 203 - 


Uur tyds, Wormpjes als Maden uit, welken VL 


ik naauwlyks bezield durf noemen, zegt ÄFDEELa 
LXXX Ve 


LINNZEUS | | Hoorp- 
| | STUK. 
(5) Wardiertjes. van verfcheiderley Dingen, Ve 


| Chass 

‚ daar men Vogten op gegooten heeft. Infafon 
rium, 

Infufie. 


Onze Ridder bedoelt hier, in deeze laatfte Diettjese 
Soort van het Ryk der Dieren , die kleine 
Diertjes, welke zig alleenlyk door ’ Mikros- 
koop ‚, in de Infufiën- van Bladen , Bloemen , 
Vrugten en wat dies meer is, openbaaren. Ik 
gaa hier reeds te ver, met deeze beweegene 
de Deeltjes den naam te geeven van Diert- 
jes, hoewel zy gemeenlyk Infufie- Diertjes 
heeten. Inderdaad, hoe zal men éen anderen 
naam geeven aan Deeltjes van eene bepaalde 
figuur , welke zig op eene Dierlyke manier 
beweegen ? Aan den anderen kant, mag men 
vraagen, hoe het bykomt, dat deeze Deelt- 
jes, millioenen maalen kleiner dan een Zand: 
korreltje , in allerley Infufiën eene zelfde 
figuur hebben 2 Zou men niet veeleer aan der- 
zelver bezieldheid of Dierlyk Leven mogen 
twyfelen , dan aan dat der Aaltjes uit de Ver« 
zengde Tarw ? Billyk mogen zy dan ook 
betrokken worden tot de Wardiertjes : te 

meer , 


(5) Chaos Rerum variarum , Liquoribus infufamnm, Syste 
Nar, XI!. Gen. 354. Sp, 5. | 


1, DEEL. XVIII, STUK, 


204 BESCHRYVING van 


VL meer, om dat zig dergelyke Vertooningen 
LER in het Stof van Schimmel en Paddeftoelen, in 
Hoorp- Water gedaan, ja in allerley Dierlyke Vogten, 
STUKe ‚ook openbaaren. 

ple, — Van deeze Schepzeltjes hebben vertede 
| Autheuren gehandeld, In Water, daar gee 
ftooten l’eper in gedaan was, nam LLEEUWEN= 

HOEK Diertjes waar, duizend millioenmaal klei- 

ner daneen Zandkorrel , die in’: Water zwom- 

men (*). Met den Hoogleeraar M USsSCHENe 
BROEK te onderftellen , dat deeze Diertjes 
Spieren, Zenuwen, Vaten, ja zelfs Bloed- 
bolletjes zouden hebben , gaat wat ver. Ik 

{tap andere Waarneerers , welke Mikroskoo- 
pifche  aarneemingen geboekftaafd hebben, 

over. By LeperRMULLER vindt men de 
aartige Vertooning van zodanige Riertjes ia 
Hooywater af:ebeeld (f). Ik vind echter, 

in myne infufie van Hooy , de Geflalte meer 
eenvormig ‚ en, fchoon ‘er eenigen onder 
„voorkomen , die dus als Zakken of Blaasjes 

zyn vol Bolletjes , zyn doch de meeften als 

enkele Bolletjes door het Vogt verfpreid en 
maaken haare byzondere beweegingen , van 
zwemmen , tuimelep en ronddraaijen De fis 

guur is in’ dlaemeen Eyrond , of liever Ovaal: 

want 


(*) MUSSCHENBR, Elon. Phys. Oäavo, ps: 16, Bes 
gzinzelen der Naturkunde, Quarto. 6. 26. 
1e (f) Mikroskoopifche Wermaaklykheden , by de Erven van 
F, HOUTTUYN uitgegeven wordende, I, D. Pl, ZLVIle 


pr WARDIERTJES 205 


want de grootften ten minfte komen my, on- A 
der ’t tuimelen , zeer plat voor. Even zoda-\sxxv, 
nigen vind ik in de Infufiën van verfcheider Hoorp- 
ley Bladen , die nu eenigen tyd in Water ge- “TUE 
{taan hebben. Meest bevinden zy zig in zo- ai 
danige Aftrekzels, die een rottigen Stank dl 
uitgeeven, en dus weezentlyk rotten. Zal men 
dan wederom met de Ouden zeggen? De Ver- 
rotting brengt leevende Schepzelen voort (*). 

Inderdaad , zo de enkele beweeging een vast - 
Kenmerk is vaneen Dierlyk Leven , dan leeft 
de geheele Natuur en alles is bezield, Honderd 
Voorbeelden , niettemin , toonen ons, dat ‘er 
„Leven plaats heeft zonder Beweeging: waars 
om kan ’er ook geen Beweeging zyn, zonder 
Leven > Maar de manier van beweeging fchynt 
hier zeker Oogmerk te onderftellen , gelyk in 
‘t befchouwen van deeze Infufie- Diertjes blyk= 
baar is. Sommigen fchieten ylings dwars door 
het Veld van ’t Mikroskoop, en leggen in een 
oogenblik een Weg af , wel twintig, dertig 
maal zo lang als haar Lighaam, dat ondertus- 
{chen geheel onbekwaam fchynt te zyn , tot 
zulk een vluggen voortgang! De Wonderen, 
die zig in de Levensmanier , Huishouding en 
Voortteeling der Polypen en andere Plantdieren 
openbaaren, doen ons vastítellen , dat ’er one 
eindige Wonderen kunnen zyn , van verfchil- 
lende natuur, nog zo wel voor ons Gezigt als 
voor ons Verltand verborgen, 

De 


(*) Zie het Ie STUK van deeze Nat, Hiftorie, bladz, 2934 
El, DEEL, XVIII, STUK, 


VI. 
AFDEEL. 
LXXXV. 
Hoorp= 
STUKe 
Infufie. 


Diertjes, 


206 BEsCHRYVING VAN 


De Redeneerkunde moet onze Stuurman zyn 
in ’* beoordeelen der Verfchynzelen. Wan- 
neer wy op een gloeijende Kole eenige be- 


weeging zien, dan denken wy niet om Diert- 


jes, dewyl wy vastelyk onderftellen, dat die 
Hitte onverdraaglyk is voor ’t Dierlyk Leven. 
Zien wy beweeging op een uitgedoofde Ko- 
le , dan denken wy om de Afch, wier ligte 
heid door den Adem bewoogen wordt. Zien 
wy de Afchdeeltjes heen en weder fpringen, 
aangelokt en weggeftooten worden met den 
Teurmalin , dan oordeelen wy een byzondere 
kragt in deeze Steen, door de Warmte opge 
wekt , hier van de oirzaak te zyn. In dit al« 
les heeft Beweeging plaats, zonder Leven. 

s, Uit de Waarneemingen van den Heer 
2 NEEDHAM , met die van den Heer vu 
2, Burron vergeleeken , blykt, dat Zelf- 
» ftandighedeh van eene Dierlyke en. Planc= 
', aartige natuur , in kookend Water Zaad 
3, pen en in Bottels gedaan , welken men ’er 


9) geheel vol mede maakt , dan zo digt toe- 


3» gekurkt , dat ’er geen de minfte. Lugt in 
9, kan komen , en zelfs eenigen tyd in heete 
s, Afch gehouden , op dat, indien ‘er eenige 
5, Eytjes van Infekten ín waren , dezelven vol- 


“ss ftreke mogten vernield zyn: het blykt, zeg 


ss ik, uit de Proefneemingen van deeze Hee- 
s, ren , dat zulke Zelfftandigheden, niettegen- 
9» flaande de gedagte voorzorgen „ Mikros- 
» koopifche Diertjes van werfcheide Soorten, 
en 

3) 


Me» 


k: DE WARDIERT JES. 207 


„ en zulks fchielyker of langzaamer voort-, VI. 


‚…, brengen ‚ naar den hooger of laager trap ÄFDEEL, 


LXXXV. 
‚‚ van- Werheffing in deeze Zelfftandigheden noorp- 


_„ Hier uit befluiten zy, dat ’er een: weezent- sTur. 


„, Iyk voortbrengend Vermogen in de Natuur Zfsfie- 
„is, waar door deeze Diertjes worden ge-" "7" 
ss tormeerd.” | 

Dus ziet men, dan, deeze Deeltjes voort- 
gebragt in eene Plaats , en in Omftandighe. 
den, die geen de minfte gelegenheid verfchaf. 


‚fen tot een Dierlyk Leven’, ons bekend. Bran- 


dende Hitte en gebrek van Lugt, fchynt daar 
mede volkomen tegenftrydig. Ik zal de Procfnee- 
mingen van den Heer Epwarp WRIGHT; 
daar omtrent in de Zomer van ’t jaar 1752 


in ’t werk gefteld, van wien ik ook het voors 


gaande ontleend heb (*), hier bybrengen. 
„, Schoon het grootfte deel der Dierlyke Proefnce. 


> Zelfftandigheden , waar op ik myne Proe- rens 


WRIGHTe 


‚ss ven nam , behandeld zynde op de voorgee 


„ melde manier , fchielyker of langzaamer 
„> een groote menigte van Mikroskoopifche 


9 Diertjes uitleverde ; de meefte Plantaartige 


„ Zelfftandigheden niettemin , ’t zy wegens 
9, de koude van ’t Saizoen , ’t welk deezen 
s, Jaare by ons niet gunftig was, of wegens 
„> eenigen .misflag in % klaar maaken der In- 
» fufie, ftelden my geheel te leur, en on= 

der- 


(+) Pfhilos. Tranfalt, Vor, XLIKs Part, ze for 1756, pag, 
55e 


Te DEEL, XVII, STUKa 


kod 


vl, 
ArFDEEL 
LXXXV, 
Hoorp= 
STUER: 

Tnfufien 
Diertjes, 


Infufie= 
Dierties 
van Pisíe- 
bedden. 

Plaat 
CXLILle 
Fig, des 


208 BESCHRYVING VAN 


» dergingen eene Gisting , zonder eenig het 
» Allerminfte blyk van iets , dat met Leven 
9) was begaafd, te vertoonen. | 

‚„ Door gebrek van tyd waren myne Proef- 
»‚ neemingen zo talryk niet, noch zo wel aans 
‚> gelegd, als ik zou hebben mogen wenfchen. 
» Ook heb ik den uitfla® van geenen aange- 
„„'tekend dan van twee, door my in ’t werk 
» gefteld. op de: Pisfebedden en Spaanfche 
‚‚ Vliegen, Zelfftandigneden die van veel gee 
5, bruik in de Geneeskunde zyn „ ’ welk de 
‚ Waarneemingen op dezelven van te meer 
» belang maakt. 

» Den tr Mey , ’s voormiddags te elf Uu- 
»» Ten, zette ik een infufie van gedroogde Pis- 
„ febedden (Müllepedes), gelyk men gemeen 
„, Ìyk in onze Apotbeekers Winkelen nahoudt, 

‚ Ík deed ze ongeftooten in een klein Flefch- 
» je, dat ik ’er half vol mede maakte: toen 
„ goot ik ’er zo veel kookend Water op , dat 
„, het met Hals en al gevuld was4 {topte het 
», met een wel gekaauwde Kurk, en ftak het 
‚> in een Broekzak, waar het in een gemaa- 
tigde Warmte bleef. Ik hield het daar in 
tot tien Uuren ’s avonds, wanneer ik een 
s, Druppel der Infufie onderzogt met het 
„ fterkst Vergrootende Glas van een zeer goed 
 Mikroskoop , door Monfr. CLARKE van 
„ Edenburg gemaakt. Ik vond het krielen 
2» van langwerpige , platagtig dunne , door- 


ss fchynende Diertjes , die nagenoeg van eene 
» zelfde 


„DE WaRrDEERTjES aôg 


gy zelfde breedte. over de gehele langte van, VE 
‚hun Lighaam waren , en zonder eenige, a 
» vertooning van een Staart: (zie Pl, CXLIII. Hoorn. 
‚Fig. 4» A.) zynde allen baarblykelyk van STUK 
‚een zelfde Soort , doch nier allen van de on 
„> zelfde langte en breedte. Zy waren uiter« 
», maate vlug, en ‚naar ’t my duidelyk voors 
>> kwam , willekeurig in hunne beweegingen, 
»s welken zy in alle Koerfen volbragten;, op 
3» eene golvende Wormagtige manier. 
ss De fpoedige verfchyning waarneemende 
»> van deeze Diertjes , wenfchte ik te weeten , 
s, in hoe kort een tyd zy voortgebragt mogten 
z» worden. Ten dien einde maakte ik, den 3 
_»» Mey, andermaal even zodanig een Infulie „ 
» die ik in myn Broekzak als te vooren ftak , en 
„‚ een Uur daarna een Druppeltje daar van voor 
»s 't Mikroskoop bragt , nog Melkwarm zyn- 
5, de. „Toen nam ik zeer weinigen van deeze 
os Lighaampjes “waar , die zig zeer vlug bee 
») woogen door het Vogt. Een Uur daarna 
») vertoonden zig meer van dezelven , en, 
»» voor ‚het verloop van drie Uuren, bevond 
‚nik dat de Infufie een- menigte van dezelven 
5 bevatte. Zy bleeven een Uur of twee daars 
‚9 Na in getal. coeneemen „ als wanneer de In- 
3, fufie ’er. zo veel fcheen voorrgebragt te. 
») hebben , als zy kon, 
» Den 3 Juny maakteik, op evende zelfde vat 
» Manier , eene Infufie van ongeftooten Spaan- than 
2, fche Vliegen, en, in omtrent de zelfde tyd, 


‚ bee 
Je DEEL, XVIII, STUKe 


ed ai ei 
are BERESCHRYVING VAN 


VI; s bevond ik dezelve geheel te krielen van het 
xs zelfde flag van Diertjes , als ’er in de Infu- 
Hoorp: 3, fié van Pisfebedden waren. 
STUK  ,; Deeze Lighaampjes , welke zig in ’t eerst 
rr » grooter dan die in Semine Masculino vertoon- 
| 4; den , werden zeer fchielyk in kleinere ver- 
5 deeld , (om volgens den Leertrant van de 
„‚ Heeren NEEDHAM en BUFFON te fpree- 
ss kem,) of , (zo anderen mooglyk liever zig 
„, zouden willen uitdrukken ,) door kleinere, 
z» en deeze wederom door anderen, die nog 
»‚ kleiner waren , opgevolgd. Dit gig zo 
> voort, tot dat, na verloop van weige Dae 
$» gen, het fterkst vergrootende Glas van ihyn 
‚‚ Mikroskoop niets gage voor ’ Gezigt 
5 kon brengen. 
3; Deeze beide Zelfftandigheden „ in overe 
“4 gehaalde Wyngeest of andere Geeftige 
‚ Vogten geïnfundeerd „, vertdonden geene 
os van deeze Lighaamen , en eenige weinige 
55 ger vân zulke Vogten; of van eene 
‚ Solutie van vaste of vlugge Alkalyne Zou- 
ss ten , in dergelyke Infufiën gedaan zynde, 
> werden deeze aande oogenblikkelyk- ver- 
ss nield, 
, Ik zal geen tyd verfpillen. met te dier. 
» zoeken, of deeze Diertjes voortgebragt 
„‚ worden door decompofitio der Zelfftändighe- 
ey den, in welken wy ze waarneemen$ als die „ 
«> volgens DE BurronN, een menigte van 
s leevende Werktuiglyke deeltjes bevatten; 


rf 


DE WARDIERTJES. 211 


55 of, volgens NEEDHAM,; door éen Groei-, VL 
„‚ zaam Vermogen in ieder Mikroskoopifche Arnar 
2 Stip, in ftaat tot Vorming van fam@nvoe- Hoorne 
„, Zingen van den tweeden räng , Mikroskoo- dak, 
‚ pifche Planten, Plantdieren of Diertjes , Did 
„‚ naar den grooteren of kleineren trap van ‘ 
 Verheffing , welken dergelyke Zelfftandige 
2, heden bereikt hadden. Dan of zy voort- 
3 komen uit Eijertjes, te vooren in die Stofe 
„> fen geweest zynde, en bekwaam om een 
„, grooten trap van Hitte uit te ftaan, zons 
„der vernield te worden; welker Vrugtbe. 
9 Zinzels fchielyker of langzaamer ontwik- 
‘ keld werden, naar de bekwaamheid van het 
3, Nest ; gelyk het Gevoelen is van den ge- 
„ leerden en vernuftigen Doktor PARsoNs, 
sin zyn Verhandeling over de overeenkomst 
$, tusfchen de Voortteeling der Dieren en 
ss Plantgewasfen. 
s Aangezien men , door het beflisfen van 
‚‚ deeze verfchillende Gevoelens te onderneee 
;‚ men, een groot Vertoog zou kunnen fchry= 
s ven, Zonder misfchien de Zaak te door- 
> gronden; zal ik hier alleenlyk aanmerken „ 
„dat, welk van deeze Gevoelens wy ook 
„ otitielzen „ dit ten minfte ontwyfelbaar 
 fchynt te zyn; dat de vroeger of laater 
„> verfchyning van de Mikroskoopifche Dierte 
„s jes altoos afhangt van den trap der vorde- 
‚s ting ùdar de Verrotting, in zodanige Zelf. 
„ ftandigheden , als dezelven voortbrengen. 
SE | _« Dit 
EL DEEL, XVIII, STUK, / 


er BESCHRYVING vaN 


VI. 
AFDEEL. 
LXXXVe 
HoorD= 
STUK. 


Zfufien 
Dierzjes, 


„> Dit is ’c geval niet alleen met deeze Diert- 
s»» jes, maar ook met de Maden in Vleefch, 
„welken de geheele Wereld weet, uit de 
‚> Eytjes van Vliegen voort te komen. a 
„ De twee Zelfftandigheden , Pisfebedden 
» en Spaanfche Vliegen , op welken de ge- 
»> dagte Proefneemingen in ’t werk gefteld — 
ss-waren , zyn aanmerkelyk geneigd tot Ver- 
„‚ rotting , en derzelver Infufiën Keeken’ in 
2» een korte tyd afgryzelyk.. 
_ Bevergeil (Castoreum) , hoewel een Dier. 
2 lyke zelfftandigheid „en ‘oogfchynlyk-zeer 
„ verheven , op de zelfde manier béhandeld 
» zynde. als de bovengemelden , bragt „ 
„> fchoon men het dagelyks met het. Mikros- 
‚‚ koop bekeek, en de Infufie verfcheide 
5» Maanden bewaarde, geene Diertfes te voors 
„‚ fchyn , ja fcheen- geene de minfte verande. 


“9 ring te ondergaan. Hier door werdt bevese 


sstigd , het gene de verftandige Doktor Prin= 
„; GLE waargenomen heeft ;- dat , naamelyk , 
4 hetzelve een Middel tegen *t bederf (Anzi- 
„. fepticum) is. Zulks ftrekt ook.tot bekrag- 
„> tiging van de Aanmerking „ “door. my hier 
s-voor gemaakt, dat de verfchyning van zo= 
ss danige Diertjes eene neiging tot. Verrotting 
aandaidte Hierom. ben ik van. Gevoelen „ 
„dat zulke Waarneemingen. met het Mikros- 

s‚ koop, zorgvuldig en naauwkeurig in’ werk 
„ gefteld ‚ met nuctigheid zouden kunnen ge- 
15 bride worden in het onderzoek der Qualita- 
2 bes 


„De WARDIËERTJES 213 


5» fes Septice &? Antifepticea van Dierlyke en. VI 
‚‚ Plantaartige Zelfftandigheden : aangezien op Anheers 
‚ deeze manier de eerfte beweeging van de Hoor- 

ss … Verrotting te ontdekken is „ eer zig dezelveSTUx. 

‚ Anderszins openbaart. gon 
ss Dewyl iedereen zou wenfchen ; indien Beb 

ss doenlyk ware , zyne Studiën en Waarnee- 

9 ingen, (hoe Philofoophifch, of anders tot 

s vermaak ingerigt „dezelven ook mogen zyn ‚) 

ss in zeker opzigt ten beste van het Meních» 

> dom te doen. dienen ;,zo fchynt hier een 

s» nieuw en vrugtbaar Veld van onderzoek 

s, geopend te zyn voor de genen, die vermaak 

» hebben in Miükroskoopifche nafpooringen. 
ss. Ten befluite , moet ik hier nog eenige 

2, Aanmerkingen byvoegen , poopens de Ver- 

s‚ heffing, waar van hier voor gefproken is, » 
> Alle Verheffing (Exaltatio) fchynt zeke. 

5» Te modificatie te zyn van de Zouten en 

ss Oliën der Lighaamen : een bekwaame trap 

»» derzelve begunftigt de Groeijing der Plan- 

ten, en onderfteunt het Dierlyk Leven: een 

„> Srooter trap, welke ik de Rottige Verhef= 

ss fing wil noemen, en naar’ welke alle ge- 

9, werktuigde Lighaamen min of meer neigen, 

») Ontbindt den famenhang derzelven „ en be. 

ss gunftigt de voortbrenging: van Mikroskoo- 

s» pifche Diertjes „ of de ontwikkeling „der 

s» Eytjes , waar uit zy mogen gekipt wore 

s> den. Een nog hooger trap van Verheffing 

ip” ftremt deezen- voortgang’, Zo. wel als“ de 


O 3 ‚> Groci- 


L Daz, XVIJL, STUKs 


2m BESCHRYVING vAN 


VI 3 Groeijing der Planten, en in zekere Om- 

d >, ftandigheden zelfs het Dierlyk Leven; ge- 

XXV. 

Hoorpe 1 lyk plaats heeft in alle fcherpe Scheidkon- 

STUK. {tige toebereidingen , enz. ’t zy dezelven 

Toffee „ tot het Ryk der Planten of der. Dieren 

Diert jes. EL 
„ behooren”. 

proefnee. De Wadud van gedagte Heeren, 

ee BurroN en NEEDHAM , meest inge 

Dierlyke rigt zynde , om de Eigenfchappen der zo be: 

Stolen, _rugte Diertjes in het Mannelyk Zaad te ver- 
klaaren , zo hebben zy daar in een dergely- 
ken trap van Exaltatio , als: dit Zaadvogt tot 
Verrotting doet neigen , onderfteld , en het is 
blykbaar, dat. ‘er die in plaats heeft : doch 
hoe komen dan dergelyke Diertjes ook in de 
Infufiën van Plantgewasfen? Hoe kunnen zy 
zulk eenen trap van Hitte; als hier gebruikt 
is , wederftaan 2 Ik befloot deeze Proefnee- 
mingen na te doen , eù verfcheide Dierlyke 
Stoffen by der hand hebbende , nam ik daar 
van vierderley, te weeten; 


ka Gedroogde ‘Pisfebedden. 
„9, Eenige brokken van reeds meer dan tien 
… _Jaaren door my bewaarde Haften. 
3. Eenig Gruis en brokjes van een gebra- 
ken Zee- Appel. | 
—ée Dergelyk: Gruis van Korne ‚ ook 
veele: gareno oud. 


Ik deed dar van Cen aanmerkelyke veel- 
N ‚heid , 


De WARDIERTJES 215. 


heid, ieder in ’t byzonder, in vier Ons-Glaas: „Vh, 
‘jes, en goot dezelven , den zo December RN : 
1772, 's morgens, ten boorde vol met ge- Hoorp- 
kookt en kookend heet Regen. Water , ko» “TPE 
mende direkt van ’ Vuur, Ik ftak deeze BS 
Flefchjes wel niet, gelyk de Heer Wuicar , pn 
in myn Broekzak , maar, na dat ik die op 

t oogenblik wel digt gekurkt had , zette ik 

ze in een Kasje op de zyde van myn Engele 

fchen Schoorfteen , in welke gevuurd werdt, 

en dus bleeven zy in dergelyke gemaatigde 
Warmte. Des avonds om zes Uuren , wanneer 

zy nog warm waren, onderzogt ik de Infue 

fiën, en bevondt de Vertooning, in drie der. 
zelven , volmaakt met die in ’t voorgemelde 
Hooywater , waar van ik nog by my had 

ftaan „ overeenkomftig. Een Druppeltje van 

het Hooywater bekeek ik eerst, om te beter 

van de anderen te kunnen oordeelen , en toen 

een Druppeltje genomen hebbende van de Ins 
‚_fufie der Korallynen, ftond ik verbaasd, juise 

even het zelfde Verfchynzel te zien 3 des ik 

dagt, of ik my ook vergist had In de Infue 

fiën der drie laatstgemelde Stoffen, niettemin, 

was de Vertooning eveneens; uitgenomen , 

dat in die van Zee- Appel - gruis de beweegen- 

de Deeltjes een weinig grooter fcheenen: 

maar dt Gruis {tonk Ee door de Vogtig- 

heid, reeds een weinig, voor dat ik hee in ’% 
Flefchje deed. De Stank der infufiën was 

piet van belang. In die van Pisfebedden open- 


| O4 baars 
1 DEEL. XVIII STUKe | 


gi6 DEseurRYyYvVING vAN 


VL baarde zig niets. Ik dagt derhalve , dat des 
Pee zelve nog geene genoegzaame brosjing ondere 
Hoorp- Z&an had, en derhalve liet ik alle de Flefchjes 
STUK. op de gezegde plaatsftaan, tot den 14 Decem= 
RG ie ber, ’s avonds, als wanneer zy allen geweldig 

ftonken , doch toen openbaarde zig niets, zelfs 

niet in die der Pisfebedden. 
werklaa, Ik wil, door deezen uitflag van myne 
inh droetacemine ‚ dien van den gezegden En- 
zel, ° _ gelfchman niet wraaken. Ik befluit ’er alleen 
uit, dat de gedagte beweegende Deeltjes zig 
gereedst in de Infufiën van Dierlyke Stoffen, 
die vergruisd zyn , openbaaren. En, om 
eenige reden te geeven van dit Verfchynzels 
zo laat ons agt geeven op de famenftellende 
Deelen der Lighaamen. De Planten, zo wel 
als de Dieren , beftaan uit een groote veelheid 
van Water , een kleine veelheid van Aarde , 
meer of min Oliën en Zouten, die in trap van 
hoeveelheid, zagt of fcherpheid , oneindig ver- 
fchillen , en het onderfcheidend Kenmerk der 
Smaaken veelal uitmaaken. De Geeftige Stof. 
fen, in fommigen blykbaarlyk vervat , vervlies 
gen te fchielyk , om in dit Geval griene 

te verdienen. 

Als een leevend Dier of Plant zig in ’ Was 
ter bevindt , zo onderhoudt het Zeven de fa- 
menftelling der Deelen. Of dit in alle Schepze« 
len, op gelyke manier als in de Visfchen, ge- 
fchiede 3 dat , naamelyk , de Enden der uit= 
waafemende Vaatjes met zekere Schubbetjes 


5e 


| 


DE WARDIERTJES. 217 


„gedekt zyn ‚wier kragt door ’t fterven vers. VL. 
dwynt: dan of ’er iets dergelyks plaats heeft „ner 
als in de Knoppen der Boomen, die door een Hoorp- 
Olieagtige of Harstagtige Stoffe voor het in- STUK. 
dringen van Vogt of tegen de Koude befchut oan ien 
worden, durf ik niet bepaalen. Misfchien ge je 
beurt het één zo wel als ’t andere. Wy zien 
ten minfte , dat een leevend Lighaam, ’t zy 
Dier of Plant , door de Dood de Veerkragt 
van zyne Deelen verliest, flap wordt, en 
mogen onderftellen , dat even ’t zelfde plaats 
heeft in de kleinfte. Vezelen en Vaartjes, die 
derhalve voor het indringen der wielsmatmabans 
bloot ftaan. 
Het gemis van deeze Veerkragt ie Vaten 
ontheft de Vogten van ’t bedwang , waar in 
zy zig bevonden , en doet dezelven fchiften. 
Wy zien dit, honderd maalen, in Bloed, dat 
uit een Ader gelaten is: wy zien het in de uit _ 
geperfte Sappen der Planten , die zeer fchielyk 
bederven. Het zelfde gebeurt in een Plant of 
Dier, gedeeltelyk of geheel in ’t Water gelegd 
zynde; doch minder fchielyk: dewyl het Wa- 
ter de. onmiddelyke edn van de open 
Lugt belet. 

Na deeze Ontbinding, nu ‚ moet zaden Ele-= 
ment , waar uit het Lighaam beftaat , zynen 
aart volgen. 1. De Waterdeeltjes vermengen 
zig met het Water , daar het Lighaam in ge= 
legd is. 2,-De Aarddeeltjes zakken naar den 
Grond, zo dra zy door eenige beweeging van 


®, 5 r el- 
TL. Deer, XVIIIe STUKe 


VI, 


Aroer, 


LXXXV, 


218 BESCHRIYVING VAN 


‘eis afgefcheiden zyn, 3. De Zoutdeel 
zjes fmelten in ’ Water, en zyn dus onzigt- 


Hoosp- baar. 4. De Olie-deeltjes, alleen , kunnende 


STUK. 


pit. 


op zig zelf zig niet mengen met het Water, 
dryven daar in , als zigtbaare Bolletjes , en 


worden door de Warmte in beweeging ge- 


bragt: doch deeze Warmte maakt. tevens de 
Zouten fcherp5 zy baart Leogagtige Zouten, 
die de Oliedeeltjes aantasten en tot een Zeep 


_ zig met dezelven mengen „ waar door die in 


Water fmelten ‚ en dus ook onzigtbaar wore 
den. Hierom vertoont zig in zodanige Infu= 


__fiën, die te lang geftaan hebben, en dus te 


rottig geworden zyn , niets ter wereld. Eine 
delyk maaken die Zoutdeeltjes de Oliedeel= 
tjes vlug, en vliegen daar mede weg; waar 
door de Stank en tevens ook. de bewegende 
Deeltjes geheel verdwynen. | 

Maar , het is ligt te begrypen, dat in alice 
het zelfde niet gebeurt. Gelyk de Plantaare 
tige en Dierlyke Stoffen in- Smaak en Reuk 
oneindig verfchillen , zo moeten derzelver 
Deeltjes ook: grootelyks verfchiilende zyn. 
In de Planten is de overgang tot Verrotting 
langzaamer , en daarom kan men de gezegde 
beweegende Deeltjes ook gereeder en langer 
daar in waarneemen. Is het niet te geloo- 
ven , dat zy het zyn, die de zelfftandigheid 
uitmaaken van de Schimmel , welke eerst als 
een Vlies op bedervende Vrugten , Bladen, 


op Conferven ;, Confituuren , op afgekookte 
Sy- 


DE WARDIERTJES. 219 


Syroopén en zelfs op Infufiën groeit : dan A VI 
vervolgens opfchietende Plantjes maakt , die geer jg 
uit hunne Bolletjes een byna onzigtbaar Stof Hoorp. 
uieftorten ? Dic is al van ouds in de Mucor “TUE: 
waargenomen. De Heer Mrcmerrusftelt, „ifm 
onder den naam van Mucilago , een ander Gee 

wasje voor , °t welk als Slym aan de Stammen 

der Boomen, op de Mesthoopen, en:op half 
verrotte Bladeren , in verfchillende geftalten 
voortkomt; beftaande „ wanneer het gedroogd 

is, *t eenemaal uit zeer kleine Zaadjes , met 
„Draadjes aan elkander gehegt , die dan in de 

Lugt verftuiven; even als de Bovist, in haare 
menigvuldige Soorten , haare zelfftandigheid 

als Stof uitfchiet, en het Plantje , van dergee 

lyke natuur „ door hem Carpobolus genaamd ; 

zyn Vrugtje, als een Bombe uit een Mortier , 

met een ongelooflyk geweld uitwerpt (*). 
Zouden niet, deeze en dergelyke werkingen, 

van de enkele Veerkragt afhangende , ook de 
gedagte beweegingen der zogenaamde Infu- 

fie- Diertjes kunnen veroirzaaken ? 

De Heer ve Burron merkt deeze Ey- Denkbeeld 
ronde of Ovaale Lighaampjes, als leevendige Aen 
Werktuigbyke Deelen * van het Voedzel aan (+). * Parzies * 
Hy ftelt dat uit dezelven bezielde Lighaamp-= kg 
jes voortkomen, die bekwaam zyn, om ande. 
aes ed hanen | re 

(*) Nova Plantarum Genera per MICHELIUM, Flor, 
3729. Pag. 22Ie Tab, tor, 

(1) Zie her L STum deezer Natasriyke Hiftorie, bladz, 
290 EnZo 

Te DEELe XVIIe STUK, 


ao BESCHuRrRvyYVING vAn 


Ea re Dieren voort te brengen. Hy wil dat zy 
sxxxv, het Lighaam voeden , en, by overtolligheid 
Hoorp- van Voedzel, daar in verfcheiderley Wormen 
STUK. voortbrengen zouden ; die -doch meestal ver- 
piket gezeld gaan met een gebrek van Voeding. Op 
even de zelfde manier zou die Werkzaame leeven- 
de Stoffe door dergelyken overvloed van Voed= 
zel , in de Volwasfenheid „de Voortteeling 
_ veroirzaaken. Dus worden geheel verfchillen= 
de uitwerkingen van eene zelfde oirzaak zn 
leid. 
Denkbeeld De Heer NEEDHAM gen gedagten Heer 
van NEED» 
HAM. Wel toe , dat de zogenaamde Diertjes in ’t 
“ Spontas Mannelyke Zaad van eigenwillige beweeging * 
re ontbloot zyn , doch hy twyfelt niet ; of de- 
zelve heeft plaats in fommige Infufie- Diert- 
jes. In het Aftrekzel van Koorn of Graan hadt 
zyn Ed. een Mikroskoopifch. Plantje “waarge= 
nomen, waar uit Diertjes voortkwamen, wel- 
ke niet alleen zig ophielden of voortgingen naar 
believen, vermydende elkander zo wel als ’c 
gene hun in de weg was, maar van welken de 
Jaatften ook veel werk deeden om uit hun Nest, 
dat eene Kegelagtige figuur. hadt , te komene 
* Schynt dat zyn Ed, onderftelt , dat altoos 
eerst in de Infufiën iets Vezelagtigk si welk 
Plantaartig is, uit de Lymigheid der; Vogten 
ontftaat , ’t welk verder de Diertjes uitgeeft. 
Dus fpreekt hy , naamelyk, daar van (*). 


… In 
(*) Nouvell, Obferu, Microscopiguts, Paris 1750, pag. 505e 


âp 
SDE WARDIERTJES zr 


„ In’ algemeen gaan alle deeze zelf{tandig- VL 
‚ heden, ’t zy van Dieren of Planten, tot eene geren 
sb " Veerkragtige Lilagtige Stoffe over , welke Hoorns 
„‚flegts-een hoop Vezelen uitmaakt; Wash in STUKe »: 
„s fommigen is de Groeijing zo fterk en de Fer "a 
„> Takmaakingen zyn zo duidelyk , dat men 
»» Gewerktuigde Wezens * ziet voortkomen * Erres, 
uitde Enden wan deeze Takken, even als 075472 
9, Zaaden uit hunne Huisjes. . Dit Verfchyn- 
„> zel is in anderen niet zo kenbaar, In dee 
z zelven fchynt de gantfche Lilagtige Klomp 
„ zig op den zelfden tyd uit te zetten, dienen= 
„ de als tot-een Lyfmoeder „ daar de Diertjes 
„‚ aan alle zyden uitgaan. Dit is zo waar, en, 
ss onder andere redenen „welke men van deeze 
‚» Verfcheidenheid zou kunnen geeven, is het 
9 verfchil van Lymerigheid in eenige Stoffen 
» zo groot, dat fommigen. van deeze Diert= 
ss jes» gelyk die van ’t Mannelyke Zaad , 
„;’Staarten fchynen te hebben even als de Done 
»j derpaddetjes , welken zy , geduurende eeni- 
gen tyd, agter zig fleepen : anderen hou 
> den , in verfcheide foorten, van Infufiën, 
„smet korte Vezels aan de Klomp, en hebben 
„eene drillende beweeging f,» die taamelyk + arwen. 
z, lang duurt „eer zy zig geheel daar van zer d'Os 
cillasigg 
;‚ontflaan kunnen : anderen ,-eindelyk „komen 
» geheel vry en vrank, zonder eenig belet- 
2 zel, tevoorfchyns” 
De Waarneemingen , welken de leek NEED- waarnee. 
HAM met den Heer pe Burron op ’t Man-:} Zen 8 


* flE« VOET, 
E, DEEL, XVIII, STUK, 


gee BESCHRYVING vAN 


VI. nelyk Zaadvogt deedt , ontdekte hem, dat de 
j perpker zogenaamde Diertjes, daar in vervat, volko- 
“Hoorp- mén met die vàn de Infufiën der Plargèdab- 
STUK. fen overeenkomftig waren. By ftelt de Verz 


Pt tooning door ’t Mikroskoop voor, als by 


Plaat 
cxLiis. Hier verfchynen , in ’ Veld van ’c Mikrose 


Bs 4» koop, verfcheide Takkige Vezelen , die, Dier- 
tjes uitgeeven ‚ welke dus naar Besfen met 
Steeltjes gelyken. Een deezer Vezelen is 
overlangs verdeeld , en mâakt als twee Boo- 
gén ; onder en boven famengevoegd , welke 
een langen poos , door Onophoudelyke Dril- 
lingen, naderden dan en afweeken van de gee 
ftipte Lyn, die in ’t midden daar tusfchen ges 
trokken is, tot dat zy eiridelyk in Bolletjes 


Ontbónden werden. Daar nevens ziet men 


zodanig een Diertje , met een zeer lange 


Staart , welks Lighaam uit drie Bolletjes fchyat | 


fämengefteld te zyn: eene byzonderheid, wel» 
ke LEEUWENHOEK Opgegeven heeft als 
een ofderfcheidend Kenmerk vaneen: byzon. 
wan. dere Soort van Záaddiertjes *; daar het doch 


__ maux ET sen Toeval is, hun allen gemeen, 
Spermaria Hdar een Toeval is, EN 


ges — meer Zy ku Lighaam uitrekkén, om zig los 


fe máaken' vân de aanhechting, welke door 
de lange Vezelen, die zy agter tig fleepen, 
hun geboeid hielde, | 
waarnee- … Deeze Groeijende Kragt; gelyk nd Ed. de: 
Berger zelve nóenmt. ; kwam hem Bordje ech rad 


wan wide 
$ 


Letter DB, in Fig. 44 op onze CXLIII. Plaat. 


K 


DE WARDIERTJES, 22} 


der voor, in de Plantaartige Infafiën. Ge- Vs 
Árbért, 

ftampt Koorn , eenige Dagen, (tien, vyftien vans 
óf twintig; naar ’t Saizoen,) in Waâter Be-Hoorss 
{taan hebbende ‚ nam hy daar in een menigteSTuEe - 
ván Vezelen waar , die uit eeù Klomp voort- tee: 
Kwamen , zyhde altemaal Dierplanten , uît- 
gwellende door eene kragt, welke gehuisvest 
wäs in ieder Vezel, Zy bevonden zig in ver: 
fchillende ftaat ; alzo fommigen naar Halskete 
tingen van Paarlen geleeken, anderen dan het 
end een Knop hadden, gelyk de Lifchdodden; 
of gelyk de Kop van een Dyebeen. In afge« 
fcheiden brokjes van deeze Vezelen nam hy 
eene Wormswyze beweeging waar, ’t welk 
‚hem tot verzekering trekte, dat deeze Veze- 
len weezentlyk Dierplanten waren. Volgens 
zyn denkbeeld zyn die witte Vezelen van de 
Verzengde Tarw , welken Aaltjes uitleveren ; 
van eene zelfde natuur $ zo wel als de zelf- 
_ ftandigheid „ welke door de Bolletjes van het 
Stuifmeel der Bloemen , als dezelven bar- 
ften » uitgeworpên wordt. Indetdaad , ’% is 
zeker, dat in beiden de Vogtigheid haáren rol 
$peelt : hoewel veel fchielyker- in deeze dan in 
genen. Niets gelykt, zegt hy, meer naar de 
gedagte Vezelen dan de Schimmeldraadjes , 
die enkel uit eene Groeijing van Dierlyke of 
“ Plantaartige Stoffen ontftaan ; doch, door de 
Lugt belet, zig niet verheffen tot eenen 
Dierlyken aart, 

) Lee 
Je DEEE: XVIII, STUK; | 


224 BESCHRYVING vAn. 


„VL Zeker denkbeeld , om deeze Dierplenten-te 
seas; kunnen befchouwen zonder derzelver Groeis 
Hoorp- Jing te ftooren , deedt den Heer NEEDHAM 
STUK. een nieuw, Verfchynzel ontdekken, Hy nam 
Mikros- Tarw- of Gerstkoorntjes, en ftak dezelven in 

koopifch 8 ke 5 
Eylandje, Gaatjes, die ineen dun fchyfje Kurk gemaakt 
Cxhrer waren, laatende dezelven dus op ’t Water 
Fig.4, dryven. «Het Spruitje was. naar boven ge- 
21° keerd , of met de punt- van een Pennemes 
zorgvuldig weg genomen , om dezelven het 
uitfchieten op de gewoone manier te belet- 
ten. Het Glas in de Zonnefchyn gezet zynde, 
gaven deeze Graanen nederwaards Takfchietin= 
gen als Koraalboompjes uit „en ; dit onder -end 
met de. Worteltjes affnydende, bragt hy hets 
zelve in Water onder ’t Mikroskoop. Dus 
fpreiden.de Worteltjes zig uit, en vormden als 
een Mikroskoopifch Eilandje, alhier by Letter 
C, in Fig. 4 ‚vertoond: hetwelke dergelyke 
Knodsagtige en geknopte Vezelen uitgaf , als 
boven van gefproken ís. Onder dezelven 
kwamen ’er voor met Kegelagtige Knoppen ; 
die een menigte van kleine Deeltjes uitgaven, 
De zodanigen worden Mikroskoopifche Plants 
‚ xzie Ìes van hem genoemd *, hoedanig een by Let- 
bladz, zzo,ter D, door fterke Vergrooting , afgebeeld is, 
___zo als het zyne Deéltjes uitwierp , in welken 
hy eene eigenwillige, beweeging, als gezegd is, 

hadt waargenomen. 

verholen. Ík zal befluiten met de Aanmerking van 
bere LINNWUs, dat ’er nog veele keevende Deel — 
| | tjes 


„4 


De WARDIERTJE S. 223 


zjes * verholen zyn „ die misfchien tot dit: VL 
Geflagt behooren, maar wier Ontdekking voor 


LXXXV. 
de Nakomelingen moet overbheven: Zyn Ed. Hoorp- 
zel: dus op À | STUK, 

Tafufsén 

Diertzes. 


ë. De hefimetting der Uitflaande Koortfen? » nrpsnis 
B, De oirzaak der Verheffende Koortfen 2 vive 
y. Het vogtige Venyn der Venus-Ziekte? 
ò, De Zaad- Wormpjes van Leeuwenhoók ? 
es. De Web, die in de Bloeimaand in de Lugt 
hangt? 
& Het bederf der Gisting en Verrotting, 
Munch ? 
maar, Zegt hys 


Ik zag al het Werk Godes: dat de Mens 
fche niet en kan uitvinden het Werk dat 
onder de Zonne gefchiede: om ’*t welke 
een Menfche arbeidt om te zoeken, maar 
hy en zal ’ niet uitvinden: ja indien ook 
een Wyze zeide, dat hy’t zoude weten, 
zoo en zal hy ’t doch niet konnen uitvine 
den. Eecues. 8. Vers. 17. 


Ee | Wy 


Er DEEL; XVIII, STURe 


6 4 B E's L Ut Tr: 


Wy zien zyner Werken het minfte deel: 
veel grooter zyn ons nog verborgen. 
In SYRACH. 43. Vers. 36, 


| 


EREEE EEKEREN LEE EEN 


Wat in de Lucht op d’ Aard in ’t Water leeft, 
% Wacht all’ op God, die elk zyn Spyze geeft. 

* Wacht all’ op God, die alles kan belioeden , 

ls zyne gunst alt Schepz’len Heir wil voeden , 
En Liefderyk aan hunnen nooddruft denkt , 
Vergadren zy den Voorraad dien hy fehenkt, 

En worden door. Gods goedheid mild bejegend , 

Elk op zyn zyd in overvloed gezegend. 

Verbergt 8’, O God! Uw glansryk Aangezigt 
Dan fiddren zy, op 't misfen van dat Licht: 
Dat troostryk Licht, waar door zy °t Licht ver- 

_ Werven, 

Neemt Uwe hand hunn” Adem weg zy flerven; 
Zy worden. Stof , gelyk zy zyn geweest. | 
Bezielt Gy hen door ’t zenden van Up Geest; 

Dan wordt op nieuw het Leven hen befchooren; 

Dan wordt all’ Aard met nieuwen Glans herboren. 
De heerlykheid der hoogfte Majesteit, 

Zy hoog geroemd en duur’ in eeuwigheid ! 


Pf. TO4e vs. 27=3t. 
SSEGOLOCSELELIELEEEEE 


EINDE van ’T EERSTE DEEL 
DER 


“NATUURLYKE HISTORIE. 


“ 


BL A De 


BLAD WYZER 
pn DER | 

ZEE-GEWASSEN EN PLANTDIEREN: 

AN Es » Voor de Getallen geplaatst, wyst r heb 


Zeventiende en { dit Agttiende Stuk van het 1, Date 
der Natuurlyke Hiftorie, aan, 


A. CELLEPOREN. 4.205 
Ä Cypres - Korallyn. 1.537, 
ard. Kotaalmos. 75185 _ De | 
Adder - Korallyn. r. 598 | Dekzel- Diertje. _J. 29 
_ ArCYONIëN. 1.369 f Denneboom-Korallyn, 7. 534 
Asbest - Alcyonie, 1.395 | DiERPLANTENe r. 21 
Azyn- Aaltjes. J.195 | Diertjes in Vogtene Je203 
| Adda Dad. Spons, 1.459 
BAsTERDePOLYPEN. — f. zr { Doekfpons. 1,429 
Beker - Spons. 1.435 | DouLE WORMEN. fe 189 
Berberisfen.Diertje, Je 24 | Dons-Korallyn. 1,502 
Beroë, Je177 | Doodemans Hand of 
BLAas-KoRALLYNEN, #%,523} Toonen. s. 300 
Blaas- Polypuse f. 104 | Doolhoffteen. 1.123 
Blaauw Koraal. r.182 | Dopjes- Koraal, ‘ #.160 
Blad - Spons. 1,436 j Draad- Korallyn, 7.565 
Bleeke Polypus: f.ro2 | Druif - Korallyn, r.56a 
Bloedkoraal. r.258} Dryffteen, Te 124 
_ Bloeindraagende Spons. 7,394 e 
Bloemkool. — __#.129,160 t Edel Koraal. r,258 
Bloem - Koraal. fr, 17r | Eper KORAALEN, 1,234 


Bokken-Hoorn Korallyner.596 } Eenbloemig Korallyn, #.557 
Borftel « Korallyn, 7,571 | Eenzaame Lintworm. f.158 


Brandkoorn. Je2or | Eijer -Dier. L. 34 

Breede Lintworm. J. 167 \ Elands- Koraal, . 1.177 

Brood-Sponss, fr. 451 | Endivie - Koraal, T. 16% 
C. TI 5 

Ceder - Korallyn. 4,577 | Fluit - Korallyn, #.550 


CEL-KorALLYNENe  #,579 } Fluit- Diertje. L113 
Ea 6. 


BLAD WYZER | 


Ge Keursiyf - Korzllyn. rsr 
Gebondeld Pypkoraal, 'r. 102 | Kleef- Korallyn. r.S9E 
Geele Polypus. J. 65 | Klim-op Koraliyn. r. 556 
‘Gekettingd Pypkoraal. #. 99 | Klokdiertje. f- 27 
Gember Koraal. 1.153 | Klokjes- Pypgewas, … 7.sor 
Gepluimde- Polypus. # 502 KLOOTDIERT JES. fe 177 
Gezellige Polypen. J- 114 j Knokkel - Gewas. Tr. 152 
Gothlandfch Pypkoraal, r. 99 f Knoop- Korallyn, 1.563 
Graauw Koraal. 1, 358 | Kogeldiertje, J.18r 
Gxanaat- Appel « Bloefem Konings - Koraal, 1.234 
Korallyn. 1.526 Koorn - Aair Koraal, 7.157 
Groene Polypuse J. 46 | Koraalballen, r,203 
H. KORAALEN. 7. 232 
Haair- Korallyn. f, 531 | KORAALMOSSENe r. 504 
Haairig Korstgewas ff. 478 | KorALLYNEN. r.520 
Harde Spons. 1.445 \ KORSTGEWASSEN. 1.470 
Haringgtaat » „Korallyn. 7.541 | Kransjes - Korallyn. r.555 
Herfen - Steen. _r.122 | Kreeften Hoorntjes Ko- 


Herts- hoorns Koraal, 7.154 


rallyn, r. 554 
Hertshoorn- Spons. _ 7.461 


Kruidnagel -Gewas. _#.1Sr 


Hey -Korallyn. 1.572 | Kruidnagel- Koraal, 7.164 
Honden- Lintworm. __/. 170 | Kruidnagel - Steen. 1.143 
Hondenfchaft. r,385 | Kruikdiertje, / 30 
Hoorngewas. r, 326 | Kruim van Brood Spons, r. 453 
HooRNGEWASSEN. ‚205 | Kruip- Korallyn, — 7.589 
Hoornwier. , r, 471 | Kruipend Pypkoraal. r.1or 
Krul - Korallyn. 1.552 
Incarnaat - - Polypuse r, 492 | Kuif= Korallyn, r.Ssr 
Infufie - Diertjes. e 203 L. 
Inkhoorn - Staart Korald Lang ge-armde Polypus, f. 59 
Iyn. 1,538 Leder Koraal, f. 202 
K, ite - Kol 1, 243 
apfche Heefters 1.347 | Lely - Korallyni r. 525 
ED eerden - Zaad __| Lichtgeevende Zee-Pen, f. 125 
Wormets f. 161 } Lil-Korallyn, r 564 
Kadix- Koraal, 1.163 | Lintkoraal, r.IOI 
Kalk”. Koraal. r. 203 | LINTWORMEN, ferst 
Kalkpooten. ___f. 380 t Lob - Koraal, rf. 2co 
Kam= Koraale 7, 351 | AE ‘fr. 195 
Kannewasfer - Korallyn.”. 543 ' do 
‚anon - arn 7. 444 El Maagde Kord . r.168 
ante Koraal, r.197 | MADREPOREN. fr. 102 


Mame 


PEW ZEK 


PyreKORAALEN 7. 3 


„Mammetjes., 7.394 
Manchet van Neptunus.7, 194 | Pyp- Spons. 437 
Meereminne - Waaijer, f.357 | Pypfteen. Tr. 143 
Meir - Spons. 1.463 \ Pyp- Wier. r.416 
MILLEPOREN: 1 175 ze 
Miltkruide Korallyn, 7576 | Rader- Koraal. fr. 254 
Moerbezie - Infekt, f- 18 |l Riemworm. —__f.1ó4 
Mose Korallyn. 1.576 | Rivier Spons. fr. 463. 
| Ne ‚| Rood Koraal, 1.258 
Neet- Korallyn. 1.562 \ Roode Zec= Pen, J. 133 
Neptunus - Muts, r‚118 | Roozekleur Koraal, 7.170 
Neriet- Korallyn. 7.537 | 5, 
Netkoraal, r. 193 | Schaalig Raderdiertje. f, 33 
rs O. | Schlosfers- Alcyonie. 7,399 
Olypbants-Öore _ +, 173 , Schryfpene Korallyn. #.574 
OGoghaairtjes - Korallyn, r. 593 f Sikkel Korallyn, Tr. 546 
Oogjes - Spons. - r,454 | Slakhoorn-Korallyn. #.539 
Orgel - Koraal, r. go | Slangen - Korallyn. r-598 
Orgelfteen. - fe 144 | Spint- Alcyonie. 1.397 
Osfenhoorn- Korallyn, sr. 597 k Spongie. r.4j2a 
Oude mans Duimen. #.39o | Spons - Alcyonie. 1. 394. 
F, Spons - Koraal, fr. 200 
Paardeftaart Koraller, 543.555 | Spons - Steen, 1,206 
Paddeftoelen - Stof, J. 200 | SPONsEN of Sponsgewas» 
Paletipons. r.427 fen. 1,419 
Palmbies. r.320,322 | Spriete Korallyn. 7.553 
Papieren Kokertje. r.503 | Steen - Amaranth, r. 128 
Paternoster- Korallyn, r, 5:16 | Steen- Anjelier. r. 16E 
Penfeel. Koraalmos, 7.517 | Steen= Korallyn. r.588 
Penfeeltje. 1,503 | Steen - Slak, fr. 1IIQ 
Peperhuis - Dicrtje, J. 25 À Steen. Zwam, r. 530 
Perkfteen- r.126 | Sterre- Diertje, Je 34 
PLANTBIEREN. r,231.f. 1 | Sterrefteenen,. 1.137 
Platte Zee - Boom, 1.352 | Stok - Spons, T, 460 
Pluim. Korallyn, f.548 | Styfzel- Aaltjess- J. 194 
Podding - Wiëte __£. 416 | Suiker - Koraal, 1. 176 
POLYPEN. J- 36 | Switzers- Brock, 1. 160 
Protheus. … J197 } 
Puimfteen - Koraal, r,209 | Tamarifch- Korallyn. 7.533 
Purper- Korallyn. r.578 | Tarw- Wormpjes, J.202 
Pyltjes van Cerâm, f. 146 | Tafch- Korallyn, r. 5ta 
P3 Tra- 


> Pypgewasfen, fr, 484 | Tepelfpons, 1. 454 


BLAD W YZ E‚ Re 


Fralie - Koraal, T. 194 
‘Tralie- Spons, r.444 | 
“Trechter - Diertjee f.112 
“_ Frechter - Koraal, f. 172 
“Trechter - Spons, Te 432 
Trompet « Diertje, Je 113 
Trompet - Sponse fr. 439 
Tros - Polypuse Js 7 
“TrosePolypus Korallyn, fn. $57 
Turffteen, rt Held G 
Varen - deni #.575 | 
Veder van de Zee- 
Paauw. f.148 
Veder= Korallyn. Tr. 545 
Vederbofch-Polypen. #. 502 
Viltkruid. Korallyn, — #,560 
Vleefch - Alcyonie. T. 398 
Vogelkop Koralle fr 585 
Waaijer - Spons. r, 430 
Wafelfteen. fr, 132 
WARDIERTJES. Je 193 
Water - Koraal, 2,176 
Waterzugt- Wormen, f, 107 
Wier « Appel. f. 407 
Winkel - Koraalinose % soe 
Winkel - Sponse 
Wit Koraal, fs 166 
ahd 
Yvoor - Korallyn, 1.594 
Zee - Amatanth. 1.128 
Zee - Ananas. f-133 
Zee- Anjelier. f. 161 
Zee- Baard, - f,554 
Zee = Bal. | 1,409 
Zee- Bekertje, f. 498 
Zee - Beurs, £.407 
Zee - Bezem, £. 331 
Zee- Bies. r, 322 
Zee- Bloemkool, #,129,160 
Zee: Blutstak, fr. 360 
Zee - Boomen, 1.295 


| 


| 


ZI 
| 
| 


Zee Cypres. f.317 
Zee = Denneboom.r. 347, 534 
Zee -Dol- Appel. r. 385 
Zee - Draad, 1. 566 
Zee- Eik. 1. 349 
ZEE-GEWASSENe “8 
Zee . Goudsbloeme T 162 
Zee - Haair, 10532 
Zee . Hand. 1,377 
Zee- Handfchoen. __ 7e44E 
ZreK=HEESTERSe r. 294 
Zee - Heide. T.3II 
Zee- Honigraat. 1. 13E 
Zee- Kampernoelje- rf, 112 
Zee= Koolftruik. Tr, 560 
Zee Longe T. 412 
Zee - Mol. sr, 16 
Zee- Mol Slak, 1,121 
Zee - Mos, UITEEN 
Zee- Navelkruid. 1. 498 
Zee - Netje. Te 199 
Zee-Oranje- Appel, _ # 404 
Zee - Palmboom, 1.255 
ZEE - PENNEN, * f- 119 
Zee. Pluim, f.349 
Zee » Pynboom, T. 349 
Zee Roose f.200 
ZeesRuy Koraliyn., #527 
Zee = Schuim. r. 369 
Zee. Tamarifch, r. 533 
Zee « Touw. 1.319 
Zee- Veder. r. 309 
Zee- Venus. Haairs _#485 
Zee -Vyg. 1.412 
Zee - Waaijer. 1.357 
Zee. Wespen. Nest, Tr. 410 
Zee- Wilg. r, 345 
Zeef - Sponse r. 458 
Zonnefcherm-Diertje, f. 22 
Zonnefteen. Te I4I 
Zwart Koraal. £.337 
Zwarte Spons, fe 445 
Zyde= Korallyn, r. 568 
UIT. 


| 


| 


diend REGISTER. 
VAN 


DE NAAMEN 
D ER 


INSEKTEN EN WORMEN, 


Slakken ‚ Hoorens en Schulpen , Zee- Gewasfen en 
Plantdieren , in dit Werk vervat. 


Van de Letteren, voor de Getallen geplaatst, wyst i het 
Negende, k het Tiende; 1 het Elfde, m het Twaalf= 
„de, n het Dertiende , © het Veertiende , p het 
Voyftiende , q het Zestiende, r het Zeven. 
tiende en f het Agtriende Stuk van deeze 
Matuitljkt Hiftorie aan. 


FOEGEOEOES ESES 


EEEES DEEGSOUSILEELEILERE 


A.  Adarce. Guf.207 
Ds | _f Adders - Boult. 6 
heille, m.239 f Adianthum Aureum E 485 
Abeilles Magonnes. m.343 | Aenger. 1.272 
Abendvogel. 1. 390 | Aineas. (Papilio) L Li 
Abies marina. r.534 pj Lfchynomene. 
ACARI. ne tat | Athopica. (Voluta) q- 17e 


Accarbaar. T‚235 „248. 329 | After - Holtzhock, k. 
Acetabulum marinem. r. 498 | Afterjungferchen. _m. de 
Acheta. CGryllus) k.zós f After - Raupentodter,m, ovr 
Achilles, (Papilio) 1. ais, After - Rusfelkaefer. i, so4 
Achrab. n.269 | Agamemnon. (Pap.) } 202 
Acker . Werbel. k. 166 $ Agaricites. 130 
Acrida (Gryll.) k. 157 | Agenor. (Papilio ) ik 197 


Acrydium. k. 229 | Aglaja. (Papilio) 1,230, 

Atteon. (Scarabeus.)i. 148 | 346 
ACTINLE, 0.272 p Ale de ‘Papillon. q. 62 
Aculeata, (Stella) 0.8 ge (Cochlea) q 293 


dax s 


LTE MA EMS EUR 


Ajax. (Papilio,) laos y Ape. m. 289 
HAROFL a zee zin r. 12 | APES. m. 257 
Akris. k. 158,26 | APHIDES. k. 380 
Ala Papilionis, q. ó2 | Aphrodite. O. 215 
Alate. q.243 [ Aphrodita roftrataë 0.259 
-Albumen. A) q.482 ; Aplufiai. 0. 189 
ALCYONIA. r.369 | Apollo. (Papilio) 1,220 
_Almana. (Papilio) L. 283 | Aporrhais. _q. 250 
PTT NO, d417 | Aporrhais. q.5 
Altife. | Apparente (Phal.) Re 


di 
Alucite. (Phalene) T. Ga APTERA (Ìnfeta) ns zr 

Aluco. (Murex)  q. 534 fApus of Apous.n. 453, 4623 
Alveolus. dq. 41 457 
Amaranthus Saxeus. r.128 Arabica. (€ prea) q. "so 
Amaryllis. (Papilio) 1.goo | Araignée, Arana. mn. 178 

Amethyflea. (Cyprea)g. SE ö|: hase. (Cochl.) q, 250 


Ameyfen. Aranciaca (Stella) o 460, 
Ammiralis. (esnudd. ' 464. 
Ammiratis. (Papilio) En 6} ARANE. n. 177 
Ampulla, (Bulla) 3: 126 „Araneo- Locufta. k. 148 
Amsfium. Pei327 | Araneus marinus. — 0.388 
Anacardit. (Papilio) 4 k 259 Arapede, — q.512 
-Anaftatica.  Aratu- Pinima. n. 336 
ide (Lepas) p Las graaf acus. (Conus) q. 72 

496 y Arbé k, 205, 209 
in hifes. (Papilio) 194 | Arca Noe. Pp. 307 
„Androface: r.498 L ARC. p- 305 
Animal- Flower. 0.285 | Arche torfe. p. 306 
Animal - Planta. f. 34 | Arches. Pe 305 
Anifocalyx. - vr) 345 | Architalasfius. (Co- 
ANOMLE. dn, 363. nus)) q. 6o 
Anomies. Pp. 363, 374 | Arcularia, _ de 208: 
Anfvrifera. CL. dee p. t20 | Areolá. r. 126 
Antalis, q.557 | Areola. (Buccinum) a 203 
Anthrenus. ek 3004 Arethuyfa. Oo, 31 
Anthribus. >” 1,308 pn Us. Etn 1.366 
Anti= Cantharus. k. 69 | Ar 


Antilochus. (Papilio) 1. 209 } Arjan; | En 
Ântiopa, (Papilio) 1,314 | Argus, Ins. 375 
Arsipalks, * F295337 | Argus lek, CPapilio) gon 


RGS TEE KR 


Argus brun. (Papilio) 1. 366 } Attelabus. Í. ste 
Argus (Cyprea) _q. 91 | Atthacus. je 137 
Argus major. Graph) le 215 \ Augenfchiesfer. m 6 


Argus minor. (Pap. dis 288 f Auraius. (Scarabeus)i. 233 


Argus minor. 107 } Aurantium marinume r. 404 
Argyrostomus, Turbo. ) Aurelie. L 57 
… …— q:384 | Aurelia majors 1. 318 
Arlequin doré. 1. 396 | Aurelia minor. 1. 32E 
Arrofoir, q:578 { Auricularia. k. 106 
Aruanus. (Murex) dq. 317 | Auricularia. (Helix) q. 468 
Arumatia. Kk. 140 £ Auris Diane. q. 255 
ASCARIDES, 0. 30 | Auris Jude. q. 139 
ASCIDLA. 0.263 | Auris Marina. ie 
Afellus. n.481,408. j Auris Mide. 137 
Been (Cyprea) Ki 105 iris Porci CComehaho. 38r 
ASILE m.579\ Aurita. (Lepas) p.127 
Afilus. i.ora.m.395,472 | Aurora. (Papilio) 1.250 
marinus. _— M.482, f Auftern. Pe 343 
Asmaakfanti. 1. 530 Ale five veh P.437 
Asfimilis. (Papilio) 1.333 3| 
Asfusfeng Burong. p. 438 Bacasfan , Rican 8 p. 207 
Astacus. ne 359 Be (Papillon la). 275 
Astafe. | n. 382 | Baerfis. ‚k. 349 
Aster Marinus. 0.423 $ Balancas. bt 
ASTERLZE. o. 427 |} Balani. 
…_Astiche. …__n. 382 | Balanoides, (Lepas). D Si 
Astridia. P-343 | Balanus compresfus. pe 11 13 
…Astroïtese ij ne, 117 
„329 Bande noire, (Papilio) 375 


Aftrolepas. 
_ Astropeêlenechinatus. 0.462 | Barbari. (Papiliones) 1. 36L 
td Costofum. Barbets ou Herisfons 


Ees 


é 0.477 blancs. k. 406 
Astra. pe 440 | Bargelli, Bruchi,. 1. 529 
Atalanta. (Papilio.) 1. 326 Ì Barnacles,. p. 122 
Alas. (Papilio) Ler6 | Basfe la Reine. 1. 206 
(Pap, Europ. )L 205 | Basta marina, r.429 
(Phalena) _ 1.484 | Bates. (Papilio) 1.381 
(Scarabeeus) i. rsr | Bdellais Gi IOE 
Atomaria, (Conops) m. 578 | Becde Perroguêt, _p.376 
ATTELABI, “ i 504 ir eeank dq. 276 
5 s Bees 


U IWEEEMS GH 


ng (la) Che’ ab 324 } Blinder - Neunaugen. 0.128 


s 505 | Blind - Knagg. m, 536 
Beekle. …__n. 408 Ì Blobbers., 0.418 


Bell - Flower Animal, r.soa | Blod- Igel. 0, 102 
Belladonna (Pap.) 1.304 | Sloodfueker. -— _ O. 102 
Berdin ou Berlin. q-s12 Bite Argus Butterfiy. ï 362 
Beriberi, p. 388 | Blumen- Polypen. _q.Ó12 
‚ Bernard VHermite. n. Eh Blut - Den, gs 102 
Bernicle. Ate Boatfly | 575 
Beroëe Í. 177 tk Bins. (Phalena) |. sor 
Bete a Dieu. 1.360 | Bois Veiné, qe 172 
Bezodr. (Buccinum) q. 227 | Zolgetting. mm. 271 
Bia Anadara. Pp. 31e | Bolin. | q 279 
Bia Coroerong. Ps 294 | Bombyces „Bombicî. 1,529 
Bia Mantsjado. P. 441 Zen ‚CPhalene) 484 
Bia Mattacou. d-490 BOMBT m.S9I 
Bia Papeda. de 2 nil m. 334 
Bia Sarasfa. q. B Bombyx. de 68 
Bia Tsjoeppo. p.281 j Bonnet Chinois. _ _q:520 
Bia Tsjonckil. q.479 | Lorre. 0.495 
Bibion, Te 442 | Bosfues. q.123 
Eiche, grande 5 petite. Bostrichus. 1, 290 
8 1.257,262 | Boterfchyte. ang or 
Bichone …m.5ot j Boucarde. pe 230 
BigattodasSeta. * 1.529 | Bouche d'Or, __q-373 
Bilineata. (Phal.) … 1.680 f Bouchots. | P-4I5 
Biloba, : Anomia) _p.378 | Bouclier. 1.318, 331 
Binoculus n.461 | Bouclier de Tortue. qe 540 
Bion Cambu. n. 362 b Boufffons 0, 363 
Bivalyia , Bivalves. p. 63 f Bouguêt. n. 4€8 
Bjornmyra. m. 364 f Bourdin, d. 5O0O0 
black: Cuttle , Black- Bourdon. _m. 334 
0,368 b Bourgigneatute 9; 32 


fish. 
Black - Thorn= Moth: De SE „| jer. 


Blatta Bozanlkan ie Bouton de Camifole d. 346 | 
Bouton de la Clvine. q.34r 


BLATTZE. ie EE  Boutons de Mer. — 0.4 95 
Blatte des Cuifines. k.125 | Brachionus. í. 

Blattkaefer. j. 389 | Brachionus Tubifex. q. A 
Bleckfprutte, „0,383 k Braem „ Rosfbraenn m, ser 


rüs 


Ma, INS PE a 


Beöfrés n. 145 | Burnet- Moth. „1.465 
BE rh r.ra2 | Burr elly. Me S2L 
Branchuaof Brancha, n.362 } Bur/a marina, r.407 
Branden d'Amour. q-579 Bufchel- Polypen. _ r,502 
anfon - Bucks. Ll. 259 de aag wi | 
ice. (Papilio) 1,243 f PIT 28E 
Hrafen. ge ) k. ger Bysfus Kia ak P- 443 
Breez, m. 521 | 
Brelumen. …_m.395 Caaira. of dans Gn Ke KEE 
Brennwabel. o. 413 | Cacrelâts. k. 14 
Bri igoins. p. 237 Cadran. dq. 344 
Brijes. | mm. 0 Caagrant: Calognone.p. 309 
Brisfus. (Echinus) 3 ge Calamachus. 1. 207 
Brocart de Soie. | Calamajo , Calamaro, o. 387 


Brodatare, „broad. Ko133 133 | Calamar ; Calamary. 0.387 


Brucho. Calcar. (Naurilus) d. 30 
Bees. | 1,211, 558 5 | Calcar. (Frochus) _ q.376 
290 | Se (Papilio ) AS 230 
Mante (Phalena) io 692 | Calmar. ‚387 
Saard ia, p. zie iN of Camayeux p 206 
uccina, | AMES. 
Buccins, es br Cammarus. | je aks 
Buccins feuilletéz. à 291 | Canaliculi. 196 
Buccinum Exoticume q. 135 \ Canarium, CGochlanta q. ai 
ee 
irgineun ncellus. ‚ 36I 
Buceras. 1.152 | Cancer » Cangreia, B 296. 
Buchftaben - Hummer. f pii n. 321 
Ne 359 „418. Araneus, _n. 343 
Buff - tip Moth. EI Locufta. _n.440 
Bugle - Coralline. 1.489 | Mantis. _n.438 
EO (Grydias). k. 159 Hfoluenann n: 458 
q-119 uiex D, 44I 
Ne. In | Z 638 ef | Caneri bra en ® 295 
| ol Ce ; ° 5 
Quadrille, ke 57 parafitici, a 
KÓfERDE jeder 53 | Cancriformis, (Aran. he, 266 
BUPRESTES, k. Candelaria. kost 
Buprestis. ‚Kk. 38 d Canker « Worms. L 9 
| Burdigong. | h, 212 


Canochia, a. 433 
Can- 


U TI THSESE MST CH 


Canrena, (Nerita)) 


q. 430 | Cater- Pillars. 1. 

_ Cantharide. k. 73 t-Caudatus. (Strombus) 
CANTHARIDES. i. 592 _q. 3345 337 
Cant harides. k. bs: Cavalletta. k.206 

Cantharis. k. Cavallo verde. k 148 
Capiraneus. (Conys) q. ä Cazzo di Mare, 0. 306 
Capitellum. (Voluta) q. 174 | Cecropta. (Phalceena) 1.488 


Cappa longa, P.19Fs 194 | Cedo nulli (Conus) qe 57 
Cappa Santa. D. 324 | CELLEPORZ, À 205 
Capra di A ua, 8 ng Cellularte. r. 523 


Capricornus. | Centunculus, (Apis) jr 316 
verled five ACER qd. ie Dl Cephalopus. 

Capuc Medufe. 0.473 | CÉRAMBYCES. â 8 
Caput Serpentis. q. 98 ! Ceratophyta. Tr. 295326 
CAR ABI __ Kk. 37 | Cerebrites. a « OE IBG 
Cr (Scar.) “1.263 | Cereola. d 5o 
Carabus, i246,263 | Cerf volant. 1 246 
Carabus. n.ai7 } Cerix. d. 1ö8 
Caracol. 0. Ig1 | Cerocome, Kk. 33 
Caramotg. n.498 „413 1 Cervo volante. i 245 
Caramuijo. o.14q2 | Cervus. (Scarabeus) i. 245 
Carang Carpoesfa. _ r.118 j Cesto del Mare. __ O.19E 
Carangrede. _r. 109 | Chabachon. q.519 
ite sr (Papilio)l, aso | Chafer. « | 1134 
CARDIÁ. p.222 | CHAMZE. — p. 235 
Cardisfa. —_P.225 | Chameleon. (Musca) m.471 
Cardium edule. An Ke Chameleon. (Nerita) q.497- 
Cardui. (Papilio) is 304 | Chamaafpera, —__p-308 
Carneola. (Cyprea) q. 93 Carsten 
Carnifex, (Scarabeeus) | Gigas. p. 289 

je 178 Granofa. Pp. 265 
Carocolla. ( Helix) q-416 Hippopus. _p.293 
Carte Geographique, q. 69 ‚ Lüerata. P.274 
Caryophyllitès. el, el Optica. p.265 
Casque, sÍ Peloris. P. 199 
Casfi ie. (Papilio) is zo| flriata. Pp. 294 
CAÂSSIDZ. i. Chamites. Pp. 296 
Casfida rubra, q. 1 8 | Champignon de Mer. r. 113, 
Casfis cinerea, , q-e 418 


Catapodi. 0, 354 ol Changeant.(Papillon JL E pz o 


WEG ES TER 
omus. (Turbo) 

CHAOS. f mie Birdie: 9379 
Chapeau c CADE. 24e 
Charan/on. dl Í. z443 | on ade defleza. k. 203 
ee den _ Foliacee. Kk. 254 
ed Ae Mannifere. k.e5g 
Charanfon Trompette. i. 403 Nottihice. … ko 245 
Charbot. L de Spumantes. — k. 257 
ns vate beil nd Cicala, Cicade. Een 

zi Ee (Ate Vd 316 | Cicala “feccas k. 14 
fi | 55 j Gicercula.(Cyprea) q. 117 
Carda ala 205 | Cichorée. q.267 
Chafil- So | CICINDELZ. ie 632 
RE dà Mer, R a Gicindela. | i503, 2008 
Chausfetra f amillata, o, 505, 
_Chelijer. (carus) park | Cidaris M dae 
178 | han 0.495 
Chenilles. À Cigala „Cigaks. ie 
Chenilles. d 33 ien 4d k.297 
CHERMES, k. DE Cigaro ‚ Cigatra, k. 243 
Chermes. — do Cimex Aquaticus, Kk, 315 
Cheval a Dieu, 1.3 8 Abena k. 377 
Chevalde Frife. qe Ee | Domesticus. k.324 
Chevreite. ziek | Lettularius, k 325 
Cheyrette brune & N Marina: Een 
ni bleue. _À ik zot | Maritimus. a 338 
Chiques. en 262 
nes of Chimefas. k. 325 3 | Cimies. Sylwest Be 5 
Eene CIMICES k. 300 
Ehiton leve, 5: 5 Cinnaber - Moth. L 62e 
Choirine, d id 2 Ciriques, n 303 
Choometlre ï 4 Gier: Cito n. 130 
Chry/alides. pl | Ciftela. 1.298 
CHRYSIDES. li er pe Se i, 289, SIT 
Chryfippus. { Papilio) 1631; Clathrus. Turbo) q. 390 
eer q. de | Clavus. (Conus). ke qd. 70 
Ee 38 1 Clerus. 1, 289, 511 
Lemo E zie zl Clio, Ca í 234 

7 . Os 34 

Chryfopus. CLIO 


es. 


UUWTEEN S&H 


Cloporte (Cyprea) qeztz | Concha Perficà. d.183 „214 
Coat of MailCoralline.r. 5ö1 rugatae p.30Ë 
COCCH. k 45r Triloba. Pp. 378 
COCCINELLE. 339 Venerea. q. 8 
Coccum Hlicis. k. 467 Venerise P: 254 
Coecus Aonidum. _ k.aó2 j Conchylia, ps 38 
| Baphica. k, 466 | nch hum. dq. 261 5264 
Opuntie. k. soo} Conferva, r. 62 
Phalaridis. Kk. kgs] Cr oi, efo. 0. 389 
Polonicus, q. 42 
Cocheniglia, Crchenit- CONOPES. _m.572 
la, Cochenille. k.sot f Conräbulata. (Cochl.)a: 223 
Cochenille des Serres. k,463 p Cog et la Poule, —__p 376 
Cochlea, ) B I4r | Coguilje, q.18 
Hebrea. q.173 Î Coguillages, …p-38 
Imbrium. _ _q go9 f Copris, ìe 174 
…_ Lunaris mae Cor Bovis. p. 228 
gors we, 378 p Cor Ve beha p. 225 
Lutarid. d.424 | Cor de M: q 295 
Olearia. —__ _qe102 | Cor de Poftilion. q 419 
patula. - geera | CORALLINGZE. r.5o4 
Cochlus. (Turbo) - _q.372 | Corallina. r. 62, 509 
Cockles. 0. en p.238 } Corallina Tubularia Me- 
Cockroches. k. 129 | litenfis. dq. 62! 
Cocons. 1.54s j Corallina. (Concha) P. 38L 
Ceur de Beuf. p.228,232 1 Coralline r. 510 
eeig dHomweenvolu- Coralloides. _t 309 
REA p. 313 ! Corallum album. — _ f.166 
Colebrilla. ted articulattim. r. 234 
COLEOPTERA, i. reg fuscum. _ r.358 
Colum Marinum. 0.282 nigrum. r. 337 
Colus. (Murex) q. 311 rubrumni. r.259 
Comettes. 0.448 | Corbeille. p.313 
Comma Butterfly. _ 1.323 | Cordon bleu. q. 381 
Commerugio. _ ___D.413 j Coriva, Cori/t, k. 505 
Commune (la) Chen. 1.574 Cornets, Corniches. ©. 538 
Concha Anatifera. …—p. rar } Cornets. q. 43 
Corallina. __p. 330 | Cornu Arietis, q. 422 
€XOLÍC Ge p. 223 | Corsu militare, q- 416 


RS Mr 


Cornuta. (Cochlea) q. EA Cryptocephalus, î. 398, 430 


281 | Ctenites. Ë 312 
Corniúta Millepeda. q.252 Cucufus. 
Coroculus. Ee 35 Cucujus of also 
Corona Imperialis, 1] k.245,250 
Corona Solis marina. 85 260 Cuculi, Cusfuguli. je 529 
Corydon (Papilio) 1298 | Cul PAne. 0.274 
Cosi. 1.520 j Cul de Cheval, 0. 274 
Cosfus. i.159 j Cul de Lampe, q.375 
Cosfus. (Eruca) 1.591 | CULICES, m. 538 


Cosfus Saguarius, DES 9 Culicum Genera f, 
Bkk. q 5 SCOPOLI. “ m.504 
Copruje (Abels). zel Cultellus, (Solen) _p.1g7 


orn PEt] len (Papilio) en 
Couronne d’ Ethiopie, 1e / 110 55 
Courtilliere, f $ 166 | CURCUL IONES, ard 
_Coufins. me. 539» 56o } Cuttle Fish. 0. 368 
Couvins. 4, 362 | Cydonium marinem. vr. A00 
Coya of Coyba. . 71 | Cylindres, q. 144 
Cozze. | ok 309 1 Cylindrites, NS 5 
Crabbenie, n.413 | Cylindrus. qd. 43 
Crabe , Crab, n.296 | Cymbium. da 15,525 
Crablou/e, n. 68 | Cymbium Zbericum. q. 184 
Crabro. mm. x46 270 1 Cymbium, (Voluta) ee Pi 
Cranchio. ie 296 | CYNIPHES. ” m. 107 
Crangon. n.432 U Cynips Mgypii, _ _m.135 
Crauho (Papilio) ‚ 1.937 | Cynomorion; r. 385 
Cratium five Folium.-p. 3409 CYPREA. > qd. 85 
* 3 3 Do 

Cre sthula. | q. 524 f DaCtylus. 40 
Gole des Ruis/eaux. | Daëtylus. (Pholas) E, ie 
ie we Daêtylus. (Voluca)) q. 147 

Ld br Crevife. so | Dag Smatsk. 0. 47 
Cri » Cri, en Dates, Dattes, p: 129 
Chhetris. Le 406432 Damier, Papilio. 1. 33c 
Criquet. 229 | Dana. ( Papiliones) 1, 236 
CriftoGall.gM Meto 581 add 6 as Jaap 
Cronen und Kawen- q. 546 

ki“ Auefer. lage st Dellin. q. 386 
Cruftacea. de of f Debora, m.28g 


Des 


UITHEEMSECH 


December « Moth, _ 1.530 | Dragon- Fly. m. 6 
Decusfatum. (Bucci-. Drakán. k.132,13r 
__num) q. 202 } Drap d’ Argent. q. 76 
Deiphobus. (Papilio) 1. 192} Drap d'Or. d. 76 
Dekaknemos. (Stella) o. 471 | Drap Orangé. q. 76 
Delphinus. CL'urbo) q.386 fj Drinker: Moth. _ 1.518 
Demi- Deuil,(Papilio.)1. 293 k Dulcins. 0.430 
Demoifelles. m. 6} Dung- Beetle, i 196 
Demoléus. (Papilio) l.or7 tk Duves. o. 84 
Demophoë. (Papilio) le18f DYTISCIL _ k. 15 
Dendeng. p. 296: E. 
Dengueni. r‚186| Ear-Wigg. k. 106 
Dentale. q. 550 $ Ecaille marbrét. 1. 566 
Dentalia. 0.394 | Ecaille mouchetée. 1.597 
DENTALIÁ4. q.549 | Ecailles. (Phalene) 1. 56r 
Dentalium. _qs612 { Echinanthus, 0.523 
Dermestes. — 1.265 | ECHINI. 0.478 
Dermefte a Oreilles. i.342 | Echinodiscus. o.$83,52s 
Dermefte bronfé. 1.341 Lt Echinometra, Oo. 505 
Deuil (le) (Papilio.) 1.295 | Fchinophora. q- 194 
Diables (le grand et pe- 4 Echinos, Echinus. 0.479 

til). k.2s8 f Echinus esculentus. 0.495 
Diadema. (Echinus) o. 5ó5 | Ecrevisfe. D. 382 
Diadema. (Lepas) p.rrr | Egeln. 0.84, 102 
Diaria. m. 36 } Eeelfchnecken, 0. 84 


7 | Eggermoth.(thegreat) 1.520 

Dipfacus. 0.224} / 1.524 

DÍPTE R4. (Infetta ) | Ekoxe. 1. 259 
; cb Die | PE: (Demoifel- 

Disfimilis. (Papilio) 1. 333 Bn: | m. rf 

Eden (Stella). o. 441 s ELATERES, 1.618 


DPolium. q.192 | Emeraude. q.222 
DONACES. p: 246 & Emeraudine, 1. 234 
Dor - Chafer. 1.212 Emeritus.(Cancer) n.436 
DORIDES. 0.203 | Emote. m. 346 
Dormia. (Cancer.) an.339 | EMPES. m. s69 
Dorfipes. (Cancer) n.422 | Emperor - Moth, 1.493 
Dracunculus Perfa- Encrinus, de 


fe 3 
Tum. 0. 24 | Enena, | 4 248 


RE GÂST ER. 


Enfchuwier, glee 4E hrkuttel. nk q. 3 
r K) 
Entalia. en hp Haitiere. (Chama) p.289 
Entalia. pn. 14; Panel, dq-480 
Entoma. _  à aid 489 | FASCIOLZ. 0. 67 
rig 4.35 0,376 Faucheur. (Aranea) … 1 et 
peron, s Teignes. % 
EPHEMERZE. eet 5 En Blok k. 459 
_ Ephemerus. 66. Se zd Favago. dq. 170 
Epidromus. q.2 > 85 | EE an ee 
Epipetron. t. dl i Fen- Cricket. k. 166 
Eponge , Esponja, y | Femorale. CMurex) en 295 
Equites Achivi, GEEL ie | Festin n. 114 
liones.) P | Bech (Phaleena) 1. 638 
ri eee, Feuille. p-34a 
£ ae Palio) l.234 | Feuille de kn P-294 
it 2. 
Erd- Krebs. & ef vin, (hale ì sop 
Eraworms. Ficus. (Bulla) qe 12 
rd de Mar, 5 Pr 4 zi (bana (Serpula) q. 1595 
ru seen 
ie Marina. 0, oa dg bg 8 203 
Esca zer. q, / y 20 à 
Escarbot. î. 134, 312 E ie Ï zone B CScara- had 
rai. 4e 134 | beus). Î Ed 
Scar Fisko» Bioern. n.4 
Bijthara.r. 17591993205,470 | Hiabellam marinum, 1.357 s 
Escorpion. 1. 5 43E 
En Áe apllens). 575 / Flamboyante. q. 49 
Loules 63 
68 j Flatluus. ns 69 
Ettermyror. bead n. 96 
gunena. ela 88 | [lie or Fly, Eh 
q. ‚Ss 
Esosfea. zl ho 3 | er: à 25 
aneu 
Bn 4 p apilio)) L La LE nd > Flukes., ad 
Eulen - Zwitter, „470 
Eurypylus. ( Papito)I 218 | FLsrra. a ai: 
eden kak 4 3 de hin. Dn. 16 
yentat k, to 
Eventailde Mer. _r.358 fenn ICULE. FO ® 


UITHEEMSCH 


FOR MICH. m.34s | Gamma.(Phalena) 1.632 
Formica- Leo. m. 89 | Gammarus. n. 382 
Fosfar. q.476 | Garagoî. q.140 
Potok. n.422 | Garum, p. 207. 
Fouille . Merde. i. 196 f Gafé. ( (Papillon) 1.237 
…_Fowlon. 1.226 | Gateaux feuillettéz. _p. zor 
Fourmis. m. 346 | Gazam. 5 8 
Fourmi s Leon. ie 89 1 Geiger. 1.519 
Fragum, Fraife. _ _p.233 | Generalis.(Conns) q. 48 
Fraxini. (Phalena) « 1,629 4 Geometre (Phalene) 1.659 
Frelon. m. 145. 270 | Gerst - Wurm. k. 166 
Frigane. ss | Giao. ke 
Fritillary CBarcerfy) 1 335 | Giazana. k. 206 
388 | Gienmu/chlen. p-285 
| Frondipora. F. 193 „195 | Gigas.(Scarabzus) i-192 
Frunlings - Augst. 45 | Gigas. (Strombus) q.26ót 
Fruhlings» Fliegen. Eb. s6 j Gindi Laut. P. 107 
Fuci Apum. _m.32s | Gipfey- Moth. 1. 572 
Fullo.(Scarabeus) i.225 | Girol. q. 146 
Fungites. r. tra | Glans. P- 509 
EE , r.113  Glaucus. (Papilio) 1.194 
FURLK. 


; f. 185 Globi. (Conche) P. 302 
Fufi, Fufeaux. q.308 | Globulus. (Cyprea) q. 118 


Fu ums Fufus. 2 Gloria Maris. 27 
Glee ann | Giory of Kent Moth. Lsa 


Gad = flies. „39s | Glowworm. 593 
Geaderopus. part | Glyeymeris.{ (Chama) p. tin 
Galathéa (Papilio) 1.292 Glysfing. | k. zor 
Galea. (Buccinum) q.190 | GNAKRAB.. n. 269 
Galeruca. 1. 391 | Gnaluka. O. ror 
Gall - Infeêtes. k. ast | Grats. __Mm.539 
Galles en Artichand. ar 126 | Gob, Gozam. k. 206 
Galles en Pomme. _m.res } Golar. p. 200 
Gallina guttata. Pp. 384. | Goldkaefer. 1,234 
Gallus. (Strombus) q.253 | Gondole. q.525 
Gambarella, n.407 | Ee ES. q.127 
Gambaro of Gammaro. DI. Os 20 


„ne 390 | we dae Aquaticus, ©. 2r 
Ì Gambaro di Mare. n. | GORGONLZE, r.204 
Gamma.(Papilio) _ -1.323 | Gosfamer., n. 128 


SR BAGrt ST E B, 


Gourgandine. H. 
Grana Kermes. | k bez Haber fchrekken. k. aad 
Grantevoli. D. 349 ‚ Haestflugaa m. 606 
Gránci. n.337 j Haestmyra. im. 364 
Granciporro; n.341 | Hafs- Spoke. 0. 3oÌ 
Granulatum, (Bucci- | Hagergernier. n. 408 
num) q: 205 | HALIOTES. q. 500 
Granum. (Murex) q.316 | Haliotis Afinind. 509 
Granzo. n.296 | Halitoidea, (Helix) q. dk 
ade. je 206, 244. | Hanneton Hanetons. i. 212 
Gribouri i. 398, +429 | Hant. m, 346 
Grillonof Grillo. _k.172 | Hargol. hink SD 
Grimace ou Oreille. q.3o1 | Harkrank. m. 28 
Grizette: (Papilio) 1. 380 | Harpa. (Buccinum) q.s 
Grosfulariata, Pha)- | Harpago. q. 116 
Lena) 1.677 | Haus:Grille. Kk. 173 
Grundskorfwa. n. 489 | Haus - Schabe, k. 115 
GRYLLL k. 134 | Haus - Schaben, k. 58 
Gryllo-Centaurús,  k. 148 | Hauflellum. (Murex) q. 276 
Gryllo- Talpa. k. 1ó4 | Hawk: Moths. 1. 47 
Gryllus Achéta. __k. 164 | Hebraica(Voluta) q. 67 
Acrida. k.1s6 | Hebraigue. q. 68 
Bulla. k, 159 Hettor.(Cochlea) q.293 
Campestris, 9 175 | Hoëtor. ( Lane ) L. 190 
domestica. kK.17o | Hedge - Chafer. 1.aï® 
Locusta.k. 198) 206 ; Hegerling. n. 408 
Mantis. k.136 | Hehul. | q. 485 
Tettigonia. k.182 | Heimichen. — k. 173 
Orophoiden rl: goe f Helena. (Papilio) 1.200 
RS: ( nopen p. 370 | S. gs Papilio) 1.1ot 
Guanhumt. D. 336 „408 
Guepe. m. 250 Pelican. (Papiliones)l. eze 


Guepe Frelon. m.272 | HEMEROBII, in 76 
Guépes Ichneumons, m. 4d Hemicardium. 


Guldsmed. i. 234 | HEMIPTERA. ( Ra 
Gufanos doses Cd. be __ feéta) k. 938 
Gufinnicei. © __1.sgof Hepa. k, 308 
Gyrini, ie Le Sn Hercules. Ë Scarabeeus) 


Gyrinus, À 143 
ed Mateje® ke 202 àl Hersfon blanc. _ q.34 
Q 2 He 


UT T HEEM: SCHR 


Herisfonne.C Cherille ) 1.560 od Hummer - -Konge. _D,4Ï9 
Herisfons blancs. __k.406 b Hundespor. - r 560 
Herisfons de Mer. 0.480 | Huneér- Geyer - Laus.n. 75 
Hermiga. _m.346 | Hyale. (Papilio) _ Y 257 
Hermione. (Papilio) 1.295 | 1ydatis animata. {104 
Hesperus. (Phaleena) 1. 486 ag (Sulla) q.125 
‘Heufthrecken. K.206,243: f, 36 


eufteff. k. 244 Hydra gn £ °3 
HIPPOBOSC. m.6o4 Caliciflora. 0.231 
‚_Hippocastanum, q.306 | -” « Marina. 0. 306 
Hippuris. T. 234 244 | Hydrocanthari. k. 15 
Hirnftein. r. 122 | Hydroleon. (Musea) m.477 
Hirondelle. _ p.438 | Hydrophili. k. 15 
HIRUDINES. ei Ior HYMENOPTERA 
Hirudo- Limax. 0. 84 (Infeéta) m. 104 
Hirudo Medicinalis. o.t14 | Hyperanthus. (Papie 
Hirudo Piscium. Oo. 125 lio lar 
Hirundo. C ne fd p. pd Hyfterita. C Anomia) p. 575 
Bd 
Hoar ï ban | ICHNEUMÒNES. m. 177 
Hugs ze Eri ed) Er 4 ek C Papilio Per 
0.116 
HOLOTHURLE. K bis 6 | Belkier. 0.496 
Holothuria Phyfalis. 0.315 | Har. 0. 68 


Holothurium. °_0. 207, 314 | Imbricata. (Chama) b: ss 
Holtzhocken ; Holtzkae- LS oai (Conus) q 
fer. 


í.518 | In A8) 4. 
Horimar. D. aiele TESTINA. ee 8 
Horn- Oxe. {259 | Intestina Terra. 0.8,46 
Hornet. m.270 | Lo. (Papilio) 1.285 
Hornfen ‚ Hornisfen.m. 271 \ Ippegquti. 1 $30 
ae aaf of Horfe- Iris, £ Papilio) _ L êE 

O. IO2 ln (Cyprea) q.103 
Ho fiene. k. 244 | sz r.232 

JEL 

Hualapia- 1.398 | ebum | p. 360 
Huitres. Baas k & Ten | 
Huitres epineufes P. 277 | abik. q- 300 
Humble Dee m.334 jy Fagan. P.313 
Hummelen. | In. 335 Pamble, q- 512 
Hummer. n. 392 „418 Jambon. P-44L 


Je Jams 


RE GKS TE B B 


| | IM. vub Ber AT 
Fambonneauw. P. wl Aap k. 305. 320 
Fambos alba, — ne 05 Kornheisfer | m. 6 
Sr Feld, ds 
pd ij prol 0. 444, 
7 rad Ee Kia n. 296, 341; 359 
ta. ‚D. 390 
Julie, (Demoifele) ne | ren. 0.496 
reed ear 
zaad 1.223 j Krebs, Krebfe. n. 295, 390 
Jun» Kagfer, Krebfartiger Kief: Cn- 
Fufvine.C Daroif) sad H: fusz. n.462 
Kofer. 1.134 | Kreusf Á rl 
Kd an. „12% 
Kalbalaar. ‚166. „35 > 359 | eg Kong. 7 362 
eg fs 352 | Ear n Be 
Kampé L Kupunge. 43 
Kantharos, | Labio. Re Trochus) q. 352 
Karanis » Karanidia, k: 302 
Karides Been 497 | Labyrinthica (Aranea } ak 
: edje dE 206 | Lackey- Moth. Ì. 548 
Karkino AE. Lady Cow. 1, 360 
KAULE NK k. Lüke of Laoke. n. 1óo 
É FER. f 8 RE 1 ; Lakeof Lycke- Lake. o. ica 
Keller - Eje 6 | Lambisou Casque. _q.199s 
Krins E de 40 03 | 250 
erfchnitz „Ai Murex „203 
Kickbaer. 3; 14 begi ) ed 
Lief fe Fuft. Ms ae |. ’ 6 { Lampe de Pagode, _q.336 
Kien” S sij nt Lampetra, 0. 125,127 
Kima hoesfen, q. pe Lampyris. i. 593, E19 
gna Omin. | Ë A | Lámaèsta. k. 206 
nipes. BR n. 382 
Knips of Kpn, 5 sne | genen ot 
Knot. k. 7 
d O. I41 | Lantbao. 
sdi k. 467 J Lanio. (Cicada) k, 292 


2I 
_ Kokohot. Pp. 92 | La ger ( Buccinum) g.2 d 


AL GEMEEN E 


En Be r.207 j Limage, Limagon.” 0.141. 
o. 189 | Limacon. q-408 

floten) Voluta 14. 177 Limax Marina. «p. or 
pee Ei Limone di Mare, —_ ©.264 
athonia. (Papilio ) ba Limpet. „532 
rn Sryihas) | Zimperfish, ì dens 
: Ù ‚18 3 Lineatum. (Buecin.) q. 208 
Lau aufe. 317 Lions des Pucerons. k.405 
Legumen. (Salen)) Á. es! Lifette. | i.428 
Leilus. (Papilio) 1. 204 | Lithodendrum. r.154 
Eet ae (Cochl. J: ta LITHOPHYTA. …r. 86 
Lepades Lithoplvyta. T-296 
Jepas, E: Eef Litteratus.(Conus) d- 47 
„Lepas Agria, q. SOI | Littoralis. (Turbo) q.361 
LEPIDOPTERA. Livon. q. 392 
(iníeéta) 1.116,20, | Livrée d'.Ancre, 1. 230 


, sij 181 Ì Livrée (la) des Préz, 1.55r 
LEPISMZE. __n. 15 | Zivrée. (Limagon) 4 430 
Leporina.(Cicada) k. dd Lobfter. n.382 


Lepra Piscium. Locky. n.430. 
Lepus marinus. o. 190, aen Locust. k. 296 

A 290 fj Locusta. (Cancer) n. 439 
Lepus Pelagieus. 0, 344 | Locusts. k.2$rt 
LEPTURB, Slet 576 | Locusta, (Gryllus) k. 198 
Lepture, 1. s71 f Locusta marina. —_n.425 
Lerneâ. 0.190 | Lohomette. ei 342 
LERN EZ. 0. 330 | Loligo. 0. 387 
devipes.(Aranea) mn, de Loltum. 0. 388 ; 390 
LIBELLULZE, ER | Lombardo, “ d 352 
Lice | 47 | Lombrizes. 


Lichinde. CChenille) L 626 Longevus. (Trochus). 


Lichuda of Liczuda. 5 sd ï q-375 
Licoche. | If Longimanus. (Scar.) 1. 193 
Liévre, (Chenille) Ì ob Í Longouftin, | n.413 
J ieniperde. 62 | Zouoldek. \. 117 
Ligombaud. De A 382 | Zouva- Dios, „kist 
Ligula Intestinorum. | Lowfe. n. 47 

0. 90,92 | Lucanus, i, 246, 255 
LIMACES. 0. 140 f Luchtende Kaefer. - 1.632 
Limace, Limas, - O.J4r | 


bucijer. (Strombus) q. gi 


REGTST ER 


| Lucifuge. k. 129 Malum infanum. r.28e. 


Breen Oo. 239,» 241 Marnmelon blanc, q.483 
cula. 593 ‚ Manches de Couteaux. p. 187 
Pe. EGobhles ja. 257 | Manet, Manietter. v‚413, 


Lulat. P- 427 Ai4 
Lumaca, O.r4r } Mangroves, Mangliers. 
Lumagotto. O. 141 | q. 585 
LUMBRICI. 0. 46 Manlekard. Pp. 365 
Lumbricoides, (Àsca- Manteau Ducal, p. 330 
ris) o. 41 { Mantes. kust 


_ Lumbricus Echiurus.o. 644 Mantis. _k. 136143, 145 


hwmanus.o. 36, | Mantis. ( Cancer) n. 429 


, 41547 \ Manus Latronis five 
Hydropicus. Leprofi. 1 377 
é __f. rog | Manus mortui. r. 390 
latus. __f.158 j Margarita, Pp. 387 
Marinus. Oo. 59 | Margaritifera Concha, 
Terrestris. O. 47 P. 154; 384 
4d, (Asterias) 0.440 | Marien “Kefer. Ì. 360 
Luna. (Phalena) _ 1l.4ot | Maringoins. ID. S4L 
Bes: (Cochlee)g. da Maripofa. l. 117 
Lupéru Maikel, Marle: 
BED eata. CRN ee, kank. p. 365 
Lyncurium., r. 404 | Marmoratus.( Tusbo)d. 378 
Lysmask. 1.593 | Marmoreus. (Conus) q.44 
M. Pinas (Murex) 
Maagling. 0.289 9 | q.261,263 
_ Mac Ee ekapilio) ij 206 | Marnat. Br 
MACTR p. 241 | Marte (la) Chenille. 1.560 
MADRPORZ. r. io2 | Maruza. 0. 142 
Magirtan. r.260 | Mafinetta. D. 337 


Magniaux ‚ Magnans.\. sag | Masticabia garu. __p.296 
Magus. C Trochus 9 8: 347 V Matrix Perlarum. _p.384. 


Mahl. tie 30 Matta Cahettul. q.479 
Maîn de Larron ou de Maurerbiene, mm. 344. 
dagte). r.277 | May- Mucken. m.. 42 
Maja. (Cancer) Dn. 341, Mayen Kaefer. . i.orr 
Majen- Wurm. k. zo $ Meandrite. r. 122 
Malakia. 0.352, EE [ Meat... D. 190 
Malleus brachiatus Pp. 338 Her: m 


U FRURH BE M sn 


MEDUSZ, 0,402 | Mitella. (Lepas) «p.117 
…„Meerbaer, — n.408 | Mites, Mite, n. 130. 
Meergeif . n.405 ! Mitra Episcopalis. qe i63. 
Meerftern. si 428 £ Mitra/Papalis. dq. 164 
Meer - Frebs, n.425 Í Mitta Soa. ne 425. 
Meer “Ohren, q. soo j-Mnemofyne, Pap. - 5 229 
Melicera. , q. 46 f Mobitjes. io8 
Melicera. e 170 Modiclus (Mytilus) 8 ge: 
Meliceribales, Q. 371 | riu, (Trochus) q. 347 
Melisfa of Melitta, be 289 t Mera. (Papilio) l, 288 
Mellifica , Apis. m. 325 | [#7 0ines 1.155 
Meloe, Kk. 68 | Moire. qe 69 
Melolontha, 1.210,427 | Molan, Pp. 196 
Melpomene (Papilio) bh, 235 | Mold- Worff. k. 166 
Memnon. (Pap.) 1. 106 f Molkenteller. l.ri7 
Meneläus (Papilio) 1,2o1 | MOLLUSCA. 0. 13L 
Mentula alata, “f.119 f Molosfus. (Scarab) i, 18r 
Mentula- Marina, 0,264, | Monacha. (Phalena) 1. 568 
267,3Cc6 1 Moneta Nigritarum, q. 107 
Mere - Maids Heads, o. 521 | Morgi, À 0. 403 
Mest - Kaefer, f el Monietta. hp 1 Me 
Metmatfk. o. 47 | MONOCULL. n.456 
Microleon. (Musea) m.477 { Moraînes. mm. 404 
Midamus. (Pap) l. 266 | Mordella. Kon Ios 
Miesf - Mufchlen, _ p‚409 MORDELLA, k. 84 
Mienano, Mignatto, l.seg 1 Mordelle, < 
Mignatta. …_@.ro2 f Moriljes. dq. 53 
Migranes. 0.480 Mori. (Murex) q.313 
Milbe. Dn. 130 | Morio. (Papilio) 1.35 
tt anders 0, 16 : Moro= Sphinx, L4sg 
Morpions, Yr. 67 
Millepeda. q. dt Morum. (Cochlea) q.ars 
Millepedes. n. 482 | Mosca,. -m. 452 
Millepieds a Dard. * O. 244 j Mdscarola. d. 3 
MIL! EPORZE, r,175 t Moscinos, m. 57 X 
Mime of Mir. n.458 | Mosquitos. _m,540 „56r 
Minarets. q.16r & Mother of Pearl, q. 500 
Mineurs, (Chenilles)m. 218 { Moths, ME 
Minime a bande(C hen). sig 1 Motil. ì 117 . 
Minjac. q. 103 | Mouche. m.4sa 
Miselia, 0. 204 


Mouche Graignée, m 6e5 
Mou 


| cles, P-409 
Mouche armée. * zn 472 neee Mytilus. p-408 
erge ee sd 3 | Musculus ‘Papuanus. p.426 
rude | Musculus flriatus. —_p 307 
“Loup. m, 584 | Mufica Rusticorum. q. 67 
ddr | vufi ca Voluta. qe 165 
Vivipare. — bi el, Í Mufique. q. 165 
Mees ard Muskus- Kaefer. _ ì. 320 
q # jen, m. ‚6 6 Musla. ‚435 
a Coton. ar a. k. 141 
Bretonnes. va Ee | MUFILLE Man me 374 
zes | 147 
du zate) en. din 7 5 „159 
Jchneumons. m. oor | Mya EDR 5, ie 
Papilionacées. br RR 5 LE Lutraria. Pp. 245 
OUCIC u, vifera. p. 154 
Monle de Magellan, p. is | Pai 4 D.185 
Moules ou Moucles, p,4oo Ì Piëtorum. p. 153 
Mousfolo, Muzzolo. ii 309 bebe dab. p. 148 
Mucken, 452 Volfella. p. 185 
Mudion , Muidion, 'P. 409 vie. Pp. 409 
Muia. Kk 052| Mylabre. 1517 
Mulekris. 22 | Mylabris. 444 
ll, Abeilles, ks de | Myriophyllum pelagi- 
wltipes. , Ï. 54 
Mares Caracoides. _q.168 M doren ke 
Hicus, Belde | yrtil. (Pap.) L, 300 
Purpura, q. 280 M EE Pp. 380 
Pe ä ar il Mytilus edulis, P.408 
tifen 
Scorpio. | q. 288 8 en ank jfe ar 
triangúlaris. q.19 f 
| ek q.173 | MYXIN E N. len | 
MURICE q.274 be L 
Murmos , lies » en Jo D. 15 
Murmax. 176 346 Nacré, (Papillon) : 1.846 
Murnz. 17 Af Nag - Mieten, n. 43 
alde bradelet m. pd Japi, Pap. va 
usca ole | 
Musca-Cerambyx, k. 88 | Nefèhorn- Kafer. _ i.155 
en en, 


_P.409, 


oe cornis. (Scarab.) ie fa 


U IATAWUPESE M SFORH 


Natarab. n:269 1 VOTONECTZE. k.299 
ANaucoris. k.316,320 | Notopeda. 1. 619 
Naucum. (Bulla) _q.124 t Nuces Marine. q-12 
Nauplios. Ma | Nuchicornis. (Scara- 
Nautikos. q. 16 ae i. 184 
Nautile umbiliqué, qe 28 | Nun q.116 
Nautile vitré. A de Nusfatela. (Conus) q-7t 
NAUTILI. q. | Nusfatellana, dq. 117 
Nautilus crasfüs. Nuttree Tusfock- Moth. 
Nautilus reius. j |.53r 
Nautilus tenuis. 5: we Nux Avellana. q.116 
peis de Tisferand.q. 122 } Nux pilofa. p. 318 
Nave de 53| NymphaLibelle. mm. 7 
WECYDALES. k. 88 | Nymphales. (Papilio- 
Neeydalis. i. 614 | nes) | ‚28a 
Nemalim. lg 346 | O. 
Nemotelus. jest m- 600 Otapodi. 0. 354 
Nepa. ge 268 | Oflopodia. 0.352 
NEPA. k. 307 | Oculus Capri, q 412 
NERÈIDES. 0. 233 Pavonis. l, 28E 
Nerëis Carunculata. o.2509 | Oeilde Bouc, qe512,530 
Nerite. 0e 477. de Paon. Ll. e8E 
Nerites. _ q.477 } Oenone, Pap. 1.285 
Nerven= Wurm, o. 25 | Oernmaske k. 106 
Neftor. (Pap) l 214 f Oes- Skael. p-499 
NEUROPTÉRA OESTRI. In. 395 
(InfeCta) me. 1 Oeuf, qe 120 
NeuftriaC(P hal.) L 548 | sen q 265 
Newsmonger. 1.153 | Oifzau p- 438 
6 Migchialbrun | r. 526 Olearius. (Turbo) q. 380 | 
‚ Nigu n.71s 207 gt (Bucci- 
Nilotieus. (Tr Aue 340 rum) q. 189 
Erle (Pap j) l.219 | Olearium. (Murex) q. 294 
Niva 314 | Oliva, (Voluta) is 
Nobilis (Conus) _ q, ór d- 143 
_Noêtiluca. 1. 593 Olivaris flriata. dq, 396 
Noftiluca marina.0. 239241 | Olives de Wafe, q- 144 
Noêtue (Phalene) 1,610 j Olla. (Voluta) q- 183 
Nodularias r.sI2 il Ombilig de lus. q.39r 
Notoe Gaftropus, n. 318 Onda - betet, o,o 


EN seh uisèrie r. 


Oniscus Pulex. 
Onyx. (Cyprea) 


On Marina. q. 947 ; 288, 


hio pfis Se 
de (Stella) 
Opuntia marina 
Oreilje. 
Oreille d' Ane. 

de Cochon. 

de Midas. 

Oreilles de Mer. 
Orizhya. (Papilio) 
Orkorm,. 
Orlumjes, 
Ormeau , Ormier. 
Orthoceras. 
| lus) 
Oruga,. 
Os luteum, 


OSCABRION. p. 
ar # or Pebble - Moth, \. de | Pammon. (Papilio) 


(Nauti- 


q.182 | Oftreum fylvestre, ‚ag 
8. 481 | Oftriche Tof Ee 
n. 444 & Ofbridia, P. 343 
q.103 | Oueftree P: 343 
Ourfins, Oo. 480 
gaa | Ovum (Bulla) q. 120 
me 103 | 5% Oy) - Beetle. k. 70 
0. Ee Opfters. P: 343 
Ye 5 
q. dae ak Pata, Enten L 625 
qe 255 | Pagedela Reine, Ll. 2c6 
p-382 j Page du Roi. Laro 
de 137 | anais ou Cul de Lampe. 


q.5 15 
L Zas | Pagodus. ( Turbo) Ee he 


mn. 448 | Pagurus. (Cancer) n. 316, 

q 519 340 

q.5eo | Pallium ( Oftrea) p. 329 
Palltaska. n. 54L 


q. 41 | Palmi- Funcus. r, zo, zee 
1 ee Palmier marin, rk 250 
q.3 Palourde. 209 
89,9 o | Paluftris. (Stzombuq. 272 


|. 192: 


343 | Pamphilus. (Papilio 8 2 
OSTREA. De 319 | I Pofioach he. sie, ze 
Ostrea edulis. P. 349 j Pannus Aureus, ES ke 
Ephippium. _p.361 | PANORPZ, 98 
Folium. p.339,393 | Pantalena. út sia 
Logonum. ___p.36o | Panthous, Pap. 1. 199 
_Jacobea. p.324 | Paon de Sour. L.28r 
„Lima. - P- 337 { Paon. (grand) l.5o2 
Malleus. d 335 | Paon rme petit. 1.404 
dear A Pp. 333 - Papaver. q. 284 
Oftreon, Oftreion. _ p.343 | Paphia , Phal. 1.499 
tl a vk ie P. dee Papilio. lr17, iks 


P zei | Papillon Bourdon.” 1. ‚460 
Epervier, L 460 
P 326 Mouche, ]. 469 


Pa: 


» 


U IST SHTESE: M$ H 


Papillons. _—  L1x7 184 1 Peltis. 1e 3185331 
| diurnes. 1, 183} Pelure d’Oignon. p. 366 
__… _nobturnes. _ 1,475 t Penicillus. (Sabella) -q-626: 
Papshell. q. 532 j Penis- Neptuni. 'q.578 
Papuanus.('Frochus)q. 375 | PENNE MARI- | 
Paquet de feuilles fé- NAE. {119 
ches. … L. og f Pennata. (Cochlca) 4: 190 
Pargneefch. ‚n. 95 j Pennatula. ‚119 


Paris. (Papilio) l.sgr f Pentadaêlylifafter. 0.450; 
Parnochia. n. 413 | 466 


Parpaglione , Parpa- | Pentagonaster Luna. 
gla. WE, 


leri7 & Us. . O. 46E 
Pas de Poulain. …  ©s52r | Pentaphyllum. … o. 467 
PATELLZE.. q.511 j Perce «Bois, m. 333 
Patella major fiveféra qeso2 | Perce - Oreille, k, 106 
Patella tesfellata.(ln- | Perdrix. q. 190 
fect, | k.482 k Perla: me 5 
Patelles. qesrr | Perle, Perles. p. 387 
Patroclus. (Pap. l.203 | Perle aquatique. i. 243 
Patteevendue, (Phal.) 1534 f Perle jaune, m. 75 
Paupercula. (Voluta) q-153 | Perli de Concona. p. 297 
Pavonia. Phal. 1492 | Perna. P. 441 
Peacok Butterfly. Jee81 | Perroquet d'Eau, n.471 
Pearls. …p-387 | Perfica Concha, _q- 183 
Peten bullatus. —_ pe2ory Perficula.(Voluta) q.149 
Granofus. p’ 34 | Perficum. (Buccinum) 
Jemi- Auritus.p. 331 : . q.2I4 
Peltines. P.319, 327 | Perfpeêtivus. (Tro- 
Peétunculi., „237 | chus) À q. 344 
Peftunculites anomius;p.373 \ Perverfa. (Helix)  q.434 
Pedes. n. 48 | Perverfus.(Cancer) n.458 
Pediculus Ceti, n 491 | Pes Pelecani. q. 245 


Pediculus.(Cyprea) q.ris j Pefche Canella, p. 19E 
Pediculus Salmonis. 0. 3at | Petholatus. (Turbo) 


PEDICULL vj t msq3 á q. 371 
Pedochio. um. 48 | Petite Verole. ‚116 
Peignes. _— «vp. 3er } Pfeiffholter. TL Tag 
Peintade. p 384 Ì Pferd-of Ros-Jgele 0.116 
Pellicelli. n. irr | Pferdftecher. m.575 


Pelorides. — \ _- p.145 | PHALENZE, « ETE 


REG jn SHB KE 


LA dede: Pisfmyror. 36 
KEN ARJM: * 1. 480 | Pitaut, gierst p. 129, Re 
den mn. 1S7 146 
Phak 1.475 Pitlsyocampe. ff els 
Pieken: Chaume, 1.558 f Pitoguiers. p. 136 
Pharaonicus. (Tro- j Placenta. (Anomia) p.379 

WE ehus) Wins q. 346 | Placentá.(Echinus) o. 525. 
Philottetes , P Dap. „220 han, 527 
PHOLADES. p. 128 Placomus. r. 316 
Pholas Conoides. anti |» Planorbis, (Helix) q.414 
Pholas. ( Mytilus )) p. 402, 8 Planorbis Indica. _q.432 
| 496 | Plantanimalia. r.e18 
PURYGANEE. m. 55 | Plebeja. (Cicada) k.262 
Phtheires. | n. 47 j Plebeji. (Papilioncs) 1.gse 
Piyilsaoeer lot. — 00495 | Plein Chant. (Pap;) 1. 338 
Pya Pelagica,. 0.315 Pleuronetes.( Olp „346 
Phyfalus. 0. 216 ded (P apilio) it 208 
Phyfapus. k. 523 Plume, _ q.16 
PEYTOZOA. r. 230. Plutus. ' j. aat 
Piattoles of Piattones,n- En | Podalirius. … (Pap.) 1err 
Pica. (Turbo) q. 332 | Podex Marinus. 0.274 
Piddöcks. p.129 | PODURME. n. 30 
Pie, Pica. _q.332 | Polfish , Polkuttel. ©. 354 
Piera. (Papilio) Ë 229 Poloronta. (Nerita) q 494 
Pile marine. r.410 | Polpo , Pulpo , Poulpe, o, 354 
Pilor , Piltar, 8 o. 129 j Polpo Moscardino. Urd. 
Pilulaîre.- __ _-i.196 6 | Polychloros. (Papilio) 1, 38 
Pilularius. (Scara- Polydamas. (Papilio) en 195 

beus) i.104 | Polygonopus, n. 492 

Pinceau de Mer, q. 578 f Polyinnia, (Papilio) 4 a3t 
Pinne. P.440 | Polyodon (Ehaleena) L. 644 
Pinna magna. p- 444 | Polype. f. 37 
Pinne Marine. P:441 Pobpes a Bouquet, 5. 8 
Kannoplylas Cancer. … | __a Pannache, r.soa 

n. 317,323 Pobypus, Folipug, ger | 
Pinnoteres. D. de lipe, „352 
Pioio. D. 48 pays ( Papilio ) dn: 193 
Piques. n.7I, 107 j Poma Maris, Re 2. 
Pisfeur. ld. 275 | Pomatie, 


q. qd. 424, 425 
Pisfinine. mm. 346 k Pompilius, CNäutilus) en 19 
is 


UITHEE MS CH 


„Pompilos rde 3017 | Prüdeeps. (Conus) — . 53 
Pomum. (Buccinum) q.191 | Prionus. Le sag „557 
Pomum Marinum. 0.496 } Prizers 0. 428 
Poorcuttle. ©. 354 j Pro- Cigalen. k. 298 
Populi. Pap. L. 311 | Pro-Scarabeus. Kk. 69 
Porcelaînes. . 81E Frocesfionea. Phal. 1.553 
Porcelet „ Porceletti. n.481 } Procesfionnaïres. 
Porceletta. qd. 96 Chen.) 1,553 
Porcellana: qs êr } Procris. (Papilio) 1276 
Porcellana cerulea’ q.103 | Pronuba. (Phalena) 1.627 
guttata. _q.1c0 | Proferpina. (Phalzena)l. 628 
Uitterata. qe 90} Prorefilaus. (Papilio) 210 
_______ _Monto/a. q. 90 | Protheus, f. 197 
Porites. * _r. 152 | Pfenes. m.134 
Borg rasters 0.448 | Ffeudo - Archithalase 
Porpliyr cs T42 ges Muse, 1e S2 
Puroharia CVoluta) q. 141 Pfeudo » Purpara, q 329 
Porpita. r-LI | Ffiait. (Papilio) * 1. 333 
Porpita. (Medufa) En 407 } Pfura. n. 42 
Porpo. 0.354 | P/yché. antyhettz 
Porelaines. qe146,151 | Pfylla, Pfylle k. 437 
Porvuguefe Man of Pfylla. Bfyllos. __-n. 95 
War. © 318 | Ftilinus. wit LAD 
Porus Anguinus. xr. 206 | Puce!lages. qe: SE 
Cervinus. Tr. 475 +432 AE. e, 380 
Magnus. - 163 | Puc 


. 96 
Matronaliss hen Pugiles. (Strombi) á: 254 
Potta di Mare. © 27 


256 
Potta Marina. 0. is 3 | Pulce, Pulgas. n. 96 
Pou, n. 48 j Pulex Aguaticus. _ n.470 
Pou de Mer. q. 115 j Pulex marinus. n.437 
Poulpe , Poupe. „©. 354 ; Pulicellus. n. IO 

Pourcontrel. 0. 354  PULICES. n. O4 
Pousfepieds. p 118 j Pulligera. (Nerita) q.489 
Prawns. D. 408 „413 | Pulmo Marinus. 0. 49334163 
Prega- Dieu of Pre- : 420 
| gue= Dieu. k.145,1SI Pulpus. | 0. 355 
Preke. 0.354 } Punaife. j k. 325 
Priamus.Pap. _ 1.188 Aiguille. k. 376 
Priapus.  0:212,306,321 | Punaife a Ailerons. k. Fn 
j N 4 


REGISTER 


® 
Punaife Mouche. K. 359 Rascasfes. 0. 43 
Punger _ Vn. gar | Ratisfoire. P-337 
PURPURZ. q.281 ' Raupen, In 8 
Purpura. . 6 | Red Coral. r.259 
Purpura. q. 264,257 | Remies rake Pp. 204 
(clavata) _q.277 216 
cornuta, q.279 Refeda marina. r. 30E 
ramofa. d: 28 3 zee Marinum, q. 568 
Veterum. _q. Rerepora r. 197 
Purpurifera (Limax)o. den ee (Stella) 0.454 
Purpuriferum, (Buc- Reticulum, I.356 
cinum) fe Reut - Wurm. k, 166 
Pusfmoth. 1523 Rhamni, Pap. Ll, o6r 
Pycnogonum. n. 492 { Rhinoceros. 1,143, 155 


Pyrales. (Phalene) 1. nn 


Pyrr hus. (Papilio) 
Pyrum. (Murex) 
Pyrum. (Voluta) 


Qualfter. 
Queife. 
Òvenotte fanglante. 


Oi 27 Riapfa. 


Rhinoceros. (Scara- 

L 203 die beus) 1180 

dq. 28 vinomacer. 1.444,50 

q. 16 Rhomboides. ‘(condi 8 
Pp: 307 

n. 145 | Rhombus, zt 43 


Riccio of Bio: 0. 489 
6 


Ricinù, (Papilio) ]. 23% 


Berra, 0 gl) Hd 08 | Richards, 


_RAPHIDIA, 


Eh 5 se7 | Ricinus, n.i22 
Radis q. 130 + (Murex) « ’q;g02 
Radula, (Concha) P- 337 volans, m. 6o6 
__Radula. (Murex) _q.336 | Robe de Perfe q. 330 
Radula. (Nerita) qe 435 | Robert le oe ) 
Raeka. ne 408 A 1. 323 
Ragni. n. 178 Rochers. q. 274 
Rak. n. 390 | Roed: Aat. n Sar 
Rana. (Murex)- q.ag: | Roedgioeter. m. 363 
Ranatra. (Cicada) Kk. oet Rogaïfch, i.255 
Rapa. (Bulla) q 129 \ Ro/alie, 1 548 
Rie. (Papilio) 1 246 | Rofes. 0.428 
Rape. p. 337 | Ros/ -Kaefer, À.196 
Raphaniftrum. (Nau- Rosfmucke. m.5ar 
tilus qd. 58 | Rofsrum Anatis. __p.202 
m. 202 | Atje, d. 293 


UIWBEEREMSEH 


Rouleau. dq. 43 j Scarabeus. (Helix). 

Rouleau de Panamá, q. 142 | Scarabé bedeau. 040 
gaen q. 144 Scarabée onétueux. Kk. 7o 

Ruga. le Scarabelaphus. Íe 245 
Rustica. ( Vela) 'q. d | eer fa» Scarafas: 
e L. Ie 

SABELLA. __ __ q=607 | Scatopfe. je 
Sabois. __-:Q-339 | Schabe. Kk, 114 
Saccata, (Àranea) n-257 | Schaben. L 117 
Sagittella. me 35 | Schablul. Os 140 
Salecoquêe n:408 | Schiffkuttel, NE: 
Salingase o.14t g Schild- nare ad 348 
Saltarellae k.206 { Schillervoge L. 310 
Saltamonte. zin Ë 148 | Schlupf - Veda m. 136 
Sambegg1a. r. 350 | Scluneisf« Fliegen. M.5ort 
Sandkrabben. __D.413 k Schmetterling. l. 117 

…_Sandpiller. m. 93 | Schnakke. m. 539 560 
Sangfue- Limace, 0. 84 j Schneck. O, 141 
Sanguettola. o.1e2 | Schrot- Wurm. k, 166 
Sanguisfuela. o. 102 | Schroter of Schreuter. i. 246 


Saneuijuge, Sang fue‚o. zoa \ Schusfjlieg k. 4 
a, Colne) Ee 158 | Schus ie  Nrufcnden. q. si 
Barel, Schufter. Gas 

San $ A gie Schwabe. ke IIS 
Wi Senate (Cochlea) q. 380 f Schwim - Schnecken. 9. 4 
Sarpedon, Pap, Ll. 198 f Scollops- 


Sartaniello. te DP 437 | SCOLOPENDRE. Ee, ne 
Safappo. Ee El Sroloprnden Paape 
Satin - Mot], 0, 239 
Sauger. 5 1 q scopendrien (Stel- | 
Sauterelle. k, 206 | 0-47 0 
Sauterelle a Sabre. _k 195 ap (Murex) q.289 
Savalia. r. 344 | Scorpion Scorpione. n. a68 


Samatilis (Murex) q. 289, Ì Scorpion aquatique. k.309 
206 | SCORPIONES. n.268 
Scalaris. (Turbo) q. 383 | Scorpius (Strombus) q.249 


An. | q. 388 | Scutellaria. r. 507 
Seallop. 323 | SCYLLAEÁ. 0: 344 
Scalpellurn. (Lepas) p. Ee Scyllarus. Cancer. n-433 


SCARABLEI, je 134 | Sea = Crevis. ve EN 30 
WE: adds 


R E 


Sea: Fan. 
Sea - Hedghogg. 
Sea - Qak Coralline, 
Sea - Padde. 
Sea ragged Staf. 
Sea- Scolopendra. 
Sea- Stars. 
Sea- Urchin, 
_Seccia. 
_Séche, Seiche. 


Securifr ons is Efchara)) 
Ô 


Seed: Tiks. 
Seegizle. 
Semele. (Papilio) 
ej Seren 
enne. (&apilio ) 
Sepalakke. b 
SEE LK, 
Ee Oficinalis, 
Sepiola. 
Seppa. 
SERPULZ. 
Serpula Anguina. 
Corallifica. 
Intestinalis. 
Penicillus. 
Penis. 
polythalamia. 
ringens. 
$ Vermicularis. 
Sertolara. 
SERTULARLZ, 
SERUAKKI, 
Sera. 
Shepherd » Spider. 
Shrimps. 
Sicus ferrugineus. 
Sietbiene, 
Sigaret. 
Silene, Granen: 


GÍS TER 


r.359 | Siliqua. (Solen) __p.189 
0.480 £ Silksporms. L.5eg 
fe 528 | I SILPHZ. 1.317 
0.429 { Simbling. - “50 
r.416 | Similis. (Papilio) 1.332 
O. 260 4 Stmmith, n. 178 
0.428 k Simfon. (Scarabeeus)i. 150 
0. 430 } Sinapis. (Papilio) 1.246 
0,268 | SIPUNCULL, Oe 96 
0. 368 SIRICES. m. 166 
S1rones. nù, TIE 
„477 { Sirons, Syros n. 130 
pn. 116 Ll S75f0. a 424 
n.408 f Situolig. ín. 38 
1.204 } Sjo Musld, P. 43% 
q. Gr j Sklimak.. 0 I4E 
1,261 | Sknogs - Luús. n. IIG 
0.496 | Skopleex, 0.3 
0. 351 , Skorpios, iS 268, 
„0.367 { Slug. O. 14E 
0,399 Smäragdus (Buccin. a: 02% 
0. 568 | Snail. I4E 
q. lk Snake - Coralline, is 598 
4.575 bs Snigel. 0, Ae 
q. de Snoeloppa. ve 
q-573 4 Soe-Mige. 0.314 
q. 625 5 | She fe. 0.574 
q.578 ee Oo. 298 
q. <72 | Solarium, le 34A, 
q.ÓTra | Soldat. …— | À Er 
q.576 | Solea, Sole. p. 326; 327 
r.507 , olen Angwinuss d.575 
r. 520 | Arenarius, q.572 
C. 496 Lignorum, q. 584. 
O0. 22 | SOLENES, p. 167 
n.1sg | Solium. f. 158 
n.413 | Sonvnervogelin Li17 


me 578, Sophore (Papilio) 1.270 


Sopt. on 368 
q. 175 Sorciére, q. 347 
Í.279 ee CPapillonla) hasg 
Sie : 


UiT H EE 


M SCH 


Gld | n.403, 413 
_ Souldier- Krab. si 302 | hen: 4 Lg 
Me j gd ì 5 SEP bin Bourdon. Kk. 93 
is 481 | STAPHYLINI  k: oa 
Soldiers 5 Hie Starfishes, ba On 
fufchlen. ' 
_ Spatagus. (Echinus) o. 520 bie sb spilio) p sie 
IA ee, ik Stella Marina. 0. 428 
Ben Ee 220 £ Stenocorus. 1.538, 557,578 
ana. a 2sad Stercorarius ( Scarab. ) 1196 
Seek 5 ne 1 | Sting =Flugae In. 575 
SPHINGES. 1. Sap Viorhadhe. q. 300 
od 1. ee Stomoxoides. m. 578 
Sphinx Atropos, 4.24 nn tn 
Belier. j 465 | Prag m. ds, 
Convolvuli. _1.ara herh Dr 
a ï zE | Strich- Heuszrecken. k. oor 
Filipendula. Ì. 464 Site CPhaleaa) HB 
Mee TGE STROMDL all 
. " q. 
Nerii je 408 Strombus. RE 
Vitis, ]. 435 Strombus gra ore 
rr PE Stuben - Schabe- k. nrs 
Spindel , Spinne. n. 47 7 8 Pe | maen 
Spinofus (Strombus) q. Ee Bear Pd 
Pk (Helix) dan de 
Spirula. (Nautilus) q. 34 Orne epe 
En tent Suryyer. Í.I5t 
pt nn £ deg Swartmyror. m.366 
Se k. wd Swidknott. m.s6s 
Sprinkhalmen, ai Ont. on 
En 4 „95 Oak is 485 
OPUrLe. Ï. fr | Sha. ge 
Sr 0, Nen | 7 | 
pe ch aen.(Pa 343 
Sanne. ri 880 ATEA Efpagn(Pap.) es. | 
“guilla Arenoria, — ded Rik Ki hie 
cinerea, D.413 | Reel Td 
ie a Hi Tenia Canina, f.170 
Ate aan 30 3 Tenia heruca. 0. 94 
vis Rb Tenia Hydarigena. f 104 
Mantis. n.429 Ten 


Eerste 


Terebratula: (Anom. ) p 375 


TEREDO: Tortrices: (Phalene) 1. €96 


Teredo Ee odon. doe ‚ Lortue Grande.(Pap.)l ar 
TERM 7 Kak 6 | Tothena; Tothona, hi sE 
Terpfi Be (Papilio) Î sj Tour de Babel, el 309 
Tefan: NE OT; Tour de Bras: p:252 
TESTACEA4: Pia, 86 | Tourlourouxs 1303 
_TFesticles. gas | Tourniquets. ks is „34 
Testiculus. (Buecin.) q. eo1 al (Murex) d. 529 
VE 


{ 


Talla. p. oa Testiúdinaria. (Cyprêéa)d ep 
Talpa. …— k:166 8 Testudinaria: ( Lepas) p. IIS 
Talpa. C Cypr&a) q. 94 4. Testudinata. (Echin. Ji 3 A 
Tant of Taint. n. 144 | TETHTA, 288 
Tante: 0. 388 | Tethya Sperica: ie Ee 
Taon: In. De d Tethyum. 0.264 5266, 269 
Tapis: qi3 Tettigometra. k. 272 
Tarantula, Tarantola:n. dak Tettigonie. k. 165 
Turet. q: 582, 585 | Teucer: (Papilio) 1216 
Tufchen= Krebs. n, 241, 358 j Teufels- Krab: n. 348 
Tau. (Phalena) 1: 507 | Teuffels - Pferd. mm: 6 
Taupe - Grillon; k. 166 } Feuthos, Teuthis. — 05387 
Tatpin. STO | Tigris lutea; q. ór 
“Taupin bedeau: 1.627 } Liks. n.11ó 
Taurus volans:- i. 148 | Lilin. d. 65 
Tdvano: m.sar} Dinee. (Phalena) vie 
_ Teltum Perficum: _q.27a | Tintenfish. 388 
Telemachus. (Papilio) l. 214 j Tinvinnabulum. (Lep. I8. Ea 
er oe q.356 | TIPUL ZE. IN. 413 
TELLIA p.203 | Lique. D. 113 
Tellina Gri. Ee Beb Tircis. (Papilio) 1.292 
violacea. Pp. 193, isferand d’Automne.n:123 
…—…__ Virgatd, P. 205 | Titanokeratophyta.r.295,33% 
Tellimes. p. 203 | Litsjiu. - 1: 342 
TENEBRIONES. k, s8 | Thalia: 0.318 
Tenebrion. k, 60 t Thalia; (Papilio) L. 234 
Tenthredines. m. 136 | Lhiare. Qi 16 
TEREBELEE.. EA Thoracium. q. 107, 109, IIx 
Terebella. p. 131 | THRIPES. ks; 522 
Terebelltin. q. 1 5 | Tonnea mamelon; __q.183 
Terebell. Granulatum: q.71 ; Torbagge 1; 106 
Terebra. (Turbo) q.4e1 4 Torndyf web. i. 196 
Kornaka. k. Isa 


UITHEEMSCH 


Treillis. (Patelle) 544 | Tyger - - Moth. 1. 561,616 


q 
iN dE Panlioë 9. if iypheus. lb 
Triftan. (Papillon Ô ed 
TRILONES fe) ae | Tzirgnab m.25 
Triton. p- ha 
Tritonis. CMurex) q. 322 | En D 330 
a Rd | Ulen huaa. 0.496 
Lie es Ulysfes. Pap. l.20ot 
Troikis Papilio) L oe l al Jee EMED 
snee 5 a Umbilicata. q. 544 
Dame | m 407 3 Umbilicus varius. —_ Q. 340 
Tsebub. M. 5 | Undatum. Re 8 
Tsjenke laut. r. Re 
Tyjoeppi. D P, 23 | Undofum. (Bucci mt 
Tuber rochus 3 | Er „al 
TUBIPORE. ik tn U (oare de kins 038 
Tubipora. ee: 
Tubipora Arenofa. q. jd Unbones pe 3 d he 
Ei en | Onivalvia, Univalves. Ne 
Tubularia. Yr. 9O | 8 Ein 
Re dek ö q Gar j Urania. (Papilio) L. eet 
flograna. _q 56 5} Urocer us. en | 
“Tubuli Marini q. 549 { Drs Cancer. 5 37. 
zn: K bede Dien Joluia. 0.402 
abe Kael Urtica. (Papilio) L. gar 
ee her Urtice Marine. 0.415 
in Er, és 178 | Urticata. (Phaleena) 1,600 
wmble = 
Uruca. 
Tunga. De 107 | f Ae 
Turbinella. (Voluta) q.173 | Uflilago. pe 
TURBINES. 0. 350 | | Ee Chub 4 g. 39% 
Turbo Auritus. q.2 hi 
SA de. 158» 4d | saleen Agquatiques. n. 4e 
Jurri | ke 
gue. 
de ho | pee Alpina. …« q-493 
On de Mer. q. 540 | Valvata Granulata. q-499 
Twitch- Ballack. k oó | Valvate, (Cochlez) q. en | 
dwostiert, _k. 106 4 


Ves 


RB ORSTD RR 
_ Pegetable Fly. 


| RTS, Vielfdsz. n.523 
Velella. (Medufa) o.426 | Visnot. q. 362: 
Vellicula. | k. ros; Vinule. … nnee 
Velours vert. 1. 429 Hr ipper - Wespen, __m.13o 
Velum Marinum. 0.425 | Virgati Turbines. _q.39t 
Vena Medinenfis. ©. 24 \ Virginea.(Nerita) q.4oa 
VENERES. P-253 f Virgineum. (Bulla.)q. 134 
Ventilabrum. r.352 | Virgo. (Conus) q. 50, 
Vera queue de Rat. m. 484 | Virgo. (Voluta) q. 156 
Wer - Lion. ___m.48r | Vis; five Strombi. q. 236 
Ver luijant. 1593 5 Pis: «__q. 398 
Ver mangeur de Puce- | Vitellus. (Nerita) q.432 
rons. m.494 | Vitulus Aquaticus. o. 22 
Ver Solitaire, f. 188 | Vivipara. (Helix) q.437 
Veretellum. 0. 306 | Vojet. qe 205 
Wermes Cucurbitini. f. 152 | Volucella. m óoo 
Mollusca. 0.132 | VOLUTA. q. 136 
Teflacea. p. 59 | Volute. dq. 43 
Vermiculi Marini. q.558 | Woluta Arenata. q. 69 
Vermileo. …_m.4839 cinerea. q. 64 
Vermis;Verme, Ver. 0. 3 | Filis cinéta. q. Óz 
j Aureus. O. 217 filofa. q. S2 
Majalis. k. 69 maculofa. q. 74. 
Vermisftaux de Mer. q. 558 | Muficalis. _q. 43 
Vers a Soye. ). 529 Pennata. qe 76 
Cucurbitins. f. isa Tigerina. A75 
de Îerre. 0. 47} Wolute. ‚0 136 
Polypes. m.491s 434 H Volva. (Bulla) qe ar 
Verrucofe. (Casfides) q.174 | VOLVOCES. Í. 177 
Vertagus, (Murex) q.334 | VORIICELLE, f. a 
Weficaria Marina. p. 13 | Vovan, Pp. 317 
VESPZE. m.249 | Vrillettes. ___ i.28r,292 
Vespa vulgaris. m.273 | Vulcain. (Papillon) 1,346 
espertilio. (Voluta) q. 168 | W. 


Vespertilje. qg. 168 | Waggius. k. 325 
Vespillo. i.31ig | Wall - Lowfe. k, aas 
Vestianella. (Tinea) 1.733 ) Wanderende Blad. X.146 
Vetula. (Concha) p.ess ! Wandfchmied, ì. 294 ,n.45 
MEE 7 q.3%2 | Wasp. m. 250 
Vibex. ( Buccinum) q. 206 | Wasfer - Hure. m. Ó 
Viehbrelme. m.sx1 | Wasfer-Fungfer. m. 6 
Vieille ride, p.255 | Wasferkälb. 0. 22 

R 3 | Wase 


EE eten 


Wasfer- Tocken, —_ _m. Whelke. q. 228 
Wasferwantze, k, En Willow - Butterfly. _ L he 
ole, Wasfer- Worme, Wurme 

n. 485 Wormils. m. 404 
EN - Baken. mn. Worms of the Earth, 0. 47 


Waterfbinners. k. SEN i Wrongheirs. n. 358 
Waïten- Bagge, k. 35 Wurm - men In, 481 
Weicher Holtzlok. «4.576 

Wiame. mm, 395 Kanthus. (Papilio) 28 


COMPENDIARIA SYNOPSIS 


REGNIANIMALIS, 


Secundum ultimam five Duodecimam Editionem > 


SYSTEMATIS NATURE 
LINNZANL 


EENER KENTEKEN EELT) 


Comparando differentia patebit in dispofitione Ordinum, 
Generum, et augmentatio numeri Specierum, quarum , 
qud in foe Opere donde, hicPaginis fuisexcitantur., 


REG- 


ge eten e 


Xibia. | „© Zicfake Phalena. __ 1.s8o 
Xiphofura. id 9 f Ziezag- Phalene. Ls7 
Xyloplit horoi. m, la Zino of V’Incino di Ma- 
f NM, SP 4 Pe, O. 430 
Yellow - Tail Moth, 1.576 | Zinzin. 0.480 
Yet. q.184 | ZOöPHYTA,. Yr. 216 
vk Zuker. m. 170 
Zamaruca. o. 142 | Zweyf alter. L.rrz 
Zapfen Raupen, 1.640 Ì Zygena. m. 5 


BELGSNAANEG GESGEERENEN EO KOE SESN 


SYSTEMATISCHE BLADWYZER 
OF 


ROB E SCHETS 


VAN HET 


RYK DER DIEREN ; 


Volgens de laatíte of Twaalfde Uitgaave 
VAN HET 


SAMENSTEL DER NATUUR, 


heeren vam venster >er vergine venter vn vn A tn A mn gn tt ne nn nn 


Door vergelyking zal het onderfcheid blyken van de 
Rangfchikkingi in deezeen de Tiende Ultgaave , die tot 
de Twaalf eerfte Stukken van dit Werk gebruikt is. 


B 4 HET 


SYSTEMATISCHE 
SEEEESEEEEEEDENNSEEEEEEDE 
RECNI ANIMAL IS, 
fen funt 
CUE 


Ì. Mam malia. : Hist, Nat. Tom. I. II. HE 


WERT VIVEN: ant Tom. IV. V. 
TI. Amphibia, à HUE VE 
IV. Pisces, JN Tom. VII. VII 
V. Infeêta. Tom. IX. X, KT NT. 


VI, Vermes, Tome XIV.XV, XVI. XVII, XVI 


Vivariam Nature fic alit fextuplicis forme Anis _ 
malia, 


MAMMALIA, CRN ‚in Tema, eran î loguen» 
tia. 
AVES, Plumofe , in Aëre, wolitant , cantantes. 


AmruintaA, Tunicata, in Calore, ferpunt ‚fibilantia, 
Pisces, Squamati, in Aqua, natant , poppyzantes. 


INsEcrTaA, Cataphraëta , in Sicco, exfiliunt , titinnan= 
{ia. 

VERMES, excoriata. > in Humido 5 banduntar > obmiur 
tescontes, 


\ 


hl CLAS- 


ER re AD WY" ZEIK, 


nnn En EOEOESESEK ESE 
HET RYK pen DIEREN 


heeft zes 
ED BENEL: I N GE N 
I, Zoogende Dieren. do aNdbe Elst. BOI IT. SE, 
1E. Vogelen, ’ EVasV. St. 
II. Tweeflagtige Dieren. VESt. 
IV, Visfchen. _VIL VIII St, 
V. Infekten. IX, KL RIN AIN SE, 


VL, Wormen. XIV, XV, XVL XVIL XVIIL St. 


De Warande der Natuur bevat dus zesderley Die- 
| ren. 


ZOOGENDE, die Haairig zyn; op de Aarde, loopen 
en fpreeken. 

VoGELEN, Gepluimd, in de ‘Lugt , vliegen en zin= 
gen. 

Berio. Lev. Gerokt , in de Warmte, kruipen en fyf- 
felen. 

VisscHEN, Gefchubd, in 't Water , zwemmen ez 

| piepen. 

l NSEKTEN , Bekleed, in ’t Drooge ; fpringen ec» 

brommen. 

. Wormen, Naakt, in ’t Natte, rekken en ftom 

Zyn, j 


Rs EE Re 


SYSTEMATISCHE 
CLASSIS PRIMA, 


M A-M Mtek ET A 
= Hee dividunter in feptem 
OR DIN E Sy 
Prout funt 


) _… p= Nullis utrinque, Ordo; & 
E NG de Incisor, 2, Laniat, O, 
Unguiculata, Dent. primor. $ f 


Incisor, 4e, Laniar, IT, ——= I 


; k fupra &-infra _—_ 6 
Ungulata , Dentib us prunor. í fuperioribus zal 5 


Mutica, Dentibus variis in diverfis, mk 


Ex his appellantur 


1. Ordinis. À wi PRIMATES. 
IH. Ordinis. 3 | BrRura, 
ul. Ordinis. ’ FERZ: 
IV. Ordinis. : " GLIRES, 
VW, Ordinis. ' PECORA, 
VI, Ordinis. ‘ BELLU. 
Vil. Ordinis. 3 CETE, 


Cha: 


BLA DIW YZ ER 
ISIS SISSI SISISISISISeISIStst 
EERSTE AFDEELING, 


_ZOOGENDE DIEREN, 
hl 


Deeze worden verdeeld in zeven 
B OANIG MNS 
naar dat zy zyn 


Geen in ’t goheel Rang, a 
Snytand,2, Hoekt. O4 


nage etde oor | 
Genag ld „me : Y Or tanden poon Hoekt, Ie == EI 


mKegelu, 6,2,10 Hoektsl— 3 
boven en onder, _—_ Ó 


Gehoefd , Rae de Voortanden voer geheel niet, se 
Zonder Klaauwen, met verfchillende Tanden; — 7 


Men noemt die van den 


Kans 4 PRIMAATEN. 
IL. Rang. . BEESTEN. 
II. Rang. / _ ROOFDIEREN, 
IV. Kang. a KNAAGDIEREN, 
_V. Rang. gie WeErp-Vee. 
we OOS ___SCHRIKDIEREN. 
VII. Range - WALVISSCHENe 


Bes 


SsYsTEMAT Is CH E 
SSS SSS SSS ISISISS: 
Charaêteres Compendiofi 
G EN E R U M,. 


e | 
Ordo EP RIMATES 
Gen. 

rm Homo, Nosce te ipfum, 

a. SiMmra. Dentes Landarii , hinc remott. 

3. LeMumr. Dentes primores , inferiores , 6. 

4. VesPERTILIO. Manus palmato» volatiles. 


Ordo Ïl. «- Brura. 


s. ErrrmAs. Dentes Laniarù & Molares , Nafus- 
Proboscide elongatus. | 

6. Tricnecuus. Dentes Laniarië fuperiores, Molá- 
res ex Osfe rugofo. Pedes compedes. 


„.Brapvyrus: Dentes Maolares primo longiore „ abs- 
ec e e E « 
gue Laniarüs, primoribusve. Corpus pilafum, 


9, MyrMECOPHAGA, Dentes nulli. Corpus ‚Pila- 
id e , 


__fum. ' | 
“ce. Manis. Dentes nuli. Corpus Squamatum. 


zo. Dasyrus. Molares absque Laniartis primoribusyes 


Corpus cataphratum. 
Ordo II, 


pe BLAD WY ZER 
Pi SSSSssssssssss; Ssst 
Beknopte Kenmerken der 
GRS LA GE BN: 
Weeds Rang, Pr Mu AATEN. 
Gell, | 


1. MeNscu. Ken U zelven. 
2, Aar. Hoektanden , aan de eene zyde ver de 
‚3. SPOOKDIER. Van onderen 6 Voortanden, … … 
4. VLEPERMUIS. De Voorvoeten met een Vlies 
gepalmd, om te vliegen. 


IL. Rang. BEESTEN. 


8. OLvPHANT. Hoek-tanden en Kiezen, De Neus 
‚ gewapend met een lange Snuit. 

6. Zer-Kor. Hoek-tanden van boven. Kiezen 
uit een rimpelig Been. De Pooten famenge- 
Bod. wa 

7. LuijaarD. Kiezen waat van de voorfte langs. 
Geen Hoek- noch Voortanden. Het Lighaam 

\ Haairig. 

8. MriEREN=*ErTEr, Geen Tanden. Een Haairig 

Lighaam. 

9, SCHUBDIER, Geen Tanden. Het Lyf met t Schut 

ben gedekt. 

10, ARMADIL. Kiezen zonder Hoek- of Voorten: 


den, hee Lyf geharnast. 
mI. Rang, 


SYSTEMATISCHE 
_ Ordo HI; Fers: 


in PriocA, Dentes primores fuperiores , 6: inferiores 4: 
12; CANis. Dentes primores 6,6: fuperiores interme- 
di lobati: ° 
13: Ferris, Dentes primores 6, 6: inferiores Grillen 
Lingua aculeata, 
14: VIvERRA: Dentes primores 6, 6: safe intere 
medii breyiores: 
15, Musrera.: Dentes primotes 6 ; Gs inferiofes cons 
ferti; duobus alternis interioribus: | 
16. Ursus. Dentes primores 6, 65 fuperiores excavatie 
Penis Osfe flexuofo: 
17, Diprerruris. Dentes primores fuperiores zo, ine 
feriores 8e 
8: Tarra. Dentes primores füperiores 6, inferiores 3 
19. SoRrEx. Dentes primores fuperiores a s inferiores 4. 
go. Ertnacrus: Dentés primores fuperiores 2; infén 
riores 2: 


Ordo IV, _ Girres: 
als HysTrix. Corpus Spinis tebbum. 


ar: Lepus: Dentes primores fuperiores duplicati. 

23: Casror. Dentes Primores , fuperiores „angulo redo 
excayatis 

4, Mus. Dentes primores fuperiores fubulati. 

as, Sciurus; Denies primores fuperiores cuneati, in» 
feriores compresfie | 

26, Noerrrio: Dentes primores inferiores bilobi. Ma- 
mus palmato- volatiles, 

Ordo Ve 


IL Rang, RoofDIEREN. 


ti, Rog. Van bowen 6, van onderen 4 Voortanden; 

12 HoND. Wederzyds 6 Voortanden, de bovenften 
in ’t midden met Puntjes op zyde, 

13. KAT. Wederzyds 6 Voortanden 5; de onderften 

| egaal. Dé Tong als een Rasp. 

14: Erer. Wederzyds 6 Voortanden; de Onderftens 
die in ’t midden ftaan , kortst. 

15, Wezer. Wederzydsó Voortandens de onderften 
digt by een; twee beurtlings meer naar binnen: 

16. Beer. Wederzyds 6 dane s de boveníten 
uitgehold, In de Schaft een bogtig Been. 

17. PrrLANDER. Boven zo, onder 8 Voortanden. 


18, Mor. Boven 6, Onder 38 Voortanden. 
19. SLAAPROT, Boven a, onder 4 Voortanden. 
co, Ecrr: Twee Voortanden boven en onder in dé 


Mond. 


IV. Rang, KNAAGDIEREN. 


helen. 


at. STEKELS VARKREN, ’t Lyf met fcherpe Penneù 


ezet, 
‘ ax, Haas. De bovenfte Voortanden verdubbeld. 
23 Beven. De bovenfte Voortanden met een regten. 
hoek uirgehold. 
24. Murs. De bovenfte Voottanden Eiswyze fcherp. 
25. INKHOORN: De bovenfte Voortanden Wigswy- 
ze; de onderften platagtig. 
06. NAGTMERRIE. De onderfte Voortanden met twee 
Puntjes: de Voorpooten gepalmd om te vliegen. 
V,. Range 


SYSTEMATISCHE 
Ordo V. PEcoraA, 


27, CAMELUS. Eeornis. Dentes Laniari plures. 


28. MoscHus. Ecornis. Dentes Laniarii folitatü, fit 
perioribus exfertis. 

29. CERVvUS. Cornua folida ramofadecidua. Dentes Lá- 
niariù nuli. 

30. Carma. Cornua vubulofa ereêta. Dentes Laniarù - 


nulli. 
31. Ovrs. Cornua tubulofa reclinata. Laniarù núls 
U. h î 


82. Bos. Corzua tubulofu porreëta. Laniariù mili. 


Ordo vi BELLUL 


33. Eqúus. Dentes primores fuperiores 6, inferiores 6. 

54, HipvoPorAMUs. Dentes primores fuperiores Ó; 
inferiores 4. 

35. Sus. Dentes primores fuperiores 4, inferiores €. 

36. RHINOCEROS. Dentes primores fuperiores 2, me 
feriores a. | 


Ordo VIL. Cerr. 


37. MoNopon: Dentes in Maxillá fuperiore duo pros 
tenfi. 
38, BAL ENA. Dentes in Maxillá fuperiore „ Corneis 


39. PrysETER. Dentes in Maxillâ tantum inferioe 
Te. $ d 

40. DrELrHiNus. Dentes in Maxillâ uiraque, p 

oe 


ard 


V. Rang. Weip-Ver 


27, KEMEL. Ongehoornd : met verfcheide Hoeke 
nalnnEanden; 
98. Moskus- Drer. Ongehoornd , met enkelde 
___Hoektanden , de bovenfte uitfteekendes 
eg. Herr Tr. Hoornen zonder holligheid , getakt , af- 
vallende: Geen Hoektanden. 
go. Grrr. Pypagtige opftaande Hoornen. Geen 
Hoektanden. 
31. ScHaApr. Omgekromde Pypagtige Hoornen, Geen 
__Heoektanden. 
32, STIER. Vooruitfteekende Pypagtige Hoornens 
Geen Hoektanden, 


VL Rang. SCHRIKDIEREN, 


33- PAARD. Boven en onder 6 Voortanden. ’ 
gas Rivier-PAARD. Boven 6 ‚ onder 4 Voortarë 
den. 


35. ZwyN. Boven 4, onder 6 Voortanden. 
36. RriNocEros. Boven en onder 2 Voortanden: 


VIL Rang. WaLvissCHEN. 


37, Zr. EENHOORN: Twee uitfteekende Tanden 
in de Bovenkaak. 

38, WarvriscH. Hoornagtige Tanden in de Bovene 
kaak, Ee | | 

39. Kacneror. Tanden in de Onderkaak alleen. 


40, Dorrnyn. Tanden boven en onder in de Mond. 
5 In 


SYSTEMATISCHE 
SSSSsSsSSSssssse sss 


In decima Editione LINNsmus oêto Ordines flatue: 
rat Mammalium , atque diverfam omnino dederat dispofs- 
vionem Generum et Charatterwins ut cuilibet ad pag. 129. 
‚Tom. EL hujus Historie Naturalis refpicienti patebit, 


NOMINA SPECIHIER UM,’ 
Genus 1. _Homines. 
| | Pärt, L- Fom. 1, 
Spec. I Homo Sapiens. pag. 14E 
f 1 Diurnus. 2. Troglodytes. 
Genus 2. _ SIMIZ. 
* Caudàâ nulla. 


Sp. r; Simia Satyrus. Habitat in Ind, Or. pag. 354 


2. Sylvanus. Afr. Ceylon. pag. 356 
3. Inuus. Afrika. Pag. 356 
*% Caudâ abbreviatâ, diëti 
PAPIONES, ï 
Sp. 4. Simia Nemeftrina. Sumatr&® _ | 
5e _… Apedia, Indiis. pag. 358 
6. Sphinx. Borneos Pag. 357 


TEE Caye 


BLAD WL2ZER 
In de Tiende Uitgaave hädt Linneus agt Ran- 
gen gelteld van Zoogende Dieren , en eene geheel 
andere fchikking in de Geflagcen en Kenmerken ges 


maakt, gelyk men dit in het Eerfte Stuk van deeze 
AVatuurbyke Historie, bladz regen vervolgenskan zien, 


SssssssssssssSsss 
NAAMEN DER SOORTEN. 
fn Geflägt, MENSCHEN. 
| eas Ae LDL Sroë. 
5, Soort, Verftandige Menfch. bl. rat 
3 Dagmenfch. 2 Nagtmenfch. 
2. Geflagt. AAPEN, 


* Zonder Staart, 


f: Soort. Sater. Uit Oostindië. ' DY. 334 
ied Gewoone Aap. | Eer Dl, 356 
hae, -Laneinoet: aad e bl, 356 


kx Met een-korte Staûrt , genaamd 
BAVIAANEN: 


As Soort. Varkens = Staartje; 7 


5. «Aap zonder Voeten. de Indiën bi: 358 
eG ì Gewaone Baviados © "4 …… begsy 


aa) 8 3 ke Met 


kkk Caudâ elongatà , 


CERC OPITHECI, 


Sps 7. Simia Maimon. Ceylon. | 
| Hamadryas. Afre Tom. l. pag. 363 


8. 
Oe 
10 


IE. 


12, 
13° 
IG 
15. 
16. 
17. 
18, 
19. 
20, 


Veter. Ceylon. 
Silenus. JEgypt. 
Faunus. ë 
Beëlzebul. Brafil. 
Seniculus. Carthagenà. 
Paniscus. Amer. merid, 
Cynomolguss Africâ. 
Cynocephalus, == 
Diana. Guineâ. 
Sabea. Afr. Egypte 
Cephus. Guineâ. 
trepida. Surinamo. 
Aygula.  Indiâ. 


Pithecia. 
nictitans. 
Facchus. … 
Oedipus. 
Rofalia. 


Guajanâ, « 


Guineâ, 
Americâ. 


SRR eee 


Brafiliâ. 


Midas. Americâ. 


fatuellus. 


id 


„Apella. Americâ. 


Capucina. 


Sciurea. 


Surinamos 


Indiâ. 


Morta.  Americâ. 


__Syrichta. Ins, Philipp, 


SYSTEMATISCHE 


pag. 358 
pag. 559 


pag. 359 
pag. 367 
pag. 360 
pag-3362 
pag. 363 
pag. 364 
pag. 364 
Pag. 366 
Pag. 367 
Pag. 369 
page 369 


Pag. 368 
pag. 369 


Gen, 


BL AD W YY ZE Re 
akk Met een lange Staart , genaamd 
Ó MEERKATTEN. 


7. Soort, Maimon. van Ceylon. 


8. | Hamadryas. LSTUK bl. 368 
“9. __Smousje. | | 
3e. © * Baard- Aap. “” j bl. 358 
ir. Leeuwen = Staart, en bl 359 
12, Bofchduivel. ’ 
13. _ __Grysaard, | 

14. Slinger « Staart, ZW Aer bl. 359 
I5. Macaquo. . bl. 367 
16. ___Hondskop Hee E 
ME * „Diana. … ee bl, 36e 
18. © * _Geelhairige. . 

kee eG ephus. bl. 362 
20. ‘  Hüppelaar. f 
ale Kuif « Aap. HR rs bl. 363 
22, ‚ Ruigftaart. k 

23e Knikkebol, 
24: Sagouin. s bl. 364 
oz, … … _ Leeuw- Aapje, bl 364 
26, Rofalia. Ô | 
27. Wyd- Oor. N bl. 366 
e3. … — _Hoorn- Aapje. fr 
29. —…… Omkyker. 18 bl. 367 
30e Fluiter. Ee bl. 369 
Ste Inkhoorn « Aapje. bl, 369 
3e _____Monkie, . vi bh 308 
33e Ruigbekje. Philipp. Eilanden, bl, 369 


a 3. Gefl, 


SYSTEMATISCHE 


Genus 3.  LEMURES. ’ 


Sp. 1. Lemut tardigraiis. Ceyl. Tom. 1. pag. 
2, Mongoz. „ Madagafcar, 
3: _Macaso. | 
4. Catta, pag. : 
5, volans. „Ali. _ pag. 


Genus a.  VESPERPELIÔNES. 


Sp. 1. Vespert. Zampyrus. Ind, Or. pag. 
2, _Spetlrum, Amer merids> pag. 
3. _ Perfpicillatus. Americâ. paz. 
4. _ Spasma. Inde, Orient, pag. 
5. Lurivus. Europâ. _pag. 
ó. Murinus. mens. page 


497 
498 
409 
409 
410 

A1L 


sss 


Ordo IL. BRUTA. | 


Genus 5. ELEPHANTES, 


Sp. 1. Elephas maximus. AfiâAfricâ. ; pag. 419 


Genus 6. ERICHECHI, fp 


Sp. 1. Trichechus Rosmarus. … Tóms Il. pag.- 


7 


2: | Manatus, Pom, 1. pag. 462 


Genus 7. BRADYPI. 


Sp: 4. Bradypus Tridaêlylus,. Amer. merid. pag. 480 


zalk Didaëtylus, Ceylon, _ pag. 


484 


Gen. 8, 


RAU ZE Ù. 
5. Geflagt. _ SPOOKDIEREN. 


x. Soort. Traaglooper van Ceylon. 1. STux. bl. 399 


Bp! Kat van Madagaskar. 

3 Macaco. . 

de. Inkhoorn-Kat, bl. 399 

5 „ Vliegende Kat. î bl, 4x 

4. Geflagt, VLEDERMUIZEN. 

1. Soort. Vliegende Hond van Ternate, bl. 407 
2e Vlieg. Hond van Nieuw. Spanje. bl 408 

3. Gebrilde Vledermuis. bl. 409 

4. Vliegende Rot. Uit Oostindie, bl. 409 

5. Geoorde Vledermuis. bl. 410 

6. Gemeene Europifche. bl, 41E 


SSS ESS SSS SSS Es 
IT. Rang. BEESTEN. 
5. Geflagt. OLYPHANTEN. 
r. Soort, Olyphant. E Dl. 419 
6, Geflagt. Zee: KoOrIjJEN. | 


_1. Soort. Walrus. Moord: Oceaan Il, STuK. Dl. 7 
2. Lamantin. Westindie. 1. STukK. bl, 462 


7. Geflagt. LUIjJAARDS. 


r. Soort. Drievingerige. Zuid-Amerika. bl. 480 
2. T weevingerige, . bl. 484 


5 4 8, Gell, 


BV SITIEMA TES CRE 


Genus 8. MyRrRMECOPHAGZ. 


Sp. 1. Myrmecoph. didaétyla. Am. mer, T.I, pag. 
8 © gridaë&yla. ‘Ind. Orient. pag. 
3e jubata. Brafil. Cap. B. Sp. 

4. tetradaëtyla. Am. merid. pag. 


Genus 9. MANEs. 


Spe 1. Manis pentadaëtyla. Indiâ Orient. pag. 
ait 105 tetradaëtyla. Amer. merid. 


Genus ro. Dasyer, 


Sp. r. Dafypus unicinétus. Afr. Tom. Il. pag. 
2. tricinétus. Ind. Orient. pag. 
8: guadricinélus. pag. 
4e ‚__ Jexcinétus. Americ. mer. _ pag. 
5. feptemcinêtus. Indiis. pag. 
op novemcinérus. £ Amer. mer. pag. 


437 
483 


490 
493 


279 

259 
281 
282 
283 


284 


SISSI SSS SSS SSS SISSs: 


Ordo TE F E R 4E 


Genus ir. _PnHocz. 


Sp. r. Phoca Urfina. Ocean. Afiat. — pag: 

2. Leonina. Pol. Antartt, pag. 

3. ____Vitulina, Ocean. Europ. pag. 
Genus Ie. CANEs, 

Sp. 1. Canis Familiaris. Europâ, Afiä. pag. 

bi gh Lupus. Europà, pag. 

3. Hyena. Indiâ, Africâ, … pag. 


PRL A DW V:Z-E R, 


(8. Gell. MIEREN-ErtreErs. 
die Sn T weevingerige. ZL. Amer. 1, STUK. 
2, ‚ Drievingerige, Oostindie. 

3. ____Ruigttaart. Brafil, de Kaap, 
4: Viervingerige. Zuid-Amerikae 

9. Geflagt. SCHUBDIEREN, 
T. Soort. Vyfvingerig. Oostindie. 
2. Viervingerig. Zwid- Amerika, 

10, Geflagt. ARMADILLEN,- 
T. Soort, Met één Gordel, IE ST, 
9, _ Meet drie Gordels. Oostindie. 
3. Met vier Gordels, 
4. Met zes Gordels. Zuid = Amerika. 
5. Met zeven Gordels. de Indiën. 
6, Met negen Gordels, (Zuid - Amer, 


bl. 282 
bl. 283 
bl. 284 


JI. Rang. 
11. Geflagt. 


ROOFDIEREN, 
ROBBEN, 


1. Soort. Zees Beer. Kust van Kam/chatka, 


2 Zee=lieeuw. Byde Zuidpool. 
8, Zee- Hond. De Noorder « Oceaan, 
12. Gell, HoNDEN. 
1. Soort. Huishond. | 
9. Wolf. ' 
9: Hyena. Ms «en 
! 9 5 


Sp. 


Sp 


hed 


Sp 


- 


Sp. 


Kk) 
9 


SES HE WA TB ei 


6. Martes. Europà, 


4. Canis Zulpcs. Eur. As. Afr. Tom. IL, pag. 85 
Sh Ziper. Europa, Alla. pag. 92 
Ó. Lagopüs. Lappon. Siberia, pag. 93 
Ö Aureus, Ind. Orient. pag. 93 
je Mesxicanus. Mexico, 
Ne gi Thous, Surinamo, 
Genus 13, FELEs. 
t..Felis Leo. Africâ. pag. 96 
2, Tigris. Afiâ. ' pag. 108 
q. Pardus, Indüs. pag. 117 
4 Onca, * Amer. Merid, pag. I2£ 
5; Pardalis, Americâ. pag. 124 
6. Catus. Europâ. pag. 126 
pj Lynx. .Europâ & Canadâ, Pag. 14E 
_ Genus Id. VIVERRAZ. 
1. Viverra Jehneumon. ZEgypto. paz. 148 
2. Nafua. bies 
en Marila Ee Americâ. Pag. 154 
4. Putorius. Amer. Septentr. pag. 156 
Se Zibetha. Ind. Chin. Mex, pag. 159 
6. Genetta. Oriente, Hisp. pag. 165 
- Genus 15. MusrrLe. 
1. Mustela Lutris. Afiâ & Am. Sept. pag. 163 
rij Lutra, Europà. pag. 179 
3. Lutreola. Finlandia. 
de Barbara. Brafiliâ pag. 193 
ye Gulo. Lapp. Rusí. Siberia, pag. 159 
Pag. 193 


EBU A DW Y-Z:E B. 


4. Soort, Vos. ° IL, Sr. bl. 85 
5. __ Veldvos. bl. o2 
6. … _Ruigpoot- Vos. Ël. 193 
ze Jakhals. Oostindie, bl. 93 
8. Tyger- Hond. ed ; 
9. _… __Bofch- Hond, 
13. Geflagt. KATTEN, 
F, S0órt, Leeuw. _ ‘ _ ” bl. 96 
BT veer. Rare bl, 108 
En uipeards “Be badiens 2 bl. 117 
4. Panther. Zwid- Amerika; bl, rar 
5. Kat - Pardel, ‘ Dl. 124 
6. Gewoone Kater, hab bl, 126 
Aeq Loss ion Gare: EDI Hat 
| 14. Geflagt. FRETTEN. 
I. Soort, Rot van Pharao, —_  ' Dl. 148 
2e ï % RA Í 5 haus R 
Ä ï ad bl 154 
A. Stinkdier. Noord-Amerika. bl. 156 
B en Sivet- Kat. ; bl. 159 
6. … Genette. Oofterfche de Spanje. bl, 165 
15. Geflagt. WEZELEN. 
1. Soort. Indifche Otter, | bl. 163 
B. «_ : Europifche. bl 179 
3, Neoordfch Ottertje. | 
Ae 51 Zwarte Wezel. | bl. 193 
5e Veelvraat, Lap], Rus), Siberië, bl. 189 
WC «201 Matter, 7 sEiOms bl, 193 


ain á Í Je Short. 


Sp. 


Sp 


SYSTEEMAETISGCHE 


. Muftela Putorius. Europâ. Tom. IL 
8. Furo. Africâ, | 

Ge Zibellina, Afiâ feptentr. 
„Io. Erminea. Europâ, Afià. 
UI, Nivalis. Westrobothniâ, 


red 16, URrstí. 


‚ f, Urfus Ar dos, Europâ boreali, 
2e Meles. Europâ. kt 
3e Lotor. Americâ. | 
de luscus. Sin, Hudfonis. 


Genus 17, DIDELPHES 


1, Didelphis Marfupialis. Americâ, 
2. Philander. kleen 
Be ie Oposfum cd, 
Ai _ Murina. — & Afiâ. 
5e Dorfigera, Ne 


Genus 18. . TALPA. 


Sp. 1. Talpa Europaa. Europâ. 


ope 


Be CPU NEZENTICG. Siberiâ. 
Genus 19. _ SorIcEs. 


1. Sorex cristatus, Penfylvaniâ, 


a. minutus. Siberiâ, 
A aquaticus. Amer. feptentr. 
4 Murinus.. Javâ. 

5. Araneus, Europá, 


pag. 200. 
pag. 203 
pag. 204 
pag. 206 | 


pag. 213 
pag. 228 
Pas. 237 
pag. 227 


pag. 317 
pag. 321 
pag. 322 
pag. 324 
pag. 325 


pag. 3oo 
pag. 311 


pag. 315 
pag. 315 


pag. 312 
Gen. 20. 


EB LADIWEZE Re 


», Soort. Bontfem. U. Sr. 
8. __Gewoone Fret, | 
9. __Sabeldier. Noordel. d, v, Alfie: 
10. Hermelyn. 
1. Wit Wezeltje.: 
16, Geflagt, BEEREN. 

z. Soort, Noordíche Beer. 
D. Das. | 
3e Coati » Monde: 
4. Wolfbeer. De Hudfons = Baay. 

17, Geflagt. PHILANDERS 
1. Soort. Buidelrot. 
9. Philandet. 
3. Oposfum. 
4e Bofchrot. 
5 Rugdraager. 

18. Geflagt. MorLLEN, 

Ie Soort, Europifche Mol. 
2. Siberifche, 

19. Geflagt. SPITSMUIZEN. 
1, Soort, Gekuifde Spitsmuis. 
2 Kleine. 
3. Water=Spitsmuis, Moord Amer, 
de Javaanfche. 


5. Gemeene Spitsmuis. 


Dl, 200 
bl. 203 
bl, 804 
bl. 206 


bl. 213 
Dl, 228 
bl, 237 
bl, 227 


bl. 317 
bl. ger 


bl 322 


Dl, 324 
bl. 325 


bl, 300 
bl. 311 
Dl. 319 
bl. 315 


Dl. sis 


20 Gefl, 


SYSTEMATISCHE 


Genus 2 ERINACEI, 


Sp; 1, Erinaceus Europeus: Eur. Tou: IT. pag: 289 


2ì ‚_Jmauris. Americà. 
3, Malaccenfis. Afia. 


pas: 
pas: 


297 
367 


 vessssssssssssssss 


‚Ordo IV. GLIRES. 
Genus ar: HysTRICES: 


sp: 1, Hyftrix erikata. Afid, Africâ, 


2, prehenfilis. —= Am. mer, 
3e dorfata. Canadà, 
4e macroura, Ind. Orient. 


Genus: 22: LEPORES: 


Sp. 1. Lepus timidus: Europà. 


2, Cuniculus. —= 
3: Capenfis. Cap. Bon. Spéi. 
Aw Brafilienfis. Amer. merid. 


Genus 23. CASTORES: 


Sp. 1. Castor Fiber. Europâ , Afiâ, Amer. . 


2, Moschatus. Rusfiâ. 
KM Zibethicus, Canadà, 


Genus 24 MURESs 


Sp. 1: Mus Porcellus. Brafiliâ. 


pag: 
_pag: 
pag: 
Pag: 


pag: 
pag: 
pag: 
pag: 


pag: 
_ Pâ&: 


pag: 


354 
559 
362 
565 


371 
391 
407 
407 


410 
455 


439 


Sp: eN 


EB L ACDUW TZ rt 


“eo, Geflagt. Eecrrs, 


1, Soort. Earopifche Egel. b]. 289 
9, __… Onge oorde. bl. 297 
3. ‚_ Malakfch Egelvarken. bl. 367 


SISSI SSS SISSI 
IV. Rang. KNAAGDIEREN, 


ar, Geflagt. « STEKEL-VARKENS, 


1. Soort. Gekuifd Stekel- Varken. bl. 354 
2. Slinger - Staartig. bl, 359 
3e Scherp gerugd. ble 360 
4 langftaartig. Oostindie. bl. 365 


22. Geflagt. MHAAZEN, 


zr, Soort. Gewoone Haas. bl, 371 
2, Konyn. bl, sor 
3. Kaapfche. bl, 497 
4. Rot- Konyn, Zuid. Amerikas bl. 407 


23. Geflagt. BEVvEnrs. 


1. Soort, Gewoone Bever, bl. 410 
2. Muskus- Rot. bl. 435 
LS Sivets Rot, | 


24. Geflagt. Muizen, 


_n Soort. Guineefch Biggetje. bl. 439 
| 2. SOOrt, 


Sp. 


Sp. 


SYSTEMATISCHE 


e, Mus Águti. Brafil. Surin. Guajana. 


8 Leporinus. Java, Sumatrâ. T. Il. pag: 446 
äi Citellus. Auftr. Bohem. Polonia. 

5. … __Lemmus: Lapponià. pag. 446 - 
ó, Paca. Brafil, Guajanàs Ke 
5, Marmota. Alp. Helvet. Trid, pag. 455 
8. Monax: Amer. Septentr: pag. 463 
op Cricetus. Germani, pag. 464 
zoe _ ‘Terreftriss Europà. pag. 469 
1: Amphibius. Europâ, Africâ, pag. 470 
12. Rattus. Europe domibus. __ pag. 47E 
13: Musculus. == pag. 478 
14e Avellanarius. Europe Sylvis. ‘pag. 485 
15. Quercinus. Europ. Auftral.: 
16. Gregarius, Germania, Sueciâ; 

17. Sylvaticus. Europà, pag. 436 
18. Striatus. Indiâ. WE pag. 487 
19. Longipes. Zonâ torridâ. pag. 488 
go. Faculus. Arab, Calmar. Egypt. pag: 438 
or Volans: Virginià, Mexicos pag. 49Ì 
de. Barbarus. Barbariâ, 
Genüs 25. _SCIURL 

7. Sciurus vulgaris. Europâ. pags 494 
0. niger. Amer. meridion. pag: 497 
3. cimereus. Amer. boreali. pag. 498 
4e flavus. Amer, Carthag, pag. 499 
5: Palmarum. Am. Aûà, Africâ, 

6. Getulus. Africà, | pag, 500 
Ts Striatus. Amer. bor. Sib, _ pag. SOE 
8. Glis. Europà Auftralie 


Sp: 9% 


2. Soort. 


3 


pe; 5 


5. 
Ó. 


TNA PE Oe 
B ied es 


Soort. 


ED ALD WINIZTE R 


Aguti UAL ESD 
Javaaníchc, ‚R 


__Sizel. 


Lemming. 

Paca. 

Marmeldier. 
Amerikaanfche Marmot. 
Hamfter. 
Veldmuis. 

Water « Rot, 
Huis- Rot 

Huis - Muis. 
Hazelmuis, 
Eikelmuis. 

Troep - Muis. » 
Bofchmuis. 
Geftreepte Muis. 
Liangbeenige, 
Springer. | 
Vliegende Muis. 
Barbaryfche Muis. 


25. Geflagt. ÍNKHOOREN s: 


Gemeene Inkhoorn, 
Zwarte, | 
Afchgraauwe.. 
Geele. 
Palmifte. 
Barbaryfche. 
Geftreepte. 
Rot - Inkhoorn. 

de 


SY SET:EMATIS GC HE 
Sps 9. Sciurus Zifluans, Surinamo.: Tom, II 


AG si, volans, Eur. Afià, Americâ: pag. 


14e Sagitta. Javâ. 
\ «U 


Genus 26. Nocrrrio. | 


503 


Sp: 1, Noftilio Americanus, Americà. Tom. L. pag. 410 
Ssessssssssssassss 


Ordo V. Pee 
Genus 27. Camerr. | 


Sp. Te Names Dromedarius. Afr. T om. HL. pag. 


2, Baftrianus. Africâ. ‘pag. 
3 Glama, Amer. merid, pag, 
Page Pacos. a -_ pag. 


Genus 28. _MoscH L. 


Sp. I. Mofchus Mofchiferus. Tartariâ , Chinâ. pag. 


vhs Grimmia. Africâ. pag. 
3 Pygmaus. Afi, Guineâ, “pag. 


“Genus 29. CERVIL 


Sp. 1. Cervus Camelopardalis. ZEthiopià. pag. 
| Alces, Eur. Amer. Afiâ. _, pag. 


Fer 
ie Elaphus. Europâ, Afâ. ‘pag. 
ZA Tarandus, Eur. As, Amer. bor, pag. 
fn Dama. Europà. pag. 
56. Capreolus. Europâ, Afiâ, pag. 
zf Guineenfis, Guineà, ‚Pag. 


153 
Ge. 


BLADWYZER 


©, Soort, Surinaamfche.. | IL STUK. 
Io. Vliegende Rusfifche, | bl. s03 
dk Tavaanfche, | 0 


06, Geflagt. … NAGCTMERRIE, 
1, Soort. Amerikaanfche, Bifa STUK. _ B. 410 
ssssssssssssssis sss 
V. Rang. Werp: VEe. 


27 Gelet, | Kemers. 


1. Soort, Gewoone Kemel. Il. Srur bh at 
ark Dromedaris. bh 22 
je Peruviaanfche Kemel; bl. 26 
4. Schaap van Chili. bl, 28 
28. Geflagt.  MuskUs-DIEREN. 

1. Soort. Muskus = Bok. his ; bl, 929 
9, Juffer - Bokje. | bi. 215 
“3 Guineefch Geitje, bl. 104 
| 90. Geflagt. HERTEN, eh 
1,-Soort; Kemel - Pardel, bl, 36 
in Eland. kes bl. 49 
GE. Gewoon Hert, | inóuk bl. 59 
4e Rendier. û | bl. 96 
Ie Damhert. 5 bl. 126 
6. Rhee. | bl, 14E 
‚A Guineefch Rhestje. bl, 153 


Da 30, Gee 


Genus 30, CAPR Z, 


Sp, fe or Hireus. Oriente. 


gn 


2, 
3. 


/ Ae 


5e 
6. 


7e 


Oe 
9. 


TO 
Als 


12, 


Ibex. Wallefià, Cretâ, 
Mambrica Indiâ. | 
_Rupicapra. Helvert, Alp. 
depresfa. Americâ. 
reyerfa. mm 
Gazella. Indiâ. 
Cervicapra.= 
Bezoartica. Perfiâ. 


Dorcas. Africâ, Mexico; 
Tatarica. Tienen Afiâ. 


Ammon. Siberiá. 


_ Genus sr. Oves: 


1. Ovis Ariës. Africâ, Europâ, 


2. 


' 3e 


Sp. 


Ze 
Je 
de 
Se 
6. 


Guineënfis. Guineâ. 


s SATE M W TUS CTMRE 


pag. 156 
pag. 176 
‚ pag. 216 


‚pag. 160 


pag. 193 


zE 
pag. 197 


pag. 206 
Pag, 213 


pag. a17 


Á pag. aar 


pag. 266 


Strepficeros. Afr.Cap B. Spei, pag. 267 


Genus 32. … Boves. 


1. Bos Taurus. Polon. Europâ, 
_ Benafus. Africì, Afiâ. 


Bifon. Mexico, Floridâ. 
grunniens. Afiâ boreali, 
Bubalis. Afiâ, Italiâ. 
Indicus, Ghinà, Indiâ, 


* 


pag. 270 
pagi 322 
Pag. 324 


pag. 327 


Pag. 329 


Ordo VL. 


B LIM WLEZE ER: 


30. Geflagt, GEITEN, 


1. Soorte Gewoone Bok. 

2. Steenbok. Wallifer= Land, 
3. Syrifche Bok. ' 

4 Gems. Switzerfche Alpen, 
5, ‚ Amerikaanfch Geitje. / 
6. Gemsje. | 

Js Gazelle, 

8. Hertebok. RE 

Y. Bezoar= Bok; 
10, Algazel. 

Ir, Tartarifche Gems. 

12, Siberifche Ram. . 


gr. Geflagt.  SCHAAPEN, 


1. Soort, Gewoone Ram. 


2e 


3. 


Guineefche, 
Koedoe van de Kaap. 


b- 82. Geflagt. STIEREN. 


Te Soort, Gewoone Koe, 


Bonafüs. He 

Bifon. _ î 
Knorrende Koe, 8 
Buffel, N 
Indiaanfche, - : 


SYSTEMATISCHE 


EUGGENENOUSNEELERSELIEEEE 


Ordo VL. Berrus. 
Genus 33. EQur. 


Sp. r. Eguus’Caballus. Eur. & Orient. pag. 533 
2. Afinus, Oriente. pag. 395 
3 Zebra, Indiâ, Africâ. pag. 400 


Genus 34. HiPPoPoTAMUs, 
Sp, 1. Hippopotamus iet Afiâ & Africa. pag. 405 
Genus 35. _ SUES. 


Sp. rt. Sus Scropha, Eur. &c, Tom, IL, pag. 250 
2. Porcus, Africà, Guineâ. _ pag. 269 
3, Tajacu. Americâ. __pag. 970 
4. Hydrocheris, Surin. Tom. III pag. 422 
5, Babyrousfa, Borneo. Ton. IL Pag. 274 


Genus 86, _RHINOcERos. 


Sp. I Rhinoceros unicornis. Africâ, Indiâ, pag. 320 
ard mn em PAS. 346 


zemonsnnsnnnnmnennnnnsne 
Ordo VIL. CETE, 


Genus 37. MoNopon. 


Sp, 1. Monodon monoceros. Dese Ton. II pag. 425 
Genus. 38 


RL LA D WY ZE Ru 
EOEEOLRSLSEEELEGEELEEEESE 
„VI. Rang. | SCHRIKDIEREN, 

| 33. Geflgt. PAARDEN, 


1. Soort. Hengst. 


bj D]. 233 
2, Ezel. N e ’ bl. 385 
3- Kaapfche Ezel. ____ bl, 400 


87R Geflagt. … RIviEr-PAARDe 
T. Soort, Water en Land- Paerd, bl. 405 


35. Geflagt. ZwWYNEN. 


‘T. Soort, Europifch Varken, | IL. STUK, Al. 230 
de 2e Guineefch. bl. 269 
3e ‚Navel - Varken. - vo bl. 270 
de Water -Zwyn. bh udlk SrumK. bl, gaz 
s< _____Hoorn- Varken; | HI. STuK.bi. 274 

36. Geflagt, RHINOGEROS, i 
it. Soort. Eenhoornige: be é | Dl. 329 

Tweehoornige, Md 4 bl, 346 


EERE KOEKKOEK KEEK ES 


VII, Raug.. WALVISSCHE N 
37. Geflagt.  EENgoorN-VriscH. 


: 1. Soort, Tweetandige Eenhoorn. Ik STux. b). 425 
; | 4 88. Gellagt. 


ad 


SYSTEMATISCHE 
Gen. 3%. _ BALENA. — 


Ee, 1. Salena Myfticetus. Oc. Groenl. _ pag. 442 


9. Phoyfalus. Oc. Septentrion, pag. 417 
G. Î Böops. menne en en pag. 455 
IT de Musculus. Mari Scotico. pag. 437 


Gen. 39. PHYSETERES. 


Sp, 1; Pbyfeter Catodon, Oc. Septentr. pag. 503 


Bnn macrocephalus. == pag. 5o5 
gl _ microps. ROE pag. 539 
4. Turfio. mn pag. S36 


| Gen. 40.  DELPHINI. 

Sp. 1. Delphinns Phocena, Oc. Europ. pag. 540 
B, Delplis. pag. 543 - 
in Orca. REE „Pag. 547 

SSS SSSISISSSISISIS Seis 

CLASSIS SECUNDA. 

Aras rlr SE rd 


He dividunter in fex 


ì 


ORD TN ES, 
ebi Charaêteres vid. Tom. Ie p. 80, &c. 
Ex his appellaniur 


T. Ordinis. BER AcciPirREs 
sk Or= 


BORE (ACD WIVEZTE R,: 


38. Geflagt. — 
‘z. Soort. Walvifch met Baarden. 


a Vinvifch. 
3e Osfen - Oog. 
4 Breedfinoel. 
39. Geflagt.  KAZILOTTEN. 
Ie Soort, Kleine. Kazilot. | 
<A Potvifch. : 
3. Klein - Oog. 
4 Mastvifch. 
go. Geflagt. DorPHYNEN. 


Jd. Soort. Bruinvifch, 
8, Dolphyn. 
3. Botskop. 


WaALVISSCHEN. 


e 
B: 


Bl. a42 


bl. 477 
bl. 485 


bl. 437 


Dl, so3 
bl. sos 
Dl. 530 
Dl. 536 


bl. 540 
bl. 545 
bl, 547 


SSS SSS SSS sissie ss: 
TWEEDE AFDEELING. 


BOE TEN 


Zy worden verdeeld ín zes 


ROAN GEN, 


‚Wier Kenmerken te vinden zyn, IV. Sr. bl. 80, enz. | 


Men noemt die van den 


1. Rang. | Ö 
T 5 


Roprvoerne 
IL. Rang, 


SYSTEMATISCHE | 


vi Ordinis. BES Bo gr Phie. 
HL Ordinis. ì _ANSERES, 
IV. Ordinis. Î GRALLA, 

V. Ordinis, en GALLINE. 

‚VL Ordinis. — . PASSERES. 


ennen 


SEESSSEESE EL 
„Charaêtes compendiofi 


GENER UM; 


Ordol. AccieirreEs, 
Gen. 


ar. Vorrur. Rostrum aduncum : Caput denudd- 
tum. k enn 
A2. Farco. Rostrum aduncum, bafs Cerá teélum. 


* 


43. STRIX. Rostrum aduncum , Capistro reverfò. 
44. LANtus, Rostrum eltidsaulan emarginatume 
Ordoll.” Pica. 
& Pedibus ambulatoriis, 


Gen. 


66. TRoeriuvs. Rostrum incurvatum fliforme s 
apice tubulofo. 
65. CERTHIA, Rostrum incurvatum acuminatum. 


Ed 


64. 18 PU- 


ER L AID W‘YOZEE B. 


IL. Rang. « ek AAKSTERS, 
IT. Rang. , __ “ZWEMVOGELS, 
IV. Kang. — in STELTLOOPERS, 
V. Rang. . … __ HoENDERs. 
„Vl Rang. & „MossCcHen. 


SEEEREEEEES GEGDESSLERELSONE 
Beknopte Kenmerken der 
GESLAGTE Ne 


bna Ta Rang. RoomvoorLs 

Gell. 

ar. Gier. De Bek omgekromd; de Kop ontbloot 
van Vederen. 

42. Vark. De Bek omgekromd , en aan zyn Grend- 
{tuk met Wafch, 

43- Uir. De Bek gekromd , met een omgekeerden, 


Muilband, | 
“44. KL AU wier. De Bek byna regt en uitgerand. 


U. Rang. . AAKSTERS. 

en * Met wandelpooten. - 

_ Gell; | | 

66. BLOEMZUIGER, DeBek krom, Draadswys dun, 
aan ‘tend Pypagtig, 


65. BoomxKruierr, De Bek krom, met een fpitfe 


B __Eunt, 
të _ 64, Hore 


SYSTEMATISCHE 


Gy. Ueuvra. Rostrwm incurvatum obtufiusculum. 
48: BurrHAca. Rustrum rectum, quadrangulare, 
bo. Sir rA. Rostrum retbums, apice cuneato. 


52. OrsoLus. Rostrum relum, Conicum, acutisfimume 
st. CORACIAS, Rostrum Cultratum, apiee incurvo. 


52, GRACULA. Rostrum Cultratum , equale „ Basî 


calvá. 
so. Corvus. Rostrum Cultratun , Capiftro ‘rever« 
dn | 
zy. Panamisara. Rostrum fubcultratum , Capiftra 
holofericeo. 


** Pedibus fcanforiis. 


46. RamPHAsrTos. Rostrum Serratum; Lingua pen- 
nacea. 
55. Troon: Rostrum Serraium, Apice aduncum., 


45, PsITTACUS. Rostrum Cerá obduêtum; Lôngua 
Carnofa. f 

49. CROTOPHAGA, Rostrumrugofum ‚ margine An= 
zulatum. 

sg. Picus. Rostrum angulatum: Lingua Lumbrici/or= 
mis: ' 

53. Yu nx. Rostrum leve: Lingua Lumbriciformis. 


57. CucùLus. Rostrum leve: Nares marginale. 


_ 66. 


B ASD WiYUZEE Wo 

64. Horre, De Bek krom en ftompagtig. 

48. OSSENPIKKER. De Bek regt en vierhoekig, 

60. BLAAUWSPECHT. De Bek regt en aan de Punt 


als een Wigge, 
52. GrELvoecen De Bek regt „ Kegelvormig en 


zeer fpits. 
St. SCHARLAAR, De Bek den aan de dat 
krom. 
53, KaauwrTrje. De Bek Meswyze , Ball sad DE 
…_ Grondftuk ongedekr, 
so. Raar. De Bek Meswyze, met een onee 
Mauilband. 


54, PARApysvoceEr, De Bek byna Meswyze, met 
een Fluweelen Muilband, 


** Met klimpooten. 


46. Touran. De Bek Zaagswyze: de Tong Veders 
agtig. 
55. Trocon. De Bek Zaagswyze aan de Punt omge. 
kromd. 
45. Parpecaavy. De Bek met Wafch EEN, ; de 
‚Tong Vléezig. 
49. [EK-EETER. De Bek gerimpeld en hoekig aan 
den Rand. 
59, SPECHT. De Bek hoekig; de Tong Wormswy: 
14 Zes 
58, DrAavmars, De Bek effen; de Tong Wors* 
wyze. 
57. KoExkKorx, De Bek effen: de Neusgaten gee 
rand, 


hd 


sô 


SY TEEM A TI 8 CrHrE 
86, Bucco; Rostrum leve , emarginatum , aduncum,” 
*&% Pedibus gresforiis. 


47. Buerros, Rostrum ferratum, Fronte Osfed, 
t . 
62, ALCEDO. Rostrum trigonum reétum. 
63. Merors. Rostrum incuryatum comprak useulume 
Ir 
ór. Topus. Rohan lineare, an s TêClUMa 


Ordo lil. ANsEREs. 
_% Rostro denticulato. 


67. ANAs. Rowrum unguiculatum ‚ Denticulis Mem- 

| branaceis. 

63, Mrereus. Rostrum unguiculatum , Denticulis Su- 
bulatis. 

74. PHAËTON. Rostrum hand 

73. ProTrus. Rostrwm Subulatum. 


** Rostro edentulo. 


„3, RHyYNCOPSe Rostrum Mandiruld Juperiore brea 
viore. 
zr. DioMmeEpBA Rostrum Mandibulá inferiore trun- 


_ caïá. 
69, Arca Rostrum Rugis lateralibus transverfis. 


“0, PROCE LLARIA, Rostrum Naribus Juper» incume 
| bentibus, fubeylindricis, 
3 | 72» 


MBI AIDITW YY 2ZTES RE 
56. Draasra An De Bek ei ze uitgerdud ch kom) 
ret Mei Lappasten, 


id. PE sito erros-Vocer. De Bek Zuagsmyze ges 
…_ tafd, met een Beenige Bult'van ‘boven, - 
62. Ysvoecer, De Bek driehoekig , regt. 
63. BYEn-eerEr. De Bek omgekromd en een weie 
nig op zyde'famengedrukt: — 
61. Topos. De De liniaal, plat van boven en regt. 


u, Rang: Zwrmvoeers. 
dbs Met den Bek getand. 


67. Eanvooer. De Bek genageld , s met Vrieze 
“Tandjes, 

68, BARD EEE De Bek genageld, met Biswyzo | 
’ Fandjes. | 

74. KEERKRINGVOGEL. De Bek Meswyze, 

73: PxLrekK. De Bek Elsvormig.- Ee 


* * Mer den Bek Tandeloos. 


78. AE, RKEERD-SNAVEL, De Bek met ge. Boven” 
kaak korter. 

vi. DiomMeDEs-VocEL De pek met de Onderkaak 
geknot. 

69. ParPPEGAAY-DUIKER. De Bek met dwarfe. 
Rimpels op zyde, 

70 ONWweEErsvocrr, De Bek met daar op leggen- 

de Neusgaten „, die eenigermaate Rolrond zyn. 

42e 


SYSTEMATISCHE 


72. PELECANUS. Rostrum cinêlum Facie nudá,- >. 
76. Larus, Rostrum pien ARP Jabes gibbum. 


77. STERNA. Rastrum Suulatum, 5 heg 


( 
75. Corymaus: Rieti uis Silat, hege” cou 
_presft usculum; en 
Ordo 1. tel Grarum, 
het, Pedibus tetradatylis. 


79. PHANI COPTE RU s. Rostrum fran denticu- 
latum, Pedes palmati, … 
80. Á LATALEA. Rostrium depresfum Sparuarun. 


Sr. PALAMEDE A, Rostrum Apice uncinatin acu” 


vr VU. | EEEN 
32. ME erERIA Bisram Mandibulá inferire cras- 
fiore fubadscendente | 7 


8 5. TANTALUS. Rostrwm arcuatwm, Sacco aalëtis 


84. ARDEA. Rostrunitetlims acutiusculum. 

go. RECURVIROS TRA. Rostrum Subulato -attenua- 
tuis, depresfwik ; recurvum. 

86. ScoLoPpax, Rostrum GD » Bld mns „ Obe 
tufiusculum. 

87. Tringa. Rostrum tad cbrafm. Poles 
vic infiflens. 

gie Furrca, Rostri bafis Fronte calvá. 


BER: O2 


PNB LIA DIE ZER 

Go. KriodcAaNs. DeBek omringd met eén kaale Huid: 

ze Mreuw. De Bek aan de Tip van onderen bul- 
weoigd”. 

VIRTERN. De Bek Elon, aan de Punt op zy= 
…_ de-plat; 

75. Duiker, De Bek Elsvormig , aan de gren 


platagtig: 
IV. Rang. STELTLOOPERS. 
* Met ge Pooten. 


79. Fra MMINGO. De Bek als geknakt » met Tan 

si den; en de Voeten gepalmd: 

go. Lrrrraar. De Bek plat, van figuur als eeù 
Spatel. 

81. WER De Bek aan de Punt Haäkswyze 
én fcherp.; » 

82. SCURVOGEL. De Bek met de Onderkaak dikker 

| en eenigermaate opgewipt. 

85. NiIMMERZAT. De Bek Boogswyze krom, met 

| éen Zak aan de Keel. 

84. Reiger. De Bek regt en fcherpagtig. 

80. Kùúir. De Bek Elsvormig verdunnende; plat eh 
opwaards omgekromd, 

86: Sne. De Bek regt , rondagtig en wat ftomd 
aan ’t End, 

87: STRANDLOOPER, De Bek rôndagtig en ftomp; 
De Duim naauwlyks op den Grond rustende. 

gi: WATERHOEN. Het agterfte van den Bek naar 
boven kaal, ĳ | 

t b Vv G2/ 


SN EREMAT IS Cyd E 


92, PARRA. Rostri bais Fronte Carunculis mokili- | 


bus, ) 
93. RarLLus. Rostrum Vrt Corpus compres: 
flusculum, 
04. Psornra. Roflrum fubfornicatum. ares ova- 
i@s | 


83. CANCROMA. Rostrum Ventricofum, 
idd Pedibus Curforiis five tridacylis. 


go, HemAToPus. Aostrum compresfi usculum „ apice 
Cuneo, 
83. CHARADRIUS. Rostr um teretiusculum obtufum. 


95. Oris. Rostrum Jubfornicatum. Lingua emarginan 
ta. 

06. StTruTHIo. Rostrum Conicum, Ale non volitan- 

Eese fs | 


ed 


Ordo. V. GALLINZ. 


97: Dipus. Rostruimn medio A, » rugofum, Fá- 
cie OA 

98. Pavo. Vertex Pennis revolutis. — Rostrum nu- 
dum. 

99. MELEAGRIS. Facies Carunculis Verrucofa. 


zoo. Crax. Cera bafin Rostri obducens. 


zor, PHASIANUS. Gene nude leves, 
zo3. TerrRAao. Supercilia nuda, Verrucofd. 


202, NumipA. Caruneula bine ad ne n Mandibulg- 
TUe 


Ordo VI. 


da, SpoorwreEx: Aán-’t grondftúk van den Bek bê: 
weeglyke Vleefchheuveltjes. | 
03 Rarr. De Bek eepigermaate gekield. Het Lyf 
op zyde platagtig. 
04. KNArsuoern: De Bek eenigermaate gewulfd : 
de Neusgaten laögwerpig rond: 
Sz KRAPBEN-EETER: De Bek buikig. 


Xe Met drie- Vi ingerige of Looppooter: 


Do. SCHOL-AAKSTER: De Bek eenigermaate - {as 
mengedruakt, aan de Punt Wigswyze. 
83. Prrvrer. De Bek Kegelrondagtig en ftomp. 
95. TrarcaNs, De Bek eenigermaate gewelfd. Dé 
Tong uitgerand: — | 
99. VoebrsTrRuis. De Bek kegelvormig. De Vler- 
ken niet tot vli egen gefchikt. 


V, Rang. HOENDERE Ne 


97: Dop!AArs. De Bek in ’ midden fnial en rim. 
pelig. De Kop vân vooren kaal. 
98. Paauw, De Kruin met t omgeflagen \ Vederen; De 
Bek naakt, 
69. KALKOEN. De Kop van vooren met Wrattige 
_ Vleefchheuveltjes. | | 
ico. Paauwies; Het Grondftuk van den Bek met 
Wafch bekleed. — j | 
tor: FArsANT, De Wangen kaal en effen. 
103. VELDHOEN. De Wenkbraaüwen kaal en Wrats 
tig. 
102 Pourr Prinranr: Twee Vleefchheuveltjes 
aan ' ; Grondftuk der Kaaken, 
Va Vl: Rang; 


LSTEMATISC HE 


vd „Ordo VI. PASsEREs: 
* Crasfirostres. 


eg. Loxra. Rostrum Conico- ovatum, 

11e: FRINGELLA. Rostrum Conicum acutum, 

110, EMBERIZA. Rostrum fubconicum ‚ Mandibulá 
inferiore latiore coariatá, 


** Curvirostres : Mandibulâ fupériore sag ins > 
curvatà, 


118. CAPRIMULGUS. Rostrum icurvum , _depresfium 
ciliatum. Nares tubulofa. | 
117. Hrrunpo. Rostrum incurvum depresfium. 
115. Prpra. Rostrum incurvum Subulatum. 
*** Emarginatirostres : Mandibu!â fuperiore por. 
f ne Apicem emarginatâ. 


íoz. Turnus. Rostrum emarginatum , Subulatum 5 
Bafi depresfum. 

xTo8. AmrerLrs, Rostrum emarginatum Sudan i 
Bafi depresfum. $ 

ir. TANAGRA. Rostrum emarginaum, Suhulatum, 
Bafi Conoîdeum. 

„313, MuscricApaA. Rostrum emarginatum, Subula- 

zum, Bafs Ciliatum, 


EE Sine 


ER DMB WITZ ER aal 
‚VI, Rang. _ MosscHeEN. | 


id Dikbekken, 


zo9, Kr ERNBYTER, De Bek Kegelvormig Eyrond, 
rio, Vink. De Bek Kegelvormig fpits. 

rio. GEELGors. De Bek Kegelagtig, met de On- 
_derkaak breeder en verfmallende. 


_&&* Krombekkens die de Bovenkaak aan de Punt krom 
hebben. 


118. GEITENMELKER, De Bek krom , plat en met 
Haairtjes bezet, De Neusgaten Buisagtig. 

117. ZwarLuw. De Bek krom en plat. | 

115. MANAKYN. De Bek krom en Elsvormig. 


eK Uitgefneeden=randbekken: die de Bovenkaak ag 
ter de Punt uitgerand hebben. 


107, LysTEr. De Bek uitgerand, Elsvormig, aan 
het Grondftuk op zyde plat. 

rof. Corinca, De Bek uitgerand, Elsvormig, aan 
het Grondftuk van boven plat, 

11E. TAN AGcRA, De Bek uitgerand, Elsvornig, aan 
het Grondftuk Kegelagtig. 

118. VLIEGENVANGER. De Bek uitgerand, Elsa 

«vormig, aan 't Grondftuk gehaaird, | 


Va kerr Sluijk. 


sy ETEMAT IS CHE 


kik + Simplieirostres: Rostro reêto s integro , atte- 
nuato. 


216. Parus. Rostrum Subulatum. ns truncata. 
Capistrum reverfum. 
zig. Moractira Roswum Sails, Lingua in: 
_cifa, Unguis. posticus modicus., | 
105. Araupa. Rostrum Subulatum. Lingua bifa 
Unguis posticus elongatus. 
1o6. STURNUS. Rostrum Subulatum , « Apice debresh 
marginato. 
104, COLUMBA. Rostrum fubfornicatum, ares gib- 
bofe , Membraná obliteraid, 


SSS SSS SSS 
NOMINA SPECIERUM. — 
Ordo. 5 ACCIPITRES 
Genus ât. Vorrones 


Sp. 1, Vultur Gryphus. Chili, Peru. Tom.IV. pag. 98 


2. Harpyja. Mexico. pag. IOS 
Ep Papa. Ind. Occident. pag. IC6 

4. Monachus. Arabià. 

5. Aura. Amer. calidiore, pag, rog 

Ós Barbatus. Africâ. MAN mt 

ee / Percnopterus. Egypt. Eur, auftr. pag. 115 

8, Albicilla. LEuropà. pag. 141 


«2, Genus 


Opp Ak WITZ 


“kut Sluikbekken: die den Bek regt, niet ingefnee- 
den en verdunnende hebben, 


rió, Mers, De Bek Elsvormig. De Tong gekuot. 
Een Muilband van omgeflagen Veertjes. 

TI4. KwiksTAART, De Bek Elsvormig. De Tong 
ingefneeden, De Agterklaauw maatig lang. 

ros. Leeuwerik. De Bek Elsvormig. De Tong 
gevorkt. De Agterklaauw zeer lang. 

106. SPREEUW. De Bek Ee ‚ aan de Punt 

| plat en gerand. 

104. Douir. De Bekeen weinig gewelfd. De Neusgae 
ten bultig, hl met een Vliesagtig Klepje. 


REEN ENENENNENENENENNENENNENENENENEN 
NAAMEN DER SOORTEN. 
T. Rang. RoorFvoGELEN. 


ar. Geflagt, GIEREN. 


1, Soort. Grypvogel. IV. Sr. bl. 98 
0. Harpy. bl. ros 
3, Koning der Wouwouwen, Ag Dl. 106 
4 Monnik - Gier, 

5, Menfchen =eeter. Heet EEM bl. 109 
6. Baard-Gier. Dl. tr 
je — _ Arend-Gier. Egypte, Zuid- Europa. bl 115 
8, Witftaart. bl. zar 


V 4 42. Geflagt, 


SYSTEMATISCHE. 
Gen, 42 FALCONES. 


« Cerâ lutcâ, 


BES) 0 Falco Coronatus. Guineâ.. Tom. IV. pag. 139 
Te ‚ Melanetus. « Europâ. pag. 122 
13 Leucocephalus. — & Americâ. | 
4. Osfifragus.  Europâ. … … pag” 170 
5. Chryfüetos. — ___pag. 128 
6. fulvus. —== & Canadà, pag. 133 
5. Rusticolus. Sueciâ. pag. 136 
8: , __Barbarus.- Barbariâ. pag. 139 
d. cerulescens. Afiâ. pag. 149 
10. … _ Cyaneus. Europâ, Africâ. 
Ts Pygargus. Europâ. pag. 143 
12. Milyus. Eur. Afià & Africâ. pag. 144 
13. Gentilis. Alp. Europ. pag. 149 
14. Subbuteo. Europà. pag. 159 
1. Buteo. — pag. 160 
16. Tinnunculus, _— pag. 163 
A Sufflator. Surinamo. pag. 165 
18. Cachinnans. Amer. merid. pag. 165 
19. __Hudfonicus. Amer. boreal. 
| og. „„Sparverius, Americâ. pag. 166, 
O1, _ Columbarius, pag. 167 
on. Superciliofus. Surinamo. ‚ 
23. Vespertinus. IngriA. 
24. …_ _ Lamarius, Europâ, pag. 168 


“KX Ce: 


z. Soort, 
_ Zwarte- Arend; 


Te 


BLA DW LZR, 


49. Geflagt, VALKEN. 


* Met geel Wafch. 
Kuif Arend. IV. Stuk, 


Witkop. 

Beenbreeker, 

Goud = Arend. 

Gemeene Arend, 
Wit gekraagde. Sweeden. 
Barbaryfche Valk. … 
Bengaalfch Havikje. 
Blaauwe Sperwer. 
Ringftaart. 

Kuikendief, 


Edele Valk. 


Boomvalk. 


Buizert. . 


Steenfmetzer. 
Opblaazer. | ee 
Spotter. 
Hudfonsbaayfche. 
Smirrel. | 

Duif - Sperwer. 


…— Surinaamfche. 


Avondvlieger. Zugermanland, 
Zwemmer, Û 


4 


Vs 


I4S 
„6 Halietus. Europà. pag. 169 
27e Gyrfaloo. == pag. 172 
‚09, Apivorus, == Pag. 175 
29. ZEruginofus. Ct pag. IT 
“30. Palumbarius. Europâ. _— pag. 175 
sr. Nifus. _—_ pag, 177 
32. minutus. Melitâ, Ins, 
Genus 43, « STRIGES, 
* Auriculate Pennis, 

Sp. 1. Strix-Bubo. Europâ. pag. 183 
2. Scandiaca. Alp. Läppon. pag, 188 
cn _Afio. Europâ.. pag. 189 
de Otus. == __ pag. 190 
Enk ps ar Pag. 194 

** Jnauriculate. 

6. Strik Nyêtea, Lapp, & Am, boreal. pag. aor 
a Aluco. Europâ. pag. 196 
Si Flammea. == 

9. Stridula. —= ‚ pag. 204 
10. Dlula. == pag. 205 
iT Funerea, —— & Amer. boredl. Pag. 197 
18, 207 


SvsTEMATISCHE 


kx Cerâ obfcurâ. 


Sp. 25. Falco Furecatus, Americâ. Tom. IV. pag. 


Pasferina, — pag. 


Ges 


ED KID Wv zie à 
sk Met donker Wafch. 


as- Soort, Vorkftaart « Arend, IV. Srux, bl, 148 
Ad Vifch- Arend, | bl. 1ó9 
lk Gier - Valk. zi bl. 172 
28. ____Muisvalk. ni bl. 173 
29: Wouw. hekken bl. 174 
30. Havik. | vi Êl. 175 
31. Sperwer, | | ®l. 177 
32. Klein Havikje, Eil. Maltha. 


43 Geflagt. _UiLrEn. 
* Met Ooren van Kederen, 


Soort, Schuifuit. be bl 188 


Te 
“9, Laplandfche Uil} bl. 188 
3e Virginifche. bl 189 
Ä Rans - Uil, bl, 190 
5 Boom = Uiltje. | bl. 194 


kk Ongehoornde, 


6. Witte Dag- Uil. bl. eor 

5. Groote Nagt- Uil. | bl, 196 
„ês Kleine Nagt - Uil, | 

9. | Kras - Uil, | bl. 204. 
IC. Kat - Uil. | bl. eos 
di; Steen - Uil. bl, 197 
12, Mosfchen » Uiltje, | bl, 207 


Gellagt. 


Genus 44. « LANIT. 


SYSTEMATISCHE 


Sp, «1. Lanius forficatus. Madagascar. ToM. IV. 


2e 
3 
Ae 
s. 
6. 
A 
8. 
Ge 
10. 
11. 
12. 
13. 
14. 
15. 
16e 
17. 
18, 
19. 
20, 
nst, 
29. 
0q. 
OA» 
25. 
26, 


cerulescens. Bengalà. 
Cristatus, men; 
Canadenfis. Canadâ, 
macrourus. Senegal. 
Ludovicianus. Ludovicid, 
Nengeta. Brafiliâ. 


Curvirostris. . Madagaskar. 


Collaris. Cap. bon. Spei. 


. Lucionenfis. Ins. Philipp. 


Excubitor. Europâ. 
Coluriô. 
Tyrannus. Amer. boreal, 
Schach. Chinâ. 
Pitangua, Brafiliâ. 
Doliatus. “Amer. merid, 
rufus. Madagascar. 
Barbarus. Senegall. 
Sulphiuratus. Cayanâ, 
Cayanus. me 
Senegalus. Senegall. 


Madagascarienfi is. Madag. 


Emeria. Bengalâ. 


\_Focofus. Chinâ. 


infauftus. Europà, 
Faustus. Chinâ, 


pag. 221 
pag. 213 
pag. 214 


pag. 221 


pas. 214 
pas. 214 
pag. 216 
pag. 217 
pag. 219 


pag. 218 


pag. 222 


pag. 222 
Pag. 327 


Ordo Il, 


i. Soort, Vorkftaart. 


44: ee 


PN HKD WAZ ER 


IV, STUKS 
Blaauwagrige. fi 
Gekuifde. 
‚ Kanadafche. 


_ Langftaart. 


Louifiaanfe. Lowifianas 
Brafiliaanfche, 
Krombekkige. 
Kaapfche. 
Philippynfche. 
Wagter. . 
Schat » Aakfters 
Tyran. 
Schach. 
Pitangua. 
Wit en zwart bonte. 
Rosfe Klaauwier. 
Barbaryfche. - 
Zwavelgeele. 
Cayennifche. 
Senegalfche. 
Madagaskarfche, 
Bengaalfche. 
Snaak, 
Rotsmerel. 
Chineefche, 


Cayenne, 


“KLAAUWIEREN. 


Dl. o2t 
bl. 213 
bl. 214 


N bl, 221 


bl. 214 
bl. 216 
bl. e17 
bl 219 


IL, Rang: 


S:Y 8 WEMA TE SCH È 
SSSSSISSS SSS SKS 
Ordo. ih Pre as 
Genus 45: PT Rae za 
* Macrouri Caudâ Cuneiformi. 


Sp. zr. Pfittacus Macao; Bras. Tom. IV. pag. 236 


2. Militaris. 
8. 'eArarduma, Aber: meridion. pag. 36 
ie £ Obfcurus, Africh. ii pag. 238 
5e Nobilis. Afâ. “4 pag. 239 
vis 1 Severus. Americâs ‚pag, a4t 


** Maecrouri minores. 


Sp. ge Píittacus Zupatria. deer 
8. SFaponicus,  Japoniâ, 
„Pel Amboinenfis. Amboind. 
Io. Cyanocephalus. Ind, Orient. oe 
1e Borges. Ind. Borneo. — pag. 242 
… Fd Solflitialis. Guineâ , Angolâ. pag. 243 
nen: Carolinenfis Carol, Virginià. pag. 244 
14: _ Alexandri. Chin. „Beng;Athiop. p. 244 
EE pertinax: Americâ, pag. 246 
16, Canicularis, mmm ‚ Pag. 247 
Ei, LEruginofus, ‚ Pag: 248 
“29 TUfirostris. pag. 249 
Ig. | ornatus. Afià, pag. 251 
Ds agilis. Americâ, pag. 253 


hd 


KK ke Bra. 


BLAD WY ZER 
IL, Rang. AAKSTERS 


‚ as. Geflagt. PAPPEGAAIJEN. 


hi 


ERE z G 
Ke 0 Ps 
Z NP mi mf Ze 


& Langflaartige met een Wigswyze Staart. 


í. Soort. 


9. 
8. 
4e 
Se 

1 Jk 


7. Soort. 
8, 
‚9. 
Te 
II, 
12 
‚23e 
Id. 
15. \ 
iÓ. 
„17. 
18, 
19. 


2e 


West -Indifche Raaf: 
Groen en blaauwe dito. 
Blaauw en geele dito. 
Bruine Pappegaay. 
Amazoon. 

Groene van Brafil. 


** Lang ftaartige, die Kleiner zyn. 


Groene Parkiet. 
Japanfche dito. 
Ambonfche roode, 


_ Blaauwkoppige. 


Borneofche roode, 
Geele van Angola. 
Groene van Carolina, 
Gekraagde Parkiet. 
Geel - Wang. 

Rood en blaauw Kop. 
Bruinkeel. 


_Roodbek, 


Bonte Parkiet, 
Parkiet van Cayenne, 


. 036. 


‚ 236 
l. 038 


259 
o4r 


SYSTEMATISCHE, 


*%% Brachyuri Caudâ eequali. 


Sp. ar. Pattacus: Coronatus; Surinamo. Tom. IV, 


2%e 


. Cristatus. Chinâ. 


erythroleucus. 


pag. 
pag. 


Erithacus, Guineâ , Jamaica. pag. 


-Gárrülus. Ind. Orientali: 


Domicella. Afiâ. 


Lory. Indiâ Oriental, 
cerulo- cephalus. Guajanâ. 


niger. Madagascar. 


leuco-cephalus. Americâ. 
_Lucionenfis. Ins. Philipp. 


eftivus. Americâ. 


„Amazonicus, Surinamò, 


Paradifs. Americâ, 
festivus. Indiis. 
Brafilienfis. Brafilië. 


Autumnâlis, Americâ. 


Accipitrinus. Indië, 
Menftruus. Surinamoë 


_fòrdidus. Mexico. 
melano -cephâlus. —== 


Collarius. Americâ. 
Senegallus. Senegalliâ, 
Chryfopterus. Indiâ, 


pullarius, AfiÀ, Zthiop, 


Galgulus. Indiâ. 
Pasferinus, Americâ, 


pas 
pag. 
pas. 
Pag. 
pag. 


pag. 
pag. 
__Pag. 
pag: 
pag. 


pas. 
pas: 


pag. 


pag. 
pag. 


pag. 
pag. 
pag. 


254 
257 
257 
258 
o60 
oór 
262 
255 
263 


263 


264 
2ós 
266 

266 
267 
256 
268 
2ó:) 


269 
276 
270 


Genus 464 


ABDAD WiN"ZE Rep 


kk Korifbaartige, met de Staart aan't End gelyk, 


‘et. Soort. Kroon:Kakatoe, ‚IV. StTus , … 
aad  Kuif-.Kakatoe.,. 1% Dl. 254 
23. Witte met rcod. bl. 257 
HDA, Guineefche. 0 4.5 SAAL 1257 
1sbge BE  -Molukkifehe, sos t bl. 258 
BR 08 /efuffertjegs „1tnoi'L bl. 260 
27. ‚ Lory. y tirtoooth bl. 26xr 
o8. Blagawes el mioumi bl. 262 
29. _ Zwarte Pappegaay: jn | bl. 255 
50: _ Witkop. dem bl. 263 
B aad wailppalchs, kds hd SV de 
B Eea mono VER 068 
33, | Ere ‘Amazoon. se 
34e … Geele Pappegaays bl. 964 
85. Bonte. zi eed “bl. 265 
zó, Brafiliganfehei d … „Es arco bl. 266 
37. < ___ Amerikaanfche, ha bl. 266 
BONE Pijnkopsadenes NOI BAEUG pj, of 
39. Guajaaníche. … _ | | 
Be 0 Bruine Pappegaay. … “bl 386 
A BEG. Witborftige.. rest ebi. 268 
42t Reed geksagdenteien „ble 269 , 
43e Senegalfche. ae 
44. Goudwiekje. - al 
45 Guineefch Parkiet je. ver bl 200 
46. ____Oostindifch dito. Cp. 275 
47. ___ Amerikaanfch dito. bl, 272 
Dj AC. Gee 


SYSTEMATISCHE 


Genus. 46.  RHAMPHASTI 


Sp. 1. Ramphastos viridis. Cayanâ. Tom. IV. 
Kin 0. Piperivorus. —= | 
3e Aracari, Amer. meridion. 
4e Piscivorus 
5. Tucanus. PAL 276 
Ó. | Picatus, == == _ Pag: 277 
„je. __dicolorus. Cayanà. | 


Sp. 


Sp. 


Sp. 


Kb Momota. Amer.meridion. 
Genus 47. BUCERL 


z. Buceros bicornis. Chinâ , Fret. Sunda. pag. 283 


de Hydrocorax. Moluccis. 
3. Rhinoceros. Indiâ, pag. 287 
4. Nafutus, Senegallië. pag. 286 


Genus 48. BurHac. 
1. Buphaga Africana, Senegal! Tom.V. pag. 478 
Genus. 49.  CROTOPHAGE. | 


Ll 


1. Crotophaga Ani. Afr. Amer. Tom. IV. pag. 291 
2. ambulatoria. Surinamo. 


Genus 50. CoRrvi. 


1. Corvus Hottentottus. Cap. bon. Spei. 


De Corax. Europâ. pag. 204 
3e Corone. pag: 303 


4 Frugilegus, mm pag. 305 
| Sp. 5- 


SAR BAP Z ER, 
45. Geflagt. TouKANs, 


1. Soort. Groene Toukan. Cayenne, IV.STUK 


ijk Pepervreerer. 
3 Aracari, Zwid= Amerika. 
4 Vifchvreeter. 
ces Gekraagde. | bl. 276 
6. ___Gewoone Toukan. bl. 272 
Je …‚ … Tweekleurige. Ca venne. 
8. Momot, Zwid- Amerika. 
47. Geflagt. RHINOCEROs- “VOGELEN, 
1. Soort. Tweehoornige, China, Straat Sunda. bl. 283 
2. Stomp gebulte, | 
ies. Eenhoornige, - fi bl. 287 
A dk rompetvogel. DN, 286 


48. Gefiagt. OSSENPIKKERS, 
r. Soort. Afrikaanfche. _ _ V. Sruk. bl. 478 
| 49. Geflagt. TEK-EETERS. | 


1. Soort. Met klim- Pooten. IV. Sruk. bl. oor 
2. _ Met loop- Pooten. 


so, Geflagt. -RAAVEN, 


1. Soort. ‘Hottentotfche. / 
2. Gewoone Raaf, bl. 294 


3e Kraay. bl. 303 
4 _…— Roek, bl. 305 


Re \ s. Soort, 


Spe 


Sp. 


SYS TEMATLSCHE 


s. Corvus Cornix. Europd. 
ler 


8. 


Monedula, == 
“-Glandarins, == * 
Cristatus. Amer. ste: 
Cayantus- Cayanâ. 
Caryocataêles. Europà. 
Balicasfius. Ins. Philipp. 
Afer.* Senegalliâ. — '* 
Pica. HEuropâ. - 
Sencgalenfis Senegal 


Canadenfi:, Canadâ. 


Tom. IV. pag. 306 


Paz. 3C9 


hed > tend) 313 


pag. 316 


pag. “317 


pag. -319 


brachyurus. Molucc. Ceylon. 


Pyrrhòcórax. Alpes , Helvetiâ.” 


Graculus. mmm 


pag..422 


Eremita, mn PAS. 42I 


Genus st. CorACIZ,. 


‘Coracias Garrula. Europá. 


Indica. Ind; Orientalis,” 
Caffra. Cap. b. Spei. 
Orientalis. Ind. Oriental. 


pag. 330 


pag. 3352 


Bengalzufis, Bengalâ … 


Caudaia. Angolâ. 


„Genus 52. Orzorr, 


‚ Oriolus Galbula. Europ. & Ind.Or. 


Chinenfis. Chinâ. 


melanoceplialus. Bengalâ. T. Vv, pag. 476 
Jêterus. Amer. calid. fom.IV. pag. 33 


phoeniceus. „Americâ feptentr, 


‚‚Pâs. 332 


_Sp. 6 


woort. 


1. SU0r}. 
8, 
B. 

Îe 

5, 


PE ADEWIVEZTE KR. 


IV, S TuK. bl. 


_Bontekraay 206 
Kaauw. bl. 309 

_ Vlaamfíche Gaay, bl. 313 
Kuif « Gaay. H. 316 
Kayennifche. ii 
Nootekraaker. bl. 317 
Philipp ynfche. 
Afrikaanfche, 6 
Aakfter. H. 319 
Senegalfche Aakfter. 
Kortftaart. — 

. Kanadafche Gaay. 
Switzerfche Bergraaf. ’ 
Switz. Bofch - Raaf, bl. 422 
Eremiet, HM. 421 
si. Geflagt. SCHARLAAREN. 
Duicfche ee bl. 33a 
Indiaanfche, | 

‚_Afrikaanfche, bl. 331 
Oostindifche, 
Bengaalfche, 
Langttaar an 

sar Gefage GeervoceLs. 
Wielewaal, bl. 332 
Chineefche. 
Zwartkop. T eherVs Smtoxibks 47 

- Hangnest - Vogel. IV. Stug, bl. 339 
Roodwiek, 

pO 6. voort, 


SYSTEMATISCHE 


Perficus. Amer. meridion, 
Mexicanus. Mexico. 
Guajanenfis. Guajanâ. 


Oriolus hemorrhous. Bras. Cayanâ, ToM. IV. 


_ Baltimore. Amer. feptentr. pag- 334 


Spurius. TT 
Bonana. Amer. meridionali. 
Xanthornus. Mezico, Jamaicâ, 
Dominicenfis. Dominicâ 
Cayanenfis. Ins. S. Thom. Cayanâ. 
Jéterocephalus. Cayanà. 


_ Melancholicus. Mexico. T, Vv. pag. 537 


Capenfis. Cap. bon. Spei, 


Aureus. Ind. Orient. T. IV. pag. 335 


Chryfocephalus. Americâ. 


Genus 53. GRACULZEe 


Sp, 1. Gracula reen A. pag. 339 
2. calva. Ins. Philippinis. | 
5, fetida. Americâ, | pag 349 
Ae Baritâa. === pag. 341 
5. Cristateila. Chinâ.- pag. 342 
Ó. Saularis. Afiâ. pag. 342 
Je Quiscula. Amer. feptentr. pag. 343 
B. 


Sp. 


Aithis. WEgypto. pag. 344 


Genus 54. PARADISE Z. 


pag. 346 


1 Paradifdea âpoda. Ins. Moluccis. _ 
kan Regia. Amboinà, „pag. 350 
_ tristis. Ins. Philippinis.; G 


8. 


dE LA DW YZ ER 


6. Soort, Roodítuit. | IV, STug, 
ed Perfiaanfche. 3 
8. Mexikaanfche, 
9. Guajaanfche. 
10, Daltimore- Vogel. Bl. 334 
ii. ___Basterd - Baltimote, 
12. Bananas - Vogel, 
Ee  Kanthornus, 
(NM. Dominiek fche, 
Ep Kayennifche, 
1ó. Geelkoppige, | | 
1e Donkere. Vv. STuxK. bl. 637 
Te Kaapfche. 
19. Goudgeele, IV. STux. bl. 335 
20. Goudkoppige. 


53. Geflagt. « KAAUWTJES. 


r. Soort. Mineur. bl. 339 
2 Kaalkops F 

q. ___Stinkvogel. bl. 340 : 
& Pifang - Spreeuw. | bl. 34E 
5. Gekuifd. bl. 342 
6. _ Bengaalfch. bl. 342 
re Purper - Kaauwtje. \ bl 343 
8, Egyptifch. bl. 344 


54. Geflagt. PARADys:VOGELS. 


1. Soort. Gewoone. | bl. 346 
2. Koning der Paradysvogelen. bl. 350 
eN Bruine. | 


X 4 | ss. Ges 


s Were NKT SCHE 


Sp. 1. Trogon. firigilatus. Cayand, 


2. 
„3. 


n' é / 
Genus 55  TROGONES: 


Curucui. Mexico. Bras. Peru. 
viridis. Cayanà, | 


Genus 56. BUCCONES. 


Sp. 1. Bucco. Capenfis. Cap. bon. Spel. : 


Sp. 1. Cuculus canorus. Edropâ. … pag. 
2. Orientalis. Ind, Orient. -, pag. 
3e ‘ Mindanenfis Ins. Philipp., pag. 
4e Vetula. Jamaicâ. pag. 
5, Glandarius. Afr, & Europà. pag. 
6. Senegalenfis Senegalliâ. _ 

7- Honoratus. Malabariâ. « pag. 
8. punêtatus. Ind, Orientali. 
Og. nevius. Cayanâ. ú 
Íe: Americanus, … Carolinà. « « pag. 
ur. Scolopaceus. Bengalà. + pag. 
12, niger. mmm — pag. 
ie Dominicus. Domin. Ludovicia. 
14. Cayanus, Cayanâ. 
15. coeruleus. Madagascar, 
165, Sinenfis. Chinâ. «| 
Eke Perfa, Guineâ. À pag. 
EB, Brafilienfis, Brafiliâ. | en 
“39. Cristatus. Madagascar, 


Genus 57. _CUCULI. 


Tom. IVe 


354 
368 
367 
365 
366 


„367 


369 
966 
368 


363 


Sp. 29. 


chin vd heh da 


55. Geflagt.  Trocons. 


1. Soort. Geftreepte van Cayenne. «- IV. Srvx. 


2. Curucui van Brafil, enz, 
5. Groere van Cayenne, 


56. Geflagt. __BLAASKAAKEN. — 
xr. Soort. Kaapfchie. 


57. Gellagt, KOEKKOEKEN, 


£. Soort. Europifche. 4 bl. 354 
a, Oostindifche , zwarte. bl. 368 
8. Philippynfche. bl. 367 
4. Jamaikafche bruine.” bl. 365 
5 Spaanfche, | bl. 366 
Ô. Senegalfche. | 
rk Malabaarfche. yn bl. 367, 
ö. Geftippelde. 
9. Ros bruine, 
10. Karolinifche. | bl. 369 
1. Bengaalfche gevlakte: bl. 366 
12. ‚ Zwarte. sn Dl, 366 
iT: Dominiekfche, 
14. Cayennifche, 
ee. Hemelfchblaauwe, 
16, [ Ehimneefche. | 
v7. Touraco, _ | Ul. 365 
18. Brefiliaanfche, | | | 
io. ____ Gekuifde, 


X 5 20 Soort, 


SESTE 


IMATISCHE 


Sp. 20. Cuculus Coromandus. Corom. T. IV. pag. 34 | 


Cornutus. Brafiliâ, 
Paradifeus. Siam. 


Genus 58, YUNGEs, 


Sp. z. Yunx Torguilla. Europä, 


Genus 59. Prer. 


Sp. 1. Picus Martius. Europà. 


Ze 
3. 
… Âe 
Se 
6, 
Ze 
8- 


Principalis. Amer. feptentr. 


Pilearus. Americâ. 
Lineatuse -Cayanâ. 


Hirundinaceus. Amer. feptentr. 
__Pasferinus. Dominicâ. 


erythro=cephalus. Americâ, 
Aurantius. Cap. bom, Spei, 
Auratus. Canadâ. | 
Carolinus. Amer. feptentr. 
Undatus. Surinamo, 
viridis. Europá. 
Bengalenfis. Bengalä. 
Semirostris. Indiâ. 
pubescens. Amer. feptentr. 
villofus. 


Kessen 


__anajor. Europâ, 


medius. 
minor. _— 
varius, Amer, feptentr. 


tridaëtylus. SueciÂ , SiberiÂ. 


pag. 


pag. 


_pag. 


‚pag. 
Pag. 


Pag. 
pag. 
Pag. 


pas: 
pag. 
pag. 


Pag. 


364 


320 


. 375 
„1370 
je 317 


. 378 


378 


569 
379 


330 
388 
339 


389 
390 
39% 


393 
Ge- 


BL AD W:Y:Z ER. 


20, Soort. Koromandelfche. 


DO 


22e 


53. Geflagt, 


Gehoornde. 
Siamfche. 


DRAAYHALSEN, 


1. Soort, Europifche. 


59. Geflagt. … SPECHTEN. 


1. Soort, Kraay Specht, 


Ze 


Se 


4e 
Se 
on 


Wit gebekte. 
Wit gevlakte. 
Geftreepte. 
Zwaluw - Specht. 
Mofch - Specht. 
Roodkop, 

Oranje - Specht. 
Goudvlerk, 
Karolinifche. 
Gegolfde. 
Groene Specht. 
Bengaalfche. 
Halfgebekte. 
Ruig gerugde, 
Haairige. 

Groote Europifche. 
Middelbaare. 
Kleine. 

Bonte Specht. 
Drievingerige, 


bl, 364 
bl, 364 


bl. 370 


bl. 275 
bl. 376 


bl. 377 
bl. 378 
bl, 378 


bl. 369 
Ul. 379 


bl, 33a 
bi. 388 
bl. 359 


bl. 389 
bl. 390 
bl, 39r 


bl. 393 
6o, Ges 


Sp. 1. Todus. viridis. Americâ, ds pag. 405 
JN cinereus. Surinamo, BE, 
Genus 62, ALCEDINES. 
Sp. r. Alcedo cristata. Ind. Oriental. 
vee} Inda. Ind. Oecidentalí. 
Je Ispida, Europâ, Afiâ, _ pag. 999 
VE Erithaca. Bengalâ. Pag. 403 
Se Madagascarienfis. Madagascar. 
%- Superciliofa. Americâ. Ka . 
we hidr HVO, ‚ Pag. 404 
8. torquata. Martinica, Mex. Ee Od 
9. Capenfis. Cap. b. Spei. 
To. Senegalenfis. Senegalliâ. | 
Sie pn Smyrnenfis. Afr. Afiâ. ' paz. 406 
12. rudis. Perfià ’Zgypto. pag. 407 
53 Dea Surinamo. pag 407 
adr # Paradifea. CayanÀ , Surinamo. | 
Ce z5, Galbula. Brafilià, Cayanâ. 
Genus 63. MEROPES. « 
Sp. 1.-Merops Apiaster. Europ. Oriente: pag. 409 


SYSPEMATIsS CHE 


vá 


Genus 62. ‘SITTA. 


‘n. Sitta Europea, Europà , Amer. T. IV pag.-306 


2, Canadenfis. Canadâ. Pag. 397 
3, * Famaicenfis. JamaicÂ., 


Genus ó1. Topi. 


Sp. 2; 


r. Soort. Europifche. 
2, 
Ae 


En 


s 
rd 


BEAMER 


bo. Geflagt. — BLAAUWSPECHTEN, 


Kanadafche. 
Jarmaikafche. 


® @ : k, 
61. Geflagt, - “Topos, 


I. Soort. Groenéê, 


0, 


® 


63 Nn 
. ee 


Zn 


ost 


Soort. 


\Ö 
e 


tl 
ed 
e 


bf bef 
LI 
« ® 


14. 


‘15. 


hed 
e) 
® 


Afchgraauwe. 


6e. Geflagt. — YsvoGELEn, 
Gekuifde. 

Weestindifche. 
Europifche. 

Bengaalfche, 
Madagaskarfche, | 
Gewenkbraauwde. : 
Amerikaanfche. 
Gehäfskraagde,- Aeron 
Kaapfche. ij 
Senegalfche, 

Smyrnfehe. 

Bonte. DEAD 
Gadinnetjes: — > 
Langftaart. 
Goudgroenes 


" 63.Geflagt. BvênN -ERTERS. 


1, Soort. Gewoone, 


t's 


IV, STuxKs bl. 396 


e n / Wa 
bl, 397 


bl. 425 


hd} 
Üye 


bl. 459 


2e WOIFES 


‘ 


SYSTEMATISCHE 


Sp: 2. Merops viridis. Javâ „Bengalâ. T. IV. pag. 411 


3e congener, Europâà Auftrali. pag. 413 
ike Superciliofus. Madagascar. 
5. Philippinus. Ins. Philipp. 
6. Cinereus. Americá, pag. 412 
7. __… _Cafer. Erehiopid. pag. 413 
„Genus 64. _ Ururs. 
1. Upupa Epops. Eur. & Ind. Orient. pag. 415 
0. Promerops. Cap» bom: Spei. pag. 421 
Se Paradiseas Afiâ, pag. 419 
Genus 65. CER TELE, 
«r. Certhia familiaris. Europâ. pag. 425 
Bae hed Wratia: ee pag. 427 
3. pufilla. Indiâ.. | pag. A27 
"4e Capenfis. Cap. bon. Spei. - 
5. Olivacea. Madagascar. 
0 Currucaria. Ceylonâ. 
Je _Sugularis. Ins, Philipp. 
8e cerulea. Surinamo. pag. 428 
9. Cayana. Cayanà. _ ijn 
MO: 7: Chalybea. Cap. bon, Spel. 
11. Afra. 
12. Spiza. Brafil, Surinamo. TV. pag. 584 
13» Sperata. Ins. Philipp. 
14. Senegalenfis. Senegalliâ.. 
15. Gutiuralis. Brafiliâ. 
Zó Pinus. Amer. feptentr, 


Sp. i7 


BED WEZEN 


8. Soort, Groene. | IV. Srux. bl. pa 


3. _Geelagtige, he bl. 413 
4. _____Madagaskarfche, — 
s. —_ — _Pnhilippynfche. 

„0. Afchgraauwe. bl. 41a 
Je Ethiopifche. | bl. 413 


64- Geflagt. Horren. 


1. Soort. Gewoone Hoppe; l, 415 


Bk Kaapfche. vk bl. 421 
be: Paradys- Hoppe. bl. 19 


65. Geflagt, BoomkigiPERTJEs. 


4. Soort, Gemeen of Europifch. | U. 425 
2 * … _Mauurkruiper. ij bl. 427 
Se Zeee klan gi bn ZA 
4e Kaapfch. ‘ A 

ze Olyfkleurig. 

6. Grasmofchagtig, 

Ri Blaauwkeelijg, 

8. __ Blaauwtje. j ‘#l. 428 
9 Cayermifch, | 

10, Staalkleurig. 

Ir. Afrikaanfch. ’ 

aa, Brafiliaanfch. V. STUK, bl. 584 

Ki 15 Purperagtig, ce 

14. Senegailifch. 

ES Groenkeeltje, 

16, Geelagtig. 


17. S0orta 


SYSTEMATISCHE 


ap 17. Certhia crueniald, Bengalà. ToM. IV. pag: 429 


‘Sp. k 


Tie flaveola. Americâ, ‚ ‘pag. 
19, pulchella. Senegallië. . _‚„ Pag. 
20, famofa Cap. bon. Speis 4 Pag 
ar. Philippina. Ins. Philipp. » 

22, Violacea, Cap. ben. Speie. 

03. Ceylonica. Ceylonâ. 

24. ‚cyanea: Bral). Cayanâ. 

25 Lotenia. Ceylonâ. 

Genus 66. ÉkocHirt., ven 

r. ‘Trochilus Paradifteus. Mexico. pa? 

2, _ Pella. Amer. merid.. …… _p&8- 

ä. Superciliofus. Cayanâ. 
ide 4 Polytmus. Americâ..……; -Pa& 
Ne PForficatus Tamairdaon »‚ pag. 
„6. Leucurus, Amer. merid.; 

7. ugularis. Cayanâs. Surin. 

8 Thaumantias. Amer. merid. 

g. _ Dominicus. Dominicâ, 

19e Mango. Jaïnaicá, foreetit. PAS: 
ke holofericeus, Mexico. pag. 
iN Colubris. Americâ..  —… pag. 
13. Ourisfia. Indiis, isea2 DAZ 

14. Mosquitos. Americâ, ‚‚s pag. 

15. EN „Mellifugus. Cayanâ, ; | pag: 
16.  \Pegafus. hs 

17. niger. Amer. merid.. pag. 

18. cristatus. Americâ. ‚> pag. 

19. elatus. Indi Orientali.. > 


4,39 


‚431 


431 


485 
436 


437 
438 


and 
“ 


e 


446 
44 
439 
Aar 
44t 
148 


444 
446 


Sp. 20, 


BLAD WEZE 


17. Soort. Bengaalfche, 


N Soort, Paradys - Kolibriet. 
Langftaartige roode, 
Langftaartige bruine. 

_ Langftaartige groene; 


2e 


‚18. Suikervogeltje, 
ON Langttaartig, 

ao. … Dito van de Kaap: 
IN Philippyafch. 

ad. Violetkleurig. 
o3 Ceylonfch. 

4. Hemelfchblaauw. 
0 Lotens » Vogeltie. 


Vorkftaartige, 
Wicftaartige, 
Bloedkeelt je. 
Witftaartje. 
Dominiekfche. 


Mango - Brommer. 


Zwart - Buikje, 
Roadborftige: 
Goudvlerkie, 
Roodftaartje. 
_Honigdiefje. 
Pegafus, 


Zwarte Kolibriet. 


Gekuif de, 
Rood getopte, 


{V, Sruk, bl. gag 
Dl; 430 
bl. 431 
bl; 43% 


66: Geflagt.  BrorMzwicERtjes: 


bl, 435 
bl. 456 


“bl. 437 
ble 438 


bl. 446 
hl; gat 
bl. 459 
bl. a4r 
bl, 44E 
bl. 443 


bl. 444 
bl. 446 


4ó. Soorde 


| SYSFEMAEisCHr 
Sp. dó. Tröchilus- Mellivorus. Indiâ, Tom. IV. pag. 445 


êT. ___ruber. Surinamo. “pag. Ais 
Dh, minimus. Americâ. pag. 447 


SSssssssssssssssss 
Ordo IL, | ANSERES. 
Genus 67. ANATES, 
* Rostro Bef gibbo. 


Sp t. Anas Cygnus. Eur. & Am, fept. T. V. pag. 13 


2e Cygnoides. Afià. pag. 23 

5. Gambenfis. Gamb. teguo. 

. Tadorná. Europâ, ‘pag. 24 
&. ___fpeêlabilis. Caradâ, Sueciâ, pag. os 
é. fusca. Oc. Europeo. pag. 26 
s | nigra. Lapp. Augliâ. Pag. 27 


** Leaves Rostro Bafi quali. 


8. Anas Marila. Europ: Norv. Auftr. 

9. Anfer, Eur. & Am. boreali. pag. 27 
18. LEeyptiaca, Aùgypto. 

II. erythropus. Eur. & Am. Sept. pag. ês 


€ is. coerulescens. Canadá. Pag. 36 
13e Bernicla. Europ. boreali. pag. 37 
táe Canadenfis.-Canadâ. pag. 56 
18. mollisftma, Europ. boreali. _ pag. 40 
16, ‚ Mofchata. Indiâ, Pag. 44 


SP; 17. 


KBTB WY zE 


Bo. Sookt. Gekaagde. | IV. STUK, Dl. 448 
Sh et Roode. Dl. 448 
Be.  … Allerkleinfte, . j bl. 44} 


‚ IÌ. Rang. ZWweEMmvoceEreEN 
67; Geflägt, EENDEN, 


* De Sneb aan 't Grondftuk bultig. 


1: Soort, Zwaan. V:Stux: Dh 14 
En Zwaangans. bl. 93 
„3 Gambifche; | 
Bi Brandgans. ‚bt. 24 
5. Kanadafche. | Bl. 28 
ó. Bruine Gans: ls 26 
DE Zwarte Gans, _ D. 27 


ek De Sneb aan *t Granaat effen. 


B. Soort. Zwarte Eend. 


9: Europifche Gans: — Dl. 27 
10; Egyptifche Gans, | 

rs Roodpoot. Bl. 38 
12. Blaauw vlerk. | El 36 
28e .…- Rotgans; dl 84 
14. Kanadafche, Dl. 56 
15, Eidervogel, Öl, 40 
ib. Moskaat - Eend. Dl zw 


X a 17. Soord, 


_ 


SYSTEMATIS CRE 


‚Sp. 17. Anas Bahamenfi:. Bahamâ, Braúil, T.Vap. 45 
18. Albeola. Americâ, pag. 46 
19. Clypeata. Europ. Amer, pag. 46 
20, Strepera. Europâ. pag. 48 
21 Bucephala. Amer. feptentr. pag, so 
oz. Dominica. Amer. merid. Rr f 
23e clangula. Europà. pag. Sr 
oi. Rustica. Amer. feptentr. pag. 52 
o5. Perfpicillata. Canadâ, pag. 53 
aé. Glaucion. Europ, marit. pag. 53 
27 Penclops. == Pag. 54 
2ê. acura. Or pag. 56 
29. _ __Hyemalis. Eur. & Amer.aréticâ. pag. 56 
30. Glacialis. Ins. Terr, nova, 
GT. Ferina. Europâ. Pag. . 57 
32 Querquedula. pag. 58 
33. Crocea, ———_—_—_ pag. 58 
34e Circia. me pag. 6r 
35. Histrionica, Amer, Islandiâ. pag. 59 
s6. minuta. Canadà, Islandiâ, pag. óo 
37. … __discors, Americà feptentr 
38, Viduata. Carthagenâ. 
39- … _Autumnalis. Americâ. Pag. óÓ2 
{ %k* Pennis aliquot recuryvis. 

Sp. 49. Anas Boschas. Europàâ. Pag. * 62 
Al. _adunca. Belgio. pag. 67 
AL. galericulata. Chinâ. pag. “67 

“kk Cristate, 
“Sp. 43e Anas Spon/a, Amer. Septentr, pag. OB 
Eh es re 0 


TRP ADN 4 Ze 


Bahäriafche, 


43. Soort. V.Srux. bl. 45 
HA 474 Wieeertje. nn bl 46 
19 Slobbe, Dl. 46 
20. Roeper- Eend. bl. 48 
aks > Dik-Kop, bl, 50 
29% … > Dominiekfche, | 
23: „> Kwaaker- Eend. bl. st 
o4. Graauwe Taling. bl. 52 
35. Bril- Eend. bl. 53 
26. Bruinetje. bl. 53 
37. Smient, bl. s4 
29. Pylftaart. bl. 56 
99. Winter - Eend, bl. 59 
dö. Terteneuffche, | 
31. Rosfe Eend. bl. s2 
<t a. Winters faling. bl. 58 
83, _ … Schyf- Faling, Dl. 58 
34. Zomer - Taling. Dl. 6r 

35. Jan pottagie Eend. bl. 59 
56, Kleintje van Kanada, bl. 6o 
37 ‚ Ongelyke. 

38. Weeuwtje. 
39. | Amerikaanfche Smient. bh 62 
kx Met eenige Veders omgekruld, 

40. Soort. Gewoone tamme Eend. bl. 6a 
At. Krombek. bl. 67 
42e Gekapte Taling. bl. 67 

kkk Gekuifde Eenden. 
43. Soort. Bruidje. bl. 68 
) 


44. Soort. , 


Z 


SYSTEMATISCHE 


Sp, 44- Anas Arborea. Americâ.. ToM: V. page Ga 
454 Fuligula. Europâ. rds Pes A8 


Genus 68, Mercer. 


Sp. 17. Mergus Cuculiatus. Americâ, pag. 7% 


2. Merganfer. Eúropâ. __' pag. 72 
5. Sérrdkor, me } pag. 74 
4. Castor. mene du ed. 
NE earn eeen leent, 72 
OE TIUNUIUS, Page 79 


Genus 69. ALc&. 


‚Sp. Ee Alca Torda, Europ. ne: Oceano, … pag. 8x 


2 Pica. In Circulo Arftico. | 

8, impennis. Europ: Art. Oc. — pag. 83 

4. Artica. mn Page 85 

5 Allen am Pae 9Ô 
Genus zo PROCELLARIE: 

Sp. 1. Procellaria Pelagica. Oceano, „e 91 
2 Fregara, | 
3. __Glacialis. Mare Glaciali. pag. 93 
4e _ ZquinoËtialis. Cap‚b.Spei.pag. 95 
5: Capenfis.  — == page 95 
ú _Búffinus. Oceanofeptents, | 


Genus 71, _ DroMEDE& 


Sp. 1 Diomedea, exülans. intra Trop. in Pel.pag. 99 
2 demerfa, Cap. bon.Spei. pag: zoo 
07 TON 


\ 


BLADWYZER 


44. Soort. Boom= Smient, et Me ATUK W. Ga 
48 _ Toppertje. bl. 70 


68. Geflagt. ZAAGBEKKEN. 


È. Sers Gekapte, il, 72 
der ore Duiker- Gans …… bl. 72 
B Langbek. Ve bl. 74 
A Ros - Bonte Duiker. | 
5e Witte Non, _ är 
Eee Pylftaart: ad MED, 


69. lace _ ParPEGAAY-DusKens. 


Ï. Soort, Alk. NK bb. 8r 
a. … Zee. Aakfter. 

3. … Noordfdhe.-Penguygs «2 bl. 83 
de Zee - Pappegaay. | bl. 8s 
$. Rottetetje, von Ge 


70. Geflagt. ONWEERSVOGELEN, 


T. Soort. Storm - Zwaluw. | Bl. 92 
9, ____ Amerikaanfchc. 

3 Mallemokke. Dl. o3 
he Groote zwarte, | bl. os 
5 Käapfehe. LA aud bl. os 


6 Warterfchuimer. 
zie Geflagt. ij DioMEDEs- VOGELEN. 


1. Soort, Albatrofs. re bl. o9 
on Penguyn, if | bl. 1co 
8 | JAETNG EN | 


kt DE 72, Gee 


sYsTEMATISC HER 
_ Genüs 72, PELECANT | 
_Rostro edentulo. 


Sp. r. Pelecanus Onocrotalus. Afr.Afi.Am. T.V.p. 104 
hees Aquilus, Oceanò Atlantico. pägs1ar 
kees) Carbo. EÉuropà. pag. m5 


** Mandibulis ferratis:- 


sp. 4: pda Graculus. Europâ. ‚pag. 11ô 


5 Basfanus. Pelag. feptentt. pag. 121 
6. Piscator.-Indiis & Eurr page 125, 
7 ___ Sula. Pelago Indico. _ pag. 124 
8 


Fiber. Oceano Afr. & Amer. pags 124 
Genus 73v … PLorr; ie 
Sp. zr: Plotus Anhinga. Amer. Áuftralí. 
Genus 74. PHACTONES. 


Sp. r- Phaëton ethereus. Pel. intra Tropic. pag 129 
2, demerfus, Ád. ‚Trop. Capric. pag. 132 


Genus 75: Cot Mat. 


Sp. te  Colymbus Grylle. Ad. Pol. boreal. pag. 89 


ke Troile. In Cires Arético.. pag. 88 
ON Septentrionalis, Ín Eur. boreal. lac. 
4e F* Arbieh}. lid Pag. 134 
5 Glacialis. In Mari Arttico, 
6. Immer. Oc. Glaciali, ‚ Pag. 137 
Bi Criflatus. Europâ. pag. 138 


Sp. 8. 


4 


DADEN LZ ER 


edi bi Geflagt. | K ROPCANZEN. 

| __* Meb een onpetdnden Bek. 

AN Soort. Pelikaan. Pel V. STUK, Dl. rog 
9. Fregatvogel, ike bl. zrr 
3 Kormoran, | bl. z15 


ves Mer geronde Kankebeenen. 


As Soort, Water- Raaf tand Bl. 119 
5 Jan van Gent. Öl. zer 
Gt «07 Gek. | ble zes 
7 _ Bruine Amerikaanfehe. Dl, 124 
B ___Afchgfaauwe, | bh 124 


73. Geflagt. _ PYLEEKKEN. 
í. Sóört. Amefikaanfche. 


„4. Geflägt.  KerRkRINGvocers: 


85 Short. Phaëtdn. Obe ten 
2, Keerkring - Duiker, bl. 132 


75. Geflagt. _ Duikers. 


1. Soort. Groënlandfche Duif, « _, 39 
2. Zee - Hen: bl. 83 
3 Noordfche Duiker, 

4e Lomme: Me Bl rd. 
5. Ys Duiker. | 

6. … Embervogel. %s- Zee, bl. 139 
Ze Fuut. | Dl, 138 


Mg. 4 8. Soort. 


SYSTEMATISCHE 


Sp. 8, Colymbus Auritus. Eure & Amer. T.V.p. 139 


Rit 


er ì 


9. ___Urinator. Eur. Auftrali. 
Io. Dominicus, Dominicâ: 


IL. Podiceps. Am. iepièatg. 


Gent 76. LARI. 


1. Larus Ris/a Islandiâs 
2. ir dale. Europá feptentr 


d, ‘canus. Furopâ. 
TJ Cinerarius, —== 
B nevius. Mare Europe 


“xr 6 | Marinus. Europà. 


Sp. 


Oe 


HI. 


Ze. _  FUSCUS, mmm nr en 
_ä Atricilla. Am. &- Peer 
ridibundus. In Mare Europeo. 
10. - parafiticus. In Oc. Atlant. 
Catarraêtes. Ad Pol. Aréticum, pag. 149 


„Genus IL, STERNAe. 


Ie Bierna Stolida, ie Amer, Pelaga, 


Za ON irando, Europà, 

Je NIJFA. 
4 minuta. — Auftr, 

5. MEVIG, mama 

6. fuscata. Ins. Dominicenfië 
Za fisfipes. Europ. Auftral: 


Genus 78. RyYNCHOPEs. 


don 0 Rynchops nigra. Americâ, 
te fulva, 


knn nasind 
. 


pag. 241 


pag. 149 


pag. 143 … 


pag. 144 


pas: 144 


pag. 143 


pag. 146 
Pag. 147 
Pag. 149 


pag. 150 


PAB: 154 
pag. 155 
pag. 157 


pag. 283 


pag. 159 
pag. tÓr 
Ordo 


Dn AI Weke 


8, Soort, Oor-Fuut, V.Srux, Bl, 139 
9. _Meir- Duiker, ik 

10, Rivier- Duiker, bl. aqr 

II Klein Duikertje. bl. 140 
„6, Geflagt. MEEUWEN 

1. Soûrt, Yslandfche, 

2 Winter» Meeuwtjee > bl. 143 

3. Gryze, Dl. 144 

A ‚ Afchgraauwe.: bl. 144 
5. ‚ Kutkegaap. crack. bl. 143 
Os: _ -; Mantel „Meeuws „oo. bl. 146 
7 Burgemeefter. bl. 147 
8. SPOLLeE Ss wr sl bl. 149 
9. Roodpoot. 

10. Strôntjaager. bl. 150 
II. Bruine Meeuw: . Bl. 143 

17 Gellagt.  STERNEN 
1, Soort, Amerikaanfche, bl. 154 
2. Groote Europifche. “_bl. 155 
3. Zee- Zwaluw. bl. 157 
4. Kleine Stern. 

5. ___ Kirr- Meeuw, bl. 283 
6 Bruin 
2. _… Losvingerige. 

28, Geflagt.  VERKEERD=SNAVELS 
rt. Soort. Zwarte. | hl. 159 
2. © Vaale Waterfnyder, Dl. 161 


IV. Rang. 


sere rise IE 


n° ien & 5 CS CS NEN ES E KEN | de N 
Ordolv. Gerrei 
Genus U. _PmoesigorTEn. 


ES ok poosiesprersrde Afr. Anr EuT, \ v. Pi ‚E62 


ie Genus 30,“ P LAPALE ËS 

Sp. te Platalea leucorodia. Eurôpâs” pag. 168 
B Apaja. Am. Auftrs + pag. 170 
5 Pygmaa, Sútinamo, >‘ pag 172 


Genus 8L, PaALAM EDER 


Sp: ta Palamedea cornuta. PrasiGasjant ; 
a, cristata, Brafiliâ, —……{ 


Eettis 84, Myeremta, 
Sp- Is ‚ My@tri Americana, iere, pag. 178 


Genus 83. CERCROUEE 


Sp. td  Cancroma Cochlearia. ‘Guajanâ.. er PAR. 172 
e, __Cancrophaga. Braflià, … pag. 172 


„Genus-84, RDE Aù 
“c Cristata: Rostro vix Capite longiore: 


Sp. 1. Ardea Pavonina, Africâ. pag, 180 
| Sp. 2. 


‚BIAB WT 


IV. Rang, — SEELTLOOPERS. 


79: Gellagt. FLAMMINGoOg 


v 


1. Soort. Roode Flammingo, _V. Srux, bl, 162 


80. Geflagt,.  LIEPELAARS, 


1. Soort. Witte Europifche, zB 68 
de Roode Brafitiaanfehe,, | bl. 179 
3e Dwergje vaa Suriname, Bl 172 


81. Geflagt. SCHRELIWERS, 


1. Soort, Gehoornde, 
pe Gekuifde, 


82. Geflagt, — SCURVOGELS, 


1, Soort. Amerikaanfche, bl. 173 
83. Geflagt. KRABBEN-EETERS, 

1. Soort. Rosbuikige. bl. 172 

Ze Bruine. | 


84. Geflagt, Re IGERS, 
5 Gekuifde ; met den Beknaawwlyks langer dan de Kop. 


_%, Soort, Kroonvogel, BE 1 85 
| | », Soorte 


svSPEMAFIsËlr 
Sp. a. Andes Virgo. Oriente. —_ Tom. V. pag. rie 
&* Grües: Capite calvo. … 
op. ) Ardea Canadenfis. Am. feptentr; à de 13% 
vc. Grus. Europâs Africâ, pag. 183 


A _Americanù. Ámet. feptentr. pag. io 
6, Antigone. Al > > pag. EIL 


kk Ciconie : ‚Orbitis „nudis., 


Sp. à. Ardea Ciconid. Fut: Afiâ, Africh. pag. 102 


8. nigra But. Boreel. pag. 99 
Een Arde® : Ungue intermedio introrfum 
ferrato. 

Sp. 9. Ardea Nycicoras. Eur. Kuftrali, Dag. Boo 
10, purpurea. Oriente. — __pag. 266 
it, cinerea. Europá, Page aot 
10. major. == | 
13. Garzetta. Oriente. A 
14. …_ __ Coco. Cayanà, 

15. JHerodias, Americâs pag. 205 
16e _— violacea. == pag. 207 
17. _cerulea, Am. feptentr: —- pag. 208 
13. Hudfonias. Fr. Hudfonis, | 

19. flriata. Surinamo. pag. 209 
20. _ yirescens. Americâ, pag. 209 
ot. _ Stellaris. Europd. pag. 21} 

pj PE: Ofiente. ik 

23 Brafilienfis. Amer, Merid.. 5 
24e alba. Europâ. pag. 213 


Sp. 25: 


READ w LZ Mm 
a 2 Sf. Juffertje. 


_3. Soort. Kanadafche Kraan. 


k 
5. 
Ó. 


Oe 
{en 
IT. 
12e 


IJ. fp 


14. 


15e 
36. 
17. 
18. 
19. 
90. 
OI. 


22 
2e 


24 


Europifcite. 


… Amerikaanfche. 


Oostindifche. 


Soort. Gewoone Qij jevaar, 


Zwarte Stork. 


de binnen vidend getand, 


woort. Kwak. 


Purperkleurige. 
Blaauwe Reiger, 
Groote gekuifde, 
Kleine witte, 
Cayennifche, 
Amerikaanfche. 
Gekuifde Butoor. 
Blaauwe Krabben «eeter. 
Hudfons- Baayfche, 
Geftreepte. 
Groenagtige. 
Butoor of Roerdomp. 
Graauwe Reiger, 
Brafiliaanfche, 
Witte Reiger, 


V. STUK, ib, ê 


vh Kraanvogels: met t den Kop kaal. 


NE 183 


bl. 183 
“bl. 190 
bi. IOT 


EK Oijevaars: met de tete zloot, 


‚hl; 19e 
bl, 199 


kk Reigers: met den mniddelften Vinger aan ’ 


bl, 209 
bl, 209 
bl, err 


bl. 213 
25. Soort. 


Bp, 


p 
Ap: 
‚% 


Sp. 


SYSTEMATISCHE 


26. 


it. 
2. 


A en D 45 


Ld 


Ee 


I. 6nionn Guarauna. Amer. Meridiori. 

Madagascarienfis. Madagascar. p. 
pag: 
pag- 


Ze 


16, 


minuta. Helv. Aleppo, 
Genus 85. _ TANTALL 


Tantalus Loculator. Americâ, 
_Falcinelles; Auftrià, Tealia. 
minutuss 
dbis. gypto. 
tuber. Americâ, 
albus. 
fUSCUS mar — 


Genus 86, _ SCOLOPACES, 


Arqguata, Europâ. 
Phaopus. ni « 
fusca. mm 
Rusticold,- mmm 
‚Gallinago, === 
Gallinula. === 
Fedoa. Amier. feptentr. 
Glottis, Europâ. 
‚ Calidris. ——— 
Totanus. == — 
Limof. | 
Capenfis. Cap. bon. spel. 
Lapponica. Lapponiâ. 


ZEgocephala. Eur: Auftr. 


Alba: Americà feptentr, 


25- Ardea ZEnuinoêtialis. Atmericâ. end Pag, 


5 


pag. 
pag. 


pag. 
pas: 


pas. 
pag: 


pag. 


„Page 


pag. 
pag: 


pag. 
pag. 


pag. 


paë- 


Sp. 


zis 


210 


175 
224 
ars 
218 
ay 
219 


a2Â 
221 
222 
225 
232 
208 
230 
220 
234 
235 
En 


15 


{ 


É BL ADWYZER 


| ö&, Soort. Amerikaanfche Ibis. V.SrTux: bl. 218 


a6. Woud - Aapje. | bl, aio 
| 85, Geflast. | NIMMERZATTEN, 
1e Soort. Amerikaanfche, bl. 17$ 
2 —  Europifche.. Dl. 224 
Be Beg Kleine. wen 
d. _Egyptifche, bl o13 
ess CS  Robde: bl. 218 
, 6e Witte: Ì [ bl. 219 
eat neer Bruihes, | | bl. 219 


86. Geflagt, SNErPEN: 


7. Soort. Guaraunse. 


2. Madagaskarfche; bl. o24 
ge Gemeene Wulp, bl. ook 
Ae Kleine Wulp. A bl, 222 
5. ____Bruine Wulp. 

Én Houtfnep. bl. 208 
IRS nee Siepie, bl, 232 
8. _ __ Klein Snepje: | 0 
on Tjerk. bl 229 
19: Gluc. le PJ. 230 
Ile Roodbeen: | 
13. __… Strandfnep: _ | j. 220 
8 Hoelfnep. … | Dl, 231 
14: ‚Kaapfche, — 

15: Laplandfche. bl. 254 
16, Roodhals, ple 233 
Wrs Witte, : 


yi bi 18 Soort. 


S VAST E M AT T SCHE 


had 18. j Scolopas candida, Americâ tapten, ToM. Vv, 


SR 


Sp. 


| Genus 87. Trinea. $ 


1. Charadrius. Miaticula. Eur, & Amer. 


‘ nt 
had 


1. Tringa Pen Europâ. pag. 239 
de Vanellus. == pag- 240 
3 Gambetta. mm | pag. 243 
4. Interpres. —= Pag. 244 
5. frriata. | 
6. Morinella, —= & Am. fept. 
rr Macularia. ann 
8. Lobata. Angl. fept. & Lapp. pag. 245 
9. hyperborea. Fr. Hudfon & Lapp. 
10, _Fulicaria, Americâ.-  * * pag. 246 
IIe Alpina. Lapponià, _ Pag. 247 
12, Helvetica. Helvetiâ. 
13. Ochropus. Europâ. pag. 248 
14e Inypoleucos. pag. 249 
15. Canutus, — pag. 250 
16. Arenaria. | 
17. Littorea. — pag. 25 
18. _Cindlus, —_—_ Pag. 233 
19. _ „Calidfis: | 
20. … … pufilla. St. Domingo. * 
ol. varia. Europâ. 
02, ‚fusca. Senegalliâ. 
23. Squatarola. Europâ. pag. 51 
24. _ — Jslandica. Islandiâ. 
Genus 88, _ CHARADRIL 
pag. 254 


op. 2. 


BLAD W YZ ER 


28. Soort. Witagtige, 


| 


T, Soort, Kemphaan, 


he _ Yslandfche. 
® | 
_ 88. Geflagt, 


‚Ts Soort, Piepert, 


RE Kievit, 
Be Roode Ruiter. 
4e Lalk.t | 
“5e Geftreepte. 
6. Zandlooper. 
7 Vlakkige,: 
8. Koet - Plevier. 
9. «__*_Afchgraauwe dito, 
Mee, Ropde, dito, 
IT, Laplandfche. 
Ie, Switzerfche, 
13. Plevier. 
In + 2e Haairfnepje, 
Is. _. Zaagpen. | 
16. Zand - Plevier. 
i O Bruine Ruiter, 
18. Half - Snepje. 
19. _ … _Bofchloopertje. 
. 20, Zeer kleine. 
2Ï.. / Bonte, 
‚22..; Bruine. 
23. ___Graauwe Plevier. 


PLEVIEREN, 


Za 


V. STug 


87. Geflagt, STRANDLOOPERsS. 


bl. 239 
‚bl. 240 
bl. 243 
bl, 244 


bl. sas 


bl, 246 
bl. 247 


blos 


«, Soorts 


Sp. 


Spe 


Sp. 


Sp. 


Sp. 


SYSTEMATISCHE 


p.Charadrius Alexandrinus Egypto. T. Ve p. 255 

3, Wociferus. Amer.feptentr. pag. 255 
4 LEgyprius. BEgypto. pag. 256 
SE Morinellus. Europà. pag. 256 
6. Apricarius. Oeland. Canadà, pag. 258 
Ja Pluvialis. Europâ. pag. 259 
8. Torguatus. Dominicâ, | 
9. Calidris. Europe littore. | 
IC. Oedicnemus. Angliâ, Oriente. pag. 260 
If, Himantopus. Eur. Auftral. pag. 2ór 
12, Spinofus. Egypto. Pag: 262 

Genus 89 REGURIIROANAS: 
x, Recurvirostra Avofetta, Eur. Auftr. pag. 264 


Genus 9. HAMATOPD, 


Le ae ee Oftralegus. Eur. & Am. fept. p. 267 


Genus 91, a oef 


7. Fulica fusca. Europâ. 


2 10) Oan 

3e aterrima. 

4e Chloropus. —= 

Td, Porphyrio. Indiis. 

6. _Carthagena. Carthagenâe 
ri Mertinica. Martinicâ, 


Genus g2. PARRAE. 


7. Parra Dominica, Dominicâ, 


pag: 270 


pag. 272 | 
Pag. 274 


Sp. 2 


Pd 


BEA DW LZR 


2, Soort. Alexandrynfche, V. Stuk, bl. oss 
cb Schreeuwer. bl. oss 
4e > * Egyprifche, | bl. 256 
EA Mornel. Dl, 256 
Os Noordfche, ee bl, 258 
Ze __Goud - Plevier. | Dl, 259 
8, Gekraagde., 

an Bante Plevier, | | 
10, Kriel. | bl, 260 
II. Mathoen, bl. 261 


m2, __ Doornwick, bl. 262 
| 89. Geflagt. Krurirern, 
| a. Soort. Gewoone Kluit. hl. 264 
go. Geflagt, SCHOL- AAKST ERS, 
zE. Soort, Oeftervanger, Dl, 267 
gr. Geflapt, WATERHOENTJES, | 


1. Soort. Bruine Koet, 


de Gewoone Koee, © Il. 270 
Zh nit Zeer. zwarte. 

4. Waterhoentje. bl; 272 
5 Poule Sultane. bl, 274 
6, Karthageenfche Koet. 

de Mar tiniekfe, 


92. Geflage, _SpoorWIEKEN: 


1. Soort, St. Domingofche, | 
Wee: Z 3 Ô a, Soort; 


Sp. 


Sp. 


Sp. 


| Sp. 


SK URENMATIS THE 


pag» 277 
pag. 276 
pag. 276 


Pag. 279 
pag. 28r 
„pag. 282 


pag. 282 


pag. 282 
pag 234 
pag. 284 


pag. 285 


pag. 288 
pag. 296 
pas. 297 
pas: 297 


2. Ean Songetlla. Senegalliâ, ToM. V. 
5, Jacana, Amer. Aultr. 
he variabills. —_ 
5e Chavaria. Carthag. regione. 
Genus 93. RALLI. 
1. Rallus Crex. Europà, 
Os Aquuticus. Ems 
3. Porzana, 
4e fuscus. Ins, Philipp, 
5, Striatus. — — 
or _borquuius. —m 
Je Philipperfis. —= \ 
8. Benghalenfis. Afiä. 
9, Carolinus, Amer. feptentr, 
10. Virginianus. maman 
Genus 94. PsOPHIZE. 
1. Pfophia crepitans. Amer. Meridion. 
Genus 95. OTES. 
7, Otis Tarda. Poloniâ, Oriente, 
2. Arabica, Oriente & Arabiâ. 
; “jetrax. Europâ, Galliâ. 
4 Afra, AEthiopiâ. 
Genus 96, STRUTHIONES, 
r. Struthio Camelus.Syr. Arab, Africâ, 


pag. 299 
DP. 2e 


ERD AiDPWINUZrE Ro 


2. Soort. Senegalfche. | V. SrTux.bl. 27 
Cee «JPY / Jacana. bl. 276 
4. _ Bonte Chirurgyn, bl, 276 


geese Nagt- Kop. 
“03. Geflagt, RALLEN, 


1. Soort. Kwartelkoning. 


e. Water - Ral]. 
8, W ynkernel. 
denn Bruine. 
Be Geftreepte. 
6. Gekraagde, 
ze Philippynfche. 
Be Bengaalfche, 
_ 9e _… _… Kangdafche. 
19 Virginifche, 


94. Geflagt. KNARSHOERDERS. 


z. Soort, Poepert. 
| os. Geflagt, TRAPGANZEN, 


1. Soort. Gewoone Trapgans. 


a mn Arabifche. 
3. Kleine, À 
4. Ethiopifche. 


96. Geflagt. STRrRUIsSVOGELS. 


zE. Soort, Vogelftruis. 
| HEAD 


hl. 299 


a, woort, 


sp. 


Sp. 


Sp. 


hd 


SV STAEMA TIS CHE 


o. Struthio Cafuarius. AGÀ , Africâ. Ts V.p, gro 


3. Rheg. Amer. Auftrali, 


Ordo V, GALLIN ZE. 


Genus 97, __ Drpr, 


zt. Didus ineptus, Indi, 


Genus o8, — PAVONES, 


1. Pavo cristatus. Ind. Or. Ceylonâ. 
dà, bicalcaratus. Chinà, 
3. __- __mwticus, Japonië, 


Genus 99, MELEAGRIDEP. 


1, Meleagris Gallopavo. Amer. fept. | 
o, cristata, Amer. merid. 
3e Satyra, Bengalá. 


Genus 100, CRACESe. 


1. Crax dAleftor. Amer. calíd. 
2. rubra. Peru, 

3. Mitu. Brafil. Guajanâ, 
4 

5 


Globicera. Brafiliâ , Curacao. 


Pauxi. Mexico. | 
Genus rol, PHAsSIANI, 


1, Phafianus Gallus. Europâ. 
2, ‚ Motmot, Bras, Guajanâ, 


pas. 359 


Úsosssssssssssssst 


pag. 320 


Pâz. 327 
pag. 334 
pas. 333 


pag. 336 
pag, 342 
pag. 343 


en BA BWE ZZ BR 


“a, Soort. Kafuaris. V.SrTuk. bl. gio … 
î 3e | “T houyou. bl. 319 


| V, Rang. HouNDEREN. 
97. Geflagt. nd 
1. Soort. Die niet kan vliegen bl, 32 


98. Geflagte  PAAUWEN, 


1, Svort. Gewoone Paauw. ll. 327 

2, Chineefche, l, 334 

zi Japanfche, bl. 333 
og. Geflagt, KALKOENEN. — 

Ie Soort, Gewoone Kalkoen. bl. 336 
he) ik Brafiliaanfche. bl. 342 
5 Bengaalfche, bl. 343 
ico. Geflagt. PAAUWIEZEN, 

1. Soort. Guajaanfche. bl. 345 
0, Roode Paauwies, LL. 347 
3e Zwarte. Il. 34s 
4; Kurasfaufche, | bl. 346 
5, Mexikaanfche, bl. 346 


ror. Geflagt. FArsanTEN. 


1. Soort Gewoone Haan. bl. 349 
2, Westindifche., din 
BS “3e VOÛrËe 


Sp: 


op. 


Sp. 


Sp. 


SV TRE EMATISCHE 
3 Phafianus Boeie Afr. AA T. v. pag: 35 


4. Argus. Tarcarià Chineníi. 
Be ve E 7 Pitar. Chinâ, pag. 398 
6. ___ nyhemerus, pag. 389 


Genus 1o2, … NUMIDZ. 
1, Numida Meleagris. Africâ. « pag. 378 
Genus 03. S“TETKAONER 
* Pedibus hirfatie. 


1. Tetrao Urogallus. Europ. Amer. pag. 392 


&, Tetrix, Europ. rn pag. 397 
5 Canadenfis, Canadâ. _ Pag 493 
4 Lagopus. Europâ. *“” “* pag. 404 
5. Cupido. Virgziniâ, -… Pag. 4C8 
6: —___Umbellus. Penfylvaniâ,  _… pag. 409 
A Canace, Canadá. es 

8. Togatus. — | 

9. Bonafia. Europâ. _ — pag. 410 


*k Pedibus nudis. 


ro. Tetrao Francolinus, It. Or. Afr. Afiâ.pag. aòr 


bok Alchata. Mont. FPyr. AraBiâ. pag. 412 

Hi rufus. Eur. Auftr, & Ins. med. pag. 413 

13. __ Perdix, Europ. pag. 415 

14. __— __Mevicanus. Mexico, Ludov. 
jd bicalcaratus. Senegalliâ, 

16, Virginianus,. Americâ, pag. 420 


Sp. 17. 


B LAD W YZ ER. 


3. Soort. Gewoone Faifant. 


4. _Ge-oogde. 
5. Goudlakenfe Chineefohe,. 
bes or Zilverlakenfe dito. 


V.SrTux. bl. 981 


hr 383 
bl. 389 


Tea. Geflagt. POULEs PEINTADES, 


‚1, Soort. Afrikaanfche. 


bl, 378 


103. Geflagt. VELDHOENDEREN, 


* Met ruige Pooten. 


z Soort. Onerhaan. 


Ze Berkhoen. 

3. ___Kanadaafch. 

4e Sneeuwhoen, 

Se Gekuifd. 

6. Gekraagd, 

7 ij Wit gevlakte. 
8. Blaauw pennige, 


9. Hazelhoen. 


«* Met kaale Pooten, 


ic. Soort, Francolyn. 


EI Our Pyteneefche, 
ER Roode Patrys, 
Bi Graauwe Patrys. 
14, « ___Mexikaanfche, 
15. Senegalfche, 
16. Virginifchee 


bl 393 
bl. 397 
bl. 403 
bl. 404 
bl. 408 
lb. zeg 


Dl, 410 


bl. 421 
bl. 412 
bl. 413 
bl. 415 


bl. 420 
17. SOort, 


s VST EM ATS CHE 


Sp. 17. Terrao Marilandicus. Americâ. T. V. pags 420 


18. 


19, 
20, 


Cristatus Mexico, Guaj. 
Chinenfis. Chinâ & Ins. Phil, 
Coturnix. Eur. Afiâ , Africâ, 


Pag. 427 


pag. 42% 


SSS SSS SS SS SISSI 


Sp. 


Ordo VI 


Genus 104. 


& Caudâ 


PASSERES. 


COLUMB ZE, 


equali, 


‚ Columba Oenas. Europà. 


Hispanica, 


dafypus. 


Gutturofo. Arab. ien 


_Cucullata, 


hispida. Ind. Or. 


turbita. 


laticauda, 


gyratrix. 


galeata, 


Tabellaria. 
Montana. 


leucocephala. Am. feptentr. 


… Turcica. Arabiâ, 


Jamaicá, 


leucoptera. Afiâ. 


Guinea. Africâ. 
Coronata. Bandâ, Infulà. 
ftriata. Ind. Orientali, 


Palumbus, Eur. Afiâ, 


= 
id 
ä 


pag. 430 


pag. 447 
pag. 438 


‚pag. 439 


pag. 439 
pag. 452 
pag. 449 
pag. 440 
pag. 441 
Pag. 441 
pag. 442 


Pag. 442 


pag. 445 
pag. 449 
pag. 449 


_pag. 446 


pag. 447 
Sp. 2%. 


18 LAD WiyY4Z E Re 


x7. Soort. Marylandfche, V.S Tux. bl. 424 
18. Gekuifde Kwartel. _ NE Jt, 
I9. Chineefche, 

ao. Gewoone Kwartel, Dl. az2 


SSS S SISSI SSI SII ESS: 
VL, Rang. | MossCHEN,. 
104, Geflegt, Duiven, 


% Met een gelyke Staart. 


„a. Soort, Veldvlieger. | l. 430 
22 —  Spaanfche Duif. bl. 447 
Ek: Vederpoot, | 4 hl 438 
ân Kropper. | bl 439 
5. Kappertje. bb 4% 
6. Krulduif, | bl. as2 
ne Meeuwtje.. bl. 440 
+. ‚ Paauweftaart, bl. 440 
Y. Draaijer. | bl aar 
10. Helmduif. … - Dl. 44r 
II,  Paggedet. | bl. 442 
Te Briefdraager. ‚ D, 449 
13 u Bersdaif. | bl 445 
14e Witkop. bl. 443 
in A Witvlerk. GAN 18 …__ bl. 449 
Re Omipeelbhe,  -. zeen balg 
17, Kroonduif, | 
An 5 Geftreepte., | 
19. Ringduif. Master bl. 447 


20. S00TE, 


SYSTEMATISCHE 


® sem Colamba eyanoetphatd: Amer. T.V. pag. 448 


Sp. 3 


Sp. 


ar. 


‘_ Madagascarienfis. Madag. 
Enca. Ins. Moluccis.. 


yiridif. Amboinâ. 


Martinica. Martinico, 


_ Famaicenfis. Jamaicà. 
‚ Senegalenfis. Senegallië, 


Nicobarica, Ins. Nicombar. pag. 
y&inica. Chinâ, pag. 
Indica, End. Orient. … Pag. 


… Canadenfis, Canadâ,. 


Afra. Senegallià. 


Turtur. Indiâs pag: 
riforia, Indiâ. — je pag. 
Pasferina. Americâ' calid. pag. 
minuta. Americâ.- — Pag 


* * Maeroure Caudà Coüneiformi, . 


‚ Columba migratoria, Ame feptentr. 


450 
451 
452 


453 
456 
458 
459 


Carolinenfis. Americâ. — pag. 457 
Amboinenfisl Amboinâ:. pag. 459 
_Capenfis. Cap. bon. Spei. pag. 459 

marginata Americâ. 

Genus 1c5. ALAUDE. 

Alauda Arvenfis. Europâ. “pag. 461 
_Pratenfis.— —_______pag. 464 
Arborea. —= Felen Spae Ak 
Campestris, ——= pag. 466 
Trivialis. Sueciâ. pag. 466 


Sp. 6, 


Jij 


l 


nerede 


20. Soort Blaauwkop. ‚3 V.SrTux. bl, 448 
ar. MRB eten. 
op. … { Koperkleurige, 

23. mt Groene, … 

aA. « ___Martiniekfche. 

25: & 1 Jamaikafche. 

26. Senegalfche., 

27 Nikombarfche. bl. 450 
28. . Chineefehe, … Re bl. Ast 
RE Oostindifche, Re bl, 452 
30. „ … _Kanadafche. | | | 
B aan ikerkeanfche. pont 

32. Tortelduif. CREE bl, 453 
33 ___Gekraagde Tortel. bl. 456 
Bd 7 Mofchduifje: raà bl. 458 
35, Allerkleinst. bl, 459 


ke Met een lange hi Staart, 


86. Soort. Amerik. Trekduif, | 
87. * « Karolinifche Tortel, | bl. 457 


38. Ambonfche Tortel. Dl. 459 
30. _ Kaapfche KRO Nn bl, 459 
oe Bontftaart. de 


“105, Geflagt. LEEURIKKEN. 


1. sSoort. Akker. Leeurik,- bl -46r 
g. Gras- Leeurik.…= „ri: bl. 464 
zi Boom - Leeurik, « - | bl. 465 
An MEL hBedrik ot! cieond __bl-466 
5e Pieper. sit | bl. 456 


o Ó. Soor, 


SYSTEMATISCHE 


Sp. 16. _Alauda Cristata. Europâ. Tom, V, pag. 467 


op. 


DE, 


DE 


Q. 
10. 
IE 


Spinoletta, Italiâ, …_ pag. 468 
Capenfis. Cap. bon. Spei. pag. 458 
Calandra. Mont. Pyren. pag. 479 
Alpeftris. Amer.feprentr. pag 469 
magna. Amer. Africà. pag 469 


Geens 106. STURNE, 


f. Sturnus vulgaris. Europ. Africâ, pag. 472 


De 
3e 


Âe 
5e 


Sel 


Caperfis. Cap. bor. Sp, pag. 477 


Ludovicianus, Americd, pag. 476 

Contra. Ind, Cap. bon, Spei. pag. 477 

Cinclus. Europe. pag. 479 
* Genus 107. Tort. | 


E „ Turdus Wiscivorus. Europâ. ____ pag. 18 


Pilaris. Europâ. - Pag 482 
Hiatus. rr ‚Pag-484, 
Muficus. == | pag. 485 


Olivaceus, Cap. bon. Spei. 
Migratorius. Amer. feptentr. 
Trichas. gn NE at 


Canorus. Bengalâ, Chinâ. pag. 497 


„rufus. Amer. utrâques pag. 487 
__polyglottos. Virg. Car. Jam. pag. 488 
Orphëus. Americà, pag. 439 


Plumbeus. === …pag. 489 
nitens. Angolâ. k 


_ Saxatilis. Helv Aufr. Dorufse 
_ Rofeus. Lappon. Helvetià, 
© 


Sp ° 1ó, 


a 


eN Soort. 


__T. Sooft, 


2. 
3. 
4e 
Sa 


KM Lr DO MIEYEZ BE Rá 


\ 


Aù 


Kuif: Léeuriks „Vs STuk. bl, 465 
Spinolet, bl 468 
‘Kaapfche, bl, 458 
Kalander; bl. 470- 
Berg -Leeurik. bl. 469 
Groote gekraagde, hl, 469 
Io6. Geflagt, OPREEUWEN, 
Gemeene Spreeuw. Vb 472 
Kaapfche. „ble 477 
Louifiaanfche. bl. 476 
Bonte van de Kaap, bl. 477 
Waterfpreeuw. bl, 479 
“107. Geflast. LysrErs, 
Groote Lyfter. bl, à8x 
Kramsvogel, bl, 484 
Koperwiekje, bl. 434 
_ Zing- Lyfter. bl. 485 
Olvfkleurige, 
brek Ewen: 
Marylandfche, | 
Bengaalfche, Bl, 485 
Rosfe Lyfter. bl. 487 
Groote Spotvogel, bl, 488 
Kleine Spotvogel. bl, 489 
Afchgraauwe. bl, 489 
Groenglanzige. ú 
Berg - Merel. 
Koos - Merel: 


15 Soorfe 


SV STE\M/ATIJSGSMNE 


Sp. 16. Turdus Cafer. Cap. bon. Spei, Tom. V, 


Sp. 


Sp. 


je 
18. 
19. 
20, 
DIe 
22, 
23. 
2de 
25e 
06, 


Capenfis. _— 
atricapilla 
Palmarum. Cayanâ. 
Sinenfis. Chinâ. 


Dominicus. Dominicâ Ins. 


_ Merula. Europâ, pag. 498 
Torquatus. —= pag. 455 
Cyanus. pag. 495 
Arundinaceus, — pag. 496 


Morio. Cap bone Spei. 
Surinamus. Surinamo. 
Zeylonus, Ceylonâ, Cap. b. Sp. 


Genus. ic8. AMPELITES. 


Ampelis Garrulus. Eur. Am. fept. T.IV.p. 223 


Pompadora, Amer. mer. Cayan. 
Carni'ex. Surinamo. pag. 219 
Cotinga. Brafiliâ, , 
Mayana Mayanens. reg. 

Cayana, Bras. Cayaná, . 

terfa. 


Genus rog. LOxIg. 


Loxia Curvirostra Europâ. Tom. V. pag. 495 


Coccothrauftes, Eur. Auftral. pag. 50 
enucleator. Suec. Canadâ. “ pag. 5o2 


Pyrrhula, Europâ. pag. 502 


Cardinalis. Amer. feptentr. pag. 503 


_Madagascarienfis. Madag, 


Sp, 7. 


BLADWYZER 


zó. Soort. Hottentotfche. 


IT. Soort. Beemer. 


2, Pompadoer. 
3. __ Beul. 

Ch Cotinga, 

j. Maijanfche. 
ó. Cayennifche, 

lr Zwartagtige. 


rog. Geflagct. 


t. Soort. Kruisbek, 


2. Dikbek, 

3. Pitten - Kraaker. 
4e Goudvink, 

Se Kardinaal. 

6. Madagaskarfche. 


V, SrTux, 
17. Kaapfche. 
28 Zwartkop. 
E00 Palmiet « Lyfter, 
20. Chineefche, 
21 . __ _Dominiekfe, nn 
( Gewoone Merel, bl. 492 
BE oe Ring - Merel. bl. 495 
24. ___ Blaauwe- Merel, bl, 495 
25. Riet - Lyfter, Öl. 496 
26, Zwarte Lyfter. 
07. Surinaamfche, 
28, Ceylonfche. 
ro8, Geflagt. COTINGAAS, 


IV. Srux. bl. 223 


bl, a1o 


KERNBYTERS, 


V.STukK El. 498 
bl, soo 

bl. so2 

bl. soa 

bl. 503 


7. Soort, 


SYs:S-T EM ATI SC H:E 


Sp. 7. Loxia Mexicana rubra. Am. merid, Tom. Ve 


ö, 
9e 


Dominicana. Brafiliâ, 
cristata. ZEÉthiopiâ. 
erythrocephala. Africâ, 
Maja. Indiâ Orient, 

Colius. Cap. bone Spei. 
flavicans. Afiâ, 

Oryzivora. Afiâ, MEthiopiâ, 
Panicivora. Índiâs 
Malacca. Chinâ, Java, Mal. 
Molucca. Ins, Moluccis. 
punêtulata. Afiâe 
Hordeacea, Índiis. 
Sanguinirostris, Afiâ. 
Aftrild. Canar. Ins. Amer. Afr 
cyanea. Angold,. 

yirens. Surinamo. 
Angolenfis,. Angolâ. 
Lineola. Afiâ. 

Mexicana, Americâ, — 
Chloris. Europà. 
Buiyracea. Indiä, 
Canadenfis. Canadâ. 
Sulphurata Cap bone Ape 
Collaria. Indiiss 
Benghalenfis. Bengalâ,. 
Malaharica. Indiis. 
melanocephala, Guineâ. 
cana. Afiâ. | 
Philippina. Ins. Philipp. 
frriata. Ins. Bourbon. 


pas: 
pas 
pag. 


pas: 


Pag- 


pag. 


pag: 
Pag. 
pag. 
‚ pag. 
pag. 


pag. 


pag. 


pas. 
pag. 


pag. 
_ Pag- 


pas. 


pag. 
Pag. 


SOA 
‘sos 
506 


506 
506 
507 


NOBLE DWZ B me 


k wrd Soort. 


26. 
27 


32. 


34e 
35. 


3 


Bourbonfche, pn 
” Aa 3 


Mexikaanfche roodes 


Dorminikaan. 


ge — Gekuifde.: 


Roodkop. 
Oostindifche, | 
Kaapfche. 
Geelagtige: 
Rystvogel. : 


Zwarte Goudvink, 
_Malakfche, 


Molukkifche, 
Geftippelde. 
Goudgeele. … 
Roodbek. 
Senegali, 
Hemelfchblaauwe. 
Groene. 
Angolafche, 
Geftreepte. 
Mexikaanfche; 
Groenling. 
Boterbeestje, 


„Kanadafche. 


Zwavelgeele, 
Gekraagde, 
Bengaalfche… 
Malabaarfche, 
Zwartkop. 
Gryze. 
Philippynfche, 


V. STUK. 
bl. so4 
bl, 5e5 
bl. 5e6_ 


bl, 506 
bl. sc6 
bl. 507 


33, Voorts 


SYSTEMATISCHE, 


Sp. 48. Loxia Ludoviciana. Ludoviciâ. Tom. V. 


59. 


Capenfis. Cap. bone Spei. EE j 
nigra. Amer. Auftr. pag. SI4 


cerulea. Americâ. pag. 54 
Madagascarina. Madagase, 
violacea, Americâ. pag, SES 


minima. Surinamo. 


fusca. Afticâ, Bengalâ, pag. 513 
minuta, Surinamo. | pag. SIS 


bicolor. Indiâ. pag. SIS 


Genus 110. EMBER1IZZ, 


Sp IL Emberiza Nivalis. Alp. Lapp. Spitsb. pag. 518 


15: 


17 


Hyemalis. Amer, feptentr. 


Miliaria. Europà, pag. <20 
Hortulana, —— Pag. S2I. 
Citrinella, … ‘pag. 522 


olivacea. ins. Dominicâ, 

Orix. Africâ interiore. pag. $23 
Queclea, pag. 524 
Capenfis, Cap. bone Spei, 
L®toviciana Ludovicià. 
Cia. Europâ Auftrali. 


Cirlus. nnen A 
Familiaris, Afiâ, pag. 526 
flaveola. Reg, calid, pag $26 
Amazona, Surinamo, 4 
Oryzivora, Ins, Cubâ. pag, 53I 
Schaniclus, Europâ. … pag. 553 


Sp. 18, 


B LCA D WuY-zEm 
88. Soort. 


39. 
40. 
ke de / 
42. 
43e 
Ade 
45 
46, 
Â7. 
48. 


2 


Louifiaanfche. VV STUR, 


Kaapfche, 
| Zwarte, bl. 5t4 
Blaauwe, | bl. 514. 
Madagaskarfche. | 
Violete. | bl. 515 
Groote, 
Zeer kleine, 
‘ Eruine, d. s13 
Kleine. OE bl. sis 
Tweekleurige, Dl. sr5 


Iro, Geflagt. GEELGORSEN, 


Sneeuwvogel. IJ. 518 
Wintervogel. 

Geerstvogel. Dl, sao 
Ortolaan, bl. sar 
Geelvink. bl, 522 
Olyfkleurige, | 

Afrikaanfche. bl. 528 
Indiaanfche. bl. soa 
Kaapfche. 
Louifiaanfche. 


Zip Vogel. 
Heggen - Vogel. 


…_ Gemeenzaame, Dl. #26 
Geelkeel. fj bl. $26 
Amazoon. 

Rystvink, | nlb. 53E 

Rietmofch, - B bb s53 


Aa 4 38. Soord 


ST SHWEIMATISCHE 


Sp, 18. Emberiza Bfittaoea. Amer. auftr, T, V, paë. 526 


19, 
20. 
21, 
an, 
ag. 
24e 


Paradifea. Angolâ, : 
Serena. 

Vidua, Indiâ, 
Principalis. Angolâ, — 
Regia, Africâ, 

Cirise Amer. feptentr.-- 


Genus ii. TANAGRE. 


\ 
Tanagra Jacapa, Americâ auftr, 
__Brefilia, Ind. Oce. & Or. 
rubra. Canadà. 
Jacarina, Brafilià. 
violacea. Bras: Cayanàâ, 
cyanea. Carolinâ. 
Gyrola. Peru , Surinamo,” 
Cayana. Cayanâ, 
atrata. Ind, Orient. 
Mexicana, Cayan, Mexico, 
Tatao. Bras. Cavand, 
albirostris. Americà, 
Gularis. == 
_ Cayana. Cayan. Mex. Bras. 
Brafilienfis. Erafiliâ. 
Dominica, Ins, Domin. 


Pig: 527 


\ 


pag. 529 


„Pag. 553 


pa8. 542 


pag. 526 


Militaris. Amer. Afiâ, -» pag. 525 


albirostris. Americâ. 
Episcopus, Brafiliâ, 
SAYICA, mmm 4 
punilata. Ind Orient, … 


Sp. 22 


ten 


«8. Soort. Pappegaaitje. 
… Weeuwtje. 


19, 


Soort. 


Klein Weeuwtje, 
Groote Weeuw, 
Angolafche, 
Koninglyke. 
Paus. 


ir. Gefla et. 


Jacapa. 


Brefilia, Oost € Brndn, 


Roode Kardinaal, 
Jacerina. 
Teitei, 


Hemelfchblaauwe, 


Gyrola, 

Groene. 
Gitzwarte. 
Mexicaanfche, 
T'atao, 
Witbekkige. _ 
Purperkeel. 
Cayennifche, 


Brafiliaanfche. 


Dominiekfche; 
Bruine Kardinaal, 


_ Witfnebbige. 


Bisfchop. 
Sayaca, 
Geftippelde, 


Aas 


Br AD WT zer 


vitam 


… 


V. Stuk, Il, #26 


‘bb, 527 


“bl. 529 


DI. 553 
ll, 542 


bl. 526 


dl. 528 


29, Soort, 


SUSE E MA Tal Gl 


“SP. 22e Lanagra virens, Bras. Peru, Mex. 


23e 


chlorotica. Cayanâ, 
CTISTALG. mmm 


Genus rra, FRINGIEL &,. 


Fringilla Lapponica. Furopâ. 
Svrinama Surinamo. 
celebs Europâ. 
Montifringilla, 
Lulenfis. Sueciâ. 
erythrophtalma. Americâs 
Carduelis. Europâ. —_— 
‚Melba. Chinâ. 

Alario. Cap. b. Spei. 
Amandava. Ind. Orient. 
Granatina. Brafiliâ. 
tristis. Amer. feptentr. 
Zena. Amer meridion. 
lepida. Havand. 
Autumnalis. Surinamo, 
Citrinella. Ku. Auftr. 

Serinus. | 
Senegalla. Senegalliâ. « 
Noêtis. Jam. Mex. Martin, 
Sinica. Chinâ. 

Nivalis, Americâ. 
Butyracea. Maderàâ. 
Canaria. Ins. Canar. 
flaveola. 

Spinus. Europ. 


‚ Pa5. 


pag. 


Pas, 
pas. 


pas 


pag. 


Pag. 


pag. 


pag. 
pag: 


pag. 


pas. 


pag. 
Sp. 


Tom V, 


536 


532 
535 
536 
537 
538 
541 


541 


543 
543 


545 


546 


549 
26, 


Che 


Soort. 


Laplandfche. grord bl. 536 
Surinaamfche. « | se 
Gewoone Vink. bl. 532 
Berg - Vink. AL, bl. 538 
Sweedfche. bl. 536 
Rood - Oog. „bl. 53 
__ Diftelvink, DD bl. 538 
Groene Putter, bl. s4r 
Kaapfche Mofch, 
Geftippelde Bengali, | bl. sar 
Granaat = Vink, | | 
… Droevige. | __&l. 543 
Bahamafche. dl. 543 
Havanafche. | 
Herfst - Vink, 
Citroengeele. 
Serinus. 
Senegalfche, 
Zwarte Vink. 
_ Chipeefche. 
Spreeuw - Vink, 
Indiaanfche Groenling. bl. 545 
Kanarie - Vogel. ‚bl. 546 
Geelagtige, | 4 
Sysje. Be bl. 549. 
| | 26. Soort, 


RDA WINIZEE 8 


aa, Soort. Groenagtige. Ent — V.SrTux. 
23. Glanzige, | 
Gekuifde, 


Â- 


152. Geflagt, VINKEN, 


/ 
| 


SY STIEMATISCHE 


Sp. 26, Fringilla Flanmmea. Europâ. ToM. V.pag. 559 


Sp. 


ie 
28. 
ag. 


80, 


SL. 
32. 


Je 


14, 


olivacea. Amer. fept. … 


flavirostris, mmm pag. S5o 
Cannabina. === Pag. 5$L 
Linaria. === pag. 55: 


Perronia. == 
Argolenfis. Angol. Bent pag. 552 
Bengala. Bengalàá. OAN 
Famaica. Jamaicâ. 

tricolor, Surinamos. 
Maja Ind. Or & Oceid, 


domestica, Europâ, neowe pag. 554 
Montana. —= oef pag. 561 
bicolor. Americâ,- - pag. 563 


crispd. An golâ, | 


Genus 113.’ MuscrcArs. 


- 


a. Muscicapa Paradifi. Cele Ch SpT. Voss 


mutata. Madagascar. 


_ _Martinica. -Martinico. 


Tyrannus. Canad. Surinamoe, 
Surinama. Surinamo. 

Crinita, Amer. fepts 

Emeria. Berigalâ. 

rubra. Amer. fept. 

atricapilla, Europâ.” + 
ruticilla. Amer. ToM. V, pag. 577 
wiens: Carolinâ. 

Cayanenfis. Cayanâ. 

Canaderifis, Canadàâ. 


/, 


Sp. IS. 


EN 


27. 
28, 


| BLA BD AW Z E-Rz 
56, Soort. Brandfys. 


Soort, Katoendiefje, 


Langftaartige, 
Marrtiniekfche, 
Amerikaanfche., 
Surinaamfche. 
Gekuifde. 
Bengaalfche 
Roode, 
Zwart. Nek, 
Roodftaart. 
Groenagtige. 
Cayennifche, 


_ Kanadafche. 
_ Olyfkleurige, 


V‚SrTuk. bl, ssa 


„Kneutje, bl 553 
Hennipvink. bl 551 
Vlafchvink, . Dl. ss 
Kraagvink, | 
Angolafche. Bl, 55a 
Blaauwe Bengali. bi 
Jamaikafche. 

„Driekleurige. 
Maja. 
Mofch. Bl. 554 
Bergmofch. bl. 561 
Tweekleurige, bl, 563 
Gekrulde. 
113. Geflagt. VLIEGENVANGERS, 


ÏV,SrTux. bl. 325 


A STUK, bi. 57 


15. Soort, 


SYSTEMATISCHE 


Sp. 15, Muscicapa Senegalenfis. Senegallia. À 


16 Capenfis. Cap bon. Spei. 
ik Torquata. 
Ve Carolinenfis « Cerolinâ, 
19. Petechia. Martinico. 
«go. Grifola. Europà. | 4 
ar. variegada. Indiâ. 


Genus 114. MOTACILL Z. 


Sp. ir. Motacilla Luscinia. Europâ. Tom. V. pag. 564 


B Calidris. Americâ. pag. <67 
3. modularis. Europâ. pag. 568 
4. Schenobenus. — pag. 569 
e, ° Campestris. Jamaicâ,. pag. 569 
6. Curruca Europâ. pag. 570 
ce Hippolais. —— pag. 571 
8. Salicaria, —= pag. 571 
9. Sylwia, pag. 57E 
10. Ficedula. Europâ. pag. 572 
in alba, —= | pag. 573 
12. flava. == __ pag. 575 
13e ___‘Tiphia. Bengalà. pag. 576 
14. Stapazina. Hisp. Italiâ, 
15. Oenanthe. Europâ. pag. 578 
… 16, Rubeira, pag. 579 
> A Rubicola. | 
18. Atricapilla. === pag. 579 
19. Penfylvanica. Penfylv. 0 
De: Chryfiptera. === 
ate  GOTONUTA, mmm 


Mie Sp. en. 


BD AID WINZIE 


15. Soort, Senegallifche, 


16, __ Kaapfche. 

ied _ Gekraagde, 
18. Karolinifche, 
19. Geplekte. 
Je Graauwagtige. 
al. Bonte, 


114. Geflagt. KwiKsTAARTEN,! 


1. Soort. Nagtegaal, V. STux.bl. 564 
9 Amerikaanfche., bl. 567 
8, Basterd - Nagtegaal, bl. 563 
de Bies- Nagtegaal, _ bl. 5ó9 
Se Tamaikafche. bl. 569 
Ô Grasmofch, bl. 570 
7 Geelborstje. | bl, S71 
8. Rietzingertje. bl. 57x 
9. _ Graauwzingertje. „bl. 571 
Io. Vygen- eeter. bl. 572 
ir. _ Witte Kwikftaart. bl. 573 
We. Geele, en Dl. 575 
13e Bengaalfche, bl. 576 
14. Spaanfche, 
re Wicftaart, bl. 578 
16. Paapje. | bl. 579 
17 Witkraagje, 
18. Zwartkapje. En bl. 579 
10. Penfylvanifche, 
20. Goudvlerkje, 


ai. Gekroonde. 
| 02, S00TFe 


‚22. Motacilla Senegalenfis. Senegallià, “T oM, Vs 
23e’ yaria. Jam. Dominicâ. | 
24 Capenfis. Cap. bon. Spei, 

25. ___ Iêterocephala, Canadà. 

26, Dominica. Jam. Dominicâ. 

07. Canadenfis. Canadà. 

28, Maderaspatana. Madag: 

29. Aurocapilla. Penfylvaniâ. 

Sos Petechia. Amer. fept. - 

sl. Dumetorum. Europâ. 

din, Cinnamomea. Ceylon à, 

33 Caprata. Ins. Lucionenfi. 
34 Phenicurus. Europà. pag. 580 
35. Erithacusy=ss pag. 581 

36. Guira. Brafilià. ; 
df. Suecica. Europâ» pag. 552 
58. Sialis. Bermud. & Am. fept. pag. 583 
39. fuligata. Ins. Philipp. 

40. ___Cayana. Mexico. 
4î. Velia. Surinamo. — pag. 593 
42 Canadenfis. Amer. feptentr. | 
43. cerulea. Penfylvanià, 

Abe Sibylla. Madagascar. 

45° Rubecula. Europâ. __ pig. 584 

46, Troglodyies, —= pag. 586 
47. Calendula. Penfylvanià, — | 
48. Regulus. Europà. pag. 558 

"40. Trochilus. Eur. As. Amer. pag. 589 


Sp: 


SY KTEMA TISCHE | 


Genus 115. PirPra. 


1. Pipra Rupicola. Sur. Guajaná, 
en Sp: Zs 


BLAD WY 2 ews 


a. Soort. Senegalfche. ik Vv. STUE 
23. Bonte. va | | 
2de __ Kaapfche;- 


an Geelkapje. 
26. « * Dominiekfe. 


Eg Kanadafche. 

‚28 © “__Madagaskarfche: 

es Goudkapje. 
30. Geplekte. 
91 Doorrbosfchen, 
32, Kaneelkleurige: 
33: « __Philippynfche. « buu a 
34 ___Muur- Nagtegaal, 5 bl, $8o 
35. Roodftaart, bl. 581 
36. Brafiliaanfche, | : 
3î: -—  _Blaauwborstje, Dl 582 
38. «  Blaauwvogeltje: bl. 583 
307 « Roetastige. | 
49. —- Cayennifche. 
Ale 7 Surinaamfehe; En úl. 83 
42: - — Kanadafche. be | 
diger. «71 Blaauwe. 
4de Zwartagtige, | | 
dje Roodborstje. OE: bl, 584 
46: … Wipterkoninkje; bl. 586 
47: -… Groengeeltje. | 
48: Goudhaantje, Ul. 583 


Bs Loopertje. bl. 589 
| 115. Geflagts … MANAKYNs, 


# Soort, Steenduif, — | 
Ve „e, Bb e, Soort, 


SYS TrE EMATISCHE 


Sp. a. Pipra Pareola. Bras. Cayanâ, 


Sp. 


jen 


3 
âe 
5e 
6. 
7e 
8. 


„Genus 116. 


Parus bicolor. Amer. feptentr. - 


Genus. 117. 


cristata. Brafiliâ. 


_Rubetra. Americâ. 


albifrons. 
erythrocephala, Brafiliâ. 


… Aureola. Am. Mer. 


leucocephala, Surinamo. 
Jeucocilla. Bras. Sur. 
Gutruralis. Americâ. 
Serena, Cayan. Surinamo. 
Manacus. Americà. 
minuta. Indiise_ 


_PARL 


cristatus. Europàâ. 

major. 

Americanus. Am. feptentt. 
ceruleus. Europâ. 
atricapillus. Canadà, 

ater. Europâ, 

paluflris. — 
Virginianus. Amer. feptentr. 
peregrinus. 

Caudatus, Europà. 
biarmicus. == 
Pendulinus. Pol. Hung. It. 
Cela. Indiise 


1, Hirundo Rustica, Europâ. 


Tom. Ve 


pag. Goo 
pag. Óot 
pag. 599 
pag. 6oo 


pag. 59E 


pag. 592 
Päg. 593 
pag. 595 
pag. 596 


pag. 597 


__ pag. 598 


pag. 598 
pag. 599 
pag. 59o 
pag. 6or 


_HiRUNDINES: 


pag. 603 
Sp. 2e 


a, Soort. Rood gekuifde Zwarte; 
3 ____ Geel gekuifde paarfche; 
4. ‚Geel gekuifde rosfe, - 
5. Wit gekuifde, 

ó: — _Goudkopje: 
70e Amal Roodkopje: 

6 | Witkopje. 

9: Witmutsje, 
103 Witkeeltje, 
Ere me Wit - Toupetjé, 
12 Wit. Buikje, 
13 Zeer kleine. 


116. Geflagt.  MEREZEN, 


Ts Soort; T weekleurige. hals 


Le ch Gekuifde Meess 
3. „Plakker. …\ 
4 Ametikaanfches _ 
5. Pimpeltje. 
6; Zwartnek? 
7: Zwartkops 
8. ____Rietmees, 
Ds Virginifche. 
10; Uitheemfche. 
if, Langftaart, 
I2, Baardmannetjes 
13 Europifch Hangnests- 
14. Gevlakte Indifche. 


mi Geflags  Zw&LuwEn: 


1, Soort, Huis- Zwaluw; 
Bb & 


bh sok 


bl. sóa 


bl. 503 


HL 598 


bl, 596 


bl, 597 
bl. <ó3 


> bl. 508 


bl. 599 
bl. 599 


bl, Got 


tl. é93 
&, Soorts 


Spe 


Sp. 


SYSTEMATISCHE 
. Hirundo esculenta. Chinâ. T om. V.-bäg. 667 3 


Urbica. Europâ. \_ pag. 608 
Riparia. — ef pag. Óto 
purpurea. Americ: feptentr. ï 
Apus. Europâ,:9:% oane pag. Órr 


Subis, Fret, Hudfon. pag. G12 
Senegalenfis. Senegalliâ. 
Tapera. Americâ., 

Pelagica: == pag. 613 
Melba. Gibraltar. pag. 613 


Praal Europ. auftral, & Auftriâ, ’ 


_ Genus 118, Carnimurer. 


E, Caprimulgus Eenak „Europâ, … ‚Pag: 615 


Americanus. Americâ.. pag. 617 


SSSSSSSISISI SISI SISISISies 


CLASSIS TERTIA, 
A MP B P, 4. 


Hec dividuntur in bros 


ORDINES, vide Tom. VLD 8. dr 


Scilicet 


1. Rerrros, 4 Ben Ore pirana 


ÏL, SERPE blie. de epe & Ore pirana, 


ada u, 


ILA DIWA ZE RL 


“eg, Soort. Chineefche. ĳ bl. 607, 
3. Boeren - Zwaluw. hd bl. 608 
4e Strand - Zwaluw. b'. óro 
gie Purpere Zwaluw, De 
ó. Gier - Zwaluw. bl. Órr 
pi Kanadafche. ‚ bl, Óra 
8, Senegallifche, 

9. Tapera. 
10, Karolinifche, | bl. 613 
11, _Spaanfche. jl bl. 613 
12, Veld - Zwaluw. | 

118. Geflagt. GEITENMELKERS, 

1. Soort, Europifche. bl, 615 
®, Amerikaanfche. bl. 617 


SSsSssssSssssss sss 
DERDE AFDEELING. 
„DIEREN VAN BEIDERLEY LEVEN. , 
Deeze worden verdeeld in drie 
RANGEN,zie VI, Stuk. Jl. 8, 

| atie van Al | 
RD o rde 0 die Poören ’ hebben en door den 


Bek adem haalen. 


IL. Kruivenpe, die geen Pooten hebben en door 
__den Bek ademen. 


Bb 3 3, 


SYSTEMATISCHE 


TE. NANTIUM, q: pinnala @ fpirantia etiqm Bran- 
chüs abe | 


ossen es 
Charaëteres Compendiofs 
GENER UM, 


Ordo 1, REPTILIA, 
Gen. 


119, TesrTupo. Corpus TestÂ munitume 


zer. Dr Aco. Corpus Alis volatile, 

322 LACERTA. Corpus (Testá Alisve) nudum, Caye 
datum, 

20, RANA. Corpus fimiliter nudum, radeln 


Ordo IL strakste 


323. CrorTArus. Scuta Abdominalia ne cad ‚ CUIR 
Crepitaculo. 

324, Boa. Scuta Abdominalia enn sch abfque Cres 
pitaculo. 

z25. Co LUBER, Scuta „Abdominalia @& Squame Cause 
dales. 

Ta6, ANGUIs. Squame Abdominales Oaudderans, 

127. MPHISBZENA, Annuli Aldominales Caudas 
besque. 

328, CorciLiA, Ruge nuda laterales, 


…… Orde 


BLA DAP YZ ER 


UI, ZWEMMENDE, die Vinnen hebben en ook door 
zydelingfe Kieuwen adem haalen, 


SSI ISIS 
Beknopte Kenmerken der 
GESLACTEN, 


I, Rang. LOOPENDE. 
Gell. 


119. ScriLprapD, Het Lyf met een Schild ge wa- 


pend. 

12ï, DRrAAKJE. Het Lyf gevleugeld. 

122, Haacpris, Het Lyf (van Schild en Wieken) 
bloot , geftaart. 


_ 120, KikvorscH. Het Lyf eveneens bloot en zone 
der Staart. 


II Rang, KRUIPENDE, 


103. RATELSLA NC, Schilden aan den Buik en Staart 
met een Ratel. 

124. SERPENT, Schilden aan den Buik en Staart, 
zonder Ratel. | 

125. ADDER. Schilden aan den Buik en Schubben aan 
de Staart, | 

126. SLANG, De Buik en Staart, beiden, gefchubd , 

127. T werKorP. De Buik en Scaart, beiden , gee 
ringd, 

128. BLINDSLANG, Naakte rimpels op de zy 
den, | 

Bb 4 HL 


B WSATEMATASCHE 
Ordo II, NATANTIA. 


Gen. 5 
* Spiraculis compofitis f. pluribus. 


129. PrTROMYZON. Spiracula feptem lateralia, 
I3c. RAJA Spiracula quinque fubtus. 

F3!. SQTALUS. Ápiracula guingue lateralia. 

132. CalMZERA. Spiraculum unum quadrifidum, 


** Spiraculis folitarjis, 


133. LoPHrus. Pinne Wentrales due : Os Denticu- 
latum. 
134. AcireENSEr, Pinne Ventrales due : Os eden- 


tulum. 
139. CycrorTERUS. Pinne Ventrales due ‚ in orbi- 


culum digeste. 

195. Barisres. Pinna Wentralis una, Carine inftar 
pofita. ê 

136. Osrracron. Pinna Pentralis ah: Corpus lo 


ricá Osfeá teftum, 
137. PETRODON. Pinna Ventralis nulla : Abdomen 


muricatum. — 
138. Dr1opon. Pinna Wentralis nulla: Corpus pg 


tum. 
140. CeNTRISCTS. _Pinne Ventrales decem: Corpus 


Spiná loricatum. 
v4l. SyNGNaTuUS Pinna Ventralis nulla: Corpus 


» articulatum. 
z4o. Pec asus, Pinne Ventrales dug : Rostrum ciliato- 


dentarum, 
Ore 


Brok DAW ER ZE sR, 


„II. Rang. — ZWEMMENDE, 


Gell, À ä deer | 
__* Met famengeftelde of veele Lugtgaten. 


109, LaMerrYy Zeven Lugtgaten op zyde. 


13e, Rocu. Vyf Lugtgaten van onderen. 
13r. Haay. Vyf Lugtgaven op zyde. 


132. Zer DRAAK. Een Lugtgat , dat in vieren ge. 


deeld is. 
**X Met enkelde Lugtgaten. 


133. Zer: Duiver. Twee Buikvinnen : de Bek met 
Tanden. 
134, STEUR. Twee Boikvinnèn = de Bek Tandeloos. 


139. KriNcreuik. Twee Buikvinnen, 6 Kringswy- 
ze vereenigd zyn. 

155. HoorNviscH. Eene Buikvin, Kielswyze ge- 
plaatst. 

136. BerNviscH. Geene Buikvin: het Lyf met een 
Beenig Harnas bekleed. 


137. STEKELBUIK. Geene Buikvin: het Lyf van one 


deren gedoofnd. 
138. Ee eLviscH. Geene Buikvin: het Lyf met Pen- 
nen gewapend. 


RIO. ScuiLpviscH. Tien Buikvinnen: het Lyf EN 


harnast met een Graat. 
141. NAALD viscH, Geene Buikvin: het Lyf met 
Gewrichten, f 


342 Zee- Draarye. Twee Buikvinnen: de Bek 


‘als met Haairtjes getand, 


di SYSTEMATISCHE 

ssssssssssssssssst 
NOMINA SPECIERUM, 
Ordol, REPTILIA, 


Genus 119. TESTUDINES, 


Sp, 1. Testudo Coriacea. Mar. mediterr, Tom, VL 


2e imbricata. Mar, Am. Afiat. 

8 Mydas. Ad Ins. Pelagi. pag. 13 
4e Caretta. Ad Ins, Amer. pag. 33 
5. orbicularis. In mar. Europe.pag. 36 
6. fcabra. Ind. Or. Garolinâ. pag. 49 
ak CA Lutaria, Ind, Oriente. pag. 54 
8. Scorpioides. Surinamo, 

9. Denticulata. Virginiâ. 
10, Greca. Africà, _ pag. 56 
II. Carolina. Carolinâ. vim SE 
12, ‘ carinata. Cal, Region. pag. 5ö 
13e Geometrica. Afià, ‚pag. 59 
1úe pufilla. Cap. b. Spel. pag. 6a 
15. Serpentina, Algir. Chin, pag. Óo 


Genus 120, RANA. 


Sp. 1. Rana Pipa. Surinamo. __pag. 167 
DN __Mufica, | 
a Bufo. Europàâ. | pag. 194 
4e Rubeta, pag. 220 


Se gibbofa. Reg. exteris. pag. 225 
f Sp. Qs 


BL AD WYZER. 
SISISISSSISIS sss ss 
NAAMEN DER SOORTEN. 


1, Rang, LoorenDr, 


119, Geflagt, SCHILDPADDEN, 


f. ld Lederagtige, VL STux. 


2. Schubagtige, 

3. Gewoone Zee - Schildpad. bl. 13 

de > Karet- Schildpad. bb. 33 

5. Rivier - Schildpad, bl. 36 

6. Ruuwe, bl, 40 

7. Slykerige. bl. 54 

8. Scorpioen » Staart. 

9. Gekartelde. 
Io. Afrikaanfche, bl. 56 
II. Karolinifche, bl. 57 
z9. Gekielde. bl. 58 
13. Gefternde, | bl. sg 
id. Kleintje. bl. óo 
15. Slangekop,. | ll, 6o 


120. lak KiKvoRrRsCHeEN, 


1. Soort. Pipa van Suriname, bl. 197 
a. Kweelende, | 
3. Gewoone Pad. bl. 194 
"4e * _Vuur- Pad, bl. 290 
5e Stinkende Landpad, _ bl. zos 


6. Soort. 


SYSTEMATISCHE 


Sp, 6. Rana Bombina. Scan. Germ: T.VI, pag: 


ze Ventricofa. Índiis. 
8. + -,‚Marina. Americâ, 
9, _ Typhonia —= 
10. Ocellata. ——= 
in. cornuta. Virginiâ. 
de marginata. Indiis. 
13. {paradoxa. Surinamo. 
14. temporaria. Europà. 
15. esculenta. —= 
1ó. Arborea, ——= & Amer, 
17e boans. Americà. GR 


Genus ror. DRACONES. 


‚ “1. Draco volans. Indiâ, Africâ, 


a. prepos. Americâ. 
Genus 122, LACERT Ee 


pas. 


Pag. 

paz. 
Pag. 
pag. 
pag. 
pas. 
pag: 


‚ Pag. 


pag. 


j Pas: 


pas. 


ef « Caudà compres{à: Oa vestito fubsqua- 


Sp. 


mofo. 
7. Lacerta Crocodilus. Afr. MGA, Am. 
2. Caudiverbera. Peru. 
3. Dracena. Americâ, 
Aje Superciliofa. Indiis. 
St Scutata. Afiâ 
@ Monitor. Indiis. … —… 
Rn 1, Principalis. Am. Merid. 
8. 


bicarinata. Indiis, 


Pag. 
pag. 


page 
pag: 
pag. 
pag: 
pag. 


ZZ 
93 


96 
97 
98 
109 
IOr 


\__%* Caue 


6. Soort. Bonte Pad. 


& 


pe Dr No 


IGK D WILSZE Re 


Soort. 


LZ 


VL STux. bl. o3r 
Buikige. __ bl. -e31 
Zee - Kikvorfch. bl.-a31 
Nagtfchreeuwer. tl. 232 
Ge «oogde Kikvorfch. bl. 232 
Gehoornde.- bl. 233 
Gezoomde. bl. 234 
Vifch- Kikvorfch. „bl. 23 
Bruine Land-Kikvorích. ‚bl. 942 
Groene Water -Kikvorfch. Dl. 253 
Boom-=Kikvorfch.-- bl, 255 
Surinaamfche. bl. 259 
Ban Gellaests  DRAAKTES. 
Vliegende Haagdis, bl. 68 
Amerikaanfche, 
‚ 122. Geflagt. HAAGCDISSEN, . 
‚_* Met de Staart famengedrukt : het Eyf eeni > 
es sgermaate Schubbig bekleed, 
Soort. Krokodil, hl. 77 
Slingerftaarte bl. 93 
‚ Draak - Haagdiss 
…_ Schérptug. bl. 96 
Schilddraager. „bl. 97 
Sauvegarde. bl. 98 
Vorftelyke. Ì ‚bl. 100 
Dubbeld gekielde, _ „bl. 1ox 


Sp: 


Sp: 


10. Stellio. Oriente, Afr. pag: . 
II Mauritanica. Barbariâ, — pag. 
12 azurea. Africà, pag. 
13. Turcica. Oriente, | pag. 
14: _ Ameiva, Americâ, pag. 
“15: _ agilis. Eur. Indiâ. pag. 
16. Algira. Larbariâ, pag. 
17 Seps. Reg: meridions, __ … pag. 
18. — ____fexlineata. Carolinâ, 
19e angulata. Amer. Da 
ste Caudâ tereti imbricatâ , Corn bre” 
viore. 
ac, Lacerca Chameleon. Att. Afiâ, Hisp. pag. 
or. Gecko. Indiis. tt pag. 
ar Stincus. Lyb. Egypt. Arab, pag; 
93: orbicularis. Mexico. pag. 
a4. guingue= lineata, Carolinâ, 


30. Plicu, Indiis, Pag 
Pe Spe 3e 


ss 8 


SYSTEMATISCHE 


** Caudà verticillacâ, 


9: Lacerta Cordylus. Afr. Afiâ. T. VI, pag. 


“RK Caudâ tereti imbricatâ, Corpore lon- 


giore, 
95. Bafliscus, Am. auftralì. pag; 
26, Iguana. Indiis. Pag: 
27 Calotes. Afiâ, Ceyl. pag. 
28. Agama. Americâ, pag: 
29 Umbra. Reg. merid, pag. 


165 
168 
174 
175 
176 
i77 


B LAD WYZER 


“ox Met een gerondzelde Staart, 


| 9. Soort. Stekelftaart, 


Ken 
Ie 
12. 
I3- 
3de 
TS 
16, 
7e 
Ië. 
19. 


go 
215 
2. 
23. 
24e 


o5. 
26. 
27. 


98, - 


29, 


VL Srux,. U. 


114 
__ Gedoornde, bl, 116 
Barbarifche. bl, 119 
Hemelfchblaauwe. ‚bl, 120 
_ Turkfche, bl. 120 
Ameiva, bl. ror 
Groene Europifches bl. 129 
Algierfche.. bl, 129 
Kortpoot. bl, 129 
Zesftreepige. | 
Hoekige, bl, 130 
tk Met een Spilronde gefchubde Staart » kore 
ter dan het Lighaam, 

Soort, Kamelion. bl. 131 
Gekko, — bl. z52 
Schink, bl. 156 
Rondbuikige, bl, 159 
Vyfftreepige, | 

kkk k Met eene Spilronde gefchubde Staart, tan- 
ger dan het Lighaam. 
Bafiliskus, bl. 165 
Leguaan. bl, 168 
Kemphaantje, bl. 174 
Salamander -Haagdis. bl. 175 
Gefchaduwde, | bl. 176 
Geplooide, bl, 17? 


30» 


31 Soort, 


SH STSEMK TISCHE 
Spe 3r. Lacerta Marmorata Hisp. Amer. T VL p. 198 


32. Bullaris, Jam. pag. 179 
95-27 Strumofa. Amer. auftr. — pag. rc 
áe Teguixin. Indiis, pag. 180 
35. Aurata, Jerfey, Cypro. pag. 18r 
va Nilotica. Egypto. ts 
38. __ Punêtata. Afiâ. pag. 183 _ 
39. lemniscata. Guineâ,  * __ pag. 183 
2 49. fasciata Carol, _ pag. 183 
VELE Chalcides. Eur. auftr. Afr. pag. 184 
*kkER Palmis tecradactylis , Corpore alepie 
doto nudo. ef 
Sp. 41. Lacerta vain Europâ. CI SE Hap. 160 
43e Aquaticg. —ma page. 163 
äle Paluftris. — 5 : 
45. punêtata. CarolinÂ. ad 
46. __ __qgwadrilineata. Amer.fept. pag. 184 
47. Salamandra, Europà. pag. 143 


tk Pedibus” ekigulss. 


Sp…48. Lacerta Angina, Câp. b. Spe. | ag. Ï86 


ECECECEOESECE EENEENEEEE Lr GG SSSEELES 
Ordo IL. SERPENTIA, 


Genus 1a3. _ CRoTALL 
Scut. Scutell. 
Sp. L Croralw Miliarius, Carolië, 132, 3L | 
Sp. 2« 


EB A DANTZ ER 


35, Soort. Gemarmerde. VL. Srux. 4l. 178 


Ba, J. -Robyn-Keel, - | Dl. 179 
833, > < - Borstkrop. … | bl, 180 
RBE Teguixin.verk Lever bl, 180 
35. Vergulde, Hd bl. 18x 
37. Egypuifche. Lt ú, 
38. ___-Geftippelde. isd bl. 182 
Beb. wan Gefnoerde, wensbon bl. 183 
„40. …… - Gebandeerde. _ bl. 183 
AI. ……— _ Slang-Haagdis. . ERE bl. 134 

teke Met de hea vier Vinger: het 

| Lyf ongefdludd. en kaal. 

4% Soort: Gemeene Hlaafdis. verd bl. 160 
43. _… …Water-Haagdis, bl, 163 
‘44. _Meir-Haagdis, | 
ge Gefternde. | -, 
46. Vierftreepige. in Il, 184 
EE eere EN _— bl. 143 


kk rk Met zeer kleine Posen. 


48 ar Worm - „Hagi 


erven 


EERE ES EEEETEEEEEEE 3 
ek 1E, Rang. - Ka UIPENDE. . 


123. Geflagt,  RATELSLANGEN. 
| 8 ik VEER Schild, & Schildjesn 
z. .__ _ Karolinifche, — 163e 
Ce, 


SYSTEMATISCHE 


if Sc. son. ' 
EN dte horridus. Amer, 167,23. T. VI. p. 309 
DEE > Dryinas. Amer. 165,30. pag. 310 ° 
ra Durisfus. Amer, 172,21. pag. 313 
Been mutus. Sur. 2175 34- 


Genus 124. Boa. 
Scuta Abd, Caudaliaque. 


3. Boa contortrix. Carol. 150, 40. pag. 334 
2 Canina. Amer. — 203,77. pag. 317 
8 Hipnale. Afiâ, - 179; 120. pag. 319 
4. …_conftriëtor. Indiis, 240, 6o. pag. 319 
5 murina. Amer. — 254,65. pag. 323 
6. Cenchria. Sutin. 265,57. Pag. 324 
de Scytale. Amer. 250,70. pag. 316 
ie Ophryas. _ 281,64. pag. 324 
g. Enydris. Ame. 270,105. pag. 325 
10, Hortulana. — 290128. pag. 325 


Genus res. COLUBRES, 
‚ Scuta, Squamz. - 


‘r. Coluber Vipera. Egypt. V. 118,oo.pag. 327 


EN Ätropos. Amer, V. 131,-22. Pag. 333 
3. _Leberis. Canadâ. V. ILO, SO, 
4 Lutrix. Ind. 534527. PA8. 334 
5. Calamarius. Amer, 1qo, aa. 
6. __Simus. Carol. 124,46. | 
hok flriatulus. — 126, 45. 

8, …— … — Ammwdytes. Or. V‚ 142; 32. pag. 335 
B Cerastes. — 159.25. pag. 337 
10, “+ plicatulus. Ternate. 131,46. pag. 338 
Ir. — …  Domieella. AfiÀ, 118,60. pag. 339 
12, _«flidras. Ind. — tar, 58, pag. 340 


De 4 13. 


19, 


10, 


1 Te | 


BL ADWYZER. 


; Schild, & Schildjes. 

„Amerikaanfche, 192, Vl,Stuk. bl, 309 
. Oostindifche, 195. bl. 310 
Westindifche, 196. bl, 313 
Zonder Ratel. van 

124, Geflagt.  SERPENTEN, 

is Buik &* Staartfchilden, 

Strengelaar, 190, bl, 334 
Boomflang. 280. bl. 317 
Hoornbek. 209. bl; 319 
Knyper. 300. bl, 319 
Schildpad Slang. 819, bl, 323 

Gettippelde. 322.’ bl. 324 
Stokflang. 323 ‚bl. 316 

…__„Bergflang. 345. bl. 324 

…_Waterflang. 375. bl. 32$ 

… Tuinflang. 418. bl. 325 

iss. Geflagt. ADDpeErs. / 

' Schilden Gs Schubben, 
Egyptifche Adder. 140. Dl, 329 
Amerikaanfche. 153. Dl, 333 
Leberis. 160. mn 

r «Putt, rór. bl. 334 
Calámarius, 1ó2, min 

Kromneus. 170, 

‚ Streepige. ig. | 
Zand Adder. 174e bl. 335 
Gehoornde. 175. bl. 337 
Ternaatfche, 177. Dl, 338 
Jufferflang. 178. bl. 339 
Alidras. | 179, bl. 349, 

Cea ig 


SYSTEMATISCHE 


13: Oölúber in cl Gar 


14. 


oe A 


16, 


17. 
18. 


19. 


20. 
pak, 


os. 
ad, 
dd. 


buccatus. Ind. 

Berus: Europ. v. 
Cherfea. Suec.V. 
Prester. Eur. V. 
angulatus. Afiâ, 


coorwieus. Amer. = 


albus. Indiis. 


Aspis: Gall. V. 4 


Typhlus. Ind. 
fasciatus. G rol 
Leberinus. Or: 


melanoceph. den 140; Ó2, 
_Cobella. Amer, 


Regine. Ind. - 
doliatus. Carol. 
ordinatus. Carol. 
Mexicanus. Aimer. 
Jeverus. Afiâs V. 
Aurora. Amer. 
sipedon, Amer. 
Maurus. Algir. 
flolatus. Afià, V. 
Vittatus. Amer. 
Miliaris. Ind. 
HEsculapii. 
rhomheatus. 
cyaneus. Amer. 
Natrix. Eur. 
agilis. Ind, 


Scuta, Squam2. 


136 43° 


Wiezscë. 
1464 3D. 
‚150534 
E 152, 32. 


11570 
165 5:24. 
17035 20. 
1465 4Ó. 
„I40 53e 
1285 67e 
155.s 46. 


I59 5,54 


537570. 
164, 43. 


138; Jee 
1345 77- 


_ 179942. 
KIO Ste TT 


1445 73e 
152.66. 
143, 76. 
142; 79e 
162, 59. 
180, 43. 
157» 70° 


17e 60. 
1843 SO. 


Tom. VI 
pag. 340 
pag. 341 
pag. 361 


pag. 340 


pag. 364 


pag. 367 
pag. 367 


pag. 363 
Pag. 570 


at 


pag. 370 


pas. 371 


pag. 372 
pag. 373 
pag. 583 


pag. 374 
119, dIO. er 


pas. 375 
pag. 385 


43 


Ä 


_ Vlagge Slang. … 
ii Ges 


4 


13% —…/. Geftippelde. 
14. ____-Blaaskaak. 

15. <… . Europifche Adder. 
16. oo, -Sweedfche Adder. 
17. … Zwarte. 

WE ra nGeboekte. 

Ad Blaauwe. 

„20. „Witte Slang. 

EK on kspie. 

Oase dbvphlus. 

23. _„Gebandeerde, 

24. Nevelagtige. 

Be edwartkop; … 

26, … … Cobella. 

Ere Koninginne « Slang. 
2 Tonnetjes- Slang. 
99e Gefchikte, 
go. „Mexikaanfche. 

SL. Strenge. 

32. Pylflang. 
33° sipedon, 

54. Barbaryfche. 

35: Geftoolde. 
30 Gefnoerde. 

97. Geerst- Slang. 

33. Slang van Esculapius. 
39. „Gerbite.: - | 
4©. Hemelfchblaauwe, 
41. Ringflang. — 


BLA DIW/Y-Z ER 


Schild, & Schubbéns 


180. 


181. VL Sr. bl. 340 


183. 


184. 


185. 
187. 
189. 
190. 


Dl, 341 


U. 361 


El. 340 


bl. 364 


en Wen) 


El. 567 


bl. 367 


bl. 368 
bl. 370 


sYSsTE M ä TiS CHEB 


Scuta, Squamz, 


43, Coluber Laleus. Ind. V, 203, 32,T, VI.p. 385 


44. 
45, 
46, 


47e 


48. 
49. 


an Sur, 
ulicus. Amer, 
monilis. — 
fulvus, Carol. 
pallidus. Indiis, « 
lineatus, Afiâ. 
Naja. Ind. Or, V, 


Padera, Indiis. 
canus. Ind. 
Getulus, Carol. 


Sibilans. Afiâ. 
laticaudatus. Ind. 
S:rtalis. Canadà, 
dtrox, Afiâ. V. 
Sibon, Africâ. 
nebulatus. Amer, 
fuscus. Afiâ, 
Saturninus, Indiis. 
candidus, —= 
niveus. Afr, V, 


„Jcaber. Indiis, * 


carinatus. —= 


Corallinus. Afâ. V, 


Ovivorus. Amer. 


Saurita. Carol. 


169, 84. 


163, 77. | 
‚184,6c, pag. 585 
164, Ö2. pag. 386 
ars; Sr, | 
156,56. pag. 386 


193 „60, pag. <87 
198, 5ó, pag. 390 - 


188,70. pag. 390 


2I5, 44, 
ï6o, roo. pag. 391 
dut Ge on mn 
eed pag. 392 
En 85. r pag. 393 
185, 31. 
bid 117, pag. 394 
147 > 120. pag. 395 
420, 50, Pag. 306 
209,63, 
228, 44. Pag. 597 
157» IIS. 
182, 93, 
293,73. Pag. 398 
156, 121, 


hanen nend 


e= kens 


Conftriêtor. Amer,fept. 186, oa. 


exoletus. Indiis, 


…_ Situla. Agypto. 
_Triscalis, Ind, 


147, 132. pag. 399 
236,45 
195,86, 


73 


43e 


44. 


46. 


47 


48. 
49. 
5% 
SI. 


52, 


„55 


6d. 
Sje 


56. 


57. 
98, Wi 


59, 
62, 
6r. 
62, 
62 
O4 
65. 
66. 
67. 
68. 
69e 
70. 
ir 
72e 


45. 


BD AID WINSZIE ko 


_Melkwitte. « 


Schiecflang. 
Hoffelyke, 
Gejuweelde, 


‚ Goudgeele. 


Bleeke, 
Geftreepte. 
Brilflang, 


“_Padera. 


Gryze, 


‚ Getuler, 
_Syfelaar. 


Breedftaartigo, 
Sirtalis, 
Wreede, 
‚Sibon. 


_Gewolkte. 


Bruine. 
Loodkleurige, 
Witagtige. 
Sneeuw witte, 


_Ruuwe. 
_Gekielde. 


Gekraalde. 
Eijervreeter, 
Saurita. 
Knyper. 
Bleekblaauwe, 
Emmerflang. 
Drieftreepige, 


Schild. & Schubben, 


235. VI.Srux, Dl. 335. 


349. 
244. 
246e 
249. 
DS Te 


252 
253 


2S/e 
258. 
259. 
260. 
2Óre 
262 

\ „263, 


266, 
267. 
270: 
27E. 


272. 


273e 
275. 
276. 
277. 
27 8e 
079. 


2SLe. 


28a. 
Cc 4 


264. | 
265. 


bl. 335 
bl. 336 


bl. 386 


DE 


bl. 397 
bl. 390 


bl. 399 


bl. 391 
bl. 392 
bl. 393 
bl. 394 
bl. 395 
bl. 396 


bl. 397 


nn en 


bl. 398 


bl. 399 


PED |‘ vem 


en en mene 


13e 


SYSTEMATISCHE 


Scuta, squamz, 


7q. Coluber guttatus. Carol. 227, 6o. Tom. VL 


24e 
75 
k, 76. 


lemniscatus. Afiâ. 250, 35. pag. 490 
annularus. Amer. 1923 96. pag. 4or 
Dipfas. Amer. V. 152, 135. pag. 403 
Pelias. Índ, 187, 103. == 
Tyria. Egypt. 210,83. pag 404 
Jugularis, — 195102 == 


Pethola. Africà. 209, 90, mm Ze 


eftivus. Carol, 1$$,I44. 

Molurus. Ind. 248, 59. pag. 406 
Ahevulla. As. Amer. 163, 150. 
petolarius. Ind. 212,102. pag. 409 


Haje. Egypt. 207, 109. — 


Filiformis. Ind. 165,158. pag. 410 
pullatús. Afià. 217,108, 


Hippocrepis. Amer. 232, 94. pag. 412 


Minerve. Ind, —: 238, 90, == 


cinereus. 200, 137, =d 


viridisfimus. Surin. a17 „Ina. 
mucofus. Indiis. 200, 140. pag, 413 
domesticus, barbar. 245, 94. 

Cenchoa, Amer.  220,124, — mmm 
myêterizans. Amer. V.192,167. p.414- 
(coerulescens. Ind, ars,170, 
Argus. Africâ, em 


Genus 126. ANGurs. 


Squâme Abd. Caud,. 


Anguis guadrupes. Javà. | 
os bibens lagis. _ oo »6o. pag. 417 
Meleagris. Ind, 165; 32. == 


IN 4e 


BO EUT WINLZTE N 


Gefprenkelde, 


| _ Breed geringde. 


Half geringde. 


_…DPipfas. 
Pelias. 
„Tyrifche. 


Roodkeel. 
‚„Petoole Slang. 


„ Zomer - Slang. 
_ Molurus. 
__„Zweepflang. 
‚ Petoolagtige. 


Opblaazer. 
Draadflang. 


_Gemarmerde. 


Hippocrepis. 
Minerva- Slang. 
Afchgraauwe. 
‚Geheel groene. 


_Slymige. 


Huis- Slang. 
Cenchoa.: 
Wipneus. 
_Blaauwagtige. 
Honderd- Oog. 
„126. Geflagt. 


Schild. & Schubben, 


284. Vl.Srug. » 


285. 
286. 


ce PN 
AGO 


293. … 


297. 


299 


300. 


307} 


316, 
323: 


int 
” GRO. 


> 328. 
337 
339: 
34e 
341. 

"344 

359 
355. 


313 
ies À 


Slang met vier Pooten. 
—= met twee Pooten. 160, 
I97e 


Geborduurde. 


Ce 5 


Schubben, 


SYSTEMATISCHE 


Squamz , be Caud, 
4. Anguis Colubrina. Egypt.180,18, T, VI. p.418 


5. Faculus, —— 186,23. pag. 419 
Mn maculata. Amer. 200,12, 
Ji reticulata. — 177, 37. Pag. 420 
8. Cerastes. Egypt. 200,15. == 
9. Lumbricalis, Amer. 230,7. Pag. 423 
Ec, platurá. Bes 
IIs laticauda. Surin. 200,50. pag. 424 
12. Scytale. Ind. 240, 13, == 
13e Eryx, Amer. Angl.-r26,136 pag. 426 
14: fragilis. Europ. 135, 135. == 
15. _Ventralis. Carol, 127, 223. 


Genus 127,  AMPHISBAENA, 


t. Amphisbena Fuliginofa, Amer. 200, 30. p. 430 
2. alba. —= — 223,16. Pag. 433 
Genus 128, … CA&ciLIa.! | 
1. Cecilia Tentaculata. Amer. 135, 0. pag. 437 
2. Glutinofa. Ind. 340, 10, pag. 438 
__ Genus r28.* SrRENEs. 
1 Siren Lacertina. Carolinâ. 


Ordo Il. NATANTIA 
Genus 129. PETROMYZAe 


sz. Petromyzon Marinus, Europà. pag. a4t 
2 _ Fluviatilis. —= «pag. 444 
8 Branchialis, =— pag. 449 


Ge- 


BL AD W Y ZE R- 


Schabben, 
4e Adderagtige. 198. VL. Stuk. bl. 418 
AN Schieter. 209. Lb. 419 
6. Gevlakte. are. —— 
Ee INESWYZE. aI4. bl, 420 
De Hoornflang. “ais. —_ 
9e Wormílang. Rs bl. 423 
10, Platftaart. 
It. Breedftaart. 250, bl. 424 
12, Stokflang. 253, kde ded, 
13. Surinaamfche, 262, bl. 426 
14 Blindflang. 270. pe 
15. Buikige. 350, 
127. Geflagt. T WEEK OrPEN, 
1. Zwart bonte, 230, bl, 439 
2. Witte, 239. bl, 433 
| 128. Geflagt. BrLINDSLANGEN. 

5. Gefpriette. A … bl. 437 
2, Slymige. 350. bh, 438 
128,* Geflagt, SIREENEN,.. 

1 Haagdisagtige. 


SSSIS SISSI SISSI SISSI Se ss: 
IL Rang. ZWEMMENDE … 
FT 129, Geflagt. LAMPREIJEN. 


E. Soort. Zee -Lamprey. bl. 44t 
oe Rivier. Lamprey. bl. 444 
5. _ Kieuw- Worm. bl. 449 


an 130 Ge- 


SYSTEMATISCHE , 


Gens 130. —_ Ra J&. 
_% Dentibus acutis.” 
a 1. ‚ Raja Torpedo. Sin. Pers. M. med. it VI p. 453 


(a. Batis. Oc. Europeo. — pag. 462 
3. Oxyrinchus M. medit. & Oc. Eur. p. 466 
4e Miraletus. M. mediterr. pag. âóg 
ie Fullonica. M. Europeo. _, pag. 479 
KS of EsBertibus obouliss nt le: 
Sp. 6. Raja Aquila. M. mediter. pag. 473 
Bede Pastinaca, Europâ. …_____— pag. 426 
8, Clavata, Oc. Europ. « pag. 479 
9 Rhinobatos. Gen, Venetiis. ‘pag. 483 


Genus 131. SQUALL. 
* Dorfo Spinofo, Pinnâ Ani nullâ, 


bp. zt. Squalus Acanthias. Oc. Eur. pag. 486 
dà _ Centrina. Mar. mediterr, _ pag. 490 
3. Spinax. Oc. Europ. __- pag. 491 
4. Squatina. — _____{ pag. 492 
** Dorfo mutico , Dentibus acutis, cum EN: 
vent. 
Sp. 5 Squalus Zygena. E úr Amer. pag. 495 
| Tibwro. Americâ. _— Pag.-496 
| d __Galeus. Oc. Europ. pag. 498 
8. Canicula.— <5! 1 pag. sos 
9. „Stellaris. Oc. Eur. „ __, pag. 508 
10, Catulus. amen en jl pag soó 
ij HD maximus. Oc. ‘Arttico. ‘pag. sis 
Í2. Carcharias. Oc. Europ. ‘pag. 5i4 


“kx Den= 


AB LAD WIL ZIE KE 


1âo, Geflagt. — RocHen. 
| _% Met fcherpe Taniden. 
“_z. Soort, Krampvifch. — VI STux, bl. 


EMS _ Vleer | bl. 
He Scherpfnoet. | bl. 
cm onver Spiegelroch. Ey bl. 
„5. Kaardroch. … bl. 
Met flompe ralen. 
„6, Soort, Zee- Arend. ved: ot Ak 
ed Pyl(taart-Roch. \ Pi 
sB. … _Gewoone. Roch. bl, 
BS „Haay - Roch. | bl. 


IL. Geflagt. HAAIJEN. 
„%, _Met een gedoornde Rug, zonder Aarsvin: 


ee Ae 


Soort. ‚Doornhaay. | bl. 486 
2. Zee- Varken. bl. 492 
3. rijspeer Haay,» . : bl. 491 
de en Zee Engel. Dl. 492 
** Met de Rug ongedoornd,, de Tanden fcherpen 
eene Aarsvij, 
8, Bit, Kruishaay. Áù bl. 495 
6 Bei Schophaay.-- in bl. 496 
zik Ruuwe Haay, bl. 498 
8. - Bonte Haay. Kk bl. sog 
BD. Sternhaay. bl. 508 
10. Gefpikkelde. _ | bl sc6 
sE Paard- Haay. ste 
bd Jonas. Haay. Dl. s14 


Sp, 


Ee CS Pristis. … pag. Sar 


Sp. 


Sp. 


Sp. 


Sp. 


Sp. 


2. Callorynchus. Mar. Etch. Chili, p. 526 
Genus 133. _LorHrr, 

1. Lophius piscatorius. Oc. Europeo. pag. s3e 
a. Vespertilio. Oc, Amer. pag 537 
9 Histrio, Pel, Fuc. nat, Pag. 538 

| Genus 134. _ACIPENSERES. 

Ï Acipenfer Sturio. Mar. Europeo. pag. 541 
A08 … Ruthenus. Rusfiá. __…pag 548 
Ne Hufo. Darub. Wolga &c. pag. 553 
Genus 135. BALISTES, 
1. Balistes monoceros. As. Amer. T VIIL pag. 452 
de hispidus. Car olinâ. 
3. tomentofùs. Amer. se pag. 454 
4e papillofus. pag. 456 
5 Verrucofus. Indiâ, pdg. 457 
6. aculeatus. Pag 457. 

wv Vetula. Ins, Adsctne, pag. 459 
8. FINGENs. Pag. 461 
| Genus 136. _OSTRACIA, | 

1. Oftracion triqueter, Indiâ, pag. 468 
9. Lrigonus. pag. 470 
3e bicaudalis. —= pag. 471 
4e UTICOTNIS. mmm | pag. 472 


SYSTEMATISCHE 
%*# Dentibus granulatis. 


13. ‘squalus Mustelus. Oc, Europzo. T. VI. p. 516 
14. glaucus. pag. Seg 


Genus 132. CHIMAERZ, 
‘rt. Chimera monftrofa. Mar. Atlant. pag. 525 


/ 


had 


BLAD W Y:Z ER, 
kk Met Korrelagtige ‘Tanden, 


f3, Soort. Gladde Haay. VL SrTux. bl, s16 
14. Blaauwhaay. Vr bl, 509 
15: «_ __Zaagvifch, | Ky ble s2r 
| 132. Geflagt. Zer-DRAAKEN. 

I. Soort. Gedrochtelyke. Ee bl. sas 

70 Haanvifch. bl. 526 

133. Geflagt. Zee-Duivers 
n Soort. Hoozenbek. | bl, 530 

8. Kikvorfch- Vifch. | bl. 537 

3. Kroosvifchje. bl. 538 - 
134. Geflagt. STEUuREN. 

1. Soort. Gewoone Steur. | bl. s4t 
de Rusfifche. | Dl. 548 
3. Huizenblas = Vifch, bl, 553 

135. Geflagt. HooRrNvIsscHen. 

IT. Soort, Eenhoornige, VL Srux. bl. 452 
von van Ssekelise, | 
3e Kuige. Dl. 454 
4. Getepelde, _ bl 456 
5. Wrattige. | Dl. 457 
6. _ Gedoornde. bl 457 
Îe Oud Wyf. fi bl, 459 
8. Grynzert. | Dl, 46r 
136, Geflagt. BEENVISSCHEN. 
1. Soort. Strykyzer-Vifch, __bl, 468 
0; Triangel. | El. 470 
ze Prikftaart. | bl. 471 


„4 _ —__ Driehoornige. bl. 472 


5. Soort. 


Sy s:TEMATISG HE 


Sp. 5. Oftracion guadricórnis. Ind. &Guineá. p. 473 
wal ____ cornutus. Indiâ. Tom. VL. pe 473 
B tuberculatus. —== + Page 475 
U gibbofus. Africâ. pag. 476 
1D. __ ecubicus Indiâ, pag. 476 
Genus 137. TETRODONTES. 
Sp. x Fetrodon Testudineus. IndiÂ. pag. WID. 
2. 7 Laggcephalus. rr ip RAG 480 ” 
q. —______ Lineatus. Nilo. pag. 483 
ve Ea Ocellarus. Às, & JEgypto. page 496 — 
NEL levigatus; Carolinâ. — hi 
ó. hispidus. Indiâ. pag. 488 
d. Mola. Mar. mediterre. pag. 490 
Genus 133. DroboNTes \snad 
Sp. ‘r. Diodon Zrringa. Indiâ. "pag, 498 & 499 
Ran Hoyftrix. Cap. bone Spei. pag: 5023 
| Genus 139. CYCLOPTERI. | 
Sp. 1 Cyclopterus Lumpus. Eur.T. VIL pag: 249 
0. | nudus. Indiâ. pag. 254 
| 5 Liparis. Oc. sept pag. 255 
Rij Genus 140, _ GENTRISCI 
Sp. _ Centriscus Scutatus. Ind, Or. T, VIII, pag: 597 
rn Scolopax. Mar, mediterr, pag. 463 
tÒ: Genus I4l. SYNGNATHI, 
Sp. tr. Syngoathus Typhle. Europà, pag. 510 
"2e Cus. í Pag SLE 
Ze _ _Pelagicus. Oceano, «pag. 514 
4 _ _AEquoreus. A0 Pag ES 
5 Ophidian, ‘Europd, pag. SIS 


Sp, 6. 


/ 


BLADWYZEË 


Koekkoek-Vifch, _ VIIL Srux. bh, 493 
Zee - Katje, bl. 473 
Koffervifch, bl, 47$ 
Doosvifch. bl. 476 
Doodkist. bl. 476 
‚137. Geflagt. STEKELBUIKEN. | 
Soort. Schildpadagtige. bl. 499 
Opblaazer. bl. 489 
Geftreepte, bl. 483 
Vlakkige, bl. 486 
Gladde, 
Borftelige. bl. 438 
Molenfteen - Vifch. bl. 490 


138. Geflagt. EGELVISSCHEN: 
. Soort. Klootronde, 


Pennevifch. 


Dl. 493 en 499 
Dl. 502, 503 


39. Geflagt. KRINGBUIKEN. 


Soort, Snottolf, 
| N aakte. | 
Zee -Slak Vifch. 


VIL S ruk, Bl, a4q 
bla 254: 
bl. 255 


140. Geflagt. ScHiLDvisscren, 


Soort. Geharnaste, 
Snepvifch, 


VIILStTux. bl, so7 


I41. Geflagt. NAALDvISSCHEN, 


Soort, Zeskantige, 
Zevenkantige., 
K oufebandje. 
Zee- Geep, 
Zee - Adder. 
Dd 


bl. 10 
bl. sii 
bl, s14. 
bl, sig 
bl, sis 
&. Soorts 


SYSTEMATISG HE 
Sp. 6. Syngnathus Barbarus. Ocean. T.VIII, pag. 517 


ze __ Hippocampus, mm _ pag. 517 
Genus 142, PEGASI. | 
Sp. ‘zE. Pegafus Draconis. Indiâ, 5 pag. 522 
2. VOUANS, mmm 
3: natans. pag. 523 


SSSsssssssssssssss: 
CLASSIS QG U-AsRiiÁ. 
P Fa GT 
Hi dividunter in quatuor 
ORDINES. | 
Quorum Charaäeres vide, Tom. VIL pe. za &c. 
Ex his appellaniur 


F. Ordinis. _APoDEs. 

II. Ordinise JueuLaAr ES. 
Hi. Ordinis. TrHoracicr. 
FV. Ordinis. | ABDOMINALES, 


es 0 Charaëteres compendioft 
G E N ER U M, 
Ordo l, AroDEs. 


Gen, 

143. Munana. Aperture Branchiarum ad latera Tho: 
_ fracis. 4 

144. GymNo Tus. Dorfum an. gs zp 


145. TRICHIURUS. Cauda apterâ, 
| zhe | AOR 


SBLADWYZEE 


6. Soort. Barbaarfche. Vil Srux. bl. STZ 
7. … Zee-Paardje. bl. s17 


142. Geflagt.  ZeE-DRAAKJEs 


rd 


1. Soort. Scherpfnuitig. bl. zoó 
2 Vliegend. 
‚3 Zwemmend. bl. se3 


SSS SISSI SISI SS SISSI SISISIss 
VIERDE AEDEELING, 
v-fsS SCH EN. 
Deeze worden verdeeld in viet 
RANGE N;: 
Wier Kenmerken te vinden zyn , VILS T uk bl. za enz: 
Men noemt die van den 


f. Rang. | ZoNDER Pooten. 
1. Rang: | HarsProork wv; 
UI; Rang. kf BorsTPooTEN. 


IV: Kang. BuikPoorgm 


Beknopte. Kenmerken der | 


GESLAGTE N; 
1. Rang.  VisscHEN ZONDER PoorEN; 
Gell. 
143 Aar. De Opened der Kieuwen. aan de zyder 
___van de Borst: 
jad. BLoorT-Ruve: De Rug zonder Vinnen 


Hp: SCHERPSTAART. De Staart otigevind: 
Dd a 140% 


SY ST EMATISC ME 


146. ANARricHaAs, Dentes rotundati. 

147. AmMoDyTes. Caput Corpore angustius. 
148. OPHIDIUM, Corpus Énfiforme, 

149. STROMATEUS. Corpus ovatwm. 

150. En s, Rostrum Enfiferum, 


Ordo II. JUGULARES, 


Isi. CALLIONYMUS. Aperture Branchiarum ad ny- 


cham. 
159. URANOSCOPUS. Os fimum, 


153, TRACHINUS. Anus prope Peélus; 
154. GApuUs, Pinne Peétorales in acumen elongata, 


155. BLENNI us. Pinne Wentrales didatyle mutice, 


Ordo IL _ TroraActct. 
156. CrePorLa. Os fomum: Corpas Enfiforme, 


157: EcHENérs. Capitis Dorfum planum transverfin 
Julcatum. 
159. CORYPHANA. Caput antice truncato - obtufium. 


159. GorIus. Pinna Venirales OEE in Pinnam 
_ ovatam. | 
160. CorTus. Caput Corpore latius. 
161. SCORPZENA. Caput Cirris asperfum. 
162. Zeus. Labium fuperius membraná.transverfd fore 
_nicatum. 
163. PLEUNORECTES. Oculi ambo in latere altere 
Capitis, , 
| 1Ó4. 


ABN ASD WIYSZ B KR 


z46. Zer-Wotrr Tanden die rondagtie Zy. 
147. SMELT. De Kop fmaller dan het Lyf. 

148. SLANGE viscH, Het Lyf als een Degen, 
149, SPREYvIscH. Het Loyf Eyrondagtig. 

150. ZWAARDvIscH. De Snoet met een Degen, 


1, Rang. HALsProorEn. 


151, SCHEL VISDUIVEL. De gereed der Kicus 

o wen in de Nek. 

152. STERREKYKER. De Bek opgewipt, 

15% PieTeRMAN, De Navel naby de Borst, 

554. KABELJAAUW. De Borstvinnen lang en fpits 
uitloopende. | 

155. SNorviscH. De En twee-Vingerig en 

‚ongedgornd, 


‚ HI. Rang. BorsTPOOTEN. 


156, RieMmviscH. Een opgewipte Bek :het Luyf De- . 
genvormig. 

157. Zuieer-Vriscr. De Kop van boven plat en 
overdwars gegroefd. 

159. OrANjze-VriscH. De Kop van vooren ftomp- 
agtig geknot, 

159. GroNpeu. De Buikvinnen famengegroeid tot 
een ovaale Vin. | 

160. KNormAAN. De Kop breeder dan ’t Lyf. 

1Ó1. ZEE-SCORPIOEN, De Kop met Baardjes. 

162. SPIEGELvIsCcH. De Bovenlip met een dwars 
Vlies gewelfd. | 

163, PrATviscu. De beide Oogen aan de eene zy- 


de van den Kop. 
ds | 163« 


SYSTEMATISCHE j 
164. CH TODON. Denies Sptacci » confertisfimi. flexie 


les. | 
165. SPAR us. Dentes validi Bet oes Jive Molares. j 


166. Larrus. Pinna Dorfalis rumento post Spinas no- 
Lala. 
167. SCIANA, Pinna Porfalis in fosfulâ reconden- 


| da. | 
168. PERCA. geria Branchiarum Serraia, 


169. GASTEROSTEIS. Cauda win carinata o 

kn Spine Dorfales distinête. 

370, SCOMBER Cauda vaickibus carinata ; > Pinnula 
fpurie plures. 

371. MurLLUs. Squame, etiam Capitis , laxe, 


172. TriGra, Digiti distindi juxta Pinnas Peioras 
les. tranen | ed 

| Jrdo IV. . ARBDOMINALES. 

Gen. | mm | 


173. Cogrrrs. Corpus vig ad Caudam angustajum. 
374. A mtra, Caput nudum Osfeum Jeabrum. 


175) S1LURUS. Radius primus Pinne Pra Petter 
raliumgue dentatus. | 
176. Teurui s. Caput antice truncatum. 
277. LOR1!CARIA. Corpus cataphraêtum. 
178. SALMO. Pinna. Dorfalis postica Adipofa. 
179. FisTUuLarra. Rosirum cyländricum Operculo 
clauf le, 5 


280. Esox, Mandibula inferior, Lngior punêtata. 
| i9re 


UAMS Ze 


1óá. Krier viscu. Buigzaame Borftelagtige Tanden, 
die zeer digt ftaan. 

165. ZEE- BRAASEM. Sterke Snytanden of Kiezen. 

166; Lipviscu. De Rugvin, agter de Beentjes, met 
een Draadswys byhangzel. 

167. OMmBERVISCH. De Rugvin verborgen kunnen- 

de worden in een Groefje. 

169. Baars. De Kieuwendekzels Zaagswyze ges 

tande | 5 

169. STEKELBAARS. De Staart op zyde gekield en 
afgezonderde Stekels op de Rug. 

170. Makrerr, De Staart op zyde gekield en ver= 
fcheide Basterdvinnetjese 

171 Barreer. De Schubben , zelfs die van den 
‘Kop, los zittende. 

179. ZEE-HaAaAN. Afgezonderde Vingers nevens de 
Borstvinnen. 


IV. Rang. BUIKPOOTEN. 

Gen. RL | 

173. MrrrsLANe. Het Lyf aan ’t Staart - end 

naauwlyks verfmallende. 
274. MoppErviscH. Een naakte, Beenige, ruuwe 
| Kop. 

175. Merirvar. Het eerfte Beentje ‚ der Rug en 
__ Borstvinnen, getand. 

176. LrErviscH. De Kop van vooren geknot. 

177. HARNASMAN. Het Lyf geharnast. 

178. SALM. De agterfte Rugvin een Vetvin. 

179. Pyr-Viscu. De Bek cylindrifch met een Deke 
__zel daar op fluitende. 

180, SNOEK. De Onderkaak langer en geftippeld. 

Dd 4 Ir. 


SYSTEMATISCHE 


181, Erors, Membrana rang ion duplex , exterige. 

re minore, | 

182. ARGENTINA. Anus Cande vicinus, 

183. ATHERINA, F ascia lateralis , longitudinalis ‚Ar- 

é _gentea. 
184. M ve rr. Mandibula inferior intiús carinata. 
185. Mormyrus. Apertura Branchiarum linearis, 
abfque Operculis. 

186. BcocorTUus, Pinne Peftorales! longitudîne Cor= 
“_poris, 

187. POLYNEMUS, Digiti distimêli juxta Pinnas Pec: 
torales. _ 

158, CLuUP BA, Abdomen carinatum erratum. 


189. CYPRINUS. Membrana Branchioftega triradig= 
Ía. | | EEn 
SIS SSS SSS SISSI SS ESS 
NOMINA SPECIERUM, 
Ordol,’ Pisces Aropnes 
Genus 145. Murene. 


Sp. 1. Murena Helena. Oc. Eur. Am. T, VIL p. ,83 


a, Ophis. Cc. Europeo, pag. 87 
3, Serpens, Oc. Eur, auftr. _ pag. 89 
pk Anguilla. Palud. Eur. pag. ot 
5 Myrus, Mar. mediterr, pag. 1or 
6. Conger. Oc. Europ. pag. 103 
en vca, Mar. medit, Pag. 106 


B br BaWirYZeE Rt. 


181. SALM-SNOEK. Twee Kieuwen Vliezen, waar 
van het buitenfte kleinst. 

182. Ansjovis. De Navel digt aan de Staart. 

183. KoorN- Aair ViscH. Een breede Zilver kleu= 
rige Streep, op zyde, overlangs. 

154. Harper. De Onderkaak inwaards gekield. 

185. MormerAAR. De Opening der Kieuwen 
ftreepswyze, zonder Dekzels. 

186, VLIEGENDE ViscH, De Borstvinnen zo lang 
SE Eyr. 

187. VinGER-VriscH. Afgezonderde Vingers nee 
vens de Borstvinnen, 

188. HARING. De Buik gekield en Jaagswyze ge. 
tand. 

189, Karrer. Het Vlies, dat de Kieuwen dekt, met 

drie Beentjes geftraald. 


seesssssssssses 
NAAMEN prr SOORTEN, 
5. Rang, _VISSCHEN ZONDER POoOTEN, ” 


143. Geflagt. A ALEN. 


1. Sort. Moer - Aal.  VIL Srux. bl. 83 
a. __ … Zee-Serpent. Europ. Oceaan. bl. 37 
Se Zee = Slang. _ bl. 89 
4. Paaling. Europ. Meiren. bl or 
5. Vaar- Aal, Middell. Zee, bl. ror 
6. Konger. Europ. Oceaan, bl. 103 
Je. Blind- Aal. | bl, 106 


Dds 144 


SYSTEMATISCHE 


Genus 144. _ GyMNorr. 
Sp. 1. Gymnotus Carapo. Americâ. T. VIL pag. 107 


2. Eleëtricus. Fluv, Amer, pag. 211 
0 albifrons. Surinamo. 
rbe: Rostratus. Americâ, pag. 110 


5e Afiaticus, Afiâ. pag. 210 

Genus 145. TRICHIURr, | 

sp: “1. Trichiurus lepturus. Amer. Chinâ. pag. 121 

„Genus 146, ANARICH ZE, Î 

Sp. 1. Anarichas Lupus, Ocean. feptentr. pag. 125 
Genus 147. __AMmMopy TA. | 

Sp. 1. Ammodytes Tobianus. Litt. Enrope. pag. 130 

Genus 148. « OpPuinik. 

Sp. _r. Ophidium-barbatum. Eur auftrali, pag. 242 

HON imberbe. Europàâ. __ pag. 244 

Genus 149. SA hEEr 


Sp. f. Stromateus Fiatola. Mar, éd. &rubr. pag. 135 


2, _……, Paru. Americâ, … pag. 139 
| | Genus 150. Xirnim, id 
Sp. 4. Xiphia Gladius. Oc. amore Pag. 141 


SSS ISS 


Pe Ordo IL, JucuLAREs 
Dor; Genus ist. CALLIONYML 


Sp. zr, Callionymus Lyra, Mar Atlant. pag. 147 
is SD. 2e 


BELCA DIW EZ ER, 


144. Geflagt. © BLOOTRUGGEN, | 


| 1, Soort, rid VIL, STUK, bl, ro7 
a, Beef - Aal. Riy, yv, Amer. hl, Bk, ONE 
3. Wit gerugde, | 
4, ____Langbekkige, | bl. 1:0 
5e Oostindifche, bl, 119 
| 145. Geflagt. SCHERPSTAARTEN, 
1. Soort,-Dunftaart, - bl. ror 
146. Geflagt. ZEE- WoLveEnN. 
1. Soort, Verflindende. Noorder Oceaan, bh 125 
| 147. Geflagt.  SMELTEN. 
1; Soort. Zandkruiper. Oevers yv. Eur, bl, 130 
143. Geflagt. SLANGVISSCHEN; 
£. Soort. Gebaarde. _ bl. 42 
‘2, ____Ongebaarde. nl __bl. 244. 


| 149. Geflagt. SPREY -VissCHEN. ; 


TI. Soort. Geftreepte. Midd, EP Roode Zee. bl. 135 
2 Eenkleurige. bl. 139 


vido. Geflagt. zeiss. | 
1. Soort. Middellandfche, ET bl. 14 


SN SISSI SISSI SSSIS: SISSI 


Sc Rang; HALSPOOTEN. 
is1., Geflagt.  SCHELVISDUIVELS, 
1. Soort. Lier van Harwich. vedan ek 
kj a. Soort, 


SYSTEMATISCHE 


Sp. 2e. Callionymus Dracuteulus. Mar. ied: pag. 150 


3. _ Indicus. Afiâ, Tom. VII pag. 151 
4 Genus 152. —_ _URANOSCOPI. k 


Sp. r Uranoscopus /caber. Mar. mediterr, pag. 152 

C Genus :53. TRACHINL. ok 

Sp. “z. Trachinus Draco. Oc, feprentr. pag. I 53 
or TABS GEBIED 

2e Sox Pinnis Dorfalibus tribus „ Ore cirrofo. 

Sp. zt. Gadus Mglefinus. Oc. Europeo. pag. 165 


8, Callarias. == pag. 167 
3. __Morrhua, pag. 133 
4e VUSCus. pag. 199 
5. barbatus.= mm: Pag. 200 
6, _ minutus. Mar. mediterr, pag. 202 


xx Pinnis Dorfalibus tribus , Ore imberbi, 
Sp. 7 Gadus virens. Oc. lurop, gen _ Pag. 93 


Ne Merlangus. _— pag. 206 
| Carbonarius, ——= pag. 209 
T®. _Pollachtus. a pag. 210 
ax * Pinnis Dorfalibus dou 
Sp. 11,-Gadus Merluscius,. == paz. ait 
12e Molva, === Pag 214 
a od Tau, Carolind. ter 
14. __ Lota: Lac. Europ. pag. 217 
15: “_Muftela. Oc. Europ. pag. 220 
16, ___ Cimbrius. Oc. Atlánt. Seanico. 


“kt Pinnâ Dorfali unicâ, 
Sp, 17, Gadus mediterraneus. Oc. Europzo. pag. 223 
4: bees Ee 


_ 


BLADWYZER 
2. Soort. Pitvifch. | VIL STUK. bl. 


159 

(ie, Indiaanfche. > | bl. 15t 

152. Geflage, STERREKYKERS. ; 

r. Soort, Ruuwe Sterrekyker, bl, rsa 
153. Geflagt. PIETERMANNEN, 

_1. Soort. Stekelige. | bl. 158 
Mee 194 Geflagt.  KABELJAAUWEN,. 
* Met drie Rugvinnen , den Bek gebaard, 

1. Soort. Schelvifch. bl. 165 
‚2 _ Dorfch. | bl. 167 
. Kabeljaauw: | bl. :83 
4 Knyp - Oog- bl. 199 
HA Steenbolk. bl. 2oo 
6 Molenaar. bl. 202 
XX Met drie Rugvinnen, den Bek ongebaard. 

7. Soort, Groene Schelvifch, bl. 203 
8, Wyting. | bl. 2°6 
9. Kole- Vifch. bl. 209 
IO Pollack. / bl, 210 

| "ER Met twee Rugvinnen. 

II. Soort, Stokvifch. bl. art 
12. Leng. ___&b 214 
13. Paddevifch. | 

14. Puic- Aal. bl. 217 
En Zee. Puit- Aal. | #}. 220 
16, Noordzeefche. 

Bee “te Met ééne enkele Rugvin. 

a. Soort, Midgeltandfche, | ble 223 

sss. Gee 


SYSTEMATISCHE 


„Genus 155. _BLENNIL 
nd * Capite cristato. “: 
Sp. z Blennius Galerita Oc. Europ, T, VIL p. 225 


2. Cristatus. Indiis. ——— … pag. 226 * 

3, Cornutus. Indi. ‘ne s Pa 07 
| PEN Ocellaris. Europâ. pag. 228 
eht d Gattorugine. —= pag. 239 

6.  _““fuperciliofus. Indiâ. pag. 231 


Ze Phycis, Mar, mediterr. pag. 232 
** Capite abfque. Cristis, K, 
Sp.- 8, Blennius Phlis. Oc. & Mar. medit. 


Os Gunnellus, Oe. Atlant. pag. 234 
10. Mustelaris. Indi. pag. 235 
il. viviparus. Mar. Europeo. pag. 235 
F2 Lumpenus. Europà. _ Pag. 240 
4 "_“Raninus, Suecië. «© © _… pag. o4r 


Ordo IL. T mdRACICT. 
Genus 156, __ CEPOLE, 
Sp. 1. Cepola Tenia. Mar. mediterr, 


pag. 246 


0, FUDESCHNS, 
Genus 157 ECHENEIDES, | 
Sp. . che Remora, Pel. Indico. pag. 253 
2 Naucrates, — ___ pag. 263 
Genus 158. CoORYPHANA. 4 
Sp, 1. Coryphena Hippuris Pelago, ‚pag. 266 
2e Equifdlis, mm Pag. 270 


Sp. 3 


BLAD WY ZE R 


155. Geflagt. SNOTVISSCHEN. JD 
x Met den Kop ian | 

1. Soort, Zee = Leeurik. À b, 223 
2. Gekamde. 5 bl, 296 
3. _Gehoornde, - “bl. 227 
4e Vlindervifch. „Di bl. 228 
Be « ,echilderagtige.” tis | bl. 230 
6. Hoogkyker. bl, o3r 
de Gladkop. bl. 232. 


sex Met den Kop miet nl 
3. Soort. Spitskop. - 


9. Botervifch.. | Ul. 234 
Io. Eee: bl. 235 
Ir. Mag Aal. L. 235 
ie. __Lumpen. bl. o40 
13. __ Kikvorfchagtige. | bi. 24r 


SSSSISISSS SISI s esse se 
II. Rang. BORSTPOOTEN. 
156. Geflagt. RIEMVISSCHEN, 
T. Soort, Lintworm. Middel. Zee, 


2. Roodagtige, | | ble 246 
| 157. Geflagt. ZUIGERVISSCHEN. « 
Ir. Soort, Kleine Zuiger. Ind, Oceaan. bl. 298 
B ' Gambte Zeer. il. 262 
158. Geflagt. ORANJE: VISSCHEN, e 
1. Soort. Dorado. De Oceaan. bl, 266 
5, _Gefpikkelde, Kn, Dl. 270 


3e Soort. 


/ 


7 


s{sTEMATISCHE 
Sp. 3. Coryphena pentadattyla. Indiâ, T. VIL p. 273 


4. “___Novacula. Mar. medit. (pag. 276 
vee Pompilus. Pelago. _ pag. 277, 
6. | Pfistacus. Carolinâ. 
Je acuta. Ocean. Afiat. \ 
8. _fima nn | 
9. YÎTENS. mm 
wen Ta. hemiptera, —== 
Tie ‚ branclyiostega. === 
12, __ chypeaia. === | 
Genus. 159. GoBIl. 
Sp. 1. Gobius niger. Eur. Afiâ. pag. 279 
2. Paganellus, Mars medit. pag. 262 
3e Eleotris. Chinà. | pag. 284 
are cle __Aphya. Nilo & M. medit. pag. 286 
Se JFozo. Ocean, Europ. page 289 
6. Peêtinirostris. Chinâ, pag. 290 
ls Barbarus. 4 
0. Anguillaris. Chinâ. pag. 291 


Genus 1óo. Corti. | 
Sp. zt. Cottus cataphraëtus. Mar. Europ. pag. 293. 


2. quadricornis, Mar. Balth, pag. 295 
g. grunniens, Americâ, pag. 296 
4 Jcaber, __ pag: 207 
Eh Scorpius. Oc. Europ. pag. 298 
6. Gobio. Europ. Fluviis. pag. 300 


Genus 161. _ ScoRPaNa. 
Sps te Scorpena Porcús, Mar, medit. & Oc. pag. 3c2 
2. Scrofa. Mar. medit. pag. 305 
Se horrida, Ind. Orientali. d | 
’ ge 


BLA DME k 


8 Soort. Vyfvingervifch. — 
4: Scheermes. Vifch, 

5 _Geftreepte. 

6, __Pappegaay - Vifch, 

7 

8 

9 

fe 


Spiesftaart. d'Indifche Zee. 


Wipneus, 
Groene. 

, Halfgevinde, 
EL Kieuwenfpleet; 
ia. ‚ Schilddraagende. 


159. Geflagt. GRONDELS» 


T. Soort. Goveken,. 


2 Meune. 

3» Chineefche, 

4e —__Nyl-Grondeltje, 
Se Jozo: 

6: Kambek. 

7, Barbaarfches 

8 Aal - Grondele 


169, Geflagt. KNORHAANEN: 


TI Soort. Harnasman. 


à Vierhoornige, d’Oostzee: 
3 Knorrende, 

qe | Ruuwe. 

5 Donderpadde: 

6, Govie. 


VIL Srux. bl. 273 


bl. 276 
tl. 277 


bl, 299 
bl. 288 
bl. 254 
bl. 286 
Dl. 289 
bl, 290 


bl. 291 


bl. 293 
bl. 295 
bl. 296 
Dl. 007 
Dl. 208 
bla 300 


1ó1, Geflagt. ZEr.ScoRPioENEN, 


í. Soort. Kleine, 
ò, Groote, 
pen Wrattige, Oostindie, 
Ée 


bl, 302 
bl, 305 


162, Gen 


Genus 162. Zeus. | 
Sp. te Zeus Vomer. Americâ. Tom. VII. pag. gro 
9, Gallus. ——= “pag. SII 
3. Faber. Pelago. pag. 313 
4. Aper. Mar, mediterr, pag. 317 
Genus 163. PLEURONECTES. | 
\ * Oculis a latere dextro. 
Sp. r. Pleuroneêtes trichodaëtylus. Amboinâ. pag. 322 
Ee Plagiura. Carolinâ. 
5. Oeellaius. Surinamo. pag. 323 
4. Hippoglosfus. Oc. Europ. pag. 324 
5. Cynoglosfus. Oc, Belgico. pag. 328 
6, / Platesfa. Mar. Europ. pag. 331 
iis Flefus. —_— pag. 336 
8. Limanda. ——= pag. S4r 
Pik Sola, _—m_— —_ pag. 342 
10. _Linguaiula, wm == pag. 345 
%k Oculis a latere finiftro. | à 
Sp. 11. Pleuroneftes lineatus. Amer. feptentr. pag. 32e 
12. Rhombus. Oc. Europ. - pag. 347 
13. _Dentatuse Carolinâ, 
â4e maximus. Oc, Europ. pag. 348 
IS. Pasfer, pag. 350 
16. Papillofus, Americà. pag. 35E 
17. Lunatus. Amer. feptentr. pag. 324 
Genus 164. __ CH aAToDONTES. E 
Sp. TE. Chetodon canescens. Indiis. ch pag. 353 
EA alepidotus. Carolinâ, 
3. acuminatus. Indiis, pag. 355 


SY STE 


IMATISCHE 


SP. 41 


BL AD 
162. Geflagt. 
t. Soort. Zilvervifchje, 


2, Maanvifchje: 
3. Zonnevifch. 
de Zee- Zwyn. 


163. Geflagt. 


W Y ZE & 


SPIEGELVISSCHEN, 
- VIL. STux. bl. 


bi. 


Ve 


bl. 8 
bl. 


PLATVISSCHEN. 


« Met de Oogen aan de regter zyde, 


1. Soort. Draadvin. 


a. Breedftaart: 
3. Geoogde. 
4e Heilboth, 
5. Scharretong, 
Ó: Schol: 
Js Both, 
8: Ruuwe Schol: 
9 Ton 2 
io; Schar:. 


\_%% Met de Oogen aan de one 


Ir. Soort. Geftreepte, 


12. Griet. 

13. Getande, 

i4: Tarboth: 

15e Kaan: 

16, Getepelde, 
17: Maanvormiges 


164. Geflagt. 


1. Sort. Grysagtige, 
Ongefchubde, 
Scherpvin. 


KuiPvrssCHEN: 
BL. 


bl. 
Ees 


353 


35$ 


4. Soort,” 


Sp. 


Sp. 4 Chaetodon Pinnatus. Indiis. T. VII. pag. 356 
Cornwius ger pag. 357 
Argenteus. Mar. Indico. 
punêlatus. Afià. pag. 357 « 
arcuatus. Indiis. pag 358 
Rostratus. Indià. pzg. 360 
nigricans. Mar. rubro. pag. 362 
leucurus, Americâe 
lineatus. Ändiis. pag. 364 
triostegus. Americâ. pag. 363 
macrolepidotus. Indiis. _ __pag- 364 
Argus. Indiâ. 
flriatus. Indiis. pag. 366 
Aruanus. === pag. 368 
Capiftratus. —= pag. 369 
vagabundus. —= pag. 370 
Ciliaris. — pag. 371 
Saxatilis. Brafiliâ. PIE A72 

‚ rovundus, Índiis. pag. 373 

lanceolatus, Indiâ, pag. 374 
Genus 165. _SPARI. 
* Maculâ nigrâ notati. 

Sparus Aurata. M. medit. & Atlant.pag. 376 
Annularis. Mar. Adriat, pag. 380 
Sargus. Mar. infero. pag 38r 
melanurus —== pag. 383 
Smaris. Eur. auftr. pag. 384 
Mena. M. medirerr. pag. 384 
Saxatilis, Surinamo. pag. 386 
Orphus. | pag. 387 


SYSTEMATISCHE 


Ï. 
2e 


Tx Rge 


A. Soort, Langvin. 


Se 
ó. 
Je 
Se 
9. 


30 


II. 

12. 
Se 
14. 
15e 
1Óo 
17e 
He ed 
19. 
20, 
21 
ao, 


23. 


BDA DAW YZ ESR 


Gehoornde. 
Zilverkleurige. 


_ Geftippelde. 


Kromttreep. 
Langfnoet. 
Zwartagtig. 
Witftaart. 
Gelinieerde, 
Driettraal. 
Grootfchubbige, 
Honderd - Oog. 
Geftreepte. 
Witkop. 
Soldaaten - Vifch, 
Zwerver. 
Ruigfchubbige, 
Gaffelftaert, 
Ronde. 
Lancerswyze. 


* Met een zwarte Vlak getekend, 


1. Soort. Goudbraafem. 


go 1 a ty! 


Geelagtige. Golf van Venetie, 
Zwartvlak, Tosk. Zee, 
Zwartítaart. 

Roodvin, 

Zee= Schyter. 

Steen - Braafem. 
Wiervreeter. 


Be 3 


VII. STuk. bl. 356 


‚bl, 357. 


165. Geflagt. ZrEE-BRAASEMS. 


SYSTEMATISCHE 


**X Rubrí. 

Sp. 0. Sparus Horta. M. mediterr. T, VIT. pag. A 
10. Eryihrinus. _—= pag. 389 
u. Pagrus. —= | pag. 390 

*k* Lineati, 
Ta. Sparus Boops. —— pag. 992 
13. Cantharus. == pag. 393 
14. Chromis. == pag. 594 
IS. Sapa. pag. 395 
16. Synagris. Amer, feptentr. « Pag. 397 
17. Rhomboides, Americâ. | | 


Sp. 


Sp. 


“kk Varil. 


18. Sparus Chry/ops. Carolinâ, 


19. Argyrops. Jam. & Carol, 

20. Dentex. M. medit. & Capenfe. pag. 397 
af, Spinus. Indiis. pag. 399 — 
22e Radiatus. Carolinà. | 

03. Virginicus, Am.feptentr. pag. 400 
ale Mormyrus. M. infero. __ pag. 4ot 
os. Capiftratus, Americà. pag. 403 
06. Galileus. Galileâ. pag. 404 


Genus 166. LABRI, 
* Caudâ bifurcâ. 


rt. Labrus Scarus. Greciâ, … pag. 407 
g, Cretenfis. Mar, mediterr. … pag. 409 
He Anthias, Eur. auftr. & Amer. pag. 410 
d. Hepatus. Mar. mediterr. . pag. 4rr 
5. grifeus, Americâ. pag. 413 
6. Lunaris. Indis. _ pag. 414 


SP. 7e 


DE AZ Ee 


9. dE) Zwynstand. | 


TO. 
Redd 


Ig, SOOrt. 
13. 

Ide 40 
Ea 
ASO 
17. 


18. Soort, 
19. 

90. 

or. 

Ze 

ze vege 
24. 

Ds. 
ON 


cl. Sak 


166. Geflagt. 


** Rood yan Kleur. 


Rooman. 


| Zak - Braafem. 


adi Gefireepte, 


Groot - Oog. - 
Kruik- Braafem, 
Monnikje, 
Goudftreep. 
Paarfchkleurige. 


__ Ruitagtige. 


kkk Bonte, 


Goud Oog. 
Zilv er - Oog. 
Tand - Braafem, 
Rugdoorn. 
Geftraaldc. 
Virginifche. 
Gemarmerde, 
Westindifche. 
Galileefche. 


* Met een gegaffelde Staart. 


Griekfche. 
Kretenfer. 


‚_Schaapenbout, 


Lever- Braafem, 
Graauwe, HA, 
Gaffelftaart. Ee 


Ee4 


Lie VISSCHEN. 


… Vik Srux. . 388 


bl. 399 
bl. 999 


bl. 392 
bl. 393 
bl. 394 
bl. 395 
bl. 397 


SYSTEMATISCH 


E 


Sp. 7. Labrus opercularis. Afiâ. Tom, VII, pag. 413 


Sp. 


13. marginalis. Pelago. 

14. Ferrugineus. Indiâ. 

15. Julis. Genuâ. 

16. Paroticus. Indiâ. 

17. Suilius. Oc. Europ, 

18. ftriatus. Americâ. 

19. Guazd. Pelago, 

20. Ocellaris. 

or. Tinca, M. Brittann. | 

22. bimaculatus. Mar. mediterr. 

ag. punttatus, Surinamo. 

24. Melops. Eur. auftr, 

a5. Niloticus. Egypto, 

26. Osfifagus. Europâ. 

27. Rupestris. Mar. Norveg. 

28, Onitis. 

ag. viridis. Mar. medit. 

50. Luscus. 

31 livens. 

32.  … Turdus. Mar. Europ, 

33. exoletus. Oc. Atlant, 
ied. Clinenfis. Afiâ. 

55. Cromis. Carolinâ, 

36, __Jinearis, Indijs. 


8. Pavo. Mar. mediterr. 
9. Auritus. Am. feptentr. 
10. Falcatus. Americâ, 

1Ie rufus. 


| ** Caudâ integrâ, 
re. Labrus Hiatula. Carolinâ. 


gen ve 


pag. 417 


Fn eend ennen. 


_ pag. 418 


Pas. 419 


pag. 4er 
pag. 422 


pag. 423 


rn er 


Pag. 424 
Pag. 425 
Pag. 426 
pas. 427 
Pag. 428 
Pag. 429 
pag. 430 
Pas. 431 | 


en ged 


Gn eenen 


koke Cau- 


dl 


8, 


9. 
IO. 


IL. 


Uien 


BLAD WY ZEER 


Soort. Dekzelvlak. Vil Sruxk. Bl. ars 


Paauwvifch, mens 
Geoorde Liyster. bl, 417 
Zeisfen- Vin. meme 
Varkens - Vifch, | Dl, 418 
“ot Met een gelyke Staart. 
Soort, Zwartbandige, 

Gezoomde, bl. a1g 
Yzergraauwe, en 
Jonkervifch. —__—__ 
Bag = Oor. bl. 421 
Varkens - Snuit. bl. 422 
Geftreepte Lyster, wepe 
Guaza. bl. 423 
Geoogde Lyster. MDR, 
Zeeltagtiges bl. 424 
T weevlak, bl. 425 
Geftippelde. el ET 
Appelkleurige, bl. 426 
Egyptifche. mn mn 

__ Europifches bl. 427 
Rots- Lyster, Dl. 428 
Onitis. ane 
Groene. hank en 
Knyp- Oog. Dl. 429 
Loodkleurige. — 
Groote Lyfter. bl. 430 
Flaauw gekleurde, bl. 431 
_Chineefche. bmm 
Bruin gebandeerde, 
Langwerpige. nimme. 


Ee 5 


BN 


Sp: 


Sp. 


SYSTEMATISCHE 


KEK Caudà integrà, 


- * Pinnis Dorfalibus duabus distinttis. 
Perca Fluviatilis: Europ. Lac, Ed VIII. p. “°& 


Lucio- Perca. 
aspera. Europ, Fluv. 
puntlata. Carolinâ. 


Alburnus. Carolinâ, 
Milotica. Wgypto. 


** Dorfo monopterygio; Caudâ indivifs, 


8, Perca wndulata. Carolinà, 

9. Marina. Norv.Ítaliâ, 

10, Ocellata. Carolinâ. 
Ile Nobilis. Amer. feptentr. 
va wd Polymna. Indiis, 

13. Cottoides, Indiâ, 


1. 
0. 
3 
5e Labrax. Europ. auftt. 
6 
Z 
a 


Spinis Dorfalibus adhuc 


EER 


pag. 433 


pag 435 


pag. 436 


ay pag. 438 


pag. 439 
pag. 443 


ignotis, 
4 37 Labrus mixtus. Liburno. Tom. VIJ, pag. 432 
ak fulvus. Americâ. | 
39. varius. Mar. mediterr. RSS 
40. Merula. Europ. 
al. “ Cynadus Mar. ‘mediterr. 
Genus 167. … SCIËNE. 
1. Sciena Cappa. M. mediteir. a 
0, Lepisma, 
à unimaculata, M. medi, terr | 
4 À Uinbra. a maen 
5e MARO 
Genus 168. _ PERCE. 


Pag. “9 
pag. 10 


pag. “12 


pag. “14 


pag. 16 
Pas 


BeLnA DeW Y Z-E-R, 


sek. Met een gelyke Staart : de Rugvinnen nog pn 


… onbekend, 

37. Soort, Gemengelde, Livorno, VI. STuk. bl, 432 
gl. Goudgeele, AN EM 
q9. Bonte. bl. 433 
Ons Zee- Merel, | bl. 435 
4re Steenvifch, | bl. 436 

167. Geflagt. OMBERVISSCHEN. 

1. Soort. Dubbeldfchubbige. Dl. 433 

JA Gebladerde. | an 

Be, Eenvlakkige. B ARC 

q Kraay - Vifch. bl. 439 

Se Gebaarde. bl. 443 


168, Geflagt. DBAARSEN. 
* Met vwee onderfcheiden Rugvinnen. 


1. Soort, Rivier. Baars, VL Srux. bi 3 
2e Snoek - Baarse dn | bl. 9 
3. Zindel bl. zo 
4e Geelftaart. 

00 Zee- Snoek. É bl 12 
6. Amerikaanfche Bley. 

ke Nyl - Baars. Dr 


** Met ééne Rugvin: de Staart onverdeeld. 
8. Soort. Kwaaker. | 


Dr Zee sBaars: | et DE AB 
10. ____Oog= Staart. 

Il Edele Baars. bl. 16 
12. Wit gebandeerde. bl. 17 


13. Knorhaanagtige, — AE 


SYSTEMATISCHE 


Sp. 14. Perea Philad elphica Am,fepc. T.VIll.p. zê 


Sp. 


Sp. 


15. Palpebrofa Americâ, 
16, © “ _atraria.Carolinâ. 
17. chryfoptera. —= 
18. Mediterranea. 

19. Vitata A.nericâ, 
20. pPunêtata —= 
or. guliaia 

2. Scriba 


“xk Dorfo monopterygio: Caudâ bifidà, 


aq. Perca Venenofa, Americà, 

24. melanura. 

25. Saltarrix —— 

26. Stigma. Indià. 

2]. diagramma. 

28. flriata. Amer, fept. 

ag. lineata, 

30. Cernua, Eur. Lacubus. 

3e Schretfer. Eur auftr. 

52. Argentea. Americàâ. 

33 e Cabrilla M. mediterr. 

34e Radula. Indiâ. 

88. formofa, Carolinâ. 

36e trifurca. in mati. 
Genus 16g.. GASTEROSTELI 


1. Gasterosteus aculeatus. Europâ. 


a. Duttor, Pelago. 

3. | Occidentalis. Americâ, 
4. ovatus. Afiâ 

$. Carolinus, Carolinâ, 


pag. 18 


en 


pas. 19 


mn er 


pag. 22 


page 3 
pag. 23 
pag. 24 
pag. 25 

abe 
pag. 26 
Pag. 27 
pag. 29 
pag. 30 
pag. 31 
pag. 52 


ES FE 


BLA D/W:Y ZE R, 
14. Soort. Penfylvanifche, VUL Srur, bl, 18 


I5. Gewenkbraauwde, 

16. Zwarte Baars. 

17. _ __ Geel gevinde. | 
69 Middetlandfche, bl. 18 
19. Gefnoerde. ot 

20 Geftippelde. bl, 19 

21. Gefprenkelde. 0 

22. Geletterde, | bl a 

RR Mert ééne Rugvin; de Staart gegafreld. 
23. Soort. Venynige Baars, bl. 22 

24. Zwartftaart. éh oo. 

D5, Springer. Dl. 24 

26. Gemerkte, bl. as 

07. Befchreevene, en 

28. Geftreepte. bl. 26 

29. Gelinieerde, bl. ar 

30, Pofch, bl. 28 

35. Schretzer. bl. 30 

32. Zilverkleurige, bl. 3r 

33. Bloedítreepige. bl. 32 

34. Gekartelde. manen 

Eb Inkboorn vifch. 
36. Dubbelftaart. 
16e. Geflagt, STEKELBAARSEN, 

__T. Soort, Driedoornige. bl. 84 
On Lootsmannetje. Bl) 86 
3. Westindifche, el bl. 40 
de Eyvormige. | bl. go 


5. Karolinifche, 
| | 8, Soort, 


sYSTEMATISCHE 
Sp. 6. Gasterosteus Canadus. Carolinâ. Tom. Vil 


7. Saltatrix. — 

3. Pungitius. Europ. pag. 41 
9. Volitans. Amboinâá, maimeesann: 
To. ___Spinachia. Eur. auftr. pag. 43 
ME Spinarella, Indiâ, pag. 49 


Genus 170. Scomskr. 
* Pinnulis fpuriis distinétis. 
Sp. 1. Scomber Scomber, Oc. Atlantico. « pag. St 


o. __ Pelamis. Pelago. pag. 56 
fi Thynnus. pag. 58 
4. Cordyla, Americâ. pag. 64 
*% Pinnulis fpuriis connatis. 
& Glaucus. Ins, Adfcens. pags 65 
6. Trachurus. M. medicerr. pag. 67 
7. | Hippos. Garolinâ. 
Be Chryfurus. == 
9. Amia. | pag. 69 
10. Pelagicuss 5 Dag en 


Genus 171. MurrLí 
Sp. 1. Mullus barbatus. M.med. & Oc.fept. pag. 73 


9: furmultrus, mn PBE 
3e imberbis, Pag. 76 
Genus 172. TRIGCLE. | 

Spim Ln cataphrafta. M. mediterr. _ pag. 77 
2, Lyra. Mar. Brictann. pag. 79 
3e Gurnardus. pag. Sr 
4e Cuculus. M. med. & Pel. pag. 83 
5. Lucerna. Oc. feptentr. pag. 84 


Sp. 6 


5 E 


BR Tr AD W YZ ER, 


Se / 


6. Syr Kanadafche. 


_VIIL STux 


Je …_Springende. % 

Se ‘T'iendoornige. Dl. at 
ef Vliegende Bars, EE 
10. Zee - Stekelbaars. HAPE 
Erg Oostindifche. bl, 49 

170. Gellagt.  MAKREELEN. 
* Mes de basterd »Pinnetjes onderfcheiden. 

zr. Soort. Makreel. bl. „Sr 

2, Bonet. bl. 56 

3. Thonyn. dk S8p 
4. Westindifche, bl. 64 

* Met de basterd- ho Jamengegroeid, 

B Blaauwe, bl. 65 

6. Marsbanker. &l, 67 

ri Paardvifch, 

8. Goudftaart. Ee 
9. Amia. bl, 6o 
10, Zee - Makreel, bl. 70 

171. Geflagt. BARBEELEN. 

1. Soort. Koning van de Haring, bl. 73 

9, Groote Barbeel, „bl. 785 

Je Ongebaarde, bl. 76 

172, Geflagt. ZEEHAANEN. — 

1. Soort. Geharnaste. | bl. 37 

Zi Pieper. bl. 79 

3. Knorhaan. bl. Sr 
zer Koekkoek, Dl, 83 

Poon. bl. 84 


6. S0Ort. 


op. 


Sp. 


op. 


SYSTEMATISCHE. 
Sp, 6. Trigla Hirundo. Oc. Atlant, T,VIIL. pag. 86 


7. Afiatica. Oceano. pag. 88 
TE evolans. Carolinâ. | 
9. volitans. Oceano Atlantico. pag. 89 


EGELS 


Ordo IV, ÂBDOMINALE Ss 


Genus 173:  COBITES, 


1. Cobitis Anableps, Surin. ad litt. 
2. Barbatula. Eur. As, fluv, 
3 Tenia. Eur. Aq. dulce, 
4e fosfilis. Europâ. 
5e keteroclita, Carolinâ, 


Genus 1744 Â Mis, 
1. Amia calyd. Carol. Aq. dulcibus. 

Genus 175. SILURIe 
1. Silurus a/otus, Afiä, 


2. Glanis. Oriente, 
8. Aspredo. Amer, Fluv. 
48 Mystuús. Nilo. 

Se Anguillaris, === 

6. Batrachus. As. Africâ, 
7e wndecimalis. Surinamo. 
8. militaris, Afiâ, mmm 
9. inermis. Surinamo. 
Ic. Felis. Carolinâ. 
ir, Galeatus. Amer. auftr, 
12, Catus, Amer. Afiâ. 
13. Cous. Syriâ, 


TRD AID WIT: ZE Rs 


| 6. Soort. Zwaluw - Vifch, 


8.” 


Oe 


EEESEEEENENEREEE 


Oostindifche. 


Vliegende Karolinifche. 
—___ Kaapfche, 


VIIL STrum. bl, 86 


bl, 858 
bl. 89 


EELDE SS 


„IV, Rang. BurikrProorTEnN’ © 


173. Geflagt. 


1. Soort. Hoogkyker. 


ô. 


4e 
5. 


Ï, 


Sen) 
© , 


cort Aur 6 


| | 174. Geflagt. 


Soort. 


Soort. 


Bermtje. 
Grondel. 
Modderkruiper. 
Twyfelagtige. 


Karolinifche. 
175. Geflagt, 
Afiatifche. 
Europifche. | 
Ruuw Vifchje. 
Baardvifch. 


Kikvorfch. 


_ „Hlfftraal. 


Styfbaard. 
Slapbaard. 
Kart - Vifch. 
_Gehelmde. 
Kater. 
Syrifche,. 


Fé 


MEIRSLANGEN, 


bl. o2 
bl. O4 
bl. 96 
bl, 97 


MODDERVvVISSCHEN. 


MEIRVALLEN. 


bl. IL3 


EA. Soort, 


SYSTEMATISCHE 


Sp. Id. 
| F5e 
16, 
17. 
18, 
19. 
20, 
2Ïe 


Sp. Ie 
Xe 


Sp. 1. Loricaria cataphraëta, Am. mer. F.VII. p. 123 
| 557 


2e 


op, 1. 


Silurus carinatus. Surinamo-. Toms VIT. 
Clarias. Amer. Afr. Flav. … pag. 113 


Fasciatus. Bras. Surinamo, 
Bagre. Amer. merid. —— 


_„Ascita. Indià. pag. IIS 
_Costatus, Indiis. — meen: 
Callichthys. Ate: Fluv. _ pag. Irg 
cataplrractus, Americà. * pag. rar 
Genus 176. TEUTHES | 
Teuthis Hepatus, Car. Amboin. T.ViL p. 138 
Favus. Jav. Ind. Or. __ _ pag. Ed 


(Genis 177.  LORICARDE, 


. Plecostomus. —— TD, VL pag. 
Genus 178. SALMONES: 


 Trutte. Corpore variegato. 


Salmo Salar. Oc. Eur. Tom. VII. pag. 128 
EriONe mmm __ pag: 176 
Frutta; Eur. Flav. Pee 
Farso. Suëc, Helv: 0, en Dag-rtin 
Hucho. Danubio. | pag. 187 
Lacustris. Helv. Norvegiâ. 
Carpio. Angl. Valles. … pag. 189 
Alpinus. Lapp. Ang). pag. 190 
Salvelinus. Auftriâ. … pag. 196 
Salmarinus. Tridento. ‚pag. 1908 

199 


_Umbla. Helv. Italiâ. ___ pag. 


Argentinus. Brafiliâ. 


* Os- 


SBK DEM Zer 


T4. “Soort. Gekielde. - DE VHL SrTuk. 
15. ___Gaffelftaart, - oe HeRR 
16, Gebandeerde. | | 

ET Baggervifch, 

18. ___Dikbuik, bl. 115 
Ig. Geribde, es 
ao Dreg - Dolphyn. EU bi. 119 


ers .… —… Geharnaste, | bl. rar 
_ 176, Geflagt. LEERVISSCHEN. 


I. Soort. Leverkleurige. ‘ VSrTux. bl. 1 38 
2, ‚ Ongedoornde. ie bl; 137 
177. Geflagt, — HARNASMANNEN, 

_E. Syort, Geharnaste, Vill SrTux. bl. 123 
2 \_Plooybek. VESTUR: bl. 59 


| 178. Geflagt. ZALMEN. 
«ix Forellen, Die het Lyf bont bebben. 


1. Soort. Gewoone Salm, VIIL SrTux.'bl. 128 
2. … _ Graauwe Salm, Dl, 176 
Bier, Salme Borel, … ‘bl. 179 
Be Rivier. Rorel,. … ‘bl. 13a 
„5 ___ Zwartvlakkige. bl. 187 
6. __Meir- Forel. | a 
Ze Goud-Forel, - , | Il, 189 
v … Berg- Forel. | bl. 190 
‚9 «__ _Salvelin. . | 7 bl. 196 
10, Salmarino, Dl, 198 
II. Ue | bl. 199 


13, ‚_Piabucu. 


ONE Ät Spie. 


SYS TEEMATIS C:H-E. 


Raet RE Pinnâ Dorfali Analique den ps 


tis. 
sp. 13. ‘Salmo Bian Európt: T. VIII. pag; 199 
14. Saurus. Europâ,  __* pag. 204 
**« Coregoni, Dentibus vix confpicuis, 
Sp. 15. Salmo Lavaretus. Europâ. __pag. 206 
16. Albula, k pag. 213 
17: Thymallus. mmm _ pag. 216 
13. oxyrynchus. Oc. Achat, __ pag. 218 
19. Vimba. SueciÂs S_…pag: 219 


dede _Characini. Membr. Branchialis Radiis tan= 
tum” quatuor. — 


Sp. 20. Salmo gibbofus. Surinamo. pag: 220 
en. notatus. she | 
82. bimaculatus. Amer. merid, pag. 224 
23. _ dmmaculatus. Americâ, . —_ … pag. 223 
24. fetens. Carolinâ. | 
25. Cyprinoides. Surinamo. 
a6. Niloticus. [Egypto. pag. 224 
3 pulverulentus. Americâ. _ pag. 225 
98. rhombeus. Surinamo, 

29. anofbomus. Indiis, Ù pag. 225 


Genus 179. _FIsSTULARIA, 


Sp. zt. Fistularia Tabacaria. Americâ, pag. 227 
ike” Chinenfis. Ind. Orient. pag. 228 


Genus 180. EÉsocEs. 


Sp. 1. Efox Sphyrena. M. mediterr. pag. o3ï 
2e Osfeus. Am. fept. Afi. pag. 2393 


4 


RDE ABW ZED 


a Spieringen 3 s metde Rug- en Aarsvin id 
elkander. 


13. Soort. Gewoone Spiering, VIIL STuk. bl. 199 


z4. ___ _Haagdis- Vifch. bl. 204 
ok Houtingen; met de Tanden naauwlyks zigtbaar. 

15. Soort, Adelvifch, sij | bl. 206 
16. Wirwifch., bl. 213 
17. Thym- Forel. ki bl. 216 
18. Gewoone Houting. + bl, 218 
Ig. Sweedfche. bl. 219 


he ed Braafemagtige. Die in het Kieuwenvlies 
maar vier Straalen hebben. 


20. Soort. Hoogrug-Salm. bl. 220 
al. Getekende. 

eo, T weevlakkige, | bl. aaa 
23. ____Ongevlakte. _ bl 223 
24. __ Stinkende. 

25° Karperagtige. 

26. Egyptifche. bl. 224 
27e Stoffige, mais bl, aas 
38 Ruitagtige. 

29. Hoogbek. il, 225 

179. Geflagt. Pyr. Visscher. 

1. Soort. Tabakspyp- Vlfch, . bl. e27 
2. Trompetter. b). 228 


180. Geflagt. SNOEKEN: 


5 Soort, Pyl- Snoek. … ps | bl, 23 
. Schildfnoek. Dl. 23% 
Ef3 __ 3. Soort. 


B 


Sp. 


_Sp. 


Sp. 
Sp. 


Sp. 


Sp. 


3. Efox Vulpes. Americâ, T. VIlI.pag. 255 
4e Synodus. — _ 
5e Lucius. Europà. pag. 237 
6. _“ Belone, Oc. Europ. pag. 250 
rn Hepfetus. Amtericâ. pag. 249 
8. Brafilienfis. Iadiâ. pag. 253 
g. Gymnoceplialus, — Page 255 
Genus 181. ELoPEs. 
bis Elops Saurus, Carelinâ. 
Genus. 13e. *, ARGENTINA, 
1. Argentina Sphyraena, Mar. medit. pag. 256 
g. Carolina. Carol. Aq. dulc. 
Genus 183. ATHERING. 
1. Atherina Hepfetus. M. mediterr. pag. 260 
2, Menidia. Carol. Aq. dulc. 
Genus 184. / Mucires. 
1. Mugil Cephalus. Oc, Europeo. pag. 264 
0 Albula, Americâ. 
| Genus 185. ExOCOETI | 
1, Exoccetus volitans. Pelago. . pag. 271 
zer ete éyolans. Oc, Hisp. pag. 272 
Genus 186. ‘ POLYNEMIL 
r. Polyneinus quïnguarius. Americà. _ pag. 277 
2. Virginicus, maman pag. 279 


SYS TENMIA TISCHE 


Be oee. Índiâ. 


_ pag. 280 


Ger 


ED AID WINSZIE RK 


3. Soort. Vos-Vifch. … VIIL S Tux. bl. 935 
4e «Synodus, amen 
5. __Gewoone Snoek, Dl. 237 
„0 Geep. | bl. aso 
ie Snipväch. hed bl. 249 
„8e «> _Brafiliaanfche, ll. 253 
on Blootkop. bl. 255 


181. Geflagt. _ SALM-SNOEKEN. 
E. Soort. Lancetftaart. 
182. Geflagt. ANSJOVISSEN. 


T. Soort. Gewoone Ansjovis. ‚Bl. 956 
"8, Karolinifche. 
183. Geflagt, KoorN-AArR-VisscHen. 


1. Soort. Middellandfche, Dl. 269 
‚8, Karclinifche. 


184. Geflagt. HARDERS, 


1. Soort, Europifche. bl. a64 
a, Westindifche. | 
185. Geflagt. VLIEGENDE VIsSCHEN. 
1. Soort. Gekielde.. | bl. 271 
2. _Rondlyvige, | bl. 272 
186. Geflagt. ViINGERVISSCHEN. 

zr. Soort. Vyfvingerige, | bl. 277 
2, Virginiaanfche, | dl. 279 
3. Paradys- Vifch. | Dl. ega 


Ff4 187. Ges 


SYSTEMATISCHE 


Genus 187. MoRMYRI 


__Sp. 1. Mormyrus Cyprinoides. Egyp. T. VIIL Pp. 449 


3. Anguilloides. — 


Genus 188. Cr UPEK. 


Sp. rt. Clupea Harengus. Oc. Europeo. 
2, Spraitus, —_ 
4. Encroficolus, 
hr Atherinoides. Surinamo. 

6 Thrisfa, Mari Indico, 
Te Sima. Afiâ. | 
De Sternicla. Surinamo, 
8 Myftus. Mar. Indico. 
10, Tropiea. Ins. Adscens. 
iT. Sinenfis. Chinâ. 
Genus 189, - CYPRINT, 


* Barbati five ad Os Cirrofi. 


Sp. 1. Cyprinus Barbus. Ear. auftrali. 
2. Carpio. Europâ. 
3. Gobio. Angliâ, 
harde ___ Tinca, Europà. 
| ** PinnÂ Caude indivifa. 
Sp. 85. Cyprinus Carasfius. Europâ. 
6. ‚__ Cephalus, Danub. Rheno, 
#&% Pinnâ Caude trifidâ. 
Sp. 7. Cyprinus Auratus. Chinâ, | 


pag. 283 
pag. 331 
pag. 339 
pag. 346 


Pag. 349 
pag. 350 
pag. 35L 
pag. 352 


Pas. 353 


pag. 356 


“pag. 360 


pag. 360 
pag. 387 


pag. 383 
Pa&: 393 


pag. 396 


kr Pin- 


PLAB WI:-Z ER. 
187. Geflagt. MoORMELAARsS. 


DAT Soort. Karperagtige. VIIL Stuk. bl. gag 
9, Palingagtige, 


188. Geflagt. HARINGEN, 


1. Soor. Gewoone did bl. 283 
2. Sprot. bl. 331 
zh Elft. : 5 bl. 339 
4 ___Ansjovis, bl. 346 
lijf Zilverftreep, | he 

6. __Borftelvin. | bl. 549 

7 Krombek. bl. 350 

8. Bylbuik, | bl. ssr 

9. __Gebaarde. vn, bl. 35r 
Io, Keerkring + Vifch, | ee 
Il. Chineefche. bl. 553 

189. Geflagt. KARPERS. 
* Die Baardjes hebben aan den Bek, 

1. Soort. Rivier. Barbeel, | bl. 356 
18 Karper. bl. 360 
3. Rivier-\Govie: bl. 330 
an Zeelt. © 0 bl. 387 

** Met de Staartvin onverdeeld, 
5. Soort, Hamburger. Dl. 383 
6, Dikkop. bl. 393 _ 
“XE Met de Staartvin drievoudig. | 
Je „Soort. Chin. Goudvifchje, ll. 396 


Ef s kkk Dey 


sYSTEMATISCHE 
KRK Pinnâ Caude bifidâ: 


Pis 


Ee 8. Cyprinus Niloticus. Egypto. T.VllL.p: 411 
Gonorynchus. Cap.bon. Spei. 


tilde 
10. 
IIe 
13. 
iáe 
> 15. 
16. 
17. 
„ 48 
59 
go. 
Ei 
23. 
‚24. 


Phocinus. Europâ, 
Aplya. == 
Leuciscus. 
Dobula, == 
Grislagine. —=® 
Idbarus. Sueciàs. 
Rutilus. eee 
Idus. == n 
Orfus, 
erytrophthalmus. —= 
Feles. —— ORE 
Nafus. Rheno. 
Aspius. Suecià. 
Americanus. Carolinâ. 


_Alburnus. Danubio. - 
‚Vimba. Suecià. 


Dentex. Nilo. 

Brama. Europâ. 
Cultratus. M. Balchieo, 
Bjerckna. Sueciâ, 


Fuarenus. == 


Ballerus. Europâ. 


ke 


pag. 412 
page 413 
pag. 415 
pag. 417 
pag. 419 
pag. 420 


pag. 424 


Bemet 


pag. 425 
pag. 43 
pag. 432 
pag. 435 
pag. 383 
pag. 436 
pag. 438 


_pag. 439 


pag. 441 


«pag. 444 


pag. 444 
pag. 445 
pag. 446 


CLAS- 


B Is AD: Wf ZOE RK 


“kkk Met de Staartvin gegaffeld. 
VUIL, STux. Bl. arr 


Nylfche Karper. 
Hoekbekkige. 
Bonte. 
Grondeltje, 
Wittertje. 
Hesfeling, 
Gryzert. 
Ídbarn. 
Voorn. 
Sweedíche Id, 
Orf. « 

Ruifch, 
_Braadvich. 
Neusvifch, 
Sweedfche Asp. 
Amerikaanfche Bleys 
Nesteling. 
Wimba. 
Getande. 
Braafem. 
Scherpbuik, . 
Bjorckna, 
Fârin. 

Bliek, 


En 


ed £ 
e 


bl. 412 
bl. 4:13 
Dl. a1S 
Dl. 417 
Dl. 419 
Dl. 425 
bl, 494 
Dl. 42$ 
Dl. 431 
Dl. 432 
bl, 435 
bl. 383 
Dl. 436 
bl, 438 
bl, 439 
bl. aar 
bl. 444 
bl. 444 
bl. 445 
bl. 446 


VYF 


SYSTEMATISCHE 
SISSI SSISISISISISISSISISISISISS: 
ELASSIS \OUIMT IE 
IN SE CT 
_ Hec dividuntur in Jepter 

| ORDINE SS, | Bs 
-Quorum Charaëteres vide Tom. IX. pag. 106 
Ex his appellantur 


1, Ordinis. zl COLEOPTERAS 


IL. Ordinis. | HEMIPTERA. 
HI. Ordinis. Ee LEPIDOPTERA. 
IV. Ordinis. _NEUROPTERA 
“MV. Ordinis. HYMENOPTERA. 
VI. Ordinis. | DIPTERA 
VIL Ordinis. & APTERA: 


Charatteres compendiofi. 
GENERUM. 
Pk Ordo 1. COLEOPTERA. 


__*% Antennis Clavatis extrorfum incrasfatis, 
Gen, 


189. SCARABAEUS. Antenne Clavd fisfili : Tibie an- 
tice dentate. | | 
roe. Lucanus. Antenne Clayd compresfâ , latere la- 
tiore fisfili, 
19Le 


GED ADW EZ E Ro 
SSS SSSISISS: 

VYEDE AFDEELING. 

DNS SEK ABWE oN: 


Zy worden verdeeld in zeven 


| RANGEN, 
Wier Kenmerken te vinden zyn IX. Bek DL id 
Men noemt die van den 


Ï, Rang. SCHILDVLEUGELIGE, 
RENE HALFSCHILDIGE. 
TE RARE, & rn DoNsVLEUGELIGE. 
IV. Rang. PEESVLEUGELIGE, 
V, Rang. VLIESVLEUGELIGE, 

VI. Rang. — T WEEVLEUGELIGE, 
vIL Rang, ke | ONGEVLEUGELDE, 


SSS sss sss DISNS 


Beknopte Kenmerken der 
GESLAGTEN, 
1. Rang, SCHILDVLEUGELIGE, 


* Met AAE: ern, naar * end dikker. 
Re, | 


189. Tor. De Sprieten aan * end gekloofd: de voor- 
fte Schenkels met Tandjes. 
199, HERTsHoorN- Tor. De Sprieten plat ge- 
knoodst , aan de breedfte zyde gefpleeten. 
OL, 


SY STSEMA TISCHE 


10r DerMmesres, Antenne Clayâ perfoliatâ: Caput 
| _injeevn Jub Thorace vix marginata. 


193. HIsTER. Antenna Clavâ JORE ke retractile 
intra Thoracem.. 


195 BYRRHUS, hei Clavé Gel lele: 


194. GYRI NU S. Antenne rigidule: : Oculi ide, 
203. ÂTTELA B Us. Caput postice attenuatum. 

2o2. CURCUL IO. sana infidentes Rostro Corneo. 
gr SILPH A, Thorax Elytraque marginata. 


108. Coccin ELLA. Antenne Clavó wenk ; Papi 
„Uavd truncaid. | 


&% Antennis Filiformibus, 
Gen. 


201. BrucHus, Antenne Fil zie extrorfum cras- 


fiores, | 

107. Cassipa. Corpus ovatum : Elytra marginata : 
Caput teétum Clypeo. 

192, PTiNus, Thorax Caput recipiens; Antenne Ar- 
ticulis ultimis Wjghertus, 


109. CrarysoME L Be Corpus ovalum , immargina= 


UM. 
MD | 200, 


PP ADWE zie Re 


HOL. Torne rTjr. De Sprieten overdwars Bladerigs 
de Kop neergeboogen onder % Borstftuk , dae 
“ paauwlyks gezoomd is, « —_ * 

193. MEsSTKEVERTJE, De Sprieten Biiverdeeld 
Knodsagtig: de Kop kan i in ús Borstftuk worden 
ingetrokken. 

195. KNAAc-TorreTJE, De Sprieten met eer 
onverdeelde Eyvormige Knods. 

194. Draav= TORR ET JE, _De DEES iyfstig: 

‚1 vier Oogen. Kef 
203. BASTERD - Or ven anTje De Kop gers 
_x waards.verdunnende. … * 

202. OLYPHANTJE. De Sprieten aan de Horni ge 
Snuit zittende. 

196, DoopnGRAAVER. Het Borseftuk en de Schilden 
gezoomds … 

198, LiEvENHEERS- HAANTJE. De Sprieten met 
een ftompe : de Voelertjes met een Bf nons 
Knods. | 


vak Met Draadagtige Spr iten, 
Gell, | | 


oor, ZAAD= DONE De Sprieten Draadgtig u 
allengs verdikkende. 

197. ScHiLDPaADjE. Het Lyf Eyvormig: de: Schil- 
den gerands de Kop mereen Schild gedekt 

192, BooRTORRETJE, De Kop zit in het Borst= 
ftuk, „de ‘Sprieten hebben de -uicerfte Lieedjes- 

langst. \ 

199, GOUDHAANTJE, Het- Lyf Eyvormig , onge 

zoomd, 
209, 


SYSTEMATISCHE 


200. HrsrpA. Antenne aanne approximate Fafi fors 

Mues. 

ers. Mer oë. Thorax Aires Cat gibbum , in- 
glexum. 

gi4. TENEBRIO, Ln marginatus : : an ele 
tum: Corpus oblongum. 

207. LAMPYRIS, Elytra flexilia s Ran Clypeus 
Caput obumbrans recipiensqus. - 


216. Morper LA. LL ad bafin in Abdominis: Ca- 
___ put inflexum. 
217. STAPHYLINUS. Elyira dimidiaia Alas tegentia: : 

…Veficule duz fupra Caudam en 


kek Antennis Setacdis. | 
204. CERAMBYX, Thorax bateribus mucronato- callo. 


Jus. 

205. LEPTURA: Eljtta apice attenuata : Thorar tere. 
_tiusculus. 

208. CANTHARIS. Elytra flevilia : Abdomen lateri- 
bus plicato papillofum. 

209. ELATER. Pe@loris mucro e poro Abdominis reft- 

“diens, , 

gro. CiciNDELA. Maxiile enferie dentata, Oculi 
prominuls. ‘ 

ari. BurreEsTis. Caput intra Thardcen retrattum. 


ed 


are, Dyriscus. Pedes postici ciliati riaratotit. | 


213. CARABUS, Thorax oheordatus , postice trünca- 
tus. 
206, 


BL ABW TER 


200. DoorNrToRrrrrTje. De Sprieten Spoelagtig, 
uitgeftrekt, digt by een. | 
215 Mev- Tor. Het Borstftuk rondagtig : de Kop 
__bultig , geboogen. 
ars. Merr-Tor. De Borst gezoomd ; de Kop uit. 
fteekende: het Lyf langwerpig. 
2C7. LICHTENDE VrLieg. De Dekfchilden buig- 
zaam : het Borstfchild bedekt en omvangt den 
„Kop. 
216, AARDVvLOO. Plaatjes onder aan ’t Ly£ s de an 
geboogen. gj 
217. RoorKkEvER, Halve Dekfchilden over de Vleu- 
gelen: twee Blaasjes zig Hoen de Staart ver- 
heffende, 
*K Met Borftelige Sprieten. 
204. Bok- Tor. Het Borstítuk op zyde met Eeltag: 
) tige Puntjes. 
‘205. SLuiK-Boxje. De Dekfchilden naar agteren 
verfinallende: het Borstftuk Spilrondagtig. 
208. ST. Jans VrLireg. De Dekfchilden buigzaam: 
het Agterlyf op zyde plooyagtig getepeld. 
209. SPRINGKEVER. De punt van ’t Borstítuk te 
rug fpringende uit een Sleuf van ’t Agterlyf. 
210. ZANDLOoOPER. Uitfteekende Eetande Nypers : 
de Oogen uitpuilende, 
it. Acrer-Tor. De Kop binnen het Borstftuk 
terug getrokken. 
212 WATER=- Tor. De Agterpooten Haairig , tot 
zwemmen gefchikt. 
213. Áarp=Tor. Het Borstítuk Hartvormig en van 


agteren geknot. 
| ie Gg | 26, 


A 
ed 


/ 


SYSTEMAELSECRE 


ac6. NEcyDALis. Elytra dimidiata: Alis nudis, 


218, FoRFICULA, Elytra dimidiata : | Alis tellis 3 
Caudá forcipatá. 


Ordo II. HEMIPTERA. 


Gen, 


219. BLATTA. Os Mazillofum: Ale Coriacea hae: 
Pedes curforiú. 

goo. MANTIis. Os Maxillofums Pedes antie Jerrati ; 
Ungue unico. 

aal. GRYLLUS. Os mbs Pedes postici Js 
torid. 

oe, FuLGORA. Rostrum ne, Frons produêta 

inaniss Antenne Capitate, 


as3. Crcapa. Rostrum inflexum: Pedes postici falsae 
torid. 

224. NoTONECT A. Rostrum inflexum ; Pedes postict 
natatori. (ciliati) 


225. Nera. Rostrum inflexum: Pedes antici Chelie 


feri. 


226, CiMEx. Rostrum inflexum: Pedes curforii. 


227. A puis. Rostrum inflexwm: Abdomen _blcore 
ne, 
098, CHERMES. Rostrum Peêtorale : Pedes postici 
faltatoriis 
229. CoccUS. Rostrum Pettorale « Abdomen postice 
Setofum Maribus, 
230, 


4 lk DEWY Zen 


2c6, BasrErD-BoxJE. Halve Dekíchilden: de 
Vleugels bloot. 

218. OorworM. Halve Dekfchilden : de Vleugels 
gedekt: de Staart met Nypers, 


IJ. Rang, HALFSCHILDIGE. 
Gefl. 


219. KAKKERLAK. De Bek met Nypers: Lederag: 
tige platte Wieken : Pooten tot loopen gefchikt. 
22C. Sprookje. De Bek met Nypers: de Voorpooten 
„Zaagswys getand , met één Klaauwtje gewapend. 
zor. KrneKer. De Bek met Nypers; de Agterpoo- 
teu tot fpringen dienftig. 
aaa, LANTAARNDRAAGER. Een geboogen Snuit: 
| voor aan den Kop een hol Stuk : de Sprieten 
geknot, 
223. Cricape. Een geboogen Snuie: de Agterpooten 
tot fpringen bekwaam. 
224. WATER-WANTs. Een geboogen Snuit: de 
Agterpooten (met va jes} tot zwemmen 8e- 
_fchikt. 
225. WATER: ScorPIoOEN. Een geboogen Snuit: 
de Voorpooten met Schaaren. 
‘oa6. WANTs. Een geboogen Snuit: de Pooten tot 
Toopen bekwaam. ie 
"227, PLANTLUIS. Een geboogen Snuit; het Lyf 
van agteren met twee Puntjes. dj: 
228. BLADZUIGERTJE. Een Snuit aan de Borst : 
Agterpooten om te fpringen. 
229, SCHILDLUISs. len Snuit aan de Borst het 
Lyf van agteren Borftelig in de Mannetjes, 
G82 239» 


SYSTEMATISCHE 


230, -T nries. Rostrum obfoletum: Ale incumventes 
Abdomini reflexili. 


Ordo TI. LEPIDOPTERA. 


Gen. 


ast. PAriLro. Antenne extrorfum crasfiores: Ala 
f erectie, - 

232. SPHINX, Antenne medio crusfiores. 

233. PHALZNA. Antenne introrfum crasfiores. 


Ordo IV. NEUROPTERA. 


Gen. 


204. LiBErrurva, Cauda forcipata & Os multi- Mae 
xillofum: Ale extenfe. | 

235, EPHEMERA. Cauda Setis duabus five tribus :.Os 
edentulum: Ala eretta. 

238. MyYRMELEON. Cauda forcipata : Os bidenta- 
tum: Ale deflexe. 

236. PHRYGANEA. Cauda fimplex : Os edentulum : 

| Ale deflexe. | 

237. HemeRroBIus. Cauda fimplex : Os bidentatum: 
Ale defleze. 

239. PANoRrPA. Cauda Chelata : Os Rostratum Ale 
vncumbentes. 


240, RaPripiA Cauda filo uno : Os bidentatum: Ala 
No dellen. 
Or- 


Bio A DP WiT ZeE 


230, BLAAZmNPooT. De Snuit naauwlyks kenbaar: 
de Wieken op hect Agterlyf leggende , dat op= 
waards kan buigen. 


JI. Rang. DONSVLEUGELIGE, 
Gíl. 
231. DA c- Karen. De Sprieten naar ’t end toe dike 
ker : de Wieken opftaande. 
os9. PyYLsTAART. De Sprieten in ’t midden dikst. 


233. NAacT=-Karer. De Sprieten naar ’t end toe 
verfmallende. | 


‘IV. Rang. PEESVLEUGCELICGE. 
Gefl. 


234. JUFFER. De Staart als een Nyptang : de Bek. 
met veele Nypers: de Wieken uitgebreid. 

235. HarrT. De Staart met twee of drie Borftels: de 
Bek Tandeloos: de Wieken overend. | 

238, BAsTErD-JurrERTJE. De Staart als een Nyprang: 
de Bek tweetandig , de Wieken Dakswyze. 

236. Warer-Uir. De Staart enkeld: de Bek f'an- 
deloos, de Wieken Dakswyze. 

297. GAASVLIEG, De Staart enkeld: de Bek twee. 
tandig: de Wieken Dakswyze. 

239. SCORPIOEN:Vrirc. De Staart met Schakt 
ren: de Bek met een Snuit : de Wieken vlak 
leggende. 

240. KEMELSHALSJE., De Staart met één Draad: 
de Bek tweetandig: de Wieken Dakswyze. 

Ga 3 Vv. 


Gen. 


241 Ld 
242. 


Gen. 


25e 
052. 


253 


SYSTEM ÁTITSC HE 


Ordo V. HyYMENOPTERA. 


CynNirps. Aculeus Jfpiralis! 
TEeNTHREDO. Aculeus ferrdtus! bivalvis. 


‚Sirrx. Aculeus ferratus fub Abdominis Spiná 


terminali. 


‚IcuNEuMON. Aeuleus exfertus ! triplex. 


„Sprnrx. Aculeus puntlorius: Ale plane: Os elin= 


gue. 


‚ Curysis. Aculeus punêlorius : Abdomen Jubtus 


fornicatum. 


‚. Vespa. Aculeus punêlorius : Ale fuperiores pen 


Clt. 


. Apis. Zeuleus punëlorius ; Lingua inflexa! 


‚ Fonmrca. Aculeus obfoletus : Ale néutris nul« 


le. 


‚.Murirvra. dculeus punêtorigs: Ale in pleris- 


que nulle, 
Ordo VI, DiPrrTErA. 


OrstrRus. Os claufum five nullum. 


Trirura. Os Labiis lateralibus : Palpi gua- 
Luor. 
Musca. Os Proboscide naan. 


254 


BLAD NW TT zE 
V. Rang. VriEsvrLEUGeELIcE. 
Gefls | 


o4r. GALL- WEspP. De Angel Cpiraal! 

242. BLAD- WeEsr, De Angel ah met een 
tweekleppige Scheede. 

243. Hour=-Wesr. De Angel Zaagswyze, onder 
de Doorn aan ’t end van ’t Lyf. 

244. SLUIP-WesP. De Angel uicfteekende , drie« 
voudig. 

o45. BAasTERD= Wesp. Een fteekende Angel, de 

4) Wieken vlak: de Bek zonder Zuiger. 

246. Goup- WeEsrPjrE. Een fteekende Angel: het 
Agterlyf van onderen gewelfd, 

247. WeEsr. Ben fteekende Angel : de bovenfte Wie- 
ken geplooid. 

249. By. Een fteekende Angel; de Zuiger omgebooe 
gen, 

949. Mier. Een verborgen Angel: die Man noch 

___Wyf zyn , ongevleugeld. 

250. ONGEVLEUGELDE By. Een fteekende An- 

gel: de meeften zonder Wieken. 


VL. Rang. TWEEVLEUGELIGE, 
Gefl. 


es. HorserL. De Bek geflooten „ zonder blykbaare 
Snuit. 

ase. LaNeroor, De Bek met Lien op zyde en. 
vier Proevertjes. 

253. VLIEG, De Bek Tandeloos met een Snuit. 


Ga 4 2543 


SYSTEMATISCHE 


£54. TABANUS Os Proboscide sl Dentibusque conni= 
wentibus. 
255. CULEX. Os Rostro nutante Siphoniformdt Stem= 


_mata nulla. 
256. Emrrs. Os Rostro inflexo. 
257. CoNors. Os Rostro porrelto, Geniculato. 
258. AsiLus. Os Rostro porreêio Subulato. 


259. DoMByLIus. Os Rostro porreëto Setaceo. 


260, HiPppoBoscA. Os Rostro fubnutante brevisfie 
mos Stemmêta nulla. 


Ordo VIL APTERAs / 


* Pedibus fex: Capite a Thorace discreto. He 


„Gen. 


261. LrePrsMaA. Cauda Setis exfertis. 
262. Popura, Cauda bifurca , inflexa, faltatrix,) 


263. TeERMESs, Os Maxillis dwabus. 
264. Peprecurus. Os aculeo exferondo, 
| he, | | 
265. Purex. Os Rostro inflexo cum Aculeo : Pedes 
Jaltatorii. 


8 Pes 


BLA DW Y ZeE BR 


254. Brems. De Bek met een Snuit en toeloopen= 
de Tanden. | 
255. Muc. De Bek met een Zuigeragtige knikkende 
Snuit : geen Kruin - Stippen. | 
256. Drin - Mus. De Bek met een omgeboogen 
| Snuit. 
257. STEEKVLIEGJE. De Bek met een uitfteeken- 
de geknakte Snuit. 
958. RoorvrieG. De Bek met een uitfteekende 
Elsvormige Snuit. zele 
259. STAANDE VLIEG. De Bek met een uitftee. 
kende Borftelige Snuit. 
260, VLIEGENDE Lurs, De Dek met een zeer 
korte , eenigszins buigzaame Snuit: geen 
Kruin- Stippen. 


VII. Rang. ONGEVLEUGELDE. 


* Met zes Pooten; den Kop van *t Borstftuk afge- 
_gonderd. 7 


Gefl. 


261. ONGEVLEUGEL DE Mor. De Staart met 
uitfteekende Draadjes. | 

262. PLANTVLOO. De Staart gegaffeld , omgeboo- 
gen, tot fpringen dienftig, 

263. ZANDVLoo. De Bek met twee Nypers. 

264. Lurs. De Bek met een Angel, die uitgeftooken 
kan worden. 

265. VLoo. Een omgeboogen Snuit met een Angel, 
en Springpooten. | 


Ge 5 ** Met 


SLS TEMATI ACE 
** Pedibus S= 14: Capite Thoraceque ue . 
nitis. K 
Gen, 
266, Acarvus. Oculí duo; Pedés oto; Palpi. 
267, PHALANGIUM. Oculi quatuor 3 Pedes oto; 


Palpi Chelati. 
268. ARANEA. Oculi olos Pedes otto; Palpi Cia. 


vati. 

e6g. ScorPro. Oculi octo ;- Pedes eso s Palpi Che- 
lati. 

270, CANCER. Oculi duo s Pedes gehele Primo Che. 
lato. 


271. MoNoevrLus,. Oculi duo; Peder duôdecim ‚ de. 
cem Chelatis. 
072. ONIiscus, Oculé duo; Pedes vabratdindn. 


v** Pedibus pluribus „, Capite a Thorace. dise 
creto. 


273. SCOLOPENDRA, Corpus lineare. 
24e JULUS. Corpus fubeylindricum. 


SSS SSS SSS Es 
NAAMEN per SOORTEN. 

J, Rang. SCUILDVLEUGELIGE, 

Gen. 1. SCARABEL TORREN, 


* Met het Borstftuk gehoornd. 


Sp. 1. Scar. Hercules, Am. Vlieg. Eenh. IS, Sr.bl. 143 
| Sp- 2 


B DW TZER 


' hdd Met agt tot veertien Pooten: den Kop met het 
Borsiftuk ie 


Gefl, 


266, Mvr. Twee Oogen ; agt Pooten 5; Voelers, 

267, LANCPCOTIGE SPIN. Vier Oogen ; agt Poo- 
ten; gefchaarde Voelers. 

268, SPINNEKOP. Âgt Oogen ; 5 agt Pooten ; ge. 
knodfte Voelers. 

269. SCORPIOEN. Agt Oogen 3 agt Pooten; ge- 
fchaarde Voelers, 

270. KreerT. Twee Oogen; tien Pooten, de voor. 
fte gefchaard, 

371. WATERVLOO. Twee Oogen: 5 twaalf Pooten; 
waar van tien gefchaard, 

272, PisseBED. Twee Oogen en veertien Poos 


tens 


tex Met veele Pooten , den Kop van het Borst 
fluk Ed 


273, DUIZENDBEEN. Het Lyf overal even breed. 
274. MiurisoeNrPoor. Het Lyf rolrondagtig. 


SSS SESSIES SSI SINE: 
9, Scar. Gideon. Indiis. Kleine dito. IX, Sr. hl, 147 


3. ACteon. Americâ, Vliegende Stier. bl. 143 
de Sim/on, —-— Samfon. Dl. 159 
Se Tityus. Am. f‚ Vliegend Eenhoorntje. 


6, Atlas. Amer, Vliegende Olyphant, bl. rsr 
de dloëus. Amer.b, &auftr, Bul- Tor. bl. 153 
Sp. EN 


SYSTEMATISCHE 


SPE ö. Scar. Molosfus. Chinâ, Dog- Tor IX. Sr, bl. 18r 


LOD 
10 
Ir, 


Typheus. Angl. disp. Eur. Stiertje. bl. 154 
Lunaris. Europâ: Kromme Hoornt. bl. 172 
Cylindricus. Rolronde For. bl. 177 


xx Met het Borsifluk niet ; den Kop al gehoornd:- 


Sp. 12. Scar. bilobus. Europ, aultr. T weeborftige. | 


13. 
14. 
IS. 
16. 
Ard 
18e 
19, 
20. 
al. 


23e 


a 
24e 
25. 
26. 
07, 
aö. 
20. 
30, 
81. 
32, 
33 
34e 
35 


Lancifer. Brafiliâ. Piekdraager. 
Rhinoceros. Afiä. Indifche Rhinost. bl, 18e 


__Naficornis. Europ. Europifche dito. bl. 155 


Carolinus. Carolinâ. :arolinifche. 

Mimas. Amer. mer, Bochel- Tor. bl. 182 
Sacer, Eur. Africa. Heilige Tor. — 
didymus. Ainericâ. “Tweeling. bl. 183 
yalgus. —— Wydbeen. en 
_Hispanus. Eur. Barb. Spaanfche, 
Carnifex. Carolinâ. Beul. bl. 178 
Granarius. Europâ. Tarwe-Graantje. 
Nuchicornis. 


Vacca. Koeitje. 

Taurus, « Bulletje. 

Bifon. Bifon. 
Jubterraneus. Onderaardfche. bl. 185 
erraticus. —= Doolende. bl. 186 
Maurus. Barbariâ. Moorfche, 
fosfor. Europâ. Graaver. en 


Fimetarius. — Mest -Torretje. bl. 187 
haemorrhoidalis, sommen Roodgatje. bl. 191 
confpurcatus. Bemorfte. bl, 192 
Marianus. Carolinâ. Mariaanfche. 


si" Ven 


Nekhoornige. bl.184 


\ 


PBD A DW YZ ER 


wkk Met den Kop en ’ Borstfluk , beiden, onge= 


hoornd, genaamd Kevers. 


Sp. 36. Scar. Gigas. Egypto. Reus-Tor.X.Sr.bl.1g2 


Be, 


39. 
39. 
40. 
AL. 
42. 


Scaber. Indià. Ruuwe Tor. bl.193 
laticollis. Chinâ. Breedhals. 

longimanus. Indiâ. Langge-armde T.bl. 193 
Pilularius. Europè. Pillen - Tor. bl. 104 
Schefferi. ——= _Schaeffers- Tor, El. 105 
Stercorarius. —= __Mest- Tor, bl. 196 
Vernalis. — … Voorjaars- Tor, bl. 202 
Calcaratus. Egypt. Gefpoorde. bl, 203 
Schraberi. Germ. _Schrebers - Tor. 

ovatus. Eyvormige. 

„Amazonus. Surin. Amazoon. 

Sabulofus. Europà, Zand- Tor. bl. 203 
Chryfis. Amer. m. Goudgroene. bl. 204 
Surinamus, Surin. Surinaamfche. 


nitidus. Carolinâ. Glanzige. bl, 204 
festivus. Amer. _ Aartige. bl. 205 
lineola, —— Geftreepte. 


fliëticus. Barbarià. Geftippelde. 
Sepicola. Indiâ. Haag - Pors t aps 
Syrlacus. Syrifche. ee 
Fullo Eur. Barb. Duinkever. bl, 225 
Aesricola. Eur.auftr. Veld- Tor. 
Horticola. Europâ. St. Jans Kevertje. bl.ao7 
Melolontha. Molenaar. bl sro 
Solftitialis, — Juny- Kever. Haar 
Occidentalis. Carol, Westindifche, 
Hemipterus. Europ. Halffchildige. — bl. 224 


_ Farinofus. sm _ Zwartmeclige. 


Sp. 65. 


SYS EMA TELS GHE 


Sp. af Aulicus. Africâ,  Hoffelyke.IX.Sr. » 


64. 

67. 
68. 
69. 


longipes: Cap.b.Spei. Langpoot - Kever. 
Lanigerus. Indiâ. Woldraagende. Il, 204 
fgualidus, Germaniâ.Ruige- Tor. 

hirtellus. Borftelig ruuwe. 
fasciatus. Europâ, Bloemkevertje. bl, 229 
Indus. Indiâ. Indiaanfche. bl. s3r 
brunneus. Europâ. Bruine Kever. bl og2 
Capenfis. C. b, Spei.Kaapfche. mn 
Eremita, Eur.auftr. Eremiet. 
fascicularis. C. b. S. Gebondeide, 

punctatus. Carolin. Zwartvlakkige. 
Lanius. Americâ. Jamaikafche. bl.233 
Auratus. Europà. Gouden Tor, 
variabilis. Veranderlyke. bl. 40 
eruginofus. Barb. Spaanfch groene. 
nobilis, Europâ. Edele Tor. bl, 240 
CNEUS. Koperkleurige. 
quisquilius.Kuropà, Geerstkoorntje. * — 
guadrimacülatus. —Viervlakkig Torretje. 
plagiatus, —— _ Rosvlakkig. 

rufipes. | Roodpootig. _ bl.o4r 
Ceratonie. Lgypto. Sc. J. Br. Forretje. Dl. 244 


Gen. 19e. LUCANL. HERTSHOORN . TORREN. 
Sp. 1. Luc. Ceryus, Europá. Vliegend Here. bl. o4s 


Capreolus, Am.fept.Het br. Rheetje, hl.258 


tridentatus. Suec. Drietandige, bl. 26t 
interruptus. Amer. Afgebrokene. bl. e6o 
carinatus Indiâ. Gekielde. bl-261 


parallelopiped, Eur. Balkagtige, bl. 262 
Carahoides, —= Het bl, Rheetje, bl.263 
Gee 


CAB Db ArDUWiN- Zie R 
Gen. ror. DERMESTES, TORRETJES. 
Spe. te Derm. Lardarius. Eur. Spektorr. IX. Sr. bl, 263 


13. 
14. 
15. 
16. 

17. 
18, 


IQ 


20. 
ai. 
22, 
23. 
ad. 
25. 
4 3Ó, 
87. 
98, 
29. 
39 


elongatus, — — Draad-T orretje. 


UNTALUS, mmm Gegolfd. bl. 272 
Pellio, —— Gelink bl. 273 
Capucinus, —= Kapucyn. bl. 285 


muricatus. Guin. Gedoornd. 
typographus. Eur. Letterzetter.  h.2836 
chalcographus. — Plaatfnyder. 

micrograplmus. … Schryftorretje. bl.286 


| _poligraplus, —= Tekenaar. bl. 287 


Piniperda, — _Pynboom -Plaag. il. 287 
domesticus, — Kloptorretje. bl, 20a 


violaceus, — Blaauwagtig. bl. 288 


hirius. —— Ruig. 
Feneftralis,— Venftertorretje. bl. 200 


melanocephalus. — Zwartkop. bl, 295 
Scarabaoides. — Tor -agtig. bl,298 
Murinus. — Muisvaal, Il.a9s 
Paniceus. Brood. Torretje. bl 306 


_Euftath. Euft. Ins. Kampernoelic.T. bl. 307 


Ferrugineus. Eur. Roestkleurig, 


Fumatus. Rookerig, 

Pedicularius, — Luistorretje. bl. 907 
Pulicarius, — Vlootorretje.  H. 308 
Pfyllius, — — Gezoomd. bl. 309 
SCANICUS, — Sweedfch, manen 
foort argent Geelzydig. ee 


NILEr. —_— Zwart. 
Surinamenfis.Sur.Surinaamfch. _ ‘bL 310 
hemipterus, == Halffchildig. bl 3:0 


sÉ ST EMA TISH 


7 
Gen. 1o2. PTINIL BOORTORRETJES, 
Sp. 1. Pein. Peétinicornis. Eur. Vederfp, IX. Sr. bl. 278 


2, pertinax. —— __Hout- Torretje. Il. 280 
8. mollis. —= Zagt Torretje. bl.2ös 
4. Imperialis. Sueciâ. Arenddraager. 
Si: Fur. Europà. Bokagtig. Dl. 557 
ó. Germanus. Germ, Hoogduitfch. 


Gen. 193. HISTERES. MESIKEVERTJES. 


Sp. 1. Hist. maximus.Indiâ. Zeer groote. 


en major. Bârb. & Ind. Groot dito, 
3: unicolor. Europâ. Eenkleurig. bl. 313 
4. Pygmeus. Sueciâ, Dwergje. bl. 315 
5. bimaculatus, Eur. Tweevlakkig. 


6. quadrimaculatus, — Viervlakkig. bl.316 


Gen. 194. GYRINI. DRAAYTORRETJES. 


Sp. zr. Gyr. natator. Europâ. Zwemmend. X.ST. bl 35 
Ls Americanus. Amer. Amerikaanfch. 


Gen. 195. BYRRHI KNAAGTORRETJES. 


Sp. 1. Byrr. Scrophularie. Ear, Speenkr. IX, Sr. bl. 209 
2e Mufeorum. Kabinetten. bl. 30 
3e Verbasci, — _ Wollekr.-Torretje, 

4. Pilula. == Pil-Torretje. Ll 297 


5: Vagus. Zwervend. 
Gen. 196. SILPH/Z., DOODGRAAVERS. 
‚Sp. 1.Silp. Germanica. Germ. Zwarte. bl. 319 
HD. Vespillo. Eur. Am, Bonte. == 


3e bimaculata. Barbar. Tweevlakkige. 
Op. 4. 


EB A DEW YZ ER 


Sp. 4.Silp. bipustulata. Europ. Tweepuift, IX,Sr.ll.324 


Jet 


ó, 
Ve. 
8. 
9. 
10. 
IL. 
12, 
14. 
14. 
15. 
1. 


ee 
18. 
\ 


Ig. 
oò. 


21 


02, 


De 


d4, 
5. 
26, 
27. 
29. 


29, 


30: 
31e 


2s 


Ken 


34 


quadripustulata, — Vierpuiftige. 
Indica. Indiâ, Indifche, 


__ Americana. Amer. Amerikaanfche; 
Seminulum. Europ. Zaadkorreltje. 
Agnricind. Zwambeestje. 
Rusfica. - Rusfifche. 
Lüttoralis, ——=:  Oeverbeestje, 
OIrata. — Geheel zwarte. 
Thoracica. ——= _ Schilddraager. 
guadripunttata. — Vjerftippige. 
opaca. Donkere, 
rugofa Rimpelige, 
Sabulojd, —=m __ Zandige. 
obfcura. Doffe. 
Ferruginea. — _ Roestkleurige. 
Reticulata, — Netswyze. 
groifa. Ovaale. 
ODlOnga. — Lan gwetpige. 
Jcabra, — Ruuwe, 
rufipes. mand Roodpoot, 
Aquatica, — _ Waterminnaar, 
Juccincta. Sueciâ, Omgorde. 
Colon, Europâ. Colon. 

Fuscà. Suecià, Rruise, 
depresfa. Europâ. Platte, 

_Srifea, _ Graauwe. 


testaced, German, Tegelroode. 
@ftiva. Europâ.  Zomerfche. 
Pulicaria, — _ Vlooagtige. 
Pedicularia, =— Luisâgtige. 


e 


eenen 


bl, 326 


bl. 340 
Dl, 34E 
bl, 34t 
bl, 343 


bk. 343 


s Ee 2 


bl. 343 


bl. 344 
Sp. 35, 


\ 


S YS. BMA TTS CHE 


Sp.35-Silp.atomaria. Succiâ, Neetagtige, IX.Sr, 
Gen. 197. CASSIDZE. 
Sp. r. Casf‚ viridis. Europâ. 


Murraa. === 
nebulofa, == 
nobilis, === 
vibex. Germaniâ. 
maculata, == 


Spinifex. Americâ, Gedoornd. 


bicornis, === 
cruciata. == 
bifasciata. 
flava. == 
PUTPUreA, mn 
leucophaea. == 
MATZINGLA, 
Reticularis. ——= 
variegara. — 
_grosfa. _—— 

clathrata. Indiâ. 


SCHILDPADJES. 

Gr. Schildpadje. bl. 347 
Murrayfch, 

Gewolkt. bl. 350 
Sierlyk. Dl. 351 
Bloedftreepig. | 
Gevlakt, 

Tweehoornig, 

Gekruist. vl. 354 
Tweebandig, 
Geel, ___ 
Paarfch; bl. 355 
Rood met geele Stipp. 


Geel gerand. bl.355 
Zwart geftippeld. —_ 
Bont Schildpadje, bl.356 
Groot Bloedkleurig. — 
Getralied, hann 


Jeptemgutt. Ind. Or. Mer zev. Vlakken, 
exclamationis. Am. Verwonderlyk, 


. Jamaicenfis. — 
cyanea. Brafiliâ, 


Jamaikaafch. bl. 357 
Blaauwgroen. _—_— 


marginata Ind.Occ, Zwart Gerand. 


vegualis. Amer. 
Juppofita. —— 
lateralis, 
Discoides. —— 
Petiveriana. Afiâ, 


Oneffen, bl. 358 
Onderfteld. 
Zydvlakkig. bl. 358 
Middelvlakkig, 
Petiverfch. bl. 359 
| Sp. 29. 


KW tz er 


Sp.29. Casf. bipunêtata. Ind,Or. Tweeftippig.  ÌX.Sts 


30, 
SI. 


bipustulata, Am.mer. Tweevlakkig, 
angustata, Indiâ. Verfmallend, 


Gen. 198. COCCINELLZE. HAANTJES, 
* De Dekfchilden rood of geel met gwarte Strippen 


Sp. 1. Cocc. marginatà Amer. Gezoomd Haantje, 


Je 


Surinamenfis. Sur. Surinaamfch, 
Sansuinea, Surin. Bloedr. Haantjes 
ömpunctata, Europ. Ongeftippeld. 
annulata, Germ. Geringd, 
unipurctata Eur. met één Stip, 
bipunctata. — met a Strippen. 
bripunctata, —= met 3 Stippen. 
quadripunctata. G.met 4 Stippen. 
Hebrea, Europâ. Hebreeufch. 
quinquepunctata. met 5 Stippen. 
Jéxpunctata. Suec. met 6 Stippen, 
brifasciata Lapp. met 3 Banden. 
hieroglypliica.Suec.met Karakters. 
Jeptempunctata,kur.met 7 Strippen. 
noveimpunctata. — met 9 Stippen. 
decempunciata. — met 1a Stipper, 
undecimpunctata, met 11 Stippen. 
duodecimpunet, — met 12 Stippen. 
bredecimpunct, — met 13 Stippen. 
gUUUTIECUMP. — met 14 Stippen 
fedecimpunctata, — met 16 Stippen. 
Ocellata —= mei Oogjes, 
octodecimpunct. MEL 8 Strippen 
novendecimpunct, met 49 wrippen. 


Hh a 


il 302 


bl. 36 


bl. 368 
bl 366 


bl. 366 
b!,367 
bl 370 
bl, 37E 


en mec 


bl. 37ä 


mn rene 


bl 278 


bl, 356 


Sp, 26, 


SYSTEEM ATTISCHE 


Sp. 26. Cocc. vigintiduop. Eur. met e2 Stippen. nn 


27. yigintitriapunct —met 23 Stippen. 

28. Vigintiguatuorp. — met 24 Stippen. bl. 377 
29. wigintiquinquep. — met 25 Stippen — 
30. conglobata. —-— met veele Stippen. bl.378 
QI. conglomerata, —= mer famenl. dito, —— 


** De Dekfchilden rood of geel, met witte Vlakken. 
Sp. 32. Cocc. guttato-punct.Eur.m. Stipp. enV lakj. bl.379 


33e decem-guttat.Suec.met 1o Vlakjes. 

34e guatuordecimg.Eur.met 14 Vlakjes. bl, 380 

35e, fexdecimguttata, met 16 Vlakjes. ———= 

36 octodecimguit.Suec.met 18 Vlakjes. bl. 385 

37. vigintiguttata.Eur.met 20 Vlakjes. —— 

38. oblongo- guttata. —met langwerpige. —— 
30, obliterata, —= __metflaauwe Vlakj.bl.382 


*** De Dekfchilden zwart, met roode Vlakken. 


Sp. 40. Cocc. impustulata. Germ.zonder Vlakken. 


41e Cacti. Amer. van de Opuntia. _ 

42 bipustul, Eur. Am.mer2 Pukkeltjes. bl. 382 
43e guadripustul. Eur. met 4 dito. Dl. 383 
44. Jexpustulata. — met 6 dito. 
45. decempustulata. — met 1o dito. Dl. 384 
46. quatuordecimp. — met 14 dito. —_—_ 


jhr fedecimpustulata.— met 16 dito. Dl. 385 


Bk De Dekfchilden zwart, met witte of geele Vlak- 
ken. | 

Sp.48. Cocc. Pantherina, Eur, Luipaardagtig. bl. 386 

49e Tigrina, === __ Gerygerd. bl, 387 

/ ‚ Ge- 


BAD WY ZE 


Gen 199. CHRYSOMELZE. GOUDHAANTJES. 


4 Met het Lighaam Eyrond. 


Sp. 1. Chry(. Gigantea, Indiâ. Reusagtig. IXS, bl. 335 


_Gibbofa. Surin. Gebocheld. - bl. 387 
gwinque punct.Am.Vyfvlakkig. _ bl, 385 


Gottingenfis. Eur. Gortingfch. bl, 390 
Tanaceti. — __ van ’t Reynevaren.bl.291 
Hamorrhoidalis— Roodgatje. bl. 302 


Graminis. —= _ Groen v.’t Gras. bl. 304 
Enea, Koperglanzig. bl. 395 


Ani, —= ‚van de Elzen. - bl. 396 
Betula, — van de Berken. … b/.399 
hemoptera. — _ Roodwiekje, bl 401 


 Oeccidentalis, Am Westindifch. Zl, 492 
Cerafi. Europâ. van de Kerfen., 
Padi, v. de Vogelkerfen. bl, 402 
minutisfima, Suec.by uitftek klein. 
Armoracie Eur. van de Mieredik. bl. 403 
Cerealis. — _ van het Koorn. 
fastuofa. Sueciâ, het Pragtige, bl, 396 
Jpeciofa. Germ. zeer fchoon. | 
Halenfis. «… van by Halle, 
Hypocheridis.Ear. v‚’t Havikskruid, 5]. 403 ° 
vulgatisfima, == allergemeenst, nnen 
Vitellinn, — Eijergeel, bl, 404 
Polygoni, — Vv.’ Varkensgras. HJ, 405 
pallida. — ___ Bleek der Wilgen, bl, 407 


_Staphylea. —_—— Eruinrood, men 


POlita. mamamammars Gepolyst, naer 
lurida. Germ. — Donkerb, Duitfch. 


Hh 3 op, 29. 


SYSTEMATISCHE 


Sp, 29. Chryf. clavieornis. Amer. Knodsh. IX, Sr, bl.408 


30e 
31. 
3. 
33e 
3de 


/ 35, 


50, 


Populi, Europâ. der Popelieren, —= 
Viminalis. der Bindwilgen, bl. 409 
decempunêtata. — met 10 Stippen. bl. 41o 
Variolofa. Africâ. Pokpuctig , Afrik, 

Lapponica Ear. Laplandfch, bl, 411 


undulata. Javâ. Gegolfd,Oostind. 


Boleti. Europà, vande Kampern, Al. 412 


_ECollaris, —=—= Gekraagd, 
Sanguinolenta.— Bloedkleurig, &l,a13 
marginata, — Gegoomd. —_—__—_ 
marginella. —- _ Gerand, Dl, 414 


Castanei Surin, — vande Karftengen. 
Analis. Europâ. Rood gezoomd, 
coccinea —— Hoog rood, bl.A15 
Philadelphic.Penf.Penfylvanifch.. 
trimaculata. Am. Dricvlakkig. 
Americana. Barb, Amerikaanfch, bl 416 
Lineola. Americâ. Zwartftreepig, 

efluans —=— —_ Viervlakkig. 

facra. Paleftinâ, v.’t Heilig Land. bl 416 
minuta, Europ. zeer klein, nn 


*k Springende, met de Agterpooten zeer dik. 


Sp. 51. Cryf. Oleracea. Europ. der Moeskruiden. bl, 417 


SA 


53 
54. 


56, 


37 


bicolor, Amer. __Tweekleurig, 
Ciuryfoceph. Suec, Geelkopje. b. 419 
Hyosciami. Eur. v. het Bilfenkruid, —_ 
atricilla ———= _Zwartkopje, 
erytrocephala.suec.Roodkopje. bl. 420 
Modeeri, kuropà, Modeerfch, | 
Sp. 58, 


EBUO A DUW WP tp 


Kv 


Sp. 58. Chryí, Helwines, Europ. v.d.Boekw.IX.ST.bl.429 


59. 
69. 
ha 4 
62. 
63. 
nk oM 
65. 
66. 
67. 
69. 
69. 
70. 
7. 


Sp. 72, Chrv£. cyanea. Amer. 


73 


exfoleta, —— _ Vaalgeel, 
nitidula. —_ …« Glanzig, 
trifasciata, ——— Driebandig. 
Nemorum. ——— der Bosfchen. 


Rustica. —— _ Boerfche, 
Pulicaria, —— _ Vlooagtige, 
rufipes. == Roodpootje. 


fuscicornis, Germ. Bruinhoornig. 
Holfarica, Europ. Holfteinfch, 

‘hemîspher. Germ. Rondagtig. - 
Surinamenfis. Sur, Surinaamfch, 
S, Littera. — Letter S. 
LEquinoCtial, Am, Evenaarfch. 


Eh Met het Lighaam Rolrond, 


Ie) 


Bruinblaauw. 
tridentata. Europ. Drietandig. 
Gorterie.C.b Spei,van de Gorteria. 
Aurita. German, Geoorde, 
guadripunêtat.Eur.met 4 Stippen. 

_ quadrimaculata. — met 4 Vlakken. 
bipunctata. —= met 2 Stippen. 
octoguttata. Hisp. met 8 Vlakken, 
guadripustul, Eur. met 4 Puisten. 
Scopolina, Auftriâ, Scopolifch. 


Morei, Europâ, Roodvlakkig, 

_ bilineata. _ Tweeftreepig. 
Niens. — Glinfterend. 
Barbarce, —— vande Barbarea, 
Sericea, ——— _ als Zyde. 

Hh4 


mn en 


bl. A21 


bl. aat 


bl. 422 
bl 423 
ble 424 


bl. 425 


bl. 425 


bl,427 
Dl. 428 


bl. 429 


Sp. 87. 


SYSTEMATISCHE 


Sp. 87. Chryf,labiata, Europ. Gelipt, * IX. Sr, 
KD, Coryli, —— __ der Hazelaaren. bl.430 
8ge Pini, == der Pynboomen, == 
00, Bothmica. —- _ van Bothnie, ———= 
QI. Cordigera, —— Hartdraagend. ——= 
92. Jexpunciata Eur, metóStippen. bl43r 
93: decemmaculata — met 10 Vlakken, —= 
94. guatuordec. Ind, met 14 Stippens 
05. longimana. Eur. Lang gearmd. 
Qó, ob/cura, —_— _ Donkerkleurig, bl.431 


kt Met hed Lyf langwerpig en ’t Borstftuk Jinal= 


ler, 


Sp, 97. Ghryf. Merdigera, Eur. Lelie» Torretje. bl. 432 


98, 
99: 
100. 


Tor. 


TC2, 
FO3e 


104» 


1045. 
106, 
107. 
105% 
109, 
110. 
III 
AE 
313e 


Stercoraria. Afr. Afrikaanfch. 

Nymphee. Eur. vande Plompen. JJ, 438 
Caprea. —— vande Wilgen: … DJ, 436 
Calmarienfys. — van Calmar, / 
tenella. == zeer teder. 
quadrimaculata.—Viervlakkig. EL, 436 
cyanella, —— Hemelfchblaauw. —= 
Melanopa. ——=  Zwartpootig, bl. 432 
flavipes. Germ. Geelpootig. | 


_tomentofa. Carol, Woll. Karolinifch, 


punctatisfima.Sur.vol met Stippen. 
octopunctata —— Agtftippig. 
duodecimp. Eur. met 12 Stippen. bl.4372 
Phellandrü. —- v‚de Water- Eppe. —= 
Asparagi, == vande Aspergie. bl, 438 
Campestris. Barb, Barbarifch, — 


EER KR Dio 


BLAD WT ZE RK 
atx Die zeer langwerpig zyn. 


Spr 14. Chryf.Sulphurea. Norv.Zwavelg. EX. ST. BJ, 440 


115. Ceryina. —— Hertshoornig. _—= 

116. Caraboides. —- Toragtig. 

117. Ceramboides, — Bokagtig. Dl. 441 

118. _ Murina. —— Muisagtig. en 
19. Mirto, Ruighaairig. hans 

120. pubescens. Germ. Wollig. 

ion. Inda. Indiâ, Oostindifch. bl. 441 

122. elongata. Germ. zeer {mal. Dl. 442 


Gen. zoo. HISPZ, DOORNTORRETJES. 
Sp. 1. Hisp. atra. Europâ. Zwart Europifch. bl. 406 


2. testacea. Barbar. Rood Barbarifch. 
3e bihamata. Indiâ. Tweehaakig. 
4. mutica. Europà. Ongedoornd. 


Gen. sor. BRUCHI, ZAADTORRETJES/ 
Sp. 1. Bruch, Pifor. Am. Sept.Erwten-Torretje. bl.302 


2. Theobrome. 1.Or.T heobroma-Torr. 

ze Gleditfie, Am. f, Gledicfia= Torr. 

do Baëtris. Amer. Palmiet- Torretje. 

5. Granarius. Eur. Koorn- Torretje. 

6. __Seminartus, — Zaad - Torretje. 

J. …_Pectinicorn.Chin.Kamhoornig. Bl. 502 


Gen. oo2. CURCULIONES. OLYPHANTJES. 
* Langfnuitig met de Dyên eenvoudig, 


Sp. 1,Curc. Palmarwm. Índiâ. Palmiet-Tor. _Dl.445 
2. Indus, ——== Indiaanfích, bl. 449 
Hhs5 „SPB: 


SYSTEMATISCHE 


Sp, 3. Curc. hemipterus. Indiâ, Halffchild.IX.ST.bl. 452 


4e 
5. 
6e 
Ze 


16. 
I7e 


24e 
25. 
26e 


oö. 
29e 
30. 


32. 
33- 


Alliarie. Eur. _ v.d. Look z. Look.bl.453 
cyaneus. === emelfchblaauw, men 
Cracca. ——= ve de wilde Wikk. 


Campamule. —== v.d.Klokjes Plant. 


Badenfis. Germ. van Baden. 

equatus. —= _ Koperkleurig. | 
aterrimus. Europ. Geheel zwart. « bl. 453 
Cerafi. — der Kerfeboomen. —= 
Pruni-—— __ der Pruimboomen. 
geridulis. ——=  Scherpfappig. _ bl.454 
purpureus. == _Purperkleurig. bl, 455 
Frumentarius. sa Roode Kalander. —= 


Granarius. —— Zwarte Kalander. bl. 456 
Dorfulis. —- _Rugítreepige. bl. 459 
melanocardius. Ind. Hartvlakkig. _——= 


Pini. Europà. der Pynboomen. bl. 460 


Lapathi, —— … v.d. Water- Pat. bl. 461 
Cupreus. — _ Koperig. en 
faber. == Ruuw. bl. 462 
T, album. —= … De witte T, bl. 463 
ruficollis, —— _ Roodhalzig. 

Quercus. —— _ der Eiken. bl. 463 
Polygoni. —= _ van't Varkensgras. 
Viscarie. —— _ ved. Eym. Lychnis. 
bipunêtatus.—— met e Stippen. bl.464 
quadrimaculatus. met 4 Vlakken. bl. 465 


_guinquemaculatus -met $ Vlakken. —— 


Pericarpius. — der Zaadhuisjes. —= 
Sprengleri. Amer. Sprenglers, 
vittatus. Europâ. Gefnoerd. __#l.469 


SP. 34« 


OBLADWYZER 


‚Sp. 34. Curc. paruptdhes, Eur, Lammaak. IX. Sr.bl, 470 


35 
‚36. 
37 
38. 
rn 
40. 


Anguinus. Germ. Bruinftreepig 
„Ascanii Eur. auft. van Ascanius. 
Algirus. Barb Algerynfch. El47E 
Bacchus. Europ. der Wyngaarden. —= 
Betule ——— der Berken. bl. 472 
Populi …_ der Fopelieren. ne 


ee Re Cruisiet » die fpringen, met de Agter- Doên 


dik. 


Sp.4r. Curc. Becabunge. Eur. van de Bekeboom. 


42. 


43. 


44e 


45. 


Alm == van de Elzen. bl. 473 
SAliCiS, mmm vande Wilgen, ——= 
Fagî. ——r= vande Beuken. Dl-474 
Segetis, =—e der Koorn « Aairen, —— 


*kX Lanefnuitige, met de Dyën getand. 


Sp. 46. Curc. Pomorum. Europ. v de Appelbloef. bl. 475 


47e 
48. 
49. 


"SI, 
52. 
53e 
54. 


Da. 
56, 


$7e 
58. 


59 


50. 


ovalis. == Eyrond Olyph. bl.457 
Carronarius, ern Koolzwart. 
Mucorofus. Indiâ, Geelfchimmelig. 
pufio. indiis. — _ Kl. Olyphantje. b.478 
Vaginalis Surin. Scheedagtig. 
Stigma. Indiis. Gebrandmerkt.. 


| 


1: 


depresfus. Amer, Platagtig, bl, 479 
annwlatus. Indiis, Geringd. meme 
dispar. — OngelvEe 0 1 Ea 
Anchorago. —= Ankeragtig, bl, 480 
Abietis. Eur, der Denneboomen; —— 


Germanus, Germ, Duitfch Olyph. b.432 
Nucum. Europâ, der Nooten. Dl. 483 
| Sp. 60, 


hd & 


S WST EMA TAS CHRE 


Sp. 60. Cyrc, Rumicis. Eurbpâ. v. d.Patich-IX.St.bl. 46T 
6: Scrophularie. —= van 'tSpeenkruid. bl.466 


62. 


63. 


_ 64. 


65. 
66e 
67. 


69. 
vien 


Druparum. 
Violaceus. — _ Violetkleurig. 
quinque - punclat.— met 5 Stippen. 
hispidus. — _ Stekelig. 
Pedicularius. — Luisagtig. 

LOr rin. men Bladdraaijer, _ 


KR Korifnuitige met de Dyèn getand. 


Sp. 68. Curc. Ligustici. Europâ. van de Lavas, 
OVAlus. Eyvormig. 
Cervinus, —= _ Hartagtig. 
ODION ZUS. me Langwerpig. 


Zi 
72. 
rid 


Argentatus. —= Verzilverd. 


m. een regte Sauit. bl.486 


il. 452 


1486 


enmet 


bl.487 
bl. 489 


Dl, 488 


der Peereboomen. bl.487 


bl. 488 


ko ok Kortfnuitige met de Dyën niet Stekelig 


Sp. 74. Curc. Argyreuss Indiis. Zilveragtig. 


15e 
vien 
17e 
70: 
79. 
sa. 

8I. 

82. 
83. 
84. 
85e 
86. 


Regalis. Peru. Koninglyk: 
yiridis, Europâ. _ Gr. Olyphantje. 
Speciofus, Indiis. Sierlyk. 
ruficornis. Eur. _Roodfprietig. 
albinus, == __ Witagtig. 
lineatus. —= … _ Geftreept. 
incanus. —= Afchgraauw. 
chloropus. — Graauwpoot. 
rufipes. — Roodpoot. 
nebulofus. —= _Gewolkt. 
fulcirostris.—= __Groeffnuit. 
aier, — Zwart Olyph. 


bl. 499 


u. 490 


ee een 


bl. 491 


Berne WT 


bl. 492 


5 tm en 


bl. 496 


MD DAW Wezen & 


Sp. 87. Curc. emeritus. Indiis. Grynzig. IX. Sr. bl, 499 
38. barbarus. B, Gall. Barbaryfch. bl. soo 
69. Capenfis. C.b Sp. Kaapfch, ni 


go. Verrucofus mmm Wrattig. bl. 499 
or __ Cornutus. Indiis. Gehoornd. bl. soo 
92 fedecimpunêétat. Ind,met 16 Stippen. bl. sor 
03. Granulatus, —- Pukkelig. mn 
O4. abbreviatus. Mart, Kortagtig. bl, 5o2 
05. apterus. Indiâ. Ongevleugeld. bl, 503 


_Gen.203. ATTELABIL BASTERD-OLYPHANTJ. 
Sp. rt. Att. Coryli. Europâ. der Hazelaaren. bl. 505 


2, Avellana. der Hazelnooten. 

3, Curculionoides. ——= Klein dito. 

4e __ Surinamenfis. Sur. Surinaamfch. bl. 506 

5 Penfylyanicus. Penf. Penfylvanifch. bl. 507 

6. melanurus. Suecià. Zwartítaart. 

7 Betule. Europâ. vandeberken. bl.so7 

8 Formicarius, — Mieragtig. == 

) Sipylus. Sipylo. Oofterfch. bl. 508 
10 Apiarius. Germ. Byënvreeter. wevers 
IL. mollis.-Eur. Fluweelagtig. bl.st4 
12. Ceramboides. —- _ Bokagtig. en 
13 Buprestoides. — _ Toragtig. bl. sis 


Gen. 204. CERAMBYCES. BOKTORREN. 
# Het Borstftuk mes beweeglyke Doornen op zydee 


Sp. 1. Cer.longimanus. Amer. Letterhoute Bok. Dl. 522 
2, trochlearis, Indiâ. m. verheven Stipp. 


0e kk Zet 


SYSTEMATISCHE 


_&* Het Borstftuk gerand met Tanden op de Dd: 


Sp. 3. Cer. Cervicornis. Amer. Schaarbok. IX. sr.bhsaa 


4. 
5. 
6. 
Ze 
8. 
9. 
19. 
Il. 
12. 
13. 
14e 
15. 
16. 
17. 


Armillatus. Indtâ. Ringpoot. 
Imbricornis. Caroí. Schubfpriet. | 
Faber. Europà. Zwarte Houtkever. 
Coriarius. — Lederagtige. bl,527 
melanopus. Carolin. Zwartpoot. | 
Tlhome. St. Thom. St. Thomas = Bok. 
Cinnamomeus. Am. Kaneelkleurige. bl. 530 
Festivus. —=  Aartige. bl. 53r 
depfarius. Suecià. Rosagtige. 
atratus. Ceylon. Zwart. Ceylonfche. 


lineatus. Jam. Gelinieerde. bl. 532 
Spinibarbis..„Amer. Doornbaard. _bl.533 
bifasciatus. T'weebandige. 


planatus. Europâ. Platagtige. 


“ek * Het Borstfluk rond , met vaste weth Pp 


xyde. 


Sp. 18. ber Barbicornis. Afiâ. Baardfprietige. 


19. 
00. 


2Ie 


“2% 
23. 
24. 
os, 


Dad 


26. 


27. 


att 


lie 


Ammîralis. Surin. vanl’ Admiraal. 


Batus. Indiis. Klaauwfpriet. bl.533 
_ Rubus. Indiâ. Doornfpriet. bl. 534 

Araneiforimis, Amer.Spinnekopagtige. 
Sentis. índiâ. Graauwe. - bl. 535 
‚ Farinofus. Amer. Mieelagtige. bl. 536 

Ferrugineus. Indiâ. Langfpriet. bl. 534 

depresfus. Indiâ. _Platagtige. bl.536 

quadrimaculatus. Am.Viervlakkige, 

glaucus, Americà. Zeegroene, bl. 537 


Sp. 29: 


BLAD WYZER 


Sp. 29. Cer. nebulofus. Europâ. Gewolkte. bl. 540 
__39 hispidus. Europâ. Stekelige, mann 
31. _ defertus. Americâ. Geftreepte. bl. saa 
32. _ _fuccinctus, Americâ. Gebandeerde. mn 


3. virens. Indië. Groene Indifche. bl, 543 
34. _moschatus. Europâ. Roozebokje... mm 
35. _ Alpinus. Helvertiâ. Alpifche. bl, 547 


s6. Capenfis. Cap.b.Spei.Kaapfche. 
zj edilis, Europâ. Timmerman. bJ. 549 


30. SUÔOT, Schoenmaaker. b.sst, 
39. Cerdo, Italiâ. „Schoenlapper. _bl,5sa 
… 49. _„Auricomus. Am. mer.Goudftreepig. 
‚4I. « Textor. Europâ.  Weever. bl, 553 
42. ÜTISÙIS memmen Droevige. 


‚43, ___fuliginator. Germ. Schoorfteenveeg. bl. 554 
44. _ Coguus, Canadâ, Kok van Kanada. == 


45. __Curfor. Europâ, Looper. bl.sss 

46. Lamed, Hebreeufche L.' bl. 538 
47. _ _Meridianus. Middagfche. 

48. __ Nollis, mm Nagtvlieger. 


49. _ Inguifitor. mm _ Verklikker. bl. 556 
sa. Kehlert. Italiâ, Kachlers- Bok. bl. SS 
Si. __ Pedeftris. Hispaniâ. Voetganger. 


EK Het Borstfluk ongedoornd en Rolrondagtis. 


SD. 52. Cer. Carcharias, Europâ. Geftippelde. bl. sso 
53. __Fuvencus, Americâ. W ollig gryze. 


54e Surinamus, Surin. Surinaamfche; 
55 _ Scalaris. Europâ. Gehakkelde. bl, sór 
56. Car OU Bertem der Dittelen, 


37: _ Populmus. mn Popelier-Bok. bl.s62 


SYSTEMATISCHE, 


Sp. 58. Cer. Linearis.— Gelyk breede. IX.Sr. 
59. Cylindricus. — __Cylindrifche. bl, 564 


6o.. _ Oculatus. Geoogde. bl. 565 
61. Ramphygeus. Amer. Geelvlakkige. 
62. irroralus.— Wit bedaauwde. 


„63.  ZONATIUS. mmm Gebandeerde. _ bl.566 


stk Tet Borstfluk ongedoornd rondagtig of plat 
Klootrond. 


Sp. 64. Cer. Curculionoid. Germ. Olyphantjesagtige. 
65. _ Serraticornis. Europ. Zaagfprietige. bl.567 
66. hispidicornis. Amer. Stekelhoornige. 


67. rusticus. Europâ. Boerfche. bl. 567 
68. luridus Bruinagtige. 

69. _ femoratus. German. Roodbeenige. bl. 568 
70. violaceus. Europâ. Violette. mn 
zi. Auratus. Americâ. Vergulde. bl. 569 


za. _ Stigma. Amer. Gebrandm. Bok. bl. 569 
73. __ _frriatus Europâ. Geftreepte. bl. 570 
Jús yariabilis.= __ Veranderlyke. bl.57t 
’g  TESLACCUS, Bruinroode, bl, 570 
26. __bajulus. —_— ___Lastdraager. bl.572 
77. _ Fennicus. ——= _Finlandfche Bok. U, 573 
78. licialus. == Geftriemde. 


79. undatus. Gegolfde. bl.573 
80. _Sanguineus. — … _Bloedroode. bl. 574 
81. _ Castaneus. — Kastanje- bruine. bl. 575 


82. _ Cantharinus. Germ. Roestagtig rosfe. 
83. __Ebulinus, Gallià, Water- Vlier Bokje. 


Gen. 


DD 


\ 


In ArDEW- LZR 


_ Gen. 205. LEPTURZ, SLUIK . BOKJES, 


* Het Borsiftuk Eyvormig of voorwaards verlangd 
en Jmaller: de Dekfchilden aan de Enden geknot. 


Sp. 1. Lept. Aquatica. Kuropâ, Waterb, IX. Sr. bl. 577 


14. 


melanura. 


Zwart get. bokje. bl. 578 


_Yubrá, Rood. SH. 58E 


Sanguinolenta, — Bloedrood. 
testacea. —  _ Tegelrood. 


vs revestit4. —= … Omkleed. 


yirens. — Groen Bokje. _bl58t 
Sericea, —=-…… Blaauwe Zyde, bl. 582 


_quadriemacuiata.= Viervlakkig.  —=— 


interrogationis.— Twyfelagtig. bl, 583 


Jeamaculata, —- Zesvlakkig. bl. 584 

_quadrifasciata, — Wierbandig.  —=—— 
attenuata, —= __Puntig. na: an 
NJTA, Zwart Bokje. 


** Het Borstfluk Bolrondagrig , van vooren niet ver= 
Jmallende; de Dekfchilden fbomp , doch niet ge- 


16, 


Aär 
Toe 


19u. 


20. 
21, 
22 


knot. 
Sp. 15. Lept. Virginea. Eur, __ Maagde-Bokje. bl-536 
Collaris, — Roodhalzig, deman 
_ Rustica. en Boerfch. bl. 587 
_Mhyftica, — Geheim. …— 
Ald. _Elzen- Bokje. 

deirita. meme Afgefleeten. ble599 
arcuata. Gr. Onrust Bokje. mste ac 

AERTDASCi men. Witte Woliekr. B. « 
_Arietis. … Kleine.Onrust. _ blesoo 


23. 
24. 


_Preiúfla. — _Zeerklein Bokie. blesor 


li Sp. 25. - 


ee 


SYSTEMATISCHE 
Sp.25. Lept.linearis. Indiâ. Ind.eg.br, IX.Sr.bl.59t 
Gen, 206. NECYDALES. BASTERD -BOKJES. 
* Met de Dekfchilden veel korter dan de Wieken en 


het Lyf. 
Sp. 1. Nec. major. Eur. Gr. Bast.B. X.Sr.bl. 88 
| 2. MINT. Klein dito. bl. go 
8. _ Uambellatarum.Germ.Zeer klein. bl. gk 


*« Met de Dekfchilden Elsvormig, van hangie als 
| het Lyf. 


Sp. 4. Nec. cerulea. Afr.Italiâ. B], Basterd - Bokje. 

5. atra. Eur. Auftralí. Zwart. 

6. tif dek ROG 

% glaucescens. Surin. -G.v. Sur. ix. ST. bl. 587 
8. flavescens. Europà, Geelagtig. 

9. __Podagrarie. Roodagtig. 
io. __fimplex. Eenvoudig. 
1. brevicornis, Guineâ, Kortípr. Guineefch, 


Gen. 207. LAMPYRES. LICHTENDE VLIEGEN. 


Sp. z.Lamp. Notiluca, Eur. Eur, Glimw.lX.S.bl. 593 
ais corusca Finl. Rusfi. Schitterende. 
3. fplendidula. Germ, Glinfterende, 
4e Pyralis. Am. bor. Vuurvlieg, _ 6}. 599 


nen marginata. Amer, Geel gerande.’ 
6. … Hespera, nm Avond lichtende. bl, 599 
7 Ignita, — _ Vlammende. bl, 6oo 
8. lucida. ——- Helder fchynende, —— 
9. Phosphorea. —- Phosphorieke. öl.6ox 
“40. ____Mawritanica. Alg. Barbaryfche. — 


Ile Jtalica, Italiâ.  Icaliaanfche. bl. Goa 
‘ Sp. 12. 


EE LOAD WIT zZz ERS 


Sp. 12. Lamp. Chinenfis. Afiâ. Chineefch. IX.Sr.bl. 6ox 
minuta, Europâ, Zeer kleine, | 
latisfima, Guîneâ. Zeer breede. 


Ï 3 e 
4. 
I$e 


16, 


17. 
18, 


Coccinea. —= 


_Bloedkleurige. 


_Rostrata.C.b.Spei,Snuitige. 
bicolor. Africâ. _ 
‚ Sanguinea, Eur. 


Tweekleurige, 


« 


Scharlakenroode. 


bl. 6og 


Gen, 208. CANTHARIDES. St. JANS VLIEGEN. 
® Met het Borstftuk plat. 
Sp. r. Cant. Sanguinolent.Ruth.Bloedroode. 


2 
ii 
4e 
De 


Os 


7e 
8. 


10. 
Ii. 
Ï. 
13. 
id. 
15. 


16. 


17. 
28. 


19. 


20, 


fusca, Europâ. — Bruine. 
livida, Loodkleurige. 
rufa, — Rosfe, 
ob/cura, —= __Donkere. 
lateralis, wm Geelzydige, 
JENCA. vmmeam Koperige. | 
bipustulata. — Tweepukkelige. 
Pedicularia. Luisagtige. 
Fasciata. — Gebandeerde. 
Liguilata, emmae — T weevlakkige. 
minima. — Zeer kleine, 
Cardiace. —= vande Cardiaca. 
albicans, Witagtige, 
VESTACEA, ammmin  Bruinroode. 
ala, Zwarte. 
_pellinata. Amer. Gekamde. 

Serraia, — __Zaagfprietige. 
tropica. Indiis, Indiaanfche. 
Pellinicornis. Eur. Kamhoornige. 

li 2 j 


SYSTEMATISCHE 


zr rn ** Met het Borstfluk Spilrondagtig. 
Sp or. Cants violacea. Guineâ- ‘ Violetkl. Guin. IX.Sr. 


02. cerulea. Europâ. Blaauwe Europif:bl 616 

23e yiridisfima.— Zeer groene. bl.617 

24. ” virescens. Groenagtige. 

23. Derimestoides, — Torretjes=agtige. 

26. Navalis, eren Scheepshoutige. «bl. 617 
2027. ror melanura, —r Zwart getipte. —= 


Gen. zog. ELATERES. SPRINGKEVERS. 


_ Sp. 1.EL Flabellicornis. Indiâ. _Waaijerfprietige. + 
| 2, fpeciofus.Indiâ. . Zeer fraaije. # 

3. _Oculatus. Amer. fept. Geoogde. bl. 620 
4. __Noêtilucus. Americâ. Nagtglimmende. bl.621 
$. _ Phosphoreus. —— _Phosphorieke. bl. 622 
6 
7 
8 


Porcatus. — Rond gerugde. ee 
Ligneus. Surinamo. Gefpitfte. 
frriatus. ———= Geftreepte. | 
9. _bipustulatus. Europ. ‘T weepukkelige. 
10. brunneus. Bruine, bl.622 
IN Syriacus. Syriâ. Syrifche. 5 ‚bl. 623 
12.  eruciatus. Europâ. _Gekruiste. _—_ 
5. _ linearis, — Even breede. _ bl. 624 
14. ruficollis. —— Roodhalzige. _ 


15. lineatus, Germaniâ. Gelinieerde. 
16. _mefomelus. Europâ. In’tmidd.zwarte.bl.624 


17. aterrimus. — Geheel zwarte. 

18. Castaneus. _ Koffykleurige. bl.62s 
„19. livens. — Bruinroode. 

go. Ferrupineus.Suec. - Roestkleurige. _pl.6as- 


er. Sanguineus. Europâ. Bloedroode. _ _bl.626 
é| Sp. 22. 


BL A DW 


Sp. 22. El. Balteatus. EuropÂ. 


23: 
aA. 
25. 
2ó. 
27. 
28. 
29. 
30. 
31. 
92. 
33 


3de 


155 


Sp. 


zie Cra 


396. 
ri 
39, 


Gen. 210. CICINDEL ZE. 


1. Cic. Campestris. Europà. 


ON Gi Ea GO Led 


Oo Pu 


marginatus. — 
Sputator. — 
ob/curus. _— 
UTIStis. — 


ì fasciatus. —— 


Murinus. — 
tesfellatus. —= 
Germanus. —= 
Zneus. — 
Peëtinicarnis. — 
niger. — 

MUNULUS. —= 
pulchellus. Scanid. 
tetrastichon. Africâ. 


Buprestoïides. Europà. 
Dermestoides. Suecià. 


hybrida. | 


TZ BEE 


Gesjerpte. IX. Sr-bl. 627 


Gerande. bl. 628 
Spuuwende. ne 
Donkere. bl. 629 
Droevige. en 
Gebandeerde. 
Muisvaale. -— _bl.óso 
Vlakkige. 


Hoogduicfche. 
Koperkleurige. bl. “30 


Kamhoornige. 
Zwarte. bl. gt 
Kleine. en 
Zeer fraaije. | 
Vierftippize. 


Agret= Toragti ge. 
Torretjes- gelyke. 


ZANDLOOPERS, 


Gr. Europifche. bl. 633 
Paarfche dito. bl;635 


_Capenfis. Cap.b.Spei.Kaapfchie. 


Germanica. Germ. 
Virginica. Carol. 
Carolina. 
_ quinoëtialis. Sur. 
‚_Sylvatica Europâ. 
Maura. Africâ, 
Riparia, Europâ. 
Flavipes. — 
Rupestris, — 


Hi 


Hoogduitfche, _bl,635 
Virginifche, 
Karolinifche. 
Surinaamfche. 

Zwarte Kurop. bl. 636 
Afrikaanfche. _ bl. 658 
Oevers Zandloop. ——= 
Geelpoor. 

Rots - Zandlooper.=— 
3 Op. \I3: 


SYSTEMATISCHE 


Sp. 13. Cic. quadrimaculata. Eur, Viervlakkige. IX. Sr. 


Sp. 


14- 


Aquatica. — ___Water-Zand!. bl639 


Gen. err. BUPRESTES. AGRET - TORREN. 


ka) 


dd 


* Met de Dekfchilden hoog gerugd. 
1. Bup. Gigantea. Am. Afiâ. Egypt.Luis.X.Sr.bl. a 


ofto- guttata. Eur. Agtvl. Europif. bl. 5 


“xn Met de Dekfchilden naar de Tippen Zaagswyze 


ej3 
4. 
5 
Ó. 
7 
8 


getand. 


ene Jgnita. Indiis. Vaurige Oostind. bl. 6 
‚firitta. Smalle dito. bk? 


Sternicornis. Indià, Gehoofnde. Ad 
Mariana.Eur. Am. Marylandfche. bl, 8 
Chryfostigma. Eur. Goudvlakkige, 
Rustica. ——= Boerfche. bl, 9 


Kok Met de Dekfchilden effen van Rand. | 
Sp. 9.Bup. Auftriaca. Auftr. Ooftenrykfche. 


IO, 
Il. 


52. 


13. 
14. 
15. 
16, 
17. 
„18, 


19. 


len 
2T, 


Aurulenta. Carol. Goudrandige. 
Tenebrionis. Eur. Af. Meeltor - agtige. 
Fascicularis. C.b.S.Pluimfchildige. bl. ro 


hirta. Ruige Kaapfche. bl, 11 
Rubi. Galliâ. der Braamen. 

nitidula. Europâ. Glanzige. bl. zr. 
bimaculata. Indiâ. Gefpiegelde. 31. re 
novem macul, Barb. Negenvlakkige. 

tristis. Indiis. _. Droevige. bl. 13 


ZEnea. Buropâ, Roodkoperkleurige. 

Cuprea. Indiis, __Geelkoperkleur, bl, 13 

nobilis. —= Edele. er 
Sp. 22. 


Bike A DW YZ EK 


Sp. 22. Bup. guadripunttata, Eur. Vierftipp. X.ST. bl. 


23. 
od. 
25. 
26. 
27 
08. 
29. 


minuta. Sueciâ, 


_ contractilis. —= 


VITIJIS, 
atra. Germaniâ. 


‚festiya. Barbariâ. 


linearis. Americâ, 
granularis, Europâ. 


Zeer kleine. bl. 
Samentrekkende. 
Groene. bl. 
Zwarte Duitfche. 
Aartig getekende. 
Even breede. 
Korrelige. 


bl. 


‚ Gen. ara. DYTISCI, WATERTORREN. 


* Met doorbladerige Sprieten. 


Sp. zr. Dyt. piceus. Europà. 


Oe 
3e 


4e 


5e 


Caraboides. —= 


Groote zwarte, bl. 
Kleine zwarte. bl. 


Scarabeoides. —= Toragtige. 


fuscipes. — 
luridus. Europà. 


Bruinpoot. bl. 


Bruin geele. 


*k Met Borftelige Sprieten. 


Sp. 6. Dyt. latisfimus. Europâ. 


marginalis. & Am. f. 
femiftriatus. — 
frriatus. — 
fuscus. — 
cinereus. —= 
fliëticus. Barbariâ. 
fulcatus. Europà. 
erythrocephalus, mn 
maculatus. — 
ferrugineus. —= 
bipustulatus. Suecià. 
ovatus. Europà, 


Zeer breede. bl. 
met geele Randen.bl. 
Half geftreepte. bl. 
Gefltreepte. bl. 
Bruine. bl 
Graauwagtige. bl, 


Gebrandmerkte. 


Geribde. bl, 
Roodkop , kleine. h/, 
Gevlakte. bl. 


Roestkleurige. 
Tweepukkelige. 


_ Eyvormige. 
lia Sp. 


14 


TÓ6 
22 


23 


24 
2ó 
3E 
29 
qo 
30 


3a 


33 
34 


Ig. 


sys T EMWTISC HER 


| op, 19. Dyt. palustris. Europâ. Moeras- Watert. X. ST, À 


20. 


Ok 


a2. 
\ 23. 


uliginofus. — 


bimaculatus. Galliâ. 


Modder: Watertor. 
T weevlakkige. 


granulatus. Sueciâ, Korrelige. 


minutus. Europâ. 


Kleine. bl 34 


Gen, 213. CARABI AARDTORREN. 


‚% Die grooter zyn. 


Sp. r. Car. Coriaceus, Germ. 


2e 


3 


de 


I4. 
IS, 
16. 
17, 
18, 
19. 
20 
àTe 


Granulatus, Europ. 
Horten fis. 
leucophthalmus, — 
-clathratus. 
NIEENS. a 
OUTALUS, == 
violaceus. —= 
cephalotes. « 


Lederagtige, bl, 33 
Gekorrelde. bl. 39 
Tuin- Aardtor. bl. 42 
Wit geoogde. bl. 40 


Getraliede. en 
Glanzige. bl. at 
Goudfimid. 


Koperfimid. bl. 43 
Zwarte Smid. bl. 44 


decemguttatus. C‚b.S. Wit gefprenkelde. 


Inguifitor. Europâ. 
Sycoplianta, 


Rupfen-Jaager. bl. qs 
Sierlgke dito. 


*% Die kleiner zjn. 
dee 13. Car. púpraaad: Eù 


fastigiatus. Cb. sp. 
biyidus. Europà. 

marginatus. 
complanatus. Hisp. 
crepitans. Europâ. 


Americanus. Amer. 


Spinipes. Europà, 
cyanocephalus. — 


Agret = Toragtige. 
Getopte Kaapfche. 
Bleekbruine.. bl, q7 
Rood gerande. 
Spaanfche platagc. 
Veetter. bl. 48 
Amerikaanfche. bl, so 
Doorn-Poot. bl. sr 
Blaauw-Kóp. 
Op. 22, 


Erin ACD Wik zB É,£ 
Sp. eo. Car, melanocephalus. Eur.Zwart-K.X.ST.bl. St 


23. _ Vaperariorum, — der Stookhuizen. bl. 52 
24. _ latus.Eur.&Am.fept.Br. Aardcorretje. 
‚as. Ferrugineus. Eur. Roestkleutig. 


o6. Germanus. Germ, Hoogduicfch. bl. 53 
27. vulgaris. Europ. Gem. Aardtorretje. — 


28. _ cwerulescens, — _ Llaauwagtig dito, 
ag. Cupreus. Europà. Koperig Aardtorr.bl. 53 
ao. _ _Piceus. Pekzwart. bl. 54 
SI. velox. Vlug... bl. 5S 


32. multipunêtatus, — Veelftippelig. 
33. bipunêlatus, mmm Tweeftippelig. 

34. __gqwadripustulatus. — Vierpukkelig. 

35. _ fexpunêtatus, —  Zesttippelig. bl se 
36. Meridianus. — _Meridiaanfch. f 


37. LESTACLUS Fegelrood. 

38. _ uflulavus. Brandverwig. bl. 56 
39. Crux major, — Groot Kruis, ek 
40. Crux minor. Klein Kruis. ai 
41. __ quadrimaculatus, == Viervlakkig. jee 
42. atricapillus, —= __Zwartkopje. bl. 57 


43. _ truncatellus, — _Geknot, 
Gen, 214. TENEBRIONES. MEELTORREN. 
% Die gewiekt zyn. | 


Sp, 1. Ten. Gigas, Surin. Reusagtige. 
2. Molitor. Europâ. Gewoone Europ. bl. 59 
3. Chalybeus. Guin, Srtaalglanzige. 
4. Mauritanicus. Alg. Moorfche. bl. 62 
5 Culinarius. Eur. Keuken-Tor. bl. 63 
lis Sp. 5 


SYSTIEMATISCHE 


Sp. 6. Ten. Berbarus. Maurit. Barbaryfche.X.Sr.bl. 63 


op. 


Fosfor. Sueciâ. —= Graaver. pe 
Curfor — Looper. bl. ó4 
Erraticus. Europâ. Doolende. ä maen 
pallens. — Bleeke, me 
depresfus. Sueciâ. Platborftige. 
minulus. — Zeer kleine. 


_Quwisquilius. Eur. der Vuiligheden. 


xx Die geen Wieken hebben. 


14. Ten. Gages. Hisp. Barb. Zeer groote. 


15. 

16. 
T7s 
19. 
19. 
Do. 
ar. 


EP 


23. 
oh. 
as 
06. 
pi 
aë. 


29: 


90. 
ai. 
32. 
33° 


morvifagus.Eur. Stinkende. bl. 64 
grosfus. Afr. Breede, | 
muricatus. Hisp. _Stekelige. _-bl, 66 
gibbus. Eur. Afric. Bultige. 

ceruleus. Hisp. Blaauwe, bl. 66 
rostratus. Eur. Snuitige. 

collaris. Afr. Gehalsde. 

angulatus. Egypto. Gehoekte. bl. 67 


Jinearis. Sueciâ. Evenbreede. 
fpinofus. Eur. Auftr. Gedoornde. | 
Caraboides. Eur. _ Aardtoragtige. bl. 67 
Silphoides. Maurit, Doodgr.agt. IX.ST.bl. RE 
rugofus. Af. Hisp. G. Gerimpelde. 

variabilis. Gall. Auft. Veranderlyke, 
levigatus. Africâ. Gladde, 

Jatipes _— Breedvoetige, 
Tibialis.— & Hisp. Platpootige. 

Femoralis. Germ. Dikbeen. 
ftriatulus. Hispan. Geftreepte, 


Gen. d 


BL AD W Y ZEER 
Gen. eis. MELOM. MEY-TORREN. 


_% Die ongewiekt zyn „ met korte Dekfchilden. 


Sp. r.Mel. Pro-Scarabeus.Eur.Mey- Worm, X.Sr.b.69 


Ze 


Majalis. Eur. Am. 


Roodlyvige. bl. 72 


kk Die gewiekt zjn, met Dekfchilden zo lang als 
* Lof , over de Wieken. 


Sp. 3. Mel. Veficatorius. Eur, Spaanfche Vliegs bl. 73 


Syrifche. 


bh’. 79. 


4e Syriacus. Syrià. 
5. Cichorei. Oriente, vande Suikerey. —= 
6. guadripunêtata, Eur.Vierftippelige. 
ri Capenfis. Cap. b. Sp.Kaapfche. 
8. Chryfomeloides. Sur. Goudhaan-agtige, 
Og bimaculatus. Eur. Tweevlakkige, 
IO. Afer. Barbariâ. Afrikaanfche. 
Ir. Algiricus, Algiriâ. Algerynfche. bl. 3r 
I2 Schaefferi. Germ. Scheffers, vm 
13. Marci. Sueciâ. Marcus- Meytor. 
14. ___Monoceros, Europ. Kenhoornige. 
15. Floralis. der Bloemen. bl. 84 
16, Antherinus. —= _Luisagtige. bl. 64 
Gen. 216. MORDELLZE. AAKDVLOOIJEN. 
Sp. 1. Mord. paradoxa, Europâ, Zonderlinge. bl. 87 
2. aculeata. —= __ Stekelige. bl. 85 
3. Humeralis. — _ Geelzydige. bl. 86 
4. Frontalis.— __ Geelkoppige. 
s. Thoracica, —… _ Geelborftige, a 
6. flava, _— Geele, ad 


Gen. 


SYSTEMATISCHE 


Gen. 217. STAPHYLINIL ROOFKEVERS. 


Sp. 1. Staph. hirtus. Europà. Ruige. bl. 93 
2. Murinus. —= Muisvaale. bl. 94 
le, Maxillofus. —= _metgr.Nypers. bl. 95 
4e crythropterus. — m.roode Wieken. bl. 96 
Be politus. —= Gladde. bl. 98 
6. rufus. Rosfe. ‚bl. 99 
7. Lunulatus. — _ Halfmaanswyze. … 
\ ER) Zeer kleine, 
Sp. 8.Staph. Riparius. Fur. Oeverfche. ___bl.1oo 
9. obtufus. Germ. ftomp. Luisgrootte. 
Io. Lignorum. Europ. van Rottig Hout. bl. too 
IL. Silphoides. — Doodgraaveragtige. 
12. fubterraneus. Onderaardíche. bl. 1or 
13. flavescens. —= __ Geelagtige. vn 
14. elongatus. —= __Langwerpige. 
15. biguttatus. —= _ T'weevlakkige. Toa 
16. bibustulatus. —- Tweepukkelige. 
a Cantharellus.Suec, Halve Luis groocte, 
18. Littoreus. Europ. van Strand. bl. 102 
19. Sanguineus. —  Bloedkleurige. 
on. Caraboides. —= Toragtige. 5, 
ar. Cluryfomelinus, — Goudh.agtige. bl. 103 
22. _ flavipes. — Geelpootige. 
23. fuscipes. Europâ. Bruinpootige, _bl.103 
‚ Qh. rufipes. Rospootige. ne 
as. piceus. — Pekzwarte. Je 
26, Boleti, van de Zwam, bl.1o4- 


* _Middelmaatige. 


brede 


BLAD WY Z-E Re 


0. minor. Kleine. 


_ „Gen. 218. FORFICULZ. OORWORMEN. 
“Sp. "1. Forf. Auricularia. Kur, Gewoone. X.Sr. bl. to7 


blarrg 


GOM Ring WALFSCHILDIGE 
Gen. 219. BLATTZE. KAKKERLAKKEN. 


„Sp. 


Sp. 


1, Blatt, Gigantea Am. Af. Bofch-Kakkerl. bl, 115 
2. Meyptiaca. Eg. Egyptifche. bl. 116 
3. _Swrinamenfis, Sur. Surinaamfche,  —= 
4e Americana, Amer. Westindifche. am 
5. Niyca. _— Witte. bl. 117 
Ó. Africana. Africâ. Afrikaanfche, _—_ 
„78 Orientalis. A. A.E.Gewoone. bl. ror 
8. Lapponica. Lapp. Je aplandfche. _ bl. rga 
Oer, Germanica, Daniâ. Deenfche. 
„ar 30 oblongata. Amer. Langwerpige, bl, 133 
Gen. 220. MANTES. SPOOKJES. 

1. Mant. Gigas. Amboinâ. Reusagtig. bl, 136 
a. Phthifica. Indtis. Scherminkel. bl. 139 
3e Siccifolia. — Wandelend Blad. 51, 14E 
4 Gongylodes. Afric, Podagra-Scherm. bl. 142 
5. Religiofa. Af.Autt. DuitfchWand.Bl: b]. 145 
6. Oratoria. Afr. Eur. Gevlakt Afrik, JJ. rsc 

7. _ trrorata, Carolin. Gefprenkeld. 
8. _precaria. Am. Afr. Bidder, bl. 159 

Oe Carolina. Carol. Gewolkt. 

10. pebtinicornis. Chin, Kamhoornig. 

15e bicornis. Indiis. ‘T'wechoornig. bl.1s4 


SP. 12. 


SYSTEMATISCHE 


Sp. 12. Mant. tricolor, Indiis. _ Driekleur. X. St.bl. 155 
13. _Sirumaria. Kroppig. 
14. … __Necydaloides. Sur. Bokjes-agtig. 


Gen.eer. GRYLLI KREKELS. 


* Spitskop-Sprinkhaan. De Kop Kegelvormig en 
hed dan het Borstfluk ; de kn Degens. 


wyze. 
Sp. je Gryll. A. _Nafutis. Afr. Geneusdespist: bl156 
d, Brevicornis. Am. f. met korte Sprieten. 


kx Bloois, Sprinkhaan. Het Borstfluk gekield: 
de Sprieten korter dan hetzelve en ; Draadver- 


mig. 
Sp. 3. Gryil. B. unicolor. Indiis. Benkleuiride bl. 159 
4. Variolofus.— Wrattige. bl. 16e 
Ee ferratus. Cap.b. 5. Zaagswys getand: — 
6. “ ‘carinatus. Indiis. Gekielde. __«bl162 


7. «7 bipunêlatus-Eur. Tweeftippelige. bl. 163 
ö. Subulatus. —= __Elsvormige, …_ bl. 164 
9. Lunus. Surinamo. Maandraager. 


dt Krekel. Met swee Borflels aan de Staart. 


Sp. ro. Gryll. Ach.GrylloTalp. E‚ Mol- Krekel. bl. 164 
| It, minutus. Americâ, Kleine Krekel. | 
12. __… domesticus.Europ. Huis-Krekel. _bl.17r 
13e _ Campestris. —- Veld-Krekel. bl. 175 
14. Umbraculatus, Bar. Gekaperde. bl, 182 
15. convolutus. Surin. Omwond. Krekel. 


EEE Sao 


BLOK DW YT ZE R 


PX Sabel - Sprinkhaan. De Staart als een Sq- 


bel in de Wyfjes: de Sprieten Borflelagtig. 


Sp. ró. Gryll. T. Citrifolius. Ind.Citroenbl. X.Sr. bl, 132 


17: 
1. 


39. î 


20e 
SI. 
22 
23e 
24e 
2je 
26 
27. 
28, 
29: 
90. 
3Ie 
32. 
33e 
3de 


Laurifolius. Indiis.Laurierbladige. bl.183 
Myrthifolius, Sur. Myrthebladige. bl. 184 


__Conocephalus. Afr. Kegelkoppige. 


elongatus, Indiâ, Smalbladige. bl.184 
lamellofus. Indiis, Kleinbladige. bl.185 
Ocellatus. — … Geoogde. 
acuminatus. Àm. Spitskoppige. —_—_ 
triops. Indiis. Drie- Oogvlakk. bl. 186 
rugofus. — Rimpelige. __ 
Coronatus, —= _ Gekroonde. n= 
Aquilinus — _ Breed gewiekte. bl. 187 
melanopterus. — Zwartvleugelige, —= 
fastigiatus, — _ Getopte. bl. 188 
Coriaceus. — … ‚ Lederagtige. ns 


viridisfimus. Eur. Groote grocne. — 


Cinerarius. Brafil. Afchgraauwe. _ 
Verrucivorus. Eur.Bonte Europif. bl. 194 
Pupus. Zthiop. Sprinkhaan - Pop. bl. 197 


ARA Sprinkhaan. De Staart eenvoudig: de Spris- 


ten Draadagtig. 


sp. 35. Gryll, Loc. Elephas. Af. Olyph. Sprinkh. 5}. 10% 


36. 


37. 
39. 


39. 
40. 
41, 


fuccinétus. Jav. C. Geel gerande. 


cristatus. À. Ar. A.Gekamde. bl. 206 
Morbillo/us.C.b.S.Mazelvlakkige. bl.218 
Miliaris. Amer. Pukkelige. bl. 219 
Hematopus. Ind, Roodpoot. bl. 220 
migratorius. Bur. Overvlieger. EAT 


SYSTEMATISCHE 


Sp, 42, Gryll. Tataricus. Tart.Af.Tartaarfch; Xe 6 mij 207 


43e 
4he 
45e 
46. 


47e 


ONE 
… Gen. 222. 


| Sp. …. Fulg. 
5 


variegatus, Amer. Bontess, sh ui le 
cerulescens. Mer. Blaauwgroene. bl. 228, 
Surinamenfis. Suf. Blaauwvlerk. e 
Ztalicus. It-C. b.S. Jtaliaanfche. bl.a2g 
frridulus. Europâ: Ratelaar. - bl, 230 
cerulans.—= __ Blaauwagtige. 


… Carolinus. Amer. Karolinifche. bl. 231 
…_obfcurus. Africâ. Kaapfch- Roodw. == 


Sibericus. Siberià, Siberifche, 


-_flavus. Cap. b. Spe. Geelwiek. « bl. 232 


apricarius. Suec. -Sweedfche. ea 
wiridulus. Europâ. Groenagtige. _ bl.233 
bigurtulus. — ‘Tweevlakkige. bl.234 


TUfus. Rosfe. nnn 


DPDanicus. Daniâ. Deenfche. ; 
grosfus. Europâ. Bonte. bl. 234 


_Spinulofus: Indiis, Doornhals. 


pedestris. Europ. Looper. 8 _bl.237 
Perfpicillatus, Ind. Brildraager. : 


FULGORZ, LANTAARNDRAAG. 


Laternaria. Amer, Westindifche., bl.245 
Diadema,Indiâ, … Gekroonde, Dl 254 
Candelaria. Chinâ, Chineefche, Dl. 249 
Phofphorea.Am. Phosphorieke. bl.253 


Nottivida. — , _N agtligter. ven 
Lucernaria. —= Fakkeldraager, 
Flammea. — _ Vlammende. 


truncata. Jav:&A Geknotte. 
Europea, Europ. Kleine Europifche, 
| | Gen. 


ERA D WiT:ZiE Re 
Gen. 203. CICAD ZE. CICADEN, 


_* Bladerige : het Borstfluk Vliezig, op ayde plat; 
het Lyf niet van de kleinften. 

Sp. 1. Cic.rhombea, Janraicâ, Ruitagtige. X.ST.bl.256 

a, foliata, Indi. Rondbladerige. bl.as4 

3. fronditia. Americâ. Loverige. bless 

4 Squamigera. —= __ Schubdraagende, mam 


** Kruisdraagers : met het Borstftuk wederzyds 


gehoornd, 

Sp. 5. Cic. Crux.Indiis. Kruis- Cicade, U. 257 
6. Cornuta, Europâ. Gehoornde, bl. 258 
7e __Aurita. Germanià. Ge-oorde, mm 

KE Zingende : die niet fpringen, 

Sp. 8. Cic. Ciliaris. Indiis. Haairige. bl. 260 
9. … _gwadrifasciata. Am, Vierbandige, en 
1O. _ bifasciata, Sueciâ. Tweebandige,. 
It. _ _fornicata. Indiis. Gewelfde, armen 
12. ftridulg —= Knarfende, bl. 261 


13. Capenfis. Cap.b.Spei.Kaapfche, 

14. ___hematodes. Barb.kur.Roodbandige. 

15. -plebeja. Ital. Africâ, Zeer groote. 

16. Ornú. Íral. Apul. &c, Gewoone Cicade, bl.2x6r 


17. _repanda. Indiis,  Breedwiek. bl. 279 
18. reticulata. Americâà. Netswyze.-  bl,280 
19, Tibicen. — Liereman. Kamen 
20. _ _feptendecim. Am. bor.Geftreepte. bl. 23r 
21: _ violacga. Mier, cal. Violette, bl. 287 


Kk Er te Kiks 


SYSTEMATISCHE 
“kt Kikvorfchagtige: die fpringen. 


Sp. o9, Cic. Sangwinolenta. Eur. Bloedige. X.ST. 
23. Coleoptrata. —= … _Gedekee. - bl. 287 
og. Spumaria. Europâ. Schuimbeestje. bl. 288 
25. _ Nervofa.r Geaderd dito. tbl. 289 
26. leucophthahna. — Wit- Oog, bl. 290 
27. „albifrons _— Wit - Voorhoofd, ——= 
og. leucocephala. —= Wic-Kop. ML 
2ó, —_ lateralis. — Gezoomde Cicade. —= 
go. _ frriata= Geftreepte. bl, 291 
qí. _ lineata. — Gelinieerde. __= 
32. _ Populi. der Popelieren. 

33. flavicollis, — Geelhalzige. 

34. flava Geele. 

35 interrupta. —= Afgebrokene. blagor 
36. vittata. — Gefnoerde. _—_ bl.292 
37 Lanio. — Vleefchkleurige. 

38. aptera. Ongevleugelde. bl. 292 


sekte Omgeboogene: met de Wieken fchuins af- 
loopende en om het Lyf geflagen. | 


Sp. 39. Cic. marginata. Amer. Gerande. 


40. _ Phalenoides. —= Kapel-agtige. bl293 


41. bipunêtata. — T weeftippelige. 


42. © Lanata, Indiis, _Wollige. bl. 293 
_ 43. __Leporina. Europà. Ruige. 

a4. _ Cumnicularia, Haairige. 

45. rubra. Americâ, Roode. __bl. 204 
"46. _ viridis, Europà. Groene. en 

47. flava Geele. -- bl. 295 

48. _ _Aurata, mem Vergulde. bl. 296 


Sp. 49. 


© 
BL AD W 40 Als 
Sp. 49, Cic. Ulmi. Europâ, der Olmen, X.ST.bl.297 


50. Rofe. — der Roozeboomen===s 
st. Cory. —— der Hazelaaren. 


Gen. 224. NOTONECTE, WATER- WANTSEN. 


Sp. 1. Not. glauca. Europâ, _Glinft. Rugzwem.bl. 300 

9. frriata. —= Geftreepte. bl 304 

a minutisfima, —= _ Ongemeen kleine. hl, 306 
Gen.225- NEPA. WATER-SCORPIOENEN. 


Sp. 1. Nep. grandis. Americà, Groote Westind. bl. 3cg 


®@; rubra. Calid, Reg. Roode, …_bl.gro 
Ze JUS Bruine. _ 
de atra. Africâ. Zwarte Afrikaanfe. naven 
ef cinerea, Europâ. Graauwem.rood, —— 
6, __ Cimicoides. —= __Wantsagtige, blg315 
7e linearis. == smalle, langbeen. bl, 317 


Gen, 226. CIMICES, WANTSEN. 
5 4 Ka% Ongevleugelde, 
Sp. 1. Cim. Leétularius. Eur. Gew. Weegluis. DJ, 324 
xj Schliddraagende: met het Schildje zo lang als 


't Agierbf. 

Sp. 2. Cim, Stockerus. Afi, Beng. Wants. 5,334 
3. nobilis. Javâ. … … Javaanfche. 
44 ___Scarabeoides. Eur, Toragtige. hl.335 
5. Maurus. Barb, Suec. Barbaryfche W, 
6, ___hneatus. Barb. Eur. Geftreepte. mend 
7 grammicus. Barb. … Befchreevene, 
8: __ Fuliginofus. Eur, _Roetkleurige. 


9. _… Arabs. Arabiâ, _ Arabifche. bl. 336 
en Kk 2 Sp. To, 


@ 
SYSTEMATISCHE 
Sp. zo. Cim, Serratus. Arabià. Zaagsw. get.X.ST.bl.336 


IIs Stolidus. Indiis. Zotte. ken 
12. Histrio, —— Bonte. bl, 337: 
%e* Gedekte: met de Dekfchilden byna geheel Lee 
deragtig. 
Sp. 13: Cim. Grylloides. Europà. Krekelagtige. 
I4. littoralis. —— ©“ _Oever- Wants, bl. 333 
Se! TUSOfUS. Rimpelige, - … bl.339 
16. Clavicornis, === _ Geknodtte, nes 


*d* Vliezige, die zeer plat zyn, geiyk een Blad, 


Sp. 17. Cim. Corticalis. Europâ. V.de Boomfchors bl.34t 


18. __ Betule. —— _ vandeBerken. —— 
19. erofus. Americâ. Afgeknabbelde, ———— 
20, Filicis. Europâ.  v.’tVarenkruid. bl. 342 


21. Cardui. ——— der Distelen. DJ. 343 
0d. rhombeus, Africâ,- Ruitagtige, | 


ket Gedoornde ; wier. Borstfluk wederzyds een 
Doorn, heeft. 


Sp.23. Cim, bidens. Europâ. Tweetandige. bl 343 
24. rufipes Roodpoot dito. ——_—= 
25. Iétericus, Carolinâ, Geelkleurige. 

26. Floridanus. ema _ Floridafche, 


07. hemorrhous. Am. f, Roslyvige. 

08, marginatus, Eur. Gezoomde. bl. 344 

og. bipustulatus, Amer. Tweepukkelige. Bl. 345 
30} fcaber. Javâ. Ruuwe O. Ind. 


SL. Punicus, Barb. Barbaryfche. | 

32. Ypfilon. Americâ, De Griekfche U. bl.345 

33e __Clypeatus, Chin. Schildkoppige. 
| | Sp. 34« 


Bl ANDe WY ZEER 


Sp. 34. Cim, Punélatus. Europ. Geftippeld. X.Sr. b]. 346 


35° 
36. 
37 
38. 


Hemorrhoidalis. — Roodgatje. 
valgus. Indiis. Krompoot. en 
guadrispinofus.Àm. Vierdoorfige. b. 347 
acantharis, Jam. Stekelige. te 


*f* Rondagtige of Ovaale ; met het Borstftuk on« 


gedoornd, } 


Sp. 39. Cim. viridulus. Indiis. Groenagtige. _Dl.348 


40. 
41. 
42. 

43: 
44e 
45. 
46. 
41e 


48. 


49. 


peregrinator. Indiis. Reiziger. Sm 
bipunêtatus. Syriâ. Tweeftippelige. ——— 
fexpunêtatus. Indiis. Zesftippelige. __ 
grifeus. Europâ. _Graauwe. —_ 
interftinélus. —= Gemengelde, bl. 349 
Baccarum. —= der Befiën. ae 
Dumofus. —— der Braamen. Dl. 350 


Variolofus. Amer. Pokkige Amerik. —= 
Juniperinus. Eur. d. Jeneverboomen.bl.35t 


Prafinus. —= Grasgroene. bl. 352 
coeruleus. —= Geheel blaauwe. bl. gst 
Morio. Europà. Mooragtige. bl. 352 
Lineola. Americâ. Streepje. bn 


Oleraceus. Europâ. der Moeskruiden. bl. 253 
bigutialus. —— _ Tweevlakkige. bl. 5sa 
„bicolor ——— Tweekleurige. ——— 
ornatus. —— Sierlyke. bl.35s 
festivus. Germaniâ, Frady getekende. 


ruber. Europâ. Roode Wants. 856 


_ acuminatus. —— _Gefpitfte. nn 
leucocephalus. — Witkop. bl.357 
MINUIUS, —— Kleintje. a 


Bake Sn Sp. 62, 


SYSTEMATISCHE 


Sp: 62. Cim, Cristatus. Carol. Gekamde. X. Sr, 


63e 


Collaris. Guineâ. Gehalsde. 


tg Borftelhoornige: met de Sprieten aan de Punt 


Borftelagtig. 


Sp. 64. Cim. Perfonatus. Eur- Vlieg = Wants. zl. 357 


65: 


66. 


67. 
68. 


69. 


70. 
AE 
72e 
43° 


longipes.Ins.f. Thom.Langpootige. 


’ Branderi, Barbariâ. Branders - Wants. 


trifasciatus. Germ. Driebandige. 

Jemiflavus. Suecià. Halfgeele. 

erythropus. Barb. RKoodpootige. 
biguttatus. Guineâ, T weevlakkige. 
Annulatus. Europ. Geringde Wants. bl. 360 
ater. Zwarte. bl. 36r 
Golhicus. mmm Gotthifche, n= 


Let Langwerpige : met het Lyf lang en fmal. 


Sp. 74. Cim. Indus. Indiis. Indifche Wants. bl. 362 


Laniarius. Sueciâ, Verfcheurende. 
Hyoscyamî. Europ. v.’tBilzemkruid. bl, 362 
Equeftris. —— _ Ridderlyke. bl. 363 


apterus, —— Ongevleugelde, —am—= 
LEeyptius. Eegyp. Egiptifche. Dl. 365 
Andree. Americâ, Gekruifte. mnd 


Saxatilis. Germ. Steenminnaar. 


fuccinêtus. Penf. Penfylvanifche. 


Pabulinus. Europ. Gras - Wants. 

Kalmii. —— Kalms- Wants. bl. 366 

Superciliofus. Succ, Gewenkbraauwde, 

Pratenfis. Europâ, Weiden. Wants. bl. 366 

Campestris. — ‘ Velden- Wants. —— 
8 Sp. 88, 


Ral} 


KD ALIKE WIJ ZIE R 


Sp. 88, Cim.melanocephal,Suec.Zwartkoppige. 


89. 
go. 
9. 
52. 


93. | 


9d. 
Se 
96% 
Q7 
98. 
9e 
100. 


Histrienicus. Eur, Bontkleurige. 
Umbratilis. —= Gefchaduwde. 
Nemorum. == _ der Bosfchen, 
crasficornis. —= Dikhoornige. 


triguttatus. — __ Drievlakkige. 
Arenarius. —= _ Zand- Wants. 


Pini. der Pynboomen. 


Clavatus. mmm _ Geknodfte; 
Rolandri, —ma __ Rolanders- W, 
Ferrugineus. Suec. Roestkleurige, 


nigripes. Amer, Zwartpoot « W. 


X. STe 
bl. 367 


bl. 367 


_ Jaltatorius. == Springende Wants, waa= 


bl. 363 


wenend 
bl, 368 


Dl. 363 


hg mid met de Sprieten Borftelagtis, 


Sp rot, Cim.levigarus. Europ. Gladde Wants. bl. 369 
102, yirens. — Groene Wants. 
103. dolabratus. ——= _ Gefchaafde. bl, 369 
104. calens. Indià. Heetlandige, 

„Tes. ffriatus. Europ. Geftreepte. Dl. 369 

106. Gronovii, Indiâ. van Gronovius. 

107. Erraticus, Eur, Doolende. bl. 370 
108, ferus. —— Wilde Wants, 
109. Populi. za Popelier . Wants. mmm « 
110 Ulmi. —— Olmen. Wants, 
II.  Sylvestris, mm _ Bofche Wants. bl.37r 
I12. mutabilis. Suec. Veranderlyke, bl,372 

*k* Doornpootige. De Schenkels met een Doorn 


zo lang als ’* Ljf. 


gewapend, 


Sp. 113. Cim. phyllopus, Amer. Blader- Poot, 


Kk 4 


Sp, 114, 


SYSTEMATISCHE 


Sp: 114. Cim. Calcaratus. Eur. Gefpoorde. X. Sr. 1.378 


115e Abietis. ——= 


ii6. 


_ Kermefinus. Am: Karmofyne. 


Dennebaom - W. == 
bl. 373 


“Je Met het Lyf zeer dun en egaal van breedte. 


Sp. 117. Cim. Lacultris. Europ. Water - Mug. 


11. Stagnorum. —= 
119. vagabundus, == 
roo. __ Tipularius —— 
12r. Coryli. —= 


Sp: 


Gen. 2a7. APHIDES. 


1. Aph. Ribis. Europd, 
a. Ulmi. | 

2, Pastinace, —es 
d. Sambuci. 

5e Rumicis. 


6. Acetofe. ——= 
7 Lychnidis. === 
8. Padi, ——= 


0. __Rofe. 
10. Nymphee —— 
1. Tillie, —— 
A2 Brasfice. Pip 
13e Cracce. === 
i4. Laëtuce. 
15. Sonchi, —— 
16, Cirfii. 
17: Cardui, er 
18: Tanaceti, me 
19, Abfynthii, _— 


bl 373 
Naald Wants. 5,376 
Zwerver. Dl. 377 


Mug- Wants. «bl 378 

Hazelaar Wants. #1. 379 
PLANTLUIZEN. 

P] der Aalbesfen bl. 410 
der Olmen. bl. 412 
d. Pinkfternakelen.bl.a14- 
der Vlierboomen, — 
vandePatich. Bl.ars 
van de Zuuring. | 

v.d.Christ. Oogen bl.416 

v. d, Vogelkerfen. 
d. Roozeboomen. bl. 417 

vande + lompen. 

der Lindeboomen bl.417 

van de Kool. bl. 418 

vande Wikken. bl qeo 


vandeSalade, mmm 
vande Melkdiftel. 

der Distelen. _bl.gar 
der Doornen. mma 


van't Reinevaren. — 
vande Alst. Dl, 423 
Sp. 2% 


BAB Wv t Kr 


ep ao Áph. Jacée. Europâ. 


21. 
22. 


53e 


ò4. 
25. 
26. 
87, 
28, 
29. 
30. 
ar. 
3e, 
33 


Betule. ——— 
Roboris. — naan 
Fagi. —— 
Quercus. Galliâ, 
Pint. Europâ, 
SAlUCiS vmma 
Populi, —_ 
Trémule, — 
Burfaria. — 
Urtice. German, 
Aceris. Europâ. 
Atriplicis. == 
Pistacie, Italiâ. 


van dejacéa.X.ST.bl.4 rs 


van de Berken. mm 
der Eikeboomen. bl. 423 
der beuken. 

m. de lange Snuit. Dl.425 
der Pynboomen. bl. 429 
der Wilgen. En 
der Popelieren, —= 


vanden Rarcelaar. DJ. 430 
vand. zwart, Pop: 
der Brandenetel. bl, 434 
d. Schotfche Lind. bl 4.12 
v.d Wild. Melde.bl.434 
v.d, Terpenthynboom. 


Gen. 228. CHERMES. BLADZUIGERTJES. 


Sp. 1. Cherm. Graminis. Eur. 


Ulmi. — 
Cerastii, 
Pyri. — 
Sorbi, — 
Calthe. —— 
Buxi. ——= 
Urtica. —— 
Betule. —— 
MIND, mn — 
Quercus, Kanan 
Fagi.  — 
Abietis, —— 
valicis ann 
Fraxini, men 


Kk 5 


Bladz, van ’t Gras.b]. 439 
der Olmen. bl. 440 
van't ruige Muur ——= 
der Peereboomen. ——= 
v.de Lysterbeziën. 

v.d. Wat. Goudsol. 


vande Palm. bl g4r 
d, Brandenetelen. bl, 44 3 
vande Berken. bl, 444 
van den Elzeboom. 
der Eiken. Dl.445 
der Beuken. bl, A45 
d, Denreboomen. b]. 447 
der Wilgen. bl, 448 
der Esfchen. amnmn 
SP, 16, 


SYSTEMATISCHE 


Sp. 16.Cherm. Aceris. Ïur. d.Schotf.L. X.ST bl. 448 


17. 


Ficus der Vygeboomen. —= 


Gen. 229. COCCL NS CHILDLUIZEN. 
Sp. 1. Cocc. Hesperidum, Eur, der Winterhuiz. bl.456 


Aonidum. == der Broeykasfen. bl. 461 
Capenfis. Cap. b. S, vande Kaap. 
Adonidum Am. Afr.der vr. Gewasfen. bl.462 


_ Quercus. Europâ. van de Eiken. bl.464 


llicis. Kermes-Befie. bl.466 
Betule. == van de Berken. bl.478 
Carpini, mms der Ahornen. 


Ulmi. aanme der Olmen. bl, 479 
Coryli, ma der Hazelaaren. bl.4ër 
Tilia. —man der Linden. oema 
Rusci. Italiâ, vande Steek. Palm. —= 


Myrice. Cap. b. S. v, Kaapfche Myrica. 
Capree. Europâ. der ruige Wilgen. 
Salicis. — == vande Wilgen. bl.482 
Vitis, == v.d. Wyngaard. —= 
Polonicus. Poloniâ. v. ’t Poolf. Grein. bl.484 
Pilofelle. Europâ. v. h. Muizen-Oor. bl.496 
Uve Urfi. — vande Beerdruif. 
Phalaridis. — _ van’tKanary-Z. bl.496 
Oxyacanihe,—— van de Haaged. bl.499 
Caêti. Americâ. v.deConchenilje. bl.soo 


Gen. 230. THRIPES. BLAAZENPOOTEN. 
Sp. 1. Thrips. paradoxa. Chinâ, Zonderlinge, 


2e 


Lp 


Je 


Phyfapus. Europ. Zwarte. Dl. $24 
minutisfima. — Zeer kleine, bl.525 


Sp. 4e 


Sp. 4. Thrips. Juniperina. Eur. Puntige. 
En 


BK DWL ze 


Fasciala, — 


KT 


X.ST. bl 426 
Gebandeerde. bl. $23 


NSS SSS SISSI SSS se 


IJ. Rang. DONSVLEUGELIGE. 


Gen. 231. PAPILIONES. DAG-KAPELLEN, 


* BREEDWIEKEN, aan de Borst rood gevlakt. 


Sp. 1. Pap. Eq. Tre Priamus. Hes. Fluw. XI.ST.b/.188 


2. 


3 

4. 
a 

6 


NE de) 
ien 
valde 
15. 
16, 
17. 
16. 
19. 


Hetor. Indiis. 


Rood gevl. Pagie. bl, 190 


Paris. Afià,f. Chin. Groene bl. gevl, bl, ror 


Helenus. —=— aaa 
Polytes, 
Troilus. Indiis. 
Deiphobus. Afiâ. 
Pammon, =—= 
Glaucus. Amer. 


Polydorus. Indiâ. 


Anchifes. Amer. 
Polydamas. — 
Memnon. Chin. 
AGENT, mn 
Sarpedon. Afiâ. 
LEneas. Amer. 
Panthous. Indiis. 
Pandorus. Indiâ. 


Helena. Americâ Ô 


Zw. met witte VI. bl.1gr 
Wit geband. dito. bl. 193 
Bl. gerande Pagie. bl. 192 
m. roode Ringvl. bl. 192 
met witte Vlakk. bl. 193 
Wolkagtig bruine.bl, 194 
Weinig geftaarte, 

Ongeft. met r. vl. bl. r94 
—=geelen Band. bl. 195 
== blaauw beftr. bl, 106 
— witte Agterw. bl, 107 


groene Band. bl. 198 


== groene Vlak, 
—— witte Vlakken.bl. 199 
== geele Vlakken. 
—— vergulde Plek, b/, oco 


*& BREEDWIEKEN, aan de Borst niet rood. 


‚Sp. oo, Pap. E. A, Menelaus. A.m,Bl. Satyn Kapel. Boor 


DD. 21. 


S LISTE M A. Tel SRE HE 


Sp, 21, Pap.E, A. Ulysfes. Afiâ, Blaauwe Zon. Xl.St. 


22. 
og. 
24. 
as. 

96, 

27. 
08. 
20. 


Agamemnon. — _Groenvlakkige. bl. 202 


_ Diomedes. Indiis. Bl. Maantjes dito. bl.203 


Patroclus. —= Wit geftr. dito. 
Pyrrhus. — Tweeftaartige. 
Jafius. Barbarià. Barbaryfche dito. 
Orontes, Indiis. Witftaartige. 
Nireus. — Goudgroenband. bl. 219 
Philottetes. —= Blaauw geoogde. bl. 220 
Stelenes. Amer. Gr. gebandeerde. #l. 219 
Leilus. == Groen. Sur. Pagie.bl.204 
Ajax. Amer. bor. Graauw. geel geb, bl.aos- 
Machaon. Europâ. Koninginne - Pag. bl.206 
Xuthus. Ind. Or. Oostind. ofCh.dito. 
Antilochus. Am.bor.N. Jorkfe. gecle P. hl.ocg 
Podalirius. Europâ. Konings- Pagie. blair 
Phidippus. Javâ. Bruine Pagie. 
Jafon. Indiis. Groen gevlakte. bl. 332 
Protefilaus. Amer. Weduw van Peru. bl.aro 
Nestor. Blaauw gevl, br. bl.214 
Telemachus, —= Blaauw geftraald. — mmm 
Achilles. De groote Argus. bl. 215 
Medon. Indiis. Geel geband. en bl, 
Teucer. Americâ. Groote Atlas. bl.216 
Jdomeneus. Am.mer.Kleine Atlas. bl, 217 
Demoleus.Cap.b.Sp. Bonte. Ch.K.‚N. J.—_—= 
Demophon. Indiis. Groengeband. Zl.218 
Zgistus. Chinâ. Gr, gefprenkelde. 
Eurypylus. Indiis. Gr.geband.m.rood.bl.218 


Xx LANGWIEKEN Of GESTREKTE, 


Sp. so. Pap. Hel. Apolje, Eur, Duiefche Apollo, bl. ooo 


Sp. 5fe- 


Sp. 31 Pap. H. Mnemofyne. 


52. 


71. 
72 


Piera, Indiís. 
Pafithoë. Afiâ, 
Horta. Africâ. 
Terpfichore, Afiâ. 


… Calliope. Indiis. 
_Melite. —= 


Polymnia. Surin. 
Meme. Ind. Or. 
Uranta. Indtis. 


Euterpe. Amer. 


T hallo. Chinà, 
Ricini. Amer. 


Pfidii. Am. Afiâ. 
Chariton, Amer. 


Clio. mee 
Thalia. Indiis. 
Edea. 
Euryta. — 
Eraie. == 


Melpomene. Amer, 


Cratagi. Europà, 


„4 RONDWIEKEN, 


Sp.73. Pap. Dan. Zdea. Indiis. 


14e 
45: 
7, 


ir AAN 


‚0e 
79 


Anacardii, Amer. 


BLAD WT ZEER, 
Finl. of Hong.XI. Sr. bl.eag 


Glas. Kapel. mmm 

Wicftraalige zw. 

Rood wiekige. 

Geel wiekige. bl. 230 
Dito zwart geftr; 
D. de Voorw.zwart. 
Oranjeklearige. bl. 231 


Zw. en geel bonte. 
Bruinagt. met wit. Dl. 231 
Zw.m. wite. Stipp.bl.232 
Geel geb. zwarte. 

Br. m. geele Band. bl.232 
Goyaven = Kapel. bl. 233 
Geel geftr. zwart, 

Br. wit gevlakte, bl. 234. 
Br. geel gevlakte, mmm 
Groenagt. met wit. 
Br.m.zw.Stipp. bl. 385 
Rood geftr.z warte.b1. 234 
Rood gevlakte zw.b/,235 
Duitfch Witje.  Bl.o37 


die wit zyn. 


Groot Ind. Witje. 


Acajou- Kapel, DJ. 936 


Brasfice. Eur. Chin. Eur. groot Witje. bl. 243 


Rape. Europa. 
Napi. Eur. Chin, 


Kl. Europ. Witje. bl. 246 
Gr. ge - aderd dito. bl.247 


Hellica, Cap. b. Sp, Zwart geript. 


Sinapis. Eur. 


Bruin getipt, bl. 248 


Sp. 89, 


SYSTEMATISCHE. 


Sp. to. Pap. D. Monuste.:Barb. Bruin gerand. _XLSr, 


8L. 


82e 


83- 

84. 
85. 
86. 


LE 


83, 


‘Bg. 


GO, 
91. 
92. 


9e 


95 
96. 
97- 
98. 
99: 


109. 


101. 
102. 


103. - 
1o4- 

105. 
106. 
107, 


Daplidic. E.a.&Af.m.br.agterwieken.bl.24g 
Demophile.Ind.Or. Roodpuntig W. bl. 242 
Acasta. Indië, Acasta. bl. 387 
Belia. Barbariâ, _ Barbaryfch Witje. 
Cardamines.Eur, Pieterfelie=B. _bl.260 


__Pyrene, Chinâ, Pyrene, | 
Euippe. Afiâ. Euippe. bl. 253 


Eupheno. Barb, « Eupheno, 
Glaucippe. Afi.Ch.Gr, roodp. Ch. W. bl, 254 
Encedonia. Indiis. Encedonia. 


Arfalte. — Arfalte, - bl.255 
Hyparete,. —* __Hyparete, emmen 
Damone. —= ; _Damone. a 
Helcita, — Helcita. k 

Scylla. Javâ. Boterkapel. bl.256 
Hecabe. Afià. Hecabe, bl.266 
Trite. Caloreg. Trite. / bl, 256 


Pyranthe, Chinâ. Pyranthe, 
Paleno, Europâ. Paléno. or 
Hoyale.Eur.Af.Am.Oranje- Kapel.  bl.257 
Eleétra, Cap. b.S, Kaapfche dito. 

Eubule, Carol. _ Karolinifche, 

Senne. Amer, Amer. m. zilvervl. bl.2ó1 
Philea. Indiis. Geele.m. bl, Vlak. 
Cleopatra, Barb. Oranje-Vlag. 

Rhamni. Eur, Af, Citroen- Kapel. Al, 26r 
Ecclipfis, Am. fep. Zw. gevlaktedito. 


*** RONDWIEKEN, die bont 2) 


Sp- 108. Pap, D. Midgmus. Afiâ. Chin, Weerfchyn. bl.266 


Sp. 109 


BAB ADE WPT ZA El Ri 
Sp.1o0g. Pap. D. Niavius.Indiis. Witgeb. XI.SrT.bl 267 


110, 
IIi. 
II2. 
113, 
114. 
IIS. 
HNO. 
117. 
118. 
119. 
120. 
Ier, 
122, 
123. 
12ú. 
125. 
126. 
127. 
129, 
129, 
130. 


Zeies. —_— Zetes. bl. 387 
Chaeneus, === Cheeneus.: . bl.386- 
Enceladus. — Enceladus. bl.268 « 
Obrinus. —= Obrinus. bl, 268 

‚ Pintheus. — Pinthéus, bl. 388 

_ Eribote. — Eribote, : bl. 385 
Perius. —= Perius. bl, 268 


Plexippus, Am.f. Breedgead.N.J. bl. 263 
Mifippus. Amer. Dito Surinaamfche. 

Clryfippus. HE. A. Dito Chineefche. bl. 269 
Casfie. Amer. Kap. v. de Casfia. bl, 270 
Sophore. Kap. ve de Koraalb.b/,270 
Kanthus. Cal. reg. Kanthus. bl. 278 


…Phlomelus.Javâ. Philomelus. 


Clytus, Cap. b. Sp. Clytus. 

Casfus. == Casfus. 

Mineus., Chinâ. Mineus. bl.27r 
Hyperanthus,Eur,Koe-Vinkje. bl27r 
MEropus. Indiis. ZEropus. 

Canthus. Am. fept. Canthus. 

Hyperbius, C. b.S. Hyperbius. 


Kk TANDWIEKEN met Oogjes. 


Sp. 13r. Pap. Nymph lo. Eur. Paauw-Oog Kap. b]. 280 


132. 
133 
| 3de 
135. 
136, 
137. 


Almana. Afi. Chin, Paauw -O. bl. 283 
Asterie. Indiâ, _ Gehakkelde dito. bl. 284 
Aonis. Afiâ. Gewolkte dito. 4.285 
Oenone. — Blaauwpl, dito. 
Lemonias, Indiis,. Graauwe,dito, bl,226 


_ Orithya, —= Bonte dito, ee 


Bel ACDW ZZ EAR 


Sp. 133. Pap.N. Fidia, Barbar. Bl. glinfterende. XI. Sr. 
139. __Briftis. German. Groen glinfterende. 
140. . Feronia. Indiâ. Geletterde, bl, 287 
I4Te Nera. Europ. _ Europifch Argusje.bl.288 
142. Megera, ———= _Duitífch, 
143. Aigeria. —— Bont Ârgusje. bl.egr 
44» Ligea. — Bruin dito. _ 
145. Laomedia. Ind, Or. Ooftindifche. 
146. ___Libye.Indiâ. » Zilver- Oog. 


147. Galailiea. Eur. _Gemarmerde. _Zl,293 
148. Semele. —  __ Inlandíche Atlas. bl. 294 
149. Hermione. —_— Duitfche Atlas. bl. 295 
150. Phedra. Germ. Oranjekleurige. 

151, Leda. Afia. - Chineefchegeele. Dl. 296 
152, Helie, —  _Chín. gewolkte. bl, 297 
EN Hedonia —_— _ Hedonia. / 

154. Dejanira, Germ. Dejanira. 

155: Jurtina. Europ. Geel Zandoogje. 5}.298 
156, ___Janira.= Bruin Zandoogje. bl.299 


157. Cardui. Eur, Af. A Diftelvink. bl. 304 
158. Tulbaghia. Cb. S. Tulbaghia, 1e 
159. Pipleis. Indiis, «_ Pipleis. - Dl. 307 
160. Lampetia. —- __Lampetia. __bl. 308 
161. — _Jris Europ. Duitfche Weerfchyn. — 


SEK TANDWIEKEN zonder Oogjes. 


Sp.162, Pap. N. Populi. Europ. Nimw.Kapel. Bl.grr 

163, Cydippe, India. Cydippe. 
164» Tipha.lnd.Or. Tipha. bl. 382 
165, Antiopa. Eur. Konings. Mantel.bl, 314 
166, Polychloros, —= _ Groote Aurelia. bl. 318 
Sp. 167, 


Sp. 167. Pap. N. Urtica. Eur. 


168. 
169. 


Aje, 


171. 


Ne 


173. 
174. 


Koe, 


_ 176, 
‚177 
178, 
7D. 
180, 
It. 
182. 
133. 
184. 
185. 
186, 
187, 
383. 
189. 


190. 
IT. 
102. 

193. 


104. 
XE Q Se 
596. 
17e 


BLAD WYZER 


C. album. —— 


Kl. Aurelia. XI.ST.bl,32E 
Gehakkelde dico. bf. 323 


C. Aureum. Afiâ, Chineefche dito. bl.324 


Ariadne, Javâ. Ariadne. 
Dirce. Indiis. Dirce, 
Jatrophe. Am.auft Jatrophe. 
Canace. Indíâ, — Canace. 
Amathea. Indiis. Amathea. 
Atalanta. Eur. Nommer-Kapel. 
Amphinome., A, m, Amphiaome, 
Venilia. Cal. Reg. Venilia, 
Alimena. Indiis, Alimena. 
Leucothoë, Afiâ. Leucothoë, 
Phetufa. indiis, Phetufa. 
Iphicle, —= Iphicle. 
Idmone. —= Idmone, 
Elea. —= Eléa. 
Ancaa, —e Ancéa, 
JFanasfa, — Janasfa, 
Sibilla. Germaniâ. Sibilla, 
Camilla. Europ. Camilla, 
Bolina. Indiâ, Bolina. 
Clytia. Indiis. Clytia, 
‚Neerea. —= Nearea, 
Aceste, —= _ Aceste. 
_ Dido. Amer. mer, Ananas - Kapel, 
fimilis. Afâ. Gelyke. 
asfimilis. — Bygelyke. 
disfamilis. —— Ongelyke. 
Panope. — Panope. 
Nauplia, Nauplia, 
Lj 


bl. 325 


bl. 325 
bl. 326 


bl. 330 


bl. 53a 
bl, 33I 
bl. 383, 
bl. 384 
bl, 383 


sSLsSTEMNANTIS CIEEE 


Sp. 108. Pap. N. Hypermneftra.J. Hypermneftra, XI. ST. 


199. Nefea. Afiâ. Nefea. 
‚200. Rumina. Eur.auft, Kumina. 35 
eor. … Levana.— Or, Bonte Mantel. bl.335 


202. Prorfa. Germ.  Zwartagtige, dito.bl.336 


acg. _Lucina.Europ. Wit geband. dito. bl. 337 


204. Maturna. —- _ Paarfche dito. bl. 338 
205. Cinxia. —= Gebandeerde dito, 
ac6. Lena. Amer. mer. Amerikaanfche, 

207 Dia, Auftriâ. Ooftenrykfche, 

208. Niphe. Chin. Chineefche. 

259. Paphia, Earop. _Gevl. Paarlemoer.bl. 343 - 
ato. Cytherea. Indiis. Indifche. ‘bl. 344 
art. Aplaja. Europ. Gr. Paarlemoer. «bl, 546 


„018. Adippe.—— __Middelmaatige. bl.348 


Sp. 
… org, Polybe, Indiis. Groen Pagetje. 


213. _ Lathonia,—= Kl. Paarlemoer. bl.349 
oi4. Euphrof. E. & A.f.Zilverbandje. «bl.3sr 
ais. Niobe, Basterd - Paarlem. 
216. Vanille. Amer. Baniljes- Kapel. “bl. 352 


Kk PissEBEDJESe Kapellen. 


o17. Pap. Pleb. Cupido. Am: Zilverdropje. "bl. 353 


010. Thero. Cap.b. Spei. Zwart Pagetje. 

020. Betule. Europ. Berken - Pagetje. bl. 354. 

ao. Pruni. —= D. van de Pruim. bl. 957 

222. Quercus — _ _D. vande Eiken. bl. 359 

023. _Marfyas.Cal.Reg.Blaauw Pagetje. bl. 561. 

ar4. Echion, Amer. Bruin Pagerje. 

aas. Telamon. Indiis. Afchgraauw dito. bl. 394 

226. . Beticus. Barb. Barbaryfche. 
| Sp. 227. 


BRL A DE WIN:Z B Bir 


Sp. 227. Pap, P. Thyra. Cap: b.$.Zw. m. Oranje. XI.St, 


208. 


220, 


230 
231, 


232. 
233 
234. 
23 Se 
237. 
290, 
239. 


240. | 


OAT, 
242. 
243. 
24de 
245. 
246. 
247 


249. 


250, 


251. 


252. 
253, 
254, 
25pe 


_Thysbe. — Oranje met zwart. 
_ Thamyras. Cal. R. Blaauw met zwart.bl,36r 


Arion, Europâ. _Duitfch Blaauw tje, == 
Zeuxo. Cap. b. Sp. Kaapfche, | 
Argus ur. Afr, Gem. Blaauwtje. b}, 362 
Philiafus. Algir. Bruin Barbaryfch. 
Argiolus. Europ. Zwartgeftipt. Bl, 366 
Pirithous, Algir. Bl. Barbaryfch. 

Tespis. Cap. b.S. Wit gevl. Kaapfch. 
Rubi. Europ. ’tGr. Pisfebedje, bl. 369 
Lara. Cap.b, Spei.Bruinr. met Oogjes. 
Pamphilus. Eur. Hooybeestje. _bl.275 
Philocles. Indiis. Bruin. bl.37e 
Timantes. — Blaauw. — maen 
Arcanius. Europ. Sweedfch bruin. bl, 278 
Athemon. Amer. Wit geplekt. _ bl.37n 
Carice. — Oranjekleurig. bl, 372 
Metis. Cap. b. Sp. Bruinagtig. 

Neleus. Indis, Wicgeftipt, ‘B. 385 


Talaus. — Wit gevlakt. 
Phereclus, Amer, Zw, Pisfebedje. bl 372 
Peleus. Indiis. Rood geftreept. 


Lofippus. Amex Dito zond. geel, Dl. 372 


Priasfus. Indiis, Oranjegeband. 5 387 
Phleas. Europâ. Aardkapelletje, b'.373 
Virgauree. — _ Vuurkapelle:je. bl, 373 


‚ Hippothoe, =— _ Dito met Oogjes, 


Hero, — Bruin ditodito. - 


El KETER Dime 


sf STIEM A TI S CIB 


ke DikKopJEs- Kapellen, 


Sp. 256. Pap. Pleb. Comma, Eur. Comma-K. XLST.bl.374 
257. Augias. Javâ. _ Javaanfche dito. 
258. Protumnus.:C.b.S. Kaapfch geelagtig. 

259. Protheus. Amer. West. gevenfterd. bl.376 
2ó6c. Thrax. Javâ. ___Javaanfchdito bruin. 
oÓI. Butes. Afià. Chineefch dito zw. 

262 Atorion. Indiis. Br. metgeelen bl. 

263. Phidias. Afià. Zwart wit gerand. bl. 377. 


_ 364. Bixe. Amer. Bruin met groen. 
26s. Polycletus. Indiis. Groenagtig bruin. bl. 378 
266. Pitho. Cap. b. Sp.Zw. m. wit en blaauw. 


267. Malve. Europ. Muziekvlakkig. bl. 378 
268. Tages. _Br.m. witte Stipp. bl.380 
269. Oileus. AlgiriÂ. Br. m. witte Vlakk. 

2,70. Nifo. Cap.b‚Spei, Kaapfch br. m. Stipp. 
271. Spio. D. zw. m, witte Vlakk. 
270. Phaleros. Ind. - Zwartagtig blaaûw. 
273. Cereus. Indiis. Geelm, Zilverftipp. 


Gen. 232. 
SPHINGES. PYLSTAARTEN. 
e Echte, met hoekige Wieken} 
| Sp. 1.Sphinx Ocellata. Eur. Paauwoog- Pylft, bl. 307 


a, Populi, ——= Gehakkelde Pylít. bl.go2 
3, Tilia. —— Linden: Pylítaart.bl.4o5 
A. Ocypete. Cal.R, Uitheemfcheklein.bl,408 
5. __ Neri. Europâ. Oleander- Kapel. bl. 408 


* + Écha 


BL AD W 


kk Echte, met ongekartelde Wieken. 


Sp. 6. Sphinx Convolvuli. Eur. Winde Pylftaart.bl.4ia 


ve Carolina. Ind,Oeec.Karolinifche. 

8. Liguftri. Europ. Liguster- Pylft. bl.417 

9. Atropos, Eur.Ind.Doodshoofd -Kap.bl.424 
10. Capenfis. Cap.b.S.Kaapfche Pylftaart. 

Sar. Carice. Amer. _Amerikaanfche. bl. 432 
12, Celerio. Europâ, Wyngaard . Onr. bl. 434 
13. Ello. Indiâ. Oostindifche. _ bl,437 
Id. Labrusce. Am. Westindifche, 
Ls Ficus, der Vygeboomen.bl.433 
16. „Vitis. —= der Wyngaarden. 

17. Elpenor. Europ. Olyphant Onrust. bl 439 

18. Porcellus. —= _ *t Varkentje. Dl 444 
19. Euphorbie.—- Wolfsmelk. Kap. bl.445 | 
29. alletto.Indià. Aleêto, bl, 450 
21, Megera. — _Megera.' dn 
02, Pinaftri, Eur. Dennen-Pylft. b/, 451 
23. Tifiphone. Indiâ. Lifiphone,. bl. 456 
a4. Theylia. — Theylia, AE 

KA Behte, met een ruigen Aars, genaamd 
| Onrusten,. 
Sp. 2s. Sphinx Tantalus. Cal. R. Tantalus. Dl. 456 

„36, Laton Ixion. bl. 457 
27. Siellatarum, Eur. Meekrappe- Onr. —— 
08, Fuciformis. — _Glasvlerkje, ZN 
29. Apiformis. — __By-agtig dito. bl,461 
30. Culiciformis.— Mug agtigdito. — 
31 Vespiformis.— Wesp=agtig. bl. 462 


Els 


SP. 32 


SYsTEMATIS CIE 


® 
Sp. 32. Sphinx Tipuliformis. — Langp. XL Sr. bl 462 


“xxx Bastaard -Onrusten , die naar de Pylftaar- 


ten gelyken. 


Epiad Gere Auxo.Chinà. Chineefche: 


Filipendule. Eur. St, J. Kapelletje. bl.464 


Phegea. Germ. Groenagt. Duitf. bl, 469 


Ephialtes. —- Ephialtes. 


 Caffre: Cap. b.S.Kafferfche. 


Cerbera. — Cerbera: En 
Creu/a, Calid: GCreufa. bie 


Polymená. Afiâ. Polymena. en 
Casfandra. Amer.Casfandrae bl,472 


faufta. Eur. auft,Gelukkige. 

infaufta. Ongelukkige. 
pebtinicornis. Afi. Kamhoornige. bl.472 
pugione. Ins. f. Th. Blaauwagtig zwarte. 
Auge. Amer. Amerikaanfche, 

Statices. Europ. Zeegras « Beestje. bl. Zie 


Gen. 233 


PHALENE. NAGT-KAPELLEN. 


ik ATLASSEN met uitgebreide Wieken. 


Sp. 1. Phal. A. Atlas. As. Am. Groote Spiegeldr. bl.484 


Aap Pp 


Hesperus. Amer. Kleine dito. _ bJ.486 
Cecropia. Am.fep. Nieuw forkfe. _b,488 
Paphia. Guin. Afi. KaapfeSpiegeld. HJ. 49e 
Luna. Amer.fept, Langftaart. Amer. bl.401 


Lunus. Indiis. _Oostind. Maanef. bl.614 - 


Pavonia. Eur, Paauwoog Nagtk.bl. 493 
Sp 8 


BEL’ A DIEW 


Sp. 8. Phal. Attac. Tau. Eur. 


9. 
10. 
Il. 
19. 
13. 
14. 
15. 
16. 
17 


Fenestra. Indiis. 
Perfpicua, 
odora. Amer. cal. 
militaris. Afiâ, 
Crepuscularis. Am, 
occidua. 
Punétisera. Indiis. 
_Fulloniea. — 
Mundana, Europ. 


sE. 


Spyker. O.XI.ST.bl.507 
Gevenfterde. bl. 595 


Doorfchynende, —— 
Welriekende. 
Gewapende. mm 
Dageraad- Kapel. bl. 614 
Schemerende. _ bl.6xs 
Stippeldraager. ——= 
Zwart gerande, 
Gekettingde, 


* PLUIMSPRIETEN: zonder Zuiger, met omge- 
keerde Wieken. 


‚Sp. 18. Phal, B. Ouercifolia. Eur.Gr. verdord Blad. bl. 509 


19. 
20. 
or. 
mos 
03. 
24e 
25. 
26. 
27. 
o8. 
29. 
30. 
(at. 
32, 
33 
34e 
35e 


Hicifolia, — 
Capenfis. Africâ, 
Rubi. Europâ. 
Pruni. 
DPolAtoria, _—_ 
Pini, 
Quercus, waa 
Dumeti, 
Calot. — 
Laneftris. — 
Vinula, 
Fagi. — \ 
Bucephala. — 
verficolora. — 
Mori. Ghin. 
Populi. — 
Neuflria. 


Kl. verdord Blad, bl. 514 
Kaapfche. 

Braamen-Uil. bl.s23 
Vifchftaarc, Dl. S15 
Rietvink, bl. S16 
Banduil der Pyrb. bl.518 


. Ditoder Eiken. Jl. 519 


D. der Doornhaagen. 
Wit geftipte geele. 
Wolgatje. bl, 524. 
De Hermeiyn. bl.ses 
Het Inkhoorentje. bl 61o 
De Wapendraäger.bl ‚GII 
Bonte Nagtkapel, bl, 528 
Zydeworm. Uil. bl, sag 
Popelieren- Uil, bl.53o 
Ringrups-Uil. 81548 


Ll4 ps 56, 


SYSTEMATISCHE 


Sp 36. Phal. B. Castrenfis. Eur. Wolfsm. d.XLST.bl.550 
37. Procesfionea. =— Procesfionaris. bl. 553 


** PLUIMSPRIETEN, zonder Zuiger, met de 
Wieken afloopende , de Rug effen. 


Sp. 32. Phal. Bomb. Caja. Eur. Beer-RupsUil. bl.ssg 
39. Virgo. Penfylvaniâ.De Maagd. bl.565 
4e Hebe Germaniâ. De Weduw. 

te Villica. Europ. De Roomvlak. bl.565 
2, Plantaginis. =— Weegbree- Uiltj.bl. 566 


43. Monacha: == De Non. Dl. 568 
44. dispar. —— Grootkop. me 
45. Chryforhaa. —= __ Bast. Satyn Kapel.bl.57 5. 
46: Salicis. —= De Satyn - Kapel. bl. 576 
47. ___Mendica. —= Bedelaar. 
48. Cratagi. —_— Haagdoorn - Uil. bl. 578 
49. atra —= | Zwarte. 

50. Coryli. — Hazelaar-Uil. bl. 58o 
5i. Furcula. == Vorkje. 

52 _curlula. — Kortgatje. bl. s8r 


53. Anaftomofis. —= _ Gebochelde. _ bl. 603 


Kek PLUIMSPRIETEN, zonder Zuiger , met eens 
gekamde Rug. 


Sp. 54. Phal.B.pudibunda. Rur. Befchdamde. bl. 582 
s5s  fascelina. — Gew. Borftel- R, bl. 584 


56, antiqua. — Antieke. __bl.584 
57. Gonostigma. —= Hoekgemerkte, 
58. tremula. — der Popelierén. 


5 ogruleo= cephiala,— Blaauwkop. bl. 588 
Sp. 6d. 


B 8 BTW MH ZEER 
Sp. 6o,Phal. B. dilâa: Barbar. Barbaryfche. XI Sr. 


Ót. zicxac. Eurppâ. Draakje. _D.59g 
62. Dromedarius. —= Kameeltje, 

63. Cosjus. — Wilgen- HoutR, bi, sor 
64. _ Palpina. — ___Gebaarde. bl6og 


65. _ _Arenacea Cap.b.S. Gefprenkelde, 
66. Morio. Vienne. Moriaan. 
67. Purpurea. Europâ. Duitfche Beer. bl.597 


EKE DLUIMSPRIETEN, mei een gekrulde Zui- 
ger en een effen Rug, de Wieken afloopende. 


Sp.68. Phal. Bomb. dulica. Eur. Hoffelyke. Il. s98 
69. lubricipeda, —= Tyger-Kapel. bl,59g 
Jo. lota. Zwartftip. 
7e. Rusfula. — __Roodband. 
70 rufina. — Rosagtige. bl.6:9 
73. Graminis. — Gras- Uil. | bl. Ca4 
Jh. luforia — Speelende. a 
75: grammica, —= _Geftreepte. 


76. CriTUM, maa Zeefagtige. bl. 6c5 


KKK PLUIMSPRIBTEN, met een gekrulde 
Zuiger en een gekamde Rug , de Wieken afloopen- 


de, 

Sp. 77. Phal. Bomb. Celfta Eur. Celfius-Uil. 5, 6c6 
78. Libatrix — — _ ’tSmitje of Roestk. — 
79. Capucina, —= __ Kapucyn. bl, 607 
80. Camelina, Eur. Kroonvogeltje. —_ 
81. Oo, —= Oo-Kap, der Eik, bl, 6c8 


Lls *g* Ban 


sysTEMATISCHE 


‘zt BORSTELSPRIETEN zonder Zuiger. 
Sp. 82. Phal. Noêt. Sirix.Am. Gr. Rouwk.X1Sr.bl.610 
83. Zsculi. Europâ. Geftipte. 
der Humuli. — Uil vande Hoppe. bl. 613 


85. Hetta. — Gebandeerde. 
86. Lupulina. — Kle Hoppe- Kap. bl. 614 
87. Sylvina. — Bosfchen - Uiltje. 


83. Vitis Idee. — Krakelbesfen - Uiltje. 


xx BORSTELSPRIËTEN, met een gekrulden 
Zuiger, de Rug niet gekamd. 


Sp. 39. Phal.N. Leétrix. Chin. Zwartbonte Chin. 


90. Dominula. Eur. ’t Juffertje. bl.615 
OD Hera. —=: Spaanfche Vlag. bl.566 
O2. Matronula. —= Dame. bl. 616 


93. Ancilla. — Meisje. 
94 Parthenias. —= _Maagdelyke. 
95. Fuliginofa. — Kleine Beer. bl. 617 


66. Fulvia. Indiis, Blonde. __ 
97. Batis. Eutopâ. … Geplekte. pe EN 
98. Algira. Algiriâ.- Algerynfe. 

09. Trapezina, Eur. Geruite. bl. 618 
1CO, Ocularis. Icaliâ. Geoogde. 
zor. © Sanguinolenta. —=Bloedkleurige. 

102. Lucernea. Eur. Kaarsvlieger. bl.ó18 
1o3. __ Narbonea. Lufit. Portugeefche. 

1C4 Pellex, Indiis. Roodgatje. _ bl.619 
105. Glyphica. Eur. Gekarakterde. 
reó. Mi Getekende, 

107. pallens, _—= Bleeke, bl. 620 
ic8. nivea. Norvegià. Sneeuwwitte. | 


BED A DEW LE ZR 


Sp. rog. Phal. N. Leporina. Eur. Haasagtige. XL.Sr.bl.620 


11. 


III. 
TI2. 


115. 
116. 


Ornatrix. Amer. Sierlyke. bl.óor 


‘SFacobaa. Eur. _ St.Jakobs Kap. bl.622 


Heliconia. Cal.R. Heliconifche. _ bl.623 


rubricollis. Eur. Roodhals. bl, 624 
QUOAT A, mmm Vierkantvlak. 
complana. —= _ Effene, Dl. 625 


interrupta. —_— Afgebrokene. 


*kk DORSTELSPRIETEN met een gekrulden Zui- 


ger, en de Rug gekamd. 


Sp. 117. Phal. N. Materna. Ind. Westind.geele Weesk. 


I18. 
119. 
120. 
i2ï. 
142. 
123. 
124. 
125. 


126. 


127. 
se 

129. 
Iso. 
i31. 
13. 
133. 
134. 
Tse 
136. 


Spon/a. Eur. Karmofyn Weesk.bl.626 
Nupta. — Rood Weeskind. bl, 625 
Paêta. —= Roodlyvig dito. 
Pronuba. —= Proferpine Uil. bJ.628 
Paranympha.— _ Duitsgeel Weeskind, 
Fimbria. — Graauw Weeskind. 
Maura. Barbar. Zwart Weeskind. bl. 629 
Fraxini. Europâ Blaauw Weeskind, aman 
Chryfitis. =— _ Koperwiekje. _bl.63t 
Gamma. — __Gamma- Vlinder. bl.632 
circumflexa. — _Kromtrek - Uil. | 
interrogationis. — Vraagteken- Uil. bl. 636 
Jota. Germ. _ Gouden i. bl. 637 
Festuce. Eur. Zilvervlakje. bl. 638 
meticulofù. — « Agaat-Kapelietje, —— 
Abfynthii, — … Alfem - Uil. 


{ 


Alni. —= Elzen - Uil. 
Pfi. Pylejes- Uil. bl.640 
Chi. an Zwarte po Dl. 6ar 


Sp. 137, 


S VISA BAM A Tal SCHIE 


Sp. 137. Phal. Not. Aeeris.Eur. Ahornb.Uil.X1.ST.bl,641 


Ig. 


139.’ 
140. 


I4 1. 
142. 
143. 
144 
z4S. 
146. 
147. 
148. 
149. 
150. 
151. 
152. 
155: 
154. 


Toe 


156. 
157. 
158. 
159» 
162. 
xÓr. 
162. 
163%. 
14. 


165. 
166. 
167. 


Aprilina,. == 
virens. Germ. 
tarca. Europà. 
nictilans. — 
Perficarie. — 
ludifica. — 


affinis. Icaliâ, 


triptera. Lufitanià 
diffinis. 
occulta. Europà. 


Aprilfche. bl. 642 
Groenagtige. 
Wit Maantje. 
Niervlakje. 

Perfikkruid- Uil, 
Speelzieke. bl.642 
Paarftip. 
Drievlakkige, 
Ongevaarde. 
Verborgene. bl. 643 


Perfpic.S. &C.b.S.Gebrilde. bl, 644 


Confpicillaris. Eur. 


Uimbratica. —— 
evfoleta. —=— 


_ putris. — 


Ve erbasci. —= 
l. album. Lufit. 
exclamationis. Eur. 


— Corman 


Pleëtra, — 
derafa. _—_ 
Gothica 
Pinastri._—= 
Prigilis. — 
C. nigrum. —= 
Brasfice. — 
„Rumicis. — 
Oxyacanthe. —— 
Vaccinii, —- 
Moyrtilli, vaneen 


Gluurende. bl. 644 
Huikdraager. bl.645 
Het Stokje. bl. 646 
D. of Rottig Hout-Uil. 
D of Wollek.Uil.bl.647 
De witte L. 
Verwonderlyke., 5.648 
De Comma- Uil. 


‚ Pletra. 


Afgefchraapte. 
Gothifche. bl. 648 
Pynboom - Uil. 
Roskam-Uil, 0.649 
Zwarte C. bl, 650 
Uil van de Kool, 
Uil v. de Zuuring. bl. 651 
Hoogf{taart - Uil. bl.6s2 
Krakelbesfen. 

Myrtil . Uiltje. 


Sp. 168. 


BD Ai WIESZIE RL 


Sp. 168. Pha]. Not. plebeja. Eur. Gem. Graauwe, XLST. 


169. 
170. 


171./ 


“Je. 
173. 
174. 
175. 
17ó. 
47. 
178. 
179. 
hid Bos 
18r. 
132. 
183. 
184. 


135. 


186. 
187. 
138. 
189. 
100. 
Oi. 
192. 
193e 


hepatica. — Leverkleurige. 
‚…polyodon. — „Veeltandige. | 
Oleracea. —- __ Slaaworm-Uil.. bl.65a 


Pifi.— — _ Peulenworm- Uil.b/.553 
Atriplicis, — — -’t Vuurviammetje. —— 
Praecox. — Voerlyke. bl. 654. 
triplafia. —= __Driebultige. mn 


Satellitia. Germ. Agtervolgelyke. 
Tragoponis, Eur. -Boksbaard - Uil. 
nigricans. — —_ „Ziwartagtige. 
‚Tritici. mm _ Farwe- Uil. 
polymira, —= Klein Zwatvlakje. 
Pyramidea Eur. _Pieramied- Rups. bl.655 
flavicarnis. Suec, Geelfpriet. ne 
leucomelas. Eur. B. Zw.en wit bonte. bl. 656 
bimaculofa. Germ. Tweevlakkige. 
dipfacea.Suec, Kaarden- Uil. 
typica. Europâ. Graauwe. bl. 656 
lucipara, == ___Bofch- Uil. nn 
Delphinii, —= Ridderfpoor= Uil bl. 657 
‚Citrago, — _ Citroen-Uiltje. 
fulvago. — Geelkleurig. 
depuntla. — Geftippeld. 
litura. —= __— Zwartftreepig, 
retufa. —— Stompwick. 


*q* LANDMEETERS Met gepluimde Sprictens 


de Agterwieken eenigermaate hoekig. 


Sp. 194. Phal. G. Laêtearia. Eur.Melkwitte. bl 663 


„E95 


Vernaria, —= _ Voorjaars- Uiltje. 
Sp. I96, 


SP SITSEM'A TS OKE 


Ri: 196, Phal. G. putataria, Eur. Wieftreepig. _ X1.Sr, 


197. 

198. 

199. 
200. 
or. 
202. 
203. 
204. 


205. ® 


206. 
207. 


208. * 


acg. 


flriataria. — 
vibicaria. — 
Thymiaria. —=—= 
Punêtaria. — 
amataria. —=—= 
jalcataria. —= 
. Sambucaria. sas 


…_Lacertinaria, — 


‚_Alniaria. — 
Syringaria, — 


… Dolabraria, Germ. 


Prunaria. Eur. 
Pennaria. —= 
Piniaria. —= 


Geelftreepig. 
Striemagtig. 
Thymbeest je, 
Zwartítippig. 
Beminnelyk. 
Zeisfenwiek.  bl.660 
Vliertakje. _bl,66xr 
Een= Staart. bl. 662 
Elzentakje, me 
Syringen= Kram. bl. 663 
Gefchaafd Uiltje: 
Pruimen -Kramm.bl.664 
Vederagtig. 


Pynboomen- Kr. bl. 664 


** LAN DME E TERS miet gepluimde Sprieten, de 
Pieken rondagtig. 


Sp. 211, Phal. &, siens PanObeehnnsk: __ _…bl:665 


212, 
„3, 


alúe. 


215, 
216. 
17. 
o18,. 
219, 
"220, 
Xa. 
232, 
22e 


melanaria. —= 
maculdrià. Germ. 
atomaria: Eur. 


pulveraria, —= 


fasciaria. — 
Betularia,. —— 
_Pantaria. Lufit, 
_Wauaria. Eur, 
Sacraria. Barb. 
__purpuraria, Eur. 
profapiaria, —= 
pufaria. —= 


Zwartagtig. bl.666 


Vlakkig. ss 
Gepoeijerd. bl. 667 
Gebandeerd. 

Berken - Krammetje. — 
Portugeefch. 

Lett. V Kramm, bl.668 
Barbaryfch. 


Gepurperd. __ bl.66g 
Edel Krammetje. —= 
Kleintje. ‚bl, 670 

Sp. 224, 


BIJ A DUW IN ZIE AR: 


Sp. 224. Phal. G. Vespertaria.Ls. Donkerftreepig. XL Se, 


225. 

‚ 026 
Nee: 
228. * 
229. 


Papilionaria. Eur. Dagkapelagtig. b,670 
tripunêtaria. Afià. Drieftippig. bl, 671 
tricinétaria, Amer. Drieboogig. men 
Caffraria. Cap‚b.S,Kaffers van de Kaap. 

Jatropharia, Am. Jatropha- Kramm.bl.67r 


“kk LANDMEETERS met Borftel- Sprieten , de 


Wieken hoekig hebbende. — 


Sp. 230. Phal. G. viridata, Eur. Groenagtig. bl.672 


31. 
232, 
23e 
234. 
235 


236. 


Margaritata,Germ.Gepaarlemoerd. 


notata. Europà.: Getekend. bl.673 
porata. Italiâ, Geoogd. [ 
repandata. Eur. Gekeperd. bl. 674 
dubitata. 


T wyfelagtig. ien 
emarginata. —-— Uitgerand. bide 


\ kkk LANDMERTERS met Borftel- Sprieten , 


de Wieken rondagtig hebbende. 


| Sp. 237- Phal. G.Cherovhyll.Eur. Wilde Kerv. Kramm. 


038, 
239. 


clathrata. —= Getralied, bl.675 
undulata. —— Gegolfd. en 
flaveolata. Indiis. Geelvlakkig. bl.676 
efluata. —== __ Gekettingd. Re 


Grosfulariata. Eur. Besfen- Kramm. bl.677 


_Croategata. — … Haagedoorn -G. bl. 678 


Populata, — _ Popelier - Kramm. bl.679 
bilineata. Suec. GeelBesf. Spann. bl, 6830 
Chenopodiata. Eur. Ganzev. Krammetje. — 
COMETA. —— Gezellig. Dl68t 
plagiata. — Breedbandig. 

9 Sp. 239. 


Sp. 049. Phal. Geom. maid. 


250. 


esi. 


25a, 
253. 
254 
255. 


asó. | 


257 
259. 
259. 
260. 


a6r. - 


262. 
263. 
264. 
265. 
x66. 
267. 
265. 
269. 
870. 
271. 
272. 


273 2 


274 
275. 
276. 
277» 
278 
279 


Prunata. — 
overfata. Finland. 
tristata. Eur. 
Aichemillata.— 
hastata. Suec. 
albicillata, —= 
dealbata. Germ. 
marginata. Eur. 
ocellata. —” 
Janata. Indiis. 
fuêtuata. Europ. 
Funiperata, — 


_fordiata, Lufit. 


incanata. Europà. 
immutata. — 
jmmoraja.— 
remutata.— 
fuccenturiata.— 
flrigilara.— 
didymata. — 
rectangulata. — 


oculata. —= 


Urticata. Eur, 
limbata. Eur. 
Nympheata. — 
Potamogerata.— 
Stratietata. —= 


SYSTEMATISCHE 
Eur, ’t Berk.-Sp.XLST.blG8E 


Wortelhoutvlind. bl. 682 
Finlandfch. 
Rouwkrammetje. == 
Sinauw-Kramm. bl.683 
Gepiekt. 


en 


EEE 


Wicftaartig. __ bl.684 
Wittertje. | 
GerandSpann. bl.684 
Geoogd. weze 
Indifch. _ 


Golvig getekend. bl.685 
Genever -Kramm.bl.686 
Bemorfte. 
Grysagtig, 
Onveranderd. 
Vertoevend, 
Veranderd 

T weekleppig. 
Roskammig. 
T weelobbig. 
Regthoekig. — 
Vier- Oogige Band. - 
Brandenertelen -Sp.b.639 
Bruin gerand, 
Plompen: Spannetj.bl.690 
Fonteinkruid Sp. 
Ruiterskruid- Sp. bl. 69% 


bl. 656 


v.687 


bl.688 


RTD 
Ere 


Paludata. Lufican. Moerasfen- Span. 


Lemnata. Europá. 


‚Hyalinata, Amer, 


Kroos-Krammetje.bl;691 


Glasvierkig. | 
Sp. 28 


K amemnesn AN 


BE ANDAWT ZEN 


Sp. 280. Phal. G. Cingulata, Eur.Gegordeld, XI,ST.bl. 692 


281. brumata.— Winter. Krammetje. — 
282. _ Cereana,. —= __ Honigraat- Krammetje. 
283. ° Fasciana. — Wit gebandeerd. 


hdd: C  UNOUNGS et Kromftreepig. 


Sp. 


4" BLADROLLERTJES, 


285. Phal, T. prafinana, Eur. Groengeel, bl. 696 
286. viridana, — Groen Bladroll. bl.697 
287. Clorana. == Wit gerand groen. 

288, Literana. —-= __ Geletterddito. bl.698 
289. Zoegana. —=a __ Geelwiekig. 

290. Hamana, =ea Haakig geïtreept. DJ. 698 
291. Kekeritziana, —= Kekeritziaans. 

202, Oporana. —= Bladr, der Appelb.bl.698 
293. Rofana. —— Roozen - Bladroll. bl. 699 


24. Gnomana. == Gnomana. 
295. Kylosteana. == _Xylosteane. bl. 699 
296. __Arcuana. Boogagtig getekend. 
297. Avellana, —= Hazelaaren. bl 6og 
298, Ameriana, —= __Wilgeboomen. 
299. Piceana. —= Pynboom. Bladroll. —= 
300, Miniftrana. —  Gedienftelys. bl.7co 
gort. _ __ Lecheana, —= _ Lecheaanfch. en 
go. Branderiana. — Branderizaních. 
303. __ Christiernana, — Christiernaanfch. 
3c4. __ Forskalileana. waa Forskahleaanfch. bl. zor 
3C5- Loeflingiana. — Loeflingiaanfch. 
„306. Hartmanniana. — Hartmanniaanfch 
307. Bergmanniana, — Ber granntaanfch. Dl.7or 
308, Holmiana, —- _Holmiaanfch. mem 


Mm Pp. 399%, 


SYSTEMATISCHE 


Sp. 309. Phal.T.Rolandrian.Eur.Rolandriaanf. XI bl.702 


„Si, 


LI. 
312. 


Solandriana, s= _Solandriaanfch. 


Hastiana, —= _Hastiaanfch. _ 
Wahlbomiana. — _Wahlbomiaanfch. bl.703 
Lediana. ==en Lediaanfch. men, 


Alftromeriana,— _Alftromeriaanfch. bl. zos 


Schalleriana. — Schalleriaanfch. mmm 


Schreberiana. — Schreberiaaních. — 
Logiana. —- Logiaanfch. 


—_ GOUUNA. —e Gouanaafca. - 


Brunichana. —— Brunichiaanfch, . 
Pariana. — Pariaanfch. 
Moderiana. — - Modeeriaanfch, bl, 7os 
Uddmanniana. — Uddmanniaanfch, 
Cruciana. — Kruisdraagend, 
Fabriciana, —= Fabricaanfch. 

Pupillana. —= _ Zilver - Oogig. 
Heracleana, — _ v.de Kroontjes-Kr.b/.704 


A5 GESCHAARDE, 


Sp. 327. Phal. P. Farinalis, Ear. Gefch. van’t Meel.bl.706 


328. 
329. 
830. 
931. 
332. 
333 
334 


335e 


336. 
337. 


glaucinalis. —= _Groenagtige. bl. 707 
barbalis. —=— Ruigpoot. 


_tentacularis, —= Sprietfnuitige. 


proboscidalis. — Trompdraager. bl.707 
rostralis. —= __ Langfnuitige. 
Sulphuralis. Germ.Zwavelgeele. 
Forficalis, Eur. Hoog gerugde. Dl.7cì 
Verticalis, —- _Loodregte. bl. zog. 
Pinguinalis. — _ Vet-Rups Uiltje. —= 
Frumentalis, —— Koornbeestje. 

Sp. 338. 


BAD WVZ 


\___Sp. 398. Phal, P. Secalis. Eur. Rogg.Uiltje. X1Sr.bl,65% 
339. Sanguinalis. Lufit,Bloedftreepige, - 
340. flifticalis. Eur. Randhaairige. 


341. reticularis. — __Netswyze. 

342. purpuralis. — __Gepurperde. bl. 716 
843. _duplaris, —— Tweeftippige. 

344 gelatella. Herfstbeestje. 


56% MoTTEN, 


Sp. 345. Phal. T. Sociëlla Eur. Honigraat Mot. bl. 713 
“846, Colonella. —— Groote Mot. _bl.714 


“347. « pufiella. Germ. Kleintje. en 
348, bella. Amer. fept. Fraaije. bl, 715 
849. — pulchella, Eur tarb.Schoone. _ ENE 
350, Evyonymella, Eur. Paapenhout- Mot. 


Zj Padella. == __Kerfeboomen - M.bl, 71 
952. Jequella, == Gevolgelyke. 

353. Crategella. == _ Haagedoorn - Mot. 

354. irrorella, —— Orapjekleurige. bl 716 
355. lutarella, —— Geelagtige. bl.717 
356. * _mefomella.— _ Tweettippige. _—_— 
357,  Oxyacanhella, — Haagedoorn- Mot. ……, 
358. Pinetella. —— Pynboomen - Mot. 

359. Pascuella, ma _ Weiden- Mot, bl.717 
360. Pratella. — Veld. Mot, _— 
361. « Culmellg. wan Gras Mot. hl. 718 
562, Rorella. Itali. Daauw- Mot. 
363. __Carnella. Lufitan. Vleefch- Mot. 

564. Nemorella Eur. Bofch- Mot, bl.718 
365, Unguicella. — Nagel Mot, bl,719 
366, Ramella. == Tak = Mot, 

| Mm 2 Sp. 367. 


Sp. 367. 
368. 
569. 
370 
271. 
572 
375 
374 
375 
376. 
377 
Suse 

35/9 


“80. 


35 hor) 


1 IN: 
383. 
384 
395 
986. 


387 


(388 


389. 


390. 


391. 
392 


35e 


54» 


395. 
396. 
397. 


SYSTEMATISCHE. 


Phal, T. Salicella. Eur, Wilgen-M.XLST. bl. 719 


Cynosbatella, —= 
Fenella. —= 
Vestianella. —= 
Tapetzellae —= 
Pellionella. 
Sarcitella. —= 
nifella. — 
_Mellonella. —= 
Cucullatella. — 
Granella. =—= 
Lappella. — 
proletelia. —= 
Arbutella. — 
Tesfclla. == 
Vittella. — 
ufiella. — 
parenthefella. —— 
elongeila. —— 
punètella, _— 
bicostella, — 
tetrapodella, —= 
Xylostella. — 
cinétella. == 
leucatella. —= 
cinerella, — 
trigonella. — 
rhomboidella. — 
tertionella. — 
) fcabrella. — 
asperella, == 


Roozeknopp.Mot.bl.720 
Hooy - Mot. bl.719 
Laken- Mot, bl, 721 
Tapyt- Mat. nd 
Bont- Mot. ziee 
Kleeder-Mot. _—_ 
Woud - Mot. 

Honigroover. bl.725 
Gekapte Mot. bl.727 


_ Koorn - Mot. == 


Klisfen- Mot. _ bl 729 
Teel-Mot. _…bls730 
Beerendruif-Mot.bl.732 


_Dobbelfteentje. 


Zwart G efnoerde. | 
Brandige. 


_Ingevoegde. 
_ Langagtige. 


Geftippelde. 


_Twee-ribbige. 


Vierpootige. . 
Violierbloemige. bl.732 
Zilverbandige. 
Witagtige. 
Afchgraauwe. 
Driehoekvlak. dl, 733 
Ruitvlakkige. 
Anderhalfbandige, 
Ruuwagtige. 
Ruuwvlakkige, 


Sp. 393, 


BOL RDW WZ Em: 


Sp. 398. Phal. T. Serratella.Eur.Zaagtandige. XL. Sr. 


399. 
400. 
401. 
‘402, 
40. 
07404. 
405. 
406. 
4. 
498. 
409. 
410. 
ArI. 
412 
413e 
414. 
415e 
416, 
417. 
418. 
419. 


420, 


Ar. 


422. 


423 
42A. 
425 
426, 
427. 
428. 


_Populella, mn 


Mercurella. 
Pomonella. an 
Strobinella, == 


. Turionella, —— 


dodecella, momma 
Cembrella, 
‚ Refinella. — 
Tedella, mm 
Funiperella, nan 
fuscella, van 
minutella, 
Corticella. —= 
Stipella.— 


_Sylvella. mm 
… Gemmella, —= 


Brattella, — 
Aristella. Luit, 
Caudella, azie 
Capitella, Eur, 
porrebtella, 


_ Pedella. Eur, 


Argentella. — 
Calthella. —= 


Petiverella. Suec. 


Swanmerd. Eur. 
Reaumurella. — 


De Geerella. Suec. 


_Sultzella. Eur. 
 Podeella, Suec. 


Mm 3 


_ Popelier - Mot. … 
Mercuurteken. bl. 734 
Wormfteek - Mot, 
Denne-Vrugt. … bl.73s 
Knop Mot. ann 


T'waalffítippige. bl, 736 
Pynboomen- Mot. 


Harst- Mot. _ bl.736 
Denneboom - Mot. 
Geneverboom = Mot. 
Br. Huis- Mot. bl.737 
_ Zeer kleine,’ | 
Schors-Mot. _ bl.737 
Stam » Mot. bl, 738 
Bofch- Mor, 
Blad - Mor, bl, 738 
Vergulde. 


Koornaairtjes- Mot, 


_Staartdraagende, 


Geelkoppige. 
Langfprier. 
Dwarspoot. 


Dl. 739 


‚ Zilver- Mot, 


Goudsbloem - Mot. 


Petiverfche, bl. rat 

Swammerdamf, - bl, 742 

Reaumur{che, _ 

De Geerfche., en 

Sultzifche. 

Podaafche, | 
Sp. 428, 


SVS T MAT 1 SrÖikbE 


Sp. 420. Phal. T. Robertella. Eur.Robertifche, XI. Sr. 


430. 


43le 


432% 
433° 
434 
435- 
436. 
437- 
438. 
439%: 
440: 
441, 
AA2e 
443 
44de 
445e 
446, 
447» 
448. 
449, 
450. 
45 Te 
452. 


Geoffrella. Germ. Geoffroyfche. - 
Mouffetella. Eur. Mouffetfche. bl.742 
Listerella. ——= _Listerfche. _ 
Frijchella mmm __ Frifchifche. ee 
Scopolella. Suee, _ Scopolifche, 


Albinella. Eur. Albiaifche. bl.743 


Goedartella. —= Goedartifche, 
Leewwenhoekella, -Leeuwenhoekifche, 
Merianella. wa _ Merianfche.. bl. 743 
Wilkella, … ___Wilkifche, bl.7aa 
Lyonettella. … _ Lyonettifche. 
Bonnetella, waa Bonnettifche, mmm 
Jungiëlla —— _ Jungifche, 

Schaefferella. a Schefferifche. bl, 744 
Rhediëlla, — _ Rhedifche. 

Roefella. man Roefelfche, * dl, z745 
Linnèella, — Linnéifche, | 
Rajella. — Rajifche. bl. 745 
Brunnichella. Lufie. Brunnichfche. 
Harrifella. Eur. Harrisfche. 

Clerckella. Suec. Clerkifche. bl, 745 
occuliella, == __ Zicragtige, 

Lichenella, vu __ Korstmos - Beestje, 


“7 Veen UiLTjes 


Sp: 453.Phal. A monodaêtyla.Eur.Enkeldwiekig. _bJ, 747 


A54. 
455. 
456. 
457 


didaltyla, Tweeplaimig. 
tridalyla, Driepluimig. "bl. 349 
tesferadaltyla, me Dubbeld tweepluimig. 
beiradactyla, me _ Vierpluimig. bl. 749 
| Sp. 458 - 


Sp.4$8. Phal. A. pterodaît, Eur, Wiekpluimig, XI.Sr. 
pentadaëlyla. — Vyfpluimig, 
hexadaltyla. == Zespluimig. 


459. 
460, 


bl. 149 
Dl. 759 


SSSS SISSI SS SIS SISSI SISI s 
IV. Kang. PEESVLEUGELIGE, 
Gen. 234. LIBELLULZ, JUFFERS, 
* Die met uitgefpreide Wieken rusten. 


Sp. 1.Lib. guadrimaculata.Eur, Viervlakk.XII.ST.bl. 17 


Eje 
18, 


flaveola, —= 
vulgata. —= 
rubicunda, mus 
depresfa. == 
vulgatisfima, —= 
cancellata, == 
LÉnea, —= 
STANIS. 
Funcea, — 
jorcipata, — 
fasciata. Indiâ, 
umbrata Amer. 
dimidiata. 
Chinen/is. Chinâ. 
Americana, Amer. 
Carolina. Carolinâ. 
variegata. Indiis. 


Geelagtige. 
Gemeene. 
Roodagtige. 
Platagtige, 
Zeer gemeene. 
Getraliede. 
Kopergrocne. 
Groote. 

Dunne. 
Genyptangde. 
Gebandeerde. 
Gefchaduwde. 
Gehalveerde. * 
Chineefche. 
Amerikaanfche. 
Carolinifche. 


Bonte Indifche. 


Capenfis,Cap.b.Spei.dito Kaapfche, 


Mm 4 


bl. 29 
men 
Dl. 2E 
hb 0z 
bl, 23 
bl. 24 
bl. 26 
bl. 27 
bl. 28 


bl. 29 


sk Die 


SYSTEMATISCHE 
*%* Die de Oogen ver van elkander hebben. 


Sp. do. Lib. Virgo. Europâ. Beek. Juffertje. bl. 3t 
Do Puella. — Land-juffertje. bl. 32 


Gen. 235. EPHEMER ZE. HAFTEN. 
* Met de Staart drieborftelig. 


Sp.‘ 1. Eph. vulgata. Europâ. GemeenHaft. bl. 4s 
2, DUCO, mmm Geel Haft, 
3, marginata. == _Pruin gerand, 
4. vespertind. —= __Avond-Haft. bl 54 


ex Met de Staart tweeborflelig. 


Sp. s.Eph.bioculata. Europâ. Twee-Oogig. (bl. 47 
6. fuscaig. mmm Bruinlyvig. bl. 50 
m8 nigra. Zwart Haft. bl. 52 
8. Culiciformis. em Mug -agtig. bl. sr 
lo Horaria,. — Mut. bl. 52 
10, flrinta, — Geftreept, 
1: diptera, Tweevleugelig. 


Gen. 256. PHRYGANEZ. WATER - UILTJES. 
| * De Staart met twee geknotte Borflels. 
Sp. 1. Phryg. bicaudata. Eur. Tweeftaartig. bl. 69 
oss: 4 . nebulofa. mr _ Gewolkt. bl. 74 
EN Phalenoides. — Kapcleagtig. bl. 6x 
*x* De Staart ongewapend, 
Sp: 4: Phryg. reviculata,—== _ Gaaswiekig, 
5é „Jiriata, —— Geftreept. Dl. Óx 
Spe 6. 


/ 


Me arl 


Nn 


B L A D W. 4 Z b R. 
ke: 6.Phryg. grisea. Europâ. Graauw, XIL ST. bl. 63 


ri grandis. - Groot, mame 
3, Rhombica,. — Ruitvlek. vl. 68 
9. Limatulata. — _ Tweevlakkig, 
10. flavilatera, — Geelzydig. _ 
Pi nigra Zwart. Dl. zi 
12. azurea., —= Hemelsblaaúw. bl. 72 
13. Ciliaris. — _Ooghanirig. 
14. marginata. Suec, Gerand. — 
15 longicornis. Eur. Lamghoornig. bj. za 
16, Filofa. Sueciâ, Draadagtig. mmm 
Ae Weneri, Eur, Wener- Meirs, bl. 73 
i8, albifrons, Suec. _Witkoppig. man 
19. bilineata. Ruropâ. Tweeftreepig. 
20. fusca, Bruin. bl. 75 
Te flava. — Geel. a 
22. wmbrofa. — Gefchaduwd. bl, 74 
Do. minuta, — Kleintje. bl. 7s 
24. Jaltatrix. ——= Springertje. bl. 76 


Gen. 237. HEMEROBII. GAASVLIEGEN. 


Sp. 1. Hem. Peltinicornis. Amf. Kamhoornige, 


2, Perla. Europâ. Stinkertje, bl. 79 
3e albus. — Witte. hl. 84 
4. Chryfops. — Goud- Oog. bl. 83 
5. Phalenoides, — Kapelagtige. bl. 85 
6. hirtus, — Ruige, en 
ze Jpeciofus. A£.Germ.Sier lyke. bl. 97 
8. testaceus. Amer. Vaale Westind, zl. 94 
9. „marginalis. — Gerande. vm 
Edo) “Hwmuli. Europâ. vande Hoppe. bl. os 


Mm 5 Sp. 1E, 


SYSTEMATISCHE, 
Sp. 11. Hem. parzanus. Eur. _ Boerfche. XIL Sr, 


12, “ fexpunêlatus. —= metzesStippen. bl. 95 
13e flavicans. —=— Geclagtige. mg 
14. lutarius. —= Slykerige. bl. 96 
15. pedicularius, — Luisagtige. bl. 98 


Gen. 033. MYRMELEA. BASTERD- JUFFERT]. 
Sp. 1. Myrm. Libelluloides.E.A, Jufferagtig. 


a, longicorne.—— __Langhoornig. | 
3. Formicarium. Eur. Mieren- Leeuw. bl. 89 
4e Formica- Lynx.Af.Mieren-Los, bl. 93 


5. Barbarum. Barb. Barbaryích. bl. 86 
Gen. 259. PANORPZE. SCORPIOENVLIEGEN. 


Sp. 1.Pan.communis. Eur. Gemeene. bl. 99 
2. Germanica. Germ. Duitíche. bl. 1or 
9. __Hyemalis. Thur. Thuringifche. 
4. Coa. Grec. & Hisp.Levantích. bl. ror 


Gen. 240. RAPHIDLE. KEMELSHALSJES. 


Sp. 1. Raph. Ophiopfis. Eur. _Adderkoppig. _ bl. 1c3 
2. Mantispa, Styr, Knielend. bl. To4. 
3. «cornuta. Car. Can.Gehoornd. bl, 97 


V. Rang. VLIESVLEUGELIGE, 
Gen. 241. CYNIPHES. GALL- WESPEN. 


Sp. 1. Cyn. Ro/e, Europà. G. W.d. Roozen. bl. 112 
2, Hieracii, — van ’tHavikskr. bl. 115 
Sp. 3e 


BL AD W 


Sp: 3: Cyn. Glechome. Eur. 


áe 
Se 
Ce 


19. 


Bacc. Querc. — 
Querc. foli. —= 
Querc. infer, —= 
Querc, petioli. —— 
Querc. pedunc.— 
Querc, Cort, 
Querc. Ram, == 
Querc. Gemm. —— 
Fagi. wan 


val, Viminalis, — 


S. Capree. —— 

S. Strobili. — 

S. Amerine. — 
Pfenes. Oriente. 
Sycomori. Egypro. 
znanita. Sueciâ, 


KIZ E &, 


vst Hondsdraf. X IT,bl.117 
vand'Eikenblad, bl, 119 
vande Galnooten.hl. 120 
vande onderzyde. 
aanhetSteeltje. bl. roa 
aande Bloefem. _bl.124, 
aan de Bast. f 
aan de Takjes, 

aan de Knoppen. bl. 125 
vande Heuken. bl. 107 
vande Bindwilg. bl, 130 
van de ruige Wilg. hl.133 
van de Wilg. Roos bl.rsr 
v.de roode Wilg. bl. 133 
vande Vygen. bl. 134 
vande Wilde Vyg. bl. 135 
Ontledigde, 


Gen. 242. TENTHREDINES. BLAD. WESPEN. 
* Met geknodjte Sprieten, 


sp. r, Oeren eraan, Eur. 
marginata. Germ.Gerande. 


Je 


Ze 
4e 
Se 


lutea. Kuropâ, 
Amerine. —— 
Vitelline. — 
Lucorum. —— 
fasciata, 
wericea. Germ, 


Dikbeenige. bl. 143 


Geele, Dl, 143 
vande Wilgen. bl. 147 
v.d. geele Wilg, 
derBosfchen. _ b, 149 
gebandeerde, ek 
Koperkleurige, 


„Americana. Amer.Amerikaanfche. bl, 140 


nitens, Europâ. 


Glanzige. Dl. 150 


Sp. II. 


SYSTEMATISCHE 
** Met Sprieten zonder Leedjes. 


Sp. 11. Tethr. enodis.Europà. Zonder Knoop. XILSr. 
12, Ciliaris. Germ. Ooghaairige. 


"13, uftulata. Europâ.Gebrandmerkte. bl. 1 
se Met gekamde Sprieten. 
ke 14. Tenthr. Pini. Europâ. 


15: 


Funiperi, — 
ì 


Sp. 16, Tenthr. Rustica, Eur. 


Brke*e Jot Draadagtige Sprieten „ van zeven of agt 
Leedjes. 


der Pynboomen. bl. t5o 
derGeneverboom. bl.isr 
“tk Met gewrichte Sprieten , eenigermaate ge- 

knodst, | 


Boerfche. 


bl.1s2 


Sp. I „.Tenthr.Scroplularie.Eur.van ’'tSpeenkruid. DJ. 152 
der Denneboomen.hl. 154, 


1ö. 


Abietis. ——= 


19, Padi. — der Vogelkerfen. bl. 153 
e0. Cerafi, ——= der Kerfeboomen. hl. 154 
or. Salicis. —_— der Wilgen. ms 
oo. miefomela. == _ Zwartrug. bl. 155 
03. _punétum alb. — Witte Stip. 

24. rufipes. — Roodvoet. bl. 155 
os. Campestris, —= der Velden. ers 
26. QÛT A. Zwarte. bl. 155 
27. viridis. —= Groene. bl. 157 
e8. oyata, —= Eyronde, ns 
09. Alni, me der Elzen. Dl, 164 
at. Roje. —= der Roozen. bl. 157 
at bicintia, mmm _ ‘Tweebandige. 

32. livida. ——= Bruine. bl. 159 
33. lurida, == Graauwe, men 


Sp. 34e 


BrLlAl DYWII: ZIE B 


5. 3e ‚Tenthr. nigra, Sueciâ. „Sweedfche. XII. Sr, 


dj Buns Europâ.-der Raapen. 
36. Septentrionalis. -Noordfche. bl, 159 
37. ____Carbonaria, —= Koolzwarte. 
“58. __“ Nasfata.—— __Netswyze. 
Jd: to puntlata. _ Twaalfftipp. _bl.160 
Kk Met Borftelige Sprieten van veele Leed- 
ges. 
En 40, Tenthr. erythroceph. Eur.Roodkop. bl, 1Co 
gE, …_Sylvatica. —= der Bosfchen. bl. 161 
42, Nemoralis, — der Wouden. nn 
+43. —_Cynosbati, se der Blondsroos, amo 
44e Populi, — der Popelieren. 
45. ___«“vafra, Sueciâ,-““Snoode:. 
46. “reticulata, Fin!.- Wit geaderde, bl.1Gr 
Â7. Betule. Europâ. der Berken. dl. 162 
48. Jaltuum.Sueciâ, der Wildernisfen. —— 
49. ° _ flava. Europâ. Geele. 
50. | ipdercus, en tusfchenhuidige, 5}, 163 
ST. __Rwmicis, — vande Zuuring. 
52. Ulmi. —— der Olmen. EE 
53. PU. mm der Pruimboomen. hi. 164 
Si. „Lonicere. —… der Kamperfoelie, == 
55. Caprae, — der rondbl, Wilg. bl.165 


Gen. 243. SIRICES HOUT-WESPEN. 


Sp. x.Sirex Gieas. Europâ. 


2, Columba. Amer. 
3e Spetlrum: Eur. 
€ ge t JUVENCUs. maartse | 


Grootegeele. py, 168 
Duif. Wefp. 

Spook. Wesp. _ pj. 175 
Korte Angel, B. 176 


Sp. 5. 


S Y STEE MATISCHE 


Sp. 5. Sirex. ‘cbr Europà. Gerugde. Ô bl.176 
6. _ _« Mariscus.—= Zwartgat. ___«bl,177 
gi Pygmaus. Suee, Dwergje. 


Gen. 244. ICHNEUMONES. SLUIPWESPEN, _ 
me Met het Schildje witagtig’, de Sprieten wit geringd, 


Sp. 1. Ichn. Sugillatorius. Eur. Schendende. bl. 138 
pf raptorius, —= Roovende. 


Bi farcitorius. — Naaijende, bl. 189 
4. extenforius. — … Uitrekkende. _—_— 

5 _quefivorius. — Zoekende. see 

6. culpatorius. —m Straffende. _ bl.1go 

‚P infraëtorius. ——= _ Inbreekende. en 
8, conftriëtorius. =— Knypende. ommen 
g. faturatorius. —— Vervullende, en 
1D, molitorius. —= _ Maalende. bl. 19r 
LI, crispatorius. == Krullende, sld 


12, " Piforius, — … _ Erwe- Rupsdood, bl, 192 


kk Met het Schildje witagtig en de Sprieten geheel 
zwart, 


sn. 13. ia luêtatorius. Eur. Wortftelende. bl. 192 


za. > wolutatorùus. —= _ Wentelende, 
iá. vaginatorius. === _ Infteekende, bl.193 
16. perfuaforius. —__Aanraadende, 

ez, _ bitwratorius. — _ Bevlekkende. ai ike 
18. defignatorius. ——= Betekenende, bl, 104 
19. ediëtorius. —— Gebiedende, Ken 
80. deliratorius. —— Raaskallende, En 
ole fuforius.— Smeltende, bl. 195 


Sp, 22e 


BEK DW YT DER 
Sp. 22. Ichn, fosforius.— Graavende. | bl 195 


ne ug Het Schildje met het Borstfruk Hendels de 
sprieten met een Band geringd. 


Sp. eN Waarzegger. « bl. 105 


24. Comitator. Eur. Vergezeller. nd 

‚ 25. peregrinator. —ame Refziger. Dl.196 
26. incubitor. —= Wagter. Een 
27.” reluêtator. —= __Worftelaar. _- bl. 197 


„sk Het Schildje met het Borstftuk eenkleurig , de 
Sprieten zwart en Borftelagtig. 


Sp. 28. Ichn. denigrator. Eur. Zwartmaaker. bl 107 


ie defertor. —— Verlaater. OE WE 
1980, rutilator. — ___ TFintelaar. bl. 198 
81. corruscator. ——= _ Glimmer. RE cd, 
qa. manifestator. — _Langftaart. al 
„53. compunêlor. —— Steeker, bl. 199 
34. delufor, vrm Spotter, mms 
35. titillator. —— Kittelaar. 
36. Venaior, — Jaager. bl. 199 
evi extenfor. —— Uitrekker. bl, voo 
38. _pwnêétator. Indiis, Prikkelaar. 
39. __exarator. Eur. Graveerder. bl. soo 
40, Turionelle. ss Knopmot - Wesp. ——= 
dis Strobilelle. — Denne- Wesp. bl.sor 
A2 Moderator. —— Maatiger, we 
43. Refinelle. — Har(tmot « Wesp. bl. 202 
44. Prerogator, — _ Voorkomer, men 
45. mandator. —— _ Gebieder. en 
46. Jomentator, Suec, Stoover, 


SVS GM ATI LEME 


Sp. 47. Ichn. enervalor, Eur. _Ontkragt.ALLST.bl. 203 


48. gravidator, wam  Bevrugter. _ 
49. inculcator. — ___Inftamper. __ 
50, __ pPugillator. —— Kaatzer. NAS 
ST ruspälor. —— Opfpoorder: bl. 204 
52. Faculator, — Pyldraagere me 
$3e affettator. —— Na-aaper. bl. 205 


54. agricolator. —— Akker - Wesp. 


kk Met geele Borftelagtige Sprieten, 


Sp. ss. Ichn. luteus. Europâ. Geele, Dl, 207 
56, ramidulus. —— __ Takkige. mame 
57: __ glaucopterus. — _ Groenwiek. maen 
53, bicolorus. Africâ. Tweekleurige. ee, 
59. circumflexus. Eur. Omgeboogene. bl. 207 
6a. cinélus. —= Gegordelde. bl,208 
61. formicatus. —  __Mieragtige. 


“kak Zeer kleine , met Draadagtige Sprieten 3 
het Agterlyf Eyrond , zonder Steeltje. 


Sp. 62, Icho. Muscarum, Eur. Vliegen-Wesp. bl. 208 


G3e: Bedeguaris. — __ Roozenknobbels. bl. 209 
64. Sed ne Gallen- Wesp. bl.21r 
68 Funiperi. —— Geneverboom. bl.210 
66.  _ Puparum, —— Poppene Wesp. 
67: Larvarum. —— Rupfen- Wesp. bl.21r 
6%. Cynipedis, —— Gall - Wespen. — 
Cg. Coccorum. —— Schildluizen, bl.a12 
70, Secalis. — Rogge» Wesp. _bl.213 
71 Jurcutaneus, — _ Onderhuidfe, 
72 Aplridum, == Plantluizen-W. mmm 


Sp. 735 


sh. DW 


Sp: 73. Ichn. Ovulorum. Eur: 


74. 
75: 
96. 
77. 


lobatus. —= 

glomerator. —= 
atomus. Sueciâ. 
pebtinicornis. —= Hertshoornige. 


ZZ 


Rupf. Eye XILST.bl.213 


Wit - Wollige. 


pn 


Geel- Wollige. bl,217 


Mytagtige, 


bl.213 


‚Gen. 245. SPHECES. BASTERD-WESPEN, 
* Het Agterlyf met een lang Steelije aangehecht. 


Sp. 1. Sphex Sabulofa, Europâ. Spinnendooder. bl.23% 
coerulea. Am. fept. Hemelfchblaauwe. 


2. 
13. 
14. 


** Het Asterlyf byha zonder Steeltje. 


Penf/ylvanica, Penf.Penfylvanifche: 
Capenfis. Cap. b.Sp.Kaapfehe, 


Sp. 15. Sphexviatica, Europâ, 


1ó, 
Ï7s 
1ë: 
19 
90, 
2Ie 


/ 


FUSCA, mars 


_petlinipes. — 


yariegüla. — 


antarêtica, C. b.Sp. Kaapfche. 
| Vingerpoot. 
myftacea, Eur. _Geknevelde, 


Palmipes. Suec, 


Afiatica. Indifs, Oostindifche. 
fervens, — Heete: 
Indostand. —= Indoftanfche: 
Clavipes. Europâ. Knodspoot. 
Spirifen. — Schroefdraaijer. 
LEgyptia. Egypt. Egyptifche. 
figulus. Sueciâ. _Kleykneeder. 

_ Appendigaster.Hisp.Hangly£, 
fsfipes. Europâ. Splytpoot: 
bidens. Barbariâ: Tweedoorn. 


Verwonderlyke: bö. 235 


Bruine. 


K ammpootiges 


Bonte. 


Nn 


bl. 339 
bl, 240 


at 


Sp: 33, 


Sp. 22. 
23. 
EN 


„2e 


oó. 
SB. 


o3. 


be 


SYSTEMATISCHE 


Sphex Eplvippia. Suec. 
Cribraria. Eur. 
Clypeata. Germ. 


Indica. Ind. 
Tropica. —= 
Colon. Suec. 
“rufipes. Eur. 


Gezadelde. XI Sr. 
Zeefdraager. bl. 280 
Schilddraager. 


Stigma Cap. b. Sp.Gemerkte. 
Surinaamfche. bl. o4t 


Nieuw Jorkfche. —— 


Mauritanica. Barb, Barbary fche. 


Arenaria. Suec. 
fosforia. Eur. 
gibba. — 
Collaris. Hisp. 


femi- aurata. Eur, Glanzige. 


beucostoma. —= 
vagd. Eames meiss) 
cerulea. Amer. 


Sweedfche. . __ bl. 242 
Roodpoot. bl. 243 
Zandige, bl. 243 
Graaver. blee44 
Gebochelde, 

Geelhals. 

Witmond. bl. 244 
Zwerver. == 
Blaauwe. meme 


Gen. 246. CHRYSIDES. GOUD-WESPJES. 


Sp. E. 
5e 
4. 
5. 
6, 
7. 


Chrys ignita. Eur. ® 
bidentata. Suec. 
__fuccinêla, —= 
Aurata. Eur. 
Cyanca —= 
viridula, == 
fulgida. 


Vnurglanzig. — bl.24s 


T weedoornig. 
Gegordeld. 

Verguld. bl. 247 
Hemelfchblaauw, — 
Groenagtig. bl. 248 
Schitterend. mens 


Gen. 247. ZESPE. WESPEN, 


Sp. 1. Vespa Carolina Carol. Karolinifche. 


2e 
Je 


moculata. Amer. 


Crabro. Eur. 


Gevlakte. 
Hornaar. Ide) 


Sp. 4: 


Sp. 4. Vespavulgaris. —= 


te 
@ 


23. 


4 
25e 
26. 
87. 
28 


Sp. 1. Apis longicornis. Eur. 


2e 


3e 


4. 


BLAD W Y ZEER: 


Gemeene X!LSr bl 093 


rufa. — Rosfe Wesp: _ bl.*79 
Parietum. —= Wanden. Wesp. bl. 280 
Gallica. —= Franfche, 

Muraria — Muur- Wesp. bl. 280 
Anmularis Am fep;Geringde. 

Spinipes Succ. _Doornpoor. bl, 28ï 
coarftata. Eur. _Smallyvige. Dl 282 
Arvenfis. — Akker- Wesp. . bl. 283 
Campestris. —= Veld- Wesp. he 
bifasciata. — _ Tweebandige: 
guadridens. Am.f. Viertandige. 

bidens. Suec. Tweetandige. 

‚ biglumis, Eur. T weefchuúbbige. 
unigbumis. Eur. Eerfchubbige. bl. 284 
ruspatrix. Afr. _ Afrikaanfche, 
cornuta. Ind, Gehoornde. bl.235 
Caffra. Cap. b. Sp.Kafferfche. 

Capenfis. — Kaapfche. 

Surinamo, Sur, __ Surinaamfche; 

fignata. Amer. Getekende. bl. 283 
Canadenfis. Canad Kanadafche. men 
emarginata Amer. Uitgerande. bl. 286 
calida. Ind, Heettandige. mn 
minuta. Eur. Zeer kleine, 

Gen. 248. APES. BYEN. 

Langhoornige. bl.3i4 

Fumulorum. Suec. der Grafiteden. Dl gis 

Clivicornis. Eur. Geknodfíte. == 

centuncularis.=—— Lapper. mand 

_ Nn a Sps 5 


Sp. 5. Apis Cineraria Eur. 


6. 


14e 


170, 


18. 


a. 


28. 


34° 


Mexicana. Amer. 


Carbonaria. Afr. 
rerufa. Eur. 
TUfO. aam — 
DICOTMS. 
Maxillofa. — 
Truncorum. — 
Florifomnis. — 
Dentata. Amer. 
Cordata. Ind. 
helvola. Eur. 
Fabriciana. Suec. 
fuecinéla, Merid. 
gonata. Ind, 
e@nea. Eur. 
cerulescens. —= 
Mellifica. 
Cunicularia. Eur. 
variegata. — 
Rostrata.—— 
Argillofa. Sur. 
lagopoda. Eur. 
Manicata. === 


guadridentata, —— 


SYS TE MAT IS CHE 


Afchgr. XII, Sr, hl. z2x 


Mexikaanfche, 
Koolzwarte. 
Stompe. 


Rosfe. 


T'weehoornige. 


Langnyper. 
der Stammen. 
Bloemflaaper. 
Getande. 
Hart vormige. 
Bruinvaale. 


Fabriciaanfche. 


Omgorde. 
Geriemde. 
Koperkleurige. 
Blaauwagtige. 
Honigby. 
Loopgraaver. 
Bonte. 
Bekkige. 
Kleykruiper. 
Ruigpoot. 
Gemofde. 
Viertandige. 


Fasciata. Cap.b.Sp.Gebandeerde. 


Barbara. Barb. 
Conica. Eur, 
Annulata. == 
TUfICOTNIS, mn 
ferruginaia, =— 


Barbaryfche. 
Kegelagtige. 
Geringde. 
Roshoornige. 
Koestkleurige, 


Keno HN 


bl. 321 
bl. 322 


meren 


bl.322 
bl. 332 
bl.323 


B LA DW 


YR 


Sp. 36. Apis Tehneumonea. Amer.Sluipw. XII, Sr. bl. 334 
37: 


%* Zeer ruige Byën, genaamd Hommers, 


cariofa. Kur. 


Sp. 38. Apis violacea, Eur. 


39. Caffra. Cap. b. Sp. 
AO. Carolina, Carol. 
Al. terrestris. Eur. 
42 Hortorum. —= 
43e Pratorum. — 
44 Lapidaria, — 
‚45. Sylvarum. —— 
A6. Muscorum. — 
47. Hypnorum. — 
43. Lucorum. ——= 
49. Brafiliana. Amer. 
50. Acervorwm. Eur, 
Si. Jubterranea. — 
52. _ Surinamenfis. Sur. 
53. efluans. Cal. reg. 
5á4- Tropica. — 
55. Alpina. Lapp. 


ANP uw 9 


Molmige. ed 


Blaauwagtige. bl.398 
Kaapfche. 

Karolinifche, 

Aard- Hommel. bl.g4e 
Tuin- Hommel, 

Weid = Hommel, 

Steen - Hommel. bl. 340 
Bofch- Hommel. 

Mos- Hommel. bl,s4o 
Gras- Hommel. bl. 341 
Woud - Hommel. 
Brafiliaanfche. 

Hoop - Hommel. bl. 34L 
Onderaardfche. bl. 342 
Surinaamfche, 
Heetlandige. mn 

Keerkringfe. Dl. 343 
Berg -. Hommel. 


Gen. 249. FOR MICE, MIEREN, 
Sp. 1. Form. Herculeana Eur. Zeer groote. bl. 363 


Barbara, Barb, _ Barbaryfche. 

ruja. Bur Rosfe. bl. 368 
FUSCA Bruine, bl, 366 
VILT, Zwarte, bl. 367 
ohfoleta, — Vaale, en 
rubra. — Roode, Dl. 368 


Nn 3 Spine 


SYSTEMATISCHE 


Sp. 8. Form Pharaonis. Wgypt,Egyptif. XIL Sr. bl. 369 


qe 


10, 


IIs 
12, 
Ì3. 
T4s 
15: 
16. 
I- 
1, 


Salomonis. —- _ Arabifche,. Races 
Saccharivora. Am. Suikervrecter,  —= 
Cespitum. Eur. Veen- Mier. _—- bl. 37e 
onsnivora. Âm. m. Vraatige. ee 
bidens. —= Tweetandige, 
fexdens. — Zestandige, bl. 371 
cephalotes, —= _ Dikkop. _—_ 
alrala. Zwarte Sur. bl. 372 
hematoda. wan Purperagtige: vmeer 
fetida. ——= Stinkende. bi 373 
Gen. 250, MUTILL ZE. ONGEV LEUGELDE BYEN, 
Sp. z, Mut, Occidentalis. Amf. Westerfche. bl. 375 
Americana: Am, m-Amerikaanfche, 
Indica. ind. Isdifche, bl. 376 
Europea. Eur. _ kuropifche, mensne 
atrata, Afr, Afrikaanfche. 
Maura. Barb. Moorfche. bl. 377 
Barbara. — Barbary{che, bl. 376 
helvola. Cap. b. Sp.Kaapfche. 
Acarorum- Eur, der Myten. bl.877 
Formicaria. =m ___Mieragtige. maman, oo 


KS SSSSSSSSSISSSSSSE: 


Ordo VI. DIPTER4. TWEEVLEUGELIGE, 


3 


Gen, 251. OESTRI HORSELS. 
Sp. 1.Oefirus. Bovis. Eur. 


2 


Runder- Horfel, 


\ 


bl. 208 


Tarandi. Lapp. Rendier-Horfel, bl 405 


Nafalis. Eur. Neus-Horfel 


bl, 407 
Sp. 4e 


BELGA DW 


YZER 


Sp. 4. Oeftrus Hemorrhoid. Eur. Aars-H. XII Sr. bl. 408 
Schaapen - Horfel.bl.413 


Gen. 252. TIP EE E. LANGPOOTEN. 


Se 


* Mugagtige. Met witgebreide Wieken. 


il rn Tip. Peélinicornis. Suec. Kamhoornige. 


De 
3e 
de 


Rivofa. Eur. 


Allergroor fte. 


quadrimaculata. — Viervlakkige. 


Crocata. —= 
Oleracea, == 
Hortorum. ——= 


_ variegaid. — 
contaminata. === 


Lunata, —= 
Pratenfis. — 
Terrestris. == 
Cornicina, —= 
NIET, mmm 
atrata. — 


bimaculata. ——= 


Annulata. == 
Ceellaris. —— 
Fasciata. — 
flavescens. —— 


Enficornis. Suec. 
Regelationis. Eur, 


replicata, —— 
MONOPTET A, sn 
Arundineti, es 


Barbicornis. =n 


Nn a 


Geel geband. 


Kruid - Tipula. 


Tuin Tipula, 
Bonte. 
Bevlekte. 


_ Maanvlak. 


Veld -'Fipula. 


Aard - Tipula. . 


Bruine. 
Zwartagtige. 
Zwarte. 


__Tweevlakkige. 


Geringde, 
Geoogde. 
Gebandeerde. 
Geelagtige. 


Degeuhoornige. 


Dooy= Tipula. 
Omgeplooide, 
Eenwiekige. 
Rietzinger. 
Pluimípriet. 


bl. 424 
bl.425 
bl. 426 
bl. 427 
bl. 428 
bl. 429 
ki. 430 


Ken eha Ì 
Werormsen 


kk Vlieg. 


SYS 


TEMATISCEHEE 


«x Vliegagtige, bedekkende het Lyf met de Wieken. 


GE 26. Tip. Plumo/a. Eur, 


27. 
oë. 


29, 


Lad 
50e, 


3E 
ce, 
33° 
34e 
DN 
36, 
37e 
38, 
59 
40, 
41. 
42, 
43. 
44e 
45. 
A6. 
47. 
48, 
49. 
50e 
51. 
52, 
53, 
$4s 
dj 


Liüttoralis. —= 
Annulata. Suec. 


motitratix. Eur. 


yibratoria —=— 
tremula. Suec. 


flexilis. Eur. 


= 


virens. Suec, 


_« yiriduld. 


nn 


macrocephala. Ear. 


pufilla. ama 
Marci, van 
Thome. Pad 


Ferruginala. == 


Fohannis. — 
brevicornis. 
PUITIS. emo 
Febrilis. — 
Florilega. =— 
Hortulana, 


Phalenoides. mem 


hirta. rin 
Perficarie. man 
notata, —a 


SPuniperina. —= 
Culiciformis. Suec, 


incarnata. Eur. 
Paluftris, vn 
longicornis. — 


Gepluimd. XILSr bl.433 
Oever- Tipula, bl.435 
Geringde, 

Beweegpoot. bl. 437 
Dri'poot. bl. 438 
Trilpoot, de 
Buigzaame. 
Gekettingde, bl, 439 
Groene. . 

Groenagtige. 

Grootkop. bl, 439 
Kleintje. 
Zwarte Vlieg. bl.440 
Geelftreepige. 
Roestkleurige. 

St. fans - Vlieg. 
Korthoornige, bl,440 
Rottige, bl. A41 
Koortfige. emma 
Dof zwarte, bl. 444 
Roode- bl. 445 
Uilagtige, bl, 446 
Ruige. 

Perfikkruids, 
Getekende, bl, 448 
Geneverbooms. _— 
Mugagtige, 

Roode. 


Moeresfen- Tip. bl,4so 


Langípriet. 


blast 


Sp. 56. 


t 


| 


Sp.56. Tip rufipes. Eur. 
57e 


58. 
59 
60. 
61. 


B AND WITZ BR 


T weeitippige., 
Zyde- agtige. 
Zeer kleine. 
Vloo- agtige. 


bipunêldta, —= 
Sericea. —= 
minutisfsma. Suec, 
Pulicaris. Eur. 


Pennicornis. Suec. Vederfpriet. 


Rospoot. XIISr, bl, 451 


Dl.45É 


Gen. 253. MUSC ZE. VLIEGEN. . 


* De Sprieten Draadig, zonder Pluimpje op zyde. 


_Sp. 1. Musc. Plebeja. Eur. 


2. 
Je 
4. 
Se 


Volks. Vlieg. 
illucens. Am.m. Infchynende. 
Chameleon. Eur. Kamelion. 
Microleon. — _ Kleine. 
Hydroleon. —- _ Watervlieg. 
trilineata, Suec. Drieftreepige, 
Hypoleon. Germ. Geelftreepige. 


Pantherina. Suec.Getygerde. 


Morio, Eur. Zwarte. 
denigrata. — _ Zwartagtige. 
Maura. — Moorvlieg, 
Clavipes. —= Knodspoort. 
Hottentotta. Eur. Hottentot. 


Feneftralis. — _ Venttervlieg. 
tarda. — Traage. 
Scolopacea. — __Sneppige. 


_Vermileo. Gall. Leeuw- Worm. 
_ Tringaria. Suec. Plevierige. 
Diadema, Eur. _ Gekroonde. 
Anilis. —= Oudwyffe, 
Conopfoides. — _ Steekvliegfe, 
Nn 5 


bl.470 
bl. 471 


geeen) 


bl. 477 


OD) 


Dl.478 
bl. 479 


bl.479 


bl. 480 
bl. 507 


bl.480 


Gen 


Dl. 482 


bl.482 
OP. 2% 


Sp. 22: Musc. Uliginofa, Eur. 


23. 
24. 


Sp. 25. M 


aó. 
07- 


leucopa. Amer. 
Nettarea, Eur. 


*& Ruige met gepluimde Sprieten. 


use, bombylans. Eur. Brommende. 
myflacea. == 
_ Lappona. Suec. 


Geknevelde. 
Laplandfche. 


SYSTEM A EIS GERE 


Modderige.. _Xil, Sr: 
Witvoet, d 
_Bloemzuiger. 

bl.483 


WR 
ddie | 
” 


EE Ruige miet Borfteltjes aan de Sprieten. 


Sp. 28. Musc. pendula. Europà. 
florca, mm 


29. 


Nemorum. =—=” 


Arbustorum. == 


intricaria. —= 
Oeftracea. —= 


‚fallax... 


Lucorum. == 
Sylvarum. —, 
bicinta —— 
arcuata. —— 
mutabilis. — 
devia. —= 
Ichneumonea. — 


Diophthalma. Zal: 


Vespiformis. me 
festiva. == 
EFTALICA. wan 


_glaucia. _ 
_noétiluca, =— 


Dunftaart, 
Bloemvlieg. 
Bofchvlieg. 
Heeitervlieg, 
Sekreetvlieg. 
Warvlieg. 
Horfelvlieg. 
Bedrieger. 
Woudvlieg. 
Wildernisvlieg. 
T weebandige. 
Krombaûdige. 
Veranderlyke. 
Afwykende. 
Sluipwespige. 


Dubbel. Oog. 


Wespagtige, 
Aartige. 
Doolende. 
Zeegroenee 
Nagtlichtende. 


bl. 434 


hi 


Ben Al OENE 1E -ZerEa B 


Sp. 49. Musc. gibbofa. Suec. 


$%e 
En IN 


5de 


53 


Ribefii i„ Eur. 
Pyrastri, — 

_ transfuga. Succ, 
_Menthaftri. Gall, 
fcripta. Germ. 
Mellina. Eure 
pipiens, == 
Jegnis. 
femorata. — 
grosfipes. —— 
Jaltarrix. — 


‚_Sp.61. Musc. inanis, Eur, 


62. 
63. 
Ó4. 
65. 
6ó. 
…Ó7 
68, 
69. 
rio) 
Jie 


72 
VEL 


pellucens. — 
mMeridiand. == 
Ce) (ON Eend 


_ Cadaverina, —= Krengvlieg. 
mortuorum., —= _Doodenvlieg. 
yomitoria. kur, Am.Blaauwe Vlieg, 


Carnaria. — _ Vleefchvlieg, 
Domestica. == _ Huisvlieg, 
maculata, Eur. _Gevlakte, 
RR: nm Witkop. 

… furta. Suec, _… Bladvlieg. 


_Sspulchralis Eur.Grafvlieg. 


Bultige. XIL. Sr Bl 102 


Eke Haairige met gepluimde Sprieten, 


Ledige. 


Doorfchynende. 
Middagte. 


Keizer. 


Aalbesfen- Vlieg. bl. 493 
Peerboomen- Vl. bl, 494 


Overlooper, _ bl.496 
Kruifemunt- Vlieg, 
Getekende, bl. 497 
Honigzuiger, warmer 
Piepende, bl. 498 
Luije. pm 
Dikbil, maman 
_Grootpoot. 

Springende, 


dada) piimabrië met Borftelfprieten. 


Sp. 74. Musc. fera, Eur, - 


45 


ZrOfD. ame 


Wilde, 


Groote, 


| 


» 


‚bl, so4 


Sp. 70 


Sp. 


76. Musc. rotundata, Eur. 


SW SFTEM A TT SC HTAE 


Rondlyv.X1IL Sr. bl.sos 


tremula. Trillende. _ 
Larvarum, — _ Rupfenvlieg, en 
Radicum. —e __Radysvlieg. bl. 506 
Canicularis. — Hondsdagen- me 
ZEftivationis. « Zomervlieg. | 
Cemiteriorum, — Kerkhoven- Dl. 506 
Pluvialis. — _ Regenvlieg. bl. 507 
Jubfultans, Suec. Huppelaar. 

Roralis. Eur. Daauw vlieg. bl.507 
Jerrata. Gezaagde. En 
Cellaris. — Keldervlieg. bl. 508 
Meteorica, vm _ Onweersvlieg,. 
putris. en Rottige Kaas- mms 
Frit. Suec. Graanene zn 
Lepre. Amer. _Schurftvlieg. bl. sio 
Cupraria, ur. Koperige. ammnee 
polita. Glanzige. - bl. s1r 
_Viduata, am Zwartkoperige, mms 
pubera. == Huwbaare. bl: sta 
Petronella, =— Befchaamde. 

Ungulata, = _ Geklaauwde. bl. 513 
nobilitata, … _ Veredelde. 

arrogans. we > Trotfe. 

Corrigiolata. = Koufebandje. 

LEquinot. Am.m.Amerikaanfche. D.s13 
Cibaria, Eur. _Spysvlieg, bl, st4 
Cucularia. Suec. Koekkoekse 

Scybalaria, Eur. Strontvlieg. Dl. 514 
Stercorarid, = _ Drekvlieg. omme 
Fimetaria. — _Mestvlieg. ms 

Sp. 107. 


er ief 


Us 107-Musc. Parietina. Eur. 
1C8. 


109. 
110. 
III. 
I1I2e 
319. 
E14. 
IIS. 
116. 
117. 
118, 
119, 
120. 


kmar. 


Sp. 


120. 
123. 
124. 
125, 
126. 
127. 
12ö. 
129, 


Gen. 254. TABANIL BREMSEN, 


Bk NML ZEER. 


Umbrarum. —- Schaduw. 

_ grosfificationis, — Tuinvlieg. 
Terrestris, Suec, Aardvlieg. 
Saltuwm., Eur. _Heyvlieg. 
ViDrans. =— Drilwiek. 
Cynipfea, — __Gallwesp- Vie, 
Comtinata. Suec. Vereenigde, 


flava. Eur. Geele, 
quadripunêt, Suec. Vierftippige. 
eftuans. Eur. _Heete. 
Serratule, — _ Diftelvlieg. 
Arnice. — Straalbloem- 
Hyosfyami. —- Bilfemkruid- 
Sonchi. — Melkdistel- 
Germinationis.— Maartfe- 
Urtica. —= Brandenetel. 
Cerafi. — Kerfen -Vlieg. 
Heraclii. — _ Beerenklaauw. 
_ Cardui. — Speendistele 


Solftitialis, —= Zonneftand- 
Plorescentig. — Bloeityds- 


Wandvl. XII. Sr. DJ, s18 


Rennen | 
e 


bi. srs 


Cmt 


bl. 516 
bl, 516 


bl. 516 


bl.517 


Samang 


bl. 517 
bl. stg 
bl. stg 
bl. #20 


si 


frondescentia, — Vrugttyds- Vlieg, vmma 


1. Tab. Rostratus.C. b‚Sp. Langfnuic. 


2. 


3: 


4. 
5e 
6, 


Barbatus. — __ Gebaarde. 
Mauritanus, Barb.Barbaryfche. 
Bovinus. Eur. Paardenvlieg, 
Autumnalis. — Herfftvlieg. 
calens. AST. Heetlandige, 


bl.s3t 
bl. 532 
bl. 530 


‚bl. 532 
bl. 530 


Sp. 7. 


SYSTEMATISCHE 
Sp. 7. Tab. Tarandinus. Lapp. Rendieren X1[,Sr.bl.55t 


3, _ ‘exefluans.Am.m. Smoorheete bl. 532 
9. fEPDENS, == Amerikaanfche —= 
To: Mericanus. —= Mexikaanfche —= 
ir. Rusticus. Suec, _ Boerfche bl. 523 
gans Bromus. Eur. Gras- Brems. nr 
13. Oceidentalis. Am. Westindifche Dl. s34 
14, © Fropicus. Eur, Keerkringfe es 
15. ___Arntar@icus, Am. m.Zuidpoolfche == 
16. Pluvialis. Ear. Regen= Brems. bl. 535 
Ei: cecutiens. —= Geblinde bl, 536 
18. lugubris. — ___Rouwdraager. b'.538 
19. Morio. Barb. Moor - Brems. 


Gen. 255. CULICES. MUG GEN, 


Sp. 1. Cul pipiens Ears Am. Zingende, bl. 560 
2. Ciliaris. Eur. Ruigwiek. bl. 564. 
g. _« bifurcatus.— Vorkfnuite Ne 
4 __Pulicaris. Eur. Am.Vlooagtige. bl.565 
s reptans. Eur. Krieuwelaar. bl. 567 
6. _ Eqwinus.lapp. _Paarden- Mug. bl. 568 
7. Stercoreus. Eur. _Drek- Mug. mn 


Gen. 256. EMPES. DRILMUGGEN. 


Sp. z-Emp. Borealis. Nor]. Noordlandfche. bl. 569 


2 Pennipes. Eur. Vederpoot. bl. $70 
8e. livida. — Graauwe, menen 
4. forcipata. — Nypftaart. bl. 571 
5. __ Stercorca.= Drckminnaar. —_—_ 


BAR DW yv Lr 


Gen. 257. CONOPES. STEEKV LIRGJES. 


Sp. 1. Con. Rostrata. Germ. 


2. calcitrans. Eur. Schopper. mm 
3. ÜFTÜlINS. vmma Plaager, bl. 575 
4 Veficularis.—: _ Blaaskop. bl. 576 
5. macrocephala. ma _Grootkop. veeneman 
rd OCUIEDE A, memmen Stekelige, _ 
an flavipes. — Geelpoote bl. 577 
8. ferruginea, —= _ Roestige, mms 
9. petiolata. Sib. Gefteelde, enen 
10. atomaria. Eur, _Geftippelde, bl. 578 
zij Lestacea. — Tegelroode. eneen 
12. Buccaia, — Blaaskaak. aar 
23. ___Jubcoleoptrata, — Schildagtige. mm 
Gen. 258. ASILL ROOFVLIEGEN, | 
Sp. 1, As. Maurus. Barb, Moorfche, bl. 532 
2. _Aigirus — Algerynfche, enk 
3. Barbarus. —= Barbaryfche, bl. 583 
4 Crabroniformis, Eur.Europifche. man ar 
5. _ Lfluans Penfylv. Penfylvanifche. b. 585 
6. _gibbofus. Eur. …_ Baltige. ed 
7 ater. Germ, Zwarte. seamen von 
je __flavus. Eur. Geele, bl. 587 
9. _ gilvus.— ___ Rosfe. wam 
10, marginatus, Suec Gerande. en 
in.  Feutonus, Germ. Hoogduitfche. bl. 588 
ne, Germanicus — _Duitfche. amen as 
13. … forcipatus, Eur, Gegyptangde. A 588 
14e Tipuloides. Schoenlapperagt. bl, 58g 


Snuitig. XII.St. bl. 574 


Sp. IS. 


SYSTEMATISCHE 


Sp. 15. As. Oelandicus. Fur. Oelandf. XII. ST. bl. 595 
16. Morio. Eur. Afr. Moor. me 
17. … Lufitanicus. Ital. Portugeefche, 


Gen. 259. BOMBYLII. STAANDE VLIEGEN. 


Sp. 1. Bomb. major. Europâ. Groote. bl. 596 
5 medius. — Middelbaare. B. sog 
8. … __Capenfis Cap.b.Sp.Kaapfche. _ 
4. minor. Eur. Kleine. bl. 599 
5. ater. Germ. Zwarte. __ 


Gen. 260. HIPPOBOSC. VLIEGENDE LUIZ. 
Sp. ik Hipp. Equina EuropÂâ, Spinnekop- Vlieg. bl. Cos 


a. Avicularia. — Kleine dito. bl.6:8 
3. Hirundinaria, wm Zwaluwen - Luis. 1.619 
4: Ovina. —= Schaapen-[_uis. bl.629 


SSSSSS SS SS SS SSS Ssst 
Ordo VIL. APTERA. ONGELVEUGELDE, 
Gen. 261. LEPISMZE. ONGEVL. MOTTEN 


Sp. 1.Lep. Saccharina. Eur. Suikerg. XIII. ST.bl. 17 
de: polypoda. Dan. Veelpootige, bl. 18 


3. terrestris. Eur. Aard - Mot. bl, 19 
°_ Gen. 262. PODURME. PLANTVLOOIJEN. — 
Sp. 1. Pod. viridis Euopâr. Groene, bl, 22 

9, polypoda. — Veelpootige, bl. 23 

3 aira.— Zwarte. md 

4. Plumbea, —= Loodkleurige. bl. 27 

5. _minuta. Suec, Kleine, eme 


Sp. 6, 


Sp. 


BLAD WY ZER. 


6. Pod. Nivalis. Europâ. Sneeuwl.XIILST.bl, 28 

7, ___vaga. pun Zwerver. mn 
8. > Arboréa. Eur. Boomkruiper. == 
df) yillofa. Gall. Ruige, bl, 30 
10: — cinéla. Eur, Gegordelde, vemeamer) 
Ile pufilla. — Onzigtbaare, en 
12. _ Aquatica. — « Watertreeder. bl.-3r 
‘13 Fimetaria. == Mestgraaver, bl. 34 
14. AMDUlAns. Looper, bl. 38 


Gen. 263. TERMES. HOUTLUIZEN. 


Sp. 1. Teri. fatale. Indiâ. __ Indifche. bl. 37 


2 pulfatorium Eur. A.Europifche, bl. 4r 
3. Jatidicum. Eur. Groote, en 


Gen. 264. PEDICULL LUIZEN, 


Sp. t.Ped. Hwmanus. Eur, Menfchen - Luis. bl. 55 
ge: UDO. end Platluis, bl. OF 
8 Ricinoides, Am, Tek-agtige. bl. za 
de Suis. Eur, Varkens- Luis. bl. 7r 
5. Porcelli, — Guin. Bigg, bl. 72 
6. _Cameli. Afr, Kemels en 
7 Ceryi. Eur. Herten — eens 
8. Ovis, == Schaapen ° bl. 73 
gi _ Bovin. Koeijen es 
ser Vituli. — Kalveren oen 
IIs Equi. — Paarden Dl, 75 
12.  Afini, mmm Ezélens Luis, van 
13. _ Tinnunculi, — _ Sperwer nd 
14. Coryi, —— Raaven bl. 77 
15. _Infaufti, — Rots- Merel bl. 78 
16, Pica, _— Aakfter - Luis, ” 


Oo ODI, 


SYSTEMATISCHE. 


Sp. 17. Ped. Cygni-Europâ. _Zwaanen XIUILST. bl 78 
18. Anferis. — Ganzen-Luis. bh 79 


19 _Moschate. — Moskaat- Eend- == 
20, Querquedule, — Taling- Luis. _—_= 
or. Sterne. Eur, Zee- Zwaluwen bl. 80 
22. Platalea. —— Lepelaaren _—_ 
és Arden Reigers-Lüis.  _—_ 
Dá- Gruis. — “Kraanvogelen bl. 81 
25. Ciconie. —= Oijevaars ns 
26. Charadrii, — ___ Plevieren bl. 85 
27] Fulice, — Koeten en 
28. __ Recurvirostre. — Kluiten gt 
29. __ Hematopi. —= Schol- Aakfters bl. 84 
30. Pavonis, ma Paauwen- Luis. — 
gr. … _ Meleagridis. —— Kalkoenen bl8s 
32. Galline. —== Hoenderen 1. 37 
33 Caponis. — Kapoenen mies 
34: Tetraonis. —= Berkhoen bl. 89 
35 Lagopi. Sneeuwhoen An 
‚36 Columba. === “__ _Duiven-Luis. bl, oo 
“37. _ Pari Meezen Dh. or 
Bs Hirundinis. ——= Gier- Zwaluwen _— 

39. Farionis, =n Salm- Forellen 
40e AP ee Byën- Luis. bl. 92 

Gen. 265. PULICES. VLOOIJEN. 

Sp. 1. Pal. irritans. Eur. Gemeene Vloo. ble 96 
a. penetrans. Amer. _Zandvloo. bl. 106 


Gen. 266. ACARI. MYTEN,. 


Sp. 1. Ac. Elephantinus. Ind, Olyphants-‚Luis. bl. 113 
/ op. 2e 


ie wt safe’ Meddle. < 


/ ' 


BL AD W 


ed 8. 2. Ac. Eeyptius. Oriente, 


| hd 


28. 


2D, 
gie 


reduvius, Eur. 
Indus. Ind. 


_— Americanus. Am. 
Sanguifugus. Amer. 


Ricinus. Eur, 
Crasfipes. — 
Vespertilionis, ms 
Pasferinus. 
MOLALOrius. — 
Aphidioides. wasa 
Coleoptratus., — 
Telarius. — 
Siro. —= 

Laêtis. —= 
Dyfenterie, —= 
ELUICETANS. mmm 
Geniculaius. —= 
Tinêtorius. Guineâ. 
Aquaticus. Eur. 
Holofericeus. —— 
Baccarum. —= 
Muscarum. —= 
Batatas. Sur. 
Gymnopteror. Eur, 
Coleoptratorum, — 
Rupestris. —= 
dongicornis, —= 
Littoralis, — 
Fungorum, van 
Tremelie, — 


VZ EE B 


Egyptif. XIIISr. bl, 113 

Schaaps. Tek. 

Indiaanfche, bl. 115 
Amer. Bofchluls, —= 
Bloedzuiger., bl. rot 
Tek of Honds -L. —— 
Dikpoot. bl. 123 
Vledermuizen, bl. 124 
Vinken-Luis, bl.1os 
Beweegpoot. bl, 126 
Plantluis- agtige, Dl. 127 


_Toragtige, meme ad 


Spinder, meen 
Kaas- Myt, bl, re 
‘Melk » Myt. bl. 135 
Rooloop- Diertje, == 
Schurft» „Myt. BE, fe) 
Knobbelpoot. Bl. I4E 
Verw-Myt. bl. 142 


_RoodWat. Spinn. mmm ama 


RoodAard- Spinn.5l, l44 
Besfen-Spinn, Bl, 146 
Vliegluisjes. me 
Patactes- Luizen. bl. 148 
Byën- Mvr. bl.14g 
Torren- Luisje, B}, 1s0 
Steen - Myt, bi. 154 
Gehoornde, amen 
Oever. Myce. bliss 
Kampernoelje, 

Blaauwe, Te 


Oa à BD. 335 


SYSTEM ATI SCHIE 


Sp. 33. Ac fcaber. Europâ. | 


sd. Salicinus. —= 
55: Croceus. — 


Ruuwe. XIII. Sr. bl. 155 
Wilgen- Myt. Dl, 156 
Saffraangeele. 


Gen. 267. PHALANGIA, KREEFT -SPINNEN. 


Sp. rn. Phal. grosfipes. M. Norv. Zee - Spin. bl.158 
8, Opilio. Eur. Am. Schaapherder. bl.1sg 

3, Cornutum. Germ. Gehoornde, bl. 165 

4 Cancroides. Eur. Scorpioen-Spin. —= 

5. Acaroides. Amer. Mytagtige. _ bl.16g 

6. Balenarum.M.Nor,Walvifchluis. 

Ze tricarinatum. Germ. Drieribbige. bl, 172 

8. Caudatum, Ind. Or. Geftaarte. bl. 173 

9. Reniforme. Amer. Lang-gearmde, mmm 

Gen. 268. ARANEZ. SPINNEKOPPEN. 

Sp. 1. Aran. Diadema. Eur. Gekroonde, bl, 206 
We Reticulata. — Getekende, _ bl. 2c8 
3 Cucurbitina. — __ Tuin-Spin. bl, 209 

4. Calycina. — Bleeke. maman 

5. oËtopunêtata. Suec. Agtftippige. bl, 210 

6 bipunttata, — Tweeltippige. — 

7 Arundinacea, == Riet - Spin. bl. art 

8. Angulata. Eur. Hoekige. nd 

bn, Domestica, —= _ Huis- Spin. bl, are 
io. trilineata, — Drieftreepige. bl.216 

IL. Riparia. —= Oever = Spin. nme 

12. Labyrinthica, — Doolhofmaaker,. —— 

13 guadrilineata, — Vierftreepige. bl.219 

4.  _ redimita — Bekranste, me 

| 15. Corollata. == Geringde. bl. 220 


Sp. 16, 


Sp. 16. Aran. Fumigata. Europá. 


17. 
18. 
19. 
20. 


BL A D W 


Montana. — 
_Sanguinolenta,— 
notata. 
rufipes. — 
noclurna. — 
extenfa, — 
funbriata, 
fexpunêtata —— 


flavisfima. WEgypt.Egypufche. 
bimaculata. Eur. Tweevlakkige. 


_Clavipes. Amer. 


quadripunêétata.Eu Vierftippige. 


holofericea. — 
fenoculata, ——= 


YA HRe 
Bruine. XIII &&. bJ. 220 
Berg - Spin. bl. 221 
Roode Spin. RE 
Gemerkte. mmmendi 
Rospoot. En 
Nagt - Spin, bl. 222 
Uitgerekte. en 
Gezoomde. bl, 228 
Zesftippige. bl.224 
bl. aas 
Knodspoot. bl. 226 
Dl. 227 
Fluweelagtige. —= 
Zes- Oogige. bl, 229 


Avicularia. Amer. W.1.Bofch-Spin. — 


Spinimobilis. Sur. Doornpoot. 
Venatoria. Amer. Jaager= Spin. 


_ Ocellata. Chin, 
Tarantula, Ital. 
Scenica. Europâ. 
Truncorum, — 
Rupestris. —= 
Aquatica, — 
faccata, — 
Paluflris. wan 
YITEILENS, —— 
VIATICA, aman 
laevipes. — 
tetracanta.S. Th. 


Cancrifermis, Am.Krabagtige, 
Oo 3 


bl.238 
bl, 241 
Ge- oogde. bl. 242 
Italiaanfche. bl, 243 
Muurfprinzer. bi. 250 
Boomfpringer. _bl.osr 
Steenfpringer. 
Waterfpin. mn 
Zakdraager. bl.257 
Meirfpin. bl. 261 
Groenagtige, meae 
Potfemaaker. bl.263 
Bontpoot. bl. 264 
Vierdoornige. bl, 266 
Spe 47 


Sp. 47. Aran. Spinofa. Amer, 


SYSTEMATISCHE 
Agtdaorn.X LILST.bl.267 


Gen. 269. SCORPIONES. SCORPIOENEN. 


De I. ae Maurus. Africâ, 


@ 


Pe If 
de 
5. 
0. 


Moorfche. — 
Carpathicus. Afià, Carpathifche. 
Afer. Ind. _ Afrikaanfche. 
Americus. Am. Westindifche, 
Europaus. Eur. Europifche. 
Auftralis. Afr. Zuidlandfche, 


bl, 288 
bl, 289 
bl. 290 
bl. 291 
bl. 294 


Gen; 270, CANCRI, KRABBEN en KREEFTEN. 
*a* KRABBEN , met het Rugfchild effen en op 


zyde niet ingefneeden. 


Sp. r.Canc. Curfor. M. medie. Looper - Krab. 
Raninus. M. Ind. Kikvorfch- Krab. mmm 


mutus. M. medie. Stompe. 
Cordatus, Surin, Hartvormige, 


Pinnophylax. Am.Schulpwagter. 


Pifum. Barb. Erwt- Krab, 
Hexapus. Oc.Eur.Zespoot. 
MÔNUIUSS mn Kleintje. 
Pinnoteres.M.med.Pinnewagter. 
Longicornis. Zeel. Langfpriet. 
Ruricola, Amer. Landkrab. 
Floridus. Car. As. Bloemkrab. 
Uca. Amers 
Vocans, Ind, Zandkrab. 
Craniolatus. Afiâ, Bekkeneeltje. 
Philargus, Zaagrug, 


Moeras: Krab, 


bl. 314 


bl. 315 
bl. 316 
bl. 317 
bl. 318 
bl. 319 
bl 320 
bl. 322 
bl. 325 
bl. 328 
bl. 329 
bl. 331 


*h* KRAn- 


BLAD WYZER 


ht KRABBEN, wet het Rugfchild effen, aan de 
zyden ingefneeden. 


Sp. 17. Canc, Rhomboides. M. m,Ruitige. 


18, 
19. 
ao. 
or. 
q2. 
23. 
O4. 
as. 
26. 
27. 


_ maculatus. Afiâ. 
Pelagicus. Pel. 


m8 Gevlakte. 
Stekel - Krab, 


Nucleus. M. med. Eikel. 


Laëtatus. Ind. 


Gezoogde. 


Menas. Oc. Eur. A„Strandkrab, 
_depurator, Oc, Eur.Breedpoot. 
Dormia. Ind. Or. Venynige. 
feriatus. M. Ind. Feeftige. 
granulatus. Amer.Korrelige. 


Pagurus. 


Zee. Krab. 


bl. 332 


bl. 333 
bl, 334. 
bl. 335 
bl, 337 
bl. 339 


bl. 349 


kC* KRABBEN,» met het Rugfchild van Eoven ruig 
of Stekelig. 


Sp. 28, Canc. Chabrus. Oc.Ind, Oaoftindifche. 


29. 
80, 
3r. 
32. 


Lanatus. M.med. Wollige. 
Araneus. Oc. Eur.Spinnekop- Krab ———= 


Rostratus. —— 


Snuicige. 


hirtellus. Oc. Ar@t. Ruige. 


_Cupheus. Afiâ. 


Vezelige. 


Muscofus. M. med.Mosdraager. 
tribulus. Fr. Gad, Gedoornde. 
punctatus. As. Am.Geftippelde. 


Perfonatus,M.med, Gemaskerde. 


Dl. 343 


Menen Pe 


bl. 344 


Öl. 5 


bl, 346 
nm 


Carman 


*d* KRABBEN , wet het Rug jihird van boven 


gedoornd, 


Sp. 38. Canc, dodecos. Hisp. 
hastatus. M. Adr. Gefpierfte. 
Oo 4 


39e 


Twaalfdoornige. Dl. 347 


SPTEE: n 


Sp, 40 | 


! 


SYSTEMATISCHE 
Sp. 40. Canc. pubér.M. Adr. _ Huwb. XIILSr-bh, 348 


är. Maja.Oc.Eur.  Duivels- Krab, — 
42. longimanus. Oc. As.Langge- armde. bl. 349 
43. horridus. —= Rots - Krab. bl. 350 
44. cristatus. — ___ Gekamde. bl. 351 
BE. Juperciliofus. Oc. L.Stekel - Ocg. bl. 352 
46. Cornutus=—=e __Gehoornde, ee 
47e longipes. — Langpoot. nme: 
48. _ Spinifer. Afiâ. _Een- Doorn. bl. 353 
49. “Germanus. M.Eur.Noordíche. 
* KRABBEN s met het Rugfchild oneffen. 

Sp. so. Canc. cruentatus, M. m. Bloedroode. __ bl.354 
SI. Hepaticus, Indiis. Leverkleurige. bl.3ss 
52. Calappa. Afiâ. Klappus- Krab. 

3. Grapfus. Amer. Stompneus. bl.356 
5á. Eneus.Indiâ. Koperkrab. bl 357 
SS ferupofus Ind, Of, Ruuwe. ns 


*f* KREEFT: KRABBEN: met een Staart , doch 
zonder Vinnetjes. 


_Sp.56. Canc. Latro. As. Amer. Beurs= Krab; bl. 358 
s7- Bernhardus. Oc. E.Soldaat. bl. 391 
58. _ Diogenes.Oc. As. A Indifche. bl. 368 
50. Eremita. M: Ital. Kluizenaar. bl. 373 
62. Tubularis. Mm. Kokerkrab. bl. 324 
ór. Caput mort. Algir, Doodshoofdje. _— 


“gk KREEFTEN, met het Rugfchild effen. 


Sp. 62. Canc. Gammarus. Oc. N Zee- Kreeft, bl. 332 
Ó% Aftacus. Eur, Fluv.Rivier- Kreeft. bl. 389 


Sp. Ó4. 


BJ AED WY ER. 
Sp. 64. Canc.Carcinus.Am.Fluv. Westind, XIII,ST.bl. 406 
65. Pennaceus.Cal. R. Gevederde. 


66. Squilla. Oc, Eur. Steur-Krab, bl. 407 
67. Crangon.M, Balth.Zee- Garnaal. bl.412 


*h* KREEFTEN, met het Rugfshild oneffen. 


Sp. 68. Canc. Carabus. M. med. Lecuw-Krab. Dl.417 


69. flrigofus. Cc Atl. Ruuwe, Hel, 
70, Gymnifla. Afià, Haairfpriet. bl. 422 
Ze Dorfipes. — Zee - Luis. Ens 
72 Cancharus, Indiis. Doornfchaar. bl.423 


“if KREEFTEN, met. het Rugfchild gedoornd. 
Sp. 73. Canc. Norvegicus. M. N.Noorfche. mmm 


*k* KREEFTEN, met het Rugfchild langwerpig, 
de Schaaren Vingerloos. 


. 


Sp. 74. Canc. Homarus. M.As A.Hoornkreeft. _ bl. 424 
75. Artus. M.omni. Beerkreeft. Vl, 427 


*Jt KREEFTEN, met de Schaaren Vingerloos, 
het Rugfchild zeer kort. 


Sp. 76. Canc. Mantis. M. As. Ind. Zwaantjes- Kr. !b.429 
Fit Scyllarus. M. As. Zee- Zandkreeft. bl. 433 


78. Setiferus. Indià, Borfteldraager. bl.434 
79. Emeritus. M. Ind.Ongefchaarde. bl. 435 
0180. grosfipes. Belg. Dikpoot. ’ bl. 436 
8I. Puiex. Europâ. Zee: Vloo. bl.437 
82. Locusta. —= Springer. bl. 439 
83. … Linearis. Oc. Eur.Smalle, bl.445 
84. ‘ __atomos. Eur. Aq. Zeer kleine, bl. 446 


Oo 5 Sp. 85. 


SYSTEMATISCHE 


Sp. 35. Canc. Filiformis. Malace.Dunne. XIII Sr. bl. 447 


86. 


87. 


Salinus. Ang). Zoutpannen. 
Stagnalis. Eur. Moeraskreeftje, 


rm 


bl.448 


Gen. 271. MONOCULIL WATERVLOOIJEN. 
_sp. 1. Monoc. Polyphemus. Ind.Molukfe Krab. bl.457 


OQ. 


Piscinus. Oc.Eur, Vifchluis, 
Apus, Eur. Ag. Stompneus. 
Pulex. mmm __ Getakte. 
Pediculus. —= _Geftaarte. 
quadricornis, =eam Water - Luis. 
Conchaceus. — _Schulpvloo. 
Lenticularis.Finl. Neetagtige. 
Felemus. Algirià. Telemus. 


bl. 460 


bl. 462 


bl. 470 
bl.476 
bl.478 
bl. 48e 


Ke en St 


Gen. 272. ONISCL PISSEBEDDEN. 


‚ 1.Onisc, Afilus.Oceano. Zee-Brems. bl.482 
2. Oeftrum. — Zee- Horfel. bl.485. 
3. -Pfora. M. Norv. Zee- Wants, 5.486 
4. Plryfodes. Pelag. Blaazige, bl. 488 
ais Entomon.M.Balch.Puntige. bl. 439 
6. Ceti. Groenl. Walvifch- Luis. bl.49r 
Ze marinus.Oc.Norv.Zee - Luis. bl.493 
8. Dicaudatus.= _ ‘Twee-Staart. bl.494 
9. linearis. Surin. Smalle. man 

10, Scopulorum. Klippige. bl. 495 
bd Aguaticus.Eur. Aq.Water - Pisfebed, bl. 495 
12e Oceanicus, Ocean. Zee-Pisfebed. B}.496 
33e asfimilis, O, Eur, Strand: Pisfebed. Bl. 497 
Iá, Afellus. Eur. Aard-Pisfebed. Zl. 498 
15» Armadillo, _Steen-Pisfebed, Dlsoe 


Gen 


RE 47 A DW 4 ZR RE 
_ Gen. 273. SCOLOPENDRAE. DUIZENDBEENEN. 


Sp. 1.Scol, Lagura. Sueciâ. Kwastige, ___bl,so6 
2, Coleoptrata. Hisp. Dekfíchildige. bl. sog 
3, forficata, Eur. Gefchaarde, bl. szo 


4e Gigantea, Amer. Zeer groote, bl. sie 
a. morfitans. Ind. Indifche. mnd 
ó Ferruginea. Afr. Afrikaanfche. bl.srs 
7e Gabrielis. Gall. Franfche. een 
8. Eleëtrica. Eur. Dunne. Dl. 516 
9 Phofporea, Afiâ. Glinfterende. bl, 519 
10. Occidentalis Amer. Amerikaanfche. 5}, 520 
se Marina, Oc. Atl. Haring= Aas. mams 
Gen. 274. FULL MILLIOENPOOTEN. 

Sp. 1. Jul. Ovalis.Oc. Eur. Ovaale. bl, 524 
2. _crasfus. As. Car. Dikke. bl. 525 
3. __Terrestris. Eur, Gewoone, bl. 526 
4e complanatus. a _ Piätagtige,! bl. 528 
5. __Sabulofus.— Zandige. bl. 530 
6, _ Indus. Indiis. __Indifche. nme 
7 fUSCUS, man Bruine, bl. 533 


8. maximus. Amer, _ Allergrootfte, 


CLAS-. 


SEST EN ATI S CIEKE. 
SSSSISSSSS SIS SSS SES: 
CEAS'S1s SEx FA 
VERMES, 
Hi dividuntur in hera 
ORDINES. 
Quorum Charaêteres vide Tom. XIV. p. 16. 


Ex his appellantur 


1. Ordinis. INTESTINA, 

IH. Ordinis. | Morrusca. 

HIL. Ordinis. TESTACEA. 
IV. Ordinis. \ LITHOPHYTA. 
V, Ordinis. ZoorPruyraA & PuvTozZOA, 


SSS SSS SSSISSISISISSISsIe 


Charaëteres compendiofs 
GENE RUM, 
Ordol. AINTESTINA | 
Horum Charaëteres Generici descripti funt, Tom. XIV, 
pag. Le / 
Ordo E-MOLLUSCA, 
Horum Genera Charalteribus distinéta proftant , Tom. 
XIV. pag, 139, 138. 
Ors 


| WD ACD WIN ZIE B, 
Ssssssssssssssssss 
ZESDE AFDBELING. ee 


WoRrMEN 
Deeze worde verdeeld in vyf k 
RANGE N, 


Wier Kenmerken te vinden zyn XIV. Srux, bl, rz. 


Men noemt die ‘van den 
WORMEN. 


Ì.-Rang. 
II. Rang. f SLAKKEN: 
SCHULPDIEREN, 
KORAALGEWASSEN, 


II. Rang. 
IV. RnB. A ©; 
V. Rang. ZEE- „GEWASSEN & PLANTDIËREN, 


NSS SSS sss ss: 
Beknopte Kenmerken der sj) 
aen npe dt 

pr tt AOT Ie Rang: W OR MEN, 

De Kenmerken. van derzelver Geflagten vindt men in 


EDAM. STUK, bl, 19. 
IT. Rang. SLAKKEN. 


Derzelver Geflagts - Kenmerken Zyn aangerekend in 
…t XIV. STUK 4 bl. 137» 139, k 
III, Rang, 


SYSTEMATISCHE 
Ordo. Ill, TESTACEA. 


Suis Generibus hac defignavi Carin ToM, 
XV. pag.80, &c. 


Ordo IV. LITHOPHYTT A 


Charaêteres Genèrici hujus Ordinis oecurrunt. Tom. 
XVII, pag. 86, — 


Ordo V. ZOOPHYTA & PHYTOZOA. 


Genera horum cum Charafleribus fyis enumerantur 
Tom. XVII. pag. 228. &c. 


SISSI SSS SISSI SSS 
NAAMEN DER SOORTEN, 

I. Rang. WO R M E N. 
Gene 275. GORDIL DRAADWORMEN: 


Sp. 1. Gord, Aquaricus. Eur, wat. Draadw.XIV.bJ. aa 


2. Argillactus. == Kley - Draadworm.bl. 23 
8. Medinenfis. Indiâ. Guin. Huidworm.bl, 24 
4. __… Marinus.M‚Norv.Zee- Draadworm.bl. 27 
En Lacuftris. Eur, Aq. Meir- Draadw, bl, ag 


Gen. 276. ASCARIDES. DARMWORMEN., 


Sp: 1. Asc, Vermicularis. Eur, Aars« Made, bl. sr 
ge. __ Lumbricoides.=e Ronde Worm, ble 35 


Sp. 3 


BE AD WY ZE RB, 
IL. Rang. SCHULPDIEREN. 


Wier Geflagten en derzelver Kenmerken voorgefteld 
zynin’t XV. SrTuk, bl. 81, enz. 


IV. Rang. KORAALGEWASSEN. 


De ‘Kenmerken van derzelver Geflagten zyn in ’t 
XVII, STuk; dl, 87, befchreeven. 


V. Rang. ZEE- GEWASSEN en PLANTDIEREN, 


Men vindt derzelver Geflagten en Kenmerken aans 
getekend in ’t XVII, STUK, bl. 229, enz. 


Gen. 277. LUMBRICI. AARDWORMEN. 
Sp. 1.Lumbr. Terrestris. Eur. Pier. XIV. Sr. bl. 47 

q, Marinus. —= _ Zee-Zandworm. bl, 59 

Gen. 978. FASCIOLZE. BANDWORMEN, 


Sp. z.Fasc. Hepatica. Eur. Lever-Botje. bl, 67 
| a: Intestinalis. Suec. Vifch-Darmw. DJ. oo 
3. Barbata. Norv. _Gebaarde, bl. 94 


Gen. 279. SIPUNCULI, SPUITWORMEN. 
Sp. 1.Sip. nudus, Oc. Eur. Naakte. bl, 96. 
2. _ faccatus,. Oc.Ind. Bekleede, . bl. zoe 
Gen. 285. HIRUDINES. BLOEDZUIGERS, 
Sp. 1, Hir. Indica. Ind, Or, _Oostindifche, bl. 113 
| SD. 2e 


SYSTEMATISCHE. 


Sp. 2. Hir. Medicinalië. Eur.  Geneeskragtige. bl.114 
3, __ Sanguifuga, —= _Gewoone. Ll. 116 
4 Oëoculata. — … Agt:Oogige. —= 
5. _Stagnalis — Twee- Oogige. bl rar 


ó. complanata. —= Breede. bl 122 
7. __ heteroclita. Ongemeene, bl.123 
KN Geometra== Spannemeeter. bl.124 
9. muricata. Oc. Atl. Gedoornde, bl. 125 


Gen. 281. MYXINZ. RUIGBEKKEN. 
Sp. 1.Myx. Glutinofa. Oe Eur.Slymige Vifch-W. bl. 127 
SISSI SSS sss SSS SSS 


IL Rang. SLAKKEN. 
Gen. 23o, LIMACES. AARD- SLAKKEN. 


Sp. 1, Lim. ater. Furopâ. Zwarte Slak, bl. 130 
2. albus. — Witte. _—____bl.182 
3. rufus. Roode. mn 

4 MAXIMUS. == Graauwe. bl. 183 

5. hyalinus. —— Heldere bl, 185 

6. Agrestis. — Blad Slakje. bl: 186 

7. flavus. ——= Geele. …____bl187 

8. … _Papdlofus. Oceano. Getepelde, mm 


Gen. 283. LAPLYS/ZE. ZEE-LONGEN. _ 
Sp. 1. Lapl. depilans. M, medit.Afhaairende. _ bl, 19e 
Gen. 234. DORIDES. ZEE-SLAKKEN, 


Sp, 1. Dor. Verrucofa. Oc. Ind, Wrattige. bl. 204 
3. bilamellata. Norv. Tweeplaatige, bl.aos 


Sp, 3 


a BE AADeW:YEZ ER? 


Sp. 3, Dor. levis. Oc. Norv. — Gladde, XIV, Sr. bl, zo? 
Arzo. M. medic. 


4e 


Roode. 


Sp. 1. Aphr. aculeata, Oc, Eur, Stekelige, 
Jcabra. M. Belg. 


g. 
3e 
4e 


Sp. 1. Ner. Nobtiluca. Oceano. Glinfterende. 
Moerasfige. 
Gebaarde, 

Gehoornde, 


Dé 


3e 


10. 
ir, 


Jquamata. Oc. Eur.Gefchubde. 


Ruuwe, 


imbricata. Oc. Bor, Gladde, 


Lacuftris, Succ, 


Cirro/a. M. Norv. 
Seticornis. Ocean, 
mollis. M. Norv. 
Pelagica. Oc. Eur. 


cerulea. Ocean. 


viridis. Oc. Bor, 


maculata. —— 


gigantea. M. Ind. 
Norvegica, Oc. Norv:Noorweegfche. bl.263 


Weeke. 


Schadelyke, 


Blaauwe. 
Groene, 


Gevlakte, 
Zeer groote. 


Arn) 


Ged. 285. APHRODITE. ZEE- RUPSEN. 


Gen, 2%6. NEREIDES. ZEE-DUIZENDBEEN. « 


Dl. 239 
bl, 244 
bl. 252 


bl. 254 
bl. 257, 
bla 58 


 ininaatinnssi 


Gen. 287. ASCIDIZE, ZEE-SCHEEDEN. 


Sp. te Asc. Papillofa. M, Adr. Getepelde. 
Gelatinofa. M. med.Lilagtige. 
Intestinalis.Oc.Eur, Darmagtige. 
quadridentata, — _Viertandige, 


2, 
3. 
4e 
5. 


be 


Rustica. Oc. Bór,. Boaerfche. 


echinata, mame 


Pp 


Stckelige, 


bl, 264. 
bl, 266 
bl. 267 
bl, 271 
nende. 
mt 


Gen. 


SYSTEMATISCHE 
Gen. 288, ACTINIE. ZEE:NETELS. 
Sp. 1. AG. Equina. Oc. Eur. „ Paardefchaft,X IV .bl.273 : 


‘2. _ Senlis. M. Atl. Oudmans - Schaft.bl.274 
3. _ Felina. Oc, Eur,  … Katten-Schaft, hl. 279 
“4. Judaica. M. med, « Joodfche, _ bl. 232 


s. _effeta. Oceano.” … Afgewerkte, _bl.234 
Gen. 280. TETHYTDES. ZEE. HAAZEN. 


Sp. r. Tech. Leporina. M. med.Gehaairde. —_ “ bl. 290 
2. Fimbria. M. Adr. Gekartelde. __ bl, 292 


Gen. 200. HOLOTHURIA. ZEE-BEAAZEN. 


Sp. 1.Hol, Frondofa. Oc. Norv.Zee- Beurs. bl. 298 
2. Phantapus. Oc. Bor.Zee « Spook. bl, 3or 
3. tremula. Oc. Norv.Trillende. … bl. 3c6 
4. Phyfalis. Pelago. Bezaantje. < _ bl.315 
5. Thalia. M. Amer, Thalia. ve hkerg 
6. Crudata. Pelago. Geftaarte. . 
7. denudata. M. Amer. Ongekamde.. dlg: 
8. pentaêtes. Oc. Norv.Vyfribbige. bl.32r 


9. Priapus. Pelago. _Priapus. eee 
Gen. zor. TEREBELLA. STEENBOORDERS. 
Sp. 1, Ter. Lapidaria. M. med, Steenboorder. __ bl,327 
Gen. 292. TRITONES. STEENSLAKKEN. 

Sp. 1. Tric. Littoreus. Ocean. Strand-Slak. bl,329 

Gen. 293. LERNEZ. KIEUW - WORMEN. 

Sp. xt. Lern. Branchialis. Oc. N.Kabeljaauwen- _b/ 332 
C Sp. 2. 


BLAD WL ZEER 


Sp. 2. Lern. Cyprinacea. Ocean. Karudz. XIV.St. bh:340 
À Salmonea. — Salmen bl. 341 
4. _— Afellina. Oc. Bor. Dorfchen - Worm. bl. 343 


Gen. 204. SCYLLA. KROOS- SLAKKEN. 


Sp. 1. Scyll, Pelagica. Pelag, _Atlantifche. bl. 345 
Gen. 205. CLIONES. VLERKWORMEN. 


Sp. 1.Clio Caudata. Oceano. Geftaarte. bl. 348 
2, _ Pyramidatá, —= _ Pieramfídaale. _bl.349 

8. tetufa. — Stompe. bl, 350 

Gen. 296. SEPIE, ZEEKATTEN. 

Sp. 1. Sep. Otopodia. M. medit.Polypus. bl, 352 
2. __ Ofieinalis. Oceano, Gew. Zeekat. bl. 367 

3. _ media. — Middelflag, bl. 383 

4. _ Loligo.—= _… …_ Spaanfche Zeekat. bl. 387 

5« _Sepiola.M, medit, Kleintje, bl.399 

Gen. 297. ved K WALLEN, 

Sp. 1.Med. Porpita. Indiâ. Indifche. bl. 497 
…___@: _« Cruciata. OC. Eur, Gekruiste, bl. 408 
z hyfoscella. Tago. Kleine. bl.408 

4. … — „LEquorea. Ocean, Oceaanfche, …_ blair 

s. __Aurita. M. Balth. Ge-ootde, bl.413 

6. “ Capillata Oc.Bor, Gehaairde. bl. 418 

7e Pilearis. Pelago. Mutsagtige. _ bl.423 

g. Marfupialis. M. m, Beursagtige, ne 

9. hemispherica. O, B.Halftonde. - ag 

10, Pelagica. Oc. Amer.Amerikaanfche. 1.424 
II. inBrachiatesPelag. Ge armide: mms 


EN Volellg, in Zeilende Kwal, #.425 
Epa | Gen, 


r 


SYSTEMATISCHE 


“Gen. 298, ASTERIE. ZEE-STERREN. 
| * Die onverdeeld zyn. 

Spe ‘Te Ast. Lunalndië. “©  Zee- Maan. XIV.b/. 440 
10 sx Die gefternd zyn. 

Sp; 2. Ast. pappofa. Oceano, … Veelftraaligé. Pae 


ge rubens. vers Roodaetiges. „abl:-448 
4. _ _minuta.M, Norv. Kleine. bl 451 
5. _ Glacialis.Oe. Bor. Yslandfche,, “ bl.452 
6. _ reticulata, M. Ind, Netswyze. bl.453 
5. __Nodofa. — Knobbelige, bl.4s7 
8. Aranciaca. M.med. Zee-Pastey.- .…. blagóo 
Ge Equeftris. — _ Paarde- Ster. bl.462 
19. leyigata. — Ongedoornde. _bl.465 


ar Die’ geftraald zyn. 
sp. Ir. Ast, Ophiura. Oceano. Wormftraalige, bl.466 


12. aculeata. —- —_ _Gedoornde. « __bl.468 
13e ciliata. Oc, auftr. _ Gehadïrde. « …  bl.g7o 
14: pellinata, M. Ind. Gekamdt., -… bl. 4zr 
15: multiradiata. — _ Veelftraalige. bl.473 
16, Caput Medufe. Oc. Zee-Zon. gn 


Gen. 299. ECHINI. ZEE:APPELS, 
* Regelmaatige met het Aarsgat boven. 


Sp. 1. Ech. esculentus. Oc. Eur.Zee-Klit. 
a —  globulus. Oc. Ind. Zee-Kogel. …H.soa 


_3. __ Spheroides, — Zee-Knoop. 

ig Gratilla. —= ___ Zee-Karfteng. _pl.5o3 
5. Lixula. — Zee'=-Knobbel, 
6. Sawatilis. M. med. Steectfiige, 


DUA AD EW VZ WIR 


Sp. 7. Ech. Diadema, M. Ind. - Zee-Kr. XIV.Sr. bl. so8 
8. Cidaris. Ocean. * Moorfche Tulb. bl.508 


9. Mamillatus. Getepelde. ble 513. 
1o. __Lucuntor. Oc. Ind, Ovaale. Dl. 518 
IL, atratus. Indiâ, Zwartagtige, bl sig 


‚** Onregelmaatige , met het Aarsgat onder, zo 
wel als de Mond. 


Sp. 12. Ech. Spatagus.Oc.omn. Doodshoofd. bd. 520 


13. Pacunofus. Oc. Ind. Gegroefde, bl. 522 
I4. Rofaceus, Oc. As. Roosagtige. bl, 523 
I5. Reticulatus. Oc. m.Zee- Roaal. Dl. 524, 
16. Placenta. Oc. mer. Pannekoek. bl.525 


17e Orbiculus. M. Ind, Zee. Schyf, bl. 526 


SS  SISISISISISISSSISSSISSISS 


IL Rang. SCHULP DIEREN. 
Gen. 3o0.°"CHITONES., CHITONS, 


Sp. 1. Chit. hispidus. Stekelige. XV.ST.bl, 39 - 
9. tuberculatus. Amer. Geknobbelde. mn 
3e aculeatus. Afi. _Gedoornde. bl. ot 
Ae fascicularis. Barb. met Kwastjes, bl. ga 


be „Squamofus. Ind. … Gefchubde. bl. 93 
6. punêlatus. As.Eur. A.Geftippelde, __ 


7 ruber. Oc. Bor. Roode. bl. 96 
3. albus: Oc. Ísland. Witte. en 
g. cinereus. Oc. Norv. Afchigraauwe, bl. 97 


Gen. ser. LEPADES, LEPADEN, 


| Sp: io. Lep. Balanys. Eur. Litt, Zee. Pok. i.: 98 
vp 3 Sp. Ir. 


SYSTEMATISCHE 


Sp. 11, Lep. Balanóides, Oc. Bor. Zee-Pokje. XV.ll 103 
Ia. Titinnabulum.Oc.E.Zee « Tulp. bl. 107 

3e Diadema. M.m. Ind.Walvifch- Pok. bl.zrr 

1: Testudinaria. Pelag.Schildpad-Pak. bl, t15 
15e Misella. _ Myter. — bl. 117 

16. Scalpellum. Oc. Bor. Pennemes. bl. 119 

17. __ Anferifera.P. Am. Ganzenfchulp. bl. 120 
Ig. Anatifera. Pelago. Eenden Schulp.- bl. rar 


19e, Á urita, Oc. Bor, Ge-oorde,- bl.t27 

_ Gen. goe. PHOLADES, PHOLADEN. 

Sp. 20. Phol. Daêtylus, Europâ. Gewoone. hl. 136 
ar. Costatus. Eur. auftr. Geribde. bl. 138 
o2. _ _friatus. Eur. auftr. Geftreepte. « bl. 139 
23 candidus. Eur. Am. Witte. bl. 143 
24. pufillus. Amer, Kleine. bl. 144. 

5. crispatus. Oc. Bor. Gekrulde. nd 


Gen. 303. MYTZE. GAAPERS. 

Sp. 26.-Mya truncata. Oc. Eur. Stompe Gaaper. bl. 148 
27 Arenaria. — Zandgaaper. bl. 150 
08. - Pitorum, Eur. FL. Verffchuip, bl. 153 
0, Margaritifera. Bor.Paarlmosfel. bl. 154 
8de Perna. Fr. Magell. Breede Mosfel. bl,185 
31: Volfella. Indiis. _ Baardkoyper. 
32. Artica. Oc, Norv. Noordfch Boontje.bl.186 


Gen. 304. SOLENES. SCHREDEN. 


Sp. 33. Sol. Wagina”M,Eur. Ind. Geut- Doublet. bl, 188 
Go Siligua. Oc. Eur. __Mesfehecht. bl. 189 
35. _Enfis. M.medit. Peul-Doublet, bl. 192 
36. _ Legumen. — Boereboon. bl. 195 


Op. 37. 


ús 37. 


38, . 
39: 


40. 
4 
erde 
Re 


Cultellus, Amb: litt» Poolfche Mesje. 
radiatus. Oc. Afiat. Bl, Zonneftraal. 


_ferigilatus. M.med; Roode Zonneftr. 


Anatinus. Oc. Afiat. Eendebek. 
Bullatus. Blaasagtige, 


… minutus, Oc. Norv. Kleine, 
„virens. Javà, 


Groenagtige. 


AED AUD WINIZIER 2 


bl.197 
bl. 193 
bl. 199 
bl, 200 
bl. zor 
bl. 202 


Cams) 


Gen. 395. TELLING, TELLINEN, 


ik 44. Tell. Gargadia. Oc. As. 


1, Die ovaal en dikagtig zyn. 


Get. Venus-Doubl.bl.eo4 


45 Lingua Felis, — Sagryn-Doubl. —— 

46. virgata, Oe. Ind, _Ceyl. Zonneftraal.ll.205 

AT angulata. Javâ, Witte. bl, 206 

48. Gari. Oc. Ind. Bacasfan - Doubl. 

49. fragilis. Oc. Eur. Broofche. Dl. acg 
IL. Die ovaal en platagtis zyn. 

Sp. so. Tell. albida, Oc. Eur. _Bleekroode. B 21o 
Sk. foliacea. Oc. Ind. Goude Tong. bl.arr 
s2. planata. Oc. Eur. Roos-Doublet. — 
53. __ devigata. Oc. E.Ind,Indifche, bl.a1a 
54s __ radiata. Oc. Eur. Geftraalde.- Ee 
55: Rostrata. Oc. Ind. Banket - Hamm. Ul.or3 
s6. inequivalvis. M. m.Platzydige. re 
57. trifasciata. Oc. Eur.Drieftraalige. bl. 214 
58% incarnata. — Rood Juffertje, 
59. Donacina, M. med. Paarfch. bl. ers 
60: truncata, Javâ. Zaagertje. AEON 
61. balauftina, M. med. Ronde Telline. bl, 216 

Pp 4 HT, 


SYSTEMATISCHE 


Ile Die rondagtig zyn. 


Sp 62. Tell. Remis.Oc.Eur.Ind.Remies. XV.Sr. bl.216 


7. 


reticulata.Indiâ. —Tygers-Tong. bl.216 


. feobinata.Oc. As. Robbe-Tong. — 


Laëtea. Me medit. Melkwitte. -… _ bl.ar8 
Carnaria. Ocean. « Vleefchkleurige. 
bimaculata. Oc Eur.T weevlakkige. 
Balthica. M. Balth. Oostzeefche. bl, 220 

Pififormis. Oc. Eur. Erwtagtige. 
divaricata. M.med. Vor kftreepige. Ar 
Digitaria. —= Vingerftreep. __bl.zet 
Cornea. Eur: palud. - Hoornagtige. DS 


Eu 


Gen. 306. CARDIA: HART- DOUBLETTEN. 
DE 3. Card, Costatian. M. Afr. Geribd. V. Doubl. bl. -223 


Cardisfa. M. Afiat. Venus- Hart. bloos 
rebufum. Indiâ. Stomp Ven. Hart. bl.226 


hemicardium. Oc.Af.Driezydig, oes 
medium. Oc. Ind. _ Middelflag. __ bl.227 
Aculeatun. Oc.Eur.Ged. Nagel -D. bl.228 
Echinatum. Oc.„bor.Stekelige. ennen 
Ciliare. M medit, Scherp gerande. bl.229 
tuberculatum. Karthageenfche. bl. 230 
Ifocardia. Nagel - Doubl. bl,232 
Fragum. Oc. As. Am. Aardoey - Doubl, bl. 233 
Unedo. Rood Appeltje. —— 
muricatum Oc. Am.Stekelige, bl. 234 
MALNUM, Groote. me 
flavum. Geele Aardbey. bl 235 
levigalum, Ongeribde. rice 
Serratum. M. med. Gekartelde, oet 


Sp. 99, 


BULK DUW LZ ER 


sp. go. Card. edule, Oc. Eur. Kokhaan. XV. Sr. bl. 236 
or. _Rusticum. M. med.Boerfche. bl. 298 
92. _ pettinatuwm., — _Ryst- Doublet. bl 239 


93. — Virgineum. —= _Maagdelyke. bl, 249 
Gen. 507. MACTRE, KORFDOUBLETTEN. 


et 94.MaCt.Sprengleri.C.b Sp. Sprengl.Schulp. bl. egt 


95. plicataria. Javâ. Geplooide, bl. 242 
96. flriatula. M. med.Geftreepte. bl. 243 
97. glahrata. Oc. Afr.Gladde. es 
98. __ Corallina. M. med.Koraalagtige. nnn 
99. Stultorum. Oc, E.Geftraalde. bl, 244 
100, folida. — Strandfchulpje.! 
or. lutraria, — _ Slyk-Schulp. 
Gen. 308. DONACES. DRIEHOEK - DOUBL;: * 
Sp. 102. Don. Scortum. Amer. Triangel. bl. 247 
103. pubescens. Oc. Ind. Ruige. EON 
IC4. rugofa Oc. mer. Rimpelige. El. 248 
105. Trunculus.Oc.Eur.Stompje. ee 
10%, flriata. — Geftreepte. bl. ao 
105. denticulata. M. m.Getande. kh 
108. cuneata. Wigagtige, td 
109. Jcripta. M.med. Xul.Letterd. bi, 25 
110, muricata, Oc.Ind.Gedoornde. Dl. sa 
IL. Irus. M. med. Schraale. sd 


Gen. 309. ZENERES. KOUS- DOUBLETTEN. 
1. Die aan de Klink ruig of ruuw zyn. 


Sp. 112. Ven. Dione. Oc. Amer, Venus- Kous. ‘pj, 254 
113. Paphia. Oc. Lufit. Oude Wyfs.D. p/. 255 
14: Marica, Oc. Amer.Geftreepte, Dl. 256 

Pp s Sp. 256, 


SYSTEM ATI SCHE 
Sp.115. Ven. Dy/era.Oc.Am.As.Geplooid. XV.St. bl, 256 
IN. Die niet ruig zyn, Hartvormig, 


Sp 116. Ven, Verrueofa. Eur. au. Wrattige. bl. 257 
117. Cafina. Oc.Eur. Gefleufde. bl. 258 
118. Cancellata. Oc. Afr.Gerraliede, … 
119. Gallina-M.-med. Geftraalde, bl. 259 
12e. _ petulca. Oc.Eur. « Gaapendes gen 
tat. _  flexuofà. Indiis. Scherfje. ‚bl.269 
122, Erycina. Europ. Kwaaker. 
123e mercenaria. Penf. Amerikaanfche. bl. o6t 


124. Islandica. Island, Yslandfche D. bl 262 
125. … Chione.Oc. As. Chin. Speeldoubl, —— 
126. maculata.Oc. A. A.Tyger=Doubl. bl. 263 


® 137 Mereirix. Oc. Ind. Bruinlip.. © __ bl.264 
128, leta. MM, med. Ind. Blaauwlip. DN 
149. — Castrenfis,Oc Eur.Griekfche A. bl. 265 
130. Phrynea. Oc. mer. Phryne. bl. 266 
131 Meroë. ——= Merot. he 
130. deflorata Oc. Eut. Bloedige. en 
ie fimbriata. Oe. As. Lip- Doublet. bl. o67 
154. reticulata. Oc. Afr.Wafelyzer. 


155.  Jfquamofa. Oe Ind, Gefchubde. bl. 268 
JL. Die niet ruig zyn en rondagtig. 
Sp. 136. Ven. Tigerina. Oc. Ind. Gekartelde. bl.268 


137. prostrata. —— _ Vliezige, bl, 269 
158. Penfybvanica. Amf Penfylvanifche. bl.269 
139 incrustata. Oc,Ind.Korftige. hl, 270 
140. “Punélala, mma Geftippelde. osn 
däi- orbicularis. —= Venus-Labaar, —- 
342. exoleta. Norveg. Slet. bl. 271 


Sp. 143. 


En A A 


sp. 143. Ven. Borealis. Oc. Eur. Noordf, XV.Sr. bl, 272 


144. peltinata, Indiis. Gekamde, re 
145. fcripta. — Bast. Strikdoubl, bl, 273 
146. edentula. —= Tandelooze, mt 


IV. Die niet ruig zyn en ovaal , eenigermaute hoe- 
kig boven de Spleet, 

Sp. 147. Ven. literata, Eut. Ind. Strikdoublet. bl. 274 
148. rotundata. Oc, Ind.Geronde, 
149.  _decusfata. —= Gekruiste. bl. 275 
150. Virginea. =—= __Maagdelyke, een: 


Gen. gro. SPONDYLI. LAZARUS - KLAPPEN. 


Sp. 151. Sp. Gederopus. M. med.Getakte. bl. 277 
152. Regius. Indiâ. Gedoornde. bl. aë2 
15% _ plicatus. Javâ, Geplooide. bl. 284 


‘Gen. q1r. CHAME. KOM-DOUBLETTEN. 


Sp. 154. Cham. Cor. M. Adria. Zotskap-Doubl. tl. 222 
I5$e Gigas. M, Afiat. Fonteinbak. Ll, 289 


156, Hippopus. — _ Paardevoer. ll. 293 
157. antiquata. O.Afr.Zee- Noor. _H.297 
158. trapezia. O.Norv.Zee - Erwt. bl. 208 
159. Semi-orbiculata, Zee-Boon. __ bl.209 
160. calyculata, M, m.Eikel. NE 
1ÓT. cordata. Hartvormige. me 
162. fatiata. _ Volronde. bl. 302 
163 _ oblonga. Längwernise: » 
164: Lazarus, M.m.A.Foelie. Doublet. 
165. Gryphoides. M‚ m.Rots - Doublet, « bl. zor 
166. bicornis, —= __Fweehaornige. bl. 304 
167. Arcinella. M, Am.Gedoornde Pdvt. —— 


Gea. 


SYSTEM ATTISCHE 


Gen. St2. ARCH. ARK-DOUBLETTEN.: … 


Be Met den Rand zeer efen, de Billen omges 
kromd. 


Sp. 168. Arc. tortuo/a. Ind. Or. hen kade 306 


NH. Met den Rand effen, de Billen gebogen. 
Sp. 169. Arc, Noe. M.rubr.m.I.Noachs- Ark. _ bl.307 


176. barbata. M.med. Gebaarde, bl. 308 
I71I, modiolus. —=  _Hoekige, bl.310 
172. Pella. — Eyronde, 
IL, pit den Rand gekarteld en de Billen omge- 
kromd. ij 
Sp. 173. Arc. Laêlea, M. medit. Melkwitte. bl. 311 
174. antiguata.O. Am. A.Basterd- Ark, can 
TS. enilis. — Br geribde, bl. 312 
176. Granofa. Oc. E‚m.Korrelige, 1.313 
ijf decusfata. Indiis. Gekruiste. bli3t4 
178, pallens. — ‚Bleeke: Poffer. tata 
IV. Met den Rand gekarteld, de Billen geboogen. 
Sp. 179. Arc. Untdata, Oc. Amer.Gegolfde. bl. 315 
180, Pebtunculus —- Gevoorde. je 
181. Glycymeris. Oc.Af.GladdePoffer. _ bl. 316 
182. Pilofa. M.med. . Haairige. bl 517 
183. Nummaria. — Platte. bl. 348 
184. Nucleus. Europâ. Ronde. —_ 


Gen. 313. OSTREE. KAM-DOUBLETTEN, 
1. Met Ooren, die aan beide zyden gelyk zyn. 
Sp. 185. Oftr. maxima. Oc. Bur. St, Jakobs - Doubl.b].323 
18C. Jacobea. M. med, Spaanfche dito, bl. 324 
Sp. 187. 


NAW NZE RK 
Sp. 187. Ostr. Ziczac. die auftr. Joppe- D.XV.ST.bl. 325 


188. flriatula. Oc. Ind, Geftreepte. __ 
189. minuta. — Kleine. bl. 326 
® 190, Pleuroneêtes,.—= Kompas-Doubl. 
I9I. Radula, — Weitafch - Doubl b/.328 
zoe. _ Plica. — ____Jaagers- Mantel. bl. 329 


II. Met de Ooren ongelyk, het één aan de binnen. 
zyde als gedoornd, 


Eb: 193. Oftr. Pallium. Oc. Ind.Konings “ Mantel. bl. 329 
194. nodofa.Oc. Afr, — Koraal- Doublet. bl. 330 
IJS. Pes Felis. — __Katte-Poot. bl.33r » 
196. pellucens, Oc.auftr.Doorfchynende, sma 


197. obliterata, Eur.au. Geftraalde. bl.932 
198. Sanguinea. Oc. au.Bloedroode. ease 
19. varia. Bonte Mantel. _bl,333 
AOP. Pufio, Kleintje. ee 
aol. glabra. M.med. Gladde Mantel, bl.334 
202. Opercularis. Oc. m. Dikke. ie 


ac3. gibba.M. Amer. Adama- Doubiet. bl. 335 
HL Met de Kleppen fcheef of aan de ééne zyde 
ronder. | 
Sp. 204. Oftr. bki Oc, auft.Geelagtige. bl. 335 
203. … fasciata. — Ys-Doublet. bl. 336 
206. Lima.Oc. mer. Rasp-Doublet. bl. 337 
IV. Ruuwe of OESTER:- DOUBLETTEN. 
Sp 207. Oftr, Malleus, Oc. Afiat.Poolfche Hamer. bl. 338 


_>g08. __ Diluvigna. Kam-Oefter. bl.g3g 
209. Folium. Oc. Am. Laurier. Blad. de 
210. Orbicularis. Schyfje. bl. 34r 
21. edulig. Oc. Eur. Gewoone Oefter-, 


Sp. 212, 


SYSTEMATISCHE 


Sp. 212. Ott. Semi- aúrita.0. m.Half geoorde.XV.b1, 360. 


Sp. 


215. 


24. 
ais. 


ZI7. 
218, 
219, 
220. 


222, 
223. 
224. 

225, 
226. 
227. 
229, 
229. 
230, 

„en 
832. 
233 
23. 
035. 
236. 
237. 


238. 


239. 


240. 


2403 


Perna. Indiis. 


1fogonum. — Winkelhaak. 


Ham - Oefter. 


Wer 


aem e 


Ephippium. M. Af.Poolfche Zadel. vl. 361 
Gen. 314. ANOMIZ. ANOMIES. 
16, An. Cranielaris.Suec. Bekkeneeltje. 


Peêtinatá. Gekamde. 


Ephippium.M.m. A.Kleef - Oefter. 


Cepa. M.medit. «Uijen -Schil. 
Elerica. — 
Squamula. Oc.Suec. Schubbetje. 
Patelliformis. Norv.Patelagtige, 


fcobinata. Pelago. Gevwylde. 


Aurita. …_Ge- oorde, 
retufa. Oc. Norv. Stompe. 
Grypluus. Gryphiet. 
Pebten. Petiniet. 
feriatula. Geftreepte. 
truncata: Oc. Norv.Geknotte. 
_Retieularis. Netswyze, 
Plicatella. Geplooide. 
crisp. Gekrulde. 
lacunofa. — Gegroefde. 
pubescens. OQ. Norv.Haairige. … 
fartia, Dikke. 


Cap.Serpentis.Oc.N.Slangekop. 
Terebratula, —= _Pappeg. Bek. 


angulata, Hoekige. 
Hysterita. Hytteriet. 
biloba. ‘Frilobier. 


Placentd, Oceano, Transparent. - 


bl. 364 


bl. 365 


ETE 


_bl. 367 
Barnfteen- Oeft. « 
bl. 368 


e= 


ER 


bl. 369 


eeh 
4 K emambumnsnn 


bl.37o 
Dl.371 


® bl. 572 


N meen 


bl. 373 
bl. 374 
bl.325 
bl. 377 
bl. 378 


(mms 


bl. 379 


Sp. 242, 


BEM WIivezig B 
Sp. 242; An Jpinofa. Angliâ. Gedoornde. XV. bl. 330 
bs Gen. zis. MYTILI MOSSELEN. 


Aangegrocide met Klaauwen vastgekramd, 


Sp. 243. Myt. Crista Galli. Oc. 1. Haanekam. bl. a8r 
DAA. Hyotis. Pelago, — Gebladerde. bl. 352 
245. Frons. Oc. Índico.GekamdLaurierbl.bl. 393 


/ IL. Platte » die eenigermaate ge-oord fchynen te 


| NES NN 
Sp. 246. Myt. Margaritiferus. 1.Paarlemoerfchuip.bl.3%4 
247. Unguis. M. med. Nagel. bl. 402 


UI Taamelyk dik- Buikige. 
Sp. 248. Myt. Lithophagus.1. E. Steen- Mosfel. _b/.402 


24. rugofus. Norv.lac. Rimpelige. bl. 405 
"450. bilocularis. Oc. Ind, Verdeelde. bl.406 
25i. exustus. Oc. Amer. Gekartelde, bl. 407 
252. barbatus M m.N. Gebaarde. en 


aen edulis, Oc.Eur.Ind.Gewoone Mosfel. bl. 408 
254. _ ungulatus. Merid. Magellaanfche. bl. 424 
255. bidens. M. medit. Geribde. bi. 425 
256. - _Modiolus. N. Papoes- Mosfel. bl.426 
5). Cygneus. Eur. Fl. Rivier- Moefel. bl.4rg 
058. Anatinus. Eur. Aq Eenden -Mosfel. bl.435 


259. viridis, Oe. mer, Groene, * hed AD 
260. ruber. — Roode. bl.43á 
261, discors. Norv. Isl. Ongelyk geftreepte. — 


262, Hirundo. M, med. Vogel-Doublet. bi437 
Gen. 316. PINNZ. HAM -DOUBLETTEN. 
Sp. 263. Pinnarudis. M. med. As.Ruuwe. bl.a4t 
264. pedtinata. Ind, Gekamde. _bl.4s9 

Sp. 265, 


SYS TEM A T:1S Cy HaË 
Sp. 265. Pinna nobilis. M.med. Edele, .XV.Sr.bl.430 


266, … _muricaid._—— Gedoornde, bl. 451 
267. rotwudata. Q.mer.Geronde. — bl 455 
268. faccata. M.med.l.Buikige. vl,456 
aó6g. Digiviformis. O.1.Vingeragtige, -bl.457 
270. lobata, ——  Gekwabde. bl.458 


Gen. gij. ARGONAUTE. PAPIERE NAUTIL. 
Sp.271. Arg. Árgo. M. med, Ind.Doekenhuif. XVII. e 
272. Cymbium. M. med.Kleintje, bl. 15 
Gen. 318. NAUTILI NAUTILUSSEN. 
1. Spiraale; die rondagtig zyn, 
Sp. 273. Naut. Pompilius. nd. À.Paarlemoer - Naut.bl. 18 


a74. Calcar. M Adriat.Spoor. bl. 30 
27 Se crispus. M. med. Korrelige. bl. 3r 
276. Beccarü. == Ammons Hoorn.bl. 3e 
277. _— rugofus. M. auftr.Rimpelige. bl. 33 
278. Umbilicatus.M.m.Genavelde. bl. 34 
279: Spirula, Indiis. Posthoorentje. 


a8o. Semi-Lituus.M.mHalf bazuin. bl. 37 
IL. Laugwerpiges die nagenoeg regi 2. — à 


Sp. 281 Naut, ob!iguus. M. med.Kromme, mes 
a84. Raphaniftrum. — Wilde Mostert === 
083. Raphanus. —= Rammenas «- Zaad.bl. 358 
234. Granum, — _ Koorntje. « - Al 39 
285. Radicula. —= _Radys-Zaadje. 
a86. Fascia. —— Geringde. —_ _ bl. 4o 
237. Sipunculus. — _Spuitje. : 

933. Legumen —=* Peultje. bl. 4x 
ag. Orshocera, Qcean, Orthokeras, mmm 


Gen; " 


BL CAD WIZ ER 
Gen. 319. CONL TOOTEN. 


1 Die geknot zn of Jtomp aan *t breedfte End, 


Sp: 290. Con. Marmorat. Ind.Or.Harte- T.AVIST.bl. 44 
291. Imperials. — _ Kroon- Toot, bl. 47 
292 Literatus. Oc. As. Tyger-Toot. 
293 Generalis. Ind. 4Or.Speldewerks- bl. 48 
204. Virgo.Oc. Afr. Menniste Toot. bj. so 
295. Capitaneus. Afiâ, Kaas- Toot. El. sr 
296, Miles, Indiâ, Arkans- Garen. bl. 52 


1. Die Peeragtig en aan den Top gerond zyn, an- 
derhalfmaal zo lang als breed, 


Sp. 297. Con. Princeps. Morilje. bl. 53 
298. Ammiralis. Oc.Ind. Admiraal. bl. 54 
299. __Vicarius. Ind. Or. Vice- Admiraal. bi, 6o 
300. Senator, Ind, Occ.Basterd- Adm. bl. 6r 
301. Nobilis. Ind. Or. Geele Harte-T., —= 
302 Genuanus, Guin. Guineefche- Toot. bl62 
3c3. glaucus. Afià. CyperfeKat. 
304. Monachus. Ind. Schildpad-Toot. bl. 63 
305. __Minimus. — Gr. Monnik. De 
306, Rusticus. Afr. _Asfchepoefter. bl, 64 
307. Mercator. Ind. Net-Tootje, tl. 65 


308. Betulinus. —= _ Boter- Tooc. en 
309. ___Figulinus. Ind. Or.Eiken- Houts T. bl. 67 
210. Hebreus. Indiâ, PBoeren- Mufiek,. 
BTI. Stercus Must. As. Vliegenfcheet. bl. 68 
312. _ variusÍnd,Or. Leeuwe-Toot. bl. 69 


Qaq UI. Dis 


SYSTEMATISCHE. 


III. Die langwerpig zyn, aan den Top gerond , len — 
minfte tweemaal zo lang als breed, genaamd 
| KoLLEN. 
_Sp.313. Con. Clavus. __Net- Rol. XVILSr.bl; 70 
314. ___ Nusfarella. Ind.Or.Gegr. Kuip- Boor.bl. 71 
gis. _ Granulatus.O. Afr Gegran.Katje.  —— 
316. Aurifiacus.Ind, Or. Oranje Admiraal. bl. z2 
8175 Magus. Indiâ. __Gepleke Katje. bl. 74 


318. Striatus. — __ Wolkhooron. 
319. Textile. Ind. Or. Speldewerks-Rol.bl. 75 
32. Aulicuss said, Bruinet. 00S bles 76 


ni Die Bakagtig zjn; dat is Buikig en wyder van 
…__Mond, klinkende. rd 


Sp. 321: Con. Spettrufn. Ind.Or.Spookje. bl. 77 
z22.  Bullatus. == © Wolkbakje. bl. 78 
_ 323. Tulipa.Amer. _ Lulp. bl. 79 


324. __ Geographus. Indiis.Ag. Kroonbak. ——_—_— 
Gen. 320: CYPRAEE. PORSELEINHOORENS. 
I, Die een Spits hebben. | 


Sp. gas. Cypr. Exanthema. Ind, Witte Mazelen. bl. 88 
326. Mappa. Oc. Afr. Kaaphooren. bl. 89 
Arabica, Ind. Or. Arabifche Letters.bl. go 


327 

al, Argus. Oc. Afr.Dubbelde Argus.bl. or 
329 Testudinaria.l.O.Karet-Hooren. ble 92 
330. Stercoraria.—= Wyd-Oog. 
331. Carneola.—= __Roodagtige. bl. 93 
332 Zebra. Graauwe Mol. bl. 94 


Sp: 333 


BLA DW YZENR 


Sp.533-Cypr. Talpa, — … _Geele Mol, XVI H. 94 
wga. „Amethiystea, — Gew, Ag. Kliph. Bl. 95 


385»: lurida. M. med. Muis. mn 
336, Vanelli, Kivits- Hooren. bl. 96 
337 lota. Scherpmond. - Bl. 97 


_ 338. fragilis. M. med.Dunfchaal, 
IL. Die geen blykbaare Spits hebben, 


Sp- 339. Cypr.Cap.Serpentis.1,O,Mooren Buikje. Bl, og 
340. Mauritiana, — _ Slangekop. hmnee 
34% Viellus. — __ Zoutkorrels, Ll, 99 
342. Mus. Ind. Oceid.Karthag. Kliph, 
343. Tigris. Ind. Or. Getygerde dito. BJ. too 
344: Ljnx. — Mazelen, bl. ro2 
345» Labella, —= _ 1fabelle, bl. 103 


HIL Die een Nayel hebben of genaveld zyn. 
Sp. 346. Cypr. Onya. Ind. Or, Blaauwagtige, bl. 103 


347. … __clandestina, __Verborgene. bl, 104 

348. _ fuccinêta, Beknopte, EE 
349 Ziczac. Gegolfde, bl. 105 
350. Hirundo. Zwaluw, opent 

Hi 351. _— Afellus. Ind. Or, Ezeltje, Elles 
852. Erronea. D waalende, bl. 106 

__IV. Die een breeden Zoom hebben of gerand zyn. 

Sp. 353. Cypr. Cribraria Ind, Harlekyn. bl toz 
354. Moneta, Maldiv, Guineefche Munt mams 
355» Annulus. Amb. Blaauwe Kauris. Dj Tog 
356. _-— Caurica.lndiâ. Geplekte, B. tro 


357 erofa. Maurit. Wit-Oogje. | 
2 Qaz Sp. 355, 


N 


SH ETE ENA, ELS ENEN 


Sp. 355. Cypr. flaveola. 


Sp. 


359. 
360. 


rh rde 
362. 


363- 
364. 


365. 


366. 


367. 
268. 


° Gen. 321. BULLZE. 


Bull. Ovum. Ind. Or. 
Volva. Ind. Oc. 
birostris. Ind. Or. 


369. 
370, 
37 Ke 
374. 
se 
374 
3/5 
376, 
377 
378. 
379. 


350. 


381. 


_ Brandvl. XVI.Sr. bl.rrt 


fpurca. M.med. Geelfmetje. ms 
ftolida. Ind. Or. Draakenhoofdje, bl. rra 
helvola. —= Kakkerlak. bl.113 
Ocellata, — Starretjes. > 
. Poraria. Gaatjes. bl. 114 
Pediculus, Ind, Et Luisje. bl. ris 


Staphylaa. 
Cicercula, M, m. 
Globulus. Afiâ. 


Spelta. M. med, 


Nucleus. Ind. Or.Rystkorrel. bl. 116 


Pisfebed. bl.t17 
’tKorrel, Kopje. 
’t Gladde Knepje. u 118 


BLA ASHOORENS. 


Witte Porfelein h. hl, 120 


“Weevers- Spoel. bl. 1er 


Oostind. dito, …_ bl. rez 
Jokje. en 


Verrucofa. Ind. O. Witte Jamboes. bl 123 


gibbofa, Brafil. 
Naucum, Afià. 
aperta, Cap. b. S. 
Hydatis. M. med. 
Ampulla. Ind. 
Lignaria. 
Phyfis. 
Ampluflre. Afiâ. 
Ficus. Ind. Or. 
Rapa. == 
canaliculata, 
Conoidea. 
Fontinalis. Eur. 


… Hoogruggetje. - li 


Blaasje. - Kamen: 
Kaneel « Wafels B ns 
Belletje. en 


Kievits- Ey. bl. 126 
Houtkleurig.  … blaraz 


„Stomp Kiv. Ey. 


Roodbandje. _ bl.r28 


„Spaanfche Vyg. —— 


Knol. bl. 129 
Rolronde, … bl. 1go 
Kegelagtige. bl. 19 
Paarltje. _ 


Sp. 397- 


BEAN WTIZ ER 


Sp. 387. Bull. Hypnorum. Eur. Mos-Bell.XVLSrr.bl.132 
| 3838. Terebellum. Afiâ. Kuipers. Boor, ——— 
589. _ _Cyprea.M.med.: Kliphoornige. bl. 133 
390. Virginea, Afr. Prinfe Vlag. _bl.134 
391, Achatina.QO. Am.Fr. Belhooren. bl.135 


Gen. 322. VOLUTZE., VOLUUTEN.. 
1, Met de Opening niet ingefneeden. 
Sp. 392. Vol. AurisMide.Ind.O.Midas- Oor. _ bl.137 


“893. Auris Fude, Toverhoorentje. bl. 139 
394. tornatilis. Gedraaide, bl, 140 
395 folidula. Dikfchaalige. 

396. livida, Aft. Geftreepte. bl.rgt 
gode Coffea. Koffyboontje, mmm 


IT. Rolrondagtige, met de Opening uitgerand. 


Sp.398. Vol. Porphyria. Bras. Porto Bello. bl. tar 
39e Oliva. M. Ind. Dadel. Dl. 143 
400. _ Jspidula. — Spits getopte. bl.145 


IL, Eyvormige of fcheef Eyronde, met de Opening 
wyd witloopende en uitgerand. 


Sp.4er. Vol, Daétylus. Ind. Varkentje. bl. 147 
492. Miliaria. M. med. Geerstkoorntje. bl. 14$ 
403. Monilis. Chinâ. Ringetje. ge 
404. _ Perficula.Oc.Afr. Perfiaantje. re 
405. _ pallida. — Tuffertjes bl, 149 
496. _ Faba. Boontje, bl. 150 
A97 glabella. —= Gladdertje. en 
408. Reticulata. Rooster. bl. 152 
409. __Mercatoria, M.med.Koopwaar. —_ 


Qa 3 Sp. 410. 


_ 


SYSTEMATISCHE 


Sp. 410. Vol. Rustica. M, níed. Boertje. XVI, Sr, bl. 153 


arr. —_ Paupercula, — Arm Wyfje. -bl.153 
4io. _ Mendicaria. Afiâ. Bedelaartje, bl. 154 
453, Cancellaria. Afr. Getraliede, Embe 
IV. Die Spilrondagtig zjn. 
Sp, 414. Vol. Tringa. M. med, Snepje. bl, 155 
Ars. __ Cornicula, Kraaitje, bl. 156 
A16. oo Wirgn. Maagd. ned 
417. _ Scabricula, Ind. Or. KuuwePenhooren. bl.157 
418. _ rufina. — Gerihde. » menen 
419. _ Sanguifuga. M.med Staaten Vlag Pen, bl.158 
420. Caffra. Oc, As. Ronde bruine. bl. 1sg 
421. Morio. Ronde zwärte. —= 
423. Vulpecula. Ind. Or. Hoekige Bandpen.bl. 160 
423. _ plicaria. — Geknobbelde. _ bl,1ór 
424. _ pertufa. Monnikskap. _ bl, 162 
425. Mitra. Ind.Or. _ Bisfchops-Myt. bl, 163 
426. _ Mitra Papalis. Paufekroon. bl. 164 
427. _Mufica. Oc. Amer, Mufiekhooren, bl.165 
428. _ Vespertilio Ind, Vledermuis. bl. 168 
429. _Hebrea. Ind, Or. Wilde Mufiek. Bl. za 
430. __ Turbineilus. — _Morgenftar, bl 173 
431. Capitellum — _ Vaas. bl, 174 
432. Ceramica, == Switzers - Broek. bl. 175 
433. _ Pyrum. —= Peer. bl. 176 
434. __Lapponica, Amer. Lapfche Laph.. Bl. 177 


V. Die Buikig zyn of Bakagtig. 


_$Sp. 435: Vol. Zthiopica.M.Pers.Kroon - Tepelbak.51.179 


436. 


43% 


Cymbium. M. Iber. Jakoba- Kruik. ‘BJ, 18r 
Olla. Ins. Phil Tepelbak. - bl. 183 
Gen. 


BAD WVZ K 
Gen. 323. BUCCINA. KINKHOORENS. 


I. Die Flefchagtig opgeblazen rond: zyn , met eene 
dunne, halfdoorfchynende , broofche Schaal. 


| Sp. 438. Bucc. Olearium. O. Ind. Ajuinrchil. XVI. DJ, 189 


439. Galea, M. med. Belhooren. el 
440. Perdix. O.Ind. Patrys. _ “ Bl,roo 
44T. Pomum. Ind. Or. Diklip. bl. 191 


442 Dolium. M. Afr. Geribde Belhooren.b}.192 
443- Echinophorum. m.Geknobbelde. bl. 194 


IL. Die Helmagtig zyn, met een kort Somgeboogen 
Staartje en den Mond getand, genaamd 


| KASKETTEN. 
Sp.444- Bucc. Plicatum. Amer. Geplooide. bl. 195 
445. _Cornutum, —= _ Gehoornde, bl. 196 
446. rufum. — „Roode, bl 198 
447- tuberofum, —= _Geknobbelde, DJ. 199 
443. flammeum.Ind, Or. Gevlamde. bl, 200 
BEZOARS, 
449. Testiculus, Amer.Geplekte. Dl, 20 
450. decusfatum. Afr. Gefchubde.  Dl,202 
451. Areola. M. med, Geruite. bl. 203 


II. Helmagtige met een kort opgewipt Staartje, die 
de Lip van binnen ongetand, van agteren uit- 
waards gedoornd hebben. 


Sp.452. Bucc. Erinaceus.O, Am. Gedoornde. Dl. 204 
453. __ glaucum. Ind. Or.GraauweBez. bl, sos 
454 Vibex. Oc, Am.m.GladdeBezoar. 5}.206 
455. papillofum.Ind. Or Rystenbry « Hoor.bl. 207 

Qaq a Sp. 456. 


SYSTEMATISCHE 
Sp 456. Buec. Glans. Ind, Or. _Moedervl. XVI.bl. 207 


IV, Die aan de Spil als een omgeflagen Lip van dike 
ke Eelt hebben. 


Sp.457-Bucc. Arcularia. Ind.O.Kofferhoorentje. bl. 203 


458. pullum. M. med. Bruintje. bl. 209 
459. gibbofulum — Bocheltje. _—_— 
460. putabile. — _ Veranderlyke. _bl.210 
461. Neriteum. — _ Nerietagtige, es 


V. Die de Spil platagtig , als afgefchraapt, hebben. 
Sp. 462: Bucc. Harpa: Ind. Or. Davids-Harp. bl.arr 


463. Costatum. Geribde. bl. 213 
A64: Perficum. Ind. Or.Rudolphus. bl. 214 
465. patulum. Amer. W ydmond. le 
466. hemastoma. Eur. Roodmond. bl.216 
467. Lapillus. — _ Steentje. bl. 217 
468. _ _ Smaragdulus. Smaragdetje. _blaa2 


VI, Die glad zyn en niet tot de voorgaande. behooren. 


Sp. 469. Bucc. Spiratum. M‚m. Gevoord Bultje, bl. 223 
AE: glabratum Amer. Gl.Kuip. Boor. Bl. 224 
47i. prarofum. Eur. Zwarte Boon. bl 225 


VII. Die hoekig zjn en niet reeds opgeteld. 
Sp» 472. Buec. Undofum, Ind, Or.Boeren Jongen. bl225 


4738 Bezoar. … Noote Moskaat. bJ. 226 
474: Glaciale. M. bor. Spitsbergfe. bl. 227 
475 _ Undatum. Belg. Wulk. bl. 228 
47Ö. Reticulat.M.med.Geroosterde, Dl. 234 
477. nitidulum. — _Glanzige. bl. 235 
478. bevigatum, == Gladde Kinkh, _bl.236 


VII 


BLAD W Y zZz EK. 


VII Die Pieramidaal zyn, glad en si voile 
\ VOrmig , genaamd 


PENNEN. 

Sp. 479.Buce.maculatum. Afr.As.Marlpriem. XVI. bl, 237 
430. Jubulatum. Indiis, Tygerpen. ‚bl. 238 
4br. crenulatum. Oc. Af, Gekartelde. bl, 239 
432. hetticum. —= Ingekneepen. en 
483. __ vittatum, Gefnoerde. bl.240 


484. ferigilatum. O. As. Naalde - - Pen, de 
485. _duplicatum. O. Ind NaaytNaald, ca 


456. lanceatum. Indiâ. P: ekenier., bl. art 
487- dimidiatum, Oe, Af.Omwonden. | 
488. murinum. — Gedoornde Pen. Bl, 242 


Gen. 324. STROMBI. VLEUGELHOORENS. 


1. Gevingerde, wier Lip in lange fmalle Stroo. 
ken uitloopt. 


Sp.459. Stromb. Fufus, Amer. Starrepen. bl. 244 
490. Pes Pelecani.Oc.Vogelpootje. bl. 245 
491. Chiragra.Oc.As.Bootshaak. bl. 246 
492. Scorpius. —= _Podagra- Kreeft, bl. 249 
493 Lambis. — Krab. bl.2so 
494. … __Millepeda, —- Duizendbeen. bl. 25{ 

IN. Gevingerde, die fimal gevleugeld Ze 

Sp 495.Stromb. Lentiginofus, As. Sproetjc. bl. 252 
496. Gallus, Wyzer, __bl.253 
497. Aur. Diane, 1.O.Kemphaantje. _ bl, 255 
493 Pugilis Ind, Occ.Vleefchhooren. …b.256 
499. marginatus. Vlerkhooren. bl.257 


502. Luhuanus.I.O. Loehoenfe. 
| Qas Sp. sor. 


SYSKEMAT USEME 
Sp. sor. Stromb gibberulus, 1, O.Kanaritje.X VIST.bl.258 
502. Oniscus. Pisfebed. bl, 260 

II. Ongevingerde, die breed gevleugeld zyn. 
Sp. $03. Stromb. Lucifer Am.m. Kameelhooren, bl.260 


504. Gigas. Amer. Kroonhooren. bl. 26r 
505. latisfimus.O. As. Laphooren. bl. 265 
506. « … _Epidromis. — Bezaantje. bl. 266 
5c7. Canarium, —= Duifje. bl. 267 

SO8.. vittatus. — _ Opgerold Bez. 
809, fuctinêtus.Ind. Breede Kanary. bh}, 268 
5to. Spinofus. Gedoornde. bl. 269 
Sir fisfurella Ind.Or.Gefpleetene. | 
512 Urceus. — __Gebulte Kan. .27o 
513. Dentatus. Gerande, bl.27r 

IV. Die getoorend zyn en zeer lang getopt als 
PENNEN. 

Sp. 514. Strombetubercul. M. m.Geknobb. Penh. 5.071 
515. paluflris, Ind. PasterdZeeton. bl,a72 
5ióe ater.Ind. Or, Slakke- Pen. legale 
517 lividus. Blaauwe. bl.273 


Gen. 325. MURICES. STEKELHOORENS. 
1. Die gedoornd zyn, met een uitfteekende Staart. 


Sp, 518. Mur. Hauftellum. O.Ás.Snippekop. Dl. 276 


519. Fribulus, mmm Spinnekop. bl. 277 
520. Cornutus. Oc.Afr.Getakte dito. Bl.278 
Sar. Brandaris. M. m, Gedoornde dito. bl. 279 

522, Trunculus.—= Hoogftaart. bl, 280 


IL 


sr D wezen 
1. Die de Naaden met gebladerde Takken verfierd 
hebben, welke men gemeenlyk noemt 


PURPERHOORENS. 

Sp. 523. Mur. Ramofus. Sin.Pers.Krulhoor.X V LST.b]. 286 
524. Scorpio. Oc. As. _Doodje. bl. 233 
525 Saxatilis. — Brandaris. bl. 289 
526. Erinaceus.M.m. Granaatappel. 5l.29go 


Nl. Die Wrattig zyn , met dikke ronde Naaden, 


Sp. 527. Mur. Rana, Oc. As. _ Paddehooren. bl.29r 
528. Gyrinus. M. med. Vorfchenpop.  bl.292 


529. Lampas. —= Oliekoek. bl. 293 
830. ___Olearium === __Marshooren. en 
531. Femorale. Ind. O. Voethooren. bl. 294 
532 Cutaceus, Velhooren. bl.296 


533 Lotorium.Ind, GebradenPeer.: bi. 297 
534 Pileare, M. med. Gedroogde Peer. — 
535. Pyrum. Ind, Leeuwenkop. bl. 298 
536, Rubecula. —= __ Livrey- Hooren. bl. 209 
537- Scrobilator, M.m, Doggerzander. 
538. « _ Reticularis. Car. Nethooren, bl. 300 
539. Anus.Oc. Afiat. Grimashooren. bl, gor 


IV. Die Staarteloos zyn en eenigermaate gedoornd, 


3D 540, Mur. Ricinus. Oc. As. Moerbey. bl. 302 
541. Nodus. Braamboos, bl. 303 

542. Neritoideus. Witte Moerbey. —— 
sag. Hojlrin Getakte. bl. 304 
544. Mancinella. Oc. As.Gecle Moerbey. —= 

545. Hippocastanum,— Pimpeltje. bl, 30s 

546. Senticofus. Diftelhoorentje. bl. 306 


Sp. 547. 


SYSTEMATISCHE. 


Sp. 547-Mur. Melongena, Am. Beddetyk, XVI.bl, 307 


_V. Die een lange Elsvormige regte Staart hebben en 


ongedoornd zyn, genaamd 


SPILLEN: oi 


Sp. 548. Mur. Cariofus. Hisp. Wormgatige. bl, 309 


ls 


549. 
550. 
551. 
552 


ep 


554e 
555- 
556. 
557 
558. 
59 
560. 
5ÓL- 
562, 
503. 
504. 
565- 
566. 
567. 
568. 
56. 
5/0. 


Babylonius. Jav. Babylonfe Tooren. 
Javanus. Ind. Or. Javaánfe Spil... bl.31o 
Colus. Indiâ, Franfche Spil. bl.grr 
Morio. M, Afr. « Geband. Moor, bl.313 
Cochlidium. Ind. Or. Indiaan. “…_bl.315 


‚ Spirillus. Trang. Langftaart, Knol. —= 


Canaliculatus.Can.Raap. bl. 316 
Aruanus. Chin. Getakte Vyg. bl 317. 


_ perverfus-O.Am. Linkfe Vyg. bl. 318 


antiquus. O. Eur. Zee- Wulk. bl. 320 
despeêtus. O. Bor. Noordfche Wulk. bl. ger 
Tritonis. Amer. Trompethooren. — 
pufio. M. med. Gnemoe- Hooren.bl.323 
Tulipa. Ind. Occ. Agaate Peer. bl. 324. 
clathratus, Island, Geplooide Schr. bl.325 


__dolarium. Ocean. Bordes-Trappen.bl. 326 


Corneus. Eur. auftr.Hoornkleurige. 
Lignarius.—= __ Houtagtige. Dl. 328 
Trapezium Amb. Stompe Spil. bl. 529 
Syracufanus.M.m.Middellandfche. bl.332 
Craticulatus. — Hoekige. __bl.333 
fcriptus. — Geftreepte, nn 


vl. 


BAD WIEYIZ ERS 


LeV. Die Ee if zjn en Elsvormig ;, smet een zeer 


Sp. 571. Mar. Vertagus. Indiâ, 
… Aluco, M. med. 
_ _fuscatus. —= 
Torulofa. 
…Radula. O. Afr. 
asper. M. Guin. 
Granulatus. O, As.Knobbelpen. 
Geknotte. 


TOLLEN, 


Gr 
573 
“574. 

575. 
„576, 
7: 
Li SnS. 


530, 
5831. 
582. 
583. 
584. 
> 585. 
586. 
$87e 
583. 
589. 
590. 
591. 


592. 


593: 


„Modulus. _Malletje. 
_ muricatus. M‚med.Gedoornd 
Scaber. Ruuw 
_ varius.M.med. Bont Tolletje. 
CINETACLUS Afchgraauw. 
‚ divaricatus. — Losbandig. 
umbilicatus. — __Navelflak. 
Solaris, Ind. Or. 


decollatus. 


Gen. 326, TROCHL 
1 ‘Genavelde met een doorboorde Spil. 


Sp. 579. Tro. Niloticus. Oc. Ind.Bag gyne Drol. 

_ maculatus. Oc. Am „Get. Pieramied, 

_perfpeëtivus.Oc.Às. ‚Perfpettief- H. 
hybridus. M. med. Wervelhooren. 
cruciatus. — — __Kruishooren. 
_Pharaonicus. Mt. Pr. Robberts Kn; 
Magus. M. med. ‘Tovenaar. 


kort Staartje, - 


| Snuipen. XWLSrbl334 


Basterd - Paufekr. — 


Zonnehooren. 


_Getakt Bezaankn. bl. 356 
Gordelpen. 
„Rasp: 
Ruuwe Pen. 


II. Die de Navel. geflooten. hebben en overend flaan, 


Sp. 594. Tro. Vestiarius.M.m, A „Bultllakje. 


bl, 351 
Sp. 595. 


SYSTEMATISCHE 


Sp.595- Tro Labio. Oc.Afr.As,Tulband, XVI. ST.h).352 
596. Tuber. M, medit. Geknobb. Tulb. bl.353 
407. firiatus. — Geftreept, bl. 354 
598. Conulus.M. m. Eur.Gefnoerd, ne id 
599. Zizyphinus. — __ Gerand Tolletje. bl. 355 


II. Die getoorend zyn, met de Navel uitpuilende, 
zo dat zy wiet overend kunmen flaan, 


“Sp.6oo. Tro. Telescopium. Ind O.Zee- Ton. _bl. 356 


Got.  dolabratus. Afr. Vlaggetje. __— 
© 6oo, __perverfus. M. med, Verkeerd, bl. 357 
603, “ panêlatus, Eur. au Gettippeld, _—_— 


604. _ flriatellus.„M.m. Geltreept Penn. bl, 358 
„Gen. 327. TURBINES. MAANHOORENS. 


IL Nerietagtige „ die de Opening met eenen Ko- 
loms wyx’ platten , » ondoorboorden , Rand hebben. 


‘Sp. 605. Turb, obtufatus.Oc. bor.Stompagtige. bl, 360 
606. _ _Neritoides;M.med.Nerietagtige. 


697» Littoreus;Oo. Eur, Aliekruik, ‚bl. 361 
609. muricatus, Eur.auf Gedoornde, bl. 368 

II. Die dik van Schaal zyn en geen open. Navel heb- 

| ben. rh go. 

Sp. 609. Turb, Cimex. M. med, Weegluis, bl. 369 
óro. Pullus. Bokje. en 
Gi. perf: pnatus. Zee Slak, bl. 370 
612, Petholatus.Barb. Nasfauwer. 
_ 613 Cochlus.Oc. As. Groen.Zilverm, bl.572 
6lás Chryfostomus. — Goudmond. bl. 373 
615. Teélum Perficum, Pagode, bl. 374 


Sp, 616, - 


nin a wvizi dk d. 


Sp. 616. Turb. Pagodus. Oc. As.Langl. Tol. XVL bl 375 


Ó1ze 
619. 
…Ó19, 
630. 
621. 


… Olearius. Indià, 


Culcar. —= Spoor, bl. 376 
rugofus. Ind. Gerimp. Tulb. . bl. 377 
Marmoratus. Afià, Slangevelle Hoor.bl.378 
Sarmaticus. Knobbelhooren. bl. 379 
Reuzen- Oot. bl.380 


IN. Die dik van Schaal zyn met een open Navel. 


Sp. 622, Turb. Pica. Oc.Ind.. Soldaat. 
„sanguineus. M ‚med.Bloedje. 


623. 
624. 
62 Se 
… 626. 
627. 


Sp. 628, Taurb. Crenellus. 


H564Te 


bl. 332 
bl. 384 
Argyrostomus.M.I.GeribdeZilverm, 
Margaritaceus. — Bonte Zilverm. bl38s 
Delphinus. Oc. As.Getakte Dolph. bl.356 
distortus. Geribde dito. 
IV. Die getralied zyn. 
Kartelhoorentje. bl.397- 


Vene 


629. Thermalis.Italia. Badhoorentje. bl 388 
630. Scalaris. Ind, Or. Ambonfe Went, ——= 
631. Clathrus. Eur. Litt.Gem. W=nteltr, bl. 390 
632, ambiguus. Ind. Or, Bast. Wenteler. bl.394 
633. crenatus. Gekartelde. hl. 395 
„634. _- Laêteus.M.med. Melkwitte. bl. 396 
“635. _— Jiriatulus, — __ Geftreepte. sem 
636. Uva. ‘Gebak. Kindje. mm 
637. Corneus. Hoornige. bl. 397 
638. reflexius, Eur. auft. Omgeboogene. 
„639. Lineina. Jamaica. Gerande Maanh, —_— 
V. Die getoorend zjn , Trommelfchroeven genaamd. 

Sp.-640. Turb. imbricatus. Jam, Platte bonte, bl’3cg 
…— «replicatus. \AGlaäderónde, “a 


SP. 642 


SY STEMAT IS CME 


Sp. 642. Tutb. acutangulus. 


645. 
644. 
645. 
646. 
647. 
648, 
649. 
650. 
OST. 
652. 
653. 
654 


_ Terebra.Oc. Eur. Witte. 


Scherp geribde. 
duplicatus. Oc. Eur. Dubbelde. 
exoletus. Eur.auft. Flaauw geribde. 


variegatus. Bonte. 
Ungulinus. Oc. E. Nagelagtige. 
Annuiatus. _ Geringde. 
bidens. Eur. auftr. T weetandige. 
perverfus.Eur. _ Linkfe. 
Muscorum, —= __Mos-Slakje. 
Auriscalp. M. med.Oorlepeltje. 
politus. — Likfteentje. 
Nautileus, Eure 


Nautilus = Slakje. 


bl. A99 


Kees 


bl.401 


Kent À 


bl. 403 
bl. 404 
bl. 405 


bl. 405 


bl.407 


Gen. 328. HELICKS. SLAKHOORENS. 


L Tweeters » met de Schaal overlangs «aan 


<p. 655. Hel. Scarabeus. Afià, 


beiden zyden gehoekt, 


Toragtige. 


bl, 409 


1. Gekielde, met een fcherpen kant aan de Gieren. 


Sp. 656. Hel. Lapicida. Eur. 


657. 
658. 
C59. 
660. 
_ 6Ót. 
O6: 
663. 
664 
665. 


Steenbreeker. 
Oculus Capri. As. Belflak. 
Albella..Eur. - Witagtige. 
ftriatula. Barb. Geftreepte. 
„Algira. se Algier (che. 
Leucas. Afticâ, Barbaryfche. 
Planorbis. Eur. Schyfje. 


complanata. —— 
ringens. ind. Or. 
Carocolla, Ind, Occ,Basterd « Lamp. 


bl. arr 
bi. 412 
bl. 413 


bl. 414 


Ammonshoorentje.bl.4rs 
Oostind. Lampje. —= 


bl. 416 


Sp. 666, 


ON 


Sp. 666. Hel. Cornu militare. 


BL ALDE W XT 
Karkal. XVI, St bl, 416 


Ze E B. 


bl. 417 


bl.4:8 


bl, 4Ig 
bl. aar 
bl. 423 
bl. 423 
bl, 425 
bl. 429 
bl. 439 
bl. 431 
bl. 432 
bl. 433 
bl. 434 


bl. 434 
bl, 436 
bl 437 
bl. 445 
bl. 448 


667. _ . Vortex. Eur. Slangetie. 
668. Jcabra; Ruuwe. 
669. Gotlica. Súec. Gothifche: 
670. Gualtierana. Gualcheriaanfche, === 
II. Genavelde, die de Gieren rond hebben; 
Sp; 671. Hel. Cornea, Eur, Posthooru; 
672. Spirorbis. — Dilzaadje, 
6735 Contorta, —= __ Koolzaadje; 
674. Cornu Arietis, — Ramshooren: 
Ó75. hispida.Suec. _ Stekelige. 
676. Ampullacea, Afiâ. Osfen= * Oog. 
677. Pomatia, Eur. _Wyngaardflak. 
678. glauca, Koe Oog. 
679. citrina. Jam. _ Navel- Slak, 
68c. Arbuflorium.Eur. Boom - Slak. 
631. Zonaria. —= Gebandeerde. 
682. Ungulina. Ind: Ind. Posthoorn. 
683. Ftala. Eur. Ícaliaanfehe. 
634. Lufitanica, — Portugeefche; 
685, _Mammillaris. Af. Getepelde, 
656, Hispana. Eur. Spaanfche, 
687, Liütaria, Slykeri ge. 
IV, Ongenavelde, die ronddetig zyn: 
Sp: 688, Hel. perverfa, Topflak. 
689. Janthina. ubiq. Kwallebootje; 
690. Vivipara. Eur. __Jongwerp. Slak. 
69. Nemoralis. — _ Tuinflak. 
692. Lucorum. —= Bofchflak; 
693, grijea. Graauwe Släkh; 


ble 453 


Kr Sp. O9 s 


SY TE MAT 


LS CHE. 


Sp. 6oa.Hel. Hemastoma, — Roodm. XVLSr.bl;454 


V. Getoorende, die naar de Pennen Beken, 


Sp. Gos. Hel. decollata. Or. 


696. fubeylindrica. Eur.Rolrondagtige. 
697. Stagnalis, — 
698. " oftona. Suec 
699, pella. Ísland, 


Geknotte. bl. 454 

bl 455 
Dryfhoorentje. _—_ 
Agtdraay. bl 457 
Bruintje. we en 


VL Eyrondagtige, die geen Navelgaatje ‘hebben. 


Sp. 7oo. Hel." Pupa. Barb. 
“ot. Barbara. — 
702,  "Amarula. As. 


170 Ze Stagnalis. Eur. 


zone fris. 


105 DULTIS. 

706. Limof/a, — 
0 ‘tentaculata, 
703. Auricularia. — 
„og. … levigata, 


Poppetje. | Dl. 458 
Barbaryfche. eme 
Riv. Paufekroon. 


_Spitfe Waterflak, bl. 459 


Broofche. bl, 465 
Rottige. manent 
Moerasfige. bl. 467 
Gelpriette.,. manen 


Muizen. Oortje. bl.463 


Erwt. bl.472 


zre. _ “ Balthiea, M. Balch.Oostzeefche. bl.473 


vs Neritoidea. 


Nerietagtige, mild 


712, perfpicua. M. med.Doorfchynende. bl.474 
713. Haliotoidea. M. m.Oorttelp. bl.475 
714, ambigua, — _ Wit Halfmaantje, bl.476 

Gen. 329. NERITZE. NERIETEN. 


L. Die ven Gaatje by den Mond hébkòn. 


Sp. 715. Ner. Canrena. O. As.Af.Eijerd. m. h. Kl. 
716, glaucina, O.E.Afr. Geftreepte.. 


| Dl. 480 
bl.42r 


717 Visellus. 0. Afie, Geel. Eijerdoijer. bl, 482 


Sp. 718. 


DELTA WP ZE Re 


| sp. 718. Ner. Albumen. O. Alie. Platte. XVI. Sr.bl. 482 


Zig. 


…_Mammilla. Barb. Getepelde. 


bl. 483 


Ĳ. Die geen Navel - Opening hebben en niet getand 


Sp. 720. Ner. Corona. As. Fluv. 


zen. 
722, 


pi. 


124 
705 
HI 


zyn. 


Radula. 
Cornea. 


_“Fluviatilis. Eur. 


Littoralis. — 


‚“Lacustris. — 


Die ongenaveld zyn, 


Sp. 726. Ner. Pulligera, Indià, 


727. 
728. 
729. 
730. 
73E. 
73de 
733» 
734. 
135. 
apz3s. 
„73e 
739. 
759: 


Pupa. 


bidens. 


viridis. M. med. 


Virginea, —= 
polita. Ind. Or. 
Peloronta. —= 
albicilla, 
Histrio. 
plicata. 

grosfa. Ind. Or. 
Chameleon. — 
undala. —= 
Exuvia, — 


Rivierdoorntje. bl, 485 
Ruuwe Neriet, —_—_— 
Dunne. _bl.486 
Rivier = INeriet. sen 
Strand= Neriet. bl.497 
Meir-Neriec. ‘b,488 
met een getande Lip. 
Jongdraagende, . bl. 489 
Poppetje. bl. 491 
_‘Tweetandige, men 
Groene. TEEN 
Bloedige Tanden. Il. 492 
Gladde Neriet. 4,403 
Poelerontje. bl, 494 
Zwart bonte, mmm 
Veelkleurige. — bl.4gs 
Geplooide. Knead 
Gefpikkelde, bl. 496, 
Kamelotje, bl.497 
Gegolfde, ll.49& 
Wrattige. hen 


Gen. 35 odd ALLOTES, ZEESOOR EN. 


Sp. 740. Hal, Mide. 
viberculata O.Eur.Knobbelige., 


741. 
an. 


ftriata. Oc. As. 


Rr 2 


Groote holle. 


Rimpelige, 


bl. 503 


bl. sop 


bl. 503 


SD. 743, 


ss TBM AE 4 S;C HE 


Sp. 743. Hal. varia. Bonte. XVL Sr‚bl. $08 
744. ___Marmorata.O. Afr.Gemarmerde. _—_ 
745. Afinina.Oc.Ind. Lange Zee- Öor. bl sog 
746. parva. Oc. Afr. Rood Zee- Oortje.bl.5to 


Gen. s3r. PATELLE, PATELLEN. 
IL. Die van binnen met een Lip voorzien zyn. 


Sp-747. Pat.Eguestris. Oc. Ind: Vifchhuifje. bl. 518 | 


748. _Neritoîdea. __Roodlip. bl. 520 
749. Chinenfis. M. med, Chin. Muts. 
750. _Porcellana. O. Ind, Nootedop. bl. sar 
751. fornicaia. M. med. Pantoffeltje. bl. 522 
IL, Die getand zyn of den Omtrek met hoeken heb 
Den. j 
Sp. 759. Pat. Crepidula. M. med. seiaicjes Dl. 524 


753. __Laciniofs. Indiâ. Medufa-Hoofd. B. 526 
754. _Saccharina. Barbad,Bonetje, bl. 527 
255. _ Barbara. Grasje, Dl, 528 


ls Granularis.Oc.Eur.Fortres. bl. 5ag 
757. Granatina. =— Gedoornd Kapje, — 
758. vulgata. — Gemeene Eur. B. 532 
759. coerulea. M.med. Blaauwe. _ dl 533 
„ 760. tuberculata. Geknobbelde. REN 0 


III. Die den Top [pits en omgekromd hebben. 
Sp. „61. Pat. Ungarica. M. med. Zotskap- Patelle. bl. 534 


162. _ antiguata. Verouderde. in 
763. __Mammillaris, M. m.Getepelde. bl. $35 
364. __ tricarinaza, Driekielde, gene 
265. _ petlinata. M, med. Gekamde. bl. 536 


_ Sp. 766, 


Ni 


eere dd 


Sp; 766. Pat.lutea.Inds “ ___Geelagt. XVI, Sr. bl. 535 
767. Unguis. Amboin.. Nageltje. nn 
768. «cristata. 7 Gekuifde. bl. 537 


„369. __ Lacustris. Buter: Moeras-Patclle. ——= 


Iv. Die gelyk van Rand en digt van boven zyn, 
met den Top niet gefbitst. 


Sp. 770. Pat. pellucida. M‚med. Doorfchynende. bl 593 
771. Testudinaria. Gerygerd Schild. bl. s4o 
772. _ compresfa. Geel Kapje. 

773. Rustica, Piompe Patelle. hl s4t 
274. fusca, Bruine. me 
775, _ notata. M‚ medít. Getekende, bl. s42 
776. __ecruciata, Gekruiste, mn 


777. _ reticulata. M. med. Netswys geaderde, —— 
V. Die aan. den Top doorboord zyn. 

Sp. 778. Pat. Fisfura.M. Eur. _Gefpleetene. bl. 543 
719. Pustula. M‚ med. Puist, ne 
780. Greca. — Griekfche. Dl 544 
281. — _Nimbofo. M.Amer, Geftraalde, DI S45 

782. Nubecula, M. med. Gewolkte Parelle. bl-545 
Gen. 332. DENTALIA. TANDHOORENS, 
Sp. 783. Dent. Llephantin. OQ. E.Olyphantse Fand.bl. 552 


784 Aprinum.O.lnd. Zwyns- Tand. bl. 558 
785. Denzalis.M med.Roode Wolfst, mmm 
786. Entalis.Oe.E. Il. Witte Wolfst. 
787. Corneum. Oc. Afr.Hoornkleurige, … bl sss 
788. politum. Indiis, Gepolyste. es 
289. ____ Eburneum.Indià. Elpebeene. Dl, 556 
zoo. __minwtum,M.m. Zeer kleine. en 


Rr 53 Gen. 


ser re MU TI S CHHEE 


Gen. 553. SER PULL. WORMBUIZEN. 
Sp. 791. Serp. Seminulum.M. Adr. Zaadje. XVI. Srbl.559 
792. planorbis. Pelago. Stipje. _bl.56o 
793. Spirillum. —=… Draaitje.  … Enne 
794. Spirorbis A RondWormbuisje. bl.só61 
705. Lriquelrd. ame Driekantig. bl.563 
796. intricata. M. med. Verward. _ bl. 565 
797 Filograna. — Gevlogten. ememmen 
798. Granulata,Oc.bor. Gekorreld, ___ “bl,566 
799. contortuplic. O, E. Samengedraaid. 
g0ö. Glomerata. —= _ Gekluwend. “bls67 
Bor. Lumbricalis. Ind. Hoornflangetje. bl.57e 
go2. …__ polythalamia. — Venus -Schaft. b.5s7a 
803. Intestinalis. — _Osfen- Darm. _ bl’573 
Bode Anguma ONE bl. 575 
gos. de Slangepyp: bl sb 
86. _… Penis. Ind. Or. _ Neptun. Schaft. “bl, 578 
Gen. 334. TEREDO. ZEE- HOUT WORM, 
Sp:807. Ter. Vavalis. Eur. &c, Scheepsboorw,. bl. 592 
Gen. 235- SABELLE. ZANDKOKERS. 
Sp. 308, Sab. Serupofa. Indiis. _Grofkorrelige. «bl. 6rr 
8Cg. granulata. O. Bor. Fynkorrclige, 
810. fcabra. O. Amer. Ruuwe Zandkok, bl. Óra 
8tt. ___ringens. Eur. Bloemen = Polyp. 
81e. alweolata. Oc. Brie. Tregterworm. . bl.62t 
813. _ Chryfodon. Cap b.f.Goudtand. …bl623 
814. 


Penicillus. M, med,Zee- Penfeel. 


…_bl,626 


IV. Rang, 


Bee D WWZ BRS 


IV. Rang. KOR AALGEW ASSEN. 


Gen. 336. TUBIPORZE:, PYPKORAALEN. 


Sp. 1. Tub. Mufica. Oc. Ind. 


MD. 
Ge 


e 


4. 


Catenularia.O. Balt.Gekettingd. 
Serpens. M. medit. Kruipend. 
Fascicularis.Gothl.Gebondeld. 


Roode Pypk.XV1II.b/. 89 


bl. 99 
bl. roï 
bl.1o2 


‘Gen 337. MADREPORZE. MADREPOREN. 


J. Enkelde, met niet meer dan ééne Ster. 


Sp: 5, Madr. Perrucaria. M. m Wrattige. 


ó. 


Ide 


… Turbinata. M. Balt. Tol -agtige, 
… Porpita. 
Fungites.M.rub.&lZee - Kampern. 


Platronde. 


Talpa. M Ind. Or. Zee - Mol. 
Pileus. 
Limax. Steen - Slak. 
Labyrinthif. Ind. Herfenfteen. 


_Meandrites. Amer. Doolhoffteen, 


Natans,. ——. Dryfiíteen, 
Áreola. Perkfteen. 


Neptun. Muts. 


‚bl. 107 


bl, zo 
Dit 
bl. tre 
bl.116 
bl.r:8 
bl. 119 
bl. ree 
bl. 123 
bl. 124 
bl. 126 


Amaranthus.M.I.OSteen= Amaranth.bl. 128 
Florida, Oc. Amer.Zee- Bloemkool. bl. 129 


Agaricites, — 
ffavofa. Oc. Ind. 


Steen zwam. 


Wafelfteen. 
Ananas. Oe. Amer.Zee- Ananas. 


polygama. Ind. Or. Tweevoudige. 


Arenofa. M, Alg. Zandige. 
interftinéta. 
Rr 4 


Zee - Honigraat, 


Afgefcheidene. « 


Dl. 130 
Dl. 131 
bl. 132 
bl. 133 
bl. 134 
Dl. 136 


Rennen 


Sp. 19. 


ST STBEMATLILSCHE 


Sp. 19. Madr. Aftroïtes, Oc. Am. Sterrefteen. XVII. bl. 137 


20. 
Gr. 
22, 
23 


24: 
25. 
aó. 
27, 


28. 


29. 


30. 


3Te 


acropora. Uitpuilende, bl. 138 
Cavernofa, Oc.Am Uitgeholde, … _ bl. 139 


_ „punétata. Oc, Eur. Geftippelde. bl. 140 


Calycularis. M. m.Geftempelde, _ 
Zonnefteen. bl. 14 


truncata. Gothl, _Geknatte, Dl.142 
Stellaris. — _ Gefternde, Dl. 143 
Organum., —= __Pypfteen, men: 
Muficalis. Oc.Hib.Orgelfteen. bl. 144 
Cespitofa. M.med.Turfiteen. bl. 146 
flexuofa. M. Balth.Bogtige. Dl. 147 


Fascicularis.O. ind Kruidnagelfteen. bl. 148 

Kruidnagel - Gew.bl. rsr 
Portes. — Knokkelgewas. bl.152 
Digitata. mn Gember - Koraal. bl. 153 
Damicornis. — _ Hertsh. Koraal, Bl. 154 
muricata, —= _Gedoornde. bl. 156 

Koorn Aair-Kor.bl 158- 
fastigiata. OQ. Am. Koolftruik. bl. 159 


Bloemkool. b'. 160 
angulofa. — Switzers- Broek, —= 
lacera. —= Steen- Anjelier. Bl. 16r 


Endivie- Koraal. bl. 162 

ramea. a. M. Eur, Kadix- Koraal. bl.163 
_ ___Kruidpagel - Kor. bl. 164 

Oculata. O. Ind. O. Wit Koraal. Dl. 166 


| Virginea. M.Am, Maagde- Koraal. Dl, 168 
”, Dopjes- Koraal. bl, 169 


Roozekleur- Kor. bl, 170 
Prolifera, O, Norv. Bloemkoraal, bl. 17r 
Sp: 39 


% 


mate. 


BD ALW: EZ HE 


_ Sp.39.Madr.Infundibulif.O Ind, Trechter-K.XVILB!. 172 


Foliofa. — __ _Olyphants- Oor. bl. 173 


Gen. 338. MILLEPORZ, MILLEPOREN. 
Sp. 40, Mill. Alcicornis, O. nd, Suiker- Koraal. bl. 176 


cerulea, Blaauw Koraal. bl. :82 
41. aspera. M. med. N.Ruuwe. bl. 184 
42. folida. Gothl. Digte, bl. 185 
43. truncata. Ml. med. Geknotte, bl 156 
44. compresfa.—= __Platagtige. bl. 135 
45° Lichenoides. a __Mosagtige. RTE 
Pinnata. —= Gevinde, bl 139 
46. lineata. Geitreepte. bl. «go 
| Minigcea. —= __Menie-roode. 
47- Fascialis. Oceano, Lintkoraal. bl. 19I 
Ceylanica, Ind. Or.Ceylonfch. bl. 102 
48. Reticulata. M. m. Netkoraal. bl. 193 
Clathrata. Ind. Or, Tralie- Koraal. «1. 194 
Frondipora.M Belg.Loofkoraal. bl 195 
49. Cellulofa, O. ‚Ind. Kantkoraal. bl. +97 
50. Reticulum. M, med, Lobkoraal. bl. 2co 
zl. Spongites. Sponskoraal. 
52. Coriacea.Cap.b.Sp.Liederkofaal. ll. 202 
53e polymorpla. Ocean.Kalkkoraal. bl. 203 
Gen. 339. CELLEPORZ. CELLEPOREN. 
Sp. 54- Cell. Ramulofa. Oc,Norv.T akkige, bl. 2c6 
55. Spongites. M.med, Sponsfteen. mans 
56. __Pumicofa. Oc. Norv.Puimft. Koraal, bl. 209 
57. __Verrucofa. M.med. Wrattige. — bl. 213 
58. _ Ciliata. Oc. Eur. Haairige. bl.215 
Hyalina,Ocean, __ Glasagtige. AAE 


59. 


Rr 5: V. Rang 


SY SS TIESMYA T HS C WE 


SS SSS SSS SSS SSS 


V. Rang. DIERPLANTEN. 


Gen. 540. ISIDES. EDELE KORAALEN. 


2e 


5 
4 
5. 
6 


Gen. 


gs 


‚1. Is Hippuris. Oe. omn. *Kon, Kor. XVII. hb]. 234 
dichotoma, Oc Eth. FynLeedjes- Kor.bl.243 
Ochracea. Oe. Ind. ‚ Rood Leedj. Kor. Hl. 247 
Entrocha. Pelago. , Rader- Koraal. « bl, 254 
Asteria. Oc. Arden Zee » Palmboom. bl,255 
ha M. med. Bloedkoraal. bl. 253 


‚ GORGONIZE, ZEE. HEESTERS. 


fie Lepadifera. Norv. Pokdraagende. bl. gor 


Verticillar.M.N.m.Zee« Veder. bl. seg 
Placomus. Oc. Eur, Zee s Heide. bl. ir 
Abies. Oc. Indico. Zee- Cypres. bl. 317 
Spîralis.Oc.Ind.Or Zee Touw. bl. 319 
FUNCCA, am Zee - Bies: bl. 322 
Ceratophyta. Amer. Hoorngewas, bl.326 
„elongata. Oe. Atl. Roode Zeeboom. bl: 330 
Verrucofa. O. Am.Zee- Bezem. 


bl 331 

Muricata —— __ Gedoornde. bl. 334 

… Porofa. Poreuze.” bl 335 
Flagellofa. —= -Zwiepige. bl. 336. 


_Antipathes.O. Ind. Zwart Koraal. « bl. 337 
anceps M.A Ang. Zee- Wilg. bl. 345 
Pinnata.Oc.Afr.N.Zee- Denneboom.bl. 347 
Setofa. Oec. Amer. Zee- Pynboom. bl. 349 
Petechizanse Zee-Blutstak. bl}, 35e 


Peëinata. Kam-Koraal. bl,35r 
Vi grialinn, Oc, Ind, Platte Zeeboom. ble352 
Re: 


| A 


* 


Sp. 


Flabellum. Oc.omn.Zee- Waaijer. bl.357 
… Gen. 342. ALCYONIA. ALCYONIEN.- 
1. Alc. Arborewm. M. Norv. Boomagtige. bl. 374 
2. _exos.M.medit. _Gevingerde. bl. 377 
8. _ _Epipeitum.—= Penagtige. bl.385 
… 4. __ Agaricum, O.Amer. Nieragtige. bl. 388 
‚5. _ Digitatum. O. Eur. Kwabbige. bl. 390 
| Spongiofum. Sponsagtige. bl. 394 
Mamillatum, Tepelagtige. 
Asbestinum. Äsbestagtige. bl: 395 
| Alhurnum. Spintagtige. bl. 397 
6. _ Schlosferi.O. Brit.” Vleefchaztige. bl. 398 
7. Liyncuriwm. O.Afr. Zee - Oranje App. bl.404 
8. _Burfa. Oc. Eur. Zee- Beurs, bl. 407 
ge Cydonium. O. Afr. Zee - Bal. _… bl.ao9 
ic. Ficus. Oc. Europâ. Zee-Vyg. _ bla4ta 
rr. _ Gelatinofum, —— Lilagtige. bl.4rs 
i2. _- Manus Diaboli. Isl. Getepelde. bg Tr 


“Bao RDE W 


……Gorg. Reticulum. Oc. Ind. 
Sp. 16. 


VAER RK 
Netswyze. XVII. hl. 356 


Gen. 343. SPONGIZ. SPONSEN, - 


‚1, Spong. Ventilabra, M. N.Palet - Spons. 


Dl. 427 

Basta. Oc. Indico.Doek - Spons, bl.42g 

a. Hlaballiformis.— Waaijer. Sp. Dl. 430 
3. Infundibulif. — Trechter-Sp. 5} 432 
Crateriformis.— Beker -Spons. Bl 435 

Frondofa. — — Blad- Spons. bl. 436 

h. _ Fistularis, mmm Pyp+ Spons. bl.437 
An Aculeata.Oc. latr Trompet- Spons. bl. 439 
6. Tubulofa. Oc. Ind. Zee Handfchoen. bl. 44r 
7. Cancellata, Oc. Kanon-Spons. 14. 444 


21 


Spong. nigra. 


Sp. 1. Fluftr. 


Jhnk 


3. 


Sp. 4, Fluftr. 


6. 


SF SITeE MW TTS CIE 


1. Wederzyds met Gaatjes, 


Foliacea. Oc. Bor.Bladerig. 
truncata. Oc, Eur. Beitelvormig,. 
Pilofa. Oc. Bor, Haairig. 


U. Met Gaatjes aan de ééne zyde, 


Papyracea. M. m. Papieragtig. 
Frondiculofa. __ Loofdraagend, 
Membranacea, _ Vliezig. 
Lineata. Oceano. Streepig. 


Zwarte. XVILST.bl.445 


Hircina. Harde Spons. 
Officinaìis. M.med.Winkelfpons. bl. 446 
Panicea. Broódfpons. Dl.45t 
Ceylonica. Geyl, Ceylonfche. . - Dl 453 
Oculata, M. Brit. Oogjes-Spons. bl. 454 
muricata. O. Eth,Stekelige. bl 456 
Nodofa. Oc. Am. Knobbelige, bl. 457 
Tomentofa; Ocean. Wollige. bl. 459 
Bacillaris. Norv. Stokfpons. Dl. 460 
dichotoma. — __ Hertshoornfpons.bl qór 
Lacustris. Eur. Meirfpons. Dl.453 
Fluviatilis. ma _ Rivierfpons. ne 
. 344. FLUSTRZ, KORSTGE EWASSEN. 


bl.472. 


Dl. 4T1 
bl. 478 


bl. 481 
bl, 482 


he aenraninseed 


bl, 483 


Gen. 345. TUBULARIE. PYPGEWASSEN. 


Sp. L Tub. indivifa. Ocean. Onverdeeld. | 
2. Ramofa, Oc. Eur. Takkig. 
ge Fistulofa. == __ Gerarticuleerd. 
A fragilis. Oc, Amer. Broofch. 
St 


Muscoides, Oceano. Mosagtig. 


bl. 485 
bl 458 
bl. 489 
bl. 499 
bl 491 
Dp. Óe 


E BED ADO Var oE uik. 
Sp. 6. Tub. Acetabulum.M.m.A Genaveld. XVII. 5] 498 


7. ° _Splachnea, M.med. Haairig. bl. sco 
8. Campanulata, Bur. Klokjes- Pypgew. bl. sor 
_ _Penicillus, Penfeeltje. bl. so8 
Papyracea, Papieren Kokertje. — 


Gen. 346. CORALLINE. KORAALMOSSEN. 


Sp. 1. Cor. Opuntia. Oc. A. m. Rondledig. BORE 507 
2. Officinalis. Oc. Eur. Winkel - Koraalm.bl.sog 
3. ruhens.Oc. Eur. _Zaaddraagend. b.513 


4. Corniculata. O Atl. Gehoornd. _ bl.st1s 
5. fragilisfima. O. Am.Broofeh. EL 
ó Barbata —= Gebaard, bl. 516 


J. Penicillus. O. As. Penfeel-Koraalm. bl. 517 
Gen. 347. SERTULARLE. KORALLYNEN. 


| 1. Met duidelyk zigtbaare en witpuilende Eijernesten, 
genaamd Blaas-Korallynen. 


Sp. 1. Sert. Rofacea, Oceano. Lely-Korallyn. bl. 525 
Ba pumila. — Zee- Ruy Korall H. 527 
3 Operculata. — __Haair -Korallyn. bl. 53r 

4 Tamarisca.= __ Tamarifch- Kor. bl, 533 
5.- _Abietina, —= Denneboom- Kor.bl.s34 

6. Cupresfina. — __ Cypres-Korall. bl. 537 

7. Rugofa. — Slakhoorn. Kor. 5.539 

8 Halecina, — __Haringgraat - Kor.bl.54t 

9 _Thuija. — Kannewasfer-Kor bl 549 
ib Myriophyllum. — Veder. Korallyn. bl. 545 
71 Falcata. —= Sikkel. Korall, _b/.$46 
za Pluma, Oc, Ind, Or.Pluim-Korall. bl. 548 


SD. Ï 3s 


Sp. ea Sert. Echinata. Ocean. 


I4. 


IS. 
16. 
: 1 AN 


18. 


2e 


Speciofa. — 
_Antennina. — 


Verticillata. —= 


Volubilis. — 
Syringa. —= 
Cuscuta. —= 
Uvg. — 
Lendigera. — 
Geniculata. 
Gelatinofa. — 
Dichotoma — 
Spinofa. — 
Pinnata. um 
Polyzonia. —- 
Pennaria. —= 


SY SPSESM A PES CTR 


Kuif. KXVILSrT.bl ssr 
Krul-Korall. _ bl.ss2 
Spriet- Korall. bl.ss3 
Kransjes- Kor. bl.5ss 
Klim-opKorall, bl. 5s6 
Fluit-Korall. … blss5g 
Viltkruid- Kor. bl, 560 
Druif- Korall. 


‚Neet- Korall. bl. 5ó2 


Knoop - Korallyn. bl. 563 
Lil-Korallyn. bl. 564 
Draade Korallyn. bl. 565 
Zyde- Korall. bl. 568 
Borftel- Korall. bl.571 
Hey- Korallyn. bl.sza 
Schryfpen-Kor. bl. 574 


Lichenaftrum.Kamf.Mos-Korallyn. bl.s76 


Purpurea, == 


_ Ceder- Korallyn. bl. 577 


Purper: Korallyn. Dl. 578 


TE Di de „Kijernesten niet blykbaar , maar binnen 
de Leedjes verholen hebben , genaamd 


CEL- KORALLYNEN. 


Sp. 50» Sert. Burfaria. Oceân. 


q1. 


Ls ip) 
ATP 


33° 
3} 


Eh 
36. 


Ze 


Loriculata. — 
Fastigiata. — 
Avicularia. —— 


Tafch- Korallyn. bl 530 
Keurslyf- Korall. bl.s8r 
Dons-Korallyn. b/.582 
Vogelkop- Korall.bl 585 


„Neritina, M.med.A.Neriet- Korall.  D.587 


Scrupofa. Ocean, 
Reptans. —=, 
parafitica, —= 


Steen-Korallyn. Dl. 588 
Kruip-Korallyn. bl.s8g 
Kleef -Korallyn. B: sor 

Sp: 38. 


Sp. 38. 
39 
40. 
Ale 
42. 


BAE A DEW YZ ESR; 
Sert. Ciliata. Ocean. _Oogh. Kor. XVII.b.593 


Eburnea. —= _Yvoor=Korallyn. bl. 594 
Cornuta. —= «* __Bokkenhoorn- bl.s96 
Loricata. —= ___Osfeuhoorn- bl. 597 


Anguina. — Adder- Korallyr. bl. 598 


SISISSSSSNISSSISISSISSSIEs: 


Gen. 
5 Ë. 


hd 


cel A tn G3 hand 
° ° 5 © 


ie 


Iv, 
AT. 
12, 
13. 


Ide f 


PESANTDIERTEN. 
348. VORTICELLE. BASTERD- POLYP. 


Vort. Enerinus. Groenl. Lelyagtige, XVIILDI, 3 
Polypina. Oc. Eur. Veranderlyke. Dl. 5 
Anastatica, Eur.Aq.Lros-Polypus. bl. 7 
conglomerata. Oc. I.Penfeclagtige. bl. 16 
Pyraria, Eur. Aq. d.Peeragtige. bl. 17 
Crategaria. == __ Moerbezie Infekt.bl. 13 
Opercularis. —= _ Dekzel- Diertje. bl. 20 
Umbellata. — __Zonnêfcherm-D. bl. ea 


Berberina. —= Berberisfen-D. bl. 24 
Digitalis. — Peperhuis- Diertj ble 25, 
Convallaria. == _Klokdiertje. bl 27 
Urceolaris. —= Kruikdiertje. bl. 30 
Stellata. Oc. Afr. Sterre-Diertje. bl. 34 
“Ovifera. Americà. Eijer - Dier. mmm 


Gen. 349. HYDRA. POLYPEN: 


Sp. 1. Bydr. viridis. Eur. Aq. d. Groene Polypus. bl. 46 


2e 


SA 


4 


fusca. —= „Lang gevarmde. bl. 59 
grijea, — Geele Polypus. bl. 95 
pallens, == Bleske Polypus. bl. roa 


DP. Se 


En = 


STSTEMATISCH:E. 


Sp. 5e Hydr Hydatula, —= _ Blaasagtige.X V lIIL.bl.ro4 
6: Stentorea.—— Trechcerdiertje. bl, t12 
7: Socialis. —= Gezeilige; De (14 


Gen: 350, PENNATULZ. ZEE. PENNEN. 


Sp. 1. Penn. grifza. M. Adr. Gedoornde. bl. ter 
ER Phosphorea.Ocean.Lichtgeevende. bl. 25 
3. Filofa. M. med. Draadige. bl. 130 
4. rubra. — Roode. bl 133 


8. __ mirabilis. Oc.Norv.Verwonderlyke. bl. 144 
Ó, Sagitta, \ceano. Pylagtige. bl, 145 
al Antennina. M.m. Sprietagtige. bl. 147 


Gen. 351. TENIZ. LINTWORMEN. 


Sp. 1. Teu Solium Fur. &c. HEenzaamc, bl.158 
0, yuigaris. — Gemeene: bl. 162 
3. lata Breede. — bl. 167 
4 Canina, —= Smalle Lintworm.bl. 170 


Gen. 352 VOLVOCES. KLOOTDIERT)JES. 


Sp: 1. Volv. Beroë. Ocean. _ Gehaairde Beroë. Bl. 172 
De bicaudata. M. Eur. T weeftaartige. Bl. 179 
3: Globator. Eur. Ag. Kogeldiertje. bl. 18t 
4e dimidiatus. —— Halfrond Klootd. bl, 138 


Gen: 353: FURIA. DOLLE WORM, 
Sp; 1-Fur. lafernalis. Suec. Helfche Worm, El, 189 
Gen. 354. CHAOS. WARDIERT JES: 


Sp. 1. Chaos. redivivum. Bur. Styfzel- Aaltje. bl. 194 
| Sp. 2. 


BAM WW Ze ips 
Sp. 2.Chaos Protheus. Eur. _Protheus. XVIII bl, 197 


3 Fungornm, —= _ Stof van Paddeft; bl, 200 
ol Uflilago. an Brandkoorn. __ p.ovor 
ei Infuforium. — Infufie- Dierties. b/, 203 


… De volgende Kapellen, die in de Tiende Uitgaave 
„van het Systema Nature door den Heer Linneus 
„„voorgefteld , en derhalve ook in het XI. STUK van 
deeze Natuurlyke Historie door my befchreeven 
waren , zyn my in de Twaalfde Uitgaave thans , 
ten minfte onder die Benaamingen , niet voorgeko. 
men ; vaamelyk van de 


PAPILIONES. DAG.KAPELLEN. 
Sp. 169. Pap. Barb. Bates. Indiis, Nat. Hist. XI ST.bl. 38t 


17/3 Elylariesnes mh | kelk, bl. 383 
nge Amphion, — —_ — bl. 384 
192. Ids, mmm an a bl 389 


De eerfte is onder den naam van Esfequeebfe Kapel 
bekend , en door ons op Plaat LXXXIX, in Heg, 
van onderen vertoond. De overigen, van de Papilio. 
nes Barbari of Ongefchikte Kapellen , heb ik thans 
met de zelfde bynaamen hier en daar ingevoegd ge. 
vonden. Voorts ontbreekt onder de 


SPHINGES. PYLSTAA RTEN, 
Sp. 24, Sphinx Tityus.Cal.Reg. Nat. Hist. XL, ST. bl.ns7 
30. Salmachus. Eur. a an bl, 463 
31. Belis. Cal. Reg. an mammie nn 
‘HALEN, NA GT-KAPELLEN, 
Sp 108, Phal, No&t. Scabriuscula, Nat, Hist, X1St.l. 649 
Sp. 144. Phal, Geom, Scopularia. mm an bl. 668 


Ss A AN. 


AANMERKING. 


AS de Afdeeling der Infekten beeft LINNZUS; 


in de Twaalfde Uitgaave van Zyn Samenftel der 


Natuur, eenige nieuwe Soorten bygevoegd , meest uit 
Portugal, en zeer weinig bekend , des ik die hier nog 
kortelyk zal opgeeven. | | 


I. 


Ze 


CurysomreLA paracenthefis. GoUDHAANT- 
JE: dat Rolrond is, met geele Dekfchilden, heb= 
bende een zwárte Streep en drie zwarte Stippen. 
Het is klein. | 

CurysomeraA Lufitanica. GOUDHAANTJE, 
dat Tegelrood en wat langwerpig is, met den 
Kop , hee Borstftuk en de Pooten zwart. Dit 


heeft de gedaante van het Drietandige, Sp. 73. 
‚Curcurro fingularis. OLYPHANTJE dat 


Afchgraauw is, met EEN kortagtige Snuit , de 


_Dekfchilden met geftippelde Streepen : de Stip- 


pen uitgehold en in ’ midden uitpuilende, Dit 
is yan middelmaatige grootte. | 


„CurcurIo carinatus. OLYPHANTJE , dat 


zwart is s hebbende een kortagtige Snuit, het 


_ Borstítuk eenigermaate gekield; de Dekfchilden 


| gaande. 


hoekig en geknobbeld. 


„CrramsyxLufitanus. BokTor,die het Borste 


{tuk gedoornd heeft; het geheele Lyf Tegelrood, 
de Dekfchilden met eenen Golfswyzen bleeken 
Band. Hy heeft de grootte maar van een Mug, 

Crrameyx Balteus. BOKT OR , die het Borst- 
{tuk gedoornd, het Lyf Roestkleurig heeft, het 
Agterlyf Eyrond; de Dekfchilden met een zwart= 
agtigen Band. Deeze is van grootte alsde naastyoore 


iz. CE- 


N 


ae 


zel 
e 


Ie 


ONS MEN MIER KIN G 


CERAMBYX punélatus. BoKTor, die het Borste 
ftuk Rolrondagtig ongedoornd heeft , zynde ge- 
heel groen met zwarte Stippen; de Sprieten mid- 
delmaatig. Hy gelykt veel naar de Gehakkelde. Sp. 55. 
LerrTura Masfilienfis. StLuikBoKje met het 
Borstftuk Klootagtig rond; zynde geheel zwart, 
de Dekfchilden met omtrent drie witte Banden, 
die inwaards gebroken zyn. ’ Ás driemaal zo klein 
als de 18de Soort. 


. ELATEFR Socialis. SPRINGKEVER , die bruin 


is, met de Sprieten en de Randen der Dekfchile 
den Roestkleurig. Deeze heeft de grootte van de 
Kamhoornige, Sp. 32. 
BurresTis manca. Ac'rrr-Tor, die Goude 
glanzig is, het Borstftuk met twee bruine Stree. 
pen en de Dekfchilden bruin. Deeze bekoort onder 
de kleinen van dit Geflagt. 

(Alle deeze zyn in Portugal gevonden, doch 
Nommer 8 ook te Marfeille en de laatíte te Monte 
pellier.) 


. Meroë Gowani. Mevy.Tor, die gewiekt is 


en zwart, met de Dekfchilden Bloedkleurig gee 
tipt en gebandeerd. Deeze komt in Vrankryk voor , 
en heeft de grootte maar van een Luis. 

P ap. Heliconius Antiochus. GrsTREKTEDAG- 
Karer met de Wieken langwerpig, uit den 
blaauwen zwart ; de voorften met twee witte 
Banden. Deeze heeft de grootte en geftalte van de 
drie en zestigfle Soort. Zy komt uit de Indiën. 


13, PHAL. Attacus ruffa. ATrLas-KaAPprer met de 


Wieken witagtig , eene Rugvlak en zes agter, 
Ss 2 Maante 


AAN MERK IN GG. 


Maantjes bruin. Deeze heeft maar de grootte van 
een Brems en woont inde Zuidelyke deelen van Europa. 

14. Pnar. Noctua decora. BORSTELSPRIET, met 

de Zuiger eenigermaate gedraaid , de boven-Wie- 
ken rood , zwart en wit bont, de onderften rood „ 
met een zwarten Rand. an de Kaap der Goede 
Hope , middelflag van grootte. 

Deeze laatfte fchynt my dat fraaije Kaapfe Kapellet- 
je te zyn, ’t welk in het XL, STuk deezer Natuurlyke 
Historie, Plaat XCII. Fie. 9, vertoond is en op bladze 
676 befchreeven, Ik heb thans twee van deeze aartige 
Kaapfe Kapelletjes, zo wel als van de Horta, bene. 
vens verfcheide andere nieuwe Soorten van Infekten 
en Gedierten, waar van ik mooelyk in ’t vervolg de 
Afbeeldingen zal mededeelen. 

LinNaus heeft ook, agter de gezegde Uitgaave 
van zyn Systema Nature, een Lyst geplaatst van In- 
fekten , die door zyn Ed. zo in de Regensburgfche Ver- 
zameling van SGHUAFFER, als in het Vierde Deel 
van SERA, na het voltooijen van zyn Werk door hem 
eerst ontvangen , met zyne Soorten overeenkomftig 
gevonden waren, Buiten de Kapellen zyn daar in uit 
Sera maar weinigen aangehaald, en , dewyl die 
Lyst wel eenige vervulling en verbetering behoeft, zo 
heb ik best geoordeeld, daar van als nog geen gebruik 
te maaken. 

Uit het keurlyke naar de Natuur gekleurde Infekten- 
Werk van Drury, in ’t jaar 177G uitgekomen, 
worden door den Heer JonN- REiNHOLD Fore 
STER, die een Catalogus der Dieren van Noord- Ame- 

rika , Londen 1771 , in Oêtavo, aan ’t licht gegeven 
heeft 


hiene Maddens 


heeft, eenige Soorten aangehaald , die weinig overeen: 
komst hebben. 

1. De Nieuw Jorkfe Groenagtige Pagies met Oran- 
je-Vlakken, by voorbeeld by Drury op Plaat XI, 
afgebeeld, brengt hy thuis tot de Troilus, daar doch 
geen zekerheid van is en ’t welke die Autheur flegts 
bedenkelyk hadt voorgefteld. 

2. De Geel gebandeerde graauwe Surinaamfe , by 
Drury op Plaat XXII Fig. r ‚2, voorgelteld, noemt 
hy Xuthus (Linnei, Pap. Achiv. Sp. 34.) doch deeze is 
zwart met wit geftreept en komt uit Oostindie: dus 
grootelyks van de gezegde Surinaamfe verfchillende, 
Drury haalt op de zyne Sega Pl. 38, Fig. 1 „a aans 
welke Afbeelding inderdaad naauwkeurig met deeze 
ONZE Surinaamfe Pagie overeenkomt , doch aldaar ge. 
zegd wordt een Oostindifche te zyn. De Landaart der 
Infekten is in de befchryving van dat Werk weinig te 
vertrouwen. Of LiNNeus dit bedoele, wanneer hy 
daar van zegt descriptionibus inanibus , weet ik niet : maar 
zyn Ed, hadt ’er dat, zo wel als Bei bonis, wel mo. 
gen aflaaten. °% Is wonder, dat men geen agt geeft op 
de geele Vlakken der Staarten in deeze Kapel, die my 
tot de Ajax fchynt te behooren. Zie het XI. Stuk van 
deeze Natuurlyke Historie, bladz. 205, Pl. LX XXVII, 
Fig. 3. 

3. De Kapel van Drury, in Fig. 3, 4» Op de 
zelfde Plaat XXII, afgebeeld , zou volgens Fors Tar 
de Proteftlaus zyn ‚ waar door LinNausde West- 
indifche Page du Rot meent, welke by Burron ge. 
uoemd wordt la Veuve de Perou, Men behoeft maar 
deeze te kennen om het groote onderfcheid te zien. De 


Ss 3 Pra 


KAN MERKEN G 


Protefslaus is wit van Grondkleur met bruine Banden, 
die van Drury zwart met groene Banden, Hoe weinig 
komt dit overeen? Evenwel beken ik, dat de Geftalte 
en Tekening wat gelykt. Drury zelf heeft hier ook, 
dat zonderling is , de Protefilaus aangehaald. 


SNISISISISISISISISSSISISISISIDNSIË 
DRUKFEILEN, 


Biadz, 96. Reg, 18, Lees Roozenrood, 

mn 126. — 18, Voor witbeid Lees witheid. 
mmm 136: — 22e —= Mond e — Mondje, 
mmm 138, —= 8. Doe uit zig, 


In de Systematifche Bladwyzer. 


1, Afd, VI. Rang. 36, Gefl, Rhinogeros Lees Rhinoceros 
VH, Rang- Gen. 40. Delphinns Lees Delphinus. 
II. Afd, Gen. 85. Sp. 2e Lees Falcinellus. 
103. Gefl. Onerhaan Lees Ouerhaan. 
Gen. 107. Sp. 24, Lees Cyaneus, 
111. Gell. Tagaraas Lees Tanagraas, 
IV, Afd. Kenm. Gen. 186. Lees Exocetuse 
V.Afd. 1, Rang, ** * Lees Antennis Setaceis. 
III, Gen. 233. Sp. 174: Lees Voorlyke, 
VI. Gen, 253, Sp. 3, Lees Chameleon 
— Sp. 120, Lees Hyoscyami, 
Vil. Lees Ongevleugeldes | 
moan mmm Gen. 262, Sp. 1. Lees Europâ, 
even ——— Gen. 266. Sp. 5. Lees Bofchluis. 
Vl.Afd. Lees. Deeze worden verdeeld, 
IIi, Rang. Sp. 642. Lees acutangulus, 


ON EG NDE 
= 2 ned 


De PraaTEN zyn dus ingevoegd, 
PraaT CXXXIX, tegenover Bladz. 7 
MEDE ODS ON a ae 5Y 
eee A = _ 119 

EE 1 ORDE ne IST 
eds CREE mn a 177 


KO rt paf, 


ize ot 
NN vk ghse 


aad 


ata, 


pela 


be deg 


opa fd: ; 
Enid smaad ol