&J£ ' - HBEftfirai MflHHBI #r ' ^ir^». r^- 1** «Tr .^pr PHYTOGRAPHIA LUSITANIiE SELECTIOR, S E U NOVARUM, RARIORUM, ET ALIARUM MINUS COGNITA- rum stirpium, qu;e IN LUSITANIA SPONTF \ E- NIUNT, EJUSDEMQUE FLORAM SPECTANT, DESCRIPTIONES ICONIBUS ILLU- STRATjE. tom. i. A U C T O R E F E L I C E AVELLAR BROTERO EQ. REG. ORD. D. B. DE AVIS. DOCT. 31. AC PHIL. BOTAN. ET PHYTO- GEURG. IX ACAD. COMMBR. PROFES. NUNC EMER. MUS. ET HORT. REG. BOTAX. OLIS. IX AJUDA SIT. PR/EF. SOCIET. LINN. LONDIN. HKHB. REG. SCIENT. OLISIP. PHILOMATH. PARIS. HISTOR. NAT. ROSTOCK.. PHYSIOGR. LUXDEXS. ET ALIARUM SODALIS. O L I S I P O N E. E X T Y P O G R APHIA R E G I A. M. D( CCXVI. Permissu fOlisip. In eadr-m Typographia regia, et ' rg. llcy. .' Paris. Apud Barrois jun. et opu ' f?i mier. LLondiii. Apud Bossange, vi& gr. mgA. ■3? I J O A N N I VI. portugalije; brasilu. K T ALGARBIORUM REGI. SfC. S)C. §c. REX AUGUSTISSIMJE Q/WJLAgnum ajnul omnes gentcs sttprcmae potestath attributum protectio usqucquuquc habita est : hauc Tibi tnnatam erga Scienfius bonasque Artes univcrsas et earum cultores nort minus , auam alias egregias animi dotes ac virtutes, quibus cmines, pracdicat orbis; Tuum comttatcm , munijiccntiam et pietatcm , Tuam iu gerenda pitblica rc admirati sunt omnes prudcntiam ac dexteritatem ; Te natum 111 vero- rttm REGUM exemplum , Te Imperio Lusitanico in ancipiti va/dc s/ufu, inr/ue rebtts adeo ardttis sustincndo, coc/itus dafum non cuncti so/um subditi Tibi cives , sed in itniversitm t/uoqitc Europa profifcfur. Inter quamp/ures Scientias, qttas promovcs, jurc optimo Botanicam et Agriologiam indics honorifice fttcris. Primttm Tcrrae horfttm p/u/i- fuvif DEUS, primaevumque humanae gentis patrem ac monarcham ei colonum dedit; sic vctustissima Oricittaliitm Jides , sic corum libri tc- iicuf sancfiores. Arbores et hcrbas noscere ars prima fitit , prinia lnt- mani gcncris studia; solae plantac titm cibos, ac medicamiua, citm tcg- viina habitaculaque primigcniis oiim mortalibus snppcditarunt ; si ergo sctcntiarttm et urtittm nobilitas ab cartim untit/uitufc insinittlqttc uti- fytate fiuit , ntillac sanc re hcrbaria afqttc agraria nobilivrcs su/tf. Campos consercre, arbores ptaufarc magna quondam apud Pcrsas re- ligione habitum est. Tantae apud veteres existimationis fttit plantarwn * 2 Scicntia , ut scdubris invenfor stirpis Jutmano gcncri beneficentmimuS csse crcderetur. Europac olim Asiaeque REGES ac Imperatorcs inclyti indagutionem ct peritiam Botanicae se dignissimam judicarunt , rati se hujus naturalis Philosophiae partis studiunl colcndo optime de mor- talibus mereri, nec minus egregiam veramque laudem indc, qudm ex victoriis, ad omnem posteritatem suo nomini libare. Hanc ita magni fdceruni ethnici, ut ejus inventionem suis Diis dignam existimaverint. Antiquorum Principum diademata , Heroum Sapienhimque coronae ex ramulis diversarum stirpium fucre contcxtae , quibus sese magis qndm auro, quam gemmis, konoratos esse credebant; illi triumpho- rum dccus , victoriarum gcsfamcn, i/nque sacris ac publicis certamini- bus praemium fuere. Heroes otim Romani sibi ob raras utilesque pe- regrinis ex oris advectas plantas non minus , qudm ob spolia opima eelebriumque catenatorum 'hostium fastosam ante currus trinmphaies seriem, gratulabantur ; etenim verb il/ac, quibus nunc dierum oliveta, rineae , pomuria . hbrti qleracei ac segetes uostrac ditescunt , stirpes Jerc omnes in origine curis magnorum debentur virorum , qui eas qumdam vel ex Asia vel Africa aliisvc longinquis regionibus expor- tarunt. Iloc idem nostram Europam exotich ditandi vegctabiHbus e&iam uuuc stat consilium; ncc a REGJBUS Principibusque Eu- Upaeis tiodle res boianicti parvi dacitur, imo ab ipsis viridaria plarP tis utriusque orbis consita , amoenitati ac suorum popuiorum saiuti pdrata, nec pauca sumptuosissima; veri Regia et ad prodigium usque insimia, sdncita sunP. Quantum Philosophia etArfts, Medicina, res- que°agraria, uberrimus divitiarum ac feiicitatis humanae fons , ex istis positionibus lucrifectre, quantumque ob eas progressae sunt, satis bmnibus compertum est. Igitur nuilus hodie sani dubitat Botanices studium , ob jucunditdtem pariter ac insignem , quum secum trahit , utilitatem toti humano generi, Tuisque maxime Lusitanis, esse sum- mvpeti commendabile: Qud* enim in re botanica opes tot znsuiae, tot terrae tractus in utroqne Orbe imperio Tuo feliater subjecti non con- dunt* Quas piantas rarissimas j incognitas, perutitesque Tiiae vastis- simac tum ita Brasiiia cum in Africa ditiones non firuntf Ipsamet quidem LusitanidTua multigenarum stirpium feracissvnu est quarum non paucae adhuc velpenitus ignotae velparum cogmtae sunt;idctrco t/lam peragravi, et quidquid botanici novi minusve perspccti, sive per , camporum vallinmque plana , sive pcr amoenos coiies , sive per a montium seduia perscrutatione repenre hcuit sensim sub Phyh phiae Lusitaniae sciectioris titvto edere constitui. Hujus ^emjx^' m uti cl pbsthumd, nulli, ntii Tuo tot gentibus popuhsqne utnusqtu Orbis Sucrato Xomin/, devovcnda cssc duxi, vf maxime ubiquc tcrra- rum consfuret gratkt itlu, ijua Scicnfiuc cujuscunque generis3 ct pruc-> sertim Botanica Agriculturaquc, apud Te fruunfur. I/uquc hoc meum jihyfoorup/iicum ofus, singu/uri, qua soles, bencvolentia ccu /n obser- vantiac documcu/um, quacso, cxcipias, inceptisijue tneis secundare huud dedionrris. Quo impeiruio nil mihi crit jucundius , nil gloriosius. DEUM Ter Opt. Max. animitns prccor indcsincnterque rogubo , ut in onmitim. Tibi subdiforum civiu/n salutcm, llcgiae Familiac splcn- dorcm , bonarinu Artium ac Scientiurum emolumenfum ad seros hu- manac sortis dies Tc incolumcm , uh/uc Lusitunicum Impcrium sub Tua Augustissima Stirpe pcrcnnitcr infractum atijiic inconciisstim aa^ snmmum itsqiic filicifutis ciilmen scrvare velit. IJacc ita vovet, REX Augusfissime, Tihi omnibus amoris, fide/itatis ac revcrentiac vincu/is ads/ricfissimus , Tuarumqnc ciimiuruni virtulum admirator obscrvun- tissimus. Fciix Avcllar Bratcrwi. P H M F A T I O. Xns ullos peragrationibus suis terminos, nullas alias colnmnas, ni natura terris, recentiores Botanici affixerunt; il!i non maiorum . • ntis contenti semj i I ulteriora tendunt, ac universUin Orbem suis curis aiu- plectuntur: etenim ver6 si in omni facultate semper bovarum reium in- ventioni lo< us est, is tum maxime in re herbaiia; attainen, ul nova l , sed ab omnibus ut plurimiim nimis festi- nante cursu, unde fuit, ut multa tuin loca criih vegetabilia ipsorum visuS e-Tiigissent; insupefj quee illi nova publici juris fecerunt, aut ea incom- plete descripsere, aut ipsa obscuro tantum quodarh nomine, mancave phrasi specificaj nulla semper habitationum mentione facta, indicavenrat; Hinc totam Lnsitaniam denub provinciatim modicis itineribus perainbu- lare, - I quotascunque species vegetabiles ipsa ferat, dis integro investiga- re. atque novas earum quaslibet, rariores minusve cognitas accuratS des- cribere, recentiores Botanicbs opoftere satis liquet; hoc autero imn uia- xime, qudd hac ratione tantrira Flora Lusitariica, perfici poterit. Cum ex ( ,', ubi Parisiis fegnante Ludbvico XVI. duodecim per annbs scien- tiis vacavi, rediissem, atqueab Augusta Regiria MARIA I. ad Botam- cam, Phytogeurgiamque philosophicam in Conimbricensi Acaderuia do- cendum et Hortum ejus botanicum, tunc vix inceptum, constitueudum delectus essem ; haec pfo viribus aggredi mei esse munefis duxi. Pnrais i„ itineribus, quas per omnes Lusitanijc Provlncias feci, hon paucas stir- bes alias penitris incognitasj alias nondiito complete descriptas, iuveni; cum vefdistafuni omriium chafactefes exactos Orbem sinefe Bolaniciim diutiris ignorare non corisentaneum certe foret; ipsas descnberfe curavi, earumque descriptiones seorsim a Flora Lusitaiuca (cujus pnmura jam uridem specimen edidi) sub Phytogfaphise Lusitamaj selections titulo sensitn divulgarfi coristituo. Qbas igitur pfodairi, quain maxime poteroj ut undequaque absolutse sint, enitaf, de prolixo hotarum numero potuis, QUam deipsarumpaucitateobjurgarivolens; hac emm ut.radeecr.ben- do non perdere solrim operam, sed scienti* quoque botamcas incremen^ tonocere saepius est; cum hinc totjam descnptas species aenud descri- hendi necesshas, totque cognitarum cum vere novis, aut vicc versa, con- fusio derivata sit. Iu hujus Phytographici opens romo I., Stirp.um des- criotiones riuas antea jara anno M. D. CCC. ... primo I asciculo ed.de- raI ,, DU„c cieiM.c, correctas et auctas recudi curav,, ips.sque nliar non paucas omnes securidura i..c, Florae Lusitama Systeraa oumericum flis- tributas, adjuuxi. f 2 PHYTOGRAPHIA LUSITANLE SELECTIOR. BIANTMEIIA MONOSTYJLIA. L PINGUICULA Lusitanica. P. foliis venosis; scapo pubescenti; flore cernuo; corolla vix ririffenti, labiis subaequalibus, laciniis quinque omnibus eniarginatis ; nectarii basi lata, apice subciavato, JJrvt. Flor. Lusit. P. neciarii apice incrassato. Lin. Si/st. Veg. et Spec, />/. 2. p. 25. P. Lu/ritanica; scapo nutante pubesrenfe, nectario conico-snbulato, folris reticulato-venosis. WiUdtn. Spec.pl. Tout, I. p. loy: exclusis notinultis synonymis. "Viola palustris, Pinguicula dicta, Lusitanirn. Grisl. Vir. Lus. n. 1487. Radix annua, fibrosa, radiculis parvis, albis. Scapi (2. ad 5.)ex eadem radice, teretes, setacei, pubescentes, erecti, s. erecto-paluli, uniflori, tres, s. quatuor uncias alti. Folia oinnia radicalia, in Orbem posita (fi. ad 9.) obtusa, elliptica, inte- gerrima, venosa, subcariuata, utrinque lucida, el quasi humore pii perfusa, glaUra, in medio fcauien disoi subvillosa, inarginibus valde in- volutis; latnina sex lineas lata, novera longa, in petiolum exteuuata tres lineas longum duasque latuui, carinatum, supra caualiculatum, ad oras pilosum. Flos terminalis, cernuus, resupinatus. Perianthilm pube9cens, bipartito-labiatum, persiKtens; lacin altitudiue asquales, sesquiliueani longa?; superior, labiui ^tituen*, erc-cta, trilida, seu interdnm quadrtnda, lacinul iu- A PHYTOGRAPHIA ferior sub cucullato corollaE fundo deflexa, emarginata, seu snbbifida, laciuulis etiam obfusis. \ monopetala, vix ac ne vix ringens, ex basi ad apicem quatuor liueas longa; linibo quioquefido, laciniis dilute purpureis, patulis, ad fauceni intus pubescentibus, omuibus emarginatis, U re obcordatis, tam snperioribus quam inferioribus, omnibus longitudine el latitudine sub- eequalibus. Tubus flavesceus, extus lineis obsolete purpureis macula- tus, sulcatus, pubescens; intus ad faucem, sub laciuia intermedia, cor- pusculo flavo lingueeformi, sulcisque villosis instructus; basi pustice inflala, et in nectarium productA. NectarIum cucullatum, s. infundibuliforme, tres lineas longurh, stria- tum, pallescens, obtusuin; imprimis pone corollae basin lale tumidum, deiu inedio in brevissimum tubuiu coarctatuin, demum modice incras- satuin, subclavatum. Sa iminum fllamenta duo, filifbrmia, ftmdo ooiolla> inserta, conniventia, germini incumbeotia, illoque vix longiora. Anthera3 luteae, sub sti^iua- tc appropinquatae. Germen superum, subrotundum, subpubescens, calyce fere tiiplo bre- vius. Stylus subnullus. Stigma labiato-bilaraellatum, lamina alia mi- nima, vix couspicua, alia lata, ovato-subrotunda, niucosa, recurva, an- theras teujens, marcesceus. Cap.si i.a subrotuuda, calyce instructa, illoque paulo elatior, unilocula- ris, semibivalvis, subpubescens. Semina numerosa, subconica, puncticulata , scabriuscula, receptaculo camoso, glabro, subgloboso, centtali, ac pedicellato, adha-rentia. Floret Aprili, Maio, Junio. Hubitat in uliginosis circa Conimbricam, Bussacc, Miranda do Corvo, et alibi iu Beira atque Extremadura. Us,us i<>notns: flores inodori, ut lota plauta, sed folia ar.iariuscula sunt, et a pecore rejiciuntur. Olm. Quaiiluin non niodo a P. grandiflora, cni Clatiss. de La Marrk simil- limam esse suspexit, sed a villosa etiam et ab oninibus aliis congeneri- bus diflerat, sat ex nostra pbrasi speciiica alque descriptione data tet. LUSITANIJE. DIANTIIERIA MONOSTYLIA. 2. S A L V I A Sclareoides. S. foliis radicalibus subcordatis, aut ovato-oblongis, arutiusculis, rugo- sis, bicrenatis, lanuginosis; verticillis sexfloris, viscidis; bracteis caly- ce brevioribus; iavolucro quadriseto. Brot. Flor. Lusit. Horminum sylvestre4. , Iatiiblium flore amplo cseruleo, et 5. albo rlore. GrisL Vir. Lm.it. n. 753 — 54. Sclarea Lusitanica, glutinosa, amplissimo folio. Toum. Inst. R. II. 179. Salv. patula? La Marck Dict. I?ot. S. ptiiulit.' viscosa, foliis radicalibus cordatis, dentato-sinuatis; eaulinis sessilibus, oblongis; bracteis suunnis evanidis. DesfoiU. Flor. AUant. VoL. J. pag. L25. S. viscosa? foliis radicalibus cordatis, dentato-sinuatis; caulinis sessili- bus, oblongis; bracteis calycem aequantibus. Vahl. Enum. Ptant. Vol. 1. pog. 2/ 2. n.' 1 16. ix perennis, crassitudine digiti minimi, dura, ramosa, cortice ex vi- ridi fusca. lis aonuus, saepe solitarius, erectus, tetragonus angulis bebetibus, profunde quadrisulcatus, villosns ut tota planta, viridis, unum ad tres pedein alius, simplex; rarois deobus, rarius quatnor, opposil ctis, aut paiulis, simplicissimis, aphyllis, caule parum brevioril Folia radicalia in orbem procumbentia, petiolata, rngosissima, utrinque villosa, sed non viscida, tres ad sex nncias longa: atia, oempe prima- ria, cordata, obtusa, dupJkato-crenata, aut crenata insmiulque o Letesinuata, lobulis obtusis; alia subcordata, oblonga, aut interdum ovato-4 blonga, acutiuscula, dentato-sinuata, denticnlis nunc acul obtusiusculis, einubus earo aWra semiunciara discum h tiolus lamina folii valde brevior, ad basin latjor, nimis \ costa, inlia convexus, supra leviter canaliculatus. a 2 P II YTOGR AP HI A Folia caulina pauca, quatuor aut sex, subcordata, oblo utiuscula, sinuato-dentata, dentjbus crenulatis, otnnia radicalibus niinora, opposita, infima interdum brevissime petiolata, alia sessilia. Flores vertieillati : verticilli anmerosi, racemura longisslmura, ramorum fere longitudine, efiicientes; inferiores remotiores, • \ supremis unus aut alius interdum abortiens; omnes saepe sexfiori, floribus utrinque trihns, subcernuis, interdum secundis oranibus se.\, breviter peduncu- iatis pedunculis lineam ad sesquilineam longis; rachi \iridi aut purpu- rascente, villosa, villis apice vesiculoso-viseosis. Bracte.e sub singulo verticillo duae, patentes, cordato-ovatae, acumina- tae, acuraine in setam brevera raollemque producto, nunc virides nunc purpureae, extus villosaa, intus glabrae, concavae leviterque striatae, iu- tegerrimae, sed oris marginalibus ciliatae, latiores quam longae, in verti- ciliis inferioribus calyci aequales (seta supputata) aut paulo breviores, in reliquis calyce dimidio fere breviores. bfvoLUCRUM quadrisetum; setae utrinque duae ad pedunculorum basin interque bracteas, atque istas decussantes, lineari-lanceolatae, mollcs, villosae, erectae, j)edunculis in anthesi vix longiores, deintle breviores, marcescentes. Calyx campanulatus, bilabiatus, ircs quatuorve lineas longus, striatus, viridis aut purpurascens , villosus, villis vesiculoso-viscosis: labium superius dcpressum, bilacunosuin, quinquecostatum, costa media acu- *iori elatiorique, apice in dbtusam rotundatamque formam tenninatum, emargmatum, tridentatum, denticulis spioulosis, duobus lateraHbus brevibus, intermedio brevissimo et quasi obsoleto; labium inferius su- periori longitudine a?quale, bitidum, dentibus acuminatis, subpungen- 'ibus. Corolla labiata, obscure violacea, aut interdum ex caeruleo purpurea, rarissitne alba: labium superius quinque fere tineas longura, erectum, subfalcatum, compressum, obtusum, leviter emarginatum, latere utro- que linea arcuata elevata notatum, extus villosuin; labium inferius paulo brevins, extus villosum, trifidum, laciniis duabus lateralfbus brevibus, obtusis, oblanceolatis, subtortis, horizontaliter intermediae incumbentibus, intermedia deflexa, subrotunda, concava, integra, \i.\- que emarginata: faux tumida, latitudine calycis et supra ipsum parum exerta, sub labio inferiore gibbosa, glabra, albido-purpurea; tubus al- bidus, glaberrimus, sensim angustior, ad medium sub laiere inferiori constrictus et fossula notatus. Stamina quatuor, quorum duo eomnosita fertilia, et duo simplicia steri- lia, ad priorum latera, et paulo infra ipsa, sita. Compositorum ferti- liura filaraenta, seu pedicelli, duo brevissima, albida, faucis gibbo in- tus inserta, ad insertionem crassiora, erecta, et supern^ in squamulam concavara terminata: horum apici sub squamula duo alia transversira aflixa, albida, quorum pars altera superior arcuata, longior, labii su- perioris longitudine, et suh ipso reclusa, antherifera; altera inferior L U S I T A N T JE. brevissima, in glandulam expansa foliaceara , oblongiuscuUtn, conca- vain, hinc lateraliter einargiuatam, et basi in spinulam luolleiu glutino- sam (qua alterius oppositae simili adhaeret) terminatam. Anthera iu- cumbens, oblonga, subovalis, uuilocularis, compressa, ex fulvo fu polline Iuteo. Sterilium fikiraeuta duo miniraa, brevissima, ere simplicissima, albida, antherae rudimento miuimo albido termim Pist. Germen depressam, quadrifidum: Stylus filiformis, ex albido pur- purascens, arcuatus, labio superiori incurabens, illoque lun^iur: bti"-- niata duo setacea, acutissiraa, aliud alio brevius. Semina quatuor, nuda in fundo calyeis, fusca, subrotunda, hinc conve- xa, inde subangulata. Hah. in collibus catcareis eirca Coiiimbrir-am, Olisiponem, et in alibi Bei- ra et ExtreumdUra. Flor. vore. Peren. Obs. 1.° Planta fere inodora, sapore berbaceo, diu mansa amariuscula. Qbss 2.* Rudimenta dnornm staraiuum steriliura in omnibus Salviae spe- ciebus, quarum flores hactenus lenti \iiie.p mihi subjicere contigit, etsi in aliquibus fere obsoleta, semper observavi: at involucra setaeea in paucis tantum, miroique lianc nutam hucusque u iSolumcis tentopere neglectaiu fuisse. PHYTOGRAPHIA _•_• V'-, . i" .-••. DIANTHERIA MONOSTYLIA. 3. OPHRYS lutea. Lusit. Herva vespa. Oph. bulbo subrotundo; caule tereti foJioso; foliis lanceolatis; nectarii labio oblongo, cuneifoTmi, lato, trifido, lacinits lateralibus latis, media obovata disco majore, fusco, villoso, limbo luteo, glabro, apice vix cinargiuata, iuappcudiculata. Oph. vespifera. Phylogr. Lusit. Fasc. 1. n. 2. p. 3. Flor. Lusil. P. I. p. 24. An Orchis muscam referens, lutea? Bauh. Pin. 83. Oph. insectifera E. Lin. Spec.pl, 1343. Orchis myodes lutea, Lusitanica. Breyn. Cent. 7-5. et Moris. Hist. 3. p. 59-5. s. 12. t. H.Jig. 15. Oph. (liitia) caule folioso, labello pubescente obovato apice trilobo, lobis subaequalibus, medio majore emarginato, petalis obtusiusculis, tribus exterioribus ellipticis, binis interioribus lanceolatis duplo brevioribus. WitUUn. Spec.pl. Tom. IV. P. 1. p. 70. Radix bulboso-grumosa, s. comosa, bulbo tam novo quam vetere sub- rotundo. Caulis teres, foliis lanceolatis vaginatus, tres ad sex uncias longus,, an- nuus. Flores spicati, rari (3, 4, 5.) Folia floralia lanceolata, floribus nou longiora. Corolla pentapetala, petalis tribus superioribus aequalibus, viridibus, ovalibus, patulis, concavis, subcarinatis, niargine revolutis, tres, s. quatuor lineas longis. Petala duo interiora lateralia lanceolata, dimidio minus lata, quam pe- tala superiora, illisque breviora, ex ferrugineo viridia. LUSITANIiE. 7 Nectarii labium snperius obttisum, viride, corolla dimidio brevins; la» bium inferius oblongum, s. coroila duplu lotmius, ad l> sin mjbtua l>i- sulcuin, supra disco subconvexo, fus<<>, seu ex fusco viridi, villoso, subcuneiforme, trilobuiu, laciniis lateralibus :atis, lutei ris, ere- ctiusrulis, leviter concavis, media majore, limbo luteo, glabro, obo- vata, emarginatura iniuiuia tenuinuta, seu subintegerriuia, nullo ap» peudiculo iustructa, Floret Februario, Aprili. Habilat iu cretaceis < irca Coniinbricam, Olisiponem, et alibi. Usus: radix mucilaginosa, nutriens. Oi>s. Nimis affiuis Opb. ftixcee Clariss. "Willdcn. Sp. pl. quae etinm cirra Olisiponeiu occurrit; scd ab ad marjciites luteo nec fusco, glabro, uec villoso, et lobfs lateraliluis erertiu-seulii*, nec oiniiino reflexis. Differt eii;iin ali Oph. vt&piftra (ejusdem Botauii-j el Caiiss. Desfont. Furr. Ali.) labehi disco villoso, uec giubeniuio, ^jufidemque lobis nou subrotuniiis. b2 PHYTOCRAPHIA DIANTHERIA MONOSTYLIA. 4. OPHRYS scolopax. Oph. bulbo subrotundo; foliis caulinis lanceolatis; nectarii labro friparfi- to, nitidu, basi tuberculato, ad margines lanato, lacinia media obova- ta, vixeinargiuata, non appeudiculata; aatheris bipartitis. Oph. vemixia. Brot. Flor. Lusit. Oph. (scolopax) caule foliosO; labello margine villoso trilobo, lobis late- ralibus lanceolatis, recurvatis, medjooblongo, obtuso, emarginato; pe- talis tri ms exterioribus oblongis, acutiusculis, binis interioribus linea- ribus, acutis, brevissimis. Willd. in Lin. Spec. Plant. An Orchis sive testiculus sphegodes hirsuto flore? J. Bauh. 2. pag. 767. An Orchis muscam cacruleam maiorein repracsentans? Brei/n, ti Moris. Hist. 3. pag. 494. Secl. 12. Tab. 13. fg. 21. Radix bulboso-comosa; bulbis duobus subglobosis, alio maiori recentio- ri, minori alio vetustiori, utroque superne subcaulis basi radicibus non- nullis tiliibrinibus crassiusculis coniato. Foiia radicalia, pauca, lanceolata, integerrima, glabra, nervosa, equi- tanti-vaginantia, tres quatuorve uncias longa; caulina etiam pauca, si- millima, alterna, erecta, sessilia, basi caulem vaginantia. Caulis erectus, quinqne ad tredecim uncias altus, subflexuosus, teres, vindis, glaber. Flores spicati, alterni, remotiusculi, recurvi, quatuor ad nndecim in rachi flexuosa, et subangulata. Folia floralia lanceolata, erecta, spathaeformia, germinisque basin vagi- nantia; inferiora germine paulo longiora, reliqua sursuiu sensim de- crescentia. •Corolla pentapetala: petalis tribus externis, seu superioribus, calycifor- mibus, sequalibus, patulis, glabris, nervosis, subovalibus, quatuor li- liUSITANIiE. 9 rieas longis, duas cuin dimidia in medio latis, extus subcartnatig, \\n dibus, nmrgine revolutis, intus concavis, e viridi rubescentibus; |>ust anthesin oiunino viridibus, diutiusque permanentibus, quam duu aliu. et nectarium, deraum mavcescentibus: petala duo interna miniina, < \- ternis triplo breviora, ovata, acuminata, ex ferrugineo viridia, reflexa. Nectarium bilabiatum: labium superius duas lineas longum, obtusum, incurvum, viride: labiuin inferius semiunciam longum, convexo-conca- vum, ad feucem tuberculosum, seu callosum, callis ex rubro nigrican- til)iis nitidisque; tripartiium, laciniis duabus lateralibus brevioribus, suhlinearibus, obttuis, obliquatis, margine lanatis, basi striatis, cro- ceo-nigricantibus , nitidisque, lacinia media obovata, ad basin striata, disco gihhoso, purpureo-croceo, glabro, fulgido, e1 lana saturate rubi- ginosa circumvestito, marginibus membranaceis, reflexis, glabris, sub- tus laiuuiL exsertis, subrubiginosis, subcrenulatis, apice leviter einargi- nato, non appendiculato. Stam: filamenta duo, lineam unam longa, singulum in singula vaginuhl sessili membranacea recondita, et tuberculis duobus globosis in apice stigmatis inserta. Anthera? duce, luteae, ovales, usque ad filamentorum apiceni bipartit.e, Iaciniis hinc convexis inde planis, sacculo biloculari suh labii superioris nectarii apice tectae, ihique diu persistentes; grana pollinis angulosa, solida, inaperta. I'ist: Germen sulcato-angulosum, sessile, subcontortum, leviterque de- flexum. Stylus nullus. Stigma fossula mucosa, albida, in basi labii su- perioris nectarii, submarginata, margine punctis uigricantihus fulgidis notata. Per: capsula oblonga, sexsulcata, sexcostata. Semina plurima, miuima, scrobiformia. Hab. in collibus calcareis circa Coniinbricam et alibi in Beira. Flor. Aprili, Maio. Peren. Obs. 1." Pl-anta inodora, nec alio sapore, quam herbaceo, praedite. Usus radicis, ut ille aliarum Orcbidearum, pro salepo; aqua ferventi immit- tuntur, ex ipsa dein iliico auferuntur, et pelle expurgata calore Sohs aut furni siccantur. Obs. 2.' Vernixiam olim nominavi a nitore labii ihferioris nectarii, cujus discus supinus ita fulget, ut vernice illitus esse videatur. Pnncta, 6< u tubercula, fuigida ejusdem lahii re veri oculos quarundam aranearum eflingunt/sed Opbrys arachnites non est, et quantum ah illa distet, tam ex labio nectarii non appendiculato, quam ex aliis Bupradictis, patet. Antberae, dum floris integumenta et nectarium virent, verticahter par- titae ita conspiciuntur, ut quatuor, in aingulis dua , i se videantur: postquam verd tegumenta floris el labium nectar erius tnarcescunt, duae lacinia; seu ramuli uniuscujusque antherae cobcerent, ipsis ramulu c 10 P H Y T O G R A P H I A seu \nsculis duobus maioribus, el ;iliis minoribas grannlorum poilinis adstrietis 1 1 inter 9ese irretitis. Fsecundatio ovulorum balituosa et vtl per transudatiouem fieri videtur; nam pollinis granula solida sunt, eorumque membranuls nunquaua aperiuntur aut scinduntur, antherae qnoque (in omnibus individuis, quae milii observare contigit) aunquam <\ suis loculis exeunt, quanquam isti aperiantur, ibi persistunt sat vi- rescentes, quandiu stigma viret, etsi tunc floris integumenta labinmque inferius simul cum apice labii superioris nectarii emarcida sint: attamen capsula et semina, ut mos cst nliis Orchideis, increscunt, nonnulla ma- turitatein adpiscuntur, et species nostris oolUbus per illa propagatur. L U S I T A N I JE. 11 DIANTHERIA DISTYLIA. 5. ANTHOXANTHUM amttrum. Lus. Feno (k cheiro amargoso. A. panicula spieiformi, etougata, sublanceolata, pedicellis villosis; foliis utrinque glawiesGentibus, glabris, laevibus, vagina scabriusi ; corol- lae arista valvnlis calycinis paulo longiori; nectario semini adhaerente; radice nodoso-bnlbosa. Brot. Flor. Lusit. Gramen cuspidatum odoratmn pratehse. Grisl. Vir. Lusit. n. (313. Anthoxaxthim (ametrum) panicula elongata, spicifornu"; spiculk pilOBO- pubescentibus, culmo foliisque asperis. Lu Marck Encvcl. Supnl, Tom. II. p. 662. Anthoxanthum glaucum? Vahl. Enutn. Plant. 1. p. 311. Radix perennis, injuniori planta fibrosa, fibrie albie; postea sub eulmifl craesescit innodos bulbiformee, demumque brevi etsi spatio reptans est. Culmi plures e radicalibus nodis, erecti, simplissimi, teretes, fistulosi, 3. s. 4., genii ulati, pedales, sesquipedales el ultra, striati, glabri, ad us- que paulo supra internodium niecliuni vaginati; annui. Folia tria, s. quatnor, quorum vagiiia glabra, striata, scabriuscula, di- hite vrridie, lignla membrauacea semiamplexarite terminata; folii lami- na in hasi ad latera ligola? piloea, paeterum omnino glftbra, laevis, m. que viridi-glauca seu interdum ex viridi flavescens, striata, acumitaa- ta, lineari-lanceolata, quatuor ad septem mn ias (onga, 6 ad 8 liuei r ia latn, versus superiora cuhni docresccns, iti gior, in supremo ipsa duplo brevior. Pwhii.v spicifofmis, terminalfe, oblonga, sifblanceolata , tfiunci rficbi subfJexuosa, glabra, nodiS 15 ad 13. i';.i)hfs aJterne quasi fasciculati, ex iniis nodis nd Bummri ro decrescentes ; in imis 5 ad 8, in sumrrrjs bini, i 12 PHYTOGHAPHTA dunculi rrrcti, fasciculati, antc ct post florescentiam semper coarctati. pilesi, insequales, alii simplices, coropositi alii, omnes floribus brevio- ns, uno alterove ex corapositis excepto; inferne, ad primum nodum, interdum squama brevis. Gluma calycina uniflora, bivalvis, anceps, acuminata, snblanceolata, 5 lineas longa, unam inferne lata ; valvis ex viridi albis, muticis, mucro- natis, glabris, carina viridi, et ciliato-scabra, ad latera membranaceis, inaequalibus, alia dimidio breviori enervique, alia trinervi. CrLUMA corollina vaivula maiori calyeina- dimidio brcvior, bivalvis; val- vnlis aequalibus, ellipticis, villosis, ruiis, exsiccatione fuscis, apice membranaceis, ibique interdum bitidis, aristatis; arista alia rufa, in imo dorso interioris valvulae sita, valvula calycina maiori paulo longior, exsiccatione inferne tortilis, medio refracta, non tamen articulata; alia medio dorso extcrioris valvulae iuserta, recta, duplo brevior. Nectarium bisquamosum; squamae membranateae, roncavae, gluina co- rollina dimidio breviores, germine aiitnn, quod includunt, triplo loo- giores, subaequales, externa latior, ovata, obtuse eraarginata, interna elliptica, utraeque persistentes. Stamina duo, fuudulo nectarii inserta ; filamcnta capillaria, albida, giu- mae calycinae longitudiire: antheree exertes, versatiies, luteas, oblongae, ietragonae, quadiisulcatae, utrinque furcata?. Pist. Germen albidnm, obovatum: styli duo capillares, albidi, longitu- diue glumae corollmse; stigmata subviliosa, gluma calycina longiora. Semen ovato-oblongum, acutiusculum, ex fusco rufum, glabrum, nitidum. Squam.e nectarii albumini seminis adnascuntur, crustae instar, nec de- hiscunt: ad ipsura enim gluma corolliua laxe, calycina laxius contigua tantunimodo coerceuduiu inserviuut. Floret Martio, Aprili. Habifat in srlo raro, subhumido, aiit frigidiusculo vallium aut clivorum Beirae altioris et Interamniee; etiani prope Conimbricam in Villafranca. Wsus. Tota planta, maxime ejus folia, odora et-amara est: ideo ob vires mediras non spernenda. Ab omni pecore, forsan ob singularem amari- tudinem, rejicitur; raro ex ea aliquid plus, etsi esuriat, quam panicu- lam, qua> fere amaroris expers est. depascit. Obs: Scio 'equidem hanc plantam ex nimia florum afHnitate cum illis Anth. pdorati cemtnuniter pro ejus varietate liaberi: sed non solum toto habitu maior, verum etiam folia non utrinque scabra, sed laevia, nec sa- turate viridia, sed laHe viridi-glauca, autinterdnm exviridi flavescentia, et semper valtie maiora quam mAnth. odorato; magna foiiorum amari- tndo atque culmorum ; radicis perennitas et nodoso-bulbosa, rum omnes varietates, quas nosco, Anth. odorati iu Lusitania radice, annua, fibrosa donentur: haec omnia sane nostrum Anth. amarum specie dis- tiRgucudum suadere videntur. LU S IT AN IiE. 10 TRIANTHERIA DISTYLIA. 6. PASPALUM strictum. Lusitanis Morraga. P. Spicis terminalibus, subternis, erectis, approximatis, alternis, floscil* lis solitariis, secundis, duplici serie alternatim imbricatis; valvis corofr- linis calyce paulo longioribus. P. Cynosuroides Brot. Flor. Lusii Dactylis Cynosuroides, qua? plialaroides, spicis linearibus, terminali- bus, secundis, adpressis. Loejting. it. pug. 115. Dact. Cynosuroides. Lin. Spec. Plant. uti varietas, sedfahb. Trachynoti*: species (ex Michaux Flor. Bor. Amcr.) sed ab ommbus, quas refert, diversa. Dactylis (stricta.) Spicis terminalibus subgeminis, floribus remotis ad- pressis, culmis foliisque strictis. U i/ld. Spec. pl. p. 407. et Ailon. Kcw. 1. p. 104. An huic referendum Gramen alopecuroides palustre nodosum, et Gramen aquaticuin Touronense? Grisley Virid. Lusit. n. 585 et 587? Radix perennis; priino anno, ex seminis germinatione, omnino iibrosa; postea viticulis quoque repentibus geniculatis ihstructa. Culmi nunc solitarii nunc plures ex eodem radicis nodo, simplicissimi, erecti, circiter pedales, glabri, frequenter et minute gemculati, Bupernd foliosi, inferng fqliis orbati , et vaginis eorum imbncal persistentibus, laceris erosisque, tecti. Folia ad inferiora culmi brevia, sensim snrsnni augescentia, acuta feci- leinvoluta, erecta, subtus glabra, gupra subtihterstriata et, leute sa quasi subtomentosa. Vaginae glabra intemodns valde lo. culmum ubique vestientes, et ad ejns basin, decidms fol.o. persistentes: ligula rigida, brevissima, etv.xvag.na niargo tnw dtnticulisque pilosiusculis instructus. 14 PIIYTOGRAPHIA Flores spicati: spicae terminares, alternae, lineares, bi-triuncialesve, bre- \itcr pedunculatae, sgepe binae, interduoi ternjae, ra.rius quaternae, arcte racbis suae facie interna sibi invicem approximatae, et ita saepe adpres- sae, ni unicam spicam subancipitem mentiantur. Kachis postice trian- gularis, ibique ftbrens et varie bb flosculos adpressos excaveta; antice seu intus nnila et ob spicas sibi invicem adpressas planiuscula. Floscu- li unilaterales, solitarii, sessiles, erecti, duplicique serie alternatim im- brii ati. Calyx uniflorus, biglumis; valvis lincnribus, acutis, muticis, complicato- carinatis; altera interiore fere dimidio breviore, multoque angustiore. Corolla biglumis; valvis ianceolatis, comavis, earinatis, calyce paulo lonaioribus et latioiibus; altera membranacea paulo inaiori. Stam. Filamenta tria, brevia, orassiuscula, basi latiora, complanata, hyalina. Antherae lineares, dilute flavescentes. Nectarium vix ullum mihi iunotuit, nisi basis lata et hyalina trium filamentorum. Pist. Germen oblongum, fere subulatum. Styli duo, longi, capillares. Stigmata exerta, longa, et longitudinaliter villosa. Semen oblongum, acutiusculum, glabrum, corolla tectum. Hab. in lutosis et gramineis maritimis, aqua salsa quotidie affluente te- ctis, in Algarbiis, ad Tagum prope Seixal et Sacavem, ad JUundara prope Figiuira, et alibi fere ad omnia Oceani Lusitanici littora. Flor. ineunte autumno. Peren. Usus. Algarbienses, qui ad oram maritimam habitant, hac planta mulos, equos, jumentaque frequenter sestate et autumna alunt. nullumque pa- bulum omni pecori salubrius gratiusque isto < sse praedicant; quod fa- cile credas, si ad totius plantas fibras teneras, prassertimque ad ejus saccharum sale marino immixtum attendas. Obs. A Dactyle removi ob calycem non multiflorum, et ob flores secqn- dos in rachi complanata-triangulari. Phalaridi plus affinis; sed facies totaliter diversa. JNimis quoque nannullis Rottbcelliee speciebus receu- tiorum Botanicorum ailinis, sed cum iu veris Rottbeelliis spira sit te- ivs, v/. vd. (lar. \\ iliden.) allata, >sc. , similis e Lusitania, ad nullain aliain 1'anici speciein in Lu- sitania venientem potius, quain ad hanc nostram referenda esse viden- tur, qoae tamen non omnino Pan. patenti similis, cuin foliis et colmo diversa, si phrasi specitice ejusdem atteudatur, qua.' forte delenda uti ad speciem hucusque incoguitam attinens, nec Synonyma Burmani el aliorum, sub quibus stabilita olim fuit, ipsi conveniant, 18 PIIYTOGRAPHIA *- TRIANTHERIA DISTYLIA. S T I P A arenaria. .St. panicula hixa, pednnculis patentibus, eompositis decompositis.i florihus pendulis; nectario tripartito; aristis nudis, rectis; Calycibtis semine hirsuto paulo longioribus. Brot. Flor. Lusit. * . Lus. Baraccjo. Gramen spartium, avenacea panicula, duruetorum. Grisl. Vir. Ltts. n. 684. Hauix fibrosa, perennis; radiculis filiformibus. Folia radicalia linearia, conferta, semipedem, pedem et ultra Ionga, Ses- quilineam duasve lineas lata, omnino glabra, striata, scabriuscula, ri- gida, declinafa, in formam junceam jam ante desiccationem convoluta, acuininata, apice citissime arescenti. Folia cuhninea similia, vagina ta- men earuindem dempta, radicalibus longe breviora, saepius duo vel tria, alterna, ad apicem culmi decrescentia , cpioruin extremum brevissi- lnum, subnullum; vaginae striata?, folio longiores, glabrae, ligula mi- iiimu, integra, subglabrA, coronata-; suprema spathacea. Culmi conferti, bipedales ad quinquepedales, ad basin duas tresve li- neas lati, fistulosi, erecti, glabri, geniculati; geniculo uno, alterove, inferne zona lurida; internodiis plus minusve pedalibus, ad ultra me- dium vaginatis. Flores paniculati; panicula dodrantalis pedalisve, erecta, admodum la- xa; pedunculi sparsi, patentes, compositi, decompositive, saepius tri- furci, bifurcique, filiformes, subfusci, alterne binati, s. ternati, in se- ptem octove quasi semiverticillos dispositis, ad insertionem nodosi, pe- dicelli semiunciam ad duas uncias et ultra longi, omnes tertiles, raro uno alterove ad basin paniculae abortiente. SpicuLjE sublanceolatae, uniflorae, nutantes, s. pendulne. Cal. gluma bivalvis; valvulac laxae, aequales, unciales ad sesquiuncia- les, sublanceolatie, concavae, trinerves, acuminata-, membranaceae, e LUSITANIiE. 19 viridi flavescentes, apice arista molli minim;' terminatae, receptaculo tuberculiforini insertae, persistentes. Cou. bivalvis, calyce minor; valvulis longitudjn* aequalibus aut subx- qualibus, sablaneeolatis, membtartaeeis, albidis, externe villosis, acu- minatis; boncavis, convolutis; altera interna angustiori, apice integra , altera e.xterna villbsiori, latiori, apice bifido, inter lacinias terminato arista ibi articulata; contorta, recta, triunciali, colore calycis, Omnind glabra, la-vi. Nectarium iu fundd cdrollae monbphylluin, tfipartitum, laciniis lineari- Iariceolatis, albidis, succosis, longitudine germinis, ad basin leviter tri- gibbum, post rlorescentiam evanidum. Staminum tiiamenta tria, capillaria, fundo ncctarii inserta, arttheris tri- plo ininora. Antherae lineares, oblongae, quadrisiilcata:, quadrangula- res, fere seminncinles , luteas, basi bifurcatae, apice subpenhicillatae j corolla paulo breviores, s. illius longitudhie. Pist: Germen obovatum, emarginato-bicorne, glabrum, nectario cinctum. Sivliduo, glabri, minimi. Stigmata duo, subplumosa, retlexa. Peric: nullum; corolla arctissime clausa semini adhseret, nec dehiscit. Semen iinicuin , oblonguin ; subteres, ntrinqne acutum , calyce paulo brevius, hirsutum, \i\ ac ne vi\ maturiim cito deciduum. Floret Maio. Habitat in solo raro, inacro, sabuloso in Transtagaha, Extremadnra et jBeira; inveni sae|ie in pinetis et dumetis ab Almada ad Proinontoiiuiu barbaricum, vulgO Labo de Espichel; atque in dumetis circa Alcoentre tt Rio-maior. 1'sns Tota planta pecoii gratissima est, et ab eo avidissime qusesita: ejua folia lniiins rigida, minus teuacia, minusque durabilia, quam illa Stipx tenacisaima, aliquantuin sunt; ipsis tamen rustici trans Tagum ad li- gamina utuntur, unde noinen Baractjo; in \iris circa Soute iu Btira, nl.i planta multis ai)liinc annis colitur, alii etiam pro foliis Sti|>x Una- Oimmw suj)|)lendis adhibent, et fisc.os , sportas , tegeticulas aliaque iitensilia, quae Conimbriae vendunt, cum ijisis construunt. Obs. \.° Nectarium, habitus avenaceus, aristas torsio, et articulatio inter duas lacinias iu apice \alvulce e.xternse corollse, nec in ejiisdcin doreot, antlicranim fjuocjiie apices jiennicillati, ut iu Stipis. I uiistitmint j»lau- taui mediam intcr Stij.as ct Avenas, qiiihns niinis aflinis, s< d dlis plus, (|iian. istts; ideo Stipis adjunxi. Attamen DOia eonft«Bdenda cuoi Mq.-i jnncca et Sibirira, seu Avcna Silnrica, a (juibus abuudo dtlKit. ut ex dcscriptione jiatet. Obt 2." Pro soli qualitate plos minusve ran vanat folns • t culmts aition- hiis «iit brc\ionbus; in sabulosie argilla bumoque immixtis planto ex oinni jmrtemaior, sicut cAm colitnr, et tunc sex »«•«■ pedutu altitiub- nem culnii adipiscniitur. . 2 20 PHTTOGRAPHIA •j>i :•. TRIANTHERIA DISTYLIA. STIPA tortilis. Bt. aristis e medio ad basin villosis, contortis, Calyce mnlto kmgioribws; panicula spicata, subramosa contracta; culmo ad basin retrofracto de- imiin erectiusculo ; foliis terierrimis, conyolutis, subnlatis, intus pu- bescentibus ; vagina suprema spathacea. Stipa humilis. Brol. Flor. Lusit. ct Phyt. Lus. Fasc. I. Stipa [tortilis) panicula spicata, basi involuta; calyce interiore villoso; aristis contortis , inferne villosis. La Marck Enc. Tom. VII. p. 45, ct Dcsjont. Flor. Atlant. Vol. 1. pag. 99. tab. 31. ,/?'»'. I. Spa-rtium spica et setulis tenuissimis, caudam equinam asmulantibus. Bocc. Mus. tab. 97. Schcuc/t. Gram. 152. Gramen averiaceum supinum minus, spica densissima cum longis aristis lanuginosis tortilibus. Tourn. Inst. R. Hcrb. 524. ct Herbar. Radix fibrosa sxpe anntia, radiculis albis, pubescentibus. Culmi cespitosi, 4 ad 8 ex eadem radice, primum decumbentes obliqui, aut ascendentes, retrofractis geniculis inferioribus, demum erectiusculi, simplicissinri, (raro in planta inculta, uno aut pluribus instructi ramis) geniculati, 2 aut 3 geniculis, ex fulvo viridibus, ante florescentiani flexi- libus; senripedales, aut ut plurimum pedales, semilineam ad unam li- neam infeme crassi, glabri, foliis vaginati. J/olia saturate viridia, subtus glabra (interdum utrinque nuda) supra pubescentia, striata, margine scabriuscula, subulata, plana, demuni in formam setaceam convoluta, tenerrima, facile fragilia, et in nulla setate rigida. Itadicalia copiosa, tres ad sex uncias longa, unam ad duas lineas lata. Culminea ssepius tria , raro plura, latiora, alterna, longe vaginantia, radicalibus ssepius longiora, culmo tameu breviora, supremuni ipso altius. Vagint: longa;, glabrae, sursum versus culmi apicem augescentes ita, ut illa folii supremi sit longissima, et ampla, uti spatha paniculam iuvol- L U S I T A N I iE. ^] vens, margine mcinhranaceo. Lignlas, ad foliorum e vagina exortuni', minimse, ohsolete ciliata?, ad latera hurbatx. Panicula coarctata, spicseformis, subramosa, siccata spiraliter contor- ta; quatuor ad sex uncias longa, aristis computatis; crassitiidiiu- digiti niiiiiiui. Fasckuli, seu semiverticilli florum ad racheos dentes siti, alterni; rami, seu pedunculi, plures, scabriusculi, glabri, filiformes, subcompressi, leviter ad apicem incrassati: alii simplicissimi, alii, eis imnuui. raino- si, in duos ad sex pedicellos calyce breviores divisi; aliqui ex ipsis ia paniculse basi steriles. Calvx gluma bivalvis ; valvulse membrahaceas, albidaS, diapbanaV, carina ad basin viridi, omnino glabrse, laxas, acUtse, lineari-laoceolatae, aristl parvil, molli, tres lineas longa, terminatx; inaequales, alia duas bneas alia brevior; alia maior, arista computata, deceni lineas longa, atque valvula niaiori corollina et semine fere triplo longior. Corolla bivalvis, stipiti iuinimo villoso, lineam longo, imposita, subte- res; valvula exterior subflava, pubescens, marginibus glabris nec ciha- tis convoluta, apice terminata arista, duas ad quatuor uucias longa, scabra, striata, e basi usque ad inediuin pubescenti, et funiculi more usque ad secundam flexuram tortili , basi articulata, primum recta, sicca demum duobus tribusve curvaminibus flexuosa: valvula ioterioi membranacea, albida, utrinque glabra, ovalis, exteriori fere triplo brevior. Nectarium dipbyllum, foliolis albidis, succosis, lineari-lanceolatis, lou- gitudine pistilli, valvulaque interna corollina paulo brevioribus. Stam. filamenta mininia, capillaria, basi inferiori nectarii inserta. Antbe- rse oblongae, lineares, tenuissimae, flava:, apice subvilloss. Pist. germen oblongnm, teres: styli duo, glabri, brevissimi, obliqui: stigmata pubescentia. Semen corolla fulva pubescenti tectum, duas lineas longum, semilineam latum, ex terete compressum, hinc ad unum latus unisulcatum. Floret Maio, .Tunio. Habitat in solo macro, sabuloso, ad Conimbricam, Olisiponem et alibi in Beira et Extremadura. Vsus: pecori pabuhun gratum prxstat. Ob* 1 * In hac planta, uti et in aliis graminibus, quae culmis adscendenti- bus jreniculatisque donantur, fere ad usque florescentiae penodum, fi- braeleniculoram durae proximis uiollibus internodu infenorw iminixtse, motum illum ginglymi, qui an.malium genubu-s et dlgitis est, efltogunl cum a ventis culmi agitautur. 22 P H Y T O G R A P II I A Obs. -2.° Planta, tam culta quam inculta, autumno et hyeme mitibus, liicmiis aul triennis evadit, atque culmis inferne ramosis, rainis tribus ad quinque; tunc bis Iloret, primum ad autumni, postea ad veris finem. Obs 3/ Cum sit niniis aflinis St. paieactoB Willd. V«hl. et Poiret in dperi- bus traditae, binc fit, ut sa-pius cum illa confundatur; sed ab illa dif- ferl caule decumbente seu obliquo primum, et inferne retrofracto, de- mum ereetiusculo; statura semper minori; culmo non ultra pedem al- to, interdum non simplicissimo; foliis radicalibus tenerrimis, nec rigr- dis; pauicula ramosiori ; corolke valvula exteriori non oliata; arista non ultra mediuin, sed e medio ad basin villosa, superne nuda, et. fijrte etiain calycis valvulis diaphanis. Attamen vero ab Stipa tortili Clariss. ■Desfontaines non specifice diversa mihi esse videtur. L U S I T A N I M. TETRANTHERIA MONOSTYLI A. 10. ASPERULA repens. Asp. foliis lineari-Ianceolatis, verticillato-senis, rarissimis qninis; 8«fi- bus terminalibus, subcapitatis; corollis omnibus quadrifidis; fructu suborbiculari. Bratt Flor. Lusit. Ruria repens campestris, flore casruleo. Grisl. Vir. Lus. n. 1244. Rubeola Lusitanica aspera, floribus purpurasccntibus ? Tourn. J. Ji. II. 130. AsPEKULA (hirsuta) foliis senis, linearibus, aeutis, dentieulatis, inferio- ribus lnrsutis; floribus aggregatis, tenninalibus? Desfont. Flor. Atlant. I. pag. 127. et La Marck Encijcl. Supp, Tom. I. pag. 48. Radix perennis, repens; viticulis fiiifonuibiis, aut crassitudine pemia- gallioaces, seniipedein, pedem et ultra longis, pallidis, crrbro articu- latis; internodiis 3 ad 8 lineas longis; geniculis verticillato-squamulo- sis, radiculis capillatis, nonnullis alterne ramiferis; extremis ad soli superficiem cauliferis, iuterdum subpubesceutibus. Caules annui, plurimi, congesti, debiles, ascendentes, infrriir pilosi. subteretes, filiformes aut crassitudine pennai gallinarise; ad medium el siipcrnr glabri, obtuse quadianguli , striati; prdalcs et sesquipedalee; gvniculati, internodiis iuferne scmiimcialibus, snisiin ad npi.vni graii- descentibus; ab imo ad suninniin raniosi, infcrne dicliotomi, ad snpre- ma tricliocbomi; ramis patulis. Foi.ia onmia ab exortu caulis usque ad flores verticillata, scna fin ran<- simis \erticillis interdum quina; acuta, linrari-lancrolata , nunTonau. sulco supra exarata, iiitegerrima, seu obsolctcsime d( iiiiruhta. mar- gioe scabriusculo revoluto; srssilia, pat.ntia; hilrriora pilosa, Bdpe- riora glabra; semilineam seu paulo ultra lata, quatuoi a.l <»linea- ria, seu lineari-lanceolata, marginibus revoluta, utraque pagina sub- glabra ; petiolo brevissimo, pilis ciliato. Flores capitati, insimulque sub capitulo terminali nonnuili verticillatim dispositi. Cal. perianthium bilabiatum, subvillosum, labio superiori lato, reflexo, breviter tridentato, inferiori bifido, dentibus subulatis, subciliatis; iau- ce villis clausa. Corol. Th. serpylli, sed saturate purpurea, Jglabfa, calyce maior stami- nibusque paulo brevior. Stamina, Pistillum, Seminaque ut in Th. serpyllo. Hab. in dumetis glareosis montosis circa Bussaco et alibi in Beira borea- li, Duriminia, et Transmontana. Flov. vere. SuflYutex. Obs. Nimis affinis Thymo lanuginoso (ilariss. Willdeu.; sed caules non hirsuii, longius repentes; folia non villosa, sed fere glabra, aut mter- dum glabra, et fere linearia; quae omnia seraper immutata observavi, ideo tam ab illo, qnam a Serpyllo angu tifolio, glubro , aut hirsute iauh. Pin. 220.) diferre mihi videtur. LUSlTANIf.. TETRANTHERIA MONOSTYLIA. 12. THYMUS crcticus. Lusit. Thomibho de Creta^ ,,„, eolatU, cttiatis, corolta bre«o HjceM mp k •*' 'T5tt5£ '.'^ab^r^-,. - ' . ,„,-,V„;«, floribM spicatis, fi.lii- mri.» .». I c/_ f p „-7 ! s£rs£« „,,„„ ^f InnulK nopp- tim ad miacaulis, unus e» 4 28 PHYTOGRAPHIA Folia sublanceolata, acutiuscula, viridia. utrinque glabra, subttfs fa- men lente visa plus minusve ;id basin subpubescentia, pagina tnaxime irjiieriori excavato-punctata, enerria, carinata, l»;isin vcrsns ciliaht, ca- rina et oris inarginalibus scabriuscula, quatuor ad sex^ineas longa, sesqoiliueam ad duas lineas laia, sessfHa, patentia, an( patentissima, opposita, decnssata, internodiis a?qualia, seu paulo ldngiora; in singu- lis axillis, seu nodis, sex ad undecim, duplo triploque rninora, in- aequalia, fasciculata; paulo post-florescentiam maiora sensim decidunt, minora fasciculata autumno et hyeine sensim augescunt, quadrifariam- que approximata ramulos vestiunt. Flores caulem et ramos terminantes, capitati; capitula sessilia, nonnul- lis foliis decussatis imbricatisque imposita, ovata, floribus viginti ad triginta et ultra-, bracteatis instructa. Bracteae plurimae sessiles, arcte imbricatae, virid.es, -enerviae, absque striis, subcarinatae , subtus pun- etatae, hirsutae, supra grabree, obsotete venosae, integerrimoe , ciliatae, omnes calyce lonj>iores, corollaque breviores, ovato-acuminatee, alias •intermedia' minores, lanceolatse, versus apicem capituli sensim angu- stiores, lanceolataeque, supremae nonnulhe sape sieriles, ouines deci- duae; lente visa> ad lucem subtus punctis oleosis liyalinis irroratoe, quod etiam in foliis observatur. 'Calyx monophyllus, sessilis, punctatus, non striatus, subovalis, sesqui- lineatn longus, lineam latus, valde compressus, oris margirialibus cilia- tus, superne planiusculus subglaber, inferne convexiusculus pubes- cens, in duo labia semipartitus; labio superiore planiusculo, latiore, lateribus introrsum flexo, medio intus villoso, apice denticulis tribus nunimis aequalibus pubescentibus terminato; labio inferiore biseto, se- tis parallelis, ciliatis, labio superiori longitudine sequalibus; fauce, tam in anthesi quam postea, densis villis clausa. Corolla bilabiata, caernlea seu purpurea, rarissime alba, extus subpu- bescens, interdum nonnullis punctis oleosis hyalinis irrorata; tubus cylindraceus, calyce valde longior, sursum sensim latior; faux ampla, subpubescens; labium superius vix inferiore brevius, planiusculum, erectiim, profunde emarginatum seu quasi bifidum, laciniis obtusis; labium inferius latius, patens, trifidum, laciniis linearibus, obtusis' media vix laliore ant longiore, intus punctis saturatius caeruleis notata, apice leviter emarginata. Stam. filamenta quatuor filiformia, caerulea, glabra, fauci corollse inser- ta, quorum duo superiora paulo longiora, omnia distantia, et corollae labiis paulo altiora. Anther,e ex albido caeruleae, bilobae, biloculares. Pist. Germen quadrifidum. Stylus filiformis, cseruleus, longitudine sta- nunum, aut paulo altior. Stigma bilidum, aut interdum simplex, acu- t.uin. LUSITANIiE. Per. Dullum. Calyx compressus, semiua in fundo arcte fovens. Seuiina raro quatuor, nonnulla abortientia, subrotunda, sordide flava. Hab. inter lapides calcareos et in solo duro calcareo collium de Monsau- to pfope Olhiiponem frequens, i*i colHbus quoque prope SaceJlum S. Luciae circa Conimbricam , et alibi in Beira et Extremadura. Florel Juiio, Augusto. Sufirutex. Ocs. SapOr foliorum et capitulorum acerrimus est, odor ut ille aliorum Thymorum et Saturejse hortensis, sed fortior; ideo pro vero Thyrao autiquorum, Dioscoridis, Plinii et Galeni, al> ipsis ob prsstantes \ medicas, emmenagogas et alias, summopere laudato, a Bauhiuis, CIu- sio et aliis probabHiter habitus est. Recentiores tameu Botanici illum Saturejis adjunxerunt, fortasse ob stamina distantia corrollaque altio- rn, sed calyx profunde bilabiatus, fauce densh villis iu antbesi clausa, ipsum Tiiyniis restitui oportere suadent, et quantum ab omnibus Thy- iin Cephaloti varietatibus differat, quantumque cum vero 1 byrao Cre- tico Autowim iii Synonymia citator+un conveniat, s;itis ex data descrip- tione patet. Thymus numidieus, et Tli. hispanieus (La Marck Dict. Eitc Tom. VII. pag. 6-1.5 et seq.) nostro adeo affines, ut ejus varietates esse videantur; attanien pra?sertim ab ipso differunt foliis liuearibus nervosisque, bracteis florum longitudine atque nervosis, culjce striato hirsuto, denique corolla valde mraori. it 00 PDYTOGRAPHIA TETRANTHERIA MONOSTYLIA. 13. THYMUS micranthus. . pedunculis axillaribus, rainosis, ssepE solirariis triflorisque, folio rli- midio brevioribus ; caule erecto; foliis ovatis, acutis, integerrimis, sub- tns nervosis, subpilosis; corolla calycis dentibus paulo altiori. Urot. fior. Lusit. Radix ramosa, extus fusca, pereonis. Caules plures, raro solitarii, ex cadem radice, suflruticosi, subramosi, erecti, semipedales ad pedales, raro altioxes seu sesquipedalesL, \iiv aut interduru purpurascentes, ad lentem lanugiDosi, inferne teretes, ex medio fer& usque ad apicem floriferi quadrangulique, uti raini, qui omnes erecti. Folia inferiora et media ovata, suprema ad flores ovato-lanceolata, omnia acutiuscula, tres ad quatuor liueas lata, quatuor ad septem lon- ga, brevissiine petiolata, integerrima, vix revoluta, multinervia, su- perne glabriuscula, subtus ad nervos et oras marginales leviter pilosa, plurima patentia, uonnulla patula, alia intcrnodiis lougiora, alia ipsis pauio breviora. Vkrticilli plurimi usquc ad apicem foliati. -PedunCuli axillares, laterifolii ; saspe uti-iiirpio unus (rarius dud) lanu- ginostis, apice pedicellis sxjie tribus, aut interdum pluribus, unifloris, calyce brevioribus, terminatus; omnibus etiani folio dimidio breviori- bus: intercluin, etsi rarissime, pedunculus communis ad apicem cau- lis, sirnplicissimus et unifiorus est. Trium pedicelloruin involucrum hexaphyllum; foliolis sequalibus, sub- lanceolatis, subsetaceis, Jauuginosis, calyce brevioribus. Cal. perianthium tubulosum, subpubescens, decemstriatus, subbilabia- tus, quiuquedentatus, dentibus subulatis, ciliatis, altitudine subsequa- iibus, fauce tam in antbesi, quam in seminum maturitate villis clausa. Cor. bilabiata, minuta, calycis dentibus nunc sequalis nunc, quod s=e- pius, paulo longior, purpurasceus, lubo albo ad faucem interdum ma* L t" S I T A N I culis purpurascentibus ootata; labio superiore obtuso, leviterei nat„. subconcavo, mferiori laciniis obtusis subajqualil i ,,V tem pubescentibus. Stam fiJaweota dfdyhainica; pe? piiria approximata, coroild i.ro ivntnerae ovatae, obtusas, purpurascentes, Pist. Germen quadrifidum, deprefesfam. Stylus albidus. Stigma purpu- reum, binduni, lacinia una unciuata. Semina nuda, in iundo calycis, ohovato-subrotnnda, saepe abortientia. H.AG. in colli:. areb, prajsejtim in Alcantara prope Olianone». 1-Jor. vere. Suffrotex. Obs. 1." Folia, uti rami, leviter odora, sapore vix acri. Obs. 2. Planta nimis aiiinis noimollis Liima i Mi lis.-is et Saturejis, pras- sertim Saturejae Gnecte, Jiiiformi, et netoosai; sed dupi borum generuua ■et fhynw cbaraeferea non emeudautur, eam Thyniis adjung n -. 32 P fl Y T O G 11 A T H I A TETRANTHERIA MONOSTYLIA. 14. R II INANTHUS versicolor. -P,n. foliis oppositis, sessilibus, sublaneeolalis, serrntis, serraturis dis- tantibus; spica tetragona; calycibus brevibus, obtusis; bracteis sum- mis ovatis, integerrimis, sterilibus. Brot. Flor. Lusit. Rh. versicotir, foliis suboppositis lanceolato-linearibus, serratis, serra- turis distentibus, calycibus brevibus obtusis. La Marck Dict. Bot. Tom. II. pag. 61. Rh. versicolor; corollis hiantibus, labio inferiore superiore longiore, laci- niis obtusis, intermedia angustiore ; calycibus villosis; foliis suboppo- sitis, lanceolatis; superioribus basi dentatis; caule simplici. Willd. Spec.pl. T. 3. p. 189. Alectorolophos flore varid, albo. Grisley Virid. Lusit. n. 57. Alectorolophos Italica versicolor, spicata. Burrel. Ic. 666. impcrfecta. Radix annua, fnsca, ad collum crassitudine pemide gallinacea?, inferne in ramulos tenues brevesque subdivisa. Caulis solitarius, erectus, rigidos, obsolete quadrangniaris, villosus, undecim ad septemdecim uncias altus, ssepe simplicissiraus, interdum simplex, seu in duos ramulos brevissimos, oppositos, paulo sub spica divisus. Folia omnia, nec supremis exceptis, opposita, decussata; infima parum distantia, alia uncise plus minusve intervallo a se invicem sejuncta, in- ternodiis duplo et ultra longiora, infima tres fere uncias longa, quatuor ad sex lineas lata; sessilia, lineari-lanceolata, acuta, basi coarctata, non semiamplexicauli, sed brevissime et leviter decurrente; rugosa, sulcata, profunde serrata; dentibus obtusiusculis, distantibus, inse- qualibns, margine revolutis; saturate viridia, utrinque villosa; paten- •tia, apicibus recurvis. L U S I T A K I Spica terminalis, tetragona, duas ad quatuor uncias longa, floribus bi i cteisque oppositis, sessilibus, coarctatis, instruct i Bractex omnes calycibus longiores, corollis verd brevi ridi lutescentes, pilosae, pilia niliilis cesicula resirj infiuiSe cordatae, senriamplexantes, latiorea longioresque, acutse, api recurvae, ad margines virides, serratae uti folia, rugosas, sulcatse aliae sensim minores, minusque serratse, caeterum similis; Bupremse sterilee seu comosas, valde miuores, imbricatae, ovatae seu ovato-lanceolatse, integerrim Calyx monopbyllus, subrotundus, cdmpressiusculus, infra raedium tu- midus, in lacinias duas sequales, obtusas, obtuseque bidentatas, mar- nibus revolutas, contra spicse racbin bipartitus; extus, et intus, fi ad quin- tuiii al> illii, sit diversum ex data de i riptiooe pateti i 36 PHYTOGRAPHIA TETRANTJIlvRIA MONOSTYLIA. 16. PHELIPAEA tinctorla. \P. Soapo simplicissimo, laxe imbricato; bracteis ternis; cahcis qum* quefidi laciniis eequalibus obtusis; corollis curvatis subiufundibulifor- niibus, collo inflato-gibboso, Jimbi quinquepartiti laciniis aequalibus, subrotuixiis, integris, ex patenti revolufcis; glandnla germinis annuiari; radice liorisoniali dense imbricata. Okobanchk tincloria, caule simplici, corollis quinqueiidis incurvis i:i- flatis, bracteis ternis, caivcibus quinquepartitis, Witld. Sp. pl. Tom. III. pag. 3-j3. Or. tinctoria, caule sitnplicissimo imbricoto, calycibus quiuquefidis ob- tusis, corollis quinquefidis, lobis integemmis. Wahl Si/mb. 2. p. 70. Or. lincloria, Forsk. Descr. pl. Flor. AEgypt. — Arab. p.\\2.. Or. elegantissima verna flore luteo. Grisl. Vir. Lus. n. 1090. Moris. Hist. 3. p. 502. LathR;£a Phelipaja. Lin. Spcc. pl. 844. La Marck Dic. Encycl. Tom.II. pag. 28. lirot. Flor. Lasit. Totn. I. p. 1pe ex iina basi ad apicem ramosus, semipedalis, pedalis, sesquipedalisve, sesquilineam ad basin crassiis. Iiirsuiitlits, 5-ajig uiatus, augulis inaqualibus, brevissimis pilis ad angulos, inferne fojbpsUs , superne suljiiudus, uti et rami; qui al- tcrni, teniies, inferi Ipngg, erectiusculi, subdivisi, superi breves, onmes angulosi, pubesceutes, patuli. Folia radicalia parva, (cito pereuntia) petiolata, reniformia, s. cordato- subrotunda, obsoiete crenata, pubescentia, quinque lineas plus minus- ve lata; caulina alterna, patentia, s. redexa, subpubescentia ; infima petiolata, ovalia, seu. obovato-cuneata, crenata; intermedia sublingula- ta, aut ovato-oblonga, ses"silia, vage et obtuse serrulata, seu subinteger- rima, unciam et uitra longa, 4, o, 6 lineas lata; superiora ovato-ob- longa, s. subcordato-oblouga, aliqua obtusiuscula, suprema ovato-lan- ceolata, e medio ad apicem integerrima, sensim decrescentia in bra- as acutas, sessiles-, sublineares, ad basin pedunculorum insertas; r.uuea consimilia, sed paulo minora. Flores plurimi, subpaniculati, terminales, aut axillares ad superiora rauiorum, solitarii ad singulae bracteae axillam, nutantes; pedunculi setiformes, striati, pubescentes, longi. m is lacinise ">, setaceo-subulatse, supraplanae, subtus subcarinata?, nunc subpubescentes, Bunc glabrae, dimidio plus minusve corolla bre- viores, patentes, autreflexse, ad basin uno alterove denticulo obsoleto tstructe (interdum nullo.) L 42 PHYTOGRAPHIA Corolla novem ad undecira lineas longa, inaperta ovali-pentagona, aperta campanulata tubo miuimo, s. vix uilo, pauio ad usque infra medium quinquepartita, laciniis acntis, ovato-lanceolatis, sequalibus, patulis, externe trinerviis; nunc violacea, nunc caerulea, interne infra mediqm zona ciucta saturatius colorata, basi intus et extus alba. 'Staminum lilamenta .">, wx semilineam longa, subulata, all>a, glabra, squamis glabris, albidis, margine Subvillosis, inserta. Anthera: Hnea- res, albas, uti pollen, s. albido-puTpureae , biloculares, clausa adhuc corolla introrsum dehiscehtes, duas lineas longae. Pistilli Germen inferum, turbinatum', decemstriatum, subpubescens aut interdum glabrum. Stylus fiiiformis, corolla * brevior, primum pubescens, deraum glaber. Stigma ttipartituid, album, laciniis revolu- tis, pubescenlibus. CapsuiiX obronica, duas lifceas longa, sulcato-angrrlosa, trilocularrs, tri- busque posis dehiscens. Floret Junio, Julio. Habitat in sabulosis uml.rosis, sylvaticis, pascuis atqte ad sepes et mar- gines rivorum circa Conimbricam, et . Olisiponem, in Beira altiori, In- teramnia, Transmontana et Extremadura; rarior in Transtagana. Species media inter C. rolundifoliam etpatulam, cum qua communiter confunditur. Obs. differt a Campanula patnla ultra alias notas in descriptione datas. caule inferne uon simplici, sed ex basi ad apicem ramoso; foliis radi- calibus cordato-subrotundis, aut reniformibus, caulinis non lanceolato- linearibus. L U S I T A N I JE. 43 v PENTANTHERIA MONOSTYLIA. 19. C A M P A N U L A primulafolia. C caule arrgulato, strigoso, simplfcissiaio, siraplicive; foliis radiealibus et caulinis sublanceolatis, dupliealo-erenatis, utriuque veuis hispidis, caeterum glabris; floribus omuibus pedunculatis, axillaribus solitariis binis ternisve, terminalibus laxe glomera*:s. Brot. Flor. Lusit. Trachelium maius Hispanicum, flore purpureo? GrisL Vuid. Lusit. n. 1412. Radix perennis, obliqua, raniulcsa, subrepens, ad collum ex eicalrici* bus foliorum suberosa, incrassataque, ramis brevibus, albis, secundiuu longitudinem inultiii!)rosis. ('.111,1:' solitarii, aut pauci ex padena radice, annui, pedales, bipedales et ultra, inferne fistulosi, angulosi, strigosi, ut tota planta, strigis hya- linis, virides, foliosi, simplicissimi, antinterdum, praesertim mferne, raniiilosi, ramis axillarihus, alternis, brevissimis, sivnplicissimis, folio- sis. liarissime ad radicem rauiosi, ramis semipedalibus. ! \ r?,di<-alia et inrima caulis obtusiuscula, lato-Iauceolata, seu oblan- ceolata, lamina extenuata in petiolum marginatum, semiuncialem, un- cialem et ultra, ftiarginibus subrevolutis , basi semiamplexicauli, in dua> lineas decurrente; inaequaliter crenata, seu duplicato-crenata, «IfMiiculis obtusiusculis ciliato-hispidis , ad costam et venas utrinque liispida, cseterum utrinque jrlabra ; costa obtusa, decurrente; quatuor ad octo uncias longa, unam ad tres fere uncias lata; rugosa, pallide viridia, »t il\n Priviula nris, quibus etiam forma aliquantum similia. Superiora minora, ad apiceni caulis proportionaliter decrescentia, ova- to-ohlonga, s. interdmn sublanceolata , acutiuscula, subduplicato-cre- nata, dentibus acutis, alterna, sessilia, basi fere semiamplexicauli, in lineae duas, angulos eaulis eflicientes, decurrente. Flores terminales et axillarcs, peduncuhiti, pedunculis duas ad tres li- neas longis, erecto-patulis; ad extremitatem caulis racemosi, racemo brevi, paucifJoro, rioribus quatuor quinqueve laxe gloineratis termina- to; axillares, aln e,\ brevissimis pedunculis, alii ex brevissimis raniu- lis, niine solitani, nunc bini. iuicrdum teriii, uuo aliove stepe abortien» t<-. exoriuntur. i, s 44 PKYTOGRAPHIA Folia floralia (unnm alterumve) inaequalia, ovato-lanceolata, acuta, serrulata, bispidula, calyce, interdumque pedunculo, breviora. Perianthium quinquepartitum, corolla fere dimidio brevius, nullis si- nubtrs reflexis; lacraiis Ovatis, acutis, inordinate deuticulatis, supra glabris apice excepto, subtus costa et margine hispidis, patulis incur- vato-marcescentibus. Corolla campanulato-patens, diametro unciali ad Liuncialem, fere gla- bra, cxrulea (rarius subpurpurea) fundo albido subpubescenti, ad medium usque quinquefida, laciniis ovatis, acutis, piloso-ciliatis , quinquecarinata, carinis ad apicem bispidis, marcescens. Nectarii squamse albidsc, jiiloso-ciliatae. ■Stam: filamenta albida, subulata, antheris breviora. Antheras albida», oblongx, lineares, cdmpressiusculse, ;ipice acutiusculx, quadrisuicx, clausa adhuc corolla poileu jaculantes. Pist. termen iuferviin, obovaturn, pentagonum, profunde quinquesulca- tuin, hispidum, viride. Stylus filiforrais, glaber, albidus, vix cxrulescens, post pollinis ejacu- iationem, antherafum longitudine, antea ipsis valde brevior. Stigmata tria, albida, crassiuscula, oblonga, linearia, supra glabra, subtus polline albo onusta, hispida; in anthesi vera erecta, postea pa- tula, demum reflexa, in statu styli vegetiori paulo ultra sinus corollx elevata, ejusque lacmiis valde breviora. Capsula erectiuscula, pentagona, hispida, desuper glabra, calvee co- rollaque siccis instructa, trilocularis, foraminibus lateralibus semina emittens. Semina plurima, minima, subrotunda, compressa, submarginata, rufu- !a, glabra. Floret Junio, Julio. Ilabitat in Alc,arbiis et Beira ad montium rupes umbrosas et udas: oc- currit etiam prope Conimbricam ad fontem vnlgo du Qato, et in via meridionali ad praediuni do Rangek Obs. 1/ Radix, ut tota-planta, subdulcis est: caulium -cxtreniitates a pe- core avide eduntur, et tunc inferne illi ramosi finnt. ■Qbs. 2." In solo non umbroso culta, valde breviori caule, foliis, et flori- bus mirroribus, istisque ad apicem caulis arcte glomeratis, proveuit. Obs. 3." Nimht affinis Camp. peregtiiw Lin. (.Mant. p. 20 4.) el Camp. lanuginosce La Marck (Dic. Encycl. Tom. I. />. -584.) Sed ultra alias notas in descriptione datas, ab illis difiert radice perenni, nec bienni; caule asperius hispido, angoroso, nee tereti; foliis oblanciolatis inxqua- liter crenatis , seu duplicato-crenatis, subtus inter veuas hispidas »ia- bris; petioli marginibus non serratis seu dentatis; floribus lateralibus saepius non solitariis: corolla valde maiori, fundo albido. nec atrocx* ruleo. L U S I T A N I JE. 45 PENTANTHERIA MONOSTYLIA. GENTIANA cJdieodes. G. corollis quinquefidis, infundibniiformibus; caulibus cespitosis, pfo- stratis, ramosis; foliis lanceolato-spathulatis uninerviis; calycis lacimis capsulse et tubo corolla) suba.qualibus. Brot. Flor. Lusit. Centaurium minus alterum, Lusitanum? Grisiey Virid. Lusit. n. 303. Rapix in siccis annua, in bumidis biennis, triennis et ultra, ramosiuscu- la, cnllo duas ad quatuor Hneas crassa, cortice fusco, amara, uti tota planta. Caulis, dum tenera planta, unicus, erectus; cum adulta florens, aut biennis, aut triennis, plures ex eadem radice inferne teretes, filifonm s $*pe tri-quadriuucialesve, prostrati, nec raro ad cicatrices a casu fo- liorum radicati, eoruin ramorumque apicibus erectis, omnes ramosissi- mi , dense approximati et cespitem triuncialem ad semipedalem efii- cientes. II ami infimi et medii, in caule adulto aut bienni, longiusculi, prostrati, apicibus adscendentibus, teretes, foliis exspoliati, ut ibidem caules, saepe alterni, plus minusve remoti; extremi breves, erecti , subqua- draugulafes, foliati, cohgesti; oppositi, ex quibus interdum nonnulli umbra sufibcautur. Folia opposita, internodiis triplo qitadruplove longiora, patula, glabra, uninervia, integerritna, obtnsiuscula, iu petiolos subcoalitos attenuata oblauceolato-spathulata, sesquilineam ad duas lineas lata, semiunciain aut paulo ultfa longa, petiolo supputato. Florf.s rainulos congestos terminantes, ssepius duo auttfes: cum diiOj unus lai. ralis breviter peduncuiatus, alius sessilis; cum tres, unus me- dius sessilis, alii subsessiles. Involucrum coinmune diphyllum, folio- lis oppositis, lineari-labceolatis , calyci subsequalibus, aequalibus aut longioribus; involucrum partiale florum lateralium etiam diphyllum, foliolis lineari-seiaceis, calyce brevioribus, aut longioribus. M 4& PHYTOGRAPIIIA Calyx pentngonus, usque fere ad basia quinquepartitus, corollce IuIjo ceqitalis aut subicqualis, laciniis ad margmes scariosis. Corolla infundibuliformis, quiivquefida, nperta, mnguitudine et colore ut io Gent. Ctntaurio, cui et reliqmr rructificationis partes adamussim similes sunt; capsula tamen calyce tecta eoqne vix longior. Tlabitat in lmmidis maritimis prope oppidum Figucira in Beira. Flor. fe- re toto aimo. Biennis et ultra m loco naturali. Obs. 1° Afiinis Cliironise Gcrardi, et Centaurio minori palnstri ramosissi- mo, flore purpureo, Vaillanlii , ssepe pro varietate babitis Geutianse Centaurii (Linna?i) seu Chironiae Centaurii (// illdeuovii): sed abunde diversa, nam saepe biennis triennis et ultra, caulibus procuinbentibus saepeque inferne ad basin radicantibus, foliis uninerviis, calyce eorolhe tubo aequali attt subsequali, aliisque nolis in descriptione datis. Affinis quoque Chironiae inapertm (Willdenovii) seu Centaurio palustri mini- mo, rlore inaperto (Vaillantii); sed differt radice s;rpe non unnua, o;m- libus non erectis, foliis non trinerviis, et valdc maioribus, corolla maio- ri, nec liinbo contracto inaperto. Obs. 2° Si genus Chironia, a D. "Willdenovio in Lin. Spec. Plantar. in- trusum, conservandum erit, nostra planta ad illud amandabitur, aut ad Genus Mlrithraa aliorum, si hoc potiori jure stabilicndum. L USIT ANI M. 47 PENTANTHERIA MONOSTYLIA. 21. ILLECEBRUM cjmosum. III. caule herbacefo, erecto, dichotomo; foliis sublinearibus, crassius- culis, inferioribus verticiliato-quaternis; spicis cymosis, antrorsum st- cundis, approximatis, recurvis. Urot. Flor. Lusit. III. apicfe cvmosis, secundis; caule difluso. Lin. Spea. Phnitar. lt. Moris. llist. Pt. 2. t. 29- vix lutcrabihs. Hekmakia erecta annua, Lusitana. Grisl. Vir. Lus. n. 726. Radix annua, fibrosa, radiculis brevibus, paucis, albis. Caii.is solitarius, erectus, teres, filiformis, e basi ad opicem raiiioso-di- clmtomus, pubesceus, genicutatus, internodiis superiorihus longi^ in- fimis brevissimis, duas, tres quatuorve uncias altus: rami erecto-patu- li, inferiores ssepius superioribus altitudiue Lequales aut paulo longio- res, cvmis simiiiter cequalibus aut subaequalibus termitiati. sicque tota planta in florescentia qnasi corymbuin multicompositum effingit. Folia sublinearia, seu lineari-lanceolata, acuta, mucronata, crassiuscu- la, supra convexiuscula marginibus subreflexis, subtus canaliculata, utrinque glabra, semilineam seu lineam in medio lata, duas ad tres ii- neas longa, sessilia, patentissima; inferiora et media siepius vertieilla- to-quaterua; suprema, cymis terminaiibus contigua, saspe duo opposi- ta, minora. Slipul/e ad singuli folii basin dusc, (una utrinque adnata) nlinutissimas., membranacea?, subulata:, subpubescentes. Flokes cymosi; cynut plurimse, caulem et ramos tenninantes (raro una lateralis, sessilis aut subsessilis, 111 penultimo nodo) dichotomap, ter quaterve bifidas; radiis brevissimis, nimis approximatis, extremis re- curvis, sicque cymas quasi capituliformes efficientibus; floribus nume- nisis, antrorsum secundis, alternis, coritiguis, sessilibus, in prima et Beeunda bifurcatione unicb subsessili. M '2 48 PHYTOGRAPniA Bractea ad singulos radiornm floros sa-pe nna, minutissima, calyce valde brcvior, membranacea, albida, pellucida, ovuta, ucuta, concava, siibpubescens. Floris integumentum unicnm. Perianthtum (nisi corollam appollare volis) pentaphyllum • folio^s tri- bus externis paulo maioribus, duobus internis angustioribus, omnibus glabris, basi biauriculatis, superne crassioribus, lente vitrea visis sub- papulosis, cucullato-retusis, extrorsum breviter aristatis, interne < on- cavis, in anthesi erecto-patulis, albidis, vfxque in uisci medio snbviri- dibus, postea clausis, viridibus, persistentibus, duobus angustioribus in centro triuiu latiorum sitis. Stamina quinque, brevissima, seu calyce fere quadrupl6 breviora, re- ceptaculo, in calyeis fundo, inserta: fdamenta subulata, pallida: an- thera subrotundae, biloculares, flavre. Stamina sterilia, seu squamu- las, nulla mihi videre contigit, et forte eorum loco auricula: foliolorum calycis sunt. Pist. Germen ovatum, acutum, la-ve; sfylus unicus, minimus-, stami* nibus pauk) brevior; stigma obtnsum, interduni subemarginatum. Capsula calyce arcte tecta, membranacea. ovalis, stylo coronata, unilo- cularis, evalvis, inferne lacerate dehiscens. Semen unicum, ovale, acutum, laeve, flavum. Hobilat in dumetis aridis et clivis sabulosis, macris circa Conimbricam et alibi in Beira, et trans Tagum circa Setubal. Floret Maio, Junio. Ann. Obs. Tota planta amariuscula et subadstringens est. Habitus parvi Sedi aut CrassuicC L TT S I T A N I fflt 4f> PENTANTHERIA MONOSTYLIA. ILLECEBRUM echindtum . III. canle subramoso, obliquo aut decumbente; floribns glomeratis, a\illanbus, numerosis, subnudis; calycibus inferne ventricosis, hirsu- tis, apice rigide aristatis. Brot. Flor. Lusit. Paronychia echutala, canlibus prostratis, ramosis; foliis laevibus; ca- pitulis axillaribus, eclnnatis. La Marvk Dict. But. Ericycl. Tom. V. pag. 23. Paronychia Lnsitanica, Polygoni fblio; capitnlis echinatis. Tourn. Lnst. R. Llcrb. 503. Polygonum capitulis inter genicula echinatis. Bocc. Sic. 41. t. 20. Jig. 3. Hlrniaria alsinitis annua, tertia minor. Grisl. Vir. Lus. n. 725. Radix annua, inferne fibrosa, cbllo tenuis, filiformis. Caulis teres, filiformis, geniculatus, geniculis irais propioribus, subriu- bescens; in solo macro, sabidoso, aridoque, erectus aut obliquus, tres ad quinque uncias lOngusj solitarius, simplicissimus aut simplex nuo alterove raino erectiusculo inferne instructns, raro ex eadem radi- Oe duo aut trcs: iu solo fertili quinque ad septem uncias longus et ul- tra, ex decumbenti adscendens, ramosior, ramis srcpe alternisi Folia in genicnlis duo opposita, nec raro quatuor, quorum duo minora ad goininam novi rami (fere seinper floribus vicinis sufiocatam); sffipe quasi secunda et a florum capitulis deflexa, subsessilia, lanceolata, apice mucronata, utrinque glabra, intcgra, subciliata, ct lente vitrea ^isa minutissime serrulata, tres lineas cimi dimidia longa, duas aut paulo ultra in medio lata, internodiis supremis et imis loiigiora, mediis paulo breviora. StipuljE, ad singuli petioli brevissimi basin, du&, erecta?, ovatre, acu- tissimae, integerriro.se, glabra?, membranacese, albidse, pellucidse, ses- quilineam longae. N . ,0 PHYTOGRATPIIIA Flores, ad singula caulis et ramorum geuicula, capitati, ooto ad duo- deohrj et yltra, iu capituli centro sessiles, ad cjus oras subsessiles. Bractr2E, paulo iniia calycem seu ad pedunculi basin, tres, pellucido- iucinbranace;£, ovatae, acutae, ciliata:, \ «ittris calvcini fere longitudiae. Floris integumentum unicum. PerIaNThiUM corolliuum, pentapliyllum, infernc urerohito-vcntricosum, hirsutuiu, superne. glabniin; foliolis sesquiiineam fere longis, altitudi- ne et latitudine sequalibus, sublinearibus , superiie paulo latioribus, apice iutus roneavo, cuculliformi, retrolYacto, postice acutiusculo, et in aristani rigidulani, unius lineae longitudine, tenninato: in autliesi patulis, in disco viridibus, ad oras nicinlnauaceis , albidis, postea oninino viridihus, clausis, insiinul cum aristis rigescentibus, persisteu- tibus, capitulo eehinifornii reddilo. Stam. filamenta decem; fertilia quinquc, snbulata, albida, basi dilatata, receptaculo inserta iu fundo calycis, foliolis istius ferc quadruplo bre- viora, eisdcinque opposita: autlierse iiicuinljcntcs, lla\x, subrotundse, utrinque emarginata', biloculares. Filamcnta alia quinque antheris nul- lis terminata, subulata, cuin fertilihus alternantia, illisque vix minora. Pist. Germen superum , subglobosum , glabrum , lente visum superne subpubescens. Stylus capillaris, erectus, longitudine staininum. Stig- ma emarginatum, seu leviter bifidum. Capsula calyce stricte clausa, subglobosa, membranacea, unilocularis, evalvis, basi lacerate dehiscens. Seiuen unicum, ovato-subrotundum, obsolete acutum, lxve, funiculo umbilicali loii2,iusculo extiis instructum. o Habitat in aridis sabulosis, dumetisque macris circa Conimbricam et ali- bi in Beira. Flor. vere. Ann. Obs. 1.° Planta inodora est, atque sapore leviter adstringente prxdita. O/w. 2.° Omnibus Illecebri speciebus, quas hactenus mihi videre in Lu- sitauia contigit, Illecebro verticUlalo excepto, nulla capsula quinque- valvisest: unde nisi character Illecebri ab integumenti floris partibus superne cucullato-retusis posticeqne aristatis, prxsertim desumatur, semper cuni aliis proxime aflmibus generibus confnndetur. LUSiTANIjE. 51 PENTANTHERIA MONOSTYLIA. 23. , ANCHUSA nigricans. A. foliis lanceolatis, hispidis; bracteis lanceolatis; calycibus pentagouis, corolla loogioribus, fructiferis inflatis, pendulis. ISrol. Flor. Lusif. Lycopsis nigritans. la Marck EnCycl. Bot. Tom. 3. p. Ojj, Echium sive Lycopsis hispidissima? Grisl. Virid. n. 4.54. K\i>i\ ramosiuscula, annua. Caulis erectus, angulosus, hispidus, pedem ad sesqnipedem altus, sub* ramosus, ramis alteruis, prinium creetiusculis, demum curvatis. Folia inferiora caulis sessilia, plus minusve semiamplexicaulia, oblonga sublanceolata, acuta, integra seu perpaucis denticulis vag& et obsolete instructa, hispida, alterna, patula, quinque ad septem uncias longa, octo ad quinclecim lineas lata, omnia sursum usque ad flores sensim decrescentia, ubi saspe viridia, rarius leviter violacea, auguste lanceo- lata, sesquiunciam ad imciam longa, octo ad quatuor lineas lata. Racemuli simplices, ramos terminantes , recufvi, foliosi; pedunculi unilatelares, laxi, solitarii, axillares, hispidi, duas ad quatuor lineas longi, patuli, fructiferi reflexi, penduli cum fructibus. Cal. Periantbium ovatum, monopliyllmn , pentagottum, quinquedenta- tum, dentibus acutis, hispidum, viride, interdum leviter violaceum, persistens et sensim post anthesin inflans, demumque in semiuum ma- turescentia late vesicarium, seu diametVo nucis avellaneae. Corolla calyce paulo brcvior, infundibuliformis; tubus rectissimus, al- bidus, ad quinque lineas longus, et limbo triplo longior, sub isto Ievi- ter coarctatus, basi apiceque crassiusculus; limbus atro-purpureus, seu nigricans, in lacinias quinque breves, obtusas, patulasque parti- tns: faux squamulis quinque breVissiinis, villcsis conniventibus clausa Stam. filamenta quinque, filiformia, albida, brevissima, tabo adhaeren- tia. Anthere oblongae, fuscse, mcnmbentes, fancis squamulis tectae. 5X2 PRITOGRAPHIA Pist. Germen quadrifidum, leviter convexum, glabrnm. Stylos filiformis fere iongitudiuc anilierannu. Stigma obsolete bilidum. Peric. nullum. Semina quatuor, triaaut duo in fundo calycis vesicarii , ovata, subfusca, rugosa, reticidata, acutiuscula, basi perforata, liinc ad calycis axem uniangulata. Sapok totius plantse berbaceus. Habitat in collibus de Alcanlara et aliis prope Olisiponem. Flor. vere. Obs. niniis afiinis Lycop. vesicarice, quoe forte potius etiani ad Ancbusas referenda; s'ed dirlert calyce pfcntagono, tumidiori, coroila atro-piirpi;- rea, calycis dentibus valde breviori. LUSITANIE. 53 PENTANTHERIA MONOSTYLIA. 24 CYNOGLOSSUM Lusltanicum . C. foliis omnibus lanceolatis, glabris, integerrimis , ad margines lasves uuinerviis, utriuque viridibus; caule flacciclo, subsimplice; racemorum floribus remotis, paucis. Brot. Flor. Lusit. Lusiranicum, foliis lanceolatis, subbxvibus; racemulis paucifloris. brevissimis. La Marck Enc. Bot. Tom. 2. p. 239i Omthalodes Lusitanica elatior, Cyuoglossi folio. Toum. 1. R. H. 140. oglossa altera, Lusitana. Grist. Viritt. Lusit. n. 472. Radix oblonga, saepe obbqua, paruin ramosa, radiculis filamentosis in- structa, superne ad eollutn crassitudine pennse anserinse, perennis. Cadlis teres, tenuis, flaccirlus, erectiusculus, glaber, pedem ad sesqui» pedem altus, in duos tresve ramos alternos, simplicissimos, divisus. Foli v radicalia lato-lanceolata, integerrima, utrinque popre marginem niiiuervia, superbe glabra et saturate viridia, subtus dilute viridia gla- briuscula, seu raris brevibusque pilis instructa, petiolata: caulina lan- ceolata, acuta, ad basin angustata, similiter, ut radicalia, integerrima, et ad margmes Lvves uninervia, utrinque glabra Isevia viridiaque, sub- -silia, sessiliave, pauca, remota. Racemi caulem, ramosque patulos, terminantes, simplicissimi, flaccidi, glabri, ssepe 5 ad 8 uncias et ultra longi, apicibus ieviter recurvis. Flores solitarii, remoti, pauci; pedicellis filiformibus, florc longioribus. \ vi.. periantliium, qiiinquepartitum, subpubcscens, laciniis patulis, ova- tis, corolla brevioribus. s i a.m. filamenta quinque brevissima; antberae violacese. > i fHYTOGRAPHlA jPist. Cermen quadrifidum, dcpressum, glabrum Stylus simplex, an- therie rongior. Siigma obtusum. Semina quatuor, laicre interiore stylo pcrsistcuti affixa, hemisphzcrica, coucava, glabra, striata, rugosa, margine suhdeuticulatu. Hahitat ad radices montium, iu humidis et umbrosis silvaticis circa Co- nimbricam et alibi hfl Beira et Lusitania boreali. FloTet vere et festate. Obs. 1° Cynoglossum nostrum Lusitanicum est verum Cynoglossum Lu- sitanicum D. La Marekii, et Oinphaloctcs Lusilahica elalior, Cuno- glossifolio Cel. Tournefortii; quare synonymum istud nostro soium ap- plicanduni, Obs. 2/ Cynoglossum Lusitanieufn, foliis cordatis amplexicaulibus , glaj hris, margine laevibus, D. Vahl. Si/mb. 2. pag. 34, et celeber. Willd. jn Lin. Sp. Pl. Tom. I. p. 2. pag. 7<5-5. non occurrit in Lusitauia, est- que planta a nostra diversa, annu:^ vitu, foliis cordatis, aniplexicauli- bus, aveniis, glauco-viribus, figura fere Brassieaj orieritatis, corolla alba, etc. Obs. 3.° Cynoglossum Lusitanicum, foliis lincari-lanceolatis, scabris Lik. Sp. Plant. 193. et illud Milleri Dict. n. 6. Caule erecto, ramoso, foliis lanceolatis, scabris, sessilibus, spicis rlorum longissimis, non est etiam plus nostrum quum illud D. Yahl., neque hucusque ullibi visum in Lusitania; forte planta hyhrida ex nostro Ci/noglosso linifolio, et planta, seu Cynoglossi linifolii varietas grandior, foliis superne s - pilosis, scabriusculis, uti quoque in marginibus. Obs. 4° Ci/noglossum Oniphalodcs Lin., Scopoli, aliorumque Botanico- rum, non occurrit in Lusitania, uti creditur, et a uostro, foliis corcla» i'\s ovatisque, sat diversum. LUSITANIiE. 55 &- PENTANTHERIA MONOSTYLIA. 25. HYPOCHAERIS adscendefts* II. scapis plurimis adscendentibus, centralibns erectiusculis; calyce Saei pe glabro, corollulis radiantibus vix minori ; pappis plumosis, radil sessili, setis ipsius basi lana arachnoidea ligatis, disci stipitato; foliis obtusis, dentato-sinuatis, supVa hirsutis. ^ An II yp. hispida: in solo macro varietas? Hyeracium hirsutius Lusitanum et. H. lanuginosum? Grisl. Vir. Lusit. n. 739, ct 74 1* Tlwux annua, subfusiformis, superne ad collum tres ad quinque lineas crassa, plurimis undequaque tibrosis radicuiis instructa. Folia omnia radicalia, in orbem decuihbentia, oblonga, sinuaio-dentata, dentibiis integerrimis, supra hirsuta, subtus costa excepta glabra, api- ce obtusiuscula, lyces vix incrassati. Calyx communis oblongiusculiis, poiyphyllus, foliolis imbricatis, in- xqnalibus, externis sensim inferiora versus brevioribus, subovato-ob- longis, intimis altioribus ad quinque lincas longis, linearibus, omnibus acutiusculis, subcarinatis, sa-pius oinnino glabris, externis intefdum o2 56 PHTTOGRAPHIA linra carinali hispidulis, viridibus, ad oras submembranaceis, persis- tentibus. CoROLLA composita parva, ad sex lineas lata, calyce paulo longior: pro- priae numerosae, ligula quinquedentata, angnsta, brevi, iutus Jutea, e\lus-flavescenti, tubo longo, albido, glabro. ad ollum piioso. Stamina et Pistillum, ut in Gcnere. Cai.vx post anthesin scmina fovet, in dies grandescens, foliolis in pyra- midem anguloso-sukatam conniventibus, demum in plena maturitate reflexis. Semina subdifibrmia; radii apieeobtusa, subfusiformia, disci tenuiora, sublanceolata, utraque striata, scabra, ex fusco ferrnjrinea, pappnsa: pappus radiis imvqualibus , in seiuinibiis calyci contignis copiosior sessilis, plumosus insuperque ad basin lanatns s. araclmoideus, sfemine triplo longior, in seminibus disci simpliciter plumosus, stipitatus, sti- pite paulo longior, et extra calycein pyramidatum parum exertns: sti- pes setaceus, ferrugineus, et duas altus lineas cuni dimidia, semine duplo longior. Receptaculum modice convexum, tuberculis minutis conspersnm, te- ctum paleis albidis, membranaceis, lineari-acuminatis, calyci sequali- bus, deciduis. jjabilal in arvis macris, locisque sabulosis, prsesertim ad aqnilonem Ccenobii Theresiarum, et ad Mundam in Villa Franca, prope Conim- bricam et alibi in Beira. Flor. Martio, Aprili, rarius Maio, Ann. Hadix et folia amariuscula. Interdum variat foliis utrinque glabriuscii- lis, et seminibus fere omnibus pappo sessili, lanato. Obs. Nimis affinis Hyp. hizmda Ciar. Roth., seu Hyp. arachvoidi Celeb. La Marck, et olim pro illius varietate in solo macro mihi habita; sed denuo tam in macris quam in pinguibus observata, semper eam con- stanter ab illa diflerre vidi, habitu valde minori, scapis copiosioribns adscendentibus, florescentia valde pnecociori, corolla quoque minori et vix calycis foliolis longiori, L U S I T A N I M. 57 PENTANTHERIA MONOSTYLIA. 20. CREPIS intyhacea. JLus. Almeiroa. Cr. foliis radicalibus runcinatis, s. oblanceolatis, dentatis; caulinis ob- longis, amplexicaulibus ; caule erecto, dichotomo; pedunculis extre- nns binis ternisve, subcorymbosis; floribus, dum inapertis, nutantihus; calycis interni foliolis scabris, patulis, frtictificantibus reflexis, pappo alte stipitato. Brot. Flor. Lusit. l\ atwx fusiformis, jam simplex, jam inferne ramosa, crassitie digiti mi- uiiui, semipedem et ultra longa, fibris lateralibus comata, annua. Folia radicalia in diversis individuis polymorpha, nunc runcinata, auf sublyrata, nunc obovato-oblonga, aut lanceolata, dentata, 5, 6, 7, 8, nncias et ultra longa, 2, 3, 4 et ultra lata, saspius glabra aut subglabra, interdum utrinque hirsuta, versus basin in petiolos alatos extenuata. Caulina et rainea etiam mnltiformia, sessilia, amplexicaulia, acuta, sensim versus ramorum apices decrescentia, semper deutata, nunc riiu- cinata aut cordato-sagittata, et tunc interdtim utrinque hirsuta, nuuc oblongo-sublanceolata et tunc omnino glabra. Caulis erectus, sesquipedalis, bipedalis et altior, ex basi ad apicem ra- mosiis, dichotomus, inferne saepius purpurascens, superne dilute viri- dis, persaepe fistulosus, angulatus, striatus, glaber, aut interdum hir- sutus insimulque leviter scaber. Rami erecti omnes, sspius inferiores altiores; nonnunquam fere ad ra- dicis colluni plures, ut novi cespitosi caules, circumnascuntur, dicho- tomi, cauleque primario longiores. Flores paniculato-subcorymbosi, ante anthesin subglobosi, subfarinosi, seu albido-subvillosi, nutantes; pedunculis extremis filiformibus, sub- j)tibescentibus, striatis, 1, 2, s. 3 uncias longis, binis, s. ternis, inae- qualibus, medio centrali longioribus, squama una aliave instructis. Folia suprema ad pedunculorum insertionem sagittata, integra aut inte- gerrima, oiunia pedunculis valde breviora. p 58 PHYTOGRAPHIA Calvx communis duplex, polyphyllus; exterior foliolis 9 ad 12, calyce inlenio fere dimidio brevioribus, acutis, ovato-lanceolatis, costa viridi- l)iis, ihique nudis, ad latera scariosis, albido-subvillosis, insertione et longitudine inaequalibus, patentibus etiam post anthesin, atque cum in- terno calyce persistentibus : intevior foliolis !> ad 1 1, lineari-lantieolatis, aequalibus, quinque lineas longis, unam fere lineam latis, viridibus, ad latera et apicem membranaceis et subvillosis, intus concavis, extue convexis, costa ad usque medium mollibus aculeolis fuscis scabra, in anthesi patulis, postea in pyramidem sulcatam clausis, deiuum in ma- turescentia reflexis. Corolla composita, diametro 12. linearum ad 14; propriae ligulatae om- nes, quiuquedentatae, luteae, radiantes suljtus purpurascentes , calyce iuterno paulo longiores. Stam. et Pist. ut iu aliis congeneribus, sed styli lougi, crocei. Semina subulata, curviuscula, striata, subrufa: pappus simplicissime capillaris, stipitatus, albus, brevior quam seuieu uua cum stipite sup- putatuiu. Heceptacvlvjm plauiusculum, ruidum, punctatum. Floret Martio, et mensibus vernis. Habitat in cultis pinguibus, in solo calcareo-humoso ad agrorum limites, et ad vias circa Conimbricam, Olisiponem, et alibi. Usus: plauta tota amara, et inodora est: pecon non ingrata, et re medica Cichorio intijbo similis. Obs. ln Compositarum naturali Ordine, et maxime in Crepidum genere, Stirpes foliis radicalibus rnncinatis vel oblanceolatis donatae , his et caulinis nimis polymorphae sunt; cum vero insuper bis eaedem habitu nunc glabro nunc diverse pubeseenti varient, species veras a falsis seu varietatibus eruere valde difficile: nostra Crepis iu pari casu est; atta- men, ni fallor, ab omnibus hucusque cognitis congeneribus, quibus ex pappo altius stipitato, (seu Barkhausiis Moench et Oecandolle) plus af- linis, specifice differre videtur. DiHert 1." a Cr. taraxacifolia praesertim caule erecto superne foliato, nec scapis adscendentibus basi solum fo- liosis, foliis radicalibus saepe runcinatis oblanceoiatisve, glabris, nec omnibus runcinato-pinnatitidis, hispidis. Differt 2.° a Cr. apargiside praesertim foliis caulinis non lineari-kmceolatis, nec superioribus sub- decurrentibus, caule ramoso, plurirloro, calycis externi squamis pluri- bus, nec hispidis nec subulatis, glabris. Diftert 3° a Cr. vesictvria, jn-.i- sertim defectu bractearum, et calycis squamis exterioribus non subro- tundo-ovatis. Differt4.° a Cr. scariosa, praesertim calycis externis folio- lis non longitudine internorum. Differt 5.° a Cr. alpina, praesertim cau- le ramosiore duploque altiore, calycis externi sqnamis non scarioso- aridis, nec interni hispidis. Diftert G.° a Cr. Sprengeriana , pra?sertim foliis caulinis non ovatis nec ciliatis, calycibus non sparse pilosis, fo- liolis exterioris non linearibus, seminibus non transversim sulcatis, pappo piloso, uec plumoso, quem ipsi assignat Allionius, nam stirpem hanc nuspiam in Lusitania vidi nec alibi vivam. Diftert tandem a Cr. macrophylla praesertim foliis inferioribus non ovato-oblongis, uec pilo- sis, calycis externi squainis non ovatis, neque interni brevissiiue hirsutis. LUSITANIiE. 59 •V. PENTANTHERIA MONOSTYLIA. 27. ANTHEMIS repanda. A. foliis simplicibus; radicalibus spathulatis, crenatis, glabris; caulinis oblongis, obtusis, sessilibus; caule simplici; pah is icccptaculi aristatis. Brot. Flor. Lusit. A. (rrpanda) 1'oliis simplicibus ovato-lanceolatis, repando-crenatis. Lin. S/jcc. pl. \1G'1. Chrysanthemum Lusitanicnm Agerati folio. Toum. Inst. R. Herb. 49. Chrysanthemum parvum, seu Bellis lutea parva latifolia? J. Bauh. Hist. Fl. 3. p. 105. CHRYSANTHEMUM Bellidis folio serrato, elegans. Grisl. Vir. Lus. n. 335. Hadix ad collum crassitudine pennte anserinae, inferne ramosa; annua, aut interdum biennis. Caclis erectus, glaber, ut tota planta, striatus, subangulosus, simplex uno alterove ramo, raro simplicissimus; pedalis aut sesquipedalis. Folia radicalia spathulata, ab apice fere usque ad basin profunde crena- ta, s. serrata, saturate aut aliquoties atro-viridia; caulina altema, oblonga, crenata, obtusa, sessilia; ex illis tamen et istis nulla vere repanda. Flous:s pauci, ad quatuor, terminales, solitarii, semiglobosi, raro sub- globosi. Calyx imbricatus, foliolis superioribus et intimis apice scarioso-mem- branaceis. CoROLLA composita radiata, oinnino lutea, et persimilis illi Chrysanthe- »n Myconis. Flosculi radii sa;|)e stylo mutilati. In disco et receptaculo convexo paleae aristata;, arista lutea, et super flosculos exserta in an- thesi, P2 60 PHYTOGRAPHIA Semina tetragona, radii squamis coronata (interdum quatuor, quaruni duiB acutissima>, et quasi in setas breves desiuuut); disci sa>pius apiee nuda: cuni vero receptaculuin paleis perpaucis variat, tuuc Seinina disci menibrana ad basin tubulosa, dcin cochleariloruri, denticulataque coronantur; shnilique, quauquam longiori, illa radii. Habitat in dumetis sabulosis montosis circa Conimbricam, in Caparica trans Tagum, et alibi in Beira et Extremadura. Flor. Jun. Julio, Augusto. Usus ignotus : attamen ex sapore amaro planta non contemnenda. Obs. \.° Setnina radii sspius abortiunt; nec pauca etiam in disco, maxi- me ob insectorum morsus. Obs. 2.° Planta primo intuitu similis Chysayithemo Myconis, cujus forte hy- brida proles ; sed saturatius viridis, paleisque florum sat diversa. \ LUSlTANIiE. 61 PENTANTHERIA MONOSTYLIA. 28. ANTHEMIS fuscata, Lus» Margaca fusca: Margaca, quasi amargaca quoniam amara est. Ant. foliis bipinnatis, foliolis iiliformibus, carnosis, glabris; seminibus subtiu binatis, obtusis, nudis; receptaculi subconici paleis subovalibus, ad margines fusco-coloratis. Brot. Flor. Lusil. A. receptaculis subconicis, paleis oblongis obtusis , seminibus nudis, foliis bipinnatis lineari-iiliformibus, tripartitis. Willd. Spcc.pl. T. 3.p. 2182. Anth. prcecox. Clar. Liuk. Kadix annua, fibrosa, radiculis albis. Caules plurimi ex eadem radice, ascendentes, glabri, ut tota planta (ad lentem tamen vitream subglabri) striati, obsolete angulati, semipedem ad pedem et ultra alti, ramosi, ramis alternis, erectis. Folia alterna, sessilia, erecto-patula, unain ad dnas uncias longa, sur- sum ad flores decrescentia, bipinnata, foliolis setaceis, carnosis, ob- tusiusculis, et leviter mucronatis. Flores ramos et caulem terminantes; pedunculis uncialibus et ultra, erectis, striatis. Perianthioi commune hemispbaericum, foliolis subaequalibus, arcte iinbricatis, glabris', valde scariosis, disco viridi, ovato, acuminato, marginibus membranaceis, membraua arida, fusco-rufa, apice olitusa. Corolla composita radiata, diametro unius unciae. Proprise radii (nume- ro ad 18) albx, ligulatse, Iineari-lanceolatae, apice tridentata?, s. biden- tatae, aut obtusiusculae, ad basin inacula ininima lutescente; tubo coin- presso-marginato. Proprioe disci luteas, infundibuliformes, quinqueden- tatse, dentibus recurvis, basi latiori, ventricosa, apicem germinis tegente. • ■ikmina albida oblonga; faemineis tenuissima, saspissinic abortientia: (32 PHYTOGRAPHIA stigmata in liermaphroditis duo reflexa, apice subcapitato, saepius in- elusa, in fumiueis sapissime castrata, seu nulla. Calyx in seminum maturcscentia laxus, modice reflexus. Semina oblongiuscula, subturl)inata, subrufa, striata, obsolete digona, apice obtusissimo, absque ullo pappo, nrarginc, aut poro. Receptaculum paleaceum, subconicum, longitudine s(|uamarnm radii, aut ipsis brevius; squamce, s. palece obtusse, ellipticse, pallida-, mar- ginibus fusco-rufis, seminibus dimidio fere longiores. Floret Decembri, Januario, Februario, Martio, Aprili, Maio. Habitat in solo raro, et passim in arvis, circa Conimbricam, Olisiponem, trans Tagum in Caparica, et alibi in Beira, Extremadura, et Transta- gana. Usus. Yires Matr. Chamomilhe et Anth. nobilis similes possidere credi- tur; flores enim similiter odori, amari, et acriuscuh sunt. Tota planta pecori ingrata est. Obs. Non confundenda cum Anth. arvensi, aut Anth. cotula; diflert enim ab illis, seminibus nec coronato-marginatis, nec poro tenninatis, pa- leisque latioribus, coloratis, calyce plus scarioso, atque colorato. ln omnibus individuis, quotquot observavi, semper stigmata flosculornm radii castrata, atque nulla semina ^sis erant; existimo tamen ipsomm saltem aliquos interdum perfectis stigmatibus donari, seminaque fx- eunda ferre. Pra-cotius, quam alise omnes congeneres, in Lusitania floret atque fructifera est. LUSITANI^. 63 PENTANTHERIA MONOSTYLIA. 20. ASTER Lusitanus. Ast. caule simplicissimo unifloro, simplicive subtrifloro; foliis glabris, radicalibus spathulatis, apice denticulatis, caulinis lineari-lanceolatis, aliiscpie setaceis, integerrimis, sparsis; calycinis squamis lanceolatis, acuminatis, inxqualibus, corollas disco panlo brevioribus, subvillosis. Aster fuga.v. Brot. Flor. Lusit. Aster montanus flore casruleo amplo. Grisl. Vir. Lus. n. 169. ll.vniK perennis, fusca, crassiuscula, radiculis subtus filamentosis, lon- gissiiuis, fibrata. Cai i.i s annuus, ssepe uuus, rard duo tresve ex eadem radice, teres, striatus, glaber, aut interdum subpubescens, erectus, sex ad duodecim uncias altus, nunc simplicissimus uniflorus, nunc simplex in duos ra- nios aut tres, rarissime quatuor vel plures, divisus, nisi cum a pecore superne roditur; rami patuli, inaequales, uniflori, rarissime in ununi aliumve subdivisi. Folia radicalia in orbem posita, sesquiunciam et ultra longa, spathula- ta, obtusa, glabra, subtus vix manifeste trinervia, apice dentibus duo- bus ad quinque instructa, ibique tres ad quinque lineas lata, cito emarcida. Caulina subsparsa, erecta, infima lineari-lanceolata longio- ra, alia lineari-setacea, sesquiuncialia sensimque versus caulis apicem breviora, glabra, punctata, enervia, integerrima, non aspera nec cilia- ta, apice subpungente, subtus convexiuscula, substriata, supra pla- niuscula, costa inter duos sulculos parum elevata. Pedunculi solitarii, uniflori, terminales, foliosi. Calycis foliola viridia, imbricata, laxe applicata, acuminata, subpubes- centia, lanceolata, unequalia, sensim versus apicem maiora, corollae discuin sub*quantia, cito laxe patentia, persistentia. Corolla composita radiata, diametro sesquiunciali: corollulse disci plu- res, infundibuliformes, hermapbroditse, luteas; radiantes ligulatoe, fae- Q2 64 PHYTOGRAPHIA rnineae sivc neutrse, cseruleae, aut dilute-purpiireae, lanceolatae, vix bi- dentatae, ssepe septeiu aut octo, rarius aovem seu decem. In hermaphroditis germen pubescens, stylus sa?pe longitudine antbera- ruiu lutearuin; stigma bifidum, vix exclusuiu, laciniis lanceolatis. ln radiantibus stigma sarpe deficit. Semina oblonga, subvillosa, angulata, pappo simplici piloso coronata: in radio ssepe oinnia abortientia ob stigmatis defectum; oiunia fugacia, calyce cito aperto, patente. Receptaculum planum, nudum. Habitat circa Monivjunto in dumetis, prajsertim ad viam inilitarcin iutcr Sacelluin de Amciroeira et Carregado ; etiain ad aiistruni nioiitiuni de Cintra inter Alcoitao ct Thermas do Estoril et alibi in Extremadura. Flor. Septeinbri, et Octobri post aquas aequinoctiales. Perenuis. Usus ignotus, nisi ad hortorum ornamentum. Affinis Astcri Aragvncnsi Clar. La Marck\ sed foliis radicalibus non intcgerrimis, caule nullatenus lanato, rloribus pauculis, uno aliove ad tres, nec corymbosis, satis divcrsus. INiinis etiam afhnis Ast. alpino, sed cum eo non confundendus; differt enim prasertim foliis sa?pe oni- nibus glabris, radicalibus plus minusve apice denticulatis, caulinis pluribus, integerrimis, subsparsis; caule non raro subtrifloro, calyci- nisque squamis acuminatis. Hsec omnia ex iteratis observationibus a jne in viva planta recenter factis; nam quse de i|>sa in Flora Lusitana notavi minus congrua, et solutu ex alumnorum fide, qui earn currente passu viderant, tradita sunt. IUSITANI*. £5 PENTANTHERIA MONOSTYLIA. 30. CENTAUREA uliginosa. C. calycibus ebracteatis; squamis apice recurvato-paucidentatis; foliia radicalibus lanceolatis, dentatis, lannginosis ; caubnis paucis, lineari- lanceolatis, infegeifraiis, costa -sotuin decifrrentibus; caule ssepe sim- plicissimo, unifloro. Drot. Fior. Lusit. Jacea lanuginosa palustris, flore purpufeb. Grisl. Virid. Lusit. n. 772. Radix perennis, primo anno subsimplex, dcinde subfasciculata, e collo crasso plnriinas radices succulentas , longissimas , crassitudine fere. penna; anseriuse, proferens. Caulis annuus, angulosus, subsulcatus, erectus, lanuginosus, interdum ad basin hirsutus sublanatusve, priuio anno, et dum radix ad collum adhuc non satis crassa, simplicissimus, pedalis sesquipedalisve, dein- de simplex, duos tresve pedes altus, et ramis duobus ad quatuor, al- ternis, erectis, unifloris, iustructus. Folia omnia basi et apice acuta, lanceolata, sublanceolatave, utrinque plus ininusve lanuginosa: radicalia in petiolum longum, basi latiorem, extenuata, caulinis maiora, quatuor ad septem uncias longa, petiolo supputato, octo ad quindecim lineas in medio lata, aliqua undulata et profunde dentata, denticulata alia: caulina omnia alterna, costa cari- nata decurrenleque; inhina parum distantia, denticnlata tres quatuor- ve uncias longa, breviter petiolata; alia reraota, pauca, sursum sensim decrescentia, media et extrema lineari-lanceolata, integerrima. Flork.s terminahs, in caule simplicissimo unicus, in simplici dno ad quatuor. Peduuculus cylindraceus, striatus, longissimus, erectus, sa> pe aphyllus, interdum uno aliove folio minimo, sessili, paulo supra medium instructus, sub flore ieviter incrassatus, et iui nullis bracteis insti iictus. tANTHlUM commune ovatuui, inferne quatuor ad sex lineas latum, lamosum; squamx iinbricataj, glaberrimce, lucidce, virides, margi- R (36 PHYTOGRAPHIA ne superae e viridi rufae, sursum longiores angustioresque, omties api- ce uon scarioso obtusae, et dentibus quinque ad septem, parura vecur- \is, brevisshnis, simplicissimis, rigidiusculis, laete rniis, termraatse. Corolla composita tubulosa, parum difformis, colore purpurascenti, aut ex ca-ruleo purpureo. Coroli ■ i i propriac bermaplirodilis plurimae in disco, coarctatrc; tubo niiformi, longo, litnbo campanulato, oblongo, quinquefido, laciniis erectis, Hnearibus, aequalibus. Propriae fsemineis sterilibus paucse in radio, recUryae, et ab liermapliroditis diversa; tubo paulo longiori te- nniorique, liinbo profundissime qtiinqueihlo, laciniis paulo angustiori- bus, la\e patulis. Stam: hennapbroditis ut illageneris, purpurascentia. Fscmineis slerili- bus \ix lilaiuontoruin, aut etiam aiuberaruin, qusedam rudiinenta albi- da, soluta. Pist: bermaphroditis germen leviter obovatum ; stylus filiformis, longi- tudine staminum; stigina oblonu'um, c\ liudraeetun , purpurascens , apice prominenti bifidura, basi nodulo instructum. Fssmineis sterilibus germen ininiinuni, macrum, cito emarcidum; stylus et stigma ut iu hermaphroditis, sed crassitudine et longitudine minori. Peric. nulluin: calyx connivens in formam ovato-subglobosam. Semina hermaphroditis oblongiuscula, compressa, lucida, obtusa, sub- cuneata, leviter arcuata; nonnulla, ob nimiam flosculorum inter sese coarctationem, abortientia. Pappus setaceus, semine dimidio brevior, setis inajqualibus, fragilibus, cadncis, lente visis serrulatis. Fsemineis nulla. Receptaculum setosum. Tlubitat in uligiuosis circa Conimbricam, Loimua. Mirunda do Corvo, et alibi in Beira, etiam iu Cintra et alibi in Extreraadura. Flor. Jun., Jul., Augusto. Peren. Tota planla amara est; flores leviter odori. Oos. Media inter Centaureas squamis calycinis dentato seu serrato-cilia- tis, et illas squamis calycinis palmato-spinosis: nec confundenda cum Centaur. unijlora, phri/gia, vel monlana, a quibus satis diversa, ut ex supradictis patet. 'LUSITANIiE. 6 PENTANTHERIA MONOSTYLIA. 31. SERRATULA conifera. S. calycibus scariosis strobiliformibus; foliis radicalibus lancpolatis, in- ferioribus et raediis ssepe pinnatifidis, snmrnis integris, omnibus sub- tus albo-tomentosis; caule brevi , simplicissimo , simplicive; doribus omnibus hermaphroclilis , uniformibus ; pappo pluinoso , seminibus scabiiuscuiis, paleis receptacuii angustissimi:'. ialrea pitycephaia, calvce elongato; caule brevissimo, nnifloro, fo- lioso ; foliis inferioribus pinnatifidis ; superioribus basi pinnatifida : summis integris; omnibus supra viridibus, subtus albo-tomentosis. Brot. Flor. Lusit. Centaurea conifera, ealvcibus scariosis, foliis tomentosis; radicalibus lanceolatK cauliuis pinnatiridis; caule simplici. La Murck JJic. Tom. I. pug. (Jtio. et Hilld. Sp. pl. 3. pag. 2307. Leuzea Dccandollc, La Marck Encycl. Suppl. Tom. III. pag;. 346. Jacea montana incana, capite pini. Bauh. Pin. 272. Raii Hist. 329. Mo- ris. Hist. J. p. 141. Sec. 7- t. 26. f. 19. Milltr Dict. t. 153. Jacea montana capite magno strobili. J. Bauh. Hist. PL Tom. III. pa8 PHYTOGRAPHIA Foma radicalia oninia saepe lanreolata integerrima, interdnm nonnnlla cauli proxima pinnatifida; caulina pauca, inferiora ad uscjue daedium ctfulis ssepe pinnatifida, raro lanceolata utradicalia; superiora minora raro pinnatifida, Baepe lineari-lanceolata, integerrima; omnia suptus in- cano-tomentosa. supra viridia : ramea similia. Bracte^ sajpe nnllx, interdum dno triave folia, paulo infra calycem, lanceolata, floreque paulo longior.i. Calix magnus, diametro fere nucis juglandis, s^pe conicus, interdum in siccioribus ex cOnico oblbngns, squamosus; squamse imbricatae, in- teriores sensim angustiores et longiores, externx latiores apice ovato, scarioso, arido, ex rufo fusco, iisso, s. lacero. Corollul.e omnes tubulosas, radiantes vix longiores, et form;'i illis disci similes: flosculi oinnes tam in diseo quara in radio hermaphroditi ; in utrisque germina et reliqua pistilli perfectissima sunt; si vero in radio et disco interdum germina plurima abortiunt, hoc solura, quia ab aliis vicinis nimis prciuuulur et suffocantur, non autem ob pistilli parlium imperfectioneui. Receptaculum plamim , punctatum et paleis angustissimis numerosis latitudine longitudineque inasqualibus, basi contiguis, instructum. Semina obeoniea, compressa, subquadrangula, scabriuscula, subtuber- culata, ex ferrugineo fusca, pappo sessili, dentato subplumoso, corona- ta. Ssepe tam in radio quain in disco nonnulla abortiunt, et interdum in utrisque pauca fertilia. Hab. in solo raro dumetorum, interdum in subhumidis humosis, cirea Catanhede m Beira, Gjntra, Arrabida in Extremadura, Monchique in Algarbiis et alibi. Flor. Junio, Julio. "Obs. 1." Planta inodora, sed amara maxime in foliis, quje nimis, pro loci varietate, polymorpha sunt, ideo diversa a C. conifera Lin. spe- cies facile credita; ad illam tamen, ex observationibus iteratis aman- dandam esse existhno. In siccioribus calyx nonnunquam cylindracee elongatur, et cum semper omnes flosculi hermaphroditi sinl, seminum pappus denticulato-plumosus, receptaculum paleaceum, ac ideo Ser- ratulis plus afhnis quam Centaureis, ab istis eam sccernere, et cuni Serratulis cor.jungere non improprium esse videtur; nec obstat calvcis scariosi alfinitas cum illo nonnuilarum Centaurearum, nam haec sola nota parvi sane momenti est. In hac stirpe, Leuzea a clariss. Decan- dolle recenter nominata, Calycem sphasricum, nuspiam in Lusitania usque adhuc observasse fateor; sed seniper subgloboso-conicum aut ventricoso-subcylindraceum. Obs. 2.° Variat receptaculo paleis minimis piliformibus , post authesin eianidis, instructo, et pappo brevissimis villis plumoso. LUSITANIiE. 60 PENTANTHERIA MONOSTYLIA. 32. CEttTAtJREA Tagana, Lus. Rhaponlicc, s. Rhapontis da terra. C. calycibus scariosis: foliis radicalibus laiiceolatis, obtusiusoulis, ser- ratulis, utrinque glaberrimis, cauliuis aliis integris, aliis ad basin le- \iter pinnatifidis. Brol. Flor. Lusil. C. calycibus scarrosis, squamis subrotundis integerrimis, foliis oblongis, glabris, radicalibus, serr-atis, caulinis basi incisis. Willden. Sp. Pl. Tom. III. p. 2305. C. maius 2. folio non disseto. C. Bauh. Pin.p. 117, C. magnum alteruni. Dodon. Ilist. purg. latin.folio. 117. C. maius 2. sive Lusitanis Tagi accolis Rhapontis, hoc est Rhaponticum nominatum. Ctus. Hisp. tt Hist. post. 1. 4. p. 9. « C. maius alterum, folio integro. J. Bauk. Hist. Pl. Tom. III. p, ^l.figi tolerabiliter bona. C. maius alterum Clusii, Rhaponticum officinarum, (sedfalso.) Grisl. Vir. Lus. n. 1244. Radix perennis, valde crassa, longa, inferne ramosa, dura, cortice den~ so, extus nigra, intus llavescens. i v les ex eadem radice solitarii, seu pauci, pedales, sesquipedales et ultra, erecti, subdexuosi, angulati, striati, glabri, ut tota planta, ra- ui is paucis, alternis, erectis, simplicibus. Foli v radicalia, plus minusve semipedem longa petiolo supputato, ses* quiunciam lata, utrinqne glaberrima et intense viridia, erectiuscula, inti rdiim undulato-intorta, serratula, obtusiuscula, lanceolata, petio- latu; petioio lainma breviori, mediocrive, canaliculato, ad insertionetn V II-Y TOGRAPniA latiori, striain, lanuginoso. Caulina alterna, pauca; inferiora attenuata in petiolutn breyem, semiampiexicauleui, quoad ccetera radicalibu&si- miiia; superiora sessilia, semiamplexicaulia, nunc integra, nunc ad basin aut infra roedium inciso-pinnatifida, laciniis acutis, erecto-patu- lis, iutegerriuris, infefrne senfeim minoribus, patcutioribus. Flores pauci, evecti, caulem et ramos terininantes. Calyx ovato-conicus, squamis imbricatis, glabris, nervosis, obtusis, apice terminato mernbranis ecariosis, mtegris aut bitido-laceris, exterio- ribus ovatis, internis ovali-oblongis. Corolla composita tubulosa, snbnnifonnis, ex albido flava. Flosculi hermaphroditi fertires plurimi in disco; bermapbroditi masculi et neutri in radio pauoiores, duplici ordine, illi interno, isti externo squamiscalycinis Contiguo, *iii. "Corollula propria bermapbroditis fxcundis tubo filiformi, longitudine calycis, limbo ventricoso, quinqnestriato, erectkrseuld, terminato iaci- niis quinque setaccis, erecto-patulis: propria hennaphroditis abortivis ibnua ct duratione illis di>ci consiroilis: propria faemineis abortivis, seix neutris ejusdem cum aliis fere dtitudinis, prajcocius marcescens, tubo tenuiori, limbo obliquo, paulo breviori et graciliori, laciniis tenuiori- bus, asqualiter iuter sese, sed profundins, quam in aliis, divisis. Hermaphroditis fecundis staminum filamenta alba, barbata, longitudi- ne limbi; anther. 2383. GymnOstyles stolonifera. Juss. Vid. Ann. Mus. Paris. 4. pag, 262. el La Marck Encycl. Suppt. Tom. II. j>ug. 872. Hadix annua fibrosa sub florum receptaculis , ibique stolonifera; stolo- nes filiformes, pauci, glabri, brevissimi, semiunciam ad unciam, raro ultra, longi. Folia in orbem et sub florum receptaculis posita, copiosa, glabra, seu interdum subpubescentia, ssepius quinquefido, s. septemfido-pinnatifi- da, nonnulla trifida, laciniis minimis, lineari-lanceolatis; petiolata, pe- tiolo ex semiuncia ad unciam longo, interdum pubescenti, ac lamina folii duplo, et ultra, longiori. Flos compositus, radicato-sessilis, convexus, diametro 4. s. 5. linearum. Flosculi omnes lanugine quasi aracbnoidea involuti; faeminei pluriini in radio et disco (40 et ultra;) masculi in centro disci pauci, septem, octo, femineis paulo breviores. Perianthium commune simplex, squamis undecim, s. dnodecim, lan- ceolatis, ex viridi flavescentibus, fere glabris, latitudine inaequali, at- que aliis fllosculorum iongitudine, aliis vix longioribus, omnibus per- sistentibus. Periantbium propriura margo membrauaceus , parvus in apice germinum, persistens. Corolla propria faemineis nulla, nisi epidermis crassiuscula pro illa ha- beatur, ex pallido virescens, pilosa, stylo arcte adhaerens: propria mas- culis infundibuliformis, lnnbo scepe trifido, rarius quadrifido, denti- busovatis, obtusiusculis, ora marginali purpurascentibus, inferne al- bida, ad apicem lutescens. Masculis antherae 3. s. 4. coaliue, inclusae: LUSITANIiE. 73 stylus cfaasus bfevis; stigraa orbiculare, subpeltatum, tenuissimuni, hyalinum; germen vix ulluin et quasi pedicellum minimum exsuccum effingens. F.lmineis gerincn subcuherrtnm, ad basin glabriusciilum, sitperne ns- que ad basin styli lanatuin; stylus setiibrinis versns basiu crassior la- natusque, virescens; stigmata duo, capillaria rigidula, brevissinia, patula, cum stylo persistentia. Si.Mix.v plurima, glabra, coniprcssa, cuneiformia, s. obovato-triangula- ria, angulis supericrnbus mucronatis, calyce iueihbranaceo et stylo co- ronata, absque pappo, longitudinaliter utrinque alata; ala: angustae, iu- tus rugosse, seu interius nieinbranulis ■minimis transversalibus scabrse. RecbptAculum liudinn, convexiusculum, subpunctatuui. ■Florct hyeme, et interdum etiam Aprili. Habitat in Extremadura, Transtagana, et Beira; occurrit in terris hu- mescentibus, maxime cretaceis, in viis stratis, inter petras, tempore byemali, circa Olisiponem, Conimbricam et alibi; passiin in Horto Coniinbricensi, et Olisiponeusi in Ajuda sito. Usus ignotus: planta insipida et inodora est» Kota. Planta minima est, et inter difficiliorcs mihi etiam fuit examinandi, ut cel. Linnaei iilio Hippia minuta, cui valde affinis. In anthesi, stig- inata cutn stylis omniuiu iaemiiieorum flosculorum, nocte, atque die tam ad umbram quam ad solem, cestro venereo seu pollinis effluviis halituosis excitata, ad sitos centro mares, ipsa mutuo appetentes, con- nivent. 74 PHYTOGRAPHIA g £ PENTANTHERIA DISTYLIA. 34. OENANTHE apiifolia. Lus. Embude. (E. foliis radiralibus et caulinis bipinnatis tripinnatisve, supremis pinna- tis; foliolis omniuin saepe eitneiformibus, inciso-denticulatis, striatis ; involucri uuiversalis paucis, subulato-setaceis; fructu oblongiusculo , striato, subtereti; succis vasorum nullis coloratis. JJrut. Flor. Lusil. (E. Lusitanica, apiifolio ct odore. Tourn. Jnst. R. Herb. 313. (E. bulbosa maxima apii palustris facie. Grisl. Vir. Lus. n. 1072, (E. apiifolio, Tournefort. Sabbati Hort. Rom. Vol. V. Tab. 84. Radix perennis, grumosa, unguibus s. tuberibus fnsiformibus, albidis-, spitliamaeis, crassitudine digiti et ultra, iu fasciculum congestis, succo nec lacteo, nec croceo, sed aqueo. Tubera, seu napuli, singulo anno putrescunt, novis aliis exortis. Catjlis solitarius, frstulosus, tres ad sex pedes et ultra longus, unum ad duos digitos ad radiccm crassus, erectus, teres, nodosus, glaber, ut tota planta; inferne purpureus , sulcatus, angulatus, superne viridis, striatus, subflexuosus, subramosus, ramis consimilibus, alternis, erectis. Folia radicalia pinnata aut soepius bipinnata; caulina inferiora et media bi seu tripinnata, interuodiis longiora, petiolo communi subtereti, spongioso, sulcato, basi lata, nervoso-striata, subvaginante; petiolis partialibus oppositis; foliolis ssepe omnibus cuneiformibus, supra satu- rate viridibus, striatis, snbtus venis prominentibus, incisis, denticula- tis, dentibus obtusiusculis, mucronatis, impari trilido; omnia alterna, patentia, seu reflexiuscula, sensim versus apicein caulis et ramorum decrescentia, ubi alia pmnata, bipinnata alia, pinnulis laciniatis, laci- nulis cuneatis, angustis, paucidentatis. L U g I T A N I & 75 Plores umbellati; umbellx erectae, caulem et ramos terminantcs. (Jmbella Uuiversalis florens planinscula, fiuctlfera convexa, seu soiiii- bosa, multiplex, radiis 16 ad 32, striatis, iuaequalibus, unam duas- que aucias et ultra longis. Partialis con^osta, radiis 30 ad -50, glabris, compressiusculis, hsvibus, brevibus, exteriofibus tres seu quat/uor li- neas longis, sensim ad centrum decrescentibus, ubi subuulii vel nulli. Involi crum universare paucifolium, foliolo uno alterove ad qninque (ra- rissime unicum caducum in umbella primaria) ipsis ineequalibus, inte- gerrimis, suhsetaceis, liorisontabbus, att redexis, omhibus umbella valde brevioribus, marcescentibus, aut interduin cadueis. InvolUCRUM partiale polyphyllum, foliolis novem ad qnatuorderim , acutis, sublanceolatis, nateutibus, umbellukt dimidio bre\ioribus, mar- cescentibus. FosculI radii maseuli, abortivi; disci berniapliroditi, saepius fere omnes fertiles, in uinbella primaria. Peuianthivm proprium quinqucdentatum, dentibus subulatis, externis maioribus, persistens. Couolla universalis alba, difformis, radiata. PropRia pentapetahi, radii petalis maiorihus, ineequalibus, infiexo eor- datis, apiculo uncinato. Propria disei petalis subaequalibus, etiam in- ricxo-cordatis. Stam. Filamenta eapillaria. alba, patentia, corolla fere duplo longiora. Antherae biloculares, subrotundce, atrdpurpureae. Pist. Germen in masculis vix ullum, sed receptaculum sub perianthio leviter incrassatum; Styli et Stigmata desunt, eorumque loco tubercu- la duo alba carnosa in centro. I\ bermapliroditis Germen oblongiusculum , teretiusculum , glabrum, striatum; Styli duo tuberculo conico affixi, in anthesi albi, inprimis erecti, dein rerlexi, longitudine corollx, post anthesin grandefiunt, vi- h acunt, erectique persistunt: Stigmata obtusiuscula, quasi duo puncta hvalina. 'Fructus oblongiusculus, subteres, glaber, striatus, duas fere lineas lon- gus, iuiain crassus, perianthio et stylis longis erectis coronatus, bi- partibilis. INA duo, hinc fere semiteretia, 4-sulca, quinquecostata, costis he- betatis; inde plana. Floret Maio, Junio. T 3 76 P II Y T O G H A P H I A ffabitat freqnens ad rivorum margiues et in umbrosis humectis, ad Mufti dam prope Conimbricam, circa Olisiponem, per \icos de Almada, Cin- tra, Setubal, et alibi in IJeira, et Extremadura. Planta nimis GHnan. crocaia aflinis, sed cnm ipsa non confundcnda, nam ultra alias dillercutias iu dcscriptione datas, differt etiam involu- cri foljolis ad o, succis semper aqueis, nec croceis aut lacters tam iu radicibus quam caule, qui nunquam rufus, uec folia omnia obtusa subsequaliaque sunt. Usus. Planta pecori iuvisa et vix a capris duln tenera pascitur: semina amara, leviter aromatica et acriuscula sunt; folia odore et sapore, sicnt et liabitu, ad ilia Apii graveolentis silvestris accedunt: radix acris, ve- rtenifera piscibus experientia piseatorum ad Mundam, qui ea contusa ad illos veneficandos, stupefaciendos, sicquefacilius capiendos, utuntur. Obs. 1." Occurrunt etiam individua omnino mascula in solo sicco, seu . parum humecto; dantur etiam noiinulla nmbellis aliis masculis, aliis polygamis. Variat ad Mundam foliolis omnibus sublinearibus vel linea- ri-lanceolatis, oblongis, angustis, habitu pauld minori, creteroquin om- nino similis, quae proles degenerata, nec ut species distincta seu pro (En. peucedanifolia maxima habenda videtnr, habitat enim simul cum priori latifolia, et ex ipsius semiuibus cxoriri dicitur, ut nostrum Am- mi tenuifolium ex Annmoslalifolii seminibus. Obs. 2." Variat etiam foliormn radicalium et aliorum ad ima caulis foliolis ovatis obtusis, seu ovato-subrotundis , aliisque rotundato-cuneatis, omnibus obtuse denticulatis, et parum fissis, supcrioribus autem us- que ad apicem semper plus minusve cimeatis, uec ullis liuearibus aut sublinearibus. LUSlTANIiE. 77 :\. PENTANTHERIA DISTYLIA. 35. LASERPITIUM thapsiceforme. L. eaule subnudifolio, simplici, glabro; foliis radicalibus tripinnatis quaterpinnatisve, foliolis glabris, subnitidis, subcuneatis, lnultititlis, lacinulis extremis minimis, setaceis, acutis; involucri polyphylli folio- lis viridihus, lineari-lanceolatis; umbella convexa, partialibus semiglo- bosis; fructus lineari-oblongus, alis octo, quatuor latis, undulatis. Brot. Flor. Lusit. Thapsia apii folio Lusitanica, fjstidissima, flore albo. Tourn. J. R. H. 32G. Thapsia latifolia media secunda, s. Turbith album. Grisl. Vir. Lnsit. n. 1383. Laserpiticm (gummiferum) glabrum , foliis planis; foliolis angustis^ acutis, rigidulis; umbellulis hemisphairicis, distinctis; corollis cau- didis. Desfont. Flor. Allunt. 1. pag. 254. tab. 72. Radix perennis, longa, crassitudine digiti et ultra; cortice crasso, ex- tus fusca, intus alba. Caulis solitarius, glaber, striatus, sesquipedalis, bipedalis et ultra, in- fcrne digiti crassitudine, fere aphyllus; ramis paucis (3. 4.) erecto- patulis, ssepius simplicissimis, alternis. supremis interdum oppositis, caule elatioribus; calore atstivo raro in Lusitania superne ad umbellas succum glutinosum graveolentem exsudantibus. Folia radicalia pedem sesquipedem et ultra longa, arcte prostrata, tripin- nata, s. quaterpinnata, pinnis primariis laxis, oppositis, extremis par- ms, alternis, sessilibus, glabris, viridibus, subcuneatis, minutissime rissis in laciuulas setaceas, brevissimas, acutas: petiolus communis et partiales subteretes, leviter striati, subtus ad apices scabriusculi; com- niunis liasi lata inembranacea, caulem subvaginans, et ad inferiorutn partialium insertionem supra carinatus, cseterum Ixvis aut iuterdum caualiculatus, ut petioli partiales. v 78 PHYTOGRAPHIA Folivm unnm alterumve caulinum, ad sesquiunciam du&sve uncias su- praradicem, consimile radicalibus, sedminus; superiora infra ramo- rum iusertionem parva, bjpionata, s. pinnata, membranaceo petiolo sesquiuaciali minora. I mbell^e cniilcm et ramos terminantes: universalis convexa, seu hemi- spheerica, magua, radiis 18 ad 28, viridibus, sesquiunciam, duas un- cias et ultra lobgis, sUbaequalibus; paftiales inter sese inaequali distan- tia remotae, semiglobosae, radiis pafcto adbuc nujinerosioribus , ex al- bido viridibus, 4, s. -3. liueas longis, subaequaiibtts. Involucrum universale polyphylliun, foliolis (>, 10, 12, parvis, ad se- miiiuciam Iongis, subaqualibus, viridibus, acuminatis, lineari-lanceo- latis, concavis, reflexis, deciduis: partrale polyphyHum, foliolis ad 12, setaceis, inaequalibns, aliis longitudine radiorum, aliis minoribus, loimioribusve, marcescentibus. ■&« Flosculi Umbelkv primarise fere omnes hormaphroditi, pauci enim mas- culi in centro umbellularum observantur; at in uinbellis ramorum pau- ci fertiles, cum oumes fere masculi sint. Perianthium proprium quinquedentatum , dentibus ovatis , acuminis- simis. Corolla propria, petalis albis, glabris, inflexo-emarginatis, introrsum carinatis, sequalibus. Stam. Filamenta alba, corolla longiora, apice incurvo: antherae flaves- centes (purpureas nuspiam vidi.) Pist. Germen obovatum, angulatum, striatum; Styli albidi, erecto-patu- li, corolla longiores, reflexi, marcescentes: Stigmata crassiuscula, ob- tusa. Fructus glaber, oblongus, subfiilvus, compressus, calyce coronatus. membranis octo longitudinalibus alatus. Semina Fructui conformia, unam lineam lata, 4, s. 5. longa, hinc sub- plana leviter lineata, inde subconvexa, qnatuor meinbrauis instructa, duabus niaximis undulatis, supra et infra emarginatis, dnabus dorsa- libus minimis, omnibus lineis interstinctis ita, ut quodlibet semen, ul- tra lineas duas marginales canaliculi, quo receptaculo sotaceo adhaere- bat, novem juga habeat, quinque pritnaria fere obsoleta, et quatuor secundaria elatiora, alata, et cum primariis alternantia. Floret Junio, Julio. Habitat in solo macro, sabuloso, ad Conimbricam et ultra Tagum in pi- netis de Almada et Caparica. LUSITANIiE. 79 Usus: Semina amaricantia et aroniatica snnt; folia graveolentia; radix amara, acriuscula, aromatica, nauseosa; ejus succus albidus: unde vires in Medicina nou spemendse facile inferuntur, etsi caute adhiben- da, cuui planta virosa uiilii esse videatur. Nota. Radii nmbellarum fructiferi fere duplo grandescunt. Inveniuntur iudividua, quorum umbeila primaria, seu terminalis caulis, omnino fer- tilis est, et iiiterdum radio unu prolifera. E.v tluobus semiuibus aliquo- rum fructuum nonnunquam unum macrius, curvum, cum alis latera- libus duplo minoribus, quain in alio opposito. Planta, etsi Tliapsiis affinis, ab illis tamen lloribiis albis et involucris polyplijllis satis dif- fert. V 2 "/•\ 80 PHYTOGKAPHIA $ PENTANTHERIA DISTYLIA. 36. PIMPINELLA bubonoides. Lus. Saxifragia do Reino. "P. foliis raclicalibus bi tripinnatisve; caulinis mediis alternis, compositis, petiolo latissimo dnplo brevioribns; supremis simplicibus, oppositis. aut terno-verticillatis; caule ramosissimo-paniculato; umbellis numero- sissimis; seminibus villosis. Brot. Flor. Lnsit. Apium Macedonicum Lusitanias, Lusitanorum Saxifragia. GrisL Virid. Lusit. n. 124 Apium Lusitanicum rotundifolium? Tourn. I. R. II. 305. IIoc synonymon potius hic spectat, quam sequens. Smyrnium Lusitanicum, minus, Apii foliis, (/. R. H. 316.) quod ad nostrum Sison sylvaiicum attinere videtur. Radix perennis, longa, ramosiuscula, crassitudine digiti et ultra, ex- tus viridis, intus alba, sapore acri. Caulis annuus, saepius solitarius ( interdum duo, tres, quatuorve in ra- dice annosa) erectus, subflexuosus, teres, striatus, glaber, dodranta- lis, pedalis, sesquipedalisve, ex imo ad apicem ramosissimo-panicula- tus; rami patentes, glabri, alterni, subdichotomi, ad apicem caulis duo oppositi, s. scepius tres verticillati, raro 4. Folia radicalia in orbem sita, opposite bipinnata, rarins tripinnata, om- nino glabra, foliolis dilute viridibus, subglaucis, sessilibus, inaequali- bus, multiformibus, aliis obovato-cuneatis, aliis ovato-rhomboideis, nonnullis fere trapeziformibus, pauculis ovato-subrotundis, omnibus crenatis, oppositis, ad basin tamen primarum pinnulariun unum sem- per solitarium, imparibus maioribus, incisis; petiolus communis gla- ber, striatus, ad usque medium plano-convexus, inde ad apicem sub- teres, leviter canaliculatus, ad basin lato-membranaceus. LUSlTANIffi. Sl Folia caulina omnia alterna (nisi in apice caulis, ubi duo opposita, s. tria verticiilata) infima radicalibus similia, sed minora, reHgua parva, siirsum sensim decrescentia; niedia, sicut etiam inferiora rainea, brevis- sitne pinnata, seu quinquefida, demuiu trifida laciniis minimis : petio- ]us latissimus, oblongus, membranaceus, spathgeformis, lineatus, fere amplexicaulis, lamina folii duplo triploque maior, exsiccatione revo- lutus; folia suprema stipulseformia, acuta, ovato-lanceolata, glabra, margine scarioso, apice exsiccatioue revoluto. Umbelle terminales et laterales, numerosissimae, omnes ante floresceii- tiam nutantes; pedunculi iiliformes, striati , prope umbellam subpu- bescentes, illa longiores. Involucra, universale et partiale, nulla; (rarissime foliolum unum ad umbellam universalem solam in sexcentis observatur.) Umbella nni* versalis subplana, pauciradiata, radiis tribus ad septem, patulis, in- sequalibus, subpubescentibus; partialis radiis 5 ad 9, patentibus, in- aequalibus, pubescentibus. Flosculi omnes hermapbroditi, fertiles. Perianthium proprium vix notabile. Corolla fere clausa, petalis albis, aequalibus, inflexo-cordatis, extus pubesceutibus. Stam. Filamenta capillaria, alba, erecto-patula, corolla duplo longiora: antherae albse, didymsc, subglobosa;. Pist. Germen ovato-subrotundum, striatum, pubescens, ex viridialbi- dum; styli albidi, erecti, corolla paulo longiores ; stigmata globosa, hyali colore. Fructus ovato-subglobosus, villosus, lineam fere latus. Semina hinc convexa, villosa, obsolete dorso trijugata, iude leviier con- cava. Floret Julio, et Augusto. Habitut in sabulosis, solo macro, arido : occurrit ultra Tagum ad pine- ta per vicos de Almada et Caparica, et passim ad sepes prope Couim- bricam et alibi in Beira, Extremadura et Transtagana. Usus : Folia leviter aromatica sunt, et a rusticis ut oleracea usitata. Nota. Planta Bubonis speciebus afiinis, sed involucra et involucella nul- la earn satis ab ilbs distinguunt. Sl2 PHYTOGBAPHIA PENTANTHERIA DISTYLIA. 37. D A U C U S meifolius. ]). foliis pinnatis, pinnis mult;partitis, laciniis setaeeis, glabris; canle simplici, pilis retroflexis hispido; mvolucri foliolis ad apicem trihdis quinquefidisve, margine membranaceis; seininilms liispidis. Brol. Flor. Lusit. Caucalis Lusitauica Mei folio. Tourn. I. R. II. 323. Gingidium, sive visnaga pumila montana Lusitauica. Grist. Vir. Lus. n. 117. Daucus (crinitus) foliolis verticillatis, multifariam pinnatitidis, rigidulis, acutis; involucris apice multipartitis; semine crinito. Desfont. Flor. Atlant. J. pag. 242. tab. 62. et La Marck Enc. Suppl. Tom. II. pag. 117. CEnanthe altera minor, africana. Parkins. Thcatr. 1333. Radix perennis, fusiformis, cortice subflavescenti, sublactescens, infer- ne ramosa, sesquipedem ad duos pedes et ultra longa, pennse anserinap aut digiti ad colluin crassitudine. Caules solitarii, aut in radice annosa plures, pedales aut bipedales, iii- ferne crassiludine penns; gallinarioe aut anserinac, erecti, subflexuosi, teretes, striati, hispiduli, pilis niinutis retroflexis, paweifeKi, genicula- ti, e basi ad apicem dicbotoniosnbiamnsi, ramis paucis, 3 ad 5, re- motis, erecto-patulis, simphcibus, aut siinplicissimis. Folia radicalia procumbentia, pinnata cumimpari, 4 ad 8 uncias lon- ga; pinnis oppositis, subsessilibus aut sessilibus, 5 ad 10 tmeas lon- gis, binato-muitipartitis, squnrrosis et. quasi verticilla tingentihus, ad apicem folii decrescentibus; laciniis omnibus setaceis, glabris, sulco exaratis, extremis bifurcatis, mucronatis: petiolo communi subtereti, canaliculato, striato, glabro, ad ima hispidulo, et lata basi membra- nacea iustructd L U S I T A N I JE. Caulina similia; sensim versus caulis apicem decrescenta, basi amule- xicauli, subvaginante. Umbell.e caulem et ramos terminantes, erectjo, pednneulis longissimis. Umbella universalis diametro sesquiuneiaii, biunciali, et ultra, plana, post aTithesin coniiivens, coucava; radiis I8ad39„ teretibus, stnatis, scabris, externis unciam sesquiunciam seu paulo ultra longis, ad cen- tniiu seiisim deerescentibus, onmibus albido-vhidibus, fructiferis om- nino viridibus. Paxtialis consiniilis; radiis duodecim ad triginta, pau- cioribus tamen in umbellulis centralibus, cxternis tres lineas longis, scabriusculis, albidis. Involucrum universale polypliyllum; foliolis 6 ad 11, umbella dimidio triplove brevioribus , patentissimis aut reflexis , Hnearibus (lineam s. sesquiliheam latis) glabriusculis, marginibus albido-membranaceis, ci- liatis, involutis, apice tri, quadri, quinquefurcisve, ante anthesin seb- pius purpurasceatibus ; lacinulis setaceis, peracutis, recurvatis, indi- visis, raro bifurcis. Partiale longitudine umbellulae, seu panlo brevius, foliolis 7 ad 9, nunc omnibus lineari lanceolatis, indiyisisque, nunc aliis indivisis, aliis linearibus apice trifurco, patentissimis s. refiexius- culis, marginibus, ut involncri uuiversalis foliolis, ante anthesin pur- purascentibus; persistentibus. Flosculi radii cum centrali umbellularum hermaphroditi fertiles, disci plures saepius masculi abortivi; rarissime fereomnes hermaphroditi fer- tiles in umbella primaria; flosculus centralis iu umbella universali nullus. Perianthium proprium quinquedentatum, dentibus incequalibus, acu- tis, maioribus longitudine fere tuberculi styliferi, persistentibus. Corolla universalis subradiata; propria petalis quinque, inflexo-corda- tis, in radio subaequalibus, interdum subtus purpurasceutibus, in dis- co sxpius sequalibus. Stam. Filamenta capillaria, alba, patentia, corolla duplo longiora. An- theia: subrotundse, bisulcaj, biloculares, purpurascentes. Pist. Germen in masculis vix ullum; in hermaphroditis fere obovatum, striatum, bispidulum, viride, aut interdum purpurascens. Stvli et Stigmata in masculis nulla, sed solum tuberculum minimum in centro floris: in hermaphroditis styli duo albidi, reflexi, corolla paulo longio- res, persistentes, tuncque aliquanto altiores, stigmata obtusa. Fructus subovalis, sesquilineam longus, hispidus, bipartibilis. Semina duo, oblongiuscula, hinc convexa, novemjuga, jugis 5 prima- riis parum prosninulis, hispidulis, pilis minimis, 4 secundariis eleva- tioribus, pectinato-hispidis, sctis mollibus; ihde plana, giabra, obsole- te striata. x 2 g4 P HT TOGRAPH-TA Florct Junio, Julio. Habitat passim in collibus incultis prope Conimbricara, circa Olisiponcm et alibi iu Beira et Extremadura, Obs. i: Radix subdulcis, vix acris, cum raodico aroraate uti flores; folia acna, senrina acnora absque sensibili aromate. Obs 2' Involucri foliola non vere pinnatifida sunt sed solum apice trifi- da ouadrifi.la seu quinquetida, in omnibus indmduis, qux mukos peraanos in diversis collibus observare contigit. LUSITANl^S. 85 PENTANTHERIA DISTYLIA. 38. S I S O N sjludticum . .§. foliis radicalibns longe petiolatis, decompositis ; foliolis tripartitis, la- cinulis cuneatis, incisis; caule fere aphyllo; fructu oordato-subrotun* do, liEvi, liueato. Brot. Flor. Lusit. An Smyrnium Lusitanicum minus, Apiifoliis? Tourn. 1. R. H. 310. Radix profunde fusiformis, perennis, crassitudine digiti minimi, et ul- tra, longe infra collum crassia, cortice ex fusco pallido. Folia radicalia pauca, tria ad quatuor, ssepius erecta, glabra, decom- posita, fere biternata; foliola tripartita, lacinulis venosis, cuneatis, par- titis aut mciso-serratis, acutis: petiolus communis tiliformis, obsolete canaliculatus, basi dilatata iu vaginulam, folio longior, saepe semipe- daiis et ultra; petioli partiales intermedii tres, canaliculato-striati, di- vergentes, leviter incurvi, subaequales, uncias duas, tresve longi. Folia caulina parva, unum alterumve, composita, foliolis partitis, laci- niis lineari-lanceolatis; petiolus membranaceus, subvaginans, folio bre- vior; suprema simplicia, stipulaeformia, duo triave, sessilia, ovato- lanceolata, membranacea, glabra, integerrima, nervoso-lineata, ad un- ciam lou2;a. Caulis erectus, cylindricus, striatus, glaber, fere aphyllus s. paucifo- lius, bipedalis, seu tripedalis, culmo tritici vix crassior; ramis paucis (3. s. 4.) ad apicem caulis, alternis, brevibus, umbelliferis. Involccrum universale 4, s. 5-phyIlum; foliolis duobus oppositis maio- ril)us, omnibus integerrimis, glabris, membranaceis, lineatis, semiun- ciam longis, lineam unam latis, lineari-lanceolatis, demum reflexis, persistentibus: partiale 1. 2. 4. o-phyllum, foliolis lineari-lanceolatis, reflexis, persistentibus. Umbell.e terminales. Universalis subplana, erecta, radiis saepius 9, ra- rius 10, 11, 12, glabris, striato-angulosis, iaaequalibus; partialis radii* 10-17, inxqualibus. Y 86 PHYTOGRAPHIA Flores in radio umbellularum 7. 8, hermaphroditi, fertiles ; in disco masculi, abortientes. Perianthtum quinquedenticulatum. Corolla universalis uniformis; propria sequalis, petalis albis, sublan- ceolatis, inriexis, glabris, extus concavis, intus carinatis. Stamina et Pistilla alba. Fructijs cordato-subrotundus, quasi didymus, calyce fere obsoleto, et stylis reflexis coronatus; duas lineas latus, sesquilineam longus. Semjna subglobosa, rostratula; hinc planiuscula subcanaliculata, inde gibba, glabra, laevia, novemlineata, lineis 4 secundariis, saturate viri- dibus, aut fuscis, aliis alternantibus dilutioribus (costa:, sulci, et striu; verse nullse.) Floret Junio, Julio. Habilat in Beira, locis umbrosis, sylvaticis; inveni primum in loco, vul- go Brejo ad aquiJonem Ceenobii Montis Oliveti, prope Conimbricam, et in sylvis Bussaco. Usus ignotns; radix, et folia leviter amara; semina acriuscula, odore et sapore ciuasi formicino. Obs: umbellas secundarise interdum omnino raasculae. Buniis affinis et Gengidiis Jussiaai; atque inter ipsa media. ffj U S I T A N I M. 87 — • »\ PENTANTHERIA DISTYLIA. 39. E R Y N G I U M comiculatum . Er foliis radicalihus ovato-ianceolatis, dentatis, pariitisve, petiolis in- Tusariiculat.s, fistulosis, cautinis supremis tncuspidat.s; capitulo co- nico, spma longa sxpius termmato. -- ^ ^ Er. minus, palustre, odoratun, ^ ^. ^ ^ ^ Er. palustre Lusitanicum, corniculatuu, ^ ^ r ^ ^ Er. ;>«/i«*re Lusitanicum, erectum, Psylii capitulo. Tourn. Ibidenu £r. />ates«re Lusitanicum, humifusum. Tourn. Ibidem. Er. r0rn;c«/a/^, et oiWuw, et ^fioW«: La Marck Dict. Enc. Tonu ■ IV. pag. 756. e< se 91 PENTANTHERIA DISTYLIA, 41. TORDYLIUM peregrinum; T. Involncris subtriphylHs umbella breviorilms; caule diehotomo; foliis tripiuuatis, foliolis multiiidis; seminuin sulealoruin costis transverse lameltatis. Calcalis folio Cerefolii segetum. Grisl. Vir. Lw. n. 303. Tor. peregrinnm, seminibus snlcatis, rugosis, plicatis; involucro uni- versali monopliyllo, subtnlido. Lin. Murtt. 55. et WiUd. Sp. Ftaiiti Tom. I.p. 1381. Calcalis Iiis|)anica. Cum. ftorl. 37. t. 11, et Clus. hist. L. 6. Cap. 24. CauCALIS hispanica, semine rugoso; Dauh. Pin. 153. Caucalis hispanica, semine rugoso. /. Bauh. Ilist. plant. vol. 3. 2. pagi 83. cum icone rudi, attamen tolerabiliter bona. — Eadem Moris. 0.con. Ilist. 3. §. 9. tub. li.jig. lli Haoix annua, alba. fusiformis, inferne valde fibrata, superne crassitu- dine peoase anserinae aut paulo ultra. CaI lis subflexuosus, erectus, pedalis, sesquipedalisve, glaber ut tota plauta, inferne striatus, superne sutcatus, an'j,ulosus angulis bcvibus, ad nodos interdiuu scabris, a medio ad apicem dicliotomus, ramis bre- vibus patulis aut patentibusi Folia radicalia aliis maiora, quiuque ad septcm uncias longa, pefiolo snpputato, erecto-patula, opposite tripinnata; foliolis extremis ovato- cuneatis, muliifidis, laciniis subltoearibus, mucronatis, ex semilinea ad lineam latis, brevissimis: petiolus nunc folio paulo brevior, nunc aequalis aut vix longior, canaliculalus, dorso subcarinatus, striatus, inferiora versus scnsim latior, marginibus ad basin membranaceis, cau- lem semivaginantibus. Caulina consimilia, sed versus caulis ramorum- que apices sensim ex omni parte minora, crecta, allerna (in dichoto- miis tainen interdum opposita) superiora petiolo brevissimo, lato, ra- mos ad uodiun vaginante. 2 2 02 V II Y T 0 G R A P H I A Pedt \fri.T angulati, striati , glabri, umbella plus minusve saepebrevio ns. nuiic oppositifolii, nunc in bifurcatione ramorum ssiti. Involxjcrum tfniversale dktriphyllumve; folioTis lanceolatis, acutis, in- PENTANTHERIA PENTASTYLIA. 42. L I N U M seiaceum . L. caule dichotomo-paniculato, in anthesi erecto: foliis acuminaris, sefa- ceis sursum snbserrato-scabris, congestis, subverticillatis; calycis fo- liulis ovatO-lanceolatis, infra medium citiaii>. Brot. Flor. Lusit. L. Lusitanicum capillaceo folio. Toum. I. R. H. 300. L. syhestre supinum flore luteo exiguo. Grisl. Virid. Lusit. n. 891. An et Linum sylvestre asperum, virgatum, sparsis ramulis, minus? Grisl. Vir. Lusit. n. 897. I»adi\ annua, subfusiformis, subflexuosa, albida, unam ad quatuor un- cias longa, lineam ad sesquilineam supra ad collum crassa, perpaucis radiculis secundura lougitudinem cincta. Caules uiinc solitarii, nunc plures, tres ad novem, ex eadem radice primum ex decumbenti ascendentes, demurn in anlhesi erecti, teretes, tiriformes, tres ad octo uncias alti, inferue villosi, dichotomo-panicula- ti; ramis subteretibus, striatis, glabris, laxis. Folia caulina, s. infra panicuhm, sessilia, inordinate alterna, appro- xirhata, congesta, quasi verticillata, setacea, peracuta, ciliato scabrn, subserrnta, bispidula maxitne in neivo medio utrinque elevato, \ lineaj s. semilineam lata, serniunciain lon^a, in tenera et senescente planta erecta, seu quasi imbricata, in floresceute ssepius patentissima, aut re- flexiuscula, prsesertim in solo subuinbroso. Folia ramea alterna, remotn , sobulata, ciliata, unam lineam ad basin iata, disco utrinque glabriuscula, subtrinervia, nervo inedio obsolete scabro. Fi.ores terminales, in paniculam laxam digesti, iuterdum laxe subco- rymbosi; pedunculi extrenii breyes. AA 94 P n Y T O G R A P H I A PekianthWm pcnfaphyllum, foliolis ovato-lanceolatis, peracutis, cari- natis, utrinque glabris et ontnino viridibus, inferne ciliato-scabriuscu- lis, erecto-patulis, subaequalibus , duobus internis paulo brevioribus, aliis tribus liueas tres longis. Coroll/e petala lutea, sequalia, qutnqUe fcre lineas longa; unguibuS ilavis, erectis, appropinquatis, superne quinquestriatis', calycis longU tudine; laminis obovatis, acutiusculis, patentibus, sesquilineam latis. Stam. Filamenta quinque, capillaria, erecta, pallida, calycis longitudi- ne; insuper rudimcnta aliorum quinque, alternantia, squamis meui- branaceis quinque leviter adhaerrentrbus inserta. Antherae obtusae sub- ovales, pallidaj. Pist. Germen ovatum, glabrum: Styli quinque capillares, albidi, as- cendentes, longitudine staminum: Stigmata globosiuscula albida. Capsula subrotunda, acutiuscula, glabra, pcntagona, augulis obsoletis^ caetera ut in Genere. Floret Junio. Habitat in collibus calcareis prope Conimbricam. Affinis L. tenaifolio, sed ultra alia differt radice annua, foliis valde ap- proximatis et quasi verticillatis, ipsisque ora marginali sursum subser- ratis ac sursum ciliato-scabris, calycibus non aristatis, corolla parva Jutea, nec satis magna, violacea, purpurea, vel alba, LUSITANI M. Oo -* HEXANTHERIA MONOSTYLIA» 43. MYAGRUM iberioides , M. siliculis ovalibus, glabris, lasvibus, inouospermis; foliis radicalibus sinuato-lyratis ; floribus racemoso-corymbosis; petalis inxqualibus, duobus j)aulo longioribus. Brot. Flor. Lusit. i. i:i.ia iberioid.es. Pers. Synops. 2. pag. 185. R.vnix annua, subfusiformis, inferne fibrosa, supeme crassitudhre pen- nae anserina;, extus albida, quatuor ad septeiu unciam longa. < ' w i.is unnc solitarius, nunc tres aut plures ex eadem radice, erecti, teretes, glabii, ut tot.a planta, striati, dilute virides, e basi ad apicein reinote ramosi (ramis alternis, erectis) sesquipedales , bipedales et ultra. Folia radicalia sinutato-lylrata, glabra, laciniis obtusis, in petiolum Ion- gam extenuata, quinque ad septem uncias longa, petiolo supputato, unciam aut sesquiunciam lata. Folia caulina inferiora similia, sed minora, petiolo spurio basi appen- diculis acutis, amplexicaulibus; snperiora subovalia, sessilia, ample- xicaulia, dentata, sensim ad apicem caulis decrescentia ubi acuta, subsagittata: omnia alterna, remota, glabra. Flores raceraoso-corymbosi , racerai siraplices, longi, axillares et ter^ ininales; pedicelli tiliforraes, ailerui , laxi , tres ad quatuor lineas longi. Periantiiiuiu tetrapliyllura , foliolis ovatis, sequalibus, acutiusculis , concavis, leviter biantibus, ex viridi fulvis, vix ac ne vix albido-raar- ginatis, paulo ultra seinilineam lougis, deciduis. Cor: tetrapetala, uliquauto insequaiis (fere ut iu Iberide); petalis albis, integris , obtusis , oblongo-cuneiformibus , laminis patulis, unguibus erectiusculis, latis; boruni duo exterua calyce duplo longiora, iutcr sese sequalia, s. subsequalia, duo interna mter se aequalia, externis paulo bieviora. aa 2 96 PHYTOGRAPHIA Stam,: filarnenta sex, subulata, erecta, quorum quatuor calycis longifu- dinc, duo alia breviora, omnia simplicissijna, nec apice bifurca, Anfbe- raecordatej biloculares, acuta?, quadrisulcx, erectae, ex viridi fulvae. Grandulk quatuor m^Iliferae, subglobosx; quaruin una utrinque inter stamen brevius et gernien, et una utrinque inter stauiiiia longiora et calyceni posita. Pist: Germen ovato-oblongum , longitudine calycis, glabrum. Stylus nullus. Stigma obtusum, crassiusculum, persistens. Peric: Silicula nuciformis, ovalis, nnilocularis, monosperna, glabra, b-*vis, evalvis, decidua. Semen unicum ovale, testa dura, subossea. Floret Aprili, Maio. Habitnt inter segetes, solo macro, in Transmontana, et alibi in Lusitania boreali, sed raro ad Conimbricain. Usus: planta antiscorbutica, et pecori grata est. Obs. Pistillo et fructu Crambe nimis affinis, sed corollae petala duo exte- riora maiora, et stamina simplicissima omnia, seu edentula, ad illain amandare vetant. Corolla ad Iberidem accedit, sed siliqua ionge diver- sa. A Buniade, cui etiam affinis, differt silicula xquali leevi, nec vero ir- regulari, nec angulosa, nec tandem plus lmnusve dentata aut divers^ exasperata. IUSITANIJE. 97 &- HEXANTHERIA MONOSTYLIA. 44. BRASSICA sabularia. B. foliis radicalibus pinnatifidis, subruncinatisve; laciniis ovatis, acutis^ dente infimo maiori, auriculiformi ; caule inferne hispido; siliquis sub- quadrangulis glabris, torulosis, stylo ensiformi intra basin monosper- mo terminatis. Brot. Flor. Lnsit. S. Parrd, caulescens, foliis runcinatis, muricatis. Lin. Sysl. Veg. Rapistrum, dissecto folio, humi strato. Grisl. Vir. Lus. n. 1217. Radix annua, fusiformis, alba, inferne subramosa, superne ad collunl diametro 3 liuearum ad septem, sapore acri, ut in Raphani sativi ra- dicibus. Caules solitarii, aut interdum csespitosi, teretes, paucifolii, superne gla- bri, inferne scabri, hirsutuli, a basi ad apicem laxe seu remote ramosi, sesquipedales, bipedales et ultra; ramis alternis, erecto-patulis, gla- l>ris, parum et laxe divisis. Folia radicalia plurima, in orbem posita, interiora minora, omnia pro^ funde pinnatifida aut rarius subruncinata, supra saepius glabra, viri- dia, subtus ad costam et laciniarum venas hirta; ex 4 ad 7 uncias lon- ga, ex sesquiuncia ad tres fere uncias in extremitate lata; laciniis la- teralibus nunc oppositis, nunc alternis, et tunc confluentibus, omnibus ovato-oblongis, acutis, ciliatis, sensim versus petiolum folii decrescen- tibus, iiiEequaliter dentatis, inferne ad costam auriculatis , auricula dentibus aliis longiori, erectiuscula; lacinia terminali, s. impari maxi- ma, ovata, obtusiuscula, profundius dentata, glabra, aut interdum superne tuberculis raris hispidulis scabra: petiolata, petiolo subtus viridi, hirsuto, carinato, supra glabro, purpurascenti, subcanalicula- to, ad oras ramentis foliaceis instructo, ad insertionem latiori. Folia caulina rara, pauca, glabra, alterna, ad insertionem ramorum si- ta, sensim versus apicem caulis decrescentia; inferiora radicalibus si- milia, sed minora; superiora, s. media lineari-lanceolata, denticulata, subsessilia; suprema sessilia, subulata, integerrima, laete viridia. BB PHIl- - "; racezni cauleai et ramos hr notiusculis, -setac* . inferioribua Jlornm \ ae, aut lOHgiQribus, superioral paolo brevioribus. < •■'.\\ ;.• lioearibns, ere-ctls, t\x ac ne ••!\ aculis, :zq>jaJibus. ilis, glabris, aut auter- dum bispiduiis, flaveseeutibus, r, d ;/uGquam ad ba-sin et dorsa Jeviter purpureis, inferue gibbis, duas liiseas longis, deciduis. I Jori ■■■ ■ taia qnatubV, lan&hs lutteK; febin&us, obiusis, patentibus, tres iioeas iongis, duas latis; ueguiba* ndiae caljcis, erectis, atbidis, Grassis, conspressiuscoi. m v.s .^: quatuor . icuiacea?, quarum «.aa utritique subgiobosa, depressioscnla infc ien brt-vius efcgermen, et u»a utrinque ovata maior i tamina longiora et caJycem posita. ; fiiamenra sex, erecta, pailida, qnorurn duo caiyce paulo bre- viora, quatuor iiiis duplo iongiora, crassiuscula, conipressa, subulata. Antheras luteae, oblongae, obtusai, sulcatae, ereetas, apice incurvx. Pistillusi paliiduro, staminum altiorum longitudine: germen 1'meare, tetragonum, calycis longitudiue, styius obsoiete tetragouus, persistens; stigma luteum, capitatum. Siliqu.bs. i: In hac specie folia raro subruncinata, et rarissime vere runcinata sunt; sxpius piunatifida, Jaciuiis vere horisontalibus. lu nonnuliis in- ..lividnis folia, tam tenerrima quam adulta, verrucis raris, seu tuber- culis, *triga inolli subhyalina tenninatis, exasperantur; at sxpissime pa-iina superior fere tota^ tam in tenerrimis quam in adulti,*, glabra est. Peduncuios nunquam, uec ante nec post anthesin, recurvos observavi: nec siliqua ulla cylindvica, sed semper subquadrangula mihi in sex- centis observatis occurrit. Obs. 3.' A Sisymbriis «xclusi ob calycem vere claustun atque siliquam subquadrangulam et ob ejus valvulas valde dissepimento minores. Erysimis quoque non conjungeuda species, nam siliqua non exacte te- traedrja, uec valvulx dissepimento xquales aut subajquales, stigmate subsessili coronatx; potius Brassicis annumerari debere facile dabitur; in istis enim siliquae valvulas dissepimento utrinque cuneato valde mi- nores habent. Obs. 3.' Affinis Bras. emcasiro, sed semper habitu maior; folia nunquam glauco-viridia, sed semper saturate viridia; laciniis non Jineari-lanceo- latis, nec obtuse denticulatis, sed ovatis, acutis et acute dentatis, sx- pissime iufimo dente versus petiolum inaiori, quasi auriculam erectam effingenti: lacinia terminalis folii nunquam trifida est Petalorum la- minx non flavve, venis obscurioribus et viridibus pictx, sed omnino lu- tex. Siliqux fere dimido minores quam in Brassica trucastro. Obs. 4.* Nimis affinis Bras. pinnatifida? Clariss. Desfontaines (Fl. Atl 2. p. 95. t. 165.) sed prxsertim differt foliorum laciniis nunquam linea- ri-lanceolatis, siliquis valde torulosis, stylo ad basin sxpe monospermo, *e. k2 100 PHYTOGRAPHIA *- HEXANTHERIA MONOSTYLIA. •45. COCHLEARIA pusilla. •C. foliis subcordato-ovatis, obtusis, subtrilobis, subquinquelobisve, lon- ge petiolatis; pedunculis nunc radicalibus numerosis, fiaecidis, uniflo- ris, uunc caulinis; caule erecto, brevi, simplicissinio, dense folioso, multifloro; petalis ovato-oblongis; silicula ovato-subrotunda, hinc tur- gide convexa, inde plana. Cochl. (Otisijjonensis) Brot. Flor. Lusit. Cochlearia pusilla, montana. Grisl. Vir. Lus. n. 377. Cochl. (acaulis) minima, foliis eordato-reniformibus; scapis filiformi- bus, unifloris, simplicissimis. Desfont. Flor. Atlant. vol. 2. pag. 69. — Willd. sp. plant. Toni. III. p. 450. Cochl. minima, Aremorica, flore dilute rubello? Tourn. I. R. H. 215. — Moris. Hist. 2. pag. 309. Radix subfusiformis, collo crassitudine pennse gallinacese, inferne mul- tis fibrosis radiculis cincta, superne subcaulescens , caulescensve, annua. Folia ssepe omnia radicalia, parva, subcordato-ovata, interdnm subtri- loba, aut obsolete quinqueloba, apice obtusissima, ipso et lobis inte- gerrima, glabra nt tota planta: petiolis approximatis, filiformibus, basi latioribus, lamina folii semiunciali multoties longioribus. Pedunculi saepe omnes radicales, numerosi, filiformes, uniflori, ses- quiunciales aut biunciales, flaccidi, obliqui, in umbrosis verd erecti, foliis paulo longiores. Caulis soepe subnullus; nonnunquam plures, duo ad qnatuor, brevissi- mi, semiunciales aut unciales, rar6 altiores, basi nudi et a casu folio- rum asperi, ad terrae superficiem evolvuntur. In umbrosis berbidis, seu pascuis, ad tres quatuorve uncias unus erigitur, solitarius, nec duo, tres, quatuor, ex eadem radice cespitosi, uti cum brevissimi sunt (more scapi umbelliferi nostra^ Primuke acaulis, qui ex radice inter- dum pullulat, ista solilni pedunculos radicales unifloros ssepe ferente) L U S I T A NI M. 101 feantfque simplicissimus, erectus, ex basi usque ; ad apicem foliosus: foliis erectis, plus minusve approximatis, radicahbus petiolo et lamma simillimis: floribus etiam numerpsis onustus, axularibus, soiitanis, pedunculatis; peduuculis erectis, filiformibus plus mmusve toliorum longitudine. Cal. periauthium tetrapl.yllum, foliolis concavis, incurvis, patulis, co- rolla valde brevioribus. Cor. cruciformis, niagnitudine et forma corollae Cochleariae officinalis aut vix minor; lamina cserulea seu purpurascenti , sublinean, aut ovato-oblonga, obtusa, integerrima; ungue lutescenti, mimrno, caly- cis foliolis dimidio breviore. Glandul*: nectariferae quatuor, minimse, squamiformes, pone stami- num basiu insertae, Staminum filamenta sex, tetradynamica, subulata, erecta, et germini " stigmatique approximata, calycis longitudine. Antherae, erectae, ova- to-cordatae, obtusse, caerulescentes , biloculares, polline luteo. Pist. Germen ovatum, compressum, glabrum. Stylus brevissimus, sta- minum longitudine, persistens. Stigma obtusum, subcapitatum. Pjjb Silicula ovato-subrotunda , turgidiuscula, lsevis, leviter lateribus compressa, hinc subgibbosa, inde plana, vix emargmata, stylo brevi terminata, bilocularis, dissepimento subcontrano, sublanceolato, po. lysperma. Semina subglobosa, tria seu quatuor in singulo loculo. Hab. frequens in collibus basalticis de Ajuda prope Olisiponem, in Mmtagrago, Cintra et alibi in Extremadura. Flor. hyeme ad Aprilem. Obs 1 • Sapor totius plantre nasturtius, et habitus omnino Cochlearice of- ficinalis: siliculse tamen leviter ab ipsa distingunt, cum sint compres- siusculae, mediamque ponunt inter Thlaspi et Lepidn species, sed ha- bitus istis eam associare vetat. Obs S« De hac stirpe Clar. Witeringius asserere dicitur, quod post triennium in Cochleariam officinalem, seu in aliam ei consimilem hy- bridam, mutetur; qu6d ndn incredibile, nam cum sint mm.s aflines, si in eodem horto ambae proxime colantur, florahs coitus ita se habere potest ut ex illo semina individuaque hybrida, Cochlean* officinah nimis similia, proveniant. Attamen hoc mihi nondum ad hodiernum diem observare cont.git, etsi eas ambas in eodem horto proxime colui. Obs. 3.' In nostra Cochlearia silicula convexo-plana est, parum infla- ta, ovato-subrotuuda, nec oblonga, petala quoque non sunt obovata, cc 102 PHYTOGRaPHIA nee folia eordato-veniformia; pnEtere/i planta non semper acaulis ost, semiuncialisqne, imd potius in graminosis aut nmbriferis semper cau- lescit duas nd «piatnor nncias alta, et tunc pedunculi ejus omnes cau- lini sunt: non dubito tamen jpsam cum Cochlearia acauli Clariss. Desfontaines ad unam eandem speciem attinere, cum sit foliis et aliis partibus nimis polymorpha, tum quia septentrionalis Africa quamplu- rimas stirpes ferat, «]ua? in nostra etiam Lusitania occurrunt. LUSITANI.E. 103 HEXANTHERIA MONOSTYLIA. 46. ANTHERICUM planifolium. Lin. A. foliis planiusculis, linearibus, canaliculatis, scapo superne ramoso, la.xe paniculato, glabro; corollis patentissirais, stamiuibus villosis, apice subulato glabris. Brot. Flor. Lusit. A. (planifolium) ibliis planis, scapo filamentisque lanatis. Willd. Spec. Pl.p. 136. A. Mattiazzi, foliis plauiusculis, scapo nudo, filamentis villosis. Vandelli Fascic. pag. 12, iiodelus minor, flore albo holosericeo, Lus. Ouropeso. Grisl. Virid. Lusit. ti. 1523. Anthericum bicolor, foliis planis, caule ramoso, floribus laxe panicula>- tis; filamentis pubescentibus, apice appendiculatis. Desfont. FL Atlant. vol. \. p. 304. tab. 90. Radix perennis, grumosa; radiculis fasciculatis, oblongis, ex tereti fusi- formibus, flavescentibus, carnosis, sesquilineam duasve lineas crassis, tres quatuorve uncias longis. Folia omnia radicalia, procumbentia, linearia, tfes seu quatuor lineas lata, longitudine inaequalia, aliqua scapi longitudine, ad apicem subu- lata, subcontorta, carinata, canaliculata, glabra, margine scabriuscu- la, striata, basi alba membranacea vaginantia. Scapus unus, alterve ex eadem radice, teres, debilis, obliquus, tenuis, ex semipede ad pedera longus, glaber, ad apicem ramosus. Fi iires 15-30, aut ultra, laxe paniculati, ramis alternis racemosis; pe- dicellis ex lineia duabus ad semiunciam longis. Folia floralia, ad ra- liiorum et pedunculorum exortum, membranacea, subulata, basi lata -Milivaiiinante. ■-' Calvx nullus. cc 2 104 PHYTOGRAPHIA Corolla patentissima , diametro novem linearum; petalis sex sublan- ceolatis, sessilibus, intus albis, extus subpurpurascentibus, aquali- bus, striatis, marcescentibus. Staminum filamenta sex, onmia lanata, lana alba, apicibus subulatis glabris, erecta, secjualia, petalis fere diniidio breviura. Antherae qua- drisulcae, incumbentes, luteas. Germen lutescens, trisulcum, trigonum, angulis bebetatis, unistrialis. Stylus erectus, albidus, longitudine staminum. Stigma simplicissirnum. Capsula trigona, trisulca, obtusa, subrugosa, glabra, trivalvis, trilocu- laris, loculis monospermis, dispermisve. ■Floret Aprili, Maio. Habitat in collibus aridis, sabulosis, chca Conimbricam et alibi in Betra, trans Taguin circa Setubal et ad Promontorium magnum, vulgo Cabu de Espichcl in Fxtremadura. Obs. 1." Corolla non rubra est, sed constanter subtus purpurascens, su- pra alba; scapus in omnibus, qua» observare contigit, semper glaber et Vandellius hsec similiter semper observasse milii fassius est. Tota planta a pecore intacta relinquitur. Obs. 2.° Non confundendum cum A. ramoso, cui scapus tripedalis. folia radicalia pedalia et ultra, corolla alba, stamina glabra. L U S I T A N I iE. 105 $ HEXANTHERIA MONOSTYLIA, 47. ORNITHOGALUM AraUcum. Orn. florihus laxis, subcorymhosis; foliis suhlinearibus, latis; bracteis ovatis, acuroinatis, pedunculo hrevioribns; filamentis omnibns subula- tis; petalis patulis, apice subcallosis. Brot. Flor. Lusit. Lusit. Leite de gallinha. Orn. Arahicum. Grisl. Vir. Lusit. n. 1594. — Clus. Hist. II. p. 186. Jacintho del Paternoster. Id. app. alt. Park. Parad. 134. T. 137- Jig. I. — Besler. Eyst. Vern. V. tab. 12. Jig. 1. optima. Orn. Arabicura, multiflorum, album, umbilico interiore nigro. Swert. Florileg. tab. 51.Jig. 1. bona. Orn. umbellatum maxiraum. Bauh Pin. 69. Lilium Alexandrinum, sive Ornithogalum magnum Syriacum. /. Bauh. Hist. Pl. vol. 2. pag. 629. cum ic. tolerahiliter bona, si sextum peta- lum floribus addatur. Orn. corymbo multifloro, filamentis subulatis, corolla late campanula- ta, petalis exterioribus obsolete tridentatis. Ait. Kew. 1. pag. 412, Id. Willd. Sp. Pl. 2. pag. 123. Melanomphale. Reneal. Spec. 89 T. 90. Orn. Arabicum oorymbo simplici, multifloro; hracteis memhranaceis, cordato-convolutis, rostrato-attenuatis, lente inflectentihus; laciniis de campanulatis rosaceo-patentissimis, ovato-oblongis, extimis indentato- obtusafis; filainentis plano-subulatis; germine turbinato-sphaerico, ob- iter sexsulcato, toties toruloso; stigmate trilobo-capitellato. Curtis Bot. Mugaz. Vol. XII. N. 72U.Jig. bona, sed folia nimis angusta. Orn. Arabicum. Lin. quoad Sunonyma. Sp. Pl. 441, et La March En- cyct. 4. 616. n. 19. quoad Synonyma. DD 106 PHYTOGRAPHIA Bulbus tunicatus, ovatus, diametro UQciali , sesquiunciali , aut paulo ultra, cortice fusco, basi bulbulis adnatis tribus pluribusve cinctus. Folia omnia radicalia quatuor ad sex in orbem strata, demum erectius- cula, sublioearia, apice acutiuscula, semipedem et ultra longa, octo ad tredecim liueas lata, dilute viridia, mtegerrima, glabra, uti tofa planta. ScAJFUS erectus, tcres, lsevis, glaherrinuis, foliis radicalibus longior, ad basin crassitndine pennae anserina? et ultra, sesquipedem ad duos pe- des altus, indivisus, apice rloriferus. Flores octo ad quindecim odori, primum subcorymbosi, demum laxe racemosi; peduuculis sesquiunciam ad duas uncias longis, adscenden- tibus, inferioribus patulis, omnibus teretibus, laxe s. parum distanter in raclii rlexuosa, tri-quadriunciali, aut longiori, positis. Bkactea sub singulo pedunculo, late ovata, seu interdum ovato-subcor- dala, sessilis, ipsum longitudinaliter amplexans, illoque dimidio bre- vior, acuminata, basi meinbranacea alba, e medio ad apicem viridis: nulla complete racbin, seu pedunculum communem, amplectitur. Calyx nullus. Corolls petala sex, rnagna, alba, subovalia, primum in formam cam- panulatam posita, dein patentia, aut patula, extema tria apice subcal- loso, seu obsolete tridenticulata, denticulo medio altiore, crassiore. Stam. filamenta sex, corolla fere triplo breviora, ex viridi alba, seu om- nino alba, subulata onmia, sequalia latitudine altitudineque, alterna vix basi latiuscula, exacte, ut in iconibus Besleri et Swertii; non con- nata, neque furcata, aut emarginata ulla. Pist. Germen obovato-globosum et obsolete trigonum, sexsulcatum, glaberrimum, nitidum, ex viridi nigricans. Stylus fibformis, obsolete trigonus, striatus, basi nigricans, brevis, altitudine staminum. Stigma brevissiinum, obtusum, triquetrum (lente visum) triridum, subvillosum. Capsula leviter trigona, trivalvis, trilocularis, loculis polyspermis, non- nullis tamen seminibus sa?pe abortientibus. Semina ovato-subglobosa, nigra. Habitat inter saxa collium de Alcaniara, Ajuda, Pedroicos prope Oiisi- ponem, ubi bodie raro occurrit ciim inde quotannis in hortos nostros explantetur, ex quibus ad Maderam et Acores ejus bulbi subinde trans- mittnntur. Flor. primo vere. Peren. Usus ignotus, nisi pro viridariis exornandis, cum pulcherrirue floreat. LUSITANIiE, 107 Obs. 1° Ex supradictis patet Orn. Arabicum Linn. et La Marckii (Dict. Enc.) non esse veruin Orn. Arabicum Bauhiuorum, nec aliorum Bo- tanicorum supra in Synonymia citatorum, sed alias diversas species, et Synonyma istis applicata a Linneo, a La Marckio, et aliis esse fal- sa, cum soli nostro conveniant, quare ipsi jure merito restituenda, nti Clariss. Willdenow et celebr. Aitoi: restituerunt ; sed Syononyma Royenii, Milleri, et aliorum, qui stamina emarginata nonnulla ipsi tri- buunt, excludenda, et Orn. thyrspidi forte applicanda. Obs 2.* Bulbi in collibus et hortis Lusitania; quotannis scapos floriferos ferunt. Plaata frigoris valde impatiens est, nimis bulbulorum ferax, nec usque adhuc in Europa frigidiore indigenatum adsciscere eam po- tuisse scio; caeteruni nune idein illud evenit, quod olim Clusius et J. Bauhinus asseruerunt, bulbos scilicet e solo natali erutos et ad oras Europie frigidiores missos, solos ibi flores ferre, quos in utero, cum ex ipso solo eruti fuere, conceptos habebant, nec ullos postea alios, Nec mirum plantam, quse Alixandrise in ^Egypto, in Syria, et circa Constantinopolin habitare fertur, etiam in Lusitania spontaneam occur- rere, non enim, pauese stirpes, quae illic dantur, etiam istic inveniun- tur, uti nostra Flora Lusitanica facile cognoscendum. DD 2 108 PHYTOGRAPHIA -* HEXANTHERIA MONOSTYLIA. 48. ORNITHOGALUM nanum. Orn. folio saepius unico, linearilanceolato, basi scapum vaginante; ra- cemo terminali paucifloro; bracteis acuminatis, pedunculo longioribus. lirot. Flor. Lus. Ornithogalum spicatum, unifolium et trifolium, flore niveo, odorato. Grisi. Vir. Lus. n. 1596. Scilla unifolia. Lin. Sp. Pl. 445. Scilla (imifolia) folio teretiusculo latere subspicato. WUlden. Sp. Pl. p. 131. Ornithogalum unifolium flore albicante. Swert. Flor. p. 58. Hyacinthus unifolius. Swert. Floril. pag. 15. fig. 7. bona; sedjlos non caruleus, sed albus dicendus. Bulbus monophyllus flore albo, an BolbineTheopbrasti? J. Bauh. Hisl. Pl. vol. c2. p. 622. Jig. tolerabililtr bona, scd ibi duofolia et scapi duo ex eodem bulbo enati, quod rarum, depicti sunt. Radix bulbosa; bulbo tunicato, avellaneae nucis magnitudine, minori- ve, exteme subfusco. Scapus erectus, aut obliquus, filiformis, tres quatuorve uncias longus, glaber, ad apicem crassior. Folium ssepias unicum , raro duo aut tria, glabrum, ex interiori bulbi tunica formatum, scapum sub terra et ad usqueniedium ejus vaginans, vagina albida junciformi; postea lineari-lanceolatum , canaliculatum subteres, viride, externe striatum, tres ad quatuor lineas latum, cur- vum, ad apicem iterum junciforme; tota ejus longitudo semipedalis ad fere pedalem. Flores spicati, sessiles aut subsessiles, alterni in rachi subflexuosa un- ciali, pauci, duo ad quinque vel sex, rarissime unus terminalis; mihi inodori, qumavis a Grisleye et Clusio odori dicantur. L U S I T A N I 51. 109 Calyx nullus; sed bractea ovata, acuminata, membranacea, dorso vi- rescente, petalis saepe dimidio brevior, raro subsqualis. Corolla hexapetala; petalis albis, lanceolatis, xqualibus, erecto-patu- Jis, striatis, quatuor ad sex lineas longis, sesquilineam latis, marces- centibus. Stam. filamenta sex, erecta, altitudine aequalia, plana, sublanceolata, acuminata, alterna vix latiora, alba, corolla breviora. Anthera? bilo- culares, iucumbentes, sulcatae, pallidaj, Pist. Germen obconico-triangulare, angulis leviter unisulcatis. Stylus setiformis, altiludine stammum. stigma obtusum, subpubescens. Capsula ovali-triangularis, trivalvis, trilocularis. Semina plurima, ovato-subrotunda, fusca. Habilat in ericetis, collibusque macris, sabulosis, circa Coniinbricam, ad Promontorium Barbaricum trans Tagum, ad Cabo da Roca, cir- ca Cascaes et alibi. Obs. 1.° Variat 1." foliis duobus, scapisque duobus in unico bulbo. Va- riat 2.° foliis tribus, inferne late membranaceis, scapum uuicum in eo- dem bulbo vaginantibus, ut circa Cascaes occurrit. Obs. 2.° Swertius et alii hanc speciem cum nostra Scilla pumila confu- disse videntur, etsi satis diversx siut; differt enim ab ista folio radicali canaliculato, lineari-lanceolato, nec late et subplane lanceolato, bra- ■cteis pedunculo longioribus nec brevioribus, floribus nunquam ultra sex, petalis non patentissimis, semper iu Liisitania albis, nec sxpe cse- ruleis. r:» 110 PHYTOGRAPHIA. &- HEXANTHERIA MONOSTYLIA. 49. ALLIUM magicum Lin. A. soapo tereti; foliis latis, concavis, glabris, sublanceolatis, centrali bre- vi, lineari, apice bulbifero; nnibella hemisplnerica, subsequali; stami- nibus simplicibus. Brot. Flor. Lusit. Al. flore carneo, bulbiferuni? Grisl Virid. Lusit. n. 1503. An etiam Moly latifolium hispanicum? Grisl. Virid. Lusit.n. 1581. A. caule planifolio umbellifero, rainulo bulbifero, staminibus simplici- bus. Lin. Sp. Pl. et Mill. Dict. n. 6. Moly latifolium indicum. Bauh. Pin. pag. 75. Moly latifolium liliflorum. Bauh. Pin. pag. 75. Moly Theophrasti magnum. J. Bauh. Hist. Pl. vol. S. pag. 568. Moly indicum sive Caucafon. J. Bauh. Ibid. pag. 579. Jig. 1. seu supe- rior, etjig. *2. seu inferior, ut varietates luxuriantes. Moly umbellatum flore cameo. Theatr. FlorcB Tab. 30. Moly indicum, flore purpureo. Swert. Floril. pug. 61. quamvis in icone foliolum bulbiferum deficiat. Allium speciosum. Cyrill. Pl. rar. Neap. Ail des lndes, Allium magicum. La Marck Dicc. Bot. T. 1. p. 65. Radix bulbosa, semipede ad fere pedem in terra latens ; bulbus ovato- subrotundus, acutiusculus, magnitudine plus minusve nucis juglandis, rarissime diametro sesquiunciali aut biunciali; in plena per aestatem ve- getatione, seu maturitate, siccis tunicis tribus quatuor pluribusve prse- sertim e basi foliorum veterum forinatis, exteriori fusca, tectus; intus albus; hinc, ubi scapus olim incumbebat, canaliculatus. Dissectione facta mense Decembri, cum progerminare solet, bulbus exduobus stra- tis concentricis valde cellularibus constare conspicitur; exlerno cras- L U S I T A N I M. 1 1 L •sissimo, ad quinque lineas crasso; interno crassiusculo, squainas va- ginantes foliaque centralia sese invicem amplectentia, involventi: in centro foliorum, ad noduni bulbi, stat srapus albus, sesquiliueain lon- gus, apice spatham conicana umbellitegentem sustinens; ad istius la- tus inmiediate adstat foliolum breve, lineare, album, superne latiuscu- luni, rotundatuin, concavum, seu cochleariforme, etibi, fere ad me- dium, punctmn lentiforme, bulbuli rudimentum, facile observatur. Sapor amariusculus, acris, persistens; odor alliaceus: iidem in foliis, scapo, floribus et fructu. Folia omnia e nodo, centroque ipsius, liyrme erumpentia, mutuo invo- luta, sublanceolata, acutiuscula, concava, snbcarinata, postice obso- lete striata, utrinque dilute viridia, seu glaucescentia, uti ea Scillas ma- ritimx vulgaris, unciam ad sesquiunciam lata, semipedem ad fere pe- dem longa, tria seu quatuor, exteriora maiora; externe una alterave squama concava, albida, striataque, cincta. In centro, ad scapum, unum quintum aliis semper brevius, tres, quatuor et ultra, lineas la- tum, liueare, rarius sublanceolatum, apice obtnso, aut eroso, bulbu- lum ferens: bulbulus folioli lateri, aut laciniae, adhaerens, subglobosus, niagnitudine nucis avellaneae, vel paulo maior, utrinque depressiuscu- lus, puncto acutiusculo notatus, initio albidus, demum j)allescens, et terra exceptus suaj speciei prolifer. S< ipus fere iu centrobulbi, foliis, ex nodo ad unam unciam supra ter- ram, circumplexus, bi, tripedalis aut altior, teres, inferne crassitudine j)( imse anserinse, lasvis, glaber, dilute viridis, strictus, in florcscentia fistulosus. Spatha subglobosa, bifariam, raro trifariam, debiscens, umbellse pe- dunculis dimidio brevior, valvulis membranaceis, striatis, demum pa- tentissimis, seu reflexis, marcescentibus. UmbelLA simplex, primum hemispba?rica, dein subfastigiata, diametro biunciali, aut triunciali; floribus 80 ad 120 non ingrate odoris: pedun- culorum receptaculo glabro, convexo. Pedunculi vage inter sese squa- les, a sesquiuncia ad duas uncias cum dimidia longi, tiliformes, viri- des, erecti in centro, patuli aut patentes ad ambitum. Bulbuli in uin- bella nulli. Coroi.i.a bexapetala, infera, diametro plus minusve unciali: petala di- lute purpurea, aut interdum albida, carina viridi, aut ex viridr purpu- rascente, sequalia, lanceolata, quinque ad sex lineas longa, lineam ad ses(piilineam in medio lata, patentia, demum reflexa, marcescentia. Stam. fdamenta sex, siniplicia, sequalra, subulata, petalis opposita, ip- sis(pie diinidio breviora, gernien basi leviter coalita cingentia. Anthera; oblongse, biloculares, qaadrisulcatse, purpureae, erects, petalis panlo breviores. Pi*t. Germen superum , glabrum, virescens, trisulcum, trigonuni, an- gulis obtusis) linea iuscriptis, depressiusculuni, lilamentis dimidio bre- 112 PHYTOGRAPKIA vius. Stylus tilifonnis, brevissimus, vix semilineam longus, in anthesi lilamcntis brevior, paulo postea illorum altitudine, aut altior, demum sinml eum lilameutis einarciduni. Stigma simpiex, acutiusculum. Capsula ovata, obtusa, trigona, trivalvis, trilocularis, parvi pisi fere magiiitudine. Semina sxpius novem, tria iu singnlo loculo (nonnulla abortiunt,) ru- gosa, binc convexiuscula, inde uniangulata. Habitat ip collibus are:illosis aut basalticis, inter segetes, in Ouriquc, Alcantara, Ajucla, Pedroigos, etc. prope Olisiponem. Floret Aprili, aut saspius Maio. Perenne. Planta etsi usibus medicis non apud nOs adhibita, attamen ob vires al- liaceas certe non contemnenda, et olim apud Graecos in usu erat, si verum est, ut nonnullis Botanicis existimatur, iMoly Homericuni, cu- jus Tlieophrastus et post eum Plinius meminere. Hoc verum Allium magicum Linnai, seu Clusii et Bauhinorum Mvlt/ Theophrasti magnum, esse re vera credo; nam icones et descriptiones, quas isti de ipso ediderunt, illi exact& conveniunt. Ipsius umbellam in Lusitania semper iioriferam et capsularem, nuspiam vero bulbiferam vidi; hanc tamen in Scotia Clariss. Darwin, et iu Gallia D. Sauvage- sius bulbiferam observasse fatentur; cp_iod non mirum, nam hsc luxu- riatio, seu potius variatio prolitica, plantis non paucis, prsesertim Al- liaceis, propria est. Allium Cepa apud nos, locoflorum, bulbos qua- tuor ad sex interdmn.profert, magnitudinemicis avellanea; aut crassio- res, qui in eodem receptaculo scapos ferunt novis capitulis bulbiferis apice instructos, ex quibus iterum novi scapi et nova capitula bulbife- ra emergunt; tunc vero scapi intirmi et prae pondere ad terram curvan- tur aut procumbunt. Unde probabile quidem est Moly Indicum, sive Caucafon, J. Bauhini (loc. cit. fig. 1. et 2.) tantuin Allium magicum variatum esse; nam ex ipso .1. Bauhino et Clusio, Moly caucafon, bulbo, foliis et reliqua for- ma, est Moly Theophrasti magno simile, soluin vero caule breviori, fe- re plano, intirmo, et umbella bulbifera, singulis bulbulis nudis aut spathula partiali semitectis, differens^ at hae omnes differentia- iutra va- riationis limites naturaliter continentur. Poliolum centrale bulbiferum in juniori planta interdum deficit, quod etiam evenit, si eadem in hortis Lusitaniae septentrionalis colatur, ubi quoque habitu per omnia minor et debilior. Scapus etiam in solo ma- criori rariorive, circa Olisiponein, interdum pedalis aut sesquipedalis est. Indicam stirpem esse incertum, Europ8eam vero procul dubio est, cre- scit enira sponte in arvis Olisiponensibus, in Regno Neapolitano, ut Cyrillus observavit, et Constantiuopoli, ut CIusius refert. LUSlTANIiE. 113 HEXANTHERIA MONOSTYLIA. S C I L L A pumila.' Sc. radice tunicata; folio unico, lanceolato, basi scapum vaginante; flo- ribus erectis, paucis; bractea ovata, acuminata, subaristata, peduncu- Jis valde breviori. Brut. Flor. Lusit. Hyacinthus stellaris, unifolius, flore cacruleo et albo. Grisl. ]Tir. Lus. n. 1552. Radix bulbosa; bulbo tnnicato, ovato, extus albido, sex ad novem li- nearuin diametro. Folium ebulbo unicum, lanceolatum, glabrum, subplanum, dilute yiride, ad costam striatum, sex ad novein lineas in medio latum, scapo in an- tbesi paulo longius, post ipsam saepe brevius, basi eum vaginans. Scapus leevis, tenuis, teres, erectus, tres ad sex uncias altus. Vlores scapum terminantes, primiim subcorymbosi, postea evidenter racemosi, septem ad duodecim; pedunculi nliformes, caerulescentes, inferiores patuli, remotiusculi, unciales et superioribus saipe longiores. Bractea sub singulo pedunculo ovato-lanceolata, acuminata, subaris- tata, membranacea, subcieruiea, pedunculo paulo brevior, marcescens. Corolla bexapetala; petalis cequalibus, lanceolatis, patentissimis, utrin- que omnino caruleis, tres ad quatuor lineus longis, sesqudineain m medio latis, inodoris, marcescentibus. Stam. filamenta acuminata, lanceolata, caerulea, erectiuscula, unifor- mia, petalis fere dimidio breviora, istorumque basi leviter adhxrentia. Antherse caeruteae, incumbentes, oblongiuscuise, quadrisulcse , bilo- culares, utrinque emarginatse, marcesceutes. Pist. staminibus concoler: Germen ovato-trigonum, acutiusculum, tri- sulcatum, absque ullis in apice poris. Stylus subulatus, tribiis striis notatus, subtriqueter, longitudine staminum, marcescens. Stigma ob- tusiusCulum, seu obsolete trilobum. FF 114 PHYTOGRAPHIA Capsula ovata, trisulcata, trigona, glabra, trivalvis, trilocularis. Semina plurima, subrotunda, compressa, nigra. Habitat in dumetis macris, sabulosis, trans Tagum in Caparica, et circa Conhnbricain et alibi in lyxtremadura et Beira. Flor. hyeme et vere. Peren. Obs. Yariat 1.° corolla alba, sed rarissime, et tunc costa non viridi, sed saturatius cserulea. Variare 2.° ferunt in Transmontana foliis radicalibus duobus , quae utruin Scilla bifolia Linnsei sit, an potius nostrse vera varietas afiirmare uon audeo, cuin ipsam nondum viderim. LUSITANI^E. ] 15 HEXANTHERIA MONOST YLI A. 51. HYACINTHUS cemuus. H. corolla campanulata hexapetala; petalis inferne approximatis, ad apiceni reflexis; filamentis tribus longioribus, petalo adnatis; peduu- culis secundis racemoque cerntiis; bracteis binis; foliis anguste lau- ceolatis, scapum asquantibus, recurvis. Brot. Ftor. Lusit. Tom. I. p. 535. H. cernuus, covollis campanulatis, sexpartitis, racemo cernuo. Willd. spec.pl. Tom. 11. p. 1 67. H. non scriptus, corollis campanulatis, sexpartitis, apice revolutis. Willd. Spec. pl. Tom. II, p. 101. H. pratensis, corollis subcylindricis sexpartitis, bracteis binis floris lon- gitudino, racemo subcernuo. La lXlarck Encycl. Tom. III. p. 190. et Illustr. Gen. Tab. 238. fig. 1. H. amethystinus, corollis campanulatis sexpartitis, bracteis flore sublon- gioribus, racemo erecto. La Marck Encycl. ibid. H. patulus, s. amctfu/stinus (La Marck, non Lin.) Ilort. Paris. H. aestivus Clusii flore cceruleo et albo. Grisl. Virid. Lusit. n. 1554. H. stellatus sestivus. Clus. Exot.part. 1. App. 2. — Idem Joh. Bauh. Hist. Pl. 2. pag. 583. — Idem Thcalr. Florce. Tab. 28. H. stellatus astivus minor. Clus. in Auct. Ap. all. et cur. post. ■ — Idem Joh. Bauh. Hist. Pl. 2. pag. II. stellaris a:stivus minor flosculis alternatim sitis. C. Baith. Pin. 46. 1 F 2 j 16 phytographia II. oblongo florecaeruleo minor, quivariat florc albo, interdum mixto. dilute suaviterque rubente. C. Bauh. Pin. 44. II. oblongo flore caeruleus maior. C. Bauh. rin. 43. II. floribus canipanulae uno versu dispositis. C. Banh. Pin.44. II. flore rubro, vel totus albus, campanilla. Lob. Adv. par. 2' II. totus albus, campanilla. Joh. Bauh. Hist. Pl.p. 2. 186. absque descripU II. Flore rubro. ld. ibid. abxque descrtpf. II. minor hispanicus angustifolius caeruleus et albus. Joh. Bauh. Hist. Pl. 2. p. 587. H. stellatus caeruleo-violaceus, campanulatus. Barrel Jc. 183. Scilla campanulata, bulbo solido, racemo multifloro oblongo-subconi- co, corollis campanulatis erectis, bracteis biparlitis pedunculo longio- ribiis loliis lauceolatis. Willd. spec. Plant. vol. 2. pag. 129. It. La Marck Dic. Enc. Tom. VI. P. 740, et Illustr. Gen. Tab. 238 Jig. 2. Kadix bulbosa; bulbus ovato-subrotundus , saepe crassitudme nucis avellanee aut paulo maior, tunicatus; tunicis quatuor ad sex, extenori tenuissima, ex terreo fusca, in longam vaginam membranaceam, lolio- rum petiolos albos imbricatos amplexantem, protensa, interionbus a basi petiolorum dilatate effectis crassis, albis, stncte contiguis lta, ut bulbus solidus esse videatur, inodoris, sapore herbaceo vix ac ne vix acri, ut tota planta. Iutra tunicas ad scapi latus, qua parte media iste bulbi basilari nodo inseritur, gemrna novi bulbulli exontur, et lbi jam in plante florescentia sita conspicitur, mimma, acuta alba: interdum quoque ex latere ejusdem uodi basilaris, unde radiculse albidas m am- bitu proveniunt, bulbulus alius novus oblongmsculus, teres, obtusus, albus, quasi una radicula erassior breviorque, deorsus oblique protru- ditur. Folia omnia radicalia, tria ad quinque, saepe anguste lanceolata, acu- tiuscula, integerrima, utrinque glabra et viridia , supra leviter canali- culata; subtus carinata (carina obtusa, striata) m petiolum longum, canaliculatum, album, attenuata, plus minus erecta pnmum, deinde in terram recurva, iuterdum infra medium subundulata, seu leviter contorta, quinque ad tredecim uncias longa, tres ad decem lineas aut paulo ultra in medio lata, scapum (racemo non supputato) longitudme saepe cequantia, rarius ipso paulo breviora aut longiora, LUSITANIjE. 117 Scapus annuus, erectus, quinque ad tredecim uncias altus, teres, cras- situdine pennse gallinacese, glaber, viridis, ad basin et sub tcrra albus. Racemu sante florescentiam ssepe erectus, in antbesi autcm sxpe plus nii- nusve cernuus, racbi (seu peduuculo comniimi protcnso) duas ad quin- que uncias longa, cx viriili caBrulescenti, sensini versus apicein tcnuio- ri, inferne subtereti, superne angulosa. Flores tres ad viginti et ultia, pro plantae vigore, soli ratione, etc. solitarii, alterni, stepe secundi, quorum terminales, dum inaperti, erecti, et iu racemis multifloris co- nice approximati, in antbesi ver6, seu diiiu nperti, sacpe fere omncs cernui, plus niinusvc odori, pediinculali. Pedunciili lilifbrmes, caeTU- lei, iu tloribiis inlerioribiis octo ad quindecim lineas loogi, ibique corol- he vel aequales vel paulo longiores, sensim versus apicem racemi de- crescentes, ibique corolla breviores, saepe fere omnes ex patenti recur- vi, pauci in antliesi erecti; fructiferi patuli, seu plus miuusve erecti, longitudmeque augcscentes. Sub singnlo pedunculo bractea: duee membranacece, subulatcc, crerulese, alia altera sublaterali fere triplo latior, duplo triplove longior, striata, inferne peduuculum amplexans, ipso corollaque inaperta longior, co- rollas autem apertae subaequalis, aut scqualis, raro longior; post antbe- sin in floribus inferioribus pedunculo brevior, et cum alia inarcesceus. Calvx nullus. Corolla campanulata, usque ad receptaculum sexpartita, ideoque mi- lii hexapetala, basi obtusa, et ibi vix ac nec vix tumida seu ventricosa; petalis ci?qualibus, acutis, lineari-lanceolatis, sex ad undecim lineas longis, sesquilineam ad duas lineas in medio latis, ca?ruleis, dorso li- nea saturatius casrulescenti vixque elevata notatis, interne approxima- tis, tubumque subobconicum plus miuusve brevem effin^eutibus, e medio ad apicem plus minusve recurvis interque sese dissitis, tribus externis inferne soepe planiusculis omnibus demum marcescentibus. Stam. filamenta sex, cserulea, membranacea, sublinearia, acuminata, tria alterna aliis paulo longiora, et petalis ] breviora, singula singulo petalo, longiora ad petali medium, breviora fere prope basin, aduata , denium sub germine coalita, receptaculoque adhaerentia. Antherae ces- ruleas, oblongae, obtusae, utrinque bifidse, fissura inferiori profundiori, incumbentes, biloculares. Pist. Germen superum, dilute cceriileum, acutum, conicum, glabrum, sexsulcatum, sexangulum, sulcis et augulis fere obsoletis. Sfylus cce- ruleus, leviter subulatus, tristriatus, subtriquetrus, longitudiue stami- nuin breviorum, rard longior, marcescens. Stigma obtusum, guttula madidum, lente autem vitrea visum grauulis hyaiiuis trifariam dispo- sitis conspersuin. Capslla triquetra, trisulca, acutiuscula, plns minus magnitudine pisi, trilocularis, trivalvis, apice dehiscens valvulis coriaceis, fuscis. GG 118 P H Y T O G R A P II I A Skmina septem ad novcm in singnlo loculo, subrotunda, nigra, axi cap- sulas adiuereutia; nounulla abortautia. Habitat circa Coninibricam, in montibus de Cintra, trans Tagum in du- metis de (.'aparica , Almada, Arrabida, Setubal, et alibi in Lusitaiiia boreali et tncridionali. Floret Martio, Aprili, Maio. Perm. Obs. Variat floribus purpureis, albis et dilute caeruleis, rarius incarnatis. Sed nou colore tloruin solum variat, verura eorum etiani numero, odo- re, et niagnitudine; interdum quoque ipsorum racemique directione plus tninus cernsua, aut ajx secunda ita, ut rlores quasi vag£ sparsi esse videaniur: petalis etiam \ariat pltis minusve revolutis seu reiiexis, et inter sese ex medio ad apicem plus minusve distantibus, seu apertis; foliis tandem latius nuuc, anguste nunc lanceolatis seu lineari-lanceo- latis, et eorum directione vix erecta, interdum enim cum primum e bul- bi vagina exeruntur, mox ad terram plus minusve recurvantur. Quapro- pter synouymia supra ex autoribus citata uostrx plantas satis convenit, ideoque stirpes omnes, de quibus ibi nientio iit, nonuisi ejusdem spe- ciei varietates esse opiuor. Hyacinthi quidein potius, qiuim Scillse species mihi esse visa est, ob corollam cainpanuiatam, nec patentem seu stellatiin patentissimam , atque ob staminum Hlamenta tna alte ad mediuin corolla; inserta, nec a petalis fere otnnino soluta: ideo Seilla campannlata, quas a recentioribus botanicis in Lusitania habitare fer- tur, nonnisi noster Hyacinthus cernuus esse videtur, cultionis, soli, climatisve borealis causa variatus cura corollis sparsis, nunc cernuis nunc erectis, petalisque revolutioribus, prout iu Tab. •238.Jig. 2. (Scil- I», La March Illitstr. Gen.) et in Icon. 183. Barrel. expriruuritur. De- nique stirps nostra ab Hyacintho amctlnjstino Lin. seu Hyacintho his- panico La Marck, uti etiam a Oritniis (quae ad Hyacinthos amandan- das) differt corolla non semisexfida, natn in omnibus ejus individuis, quas mihi usque adhuc in Lusitania observare contigit, corolla vere hexapetala, petalis usque ad receptaculuiu inter sese solutis, semper apparuit. LUSITANI/E, 119: — * HEXANTHERIA TRISTYLIA. 52» COLCHICUM bulbocodioides. C caule brevissJSm; uivirloro, basi triphyllo; foliis linearibus, patrnds- simis; corolla hexapetala, unguibus lougissimis. Brot. Flor. Lusit. ColchicuM pumiliuu, crociiblium, flore albo. Grisl. \"trid. Lusit. n. 1V28. Radix bulbosa: bulbus in plena fructiis maturitate, et caulis foliorum- que siccitate (quae Junio aut Julio tiunt) subovalis, stcpius nucis avel- laneae, raro castaneae parvse magnitudine: extus nonnullis tunicis sic- cis, fuscis, quae anno praeterito spatba et imi folii vagina protensse prse- sertim fuerant, cinctus, subterque istas duobus integuntentis propriis nicmbranaceis, fulvis, intimo tenuiori, vestitu-s; intus solide cornosus, carne alhisshna; binc convexus, inde depresso*pIaniusculus, seu quasi canaliculatus; apice acutiusculo, ibique lateraliter fossula, qua imus caulis olini sedebat, umbilicatus; basi tuberculatus, et tuberculum in- tegumento unguiculiformi, crenato-pectinato, indutum; binc, in eadem basi ad latus convexum ubi veteris bulbi pars iuferior radicalis hsere- bat, cicatricula notatus, inde ad latus depresso-planiusculum fossula (qua genuna floralis minitna, ovata, acuta, albaque, contenta est) ex- cavatus. Bulbus iste, situ et usu, seminum vitello aut etiam cotyle- doni (utrique in Monocotyledonibns laterali) nimis analogus milii esse videtur, ciim novum suis succis bulbum plantulamque nutriat, sensim ipsis exhauriatur, et in rugas contrahatur, donec tandem in utriusque provectiori eetate arescat, putreat. l!i i.nt s novus, satis provecta gemmse floralis evolutione, atque in plantce anthesi, ovato-subrotundus, albus, vix lineam ad sesquilineam lon- gus; apice in brevissimitin caulem, flori suppositum, terininatur; basi verd unguiculiformi, pectiuatimque rhizo{)hora, veteris bulbi tuberculo intus adheeret. Caulis in anthesi subterraneus, albidus, subteres, fdiformis, superne ad fruetificationis receptaculum incrassatus; seiniiincialis, uncialisve; pau- lo infra medium nodulo instructus, leviter incurvus, canaliculoque bulbi prisci lateraliter incunibens; basi biilbulo novo insertus; exteriiis tunicis siccis veteri bulbo connnunibus, spatbaque sicca, obtectus; in- go 2 120 PII YT OGR A P II I A. tiis spatha viridi nova, vaginaque folii infimi et laminis foliorum alio- rum duorum, vestitus. Post anthesin e terra emersus ad tres quatuor- ve uncias extra ipsam sese erecte attollit, aphyllus, glaber, striatus, simplicissimus, fructu coronatus. Folia tria, ppqualia: in anthesi intra spatham novam recondita, cauli- culum et petalorum ungues inferne tegentia: ununi infimum, ex novi bulbuli basi exortum, istum et cauliculiiin usque ad ejus nodulum va- ginans, (vagina tubulosa, primum albida, demum albido-viridi) linea- re, apice obtusum, hinc coneavum, inde convexum, unam lineam la- tum, unam unciam et ultra longum ; duo alia ex nodulo cauliculi ex- orta, fere opposita, sessilia, basi cauliculum amplexante coalita, quoad caetera infimo similia. Post anthesin, exque terra cum penitus emersa, ad istam arcuate decumbentia, sublinearia, canaliculata, subcarinata, glabra, integerrima, viridia, tres quatuorve lineas lata, quatuor ad septem uncias longa. Spatha membranacea, striata, nervosa, eylindrica, albida; ex basi novi bulbuli exorta, apice hinc modice scissa, inde integra, obtusa; ungues petalorum connectens et ipsorum fere longitudine; extus spatha veteri foliisque anni praeteriti obtecta, Flos unicus, terminalis. Perianthium nullum. Corolla hexapetala (ver^ Bulbocodii); petalorum laminsc lineari-lanceo- latoe, purpurascentes, raro albee, erecto-patulae, sesquiunciam longse, duas lineas cum dimidia in medio latae, extus subcarinatae , intus sub- canaliculatae; unguibus obsubulatis, albis, duas uncias et ultra longis, receptaculo sub germinis basi disjunctim, nec ullibi coalite, insertis. Stamixum filamenta sex, apici unguium petalorum inserta, filiformia, albida, ad basin sublutea, antheris paulo breviora. Autherae subere- ctae, liueares, luteas, biloculares, quinque lineas longae, lamina peta- lorum summopere breviores. Pist. Germina tria, contigua in formam ovato-subulatam obtuseque tri- gonain, subterranea, supera, apici cauliculi superimposita. Styli tres, filiformes, albidi, antherarum fere longitudine. Stigma singulo unicum, fuscum, concavum, lente vitrea visum obsolete bilabiatum. Peric. capsulae tres, subulatae, unilocularcs, superne introrsum dehis- centes, basi leviter coalitx, polyspermse. Semina plura, obovata, fusca. Habitat in collibus calcareis, circa Conimbricam et Olisiponem in eli\is deMonsanto, et alibi in Beira et Extremadura. Floret Septembre et Octobre mox post aquas jequinoctiales. Peren. L U SI T A N IiE. 121 Obs. 1.« Plantse bulbus acriusculus Ieviterque amarus est: illo, pro Colcli. qutumnalis bulbo, Pharmaceutici Conimbricenses iuterdiiiu utuutur; sed ejus vircs infirmiores. Obs. 2." Interdum bulhuli alirjuot ad fblia sicca spathamque priscam pu- trescentem occurrunt; at hi non ex caule, nec ex veteri bulbo, sed ex seminibus tantum proveniunt, qute demum in capsulis grana bulbis- perina iiunt, eorum scilicet albumine succoso reddito, et in granum subrotundura bulbiformera excrescente, ut Crini asiatsi , Amaryllidis belladoncE , quorumdam Pancratiorum, Alliorumque seminibus evenire solet; quibus etiam associanda esse suspicor granula illa quatuor, quae in nostii Lycopodii denticulati capsula quadrivalvi, involucro propagi- num in corpore carpomorpho cpntentarum ab aliis dicta, proveniunt. Obs. 3.° Planta media inter Bulbocodiura et Colchicum; unde tam ad il- lud quara ad istud ainandari posse videtur: si enim pro stabiliendis Generibus pluris corollam quam pistillum facias , plantam nostrani Bulbocodium colchicoicics, seu trigynum appellabis; si autem ex con- trario pluris pistillum quam corollam habeas , tunc nobiscum potius Colchicum bulbocodioidcs nominabis. An ideo Colchica et Bulbocodia unicum genus naturale constituunt? Analogia trium chordarum pistil- larium (rnonadelyhice coalitarum) et capsulae trilocularis Bulbocodii verni, cum tribus chordis pistillaribus (liberis) et tribus capsulis uni- locvdaribus Colchicorum, id suadere videtur. Obs. 4.° Fortasse quibusdam nostram strirpem Melanthiis associare pla- cebit; sed babitus, rlorendi modus, longitudo partiura rloris, et alia in descriptione notata huic asspciationi repuguaut. hu 122 PHYTOGRAPHIA OCTANTHERIA MONOSTYLIA, 53> CYTINUS hjpocistis. Lusitanis Putegas, seu Hypocisto. Brot. Flor. Lusii. Cyt. hypocistis. Willd. Spec.pl. Tom. IV. p. 580. Hypocistis omniiio lutea, seu ochra? colore. iJius. Hisp. 143. Hypocistis Bauh. Pin. 4G>. Hypocistis. Tourncf. Coroll. ad J. H. R. pag. 46. tab. 477., ubi flos masculus, etsi imperfecte, eXpressus. Radix anniia, simplicissima, brevissima, scapo tenuior, ex albido lu- tescens, fruticum, praesertim Cistorum, radicum parasitica. Scapus simplicissimus, ssepe maxima parte subterreus , succosus, sub- teres, fragilis, lutescens, glaber, duas ad quatuor uncias longus, dia- metro ex duabus ad quatuor lineas, sursumque sensim crassior; squa- mis imbricatis, membranaceis, lutescentibus, glabris, sublanceolatis, superioribus ovato-lanceolatis, uncialibus, subciliatis, et subpubes- centibus, undique tectus. Flores terminales, monoici, quinque ad decem in corymbum simplicera conferti. Masculi saepius in centro corymbi, pedicellati, pedicello cylin* drico, duas lineas longo, squama ad insertionem obvallato. Perianthtum diphyllum, sub apice pedicelli situm; foliolis subopposi- tis, lanceolatis, membranaceis, lutescentibus, ciliatis, extus subpubes- centibus, tubi corollae longitudine. Corolla cyathiformis, subpubescens, quatuor ad sex Iineas longa; lim- bo quadrifido, laciniis ovatis, patulis, corpore antherifero paulo lon- gioribus; tubo composito ex quatuor tubulis nectariferis cruciatim sitis etcentrali collumellaa adhaerentibus, ad ora villosis, sive ssepius ville LUSlTANIJE. 123 denso superne clausis; infra singuli tubuli medium glandula lunulata, flava, columeliae centrali affixa. Stam. filainenta saepe octo, interdum novem, decen», seu undecim, coa- lita, e fundo corollce exorta, columellam et tubulorum dissepimenta quatnor inferue efficientia, superne extra corolla: faucem producta in corpus solidum, cylindricum, pubescens, antheriferuni, apice supm antheras, in cornicula brevissima, ssepius oeto, solutum. Antherae see- pe octo, raro septem, novem aut deceni, oblonga>, acutas, bilocnlares, basi leviter bifidae, cineraceae, extus arcte contiguae, at iateribus inter- ne subcoalitge, in orbein positae, et apici columnae cylindricaa filamen- toium adnatse sub corniculis, cum corolla marcescentes : pollen cine- reum. FiEMiKEi in radio corynibi, subsessiles, singuli squama obtecti. pERiANTHitM , u t in masculis, sed foliola germini , paulo infra ipsius medium, inserta. Corolla, ut in masculis, at supera, tubo composito ampliori breviori* que, atque tubulis partialibus latioribus, j^rsedita. Pist. Germen inferum, subglobosum, luteum, subpubescens. Stylus ex apice germinis et in centro quatuor tubulorum, cylindricus, solidus, usque ad stigma duas tresve lineas longus, luteus. Stigma capitatum absque corniculis, octogonum, octosulcatum, luteum. Bacca globosa, magnitudine nucis avellanese, ad apicem obsolete qua- drangularis, lutescens, demum fusca, ssepe octolocularis, rarius sex loculis instructa, corolla subemarcida coronata. Semika subrotunda, fusca, numerosissima, minutissima. Habitat in radicibus fruticum, maxime Cistornm parasitica, circa Co- nimbricam, trans Tagum, et alibi in tota fere Lusitania maxime boreali. Flor. Apr. Mai. Ann. XJsus. Planta ainaricaus, stiptica, tonica; succus, maxime ex fructibus recentibus contusis et expressis, in extractum solidum solis calore den- satus ad coercendas hamiorrhagias, profluviaque alvina apud veteres magni fiebat: in composita magni ambitus, ut Theriacam, Mithrida- tium et Throchiscos de carabe, etiam nunc intrat. Ob. 1." Ex seininibus maturis aliqua in terram decidentia juxta Cistorum collum radicale, aut alibi prope illoruin radices, ubi solum apertum aut mobile, ab aquis pluvialibus ad teneriores radices deorsum vehun- tur, ibique proprio succo solique sicci compressione earum cortici ad- ha-rent; hunc sensim usque ad alburinun rumpunt, penetrant, tandem- que, mediis succis affluentibus ex radice Isesa, novo cortice, in tuber- culi formam elevato, undique conteguntur: ibi diu unumquodque re- clusum manet, et vegetat, tuberculo indies intumescente, usque adger- HH 2 124 FHYTOGRAPHIA minationis periodum, qua illud rumpitur: exihde plantula? seminalis radicula, alburno quasi inserta, succis alienis abuudautinribus suum scapum et flores, qui antea intra tuberculum, utpote gemmam, in- choati et reclusi erant, nutrit. Obs. 2." Species vere monoica est: quamvis enim alicubi corymbi omnino fseminei dentur, nuinpiaiu tamen in sexcentis sperimhhhus , qure ob- scrvare contigit, unicum saltem floreni hermapbroditum hneni. (Jorni- cula snepius octo, ad apicem antherarum in orheni posita, et insuper ia aliquibus duo etiam vel tria sterilia in centro eonun sita, hlameiitnrum apices coalitorum indicant; cuin ver6 antherse insequales siut, ninhs ar- cte contiguas, et parte interiori suorum laterum leviter coalita- sint, Syngenesicis Cucurbitaceis potius, quam veris Monadelphis afiinis esse videtur: prasterea corpus solidum filamentorum coalitorum infeme ili- viditur in tubulos, et superne in cornicula brevissima, quae nec seniper numero antherarum respondent; et cum in nonnullis Cucurbitaceis cor- pus solidum tilamentorum inferne dividatur, ideo etiam ipsis afBnior, quam veris Monadelphis; saltem stirps est media inter istas etillas; ■uam cum Gynaudris nil commuue habet. LUSITANIS. 125 -* DECANTHERIA MONOSTYLIA. 54. V I C I A laxijlora. V. pedunculis paucifloris, folii cirrho simplicissimo valde longioribus; floribus 4 ad sex, laxis pendulis; coroliis ralyce dimidio longioribus; foholis lineari-lanceolatis., a< ummatis, subpubescentibus; stipulis semi- hastatis, integerriruis; seminibus globosis, subquinis, caule ascendente. Frvlm vanum. Brol. Fior. Lnsit. et F/iytog. Fasc. I. Radix annua, subfusifprmis, sesquilineam ad collum crassa, bi, s. triun- ciahs, albis radiculis undequaque instructa. Caules cespitosi, tenues, dodrantales, pedales et ultra, procumbentes, aut scandentes, (ettunc aliis per rirrhos prehenduntur) compresso- quadranguli, augubs duohus latc ralibus acutioiibus, inferne glabri su- perne prseseitnu ad angulos subpubescentes, virides, interdum leviter oontorti et subhVxuosi, ibiiosi, sa-pe uoniuillis alternis ramis ipsos fere asquautibus stipati. Foxia alterna, pinnata-cirrhosa , infima ad radicem foliolis lanceolatis 4 ad sex, latioribus, brevioribus, saepius cirrho nullo, s. subuullo, reli- qua foliolis sublinearibus, alternis, s. interdum suboppositis, Sirpius sex ad octo (raro t, 5,) acuminatis, mucronatis, nunc utrinque sub- pubescentibus nunc supra glabris, subtus subpubescentibus, ad oras leviter pilosis, semilineani, aut lineam latis, semiunciain ad fere unciain longis, \enoso nervosis lente visis; petiolo commuui canaliculato, sub- tus carinato, pubescenti. Cirrhus simplicissimus, longus. Stipul/e omnes semihastatse, an, integerrimse, pilis rarissimis ad apicem ciliatye, magme, folio- riiin foliolis fere duplo latiores, petiolo valde longiores; earum semi- discus, seu semilamina, internus minor, quam externus, est. ii 2 128 PHYTOGRAPHIA Flores axillarcs, constanter solitarii : pedunculus uniflorus, (nus- piam milii occurrit biflorus) teres, glaber, petiolo folii paulo brevior. -Bractea folio duplo minor, ad basin calycis, ternata, subsessilis, ere- cta; foliolis subsessilibus , acutis, lanceolatis (margine integerrimo, pilis rarissimis ciliato) calyce pnulo longioribus. liracteae pedicello op- posita squamula, minima, obsoleta. Perianthium monophyllum, tubulosnm, Ineve, decemnervium, lsete vi- ride; quasi in duo labia paulo infra medium divisum, duas lineas cum diinidia longum, lacjniis supputatis, persistens: labiuni superius bi- partitum, laciniis subulatis, reflexiusculis, apice pilosis: labium infe- rius tripartitum, laciniis paulo profundius divisis, subulatis, rectis, aequalis tongitudinis cum illis labii superioris, sed angustioribus, apice etiam pilosis. Corolla papilionacea, alba, calyce semilineam, s. paulo plus iongior. Vexillum subrotundum, reflexum, striis purpureis aut sanguineis pi- ctum, apice integerrimo , leviter mucronato; ungue cuneato, concavo, tubi calycini longitudine. Al/e oblongae-, omnino albidae, ad apicem rotundatae, sursum longitudi- naliter conniventes, ungue capillari minirao, vix vexillo longiores, ca- lycisque dentibus unara fere lineam longiores. Carina inferne gibba, bifida, biungulata, superne clausa, compressa, acuminata, ascendens, lungitudine fere alaruin, apice purpurea , s. violacea. Staim. Filamenta diadelpha (simplex et novemfiduin) intra carinam as- cendentia, albida, apicibus incrassatis. Antheree flavesceutes, parvae, simplices. Pist. Germen teres., oblongum, subviride, glabrum. Stytus ascendens, albidus,, staminibus paulo longior, persistens. Stigma crassiusculum, subglobosum. Legumen teres, rarius leviter compressum, incurvum, falcatum (inter- dum, quamvis rarius, hamoso-arcuatum fere ut Legumen Astragali hamosi) sesquiunciani ad duas uncias longum, internodiis duplo et ul- tra longius, tenue, unius linese diametro, glabrum, superne ad sutu- ram striis longitudinaljbus notatuin, bivalve, raultiloculare, dissepi- raentis transversis, spongiosis, ac incorapletis, apice stylo aristseformi brevi terrainatum. Semina 30 ad 40 et ultra, subflava, subglobosa. Floret Maio, Junio. Habitat in collibus circa Conimbricam, atque inter Olisiponera et Cin- tra, sed rarissime occurrit, nam a pecore avide depasci fertur. LUSlTANIiE. 129 Obs. Foliorum foliola, sicut et calycis laciniae, varissime apicibus non pilosa suut ; legumina quoque rarissime compressiuscula occurrunt, quod tuiu evenit, cum in locis frigidioribus humidiusculisque planta vegetat, ut illi forsitan ex seminibus Clariss. Willdenovio auie olim missis exortse accidit, quae tantummodo pro nostrae varietate conside- rauda. Forsan ex eisdem causis, aut cum plauta opiiuo solo colitur, flores interdum in axillis nonnullis binos fert, ipsam tameu nuspiam ullos alios ferre, nisi solitarios, vidisse fateoi\ KK 130 P H Y T O G R A P H I A .-».■ DECANTHERIA MONOSTYLIA. 56. GENISTA triacantha. G. foliis glabris, aliis simplicibus lanceolatis, ternatis aliis sessilibus, fo- Jiolis lineari-lanceolatis Jucidis; spiuis glabris teretibus, simplicibus compositisque, piurimis tricuspidibus; ramulis racemiferis spiuosis sub- inermibusve, subtomentosis; corollis glabris. Brot. Flor. Lus. Lusit. Tojo mollar. G. spinosa, flore luteo spicato, Lusitana. Grisl. Vir. Lus. n. 543. G. Spartium Lusjtanicum, minus, spicato flore? Tourn. I. B. II. 046. G. Spartiurn Lusitanicum, aculeis tridentatis brevioribus munitum. Tourn. I. R. II. 045. G. rostrala, foliis simplicibus ternatisve; foliolis linearibus, lucidis; flo- ribus spicatis; leguminibus inflato-rostratis, monospermis; rainis spi- Iiosis. La Marck Dic. Enc. Suppl, Tom. II. p. 719. Radix perennis, ramosa. Caules fruticosi, solitarii, s. pauci ex eadem radice, erecti, pedales, bipedales, tripedales et ulfra. teretes, inferne apliylli, et fossulis, ut in Ulice, ad siccas spinas excavati, laxe ramosj, ex fusco virides. B isii alii erecti, patuli alii, glabri, teretes, adultiores aphylli, et ex epi- dermide rupta subrimosi, ad apicem angulati, uti etiam annotini, cre- bris undequaque spinis armati; spinae alternae, patentissimse, glabra-, teretes, aliae obsolete striatce aliae lceves, ad ramorum summitates plu- rini£E tricuspides, media longiori, semiunciali, apice recurvulo, duas laterales rectae, alternae, patulse, alicevero simplices, paucap bicuspi- des; in ramis adultioribus , quadricuspides, quinque, s. sexcuspides et ultra. Ramuli floriferi, s. racemiferi annotini, alii spinosi alii subiner- mes, foliati uti quoqne nova; spinae, vernales, virides, subviliosi, an- gulosi, striati, patentes, s. patentissimi , ex axiila veterum spinarum inferiori exorti, istisque duplo et ultra longiores (racerao supputato). 1 LTJSITANIiE. lol Folia alia simplicia, ternata alia ; omnia, in rarais annotinis, saturate viridia, glabra, seu subpubescentia lente visa, nitidiuscula. Simplicia, duo opposita, ad annotinorum ramorum et floriferorum exortum, au-t ad latera interdum primi folii teruati, subsessilia, late lanceolata, inte- gerrima, recurva, canaliculata, carinata, unam lineam lata, sesquili- neam fere longa; aliud paulo supra-ea simile, scd plauum, angustius; quae in subaxillis spinularum lateralium interdum progerminant, etiam simplicia snnt, foliolis ternatorum similia. Ternata sessiiia, alterna, patentissima, foliolis subsessilibus, lineari-lanceolatis, suhsetaceis, ses» quilineam el ultra longis: spina una alterave in illorum axillis non- nunquam innascitur. Raoemus umcus in singulo ramnlo foliato, terminaiisorevis, racln afl apicem inermi, floribus atternis, solitariis, 5 ad TJ; pedunculis tereti- bus, pallidis, patulis, semilineam ad lineam unam longis: bracteae tres, erectae, lineares, acutae, virides, subglabras, calycis dentibus si- miles; una ad pedunculi exortum, ipsoque longior, duae calycis basi adnatae, et paulo ultra ejus faucem, s. lubiorum divisuras, productae. Calyx campanulatus, glaber, basi pallidus, subbilabiatus, sesquilineam longus, laciniis labiorum supputatis: labiuni superius profunde bipar- tituni, laciniis distantibus, setaceo-subulatis, mucronatis, saturate vi- ridibus, recurvis: labium inferius tripartitum in lacinias subisquales, illis labii superioris vix Iongiores atque ipsis similes. Corolla papilionacea, pentapetala, glabra, lutea. Vexillum erectum, a carina rcmotum, lateribus reflexum, subrotimdo- cordatum, obtusum cuni acumine, striatum; ejus lamina duas lineas longa, duasque inferne lata est; unguis canaliculatus, dentibus labii superioris dimidio brevior, reoeptaculo insertjis. Al.i: pendulae, ovatae, oblongae, obtusiuscul:e, concavce, ad carinam laxe applicatoe, vexilli longitudine, unguibus basi filamentorum inscrtis. Carina peudula, alis unam lineam longior, subdipetala; unguibus fila- mentorum basi insertis, et labio calycis inferiori brevioribus; laminis sublinearibus, obtusis, sibi invicem laxe applicatis, margine carinali villo counexis, demum latam emanrinaturam efficientibus. ' 3" Stajiinum (ilamenta infra raedium omnia coalita in fubum compressum, ssepius detecta, inter carinam et vexillum protensa, raasqualia, qua- tuor breviora, alia fere cariuse longitudine. Antherce lutese, suberectce, ovatx, obtusx, bisulcafx. Pist: Germen sublanceolatum , viride, subvillosum ; Stylus pallidus, subulatus, staininibus paulo longior, parum assurgens, carinae longi- tudine, s. interdum \i\ longior. Stigina- puncfuin vix styli apice cras- sius, subglobosum. Li ii men rhomboideum, fuscum, stylo persisteuti acuminatum, scu ros- K i- 2 132 PII YTOGtt A Pfl* A. tratum, comprossum, duas lineas fere longum, sesquilineam latum, glabrum, attamen ad latera subpubescens lente visum. Semina pauca s£epe unum, rarius duo seu tria, reniformi-subrotunda, rufula. Flor. Martio, Aprili. Habitnf in solo raro ad sylvas, <1 in clivis montium, cirea Conimbricam et alibi iu Beira; etiam circa Setubal in Marateca. Usus, ut G.faleatee, viribus sed debilior, cum leviter amara sit. 'Obs. Affinis Gen. -hirsutai (clar. Willd. Sp.pl.) rjus in Lusitania etiam oceurrit; sed differt foliis glabris plurimis ternatis, ramis non hirsutis, nec corollis villosis. Afiinis quoque Gen. tricuspidata (clariss. Desfont, Flor. Atl.) sed prxsertim differt foliis ternatis plurimis, et spinis tere- L U S I T A N I M. 133 DECANTHERIA MONOSTYLIA. 57. GENISTA falcdta. G. foliis simplicibus, alternis, sublanceolatis, ad oras marginales et costfi villosis, ad exortura ratnoruni fasciculatis, subrotundis; spinis saepius tricuspidibus; leguminibus sigmoideo-falcatis. Brot. Flor. Lusit. Iiiis. Tojo gadanho. G. Spartium Lusitanicum, siliqua faleata. Tourn. Inst. R. Herb. 646. Radix perennis, ramosa. Caules fruticosi, solitarii, s. pauei ex eadem radice, bipedales et ultra, 3 ad 6 iineas crassi, teretes, viricles, glabri, laxe ramosi, inferne spi- nosi, s. ramulis spinosis plurimis siccis instructi, atque ex epideimide rupta subrimOsi. Rami maiores, et adultiores, alterni, erecti, pubescentes, inferne tere- tes, aphylli, subrimosique, superne angulosi, striatique, apice iner- mes: rami minores alterni, patentes, s. patentissimi, laxiusculi, angu- lati, striatique, pubescentes, duas ad sex uncias longi, apice ssepius inermes, foliati, omnes spinis annorum praecedentium efformati. Spinae angulosa?, striata?, tam in maioribus quam in minoribus ramis compo- sihe (decompositce paucse) ex semiuncia ad duas uncias longse; rectae, j)atentes, alternae, trifurcae plurimce, bifurcae pauciores; terminalis in tnfurcis longior. Rarai floriferi annotini onmino inermes, foliati, verna- les, albido-pilosi, striati, patentes, ex axilla spinarurn inferiori exorti, sesquiunciani duasve uncias longi (racemo supputato) simplicissimi ; longiores tamen rainulosique illi, qui ad apices inerraes ramoruni adul- tiorum progermraarunt. Folia omnia simplicia, subsessilia, alterna, alia sublanceolata, alia el- liptica, ad oras raarginuin et costa villosa, cxterura fere glabra, tres lineas longa , sesquilineara fere ad inediura lata; ad rami insertionem subfasciculata, subrotunda, triplo quadruploque aliis rainora. Racemus unicns in singulo ramo foliato, terminalis, floribus alternis, so- litariis, patulis, 4 ad 7> peduuculi ex albido villosi, lineam, s. sesqui- LL 134 PHYTOGKAPHIA lineam longi; bractea» tres minimse, una ad peduoculi exortum, et duse paulo infra calycetn oppositae, \ix tertia miuores. Perianthivm nionopliylluin , stibcampauulatum , nervosum, glabium, bilabiatum; labium superius profunde bifiduni, scsqiiiliucam fere lou- gum, laciniis ovatis, acutis, ad oras villosis; labiuin inferius sublinea- re, ad oras villosum, duas lineas longum , trideuticulatum, dentieuli> acutissimis, medio paulo lateralibus longiori, et latiori. "Corolla lutea, papilionacea, pentapetala, marcescens. Vexillum erectum, ovatum, obtusum, leviter mucronatum, lateribus rerlexum, introrsum convexum, medio canaliculatum, extra concavum, subcarinatum; ungue canaliculato, receptaculo atlixo, labii superioris calycini longitudine; lamina 4 lineas longa, duasque ad basin lata. AljE penduloe, s. ex vexillo divaricatoe, oblongee, sublanceolate, conca- vse, sesquilineam latse, e carina remotse, ipsaque paulo breviores, un- guibus basi iilamentorum anuexis, et labio calycis superiore brevioribus. Carina pendula, vexillo vix longior, subdipetala; unguibus filamento- rum basi insertis, et labii superioris calycis longitudine; laminis subli- nearibus, acutis, sibi invicem applicatis, margine carinali usque ad ul- tra medium villo connexis, ad apicem absque ipso coalitis, demuin li- beris, acutam emanrinaturam efficientibus. »&• Stam. Filamenta infra medium omnia coalita in tubum compressum, de- tecta, inter carinam et vexillum protensa, inasqualia, longiora cariuae longitudine. Antherae suberectse, lutesc, obtusse, quadrisulcatae. Pist. Germen oblongum , lineare, tereti-compressiusculum, viride, gla- brum, longitudine tubi staminum. Stylus subulatus, pallidus, ascen- dens, petalis et staminibus paulo longior , ad vexillum extra stamina incurvus. Stigma punctum subglobosum, apice styb paulo crassius, subglabrum. Legumen sigmoideo-falcatum , glabrum, fuscum, novem lineas longum, duas fere latuin, valvulis semicyliudricis, ad suturas depressis. Semina 10 ad 18, ovato-subreniformia, laevia, nitida, sublivida. Floret Martio, Aprili. llabitat in solo raro, subumbroso circa Conimbricam, et alibi in Beira, atque Extremadura. Usus. Rami floriferi, folia et flores, sat forti amarore fruuntur, ut ad usus medicos praesertim veteriuarios adbiberi mereantur. Rustici tota plauta ad fimeta, vel ad furnos calefaciendos simul cum Ulice utuntur. LUSITANI^. <*£ .'••i' DECANTHERIA MONOSTYLIA. 58. ONONIS Columna. On. rloribus subsessibus, lateralibus; fuliis subovalibus, pubescentibus. subviscidis, iuferiuribus teruatis, superiuribus scepe simplicibus lonpe petiolatis; slipulis lanceolatis serrulatis; calycibus pilosis seariosis, corollu; saepius aiquulibus; caulibus sutlrutieosis, asceudentibus. On. (parvijiora.) Brot. Flor. Lusit. et Phijl. Lus. Fasc. I. On. Lutea sylvestris niinima. Col. Ecphr. L p. 304. t. 301. On. (Colnmtui) floribus sessilibus, foliis oninibus ternatiti, stipulis lan- ceolatis dentatis. Aiiioni Fl. Ptd. L. u. 1166. Tub. C2Q. Jig. a. On. (Columna) floribus subsessilibus lateralibus, foliis teruatis oblongis pubescentibus, stipulis lanceolatis denticulatis, calycibus scariosis co- rolla longionbus. Wttld. Spcc. Pi. 'Tom. 111. p. t>93. On. parvijiora, et On. capitata. Cavanii. Lcon. Vot. 11. Tub. 154 et 15JX Burgane a petites fleurs. D. la Murck. Dicl. Bot. Tom. L. p. 510. Kaoix perennis, dura, ramosa , euperne pemies anserin», vel ultra, crassitudine. Oaules cespitosi, tres ad septem et ultra, ex eadem radiee, suflruticosi, ascendentes, teretes, iiliformes, nodosi, interuodiis duas ad quatuoi liueas longis, foliosi, pubescentes, ut tota planta, modice viscosi, viri- des aut subpurpurascentes, quatuor ad undecim uncias longi, alii sini» plicissimi, alii setate aut cultura, superne subramosi; ramis alternis, brevibus, simplicissimis, ascendentibus. Folia nunc omnia usque ad verticem caiflis ramorumque ternata (quod rarius), nunc saepius fere omnia ternata, pauca ad suramos flores tunc simplicia; foliobs suliovalibus, acutiusoulis, acute serrulatis, rigidulis, stiiatis, utritique pubescentibus, caualiculatis, subcariuatis, subvisci- dis, saturate viiidibus, medio petiolato, maiori, duas liueas lato, tres quatuorve loitgo; omnia alterua, petiolata, petioio semjtereti, uuj*ul- ll 2 136 PHYTOGRAFHIA cato, tres quatuorve lineas et ultra longo, longitudine fere foliolorum lateraliuin, et calycibus vicinaruni flojum asquali. Stipulje duce petiolo adnata>, acuminatae, lanceolatae, serrulatx, exalbi- dae, pubescentes, striata;, petioli longitudiue, s. paulo breviores, in fo- liis infimis internodio kmgiores, basique amplexicauli, vaginante, in superloribus basi semiamplexicauli; omnes diutius, quam petioli, per- sistentes, ac squamarum instar caulem exornantes. Flores in spicas terminales foliosas digesti, inmc laxi aut distantes, nunc approximati, seu fere capitati ; singuli solitarii, axillares, subses- siles; pedunculo vix semilineam aut lineam longo, mutico. Perianthium monophyllum, campanulatum, magnum, pilosum, qua- tuor lineas longum, quinquepartitum; laciniis ovato-lanceolatis, pera- cutis, nervosis, striatis, apice rigidulo, leviter incurvo, modice arista- to, arista sesquilineam longa, subaequalibus, infima lacinia sub carina modice breviori, duabus superioribus vix longioribus, vexilli longitudi- ne, interdum paulo brevioribus aut vix longioribus; cum fructu diu superstes, albidum, patulum. Corolla lutea, glabra: vexillum obovato-snbrotnndum, mucronatum, absque ulla emarginatura, inferne ad medium striatnm, ungue brevi, diu conduplicatum, demum apertum, erectum, subcarinatum. Al*; sublineares, subtruncatge, vexillo vabJe breviores. Carina subfalcata, compressa, obtusiuscula, alis vix brevior, s. sequa- lis, ungue parvo, bifido. Staminum filamenta omnia in cylindrum coalita, albida, assurgentia. Antherse flavse. Pist. Germen ovale, aj>iee villosum. Stylus capillaris, albidus, ascendens, staminibus vix longior, marces- cens. Stigma obtusiusculum, glabrum. Legumen fuscum, obtusum, basi tumidiusculum, subvillosum, sessile, tres lineas longum, sesquilineam latum, dentibus calycinis vix brevius. Semina 5 ad 8, reniformia. Floret Maio, Junio. Habitat in collibus calcareis prope Conimbricam, et alibi in Beira. Obs. Variat floribus laxe spicatis, et aggregatis terminalibus seu subcapi- tatis; caulibus et ramis gracilioribus; foliorum foholis subovalibus aut oblongis; corollas vexillo nunc calycis dentibus paulo breviore, nunc gequali, prout solum plus minusve pingue, pJantaque plus minusve so- I- U S I T A N 1JE. 137 laribus exposita radiis, aliisque vegetabilibus proxime circutnstipata est; ldeo Un. capitata Clariss. Cavanilles nostra± varietas es.se videtur. Oxonis paruifiora ejusdem Botanici et La Marckii a nostra certe speci- rice non ditfert, et omnes nonnisi varietates esse Ononis Coluntna sem- per tenui; mutavi tamen triviale nomen, Willdeuowiuin secutus, ne ipsa cum On. parui/fora Tlmnbergii confundatur. *iii 138 PHYTOGRAPHIA DECANTHERIA MONOSTYLIA. 59. ONOINIS Cintrana. On. racemosa, prubescens; pedunculis muticis, unifloris, in anthesi ere- ctis, postea cernuis; foliis imis ternatis, aliis simplicibus, ovali-oblon- gis lanceolatisve, serratis; stipulis acutis, serrulatis, petiolo asqualibus aut longioribus; calycis laciniis lauceolatis, corolla valde brevioribus, legumen maturum occultantibus. Radix annua, ad quinque uncias et ultra descendens , sesquilineam duasve lineas superne in collo crassa, subraniosa, binc intle tibrata, -cortice fusco, inotlora vixque alio sapore quam herbaceo prsedita, ut tota planta. Caules caespitosi, tres quatuor et ultra ex eadem radice, teretes, iilifor- mes, berbacei, virides aut interdum inferne subpurpurei, pubescentes ut tota planta, pilis aliis longioribus eglandulis, brevioribus aliis glau- duliferis, nec tamen viscidis, foliosi, nodosi, internodiis infimis brevio- ribus, supremis unciam ad sesquiunciam longis; semipedales ad peda- les, ex soli locique plus minusve luci expositi diversitate, breviores aut longiores, omnes ex decumbentibus plus minusve assurgentes, ramosi, centrali autem, seu primario, sape erecto ramosiorique; raini alterni, ad superiora caulium nulli aut brevissimi ssepeque steriles, ad caulium ver6basin, pisesertiin centralis, plures, longi, plus minusve subdivisi, adscendentes, floriferi. Folia alterna, erecta, aut patula, inferiora ternata, ovali-oblonga, ob- tusiuscula, intermedio maiori brevissime petioiato, lateralibus subses- silibus, alia simplicia minora, sublanceolata, acutiuscula; omnia fere usque ad basin argute serrata, utrinque pubescentia, saturate viridia, nervosa, nonnulla interdum conduplicata, subcarinata, maiora sex ad undecim lineas longa, tres ad sex in medio lata, internodiis plerumque longiora, petiolata, apici petioli articulata, caduca. Petiolus tam in ternatis quam iu simplicibus semiteres, stipulis aequalis aut ssepius bre- vior, vix ex ipsorum siuu semilineam lineamve solute protensus. Stipulje dux petiolo adnatae, illoque carinatx, lanceolatse, acutae, fere usque ad basin argute serrulatse, nervosce, pubescentes, ex pallido vi- rides, folio valde breviores, angustioresque, cauli adpressse, illumque amplexantes et subvaginantes ; omnes diutius, quam folia, persisten- tes, caulem ramosque, squamarum instar, exornantes. \ LUSITANIJE. 139 Floi:;:s iu racejnos to-nninales ereetos, foliosos, sesquiunciam ad tres um ias longos, digesti, »ex ai! qiiimlccim, superiores congcsii, oornes pedunculati. Pedunculi in foliorum floralium alis solitarii, fnuf.iei, uni- flori, teretes, filiformes, apice crassiores, ibique doh articulati, pubes- rentcs, superiores racenioriim sensim tardius ilorentes brevioresque, slipulis tameu ioliorum floraj&um paulo longiores, in anthesi erecti pos- i e:i uutantes, sciisini remotiores, lougiorcsque, interdum ad unani un- ciam longi, laiuiua taiucn foliorum floralium plus miuusve breviorcs, raro paulo lonuiores. Folia floralia struetnra folioriuu cauiis, sed paulo minora, erecto-patu- la, caiyce breviora, saepe conduplicata, uti eorum stipulse, qux pe- dunculos amplcctiiutiir, ipsisque adpressae sunt. Perianthium monophj llum, campauulatum, intus glabriusculum , ex- tus hirsutum, pilis nonnullis glanduliferis, attaiueu non viscidis, iufer- ne pallide viride, profunde quinquepartitum, quatuor seu quinque li- neas longnm, ejos laciniis supputatis; lacinise lanceolatse, acutx, inu- ticse, integerrimas , nervosse, saturate virides, subsequales, dute supe- riores intermediis paulo longiores angustioresque, erectie, infima sub corolla? carina intermediis paulo brevior latiorque, concava , patens, onmes post anthesin clausae, pendulce, reflexreque ad rachin racemi, persistentes. Corolla papilionacea, lutea. Vexillum ovato-subrotundum, mucrona- tum absque ulla emarginatura, postice lineis purpureis pictum, et ibi subpubescens, reflexiusculum, calycis laciniis supremis 3 aut ultra longius, ungue brevi calicyni tubi longitudine. Alaj oblongiuscnlce, ob- tusas, pene obovafce, vexillo quasi s breviores, carince approximatse , illaque paulo breviores. Carina acuminata, falcata, compressa, ungue parvo bilido, apice vexillo applicata, illoque paulo brevior. Stam. filamenta decem, omnia coalita in tubum album, superne decem- fissum, tilis apice crassiusculis, adscendentibus. Antberse lutese, lmea- res, oblongae, simplices, erectae, carina inclusas. Pist. Germen oblongum, subovale, longitudine tubi calycini, pubes- cens, dilute viride. Stylus capillaris, assurgens, antheris longior, mar- cescens. Stigma simplex, obtusiusculum, glabrum. Leoumen oblongiusculum, subteres, turgidulum, obtusum cum brevi mucrone, subpubescens, calycis laciniis semper plus ininusve brevius, ipsisque contectum, Uniloculare, bivalve, sessile, pallens. Semina qninque ad novein, reniformi-subrotunda. Xonnulla plerumque abortiunt. Habitat ad ima montium de Cintra, et ex Estoril ad Cascaes, sed rard occurrit. Floret Jun. Julio. mm 2 140 PHYTOGRAPHIA Detecta mihique commiinirata a D. Jos. Fr. Valorado, Cintrani territo- rii Medico nninicipali experientisshno, et inter discipnlos nieos Bota- nices diligentissimo. Obs. Affinis On. arthropodice et On. pubcsccnti, sed al> illa differt pra> sertim liabitu non resinoso-viscoso, foliis omnibus supremis simul cum stipulis serratis, et pedunculis prope calycem non articulatis: differt quoque ab On. pubesccnti prsecipue defectu resinosae viscositatis, pe- dunculis non longitudine petiolorum, nec istis foliorum longitudine, sti- pulis serratis petiolo foliorum tioralium longioribus, calycisque laciniis corolla valde brevioribus, istaque non purpurea. * LUSITANIiE. 141 DECANTHERIA MONOSTYLIA. 6U O N O N I S arthropodia. On. pcdunculis muticis, unifloris, infra calycem articulatis; foliis terna- tis, argute serratis, villoso-viscosis, supremis simplieibus, lanceolatis, integerrimis; stipulis lanceolatis , edentulis; caule erecto, obsolete uniangulato. JJrot. Ftor. LusiL On. non spinosa, flore luteo, odorata, annua, maior. Grist. Vir. Lus. n. 1084. Anonis annua, erectior, Iatifolia, glutinosa, Lusitanica. Tourn. 1. R. II. 409. Radix subfiisiformis, superne tres ad quinque lineas crassa, inferne in paucps brevts ramulos divi:«a, annua. Caulis saspius solitarius , raro duo tresve ex eadem radice, erectus, subflexuosus, obsolete unumgulatus, striatus, paltide viridis villosns- que villis glandulose viscosis, ut tota plunta, fere e.\ basi usque ad apiceui ramosus; rainis alternis , teretibus, patults, simplicibus aut simplicissimis, Folia radicalia, caulina, et ramorum, ternata, villoso-viscosa, petiola- ta, stipulata: foliola lateralia sublanceolata, argute serrata, subsessi- lin, foliolo terminali niinora; terminale subovale, argute serratum, de- criii ad quiudeciiu lineas longum, petiolatum: petiolus commuuis cari- natus, supra canaliculatus, foliolo terminali brevior, in basin subcu- neatani, carinatam, nervosam, inferne subvagiuantem , ddatatus: sti- pula; duae, basi petioli latce adnatse, longae, lanceolatse, acuminatas, m- tegerrimae. Folia suprema ad flores simplicia, anguste lanceolata, integerrima, seu vix apice serrulata, calyce breviora. Racemi caulem et ramos terminant, unain ad duas uncias longi: flores solitarii in axilla singuli folii floralis. Pedunculi filiformes, quatuor ad sex lineas longi, in floribus supremis calyce breviores, in inferioribus ipso longiores, omnes subpubescentes, NN 142 PHYTOGRAPHIA in antbesi erecti, apice tamen cum flnre leviter recurvi, paulo infra ca- lycem articulati, inutui seniper, uniilori. Cal. perianthium magnunr, quinquepartitum; laciniis lanceolatis, acu- tis, intcgei riuiis, nervosis, viridibus, scaltriusculis ., inttis subpilosis, extus et ad oras viscoso pilosis, subaequalibus; duabus superioribus angustioribus acutioribusque, eorollse vexillo adpressis, ipsique snlt- s-qualibus aut sequalrhus, rarissime vix paulo longioribus; inliina, cum lateralibus a corolla recessa, subarcuata; omnibus in antbesi saepissi- me pateutiltus, post ipsain laxe clausis, cernuis, in fructus uialuiesceu- tia demum patulis. Cor. papilionacea, lutea: Vexillum subrotundum, quinque ad sex li- neas loiiguni, lineis subfuscis pictum, lateriltus paleiitibus, apice re- curvo, leviterque inucronato, ungue lato, vix lineain longo: A\ nota ex planta de seminibus a me missis prave jjroventa dcsumj>tentes, folio saepe paulo breviores aut aequales, raro illo, nisi post anthesin, longiores. Flores capitati, erecti, ex viginti ad quadraginta et ultra, plurimi sessi- les, nonuulli subsessiles, densissimi. Gapitnluin in antbesi globloso- complanatum, magnitudine et facie quasi ut illud Trifolii repcntis: in 00 146 PHYTOGRAPHIA maturitate, ovatum, obtusum, et formu quasi ut strobflos Pini pineee, suhccrnuum, basi 8 ad 9 lineas latuni, et ex basi ad apiceui II ad 15 lineas longum, legumtnibus erectis, nimis stricte sursum approximatis, et non rard iri series subspirales dispositis. Bractea sub sirufulo calyce, ipso paulo brevior, ovato-subulata, extus pilis nigricantibus birsuta, basi Iata, subvaginaute. Calvx duas lineas cnm dimidia longus, tubulosus, subturbinatus, quin- quedentatus, dentibus subulatis, extus birsutus, pilis ad dentes uiyri- cantibus. Cgrolla papilionacea, purpurea, seu ex cseruleo purpurea. Vexillum sublineare, duas lineas latuni, ealyce duplo triplo- <|iie longius, subemarsinatuin , condaplicatum, ad basin re- voliituin, et non raro ad apicem leviter tortum. AKx vexillo valde breviores et calycis dentibus paulo longiores: lamiua obtusa, subliuearis, binc ad basin auriculata, albida uti ungues. Carina parva, alis brevior, iino etiam dentibus ealyeinis paulo brevior, obtusa, vix emarginata, ex palhdopurpurea , biuc biauriculata, ungue vix inferue bihdo. Stamia diadelplia, longitudine carinoe; simplex brevius, novemf.di la- ciniis fihniieniosis. seusim longioribus. Antheras lutea± , bilocuhtrts , ovuto-subrotunda:. Pjstillum longitudine staminum. Germen sublanceolatum, pilosiuscu- luin, aciiminadim, incurvum, sobtus unisulcatum. Stylus brevis. Stig- ma alobosiusculum. &* Peric. legumen coriaceum, calvce fere duplo longins, sa?pe quatuor ad quinque lineas longum, et tres ad quatuor basi latnm; ovatuni, aut ovato-cordatum, aciitum, et basi styli retlexa rigidiusculaque termina- tum, coinpresso-tiiqiieiiiiin , hinc ad suturain externam introtiexum, inde carimitum ; uudique calloso-pilosuni . seu j>ilis albidis, mollibus dense imbricatis, basique callosis, birsutum, biloculare, dissepiinento completo, coriareo, bipartibili, loculis compressiusculis (nec lurgidis) onmibus stcpe monospermis, perpaucis raro dispermis, uullis uuquam trispermis. Semina compressa, subrotundo-reniformia, saturate ferruginea. Habitat in montosis calcareis ad pasj-um Castell» Viegas , et aliis circa Conimbricam, etiam iu Beira boreali. Floret Maio, Junio. Aunuus. Obs. 1° Varietas maior est Astragali hypoglotlidis , qui in regionibus EuropsB borealibus occurrit; sed ratione climatis nostri meridionalis anuua, sicut Lolium perenne et nonnullae alice stirpes in Europa septeu- trionali pereunes apud nos saepe annuae sunt. LUSITANI^. 147 Obs. -2° Similis est nostro Astragalo pentaglotlidi, qui circa Olisiponem ad Pedroifos in collibns basalticis habitat; sed differt stipulis amplexi- caulibus, subvaginantibus et oppositifoliis, nec tantunimodo laterifoliis et vix semiamplexicaulibus, corollae vexillo Jongiori, saspe introrsum conduplicato, nec extrorsum reyoluto, legumine singulo extus in dorso tantiunmodo piloso, pilis vix in basi callo seu papillul^ brevissima; in- sertis, nec in dorso squamulis furfuraceis, oblongis, imbricatis apice- que pilosis, scabrato. Obs. 3." Affinis etiain Astragalo vpiglottidi, qui circa Olisiponem praeser- tiin ad Pedroigos, occurnt; sed ab itlo difiert corolla fere triplo niaio- n, capituiis non subsessilibus, leguminibus erectis, nec refiexis, aliis- que notis. oo . 4.) quibus afiine, oliin liabueram; sed cum ex iteratis observatio- nibus ejtis capituia nuspiam vere umbellaria sed flosculis omnibus sessilibus, nec legumina ulla tetrasperma, unqnain invenissem; ac praz- terea cum illud aliis notis, tam h Trifolio hi/btido, et J ailiantii, quam ab aliis corigeneribus, diflerre noverim, ideo novam speciem credere UOli licesitav i. pp ] 50 p H Y T O G R A P H I A DECANTHERIA MONOSTYLIA. 64. TRIFOLIUM cemuum. Tr Capitulis umbellaribus, semiglobosis ; floribus ph.rimis subcernuis, fVuctiferis retfexis: calycis dei.t.hus glal.ris, aubaequaJ.bus, cojoll* lono-itudine; lejruminibus siupe disperm.s; pedni.cu hs foho tr*plo bre- vioribus; foliolis ohovatis; stipuiis integernm.s; oaule procumbente. Radix annua, alha, brevis, fibris paucis instructa, sapore herbaceo, et iiiodora, ut tota planta. Caules plures ex eadem radice, procumbentes, teretes, striati fist.ih.si, glahri, pedales, sesquipedalesve, inferne ramosi, dein s.mphcissn.n; ramis alternis, longis. Polia ternata, alterna, valde remota, glabra; foliola obovata seu ovali- cuneata, apice mucronata, non emarg.nata sernilata deut.cn .s mu- cronatis transverse nervosa seu lineata, suhsessd.a, ... ped.cell.s i.u- nimis suhvillosa; petiolus patens, canalieulatus str.atus, glaber, ad tres uncias longus: stipulas merabranacese , glabrse, ovatae, mtegerri- ms, nervosae, acuminatae. Pedunculi solitarii, axillares, erecti, obsolete angulosi striati, glabri, fere unciales, petiolis foliorum dunidio, tnplo, et ultra, hreviores. Capitula un.bellaria, semiglobosa; floribus 18 ad 28 et .ultra, in . antlic- ■ laxis, exterioribus patulis aut patent.bus, mtenonbus erectis; fru- ctiferis reflexis, stricte approximatis, ommbus ferUhbus. Bractea sub 3o flore setacea, acuta, glabra, mimma, pedicello pa.uo brev.or; pedicellus glaber, vix alb& lineam longus. Calyx tubulosus, tubus subglaber, lente visus pilis nonnullis raris in- strurtus, decen.striatns, quiuquedentatus, dentibus ipso tubo longm- rbus gabris, acutis, apice setaceis, subasquabbus, duobus super.o- ribus'vix longioribus, coVollb ldngitudine, aut vix longionbus, ... an- thesi erectis, postea patulis, demum recnrv.s. Corollv papilionacea, incarnata, seu i dilute purpurea, marcescens. Ve. xiUu.n laxum\ a canali staminum solutnm, obcordato-oblongura pro- Ldeemarginatum, inferne conduplicatum , apice concavo, ad alas et LUSITANIJL. 151 carinain inflexo. Alse oblongiusculae, obtusse, vexilio valde breviores, carinae fere longitudine , ipsi laxe approxiiuatx, et cum ea stannnum canali inferne adhserentes. Carina parva, obtusa, einarginata, albida. Stam. lihunenta diadelpha, ummi et novemfissuni, in cariua inclusa, api- cibus adscendentia. Antherae luteas, ovato-subglobosae. PtST. Germen oblongum, glabrum. Stylus subulatns, apice incurvus, lon- gitudine staniinuin. Stignia crassiusculuin, obtusum. Pf.ric. Legumen membranaceum, oblongum, stylo marcido terminatum, calycis tubo obtectum, et illius dentibus minus. Semina sajpe uniim aut duo, rarissime tria quatuorve, duobus sxpissime abortientibus, subreniformia, ex luteo rufa. ffabitat in viriniis oppidi Cintra, et a D. Valorqdo Botauices diligentis- .-iuio mihi primum comiuunicatiun. Floret Maio, Juuio. Annuutn. Planta pecori gratum pabuluin prsestat. Obs. Trifolio Vaillantii (La Marclc. Enc. vol. S.) et Trifolio refic.ro Linn, aiiine, sed ultra alias notas diflert corollis caivci cequalibus, aut vi.\ lougioribus, et pedunculis folio triplo et ultru. urevioribu,s, )')> 'L 1.V2 PHtTOGli A P H I A ■DECANTHERIA MONOSTYLIA. (>5. TRIFOLIUM arrectisetum . Tr. spicis oblongiusculis, subcylindraceis ; dentibus calycinis setaceis, hispidulis, a>qualibus, arrectis, coroila longibribus; cauleereetG, sub- ramoso; foliolis oblonge obovatis, denticulatis, utrinque pilosis. Trifol. aestivnm, rigido hirsuto capite. Grisi. Vir. Lusit. n. 1432. Radix aimua, teuuis, fibrosa. Caulis erectus atft obliquus, teres, striatus, villosus, villis horizontali- bus; nunc in solo macro solitarius , simplex et humilis, uunc in sblo fertiliori cespitosi seu duo ad quinque ex eadem radice, octo ad qua- tuordecim uncias alti, ramosi, et quasi dichotomi ; ramis alternis, patu- lis, superue remotiusculis, inferne propioribus. Folia ternata, alterna, erectiuscula ; in omnibus foliola subsessilia, stria- ta, utrinque pilosa, versus basin attenuata, supra medium et apice den- ticulata, mucronata: in foliis infimis minora, nunc leviter emarginata et quasi obcordata, nunc retusa sett truncata, et fere obovata, petiolo communi canaliculato, piloso, longissimo, ipsorumque foliolis et caulis internodiis valde longiori; in superioribus oblonga, obtusa (raro aliqua obsolete emarginata) obovata aut interdum oblanceolata, petioio com- muni sa;pe eorum laminis breviori ; in summis, sub ramulo seu pedun- eulo, brevissime petiolata, angustiora, oblonge obovata, nec raro oblan- ceolata. Stipul.e duse, rnembranaceae, albidse, ovato-lanceolatx, integerrimas, pi- losce, nervosDs, nervis viridibus, inferne petiolo adnatse, caulem aut ra- mosbasi subvaginantes , superne subuldtae, apice quasi aristgeformi ; in summis et floralibus foliis paulo latiores, petieloque communi lon- Pedunculi subteretes, striati , pilosi ; sub tbliis floralibus longi, supra ipsa plus minusve breves. Folium florale in antbesi unicum, ternatum, subsessile (forma et magni- tudine uli alia suiuma) sub brevissimo pedunculo situni, istnm et tasin sspicse invohens; posl anthesiu nulluro, pedunculo tunc inter folium LUSlTANIiE. 153 antea florale et spioam sensim elpngatq ita, nt in fruotus maturitate spica semper a prajdicto folio plus minusve remota sit ac ebracteata. Psonnunquam iu pedunculo, distanter al» spica, duo folia fere opposi- ta, unum altero mitius, occurrunt; tunc folium miuus ad gemmam flo- ralem abortham attinet. Spic;e terminalcs, erectre, oblongiusculce, obtusae, ovato-cylmdracea?, la- titudiue et longitudine quasi ut illa: Trifolii arvensis, densiflora, ar- recto-setosse ; iu antliesi sa;pe unica solitaria, iuterdum duce approxi- matae, brevissime pedunculatae, sub peduucnlis singula uno folio florali instructa; post anthesin semper nudse, solitariae, plus minusve inter se distanks. Calyx obconicus, albidus, nervis decem viridibus striatus, ventre unam lineam longo, hirsutus, quinquedentatus ; dentibus ovatis a;qualii>us, brevissimis, dense birtis, apice setiferis ; setis rigidiusculis, semper- strictis, seu arrectis, aequalibus, ventre calycis fere triplo longioribus, pilusis ; pilis rans, rii;idulis, iiuequalibus, enodibus : fructiferus tumi- diusculus, collo contractus. Corolla papilionacea, carnea, calycis dentibus setaceis, fere duplo, seu saltem i minor, emarcida, tuncque iucurvata. Vexillum erectum, acutiusculum, ol>!ongum, snblanceolatum, ungue lato, aliis petalis non coalitum, illa tamen et canalicu- lum staminum cyliudraceum equitauter amplectens, alis vix longius, et al» ipsis carinaque vix superne remotum. Alce, Carina, Stamina, et Pistillum, ut in Trifolio semiglabro. Peric. Legumen membranaceum, subrotundum, univalve, monosper- mum, calycis ventre tectum, inferiori parte lacerate dehiscens. Semen subrotundo-reniforme, lutescens. Hab. in collibus et. dumetis, prassertim inter Qninla das sette fontes et Val Dumiao, prope Conimbricam, et alibi in Beira; etiam in Cintra et alibi iu Extremadura. Floret Jun. Julio. Ann. Planta inodora et sapore herbaceo prcedita : pecori summopere grata. Obs. l* Medium inter Trifolium lappaceum et Trif. arvense, quibus habitat, et ex quibus hybridum esse videtur ; sed differt a primo spi- ca oblongiuscula, nec capitulo subgloboso, calycis ventre non gia- bro, ejus dentibus niinus dilatatis, setisque non adeo rigidis, nec co- rollam monopetalam fere sequantibus : a secundo etiam diversum fo- liolis brevioribus et latioribus, pilis setarum calycis rigidulis, remo- tis, enodosis, inaequalibus, qui in Trif. arvensi mollitter, denseque plumosi, nodosi, et aequales sunt; item alis corollaa intus nulla ma- cula sanguinea seu atro-purpurea notatis. QQ ]:A V H t T O G TR A r II I A (>/>s. '2.° Trifolium £.agoptis (Clar. \\ illd. Spcc. Phtnlar.) etiam nos- tro nimis aflinc ; sed dirlert a nostro caulibus miiioribns, foliolis om- nibns non emaiiiinatis, stipulis denticnlatis, corolla nioiiopetala den- tibus calvcinis sequali, spicis folio semper sutlultis ; nostro enini fo- liola ad inferiora caulis emarginata, stipulae tntegenrittiae, corolla non omnino monopetala et dentibus calycinis brevior, spicis tantum per breve tempus iolio ilorali suflultae. JL U S I T A N I iE. loo DECANTHERIA MONOST YLI A. 603. TR.IFOLIUM semiglabmm . Tr. Capitulis ovatis oblongiusciilis compactis, terminalibus geminabs, lateralibus pedunculatis subsolitariis; calyeibus villosis, obsolete stna- tis, dentibus semper erectis, intiino longiori, eoroll.e longitudiiie aut breviori ; tbliolis supra glabris, non emarginatis, superionbus oblan- ceolatis. Tr. biceps astivum, Lusitauum. Grisl. Vir. Lusit.n. 1433. Radix annua, tenuis, collo crassitudine penuae gallinaceas, inferne ra- diculis brevibus, iibrosis, albis, instructa. Cam.is teres, villosus, obsolete striatus : in solo macro solitarius, tres ad quiuque uncias altus, erectus, fere simplex, seu paucis ramis, bre- vibus, alternis, patulis, instructus ; in solo iertili duo, tres, aut plu- res ex eadem radice, quinque ad fere undecim uncias lougi, adscen- deutes ( centralis tautuni erectus ) ramosiores , prxsertim centralis , rauiis inferioribus lougioribus, patentibus. Folia temata generis, alterna, utrinque viridia, ad apicem denticula- ta: inrima propiora, petiolo communi valde internodiis longiori, fo- liolis miuoribus, retuso-cuneatis, seu obovatis, mucronatis; media et superiora caulis foliobs obtusis , non emarginatis , oblongo-cuneifor- mibus, uuciam fere longis, tres lineas superne latis, oris nnirginalU bus et costa subpilosis, cseterum utrinque glabris, petiolis tribus par- tiaiibus vix seinilineam longis, communi duas lineas aut paulo ultra, villoso, supra canaliculato, "subtus leviter carinato ; suprema, snb flo- rum capitulis et ipsis contigua, duo subsessilia, foliolis angustiori- bus, obianceolatis. Stipul^ duce, meuibranacese, subvillosae, integerrimse, nervosae, lanceo- latse, inferne petiolo adnatae, caulem aut ramos \aginantcs, superne subulatae, apice quasi aristseforini ; in foliis superioribus petiolo coin- muni valde longionbns ; in duobus supremis duplo latiores, ovatae, acumiuatee. Flores capitati ; capitula sxpe dno, approximata, caulcm, ramos, ra- uq 2 156 PHYTOGRAPHIA mulosque ternrinantia, unum alio niaius, atque alterum sessile alte- rura pedunculatum, ovata, oblongiuseula, quinque ad octo lineas lon- ga, tres ad quinqne ad basin lata, flosculisnumerosis, sessilibus, ar- ctissime imbricatis, instructa. Folium florale, sub singulo capitulo, unicum, contiguum, ut supra di- xi ; sed ci\m in ramulorum apice unicum tantum capitulum evolvi- tur, gemma alterius lateralis abortieute, tunc duo folia opposita pa- tentiaque, unius basi stipulari basin alterius vaginante, ipsi arcte sup- ponuntur. Bractete inter flores nullae. Calyx obconicus, albidus, obsolete striatus, extus, et intns ad os, vil- losus, fundo glabro, ventre sesquilineam fere longo , quinquedenta- tus; dentibus subulatis, setaceis, viridibus, villosis, etiam in fructus maturitate erectis, quatuor subsequalibus, pari supremo vix breviori, iniiino sesquilineam longo, onmibus longiore et latiore. Corolla papilionacea, dilnte purpurea, fere usque ad apicem clausa, emarcide persistens. Vexillum oblongum in formam sublanceolatam, obtusum, non eniarginatuni, paulo infra medium latiuscnlum, ungue lato, aliis petalis non coalituui, illa et filamentoruin canaliculuiu cylindraceum equitanter amplectens, alis paulo longius , et denti calycis intimo altitudine a-quale aut longius. Alje oblongse, obtuste , sublineares, erecte, glabrse, lente ta- men vitrea visas parte inferiori externa subvillos^ , carinse (praesertim auricula basis tuttiida) arcte incumbentes, ipsam- que involventes , subsessiles , unguibus brevissimis cana- liculo filamentorum coalitorum cylindraceo postice , ubi ipse in autheriferos dividi radios incipit, insertse et adnatoe. Carina obtusiuscula, emarginata , erecta , alis tecta ipsisque paulo brevior, forma semicordata, ungue brevissimo latoque, iilamentorum canaliculo ( simili modo et loco, quo alaruni ungues ipsi laterales) inserta et adnata. Stam: filamerita diadelpha, emarcide persistentia; novem inferiora coa- lita in canaliculum cylindraceum, a trium petalorum unguibus bre- vissimis ipsi adnatis late auctum, superne, contra ipsos ungues, in novem radios arcuatos, apice crassiusculos, intra carinam sitos, fis- sum ; decimum superius simplex, receptaculo insertum. AntherK ova- tx, biloculares, erectae, luteae. Pist: germen subovatum : stylus longitudine staminum, supra medium crassiuseulus , apice iucurvus, marcesccns : stigma absolete emargi- natum. Peric : Leguraen ellipticum , calycis ventre tectum , membranaceum , pellucidum, univalve, monospermum, sutura laterali et inferiori par- te lacerate dehiscens. L U S I T A N I JE. 157 Semen. elliptico-reniforme, lutescens. Hab. in macris sabulosis, rarius in calcareis ; occurrit ad ima collis, vulgo Ladeira do Seminario, et in Val Damiap prope Coninibricani, jn Beha, et alibi. Floret Maio, Junio, Julio, Ann. inodorum est, ac sapore herbacco prasditum : pecori nimis gratum. Obs. AffineTrif. slriato Lin. , et TriF. gcmcllo Clar. Willd. Spec. PlanU mediumqne inter ipsa, nec raro pro illorum varietate habitum : sed a prinio differt capitnlis terniinalibus ssepe geminatis, calyce fructi- iero non subgloboso, ejusque striis obsoletis, foliolis non cano-pubes* centihus, sed superiori pagina glabris, nec inferioribus ohcordatis in- tegerrimis: a secuudo etiam diversum foliolis nec villoso-canescentibus, nec emarginatis, et calvcis dentibus corolla non lougioribus, sed in« tinio corolla; sequali aut paulo breviore. RR 158 PHYTDGRAPHIA DECANTHERIA MONOSTYLIA. €>7. T R I F O L I U M svffocatum . Tr. capiiuiis snhglobosis, sessilibus, glabriusculis, radb alilms caulinis- qjue, iiifcrinnbus couferlis; caulibus caspitusis, terrx adpressis, bre- vibus, saepe sinipticissimis ; petiolis longissiniis iblio cunt ifuinii oc- tuplo longioribus ; dentibns calycinis lanceolato-subulatis , ad oras membranaceis, corolla longioribus, recurvis. Tr. capitulis sossilibus lateralibus subrotundis glabriuseulis, dentibus calyuinis lanceolatis acutis recurvis corolla longioribus. Willd. Spee. PL Tom, 3. p. 1378. Smitk. Brit. 2. p. 700. Tk. acaule exscapum, floribus subsessilibus, radicalibus. Lin. Mant. 276. Jacq. Hort. 60. JRadix aunua, tres ad quinque uncias descendens, superne ad colluui lineam sesquHineamve crassa, lateribus vage fibrata, exalbida, ino- dora, sapore berbaceo. "Caules plures ex eadem radice, qnatuor ad viginti et nlira, in orbem fusij terrseque valde adpressi, saspe aimplicissimi, interdum ad radi- cem in unum aliumve ramuin ipsis sub&qnaleni divisi, breves, duas tresve uncias longi, rarius quatuor aut quinque, subflexuosi, striati, ad apicem sUbangulosi , glabri ut fere tota planta , multinodes , no- dis onmibus floriferis, internodiis brevibus, prope radicein brevissi- mis. Imdlia alterna, ternata, foliolis nunc obtusis obovato-cuneatis, nunc le- viter emarginatis subcoidato-cuneatis , subsessilibus, apice ac paulo irifra ipsum denticulatis, utrinque glabris, oblique veuosis, tres ad sex lineas longis , duas ad quatuor superne latis. Petiolus erectus , longissimus, duas ad quatuor uncias longus, setiformis, striatus, gla- ber, basi stipulatus: stipulae duse adnatae, roembranaceas, albidse, ova- lo-lanceolatse, integerrimae, aristatce, cauleni et florum capitula in an- lliesi inferne amplexantes, persistentes. Ti.orks in capitula, seu glomerulos, digesti. Capitula sessilia, terrse si- mul cum caulibus arcte adpressa, obovata, demum subglobosa, flo- ribus octo ad viginti sessilibus, pedunculo commuui brevissimo, aut LU S I T A N I M. 159 vix ulli , adhserentibus ; iulima radicalia ssepe plura cou.juucta , alia oinuia axillaria cauliua, plus rainusve approxiraata, extrema ad api- cem caulium viv ad seraiunciam dissita. Bracte.e inter flores paucoe, minimae, ealyre triplo breviores, sessiles, ovato-lanceohUa?, acuminatse, apice aristatde ibi(pie interdum subden- tatx, concavse, albidae, luembranaceoe, persistentcs. Perianthtum monophvlluin, tubulosum, compressum (proesertim fru- ctifVruin) decemstriatum intus glabrum, extus vix nonnullis pilis su j perne instruetum, ex viridi albidura, quiuquedentatiiin, sesquiiineam ad duas lineas longnm, dentibus supputatis ; dentcs lauceolato-subu- lati, spbaristati, lateribus inferoe leviter menibranacei, altitudine aequa- les, latitudine sub«equales, glabriusculi, recurvi. Corolla papilionacea. albida fere diapbana, calyce brevior, marces- cens. Yexillum oblanceolatura, apice iutegerrinium, obtusum cum inu- crone, nervosum, liberum, reflexiusculum, dentibus calycinis paulo brevius, interduim conduplicatura. Alae tubi calycini longitudiue, li- neari-oblongoe, obtusae, unguibus canali staminum adlnerentibus. Ca- rina lissa, obtusiuscula, alis vix brevior, caiiali staminum adhasrens. Stam. filamenta decem diadelpba (siinplex et novemtidum) alba, assur gentia, carina inclusa. Autherse ovatse, flavae. Pist. Germen lanceolatum, acutum, glabrum, virescens. Stylus subula- tus, assurgens , longitudine staminum, basi persistens. Stigma cras- siusculuni, fulvum. Legumen membranaceum, albidum, ellipticum, medio utrinque coarcta- tum, stylo terminatum, compressum, tubo calycino arcte cincto, illius- que longitudine, uniloculare, lateraliter menibraiiis laceris dehiscens. Semina duo, rarius unum triave, rotundato-reniformia, ruffa. Habitat in inacris sabulosis, ruderatis, viisque stratis in Cintra et ad ejus raohtes, etiam prope Conimbricam, etsi rarius. Flor. Maio, Junio. Ann. RR 2 160 PHYTOGRAPHIA c-fe1 - , _ :\ i* "■ ^-"-- ■ . • . DECANTHERIA MONOSTYLIA. 68. FALCATULA faho- Trifoliwn . Cliaracter gencricus brcviarius. 2;loribus capitatis ; corolls alis carinaque subajqualibus, staminum ca- nali adhaereiitibus ; leguinine calycis deutibus longiori, falcato, octo- decaspermo. Synowymia, Trifolium ornitfiopodioides, leguminibus nudis, octospermis subtcrnis calyce duplo longioribus, caulibus declinatis. Willd. Sp. pl. 1078. Flor. Dan. T. 368. Smith Brit. 2. p. 7S2. Medicago leguminibus ternatis, erectis, recurvis, descendentibus, pe- dunculo comimmk. Hort. CJiff. $75. Trifolium siliquosum, Loto affine, siliquis oriiithopodii. Pluk. Alm. 376. T. 68. /. 1. Renum graecum humile repens, ornithopodii siliquis brevibus ercctis. . Raj. Ang. 3. p. 331. T. 14./. 1. Melilot ornithopode (Mclilotus ornithopodioides.') La March. Dict. 'Mneytl. Tom. 4. p. G7- IIadix annua, albida, subramosa, sapore herbaceo, inodora, ut tota planta. Caules plures ex eadem radice, procunibentes, listulosi, teretes, subra- mosi, ex semipede ad pedem et ultra longi, glabri, ut tota planta. Folia alterna, teruata, petiolata ; foliola cuneata, subtruncata, seu re- tusa, rar6 subovalia vel obovata, subsessilia, seu petiolulis minimis scqualihus instructa, serrata, denticulis mucrouatis ; petiolus commu- nis canaliculatus, erectus, aut patulus, duas ad tres uncias longus ; stipulse dns adnataa, membranaceje, acuminatx. trinervcs, integerri- mx, subamplectentes. L U S I T A N I m, 161 Pedunculus axillaris, solitarius, erectus, petiolo oequalis, aut paulo brevior, filiformis. Flores capitati, in capitulo depauperato saepius tres seu quatuor, raris- simeduo, erecti, glabri, subsessiles, pedicellis vix semilineaui longis: involucrum bracteis quatuor ad sex, uieinbranaceis, ovatis, acutis, mi- nimis, vix pedicelloruni longifudine» Calyx glaber, tubulosus, obsolete decemstriatus, ad duas lineas cuiu dimidia longus, quinquedentatus, dentibus aequalibus, subulatis, ad margines niembranaceis, vexillo coroliae paulo brevioribus, fructiferis patulis. Corolla papilionacea, ex luteo albida, seu pallescens. Vexillum ex ca- nali staminum solutum, oblongo-cuneatum, ungue lato, apice integer- rimura, nec emarginatum, saepe conduplicatum, alis semilineam lon- gius. Alie oblOngae, obtusee, carina semilineam longiores, ipsamque obtegentes; carina rissa, obtusa: ungues tam alarura, quara carina;, tenues, canali staminum adhajrentes. Staminum filamenta diadelpba, unum simplex, aliud novemfissum, intra carinam inclusa; antherse lutete, ovato-subrotundas. Pist. Germen oblongum, lineare, glabrum: stylus subulatus, assurgens, longitudiue staminura: stigraa obtusura. Per. Legumen lineare, subcoriaceum, glabrnm, compressum, oblongutn univalve, apice extrorsum falcatum, calycis dentibus lineam, sesquili- neam, et ultra, longius, subtorulosuin, styli basi persistente instru- ctum: laterali sutura omnino dehiscens. Omnia Legumina in capitulo fertilia, erecto-patula, semper sunt. Semina in singulo legumine saepe octo ad decem, subrotundo-reniformia, compressiuscula, arcte approximata, subrufa. lnterdum (quod rarissi- me) nonnulla abortiunt ita, ut leguraen solura quinque, sex, septemve fertilia ferat. Habitat in viciniis de Cintra in Extremadura. Floret Maio, Junio. Annuum. Planta pecori summopere grata, et mihi a D. Valorado, alumno nostro Botanices diligeutissimo saepe communicata. Stirps media inter Trifolia et Trigonellas; sed ab illis diversa. Clariss. Jussia-us et La Marckius eam Mdilotis applicuerunt; sed a Melilotis satis distat floribus nec racemosis, nec laxe spicatis, legumine longiori falcato octospermo, corollae petalis non solutis, et demum petiolis fo- liorum partialibus minimis , aqualibus. Celeb. Linneus ipsam cuni Trifoliis sub divisione Meliiotorura associavit, illi fals6 racemum ova- tum tribuens, cum certe nullos racemos, sed vera capitula depauperata ss 162 PHYTOGRAPHIA ferat, ifleo ct ob alias notas supradictas a Melilotis diflert; solis vero Trifoliis Lotoideis adhiberi posset, si leguinen falcatura, longum, octo- decaspermum, non id vetaret, Latoidea enim vera legumen breve, plus minusve rectum, ad tetraspermum nec ultra , feruut. Neque Trigouel- lis conuniscendam esse putavi, nara in earura corollis petula nlamentis non adhaerent, ut in nostra: floribus occurrit, et in illis carina ita bre- vissiraa, ut corolla quasi tripetala esse videatur, ciliu in nostra vix alis brevior aut aequalis sit. Aflinera Ornithopodi, vel congenerem, esse nonnulli ob legamen falcatum et subtoriilosiun existiniarunt; sed ipsura nec articulatura, nec articulatim discedit, et corolla diversa. Cum ver6 nec prxdictis nec aliis hucusque notis generibus nostrara plantam satis congruenter attinere vidissem, illam in novum Genus, a tbrma fructus denomiuatura, separavi. LUSlTANIiE. 163 '.'•-' ".'•-. DECANTHERIA MONOSTYL I A. 69. LATHYRUS amph icarpus. L. pcdunculis unifloris, leguininis fe»e lonsritudine, bisetis, articulatis, supra articulationem incrassatis; cirrhis diphyllis, simplicissimis; rlo- ribus caulinis subterraneisque fertilibus. Brot. Flor. Lusit. L. amphicarpos, pedunculis unifloris, calyce longioribus ; cirrbis diphyl- lis, simplicissimis. Lin. Spcc. Pla?it. 1029, et La Marck Enc. Suppl. Tom. II. pag. 777. L. (amphicarpos) seu supra infraque terram siliquas gerens. Moris. Ilist. II. pag. 51. §. II. tab. 'I3.jig. 1. Cicerula sylvestris, semine fusco, subterraneo. Grisl. Virid. Lusit. n. 353. Infra terram. Radix ad collum crassitudine pennae gallinaceae, inferne ramosa; annua, aut biennis. Rami subterrei priores ad duas tresve uncias e collo radicis exorti, omnes flexuosi, albidi, ad lineam crassi, sesquiunciam ad quatuor uncias lon- gi, alii horisontales, alii deorsum obliqui, aphylli, attamen stipulati. Stipul, subramosa, hinc inde tibrata. Caules plures ex eadem radire, obliqui aut assurgentes, primarii ere- cti, inferne lignosi, superne herbacei, quatuor ad septem uncias lon- gi, teretes, exiliter filiformes, sericeo-villosi, ut fere tota planta, exal- bidi, nodosi, internodiis infimis brevibus sensira superiora \< rsus lun- gioribus, subramosi, ramis alternis saepe brevibus, patulis. Folia alterna, petiolata, ternata; foliolis subsessilibus, lanceolatis, arn- tis, integerrimis, subscqualibus, interaaedio vix longiori, supra glabris LUS I T A N I J&i 171 viridibus , subtu< et ad oras raarginales vilioso-sericeis exi uo , quinque ad octo lineas longis, sesquilineam ad duas hneas in rae* dio latis, interdura fere conduplicatis ; ad infiraos caulium nodos ini- noribus, ovato-lanceolatis aut subovalibns, mucronatis. Petiolufe com- munis sericeus, supra canaliculatus, subtus convexus, foliolis sxpe plus minusve brevior, erectus, basi stipulatus. Stipulee duce liberse, subulataa, petioLo valde brevion Flores solitarii aut biai in apice pedunculofum, rarissime ibi tres qua- tuorve, nisi in planta culta. Pedunculi oppositifolii, et tandem termi- nales, teretesj setiformes, sericei, erecti, petiolo plus minusve saepe longiores, superne, cum non ii>i uniflori sunt, in tot, quot flores, pe- dicellos subdivisi; pedicelh subsequales, lineam ad duas liaeas longi. Bratte.e sub singulo flore ssepe tres ; duas oppositae (tertia paulo in- fra ipsas) setacese , adpressae , sesquilineam ad iineas duas cum di- midia longae , calyce valde breviores, pedicellis autein rlorum paulo longiores. Perianthium monophyllum, campanulattim, extus subsericeum, ex vi- ridi flavescens, quatuor lineas longum, in duo Iabia longitudine ssqua- lia profunde bipartitum: labio superiore ad usque paulo infra bila- bialem divisuram bipartito, laciniis acuminatis, late lanceolatis, cilia- tis, subtus vexilli basin exertis, ab illoque reflexis : Iabio inferiore li- neari-oblongo, concavo, apice tridentato, deutibus subulalis, interme- dio vix breviori et angustiori. Corolla papilionacea, lutea. Vexillum ovato-subrotunduni, emargina- tum eum mucrone, intus glabrum, extus subsericum, assur^ens, la- teribus reflexum , calyce i longius , ungue tubi calycini longitudine nonnullisque lineolis subpurpureis superne pictb. Alae obtusae, obo- vato-oblonga?, rectee, laxiusculse, in carinam conniventes, vexillo bre- viores, calyce autem patdo lougiores ( ungue brevissimo non suppu- tato, tres lineas longee.) Carina calycis longitudine, et alis paulo bre- vior, quasi dipetala, veutre concavo ungueque brevissimo bipartitaj obtusiuscula, leviter arcuata, in vexillum cohnivens; utrinque ad ba- siu callo luamilloso intus concavo instructa. enta decem diadelpha (simplex et novemfidum, siraplex au* tem inierne ad serailineam propre receptaculum cum novemfido < •■ l- im ) inira carinam omnia recOndita. Antherae simplices , erectse , luti Pist. Germen lanceolatnm , albidovillosum, acuminatum. Stylus su- bulatus, assurgens, lougitudine antherarum. Stigma simple . i . men erectum, unciale aul paulo ultra. sericeum, Iineare, compla- natum marginibus utrinque elevatis, obsolete torulosum, basi et api-» i calvcem sessile. vv 2 J 72 PHYTOGRAPniA i\a quinqtie fcexve, sublentiformia, ex uiidi tcstacea, umbilico ne- icanti ieviter euiarginata. .iTAT in aridis et inter saxa, ad monies de Cintra versus aust-rum, prasertim inter Murches ci Cuscaes. Flor. Juuio, Juliu. Suffrutexi Planta inodora, et vix alio sapore, quara herbaceo, prsedita. Genistis nimis aftinis, )-ed leguminibus complanatis, raargiue utrinque elevato, statumumque rilamcutis diadelphis, ab illis drversa. 2V. B. Lotus argenteus, quem in Flora Lusitanica aliis ejusdem c;e- heris speciebus aliena 6de fretus olim adjunxi, ibi deleudus. Specimen siccum doribus binis, stipulij latiusculis subovatis, bracteisque duabus minimis instructum, sub nomine Loti argentei et pro Cytisi argentei va- rietate maiori, milii missum , ex posteris investigatiouibus ac cx denud observatis, noonisi Loti Cretici varietatera macram esse inveni, quaj cir- ca Olisiponera et Cetobrigam iu maritiinis siccioribus interdura occur- rit. ln Cytiso argenteo, vel spontaneo vel culto, nullas alias *U\>> quain subulatas angustasque, nspiaua observasse fateor. LUSITANI^. 173 .••'. DECANTHERIA DISTYLIA. t>IATNTHUS Lusitanus. D. canle lignoso suffruticoso, ramosissimo; foliis sublineari-srtaceis, api- ( e mollihus, inferioribus margine scabriusculis; petalorum laminis ser"- ratis, iinguibus calyce valde iongioribus. Brot. Flor. Lusit. Caryophyllus montanus minor, elegans. Grisl. Virid. Lusit. ?*.290. Radix perennis, lignosa, ramosa, cortice fuscO. Callis lignosus suffruticosus, teres, glaber, fnscus, inferne digiti crassi- tudine, sesquiunciam ad duas uncias altus, inde ramosissimus ; rami altenii, coarctati, tortuosi, vage in plurimos alios subdivisi, teretes, glabri, fusci, lignosi, apbylli absque annulis, vixque ramorum aliquot emortuorum residuis stipati, ad semipedem alti, basi sesquilineam ad duas lineas crassi, apice quotannis pereuntes, et iude primo vere plu- riinas gemmas opproximatas seu fasciculos foliosos efterentes, quibus egerminant rami annotini florales, unus e singula gemma, teretes, rili- formes, herbacei, glauci, semipedales ad pedales, erecti aut obliqui, ar- ticulati, glabri, inferne crassiores, superne tres ad septem ramulos di- chotome ferentes, demum fere ad usque basin emorientes. Folia primum in singula gemma congesta, et quasi fasciculata, postea sensim indies distantia et minora, ad basin ramulorum annotinorum in- ternodiis longiora, postea ipsis duplo et fere. triplo breviora , omnia sublineari-setacea, tenera, acuta, nec tamen pungentia, erecta, op- posita, basi coalita, nodo^que vaginantia, glabra, glauca, crassiuscu- )a, subtus couvexa, supra planiuscula seu quasi canaliculata, mfe- riora marginibus ad lentem tenuissime serrulatis , scabriusculisque , media et superiora saepius marginibus integerrimis angustissimis, se- milineam raro lineam unam lata, quinque ad novem lineas longa, sa- pore aniariusculo. Flores terminales , ssepius duo tresve , rarius quatuor ad septem 111 singulo rainulo annotino. Calvx cylindraceus, viridis, aut interdum leviter purpurascens, decem lineas longus , dentibus supputatis , duaa in medio latus , dentibus xx 17 4 PH Y TOG R A PH I A quinque subulatis lougis terminatus , basi cinctus squamis quatuor lanpeolatis, niucrdnatis, ipso caijce triplo brevioribus, et sxpius in- fra eas dua3 bracteae imnores, oppositas, lanceolatas, acuininatjj, ad- prcssa: ita, ut flos scNsilis felre semper sit. Corolla pentapetala, diametro decem ad duodecim liaearura, inodo* ra ; petalorum lamince obovatse et interdnm fere rhomboideae , pro- funde serratse, patentissimae, deiniiui reflexae, dilute purpurese, ad ba- siu pallidas et leviter pilosse; ungues pallidi, triuerves, concavi, lou- gissimi, extra calycis dentes ad tres lineas exerti. Stam. filamenta decem , albida, omnia receptaculo affixa, quinque al- teinantia breviora; ki solo fertili paTUtn exerta, antheris purpureis, in macris vero inclnsa, antheris albidis. Pist. Cermen subcylindricum, glabrum; styli duo, ad latus internum villosi; stigmata similiter villosa, incurva, tortilia, staminibus, et in- terdum petalorum laminis, longiora. Capsula ex cylindraceo quadrangula, dentibus calycis vix longior, api- ce quadrivalvis. Semina subovalia, compressa, fusca, ssepius nonnulla abortientia. Hubitat ad ima montium in glareosis rupestribus, etinter saxa prope Lou- saa, circa Viseu et alibi in Beira boreali. Flor. Mai. Jun. Jul. Suffrutex. Obx. Pulclira planta, ducentos flores et ultra simul ferens, et calatlmm floribus plenuin siuiulans. Afrinis Diuntho arborto, longifioro etjrutr- Coso (La Marck Dict. Enc. ct Lin. Sp.pl.) teque atque D.juniptrino. (Willden. et Smith.) Sed differt a D. arboreo cauie usque ad flores pedali, nec tripedali et ultra; foliis brevibus, non subulatis; squamis calycinis non obtusis, petalis non odoris. Differt a D. iongifioro pra^sertim foliis non subulatis nec puiigentibus, sed linearibus apice mollibus; ramis inferne lignosis durissiinis, fiis- cis; petalis multidentato-serratis, nec obtuse dentatis; squamis caly- cinis bracteisque nullatenus decurrentibus. Differt etiam a D. frulicoso caille non bipedali, nec unquam ad duas uncias crasso; foliis non obtusis, non lanceolatis, nec tres quatuorve lineas latis ; calyce duplo et ultra latiori. Differt idemura a D. junipcrino, foliis non subulatis, inferioribus mar- gine scabriusculis, calycis squamis nou obovatis obtusis, nec apice pa* tulis, petalisque non crenatis. LUSITANI^. 175 DECANTHEllIA TRISTYLIA, 74 SILENE distuchja. S. cauleereeto, apice biraccmato; florilnts secundis, cernuis, snbsessi- libus hirsutis; bracteis oppositis, laticeolatis, una fere tiiplo altera mi- nori; petalis bitidis; corona coadunata; capsula erccta, pedicellata, tecta, ovato-conica. Brol. Flor. Lus. Lvchnis sylvestris stellato flore? Grisl. Virid. Lusit. n. 925. Radix brevis, radiculis paucis, albis, annua. Caulis erectus, pedalis, sesquipedalisve, teres inferne striatus, fisfulo- sus , hirsutus , s^pe solitarius, geniculatus, a basi ad apicem saepe subraniosus; ramis alternis (rarissime inferioribus oppositis) erectis, hirstttis, non viscosis, brevibus, sursum versus apicem caubs sensiin remotioribus, apice bifurcis, biracemosis. I Folia radicalia obtusinscula, oblanceolafa, in petiolum attenuata, utrin- que liirsuta , venosa , integerritna , duas uncias aut paulo' ultra longa ; seiniiinciam lata; inlima caulis similia, opposita, basi attenuata, snb- coalita, patula, internodiis longiora; alia acuta, lanceolata, seiisitn versus apiceni caulis ntiuora, iuternodiis valde breviora. Racemi dno, rarissime- unus, catibtn et ramos terminantes , furcatim positi, eivcti, quadriunciales et ultra, snboequales. Flores alterni, quinque ad novem in singulo racemo sive ramulo, se- cuiuii, ohliquato-cernui, subsrssihs, pediculo vi.v liiieam ad sesqui- lineain longo: in bifurcatione flos unus solitarius, etiani obiique cer- nuus, pedunculatus, pediculo duas ad qninque lineas alto, ibique sub bifurcatione foliola duo opposita, sequalia seu subaequalia, acunn- nata, lanceoiata, hirsuta, piloso-ciliata. Buacte/E sub singulo brevissimo pedunculo dttse, oppositae, erectae, vi- rides, lanceolatae, acuminatse, ciliuta;, iaseqales, alia alia duplo aut triplo minor. xx 2 176 PHYTOGRAPHIA Calyx clavatus, viridis aut subpurpurascens, sepfem ad novem lineas longus, birsutus non viscosus, decemstriatus, striis albidis, quinque- deriiatus, deutibus brevibus, acutninatis, ad margines scariosis, sub- ciliatis. Corolla pentapetala, diametro octo seu novem linearum; petalonun la- inina supra dilute purpurea sive carnea, subtus virescens et subcarina- ta, ad solem saepius involuta , vespere aperta, cuneiformis, profuude biloba, lobis linearibus, obtusis, ad basin auriculata, auricula multi- crenata, et aliis lateralibus, media substantia gummosa, adhaerenti, sicque coronam, uti in Narcissis, cum aliis eftingeuti ; unguis calycis dentibus longitudine aequalis, ex viridi albidus, marginatus, sublan- ceolatus, extus carinatus, intus tribus striis notatus. Stam. filamenta decem albida, alterna unguibus petalorum inserta altio- ra, vix tamen coronje longitudine, nec ex illa exerta: antberse albidse. Pist. Germen cylindraceum, pedicello intra calycem impositum: stvli Ires, albi: stigmata simplicia, albida, binc pubescentia, ssepius longitu- dine stanrinum breviorum, raro coronx longitudine. Capsula calyce birsuto tecta, intraque ipsum longe pedicellata, erecta^ trilocularis, ovato-conica, ore sexdentato dehiscens. Semina pkirima, reniformia, nigricantia, puncticulata, sublsevia, dorso unisulcata. Habilat in subumbrosis, ad sepes, et in olivetis prope Conimbricam et alibi in Beira; etiam inter Olisiponem et vicos de Cintra. Flor. vere. Ann. Variat caule simplici et interdum caule dicbotomo; racemis laxis, paucifloris; floribus inferioribus longe distantibus; pedunculis inferio- ribus sensim decrescentibus; bracteis minus inaequalibus; calycibus birsutioribus. Obs. Nimis affiuis Sil. vespertirwe. Clar. lletz (Obs. Fasc. 3. p. 31.) sed folia inferiora non ovata: caulis nunquam semipedalis; bracteae nou lineares, sed lanceolatae et valde intequales; floribus cernuis; capsula noii subtrigoua; racenris ssepe geminatis, nec saepe simplicibus. Non confundenda cum Sil. bcllidifolia, cui etiam affinis; differt enim foliis non subasperis, floribus cernuis; corollas corona coadunata et capsulis non sessilibus. N. B. Suspicor has duas Silenes ex seminibus nostrae olim e Lusita- nia transmissis exortas fuisse, et forsan nonnisi ejus varietates esse, cul- lione climateque frigidiori degeneratas. LUSlTANI-flS-. 177 DECANTHERIA TRISTYLIA. 75. SILENE scabriflora. Sxl. pilosa; caulibus erectiusculis, aut adscendentibus, dicbotomis, so- litariis pluribusve; foliis oblanceotatis; floribus solitariis, subsecundi^ breviter pedunculatis , ereclis; calycibus punctato-scabris, hirsutis, fructiferis cauli adpressis; corollis bilobis. Brot. Flor. Lusit. Lychnis sylvestris, floribus rubris, elegantissimis, per caules sparsisv GrisL Virid. Lusil. n. 923. Lychnis sylvcstris marina, flore purpureo pulcherrimo. Grisl. Virid. Lusit. n. 922. Hadix ramulosa, annua. Caules solitarii, aut duo , tres quatuorve ex eadem radice, numerosi verd in solo raro aut culto convallium, e basi ad usque fere lnedmui alteme ramosi, interdum dichotoini, aut trichotomo-ramosi, erectius- culi, aut adscendentes, semipedem ad pedein longi, teretes, genicu- lati, pilosi, pilis ad lentem hyalinis, articulalis. Folia opposita, sessilia, subcoalita, leviter scabra, integerrima, utnn- qne villosa; inferiora et inhma obtusiuscula, oblanceolata, patula, ses- quiuhciam ad duas uncias cum dimidia longa, tres quatuorve bneas lata; superiora sublinearia seu lineari-lanceolata, erectiuscula, versus apicem caulis latitudine et longitudine sensim decrescentia. Floees racemosi, saspe nulli in dichotomiis, alterni, solitarii, subsecun- di, erecti tam in anthesi quam postea etiam in maturescentia , saspius tres seu quatuor in singulo racemo, rarius quinque ad septein, peduu- cnlati; pedunculis teretibus, villosis, nou viscidis, brevibus, propor- tionaliter ex tribus seu quiuque lineis ad unam lineam sursum seusuu decrescentibus. Folia floralia opposita, sublinearia, subaequalia, pedunculis paulo lon- giora. Calyx clavatus, septem ad duodecim lineas longus, decemstnatus, YY V/ 8 P H Y T O G R A P H I A striis albis, quinquedentatus, dentibus obtusiusculis, margine scario- sis, singuli petali ungue vix brevioribus, obtuse costatus, costis su- pefhe tuberculato-scaber, hirsutusque, inferne pubescens, nullibi vis- cidns, fructiferus cauli adpressus. Corolla pentapetala , undecira linearuin diametro; petalornm laminae glabrse, patentes, obcordato-cuneatae, bilobse seu profunde emarginats, purpurese, pone ad basin pallidse, superne ad ipsam basin auriculis duabus, leviter emarginatis crenulatis, solutisque iustructae; ungues membranacei, sublanceolati, concavi, sapeme cuarctali et liebetati, tres ad septem lineas, vix ultra, longi, unaui Hueam iu medio lati, sub basi germinis receptaculo pedicelliformi inserti. Stam. filamenta decem, receptaculo pedicelliformi sub germine inserfa, alba, inseqnalia, soepe inclusa, interdum aliqua exerta: antherae ex al- bido purpura.scentes. Pist. Germen cylindraceum, flavescens, vix lineam longum, receptacu- lo pediceHiformi , cylindrico, glabro, quinque lineas alto, iinpositum, Styli tres albi, serd exerti. Stigmata simplicia, albida. Capsula calyce tecta, cylindracea, tres fere lineas longa, sesquilineam crassa, trilocularis, apice sexdentato debiscens. Semixa plurima, renitormia, nigricantia. Hubitat in macris, sabulosis, ad ima collium et riparum fluviormn Mun-- dae, ac Durii, transTagum, et alibi in lieira; etiam circa Olisiponem usque ad vicos de Cintra et aiibi iu Extremadura. Flor. Mai. Jun. Jul. Ann. Obs. Variat in maerioribus caule brevissimo, simplici, paucifloro: Va- riat etiam floribus tam in ramorum apicibus quani in dichotomiis, ibi- que lomrius pedunculatis : uude nostra Silene Lit/oifa (F/or. Iusit. 1'. II. pag. 160.) ad illam, uti varietas, amandanda esse merito creditur L U S I T A N I JE. 179 DECANTHERIA TRISTYLIA. A R E N A R I A Conimbricensis. A. fuliis oppnsitis, snbcarnosis, lanceolatis, enerviis, subtus glabris, su- pra puhescentibiis; caule paniculato-dichotomo, erecto; petalis caly- ce dtiplo longioribus, capsula ipso vix brexiori, apice sex aut septeui- valvi. Brot. Flor. Lmit. Radix annua, alba, inferne tibrosa, unam ad tres lineas longa, ad col- lum unius itneae crassitudine. Caulis erectus, e radice ramosus, tener, filiformis, teres, tres ad sex uncias loDgus, dichotomus, hirsutulus, ut tota planta, le\iter visco- -, geniculatus, internodiis inferne brevioribus, purpurascentibus. lrl iuis arido brevis, et parum ramosus; in pinguiusculo diflusus, ramobisbiinus. Folia ad radicem et inferiora caulis subcarnosa, lanceolata, opposita, integerrima, enervia et absmie striis, pagina superiori et ad oras hir- sutnla, inferiori glabra, ex patenti recurva, internodiis longiora, vel saltem ipsis aequalia, superioribus caulinis maiora, viridia aut inter- duin subpurpurea, attenuata in petiolum brevein, petiolis basi coalitis; duas (ex insertione) ad 4 lineas longa, semilineam ad uuam lineam lata. Folia superiora lineari-lanceolata, internodiis triplo, cpiadruploque bre- viora, s< usim versus apicem caulis decresceutia, csterum ut alia cau- lis inferiora. Stipule in tota planta nullae, Flores terminales, laterales, et ex dichotomiis, pedunculati. Peduncu- li uniflori, setacei, hirsutuii, erecti, semiuociam ad unciam unam longi; in dichotomiis solitarii saqte longiores, oblitjui aut pateutes, aut parum deflexi, cum fructiferi sunt. Perianthium pentaphyllum, foliolis patentibus, lineari-lanceolatis, e Derviis, et absque striis, unam lineam, seu paulo ultra longis, seinili- neam latis, obiter obtusis, viridibns, ad margines niembranaceis, albisj extus hirsutis, intus glabris, concavis, persistentibus. m- 2 1 80 PIIYTOGRAPIIIA Cor: petala quinque, alba, patentia, integerrima, glabra, obtusa, subo- valia, avenia et absque striis, ungue niinimo, sesquilineam lata, caJyce duplo longiora. Stam. Filamental doorm, coroUa panlo breviora, glabra, alba, subulata, iuterna erecta, exteriora obliqua. Antherse subrotundse, rubellx, utrin- que einarginatai et bisulcatte, l)iloculares. Pist. Germen ovatum, lerve, ])allido-virens, calyce dimidio brevius. St\li tresalbi, capillares, primum erecti, post antbesin retlexi, staminibus paulo breviores. Stigiiiata subglobosa, alba, vix stj lis crassiora. Peric: Capsula ovata, obtusa, la;vis, unilocularis, apice acute sexden- tata, seu sexvalvis (raro septemvalvis) calyce tecta, illoque vix longior. Semina plurima, reniformia, glabra, rufesceutia, puncticulata, recepta- culo brevissimo libero, ex tuberculis et funiculis umbilicalibus capil- laceis, in fundo capsulae fasciculatis, composito, iuserta. Ploret Aprili, Maio. Habitat in solo sabuloso aquilonibus exposito , ad confragosa montium inter Coenobium P. P. D. A. Montis Olivarom et Villam septem fon- tibus amoenam prope Conimbricam. Tota planta insipida et inodora est. Gratum pabulum pecori prsebet. Obs. In omnibus individuis, quae mihi observare contigit, capsuls omnes saepe apice sexvalves erant, aut interdum, etsi rarius, septemvalves, nullae vero quiuquevalves; unde simul cum Arenaria serpillifolia fru- ctu ad Stellarias accedit, et ab ipsis solunimodo petalis integris ditlert. L U S I T A N I ,E. 181 DECANTHERIA PENTASTYLIA. 77. S E D U M arenarium. S. caulibus cespitosis, erectis ; foliis glabris subovatis, obtusinscuhs convexis , supra subconcavis, adnato-sessilibus; cyma bifida, sim- plici, recurva. Brot. Flor. Lusit. Sedi minoris species. Grisl. Virid. Lus. n. 1306. Radix brevis, tibrosa, alba, annua. Cai LICULI tres, quatuor aut plures ex eadem radice, inferne ramosi, in* terdum subdichotomi, teretes, subsetacei, glabri, subrubelli, erecti, sesquiunciales, biunciales, aut paulo altiores. Folia imprimis indeterminate imbricata, demuin sub florescentia plantae inordinate alterna, subovata, obtusiuscula, subtus couvexa , supra subconcava , adnato-sessilia , glabra, viridia, succosa, sesquilineam longa, vix lineam unain lata, erecta, et quasi adpressa. Flores subsessiles , cymosi; cyma in apice caulis et ramorum bifida (singulo ex duobus ipsius ramulo recurvo, multifloro) in bifurcatione uniflora, interdum inlra istam uno alterove flore instructa. Calyx pentaphyllus , foliolis ovatis, glabris, marcescentibus, corolla duplo brevioribus. Corolla pentapetala; petalis albis, lanceolatis, carinatis, acutis, inter- dum leviter mucronatis, sed non aristatis, patentibus, duas lineas lon- gis, emarcidis. Stam. filauieuta decem, alba, corolla breviora: authera: fuscae. Pist. Germina quinque, sublanceolata, alba, ad basin squamulis quin- que nectariferis, fuscis, instructa: singulo stylus brevis, albus; stigiua simplex. Capsul.e quinque, uuiloculares , acuminatae, patentes, introrsum de* hiscentes. 182 PIIYTOGRAPHIA Semina plurima, minima, fusca. Habitat in aridis, sabulosis circa Conimbricam. Flor. Aprili, Maio, Junio. Aiui. Planta insipida et inodora est. Obs. Affinis Scdo annuo el Ang/ico; sed prcesertim differt foliis non aeu- tis, caulibus non solitariis, et cynm bifida non ramosa. i. USIT ANI JE. : ,'. DECANTHERIA PENTASTYLIA. ; 78. LYCHNIS lata. L. petafis emarginatis, coronatis; caule dichotdmd; fnliis lirh nri laneoo- tis, glabris, subciliatis; floribus solitariis ; calycibus decemstriatis; capsula subglobosa, ore decemdentalo. L. palusttisi JJrol. Flor. Lusit. L. palustrls, folliculo striato 1. Grisl. Virid. Lusit. h. 928; L. Lnsitanica palustris, folliculo striato. Tdurn. L. R. LL 339. C. Ir/ta; petalis bifidis; floribus solitariis; calycibus 10-carinatis; foliis lmeari-lanceolatis, giabris. Willden. sp.pl. p. 810. Ait. LLort. Kew. 2. p. 118. Radix annua, exigua, fibrosa. Caui.es saepius solitarii, erecti, geniculati, interhodiis sa?pe versus ipso- riun ramorumque apices brevioribus, teretes, substriati, tenues, g!a- bri, paruin ramosi, dichotomi, semipedetn ad pedem alti. Folia inferiora lineari-lanceolata, sessilia, opposita, subcoalita, glabra, subciliata, patula, infima internodiis longiora, ad caulis rnedium maio- ra, sursum ad apicem caulis et ramorum decrescentia, et quasi su- bulata. Flores patici, distantes, solitarii, terminales, et in dichotomiis; pe- dunculis setaceis, erectis, fuliis supremis longioribus, in dichotomiis longissimis. 'o' Calyx obconicus, glaber, tres lineas longiis, decem-angulatus, decem- striatus, viridis, quinquedentatus, deutibus minirais, ovatis, acutis; margine scarioso-meinbranaceis, lamina petaloruni triplo minoribus. Corolla pentapetala; petalorum ungues longitudine calycis, ex flavo virides, medio unistriati; laminse patentes, sublineares, emarginataej az 2 -184 PHTTOGRAPHIA purpurascentes, atl basin biauriculatac, tres liueas longoe, sesquilineam ad duas lineas latae. Staminum filamenta 10, albida, inaqualia, exerta; antherae purpuras- centes. Pist. Germen subrotundum, viride, substipitatum. Styli 5 albidi, refle- xi, intus longitudinaliter villosi, staminibus vix longiores, petalis bre- viores. Stigmata simplicia, subpnbescentia. Capsula ovato-globosa,' qninquelocularis, apice decemvalvis, seu de- cem denticulis rerlexis. Semina globosiusculo-reniformia, punctato- scabra, fusca; hilo cavo. Floret Maio, Junio. Hahitat in uliginosis et pratis udis circa Conimbricam et alibi in Beira et Interamnia; rarius trans Tagum, in Caparica, et Extremadura. l^sus ignotus. Ohs. Habitus et flores fere ut in Agr. cqualiter bipartitis tripartitisve, extre- mis, ad petioli communis partialiumque apices, s;epe minoribus, inter- dum maioribus); petioli striati, varie inflexi deflexique, cirrhiformes. Hamuli florentes axillares et terminales, saspe dichotomo-divisi in pa- niculam paucifloram. Pedunculi in dichotomiis, seu medii, simpii- cissimi, uniflori, ebracteati, unciales ad sesquiunciales, praecocius flo- rentes; laterales uniflori, tri-septemflorive cum fertiliores, foliati, foliis oppositis, petiolatis, shnplicibus, aut ternatis seu quinato-pinnatis. Folia floralia, quse involucra diphylla constituunt, ssepe simplicia lan- ceolata, interdum ternata, sen quinato-pinnata, pubescentia, foliolo ex- timo maiori, sublanceolato. Flores in dichotomiis, et ramulos terminantes, nutantes, aut penduli; antequara explicentur ovato-tetragoni, acuminati, subpubescentes. Calyx nullus. Corolla. tetrapetala, campanulato-patula, $eu semiclausa; petalis ex LUSITANI^. 199 albido purpnrascentibus, subcuneatis, octo lineas longis, et quatuor ad apiceni latis, ad basiu crassiusculis, intus glabris, extus subpubes- centibus, tricostato-trinerviis, apice acuto, revoluto, marginibus mem- branaceis, revoluto-undulatis ita, ut quasi lanceolata videantur. Stam. Filamenta numerosa, ad 40, incurva, subcuneata, carinata, com- pressa, ex albido flavescentia, antberis valde breviora, et praesertim ad istarum basin ciliata. Antherse flavescentes. Pist. Germina ad 14, ovata, compressa, subpubescentia, flava. Stigma purpurascens. Semina nuda, ovata, acuta, compresso-plana, stylo persistente, gla- briusculo, caudata. Habitat ad sepes in Beira, maxime in via ex Conimbrica ad urbem Por- tensem. Flor. Jun. Jul. Frutex. Obs. Media inter Clem. viticellam et crispam, ac pro earum varietate fre- quenter habita ; sed speciem ab ipsis diversam esse ex supradictis patet. ddd 2 200 I1 H-YTOGRAPHIA •.«.• CRYPTANTHERIA MUSCI. 86. HYPNUM cincinnatum . H. Sureulis raniosis, imbricatim pendulis; raniis siceitate cincinnatis: foliis ovatis, obtusis, bifariam divergentibus; pedunculo vix exerto: eapsula ovali; calyptra rilis stupaceis siccitate sursurn versis instructa. Brot. Flor. Lusit. JIadix primordialis capillaris, simplex, brevis, uti et alise ex basi sureu- culoruin adultorum calva exortae. Surculus (nisi caulem potius velis) primordialis simplicissimus, dein ramosus, bi , tri, s. quadripinnatus, foliosus, plumaeformis, duas ad quatuor uncias longus, inferne vetustate eflblialus reptansque, filifor- niis, diutissune perennans, s. redivivus, permultos annotinos, imbrica- tim pendulos, implexos, alios ferens. IiAMi approximati, distichi, patentes, subparalleli, alterni , nonnulli suboppositi, aliis irregulariter longiores et compositiores, ad surculonun apicem ssepius sensim breviores, minima arefactione apicibus incurvati, et cito in cincmnos introrsum ad surculi filum crispati, uti juniores fi- licum frondes , cilo quoque levi humiditate expansi: plures steriles sunt; oinnes ad iuferiora surculi demum calvescunt. Folia sa^pius obtusa, seinper absque ullo pilo, ovata, seu subovalia, rarissima resime ovato-lanceolata, integerrima, subpellucida, concava, squamiformia maxime ad surculorum inferiora, fasciculis vasorum nullis, seu absque costa etvenis, semiamplexicaulia, alternatim con- lerta, bifariam divergentia, patentia in humido musco, arefactione im- bricatim appressa; maiora in iilo surculi crassiori, minora in ejus ra- niulis, seusimque ad eorum apices decrescentia; juniora satis viridia, vetustiora indies decolorata, seu ex flavescenti viridia. i^LORES utriusque sexus in surculi ramis robustioribus, nec in ramulis junioribus unquam. JVIasculi plurimi gemmiformes in distinctis ramis aut individuis, sessi- ]es, axillares, proximi, ovati, acuti, ex viridi sulfurei, foliis dimidio longiores: foliolis perigonialibus ovatis, acuminatis, apice piliformi, basi articulatis, costa et venis destitutis. LUS ITANIiE, 201 F.eminei pauciores, in nonnullis ramis vegetioribus aut qiiibusdam sur- culis, solitarii, axillares, approximati, alterni, aliqui suboppositi; ses- siles alii, theca alii pedunculata. PerichjETIUM suhulatuiu, duas lineas cum dimidia Idngum : foliolis tre- decim ad sexdecim, imhricatis, ahsque costa et veuis, s. fasciculis vasculosis; exteriorihus hreviorihus, ovatis, acuminatis, lucidis, ex flavo viridibus ; interioribus lanceolatis, foliis triplo longioribus , inter- ne ad centrum tilis stupaceis (succosis, seu paraphysibus eeleb. He- dwig.) longis, exertisque, instructis. Vaginula cylindracea, viridis, circumcirca filis stupaceis niimerosis, e receptaculo ortis , perichastio paulo longioribns , ac persistentibus , cincta. Calyptra exigua, stylo hrevi fuscescenti terminata , glahra, ex viridi pallida, lateraliter tissilis, secedensque, inferne lilis stupaceis, articu- latis, numerosis, ipsa longioribus, siccitate sursum versis, ac persis. tentibus, obsita. Pedunculus setiformis, tres ad quatuor lineas altus, perichaetio nunc aequalis, nunc paulo longior, erectus in omiii vegetationis stadio, viri- dis aut interdum purpurascens. Capsula, s. theca, ovalis, recta, saturate viridis, evacuata fusca. Operculum breve, conicum, ex viridi flavescens, rostro reflexo. Annulus nullus Peristoma externum, dentes sexdecim albidi, suhulati, conice comii- ventes, siccitate recti, basi soluti: totidein cilia breviora interposita, seu peristoma internum, nunquam manifeste vidi; fateor tamen in cap- sulis aliquorum immaturis intra peristoma externum punctum quod- dam minimum, conicum, album observasse, quod forte peristoma in- ternum nimis fugax constituit. Semina leevia, viridia. Habiiut in olearum annosis truncis , iri locis depressioribus cultarum, prope Conimbricam. Floret autumno et hyeme; vere capsulie maturescunt. Quotannis humiditate ex arido statu reviviscit , novosque surculos profert. Obs. AfBnis habitu NeckeF» pumilce celeb. Hedwig esse videtur. EEE 202 P H Y T O G R A P H I A :*:- CRYPTANTHERIA F U N G I. 87. HYDNUM fraceolens. H. pileo subacauli, Ientiformi, spongioso, oleolenti; supra velutiuo, fos- suloso, viridi-testaceo, senescenti fusco, plano-iiifundibulifonni, ligno- so-suberoso, sublanato. Ihot. Flor. Lusit. Fungus solitarius, subsessilis. Stipes brevissimus, fere nullus, obconicus, basi radicali acutiuscula, obliquus, crassus, solidus, fuscus. Pileus, in vivo atque adulto, suborbicularis, lentifonnis, sxpius lnargi- ne subrepando, rarius una aliave fissura sive emarginatura, utrinqne iere unicolor, primum ex viridi testaceus, demuin fuscus, intus farctus et fibrosus, coriaceus, seu spongioso-sublignosus, diametro 3 ad 5 uncias; superne subvelutinus, insequalis, fossulis irregularibus exca- vatus, ut in cortice suberoso, nonuullis guttula lucida oleum redolenti repletis; inferne aculeis concoloribus, uon secedentibus, ad Pilei mar- ginem brevissimis, ad centrum longioribus, acutioribus, imbiicatis. In sicco et emortuo, Pilei manjines eriguntur, facies superior alif|iiantu- lum depriinitur iu formam quasi plaiio-infundilnilarein, fossulce pro- fundiores fiuut, liuc illucve lana albida laxa iustructse, et totus iinufus, nisi cito loci humiditate j)ulrescat, lignoso-suberosus redditur. llubitat ad terram humosam in pineto de Marrocos, prope Conimbricam, autuinno et hyeme. Usus. Tam protinctili, quam pro fomite inservire polest. Obs. Totus fungus, tum vivus, cutn siccus (etsi tunc minus) fraces olet; ejus succus oleosus colore testaceo digitos prementes inficit: pileus in- terduui gramiuum aut aliarum vicinaruin plantarum foliis transfixus invenitur. F I N I S. LUS ITANIjE. 201 F.eminei pauciores, in nonnullis ramis vegetioribus aut quibusdam sur- culis, solitarii, axillares, approximati, afterni, aliqui suboppositi; ses- siles alii, theca alii pedunculata. Perichetium subulatuin, duas lineas cum dimidia longum ; foliolis tre- decim ad sexdecim, imbricatis, absque costa et veuis, s. fasciculis vasculosis; exterioribus brevioribus, ovatis, acuminatis, lucidis, ex flavo viridibus; interioribus lahceolatis, foliis triplo longioribus , iuter- ne ad centrum filis stupaceis (succosis, seu paraphysibus celeb. lle- dwig.) longis, exertisque, iustructis. Vagincla cylindracea, viridis, circumcirca filis stupaceis numerosis, e receptaculo ortis, pericbastio paulo lungioiibus, ac persistentibus , cincta. Calvptra exigua, stylo brevi fuscescenti terminata, glabra, ex viridi pallida, lateraliter iissilis, secedeusque, inferne filis stupaceis, articu- latis, numerosis, ipsa longioribus, siccitate sursum versis, ac persis. tentibus, obsita. Pedunculus setiformis, tres ad quatuor lineas altus, pericliEetio nunc aequalis, nunc paulo longior, erectus in omui vegetationis stadio/ viri- dis aut interdum purpurascens. Capsula, s. theca, ovalis, recta, saturate viridis, evacuata fusca. Operculum breve, conicum, ex viridi flavescens, rostro reflexo. Annulus nullus Peristoma externum, dentes sexdecim albidi, subulati, conice conni- ventes, siccitate recti, basi soluti: totideui cilia breviora interposita, seu peristoma internum, nunquam manifeste vidi; fateor tamen in cap- sulis aliquorum immaturis intra peristoma externum punctum quod- dam ininimuin, conicum, album observasse, quod forte peristoma in- teruum niinis fugax constituit. Semina laevia, viridia. Habitat in olearum annosia truncis , in locis depressioribus cultarum, prope Conimbricam. Floret autumno et byeme; vere capsulae raaturescunt. Quotannis humiditate ex arido statu reviviscit , novosque surculos profert. Obs. Affinis babitu Necker^ jmmilcs celeb. Hedwig esse videtur. EEL 202 PHYTOGRAPHIA *- CRYPTANTHERIA F U N G I. 87. HYDNUM fraceolens. H. pileo subacauli, lentiformi, spongioso, oleolenti; supra yelutirio, fos- suloso, viridi-testaceo, senescenti fusco, plano-infundibuliformi, ligno- so-suberoso, sublanato. Brot. Flor. Lusit. Fungus solitarius, subsessilis. Stipes brevissimus, fere nullus, obconicus, basi radicali acutiuscula, obliquus, crassus, solidus, fuscus. Pileus, in vivo atque adulto, suborbicularis, lentiformis, scepius inargi- ne subrepando, rarius una aliave fissura sive emarginatura, utrinqne fere unicolor, primum ex viridi testaceus, demum fuscus, intus farctus et fibrosus, coriaceus, seu spongioso-sublignosus, diametro 3 ad 5 uncias; superne subvelutinus, inaequalis, fossulis irregularibus exca- vatus, ut in cortice suberoso, nonnullis guttula lucida oleum redolenti repletis; inferne aculeis concoloribus, non secedentibus, ad Pilei mar- ginein brevissimis, ad centrum longioribus, acutioribus, imbricatis. In sicco et emortuo, Pilei margines eriguntur, facies superior aliquantu- lum deprimitur in formam quasi plaiio-infundibularem, fossulse pro- fundiores fiunt, buc illucve lana albida laxa instructse, et totus fungus, nisi cito loci humiditate putrescat, lignoso-suberosus redditur. Habitat ad terram humosam in pineto de Marrocos, prope Conimbricam, autumno et hyeme. Usus. Tam protinctili, quam pro fomite inservire potest. Obs. Totus fungus, tum vivus, cum siccus (etsi tunc minus) fraces olet; ejus succus oleosus colore testaceo digitos prementes inficit: pileus in- terdiun graminum aut aliarum vicinarum plantarum foliis transfixus invenitur. F I N I S. L U S I T A N I M. 203 A D D E N D A. PINGUICULA (Lusilanica) pag. 1. Sijnonymis adde. Ping. nectario conico, apice incrassato, obtnso, petalo breviore; scapo villoso; capsula globosa. Fu///. , Enum. Plant. 1. pa.ff. 192. La Marck Lnc. Bot. Suppl. Tom. 2. pag. 826. Soicerby Engl. Bot. tab. l4j. SALVIA (Sclareoides) pag. 3 Synonymis adde. Salv. poiymorpha elatior, authuro acuto, foliis inferioribus maximis sinuatis, corolla calvcem longe superante. Clar. Hojfm. et Link Ft. Lusit. Tom. I. pag. 149 1.51. Synonyma dubia La Marck, Desfont. et Vahl, insimul cum illo Tour- nef et ultimo seu 5. Grisley, ad Salviam patulam Recentiorum , quam olim pro varietate Saivia? oethyopia habueram, amandanda suut. Pag. 5. adcle. *5< Obs 3° Differt ab omnibus nostra; Salviae Verbenacoidis varietatibus. qux Clanss. Link Salvia poli/morpha, obtusuta, acutata et parvijio- ru 1° foliis radicalibus saepe triplo quadruploque maionbus, nun- quam piunatitidis, priinariis nounullis semper lata basi cordatis aut subcordatis • 2? foliis rugosissimis, seu minutissime atque densissi- npe maionbus et viscosioribus; 5.- florescentia nunquam autumnah aut hyemali, sed vemali ex Aprili ad Junium; 6.- habitationis loco, qui non m solo raro, ad vias, ag-era aprica, sed in coll.bus calcareis mcult.s, aridis, etsspe in illorum alt.oribus aquilom expositis. Unde spec.es Salvii viscosce nimis affinis , et med.a inter Salv.am vubenacoidem et putulam mihi esse videtur. OPHRYS (Scolopax) pag. \0 post lin. 10 adde. Obs- In Ophrvdibus et ahis Orchideis apparatus floris genitaliumque iVuctura diverse a Botanicis explicatur. Integumentum florale ab aiis calyx, aliis corolla, perigonium alns, et numerus part.um ab a eris quinque, sex ver6 ab alteris dic.tur. Nonnulli nectar.um ex- cludunt, illiusque labium inferius pro sexta parte mtegun.enh assu- munt Organum illud msidens gennnu, ab alus nectarn labmm su- 204 PHYTOGRAPHIA perius, stylus aliis, et alteris columna genitalium apice antlierifera, inferne stigma feiens , nominatur. Antheras duas esse Hallerus et Linnaeus existimabant; alii verd cum Adansonio unicam e.sse cre- dunt. Hallents pro antlierarum filamento babebat quod stylus ab aliis postea iiuucupatum est. Linnaeus autem antheris singulis, qnas sub labii superioris nectarii duplicatura bilocnlari recouditas esse notavit, filamentum brevissimum pistillo insidens tribuit. Jussiaeus, Willdenou ins , aliique neoterici Botanici, antheras ab Hallero Lin- nseoque n(i duas habitas nonnisi congeries duas granulorum polli- nis, seu massas duas pollinarias in unicse antherca duobus contentas loculis esse contendunt; filamenta verd duo a Linnaeo uotata tan- tummodn stipites, setas , seu pedicellos ipsarnm pollinis massarnin esse opiuauttir, et anlhera sessilis styloque adnata ab ipsis dicitur. Jn Ophrydibus nostris florale integumentum ob analogiam cum pluri- marum Orchidearum corolla omnino colorata tenerritnaqne corollam dixi. Earuin flores duabus antheris donatos esse cum Lintiito con- jicio; hoc autem ob ipsarum antherarum structuram singularem, pollinis enim grana non loculis adhaerent, sed tantum rilamento pe- dicelliformi, quod a parietibus loculorum omnino solutum , atque inferne tuberculo globoso, seu glandula? mucosas, impositum et in- sertum est. Non incongruum tamen uuicain antherain bilocularera istarum plantarum floribus attribuere, neque hoc analogi* contra- rium esse fateor, ciim naturse scopus antheras biloculares potitis, quam uniloculares, formare ssepius sit. Nectarium monophyllum bi- labiatum, cujus labium inferius cum superiori inferne coalitum est, Linna30 duce admittere non incongruum quoque esse existimavi : pro labio autem superiori habeo columnam gynandram germini insiden- tein, plus minusve arcuatam, antice excavatam, postice convexam, et sub corolke supremo petalo (quod ab aliis corolhe galea dicitur) sitam. Columnare istud organum stylum insimul cum stigmate et antheris in se contiuet. Stylus mihi verus est tota ejus pars dorsa- lis convexa, superne angustior et exilior, obtusa vel acuta, inferne crassior et latior, quaj marginibus confluentibus labio inferiori ne- ctarii unitur, istiusque faucem simul cum stigmate constituit. Stig- ma fornix est ejusdein faucis madidus, antrorsutn in duos proces- sus, seu glandulas duas globulares mucosas porrectus, postice stylo adnatus et cum ipso confusus. Glandulis globularibus filamenta an- therarum pollinaria inserta sunt, et earum loculi membrauacei, iuter sese distincti, parti styli suprema: antice adhaerent. ASPERULA (repens) pag. 25 adde. Ob.t. 2.* Synonymum Toumefortii ad nostram stirpem potius quam ad aliam referendum esse videtur. Asperula hirsuta Clar. Desfon- taines etsi caule erecto laevi, foliis glaucis, corollae laciniis ovoideis difierens, in rehquis cmn nostra convenit, et forte nonnisi ejnsdein varietas. LUSITANIiE. 205 THYMUS (c&spitilius) pag. 26 Synonymis adde. Th. casspititius, caule repente, foliis sessilibus obtusis integerrimis gla- bris, basi ciliatis, floribus plerisque axillaribus solitariis. Clar. Llnffm. tl Link Flor. Lusit. Tom. L. pag. 135. Tab. 1S. TIIYMUS (creticus) pag. 27 Synonyrais adde. Th basi capitatus, foliis sessilibus linearibus integerrimis navicularibus si ciliatis, eapitulis ovalibus, bracteis ex ovali lanceolatis. Clar. Hojfiu. et Liu/c Flor. Lusit. Tom. L. pag. 123. THYMUS micranthus pag. 30 lin. 6 adde. Satureja micrantha, pedunculis axillaribus tri-raultifloris, foliis ses- silibus oblongis acuniinatis integerrimis, subtus lineatis, calyce pu- bescente, denticulis ciliatis. Clar. Lloffm. et Link. Flor. Lusit. Tom. L. pag. 142. Th. (micranlhus) pedunculis solitariis, axillaribus, ramosis; floribus brevioribus; caule erecto; foliis ovatis, acutis, nervosis, subtus hir- tis; corolla calyci subcequali. La Marck Dict. Bot. Tom. VLL. pag. 654. -Fers. St/nops. Flant. vol. 2. pag. 151 n.« 23. Pag. 31 lin. 9 post Olisiponem, adde, et inter Setubal et Arrabida. Ibid. post lin. ult. adde. Obs. 3.° Satureja nervosa et Satureja ftliformis (Clar. Desfont. Flor. Atlant. ) simul cum nostra stirpe fortasse nonuisi tres ejusdem spe- ciei varietates, a soli, situs, climatisque diversitate provenientes, con- stituunt. Si autem species ista, ob calycem cylindraceum, suboequa- lem , seu subbilabiatum , nec perfecte labiatum, a veris Thymis ex- cludenda sit, ad Calaminthas clar. Link potius , quam ad Sature- jas amandanda videtur; nam calyx ab illo Calainmtharum vix dif- ferens est , stamina nunquam divergunt nec inter sese distant, sed semper per paria approximata sub labio superiori corollse subcon- cavo recondita sunt. ANCHUSA (nigricans) pag. 51 lin. 7 adde. Lycopsis nigricans, caule adscendente hispido, foliis superioribus ses- silibus lanceolatis subundulatis repandis, coroIIA calycem vix su- perante. Clar. Hoffm. et Link Flor. Lusit. Tom. L.pag. 160 Tab. 23. ( An Synoni/ma txcludenda l ') FFF 206 PHYTOGRAPHIA An Echioides nigricans, caule procumbente, foliis integerrimis, caly- cibus fruetifrris pendulis, corollis calyce brevioribus ? Desfont. Fior. Allant. 1. pag. 16.'3. it La Marck Encycl. Bot. Suppl. Tom. 2. pag. 535. Ohs. 2.° Ob niiniam cum Anchusis aftitiilateni, ipsis adjunxi, prseser- tiin ob corollae faucein squamulis ciliatis seniiclausani , quas, etsi brevissimas, in plauta tani spontanea quam culta, seniper observavi. Clar. La Marck easdem squamulas in sua Lycopse nigricante, qua? eadem cuui nostra stirpe, notavit; ideo illain potiori jure ad An- elmsas aniandandam esse perbibet. Calvx, sive in anthesi sive in fruetus maturitate, vesicarius, plantas a genere suo naturali divel- lendas nota sufhciens (per se solam) nobis non est, qui Linnaei ex- emplum in Cucubalo behen et Alysso vesicaria critice datum sequi- mur. Accedit illud, quod in Anchusis calyx fructiferus plns mi- nusve semper auijescit, tumidusque basi iit. Echioides nigricant Clar. Desfontaines, habitatione in arenis, caule procumbenti, corol- laeque fance pervia, a nostra stirpe differt, quae caule plus minusve erecto, fauce corollre squamulis villosis semiclausa, et saepe in solo calcareo, rarius in humoso-subarenato, in Lusitania sponte nascitur. Ohs. 3° Corolla praecocissime; e. receptaculo disjungitur aliquantum exsiliens; tum calyce paulo longior, dum vero ipsi adheeret semper calyce brevior est. CYNOGLOSSUM (Lusitanicum) pag. 53 Synonymis adde. Omphalodes nitida, foliis inferioribus in petiolum angustatis oblongo- lanceolatis nitidis glabriusculis, sunnnis sessilibus. Clar. Hoffm. et Link Flor. Lusit. Tom, L. pag. 194. Ibid. ante lin. ult. adde: Corolla infundibuliformis , fere rotata , tubo albo calycem asquante ; limbo quinquetido, ex eodem exerto, caeru- leo, laciniis ovatis rotundatis ; fauce squamulis albidis aut obscure violaceis, vix tiocculosis, clausa. ANTHEMIS (repanda) pag. 59 Synonymis adde. Camomille a feuilles cr&nelees. La Mark Enc. Bot. Tom. L. pag. 576. ANTHEMIS (fuscata) pag. 61 Synonymis adde. Camomille brune. La Mark Enc. Bot. Sitppl. Tom. 2. pag. 51. CENTAUREA (uliginosa) pag. 66 sub lin. ultima adde. Variat foliis radicalibus ex pede ad sesquipedem longis, petiolo sup- putato, subintegerrimis , denticulis mucronatis. vage remotis, bre- L U S I T A N I M. 207 vissimis et fere obsoletis; pedunculis subpedalibus; calycis squamis fuscatis, disco rufis, apice denticulatis, ciliis rufis, subulatis, septem ad uudecim, rigidulis, patulis. CENTAUREA (Tagana) pag. 69 Synonymis adde. Centaure'e Tagane. La Marck Enc. Bot. Suppl. Tom. 2. pug. 150. IIIPPIA ( stolonifera ) pag. 73 adde. Nota 2.° Ex Clar. Jussiseo (Anval. Mus. Paris. Tom. 4. pag. 258, &c.) Hippia nostra adnovum genus, ab ipso Gymnostyles nominatum , amandauda. Pro charactere hujus generis naturali notas indixit se- quentes: — Calyx simplici ordiue polyphyllus , muUiilorus; flosculi centrales pauci , masculi, tubulosi; marginales numerosi, feminei , apelali; semiua compressa, apice sparse jiiloso subdentata, stylo persisteate aristata; receptaculum nudum.— Herbae subacaules, ramis bieviluis humifusis; folia in ramorum divisuris conferta , subradica- lia; flores inter folia in eisdem divisuris sessiles, subsolitarii — Quani- vis hujusmodi character nostrae plurimum conueniat stirpi, attamen utrum stylus in ejus femiueis flosculis vere nudus dicendus sit, ad- huc incertum ; si enim per analogiam cum Gnaphaliis, Artemisiis , Cotulis, Tanacetis, Anacyclo aureo, Hippia frutescenti , &c. judi- candum, stylus corolla tectus dicendus erit, quae vel ipsi adnata, vel approximatione indies arctiore denuim ipsi insita fuit, eumque quasi novo cortice auxit: nimia ejusdem crassitudo, quse louge maior quam ilia stylornin nudorum in Ordine Compositarum esse solet, his asser- tis probabilitatem addit. Unde corollam in Gymnostyle Clar. Jussiaei vel stylo adnatam vel stylo insitam esse conjecto ; cum verd hujus- cemodi corolla ssepe a Botanicis dici soleat nulla, subnulla, vel o-b soleta, eam quoque in nostra stirpe nullam dixi. Ob summam ejus- dem stirpis atfinitatem cum Hippia frutescenti, eam etsi non pentan- dram cum illa conjunxi; si autein ad novuiti genus separanda istud- que admittendum , nomen (Gymnostyles) mutandum erit, et chara- cter ejus pnesertim in masculorum corolla tri-quadridentata cum asquali autheiarum numero , et illa fbeinineorum stylo adnata persi- stenti, seminibusque apice lanatis, constituendus. N. 3.o Gymnostyles naslurtiifolia (Clar. Juss. loc. cit. Tab. 51. fig. 2.) foliis vix pollicariis, pinnatifidis, lobis oblongis obtusis, integris aut rarius unidentatis, seminibus cuneiformilnis apice subdentatis et pi- losis (qiuc e.v Bonaria, in Herb. Commerson) a nostra stirpe vix di- versa nisi foliorum laciniis obtusiusculis , nonnulis subsinuatis seu uuidentatis. Hippia minuta ( Lin. fil. Suppl. pag. 389. ) cum praece- denti specie eadem a Clar. Jussiaeo habita, plus a nostra diftert, scili- cet, foliis pinuatis, petlunculis axillaribus, et calyce heptaphyllo. fff 2 208 PHYTOGRAPHIA ) flosculus tubulosus disei; (c) semen pappo sessili. Tab. XXX. CENTAUREA tdiginosa pag. 65. Fi". I. Pars ima plantae. Fig. II. Pars caulis terminalis ( a ) flos; (b) dimidium calycis longitudinaliter partiti ; (c) squaraa inferior calycis ; (d) squama ipsius supe- rior; (e) tlosculus radii ; (/) flosculus disci ; (g) semen pappo setoso ; (h) seta lente aucta. Tab. XXXI. SERRATULA conifera pag. 67. (A) Pars ima plantac. (B) flos caulem terminans; (ab) calycis squamse extenores; 225 (c d) ejusdem squamae interiores, stiperiores, supremaeque; (e) flos culus disci; (f) se« men pappo sessili ; (g) pappi radii dentato-subplumosi, lente aucti ; (h) receptaculum punctatum. Tab. XXXII. CENTAUREA Tagana pag. 69. Fig. I. Pars caulis suprema cum floribus et foliis superioribus ; (A) folium radica- le, ad medium transversc sectum ; (B) alterum ex inferioribus caulis ; (fig. 2.) dinii- dium rloris longitudinaliter secti , ut receptaculum setosum subpunctatumque conspi- ciatur ; (tig. 3.) flosculus disci hermaphroditus ; (tig. 4.) flosculus masculus ad radium (fig. 5.) flosculus radii neuter; (fig. 6.) semen pappo subplumoso coronatum. Tab. XXXIII. (ENANTHE apiifolia pag. 74. Fig. I. folium infimum caulis; (fig. 2.) frustulum , s. pinnula, unius folii radicalis cum foliolis ovatis, quibus planta nonuunquam variat ; (fig. 3.) pars suprema caulis florigera; (a) umbella partialis florens ; (b) ejusdem involucellum cum rloribus nonnul- lis pdst anthesin; (c) corolla; (d) eadem aucta; (e) pistillum ; (/) idem auctum ; (/A fructus; ( g ) semina. Tab. XXXIV. LASERPITIUM thapsiaforme pag. 77. Fig. I. Pars suprema caulis cum umbella primaria ; (AB) rami duo, qui etiam umbelliferi, caule et umbella primaria longiores; huc, deficiente spatio, secti; (fio-. o.) pinnulae frustulum ex uno folio radicali discerptum ; (fig. 3.) fructus alis cintus. Tab. XXXV. PIMPINELLA bubonoides pag. 80. (o) FloS ad natnram expressus; (A) idem lente auctus; (b) fructus; (B) idem lente auctus; (c) semen transverse seetum; (C) idem lente auctura. Tab. XXXVI. DAUCUS meifolius pag. 82. Fig. I. Pars ima plantae; (fig. 2.) pars suprema caulis cum umbella primaria; (fig, 3.) flos magnitndine naturali; (fig. 4.) idem lente auctus; (fig. 5.) fructus. LLt, 226 Tab. XX XVII. SISON Mvaticum pag. 85. Tig. I. Folium radicale; (fig. 2.) pars suprema caulis cum umbella primaria et alia secundaria; (a) flos; (b) fructus; (c) idem transverse sectus; (d) semina. Tab. XXXVIII. ERYNGIUM eorniculalum pag, 87. (AA) Folia radicalia; (BBB) eapitula foliolo spinoso tetminata; (a) flos cum pa- ]ea ad ejus latus; (b) idem insirnql cuin pnlea auctus; (c) corolla cum statnin:bus ; (d) eadein aucta ; (c) petalum ; (f) idem auctum ; (gi) semina calycis foliolis coro- nata ; (h l) eadeni lente aucta. Tab. XXXIX. SESELI pusillum pag. 89. (A) Involucrum partiale; (B) irlem lente aurtnin ; (a) corolla ; (b) eadem aueta: (c) pistillum ; (d) idem auctum ; (e) fructus ; (f) idem auctus; (g) semen postice, seu dorso, visura; (h) idem auctum; (i) seraen antice, seu ventre, visuin; (l) idem auctuiu ; (m) idem transverse sectum, et lente visum. Tab. XL. TORDYLIUM peregrinum pag. 91. (a) Flos; (b) idem lente auctus; (c) corolla aucta; (d) petalum; (c) pistillum lente auctum ; (f) fructus; (g) semina; (h) fructus ttansverse sectus, et iente valde auclus. Tab. XLI. LINUM mhiccum pag. 93. Fis- I. Caules tres ex eadem radice , intcrmedio vegetiori ; (fig-. 2.) p.nntcula c.iulis intermedii; (a) iblia caulitta; (b) folia ramea ; (c) pefcala duo; (d) stamina ctrca gar-< men ; (e) pistillum ; (f) capsula. Tab. XLII. MYAGRUM ibcrioichs pag. 95. (ct) Calyx ; (b) idem et corolla; (r) uninyi ex duobus petalis maioiibns; ( d > aliud ex duobus minoribus; (e) stainina ; (f) pistillum ; (g) silicula ; ( /i ) semen. 227 Tab. XLIII. BRASSICA sabitlaria pag. 07. Fig. I. Folia radicalia, et pars inferior caulis ; (fig. 2.) ejusdem pars suprerha flo- rens; (fig. 3.) eadem fructifera; (a) calyx; ^ flos ; fc) petalnm ; fi/j stamina; f*j pis. tillum; (f) silicula transverse secta; (g) eadem aperta cum valvis et dissepimento ; (h) semina. Tab. XLIV. ANTHERICUM planifolium pag. 103. Fig. I. Radix, folia radicalia et scapi pars infima ; (fig. 2.) pars extrema scapi ra- mosa, florensque; (a) unum ex petalis exteinis interdum obovato-lanceolatum ; (b) aliud ex internis; (c) stamen ; (d) pistillum; (e) capsula; (f) eadem aperta; (g) eadem transverse secta; (h) semina. Tab. XLV. ORNITHOGALUM arabicum pag. 10o. (A) Bulbus cum bulbulis ejusdem basi adnatis, et pars infima plantae ; (B) pars terminalis scapi cum floribus; (a) stamiua et pistillum; (b) pistillum separatum ; (c) capsula apertu; (d) semina. Tab. XLVI. ORMTHOGALUM nanitm pag. 10& Fig. I. Planta naturali magnitudine; (a) bractea; (b) flos: (c) stamina cum pis- tillo ; (d) pistillum separatum ; (e) capsula; (f) eadem transverse secta; (g) semjna. SCILLA pumila pag. 113. Fig. II. Planta naturali magnitudine; (a) stamina cum pistillo; (b) pistillum se= paratum ; (c) capsula deliiscens ; (d) eadem transversim secta; (e) semina. Tab. XLVIL ALLIUM magicum (A) pag. 110. Plantae Bulbus, folia radicalia, et pars ima scapi ; (A) folium centrale lineare bni- biferura ; (B) bulbulus rn apice ejusdem. Tab. XLVIII. ALLIUM magicum (B) pag. fibidcm.J Fig. I. Pars suprcma scapi cum umbella ejusque spatha; (fig. 2.) bulbus, tunici» IXL 2 228 siccis infeme sectis, atque infima veteris scapi sicci parte ad latus servata ; (fig. 3.) idem transverse sectus; (fig. 4.) folium radicale apice erosum, ibique interduin bulbi- gerum; (a) bulbulus ex lacinia folii penrlens ; (b) idem separatus ; (cj flos cum ipsius pedunculo; (d) pistillum ; (e) capsula transversc secta; (f) semina; Tab. \LLX. HYACINTHUS cernuus pag. 115. Fig. I. Bulbus, folia radicalia, ct pars ima scapi ; (fig. 2.) bulbus separatus cum bulbulo, qui ex ipsius basi quandoque oblique protiuditur ; (fig. 3.) pars superior scapi florens; (fig. 4.) bracteae , quarUm alia longior ; (j) corolla patentissime ex industria aperta picta, ut ipsius petala, stamina et pistilluro conspiciantur ; ( o' ) stamina, quorum alterum longius; (7) pistillum; (8)capsula; (9) eadem transverse secta; (1°) semina. Tab. L. COLCHICUM bulbocodioidcs pag. 119. Fig. 1. Planta in anthesi ad naturam expressa; (a) tunicae siccae bulbum spatham- que tegentes; (bj spatha; (cj petalorum lamiuae spatha exertoe. Fig. 2. Bulbus cum spatha tunicis siccis nudutus; (a) tuberculum unguiculiforme veteris bulbi; (b) vetus bulbus ; (c) bulbulus novus sub spatha, cum suo novo tuber- culo unguiculifoimi ; (d) spathse pars infima. Fig. 3. Floris partes et aliae sub ipso; (a) tuberculum veteris et aliud novi bulbi ; (b) vetus bulbus trausverse sectns ; (ccc) folia cauliculo affixa, h'ic spatha, intra quam sub terra latitant, nudata et patentia picta ; (dd) petala, quibus stamiua adhaerent ; (e) pistillum. Fig. 4. Pistillum et aliae partes sub ipso ; (d) bulbulus novus tuberculo novo im- positus, ad veteris latus ; (b) cauliculus medio nodosus ; (c) pistilli germina tria ; (d) sfyli ; (ej stigmata. Fig. 5. Planta in fructus maturitate ; (a) bulbus latere convexo visus , cum cica- tricula prope tuberculum, ubi vetus bulbus adfuerebat, et cum fossula, ubi caulis ima pars sedebat, sub apice notatus ; (bj bulbus latere canaliculato visus cum genima flo- rali in basi ; (cc) capsulae tres terminales; (d) semina. Tab. tt CYTINUS lujpocisiis pag. 122. (A) Speciei individua duo in anthesi, cum tertio (B) germinanti, radici Cisti sal- vifolii parasitice adhaesa; (C) frustulum scapi squamis fere nudatum ; («) flos mascu- lus cum catyce diphyllo, et squaina ad basiu ; (i) corolla, laciniis limbi transverse se- ctis, ut tubuli et columella antherifera conspiciautur ; (c) eadem, columella antherifera verticaliter fissa; (d) eadem, columella cylindrica antherifera transverse sectii , ut qua- tuor tubuli cum suis dissepimentis clareant; (e) eadem longitudinaliter secta, ut glan- dula lunulata inferne columellaE centrali affixa manifestetur; (/) antherae in seriem la- teralem, ut supputentur, explicatae; ("■) flos faemineus cum calyee et squama, ut iu masculo; (6) corolla, limbo trausverse sccto, ut tubuli cum stylo et stigmate perspi- 229 cue pateant; (i) eadem , stylo transversim secto; ut quatuor tubuli cum dissepimentis perspiciantur; (/) eadem , tubulo uno longitudinaliter aperto , ut glundula columellae afiixa videatur; (7/1) capsula cum calyce, corolla, stylo , stigiuateque emarcidis; (h) eadem transverse secta; (0) semina; [p) eadem lente uucta. Tab. LII. VICIA laxijlora pag. 125. (aj Flos; (b) calyx; (c) idem longitudinaliter fissus; (dj corollae vexillum ; (eej alae; (f) earina ; (g) stamina ; (h) pistillum ; (i) legumeu; (l) idem apertum; (m) seminu. Tab. LLLL LOTUS Conimbricensis pag. 127. Fig. 1. Planta ad naturam expressa; (Fig. 2.) ramulus, ubi flos cum bracteis, et folium cum stipulis magnitudine naturali, qua saepe occurrunt, depinguntur ; (aj calyx; (b) corollae vexillum; (cj una ex alis; (dj carina; (e) stamina; (fj pistillum; (gj legumen ; ( h) seinifla. Tab. LIV. GENISTA iriacantha pag. 130. (A) Ramnlus cum flore; (aj calyx; (bj corollae vexillum ; (ccj alae; (dj cari- na; (e) ejusdem laminae bipartibiles , seu quasi duo petala; (fj stamina; (gj pistil- lum ; (hj legumen ; (i) idem apertum ; (Ij semina. Tab. LV. GENISTA falcala pag. 133. (aj Flos; (b) calyx ; (c) idem cum labio infero productiori, ut interdum oc- currit (d) calyx cum staminibus et pistillo ; (e) pistillum seorsim visum ; (f) corol- lae vexillum ; (g) una ex alis : (h) carina; (ij legumen ; (IJ idem apertum; (mj se- mina. Tab. LVL. ONONIS Colnmncc pag. 135: Fig. 1. Radix cum caulibus tribus ; (fig. 2. et 3.) ramuli cum flore uno aperto ; (aa) folium ex ternatis inferioribus , cum stipulis ; (bb) folium simplex ex supremis, cum stipulis; (tig. 4.) calvx; ( lig. 5.) alce cum carina corollae; (fig. 7.) ejusdem vexillum; (cc) legumen calyce patulo cinctum; fdd) idem separatum ; (c) idem apertum ; (fj semina lente parum aucta. MMM 230 Tab. LVII. ONONIS Cintrana pag. 138. TFig. 1. Radix; (fig. 2.) caules caespitosi cum primario, ejusque ramis, florentes; (a) folium ex superioribus nira stipults; (b) flos e latere visus ; (c) idem antice visus; (d) calyx ; (e) corollne vexiilum ; (ff) alse ; (g) carina; (h) stamina; (i) pistillum ; (l) kgumen cajyce pendulo tectum ; (m) legnmen separatum ; (n) semina. Tab. LVIII. ONONIS arthropodia pag. 141. (A) Ramulus cum flore aperto ; (B) flos mox post antliesin ; (a) calyx in anthesi; (h) corollae vexillum ; (cc) alae ; (d) earina ; (e) staiuiua cum pistitlo; (f) pistil- lum separatum ; (g) legumen ; (h) idein upertum ; (i) semina. Tab. LIX. ASTRAGALUS cymbiformis pag. 143. (a) FIos; (b) calyx ; (c) idem eum bractea ei appropinquata ; (d) corollae vexil- lum ; (ee) alae; (f) carina ; (gg) stainina diadelpha; (h) pistilluru; (i) legumen; (l) idem apertum ; (m) semina. Tab. LX. ASTRAGALUS ht/poglotlis pag. 145. (a) Folium; (bbb) stipulx; (c) capitulum in anthesi ; (d) idem post anthesin ; Ye) flos; (f) corollae vexillum ; (gg) alae; (h) carina; (i) stamma ; (I) pistillum ; (m) capitulum in maturitate periecta; (n) legumen biloculaie; (o) idem biparti- tura ; (p) semina. Tab. LXL TRIFOLIUM i&thmocarpum pag. 148. Fig. ). Caules caespitosi fiorentes ; ( rtg. 2.) capitulum; (a) flos ; (b) calyx; (c) corolloe vexillum ; (d) aiae eum carina staminifero canali adhserentes; (e) canalis sta- miiium apertus; (f) stamen decimum seorsim visurti ; (g) pistillum ; ( h ) calyx cum corolla emarcida; (i) calyx legumen tegens ; (/) legumen calyce nudatum ; (m) se- mina. Tab. LXII. TRIFOLIUM cetnuum pag. 1-30. (a) Flos; (b) calyx; (c) corollae vexillum; (d) idem simul cum alis et carina atque staminum canali paulo aucto ; (e) staniinum canalis apertus seorsim visus ; (f) stamen decimum seorsim visum; (g) pibtillum ; ( h ) calyx cum corolla emarcida et legumine; (i) semina. 231 Tab. LXIII. TRIFOLIUM arreclisetum pag. 152. Fig. I. Planta ad naturam expressa; (a) flos; (b) calyx longitudinaliter scissus; (c) corolla clausa , qua saepissime occurrit; (d) alae et carina [hic bipartita] canuli staminum adhaesx; (D) eaedem lente auctae; (e) vexilluro, alae et carina; (f) stamina diadelpha; (g) pistillura; (h) calycis aperti frustulura cum legumine; (i) semen. TRIFOLIUM semiglabrum pag. 155. Fig. 2. Plantae caulis florens. (a) Flos; (b) calyx longitudinaliter scissus et apertus; (c) corolla antice visa ; (d) ejusdem una ala et carina staminum canali adhaesae; (D) eaedem lente auctx ; (e) nlae et carina [hic bipartita] cuaa canah staminum ; (E) eaedem lente auctae ; (f) co- rollae vexillum ; (g) stamina diadelpha; (G) eadem aucta; (h) pistilium; (Ii) idem auctum; (i) legumen transverse sectura ; (/) semen. Tab. LXIV. TRIFOLIUM suffocatum pag. 158. Fig. !. Caules florentes; (6g. 2.) folia; (o) calyx; (b) idem auctus; (c) corollae vexillum; (d) idem lente auctum; (e) corollae alae cum carina canali staminum ad- haesae; (/) eaedem valde auctae et apertae, insimul cum staminibus diadelphisj (g) pistillum; (h) idem auctum; ( i) legumen; ( /) semina. Tab. LXV. F ALCATU LA falso-Trifolium pag. 160. (a") Capitulum triflorum in anthesi ; (6) flos; (c) calyx ; (d) corollae vexillum conduplicatum ; (e) alae et carina stamiuum canali adhaesae ; (fg ) stamina diadelpba; (A) pistilluin; (i) capitulum; in fructiis maturitate; (/) legumen falcatum octosper- mura; (m) semina. Tab. LXVI. LATHYRUS amphicarpos pag. 163. (AA) Flores sub terra latitantes; (BBB) legumina sub terra matnrescentia; («) flos subterraneus ; ( b ) ejusdem calyx ; (c) ejusdem corolla omnino clausa, ut semper occurrit; (d) stamina omnia decem coalita; (e) pistillum ; (f) legumen subterraneum apertum; (g) ejusdem semen; (h) flos caulinus; (i) idem a caule separatus; (/) ejusdem calyx ; (m) corollae ejus vexillum ; (») carina; (oo) alae ; ( p ) stamina diadel- pha; (q) pistillum 3 (r) legumen ; (s) semina. MMM 2 232 Tab. LXVII. ORNITHOPUS heterophyllus. pag. IGG. (a) Calyx; (b) idem longitudinaliter fissus et apertus; (c) calyx siniul cum co- rollaj (d) corollae vexijlom; (ee) alae; (/) carina; (g) stamina diadelpha; (h) pis- •tillum; («) legumina, seu louieuta ; (/) uniuscujusqiie articuli seinen. Tab. LXVIII. ORNITHOPUS ebracteatus pag. 108. (A) Plnuta ad naturam expressa, cum floribus et fructibus-; (BB) eapitulum tri- fiorum ; (CC) legumina, seu louienta; (a) ealyx cuni squamulis ad basin ; (b) idem cuiii corolla; ( r ) corollae carina ; (dd) alae; (e) vexillum ; (/) stamina diadelpha; '{g) pistillum; (A) seruen cujuslibet articuli. Tab. LXIX. ■CYTISUS argenteus pag. 170. Fi". 1. Plauta naturali magnitudine; (fig. 2.) pedunculus terminalis biflorus; (a) fios inapertiis cum bracteis tribus; (b) corollae vexillura; (c) a.\x ; (d) caiina; (•c) starnina diadelpha; (/) pistillum ; (g) legumen ; ( h ) sernina. Tab. LXX. DIANTHUS Lnsitanus pag. 173. (a) Calyx cum squamis in basi ; (b) idem longitudinaliter scissus et apertus ; (<■) DDUiu ex quinque petalis; (d) stamina cum pistillo; (r) capsula ; (/) seniiua. Tab. LXXI. SILENE distachya pag. 175. Fis. 1. Pars inferior plantse; (tig. 2.) pars illius suprema, dicbotomo-racemosa; (n) calyx longitudinaliter lissus et apertus; (6) corolla; (c) stamina cum pistillo ; (, cujus anthera puncto notataj (/») putillumj (i) capsula. NNN 234 Tab. LXXVIII. DELPHINIUM pentagynum pag. 192. Fig. 1. Pars supreina caulis florens; ( Fig. 2.) foliura radicale; (A) petalum su- premutn, seu nectaiium extemum, vaginuns internum , cui stamina subjiciuotur; (C) nectarium internum , cui stamina cum pistillo subjecta suut ; nectarii interni toliola duo, ejus labium superius constituentia, postice cormformia; ( d ) foliola duo altera pe- taloidea, exigua, bifida , intra corollam staminibus approximata, et labium inferius in- terni nectarrii formantia; .( e ) stamina et pistillum ; (j/) capsulae. Tab. LXXIX. RANUiNCULUS bupleuroidcs pag. 194. (A) Pars caulis inferior cum radice et foliis radicalibus; (B) pars caulis supre- taa rlorens; (a) calyx cum Btaminibus; ( /> ) petalum cum nectano ad unguem ; (c) nectarium paulo auctum; (rf) pistilla capitata ; (c) semen. Tab. LXXX, GEUM bifiorum pag. 196. Fig. 1. Caules duo superne secti, cum foliis radicalibus, et radice; (fig. 2.) pars suprema caulium biflora ; (a) capitulum semiflum; (6) semen capituli pedictllo ad- haerens ; { c ) semina duo seorsttn vis». Tab. LXXXI. CLEMATIS campanijlora pag. 198. (a) Flos cum duobus foliis floralibus ; (6) petalum; (c) stamina cum pistillis; (d) pistilla plurima; ( e ) stamen ; (/) unum ex gerniinibus, seu pistiltis, cum stylo et stigmate; (g) seinmum capitulum ; ( /( ) semen separatum. Tab. LXXXII. HYPNUM cincinnatum pag. 200. (A) Surculus, seu caulis, inferne effoliatus, supernc- foliosus, florensque ; (B} ideiu cum ramulis arefactioue in cincinnos crispatis; (C) rainulus cum foliis valde auctis; (d, e) eadem seorsiin visa; (/) tlos raascnlus gemmiformis, lente auctus; (§■) flos fnemineus perichcetio, lente aucto, inclusus; (A) vagina cum filis stupaceis pedun- culum tloris fcemiuei cmgens; (i) ejusdem capsula, seu theca, aucta ; (/) calyptra inferne filis stupaceis obsita, superne operculo approximata; (»«) eadem, parum aucta, seorsim visa et filis stupaceis nudata; («) operculnm separatum ; (o, /i) perichcetium pedunculum cingens, lente auctum ; (g) capsula operculo nuda; (r) peiisto*na valde uuctum, cum dentibus octo in ejus semieirculo. 235 HYDNUM fraceolens pag. 202. Fig. 1. Fungus in tenera aetate ad naturam expressus, et sicuti tunc graminum vi« cinorum folia culmosque molli sua substantia vegetanti circumcingit et obyolvit, dei pictus. ( Fig. 2. ) idem emortuus et siccus. TINIS TOMI PRIMfc I E R R A T A i'H - .' • 1 P"g. lin. 8 15 subcaulis lege sub caulis 9 17 recondita reconditum ibid. 18 inserta insertum 10 ult. adpiscuntur adipiscuntur 52 vlt. valde saepe 66 24 cadncis caducis 69 11 et 12 C. tnaius Centaurium vnaius 72 27 nisi epidermis crassiuscula ni9i ut epidermis crassius- pro illa habeatur cula altera habeatur. 74 9 et 13 apiifolio apii folio 78 18 et 19 acuminissimif acuminatissimis. 81 27 leviier leviter 85 10 crassia crassior 95 9 unciam uncias 99 22 dimido dimidio 104 7 unistrialis unistriatis ibid. 17 fassius fassus 108 ult. qumavjs quamvis 115 25 pau-. pag. 5#3. 117 3 RACEMU sante RACEMUS ante 119 13 cornosus carnosus 120 29 liucaris linearis 130 26 corollo corolla 135 )5 Jiurgane Brugane 146 20 STAMIA STAMINA 150 9 sesquiineam sesquilineam ibid. 28 corollo corollae 170 2 67 72 179 9 ltneae lineae 180 17 olivarom olivarura 183 12 C. leeta L. lceta 187 7 TITYMALUS TITHYMALUS 188 7 subpetala subpeltata ibid. 22 corlaceo coriaceo ibid. 30 ilia illa 194 23 Fores Flores 200 24 et ! 25 conlerta conferta 20^ 25 protinctili pro tinctili ! PniwunOTiLA UJMLumlca l Sedtdm arena.nwn d I .9 • I V & // Tal»'/. \J %. ?. ,^ ■•:■>; ./'/// / S A |,v | a sclar&oidcs ..y ■• thto /7//////y//// P.VS \\\ 1,1 > 1 stnclum. P \ V| C I' V| arenarmm. §TJ PA arenaria A ."Stmw f n-wtariafffi) §TIPA tordlis An [• kk U I, A repens A • : k-S: a Fn/. <%. THYMU§ csspitUuu Tab I l ./' .1 ^ I, :: '/ / 1' II V v.l r? r/r/lril.v T 11 V,M U§ murantkus /;/ , \ m a ■ R!11>TA3:TI:HtS rersicolor. A,\TI B.RIM.Vr \'l Lusitanicum. Vs>k T* l / , Tab Iti , .»<. J 4 ,',■ Fuf 1 fet F/a 2 1 "M } • i fhieiuf^a tmctoTta . \ I I' Jj A J^i/sifa/1'i C \MPANULA Loeflznyii. tat.15. i Cj\ M I' ,\ ,v I' I , \ y///'//, ///,/■/,',//',/ . ._; ' Tal>.20. C A M v ,\ >" i r L A /v tmuitz/oua ^-t£3/™> n'. n eja Onloeod&f. I i : ffl,a Cochljbabia. /iu*ula I.ILLECE ! ! ^ echincctum. II I LLECEBRUM cjrrvos^n Tal. d b \ VC II U§ \ //////•//////* Tah.74. C Yvvo (.; i ,ossum ~Z uj 'Cta/rUcum llypocH/aiR.ns acurf ■l/rf tiden-f . I : intvluceu. M. .1 ^ I ■>-' Ta6 <22 / I A> fT HEMIS repanda Tab. 28. AXTIIOHS fuscata Z,7, v/v I Li.csita nus. CEXTAUREA uliainosa fat 3] i , wM:' § E \-\ KATr i,a carufera ^ ik Tafc 3 ■> I J CiE^TAUiRiEA Cayana i I;,h F/,.„,.,yr § i § 0 .>' .y ////-//// 1 ///// !•', r v vi iii \- corniailattim er6 -i r, 3 !' 1,1 /ui si Uum KDYLIOI /jrreyrtnum I ' ■'. Hli l ///// • h. Jr. \| va i.i \\ UM vberwidcs I \ K ,\ § § ! i ' A sa ////(///(/ ,Y : i : I I W l//// /// ' i Tcit ' m wma mm i ■ i [©<> 7 w 1 T 1 c 1> m Fca : A/ V?' OLfll I ri' ; Uliocochou/, i r ^ tlxts /ix^orisiis V i c i a laoaflora ,f M, '"V •\ f \ | ,ot l'x Corum&ruznsLs. UKM^TA triacantAa. Ta l> 56 D ;v i v coli /////// J S ----- / //• V~ :.-•., \ S ;,..f. „ / TAJiim '• \" (V.X | ;S artkropadia. /;/.;.v / ^ I. 2 ;- K. III # c KZm^Vj^ Sf^.cS xfrl. A.S iRAJjATJI S cymoiwrmis. ■ ■ Ta.&.GO v ' : i w. I ff K "■■ * ;' >:-. A^TKA(iAI,r> /tsysry/rtUs Tab 61 R i !■ 'i > 1 ,1 {' y\ isthmocarpt /i 7u6.6& / ■.-< V \ \ I il ";1 ? I f ' r 1, ' .1 ■ TK ! VO 1.1 l' M cernwim Si,' y;,/, 63 : ; i.i ■■ vM < i 11 j '///// awtorum IFOLP uprocciu/M. F A I , ( ' ,\ T r i , a /a/si < trc/oluzm L V! i! fR j ~ a ii i /i/i i ' 'arpos V /' Oir^ro-iopifs hei&m, VflSi .^nTHoro e/j/r/r/errAts. "• •■/ {///>) CYT5S i ' s ara&rttmj 01 A VTI! LJS Lusitanus ^ I I . K >' E tushzcAya I V \ K I A ( onimZ>ricens£s. II . \ III III P PIA stoloni/era LyCHHIS latfa ( !.;ito /, axus. 3?>-rc/fct f/e/m m orbia n/encocaz ■/''- r/./t. HYPEMOTM //////////// Tat >;„,,., / I > DE .1 , i' i II v l \JM /tentayynum . _ I ; A v i • v i • i - | , i § bufL uroides. O \VM >a 6i//r. o r///// I !, \<\>\ AT I-' /'/,/. /. lYP^r.M arvcMruLtum Tab.8 l. 4 n i ./' 1 1 v d>WUM frac&tlms QK338 A86\ Avellar Brotero 3 5185 00058 93 \v r i \jk •^> v ,-,-f ■ f 1- ? _ ■■>Y> H» r * *\ v, ■ * \ * *■„• 4 *t»*l * -j£s«. _Sil__.'