fi.

HARVARD UNIVERSITY.

LIBRARY

OF THB

MUSEUM OF COMPARATIVE ZOOLOGY

'S.M{\ i\. I^^3

OCT 11 1923

JOSEPHI NICOLAI

LAURENTK

AUSTRIACI VIENNENSIS

P E C I M E N

M E D I C U M ,

EXHIBENS

SYNOFSIN REFTSLIUM

EMENDATAM

CUM EXPERIMENTIS CIRCA VENENA

ET ANTIDOTA REPTILIUM AUSTRIAGORUM.

^y L,^i js orj:.etf_avo3:e^

m

V I E N N iE,

Typ. JOAN. THOM. Nob. de TRATTNERN,

CiES. REG. AUL^ TYPOGR. ET BIBLIOP.

1768.

Wt

Medicnm non modo decet^ febres^ ^ ulce-
raviil^avia agitare^fedetiam animaliim
toxica dijcernere ^dijcvimen ab illatomor'
Jii cognojcere^ eventum pr^Jcire^ antido-
ta ad fingulos cafus peculiaria parata ha-
lere.

wicx L-.

L--

P'*^'<;^'^*^%^'*^

rffrrr

.♦■*it'N;;o!'*:;j"'<SiJ'*''w''**''t«'"^'':^^^^

PR^LOQUIUM-

\

«

J K fi |x univer fb miferiarum catabgo , quk
^il^ bus genus humanum affligitur, fere-

%^i^ nuila magis medentis poftulat auxi-
i^ liurri, quam funefti cafus, qui a ve-
tienatorum animalium injuriis proficifcuntur.

Alia enim mala fubinde fponte & abfque
medicina componuntur, fubinde per expellen-
tis feu fubigentis ilaturas vires convalefcunt ^
fubinde etiam inftindu quodam , feu appetitu
fpontaneo remediumdidtant, quocaufa fundio-
nes laedens quandoque feliciter tollitur , non-
nunquam etiam audaci tentamine vincenda*

Verum quorumdam animalium peftis fubito
lethalis eft , &: Viribus derepente proftratis ,

A ora-

PR^Ef OQUlUiM

omniqiie negata ciindadone , fanationis fpeni
eripit , nifi opportunus ad{lt medicus , qui &
animalium redle interno!'cat toxica , & exparta
parataque adverfus fingula in promptu habeat
antidota , dum properantjs in mortem morbi
inevitabilis certitudo non finit aleae vaga iama
laudati remedii locum. ^

Nihilominus tamen li»c adeo necefHiria ,
adeo expetita multis terrismedicinaepars, dum
reliqiiae fere omnes conjundla Eruditorum opera
fedule excohintur , unica ac fola iis pra^fidiis ,
ac vekiti tutela nianet deftituta.

Diferdfnmi adeo in cuvandis morbis Au-
dlores tanien adhos funerLiiriiuos calus non ha-
bent reme.Hum.

Kujus jam non ultra ferendae ignorantiae
varia caufa eft :

Princeps eirum , ut omnium honeflarum
artium retardatio , elt humi jacens Hifloria
naturalis , cujus profedo ofoies non aUa magis
re obftinatae ignaviae convincuntur , quam hoc
ipfo exemplo.

Similis eft omnium repulium & communis
quidam teter ac venenofus habitus, etfi deci-
niam vix horum partem veneno armaverit na-
tura, fed verfipelHa voluerit, ut dubia omnia
metuerentur ab omnibus. Ita vero continuo
iisdem erit ludibrio, quisquis Hiftoriae natura-
lis carens praefidiis has larvas non dignoverit :
primo namque fedulo quisque fibi caverit ab
unoquoque, etiam quod veneni fit expertilli-
mum; tum ii laedatur, vel tangatur folum ab
unojCautus periculi, pmnia curaverit adplica-

n,

PRiELOQUlOM. j

ri, unqiiam in arte laudata , alexiteria, quo to-
xici vim praevertat, quam metuit, deleteriam,
dum omni hacridiculafedulitate potuiiTetfuper-
federe, fi animal ,quod laeilonem intulit, difcre-
viffet a venenatis.

Idem fere fraudi eft in aliis le hiferis ani-
mantibus : neqn.e tunc de fuperflua fedulitate
.agitur, fed jam initat terrificum & inexorabile
difcrimen :

Et primo differentiarum incurius quisque,
qui innocuos mahu tradtavit ferpentes , etiam
mortiferos non abhorrebit, form» fimiUtudine
fafcinantes, & mifero jam imponentes ,cui diffe-
rentiarum fcientia potuiffet moniti inftar effe,
ut fugiat , optimo confilio ! fed & elabi fic , expe-
rientiae fiducia fretus , patietur pretiofam mo-
ram, qua adhibito antidoto fervari potuiffet.

Etiam citra hanc, plusquam militarem, au-
daciam, quae rarior, crebrior cafus efi:, ut in
antidoto feiigendo erretur ex folafpecleilasden-
tis ignoratione : aliud antidotum Naja Indorum,
aliud Caudifona Americanorum, Viperae Italicae
fmgulae aliud, aliud denium Cherfea Linnaei
pofcit; ut ahas taceam fpecies, de quibus res
necdum bene experimentis innotuit. Nihil er-
go conferet Senega contra Najam , ophiorrhi-
za contra Caudifonam , oleum contra Cherfeam
Linnaei , aut fal volatilis contra Berum noftrum ;
quin haec ipfa tum nova erunt venena , quate-
nus vana fpe decipiunt miferos, &: fabinde nior^
tem accelerant, fymptomataque augent. Quo-
niam ergo fine cognitione fpeciei r.on nofcitur
debitum remedium , fola certe differenriarum

A % igno-

4 PR^LOQUIUxM.

ignorantia funeflo, nec ob morae brevitafem
pofthac fupplendo, errori locum dare poterit.

Neque, quod diiiicilis fit laedentis ferpentis
cognitio, cum morfu vix illato fugiant, & fui
quafi fcelerisconfcii latebras petant, fupervaca-
nea dici fpecierum diagnofis debet ; eo enim
ipfo, quod e vefligio vix conferri notae defini-
tionis poflint, ipforum experientia Naturaliiia-
rum oraculi inftar erit , qui conjicere nempe
propius ex folo loco , fitu , folo , habitu poterint,
qualis hoc fpecies intulerit vulnus, de quoquoe-
ritur.

Cumigituromne, quidquid boni circaquae-
ftionem de veneno horum animalium dici pot-
ell, foli, veluti bafi ac fundamento, Hiflori»
naturali innitatur, facile dicitur, cur jacuerit
hucufque haec ipfa notitia.

Veteribus nempe, cetera laboriofis, bona-
rum artium infantia i]iipedimento fuit! Inde fa-
bularum farrago Plinii, Diofcoridis, Aetii,
yEIiani, Nicandri &c. , quibus fcientia naturae,
ac medicina plus detrimenti paffa eft, quam
commodi vera iliorum relata attulerint.

Poflea, cum homines, qui fefe Philofophos
dixerunt , d idaturamx inter Eruditos tenuere , ftu^
diiratio diligentiam a natura ipfa ad abftradtas
fpeculationes avocavit.

Donec inventa caelatoria arte commoditas
fieret, vifa rudi ac folum ligno incifa icone in-
dicandi, quo multis fuperfederent logomachiis.
Ea vero res primum omnes plus promovit
fcicntias, quam utcuidam polTit elTeignotum.

Ap- .

PR.SLOQUIUM. 5

Apparuere nempe caelatis 'ex flig^iiris affini-
tates rerum, apparuere ditferentise : Perciti foe-
daciilo mortales primo cogitarunt de Ordine,
jani non ex nominibus vagis, fed formis ipfis
defumendo, ut multorum moK voluminum prc-^
ventum hasc ipfa res pepererit.

At ea fecula non tulerunt virum , operi pa-
rem ; hinc gemma longo tempore inter fues
confervata ell.

Seculo demum XVII. fubito irradiare ca-
ligantium oculis quam plurimi magni Naturali^
flae; & hoc ipfo, quo vivimus, denuo plures,
quorum fere omnium raras dotes , naturse hodie
placuit in celeberrimo viro, hujusque Univer-
fitatis lumine Domino HENRICO JOAN-
NE ^NEPOM. CRANZIO conjungere.

Hi relido etiam iconum fludio, vel, quod
fatius fit, additis, naturam exercitus inflar in
ClafTes ac Ordines per communes multis indi-
viduis notas divldere ; hcs fimiliter per chara-
dleres uUerius in ^enera dirimere ; generi fuas
rite definitas fpecies fubjungere ; eodem audo-
rum nomina revocare primi coeperunt: quo fa«
d:um, ut uno obtutu omnium orbis partium in-
colae cum fuis inter fe affinitatibus, ac diiferen-
tiis fefe oiferrent oculis , & folo nomine prolato
eunda, quse circa eam rem unquam dida funt,
per fynonymiam una redirent in memoriam. ,
me^^aque futuris poneretur feculis , ad quam ,
veluti ad centrum fuum, omnia pofthac dicen-
da redirent ('*).

A 3 Ado-

(*) Hoc Audium IViO.otlx naturali? aomiae reiilt. Efi: erg^

6 PRiELOQUlUM.

Adolefcente ita & caput efferre incipiente
naturali Hiltoria, unica tamen fua forte dereli-
da efl haec ipfa venenatorum Zoologia ; quae
rornore lrigi'-^o, colore lurido, cute foeda, fa-
cie torva, odore terro, fono rauco, morfu fu-
bi'o, veneno horrendo diu deterruerunt morta-
les, ne fua perdenda objicerent corpora.

Ita ergo, fi unum alterumve abhinc redeas
feculum, vel omnino nihil invenias de hacclaf-
fe memoriae proditum , vel quod fit omnibus
nutricum fabulis abfurdius.

Suis piofedo pudenda feculis funt , quas
Haly Abbas, Guilielmus de Piacentiis, Vin-
centius Beliuacenfis, Bertrucujus Bononienfis,
Caefalpinus, Baldus Angelus Ahbatius, Julius
CaefarCIaudinus, Athanafuis Kircherus, Alber-
tus magnus, jVlercuiialis, Cappivaccius, An-
dreasLacuna, Zacutus Lufitanus, PauIusEmi-
3ius Ferralus, Callor Durantes, Julius Caefar
Scah.ger, Card-)nus, UlylTes Aldrovandus (*),
joannes Bapt. Hodierna, & plurimi alii in hoc
argumentum protulerunt , perpetuum ignoran-
tia? fuae pofituri monumentum. Ego exempla
dabo de Salamandra maculofa.

Sed & fub initium hujus beati feculi tamen
adhuc vera, quae jamjam innotefcere incepe-
rant, cum fabulofis bafilifcis, draconibus , hy-

dris,

hsec fcientia inter omnes alias adhuc plus, quam iu-
dex in vafto , coDfufoq^ue opere.
{*) Qui PUnius BononienfTs dicebatur , )ure merito ! quip-
pe qui K;que"linijeiido lufcivit, ac Romanorum Pli-
nius.

PR^LOQUIUM. 7

dris, fexcentisque aliis temere ementitis mon-
ftris, quibus partimSinenfium Arabumque allus
Kuropaeorum incautam luferatfolertiam, partim
quibus ipfi fidis a fe fibi placebant deliriis, ad-
huc una eademque fide, unis iisdemque claude-
bantur libris, utcenfu habito (an. 1^40. inaitcra
edit.Syft. Nat. LiNN^i) vjginti quinque ex uai-
verio numero vera Sc fide digna nullis tamen
adhuc dilYerentiis fpecificis dirempta pro toto
terraqueo orbe fuperefient reptilia.

Inter haec quidem ferreas dilieentiae vir C/V-
ROLUS LlNNiEUStelamproducere, expi-

lareprimum mufea, Beslerianum , Olearia-
num,Wormianum^Grewianum,Petiveria-
num, Sloaneaiium,Catesbyanum, Scheuch-
zerianumo &inter omnes reptilibus ditiffimuni
hodie jam diremptum Sebseanum , & inedi-
tum Parifinum, aliaque,maxime noviter col-
leda Regis adexemplum Adolphi Friderici,
Gronovianum, de Geerianum, nec non
Gyllenborgianum thefaurum Upfalienfi Aca-
demias oblatum; tum nationum rem.otifiimarum
fpolia, quae celeberrimi peregritiatores: Pifo^
Leo Africanus , Pigafetta , J. Lery ,
Profp. Alpinus, Hernandez ^ P. du Ter-
tre, Marckgraf, Martens, deFlacourt,
K^mpfer, Knox, Barrere, Rob. Sib-
bald , Plot , Shaw , P. Labat , Lionel
Wafer, Feuillee, Kolb, Hans Sloane,
ac cordata femina Meriana, variis abhinc an-

A 4 nis

^

^ PRyELOQUIUM.

nis Europae intulerant, privatim fervata, fua
facere ; denique recentifiimorum audorum fi-
deJibus relatis, ut Brownii, Gronovii, &
difcipulorum Petri Osbeck, Petri Kalm,

Friderici Hafelquift, ipfe etiam uti , inde
plurimas proponere fpecies , easdem nova , re-
formata tamen nuper, «Sr riaturalibus ornata
charaderibus per GRONOVIUM meliojra
ingenera digerere inftituit.

V^erum nimiis obrutus laboribus in genera-
libus acquievit, vera Genera pro Speciebus
habuit, neg ad ipfas, paucis exceptis , Species
pervenit ; praeterea easdem adhuc per folum
fcutorum, fquammarumque numerum, fal-
Jacem & inconftantem, fi ulla res, ut in meis
experior, notam,et*am Grqnovio jam fufpe-
' «dlam , vix aut ne vix difcrevit. Suo etiam ni-
iTiis inhaerens fundamento paratis aucftorum au-
toptaruin laboribus, ex quibus ingens addino-
vqrum animalium agmeri potuiffet , tamen quod
fcuta, in imo pollta, caelato inopere oculis non
pateant , uti non potuit , cum in fuum numero
fuperftrudum fyftema fine eo trahi non poffent.
Neque poft Linn^um majorem res perfe-
Aionem confequuta eft: manus ergo denuo ad-
movenda operi, & deflrudtis prioribus vexil-
lis , novum videbatur erigendum , quantitm qui-
dem mihi hornini omni mufeo (^), ac litterario

cum

^

(*} Nifi CoUe&ione rerunj naturalium locupletifilma Re-
verendiflimi & liiuitrifTimi S. R.I. Comitis de Tum,
genera.Us Epifcopatus Pairavieiilzs per Auftriam Vica-

PR^LOQUIUM. 91

ciim exteris commercio deilitiito, ex folis au-
(ftorum monumentis, & iconum fide concedi-
tur,

Quemadmodum autem reipublicas exiguum. f
attulerit emolumentum, qui plantarum omnium
formas menrc circumfert, formis inhaerens ver-
ficoloribus, ac fuas modo indulgens curiolltati,
fi non & vires earum , & ad morbos curandos,
ceterasque vitae necelTitates utilitatem fimul ha-
beat perfpedlam; ita folae ferpentum nomencla-
turae, h. rr.acrae differentias nulli adhuc effent
bono , nif] idem fimul , qui formas earum inter-
nofcit , colludlantibus his , cum aliis animanti-
bus, beftiis, circumfpedMma , tumcirca vene-
na, quam eorum antidota, inllituat experimen-
ta, quibus plane innotefcat, cuifingulo in cafu
feu fidendum, feu non fidendum fit medelse.

Verum & ex hac parte facile ofi:endero ,
non multum fane adhuc ad fcopum progreiTos
efleEruditos.

Celeberrimus Redi circa unicam , quam
Italicae officinae hodie receperunt, viperasfp^-
ciem experimenta infiituit. Eandem fcrutatu$
efi: Sebizius; fed fedem & naturam toxici in-
veniffe contenti ad antidota non pervenerunt.
Anglorum vero, quorum obfervationes Phi-
lofophicis Transadionibus Nro. 44.3. 444,445.
451. &c, continentur^ etiam antidoto addito

rem

ril , qui me eadem uti , cutn de opulculo hoc jan^j^tn.
Typographo tradendo cogitarem, Uberaliter eon-
ceflit.

W!^

PRiELOQUIlJM. ^

rem confecerunt. AJia fuit , quod tamen iprum
nec notum audori erat, quam in experimenta
adhihuit Moses Charas, ac poftea Bourdk-
• -LGTus, & in Acad. Ree. Parifina cel, JussiFiir,
& in Academia Suecica 174S. Abraham:
RbcK 5 ultimoque du Fay , (vid. phil. tranC
451.) qui primus , ciim diiTonos ab Anglorum
experimentis fuis fub manibus videbat emerge-
re eventus, merifo psrcontari coepit, eademne
vipera gajlica cum anglicafit? Dubinm idem
animadverfum etiam in Anglia ed, fed non fo-
lutum; ut, fit ? an non fit? neurri hodie deiliii-
tum nationi habeatur. Adeo nempe parum ce-
leberrimsein Europa & regiae diclse Academiae
Hilloriag naturalis notitia tindae funt , ut prima-
riam hanc & facilem obviamque diverfitatem
non perfpexerint. Sloanus primus Cphil.
transid:. 433.) facfla etiam in America cijm
Caudifona experimenta Regiae Societati retulit:
Eandem poftea Tyssonus ex America ad fiia
experimenta evocavit , & nonnullos alios Zey-
lanenfes ex India. Vid.Transad:. eaedem. Ulti-
ino Caudifonae hilloriam completiffimam cum
omni antidotorum catalogo in adtis Suecicis an.
1752. 1753. dedit Petrus Kalm. Clum.
OwEN ultimo adhuc alias , novasque fpe-
cies experimentis fubjeciffe audio , quae mihi
non innotuere.

Salamandras dirquifitioni fubjecit jam olim
WuRFBAiNius, & in Acad. Reg. cel. Mau-

PERTUIS.

De

PRJELOQUiUM. II

De bufonum quorumdam fiSTpeda indole
pauciflima interfpergit in fua hiftoria RiCsE-

LIUS AB ROSENHOF.

Pauca haec , eaque valde manca & imper-
fedta experimenta de re momenti muximi ha-
bemus; reliqua omnia cimeriis adhucdum tene-
bris fepulta jacent. Maxima ers^o pars intenta-
ta diligentiae fequentis aevi relidla eft.

Sed & pauca hsec fuperftitione &: nonniil-
lorum hominum, nefcio quam, laureolam m
muftaceo quaerentium fingendi licentia quafi in-
undantur.

Omnes vero illoserrores, figmenta, fabu-
las, deliria veterum noftri denuo compilatores
avide corralerunt , & falfa haec cum vero remi-
fcuerunt, ut hodie unum ab alio vix difcerna-
tur, multum fe praeftitiffe credentes, quod ob-
livifcendas nugas pofteritati con"fervaverint:
Come le pecorelle efcon dal ckiufo

Ad una^ a due , a tre^ e r altre ftano
Tmedette atterando Vocchio^ e rmufo^
E cio che fa la prima , e T altre fanno
Addoffandofi a lei , s' ella s^ arrefta
StmpUciy e quete, e lo inper che nonfanno.

Petrarcha.
His accedit, quod etiam improbi labores,
& multa fedulitate partae obfervationes inutiles,
vitiof^, ac fubreptitioeeffepoffint, dum audto-
res feu debita fcientia non inftrudi penfum,
humeris fuis gravius , affumimt , feu non debito
ordine in experiundo progrediuntur : Aldro-
vandus reliquit contra Natricis*morfum auxilio
effe, fi homo.3 qui in pede demorfus fit , eua-

dem.

12 PRiELOQUlUM.

dem pedem continuo in humo humidiufcula dtf-
fodiat, inque ea per diem rehnquat; potiiit fa-
ne vidifle , talem hominem citra omne damnum
evafiire. Verum non inftituit experimenta de-
bito ordine: oportuiOTet enim antea fcire, an
jine hoc ei moriendum fuiffet ? Quo cognito,
non opus fuiffet moleilo adeo remedio; Natrix
enim veneni eft expers. Illufit er.9:o generi hu-
mano fubreptitia hac & vitiofa obfervatione.

Similis error fuit illorum Romanorum, qui
Plinio & Gellio teftantibus , uxorum probaturi
pudicitiam, neonatos exponebant irratis fer-
pentibus, eafpe: UL,qui morfuinterirent,nofce-
renturillegitimo thoroconcepti;juftovero, qui
fuperviverent; quod potius, fi fane fuiiTent ra-
tiocinati, feu venenati ferpentis feu innocui
oportuilTet elTe documentum ; nec, nift vera
praemilTa: unamquamqug ferpentum illarum cequa-
liter venenatam , S reliquas circumjtantias fuijje
pares y valere potuit conclufiO.

Ultimo etiam experimentorum genus eft,
quod in fe utiliffimum , per accidens vero inuti-
le eft; talia maxime veterum erant, qui obfer-
vatum quidem rite defcribuut, ipfum vero ani-
mal, in experimentum adhibitum, non fatis de-
finiunt, ut hodie cognofci poftit. Hcemorrhous
dicitur morfu fuo efficere, ut fanguis ex fmgu-
lis poris corporis profiuat. Id graphice defcri-
bit Lucanus in Pharfal. 9.

omnia niemhra
Emifere fimul rutilum pro fanguine "oirus ;
Sanguiserunt lachrym^e; qiimimiue foramina novit

Hu-

PRiELOQUIUM. 15

Humor , ah iis largus manat cruor ; ora redundanU
Et patiiU v.ares ; fudor rubet ; omma pleuis
Membra fiuunt venis ^ totum eji pro vulnere

corpus.

Ita ferpentem Sepem didam morfu totimi
corpus in tabuin putridum eiiquaffe idem nar-
rat:

pUgae proxima cfrcum
Fugit rupta cutis^ pallentiLUjue nj]a retexit ;
Membra natant fanie , fura fluxere , Jme uUo
Tegmme poples erat ; Jemorum quoqiie mufciiliis

omnis
Liquitur^ &f nigra iejiillant inguina tahc
Parva loquor !
Hoc if flamma poteji^ fed quis rogus ahjlulit

offa ?
H<^c quoque difcedunt^ putresque fecuta medullas
IsJulk manere Jinunt rapidi vejtigia fati.
Cvr^pheas inter pefles tihipalma nocendieji ;
Eripiunt omnes animam^ tufola cadaver;

Symptomata vero a Prefteris morfu ita
defcribit:

Jlli rubor igneus ora
Succeniity tenditque cutim, pereunte fi^ura,
Mifcens cunSla tumor, toto jam corpore major
Humanumque egrejja modm ! Juper omnia mem-

bra
Effiaturfanies*

Di-

14 PR^LOQUIUM.

Dipfada vero fi tim accendifle inextingui-
bilem in A. Tufco Catonis fignifero , quem
fauciavit:

Non dccus imperii^ non mitfli jura Catonis
Ardentem tenuere vivum , quiufpa^gere Jigna
Auderet^ totisque furens exquirerct agris^
(^uas pojcebat^ aquas , fitiens in corde veiienunh

Et paulo pofl;
Scrutatur venas penitus fiaallentis arendt^
Nunc redit adfyrtes , & flublas accipit ore^
jJiquoreusque plactt, fed non ftbifujjicit Jmmor,
Necfentit f atique genus ^ mortemque venenu
Sed putat effejitim^ ferroque aperire tumentes
Sufinuit venas , otque os implere cruore.

Tales obfervationes utililTimas per fe funt,
fed ufu per accidens carent, quia hodie non fci-
Tnus, qui illi ferpentes fuerint, dum nominum
antiquorum nos lugit memoria, & audo^, Hi-
ftoriae naturalis ignarus , differentiam non reli-
quit , quomodo ii pcileris ab aliis fint difcer-
nendi.

Ceu igitur cogniticnem. ferpentum fine ex-
perimentis fatis inutilem vidimus , ita vicilfim
experimenta fme praemilfa diagnofi ferpentum ;
unum adeoque fine alio per accidens inutile red-
ditur, quae tamen conjunAa vitae humanae plu-
rimum polfunt prodeffe.

Itaque non modo de novo fufcipienda cir-
ca fmgulas fpecies,tanquam hadtenus feu pror-
fus non, feu niale aut fubreptitie fada, experi-
menta.

Or-

PRiELOQUlUM 15

Ordo autem , quo in experiundo proce-
datur, tenendus eft : primo namque rite co-
gnofcenda efl fpecies, quas in experimentum ad-
hibetur; dein ejusdem effentialis, quacum a
congenerlbus ciffert, quaerenda feu confirman-
da differentia ei\. Tum viva nulloque munita
antidoto objicienda funt animalia: ac primo ef-
fecftus notandi, quos venenum per feproducit;
tum varia ingerenda , notandi fucceiTus boni
nialive, donec adverum deveniatur antidotum,
quale provida cuiqlie toxico oppofuiffe vide-
tur natura. Eadem tentamina poitmodum vario
fub cceli climate, variis in anni temporibus rei-
teranda funt , donec compuLfis omnibus manfu-
ra deducatur conclufio.

Ego profedo oblata tamhonorifica fcriben-
dioccafione majori animo rem aggreffus effem,
fi accerfere intra hos temporis limites varios ex
remotisorbis partibus iicuiffetincolas, nuncuni-
cae circumfcribi Auflriae inferioris reptiiibus
opufculum hoc, etfi non voluerim, patidebui.

Sed ita faltem volui exequi confilium , ut
primo incolis accurate indicarem, qu^enam. ex
his fpeci^s ommi devitandae fmt fludio , & qua-
rum contra liceat contemnere minas. Atque in
eum finem primo rejiciendas putavi Linnaeanas
differentias ex fcutorum fquammarumve nume-
ro, tum quod fallaces fmt, & in una eademque
fpecie plurimum ludant ; tum quod in viyo,ubi
plurimumintereff, fpeciem noffe,numerareha?c
non liceat: ideoque alias & novas fubftitui defi-
iiitiones,non pro noflris indigenis folum reptili-
bus, quas iicuit ex autopfia & fpecierum ipfa^

xum

tr.

16 PR^LOQUIUM.

rum collationedefumere, fed & in exoticis ex
iconum praeflantiorum fide, tum ut concinnio-
reni ipfe mihi invenirem ordinem, quo experi-
menta mea proponerem, quam ut aliis, diffici-
lem ceterum, viam expedirem, qua pofthaC
telam inceptam perficerent. Praster hocexadle
adnotare eventus, qui ex fmgulae fpeciei feu
morfu, feu halitu, feu urina, feu lacfte veruca-
rum &c. oriantur ? 9uae differentia ex parte
animalis mordentis, feu morfi, feu partis mor-
fae, feu ejus, quam venenum fmgulum fympa-
theia fpecitica amat affe(5tare ; denique effedtus
feu motus audli feu fublati pro tali vel alia prae-
difpofitione praecile definire, avidiifime con-
tendi.

Ultimo antidota, quae pro diverfitate om-
nium harum circumftantiarum auxilio fint, feu
non fint, feu mortem etiam accelerent, tum ex
vafia farragine medicamentcrum , quae hadle-
nus ad fimiles morbos varia fide laudabantur ,
tum variis aliis feu ufitatis vegetabilibus , feu
medicamentorum nomine nondum laudatis ve-
ra , certa , infallibilia cupiebam exquirere. I. Ut
neglecfta remedia , fi bona , ex ingrata yindicen-
tur oblivione ; II. Ut jufi:a, fed vaga fideha^
denus laudata, confirmationem non folum ac-
ciperent , fed etiam.ad cafiim fpecialem , in quo
fors folo con veniunt , redlius reducantur ; III.
Ut nova ad novos cafus e naturse finu eruantur
alexiteria : fi aliter certum , naturam nullum
habere toxicum, cui non etiam antidotum ad-
menfaraverit ; ac demum IV. Ut ne vanis*
inutilibus , fallacibus in cafu urgente fidatur

re-

PR^LOQUIUM. 17

remediis , dum interim oportunum elabitur
tempus , quo verum adhiberi potuiflet anti-
dotum.

Hac via primo inveni, nullum vere vene-
natum, ac homini lethiferum reptile in Au-
ftriagigni, niil fortehas oras Francifci Redi,
feu Illyrica , Gallicaque etiam vipera obrepant,
quas ego quidem per incredibiles fumptus,
quos huic rei impenderam, non obtinui, fed
funefti cafus, a ruriculis narrati, adeffe pro-
bant.

Secundo. Reptih^a multa veneno fufpecfta
primus abfolvi, ut pofthac in rem cibariam
recipi poffint, maxime cumcibum exhibeant
diebus jejunii permiiTum.. -

Tertio. Acerrima bella Francifci Redi
ac Moyfis Charas ; tum Anglicae , Gallicae-
que Academiae aeternum duraturos difTenfus
facillime , iola diftindione fpecierum confu-
farum , comoofui.

Quarto. Tabula reptilium , multo labore
nata, viam exhibui planam omnibus , oui-
bus pollhac eadem in melfe defudare pla-
cuerit.

Quinto. Contra viperam Redianam, ad-
verfus cujus virus hadenus nnllum nofceba-
tur antidotiim , primus oppofui Gentianam &
Mercurium gummofum in perpetuum eorum
auxilium , qui ab hac beftia lajduntur

Si hoc meo labore Univerfitatis hujus,
ahis jam meritis partam, gloriam mas^is or-
navi; fi ceieberrimas Academiae foluta ea<
lum dubia mihi retuleiint in acceptis ; H

B de-

18

PR^LOQUIUM.

detedis antidotis miferos quosdam ex inevi-
tabili alioquin difcrimine eruero ; fi hoc de-
nique fpecimine inaugurali inclytse Faculta-
ti Medicae videar fatisfecifle , fcopum quae*
fitum ovans attigi.

#

Yx

%•■■

Yi

%j

4^

^. .-vjiimimiiii H "

X

xy

^nillliilllliillllilllliiiiilHiil

CLAS'

-j^Z^'.

C/ '••* •••• *•••

..•■•.••••— ■•..— ...-• ■•..••■.■•..— a

■•.. ■ •:. ..•.••••■•.v.; •;•«" s

==^

dr

^): -Joiyo^ 'loo.y ::.x.o::^ Voo.s^ ^o.s^U^
■w:-M:'MZ>f><\>cr'0'i'>('.'i<.\<yO'C>'^^^^^^^^^^^

C 1. A S S I S

EPTILIUM.

(jp;;:::::::::-:::::::^

. a V uv

s:K =:.=-•

V:ulv

V\«>::

C^^i'^^^1' haftenus nullus datus: Pul-

|i;i.:;:.:;>t: mo 6^1^ arbitrarius pauciHimis efl:,

^..A..'f''- ut easdem ranas, bufones, hy»las ^

>:'•■ ' qu3e verno tempore in aquis d?eunt,

fi alio tempore immergas, fuifoce^;

non omnes qu^dem, fed multas, noa aliter ac

^ animalia pulmone nec^ffario mflruda.

Penis duplex pene laborem facit, qui quae-
rat;& falierjtibus, ac gradientibus tardigradis
certe omnibus genitaHa nulla, prae'.er anum,
funt ; aliis iimphciilimus certe el^, ut viperae
celeberrmii Gronovi:.

B 2 Ova

20 C L A S S I S

Ova concatenataaliquibus ferpentibus , & bu-
fonibus funt ; fed gradientia curroria ova , avium
ovis fimillima, ponunt. Ranae, Hylae ead^m
acervata dimittunt; & nonnulli ferpentes vivos
excludunt foetus; tindeViPER-® nomen.

Audio monuiffe etiam multa circa hanc
claffem dexterrimum , & praemature mortuum
virum Kleinium in fuis dubiis circa Amphibia,
quae ego non legi.

Attamen cum claffis haec a celeberrimo
Linnaeo inventa valde naturalis fit , & omnibus
Eruditis plurimum placuerit, malui eam retine-
re, & fequente characflere conjungere:

Animalia frigida ;

Pilis, mammisque carentia;

Pulmone inftrufta , fine diapljragmate ,

& fere fine coftis ;
At vicaria guia , qu3e alternatim aerem

haurit, & contrada in pulmonem pro-

pellit.
Diutiflime hybernantia;
Non mafticantia , cibum integrum deglu-

titum tardiflime digerentia;
Famem tolerantia (per medium faepe an-

num).
Copula diu cohaerentia ;
Exuviis pofitis feneftam exuentia,
Sufpefti (nobis omnibusque mammalibus)

habitus.

At

R E P T I L I U IM. 21

At ex ea clafTe jam nonnullosveneno hujus
feculi abfolvit aftutia: & imprimis cartilagineos
illos pifces Raji, quos jam habitus quidam fe-
parat, & pinnae natatoriae pifcibus faciunt pro-
piores. Tum teftudines & ranam efculentam;
quas antiqui forte ob luridum aliquem habitum
adhuc deteftaverant , nunc jam pridem dapum
primariarum albo intulit nihil inexperti reUn-
quens, feu urgensfames, feu ipfa (jam reliquis
fatur cupediis) linguse luxuria.

Supereft vero ingens faUentium , gradien-
tium, ferpentium cohors, quae veterum igna-
via laboriofae Recentiorum reliquit curiofitati,
multis demum feculorurn revolutionibus peni-
tus maturanda. Ea praeitantiflimus Linn^bus
in Genera & Species difpofuit; verum ea adeo
vada , ut barbariem fere , & priftinum fapiant
chaos; has vagas adeo & generales , ut diver-
fiffimas iarvas ad unam eandemque Linnaeanam
fpeciem poffis revocare; ac demum tales etiam
invenias fpecies, quas cum nullo feu characfte-
re , feu differentia , vel icone valeas combinare,
ut omnino hujus claffis ftatores celeberrimi ma-
gis videantur animalia ex remotis terris accer-
fiiire, quam in propriiseffe patriis verfati.

Quamobrem habitus morum , vidus quali-
tatum peculiarium , notarum evidentium fidu-
cia, naturae Ariadneum fequutus filum , alios
inveni ordines, novaque detexi genera, quae
manifeftiores limites compingunt, & abinvi-
cem feparant.

At majoi difficultas in fpeciebus conftituen-
dis occurrebat , in quibus faepe aetas, & quae-

B 3 dam

2Q C L A S S I S

d-^m qiiafi metaniorphofinm evolutio ; in nonnul-
lis fere anni tempus^habitatio fsepe etiam,& vi-
6tus ; 3C denique in omn'bus fexus ratio phirimam
facit diverfitatem. Huc color abdominis &
raudae fpedat, qui junioribus ferpentibus, &
gradientibus nonnuUis laete miniatus eft, fed
per tempus expallefcere, ac demum primo ve-
cum , fpecieique proprium nancifci colorem,
fuleoremque folet; tales & naturae ludi in non-
nulli? fpeciebus?.br'ominaIes maculae funt, qui-
bus fcutula quafi fmaragdis , & faphiro diftin-
guuntur; talis efl: colorum major, minorve in-
tenfitas, quae aetate ob!blefcit , fed exuta cum
exuviis fenedla iterum redit.

Sed funt etiam certse, ac perennes notae,
quae haud fallunt : talis efl fquammarum primo
fio;ura, tumcrdo ; fed & capitis figura ac pro-
port;o;lir.gua bifida, integra,Iata, teres^nulla;
tegumenta feu fquammis , feu fcutis latis , ea-
rumque figura, nexus; oculorum fitus ; criftae
corpons, accaudae; dentium ordo; corporis
ac^uiti magnitudo;rugae, ilriae, macul^, ac ocel-
li dorf.Ies lateralesque &:c.; & maxime mirabi-
le illud collarium in fepibus jam adnatum, jam
vero folutum.

Neque his omnibus, licet conflantiffimis,
notis quidquam detuIilTem, nifi demum vidif-
fem , quod, quae his conveniant, hofpitio, mo-
ribus,pariendi ratione, metamorphofibus, aliis-
qvie attributis etiam confentiant inter fe, diffe-
rantque ab aliis. Atque ita non modo fpecies
novae, celeberrimo Linnaeo necdum definitae,
inihi paffim occurrebanC in Auftria ; fed etiam

ipfae

R E P T I L I U M. 2J

ipfae fpecies Linnaeanae in plures fubinde alias
erant , ita ducente ipfa natura , dirimendae.

Tali modo excrevit fpedabilis Amphibio-
rum fynopfis, multiplici oportuna ufui , & qui-
dem primo : ut recfte internofcantur fpecies, ad
quas debent fubfequentia experimenta referri
(habiturafme hoc fortem obfervationum , a Ve-
teribus: Ariltotele, Theophraflo, DiofcoridCj
Plinio &c. traditarum , quae cum nominum
evanefcente memoria cceperunt ntihtate ca-
rere , quam habuiffent maximam , fi operofi
caetera Viri nomina quoque aeternitati reliquif-
fent definita). Secundo : Ut incolae folo habitu,
& primo quafi obtutu difcernant animalia, quae
f ugere oportet , optimo confilio ! Tertio : Ut me-
dicamentorum fpecificorum habeatur feledlus
pro diverfitate fpeciei laedentis , dum jam non
eget numeratione fcutorum fallaciiTima , fed ex
differentia faciliori in oculos incurrente inter-
nofcitur. Quarto: Ut via iis expediatur,
quicunque in aUis terris cum fuis animalibus fi-
milia experimienta voluerint continuare , ad
abfolvendam hanc graviifimam Medicin^ par.
tem.

/y./» ■ ■ — «VM» «ivaj

B4

OR-

24 T A B U L A

ORDO S.

SALIENTIA.

Jredes poftici faltatorii;
Corpus fine fquammis;exuviae for-

ma muci ;
Aures membrana tedae ;
Dentes nulli, unguesnulli (praeter

pipam) ;
Genitalia nulla praeter anum ;
Metamorphofis cauda caduca.

GENUSI.

P 1 P A

Caput pbnum, breviflimum, htum, an-
tice rotundo ara*a-um, corpori circumfu-
fum; collo hreviffimo ex rugis pauciffi-
nis; roflro triangulari truncato folforio ;
fimbria rtfexa; oculis remotiffimis mini-
niis. Digiris anticis teretibus, apice lo-
batis; pofticis long^ffimis, membranain-
divifa jun6lis , unguicularis. Corpus or-
liculare planum, latiffimum fupra nigro-

fpa-

REPTILIUM* 25

fpadiceum ; cute dura carrilaginea, tuber-
culis confperfa, quae cotyledonum inftar
aperiuntur, ut puUos recipiant. Pulli ex
loculamentis dorfi prodeuntes , metamor-
phofi nulla ?

I. Pipa americana, Seha I. Tah. 77. at coJoru
biisfiicata. Merian. Surinam, Tub. ^g.

Habitat SuvinamL

Obf. Caro mgris Americanis in deliciis ejt,

G E N U S II.

JB 17 F

Corpus orbiculare verrucofum^fordidum,
tetrum ; caput antice obtufum , rotunda-
tum , fupra gibbum ; dorfum redum ;
at latera tumido-inflata; pedes breves:
hincfaltusexiguus, amplexatio femellae in
coituimperfefta ;urethrajaculatoria. Ova
in taeniam longiffimam connexa. Vita no-
fturna;lucem,folemque perofae latent de
die in humidisobfcuris ; fi protrahuntur, pu-
pilla anguftata inrimam.Atnocftu vagantur,
praedae (maxime phala^nis) inhiantes. Hmc
dtfferant ab ajfinihus^ utijirix a fakone^ ca^ri-
rnulgiisab hirundine , phaUna a papilione,

IL Bufo cornutus. Scba I- Tab. 72. fg, i. 2.

B 5 DxA-

26 T A B U L A

DiAGN.

Capite ingenti, antice rotundato , thoraci
circumfufo ; faiice amplitlima. Siiperciliis
conicis, mucronatis, mollibus, apice trifidis.
Oculis in medio cornu fupercilii.

Kiitat StirmmL ^uniorfpinis carens lo-
fpitatiir in Mufeo Hiujiri/jimi Comitis
FRANCISCI ^ANNIBALIS TUR^
RlANl cfT^c.^c, At adultus ^lorrendus
qjpeBu ! dovfo^ Jemoribus , ano Jpinis
iorret.

IIL Biifo brafilienfis. Seha I. ^^3. i. fcf. 2.

DlAGN.

Cinereo-flavefcens, maculis nibris flamma-
tis nebulatus^ verrucofus, fubtus glaber.^

IV'. Bufo puftulofus. Siha. L 74. i.

Djagn.

Dorfo ruffo-cinereo; puftulis dilutelacleis;
lateribus, abdomineque dilute cirxereiSj ma-
culis fufcis.

Habitat in Indiis.
V. Bufo ventricofus.

DlAGN.

Corpore fufco, orblculato. Hypochondriis
dilatatis tumidis. Jugulo prominulo. Rugis
tribus longitudinalibus dorfi. Tuberculis fum-
mi coUi longitudinaliter digeftis. Palmis di-
gitis duobus exterioribus connatis.

Ha-

R E P T I L ^I U M. 27

Halitiit in hcliis. Hojptatur in Mujeo
regio fuecico.

VI. Bufo gibbofus.

DlAGN.

Capiteindiftind:o, corpori circumfufo ; cor-
pore ovato, undique tumido, convexo, ru-
gofo 5 alepidato , colore albo cinereoque va-
rio ; taenia dorfi cinereo - fufca , longitudina-
li, utrinque dentata, fronte albicante, pedi-
bus pofticis hexadadylis fiffis.

Habitat in Indii orientaU, Hojpitatur in
Mujeo regio fiecico s) Acackmico Ujja"
lienji^ ^ Gronouam.

VII. Bufo fchreberianus.

DlAGN.

Carneus, lineis radiatis viridibus.
Repertus in Saxonia 'prope Monajlerium

a G, H. ScJmber.
VIIL Bufo viridis. Tub. Ifig. i.

DlAGN.

Maculae virides confiuentes; verrucis macu-
larum concoloribus , intervallorum rubris,
intermediis bicoloribus.

Habitat inter fijjuras , feu cavcrnas muro-
rura objcuras VienniZ.

IX. Bufo caiamita. Rcejel Tab, XXIV.

DXA-

28 T A B U L A

DlAGN.

Dorfum coJoris olivacei , pullulis fubrotun*
do-fufcis, concinno ordine digeflis , media
linea fulphurea divifum; latera taenia inae-
quali lucida, ex rubro flavefcente.

Habitat in variis latehviSy terr^ rimis^ mu'
rovum cavis ^ ac foraminibiis.

X. Bufo fufcus. RcefeL Tah. XVIIL XVII

DlAGN.

Cutis levis, maculis fufcis confluentibus ni-
ero-lemnifcatis, dorfalibus maximis media
Imeadivifis; intervallis albicantibus, macu-
iis candidis; at in lateribus, & prope artuum
articulos eleganter miniatis.

Habitat in j?aludibus ; rarijjime hojjjitatur
in continenti. Vi£litat infclis^ vermihus.

XI. Bufo vulgaris. Rxfel Tah. XXI XX.

DlAGN.

Cinereo-plumbeus, turgens, tuberculis ru-
bellis exafperatus ; fupra regionem aurium
utrinque prominentia mollis , reniformis.

Hakitat in umbrojis ^ Jepihus humidis., hor'
tormn ambulacris , fibterranea Immida
maxime quarens : vere , ac media djiate^
ut pluriynum in paludibus inveniendus.
Hybernat in lutofis.

XII. Bufo obftetricans. ViL inter exp. terre-
jlris minor.

XIIL

R E P T I L I U M. 29

XIIL Bufo igneus. Rxfel Tah XXlIl
^XIl

DlAGN.

Supra terreo - oli vaceus , maculis nigris ,* in-
fra albido - coerulefcens pundtatus maculis
laete miniatis.
Var. (i. abdomine infra nigro ; pundis macu-
iisque candidiflimis.

Habitat in paludibus noftris Damihialibus
ingenti in copia ; antumno omnis via , qua
itur in Nusdorjj\ iisdemfcatet.

XIV. Bufo marmoratus, Seha 7. 71.4, £f 5.

DlAGN.

Dorfo fupra ex rubro & cinereo - flavefcen-
te 5 marmoris ad inftar variegato ; abdomi-
ne flavo , nigris maculis confperfo.

Habitat Surinami.

GENUS III.
R A N A.

Corpus elongatum , lineis longitudinali-
bus angulatum. Caput elongatum, antice
coarftatum. Dorfum transverfe gibbum ,
feu fpina ad lumbos articulata, tuberibus
duobus transverfim pofitis. Ova confula-
nea tumultuarie in acervum. Vitadiurna;
apricatio in fole.

30 T A B U L A

XV. Rana margaritifera. SehaL 71.6.6^7.

DlAGN.

Corpore ex fufco- riibro , graniilis margariti-
formibiis , dilute rubellis, confperro; lateri-
bus flavovariegatis; abdomi.ne albente; gra-
nulis ailute caeruleis ; pedibus hifpidis; pal-
mis tetradad:ylis.
Var. p. {S^ba I. 71. 8 ) corpore dilute luteo ;
granulis rubris, palmis pentadadtylis,

Habitat in Brajilia.

XVI. Rana marginata.

DlAGN.

Corpore ovato - oblongo , fupra fufco , fca-
bro,fubtus pallido, papillis minimis conti-
guis tecfto ; lateribus marginatis ; plantis
fiffis.

Habitat in Indiis ; hofpitatiir in Mufeo regio
fiiecico.

XVII. Rana muta. Ri^feL Tah IL IIL l

^fiontfp,

DlAGN,

Color ruffo-fufcus ; macuia oblonga nie^ra
inter oculos & pedes anteriores ; crura fu-
fco-fafciata.

Habitat p'mio vere in paliidibus inter bifo-
nes^ qiios incalefcente a^re deferit. Vicii-

tat culicibusy mufcis

XVIII. Rana campanifona. Gesner. pifc. g^z-'
defcripl ibid.pa^, 809« ii. 4. £^5»

DlAGN.

R E P T I L I U M. 31

DlAGN.

Cinereo-Iividus , veficulis afperfus ; dorfo

utrinqne limbo tereti longitudinali a lateri-

bus diftmdo; abdomine pallido; inguinibus

rugo(is.

Vox : boatus fonum campanarum e longin-

quo perceptum imitatur.

Habitat in paludibus Europa viilgarif^ fed
fagit tamen indnliriam Rcefeiti.

XIX. Rana efculenta. Rxfd. Tab.XlV.XIIt
tffrontfp,

DlAGN.

Viri^is, macuMs nieris; ore elongato ; dor-
fo linea longicudmali lutea triplici angulato.

Hahitat injlagnis. ViBitat omnibus ^ qu£
moventur.

XX. Rana virginica. Seha 1. 75. 4.

DlAGN.

Corpore cinereo , dorfo quinquangnlo quin-
queftriato ; maculis rubris; abdomine, pe-
dibusque flavefcentibus.

XXI. Rana marina, Seba I, 76. i.

DlAGN.

Scapulis fingulis fcuto pundtato , corpore
lemnifcis convexis rotundis tedtis, ano
quadrilido.

Habitat in America.

XXII. Rana venulofa. Seba L 72» 4.

DlAGN.

32 T A B U L A

DlAGN.

Corpore venulofo, maculo^o, msculis con-
fluentibus, infulis interjedlis; ped.bus digi»
tatis.

Habitat in hcUis,

XXIII. Rana pentadadtyla. Seha L 75, i,

DlAGfJ.

Corpore venulofo , maculofo , dorfalibus
^transverfalibus , lateralibus rotundis ocella-
tis; pedibus fafciatis pentadadtylis , diglLa-
tis, fubtus laciniatis.
Var. (i. Corpore fufco ; digitis anticis quater-
nis.cum rudimento quinti , pofticis qmnis
cum rudimento fexti.

Habitat ci in Indiis. /2. HoCptatuv in Mnfeo
IlluJiriJJimi Comitis Tumani.

XXIV, Rana maxima. Seha I. 72. 3.

DlAGN.

Corpore venulofo variegato ; fummo do^fo
oblique maculato; pedibus, digitisque fafcia-
tis; fafciis per paria approximatis, fuperne
confiuentibus omnibus membrana palmatis.

G E N U S IV.

HY L A f).

Corpus leve, purum ; fubtus maculis al-
bis , perexiguis, denfiiTimis, contiguis ;

cru-

(*) Hyla cotties Herculis,ab eo in Bithini» perditus; fo'

REPTILIUM. 33

crura poflica longiffima : hinc faltus in-
gens ^ digiti fcandentes apicibus in arbi-
cula vifcida plana , inftar oris hirudini^di-
latabilibus. CATfiSBY. 2. pag. Ji.binc
fedet fiihfoUo^ digitis adharens^ nec fiipra
inciimhens.

XXV. Hyla ranaeibrmis. Seha 11. 13. a*

DlAGN.

Capite rotimdo plano ; oculis prominenti-
bus ; pedibus fafciatis ; lateribus faturatius
tindlis ; dorfo diftindiiTimo gibbo.
Var. (3. (Scba IL 70. 4. ) fuperne maculis af-
perfa.

HabiM prior in Lmno. /2. Surhiamu

XXVI. Hylaviridis. Rxfel Tub.IX.X.XL

& fiontifpic,

DlAGN.

Supra virens, infra albens , utroque Jatere
llnea flava.
Var. |3. (Catesby Carol 2. 71. ) corpore te-
reti , linea utrinque ilava, fed reda; diilin-
guitur clamore tfchit , tfchit , tfchit , dum
noftra clamat ra, ra, ra.

C Ha-

crls podea iQiTitutis , ut contlniio clarcaretur hyla!
hyla! hyla ! quafi ad eundem repetendum ; ad cujus
imitationeiu dixit ViRGiLius:

Ut littus hyla hyla omne fonaret.

Ecci. vr. 4+.

Quam ob rem hcec quafi Hylse facerdos nomeii ejus-
d.em Hieritv-i eft.

34 T A B U L A

Habitat prior in Europa arhovibus ; j3. in
Ame^ica.

XXVII. Hyla fiita.

DlAGN.

Corporefufco, pedibus fubtus ad talos, &
ad fmgulos digitorum articulos tuberofo-la-
ciniatis.

Hofpitatur in Mufco Acaclemico Upfalienji ^
^ Vicmu2 in Turriano thefauro.

XXVIII. Hyla ladlea. >^

DlAGN.

Corpore niveo, maculis ladteis, femoribus,
tibiisque fublividis; hypochondriis obfolete
cinereo - fafciatis ; ore ampliJTimo.
Var. (3. coloris fupra caerulefcentis fubplumbei.

Habitat prior in America ; hofpitatur in mu-
feo Academico Ujfalienfi, j3 in mufeo Pe-
tropolitano.

XXIX. Hyla viridi - fufca. Merian Siirinam.
Tuh.56.

DlAGN.

Corpore fufco , maculis viridibus emargina-
tis; pedibus viridi-fafciatis; collo utrinque
facco conico viridi ocellato.

Habitat SurinamL

XXX. Hyla tibiatrix. Seha L 71. Fig. 1.&2.

DlAGN.

R E P T I L I U M. 35

DlAGN.

Corpore dilufe ladleo , maculis rubris ; pe-
dibus pofticis palmatis. Mas coaxans utro-
que in latere coUi veficam, tibise inftar, in-
flat.

XXXI. Hyla aurantiaca. Scba I. 71. 3.

DlAGN. ^

Corpore flavo , ex ruffo obumbrata ; pundis
ruffis, utrinque folitaria ferie dorfum inclu-
dente.

Habitat Surinami.

XXXII. Hyla rubra. Seha II. 63. 5.

DlAGN.

Capite magno ; ridtu ampIiiTimo ; corpore
rubro.

Hahitat in Amsrica.

XXXIII. Hyla fceleton» Seba L 73. 3.

DlAGN.

Aureo - flava ; dorfo ex rubro variegato , un-
dequaque extenuatiflima.

Habitat in Erajilia.

G E N U S V.

P R 0 T E U S.

Animal anfiphibium , branchiis & pulmo-
ne arbitrario fimul inftruftum. Sub aquis
refpirans aquam branchiis ; at emerfam

C 2 aerem

36 T A B U L A

aerem pulmone hauriens : forte ut exfic*
cata palude poffit aliam quaerere per con-
tinentem. Maxill3e,ac digiti mutici. Cau-
da anceps. A gyrinis djffert, quod bran-
chiis , & pulmone fimul inftruatur , nec
fucceffive.

XXXIV. Proteus raninus. Seha Tom, I. Tah.

78. Tom. 11. Tak
Mnian, Smnam, 71.

DlAGN.

Pedes poHici faltatorii.

Habitat Siirinamu Dicitnr metamorphofes
altevnas faure.

ORDO II.

GRADIENTIA,

S^edes quatuor gradientes;
Inceffus abdomine a terra relevato.
Corpus collo , caudaque diftinftis
inftrudum.

Tardigrada : lingua integra ; maxillae &
digiti mutici, cutis alepidota absque
fquammis ; anus rima iongitudinali ;
ova glutinofa;metamorphofes inaqua.

XXXV.

R E P T I L I U M. 37

XXXV. Proteus tritonius. Tak 11. Fig. 2.

DXAGN.

Pedibus pofticis gradientibus ; cajpite gullo-
fo , occulato ; trunco brevi ; dorfo pinna
membranacea.

Habitat in Idcii , qui eft in alpe Etfcber. Pa-
radoxim^ ut hicjit gynnus tritonis alpe-
jtris.

XXXVI. Proteus anguinus. TaklV.Fig^^.

DlAGN.

Pedibus poftlcis gradientibus ; trunco tereti
elongato , candidiffimo impini ; appendicu-
lis branchiorum corallinis ; cauda compref-
fa, membrana cinda ; oculis nullis.

Hahitat verno tempore in lacu Tfchirnicenji
CarnioM. Specimen pro examine , &
delineAtione liberaliter conce/fit R. P.Ho-

HENWARTH S. J.

NB. Qui praetendit , ingentem hunc nonnifi
Gyrinum eife, oftendat animal inde nafcens,
non aliter fidem habiturus.

G E N U S VL
T R I T 0 N.

Corpus «quale , teres, fubverrucofum »
alepidotu;n. cauda cofnprelTa lanceoiata,
in acjua eleganter agilis.

C 3 XXXVII.

3S T A B U L A -

XXXVn. Triton Gefneri.

DlAGN.

N^ger, pundis albis in abdomine.

XXXVIII. Triton Wurf bainii. Salamandralog.
54'

DlAGN.

Niger, fafciis albicantibus.

XXXIX Triton utinenfis. MattJiiolus, Gef-
nerus.

DlAGN.

Capiteglobofo; dorfonigro; luteis maculis.
Hahitdt Utiu^ in palHdihiis opacis limojis,
XL. Triton alpeftris. Tab. IL Fig.4, •

DlACN.

Corpore atro tuberculofo ; abdomine cro-
ceo-rubro immaculato.

Hahitat in Etjcbevo monte.

An eadem, quam Matthiolus invenit?
XLI. Triton carnifex. Tab.II.Fig.^.

DlAGN.

Corpore atro tuberculofo ; gula pundlata,
abdomine maculato.

Habitat in pvavuptis timbvofts^fabulojisque.

NB. Statura duplo mi«ior priori.

XLIL

R E P T I L I U M.

39

XLII. Triton zeylanicus. Scha II. 12.7.

DlAGN,

Corpus depreifum ,flavum , albiimque , nigris
diftindum maculis , latera rubicundo nigro-
re variegata.

XLIII. Triton paluilris. TahAV,Fig.2.

DlAGN.

Corpore glabro; gula levi maculis charade-
riformibus abdomine fubrotundis , dorfo fu-
praplano, utrinque obtufe angulato; digi-
tis teretibus.
Var. j3. triplo major : undequaque absque or-
dine nigro - pundtulata , ventricofa.

Habitat prior circa Viemum in aqiiis fiag-
nantihus. /3 in Martinica ; hojjjitatur in
Miifio Turriano.

XLIV. Triton criilatus. AEla regia Pdvifina
an. 17^29. Tab. XV.Fig. i.cum fufa defcrip-
tione.

Wurfoain Tab. II. Fig. 3. 3. cum bona etiam
defcriptione pag. 65.

DlAGN.

Corpore fpongiofo nigrefcente, maculis ro-
tundis atris;gula hifpida : cauda glabra, pun-
data , utrinque taenia alba longitudinali»

Habitat in jjahidibus. Occiditurfak comrtni-
ni infpcrjb intra j». minuta. A&.. Paril. 1. c,

LiNNv^us interrogat : an forte larva lacertae
agilisV Inepta quaeftio ! Cl. du Fay in cit.

C 4 Acft.

^o

T A B U L A

Adl. oflendit , hunc generare oviparum ; o-
llendit praeterea , & pinxit mefamorphofes
&c. Legat LiNN^us, & cefTabit tandem
interrogare,

XLV. Trjton parifinus. Icon nulla, fed de-
fcriptio in A£l. reg. PariJ. i'/?^.

DlAGN.

Corpus fufcum , feu flavefcens, atris macu-
lis confperfum ; caput taeniohs percurritur ,
quae ortae in collo, fe reuniunt fupra nares;
inferior caudae acies tasnia albicante ; crifta
dorfi , ut prior.

XLVL Triton americanus. Shti LSgA-if $.

DIagn.

Corpus fupra faturate fpadiceum , maculis
atris; infra dilute flavum , macuUs fubruffis,

XLVIL Triton Salamandroides. IVurjbain
TakllFig.^^.

DlAGN.

Dorfo nigro,linea iongitudinalidiviro,quam.
punda alterne alba, nigraq-ie conftituunt;
abdomine, gulaque luteis; pedibus, lateri-
bus, labiisque luteis , nigroque pundtatis;
cauda fubcomprefTo-teretiufcula,

lldbitdt in Germania.

GE

R E P T I L I U M. 41

G E N U S VII.

S A L A M AN D R A.

Corpus moUe fucculentum , cute fplen-^
dida, lac fundente , absque fquammis;
caput utrinque , dorfum vero alterne tu-
berorum ; latera emarginata tuberibus
tranfverfo oblongis coftaeformibus , at
moliibus ^ ut ob eam rem omnes has tube-
rofitates redle mammellas appellet Cl. Mau-
PERTuis i^ Acai, des Scienc 1727. Cauda
articulata. Charaderem bene expreiTit in ^-
gura , csetera peffima Wurfbain Sdlamarir
dralog. Tab. I. Eg. E, Sceleton fpina dorfi
fuperne proceffibus tuberofa : coftarum
non nifi rudimenta breviffima exhibet.
Idem iUd. Tah. lll vivi-& oviparum fi-
mul.

XLVIII. Salamandra exigua. Tab.lIlFig.4^

DlAGN*

Corpore fufco , cauda compreiTiufcula.

Hahitat in valHs hnmidis^ &^ adfepesfru'
ticofas y fiikiis lutofas circa Viennani

XLIX. Salamandra candida. Wurfbain Tah
11. Fig. I.

DlAGN.

Corpore toto albo , cauda fubtereti,

Hubitat Patavii. Vivipara.

C 5 U

42 T A B U L A

L. Salamandra atra. Tuh. l Fig, 2,

DlAGN.

Atra tota immaculata.

Hahitat in alps Etfcher AuJJri^ ^ hoibel
inter Carinthiam &f Carnioliam.

LL Salamandra maculofa. RLifel ran, infron-

tifpicio.
Wurfbain Tc-ih. IL Fig. 2. cum fatis bona de-

fcriptione pag. 65.

DlAGN.

Atra , luteis maculis ; macula puncftata ut-
rinque ad occiput.

Habitatio in fubalpinis ^ ^ alpinis^ ^aliis
montojisfylvaiicis.

Lll. Salamandra fufca.

DlAGN.

Totafufca, absque maculis, absque fplen-
dore.
Hahitat in alpibus.

Inventor CoNRADUS Gesnerus, quum hunc
percuiliffet , fuccus ex plaga ladeus dimana-
bat.

LIU. Salamandra ftrumofa. Seha IL 20.4.

DlAGN.

Struma turgida nodofa, coloris dilute rofei;
eorpore dilute cinereo , maculis fufcis diftin-
do ; cauda obfolete fafciata.

Habitat in Lnclia orientalu

GE-

R E P T I L I U M. 34

G E N u s viri.

C^JUDIVERBERA

Corpus nudiim ; caput*, cruraque tenuif-
fiiiie fquammulata ; digiti membrana na-
tatoria jundi ; ultimo utrinque crilhti^in
fine latefcentej. Cauda utrinque pinnata,
pinnispro ratione caudae decrefcentis con-
tinuo increfcentibus , uldmis maximis^una
impari.

LIV. Caudiverbera aegyptiaca. jSVi?a ZZ. 103.2.

DlAGN.

Corpore luteo , ftellato ; pinnis caudalibus
corallinis.

Hofpitatur in Miifeo Petropolitano.

LV. Caudiverberaperuviana. Feuillee Diarium
Bot. II. 319.

DiAGN.

Corpore atro.

Lingua integra ; corpus purum , fquam-
muiis minutiiiimis tedlum. Lingua in-
tegra, feu nulla. Anus varius.

GENUS IX.

G E K K 0.

Tardigradus corpus totum tenerrime mi-
nutilfimeque fquammulatum, a^quale, to-

ro-

44 ^ T A B U L A

rofum, nudum ; caput ingens-» maxillis
muticis ; digitis utrinque membrana au-
dis, fubtus eleganter lunulato - inibrica-
tis, aequalibus , rncraffatis, apice crailif-
fimo fubglobofo, unguerecurTO, fupra
enato , deflexo , fquammulis ufque ad
apicem imbricato ; ano transverfali ; adul-
tis dorfum , & occiput tuberculis raris
muricatur ; ac caput demum grandefcit
Habitatio in domibus Indise»

LVI. Gekko. verticillatus. SebaL io8. 2. £^6.

DlAGN.

Cauda plicis maximis extrorfum verticillatis.
LVII. Gekko teres Seba L 108. i. iif 3.

Cduda tereti absque plicis.

Hofptatnv in Mi^eo IlluJiriJJimi Comitis
Tuniani.

LVIII. Gekko muricatus.

DlAGN»

Corpore turido ; lateribus capitis , collo ,
dorfo , femoribusque m.ucronibus verruco-
fis ; caudaque ad medium fexfariam fpinofis;
apice laevi.

Uabitat in Mamtania^

GE-

R E P T I L I U M. 45

GENUS X.
CHAMMLEO.

Corpus totum tenuiflimis lucidisque til-
berculis fquammiforniibus te6tum; caput
angulofiim; occiput pyramidato - faftigia-
tum; oculi maximi, in facco rugofiffimo
antice perforato orificio contraftili. Lin*
gua longiffima antrorfum latefcens , lum-
briciformis ; e:k:ferta infidentes mufcas ve*
natur. Maxillae muticae ; pedes omnes
pentadadyli in palmas duas coaliti ; altera
dida<flyla , altera tridadyla. IncelTus a-
nomalus ; cauda incurva fcandens ; anus
longitudinalis, Tardus fedet per multos
dies in ramo immotus.

LIX. Chamaeleo mexicanus. Seha /. 82. i.

DlAGN.

Cjipite fquammato ; occipite trigono; fron-
te comprelTo - carinata , angulis emarginatis;
dorfo, gulaque criftato-ferratis; corporefa-
turate cinereo.

LX. Chamaeleo Parifienfium- Scha I. 82. 2. £f

DlAGN.

Capite tuberculato ; occipite tetf agono ; fum-
mo dorfo , caudaque utrinque tuberofis; cri-
fta nuUa ; corpore faturate cinereo.
Uabitat in India orientali,

LXL

46 T A B U L A

LXI. Chamaeleo zeylanicus. S:ba Z 82. 3.

DlAGN.

Capite fquammato, utrinque anguloro, 8:''b-
boque ; occipice trigono , poftice exfedto,
angulis^e-marginatis; corpore croceo ; crifta
nulla.

LXIL ChaniDeleo africanus. S'ba I. 43. 4.

DlAGN.

Capite utrinqueangulato, criflato; occipite
reflexo criftato; dorfo, cauda, gulaquecri-
ftatis; corpore nigricante; criftis albis.

LXIIL Chamaeleo candidus.

DlAGN.

Capite utrinque angulato , angulis acutis in
limbumedudis; occipite refiexo; dorfo ca-
rinato obtufo; corpore tuberculato candidif-
fimo.

Hofpitatur in Mufeo Tuniano.
ObC Reliquos magnitudine antecellit.

LXIV. Chamaeleo bonae fpei. SebalS3'5^

DlAGN.

Capite utrinque angulofo gibboque; angulis,
dorfoque ferrato - criftatis ; pyramide occi-
pitis fubnullo; corpore colore Mbo, coeru-
leoque vario.

GE-

R E P T I L I U M. 47

G E N U S XI.

IG U^AN A.

Corpus tenuiffime fquammulatum ; caput

callis anomale tedum; crifta dentata ple-

risque.

LXV. Igusna chamaeleontina. Seha L loo. 2.

DlAGN.

Capite transverfeangulato, longitudinaliter
biangulato , cuneiformi ; cervice dentibus
longillimis reclinata, fenfim admedium dor-
fum evanefcentibus.

Habitat in America.
LXVI. Iguana fepiformis. .

DlAGN. •

Corporealbo, capite utrinque acute-^ngu-
lato , cauda longiffim.a , attenuatiffimJr ,
fquammis majoribus, crifta nulla , nifi ruga
longitudinali gulae.

Hofpitatiir in officina T>. Hamcrl ad S. Tri-
nitatem injiiburbio Widen,

LXVII. Iguana cordylina. Sebal. 10^^1.(3^2,

DlAGN.

Capite convexo ; occipite tuberofo, trans-
verfe fubcriftato; denticulis minutis; collum
dorfumque denticulis fparfis ; cauda annula.
ta, aculeis verticillatis.
Habitat in America.

LXVIII

48 T A B U L A

LXVIII. Iguana Salamandrina. Sebatjo*^.^.

DlAGN.

Capite convexvo, nucha aculeis exieuis fub-
criftata ; cauda fquamrms majoribus imbri-
cata.

Habitat in America.

LXIX. Iguana chalcidica. S^ha 11. 76. 5.

DlAGN.

Dorfi carina fpinis pecflinata , lateralique fii-
tura fpinulofa ; fronte media fcuto majon;oC-
cipite utrinque tuberofo. Aure Hngula fcro-
bibus quatuor, limbo membranaceo,lacero.

Habitat in Gallma.
LXX. Iguana minima.

DlAGN.

Gulapendula, fubfnembranacea, lineis cae-
ruleis pida antice ; dorfo vero, caudaque
• longitudinaliter ferrulatis ; corpore fericeoj
fupra livido , infra virjdi.

Hofpltatur in Miifep llhijivijjimi Comitis
Tuvriani, Vickvi etim potefi auf bCt
S3Biet)cn in officina Dni. HanevL

LXXI. Iguana delicatiffima. Seha l 95. i.ifz.

l 96.4» &f 5.

^- 97- 3-
I' 98- 1-

DlAGN.

Gula pendula , fquammulis minutiiTimis te-
(Jta antice; dorfovero longitudinaliter pec-

tina-

R E P T I L I U M. 49

tinatis lamellis longiffimis acutis, fenfim per
caudam decrefcentibus; capite poftice tube-
rofo, anticegibbo; collo fupra nudo.

Habitat in hidiis.

Hofpitatnr in eodem thefaiiro Turriano,

LXXIL Iguana tuberculata.

DlAGN.

Gula pendula , fquammis minutiffimis tedta,
antice, dorfo vero longitudinaliter pe<3:ina-
tis , lamellis longiffimis acutis , fenfim per
caudam decrefcentibus ; nuchalibus imbrica-
tis ; capite fupra plano ; collo aculeis latis
obtufiffimis duris fupra undique tedlo»

Hofntatur in Mufeo lllujiriffmi Comitis
Turriani,

LXXIII. Iguana calotes. Seha I. 95. 3. £f 4.

DlAGN.

Gula tumida , fquammis magnis imbricata
nuda ; dorfo longitudinaliter , & occipite
utrinque transverfaliter longiffimis dentibus
pedinata ; colore cceruleo.

Hdbitat in hidia orientali.

LXXIV. Iguana clamo(a. Selat 109. 2>'^ 4^

DlAGN.

Capite breviffimo , gibbofiffimo ; occipite
bicorni ; dorfo , caudaque aculeis conicis
brevibus , rarisque pedtinato.

Habitat in Jndia Qrientati,

D GE-

r

50 T A B U L A

GENUS XIL
EASILISCUS.

Occiput intra cava membranacea,fqiiam-
mulis tefta, prasalta 9 conica, comprelFa;
dorfum, caudaque crifta prssalta radiata,
fquammulata, plicabili, quam, in arbore
quiefcens, alterne complicat, &explicat.
Habitus l^uana , fed crijla inftar aU drncO'
nis adeoque intermcdius interutrumque gcmis.

LXXV. Bafilifcus americanus. Scha /. 100. i.
Habitat in America aujirali.

G E N U S XIII.
D R A C 0.

Ate radiatas ex lateribus fecundum totam
truncilongltudinem utrinqueenatae; fquam-
mulis minutiffimis tecftae , inftar ventilabri,
feu flabelli complicabiles; ingluvies pen-
dula forma facci acuti.

LXXVI. Draco major. Seha l 86. 3.

DlAGN.

Gula tripArtita, media compreira Iatiori,Ia-
teralibus ovatis, tuberofis. Aiis ad femora
poftica adnatis;pedibus anterioribus liberis;
corpore torofulo.

R E P T I L I U M. 51

liahitat in Amevica , vefcens mufcis^ aliis^
que iffeSHs minorihw^. Hofptatur Vien-
riiZin Mnfeo lllujtri/JmiComitis TurrianL

LXXVII. Dracominor. Seba 11. 102.2,

DlAGN.

Gula fimplici longa ; alis, ad pedes anticos
adnatis; pedibus pofteriocibus liberis; cor-
pore tenuiirimo teretL

Hahitat in America.

G E N U S XIV.
CORDYLHS.

Caput cataphrad*um , corpus fquammis
carinatis , carinis elevatiffimis ; murica-
tum.

LXXyill. Cordylus orbicularis. Seha I. 83
1.&2.

DlAGN.

Trunco fubglobofo , fupra muricato; capite
trigono.

Habitat in Mexica.

LXXIX. Cordylus hifpidus, Ssha l 109. 6.

DlAGN.

Trunco o^blculari , fupra muricato; capite
adunco, brevi, gibbo, utrinque angulato;
vertice trimuricato.

Hahltat in Amerv^a aujiraVu

D a LXXX.

52 T A B U L A

LXXX. Cordylus flellio. Tournef, Ler Tuh.

cxx.

DlAGN.

Cauda verticillata mediocri, fquammis den-
ticulatis; capite, corporeque muricato.

Habitat in Oriente : Delos , j^gypto^ Af-

rica.

LXXXI. Cordylus verus. Seha l 84- 3- ^ 4-
Tom. II. 62. 5.

DlAGN.

Corpore livido, nigricante; fquammistrun-
catis, lateralibus, carina acuminatis exfian-
tibus verticiIlato;abdomine ventricofo;cau-
da fquammis oblongis cinereis , annulatim
coalefcentibus; fpinis carinarum verticillatis
rigidis.

LXXXIL Cordylus brafilienfis.

DlAGN.

Corpore aquali , fquammulis rotundis , di^
lute gryfeis, nitidis; cauda fquammis oblon-
gisannulatim coalefcentibus corneis; fpinis
carinarum verticillatis rigidilTimis ; femorum
pofticorum fquammis , carina oblique coni.
ca brevi, fquammulis minimis intermixtis.

Hofptatur in Mufeo Turriano.

Var. j3. (Seha L ^j- 4-) ^afcia ad humeros/a-
turate fpadicea. Ex Brafilia.

GE

R E P T I L I U M. 5J

GENUS XV.

CROCODYLUS.

Roftrum longiliimum -> hinc riftus omni-
um animalium maximus; lingua nulla,fed
ejus loco mufculi maxillae inferioris admo-
dum tumentes, & valva elaftica inter an-
gulos maxillarum in fundo oris locata,
gulam aperiens, atque claudens. Maxil-
la fuperior mobilis, inferior immobilis
cum fterno coalita. Palpebrae convexae,
rugofce ; nares in globo extremi roftri;
calii corpus tegentes; carina elevatiffima,
comprelfa , in fubftantiam corneam abe-
untes, ut globo trajici nequeant. Anus
longitudinalis rugofus.

LXXXIII. Crocodylus niloticus. Seha 1 105.
§. tf 4-

DlAGN.

Caput cataphradlum , fenfim contradlum in
roftrum ; nucha carinis denfiifimis inaequali,
qu2e fupra dorfum feries longitudinales mul-
tiplices affeclant; cauda compreirajfuperne
. carinis majoribus criftata ; pedibus triungni-
culatis , anticis pentadadylis , pofticis tetra-
dadylis, natatoriisque.

Habitat in India orkntali , ^ JEsypo.

D j LXXXIV.

54 T A B U L A

LXXXiy. Crocodylus americanus. ^5*^^ /.
106.

DlAGN.

Caput imbricatum planum , fenfim contra-
dum in roftrum ; nucha nuda ; rorfo dupli-
ci ferie carinarum , unaque finc-uli laterisril-
la per caudam excurrente , hac ad pedes
poflicos terminata ; cruribus poflicis limbo
poftico carinis marginato ; digitis utrinque
quinis , omnibus unguiculatis , poflicis na-
tatoriis.

Uahitat in America.

LXXXV. Crocodylus africanus. Seba L 103.
2. 6f 3. Sf 4.

DlAGN.

Dorfo fcutis quadratis planis teffellato; late-
ribus, abdommeque fquammis ovads imbri .
cato; cauda fupra una , -aiterave crifla cari-
narum. Pedibus anticis pentadadylis ; po-
llicis tetradadylis natatoriis , ommbus un-
guiculatis.

LXXXVT. Crocodylus terrellri^. SebaLio^.
I. £f Tub, CIV, fig. omnes,

DlAGN.

Capite fubglobofo , corio communi obtedlo,
ant^ce in roftrum cylmdrico conicum lon-
gum attenu3to;ocuIisconvexiformibus. Cor-
pore fubtus fcutis quadratis telfellato , fupra
callis fubrotundis fcutiformibus tedo. Cau-
da fupra carinarum. crifta duplici; moxcon-

fluen-

R E P T I L I U M 55

fliiente in unam. Pedibiis omnibus pentada-
(5tylis , quinqueunguicubtis HiTis.

GENUS XVI.

S C I N C U S.

Corpus totunfi imbricatum fquammis feu
dorfalibus , frontalibus , abdominalibus-
que omnibus iisdem. Anus transverfus.
Collum fere craifitiei capitis.

LXXXVIL Scincus olncinalis. Seha II 10«?.

DlAGN.

Corpore argenteo , comprelTo , carinato ; cau-
da corpore breviore conica , fubtus fquam-
mis transverfalibus. Digitis latis, unguiculis
planis obliquis, fquamma latiori fubtuscon-
cava tedis.

Hahitat in jEsypto.

LXXXVIII. Scincus flellio. Seba 11. 10. 4.

DlAGN.

Corpore fufcefcente, depreiTo, fenfim graci-
]efcente;cauda corpus miiltoties excedente;
digitis teretibus.

HaUtat in India ovientaVu

*

Curforia : corpus purum; lingua bifida-,
ferpentina , exfertilis , & retrotraililis

D 4 in

^6 T A B U L A

in foUicuIum ; abdomen fcutis fubqua-
dratis telTellatum^dorfum verofquana-
mulis 5 feu granulis tedlum,

G E N U S XVIL

S T E L L I 0,

Abdomen fcutis quadratis tefTellatum ;ca-
put imbricatum ; corpas politum, necmu-
ricatum, nec criftatum.

LXXXIX. Stellio faurus. SehalL 105. i,

DlAGN.

Corpore caeruleo, minutifrime albo- punda-
to , punc5tis verticis in taeniam , qui in vor-
ticem agitur ; lateralibus vero , dorfalibus-
que in maculas rotundas confertis , quae in
feries transverfas difpoiltae annulatim fupi-
num corpus circumcingunt ; cauda ancipiti,

Habitat in Zeylanici ad littora maris.
XC. Stellio falvator. Seba 11 §6. 2.

DlAGN.

Atro^fufcus ; roftrum fafciis alternis albis,
nigrisve; pedes pundato-maculati; dorfum
ocellis multiplici ferie transverfa pofitis. La-
tera maculis dentatis.

Habitat in America.

XCL

REPTILIUM. 57

XCI. Stellio faxatilis. Seha IL 79. 4.

DlAGN,

Cauda craffiffima , ovata ; corpore cinereo,
nigro maculato, centris macularum fpina aW
ba munitis.

XCII. Stellio falvaquardia. Stha I. loi,

DlAGN.

Corpore fquammulis minutiffimis faturate
fpadiceo; pedibus croceo, alboque teflella-^
tis ; capite tenui , in roftrum elongato.

Habitat in Indiis.

XCIII. Stellio teffellatus. Seha 1 76. 2.

DlAGN,

Corpore gryfeo , alboque teflellatum ; fum-
mo dorfo albo ruffoque flammato ; caudae
extremo fafciato.

tidUtat in Virginia.

XCIV, Stellio viridis. Seha I, 75. 2.

DlAGN.

Colore viridi , maculis ruffis nebulato ; dor-
fo utrinque linea longitudinali alba intercep-
to , transverfaliter llriato.

Hahitat in ViYginia.

XCV. Stellio thalaffinus. SeU L iio. 4. ff^.

DlAGN. ~~^

Colore thalaffmo faturato, pundlis oblongiSj
rotundisque nigricantibus fubocellatis.

Hahitat in India orientali.

D 5 XCVI.

58 T A B U L A

XCVI. Stellio pundtatus. Seha iLt,^

DlAGN.

Capite ovato , parvo , indiftincfto ; trunco
tereti, pingui, lubrico, lineis duabus flavef-
centibus exfoletis ; dorfiim diftinguentibus
a lateribus ; feriebus 6. longitudinalibus pun-
dorum fufcorum in area dorfi , & totidem
in utroque latere; pedibus caudaque puncSla-
tis,

Hdhitat in AJia. exignum animaL

G E N U S XVIII.

S E F S. ^

Caput cataphra6lunfi ; femora poftica fub-
tus callofo-pun6tata.

I. Abdomen imbricatum :

XCVII. Seps fclncus.

DlAGN.

Corpore atro viridefcente , cauda corpore
breviori; dorfo plano,

Hofpitatur in Mujeo Turriano.

Obf. Simillimus fcinco ftellioni, & m^edius in-
ter hoc & illud, genus.

IT. Abdomenfcutisfubquadratis telTel-
latum :
Ordijies fcutorum abdominajium ofto.

Col.

- R E P T I L I U M. 59

Collarium indiliindum ; gula ruga duplici;
cauda corpore transverfali multoties longiore.

XCVIII. Seps furinamenfis, Seha 1. 58- i.£f ^.

DlAGN.

Taenia mediadorfi, caudaeque lata caeruleo-
viridefcente, margines linea albido-caerulef-
cente diftineuente , huic contigua utrinque
taenia ni.ericans, albis pundtis variegata;cui
iterum lineola, fed albicans terminos impo-
nit; latera nigris maculis confperfa, fenfim
albidioribus verfus abdomen.

XCIX. Seps zeylanicus. Ssha I, 89. 3.

&L 90.7.

DlAGN.

Taenia media dorfi lata , alba , per feries ma-
culata, ad caudam abfciifa ; taenia utrinque
caerulea , a^bo - pundlata ; cauda albo-cae-
ruleoque - telTellata,

C. Seps variegatus,

DlAGN.

Capite albo , nigroque vario ; corpore ex
rubello gryfeo ; aure albedine circumfufa;
dorfo, pedibus, & cauda faturate fpadiceo-
variegatis.

Hahitat in America,

CL Seps marmoratus. Seha L 97.5.

DlAGN.

Corpore nigro caeruleo, fafciis albis , vena-

rum,

6q T A B U L A

rum, marmoris adinflar, confluentibus, &
contextis ; maculis rotundis intermixtis.

Habitat in Indiis,

Ordines fcutorum abdoniinalium feptem,
CoUarium indiilinftum. Gula ruea du-

o

plici transverfali.
CII. Seps lineatus. S^ha IL 41. 6,

DlAGN.

Ater 5 linea nivea utrinque ab apice roftri
per dorfum ad caudae bafim; linea alba afi-
nu oris ad femora pollica ; cauda paliida ;
unguibus vix confpicuis ; palmis tetradac-
tylis.

Habitat in Zeylona.

CIII. Seps lemnifcatus. Seba 1. 92. 4.

DlAGN.

Atra , lineis albis , longitudinalibus odto ;
femoribus albo-pundtatis; palmis pentadac-
tylis.

Habitat in Gidnea.

Ordines fcutorum abdominalium fex. Col-
larium diftinftum , fubtus fquammis
conftruftum.

«. Collarii fquammae infimae adnatae ; fcuta fe-
riei intermediae quadrata.

CW.

R E P T I L I U M. 6i:

CIV. Seps fericeus. Tah. IL fig. 5.

DlAGN.

Collario adnato; fcutis intermediis quadra-
tis ; cutelaxa, delicatiffima , tenerrima,
fubfquammulata , fufca.

Hakitat in flratis lapideis circa aquas.
CV. Seps argus. Tdh.I.fig>5.

DlAGN.

Collario adnato : fcutis intermediis quadra-
tis ; corpore quaquaverfum ocellato.

Habitat in muris verticalibus.
CVl. Seps muralis. Tah. L fig, 4.

DlAGN.

Collario adnato; fcutis intermediis quadra-
tis; femoribus transverfis; corpore humili;
tsenia utrinque ad latera thoracis faturatiori.

Habitat in m(vnihiis , ruderibus ^ as^eribus
lapidojis pajjim iibique,

p. Collarii fquammae infimae folutae; fcuta fe-
. riei intermediae fubrotunda.

CVil. Seps terreftris. TahUlfig.i.

DlAGN.

Collario foluto ; fcutis intermediis fubrotuiV
dis ; corpore fufco ; utrinque ferie macula-
rum obloletarum.

Habitat in terra lapidofa plana.

e¥iii

6t T A B U L A .

CVIII. Sepsruber, Tnb. IIL fig. ^.

DIagn.

Collario foluto; fcutis intermediis fubrotiin-
dis; lateribus fuicis, doifo rufFo d.ftindilTi-
mo.

CIX. Seps caerulefcens. Tuh.lfig.z*

DlAGN.

Collario foluto; fcutis intermediis fubrotun-
dis; corpus caeruleo - margaritaceum ; la-
tera ocellata triplici utrinque ferie.

CX. Seps varius. Tah. IILfig. 2.

DlAGN.

Collario foluto, rufFo; fcutis intermediisfub-
rotundis; corpore viridi , pundis brunis va-
riegato. ^

CXI. Seps viridis. Seha Tom, IL Tab. CIIL
fi§' 4*

DlAGN.

Collario foluto caeruleo ; fcutis intermediis
fubrotundis ; corpore elegantiflime viridi.

Hdhitat in ag^erilms hipido/is jabulojij ; in
fvatis jierilibiis aijricis; in muris ^'mo^-
nibns.

Var. (3. Ex viridi caerulefcens.
7. Nigris maculis variegata.

Hojptatur ntraque in Miifeo Turriano.

Ordines fcutorum abdominalium numero

indefinito.

CXJI.

R E P T 1 L I U M. 63

CXII. Seps caeruleus. Seha L 33. 9.

DlAGN.

Capite albo ; corpore caerulefcente ; dorfo
longitudinaliter itriato ; pedibus pofticisma-
culatis.

Habitat in America,

CXIII. Seps murinus. Seba II. 105. 2*

DlACN.

Corpore caeruleo ; dorfo immaculato ; kte*
ribus quadruplici ferie longitudinali macula-
rum rotundarum candidilTimarum , defcen-
dendo magnitudinedecrefcente.

Uahitat in ^ava: mnribus vefcens.

aft

O R B O III-
SER^E^TIA.

Corpus teretiufculum ,

Collo, trunco, caudaque m unutii,
absque diftindione.

IncelTus , deglutitio ^ vomitus per
contorfiones peculiares corpo-
ris, & attritu adhumum inaequa-
lem ,antrorfum feu retrorfum fe-
cundum illud :

Su-

$4 T A B U L A

Supra ventrem tuum gradieris.

Genef.IIL 14.

Maxillae dilatabiles, nec articula-
t3e ; oefophagusque laxiflimus ad
praedam duplo majorem ingurgi-
tandam.

Genitalia contigua , vicino ano op-
pofita.

Scandendo aequilibrant.

G E N U S XIX.

CHALCIDES.

Animal fupra ventrem fe promovens ,
fed reptatum pedibus adjuvans.

PXIV. Chalcides tridadlyla Columnae. Ec-
phraf. 36.

DlAGN.

Pedibus Quatuor tridadtylis , auribus inftru-
(fta.
Habitat in Eiivopa auftrali , &f Afvica.

CXV. Chalcides pinnata. Seha 11.68^7,(^3'

DlAGN.

Pedibus quatuor monodadlylis ; auribu^
nuUis.
Jiabitat in capitis bona fpei lutofis,
Anguis bipes.

R E P T I L I U M, 65

GENUS XX.

C M C l Ll A.

Corpus(absque fquammis) nudum ^fub-
rugofum. Cauda nulla. Anus fub ^&jux-
ta extremitatem corporis.

CX VI. Caecilia tentaculata. Amxnit. l TXVIL
Fig, 2.

DlAGN.

Lateribus rugofis, rugis compadis; oculis
manifeftis.

Habitat in Amevica,

CXVII. Csecilia giutinofa. Mi\f. Adolph. Frid.
T.lF.Fig.i.

DlAGN.

Lateribus rugofis , rugis angulo acuto coe-
untibus ad abdominis futuram ; oculis mmu-
tiffimis, membrana obdudis.

Hdbitat in Indiis.

G E N U S XXI.

AMPHISB/ENA

(Coleuvre a deux tetes).

Caput a corpore indiftinflum , antice fcu-
tis te^ftum ; corpus politiirimum , cylin-
dricum 5 aequale ( hinc cauda non dilfert
a capite) cutetecT-um; cauda obtufa.

E NB.

66 T A B U L A

NB. Hujus generis ferpentes folo attadtu pu-
ftulas prurientes in cute facere, non folum
Brafilienfes retulerunt, fed & ipfe Couplk-
Tus obfervavit iii Acl. reg. Parif an. 1701.

CXyiir. Amphisbaena alba. Muf, Ad.Fr.u4.

f. 2. nide.

Dl AGN.

Corpore toto albo ; annulis rugofis , fupra
infraque longitudinaliter fulcato ; capite fron-
te annulata, in anguilum obtufum roflrum
coado.

Habitat in Amevica. Hofpitatur in Mufeo
ilhifivHfimi Com. Tuvriani Vienna.

CXIX. Amphisbaena vulgaris.

DlAGN.

Corpore albo ; capite immaculato ; dorfo
maculis fufcis transverfis ; lateribus, abdo-
iTiineque rarioribus, vario.

Hof]}itntuv in Mifco lUujivif Com. Tuvria-
ni Vicnna.

CXX. Amphisb^ena varia. Stla l88*3-

DlAGN.

Corpore albo nigro 5 fpadiceo, gryfeoque
vario.

Hcihitat in Amevica.

CXXI. Amphisbaena magnifica. Sela IL 100.3.

Diagn.

Capite dilute flavo ; tsenia purpurafcente

trans-

R E P T I L I U M. 6J

transverfa fupra oculos ; trunco ex purpu-
reo, viokceo, & flavo variegato.

Habitat in America.

CXXIL Amphisbaena flava. S^ba 11. 73. 4.

DlAGN.

Capite flavo ; corpore albo , fufcoque va-
riegato.

Habitat in America.

GENUS XXII.

A N G U I S {mn^(d)ki(i)l

Caput a corpore indiftinflum. Corpus
laeve, cylindricum , feu utrinque aequali-
ter attenuatum^feu capite mmimo,atcor-
pore inde fenfim magis incraiTato Caiida
obtafa. Squammae corporis fuperni imbri-
catae. *

CXXIII. An^uis bipes. Muf. Al Fr, Tak
XXFlILFig.3.

DlAGN.

Corpore fubaequali pallido; pundlo fufco in
fmgula fqnjMnma , multiplici ordine longitu-
dinali ; exfreniitate caudae compa(5tiori,Iae-
viori, diftindiilima; pedibus adlatera ani;

E 2 ti-

^ Scuta iu ferpentibu.'? plurimum vaviant , ut nunguam
fcutis ipfis Hdcndum,

68 T A B U L A

tibiis brevilTimis imbricatis, inaequaliter di-
dadlylis, muticis.

Habitat in Incliis.

CXXIV. Anguis meleagris. S:baIL ii 4.

Djagn.

Corpore fubaequali ,2:lauco , pundto nigro in
fingula fquamma multiplici ordine.
Var. j8. pundis fufcis.

Habitat prior m Indiis. j3. hofpitaturin Mu-
feo Tiivviano,

CXXV. Anguis fragilis. Tab. V. Fig, 2.

DlAGN.

Corpore fubsequali, glaberrima, nitens,
reo-fufca macula frontis , cervicisque^ ex
quibus duae lineote fubcontiguae longitudi-
nales.

Habitat inpafcuis mnfcojis; etiam ad viast
^ in vudevatis.

CXXVI. Anguis lineata.

DlAGN.

Corpore fubaequali nigricante; capite fupra,
dorfoque albo , diftinAjiTimo ; linea niedia
a vertice incepta per totun^orpus excur-
rente. W

Hofpitatuv in Mufeo TuvvianQ.

CXXVIL Anguis calamaria. Muf. Al Fr.
Tab. VLFig. 3.

DlAC/N.

R E P T I L 1 U M. 69

DlAGN.

Corpore fubaeqiiali , livido , afperfo punftis
linearibus , fafciisque anguftis fufcis ; cauda
linea ferruginea longitudinali.

Habitat in Amerka. Suhtus tejpllata.

CXXVIII, Anguis reticulata. Scheuchzer.Phy-
ftc.facr. 747.4,

DlAGN.

Corpore fubaequali , cinereo - nigricante,
fquanLrnarum centris albidioribus ;. abdomine
ex fiavo albicante.

Habitat Snnnaml ; hDfintatur in Miifeo Gro-
novmOc

CXXIX. Anguis clivica. Gfner.ferp,6^,

DlAGN.

Corpore fubaequali , cinereo-fufco ; fronte
fcuto majori cordiformi.
Habitat Clivi^ frequens.

CXXX. Anguis longicauda. Seha II. 21, 4,

DlAGN.

Corpore fubaequali , cinereo - fufco ; lineis
fummi dorfi, iaterumque tenuiffimis nigris ;
naribus fmguli lateris oriticio lato , foramJ-
ne duplici.

CXXXL Anguis annulata.

DlAGN.

Corpore fub3?quali albo ; fafciis f ufcis redis,
fubtus concurrentibus; cauda attenuata.

E 3 tfo-

70 T A B U L A

Hojpitatiiv in Mufeo Tnvriano.

Obf. Canda fubtus duplici ferie fquanimarum
imbricatarum.

CXXXIL Anguis fcutata. Scheucher. Phyftc.
facr, 737. I.

DlAGN.

Corpore fubaequali tenuiflimo, fafciis albis ,
nigrisve undulato; caput fcutis latis ; cauda
acutiufcula.

Hdbitat Siivinamu

Obf. Abdomen & cauda fubtusfcutis transver-
fis more maximorum Conftricflorum indiae;
hinc a priori fatis div^erfa.

CXXX[IL Anguis fcytale. MafAflFr.Tab.
VL Fig. 2.

DlAGN.

Corpore aequali fafco , fed fafciis albidis:
prima extremo ore , altera latilTima ad nu-
cham, fuccedentibas fenfim angullatis; re-
liquis partim transverfis , partim obUquis ,
partim cruciatim decufTatis.

Hdbitat in Indiis.
CXXXiy. Anguis fafciata.

DlAGN.

Corpore asquali albo, fafciis fufcis irregula-
ribus, ob!ique concurrentibus, fubinde in-
completis, & confluentibus ; oculis invifibl-
libus ; capite imbricato.

Ho'

R E P T I L I U M. 71

Hofpitatuv in Mufeo llluflrijfmi Comitis
Tiariani.

CXXXV. Anguis caerulea, Sehall. ^o.^^

DlAGN.

Corpore aequali , tenui, longoque; fafciis
alterne candidis , & faturate Cicruieis c:nc-
tum ; capite antice fcuto duplici , poflice
imbricato.

Habitat Suvinami,

CXXXVI. Anguis corallina. Seha IL 73. 2:

DlAGN.

Corpore ^quali, fliturate corallino, fafciis
dilute rubellis , in quibus apices fquamma-
rum nigri funt, cinda.

Hahitat in Bvajilia.

CXXXVII. Anguisatra. Sehaihilfig.^,

DIagn.

Corpore aequali atro ; fafciis albis, in qui-
bus apices fquammarum nigri funt, cindto.

Habitat in Zeylona.

CXXX Vlir. Anguis ruffa.

Diagn.

Corpore aequali , ruffo , lineis transver-kli-
bus albis interruptis; abdomine vario.

Hdhitat Suvinami; bofijitatuv iuMufeo Gvo-
noviano.

E 4 CXXXIX.

72 T A B U L A

CXXXIX. Anguis hepatica. Sch^uchzer. Phy^
Jicfiicr.

DlAGN.

Corpore aeqiiali; line:) fummi dorfi, lateris-
que finguli parum undulata , hepatica, in-
tervallis hepaticis, maculis fubrotundis albi-
dis.

Hahitat Suvif-ami ;hofwitatnr inMufeo Gro-
novinno.

CXL. An8:uis maculata. 3M. Ad. Fr. Tah*
XXI. Fig. 3.

DlAGN.

Corpore aequaH , flavo , fafciis fufcis latis
linearibus, taeniaque dorfali fufca longitudi-
nali deciilTante falcias, relida infula in cen-
tro fmsulae crucis, unde totidem maculae
htae rotundae luteae!

Habitat in America.

CXLL Anguis decuOTata. Seha L 53. 7.

DlAGN.

Corpore aequali, albo; fafciis rubris nigro-
pundtatis , in fummo dorfo late confluenti-
bus , relicftis ad nucham una , pluribusque
infulis, quae fenfim evanefcunt, verfus cau-
dam progre i.iendo.
Habitat in AJia.

CXLII. Anguis teffellata. Seha 2. loo. 2.

DlAGX.

Corpore aequali croceo , fafciis numerofis,

tae-

R E P T I L l U M. 73

(aeniac]iie triplici ; unde totum telTeJIatum:
capite albo, fufcis maculis,

lldbitnt in Pdragiuya,

CXLIII. Anguis alba. Muf. Al Fr, Tal. XIF^
Fig. 2,

Corpore utrinquo attenuato , albo , imma-
culato.

Hiibitat in Indiis.

CXLIV. Aneiiis lumbxicalis. Brcwn.Jam.Tah,
XLIV. Fig. I.

DlAGN.

Corpore brevi, fenfim ircraffafo; fquammis
magnitudine cieicentibus, compadis e>: al-
bido flavercentibus, lubargenteo nitoie re,-
fplendentibus ; capite in rollrum produdlo;
cauda corpore duplo craffiore , obtufa»

Habitat in America meridionali^ £f Africa,

G E N U S XXIIL
N A T R IX.

Caput cataphraftum fcut*s latis , plagio-

plateum, depreffum, triangulare, maxil-

lis pofdce didudis, antice contraftum in

roftrum. Truncus glaber , nitidus , pone

caput anguftior ; medio: inter caput, &

iinem caudae cralfiffimus. Cauda conica,

elongata, atienuataque.

E 5 CXLV.

74 T A B U L A

CXLV. Natrix longiffima.

DlAGN.

Corpore lono^iiTimo , aequaliter cylin^^rico ;
capite diitindto; ad occiput utrinque pone
oris anp^ulum macula pallida obfoleta; cor-
pore fufco nigricante, raris pundis luteis;
abdomine aequali cinereo.

Hahitat in Aujlria rarior. Vivam pro ex-
perimentis non ohtinul,

CXLVI. Natrix candida.

DlAGN.

Corpore toto candid iTimOjimmacuIato^fquam-
mis planis nitidiffimis.

Hofpitatur in Mufeo lllujlrijfimi Comitis
Tuvriani Fienna-.

CXLVII. Natrix vittata. Muf. Ad. Fr. Tah:
XVIIL Fig. 2.

Diagn.

Ad occiput utrinque macula lata nigra , li-
neola alba cindta, e qua utrinque albicans
enalcitur taenia , per totum corpus excur-
rens.

Habitat in America.

CXLVIII. Natrix aulica. Muf. Ad. Fr. Tab.
XIL Fig. 2.

DlAGN.

Corpore gryfeo, fafciis plurimis linearibus
albis , utrinque ad abdomen bifurcatis ; ad

occi-

R E P T I L I U M. 75

occiput ufrinqiie macula triangulari alba; in
nucha fubconfluente.

Hahitat in America.

CXLIX. Natrix vulgaris. Seha IL 4. Fig, i.-
i2. 3. 10. F(^. 1. 2. 3. (nec afpis aegypti,
cum qua confundit. )

DlAGN.

'Ex cinereo- caerulefcente nigricans; ad oc-
ciput utrinque macula albo-lutea, quae a
nigra excipitur; media innucha interpriores
cum oppofita confluente; fcutis abdominali-
bus fingulis utrinque macula fquammiformi.

Yar. |3. elegans c^rulea; pundtis atris, lineis-
que transverfis undulatis.

7. Caerulea taeniola utrinque alba; maculis fpar-
iis atris , carinae albis ; abdomine albo ,
utrinque macula atra.

Ihhitat ci pa/ftrn in dumeiis^ fepihiis^ jrii-
ticetiSy vallis^ pratis^ CfJ^ ipjis adihus.
^ y holpitantnr in Mufeo llhijlrijftmi Co-
mitis Turriani.

CL. Natrix Gronoviana. Seha 7/. 33. i,

DlAGN.

Ex cinereo caerulea ; ad occiput utrinque
macula arcuata alba, quae a nigra excipitur,
inter priores media in nucha cum oppofita
confluente ; abdomine nigrefcente ; fummo
dorfo lineolis tiarsv^rfis undulatis nigris.

Obf,

fS T A B U L A

Obf. Numero fcutorum HmiJlima coronellae Au-
ftriacae, at reliquis diverfilTima , & propius
accedens prascedenti.

CLI. Natrix iEfculapii. Mu^. AL Fr. Tah. II
Fig, 2.

DlAGN.

Capice fafcia duplici nigra ; corpore fafciis
albis nignsve , nigris linea annulari dimi-
diatis.

Habitnt in Indiis.

CLII Nafrix lemnifcata. Muf. Ai. Fr. Tah^
XIV, Fi^. I.

DrAGN.

Capite fafcia duplici nigra ; corpore fafciis
albis, nigrisve: njgris linea annulari duplici
interruptis.

Habitat in Jfia.

CLin. Natrix gemonenfis.

DlAGN.

Capite antice variegato; inter oculos fafcia
brevi atra , occipite longiflima , mediaque
fronte latiiTima; nucha vero binis maculis
majoribus, quas fenilm minores fequuntur,
jn feries digeil:ae , ultimo confufae , centris
iuteis, mmutiiTime totum corpus variantes.

Habitat Gemona fovi Julii; hofintatur in
Mufeo Tuniano.

a. Mari

' R E P T I L i U M. 77

ije. Mari inter maculas majores luteus color

interfunditur vivus.
J3. Feminae vero albus.

CLIV. Natrix faturnina. Muf, Ad. Fr. Tab,
IX, Fi^. 1.

DlAGN.

Capite plumbeo ; oculis ampliffimifi ; cor-
pore^livido, cinefeo, fubnebulato.

Hdbitat in hidiis.

CLV. Natrix hippocrepiSo Muf. Al Fr. Tab,
XVL Fig. 2.

DlAGN.

Capite livido, antiee adunco; fupra macu-
lis lunulatis ; fafcia fufca inter oculos , ^
arcuata poft occiput; corpore Jivido, ma-
culis rotundis fufcis multiplici ferie: media
maxima; lateralibus fenfim magnitudine de-
crefcentibus.

Uabitat in Amevica.

CLVL Natrix mucofa. Muf Ad, Fr. Jah
XIIL Fig. 2. Tab. XXIIL Fig. i.

DlAGN.

Capite angulato caerulefcente ; oculis mag-
nis ; labiis lineolis nigris diftindlis ; cor-
pore oblique nebulato-fafciato.

Hahitat in Indiis,

CLVII. Natrix caerulefcens. Muf Ad, Fr.
Tub, X, Fig. 2.

DlAGN.

78 T A B U L A

DlAGN.

Capite acnminato plumbeo ; corpore laevi
caerulefcente.

Habildt in Indiis,
CLVIII. Natrix Argus.

DlAGN.

Supra laevigatiiTimi , fufca , difcis fquam-
mularum dilutioribus fubreticulata ; infra tef-
fellata.

Hofintatur in Miijeo lUujlviJJim Comitis
Twyiani,

CLIX. Natrix filiformis. Mvf, Al Fr. Tab.
XVIL Fig, 2.

DlAGN.

Corpore nigro, fubtus albo , anguftiffimo;
capite craiTitiem trunci multum excedente.
Var. 3. Corpore fupra livido, linea fufca iitrin-
que poft ociilos orta , mox in exiguas ma-
culas obliquas abrupta , tandem evanefcente.

Habitdtpvior inhidiis. [iljoJpitatHV inMufio
lllujlrijjimi Comitis Tuvviani.

CLX. Natrix exoleta. Muf. Al Fr, Tah. X,

DlAGN.

Corpore flagelliformi , cinereo - casrulefcen-
te; fquammis obtufis magnis raris;Iabiis al-
bis.

Habitat in Indiis.

CLXI.

R E P T I L I U M. 79

CLXI. Natrix AhaetuUa. Muf. Ad. Fr. Tab.
XXlI.fis. 3-

DlAGJST.

Capite fafcia nigra trans oculos ; corpore fla-
gelliformi ex viridi & aureo nitidiffimo;
fquammis tergi apice nigrisjindeiineaetrans-
verfas ; cauda tetraedra.

Hahitat in Afia^ America.

CLXIL Natrix myderizans. Muf, Ad. Fr.
Tab. XIX. fig, 2.

DlAGN.

Corpore flagelliformi, fquammis molliffimis,
carneo-purpurafcentibus ; capite angulato;
roflro producto tetraedro ; orbitis fupra Cce-
ruleis ; dorfo utrinque fubtus linea alba diftinc-
to ab abdomine , antice maculis caeruleis
rhomboidalibus , in fafcias , quarum crura
oblique poftrorfum excurrunt :, cohaerenti-
bus; abdomiae carneo; cauda pentaedra.

Hahitat in America; Vimna hofpitans in the-
Janro Tnrriano.

CLXIIL Natrix flagelliformis, Seha II. 23. 2.

DlAGN.

Corpore fiagelliformi , fupra c^ruleo asquali,
infra viridefcente ; capite angulato ; roftro
produdo tetraedro ; dorfo utrinque linea al-
ba ab abdominediftindto; cauda pentaedra.
Var. p. ( Cates\y Curolin. 2. 47. ) colore magis
ex caeruleo vkidefcenti.

Ha-

80 T A B U L A

Habitat pnor Surinami; Vieyina hofpitans
in tbepmro Tnmano. ^, in Carolina in
arhorihiis : infeBis inhiuns.

Obf. Arma huic, & praeceienti fpeciei in mv
xilla inferici: ideo n mis afIines;for(:equod
hmc Catesby veaeriO abrolverit, religiofe
dutjpguit LiNXvBUS, immerito!

CLXIV. Natrix lubrici Ssha II. 43. 3.

DlAGN.

Corpore flagelliformi , fplendente lubriCo,al-
bo, fAfciis ni.^ris.
Var. (3. (iSe^a //.43.3.) fafciis rubris.

H.ihitat prior Surindmi. j3. in Africa,
CLXV. Natrix humana.

DlAGN.

Coroore nigro, albis maculis variegato;cau*
da fafciis alterne albis, nigrisve clncfta.

Hahitdt in Amhoina , &r^ Mexico. Veneni
expers , homini amica. Hojpitatur in Mii'
feo Gronoviano,

CLXVI. Natrix pundata.

DlAGN.

Corpore fufco , maculis minutiiTimis albis^
toto corpore fparfis.

Hofpitatur in Mufeo GronoviMO.

GE

R E P T I L I U M. 81

t

GENUS XXIV.

C E R A S r E S.

Oput cataphradlum , fcutis latis catheto-
plateum globofo-ovatum, utrinque atte-
nuatum. Os absque roftro obtufum , ro-
tundatum» Truncus Natricis , fed robus-
tior 9 torofior. Cauda cralfa , obtufiuf-
cula.

CLXyii. Cerafles feverus. Muf.Ad,FnTak

DlAGN.

Cinereus, fafciis albis, quarum crura obli-
que anteriora fpecflant ; linea nigra per me^
dium dorfum fafcias fuperfcandente ; lateri-
bus albo-maculatis*

Habitat in AJia.

CLXVilL Ceraftes plicatilis. Seba L 57. 5.

DlAGN. '

Corpore cineritio fiavefcente ; lateribus ma^
culatis maculisrubro-fufciSj in unam feriem
cohaerentibus 5 antice ocellatis; pupilla alba^
quae verfus caudam demum evanefcit

Habitat in Ternateis^

F CLXIX.

82 T A B U L A

CLX^X, Ceraftes aurora. MufAd.Fr. Tah.
XlX.fig. I.

DlAGN.

Caiida, colloque craiTiufcuIis; dorfo fatura-
teflavo, diftindiilimo ; lateribus lividis.

Habitat in Amevica.

CLXX. Ceraftes rhombeatus. Muf. Ad. Fr.
Tab.XXIV.fig.2.

DlAGN.

Corpore caerulefcente, maculis nigris, fub-
rhombeis; in medio caeruleis , per feries tres
longitudinales digeftis.

Hahitat in Indiis.

CLXXr. Ceraftes agilis. Muf. Ad.Fr. Tub,
XXl.fig. 2.

DlAGN.

Capite ventremultotiesminore; corporefaf-
ciis alterne aibis, &fufcis5 nigro-punda-
tis.

tidbitat in Zeyloua.
CLXXII. Ceraftes Cobella.

DlAGN.

Capite ventregraciliori; corpore Jaevi • tae-
niis cinereis , ferrugineisque alternis pluri-
m]s; linea mediadorlali nigricante; fquam-
marum utrinque pofitarum marginibus albis.

Hojpitatur in Miijeo lllufirijjimi Comitis
TurriaJii; degit catmm in America nu"
merofijjmiis. CLXXIIL

REPTILTUM. 83

CLXXni. Ceraftes ladeus. Muf. AlFr. Tab.
XVilLfii. X.

DlAGN.

Vertice atro, linea longitudinaU alba; cor*
pore albo, maculis geminatis atris.

Hahitat in Indiis.

CLXXIV. Ce aftes nebulatus. Muf. AL Fr.
Tab. XXIV fig. I.

DlAGN.

Corpore cinereo , fufcoque nebulafo; labiis
albi.^; lineolis fufco - nigrisj, tranfverfis bre-
vibus.

Hahtat in Amevica *> ajcendens tibias homi"
nnm^ &^ jlringens,

CLXXV. Ceraftes candidus. StbalL 15. i.

DlAGN.

C^rpore candido , macuUs rariflimis nigri-
cantibus, nigris, inaequahbus ; caud^apice

nigro.

Habitat in Lybia.

CLXXVL Ceraites mexicanus. SshalLio.x.

DlAGN.

Corpore fupra atro, irifra candido ; dorfo a
nucha flriis obLquis candidis; polf medmm
vero falciis fimilibuSjin quibasapicesfquam-
marum nigrelcunt , variato-

CLXXVII. Ceraftes coronatus. S:ha II 105.
3-

F % DlAGN.

84 T A B U L A

DlAGN.

Aterrimus; maculis,pundisque inaequalibus
candidis.

Habitat in nova Hifpania.

GENUS XXV.

CORONELLA.

Caput media fronte inter oculos clypeo
lucente , ex fcutis majoribus polymorphis
in figuram fubovatam confarcinato , qua
major capitis pars obtegitur; latera vero
& occipiit utrinque fquammis imbricatis.
Corpus Natricis, feu Ceraftis.

CLXXVni. Coronellaauftriaca. Tak V.fig,i.

DlAGN.

Ex cinereo caeruleo - ruffa ; maculis dorfi
alternis d-ftinc5tis.
Var. p. (Stfbal. 52.4.) fupra corallino rubore
fuffufa , fubtus alba ; maculis dorfalibus al-
terne coh^rendbus.

Habitat pvior vulgaris circa Viennam ; at /?.
ex America.

CLXXIX. Coronella ocellata.

DlAGN.

Scutello cinereo ; corpore caerulefcenfe; o-
cellisatris; pupilla caerulea, quadruplici fe-
rie longitudinali ; intermediis minoribus.

REPTILIUM. 85

Var. (3. SeUll i. 3 fif 8- fcutello ruffoflavef- •
cente corpore rubeilo , ocellis coccineis.

Hahitat ct. in Africa ; hofpitatiir in Miijio
Tuvriano. /?. in Zeylona &f Cttna,

CLXXX. Coronelia fafciata.

DlAGN.

Scutello caerulefcenfe , lineis radiatis f ufcis;
corpore albo - caerulefcente , fafciis fufco-
nigris, quas lineae duae longitudinales albae
dirimunt,

Habitat in Africa. Hofpitatur in Mufeo Tur-
riano.

CLXXXI. Coronella hot^imhoeh.Seba 1.2,^.6.

DlAGN.

Capiteruffo; corporeflavo, binis fafciisfa»
turatioribus cindto.

Habitat in India orientali.
CLXXXII. Coronella anguiformis.

DlAGN.

Albida , fafciis fufcis integris , fubtus obli-
que concurrentibus , tota denfiffime annu-
lata.

Hofpitatur in Mufeo Turriano.

Obf. Similis angui fafciatae 5 fed characSere di-
verfa.

F 3 CLXXXIIL

S6 T A B U L A

CLXXXIII. Coronella virginica. ^^&^ /75 3.

DlAGN.

Saturate fufca , fafciis luteis.
CLXXXIV. CoroneJla latiroftra.

DlAGN.

Corpore laevi^atiiTimo , clikite fufcefcente ,
fafciis raris albo lubfufcefcentibus ; roftro
depreflb plags^ioplateo.
Var. j3- IntervalJis fafciariim m^noribus elyp-
ticis, fafciis prope abdomen latefcentibus,
confluentibus.

Hofpitantur in Mufeo Tuniano.
CLXXXV". Coronella ceraftoides.

DlAGN.

Co^pore laevi^atiffimo, albo fubfufcefcente;
maculis dilute fufcefcentibus , occip.'.talibas
binis lon^itudinal bus, dorfalibus elypticis,
una ferie pofitis ; capite fubglobjfo magno.

Hnfpitdtur ibidem.
CLXXXVI. Coronella taeniata.

DlAGN.

Subtus , lateribusque infimis ; albo fubfuf-
cef^-enSjlateribusfummisdilute fufcis diftinc-
t.flims; mediO dorfo taenia faturata fufca ;
capite fubglobofo.

Ho''pitatur ibid^.

Hae tres fpecies nimis affines funt, & ferecon-
fiuunt.

CLXXXVIL

REPTILIUM S7

CLXXXVII. Coronella tygrina. SebaJli^z.

DlAGN.

Capitis fcuto candidiffimo ;corpore toto ma-
culato.

Habitat in Amboina.
CLXXXVIIl. Coronella teffellata.

DlAGN.

Coipore toto fupra nigro , fufcoque alterne
teiTellato; fubtus atro, utrinque maculis al-
bis fquammaeformibus insequalibus ; capite
elongato.

Habitat in ^apidia^ vulgo Cars; hofpitatiir
in thefauro Tuvriano.

CLXXXIX. Coronella petola. SehiiL^^^^.

DlAGN.

Cinereo - lutea , annulis colli , caudaeque
fufcis , intermediis infra deliquefcentibus ,
fupra confluentibus.

Habitat in Africa.

CXC. Coronella africana. Seba 11 §2. a*.

DlAGK.

Scutello frontis candido, fpadiceis maculis
ornato. Corpore candido, fummo dorfo
antice maculis fubrotundis, fenfim rhomboi-
dalibus , medio corpore demum rhomboi-
dali-transverfis, mai*ginibus rubellis.

F 4 CXCL

88 T A B U L A

CXCI. Coronella cervina, Seha II 79. 3.

DlAGN.

Alba , verfus utramque extremitatem nigro-
flammata : in medio vero corporis nigro-
pund:ata.

Habitat in Amevica,

CXCII. Coronella catus, Sela 11 75. i. £f «.

DlAGN,

Alba , fed fquammis interfperfis nigris qua^
ternis in areolas confertis.

Habitat in America ; murihus , gliribusque
infidiatur^ uti inEuroiiafeles.

G E N U S XXVI
B 0 /?.

Frons convexa , imbricata ; roftrum
vaide plagioplateum , deprelTum , rO'
tundatum , antice fcutis cataphraftum ;
oculi ad latera , inque parte poftica roftri
fiti, fcutis radiatim cinfti; labium fuperius
retudim emarginatum ; lateribus fcrobi-
bus 9 fcalaribus excavatis. Dorfum tse-
niolis Iransverfis, fubundulatis , nonnun-'
quam interruptis comparatione venarum
marmoris ; antice vero tantum punfta

~ al-

REPTILIUM. 89

alferna ; latera immaculata ; habitatio
in arboribus.

CXCIII. Boa thalaffina, Muf. AL Fr. Tah
IIL Seha II 96. 2.

DlAGN.

Capite fubruifo ; corpore viridi thalaffino
diluto ; labiis , maculisque dorfalibus can-
didis.

Hahitat in Amevica.

CXCIV. Boa aurantiaca. Seha ILZ^. fig. x.

DlAGN.

Capite fubruflfo ; corpore aurantiaco luci-
do ; labiis dilute rubentibus ; maculis dorfa-
libus dilute fiavis , margine faturate rubris.

liahitat in America.

CXCV. Boa exigua. Sela II. 34. 2.

DlAGN.

Corpore ex ruifo fiavefcente; labiis luteis;
maculis dorfalibus albicantibus ; marginibus
nigris.

Habitat in Impevio Siam AJia.

G E N U S XXVIL

D IP S A S.

Oput latum plagioplateum , cordatum 5
grande 5 cataphraAum , diflindliirimum.

F 5 Trun-

90 T A B U L A

Truncusmox a capitemultoties anguftior^
cathetoplateus, compreHus, anctps, vo-
lubilis , utraque acie fcutis majoribus
transverfis. Cauda teres , undique im-
bricata.

CXCVI. Dipfas indica. Seha L 43. 4. £f 5.

DlAGN.

Capite albo , ruffoque vario ; corpore di-
lute fpadiceo ; lateribus fafciis fubcinereis ^
albo- pundatis ; pone abdomen pupilla ni-
vea terminatis.

Habitat in Zeylona.

G E N U S XXVIIL
N A J A.

Caput cataphraftum, ore retufo. Thow
rax, five anterior pars trunci inter fcu-
tum 6 & 1 2 abdominis cute , dum iraf-
citur , in orbem planum , feu alam
fpithaiTise longitudine extenfili , non ab-
fimili alis fciuri volitantis , dum faltus
facit. Medio inter hancdilatationem loco
oculis antrorfum verfis intuenti faepe fi-
gura aliqua, ut plurimum uncinuii, qua-
les femin^ in veftibus habent , ^ co-
lore albo diaphano, margine nigro pin-
gitur.

CXCVII.

R E P T I L I U M. 91

CXCVIL Naja lutefcens. Seha l 44 i.

DiAGN.

PerfptCillo faciem hominis referente ; cor-
pore cinereo - luteo aequali.

Hahltdt in India orientali.

CXCVilL Naja fafciata. Seba II 89. 3.

DlAGN.

Perfpicillo uncinulum referente ; corpore
cinereo-luteo ; fafciis fufco-rubris , undi-
que cindo, quarta latiori,

Hahitat in hidia.

CXCIX. Naja brafilienfis. Seha II. 89. 4-

DlAGN. «

Perfpicillo fubcord^Tcrmi y maculis quatror
atris infcripto; corpore luffo; fafciis ruffo-
fufcis diftantibas.
Hahitat in Brajilia.

CC. Naja fiamenfis. Seha II 89- i» tf 2.

DlAGN.

Peifpicillo uncinulum referente ; corpore
cinereo • gryfeo ; fummo dorfo ruffo.

tiahitat in Imiwrio Siamy ^*' hjiilis Ter-
nateis.

CCL Naja maculata. S.'ba II 90. 2.

DlAGN.

Perfpicillo uncinulum referente ; corpore
luteo ruffo; fingulis fquammis alba macula.
Haiitat iti Indta.

CCIL

92 T A B U L A

CCII. Naja non Naja. Seba 11 90. i.

DlAGN.

Perrpicillo niillo; corpore luteo-ruffo; fiii-
^ulis fquammis alba macula.

Habitat in India.

G E N U S XXIX.

CAUDISONA.

Hofa efTentialis eft crepitaculum fono-
rum caudae, apex nempe feu fimplex
corneus , feu (quod in plerisque) arti-
culatus; ?irticuli membranacei offeae du-
ritiei , aridi , fonori , quoad figuram ur-
ceolati , & undulati ; cavi , annulis in-
ferioribus inclafis cum fumma laxitate,
ut eo melius ad latera allidi poffint (*)•

Opti-

^*} Simile confervat IUuftriflimus Comes Francifcus An<»

nibal Turrianus in inflrudifTimo fuo thefauro pro

exemplo. Caudifonsc, nifi laccfTitae, fponte in ho-

niinem iion irruunt. Symptomata : dolor acutifli-

snus ; refpiratio difficilis ; tuflis ; fputum cruentum ;

vulneris fphacelus , tumor , colliquatio in laniem.

Sub Syrio periculum majus. Mors intra minuta quin-

que aut decem pro diverfitate partis laefae, Ante

idlum vindiiVam denunciat fono crepitaculi , quo ita

terrefacit hominem, ut nec fugere quidem prx ter'»

rore pofTit. Multa tentata nou juverunt, uti didam-

iius. vid. Trcnsaci. phil. Antidotum verura Polygala

Senega , Americanis prirao fecretum , fed iuvefliga-

tum , & promulgatum demum a Tenneutio : attame;n

curatis omni gimo dolor redit periodicus.

R E P T I L I U M. 93

Optime ab hoc crepitaculo charader de-
fumitur, quia ferpens nunquam mordet,
nifi moto prius crepitaculo hominem e-
doflura de periculo. Succrefcunt articuli
fingulis fere annis : hinc numerus in:er-
tus aetatem defighans, nec fpeciem. Ca-
put accedit ad genus colubrinum , fed
gibbum.

CCIII. Caudifona terrifica. Seha II 95. x, .

DlAGN.

Corpore carinis fquammarum exafperato
(mari) cinereo flavo, (feminae) fpadiceo;
maculis dorfi rhomboidalibus magnis , ex
nigro fufci.s , albo limbo cindis ; apicibus
fubcont'guis , per fummum dorfum , caudam«
que concatenatis.

Hahitat in America infragradum ekv. 45 ;
hodie cuUnra fiimma exjiirpatur vene-
naujjima.

CCIV. Caudifona DurifTus. Cateshy Tak XLL

DlAGN.

Albo , flavoque varius ; maculis rhombeis
nigris, difco albis.

Uabitat in America pone arbores , maxime
Jiib truncis caducis ^ quihus te&^junejta
fape Junt incautis ^ qui pedibus concul-
cando irritunt in morlim.

Antido^um Solidago & Ariftolochia Ameri-
cana.

CCV.

94 ^T A B U L A

CCV, Caudifona Gronovii. Muf. n. 45,

DlAGN.

Corpore & crepit-^culo coniprelTis ca(h?to-
plateis ; crepitac ilo coraeo, utrinque finu
longituiinali exarato , indivifo.

Hahitat in America. ^

CCVI. Citidifona Dryinas. Defcript Ammt.
Ac. l 297.

DlAGN.

Corpore exalbldo ; maculis fiavefcentibus
paucis.

Ha'ntat in Am:rica.

CCVIL Caudifona orientalis. Seha II, 96.1.,
£f 2. 95 3.

DlAGN.

Colore cinereo-luteo, in rufFum vergente,
nigro fufco macalato; fquammis ma^nis ra-
ris, vix fefe contingentibas , iaxiirime ad-
haerentibus.

Habitat in Zcylona.

G E N U S XXX.

C 0 L U B E R.

Caput plagioplateum triangulare, poflice
diduitum , depreffam ^ lateribus com-
preirum, hinc juxta maxillam fuperiorem
utrinque angulatum, antica pars oris,

nares

R E P T I L I U M. 95

nares & oculos comprehendens fcutis
cataphrafta eft, quarum tres, quse ocu-
los interjacent , maximae funt ; verum
poftica , & maxima capitis pars fquam-
mis imbricatis; maxilla poftice utnnque
protuberans. Truncus Natricis , feu Ce-
raftis. O

CCVIII. Coluber ftolatus. Muf. Al Fr. Tuh
XXIL Fig. I.

DlAGN.

Capite caerulefcente ; dorfo lineis duabus
albis longitudinalibus ; fafciis obfoletis
fufcis.

Hahitat in Amevica.

CCIX. Coluber buccatus. Muf Ad, Fr, Tab,
XIXfig.3'

DlAGN.

Albus, fed capite triangulo fupra nares,&
duplici pundo verticis fufcis ; dorfo macu-
lis geminatis latiffimis , totam pene fuperft-
ciem occupantibus.

Hnbitat in Indiis.

CCX. Coluber fibon. Seha L 14. 4.

DlAGN.

Capit* albo; corpore dilute luteo; maculis

trans-

(*j Colubri venenati absque uUa mjurU accepta ferocifli-
me iiTuunt ni homijtiem»

9$ T A B U L A

tranfverfis, in medio dorfo latefcentibus ,
• ruffis fubrubrisque diftindo.

Hdhitat apucl Hottentottos.

CCXL Coluberelegantiffimus. SehdI.Si»9>

DlAGN.

Albus, fedfrons cruce rubra, maculis cir-
cumfufa rubris pingitur ; dorfum triplici ferie
ocellorum rubrorum intermedia tenuiffima;
latera ferie folitaria macularum rubrarum.

CCXII. Coluber Javanus. Seha L lo. 2.

DlAGN.

Albus , fed macula fufco - ruffa transverfa an-
te oculos , alba per oculos;fyncipiteutrin-
que taenia longitudinali,per anteriorem dorfi
parteni excurrente; media, pofticaque dor-
fi parte maculis rhomboidalibus difco albi-
cante, lateralibus minoribus, irregularibus,
aequicoloribus; caudalibus denfiffimis.

Hofpitatur in Mufeo llluftri/Jimi Comitis
Turriani.

CCXIIL Coluberignobilis. Seba 1^2.6^

DlAGN.

Corpore cinereo fiavo; maculis dorfalibus
fubrotundis, cohaerentibus in taeniam articu-
latam utrinque ferie pundtorum , quae fibi
opoonuntur, at cummaculis taeniae interme-
diae alternant.

Habitat in America.

GCXIV.

R E P T 1 L I U M. 97

CCXIV. Coluber cher(e2L,At}.Stockh,an. 1749.
Tah. VI

DTagn.

Sqiiammis carinatis ; capite a narium limbo
ad ufque oculoS fquammulis albis, fronte ma-
cula cordiformi, magna at dorfalibusrotun-
dis ad nucham conftuentibus , reliquis co^
haerentibus in t^niam continuam redam;
colore corporis ferrugineo , macularum a-
tro; fcutis abdominalibus latifiimis.

Habitat in CoryHis ^ diisque fruticofts de-
prejjis Smolancli£^.SGani£^ nec noninipfo
agro Up'alimfi , ubi a gnaris magis ti-
metur , cjuam priormn iiterque.

Antidotum hodie detedlum non eil: Linn^-us
in itinere Scanico occurrenteni habuit femi-
nam, ab hac vipera demorfam; obtuUtfta-
tim oleum olivarum in pr^sfcripta contra
Anglicam don. At infelix mulier rapta efl:!
ergo oieo non fidendum in morfu hujus fpe-
ciei.

CCXV. Coluber nepa. Seha I. 19. 7.

DlAGN.

Corpore ruffo; dorfo tasnia duplici fulmina*
ta, angulisfefe decuffantibus.

Habitat in Africa.

CCXVL Coluber berus. Petivcr, Mufpag, i^j.

n^ lo'^. vid. Tab.ILJig,!.

DlAGN.

Corpore cifiereo (feminae), ex fufco ruifo

G (ma.

98 T A B U L A

(mari); taeniadorfali nigra fulminata,iitrin-
qiie pundis alternis; cuique finui refponden-
tibus, nieris.

Var. (3. ( Sebu JI 9. 8- ) mnculis fummi dorfi
fubrotundis, faturate fufcis , demum fubcon-
lluentibus in taeniam undulatam interruptam,
inaequalem, extimis caudae transverfis, la-
teralibus oppofitis.

7. {SehalJ.2,6.2.) capite variegato, pollice
latiiTimo ; collo gracili ; corpore fubrulfo;
taenia fulminea faturate fpadicea.

i. (Seha I. 33. 5. ) angulo fmgulo occipitis ar-
cu maculam albam intercipiente, inftar ocu-
]i majoris ; taenia dorfl atro - fpadicea, in tio
lulminata , verfus medium dorfi autem, &
jeliqua parte ex maculis rotundis cobaerenti-
b*us conflante.

s. (Seha II. 59. 1. ) macula capitis multiparti-
ta infigniformi , taenia dorfi denfe fulminata,,
angulis obtufis maculis lateralibus fubcofis-
rentibus , infimis lateribus ferie pundtorum
in lineam digefla.

Habitdt a. vulgavh in Europa. In Suecid^
offimisfYO vipevd ujitatus ad theriacam.
^. Ex bdia orientali. vipera vera dicla,
y. Ex Infiila S. Euftachii.
J. Ex India orimtali.
s, Ex hijula Celebes,

CCXVIL Coluber vioera .Anglorum. Petiver.
Muf pa^. 17. lu 104 "^i^^' Tub. IV.fi^, i.

DlAGK.

R E P T I L I U M. 99

DlAGN*

Corpore toto aterrimo imitiaculato ; fquam-
mis lanceolatis, carina longitudinali infcrip-
tis, labiis pundis albis, nigrisve variatis.

Habitatin Enropa pajjtm^ AngHa qfficinis
ujitatiis pro vipera.

Antidotum repertum oleum olivarum ad libram
fem. ,& eKternacalida ejusdeminundtio. At
in Auftria fere veneno orba.

GENUS XXXL
V l ? E R A.

Caput, truncus , habitusque colubri. Dif-
fert defedu fcutorum in antica oris parte,
fed totuni huic caput fquammulis minutif-
fimis imbricatur. Oculi in lateribus capi-
tis fubangulis ejusdem lateralibus fiti , fub
fcutello, feu limbo protradliori, qui ex
iisdem angulis utrinque fubrotundus educi*
tur O*

CCXVIII. Vipera Francifci Redi. \^iiro^./^r|).
115. ii6»

DlAGN.

Nafo inermi; corpore ftriis transverfis^bre-

G 2 vi-

O Vip^'"^ humiles vix unquam fe erigunt , uti Colubri ,
Natrices , &c. maiifuetiflim^? , niii multum, & diu
vellicentur. Ita innotefcit agyrtarum attificium im-
pujae tradaiidi viperas.

100 T A B U L A

vibus, alternis, qu^druplici erie lon^itudi-
nali, intermediis antice comiuentibus.

Hahitat in littorali Aujiyiaco^ ^ Italico.

Obf. In p]erisque officinis Italiae Neapoli ac-
cerlita adhibetur ad compofiCionem theria-
cae (*); verum Romae Afpis Cleopatrae ex
iKgypto. Venenum ejusdem in fucco foUi-
culorum, hinc faciie exhauribile. Prognofis
bona 5 fi vulnulculum cito & late ^anurene-
fcat. Antidotum a nie & expertiflimo Do-
mino CollegaWiNTERL detedum gentiana,
$ rius gummofus.

CCXIX. Vipera Mofis Charas. Expcrievces
de la Vipere. Tuh. LA. A, A.

DlAGN.

Naficornis; ( ■"*) corpore flriis charaderi-
formibus alternis fparfis ; fubtus Chaiybea
pundtis flavis.
Obf. Haec vipera oflicinarum Galliae peflem in
ira habet, hinc veneni inexhauribilis efl:;An-
tidotum detedlum fal urincfus volatilis a Ch a-
RAS 1. c. ; idem cum oleo eflentiali fuccini

unitus a Jussieu Acad. des ScieniW^^Y' ^
fpiritus tartari fcetidus ab Abrahamo BoEif
in Aci. Sm. 1748.

Ha-

(*^ Ipfe Andromachxjs theriacae iiiventor fuas viperas in
Italia venatus eft , quemadmodum patet ex ejus car-
miiie de theriaca.

Q*^ Officulo nempe iupi^a nares inftar cornu , pro parte
caitilagijieo, in amhitu mufculis firmato.

R E P T I L I U M. loi

Hahitat in Delphinatu^ in agvo Lngdunenji
fif Pi&avienji. ^

GCXX. Vipera lllyrica. Mdroviind.ferp^i^^*
bene ! praster dorfalem taeniam , quam non
bene notavit»

DlAGN.

Naficornis'; dorfo catena macularum rhom-
boidearum obliquarum , angulis acutiorihus
confluentium.
Var. a. fufca.

/3. pallido - caerulefcens.

Hahitdt in lllyri<£ montojis , maxime circ^
Cajlel de Duino. Inde cmnes varietates
translata in Mufeiim Turrianum,

Haec in officinis Germaniae promifcue cumRe-
diana ad theriacam adhibetur. Venenum
theriacae aufcultare fertur , fed inftituenda
funt experimenta.

CCXXI. Vipera caerulefcens. -

Corpore albido - caerulefcente , maculis u-
trinquemagnis fubsvanidis nebulato; taenia
alba utrinque poft oculum enata, quamfub-
tusatra, fupra alba lineola terminat; nucha
taenia ferruginea brevi.

Hdhltat vulgaris in Mavtinica.
Hojptatur m thejaura Jllujirifjimi Comitii
Tuv/iani.

G 3 CCXXTi:.

102 T A B U L A

CCXXII. Vipera maculata.

DlAGN. #

Corpore cinereo , mgculis margine fufcis,
difco pallide luteis, occipitaiibus binis tri-
angularibus , dorfalibus elypticis tripUci
ferie , me^ia majori ; capite compyeiTo,
lateribus albo , fuora cinereo , Imea utrin-
que fubfufca , ante nares prominulas con-
currente. •

Horpirdtur in Mufeo lUnJlviJJimi Comitis
Tuniani.

CCXXIII. Viperabitis. Seba 11 i6. i.

DlAGN.

Colore C'nereo - flavo , albo & ruifo varie»
gato, transverfe fafco • fafciatis ; abdomine
luteo, cui terminos utrinque ponit albarum
■minutilTimarum fquammularum feries.

H/ihitat in Brajilia,

CCXXIV. Vipera madarenfis. Seha L 54. 2.
Inna ; excepto capite , (juo^ Afpidem potius
refert,

DlAGN.

Corpore lineis fubluteis reticulato , areolis
plumbeis.

CCXXV. Vipera acontia. Seha II 64. i.

DlAGN,

Corpore fupra ruffo , cupreo , carinulis
fquammularum albicantibus ; abdomine lu-?
teo j rubro maculato.

' Ha-

R E P T I L I U M. 103

Hdhltdt in avhoYihns infuU S. Crucis.

CCXXVI. Vipera atrox. Muf. Al Fr. TuL
XXII Fig. 2. ^

DlAGN.

Corpore cinereo; fafciis albidis; fquamma'
rum carina elevata.

Hahitat in Afia.
CCXXVIl. Vipera cobra.

DlAGN^.

Capite elongato, teretiufculo; corpore toto
fufco , conipreflb ; dorfo carinato ; fquam*
mis carinae majoribus.

Hdfpitatur in Mufeo Turriano.

ObC Dsntes mobiles venenati in fineuio
latere , infra aeque ac fupra , bini ; hinc
vicina cobris, fed fquamm^ omnes planae.

G E N U S XXXII.

C 0 B R A.

Caput' fquammis imbricatum. Oculi m
fuperiori capitis parte fiti. Squamniae
corporls carinatse , laxae , fquarrofae ,
mobiles cadacae.

NB. Vifo hofte fquammas agitat , & flri-
dulo motu hominem docet de periculo ,
ut Caudifona crepitaculo. Squammas cadu-
cas agitando excutic, hinc variegatio cor-

"G 4 poris

104 T A B U L A

poris a fquammis alibi denfis , alibi raris.
Dentes mobiles venenati in fingulo latere,
infra aeque ac fupra, bini.

CCXXVIII. CobraClotho. Sshall^i,

DlAGN.

Capite indiftincflo ; corpore fqiiammis de-
ciduis magnis rotundis , denfis colorcm fuf-
cum , raris vero flavum exhibentibus, va-
rio; carina in gula macula nigra, tenuiter
caudata , inflar aciculae.

Unhitat in Zeylona £f Cuha.
CCXXIX. Cobra Lachefis. Seha II 94. i,

DlAGN.

Capite indiftindto ; corpore fquammis de-
ciduis magnis rotundis , margine albis ,
denfi? nigncantem , raris vero cinereum
colorem exhibentibus, vario ; carinis im-
maculatis ; fafcia nigra transverfa per
oculos,

CCXXX. Cobfa Atropos. Mif. Al Fr.
Tub. XIIL Fig.i.

DlAGN.

Capite cordato, gibbo, diftindto; maculis
atris 4 feu pluribus; fquammis lanceolatis;
colore cano ; maculis fufcis , magnis ro-
tundis , albo margine cincSis , quadruplici
ferie fparfis.

Habitat in Amevica. ^

GE-

R E P T l L I U M. 105

G E N U S XXXIII.
A S P I S.

Caput fquammis minimis imbricatum,
gibbum iecundum illud Lucani

jdfpida fomniferam tumida cevvice - -

Pharfal. 9.

oculis fuperne fitis. Corpus nitidimi
fquammis planis appreffis , nec cari-
natis.

CCXXXI. Afpis Cleopatrse. Dfcript, Hi^jjd'
quiijl, Iter in paUJiinam, 314,

DlAGN.

Capite brevi , inter oculos dep refTo , poftice
utrinque gibbo ; corpore ex ferrueineo al-
bido , maculis ferrugineis confperfb ; cau-
dae extremo fafciis tribus nigrefcentibus
cindo.

Hahitat in/EgyptOy cdede novijfm^. Mgypti
Regina celehris ; inde qiiotanms accerjita
Romam pro confeBione theriaca ; jam
LucANi tempovihiis.

- - Niloque tenus metitur arenas,
Inde petuntur.

- - - - Fecimus ajpida merces,

Pharial. 9.

G 5 CCXXXIL

lo5 T A B U L A

CCXXXir. Afpis Cobella. Scha II. 2. 5.

DfAGN.

Capite eloneato; corDore ex cinereo ruffo;
venis albis transverfis.

Huhitat in America.

CCXXXiri. Afpis variegata. S^ha 77.2.8.

DlAGN.

Corpore fupra ex foadiceo, gryfeo, & albo
variegato ; lateribus , & fubtus luteo.

Hahitat in America.

CCXXXIV. Afpis inteftinalis. S^hall^.^.

DlAGN.

Corpore aequali tenui ; linea longitudinali
dorfi , & laterum ; dorfali ante oculos bi-
furcata.

Hahitat in Africa.

G E N u s xxxrv.

CONSTRICTOR.

C^^put fquammulis minimis compadlis lae-
vg^fiffimum. Frons eminens ^ medio
ialcod.vifo. Oculi fpeciofi. Orbitae fron-
(is prominentia fornicata. Roflrum con-
trddam. Naribusjunclisprodudtis ovatis.

Adeo-

R E P T I L I U M. 107

Adeoque caput vere canis venatici. Cau-
da breviffima obtuft.

Caput ingens , par vincendis tauris cervis
&c. ; irruit , conllringendo fnffocat, f^Iiva
oblita deglutit, Fauces integrunri cervum
capiunt , ut cornua , adhuc ex ore pro-
flantia , viderint Peregrinatores.

CCXXXV. Conftridor formofiffimus. Seba l
36. 5. &f Limei Ama:mt 1. 17. 3,

DlAGN,

Maculis magnis fiavefcentibus , unicolori-
bus, oblongis, antice pofticeque emargina-
tis , per intervalla fummum dorfum exor-
nantibus, utrinque linea longitudinali redla
eoercitis; lateribus, caudaque tota ocellis,
piipilla multiplici faspe , maculisque ele-
ganter variegatis.
■ Feminae {Seha IL loi» ) feries oculorum
rhomboidalium in utroque latere, qui media
taeniae non raro committuntur. Cauda lon-
gior, verfus apicem fenfim magis aurantia^
ca, ac demum croceo-rubra.

Hdbitat in America,

CCXXXVI. Conftridtor rex ferpentum, Sehfi,
11, 99. 1.

DlAGN.

Maculis fiavefcentibus pundtatis , fummum
^orfum exornantibus, quae inter tsnias ru-

bras

loSf T A B U L A

bras alterne dehifcentes, confiuentesqiie m
intervallis fingulis intercipiuntnr , & in
unam catenam juns^untur. Maculis triangu-
laribus utrinque ad articulos pofitis. Lateri-
bus , caudaque luteis ; ocellis transverfis
fufcis, pupillis luteis.

Mari {Stha 11. 104.) corpus maculae , ac
tseniae omnes incredibili colorum diverfitate
varie^ata funt.

Habitat in Zeylona , Madagascar , ^ava.

CCXXXVir. Conflri(flor aufpex. &^^ Z53. i.

Djagn.

Maculis oblongis an^ulatis, ex fufco-nigri-
cantibus , concatenatis , fummum dorfum
exornantibus ; fmgulis infulam , ex fiavo
albefcentem , in medio fui relinquentibus ;
lateribus maculis fimilibus , at rotundiori-
bus , & pundtis nigris circumvallatis. Cau-
da iifdem ; fed pupillarum demum vix
vel^igio.

Habitat in Amevica,

Incolae omnia , prsefertim itihera , hujus fer-
pentis aufpicio fufcipiunt.

CCXXXVIIL Conftridor diviniloquus. Seha
IL 100. 1.

DlAGN.

Candicans , telTellatus ; fmgula fquamma
pundo nigro ; maculis nigris inaequalibus 5

irregu-

R E P T I L I U M. 109

irregularibus , transverfalibus , in medio
dorfo confluentibus.

Hahitat in Mexico &r' Veru ; jlriduh vocs
conventus celebrans , qiws incoU pvo
conciliis divinis hahent , quibus de rehus
hmanis decermmt: nutui c^ternm hiijus
Jerpentis attenti^ pacer/i ^ bella liijus
ejusdem imperio imimt.

CCXXXIX. Conftridor orophias.

DlAGN".

Fufcus.
Hofpitatur in Miifeo cel de Geer.

GENUS XXXV.

LATICAUDA.

Cauda.comprelTa anceps fenfim latefcens,
nec attenuata , utrinque trifulcata,

CCXL. Laticauda fcutata. Muf. Jd. Fr. Tah
ZFIfe.i.

DlAGN.

Cauda obtufa , fine rotundato.

Hahitat in Indiis,

CCXLI.

iro TABULA REPTILIUM.
CCXLI. Laticauda imbricata.

DlAGN.

Cau:!a -acuta lanceolata.

Hahitdt Surinami ; bofpitatur in Miifeo rc*
^io Suecico.

^

^^'^''^h

#^- -.^^. "^^

^ "^

7: i}.

i

MISTO

MI S TO JR. IJL

Ui^

AUSTRIACORUM ,

CONTINENS

SINGULiE SPECIEl DIFFERENTIAM,

DESCRIPTIONEM
E T

INSTITUTA CIRCA YENENA

EXPERIMENTA.

BUFO VIRIDIS

Tab.I.fig, I.

DlAGN.

Maculae virides confluentes : verrucis macu-
larum concolorlbus , intervallorum rubris,
intermediis bicoloribus.

D E S C R I P T I O.

Cutis glutine fquallens, in fundo lurido - al-
bicans , fupra maximam partem maculofa eft,

Ma-

112 H I S T O R 1 A

Maculae virides, fubpimcftatae , in ambitu linea
nigra cinrtae , nonnunquam difcretae, fed paf-
(im confluentes, rudem ideam laciium in map-
pa geographica indicatarum exhibent. Verru-
cae totum corpus ( excepto extimo ore & ex-
tremitatibus peium) obfident ; in lateribus
grandiores & confertiores ; in nucha & abdo-
m.ne miriores, fed creberrimae funt. Abdomi-
nales (^) communem pallido-hiridum ab^.omi-
nis colorem habent ; dorfales vero , prout in
maculis , vel extra illas iltae funt , alium: &
in micuHs quidem communi cum eisdem colo-
re viridefcunt ; at in intervallis ruhent. Itaque
quoties verruca inter maculam, & macuHs in-
terjedlum intervallum , intermedia ambigit,qua
parte maculam intrat , viridefcit ; rubet vero
eadem , qaa parte extra macula^ fines ponitur.
In pedibus demum fenfim deprimuntur illi ver-
rucarum ao;geres,&: quo magis ad extremacru-
rum acceditur, magis magisque in rubrasma-
culas explanantur. Digiti pedum poHicorum
membrana vix mamfefta jundti , quam tamen
figura expreflam exhibet. Oculi aurei funt &
pronrnentes, palpebra femiglobo%, tedlama-
cula ovata. Inceffus pedibus anticis introrfum
verfis.

Va-

<*') Abdominalia coeterum dicuiuur , quie iiifra diaphrag-
ma locantur. Verum ISaturaliilce fub hac voce pro-
uam corporis partem , quam animal in fitu naturali
tetTae obvertit , inteUigunt Comprehenditur ergo
fub hac thoracis ac ajdominis inferior fuperficies ;uti
contra dorfi app«Uatio in his omue id comprehendit,
guod animal in iiaturali fitu oculis noftris mouftrat.

R E P T I L I U M. lij

VARIETAS.

Unica in feKu efl: uni nempe raaculae ma-
gis laete virides ♦ verriicaeque pulchnus ruben-
tes funt; alteri vero omnia fubfufco vitiantur
colore.

H A B I T A T I O.

Inter fifTuras , feu cavernas miirorum ob-
fcuras , in quibus oculis aureo - lucenttbus a
longinquo introfpiciendo diftmguuntur. Ev^o-
cantur inde immiffa , ac continuo agitata vir-
gula»

M O R E S.

«

Refpirat, alternatim mflando gulam; ira-
to oculi fulminant elec5lrici;cutis fqual]et;odor ^
fpargitur ambrofiacus , caput tentans, folani
nigri fcetorem aliquantum referens , fed multo
intenfior, & tota replens cubilia.

EXPERIMENTUM l

Die i6. & feq. Augufti.

Huncbufonem javeni columbie^ fub
alis necdum plumas habenti, valde afFri-
cui , ut eadem multum ruberet ^ & gluti*
ne bufonis manifefte inficeretur.

Idem feci cum juvene cane , cui neC-
dum pubuerat abdomen; valide hunc bu-
fonem cuti nudae affricando. Obfervavi-
mus bufonem inter haec multum glutinisi

H ex-

114 H I S T O R I A

exfudare, &totuinIate cubiculum odore
fuo ambrofiaco replere.

Altera tamendie infpecSa columbani-
hil mutationis cxhibuit , eifi pridie vaide
rubuerit ex aifridu.

Canis vero in loco , cui bufo pridie
applicatus eft, nunc jam crebras exhibuit
purtulas , quae fecundo jam die pure tur-
gebant , & latis demum inter fe plagis,
pure fub cute proferpente, confluebant.

EXPERIMENTUM 11*

Die 17. Augufti.

Ut repetito experimento magis con-
ftaret, an hic bufo columbis innocuiis fit,
inflixi longitudinaie vulnus femori ejus-
dem columbae , qnae pridie experimen-
tum fuftinuerat; eiquedidudo, eundem,
qua parte maxime verrucofus eft, per
notabiie tempus applicui bufonem.

Verumtamen vulnus bonae nota^ man-
fit, & cito confolidatum efl.

EXPERIMENTUM III

Die 16. & feq. Augufti,

In primo experimenfo , cum bufo-
num experimenta nos nondum latis cau-

tos

R S P T I L I U M it^

tos reddiderant, impraevifo cafu fi<ftum,
ut adftanti mulipri urinam in faciem & o-
culos tj .cularetur ,ut dcflueret ; nuilani
vero haej exinde cutis viriu n contraxit.

Seq lena igitur die, cum jmiex prio-
ri experimenro nobis innotuilfet , caneS
folo contaolu hujus bufonis fieri puflulo-
fos , accepimus pariler taiem bufonem
(habueram enim pUires) quem ita obvo-
lutum , ut fjla ani promineret papilla,
quo nihil praerer f jlam urinam canem con-
tingeret ; & ita fuiinus felices , ut canis
plurmium coinmingeretur^urinaque fupra
abdomen in fubjedam tabulam defljeret.
Canis vero manfic incolumis , iiec appa^
ruit pofthac hujus rei veitigium.

EXPERIAIENTUM IK

Die 25. AuguftL

Acceperam novos tales bufones : de-
creveramusautemjam ante experiri,quid
fieret, fi hi ab ahis reptilibus commorde-
rentur. Alueram autem copiQfiifimos fe-
pes, qui circa Viennam magno numero,
& diverfiffimis variantes fpeciebus repe-
riuntur; apphcui horum plures ad verru^
cas turpiflimae noftrae beitiae: qui ex iisil-
licb aperuerunt os , commorderant bufo-
nem acriterjnec poflea facile dimifjrunc j

H a qui

ii6 H I S T O R I A

qui.vero cunflando antea gravem ejus o-
dorem ptrceperunt, pofthac noluerunios
aperire.

Murales, qui eundcm vlx ex(remis
labiis contigerant, vix non e veftigiobn-
guere cceperunt, refpiratione lublimi &
laboriofa reddira , fummaque, quantum
ex fignis conjici potuit , anxietate nata;
poft pauca vero minuta convulfi perierunt
ex ordin^ omnes.

Idem morfus fataHs fuit rubris, &cae-
rulefcentibus ; nonnuliis ftatim ab ipfo
morfu coeperant convulfiones , aliis p-iulo
poft; reliquo corpore jam mortuu vifo,
adhuc miro fpe6lacuio convellebatur cau-
da.

Tragcediarum finem fecit fepsviridis:
verum tamen non nifi poft decem & plu-
res miOrfus ; fymptomata eadem , qu«e
priorum, erant.

Ita reliquum fecimus acervum cada-
verum ; ommibus os vifcido hum.ore for-
didum, pedes poftrorfjm extenfi*> rigidi
inventi funt.

EXPERIMENTUM V.

Eadem Die.

Ultimo etiam alacri paro hunc eun-
dem bufonem obtuii , qui ftatim avidiffi-

me

R E P T I L I U M. 117

iiie acuto fuo roftro verrucas ipfas impe-
terecocpit. Singulo icSu rejiciebat innos,
& quaquaverfum particulam albam, prae-
ter quam etiam ipfe quidquam deglutire
videbatur : non facile pepercit, aut dimi-
fit bufonem. Poft experimentum tamen
bufo nullum viffbile vuinus habuit;neque
parus ipfe exinde Isefus ei(e videbatur^
fed ambo fani fupervixerunt. .

, EXPERIMENTUM VI

Die eadem,
Saucios ita , ac plurimo glutine fqual-
lentes bufones partim ladti , partim aqase
commifimus, & per unam alteramveho-
ram reliquimus. Lac, cui immerfus bu-
fo erat , feli ac cani in os infundebatur:
attamen nuUa fequuta fenfibili mutationq,
quin alacres inter fe luferunt , & mandu-
carunt , ut ante folebant. Aqua vero
ipfa, in qua bufo aliquamdiu detinebatur,
cum cani ofFerretur , ille quidem tantil-
l^m perguftavit, verum cito & cum hor-
rore ac tremore totius corporis aufugit.
Adeoque cani in os infufa ell:: quo fadlo,
primo maximae anxietatis figna edens,
paulo poftvomuit, acfiemeticum fump-
fiffet. Columbae tamen eandem aquani
in ingluvie confervarunt , neque revo-
muerunt, nec alio modo inde laefae funt.

H 3 £X

ji8 H I S T O R I A

EXPERIMENTUM Vll

Die sg. Septembris.

Confervavimiis adhuc femper biifo-
ne<; noftroSo qui ollae inclufi pauca aqua
& poly^ono aviculari egregie faginari vi-
debanrur. Julfi jam majorem illorum in
friifta d fcjn]i, ut parritim cani ingerere-
fur ; curavi autem adipe inungi ad deci-
piendos canes , ut eo lubentius degluti-
rent Qui taniillum adipis deglutiverant,
ftatim naufeabant, & continuo vomiturie-
bant, nec poierant amplius adigi, ut vel
minimum de^lutirent : adeoque experi-
n^entum pro hac vice non fuccelTerat ad
vota.

EXPERIMENTUAI VIII

Die 6 Odtobris.

Novi mihi apportabantur bufones :
eorum itaque ftatim unum partiri , ac
per domefticos meos famelico cani vi
ingeri julfi ; ille autem e veftigio revcf-
mebat , qucd ei ingeft.im eft, & longo
poll tempore non ceflavit vomere ;
reddebat iia fpumam , fuccum gaftri--
cum , & tenacem pitui^am , longis filis
ex ore pend^miem, cam incredibilibus &
(liuturnis thoriicis & abdominis convul-

fio-

R E P f I L I U M. 119

fionibus , & evidenti quafi totius cor-
poris emaciatione , qui dudum antea ba-
fonem flammeum integrum deglutiveraty
& abf]ue ulla naufea in ventriculo con-
fervaverat.

COROLLARIUM.

Ex his experimentis videbatur poffe con-
cludi

I. Acrimoniam hujus bufonis columbis,
avibusque innoxiam ; canibus vero externe
rubefacientis aut efcharotici inftar, interne pro
emetico effe.

IL Hanc tamen acrimoniam lade obvol-
vi 5 & cicurari.

IIL Verum tamen venenum dici haud
poffe 5 cum fepes etiam ex ahis levioribus ,
praecipue narcoticis , acrimoniis occiduntur ;
uti faspe miro convulfionum fpedlaculo a ta-
baco in os infperfo deledtati fuimus.

IV. Effe tamen genus fepium lapidem:
quafi lydium acrimoniarum.

BUFO CALAMITA

(t^er diOi)tlm) Rxfel Ran. Tub. XXIV.

DlAGN.

Dorfum coloris olivacei , puftulis fubrotun-
dis fafcls concinno crdine digeftis , media
hn3a falpharei divifum ; latera taeaia (*)
inaequali lucida , ex rubro flavefcente.

H 4 DE-

(^* ^ Dicitur macula longitudiBalis aliqua cum latitudine
quod vero lojjgum jiec latum, eft linea.

I20 H I S T O R I A

DESCRIPTIO

Corpus contradius , in dorfo coloris eft
olivacei , variis inde eminentibus fafcisque
pu/lulis , concinno tamen oidine digeflis va-
rium. Medium dorfum linea fulphurei coloris
dividit, ab extremo ore incep^a. Ab oculo
ad crus poilerius taenia inaequalis latitudmis
lucide ex rubro llivefcens var;e undulata at-
que denticulata extenditur, quaf? inferiora ver-
fus magis faturata aliquot majoribus rubenti-
busque puftulis, nullum ordinem fervantibus,
obnta eft. Sub hac utrinque variae ceniuntur
maculae, oUvas ad mftir, virentes, quae autem
ver'us abdomen pro^jreiiendo, numero &:ma.a:-
nitudme '^ecrefcunt, ac fenfim magis, magis-
oue dilutaeevadunt. Infimumdeniqueabdomen
ex lucide cinereo in olivse nonn-hil vergit co-
lorem. Re^^ionem aurium pallide rubellae obfi-
dent pullulae. An.ni'um ve;o oris verfus ahae
rurfus majores confpiciuntur puftulae , lucide
carnei coloris, ea rat^one coacervatae, ut co-
haerere videantur. 0:uli huic minus rabent ,
quin potius circa pupillam pallent , atque ex
lucido - viridi in cmeritium vergunt. Puplla
fole irradiatacontrahitur in rimamhorizontalem.
Prmiarius quacuor crurum ad extremam ufque
articu^um color idem fere ef^ , qui abdomi-
nis ; fed variant eundem plurimae furvo oli-
varum colore tindtae niacuiae, transveriim po-
fiiae, diverfae formae ac magnitudinis, quales
circa os quoque apparent. E;<:tremi digitorum
apices in aiiis fufci funt ^ in aliis Jiign fere ,

quo-

R E P T I L 1 U M. 121

quorum tenus corneam habent duritiem ad
fcandendum praeaptam. In anticis praeterea
cruribus adfunt in ipfa vola duo ungues fpu-
rii, nui vera ofla funt, per ligamenta reliquis
junAa." Poftici pedes mem.brana illa , qu.bus
biilones alii pro natatione inftruuntur, penitus
carent. Circa geneiationis tempus ex pollice
maris circumquaque exc^*efcit nova dura afpera
ac nigra eutis , in eum finem data , ut firmius
hic comprehendere fuam valeat femellam.

HABITATIO

De die invariis latebris, in rimis terrae,
in cavis murorum, ac foraminibus, quale dum
vident , murum perpendicularem ultra tnum
pedum altitudmem norunt confcendere , &
tum faE?oe deni, aut bis deni in tali muri hiatu
deprehenduiitur,

M O R E S.

Murium inft^.r currit, etfi fa^are utcunque
poffir; emenfo itinere trium quatuorve pedum
alterne quiefcit. Cum exagitatur , humorem
per cu.:im dimittit, cum foetore pulverem py-
rium accenfum referente , fed graviorem , &
intolerabilem 5 quod nunquam facit, nifi con-
tra adverfarium. Coitum celebrat Junio menfe,
exado jam tertio aetatis anno ; quam in rem ,
qui eam agunt aetatem , fe congregant ad ripas
paludum undofas, & arundineto circumdatas,
multoque c.:m clamore, qui fortis & fingula-
ris eil:, amonbus fuis indulgent; mas quidem
inter h^c gulam v^li-ie inflat, ita tamen , ut

H 5 fac-

122 H I S T O R I A

facciis ad os ufque mifquam pertingat , nec
glohum efficiat. IHem in coitu feminam circa
thoracem comprehendit , ac pahnas pedtori
adjuovet.

NB. A ciconia non devorari ^ quam ob
rem venenatum videri notavit diligentiiTimus
RoKSKLius pag. 113.

BUFO FUSCUS.

R^feL XVIIL XV,

DiAGN.

Cutis Jaevis ; maculis fufcis confiuentibus
nigro - lemnifcatis ; dorfahbus maximis ,,
jnedia linea divifis ; intervaUis albicanti-
bus , macuhs canoidis , at in lateribus &
prope artuum a. ticulos eleganter miniatis.

D E S C R I P T I O.

Cutis huiclasvis, nec verrucofa , maculis
fufcis latisque obfita eil, quce irregulariter inter
fe confliiunt. Harum ktiflimae & faturatiores
in dorfofunt, quas meiia per dorfum dilutior
taeniola disjungit. Laterales pallidiores funt ^
& magntudine decrefcunt. Hinc tale dorfum
fimileefl confertis majoribus infulis, qu^ plu-
rimas rrJnores habent cu'cumxfuras ; marga
namque fingula^ faturatiore colare cingitur ^
&: per medium plurimas minores fubnigras ,
centro vero dilutiares maculas, temere fpar-
fas, hab?t, quas infularum quafi oppida dicas..
Similiter& intervalla candidiori cinguntur mar-
gme, &hinc inde albicantes maculas inter^

fper-

R E P T I L I U M. 123

>

fperfas habent , quas in lateribiis , &: prope
artuum articulos eleeanter fubinde miniatae
funt. Oculi pallide flavent. Pupilla , dum
contrahitur , non transverfam , fed perpendi-
cularem rimam facit. Ped bus pofticis digiti
tota fua fere longitudine junguntur ; planta^
vero iifdem ungue fpurio corneae duritiei in-
llruuntur ,' quo videntur inftar calcanei uti,

VARIETATES.

Nonnifi fexus difcrimina funt : mari ab-
clomen unicolor , albo - fiavefcens. Feminae
cinereum , cinereis faturatioribus maculis va*
rium.

HABITATIO.

In paludibus , raniTime hofpitantur in con**
tinente.

V I C T U S,

Ex infedtis /vermibus.

M O R E S.

Iratus foetorem fpargit, quafi allii contufij
lachrymas etiam ex oculis elicientem, aliquid
tetri fimul de pulvere pyrio accenfo partici-
pantem. Mas coaxando parum gratiae habet ;
femina folum grunit. Copulantur primo vere ;
mas peiibus anticis feminam circa lumbos
prope pedes poflicos conftringit , & fortiter
per multos d:es retinet. Ita fimul ad fuper-
ficem aquae enatant, qui aliis anni temporibus
vix , aut ne vix fe videndos praebent ; fedi

■ etiam

124 H I S T O R I A

etiam hac vice capite tantum oculoriim tenus
emerfo , &, fi quemoiam vel e longinquo
confpiciant, fubito fe fubducentes. Sic effici-
tur, ut femina tandem per Vices expel!at in
longa farcimina compadlum eluten , ovula
continens , inteftini mftar , pellucido muco ,
plurimisque nigris granis repleto, qwod aequat
fubinde dnos lon^?:itudine pedes. Mas , dum
feminam haec moUri videt , apprellis pedibus
poflicis arde comprehendit femmae anum ,
quafi obftetricafurus , quo impedire conatur ,
ne quid feminae elabatur ano, quod non fua
confperfum fit genitiu-a ; quod & poft fmgu-
los ejufdem nixus exped;te facit , nec ante
remoratum fperma dimittit. Gyrini pedibus
nondum evolutis ; phytophagi branchiis in-
itruuntur, quas ramofis fuperne teguntur fim^
briis , quibus aquam ore hauftam dimittunt.

Ciconia hos refpuit, ergo veneni fufpedti
videntur Rokselio pag. 88 113-

Haec experimenta reiterandi tanto major
urget neceffitas , quo magis jam Aetius ejus
proclamavit venenum : ad UtUndum^ inquit,
manifcfte mfurgit , (f faltibus interpoftns Jba-
tiurri contrahit. Riro qindem morfum iufligfns ,
vernm anheJituni confuevit vehementer virulentum
inducere , adeo , ut etiamfi anhelitu tantum con-
tingat , eos , qid prope fimt , l<^dat. Cciterum ,
qui ah eis Ull funt , his omne corpus intumefcit ,
y diffuiiditur , ac cito omnino pereunt. Addit

Vir

\

R E P T I L I U M. 125

Vir caetera veraciiTimus Conradus Gesne-
nus: vidi licec Jymptomata in mulicre, qu(t periit
fumptis htrbis , i]uibus ifle bufo ve\ehum fuum af-
flaverat. de pifc. 949. EiTe autem de hac
fpecie fermonem , praeter iconem oftendunt
haec verba : ejl autem. rubeta raiia: Jimilis , co-
lore fufco ^, roftro latiore , (f mag''s rotundiore
&c. Appellandum ergo ad naturam ipfam ,
cum nobis fides veterum fufpeda fit

BUFO VULGARIS,

Icon. RcsfeL Tab, XX, fed nimium vivis
coloribus vitiata,

DlAGN.

Cinereo-plumbeus, turgens, tuberculis ru-
bellis exafperatus ; fupra regionem aurium
iitrinque prominentia mollis reniformii

iS.

DESCRIPTIO.

Corpus totum inflatum , turgens, ajqnale,
verrucofum. Verrucae in dorto maximae, nec
non in furis : in lateribus defcendendo fenfim
magnitudme & numero decrefcunt. Palpebrae
utrique tumor farciminis inftar incumbit, quo
multum protuberant. At evidentior ell pro-
minentia oblongo-reniformis , mollis , poris
pertufa , quae poft fmgulum oculum fupra au-
rium regionem utrinque enafcitur. Oculi mi-
cant pulcherrimo rutilo colore , qualem cu-
prum exhibet cum auro fufum, Iris huic diur-
no tempore ad horizontem divifa eft. Pedes

poftici

126 H I S T O R I A

* poftici natatorii exfrorfum quinquedi^ifati ;
pOma vero introrlim duplici notata tuberculo
flavo, q^iafi rud.mentis digitorum , qnibus vi-
dentur pro calcaneo uti. In anticis vero pe-
dibus , digiti inirorfum verfi , ex.trorrum tu-
bercala. Color pro anni tempore, pro aetate
animalis , aliisque circumHantiis multum va-
riare videtur: verno tempore, Ciim e caveis,
in quibus latuere, p^odeunt, fpurcae fimt, ac
fufcae ; poftea vero , cum cutim muci inftar
femel iterumve exuere , nunc olivae inftar
virent , nunc nigrefcunt , nunc ex ruSto vel
flavo fufcefcunt.

Nonnullae maculas exhibent,plures,paucio-
res ; majores , minoresve, nigras aeqiie ac ex
fufco rubentes, nullo ordine. Bina vero col-
li tubera ut plurimam ex rubro fufca fant. In
meis tamen , quos nunc extremo in autumno
colleclos ante ociilos habeo, fuperficies fupe-
rior plumbea, verrucis magnis, minimisveabs-
que ordine confufis obfita; inferior fubcinerea
cum maculis obfoletiilime cinereis eft: verrii-
cse tamen ad anum aliquantum majores viden-
tur, & rubrae funt; in dorfo folum fubrubellae;
at fubtus demum plane expallefcentes. Prae-
terea etiam nec maculae in hac , nec vivus quis-
cunque confpicitur color. Aures etiam nulias
valeo deteeere, etfi meatum fub tuberculo,an-
teriora fpedlante, reclinato detexerit, & ico-
ne indicaverit clalTicu^ in hifce audor Roese-
Lius A RoSENHOF. Eft prasterea adhucpro
diverfo fexu difcrinien : mari nempe ab lomen

magis

R E P T I L I U M. ia7

magis unicoJor cinereum eft, quod idem femi-
fiae plurimis faturatioris coloris maculis d:11:i^HC-
tum habetur. Mari infuper jam ad coitum
apto (circa annum nempe aetatis quartum ) poi-
lici & primo digito ( in hac vero fpecie minl-
me tumidis ) circumnafcitur cutis lila afpera.
Primo tunc vere , ubicunque feminam , operi
aptam, five in continente fit , obviam habet,
eam a poftica parte circa thoracem amp^exi-
tur, palmis fub axillis femell^intropreiTis. Ita
jundi proximas petunt aquas: mare interhaec
turp Ihmum illum , notumque pahidum ulula-
tum edente ; femina gruniente, Cum eo Jam.
ventum efl:, ut partum haec moliaturj mas ita
tendit corpus fuum , ut anus fuus ano femins
contiguus fit; fimul & pedes tremulo motu ita
agitat , ac fi fubito & violenter femejlye .ova
effet protradturu , quod tamen minime facit^
fed ea tantum in globum congerii, qdo ea me-
Hus point genitura fua ^ identidem proiluente,
perfundere Aiiquamdiu opere dffuncfti reqme-
fcunt; tunc duplex linearis taenia, ex ghitine
conftans, in quarum utraqueaherno fitu nigra
graniformia ovula ponuntur, ex ano femellae
penrens confpicitur. Reiterant poflha'c novies
circiter rem veneream , donec tot^ ovulorum
tseniae expulfae , ac icecundatae fmt. Gyrim
inde nati phytophagi , branchiis appendicuhs
ramofis tedtis; cum primum pedes excrefcunt
zoophagi.

HA-

128 H I S T O R I A

H A B I T A T I O.

In umbr^fis , fepibu? humiiis , hortorum
amb ihcr'S, ubi f^ltii ob'iquo non raro terre-
facit ; faep? in cellas vinar^as per leneftras defi-
lit , fubterranea humida maxime qiiae-ens. Ve-
re ac m?d;a aeftite ut p^unmum in paladibus
occarrit ; hybernati j in lutofis. .

N3. Roes:^:lius plures uno mann trpdtavit,
incidit, eKaiixinavit, aerem tubali ooe inri-
mam larya^s inflavit , facco lacfteo, ex tu-
ber;b'as capitis promanrinte, manus libicon-
fpurcavit , nullo unquam percepto incom-
modo.

BUFO OBSTETRICANS.

lcQM aut defsriptio nulla»
Bufo terreftris mino"r.

HiJL de r Acad, des Scienc. 1741.

Vefperi aeftivo tempore D, Demours am-

bulabat in horto regio, in quo vidit coitum hu-
jus bufonis cum femella fua: vidit hunc peragi
amplexione tergi thoraCis femellae , palm^-s ve-
road latera infertis , nec ob brevitatem ad pec-
tus pertingentibus. Ita exfoedans vidit pro-
dire ovula oblonga , lolitaria , theca membra-
nacea forti teda , quorum unum alteri per fi-
lum val^e forte nexum erat, & formam velu-
ti rofarii exhibebant. Requirebantur fummae
vires , ut femella primum ovulum protruderet;
hocvero fadojam marireliquittotam reUquam

pro-

R E P T I L I U M. 129

protrahend3e catenas curam. Id vero animal,
cstera ftupidum, cjm mira dexteritate perfe*
cit: pr.mjm nempe ovulnm duobus mediis di-
gitis plantae dextrae apprehendit, & elongando
illud crus tendit, femella manente immobili.
Paulo pod iisdem digitis plantae finiftr^ ean-
dem comprehendit paulo jam inferius, nec in
hoc negotio fe praefentia obfervatoris paffus eft
retardari ; & hac ratione trahendo hac & illa
alternatim planta non longe poft fuum abfolvit
obftetricandi officium.

Expaiicis his notis videant curio/l^ qumam

Jitjpecies? Videant^ an eadem veneni /it

rea^ Cni non; cui datur b£c invenire ani-

maliay forte in nojlris etiam non defutura

terris i

BUFO IGNEUS i^mxtthtt).

R(Efd. Tab. XXIL

DlAGN.

Supra terreo-olivaceus, maculis nigris; in-
fra albido-caerulefcens , puncftatus maculis
laete miniatis.

DESCRIPTIO.

Statura huic minor , qiiam omnibus aliis ^
bufonibus, ipfaque fere Hyla viridi; nequeae- '
tate majorem adipifcitur. Corpus planiufculum,
fupra terreo - nigrum , oblique infpedum obfo-
letiffime olivaceum , cum maculis obfolete ni-
gricantibus 5 utrinque fubaequahbus. Subtus

I Jion

130 H I S/r O R I A

non folum per omnem trunci fuperficiem, fed
& gu]am,quatuor crura, pedumve plantas ele-
ganLiffime pida : tundus nempe , feu macula-
rum intervalla ex candido caerulefcunt , maxi-
me faturate circa anum; pcr hunc fparguntur
maculae elegantiilime miniatae, infularum, feu
mapparumgeographicarum comparatione inter
fe confluentes. Verrucae praeterea exiguae ut-
ramque occupant fuperficiem ; dorfales conco-
lores; abdominales contra albae ; albiffimae &
planiirimae ad giilani; in ventre elatiores. Om-
nibus his pundum nigricans vehiti centrum in-
fcriptum efl, maxime in abdomine, femonbus,
ano, fupra & infra. Pedes poflici per omnem
digitorum longitudinem palmati funt. Pupilla
in obfcuro orbicularis ; eadem in aprico miro
t& novo fpedlaculo perfecfle triangularis fit ,au-
reo cinda hmbo. At reliquus oculus fuicus
niagis quam flavus efl. Copulari incipiunt A-
prih & Majo , fed parum hasc copulatio durat,
nec nifi mera funt prseludia. Fortius demum
menfe Junio cohaerent , ubi poft plures dies fe-
niina per vices ova fua enititur, quae maritus
admoto ano finguhs , quos a femina fieri ob-
fervat, nixibus fua conlpergit genitura. Ova
congenerum majora funt, etfi ipfa parens mini-
ma. Gyrinus facile nofcitur, qui femiadultus
cauda , multis transverfis validis mufculis , &
membrana fuccingente venulofa, ac fere reti-
culata, dififert. Differentia aliqua, quod uni
dorfum fubcinereum , alteri magis nigncans fit,
fexum videtur inter eflTe.

HA-

R E P T I L l U M. I3t

II A B I T A T I O.

In paludibus noflris Danubialibus in^enti
in copia: autumno omnes viae fcatent eundo in
Nusdorff. t

M O R E S.

Si propius quidquam accekt, nec tamea
fugiendi detur occafio , protinus ad terram fe-
fe applicat, ut tutius lateat. E littore faltu
fadto fe fubducunt in aquam ,. uti Ranae genus.
Aquam inficiunt muco, quo catis fquallet. Ubi
vero eum tetigeris , opiilhotono quafi correp-
tus, fefe recurvat ; fi vexare pergas , irata foe-
tet odore tetro, ac inter crura poftica fpumam
emittit, faponato fimilem. Caeterum furdum,
fed citius iteratnm , grunitum , & interdum fi-
mili ratione produdum tonum , qui rifum fere
referat , minusque ingratum, quam reliquifun-
dant bufones^nec non lenius acutiusque fonan-
tem edit. Sed nulla gulae inflatio, nec globus
inter hsec comparet. Peculiare habentjl.quod
de die in littore apricentur , II. quod ova pa-
riat acervatim , an ideo dillindum genus V

EXPERIMENTUM IX.

Die izg. Augudi.

Inmentem nobisvenit, hunc primo
aviculis exhibere , quse idibus fuis prae-
difla ratione ( Exp. F. ) eum fere inter-
fecerunt ; nec tamen inde laefae funt.

^ I 2 EX^

132 H I S T O R I A

EXPERIMENTUM X.

Die eadem.

luveni columbae fquallens hic bufun-
culus ad latus iinplume applicabatur^ &
cum ala ibidem tamdiu detmebatur, do-
nec ellet mortuus. Obfervavimus colum-
bam fuilTe humore, quem hic ex poftica
parre emittere folet , confpurcatam. Ne-
que tamen columba exinde laefa eft.

EXPERIMENTUM XI.

Die 19. ejusdem.

Integrum talem bufunculum , adipe
illitum , vivum cani dtvorandum dedi;is
vero inde non magis laefus eft , quam fi
afiam carnem voraifet. Servavi canem
aahuc lon2;o tempore in meo cubiculo,ne
polfet me infcio revomere : verum nec
naufeavit quidem,

EXPERIMENTU3I XIL

Die 28. ejusdem.

Curavi apportari novas fepes , cum
in Exper. l V. vidilfem , haec animalcula
efle veros lapides lydios omnis veneni.
Adhibui aurem tres, ut hunc bufanculum
demorderent: fingula ftatim amorfu fum-

mam

R E P T I L I U M. 133

mam vifa eft pati debiiitatem , & leipo-
thymiam ; ea debilitas ita efl: aufta, ut
paulo poft jam pro vere mortuis habueri-
mus. Verum altera die, cum vafculam,
in quod credita cadavera conjeceram ^ a-
perui, omnesfanas, alacres , difcurren-
tes inveni, unamque ex iis fanam nuncia
longam hyemem adhuc confervo.

COROLLARIUM.

Ergo bufo hicminiis perniclofi,qiiam con-
reneres ,in fe habst;attamen aliquid narcotici
videtur continere.

RANA ALPINA-

Defcriptio &f Fig^, nidhi,

DlAGN.

9uod atra tota.

Habitat in declivibus Schneeberg, Vifa
haud raro botanicis noftratibus ; at ! hade-
nus nunquam defcripta.

RANA CAMPANISONA.

Jcon Gfner. pifc. 952. defcript ihid, pag. 809.

DlAGN.

Cinereo lividus , veflculis adfp^^rfus ; dorfo
utrinque limbo teieti longituriinah a lateri-
bus diitindo ; abdomine pallido ; ingumi-

bus rugoiis.

\

I 3 vox

134 H I S T O R I A

V O X.

Boatus fonum campmarum e lono^inquo
perceptum imifatur. Audita circa Viennam,
fed ego vivam non obtinui.

R A N A M U T A.

Icon RaafeL Tah. IL IIL I. ( Rana tem-
^ poraria Linnai) ,

DlAGN.

Color riiffo-fufcus ; macula oblonga nigra
inter oculos & pedesanteriores;crura fufco-
fafciata.

D E S C R I P T I O.

Primum, quod fub confpedtum cadit, efl:
macula oblonga nigra, utrinque inter oculos&
pedes anteriores , utrinque anguftior; medio ,
qua latior , liueam emittit, qu^ limbo promi-
nulo aucta ad articulationem femoris excurrit.
Color huic ell ex ruffofufcus, at pofitis faepius
( muci tenuis forma) exuviis , lucidior idem,
magisque variegatus verfus mediam aeftatemfit.
Talem Roeselius in frontifpicio operis fui
pinxit. Subtus albefcit , & aetate provediori
variegatus evadit. Crura tota maculis fufcis
fafciata funt. Lingua emarginata , glutinofa ad
mufcas, quibus infidiatur, illaqueandas. Ter-
tio aetatis anno , verno tempore, cum nempe
coitus inllac , mari uterque pollex afpera tegi-
tur cute, qua firmius retinet, itidemque miagis
in voluptatem exftimulat femellam. Tum tem-
poris fexus diftingui primum poteft, non tan-

tum

REPTILIUM. 135

tum cute fcabra pollicis , qualis foli mari ell;
fed etiam abdomine, quod mmc mari confper-
fum eft maculis ex cinereo albefcentibus ; femi-
na^ vero ex ilavo ruifefcentibus. Mas coituni
celebrans infilit femin^ tergo , brachiis com-
pledens ita ftringit thoracem , ut ea forte vi
membrana in abdomine rumpi videatur, quae
ovula continet. Ovula citra ordinem tumul-
tuarie emittit , mimero iioo. , in multipUca-
tionem ftupendam, profedto forte non fme om-
ni ufu , in nutrimentum hominls V Inde gyrini
phvtophagi braachiis refpirantes elementum
aqueum; quas munit appendicula cornu cervi-
no fimilis , fed poil: paucos dies decidua.

H A B I T A T I O.

Primo vere in paludibus inter bufones,
quos incalefcente aere prsedas fafcmo deferit,
vivit enim cuUcibus , mufcis , in quas irruens
vehementer in altum , ac longinquum, faUt. Au-
tumno, leu tempore nubilo iterum redit in pa-
judes ; ac hyeme ingruente fefe defodit in li-
mum fundi. In culina , ac foro adhuc nimis
fcrupulofe feparatur ab efculenta , dum seque
pro clbo eife poifet; innocue enim manducata
elTe Norimbergae Roeselius pag. 16. 17.,
quin & Viennae, venduntur e.iim jam in foro
detrada cute, antequam efculenta foleat com-
parere. Volui itaque experimentis etiam dis-
quirere, an forte juftam, qui ab efu earumfibi
timeat ,-caufam habere poiTent.

I 4 EX-

126 H I S T O R I A

EXPERIMENTUM XIII.

Die 12. 0(5tobris.

Aquam , in qua immerfae diu jam
detinebantur hae ranae, cani in os infundi
curavi ; verum illa ei non magis obfait,
quam fontana.

EXPERIMENTUM XIK

Die eadem.

Applicui varias fepes, ut hanc ranam
commorderent, cum illae alias ab omni
vel veftigio veneni valde foleant affici ;
verum hac vice nec feps uUa, nec ipfa
rana commorfi quodqnam notabile in-
commodum exinde contraxit.

COROLLARIUM.

Ergo rana muta veneni expers efl.

RANA ESCULENTA LINN^EL

Icon R.xfdii XlV. XIIL

DlAGN.

Viridis , maculis nigris ; ore elongato ;
dorfo linea longitudlnali lutea triplici an-
gulato.

DESCRIPTIO

Caput ore acuto elongato , fupra carina
eminente ; extrenium 03 & maxillarum margo

ex

R E P T I L 1 U M. 137

ex viridi fubflavet. Oculi fulgentes, aureoque
circulo ornati. Corpus viride nigris confper-
fum miculis ; Praefertim vero viridis color
florentjffimus eil: poft coitum , poflea pallir
dior ; in quibufdam fubfufcus etiam evadit :
inde fabula in plebe nata , ranas mutari asflate
in bufones. Ab extremo ore oritur linea lutea ,
qiiae per niedium dorfum dudla, in ano, inftar
anchorae transverfa finitur. Similis ^ & in fim-
briam veluti elevata, utrumque latus ab oculo
ad femorum pofticorum articulationem dudta 5
ornat. Latera & crura dilutiori , & ex viridi
fubflavo colore diffenmt. Praeterea crura ad-
huc maculis transverfis undulatis, veluti im-
perfedis fafciis , teguntur. Ab 'omen albi-
dum , maculis quandoque cinerei? , vel ma-
xime in femina diftincftum.

HABITATIO

In ftagnis.

V I C T U S

Omnium, quse moventur, & quibus vin-
cendis par eft ; vegetabilibus igitur, & mor-
tuis animalibus non infidiatur , quia non mo-
ventur ; in alia contra minime edulia , Q,
modo moveantur , irruit , fed , fi non pla-
cea^, mox revomit. Id pro fundamento eft
ranas hamo fafcinandi, ut nempe in filo par-
ticula panni fcarlatini cum ham.o appendatur,
& conftanter agitetur: ita ranae ftatim irruuntj,
fed hamo retinentur in praedam.

I 5 MO-

138 II I S T O R I A

M O R E S. . .

Masclamofus, exforaininulis, quae vulgo
pro auribus habenturjClamandoquarck^quarck,
veficam urrinque extrudit, ac inflat , quibus
femellaj carent.

C O I T U S.

Dum coitus inftat , nempe menfe primum
Jun'o , ciim quartuin egerunt astatis an-
num , mas diu , nocftuque clamat ; pedum
tuncanteriorumtument pollices, & cute tegun-
tur furva afpera. Cum femella ovula enititur,
mas llngulis vicibus ea fua confpergit genitura ,
mutata voce inclamans: geck, geck.

H Y L A V I R I D I S.

( Rdha (n-hnrea Linncd ) Icon. Rxjelii
Tab. X XI IX.

DlAGN.

Supra virens , infra albens, utroque latere
linea flava,

D E S C R I P T I O.

Supra laete viret, at fubtus albet tubercu-
lis candldis contiguis 5 abdomen, gulam , fe-
mora fubtus aequaliter exornantibus. Utram-
que fuperficiem linea flavefcens, fubtus livido.
violaceo-umbrata, dirimit , dum prope nares
orta , trans oculum duda , utroque in latere
per caput , corpusque extenditur» Pone fe-
mora vero ad gibbofitatein dorfi refledlitur ,
inde relido angulo acutiffimo ( quem fub-

iedus

" R E P T i L I U M. 139

jedlus color livido-violaceus explet) redit
ad femora , & polleriorum pedum margines
eleganter ambit. Similis linea, fed pallidior,
per marginem fuperioris maxillae decurrit ,
& oedes anticos , quos circa circum concinne
ambit.

C O I T U S.

Quarto 3etatis anno primo vere mas ad
plfcinas fe confert , & , qui hucufque mutus
fuit, jam, alledurus femellam, diu nodtuque
coaxat ; gulam inter haec in magnum mon-
flrofum globum inliat , quo pro folle utitur
ad vocem intendendam. Gula per hoc fit
laxior , & fufca ; hinc poll coitum facile di-
fcernuntur mares , qui antea feniellis erant
fimillimi. Coitus abfjlvitur amplexu thoracis
a parte poftica , fub quo pollices in latera
fub axillas fortiter inferit. Pofi coitum mutant
colores, & fubfufcae primo fiunt, dein fub-
cinereae faepius , fufcisque maculis variae ;
demum, antequami priorem alTumant colorem.,
ex caeruleo virides. Cantilenae poflhac non
amolius oblivifcitur , fed adfcenfa arbore ex
clafle amentacearum , calycifiorarum infiante
pluvia multum coaxat, infidens foho a parte
inferiori. Catesby. Frigore autumni ingruente
limo conditur , ibique manet , prinio vere
faepe medius prominet , mediusque adhuc la-
tet , donec fe penitus liberet.

NB. In manu diu circumferri absque ullo
damno pofiunt. Roessl. pag. 380 hinc ex,-
perimento nou videbantur indigere: '

PRO'

I40 H I S T O R I A

PROTEUS TRITONIUS.
Tiih,IL Fg. 2.

DlAGN.

Capite gulofo oculato; pedibu^ poflicis m-
dicntibus, trunco brevi, dorfo pinna mem-
branacea.

D E S C R I P T I O.

Pellucido-maculatus ; fiatura perexiguus.
Cauut majurculum orbiculato- triangulare, an-
tice obtufiffimum , deprelTum ; gula tumidula
alba. Brancbia exflantia, appendiculata: fupra
aperturam appendiculis utrinque tribus, pofl-
icrfum lateraliter villolis , feu fecundo-pin-
natis ; fum.mo lon,?iori , inlimo vero breviffi-
mo. Abdomen rubet , a transparente rubello
piilmone. Cauda compreifa. Digiti pedum
Ime articulis breviffimi. Dorfum medium
membrana lata natatoria percurrit , quse a
nucha , tenui incepta principio, oritur, inde
latior fadta , in cauda iatiffima , circa finem
ejus refleditur , verfus anum redit , ibique
extenuato fine terminatur.

HABITATIO

In lacu frigidiffimo^qui eft inalpeEtfcher.
Extra aquam vix vifiis.

M O R E S.

Caudae aliqua parte mutilatus non raro oc-
currit aliorum gradientium more. Quieti fe-
dent in fando lacuum , feu Itagnorum frigi-

diffi-

i

R E P T I L I 0 M. 141

diffimorum. Miitata patria clto pereunt. /fy-
lum in glutine fundi paludum. Extra aquam
ientifiime progrediuntur, merhbrana nataforia
& villis branchiorum collapfis. S-^.porem <&
odorem pifciculorum deguftati habenc. Aquani
glutinofam faciunt.

An gyrinus tritonis alpeftris? negant L
anni tempus , quo repertus, nempe extremo
autumno , quo nix jam cadebat. II. rehtio
alpicolarum ^ qui dicunt toto anno reperiri
immutaturn. Ili. in aqua branchiis utitur, ex-
tra aquam eodem tempore pulmonibus pro
arbitriOj quod alias gyrini non folent. Si quis
melioribus argumentis contrarium oftendent ^
acquiefco.

EXPERIMENTUM XV.

Die 14. Odobris.

Talia animalcula imprimis S.feli ded:
deglutienda; totidem coiumbse & canii
NuUum inde vomuit , vel male habere
videbatur; quin inter hsec omnia experi-
menta egregie pinguefiebant omnia.

OBSERVATIO

Pafiorum alpeflrium: boves in Etfcher per
totam aeftatem , fubinde etiam paftores eam
aquam , his animacuhs refertiffimam, bibunt;
nec quisquam inde laefus eil,

OB.

142 H I S T O R I A

O B S E R V A T I O 11.

Mortua clto coirumpuntiir , & c.im aqua
in gluten refolvuntur , foetorem tunc corrup-
torum pifcium fpargunt: quisquis manus hoc
corrupto liquamine confpurcavit , altero die
in iis pruritum percepit.

COROLLARIUM.

Veneni nihil habet, at cita forte corruptio
videtur impedire, ne poJTit inilar pifciculorum
in cibum adhiberi.

TRITON ALPESTRIS.

Tah. IL Fig. 4.

DlAGN.

Corpore atro tuberculofo ; abdomine cro-
ceo-rubro immaculato.

D E S C R I P T I O.

Oculi aurei funt ; corpus ventricofulum ,
verrucis minimis afperum ; in fronte tamen
& cauda minoribus , fubtus nullis. Color fu-
pra ubique ater ; a gula vero inde in ab-
domen & anum ufque croceo-ruber ; ita &
caud^ inferior acies, fed ea magis fiavefcens,
& maculis fufcis dirempta. Atrum dorfi , &
rubrum abdominis colorern intercedunt pundla
alterna nigra , qu^ abdomen utrinque inclu-
dunt. Cauda comprelTo - lata , fere diaphana ,
maxime in inferiori acie, qua fiavefcit. Plan"
tae depreffs circumfcriptione circulari; digiti
oblique ftriati^ fimplices, plani.

HA-

R E P T I L I U M. 143

H A B I T A T I O.

In Etfchero mont9.

M O R E S.

Exit tempore pJaviofo. Irata prelTa , vel
ealefada fudat.

EXPERIMENTUM XVI

Die 16. & 17. Oclobris.

Juveni coliimbae hoc animal ad latus
iniplume applicLii, & inter alam retinui,
pofthapc adeo madebant omnia, ut ani-
malcuhim in columbam urinam fuam di-
mififfe conjecerim. Altera die columba
claudicabat; hinc verifimilitudo nata eft,
quod halitus hujus befliolae arthritidem
faciat. Vermn tamen repetito experi-
mento in aliis columbis , m gallinis , in
cane , & fele juvene haud fuit idem ,
licet fmgulis vicibus valde fadaverit, &
tota cute maduerit hjsc beftiola. Sed ani-
malia aeque fana manferunt , ac fuerunt
ante.

EXPERIMENTUM XFIL

Die. ig. Odobris.

Juveni cani vulnus in femur inflixi^
& hunc eundem tritonem perquadrantem
hor^ nud<e apphcui carni^ itidemque af-

fri-

144 H I S T O R I A

fricui. Verum vulnus bonae no^ie manfit,
& facile confanabatur ^ etfi canem , ne
unquam lam.beret, cuflodiri curaverim.

EXPERIMENTUM XVlll

Die eadem.

Cani alteri hunc eundem in os vivunl
pofui : inde flAtim vomuit. Verum ex-
perimentum dcceptorium erat , quia vi-
deb-^ntur fauces mechanice magis irritata^
fuiffc^ Itaque exafHus comprobaturus ,
quid in re fabelfet,

EXPERIMENTUM XIX.

Die 20. Odtobris.

JuiTi talem in duas partes dividi :
prodiit omnium adftantiam confenfu teter
foeton Singulam portionam cani , cum
adipe illiram , ut lubentius deglutiret ,
ingelTi; renuebat quideoi deglutire, fed
deo-lutiebat tamen. Nec vomuit , fed
bene exinde habuit.

C O R O L L A R I U M.

Adeoque tetrum licet fcetorem fparferit ,
tamen ob id magis naufeofus , quam vere
venenatus eft.

TRI-

R, E P T I L I U M. 145

TRITON Cx\RNIFEX (*)

Tah. II Kg. 3.

DlAGN.

Corpore atro tuberculofo ; gula puncflata ;
abdpmine maculato.

DESCRIPTIO.

A priori diverfus , quod minor : gula pun-
d:is nigris croceisve ; abdomine nigris cro-
ceisve maculis eleganter variis. Caudae in-
ferior acies rubra; fuperior vero linea fub-
rubella , a nucha per dorfum dudla , percur-
ritur. Digiti teretes, tenues, acuti.

H A B I T A T I O.

In prseruptis umbrofis , fabulofisque.

TRITON PALUSTRIS.

Tab, IV. Fig. 2.

DlAGN.

Corpore glabro ; gula laevi maculis cha-
raderiformibus , abdomine fubrotundis ;
dorfo fupra plano , utrinque obtufe angu-
lato; digitis teretibus.

DESCRIPTIO.

A prioribus differt ; quod fubcinereo ,
plumbeoque varius, glaber, dorfo longitudi-
naliter biangulatus. Gula maculis in charadle-

K rum

t

(*) NoKieu a cauia ancipiti, cujus acies veluti cruenta.

146 H I S T O R I A

rum fpeciem confertis. Abdomen pallidum
fubcroceum , maculis in quatuor phalanges
dilpofitis 5 intermediisdiflantibusjateralibus in
lineam continuam fubconfluentibus. Caudae
acies inferior obiter rubella ; fuperior , &
dorfum ftria deifituitur.

H A B I T A T I O

In ftagnis Danubialibus.

TRITON CRISTATUS.

'^S. Reg. Parif. anno 1729. Tab, 15. Fig-l.
eum fiifd defcriptwne. Wurfeain Tab.II.Eg.

3. 3. cim hona etiam defcriptione pag.6^.

DlAGN.

Corpore fpongiofo nigrefcente, maculis ro-
tundis atris ; gula hifpida ; cauda glabra ,
pundata ; taenia utrinque longitudinali alba.

DESCRIPTIO.

Corpus fupra nigricans maculis , rotundis
atris ; sequale , teres , verrucis mollibus hir-
tum , afperumque. Subtus croceo - aurantia-
cum maculis fubrotundis , nigro - caeruleis ,
oblique eleganter confluentibus rugofa , nec
verrucofa ; gula pallida aliquando tamen va-
riec^ata , verrucis acutis. Genicalia mari tu-
mida, verrucis majoribus hifpida. Eidem ab
extremo ore linea prominere incip.it , quae
mediam per frontem excurrit ; in nucha in
criftam dentatam elevari incipit , qu^ inter
pedes pofticos finitur; digiti pedum longiores.

. R E P T I L I U M. 147

dilate, pellucidoque aurantii, nigris cinguntur
fafciis. Cauc'a in ovigine fubverrucofa , mox
glaberrimi ac politilTima fit, compreffa, enfi-
formis, fubpellucida , fuperne magis arcuata,
inferne vero rectiori acie, nigricans, pundtis
atris refertiffima , media percurritur utrinque
taenia alba.

HABITATIO.

In paludibus putridis.

M O R E S.

Vefcitur cadaveribus ; fugiens cauda e!e-
f anter remigat ; moribunda fe contorquet ,
mordet , quafi rabida.

EXPERIMENTUM XX.

Die 27. Ocflobris.

Multos collecftos fervabam murales
fepes : hos omnes admovi huic tritoni ,
ut eundem morderent ; noveram enim
ex experimentis prioribus hos elTe cer-
tiffimum veneni explorandi lapidem ly-
dium. Acriter vero euin dencibus reti-
nuit unusquisque. Phaenomena in omni-
bus erant fimilia : primo nempe pedibus
anticis fiebant paralytici ; fucceffit fum-
ma totius corporis , absque ulla famen
convulfione , debilitas ; inde fenfim ad
motum inertes fiebant ; tandem per lon-

K. 2, gilTi-

148 H I S T O R I A

giffima folum intervalla refpirabant; ul-
timo omnem faciiltatem motus amitte-
bant y & placide moriebantur.

EXPERIMENTUM XXL

Die eadem.

Eundem ita lacelFitum paulo pofl: cani
totum ingeffi : bene canis exinde fe ha-
buit , & per horam in cubiculo fedit ^
ambulavit, mufcas cepit &c., nec potui
obfervare ^ an pofcea revomuerit ?

COROLLARIUM.

Venenum ergo hujus animalis non eft tam
crudele , ut illud veteres proclamarunt , cum
folis fenfililTimis fepibus exitiale fit.

SALAMANDRA EXIGUA.

DlAGN.

Corpore fufco , cauda compreiliufcula.
DESCRIPTIONEM
Non adornavi , fed en iconem Tab. IIL

H A B I T A T I O,

In vaJIis humidis 5 & ad fepes fruticofas ,
fubtus lutofas circa Viennam , ubi nunquam
alia falamandra vifa eft j ergo non videtur
gyrinus effe alterius ?

MO-

R E P T I L I U M. 149

M O R E S.

Terram mobilem reddit, terebrando inftar
favi apum : in eam fe fubducit vifo hofte.

SALAMANDRA ATRA.

( Auftriacis Sattcrmant)^ ) Tah. l Fig. 2,

DlAGN.

Atra tota immaculata.

D E S C R I P T I O.

Atra tota absque maculis ; maculofa duplo
minor. Palma, digitique depreffi , nec torofi,
uti fequenti. Occiput utrinque prominentia
plano- oblonga. Collum capite multo anguftius,
nec fubaequale, uti praecedenti. Verruca um-
bilicata fupra fmgularn coftam. laterum,

H A B I T A T I O.

In alpe Etfcher , ubi nunquam vifa fala-
mandra maculofa. Ergo una non orta ex alia.

M O R E S.

<^u^rit fpeluncas , foramina.

EXPERIMENTUM XXII

Die 16. Odlobris.

Lafti primo commifimus has beftias,
oiquedum pene fufFocarentur ^ ita ut ex-
^mptae tamen raox in ficco reviverent.

K 3 Lac

150 H I S T O R I A

Lac infafum cani eft, qiii eo bene nutri-
tus eft , nec incommodum percepit.

EXPERJMENTUM XXlll

V

Die eaden\

Sed illud etiam lac, quod ipfa haec
lacelfita beflia per curim fuam exhalat ,
variis iilinivimus aliis animalibus : puUis
galiinaceis , paflTeribus , catulis, felibus.
Catulis & paileribus etiam in os ipfum
hujus laflls guttas expreflimus , ac de-
glutire illas coegimus : nec obfcrvavi-
mus ullum poft haec omnia fequutum elTe
incommodum.

EXPERIMENTUM XXIV.

Die eadem.

Duobus fepibus hae ipfae mordendae
datae funt : a morfu paMlo diutius dara-
runt , quam feq. exp r, XXVilL Sed tan-
dem etiam convalfi quoque cum opis-
thotono mortui funt.

EXPERIMENTUM XXV.

Dle eadem.

Sub hoc experimento iratum a.ni-
mal nobis faepius lac fuum in faciem

&

REPTILIUM. 151

& oculos vibravitj fine ullatamen noftra
noxa.

EXPERIMENTUM XXVI

Die eadem.

Ut videremus , an etiam ferpenfes
ox hoc lafte irterirent , ita intercepimus
hanc falamandram inter maxillas Natri-
cis , & defuper filis coUigavimus , ut
teneretur ita per multas horas in ore
fervare. Defluxit autem in os magna
vis albiffimi laftis, ut fiia, quibus colli-
gabatur , diftinde exinde maderent
Verum exempta falamandra ex ore Na-
tricis 5 utraque beftia fana erat.

COROLLARIUM.

Venenum ergo fatis mite ert, necmetiien-
dum homini.

SALAMANDRA MACULOSA.

Rxfel de Ranis in frontifpicio.

DlAGN.

Atra 5 luteis maculis 5 macula utrinque ad
occiput pundtata.

DESCRIPTIO.

Caput latum convexiufculum ; oculi iii
anteriori capitis parte fiti ; palpebras macula
aurantia obtedtae. 'Occiput utrinque macula

K 4 au-

152 HISTORIA

- «,^

aurantia, nigro-pundata, oblongo - reniformi.
Caput fubtus etiam luteas diilinguunt maculae,
in omni ambitu fub maxilla inferiori fitae. Re-
liquum corpus, caudam & pedes undequaque
aurantJae, fubtus tanif^n dilutiores, partim ro-
tunda?, partim cblorgae , fed rarae, ornantma-
cuJae, Color totius corporis alerrimus eft , qui
fubtus expallefcit in casrulefcentem. Cauda
poft femora conico principio orta , fenfim ma-
gis teres fit tota tamen annulis, quafi articu-
lis conftans. Verrucae ubique moiles , ladti-
ferae; fed duriufculae, pallefcentes in apicibus
dgitorum, &lateralibus tarfi carpique,quapro
calcaneo utitur. Latera fulcis profundis trans-
verfalibus intumida ,fed mollifi^imasdiftingiiun-
tur coftas , qiiae in conicam caudae partem con-
tinuantur, <Si commifiae in reliquos abeunt an-
nulos. P'an(as pedum tumidae. Tubercula
alterna medii dorfi verrucae funt, quae medio
pundto notantur. Corpus mollifiTimum, laevif-
fimum, licet verrucofum.

WuRFBAiNius adultas Salamandras vi-
tro , aqua repleto , immifit - obfervavit poft
aliquoH tempus fundum ovulis fcatere, e qui^
bus demum exiies gyrini emerferunt. Idem
pidum reliquit Imperati in Mufeo. Ultimo
tamen Cel. Maupertuis in A£lis Parijinis
1727. monuerat, falamandras praeter ova fem-
per etiam foetus vivos numerofos eniti. Me-
tamorphofes gyrinorum non inconcinne nota-
tas reliquit Idem Wurfbainius in Tab. IIL
ovum nempe ellipticum ^ quod continet con-

tor-

R E P T I L I U M. 153

tortum, fed jam viventem, emhryonem F/^.
jB. ; gyrinum vero jam ovo liberum, fed nec-
dum pedibus inftrudlum Fig. C. exhibet; par-
vam demum omni nota falamandram , fed ad-
"huc per dorfum & fuperiorem caudae partem
membrana alatam Fig,A, repraefentat

H A B I T A T I O.

In fubalpinis, & alpinis, & aliis montofis
fylvaticis.

M O R E S.

Intrepida minarum 5 quo ire inftituit, per-
git; fpiraliter contorta quiefcit.

De vehementia veneni falamandrini omnes
Veterum libri pleni funt. Mendaciorum Pater
Cajus Plinius jam fequentia reliquit : Inter
cmnia animaliavenenata, inquit, falamandra: fce-
lus maximum efl : populos necare imprfmdos po-
tejt^ nam^ fi arbori irrepferit , omnia poma infi'
cit veneno^ tf eos, qui ederint, fri^^Ua enecat vi.
Quin imo fi contaElo ab eo ligno vel pede crujla
panis incoquatur ( id eft : fi ad parandam pana-
tellam lignum , quod falamandra pede tetigit,
fuccendatur) idem veneficium efl; velfi in putcum
cadat y quippe cum faHva ejus quacunque cor-
poris parte, vel in pede imo rfperja, omnis toto
i&rpore defluit pilus. Lib.xxix. Cap. iv. Mat-
THioLus in Diofc. Lib. vi. Cap.iv. haec omnia
pro divinis effatisrecipit, &addit: Nonfolum,
ait, veneno iuficit ^ If necem adfert filamandra
ficca & in pulverem redaSla , poia , vel clam cibis
admijta , verum etiam morfu , viperarum modo,

K 5 ^ Quin

154 H I S T O R I A

Qnin etinm friiBus b^ herhas hificittnm falivaqm-
dam^ tum miicnfa fpecie ^ qude. a toto ejiis corpore
fudat^ ma^\no gniiantium dif.Timiiie^ fiqnidem ple-
rtque inveuti fnnt , qui Ivk vmcno intenere : pro-
inde mirum nonvidetur^ intcgras familias periiffe^
quod aqnas hihiffnit , in qmrum putcos forte fala-
mandra cecidcrat , vel qnod panem comediffcnt,
furnn coduuu qui ligvds ab eo infclus incaluerat,

JuLii's Ct^sar ScALiGRR totos agros
falamandrae aRlaiii veneno infici , ut omnes,
qui a granis in eo maturanclis unquam come-
dant, venefic^o pereant. Ad Carda^u Exenit.
185. circajiu. Kt eo demum nut^^arum devcnit
JoANNKS PiNCiKRus, ut uon folum haec om-
nia verifTima effe fandle alTirmet, (ed etiam ta-
les homines ante mortem adhuc maculofos fie-
ri, quemadmodum falamanara ipfa eft, tradat.
Parerg. otii jMarhurgcnfis Lih. II L Czp. 49. Ut
abfurdiora , & penpateticam infuper fcholam
redolentia , tsceam ^ quae i^LiANus , Grp>

VINUS, AVICKNNA, AlDROVANDUS , JCN-

STONus, CvESALPiNus, WoTTONus dc ea-

dem habent.

Symptomata a morfu falamanrlrae carmine
expreiYa reliquit Nicandkr in Alexipharm.

Connmioftapido liw^ua injlammatar in ore ^
Et fibito torpent langunre, malique tremores
Fri^Ha concutiunt^ fohun^que incorpore memhra^
Ui quadrupes pronus^pueri mllar.,inamhulet (tger^
Ufque adeo ohtufam eft , 8^ hehefcit mmtis acumen.

Ex

R E P T I L I U M. 155

Ex quibus terribllibus relationibus com-
pulils forte ortum ell adagium ; eiinu qumfa-
lamandra momorderit , tot opus habere medicis^
quot heJHa ha\^et maculas. Wurfbain. ]. c. 92.
Ac plane etiam in jus Romanum irrepfere haec
fomnia, in quo lege cautum eft, ut homo,qui
alteri temere cicutam , falamandram, aconitum
&c. dcderit, poena teneatur legis Corneliae L.
3. §. 3. jf. ad legm Conieliam de Sicariis &f ve-
nefic. ; quare etiam Carpzovius in Collegio
criminali Part. L quajl. 20. n. s. fpeciatim de
eorum poena agit, qui falamandram hominiex-
hibent.

Sed primus , qui fapere humanum genus
monuit, incomparabilis VERULAMius,etiam
hanc falamandram attingit: Excejjiva^ inquit,

falammdrina figmenta de earum veneno,

nefcio^ a quo tantae fidei S auSioritatis au^ore vel
doElore prlmum excogitata , aut prdata fuerint^

" Jine ullo rationis ^ aut experientiae prddmif

fo examine. Augment. Scienc. Lib. I. Paulo
poft CoNRADus Gesnerus Autiquorum er-
rores direde confecit, experimento fuo oHen-
dens, falamandram quomodccunque vexatam,
aut irritatam nunquam. mordere. Wurfbai-
Nius plane animal manu tradlavit , & anato-
men ejus nudis inilituit manibus, fub qua fibi
crebras humoris ladei guttas in cculos in^per-
fas fuiffe, absque ullo tamen damno, ipfe te-
ftatur. Refert Idem quoque , fe cum com-
menfalibus fuis aeftate refrigerationis caufa a-
qiiam ex fonticulo potaffe, ex quo poftea fala-
mandras ipfl extraxerint,omnia absqueincom-

mo-

j56 H I S T O R I A

modg. vid. pag. ico. Diredliim areumentiim

coptra hi jus aRiinalis venenum elt ille fpecialis

cafus, qui Academiae Naturae Curioforum ^2/20

11. Ohf. 2c6. oblatus eft: femina nempead oc-

cidendum niaritum , cujus erat pertaefa, fala-

mandram pulruento incoxit, quod tamenomne

ille folus citra ullum fuperveniens malum (ym-

ptoma cum appeatu comedit. Fuere etiam,

qui in J3is regiis Parijhiis experimenta dire-

diiora cum hoc eodem animali infiituerunt; &

imprimis Cel. Maupertuis an. 1727. Pluvi^

crihne^ ait Ille , qucehoc menfe OSlobri cecide-

rant, fccernnt magnum quantiiatem falamandra'

ru\n prodire, quae mihi cum cmnibus prdecautiorii-

hus apportabantur , qu£ tantum ohfervari poffunt

contra animal maxime terribik. Primum, quod

tentaham ^ experimentum , continuat Idem, erat

circa illud prodigium incomhuftibilitatls falaman-

dra: projeci ergo plures in ignem'^pkirim£ earum

in iiftanti perierunt , quihusdam folum fucceftit ,ut

femicomhuftie exfllirent^ verum & hae non poterant

fecundo tentamini refiftere. Inter hccc obfervabamy

quod , dum vix in igne funt , guttisfd laciis te-

gantur, quod rarefaclum calore fponte prodit^ma-

xi7ne in capite , £f in mammellis ; £f in inftanti

indurefcit, quandoque forma perlarum. CircavC'

venum mihi propojueram duas res tentare : /. fine'

re morderi aliquod animal a falamandra. 11. dare

comedendam falamandram aJteri animali. Verum»

i:on inveneramus animalia , qu(t vellent comedere

Jalamandram; nec fdlamaiidras , qu(^ vellentmor-

dere animalia, Inutiliter Tiiilk illas modvs vexavi.,

v:iJla tamtn os aperuit: oportehat ergo eis osape*

riri.

R E P T I L I U M. 157

riri. Verum diim vidi earum d^ntes, qiide veri-

fimilitudo ^ ut animal mord?re p^^ffcnt ! pirvi/anty

inltar ferrce , &" cequales, fdndere ergo potlas v.i-

lerent , qu.m moriere. Oportdat ergo animal

hahere catis fahtilijjimce : in dilatatam ergo vs in-

fmii plagam pulli deplumati ; verum etfi maxillas

ejus longe fortias apprinierem , qaa^n animd un-

qaam valeret , tamen potius dentes retrocedehmt ,

quam penetrarent. Detraxi etiam partem cutis in

femore, fif morfum mioe parti applicui ; applicui

quoqae morfam fupralabia^ tf Unguam canis^ fa-

pra linguam galli indici cum falamandris recenter

captis: at nullam Jymptoma ex ommbiu his obfer-

varipotuit. Sapereratjamalterum: at canespo-

tiusfame pmre volebant^ quam horum quidqaartt

degujtare. Sivi ergo cani aperiri os^ &* ^^^ffi

eifalamandram in frujta difcijfam^ quce partimad-

fiuc vivebMt; curavi etiam iagcri ^allo indicopar-

vam & totam falamandram. Uirumque animal

pojt hoc ita hilare nobis vifum ejt , ut ante. Canis

tamenpojt horam caudam & pedes fahmandr^je re-

vomuit ; rehquum ille^ at gallus indicus totum re-

tinuit. Unus^ uti alter poftea edit^ fcf bibit uti

aUaSf n?c ullamfignum morhi dedit. Demamlac

etidm, quod filamandra exfadat ^pane dsterfueun^

demque panem pullo ingeffi:^ in idm lac etiam cuf

pides intinxi , & hos in vulnera , qu£ in ventre

& Jmoribus pullifeceramy injixi: attotaminuti-

le erat^ if nullus ejfetlusfeqHunis efl. Lac illui

fimile ejt laEli quarumdam plantarum , qaod difcif-

fcefundunt: habet nempe acrimoniam fcf Jtipticita-

tem intolerabilem j nihilominus tamen lingute impo-

fitum^ ut ut crederes ^ debe^ in eo locofequive!

cica-

^5^ H I S T O R I A

ciciitricem vel cornigatiouem^tamen nyilum diirans
non producit, Q.ddcm pifces meriti Jm nomen
urticanim per fimilitudinem , qiiam habent cum hac
plantay dum taagitur : ita & nojlra falamandra
po/Jet conJid:'rari ut tithymalus animalium.

Etfi quidem per hacfteniis diAa quaeflio de
veneno ralamanirino fatis deftnita videatur, vo-
lui tamen etiam ipfe experimenta capere.

EXPERIMENTUM XXVll

Die I. Odobris.

Admovimus hanc lateri implumi pul-
li gallinacei; tum etiam columbae, &cum
ala ejusdem retinuimus corporiapprelTam.
Animal inter haec multum albi ladis ex-
fudabat, ut latas nudum inde madefieret.
Nullum tamen inde vel puUus vel colum-
ba vitium contrahebant.

EXPERIMENTUM XXVlll

Die 6. Odlobris.

Duo fepes murales momorderunt
hanc falamandram , quae fentiens morfum,
conabatur effugere , & omni modo decli-
nare eundem : irata igitur plurimum laftis
dimifit in os mordentis fepis. Primus fub
ipfo experimento mortuus leviffimis tan-
tura vltae fignis reliquis; alter duobus mi-

nu-

R E P T I L I U M. 159

rutispoftea opiflhotono, & convulfione
pedum periit. Tertio etiam cuidam lac
exfudans in os illitum eft : paulo poft hic
opifthotono corripiebatur ; mox fpafmo
in latus contortus , ultimo eodem latere
paralyticus fadus, tandem plane periit.

EXPERIMENTUM XXIX,

Die 3. Novembris,

In frufta confdderam integrara , cani
intrufurus: videbatur vaide naufeare folo
percepto odore , homini h'cet non ingra-
to; fed coaftus deglutire, retinuit totum
in ventriculo per horae integrae fpatium ;
inter haec nulla fun(Sio l^efa eit, canis fa-
cie hilaris profpexit, attamen poft horam
integram imrTiUtatam vomitu reddidit.abf-
que uUa mala fequela.

OBSERVATIO.

Salamandrae non folent fe urina defen-
dere , uti biifones , fed ejaculantur lac ex po-
ris in hoftem.

C O R O L L A R I U M.

Peculiaris natur^ eft illud lac, qiiod prae-
ter fragrantiam fummamaliquidcontineat, quod
fepibus exitiale iit; nec forte errant, qu< inde
medicamentum fummarum virium exfpedant.
Quoniam vero venenum non eftj QQn videmus

illis

i6o H I S T O R I A

illis antidotis Plinii , Diofcoridis , Nicandri,
Avicennae , Aetii , qui pliirima commendarunt;
nec magis femine halicacabi, quod ultimo ad-
huc Paulus Sorbait laudavit (Prax, IIL
appeiid,) , indigere.

SEPS SERICIUS.

Tab. 11. Fig. j-.

DlAGN.

Collario adnato ; fcutis intermediis quadra-
tis; cute laxa delicatiiTima,. tenerrima , fub-
fquammulata, fufca.

DESCRIPTIO.

Tegmen capitis poftice integrum , ore ex-
tremo per fulcos divifum ; fcutum fupraorbitale
convexum , utrinque diftincSum. Thorax tec-
tus cuticula delicatiffima , fubfquammulata ,
contorfione introrfum rugefcente. Cauda du-
plolongior corpore, teres, extenuatiiTima. Co-
lor fuperne idem obfcure fufcus. Collarium ru-
gefcens adnatum , dehcatiffimum. Color col-
larii , abdominisque rubellus ; viridulusquepro
vario folis obverfu: argentee refplendens. Cor-
pus glaberrimum , tenellum , fubpundatum.
Caput ovale. Lingua obtufo - emarginata , ceu
anguis fragilis,

HABITATIO.

In ftratis lapideis circa aquas.

M O R E S.

Sequenti tardior, etQ majon

R E P T I L I U M. i6i

ExPERiMENTA cum hac fpecie non tentavi-
mus.

S E P S A R G U S.

Tab. l Fig, s,

DrAGN.

Collario adnato ; fcutis intermediis quadratis;
corpore quaquaverfum ocellato.

DESCRIPTIO.

Statura omnium minima , 11 adulta? fupra
bruno-cinerea undequaque ocellata. Ocelli
medio flavi, circulo nigro cindli; dorfales ob-
foletiores, minus diftindi ; ad nucham vagis,
fed extimae lineam affedtant. Laterales diitin-
(^tiiiimae , in fole aureo - fulgidae , in tres pha-
langes, quarum inlima utrinque imperfedior,
ordinatae. A crunbus poiticis utrinque per
caudam fpecies ocellorum majufculorum , inter
fefe fere confluentium , feries excurrit , quae
cum cauda extenuatur , & evanefcit.

HABITATIO

In muris verticalibus cum fequenti.

M O R E S.

Manfuetus,utnon mordeat, quomodocun-
que irritatus; licet agiliifimus , manu tamen fa-
cillime fe capi patitur.

EX'

i6a HlSTORIA

EXPERIMENTU3I XXX.

Die 30. Augufli.

Ore vjolenter diduflo plicam abdo-
mims alicujus aviculae inferuimus, &den-
tes defuper compreffimus. Avicula fo-
lam videbatur compreffionem fenfilTe ;
nec vero dentes videbantur ad interiora
ufqiie pertigille ; avis etiam inde non affi-
ciebatur.

EXPERIMENTUM XXXI

Die eadem.

Itaque eidem avicube cutem difcidi-
IDUS, &maxillas diduftas vivis carnibus
applicuimus. Nec inde avicula pejusha-
buit , quam alioquin fuiffet ex folo vuine-
re exfpedlandum.

COROLLARIUM.

Ergo nihil venenati haberevideturpulchra
haec beftiola.

E P S M U R A L I S.

Tab. I. Fig. 4.

DlAGN.

CoUario adnato ; fcutis intermediis quadra-
tis; femoribus transverfis ; corpore humili;
tsenia utrinque ad latera thoracis faturatiori.

DE-

R E P T I L I U M. 163

DESCRIPTIO

Statiira inter eos , quibus infimae collarii
fquammae adnatae, fcutulaque abdominalia qua*
drata funt, grandior; abdomen planum; cor-
pusque terrae vicinum ; pedes omnium maxi-
me divaricati , laterales ; adeoque fere totus
terrae appreffus. Dorfum a lateribus diftinguit
utrinque taeniola obfcure fufca , ab oculo incep-
ta, excunens ad finem caudae. Similis , fed
obfoletior pedes anticos , pofticosqiie intereft,
iadeoque medium percurrit utrinque latus. Me-
dium dorfum nebulatum , feu inaequaliter ma-
culis fufcis varium eft. Squammae caudales
lineares annulatim refedtae, necacutas funt»

V A R I E T A T E S.

Aliquae conftantiores, quod aliqui obfcu-
riusfufci; alii in fole veluti argentei niteant;
atque haec dioica videtur diverfitas effe. Aliae
inconftantiores , ut abdomen , caudaque fubtus
niiniata; abdomen fubtus eleganterpundatum.
Pundta lateralia abdominis & caudae quafi gem-
mae. Principium caudae fere articulatum, (St
plura fimilia , quae perpetuo variant, nec ve«
ram conftituunt diverfitatem.

H A B I T A T I O

In moenibus , ruderibus , aggeribus lapi^,
dofis palTim ubique.

M O R E S.

Afylum muri verticales, ubi celerrimefur-
fum , deorfumque fugit , infequente etiam hofte
defilit. Strepitu, ac motu minimo fugandus*

L z EX'

I64 H I S T O R I A

EXPERIMENTUM XXXII.

Die 10. & feq. Augufti.

Aviculse in finiflro abdominis latere
vulnus infliftum ^ & fanguis hujus fepisin-
ftillatus, & infridus eft. Altera die avi-
cula fana & vegeta edit, bibit, & hilaris
cecinit. Repetitum eft hoc experimen-
tumfemel, iterumve in aliis animalibus:
nec quidquam nocuitfanguis five ex trun-
co , five ex cauda defumptus.

EXPERIMENTUM XXXIIL

Die II. & 13. Augufti.

Sepem recenter ma61atum, & inpor-
tiones divifum , abje^lo tamen capite &
cauda , columbae in modum alimenti in
ingluviem intrudi curavi. Columba ta-
men portiones ingeftas retinuit in corpore,
&, utantea, edit, bibitque ,hilarisfuit,
fanaque manfit. Poft biduum , ut fatis-
fieret illis, qui maximam veneni vim in
capite & cauda latere putabant , lacertse
fimili caput caudamve abfcindi curavi , &
alteri columbae pari modo intrudi. At
eventuserat, qui prior.

EX'

» R E P T I L I U M. 165

EXPERIMENTUM XXXIV.

Die 12. & feq. Augufti.

Columbas & minores aviculas , nec
non ranam curavimiis ab eodem commor-
deri. Adhaefit faspe per medium quadran-
tem pertinaciffimus , nec facile avelli po-
tuit. In minoribus aviculis paflim poft
morfum fanguis vifus eft exire. At nun-
quam aliquid incommodi inde vifa funt
percepilfe, qusecunque ad experimenta
vocata, animalia.

EXPERIMENTUM XXXV.

Eadem & feq. Augufli.

Cuniculos , columbas , aviculas mi-
nores vulneravimus , nudisque mufculis,
membranis, nervis admovimus eundem,
antea omni modo ad iram concitatum.
Adhaerebat & hic fubinde aeque pertina-
citer, fpuraamque continuo copiofam ex
ore vulneri immifit. Vulnera tamenfa-
cillime confanata funt, absque ullo malo
fymptomate; &animalia, etfi faucia,ta-
men fe poft experimenta bene habebant.

COROLLARIUM.

Ergo neque haec fpecies aliquid venenati
in fe hihet. Cum autem in tota Au(lria,prse-
fertim Vienna^, maxima habeatur quandtate,

L 3 uC

166 H I S T O R 1 A '

ut multis pauperibus nutriendis per totamaella-
tem fufficjat; caro caetenim nitida ac oura fit,
poflet nunc ab illis conquiri (quod elTet facile,
cum in mo-fu nullum fit periculum) & detra-
(5ta cute inftar pifciculi frixari, vel coqui: for-
te futurus olim magnatum cibus.

SEPS TERRESTRIS.

Tdl\ IIL Fig. t.

DlAGN.

Collariofoluto; fcutis intermediis fubrotun-
- dis; corpo^e fufco , utrinque ferie macula-
rum obfoletarum.

DESCRIPTIO.

Statura inter omnes , quibus folutum efl
Gollarium &c. minima. Corpus teres; truncus
longiflimus, feu pedes poftici ab anticis remo»'
. ' tiffimi. Caput etiam teretius,oblongius,quam
fequentibus. CoUariam margaritacei eft colo-
ris, dura fcuta abdominalia contra flavefcunt,
exceptis extimis , qu;£ jam jam ralfefcunt. La-
tera & dorfum fufca funt, in fole tamen obiter
fubviridefc-mt. Dorfuni includit utrinque feries
macularum obfolete nigricantium, incequaliter
fparfarum , quae & idem a latenbus feparant.
Squammaecaudales fabtusfolum acutae, fupra
vero lineares, <*k veluti annulatim abfcafe funt,
ut in praecedenti.

HABITATIO.

In terra lapidofa plana.

MO-

R E P T I L I U M. i(J7

M O R E S.

Fugiens faltus alacres facit. Refugium m-
tex lapides ; caeterum non fodiens fubterraneos
meatus , uti aiii.

EXPERIMENTUM XXXFL

Die 8- Auguffi.

Exiguam aviculam acriter commor-
dit in peftore , diuque retinuit : illa vero
valide renitebatur, ac fefe conabatur fub-
ducere. Sed paulo poft refpiratio avicu-
l^ fiebat laboriofiffima , & moriebatur
fub ipfo experimento, antequam illamad-
huc feps e dentibus dimififfet. Juffi vero
aviculam ftatim exa6te deplumari:&tunc
apparuit alam effe fradtam , & animalcu-
lum , prseter morfum , adhac externam
violentiam effe paffiim.

EXPERIMENTUM XXXVIl

Eadem Die^

Repetii ergo illico experimentum
cum aliis aviculis, columbis, gallinis,ra-
nis , cuniculis , felibus ^ etiam defluente
fubinde ex vulnufculo fanguine ; neque
tamxcn faucia poft plurimos morfjs anima-
lia vel aegrotare videbantur , multo mi-
nus mortuum ex illis ullum efl.

L 4 £X-

i6g H I S T O R I A

EXPERIMENTUM XXXVIIl

Die 9. Augufti.

Adferri curavj recenter tales fepes :
obtulimiis tenerrimas aviculas ; interini
irritatus & in fummum furoremadus feps
fponte irruebat. Sed fanse nihilominus
manferunt omnes aviculae, comederunt,
biberunt , cecinerunt omnibus diebus fe-
quentibus.

EXPERIMENTUM XXXIX.

Eadem die.

Columbae , & paris duobus vulnera
infliximus, & gluten , quale fepes folent
in ore habere , de induftria expreffimus,
& infricuimus crudo vulneri. Confana-
banturomnia, veluti folent , optimae no^
ix vulnera.

EXPERIMENTUM XL.

Die 12. Augufli.

Columbis denuo nova vulnera inflixi-

mus , & irritatum admovimus fepem,qui

diu & pendulis artubus haerebat, fpumam

etiam manifefte ex ore immittebat vulne-

ri. Experimentum iterum, iterumvere-

petitum eft , neque tamen alius a priori

eventus.

CO

R E P T I L I U M. 169

C O R O L L A R I U M.

Ergo nocendipotentia caret feps terreftris.

SEPS RUBER-

m ///. Eg. 3.

DlAGN.

Collariofoluto; fcutis intermediis fubrotun-
dis; lateribusfufcis; dorfo ruffo diftindifli-
mo.

DESCRIPTIO.

CoIIarium, & abdomen coloris viridefcen*
tis, obliqua infpedtione rubefcentis. Collarium
fquammis pundlatis , infimis bipundtatis , feu
charadlere infcriptis. Scuta abdominalia bi-
pundtata , extima tri-aut quadripundtata , in
charadleres confluentia. Latera viridefcentia,
verfus dorfum fufcefcentia ; latera capitis, cor-
porisque maculis nigris, viridibus fuperioribus
majoribus ; pupilla laterali candido- viridefcen-
ti , ocellos imperfecftos feu dimidiatos utrinque
duplici ferie conftituentibus. Vertex fufcus
fubpundlatus; inde nucha , dorfum medium,
fuperiorque caudae pars fufco-ruffa, at fine ul-
lismaculis. Tota cauda fubtus pallide ruffa,
obliqua infpedione argenteo-refplendens, ni-
gro-pundata.

EXPERIMENTUM XLl

Die 15. Augufti.

Aviculam circa uropygium ita com-
mordit^ ut fanguis undequaque prodiret.

L 5 Ve-

170 H I S T O R I A

Verum avicula imllum irsde aKgritudinis
fignum dcdic.

EXPERIMENTUI^I XLIl

Die 2^5' Augiiili-

Columbaau &duas aviculas curavi-
mus ab hoc quam fepilRme cominorderij»
ut fubinde ex vulnufculis fanguis prodi-
ret, & animaiia fub morfu infuaviffimum
dolorem teflarenlur. Tamen altera jam
die omnia fana , & alacria erant.

EXPE R IM E N T UM XLIll

Die eadern,

Vulnera infliximus columb^e ^ ut hic
feps nudas morfu carnes comprehende-
rete Obfervavimus vero fepem ex hau-
fto quafi fanguine multo faclum crudelio-
rem. Scepius itaque admotus vulneribus,
cum defiderio comprehendit carnes. Co-
lumba tamenquiete fola iterum rcfocilia'
ta eft, & vulnera laudabiliter funt confa-
nata.

EXPERIMENTUM XLIV.

Die eadem.

Cani profundum infiiximus vulnus , ut
aervi denudarentun Applicabamus fse-

pius

R E P T I L I U M. 171

/

pius eundem fepem, qui tit'llatione iratus
fadus nunc adhuc ardencius momordit. In
vulnere cans nhil maligni obfervatum
eft, quinimo citius, ac nos fperaremus,
convaluit.

COROLLARIUM,

Ergo & hic feps ruber veneno caret.

SEPS CAERULESCEN&

Tub. L Fig. 3.

DlAGN. • '

Collario foluto; fcutis intermediis fubrotun-
di? ; corpus casruleo - margaritaceum ; latera
ocellata , triplici utrinque fene.

DESCRIPTIO.

Collario & abdomine flavus , pundis in
media gula nullis, abdomine raris , ad ]a(era
utrinque manifellioribus, nigris. Color dorfi,
laterumque violaceo-margaritaceus. Ocello-
rum in fingulo latere tres feries: una in medio
dorfo , at imperfedi funt fquammulis duabu?
tribusve albis,pupil]am irregularem conftituen-
tibus , aliis vero ina^qualiter circumpofitis ni^
gris; fuperiorem & m.ediam fenem quod inter-
cedit fpatii, faturatius coloratus; infima feries
imperfediflima eft. Ocelli vero m.edii dorfi
lineolae longitrdinales albae funt, macula utrin-
que rhomboidali obliqua fufco-nigra ftipatse:
hae lineis continentur. Eos profundior ftria ,
ocellorum latitudine unit, & per caudae fupe-

rio-

i;» H I S T O R I A

\

riorem partem comitafur. Lateralis fuperior
feries adhuc ultra pedes poflicos per caud»
latera eKCurrit.- hinc intc" & fequentem pha-
langem profundius vio^aceus interjicitur color;
rellquae utrinque feries ante poflicos pedei^
terminantur. Femora & cubiti in externa
parte maculis , feu imperfedtis quoque ocelUs
ornantur: extimi tamen artus his deftituuntun
Nulla cum hac fpecie fufcepi experimenta.

SEPS VARIUS.

*

Tab.IIl Fis.2.

DlAGK.

Collario foluto ruffo; fcutis intermediis fub-
rotundis ; corpore viridi , pundtis fufcis
variegato.

DESCRIPTIO.

Vertex obfcure viridis ; latera capitis, &

regio, quae retro aures eft, ex fufco fubrubello

& aUo rubello fubilbicante colore variegan-

tur, & argenti habent falgorem. Collarium

margaritaceum , diredte infpecftum csrulefcit,

oblique rubefcens, argenteoque nitet fulgore.

Abdomen flavum absque pundis , latera in-

fimo & fcutis contiguo loco flavo - vjridia ,

pundis fimplicibus , fuperne ex dilute viridi

& fufco variegata. Dorfum obfcure, in nucha

tamen, & inter fcapulas amoenlus virens, ma-

culis nigro-fufcis hic paucioribu?. Series ma-

cularum albicantium exiguarum rararum, va-

garumque utrinque dorfum includit. Inferior ,

minus

R E P T I L I U M. 173

minus evidens, per latus variegatum ab aure
ad pedes pofticos excurrit; fupenor ad cau-
dam continuatur. Retro femur reliquis infig-
nior macula eft. Dorfi poftica pars, caudae-
que fuperior , & pedes poflici fufca. Cauda
vero fubtus albicans.

H A B I T A T I O.

In rupeflribus inviis : rarior in mcenibus
circa Viennam.

M O R E S.

Dum exuvias ponit, laffiis, tardiiTimus ;
alias vehementer mordet, maxillistorofis,muf-
culofis.

EXPERIMENTUM XLV.
Die 19. Augufti.

Prehendit a viculam circa jugulum , nec
folum vulneravit, fed conftridis faucibus
pene fufFocavit ; inde avicula male ha-
bere vifa eft : fed tamen fibi reficfta fponte
refocillata eft, ut altera jam die caneret,
& hilaris elfet.

EXPERIMENTUM XLVl

Die eadem.

Columbam, acparosduos, quorum
alter ex aliquo priorum experimentorum
adhuc faucius erat, vehementer irafcens

com-

174 H I S T O R I A

commordit : vidimus fingulis ex parvis
vulnufculis , quae dentes relinquebant ,
exire fangulnem. Attamen nullum horum
interiit, etfi quidem pari per horas ali-
quDt percepto dolore videbantur con-
triftari.

EXPERIMENTUM XLVII.

Die 20. Augufti.

Columbam prioris experimenti ita
Gommordit , ut cutim detraheret , at-
que lata femoris plaga nuda fuperefTet.
Verum vulnus crufta indufta fanabatur,
& poft paucos dies fub ea nova renata
cutis eft.

EXPERIMENTUM XLVIIl

Die eadem.

Cani ^ feli ad femur cutim & pan-
niculum adipofum difcidi , tum fepem
hunc admovi. Animalia renitebantur, &
figna doloris edebant : feps inter haec
fpumain vulneri immJttebat. Animalia a
morfu nihil videbantur praeter brevem
dolorem , elTe paffa , & vulnus futura
claufum bene , & intra breve tempus
utrique confanatum eft.

co-

R E P T I L 1 U M. 175

COROLLARIUM,

Ergo & feps varius extra omnem veneni
fufpicionem fufficienter pofitus elt.

SEPS VIRIDI

^railtl)UU Viemmfihus.
Icon Sel<s Miif. IL Tah, CIIL Fig, 4.

DlAGN.

Collario foluto caeruleo , fcutis intermediis
fubrotundis; corpore elegantiiljme viridi,

DESCRIPTI

Indigenorum maximus , granulis tedns ,
quibus torus viridis citra peregrini coloris mif-
celam; hinc in fole omnibus fmaragdis, chry-
foiitis , & beryllis elegantior. Nucha tameci
& medium dorfum , & caudae initium fupra
nigris pundis paiicis variegatur. Collarium
caeruleum efl: : fquammae vero folutae margme
aibicant Abdomen vero flavo-viridefcens^
extimis folum fcutis maculis iitterarum arabi-
carum inftar infcriptis. Caput fupra fufcum
eit, in fole aureo-rubens ac fplencens, ocei-
lis praeterea vagis ornatum : pupilla flava feu
aurea circulo nigro.

HABITATIO.

Inaggeribus lapidoils, fabulcfis, in pratis
fteriiibus apricis. In muris & mcenibus» Afy-
lum meatu§ fubterrajaei,

MO-

176 H 1 S T O K 1 A

M O R E S.

Intrepitus apricatur in fole , latera colli
utrinque alternatim inflat, ut Jtriimofum merito
appellaverit Sela. Vix fugatur ftrepitu, nifi
hofte cominus accedente fui roburis quafi con-
fcius: fugiendo ftrepitum non edit, etii noltra-
tum fepium maximus.

EXPERUIENTUM XLIX.

Die 30. Augufti.

Hic columbam in articulo dextro fe-
moris tanto morfa prehendit, ut fubito
totam cutim illius loci avulferit. Pofl
primum hunc morfam eidem adhuc femel
loco admovimus , ut ipfos jam nudos
morderet mufculos. Prehendit autem
denuo acerrime , nec facile dimifit. Poft:
haec cutis detrada iterum adfuta eft , &
columba poil claudicationem unius diei
facile convaluit.

EXPERIMENTUM L.

Die eadem.

Idem acriter momordit juvenem ca-
nem in abdomine adhuc impubi ; canis
horrende clamavit. A morfu tamen nec
fanguis, nec pundlura obfervabatur, fed
plica folum, quam nempe prehenderat,
exftabat , quemadmodum folet fieri ;

dum

R E P T I L I U M. 177

c?um plica cutanea in alio quocunque prelo
incercipitur ; canis caeterum bene valuit.

COROLLARIUM.

Ergo potius violentia morfus vulnus do-
lorificum lacerando infiigere poffet , quam
venenata qualitate I^iere.

Homo Ilne metu capere poteft.

Cum cainofi fmt, bonum , & multum
cibum praeberent.

EXPERIMENTUM LL

Circa fepes omnes.

His vlfis non tioiuimus amplius ca-
pere quascunque fepium fpecies, eas in
manibus domum deporcare ^ domi pro
joco manibus traflare , dimittere in cu-
biculis &c.

OBSERVATIO DE SEPlBUS
IN GENERE.

I. Sepes juvenes , qui minutiffimi fola
dempta magnitudine parentibis fimiles funt.
II. pofitis exuviis fubjefta cutis deniiO exu-
viis fimillima , ut pundum pundo , macula
maculae refpondeat.

Ergo fepes noftri nec formis ludunt, nec
metamorphofes patiuntur ; quamobrem huc-
ufque enarrati verae funt fpecies ; nec vane-
tates , aut metamorphofes.

M , 4N^

17« H I S T O R I A

ANGUIS FRAGILIS.

Tah. V, Fig. 2,

DlAGN.

Corpore fubsequali ; glaberrima , nitens ,
aiireo fufca ; macula frontis , cervicisque ,
ex quibus duse lineolas fubcontiguae longi-
tudinales.

DESCRIPTIO.

Squaminae in abdomine in medio atri
plumbei , per margines vero magis argentei
coloris conflituunt phalanges longitudinales
fex ; in cauda demum quatuor ; numerus
longitudinalis difficiJJime , & vix ac ne vix
^licitur , ita enim funt apprelfae , ut difficil-
lime numerentur. Ore acuto terebrat: maxilla
inferior integra , fortis , qualis fepibus , eft.
Corpus totum nitidiffimum, fplendens, fquam-
mis appreffis indifcernibilibus. Supra aureo
fufca. Ad latera fubtus demum ex fufco ar-
gentea. Supra adhuc lineata : notabilioribus
duabus fufcis lineis per medium dorfum a ma-
cula longitudinali frontis , alteraque cervicis
inceptis , fibi fere contiguis , redis. Similis
praeterea lateralis utrinque ab oculo per totum
latus incedit, in cauda grandefcens. Sub ea
llria fingula fquamma pundo fufco; hinc tot
feries pundorum , quot funt fquammarum.
Maxilla inferior lineolis diftinda. Ling-ua
obtufe emarginata , incifura brevi. Caudsa
poftica medietas fquammis ardius appreffis
difliiKftilTima , faturatior, magis polita, rigi-

dior :

R E P T I L I U M. 179

dioi*: ut crederes, hanc caudae pirtem, cafa
abruptae, renatam, quod in fepibus frequens.

H A B I T A T I O.

In pafcuis, in mufcofis , etiam ad vias,
& in ruderatis.

M O R E S.

Tad:a , aut alioqain irata , riget inftar
ligni ; hmc qui tradare vellet , rumperet»
Haec fola caufa fragUitatis ! an fola ira rum-
pitur ? mea fponte rupta non eft.

EXPERIMENTUM LIl

Die 4. OAobris.

Hae mordere noa folenf:, quoinodo"
cunque irritatae, fed magis tantum rigent,
etfi mordere poire ^ dam firmahi & in-
tegram , inilar fepium , utramque ha-
bent maxillam , non fit dubium,' Itaque
inftrumento os diducere debuimus , &
plicam cutis alicujus canis infetere. Ad-
haeiit ita diutiifime, firmiirime^ compre*
hendens eam plicam; canis tamen, alias
valde querulus, hac vice non ejuiavit:
vidimus caufam in eo effe , quod dentes
nimis breves fint : & cutim non poiliat
penetrare. Animal etiam pofthac nuiium
inde percepit incommodum.

>

M 2 EX«

l8o H I S T O R I A

EXPERIMENTU31 LIIL

Die eadem.

Hinc teneras aviculas experimento
adhibuimus, quae, etfi vulnerarae^ tamen
inde plane non videbantur aegrotare.

EXPERIMENTUM LIV.

Die eadem.

Incidimus ergo columbis cutim, ut
ipfas nudas carnes dentibus prehenderet.
Adhaefit fic immota longo tempore an-
guis , & humorem , quem in ore ha-
bebat , vulneri immifit. Columba vero
ex vulnere reftituta eft, & fana vixit.

COROLLARIUM.

Ergo innocentiiTima , licet hacSenus ve-
fieni fama apud plebem infamis.

NATRIX VULGARIS.

DlAGN.

Ex cinereo - caerulefcente nigricans ad oc-
cipiit jtrinque ; macula aJbo-lutea, quaea
niera excipitur ; media in nucha inter priores
cum oppofita confluente ; fcutis abdomina-
libus fingulis utrinque macula fquammi-
formi.

DE-

R E P T I L I U M. 181

DESCRIPTIO.

Caput depreflb-planum triangulare, atrum,
fed labiis fuperioribus ad oculumufque albis;
at fingulis fquammis in margine nigris. Oculi
atri. MaxilJa inferior aatice deliquefcit , &
adhuc minus firma eft , ac praecedenti , hmc
ad morfum inertiffima. Gula & labium inferius
alba : inde tenui princlpio ortum fumit macula
fimilis , aut magis lutei coloris , retro caput
utrinque fupra commiiTuram maxillarum fita.
Retro fingulam alia atra, arcuata, quae albas
pene totas , ut ocellorum praegrandium fpe-
ciem faciat , ambiunt , ad nucham inter fe
confluentes , ac albas difl:inguentes. Prima
fcuta ufque ad 6tum gulae album retinent co-
lorem , tum macula , in medio caerulea , in-
cipit apparere , non fenfim crefcens per fe-
quentes , fed eleganti irregularitate jam iterum
major, jam minor, nullo decrefcendi vel cref-
cendi ordine. Ad i6ami ea macula jam latef-
cens totum incipit fcutum occupare , & ita
per reliquas ; maculam tamen in fingulo la-
tere , feu fcuti extremitate utrinque reliquam
facit , alb35 quafi & appidlse fquammae aemu-
lam, quae magnitudine inaequaii inter fe con-
tinuo variant , & ita ad anum ufque conti-
nuantur. Caudae vero fquammae inaequaliter
maculatae funt. Cutis fuperne fquammis fub-
jed:a atra ; fquamm^ vero cinereo - fufcae ,
fubinde in fole fubviridefcentes, maxime cum
animal paulo ante pofuit exuvias. Macularum
etiam, fed obfoletarum , quinque funt feries:

M 3 una

I82 H I S T O R I A

una per dorfi medium, duae in fingulo latere,
eae fqiiammarum margines tenent , & rarae
funt. Series , quae medium dorfum percurrit ,
jam ante ani regionem evanefcit; laterales in-
feriores in ano finiuntur ; fiiperiores vero per
caudam adhuc excurrunt. Squammaepraeterea
fingulaelinea lon^ntudinaliper medium eminent:
quae tamen in cauda non confuevit obfervari.
Sunt adhuc dorfi fquammae acutae ; laterales
rotundiores.

VARIETATES.

Tantum fexum videntur inter effe: Mari
( quem credimus ) labiorum Hriae , fcuta &
fquammae aterrimae , ita & oculi , quibus &
circulo aureo pupilla cingitur. Corpus caeterum
obfcure nigricans , nitens; maculae ad capitis
latera luteae. Fkmin^ fcuta, & ocuU dilute
casrulea , dorfurn cinereum , macula capitis
alba. Cutis plerumque magis fordibus fqual-
lens, quam mari.

HABITATIO.

Paflim in dum.etis , fepibus , fruticetis ,
vallis, pratis, & ipfis aedibus.

M O R E S.

Ab injuria r\on irafcitur, fed magis timet,
& figam teatat. Inter hiecfibilat; fTetorem
fuum aUiaceo anbroriac jm , quafi p'jtriiu;n,
late fpirgit , ut a longlnqao jam featiatar,
Lrocum in quo habitat 3 eoijm fcetore im-
buk.

R E P T I L I U M. igj
EXPERIMENTUM LV.

Die 6. & 16. Augufti.

Hic ferpens, omni nmodo in iram inck

tatus, ad fpontaneum tamen morfum ob-

lato cane ftimulari non poterat; hinc di-

duda^ eimaxillae funt, & piica abdominis?

eidem inferta & intercepta. Compreflio-

ne externa dentes , quos habet acutiifl-

mos , ita adigebantur , ut canis vehemen-

ter ejularet Ab experimento vulnufcu-

la perexigua , humore fahvafl ferpenti$

perfufa, fupererant. Idem cum colum-

ba experimentum inftituebamus, & vidi-

mus toto tempore,quo aduncis fuisden-

ticulis adhaerebat, cuti, vaginulam illam^

in qua his animantibus lingua latet, iden-

tidem admoveri parti demorfae ^ ac retro-

trahi iterum. Idem cum minoribus avi-

culis inftitutura experimenrum eft. Ac-

cepi vero adultioremNatricem^quae irri-

tata fponte os diducebat , & fehcioris fuc-

ceifus fpem faciebat : verum cum huic

fpeciei maxllla nec cohacreat, nec re6le

articuletur, non potuit fponte mordere;

hinc eadem adminicula adhibuimus, qu2S

in praecedentibus experimentis. Anima-

iia omnia falva^ fana-, & jucunda manfe-

runt

M 4 EX-

184 H t S T O R I A

EXPERIMENTUM LVL

Die 23. Septembris.

NonnuUis methodum jaflantibus, fe
i ntercepto inter calceum & cefpitefn, &
ita furfum trafto ferpente, hoc quafi tor-
culari , venenum exprimere nolfe : nos
quidem methodum imitati , urinam &
foeces exire vidimus ; fed utroque hoc
excremento, nudae cuti canis illiio, nihil
mali oriri, adeoque fordes fGetidiiTimas^
non venenum tamen , effe comperi.

COROLLARIUM.

Natricem ergo hanc jam a Linnaeo ve-
neno abrolutam , etiam noflra experimenta
omni eximerunt furpicione.

CORONELLA AUSTRIACA.

Tab. V. Fig. I.

DlAGN.

£x cinereo-caeruleo-ruifa ; maculis dorfi
alternis diftmdis.

DESCRIPTIO.

Oculi igneum ruffum colorem habent , &
mediam lineam dirimunt, quae ad angulum ri-
(ftus profunde fufca enafcitur ; inde ad oculi
pofteriorem marginem lati , & ab anteriori
denuo incepta ai foramina narium excarrit.
Labia , feu utriufque maxiilae margo , ex

fquam-

R E P T I L I U M. ^ 185

fquammis fnbalbidis imbricatis conftituitur ;
reliquiim caput obfcure gryfeum eft. Medium
verticem oblongus ocellus notat. Inferior ma-
xilla anteriori parte deliquefcit ; fuperior du-
plex utrinque eft. In nucha duae grandiores,
fubtriangulares , fubdentatae , fibi e regione
utrinque appofitae fufcas , ac in flavo-aureum
colcrem vergentes maculae funt , quae anterius
fupra fcuta capitis obfoletae, ibidem videntur
confluere. Inde fimiles , fed minores , & al-
ternae , ibique bidentatae per dorfi medium
ufque ad iinem caudae, intervallo fere duarum
fquammarum. interjedo , continuantur. Reli-
quus corporis coJor nitidus politiffimus, fupra
laturate cinereus, ad latera & infra ex cinereo
fubruftefcit. In lateribus obfoletae , parvae hinc
inde etiam maculae funt. Numero fcutorum,
fquammarumque conveniret cum Gronoviana
sada, at minime eft! Scuta & fquammae niti-
diifima , inftar fpeculi politiflimi , fubdiapha-
na , ex caeruleo ruff"efcentia. Summa fcuta al-
bicant, & tantum xirca marginem ruff^efcunt;
dein albus color ab 8vo & fequentibus, fen-
fim ruffefcenti cedit , qui latius diffunditur :
infima prope anum plus de caerulefcente cha-
Jybeo participant. Albus tamen color ea non
penitus deferit, fed ad latera utrinque in fin-
gulo fcuto exiguam , quae & verfus caudam
continuo rninor fit , maculam relmquit. Sub-
inde , idque nulla certa lege , etiam in medio
femimaculae , feu purdla albicant.a inter^per-
guntur. Caudae fquamm.ae utrinque ad latera
latiores , & fere pundatas , minusque r^gii-

M 5 lares

186 H I S T O R 1 A

lares maculas nancifciintur , & in univGrfum
colorem denuo confequuntur magis pallefcen-
tem , quam fcutis fupra anum erat.

HABITATIO.

Circa Viennam haud rara; in vallis, foffis,
fepibus humidis.

M O R E S.

In morfum pronior fequenti ; tum duplici
fuperiore maxilla ; teneriovis cutis animalia
maxiila fua fuperiore duplici quafi fcariftcat^
uncinatisve dentibus adhaeret, ut finem vix
exfpedles , fubm ie etiam magno cum labore,
ac d.ificultate per inflrumenta recurvos ex
carne dentes extrahere debeas. Tracftatione
tamen minfuefcit, tuni amicilTiina homini ;
gratior , quod fcetoris & fordium expers.

j3. Juvenis variat abdomine ; caudaque
miniatis , colore m.agis obfcuro.

EXPERIMENTUM LVll

Die. 22. Augufti.

Primo ad experimenta adhibuimus
juvenem canem^ quem inclementer mo-
mordit in abdomine : inter hssc continuo
irritavimus virgula ferpentem, ut magis
magisque irafceretur. Debuimus vero
dentes per inftrumenta extrahere. Poft
mediam horam , cum quietus federet ca-
nis, denuo admovimus 5 eundem ferpen-

tem ,

R E P T I L I U M. 187

tem , ut , qua parte mordere vellet ,
iple eligeret : moaiordit autem canem
ita intra nares, ut non nifi multo labore
folvi potuerit , & inftrumentis adjutus,
Pofl: omnes hos morfus fanus fuit canis,
ac alacer^ ut ante. Jam vero & felem
juvenem ad incognita ei tormenta ad-
bibuimus : commxorfa efl: in abdomine
uno alterove parvo , fed vifibili , &
nonnihil cruento vulnufculo. Dein ad ra-
biem fummam commotum admovimus
femori : dolorem morfu illato fummum
infolito ejulatu felis teftabatur : fed re-
petito adhuc aliquoties experimiento fa-
nus & jucundus manfit catus. Tandem
& columbae faevum animal admovimus:
iila miferabiii fufurru dolorem indicavit,
quem fufferebat ; fed folutis dentibus ,
quafi nihil paffa , avolavit,

^EXPERIMENTUiM LVlll

Die £3. Augufti.

Cum morfjs fuDra cutem iliati non
nocerent in antecedenti experimento ,
protinus cani fupra cubitum difcidimus
cutim , ac nudos jam muf;ulos fivimus
morderi : rcpetiimus hoc faepius , etiam
mauifeftam fpun.am oris vulneri immitti

vidi'

188 H I S T O R I A r

vJdimus. Verum cum canis paulo poft
vulnus lamberet, infliximus adhuc aliud
pone aures, eique loco morfus avidum
iterum iterumve admovimus ferpentem,
& fub ipfo morfu ad iram exftimulavi-
mus Saiicius canis non magis «egrotavit,
quam fuilTet a folis vulneribus exfpe6lan-
dum ; imo vulnera ipfa exfpedlatione
citius confanata funt.

COROLLARIUM.

Haec manifefte denotant hanc Coronellam
reneno carere.

COLUBER VIPERA
ANGLORUM.

Tah.IF. Fig. I.

DlAGN.

Corporetoto aterrimojimmaculato; fquam-
mis lanceolatis, carina longitudinali infcrip-
tis ; labiis pundtis albis , nigrisve variatis.

DESCRIPTIO.

Machina dentium huic eadem, quae Re-
dianae elt viperae. Oculi aureo-rubri. Labio-
rum fquammiilae centro pallidiores os variega-
tum reddunt. Extimi roftri circumferentia
fquammulis adornata eft; inter has ufque ad
ocalos fcutella minora ponuntur; quae fquam-
mulis fimiUima fuht. Orbitarum fcate|la,quae
oblonga funt , magnum intereft fcutum cunei-

for-

R E P T I L I U M. 189

forme,po(l qiiae duo minora ovata poftrorfum
concurrunt. Subfequentes fquammae fenfim
verfus occiput decrefcunt , & in occipite fiunt
minutifiTimae. Corpus nihil fingulare habet,
aterrimum eft, fquammulis fummi dorfi mini-
mis lanceolatis, Jateralibus fubrotundis, omni-
bus carina infcriptis,m.axime fpedabili in fum*^
mo dorfo, hinc lineae longitudinales, velutifi-
la longitudinaliter fupertenfa. In cauda carinae
fere explanantur. Subtus nitidiffimus , atater
color hic paullulum expallefcit in nigro - cha-
lybeum.

H A B I T A T I O.

In fubalpinis Schneeberg.

M O R E S.

Morfus fubiti per idus arietinos. Minatur
fibilis.

EXPERIMENTUM LIX.

Die 2. Novembris.

Commordit aviculam in deplumato
antea peftore multis morfibus , cum levi
etiaiji dilaceratione cutis. Avicula exin-
de ftatim male habere incepit : aiae pea-
dulse erant, & plumae diftortae; altera die
nigricantes circa nonnulla vulnufcula ex-
hibuit plagas fme tumore : inter haec ta-
men comedit, & bibit. Sequentibus die-
bus maculae fenfim e vanefcebant : animal

^ fa-

T90 H I S T O R I A

fanum ac hilare fait , & cecinit , ad nova
jam experimenta aptum.

EXPERIMENTUM LX.

Die eadem.

Curavimus etiani faepius morderi co-
lumbini m femore deplumato : poft ex-
perimentum maculcC quafi morfuum puli*
cum fupererant, quae cito evanefcebant :
nec columba exinde aegrotavit.

EXPERIMENTUjM lxl

Dis 4. Novembris.

Volebam autemx videre , an confueto
mordendi modo nou majus inferre dam-
num poffit ; hinc canem nudo fuo abdo-
mine ferpenti obtuli: illeiratus, quemad-
modum haec fpecies folet, aperto ore per
arietinos quafi iftus irruit, idque ultra^o.
vices repetiit. Poft hasc omnia caute exa-
minavimus cutim , nulhjm vero vel mini-
mum ftigma obfervavimus , & animal,
quod fub ipfo experimento non relufta-
batur ^ aut dolorem teftabatur , etiam po-
ftea exinde non aegrotabat.

£X-

R E P T I L I U M. 191
EXPERIMENTUM LXll

Die eadem.

Eidem cani vulnus in femore profun-
dum, duos transverfos digitos latum, ita^
ut ferpens exade carnes potuerit morfu
comprehendere ^ inflixi. Cum ergo ira-
tus os aperiret^ applicui 9 & digitis ma-
xillas fupra carnes diu compreffi. ita fpu-
ma nafcebatur in vulnere : idem adhuc
faepius, quam decies repetitum eft. Tum.
vulnus futura exafte claudebam ; canis
vero claudicabat quidem , fed edebat &
bibebat^ & paulo pofi: per multas horas
dormiebat, atque intra duas feptimanas in
integrum a fuo vulnere convalefcebat,
qi!od a mxorfu nuUaiii profecT:o malam no-
tam contraxit.

EXPERIMENTUM LXIE

Die 8- Novembris.

His experimentis innotuit mite nonfo-
lum hujus animalis venenum elTe^fed vi-
ribus etiam ad nocendum deftitui. Ob-
tulimus ergo absque metu unusquisque
noftras proprias manus; irruens inilar fu-
riae cum ira momordit , fed vi inefficaci
nequivit cutim perrodere.

192 H I S T O R I A

COROLLARIUM.

Adeoque non timenJum e.Te himc ferpen-
tem conclufimus.

COLUBER BERUS.

Tu\ IL Fig. I.
DrAGx.

Corpore cine^'eo (feminae), ex f ifco ruffo
(mari) ; ti^nia -^o fali nigra fulminata, ut-
rinque punAis akeinis, cuique finui refpon-
dentibus nigris.

D E S C R I P T I O.

Dentium huic machina eadem , quae fequen-
ti Redianae. Extremum os , qua fcutis teo;!-
tur, nigricat. Scuta illa circiter prioris, fed
minora. Caput vero poftice magis didudtum,
in cujus fmgulumlobum lacinia nigrae illius mi-
culae extenditur. Gula , ac utrumque labium
obfolete albicantia ; margines vero fquamma-
rum fufcefcentes. Sub extremo ore duaefquam-
mae majores. Caput oblongum deprelTo- tetra-
gonum. Oculi laterales ignei. Verticis ma-
culae duae longitadinales confluunt antrorfum.
Nuchae quoque infidet macula oblonga , r^ dla,
fefquilineam lata, poUicem longa, poft quam,
fadtis angulis alternis, ^eu fulmineo quafi dudtu,
per medium defcendit dorfum caudamve , ad
cujus finem extenuatur, & evanelcit. Latera
dorfi maculae , multo tamen obfoletiores , oc-
cupant. Ect? ex fimili macula, quae ad com-
miffuras maxillarum eftjinterftitiis reMisinter

fe

R E P T I L I U M. 193

feutrinque, & cum dentibus mediae illiustze-
niae alternant. Color ferpenti fufcus eft; ma-
cularum vero profundior, alterique fexui niger.
Scuta abdominalia latiiTima , ut mediam pro-
pemodum peripheriae partem tegant Prima,
feu gulae contigua, obfolete albicant, cummar-
gine fufco; fequentia ex pallido & nigro varia
funt. Reliqua omnia tota nigricantia , margi-
ne inferiori diaphano. Cauda teres, graciiis,
breviffima, Dentes omnia haec animalia fere
uncinatos & poftrorfum recurvos habent, ut
praeda, quam obtinuere femel, degiutiri qui-
dem poflit, effugere vero nequaquam.

HABITATIO,

In fubalpinis Schneeberg.

M O R E S.

Minatur fibilis horrendis. Morfura fubito
irruit in inimicum.

p. Marimaculaenigrae, quae feminae nigro-
fufcae.

EXPERIMENTUM LXIF.

Die 10. Septembris.

Pluridium in iram concitatum forcipe
admovimus ( abdomine , ac femore de-
plumatae ) columbae , & tamdiu curavi»
mus mordere , ufque dum fanguis unde-
quaque prodiret, & femur totum , atque
abdomen quafi infinitis vulnufculis fcari-

N fica-

194 H I S T O R I A ,

ficata eflent. Dimiffa columba flatim
claudicavit, debilis vifa eft, quieta fedit,
nec locum mutare fuftinuit , oblatum ci-
bum, potumve recufav^it. Paucis pofl:
minutis examinavimus locum dem.orfum,
qui circa vulnufcula majora nigras plagas
exhibebat., quafi ab effufo fub cute fan-
guine. Cxterum tota ficca circumqua-
que rigebat cutis ; fanguis hinc inde pro-
minens nigricabat. Altera die pars late
nigra & tumida fuit, quafi extravafatione
fub cellulofa late diffufa. Tumor vero
moUis, rugofus, & quafi emphyfemati-
cus erat. Tertia die ultra mediam horam
vehementer convulfa,tandem mortuaefl.
Juffi illico deplumari : tunc apparuit par-
tem femoris gangraena foetida jam eliqua-
tam; tumorem ad thoracem ufque, &ad
oppofitum latus diffufum. Difciffo femo-
re inter mufculos , & fub cute cruor par-
tim congrumatus , partim diffolutus inter
erat ; omnia ad offa ufque nigra erant.
Demum cor ipfum tumidum , in tota fub-
ftantia nigrum , friabile , fphacelatum.

EXPERIMENTUM LXF.

Die eadem.

Eadem tamen die canem , ac felem.
morderi fivimus : ifta vero animalia nihil

ma-

R E P T I L I U M. I9S

mali inde quefta funt. Sequentibus ergo die-
bus omne animalium genus faevo huic co-
lubro objecimus; mordebantur juniores ,
& pertenerae aviculae ad fex. Cuniculi
quoque , quibus cutis eft delicatiflima :
verum etfi his ad fingulos fere iftus fan-
guis prodiret ex vulnufculis, tamen non
potuimus ullum his animalibus illatum
incommodum obfervare , verum vul-
nufcula intra paucas horas jam evanef-
cebant.

EXPERIMENTUM LXVL

Die eadem.

Verum , cum tantum per iflus ce-
lerrimos momordiflet in experimento
praecedenti , fufpicatus fum , ne forte
non fatis profunde penetraverint dentes :
itaque tenerrimis aviculis , quibus dcli-
catiflima infuper cutis eft, dentes illos
falcatos vi apprefli, ut profunde in carnes
intrarent. Aviculae tamen omnes evafe-
runt, & vulnufcula nullam contraxerunt
nigredinem. Idem in catulo fadum eft,
fed polt 24 horas nihil, praeter veftigia
quafi puftularum, fupererat.

N % EX'

196 . H I S T O R I A

EXPERIMENTUM LXVll

Die eadem.

Itaque ut morfus nudis inferretur car-
nibus , vulnera lata infliximus canibus
duobus , & uni feli : mordebat vero
tanta aviditate , ac ira fingula haec ani-
malia , ut humorem oris & dentium vul-
neri , non fme fpuma fafta , immitteret ,
cane ob doloris fbevitiem vehementer cla-
mante. Verum vulnus facile tamen , &
fine mala nota brevi unicuique confa-
nabatur.

EXPERIMENTUM LXFlll

Die 6. Odobris.

Sed etiam novum, ac nativa faevitie
ferociorem, neque hominum confuetudi-
ne adhucmitigatum alpium colubrumnac-
tus fum. Ut igitur ftatim a dired:is ex-
perimentis rem inchoarem, vulneravi co-
lumbas , pullos , cuniculis etiam cutim
detraxi, utprotinus nudos morderet muf-
culos : momordit vero incredibili cumira,
& ferocia , & continuo fibilans ; cumque
caput diutius apprimeremus nudse carni ,
falivalem humorem plurimum immifit vul-
r.eri. Vulnera tamen omnia bonae notae
erant , & cito confanabantur. Cuniculi

eliam

R E P T I L I U M. 197

etiamabexperimentis dimilTi difcurrerunt,
luferunt, vorarunt, ac fi nuUum vulnus
accepilTent.

E^iPERIMENTUM LX!X.

\ . Die 12. Odobris.

Quietem indulfimus per aliquot dies
ferpenti : tunc denuo admovi puUo ^ ut
morderetur ; momordit vero in latere dex-
tro , ut fanguis ex vulnufculis prodiret.
Unum eorum nigrefcebat: verum hoc
non impedivit, ut ederet^biberetque poft
experimentum , & continuis fequentibus
diebus. Ipfa etiam macula paulo poft
evanuit.

EXPERIMENTUM LXX.

His vifis non timuimus proprias no-
ftras manus furori hujus colubri objicere;
at inefficax , ceu prior , haftas fuas trans
cutim nequivit adigere.

COROLLARIUM.

Conclufimus inde, ferpentem huncminori-
bus ad fummum forte animalibus, quibus in-
hiat , vix aut ne vix nocere polTe ; minime
tamen perdendo homini fufRcere, Inde vero
falfa effe nofcitur Linnaei regula; quod omnis
ferpens tali inftruAus telo , feu dentibus ex-
fertilibus, venenatus fit.

N 3 Mirari

ipS H I S T O R I A

Mirari fa tis non ooffiim , celeberrimos Aca-

demiae fcientiarumRegiaebrittanicae focios utri-
que huic colubro tam horrendum adfcribere
virus trans. ph:l. n. 443. & feq. Dubito mul-
tum , an animofus ille William Oliver adeo
audax cum noftris Illyricis & Italicis viperis
fuiiret. Facilius fane eidem erat antitodum
jadtare , ubi venenum nullum fuit. Si tamen
in borealibus forte terris hae eaedem fpecies
venenatiores fmt, poterunt illi , me non ob-
flante , fui oleis , feu amyi>dalino feu Pal-
jnino feu animali axungia pro libitu uti; cum-
que hi colubri aeflivo tempore faepe admodiim
pingues occuirant , poterunt iifdem , defecSu
alterius olei , pinguedinem eruere, ut idem ,
qui nocuit , fit ipfe Antidoto.

VIPERA FRANC. REDI.

Alirov. ferp. pag, 1 15. 1 16.

DlAGN.

Nafo inermi; corpore ftriis transverfis bre-
vibus alternis , quadruplici fene longitudi-
nali , intermediis antice confluentibus.

DESCRIPTIO.

Tela venenata viperis peculiaria funt : of-
ficulum nempe utrinque inter nares & oculos
oriens , teretiufculum , parum curvum . bafi
fua firmiter fini anteriori maxillae articulatum,
interne longitudinaliter fulco exfedum , folli-
culum , in qao continetur , non excedens ,
obtufum, nunquamnon erediufculum ; aiteri,

ex

R E P T I L I U M. 199

ex ipfo folliculo orto , punrtum fixum prae-
bens , cavitate fua applicatum. Hoc , quod
proprie venenatum , tenuius, arcuatum, acu-
tiiTimum , folliculum multum excedens , mi-
nime articulatum , fed carnofse folliculi parti
laxe adhaerens, naturali fitu in ejufdem cavum
reclinatum oculis fe fubducit: fed mufculo in-
flruitur , quo ab irato animali erigitur , cum
morfum lethalem meditatur infligere ; tunc
firmatur utrinque folliculi lateribus , antice
vero carina excavati ofliculi.

Nafus obtufus , & aliquantulum retufus eft
absque uUo cornu.

Extremum roftrum , quod naribus inter.
efl, fub limbo tribus munitur fcutis , quorum
medium triangulare eft ; limbus circa circum
ufque ad ipfos protradtos orbitarum fornices
fquammulis convexis emarginatur, quarum bi-
nae priores infigniores funt. Nares furfum re^
tortas dixit in carmine de therica Andko-

MACHUS.

Orbitarum fcuta , fub quibus oQuli aurei
delitefcnnt , ipfa in limbo extremo flavefcunt
aureo fere nitore. Superius capitis planum
ante oculos fquammulis convexis minoribus ,
inter & poft oculos fquammis majoribus, at in
occipite denuo minoribus, iifque carinatis im-
bricatur. Color fcutis narinisflavus, toti vero
fuperno capitis plano obfcurus ; c3eterum pro
fexus varietate diverfus efl:: mari nempe cine-
reus, & variis hneolis atris variegatus; femi-
nae profunde fufcus, ut hsec Uneolarum varie-
gatio non internofcatur ; in omni vero fexu

N 4 duae

5200 H I S T O R I A

duae arcuafae lineolae, quae utrinque ad occipi-
tis angulum fpedantur, conftantes adfunt.

Ad nuchani oblongae, oblique tranfverfae Vh
neolae atrae primae apparent , quae per fummam
fpinae dorfi regionem primo fimplici ferie conti-
nuantur, paulo poft vero, ubi truncus latefce-
reincipit, divifa in duos ordines, quorum li-
neolae plerumque alternant; fed in cauda de-
nuo in unicam , alterne dentatam , lineam nou
tranfverfim tantum; fed longitudinaliter quo-
que confluunt. Laterales lineolarum tranfver-
farum ordines ab ipfis angulis oris originem fu-
munt, ubi forma pundlorum primo apparent,
fenfim vero aliquam longitudinem obliquam
confequuntur, Ubi truncus latilTimus eft , eti-
am nova feries lineolarum nigrarum , utrinque
infimo loco enafcitur, quae, ut abdomini vici-
nae funt, eidem committuntur.

Labia utraque alba funt: fuperiora per tae-
nlolam nigricantem , ab oculo ortam, per po-
iteriora capitis latera excurrentem, a reliquo
capite diftinguuntur; inferiora pundlulata funt ,
ceu tota gula; fcuta nitidiflima utrinque ex ni-
gro & albo teffellato- variegata funt; interme-
dia pars fummis alba, ex nigro &fufco elegan-
tiffimo; pofteriorum obfcura , nigra, ex fufco
punAato • variegata.

Cauda demumbreviffima, fubtus utrinque
nigricans; in medio vero ad concurfum utriuf-
que fquammularum ordinis linea longitudinali,
ex fufco flavefcente ^ ad extremum latefcente ,
diftiBguitun

Squam-

R E P T I L I U M. 20I

Squammae univerfi corporis carina eminen-
te longitudinali infcribuntur , quae , in lineas
difpofitae, fila perlongitudinemcorporisduda
praefeferunt. ^

H A B I T A T I O.

Inlittorali Auftriaco, & Italico.

Ex hac fpecie trohifci viperini officinarum
Italicarum ; ex eadem fal viperinus , & axun-
giaelicitur iifdem. Haec ficcata, & viva ibidem
proftat ; haec theriacam ingreditur Italicam. Ita
rehquente Naturalifta Italico fui sevi maximo
Ulys.se Aldrovando» Romani tamen Afpi-
dem Cleopatrae eligunt, quam maenis fumpti-
bus in iEgypto coemi vidit Fridericus
Hasselquist-

EXPERIMENTUM LXXI.

Die 22. Novembris.

Ingentem naftus fum viperarum co-
piam, quanta forte nec Redi, nec Cha-
RAs, vel quiscunque alius inftruftus fuit;
feleftum ergo ampliffimum habui , iratif-
fimarum, maximarum, fortiffimarumque.
Hoc ufus fum ad indagandum antidotum
ih gratiam generis humani, dum hucufque
nuUumcognitum habebatur , fed abfque
ullo auxilio plurimos quotannis homines
ex pefle horum animalium interire con-
tingi(, Ut debito ordine inftituerentur ex-

N 5 peri-

202 H I S T O R I A

perimenta , primo erat oftendendum,mor-
fiim hujus viperae omnibus animalibus le-
thalem effe. Admovimus ergo viperam,
nnanu in cdllo comprehenfam, primo gal-
lina", ut eandem morderet; ftupebamus
vim veneni , dum intra pauca minuta
eandem concidere , & interire vidimus.
Similem , fed recentem cuniculo & no-
vum iterum columbae applicuimus. Nun-
quam mors ultra lo minuta dilata ef!:,et-
fi nonnifi fun^mam cutem dente ralerit
truculenta beRia! Vulnufcula vix notabi-
iiter livefcebant. Analome exadliffime
inftituta cor, pulmones, hepar ^ lienem
lanilT.ma, & immutata exhibuir, at totus
inteftinorum tracftus omnibus livefcebat

EXPERIMENTUM LXXIL

Die eadem.

Eafdem viperas adhuc aliis gallinis,
& cuniculis applicuimus : unaquaeque pofl:
morfuni aegrotabat , & fe vix pedibus
fuftinebat. Plaga demorfa tumebat , ni-
grefcebatque late ; fed animalia illa fen-
fim tamen reficiebantur, & ad fanitatem
redibant. Tertius morfus ejufdem viperae
leviora fymptomata caufavit , fed pla-
gam fphacelatam, fere iatiorem, quam

fecuH'

R E P T I L I U M. 203

fecundas. Quartus faepe prorfus nuUum
attulit incommodum animali morfo. Con-
cludebamus exinde , veneniim morfu ex-
hauriri ^ hinc ad experimenta fmgula re-
centern viperam femper adhibendam eife;
pcft fextum tamen , feptimumve diem
obfervavimus primam viperis lethiferam
efRcaciam rediiffe , gutta peliucida niti-
da , flava pierumque luculenter fecun-
dum dentem , dum eum ad morfum ex-
tendit , defluente. Parum me praeftitilfe
credidiifem ., fi his experimentis conten-
tus fuilfem , licet viderem , alios his folis
fummam nominis claritatem , & immor-
talitatem confequutos ; fed vclui ad ul-
teriora progredi , nec celfare ^ donec
vitam humanam novo , certoque muni-
vilfem antidoto. Medicamenta, in qui-
bus maxime fperandum effe videbatur^
erant vel maxime olea preffa.

EXPERIMENTUM LXXllL

Die 25. Novembris.

Quoniam Angli tanta miracula ex
oleo ofivarum contra fuam viperam vi-
diffent , volui efficaciam ejufdem contra
hanc ipfam quoque experiri ; quamob-
rem cuniculo & columb^ fimile oleum

in-

504 HISTORIA

ino;effimus, & paiilo poft morderi cura^
vimus : verum hoc non obftante tamen
paulo poft: rapti funt ambo.

EXPERIMENTUM LXXIV.

Die eadein.

Eventum prioris experimenti in ni-
mis parvam olei quantitatem rejecimus:
multam ergo diligentiam adhibuimus , ut
duabus columbis magnam ingereremus
dofim , qua tota ingluvies bte diftende-
retur. Reliquimus ita columbas has in
quiete, ut oleum per omnes corporis of-
ficinas aequabiliter divideretur , & uno-
quoque in loco veneno poflet occurrere.
Verum cum commorfae erant , nihilomi-
nus ftatim caepere debihtatis & leipothy-
miae figna edere , oleum revomere , &
intra idem tempus , quo priores inte-
rire.

EXPERIMENTUM LXXF.

Die eadem.

Oleo olivarum nihil juvante , pioxi-
mum erat , ut oleum amygdalinum tenta-

remus,

C*) Columbis antidota aliquot horis ante experinientum,
ingerenda , quia a^^ionem retardat ingluvies.

R E P T I L I a M. 205

remus, & oleum palmae, cujus potentiam
fpecificam contra viperas extollit Boul-
Doucius. Verum etiam haec nec minu-
to quidem diutius mortes columbarum
& cuniculorum remorabantur.

EXPERIMENTUM LXXVl

Die eadem.

Cum ergo in morfu hujus fpeciei fal-
lant olea prelfa , judicavimus refugien-
dum ad antidota, quae aliis laudantur au-
(Soribus. Princeps eorum fane erat fal
alcaliRus volatilis , quem fpecificum con-
tra morfum viperae fuae invenit Moses
Charas. Dedimusergo imprimis dua-
bus galiinis fpiritum cornu cervi, aquadi-
lutum, fitis magna dofi ; praeter eum co-
lumbae & cuniculo bonam dofim fpiritus
falis ammoniaci, etiam lympha tempera-
ti : bene valentibus animalibus viperas
noftras admovimus : faucia eadem palTa
funt lymptomata, quae priora; imo prae-
ter illa convulficnibus cum hemiplegiae
fpecie corripiebantur , & citius rapta funt,
(juain alia.

MX'

2o6 H I S T O R I A

EXPERIMENTUM LXXFIL

Die ea ^em.

Notum efl:, antidotam Charas oleo
efTentiali fuccini addito efficacius reddi-
difTe Cl. JussiEu. Junflum ergo fpiritum
falis ammoniaci cum eodem ol^o cunicu-
lo & duabus columbis quantitate fatis
fpeftabili ingeffimus ; fed nullum potui-
mus alium effedlum obfervare^nifi^quod
prseter ordinaria mortis fymptomata ad-
huc terribilibus convulfionibus conculfa,
& ante lcgitimumtempus mortua fint So-
la inunftio cum oleo fuccini non plus at-
tulit emolumend.

EXPERIMENTU3I LXXVIIl

Die 29. Decembris.

Cum ergo ordinariis remediis vene-
iium hujus fpeciei non obediat , res erat
aleae feu fortunae committenda. Tamen
quoniam in omnibus noftris cadaveribus
inteftina livefcere videremus ^ voIu'mus
talia praeprimis tentare , quae validam
a(ftionem in ipfa inteftina habent; primo
nempe purgantia : & ante reliqua cele-
brem Poudre d'Ailhaud, qui ruri
paffim a fuperffitiofa plebecula pro reme-
dio univerfali magnis fumptibus ex Gallia

emi-

R E P T I L I U M. 207

emitur. Ingefli hujus pulveris infignem
quantitatem columb^ : medicamen hoc
vix multum mutavit columbam^ftd mor-
fae demum nuUum tamen conceffit privi-
legium , quo minus seque cito moreretur^
ac priores.

EXPERIMENTUM LXXIX.

Die eadem,

Acetum lithargyrii colicam piftonum
inducit, adeoque fimiliter petit inteftina,
& vel maxime nervos illorum ^ fed alio
longe, imo contrario cum effeftu, quam
purgantia ; cum ergo venenum viperinum
inteitinorum nervis infideat, attamen pur-
gantia non juvarent, ipfum acetum lithar-
gyrii columbse hora ante morfum ingeflfe-
ram ,fpe, ut forte vim veneni ex eapar-
te repelleret. Verum fcopum necdum
attigi,fed aeque cito periit ac aliae omnes.

EXPERIMENTUM LXXX

Die eadem.

Opium quoque , cum emotiones ner-
veas compefcat^cuniculo ingeflTi: fedfer-
vare etiam hoc minime potuit miferum
animal.

EX

'2oS H 1 S T O R 1 A

EXPERIMENTUM LXX Kl

Die eadem.

Cum in primis noftris cum hacvipera
fufceptis experimends videremus lethales
morfus in externa corporis fuperficie vix
fui veftigium relinquere, effoetos verotan-
to majores plagas lividas caufare , quo
minus fymptomatum excitent, non, cre-
do, male conclufimus, veneni vimibifta-
tim ad interiora translatam vitalem ma-
chinam perdidilTe, hic vero in fuperiicie
remanens non faiutafTe interiora , adeo-
quenec mortisattuliffe neceffitatem. Ten-
tavimus, an non poffemus veneni vim
admoto ferro candente vel in fuperficie
retinere, velibidem comburendo deflrue-
re: verum & iftud tentamen fruiiraneum
fuit , nani hoc quoque animal cum fymp-
tomatibus priorum , & intra idem tempus
interiit.

EXFERIMENTUM LXXXll

Eadem die.

Ita vero defperavimus de antidoto.
Communicaverat vero Rev. R Hohen-
WARTH Hiftoriarum in CoUegio Nobi-
iium Therefiano Profeflor, Hifloriae natu-
ralis cultor aifiduus ariftolochiam anguici-

dam 9

R E P T I L I U M. 209

dam, fibi a Cel. Jacquino pro re rarifli-
rna ex America allatam. Redigendo in
pulverem foetor fparfus , qui tufori vomi-
tum caufavit ; ingeffimus columbas mag-
nam dofim, quam fine vomitu, aut alio
fymptomate ultra horam tulit. Verum
hoc licet munita antidoto , tamen a mor-
lu intra breviffimum tempus , & cum con-
vuifionibus vehementiffimis rapta eft.

EXPERIMENTUM hXXXlll

Die eadeni.

Supererat adhuc camphora , a qua
quantum fperari poffit , omnibus eft no-
tum. Verum & haec contra morfum vi-
perse nihil juvit, fed cuniculus, cum quo
experimentum fiebat, paulo poft morfum
cadaverum acervum auxit.

'experimentum lxxxif.

Eadem Die.

Pr^paravimus aliuni cuniculum pul-
vere aconiti , qui praeter faccharum fex
grana extrafti capiebat : tulit animal hanc
dofim , ufque dum morfuni fubiret , abs-^
que ullo incommodo. Sed paulo poft
morfum , ceu omnia reliqua , pariter inte*
riit,

O £X-

SIO H I S T O R I A

EXPERIMENTUM LXXXF.

Die eadem.

Mercarii vis ad fy philitidem , ad va*
riolas , ad pefleiri fpecifica , multiplex an-
tidotum ert; voluimus ergo etiam contra
viperinum roxicum tentare. Ingeffimus
ergo columbae binis ante morfum horis
mercurii dulcis gr. ii. ; mortuum tamen
animal , fed leniiffime , & absque convul-
fionibus ell.

EXPERIMENTUM LXXXFL

Die eadem.

Cuniculo vero mercurium gummo-
fum, nobile inventum celeberrimi Chirur-
gi Plejsckii , ingeffimus. Animal hoc
medicamen non folum libenter , fed avi-
de deglutiit , quafi multum gratiae habe-
ret j etiam bene ^ & citra incommodiim
tulit. Adm.ovimus tunc novam viperam,
quae fumma cum violentia dentes luos bi-
nos venenatos in abdominis latus, quod
antea pilis nudaveramus, infixit: ab hoc
morfu nuUum fymptoma fupervenit, &;
animalper cubiculum cucurrit, veliiti fa-
num, imo comedit pcftea fibi oblata fo]ia
brafficae cum appetitu , & vivit in hanc
hcram.

R E P T I L I U M. 211

EXPERIMENTUM LXXXVIl

Die eadem.

Habueramus adhuc alium cuniculum,
cui ante horam infignem dofin pulveris
rad. gentianae ing^fferamus: hic seque pa^
rum a morfu viperae noftrae laefus eft, fed
continuo currens per cubiculum,alacert
& fanus manfit. Attamen ut ma2;is certi *
effemus de gentianae vi , eundem cunicu-
lum repetito morderi curavimus ab alia
nova vipera Celeberrimus Charas
confervavit fuas columbas fuis antidotis
ab unico morfu , verum contra duos prae-
munire nunquam potuifDid.OjoerJILiGS.
injin. ; verum nofter hic cuniculus etiam
poft alterum morfum manfit incolumis,
Tanta eft gentianae contra venenum hujus
viperae efficacia !

^XPERIMEJSITUM LXXXVIll

Die 31. Decemb.

Reiterandum adhuc pro majori rei
certitudine experimentum cum mercurio
gummofo e re noftra videbatur. Quam
ob rem iterum cuniculo cuidam eundem
ope infundibuli craffum, & concentratum
infudimus. Retinuit etiam hunc absque
incomm.odo tenelia beftiola. Poft aliquod

O 2 tem.

212 H 1 S T O R I A

tempus viperam iratam admovimus ad
morfum. Nullum jam ille morfus dam-
rum inferre poterat animali; imo nec vul-
iiufculum quidem livefcebat, & cuniculus
poft quadrantem horae oblata fibi brafficae
folia nequaquam recufavit.

EXPERIMENTUM LXXXIX.

Die eadem.

Cogifandum itaque videbatur de con-
jungendo utroque antidoto in unam con-
cinnam formulani , quae homini in tali di-
fcrimine conftituto poffit pro hauftu or-
dinari.

Confecimus ergo fequentem ;

i^. ]^ii vivi 33.

gum. arabici ^U-
M. terantur invicem in mortario lapideo in
pulverem , cui , continuata trituratione
fenfim,ac guttatim inftillentur V font.giij;
sequabiliter folutis & fubadis adde
Extradt. gentianae 9ij.
Sacchar. albi gij*
Sign, Hauftus pro dofu

Mixturae hoc modo concinnatae catulo
menfem agenti duo cochlearia ope inf undi-

buli

R E P T I L I U M. 213

buli infudimus. Retinuit hanc dofin catu-
lus , neque incommodum inde videbatur
pati. Poft femihoram admovimus fero-
ciflimam viperam , quae eum acriter mo-
mordit , primo ad genitalia, Cum adhuc
ad nafum , & labium inferius. Inde ali-
quantum mrile fe habere vifus eft, &pau-
lo poft medicamentum bino vomitu red-
didit. Ingeflimus ftatim iterum novum^
quod ipfum etiam poft mediumhoraequa-
drantem revomuit: attamen inter haecjam
caepit alacer fieri , nec videbatur poft fe-
cundam hanc revomitionem ruiiplius me-
dicamento indigere. Vivit etiam ab eo
tempore fanus ufque in hanc horam,

COROLLARIUM.

Er8:o omnino venenatiflima haecviperaefl",
fed primas folum ejusdem morfus abfolute le-
thalis eft ; fubfequentes , dum fenfim , fenfim-
que magis exhauritur veneni penus , etiam
fenfim^fenfimque magis effoeti5& innocui funt.
Vulnus tunc late lividum bonam prognofim fa-
>cit. In difcrimine vero graviflimo , in quo ars
faiutaris haAenus nullum cognitum habuit an-
tidotum primo mihi cum expertiflimo Collega
WiNTERL fortuna obtigit in generis humani
perenne emolumentum duo detegendi antidota
T O 3 Gen-

214 HISTORIA REPTILIUM,

Gentianam, et Mercurium gummo-

suM , quae in formulam antedidam jundta ho-
mini exhibita vix fallent ; attamen fi revoma-
tur, fedulo iterum iterumve ingerenda funt,
donec pertinax vincatur malum.

#

©g^

*«3

Tab I.

'^o m.

- :£■ Cif.f,s ^ U.

■^ff^s ^U. Str. jaUf,ri:t.

-vi*S^>

J

7AB:n^

l^B.V

"■"tfWtSffa^

-— «o5G*<*PiW^~

-•— -r^flrinww-vw-. .

■^'^■if»^^:^*r>--~^

^*,S?(^f«*^^

-^*.T,flft*0«ft^^,

^„^Jf.<3>«^_

-<ftrt<*«*sR^

<r>»*^T5,^

~'<W*«*ft«„,

-^^fiajtf*»?,.

-;-=*iS^j*:flft.^,^

•-»*'^^ft<^-r<'

*■ i/