4 Seins a mem
Js
ZUR
ZA
a
ee Biz»
Divisicz of Miofluske
VERMIVM
TERRESTRIUM Er FLUVIATILIUM, T ANIMALIUM INFUSORIORUM, HELMINTHICORUM zr TESTACEORUM,
NON MARINORUM; SUAE D yn Td
SUCCINCTA HISTORIA, Wonfinnai i5; ves
AUCTORE j OTHONE FRIDERICO MÜLLER, REGI DANI A CONSILIIS JUSTITIE, ACAD. SCIENT. NAT. CURIOS,
HOLMENS rr BOIC/E, NIDROSIENSIS PLURIUMQUE SOCIET, LITTER, SODALI,
HAVNI/E rer LIPSIZE.
ppums£6T7NBEAGC JS sm 145 E 1ivaus MARTINI HALLAGER, 17725 LATUR E)
Ciuriofum mebis ingemium Nazura dedi, i9 artis fibi ac. pulchri- zudinis fü confcia fpe&tazores. mos. tamzis verum Jpectaculis genuit, per.
dira fruchum. fui, fi zam magna, tam clara, ram fübriliter duda; Pa. " vor . T dd n EI :
Pau on D
Q-ERNCS id 14 1 --. fp DES zam ida, W7" mom uno geuere formata foliudimi offenderet.
Ti sg $3071 Up. j Srzwrc, de otio,
RxATANENA C "ui Eo
SUMMIS IN OBSERVANDO VIRIS,
ALBERTO 2a»? HALL ER, CADBOPTPOAPININE,; CAROLO BONNE T.
IN. qvam omnibus amabilem & caram reddidere, fautricem in producendo Vitam bene
aCam in fummum xtatis humanz faftigium.
precatur.
'Tantorum Nominum
Hafniz , obfervantiffimug d, 12 Februarii, 1773. | OTHO FRIDERICUS MULLER.
PRJEFATIO. "y
ermis o/Z;n €? adbuc valgo rudioribusque Na-
ture curiofis. audit reptile ommis generis
Jive suetamorpbofin Jabiturmn, Jive mutationis ex- fors, ut de ferpeutibus, veris amphibiis, boc quoque zomine comprebenfis, taceam. — Probatiores verunta-
mem evi nofiri Zoologi, sueliora edocli, illud lar-
vam, Doc vermem dicunt , o7gue N ermis ogine ani-
ans, quod mec inter Mammalia, Aves, Amphibia,
Pifces, zec mter InfeCta locum obtzmet, appellantes.
Hinc cum Jub bac claffe infimite polymorpha in cen-
Jum. veniant animalia, natura, [Hlructura, forma, €7 generatione maxime diverfa, queque plurimam par- tem ineo tantum, quod vita C7 quotu utantur , con-
veniunt, definitio Vermis, difficillima, apud autores
ad unum omues fruftra quevitur , uec ullus aufus eff
2/3 - 20.
PRZEFATTIO,
zn tanta attributorum differentia alzaum im qnedzum proferre, quam que effet negativa. Splendida ta- 7747) proprietas, dua vermes ab. infe&is difcrepant , bec eff, quod nec gnetamorpbof 7d "tec decorticatzonem ullam patiautur , à ceteris animantibus, quod partes quutilatas quascunque zt àntegrusveflituere valeant, quodque proprio prorfus pbenouieno Hermapbroditi facultate generandi 62. concipiendi fruul polieant, - ?00 absque onmi fexus ope fola partitione naturali cg artificiali fpeciem perpetueut.
Veteres. Zoologi animalia iuperfe&cha Vermes dixerunt, quod organis fenfum. deftituanturs bodi- erni vix ultra progveffi Vermes dicunt. animantia acephala, apoda, androgyna, tentaculis dzgzo/cenda. At vero, fi caput dicamus anticam corporis partem organo oris iufirucam €7 pedes organa facultati locomotive in[eroientia (nam de barum partium adeo exacta. definitione, ut omni auimali conveniat nondum conftat) vermium plurimi vel capite vel pe-
dibus
PR/ZEFA'TIO,
dibus vel utroque gaudemt. | Quin etiam fi cum vul- go id tautum caput dicas, quod oculis in[iruitur , ac pedem nom aguo[cas, mifi partes ab utroque latere corporis prominentes videris, mom tamem deerunt vermes boc quoque fenfa €g pedes €? caput baben- tes. Quicquid, enim. dicaut PrLiw1us: a) C9 Law- NJEUS b), preter Limaces ommes, quibus oculos effe jam | ARISTOTELES C) dixit, SwAMMERDAM d) /uca- lenter probavit, Hirudines, Naides, Fafciole (marz- ua tacemu) punclis im antica corporis parte di[Lin- is nigris vifui infervientibus funt infignita.
Hec puncia vifus organa verosque oculos effe eviucumt inferizo eorum 2m antica corporis parte,
pro-
a) FVermium genus omme oculis caret,
b) In vermibus mne vefHigium. quidem capitis obfervamus, ZA4moeuir, 5.
346- 49 alibi,
c) PFifu, olfadu, gu[ftu praditi; alio loco aliter quidem fentire vi- detur: babere oculos cetera animalia ommia praterquam tefla iuteCla; quod forte de bivalvibus tantum intelhgi voluit,
d) Bibl Nat t. 4. f. 5. 8. smufculos, membranas, bumores oculo- vum, uervimque Limacis opticum exbibeur.
PRJEFATIO.
proportio C? numerus in fpecierum individuis com- fans, ac exacta ffnuilitudo cumi oculis imfetiorwm plurium, Podurarum, Acearorum , Hydrachnarum, Monoculorum &?c. Ez cum. flemmnatibus aliorum, qua ocelli audiunt 69 creduntur. | Conatus tandem, in uon paucis obfervabilis, partem corporis bis pun- is con[picuam luznini obvertendi vem extra contro- verfiaum ponere videtur.
Muus tamen clariffimo 'TREMsSLEy e) affem- tior , qui Hydris oculos negautem temerarium enun- ciat, judiciumque, experientiffiuzi licet obfervatores microfcopizsque optimis imfvucii oculos deeffe affe- verent, fufbendendum: veturs fi enm im ammuali : adeo finpliea 62. fümilari, quediis osumubus adhibitis, proumuciare baud licet, nusquaz licebit,
Quod ad pedes attiuet, organa lateralia fajci- caulosque fetarum, que pro lubitu exferuutur, €7 ve- trabuntur, in Nereide &7. Naide natando 6g rependo
znfer-.
€) Le fecond Memoire fur. les Polypes , p. 233.
PRUJEE A TILIO!
infervire alibi £) monfiravi , fetasque im nonnullis 'Trichodarum zazu veros pedes effe quam ullos Mo- noculorum ex zp/o ince[]u patet ; Vermium tamen plurimi hoc organo deflituuntur.
Multi androgyni funt, Limaces zespe, Luim- brici &7c. plures absque fexu: Hydrz €7 forte Nai- des zozaque fere Infuforiorum coors.
Pars veris tentaculis, plarim nullis znfiruun- rur; multi civris, cilüis, crinibus digmofcumtur.
Nec siajori fuücceffu, quod pace viri magni no- minis dicum fit, Vermes im lnte(tina, Mollufca, 'Teftacea, Lithophyta €? Zoophyta a/pefcuntur. Mota fbountaneo animale a vegetabili tam Jplendide diflingtitam , ut verminntervefleimu €? fluialium Jaltezn, mullus adfit, de cujus. animalitate. ambigi polfiz , aut qui nomine Zoophyti egeat. —.Nec defe- Gus facultatis locomotzce plantam. facit, sec zuotars partium uon fpeutaneus, qualis in sumultis plantis,
i b. ani- f).Ven JVürmern des fuffem und fülzigem Wf'afrs: Copenbagan,
1771.
PRJ/EEA T.PO. animal Hzc quoque,fi Vermes suavimos tvadla- vem , ordinem Lithophytorum fuis iucolis: Hy dris & Nereidibus re[flituevem. —.Characier. ordinis Yn- teftinorum ex azmulari C7 filiformi fivuctura fubflan- taque duriufcula, ut videtur, defumendus effet, Fafciolaque potius ad Molluíca referezda.
Ipfa imflituti ratio divifioni. im Mollufca €7 "l'eftacea. aZquanmtum. iumnuorari jubet. Ordiue Mol- lufcorum coziprebenduntur animalia nuda: (absque tefta) artubus inftrucdda. Ex bec fola differentia auinala alioquim fimllima | diverfis. ordinibus: ad nutum Nature fubjii po[fe vix perfvadeor. | Hec dum infecta elytris aut alis vel utroque veffita cum alis, que bis tegumentis carent, copula jungit, in- nuere videtur, notas bas vel snaxime diverfam fexum, Jheciem vel gemus, suinime vero claffem, vel ordi- nem confituere, s02musque vecle. fub | diverfis ordini- bus cemparere, quae fpecie vel ut plurimum genere
natura tantum differre voluit. Quid eni '"l'eftacea,
nifi
PR/EFATIG. 4ifi Mollufca zefla inflrudta, €7 quid Mollufca, nifi T'eítacea zef/a deflituta? Exaciiffima convenientia bofpitum. teflarusm univaloiua, quas Helices vo- eant, cum. Limacibus qzudis, €? bivalvrum non fper- "enda cum. Aícidiis, errorque 1najorum, qui Lana- ces teftas fuas deferere dicunt, exinde natus, proxi- quam affinitatem probant. Tranfitus praterea iNa- ture [beclabihs a Limace nudo ad teftaceum per Jpecies intermedias, nudas uempe lapillum feu vudi- euentum tefle intus geflantes, €? Buccinum glutz- nofum, u1ovarn fpeciem infva defcribendamn, teffa suem- branacea fub pallio carmofo latente. infiructum, no- fivasm fententiam tueri videtur. — Igitur, quin pofte- Tk cidies, que matura junéla voluit, conjungant Wullus dubito, Limacesque nudos zdeo C7 tefla in- fivüctos fei Cochleas, quos autores diverfis ordini- bus fapofuere, auimalculaque votatoria nuda 6 te- ftacea, qua tamen iideun licet matura suagori intet- vallo ea removerat, uno eodemque genere juuxere ,:
DO ezden
PR/EFA'TIO. eidezu ordini, diverfo generi adfcvibo ; cotra Cy- therem, Lynccum, &? Daphnem g), que, fi teftas refpicis, conchis feu N ermibus, /7 vero rectzus inba- bitantem, infeCtis amuuneranda fuut, Familie Mo- noculorum jugo.
Res naturales, fi probe cognofcere C7 diftizn- guere velis, ab omni parte, in omni fladio, bumana quantum inbecillitati conceditur, confiderand«e funt. Notitia quidem difficilior redditum, at fimul jucun- dior C? accuratior; genera quidem augentur, at unica bac €? genuina via, fr unquam , fpecies deter- minantur. Hic primarius C9. ultimus laborum finis, caue fyflesua , methodus C? genera quecunque in tan- tis cognitionis bumane anugu[fHiis fimt avbitraria. Natura unicam tantum corporum, difiuclionem vi- ventium nempe G7. brutorum. agnofcit, [yftematico- rum in Claffes, Ordines Familias €? genera divifto- nem, plerumque recufans, objeclaque ejus. adeo fepe afunia funt, ut divifiones. quecunque, bamane in- digen-
8) Efrerrezuing om Een-Óyer i de fev/ke. Vande 1769,
PRZEFA'TIO!, digentie fablevande caufa egficle in fpeciebus conter- quinis nunquam fummo vigore fumi po[[int. | Fallunt in divifionibus geueralioribus non tantum cbaracte- ve ex znterua C9 externa corporum [hruciura de- Jiamnti, fed Cg vite vatio, C7 propagatiomis suodus
ne quidem im iis, que mudo&g que armato oculo 1 con[picsantur, certas. prabent diflincliones. | Unica
igitur familia, amusque omnium PATER, qui fpecies quascunque a Monade ad turrigerum y usque Ele- phantem charactere conflante notavit, folum bominem anima inventrice azfZiuxit.
Cum tamen intellectus no[fler absque divifione e Jubdrvifione entia mumerofiffiaua coufundat, con- fufisque Jpeciebus quelibet notitia vaga €? chaotica exi[lat , defcriptio rerum vuetbodica maxime nece[fa- via redditur; vagam igitur 6g latiffian Ver coborteut diu im animo volventi tandem. fubit eam ex defetdu aut praefeutia organi evidenuti[[imi in duos ordiues baud imvita natura difpefcere. Vesinis
b 3 enin
PR/EFATIO. enin osinis vei tentaculis Zufivuitur vel sinus, alte- vi igitur fubflitun quotquot boc organo tnfigniuntur,al- teri quotquot eodem careut. — Hic comtiuet entia me- glecisfima quidem, at quoad fmupheitatem exi quiam, dndolesm polysorpbam, vitasmque suaxime figularem diverfiffsua, ille gentcm Hinaciuama qnul- tifavia tefke firuclura Iudentezm. — Uterque qmiran- dorum feeacifimus nova animalium ceconomia ; fa- cultate prefertiti generandi 67 reproducendi infaeta phenomenisquey que uos quovis paff attouitos red- duit, CREA'TOREM a/ta voce Joquitur.
Nec bec divifro fime labe; fenfa emim latiori cirrà Hydrz C7 "T'ubulariz, vofivugi Naidis probofci- dex, Collaque Vibrionum Zferis, Oloris €?c. pili antici "Vrichodz, ciliaqze Brachieni €? Vorticellae tentacula dici poffunt.
Increfceute indies sumnerolafuforiorum adZozu ten- tavi, vermes fluciales €? terreflres ex amaxima in- dolis comcenientia in Infüforia, Hehlminthica €? 'l'efta:
cca
PR/EFATIO,
cea di/fpouens. Verus t7 beic faperfunt €7 femper amcenientur , quamvis difpofitioueun, fi exactiffisuum verborum fignificatum attendas, re[buentia; fic V or- ticellarum quedam vix zufuforie, Fafciolarum vero aliz vere infiforie ; Limaces nudi, licet tefta non in- firuantur , a teflaceis tamen removeri nequeunts 'T'u- bulariam vero zuzer fluviales, que fefe ll obnoxiam egre prabet, flatiouem Hydre, cum qua plura com- nia babet, fequi juff.
Cum. bomini nibil prorfus arbitrarzum effe fen- tiam, binc snibi nec geuervicum nec triuiale uomen ex arbitrio permifi; ex aliqua proprietate gemeri vel fpeciei competente , fi unquam fieri potefl, fingi opor- £et ; fic memorie confulitur, [eciesque juftius C7 bre- vius indicantur. Quas vero difficultates, quam tem- poris jacluram in imveniendo, eligendo, repudzando, €7 refumendo quam fepiffane perpe[fus fuevim , is fo- lus intelligat, qui animalculis fGnpliciffisis, quorum affectiones perpauce cognofcuutur, momaua, figuram,
THOU
PR/EFA'TIO. quotum, babitum. vel quodcunque propréums, vefeven-. tia mponere fatagit. Non varo aqua befit, [epe omme ingenii acumen inane; Jepiume poft longam. iugvatamque difcuffionem mullum momen placuit, in- ponendum tamen.
Vernacula dauica, germanica, fvecica, gall-. ca, anglica — ubi innotuere, adfcripfis im plurimus vero THnusque motis nece[Jario deficiunt, ignoti enim nulla idea, mullum nomen. .In tanta penuria culto- ribus bifloriz naturalis nominà ernacula. flagitan- tibus diu obuitebar y fingenda enzm nova &7. qualia? genus C7 fpeciem exprimentia Cg. tamen. brevia C9. Jünora aures geuiumque lingue minus Ledentza.. He quoque difficultates, bonis utinam au[piciis, fpei uon. levi future popularium iu bifloriam naturalem pro- peufionis ce[ferumt, fpeciesque Dani indigene ver- nacula denouminatione exoruate m lucem prodeunt.
Synonmyma defcriptorum, quotquot im eorum feriptis detegere potui, a fyftematicis ante mue ob
naiul-
PRJ/EFATIO. nullam borum auinualimu notitiam omiffa adoptavi, plurimosque vermes, quorum nulla ab alizs autort- bus sentio fada, przmus claffi animalium, infero. Verbo vermes, qui in boc opere vecenfentur, ad exa- "uen fepius vevocavi, dies £9 suenfes in quufeo vivos fervavi, operaque jucundisfimi fratris im quovis sue prafente delineando ufus fum. — Figuras amplio- venique eorum hifloriaz, [umo ammuente muuine,
publici juris facere promitto.
Ceterum nullius in verba jurans , aliorum zm- venta confarcinare baud inflitui; que aeque, reperi, debitaque attentione] C7 patientia vepetitis vicibus, diverfoque tempore aumovamm fevie obferca- vi, non quc ali, uequidem obfevvatiouibus zueis convenientia vel repugnantia, mifi tantum autiori- tatis babeant, ut dubium im auiem ledderis velin-
quere valeant, propogo.
[o ZAlte-
PRZEFA'TIO: t Altera. primi voluminis pars, Helminthica coutiuens, contra opinionem ab $upve[lioue retar- data proxime im lucem prodibit, ipfiusque operis volumen alterum. 'Veftacea. abfolvens, prelo jam quatuor abbinc amnis paratum iutra anmuws fe-
quetar.
AUC-
AUCTORES.
Qvorum Scripta in hoc opere citantur.
Bo Hiítoire naturelle. du Senegal; coquillapes; Paris, 1757. av. fig. ALpRovaNDUs: Libri 4. de exfanguibus; Bononie, 1642, c. fig. APHEGEN: Almindelige Natur-Hiflorie ved Bomare; Kióbenh. 8 Tom.
AzGrNvimLE: La Conchyliologie; à Paris, 1757. av. fig.
Baxra: Beytrige zum nützlichen Gebrauch des Microlcopii , Augsb. 1754, m. Kupf,
Leichtgemachtes Microfcopium. Zürich, 1756, m.KupÉ.
- BAsTER: Opufcula fubfeciva, obfervationes de animalculis & plantis marinis continentia. Harlemi, 1762; 2 'l'om. c. fig,
BrnGrN: Claffes conchyliorum; Norimbergz; 1760.
Biascui: De naturali in. humano corpore vitiofa, morbofaque generatione hiftoria; Augufle Taurinorum, 1741, c. fig.
Bowawi:: Mufeum Kircherianum, Romz, 1709. c. fiy.
Ricreatione dell, ochio e della mente nell, offervation delle Chiocciole. In Roma, 168r. c. fig.
BowwgT: Traité d'infe&ologie, à Paris, 1745, 2 Part. av. fig. Philofophifche Palingenefie, 2 "Th. Zürich r770.
Confiderations fur les corps organifés, à Ambfterd. 1762. Cuzmicus: Hiftoria litorum lumbricorum naturalis & medica. Geneve , 1715, c. fig. C2 CoruM-
PAVDG UO TRAE/S;
COLUMNA : Ecphrzfis ltirpium, & de aquatilibus, Rome. 161.
Fuscus; Befchreibung von! Infedten in. Deutfchland; Berlin 1730. m. Kupf :
Fins: De ovis cochlearum epiftola, cum Harderi epiftolis de partibus genitalium. eochlearum; Augüfte. Vinde- lic. z684. c. fig.
*GrvEe: Von Schnecken, rz. r- 32.
Cuxxaxri; Opere poftume "Tom. 1r. & à, in Venezia 1757. ico"
GvarruRi: fndex teftarum. Conchyliorum, (Tab. r10o. Floren-
gus itizP: T7400
GorrTARD: Memoires fur differentes parties des fciences arts, Paris 1770. 2 vol.
Hawov: Selenheiten. der Narur, Leipzig, 1753; 3 B.
HarreR: Elementa phyfiologiz, Laufanne, 1762.
HamprgRus: Examen cochlz terreflris, domiporte; Bafilez, 1674.
Hrzpre: Anatome Mytli, Amftelod. 1685, c. fig.
Hur: Hiftory of animals; London 1752. c. fig.
Joztor: Obfervations d'hifloire naturelle, faites avec le micro- Ícope, à Paris; 1754» 2 Tom. av, fig.
Kim; 'Tentamen methodi Oflracologiee; Lugd. Bat. 1753. "Tentamen herpetologie; Leide, 1755. c. fig.
Kxona: Vergnügen der Augen und des Gemüths an Mu- Ífcheln, Nürnb. 1757. m. Kupf.
LzpzRMürttER: Microfeopifehe Gemüths und Augen-Ergótzung, 1760, m. Kupf. j LzrUwErNHBOEK: Árcaua Nature, Lugd, Bát. 1722. contin. ar-
can, ibid; 1722, & 1719. Opera omnia, ibid, 1722; Epiftoke phyfiol, Axssrm: "Peffaccothcolegia; Leipziy, 1756.
Em-
AUCTORES
RiwwE? Reifen durch Weft-Gothland, Halle. 1765. Reifen dureh Oeland und Gothland, Falle 1764. Syftema Nature, Hohniv, 1766, ed. 12. Amenitates academica; vol 7. Mufíeum Regine L. Ulrice. Holmiz, 1764.
VisrER: Hüflorig animaliunr tres tratbatus de araneis, de "cos chleis, «& de cochleis marinis, Londini, 1678. c,
fig. Synopfis methodica Conchyliorum, Londini; 1685, €. fig. Exercit. anatornica de cochleis mud & Limaecibus;Loft- dini, 1694. ios "Theologie des infe&tes de. Leffer; la Haye, 174. 2 lom.
Majon: Columna de purpura; Kilonie, 1675. Maxnrmi:; Geofroi Abhandlung von den Conchylien. um Paris? Nürnberg, 1767. MurR; Fauna infe&orum Fridrichsdalin; Havn. & Lipf. 1764. Flora Fridrichsdalina, Argentorati, r767. c. fig. Efterretning om ubckiendte Eenóyer i de ferfke Vande. Kióbenh.. 1769. Von Würmern des füffen und falzigen Waffers, opem hagen 1771. Pile- Larven med dobbelt Hale; Kióbenh, 1772. m. Kaab. MunRAv: De lumbricorum fetis differtatio. Pans: Elenchus Zoophytorum; Haga-Comit. 1766. De infeftis viv. inter viventia, differtatio: Pauawus; De Lumbrico terreri fchediasma, Wrancofurti5
1703. € 5 Per
AUCTORES.
PrrivER: Gazophylacii nature & artis decades X. Londini
17:3 €. fig. Puttsuw; Hiftoria phyfiologica Afcaridum; Leovardim, 1762. c. fig.
Prawcus; De conchis minus notis; Rome; 1760. c. fig.
PowrorpDAN: Norges natur Kiiflorie; Kióbenh, 1752. m. Kaab.
Rzpí; Opere; in Napoli r762, c. fig. RrGExFUs; Auserlefene Schnecken und Mufcheln: Kopenha- tope DES. is M doe Rórsm.: Infc&ten-Beluftigung 5 4. "Theile, m. Kupf. RuwPH; Amboinifche Rariteten- Cammer; Wien, 1766. fm. Kupf. ScurrER: Grüne Arm-Polypen, Regensburg, 1755; m. fig. -
Egelfchnecken, Regensb. m. Kupf. Verfuche mit Schnecken; Regensb. r768, m. Kk. -
Scumacu: Natürliche Gefchichte der Erd-Feld oder Acker- fchnecken. Leipzig. 1772, m. Kupf
ScumórER: Verfuch einer fyftematifchen. Abhandlung über die . Erd-Conchylien um "Thangelftedt. Berlin, 1771. m.
Kup£
SEA: Thefauri rerum naturalium defcriptio. Amfítelod. 1760. vol. 3. c. fig.
Sisfiarpi: Scotia illuftrata. Edinburgi. 1684.
SPALANzANI: Phyficalifche und mathem. Abhandlungen. Leipz, 1769. m. Kupf.
SrRüw: Phyfiflc og oeconomiík Befkrivelle over Fogderiet Sondmór. Soróe. 1762. 2 p. m. Kaab.
SwawMrRDAM: Biblia Naturz. Lugduni bat. 1738. c. fig.
"'TREMBLEY: Memoires pour fervir àlhiftroire des Polypes d'eau douce. à Paris, 1744.
Var-
AVE e AEN ;
VALLISNERI; Opere ff co-mediche, in Venezia, 173 3&3 5 Tom, "ces Tos ; à. Vaxpruir: Differtariones tres. Patavii, 1748. -
WmurssERG: Obfíervationum de animalculis infuforüs fatura, Goettings, 1765. c. fig.
easy EA AE
JU auglica: Philofophical "Fransa&tions. London.
«dila helvetica: AG. helv. phyfico-mathematico-anatom. bota- nico-medica. Bafilee, r7$1. vol. VI.
za bolmeufia: Abhandlungen der Schwedifchen Aeademie der Wiffenfchaften; Hamb. 1749. 1-28 B.
"da mogumtimz: AC acad. moguntne fent. util Trfor- dis, 1757.
"da nidrofienfia :.Det "Tzrundhiemfke s Sknfor Kió- benhavn, i761. 4 vol.
«a parifina: Memoires de mathematique & de dr que de l'academie des fciences à Paris. Amllerd. 1699.
Berlimifches Magazin: Berl, Mag. oder Schriften und Nach- richten für die Liebhaber der Arzney-Wiff, Natur- Gefch. und der ingens iehmen Wiffenfchaft. Berlin. 1765. 4. vol.
Frenkiche Sagnmlungem: Frünk. Sarah von Anmerkungen aus der Natur-Lehre, Arzney- -Wiff.. Oeconomie. &c. Nürnberg. 1756. 6 vol.
Hanunüverifebes Magazin :. Han. Mag. worin kleine Abhand- lungen, einzelne Gedanken, Nachrichten &c. fo die Verbefferung des Nahrungs-Siándes, Land- und Stadt-Wirthfchaft — Phyfik — betreffen, aufbewah- ret werden. Han, 1763 - 1772.
Ge -Jellfebaftliche Erzüblumgen: Neue Gefelifch. Exzihlung.
Leipzig. 1758.
Vrn-
NVERMES TERRESTRES rer FLUVIATILES. L Tentaculis deftituti. — Fl. 'Pentaculis inftruGti,
I. A. Vagantes.
* Organis extermis mullis. * "Teretes:
MONAS: Corpus pun&iforme.
VOL V O X: Corpus fphzricum, ENCHELIS: Corpus cylindraceum. VIBRIO: Corpus elongatum. BVRSARIA:; Corpus cavum.
X3 Complanari
CYCLIDIVM: Corpus orbiculare, vel óvatum. PARAMOECIV/HM: Corpus oblongum. KOLPOD A: Corpus finustum,
GONIVM: Corpus angulatum.
b. Orgauis exteris.
CERCARIA: Corpus rotundato-caud:tum. " TRICHODA: Corpus altera parte crinitum. VORTICELL A: Corpus nudum, apice ciliatum. BRACHIONVS: Corpus telta te£um, apice cilistum.
EP Sl B. Ser-
B. Serpentes.
a. Corratz.
HYDR A: Corpus nudum. TVBVLARIA: Corpus vaginatum,
- b. Setoff.
N ATIS: Corpus depreffum, oculatum. LVMBRICVS: Corpus teres, cecum.
c, Mutzci.
GORDIVS; Corpus equale, filiforme. ASCARIS: Corpus poftice attenuatum. HIRV DO: Corpus antice & poftice truncatum. FASCIO L A: Corpus latiufculum , plicatile. «—
IT,
Tubulari: animalcufum inter fuviatilia heteroclitum. & peregrinum affinitatem cum marinis agnoftit, hzcque illis conciliat. Loco natali nunquam ftcedit, Ozdinem: tamen unius fpeciei ergo condere minus lubuit. -
uh
A. Tentaculs quatuor.
Jefla mulla, LIMA X; Clypeus earnofus.
"b. Zefa fe&z. HELIX: Palm carnofum,
B. Teutaculis bius.
a. Zefa patula.
ANCYLU S: Oculi tenzaculaque. intra Lia
VER'TIGO: Ocul apice tentaculorum,
CARYCHIUM: Oculi ad bafin poftice. .
BUCCINUM: Oculi ad bafin interne; Tentacula trian- gularia,
. PLANOR BIS: Oculi ad bafin interne; Tentacula T b. Tifla operciulata.
NERITA : Oculi ad bifin extern VALVAT A; Ocul ad bain vule
c. Ztfla bicalsi. MY TILUS: Siphones breves rentaculiformes , cardine li-
gamentofo, TELLINA: Siphones elongati tentaculiformes, cardine dentato.
M Y A: Absque fiphone, cardine dentato. ! I.
Fydrem & "Pubulericm, quarum cirri haud inepte tentacula dici poffunt, ob. nimiam a gente teffacea diverfitatem , primo erdin, e contra Myrilum, Tellinam & Myam, licet eorun- dem fiphones minus apte, unicoque tantum refpectu, qvod nempe ad tactum minimumque motum, tentaculorum. li- mácis inftar, coctracti conduntuz, hoc nomine infignian- tur, ne relu&tante natura methodo artificiali nimis infer- virem, fecundo inferui. |Mya teftam tantum noíco, in- hlabitantem ignoro, ;
I.
INFEFVSORIA.
MONA s. Vorvox, ENcHEL:S, V 1BRIÓ.
CvcrIDIUM. PARAMECIUM, BRACHIONUS.
HvpRzaA. 'TUBULARIA. GORDIUSs. ASCARIS.
LiwaAx. Hrzrrix. ANCYLUS. VERTIGO.
CARYCHIUM.
BucciNumw.
IT. IP ETMIN LH bC —.A.
III. UT ERSCT A C-ECA
GowtUM. KorPona, DUzSARLA. CERCARIA.
'T RICH ODA. V ORTICELLA,
NaArs. LunmwsBz1CUS. Hinupo.
'" FAsc1iora,
PraANOnRnRIS.
CONERITA. VALVATA. Mxymirus. TELLINA, MYA,
In-
Inteftinales.
ZIeavi $- Fafrioke [Lectes,
"'l'erreftres.
Lumbricus. Gordii [pecies, Limax.
Helix.
F'eriigo. Carycbium. Aeritg fpecies.
Aquatici. Mozas. Nais. Folvox. Gordii fpecies. Enchelis, Hirudo. Cyclidzum. Füfciole fpecies. Fibrio. Lurzibrici [pecies. Paramecium. ucylus. — Kolfpoda. DBuccinuam. Gonium. (0 Plauorbis. F'orticella. Nerzte [becies. Bracbiouus. - Falvata. Cercaria. AMytilus. Zrichoda. 7 ellina.
Bur[avia. — . Mya.
Hyalini:
Monas. Enchelis, Fabvia. Fovtzcelld:: Brachzonus. "Tvichoda. ANais.
Gelatinofi :
Fibrionis fpecies. Cercariel
Fafciola.
- Granulofi:
Folvox, Tubularia.. Hydra.
AMMouadis JDecies.
Membranacei: MIG
Cyclidiun. Paramecium. Gonzum, KKolpoda. - Burfaria. Füfciole [becies.
di3: Car-
Cartilaginei:
Gordius. "raris. Lusnbricus.
Hirudo.
Carnofi: nudi:
|» Limuax.
n Helix.
teffa. conditi :
* cochlee:: Incylus. - Fertigo. . Carycbzun. Buccinum.
" Planorbis. Nerita. Falvata.
** conche: Mytilus..
. Tellina.
AMya.
A. Tentaculis mullis.
* inconfpicui.
] teretes. AMozas.. . Folvox.
- nechelis. Fübrio. Burfaria. Cercavia. F^ortzcella. Brachiozus.
if comprefíi. Qychidium. Gonzug. Parvamacium. Kolpoda. Trzcboda.
** confpicui.
- rotundati, Dur[arza, F'olvocis fpecies. Forticelle fpecies.
1 elongati. ANais. Lusbrzcus. Gordius. Icaris.
— Hirudo,
HH depreffi. * nudi. Fuaftiola, ** teflacei. Mytifus, 7ellina. Myz. B. Ten-
P. Teztaculis. duobus. .
* univalves, patuli. "ucylas. Fertigos Cavyebitim. Buectinmn. Paczorbzs. * univàlves, operculati, ANerita,. K'alvata,
C. Tentaculis quatuor. ;* nudi. Lanax. d teflacei,
Helix.
D. Teutaculis pluribus. eis: nudus, ; Hydra.
** vaginatus,
Tübulavia.
Vacillantes, -
* pellueidi ; Monzas. Foflvox. Euchelis. Fibrio.
.Cercarza, Cyclzdiunz. Goniü Jpecies. Paramectum. Kolpoda. Tricboda,
* opaci: Gon fpecies. Forticelke fpecies. Enchelidis fpecies. Burfaria. Folvocis fpecies.
Vegetantes.
* rotatorii: Forticella. Brachzonus,
** implicantes: — —
Tubulavia. f Hydra z
e 'T'ere-
"T'erebrantes.
* equatiei; Nlais. Gordzus, Hizvudo.
** inteftinalis? J"Iraris.
** amphibium. Lurmbráicus.
Reperites.
Lunax. Helix. Fertigo, Carychzunz. dicylus, j Mytilus. Telima. Mya.
Innatantes,
Fiafciola. DBucczmum. Plonorbis, Nevita. Falvata.
IN-
I N E V SORIA.
INonue vides, quecunque mora fluidoque liquore,
"Corpora zübuerinz, im parva animalia verti,
Ovip, metam, 1, 15. 24.
i que de aniümnaleulis zzfuforzis dici poffunt,
ennarrentur, verbaque & oculorum acies füfficerent, dicendi nullus finis effet.; Pauciífima magnificentie & fplendoris Numinis optimi ma- ximi documenta prodere mens humana valet, in plurimis ftupet & . obmucefcit.
Mundus invifibillum, majoribus occlufus, centum abhinc annis & quod excurrit, adiri cc- pit; monftra, forma & vitz. ratione inaudita, alit, miraculisque zque abundat, ac remota Indiarum tel- lus, minori vero periculo perluftratur , ubique enim ante pedes przíto eft, nec auri fame vi- fitur. Utrumque multa incolarum ítrage conqui- ritur; hzc. vero fepe vite aggrefforum diípendio conftitit, ile mera patientia comparatur. | Acicu- le alterum, quz orbis terrarum: hemifphzria jun- xit, akerum. lenti, quz maculas. folares. nrioleculas-
i A 2 | que
y
y acia sta INFVSORIA.
que infuforias, remotiffina rerum, fub eandem imaginem fiftit, debetur. 1n hoc intervallo quid- jam magnum, quid parvum? Ens, quod hoc cogitat & humana patitur.
Poft inventam lenticulam, parvo pretio mi- nimaque opera cuique parabilem, nova animalium progenies fürrexit: 7ecro/copica dicuntur, quod unice-leritiéule amplificantis ope videntur; Zgfe- foria,:quod. in aqua, particulis fubítantim ani- malis & vegetabilis imprzegnaía, reperiuntur; minus tamen fynonyma íunt,infuforia enim non pauca. nudo : oculo confpiciuntur, -microfcopica non multa extra infufiones degunt. | Ut nomen ordinis haberem, zzfz/oria dixi, pauciíffima conge- nerum originem vix ex infufis trahentium: haud curans, omnis enim fyítematica : divifio -claudicat lacunisque laborat; optima. eft, quz paucioribus horret, documentun: fatis. fplendidum , mortales non e vero viíionis de Naturam contemplari.
JA WEE M hec maxime fingularia natura- lim: indagatoribus,; quibus «omnis ztas, prcpri- amis noftra; gloriatur, neglecta, naturam intimius fcrutantibus multum negotii faceffere & adhuc faci- unt::;^ Plurimimeriseorum imaginibus (tupuere, none oup S £x nulli
INFVSORIA. y
nulli eorum obiter meminere, vel absque jufta defcriptione 'fpeciei, de qua fermo. eílet, vage dileruere, pauci ultra progresfi in obícurz ge- nerationis explicatione varie defudarunt, oinnes a Leeumenboek ad clariffimum Spalanzeni usque, feculari intervallo, de diftint&ta fpecierum deter- minatione incuriof. . Hinc, licet multa quidem de microfcopicis, fpermaticis & infuforiis beftio- lis difceptarint auctores, ob obfcuram vel íxpe nullam [fpecierum defcriptionem non raro igno- ratur,de quibus in tanto diverfoque numero aga- tur.. lta cum natura humana comparatum eít, ut rationes phznomenorum explicare fatagemus, veram eorundem & diítinctam | notitiam | acquire- re Íuperíedentes; facilius enim mirari & com- mentari quam vera dignofcere & defmire. lllu- ftris Hz/] viginti ab hinc annis claffi animalium paucas infuforiorum ípecies inferere ") primus & folus (licet Lzzzeus contrarium afferat, H//; pon- derofa opera ceterum negligens) quidem digna- tus eft, at in tanta affluentia Nomenclatorum reg- ni animalis, quos duo hzc luftra Bropenuerg, nullus iis gpersm rite. impendit.
es dp
*) Hiftory of animals, London 1752. p. 1-12. & Ie.
6 INFVSORIA.
Ipfe Lizneus, fümmus animantium colle&or, qui S5pongiazs:! lacuftrem, dubiz animalitatis fubjec- . tum, adoptari non dubitabat, in mundo invifibi- li, de quo differtaiionem dedit, hofpes, cum pluribus ambigit, an infuforia. fint corpora viva organis inftru£ta, an vero aliud. quidpiam, falinum, — oleo- fum &c, Nomineque fpecifico, infaufto fatis, gentem innumeris fpeciebus afflluentem in tenebras damnat.
Minime tamen fíua laude defraudandi viri in percontatione minimorum infignes, preter jam nominatos J'oblor, Baker, Trembley, Reaumur, Roefel, Lederumller, Bonnet , Wrzsberg , Pallas, Muuchhau- Jen, Sauffure & ahi verbis zneisque figuris, opi- nioni quorundam, maxime Ga/lorzm, in. ani- malitate infuforiorum oculo & mente coecutien- tium, ex parte obluCtantes. His Leemmenboek") jam ante centum annos regerit: dominos illos nondum tantum profecille, ut res recle obíervando contem- plari valeam. — Popularium meorum incredulis primus afpe&us entium in quamlibet plagam Íponte vagantium omnem difhdentam fuftulit, unaque juíta obfervatio ratiocinium, experien- tiz ancillari juffit, ^ Addam infuper ex centies repetitis obíervationibus motui ípontaneum in
i & indi-
*) Arcan.:nát, p.:9o. .
INFFVSORIA. 7
individuis pro arbitrio properatum & lentum, in fpecierum agmine adeo diverfum, ut oculus diffe- rentià inceffüs, quz tamen verbis wgerrime expri- mitur, fpecies plures mox diftinguat; facultatem fefe in quamvis plagam vertendi, ab objectis ob- viis defle&tendi, congrefium :cohabitantiumi evi- tandi, a perniciofis *) repente íe proripiendi; quietem voluntariam, & commotionem organo- rum interiorum & exteriorum. multiplicem; mo- tum cordis & inteftinorum, excretionemque for- dium in quibusdam manifeftam; figuram in plu- ribus minuto temporis in varias formas mutabi- lem; praecipitem. omnium. concurfum, fimul: ac humidum | deficere incipit, in. eam partem, qua guttule refiduum fentitur; follicitudinem | anxiam preoccupandi hoc vitz momentanez perfugium, motumque organorum, quibus aqua hauritur, in ultimo vapore concitatiorem, in ipío mortis agone languidum & nullum: quid, quod. coitum paucisfimorum vix dubium, Hz affe&tiones ani- mantibus proprie animalitatem & vitam veram & non
*) Si guttul2, in qua feflive vagantur, tantillum urine immitta- fur, in oppofitum latus, quantum in iis eft, aufugiunt;
quz. acido correptz fuerint, alacritate folita quidem ob-
Au&taptur, ingravefcente vero malo, animus diminuitur
Tmovendique facultas; fuccedunt convulfiones, ac demum "artuum rigor,
$ INFVSORIA.
& non controverfam animalculis, Buffonzo & Need- bas aliter fruftra difputantibus, vindicant, reg- numque ZzeziTumi & cbhaoficu;s, quod tranfitoria infuforiorum obfervatio efünxit, annihilant.
Stabilita animalitate infuforiorum ad modum generandi non minus vexatum traníeamus; omis- fis, quz alii de generatione eorundem xqvivoca & ex ovo absque obíervatione fufficienti ratio- cinati funt, quz ipfe pluries vidi, edifferam. Ex- empla propagationis per ova, fzetüs vivos, & gemmas in hoc opere fparfim exítanr, fingula- rem. vero.per partitionem fpontaneam, quam jam fufpicatus eft eximius .Borme;, vermibusque ma- joris voluminis competere haud pridem: docui ") paulo uberius enarrabo. :
Peragitur hec" dum animalculam medio in duas partes equales fenüm fecedit: in ^ quibus- dam fecundum longitudinem, & tum fiffüura vel ab utraque extremitare ad medium, quod ante me illuftris "Trezzbley obfervavit, vel a poftica ad an- ticam fuccedit; in alis transveríim,. quod. quoque vidit clariffimus SauffZre & tum fiffura utrinque
in
"y VoN. WügWwrak, Hafniz, 1771. COO E
INPFVSORIUA. 9
in medium producitur, exa(te uti in meis Na;- dibus; im nonnullis utroque modo, at non fimul. Species Paramecii longitudinaliter ab utroque, ut ita dicam, propagatur, Cyc/2zi longitudinaliter a poftico, Mozagdis transverfaliter, TrZchod« utra- que ratione, Forfzicelle qualibet, gemmis nem- pe, ovis, fetubus, partitione fpontanea perpen- diculari & transveríaliy at non omni fingulz.
Propegatio per partitionem | £rausverfalent 2n Trichoda Lepore frequentiffime obvia fequentem in modum profequitur: primum ab altero latere confpicitur incifura vix perceptibilis, dein ab utroque, denique, crefcente utrinque incifura, po- ftica pars cum priori in puncto medio unice co- hzret, ac pili antici extus & puntta antica mo- bilia intus, quibus «que tnicat ac mater, jam in novo animali confpiciuntur; mater interim, ^ut folet, circumnatat, motus varios ciens, ut fe ab adhzrente liberet; denique folvuntur, & tuin f- güra & matris & filie antice aliquantum | acumi- nata, poítice obcufilima, fere orbicularis videcur, cüm ante partitionem in adulto animalculo ova- to-oblonga fuerit; brevi utreque adultam figuram adeptz, nova partitione fpeciem propagant
B | Lon-
10 INFVSORIA.
Longitudinalis a poftico, quz eidem com- petit, ita abfolvitur: in medio marginis poftici oritur parvula fiffüra, quz per medium totius cor- poris increfcit, partibus fifi animalculi gradatim in angulum majorem difcedentibus, donec folo apice cohzreant. Inter hzc feftivum, corpore li- cet fiffo! vagatur, alienum & ignotum animal men- tiens, ac fepe, ut partitionem properet, biparti- ti corporis partes adhuc parallelaas fümma vi in verticalem vibrat, rurfusque in parallelam redu- cit, tandem partes apice quoque disrupte in duo animalia perfecta ejusdem longitudinis iisdemque organis, quz ante partitionem in unico aderant, in- ftru&a, latitudinis vero minoris difcedunt. Ratiocinia phyfiologica & pfychologica, quz hic propagandi modas füppeditat, ultra propofitum | deducentia nihil moror, reliquisque füo loco relictis, pauca tantum cirea hallacinationes Micrelogorum mo- nere libet.
Quilibet obfervator in hzc Nature magifte- ria minus patienter intentus animalcula in par- tibione occupata nova & fingularia, vel coitu ve- re juncta. crederet; expertus ipfe loquor, fi enim, quz aliqucties vidiffem, temere evulgas- iem, falas fpecies coitamque plurium animalcu-
lorum
INFVSOR1 A. 2^
lorun uti ante me alii curic&s obtrudiflem. Hu- jus partitionis ignorantie debentur fpettacula coi- tus & cohefionum, quotquot predicàre a Le »enbockio") ad experientiflimum Wrisberg ") in- fuforiorum commentatores. 1
B2 Au-
v). Arcan. nat. vol, I. pag. 22 & p. 255, idem attribuitur ani- maleulis ope multorum pedum natantibus, qui funt pili, . Gilia & | cornieula. noftre Tvichode, de cujus partitione nuper dixi, Qus porro p. 36. vol, 2. de coitu diffe- rt, non animalculum (vorticellam) Boviffime ab eo de- fcriptum fpe&ant, fed potius 7Monadem Lendem, cujus mo- tus tremulus & curforius inftansque in duas partitio co- hafionem duarum fimulat, animalculoque citato Convenit, Efuc pertinent- fig, 4 & 5. tab. 2. fip. 2, c. q. 0. n, tab. 4, Jonror, tom. r. part, 2. Porro ejusdem Gallina criffata tab, o. f, r. quam poftea nunquam reperiüffe fa- tetur, Motus circularis, quem ei tribuit, partitioni maxi- me inferviens, ab omnibus hanc multiplicandi rationem molientibus, frequenter repetitur, Gallinam partitione ra- dii rextorii, qui figura 6 ejusdem tabule delineatur, pro- gnatam, moxque in duo animalcula matri fimillima abiiffe judico, i
**) Licet plurima phznomenorum, quz hic egreeius infuforio- rum Ícrutator vidit, mihi quoque fpe&are contigerit, in- genue tamen fateor, me nunquam vidiffe talem attractio- nem & conglutinationem feu duorum corporum in unum confluxum, qualem pag. 50, 68 & 74 defcribit, Jun&ta
vidi
15 JNFVSORIA.
Autores.omnes, qui in animalcula inquifive- re, minora majoribus nutrimento effe, feque, hxc illa devorafle, fzpi(lime vidifie, uno quafi ore af feverant;. nullus tamen dubito, eos fimilitudine veficularum, quibus interanea majorum compo- nuntur, cum JMonzadibus nonnullisque Cyclidüs , vitioque fübreptionis deceptos eíle, dum animal- cula, quae vortice irrefiftibili ") in faucem vorti- cellarum feruntur, ab iisdem deglutiri opinati ..fin. 1n omnibus meis obfervationibus per plu- res annos inftitutis, ne minimum animalculum vel moleculam unquam devorari, contra quot- quot vortice Vor£icellarum: vel vibratione pilorum Tricbodarum in voraginem feu aperturam earum
ageban-
vidi fepiffime, at obfervatio pertinax fücceffivam partitio- nem, quam quoque littere d & c, fig. 7. au&oris, nifi explicatio repugnaret, exprimerent, copulam nullam docuit,
*) Plaue figulavi infhinctu verfus banc feruutur chbarybdim & in illam zamquam im aby[[mm incidunt, pag. 52 & porro p. 63. infüfor, Wrisb, dwm infelices morti be iraduntur vittime, S$atis patet, clariff, autorem non vidifle organum Porzicella-
- TH» rotatorium, quo in aquis vortices concitant, quibus omnia adjacentia in gurgitem earum deíffuant, & poft gy- rationes quasdam egerantur; in pluribus quidem manifeftum eft, in ea tamen, quam tra&tat, lenticula valde quidem ampli- ficame, /2gre confpicuum, ex concuríü aquarum, perci pitur,
INFVSORIA. 13
agebantür, eadem vi cilis vel pilis irretita, ve- hementerque momentis paucis circuma&ta absque ullius vite jactura ejici femper vidi. Pelliculas vegetabiles & animales, floccos & granula pul veris tangere & quafi rodere plurima prafertim e genere ZYzcbode amant, aquam vero nutritio- .ni eorum íÍüfficere facile perfuadeor, cum majo- ra animalia, Nazdes, Hydrachnas, Mornoculos, Co- cbleasque fluviales ") mera aqua vitam fuften- taffe expertus fuerim.
Falfüm eft, infuforia non ni(i in liquido pu- tredinofo inveniri; maximus quidem Zzdzvidauoraum numerus in hoc, non tamen in omni, JPeczerum vero major in infufo vegetabilium inprimis Lezz- s reperitur. Nec tantum in füperficie infufio- num degunt, fed fundum, parietes vafis totarm- que fübítantiam fluidam perrepunt, multa tamen pulvifculo moleculisque maceratz materie fummo aquz innatantibus majori numcro adhzrent; nec ceflante putredine aut vegetatione defunt. Spe- cies pauciores in aqua puriflima nulla vegetatio- ne vifibili imbuta inveniuntur.
B 3 ; €er-
*) Von WünMrRN, S, 32, I2
I4 INFVSORIA.
Certo vitz termino zque ac cztera animalia ad- ftri&a funt. Quzdam dies, feptimanas, menfes & qui- demannumin aqua non innovata, nec tamenfztente, perdurant'); quxdam poft feptimanas enafcuntur , alia eodem intervallo. non. amplius apparent; quz- dam rigorem frigoris fuftinent, aquaque gelu fo- luta, eodem numero vigoreque priftino circum- natant, alia gelu affeCta periere.
In infufione herbarum ultra quinque men- fes adhuc degunt Mozas Lens, Paraumecium Au- relia & flu&tuans, Tricboda Cyclidium, Ko/poda Cucullus, Ezcbelis Fritillus, Vzbrio Anguillula, Vorticella hians &c. absque omni fxtore, ea in- fufione excepta, in qua M. Lens & P. Aurelia vagantur.
Decantatus infuforiorum vere demortuorum (Vibrioues: anguillulam íi excipias) in vitam re- ditus mihi fefe nullo experimento probavit, nec acutiffmis obfervatoribus .Spalauzam; & W'ris- berg íuccesfit, neque quomodo eadem revivifcant, perfpicio, cum corpora plerorumque poft exha-
latam
i *) Eife&orum more metamorphofim fübire, nullo nititur funda- mento; vermesque aceti in muícas mutati verz larva funt ab anguillulis diverfiffimi,
INFVSO RI A. 15
latam aquam rumpi & in moleculas efflari ma- nifefte. video; fi vero guttula aquz ante plena- riam ruptionem deliquefcenti affundatur, vita & motus revertirur, languore quamvis ex fyncop- tico affe&u, partiumque in quibusdam contufio- ne aliquamdiu vel perpetuo -füperftite.
Vorticellas ad interitum usque fugere T*- ffacea, Monoculos & Dytifcos perperam pronun- ciat in reliquis oculatiffüonus LDERMüLLER; os enim feu apertura, qua aquam hauriunt, ab ho- rum corporibus, quibus fzpe adhzrent, avería eft, te(tamque & fuperficiem cruftaceam, non in- teriora occupant, faltem. ez, quas ipíe defcribit. Inceffum hofpitum aliquantulum gravare poflunt, ceterum lis ornamentum fingulare przbent, ar- bufta in T7ef/acejs & Dytz/cis, capillamenta in Monoculis referens.
Ut hzc & alia, quantum in me fit, euita- rem, vermiumque, quorum natura & indoles mirabilisfima, influxusque in oeconomia animali & ve- getabili eque magnus & ignotus eft, hi(toriam minus obícuram minusque vagam traderem,omnem diligen- tiam in indefefTa obfervatione, exa&tiffimaque determi- natione eorum, quotquot nempe in aquis varii ge-
neris
16 INFVSORIA.
neris mihi occurrére, quorumque diftindam cog- nidonem acquirere, verbisque exprimere licuit, adhibui, eorumque defcriptionem & vitx ratio- nem micrologis fifto,
Minutiffima hzc ope lenticule 3, raro 2 & I microfcopii anglicani f/zup//czs inveftigavi; com- pofitum majora quidem minus tamen clare mi- nusque diftintte proponens femper confülui, fo- lare nusquam. Hinc fummam tantum mundi in- vifibilis oram perluftravi, &' cum ejus accolis commerciolum haud ingratum conítitui, inte- rioris regionis indigenas
Quos tu nec tenebras nec poflis dicere lucem,
Sed cum luce tamen dubie confinia no&is
craffa nebula & in tranfitu | vifos omifi.
Difficultates, quibus laborat invefügatio ani- malculorum microfcopicorum, inrumerze, eorun- demque certa & diftindia determinatio tantum temporis, tantum oculorum, judiciique acumen, tantamque animi compofiti & patientiffimi prz- fentiam requirunt, ut vix aliud fupra. Nihil fa- cilius quam animalcula videre, eorumque motu & ludo delectari, dilerentias vero in beítiolis fimpli- ciffimis, mobiliffimis, mutabilibus, in area minimi
campi
INFVSORIA. 1T
campi pauciffimis luminis radiis illuftrati confpe- &um omni momento effugientibus, percipere, perceptas variosque cujusvis motus verbis figni- ficantibus exprimere, hic labor, hoc opus. Hinc fepe poft lucubrationem plurium horarum, cum videre & mirari laffus eífem, defe&u tamen ver- borum infolitos motus & imagines exprimentium metuque, ne que ipfe quidem oculo & mente percepi, lectori obfcurz manerent, charte nihil cominifi.
Ad hzc accedit, quod non pauca varias & diverfiffimas formas induant, alia füb una lenti- cula glabra & nuda, fub alia magis amplificante ciliata, pilofa, radiata videantur; alia pro majori vel minori aqux copia, organa fubtiliffima inve- ftigandi difhcultate, motusque varietate, ter qua- terque confiderata, etiamnum divería videantur & credantur, ad examen vero ruríus revocata, fauftioribus aufpiciis pun&a mobilia & cilia mi- cantia confpicienda exhibeant, animalculaque jam nota & familiaria prodant; contra, qui diu ea- dem credita, novo dete&to organo alterutii pro- prio, diverfoque partium fitu & proportione fpe- ciem fibi vindicant. Hinc pro ratione au&z magnitudinis diverfi generis & fpeciei effent, con-
C fufio-
r8 INFVSOÓRIA.
fufionemque perplexam parerent; illi tamen fiepe dterata obfervatione providetur, huic. confului declaramdo, omnia ope lenticule 3 microfcopii fimplicis inquifita & defcripta, quotiesque majori amplitücatione opus eflet, in ipfa defcriptione ex- preffüum, nominaque generica & trivialia animal- «ulorum, quorum organa externa fub lenticula 1. unice patent, (quod rariffimum) generi nudo- rum quoque adícripta effe. ^jJuniora, quorum partes non zque diftinpvuntur, ne pro divería fpecie enumerentur, ad motum, locum natalem & confortiorem attendendum, ipfaque repetitis vicibus dierum' intervallo indaganda. |
Cum animalcula plurima pellucida fint, ftru&ura eorum interna & externa zque confpi- cua fit, integram tamen, partim ob nimiam par- tium fübtilitatem, oculum optime inftructum clu- dentium, partim, quod. raro omne latus obferva- tori advertant, quotiesque evenit, tanta celeritate in fitum priftinum revertuntur, ut judicium fer- re minus liceat, videre non íemper permittitur. Sie. KorpropnA Cecu/lus plerisque minimorum per- contatoribus nota & membranacea viía, mihi ta- men, & quidem, poft plurimam & fepenumero reiteratam obfervationem cucullo laminisque tri- bu$ conftare primum confpecta eft. Im-
INFVSORIA. B».
Imprefíioó hucusque libello in manus venit folum.30 smovel I. Gottimgens. anni 1772, ubi clariff. Gze££ard | animalcula Pos Ineras veficulas farinaceas arguere indicatur. Accerfito libro") avidiffimeque, quz de his agunt, perlec- tis & quafi devoratis, vultu tamen continuó fub- ridente, non potui non mirari, do&iffimi viri temeritatem argumentis, qu: Ííolo ingenio de- bentur , (veftigium enim obfervationis ullius in- fuforii ab ipfo inftitutz nullum exftat) tentandi refutationem eorum, quz meris obfervationibus innituntur.. Nec absque apparenti fücceffü, licet enim meliora Clarifl. Spa/azzami argumenta pro. animalitate | infuforiorum pugnantia in. aream . producat, cuilibet. le&tori, obfervationum zque ig- naro, ac ipfe, fucum facit, quem tamen unaquz- que infuforiorum contemplatio difpellet. — In re enim naturali non ingenio, fed obfervatione vivitur, cetera mortis erunt. |
Coronidis loco hypothefin generationis mul. tiplicibus obfervationibus innixam, ulteriorique . examine dignam fubjicio.
C2 Quo-
*.*) Memoires. für- differentes parties des fciences & arts, Tom, 2 ;: Paris 1770.
20 INFVSORIA.
Quoties fübftantias animales & vegetabiles maccratione in pelliculam veficularem redigi, ani- malculaque veficulis, motu excepto, fimillima cir- ca hanc veríari viderem, cum perilluftri Boznez diu exifimavi, viventia hec ex aere aquz im- mixta effe, fpretaque omni veficularum & ani- malculorum identitate, corpus organicum a bru- to & rudi motu fpontaneo, quantum fat eft, di- ftingui. Poftquam vero obférvaverim globulos cry- ftallinos fungorum (terminum quippe vegetationis in .hisce, pro uti infloribus pollen antherarum globulos
haud abfíimiles centinens) animalculis circa pelli-
eulam veficularem verfantibus fimillimos efie, & in filanenta fepe ipfo fungo longiora varia coaceervatione abire, inucumque, ex quo fungi oriuntur, effe filamenta ejusdem mnaturz & diverfi voluminis corpora vicina varie obrepentia, inque fungum enafcentia, quid, quod ipfius Mucoris fpe- cies talibus globulis componi, ad obfervationes microfcopicas redii. .Jam oculo, omni adhibita cura, ne deciperetur, (motus enim tardus & tre- mnlus molecularum, in fuüperficie guttule agore- gatarum & fimplicium, fepe ex balitu obfervantis exoritur, ex motu vicino quocunque, etiam vehiculi adeo remoti, ut ne auribus quidem percipiatur, nec raro, imprimis fi adlibeatur microfcopium compo- fitum
)
INFVSORIA. ED
fitum, oculo globuli, liaud extra eundem exiftentes, mobiles obveríantur) non amplius difhdendum re- bar. Vidi tum, quod pridem incredulus, & ante me illuftres Nedbaz, & Wrisberg, veficulas globulares pelliculz, feu punctula minima, qualia in & circa fragmenta pellicule in figuris 1, 2, 3 clariffimi Wrisberg videre eft, unum poft: alterum & quz- dam fimul a pellicula fecedere, tremere, & mo- bilia fieri, motumque fenfim adeo augeri, ut bre- vi in varias direCtiones difcurrerent, Ex hac ex- perientia, cui addi debetur obfervatio vix du- bia, omnium animalium íÍperma fuis fcatere ani- malculis, generationis & propagationis theoria ab quivoca, & a Leeuwenhoekiana aque remota enafci pofle videtur.
Partes nempe animales & vegetabiles per decompofitionem refolvuntur in pelliculas veficu- lares, quarum veficule feu globuli, zque ac glo- buli fungorum cryftallini, in objecta per feries excurrentes telamque araneofam fingentes, feníim a maílà communi laxati revivifcunt & animalcu- Ja infuforia & fpermatica agunt. Hzc ex mole- culis brutis, & quoad íenfüm noftrum inorgani- cis, fa&a animalcula fimpliciffima & minutiífima, a reliquis microfcopicis, quz cum iis confundunt
C 3 auto-
22 INFVSORLA.
o
' autores graviffimi, fubftantia & orgenifatione di- verfa, omne fluidum occüpant, & pro modifica- tione reticularis fübftantie feu primordii fcetus, ad previfos 6nes a fummo CnEATORE przformati, horumque animalculorum affluentia evolvendi, om- nigenas animalium & vegetabilium figuras in lu- cem producere videntur. "l'erreftri enim mate- rie plus vel minus Zmzauixta, partes corporum fo- lidas & fluidas, //bera fuccum nerveum fpiritus- que animales conítituere, novorumque continuo aflluxu incrementum augene, vitam füftentare, morteque opificii vinculis fenfim foluta revivifce- re, novum pro re nata opus aggredi,ficque per circulum perennem e materia bruta fieri orga- nica, e organica bruta voluntate PRIMI MO- TORIS a veritate non prorfus alienum puto. At rudimenta *) hypothefeos maximi quidem mo- menti ulterius profequi fcopus libelli prohibet, metaphyficam tamen mundi viionem, quam illu- ftris Bouuet ingeniofe olim effinxit, obíervatio- nesque mez fi nondum abfolute veram, proba- bilem faltem reddidere, fubjungam:
*) Plura fi defider. conf, Pile-Larven, Hafu, 1772. p. 73 & feqv..
Vus
VvE DU MONDE PHYSIQUE DANS LA SUPOSITION,; QUE LES "LOBULES MOUVANTS SONT DE VERITABLBS ANIMAUX,
Mais fi ces Globules fent de veritables Animaux, cómme on peut raifonnablement le conje&turer, quelle magnifieenee dans le Plan dela Création terreftre! quelle grandeur! quelle profufion ! quelle eomplaifance & organifer la matiere & à multiplier les Etres fentants! Nous voyons les Animaux répandus fur toute la furface de la Terre , dans toute l'etendue des Eaux & jusques dans les vaftes contours de l'Atmofphére, — Notre Memoire eft accablée des noms de toutes les efp*ces connues: notre Ima- gination eft effrayée à la vue du nombre innombrable d'Individus , que
fournisfent certaines efpeces d'InfeQes, ou de Poiffons.
: Cependant, comment foutiendrons-nous ce-ci, ce rveft là reellement, qu'une trés petite Partie; que dis-je! qu'un infiniment petit du Regncani- mal. La Mirzze, comme PElephant, le Puceroz, Gut PAuzruche , P.Anguille du Vinaigre comme la Baleiue, ne font quun. eompofé d'Ani- manx; toutes leurs Liqueurs en fourniffent; tous leurs vaiffeaux en font
femés,
Ce nreft pas tout encore; les Vegetaux eux-mémes & jusques à leurs moindres Parties ne font, qu'un tiffu d'Animaux, Depuis le Cbampignon jusques à l'Orze; depuis la Movwffe jusques au Sapin; depuis le Lichen
jusques au Chére, tout r'eft qu Animalcule & qu'Etre fenrant,
À i Con?s ORGANIS, TOM. I, $. 131,
GENS INFVSORIA.
* Organis externis nullis. ** Organis externis.
A, Membranacea : AL Caudata : a. Ovale: Cycupiux, a. Nuduzm: — CrRCAIA. b. O blongum : PaRAME- b. Crinitum: 'TaicHobE CIUM, fpecies. ; c. Zingulatum: Gom. c. Ciliatum: VomricELLE
d, Sznuatum: | Koteopa. PCENA CULTE sed
e, Cavun: BURSARIA, B. Crinita:
B. Crasfiufcula: ThRiCHODA,
a. Puntliforme: Mowas.
C. Ciliata: b. Sphericum: —Vorvox. c. Cylindraceum; Ewcus- a. Nudum: | VogTICEILA, S, » b. 72//a tectum: BRAcu0- d. Elozgatum: ViRO. NUS.
Trichbodarum quedam ob crines in iis egre confpicuos prima facie Cyclidia , Paramecia, Gonia, Enchelides & Cercarie apparent,
I. MO-
;MONAS, 25
I. MONAS.
Vermis iucoufpicuus, fimplicisfimus, peltucidus, puncliformis.
I. MONAS TERMO.
Mowas gelatinofa. Dan. GRENDSE-MONADEN;
Animaleulum omnium, quz microfcopium fimplex offert, minimum, fimplicisfümum ; pun&ulum gelatinoíe —íub(tan- tie; ipfum microfcopium compofitum eludere videtur, dum ne quidem fub hoc diftin&ius appareat. Sphzricum, an orbiculare? haud video.
Guttula aque, in qua maceratio fa£ta e(t, his corpufcuks adeo fepe repletur, ut ne minimum vacuum difüngui lioear; ipfamque aquz fubítantiam in aliam minus hyalinam, globula- rem ex pun&lis confertisfimis, omnem calculum fuperantibus mau-
tatam
' VMermis inconfpicuus, quem acies nudi oculi; Organa inconfpicua vel nulla, quz acies armati percipere nequit, N
D
26 . INFVSORIA.
tatam crederes. — In hac maífa motus, qualem radii folares in aqua micaates effingere folent, oculis exhibetur, dum animalcula, examinis apum inflar, vehementer commoventur.
Ininfufione vegetabilium & animalium. Hujus guttula Jam in- tra viginti quatuor horas confpicitur quafi maffa globularis, at nullus inea motus nec odor percipitur, brevi vero motus feu fermen- ratio cum fetore intolerabili infequitur, at non in omni,
2. MONAS Lzws.
Mowas hyalina.
Cyclidium corpore orbiculari pellucidisfimo, — Huz, Duft. anim. tab. 1. x,
LrruwENHOEK. 4TC4T. Hat. p. 40. f. E.
Jostor. zazerofc. to. x . part. 2. tab. 5. f£. 8. Z. & alibi,
Baxrn, zzcrofe, expl. t. 10.£, 1. 3.
LrpERMürL, zzZeroc. p. 115. t. 60.
WmsBERG, qiue. iufi. £. 1. — 4. in pelliculee fragmentis.
SraLANzANI zzicrofc. fig. qt.
JDan. GNED-MONADEN,
Pun&a innumera absque omni. interaneorum veftigio pellu- eentisfima in gutta aquz aeervatim fparfa; Figura inter fphari- «am & ovatam media, ^ Multa difpalata, plurima aggregata maífas fepe veficulares, membranaceas fingunt; contra morem animaleulorum. ultimum aque exhalantis refiduum querentium; hzc ad marginem, ubi citius deficit, congregantur; mortemque
tabe- Latisfime patet regnum animalculorum, Monadum imprimis Termonis
& Lendis, quoduis fere fluidum occupantium, numero omnem
ealculum eludentium, fpecie vero, pro imperii amplitudine, limiti-
bus fatis angustis jncluforum, conf, Pik-Larves, Havnim 1772,
P. 73 -97* j
MONAS. 27
tbefeendo. oppetunt; ne quidem fub lenticula 1. microfcopii com- pofiti interanea apparent, plice tantum ex defc&tu aqua in cor- pore tereti umbram efficiunt.
AMottits primum per intervalla tremulus eodem in loco ; dein lente incedit; demum vivacior reddita totum guttule oceanum percurrit,
Appendix in figura B. t. 4. dari. Z"rzsbergii mihi in paucisfimis vifa; aliam forte fpeciem denotat.
Sepe duo unita circumnatani, animaleulumque | diver- fum mentiuntur; at unum idemque eít novam prolem per divifionem moliens.
In omni aqua; in puriffnna rarior; in infufione animali & vegetabili aqux. fluviatilis & marinz. fepe myriadesin uni- ca gutta, ac varie magnitudinis in fordibus dentium,
3: MONAS MICA.
Mowas circulo notata. JDan. GLIMMER-MONADEN,
Lenticula 3.. microfc. fimplicis. punétulum lucidum con- fpicitur, auCa vero magnitudine animaleulum ovale vel fphz- ricum, nam utramque figuram pro lubitu aflumit, exhibetur, Hyalina eft, circulo ovali intus infcripta; hie mobilis eft & in medio, vel verfus antica vel verfus poftica videtur.
Motus vacillatorius; fepe eodem in loco, affumta figura fpherica, diu gyratur, tumque impresfio reniformis oculo in medio corporis fititur, animaleulumque halone, absque dubio € ciliis vibrantibus ;nvifibilibus orto, pulchre cingitur.
In aquis purioribus pasfim,
D23 Irt. VOL.
29 INFUSORIA. Il. VOLVOX.
Vevanis inconfpicuus , fauplicisfanus, pellucidus, Jbbericus.
4. VOLVOX Grosurus. Vorvox globofus, poftice fubobícurus. Jam. KUGLE-VIELTEREN,
Animaleulum globulare aliquantisper in ovalem vergens; Monade Lende decuplo majus
[uteranea veficularia pellucentia, pofhce | obfcuriora,
AMctus volutatorius. vel eodem loco lentus, vel curforius conciiatus,
In infufo vegetabilium.
s. VOL VOX »irura.
Vorvox fphzricus, interaneis immobilibus vire- fcentibus.
Jan. vWLE-VIELTEREN,
Minor Íequente & pellucidus. Ipteranea immobilia, fub lenticula 3; 2, & r, micro- Ícopik compofiti medio virefcentia, margine fepe flavefcente; in
VOLVOX, 29
in hoe parvula & obrufa incifura interdum confpicitut, an os animaleuli? Ipía fphaerula halone cingitur, an ex vibratione ciliorum ? hzc, fi adfint, omnt lenti inconfpicua funt.
Motus circa axin rotatorius, lentus & feftinans,
. ln aquis purioribus, ubi Lezzza minor, frequens medio Decembris.
6. VOL VOX courLICTOR.
VoLvox fphzricus fubopacus, interaneis mobi- libus.
JDan. STRID-VIELTEREN.
Animaleulum; vel potius anarchia animaléulorum, per- fe&e fphericum //orzice//is plerisque majus, fubpellucidum, flavefcens, moleculis minutisfimis fartum, margine nigricante.
Dextrorfum finiftrorfumque lente per intervalla rotatur; loco tamen raro movetur. Molecule innumerz intra cir- culum conrentz in continuo motu & quafi in conflidu ve- hementi absque omni ordine, hinc pro majori confligentium in alteram concurfu fphera aliquantifper dextrorfum vel fini flrorfum roratur, moleculis eandem dire&ionem fequentibus; mox brevi quiefcit , confli&us fit vehementior, ac fortuna paucis momentis dubia videtur , tandem rotatio prevalentium voluntate in alteram rurfus inflituirur, ac in fpiralem conti- nuatur Quam primum aqua deficere incipit, fpherarum plurimz figuram ovato-oblongam Íeu cylindraceam affumunr, pofticaque quarundam pars triangulariter comprimitur, atque pellucida abs- que interaneis evadit. — Jam vacillando aut corpus gyrando per aquas feruntur, rotatione tamen molecularum decuplo concitatiore; aqua denique penitus deficiente, alta $n anarchia quies in inftanti-
D 3 re-
89 INFVSORIA.
reftituitur, ac demum, humore exhalato, tota machina rumpi- tur, inque moleculas informes effunditur; ultimo, his quoque fere prorfus evanefcentibus, vitrum figuris falis cryftallifati ammoni- aci, quales apud Z'a&er, t. 5; n. 3, pulchre obducitur,
Spe due fphzrz coalite cizcumferri confpiciuntur; hoc fitu Circa pun&a unionis comprefl iunt, novasque colonias more apum intentare fufpicor.
Diverfa animaleula microfcopica, imprimis M. Zezs fupra hunc Voluocem vagare amant. l
In fimetis primo vere haud frequens; in infufo vegetabili ul- timo Novembris femel offendi; hunc ciliis cindtum | minimis, eorumque ope gyrationem totius male fieri clare vidi, hinc con- generum motus ejusmodi ciliis deberi, nullus dubito,
7. VOLVOX LuNULa.
Vorvox hzmifphzericus moleculis fimilaribus lunatis.
Dan, MAANE-VIELTFREN,
Corpufeulum fubrorundum hyalinum ex moleculis innume- rabilibus, homogeneis, pellucidis formam lunz in primo quadran- te habentibus SÉmpa&um absque ullo margine communi,
.. Motus ejus continuus eft & duplex: alter rorarorius totius maffz lentus, alter concitatus cuique moleculo proprius,
In aqua paluftr; primo vere, raro.
8. VOL- -
VOLVOYX, 31 8. VOLVOX sPHERULA,
Vorvox fphzricus moleculis fimilaribus rotundis, Dam. soXi-GRAN-VELTEREN.
Globus ex pun&is pellucidis homogeneis, magnitudine di- verfis, confeétus,
Motus lentus, a dextra ad finiftram vix ultra quadrantem circuli & mox rurfus a finiftra in. dextram,
Hic quidem, quoad compofitionem, Prozeuzz Rorskun refert, margine vero pellucido, qui & figuris & verbis zz. 3. p. 62r. t. IO. indicatur, prorfus deflituitur,
In ftagnis autumno; minus frequens,
Neuter, [uzula & fpberula, mihi unquam figuram muta- vit; uterque Nature opufculum perquam fimplex ex animal- culis omnino fimilaribus absque ulla particula heterogenea ; quan- rum microfcopio detegi pocuit, compa&tum, zzzerocosgzum quen- dam conílituere videtur; nec tamen meliore jure, quam olim suundus, a nonnullis Pun animal dicendum; motus enim totius maffe moleculis, ex quibus componitur, deberi vi- detur. Syftema utrumque eft, planetarum alterum, alterum mo- Jecularam, circa centrum fefe haud abfimili motu volventium,
In arbore *, qua in duplicem truncum, animalem & vege- tabilem divifa adumbraretur corporum organicorum f[yítema,; fpharula hzc cum Monadibus inter animalia infimum radicis lo- €um occupatura erit; quemadmodum inter vegetabilia alia fphe- rula ei forma, fimplicitate & loco natali fimillima, huc usque égneta, cujus defcriptionera opportuniori tempori fervo.
9. VOL-
c. 9 Pall, elenchus Zoophyt, p. 23.
32 INFVSORIA, 9. VO L V O X GLOPBATOR.
Vorvox fphzricus membranaceus.
Volvox globofus. Z7. Syft. 5.
Volvox globofus, immutabilis, foetubus fparfiss Parr, Zoophyt. p. 417.
LsEUwENHOEK. COZÉ. dYC4. p. 149-52, f. 2.
Baken. aC, seicrofc. p. 418. cap. r3. &. 12. f. 27. Rozs, z7f. 3. p. 67. t. 101. É. 1-3.
Grrg. a&, boim. 1761. t. 3. É. 1-5.
Jan. KLODE-VELTEREN, Germ. KUGEL-THIER, SUec. KLOT-MASK.
Globulus diaphanus, viridis, foetus globulis minoribus, fa- turate viridibus; etate fit albidus, aurantiusque. Circa axin. lente movetur. Hzc nudo oculo,
Armato vero membrana conflar pellucida moleculis in fu- perficie abunde obfíita, X quafi fcabra; hinc autores quidam hirfutum dixere; molecule rotundz centro pellucidz immobiles, inminoribus majores. — Molecule detergi poffunt, remanente membrana nuda. Parturitio hoc modo fit: membrana. finditur, pulli feu globuli minores per fiffuram exeunt, ac ipfa mater feu membrana deliquefeit; figuram fphzricam haud raro mutat, fu- perficie varie comprefla.
; Au&bores ad fummum o&o globulos minores in majoribus foetibus numerant, ego in non paucis triginta & quadriginta mag- nitudine diverfos.
Mira Species P'olvocis diverfz quidem indolis funt, plura tamen genera abs-
que necesfitate fingere minus libuit. "Tres priorespellicula cingiéx mar- gine
ENCHELIS. 35
Mira proliam incapfulatione vifibili perquam | notabilis cít, natis enim, nepotibus & pronepotbus gravidum fe fiepius ie hibet.
Silere nequeo, illuftres obfervatores ad unum omnes, qui de hoc animàleulo commen:at funt, ne verbo quidem meminiffe Leeumenloekii immortalis, qui primus hunc Volvocem dete- xit, ejusque hiftoriam confumatifinam adjc&ta figura reliquic.
In ftsgnantibus alnetorum quietis, primo vere efítateque co- piofisfime.
I. ENCHELIS.
Vermis. inconfpzcuus, ffuplicisfiauus ,| cylindraceus.
* opaez.
Io. ENCHELIS vrniprs. . ENcHELIS fubcylindrica antice oblique truncata. Jan. GRÜNX-TRUMLERIN,
Animaleu!lum opacum, viride, fubcylindraceum; (minus compreífum) poftes obtufum amice in angulum acutum truncatum, RO obfcura, indiftinGka,
Motus
gine patet; Lunsla Gt Spherula. mera congeries animata molecu- larum determinatam figuram fervantium ;. Globazor membrana manifefla & magnitadis ice, nudo oculo confyicua, clucet, | Hic fuo íorte generi ama ndandus eflet; cum regni vifibilis incola fit, at limites vibilis & invifibilis quoque dirimunt.orticelle , Cercarie , "Pricbode & Fiftiole 1pecies, wt palam fit, hac vel non bominis caufa creeta, vel in futura oblectamenta refer- vanda, E
34 INFVSORIA
AMotus dextroifum & finiftrorfum omni momento va- rians.
Organum rotatorium in antica parte fufpicor, hinc Vor- ticela eflet, at mibi nunquam confpicuum,
ln aqua plurimas leptimanas fervata copiofe,
II. ENCHELIS rancIMEN.
EwcnELIs cylindracea curvata utrinque trun- cata.
Jomtor zzcrofe. tom, rz. part, 2. p. 33. t. 5. É. 2. M.
Jan. P?ÜLSE-TRUMLEREN.
Corpus latitudine quadruplo longius, wquale, teres, an- tice & poítice truncatum. Interanea opaca non diftinguenda.
Inceffus varius, extremitates in oppofitum latus fle&ten- do figuram littere S imitatur,
In aqua diu fervata, raro,
12. ENCHELIS wresurosa. ENcHrLIs ovato-cyligdracea interaneis manifeftis. JDaz. TAAGE-TRUMLEREN.
Corpus ovatum, teres, antice anguílius, interaneis opa- cis crebro commotis repletum.
In
ENCHELIS. 35.
In motu antcam corporis partem elevat, eademque obje&ta tentare. videtur.
In cadem aqua, ae Cyclidium GZzucormsa , at eriplo ema- jus, cenuesque parcius.
* pellucentes,
I3. ENCHELIS sEMINULUM,
ENcurLis cylindracea. zqualis. JDan. YRÓ-TRUMLEREN.
Animaleulum cylindraceum — latitudine duplo longius, antice & poítice aquale, Interanea in aniüca parte pellucida, in poftica obscura.
Motus defcendendo afcendendoque alternus.
Bina extremitate antica in. angulum acutum cohzrere, hoc quoque fitu. circumnatare Ícepius vidi, partitione nempe nondum pera&hi,
In aqua dies aliquot. fervata.
I4, ENCHELIS xPisTO0 MIUM.
EwcurLrs cylindrico - elongata , apice gracili fubglobofo.
Jan. YAP-TRUMLEREN. Inter minima.
Corpus teres hyalinum, poftice obtufum, antice parum- per acuminatum vel potius globulo corporis diametro minori
terminatum. ; E 2 Inte-
86 INFUSORIA.
soon Fateyaned nulla perceptibilis; certo tamen beftiole fitu confpicitur linea nigricans per medium longitudinem duély se no o : OTYEE ctrem IpOT fe. punctum ,psllueens intra extremiuüem pofücam. Aoiss vacilatorius plerumqüe per diametrum guttulz. In aqua fetente | paflim.
N
I5. ENCHELIS rusus.
ENCHELIS Cy lindracea utraque extremitate an- gufliore truncata. . M,
Jan. TEEN-TRUMLEREN,
sU Corpus teres, pellucidum; antice & poftice equaliter anguftatum & fubtruncatum., .
Iuterauea; inteftinum longitudinale fubflexuofumn, li- quore cxrulefeente fplendidum, ac molecule nigricantes urans- 'erfim fparfz.
Aotus lentus. in aquis purioribus.
16. ENCHELIS ovorum. EwcHEris cylindrico-ovata, hyalina.: Dan. mG-TRUMLEREN.,
Animaleulum pellueidiffimum, teres, ovatum.
Ipterazeg ne quidem lentieulà n. 4. confpicua, maxima vero amplificatione corpus apice aliquantifper elongatum appa- ret pliceque longitudinales in fuperficie, molecule - pellucentes piffüum in interaneis videntur, cilia nulla,,
In fumeus inter myriades Monadum fingulatim | obame- bulat. : 17. EN-
ENCHELIS, 37
17. ENCHELIS rnITILLUS
EwNcHEr:s cylindrica, antice truncata,
Dig, TUMLING-TRUMLEREN,
- s. Animalcalum pellucidiffimum, cylindraceum, poflice con- vexo-obtufum, antice truncatum; hac parte organum rotato- rium fufpicor.
Juteraneg nulla | perceptibilia,
Aotu vacilatorio guttulam per lineam diametralem in: inffanti percurrit & recurrit, interdum momento loco gyratur, sox curfum rurfus aggreditur,
In infufo graminis & feni multas feptimanas fervato, at raro; inter myriades Mon, Zez4/s unicum individuum,
I9. ENCHELIS Porura. ENcHELIS cylindrica, apice papillari, Dan. POPPE-TRUMLEREN.
Animaleulum cylindricum, antice ventricofum, obfcurum, pofüce pellucidum utraque extremitate obtufum, antica papil- la digitiformi inftru&um, intra poflicam. vero circulo byali- no feu apertura circulari notatum.
Intevagea ex moleculis fubfphzricis verfus antca con- fertis mobilibus, verfus poflica rarioribus.
Motus circa axin longitudinalem | rotatorius; ficque fitu aliquantum obliquo guttule innatat.
E 3 i
38 INFVSORIA,
In fimetis, Novembri & Decembri; aquá vero gelu ad- ftridà, fruftra querebatur.
I9. EN CHELIS srATHULA.
EwNcHrLis cylindrica ftriata, apice hyalino fpathulata,
JDan. SPADEL-TRUMLEREN.
. Animaleulum perfe&e cylindricum, pellucidisfimum, cry- flallinum, ftris. fubtiliffimis longitudinalibus, globulis plerum- que duobus hyalinis, altero infra medium, altero in extremi- tate corporis poflica, ac juxta alterum latus fphzrulis obfcu- rioribus quinque minoribus, quz ovula, inftru&tum. Apex dilatato-membranaceus, antice. finuato-truncatus, angulis aliquan- tifper reflexis, Hine figuram fpathe pharmaceutice imitatur,
Motus vwacilatorius fpathulam varie plicando, figuram tamen retinet, momento excepto, quo horas duas inquirenti fpathula in manubrio condebatur, apexque obtufus apparuit, e tamen rurfus exferebatur.
A visRIONE /aÉ/eo transparentia cryftallina, ftris. pellu- centibus, figuraque fpathulata minus mutabili differt,
In aquis vbi Lemna vegetat, raro.
20. ENCHELIS »rinux.
EwNcHELris inverfe conica, poftice hyalira. JDan. vERE-TRUMLEREN.
Animalculum pellucidum, piriforme, vividum, antice ven- cicofum, obtufum, moleculis fartum, poffice. anguítius, va- cuum. In-
VIPRIO. 39
Futeraneg molecularia, mobilia.
Motus feflinans volutatorius currendo & recurrendo per diametrum guttulz , quiedor reddita medio fere corporis tu- erculo notar confpicitur.
In aqua diu fervata, in qua Zezz4, haud frequens.
IV. VIBRIO.
Vermis uconfpicuus, fimplicifimus, teres, elongatus.
* gelatinofi, 21. VIBRIO riNEorA. ViBRIO lincaris obícurus. JDam. STREG-STRJEKKEREN.
Animaleulum omnium minutifíimuim, Monadem 727- sionem exiguitate fere fuperans, Vibrioneque Jci//o tricies minus & prorfus diverfum,
Motus tremulus myriadum pun&Qulorum oblongorum obfcurorumque in unica guttula, feu undulatio oculo, lenticula maxime amplificante, exhibetur.
In infufione vegetabili fubítantiam aquz poít plures dies fere adimplet,
22. VI-
! 40 INFVSORIA. 22. VIBRIO nmacirrus. VisRIO linezris, zqualis utrinque truncatus.
LzvwrxHork dzCap. gat. p. 40. f. F. & p. 315 É C. & D.
JomtoT zzicero/£. tom, r. part; 9-267. t9. f. I2 & I4.
Dan. Wisr-STRXKKERENM.
Vermiculus fubiiliffimus fub certa luminis reflexione opc lenticule 5 in confpettum fubit, gelatinofus, hyalinus Mo- nade ZLez4e dimidio anguflior, fextuplo & decuplo longior, paleum ubique zequalem referens, a Gor4o li&eo, quem nu- dus oculus videt, folo volumine & defe&u ftriarum | obliqua- rum in parte antica diverfus,
Nulla zzzeragea perceptibilia.
Adotus veClineus, antrorfum & retrorfum nullo partis- antice & poflice ne in motu quidem difcrimine, languidus & ferpens, at flexure ferpentinze in medio tantum corporis d quidem gre videntur.
In infufione feni e Groenlandia, anno fervati primum reperi millena in guttula; poftea in aqua paluftri parcitiime , denique in aqua fetente, ubi Zezzza minor, copiofisfime, paffim fparfos breviores & quadruplo longiorcs.
*.. Figura Enchelidis 2. ^ 777/7. hift, anim. tab. r. hunc ex- hibet, magnitudine tamen, craflitie & transparentia differre vi- detur; exa&ior eft figura fupra citatorum autorum,
Duas feni infufiones eadem aqua & eodem tempore pa- rivis alteri tamen vafculo fenum forcipe in partes minores refe&um, alteri integrum immif], huic nulli Vibriones Bacz/7, plures Monades Zezdes, & Kolpode Cucirlz, illi myriades V. "Dacilli; pauce Monades enafeebantur.
VI
VIBRIO. AX 23. VIBRIO ANGUILLULA. Vinnio zqualis, fübrigidus.
Cnmaos r. zz. fyít. p. 1326.
LrrUwENHOEK opera Omm. n. r, £ L. M. N, O. annulli pi&toris. figmentum.
Joxor. oíférv. sicroft. tom, r. par. 2. t, r.
Hoor. zzcrofc. t. a5. £. 2-
BaxeR. zzerofr. t. 10. £. 8.9.
LrprawünL. wrcrofc, t. i7. f. Y — 8.
FmzxnscHE gu. 4.227. No.2.f g — o
JDan. AAL-STRIEKKEREN.
Corpus filiforme, teres, pellucidum, medio granulis re- pletum, utraque extremitate pellucentiffimum, vacuum, antice fubrruncatum, poftice in. mucronem brevifhmum fetaceum ter- minitum; quavis atare & magaitudine idem,
In glutine farinofo & alibi vulgatiffimum.
In fedimento vegetabili parietes vaforum, in quibus aqua ftagnar, obveftienre alium. aliquantum. diverfum | fepe reperi, Huic figura & defcriptio Zeeiegboekiz l. c. p. 51, & Macro- cerei 7. Hi convenit, locus minus, Corpus pellucendi(f- mum absque interaneis confpicuis in paucis tamen in medio corporis linea transverfa, rarius corpufeula bina ovata vifibilia, rariífime ferie longitudinali globulorum inítru&a occurrit; czte- ra uti in Vibr. anguillula. Utraque varietas mucrone po- fico obje&tis fepe adheret, ac ferpentum inftar movetur; vo- lumine & longitudine diverfa,
Exuvias uti ferpzntes & plura infs&torum exuere fufpicor; individua enim, quorum antica & pofílica pars pellicula pro- ftante byalna vaginulam fimulante, obíita erat, oblervavi,
2 [ 24 Vl
42 INFVSORIA.
24. VIBRIO sERPEN TULUS. VirRiO zqualis utrinque fübacuminatus.
Enchels eorpore utrinque attenuato graciliori. Flur, |o dfi. anim. tab. r. minus, bona.
FnazNxcHE Suma! 4 B. 227. n, r. f. b — f. SrALANZAN. ZZicrOfr. p. 189. f. 2 & 12.
Jam. sLANGE-STRJEKKEREN.
Vibr. anguillulaum: maxime refert; differt, quod antice & poítice acuminarus fit, magis tamen poftica parte, quod nul- lum mucronem habeat, nec obje&is adhzrere vidi; quod ple-
rumque brevior, ferieque pun&tulorum minimorum longitudi- nali inftruatur.
Motus Yerpentis adinflar, at minus fpiralIs minusque ri- gidus & fxpe re&ta extenfus, tranquillusque occurrit; quod im Gnguiu rarius.
In infufione vegetabili plurium. feptimanarum.
25. VIBRIO vERMICULUS. Vi2R1iO0 £ortuofüs, gelatinus.
JDaz9. MADIKE-STRUEKKEREN,
Corpus album, feu la&eum absque ulla transparentia, cylindraceum, elongatum, apice obtufum, pofílica verfus acu- minatum, vel planiufeulum, & intortum.
Motus
VIBRIO, 43
Motus fit corporis undulatione, qualis in vermiculis, at perquam rardus; interdum re&ka extenfus citius & laboriofe, dum aliquantum ad la:rera alternatim | flcGtit, progreditur, & tum linea nigra longitudinalis, vel integra, vel fepe interrupta, profpicitur, Quiefcendo interdum applanatur, ac in finus va- rios torquetur.
Ope lenticule r. microfe, fimplicis commode contempla- ri potet.
Figuram animaleuli in ftercore ranarum, cujus Zeermer- bocet, Oper. omn. p. $56. meminit, uti quoque in fpermare Libelule maris, Arcan. nat, p. I8. É 5. noílrum vermicu- lum fufpicor,
In aqua paluftri, Novembri; rarus,
26. VIBRIO uvNpnULA. VinRio filiformis, flexuofus. JDaz. mBOÓLGE-STEJEKKEREN,
Mers lineola wndulata, teres, gelatina absque interaneis confpicuis.
Nunquam extenditur; in quiete litteram. 7^, in motu lit- teram. 47, vel lineam flexuofam, quam anferes volatu fuo ia aere formant, fimu'at; motus afcendendo, defcendendo, vel re&ta pergendo tanta celeritate peragitur, ut. oculus armatus flexuram nantis non absque molefha percipiat; in. fummo guttule ple- rumque qviefeit. Interdum altera extremitate. oblique fixus in
gyros fefe verfa.
Vibr. Zzzeo/la longior, J'ermiculo multoties minor, 1maa- gine undule lenticule 3 microfc. fimpl. fiflitur.
F2 Hunc
44 INFVSORIA.
Hunc effe be(tiolum, cujus corpufeulum extremum) eau- dule animaleuli feminalis, in fignra 5 epit. phyf. 41 exhi- bii, femine finapi mülies- decies- ceniies milies. minoris tenuitate excedere indicar LrruvrNHoEk , autumo, indu&io- nique exinde nace lubens fubleribo: emzz bec auzmaleula cau- dulas fuas, uti oculis obfervare po[fumss, i2 gyros ac vo- hugima movendo cogtrabamt ; redde couclhtdismis caudulzs. zl- lis baud sapis ftos deeff temdines, mujculos atque artus, quam Glirium J|durhumque camdis; mec quisquam dubitabit, eadeni amimaleula, aquis iumatantia, eque orgams avmari gnotoriis, atque amümautiae anajora. ddbhec im tali auimal- culo quantus ipcluditur. apparatus vif[cerum , quantaque eo- rudes exilitas? Ydem-^e(t, quem in epiítola are. nat. 96. auguillum nominat, quod, dum natat, corpus fuum anguille in morem incredibili celeritate infleGir.
in aqua Lemnà cooperta, ac feptimanam íervata, non omni, copiofe.
27. VIBRIO iINTESTINUM. VizRio gelatinofus, teres, antice angufítatus. JD. "RARME-STRUERKEREN,
Animaleulum cylindraceum la&eum apicem verfus attenua- tum, utrinque obtufum, absque ullo interaneorum vefítigio; in .poftica extremitate ova quatuor vel quinque fphzrica, —Anti- cam adeo in fe retrahere, ut dilatata truncataque appareat, vel » fpathulam dilatare & complanare, valet.
ÁMotus lentus progreffivus. In aquis paludofis,
! pellu-
VI B RI o. 48 ** pellucentes.
28. VIBRIO, PRoTEUS.
VinRIOo ellipticus, collo longiffimo, apice no- dofo.
Brachionus fimplex mutabilis tentaculo | longisfimo retraCtili, ore ciliato. Parr. ZoorH. 51. Baxzg zZücrofr. t. 10. n. XL. f. 1 — 6.
JDan. PROTEUS-STRJEKKEREN.
Animaleulum vividum collum continuo moritans,
Corpus mutabile ellipticum, ventricofum, poftice aliquan- tüm acuminatum; vel membranaceum, dilatatum, varie finuo- fum, poftice in acumen produ&um moleculis obfcuris paffun repletum. — Co//uzi corpore duplo & triplo pro ratione ex- ienfionis longius, equale, apíce incraffaeum, pellucidiffimum, re- £a plerumque extenfum, fepe flexuofum.
Motus corporis lentus, colli vivax.
In aqua diutius in vaículo fervata, viroreque vegerabili lena; rarus, annis 1769 — 72 bis tantum reperi.
) P
Absque dubio Baxrmi Proteus efl atin figuram 5 & 4 mi- hi nunquam fe mutavit, nec ullum organum rotatorium aut €iia, nec colli totius occultationem, licet diu obfervaverim, unquam vidi Cl Parras verbis BAkrm; cui foli hue usque vifus efl, ExAcmioNuM facit.
ES , 39. VI-
46 IRFVSORIA. 29. VIBRIO rarx. VisnRrio gibbofus, poftice obtufus, collo falcato. Jar. VEE-STREKKEREN.
Corpus pellucidum, ellipticum, antice in collum teretius- culum hyalinum trunci fere longitudine attenuatum, poftice obtufum. Ipfe truncus fupra planus, fubtus convexus, feu gibbo inftru&tus, moleculis minimis impletus, globulis duo- bus hyalinis, altero intra extremitatem poílicam, altero in ip- fo corporis medio.
Latere plano furfum vergente provehitur, gibbofum ra- ro obvertit; formam falcis collo fere immobili imitatur. Quo- ties deorfum tendit, collum aliquantum infle&i videtur.
In paludofis Lemna refertis.
30. VIBRIO awsrn.
VinRriO ellipticus collo longo, tuberculo dor-
fali.
Dat. GAASE-STRIEKKEREN.,
Inter V. Proteum & FPalcem medius; ab hoc tubereulo in dorfo pone collum colloque longiore, ab illo apice colli *quali diftinguitur.
"Truncus ellipricus teres absque gibbere laterali, moleculis impletus, poflice vero acuminatus hyalinus, antice in collum trunco longius flexuofum produ&us. Huic apex integer, zqua- lis, non incraffatus, canalesque intra margines laterales cerule-
: Ícen-
VIBRIO. 47
fcentes; in [fuperiore vehemens aquarum .decirfus qualis in Nuide * ad initium trunci usque in quibusdam confpicitur ; uterque totam colli longitudinem occupat.
Motus corporis lentus, coll flexuofa, vivacior, fepe fpiralis.
In aquis, ubi Lemna, hofpitatur.
31. VIBRIO cycuvus. "WiBRio ventricofus collo adunco. Daz. SVANE-STRJEKKEREN.
Linea pellucidiffima apice incurvata, infra medium fub- tus ventricofa, poílice acuta. Antica pars linee feu collum animalculi corporis reliqui longitudine, poftica feu cauda rri- plo brevior, intermedia ventricofa, moleculis obfcuris & in- tcítinis pellucidis repleta.
Valde minutus omniumque maxime defes, collum tan- tum porrigere & reducere vidi.
In aqua ftagnante.
32. VIBRIO MwarrkEvus
VizRIO linearis bafi globulo, apice linea trans- verfa.
JDan. HAMMER-STRUEKKEREN.
Animaleulum album, pellucidum, IT latinum referens, ex- tremitate inferiori globulo affixum. ; Motus
* Von WüRMERN p. 29.
48 INFVSORIA.
!
AMoftrs & quies omni momento alternus; iotu litteram v, quiete 'r fimulat; dum enim crura linez transverfe per: pendieulari impofitze alternis vicibus celerrime in perpendicu- lem uniunzzr, & in transverfam extenduntur, per aquas vehitur. j
In aquis putei copiofe.
33. VIBRIO urmRicuLUs.
VinRIO teres, antice anguílatus, truncatus, poftice ventricofus.
Jan. YLASKE-STRIEKKEREN,
Figuram utris haud male refert. Venter interaneis mo- lecularibus repletus; collum hyalinum, apice truncatum. — Bafi Ventris pun&um pellueidum in quibusdam videtur.
Juce[[is vehemens, vacillatorius; vagando collum quovis momento in utrumque latus quam citiffime rotitat.
In aqua fluviatili menfes in vafculo ftagnante, etiam in aqua marina putrida.
34. VIBRIO rascrora.
ViBRIiO antice attenuatus, medio latiuículus, poftice acutus.
JDan. 1GLE«STRJEKKEREN.
Animaleulum pellucidum; in medio interanea pun&ifor- mia, ac in proceffu attenuato. tubulus alimentarius confpicitur,
Motus
hy
VIBARIO. &9
Morus lentus qualis Zafriolarum, fefünans. vero pro- prius, anticam enim & poflicam corporis partem furfum de- orfum alternatim. movendo, totumque fimul corpus ad modura cylindri circum agendo celerrime per aquas fertur.
In aqua gelu foluta & alibi haud frequens.
3s. VIBRIO coryMsBus.
VisRrO craffüs, poftice acuminatus, collo ful»- falcato.
JDam. Low-sTRUEKKEREN.,
Congeneribns major avem aquatica don inepte re-
ferens.
Collurz veres curvatum zquale, hyalinum apice obtufurm, trunco brevius.
Jvuncus craffiusculus, fubtriqueter, moleculis flavefcen- tibus repietus , antice latus, humeris fepe prominulis, pofte- riora verfus in apicem acutum acuminatur.
Motus lentus.
In aquis raro.
V. CYCLIDIVM..-
Vermis iuwconfpicuus frupliciffismus | pellucidus, complauatus orbicularis, vel ovattus.
36. CYCLIDIUM sULLA.
CycriPiUM orbiculare hyalinum. G Cycli-
$9 INFVSOR!IA.
Cycdidium corpore orbiculari fubfufto. Hir. hift. anim. t. I. 2.
WmissrRa anim. infuf. £ ri, b. £ 2, i? JDan. BOBLE-RUNDEREN,
Animalculum pellucidiffimum candidum, feu membranula orbicalaris; non tamen ubique equaliter; hyalina, folo mar- gine obícuriore,
Iugtevanea ope fimplicis amplificationis prorfus nulla, com- pofize ramen globularia & cryítallina, wgre licet, profpe&o.
AMozus lentus femicircularis.
In infufione feni paffim.
22-0 Y CT PDITUM" MEETUM: (C yYiCE IDIUM eliipticum, cryftallinum. Dar. WiRSE-RUNDEREN,
Animaleulum pellucidiffimum | eryftallo fplendidius, mem- branaceum, ellipticum,
Ipterames, vel linea. per mediam longitudinem du&a & punttum antcum; vel pun&um anücum & pofticum nigri- Cans.
AMofus celer, micatorius, interruptus.
Pluri-
CYCLIDIVM. 5:
Plurima fparfai maxime referunt femina MZ//; fafci- culum ciliorum mobilium in al:ra extremizate facile fufpi- cor, non vidi.
In infufione variarum flirpium cum Pagaw, — ZZurelza numerofisfime plures feptimanas.
38. CYCLIDIVM GrAUCOMA.
CycLIDIUM ovatum, interaneis zgre con- Ípicuis.
Da. BLAA-RUNDEREN.
Corpus pellucidum ovatum, utrinque planiusculum, feu membrana ovata, margine diflindo. —Interaneorum tanta eft transparentia, ut vacua num. 3 microfc, compofit. egre vi- deantur, repleta vero colore cxrulefcenti/ manifefta fiant, tum juxta marginem poíticum apparet inteftinum in longitudinem expanfum:; in medio globuli obfcuri, ac in nonnullis inter globulos pun&tum pellucidiffrmum —marginatum, an ovulum? fimilia in aqua absque motu confpiciebantur.
Motus in abundanti aqua celer, circularis & diagonalis, qualis Gyrigi uatatoris; fuperficiem planam plerumque confpiciendam exhibet, raro marginem acutum; hoc cafu vacillat. — Quoties lente movetur, aqcam, quovis momento paulatim retrogredi- endo, hauriri videtur, interaneis fimul in vehementi comuno-
tione conflitutis. Sepius obfervavi bina horum minutiffimorum, arde co- herere, narandoque fefe invicem trahere, nec ipfi morte, G 2 aqua
52 INFVSORIA,
aqua exhelata, dirimi. — Caveant minus perii, ne umbram unius conjunétionem, aut cohzerentiam duorum, que gene- rato per divifionem eít, copulam credant. In aqua ultra fex menfes hiemales absque omni vegetabii. in vafculo aper- to fervata.
39. CYCLIDIVM RaDIANs.
CycriDivM ovatum, interaneis manifeftis.
Cyclidium corpore ellipico. Hirr. hif anim. t,
Tf 5. SPALANz. zzicrofe. t. i. f£. 2 & 6.
JDAH, STRAALE-RUNDEREN.
Animaleulum inter ovatum & orbiculare medium pellu- vidifümum, planum, margine nigricante diftintto, vefieulisque interaneorum pellucentibus inflru&tum. — Medium fepe czxru- lefcens apparct, veficulis hyalinis in materia caxrulea perfiften- tibus. Linee concentrice, quales in figuris Claris, Spa/ar- $45, in noflro nulle, radiosque ne in ipfa morte exferere, omnem licet operam impenderem, videre contigit. — Radios cadaveribus animaleulorum — evanefcentium — paflim — adjacentes haud raro obfervavi; hi vero potius evaporatione & cryfítalli- fatione humidi, quam ruption aut flru&ure animaleulorum iribuendi funt; eedem enim fpecies paffim, undique & nus- piam radis poft mortem ornabantur. Individuum huie fimil- limum maxima amplificatione radiüs fubrilisfimis inequalibus micanübus innumeris confertis in vivis cin&tum femel vidi
ln infufione vegetabili haud frequens,
4o. CY-
CYCLIDIVM, 55 40. CYCLIDIVM ROSTRATUM, CycrinivM ovale, antice mucronátum. Jam. sNABEL-RUNDEREN.
Animalealum ovatum, complanatum, pellucidiffitnum, anti- ce in acumen obtufum aliquantifper produ&um ; hoc corpo- ra tentat, idemque ciliis imftruttum | fufpicor, veítigia tamen eorundem ne quidem lenticula 3 microfc. compof: cernere licuir,
Juterauea liquore czruleo impleta; canalis nempe ab apertura in duo crura divifus ad medium corporis, ac infra medium lineolke duz transverfe. Color evanefát alio tempore, ac tunc interanea tantum veficularia,
In infufione vegetabili.
4r. CYCLIDIVM wvcrEvs. CycripivM ovale, poftice acuminatum. -
Cycidium corpore ovato. Hur. hift. anim. t. r, 4?
Dau. WXERKE-RUNDEREN.
Corpus pellucidum depreffum, diftinde marginatum, antice convexo-obtufum, poftice acuturr,
luteranea weficularia, antice & poítice ab altero latere obfcuriora.
G 5 Ín
TucnopA Cydldium ope lenticnle 4 nuda absque pilis, 1 vero sntice & poftice pilofa videtur,
54 INFVSORIA,
Noftrum poftica parte, que antica in Cl, Hur figura, multoties anguílius eft. Figura nucleum uvarum refert.
In infufo vegetabili, raro.
42. CYCLIDIVM Prnrcvrvs. CycriprivM ovale, convexum, fubtus ple- num. TzaeMBLEv. polyp. r. p. 282. t, 7. f ro. rr. Dam. LUSE-RUNDEREN, .
Animaleulum gelatinofum , albidum, fubtus planum, dor- fo gibbum, extremitatibus depresfis, truncatis; altera. interdum in duos mucrones fiffa videbatur, an apertura oris?
In Hydra pa//4a pedibus quafi inftru&us currit, omni momento recurrens. Mihi extra corpus à tentacula Hydra nunquam in aquis obvium.
VI. PARAMAECIVM.
Vermis incon[picuus, fimplex , pellucidus, complana- tus, oblongus.
43. PARAM/ECIVM AURELI1A.
PaRAMiECIVM oblongum, antice in longitu- dinem plicatum.
Para-
PARAMAECIVM. 55 Paramzecium corpore fublongo, medium verfus an- guítato. EInr, /zff, auime. t. 1, 3. Whisr. infuf £ 7. a, E,
JDar. PUPPE-AFLANGEREN.
Animaleulum | majusculum. membranaceum, pellucens, la- titudine quadruplo longius, antice obtufum, hyalinum absque inreraneis, poftice moleculis varie magnitudinis repletum. | Cha- racter fplendidus eít plica a medio ad apicem anticum pro- du&a, unde corpus ea parte, quoties animaleulum aliquantum defle&it, trianzulare apparet.
Motus ve&lineus, vacillatorius, plerumque concitatus.
Sepe duo longitudinaliter coherentia offendi, & tum f guram 7, D. JZvisbergi? quodammodo referebant , cohafio- nem duodecim horas obfervavi, nec tamen fuleus, quo unie- bantur, uti clarif. autor videre arbitratur, in meis evanuit, quin potius margines utriusque corporis laterales femper pel- lucerent, corporaque fibi invicem impofita, medio coherentia, antice & poítice diftarent, plica laterali alterutrum in medio parumper involven:e,
Plures menfes in eadem aqua, non renovata perdurat.
In fofüs Lemna plenis, medie Junii reperi, poftea in infufo vegetabilium copiofe,
44. PARAMJ/ECIVM nursTRIO.
PAnRAMECIVM ovato-oblongum, antice pun&is mobilibus nigris. -
Jat. GOGLE-AFLANGEREN.
Membrana oblonga, pellucida, antice pun&is, quatuor vel quinque nigris, fitum omni momento mutantibus, diftin&ta; medio
56 INFVSORLA.
iedio punctis minimis confertis, inter qux globuli majores folirarii quatuor vel plures pellucentiffimi, at non in omni- bus, hinc ovula fufpicor; poftice in area media flrie lonvi- tudinales fetas mentientes, vix tamen extra corpus promi- nentes.
Mofts convulfivo-retraGtlis. inter confervas fluviales.
VII. KOLPODA.
Veris inconfpicuus, [finpliciffmus , pellacidus, complanatus , finuatus.
45. KOLPODA LAMELLA.
Korropa elongata, membranacea, antice cur- vata.
JD. KNIV-BLAD-BUGTEREN.
Membrana cryftallna — pellucidisfima elongata, anguffta; poftice obtufa, apicem. verfus fubanguftior, incurvata.
Juteranea nua; ftriga tantum vel plica mediam longi- tudinem occupans.
Motus vwacilatorius & proprius, margine enim acuto, non latere plano uti plurima microfcopicorum, vagatur.
In aquis rarisfima.
46. KOL-
KOLPODA. 57
46. KOLPODA RosTRUM. KorPonpa oblonga, antice uncinata.
JDaH. SNABEL-BUGTEREN,
Animaleulum antice ab altero latere in uncum finuatum, poftice obtufum, moleculis nigricantibus undique impletum. Alter marge ab anrica ad mediam fepe ita momento tempo- ris retunditur & dilaratur, ut corpus cxterum complanatum ea parte craffum & triangulare appareat.
Motus lentus & horizontilis; fepe in alteram paginam preceps projicitur.
In aquis, ubi Lemna, haud frequens.
47. KOLPODA REN. Korponpa cra(a, medio finuata.
Jemtor scroft. tom. i. part. 2. p. 65. t. g. £ SU ADD C:
Dan. NYRE-BUGTEREN.
Gall. ROGNON ARGENTE.
Corpus flavefcens craffum fubobfeurum ubique teres fub- tus medio finuatum, hinc reniforme.
Juterazea molecularia totum corpus occupant. Motus vacillatorius celer, interrupte concitatus.
Deficienre aqua formam ovatam induit, comprimitur, & demum fadifcit.
H In
58 INFVSORIA.
In infufione £eni vix decem horis elapfis,
Variat flavefcens & cryítallina. | -
48. KOLPODA cvucurrvs. KorPonpa ovata, antice incifa.
Jomtor. szicvofe. tom. r. part. 2. t. 2. É. 2, 7. t. 936 BG Plor sd-ub6a. 6 fS puq uA B: Rs05: S:06.161 02 9b. 2 t6. bon 2- 4 5. 6.
LrprRMüir. zzicrofé. p. 88. t. 48. f r.
WsussERG. 47im. iufuf p. 59. £ 4. D. E. F. G, QUE To GO DUEB GO LELE r2
Sud EAS M 3:)4-
Ian. HEgTTE-PUGTEREN,
Ga/[. CORNE-MUSE; PETITE HUITRE.
Animalculum pellucidiffmum , marginatum, veficulis pel- lucidis numero X magnitudine diverfis repletum. — Figura ut plurimum ovata, ventricofa, antice infra apicem in roflrum obrufum, raro acutum finuaia, interdum oblonga folito ma- jor compofita feiiieet ex duobus animalculis bafi '& apice co- hzrentibus, diflolutis orbicularis.
Juterauea: vehicule 8-24. pellucide, in junioribus nul- le confpicuz. — Has nonnulli animaleula devorata dixerunt, ego vero ipfim fobolem, qualem in volvoce g/oZatore, arguo; Monades enim Zez4es$ cohabirantes veficulis minimis minores funt, nec ullus oculatior animaleula revera ab animaleulis de- voriri vidit. In qvibusdam unica tantum veficula cryftallina medium corporis occupat, Aqua fere exhalata, morteque àm-
: minen-
KOLPOD A, 59
minente, lentius movetur, ac tum cucullo, laminisque tribus , larezalibus nempe & veatrali conílare. videtur, fobolemque vi proirudit.
ÁAfofus in varias direGtiones vividus,
Figure autorum minus bone, fi, quod de efcriptiones ju- bent, E conveniant; S'obloti & Cl Spalanzanmi nimis ince, Cl. ZZrisbergi beue
In e vegetibilium. vulgaris, & in fetida feni.
In paucis extra roítrum, aliud longius & hyalinum, mem- branaceum prominere vidi, exuvias mentiens, quales quoque in V. anguiltula obfervavi, hinc decorticationem feu cutis mu-
tadionem,' utj in infetlis apteris & nonaullis amphibiis. fufpi- cari licet.
49. KOLPODA MELEAGRISs.
"KorPopa mutabilis antice uncinata, poftice complicata.
Dan. KALKUN-BUGTEREN.
Annae inter majora fingulariffimum ; | membrana nempe dilatata, fubiiliffima plicatilis, varias gods & com- plicationes momento temporis induens; area antica ad medi- um corporis usque hyalina, poftica moleculis repleta, varie transverfim complicata, plicis elevatis. — Apex in uncum fle- xus; margo undique varie finuatus, infra apicem denticulatus dentibus tribus vel quatuor. Vel pulchrius fabrefa&a, margi- ne nempe laterali antico loco dentium — obtufe crenato, crenu- lis approximatis pluribus, intraque pofticum ferie longitudina- li globulorum | duodecim; & | plurium equalium pellucentium , pro motu animalis re&a vel flexuofa, infjgnita. Intra utrum-
H 5 que
6o INFUSORIA.
que linee lopgitudinales fübtiliffimz, ac verfus pottiea in me- dio fphzrule majores tres, an ovula?
Füfczolaruzs inftar, membranam varie plicando, apicem- que aduncum eidem plage obvertendo, lente inovetur.
In aquis cum Lemna raro; diverfo tempore quatuor examini fubjeci.
VIII. GONIVM.
Vermis- incoufbicuus, fiuplicisfimuus , complanatus , angulatus.
so. GONIUM PECTORALE,.
GoNruvM quadrangulare pellucidum moleculis fedecim | fphzricis.
Dau. SRYST-HIÓRNFREN.
Corpuscula fedecim ovalia equali fere magnitudine, fub- virentia, pellucida; membrane quadrangule unionum inftar pectoralis fummi Pontificis inferta lumenque utrinque reflec- tentia. i ; :
Morus fpontaneus animalitarem prodir; alternatim. enim fee. dextram finiftramque verfus ultra quadrantem circuli vol- vendo provchitur. Ipfa corpufcula in motu ovalia, in quiete Íphzrica videntur, quatuor interiora reliquis aliquantum ma- jora. Szpius vidi, dubiusque an ovarium quoddam, an fruftu-
"m pellicule vegetabilis £nacerari, vortice cohabitantium ani- mal-
GONIVM. -. 6r
maleülorum vel haltu oris protrufurth, motu denique vere fpontaneo eonvittus, merito obftupuerim, nifi in regno micro- fcopicorum ftupenda ubivis obvia effent.
In aquis. puris...
51. GONIUM PULVINATUM.
GoNt1UM quadrangulare opacum pulvillis qua- tuor.
Dat. HYNDE-HIÓRNEREN.
Membranula fub lenticula n. 3. utrinque plana quadran- gula, fub n. o. pulvinaris formam ex pulvilis tribus vel qua. tuor cylindricis compofiti; hinc & illinc depreffi fiftir.
Sic primo examini Íefe obtulit, aliquot poít.dies, omnes utrinque plane absque omni convexirate, lineis tribus mediis in quatuor areolas divife; non paucae lineis alis transverfis feneflratz apparuere, fepe duo quadrata uno latere junta, fu- tura diftin&da vagabantur.
AMotus Íolitus ad angulum acutum lente vibratorius.
In fimetis. 52. GONIUM TRUNCATUM. GoNiuM obtufangulum poftice arcuatutu,
JDan. sTUMP-HIÓRNEREN. Puloimsto multo major.
H 4 Ani-
62 INFVSORILIA.
Animaleulum eomplanatum , antice linea reCba termina- tum, fübtus linea breviori in angulum obtufum truncatum, curibus arcu unitis.
[nteranem molecularia, obfcure virefcentia, im medio vc- ficule du; majores, hyalinz.
Lente procedit.
In aquis puris haud frequens.
53. GONIUM ruNaA TUM.
GoNruM re&angulum, poftice arcuatum. Dan. MAANE-HIÓRNEREN.
A precedente diícedit, quod minus, ac angulus bafeos re&us fit, ceterum idem.
Inter moleeulas virefcentes veficula major hyalina. Cum precedente frequentius.
IX. BVRSARIA.
Vermis fmmpliciffanus suembranaceus, cacus.
$4. BURSARIA TRUNCATELLA.
DunsaAnRIiA ventricofa. apice truncata. JDag. wOSE-PUNGEN. Animaleulum nudo oculo vifibile, albidum, magnitudine
dimidie lines, ovatum, apice, ubi apertura larga, ob ique trun- catcim.
BVRSARIA. 65
catum. Hiatus ab apertura baíin verfus decurrens. | Fundo plurium ova tria vel quinque fphzrica, rufa. duterauea nulla.
Movetitr, dum fefe a dextra ad finiftra, vel pro lubitua fini- ftra ad dextram lente volvit, & fic per lineam fpiralem ad fuperficem aque afcendit, quam cum ter aut quater apertu- ra tetigerit, motu fimili at. lentiori defcendit, — Afcenfum fu- bitanea voluratione interdum interrumpit, mox vero -aícen- dere pergit.
In Z/olvoce fupra vidimus vermem moleculis homogeneis vivis & diftin&tis compofitum ; Zrzr/zria nobis offert meram membranulam pellucidam, albam, in. formam crumence plica- tam, animaleulum motu fuo Ípontaneo unice prodens.
In foflis aquofis, paludibusque nemorofis, foliis faginis putreícentibus repletis, tempore. vernali copiofe.
55. BURSARIA HIRUNDINELLA. BunRsaRIA excavata, mucronata. Jan. svrRÜT-PUNGEN,
Nudo oculo invifiblis, armato confpicitur membrana pellucens medio excavata, margine in quatuor lacinias oppo- fias contorta, feu in mucrones plagas oppofitas fpe&tantes pro- du&la, quorum laterales equales, minores, antica & poftica inequa- les, longiores. Linea duplex fubelevata corpus transverfim percurrit.
[uterauea nulla.
Lente
64 INFVSORIA.
Lente volutantur, brachiisque feu mucronibus extenfis Hirundines in acre circumvolitantes, feu navigia e longinquo vela facientia mentiuntur,
In aquofis nemoralibus Julio & Augufto circa Lemnam granulorum pulveris inftar numerofiflime.
X. CERCABIA.
Vernis inconfbicuus, pellucidus caudatus. * teretes.
56. CERCARIA GyRINUS.. CrÉRcaARIA rotundata cauda acuminata.
LrruwrNHorK epifl. phyf. Ar. É s.
FuzwxiscHr. Samuml 4. B. o27. n. 1. f. a, 372. t5 6 arb.
Macrocercus corpore globofo, cauda crafliore. Hir. higanim- 5r. 9.
LrpeRMürL. ezZmale. fperm. f. x. 2?
Baxrm. zzcrofce. expl. t. 10. £. 1?
g) Macrocercus corpore fubovato, depreffo, cauda ex- tremitatem verfus. attenuata. Hur. h, anim. t 1.4?
JDani.. xRÓ-UNGE-HALEREN,
Corpus candidum, gelatinofum , absque omni interaneo- rum velítigio, antice fubglobofum, poítice teres, elongatum, fubacuminatum; interdum utrinque compreífum apparet.
Cau-
CERCARIA. 65
Caudam natando Gyrinorum ad inflar continuo vibrat.
Animaleulis .fpermaticis. que ex folis autorum figuris cognofco haud abfimilis videtur, at hi ea extra fperma mas- culinum reperiri negant, verba funt acutiffimi Zeegmenzboek in epift. 301 Zeet varias C7 indole divevfffrmus aguas com- templatus fim uec iflius modi amimaleuli, mec quidquam, qaod anumaleula ifla frmnlitudime aliqua vel figura referret, im ulis uuguaz: aquis obfervaverim. — Figure tamen ani- malculi, quod ipfe Zeemwezboek & Clarif, Mab/zug in Íper- mate arietis & galli, perilluftris 7/// in femine cervi & ca pelle reperere meum gyrinum apprime exprimunt, czterz ve- ro minus.
In infufione animali raro.
57. CERCARIA CcATELLUS. !
CrncanRiA tripartita, cauda bifera.
JDarg. KHEINGE-HALEREN.
Animaleulum | manifefte | compofitum " czpzte quod in quamvis dire£tionem mobile a trunco difererum medio tan- tum in punéto affixum eíl, zbdozzize, quod minus latum, du- plo vero longius quam eaput, interaneis repletur: & ca- d, qus. capite brevior abdomine anguítior fetis duabus ter- minatur; bas pro lubitu in unam cogit vel in. duas divergen- tes difponit Momento quidem hinc & illinc movetur, loco tamen parum difcedit; in motu concitato caput & abdomen corripit, quafi nutrimentum deglutinet,
Brachiurus 5 /////i quedam cum hac communia habet; at figura & defcripione diverfus eft.
I In
66 2m INFVSORIA.
In aqua anno fere in vafculo cum Zydrachgis fervata ac in aqua flores per feptimanam nutriente,
58. CERCARIA »POoDURA.
CrERCARIA cylindracea, poftice acuminata, fubfiffa.
* Dan. LOPPE-HALEREN.
Animaleulum pullos Podure in Lezza degentes fubhir- Íutos primo afpe&tu fimulat, at nudo oculo inconfpicuum & aquaticum, cum odura infe&tum | terreítre fit, exattiusque in- quirenti toto ccelo diverfum.
Corpus pellucidum capite, trunco. & cauda confílare vi- detur.
Antica pars caput halecis quodammodo refert; "Truncus cylindricus inteflinis nigris fpiralibus repletus, pro lubitu ani- malculi ventricofus, vel minus, poftice absque interaneis, in acumen productus; hoc certo beítioke motu fiffum, feu dua- bus fetis brevifümis terminatum apparet. | Zzfeffgáua, dum movetur, continuo moventur. Qua mura apparitio fingularis cor- poris & interaneorum motus fpe&tatori fe fiftar, exinde patet, quod corpus glaberrimum fepius fubhirfitum credatur ; dicendum quoque, animaleulum e foco decedens oblique intuenti cilia late- ralia; exferuifle, at raro vifum. .
lucefüs in: quamvis plagam, dum corpus circa axin vol- vitur. .
In paludofis Lemna coopertis, Novembri & Decembri.
59. CE R-
CER CARI A. 6y
59. CERCARIA ru»us.
4
CzncARIA cylindrica, elongata, torofa; cauda fpinis duabus, )
Jam, ULv-HALEREN.
Duplo vel triplo major congneribus a Vorticella feli, cum qua plura communia habet, diverfa tamen apice fub- tus in mucronem terminato, & defe&tu organi rotatorii, quod in verme, majori licet, nulla opera extricare potui.
Animaleulum mufculofum contractile cylindraceum, capi- te, trunco & cauda compofitum. — Caput dimidio trunco ma- jus, apice deorfum in uncum parvum produ&um. ^ Utrum- que inreraneis mufculofis. compa&um, — Cauda corpori homo- genea, at anguítior, duabus fpinis validis pellucidis termina- tur; he vel in. angulum acutum, aut reum, vel in lineam transverfalem extenduntur,
Sepe fingulari corporis inflexione fefe in dimidiz magni- tudinis volumen corripit aquam forte hauriens, ac mox pro- ducit.
In aquofis, ubi Lemna vegetat. rara.
60. CERCARIA LEMNA. CzRcaRrA mutabilis: cauda annulata. JDan. ANDE-MAD-HALEREN, Animaleulum momento temporis varias formas induens, primo afpe&tu Proteum JaKerz credidi, at omnino diver-
fum eft,
ls Cor-
68 IINFVSORIA.
Corpiis contra&üile, pyriforme oblongum, elongatum, vel re- riforme, triangulare ; cid brevis, craffa, annulara, vel longiffima, fÉcxuofa, teres absque annulis, hoc flatu caudam | tana celeritata vibrat, ut duplicem crederes & tum non prorfus abfimilis globulis, quos /Verztzzz Janitorem ejaculare vidi, illo caudam lente poít fe trahit, Zz£erazea2 munus diftin&da, verfus ex- tremiratem anticam tamen corpufculum pellucidiflimum .mobi- le confpicitur, os animaleuli puto, ac pone hoc pun&a duo nigricantia, egre detegendà, quas ex fitu. in, Z7/vzoZ/s folito ocu- los fufpicor, Pars caude in interiora corporis interdum re- trahitur.
Juccffus ati in Fufciolis lentus & contra&ilis, corpore fere triplo cauda longiore, tribus vero vcl quatuor greflibus vix pera&is, corpus corripitur, cauda producitur quadruplo corpore longior , ac perpendiculariter erecta, —Flexuofe vibra- tur & hoc ítatu foliolum Zezzze cum pedicello refert. Raro caudam deorfum corpus furfum natando invertit.
In aquis paludofis.
** depreffe,
:61. CERCARIA cycripiuUM.
CERCARIA ovalis, poftice füubemarginata, cau- da. exfertili.
Dan. RUNP-HALEREN,
Corpufeulum ovale, cemplanatum, rembranaceurn, pel- lucidiffomum, mirgine nigricante, hinc Cyc//dzz$ annumeran- dum,
[CERGARIA, 69
dum, probe vero contuenti & ex mo:u fingulari fentitor, & demum videtur caudula minima acutiuscula, non margiui afíi- xa, fed intra eundem latens, quovis vero motu exíerenda, vix tamen extra marginem protenditur. Margo pofíticus in- terdum emarginatus apparet.
Juterameam veficularia pellucida.
Iuceffus ad angulum acutum vacillatorius, curforius ple- rumque per diagonalem guttulz.
In aquis purioribus frequens,
62. CERCARIA TENAX.
CzRcaRrA membranacea, antice craffiufcala
truncata, cauda triplo breviore.
Jan. sEI-HALEREN.
M, Leude aliquantum major.
Membrana obovata pellucida, margine adco eraffo, truncato;- poflice acuta feu in caudam brevifümam termi- nata.
Juteramea nulla.
Celeri gyro in varias dire&liones vagatur, Striw licet,
que evaporatione aque formantur, jam appareant, quautillum 15 tamen
70 INFVSORIA,
tamen humoris refiduum natationi flrias & íulcos absque ime pedimento fenfibili pervagantis hore femiquadrante fufficit,
In infuüfione fordium dentium intra quatriduum.
63. CERCARIA PLEURONECTES. CERCARIA Orbicularis, cauda unifeta.
Dag. FLONDER-HALEREN,
. Animaleulum membranaceum, feu membrana fuborbicu- lata tenuis, albida, antice pun&is duobus fubapproximatis ni- gris, oculi an. veftigia oris? pofítice cauda fübuli, acuta; me- dio interaneis orbicularibus diverfe magnitudinis inftru&tum horum unicum majus pellucidiffimum.
Motus vacillatorius a dextra ad finiffram & pro lubitu vice verfa. Dum natat, margo lateralis membrane alter fur- fum, alter. deorfum plicatur, .
Mortua complanata virentem. colorem induit.
In aquis ultra fex feptimanas in vafculo fervata.
XI.
TRICHODA. 7I
XI. TRICHODA.
Vermuis nconfpicuus, pellucidus, alteva parte cri-
nitus.
* caudatz.
64. CTRICHODA crava.
'"TRicHoDA clavata fronte crinita; cauda re-
flexili.
Dan. KOLLE-SPILLEREN.
T. Cypride cui accedit, triplo major, pilis anticis lon- gis, corporisque, poftica parte nuda &c. divería.
Animaleulum antice craffum poftice anguílius utraque ex-
tremitate obrufum, figuram clwve fiftens. culis veficularibus repletum.
Pellucidum, mole- Supra poílicam verfus finuatum
fubtus
Trichode, wt facilius inquirentur, fubdividi poffunt in
caudatas :
eeaudatas:
teretes: 65 - (67. complanate : 69 - 71. fphzrict: 72 - 76. &eretes:. 77. - — 84.
complanatzg: $85 - ror.
antice crimitas: 65 - 71. 73. 74. 76. 78. 92. 83- 85.
86. 98. 93. 95. 96- 98 - too,
utraque extremitate crimitas: 72. 75. 77. 79. 80- 81.
84. 97. 89. 90- 92. 94. 97. IOI.
72 INFVSORIA,
fubtus antice medium verfus in angulum dilitatum ; fronte piis raris 5 vel 6 folito longioribus quos crebro motitat. Poflicum interdum in fegmentum circuli refle&lit.
— in paludefis Novembri, rarior.
6; TRICHODA Pu»paA.
'Ta1cHopDA cucullata fronte crinita, cauda in- flexa,
JDan. PUPE-SPILLEREN,
Prima facie Pupam Cw/zeis refert,
Corpus teretiufculum pellucidum quoad tres partes de- Ícribi poteft; Caput nempe quod latiufeulum , & quafi cucul- latum, apice pilis breviffimis, pone truncum veficula hyalina inferiorem capitis regionem occupans, ab angulo bafeos antico propendet fuper pectus produ&io quadam, vaginas pedum in nympha cu/zezs fimulans. "Truncus ypellucidus infra angufta- tus in caudam obliquam trunco parum anguftiorem infle&i- tur,
Lateri incumbens ope pilorum in circulum lente gyra- tur; cauda eundem fitum femper fervat, far parum tamen movetur.
duteramem rariora molecularia,
In aquis cum Lemna rara.
66. TRICHODA cravus.
"TR:cHoDa antice rotundata, crinita; poftice &cuminato-caudata,
Dag. sÜw-SPILLEREN, Ani-
TRICHOD A, 73
Animalegdlum clavunr haud inepte referens.
Caput antc: rotundatum, pilisque raris paffiin mobilibus inflru&bim, poftice, qua in caudam producitur, taatillum fi- nuatum.,
Cauda acuminata apicem verfas interdum curvata. Juterauea | oblcura,
Motus lentus in eadem regione,
In paludofis.
67. TRICHODA cuwNicuUrLus.
. 'TRrIcHoDaA oblonga, antice crinita, poftice fubacuminata.
Dan. CANIN-SPiLLEREN.
Animaleulum. complanatum moleculis & Aser nigri- cantibus impletum, anuce obtufum cilis breviffumis vix per- ceptibilibus inftruétum, pottice ab altero latere. in acumen fubfinuarum;. apex acuminis feu. caudulz absque interaneis hya- linus.
Metus vagatorius,
In aquis purioribus, haud frequens.
68. TRICHODA Piscis.
TRICHODA oblonga, antice crinita, poftice in caudam exquifitam | attenuata.
Da. YisKE-SPILLEREN.
Kc ; An-
74 | INFVSORLA.
Animaleulum complanatum, pellucidum, valde oblenguim, lüutudine «quali, moleeulis flavefeentibus impletum, antice ob- tufum, pilis rarioribus & breviffimis inftru&tum, poftice ex- quifitifüme attenuarum, hyalinum. Paginam fupcriorem con- vexam, inferiorem cavam fepe reddit, caudamque varie fle- &it. — Corpus ab altero latere in quibusdam finuatum,
Motts lemus, qualis in. FafrzoZs.
Pili egre videntur, poft obfervationem enim vel vicies repetitam, prima vice fub initium an. 1773, breviífimi, aqua fere exhalata; & quidem difficillime in confpettum fubiere, poftea in omnibus indubitate vidi.
Figurem 6. tab. ro. S'ob/oti noftram credidiflem, nifi cognomen clave, corporis ventricofi & teretis, quo fuam ex- ornat, repugnaret.
In aquis, ubi JLe;zza4, feptimanam fervatis haud infre- quens.
69. TTRICHODA Mwvscurus,
"Ta1cHODA ovalis, antice crinita, poftice fub- tus caudata.
Dan. MUUS-SPILLEREN.
Animaleulum | complanatum ovato-oblongum altero mar- gine feu fubtus lineari, eodemque : medio protuberante ; antice anguftius pilis raris breviffimis ludentibus; poftice fubtus cau- da extenfa fpinam referente.
Juteranea molecularia.
Mot:zs congenerum lentior.
Aliam triplo minorem & vivaciorem reperi, quee quo- que caudam omni momento vibravit, «um illa rariffime cau- dam moveri; an pullus?
In infufo fzni poft plures feptimanas.
Jo, TRI
TRICHODA. 75 70. TRICHODA czupbro.
'T R1CHODA cirrata, fupra crinita, cauda furfura extenía.
— Dan, SsPRINGER-SPILLEREN,
Animaleulum vividum & lepidum, eompianatum, pellu- cidum, pun&ulatum, antice clavatum, aliquantum. 1ncuryatum poílice anguítius, bali verfus anteriora oblique truncatum , verfus poílica cauda transverfim porré&a ternunatum,
Caput fupra & iuedium dorfi pilis feu cilüs longis vibratoriis fplendidum , a latere capitis feu clave cirri mobi- les, flexiles, & penduli, tres, diffantes, fub ventre duo & antice. juxta bafin unus faltem, ^ Cauda in mot bettiolz ftrida, oblique furfumque extenfa eft, atque f»pe qvafi fiffa apparet. In quiete in flexuras movetur, figuramque cirri ha- bet, atcamen longior eft, Cilia & cirri mobilifiimi.
Motus concitatus varius; vel in gyrum circumagitur, eadem corporis pagina furfum Ífpcétante, vel utramque fpeca. tori alternis vicibus momento citius advertens per lineam vulgo ziezac vacillat,
Figura conítans.
In aquis nemoralibus; rariflima, 28 Decembris 1772,
Zi. TRICHODA pzrPuiNus.
"TaRt:cHopA oblonga, antice crinita, poftice cauda reflexa truncata.
Dj. MARSVIN-SPILLEREN, Animaleulum pellueidum | ováato-oblongum, complanatum; annee pilis brevibus ludentibus iníiru&um, poflice in caudam
INS dimi-
INFVSORIXA.
ON
29
áimidcia cozporis. longirudine productum; hec femper furfum curvata, apices dilatara, truncata; angulis, prafertim fuperiore, prominulis,
luteraues, veficuie inzquales.
Motus, uu in congenerib: us, lateribus set interdum tamcn ventre, feu. margine inferiore acuto vacillans provehi- tur; Cauda raro a perpendiculari in obliquum dorfo incum- bens movetur.
In infufo £eni.poft duas feptimanas.
** ecaudatz.
-
"2: TIR TCEEODA SQL. 'TTa1:cHoDpA globularis undique | radiata.
jostor. merofc, 1. part. 2. p. 64. t. 7. f. 15.
r
Jan. soOFL-sPXLLEREN,
Splezdidum hoc animaleulum focios ut novum genus confütuar requirens hic fepono.
Corpufc ulum eryfiallinum. rotundatum, fuperne convexum fubtus nunquam vidi, itidem tamen convexum fufpicor, undi- que radiis fubülifimis. innumeris diametro corporis longiori- bus, divergentibis obfirum, — Radii non ex margine folo; fed ex tota fiperficie exeunt, quosdam enim & ex fummo apice oriri video,
Juferagnea molecularia, fimilaria.
AM:tum a loco obfervare omnino non licuit, ac ne quidem vadiorum commotionem, licer duas horulas oculo indefeífo & repedtis vicibus in illum attendecim ; 3pfum corpus per in-
ter-
TRICHOD A, zT
é
tervalla tantisper dilatabatur, & contrahebatur, & quidem lentiffimz, ae fi ea parte ofculum quoddam adeflet. — Aqua evaporata, lumen centrale, perfiftens in mortuo, apparuit,
Figura Joblofti licet minus jufta noftram tamen indi- gari vix dubium eft.
In aqua cum aliis infuforiis, at hoc poft tres Ícptimanas
fefe fpe&indum exhibuit.
73. CTRICHODA GRANDINZLLA,
TRrcHopa fphzrica pellucida íüperne cri- nita.
JD an. HAVL-sPILLEREN,
Globulus minutiffimus, pellucidus, interaneis: vix ullis con- fpicuis ; in puncto fuperficiei inítruétus fetis duabus aut tri- bus, vel pluribus breviffimis, gre videndis, quas retra&tas fumma vi extendendo quovis fere momento ex confpecdtu uno tractu aufugit.
Aqua exhalara, nova licet affüfa, inanimis perfiftit, uti pleraque infüforiorum.
In aqua puriffima; ac in infufo vege:abilis,
74. TRICHODA coMwET 4.
'TRicHopA fphzrica, antice crinita; globulo appendente.
JDau. COMET-SPILLEREN.
K 3 : Glc-
78 INFVSORIA.
Globulus pellucidus, interaneis pellucentibus repletus, an- tice pilis dismetri longitudine inflruttum, poflice pun&to pel- lucido appendente,
Vorncellarum pedicellaarum. difeurrentium | inftar circum- narat, globulum unum vel duos filamento fübriliffimo reca protenfos poít fe trahens, brcvi remotior globulus perditur. Vagando pilos valde motitat; quieícit, demum ac in meros ra- dios diffolvitur, centro primum lunato, mox annulato, denique elliptico, ficque globulo immutato adjacente, immobilis perfi- ftit. ;
la aqua puriffima, autumno.
75. TRICHOD A GRANATA.
"'RicHopA fphzrica centro opaco, periphe- ria crinita.
Jan. GRANAT-SPXLEREN,
'Puichod. Grazdig. & Cometam refert, nucleo. tamen ob- feuro, interaneis impercepüubilibus, ciliis totum marginem pas- fim. occupantibus, diametro brevioribus, viraque fedenraria (dum enim obfervarem, loco non feceffit) & fafeiculo radiorum duo- rum vel trium, dupla faltem. diametri longitudine, quos per intervalla Íparfit, diverfa.
In aquis Lemna coopertis.
76. TT'RICHODA n0MBaA.
'"TRicHoDA mutabilis antice pilis. fparfis.
Dan. 8OMBE-SPILLEREN.
"Erich.
TRICHOD A, 79
"rich. Grauete affinis, at major & flavefcens.
Animalculum craffum, pellucidum, moleculis lutefcentibys repletum omnium vivaciffinum rmotu & gyratione perquam vehementi oculum acutiffimum , obíervatorein pertinaciffimum eludi. Motus ejus & figura multiplex eft; hac vel fphzri- ca, aut reniformis & hoc flatu curfus rapidiffimos per aquas infituit;; uno nempe tra&tu ui "Tr. Grazdzge//a ab altero in alterum guttule latus fefe ope pilorum & contradtione cor- poris jaculando vifum omnem preterfugit : vel ovata, aut inverfe conica, poftice aliquantum finuata; & fic ex eodem cen- tro in orbem concitatim fe agit, vel in gyros diverfos concen- tricos circumnatat: vel denique cochleata, faciem. f/zzorbzr fimulans, centro difin&o, ex apertura anfra&us pilis longis exfertis, quibus nunc quietius micat; hoc in fitu quafi inter- yalo quietis fe reficiens diu permanet.
In aquis ubi Zezzze vegetat, frequens.
77. TRICHODA aAcaRus.
TRicHopaA piriformis antice fubtus crínita, poftice pedata. j
Dan.. MIDE-SPILLEREN,
Animaleulum vividum — eonicum , ventricofum | moleculis nigricanibus impletum antice hyalinum. Apex plus vel mi- nus pro lubitu attenuatus, fubtus ferie ciliorumt longorum, feu pilis quafi radiis cin&bus. — Ventre prodeunt cirri leu pedes; faltem quatuor, longi curvati; hos & cilia continuo varie mo- vet, vel capite vel ventre furfum verfo,
Motus plerumque circularis eodem in loco. ÍAn aqua ubi Zezzze, raro.
Z9 RE
$80 INFVSORIA
78. TRICHODA cAMELUS.
'TRIcHopa antice crinita craífiufícula, medio utrinque emarginata.
Jan. CAMEEL-SPILLEREN.,
Corpus amice ventricofum, pilis. mobilibus inftru&um ; Dorfum incifura media quafi in duo tubercula divifum; ven- ter vero, Íeu pars inferior poftica verfus finuata.
AMotus lentus pilis ludentibus In infufo vcgetabilium rara.
79. TRICHODA PELLIONELL A.
'l'Ra1cHopA cylindracea antice crinita, pofticc fetofa.
Dau. PELTZ-SPILLEREN.
Animaleulum. cylindraceum | medio aliquantifper incraffa- tum, pellicidum, moleculis paffim impletum, utrinque obru- fum, antice ciliis. micantibus vere lenricula 3 mücr. comp. perceptibilibus, poftice fetis terminatum.
Lente incedit,
In infufione vegetabili,
8o. TRICHODA »rurrx.
'TRicHODA ovata antice incifa, fronte & bafi crinita. Dan.
TRICHODA, 8t Ja. xopPE-SPrr LEREN.
Hac & fequens qua fguram Ao/podam lucullum refe- runt pilis vero apprime diftinguuntur; pulicemque Sy»azzzzer- damz hec imprimis in. meniem revocat.
Animalculum ere£tum, coónvexiusculum, ovale, pellucidumt, mofcculis minimis nigricantibus undique refertum, antice ob- tufe incifum, fronte obtufa.
In fronte pili rariores, quibus alternatim vibrat. Poftice fimiliter pili pauci. porre&ti.
Quoties tres vel quatuor greí(fus proceffit, unum mox retrogreditur.
In aqua fub Lemna degit at haud frequens.
8r. TRICHODA PULLASTER.
'TarcHODA ovata, antice finuata, fronte cri- ftita, bafi crinita.
Jan. HANE-SPILLEREN,
Cum precedente plura communia hsbet, figuram, habi- tationem, motum, pilos frontis & bafeos; differt tamen, quod minor, fuperna parte pellucida. absque pun&is nigricantibus , fronte truncata, pilis totam capitis fuperficiem , ni fallor, oc- cupantibus, corpore antice valde finuato, quodque ideam ju laflri excitet.
Cum praecedente,
82. TRICHODA ANGULUSs.
'TRicHopnaA angulata, apice crinita. ; L Dar.
82 INFVSORIA Jat. NYNKEL-SPILLEREN,
Animaleulum elongatum teretiufeulum feu congeneribus convexius, infradtum, vel artieulatum, jun&uraque quaáfi in duas partes latitudine equali, longitudine diverfa divifum ; an- tica pars brevior poítica apice pilis ludenubus brevibus in- Íftruitur, poítica longior absque. pilis.
Juterauea molecularia indiftintta, Motus interruptus circularis.
Partitionem in duo animalcula fimulat, at unicum. animal probant inaequalis partium longitudo, pili in. extremitate. alte- rius partis, defectus piorum in angulo faliente, feu. rubercu- lo dorfi, quod, fi partitio unius in duo eflet, pilis inftruere- tur, ac demum nulla infecuta partitio,
In infufo femi rara.
83. TRICHODA TRIGONA.
"TRicHopA convexa, antice ciliata, poftice erofa. JDan, "TREKANT-SPILLEREN,
Animalculum fubtriangulare utrinque. fubconvexum, anti-
ce acutum poftice largiufculum, angulis obtufis proftantibus , emarginatum, EROR morfui a beftiola voraee fatto fimilis ; Suceelfu temporis evanefat in marginem oblique truncatum ; Angulus anticus, feu apex ptlis brevifimis luck entibus | i
firukur. Vacillando | incedit, In aquis fub Lemna; bis tantum reperi,
84. T'RI-
TRICHODA, 83 84. TRICHODA TINEA.
'TRicHODA clavata, antice crinia, poftice groffa.
Jan. wOt-SPHLLEREN,
Anuimaleulum teres fubpellucidum caves inverfam ex- hibens, antice anguftum , poflice incraflarum, — feu. Pha- lenam Z7zeaz, cui poftica slaruim furfum retufa expr:- mens; fimilitudo hzc augebatuz incifura apparenti, qua po- ftice quafi in duas partes divifa videbatur. Pili antici fubtus verfus medium interdum diffluebant.
Juterazea molecularia -indiftinQta.
Motus lentus pilis continuo micanübus, palporum in 'Tineis. inítar.
In infufo feni poft tres feprtimanas. Trich. — Zegore iriplo minor.
t TRICHODA' cHARON.
TRicHuopa cymbiformis, fronte crinita. T. Lyzceo duplo major,
Las Cor-
Hune vermem & paucos alios licet zsarines, generibus tamen coa- venientes & noyos in gratiem ZNaturz curioforum figno, tamen crucis f & defe&u numeri a fluviatilibus & terzefiribus fepaza- tos hic fimul in lucem proferre juvat. Aqua marina füis quo-
ue infuforüs ícatet, microlosisque futuris meífem uberrima promittit.
84 1NFYSORIA.
Corpus ovale.figura &. motu. cymbam | referens, fupra cavatum fubtus feu a tergo convexum, fulearum; puppis ro- rundata, fafciculo pilorum inflexo, pendulo; prora anguílior, feuis duabus vel tribus porre&tis, inftruitur,
In medio fete folirarie mobiles,
Motus undulatorius, qualis in lintre flu&ibus agitato, ope nempe pilorum in puppe propendentium, In aqua marina..
85. TRICHODA crwEx.
'TR1icHoDA fupra convexa, fubtus plana, cri- fita. C
. Dam. NEGGE-LUUS-SPILLEREN,
Magnitudine Tr. Zjyzcez, at corpus ovale, dorlo convexo, ventre plano, margo anticus parum incifus apicesque incifio- nis interdum motitari vidi,
Juterazea pellucidiffima, indiftin&ta.
AMotus duplex natatorius & ambulitorius; hic fit; dum fupra obje&a, inprimis volvocem, prona incedit, ac tum in confpe&tum fubeunt fet ad minimum quatuor medio fubtus lon- gitudinalier affixe, ufum pedum preílantes; ille vero dum fupina forte ope defcriptarum fetarum per aquam fertur. Se- tam antice porrigere, qua tanquam roftro objeda quibus ince- dabat, tentabat, mihi videbatur.
Cum aqua deficere incipit, dorfum in fuleos longitudina- les corrugatur, a fequenti tamen & a Cyc/idio Pediculo, ut videtur, eque diverfum,
Aliam
TRICHOD A: 85
Aliam reperi gibbam antice pellucidam, poftice' opacam. eiliatam, a Czzzce vix diverfim. ^ Extra corpora, quibus in- cedere foit, anticam & poílicam contrahit, cilüs micatione ventrem occupantibus,
Alia fepe occurrit, tefta quafi teítudinaria te£ta. margini- bus inflexis pellucidis, corpore moleculari, fubtus canaliculo longitudinali divifo, pilis anticis & pofticis.
In infufo vegetabili,
[
Tu fimetis aquofis vulgaris,
86. TRICHODA onBis.
"R1icHOoDA orbicularis, antice emarginata, crinita.
Da. BRIKKE-SPILLÉREN, "T. Cimicenms refert, at major, & planior.
Animaleulum orbiculare pellucidum planum, antice ali- quantifper emarginatum; incifionem hanc occupant crines fub- tliffmi, folito longiores, quod ex lufu concludo, videre enim vix licet; reliquum marginis absque pilis aut ciliis.
Totum meris moleculis veficuiaribus. compofitum.
In aquis rara.
$6. TRICHODA sEMILUNA.
'T'aicHopaA femiorbicularis, antice fubtus cri-
Dau. HALV-MAANE-SPILLEREN. i L3 Áni-
86 INFVSORIA,
Animaledlum complanatum , hyalinum, figuram lune in primo quadrante referens, antice fubtus pilis breviffimis, raris, quibus micat, inftru&um.
luteranmea globuli minimi pellucentes, Motus lentus convulfivus. In infufione Lemnz,
87. TRICHODA Ly NCEUS.
"TRicHoDA fübquadrata, roítro adunco: ore crinito.
Ja. ros-sPILLEREN,
Primo intuitu genus Monoculorum, qucd Zyyceuz vo- cavi refert, at nec refla nec oculis &c,. inftruitur,
Corpus membranaceum, compreffum, latum absque craf- ífiie, fupra in roftrum incurvarum porre&um, infra trunca- tum, Sub roftro fafciculus pilorum pendulus quos moritan- do aquam haurire videbatur; margo infumus, poílice finuatus, fetis raris cindus, he pro lubitu animaleuli moventur, & con- duntur, natationique infervire videntur.
luteranea pulchre confpicua; tubulus nempe curvatus protenditur ab ore in inteftina medii corporis; hec cum tu- bulo in frequenti agitatione, Intra marginem pofticum & an- tieum tubulus alius longitudinalis liquore cerulefcente. fepe imbutus,
In lineam. rc&am vix duos vel tres corporis diametros progreffum, confeftim fe paulifper recipit; retroque in circu- lum movetur.
Quz-
TRICHODA. 87
Quedam in copula deprehendi; genitalia fita funt in finu marginis infimi; hec in conjunctione ultra corpus porrettà Ípaua lateralia inter utriusque corporis marginem vacua relin- quunt ipfique animaleula in a&u plagam oppofitam. fpeGunr. Ne quidem imminente morte diflolvuntur.
In aqua tres ante feptimanas regelata.
88. TRICHODA URNULA. '"'RicHODA urceolaris antice crinita.
IDA. URNE-SPILLEREN,
Faciem ortzcelle habet, cum vero complanata fit, ac ciis absque gyratione micet, locum inter Z7zcbodas re- quirit.
Animaleulum membranaceum, pellucidum, poftice obtu- fum medio latiufculum, antice truncatum; intus moleculis ve- ficularibus & nigricantibus impletum. Pili in margine anti- co equales & breves.
Juceffas. lentus.
In aqua ubi Lemna, rariífima.
89. TRICHODA My TiLUs.
TRicHopA fübclavata utraque extremitate latiori hyalina ciliata.
Dan. MUSEING-SPILLEREN, Inter
28 INFVSORIA.
Inter majores,
Figura animaleuli egre determinatur; antice & poftice rotundatum, pellucidiffimum, candidum , immaculatum; medio interaneis nigricantibus obfcurum, veficulis interjacentibus pel- lucidis, ab altero latere aliquantum. finuatum, Extremitas utra- que ex duabus laminis componi videtur, 4777c4 latior, ciliis breviffimis intra marginem latentibus obfita, ac corniculis duo- bus ex maífa obfcura ere&is ornata; hzc globulis articulata va- rie infletit. & erigit, illis vorticem in aqua continuum ciet; oflica cilis marginalibus ac fetis duabus e maffa obfcura ex- tra marginem porre&tis, inflruitur.
Celerrime natat multamque aquam continuo haurit.
Sordes excernere vidi.
Inter 7ricbodam & Forticellam medium.
In aquis diu in vafibus retentis vulgare,
9o. TRICHODA srirumRmvus.
"PRricHopa oblonga, antice & poftice crini- ta, dorío ciliaro.
JDan. EGERN-sPILLEREN,
Animaleulum ovatum, complanatum, fubincurvatum , opa- cum, antice fupra fafciculo pilorum vibrantium, poftice feu cauda acutiufcula ciliis. inequalibus mobilibus; deríoque] feu margine convexo ciliis minoribus rotatorüs inftru&bum. — In- teranea pun&is inzqualibus lucidis & opacis abfque motu,
Variat corpore ovato & oblongo. Filamenta Conferva- rum minuta fepe pilis caudz implicantur.
in aquis aliquot feptimanas in vafculo fervatis, conferva- que repletis copiofe.
9r. TRI
TRICHODA '89 9I. TRICHODA carvrTIUM.
'"TRrcHopa l[atiufcula, oblonga, antice, corni- culis micantibus. .
Dan. SKALD-SPILLEREN.
Corpus latiufeulum, zquale, planiufeulum, utrinque. obtu- fum, moleculis nigricantibus impletum, macula imprimis. ver- fus poftca & latus dextrum, inrerjacente ^ veficula pellucida nigra. Antice nec cilia nec pili, fed in area angufla cornicu- la duo vel tria Indentia, üti in 'D; /1yz//o,; pun&aque 3 vel 5 mobilia nigra, poftice fetis vix extra marginem porre&is vel breviffinis, feu flris inflru&a. —Nullibi pili feu. cilia per- ceptibilia, adeffe ramen vix dubito, cztieraque fimilitudo eam huic generi vindicat.
In infufo. vegetabilium.
92. TRICHODA rzpus. "I 4IcHOoDA ovata, apice crinito, bafi fetofa. — Dar. HARE-SPILLEREN,
Corpus ovatum, compreffum, pellueidum, pilis nonnullis brevibus ludenübus quafi organo ro:atorio coronatum, bafi fe- 5 2 tis terminatum. Iuteraueu: pellucida; in. medio fepe corpora duo fpheri- ca opaca, an ovaria? antice duo vel tria pun&ba lucida mobi- lia; alis feries duplex longitudinalis ovulorum pellucidorum.
M Mo-
o LNFUSORIA.
Motus, An -abundanti aqua :fluftuans; "margine utrinque furfum flexo, in modica complanato corpore lente procedens, omni momento concitatim a via deflectens.
Sep -4
Magnitudine variat, .
In fmetis, infufioneque animali & vegetabili,
93. CFRICHODA |. URINARIUM- sí ERICH 0DA ovata, roftro. Bremhmo erinito,
sd. micro]. tom. I. Bt 2- P 6s tg. É 2i. & 2m :
XT 133€
TR URIN-GLAS-SPILLEREN.
Gall. vmmwat,
Animalculum depreffum , ovatum, vefieulis moleeularibus imple tum, antice productum in roftrum minutum hyalinum;, quie ciliarum ; cilia breviffuna, «gre percepubilia; quibus ob- je&a tentat.
AMotzs uü in que vacillarorius & convulfi 1yO re- tra&tilis.
Defce&tus crinium in figuris Jobloti fynonymum incertum reddit.
In infufione fzni rarior, "ouk? og4 ERICHODA: cycrripriu.
TFRicHoDa ovata apice hiante, bafique crinita.
EY ] M Tontor.
TRICHODA. 9r
Jomo. mcrofe. tom, 1. part. 2. t/2. f. g. t. 8. f o t Io, B Po.
JDap. &RUND-SPILLEREN.
Membrana ovata, pellucida; globulis diverfi. voluminis , in extremirate. poftica obfcurioribus repleta; antica anguífliore, absque ullo organi externi vefítigio.
Vacillando margine incedit; communiter latere. plano. pro- vehitur, aquam ut videtur continuo hauriens, & tum rictus antice ad medium fere corporis in angulum acuti(finmum: ape- ritur, obfervatori in inftanti & quidem difficillime vifibilis.
Mortis in agone poflicam corporis partem | pifcis inftar fepe inflettit, fecisque fubtüliffimas ,; in^ vivido inconfpieuas , poílice exferit; deficiente aqua evanefcit, congerie interaneo- ruri moleculas diverfe figure. referentium faperftite,
In infufione vegerabili; vulgaris.
ds vel centies vifa trium annorum intervallo ope Ic No, demum ope lent. No. o, novum examen repetitis vi- cibus EON fub genere Z7zchode locum fibi vindicat. Poftice enim fute fubrigide diverfze longitudinis, apice ri&tus hians ciliis. & riu & ipfo apice ludentibus; quin-etiam apex: communiter obtufiflimus: iu oblique truncatum." interdum | mu-: tabatur,
Figure S/ohloztr, cui in microfeogids phürimit debetur, optimz, radios vero tertie figure t, 2. pod genio tribu- endos exiftimo,
In infufione vegetabilitm ^ vulgaris.
95. TRICHODA cy»nis.
TRicHODA obovata, verfus poftica 'fuperne finuata., antice crinita. M Dan.
92, INE YSORELIA
JD AIL. - CYgRIS-SPIELEREN, yb. Xas UPOgS
Animalculum compre(fum fubpiriforme verfus poffica altero margine finuatum, antice latius obtufum.. Frons capillis bafi luiusculis feu mucronibus vibrantibus, infra marginem infertis, poftice brevioribus, parnm, rea protenfis, partim de- Rcxis "Gnftruitur- 1
Motus quovis boss wertosradus.
Figuram Monoculorum Cypridis haud male refert, bi- vilvemque fufpicor.
. In aquis, Lemna' te&is.
npe TRICHODA PUBES.
T RICHODA Ovato oblonga gibba à antíce. de- preffa.
]
Mas: DUUN:SFILLEREN.
Animaleulum fupra poftice gibbum niera macula diffin- &um, verfus apicem depreffam ;. aliquantifper plicarum; fub- tus fubconvexum ; ita faülem; dum movetur; apparet. Api- cera obtufum occupant pili minutiflimi, ante mortis agonem core vifiblles, tum vero eos e rima apicis arcuata omni vi porrigit ac perquam vehementer commovet, ulimum aque halitum — hauriens,
luteramea maoleculis, varie magnitudinis xepleta poftice nigra.
Pofüce pili, fete nulla Vagando: per aquas fertur, In aqua cum Lemna, at non ubique Decembri,
| 97. TRE
TRICHOD A, 95 97z. TRICHODA riNTEXK
"TuicHopa ovato oblonga, utraque extremi- tate prominula. 1
JDaH. BAAD-SPILLEREN.
»
Multum refert M, hiantem , at multotics major, centro, non margine vacillat,
. Alam vidi huic fimillimam, absque globulorum ferie, folo canali alimentario longitudinali, qui interdum czeruleum. colorem admifit; & poflica verfus binis globulis infiructum. .. . Corpus in abundanti aqua utraque extremitate. elevata, ita ut fubtus convexum, fupra depreflum confpiceretur, cym- bz inftar flu&uans. — Interdum totum. corpus furfum deorfum gyratur.
JEÉrate & forte foia prolis abfentia differt,
In infufione verufti.|. graminis,
Animalculum pellucidiffrmun, ery ftallinum, ovato-elongatum; antice & poflice fere «quale, duplici vel triplici globulorum ferie utrinque, inter quam in medio, inteftinum | longitudinale raro confpicitur, í
Motss fefünans vacillatorius, fepe. absque vacillatione vehementer quafi pro:ruditur , anücam & pofticam Ízpe ve- h:ndo elevat; .ab altero latere — verfus antica incifio obícura, qua aquam haurire videtur interdum, dum natat confpicirur.
In morte complanatur, globuli omnes: evanefcunt, folo corporis margine fuperftite; moxque molecule fubczrulefcen- tes diverfe figure loco globvlorum exiftunt.
In infufione Lichenis corzarz; e Groenlandia; quadruplo & fextuplo major M, Cucullo, fafüs 20 diverfis infuftonibus. in fola Liehenis infufione apparuit copiofifüme, . «5
N 3t 98. TRI
34 INFVSORIA, 98. TRICHODA sANNIO,
TRrcHopa incurvata, fupra ciliata , infra truncata. i
Jan. GÓGLE-sPILLEREN.
T. Ludionem. adeo refert, ut integrum animaleulum partem ejus anticam crederem, nifi cilia frontem & verticem tantum Occupantia, minime ad dorfi medium defcendentia, defettus cirrorum ventris, ac pili^ tres. vel. quatuor breviffimi in mar- $ine truncaro vérf;s angulun poíticum repugnarent; his paffim "micat. "Cilia capitis pilis longiora retrorfum '& antror- fum vibrantur; Cirria latere capitis utrinque duo, mobiles, penduli. ;
Motus uu in 'T. ZLudioue.
Aqua deficiente, motuque uti in czreris ceffante, quibus- dam tamen ciliorum paffim: mortis ih agone micat; gurtula confeflim affüfa, revivifcir quidem, opeque cirrorum eircum- vagatur, cilia. vero rigida absque motu paucis momentis. perfi- ftentia evanuere denique prorfus, ae animaleulum. curfum pro-. lequebatur, demum quierum in moleculas refolvebatur.
In aqua ubi Lemna, raro.
99. TRICHODA vvura.
PU RicHopa planiufcula elongata; res is, an- tice crinita.
Dan. pRÓVEL-SPILLEREN, Animaleulum: fuberyftallinum: fua. latitudine: fextaplo- lon-:
gius rereriuseulum, flexuofum, zquile, maximam pa:tem mo- | leculis
JDRICHOD A, 05 leculis obfeuris impletum; ance fübvacza; diftinguirür- canali alimentario. globulisque, medium verfus rimords. lucidis.; Cilia feu, pili. breviffiai marginem anticam oce pants interdum in ridlum canalem verfus dilperguntur.
Motus. vagatorius.. .. In infufis:feni & vegetabilium: vetuflis, putridis, fepe muco tectis.
Ld
100. TRICHODA.ANas.:
'TRicHODA Icfomgucs ap colli puis cri- nito. 2M |
JD... ANDE-SPILLEREN,
t Las
Animaleulum. complanatum, latitudine quintuplo longius , moleculis obfcuris impletum, in collum hyalinum produ&um; fub apicem colli paucos pios hyalinos inzquales micare vidi, pi&or etiam faperne.
Lente vagatur.
Huc forte referende figure ], n, m. tab. 4. Jfob/ot microfc.
In aquis purioribus.
IOI. TRICHODA PaTELLA.
'TRrCcHODA univaluis, antice &. poftice fetis inzqualibus porrectis.
[
Dan. ?ATELLE-SPILLEREN.
Socios;
96 INFVSORIKÁ,
Socios, ut gerius conftituat,; exfpeGlat.: Valvula orb'cularis cryftallina , antice. fübemarginata.
Corpus medio valvule incumbit pulpofum, & quafi hir- Íutum; [uperne & inferne pili feu fete diverfe longitudinis, exira teflam prominentes fex vel feptem vices pedum & remo- rum agunt, quarum quzdam infraf£bz. Superiores duplicem feriem transverfalem | conftituunt. 15i 6
Vacillando natat, at nunquam ultra angulum acurum fefe elevat.
In aqua paluflrri , rara,
XI. VORTICELLA.
Vermis contraclilis, nudus, ciliis rotatoréis.
ir absque cauda & pedunculo.
102. VORTICELLA wIGRA. VonTiCELLA tfochiformis, nigra.
Jag. sORT-SPURREREN. i Oculo Crines in quibusdam Trichbodarzm cilia quoque dici poffunt, a ciliis ta- men ZVorticellartan & Bracliouum in eo manifefte differunt, qucd hzc motu continuo, plura fepe ininuta durante vehémenter vibren, tur, fen rotentur, illi motu interrupto uicent. Species generis numerofillimi fübdividi poffunt: absque cauda & pedunculo: ^ a. opacz:. 102- 106. b, pellucide: 107-112. caudatz: a. cauda diftinda: rr3-118. b, cauda connata: 119-722. pedunculetz: c, pedunculo brevi: 123 - 126. b. ped.longo,fimpl.: 127 - 137. c, pedunc. ramofo: 139 - I40.
-
VORTICELLA. 97
Oculo nudo fe fiftunt pun&a minima nigra in fuperficie aqvee fingulatim natantia; qvodlibet microfzopio fubje&um videtur corpu- fzulum conicum, opacum, altera extremirate ventricofum, obru- fum, altera acuminitum ; au&a valde magnitudine | utrinque in extremitate, obtufa, uncinuli, duo pellucidi candidi in. con- ípe&um prodiere, Hi organum roiatorium inconípicuum pre- dunt, eorum tamen ope in aqva progreditur,
Motus vacillans fere continuus & in fummao aqvx In pratis inundatis Auguío.
103. VORTICELELA viniDis. VoRTICELLA Ccylindracea uniformis, . viridis, opaca.
»r(T
t
JDan. GROEN-SNURREREN, A
Oculo pun&um parvum viride; Jezfzcs/e corpufculum. opacum, obfcure viride, cylindricum, utraque extremitate ob- tufum, antica ramen crasfius, fi impliciffi mum, omnibus artubus deftitutum | absque . ulla figure mutatione, nec microfcopie num. 2, amplius videbatur. Ex motu aqve ab utroque late- re, organum rotatorium in extremitate craffiore fufpicor, videre tamen nullo pacto potui; punt&tum nihilominus luci- dum , quod momento citius difparui; motum rotátorium ve- hemenuífimum indicans, eo loco interdum conípicere contigit.
í : Ani- 1 / Vorticellarum quedam nudo oculo, quzdàm folo armato confpi- cuz, omnes microfcopio inquirendz; $ confpicug; 102 - 4 III, I I7; I20 - 123, 129, 133, 135, 136, 139» 140, f. inconfpicuz : IO5 - IO; II2 - I6; 118, 119; I24- 128» I30- 2e 137» 138. INoGes infomnes Drevesque qui tranfigere amat," Vorticellas qii 4 5 N
98 INFVSORIA
Animaleulum apertura antica; intra qvam hoc motus organum conditur, forte. inflruitur.
AMotus in aqva inus s per lineam rectam, fepi(f- me per circulum.
Plurima eum Zzebelide viridi comniunia haber.
in aqvis purioribus, Septembri,
104 VORTICELLA »PorLyMoRPiia. VonTICELLA multiformis, viridis, opaca.
A precedente diverfa.
Oculo pun&um agiliffimum viride; fub microfcopio mo- fnentis paucilfimis tam multas & varias formas | induit, ut nec calamo nec verbis exprimi posfr int; ex omnibus Natu- re mirandis qvz videre mihi contigit, hoc fane maxime mi- rabilé, ac ads Naturz Pen qvod animus fuper, qvo. oeulus hebefcit, inopsque fpettaror qvovis momento roget:
Quo temeem vultus smutautems Protea modo?
1932
10s. VORTICELLA ciwcTA.
VonTIGELLA trapeziformis, nigro - viridis, opaca. Jan. MAGNET-SSURREREN.
Figura Grregularis, oculo nudo inconfpicua, quadratum ixqui,ierum, undique. ciliis minutdfimis , uno vero. luere
duplo
VORTICELLA. 99
un longioribus, omnibus mobilibus inftru&um plerumque offert, fepe ovara, & carina transverfali cinQta apparet, & tum cilis conditis formam Magnetis armati imitatur.
Circa centrum leate rotatur. |
In aquis cum fequente & minor, nec tamen ejus pullus, cum & figura & motus diverfus fit.
106. VORTICELLA CORNUTA.
VOoRTICELLA inveríe conica, viridis, opaca.
Dau. HoRN-SNURREREN,
Vort,. polymorpbam & viridem, quarum. alterutram primo intuitu credidi, refert; poftquam plures diu oblervaverim, & ipfam & mutationes diverfas comprehendi,
Corpus mutabile, craffum, moleculis veficularibus, obfca- re viridibus, compofitum, plerumque inverfe conicum, antice latum, truncatum, corniculo feu uncinulo utrinque prominen- te, pottice in conum abiens, undique ciliatum, ciliis laterali- bus minutiffimis; antica his triplo longiora conferta in unum. circulum moventur, nunquam uti in. polymorpba in duos, utraque pro labiru beftiohe micant vel quiefcunt, apparent vel celantur. Sepe apex coni vel pofhica extremitas pellucida e(l, vel in duos apices obiufos, interdum acutos, ^vel in tres pellucenzes terminatur. Figuram Jam ovatam, jam reniformem, ciliis anticis confpicuis, laeeralibus & wuncinulis occultatis, vel unciaulo. altero conípicuo, nulhs omnino ciliis, affumit,
Vacllando & quidem fitu obliquo incedit; figura, dum vagatur, vel conica, poftice acuminata, vel cylindrica, poftice obtufa, ,
N £ Aqua
1O0o0 INFVSORIA,
"Aqua exhalata rumpitur & in moleculàs. veficulares vi- rentes. effunditur.
In aqua paluftri Decembri majores & minores eadem forma.
ICT. VORTICELLA riMACINA.
VORTICELLA cylindrica, truncata; cilis bi- geminis. |
-*
' Dag. SNEGL-SNURREREN. Gy
Oculo inconfpicua ; ope vero lenticule corpufculum cry- ftaliinum. cylindricum confpicitur; & hoc ex orificio truncato cia duo vel quatuor minima, vgre percepribilia profert.
Jptevauea pellucent ; peduneulo deftüituitur; feffilise eft & parafitica.— Morum nullum nee rotatorium mee contra&ti- lem, etiamfi non paucas horas obfervatiuncule impenderim, obfervare potui; in individuo ramen motum fingularem vidi; interanea nempe una gyratione circa centrum per intervalla ve- hementer agebantur; hae forte ratione amimaleulum loco; cui adhzret, fecedere conatur; quzdam enim in aqua libere vaga- i1 animadverti,
"Tentacula & ora juniorum. P/azorbis coztorti & Dulle fostinalis loliarie occupant, dum) congeneres pedicellatz te-
ft» infident.
108. VOR TICELLA TRUNCATELL A.
VoRTICELLA cylindrica, truncata, ciliis. con- fertis. i
Crafpe- JU
V'OR'TIGEYTEA. 101
Crafpedarium corpore cylindrico, Hhrr; hift. anim, |. pu G3 tors ! '
JDa. BFGER-SNURREREN, l
Major & craffior Enchelide F7;z7//o & Wort. Zizraciua, quas refert; adde, quod nec fefflis, nec interaneis vacua mi- hi unquam obvia fuerit; & quod ciliis pluribus totum aper- Xurz marginem communiter occupantibus inftru&la fit.
Corpus cylindraceum, cryítallinum | moleculis nigricantibus repletum , poftice obtufum, antice truncatum, organo rotato- rio fplendidum, Cilia in fafeiculos duos oppofitos interdum collé£ta introrfum ni&itant.
Contrattionem, quantum memini, nullam vidi,
In aquis, ubi Lezzgza vegetat, haud frequens.
109. VORTICELLA cRATERIFOR MIS. VoRTICELLA fubquadrata.
Crafpedarium corpore fubovato. Hur, h. anim, Pp. OUTRE RIDE
Animaleulum oculo inconfpicuum, vividum, pellueidiffi- mum, teres, latitudine fua aliquantifper longius; figura ad quadratum accedente, ira tamen, ut antice interdum ; convexum appareat, & ab altero latere brevius fit. — Organum rotato- rium utrinque in fafciculum ciliorum unitur; poflice alius fa- fciculus ciliorum breviffinorum utrinque micanüum armato oculo egre perceptibilis,
N 3 Inte- ^.
102 INFVSORTIA.
leterasez nula; globuli, feu veficule tantum g8-to. ia medio corporis.
Hujus duo individua in conjun&ione prehendi; fphera- las duas pellucidiffimas moleculis | minimis plenas mentieban- tur, adeo ut ignota animaleula crederem, nifi poft plurimas gyrationes fecedentes figuram V. craferiforsis effumfilent, Sphaerule concitatim. narabant, altera. alteram alternatim. in. vor- ticem fuum traxit; fuperficies in hoc ftatu glabra, absque ullo cilio vifibili, in difceffu vero in bafi qua cohzrebanz, linea cir- cularis apparuit; ac in feparatis fafciculus ciorum & motus qualis in V. crat. | Cum minores majoribus hujus fpeciei effent, propagationem per fpontaneam divifionem potius, quam coitum fulpicor.
Motus vacillatorius continuus & vehemens, absque quiete. Contrato fit in antica & pofítica parte fimul, inque hujus medio aqua deficiente apertura elliptica. vifibilis, illa vero in cóliem elevatur.
Aqua exhalata nova licet affufa poft plures horas non refufcitatur. j ;
In infufione graminum copiofa & frequens, ac in foffis cum Lemna.
Monendum ne capitula Vorticellarum | pedunculatarum, relidtis pedicellis, in aquis circumvagautium pro alia fpecie fu- mantur, noflra hac prima facie plurimum refert, diverfa ve- ro individuorum magnitudo propriam fpeciem infuper probat,
110; VOR'TICELIA NASUTA
VOoRTICELLA cylindracea, crateris medio mu-
crone prominente. Animaleulum nudo oculo inconfpicuum, armato inter imürabiliora, organo rotatorio medium corpus cingente, Cor-
VORTICELL A. 103
f Corpus pellucidum ceylindricum, inequale, antice trunca- tum cilis rotantibus corpufculoque triangulari in^ centro. crate- ris prominente, poflice obtufum, medio latere uiinque mu- erone inflructum. . Sie in motu exhibetur, aqua vero fere ex- halata, corporeque uti in reliquis infuforiis deprefio oculus de- tegit, preter organum rotatorium aüticum, vorticelis commu- ne, ipfum corporis medium ab altero circumdari, hujusque ci- lia in «motu. animaleuh ob. vehementiam rotationis utrinque tan- rum perfpic & quidem quafi in mucrones unita. Quid, quod inter hoc & anticum, adeíle tertium. parcius ciliatum ,. ex. alio fed minori fafciculo pilorum latere mucronem exque lineis duabus transverfalibus rivulos aquarum profluentium mentien- tibus, quam| tamen imaginem Íoli motui ciliorum lento de-
beri autumo. Motus concitatus & multiplex, tantusque organor&m mo- ventium apparatus, imprimis in gravida cujus pulli fimul in matre fuo motu gaudent, in corpore pellucido aciem oculi & ingenii obfervatoris hebetant, ut de re adeo perplexa fenten- tiam ferre vix audeat. Poftquam mater. pullos coram delineato- rem enixa effet, motus & organa juflius dignofcebantur. Seriem ciliorum in taedio corporis rudimentum propa- sationis inftantis per partitionem, qualis in. /Vz/d;bus. videre eft, crederem, nifi pullus in medio & in extremitate animalis aliter fentire juberet; attamen ita eft, quam quidem paradoxum appareat, plures enim poftea reperi fimplices absque ferie ci. liorum media, paucas ferie triplici ciliorum ein&as; ficque Vor gafra & pardüonl & fatubus vivis. fimul propagatur. prolesque, quam partitione minatur, jam antequam a matre fe. ceífit, £etu vivo gravida eft. In aquis inter Lemnam medio Novembris parcius. Variam & improvifam formam induere valet; ventricofa enim fubquadrata, membranacea utrinque compreffa, ovalis ac fpharica ro lubitu evadit; prominentia triangular tamen permanente, in Ípharica & ovata quidem eceultata, in necata tamen, ope
nempe urinz guttule rhixte teres & longior, ac margo aper- [ tura
104 JINFVSORIA.
turm cilis reflexis hirfutis apparet: fpherica &. ovata, figura incautum facile decipit, dum aliud. animaleulum | menritur ,. ci- lis peripheriam cingentibus, meque dimidio hora ambiguum te- nuit; in paucis quartam ciliorum Íeriem intra extremitatem po- flicam. obfervavi,
rir VORTICELL A CANALICUL A TA..
VORTICELL4A dilatata, pellucida, latere in- CHO ss
Oculo pun&a alba coacervatim parietes vafi vitrei occu- pantia; admota /ez£zeu/4, antica eorum pars poílica anguítior ac altero lateris margine aliqvantum | incifa videbatur; Micro- Ícopio, 2zZica rotundata, po//ica truncata conlpiciebatur, hae medio. fubemarginata, illa organo gotatorio inftru&a - erat, Ope di&di organi uti congeneres vorticem continuum in aqua exci- tabant. Za£era- dilatata, marginibus fubacutis; cilia organi ro- tatorii ab apice ad incifionem lateralem. defcendere videbantur. Igterameg im corpore pellucenti obfcura; horum duo camales diftindi: alter breviffimus ab incifione laterali ad medium cor- poris oblique du&tus; alter ab incifione eadem perpendiculari- tef ad incifuram in medio marginis poftici. Hinc facile quis- piam conjiceret, hunc canalem effe vermis a/meutarzum, in- cifionem anticam in qvam organum rotatorium moleculas in aqua contentas volutat, effe os, ac incifuram pofticam. aziuzz , fi ratiocinia ex analogia fufficerent, nec alia analogia his adver- faretur. Rependo vermiculi hi anticam parteni plerumque verfus incifionem repetitis vicibus inclinabant; quafi aquam haurirent. ' Deficiente aqua inceflus ceffibat; motus vero rota- torius continuabatur, usquedum omnis humiditas evaporaffet. Hoc ipfo momento bulle duce pellucide in corpore appare- bant, hoe dilarabatur vitaque exrinéta eft, ;
jun
In
VORTICELLA, 105 In aqva reperi ubi per aliqvot. tempus confervata fuerat comferva fluviatilis, qva com colorem viridem amififlec in- genti horum animaleulorum numero cooperta erat,
i12. VORTICELLA cgRATJZGARIA.
VoRTICELLA fübgloboía, conferta.
Porticella compofita floribus muticis globofis, ten- taculis binis, ftirpe ramofa, Laww. fyít. 6. DBrachiouus wegetans ftirpe rigida brevi dichotoma,
corpufeulis confertis ovalibus, ore bitentacula- tis. Partas Zoophyt, 58. Rorsbunti sp: 6043 t/ o8: £ros avec a. BakEa zzicrof. p. 841. t. I3. f. 15. Y. 2. 3. LzpEnMüLL. aucrofc, t. 88. f£. o, P.
Ger9uL. MAULPEER-INSECT, STACHEL-THIERGEN , KREUTZBEER- FORMIGES-THIERCHEN,
Corpufcula fubfphzariea | coacervatione figuram mori ha- bentia, plerumque absque omni pediculo, armato ne quidem oculo vifibili, feffilia, interdum pedunculo curvato, craffiufculo, communi infidentia, absque pedicello partiali,
Contra&tio fit in apice vorticell, ut videtur; cilia bigemina nulla non opera diftingvere, motam vero ciliorum vehemen- ter rotarorium ope lenricule n. 3. microíc. compofiti videre licuit.
Figu-
V. crategaria pcdicellis deflituta, pedunculo communi inftruda, pedunculatas & feífiles conjungit,
Ó
106 INFVSORIA.
Figuram 4. t. r3. Bakeri V. crategarig minus bene jungit; malamque arguit clariff.. Pallas,
In cauda Cyc/opis quadricornis , menfe Aprili.
** caudatz.
II3. VOR TICELLA RoTATORIA.
VomTICELLA caudata cylindracea, organo rotatorio duplici,
Brachiomus corpore conico torulofo, cauda tri- cufpidi, Flur. h. anim. t. i. 9.
Drachiozus fimplex, nudus, oblongus; capite difcre- to, bilobo, lobis ciliatis. Parr, Zooph. so. Jostor. zzcrofe. par. 2. p. 96. t. 5. £ A. B. C.
D. E. K. LrrvwrNHork contin. arc. nat. p. 386. [14 Hangov. Magazin. 1772. Gozzr. Baxem zzicrofc. "expl p. 95. t. 6, 6. 7. 8. BakrR zzicrof. p. 348 - 379. t. 1. É, 1-14.
Jan. HID0L-SNURREREN. Geri. DER RADMACHER; DAS RADFÜRMIGE THIFR, ngl. THE UHEEL ANIMAL.
Defcriptionem exa&am figurasque varias Clariff, Bz- Keri nova figura & novo invento exornare poflumus. Hzc noflra prime & fecunde Keri refpondet, orga- nis tamen rotatoriis dorfo in formam duarum aurium porre-
&is,
VORTICELL A, 107
Gis, ovis duobus fplendidis, pun&isque binis nigris intra api- cem, oculos procul dubio notanübus, differt.
Plura addidit Celeb. Goeze; monendum tantum, ftatum larve metamorphofinque folis infe&tis competere, nec Vorti- celle rotat. Animalculis, nec ulli. vermi.
Fig. 1 & 3. tab. 12 microfc. Z'uKerz. diverfas ab hac fpe- cies denotant.
Fzces fepe excernere vidi.
In fola foffa horti Rofenburgenfis & quidem copiofiffine 1770; poftea in pifeina munimenti lemna replera in vicinia pontis vulgo Lange-broe; vere & autumno in infufo vegetabi- lium frequeas , majores & minores: in his cilia inconfpicua. Motus cordis, interaneorumque, diverfus; in omnibus uterque
vifibilis, ;
I14. VORTICELLA VERMICULARIS.
VoRTICELLA caudata, cylindrica, annulata; probofcide exfertili.
Jozror. mucro[fr. tom, 1. part. 2, p. 8o. t, rr. fig. A - Z. &c.
Dati, MADIKE-SNURREREN.
Ga//l. CHENILLE. AQUATIQUE,
Prima facie V. rofatorzam: cilis non exfertis offert, at diverfa fais.
Animaleulum elongatum , ceylindraceum, carnofum, muta- bile, annulis, feu fegmentis octo. vel novem plicatilibus com- pofitum, apice vel obtufum, vel in duos mucrones emargina- tum; poftice fubacuminatum | fpinis duabus pellucidis termi-
O 2 natum 3
108 INFVSORIA.
natum; bavum in medio tuüberculum interdum produci vidi, ateralia vero, nec corniculum peéttoris, nec ciha, dam obfer- ] ] l & c cilia, d bt varenr, unquam confpicienda exhibuit; Medio vero incifure pro lubitu probofeicem articulatam bifidam fepe exferebar.
In aqua, ubi Zezzza vegetat, femel tantum reperi, deli- nearique curavi hine non omnes, que apud S'oblot. muta- uones vidi, ejusque verbis generi 7orticel. fubdo,
I15. VORTICELLA rris.
J VoRTICELLA caudata cylindracea, muti- ca; cauda fpiuis duabus longis terminata.
Dn, KATTE-SNURREREN.
Corpus torofum, cylindraceum, apice cquali craffitie ob- rufum, ciliis rotatoriis; cauda acuminata fpinis duabus pellu- cidis terti: corporis longitudinis, fibi invicem accedentibus vel difeedentibus. Pone cilia angulus acutiufculus,
AMotus contraQülis in antica corporis parte, quoties ani- maleulum aquam haurit, fere usque ad medium.
In aquis, ubi ZLezza vegetat.
A Vort. fürcata , que compreffa eft & membranacea; fat diverfa.
116. VORTICELLA caTUurLus.
VOoRTICELLA caudata, cylindracea; apertura mutica, cauda reflexa.
Jonror,
VORTICELE A. 109 Jostor. zzicrofc. tom, i. par. 2. p. lll t. 13. £ X:
Dan. WALP-SNURREREN. Ga//. xE DoGUIN.
Animaleulum craffiufculum, mufculofum, plicatile, re- res, equali fere latitudine; corpus ipfum plicis longitudinali- bus exaratum, varie finuofum, antica feu capitis parte, corpo- ri ope articulationis jun&a, organum rotatorium minutiffimum ex- ferit & recondit; poítice cauda breviffima exfertilis, fetis. dua- bus minutiffimis, terminatur; hanc pro lubitu varie movet, & condit. :
Figura Sfobloti ambigit inter. Cercarzam: Catellum & V. Catulum, eum hac tamen plura communia, pauciora diverfa
haber. Iuteranea indiftinQta. Motus in varias direGtiones natatorius, In aqua paluftri haud infrequens,
I17. VORTICELLA sENTA.
VORTICELLA caudara, apertura fpinoía, cau- da apice fiffà.
Dat. TORNE-SNURREREN.
Porticellas majores rotatorias prima facie refert, ore ta- men fpinis horrido & organo rotatorio fimplici facile diftin- guitur.
Corpus mufculofum , pellucidum, varie plicatum, antice truncatum, ciliis rotatoriis margine aperture, medio vero pi- lis rigidioribus fafeiculorum. 3 vel 4 continuo vibrantibus;
O 3 his
IIO INFVSORIA.
his omnia viventia & inanimia ad [fe trahit, ETE vOr- "ice implexa fzpe decimam hore partem. pilis imp! liia ve- xantur, nuilo tamen detrimento, licet enim gyratione vehe- menti quafi absque fenfu aut motu proprio videantur, elap- fa ramen prifknam alacritatem monftrant; nec ullum deglutiri vidi,
Inteftinum lutefcens in continuo motu, fimul cum cor- pufculo ovali hoc. & faucem interpofito, corde foríitan beftio- le; ab altero inteftini latere. majus corpus ovato opacum, num ovarium?
Poftice acuminatum, fiffum; hoc uti folent congeneres, objeCtis fefe affiyit. Aqua deficiente figuram 1:9. "Tab. rz Bakeri aílumit, apice tamen rofaceo, non ciliato.
In aqua Zezm;2 cooperta. í
118. VOR TICELLA ruRCAT A.
VORTICELLA caudata; apertura mutica, cau- da fimplici, bifida.
LrzprRMürLER zcrofc. p. 88. t. 48.
Jam. FORK-SNURREREN,
GeTHL WÜüRMER IM HEU-WASSER,
Corpus cylindraceum , apice ciliis rotatorüs inftru&um, bafi cauda corporis dimidia longitudine. aliquantum | inflexa, bi- fida; Interanea pellucidiffima globulis & canaliculis — con- ftant.
Crura caude, dum quiefcir, jungit, apiceque ecrundem moleculis terronis fefe affligit, dum natas ad angulum acutum
diftendit,
In
VORTICELL ^, III
In aquis vulgaris; licer. plures frni integri & comminu- ti infufiones tepida & frigida aqua paraverim, animalculisque Ícaterent, hane tamen ibidem nondum reperi.
II9. VORTICELLA AuRICULATA.
VoRTICELLA caudata, nuda; cauda bifeta, parvula. ;
Dan. ORE-SNURREREN.
Corpus mufeulofum, pellucidum absque valvulis cylindraceum, apicz infra tertiam partem;ubi contrahitur, articulatum, caudam ver- fus anguítius. Apex feu apertura utrinquein auriculam feu lacinulam dilarata; medio proffat fimulis lacinula. feu. mucro fuübtriangu- laris; qui, cum animaleulum totam aperturam obfervatori, qvod raro accidit, exhibet, videtur effe lacinula tertia, cui opponi- tur quarta, ita ut apertura rofacea appareat.
Poftica pars in motu aliquantum curvata fetis binis mi- nutis, vel unitis vel in angulum acutum divergentibus termi- natur. Organum rotatorium in narante profpicitur, in qviefcen- te vero ex fola corporum adjacentium continua rotatione per- cipigr.
Iuteranea molecularia.
Motus celer per diagonalem.
In aquis purioribus.
120. VOR TICELLA sTENTOREA.
VOoRTICELLA caudata tubz-formis, limbo ci-
liato. Hydra
112 INFUSORIA.
Hydra tentaculis ciliaribus, corpore infundibulifor. mi. LisN. fyít. 6.
Brachiomis limplex nudus infundibuliformis, limbo - ciliato. Pait, Zooph, 52.
DAKER (92228:0/6..1D(/4590/5 332 E13. EL Ee:
RorsrzL zzf. 3. p. 595. & 94. f. 7. 8.
LzpERMüLLER ZZcrofc, t. S8. f» d. e. i.
Ja. "TROMPET-SNURREREN,
Ger. TROMPETEN - THIERLEIN j SCHALMLY - THIDRLEIN ;, TRICHTERTHIER,
Animaleulum pellucidum in tubam ítentoream elonga- tum; margo aperture ciliarus altero latere incifus; incifio hec non femper cernitur; ipfum corpus percurrit filamentum pel- lucidum ad baíin usque penetrans, cujus ope contradio firi videtur. :
"Tres fimul in texto mucofo urceolari, pellucente, in quod unaqueque fefe pro lubitu [fubrrahere rurfusqne prodire, fo- let, uneinulo affixas plerumque reperi.
In foffa horti Rofenburgenfis.
I21. VORTICELLA sociaALis.
VOoRTICELLA caudata, aggregata, clavata; di- Íco obliquo.
Hydra mutica torofa rugofa, Liww. fyft. 7. Fl. Fri- drichd. p. 238.
Bracbiomus aggregatus; 'corpore torofo mwutabili, caudato, oblique truncato, difco reniformi, Pau. Zoophyt, 53-
RozsEL
VORTICELL A. II3
Rosse. inf 3. p. $85. t. 94. f. 1 - 6. t..95. 96. LrpERMütt, zzcrofe. t. 89. f. É. g.
Geri. KAüLENFÓRMIGE SCHLAMM-THIERCHEN,
In paludofis.
I22. VORTICELLA rroscurosa.
VORTICELLA caudata aggregata oblongo-ova- ta; difco dilatato pellucido.
Hanc diu credidi V. focialem, Roef. inf. 3. p. 585. t. 94. É 1-6. t. 95. & t. 96. cui prima facie ut ovum ovo fimilis eft, ar dilco reniformi, dilarato, pellucido, ac ciliato: corporeque oblongo jüxta difcum anguftato diverfa, i
Nudo oculo globulus flavefcens Ceratophy/lo. adhwrens, flofculos Bellidis mentiri confpicitur, vel potius congeriem ovulorum vel nidum flvarum aranéolarum, qui primo vere. in gramineis fylvaticis fepius offenditur, adeo refert, ut ralem jurares; admoto microfcopio congeries vorticellarum e centro mucido Ífpheram perfe&am conílituentium detegirur ;; Ha fingulatim vel plures fimul corpufcula fua extendunt, & con- trahunt, ac difco capitis reniformi ciliato vorticem in aqva excitant, Qvaedam locierarem. deferunt, morus proprios in aqva cientes, ac bac ratione tribus partibus conftare videntur, capite, abdomine & cauda.
Caput Íepe ita in abdomen retrahitur, ut nullum ejus veftigium fuperfit, exfertum vero monflrat difcum latum, re- niformem, cryftallinum, pellucidiffimum, margine ciliarum; | ci- lia fepe celerrime rotantur, ipfeqve difcus ad libitum jam ft
i; plane
114 INFVSORIA,
plane horizontaliter extendere, jam latera lobiformia ere&ta ar- &e conjungere valet;
"Ahdomen ovato - oblongum pellucidum caput verfus at- tenuatum, variis inteflinis obícuris repletum; inter hzc diftin- &iffima eft macula unica ovata, vel duz, diverfa magnitudinis faturare fufca, opaca, an hzc ovaria?
Cauda acuminatiffuma, abdomine duplo longior, annulis frequentibus rugofa vel tora levis,
in Ceratophyllo Septembri, ac fiepe in paludofis primo vere cum /'o/voce globatore. i
» pedunculatz,
123. VORTICELLA criTRINA.
VoRTICELLA fimplex multiformiss orificio contraCtili, pedunculo zquali.
Dan. CYTRON-SNURRFREN.
A 'ImcHopa Zombarda cum qua quzdam communia habet, fat diverfa.
Capitulum (pedunculo imprimis relido, polymorphum) moleculis e. flavo virentibus repletum, vorticellarum peduncu- liarum Ííolito majus, vel exa&te cylindraceum, teres, ubique zquale, vel pyriforme bafi attenuata, pcllueidiflimas hoe in ftaru cilia ab utroque orificii latere. conferta longiuscula ni&i- tint, rotationem licet zque peragant, interdum in toto aper- turz margine difperguntur, mox in cratere conduntur, margi-
ne
Cauda fenfim attenuatur, pedmmeulus squalem crafftiem habet, hic ízpe derelinquitur, ille nunquam.
VORTICELLA. 115
ne toto nudo; contra&io fit, in orificio, dum fafciculi cilio- rum oppofiii connivent. Bafi lara unius individui utrinque cerniculum pellucidum | micare vidi, quod phznomenon libe- ratio a pedunculo brevi infequebatur.
Pedunculis curvatus longitudine capitis. Nulla diftin&ta. inteflina, nullus internus motus perceptibilis.
Absque pedunculo, uti plures congenerum, feftive. vaga- rur, tandemque affumit figuram fuborbicularem, ciliis longis ab altero circuli fegmento nitide flu&uanübus. — Orificio maxi- me aperto circuli concentrici 1n cratere confpiciuntur, quorum motus diverfo organo deberi videtur, cilia enim fimul vel in fafciculos utrinque colliguntur, vel varie difpalantur.
In aqua fítagnante.
124. VOR TICELLA PriRironwrs.
VonTicELLA fimplex obovata; pedicello mi- nimo, retraCtili.
Brachiurus corpore ovato. Fiir. hift. anim, & t. 2,
Jan. PXRE-SNURREREN. E
Oculo invifibile, ope lenticule Num. 5. im confpetum fubit capitulum. obovatum, hyalinum, inteflinis confpicuis; cilia oris detegere haud potui, Pedicellus pellucidus, capitulo. qua- druplo minor; contractio tamen in eo diflingvitur.
In teftis Mozocuíz non caudati Schaf, frequens.
Alim; an ab hac diverfam? capitulo fpherico | teftis Mor. pulicis copiofe adhzrentem, qvam ctiam Clari. Schcef. t. 1, É B. h. GRüNE ARM-POLYPEN notavit, Íxpius reperi; ob parvitatem. pedicellum. videre, nunqvam contigit; motum fem- pos i P2 125.
116 INFVSORI A.
125. VORTICELLA RINGENS.
VonTICELLA fimplex obovata; pedunculo minimo, orificio contractlili.
Von, Würmern des Wiaffers, p. 7o major. JDan. GABE-SNURREREN.
Capitulum pyriforme pellucidum, medio aperture con- vexufn, utrinque cilio inftru&um. ^ Pedunculus capitulo qua- druplo brevior.
Contra&tio fit in apertura, dum in acumen obtufum clau- ditur.
In Naidibus,
126. VORTICELLA iNCLINANS.
VoRTriCELLA fimplex, deflexa, pedunculo brevi, capitulo retraclili.
Von Würmern des Waffers, p. 71. minor, Jn. vIBE-SNURREREN.
Capitulum pellueidum, pendulum, antice truncatum, con- traftione pedunculo duplo breviori admovetur. Figura fyrim- gis, qua fumus Nicotiane herbe hauritur,
Cum praecedente Naidibus adhzret,
VORTICELLA. 117 I97. VORTICELLA GLOBULARIA.
VOoRTICELLA fimplex, fphzrica, pedunculo re- tortili.
Macrocercus corpore rotundo, cauda tenuiffima: Hinr. hift, anim. t. 1. 1. figura minus bona.
JDA49. KUGLE-SNURREREN. :
Capitulum Íphzericum , ore aperto cilis quafi pe&ina- tum; motum rotatorium diftinguere haud potui — PeZuzcau- lus. vix capite quadruplo longior, in conira&tione fpiraliter re- trahitur.
Vorticellam cozvallavzamz wel acizofam , qua capitulum , crederes; ab hac vero diítinguitur, quod nunquam. compofita, feu ramofa, nec delineationem littere S. exhibeat, ab. illa, quod orificium in aperto capitulo nunquam latior diametro, quod cilia plura, ac pedunculus brevis.
Huc referende fig. 7 & $8. microfe, elariff. Spa/arzzsan defcripte p. 144. fola parvitate differentes.
In Cyclope quadricorni frequens,
128. VORTICELLA LruNARIS.
VoRTICELLA fimplex hemifpherica; pedun- culo retortili.
Da. MAANE-SNURREREN.
Capitulum crateriforme, apertura bafi vel triplo largio- re, feu dimidium lune zquans, moleculis indiftinttis reple- tum; margo aperturz proruberans, flexuofus, feu nndatus,
B Ta-
1:8 INFVSORIA,
Fafciculus ciliorum utriaque; in duos minores, horizontalem & perpendi icularem — partitus. — In reliquo marginis nunquam conipexi
Pedunculus longus, o&uplo vel decuplo enim caput lon- gitudine excedit, in Tpiram retorquetur, dum orificium capitis fere clauditur, ac ipfum caput figuram fphzericam at non per- fe&am affumit. Retorfio pedunculi Íepe pluries reiteratur, ore patente, & tum nova extenfio in inftanii infequitur, quo- ties vero apertura clauditur, productio partium lentius perfi- citur ; idem in plurimis pedicellatis fit; Ratuonem varie ha- jus occlufionis facile invenient, qui vorticellas animalcula mi- nora vorare contendunt, ego vero fecus.
In Lemna minori.
DO VORTICELIA CONVALLARIA.
VonmTricELLA (fimplex campanulata; pedun- culo retortili.
Forticella fimplex, gregaria, flore campanulato, mutico; tentaculis bizeminis, ftirpe fixa. Law, Syft. i1.
Druchtonus gregarius pedunculo fetaceo, retortili, unifloro, corpufeulo campanulato,
Pau. Zoopb. 54.
Bakeg aA. mucrofé. p. 428. t. 13. £ 1 d. e. & microfcop. expl p. 93. t. 6. n. x.
Rozs. 79. 3. D: 597. t. 97.
LrpERM. wucrof ti. 88.
r
Dai. YALIEN-CONVAL-SNURREREN. Geri. GLOCKEN-THIERLEIN; EECHERFÜRMIGE-THIERLEIN.
-
Capi-
VORTICELLA. 119
Capituir ocule inermi pun&a minima albida videntur, ope microfcopii perfe&te campanulata, bafi extus convexa dia- metro aperruram, cujus margo acutus apparet, fere cquante; cilia oris bigemina difhcilime & rariffime vifui fe offerunt. Pedunculus fimplex, fetaleus, longiffimus Ípiraliter retorqvetur.
In ?eflace;s fluviaulibus ac ^in Ceratophyllo ,. pedicellis- que Lemnz, femper fimplicem, compofitam nunqvam reperi,
130. VORTICELLA NEBULIFERA.
VoRTICELLA fimplex ovata, pedunculo re- flexi
JD49.. 'YAAGE SNURREREN,
Oculo inconfpicua; ope lentis nebula ramis Cozferve adhzrens confpicitur, qve smicrofcopio fubje&a mera horum animaleulorum congeries efle dignofcitur, — Capztu/ur bafi an- guftarum, dum patet, apice truncatum, margine qvaáfi annulo cinctum, fi vero claudatur, perfe&te ovatum eft.
Juteflima varia, obfcura diftin&e moventur, ac in aper- tura molecule minus diftintke mobiles, — Peduzeu/us fimplex, íetaceus, pellucidus, ter, quater- duodecies longior cafzfujo; momento citius circa medium refle&itur absque ulla fpira, In maxima copia fimplicium rariffime .duz peduneulis coalitze inveniuntur, [femel tamen reperire contigit unicum par, a .Conferva divulfum libere in aqua natans, His pedunculus communis medio in duos pedicellos capitula gerentes parti- tus. Pedunculus bafi dilatatus erat, qua, ut folent. fici hpi- dibus, cozferve adbzfit.
In Conferva po/ymorpba Maxis Balthici.
131.
129 INFVSORIA. 131. VORTICELLA GEMELLA.
VoRTICELLA fimplex fphzrica) capitulo ge- mino,
Jan. TVLING-SNURREREN.
Oculo inconfpicua — Pedumculus Timplex longus, apice conftanter fphzrulis duabus inftru&tus; bina. hzc capzzu/a. hya- lina pun&is. obfcuris repleta, apice pedunculi plerumque ap- proximata, raro alterum aliqvantifper remotum pedunculo la- teraliter adhwret, at absque ullo proprio pedicello. Os aper- tum nunquam, morum vero pedunculi retratlilem | fepius vidi,
In teftis. AMozoculorum: inter cozfervas marinas degen- tium.
132. VOR TICELLA NuTANSs
VOoRTICELLA fimplex, turbinata pedunculo retortili.
Oculo inconfpicua. — PeZueulus fimplex, longus; tenuis, uti in V. cozva/laria piraliter retorqvetur. — Capzrtulugz: tur- binatum apice album margine teres & quafi annulo lucido cindum; hic certo fitu Íubreflexus mucronem utrinque for- mare videtur, Bafi capitulum attenuatum eft. & hyalinum, cum contra reliqvum atomis obfcuris mixtum fit, femper & in-omnibus nutat; motum rotatorium zgre vidi; cilia nulla qvantumvis oculorum aciem intendenti apparuere,
In foliis Szratzotis Septembri, 1767 & 1769, in Planor- bibus 1770 reperi,
133.
VORTICELLXA, I2I I33. VOR TICELLA ANNULARIS.
VonTICELLA fíimplex truncata, peduncule apice retortili.
Dati, RYNG-SNURREREN.
Nudo Oculo vifibilis ; Capztultgr inverfe conicum, apice claufo convexum, aperto truncatum, margine proruberante, Pedunculus fimplex, longiflimus, rigidus, apice, qva nimirum capitulo anne&itur, aliqvantum craflior, candidior; hec pedun- culi portiuncula fola retorqvetur in fpiram, 'ac in extenfione glaberrima, in contrattione annulata apparet,
In P/zuorbe contorto.
134. VORTICELLA FASCICULATA.
VomTICELLA (íimplex viridis campanulata, margine reflexo; pedunculo retortili.
Dar. BUKET-SNURREREN.
Maffa gelatinofa viridiffima foffis innatans myriadibus ho- rum animaileulorum oculo iavifibillum componitur; pars ar- mato fafeiculum florum virentium pulcherrimum offert,
Capitulum fubeampanulatum, viride; opacum, bafi an- guftitum, album feu pellueidum , apertura marginata; niargi- ne fubreflexo pellucido; in hoc vix cilia ulla, licet rariffime quafi duo utrinque micantia videre crediderim, organum ve- ro rotatorium intra marginem conditum, ciliis feu. denticulis minimis nunquam ultra aperturam porrectis inftrudtum , ope lenticule num, 5, confpicitur.
Q Pedun-
122 INFUSORIA.
Peduncilus tenuiffimus, longiffimus, hyalinus, capitulum foliarium. fuflinens, fpiraliter. retrahitur,
In Confervis fluviatilibus primo vere.
135. VORTICELLA aAcriNosa.
VongTICELLA fimplex globofa, granis nigri- cantibus, pedunculo rigido.
Fortitella compofita; floribus ciliatis globofis muti- cis, ftirpe umbellata. Lim. fy g. Brachiomus wegetans ítirpe rigida dichotoma, cor- [2] pufeulis truncatis, fimbriato-ciliatis, acinis opa-
cis. Pau, Zoopb. 57. Rors. gf. 3. p. Ó. t. 100. LrprRMtnL, zzzerofc. t. 88. f. t. u.
JDa1i. MESPEL-SNURREREN. Geri. MISPELFÓRMIGE AFTER-POLYP.
Capitula flavefcentia antheris Pryi pozzzforms haud ab- fimilia; pun&is minimis opacis diftindta. Orifiio claufo, capi- tulum fphericum a Íemi-aperto, apice aliquantum coar&iatum porrigitur, ipfaque apertura ciliis occupatur: patentiffimo, ci- Jia ab utroque latere quatuor vel quinque capilaria, elongata; ultra marginem deflexa ni&ant, cireulique undulantes. quatuor, vel quinque in ipfo cratere confpiciuntur. Dafis capituli co- ar&tatra. pellucidiffrma, hyalina.
Pedunculus o&uplo capite longior, fepe fimplex unum capitulum prefert, interdum dichotomus qvovis pedicello ca- piulum gerit,
Con-
VORTICELL.A, I23
ContraCtio in orificio fieri videtur, dum faftciculi ciliorum approximanrtur, Signatura litere 5, qua Roeicl hanc ador- nat, egre confpicitur, haud tamen prorfus abeit,
In aquis ftagnantibus raro,
136. VOR TICELLA BELLIS.
VoRTICELLA fimplex hemifphzrica, margine contractili.
Dan, sOEL-DLOMST-SNURREREN.
Lacies V. cozvallarie , at major.
Capitulusm: minus pellucidum, interne fartum, fubflavum, florem bellidis difeo lato, ciliis fummum marginis loco pera- lorum cingentibus multum refert, Cilia extrorfum & intror- Ííum promifcue flexa, vel perpendiculariter erecta plerumque quie- Ícunt, unum tamen & alterum paffim, in motu rotatozio om- nia moventur.
Pedunculus longus, pellucidus, tenuiffimus in duos pedi- cellos capitula apice gerentes dividitur, bafi bulbo adhaeret, ac infra fquamulis veflitur.
Nec in pedicello, pedunculo, aut bafi capituli fed novo prorfus more in fummo orificüi margine, cilis aliquantum conniventibus, & quidem pauxillum contrahitur,
In aqua foffarum raro.
t VORTICELLA »oryPINA.
VoRTICELLA compofita ovato-truncata, pe-
dunculo reflexili ramofiffimo, Q 2 2 ME OzS
I24 INFEVSORIA.
Forticella compofita floribus concarenatis, ftirpe pa- niculaa, fubdigitara. Liw. fy. 2.
DBrachiomus wegewns ftirpe retortili umbellata, ra- dis racemofis , corpufeulis campanulatis, | Parr. Zooph. 56.
Extis t Coral oA Top. d02. te ro DI Bs e 3G.
Dan. POLYP SNURREREN.
Oculo inermi puné&a minima alba apparent, lent vitrez arbufcula,
Capitula formam ovi apice truncaii habent, cujus fun- dus inteítnis repletus, apertura vero pellucidiffima vacua vi- detur.
Truncus feu pedunculus principalis pellueidus | curvatus rüzii Yeu pedicelli fubuliffimi, aliis brevioribus capitula prafe- renübus obfiti.
Mott hujus duplicem fpontaneum vidi, alterum ramo fingulo proprium, alterum omnibus communem; hic fit, dum trancus ad bafin usque refleditur, vifuique fe fubducit, | ac totum arbufeulum in globulum feffilem, zzoruzz referentem, coercetur; ille, dum ramss fingulus cum fuis ramulis ad füi- pitem communem in. glomerem retrahitur, & poft minimum intervallum. rurfus. expanditur,
In fuco nodofo Maris Da/tbici frequens,
Clariff. Pa//as congeriem. Z^orz. convall, loco ejus. fump- 8 J fiffe ac nomine Pzach: ramofiff. appellafle videtur; ipfam vero iT 5 P polypinam, quantum ex defcriptione conjicio, Anaflaticam dici. Lzzzeus quoque ZZza[umticam & polypiuam eu aliam ab Anaífatica diverfum fynonymis confundit. ;
137.
Vorücelle compofite frpe fimplices occurrunt, non v, v,
VOR TIGEDEA, 125 I37. VORTICELLA HIANS.
VoRTICELLA fünplex citriformis pedunculo rctortili.
Wars. enim. jsf. tr. B. CK, L & G, F, E. f: Eero20B BS CAL ET ps3 477.
Numerum Vorticellarum cum «gre augere vellem, hanc, qve inrer minimas , licet. plures annos noverim, Íepenume- ro obviam; demum in agmen recepi.
Capitulum. formam pomi citrini refert, pro ratione pe- d.nceuli fat magnum, apice truncatum , bafi anguftatum; cilia rotatoria nullo modo vifibilia, adeíffe tamen animalcula & mo- lecule, que continuo vortice circa orificium aguntur, nec un- quam immerguntur, probant.
Interdum in apice perfpicitur rima feu hiatusad tertiam fere longitudinis partem | penetrans.
Pedunculus triplo longior capite, tenuiffimus, hyalinus, aucta valde magnitudine primum confpicitur; fimul cum con- ralione capitis in fpiralem retorquetur.
Pedunculus in omnibus mihi linea hyalina, lenticula & quidem n. 3. m. compof. difficulter confpicuus, minime ex agglutinatis veficulis. concretus, uti dieit Cl. ZZrzsberg. p. 33 & 47.
In infufionibus vetuftis & fimetis mucori veficulari fu- perficierum. adhaeret.
Imagines in fig. r. G. F. E. eandem fpeciem indicare arbkror, cum adjacentes immobiles globulares & vividas, aqua exhalante, [phzricam figuram induere viderim.
Uti congeneres pedunculo relitto in aquis vagatur, cau- da pellucida fextuplo: corpore breviore inftru&ia, fzpe pedun- culo adhzrente,
Q. 3 Aliam
126. INFVSORIA.
Aliam Feperm cui capitulum. pellueidum , ovatum, mole- culis. nigricantibus Tp etum, apice hyalino, in duos lobulos filum, quorum aker brevior eít. Organum rotatorium- nul- lum, nec cilii umbra, Contrattio fit apice, capitujumque ova- tum exinde in figuram fphericam tranfit. Pedunculus bre- vis egre perceptibiis. An eadem?
In moleculis pulveris infufionum, quz jam plures fepti- manas exíütere, Decembri.
138. VORTICELLA PyRARIA.
VOoRTICELLA compofita inverfe conica pe- dunculo ramoío.
Forticella compofita floribus muticis obovatis: ten- taculis bigeminis, ftirpe ramofa, Liw. Jf. 5.
Drachioumus vegetans ftirpe fetacea, extremutate di- chotoma, "EE. corputculis ovatis utrinque bitentactlatis, Part. Zooph. 59.
Macrocereus corpore utrinque anguflato. & trunca- to, cauda longiffima. Ehur, /zff amm. t pror
TVoEs 927/556. Ap3t6906:9 t/408:Ut TAG 2. (d: (er
JDag. PXERE-SNURREREN. (VUL BYRN-FÓRMIGE POLYP,
Noftram, licet figuris Roefcelii non. perfe&e conveniat; eandem tamen effe vix dubito.
Capitulum non exa&e pyriforme, fed, a bafi, qv: hya- lina, ad apicem truncatum fenfim dilatatur; cilia duo lateralia (auctorum rentaeula) ne maxima quidem augmentatione in ca- pitulis pedicello adhzrentibus deregere potui; in unico, dum ie a pedicello avellere nitebatur, cilia ad minimum quatuor
utrin-
VOR DEG B IIS A. 127
utrinque obfervavi, quibus qvam citiffime ni&itabat; mox fefe maxima celerirate in circulum repetitis vicibus volvendo, a pe- dunculo liberabatur, ac fef'ivo & celeri curfu quafi per ocea- num in gutta aquea ferebatur, reliquis foliram. contractionem & produ&tionem alternatim. & lente continuantibus.
in Ceratophyllo.
39. VORTI CELLA ANASTATIC A.
VoRTICELLA compofita, oblonga, oblique trun- cata; pedunculo fqvamofo rigido,
Forticella compofira floribus campanulatis; ftirpe multflora rigefcente. Liw, fyff. 3. Dz Grr& aC. Stockh. 1746. t. 6. £2. 3. 4. 5.
Stzpes principalis apice producit ramulos plures in um- bellam expanfos, apice iterum fepe prodeuntres in pedicellos capitulis inflru&os ac umbellulam formantes, —Contra&tionem nec in ftipite nec in pedicellis, qui rigidi; unquam patiuntur, apex tantum capitulorum aliquantum corripitur, nec cilia ulla detegere potui. Er /fzpes & razzuli fquamulis pellucidis
enfe obfiri funt; Hie ex obfervatione Clariff. 77ezzb/ey bulbi
decidentes novas ftirpes producunt, dum antique pereunt, capitulis abfcedentibus. —Capztu/a in meis exemplaribus ova- to-oblonga , apice plerumque fuboblique truncata 5. — 10 in quovis pedicello, pellucidiffima, corpufeulis fubfphericis pellu- cidiffimis. quinque vel fex repleta? plures pedunculi capitulis erbati reperiuntur,
In vegetabilibus & animantibus fluviatilibus paffim,
140.
jam ante Trembleyum immortalis Leemwenboek Vorticellam pedi- cellatam vidit, multüplicationemque ex fquamulis adhzrentibus in epiftola arcan, nat, 96. Electori Palatino transmiffa defcribit,
128 INFVSORIA. I4o. VORTICELLA RACEMOSA.
VoRTICELLA compofia pedunculo rigido, pedicellis ramofiffimis longis.
Dan. KLASE-SNURREREN.
Differentia a Vort. eza[latica Íplendida, qvod pe- dunculus nullis fquamulis veíliatur, a. V. £9D- fius, quod rigidus, non retorülis,
Oculo nudo faciem ortzcellarum | Socialium in. glome- rem aggregatarum habent, at parietibus vafis conftanter affixe hae nota mox a /oczz/; diftingvuntur. ^ Admora lenticula in confpettum fubit /Z/pes elongatus fubriliffümus bafi parieti va- fis affixus, a cujus apice pendent feries divergentes innume- re unionum cryftalinorum pellucentium, quse una cum ftipi- te motu aque varie vibrantur. Omnes quidem re ipfa Íuis pedicellis racematim. inherent, at, hi cum ob fubzlitatem len- ticule etiam oculari ineonfpicus fint, capitula in libera aqua absque ullo fulero apparentia afpe&tum haud injucundum prz- bent.
AMMotus duplex vel unice feriei vel plurium fimul, raris- fime omnium racematim in glomeres ad apicem ftipitis prin- palis fe contrahentium, ac momento rusfus fefe expandentium in catenas longas moniliformes pendulas. — Pedunculus prima- rius five flipes porre&tus permanet, nec unquam uti in V. polypiua, reabitur.
- Poft
V, pedicellate obje&is bafi pedunculorum affise funt, frpe ta- men folutz totum pedunculum, interdum majorem vel minorem ejus partem poft fe trahentes, vel etiam toto pedunculo derelicto in aquis libere vagantur; cavendum igitur, ne in hoc ítatu pre diverfa fpecie fumantur. Pedicellos rurfus occupaturas, uti qui- dam voluere, nullus credo.
MO RREGE C BA. 90,
Poft intervalla dimidii menfis, capituls; alia poft alia, a pedicellis abfcedebant, quo fatto hi capitulis deftituri fubinde in confpe&tum prodibant longiffime extenfi, capitulis. decuplo longiores. Ingens numerus Vorücelrum fimplicium, qvzii- bet fc, cum [uo pedunculo, omnes vafis parietes jam occu- averat; alie circumnatantes pedicello inítru&ke loca coloniis condendis idonea qucerebant, indies ille novos ramulos, hzeque ruríus pedicellos capitula przferentes protrudebaut,
Generationem hoc modo fieri obfervavi: vorticella adul- tà cuipiam pedunculum fuum objecto affigit; qvo fa&to ex capitulo vel bafi ejus progerminant oto capitula fimilia, quz intra paucas horas propriis pedicellis elevantur; brevi tempo- re bafi horum capitulorum nova oriuntur, qva rurfus [uis pedicellis elevantur; qvibus fimili modo iterum nova proles nafcitur, & fic porro. Dum hzc aguntur, pedunculi primi & fecundi & ulterioris ordinis pro wtate in longitudinem cre- Ícuat, ad inodum ramorum in vegetabilibus; pedunculus vero vorticelLle matris, qui jam ítipes communis fa&tus omnes fu- ftinet, eandem longitudinem 1ervat, capitulo deficiente. — Hic generationis modus a Jam notis diverfus eft.
Obfervatiunculam | addere. lubet, que licer omni cura a me peracla fit, mihi tamen ipfi hoc tezpore tam dubia vi- detur, ut aliis repetendam commendem, Dixi fupra a con- gerie ramofa vortieellarum capitula adulta fenfim difcedere, ra- mulis ipfis remanentibus; huic ramificationi flofculis, ut ita dicam, deflitutz, novi flofculi five capitula intra fex dies rena- Ícebantur, ita ut tota rurfus cooperta capitulis videretur, ra- mulis & pedicelis uti in priori inconfpicuis.
Nifi me omnia flant, capitula hec renata funt ex ra- mulis, quos priora reliquerant; notam enim arbufceulo prima vice florenti adpofueram, qui flofculis deflituto & rurfus or- nato adhuc adhzrebat; nec uspiam arbufculum alium flofculis orbum in toto vafe reperire potui, Hinc nova horum anr- mmaleulorum cum vegetabilibus analogia; quemadmodum enim arbores fe in nova folia novosque flores induunt; ita vorti- cella noftra capitulis orbata nova protrudit.
2
R In
130 INFVSORIA.
In aquis e ftagno Embderupenfi HAFNIAM dedu&is; De- cembri & Januario. 1768, 69, 72, 73.
XIII. BRACHIONVS.
Verais contraciilis, tefla te&us, ciliis vo- £atoris.
I41. BRACHIONUS PaATELLA.
BRacHioNUus univalvis tefta apice bidentata bafi emarginata; cauda bifeta.
Josror. zzzcrofc. tom. i part. 2. t, 4. F. G? Dan. FAD-HVIRVLEREN.
Tefta plana, ovato-orbicularis; cryftallina, antice incifa Íeu in mucronem acutum utrinque rerminata; hec tamen in- cifura capite animalculi plerumque te£ta, rum. primum in con- Ípe&um fubit, cum iftud ob defe&um exhalantis aqui corri- piatur; poítice tertia parte ultra corpus prominet; margo refe pofticus, qua nempe cauda tegirur, in nonnullis vix emarginatus eft, in alis, quoties cauda defle&titur, manifeíte in angulos profilientes incifus apparet.
Caput, truucus & cauda diftin&a, Ilud, uti. truncus, infra femicirculo terminatur, fronte lineis duabus transverfis notatur; ifte difcum tefle interaneis indiflin&tis occupat; hac trunco aflixa, brevis, annulata (annulis quinque) flexilis; me- dium extra teftam porrecta, apice fetis binis breviffimis diver- gentibus, plerumque ramen unitis, inftru&ta eft; his objcétis adhzerer, corporeque ere&to gyros ciet.
: Uni- confpicui: 142. deb inconfpicui: I41. I44 - 146.
BRACHIONUS. 13I
Unicum reperi fupinum, nulloque modo, ur lecum mu- taret, adigi potuit. Lunc fiílere viderur figura S'ob/otz, at minus juíta eft.
Organum rotatorium egre confpicuum circulus lucidus, commotio aque & in majoribus ciliorumr per intervalla aípe- &us produnt.
In aquis paluflrribus tota hieme majores & minores.
142. BRACHIONUS vncreoraRis.
BRaAcHioNUs tefta apice multi-dentata, bai mutica; cauda fimplici.
Brachiomus corpore breviore campaniformi, cauda brevi. Hir. hif. amim. p. m.
Brachiomus fimplex calyculatus, capfula depreffa, poftice crenata, oris labio fuperiore fexdentato. Patr. Zoopbyt. 47.
Forticella fimplex pedunculata, ore dentato. Low. Jy]. 12.
Tubipora Urceus Fl. Friderichsd, pP. 238. Faun. Svec. p. 537.
JosLor. zzerof. lom, t. part. 2. p. 69. t. 9? DAKER. zzicrofc. p. 338. t. 12. £. 7 - 10. Scuxr. grüze rm -Polypen. v. X £g. k, t, 2. €
7-9. Dan. KRUKKE-HVIRVLEREN.
Üer72. RIEDER-PTHIERGEN. Gl. GRENADES AQUATIQUES.
AR 3 Oculo
132 INFVSORIA.
Oculo nudo pun&um mobile albicans.
Auguíto meníe plurimos in aqua paüluftri matantes re- perb bafi cirea caudulam inftru&os fphaerulis tribus nigris, que in triangulum ,difpofite margine pellucido cingebantur, alio tempore absque his Ípherulis; primo vere fpharulas has ni- gricantes, quz ovaria, intra corpus offendi, easque animalcu- lum e corpore protrudere vidi; fepe fetus vivi matri adha- rent,
Organum rotatorium duplex pro lubitu exferit & recon- dit Cilia unciniformia,
In aquis ftagnantibns frequens,
143. BRACHIONUS crinRRATUS.
BRAcH10NUS bivalvis, tefta apice mutica, ab- breviàta, bafi bicorni; cauda longa, bifeta.
Jostor. zzerofc. par, 2. p. 54. t. 6. £, 10. A. B. C. D. minus bona.
Jan. LOKKE-HVIRVLEREN, Ga. cHENILLE. AQUATIQUE,
Precedente major, ventricofus, fubpellucidus, capite co- nico, utrinqué : fafciculo capillorum, organo rotatorio, inftru&to, collum capitis bafi latius; truncus ovalis, ventricofus; poftice vtrinque feta rigida; has interjacet lobus mobilis, qui cauda tereti arteulata corporis fere longitudine fetis duabus terminata in- ftruitur,
F'enter Íordibus luteis repletur, quas excermi fzpius vidi,
dofha eorpore brevior truncum tantum veftit.
Senti-
BRACHIONUS. 133
Semicirculus ex rotatione organorum ab uno ad alterum in aqua produ&us, continuus, lridem absque coloribus refe- rens, caput ambit.
Licet in figura & defcriptione 9fo//oz; nec fafciculus capil- lorum. nec fete rigidz adíint, eandem tamen efle nullus dubito, Ne minimam quidem cum larvis terreftribus fimilitudinem video, quam tamen denominationis rationem affert cit. autor. Dife- rentiam fexus ex colore inteítini luteo. vel albo perperam ar- guit; vacuum enim hyalinum feu album, repletum luteum apparet. Fig. 1o. E. quam interdum aflumere indicat, mihi in noftra nunquam obvia, diverfam innuere arbitror.
In aquis.
I424. BRACHIONUS 7Tnri»os.
. BnRacHrIoNUS bivalvis, tefta apice mutica, bafi tricorni; cauda duplici.
JDar. vREFOD-HVIRVLEREN,
Minor B. grceolarz.
Corpus pellucidiffimum fere triquetrum, vel valvulis dua- bus conchaceis dorfo animaleuli, ut videtur, hiantibus compo- fitum. Medio orificii feu apicis prominent ligule duz ciliis TOtatOriis majores. Inferne mucrones quatuor vel faltem tres; rigidi; horum in medio cauda mobilis, in duo filamenra di- vifa; hee apice fiffa pro lubitu vermis vel in unum jungun- tur, vel divergunt, eorumque ope obje&tis adherer, Orga- num rotatorium duplex. Sordes frequenter excernuntur.
Bakeri figuras 1 12, 13, t. 12, vix varietates B. arceo- laris, quod vult Clariff. Pa//as, refert, cauda vero per totam longitudinem fiffa, corniculaque inferiora teíte, feu dentes po- tius tres vel quatuor diveríam indicare videntur.
R3 In
154 INFVSORIA,
In aquis fervatis haud frequens. Majores & minores ejusdem figura.
I45. BRACHIONUS uNciNATUSs.
BRacHIioNUS bivalvis tefta, apice mutica, ro- tundata, bafi unidenta; cauda bifeta.
Da. XROG-HVIRVLEREN,
Inter minores bivalvium.
Tofla cryftallina. apice & antice rotundata, mutica, infra finuata, poftice perpendiculari; in mucronem terminata.
Animaleulum. mufculofum, antice unco inftru&um, quem fepe intra teílam porrigit, fimul ludente collaterali organo roratorio minimo, poflice cauda, dimidia corporis longitudine, qnatuor vel quinque articulis compofita, apice feta bifida, qua moleculis terrenis adhzret. ;
TTefta antice & poftice pro lubitu aperiri poteft. In foveis aquofis.
I46. BRACHIONUS MUCRONATUS.
Bnacnuiowus bivaluis, teta, apice & bafi bi- dentata; cauda fpina duplici.
Dan. BRAAD-HVIRVLEREN. Tvfla cryftallina bivalvis oblongiuseula, antice - fubarcuata,
poflice perpendicularis, apice & bafi truncata, qvavis extremi- tate duobus utrinque mucronibus infignita.
Zui-
BRACHIONUS, 135
uzmalculum: wwufculofum ligula feu. mucrone in medio organi rotatorii inflruétum; in aritica corporis regione ,mufcu- lus in motu periflaltico confpicitur, cordis vices agens; catera interanea minus diftin&a; cauda terminatur fpinis duabus lon- gis pellucidis, quas pro lubitu jungit, & diftendir.
Mucrones fuperiores tefte poít correptionem befliole in confpectum fubeunt.
Sepe quafi mortuus quiefcit. In aquis, ubi Lemna, haud infrequens.
Equidem tum Nature verum gratias ago, cum illam zom ab bac parte video, gue publica efl, fed cum fecretio- va ejus iutravi. — Curiofus [be&ator excutit fimgula € querit. Quidui querat? Scit illa ad fé pertimere. Quan-
fum emüm efl, guod ante pedes 7acet.
SENEC. nat. quif. l. r. praf.
VERMIV
TERRESTRIUM rr FLUVIATILIUM, ANIMALIUM INFUSORIORUM, HELMINTHICORUM, rr TESTACEORUM,
NON MARINORUM;
SUCCINCTA HISTORIA,
AUCTORE
OTHONE FRIDERICO MÜLLER, REGI DANUE A CONSILIIS. JUSTITI/E , ACAD. SCIENT. NAT. CURIOS. HOLMENS, zT BOICA , NIDROSIENS. BEROLINENS. ALIARUMQUE SOCIET.; LITTER. SODALL. ACAD. PARIS. CORRESP.
VOLUMINIS Imi PARS Altera,
HAVNIZ/E gr LIPSIZE, APUD AHEINECK zr FABER, EX orricixà MÓLLERIANA.
1774:
HELMINTHICA.
Chague genre de Vers, €7 jofe prefque dire chaqve efpéce, offre um objet tout à fait neuf, qui demande à lui feul prefgw autant de travail , que ler clafes emtierer des graudr
animaux
Gzor&. Coqui. p. L. V,
IEEE EE PEGEDUIE Ca EE EGUEDEECEONEST T
ermes , qui füb hoc nomine veniunt, prifcis autoribus maximam partem zque noti fünt ac hodiernis , fenfüque ftri&tiffimo vermes dicuntur. Lumbricus enim, Hzrudo, Gordius, Afca- 7/5, vel ob ufum, quem vulgo pra(tant, vel ob noxam, quam frequenter inferunt, tempeftive innotuere, Cum vero annofa rei cognitio non femper penitiorem ejus- dem notitiam producat, non tantum veteres rei medi- cz & naturalis ftudiofi vel non vel minus bene hos di- verfe indolis vermes diftinxerunt, fed etiam graviffimi ad hunc usqve diem autores eos confundunt. Sic Kleinius Lanbricum verveftrem ,| Afcarides & Gordium fub communi Lumbrici nomine complectitur; quid , quod ipfi in arte Rofcii Lumbrici zerrefiris & zuteflina- lis feu Afcaridis veras differentias ignorant , vermes- que inteftinales hominum & animalium extra corpus animale in aquis degere, abíque ulla fufficienti proba- tione, perperam contendunt.
UNE 3 Ut
6 HELMINTHIC A.
Ur huic opinioni, autoritate illuftrium hiftoriz naturalis do€torum ingravefcenti, remoram injicerem, nota") inteftinalia contra operis fcopum huc admifi , decantatas nempe JZfcarides & Fafciolam autorum ; Tenia, cum nunquam vivam viderim, omifi. Ex externa quoque Lumbrici & Afcaridis ftruCtura infra defcribenda luculenter patet, hos vermes & fpecie & genere differre; Lumbricum zerreffrera quoque ab zuteflinali, qui vera Afcaris eft, & íüb nomine. Afcaridis Leibricoidis venit, Afcaridefque vermiculares a larvis infetorum , cum quibus ut plu- rimum confunduntur , diverfiffimas effe, ut conjec- turam clariff. Kra£zez[lezm, easdem ex ovulis mufcil- - larum oriri, maxime improbabilem, filentio przteream. Sic Afcarides Red? op. vol. r. tab. 10., £ s. . Paelf. hift. t: 1. £.2., & t. 3. £& 5. Clerici h. lumbr. t. 4. f s.larvas, quales Biauchi morb. h. c. 3. £ 1 1. 12.5 Vallis. op. vol, 1. t. 21., f. s. nov. aC. nat, curiof. toin. 4., & 7. É. 1. & t. 9. £ 1. 2. 10. füfpicor, fimi- les mihi in mufcas mutatz funr. rdem vermiculi, a fene cum urina excreti, Bianchi t. 3. f. 17., & nafales €. 3. £. 23. & £. 25. vere larvz funt, f. 16. efle videtur. |
Sententia *) Tonotorum numerus tantus eft in terreftribus & aquatilibus, pifci-
bus przfertim, ut eorum inquifitio totam hominis vitam con- fumeret.
HELMIN THICA. z
Sententia, fafciolam Peparieanr in aquis degere, hauítuque aquz in ovium hepar irrepere, noftri zvi -naturz peritiflimos.totos occupavit, gregique vermium hujus generis, quam mihi in lucem producere conti- git, caliginem eternam minabatur. —Quzvis Fafciola jn aquis & in aliis animalibus reperta communi füffra- gio Zepatica ovium declarabatur. Effatum Viri, in pluribus confümatiffimi , oculos tironum: fafCinabat. Veritatenr aflertionis probat numerus —Fafciola- rum, quas ego primus & folus in aquis detexi , cuim contra hepaticam nunquam reperirem ; ipfum prate- rea illuftrifl; Lzzzezm; quasdam harum invenifle, ovi- umque hepaticam dixifle, propria quidem refragante defcriptione, facile demonftrari poffit. "Planta enim eft Synonymorum , qvz ex fcriptis füis haufit, di- veritas , ut fpecies differentes pro eadem habuifle, nullus dubio locusífit — ta im ztivere Gorbé p. 184. -Fafeiola Pepatica defcribitur: Hirudo depreffz, alba lateribus acutis & p. 251. alba, depreí/a, antiee latior poftice rotunda- ta, abfque tentaculis aut pedibus — In aem, academ:. vol. i1. p. 86. dicitur Limax ovatus, lividus margine acuto , & porro: animaleulum fupra lividum , fere planum, macula in medio oblonga. fubtus planum, fufcum , macula in medio iri- dem oblonga, fed albida, e qua macula verfus utrumque apicem linea pallida extenditur, Color animalculi fufcus oritur a vafis fu(ds, ramofis, moreDendrite, que percurrunt difcum, — Ten-
tacula
8 HELMINTHICA.
tacula duo ad apicem craffiorem animalis pan&orum | minuriffi- morum inflar parva, Inceffus omnino Limacis non Hirudinis ; & denique in Syf/. 1767. nova datur defcriptio figuris CI. Schefferi conveniens: corpus nempe ovatum, antrorfum acuminatum, ore poro eminente, Hinc conferenti manifes- tum eft, oppofitis attributis divería animalcula de- ícribi; fi enim Fafciola itineris Go£b/and. conferatur cum noftra varietate Fafc. /acez & Limax amioenit. acad. cum noítra Zeztaculata, easdem indicari a veritate non videtur alienum, ^ His convenit,
qvod falfo de hepatica enunciatur: in omnibus fere rivu- lis & paludibus, foliis herbarum lapidibusque frequenter adherere,
amoen. vol, 4. p. 186. in aquis dulcibus, foflis, rivulis ad radices lapidum, (reCtius ad radices herbarum & füb lapi- dibus.) Syft. p. 1077. ac effatum clarifl.. Scbcefferi : hirudo- limacem ( Fafciolam hepaticam) inquirenti ubique in aquis in fenfus incurfurum. Nec minus fingulare eft, clarifT. Schreberum in verfione 27m. gotbl. p. 201., ex obfervationibus Sc/«fferi de Fafc. hepatica, opinio- ni Linneanz certitudinem tribuere , cum hic Hirudi- nis albe ( Fafc. /aee ) de qua in itin. gothl, fermo e(t, ne verbo qvidem meminerit. Neque quam in aquis reperit. celeberr. Pa//as eadem cum bilaria videtur , licet argumentis Sc/effer perfuafus in fententiam Linneanam defcenderit ; nec Fafciolz primo intuitu fimillimz fpecie eedem funt , omnium
enim eft & efle debet aliqvalis fimilitudo. Caput
HELMINTHICA. 9
Caput in helminthicis Naides , Hirudines & Fa- Jciolas fi excipias, minus diftin&tum eft; caput Tee nunquam vidi, auctoritate tamen iliuftris à Lzzzé *) negare non audeo ; omnis enim articulus etiam in Naide, quz caput diftinctiffiimum habet , propria vita gaudet, utex modo evolutionis nuper probato '*) patet; qualis quidem evolutio novorum articulorum, imo novi vermis, fi repugnante analogia in 'l'ceniz extremitate /ubziliore difficilius admittatur, quid ta- men impedit, qvo minus fieri poflit in ejus articulo capiti proximo, quemadmodum in Naide perficitur inapiarticulo. Illu(tris Bozze? amici(fimusque Zocega, & ante hos alii, caput in T'eenia viderunt, prior prate- rea argumentis & figuris "") demonítravit.
Hehninthbicorum quadam ovipara, quedam vivipa- ra,qvedam & pullos primi partus & ova fecundi fimul geftantplurima per partitionem naturalem & artificialem transverfam propagantur ; utramque in Hydris, Nai- dibus & Lumbricis ego & ante me alii docuere; arti- ficialem in Hzrudinibus vero & Gordiis fruftra centavi,
Narratur
*) Verbo huc monebo, erraffe illos, qui caput ad finem craffiorem 'Tenie fefe obfervaffe vifi funt, cum tamen vix in ullo ver- miculo caput invenerit quispiam, multo minus in fine fubti- liori, qui novis quotidie crefcit articulis , caput exiflere po- terit. LiNN. AMozNwir. vol 7. p. 392.
**) von Würmern des füffen und faltzigen Waffers.
***) Memoires prefentés à l'Academie des Sciences; Vol. r.
B
T0. HELMINTHICA.
Narratur quidem in az7emit. acad. vol. 2. p. 63. Linneum cum fex commilitonibus 1741, ad Infulam Carolinam obfervaffe, Gordium in minimas partes diffe&tum, vitam reti- nuiffe in fingulis partibus, fe moviffe & in tot recreviffe animalia , adjecta ciratione Jf£zz. Gorbland. p. 2980. idem phz- nomenon rurfus p. 65. l. c. azoer. dicitur res notilTimia obfervationibus abunde evita. | Locum vero lm. Gotbl. (i confuleris, pateat obfervationem anni 1741. ad Infülam Carolinam Lzzzeo cum fex commilitonibus nuper tributam fola narratione vz//ici cujusdam Szuo- laudi inniti; ld, quod infuper repetitur in Fazz. Svec. p. 503. his verbis: dicunt ruftici Smolandi omnia frufta vermis aquis immiífa recrefcere in perfe&um corpus, Licet fa&tum hoc obfervationibus, quas in Naidibus & in Lumbrico vaerzegato inftitui, non repugnet, narrationes tamen adeo contrarie dubitationem & zgritudinem in animo le&toris non levem relinquunt. Quantum huc ufque pro certo fcitur, celebr. Hazov redintegrationem in Gordio aqzarzco fruftra tentavit, ego in Zzfido; aliud enim eft vitam in fingulis parti- bus aliquamdiu remanere, hasque fe movere , aliud in totidem abire animalia; illud pluribus animalium commune eft, hoc minus vulgare in Gord;o (bifidum fi excipias) cum partes ejus fimilares fint absque omni capitis & caudz difcrimine, fola extenfione in longi- tudinem egre obfervabile. Obfervatio, cujus. men- tionem
HELMINTHICA. II
tionem facit Clari. Lyoze? 'lheol. des Infeé&tes vol. 2. p. 86. an in Gordio, an in Lambrico varimgato faCta, minus liquet.
Partium amiffarum & mutilatarum redintegratio, quam in Znfuforiis egre experirilicet, Helmzutbicis & Teflaceis vulgaris eft. In uno tamen genere difhcilius quam in altero procedit, fpecies quoque ejusdem ge- neris amiflas partes facilius aut. difficilius reftituunt , quin etiam partes ejusdem fpeciei non zque facile pullulant. Sic in Nazde quavis pars amiffà intra pau- cas horas reftituitur , in Luzibrico poft plures dies; in L. zerrefftri vix antica pars, in L.variegazo utraque, fi vel vicies transfecetur.
Vermium Zerre[irium numerus mire exilis eft ; infuforii enim mere aquatici fünt, 5e/mznzb- cor111 Lumbricus Zerrefiris folus terrz indicena, no- tus & vulgaris ") , cui focios tres, Lumbricum nempe vermaücularem, Gordium fi/unm, & Fafciolam ferrefiveu variffimos adjungere mihi contigit, ze/za- ceorum vero plures, aquatilibus licet numero im- meníe inferiores, terram incolunt.
*) Gordius argillaceus Lin, minus notus, mihi nunquam obvius fuit. Senfu ftri&iori nova illa Fafceiole fpecies, quam terreftrem voco, vermium folus, teftaceos fi excipias, fupra terram habi. tat, nominati reliqui , terrena terebrantes, intra humidiufcula decunt.
dic MH —y [A B 2 GENS
GENS HELMINTHIC A.
44. Mutica: a, ZEquale : GonDIus,
b. ZAttenuatum : |. AscARas,
(5
. druucatum : | HiRvDo,
d, Obtufum: ^ FAsCIOLA.,
B, Setofa : a. Jvres: .LuMBRICUS.
b. Depre[jun: | Nas,
C. Cirrata : a. Nudum: HvpRA.
b. Paginatum: '"l'UBULARIA,
Hydra & Tubularia & inter fe & ab iwfuforiis ,' belmintbicis & zeflaceis adeo diverfa & quafi alienata funt, ut folo natali loco, aqua nempe fluviali conjungi poffint; cumque duorum generum gratia ordinem effingere minus e re videretur, Hel- minrbicig pro tempore annumeravi,
-XIV.
Ca o I3
XIV. HYDRA.
Vernmus finplex, gelatimofus ,| contraclilis , cirris fetaceis.
147. HYDRA virRiDis. Hv»pna viridiffima, cirris corpore brevioribus.
Hydra corpore viridiffimo, cirris viridibus corpore brevio- ribus, Parr. Zoopí, 3. Hydra rentaculis fubdenis brevioribus | Lix, Syfl. 1.
LoruwrwHork aQ. angl. vol. 23. n. 2983. 4.
"TaEMEL, polyp. mem, 1. t, 1. f. 1.
Ross, mf. 3. p. 531 t. 88. 89.
| Scugrr. grüne Armpoljpen 1755. t. 1, f£. 10. - 15. tas fiTo 102 ta EA iar
LrprRMürr. mitroft. t. 67. f, e, £,
Jan, pEN GRÓNNE POLYP, Germ, GRÜNE POLYPEN.
Gall, PoLvPES vERDS,
C 2 In
Ideam Floris, Stirpis, gemmarum , quam autores fimilitudine quali- cunque du&i his animalculis fubftituere, removendatn effe arbitror cum a plantis diverfiffÀipa fint, nec eorum natüra adhuc íatis in aprico fit.
-
14 HELMINTHICA.
In aquis ftagnantibus primo vere &aurumno & menfe Decern- bri reperi cum cirris o&o, novem vel decem.
t48. HYDRA Gcnisz£a.
HvpnaA aurantia, cirris corpore vix duplo lon- gioribus. Hydra corpore poftice attenuato grifeo cirris vix duplo longioribus, PALL. Zoopfh. 2. Hydra tentaculis fübfeptenis longioribus Liww. 57/f. 3.
'TiEMBL. polyp. mem, 1. t, 1. £ 2.
Rozs,. inf. 3. p. 473. t. 78. - 83. LrzprRMüLL. wütrofé, t. 67. £. m. Baxrm mitroft. t. 7. £. 3. - 7.
Jan. DEN GRAAE POLYP. Germ, DER ORANIENGELBE POLYP, Gall. POLYPES ROUGEATRES.
In foflis aqua repletis.
149. HYDRA PALLENs. Hv»na pallida, cirris corporis longitudine.
Hydra corpore flavefcente, furfum attenuato. PALL, Zoopfi, 4, Hydra tentaculis fubfenis mediocribus. Liww, Syfl. 4.
Rozs. inf. 3. p. 465. t. 76. 77.
Z)ün. DEN BLEGE POLYP.
(Germ. DER BLASSE POLYP. : Variat
HYDRA. 15
Variat cirris fex , feptem & o&o, apice interdum bifidis, In ftagnantibus rarior,
Has,Hydre fpecies fepenumero reperi, phenomenaque animaleuli fimilaris, que experientiflimi indagatores 7remóley & Roefzl xam exa&e defcripfere, ut nihil fere addendum videretur , ex parte vidi. In er7/za tamen fpecie pauca aliter comperi. oefe] equidem p. 477. dicit; gri/eam autumno tantum proliicam , nun- quam vere& afítate. — Secundo menfis Maji plures prolificas reperi, quarum una medio corporis quatuor juniores geflabat, cirros varie porrigentes; eadem biduo infuper tres novitias produxit, ita ut una mater primo vere feptem pullos ediderit, | Idem l. c. Hydras animaleulis dura crufta te&tis non nutriri; hydram matrem ego vidi Dytifcos quadruplo: diametro corporis latiores ultra folitum non extenfi deglurire ; atque paucas pott horas mortuos evomere, Autores Hydras Eruce geometrze aut Hirudinum inflar commu- niter progredi enunciant, inceffum rariorem, quem Clariffimus Trembley t. 3. £. 5. - 9. delineavit, in grifea obfervavi. — Hec enim, non partem corporis pofticam antice admovendo, fed utram- que alternatim, quantum poteft , extendendo, progrediebatur, Hinc geometrarum cum pofterior pars anteriorem femper fequatur , LHiydre anterior & pofterior , pedum humanorum inftar, alternatim pracedir.
Opinionem omni obfervatione deítitutam nimis precox ven- ditat Dirormé de Pifle , ipfam naturam librosque autorum confu- lendi eque ignarus ; nec Hydram unquam vidit, nec ad ejus figuras fatis attendit, de ejus tamen natura differere audet. Gra- nula in tentaculis apprime expreílere aucores in figuris, fcriptis- que fais eorundem mentionem fecere , nihilominus illos eadem vidiffe negat. Mihi fimplex microfcopium nodulos e granulis compofitos & quafi hirfutos tentacula ubique veftientes confpicien- dos przbet.
Inventum Polyporum Stwammerdamio non debetur; pedes enim in ore vermiculorum, quos nonnulli polypos credunt , tan-
tum fufpicarur; verba ejus funt Eibl. n. 188.: 0s, quod forte quedibus
16 HELMINTHICA.
edibus pollet; hi vero feu cirri in Hydris manifeft funt, ut mo- tum velociffimum taceam; nec /forpii aquatici ovum licet, figura haud abfimili; huc pertinet, Hydris nunquam in ovariis vifis; p.232.t.3. £7. — Lonwenhoek vero, oblot , Lyonnet , prius- quam Zrembleius , polypi mentionem faciunt, re&e monente fum- mo Za//ero, Phyfiol, vol. 8. p. 165.
XV. TUBULARIA.
Vermis tubulofus, byalimus, contractilis, cirris peunatis.
150. TUBULARIA mnz»zws ").
'lTusUuLAR:A criftata, cirris utrinque radiatis, vagina porretta; tubulo opaco procumbente. .
Tüubipora corallio repente filiformi dichotomo, tubis. flexili- bus cylindricis erectis diftantibus. Li. F. Svec, 2219.
Scumr. Zirmpolypem 1754. t. 1. É. 1. 2.
Jan. PLUMAS- DYRET,
Germ. CORALLENARTIGER KAMM- POLYP.
Corpora fubcylindrica, coriacea, fufca varie reprantia fepiffime per dichotomiam, paginam averfam folii Nvwena x: alb accaules
ad
*) Claffi animalium reftituamus vermem , qui figuris mediocribus qui- dem, Clariff. Scruzr. innotuit, a periluftri Liw. vifus in Fn. Sv. 1761. minus accurate Liroplyri; füb |nomine — Tubipore repentis adfcriptus, ac fynonymis plane alienis ftipatus, & de- nique in Syft. 1767. omnino derelictus, fynonymis "Tubulari« campanulaza adjectis.
TUBULARIA. 17
&d ejus bafin usque occupant, fcabrosque reddunt. — Rami/icationes
late expanfe in folio aqua extra&o pulchrum ftuticulum vifui
offerunt; macule albe & la&tez paffim fparfe videntur, que gela-
tinofa vermium corpora absque omni forma ; folium vero fi aque
reddatur, vifcida hec & informis materia in znimalcula viventia ,
qun quodlibet innumeris capitis radiis predam captat, expan- itur,
Corpus five vaginula , fi microfcopium adhibeas, candidum, pellucidum, | Zuferanea utiin figura Clariff. "TRE MsLEY , ozfophagur , Jiomachus & inteffimun reCtum, diftin&ta, flavicanta. — Cri//a extra vaginam quafi pedunculo exferta radiis ferie duplici in. for- mam lunatam dependentibus, vel ere&is ferie quadruplici approxi- matis explicatur, — Hi radii feu pinne motu aqui immobiles funt , fenfu vero prada agilifIime,
Tubuli , cellule aliis di&i , fubcylindrici , ^ bafi anguflati , apice craffiores, marginati , concatenati , folio vel cauli adeo ar&e adherent, ut fine laceratione haud avelli queant. — In his paffim macule ovate faturate fufcee , RoEsEL10 grana Lemme, alis ova Vermis credite, Prolem a latere matris ex apertura communis tubuli enafci non raro vidi,
Inter 'Tübulariam crz//alfimam, que Lixw o T. campanulata dicitur, & T. gelatinofam clariff. Pall, Zooph. 42. & 43. five Tremb, polyp. 3. t. 10, £. 8. 9. & Rocf. in. 3. t. 73. - 75. , feu Ledermüll, microlc. t, 87. £. i. l. g. h. A. L. I. K, quidem media eft noflra repens ac plura cum utraque. communia habet; differt tamen , (fi accuratius indagetur) ab hac, vagiza five corpore cum inteftinis extra. fubulum , hujus ad minimum longitudine, exferto , radii; capitis pluribus, defe&tuque co//ari?; nec fefe ad minimum morum tubulo condit, ne quidem, fi aqua extrahatur: ab illa, quod varie repat, omni früunco diftituta; quod vagina rariffime in tubulum retrahatur; quod denique Zu£u/u» fufcus fit, nec cum vagina unum corpus conftituat; ab utraque, quod £u/u/i minus pelluceant. 'Tubuli in noflra nunquam coaliti & aggregati uti in figuris clariff,
C ADakeri ,
18 HELMIN THICA.
Baheri, microfc, t, 12, divergentes femper , quo tantum differre. videtur. |
In lacu Zag/verd copiofe Augufto & Septembri , rarior alibi.
t TUBULARIA sTELLARIS.
'TUBULARI:A criftata, cirris pectinatis, tubulo fufco, annulato , erecto.
Ian, sTiERNE - DYRET,
Nudus oculus in quadam Fucr fpecie ftellas minimas radian- tes varie fparfas percipit; admora lenticula, radii feu cirri plurimi fubtiliffimi candidi, quorum /zx reliquis craffiores in confpe&tum veniunt; microfcopio vero fi has ftellulas fubjicias , radios tubulo infertos effe, cratfioresque tot rachides, quibus fingulatim ab altero latere radii minores ad minimum | o&to ferie unica adherent, com- peries ; radii feu pinne minores apici rachidis quo propiores eo breviores funt, hac ratione cirros pe&tinatos fex conflituere viden- tur, Aula valde magnitudine interius cirrorum latus, papillis uti tentacula Sepiarum , obfitum videtur,
Tubulur, quo oriuntur cirri, fufcus opacus, fegmentis qua- tuor annularibus fpinula , perquam parva , pellucida obfitis ; horum ope vermis tubulum pro lubitu quovis fle&ere, contrahere & producere poteit; —TLbuíur exterfus duplo longior cirro eft; radiis expanfis deregitur corpufculum obtufum e latere aperture tubuli exfertum motu periftaltico preditum.
: Minimo motu, etiam animalculorum microfcopicorum, con-
fe(tim in fafciculum collecti cirrorum radii ipfique cirri tubulo con-
duntur, quid, quod ipfe tubulus fepe retrahitur, & Fuco conditur,
Senfim & fafciculatim cirri rurfus apparent, ac in fitum fere horizon-
talem explicantur, — Vermis cirrum & quemlibet hujus radium pro
lubitu flectere & extendere valet; cirri quoque a corpore & radii a rachide
TUBULARIÍIA.. 19
a rachide figillatim vi divulfi facultatem fefe contrahendi & exten- dendi ultra hore parium fervant,
In Puro *) maris Aaíthici.
1 TUBULARIA sIMPLEX.
'TunUrLraRia cirris octo linearibus, tubulo co- nico , hyalino.
Fon lVürmerm p. 153. 5t. JDan, STRAALE - DYRET,
Tubuli conici , pellucidi, hyalini, ere&ti, folitarii. |. Ex ho- rum apice fumma aque vanquillitate filamentum tenue album ori- tur, poft pauca momenta in o&to. radios five cirros divifum, Ope lenticule (fub microfcopio enim animalcula e tubulis elicere nun- quam fucceflit) corpufculum hyalinum , quod vaginam dicimus , vix dimidia tubuli longitudine apice hujus erigi, ac cirri fefe ex- pandere coufpiciuntur, Hi fubrigidi tubulo longiores pro lubitu animalis fingulatim, vel plures fimul moventur , fepe per paría uniuntur, ut quatuor tantum appareant, fepe omnes in unicum filamentum colliguntur, Minimo in aqua motu confcftim jungun- tur, & in vaginam retrahuntur, majori vero ipfa vagina tubulo conditur, & hoc cafu plus temporis intercedit, antequam animal- culum rurfus prodeat.
In Fco nedofo, imprimis circa veficulas vetuftas, vulgaris.
C2 XVI
n An hic birfurus ile , quem proxime accedere ad Fucum ericoidem in Syft. ed. 12. pronunciat Ill Linneus, cum F. ericoidem ibidem — omiferit, ex defcriptione minus conítat. ^ Nofter dici poteft : ;
Focus fronde dichotoma, fubramofa, bivfusiffma. Caules, vix duas uncias longi ,e centro communi prodeunt ; rami caule craffiores, apice hiríuti obtufi, incraflati.
26 HELMINTHICA.
XVL NAIS.
Vermis linearis, pellucidus , depreffus, fetis. pedatus.
151. NAIS vERMICULARIS. Nais fetis lateralibus nullis ; mento barbato,
Rozs, inf. 3. p. 578.- 581. ( 93. £. 1.- 7, Jan. oRME - NAIDEN, Geri. MADEN- EHNLICHE NAIDE,
Naidum minima oculisque difficulter confpicitur; licet enim quam reperi, prolifera effzt , vix tamen duas lineas exceffit. Caput fubclavatum , absque oculis , fubtus pilis, fetis pedum, longioribus barbatum, ^ Verruce pedum quinque vel fex fetis inftru&te,
Multiplicatio per partitionem transverfalem , uti in congene- ribus, ex adherente prole manifeíta.
In aquis plures Lemnze adherentes , poftquam librum voz IlVürmern pubhci juris fecerim, femel reperi,
152. NAIS sERPENTINA.
Nars fetis lateralibus nullis; collari triplici nigro. Rozs. inf. 3. p. 567. - 578. t- 92.
Fou Würmern f, 84. - 89. t...4. £. 1. - 4. Dan,
NAIS,
JD)an. SLANGE- NAIDEN,
Germ, GESCHLAENGELTE NAIDE,
long. 9. lin. Tat eonssnline
Habitu ferpentino facile dilinguitur. | Corpus minus depres- fum. Muluplicatio & redintegratio uri in congeneribus. Pedes feracei, verruez nempe tribus fetis uncinatis, quibus pedicellis Lemne adheret, inflruQiz, i:
In fola horti Rofenburgenfis foffa, qui Havnie eft, re- peri.
153. NAIS PnonoscipEA.
Nars fetis lateralibus folitariis; probofcide longa.
NmEIs linearis , lingua exferta, Lix. Syff, 2. — Rors, imf. 3.p.483. t.78. f£. 16.- 17. & t. 79. É t. 'lIREMBLEY, Á/ff. polyp. t. 6.
LzpresMürr, sweroft, t. 82. £ f£. & h.
ScumrrFERi Zfrmpolypen 1754. t. 3. f. 29.
Von Bürmern f. 14.- 73. t. 1. É. 1. - 4.
Ij)an. DEN TUNGEDE NAIDE, Germ. D1E GEZÜNGELTE NAIDE,
' Gall, MILLEPIED A DARD.
Corpus hyalinum inteftino longitudinli flexuofo. nigricante ; fegmenta vix confpicua; fera fimpliciffuima utrinque in quovis.
$5 Caput
22 HELMINTHICA.
Caput forficatum medio antico probofcidem longam raro bifidam exlerit, fuperne pun&is duobus nigris, feu oculis, fubtus ore & lingua inftru&um, | Quodvis preterea fegmentum fubtus utrinque pede ex fetis breviflimis obfirum ; anus terminalis.
ANereidibus minus bene adfcribitur , cum nec. tentacula latera- lia penicillata, nec fupra os plumofa habeat, Figure quoque ScuzrrzRi grüne Zfrmpolypgn , 1755. t. 3., I, 2. 3. huic ab iluft. Lixwzo adfícripte, toto ccelo diverfa.
Corpora orbicularia, von JPürmern f, 43., embryones judi- cat clarifl. ZaA/ing in litteris ad me datis.
In aquis paludofis , pifcinis, rivis & alibi,
154. NAIS rriNGVIS. Nars fetis lateralibus folitariis; probofcide nulla, Pon Würmern, f, 74. - 79., t, 2. f. 1.- 4- JDam. DEN UTUNGEDE NAIDE, : Germ. pib ZUNGENLOSE NAIDE, long. 4. - 5. lin.
A precedente differt corpore anguíliore, ore antice obtufo; absque probofcide & forfice, anoque, ut videtur, laterali: cetera eadem,
In aqua rivulari rarior,
155. NAIS pniciTATA.
Nars fetis lateralibus folitariis; cauda laciniata.
Von Würmern f£, 90.- 102. t, 5, £. 1.- 4. Dan,
NAIS 25
Jan. DEM FINGREDE NAIDE; BLOMSTER - DYRET, Germ, DIE GEFINGERTE NAIDE.
long. $5. lin. lat. E lin.
Oculorum defe&u, capite in limo condito , corpore & cau- da digirata exfertis, venaque rubra a congeneribus differt, — Cauda apice in fex lacinias fubequales, digitiformes, non granulatas divi- ditur, Hi: plerumque furfum porre&e ; interdum reclinate , liquore vitali torrentis inftar fluente fpeCtabiles, — Subtus feries du- plex verrucularum ciliatarum, feu fetis tribus inflru£tarum , pedum vices agit.
L. c, cztam nominavi, at cum & in.vermiculari, quam pos-
tea inveni, & in furcafa Roef. inf, 5, t. 93. £. 8.- 16, oculi -defint, digifatam potius dico.
In fedimento rivorum arenofo.
156. NAIS nanBATA. N Ars fetis lateralibus fafciculatis; probofcide nulla.
BowweT £raité d'infé&lologie obf. 2t, Fon IVürmerm f. &o.
Jam, DEN SKUEGGEDE NAIDE, Germ, DIE BIRTIGE NAIDE.
Gall, ANGUILLE BLANCHATRE,
long. 4. lin.
Precedentes refert, at diftin&tiffima fetis utrinque quatuor in quovis fegmento divergentibus. ^ Capur obtufum , pun&is
füpra
24 HELMIN THICA,
fupra five oculis duobus nigris inftru&um , fubtus pilis bar batum.
Fig. 2. t. 3. grüne /Zrmpolypen clariff, Schefferi haud ab- fimilis eft, rubra vero, major, inteflinisque. diverfa.
In foveis fylvarum aquofis teftis P/anorbium fepe adharet,
XVII. LUMBRICUS.
Vermis teres, annulatus, aculeis conditis.
157. LUMBRICUS TrEnREsTRIS.
Luwsnicus ruber o&to- fariam aculeatus. :
Lunzsnicus trifariam retrorfum aculeatus, Lix, Syl, rz, Luwzaicus levis, Hirt. h. anim, p. 15. Pauriw: de lumbrico terreftri,
PnurtsuM Af. aftarid. t. 2. f, 4. 5.
Prriv, gazophulat, t. 150. f. 6.
BowwrT ?nmfeGol wol 2. t. 4.
LzssrR Zo], des infe&f. par Lsomet f. Y. 2. 5. Monnax de [umbric. fetis, t, 2. £, 1. - 5. VawpzLu: dillert, p. 98. - 147. t. 4.
Krmi fentamen herpetol. P. 58.
lon lFürmern f. 161. n. 53.
Da,
LUMBRICUS. as
Ian. REGN - ORM, Norv, jyoRD - MAK. Suet, DAGG - MATSK. Germ, REGEN - WURM, Gall. vER DE TERRE, ZIugl. EAR THWORM,
long. 6 - 8 unci,
Contra&tus fübtus planiufculus , extenfus utrinque convexus, Cingulum rugofo - porofum, fubtus planiufculum, utrinque turmi- dum. Plerique eingulo elevato inftruuntur , non omnes; qui codem deflituuntur ; fegmenta, locam eJus occupantia, rugofiora ha- bent, OO» infra probofcidem ; fubtus in fegmento ab extremitate antica decimo quinto utrinque verruca cum foramine transverfo, "Aculei oculo armato tantum confpicui, Caza/ir ruber totum per- currit,
IVilir jam feriem quadruplicem aculeorum , quos pedun- culos vocat, vidit; ego, uti exa&te delineavit clariff. Murray, qua- tuor paria aculeorum breviffimorum in fingulo fegmento. — Nume- rus fegmentorum variat; J'audelfi 68 , 90 & 137, perrilluftris Iunchhaufem Y40,totius corporis numerant ; Kéjus 30 - 32 ante & 108 pone cingulum ; Ligmzeur 26- 30 connata in an- nulum carnofum (forte ante cingulum) & . 1co pone cingulum, Ego in tribus, calculo fzpius reiterato, preter probofcidem & anum reperi:
Ante cingulum fegmenta 26. 28. 23r.
In cingulo - - Qe. Pone cingdlum - ^- 1060. 99. 80.
"Totus corporis - 126; 133. 117. Hine fit novorum fegmentorum evolutio & ante & pone
cingulum mirandi Vermis; an in ipfo cingulo nondum conílat cum diverfitas in hocaliam rationem habere. poflit.
D Qui
26 HELMINTHICA, ui Lumbricum terreftrem & Zlftaridem: lumbricoidem con- fundunt, feras in hac, os trilabiatum in illa fruftra quaerant. In terra. & ligno putrido.
158. LUMBRICUS vz£wtICULARIS.
Luwsnieus albus bifariam aculeatus,
Dan, sTUB- ORM,
long. 9. lin,
Corpus album , glabrum nitidum , oculo armato equaliter annulatum, —Extremitates cquales; vix dignofcende fubatte- nuacm. Dum fefe füb* microfeopio vexat, aculeos fetiformes fim- plici ferie utrinque exferit & mox recondit, — Nullum cingulum in hoc ; interanea nulla, folum inteftinum | fordibus repletum confpicitur.
In humidiufculis commode repit, in ficcis valde fefe torquet, ac defe&u humidi brevi intabefcendo perit.
In truncis humentibus ac inter folia madida haud infrequens.
159. LUMBRICUS vaniEGATUS. LuwzRicus rufus, maculatus, fexfariam aculeatus. BowwET vers d'eau douce, tab. rz. f. 1. - s.
lou Iürmern 5. 33. & 41.
Ian. suM? -oRM, Gaíl, LE VER LONG.
long. 16. lim, Vermium
LUMBRICUS. 27
Vermium ferpentium terreflrium & fluviatilium | pulcher- rimus.
Corpus ruberrimum , quadratis minimis fufcis: interítin&tum. Si lente vitrea indagetur , linea fanguinea totius corporis medium percurrit, utrinque maculis quadratis pinnata ; pellicula extima pellucida, fhyalina.
Animalculum hoc Zouueto eximio noftri evi philofopho, mi- hique miranda redintegrationis partium. in quantulacunque fru(ta dille&arum in perfe&os vermes fpectacula pratlitit.
In limo aquofo alnetorum «& nemorum,
160. LUMBRICUS "ruzirEx.
LuMsznicus rufefcens, bifariam aculeatus.
BowwrT obforvat, des vers d'eau douce t. 3. f. 9. 10. "TuEMsLEY Aiffoire des polyper t, 7. f. 2. Fou Ilürimeru f£, 102, 28,
P Lumbricus rufefcens , íeta antice utrinque porrecta.
Dan, gàü&-Onmw.
long. verm. $*. - 10. lin, lat, &. - £. lin, long. tabul, 2 - 6, lin.
In loco natali animaleulum tenuiffimum , pellucidutn pallide rufefcens , apice truncatum ; absque omni organifarione vifibili , unicum & merum inteflinum effe videtur, — Zubulum perpendicu- lariter ere£tum ex moleculis terre format, quem inhabitat. Ex
D253 apice
28 HELMINTHICA.
apice tubuli lente & timide, aqua maximequieta , partem corporis in re£tum exferit , mox incurvat: ac fenfim hinc & illinc in aqua vibrat, fi vero minimum morum fentiat, vel a cohabitante. quo- dam auimaleulo tangatur , in tubulum fefe celerrime fubducit. Vidi fepiffime granula terrena in corpore vermis afcendere , ac apice concatenatim excrementorum larvarum complurium inflar excerni,
Si e limo fublatum in plano ponatur, in fpiram fe contor- quet, armatoque oculo fefe planiufculum fegmentisque 50 - 70. compofitum offect ; fegmenta e rugis annularibus fex vel feptem conflara funt, Nec aculeus nec verruca, ne quidem valde - au&ta magnitudine, aliquamdiu fe confpici prebet, minutorum tamen intervallo ruga interfectionis fegmentorum in verruculam inflatur aculeusque breviffimus feu mucro ex ea exferitur,
Jnteflimum luteum, excrementa. obfcura , arferia & vena ru- bre; hec a parte füpina involvit inreftinum | raultis anfra&ibus, illa a parte prona contraCtionem & dilatationem per lineam rectam concitatim continuat ; de hinc liquor ruber per tra&tus momento apparet & evanefcit.
In focierate cum LL, fubifre reperiuntur alii; qui fuperficie fundi alteram corporis extremitatem elevant, motu ferpentiformi motitant, ac in terram velociffime retrahentes, vifui fubducunt, Hi a tubifice vix diverfi, iidem vermiculi effe videntur, quibus clariff. ZremZ/ey Hydras nutrivit. Uterque terram. limofam con- tinuo colant & recolant,
[à ab c tantum differt, quod major fit leviorque , rugulis annularibus vix armato oculo confpicuis, ac in interfectionibus feg- mentorum antice corporis partis fetam utrinque. vel fimplicem vel duplicem | gerat, ;
In eodem limo vitam degit, caudamque in aqua vibrat, mi- nus tamen rimidus.
Huc referendus vermis clariff, Sz/zfferi facile idem , Kleiner
Wa[feraal 1755. t. 3. É 1 - 3.
Antica
LUMBRICUS. 29
Antica corporis pars ex moleculis albida in pluribus opaca, an foetibus plena ? Sedimenta aquarum flagnantium & rivorum in vafculo pellu- cido fepofita fpe&aculum novum & perquam jucundum inquirenti rebent; modicum enim pott intervallum fuperficies quieta Gordiir & Lunbricis furfum ere&is undiqu: horret; in his G. /a£zi innu- meri omnem fuperficiem | occupant, L. fubifcer autem, nudi & tubulo cin&ti, paffim fparfi, ut totidem diabete incendiarie , foc- ces loco aquarum effundunt, —Juxra bafin tubulorum uZifici alia fpecies G. /a£eum referens, at faturate viridis, fociatim degit; hanc aqua extrahere examinique fubjicere nulla opera fucceffir,
In fundo rivulorum.
Q1LUMBRICUS rriNz£ATUS. Luwznicus albus linea longitudinali rubra. Fon IPürmern f£, 110. 118. t. 3. € 4. 5.
Germ, DER ROTHE WUEM.
Jan. pnEN RÓDE ORM.
long. 6. lin,
Corpus pallidum pellucidum , inteftino longitudinali fupra & fubtus rufo, vel exa&lius: arferia dorfíi lata, veua ventris media anguíla rubra; camal;r alimentarius arterie incumbit, —Zrferia lutea eft, liquor vero inea contentus ruber. Pena caput verfus bifida, hinc fanguis ex arteria per duas venulas in venam magnam intrat. — Setas breviffimas raro exferit, in morts agone microfco- pii ope confpicuas,
Ovarium album, quartam corporis partem ab ore remotum, Majo ovulis fartum reperi,
D 5 Partem
"- HELMINTHICA,
Partem pofticam fepe in fpiram torquet, antica fub micro- fcopio fpe utrinque quafi ferrulata apparet.
Ad littera maris Ealthici frequenüffimus & copiofiffimus inter fucos,
i LUMBRICUS cirtATUSs. LuMzRICUs rufus cilis annulatus.
Jjau, DEN FRYNDSEDE ORM.
long. 9. lin, lat. I. lim,
Corpus teres zquale fegmentis ultra quadraginta glabris com- pofitum ; interfe£tiones fegmentorum oculo armato ciliaze ; cilia fafciculos quatuor ferarum breviflimarum feu aculeorum confti- tuunt, Vivum haud vidi; aculeos tamen condi & exferi vix ullus dubito.
In maritimis Norvegie. Clariff. Sfrüm mifit.
XVIII. GORDIUS.
Vermis teres, levis, equalis.
I6I. GORDIUS sEeTA.
Gonpius filiformis fufcus.
Gonpius pallidus extremitatibus nigris, Lin. Syft, x.
Luwsmicus aquaticus 4. Afpim, tent, herp. p. 60. ViTULUS
GORDIUS, 31
ViruLUs aquaticus; Seta, amphisbena aquatica. Germ. aquat. 463.
SrrA paluftris Plane, conch. app. cap. 22. t. 5. £. F.
CuzT1A ; Zi. h. anim. p. 14.
dau. DEN BRUNE TRAAD- ORM ; VAND- TARMEN. SUP. ONDA- EETET; TAGELMATK.
Geri, FADEN- WURM; HAAR- WURM; HAUT- WURM; NERVEN- WURM; WASSER - KALRB, Gall. LA CHANTERELLE, Zdugl. THE HAIR woRM. long. 66. lin, lat, £.- £. lin,
Corpus flum five fetam exacte referens , ubique -equale epacum plerumque cinereo- fufcum, interdum palidum, ^ Extre- mitates in. omnibus meis exemplaribus concolores, nec ulla diffe- rentia in toto corpore, nifi quod altera extremitas aliquantum acu-
minata fir, nec ullum oris. veftigium apparuit, Clarifl, P/azeus. os. fimbriatum reprafenrat.
In exemplaribus mortuis annuli inequaliter diítantes ; ac fubtus fuleus longitudinalis in confpe&tum | fubiere.
Varieratem invenire contigit, extremitate altera bifida, feu- in furcam, cruribus obtufis , divifa.
Sepe in fpiram varie fe contorquet. In rivis, 162. GORDIUS rriLuw. Gonptus filiformis candidus.
Jan. DEN. HVIDE. TRAAD- ORM.
long.
32 HELMINTHICA.
long. 24 lin,
lat. | Q5 lin,
Corpus filum fericeum , album, fubtliffimum fimulans, al- tera extremitate. fubattenuatum , intus p.ffim materia laCtea reple- tum, caeterum hyalinum,
Intra corticem tubi abietini, olim. aque du&ui infervientis, jam plures annos in aprico derelidti , cuniculos formaverat.
163. GORDIUS racTEUs.
Gonprius totus albus opacus. Jan, MELK- TRAAD* ORMEN, long. r lin,
Animal certe fimpliciffimum , oculo enim armato vix am- plius, quam nudo, videtur; ope lentis vitrez lineola obfcura mar- gine pellucido cin&ta confpicirur , nec magis microfcopium detegit. Extremitas utraque zqualis , antica a poftica ne quidem inceflu diftinguenda ; volvendo enim a loco in locum lente progreditur; Si rangatur, momento citius fefe contrahit, ac ftatim denuo exten- ditur.
In aquis fovearum , ubi folia fagina putrefcunt, myriadum numero a menfe Junio iu Septembrem ; vel examina formant a fundo verfus fuperficiem aque dicendeuto & defcendendo , per- pendiculariter , horizontaliter vel oblique, corpore in rectum extenfo vel curvato; vel folia & fundum acervatim adeo operiunt, ut colorem album induit videantur.
162 GOR-
GORDIUS, 33 164. GORDIUS INQVILINUS. Gonpius albus tentaculiformis. Ljan, FÜL- TRAAD - ORMEN,
long. 1i. lin.
Corpus lineare, molle , tentaculum Limacis P/atoróium om- nino referens , nudo oculo equabile ; at minus armato ; plura alibi; ulteriori enim, licet plures annos notum, examini , vermi- culum hune & /a&eum folo chara&ere generico fat vago, inter fe & Gordio convenientes hic fepono,
Animalculum parafiticum propric indolis, te&o, non quadra aliena vivens.
Superficiern corporis Bucciwti auricule, Pramwongs. Aule; Purpura Nrurrz jamitorir frequens inhabitat,
1 GORDIUS ARENARIUS.
Gonnius fulvus, obtufus. Ian, bpEN RÓD- GULE TRAAD- ORM,
long. 1j. unc. lat: ocn
Animaleulum teres , equale, fulvum , fimilare, nullo nec fegmento nec annulo ne microfcopio quidem confpicuo »- utraque extremitate obtufa.
In fundo fabulofo finus Chriflianienfis Norvegiz.
An Gordius Filum Medinenfis ille , quem Sveciz Rex , ad. Stokh- 1768. p. 158-; Gothenburgi repertum Linneo obtulit.
D XIX.
34 HELMINTHICA.
XIX. ASCARIS.
Vevuus teres altera extremmtate aitenuatus.
165. ASCARIS vERMICULARIS, AscARIs cauda íetacea.
Ascamis pollicaris, Lixw, Syff. r.
AscaRIs capite minore, Hir. h, anim, p. I4. PurLs, Ajf. afcarid. t. 1. £. 9 - x1, & t. 2. £. 1- 3. Crrsici AE. lumór. t. 5. £. 10. AK
Biaxcui [f morb. t. 3, £, 20.
VALLISN, Op, fom, X. t. 20. f. $- xc.
"lmindelige INaturhifforie p. 150. Tom. *.
JDam, BÜRNE- ORM; SMAA SPOL- ORME. Germ, MADEN-WURM ; KINDER-WURM ; DIERMEN-SCHABEN, 4dugl, AsCARIDIS; BOTS.
long 5t. li.
Corpus teresantice obtufius, poftice exquifitiffime attenuaturm, absque omni ruga annulari, ne armato oculo quidem confpicua, ( mortuam examini fubjeci) paleam omnino refert — Conftat membrana pellucidiffima ; integerrima , leviffima, au&a valde magnitudine flrie transverfe , conferte , & regulares ir confpec- tum fubeunt, margine tamen integerrimo ; nredium longitudinale eccupat inteflinum eorrugatum, excremontis repletum,
In
ASCARIS. T
In inteftinis humanis. Clariff, Zoega plures examinandas communicavit.
166. ASCARIS LUMBRICOIDES,
AscaRis antice acuminata.
AscaRis Ípithamea , Lixw, .Syff, 2.
Luausnicus intefünalis, Parr. ifefl. viv, int. viv. pi ES.
Rzpr op. vol ri. t. 10. f 1.
VALLISN, 0p. fom, 1. p. 271 - 282. t. 34 & 35.
Cizmnici 4. [umbr, p. 218 - 251. tab. 4. f. 1 - 4. to TONG ET. 1 :
Krerw. fent; herpet, p. 63. t. 1, £. 3. t. 2. £. 1-7,
Bibliothek for myttige Skrifter , p. $06.
Haunoverifthes | Magazin 17773.
4Dan. MENNESKE- ORM ; SPOL- ORM. (erm. sPUHL- WURM; LANGER WURM; Angl, ROUND GUT WORMS,
Jtal, vERME 'TONDO,
Jlleditorum 1uwBRiCUS TERES.
Facies Lumbrici terreftris rugis annularibus innumeris. Cor- pus antrorfum acuminatum apice tuberculo triplici, extremitate fubtus rimula duplici transvería inftru&um. — Annule elevaro car- nofo Lumbr. ferref/ri? quidem. deftituitur, hac nota tamen non difünguitur, vidi enim L, ferreffres annulo hoc prorfus carentes, In minoribus nulle omnino rugze , ne quidem lenticula vifibiles, rimula tamen poftica & nodo triplicato antico inftru&tis ; fetze feu afperitates nulle in hoc verme , genere a Lumóbrito diftinditlimo.
E23 Reds
36 HELMINTHICA.
Redi duas fpecies, cauda fübtriquetra & cauda tereti indicat , utramque vidi, poftremamque perilluttris Linge? Lumbricum inte- ftindlem , ore papillari a Lumbrico ferref/ri luculenter diftinctum , autumo. Lumbrici teretes vitulorum. & hominum , quos defcri- bit P/alisnieri, laporumque K/riuij an fpecie differant, ambigo,
In inteflinis humanis,
1 ASCARIS nUuBRA.
AscaRis poítice acuminata.
Parras. mife. Zool. t, 11. f. 7 - 9. Fou IPürmeru f, x18. t. 5. £ 1 - 5,
ANorv. RÓD.- AAT.
long 6- 12. lin.
ht i- ri. lin
Aegre definitur, cum de parte antica & poftica incertus ad- huc heream, mortuam enim tantum ex benevolentia Clariff, Stróm , qui decantatam Harengarum calamitatem putat vidi, Cor- pus altera extremitate craffum ; altera acuminatum, | in vivis ru- brum, in mortuis rufum; rugis annularibus confertiffimis ,— ar- mato quoque oculo egre confpicuis, compofitum. Cráffior extre- . mitas aliquantum porre&a i in due labia fifa, rima utrinque confpi- cuà4;
Vermen album molliufeulum , cylindraceum , antice craffum , fübro- ftratum , pofítice attenuatum, pluribus abhinc annis, quod non diffimulandum , in aqua paluftri copiofe reperi, & micro- Ícopii ope pingi curavi, ab Afc. ver;iculari tamen diverfum , cum vero ejus defcriptionem facere accuratiusque examen infli- tuere impeditus fuerim, nec poftea unquam occurrerit, huc feponere lubet. Facile erit Afcaris vermicularis a perilluftri a Liuué in paludibus reperta,
ASCARIS, 47 €ua; Juxta labium papillula, quz protrudi & retrahi poffe videtur, cavitas enim in nonnullis loco papille confpicitur.
In littore Norvegie & Anglix.
XX. HIRUDO.
Veris os caudamque dilatando progvediens.
167. HIRUDO wzprieiNArLIs.
Hinvpo elongata nigricans, fupra lineis verficolo- ribus, fübtus maculis flavis.
Hinuno depreífa nigricans, fupra lineis flavis fex: in- termediis nigro arcuatis, fubtus cinerea nigro maculata. Liz, Syft. 2. Amoenit, vol. 7. p. 42.
Higupo nigrefcens flavo variegata, Z7/// h. anim, p. 16. Higupo major & varia. Ge;z. aquat. p. 425. BrgGM. a€, Stokholm. 1757. p. 308. n. 4. t. 6. £. 1. 2. GisrER ibid. 1758. p. 95. 1. & SaroMox 1760. p- 35. "lnindelige Natur-Hifforie, 'Tom. 2. p.279. Jan. DOKTER- IGLEN, Zlng, COMMON LEECH.
Gall, SANG - SUE; SUCE - SANG,
Corpus componitur* fupra rugis plurimis annularibus , que ad libium vermis dilarantur vel contrahuntur, fi prius,
E 3 dorfum
38 HELMINTHICA,
dorfum .planiufeulum , fi pofterius ; pun&Güis elevatis convexum apparet,
Bergman lineas in dorfo o&o longitudinales ,; — Ligmeus. fex flavas numerat ; nos vero ita: linee utrinque quatuor, prima (a fummo doríü numerando ) rufa, fecunda rufa maculis nigris, tertia nigra, quarta flava ; hzc in nonnullis linea. nigra longitudi- nali bipartitur.
Fenter miger imaculis flavis, vel, fi mavis, flavus maculis fparfus nigris ; nullos ozu/os in hac detegere potui,
Figure Bergman minus bone; "Unci, quos in ore delinea- vit, vix exiftunt ; os claufum rimam triangularem refert, que in aperturam rotundam , fupra quam labium fuperius prominet ; aperitur,
In ftagnis & paludofis.
168. HIRUDO saNcvisUuGa.
Himupo elongata nigra, fübtus cinereo virens, fnaculis nigris.
Higupo nigra abdomine plumbeo, JZ// h. anim p. 16.
Hinupo depreffa fufca, margine laterali flavo, Lim, Sylt. 5.
Peri. gazophyl. t. 130. £, 7.
BznGM, aC. Stokh, 1757. no, 4. t. 6. £, 5. 4.
Gist, ibid. 1758. p. 95. 2.
JJ)au, BLOD - IGLEN. Germ, BLUTIGEL.
SUE, SNEGEL, j Gall,
HIRUDO. 39
Gaíl, SNNGSUE DE CHEVAL. -ugl. HORSE LEECH.
Longit, maxima 4. unc. 8. lin.
In: noftris margo lateralis haud flavus eft; variat medio ven- tris immaculato.
Unam reperi, cujas dorfo duodecim adherebant Hirud, biotulatm , quz omnes fere foetus vivos, ventri affixos , geftabant,
Larve majorum .JDyftiscorum mihi tres famgvif/ugar ad mor- tem usque exfuxere ; utraque, /agguifuga & medicinalis vafculo aqua repleto brevi effugiunt , quod nunquam fequentes.
orlandi, loco H. eredicinalir, fansvifugam adhibere, novem-
que hujus fpeciei eqvum fanguine & vita privare dicuntur, —Liw, amoenit, V. 7. p. 44-
In foffis, flagnis; locisque palu(tribus,
169. HIRUDO rixzaTA.
Hiupo elongata griífea, dorfo lineis quatuor longitudinalibus nigris,
Jam. LiNIE - IGLEW,
long. 16. lat. 2, liz.
Corpus nigro-grifeum rugis confertis, annulofum ; fupra lineis quatuor nigris, binis nempe in dorfo , folitaria vero juxta marginem lateralzm pallidum fubtus unica in. zmedio ventre, per totam longitudinem diftinctum.
Oculi punGla fex aterrima ferie duplici transverfim dispofita.; horum duo antica quatucr poflicis majora, & quidem finiftrum anticorum duplex in. uno: individuo. vidi,
In paludofis primo vere, rera. 170.
40 HELMINTHICA. 170. HIRUDO vurcanis.
Hrinupo elongata, flavo-fufca , oculis oCto ferie lunata. ;
& flavefcens lineis longitudinalibus , media nodofa, laterali- bus pun&is remotis fanguineis,
[2 luteo- fufca, linea media nodofa , laterali nigricante , an- tice intus pinnata,
y fufca , fupra pun&is flavefcentibus fparfa,
9 cinerea, fupra punGis nigris fparfa,
s fufca immaculata, Jan, ALMEEN - IGLEN,
long. 15 lin. lat. 2- 3t lin.
Varietates hz ex parte «tati debentur,
Situs oculorum in quiefcente feries duplex transverfalis 7.2.8 , dn progredienre unica femicirculoris —...- , dum enim movetur, oculi interiores feriei pofticee in anticamn protruduntur, Noduli linee medie in nonnulhs ramulos emittunt, | Annuli vix vifibiles.
Inceffus huic fpeeiei peculiaris, quartam nempe eamque au- ticam corporis partem affigit , quam reliquum corpus fequitur,
Animalcula microfcopica ingurgitat, /Zomoculor ore captat.
Hirudines Limaces P/auorbium & Buccionorum devorare fiepius vidi; in teítam enim ad interiora usque os inferentes fefe eorum humoribus replent, quibus vifcera dilatantur , coloribusque imbuta, confpieua fiunt, : Jure ralionis Hirudo vuízarir a limacibus Buccinorum | Zri- £u & flLagualis exfugitur, Hec caput hirudinis in faucem 6 vel 8 vicibus
HIRUDO, 4t
vicibus repetitis attrahendo & extrudendo liquorem mifell vitalem hauriunt, quo fa&to latera ejus parumper fugunt, & fic inanimem deferunt. Vidi duo J/agma//a unam Íimul, alterum os ejus in- gurgitando , alteram corpus fugendo adorta. ^ Jzrma tamen i0n omni tempore in Zirudines fviunt, nec Z£iradines in DBuccina , tempore enim brumali ultra menfes quatuor Bucc. f/agnale & paluffre . compluresque Hirud. vu/garer in vitro aqua repleto amice convixere,
Globuli diaphani, in corpore ab utraque pagina in gravidis fecundum totam longitudinem confpicui, ovu/a funt, embryoque in iis fub figuralineole obícurz arcuate apparuit. A quovis latere feptuaginta numeravi menfe Septembris, ^ Unicam reperi oculis novem, plures, quibus ex lateralibus unus defuit,
Hirud. o&ocuíatam Liww. quoad figuras clariff, BERGa. aC, "Stockh. 1757. t. 6. £ 5. - 8. rugasque annulares, juniorem noftre H. ze[JUlate crederem,fitu vero oculorum vufgarem porius effe parfuadeor.
In plantis aquaticis vulgatiffima,
171. HIRUDO ms1t:rocuraTA.
HriRvDpo elongata, cinerea, oculis duobus.
Hinupo depreffa nigra, abdomine fubcinereo, Li, Syft. 5. j Hinvno bioculata, Bergm, aC, Stockholm. 1757. n, 4. t6. E 9.7, EL. Dau, XGLEN MED TVENDE OINE.
long. 9 lin, lat, rt lin.
"Tota albida, pellucida, pun&tis afperfa cinereis; margo lateralis plicatus, crenulatus. — Copüf, preter pun&a cinerea, bina alia ma- jora eaque nigra & fplendida praefert ; hec ocm/, Subtus verfus
Ü caput
42 HELMIN THICA,
caput pun&um aliud parvum rubens , fuperne pellucens ; hoc in luribus menfe Auguíto in dorfo lenüiforme, caltaneum , ac inttar tuberculi extra corpus elevatum ; majus ventri concolor caudam ver- fus; hec pori genitales? Pars ventris intermedia ovir plerumque onufta; horum majora verfus porum caude accumulata, numero 30, minora decem verfus porum capitis fparfa; hzc cinerea, juniora, illa fufea, maruriora; utraque annulo pellucido cinta.
Biduo e'apfo, ova majora exclufa affumebinr figuram uncinuli a ventre pendentis; hoc 25. Maji: poft duas feprimanas matris figuram pulli adepti funt, ac vivaciffimi variis f» flexibus move- bant, corpufcula jam extendentes jam contrahentes, cauda tamen mauis ventri affixi, — Pun&ta oculorum in pullis diftinctiffima,
luteflina im hac fpecie raro vifibilia ; unicum reperi, . cujus interanea rubro liquore replera in confpeQtum venere ; — videbatur, arcus cruribus caudam fpectantibus extrorfum recurvatis ; hujus in vertice linea erecta pinnata; utrumque fanguinei coloris, vifu jucundum,
Figure ac oculorum numerus fvadent hanc e(fe BE&GMANN1
biotulatam , LiwNEt ffaenalem; licet color, quem hic nigrum, ille fufeum dicit, obftare videatur,
SpeGaculum fÍingulare prebuit hujus cum limace P/anorbis confli&&us: limacem ore prehendere molitur hirudo; ille fe quam citiffime cum flrepitu ex a&ris & aqui fubitanea. preffione orto tefta condit, Hirudo oram aperture tentare pergit; at limax infidias fentiens, feque in domuncula hunc contra hoftem minus tutum cre- dens , animum capit, egreditur & feftinanter ad fummum vafeuli marginem prorependo ex aqua aufugit. — Miratu dignus ZL/macir
inftinctus. falutem quaerendi fuga in elementum Zrudimi con- trarium,
Omnibus ignotg woriir timor, ommibur hoflem Profidiumque datum fentire, €7 nofcere teli l'imque modumque fui,
Paucas
HIRUDO. i 43
Paucas tamen poft horas, jubente natura, in aquam rurfus defcendere coa&us, novo fefe periculo obtulit , eique. demum fuccubuit.
Sic fruit infidiar teftis , ffc. fubdola fraudes
- - - - parat,
In paludofis, foveis nemorofis, ac rivis frequens,
172. HIRUDO »PrisciuM.
Hrgupo elongata flavicans, linea dorfali pinnata alba. : Ehnupo teres, extremitatibus dilatatis. Liv, Syf/, 8.
Hinupo dorfo elevato, cauda latiore, Hill. h. anim. ORTA
Higupo ore caudaque ampla, Fmiscnu, imf. 6. p. 25. DII.
Higvpo pifcium, Rozs, i/. 3. p. 199. t. 32. Br&RGMw. a& Stokholm 1757. p. 510. n. 3. LzpERMürr. microfc. t. 84. fig. a - i.
Gefellfchaftlithe Erzühlung. 4. Th. f. 303.
Jan, F1SKE - IGLEN. Germ. FISCH - EGEL ; EGEL- WURM,
JIngl. GREAT TAILED LEACH.
long. 8 lin, lat, r lin.
E22 Corpus
44 HELMIN'THICA.
Corpus elongatum , caput verfus attenuatum , fuübteres, e fufco flavum, in quibusdam cinereum, medio dorfo linea longitu- dinalialba , utrinque pinnata, lateribus feries pun&orum alboruim. Extremitates membranacez, orbiculate , diftinCtiffime dilatate: an- tica alba, margine & difco fufcefcens; hzc oculir five pun&is qua- tuor nigris, ferie duplici inftruitur, antica lunata pofticisque ma- jorafunt. Extremitas poftica itidem albida radiis fufcis, ac pun&to
nigro inter radios; fubtus tota flava atomis fufcis,
Licer plures autores hanc defcripferint, defcriptiones eorum nihilominus laboranr; oculos nemo vidit, more larvarum geome- trarum incedere oinnes dixere , at tot! generi hoc commune; ex- tremirates quidem magis in hac dilatate quam in congeneribus ; at minus & magis nunquam caraCterem conftituunt, nec ore cauda- que eque apprehendere hujus proprium, Z7j/r fuam caput verfus laiorem, quam verfus caudam , dicir ; at cauda eft, quam caput credidir, —JVoe/Pí caput antice fiffum pronunciat , at revera inte- grum efít, nonnunquam fitu obliquo fiffuram aliquam | referens. Ledermüller punCta oculorum quatuor juíle quidem advertit, at oculos non effe ex aliquali.fimilitudine pun&orum in extremitate poftica perperam concludit, & punctula dao alia in. margine ex- iremitatis antice pro. oculis minus re&e habet; hec enim in adul- tioribus in maculas fufcas evanefcunt..
- Pifces, teflibus /ri/ch & Roefel infeftat, quod de ceteris non conftat; in fauce Lucii & ego reperi, — .
Celeberrimus Ba/fer opufc, fubf, vol. 1. lib. 2. p. 82. fuam Hirudinem fig. 2, marinam eandem ac Aoefzói flaviatilem. minus re€te pronunciat,
In rivo Fridrichrdalenfi haud frequens,
173. HF-
HIRUDO, | 45 173. HIRUDO EssULATA.
Higupo cinerea, margine teflulato, oculis o&o : ferie duplici longitudinali.
Jau: TERNING -IGLEN,
Junior z/ozgeta 8. lin. long. x. lin. lata. ; JEtate proveclior d//atata 19.lin; long. 5.lin, lata,
JEtate adeo variat, ut nifi conünuo obfervetur , diverfam fpeciem crederes. »
Situs & numerus ocu/orum a prima state ad ultimam con- ftans, puncta nempe quatuor nigra utrinque in capite longitudina- liter difpofita, LONE piro E 2
Juniores elongate craffiufcule fupra convexa, cinereo nigri- cantes , lineis longitudinalibus fex punctorum albidorum , absque margine reffulato, vel lineis quatuor -longitudinalibus. macularum aurantiarum , inter quas minores fparfe funt; margine maculis grifeis & aurantiis alternis teffulato. | Subtus plane , immaculate, linea fimplici, vel duplicata pellucenti per mediam longitudinem du&a. Caudam verfus porur obfcurus, Aucce annulares fupra & fubtus diftintiffime. — Raro quiefcunt, Geometrarum inftar progrediuntur & quidem feftinante greffu,
JExrate prove&iiores dilatate , tenues undique atomis nigris, fupra maculis aurantiis vel albis confperfe; harum majores in qua- tuor vel fex lineas longitudinales dispofite, ^ Margo füpra & fub- tus maculis partim grifeis, partim aurantiis; vel omnibus albis, teffu- litus, Subtus grifee, in medioantico pori five macule. duz rotun- dz» albz, poftica major. 'Or & cauda, in orbiculum fubtus planum dilatata; adeo fimilia funt; ur, quiefcente Elirudine, vix diftinguantur, nifi oculos fpe&tator animadvertar,
*us Earum
46 HELMINTEHICA.
Harum tres inveni, quamlibet pullis trecentis & fupra foe- tam, in ipfis pullis ocu/ oto diftin&ti, ac nferamea. pinnata viridia, Matris ventri; quamdiu vixerit, continuo adherebant , mortua vero, quaquaverfum discurrebant, | Diu in matribus nulla intera- nea videbantur,
Aliam varietatem reperi interaneis , pulcherrime pinnatis ; faturate fanguineis; hec fuperne confluentia dorfum nigro - fangui- neum reddebant, fubtus vero diftin&te ramofa erant.
Ultra dimidium anni in eadem aqua vivam hanc fpeciem fervavi,
In rivo, rara.
174. HIRUDO MwaRneGtNATA.
Himvpo dilatata fufca margine teflulato ; oculis quatuor.
Dau, DEN KANTEDE IGLE.
long. 1o lin.
lat, 2t. lin.
Multa cum precedente communia habet, differt tamen capite, oculis & margine aliter teflulato,
Caput: non orbiculatum, fed antice obtufum, poftice coar&a- tum ; candidum adeo. & pellucidum | fafciis binis transverfis fufcis, ut color fufcus fplendidus fit, albus vero lente etiam vitrea. egre confpiciatur, hine caput antice. & lateribus emarginatum vel qua- drilbum apparet.
Oculi five pun&a nigra quatuor duplici ferie ; poftica majora. "Abdomen
HIRUDO. 47
"Abdomen fafco-bruneum ope lenticule transverfim & longitudi- naliter fubriliffime flriatum; flrie fubrus mzgis confpicue fafcias in lincolas duplicaras fufcas decurrentes efficiunt ; he in dorfo «gre vifibiles; at pun&a alba, feriebus quinque longitudinalibus aque remora, manifefta. | Margo lateralis albus, lineola duplicata fofca in quadrara divifus,
Cauda orbiculata pallida, maculis marginalibus fufcis,
Ín rivo rara.
175. HIRUDO COMPLANATA.
Hriupo dilatata, cinerea, linea doríi duplici tu- berculata , margine ferrato,
Higupo fex oculata, Zergm.; a€t, Stokh. 1757. t. 6. f£. 12 - 14.
HinvDpo: depreffa ovato; interaneis: fufcis. pinnatis: pel- lucentibus. Liz. Syft. 6. 3
Hinvpo: lateribus attenuatis, Hill. anim; p. 16..
JJam, PLAT- IGLEN,
"ugl. sNA1L- LEECH,
long. 9 lin, Tat. audin:
Corpus fupra cinereum dorfo //meir duabus longitudinalibus;. nigris, approximatis; he diítinBz, integre vel interrupte ; ali his parallele , pallide, laterales, ope lentis confpiciuntur. —Ffrie plures e lineis tribus transverfalibus pallidis compofite. — Z«argo: albidus ferrulatus; /erraturg in quiefcente verme tanrumconfpicug..
Medio
4$ HELMINTHICA.
Medio dorfi pori, vel pun&a duo alba, remota, rariffime vifibilia. Subtus grifeum atomis innumeris pun&atum , lineis doríi duabus nigris pellucentibus,
Caput acaminatum album. — Oculi: pun&a. fex nigra longi- tudinaliter in duas lineas dispofita ; par anticum fitu obliquo variat, ac in quibusdam ita fibi approximatum , ut difficillime definitur, duo an unicum pun&um fit, — Cauda orbiculata cinerea.
De £uberculis clarif, Bergmann in. lineis nigris dorfalibus diu hefitavi , plures enim dies ne lente quidem ea detegere potui, Certus Hirudinis fitus, & valde contractus requiritur , ut in con- fpe&tum fubeant; poít feptimanam demum tubercula decem in quavis linea numeravi , ac latere utrinque aliam lineolam tuberculo- rum obfícuram vidi. Variat macu£r dorfi albidis , lutefcentibus vel fufcis, has pro lubitu in. di&a tubercula , feu papilas erigit , & tunc dorfum muricatum. confpicitur,
Iuterauea pinmafa (chara&ter fpecificus Ill. Lime? , pluribus tamen communis) in hac poft menfis intervallum armato oculo primum videre licuit, & quidem fi beftiola confpiciatur a tergo ac lumini obverfi; pofthac toto altero menfe nudis oculis confpicua fuere; fufca funr utrinque pinnis fex vel o&o deorfum curvatis; verfus caudam fignatura fimiliter. pinnata obfcurior.
Sepe antica corporis parte extra aquam in ficco, poftica in humido, dies non paucos immota federe amat.
Omnium maxime defes pluribus diebus vix loco movetur. juniores eque defides, albe lineas dorfi longitudinales interruptas habent, transverfalibus deflituuntur,
Hujus individua anno integro in vafculo aqua repleto viva fervavi ; licet aqua rariffme novaretur. Quoties aqua recens ad- fundebatur , juniores folito citius vagabantur , adultores vero , licet aqua omnino privarentur , rurfusque nova eis adderetur, inj- mobiles eodem loco perdurabant, Ultra anni quadrantem ad mi- nimum fine alimento, in inteflinis confpicuo; vivere poffunt,
Due
HIRUDO. 49
Duo fimul Zuccimm aggreffa in. facinore deprehendi: ora cum antics corporis parte in interiora tefte inferta habebant; Zmax extra teftam fuper doría amborum tentaculis porre&is totus rigi- dus jacebat, ac corpore fenfim impallefcente, perii. ^ Inteftina vero firudimum nigro liquore repleta confpicua fa&ta,
Artieulum fpiculi forma, quem cl. Be&GMAxN H, complanatam ore exferere vidit & cujus ufum fe ignorare fatetur, nunquam , etiamfi per plures hebdomades inquirerem, obfervavi, at H. vaf- garem vidi organum tale ore protrudere & retrahere, quo vifo di&tus articulus Zergmanui mihi in mentem venit, cum vero intra minuta pauca totum fpiculum projecerit, mox patuit, effe vermicu- Íum aquaticum , quem exfu£tum evomerat, [ra autor facile in errorem induci potuerit,
In rivo haud frequens,
176. HIRUDO nuHvariNa.
HiRvpo dilatata, pellucida, flava, margine integro.
Hixvpo hyalina poftice lutea. Liz. Syft. 7. TarwsrcEv hifl. polyp. t. 7. £. 7. LzpERMüLL. microfe, p. 165. t. 84. £ k - q.
Jan, DEN KLARE IGLE.
long, 7 lin, lat, 11 lin.
Corpus planiufculum, pellucidiffimum, flavieans, antice acu- minatum , poftice lariufculum , fupra ftris transverfis atomorum obfeurorum ; he, ope lentis confpicue , variant: longitudinales
fubtiliffime confertz,cinerafcentes ; transverfales remotz fufcefcentes ; G remotiores
go HELMINTEHICA.
remotiores nigrz, & pun&is fulvis fparfe, Medio dorfi pori duo
albidi, longitudinaliter dispofiti; ^ Capu£ colore albo diítin&tum , acuminatum.
Hirudo hec inquirentibus phienomena fingularia offert,
Numero oruülorum, qui in quibusdam quatuor , in aliis fex, varia, — Quarerni in omnibus conítanter magnitudine & fitu iidem , equaliter diftantes , terüi paris vero quaternis anteriores , quibus plures carent, minores fibique approximati ; hi raro adco coilefeunt, ut unicus tantum videatur. Matrem quoque, quatuor oculis preditam, pullos fimul edere quatuor & fex oculis gaudentes, femel vidi; communiter vero pulli omnes quemadmodum — mater quatuor oculos habent. Situ ceterum oculi a complazata in co differunt, quod magis a fe invicem diftent,
Interamea mire variare in. hac pellucidiffima Hiradine lucu- lenter patet ; primis diebus pauca videbantur, brevi corpus totum iis repletum, mox lente vitrea eorum veftigia difficulter reperieban- tur, denique poft binos alteros dies liquore fanguineo adeo repleta, ut vermiculus fplendidi(finus appareret ; corpus enim flave/cenr , ftrie nigricauter, interanea triplicata ruberrima , oculi nigri; ovula viridia, pori albicanter , omnia pellucentiffima afpectum, qvo nihil pulchrius, prebuere. — Figura inteftinorum qualis in Hi, Zioculata, at crura arcus extrorfum pinnata, ac in area crura interjacente linea alia , qualis in vertice, utrinque pinnata,
In una matre centum ova fphzrica , viridia, annulo pellucido cin&a, numeravi ; embriones brevi figuram reniformem affumunt , excluduntur, ac denique flavefcentes corpora oculis diflin&tis nigris extendunt, Dum parens, caudam verfus, pu//os vivos geftat, ovula futuri partus fpherica & viridia verfus os jam confpiciuntur, Quid, quod in unica matre, pullor flavos primi parius, pullos virides fecundi partus, utrosque vivaces oculis confpicuis, ac ova viridia tertii partus, vidi, Hine germanos etate majores, minores & minimos fub ventre fimul portat, Hujus quoque ventri nee invite Hir, &;oculatam inter pullos nativos parafitarum more adha- rentem offendi.
Saniem
HIRUDO. $i
Saniem limacum P/anorbium (requenter ingurgitat, qua in- teftina diftenduntur & colore rubro imbuuntur. Pullorum quoque inteflina dum matri adhuc adherent, & vix limaces eo fitu fugere poflunt, rubro fepe, fepe viridi tinguntur, matris ipfius intera- neis inconfpicuis, ergoque vacuis; hinc manifeftum eft, eos mo- leculis terreftribus , vel animaleulis infuforiis in aqua contentis nutriri,
Hirudiner omnes, fi ex aqua fublate, eidem reddantur, vel fine motu corporis cadendo vel ferpentum in(lar natando fundum aut objectum aliud petunt, quo more geometrarum incedunt, Praeter hunc inceíffum alium in hac fpecie obfervavi inverfum nempe, dum corpore fupino fummum aque ore & cauda alterna- tim prehendit,
Ova in ventre matris fpatio trium hebdomadum excluduntur, in quadam enim ovula apparuere virentia vicefimo Junii numero quadraginta fex, indies accrefcebant, ac duodecimo Julii exclufa vivas dedere hirudinulas , quarum inteílina jam pulchre rubra erant, tridui intervallo elapfo, pun&ta oculorum quatuor nigra dignofcebantur.
Hec uti precedens quiete federe amat, cum congeneres follicite cireumvagentur. Situ fepe figuram gutte gelatinofe ; patelle, aur utriculi affumit,
Figure Ledermáll, 1, c. juniores hujus hirudinis offerunt,
in plantis aquaticis rivorum.
G 2 XXI.
$2 HELMIN THICA,
XXI. FASCIOLA.
Vermus gelatinofus , plamiufculus, poro ventralh duplici.
* Oculis nullis.
177. FASCIOLA nmuzPaATiIcA.
FascroLA depreíía, ovata, fufca, antice tubulo inftru&ta. FascrotA ovata, Lig, Syít. r. FascioLA ovata , plana, fubpetiolata , bilaria, Jal, infefL. intra vivent, p, 27. LEEUWENHOEK, Con. arc. nat, p. I47. Crrnici hift, lumbric. t. r2. ZG. angl. vol. 49. p. 1. t. 7. £. 1. p. 248. ScuxrrER vom Égel/thnecken, 1753. £. 1 - 17.
Dan, LEVER- IGLEN j FAARE - FLYNDER. Germ. EGEL-SCHNECKE. Biclg. BoTTEN.
long. 9 lin. lat; Sulin; ExaGi-
Faufciole "Tremellis vegetabilium natura & indole refpondent, quz- dam folo motu a Tremellis dignofcuntur, plerzque, in aquis diutius fervatz, uti Tremelle diffolvuntur & evanefcunt. Po- rum Ventralem non omni hora confpicuum in nonnullis nun- quam vidi.
FASCIOLA. $3
ExaGiffimam hujus defcriptionem ac delineationem exhibet monographon clarif. Scáefferi.
In aquis hanc fpeciem invenire mihi nunquam contigit, ibi- que reperiri, nullus crederem, contendunt tamen viri. perilluflres, a Lime , Sthaffer, Pallas, fefe eandem in aquis, foffis, rivulis
offenditle,
Synonymon, quod e fcriptis Aoe/z/ii defumfit illuftris à Linné , caudam hirudinis, minime Fa/ciolam fiftit.
In hepate ovium, unde morbus, quem Dani Zz/e/of nomi- nant, -
178. FASCIOLA sraGNALIs. FascroLA ovata, fufca, antice pallida.
FascroLa ovata, plana, fubpetiolata , aquatica. Pallas inf, intra vivent, p. 272.
JDau, sÓE FLAD- ORMEN, long. 1i. lin.
. Corpus planiufculum opacum , fufcum, amice fubacumina- tum ; albidum , pellucens, fupra & fubtus equale. In area pellu- cida Juxta colorem fufcum macule bine la&ei coloris trausverfim pofite, Medio pori duo approximati, in longitudinem dispo- fii; lateribus ova numerofía albida,
In ftagnis,
[ey] Q2
179. FA-
$4 HELMIN'THICA. 179. FASCIOLA wNrGRA.
FascroLA oblonga, nigra, antice truncata, TaEwBLEY. polyp. t. 7. £, 9.
J)an, DEN SORTE FLAD- ORM.
(ial L1MACE NOIRE ET PLATTE.
long. 5 lin, la. 12$ lin,
Subtus tota plana, dorfi vero medium carinatum ; inteftina invifibilia, In pagina inferiori poftica verfus por? duo albidi longi- rudinaliter dispofiti, ac in extremitate antica alius, raro confpicnus; linea quoque utrinque longitudinalis in confpe&um raro venit,
Vel hec vel praecedens Fafciola aguatira clariff, PALLAs. In rivo.
180. FASCIOLA sBRUNNEA.
FascroLA oblonga, brunnea, linea longitudinal nigra.
J)nn, DEN BRUNE- FLAD- ORM.
long. 4, $ lin. lat, 11 lin.
Nisrg proxime accedit, varietatemque diu habui, diverfa tamen eft,
191. FA-
FASCIOLA. | T, 181. FASCIOLA cirLtATA.
FascroLA elongata, deprefla, ciliis cincta. Dan, £RYNDSE- FLAD - ORMEN,
Oculo nudo //neoía albida mobilis videtur, armato prima facie Fafc. rad;afam offert, perceptis vero ciliis marginalibus totum circa corpus mobilibus, an novum genus fit, ambigitur.
Corpus gelatinofum, feu pulpofum , granulis quafi compo- fitum, grifeum; medio Zmferanea conglomerata obfcura, anum verfus continuata , magnam maculam formant; hzc variat major , minor, vel nulla pro nutrimenti quantitate, Sordes excernere vidi,
Cilia marginem corporis occupantia , minutiffima, conferta , unica tamen ut videtur, ferie; antica, quibus aquam haurit, reli- quis longiora; quevis difficulter. vifibilia,
Paffim in corpore, imprimis in antico fpeGatur motus mole- cularum , qualis aquarum profluentium,
Poftica hujus aniinalculi pars gangrena, me fpeCtante, con- fumebatur; cilia enim ejus partis eodem vigore ac reliqua. moveri confpexi; mox loco horum ciliorum globuli pauci pellucidi ex folu- ta materia provenientes apparuere, numeroque adeo augebantur , ut pars tota poftica maffa globularis confufa evaderet.
Hzc facile erit So/ea aurea & parva , Job[ot. microfc. tom. I part. p. 66. t 8/16 $. On If CIC TO FI TO.
Parütione corporis transverfali, uti plurima ómfaforiorum & ANaides, hanc quoque Zafciolam propagari vidi.
Organo antico rotatorio Z/orfitelle , habitu Fhb/ciolr, affinis eít, ciliis vero omnem marginem cingentibus proprium genus poftulare videtur.
In aqua fub Lemna.
182. EA-
56 HELMINTHICA.
182. FASCIOLA curo. FascrorA elongata, pellucida, antice truncata. Jam. SLUG- FLAD - ORMEN,
Prima facie FE, ci//atam refert, | Oculo nudo //zea albida , ar- mato corpus pellucidum, granulofum, elongatum , depreffum ; latitudine fere vquali, antice truncatum , poftice acuminatum mar- gine omni ftris fübriliffimis teffulatum 5 cilia nullibi ne maxima quidem amplificatione perceptibilia. In area antica lineohe duc collaterales, quz. veftigia articulationis oris fubtus fiti, ob trans- parentiam tamen quovis hauftu füperne vifibilis. Ab ore in ter- tiam corporis longitudinem protenditur tubulus criftallinus ; qui oefophagur , in ventrem capacifimum , oblongum , nutrimento repletum , opacum, vacuum vero pellucentem.
luce[fur pro lubitu lentus & celer varie He&tendo corporis pofticam.
Hec mihi & pi&tori duo phenomena fingulariffima obtulit ; vidi primum ut nihil evidentius ( quod quidem micrologi fubrep- tionis vitio decepti, de pluribus infuforiorum narrant, mihi vero in nullo alio vifum;) hane Fafciolam Cyc/idia cohabirantia ?mgurci- tore; ore enim aperto uno hauílu attrahebantur. fingula, eorum- que defcenfum per oefophagum in ventrem oculo fequebar, — Ven- tre brevi impleto, duas horas absque mova ingurgitatione vaga- batur, ac demum totam nutrimenti maffam fimul evomit, nec ramen nova devoratio fequebatur. Hinc ami & ari; apper:ura in hac uti in. Zydrir eadem e(t,
A
In aqua fub Lemma rara,
FASCIOLA. $7 I83. FASCIOLA »PUNCTATA.
Fascrora elongata, teres, viridis. Dana. DEN PRIKKEDE - FLAD- ORM,
long. 1i lin. lac | 22 din:
Maffa gelatinofa, viridis, teres, antice obtufa, poftice fuba- cuminara, punéclulis nigris fparfa. In pofltica parte ova quinque rubra fubtus & fupra transparentia; hec fphzrica; & pro ratione animalculi magna, tertiam enim totius corporis latitudinis partema quodvis c quat,
In pratis inundatis primo vere,
[1 FASCIOLA rraccipaA.
Fascrora elongata, brunnea, linea laterali trans- verfisque. albis.
JDaum. DEN SLAPPE FLAD-ORM,
long. 5t unc. la, 3- - 4 lin.
Vermis longus & flaccidus , fupra convexiufculus , nigro- fufcus vel brunneus, lineis transverfis pallidis, inzqualiter remotis, lateralique longitudinali utrinque, (hec alba eft, & in nonnullis prorfus deficit) fubtus planus, rubicundus, immaculatus , utra- que extremitate fubartenuatus.
Partem corporis quamlibet pro lubitu attenuare , dilatare &
corrugare valet, antice & poílice vix ullum difcrimen. und albam
$8 HELMINTHICA.
albam, an extremitatem probofcidis ? antice protrudere mihi vifus eft,
More fafciolarum incedit, in quiete in fpiralem fefe convoluit. In fundo finus Dróbachienfir Norvegie inter rudera teftarum.
1 FASCIOLA nostra. FascroLA elongata, rubra, Jaw, DEN ROSEN - RÓDE FLAD- OKH.
long. 2 unc, la. 35 lin Corpus longum, zquale, utraque extremitate obtufüm , fupra convexum, rofiaceum , oculo nudo. atomis nigris (lriisque longitudinalibus notatum, fubtus pallidius rubrum , ítriis uti in dorfe, In nonnullis atomi nigri & (trie minus apparent, Antice
pone caput incifura angularis , angulo dorfum fpe&tante , lunulaque wtrinque punctulorum nigrorum. :
In finu. -Dróbachienfa,
1 FASCIOLA ANGULATA.
. FascroLA elongata, rufo- fuíca, antice angulis binis albis, Dan, DEN VINKLEDE FLAD -ORMN. long. 6 unc. lt — $5 lin.
Maxima congenerum, Corpus antice fübacuminatum, [o- ftice obtufum , fupra convexum, brunneum, im antica area angulis duobus
FASCIOLA. $9
duobus albis infcriptum; horum capiti proximus "medio interrup- tus eft, utriusque vero crura antrorfum vergunt, Subtus totum pallidum , in quibusdam rubicundum area media longitudinali albida. "Tlubulus, quem fubtus prope apicem e rima exferit, albus & pellucidus , — inteftino. fubrubente fpirali inílru&us, ^ Anus terminalis,
In fundo arenofo oceani reperit Oto Fabririur, Miffiona-
rius ordinatus, meo fuafu rei naturalis in Groenlandia obfervator perquam induílrrius, in patriam nuper redux.
i FASCIOLA RUZRA. FAscroLA oblonga, depreffa, pallide rubra. JJam. DEN RÜDE FLAD- ORM,
long. $ lin, lt, 2 ln. Corpus undique pallide rubrum, fupra lineis transverfis fub- ülibus. notatur,
Tn profundolittoris Groenlandici fuper folia Fucorum frequens. : Q, Fabricius,
1] FASCIOLA vinis.
FascioraA oblonga, fupra convexa, viridis, ftriis transverfis. albis.
Jan, DEN GRÓNNE FLAD- ORM,
long. i$ unc. lt. 5 lin. H 2 Corpus
Co HELMINTHICA.
Corpus oblongum, craffiufeulum, fupra faturate viride, ftris undecim transver(íis albis, fubtus pálidius, unicolor ; antice ob- tufum rima utrinque rubra, poftice oblique truncatum. — Subtus verfus media foramen ovatum. — Anus fupra in extremo dorfi.
Cum precedente in radicibus Fucorum, O. Fabricius obtulit,
* * QOculo unico.
184. FASCIOLA Grauca. FascroLA fubelongata cinerea, iride alba. Jan. DEN GRAAE FLAD- ORM,
long. 1 lin.
lat. I lin,
Varietarem F, forvz credidi, plura tamen fpeciem indicare videntur,
Corpus totum cinereum (anteriore marginis lateralis dextri parte excepta , quz alba) antice acuminatum; poftice latiufculum , plerumque truncatum , interdum in acumen, dum animalculum progreditur, produ&um. .— Ocu/ur tantum unicus fupra in medio parts antice, pun&tum nempe nigrum in areola alba,
Variat linea duplici nigra medio dorfi antice & poftice connata.
In aquis, -
1 FASCIOLA riN£gATA.
Fasciora elongata, fupra convexa, cinerea, linea longitudinali pallida.
Jan. sTREG- FLAD - ORMEN,
long. 1t lin. lat, . £ lin, Corpus
FASCIOLA, 61
Corpus antice attenuatum, poftice dilatatum , fupra convexiu- fculum, cinereum, linea media longitudinali pallida fubtus planum, album , area media fufca. — In margine dextro poftica verfus finus, feu incifio parva. Ope lentis vitrez pun&um nigrum tertiam corporis partem ab extremitate antica remotum dorfo inrerdum confpicitur, an ocu/ur? ac fubtus squali diftantia ab — extremitate poítica porus la&eus,
Corpore jam prono, jam fupino , Jam parte antica prona & poftica fupina, vel vice verfa, per fluidum vagatur.
In littore maris Za/fAici.
* * * Oculis duobus. I85. FASCIOL. A racrTEA.
FasctorA deprefIà, oblonga, alba, antice truncata. Jan, MELKE- FLAD - ORMEN.
long. $5 lin. lat, I - 14 lin.
Colore candido , pun&is oculorum nigris, pinnisque znfera- meorum , fepe lete. purpureis , fplerdida,
Corpus fupra & fubtus aquale, album, antice truncatum , poftice acuminatum , margine laterali acuto ; in. motu undulato. Medium corporis macula Jaétea verfus pofteriora, interdum quo- que verfus anteriora in lineam pallidam extenfa, percurrit, Utrum- que, macula nempe & linea, utrinque. excurrunt in vafa plurima linearia apice bifida; hac ?uferamea lupra & fubtus eque pellucen- tia, fubrus ramen elegantiora; variant colorara, minus magisve confpicua, vel defectu nutrimenti prorfus invifibilia, ^ In antica parre pun&ta bina nigerrimi, in utraque pagina confpicua, inter Íe & a marginibus corporis equaliter diflantia, que ocu/i,
H 35 Porum
62 HELMINTHICA,
Porum ventralem, licet in plurima exemplaria diverfis tern- poribus inquirerim , in vivo detegere haud licuit, in mortuo vero & exficcato organum cylindricum album longitudine totius maculz, fubtus ab antica parte pendens vidi; idem in pluribus , praefertim majusculis congenerum exfertile & retra&tile; vel in ipfa extremi- tate antica vel infra eandem aliquantum remotum , confpicitur; tubus cylindricus eft, intra quem ligamentum fpirale , mobile; organum hoc nutrimento capiendo infervire vix dubitari poteft, In erefa&to animalis oculi & interanea confpicua manent,
Unicum exemplar, cujus cauda in duos lobos acutos fiffa erat, reperi; aliud absque oculis & interaneis confpicuis mere lacteum ; caterum idem,
Noflra hec /a&ea facile erit. Hirudo depre[fa alba [lateribus aruti; iineris Gothland, ( quam Zoenie late perperam adfcribit clariff, PaLLAs) vermisque cucurbifimus extra hominem in aquis repertus,
In rivo fub foliis Nymphuee , ac in paluftribus frequens.
196. FASCIOLA -ronva.
FascroLA depreflà, oblonga, cinerea vel nigra, fübtus albida, iride alba.
J)au. DEN SKELENDE FLAD - ORM.
long. 4-5 lin. dat; tn:
Corpus antice obtufum , poftice fubacuminatum , fupra cine- reum nigricans, vel nigrum, fubtus albidum, | Ocu/i duo in an- tica nempe parte macula utrinque alba pun&o nigro infignita. Pori ventrales bini albi, alter fere in medio, alter caudam verfus, Juteranea pinnata , fufca, fi vifibilia, ^ Ozu/ fubtus pellucent.
PunQum
FASCIOLA, 63
Pun&um oculorum interiori macule margini ut plurimum adjacens, pro lubitu beftiole in centrum macule protruditur, rur- fusque fub margine conditur,
In quodam individuo pun&tum, album circulo nigro cin&tum, in latere finiftro aliquantum ab oculo remotum, vidi; aliud reperi, cui oculus finifter defuit, etiamfi macula alba prato effet,
" Datur alia varietas nigricans, poris fubtus tribus in longitudi- fem dispofitis, ac macula angulari alba pone oculos,
. In aquis,
187. FASCIOLA TENTACULATA.
FascronA deprefífa, oblonga, cinerea, antice .
JJasm, DEN HORNEDE FLAD- OKM.
long, 7 lin, lt, 2t hn.
Corpus fupra obfcure einereum, macula media albida, antice & poftice fere equaliter obtufum, | marginibus lateralibus finuaris, In area antica utrinque macula oblonga, antice obtufa , poftice acuminata, ad utrumque corporis apicem in lineolam excurrens; ab utroque macule & linearum latere vafa numerofa , pulchre ramofa, fufca toram inferiorem paginam occupant; in medio ma- eule porüu circularis , ac verfus poftica alius fubovatus major E hic fepe evanefcit. — Oculi fubtus inconfpicui; at eorum loco or- ganum duplex tubiforme; qnod protendirur & retrahitur, tenta- cula truncata mentiens; hinc margo corporis anticus fepe emargi- matus apparet.
Variat dorfo cinereo ; ventre albo & dorfo fufco, ventre €inereo, interaneis pinmatis, pinnis fimplicibus, vel furcatis, fubtus tonfpicuis, vel inconfpicuis, fupra enim nunquam apparent.
Raram
64 HELMINTHICA. Raram reperi varietatem dorfo fufco, pun&is nigris tnarginato , ventre cinereo,
Supra folida ventre repit, in fluido ventre & dorfo xque movetur.
In aquis paluflribus,
I88. FASCIOLA cRnENATA.
Fascrorna depreffa ovato- oblonga, pallida, mar- gine crenulato,
JDan, DEN KERVEDE FLAD - ORM, long, 3£ lin. dar. vt lin.
Prima facie F. /a£feam refert, at penitius infpicienti diverfa,
Corpus pallidum, dorfo ex zmferameir pellucentibus obfcure brunneo, in hujus medio macula alba; antice protuberzntia ter- minatum: hec caput ocu//r fuis nigris diftin&tum mentitur, pofti- ce rotundatur , margine omni crenulis fplendidum. Subtus con- color poro unico in medio arez albz confpicuo; pun&a oculorum haud transparent. —Zrferanea fi lumini obvertantur , in utraque pagina pulchre ramofiffima.
In lacu vici Lyngbye rara.
189. FASCIOLA nzrrvo. FascrorA ovata, teres, viridis, Jan. FRAADSE FLAD - ORMEN,
leng. 1 - 1i lin, : Corpus
FASCIOLA. 65
Corpus viride antice obtufum, | poftice acuminatum , dorfo obfcuro, ora candida, —Poftica verfus in quibusdam ova feu ova- ria ria fphaerica , in aliis congeries ?mfeffimorum viridis, margine . quafi ex ovulis albentibus compofito cin&ta.
Fafciolam punflaíam quodammodo refert, diverfa tamen, quod fit ovata, absque punctulis nigris, quod antice apertura al- bida, in quam omni momento animalcula microfcopica ingurgitare videtur, pun&tisque duobus nigris diftantibus , quz ocu/i, inftruatur,
In pratis inundatis,
190. FASCIOL A oBscuna. FascroLA ovato-oblonga, utrinque obtuía, alba. Jam, DEN MÓRKE FLAD * ORM, long. 1 lin. la. XX lin.
Corpus fubpellucidum , antice & poftice obtufum, | Ocu£ punQa duo nigra, orz laterali prope marginem anticum inferta. Jnteflina pofticam partem obfcurant,
In pifcinis.
I9I. FASCIOLA mRosTRATA.
FascroLA oblonga, hyalina, extremitate elonga- ta, oculis rubris.
JDan. SNABEL- FLAD- ORMEN,
long, 1 lin, la. i lin,
I Corpus
66 HELMINTHICA,
Corpus pellucidum, candidum, medio maffa helvola ovulis-- que majufeulis albis repletum. — Ocu£i: puncta duo rubza , approxi- mati, octavam corporis partem ab apice remota,
Natando pars corporis antica in roftellum acuminatur; pofti- caque in eaudam elongatur , utraque pro lubitu animaleulij, quod fefe citifime in quamvis partem movet, contrahitur & produ- citur, Quiefcendo figuram fpharicam induit,
In paludofis, primo vere annorum 1769 & 70.
192. FASCIOL A naptATA,
FascroLA oblonga, rufa, dorío rofula candida,
Jum, STRAALE- FLAD- ORMEN.
long. 1i lin.
Prima facie Vorticellam rofatoriam refert,
Corpus opacum , rufum, margine pellucido , ante oculos marginem anticum verfus radiis pallidis, ultra tertiam corporis partem im medio macula ex pluribus minoribus ovalibus candidis in circulum dispofitis infcriptum, ^ Ocufi: pun&a duo rufefcentia, diftanria.
In aquis fylveflribus, rara.
193. FASCIOLA srRIGATA.
FascroLA oblonga, pallida, lineis tribus longi- .tudinalibus.
Jan. DEN STRIBEDE FLAD- OKM, I St) long, xi lim.
Corpus pallefcens, fubelongatum , dorfo ftrigis tribus rufis fubflexuofis fecundum longitudinem notatum, | Ozuf/: pun&a duo
FASCIOLA, 67
duo nigra equaliter a margine & inter fe remota. — Znferazea minus diftin&ta; ovulum fepe verfus extremitatem pofticam.
Aliam, que an fpeciem faciat, ambigo, groffam, lineis defti- tutam reperi,
In aquis paludofis.
194. FASCIOLA GnRossa.
FascroLA cylindracea , alba, antice & poftice acuminata: oculis nigris.
I)um, DEN TYKKE FLAD- ORM.
long. 2 lin. lat, 3. lin,
Corpus pellucidum , teres, extremitatibus adeo fimilibus , ut antica a poítica folo motu diftinguatur; ovir magnis fphzricis, rubris, ut plurimum confertis, repletum. Ocuji : puncta duo nigra approximara, ab apice remota, fubtus inconfpicua, fupra ob mag- nitudinem & numerum ovorum (quadrupulo enim oculis majora funt) egre vifibilia. Ova 5 - 45 geftar.
In folidis & fiuidis dorfo eque ac ventre. incedit,
Alia deeuplo minor, forte junior, fepe occurrit.
In plantis aquaticis,
I95, FASCIOLA riNEARIS. FascroLA elongata, teretiufcula , pallide lutea. Jun, LINIE - FLAD - ORMEN,
long. 1 lin, lat, à lin,
Du Corpus
68 HELMINTHICA,
Corpus decuplo latitudine fua longius; interdum- medio ali- quantum coar&tatur, & quafi ex duobus compofitum apparet 5 extremitates fere zquales , poftica tamen acutior ; margo torius corporis pellucidus candidus ; Znferamnea obfcura, pallide lutea.
More congenerum celeriter incedit, ae obje&ta evitando vi- fum prodit, ipfi enim ocu//, puncta duo obfcura, antice in fummo margine laterali difficulter tandem in confpectum fubeunt,
In foveis paluftribus fylvarum,
196. FASCIOLA TERRESTRIS,
FascioLA linearis, fupra convexa, cinerea, füb- tus alba.
Dan, JORD- FLAD * ORMEN,
long. 6- 8 lin,
i 2 lat, 2 lin.
Primo intuitu juniorem Lzmacem crederes.
Animaleulum elongatum ,. fimpliciffimum , vifeidum , opa- cum, nigricans, fupra teres, fubtus planiufculum ; antica pars folo inceffu a poftica diftingvitur. ^ Quoties fe in eratfum volumen con- trahit, annuli fubuüliffimi, five. ftrie- annulares pallide ope lentis paffim confpiciuntur, Z»fefíina nullo modo vifibilia. Qculr quidem inítruitur, pun&tis nempe duobus minimis in apice antico (quodvis in areo!a pallida)at lentis quoque ope difficillime videntur,
More Zürudimun fele contrahit & exiendit, more. Lzmacum progreditur veftigiaque vifeofirare fua notat.
"Iria individua examini fübjeci, in unius dextro latere ma- culam parvam fubluteam duas lineas ab antica parre diltantem re- peri, an porus excrementorum aut genitalium , aut. utriusque ?
In
Fafciola rerrcflris HinopiNES & Liwacrs quadricorn s, capitaza Fa- sciokas G& LaiMacrs bicornes affinitate jungunt.
FASCIOLA. 69
Tn efferibus mufcisque humidis, qua terram fpeGant, Septem- bri & Novembri reperi, Extra humiditatem pofita minutorum intervallo perit; nec in humidum miífa, aut aqua adfperíà , revi- vifi. Hine fenfu ftri&iflfimo ne hie quidem vermis terram , nifi humidam , inhabitat.
197. FASCIOLA TETRAGONA.
Fascrora lutea, lamellis re&tangulis quatuor. J)an, DEN FIRE - KANTEDE FLAD- ORM,
long. $ lin. lat, .2 lin,
Lamelle quatuor fubmemibranacez, pellucide, luteze, axi lon- gitudinaliter ad angulum re&tum adnate , margine exteriori undu- lato, laritudine anticam partem verfus fenfim decrefcunt ; hinc corpus antice acuminatum. — Puncta duo nigra verfus apicem undi- que transparentia ; hac ocufr,
Quoties animal libere in aqua vagatur, lamelle squaliter , id eft angulo re&o, di(lant, fi vero fupra folidum corpus incedat, bingz-inferiores extenduntur in planum horizontale quo. pedem , qualis in Lzmacióus, fibiformat, Angulis lateralibus lamellarum adjacent ova plurima rufa.
Plurima fpecimina oGtilatera inveni, unicum bilaterum fupra & fubtus planum absque omni elevatione ; in hoc zmferamem , quorum in illis nulla veftigia, vifu pulcherrima, fed hac alibi,
In ftagno ac foveis aqui purioris, nec vulgaris,
HE 1 FASCIOLA,
7e HELMINTHICA,; 1 FASCIOLA carprTATA. FASCIOLA oblonga cinerea, capite difcreto, Dan. FLAD- ORMEN MED HOVED,
Corpus oblongum , vifcidum, antice obtufum , poftice acu- rinatum, fupra gibbum, nigricans pun&ulis albis fparfis ,— fubtus plinum album. — Anterior corporis pars five caput a reliquo di- finum, uü in fimacibusr aquaticis a pede; qua nota a congeneri- bus diftinguitur, prefertim a Fafciola Zorva, quam plurimum re- fert; Verfus oram utriusque lateris fuperne macula alba; in hujus angulo externo dorfum fpeGtante pun&um nigrum, quod oculus. Pars poflerior corporis antice dilatata & fubemarginata efl. — Nec fori nec integanea vifibilia,
Refupinata quiefcit & plerumque aque innatat, quod pluri- bus limacibus fluviatilibus commune,
1n mau Aaíthio.
Q1 FASCIOLA caupaTA.
FaircioLA antice rotundata, poftice in caudam attenuata.
Dan, ELAD- ORMEN MED HALE,
long. 2 lin,
MM t2
lat. lin,
Animalculum vivaciffimum , e flavo - rufum, fubconvexum; antice utrinque incifum & quafi capitatum , poflice in caudam re- nuiffimam productum, Supra juxta marginem anticum punc&a duo approximata, nigra, quz octt/f,
In Fucis littoralibus Groenlandie gregatim, O, Fabricius,
**** Ocu-
FASCIOLA:; 71
* * * * Oculis quatuor.
198. FASCIOLA MARMOROSA. FascroLA oblonga, pallida.
Jan. MARMOR- FLAD- ORMEN,
long. i iin,
X z lt, ilim
Corpus ceruleo grifeum. — Zzferamea glomerata, alba , medio £nacufa magna, rotunda, flava,
Oculi; pun&ta quatuor nigra di-- flantia: antica majora , oblonga.
In foffis aquaticis rara,
t FASCIOLA caNpniDA, FascioLA elongata, albida.
Jam. »EN BLANKE EFLAD - ORM,
long. 2 - 5 unc. lat, 2. lin,
Corpus admodum glutinofum, fupra & fubtus pallidum, linea media, longitudinali, la&ea, moleculis fubceeruleis im. nonnullis utrinque refertum, | Supra in area antica punda quatuor nigra, que oci; in ipfo apice os, tubulum exferens, ac in fine anus.
In littore Groenlandie fub lapidibus. O. Faéricius,
&'9O9* Oculis
Es
72 HEEMINTHICA. * * * * * Oculis pluribus. 1 FASCIOLA TREMELLARIS.
Fascrona plana, membranacea, lutea, margine finuato.
Jun. DEN SLIMEDE FLAD - ORM.
long. 9 lin. lat, 4 lin.
Membrana plana, lutefcens , margine varie finuato. — Supra cinerafcens, difco fublutea: in hujus medio linea pinnata; infra hanc macule duse parve lunate , quas inter punctum ; verfus poftica pun&um aliud. majus circulo cin&tum ; hec omnia alba,
In antica dorfi parte macule duc collaterales ;, quarum. mar- gine interiori lineola apicem. verfus excurrit. Pone apicem deni- que macule bine, ex pun&tis minimis nigris compofitz, in lineam punc&atam produce. — Hc forte ocu/. Subtus albicans , macula in medio majore ovata, minoribusque duabus lunatis pellu- centibus, laGteis,
Membrana hac plerumque. mere plicatilis &immaculata con- Ípicitur, quo ítatu Zremellis vegetabilium prorfus fimilis eft,
In mari Balthico Hafniam alluente, Menfe Decembz; im finu Cári/Hianienfi Norvegie , Augufto menfe,
INDEX
Vermium primi Voluminis.
flerifeus Genera. primi A.
*.Ascanis. lumbricoides rubra vermicularis
B.
BnacHioNus cirratus mucronatus Patella "'Tripos uncinatus urceolaris Bunsan Hirundinella truncatella
C.
CzncaRiA Cate!llus Cyclidium Gyrinus Lemna . Lupus Pleuronectes Podura tenax CvciimpiuM Bulla Glaucoma Milium iNNucleus Pediculus radians roítratum
Ta e
Ewxcusus Epiitomium Farcimen Fritellus Fufus
Poluminir partir alterius. denotat.
nebulofa Ovulum Pirum Pupula Seminulum Spathula Viridis
F.
* Fasciora anegulata brunnea candida capitata cau-ata ciliata crenata flaccida glauca Gulo erolfa Helluo he;atica lactea linearis lineata marmorofa nigra obfcura punctata radiata rofea roftrata rubra ftagnalis ftrigata tenticulata terreftris
pag. 34 6
K * Fasciora
IENODEX'L
Ac. * FaAsciora tetragona pag. 69 - tubifex s i torva 62 variegatus 26 tremelaris 72 vermiculatis 26 viridis 59 M. M G. Mowas Lens 26 GowruM lunatum 62 Mica 27 pe&torale 60 "l'ernio 25 pulvinatum 61 | truncaturnr 6t N. * GORDIUS arenarius 33 * Nar barbata 23 Filum 3t elinguis 22 inquilinus 33 digitata 22 lacteus 32 probofcidea 2I feta 309 ferpentina 20 H. vermicularis 2o * Hixopo bioculata 4T A Coon 47 panawxciuM Aurelia 54 hyalina 49 Hiftrio 55 lineata 39 marginata 46 5s o ^ nl 28 'IaicgoDA Acarus 79 TAM p Anas 5295 pifcium 43 ecudlus m teffulata 45 B e b à vulgaris 40 NU : r4 : xia aleitium 89 * HypRa grifea I4 COS 9o p i Charon 83 viridis Clava 71 : Clavus 72 K. Cimex 94 Korsopa cucullus 58 Cometa 77 Lamella " 56 Cuniculus 3 Meleagtis 59 Cyclidium 90 Ren | 57. Cypris 9r Roftrum 37 Delphinus 75 Granata 78 L. Grandinella 7 * LuMBRICUS ciliatus 30 Lepus 89 linestus 29 Linter 95 terreftris 2 Ludio
"I RaICHODA
INDEX I
par. "TuxcgoDA Lynceus pag. 86 Lunula 30 Mufculus 74 Pilula 28 Mytilus $7 Sphzrula 3t Orbis $5 VonrTICELLA acinofa 122 Patella — 95 anaftatica 12 Pellionella 90 annularis 12r Pifcis 93 au iculata III Pubes 92 Bellis 123 Pulex $0 Catulus 108 Pullafter 8r canali. ulata 104 Pura 72 cincta 98 Sannio 94. cit;ina 314. Semiluna 85 con: allaria 118 S;ilurus 88 cornuta - 99 Sol 76 crateriformis IOI 'Tinea EE! cratzga:ia 105 "Trigona $2 fafciculata 12t Urinarium 90 Felis 108 Urnula 87 flofculofa 113 Uvula 94. furcata IIO * Tosvrania fimplex 19 gemella 120 ftellaris 18 globularia 117 repens 16 hians 125 Inclinans 116 V. limacina 100 Vino — Anguilluls 4t lunaris 117 Anfer 46 nafuta 102 Bacillus : 40 nebulifera 119 Cygnus 47 nigra 96 Colymbus 49 nutans. | I20 Fafciola 48 piri'orm's 115 Falx 46 pyraria 126 Inteftinum 44 polymorpha 89 Lineola 39 po ypina 123 Mal!eus 47 racemofa 128 Proteus 45 xingens 116 Serpentulus 42 rotatoria 106 Utriculus 48 fenta 109 Undula 43 Íocialis II2 Vermiculus 42 ftentorea JIL Worvox Confli&or 29 truncatella 100 Globator 32 vermicula. is 107 Globulus 28 viridis 1.97 K2 Nomina
DNA EX Y
Nominum vernaculorum.
DANICA. A.
AFLANGEREN Gaele Puppe B. PuGTEREN Hatte Kalkun Kuiv- blad N:re Snabel D. * DynkT Blomfter Plumas Straale Sticrne F. * FrAD- ORMEN Den blanke brune fire - kantede fraadfende fryndfede graa ^C grónne hornede Jord k-rvede me. Hoved med Hale Linie marmorerede Melk mürke
prik kede rofen - róde róde fkelende flappe fliinede flugende fnablede forte Íftraale ftregede ft ibede Sóe tykke vinklede
Faare - Flynder
H.
HALEREN Ande - Mad Flónd.r Fró - Unge Killinge Loppe Rund Se Ulv
Hi10RNEREN Bryft Hynde Maane Stump
HvIRVLEREN B: aad Fad Kroz Krukke Lokke "Trefod
q
* jerzN
Almeen
Blod
Dokter
Fifke
kantede
klare
Lever
Linie
Plat
'Tzrning
med tende Üine Jord - mak
M.
MoNADEN. Glimmer Gned Giendfe
* "NAIDEN Finger Orme fkizggede SI. nge tungede utungede
* ORMEN Borse Fryndfe Mennefke Regn Rod Ror Smaa Spol Spol Stub Sump
INDEX:-IEL
D
* PorLvyPEN Bleg Graa Gróp
PuNGEN Mofe
; Strut
R.
RuNDEREN
. Boble
Blaa Hirfe Kierne Lufe
. Snabel
Straale: Rod - Aat
S.
SNURREREN:
Becer
Blomfíter-
^ Buket
Citron:
^ BUrk
Gabe
Grón
Hiul
Horn
Katte
Klafe
Kop
Lillien - conval Ludde
. Maane
Madike Magnet Mefpel
K 3
€Moorbzr
Moorber Nafe Pibe Polvp Pare Proteus Quzre Re. de Ring Samquem Snegl So.1- blomft Sprakke Skzl Sort "Iaage "Torne "Trompet "Evilling Valp Ore
SprriEREN Ande Baad Bombe Brikke Canin Cameel Comet Cypris Dróvel Duun Egern Farge Kifke Granat Gogle Halv- Maane Hane Hare
INDEX IL
pag. 105.
Havi Kalle
Mutling Muus Patelle Pelz
Puppe Rund Skald
Soel Springer Sóm P 'Trekant Vegoe- Luus Vinkel Urin- Glas Urne
STRZEKKEREN
Aal Bolge
E Flafke '" Gaafe
Hammeft Tele Lee Lom Kep Madike Proteus Slange Streg Svane 'Tarme
CT. * TaaA»
INDEX. Il.
GERMANICA.
T*
& LRAAD: ORMEN
Bruun
Fol
Hvid
Melk
Ród - guul
"TRUMLEREN Tro 3 Grón Poppe Polfe Pare Spadel 'Taage Tap "Teen Aumling ig
V.
V xrTEREN
Klode Kugle Maane Pille Soel - grau Striid Vand- Tarmen
SVECICA
Dac - Matfk Klot - Matfk Onda betet Snegel Tagel- Matfle
, After-Polyp ; Mispelfórmige
Blut- Icel
Eget- Snecke Darm - Schaben , Fifch - Egel
Kamm-Polyp; Corallenartiger
Maulbeer Infect Naiden: .. baertige gefingerte gefchlingelte . | gezüngelte madenahnliche zungenlofe Polypen: birnfórmige blaffe -. orüne f oraniepgelbe Radmacher "Lhierlein: becherfórmige Glocken Kaülenfürmige Kugel Kreutsberfürmige - Rader Radformige Schalmei "Frichter "Trompet Stachel Wurm : Egel Faden Haar Haut Kinder langer
*oX* 0X* * X
*o* X d * X tx L
IN.DE X. Il
Maden *
pag. 34
Nerven NOT
Regen MED y
rother * 29
Spuhl (9045
im Heuwaffer IIO
Wafler - Kalb *uST
G,A LLIGCA:
Anguille blanchátre : x25 Chanterelle J tal Doquin 109 Corne mufe. 58
Chenille aquatique 107, 132 Grenade aquatique 131 Limace noire & platte * 54 Mille- pied à dard NOT Polypes verds $313 : rougeátres '' * 14 Petite huitre 58
Rognon argente Sang - füe
Sang - füe de-cheval Suce - fang
Ver de terre
Ver long
Urinal
AUN/GIET CA.
Afcarids
Bots
Common Leech Earth - worm Great tailed leech Hair - worm Horfe - Leech Round gut worm Snail leech Uheel animal
(Jardegd
pag. *
tk X X 0X [7] m!
* *x x X xo x k 4 o* EN [m
n
A
i Ne
É
"E
XE pena v
TEM
co au
3 9088 01348 9737