HARVARD UNIVERSITY LIBRARY OF THE Museum of Comparative Zoology Videnskabelige Meddelelser fra den naturhistoriske Forening i Kjobenhavn, for Aaret 1853, Udgivne cif Selskabets Bestyrelse. Kjöbenhavn. Trykt i Bianco Lun os bogtrykkeri. 1854. I Oversigt over de videnskabelige IMôder i den naturhistoriske Forening i Aarel 1853. d. 20de Januar. Hr. Vaupell meddeelte Oplysninger om de ved Falsterboe i Sverrig forekommende fossile Coniferer ; de lienliore dcels til den ved sin Structur menuet kjendelige Taxiles, der overalt findes sam- men med Ravet; deels höre de til en ny Art af denne Slæj^t; deels endelig fandtes der Stykker, der udmærke sig ved talrige Saft- gange og ved Vedceilernes fuldstændige Mangel paa Porer. — Frem- deles henledte Samme Opmærksomheden paa den i det sydlige Skaane forekommende Kalktuf med incrustercde Blade. Det om- tales oftere (f. Ex. af Frisch og Unger), at der i Kalken ved Ben- nestad findes Bögehlade; dette er imidlertid ikke Tilfældet; det er derimod Fyrre-, Pile-, Birke-, Ege- og Ahornblade der fore- komme; saaledes stemme de Resultater, som der med Hensyn ti den tidligere Vegetation kan udledes af denne K;ilktiif med dem, som Skovmoserne have givet. d. «Jdc Februar, lir. Didrichsen meddeelte en Beskrivelse af Rubiaceeslægten Mostuea, (see S. 86). Han viste dernæst, at Slvychnos scandens Thon. iSç Schum. er en Landolphia. Psycholria Iriflora Thon. ikningor om denne Families Slægtskab med Samydeerne. — Dernæst meddeclte Hr. Vaupell en Notits om Cam- bialcellernes Stilling til Karbundterne, og viste, at den i Botanikken ellers almindelig antagne Regel, at Cambialcellerne ligge indenfor Karrene i Karbundterne, har sine Undtagelser navnlig hos visse Rodstokke, i hvilke de eidtelte Kar ikke danne en Ring, men ligge i Midten; det samme er Tilfældet med Piperaceerne og hos s|)i- rendc Dicotyledoner. Endelig gjorde Vaupell opmærksom paa, at Schacht's Mening, at Saftopstigningen hos de Eenfrobladede for- nemlig skele gjcnnem vasa propria eller Cambialceller, neppe var holdbar, da lians egne Forsög na>rmest viste, at Veieii gik gjenncm Parenchymet, saaledes hos Tradescantia .\rtcr, Ricardia o. s. v. d- 8dc April. Hr. F. Didrichsen forevisle flere mærkelige Planter af Chr. Smith's Herbarium fra Conj^o, navnlig en ny Slægt af Legnotideae og en ny Slægt af Kubiaceae, Withiisenia giiineensis F. Didr., der synes at være synonym med Randia (^Genipanlha') coriacea Bentk; endvidere nogle Acanthaceer og en Cissanipelos. Dernæst beskrev han den primære Rod hos Cusciila chilensis og C. Epilinum og viste, hvorledes Rhizotrichiernes hjemkomst umiddelbart paa Ro- dens Spidse afskjærer enhver videre Udvikling, og betinger dens tidlige Bortdöen. Slutteligen gjorde han opniærksom paa, at de hos Leguminoserne saa hyppigt forekommenee Rodknoller af Clos urigtigt ere betegnede som Inbercula lentic ellaria; thi de staae {hos Lupinns perennis) ikke i Forbindelse med Forekomsten af pori epidermidis ; Barken indgaaer i sin hele Tykkelse i Dannelsen, og Karbundter ere tilstede i stort Antal. d. Ilte November. Mag. Örsied gav en Oversigt over de til Malphigiaceer- nes , Gentianeernes, Scrophularineernes og Labialernes Familier henhorende Planter, som han havde samlet paa sin Reise i Cen- tralamerika, og ved hvis Bestemmelse og Beskrivelse han havde havt Assistance af Dhrr. G. Bentham og A. Grisebach (see Side 43, 53, 20, 32). d, 30te November. Mag. Orsled meddeelte nogle Uddrag af den Bearbeidelsc af hans i Centralamerika samlede Lcguminoser, som han havde paabegyndt i Forening med Hr. G. Bentham (see Side 1) og dvæ- lede navnligen ved folgende centralamerikanske Leguminoser: 1. Slægten Disphysa, der nu tæller 4 Species, da han havde medbragt 2 nye Arter, og G. Bentliam havde erholdt en ny Art fra Mexico. 2. Slægten Brya, hvoraf der tidligere ligeledes kun kjendtes een Art. •i. Slægten Theophrosia og 4. en ny Art af Murospermnm , peruviansk Balsamtræ, som O. dog kun kjcndte af Frugten, idet Træet selv voxer i en Deel af Centralamerika, hvor han ikke har været. Til Slutning foreviste Orsled Frugten af Ophryocanja pnradoia, forst beskreven af R. Schomburgk fra Britisk Guiana. d. 21de December. Hr. J. Reinhardt meddeelte nogle Notitser til Grönlands Fuglefauna (see Side 69), og Professor Sleenslrup gav Underret- ning om Fundet af et Uroxeskolet i Omegnen af Soröe (s. Side 65). Indhold. Side Lcjjuniiiiosae Ccntioameiicanae. Ved G Denlham o<î A. Ursted 1. Scropliularineae Centroamerican;ip. Ved G. Benlham og A. OrslcJ.... 20. Labiatae Ccntroainericanae. Ved G. Benlham og A. Ursled 32. Malpighiaceae Centioamericanae. Bestemmelser og Beskrivelser af A. Grisebach. Ved A. S. Orsled -13. Gcntianeae Centroamericanac. Bestemmelser og Beskrivelser af A. Gri- sebach. Ved A. S. Orsted 53. Tvende Iagttagelser af phosphoiisk Lysning hos en Fisk og en Insekt- larve nieddeelte af J. Reinhardt 59. Meddelelse om Fundet af et Uroxeskelet. Af P. Loren:,en 66- IVotitser til Grönlands Ornithologie. Af J. Reinhardt 69. Plantas nonnnllas niusei Universitatis Hauniensis dejcripsit F. Didrichsen 86. Novorum plantnnini mexicanarum gcneriun deca.*;, auclorc F. Liebmann 90. To nye Arter af Slægten Castelia Turp. , beskrevne af F. Liebmann. .. . 108. Videnskabelige Meddelelser fra den naturhistoriske Forening i Kjöbenhavu. 1853, Udgivne af Selskabets Bestyrelse. ]\l\ \ 2. Leguminosæ Cenlroamericanæ. Ved G. Bentham os A. Or sted. Ordo Papilionaeeæ. Tribus Lotcæ. Subtribas Genisteæ. Lupin us Tournef. 1. Lupinus Aschenhornii S. Schauer, Linnæa 20. 739, annuus, caule crecto folioso, basi ramoso, ramis adscendentibus et pctio- lis tomentosis v. piloso-hirsutis; foliolis octonis anguste lanceo- latis basi attenuatis mucronato-acuminatis complicatis, utrinque subhirsuto-sericeis, petiolo duplo brevioribus; raccrao terminali brevi pedunculato laxo, Üoribus sparsis breviter pediccilatis, brac- teis subulato-lanceolatisj calycis ebracteolati labiis longe aeutatis, superoque bifido , infero integro duplo breviore, leguminibus 6 — Sspermis sericeo-hirsutis. Paa Vulkanen Irasu i Costa- Rica danner denne Plante i Forening med flere Arter Alcherailla i en Höide af c. 10,000 Fod, hvor Egeskoven pludseligen horer op, et livligt broget Tæppe. Voxer ogsaa i Mexico. 2. Lupinus Clarkei Ord. sp. n.,*) annuus?, caule rigido ramoso *) Benævnt efter Dr. Clark, amerikansk Consul i Costa-Rica, som med paa- skjonnclsesværdifr Forekommenhed stræbte at befordre mine Undersögel- ser i dette l^and. 1 tomcntoso-pubcscentc, stipulis brevitcr lanccolato-sctaceis suhli- hcris, foliolis 5 — 7 petiolo brcvioribus cuncato-oblongis obtiisis supra glabriusculis sublus adpresse pubesccntibus, racemo elon- galo laxiusculo, floribus sparsis mcdiocribus, bracteis lanccolato- sctaceis brcvibus caducis, calycis vix minute bracteolati labiis oblusiusculis intcgris v. minute dcntatis, corollis cocrulescentil)us glabris, Icgumine pilosissimo 6 — 8 spcrmo. Affinis L. arvcnsi Benth. (PI. lîartw. p. 128 i Bogota). Folia obtusiora vix minute mucroiuilata. Flores raro obscure vcrticillati. Pcdicelli vix li- neam longi. Calyces dense tomcntosi, posticc saccati. Flores 5 lin. longi. Paa Vulkanen Irasu i Costa-Bica fandt jeg denne Plante i en Höide af 8—9000 Fod. Cro tal aria Linn. 3. Crotalaria ovalis Pursb. DC. Prod. 2. 124. — C. rolun- difolia Poir. — C. Hookeriana A. DC. Not. PI. Bar. Gen. p. 23. — C. sagittalis var. Schlecht, Paa Vulkanen Irasu i Costa-Rica (5 — GOOO')- Har en stor Udbredning, da den forekommer i Carolina og Georgien og lige- ledes i Mexico. 4. Crotalaria sagittalis (Linn. spec. 1003 var. a.) var. hir- sutissiraa. DC. Prod. 2. 124. Paa Vulkanen Masaya i Nicaragua i Savannerne, Har samme Udbredning som den foregaaende. 5. Crotalaria longirostrata Hook. et Arn. Bot. Beech, p. 285 ol 414. Benth. Bot. Sulpli. p. 79. Paa Vestkysten af Mexico og Centralamerika; ved Fonseca. 6. Crotalaria guatemalcnsis Benth. sp. n., fruticosa, ramulis minute adpresse puberulis, stipulis minutis setaceis, foliolis ovalo- V. oblongo-cUipticis utrinquc acutis supra glabris subtus puberu- lis; racemis densilloris plerisque folio demum longioribus, brac- teis setaccis pcdiccllo subbrevioribus, calycis laciiiiis longe sc- taceo-acuniinalis , carinæ rostro incurvo , legumine adpresse pu- berulo. Affinis C. anagyroidi H. B. K. (C. Brownei Bert. in DC. Prod. 2. 130) diiïert ramis divaricatis, bracteis brevibus, floribiis minoribus, legumine cum stipitc vix pollicari. Denne Art er indskrænket til Centralamerika, men her synes den at have en stor Udbredning. Jeg fandt den i de törre Kratskove fornemmelig bestaaende af Acacier, som beklæde den smalle sandede Landtunge, der skyder ud fra Vestkysten af Costa-Rica i Nicayo-Bugt i Nærheden af Puntarcnas, og ved Ha- ciendaen Santa Rosa i Provindsen Guanacaste; af Friedrichsthal er den funden i Guatemala og af Secman ved Panama. Subtribus Trifolieæ. Trifolium Tournef. 7. Trifolium amahile H. B. K. nov. gen, am. 6. p. 503 t. 593, DC, Prod. v. p. 199. Almindelig i Costa-Ricas Iloiland (San José, Cartago, Na- ranjo, 4 — 6000'); 'i^'or denne Kloverart udgjör en væsentlig Be- standdeel af Fodervæxterne paa de naturlige Enge, fortrinligen skikkede til Qvægfedning, som i Centralamerika kun findes i denne Höide. Subtribus Oalegeæ. Dale a Linn. 8. Dalea elegans Hook. et Arn. Dalea nigra Mart. et Gal I Nærheden af Pacaca i Costa-Rica. 9. Dalea alopecuroides Nutt. gen. am. 2 p. 101. DC. Prod 2. p. 244. Psoralea Dalea Linn. hort. Clitî. t. 22. Dalea Lin- næi Michx. fl. bor. am. -2. p. 57. t. 38. Jeg fandt denne Plante, der har samme store Udbredning som Crotalaria ovalis, i de törre sandede Bredder ved Floden 1* Rcvcntazon i Nærheden af Ujaras i Cosla-Rica med Blomst og Frugt i Februar. iO. Dalea vulneraria Ord. sp. n. , fruticosa, ramis foliisque scabro-hirtis, foliolis 9 — 13 ovali-oblongis obtusis retusisque subtus pallidis nigropunctatis, spicis ovato-globosis axillaribus scssilibus V. summis breviter pedunculatis, bracteis ovato-lanceo- lalis, calycis laciniis setaccis pilosis tubo longioribus. Ramuli teretes, pilis paucis hirti. Stipulæ parvæ rigidæ se- taceæ. Folia pleraque 1 — 2 pollicaria. Foliola opposita v. in foliis vegetioribus alterna, 3 — 6 lin. longa, circa 2 lin. lala, brevissime petiolulata, utrinque pilis brevibus rigidulis scabrius- cula, punctis nigris paginæ inferioris subpellucidis. Spicæ fere omnes ad axillas foliorum arcte sessiles, multifloræ, folio tarnen multo breviores. Bracteæ acutæ vel breviter acuminata;, tubum calycis paullo superantes, glandulis paucis onustæ, plus minus pilosæ, cito deciduæ. Calyces sessiles; tubus in var. a cl ß vix lineam longus, in var. ;' 1| lin, longus, campanulatus, 10- costatus, glandulis inter costas 1 — 2, cxtus plus minus pilosus, intus glaber, ore ciliatus; dentes hirsuti v. plumosi, infimis lon- gioribus. Petala longiuscule unguiculata. Vexillura reniforme rc- flexum. alas subæquans, carina dimidio fere brevius. Alæ basi oblique truncatæ. Carina 2 lin. longa, obtusa, falcato-oblonga. Slamina omnia connata; vagina supra fissa. Antheræ ovatæ apice dorso glanduliferæ. Legumen subrhombeum, apice pilosum et parce glandulifcruni, monospermum. Formæ tres adsunt: il. a) brevidcns^ dentibus calycinis vix calycis tubo longio- ribus. 12. ß) typica^ calyce parce piloso, ore dense ciliato, cum dentibus plumosis 2 lin, longo (dente infimo tubo fere duplo longiore). 13, y) barbalà^ calyce villosiorc cum dentibus plumosis fere 4 lin. longo. Jeg bar betegnet disse 3 Former med Nummere, da de ere saa forskjellige i HabiUis, at de rinieligviis ved nærmere Under- sögclse af de levende Planter ville vise sig at være særskille Arter. Oe forekomme hyppigcn i Provindscn Segovias Holland imellem Matagalpa og CItinotega i en Ilöide af 3 — 4000 Fod, tildeels i Fyrretræernes Region, som her naacr meget lavt ned. Hele Planten anvendes under Navn af „licalite" enten som De- coct eller som Pulver som et fortrinligt Lægemiddel mod de der saa hyppigen forekommende, ved Paksadlcrnes Gnavning frem- bragte Saar hos Heste og Muldyr. 14. Dalea diffusa Moric. Mém. de Genève 6. 533. Walp. Rep. 1. 652. D. gracilis Hook. et Arn, D, ramosissima Mart. et Gal. Glabra, ramosissima, ramulis filiformibus diffusis , (loribus sparsis, pedunculis 1 — 3 floris capillaribus, foiiis 6 — 8 jugis, foliolis minutis oblongis obtusis impunclatis. Voxer i Fyrreskovene imellem Chinotega og Matagalpa i Provindsen Segovia, hvor jeg samlede den med Frugt i Januar; ogsaa i Mexico. Indigo fera Linn. 15. Indigofcra lespcdegioides H. B. K. nov. gen. amer. 6. 457. DC. Prod. 2. 226. Benth. Bot. Sulph. 80. Paa den vestlige Side af Centralamerica (Rcalcjo) og Mexico (Jorullo). 16. Indigofcra pascuorum Benth. Ann. af nat. hist. 3. 431. Walp, Repert. 1. 670. Paa Marker ved Granada i Nicaragua; ogsaa i Guiana. i7. Indigofcra mucronata Spreng, in herb. Balb. DC. Prod. 2. 227, Paa Marker ved Granada i Nicaragua og paa Bjerget Agua- catc i Costa-Rica; ligeledes paa .de vestindiske Oer. 18. Indigofcra coslaricensis Benth. sp. n., fruticosa, ramu- lis angulatis glabriusculis, stipulis setaceis, foliolis 9 — 15 ob- 6 longo -clliplicis oljlusis mucioniilis supra glabris subtus [)aice strigosis, racemis mullilloris folio brevioribus , bracteis setaceis caducissimis, calycibus brcviter dcntatis vexilloque exlus fcrru- gineo-sericcis, petalis calycc quadruplo loiigioribus, Icgumitiibus rcflexis elongatis glabriusculis breviter mucroriatis. Species ab J. lirictoria et J. Anil facile distinguitur floribus (3| lin.) duplo majoribus; præterea glabrior est et viridior; ramuli pelioli et podunculi evidentius angulati, stipulæ longiores. Ab Indigofera excclsa Mari, et Gal. dislincta videtur glabritic , foiiolis paucio- ribus latioribus, raccrais brevibus; an ejus varietas ulterius in- quirendum. I, densiflora Mart, et Gal., huic etiani affmis differt (si specimina mea rite cum Galeottianis comparata) inprimis legumine abbreviato foiiolis nuraerosis. Jcg fandt denne Plante paa Marker i Nærheden af San José i Costa-Rica. 19. Indigofera Anil Linn. mant. 292. DC. Prod. 2. 225. Indigoplanten voxcr almindelig vildt overalt i Centralamerika til en Höide af 3000', men er desuden en af dette Lands vigtigste Cullurplantcr. Det er fornemmelig Nicaragua, Salvador og Guate- mala , som producere den störstc Mængde Indigo. Det aarlige Udbytte kan anslaaes til 200,000 Pund. Th ep h ros i a Pers. 20. Tephrosia {Brissoiiia) nicaraguensis Ord. sp. n., suffru- ticosa, ramis adscendcnlibus dense villosis, foiiolis 15 — 21 ob- loiigis apice basique obtusis utrinque villosis subtus subsericeis, racerais brevibus terminalibus, pedicellis subfasciculatis calycc vix brevioribus, calycis laciniis summis brevissimis , infima acu- minata tubo æquilonga, vexillo sericeo -villoso, legumine fcrru- gineo-villoso intus continuo. Rami e trunco lignoso hcrbacei, duri, angulati, parce ra- mosi, dense vclutino-xillosi , I — li pédales. Stipulæ subulatæ, villosæ, 3 — 5 lin. longæ, basi vix dilatatæ. Pctioli communes 4 — 5 pollicarcs , velutino-villosi. Slipellæ inconspicuæ. Foliola pollicaria vel summa longiora, inferiora breviora, crassiuscula, uUinque dense vestita, pilis adpressis in pagina inferiore lon- gioribus subsericeis ; costa media venæque primariæ utrinque 12 — 15 parallelæ in pagina inferiore prominentes. Racemi terminales interrupti, villosi, foliolo ultimo subbreviores. Jiracteæ setaceæ caducæ, Pedicelli erecti villosi, fiorentes | lin. fructiferi 2 lin. longi. Calycis tubus linea paululo longior, villosus; laciniæ lan- ccolatæ acuminatæ, 2 summæ brevissimæ, laterales intermedia?, intima lineam longa. Vexillum 6 lin. longum, ungue brevissimo, basi intus levitcr bigibbum, coeterum nudum. Alæ vexillo sub- æquilongæ, oblongæ, carinæ adhærentes et paulo longiores, bre- vitcr unguiculatæ insigniter transverse- plicato -rugosæ. Carina late obovato-incurva, obtusa, glabra. Stamen vexillare basi libe- rum, medio cum coeteris in tubum completum coiinatum. Discus vaginans annularis. Legumen (immaturum) rectum, 1| poll, lon- gum, 2 lin. latum, intus substantia cellulosa destitutum. Voxer i Savannerne i Nicaragua imellem Byerne Granada og Masaya. 21. Tephrosia [Brissonia) toxicaria Pers. ench. 2. 328. Plum. t. 135. DC. Prod. 2. 249. Paa Bjerget Aguacatc i Costa-Rica. 22, Tephrosia iReineria) decumbcns Benlh. sp. n., (T. oro- boides Benth. Bot. Sulph. p. 81 non H. B. K.*) bcrbacea v. suf- fruticosa, diffusa, villosa, stipulis lanceolalo-setaceis, foliolis pe- tiolo brevi 5 — 11 cuneatis obtusis reflexo-mucronatis supra parce subtus dense sericeo-villosis, racemis paucifloris subfoliatis , ca- lycis laciniis tubo cyathiformi 3 — 4plo longioribus setaceis , co- rollæ (!:§ linearis) vexillo dense tomentoso-villoso. Species certe T. diffusæ W. et Arn. (ex India orientali) valde affinis, differt imprimis floribus dimidio majoribus. Rami robu- *) T. oroboides H. B. K. quam olim perperam hue duxi, mihi nondum obvia ex icone et desciiptione a genere evidenter longe removenda erit. Annon forte Hosackiæ species? stiores, clongati, slipiilæ laliores, foliola rigidiora, corollæ villo- siorcs. Coeterum habitus, inûorescerilia ot structura lloruiu oni- riirio T. diffusa. Paa törre lerede Marker ved Grauada i Nicaragua, ved Ha- cienda Santa Rosa i Guanacaste og ved Fonscca (Sinclair). 23. T. (Reineria) piscatoria Pers. euch. 2- 329. DC. Prod. 2. 252. Bot. Sulph. 80. Paa Öen Cardon ved Rcalejo i Nærheden af Havet. Den forekommer ved alle Kyster, som beskylles af det store Ocean: Ostindien, Sydhavsöcrnc og Amerikas Vestkyst. Cracca Benth. Thephrosiæ sectio Craccoides DC. habitu, inflorescentia, sta- minum indole et disci perigyni cupuliforrai absentia a Tephrosiis coetcris longe recedit et genus proprium constituit, quod no- mine Craccæ salutavi in litteris ad amicissimum A. Gray, etsi characteribus levioris momcnti a Coursetia distinguitur. Calyx carapanulatus laciniis 5 setaceo-acuminatis. Petala subæquilonga, unguiculata. Vexillum orbiculatura v. rcniforme, lateribus rcflexis, ccallosum, exauriculatum. Alæ obovato-ob- longæ, liberæ, transverse rugulosæ. Carina lata acuta v. subro- strata. Stamen vexillarc a basi liberum. Discus circa ovarium nullus. Ovarium sessile. Stylus subcartilagincus, versus apicem dorso longitudinalitcr barbatus. Stigma capilatum. Legumen li- neare, compressum inter scraina intus isthmis cellulosis divisum, extus lineis transversis Impressum, bivalvatura, dehisccns. Herbae perennes v. suffruticosæ. Stipulæ sctaccæ. Folia impari-pinnata, foliolis oppositis stipellatis. Raccmi axillares multiflori. Flores ad axillam bracteæ setaceæ caducæ solitarii, pcdicellati, cbracteolati. Ovarium fere semper villosum. Legu- men tandem sæpe glabratum. Cracca glandulifera Benth. sp. n., moiliter villosa, foliis 9 Il — 21 oblongo-ellipticis oblusis mucronatis, racemis villosis eglandiilosis, laciniis calycinis tubo sui)dupIo longioribus carina paulo brevioribus. Tephrosia glandulifera Bcnlh. PI. Hartw. p. 115 et Bot. Sulph. p. 81. Corolla 6 lin. longa. Prope Guaya- quil, Hartweg, Sinclair. 24. Cracca mollis H. B. K,, molliter canescenti- villoso, fo- liolis 7 — 13 ellipticis oblongis obtusis mucronatis, racemis vil- losis, laciniis calycinis tubo subduplo longioribus carina paullo brevioribus. Teophrosia mollis H, B. K. Nov. gen. et sp. v. 5. p. 463. Corolla 4A lin. longa rosea. Paa Vestsiden af Centralamerika, ved Foden af Vulkanen El Viejo og ved Fonseca (Sinclair). Humboldt og Bonpland fandt den i Ny-Andalusien. Cracca glahresccns Benth. sp. n., glabriuscula , foliolis .5 — J) obovatis oblongisve tenuiter membranaccis, racemis Iaxis eglan- dulosis, calycis laciniis carina multo brevioribus. Corolla fere 6 lin. longa. Tephrosia glabrescens Benth. Bot. Sulph. p. 81. In Columbia occidentali. Cracca ?, (species novo-mexicana a cl. Gray nuperrirae édita sub nomine mihi ignota, in opcre nondum in Europa ac- cepto) appresse canesccns v. demum glabrescens foliolis 9 — 11 obovatis oblongisve mucronatis membranaceis , racemis clongatis paucifloris, calycis laciniis tubo sublongioribus carinæ dimidium superantibus. Corolla vix 3 lineas superat. 25. Cracca ochroleuca Pers., molliter canescenti-villosa, fo- liolis 5 — 7 ovatis ellipticisve, racemis villosis eglandulosis, caly- cis laciniis carina multo brevioribus. Thephrosia ochroleuca Pers. ench. 2. p. 329. Lima Cuming, Pcruvia Pavon etc., Pa- nama Cuming. Cracca caribœa Benth. glabra, foliolis 21 — 25 aristrato-mu- cronatis, racemis clongatis paucifloris. Species caribæa mihi ig- nota. Specimina quæ vidi sub hoc nomine imperfecta quidem 10 differunt foliolis scrict;o-\illosis cl aiisla a Jaquiiiio dopicla dé- fi cien le. Coursetia DC. In Coursetia pelala cl genitalia oinnino Craccæ, calycis den- tes latiores nec setaceo-acurainali , legumen crassius, inlus con- linuuin non linca transversa impressuin. Frutices sunt Andini lomcntosi v. villosi, foliola quam in Cracca nuinerosiora, minora, rigidiora, inflorescentia eadem. Species nobis nolae sunt: Coursetia tomentosa (DC. Prod. 2. 264) foliis inflorcscenlia- que tomentoso-villosis albidis, foliolis 21 — 25 parvis ovatis ob- longisve, racemis brevibus paucifloris (2 — 5 floris), calycis laci- niis lanccolalis tubo sublongioribus. In Peruvia Pavon etc. Coursetia dubia (DC. 1. c.) foliolis numerosis parvis supra vircntibus subtus tomentoso-villosis, racemis folio longioribus laxifloris, calycis dentibus tubo brevioribus, carina acutiuscula. In Columbia Quitensi Jameson, Hartweg, Lobb. Coursetia grandißora Benth. sp. n. , foliolis multijugis oblon- gis utrinquc scricco villosis , racemis folio longioribus, floribus majusculis numerosis, calycis dentibus tubo subbrcvioribus , ca- rina arcuato-subrostrata. — In Peruviæ provincia Chachapayas Mathews. — Foliola semipollicaria. Vexillum 9 lin. longum. Pedicellis in aliis speciminibus calycem vix æquantes, in aliis duplo fere longiores graciles. — Species inquirendæ: Coursetia virgata DC, et ïephrosia astragalina H. B. K. Dip h y sa Jacq. Char, ampliatum. Calyx turbinato-campanulatus disco sfa- minifero fere ad tcrtiam parlem adnalus, dentibus 2 supremis latis obtusis, intima lanceolata longiorc lateralibus intermediis. Pe- lala subæquilonga unguiculata. V'exillum orbiculatum arcle re- flcxum basi complicalum cl intns longitudinaliter bicallosum v. bigibbum, cxauriculalum. Alæ falcato-obovalæ, transverse ru- gosæ, ungue supernc hine auriculato v. calcaralo. Carina valdc 11 arcuala sæpius rostrata, petalorum lamina hine basi angulata v. auriculata. Slamina diadelpha, staminé vexillari basi a codons distante raox intra tubum postice fissum incluso. Antheræ ovato- oblongæ subiiniformes. Ovarium stipitatum pluriovulatum . stylo valde arcuato glaberrimo acuto stigmate puncliformi. Legunien stipitatum, eadocarpio lincari comprcsso-subplano coriacco, val- vulis inter semina arcte appressis (an demum dchiscentibus?), pericarpio membranaceo virescente reticulato ad utramque faciera in vesiculam amplam v. compresso- carinatam inflato, suturis nudis V. carinato-subaiatis. Semina transverse oblonga v, ovata, luniculo parvo, radicula incurva. Frutices v. arbores Americæ centralis, inflorescentia sæpe plus minus glandulifera. Stipulæ parvæ caducæ. Folia alterna, impari-pinnata, foliolis alternis v. vix oppositis exstipellatis. Ra- cemi axillares breves laxiflori. Pedicclli solitarii, sub calycem articulati, ibidem bracteolis 2 cadusissimis instruct!. Calyces virentes superne subfoliacei. Flores (an in omnibus) lutei. Genus quoad afîinitatem adhuc dubium. Habitus, inflores- centia, indumentum dum adest et florum structura summam in- dicant affinitatem cum Ormocarpo aliisque gencribus Hedysaroi- deis ei proximis, sed legumen haud articulatum, etsi more Hc- dysarearum reticulatum. Inter Galcgeas ubi a Candolleo collo- catum, affinitatem quandam cernere cum Robinia, Sabinæa etc., sed legumen indehiscens videtur, et hoc charactere genus inter Dalbergieas artificialiter militaret, a quibus tamen habitu aliisque notis longius recedit. Benth. 26. Diphysa robinioides Benth. sp. n., foliolis IJ — 15 ovali-ellipticis obtusis subretusisve, racemis abbreviatis 3 — 6 floris, pedicellis calyce vix longioribus, leguminis stipite calyce breviore, vesicis amplis ecostatis. Arbor 12 — 15 pedalis. Specimina undique glabra eglandu- losa, v. glandulæ pilique pauci in florescentiam. Stipulas brac- teasque caducissimas haud vidi. Foliorura rachis 3 — 4 pollicaris. Foliola alterna pleraque poUicaria v. paullo majora basi rotun- 12 data V. acuLiuscula el brcvilcr jjctiolulata a[>icc rolundala v. sub- rclusa liaud tarnen emargiiiata, su{)ra viridia, sublus pallida. Racemi axillares, pcduuculo communi 2 — 6 lin.; pedicellis llori- dis 2—3 lin,, fructifcris 8 — 10 lin. longis. Calyx 4J lin. Ion- gus, dentes supremi late rotundati, laterales ovati obtusi, infimus late lanccolatus vix longior, omncs margine ciliolati cglandulosi V. rarius glandula una alterave ad marginem instructi. Vexilluin late orbiculatura, intus basi bicallosura, ungue latiusculo compli- cato. Alæ obovatæ-falcatæ, auriculo obluso supra medium ungvis. Carina lata, valde incurva vix obtusa rostrata. Ovarii stipes glabra partem disciferam calycis paullo excedens, ovarium ipsum glabruni v. pilis raris puberulum, ovulis circa 8. Legumen 2| pollicare, viride, glabrum, stipite 2 — 2| lin. longo; endocarpii valvulæ subplanæ, 2 lin. latæ; pericarpium reticulato- venosum utrinqnc in vesicam ecostatam semipoUicarem diametro inflatuni ; suturæ tenues. Semina transverse oblonga. Ved Foden af Vulkanen Mombacho i Nicaragua ikke langt fra Granada. Skinner fandt den (var? floribunda) i Guatemala. 27. Diphysa sennoides Benth. sp. n., foliolis 11 — 25 oblon- gis v. ovali-ellipticis mucronulatis, racemis Iaxis 2 — 5 floris, pe- dicellis calyce vix lorigioribus, leguminis stipite calycc longiore, vesicis ecostatis. Ilabitu et foliis Ormocarpo sennoidi similis. Foliola multo minora et angustiora quam in D. robinioide. Stipulæ et bracteæ subulatæ rigidæ. Legumen fere D. robinioidis sed multo longius stipitatum. Inflorescentia sæpe glanduloso-hirta v. fere echinata. Den er funden af Coulter i Mexico i Nærheden af Zimapoa og af Linden og Galeotti ved Vera Cruz. 28. Diphysa humilis Ord. sp. n,, foliolis 5 obovali-ellipti- cis V. latc oblongis, raccmis folio sublongioribus remotifloris, pedicellis calyce brevioribus; leguminis stipite calyccm æquante, vesicis compresso-carinatis, suluris carinato-subalatis. Fruticulus ^ — Ipedalis, trunco lignoso horizontali. Raniuli 13 floridi breves, graciles cum inflorcsccntia plus minus glanduloso- puberuli. Stipulas non vidi, sed verosimiliter bracteis conformes. Foliorum rachis 1^ pollicaris. Foliola vix semipollicaria, obtusis- sima. Pedunculus communis 1 — 2 pollicaris, pedicelli Goridi circa 3 lin. longi. Bracteae et bracteolæ parvæ, ovatæ, striatæ. Calyx 4 lin. longus; laciniæ 2 supcriores ovatæ obtusæ; infima paullo longiore lanceolata obtusiuscula, laterales intermcdiæ, omnes viri- des , venosæ subpellucido-punctatæ, glandulis majusculis piliferis marginatæ. Vexilli unguis angusla, lamina arcte reflexa 4 lin. longa, complicata, basi intus bicallosa. Alæ versus apicem un- guis hine calcaratæ. Carina valde incurva, rostrata, petalis hine supra unguem calcaratis. Ovarii stipes subglandulosus, calycis tubum æquans, ovarium ipsura puberulum, pauciovulatum. Legu- mina in spcciminibus baud perfccte matura 1 — 1| pollicaria, lon- gitudinaliter quasi quadrialata, vesicis valde carinato-compressis, et suturis late carinatis fere in alam cxpansis. Jeg fandt den i Provindsen Guanacaste ved Foden af Vul- nanen Rincon i Savannerne med Blomst og Frugt i Marts. Den forer her Navn af ^jNaguapate^ og ansees som et fortrinligt Læ- gemiddel mod Syphilis. 29. Diphysa carthaginensis Jacq. amer. 208- t. 180 f. 51. DC. Prod. 2. 260. Funden af Seemann ved Panama. Species si nobis nota D. carthaginensis vera Jacquini, quem nonnisi inter plantas Seemannianas panamenses vidimus, distingiu- tur: foliolis 9 — 11 obovali-oblongis emarginatis, racemis 2 — 5 floris pedicellis gracillimis calyce plus duplo longioribus (leguminis vesicis ex icône Jaquiniano longitudinatiter angulato-costatis). Tribus Hedysareœ. Legumen transvcrsim in articulos mono- spermos secedens. Brya P. Br. 30. Brya nicaraguensis Örd. sp.n., inermis, foliolis 11— 21 ovali-oblongis, cymis multifloris, calycis dentibus obtusis, vexillo villoso, leguminis articulis seraiorbiculatis. 14 Arbuscula ramosissima, habitu multo laxiorc quam in B. Ebeno. Ramuli novclli pubescentes, mox glabrati. Stipul.-c parvæ ovatæ. Aculei intrafoliacei Bryæ Ebcni hic omnino desunt. Pelioli communes 1 — 2 pollicares, supra pilosuli. Folioli alterna brcvis- sime petiülulala 6 — 9 lin. longa apice late obtusissiraa v. retusa, costa media in mucronulam excurrente, basi sæpius obliqua, glabra v. rarissime pilosula, reticulato-venosa. Cymæ in axillis supremis v. ad apices ramulorum circiter poUicares, ramosæ, pu- berulæ, ramulis ultimis 3 — 5 floris. Bracteæ parvæ, ovalæ, per- sistentes. Pedicclli lineam longi, pubescentes. Bracteolæ calyci adpressæ, eo dimidio brcviores, ovatæ, striatæ. Calyx puberulus h lin. longus, basi minus obtusus quam in B. Ebeno, dentibus omnibus obtusis, summis latissimis et minus profunde fissis, in- fimo sublongiore ovato. Corollæ fere 4 lin. longæ, petalis subæ- quilongis. Vexiilum patens, orbiculatum, extus villosum, basi ecallosum exauriculatum ungue angusta. Alæ oblique ovato -ob- longæ, glabræ, transverse rugosæ, basi hine auriculatæ. Carina incurva, breviter rostrata, petalis basi supra unguem hine auricu- latis. Stamina monadelpha, tubo supra llsso. Ovarium longius- cule stipitatum, glabrum, biovulatum. Stylus ovario paullo lon- gior, glaber, stigmate parvo capitato. Leguminis stipes filifor- mis 2| lin. longus, articuli semiorbiculares, puberuli, 6 lin, longi, 3 lin. lati, isthmis auguste separati. Paa Vulkanen El Viejo i Nicaragua (2000') og i Provindsen Segovia. Stylosanthes Swartz. 3Î. Stylosanthes humilis H. B. K. nov, gen, am. 6- 506. t. 594. DC. Prod. 2. 318. Bot. Sulph. 82. En sraalbladet Form af samme ved Realejo. 32. Stylosanthes scabra Vog. I Savannerne paa Vulkanen El Viejo (3000') med Blomst i November. 33. Stylosanlhes viscosa (Swartz art. holm. 1789 p. 296 1. 15 9. f. 2., flor. 3. p. 1285) var. arutifolia. Schomburgk flor. guian. 3. 1200. DC. Prod. 2. 317. Paa samme Sted som den forcgaacnde. Guiana, Vestindien. 34. Stylosanthes guianensis Aubl. guian. p. 770. t. 309. (Tri- folium guian.) Swarz. act. liolm. 1. c. H. B. K. nov. gen. am. 6. 508. DC. Prod. 2. 318, Schomburgk guian. p. 1200. I den fugtige Skov, som beklæder Bjergene mellem Candc- laria og Cartago i Costa -Rica (6000') med Blomst i Januar. En meget mindre Form af samme i Savannerne paa Vulkanen Masaya (2000'); ogsaa i Guiana og Ny-Granada. Arachis Linn. .35. Arachis hypogæa Linn. sp. 1040. DC. v. 2. 474. Ved Ujaras i Costa-Rica; rimeligviis forvildet, da den ofte dyrkes i Haverne i Centralamerika. D esmodium DC. Sect. Scorpiurun. Legunicn angnstatum, elongatura, maturum vix compressum, æquilatum vel ad articulos levissime constriclum, articulis latitudine multo longioribus, æquilatcris. 36. Desmodium (Scorpiurus) scorpiiinis Desv. journ. bot. 3. p. 122. DC. Prod. 2. 333. Bot. Sulph. 82. Almindelig i Centralamerika (Realejo, Cartago) som over den störste Deel af det tropiske Amerika. Sect. Chalarium. Legumen elongalum, compressum, inter articulos ad utramque suturam valde constrictum, articulis orbi- culatis vel ovatis æquilateris vel parum inæquilateris. 37. Desmodium {Chalarium) linearifolium DC. Prod. 2. 327. I Savannerne paa Vulkanen El Viejo (3000')- 38. Desmodium {Chalarium) tortusum DC. Prod. 2. 332. Sloan, hist. of Jam. 1. t. 116. f. g- Ved Foden af Vulkanen El Viejo og paa Bjerget Aguacate; over den störste Deel af det tropiske Amerika. 16 3.9. Desmodium {Chalarium) spirale DC? Prod. 2. 33.3. Ved Aguacalicnte i Costa-Rica. 40. Desmodium (Chalarium) heterophyllum Hook, et Arn, Bot. Beech, p. 417. Bot. Sulph. p. 82. Ved Realejo (Sinclair). 41. Desmodium (Chalarium) stipulaceum DC. Prod. 2. p. 330. Benth. Bot. Sulph. 82. Mexico og Centralamerika (imellem Granada og Masaya i Savannerne); ligeledes en storbladet Form (var. macrophyllum, foliolis oblongi.s usque ad 9 poll, longis). 42. Desmodium (Chalarium) sericophyllum Schlecht.? Linnæa 12. 317. Walp. Rep. 1. 712. Ved Chinotcga i Provindsen Segovia. 43. Desmodium [Chalarium) nicaraguense Ord. sp. n. , da- tum (frutescens?)^ indumento canescente, stipulis lanceolato-su- hulatis æqvalibus, foliolis 3 oblongo-ellipticis obtusis supra velu- tenis, subtus subsericeo-villosis, paniculis ramosis, pedicellis ca- lyci subæquilongis, leguminis stipitati articulis ovali- orbiculatis subplanis glabriusculis. Habitus D. plicati, sed indumento non lanato, leguminibus glabriusculis primo intuitu distinguendum ; a D. cajanæfolia dif- fcrt imprimis Icgumine, cujus articuli dimidio minores et mullo minus inæquilateri. Ramuli angulati pubc adpressa subsericca canescentcs. Sti- pula; 1 — 1^ lin. longæ, caducæ. Petiolus communis | — 1 poUicaris, canescenti-pubcscens. Foliola maxima 2 — 3 polli- caria, demura fere rugosa, lateralia terminalibus minora, fo- liorum supremorura omnia minora, tactu moUia, subtus vcnis parallclis a costa divergentibus lincata et venulis subtransver- sis reticulata. Stipcllæ setaceæ IJ — 2 lin. longæ. Raccmi gra- ciles, 3 — 4pollicares, subramosi, canescentcs, pilis tamen sub- uncinatis brevibus plus minus intcrmixtis, in paniculani llori- buridam basi subfoliatam dispositi. Braetcæ lanreolatæ setaceæ, 17 parvæ, caducæ. Flores secus ramos paniculæ fasciculati. Pedicelli vix lineam longi. Calyx vix longior minute tomentellus, dentibus tubo subæquilongis , summo late obtusissimo integro vel minute bidentato, lateralibus ovatis obtusis, infimo paullo longiore aruto incurvo. Vexillum orbiculatum, subsessile, glabrum, 2J lin. lon- gnm. Alæ et rarina vexillo sublongiores, illæ oblique oblongæ, superne latiores et subincurvæ, basi hine lale auriculato-subcal- caratæ, ungve brevi. Carina apice incurva antice truncata, peta- lis basi in ungvera anguslatis, a latere versus medium plica ob- liqua appendiculatis. Stamina more sectionis ad medium mona- delpha. Ovarium stipitatum 6 — 8 ovulatum. Legumen parce minuteque pubescens v. glabrum, stipes calycem æquans v. vix longior; articuli 11 lin. longi et parum angustiores, piano -con- vexiusculi, marginibus tenues, isthmis angustissirais parum excen- tricis. Paa Vulkanen El Viejo i Savannerne (3000'). Sect. Heteroloma. Legumen elongatum pluriarticulatum vel breve 1 — 2articulatum, valde compressum, sutura seminali con- tinua, ad alteram suturam inter articulos valde constrictum, arti- culis semiorbicularibus hine rectis illinc convexis. 44. Desmodium (Heteroloma) incanum DC. Prod. 2. p. 332. Plum. ed. Burm. t. 149. f. 1. D. ancistrocarpum DC. Prod. 2. p. 331, Desmodium diversifolium Schlecht. Linnæa 12. 313. I Costa-Rica, Panama; over den sturste Deel af det tropiske Amerika. 45. Desmodium {Heteroloma) lupulinum Schlecht, Linnæa 22. 317. Walp. Rep, 1. 742. Paa Bjerget Aguacate og ved San José i Costa-Rica. 46. Desmodium {Heteroloma) albißorum Salzm.? ined. herb, e Bahia. — Desmodium affine Schlecht.? Ved Realejo i Nicaragua. Sect. Nephromeria. Legumen plano-compressum, sutura se- 16 minali subcoiitinua ad suturara alteram valde constrictum. articu- lis magnis reniformibus sæpius membranaceis, sutura seminali cujusve articuli intrusa altera valde convexa. 4?. Desmndium (Nephromerio) moUe DC. Prod. 2. 332. He- dysarum molle Valil Symb. 2 p. 83. — Bot. Sulph. 83. Centralamerika og de vestindiske Oer. 48. Desmodium (Nephromeria) liarclayi Benth., caule flexuoso birtello, stipulis brevibus latis deciduis, foliolis ovato-rhombeis acutiusculis utrinque præsertim subtus puberulis, racemis pani- culatis, leguminis stipitati demum glabri articulis 1—2 orbicu- lato-reniformibus submembranaceis glabris, margine seminali in- trusa, isthmis angustissimis. Paa Vestkysten af Centralamerika (Barclay, Bot. Sulpb. 83). Sect. Nicolsonia Benth. cfr. Plantas Junghuhnianas p. 221. 49. Desmodium (Nicobonia) barhatum Bent. Hedysarum barbatum Linn. Nicolsonia barbata DC. Prod. 2. 325. Denne ved sin stærke Haarbeklædning ioinefaldende Plante er almindelig udbredt i Nicaragua og Costa-Rica i Bjergregio- nerne fra 1500' — 7000'. Jeg fandt den saaledes paa Vulkanen Irasu (7000'), paa Vulk. Viejo (3000'), paa Vulkanen Masaya (2000) og paa Aguacate (1500'). Den forekommer ogsaa paa Antillerne. Zornia Gmel. 50. Zornia reticulata Smith, in Rees cycl. n. 2. Hedysa- rum diphyllum ß Linn. Schomburgk Guian. 1200. Henhüror til de almindeligste Planter i Savannerne fra 1500 til 5000 Fod (Masaya, El Viejo, Cartago, Candelaria, Segovia). Den forekommer i en Mængde Varieteter, med glatte eller duun- haarede Blade, med Bælgene nögne elier besatte med Hageborster. P o i r e t i a Vent. 51. Poiretia scandens Vent. choix. 1. 42. — P. multiûora Mart. 19 et Gal. Turpinia punctata Pers. Glycine punctata Willd. DC. Prod. 2. 315 H. B. K. nov. gen. am. 6. 510. Ved Pacaca i Costa-Rica, Mexico, Vestindien, Caracas. Aeschynomene Linn. 52. Aeschynomene americana Lnin. sp. 1016. Sloane Jam. 1. t. 118. f. 3. Schomburgk Guian. 3. 854. DC. Prod. 2. 330. Som Ukrudspante paa Marker og Veie (El Viejo, Segovia) Centralamerika, Vestindien, Guiana. 53. Aeschynomene glandulosa Poir. suppl. 4. 76. an ameri- canæ varietas? DC. Prod. 2. 321. Paa fugtige Enge i Centralamerika, Vestindien, 54. Aeschynomene Hystrix Poir.? suppl. 4 p. 79. DC. Prod. 2. 321. Schomburgk Guiana. 3. Faa og ufuldstændige Exemplarer fra Savannerne paa Vul- kanen Viejo (3000'). (Fortsætles.) 20 Scrophularineæ centroamericanæ. Ved G. lienlham og A, Örsted. Siibordo L Salpiglossideæ. Browal lia Linn. i. Browallia demissa (Linn. spec. p. 879). Bot. mag. t. 1 136. Chois, mera. soc. phys, genev. 6. t. 3. f. 4. DC. Prod. 10. 197. I Udlianten af Kratskove; ved San José og paa Bjerget Aguacate. Columbian, Guiana, Brasilien. Subordo 2. Antirrhinidcæ. R u s s e 1 i a Jacq. 2. Russelia sarmeniosa (Jacq. Amer. p. 178. t. 113.) Rus- selia multiflora Curt. bot. mag. t. 1-528. Scrophularia coccinea Linn. R. lernifolia Humb. B. et Knuth. R. syringæfolia Cham, et Schlecht. Hoier til de almindeligste Planler i Savanner og Kratskove paa hele Vestsiden af Nicaragua og Costa-Rica fra Havets Ni- veau til 3000 Fod. Granada, Aguacate, Segovia, Vulkanen Viejo. Acapulco , Panama. De af mig fra mange forskjellige Localiteter indsamlede Exemplarer vise en ikke ringe Forskjellig- hed i Beklædning, Bladenes og Blomsterstandens Form o. s. v. , saa at jeg formoder, at noiagtige Undersiigelser af de levende Planter ville vise, at de henhore til forskjellige Arter; men mit Materiale af lurrede Exemplarer er ikke tilstrækkeligt til at jeg derpaa anseer det for rigtigt at begrunde en saadan Adskillese. 21 Escopedia Ruiz et Pavoii. 3. Escobedia linearis (Schlecht, in Limiæa 8. 246). DC. Prod. 10. 337. E. lævis Cham, et Schleclit. E. stricla Zuccar. Ved Bredderne af Floden Sapoa i Provindsen Guanacaste. Mexico. Stem o dia Linn. Sectio. Diamoste Cham, et Schecht. § 1. Petiolatæ. 4. Stemodia glabra Örd. (non Sprengl.) sp. n., fruticosa, crecta, glabra, ramis tcretibus cinereis nitidis, foliis ternis pe- tiolatis lanceolatis v. lanceolato-ellipticis longe acuminatis grosse serratis glabris, floribus breviter pedicellatis axiilaribus, corolla tubuloso-campanulata calyce subtriplo longiore intus villosa, stig- mate horizontali late bilamellato, ovario annulo cincto. Frutex 3— 4pedalis; rami curvati tcretes cinerei glabri ni- tidi; internodia bipollicaria. Folia terna, breviter petiolata, lan- ceolato-elliptica, longe acuminata, grosse scrrata, basi angustata integerrima, primum puberula dein glabra, 2 — 2g pol. longa, 8 — 9 iin. lata; petioli 2 lin. longi puberuli. Flores axillares, 3 — 5ni, breviter pedicellati. Pedunculi 2 lin. longi tomentosuli. Calycis laciniæ lineares 2| lin. longæ, subæquales, sparce tomentosæ vel subglabræ. Corolla tubuloso-campanulata, extus subglabra, iiitus villosa, 6 lin. longa; labium posticum retusura, anticum trilobum, lobis rotundatis æqualibus. Stamina quatuor didynama ; duo postica paulo infra medium inserta, filamentis vix tertiam corollæ partern longitudine æquantibus, antheris verticalibus, parum re- motis, oblongis insertione sub-æqualibus; duo antica paullo supra basin corollæ inserta, filamentis subtriplo longioribus quam stam. post., antheris horizontalibus oblongis junctis insertione sub- inæqualibus. Ovarium oblongura glabrum basi annulo cinctum. Stylus filiformis, erectus, glaber, stamina postica paullo superans; stigma apice dilatatum , late bilamellatura, curvatum. Capsula mihi ignota. Affinis Stemodiæ pedunculari. Differt glabritie, foliorum forma, 22 pedicellis brevioribus. floribus paulo minoribus , calyeis laciniis angustioribus, corolla intus villosiore. I den frodige Skov, som beklæder Bjergkjæden , der ligger imellem Muimui og Esqiiipulas i Provindsen Segovia, samlede jeg denne Art med Blomst i Januar. 5. Stemodia parviflora (Ait. hört. Kew. ed. 2. v. 4. p. 52). S. arenaria Humij. B. et Kunth nov. gen. 2. 357. t. 175. Ca- praria humilis Soland. Conobea pumila Sprengl. Syd for Aguacaliente i Costa-Rica. Mexico, Brasilien, An- tillerne. 6. Stemodia angulata Ord. sp. n., humilis, procurabens, ramosa, pubescens v. pubescenti-villosa, cauli raraisque 4 angu- latis, foliis petiolatis merabranaceis ovatis crenato-serratis, basi cuneatis, floribus axillaribus longe pedicellatis, staminum 2 postic. filaraentis brevissimis, antheris majoribus , 2 antic, filamentis longis antheris minoribus, capsula oblongo-ovata. Herba 6 — 9 pollicaris procumbens, pubescens, caulis rami- que 4angulati, apicem wsus villosuli. Folia opposita, longe petiolata , ovata, obtusiuscula, crenato-serrata, basi cuneata , in- legerrima, supra vix puberula subtus minutissime punctata, \i\ pollicem longa, 7— 8 lin. lata. Petioli longitudine fere lolii, pu- bescentes. Flores axillares, solitarii aut gemini longe peduncu- lali» Pedunculi 3 — 4 lin. longi, pubescentes. Calyeis laciniæ lineares ciliatæ, subinæquales (in primis una ceteris majore el apice obtusa) 2^ lin. longæ. Corolla calyce subduplo longior, inferne dilute rosea, medio flavescens , superne alba, tubulosa; limbo bilabiato; lobis superiorc bi-, inferiore trifido, lobis ro- tundatis subæqualibus. Stamina quatuor didynama; stamin. po- stic. filamentis brevissimis medio corollæ inscrtis, antheris mag- nis parum disjunctis ; stam. antic, filamentis longis ^ corollæ lon- gitudinis a basi insertis, antheris minoribus valdc disjunctis. Ovarium ovatum glabrum. Stylus glaber longitudiiio filamcnla antica æquans apice in stigma curvatum vix bilobum dilalatus. 23 Capsula ovato-oblonga, primum stylo coroiiala, glabra, bilocularis, septicido-bivalvis ; valvulis bifidis; placenta centrali demum libera. Semina minuta, numerosa, oblonga, fuscescentia. Habitus S. parvifloræ, sed floribus pedicellatis paullo majoribus primo in- tuitu distinguenda ; coeterum staminum indole et capsulæ forma diversissima. I Nærheden af Cartago i Costa-Rica. A. Pendler fandt den ved Chagres. § 2. Axillares. 7. Stemodia durantifolia (Sw. obs. 2. 40). Capraria du- rantifolia Linn. Stemodia verlicillaris Link, Reichb. Icon. exot. 2. p. 20. t. 149. DC. Prod. 10. 383. I törre Kratskove ved Santa Rosa i Provindsen Guanacastc og mellem Granada og Nicaragua. I hele den tropiske Deel af Amerikas Fastland og paa Antillerne. Schistop h ragma Benth. 8. Schistophragma pusilla Beuth. DC. Prod. 10. 392. Denne lille zirlige ved sin lange skulpagtige Kapsel udmær- kede Plante har jeg samlet med Blomst og Frugt i November i Udkanten af Skoven i Nærheden af Realejo i Nicaragua. Fra Tehuantepec til St'a Martha. Herpes tis Gært. Sectio. Mecardonia. 9. Herpestis chamædryoides (Humb. B. et Kunth. nov. gen. et sp. 2. p. 369). Lindernia dianthera Sw. Microcarpæa americana Spreng. Mecardonia ovata Ruiz et Pav. Herp. cu- bensis Poep. Herp. colubrina Humb. B. et Kunth. Herp. chry- santha Cham. DC. Prod. 10. 393. Almindelig paa fugtige Marker i Centralamerika fra Kysten til 4,-500 Fod. Aguacaliente, San José, Granada. Gjennem hele 24 den tropiske Deel af Amerika fra Mexico til Brasilien og paa Antillerne. Sectio. Euherpestis. § 3. Multinerves. 10. Herpestis Sahmanni? (Benth. in comp. bot. mag. 2. 58). DC. Prod. 10. 397. Ved et lille Kjær i Nærheden af Pitajaya i Costa-Rica. Brasilien. Er vistnok forskjellig fra H. Saltzmanni, som den dog kommer meget nær, men mine Exemplarer ere ikke tilstræk- kelige til at begrunde en egen Art. Sectio. Bramia. H. Herpestis Monniera (Humb. B. et Kunth. nov. gen. et sp. 2. 3(>6) Gratiola Monniera Linn. Limosella calycina Forsk. Calytriplex obovata Ruiz et Pav. Bramia indica Lam. Monniera cuneifolla Michx. M. Brownei Pers. Herpestis cuneifolia Pursh. H. Monarensis H. B. K. H. crenata Beauv. H. procurabens Spreng. H. spathulata Blume. DC. Prod. 10. 400. Bot. mag. t. 2. 557. Almindelig i Centralamerika ved slillestaaende Vande. I hele Amerika fra Carolina til Buenos Ayres og over hele Jorden i den tropiske Zone. Ilysanthes Rafin. i2. Ilysanthes gratioloides (Benth. DC. Prod. 10. 419). Capraria gratioloides Linn. Lindernia pyxidaria Pursh. Gratiola anagalidea Michx. Herpeslis calitrichoides H. B. K. Paa fugtige Enge ved Pitajaya og San José i Costa-Rica. Fra Canada til Guiana. Vande Ilia Linn. Sectio. El lo bu m. i3. Vandellia diffusa (Linn. mant. 89). Gratiola origani- folia Vahl. Bonaya origanifolia Spreng. DC. Prod. 10. 410. Paa Marker ved San José og Cartago, hvilket er den nord- 25 ligste Forekomst for denne Plante paa Amerikas Fastland, hvor den derimod gaaer langt mod Syd, nemlig til Mato grosso i Bra- silien. Ogsaa paa Antillerne. Capraria Linn. ii. Capraria biflora (Linn. spec. 875). Jacq. pi. Am. t. 150. DC. Prod. 10. J29. Ved Realejo og Granada i Nicaragua. Almindelig fra Mexico til Brasilien. Scoparia Linn. i5. Scoparia dulcis (Linn. spec. 168). DC. Prod. 10. 431. Henhorer til de almindelige Ukrudsplanter ved Veie, paa Marker og i Kratskove fra Kysfen til 5000'. Realejo, Granada, Cartago. Fra Florida til Brasilien og i den tropiske Zone i alle Verdensdele. Buddleia Linn. Sectio. Lozada. § 1. Paniculatæ. 16. Buddleia americana (Linn. sp. p. 162) Ruiz et Pav. 11. per. 53. t. 82. f. b. B. calicarpoides Humb. B. et Kunth. B. decurrens Cham, et Schlecht. B. rufescens Willd. Almindelig i Centralamerika fra Havets Niveau til 5000 Fod. Aguacate, syd for Aguacaliente, i Provindsen Segovia (var. foliis supra evidentius tomentosis). Mexico, Caraccas, de större Antiller. 17. Buddleia sp. Fra Bjergene syd for Cartago har jeg Exemplarer af en Buddleia, som synes at være ubeskreven: men Blomsterne ere altfor lidet udviklede, til at den med Sikkerhed kan bestemmes eller beskrives. 18. Buddleia alpina Ord. sp. n., tomento rufescente, ra- mis ramulisque 4gonis, foliis longiuscule petiolatis oblongo-lan- ceolatis integerrimis basi subinæquilateris supra reticulatis glabris 26 (raro nitidis) subtus rufcscenti-tomcntosis, paiiicula subfastigiala floribunda, calycis dentibus obtusis. Arbor 12— ISpedalis; rami ramulique tetragoni rufescenli- tomentosi. Folia opposite, longiuscule petiolata, oblongo-lanceo- lata, acuminata, integerriraa, basi subinæquilalera, supra glabra, reticulata (raro nitida), subtus rufescenti-tomentosa, 3 — 4 pol. longa, I — 1 pol. lata. Pctiolus tomentosus, compressus, supra canaliculatus, subtus carinatus, 7 — 10 lin. longus. Panicula terminalis, subfastigiata, 2 — Spollicaris, glomeruli longiuscule pedunculati, 5 — lOflori, bracteolati. Bracteæ bracteolæque parvæ, subulatæ, tomentosæ, illæ pedunculo communi, hæ calyci appressæ eoque breviorcs. Florum sessilium calyx campanulatus, 4denta- tus, tomentosus, lineam longus, dentibus obtusiusculis. Corolla tubulosa, calyce duplo longior, extus lomentosa inferne nuda, ad faucem villosa, laciniis obtusis. Stamina 4 sessilia, ad fau- cem inscrta, inclusa. Antheræ minutæ oblongæ. Ovarium sub- globosum. Stylus apice clavatus, curvalus, faucem vix attingens. Capsula calyce persistente tecta, ovato-oblonga, acuminata, 2§ lin. longa, tomentosa demum nuda, valvis apice bifidis. Valde affinis B. nitidæ, a quo differt in primis ramulis 4gonis, foliis supra reticulatis vix nitidis, calycis dentibus obtusioribus. Paa Vulkanen Irasu i Costa-Rica paa Grændsen af Egere- gionen og den alpine Region (10,000'); "led Blomst og Frugt i Januar. Tribus Ruchnereæ. Buch n era Linn. 19. Btichnera lUhospermi folia (Kunth. in Hurab. et Boiipi. nov. gen. et sp. am. 2. 341. DC. Prod. 10. 497. ß. pilosa Beiitli. bol. Sulph. p. 144.) Almindelig i Centalamerika fra Havets Niveau til 4000 Fod (El Viejo, Pitajaya, San José, Realcjo). Ny-Granada, Mexico. 20. Biichnera elongata (Sw. fl. ind. occid. 2. 1061) DC. Prod. 410. 98. 27 Over den störste Deel af Amerikas Fastland fra Georgien (il Montevideo. 21. Buchnera rosea (Humb. B. et Kunth. nov. gen. et sp, 2. 342). DC. Prod. 10. 498. B. lavandulacea Cham, et Schlecht, in Linnæa 2. 589. Bot. Sulph. 144. Ved Panama (Cuning, Sinclair), Caracas, Brasilien. 22. Buchnera tinctoria (Bertol. flor. Guatimal. 26). DC. Prod. 10. 499. I Gualimala. Tribus Euphracieæ. Castilleja Linn. Sectio. Eu ehr om a. 23. Castilleja communis (Bcntli. DC. Prod. 10. 529). I Savannerne paa Vulkanen Masaya. Almindelig udbredt over hele den tropiske Deel af Amerika, fra Mexico til den syd- lige Deel af Brasilien. Sectio. Hemichroma. 24. Castilleja irasuensis Ord. sp. n., suffruticosa glabra, foliis linearibus apice trifidis, lacinia intermedia subtrifida, ra- cerao elongato laxo, calyce elongato hine fisso postice bilobo, lobis retusis , corollæ galea tubo suo subdublo longiore, labii lobis brevissimis acuminatis. Suffrutex erectus, ramosus, 1 — 2pedalis. Caulis ramique te- retes, glabri, nitiduli. Folia alterna, sessilia, araplexicaulia, line- aria, supra medium trifida, glabra 8 — 4 lin. longa, lobis lineari- bus obtusiusculis, intermedio majore sub3 — 4fido. Folio flo- ralia indivisa, cuneata, apice obtusa, 8 lin. longa, trinervia, rubicunda, glabra. Flores pedicellati , 15 lin. longi. Pedicelli 2 lin. longi, villosiusculi demura glabriusculi. Calyx elongatus, tubulosus, compressuSj tomentosus, fuscus margine flavescente, hine fissus inde bilobus, 6—7 lin. longus; lobis rotundatis vel 28 retusis. Corolla bilabiata subrecta, calyce tres lineas longior. antice virescens postice rubicunda, labio superiore (galea) apice retuso, inferiore 3fido, laciniis acuminatis incurvis. Stamina excerta, anticis corolla lineani longioribus, posticis ei æqnilon- gis. Stylus exsertus. Stigma capitatum. Capsula ovato-ob- longa, breviter acuminata, fusca, glabra calyce deraum tecta , 6 lin. longa. Semina oblonga , numerosa, minutissima; testa laxa diaphana, reticulata. Castillejæ fissifoliæ valde affinis differt inprimis floribus multo minoribus et foliis angustioribus. Specimen Friedrichsthalianum in Prodromo (10. 533) memoratum fere intermedium videlur. Denne Art henhorer til de mest charakteristiske Planter i den alpine Region paa Vulkanen Irasu i Costa-Rica imellem 0000 og 11000 Fod. Benævnes Gallitos. Lamourouxia Humb. Bonpl. et Kunth. Sectio. He mi spa don. 25. iMmourouxia mejensis Ord. sp. n., caule ramisque teretibus toraentoso-villosis, foliis sessilibus oblongis scrratis vel subduplicato-serratis utrinque pilis brevibus pubescenti-villosius- culis rigidis, calycis villoso-tomentosi laciniis snbtriangularibus tubum suum æquantibus. Corolla elongata tomentosa vix venlri- cosa, filamentis posticis apice glabris anantheris. Suffrutex 3—4 pedalis. Caulis erectus. Folia opposita, sessi'ia, 1| pol. longa, 9 lin. la(a. Flores subsessiles per paria dissiti. Corolla vix 1| pollicaris , fere ad medium fissa, intus ad faucem et ad insertionem staminum pubescenti-villosa, labii lobi breves (lineam longi), rotundati. Affinis L. rhinanthifoliæ, a qua differt inprimis indumento , calycis lobis multo minoribus nec serratis corolla multo minore et antheris posticis nullis. Jeg fandt denne Plante med Blomst i November paa Vul- kanen Viejo i Nicaragua (3O0O'). 26. Lamourouxia sp. aflinis L. coidalæ. 29 Paa Vulkanen Masaya (2000') har jeg samlet Exemplarer af en Art, som er nær beslægtet med L. cordata. Det er vistnok en ubeskreven Art, men de indsamlede Exemplarer ere ikke fuldstændige nok til derpaa at kunne begrunde nogen Diagnose. 27. Lamourouxia viscosa (Humb. B. et Kuntli. nov. gen. et sp. 2. 3.38). DC. Prod. 10. 542. I Nærheden af Quebradahonda paa Bjerget Aguacate i Costa- Rica. Ogsaa funden i Guatemala og Mexico. 28. Lamourouxia lanceolata (Benth. DC. Prod. 10. .542) Ved Ujaras og paa Vulkanen Irasu i Costa-Rica. Mexico. 29. Lamourouxia Guiierrezii Ord. sp. n. Caule raraisque teretibus pubescentibus , foliis lanceolato-ellipticis subsessilibus crenatis supra scabriusculis subtus villosiusculis , calycis villosi- usculi laciniis triangularibus tubo suo brevioribus, filamentis posti- cis apice glabris anantheris. Frutex .3 — 4 pedalis, subscandens. Folia parva, 6 lin. longa. 2 lin. lata. Flores pedicellati. Pedicelli 3 lin. longi pubescentes. Calycis tubus 1§ lin. longus. Corolla vix sesquipollicaris, in- tense rubra, intus ad faucem et ad insertionem starainum pu- bescens. Galea retusa, labii lobi breves rotundati. Affinis L. lanceolatæ, a quo tamen et foliorum et calycis indole magnopere differt. Denne smukke Art voxer i den yppige Skov, som beklæder Bjergene mellem Cartago og Candelaria i en Höide af 6 — 7000 Fod, hvor jeg traf den med Blomst i Februar. Benævnt efter den hæderlige Costaricaner Francisco Gutierrez. I Overeensstemmelse med de Regler, som gjelde for Scro- phularineernes Udbredning i Almindelighed, ifolge hvilke de fo- rekomme i et meget overveiende Antal Arter i den varme tem- pererte Zone — fornemmelig i den ostlige Hemisphære — og herfra aftage baade mod Æquator og Polerne, spiller denne Fa- 30 rnilic i Centralamerika ligesom i alle de Lande, der ligge under samme Bredegrader, en temmelig underordnet Rolle. Medens saa- ledes de fleste Lande udenfor Vendekredsene have deres eien- dommelige, ofte meget artrige, Slægter som Repræsentanter for denne Familie — saaledes i den ostlige Hemisphære Slægterne Verbascum, Linaria og Scrophularia , i Nordaraerica Penstemon, i Chili Calceolaria, i Capstaten Manulaieerne — saa henhore derimod i Centralamerika de fleste Arter til Slægter (fornemmelig af Gratioleernes Gruppe), som ere fælles for alle Tropelande, og de faa eiendommelige Slægter optræde kun i et ringe Antal Arter. Af de i Centralamerika forekommende Slægter ere saaledes Ste- modia. Herpestis, Ilysanthes, Vandellia, Scoparia, Buddleia og Buchnera udbredte over alle Verdensdele, hvilket endog gjelder om to Arter, nemlig Herpestis Monniera og Scoparia dulcis : og de fleste af de andre Arter have en meget stor Udbredning. Buchnera elongata findes saaledes fra Georgien til Montevideo — fra 35^ n. Br. til 35° s. Br. — , Ilysanthes gratioloides fra Canada til Guiana, medens Stemodia parviflora, Stemodia duran- tifolia, Herpestis chamædryoides, Capraria biflora og Castilleja communis ere udbredte over hele den tropiske Deel af Amerika fra Mexico til Brasilien. Andre Arter af Slægter, som fornem- melig cre eiendommelige for Mexico, gaae fra Krebsens Vende- kreds til Nærheden af Æquttor, saaledes: Russelia sarmentosa, Escobedia linearis, Schistophragma pusilla, Buddleia americana, Buchnera lithospermifolia , Lamourouxia viscosa og Lamourouxia lanceolata. Kun 8 Arter ere endnu ikke fundne udenfor Cen- tralamerika, nemlig : Stemodia glabra, Stemodia angulata, Budd- leia alpina, Buchnera tinctoria, Castilleja irasuensis, Lamourouxia viejensis, Lamourouxia Gutierrczii, Lamourouxia sp. cordatæ affi- nis. — Ligesom den centralamerikanske Flora i det Hele nær- mest stemmer overeens med don mexikanske, saaledes gjelder dette ogsaa med Hensyn til Scrophularineerne. Medens saaledes Russelia, Schistophragma, Castilleja og Lamourouxia ere charak- 31 teristiskc for begge disse Florer, er der af Salpiglossideernes Gruppe, som i Sydamerika har saa talrige Repræsentanter af Slægterne Schwenkia , udmærket ved Kronfligenes eiendommelige Form, Brunsfelsia og Schizanthus. kun een Art, som overskrider Landtungen ved Panama, nemlig Browaliia demisa, der er almin- delig i Costa-Ricas Höiland sydfor Vulkankjæden, som gaaer tvers igjennem Landet og som danner et temmelig skarpt Grænd- seskjel i planteographisk Heeseende. Hvad Scrophularineernes Fordeling i de forskjellige Regioner angaaer , da findes de fleste Arter i den varme tempererte Re- gion, og medens de i den hede Region næsten udelukkende ere uanselige Urter, som fornemmelig spille Ukrudsplanternes Rolle, saa optræde de derimod her for en stor Deel som træagtige Planter eller som Halvbuske med store smukke Blomster, saa at de ofte ere en Prydelse for Skovene, I den hede og varme tempererte Region fra Havets Niveau til 4 — 5000 Fod forekomme paa Mar- ker og ved Veie : Scoparia dulcis , Capraria biflora, Stemodia parviflora, Stemodia durantifolia, Schistophragma pusilla, Buch- nera lithospermifolia; i Savanner og Kratskove: Russelia sarmen- tosa, der paa mange Steder henhorer til de almindeligste Plan- ter, Castilleja communis, Lamourouxia viejensis, Lamourouxia sp. cordatæ affinis ; paa fugtige Enge og ved Vande: Hespertis chamædryoides, H. Saltzmanni?, H. Monniera, Escobedia linea- ris, Ilysanthes gratioloides, Vandellia diffusa. — Eiendommelige for den varme tempererte Regions Skove (fra 2000 til 6000 Fod) ere: Stemodia glabra, Buddleia americana, Buddleia sp. n.?, Lamourouxia lanceolata, Lamourouxia Gutierrezii. — Buddleia al- pina henhorer til de charakteristiske Træer paa Grændsen af Ege- nes Region og den alpine Region, medens Castilleja irasuensis i denne sidste forekommer meget hyppigt, hvor den ved sine sprag- lede Blomster og mörkegrönne Blade danne en smuk Modsæt- ning til Gnaphaliernes hvide Tuer. 32 Labiatæ Centroamericanæ. Ved G. Bentham og A. Or sted. Tribus Ocimoideæ. Ocimura Linn. i. Ocimum micranthum (Willd. enum. p. 630). DC. Prod. V. 12. 40. Ved Granada i Nicaragua, Mexico, Brasilien og Anlillerne. 2. Ocimum champechiannm (Mill. diet. n. 5.) DC. Prod. V. 12. 40. Ved Campeche (Miller!). Af denne Slægt forekomme rimeligviis i Centralamerika endnu Ocimum canum og O. gratissimum, som findes i den tropiske Zone hele Jorden rundt og Ocimum Sellowii og O. car- nosum, der voxe baade i Mexico og Brasilien. Marsypianthes Mart. 3. Marsypianthes hyptoides (Mart. in Benth. Lab. p.dl). DC. Prod. V. 12. 84. Hook. ic. pi. 1. 457. M. secundiflora Mart. et Gal. bull. Acad. brux. v. H. M. sessiliOora Presl. Clinopodium Chamædrys Vahl. symb. 3. 77. Hyptis chamædrys Willd, Hyptis inflata Spr. Henhorer til de almindeligste Planter i Centralamerika fra Havets Niveau til 5000 Fod og paa de forskjelligste Localiteter: paa Marker, ved Veie, ved Byer og i Udkanterne af Skove. Dcii forekommer derfor ogsaa i mangfoldige Varieteter, der ofte ere saa forskjelligc, at man skulde fristes til at antage dem for egne Arter; men naar man har samlet et stort Antal Exemplaror, 33 finder man saa mange Overgangsformer, at det ikke er muligt at fastholde adskillende Charakterer. — Mexico, Brasilien og en Deel af Antillerne. Hyp tis Jacq. Sectio. C ephalohyptis. § 4. Genuinæ. 4. Hyptis capitata (Jacq. ic. rar. 1. t. 1 15). Clinopodium rugosum L. Clinopodium capitatum Sw. DC. Prod. 12. 106. Ved Panama (Cuming), Mexico, Brasilien, Antillerne. 5. Hyptis Parkeri (Benth. Lab. p. 108). DC. Prod. 12. 108. I Guatimala (Friedrichstahl), Brasilien, Guiana. §5. Xylodontes. 6. Hyptis lantanæfolia (Poit. Ann. Mus. par. 7. 468 t. 29. f. 1). DC. Prod. 12. 110. I Nærheden af Cartago, Panama (Cuming), Mexico, Brasi- lien, Antillerne. 7. Hyptis excelsa (Mart. et Gal. bull. acad. Brux. 11). DC. Prod. 12. 111. I en Kratskov i Nærheden af Granada i Nicaragua, Mexico. 8. Hyptis ferruginea (Benth. Lab. p. 113). DC. Prod. 12. 111. Paa Vulkanen Irasu i Costa -Rica i en Höide af 8 — 9000 Fod. Mexico. 9. Hyptis sp. n. ? affinis H. rhomboideæ. Paa Bjerget Aguacate i Costa -Rica har jeg samlet Exera- plarer af en Art, som kommer meget nær H. rhomboidea Mart. et Gal. (DC. Prod. 12. 110), men de ere ikke fuldstændige nok til derpaa at begrunde en fyldestgjörende Beskrivelse. .3 34 Sectio. Polydesmia. § 4. Vulgares. iO. Hyptis polystachya (Kunth. in II. et ß. nov. gen. et spec. amer. 2. 321). DC. Prod. 12. 121. I Guatimala (Skinner). Mexico, Peru. H. Hypiis spicata (Poit. ann. Mus. 7. 474 t. 28 f. 2). DC. Prod. 12. 121. Paa Bjerget Aguacate i Costa-Rica. Florida, Mexico, Brasilien. Sectio. Mesosphæria. 12. Hyptis lilacina (Schiede et Doppe in Linnæa 5. 101). DC. Prod. 12. 123. Almindelig i Costa-Rica. Bjerget Aguacate. San José, I Guatimala ved Sunil (Hartweg). Mexico. i3. Hyptis viejensis Ord. sp. n. , fruticosa, ramis junio- ribus toraentosis, foliis petiolatis ovatis breviter acuminatis basi rotundatis sinuato-rrenulato-serratis supra vix tomenlellis subtus dense subfloccoso-albo-Ianatis, cymis paniculatis terminalibus vel axillaribus multiûoris per anthesin subcapitatis post anthesin elongatis unilateralibus pectinatis, bracteis minutis setaceis, ca- lycibus floriferis moUissime albo-lanatis, frucliferis campanulatis rectis vix obliquis tomentosis, denlibus subulalis lubo paullo brevioribus, corolla calycis tubo duplo longiore glabra, filamen- tis stam. post. pilis brevibus obtusiusculis dense obsitis, stylo bifido glabro valde exserto. Frutex 4 — Spedalis. Folia 3 — 4pollicaria. Petioli tomen- tosi, 6— S lin. longi. Fasciculi fructiferi breviter pedunculati 4 lin. diametro. Pcdunculi 1 lin. longi. Flores sessiles 2 lin. longi. Genitalia exscrta. Stylus 1 — ^ lin. quam corolla longior. Calyx fructifer vix 2 lin. longus. Nuculæ oblongæ, compressæ, glabræ fuscæ, £- lin. longæ. Ved Foden af Vulkanen El Vicjo i Nicaragua fandt jeg denne Plante i de törre Savanner med Blomst og Frugt i November. i4. Hyptis nicaraguensis Ord. sp. n., fructicosa, ramis 35 junioribus tomentosis , foliis longe pctiolatis oblongo-ellipticis breviter acuniiiiatis basi cuneatis angustatisve subinæqualibus irre- gulariter v. subsinuato-crenato-serratis supra iii primis ad costas tomentellis subtus toraento subcanescentibus, cyrais paniculatis terminalibus v. axillaribus multifloris per anthesin subcapitatis post anthesin elongatis unilateralibus pectinatis, bracteis minutis setaceis, calycibus rampaiiulatis albo-Ianatis ore æquali truncato dentibus subulalis tubura longitudine subæquantibus, corolla ca- lyce fere duplo longiore, staminibus exsertis , filamentis post. pilis brevibus obtusiusculis densis obsitis, stylo incluso. Frutex 4: — 5 pedalis, ramosus. Folia 5 — 6 pollicaria. Petioli toraentosi 2 — 2^ poll- longi. Corolla alba. Affinis H. viejensi, a quo differt inprimis foliis basi angu- statis, petiolis duplo longioribus, indumento tenuiore et stylo incluso. Voxer i Nærheden af Granada i Nicaragua i Kratskove. Sectio. Pectin a ri a. 15. Hyptis pectinata (Poit. Ann. Mus. par. 7. 474). DC. Prod. 12. 127. Bot. Sulph. 1.50. Paa törre Marker fra Havets Niveau til 4—5000 Fod. Pun- tarenas. Cartago. Panama (Cuming, Hinds). Over hele den tropiske Deel af Araerika og derfra udbredt til de andre Ver- densdele. Sectio. Minthidium. 16. Hyptis pulegioides (Pohl, in Benth. Lab. 128). DC. Prod. 12. 27. 127. Paa Bjerget Aguacate i Costa-Rica. Brasilien. 17. Hyptis stellulata (Benth. Lab. 129) var. dentibus ca- lycinis elongatis. DC. Prod. 12. 128. Samme Sted som den foregaaende. Mexico. 18. Hyptis verticillata (Jacq. ic. rar. 1. t. 143). DC. Prod. 12. 129. Bot. Sulph. 150. Hook. ic. pi. t. 4.58. Sta- chys patens Sw. Hyptis parvidora Mart et Gal. 3* 36 Paa törre Marker og ved Veie. Realejo, Costa-Rica, An- vendes under Navn af Juanilama mocho mod Kolik. Ved Pa- nama (Sinclair). Mexico, Antillerne. Flere Arter af denne Slægt, som ere almindelige over den storste Deel af Amerikas Tropelande fra Mexico til Brasilien, forekomme rimeligviis ogsaa i Centralamerika, saasom: Hyp ti s recurvata (DC, Prod, 12. 90), H, spicigera (1. c. p. 87), H. brevipes (1. c. p. 107), H. a trorubens (I. c. p, 108), H, svaveolens (1. c. p, 126). Tribus Satureieæ. Mentlioideæ, Satureineæ et Melissineæ Benlh. Lab. Sphacele Benth. i9. Sphacele alphia Ord. sp. n,, suffruticosa humilis fere acaulis, foliis longe petiolatis oblongis obtusis basi truncalo-sub- hastatis irregulariter crenatis supra bullato-rugosis tomentoso- pubescentibus subtus albo-lanatis , racemis siraplicibus, verticil- lastris 4 — 5nis 5 — 6floris remotis, calycis (fructiferi) campanulati pubescentis dentibus subæqualibus acumine subulato pungentibus, Caulis vix ullus sed rhizoma breve in radiccm palarem cras- sum elongatum. Folia 3 — 4pollicaria congesta. Petioli 1^ — 2 pollicares longi, toraentoso-villosi. Racemi simplices 9 — lOpolli- ces longi. Verticillastri 4 — 5j infimi 5 — 6 pollices a basi remoti, intermedio inter ceteros regulariter decrcscentc. Folia floralia 2 ad basin verticillastrorum lanceolala v. oblongo-lanceolata, se- mipollicaria v. pollicaria, crenulata, tomentoso-villosa. Pedicelli 4^ — 2 lin. longi. Calyces fructiferi campanulati 6 lin. longi, dentibus æquilongis sed in labia 2 subdejectis. Corollæ desunt. Nuculæ ovatæ, nigræ, nitidæ, lineara longæ. Voxer i den alpine Region paa Vulkanen Irasu i Costa-Rica i en Höide af 9600 — 10,000 Fod. Kronerne vare desværre bort- visnede paa alle de indsamlede Exemplarer, saa at Beskrivelsen i denne Henseende bliver mangelfuld. 37 Tribus Monardeæ. Salvia IJnn. Sectio. Calosphace. §'1. Micran th æ. 20. Salvia occidentalis (Swarlz fl. ind. occ 43.) DC. Prod. 12. 296. Sloane Jam. 1. 172. t. 107. S. procumbeiis Ruiz et Pav. fl. per. et cliil. 1. 27. t. .39. f. a. Almindelig i Cenlralamerica ved Veie og i Udkanten af Skove fra Havets Niveau til 4000 Fod. Ujaras og Aguacate i Costa-Rica, Laguna del Apoyo i Nicaragua. Mexico, Peru, An- tillerne. 2i. Salvia privoides (Benth. bot. Sulph. 150). DC. Prod. 12. 297. Ved Fonseca (Sinclair). 22. Salvia orbicularis (Benth. Bot. Sulph. 1.51). DC. Prod. 12. 298. Ved Panama (Hinds, Sinclair). 23. Salvia tiliæfolia (Vahl symb. 3. 7). DC. Prod. 12. 299. Paa Bjerget Aguacate i Costa-Rica. Mexico, Caracas, Gal- lopagosöerne. § 2. Membranaceæ. 24. Salvia hyptoides (Martens et Gal. Bull. Acad. Brux. v. 11). DC. Prod. 12. 300. S. elsholtzioides Benth. bot. Sulph. 152. t. 50. Meget almindelig i Centralamerika ved Veie, paa Marker og i Savanner fra Havets Niveau til 5000 Fod. Vulkanen El Viejo, Aguacate, Cartago. Realejo (Hinds, Sinclair). Mexico. 25. Salvia hyptoides var. Specimina parva , hispidiora, foliis floralibus majoribus. Disse i ovennævnte Charaklerer afvigende Exemplarer fandt jeg paa Bjerget Aguacate. 26. Salvia lophantha (Benth. DC. Prod. 12. 301). i Guatimala ved Barranca del Incensio (Skinner). 38 §3. Brachyanthæ. C. Vulgares. 27. Salvia Warszewicziana (Rgl. Flora. B. Z. XXXII. iSl). Walp. Ann. 2. 257. Fundet af VVarszewicz i Guatimala, 28. Salvin Ahajaca Ord. sp. n., caule hcrhaceo erecto raraoso glabriusculo, l'oliis longe petiolalis elliplicis acuminatis serratis basi longe angustatis glabris subtus pallidioribus, flora- libus parvis subulatis deciduis, racerais simplicibus, verticillastris multifloris remotis, calycibus pedicellatis campanulatis striatis giabriusculis, labio superiore integro inferiore bifido dentibus setaceo- acuminatis, corolla calycis tubo duplo longiore, galea pubescente, styli lobo inferiore subulato curvato exserto inferne barbulato ceterum nudo. Herba 1 — 2pedalis. Folia 4 — 5pollicaria. Racemi 6 — Spoil, longi. Flores circa 6 lin. longi. Pedicelli 1 lin., deraum 3 — 4 lin. longi. Calyces fructiferi campanulati, nitidi, 4 — 5 lin. longi; labio superiore latiusculo recurvo, labii inferioris dentibus acumi- natis, 2 lin. longis. Affinis S. albifloræ (Mart. et Gal. in bull, acad. Brux. v. 11. DC. Prod. 12. 307), a qua ditTert inprimis foliis majoribus basi longe angustatis et verticillastris multifloris. I den yppige Skov, som beklæder Bjergene mellem Cartago og Candelaria i Costa-Rica og paa Vulkanen Irasu fandt jeg denne Plante med Blomst og Frugt i Februar i en Höide af 6 — 7000 Fod. Landets Indvaanere kalde den Alvajaca simaron. 29. Salvia hispanica (Linn. sp. p. 37). DC. Prod. 12. 308. Bot. reg. o. t. 359. Dyrkes, da Fröene anvendes til en kjölende Drik. Mexico, Peru, Jamaica, Spanien. 30. Salvia brevicalyx (Benth. DC. Prod. v. 12. 309). Almindelig i Costa-Ricas Höiland fra 2000 til 4000 Fod, paa Marker, ved Veie, i Udkanten af Skove. Aguacate, Pacaca, San José. Mexico. Den benævnes der Giride eller Jiride amargo og anvendes som blodrensende. 39 §. 6. Longifloræ. C. Luteæ. 3i. Salvia chrysantha (Mari. et Gal. bull. acad. Hriix. v. 11). DC. Prod. 12. 326. Denne smukke indtil 10 Vod höie Busk er en Prydelse for Skovene paa Vulkanen Irasu i Egenes Region (c. 9000'), idet de gule tælfiltede Bægere staae i smuk Modsætning til de mör- kegrönne Blade. Mexico. H. Inflatæ. 32. Salvia fulgens (Cav. ic. 15. t. 23). DC. Prod. 12. 133. S. cardinalis Kunth. in H. et B. nov. gen. et spec. am. 2. 301. t. 151. Benth. pi. Hartw. n. 559. I Guatimala ved Sunil (Hartweg). Mexico. 33. Salvia pulchella (DC. cat. hört, monop. 142). DC. Prod. 12. 134. Benth. pi. Hartw. n. 558. 1 Guatimala ved Sunil (Hartweg). L. tubifloræ. .94. Salvia purpurea (Cav. ic. 2. 52. t. 166). DC. Prod. 12. 341. S. farinosa Mart. et Gal. Jeg fandt denne ved sine tætte Blorasterklaser af smukke rode Blomster udmærkede Art i stor Mængde paa Sletten ved Chinotega i Segovia (c. 4000') i Januar. I Guatimala (Skinner). Mexico. 35. Salvia p s eudococcinea (3 acq. coll. 2.302, ic. rar. 22. t. 209). Bot. mag. t. 2864. S. Galeottii Martens. Ved Campeche (Perrine). Mexico, Caracas, St. Thomas. M. Hastatæ. 36. Salvia costaricensis Ord. sp. n., caule herbaceo vil- loso demum glabrescente, foliis longe petiolatis late deltoideis basi sagittato-cordatis crenato-serratis pilis brevibus sparsis ap- pressis strigilloso-pubescentibus , subtus sæpe glabriusculis ad venas tanlum puberulis, racemis elongatis ramosis, verticillastris 16 — 18 parum reraotis bifloris, calycibus pedicellatis ovato-cam- panulatis villoso-glandulosis, labio superiore brevissirae triden- 40 tato , ii)feriore bifido, dentibus laiiceolatis acuminatis. corollis calyce triplo longioribus glabriusculis, tubo brevi, galea elon- gata, stylo subulato curvato glabro. Herba 1 — 2pedalis. Folia majora 6poll. longa, basi latitu- diiie longitudinem subæquantia. Pctioli 3|poll., interdum foliis dimidio longiores. Racemi graciles simplices vel Irifurcati. Axis villoso-glandulosus. Verticillastri iiiferi 4 lin., medii 2 lin. inter se remoti. Flores vix semipollicem longi. Pedicelli 1 — 1^ lin. longi. Calyx friictifer 2^ lin. longus. Corolla 4| lin., galea 3 lin. longa. Tubus supra ovarium contractus dein prope faucem ventricosus. Genitalia nunc corollam æquantia, nunc exserta. Af- linis S. vitæfoliæ (DC. Prod. 12. p. 348), sed omnibus partibus distinctissima. Flores quam in coetcris hastæfoliis multo minores. I Skovene paa Bjerget Aquacate og ved Jaris i Costa-Rica (2 — 3000') med Blomst og Frugt i November. Den kaldes der yerba de corazon. Tribus Stachydeæ. Scutellaria Linn. 37. Scutellaria purpurascens (Swartz fl. Ind. occid. 2. 1013). DC. Prod. 12. 416. Ved Cartago i Costa-Rica. Med Blomst og Frugt i April. Brasilien, Guadeloup. Stachys Linn. 38. Stachys Galeottii (Martens in bull. acad. Brux. v. 11). DC. Prod. 12. 479. Ved San José i Costa-Rica. 39. Stachys arvensis (Linn. sp. p. 814). DC. Prod. 12. 477. Forvildet paa Vulkanen Irasu (7000')- Tribus Ajugcæ. Teucrium Linn. 40. Teucrium inflatum (Swartz prodr. ti. Ind. occ. 88). DC. Prod. 12. 581. Teucrium palustre Kunth. Benlh. PI. Hartw. n. 684. 41 I en Krafskov mellem Granada og ïipitapa i Nicaragua med Blomst i Januar. Mexico, Brasilien, Antillerne. Ligesom Scrophularineerne have ogsaa Labiatcrne et meget overveiende Antal Arter i den gamle Verdens varme tempererte Lande (fra 40° til 50° n. Br.) og aftage herfra gradviis baade mod Polen og Æquator. I Amerika aftage de endnu i noget stærkere Forhold mod Æquator end Scrophularineerne, saa at de her fra 0° til c, 10^ n. Br. — altsaa ogsaa i en Deel af Centralame- rica — staae noget tilbage for disse, hvad enten man seer hen til Arternes og Slægternes Antal eller Individernes Mængde og Störreise. Guianas Flora tæller saaledes ikke mere end 18 Arter af Labiaternes Familie, men 29 Arter af Scrophularineernes, uag- tet disses absolute Antal er mindre. Næsten alle centralameri- kanske Arter henhore enten til Slægten Hyptis , som paa Brasi- liens Höisletter optræder med en mærkelig Rigdom af Arter, eller Salvia, som fornemmelig har hjemme i Mexico; men medens Centralamerika har 22 Arter fælles med Mexico, har det kun 14 Arter fælles med Sydamerika, og af disse ere 11 tillige mexi- canske, saa at disse 11 Arter ere udbredte over hele den tro- piske Deel af Araerika. 11 mexicanske Arter have deres Syd- grændse i Centralamerika, men kun 3 brasilianske have deres Nordgrændse her. 11 Arter ere hidtil kun fundne i Central- amerika*), De fleste Arter forekomme i den hede og varme *) Fælles for Mexico og Centralamerika ere: llyptis excelsa, H. ferru- ginea , H. stellulata, H. verticillata, Salvia hyptoides, S. brevicalyx, S. clirysantha, S. fulgens , S. pulchella , S. purpurea, Stachys Galeottii. Fælles for Mexico, Centralamerica og Sydamerika ere: Ocimum micran- thum, iMarsypianthes hyptoides, Hyptis capitata, H. lantanæfolia, H. po- lystachya, H. spicata, Salvia occidentalis, S. tiliæfolia, S. hispanica, S. pseudococcinea , Teucrium inflatuni. Fælles for Sydamerika og Cen- tralamerika, men ikke for Mexico eie: Hyptis Parkeri, H. pulegioides, Scu- tellaria purpurascens. Eiendommelige for Centralamerika : Ocimum cam- pechianum, llyptis rhomboideæ aff n. sp. , H. lilacina, H. viejencis, H. nicaraguensis, Sphacele alpina, Salvia privoides, S. orbicularis, S. lo- phantha, S. Alvajaca, S. costaricensis. 42 lerapererte Region — fra Havets Niveau til 5000 Fod — og voxe fornerameligc paa törre, solbare Steder, paa Marker, ved Veie, i Savanner og i Udkanten af Kratskove. Kun faa Arter fore- komme i fugtige Skove (Salvia costaricensis) eller i den tempe- rerte Region (Hyptis ferruginea, Salvia Alvajaca), hvor der ogsaa findes enkelte træagtige Former (Salvia chrysantha). I den al- pine Region har jeg kun truffet een Art (Sphacele alpina). 43 Malpighiaceae centroamericanae. Bestemmelser og Beskrivelser af Ä. Grisebach. Ved A. S. Örsled. Tribus Iflalpighieae. Malpighia Plum. i. Malpighia glabra L. DC. Prod. v. 1. p. 578. — A. Juss. Monogr. des Malp. p. 11. Paa Vestkysten. Realejo. 2. Malpighia nitida Mill. Gr. in Linnaea v. 22. p. 2. In foliis junioribus pili malpighiacei occurrunt, in M. glabra L. quoque numerus glandularum 6 exstat , sed praeter folia M. nitidae in acumen abruptim producta haec etiam petalis minus inaequalibus recedere videtur. Exstat specimen defloratum inque eadem loco (pr. Sapoa) lectum, foliis conforme, umbellis brevius stipitatis parum rece- dens, carpidiis maturis medio tantumraodo unitis fallax, quae monstrositate quadam non bene evoluta censuerim. Nomen vernaculum: Guacuco. I Nicaragua imellem Sapoa og Tortuga. 3. Malpighia incana Mill. — Juss, 1. c. p. 11. Ved Campeche. Byrsonima Rich. 4. Byrsonima oaxacana (A. Juss. 1. c. 2. p. 29). — B. cotinifolia Benth. PI. Hartw. 277. 44 Nomen vernaculum : Nancite. Ved Santa Rosa i Provindsen Guanacaste. 5. Byrsonima Karwinskiana (A. Juss. 1. c. p. 34). Drupa foveolata praecedentis. Praelerea B. crassifoliae Kth. similis est, tomento foliorum persistente nee connectivo dig- noscenda. I Nicaragua ved San Juan del Norte og Granada, ogsaa paa Vulkanen Masaya. Galphimia Gav. 6. Galphimia glauca (Gav. Iron. 5. p. 61. tab. 489). — A. Juss. I. c. p. 69. I Provindsen Segovia imellem Matagalpa og Xinotega. Bunchosia Rich. Juss. 7. Bunchosia Lindeniana (A. Juss. 1. c. p. 81). Paullo recedit a descriptione auctoris petiolo breviori 2'" longo et racemis inferne compositis. Paa Bjerget Aguacate i Gosta-Rica. 8. Bunchosia glandulifera (Kth. nov. gen. v. 5. p. 154.) Jacq. ic. rar. 3. t. 469. Specimina Oerstediana quibusdam notis levioribus a planta A. Jussiaci! culta reredunt, scilicet foliis magis oblongatis (3 — 4" longis, IV2 — 2" latis) membranaceis, tamen, etsi contrarium in libris affirmatur, lamina in pctiolum breviter protracta basi subacuta conveniunt, neque ex his rationibus ad B. cornifoliam Kth. referri possunt, cui apud auctorera folia angustiora, ramuli laeves, pedicclli infra medium articulati (nee medio, ut in no- slris), stigma peltatum (ncc bilobum). I Nicaragua ved Granada. , 9. Brachypteris horealis (A. Juss. 1. c. p. 102.) Bani- steria ovata Gav. Diss, t.257. B. picla Kunth. B. maritima Rich. B. brachyptera DC. Grisebach Linnæa v. 22. Ved Panama. 45 Tribus Banisterieae. Stigmaphyllon A. Juss. 10. Stigmaphyllon retusum Gr. sp. n., foliis subcordato- orbiculatis integris mucronatis subtus pube opaca cinereis, pe- tiolo apice biglanduloso , antheris glabris , stylis apice foliaceis, samarae pubentis loculo latere cristis appendiculato, ala basi introrsum in angulum producta superne dilatata. Hanc speciem, quam olira a St. fulgente Juss. proximo quidem sed tomento foliorum sericeo samaraque distincte non separaveram, legit quoque pr. Mérida cl. Moritz: habitu eximie accedit ad St. tomentosura Juss., cui petioli infra apicera bi- glandulosi, et St. litorale Juss., cui antherae hispidae. Liana internodiis elongatis teretiusculis laeviusculis, ramulis junioribus puberulis. Folia opposita, 5 — 2V9" longa, 4V3 — 2V4" lata, utrin- que rotundata apiceque subretuso brevissirae mucronata , supra virentia, glabra, subtus tomento tenui brevissimo obducta, margins quandoque glandulifera , tenuia, reticulo nervorum subtus promi- nulo, petiolo 1— IV2" longo apice glandulam ovoideam utrinque exserente , stipulis caducis cicatricem amplexicaulem relinquenti- bus. Urabellae multiflorae, longe stipitatae, in paniculara axilla- rem trichotomam folio subaequalem redactae, pedicellis tenuibus inaequalibus puberulis, plerisque infra medium articulatis et bi- bracteolatis. Calyx Sglandulosus. Samarae (junioris) loculo e lateribus cristulas 3—4 alae parallelas emittente, ala oblique ad- scendente , margine crassiori anguligero rectilineo, inferiori sen- sim dilatato apiceque rotundato. I Nicaragua ved Granada. li. Stigmaphyllon mucronatum (A. Juss. 1. c. p. 123.) I Nicaragua ved Granada. — I det kongl. Herbarium i Ber- lin findes Exemplarer af samme fra Panama. 12. Stigmaphyllon fulgens (A. Juss. 1. c. p. 116). Bot. Sulph. p. 75. Ved Realejo (Hinds). 46 i3. StigmaphyUon ellipticum (A. Juss.? I. c. p. 123). Bot. Siilph. p. 74. Ved Fonseca og Panama (Hinds). Banisteria L. 14. Banisteria Schomburgkiana (Bentli. in Hook. Lond. Journ. of Bot. 7. p. 129). Foliis plerisque subtus inferne 2 — 4glanduliferis accedit ad B, acanthocarpam A. Juss., ceterum plane convenit cum icone B. argenteae Spr. Kunthiana, a qua calyce eglanduloso differt. Connectivura trium staminum excrescens. Fructus ignotus. Denne Art, der udmærker sig ved sine paa underfladen sölvglindsende Blade fandt jeg i den yppige Skov, som beklæder Bjerget Aguacate i Costa-Rica paa en Höide af c. 1500 Fod med Blomst i November. 15. Banisteria maracaybensis (A. Juss. 1. c. p. 164). Nomen vernaculum : Nance colerado. Paa samme Sted som den foregaaende, med Blomst i No- vember. 16. Banisteria maracaybensis ß- angiistifolia., foliis ovato-oblongatis vel oblongo-lanceolatis (.3 — 2" longis iVs — 1" latis). I Provindsen Segovia, med Blomst og Frugt i Januar. Heteropteris Kth. 17. Heteropteris stannea Gr. sp. n., foliis ellipticis acu- tatis supra glabris subtus pube minuta metallice subnitentibus eglandulosis margine infra medium glandulifcris , panicula termi- nali, pedicellis supra basin articulatis juxta articulum bibracteo- latis, (alyce Sglanduloso, fructu .... Proxima H. Wydleranae A. Juss. distincta foliorura forma, petiolo infra medium glandulifero, inUorescenlia et inpriinis pe- dicellis supra basin nee su|>ra medium arliculads. Uanii tere- 47 tiusculi, lenticellis copiosis exasperati, paniculae pube adpressa cinerei, vetustiores grisei. Folia 4 — 3V2" longa, 2V2" lata basi rotundata, apice breviter acuta, coriacea, supra lucida reticulo- que venarura proniinulo dense areolata, subtus nitore pallido quasi stanneo vel in fulvum vergente sericea, venis primariis ar- cuatis prominulis iisque plerumque alternantibus, glandulis mar- ginalibus remotis utrinque 5 — 6 minutis denticuliformibus, pe- tiole 3 — 4"' longo caniculato infra medium glandulis 2 minutis impresso. Panicula terminalis trichotoma, brevis, folia vix aequans, ramis trichotomia iterata corymboso-racemosis , pedicellis 4 — 5'" longis 1'" supra basin articulatis, bracteolis minutis subrotundo- acutiusculis. Sepala ovato-oblonga, obtusa , ferruginea, quatuor basi biglandulosa, glandulis ovoideis crassis. Petala paullo lon- giora, limbo parvo elliptico -oblongo integro glabro. Stamina aequalia, glabra, connectivo dorsali glanduliformi. Styli parum exserti, recurvi, glabri, stigmate cristæformi. Denne ved sine paa Undersiden metalglindsende Blade iöi- nefaldende Art fandt jeg paa Bjerget Aquacate med Blomst i November. 18. Heteropteris floribunda (Kth. nov. gen. 5. p. 166.) Byrsonima stigmatophorus Schlechtend. sec. specim. Karwinski- ana in herbar. Martiano. (Juss. 1. c. p. 202). I Nicaragua imellem Sapoa og Tortugo, med Blomst og Frugt i Marts. 19. Heteropteris Beecheyana (A. Juss. 1. c. p, 221). Banisteria tomentosa? Schlect. in Linnæa 10 p. 244. I Provindsen Segovia i torre Kratskove, næsten afblomstret og med Frugt i Januar. 20. Heteropteris Lindeniana (A. Juss. 1. c. p. 203). Samlet i Yucatan med Blomst i Juli af Linden. 21. Heteropteris Maihewsana (A. Juss. 1. c. p. 200)? Bot. Sulph. p. 75. 1 Veragua (Hinds). 48 Tetraptcris Cav. 22. Tetrapteris inaequalis (Cav. diss. 9. t. 260) A. Juss. I. c. p. 268. Plum. amer. 1. t. 16. Banisteria bracteata DC. Prod. I Costa -Rica paa Bjerget Jaris, med Blomst og Frugt i November. Hiraea Jacq. 25. Hiraea Swartziana (A. Juss. I. c. p. 317). Mal- pighia faginea Sw. Fl. Ind. occ. 2. p. 850. Recedit ab H. fulgente A. Juss. ! foliis versus basin obtu- sam sensim attenuatis (nec a medio deorsum aequaliter rotunda- tis) et umbellis 4floris (nec SQoris). I Nicaragua ved San Juan del Norte , med Blomst i Juni. 24. Hiraea chrysophylla (A. Juss.! 1. c. p. 318). Folii figura cum praecedente convenit, differt sepalis glan- duliferis. Descriptioni auctoris addantur: caulis volubilis; sa- marae puberulae, crista dorsali brevi crassiuscula obtusa, alis la- tcralibus distinctis multoties lalioribus papilionaceis dilatato-del- toideis, marginc exteriori subtruncato eroso, angiilis rotundatis, nervis divergentibus prominulis. Ved Bredderne af Floden San Juan i den fugtige Urskov, med Blomst og Frugt i Juni. Jubelina A Juss. 25. Jubelina nicaraguensis (ir. sp. n., foliis ovali-orbicu- latis glabris margine supra basin glanduliferis membanaceis, um- bellis in paniculas axillares dispositis, corolla calycem plus duplo superante, alis samarae lateralibus latissimis. Liana ramis junioribus compressis puberulis, demum teretibus glabris. Folia (inseclis crosa) 2^<2 — IV2" longa, 2 — 1^2" lata, basi obtusiuscula, apice rotundatä, utrinque glabra, 3 — 4'" supra basin ill utroque margine glandula minuta notata, vcnis primariis oblique transversis parum prominulis, pctiolis 3—4"' longis glabris vcl cum laminae basi obsolete pubcrulis linoa prominula stipniari con- 49 nexis. Umbellae 2 — 4 florae, in paniculas axillares 4 — 6'' longas tri'chotomas patentes digestae, foliis floralibus conformibus sen- sim decrescentibus, pedicellis 8 — 12"' longis adpresse puberulis juxta basin articulatis et bibracteolalis, bracteolis bracteisque minutis. Sepala lV3"Monga, obvato-orbiculata , dorso adpresse pubescentia, basi glandulis 5 magnis orbiculatis connexa. Petala dorso adpresse pubescentia, ungue calyccm subaequanle, limbo orbiculari eroso-denticulato 4'" fere diam. Stamina 10 confor- mia, e calyce breviter exserta, antheris ovoideis, loculis connec- tivum subaequantibus. Styli 3 divergentes, e staminibus paul- lum cxserti, stigmate capitato crassiusculo. Samarae 3, axi li- neari contiguae, adpresse puberulae, 8'" fere altae, 2" latae, margine utrinque in alam latissimam trapeziformem extus obso- lete sinuosam excrescente, ala dorsali plus duplo angustiori, vallecula utraque processum alis parallelum exhibente membrana- ceum subinflato-crassum (loculos laterales Jussiaei) extus in ap- pendices cristæformes 4 — 5 crispatas 1 — 2"' latas indeque ala dorsali multo breviores eique parallelas productum. Habitu cum specie guianensi apud Delessert (ic. 3. t. 32.) depicla, etsi flores majores sunt, bene convenit, et structura fructus plane eadem est: tamen characteres non omnes d. Jus- sieu rite intellexisse videtur, scilicet glandulas calycis, quae cum sepalis alternant, dorso ipsorura affixas habet, samaramque tri- locularem dicit, quum loculi laterales mihi secundarie vacui ap- parent nee ad ipsum pericarpium, verum ad genera processuura dorsalium pertineant, ita ut Jubelina inprirais calyce Sglanduloso et forma appendicum vallecularium ab iis Hiraeis distet, quae (e. c. H. Poeppigiana) ejusmodi appendicum vestigia praebent. Denne Art, der vistnok er den mærkeligste af de af mig i Centralamericka iagttagne Malpighiaceer, da man hidtil kun har kjendt een Art af denne Slægt, traf jeg med Blomst og Frugt i Januar i törre Kratskove mellem Esquipulas og Hac. Palmar i Provindsen Segovia. 4 50 Tribus Oaudichaudieae. 26. Gaiidichaudia congestißora (A. Juss. 1. c. p, 336.) I Costa-Rica paa Bjergene sydfor Aguacaliente, med Blomst og Frugt i April (c. 5000'). Folgende Arter ere udbredte baade over Sydamerika og over Mexico eller Antillerne og forekomme maaskee ogsaa i Central- america: Malpighia punicifolia, Byrsonima spicata, Bunchosia ni- tida, Stigmaphyllon convolvulifolium, puberum, periplocæfolium, Heteropteris plalyptera, Hiraea Simsiana. Malpighiaceerne kunne betragtes som en amerikansk og da nærmest som en brasiliansk Familie; thi af alle Arter, der neppe udgjöre mere er.d 570, findes omtrent 300 i Brasilien; men kun c. 250 i den övrige Deel af Amerika og neppe 60 Arter i Asien og Afrika tilsammen, medens de ganske mangle i Ny- Holland. Alle amerikanske Arter udmærke sig ved eiendomrae- lige store Kjertier paa Bægeret, hvilke mangle hos den gamle Verdens Former. Malpighiaceerne have deres maximum i Ame- rika iraellem 10° — 23^ s. Br, Herfra aftage de stærkt ikke blot mod Syd, hvor kun faa Arter overstige 30°. — Banisteria bona- riensis og Stigmaphyllon littorale forekomme endnu paa 34° i Nærheden af Buenos- Ayres — , men ogsaa mod Nord. Saaledes er Antallet af Arter allerede faa Grader nordfor Æquator (i Guiana) sunket til 70, og endnu nordligere i Columbien til 45 og i Peru til 31. Endnu stærkere aftager denne Familie i Sydamerika mod Vest, saa at det kun er faa Arter, som overskride Cordilleren. Brasilien udmærker sig ikke blot ved sin Rigdom paa Arter, men har ogsaa mange eiendommcligc Slægtformcr, saasom : Dicella, Ileladena, Thryallis, Janusia , Sclnvanuia , Camarea og Pteranda, af hvilke dog de to sidstnævnte i den senere Tid ogsaa ere iiiiidnc i (luiana. Fra Antillorno kjeiidor man 56 Arter og een eiendommelig Slægt (Triopteris). medens Mexico tæller 61 Arter og har lo egne Slægter, netiilig Gaudichaudia , hvoraf dog een 51 Art forekommer i Sydamerika, og Galphimia. Nordgrændsen for deres Udbredning er ved 26*^, og de Arter, som gaae længst mod Nord ere Triopteris jamaicensis og Malpighia polytricha paa Ba- hamaöerne og Hiraea septentrionalis ved Monterey i Mexico. Uag- tet den her meddeelte Fortegnelse over Centralamerikas Malpi- ghiaceer kun kan betragtes som meget ufuldstændig, saa er der dog neppe nogen Tvivl om, at de ligesom saa mange andre Fa- milier have to Centra for deres Udbredning i Amerika, et i Bra- silien og et andet i Mexico, og at de saaledes i Centralamerika spille en mere underordnet Rolle i Forhold til de andre Fami- lier end i Mexico. Centralamerika har lige mange (JO) Arter fælles med Mexico*) og med Sydamerika**), men kun 5 med Antillerne**'*'). De tilhore næsten udelukkende den hede Re- gion og ere her maaskee noget hyppigere i Ostkystens Urskove, end i de törre Catingaskove paa Vestsiden. I Urskoven udgjöre de en væsentlig Bestanddeel af de der saa charakteristiske Lia- ner (Tetrapteris, Hiraea, Stigmaphyllon) , som saa væsentligen bi- drage til at give Vegetationen i disse Skove et eiendommeligt Præg. Deres træagtige Stængler, der som oftest ved mærkelige Anomalier i Vedets og Barkens gjensidige Udvikling have Ud- seende af at være dannede af flere der ere sammenvoxede, slynge sig ora Stammerne af de höieste Træer; fra Toppen ud- sende de Grene til Nabotræerne, saa at der i disse Skove ofte paa denne Maade dannes et Tag af Slyngplanternes sammen- hængende Væv. Der frembyder sig derved ikke ringe Vanske- *) Malpighia glabra, M. incana, Byrsonima oaxacana, B Karwinskyana, Gal- phimia glauca, Bunchosia Lindcniana, Stigmaphyllon mucronatum, Hete- ropteris floribunda, H. Becheyana, Gaudichaudia congestiflora. ** Malpighia nitida, Bunchosia glandulifera, Brachypteris borealis, Stigma- phyllon fulgens, S. ellipticum, Banisteria Schomburgkiana, B. maracay- bensis, Heteropteris Mathewsana, Tetrapteris inæqualis, Hiraea chryso- phylla. ' ') Malpighia glabra, Biarhypteiis horealis, Stigmaphyllon fulgens, Tetrap- teris inæqualis, Hiræa Swartziana. 4* 52 lighed ved Indsamlingen af Blomster af disse Planter, der ikke let erholdes uden ved at lade Træerne fælde. I Catingaskovene, hvor Lianerne i det Hele ere sjeldnere, forekomme ogsaa færre Slyngplanter af denne Familie (Stigmaphyllon mucronatum, Ba- nisteria maracaybensis v. angustifolia, lleteropteris lloribunda, H, Becheyana, Jubelina nicaraguensis); men her fremtræde de til- lige som lave og i Almindelighed forkröblede Træer. Byrsonima oaxacana horer saaledes til de mest charakteristiske forkröblede Træformer omkring Hac. Santa Rosa i Provindsen Guanacaste, hvor den er bekjendt under Navnet „Nancite"'*) og hvor dens Bark, der indeholder meget Garvestof, anvendes istedetfor Ege- bark. Byrsonima Karvinskyana og Bunchosia glandulifera fore- komme yppigt i Catingaskovene i Nicaragua. Malpighiaceerne ere endnu almindelige til en Höide af 2000 Fod (Bunchosia Lindeniana , Banisteria Schomburgkiana , B. maracaybensis, He- teropteris stannea paa Bjerget Aguacate i Costa-Rica) , men af- tage gradviis herfra og forsvinde ganske over 4 — 6000'. I denne Höide har jeg kun truffet Galphimia glauca, en lav Busk, paa Grændsen af Egeregionen i Segovia og Gaudichaudia congesti- flora, der i Costa-Ricas Höiland betegner Sydgrændsen for denne mexicanske Slægts Forekomst. ') Landets Indvaanere forene de fleste Former af denne Familie baadcdem med Vin^efrugt ojj dem med Hær under Benævnelsen Nance eller Nan- cite, og vise herved en ikke rinije Takt for Opfattelsen af det naturlige Slægtskab hos Planterne. 53 Gentianeæ centroamericanae. Bestemmelser og Beskrivelser af A. Grisebach. Ved A. S. Örsted, Tribus Geutianeae. Snbtribus Chloreae. Divisio Erytliraeaceae. Cicendia Ad. Gr. i. Cicendia quitensis (Gr. in Linnæa v. 22. p. 33,)*3. Erythraea quitensis Kunth. nov. gen. 3. p. 178. DC. Prod. 9. p. 58. Denne lille Plante, der minder ora vor almindelige Tusind- gylden (Erythraea Centaurium) er ikke sjelden paa Marker i Costa- Ricas Höiland (4— 6000')? hvor den under Navn af Conchalagua anvendes som blodrendsende Lægemiddel. Ved San José og Agua- caliente med Blomst i December og Januar. Schul tesia Mart. 2. Schultesia stenophylla (Mart. nov. gen. 2. p. 106. t. 182) DC. Prod. 9. p. 67. Exacum guianense Aubl. t. 26. Exacum cubense Poepp. Erythraea jorullensis Kunth. ") Denne Art staaer egentlijï midt imellem Erythraea og Cicendia, da den har et tvedeelt Ar ligesom den forste, medens Stövdragerne ere rette (ikke spiraldreiedej som hos den sidste. 54 Jeg fandt denne lille vidtudbredte Plante — ikke blot kjendt fra den sturste Deel af Amerika, fra Brasilien til Mexico, men ogsaa fra det tropiske Afrika — ved Foden af Vulkanen Masaya med Blomst i December. 3. Schuliesia brachyoptera (Cham, in Linnæa 8. p. 8.) DC Prod. 9. p. 68. Denne ved sin store rosenfarvede Krone udmærkede lille Dværgform traf jeg paa Vulkanen Masaya med Blomst i December. Xestaea Gr. *). 4. Xestaea lisianthoides (Gr. in Linnaea 22. P- 36). Ved Masaya, med Blomst i December. Contoubea Aubl. 5. Coutoubea densiflora (Mart. nov, gen. 2- P- 112. t. (IS5. DC. Prod. 9. p. 66. Ved Panama (Cav.l. Subtribus Llsiantheae. Li s ia nth us Aubl. 6- Lisianthus (Helia^ Oerstedii Gr. sp. n., caule inferne tetraptero apice teretiusculo, foliis ellipticis obtusiusculis, inferio- ribus basi angustatis, superioribns arctius sessilibus, cymae semel vel bis dichotomae ramis strictis racemiformibus, floribus utrinque secundis, calycis Sfidis lobis obtusatis, corollae lutes- centis tubo tenui superne infundibulari calycem plus duplo su- perante, lobis subrotundis obtusis genitalia aequantibus. ') Denne Slægt danner Oveigannfcn mellem Lisianlheerne og Chioreernc og staaer navnlig midt imellem Scluiltesia og Jrlhacliia. Den stem- mer i Kronens Form og i hele l'lantens Habitus overeens med Lisian- lheerne, men er forskjellig fra Jrlbachia ved den 4delige Blomst, Stöv- knappene, som forblive rette, den affaldende Griffel, Arrets og Kap- selens Beskaffenhed, og IVa Schnltesia ved Kapselen, som er halv-to- rummet. 55 Species media inter L. chclonoidcn £. , cui proxima, ct L. trifidum Ixlh,^ ab illo distincta caule inferno exquisite tetragono, angulis alatis, calyce ad medium diviso et gcnitalibus paullo longioribus 5 ab hoc radiée annua et corollae tubo niulto angu- stiori : ex Lisiantbis nobis nonduni visis sec. descriptionem auc- torum recedunt L. aurindatns Ikuih corollae lobo amplo et cap- sula breviori (nam auricula vaginalis reflexa et in nostro et in affinibus quandoque conspicitnr), L. crassicauiis Mart. Gal. corolla majori sesquipollicari calycera quinquies supe- rante et radice perenni. Radix dcscendens, crassiuscula, an- nua vel biennis. Caulis bi-tripedalis , strictus, infra cymam simplex vel ramis supraradicalibus quibusdam auctus, interno- diis sursum crescentibus, imis 1 — 1^ supremis ad 6 usque pol- lices longis, alis angustissimis diametro caulis fere sexies su- peratis. Folia inferiora 3 — -1" lo'ig^: H — i| lata" penninervia, membranacea, in apicem obtusiusculum acutata , basi sensim at- tenuata ope auriculae communis angustae quandoque demum rc- flexae connata, superiora abruplim decrescentia, pollicaria, basi rotundata. Cyma tri-sexpollicaris, 8 — IßHora, erecto-patens, pe- dicellis nutantibus bractea minuta suflultis 3"' fere longis, imo eoque aiari longiori. Calyx 3'" fere longus, lobis subrotundis marginatis. Corolla pollicaris, tubo 9'" fere longo et ad me- diam partem vix 2'" lato in faucem subito dilatato, limbo fere 4'" amplo. Stamina stylum aequantia , antheris pallentibus in- curabentibus immutatis vel parum recurvis, stigmate bilamellato. Capsula ovoideo-oblonga, calycem ter superans, 9"' fere longa, placenta utrinque duplici. N'oxer mellem Matagalpa og Muimui i Provindsen Segovia, med Blomst og Frugt i Januar. Leianthus Gr. 6. Leianthus cuspidatus Gr. in DC. Prod. v. 9. p- 82* Lisianthus cuspidatus Bertol. il. guat. in nov. comm. bonon. 4. 40.8 t. 37, 56 Diagnosis, olim sec. iconem Bcrlolonii concinnata, emende- tur foliis penninerviis, cymis 3-multifloris , calycis tubo ecari- iialo, genitalibus inaequalibus corollae limbo paullo supcratis. I Costa-Rica ved Pacaca og paa Bjerget Catalina, med Blomst i November. Ogsaa i Guatemala, Subtribus Swertieae. Exadenus Gr. 8. Exadenus parvißorus Gr. DC. Prod. v. 9. p. 128. Paa Vulkanen Reventado i Costa-Rica, næsten afblomstret i Januar. Hale nia Borkb. 9. Halenia muUifiora Benth^ var. Gr. in Linnæa. v, 22. p. 46. Denne ved den sporeformede Udvidning ved Grunden af Kronen let kjendelige Plante fandt jeg i Nærheden af Toppen af Vulkanerne Irasu (10,0000 og Reventado (9000') med Blomst og Frugt i Januar. Uagtet ovenstaaende Fortegnelse kun kan være ufuldstændig, saa troer jeg dog, at man derefter vil være istand til at kunne danne sig en nogenledes rigtig Forestilling om den Rolle, som Gentianeerne spille i Centralamerika i Sammenligning med andre Lande i denne Verdensdeel, og om del Forhold, hvori de staae til andre Familier her. Den sydligste Deel af Amerika har kun nogle faa Arter Gentiana*), og ved Platafloden forekomme to Erythraea lignende Arter af Zygostigma. Brasilien derimod er et af de Lande, hvor Gentianeerne udenfor den alpine Region — der maa betragtes som deres egentlige Hjem — forekomme i störst Mængde, og i denne *) Gcntiana prostratn, der voxcr ved Masellanstrædct, har en megcl stor Ud- bicdninjï, da den tillige er kjendt fra det arctiske Amerika, Alperne, Altai og Klippebjergene. Hooker's Flora antarctica. 57 Henseende vise de en mærkelig Afvigelse fra de andre Familier ,som ere charakteristiske for den alpine Region, at de ikke tilllige, saaledes som disse, ere talrige i de koldere tempererte og arctiske Lande, men derimod i den tempererede Zone og i den hede Zones lavere Bjergegne, ja tildeels i Havets Niveau. — I Brasilien forekomme saaledes de fleste Arter af Lisianthus fra Havets Niveau til 4000 Fod, hvilket ogsaa gjelder om de fleste Arter af flere for denne Flora eiendomraelige Slægter (Dejanira, Schublcria, Schullesia, Pagæa, Irlbachia). Men i den alpine Region af Andeskjæden i Nærheden af Æquator, imellem 8000' og 15000', er det, at denne Familie optræder med et större Antal Arter end noget andet Sted paa Jorden. Gentiana (Sect. Andicola Gr., Oreophy- lax Endl.) forekommer her med c. 50 Arter, af hvilke nogle (G. rupicola, G. cernua, G. Hirculus, G. diffusa) voxe lige paa Grændsen af Sneelinien (15000'), hvor deres rode gule og blaa Blomster danne en smuk Modsætning til den hvide Snee. Ifölge Dr. Jamesons Iagttagelser have Halvdelen af Arterne her rode Kroner, medens denne Farve er sjelden hos Gentianer i andre Egne, alle Arter paa Himalaya have saaledes blaa Kroner*). Syn- ebolanthus, Eudoxia og Leiolharanus tilhore fornemmelig Perus og Ny-Granadas Holland, medens Guianas Flora ligesom Brasi- liens frembyder et Exempel paa talrige Gentianeers Forekomst i den hede Zone paa Steder som næsten ligge i Havets Niveau. For- uden flere af de samme Slægter, som findes i Brasilien: Schultesia (6sp.), Lisianthus (8sp.), Irlbachia, ere her nogle, som næsten udelukkende tilhore denne Deel af Amerikas Fastland, saasom Apophragma, Tachia, Coutoubea , Voyria. De fleste herhen ho- vende Arter voxe ved Floder eller i fugtige Skove, medens *) Hooker Journ. of Bot. v. 2. p. 549. De centralamerikanske Arter af Slæg- ten Rubia have rode Frugter, medens næsten alle andre Arter af denne Slægt have mörkebiaa Frugier. Alle Arter af Rubus have rode Frugter. Skulde den rode Farve være mere fremherskende end andre Steder i Blomst og Frugt hos Planter, der voxe paa Cordilleren, der i mineralo- gisk Sammensætning er saa afvigende fra de fleste andre Bjergkjæder? 58 Voyria, der er meget afvigende fra alle andre Gentianeer ved Mangel paa Chlorophyl og ved sine meget rudimentaire skjæl- agtige Blade, paa Rodparasiternes Viis kun trives, hvor Jorden er bedækket med et Lag af halvt oplöste Plantedele, og kun forekommer i den skyggefulde Urskov. Paa Antillerne er denne Familie meget sparsomt repræsenteret; kun paa Jamaica er Leian- thus temmelig talrig og eiendommelig for denne O med Undta- gelse af L. cuspidatus, som har hjemme i Centralamerika. I Nordamerika have Gentianeerne noget större Rigdom paa Arter og Slægter end i Europa. Foruden Gentiana, Pleurogyne og Erythraea, som det har fælles med Europa, ere her Sabbatia, Centaurella, Frasera og Lapithea, som udelukkende tilhore denne Deel af Amerika. Medens Gentianeerne i Sydamerika forekomme meget sparsomt i den tempererte Zone, forst blive talrige inden for Vendekredsen og derfra tiltage mod Æquator, hvor de have deres Maximum, saa forholde de sig ganske an- derledes i Nordamerika, hvor de forekomme i störst Mængde i den tempererte Zone og herfra aftage noget i Antal gjennem Mexico og Centralamarika indtil Nærheden af Æquator, hvor de atter tiltage. Mexico har neppe mere end 20 Arter, af hvilke de fleste henhore til Gentiana, dernæst til Hallenia (4 sp,), Voyria (1 sp.), Lisianthus (Isp.), Exadenus (1 sp.) og 3 egne Slægter: Eustoma, Gyrandra og Petalostylis. Centralamerika viser i denne Familie mindre Overeensstemmelse med Mexico end i de fleste andre Familier. Gentiana synes her at mangle, og de andre Slægter ere sydamerikanske med Undtagelse af Leianthus, som tilhorer Jamaica. 59 Tvende Iagttagelser af phosphorisk Lysning hos en Fisk og en Insektlarve^ meddeelte af J. Reinhardt. (i ;\lödet den 18dc Februar 1853.) 1. Astronesthes Fieldii (Val.). De Fisk, hos hvilke man hidtil har iagttaget en regelmæs- sig fra bestemte Dele af Legemet udgaaende phosphorisk Lys- ning, ere endnu saa faa i Tallet, og selve Meddelelserne om sligt et Phænomen endnu saa sparsomme, at jeg deri troer at finde An- ledning til at meddele en Iagttagelse om en saadan Lysning hos en Form, hos hvilken den hidtil ikke kjendtes, Astronesthes Fieldii^ skjöndt Forholdene, under hvilke jeg opdagede denne Egenskab hos den, ikke tillode nærmere at undersöge de lysende Organer paa den friske Fisk, og jeg derfor under andre Omstændigheder maaskee neppe vilde anseet det for passende at offentliggjore min ufuldstændige Iagttagelse. Denne lille Fisk, der er udbredt over en betydelig Deel af Atlanterhavet, synes navnlig at være hyppig i den Strækning af dette Hav, som ligger mellem Parallelerne af 23 og 6 Grader N. B. ; jeg har seet flere Exemplarer, der paa forskjellige Reiser indenfor disse Grændser vare indsamlede til Universitetets zoologiske Sam- ling, og det er ogsaa indenfor dem, at jeg selv gjentagne Gange har fanget den paa en Overreise til Brasilien i Sommeren 1850; det er kun efter Solens Nedgang, at jeg har fundet den i Slæbe- nættet, og uden at ville drage nogen ubetinget Slutning af denne maaskee tilfældige Omstændighed, forekommer det mig dog ikke overflödigt at erindre om, at det forst er til denne Tid, at Ha- 60 vets Overflade begynder at befolkes af de store Sværme af Ptero- poder Atlanter og de talrige Crustaceforraer, og al det vel kande være muligt, at Fisken sögte sin Næring blandt disse og om Dagen fulgte dem ned i en större Dybde. — De fleste Exempla- rer, jeg har erholdt, vare aldeles mutilerede af Vandets Presning igennem Nættet, men tvende Gange er det imidlertid lykkedes mig at fange Fisken levende, og jeg har da seet, at der udstraalede et meget levende grönligt Lys fra den, der kom og svandt og kom igjen, men alt i Ôieblikke, og aldeles ophörte, naar Fisken döde. Da intet af de 2 Exemplarer levede uden ganske faa Oieblikke efter at være tagne ud af Nættet, og da Lyset ikke vilde vise sig tydeligt uden i Mörke, var det forst ved at be- tragte det andet Exemplar, som jeg fik flere Dage efter det forste, at jeg kom til Vished om, at Lyset udstraalede fra en Plet paa Panden lidt foran Oinene og derfra ligesom blussede op langs Ryggen lige hen lil den forste Rygfinne; den övrige Deel af Fiskens Legeme forblev ganske mörk. Ved paa Spiritusexemplarer at undersöge den hvidlige Plet, hvorfra Lyset udbreder sig, finder man, at derber under eller maaskee rettere i Huden ligger et Cellevæv, der bestaaer af temmelig store Celler eUer Masker og udfyldes af en tilsyneladende fedt- agtig Masse; det er sikkerlig dette, der er Udgangspunktet for det phosphoriske Lys, skjondt jeg rigtignok ikke har kunnet forföige det, idetmindste ikke som en samlet Masse, udover Oinene, og det saaledes ikke strækker sig saa langt bagtil, som det phos- phoriske Lys synes at naae. 2. En Coleopterlarve. Den anden Iagttagelse, jeg kan meddele, er noget fuld- stændigere. Mod Slutningen af mit Ophold i Lagoa Santa i April 1852 blev der en Aften bragt mig en halvanden Tomme lang Insekt- larve, der udbredte et stærkt Lys af en ganske egen Art; den var fanget i et Huus just som den kom frem under et i en^ 61 Gang liggende Stykke Tommer, og havde allerede Aftenen ifor- veien viist sig paa samme Sted, men var dengang atter kroben i Skjul, inden Nogen af de Tilstedeværende kunde beslutte sig til at tage fat paa den ; den var aldeles ubekjendt for dem af Landsbyens Indvaanere, til hvilke jeg viste den: men dog er den neppe saa ganske sjelden i denne Egn af Brasilien; thi jeg har senere hört af en Dilettant i Zoologien fra Sahara, at han et Par Gange har fundet den i denne Bye. Det eiendommelige ved denne Larves Lysning bestaaer navn- lig i, at der udslraaler to aldeles forskjellige Slags Lys fra den. Medens nemlig med Undtagelse af Prothorax alle Kroppens övrige Led paa Rygsiden ere forsynede hvert med tvende lysende Punk- ter, der straale med et grönligt Lys ligesom det, der findes hos St. Hansormen og lignende Former, skinner derimod Hove- det med Undtagelse af Oinene , Folerne og Munddelene ganske som en lille Glöd med et yderst levende rödglödende Skin, der danner en paafaldende Modsætning til Kroppens grönlige Lys- punkter. Det er imidlertid ikke blot ved sin Farve og ved Ste- det, hvor det har sit Sæde, at dette Lys er mærkværdigt og, saavidt jeg veed, enestaaende hos Insekterne; det udmærker sig fremdeles derved, at det synes at være fixt; vel svækkes det af og til i Styrke, og er saaledes til Exempel undertiden neppe mærkeligt undertiden meget kjendeligt ved Lampelys, imellem endog synligt midt om Dagen; men skjöndt jeg havde Larven levende i to Dage og to Nætter og jevnlig iagttog den, har jeg dog aldrig seet det rode Skin udslukt, og selv den Vexlen i Intensitet, som unægtelig Onder Sted, er ikke synderlig iüinefal- dende, saalænge man betragter Larven i Mörke. I Modsætning til Hovedets Skin kan derimod det grönlige Lys, som udstraaler fra Kroppens Led, blegne indtil fuldkommen Forsvinden og atter blusse op ganske som hos Larapyrerne, og hyppigen seer man det svinde og slukkes i nogle af Leddene, medens det endnu lyser klart i de andre; at see det saratidigt udslukt i alle Led- dene er derimod sjeldnere, og i det hele taget er det stadigere og 62 mere udholdende end de ovennævnte Insekters. Det udstraaler fra Rygsiden af Ringene bagved og ovenfor Lufthullerne, men synes dog ilike at staae i noget nödvendigt Forhold til disse; thi det findes ogsaa paa Kropled, der mangle Lufthuller, f. Ex. Metathorax og den bageste Bagkropring 5 Lyspunkterne ere af Störreise som el lille Knappenaalshoved, og deres Skin er saa stærkt, at det skinner igjennem paa Bugsiden; naar det slukkes, seer man intet Særdeles ved det Sted, hvorfra det kom; det er ikke, saaledes som de lysende Pletter paa Thorax hos de ly- sende Elaterer, skarpt begrændset eller i det hele udmærket ved et særegent Udseende; da jeg endelig lagde Larven i Brændeviin udsluktes forst det rode og derpaa det grönne Lys. Da jeg forgjæves har sögt efter Angivelser om en slig Larve i de entomologiske Haandböger og ligesaa lidt finder den om- talt i Ehrenbergs bekjendte Afhandling om Havets Lysning, der dog er udarbeidet med en saa særdeles udbredt Kjendskab til alle bekjendte Phosphorescens-Phænomener, troer jeg vel at turde antage, at dens eiendommelige Lysning hidtil har været Zoologerne i Almindelighed ubekjcndt; imidlertid synes der dog allerede at foreligge en kort Angivelse om den , der i Hoved- sagen skildrer dens Lysning ganske rigtigt, om den end ingen tilstrækkelig Oplysning giver om selve det lysende Dyrs Natur; i sine Reiser beretter nemlig Azara i Paraguay at have seet en „Orm af henved 2 Tommers Længde, hvis Hoved om IS'atten lyser som et gloende Kul , og som desuden langs Kroppen paa hver Side har en Række Huller, der ligne Öine, og fra hvilke der udstraaler et svagere guligt Lys"*}. I Hovedsagen stemmer denne Beskrivelse saa ganske med min Iagttagelse, at den lille Afvigelse i Azaras Beretning Qal det skulde være selve jjHul- 1erne" paa Kroppen, der lyste) vist tor antages at beroe paa en mindre opmærksom ündersügelse, og jeg mener derfor, at der ikke kan være synderlig Tvivl om, at den paraguayske „Orm' *) Azara, F. voyages dans l'Amérique iiiéridioiiale T. I. p. 214. 63 er identisk eller ialfald nærbeslægtet med den Larve , jeg har erholdt i Minas. Det er utvivlsomt, at denne Larve er en Coleopterlarve, men hvad for et Slags Insekt den udvikler sig til. er jeg ikke istand til at angive; det synes rimeligt, at dens stærke Lys- ning ikke ganske ophorer med Larvetilstanden, selv om den mere eller mindre modificeres i et senere Stadium, og man sknlde derfor vente, at denne Egenskab kunne hjælpe til at udfinde det fuldkomne Insekt; men skjöndt jeg gjcnnem alle Aarstider har iagttaget og efter en temmelig stor Maalestok ind- samlet Insektfaunaen i den Deel af Brasilien , hvor Larven har hjemme, er det dog aldrig lykkedes mig at træffe andre lysende Coleopterer der end Elalerer og Lampyrer; med den forstnævnte Families Larver har den her omtalte imidlertid ingen Lighed; med Lampyridelarverne har den unægtelig adskillige Træk til- fælles og synes i det hele taget at vise nærmere Slægtskab til disse end til nogen anden mig bekjendt Larveform 5 men som man vil see af nedenstaaende Beskrivelse, afviger den dog tillige i væsent- lige Punkter fra enhver af de til Familiens trende Hovedslægter svarende Larveformer, og det bliver derfor ogsaa endnu tvivlsomt om det fuldkomne Insekt virkelig henhorer til Lampyriderne. Beskrivelse. Det Exemplar, som jeg har erholdt af denne Larve, var lidt mindre end Azaras og havde en Længde af 40 Millim., me- dens Breden omtrent udgjorde 5 Millim. Legemet er fladtrykt, dog saaledes , at Rygfladen er svagt hvælvet og ved en Kant skildt fra den fladere Bugside ; over hele Kroppen findes spredte Haar, der imidlertid ere sparsommere paa Rygsiden end paa Bugsiden og navnlig langs Kanten mellem begge, hvor de staae tæt nok til næsten at give denne Deel et laadent Udseende. Farven er ovenpaa smudsig rodbrun, nedenunder gulighvid. Hovedet er hornagtigt og bæres nogenlunde horizontalt frem- strakt uden at kunne trækkes ind og skjules under det forste Brystled; rundt omkring det lober en skarp Fold, der giver dets 64 forreste Deel Udseende af at rage ud af den bageste ligesom af en Skede, og skjuler Indledningen af de underste Munddele. Paa hver Side findes der kun et men temmeligt stort Öt 171 *) Ornith. Biography, Vol. III, p. 617. **} Delle Maal kan ei angives, da Svin^fjærene ikke endnu vare fuldt ud- voxede efter Fældningen, dengang Fuglen blev skudt. 78 11. Anas ca ro 1 i II c 11 sis G m cl. Demie Arts Forekomst i Grünland er allerede omtalt i dette Tidsskrifts Corrige Aargang S. 122 og det er derfor for dens Vedkommende tilstra'kkeligt at henvise til den der gjorte Be- mærkning. 12. Lams affinis Rlidt. ii. s p.? 1 Aaret 1851 har del Kongelige Museum fra Nenorlalik i Julianehaaijs Distrikt modtaget en mærkelig, til Gruppen Glaueus Bruch henhörcnde Maage, som formodentlig lilfældigen har forvildet sig til Grönlands Kyster; det er en udfarvet Fugl, der allerede har faaet Vinterdragtens spættede Hoved, men dog ikke ganske har fuldendt sin Fældning, idet de tre forste Svingfjær endnu ikke ere skiftede. I sin Dragt viser den særdeles megen Lighed med Larus argentatus ^ men Ryggen og Vingerne have en paafal- dende mörkere, graablaa Farve, der endog er kjendelig dybere end hos Lams tridaclylus ; fremdeles er Hovedet og Halsen tæt- tere og mörkere plettet end det synes nogensinde at være Til- fældet hos den forstnævnte Art. Svingfjærene ligne i Hovedsagen dem hos L. argentatus; den forste er brunligsort"^) i den storste Deel af sin Længde med Undtagelse af et ganske lille skiferfarvet Stykke paa Inderfanen nærmest Roden, og ender med en to Tommer lang hvid Spidse, der atter lidt foran Fjærens Ende er forsynet med et smalt sort Tverbaand ; paa den anden Svingfjær udbreder den skifergraa Plet paa Inderfanen sig noget mere, og Fjæren har vel en hvid Spidse, men mangler den runde Plet af samme Farve, som hos L. argentatus findes |taa Inderfanen af denne Fjær lidt foran for Spidsen ; ogsaa de övrige Svingfjær have hvide Spidser, men den graablaa Farve, som allerede paa den anden Svingfjær begyndte at vise sig ogsaa paa Yderfaiicii, *) I)c tic forste Svingljæis l)riinü<^sortc Farve er l'or cii stor Deel kun cti Fülffc af Afblegning og vil paa do nye iidvoxcnde FjaM- være dybere og renere. 79 iidhredor sig paa disse stedse mere og more, indtil endelig paa den sjette Svingfjær den sorte Farve er indskrænket til et smalt Tverbaand lige foran den hvide Spidse. Ogsaa Skulderfjærene have hvide Spidser. Föddcrne synes at have været af samme Farve som hos L. argentatus, og Næbbet er guult med en levende rod Plet foran Undernæbbets V'inkel , og en svagere Tinle af samme Farve paa Overnæbbet foran Næseborene, der ligesom er en Fortsættelse af Undernæbbets Plet. I Störreise er den kjendelig mindre end den gamle Uarus argentatus og stemmer i saa Henseende omtrentlig med denne Arts unge Fugle; men med denne Störreise har den et Næb, der er kjendeligt storre, höiere og idethele kraftigere bygget end Til- fældet er hos den unge argentatus. Totallængde 520 Mill. den foldede Vinges Længde 420 — Afstand fra Panden til Næbspidsen ... 48 — — - Mundvigen til Næbspidsen . . 74 — Næbbets Höide over Undernæbbets Vinkel . 19 — Fodroden 56 — Mellemtaaen med Klo 56 — At denneMaagc allerede skulde kunne ansecs for en tilstrækkelig begrundet Art er ikke min Mening, men paa den anden Side har jeg ikke ret vel kunnet undgaae at betegne den med et eget Navn; thi deels forekomme Afvigelserne fra L. argentatus mig for store til at den kan antages for en tilfældig Varietet af en af denne Arts llacer, og deels har det ikke været mig muligt med nogenlunde Sikkerhed at hcnföre den til nogen anden bekjendt Maagc ; i visse Henseender ligner den Audubons Larus occidentalis fra Nord- amerikas Vestkyst, og jeg skulde været tilböielig til at antage den for denne, hvis Audubon ikke udtrykkelig sagde om sin Art, at den er ligesaa stor som L. marinus (,Orn. Biogr. V, 320) ; rig- tignok angiver Bruch (Journal für Ornithologie I, 101) for denne Art en Slörrelse, der bedre passer med den her omtalte Maages; men hvorledes kan denne Angivelse bringes i Overeens- 80 stemmeisc med Störrcisen af de 2 Exemplarer, hvis Maal Audubon anförer og paa hvilke han har opstillet Arten? C. Arter, som forekoiuine i begge Hemlsphæreri 1. Larus arg en ta tus Brun. Del eneste Exemplar af denne Art, jeg selv nogensinde har seet fra Grönland, har Hr. Capitain Holbtill i Aaret 1S51 ind- sendt til Museet; det er en gammel Fugl i fuldstændig Vinter- dragt saa stor som vore störste europæiske Individer. Hr. Con- servator Scheel har imidlertid meddeelt mig, at han idetmindste to Gange har seet denne Maage blandt Fugle, der vare nedsendlc fra Kolonierne i Grönland for at sælges. Det er saaledes ikke færre end IS Arter, som de sidste Aars Indsamlinger og Undersögelser have föiet til Fortegnelsen over Grönlands Fugle, og det hele Antal af disse bringes derved op til 107; herafere imidlertid 38 kun trufne en eneste eller dog kun ganske faa Gange der i Landet, og der fremkommer saaledes det vistnok usædvanlige Forhold, at de tilfældige eller ialfald ikke regelmæssigt forekommende Arter udgjöre omtrent en Trediedeel af Faunaen, og endnu mere afvigende vil Forholdet stille sig, hvis man udstrækker Begrebet tilfældige Arter til alle dem, som ikke ruge i Grönland; thi Antallet af de der redcbyggende Arter kan hidtil neppe antages at være större end henimod 60 (nöi- agtigere: 55). Forövrigt stadfæstes de allerede ved de tidligere Arbeider over Grönlands Ornithologie vundne Resultater kun end yderligere ved de Notizer, jeg her har havt Leilighed til at med- dele: det viser sig, at det fremdeles saa godt som udelukkende er Sydspidsen af Grönland, hvorfra der indsendes for Faunaen nye Arter, og at blandt de veirslagne eller tilfældigen nu og da forekommende Fugle erc nordamerikanske Arier langt tal- rigere end europæiske. 81 Dot turde maaskcc ikke være upassende at slutte denne Meddelelse med en ny Fortegnelse over alle de i Grönland trufne Fuglearter, saa meget mere som der derved gives en Leilighed til endnu at tilfoie enkelte Oplysninger om den gjcntagne Fore- komst af nogle af de hidtil kun een eller to Gange iagttagne Arter. Arier fundne i Grönland*). 1. Ilaliaetus albicilla (Linn.)^j . 2. Falco gyrfalco Linn 3. — peregrinus Linn. . . . 4. Nyctea Nivea (Thunb.)- • • • o. Otus brachyotus (Gmel.) . . *6. Hirundo rufa Vieill *7. Troglodytes arundinaceus Vieil 8. Saxicola oenanthe (Linn.) . . *9. Sylvicola striata (Gmel.) . . . *10. — virens (Gmel.) . . . *ll. — coronata (Linn.)-) . *12. — parus (Wils.). . . . *13. Trichas Philadelphia (Wils.). Fælles for inisphæ- Fælles med IN'ord- Fælles med Eu- rcrs hoic- alo ilande. aineiika. ropa. * * * * * * * * * * * * * *) En *^ i en af de tre Rubrikker Wgc ud for Artens Navn antyder til hvilken af disse den paa^jældende Fufjl henhurer; om Grönland skulde besidde eiendommelifje Arter tor maaskee endnu ansees for tvivlsomt; imidlertid ere de tvende Arter, der angives som saadanne (Tetrao Rcinliardtii o