| JONATHAN •DWIGHTJr) Smithsonian Institution Libraries GIFT OF JVlarcia BradyTucker yaaj' at I/ «m / T ■' i . % ,sis ALDROl^fi JLOSOPHI ET Medi gONONIENSis 1 To#s Tertius jurpolVe^ .§ ^^TISSIM PRJKcjp J -XNDRVMPERe ‘f« ■C CARD. MONTaj. ceCa.ncel-l. et Bonoo j| LEGATVJVL ‘ Iwtesscs •**<*•“ Mri’o;*f ‘*wJ|Pfs>!U Wj ; iUs A-rum > -.4 CtJ Sumptibus M.Antonij Bernuev BibliopoL Bonon^jjjj pf II ILLVSTRISS. PRINCIPI ALEXANDRO E T T O- S.R.E. Card.Montalto, Vicecancellario, & Bononia Legaro. VLYSSES ALDROVANDVS S. P. D. V’M mecum reputo , Cardinalis IlIuftrifTime , ropufo au- tem fepi(Time3 cur tot morum virorum lucubra- tiones 3 qu^alioqui ftudiofis litterarum plurium condu- cerent, altis fepe tenebris immerfe remanent, non folum de eo folicitus die coepi, veru etiam fu mmopere doiere* Etenim fi vires facultatescjj meas infpicio exhauftas ex tot immenlis fumptibus , quos in tot operibus confcribendis,- & in Iconibus quibus illuftrantur , folTiliiim Jplantarum,& animalium , inci- dendis, impendi, atq,- tantillum mihi vit£ curriculum fuperelfe video, quod alias dum tenuis elt fortuna, & ingens lucubrationum moles, longiflimam an norum feriempollularetjeas in hanc luce medere non pofle ceite fcio*Qu;u obrem in praecedenti de Auibus volumine, quod tibi dicatum volui, catalo-. gum earum omnium praefixi, non ad oftentationem ,aut futilemaliamambi- tionem,vti imulus aliquis maleuolentia? quodam ftimulo id mefccifse,iudi care podit,fed vt principum animos,qui litteratoru rebus ftudent, atque vti- litati,ad edendum incitarem.-licetpaucos efse nouerim ,qnibus artes libera- les cura funt ac cordi ; quin fi qui funt, ijfane nigris Cycnis ,& albis Coruis rariores exiftunt,atque hi rurfus infigui aliquo calcari incitandi;Tu vero nec ftimulo,necalio quopiam incitamento eguifti ; quin fponte nullis non viris probis & do&is, quorum honelli modo noti funt labores, itaauxiliariSjeafqs fers fuppetias.vt tibi quali vni & foli vniuerfa ftudioforumrefpub. plurimum debeat. Inde nimirum euenic , vt in omnibus vrbibus non folum kalia?, fed to tius edam Europa^&fortaiTis quoque Africa? .arque Afia? nomen adeo in om iiium ore verfetur,vt nullum aliud fit frequentius . Vbicunquefane terram non tam genij & ingenij tui facilitas 3 aut quod in tam tenera aetate ; ciim in 2, Cardinalium P E Cardinalium ampliffiraorum numerum ad tam celfam honoris fedemafcitus efifes * tantam rerum negotiorum^; molem ferre ac fuftineje potueris, aut ad- miniftrationes eas veluc Neftorea prudentia atq/fapientia plenas edideris in admiratione fuit, quam fuit, ineffabilis illa tua erga probos litterarofq.Iibera- litas.Prudentia quidem in alijs quoque principibus quandoque elucet, quo- rum tamen nomen, quod fibi tantum fuifq; ftudeanr, vix patri #'fua? regnique terminos excedit, ipfiq; nullum plane poli mortem immortalitatisfignum re- linquunt quando tuum Illuftrifsime Cardinalis , aliorumqj qui a te fumpto exemplo, (iudioforumhonelfos conatus promonent, nome immortale ac ^ui- ternum fit permanfurum . Tuae ego illiusliberalitatis ope vfus fecundunru, Ornithologia? mea? tornum in Iucemedidi, & nunc rutfus tertium ac poftre- mum,qui de auibus aquaticis agit omnibus, quotquot videre vnquam mihi li- cuit,qui & ipfe profedo nunqua erat proditurus ex profundis quibus immer fus i acebat ,tenebris , nili eiufdem tuse liberalitatis eximio fplendore illuftra- tus fuiflfet , Cycni auis typo hieroglyphico fenem muficum fignificabant fa- pientes Aegyptij5,f vt in hoc volumine legere ecquod eo fuauius ea canere-? videatur,qtiomagisin fenium vergit.-atque vtinamego in hoc vltimo, ac de- crepito lenio ita Cycnea mufica pra?ftare,acitafuauiter pfaJlerem,vt vel pri- moribus tantum labris laudes tuas attingere^non dicam cantare queam;quod equidem fummo animi candore , qui per eandem volucre indicatur, prgftare conarer.Ciconia? quoque hiftoria pertra&aturjCuius exemplo, quia parentes a quibus & vitam accepit, 8c in infantiaenutrita elicum viribus effoeti fu nt, omnia qua? ad vi£um neceffariafunt,fuppeditat,gratiam ijs, a quibus benefi. dum accepi mus, eamq,- fi non parem propter iniquioris fortuna? culpam ne- queamus,tamen aliquando feribendo, bene fentiendo , &afsiduiseo's laudi- bus extollendo , referre ab eifdem Aegyptijs idmonemur . Sed cum tu mihi Cardinalis illuftriffimelongeplus quam auis illa fuis parentibus, praefriceris * cumdnquam Jiberalifiime mihi feni, &veluti naufragium ftudiorum meo- rum patienti vtpote alter Mycenas prtefto fueris, quamnam ubi gratiam refe ram ? vtriufque autem honoris intereft & tui & mei , tui qui nunquam fatis laudari potes, mei qui nunquam fatis laudare pofium , etiamfi centum lingua? fint oraqj centum & ferrea vox , vt inquit ille qui tam diuino carmine Augu- ftura laudare conatus efi:,& nuquam fatis laudare potuit, Auguftum, inquam, qui te diuitijs quidem longe fuit potetior,vtpote totius fere terrarum orbis fere dominus , animi vero dotibus , magnanimitate , liberalitate &confimi, lium virtutum aliarum ornamentis longe inferior * Alexander Macedo vifa Achillis (fatua fleuiffe fertur, quod hic virtutum fuarum praeconem habuilTet Homerum,poetam vt do&iflimum , ita quoque facundiflimum, & re&e qui- dem; nam licet ipfe longe maiora ac laudabiliora pra?ftitiflTet , deerat tamen qui ea confcribendo po Iteris communicaret,vt inde fumpto exemplo res pru denter fortkerq.cumdomi,tum foris gererent, atque vt ipfe Ariftocelem,alij alios qui ad commune ftudioforum commodum , qua? vel experientia, vel proprio marce adinuenifiet,diuulgabant , opitularentur , Tu vero qui om- nes iuuas/ed non ideo iuuas, vt inde tibi gloriolam aliquam accedere velis, ( abedenim a te omnis ambitio ) fed eo folum animo ,vt litteratis poliis ,non Homero eges alioue facundi(Timopra?cone,quifcriptis reddat nomen a?uiter Sium, fed qui teipfum nobis reddat immortalem,vel faltem tibi Neftoreos an- nos concedat;quod cura in folius dei,qui folus immortalis eft,fitpoteftate, hunc Imno egoenkSpreeaborjtitce ad omnium dolorum bonoramq. utilitatem' 'l adq.facra? eius Ecclefia* fplendor em diutifsime incolomem conferuetrabs ce interim etiam atq.etiam peto , utpoftremos hofce Ornithologue mea? libros eadem beneuolentia^benignitateque atque humanitate fufcipias } qua priores profequi non es dedignatus/ub ijdem demum patrocinij alis fbueaSj atque ita foueasjut aduerfus omnium maleuolorum caninos dentes illkfi permaneant. Vale, EGo Fr,T>antel ^lallomusfiac.Fifulana^ongr] SanEli Hieronymi Theologi* profiejjor publicus }at que pro ArchiepifcopaliCuri* ‘BonOnien.fyuifor deputa 9US tertium hanc Ormhohgi* p*riewyExcel Lenti (simi >*tq jnter\prel (ac, Indicis regulas contineret ,>/ typis mandare - %ur 3 proh auis Idem qui fupra Fr,DanielMa!oniu§» EGoFr,tAloy[tus Fefla*Urceanus in (fonutntu S* Dominici de Bononia *Bac« calaureus & SanBifsim* Inquifitionis Vicarius , hoc opus de Ornithologj* infcriptum^atque c~PerilluHrem AdmodumtfruditifsimumqSUirum T>. Vlyfsent Aldrtuandum Philo fophum fu * temptflatis celeberrimumycompilatum, diligenter perlegi ^cumque nihil in eo^quod fidem }bonos mores xfeu catholicos principes l*dat a ammaduerterim^quinimb opus & dcElrin* fub Alitat e flyli nitore *,& rerum » qu*in eo traElantur icopidy& pariet ate adeo injlgne compererims^t nedum phylofo* phis Iterum ft) Theologis 3quam ytile futurum indicauerimjdeo facultatemiM it» prima tur concedo * Ita cft.ego Fr. AloyfiuSjqui fupra» CATALOGVS AVTHORVM omnium quibus in tribus Ornithologise meae Tomis vfus fum. ABBAS Ioachinus. Aben Ezra. Abraham Efre. Abrahamus Ortelius. Abimeron Abinzohar. de Accipitrina arte trana- tus, Accurfius, Achilles Bocchiui. Acron grammaticus. A&uarius. A damus tonicerus. Adofphus Occo. Adrianus Turnebus,' Aelianus. Aelius Iulius Crotta* Aeneas Syluius. Aefchylus. Aefopus Phrygius» Aetius, Albanus. Albericus Vefpufrus. Alberrus Conftantinus* Albertus Crantzius. Alberrus Magnus. Albertus Pigna. Alcadinus Siculus. Alcinous» Aldus Manutius. Alexander Aphrodifa?u$» Alexander ab Alexandro, Alexanoro Benedi&us. Alexander Petronius. Alex.Trallianus» Alexis Comicus. Aloyfius Alemanus, Aloyfius Anguillara» Aloyfius Cadamuftus, Aloyfius Granata , Aloyfius Lippomanus*. Aloyfius Mundella. Alphonfus Toftatus. Aluares Hifpanus. Amatus Lufitanus , X>. Ambrofius. Ambrofius Calepinus, Ambrofius Nolanus. Ambrofius Nouidius. Ammianus Marcellinus. Amintus Frifius. Anacreon. Anatolius» Andreas liciatus. Andreas Baccius i Andr.Bellunenfis. And Da&ius Florentinus Andr.Oinus fufiinopolit. Andreas Fulums. Andreas Furnerius , Andreas Placus Andreas Theuerus, Andr.Tiraquellus. Andr.Turnerius Angelus Decembrius Angelus Politianus, Antipater. Antonini Cronica» Antonius Liberalis. Antonius Auguftinus. Antonius Gamerius, Antonius Gigas Antonius Louifinus» Antonius Ludouicus Antonius Mizal, Ant. Mufa BrafauoUis Antonius Nebrificnfis D, Ancon. Pataumus Antonius Ricciardus Apollodorus. Apollonius Tyraneus Appianus Alexandrinus Apiyrtus. Apuleius, Aratus. Areteus, Ariftotdes. Amoldus de Villanou*. Arrianus. Artemidorus. Afcanius Martinengus. afeanius Pedianus. athen^us, p. Auguftinus. auguftinus Gallus, auguftinus Niphu s, auicenna auicenus, aulus Gellius, aulas Hirtius, aurelius Simmachus, 'tj') in?! 1 v aurelius Vidor, aufonius. author de natura rerum . B B Aldus Baptifta Capofulgofus. Bapciita Mantuanus. Bartholus. Bartolomsus Anglieus. 3 B.Bafilius Magnus. Beda. Bellifarius. Bernardinus Gomefius. Bernardinus Scordonius. Biblia. Blondus. Boetius, Broda?us. Brudus Lufitanus Bruno Amberbachius G G Aecus Afculanus. CadiusCalcagninus» Cselius Apitius Caelius Aurelianus. Cfflius Panonius CaHius Rhodoginus Cadar Ban nius Cardinalis Cadar Germanicus. Cadar Rinaldus Caietanus Callimachus Calliftratus Iureconftrlt. Calphurnius Carolus Clufius. Carolus Sigonius. Carolus Ruinus. Carolus Stcphanus. CaflTana?u$ Calfiodorus. Caftor Durantes. Catullus* Chaldaicum di Olaus Magnus Onophnus Panuinius. Opianus Oribafius Origenes Admantius Orus Apollo Ornitbologus Ouidius P Palladius Pande&ae panormiranus Paulus Aegineta Paulus a Gafiro Paulus Diaconus Paulus Cryfaldus Pauluslouius Paulus Manucius paulus Orofius Paulus Venetus Paufanias Perionius Perfius Petronius Arbiter pet.And. Matthiolus Pet.Angelius Bargaeus Petrus Aponenfis Petrus Beccarinus Petrus Bellonius Petrus Crefcentienfis Petrus Crinitus Petrus Gillius Petrus Martyr Pec.Nannius Alcmariaous Petrus Pithoeus Petrus Viatorius Panocles Phauorinus Pherecides PhiJes Philomela author Philippus Beroaldus Philo ludaeus Philoftratus Pierius Valerianus Pindarus Pindari Scholiafles Platina Plato Plautus Plinius Plotinus Plutarchus Poly- Polybius O Pomponius MTa Pompeius Vizanius Pompilius Azalius pontanus porphyrms polTidonius probus Grammaticus procopius Caefarienfis procopius Gazas us propertius pcofper Alpinus prudentius pfelius platonicus ptolomatus Q Quintianus Quintilianus Quintus Calaber Quintus Serenus R Rabbi Mofcs. Rabbi Samuel RaphacI Volaterranus Reuclinus Rhafis Ricardus Bartholinus ■ Robertus Conftantinus Robertus HoJcot Robertus Stephaniis Rutilius, S Sabellicus Salernitanus Saluftius Santes Pagninus Saxo Grammaticus Scala naturalis Scoliaftes Anftophanis ScoliaRes Homeri Catalogus Authorum. Scipio Mizetl» Tertullianus Scoppa Grammaticus SebaftianusEritius Sedulius Seneca Septuaginta interpretes Scraphinus Cumiranus Seuerus Sulpitius Seruius Sextus Pompeius Sidonius Apollinaris Sigifmundus Baro Sigifmandus Gelenius Silius Italicus Simon Lemnion Sincfius Sipontinus Solinus Sophocles Speufippus Statius Stcphanus Aqueus Stephanus Forcatus Stepbanus Vimanduspigius Stefichorus Strabo Stumpbius Suetonius Suidas Sybillinacarmina? Sylua allegoriarum Sy.uaticus Syne/ius Cyrina?.us bymphorianus Gampegius Theocritus Theodoretus Theodorus Trebellius Theodorus Gaza Theophraftus Theophila&us Thefauri Iingu? Gr^cs author Thomas Aquinas Thomas Garzonius Thomas Rhaduus Thyleflus Tibullus Titinius Titus Vefp3Hanus Scroaa Torquatus Taflus V Valerius Flaccus Valerius Maximus Varrinus Varro Vegetius Velleius Verrius Flaccus Vi&or Gifclllnus Vidus Vidius Vincendus Burginus Virgilius Vitruuius Vlpianus VvoIiFgangusLazius X Xenophon Xyphihnus. T ■ Tacuinus x Tappius Lunen(?$ Terentius Tardius Gallas paratus Zonara Zozomenus Zozimus ym- \ 20 3® VLYSSIS ALDROVANDI PHILOSOPHI ET MEDICI BONONIENSIS. ORNITHOLOGI/£ LIBER DECIMVS NONVS, Q_V I E S T De Auibus Palmipedibus . DE CYCNO. Cap. I. ORDINIS RATIO. VANQV AM propter inftitutam in hac noftra Ornitbologia me- thodum ,aues , de quibus hadtenus nihil di&um eft, in hunc poftre» roum tomum reiecerimus j nolim tamen, quis ideo fibi perfuadeat, easprorfus viles, &abie&as efle. Sunt enim & in his, ciim corporis, tutn animi pra;ftant a non cum procedentibus tantum comparando, fed etiam* qua;, laudare, imo illis proferre volenti, quam plurima, at- que efficacia argumenta pratbere queant : quemadmodum pafTira-^ fuis deinde locis patebit. Degunt vero eiufmodi anes, alio in aquis, &tyetiQTro£iZ> id eft , palmipedes diquae &Ioui optimo maximo, ac Deorum prasftantiffimo eft dicata , ac caeteris carniuoris multo praeftat , vt abunde habes in 5oeiushiftoria principem locum obtinuit rin fecundo autem Pauo,auis videlicet cum pul- cherrima, tiimlunoni Dearum potentiffimie, louifq; vxori,&forori iure merito nuncupa» ta. Iraqjcum de aquaticis in hoc tertio,mod6 fit ,fcribendum , ajquibus & natare’, & naui- jpre homines didiciffe videntur, Cycnus non ideo tantiim, quod Veacris,& Apo!linis,quos ioue natos poetae fabulantur, ales vulgo habeatur, fcd quadjetiam nonfort£ minoribus, quam Aquila , aut Pauo naturae dotibus perornatus fit. Eum etenim potius, quam alianu j auem veteres Graeci , atque Romani , ciim & tauros , tragos, Crios, fiue Arietes naues quaf- dam nuncuparent ab animalium figuris quibus earum prora; adornabantur , omnium pul- cherrimum ornamentum , aptiflimumq; judicarunt , nauis fabricandae perfedlionem , & ar- tem nauigandi , ab hac in primis auc, caeterifq*, aquatius homines aemulato fuiife, atteftan- A tes. Quarum auin hifto. riai-eftct. Cygnocur primuslo cus detur. NauiiiGrq eorum & Romano - ru m noni i na. Nauigandi artis inuen £io» Iloftrum , qua? nauis pars. Veiu pro ala. CurCygno potius qurl alijs aqua ticis aui- busveteres «aucs or- narent. Cycnucur Principes alant. aLtb.i s« ds re cib.c. 61 . Agrigenti- norum no bilis pifei- na. Cycni pul- chritudo. Ledefabu Ix' my (fi- cus sefus. Helena curta pul- chra rata. btAft. 5. m Onfic . C In Indici 0 D’ar» d In Gallo . e libo 9* « fint. Ali? dotes Catus fua- uitas. Cycnea ca sio. £ In Ixeutt Cycnus cur Apolli ni iaccr. Vt morte fibi prodi- cat Cygn* Quando dulcius ca nant. 2 Vlyfsis Aldrouandi tes.Etcnim a collo, pe&oreq;proram,& carinam, a ventre,& cauda) puppem,& temonem, ab alis vcls , a pedibus remos formaverunt. Vnde feruantadhuc roftra vocabulum fuum apud Latinos 5 uauium partes ilheexporre&as, & acuminata exrere, ferroiiein prora emi- nentes: & vela fepius alas, nuncupant pocta?:proinde Ma r o c e ci n i t $ Velorum pandimus alas, Hefiodum imitatus , qui olim etiam vela vw; wiipcL^ id eft, nauis alas nominauit : vbi Se Proclus commentator ab auibus defumptum hoc aitclfe. Prudentilfmna vero antiquitas meo quidem iudicio, frequentius Cycnum , quam aias aquaticas aues pro ornamento na- mbus addebat, non tam obinfignem eiusinnatando peritiam, ( nacatenim celerrime, vt luo pdft.loco dicetur) quam quod inter eas afpedtu jonge effcc venuftior, arqu.c nauiganti-10 busfauftus,feiixq; haberetur. Quippe propter pulchritudinem luam, qua contemplantes remoratur* m fummo femper honorchabitusfim, asque etiamnum eftapud magnates Vvi rolqj principes, praecipue in Belgio, Gallia, atque Anglia, vbi in aquis perennibus, ac nnu- iis, qui domus, aut palatia alluunt, enutriunr, acriterq, in occifores animaduertitur . iiv- numeri referente a loan ne Bruyerino Gallo, in agro Eugolifmenh in Tenui so fonte verfam tur,atq; educancuropera Regam maximi Francilci Vaielij eius nominis primi. Agrigenti* ni pifeinam fummis fumptibus Geloni tyranno longe munrhcentiffimam ,atq; pulcherri- mam, maximamq, conftruxiife leguntur, in eamqj fluuios, f< >nte|q; deduxi(fe,ac Cycno- rum taoquarn auium nobilifiimarum , pulchritudiaeq; & fpeciefiia eiufmodi pretiofa loca fummopere adornantium, multitudinem conicdffe. Eli enim fnter aquaticas omnes longej® fpcciofitfimus Cycnus , mdeqjGlor, ideft, totus pulcher nuncupatur : quam profedo for- mas praelia ntiam Lxdae fibula egregie innuit, qurealoue in candidumOlorem immutato, hoc ertjcandidhfimamfornianfinduto cotnprqlfa, filiam toto terrarum orbeformoliUima, Helenam, inquam, illam, cuius amoretotius Graeciae heroes, principefq; conflagrarunt, ex ouo,quod exeo congrelfuc6ceperat,exclulilfe ferctir,Cycneoq;iilo candore membra eius perornaffe: quofane (en fu antiquiffimus ^Euripides, Helena?, o/Lc/ua xuxva 'nftpov, ideft, for- mam Cyheam appellar. Et apudcLucianum Paridi quaerenti, qualis afpedu eflec eadem Helena, refpondct Venus, tevxn fjtlvoit tv eixo; v.vxvh ytym/uievhju. otVaA« J# iv coq> rpa- tpeicra, hoc e( \candida quidem qualem yonfentaneum efl,ejfe a Cycno prognatar/r.tenera autem, vt qua in ouo enutrit afuerit* Et afiasapud.eund^m^Lucianum, Gallus de Helena loqueris, 3© Vidi , inquit, quandam candida procera cerutce,vt bine Cicno prognatam effe adjimularent , Ita pariter e Martialis de fratribus geminis: fflua nona tam faciles genuit tibi Lada mini f rosi £fua capta ejl Cycno nupta lac e na alio? Et Pontanus de Eridano: Candida fluminei mirantur brachia Cycni , Miratur nitteum populus alba decus. Inter alias modo dotes , quae m hac alite funt quamplurimae , celebratur tantopere & a poetis, & a loluta oratione feribentibus cantus fuauuas, a qua nimirum omnes melos, om- nis alia , etiamfi laudabilis harmonia,atque in primis ipfa mullea, Cycnea cantio nuncupa-^© ri meruit: eoqj fane caceris aquaticis prfielfitent Cycnus,quod folus,teftance Alberto Ma- gno,grauififimo Philofopho, inter magnas, & aquaticas aeesmuficusexiftat./Oppianusau- thor eii, canente Cycno , fcopuios, & valles rdpondere , omniumqj auium mulicum ferri, eoqjnomine Apoliiniconfecrari,canereauteranon lugubri, vt Alcedines, fed fuaui,& mel- lito cantu , velut tibijs , aut citharis adhibitis.Verum non ob folam muficam Apollini artis mufica? inuentori facii habiti furit Cycni, fed quia etiam, vt Cicero, Socrates, alijq; grauif- fimi voluere Philofophi, iam iam imminente fibi mortem vaticinentur,vaucmiumqj ab eo Deo accepilfecredantur. Quomodo vero futurum interitum praecinant, quamuis fabulo- fum videatur, & fide minime dignum , ;ta prodidit Oppianus poeta , & philofophus : Mori- turus fecedit aliquo^ vbi nulla auis canente audiat , nec Glores alij luctuose inter pelletyJt qui forte 5 q adejfentyqui fimilem vita exiium fbt imminere intelltgerent .Socrates quoque apud Platonem Cycnos affirmat, tum magis, dulciulq) canere, cimi le bfeui pracfentiunc morituros, auafi letantes Deo gratias agere videanru'-, quod ad eum, cuius minillri funt, migrationem pa- rent. Addir, homiuesquofdam,cumipli mortem expauefcant Cycnos quoque falso crimi- nari, cantufq,huiufmodi dicere, doloris argumentum elfe, quem ex aduentante morte con- ceperint, ficuc lenfiife videtur Lucretius, dum Canit: Cum tuba depreffo grauiter fub murmure mugit* Et gelida Cycni, nec torti ex antro Heliconis , • Cum liquidam tollunt lugubri voce querelam « Sapien- Nulla au is canit, cum aliquo affi- citur ineo» modo. Cycni can tu. ' h l.i.dc sAni lWic.2 2 . "SO [IftQhTi .S Natura in Cycnos , quam in homines liberalior. U5>.c.$4« Cycnus Ornithologue Lib.XIX. 3 Sapientiffimus ver p Socrates hoc ideo maxim£ redarguit > quod eiufmodi homines non » animaduertant, nulla efle auem, qua; cantet, cum efuriat,aut rigeat, aut quouis alio efficia- tnr incommodo: non ita PhiIomenam,nec Hirundinem, nec Epopem, quas ferunt per que- rimoniam cantare lugentesrltaque i ibi neque has prx dolore videri canere, neque Cycnos* fed quia Phoebofacri funr, diuinatione prafditos pr quantum, laudandus fic qugiaqSK* Cycnos, quae cum ales fit, qua; plurimum viribus polleat, nulli fuapre natura, aut vim, aut da. n,';o;T iniuriam infert , vnde tam eleganti, quam appofito epitheto /Ouidius Olores innocuos hoc Cy cni lau- inverfuappellauit? ~ dabihsforwp illic innocuilat} pafcuntur Olores. qU“ °’ Cum Aquila auium omnium, acipfarum etiam rapaciflip fortilfima ,idcoque regina nun- cuus cupata, bellum acerrimum quidem gerit, veruntamen nunquam nifilaceffitusabilla,& ad ^0praeliandumprouocatus^necaequ3litantumMartedimicatjfe4etiam vincit : quemadmo- Etcg.C fomii duiq perquam eleganter idem «Julianus, qui fane in huiufcc alitis encomijs celebrandis CycnusA* fuit plurimus, hifce verbis teftatuna reliquit. Neque vero, inquit, ad mortem, verumetiam ad qailamvin pugnam fortis e fi Cycnus jniuria item non lacejjityaqaam (ane moderatus, & vir prudens fic la - cit. cejjenti,ac moderanti de animi robore nijsil concedit. C ater a quidem aues cum eo pacem habent, ac m /. y M A* qua fi f cedere deuinciuntur.Ab Aquila vero fape hofiilifer appetit ur,vt Ariftoteles referttnunqua tamen vincitur fed eam prouocantem animi mnfolumroborefed i ure etiam optimo vinci t.Q uin Cycnus vi • & » Scaliger author eft, fi Cycni ala pulfetur Aquila, de hac a&um efife.Non minori laude infignis illa , quam praedicat Albertus Magnus, verecundia in Cygao animaduercenda eft, n Ex(9m2 t caq; in coitu.Eum etenim perhibet, quotiefeunque inierit ioernellam,eoufque contnftari, Cycni Ve- ^ °imo vero prorfus a cibo abftinere, donec viuo fefe fronte abluerit, ac fi in aqua occultum, recundia. quid latere non ignoret, quo peccata aiuuntur , quemadmodum omnes nimirum ea macu» lae, fordefqj expurgantur iqua de re per otium confule^M, Antonium Marfilium Bononien- fem Atchiepifcopum Salernitanum. Poftem modaparjter ingenium auis celebrare , fed id ol.2.hydra * ad propriamrrubricam dirfcro, de vfu eius in mens nonnihil hic allaturus,Arbitrari eniiiuj 4* quifpiam polfet, Cycnum, quod nigram habeat carnem, duramqiac ventriculo mobedien- tem, Anferi, cujus caro fortaffis laudabilior , atque falubrior exiftic ,poft habendum efte. Arfficrjs ca Verum cum & Cygnus qofter carnis fuae habuerit optimos cultores, & non minori , quam ro> ipfe Anfcrapud veteres in pretio,& in honore habitus fit,vti ex/>Plutarchoin primis colli- p hb. dttfn A 2 gere carnis. ras- fta Mpjrtgctir nontimeaf Cycnus. c.i%;r i n; •. Fortitudo, 4 VTyfsi.s Aldrouandi gere eft, non immerito Cycnum prxculifle videmur, i pfi etiam AnferLquem innumeris ali/i nominibus antecellit. Apud Athenaeum etiam Dipapfophiftis apponuntur. Alexandrides apud eundem, pofteaquam carpfiftet Thracum regis conuiuium,Cygnum inter aues lautas fubinde numerat . Sed & apud recenciores fepe inter delicias huiuiinodi aues habentur: Mofcouica nam Placitis inter epolas lautiorum, & praecipue pullos fpedari afferit. MofcouitarumDu- nim Du» ees,quotiefcunquecarne vefcuntur ,hofpitibus fuis Cycno? aflas apppnunc,vt luculenter cesCycnos narrat Sigifmundus Baro. Er reucra principes ilii harum alitura efum plurimi facere viden- aflo9,qui~> tur: etenim eres ex ceteris, quae plurimae apponuntur Duci, cultro pungens, meliores, &cse- mis.appo- ferjs praeferendas explorat, quasdapifeci difcerp^as ,ac in partes quamplurimasdiuifas in ip quinque minoribus , quam erant primse , patinis duci iterum apponunt, reliquas vero fra- tribus eius, Confiliarijs, Oratoribus, alijiq*, ordinediflribuunt veracum embammate ex Cycni cur le, pipere, &aceso. ScribitquoquicQrmth fiogusGyenum ferum apudfuos denarijs, fiue pudmul- drachmis argenteis qijiaquecum triente venu.vdatum efte. Gseteriim , quod apud multos nonlaud|S ^nmea^s^1'iPro^etl,r»*a£lefa‘:'faiIiseu2rierit,qaQd:n;m!s armofiadnos perueniant. Has fur. * itaqueob rationes Gycno inter aquaticas aass principem locum affignauimiis : quod pari- q/ffr.^V.x. ter f Petrus Bellonius in fuadeauibus hiftom£icit,quem tamen, quod aquaticas terreftri- Bellpnij or bus praeferat, laudare non polfum.Sunt enim hne aquaticis &. pra2ftantiares,& ad edendum doimpro» falubriores. Eia igitur nunc fecundum ordinem in prioribus duobus tomis a nobis qbfer- batus. uatum,CycnihiftGriam aggrediamur. ’ » . zo & q_v i v o c a; Cycni au didi. i Cycnus Li gurfi Rex. Cycn9Maf fis filius. IROS, eofq, celeberrimos, quiCycni vocati funt, quatuorreperio.Gyc-! nus dicebatur Ligurum ille Rex, qui cum Phaetontis affinis fui necem in- folabiliter defleret, in[auem fui nominis commutatus fingitur. Cycnum Martis filium Hercules equeftriprselio fuperatum occidifie legitur , equo adiutus Arione, quem Neptunus in equum couerfus genuerat. Huius mor- tem tam iniquo animo Martem tuliffe ferunt ,vt eius vlcifcendas caufa ar-go CycnusNe ma furaeret aduerfus Herculem. Cum Cycno vero Neptuni filio omniex parte inuulnera- ptuni fili?, bili Achilles Troiani belli tempore congreflus, cum fruftraeumiaculis petijffec, tandem re intclleda, humi eum proftrauit, genibusq; collo innixus animam eripuit. De tribus autem iftis Cycnis latius dicetur in fabulofis.Fuit proftremo alius Cycnus Troianus pe f*\v} vt an- nota uit Euftathius , uroA/o/ txytnrw pu/ui^TauSia ppovnctr, id eft, qui ob prudentiam cantu a tiaeura celebra tur.Cycnitis regio Stephano eft, in qua Cycnus imperauit , fed quis ille fit, non addit.Cycnus quoque equi nomen eft a candore a Statio nuncupatus hoc verfu: —* Rapidam D ancius augur Afcbetonincrepttat vteritumq-, vocabula Cycnum Audst0 Eftinfuper aftri nomen , de quo miraculum hoc prodidit £ Firmicus 140 cunque, inquit,^ oriente fydete,nati fuerint >met aliorum inuentores erunt,qm latentes au- n 7. r/,e£ ' argenttvenas, & c ateraru fpecierum folertibus inquifitionibus perfequantur : hi quofmo- ^ ry vetor# erunt.Vm&itiu autem eiufmodi ftella a Ioue in cadum pofita in memoriam iliius?cu- 1 ius fpeeie Laedam compreffcratj in quo fenfu c Manilius. Pr oxima fors Cycni, quem calo Juppiter ejfe Jmpofuit forma precium, qua cepit amantem C um Deus in ni u eum defeendit verfus Olor em> T crgafi fidenti fubiecit plumea Laday N une quoque dedutlas reuolat Sei latus in alas 0 De epderp aftro fic canit d/Pontanus; S urgens vagus pquore Cycnus 5 0 In fi dias duium generi, & c au a retia tendit. Aucupium fi docet, molles fi inflcSere cantus In caueis, no Uras varianti & gutture voces Redderc,& humanam referentia murmura linguam . Cycnus itemnauis dida fuit j cuius apude Athenaeum meminit Nicoftratus, ivsZc Cycnus Troianus. Cycnus e« quus. a hb.e.Tht* baid . Cycnus a» ficum. fil.Zde fiti- llis rubrica de Cycno. 11. Cycnus na ’ssr6TiPov ^ogopoc ?? « xwo?,ideft, nanis quafo,an viginti remorumefi^an Cycnus.VidcnK au- ui?. £en5 dida ab infigni, quia nimirum Cy cni auis effigiem gereret. Apud Galenum, vt anno Cycnuscol tauitloannes Guintherius Andernacus, Cycnus collyrij genus eft , quod recipit cidmite lyr‘j g«n’. ' . . drachmas Ornithologi* Lib. XIX. drachmas duodecim, caeruflfa: loca? drachmas odo, amyli, tragacanthi, opij, acacia?, ii 5 lorum drachn>asduas,gummidrachmasduodecim,&cx aqua pluuiali paratur collyrium. Recenfet idem collyriuaj/A£tius,& Cycnum Reginas »ucupat,fed cadmia» drachmas fex decim,nonduodecim,vtGalenus,admifccf,addiiq;amylumpoftremb efleinfpergedum, quoniam fi moram traxerit, in mortario, collyrium acrc faciat. Alexander g Trallianus ad excipiedum eiufmodi collyrium ouoru triginta duo albumina adijci teftatur , lenilfimuq; hoc effecollyrium ad magnos oculorum dolores, & acres fluxionum impetus; conuenne- autem ijs, qui collyriorum rofionem ob corporis mollitiem imbecillitatem non ferunt. i©Eft quoqj oppidum Cycnus ad Heracleum flumen in Colchide, cuius meminit# Plinius, & zvxvov locum quedam in Afia dicunt, tefte /' Strabone.Cycn us poftremo inferibitur qui- dam liber Luciani, qui patiter de eledroinfcribitur:quo in hbro ieipfum,acfcriptafua ex- tenuat, adhibita fimilitudine fabulae eius, qua? de eledro, & Pha ethonte, ac Cyconijs Eri- dani a poetis traditur. Olor item fem per Cycnum non fignifieatj nam quandoq; pro odo- re fumitur,alicubiab# Apuleio: 'At ille, inquit, florem alio quin fpurciffimi humoris percupiis , quo me lamia illa infecerant.vehementer affrematur. Apage te, inquit poetor em extrema latrina , & e au fas c cepit huius oloris comiter inquirere , .. SYNONYM A. Cycnus Regine. (Serm^ac* trah. 2. cap. 104. glM2 r.>. Cycn9 op pidum. h Li, 6. c. 4, i Lib 19. Ceog. Cycnus li- bri titulus. Olor etia odorg fi gniflcar. k Lib .1, de ^ifinanv. E B R A I nullum habent vocabulum , quod proprie , ac fimpliciter Cyc- num fignificet. Tinfchemet fecundum Hieronymum Cygnus eft. Inter- pres etiam Chaldaeus Baueta vel Bota , ideft , Cygnurn transfert ( pro qua didione in trilingui didionario Kaueta, vel Chaueta legitur, Sandes Pagninus fepeuaginta fecutus Porphyrionem. Rab. Salamon dicit ma- terna lingua vocari. Soetha, fiue Z.ueta, vt Narbonenfes proferunt. Nos Ciuetta , ideft , Noduam. Quidam Onocrotalum putarunt ; Rab. Dauid auis fpeciem fic didam , quod quiiljam videt obftupefeit, & admiratur. Schom enim Hebraeis ftupere fi- Sognrficat. Rabi Salamon fimilem dicit eiTe muri nodii volanti, ideft, Vefpertilioni: nam di- ferte hanc vocem interpretatur Chauue fouris,hoc eft, murena volantem, atque ita ludrei vulgo exponunt. Eft etiam reptilis genus, nimirum talpa, ficut a alibi interpretatur R. Salamon ,&Hieronymus. Sunt enim multa nomina volucribus , & terreftribus animan- tibus communia apudHebrxos. Racham inter impurasaues numeratur. ( Alias Racha- maferibitur) vj?i feptuaginta Cygnum reddiderunr. SedCycnus impuris, & cibo nega- tisauibus, meo quidem ludicio , annumerari non deber. Ijdem feptuaginta in Deutero- nomio verterunt Epopa, ideft, Vpupam : vbi Complutenfis codex non Epops,fed Porphy- rio habet , vti fimiliter Hieronymi transla tio . Chaldaeus interpres pro Racham transfert Ierakreka( forte a croceo, fiue flauo colore, quem illis vox Ierakrek fignificat, vt pe- 4°rici huius linguae aiunt )in Leuicico,& in Deuteronomio Arabs Rakam heth littera^ yerfa in Kaph. Perfa vocem Hebraicam retinet. Dauid Kimhi Racham docet efle auem, quae valde afficiatur in fnam prolem, vt & R. Abraham, fimul indicans dodiffimuSaadiam eandem auem Arabica lingua Rakam appellari aflerere , Racham auem fic didam a mife- ricordia ( pietate)qifa jn pullos afficitur. ludafi Germani interpretantur Picam.Verum Or* nithologus, vir faae maximi iudicij egregie, luculenterqs docet , Racham omnino auis ra- pacis nomen effe, qua: cadaueribus vefcitur,fiue Gypaeecus ea fit, ideft, Aquila Vulturina, fiue Oflifraga , cuius nimirum , ficuti etiam vulturis , mirus in prolem affedus celebra cur, quemadmodum fuse admodum in vtriufq, hiftoria docuimus. Comprobat hanc fua Interpretationem Omithologusex Diofcoride , qui fimum Vulturis alicubi nominat , vbi 5 oSerapio illius interpres pro Vulture Racham tranftulit. Conftat igitur, inquit , Racham^ omnino neq; Cycnum , neq; aliam ,vt alij interpretati (unt,auem effe, praeterquam d<^ Aquilarum, aut Vulturum genere, vel inter vtrunqj ambigente, vndeGypsetonomcii_J) lanfchuph Abram (? Efdra exponit auem nodu volantem . Chaldaeus Kipopha , vn etiam in Deuteronomio, Arabs Bafchak , Perfa vocem Hebraicam feruat. Septua ginta Ibis transferunt in Leuitico ,& in Deuteronomio Cycnus, vt & D. Hieronymus: ita enim confundunt interpretationem duarum vocum lanfchuph, & Tinfchemet, vt etiam aliarum quarundam. Sed dodioribus videtur vox lanfchuph, omnino auem noftur- nam, nempe Noftuaro, au tSrryge fignificare3quaed crepufculodenominctur.Cyc>>us qu:- bufdaro Asabibus etiam Baskak dicitur, item Cinnana, vel Cinnaria potiusmam Cihnadi , A 3 inquit * Tinfche- met. Baueta. Bota. Chaueta. Zueta. Ciuetia, Schom. Mus vo- lans. a Lcuuii, 30. Racham. Cycn9 im- pura auia non eft. Icrakreka. Racham quae anis fir vocan- da. Gypa?e 1 nde dus. b Lill! lafchu kipopi B. feb Cinn. Etymolo- gi • 1-qrvn.ac di eamr,. Halor. £ JunGt* s<*p.l% 7« Cyprino*» & in CytL 6 Vlyfsis Aldrouandi inquit Syluaticus,eft Ginnus (Cycnus) auis. Graeci xvxjw dicunt, Latini Cycnum, vel Cy- gnum c in g mutato. Ornithoiogus Cygnum mauult fcribi, & frequentius Latinos , quam fuo vocabulo , Oletem vocare alieric. Virgiiius vtroqj vfus eft, item Ouidius , & Horatius, Martialis, alijqs- autem Graece dicirur,vtnonnulli grammatici, tefte Varrino conij- ciunt, co quod cibi inueniendi caufa carnum prse caeteris animalibus fcrutari,& turbare fo~ leat , vi uvxtuvilwlAvv. Alij formant a verbo xA&>, quod ( inquiunt ) eft $a>veb , ideft, vocem edo s iiue clamo, fit xAu<»,vnde ad;tyo$,quafi*Adjco;:eftenirnauisclamofa, ficut Aufer quoqjJveia terete collo, o xoxAorepyi e^arrpv rpx%nA.otr, jn xvx/\og. Sed quse- irendtsmgan por.ius,peronomatopoeiam fic appelleturmam&Ifidprus Cycnum a canendoi@ appellatum efteait,ed quod carminis dulcedinem modulatis vocibus fundit. Olerem ve? pe, quod totus plumis fit albusmullus enim, inquit, meminit Cycnum nigrum. pAoe enim Gtxce totum dicitur : atqj hinc forte Scoppa noftri ami grammaticus cum afpiratione Ho* lor feribip* Perottus fecundum quofdam quafi OAspopaior , ideft , totum candidumVideft, totum pulchrum petius dici aflerie.Monnulli alij, vt annotat c Baptifta Pius Bonon ienfis, Oloris etymum deriuat ab oA/yop si , id eft, defpicienpia> vt Fulgentius Placides, quod m- oicemdepafcamhse aues. KdAosEkfychio, & Varrino etiam Cycnus eft, quanuis etia Ci- licias fluuius quid a ita vocetur : alioquin xvSvo $ oxy tonum eft glorjofus, inclytus, celebris. Apud Gloftbgraphum xvxvo; , <®vdt , oV^w , tanquam fy nonyma leguntur. Grasci noftri fa»- culi Cyprinum dicunt. Horatio quandoepaies albus, quandoq; etiam ales canorus appel-^ , !atarsOuidio auis alba, volueds fluminea, Ales Cayftrius,&alibiVirgilioAnfej:Amycl£Us? " quoniam ^luppiter transformatus in Cycnum Araiclis Ledam compreftit. Cyris AmycUofortngfm /infert Lada, Italis plerifq; Gigno dicitur. Scoppa kalus etiam loco Cino vocari ait, corrupte nimirum, Venetijs Cdano,qu2e vox ad Germanorum,&' Belgarum Svveaen accedit, Ferraria® Cifa- sio:Hifpanice Cifne , Gallice Cyne , vel Cygne. Saxonibus, & Heluetijs etiam Olb 3 Elbs? ^reb vt alij fcribunc, Elps, Qlbfch, Anglis a Svvan. Illyricis Labiit. GENVS. FORMA. DESCRIPTIO; . • ^ ■ JO T GNVSy inquit Albe? tus, videtur generis Anferini effe tumro(lri fgurajum pedum, viiPuf. tempore pugna etid ftbilatgut AnferJtX ex eo, vt appa ret,Tur- nerus, Forma, Inquit, vktuqj Anferifimilis,fed multo maior, totus candi- dus,pedibus nigris. Eft vero color huius alitis tanti candoris, vt paflim pro candidifli Vio5 tefte THylefio, color Cycneus, fiue Olorinus accipiatur. Pli- Gafidane nius Medos, feribit , Gafidanem gemmam mittere , coloris Olorini , ideft, gemma. candidiffimafimo vero Syri,vt annota tfa Gulielmus Paftregius, Cycnum nuncupant gen- a Lib.dc erh> sili lingua quicquid candidum eft Juuenalis Cycnum nigrum de muliere diuite,ac pudica, rerum, tanquam rara, vel pot ms, qu a non reperias,dixit,vt in prouerbijs dicetur, & b alibi per a n- b Satyr.ge tiphrafim,iV^»w,inquit,/f//4»/4 vocamus, Aethiopem Cycnumd Vergilius quoq-Galatheam^^ ® Cycnis candidiorem dixit hoc verfu : Candidior Cycnis , hedera formo f> 'or alba . d Mttm % Pu^ce alkedinis Coruu olim fuifle ait d Ouidius , antequS niger ab Apolline fa&us eflet : Nam fuit hac quondam niueis argentea pennis Ales , vt aquar et totas fi ne labe Columbas, Nec feruaturis vigili capitolia voce , Cederet Anferibus, nec amanti flumina Cycno. Fm aSbiw* ^enf‘^um ftuencJam nomine fenem , quod canos capillos tingeret , vt videretur iuue- 1 Lentinus n!s5MarEia^s admodum lepide ex Cycno Coruum fadlum elfe hoc difticho canit ; cur Cycn* Mentiris iuuenem tinftis , Lentinc , capillis , &l Coruus T am frbito Coruus , qui modo Cycnus eras * diiftus. Alibi etiam puella candorem innuens, eam Cycno candidior £ dixh.Tofo candidior puella Horatius Cycno.Ciim itaqi talis, qualem pr^dicauimus,cando:is fit Cycnus, Horatius vei 6 mhilomi- cur Cycnu nus purpureum appellep, multi tam poet« interpretes, quam alij etiam viri dodi in diuerfi- purpurefi m@das fententias abripiuntur. Etenim nonnulli fynedochen effe arbitrantur, parre pro to- dixent. toa(fumpta,atqj ita voca{fePoctarum,qu6dpedeshabeauubros.Sedhipmerquaquod Cycni pe* tofo,vc aiunt, caelo, errant, Cycno tribuunt, quod in eo non eft reperire. Sunt enim pedes ei des nigri, aterrimi tantum abeft,vt fine rubri. Alij locum eundem yelutmendofum nituntur reflituc- rc,fcd Cycni €0« !or0 5® Ornithologi* Lib. XIX. Cythera in fula Por- phyria di- da. Purpurefi quid vete- res dice-« rem. £ *Aentid.6' Lumecur purpureu dictum. Solpurpu. reus. re, fed cum refticuunt;euercunc potitJs,&: lenfum,intentumq, authoris corrumput.Horum autem alijs pro purpureis, legunt marmoreis, alij porphyrijs,quo nimiru vocabulo Cythe- ra infula Veneri facra notriiaabatur,3cfiproCycnisporphytijsintelligendiftntCycniilli D uae confecta £ i. Non defunt aiij, qui legunt quidem purpureis, fed purpureos Cycnos in- terpretantur regales, hoc eft, Vreueris ahres.Ego fane horum omnium opinionem taquam erroneam explodendam ccnfeo, lubfenfq, in eorpm opinionem eo,quiCygnos purpureos vertunt,pulchros,ac egregie rcfplendentes.' Veteres enim rem aliquam pulchram,&fplen- didam fignificaturi aonnunquatn elegantia;, leporifqj caufa purpuream nuncupare folet, joquemadmodum innumeris fere claflicorum authorum quorumcunq; maximi vero poeta- rum authorisatibus confirmare poffim: verum quia & locus, & tempus, id prohibeat, quaf- dam tantummodo adducam, ne quis temere>ac nimis arroganter,me in aliosinuedum ar- guat.*? Maro in priipis(po£tis enim poetam explicare cupio)nobil iflimus ille carminu feri- ptor, luminis pu!chritudjnem,ac fpledorem indicaturus,id purpureum vocauit hoc verfu: Largior hic campos ather-^ lumine ve ftit Purpureo, Et eum imitatusOuidius : Lataf purpurea luce refuljit humus. Eodem plane fenfu idem Mantuanus folera purpureum , hoc eft ,fplendidiflimam , ac iu- cundiflimam lucem edentem appellauit, canens ; Purpureos inter feles, ac candida luna Sydera . Ver qpoq; quod & casli clementia iucundum fit, & deledabile horni- Ver por«- nibus, & pulchrum propter varios, quos largitur, flores, purpuream eidem dicitur, vbi ait: pureum. Htc ver purpureum , varies hic flumina circum Fundit humus floret • plores infuper , quod non minus , quam ipfa olim purpura , obledent , & contemplantes remorentur purpurei ab eo vocitantur: fila ( a pes ) continuo f altus, fy luas f peragrant Purpureos f metunt fleres, & flumina libant. Ita poftremo Albinouanus candorem brachiorum elegantiflimum , atqj fplendidiflimum denominaturus, ea ait efe, purpurei candidiora niue. Addam purpuram etiam nonunquam purpureas *°accipi pro verborum elegantia. Vt modo ad Cycnum degrediatur oratio noftra, penarum Verboru eius mollieies a poetis plurimum celebratur^ qua? in ledis mirum cft, quantum expetatur, elegantia vt fuo poft loco dicemus : idcirco Polyphemus apud /Nafonem huiufce alitis plumis tnol- purpura liorem ait efife Galateam hoc verfu : Mollior & Cycni plumis , & latte coacto. Roftro eft parum purbinato,in extremitate obtufo,quod Ouidius etiam jnnuit inCycni in hanc alitem conuerfi fabula, dum ait \T enet os fine acumine roftrumicolotc rucilo,vel ruflfo potius, in cuius fumma parte, qua capiti comittitur, nigerrimu tuberculum, a tqs id rotun- dum,& in roftrum fe infiedeces,exiftit. Eft autem ficuci Anferi etiam ferratum, vt annotat Albertus,&: facilis inftar dentatum. Aflferithic Cycnum in vltimis aetatis annis habere den- °tes , quod profedo ab illo nemine proditum eft : imo verog Plinius nulli volucrum dentes clfe ait, praeterquam Vefpertilicni. Collum eft longiflimum, & viginti odo vertebris con- ftans, quare ab h Homero «FaA/^oJlwpoe-, ideft, longum collum habens appofitilfimo epithe- to nuncupatur : & «Euripides xumov (imiliter appellat. Huius longitudinis ctia meminit Ouidius,inquiens:C quo tanquam pifcatoria fi? Roftruna, &C2 vf^s ® fundo commode pabulum haurire poffit. Roftrum habebat fex digito» longum, a narium foraminibus fupernead finem vfq$nigrum,caetera cartilagine carnis cofore^efti- fum. Inferior mandibula tota nigrefccbat frontis fine, & roftri principio vtrinque maculam fligrans, qu» in triangulum fummi roftri deprefla, ac aeqtia|ifuperfieie coeunt, eft videre, in* «er quas fului coloris plumuia? frontem infigniunt.Latera vtriufqjroftri interius ferrata, pa- latum quoqs medium denticulorum in longum pofitorum ordine afperum , reliqua etiatp. paffitu fcabrum. Linguam pncdiamfulcus denticulis palatum incdium fepatitibus refpppf ^ens diuidit,&ipfc prope radicem fcaber.Sicuti capitis icon hic expreffiore hiante dcihbfi- flrat.Pedcs dodrantem ,& Cygni caput hians» palmu longi, nigri (urit, jfljjsiv notis, maculifue partimff* ruleis,partim rubicundis^ alhicacibuxdiftin&i. Metn- bran^ digitis incerie&efqua mulis minimis rotundis fune ipjequales.Digicos vero vc. lut annuli quidam in larutn^° interfecat:eoru medius om nium &crafillimus,&maxi mus eft,l6gus digitos dece: internus noue,cxternusfe- pteromnes autem, quam iq Onocrotalo maiores. Cy- gno ivyA^«/,idefl, pulchri oculos vocat Lycophron, «Scaliger cffiosvertit.Ego eos confiderare vix potui in^® ia mortua diu a uc, videban- tur vero ca?fij caloris effe. Ornithologus Cygni,quem apudfuos Elbu vocari feri- bit,defcriptionem ex infpe- ^ione propria confecit hu- iufmodi.In longitudine, in* quit, cxtenfus,mediocre vi ri flatura a?quat> totus vndj- quaqj candidus.Roftro latos 9 vt Anas, croceo, macula an terius nigra ad fpacium vn- guis humani. Ab oculis ver fus roftruiBpellisapparetnigncans.Cruranigra.Digiti pedum membranis nigris iungun* tur.Plumse definunt paulo fupra genu.Inde ad extremos digitos tres palmi reflant longitu- dinis. Alarum ambitus fuperior quatuor palmorum eft. Longiffima?alarum penna? palmos feptem cum dimidio sequant: Cauda circiter tres palmos longa eft;collum circiter o&o» §CE Oculi m ira* Ldgimdm Ro ftrnrif. fedef. AI». 1 Cauda. Qniithologias Lib. XIX, CYCNI SCELETVM. II 12 a i.tiift.ca» fit.vlt. Inteftina qualia in Cygno. Afpera ar teria. Quomo- do in ospe doris infc ratur. V \y(ys Aldrouandi SCELETI NOTiE. A. B. roftrum denotat, & totum cranium, quod in Cygno oblongius eft , quam in Ono- crotalo, fed exilius , atque minus craffum. C. inferiorem mandibulam. D.coftas, qua5 numero funtvigmti, cum in Onocrotalo fint duodecim tantum. E. fulcra , per qua? eram fit afpera arteria :funt autem longe diuerfae figura? , quam in al jsauibus. F. osifehion, quod verfusdorfi vertebras intus multis foraminibus peruium eft, fup a elatam, & acu-i» tum fere. G.Coccigis vertebras. H. poplitem. I. os talo refpondens.K.colli vertebras, quafunt viginti,nam dorfi.funt odo. L.clauicularum oifa. M. Omoplatas. N. oshu* meri. O. {ternum. OO. Scrinium ,feu capfulam pectoralem , cui afpera arteria inferi- tur. P. radium. Q. vlnam. R. offa carpi. $. offa metacarpij. T.os femoris. V. os fur a?, X. os tibiae, A N A T O M E. ARISTOTELES, quamuis Cycnum appendices habere dicatj/tf/ri quk de 2 o finit inteftinum , hanc tamen alieem fecuiffe non videtur. Non erat enim^ tam miram qualem fubinde, ddcribemus , & depingemus, afperje arte- riae figuram taciturus. Quod vero ad inteftina fpedat,ommaquafuorde- cim dodrantes, & palmum longa erant, multoq; etiam pollicem craffo a- i- pe, qui vicem omenti obit, inteda : quae cum non multis anfradibus , aut gyris intricata, fed fimplici tantum in fe media fpira reuolutione fint inflexa, alimenti for- fan aliquid non plane diftributi praeterlabi fiuiffent: cui^malo mederi volens natura , ne quidpiam anadofim effugere polfit, caeca duo dodrantis fpacio intefranum >& ipforum ini- tium interiedorredo inteftino appendit, qua? anfractuum inteftinorumdefedum compen- farent. Arteria afpera admirandae fane ftrudiira?snamoefophagum fubiedum comitata 3* ad iugulum defeendens cum peruenir, non reda , vt in cateris animantibus ad pulmones tendit, fed fupra clauiculas eleuata in coftam offis pedoris, feu fterni inferitur. Eft autem haec cofih minime fimplici offe compofita , fed ex duobus lateralibus , & tertio fuperno his pro operculo incumbente fabricata, vaginaq, fiue theca? figuram, Se vfum praebet. Ad hu- ius finem pofteaquam peruenit arteria, inferne in fc inftar lerpentis refleditur, & S literam exprimit, moxqj fub priore ia dida portione ipfifuperpofita hanc caplulam dennb egre- ditur, & clauiculis medijs confcenfis harum iugo tanquam fulcro innit?turj atque ita fu* ftencata denuo in morem tubse reuoluitur , thoracifqi cauum fubiens antequam ad pulmo* nes fertur, prius quafi laryngem alteram erformat, tranfuerfimfeda,officuloq; quantum ipfalata eftlongo,& quod tenui membrana obtenditur, hiulcam fiftulam , feu fyringam4® organorum mulleorum, quorum modulatio diuino cultui in templis adhibetur ( vulgus trombonem vocat) qua? inferiore fui parte fimili fiffura patula? funt , figura, ac compofitso* nerepraefentans. Sub hac larynge arteria in duos canales diuaricatur, quorum finguli in medio ampliori capacitate protuberantes, reda in pulmones exiguos codis retro totos af- fixos abeuntes diftribuuntur.Eiufcemodi naturae artificium , cuius pofteavfum indagrbi- mus, tribus fubfequetibus iconibus demonftratur, quarum prior a s teriam offendit, in the- cam illam offis fterni litera A denotati, ingredientem , & rurfus egr edientem , altera the- cam eam apertam ,arteri«qj reuolutionem manifeftiffime. A A. offis fterni mediaecoft* parietes duos denotant. BB. arteriam reuolutam in fterni fennio C. afpera? arteria ini tium. D. afperam arteriam thoracis capacitatem ingredientem. E E. diuaricationesjo eiui dem. FF. collum auis. G. Laryngem. E)H. clauiculas. Poftrema exemptam arteriam, atque haec de afpera arteria. LOCVS- ' 4~ Omithologiac Lib.XIX. Cjgni afpera arteria claufo fterno i Cygei Vlyfsis Aldrouandi Cjgni trachea arteria aperto fterni fcrinio. i \ Qmithologia: Lib.XIX. Trachea arteria CygnL ■ 'i';- £, B 2 i6 Vlyfsis Aldrouandi l o c v s. Amphibia quas. a g.Hi.c. i% Cur ftagna amet ma- gis , quins Huiiios, bl.z.Gtor» C li.Scateb. d Lib. de Tart . Pirg» 9 Lib. ij. tap.24. vitet. ^ Metam, a. | iWc 9. Y C N V S ex animalibus eft, qua: in aquis, & in terris agunt, & ancipieem vitam ducunt , qualia amphibia dicimus. 4 Ariftoteles apud lacus , palu- dcsqj degere fcribit. Gppianus ait pratisilittoribus,& ftagnis gaudere, AI- bertus in ftagnis , quadi in fluuijs, quod fort£ illis, quam in his maior fuppetat herbarum copia , quibus vefcitur, item luti , quod continu6 ro- 1© ftro verfat. Nam & b Vergilius flumen, quo Cycni aluntur ,h«fbofum nuncupauit: Et qualem infeelix amifit Mantua campum Pafcentem niueos berbofo flumine Cycnos. fEt Hieronymus Vida. Herbofo niueos dum rr.flrgine pafeit Olores. Etfl/IacobusSanazarius, Dum pafeit niueos herhofa ad flumina Olores. Aliam item rationem , cur ftagna potius , quam flumina amet , colligo ex e ^Eliano , quod nimirum ftagna longe fint quietiora ,& natatum non impediant, vt fit in forti impetu la-20 bentibus fluuijs. frdfer, inquit, d" commorationes funt in lacubus, paludibus, ftagnis & perenni* Falnsina btts fluuijs , quorum confluens , moderaS , & fi dat e fertur, in fumma , loca qu^ric aquofa_*, quomodo, qualia funt, quas recenfuimus, haud 'Wmenad querendum tantum fibi pabuium,fed vt ful- gura , fulminaqi quae naturaliter horolt , fugiat , quod fort£ innuic/Ouidius fub perfon^ Cycni Ligurum regis Phaethontis igne abfumpti caufam dolentis ? dum canit ; E it noua Cycnus auis , nec fie ccelofl, louiej Credit , & intuflflmifli memor ignis ab illo , Stagna petit, pat ulosq, lacus, ignemflperofius £>ud colit, eligit contraria flumina flammis. Cffterum quantum fluminibus gaudeat ,elegantiflime, vt omnia demonftrat^ Home-je rus Graecos tanta laetitia, tantaqs animi promptitudine, atqj defiderio ad Troiae excidium armari tradens, quanto amore Cycni circa Cay ftrij fluentia obleruantur? Gfjjjf autea^. : y t opviQav mttmm eQvut v 0 M«> r j b' yipaveev, » icvxveev Affla iv hci/adiv iJLavzpitt upu pi p«t0p*, JkvQst xeti tvQct uoimieu d.^ ctEhopeivcti flltpCytfffft KhayyvS ov urpoxaGt^ovtm, ffy.etpayet «Te it Xay.wv. Siorum ftcut auium volatilium gentes multa An ferum , vel Gruum , vel Cycnorum longum collum habentium^ Afiattco in portu, Cayflrij circa fluenta fi uc & illuc volant gaudentes alis Re fanant er fe dentium, refonat autem pratum . Quare Ouidius appofito admodum epitheto Cycnum nunc amantem flumina , nunc flu- mineum nuncupauit. Eft autem Cayfter fluuius Afias iuxta A fiam paludem, ac Ephefum yrbem labens, quem Cycnis abundare Homerum imitatus Maroirjnuit: lam varias pelagi volucres,& qua, A fi 'a circum Dulcibus in ftagnis rimantur prata Cay Uri &e. De Afia vero omne alibi quoqs fic cecinit : Ceu quondam muei liquida inter nubila Cycni Cum fefee paflu referunt , & longa canoros 5 O Dant per colla modos, fonat amnis & Afla longe Pulfa palus. DeCygnorum copia in Cayflro, fluuio ceteri poete etiam memiqere,& in primis h Nafo: Et qua Maonias celebrarunt carmina ripas , E lumine a volucres medio caluere Cayflro. Item i alibi. * " Non illo plura Cay fler Carmina Cycnorum labentibus audit in vndis . Alibi etiam pro Cycno alitem Cayftrium dixit , & £ Propertius Cayftrum CyeneiJtsu#5 dum canst : Gyen* ftu minens di kMegam.z. a Mitem, j f. Ales Cay- ftrius» klib. fifde injlik. & Ornithologiae Lib. XIX. l7 It qua Cycnei vifeada e fi ora Cayftri , Et quafeptenas temperat vnda vias, Iftrum quoque, & Tanaim fluuios inde celebrat /Seneca, inquiens: Clarum inter Olores jftrum Cycnus » T anaimy. e olens. Plurimi etiam Cycni , aliaeqjaues aquatica? in Strymone fluuio confpici legimus , fluuio inquam lento, & non profundo, & humilibus, vt tradunt, ripis, ideoqj valde herbofo. Mo- fchus antiqtiiflimus poeta, & /«Theocritus quidem Strymonios vocitant, haud dubieob loaliatam rationem. Circa Maeandrum Phrygia? fluuium abundare etiam legimus, vnde & Maeandrius aquibufdam dici meruit. In Eridano, fiue Pado apparere interdum Cycnos tradit Lucianus, fed paucos: cum alioqui alij in hoc fluuio eorum copiam efte innua nr , ac in primis n Claudianus, qui Padum inde Oloriferum appellat, cu.rn au; Fraffaq\ nobilium ramis eletta fotorum Cycnus Oloriferi vexit ab amne Padi, o Alibi etiam de Eridano fic canit. Eridani rip as >dr rauca fi agna Padufi Diffugiens nudautt olor* p Meminit & Silius Italicus# 2 o Haud ficus Eridani flagnis ripaue Cayftri Innatat albus Olor,prenoy, immobile corpus Dat fluuio , & pedibus tacitas emigrat tn vndas. Sed & ante eos q Maro ipfe: Haud fecus ac alto in luco cum forte caterua Confedere auium, pifcofoue amne Padufa Dant fonitum rauci per (i agna lequacia Cycni \ Mintius item Italiae amnis Cycnos multos alit, vt celebrat Baptifta Mantua ns his vesr- fibus. I In mEid/Lip. tl In Epigr. Padus Olo rifer. OlnMfitbal, . Tailud, Seren . p Itb. I*, q lib. 1 1. ■Atmid,, ,n m .ii.-- i Aruis g o ffya patre Benaco genitus circumfluit amne Mintius ingenti Cycnos habet vnda natantes, . Et alibi rurfus. PerfimilesCyenis viridis quos Mintius alga flues Maander alit , quos humidaprata Cay (Iri. Supra Auernum Italiae lacum ,vt refert author mjrabiliuro, quae Ariftoteli afcribuntur, iuxta Cumam nullam auem peruolare falfum eft: nam qui illic fuerunt, inquit. Cycnorum copiam in eo effe narrant. Iu Papho infula innumeros dari ceftatur Lycophronis interpres, & ingentem elfe multitudinem iuxta Carantonuro , quod Galliae Aquitaniae flumen eft, tU.\* Ceog . Canentelam Ptolomaeo didtum. Hifpania etiam, tefte r Strabone producit Cycnos, & eius 40generis aues plurimas. In Regis Angliaeaula multos femper Cycnos ali aiunt. Polydorus % m. ,, de /Virgilius in eiufdem terraelacubus ,& fluuijs magna voluptate omni tempore confpici bift. u fagi. tejlitur.Quinimo/ Volaterranus, referente «Ioannc Textore, vbi mores Bricannorum,fi- t In Ceogr . ue Anglorum deferibit, ait Cygnos ad Tamelis ripam, non minus, quam qua tuor millia.^ u ln .Cornu^ continuo enutriri. Scotiapanter Cycnis abundatpnaximeSpinaeius ftagnum,&curpo- c$P,a‘ tius in eo, quam in afijs degant hoc inodo refert Hector a: Boethius : Eft & lacus in Mora - * In eJcrtP* uia , Spina nemine, infighis Olorum frequentia. N dfeitur enim ineo herba quadam, cuius femine Q|ory 4 mdiffme vefcuntur , atque ohid Oloru cognominata.Ea autc herba illius natura eft,vt agris in- ^ ^ c ju$ iecla nunqud putrefiat .Hinc faCtum e ft,vt licet in fpacium quinque prope millium lacus difltn - n amra. datur ; hominuq\ adhuc memoria pifitbus,ac maxime falmombus exudare cofueuerit. Vbieaena- Cycni vbi 5 o fcl cfp ** finit m acer e fi ens totum illud vadofum,ndtibufq\ impeditum reddiderit, nec vUus de in • non fin t, ceps pifiis maior in eovif use fllWx vero hifce di&ismodo locis copioii funt Cygni,ita multis vel rari, abjs in locis veiuon funt, velfaltcm rari. Agri in primis noftri Cycnos , quod fciam, non y ln Scut0 habent, quum alioqui non defint lacus, ftagnaq;. Ornithologus etiam apud luos',. hoc eft, Helueticosrariffimos efte ait , ncc nili hyeme aliquando fxuifima , cum lacus toti. gelu c 6 * ' 1?x glaciant, capi. Incolunt praeter lacus,&flumina, etiam mare: nam &apud^HefioduCycni QyC^9 'car multi natant in Oceano, & /Elianus z-ex Ariftotele Olorum gregem quandoq.-in Afro mari Nepmn ifi apparercprodidir.CaflijndraitemapudLycophronemnonnullosaitmarinam vitam laa- lius, daturos, Oloribus firmles , n tqs h:r c forteCycnus Neptuni filius fingitur »qui fluminibus, a Ub. io. . matiqjprseefle dicitur, a Plinius cum disiifetdc Ciconiarum migratione, & vnde veniant,», c«p.22. B 3 &quo b lib. de fubia» ao. Hi flor, cap. i 2. Quomodo cicurentur tiQtUbfr’’ b hb. i . Hi. cape 4, & iib.S.c.n. c lib. 10. cap. aj. Lygaea her ba. dlib. 1 .Zo- diaci mcd. Ranas’ cut deuorent.j a In vduib. blnvifp. Drenfare, Quando fibilent. Afperae at* tense du- plex vfus. 1 i Vlyfsis Aldrouandi & quo abeant, ignot«ri,fubiungit. 67/^7/ An feres quoque Olores rationi comeantfed horum •volatus cernitur Jb Georgius Agricola Olores etia,Ciconias>& Anferes longius abire fcribit. MORES. 1NGENIVM. YCNI ab a Ariftotele tonbai; dicuntur,|hoc eft probitate morum infi- gnes: quanuis enim Grasciiwiflw ftolidum , & ineptum vocent , hoc tamen inter Cycni laudes a philofopho ponitur , vt haec etiam adiun&a, IdjSIotos, 1 0 ivynpos9 iprtMQS' Hinc eft nimirum, quod .^iianus fcribit cos iuapte natu- ra mices,& pacatos efte. Naro;fi prouocentur, & inferentur vel inter fe a, vel ab alio quouis, admodum iracundi, & pugnaces funt. Cicurantur , te- fte A!berto,praecifo alae interioris articulo. Pullos fuosrmre amare idem author eft, & pro eifdem acriter dimicare. Sunt ex eorum genere, qui gregales vocantur, vtiferiptum nobis reliquit duobus in locis b Ariftoteles. De ingenio vix quicquam proditum reperio,eo tame non carent, fed in volatu potiifimum id oftendunt, quemadmodum ex hifce c Plinij verbis eft intelliger q. Liburnicarum more rolirato impetu feruntur facilius ita findentes aer aequam fi re eia fronte incederent, a tergo fenfim dilatate fe cuneo porrigitur agmen Jargeqympellente pra- betur aura. Collaimponunt praccdentibus: feffos duces ad terga recipiunt. Cum parituiiiunt,20 herbam in nidum fuum congerere tradit apud Athenaeum Philpchorus., quam Lygzeam vo- cant , tanquam ea parientibus fit opilatura. Eft autem Lygaea viudsgenus in aquofis fre- quens. Xv-yoc, enim vitex eft.^IoaunesKhuenius Breidbachms}olim auditor meus, hac her- ba pullos fuos tueri arbitratur, dum canit. .. . r\ Viticem pariturus in ades . ^ Exiguas infertCycnusyprolemqi tuetur^ *,*•■ . . ... Miehael Glyca Siculus refert, ,nefcio , an ex propria fententia Cycnos qua ndoqj ranas de. uorare, atque earum efu affe&ione quadam fibi molcfta liberari. STAS. 30 o non eft. L O R ab Ariftotele ivynpoe nuncupatur, quod ad fene$utenr facile perueniar, eamq, commode ferat. Quod& ^lianus fcribit. Vitam ei longam elfe audio, ita vt vulgo vel trecentefimnm annum attingere cred^q, quod mihi verifimilo vox. rtkl-i Kvxm aJ«v, author eft Iulius Pollux , vbi voces animalium explicat. Apud a Ari-40 ftophanem eorum voxeft Tio,Tio, Tio>T,io, Tinx. Altum quandoq; vociferari innuit ^Hefiodus : K i/xmj «epio-TroV^ payaf favor, Author Philomela? eos ait drenfare : Grus gruit, inq>glomis Cycni prope flumina drenfant. Tempore pugna; , vt ait Albertus , libilant , & interdem bombos, authore quodam, emit- tunt, ruditui afinino non dilfimiles, fed bteues, & qui longe audiri.nonpolfunt. DE VSV, SEV FINE ASPERJs Arteriae, &de cantu. ♦ ♦' IL si r» ‘O*. ' .f) . ■ i ‘ • ■; v . ; C ' .. . ‘ r (| • , ; 4 * . ,• S P E R IE arteris in Cygno infolens illa conftitusio antea, & deferipta, & delineata,non modicam vfus, feu finis eiufdem inueftigandi occafionem, mater iamqs praebuit. Cum vero duplex a Philofophis, & Medicifq; eius vfus affignetur, prior, qui eft refpirationis ad vitam neceffarius, alter vero nobilior, digniorq; qui vocis edendae, & formandae eft, vtriufqsfanetam huiusjquam illius gratia ,fi naturam Cygni penitus introfpicimus, pulmo- nis fiftulamhuiufmodinoua,&rmra ratione coftrudam> ei datam iure merito cocedemus. Quod jo Omithologk Lib.XIX. W Quod enim ad refpirationem attinet, cum Cygnum in fhgnorum,S<: fluuiorum fundo het bas , aliaqi edulia pro vidfcu fibi quaerere voluerit natura, vnde etiam ap.lidGrascos , vt dixi a cceno, & luto fodiendo %6kvoc fibi nomen inuenir, par fuit ., vt ilii collum iongilfimum fa- ceret,quotanquam pifcatons linea pabulumeluto profundo atu&berqtrvvnde&diflccli ventriculum fabulo, lapillis, herbaceas materiar permiftis refertum cofrlpeximus. Ne ve 1 6 longa illa i n teri m, dum roftrum coeno immergit, fu.ffoc.ationjs periculum incurreret, afpe- ram arteriam collum non modo sequacem longitudine, fed & dodrante excedentem, nenrr pe omni ea portione, quae cefophago deferto , clauieubfqjfeu furcula fupecara in lcrmium icillud, feu thecam recondita a collae fterni pariete duplicij&tc&o compoiitam recondenda ingreditur , & rufusferpentino flexu reuoluta egreditur, furculae innixa , vbideorfum ad pulmones labitur, natura largita eft, in hunc finem i.vf eum aliquando horaferme dimi- diae fpacio, toto capite, & collo pronis vado alimoniam hau fi urus immergitur, pedibus in altum elatis, caeloqfobuerfis, ex ea?arteriae5qu£e.peifl:oris dj<^cT vaginae reclnfa efi, portione, tanquamex condo promofpiritus, quantum fatis elf ,tantdiuturnae vrinationifuppeditari poflit. Quali prudentia in pifeibus quoque quibufdam vfamfuifle naturam videmus , qui- bus duas veficulas tribuit* & quandoquidem branchiasapfptvum refpirationi vndiquaqu?L^ perficiendxnonfemperfufficerent,hifc.e tanqua vtriculrs-quibufdam aer incjufus alto mar iidepreifis,ideoqj aerem recentem haurire neqneunnbus femper in promptu fmut us.eon j0feruaretur.Neqjaeenim cum vero congruit, quod vulgus opina tur,pifces 'non refpuaK quod obiter^cum non fit huius locidijftum cfto.D&voce autem, cuius effumanda; alte*: um in animalibus arteriae vfum pofuimus>hic plufcifta differenda occucrunc , quantum adveni prafentem de Cycno fpedbt. Res c.ft plurimorum* irhb omnium fere 1’criptorum contro- uerfijs maxime agitata, Cycnea cantio, dum hi mirabilem melodram, ad harmonicos cocen- tus fuauiflimos edere moribundos aifiimant : illi vero nonfolum nondulcecanere, fed & vocis inamoenitate,&2bfurditate Coruis,acGracculispofihabedoscontendunt.Inter ne- gantes in primis eft^Lucianus, a quo natura quasfiti, an Cycni cantibus, & modulis indui geaflt, refpondent, paucos nonnunquamCygnos confpexifle in fluminis (Eridani) paludi- bus, qui incomptam, & inamoenam vocem, & fonum parum fumum edere folebant, ita vt _ Ceruos, at Graeculos illis collatos Sirenas efle confirmare poflis: eseter um dulce quiddam ** & optabile, vt(tu dicis, ne in fomno(hoceft,nulla ratione, nullo tempore)quidemaudiui- mus.£ Alexander Myndius, referente Athenaeo, prostetur plures fefe C ycnos moribundos perfecutum, cantum vero eorum nullum audiuifle.^Ex hisetiam r Plinius efle videtur,qui fic haber. Olorem morte narratur flebilis cantus falsbialias falfis)t// arbitror, aliquot experimen- tis .Ex recentioribus inftar omnium, &quem maxithi alioqui facio, cft ^Iulius Ca;far Sca- liget, eiufcemodi cantum fabulofum efle feribens in Cardanutn inuedus,qu6d nugas poe- tarum, illum laudaret. DeCycni vero, inquit, cantu fluauijjimo quem ch mendaciorum parente Gracia iaftare aufus es, ad Luciani tribunal, apud quem aliquid neui dicas, flatu o te. Multitudo ingens ad Caratonum fluuium.^uid dicam tibi? An fer es Qui vero cantare fuauiter Cyc- , nos fcripfere,grauiflimi fuere Philofophi. Socrates in primis apud Platonem, Ariftoteles, ^°& Cicero, celeberrimiq; poetarum, Callimachus* Aefchylus, Theocritus» Antipater, Euri- pides, alijq; Graeci, ex Latinis Lucretius, Vergilius, Seneca, Ouidius, Propertius, Martialis, Statius, hofq; imitati caeteri omnes. Verba Socratis, qui fi difficilior, moeftiorq; fuiflet,mo- rituris fefe Cycnis deteriorem exiftimaripofle refert, ante citauimus. e Ariftoteles, Canere, lti\<\VL\t,Cycnt floliti funt,& pracipue iam tam morituri, & tam quidam cum in mari Africo naui- garenl, multos canentes voce flebili, & mori nonnullos conflpexere . Sic ille. Cicero, qui quoque alibi Apollini propter vaticinium Cycnosdicatosaflerit, praefans inlibrum deQratore ter- tium de L* Craflo ita loquitur : lllatanquam Cycnea fuit diuina hominisvox, & oratio, quam qua fi expettantes pofl eius interitum veniebamus in cunam, & vefiigtum illud tpfumdn quo il- le poftremum inftitiffet , intueremur.Haec Cicero. Et faneCycnea voce loquebatur ille Craf- 5°fus, namfeptsmo poft die mortuus eft.Vergilij verfus doctilfimos poftea citabimus. /Oui- dius ftc canit:- Sic vbi fata vocant vdis abiettus in het bis Ad vada Maandri concinit albus Olor . Etg alias fic. Vtyflacens ripa deflere Ca.yfl.rius ales Dicitur ore fluam deficiente necem. Item b alibi: Carmina iam meriens canit exequalia Cycnus. ' Elega n- Collu o.k Jogiflimu. Afpera; at terielogitu dinis vius. Pifcibsqui bufda cur duae veli cula;., ■pilees re- fpiraht. De cantu c6troUer- fi«. a In eleftro. b lib.9. C hb. IO. c. 23- d Exc.zsi. e libe p. Hi. cap. 12. CurApolli ni facri. CraflusCy nea voce locutus & cur. f In Epift. g Ib . 5. d: uifi. Ekg. 1 h Mtto. F 4, In Hippo- lyto. k MXenijSo I lib. $.fylu. m U.f.fytu. nlib. Io O lib. 20. de ^Animal, cap. 30. p lib. ii .de animal . c. i • Quando fuauiUsca nant. Cycnos ca nere , <5c quando. Aquilo curRom^ frigidior. 20 Vlyfsis Aldrouandi Eleganter i Seneca: Candidas ales modo mouit alas Dulcior vocem m orientem Cycno, k Martialis vero ita habet : Dulcia defttfd modulatur carmina lingua Cantator Cycnus funeris ipfe fui . Sntitas /alibi hos cecinit verfus: Jgualia nec Sicula moderantur carmina rupes Nec fati tam certus Olor , fauiq-,marita i nonfad:is fcripfi{fepronurtciauir,quoniamfcilicetante mortemCycnosquof- dam cantus edere, quofdam etiam filentes emori obferuaffet.Huc rurfus non minimi pon- deris alia hasc ratio accedit : quod Belgas maritimi, vt Frifij, Bataui, Mattiaci , casteriqj his vicini Olorem, qui non minus frequens apud hafce gentes eft, quam in Helicone a poetis putatus, imo fi vfpiam alibi frequ£ci{fimus, ob ftagnorum copiam, vernacula voce Huyler cognominant,dnftione ab Olor non admodum d&fctmina maris profecutio-^o ne reliPl a, pofi coitum ficqucnti cauda motu & roflri aquis mergens purificat, A lbert us 1 a ma- rem, quam feminam pofi coitum fe fe aquis immergere teftatur,idemq; facere ceteras aues aquaticas, & falfum cffe,quod feminas cum dolore femen fufcipit,ideoq • pofico it tir ..ma- rem fugiat;Non prius enim, inquit, fugit, quam coeundi libido ceffat. Boeus in ani 1 m cc~ nerati(/ne,fiuc vt aitPhilochorus in Boeo referente a Athenio doctt,Cycnum a Maiu in auem cognominem verfum,ad Sibarin fluuiu accedente, cum Grue coi mffe .Sed hoc fabu- lofum eft, & vero minime confentaneum.Non folent enim animantia diuci fse fpecici,nifi ob maximam fimilitudinem , fimul coire. Quod modo ad partum attinet, Anfer, Anas, & Cycnus,doipefiici,tcfte Aibcno,femel anno tantum pariunt, initio veris propter fui tem- peramenti Ormthologbe Lib. XIX. 23 pefamenti frigiditatem,^ crafTiciem.CxhusCyctiu ab ^Ariil zoeu quod veteres tamen fecifte clarum eft. Nam & ^Plutarchus tradit, Romanos veteres, vt fagina- gorent Cygnos, eis oculos confiiiiTe, & caueisobfcurisincIufi{fe. Sed de vidlu eorum nihil: Anferum autem more fagiokri confueuifife vcrifimile eft. COGNOMINATA. DENOMINATA. k«. \ ' \ . LYCOPHRON Calchantem Cycnum vocat, e6 quod vt interpres Iza- cius Tzetzes docet, aetate admodum proue£tus,& vates fuerit.Piaefentiut enim obitum fuum Cycni, & cum argutiflime canunt. Vates vero hic ille eft, qui cum Gra?cis ad Troiam profe&us eft, & quia diuinandi arte pluri- mum,praeftabat,Graeci eius confilio multa geflerunt,vti apud Homerum, & Vergilium legere eft.Diruta veroTroia reuerfus terreftri itinere Colo- phonem, cum in luco Apollinis Clari; extra v rbem apud Samum in Mopfum praeftantifli- imim augurem incidiftet, artis peritia ab illo fuperatus, dolore contabuit, quod propoiita fibi a Mopfo caprifico, (vt refert Hefiodus)autt vt Pherecides mauult)fue grauida conijce- re non potuiffet, quot in illa ficus effentv quotue hsec fuculas gereret, quod tamen. Mopfus fine vllo errore diuinauit.4 Paufanias Aquilas quafdaCycneas,quad cadore Oloribus per- fimiles fint, eafdemq; feipium in fepylo adftagnum,quod Tantali dicitur, confpexifie fcri- bit.Canopus lacus Stolis, poftea Cycnea appellatus eft, ficuti pbft inter fabulas ex Anto- nio Liberali recenfebimus, Eft & Cygnea Germania» vrbs, vt refert c Io.Garzonius Bono- jonienfis, qui ita didlam fcribit, a Cygno conditore, efteq; fubditam Marchioni Mifnenfi,& argenti vena diuitem efte. Turris Olorina, vel Cycnea, re ferente Vimando Pigio Campen- fe imminet Rheno in cacumine trium Cliuias collium, quadrata , praealta , lataqj cum arce longe confpicua, quam tradunt , a Caio lolio Caefare bello Gallico conftru&am effe, velut propugnaculum, qqo vicina loca aduerfus Germanorum iniurias defenderentur. d Ub.dttfu carnis , a fn Caffan. Calchas Cycnus. Calchas a Mopfo vir aus. . b ln *Arca« dicis. Aquiia Cycnea. Cycnea la- cus. , Cycnea vrbs. c Ltb.z. rav Saxon. Olorina velCycnea turris. CAPIEN- tlib.m iPflPo 1 5 5 24 Vly&AIdrouandi CAPIENDI RATIO. ' V O M 0 D O Cygnf , Grues, & Anfercs , Perdicefqj rete ca pia ntur , ita fer£ tradit a Petfus Crefccnenfis.fy? &4tud ingenium, quo Grues capiun» tur, Cycni fit 4wa,& 4nferes,quod tale e fi, In ripis fumorum ab vtraq: par- te figitur arbor altiflmafiUa fimul iu§faxVt longior fit arbor,habetq\per totu cuniculos ad afiensuin sumit atetirellfi%in qtta ponitur funis rethtcuius Ion- 1 9 git udo e fi fecundu fluminis latitudine , cfi arborum difiantiam , & eius lati- tudo eftiVifuperw rimata vfq> ad medias dependeat arbor es, deinde homtnes vfqfi remotis ve* piam per glaream fluminis, omnes volucres , quas inuenerint, expellentes, qua volates d /plendo- re aqua non di frendent, donec in rete imidertntx&ttm declinetur rete cii funibus fuis , & volu - eres capiantur. E( modus ilfe locum habet , ni fi cum tepus fuerit wtkUofemi& aer cbfcurus\alia~ quin aues eleuata facile d fixuiodeuiarent, H*c omni a ille, Caterum retibus etiam oiim !b SaMUBr Cygnos C9P‘ confueuiflfe, colligere eft ex b Euripide , apud quem fi c feribitur. Olet M r 1$ * tume ftprawQK m*7ep* pfiofetw > Mote fipb%w • W, ideft 3 Qualis Qlor caOQfUS ftuu jatilss 3 pudendas patrem VQG'a$ charilfimum dolgiis Carris» ^|?oliqci§ ggron#. AwdQ vellatiora vbi «wfc*- laqueorum plagis negatum? SYMPATHIA. ANTIPATHIA.’ ^HTEBPRBS Ariftophanjs Caftorem, & Pollucem refert, a Spartanis ®5, coronis ex calamo contextis ornari falere» 3unt, qui putent id ideo fecifte 3$ Spartanos , quia Cycnus eo herbae genere dele&ctur ,ideoqj eadem gemi- nis iliis fratribus ex ouo Cycneo genitis grata fuerit . Nafcitur quidem ca- JamUsjfiue arundo vaUatoria in fiagms, qua2 mirum eft , quantum ament Qygni, fed a« arundinis ilbus efu dele&entut, non habeo quid dicam» In* ^ mt‘ . fuperi an eum alijs etiam animantibus occultam amicitjam colant, necdum obferuaubi Dtf C^nimu- j3- otij0 sbeiloq$ eorum inter fe fe, & cum a|i)s pafljm multorum feriptorum vete* fuQ PU'" rum mon„r^t^ referta {unUOloefbus inquit 4 A r 1 iloxckSiVtalt/er altern deuoret in moreeft% j 5J1 g fciji maxime in totucrum genefe. Quem locum in $ r$,&0U4pmri4 perdere famafit , Hinc forte Pindarus Cycnum inhofpicalem appeliauir.^@ »derint. QsEjerum hoc facere tn pugna per nimiam iracundiam credendum eft# Alioquicarniuori C-„ho- O.on funt,& ne pifeibus quidem vefcuntur,vt qui cicures aluere, obferuarunr, Anferes,vel Italis 4b alterius gener£atiessqua? eodem cu ipfo cibo 'vefcuntur,CycnUs,tefte Alberto,non facile fecum e|?e finit.Meliftus Euboicus auem hanc ita conuitijs plenam elfe dicit, vt ea claman- Cyenu? te, rdiqu* aues, qu^pr^ftofnnt, conticere cogantur, Inftgne veioin primjsdiftidium,atq; Anferem antipathia eft cum Aquila, quam tefte c Ariftotele;,ft pugnam hxc c oeperit, repugnans vin- pditt cit,ipfe autem nunquam nifiprouocacus infert pugriauUdem tradit Oppianus, fed diluci- Cyeni dius his verbis?^/^ altius emlado eueffi Aquilasimpugnatfi quid ili* in ipfbs, aut pullos eo - Aquila pu THm m4li moliamur ,non tamen incipiut pugna fid pacem qmad licet conferuant,& placidavi - |n*. .. tam 'alimentis etiam anteponxt. Cum itaq; Aqutlafo Cycnus vincat, vt di^um eft r Franci- C li.p.Hift, 5an(^ius grocenfis nodum haud contemnendum curiofts proponit, quid Virgijius, & Homerus fibi vclintscum dicant yAquilas Cycnos in fellari, at ql vnguibus rapere. Eum nod um ego in Aquili hiftoria generali hoc modo explicui, vt fi plures Cycni (funt enim aues gre- gari* ) vnam Aquilam aggrediantur, eam vincant ? S?n contra Aquila vnicum Cygnum a reliquis feparatum offenderit , non fit mirum , fi eam vincat ? atq j hanc meam opinionem defendere videbatur^ Arifteteles, apud quem fic legitur. Cum Aquila pugnat Olor,»tt- ® tritqi eam fapius , quo loco pro nutrit , male quidam, vincit , legunt. Verum cum &: ^ScalF l' ger teftetur,de Aquila, fi Cygni ala pulfetur,apauorem maximum eis in- fj Hai.O. ijcieatem Aquila?, qua? Anferes*>G rues, vel Cycnos adoritur, aflimilac his verfibus : rcpviQcav •argTtAft)^ Ahro; dtSm E 9vOr, itpOpjUXTOf TTOTOt/UOV TTCtpu /3 0i^e^> Aquila aggreditur Leporem, a ut Cycnurn* «Aencid* — Neltrasf evadere demens SperatU te poffit manus ? (imul arripit ipfum Pendentem ,& magna muri cum parte reuellit : Quali svbi aut leporem, aut candenti corpore Cycnum Su (tulit alta petens pedibus louis armiger vnets. £ Hieronymus Fracaflorius Veronenfis Angeli mandata Dei ad Mariam deferenti pernicita- hi,jj0/epk tem in volando def:ripturus, volatum eius Aquila? celeritati comparat in perfequedis Ardea, Angeli vo- & Cycno, quos eminus in ftagnis obferuauit. latus Aqui Qualis vbiin liquidis fiagnis, aut Ardea longe ef% leCycnum Aut albus cofpefiius Olor fifiacer Accipitrum Rex inlequenti Po Ii varies gyros finblimis ab at here lap(us coparatus. Immotis fec at alta ruens oculo ocyus alis. Impete non alio volucer caleftis adtbat,drc * Ceterum mirum non cft tanto Aquilam Cycnea? carnis defiderio teneri: magnus enim eft,& Aquila cur vel eo folo famelicum ventrem exfaturarc poteft , quare dum eum habere, & nancifci poteft, Cycni car- caeteras volucres , fi paruae fint e manibus elabi patiatur , quod hifce carminibus quoqj Stro- ne dele&e* za filius expreflit: tat. Non fecuj atque olim calo louis ales ab alto Accipiens raucum circum A fi d prata canorem Pracipitat : tum euntia cito metit a volatu Indecores epulat , eiratarumq; volucrum Nubila defpettat, magnumq-, exquirit Olorem. t v£lius lulius Crotta paroemia ex impoflibili defumpta hanc Aquili, & Cycni difeordia per snt Kt quam dodie fignificat,Orpheu tanta harmonia? fuauitaie ceciniflc inquiens, vt Aquila, & Cy- mion* «uusboftestnfcnfiflimi, priori odio depolito , reconciliati fimui colluderent: inquit autem: Flauay, cum niueo ludit Olere Aquila, £Baptifta Mantuanus fine authoricate, Vultures, qui Aquilis longe imbecilliores funtjimo vero tantum eadauera infectantes, Cycnos capere perperam fcnbit : Plebat, vt inuadi cernens d Vulture nidos ; Lati entes imbellis Olor,pradator aduncis j o Vnguibus, & duro difcerpjit vifcera roftro . Cum draconibus ite non beneconuenit Cycnis , vt teftantur Philes 3 & iElianus. Serpentes quoqj a Cycnis terreri apparet, fiquidem Auicena yQui fibi mctuity\woyx\x.rdvenenofis animali hus, noctu prafertim dormiens,is nutriat Grues, Pauones, Cycnos (Bellunefis pro Cycnis Ciconias diffident. reponit:eftfanevtraqs auisferpentibus i n i mica )ab his enim terrentur morfu impetuntur ani- malia venenata. Acqjhoe etiam forte innuens Gratius , qui retis quoddam genus deferibens, quod pinnatum dicunt,quoniamauium penna?ei imponantur,ad terrendas feras, inquitj Retepmnft Sunt qmbus immundo decerpta Vulture pluma in frumentum operis fuit, & nonparua facultas e Vultures Cycnis ini* roici- kL.i.Tarth Cycni ew draconib® tum. C T XK« Cicuta Cycnu in terimiC’ • 1 Li.favJMf» Vlyfsis Aldrouandi 26 ‘Tantum inter nmei tangantur vellera ( penna? ) Cycni 0 iElianus cicuta olori perniciem inferri prodidit : Sed hoc adeo mirum rton eft, vt ad occul- tam inimicitiam fit referendum, ciim & hominibus > & exteris fere animantibus fitexitialiss ego porcum eius efu perijflfe obferuaui . Fulgura denique timere creduntur : quae opinio in- de videtur orta,quoniam humiditas fuanatutaaduerfatur calori , vt ante etiam dixi : Cycni enim vt humidi humida appetunt flumina, lacus, & ftagna incolentes : ad quoad aliufic etiam l Nafo,cum cecinit: Stagna petit, patul$fq\ lacus , ignemq ; perorfus £tu coUty elegit , contraria flumina flammis* % # Fluuix prxfagiu. Frigoris prsfagiu. PRjES AOI A. SI aquxrorem infpergat Cycnum ,pluuiam portendere fertur , quemadmodum pariter cum profundos humeros eis immergit, Ornithologus apud Heluetios ingens frigus ti- meri a flcrit, cum illic hyemc in lacu aliquo apparet. A V G V R I A. 2® Cycni nau Sis faufti. a Li.i, At nsidB lautas re2 [fce Cycnis :ompara- ‘iir. Caftor , & PolluxCyc ii filii nau- tis faufti. Cycni non mergum?. b li.de mu* c lib. xj. Tanegyr» LEXANDER ab Alexandro Cycnum nautis , & his , qui freto agi volunt, profperos curfus denunciare a flent, reliquis vero inaufpicatum efle.EgoCyc- num inaufpicatum nullibi reperio, quare re&ius in eo indicio dixiffetAIexan- der Cygnos nullis e(Te augurio , nifi natus : de quo felicis augurio ita apud a Virgilium Venus alloquitur Aeneam. Namque tibi reduces foetos, claffemq^ re tatam Nuncio,& in tutum ver fis Aquilonibus attam. Ni frutrd augurium vani docuere parentes. A fpice bis fenos , lutantes agmine Cycnos , 3 9 Aethera quos lapfaplaga Ioms ales aperto Turbabat coelo, nunc terrAs ordine longo Aut capere , aut captas iam defpett are videntur. Vt reduces illi ludunt tridentibus alis, Et ceetu cinxere polum, cantufq-, dedere : Haud aliter, puppefq ; tna,pubefq-, tuorum Aut portum tenet, aut pleno fubit otia velo. Hoc cft, vt exponic Donatus, quemadmodum Cycni ifti 3 poft Aquila? perturbationem , qua difperfi fuerant , ficut naues tempeftatibus conflabat efle turbatas, hilaritate omni, laetitiaq; recepta , ordine foluto fecui i volitant : fle & naues tua? , & omnes tui fecuri degunt , ac tuti.40 Seruius po etam per Cycnos naues, per Aquilam tempeftatem denotare putatjfed quid ficum Lamberto Hortenfio Montfortio , qui & ipfe Virgilium fcholijs illuftrauit , Cycnos expona- mus nautas Troianos, Aquilam louem, qui etflTroianos nonfollicitat,eos tamen follicita- ri, Sc affligi permittit. Re&e enim nautae Cycnis comparantur , quia natura? a Cycnis auguria capiunt. Sunt qui volunt, Vergiliu has potius, quam alias aues in carnem induxifle, vt Aineaf augurium facerent , quoniam vna cum Columbis Veneri dicatas putarent antiqui . Alij , vt Iulius Pomponius Sabinushaud contemnendus eiufdem poeta? interpres , nautis ideo bono feliciqj augurio efle volunt, quod lupirer in Cycnum conuerfusCaftoris, & Pollucis pacer faiflus fit , qui numina funt nautarum , & Cycnos in clypeis fuis ferebant , & etiaranuro eiuf- modi fideri nautis figna funt aufpicata. Paftremo ideo nautis profpera portendunt, quoniam^® cum multum natent, & in aquis verfentur , n inquam tamen mergantur : ficuti legitur in Qr- nithologia, citante Seruio: Cycnus in augurfs nautis grati fimus ales. Hunc optant fimper, quia nunquam mergitur vndis . Quos verfus Ifidorus ad ^milium authorem refert, & legit fic : Cycnus in aufpicijs femper latiftmus ales drc. Deniiqj b Ca?lius Calcagninus ad poftrcmam felicis iftius augurij rationem , hanc alteram ad- iungit,quod lubricis pennis ad!atum,quod a noflris capillus Veneris dicitur, imitecur.Ride- re hocce nautarum augurium videtur c Claudianus, dum canit : die/pice Ornithologia: Lib. XIX. 27 Fefpicefl tales Ullas aluiffe fluentis Purotafparteue tuis , quid protulit aquum Falfus Olor , valido quanuis decernere caflu Nor in t, & ratibus fmas arcere procellas. ^Amphiareus 3 pud Papinium Statium ex certamine feptem Aquilarum cum Cycnis, con* jcjt , feptem forcifiimos, bellicofiflimosq; duces Thebas depopulaturos, canit autem : Sed fimiles no» ante metus , aut aflra mtaui Prodigi ofa magis: qu an quam maior a parantur: I* Huc aducrte animum, clara regione profundi Aetheris innumeri flatu erunt agmina Cycni : Siue hos Strymonia Boreas eiecit ab Ardo, Seu fecunda refert placidi dementia Nili: Fixerunt cur fit s, Hac rerein imagine T bebas , Nam fefe immoti gyro , atque in pace fi lentes Ceu murisjvalloqi tenent. Sed fortior ecce Aduentat per inane cohors : feptem ordine fulu» Armigeras fitmmi louis exultante caterua Intuor: Inachij fiunt hi tibi {concipe) reges * , 0 Jnuafere globum niuet gregis , vncaq ^pandunt Cadibus ora nonis, & ftrittis vnguibus inflant* Cernis inexperto rorantes fanguine ventos f Ftplu/nis flillare diem ? fluam faua repente V id ores agitat Icto Ionis ira finitfri ? Hic excelfa petens fiuhita face filis inarjit Summifltf animojyllum vettigia adortum Maior em volucrum tenera deponitis ala „ Ciim verb, in augurijs,vt ait Seruius in commento ant^allatorum Virgili; verfuum,non fo~ lum confiderenturaues,fedetia volatus, vt in pr^petibus,&: cantus vt inOfcinibus:Cycnas ^0aucem neque in praepetibus, neq; in Ofcinibusab aliquo nominetur, miratur Seruius , quae* ritqscurab illo fumatur augurium ? Soluitur,inqu t, qubd augurium poeta ad Aquila n re. tulit,dotuicq;bonum omenadnauesfaeTumde Cycni volatu,ac fi. Vergiliusomen,non au- gurium ex Cycno fadlum fer ibat, quod velim alij diligentius examinent. Nam lego aliquem heroemfob tempora Pipini Franci Cirolo Marcello geniti, vnum, inquam heroemex hac familia aufpicium, du&umqs prasuij Cycni fecutum , cum quiefeente alite locum, & ipfom-» quieti a vago profe&ionis errore cepilfe, ibiq, ( in HLollandia ia Teyfterbandiae comitatu in- ter Vahalin, & Leccam)feu pagum, feu caftru Herculana condidille in memoriam Herculis progeni toris fu i. Authoceft Hadrianus Iuniusin enarratione Herculana» domus. Hadingo Danorum regi, vt refert ^Saxo,defun£l2econiugis fpecics per quietemfic cecinit; Bellua nata tibi e fi, rabiem domitura ferarum fuaqjruci rapidos atteret ore lupos . At poft pauca fubiungit: Fac caucas ; ex te nocuus tibi prodijf ales, Fede ferox Bubo voce canorus Olor «. Confulti arufpices lupi nomine futuras ferocitatis filium , Oloris vocabulo filiam denotare dixere, illum hofbbus pernitiofum, hanc patn iofidiofam fore prsefagientes. Euentus augu- rio refpondit. Siquidem Hadingi filia Vluilda priuato cuidam Guthormo denupta, mari- tum in parentis caedem folicitauit: reginam fe, quam regis filiam cenferi malle prar fata. Ille cum ad caenaro inuitatum focerum per ficarium confodere infhtuifiec ab Hadingi fUpatori- jobus caefus e It* HISTORICA. IRAM quidem de CygnoS. Hugonis EpifcopiLincolnienfis obitum pra»- fagiente hiftoriam rec efet a Laurentius Surius his verbis. Fertur miri quid dam indixcefiLincolnienfi tunc accidiffe. Nam Cycnus qu«d m non pau- lo maior c3Eteris,fe nunquam antea lbivifusad caftrum quoddam aduo* lauir,eo videlicet dic, quo vir Sandtus Lincolniamprin urn intrauerat .Hic omnes alios Cycnos , quos illic reperit plui imos, intra ^paucos dies occi- dit ,vfto tantum foeminei fexus referuato , magis folarlj, quam prolis propagandae cau- C 2 fs. d lib.s.Tht batd > CurlCyc nispetatur augurium dib * 1» a Tom.6>tn Ipumh, Cycnus a* lios Cycno» occidens. Cycni A- pollini ia- eri mmpLc.i. Cycni in Apollinis ferto ca- nunt. Cycnus cur ApoI.« lini facer. Cycnus homines mortem contemne re docet. Cycni ety- mum. CurMurts acer. 28 V ly Isis Aldrouandi fa. Familiarem fe nulli exhibebat, nifi foli Epifcopo : de cuius manu , cum primum ve- nijfet illuc , ftatim micas accepit. Caput etiam cum collo longo in cius manicam fatis am- plam ,quafi in aquam immerfit : diu noduq; apud eum manfit, diligenter eum cuftodiens, Scdefendens. Cum autem Epifcopusabfcederec, mox auis regia in ftagnum recurrir. Ad- uentum etiam viri fandi triduo,aut quatriduo ante pronunciareconfueuit,volando,cIami- tando, coterifq; geftibus infolitis 5 adeo vt famuli fibi inuicem dicerent, Praeparemus fingu- Ia, Epifcopus mox aderit. VItimo tamen aduentu eius ante mortem, folito more non occur- rit : immoper miniftros vix potuit adduci. Etcfirn adduda fuilfet, nullam laetitiae, a ut fami- liaritatis exhibuit figmficationem. Sedcapite pendulo aegram fe fimulans, moerta redibat. rQ> Mande autem poft obitum viri Dei in eodem caftro annis multis. Nec potuit vacare myfte- rio,quod auis candida, imminens mortis periculum cantu nuncians, viroinnocencj,pio,ac puro, mortifqj minas nil formidanti, non abfque nutu diuino traufmiffa eft. Sanati emiru-* mortem habent indeliderio, & vitam in patientia. HadenusSurius. MYSTICA. aY C NOS Apolliniab antiquisconfecratos fuiife,in primis teftatur Home- rus, qui Apollinem ab hac alite decantari facit his veriibus : Oo7/3f, c\ /uivxsti Ttvzvoi C7co,yffipvym hiy’ oteithi 0^0« i7rrOpeoffKCt}V (sroTUjUOv <&ctpd Jnrienct 2q nlweiov, ff.d f do/do<; tycov «acere non portum: Hoc e fi Olorum dulcius vt canant Cyber te femper, quos fenium premit, Illiffc flis esi fenetlus Vfque adeo potior iuuenta . Non idfacratis vatibus accidit , Placere cantu Mufa quibus dedit , His ob flat vfque obliuiofa Confilfs melior fenetfus. Vbi ligatus ftnguis habet gela Languet y. vires , mentem alia ilice Cur * 31 &©> Ornkbologk Lib. XIX. Cura fum£, ftmper P efiera deteriora premis. Natura refasy emitte fuum dedit Tempus » fer od vitra mu bentprogreS e $jl* Sed Se vt ad rem redeam , exeat etegancifEroa et AngetiPotidaniiEpifiola , qua» maximam—* po&arum cum Cycnis fimihtudmem ©ilettdiitrvodle hseawes ipforum merito ftatuentur hitiof^Y^tc\im^jgtto^^\tylp&etafi3tiithyVeetrftreMmM»s%vftiTfmcamrusivterquefluuios Amam * vterqut phabo gratus ejed negamr camrc Cycnus» mfimm Ztf hyrut fpirau^uid igitur • mirum ■> fi taceo tUMspostofum tu tam dmnuod'fi bonissckmmtrrtngemjspua S cnigmtam blandus afpiretfamr, lt*>vyfouiKtota:3!atiM-Brmmi*' jrattsvidebisexormcandidos' Adeo canar osydtqyvotales^vtr. pn alta fundant a ftvaiCycmum-melas ..w» . > fZu§dip[a& at-aspofterorum^xaudiati. Pierius Yalerian us adhuc al!iud!afferti in quo Pb etar>Cyc!5ique«,o«M^S^ti Siquidem , in- quit j, quemadmodum- Oioresitivoiucrumgeuereidiirabenrpectrliatre^vrakerakerum dc- pafcatury, atque ioterfe motfus conuertantv itaioefctoKi-uaiMB-ujIbelbne- praHftantjar»in poe- tis praecipu^'&:nuoc.e.(fey&:fuiifciemper expiorat.iflfT.n^m.eC.Dej^q^eLudoukusArioftus Pbetas ideo Cycnis eiTe fimiles dicit, ,qu6d- quemadmodUm^ttaim^ Cygrii » po&a? > meritdvnunG.upamnr.,Najtr,r¥argiSlus,d(C*fartffl©misii^pf'‘ m cekbraodbdic canebar: ¥' Cantant es fbblimef irent ad 'fyderaCypmi . Hbc-cftdbdiflTmi poetat; .Ita Pindarum laudatiifimum’Pt)ei^||Idor®&i3§-.Cjcnam appe’ Multa- Dire au m linat - a uraCycmm - laidluinus Plato-^xegypdic^dbfarin^nunquan^immemor; ODrgtomOlTibpes filii r ®iimia>tmiliewbusfpei^.iiircerptus exee4ilfee'*^vi£a%)hDmth.^v.crmieydlaeIi^o > in Cy der.. go. div-^y?. ir: 'i Wik>i ■ ‘ju iirur/j ?■• :n;j 32 Vlyfsis Aldrouandi demigrafie, mutata fpecie,vtqui infiguis muficus,acpocta fuerat, muscam itidem, & Poeiim perfeuerantius exerceret. Quem locum , vt apparet imitatus Horatius* sn albunu g Itb. 2. cay, alitem, ideft, Cycnum fefe abire fcribic adg Msecenaterm Nonvfitata, nec tenui ferar penna biformis per liquidum ather a Vates neque tn terris morabor Longius inuidiaq, maior Vtbes relinquam, (jrc. Alludit adhunc Horati) locum Francifcus Petrarcha, dura ait ; l9 & nefio frefi coi fitQn color d 'vn Cigno. Virgdiumlulius Casfar Scaliger,qui &ip(e Cygnusdici meretur , Cycnum appellat, vbi Mantuam eius patriam laudibus extollit: ^ Claraviris,feltx ducibus , diuo inclyta Cycno, guem vitreis aluit Mincius Aridis aquis . Virgilium etiam Pontanus inquiens: Ecce autem niueis Cycnus fi fuftulit alis Cycnus Olorini duxfy decus % chori, Eofdem forte duos Poetarum principes mtelligebat Arioftus per duos illos Cygnos albiflfi- mos 5 qui e Lete ftuuio Heroum nomina fuftollentes , ea a temporis iniucia vindicabant: dea© quibus lic canit. Era tanti Angelli fin due Cigni fili Bianchi , Signor, conde la voflra infigna , Che vengon lieti riportando in bocca Sicuramente il nome , che lor tocca . Paulinum fuum Aufotiius, fub Cygni nomine iutelligit, feipfam vero fub Cornicis appella- tione, vbi demooftratdodlos iuuenes annofis fenibus indodfcis efife piSefeiendos : Longaua tantum fiuperanms honore fine fi a, ffuid refert ? Cornix non ideo ante Cycnum . Nec, quia mille annos viuit Gangeticus ales j 9 Vincit certum oculos , regie Pauo, tuos. Cum vet o per Cycnos poetae denotentur, eadem rarione Cycneus fonus accipitur paflinu pro eleganti carmine: ficuti a Scaligeroin encomio^ ArnoidiFerrom viri do&iflimi. Ceu ge Ha patrum Cycneo clarat fo no Titi beatam lattet venam putes. Poliunt item Cycni Oratores hieroglyphicofymbolo denotare : nam dicendi ftudium cer- tis etiam conflat numeris: quin & hi quoque in astate proue&iore elegantius orant , 8c do- dius ferrbunt , ficuti ante de fenioribus poetis didum eft. Ifocrates Panathenaicam orario- nem, omnium, quas antea fcripferat luculentiffimam, poft odogdimum vitae annum elucU- bralle dicitur. Qua ratione / Synefius Cyrenseus, illum , qui iimul fit Orator, & Philofo- 40 Orationis phus Aquilam ,& Cycnum eodem tempore efte fcribic , innuens nimirum quatenus Philo* hierogly- fbphandofefeirtaltumtollit, vt natu «earcana perferutetur , Aquila», quatenus vero Elo- quentis eft proditus, Cycni nomen mereri. Aquilam tamen, inquit, fimul, & Cycnum fi er i, & amborum habere coditiones,ac infiignia volucribus quidem natura non concejfit, homini vero dedit Deus , vt dr lingua pr&ftansfit, & Philofiophia compos. Ha?c ille. Sed & Philofophi h letogly- phicum quoque ha? anes haud immerito flatui poffunt. Habent enim, Vdlanouano ieftc_.»?, multas proprietates cum philofophantium vita congruentes , ac in primis illud, vccretera taceam, vt loca ament ab hominum frequentia , remota , vt cantu ,ac laetitia ex hac vica di- fcedant bona futura? pra?fagientes. Omnes deniqj vere literati huius auis fymbolo denota- ri polfe videntur, cum illos, qui vere literati funt,animo candido,& nulla vitiorum maculay© labefadatoeffe confiet. Nimirum enim Cycnus eft candoris indicium , quem omnes mfi- gnem memorent albedinis epitheto: qua decaufa Theocritus bnXhjj xoxroy- nuncupauit, quod femineus color plurimum a candore commendari foleat. Propter hunc eundem can- dorem innocentia», puritatifq; innocentis, & puri , & nulla labe inquinati hieroglyphicum lignum eflepoteft , & pu? se item veritatis , quemadmodum quoque ipfe perfe color candi- s dus femper habitus fuit ; fuper qua re Ludouici Ariofti verfus : quanquam ad Cycnum non |fpedent, praeterire hoc loco nequaquam poffum» Ne dagli antichi parchefidepinga Cycneus fonus pro carm ne. h In . Anhi - h bo. phieura Ifo cratis Panathe- naica Gra- IK). i lo Dione. Candoris indicium. \ 3 Eafanta E e vesiita in altro modo. Che Orhichologi* Lib. XIX. ■33 . Chv&vnveibianco.yAkefa.copYatuttd, Che vn fol punio vn fol neo la puofar bruti a < Sedvtad rem redeam , Theologi nonnulli caufam reddentes , cur tam fuauc Cycnus canat, eam efte tradunt , quod in ipfo cor exquam vniuerfaliter confit er i. Tunc enim debemus facere, fient facit Cygnus , qui quando moritur , cantando moritur : & boc dicunt contingere propter quandam plumam-j, quam habet in gutture (\ n cerebro alij ,fed falfum eife iam diximus ) fed tamen ille cantus iso dolor o fu s e fi ei. Cycnus albus efl peccator ad pernitentia conuerfus fuper niuem dealbatus. Hic in ar- ticulofua mortis deuote debet cantare jdesl, peccata fua in amaritudine anima fu a recogitare»!' lu- ma in gutture efl peccati notitia, drconfefjio in iusii ore, ex quo dt bet procedere cantus dolor ofus, qui tunc esi valde frucluofus. Hieronymus Rufcellius depingit hanc alitem in aquis natantem—;, quae canere videatur, cum lemmate: Diuina fibi canet orbi ,Veibi diuini praedicatorem^® figmficans , qui & eloquentia, & candidis moribus inter populos fit celebris. Alibi duos Cy- gnos cum Aquila dimicantes depingit, cum lemmate : Sic repugnant . V irum indicans, qui nulli fponte cft iniurius , fi tamen ab aliquo irritetur , vim vi repellere non veretur. Atque., haec quidem hadenus commemorata, laudem huic volucri non modicam afferre videntur; fecus quas fequuntur. Nam Theologi quidam, Cycnum eximij candoris volucrem longi £©colli fui protenfione eibumex terras, atque aquarum altitudine trahentem , eorum aiunt pro- tendere fpeciem , qui vcftitusfui fplendore plus aequo gloriantes, de fola terrenarum rerum abundantia , contemptis coleftibus cogitant . Diuus autem Ambrofius fuperbos facerdotes per hanc auem fignificarifcribit . Hypocritarum item fymbolum elfepoteft . Quemadmo- dum enim Cycnus plumis candicat , carnem verohaabee nigram , ita peftimum illud homi- num genus extrinlecus quidem candidum, hoc eft, probitate confpicuum apparet, intus vero nigrum exiftis,hoc eft , omni vitiorum Jabe inquinatum : quod in Leuitico doceri videmur; vbi Deus Cycni cfum vetat. Poftremo, vt refert Pierius Valerianus, Cygnum aiunt hominem municipibus fuis iniurium hierogly phice fignificare . Siquidem fama eft , hoc Oloribus efte proprium in volucrum genere, vt aiter alterum occidat, & voret, vnde hanc auem inhofpita- 4©lem a Pindaro fuiffe didam exiftimat idem Valerianus, EPITHETA LBVM , Olorem, ceu Cygnum dixere Virgilius , Ouidius, Silius Italicus: candidum , Martialis, Scaliger, Sanazarius \niueum Virgilius, Statius , Vale- rius Flaccus j Pontanus, Baptifta Mantuanus , qui & Argenteum vocat, vti Canum Pontanus,C andenti corpere^AieOypulchrum Alciatus, Nitidum, & egre- gium Antonius Gigus, plumeum a pennarum copia , & mollitie Manilius, 50 ficuri Statius mollem* Homerus a colli longitudine . Ouidius innocuum , quod nifi laccfticus noceat. Baptifta Mantuanus imbellem, Pontanus blandum ;a voce, & cantu Virgilius, argutum : Fauftus,Petrarcha, Muficum: Torquatus Tatfus, Vocalem , Aelius Iulius Crottus , Pontanus modulantem : Virgilius etiam raucum , a mortis prcefa gitio- ne : f ratttc er t u ^Statius, fata canent em Baptifta Mantuanus : Ofcinem Ianus Giuterus, quiu— » Apollini eft faCcr : Apolline nm^uozztx filius : Pheebaum Politianus, quia Veneri quoque dica: tus, Paphium Aelius Iulius Crofta : a loco vbi libenter degit : flumineum^io^ & Pontanus, Nafo etiam Cayflrium : Strymonium Mofchus & Theocritus JaLasda quam Iuppiter Oloris figura compreffit: Martialis Ladaum, Amyclaum Statius, nam Amyclis Laconia* vrbenata_j dicitur; quare ,& plumam Amyclaeam dixit Martialis , ficuti Cygnum ipfum Spartanun^ hoc Iufti viri hierogly— phicuna. Pecca roris p^mtentia agonis hie roglyphi - cum. Pr^dicato ris hiero- glyphicu. Vim vi re- pellentis hierogly- phicum. Hominu glorioforu terrena ta- tum cogi- tantifthie- roglyphi«> cum. Sacerdo- tum fuper borum hie roglyphi - cum- Hirfidinu , & Cyrno - rum Apo- logus-» ViriAnfc- re, & Cyc- num alen- tis apolog*. Vlyfsis Aldrouandi 34 hoc eft, vt eius exponunt fcholiafhe , L^dasura , Prudentius a loue , qui eius fpecie L «da ipfam fiuprauit , Stupratorem vocat. APOLOGI. E Hirundinibus ,qua? Cycnis conuitiabantur,quia nollent cum hominibus conuerfari , ac publicare fuam muficam ,*fed circa amnes , loca ab hominum- confortio remota mallent habitare , ac fi cantus fui eos pudetet,& de Cycno- 1» rum refponfo , in Hirundine, foluta oratione recicauimus : Nunc Anconij Gi* ! gantis poeta? non inelegantis carmen ,quohunc apologum lepide admodum expreflfit, hic feribere non abs re fortaffis fuerit : canit autem : Garrula fic quondam Cycnum obiurgabat H irundo Dum circa fiuuios hac volat , ille canit : Cur tu non hominum c cetus , & teff a frequentas Horrida fed vitam per loca /olus agis ? Sic cantu polles , atque hoc te nomine i e 51 as Cur nunquam refonat cantus in vrbe tuus ? En ego te multo duco ciuilior auum : 2 • Nam fiue in parua nidificare domo , Seu libet in magna, aut regum laquearibus aureis* Sed diuum in templi s, omnia tuta patent, Jpfos pr ater e a mortales fiepe falutans , Leuiter obletfo gutturis arte mei. Vix illi Cy cnus quanuis refponfa negare Maluerit, dulci talia voce refert, fluam libet obnixi ftudeas vrbana videri , Non tamen inde tibi conciliatur amor , fu in grauis in te omnes odij dant fi gna, modififi $ 9 Mille aditu prohibent te, domibufifi fugant. Et famuU oderunt, quando labor additur illis. Tergere qua impuris obruis ipfa notis . fuod fi aliqui te impune finunt volitare per ades. Non qu arula hac laus ett vocis Hirundo tua : Mitis at illorum ingenij : cum te tamen vitro Nemo blanditjs in fu a teffa vocet. At mea conditio tanti e fi, vt fepe re litta Vtbe homines , fyluas , fi agna fi, fi? ante petant ; Longe audire modos dantem per coUa canoros : 4® fuanquam hacinuitus te fiimulante loquor. Nunc quid fabe Ha tandem fub imagine prifea Me tardum ingenio Pieri cara mones ? Nunquid vt inculto dottum vexare Latinum Carmine defiftant ? Dic precor , tfiud agis ? Annui s,agnofico idfignantcm in fronte pudorem s Atqui non fur dis auribus i fi a canis. En calamum pono , rauca vt Cornice filentt Po fimo fio more fuo eoncinat albus Olor, Inter fabulas £fopi , vel qua? fub eius nomine vagantur , de viro diuite Anferem, & CycnumS® alente apologus legitur eiufmodi. Vir diues Anferem fimul,& Cycnum nutriebat, non ad eadem tamen, fed alterum cantus, alterum menfiecaufa. Cum autem oporteret Anferem- pati ea , quorum caufa nutriebatur , nox erat , ac difeernere tempus non permifit vtrunque. Cycnus autem pro Anfere addu&us , canit melos quoddam mortis fuie exordium , eoqj qui fit , fignificat, & mortem fuauitate cantilenas erfugit. Affabulatio indicat, eloquentiam fse- pius mortem differre. Hunc apologum GabrielFaernus Cremonenfis hoc carmine feliciter expreffic : Duas opimas cors alebat alites , Cycnum , Anferemq ; candidum , -«© Ornithologia: Lib.XIX. Vt ille dulce ferrei auribus melos , - At hic obefavifcera Gulf exhiberet. Ergo vt hunc here in cibum parare iuffus e fi coquus Loco Anferis Cycnum infidus prehenderat Colore falfus alitum. At ille fimus i vt fidem Cycni in {itum . Suarie carmen ordicns. Ita agnitus, grattif, mortis impia Solutus e fi periculo. Pericla ftpe,f ape proximam necem Repellit eloquentia. PROVERBIA 35 iROVERBII in primis finailitudinem gerit illud D.Bafilij;T ime canunt Gyem% cum tacuerint Graeculi 5Dc quo vide in Graeculo. Cui ferd limite eft illud 4 Theocriti. Haud fas e fi, Lacon , Philomelam vt preuocetvnquam Pica nec argutis Mpopa oh ftrepat improba Cycnis. Item illud b Vir gilij. — Certent & Cycni Vlulf . Nam &ha»cin eos optime quadrant, qui longe impares certant cum fuperioribus ,atitqui negociufn faceflfunt iong&fe prseftantioribus, liquidem vt ait c Lucretius: Paruus vt e fi Cycni melior canor ille , Gruum quam Clamor in atherijs difiperfius nubibus Aufiri. d Alibi in eundem fenfum non efte ait, quod Hirundo contendat cum Cycnis * Congruit autem hoc etiam loco illud e Antipatri in Erinnam? JO Aoi Tipoc zvkvu /a/xpo$ 0f>vo$, rt xoRoicbr Kpwyfaos h eiapiveut xvb vd/xtvo; nftRait. Paruus Cycnorum melior cantus firepitus quam Graecorum nebulis fparfius in aiherips. Huc pariter pertinet elegantiflimum hoc/jElij lulij Crottx carmens - Si grilli tenues mu fas aquare coaxans Ranapoteff, & fi r fit ac cum A fellas iners. Attida vocalem clangens fin audiatjnfe r» Si Phaethonthaum Jhridula Olorem V lui a* Par erit Arpinas Sardus tibi, par erit idem Magne Maro , numeris , carminibus £ tuis* 40 Illnd vero Aulon ij : Si confirs Fulicas Cycnis , in eodem pariter ienfu proferri poflic, fed & aliudeciamdenotat, nimirum colorem diihmillimum : diciturqj rebus inter fe prorlus dtf- fimilibus. Hoc praeterea Vergihanum, inter ftrepit An fer olores^ prouerbialiter a Poeta prola- tum eft 3 & prioribus di&erijs non in congruum * Olor enim auis eft candidilfiroa, vocem sedens argutam: Anfer autem clamore obftrepit ?ob quam diftantiam fa&um eft in eos ada- gium, qui fe ijs rebus, quas ignorant petulantius audent mifcere, vel de rebus fuis nimis fihi alfumunt, aut ineruditi inter do&os garriunt. Hinc paflim poetae maximarum fefe impares lignificare cupiunt ad rem aliquam alicui decantandam , vel minus , quam alijdo&eid prae- ftaturos diffidunt, fefe Anferibus comparant, qui cum Cycnis certant, in quo fenfu dicebat Propertius : 5 o Anferis indotto carmine ceflit olor . Scaligcr pater de fe: A rgutos inter videar flrep ere Anfer Olores . Et Titus Vefpefianus Strozza parum immutatis verbis: Inter Apollineos recinam velut anfer Olores . Sirrnle fere iam proxime dido adagio eft , hoc inter do& os etiam Corydusfonat : Nam &in Graeco epigrammate de Corydo, & Cycno haec legitur limiiisudo: Ei xbxpa bito Area zopobot 7retpr.Tipoi « va f lacfzsrti&v t&j lyd(»ct^^ct^tooS'uxct/xa.i)\dc{{i Si Corydus Cycnum queat aquip arare canendo » Noflua concertet fi Philomela tibi. Coccyx fi ia flet fe voce anteire Cicadam » T unc ego Palladio par potero ejfie meo . Conuenit in eos, qu i apud idiotas audent fefe velut eruditos venditare, inter dodos alioqui prorfus elingues. Corydus autem, vtin Ahuda diximus, vilidimum auiculatum genus, mi- nimeq; canorum , ftrepit tamen vtcunqne inter aues minutas ,ciim apud Cygnum canens 10 ferri nequaquam pofifet . Inter Graecanica prouerbia refertur xvxmov dajuee fu\c{{ 3 Cycnea cantio, quadratqj in eos, vtelegantiffime docet author adagiorum , qui fupremo vitae tem- pore facunde differunt, aut extrema feneda fuauiloquentius. D. Hieronymus in quodam laudans fenilem eloquentiam, commemoratis aliquot fct iptoribus. Mi omnes, inquit , neficio quid Cycneum vitina morte concinerunt.Et in epitaphioNepotiani; vbi cfiille3mafi\xfiipyo£i- umv; no fler, dr Cycneo canore vox dulcior ? Illi quoque, qui omnem prorfuss falutis fpemabie- cerunt, dicuntur prouerbialiter t® xvxmov «dW ,ideft , Cycnorum , fine Cycni more canere, Hocquoque carmen Iuuenalis. Rara auis in terris , nigro q\ fimillimaCycno . prouerbij loco apud omnes habetur , Adagiorum author allegoriam ab auibus peregrinis, 2© &inu(itatis , quamonn.unquam innoftram regionem deuolant 3 dedudam putat , fed Cyc- nos nigros vfpiam apparuiife nunquam audiui , lcguur idem prouerbium apudg Claudia' num his verfibus expredum: Fama prius falfo fi milis, vanof videri Fi fla ioco , leuior volitare per oppida rumor Riderif nefas, ve luti nigrantibus alis Audiretur Olor , Coruo certante Liguflris. Koxvn TroX/coripo^hoc eft3Cygno magis canus aSuida velut prouerbium citatur: Etiam hifce, inquit , reliquijs animus generofus ineft : Nam ego meam exiftimo fenedutem meliorem—» clTe, quam multorum cincinnos adolefcentium, & habitum. 3© FABVLOSA. ABVLOSAM Iouis in Olorem metamorphofim plurimi memori* pro- diderunt 5 fed Nemefm ne, an Laedam huius auisfpecie comprederit ifte diuas ,haud fatis condat, vtfubinde patebit, a Caelius Rhodiginusclegan» ter hanc fabulam defcribit difputans , nunquid Nemefis , & L«da fint di- uerfa: , an vna eademqi quem ledor adire poterit , ego interim eam hic ex4© Hygino refera,eoq3magis, cum & hunc fccutus videatur Cultus. Olore inter fi der a, inquit il \z-firaci Cycnum appcllant:quem complures propter ignotam illius bifioriam, com- muni genere auiumopvtv appellauerut:de quo hac memoria prodita efl caufaJupiter cum amore in* duflus Nemefm diligere captffetyteque ab ea, vt fecum concumberet,impetrare potui ffet,hac cogita* tione e fi amore liberatus. Jubet enim Venerem Aquila ftmilatam fe fequifiefeq-Jpfe in Glorem con- vertit, dr vt Aquilam fugiens ad Nemefm confugit, & in eius gremio fe collocauit: quem Nemefis non afpernata, ample xum tenens fomno e fi confopita : quam dormientem lupi ter comprejfit,ipfi au- tem auolauit :& quod ab hominibus alte volans calo videbatur , inter fi der a diflus e ft e onfli tu- tus: quod nefalfum diceretur,lupiterefaflo eum volatem, dr Aquilam confequentem collocauit in mudo . Nemefis autem, qua auium generi effet iunfla menfibus aflis ouum procreauit^quod Mercu 5 ® rius auferes detulit Spartam, dr Lada fe denti in gremium proiecit, ex quo nafeitur Helena , ceteris corporis fpecieprafians , quam Lada fu am filiam nominautt. Alij autem cum Lada concubuifcin Olorem conuerfumferunr. de quo in medio relinquemus. Ha?c Hyginus . Caelius vero Nemefin a loue comprelfam ait, in Anferem deformatam, idq; ex Graecis nonnullos feribere . Eryphus quidem poeta , referente £ Athenio Laedam Anferinaoua enixam ede ait , $cc Virgilius id quoque innuere videtur, dum canit: Cyris amiclao formofior Aufer e Lada. Sed Anfcris forma compredam ego nullibi lego. Qui verbLzedamalouecompredam vo- lunt exdlunt plurimi, atque in primis ipfamet Helena, quae apud ^Euripidem fic loquitur: Ornithologib Lib.XIX. 37 ■Aoyoerk: £tus jUfirep 'invtut de \(xtw Ao^ctv, xvkvh /aop^d/aar’ opvtGos AajScov. E,& forhiofam conuerfu’$-,&: Laeda, fpeciofos pro- creari liberos,qualcs fuere Caftor,& Pollux ,HeteVia ,& Clytemneftra. Cycnus vero ille quem aiunt ab Hercule occifum, &poft mortenvin auein fui nominis mutatum , Marcis,& Cleobulinae filium fuiifeferunt, vt refcH^Polfido nrttis. Hunc autem fingunt , ideo ab Her- cule fuiffe trucidatum, quoniam illefinTheffaliamaccedentes aducrias interimeret , patri fuo templum erecturus ecapitibus caeforum a fe hominum h Paufaiiias huius Cycni cum Hercule pugnam Athenis in arde Palladis confpici tradidit. Dicitur autem abHercuic oc- cifus, quoniam Hercules omnium monftrorum, latronum, maleficorumq; hominum , qua- lis fane erat ille Cycnus, domitor , &feuerfo'r fi girur, adeo vt cantum nominis, & gloiiae j^apud omnes gentes corifequutiisfiit, quantum nulla aetas vnquam delere pbffit. Fuit prastc- r rea non minoris nominis, ac famae Cycnus alius , quo cum Achilles ad Troiam pugna uit, quem plerique Neptuni, nonnulli vtTfacius Apollinis filium faciunt. Cuius pariter pu- gnam cum Achille,&poft mortem in Cycnum auem transforma donem luculenter, ac pro- lixe profequitur/Ouidius,qi)emledt6r per otium legere potcri: . Dicitur autem ifte Cy- gnus ab Ach Ile propter corporis duritiem, cum nullo feiropoffet interfici, elifo guttu fuffocatus. Sunt, qui inquiunt , hunc Cycnum in auem eiufcemodi eonuerfum fuiffe^o, non quidem reipfa: nullum enim fuit tempus, quo homines’ in aucs pifces , plantas , aut fa- 2U mutarentur , fed ad fol alium fu orum illud fuiffe a poetis confisum. Nam fuit vna mul- larum fabularum excogitatarum ratio' aliquando affctiratio , poetarum nimirum , qui ni D M e In Epift. mkn . Fabuls ex- plicabo. Iupiter curmCyc num mura tus dica- tur. Helena cur Vra- niadidta. Cycni ab Hercule occifi fa- bula. g/. de Diji, & Heroib. h In nitete. Hercules cur cele - bris. Cycni ab Athilleoc cifi fabula, i l 1 z.Mc - tamrph. Poetae cur monuos in aues,pi- fces vel a lia muta tos di ce - rtfnfc* Poetices «dicacia. k/i.io nealog Dror Homines agiles y£ generatur. Un Thochis Tenedes infula vn- de di&u Tenedia bipenni procidere quid figni ficet. Cycni Li* gurum re- gis fabula. %LiO.Mn. 38 Vlyfsis Aldrouandi hiiiibi non licere arbitrati funt ,modo principutn iujeaetatis gratiam , per fua figmenta^ aucuparentur . Sic homines fa?pius m Deorum numerum poft mortem relati funr , & tem- pla, altaria jlacerdotes, ceremonia, ac proprij ritus facrorum fuerunt inftituti, multique 111 vana corpora animalium, per fuauitatcm orationis, cum mirifica legentium voluptate, > per uenerunt. Habet enim illud fuauitatisin fe poetice , vt illa , qua? in folura 5 liber aque_^ oratione ridicula viderentur, & vana ,& mendacia ,ipfa non foium probabilia ,&fimil- lima veris etficiat : fed etiam cum incredibili auditorum vbluptate , & admiratione ita i*n primat in animis, vc non facile deleantur . k Boccatius vero fabulam ita interpreratth. Cycnus, inquit, ideo potuit Neptuni filius fingi, propter corporis fui albedinem , &i«> membrorum agilitatem : quia humidi naturaliter candidi funt, ac inftar plumarum mol- les, atque delicati , Cum qua hu nidicate fi copuletur congrua caloris portio , homi- nes generantur agiles , & dextri . Tales autem vbi gladiatoria? arcis periti euafere , i&usq^ egregie euitare norunt ,ficuti fa?pius funt obferuati, nifi fdfi, ac lalfi pugna? prolixitate, ab alijs vinci nequeunt. Quod vero inauc abijfle mortuus dicatur , innuit, nihil polt eius mor- tem apud homines, prscter nomen voiatile, reli&um abeofuiffe. De hoc eodem Cycno alia fibulam enarrat l Paufanias de bipenibus agens Periclyti Euthymachi filij, Tenedi j hominis dono. Vetus , inquit fama dedicationis caufam vulgauit : Cycnis aute Neptuni faiffe filium : re- gnaffe eum Colonis. Oppidu hoc in T roade fuit, ad Leucophrin infula. Filiam is habuit Hernithean, & T ennen filium ex Proclea Clytij filia, Caletoris illius Germana forore , quem ab Atace in Iliade 2 ^ f e fiu memorat Homerus, cum faces in Protefilai naues immitteret. Proclea mortua, alter a Cycnus vxorem duxit, philomenem Craugafi filiam. E a eu in priuigni incidiffet amorem , repulfam agri fer ens, 7 ennen, fici a calumnia apud vir u criminata eB fuum.quod ille i nui tam, (fi repugnantem confiuprare conatus effiet. Mendacio captus Cycnus inuicem cum forore in arcam inclufos in ma- re akijcitylli incolumes in infulam exponuntur :cui cum ante d Leucophrys nomen fui(fet,de Ten- ne pofiea nomine T enedos fuit appe liat a.Sed fraude aliquando detetfa,ad filium Cycnus nauiga- uit, quo fe illi purgaret, (fi eius, quod per credulitatem temere commififfetfaftt veniam pofceret. Cum itaque ad infulam appuli fiet, (fi ad fiaxum flue arboris truncunauim religaffet , Tennes ira ' impulfus bipent retinacula abfcidit.Ex ea in prouerbij confuetudinem venit , vt quicquid quiuis prafracie negartt, td T enedia bipent pracidijfe dicaturMouftunz eft,& alterius Cycni fabulo- fdinhancauem metaraorphoiis, illius nempe, quem Steleni filium fuilfe memorant, &Li-^° guria? regem Phaethontisqj materno fanguine, ac fummabeneuolentiaconiun&um: cuius infelicis adolefcentis cafu,cum multum doluiflet , ab Apolline in Cycnum transfiguratus auem, velut ignem odio habens, etiamnum inter paludes, & aquas flebilem exercet canti- lenam, vt perquam luculentercecinit Ouidius his verfibus : Affuit huic mon/fro proles Steneleia Cycnus, jfiui tibi materno quanuis a (anguine iunffus Mente tamen Phaethon proprior fuit: ille reliffo ( Nam l igurum populos , & magnas rexerat vrbes) Imperio , ripas virides, amnem fi querelis Eridanum tmplerat,fluamtf fororibus au clam. 4® Cum vox esi tenuata viro , canaq ; capillos DiJJtmulantplunsf , c ollum fi \d pe Ei ore longe Porrigitur , digitos cf. ligat lunilura rubentes. Penna latus velat , tenet os fine acumine rojlrum, Fit noua Cycnus auis , necfe calo fi Ioni fi Credit , vt tniufie tu fit memor ignis ab illo , Stagna petit patulos fis lacus , ignemfif perofus (fiua colat , elegit contraria flumina flammis. Rccenfet eandem hanemetamorpholim breuiterw Virgilius, cum canit» Non ego te Ligurum duEfor fortifitme bello 5® Tranf ierim cycne, & paucis comitate Cupauo £ Cuius Olorina furgunt vertice penna Crimen amor vetfrumfiormafi, infigne paterna , Namque ferunt LitEiu Cycnum Phaethontis amati Populeas inter frondes vmbr amfif for orum Dum canit , c fi me sium mufa (olatur amorem Canente m molit pluma duxifife feneElam Linquentem terrasftdera voce fequentom* Paufa* Fabula ex pofitio. Mufices vis. nibus ani- mantibus comune. Ornithologia Lib. XIX. 39 Paufanias quoque Cycnum refert, fuiffe regem Ligurum, qui trans Padum fupra Celticam ficifunt, «eJjp« /KytrvKo^cumqjpoftmortcm, voluntate Apollinis in Cycnum auem muta- tum . Volunt Mythologici poetas hoc figmento fignificare , principes optimarum artium expertes e(fe no oportere, vel efteprorfus ignaros, (quae liberales vocantur, cum & animum ad regias virtutes, & ad optimam rerum praefentium adminiftrationem , & ad futuroru pru- dentiam mirabiliter effingant, &ad rerum, veladuerfarum, vel fecundarum euentum a»quo animo perferendum. Iftud a rouficaefcientiaj primum inchoandum effe cenfent, fcd non ab illa rabularum, ac combibonum garrulitate, aut vociferatione. Huic enim ea viscft,vtani- 1! Ornum, moresqj parumq; apeos prtus, componat, deinde praeparet compofitum adomnes re- <£tas difciplinas facile imbibendas .Abj dixerunt, poetas ad viuentium coniuwftorum Cyc- ni ipfius regis gratiam illum immortalibuslaudibus exculifreobperitiammuficaefacultatis, quem & gratum Dij hominem fuiffe dixerunt, & poft mortem etiam vixiffe,atqucin auero pulcherrimam, Apolhniq; dicatam mutatum, quae vel mortem ipfam cum cantu exciperet, Mori ©hs quia fe Dee amicam effe fentiat,& ad meliorem vitam tranfituram. Nam cum mors com- munis fit omnibus animantibus, neque vlla fit differentiafanguinis,facultatum,honorum, nifiquis vi laudis, ac virtutis communem omnibus vitsemetam perpetuitate nominis fu- perauerit, vel nihil eft tam magnopere expetendum in rebus humanis, quam fola gloria^», quae per bonitatem morum, fandiratem, fidem, pietarem , integritatem , innocentiam , ac 2obcncficcntiam late extenditur. Fit edam hocipfum pcrdifciplinam, liberaiiumq; artium , praeftantiam cognitionis, qui honor in animis pofterorum diutiflime coferuatur. Nam cum ' * °“ iieriomnino non poflit, vt nihil agamus, quod aptius prxclaris ingenij relidum eft , in qua ^ feexerceant cum quid datur ocij,quam in cognofcendis rebus geftis praeteritorum tempo- rum, & delicijs, quibus fefuosq, perdiderunt priefetfti, aut quibus virtutibus haec omnia ab ijfdem fapienterfuntconfcruata ? Eftillud praeterea ftudium honefliffimum omnium , ac vtiliflimum, & caeteris omnibus occupationibus praeferendum, quo aliquis fe ipfum ad vita quam honeftilfime cum virtute tranfigendam informet. Vt vero ad transformationes, vn- Fuerifn ■ dedigrdfajeft’, oratio redeat, aliam de quodam puero in Olorem mutato fabulam recenfet Olore msa «Ouidius, Medeam, canehs, poftquam C*a vrbem perueniffet, in qua AlcidamasCoIum- fatt fabula 3obam ex filia procreatam vidit, inde Hyercn lacum, & Cycni tempe vidiffe, quibus in locis Phyllius quidam Cycnum puerum adamalle dicitur,qui cum illius pueri iuifu,& volucres* & ferum leonum domuiffet, illiqj donauiffet, poftremo caurum,quem quoque puero iuben- te vicerat fe ei daturum negauit : quare indignatus is puer fefc ex alto prffcipitem dedicir* &m Olorem verfus eft, Hy ere autem illius mater fili; cafumaffiducfledo in ftagnum fui no- minis commutata eft . Inde lacus Hyeres videt , & Cycnea T empe, Qua fubitus celebravit olor: nam phyllius illic Imperio pueri, volucretfi{ ferumfijeonem Tradiderat dominos, taurum quoque vincere iuffits 4© Vicerat' & ftritto toties iratus amori Pramia pofctnti taurum fuprema negauit. Ille indignatus , cupies dare , dixit: & alto Deftluit faxo , cunhi cecidijje putabant. FaBus olor niueis pendebat in aere pennis. At genetrix Hyere feruatum nefeia, flendo Delicuit , flagnumfi, fuo de nomine fecit. Antonius Liberalis vero Cycnum, &Thyriam(fic autem matre Cycni nominat)in Cycnos aues abijifefcribit,fabulaqi narrat fic: Nicander, inquit, libro Alter at orum tertio, & Areus La- co in carmine , cui Cycnus nomen eft, id narrat , quod fequitur. Apollini e T hyria Amphinomi fi Ita 5 o natus e fl Cycnus facie for mofattnor ibus inelegdtibus,& agreflibus,nimio ftudio venationis dedi - tus, habitabat fif ruri inter pleurone,&Caly dent. Multos habuit ob pulchritudine amat ore s,quorn cumpra fuperbia admitteret nemtne.mox omnibus inuifus ab tjsfi defer tus f olo Phylio apudipsii per feuer ante: quanquam hunc quoq\ mn mediocribus affecit contumclijs.Extiterat fub tdc tepus apud Aetolos ingens Leo, qui &inipfos,& in pecus gr affabatur: Huc Cycnus iujfitphyhu (inefer- ro interficere’ id£ i t in fe recepit, leone fi tali necauit a ftu, Cum fciret , qua hora leo effet fuperuen - turus,vetreimpleuit multo cibo,ac vino,cufit. bellua appropinquaret, ea evomit-, qua leo famelicus deuords,vini vi e fiupido fopore obrutus, &phylius brachio, cui veftefua circumuolauerat,in os in quomodo ferto, leone fuffocauit,f:tblatufif in humer os, adCycnu attulit,, nomen fi apud homines illuftre eo fa - occiderit, € inore fihi paramt. Sed Cycnus altu adhuc difficilior e ei Uhmimuxit.Frdt ea in regione Vultures D a mon- Cycni, & Thyria; fa- bula. Phylius leonem {fi- ne ferro. Phylius ve Vultures viuus ce- perit. Phyli^fau m ad aia Jouis per- ducit. f Lacus Cycnea. Phylijmo numentu. Cycniw- fO. a tih j* aTetrahi, Adipis V« fas Quorum. Pellis vfus» &Ll.Argtanquam immunda auisin cibis prohibita fuit in Leuirico. Verum pixcerquaquod Cycnus ea culpa vacat, ita etiam Chrifhanis,qui praeceptum intelligunt, multa in cibis cae- dunt, qua; ibi ceu impura vetantur.De Laude Cycni in menfis nonihil Cu- pra didum eft.De bonitate carnisapud Graxos nihil proditu repeiio.Al- bertus eam nigram, &duram eife ait,ficut omnium auium aquaticaru ma- gnarum:Sed Cycni bifariam ad menfae vfumdamnantur,& quia aquatici,vndecaroeftex- crementitia,&quiacaeteris,vt Anferibus,& Anatibus grandiores, vnde duriores etiafunt, & ad digerendum rebelles. Ex pullis lautiores quandoque epulae inftruuntur, non tam ra- ritatis,quam przeftantia? caufa.4 Platina ad paunam,venire ait eadem fere ratione, qua An- 30 feres* item debere elixari. VSVS IN MEDICINA. YC NI tenellum pulluminoleodecodunnAetius admirabile neruorum medicamentum elfefcribit. Adipis frequentioreft vfus : hunc faciem pur- gare, atque erugare tradit Plinius, & ad lentiginem commendat Serenus: Cycnaes adipes hilari mi f ceto Lyao Omne malum propere maculofo ex ore fugabis, 4© Alibi eum etiam b Plinius ad fedis vitia laudatjitem ad emolliendas vulua- rum duritias, & collediones, ac deniqueaduerfus hasmorrhoidas.» Videtur autem ad idem vtilis Cycni adeps, ad quas Anferinus, de quo copiose agemus fuo loco. Oua ad ignem fa- cium celebrat Serenus, dum ca nit : . ■■ ■■ Vel Oloris fatibus oua Sed non cettadabis, (ic torrida membra fouebis . Pellis vna cum plumis paratur pro operimento pedoris, & ventriculi, tanquamconcodio* nem luuandi peculiari aliqua vi praedica. ICONES. STATVjfE. $• ASTOREM,& Pollucem vna cum Helena , & Cly temneftra & Lazda a louc in candidiHimum Olorem mutato procreatos antea didum fuit:quam generis fui claritatem plurimi fecifife verifiraillimum exiftit, idq; in primis mihi (ignificare videtur a Valerius Flaccus Cycni icone in vefhbus fuis de pidam vfurpaflfe feribens his verfibus: Illis Tanario pariter tremit ignea fuco p utputa, quod gemma mater fp e Habile tela Duxit 4i Ornithologia: Lib.XIX. D uxit opus bis T aygeton fyluafy co mantes Struxerat , Emotam molli his fuderat auro<. fluam/ fuus femipes de flamine portat , Et volat amborum patrius de corpore Cycnus . Ouidius pariter Arachnen , fi bene memini ,cumMinerua de textoria: artis proflantia cer latuem jLsedoeiufdem imaginem ia tela fua texuilfe, quo Olori fuccumberer, prodidit : Fecit Olorinis Ladam recuhare fub alis . Romaeioaulallluftrifs. Cofiorum Lsedonudo, &velutex balneo prodeutis flatua: Cycnus iomarmoreus aflat > ^ a Cupidine amplexatur. In aedibus Euryali cognomento Sylueftris ea- dem L*dae flatua confpic»tur,fcd abfque capite, &ante pedes eius Cycnus. Apud Cardina- lemHyppolitum Medicen, vt refert Pierius Valerianus, lignum ex marmore pulcherrime du&um habebatur , qui , inquit , Apollo fidicen eft ; laeuam enim manum admonet ad.lyras iugumsca Cycni dorfo fuftinetur. Cyetius ipfe.collofuauiter reflexo ,roftroq; ad chordas verfo paren> videtUr cUm lyra harmoniam emodulari. Dextera Apollinis dextro innititur genu, eaq j pledrum continet ‘.adiacct ibidem humi pharetra , vtpotefignum;, Deum ipfum non femper arcum tendere, fed aliquando tacentem mufam cithara fufcitarc. In Perillu^ri illo ParmenfiumDuci$Nympha»o,quodinfuburbanoeius eft , mirifice deledant,arquein- tuentium oculos remorantur Tritones, qui e buccinis fuis aquas euomunc, Cupidines in— * 2oCycnis, & delphinis per aquas vedi. " m i VSVS IN IN5IGNIBVS. Y C N V S cur apud veteres Romanos, ac quas deuorarit , ventris calore difeuneatas euomit, & pulpam a te fis feligit: (tc Herodius(\rdc3, harc vox denota \(ofrea tefiis obduria vorat » & ingluute eoncdlfucuns t adi u ctt fodit, quod calo* re Stomachi di fduduntur. Pori quam vero ita diduftas fenferit te Has, e as euomit, & carnem ad fit* ao. fentandum feretinet . Hrec illi , ex quibus fatis patere aroitror, Ardeam illam Ornithologi Pelecanum eife non pofte,cum Pelecanum hi praeclariftirni authores ab Ardeis, apertiflimq diuerfam auem faciant. Noftrasquoq; fententiasafiertor eft Petrus Bellonius,quitamen_j OnocrotalumabAuc Diomedea^Plinio nuncupata ,fiue Catharadlalubaenon diftinguit; cum tamen diuerfa auis fit : vt patebit , cum eam ex Diomedea infula mihi aliquando tran- fmiftam , inferius fuo loco depingam. Sunt & alij,qui Onocrotalum cum Borauro, fiue Ar- dea Stellari eandem auem volunt, quorum profero longe maior eft error, quam qui pluri- bus refelli debeat. Nihil enim his auibus, praeter foni abfurditacem > quo haec mugit , illa ru • dit, commune. Praeterea Pelecanum aliqui cum Porphyrione turpiter confundunt, eandem auem arbitrati, eo quod Septuaginta alicubi Pelecanum reddiderunt , vbi D, Hieronymi 3®translatioPorphyrionemhabet:fedhiquoqjfacil^ conujncuntur. bi.io.fH4 Onocrota lus non eft Ardea Stei laris. CLV I V O C A. NOCROTALVS,ni fallor, ajquiuoco caret. FlsAsxab vero quandoque non auem de qua feribimus, fed Picum fignificac : qua dc rc abimd e dixi in Pico • nttoxair praeterea Hefychio , & Varrino genus eft poculi lignei , vel peluis lignea fententia Hefchula , auem quandam mannam exponit pifcium captatricem. Abraham Efre Leuitici 1 s. auem, inquit, dicunt efle, qua? natura ca eft pra?dita,vtabijciat foetus fuos. Is. autem aft Cuculus, vt eruditi quidam judicant. Kaath vero Dauid Kimhi a vomendo di-$o Kik.hakik dampntat.Rabbilonasauem vocatam dicit Kaah,& thauradicalem putat litcram. Porro nonnulli vocant Kik, vel hakik, quam auem Iudaei Cuculum, putant. Rabbi Abraham—r Pfalmo !02.&Leuitici 1 v.Auiseft, 1 n eju i t , fo Ut udi nem amans 4 v orti endo di Ha, cuius vox, ceu cohi., ideft pior atus, Kik dtffa. Deuteron.i 4. Chaldaeus Catha, Arabs Kuk reddit, Perfa He- braicam vocem feruat. Septuaginta Leuit. 1 1. & Pfalmo ioa.Pelecana vertunt, Deuter. 14. vtdixi,Catharaden . Efaije 34; ©pw,ideft, auem ,Sophoni3e 2. Chamaeleontes ( Alij vetoKoahjVelKoach Chamaeleontem efle aiunt , non Kaath) D. Hieronymus pfalmo vb timum citato feptuaginta imitatus Pelicanum, ahbiOnocrotalum. Sunt quidem aues ifbe, Onocrota Mergus, Catharada, Pelicanus, fiueOnocrotalus omnes pifciuora?. Sed fi a vornitu , vt db luscSchas dumeftj&a voceea didio ortum ducat. Onocrotalum optime fignificabit: Is enim &con*40 euomir. chas deuoratas, vbiconcodionis calore aperta® fuerint, euomit, vt carmen a teftis fehgat>& vocem lamentabilem , aut potius terribilem inftar rudentisafinia?dir. Pagninus,&Qeco- lampadiusKaath Efai>34.proOnocrotalo accipiunt. Auicenna, tefte Alberto, vocat Pe- Balazub.. iecanum Balazub. Hic vero apud Ariftotelem alicubi Falakynes, alibi Kalakanez habet kalakanez Pro P^ecanes» Nonnullis G fecis Groxpo'/ru?ios appellatur, Ariftpteli, vtdixi5reA«»aV,Qp-. piano^srfAe^o^quanquam Ariftophanes Pelicanum, &pelicinuni fiipuj nominer, tanqtiam Pelicani e- auesdiuerfas. Latini recentioresPelecanurn verterunt, excepto Theodoro Gaza, qui Pli- fymuai, nium fecutus Plateam tranftuht. Pelicani ridiculam faoe nobis etymologiam , licet alloqui res ipfa vera fit , confixit author de rerum natura, ita didum inquiens , quod pellem habeat Ramphius canam, id eft,plumas albas. KiranidesRamphium auem efteferibit, qu^aiio nomine dici-jo turPelecanus,nimirumaroftrilongitudine,quodGr^cis ramphos dicitur,id vero nomea_j fane Onocrotalo noftro egregie conuenit. AlbertusOfinam vocat, inquiens, efteauein al- bam Cycno maiorem , vel aqualem, additqj luis Volinarum appellari. Quo loco Matthio- lusSenenfisin prius ceditis luis in Diofcoridem commentarijs non Ofina,fed Ofiifraga le- git , Onocrotalum interim efie ignorans. Sed poftea errorem , lapfumq; fuum videns in po- ftremis seditionibus, fe hoc modo defendit, atque excufat. Caterum , inquit , quod nobis ej ffet Alherti codex librariorum culpa deprauatus , in quo Ojjtfragapro Oftna legebatur jadudum credi- dimus Ojff ragam apud Albertu eam auem cffe,qua in maritimis noftris Senenfibus circa Herculis portum, & Orbetelh ft agnum frequens viftur, Cycno maior jroftro longo, inferiori parte faccuii in* ftar Catha* Kuk. Koah* Ofina. Voiinarus Ornithologke Lib. XIX. 45 ftar albi.lt at autem incolis vulgo vocatur /. igrotto . Sed cum poflea animaduertijfem Albertutn hachiftoria aperte Ari fioteli refragar i,atque aliud Alberti exeplar natius e fs e, in quo Ofrna,non Ojft fraga, vt vinose m alio fcrtptum erat, caepi eos acriter ac cu far e librarios , quoru negligetia in caufa fuit, vt in hoc mihi ipfi h atlenus imponerem, fecuus deprauata Alberti leti tone. H £C 1 1 i e* Autor de natura rerum Ofyna habet per yadiuoda dcfcriptionesqua3omninoOnocrorali eft. Latini Onocrotalum, vtGrjeci dicunt, quod collu,vt ait Perotusajus atq;rnergens,fpi- ranfqj velut ruditum afiniasdar.Latmis tamen Truonem dici teftatur Verrius Haccusiqua- f e Caecilius Comicus, v citat Feftus, irridens quendam ob nafi magnitudinem dixerit, a roh IpTotj immortales, vnde hic prorepfitT r« fona voce iimiiem efle conijcit, maiorem tatiim roftro,& colore differencem:nec Onocro- talum Indicu «inquit, appellare dubitarim. Volaterranus eo loco apud i£lianumnonCo lam, fed Camelam legit, fed Graecus codex man uferiptus xifA«r habet, ideil, Celam. DESCRIPTIO. M N I V M ferm£ regionum pi&ores , quibus, vt poetis, quidlibet auden* di ferr prrfjit «qua poteftas, Pelecanum tanquam auem peregrinam, ac incognitam proarbitnohaea fanguinem, hiate ore, exicipiecibuspullisrcum nulla talis meo iudieto auis fit,nifi quis " ^ iCgyptios de Vulture hoc vere tradere putct,quod Orus literis mandauir, eum ncfamcpulli pereant, femori fuo vulnus infligere , & emanantem fanguinem ab iliis exotbeii. Verum autem Pelecanum, fiue Onocrotalum, excepto Cygoo, omnium aquati-2® carum maximum efle tradit Bellonius, nonnulli Cycno «qualem faciUnt,Antonius Ntbrif- fenfis duplo maiorem, Petrus ivfartir Vulture maiorem vOiaus Magnus Anferi comparat, cum alioqui longfc maior fit, Cycno ramen duplo maior non eft,vt voluit Nebriflenfis.Fli* nius non foliim colore, fpecicq; corporis Cycno fimilem , fed magnitudine quoque «qua- lem mnutns^Onocrotali, inquit ^nthilab tloribus^difiare exi /limaretur ini/i faucibusipjisinef- fetalterius vtert genus mira capacitatis. Aibertus maiorem ak,alaiqjextenfas humana bra- chia vtrinque excenfa exuper3rc. Egocdrporis moleCycnum vincere puto, quod profe- ro nudum eius fcelcto facile teflatur,fed totra Cycnum colli proceritateexcedere, Ono- crotalum, ideoqs dixiffe BeIlonium,poft Cycnum, aquaticarum omnium maximum cflc.In Rodo, inquit alibi, vidimusOnocrotalum cicurem, perciuitatem circurrteucem, paulo mi-j® noretti Cycno, multo maiorem Anfere, vndiquaque album :cruribusCycno fimilem, vt etiam pedibus,fed colore cinereo.Roftfum ei largum5& inftar canalis eft, acutum, & recur- uum in fine tplumas a vertice retro tendit, vtVancllusfuam criftam . H«c ille,qu«inhu- iufceauis propria hiftoria paulo Fufius repetit. Dealiocicure Turncrusad Ornithologum fic fcripfit: Onocrotalus Machlinienfis,qi)« Vogelhain a Brabantis vocatur, quinquaginta annis, vtipfi ferunt, Machlinia? vixit, Cycnomatoreft:penu«forisalbicant, in fundo vero rubrum quiddam oftendunt. Collum duas fpithamas longum eft, aut paulo longius. Ro- ftrum , quod rubrum habet , dodrantali longitudine eft , & quatuor vncias , & in fine hami propemodum more incuruum, & verfus finem latius, latiufq; proturbinatur. Crura Anfe- *is fimilia, breuia, nimirum pro magnitudine tanti corporis: in pedtorc habet veluti faccu-4tl lum protuberantem. Alis eft longiifimis, &ipfis in fumma extremitate nigris. Haec ille.De^ eademaueloannes Gulmanus Goppingenfis vir eruditus in haec verba ad eundem Orni- thologum fcripfit, icone etiam mifla. Auis quam Mechlinia? mihi confpedam Vogelhain appellant, Cycno , vel Anferi fimillima eft, fed magnitudine fuperat , colore albo omnino praeter pennas, quas in alis fubtus gerit, nifi quod profene&ute iam rubefeere paula tim in- cipit. Roftrum habet oblongum, & latum aliquatenus. Sub roftro ftrumam amplam, quae gnterdum inflatur. Dc ea dicunt huius regionis homines fide digni , o&ogenariam elfe, & Ctf faris Maximilianicaftra aliquot annis pracefifle, & quaficaftris locum fignauifle. Idem etiam temporibus Philippi huius Imperatoris parentis faquodardentiflimefuospullosamet, adeo vt percentum,& viginti dies in terra commorando,nuncuam humo tollatur, fed in alendam prolem incumbat, vt non fe ex pul- lorum loco commoueatrac fi quando nutrimenti facultas defit, ne fame illi pereant, femori fuo vulnus infligat, & effluentem fanguinem eis de r exorbendu., Efic tamen &Pelecaoum in filios picntiUimum non iuerim inficias: nam & Pierius fapientes Aegyptios hanc alitem in primis facram veneratos fuifleferibit , ciqj parcendum exiftimaffe , atque honoris caufa nullo pa&o,vtmenfis inferretur ,squumputauiffe, cum id, inquit, fa dum quod pro filio- rum fahite neci feram atroci dederer, non imperitia;, ftuporiue , aut imprudentia; imputa - rentjfed incomparabili paterni affedus charitati,fuprem;Eq;rniferationi,qua erga filios ma«^0 ximeomniuafficiatur.Fallereemm venatores, eosq; tranfuerfos feducere,nofinefpe fug*, quod V ulpanfer agit, parui omnino momenti eft.Fcmora etiam, quod Vultur facere perhi- betur, vellicare, vt txcuHo fanguine filij pafcantur aliquando, non admodum magni eft cru- ciatus.Sed enim in adeo penetrabiles furentis ignis ardores fe^aq^perfeuerantia ta crucia bili tormento torreri, fupra quam excogitari poffit admirandum.Quodnam enim animal ta Leones ^atuum> tam °bcufo fenfu inueniemus, quod ad vnius prunae ta&um non eueftigio refiliat^ senem si- Quodadeorobuftunvacqj impauidum , vt accenfam non cxpauefcac flammam ?Animofi, raent. atq; *®Pcrtcrriwante omnia animantia leones: illi tamen tam feroces,tam indomiti, tanto corporis, animiq; vigore praediti, confternuntur ftatim ad vnius praetenta facuJ$c5fpe£him, praeq ; timore propemodu exanimafeunt. Videt Pelecanus ignem, cuius non ignorat vehe-^ ** menra,auda<2eraccedit:ardorem in membra fingula intolerabili cruciatu penetrante fen~ tit,neqj loco dimouetur: exoritur pene tota, neq j tantillum quidem confternatur, patien- tiifnraqjconfiantia vigens, faluti filiorum intenta potius, quam fuannortis genere omnium atrocifiimo conficitur, tanta in ea chariras, tantus amor, tanta vis pietatis clucefcit:& quif- Arfinoes fpia audebit, eam ftuporis infimula re,& male feri ata auem dicere? Subit ad hac fententiam pietasinfi Ariinocs recordatio, quae a Ptolomxo fratre infidijs,& fraude decepta, cum percuflfores in lios. duos puberes immifibs a fratre confpicata efiet,copleta cos ad fc fugieces,ea partc,qua vul- Sicrafilijs intendebantur, diu corpus fuum caedendum appofuit,multisqj ita vulneribus faucia. \ Ornithologiae Lib.XIX. 53 laucia i eorum tamen faluti confidere non potuit: illi enim in matris gremio inter ofeu- fajpfatruculentiffimettucidati funt. Quod fi Pelecanum fimili cafu fefe morti obijeien- temappcllauerimus ,infipientem, longe quidem infipientiorem Arfinoen dicemus, quas Sta pro filijs trucidari pateretur, cum praefer timipfii, non ad mortem, non ad vincula.^, fed ad nuptias, & regni fuccelfi oaem a Ptolomaeo depofeeretur. Sed tantum abeft , vt vel Arfinoc,vel Pelecanus fintimprudentiasdamnandi.vt omnium confenfumerita, hoc effin- gent* laude, ob incomparabilem , quam omnes admirentur, charitatem, minime fraudan- di cfle iudicentur. Hax ille. 10 vox. ON0CR0TALVM Graecis a vocis fono,quem sedit, didum efife /upra anno- taui. Is autem fimilis elt ruditui alini, quanuisOlaus Magnus inftar Ardeas ftcl- lari elfe feribat: Sonum vero ilium cum aedic, roftrum tefte Alberto, in aquam, vel terrae lutum infigit, & quafi cornu fonans horribilem eam vocem emittit . Ego hoc potius Ardeae ikllari competere puto. 10 VOLATVS. VOLANT Onocrotali nonnunquam foli, nonnunquam etiam greg itim. Vcrumquo obfcruauitBellonius.4 Petrus Martyr fcribit,viginti limula focijsluis volitare con- fpe&os. Chm volant, fonum alarum cient inftar Cycni. NIDVS. PARTVS. E M Bellonius Onocrotalum ait ramulos congerere ad ripam, vel fluminis alicuius, H vel ftagni, fiue lacus, vbi degere folet, ibiq; tot oua, quot foler Cycnus , aederef^tusq; ii eodem, vt hic modo en itfire. De Pelecano etiam feriptum mandauit O us Apollo, quod in ferobe, in terra nidifieer.Bartolornaeus Anglicusoua Onocrotali tradit dleAnferi- nis fimilia, fed, quod ego miror, minora. Mihi ea videre non contigit. V I C T V S. NOCROTAL VS, vt Turnerus ait,bistantiim in anno bibit, qua* res fan£ obferuatuditficillima exiftit, imo vei 6 impoflibilis meo fane iudicio, in aue nempe, quas continue ferme in aquis degit. Air item pifcibus viuere tantummodo, quod verum non elt,eriamfi pilas nomine etiam conchylia intelligamus,quae alioqui pifces non funtrpifeis enim vel Phiiofopho tefte, animal eftfanguine praeditum, & branchijs, fanguioe autem, &branchijs caret conchyliorum,fiue teftaceorum genus.Secus enim indicant lumbrici illi, quos in dif- fedli ventriculo inuenit Ornithologus : fecus irem indicat Onocrotalus ille Mechlinenlis, qui liquidiore etiam cibo, vt pane e iure vefcebacur. Pifcibus tamen, vt gratillima efca^, maxime femper inhiat, eos Mergis extorquens, eos continue pcrfis,& nefas quarrens. Eft enim non minus , ac Larus vorax, & obuium quemcumqne pifcem , etiam quinque li- jobrarum abforbet,atq, deuorat. Si quis cicuri pifcem libralem, vel maiorem in os impo- nat , ita inueriit , vt roftropraemififo deglutiar. Quomodo aurem ipfe pifces capiat , docet Ornithologus his verbi s:Pifcaturus non toto corpore mergitur f a vt folent,cjuife m caput prae- cipitanter voluunt , collum fubtndc demittit, dorfo interim fupra mare prominent e, pifcem obtmt quemque amplijjjima fauce exceptum deuorat, Petrus Martyr, quoqjde eiufdeabo,& pifcacio- ne hasc memoriae prodidittfy?, inquit ^auditu lepiaufuidde maritimis qnibufclam volucribus , Aquilis , dr Vulturibus grandioribus referunt . Onocrotalos voraciores effe abeoru fermonibus co- iettor . Dicunt t nim guttur habere magni capax , adeo vt dimidiam enctromedem, qua tegebatur miles vnus,in volucrem rabido hiatu in cum irruentem, cunths infpeff antibus pr oie fiam, ab for - f fer it integram , & ex gutture interfecta , fine iattura euulfam dicunt . guinqui libres vinos E 3 vorajfe Vt fonum asdat. Zca,6jec>3 Oua qua» lia. Quotiesin annobibat Pifcisquid Vt pifces capiat. / 54 Vlyfsis Aldrouandi uoraffe pifees vno for p tu, & maiores fertur Sed cum p afcantur ptfcibus^non cft ineptn dillu, quo facio prsdam ab aquis in mari natantem a ffequantur, quando ipd non fubmergunt fegvti c at et 6 au es maritima , An f er es , A nat es , & Mergi More M Unorum & petulantum in fubtimem eleuati aerem circumrotant ^quando ad fulgorem a, rts aqua marginempifeis captet,expe£lat. Eft enim grande circumu o litantium agmen , ad pradam vnam plures interdum furibundo fe Lapfu demit ■ tunt , adeo vt mare ipfum pt r fefqutlacerttfpacium aperiatur. Eo fragore ftupidus hara pifcis,fif capi fe patitur. tundent plerumque prehendunt magnum pifcem foci a dumtunc vi fu placidum e f certamen earum d nauibus,fa forte inter ftnt,aut d httore infpeffare contigerit, pradam neutra de - ferit, donec in f ufla feclam, fuam quaque partem auferat. Sefquifptth amah roftro , & magis , I m qudtn cui qua fit volucri rapaci aaunco, collo fiJongijjhmi& alis mulio pafentt oribus, quam A qui - la,fr Vulturis effe ateunt atumftd macilentam fta vtvix Palumbi pulpam aquet.Ad v a fit gut- turis ergo pondus fuEtinendum pro ut da natur a grande r illi praHint alas , quandoquidem ad leuc Alcatra* COrpus ferendum non oportuit. Volucres has Hifpani vocant Alcatr az.es . Ha?c omnia Martyr, zes. Author qtioquc de natui a rerum, Pelicanum Icribitfemper macieafi3ci,& quicquidgiucit, cito digerere, quoniam venter eius nullum habet dioerticuhim, quo cibum retineat.^/#*» enim v/yfor/jCinfeftinorum exponit OrnithologuS)inquit, habet duci um: qui ab introitu oris vfque adfecreta nat ur a per tingit .Onocrotalus praeter pifees conchas etiam deuorat,te(H__j Bellonio,easq; calore interno apertas reuomit,& carnem ab oftreisfelcgit: Idem autem de Pelecane teftarum reliquit Arifloteles in hastfveiba; Pelecant fluuiatiles conchas maiufculasfto lartes f, fodiendo erutas deuorant:& cum id multas i ng e (fler in t, tngluuicfi.fka coxerint, euomunt^ vt hiantibus iam teflis carnes lecias deuorent . De Pelecino dernqjOppianus. Et nete f a qui- dem tntechs abflinentfltd vnd cum te fis primum, quod fe obtulerit, deglutiunt-.deinde mortua in os rem 'antfr reieclis tefUs,pulpamvorant,Nam quadam viuerent occlufa erant, vita flp oli at a Aperiuntur, ac dehifcuntWSXe. iiic.Albertus quoque, & author de natura rerum in vteroiUo, fiueprobbo cibum quencunque recentum primo emolliri fcribunt,& inde ad ftomachum digerendum tranfmitci,neea!ia habere receptaculaddeoqjaquis viuere vulgo cred, Et ipfe qooque Plinius de hoc vtre \ocppzxisMuc omnia, inquityinexplebile animal congerit , miravt fit capacitas . A N T*I P A T H I A. P V G N A. ARTOLOM^VS Anglicustraditexlddoro Onocrotalum ,cum littore quiefcit,rofl:ro dormire ad caelum ere&o,eiusq;acie contta inopina- tum Accipitris infulcum praemunire, vt fecucius,& in vcramuis, quod aiunc aurem dormiat . Verum (i Cycnus Aquilae , qua? Accipitre & corpore, & viribus triplo audacior, & fortior, eft, repugnare non folum audeat , fed te*40 fte Phdofopho etiam vincat interdum: Onocrotalus meo iudicio ab Acci- pitre fibicauere non debet, cu longe robuftiori roftroiquam Cygnus, armatus fit,&recur- uo. Kiranides Pelecanorum, & Peiargorum, fiue Cicon>arum pugnam aduerfus Cornices, Pelicano* Coruos,Vulturdkr£* (ideft ium & Q- Cicon ix)fimul pergunt , vt & alia aues , Anferesferi, Anates, aliaq ; qua ab gypto , Libya, (fp coniarum Syria aduolant, & in Lyciam ad flumen Xanthum peruemuntrvbi pr alium committunt cum Cor - corraCor uis, Cornicibus,Colis( xoAoius, ideft, Graeculos intelligo) Vulturibus, & quibit fcunque carni- Uos,& V ul uoris.Nam ha quoque prafeiunt tempus,& eodem aducniunt omnes. T um PeLcamrum([tgp Pe- tures pu largorum, & Pelecanorum, vt inferius quoq; legitur) exercitus in alter aripa fluminis aciem jnftruit.Corui autem, & Vultures , aliaq-, carntuora in altera confident. T otum vero fex tum ( vi 5 o detur loc us conuptus)menflm in pngnaexpeElant, Stunt enim duos , in quibus agrejjio futura eft,quafafla clamor ad c alum vfq auditur, & in flumine f anguis vulnerataru auium apparet , ac pena plurima euttlfle dectdunt, quibus Lycij letfos fuos farciunt. Pini to id cor, fltffu, dilaniat as re per tunt innumeras anes, Cornices, alias fi camiuorasfy ab altera parte non paucos P e largos- & Pelet anos . Quod /(Pelargi &) Pelecani vicerint, conqcitur inde t an qua ex certo figno abundan- tiam omne genus frugu futuram fln carniuora,ouium, & bou,& aliarum quadrupedum fercun- Pelecanus dusprouentus expediatur. Haec ille.^lianus vero &Pbiies Pelecanum tradunt de Corurni* Coturnice cis exit»° acerbe, & crudeliter cogitare» Rurlus Coturnicem ab eo vehementer diflouire. odi?. CA- Vt contra Accipitre fedefedac» Omirihologia; LiRXIX. CAPIENDI RATIO. 55 VOMODO Pelecanus capiatur, !eg:turapud Onim-.Pelecanus, inquit, nidificat in fcrobe in terra, quod non ignorantes aucupes, bubulo ftercore locum circumliniunt , ignemq 5 fuccendunt. Ea vero fumum afficiens, aggreditur, ignem alis reflinguere. Veruntamenei tantum abeft adextinguendum aftu- tta,vt magis , magifq ; fua tanquam ventilatione incendat, ideoq\ alis exu/lir capiatur . NoftriScloppetis petunt. MYSTICA. VIDPelecanusmyfticefignificet,!nPaflereexD.Auguftinohunc/*Pfab a W,roI#- mift« locum cxpoF.cte.Simi/isfaffusfum Pelecano, qui habitat in folitttdi- »e,&c.enarrauimus.Cafliodorusadeundemlocum, per Pelecanu,qu6d in defertis locis,feaetif qjverfcturCquod noftro Pelecano, fiue Onocrota 20 lo.hcet ipfe aliam auem intelligat, etiam quadrat, vtpote qui loca habitet abhominum cofortio remota,paludes,fluuios, & mariajpulcherriine ex- primi ait Eremitas, qui hominum confortio derelido, timore Domini remota fe afflidione Pelecanus difcrucant. Et videtur fane Pfalmographus in eo fcnfu ea dixifle :natn fubinde fequitur. eremitas (I Fattus fum ficut Nytficeraxin domicilio , quibus verbis aliud genus introducitur poeniten- gn‘ficat. tium.Nydicoraxenim auiseft noduma,quam ficut diei fulgor abfcondit, ita aduentus no- d sproducit, & contra confuetudines auium, tunc magis vigilare, &efcas querere incipit, raX(IUJea' quando fe in foporem eunda animantia componunt.Ita & poenitens ifte nodurno tempo- UIS* jre efcasammae folicita curiofitate perquirit : modo Pfalmodi« operam dando , modo ely- mofy nas faciendo, modo carceres occulte vifitando: folum Deum vult habere teftem—» , gocui caligo nodium non tollit afpedum. Et nota quia ficut Pelecanus notat eremitam , at- que folicarium , ita Nydicorax illum declarat , qui fe domicilio fuo confumens , a publico confpedu remotus eft.^Rodulphus Flauiacenfis Onocrotalum typo non alios , quam a ua- fr hb, m ros accipi vult, qui in apothecarum fuarumvtero tantum vedigalium congregare folent, Unit . vt multis annis eadem confumere non pollint: congerunt tamen , inquit ,.vndicunqueau- Auari defi rum, argentum, veftes innumeras, & horrea cumulatrpoftca fcilicet cum opportunum fue» gnafl* ritin vfus proprios expenfum, & quafi in veram neceflitatis aluumrelatuii. HIEROGLYPHICA. EGrpTII , inquit Orus, Pelecano pitto amentem , & imprudentem Jignifi- canttnon enim in alto nidum ftruitfed in fcrobe in terra par it, & ignem ab au - SfoiidiHie cupibus circa nidum excitatum, dum alis extinguere conatur, feipsu comburit . roglyphi — Eiufcemodi autem hieroglyphicum ad Onocrotali hiftoriam pertinere a cum. etiam certatur Pierius: cuius verba, quia id non parum explicant,omitrere nolim: Pelicanum, inquit, auem grauem eflfe , qu« foLitudine deledetuc Eucherius feribit. Efle tamen aliud Pelecanorum genus in Nilo non inficiatur, patfimqj in ;0 . * ftagnis, & lacuftribus locishabitare, pene Cycnis fimile, nifi quod paulo maiores funt. At- que hi forfan Onocrotali , quos Veneti , fyllabis aliquot ademptis , Crotos vocant* Deqj 5ohoc genere dubioprocul qua? diduri fumus ,hieroglyphica defumuntur. Infipientemho- minem, quippe, qui nullam rerum rationem examinet, per Pelecani hieroglyphicumfigni- fica ri tradunt i€gyptij : propterea quod auisea, cum poffit in «ditioribus locis nidifiearo, velut prudentiora faciunt volatilia, quae ita fe a multorum iniur ia fubducunc , ea facis cum imprudentia fpatiofas areas perquirat, in quibus terra defoffa oua ibi «dita deponar : quod fimul ac animaduerfum eft a paftoribus, vel ab ijs, qui id genus alites aucupantur , vbi pri- mum pulli exclufi funt, eo properant, & vel aridis boum excrementis, vel alio quopiam fo- mite locum fepiunt, mox ignem iilijciunt (i /a /Salveri jin manuferiptis codicibus, ncn_^ tiTofinh teat) Pelicanus autem qua primum confpexit fumum ocyus aduolac, & longe ma- iore imprudentia, quam nidificauerat, ignem alarum quaifattone quseritexcinguere.Qce» ru«n £gjrptij em r Ono crotalum sderent. r Chrifti Sal u >forishie roglyphi- cum. Solitudi - sus hiero» giyphiefi. ZEmbLyol b lih.de ni * mio luxu . cltb. i Dionyfius vt excitare tur. 'j5 Vlyfsis Aldrouandi rum ignis ventilatione agitatus, vehementius incenditur* perflat illa nihilofecius flammas alis verberare, rata fe opem ita filijs allaturam.Sed enim cotra accidit, quam fperarat,quia pennis omnibus ita exuftis,euolandi facultate priuacur, atqj ita mmimo negociocapitur. Hmc iE^yptij reliqui, qui facris initiati non erant, alite hac nulla religione vcfctb tur:pie- tatem autem huiufmodi in filios vitio dabant infipientiae. Dicebant enim, Pelicanum non confulto vt vulpanferes faciunt ad id certamen ferri,fed per imprudentiam, & mentis alie- nationem quandam (dvout enim, non StW/*/?in manufcciptis Ori codicibus habetur) qua- re tanquam auem ioaufpicato genitam, ac malcferiatam cotemntbant, nullo eam honore profequentes, He b; aei nomen id huius alitis (Kaarh) dc quo fuperius mentio fada eft,pun- 1 o £tis sjs praefignant,quat profanam eam,&a menfis rciedfom indicant.Sane Leuitico Peleca- num, quem Scptuag nca interpretes cum ibide, Porphyrione, Cycno,Herodio, &Chara- drio nominant, ideo cum his omnibus profanum decreuere, quod longiguctures funi, fi nouum licet proferre vocabulum: quaeautem alites funt huiufmodi, cibum non ex arbore, aut arboribus aucupantur, fcd vel a terra,Vel ex mari, fluminibusue, aut fiagnis:vt Ibis fer- penres venatur, Porphyrion vermes, Pelecanus, & Cycnuspilces (falfumeftde Cycno, vt fuo loco docui) ex earum figura fcilicet, hominem inttiligentes,qui cibo pofihabito coele- fli, terreno pafcatur, aut madno, hoc eft, mentem ad inferiora deijciar, diuinoq; negle&o cultu humana qua?que,atqueea & fordida,& parum vtilia perquirar. Sordidi enim vermes, iordida reptilia. Pifces vero parum conferunt ad nutrimentum , de quibus loco fuo difpu 20 tabimus. Haec ille, & alis, qua5 lam ahbirecitauimus. Alsum deinde addit hieroglyphicum, quod infcnptum eft, MISERATIO» indequoque petiium. Noflri quoque, inquit, cum aEgyptijs facerdotibus,in hoc pingendigenereconfentientes,Pclecanum promiferatione ponunt, & Affertorisnofttiherogiyphicum in fumma cruce ftatuut, qui nos fofpitatiuus, atrociflima torqueri morte voluerit. Agnofcit &Eucherius Pelecanum prol.lriftilymbo- lo,quar»uis Hieronymus tradit, eam pullos fuos roftri percuffu interficere,poenitcntemox fa&um, modo in ipfo per triduum lugere, poftrcmd fe ipfam grauirer vulnerare, 5 fangui- nem fuum fuper fiiios etfundere, quo ilii perfufi reuiuifeat t , quod aiij v derint. Sed quod eam alirem, vt etiam aiijs plenfqueperfuafum efl,roftro pedtus diflecantem pingunt, ve ita fufofanguine filios alat fuos, ab Aegyptiorum hiftoria valdeaiienum eft. Iili enim Vultu 30 rem tantu id facere tradiderunt , neque non Phoenicem : fed hunc non pietate addu&um, vti Vultur, fed fato ita coadum fuseconfuiere pofteritari. Sunt & mutua filiorum officia, qui pa; entibus vicem reddunt, & efcam famefeentibus fubminiftrant: verum ijs,quseapa- rentibusin eos proficifcuntur,haudquaquam paria.Quod vero Celfus perfuafum facere ni- titur , eos humanum genus fuperarepictate, Adamandus hsc ab ijs geri, Natura tantum duce profitetur, Hucufq, Pictius noflrsede Pelecano opinionis manifeftus aflcttoi, quem- admodum quoque m poftremo hoc fuo hieroglyphico SOLITVDINIS indicat. Noftrte autemfacrae,i!iqiiit,Iiteree per hieroglyphicum Pelecani, fol tadinem interpretantur, cuius fadum feeffe fimilem Dauides canit, quia fcilicet errabundus tunc perfolitauadiff giebat loca , qui Saulis regis indignationem cunaret :quod vt apertius explicaret, Nydicoracis^® etiam fimihtudinsm adiecit» qui quidem non luce , fed tenebris in comparanuse vitae fu® neceflarijs plurimum fruitur. EMBLEMATA. M B L EM A extat* Alciati defumptum abinfatiabilis Onocrotali vora- citate, & quia nunquam facietur.infcriptum eft G VLAE, Curculione Gruis tumida vir fingitur aluOy Jdui Laron , aut manibus ge fiet Onocrotalum. ^ q Talis forma fuit Dionjfi> & talis A fici* Et gula quos celebres deltciofa facit . Fuitautem Dionyfius ifte,vt id obiter dicamus , Clearcbi, qui primus HeracIEe rcgnauic, filius, & ipfe patrite imperans.H ic referentibus b Srcphano nigro, & c Achenseo, ob nimias delicias, nimiasq; crapulationes adeo pinguis effedus eft,vt pra? pinguedine vix fpiraret,& penefuifocaretur. Quiire ftatuerunt medici, vt acus oblongatae tenuiflima? fierent, quae tunc lateribus ac ventri adiget etur,cum profundiflimo fomno teneretur. Tunc enim exci- tabatur,cum vimm carnem attingebant. Ius dicebat, corpore arca ita condito, vt praeter caput, penitus nihil extaret. Apicium vero silum Plinius vocat nepotujn omnium alciflimii gur- Omithologiae Lib.XIX. 57 gurgitem, & alibi ad omne luxus ingenium folertem. Fuit autem nobilis Romanus , valde* gulofus,quiampliftimum ve&jgai commeffationibushaufit : tandem famem metuens ve* neuo vitam finuit. Aliud eft eiufdem Alciati de Truone emblema , quem nos fuprd eun- dem cum Onocrotalo fc cimus, inferiptum IN GARRVLVM, ET GVLOSVM. Foce beat torua,pralargo e fi gutture , rostrum InJlar habet nafiymultiforifq i tuba. Deformem rabulam , addi [tum, ventri fi. gula fi Signabit y volucer cum Truo pitlus erit. VSVS IN CIBIS. BIS, Porphyrio, & Pelecan, inquit Procopius , prohibentur raenfis ( in—» veteri nempe teftamento ) eo quod aues fint voraces pifcium , quorum ra- pinas inhiant. Nos quoque paulo ante ex Pierio diximus, qui id ex Oro tranfcripfitj^gyptiorumfacerdotes Pelecanum, quod pro liberis fe in-» vitae diferimen conijciai , non edere : multos tamen ex -^gypnjs eo vefei, vt pote, qui eum dicant, noniudicio,& prudentia quadam, vt Vulpanferes, 2 ofed bencuolcntia duntaxat, & mira in fobolem pieta te certamen hoc fijfcipere.Chriftiani vero non ideoab huius auisefuabftinent ,qubd vel rapax auis fit, vel liberorum mira ea miferatione tangatur, fed quia carnem habent duram, excrementitiam, & vix ferendi odo- ris, maximi cum annofior eft.Ornithologus aifum fibi Onocrotalum grauis >& ferini odo- ris,nec grati faporis vifumeifcfcribi£,etfi prius in aqua, & vino pariter mixtis elixus fuiffet. Et ilulius Alexandrinus.O»ocr#/4/<7/,inqu it, nominabimus tantum hoc leco. Jguis enim edeiit vafiijjtmas, ac befliaii iam magnitudine aues ? Horu pars ejje nulla prorfus videtur^qua futura edendo commode fity quantum quideivdicare pojftm nondum expertus. Sic ille. In Cotyis Thra- cum regis conuiuio apud Athenaeum nominatur inter exteras aues Pelecan. a® VSVS IN MEDICINA. FEL Pelecani, authoreKiranide,cum nitro mixtum nigros alphos fanat :& cicatrices nigras eiufdem coloris cum reliqua carne facit : omnemq; nigredinem pellit , & abfter- git. Idem fel, eodem tefte, argentum obfcucum reddit candidum. PROLOBI VSVS. ECVI-IARE eft, inquit Bellonius , interprete Carolo Clufio, Nilipi- fcatoribus infuis cymbis vti ingluuie illa, quas fub earum amum ,quas Plinius Onocrotalos appellat, roftro propendet , ad aquam eijciendam— >. Eiufmodi roftra ca parte,qux capiti adhxfit, colligata orbem quodamruo- doexprimunt. Eius porro natura; eft haec ingluuies , vt hurmdirate cor- rumpi nequeat, quam ob caufam pifcatonbus multo tempre vtilis eft. Sic ille. Ornithologus eadem pelle alicubi , vt in Italia , quoniam ampliftima eft , feneftras integi tradit, tranfparereq; inftar membrana?. Ait etiam eiufdem auis pellem cum plumis detra&am fubftern i puerorum le$os, quoniam non laedatur vrina : aliquos denique ean- dem fubdere,&alftiere. 5° DE AVE DIOMEDEA. Cap.III. IOMEDEAM appcllatdm aucm, de qua mulca cum pc6'ra?, cum folu | ta oratione feribentesfunt fabulati, Penus Bellonius, ficutiiuo amel®co fignificaui,candcm facit cum Onocrotalo, fiue Pclecano.Itaq; non incon- gruum fore arbitror, fi hic aliquid dc ea dicam, tametfi nondum certo con- ftare fciam, quae tandem ca auis fit. Caeterum tamen Onocrotalus non eft, quanquam ea quodammodo, quae de Diomedea aue Ouidius fcripfit, Ono- crotalo adaptari queantmop Ardeae genus, ficut Seruius,Stephanusgrammaticus,Ifidorus, & Or- Apitis iu xos. Qui Pelei canos non ederent. Chriftiani cur Ono- crotalos no edant. afii $.def* lub. c«4’ ;V.;)rf^[v Fellis vfus. PiTcatores Nili vt O- noerotali ingluuie y- tantur. -Ptolobi na tuta. Ordinis ra tio. Diomedea auis no eft Onocrota lus>ncc Ac dee genus, nccfnlica sS Vly fsis Aldrouandi Diome- dea auis quae, Diomede^ infui®. Tremici. Artenna . & Ornithologus volunt : non denique Fulica eft , vt nonnulli inde voluere , quod Plinius. & Solinus aues Diomedeas Fulicis comparent, decepti forfican» quod pro Laris, ideft,Ga- uijs, Fulicas reddiderint : nam Grjeci quoque nonnulli, & Latmi Cepphum Fulicam inter * pretantur, & cum Laro confundunt. Sed ea forte auis, quam Diomedearum infularum^, quas hodie Tremiti vocantur, incolae, ac domini Canonici regulares D. Auguftini Latera- nenfis nonnullis ab hinc annis mihi tranfmiferunt , Diomedea fuerit, Artennam nuncu- pant incola DESCRIPTIO. 19) # VIDI ANI hi verfus, quibus ha’c ales deferibitut: Si njolucrum qua jit dubiarum forma requiris , ' H Vt Cycnorum * fic albis proxima Cycnis Magna pedis digitos pars occupat , oraq ; cornu mm .. Indurata rigent, fi nemq'3 in acumine ponunt, ad Onocrotalum, vt dixi, aeque ac ad hinc nofti a Artennam accommoda- Diome- ri-poffunt. Veruntainen cum Plinius in nullo alio loco Diomedeas aues inquiat, quarti in—* dea auis iam nominata infula confpici: idemq; de Artenna etiamnum,qui ibi vixere tradant, cum—>2® vbi reperia contra Onocrotali in quamplurimis locis degant , ego Ouidij verfus ad hanc potius , quam tlir* ad Onocrotalum pertinere puto, etiamli Ornithologus auem conijciat debere eifenotabi* An’necefla magnitudinis, quoniam a Poeta Cycnis comparetur : praefertim cum & Ariftoteles , feu ffiu fit ma- potiusauthor mirabilium narrationft^qu# eius nomine circumferuntur, infignimagnitu- gnaai debe dine vocetmam quacunque hic de a ue Diomedea narrat, ea prorfus funtfabulofa,&abip- re effe. fo tanquam incerta , & ab alijs audita referuntur , & forteOuidius non ob magnitudinem 'Cycnis alfimilaucrit, fed quia Cycni more in aquis viuat,& palmipes lir,Cycnum pro om- ni aue palmipede accipiens. Magnitudinem autem folam li excipimus, caetera in; noftra-, aueexa&e licet reperire. Palmipes enim eft ,roftcum habet robuftum, & notabili hamo, CurFulicis ^ue vnco rccuruum* Quas fane totas neque in Ardearum genere , nec in Fulicis reperiasi ja iimiiis di- quibus ideo fortaftis Plinius, & Solinus fimilem dixerint, quoniam in fronte more earum notam quandam habeat. Idem Plinius praeterea igneos oculos, & dentes quoque Diome- dea: aui tribuit. Oculi autem Artenna: noftrae mirum quantum ad inftar flammae iplen* deant. An vero dentibus fit praedita, vt ille narrat, non fat memini. Pidlura fane hoc don demonftrat. Defcribitetiam noftram auem Diomedeam etiamOrniihologus, prout ami- cus quidam eius, qui illis infulis vixerat, ei retulit. In Diomedis infulis, inquit, aues quae- dam rarae vulgo Artennsedidfce, nec alibi reperiuntur, vt amicus quidem, qui in illis ali- quandiuhabitauit, quantum meminifle poterat, nobis per literas figmficauit Fatebatur au- tem omnium exa&e fememiniffe. Magnitudine, inquit, fune, qua Galiinae,f2tiscorpuient£, fed collo, & cruribus longiufculis. Color ei fufcus,yel cinereus obfcurus,&(niflfailot)non-^® nihsl albi habent fub ventre , vt Columbi fylueftres quandoque (mea auis tota fere prone candicat) Roftrum praedurum, & aduncum, vt Aquilae fere, non adeo tamen : colore egre- gie rubrum , fi bene memini (ego fane hoc eum non bene meminiffe exiftimo$ nam idin mea aue luteum eft, praeter vncum, qui nigricat) Oculi formofi, igneo colore, non admo- dum magni. Vidi enim aliquando vnam, quae virga percufla in capite oculos aperiebat * & clamabat: fed mox recludebat, cum lucem folis ferre non poflee. Et rurfus: Color earum--» non fimpliciter albus eft, vt Piiniusfcribit>fedadcinereum vergen$,vt in Fulicis(Larorun* generis) etiam, quibus eas comparat.Dentat® an fint, non obferuaui. Roftrum fanehahet validum, &longiufcuhim.Haec ille, quae exa&e fere aui meae, cuius icpnem exhibeo,con* ueniunt, quae nifi roftrum haberet aduncum, non inepte quis ex Larorum maiorum genere ^ iudicaret: adeo hos cum totocorpore, tum alis potiffimum refert. Pedes eiufdem funt co* loris, cuius roftrum; ficuti tibise quoque. dia. Magnitu- do. Color. Roftrum. Oculi. Color. Roftrum* Pedes. 1. Dicam®- Omithologiae Lib. XIX. 59 Diomedea auis cum iunco acuto vulgari. cut « ai!:) X VOLA- 6 © Vlyfsis Aldroaancli • v . fft* {"i yi r» i' > ; VOLAT V S. M O R E S. IOMEDEAS aues,fc ibit Plinius, dum volant, duos femper ( fuper So- linus) js ede duces, quorum regionem Dauno adiudica,uit,iuffitq; praedam dari Diomedi. Fertur iljp ludiciq joffidignatus Diomedes' Dcps rogaffe,vt neque femina terrae vtiliter concederentur, ne- que illa frudum ferret , nifi aliquis e fuis cognatis , autciuibus ibi feminalfet. Poflea ve- ro , cum iftud ipfum contigiffet, neque terra vllos frudus ferret , & fi qui nafcerenrur, per malignitatem aeris vel deciderent e plantis, vel ad maturitateir» non perucnecint, anima- lia paffim perirent, ac fi qua ferrent invtero, facerent abortum, dicitur Daunus mi- fitfe fcifeitatum oraculu/T>, quaenam effet tantae Deorum indignationis caufa , aut quid 4 in,:D^QS.effee commiffun) , ex quo tot incommoda , totque calamitates Dauni regio- nem imiafiffet . Chm reipondiffet oraculum, iftud partirn ex imprecatione Diomedis coniigifte , partim etiam ex ira Deorum , & praefestina Veneris , quae vel ipfum fra- trem in Diomedem per amorem Euippae incitaffet. Daunus in praefenti rem diffinut- F lar, a Ub.j. Gtop. Diomedes focij in a- UCS. * Diomedes vt punitus. fabulas ex. fO&UQ* JLaripifcea Schacaph. Thsch* mas. 61 Vlyfsis Aldrouandi Sat , atq; confilium prorogat in oportunum tempus. Nec ica multis fane diebus interie- ris Daunus Diomedi infidias parat ,&tanquam Dijsinuifum ,atqj inimicum repent*^ trucidat. Graeci Diomedis focij,qui fuerant illum in Italiam fequuti, vifa fui ducis mor- te tam foeda , tamq; miferabili , illum magnopere lugere coeperunt > atq, Aridule conque • rentes dicuntur omnes Deorum mifericordia in Cycnos aues canoras fuiffe couerfi, quod accidit in infula Diomedea vocata a regione Gargani. Ali) dicunt non in Cycnos quidem fuiffe mutatos, fed in aues Cycnis fim!llimas,quae di dae funt poftmodum inftilam vocacam Diomedeam habitafife de nomine ipfius Diomedis, Haec fere ea funt, quae de Diomedeis auibus fabulose memoriae prodita funt ab antiquis fcriptoribus, quae fi diligentius confi-io «terentur, partim nos admonent, nullam effe turpitudinem ,nuilamq; arrogantiam, quce Deum non habeat vindicem, ac vitorem. Nam cum Diomedes Deos ipfos vulneralTet3lu fiam Deorum vindidam omnino aufugere no potuit, quia tam felici rerum fiicceffu elatus fuerat, vt ne Dijs quidem pepercerit, in ipfa reru felicitate, quos magis, vt authores omnis humanas felicitatis, itnpenfius venerari , atq; cbferuare decebat • Eius autem foctj dicun- tur inaues fuiffe mutati, quod omnis infelicitas , ac miferia alasadiungit prioribus amicis ad fugam* Padi funt aues Diomedea?, fiue Artennae, dum lugubres, &miferabiles voces emitterent, quoniam neq, tutum eft, neq; fa piens, neq; valde pium, illorum fceleratoruni calamitates lugere, qui diuinoc©nfilio,diuinaq;prouideniia propter illatas vel in ipfos Deos iniurias, illas calamitates patiuntur, cum illud fcirepoffimus. Fiunt enim brutis2o fimiles ij, qui neq; motibus animorum moderari aliqua faitem ex parte poffunt, neq; sequo animoferre nitantur illud , quod diuinicus flatutum nulla ratione mutari poflit . Ha?c res iurc optimo fecit, vtfacij Diomedis in aues Diomedeas vocatas dicantur fuiffe conucifi. DE LARIS. Cap.IV. V EM Diomedeam, nili roftroeffet more rapacium adunco, ex Larorum genere videri, fuperius annotauimus : quamobrem horum hjftoria ani Diomede^ non incongrue coniungi queat, maxime cu & natura quodam 3 gp modo fine fimiles . Haec enim vt adipis plurimum corpori fuo ex pifeium ’ cfu adijciat,ficI%frorum genus, licet macilentum fit, ac famelicum, non mi- nus tamen , quam illae pingue euadit, nec minori, quam copia pifce deuo» rat, eos tam in mari, quam in ftagnis, ac fluminibus perfequens. JE Q_V I V O C A. ' » cum auem fignificat , inquit Euflathius, paroxytonum cft, & primam corripit, ciim vero fuauem,oxyEbnum,& primam producit. Bcllonius^© A 2^5 quofdam pifciculos Laros nominari fcribic ,& ab his auibus id nomen fa- dum fuiffe, qu od non puto. Lari didae infulse, tefte Ptolomeaeo, Aphricje ™ adiacent. Quibus vero auibus Lari nomen ab authoribus cum recentio- ribus, tum veteribus applicetur, fubinde examinabitur. synonyma: CHAC APH Hebraicam didionem Leuitici ii. &Deuteronomij 14. Septuaginta, & Hieronymus Larum, aut Fulic a transferunt. Ahj aliter, 5 o vt abunde in Bubone feriptu efl. Dauid autem Kimhi interpretatur a ue, quae laboret morbo Schachefet Hebraeis dido, quo corpus attenuetur, & deficiat, phthifi nimirum:quod Laris quodammodo conuenit,funt enim macilenti, &excarnes,& ceu tabe laborare videntur. Thachmas Le- uitici vndecim® exponitur auis quaedam immunda , & rapax . Alijs cft genus Accipitris: Septuaginta, & communis translatio Larum verterunt.-nonnulli vulgo ioterpretanturLu- [cimam. Deuteronomij 14. Septuaginta y^aoKo, reddunt, Hieronymus Noduam,aIij Catuphita , quod fonat raptorem , aut Harpyiam : Chaldaeus Tarphiea , idefl faceraPorem , Arabs Catuph. Pcrfa Hebraicam vocem retinuit . Albertus apud Ari- ftytelcm Ornithobgiae Lib. XIX. 6j ftotelera pro Laro habet Aleroz ,cx Auiccnna nimirum , &alibi Lacrcz. Aapavnon ora nes Larum vertunt Latine: fed Gauiam Gaza, Plinium fecutus, qui de Gauia fcribit, quod de Laro Ariftoteies. D. Auguftinus Fulicam, quem fequuius videtur Pejottus, dum ait: Graeci Larum Fulicam vocanr,qua? auis eft nigra aquatica, vulgo nota>paul)6 fu- pra magnitudinem Columbae: quasfane verfio nullo modo accipienda di Nebnifenlis & ipfe altiffimis erroribus immeritis, modo Mergum, modo Fulicam, aiij Herodiun^alsj Ci coniam, alij Ibidem, foede fimul omnes hallucinati, cum alioqui Larus vulgo notufima fit auis, maxime ijs, qui maritimas regiones incolunt, a Bellonius in Graecia idem nomen—* ioetiamnumretinuiffe fer ibit. Ksar^or Suidas,Scholiaftes Ariftophanis, & Varrinus etiam, Larum transferunt : ac fifynonyma elfenc: Gaza vero Fulicam ea ratione, vt conijcic k Pie- rius Valerianus , addudus, quod Arati carmina quadam Virgilius ad verbum fere in Geor- gicis exprefferit, atque vbi ille MTrtpov, hic Fulicam pofuerit. Ego Fulicam , fi modo ea auis Fulica eft, quamplerique virieife putant , a Ceppho longe, ac plurimum differre puto: Cepphum vero (impliciter Larum non effe , fed ex Larorum genere , vel quodammodo fi- milem,Lariq5nomen apud Ariftotelem latius extendi, fubqjeo non Cepphum tantum, fed Catharraden quoque comprehendi, "iefcunque Larum nominat fimpliciter,& vni- Uoce, de magno co, cuius piasfenti capite iconem pono» loqui: quae res ne Ariftoteli infue- ta, & inufitata eife videatur cuiquam cutiofo, exemplo id doccbo.-Gracculus piiuatim Mo- 2onedula illi appellatur , in genere vero de Coracia, &Lupo, quas aues & ipfae Graeculi fpe- cies funt, etiam praedicatur. Ep&JW Auguftinus, vt annotat Caelius , vertit Fulicam , Lyco- phronis interpres Larum effe fcnbit, Ambrofius etiam Sturnum, quem tamen Graeci noiL. Erodium, fedPfara, inquit, dicunt. Sed Erodius Ardea eft, vt poftpatebic. K»%eivxMii Eu- ftathio, & Varrinoauis eft marina iimilis Hirundini ( Gauiarum genus autem quibufdain- in locis Italiae Hirundo etiam marina dicitur, forte propter volatum plurimum, vel alarum proceritatem) vel Larus , vel Mergus, vnde genitiuuslic Knxo;. LariHefychio quo- que funt, item Varrino. Kd/3n^ ab etymologo exponitur Larus : in epigrammate quodam Graeco, cui titulus eft, in naufragos, legitur xai/H^quae vox videtur fada per onomacopoe- iam , vt forte Gauia etiam apud Latinos , aut ad imitationem Graecae: nam & Etymologus y0HuuH%a dicifcribit aerarii Atyeiv xctv xetv,adquain vocem Hollandorum Meau plurimum accedit, qui forte xau erant nuncupaturi, nifi iic Coturnicem vocarent. Meuuvven aute ip- fis fignificat felium modo plorare, ac lamentari, quod famelicis Laris quoque competic,qui continuo fao clamore famem indicant, & plorant. Lycophron vero Calchantem , Idome- neum , &,SteneIum aabwac , non quod eam ederent vocem , nuncupat , fed propter cani- tiem, & fenedutem, qua Laris erant (aniles; quare & hae aues Gallis vulgo Grifard dicun- tur, ideft, incani: incanos autem homines Belgas, vel faltem Hollandi Grifardos nuncu- pant. Scribitur & kclv<&% in eodem fignificato, nimirum pro Laro ab Hefychio ,& Varri- no, qui pariter Kpd/Sov Larum vertunt ,Bv didum volunt, ideft, loquacem, nimirum a voce, quam continue,fetnperq;reiterat,ac propterea in tutelam Mer- curijafcribi. Scribitur &Aapls, quam didionemdiminutiuam effe volunt a Laros. Italis praefertim Venetis Crocaio dicitur, Liguris nomine asquiuoco Oea, vel Oea marina. Ob~ fcurus quidam vulgo Raife dicifcribit ,fed qua dialedo non explicat. Gallis Mouette, vc apud cBellonium transfert Carolus Clufius, Caniard, ColinjGrifardjMaftilienfibusjtefte ^0RobertoConftantino, Gabian, Northmannis Maulne; quarum duarum vocum prior a La- tino nomine Gauia deriuata videtur. Circa DieppamMauue, quam vocem etiam Hollan- di feruant, qui pariter Kockmeuu dicunt. Superiores Germani etiam Mevve pronunciantf Sed qui circa mare tantum habitant aues Seemevuen, ideft, Laros marinos a ppellant. Aues quadam, inquit Albertus,ex^ htiQLox.t\c palmipedes habent aliquando partem aliquam , qua comprehendant ea, qua funt in aqua & collum illis eft (icut arundo pifcatorum , & ideo eft lon ■ gum: ro sirum vero eis eft pro hamo. Et talis eZl auis , qua Meba Germanice vocatur. Ali- bi etiam Meerfchvvaim , id eft , Hirundinem marinam vocari , vt & ab Italis quibuf- damfe audiuiife refert Ornithologus ,& circa Gandauum Miefen tum fluuiatiles , tum— * marinas Gauias. Illyrice Vvlafto vvige , vel Morska dicitur . Anglice , vt Turneru; F % inter- Aieroz.) Latroz. 2.2riqua: aues voce tur. a lib. i. obf. cap. ii. b tib. z 3. hurog. Cepphus , quas auis. Lari nomi ne q aues comprehe dantut. Erodius. Cex mari- na. Hirundo marina. Lari ety- mum. c li.itobfer • cap. 1 1. Larus Ma* rinus. d lib. <5. dg pan.c. 1 2« Mcba. VI jfsis Aldrouandi effc Miluieon- genera, Interpretatur , Seeeoj? ;* vel §eegel. $ed BcJlonius hsc nomina marinis tantum c.onue- pijefcribif? GENVS. DIFFERENTIA. 4RVSt inquit AlbertUs, eB de genere Mtlui , tam in aqua natans adpradam^ quam in aere volans. Mihi autem Laros Miluis c5generes, aut cognatos fi- cere,nequaqu a placere poteftscum fere omnes palmipedes fiot,roftro ob' io iongo,& redo fere,quauis in extremo modicae inflexo, no brtui,& adun- co, vtMiluj,Oppianus plura efle teftatur Larorum genera. Quofdam efle albos^ minoribus Colubis fimiles.His alios efle maiores, & robufliorcs, ac pennis denfiiis veftitos. His rUrfus tertium genus maius efle, albis itidem penis extremis tantum vnguiblis, & collo nigricans, ijfqjc^teros omnes Laros de pafcuis,& fede tanquam regibus cocederepAr iftoteles itidem tria Larorum genera memorat? quoiit primum, meo sudicio, Larum (impliciter nominat, fucritqs forte ille, cuius fubinde iconem dabo, alterum album, tertium cinereum. Albos iraqj cum tantum nominet Oppianus , horum rmfus di- uerfas poterimus dicere eflefpecies, Sunt auteplerunq; alibi marini. Differunt omnes etia pOflilferaf pro regionis, cadiqs varietate, Britannicis enim circulum rubicundum aiunt collum infi.20 gnire, vt panicis nigrum* Lufitanicos paulo maiores ca:teris,capita plumis criftata fere in. fiar Vpuparum habere. Pruflicorum capita partim albo, partim nigro colore diftingui. Ego cinereorum quatuor fpecies tam colore , quam magnitudine differentes depingam poftea, quoriun primus idem fuerit cum eo, quem Bellonius, & Ornithologus quoque defcnbunc, & depidum exhibent?alter omnino ferme cinereus, fed per dorfum fufcefcens quodammo- do alarum, & caudae extremitatibus nigris, roftro, pedibufq; rutilis: tertius paullb minor, capite atro, roftro, ac pedibus coloris dnnabrjni, aut miniacei, quartus, ac poftremus om- siium minimus, pedibus croceis, roflro, & vertice nigris. Differunt poftremo Lari ratione loci proprij, quem inhabitant, Alij enim mare tantum incolunt, quibus Ornithologus Cep- $>hum,& Catharadenannumerat,meo iudicio non incongrue, ali; etiam ftagna,&fluuios.3e> FORMA. DESCRIPTIO. JLari cine^ sejfpeeies. JL&fi maio m authq® jris deferj*? gm©. A R O R V M omne ferme genus palmipes eft, roftro ob!6go,ac parum per in cxtemo,recuruoj alis oblongis, & validis, cruribus breuiufculis, corpore leuiflimo,multis.>& denfls plumis indutum, multa circa pellem pinguedine, reucs? & recyruj: poflenor digitus fatis fQnfpieyus, yague etiam armatus. Ornithologi* Lib. XIX. Larus maior cum iunco aquatico maximo* 27 i’ Aii.. io • [.tui njta i y.u . -?A olhi {fiii; dc inttitfiu* »kw r* aio-f s nej. •-• £-1 o jomo?. ! >;*, i&a) t :>i\ ui) a »•?*. nsbtan :* n ® jf’ubb?00 ; q * . 'lifimo ff«J5 1 Y*- 7 ’B ftO» .V? • ,7 .rr: > ;sy 3' 66 Vlyfsis Aldrouandi LOCVS. victvs: Vanellui. a/. J. tpig. N locis maritimis, ftagnis, ac fluminibus,nullaauis Ircnqu ert tior eonfpicitur ^ quam Lari: prope mare autem maxime,& hic, cum ingeti s aliqua tempeft» jj coorta eft.In libro, Aurora infcripto,hi verficuli leguntur: Fluminis e fl Larus habitator , & incola terra , Nunc natat vt pifeis , nunc volat inftar auis . I © Vbi pro terra non quacunque terra accipienda eft,fedca tantum, qua? mari proxima eft: nam in mediterraneis locis non infident : Eft qui ,Gauias , feribit , in locis palufttibus per hyemem latete. Sed cum Lari , vel philofopho tefte, non lateant, Gauiarum nomine fort& intellexerit eas aues , quas nonnulli, Vanellos nuncupant, Ariftoteles,vt vere fentit Bello- nius, Capras. Hae enim ljs in locis per hyemem latent, & capiuntur quandoque. Lari pifei' bus viuunt,vtfubindeex Homero aftruemus, qui certe praecipuus eorum cibus eft, vtrc&fe #^0t/^op«5,ideft,pifciuoros vocauerit^Leonides.Vefcuntur & Lumbricis etiam, quorum— * caufa rufticos aratro terram aperientes obferuant, vtpifciucaufadelphiriumjaquofiuftu- la, quae eijcit, expifcantur.Prope naues quoque libenter verfantur,vt recrementis pifeium, aliarumqjfpurcitierum.quaenautjeproijciunt in mare.vefcantur. Delphinos in littoreeie*2© dos ctia deuorant, tefte Aeliano. A Teftatis, fiue conchylijs praeterea non abfttnent:& cum alias aues habeantur obtuli, ftupidiq; ingenij» in rumpendo eas, lingularem aliquam, ac no- tabilem induftriamoftendunt. Ea enim fublimia furripiunt ,ficut/ex Eudemo referti Ae- blib.j.d ea- lianus licet cochleas tantum nominet & exalto deijcientes magna vi ad laxa allidunt, vt mmaU. ao. fcilicetefculenta,teftisfeiun&is,eligant.IoBotereus Benenfis,& Laurentius de Anania no* ftri aeui hiftoriographi Laros, feribunt, agros Tarentinos a Locuftis, & Phalangijs, ( Taran- tulas vocant)repurgare,non aliter acdeSeleucidibus referunt veteres. Contra in Liguria tota fere, maxima fune oliuarum pernicies: dum illis auidiflime vefcuntur. Liguria autem olei omnium optimi eft feraciflima ivndefub hyemem cum olearum baccas ex arboribus decidunt, magnus harum auium,qua» ab incolis Oche dicuntur , numerus a proximo mari illuc deuolae:vt ruftici vix ingenti clamore & felopporum etiam bombis fua rura ab illarum rapinis tueri queant.Sunt enim inligniter voraces , ac rapaces , & nunquam non pifces ca- ptant;quarenectempeftaees horrent, fcd ijs obortis fummopere lxtantur, forte quod tunc -facilius pifces capiant. VOLATVS. NATATVS. lari cur le nes didi. & Vlyfc Mercurius Larocom paratus. ARI abOppiano leues cognominantur,ob mirum volatum, cum le- ueslint,leuis etiam hic exiftit,|& facilis j nam propter multas denfa*4® pennas, leuiores fu nt, quam apparet.Sed & ipfae penna» per fe,quam alia* ru auiu forte leuiores fuerint jhas enim pifcatorespelamydum, tefte Ae- liano, ad hamum lineas alligant;, vc propter earuleuitatem aboccurrcn- __ ^ te aqua fenfim,acleuitcragitetur.4 Homerus quoque Lari dixit* & Mercurium ei aflirailat non corpore, fed motu ,& volandi fupra mare impetu. Tlnpilw cfl’t7rij3ac au d-ipoez/UTrtffe arorr&j 2evetr’ eTr&ri <&) xufxct A« p» opt/Qt iotxa; Ore xaiat. £avo£; xofaus aAo? drpvyt 70 id 1%&VC etpyuffffm mwixoL <®rrgp a Sivm u fieriaincenfa-ifemifit abathereinvndasy Deinde Laro fimi lis volitat tuxta aquor a fiumma^ jQui maris indomiti finuofa ad Itttora fape Captando pifices afpergine tingitur vnda. Virgilius, quanquam Macrobius in recenfendis carminibus; quae Virgiiius ex Homero cra- fcripfit, nihil iftius loci meminerit, ex Homero hos verfus infuam Aeneiden cranftulit ,fcd Larum non nominaf, in genere ,quam in fpecie verfari rnalens , cum omnino procuidubio Homerus non fine caufa Larum ex omnibus pifcatricibas a uibus elegerit, cui Mercurium in volando compararet. Vergilij verfus hi funt: Mic primum paribus nitens Cyllenius alk Confli- Ornithdlogi* Lib.XIX. 6y Conflith, hinc toto praceps fi corpore in vndas Mi fit aut fimshsqua circum litor a , circum pifcofos fc opulos humilis volat aquoraiuxta* h Petrus Nan mus AkmarianusHoliaodus,quihunclocurnin«rt;/4^m67$fui£,fiuemifcei- laneis annotauit,arbitratur,Virgiliumauis nomen tacuiifc,quoniam non fatisconftetapud Laiinos authores, qua? auis Larus lit apudGra?cos:quam fane conieduram ego laudare non palfum,&fuf£eci{Te poeta? exiftimo ,auem quodammodo nobis depinxific, cum dicatpra?- cipitem corpore fedediflfcsn vndas,quod proprium eft Laris,& quod circum littora,& fco- jopulos humilis inxca aquam marinam volitet, quod licet & Hirundines faciant>magis tamen conuenit Laris, quorum in jjs locis ingentem femper& fedentium,& volantium copiam eft con/picere. Sed neq; placet ratio, quam nobis adduxit po£t2efcholiaftesSeruius sincoh- gruum dTe, inquiens, heroico carmini, fi Larum diceret: nam & Homerus heroico carmine fcripfic. Vfus itaqj eft periphrafi Virgilius, quemadmodum &alib i Ciconiam circufcribit® Candida venit auis, longis inuifa colubris. Quod modo ad natandi attinet velocitatem, Oppianus a ut hoc eft^vix vllam volucrem cum Larocontendere pofie, fort£ propter corporis lenitatem. 20 NIDVS. PARTVS aRISTOTELES Laros, & Mergos fcribit,rn faxjs maritimis nidulari» & bina,ternaue oua parere, fed Laros a?ftatesMergos a bruma „ ineunte ve* re,incubareqjcarterarum auium more: fed neutram earum »auium condi. Laros in petris nidulari Plinius quidem repetit, eos Gamas nominans, fed Mergos ait nidificarem arboribus.* item parere plurimo tero?,, fed Gauias scftate, Mergos incipiente vere. Mihiaues pa lmipedes,qyaksfunt Mergi in arboribus nidificare, nouum eft, quanquam etiam ^Lucianus id de Lansica ibat. Oppia- nus cur in petris illis nidificent , hanc adducit rationem: Fortificant * inquit, in petris, praci- £ op ue d quibus potabilis aqua manat , vt fartus e orti viftu qui de marino , aqua vero dulci vtantur» donec adulti , nidos relinquant: quo tempore iam cibofim.uti& potu ex mari vtumUf„. SYMPATHIA. ANTIPATHIA. DEM a Appianus Laros, feriBit, humani generis eflfe am&ntifiimos , & prope homines, tanquam maxime familiares verfari,ac vbi videxint pika- toresfua retia extrahere ceu praedae participes adiangere fe hauicutis ,& clamore partem fibipoftulare : nautas vero , feu pifqatores pifces aliquot poftulantibus proijcere, quos aues ftacimdeuorent,& fiqtii alij forte la- genas fubter fugiunt , prompti excipiant. Eft profero ollaris haec amici- tia Larorum, quae an occulta fit, alij viderint. Mihi, a fola ,quam ab hominibus accipiunt, vtilitate,proficifci videtur, Cumenina homines harum auium efumrefpuantv ideo^ illis' non infidientur , fit , vt illae audaces euadant ,,hominesqi fibi non nocituros cerrae , acce- dant, non autem quod occulto aliquo amore eos|pcofequantur. Sed Oppianus forte ad fa- bulam eam alluferit, de qua ipfe alibi: Vulgo., inquit, Celebratur opinio, Laros homines fuif- fe, qui primi venationem, & praedam marinamexercuerunt : deindefic volentibus Dijs, in aues mutatos, iuXfa vrbes, & portus volitantes edamnum veteris artis meminifle. Aii; in Pontica infula, quae Achillis infula, vel curfus dicitui-, multas aues, & inter alias innucnerov 5oLaros efte aiunt, quifanum Achillis colere fernntiir^vtfcribit ArrianusvManc, enim, inquit, quotidie aduolant ad mare, inde madefactis pennis ad templum ftudiose redeunt, & afper- gunt: & cum bene habet, rurfus pauimentum alis exiccant , Has eafdem auesqum Mone- dulis amoris coniundionem habere teftatum reliquit iElianus, qui quidem occultus amor fuerit, quanuis forte quis eius hanc rationem reddere poflit,nempe quoddiuerfo viCtu vta- tur, ideoq: inuicem diffidendi caufam non habeannquare contra cum Anate, & Harpe ,te« fte phiIofophorumcorypha?©,& communi pr^ceptorc Ariflotde inimicitiam coiif,quia ni- mirum cibum omnes e mari petunt . Plinius Harpen cum Gauh , fiue Laro nominare non videtur: habet enim fic Aquatica Anates & Gauia : Har^e ,&T riorches Accipiter diffiident: ac fi Harpe cum Gauijs,fiue^aiisnondilfideret, fed cum Accipitre eo, quem trioichim— », ideft, b lib.ye Lari vbi plurimi. Natandi velocitas* 9. b tu l.Mifi vem * ¥ • r> ; r* ; a In Iteut. Lari horni numami* ritfimu Larorum fabula. •s! eoi u 'lr obov Monedu- las amane Larus cfi: quibus dif fidcaf I»]ini; ce° for. Gazfef- foro Harpas quagauis. df hnS hii mxtaLc.6- Venti Im- minentis prxfagiu. Pifcmra rapiendo- rum auges sium. .jv-Li ,>A d : a Lari qao« modo ca- piantur. Laros quo modo Bel- gas capiat. SBJT.OttJ , sititi fi Larius la- cus vndc d;das. a iipj.6. b r n O 'igia. Larini bo« ues. c ltb,6-c. 7. d Hi/2. Chi - imd.2»i86» t5S VlyfsisA!dr cuius pariter meminit Varrinus,etfi aucm non aguofeens. Harpen , inquit , aliqui interpre- Hantur animal marinum Larcinimieum. Cascorum illud Litem humanum iudicium fugit ,& nemo eius naturalem rationem afferat, cur malo Punico, fruclu non lolpm & hominibus, & exteris animantibus innoxio, fed hominibus febricitantibus in primis fa iubri ,foliLarL Circi, Turtures, Merulx, Vultures, & Scopes, vt addit Gylhus, pereant, vt memoriae pro- didit £ altanus. P R jt S A G I A. L” ARI cum imminent, & iam coorturi fune venti, fublimes in aere volitant ,& vento fefeobucrtuut.Ide veterum quidam fcripfit deCepphis. Laros, fiue Gauias nonnul- li uadunt,aduolantes ad pifcatores, qui retibus pifcantur , copis pifcium capiendxface re augurium. CAPIENDI RATIO. AN.lM; fiueLari capiuntur adhunc modum .-OBijdtur fpuma primum- longiore interuaUo^deinde propius, propiusqi,pofirem6manibUs.geftan 30 tes exhibent.Lari itaq, cibi auiditate capti comprehenduntur: Alius quo- que capiendi modus Belgis circa maritima loca habitatibus familiaris eft, isqjcxceris.longc.pr^tla.ntior.Fimiculo prxtequi, longo caudarai pifeis k deuinciuntitonftrin^uncq^alteram vfcro fu n Ru !$ oa rtgm ligno affigant, quod in maris litcore terr x infixum eft, & hunc pifci^ulum remotius a palo collocantrdeira- de homines 1'efea loco feducunt;Lari autem ad,uqlanLes&pTcieniudegl,urientes,abocyu» accurrentibus capiuntur. Allulit ad hanc capcuram,:vt apparet, tucianus, dum ait : Sumpta veri» fidenda, venatum aggredere, fi videtur, Lari in morem totam e fiam ore deusram.Qpfiinus Cachaua&as imaginibus pifqiuiuper tabulas pi&is capj feribit; Nara dum impetu , inquit, in illas, ceu viuos pifces feriuntur, illifi pereunt, Sed &Gauiarum genq$ in Rheno etiam fic^ decipit narrat Omifhalogus,yi; ad tabulam, in qua imago Gauiae eft,aduojantes capiantur. Yodefui generis ftudiofoseife quis non inepteiudicet: nifi aqem pro pilee imprudc,cerpo-._; fuerit Oruithologus, quod fufpicandum videtur. -u q . . .. ... . »<" ■'■et >.• - • -y.->v :j:. u^j- 3«? ybtbfi noti Ai DENOMINATA. '• » ' • • V / •* /•..: •* t 1 *•’ e: ... -• . 1 ; . • w» 1 • L!. , f p /? !i - A R I V S lacus inquit Rprortus , Gallia? Cifalpina» vicinus alpibus lea r u m, q u x ibi fu n t ,m u ki t u d i u e a-ppe-ll at us : G rxc i e n 1 m Larum Fulicant; vocant. Verum quantum fulica a Laris diferepee, aliquando docebip^us^o ^CxUusRhodiginiis eciam ita diciun^putaft.qqotliam ibi fluuiacilesaues •abundent.* Cum vero Larorum genus flumina falummodd non habitent;,, fed marepotifliraum,iiaque magis probo. vlnacum Oroichologo b Catonis fencentiam,qui.ita diitum eiim iacmn feribit, quia Hetrufci L irunem (alias Larorem. Ba-; rones etiam pro viris fortibus quidam putant elfe Latinum ) voceint nobilem principem, Latinos bouesGrxci, teltec Cielio,a Larino paftore dici fcnbunt,qui ab Hercule rcdeunce aGeryonis nece eos:exceperit,educaueritq; etiamfifint, inquit, qui ab narium magnitqdi- nedici velint , vt eft ab interprete Ariftophanis annotatum : fiquidem .4 a, particula mtem dendi vim habet: piy*? vet o nares fu nt..^Io. vero Tzetzes omne magnum LaLnuna dici, ait,' ab Omithologiae Lib. XIX. 69 ab eodem eo paftore,qubd & corpore magnus effer, & infignis heliuo,vnde& bouesjil, La- rini dicantur, Larinum vero nomen obciauiiiea Laro aue,qu«e integros deuorat pilees» MYSTICA. A B VI T & Larus Deos fuos, quibus a veteribus dicatus habebatur, Mer- curium, & Herculem , illum propter loquacitatem , a qua , vc fuperius di» dum eft, nomen inuenit, Mercurius ensm dicendi artifex perhibetur , aut propter fuauitatem, vt addunt Euftathius , & Varrinus. Larus , inquiunt, Mercurio conuenit, vt poreauisalba deo argiphonta?: nam apyov album figmficat Sta' vofavx eo, i Wtv Z?xpye; r$Aoyit: commendatur autem ora- tio, cui prseeft Mercurius, cum perfpicua, & quali candida fuerit, aut propter fuauitatem_, Stx to hxpov ytjYiSv. Aapo* enim fuaue eft: oratio autem res fuauis,& iucunda. Quare quo- que verilimile videtur,Homerum faiberc, in hanc potius, quam aliam auemconuerfum^» fuiffe.Sed Herculi magis hjec auis conuenit, fiue Larus limpliciter, fiue is, qui Buphagus a quibufdam nominatur. Talis enim Hercules quoquecelebratur. Siquidem a Athenasus, & alij tradunt, fu fle eum /3aQ6tvxr , idell, integri boui, deuoratorem, inq; eo certamine Le- 2opreum vicifle, vt feribit idem Euftathius. Sed Athenaeus Herculem B vpdyov vocatum feri bit:£ Ariftophanes quidem eandem ob caufam Herculi Larum attribuit : Si quis , inquit. Ante hac Herculi houem facrif carit fro eo iarn Laro fle nas & bene far Has placentas ftasxs (jl « • A/T8TTat5 ) immolet . Larus, qui busDi/sd. catus. Cur Mer- curio ia cer. Cur Her- culi lacer. LarusJBu- phagus. a lib- 10. bl» ~4uib. HIEROGLYPHICA. O MI N E M, inquit a Pierius Valerianus, de quo magna aliqua fuerit expe- datio,quam tamen ignauiter fit fruftratus,oftendere fi vellent^Larum figu- rabant : illa liquidem clamore arguto admodu, cum parturit, vociferatur, partufq;*dit plumofos vtique, atq; in primis pennatos, caeterum carne ad- modum exigua. Haec ille. Videtur autem huiufcemodi hierogly phicum, quando veteres, velfaltem Oriis eius non meminere, ex vulgato adagio ( Larus parturit) de quo fuo nos loco, decorfifle. Laudo tamen hieroglyphici fignificatum, fed quod non a pullis,fed a clamofis parentibus, meo mdicio erae accipiendum. Hi enim vo- lantes,penarum multa copia veftici,admodum magni apparent, ignarosqjaucupantes pro- dam, quam magnam fperabant , fruftrantur $ dum praeter pennas nihil ferme carnis, eiusqj efuiinept^reperiant. Vnde apud nos Bononienfeslimile fere de Cuculo prouerbium ha- betur ineos, qui multa, &magna ia&itantes nihil vnquam praeclari praeftant.Tu feicome il 4°Cucco, folamenre penne,& voce, hoc eft, Cuculi inltar, nihil prseter pennas & voce pofli- desrqua in re Cuculus cum Laco conuenit 5 vterq; plumofus valde, vterqj ftupidus,ac pro- pter canis, &ingenij inopiam ridiculus.Larus vero etiam, vt id quoque tanquam hierogly- phicum fymbolu ponamus, quia modo volat , modo natat , eos fignificabit , qui modo la- boribus atteruntur ,& quafi in arido verfantur : modo vero luxuriae, petulantiseq; fluxu refoluuntur. rogi. Hominis expedatio nem dele fruftrant is hierogly - phicum. De Cucu- io prouer- bmm. Lar9 quos fignificct. PROVERBIA. 50 n ^1 dpa fitov tfy Lari vitam viuit, pro lucri gratia maria omnia obit nauigando. Dici conueniet de mercatoribus, qui vt rem faciant , pcculiumq; augeant, quouisterraru nauigant,& ad extremos etiam Indos decurrunt. Ha-c enim $ |j jg auis cum e mari, tum e fluminibus, ac ftagnis vi&u qu£ricat,& femper fame» * licaeft, & inftar mercatorum infatiabilis: vndeper quam appofite Matron m® A quam appofite ParodusChserephontemparafitum Laro aflimilat famelico ,ob inexplebile voracitatem: fumptum eft adagiumexepiftolis rufticis i£liani fophiftae: vbi fic legitur: Xdptt&iw ^ dvtptois V^xircti Sixyopon: ideft , In vndis fluttuat, Larif vitam degit ^ cum ventis diuerfis dimicans. Ab eadem voracitate aliud, nec omnino diuerfaefignificationiseft .adagium , nempe Aapos id eft, Larus hians y quod apte dicitur, vbi quis auidius pr$- da? In Merca- tores pro- uerbium. ChserephS 1 aitrlli- milatus. Larus hias quid. Cleon cur JLarns di- te». Laro Ve- netam , & Laron Gal lora vnde originem iiasccint. Cepphus Larus. 70 Vlyfsis AIdrouandi da? inhiat. Acceptum autem eft ex hoc Ariftophams.. Aapo? iariarerpetfJtiju-iiyopap. Quas quidem Latine reddi commode non pollutu . Cleonem enim ob rapacitatem Larem vocat, quod quemadmodum auis infcopulis obuerfatur, fi quidpijfcium ponit venari , ita ille verfaretur in Rcip.negocijs adminiftrandis,ifuum interim agens ncgocium . Repetunt idem prouerbium Suidas,& Varrinus, & in rapaces, & furaces d:ci aiunt. Item Caelius Co- micos, fcribit,quandoq; vfurpare profuraciflimo : atque ab hac ane, Venetorum Laro , & LaronGallorutn didia fuerint, quibus fur denotatur. Nos vero Bononienfes, &ca?ceri fer- me Itali Ladro pronunciamus: quae vox an a Laro ane etiam dimana rir, vel a latro Latino- rum, alij iudicent.Nos interea profequamur. Aupog h iAufii, ideft Larus in paludibus. Au- 1 9 thor adagiorum Suidam,ait, fcnbere,id digitatum de ijs^qm faciles fune ad dandum: Du- dhimq; ab hac aue, quia facile decipitur, illicicitrqj . Suidas autem habet fic : TrapoipU £ v) 'suviaxy «VoAdIlVTar.VndeOrnithoIogo, ficut & mihi quidem adagiorum authoris inter- pretatio non placet, tanquam Lari dicantur, qui funt faciles ad dandum Neque enimcahs eft Lari natura, vt liberalis fit, aut facile communicet : fcd contra potius rapax, voraxq; eft, quare vel mendum eftin dictione ciwoSi^oncov , & »• GrctTVfAimv , aut tale quid legendu:.u__»: vel certe alio' fenfu accipiendum , vtdehomme vorace, quifubmde ingerat ,egcratqi vc «VocJ/mox pari- turam: fed ne quid aliud fubfequatur, mox vt peperit illa, recedere . Ventrem qu»que auis aridum codtum5& guttatum conco&ionem maxime confirmare. PENNARVM VSVS. L V M A R VM vfum non ignobilem , vt audio , terra Belgica cognofcit j earum prasfertim , quae leniores funt , ac circa collum , & alas adna Icuntur. His enim ledtos preciofos infarciunt, quos reliquis omnibus prafeiuur, etiam ijs qui ex lana Cygnea conflant. Nam proprietate quadam occul- , ta fimulatq, mare intumefcic,accrefcitq$, quod fieri foletcirca plcniiunm, hae quoque plumae, intumefcunt,erigunturq,& decumbentem fisbie can- tes fimi in caufa, vt mollifiime cubet» 50 • Ornidhologix Lib. XIX. 71 DE LARO ALBO, MAIORE & Minore. Cap.V. ARVM album, cum nunquam obferuarim , nam quem album prius ar- bitrabar , pleriqj viri dodfci cinereum effie volunt $ icaq; & hiftoriam eius, ac deferiptionem ex alij excipiam: maxime ciim de eo tantum dicat Afi- ftoteles, quod ad mare viditat. Quidam, vc ait Ornithologus, in Getma- * nia vocant SeegalJen,& Albucken. Fuerit autem haec aui sGauiaillaper- Gauia ah alba Apuleo, qua , inquit , fuper fluditts marinos natat , demergit fe prope ad ba Apulei. Oceani profundit gremin* Philes cum Ardea diffidere tradit : Petrus Bellonius de eo fic feri- bebat. Alborum Larorum bina fune genera , maius nempe, & minus , de quo mox ( Duo- rum quoq: generum facere videtur Albertus , dum ait: Alba quadam auis duorum gene • tum, maior , & minor, volat fuper aquam, (jr aliquando rejidet , & natat in aqua , ro flri Mereat (Ornithologus legit Mevv , ideft Larus ) vocant ,pifces venatur , & cadautnhus aqua inna- tantibus vefeitur) Qui maritimos Gallina? portus Hablam,& Dieppan habitant , eiufmodl 2 ©Laros, & cinereos quoqj Maulues nuncupant. In maritmis vrbibus in officinis Artocre- /vfaulucge urgorum appenli confpiciuncur ,quanquam nulli in cibum vernant. Cum carnem eorum deguftarem, non otfendi tam ingrati faporis effie, vt vulgo fertur. Minor eft cinereo, afpe- £tuq$ non iniucundu$,& corporis pulchritudine ad Columbd albam acccdens,quanquam mole corporis hanc vincere videatur, cum alioqui penis exutus, longe minus carnis obti- neat. Niuisinftar candidus eft. Sub alis tamen aliquidhabet cinerei. Oculi funt grandi- c0{or ufculi ,& nigro ambiunturcirculo . Prope aurium regiones vtrinq; macula eft nigra_*. Ocuij." Alis optime inftrudus eft : nam caudam longitudine fuperant. Crura, & roftrum, rubicun- A!;e. da , contra ac in cinereo . Reda cruribus infiftit , pofteriora corporis magis eleuata ge. Crura, flans, ita vt inferiora in arcum quaficuruari videantur. Roftrum eft teres, & acutum, ala Roftrum. 30rufnq$ exrrema nigra. Haec & quae fequuntur Bellonius , qui pariter Larum album mino- Lari mino rem defcribit fermchocmodo . Statim atq$ frigora ingruere incipiunt, exiguum quod- xjs defen- dam Larorum genus apparet in mediterraneis locis fupra flumina volit as. A iam defcnpto ptio. diuerhim effie clarum eft, furamitatem enim capitis nigram habet , minufqj corpore eft,& cseteVis Laris diutius in volando pcrfeuerat.Nffi induftria pifcatotum caperetur, nunquam nifi per a erem volitante effiet confpiccre.Captus intra biduum ferr& cicuratur, facileq; nu- tritur, nihil non enim vefeitur, inteftinis, carne, & pifcibus. Capitur hac arte. Ligneam Vt capiar?» aliquam cruce aqua imponuntur , & in quatuor eius angulis totidem virgulas vifco illitas tur. erigunt: in medio crucis fruftulo carnis ,vel pifciculo pofito , ad quam efcam defeendens auis, & aquas innatantem auferre volens alis fuis vifco irretita , ac affixa remanct:quoeo- 4odem modo Anates etiam falluntur, item Milui quandoque. Larus vero iftiufmodi adeo ^nates ^ clamofus eft , vt aerem clamore fuo percellat , & paluftria , & ripas fluminum frequentan- j^ilui vjcg( ces taedio, ac moleftia afficiat.Hucufqj Bellonius. Cuius pofteriori Larus meo iudicio Tur- piantur, neri , & Ornithologi Cepphus eft . Neqj vero id temere iudicaffie videar , eorum feripta^ Ccpphus fuper hac aue ex ipfomet Ornithologo deprompta hic operaepretiumeft recenfere. Recen- Tutneri. tiores Graeci, inquit Turnerus, qui poft Ariftotelem fcripferunr ,Larum:& Cepphum ean- dem auem fecerunt, vc adagiorum author in adagio Aapo? xe ©po;, ex Ariftophanc, & eius interprete oftenditffied Ariftoteles diftinguit libro odauo de hiftoria animaiiu his verbis: Aupos* Mvzos wt quanam ratione authoresiftos conciliem nefcio,nifi dicam, poetas rerum peculiares, & proprias notas ac difcrimina , philofophis multo negligentius 5oobferuantes,auescorporis figura, natalibus, & vidus ratione fimiles, licet manifeftis notis differentes ,cafdem auesfeciffie,quasfeueriores philofophiad amuffim omnia expenden- tes, in diuerfas fpecies diftinxerunt. Poft haec, quoniam Gaza Cepphum interpretatur Fulicam, reccntiores autem alij Fulicam Vanellum auem interpretantur, quam Germani Kyuittam vocant,alij Gallin^ aquaticae nigrae genus, cui alba in fronte macula.de qua nos fuo loco feribemus, reprehenfis vtriufq; fiibdit : Sed iam reftat , vt quam auem , Fulice m_, (Cepphum: ipfe enim diftinguit) effie iudicem,oftendam. Eft auismarina, magnitudine Cepphus Monedulae, fcd alis acutioribus, & longioribus, colore tota albo, excepto nigro , quem in Turnero capite gerit , cirro : roftro etiam , & pedibus puniceis. Hanc ego fsepius in mari nauigans «juf auis. confideraui, tum praffiertin>, ciim deficiente vento, vd flante contrario ,emifi'a anchoia^, ventum VI visis Aldrouandi Ceppbi vox Cobbi marini. Fulica Pli- nij qu^Or Siichologo. Tumeri error. Attagen , & Nume« nius. 72 ventum quiefeentes expedauimus . H*c ftacim foluta anchora Gauijs comitata aduolar, ex purgamentis nauis eiecStis , efca? nonnihil fibi promittens : diutino clangore defatigata tandem Keph profert , vt Lari Cobj vnde a noftris marini Cobbi dicuntur. Hxc itaq; Tur- nerus, qui hanc auem Germaniceait appellari ein vvyfz Mevve, hoc eft , Larum album-., Anglicea vvhitteSeemauvv, ideft Larum marinum album, vela Blakcob. Vocant autem Angli Laros quoqjSeecob, id eft, Cobbos marinos, vt iam recitauimus. Hanc Turneri de Ceppho fententiam quidam viridodi Germani confirmant :& Ornithoiogo quoqj pla- cet, hanc auemCepphum cfte, &eandefortaftis etiam Fulicam Plinij proprer capitis cir- ros. Fulicam vero recentiorum longe aliam efte. Addit tamen idem Ornichologus, fe feitu® Laroaliquotbuiusauis ( Lari) genera nominaturum, ex quibus num aliqua cum Ceppho, aut Catharrada cbueniant, diligentiores,qui loca maritima habitant, adeuntue, obferua- re monet. Verum ft quis deferiptionem Turneri cum Bellonia na conferat, ne hilum qui- dem hxfito,quin eidem ei aui,quam perperam Cepphum illi putant, competere fu judica- turus. Perperam fane Turnerus Gaza?, vt videtur verftonem fccutus , Cepphum a Fulica non diftinguit, praeterea adagiorum authorem iniufte accufat: nam ex eo, quod h^c nomi- na xtTrQot; Aapos in prouerbio conjunguntur, non inde tamen eft neceffe,vt eandem auem iudicauerit, quin magis inquit Ornithologus, quadrat, duas, fed eiufdem naturae l.euitatis fcilicec , & ftoliditatis aues limul nominari ad hominem ftolidurn , ac leuem , & clamofum defignandum : vt de improbis , & maftigijs feruis fimiliter , duae aues diuerfae quidem , fedap vtraqs varie pun&is diftinda, Attagen, &Numenius in prouerbio conjunguntur. Verum ab adagiorum authore tantum coniundas has aues puto , non a veterum quopiam. Quod deniqj poetas confundere limul has volucres dicat, etiam verum non eft , quando piarer gr.ammaticos quofdam recentiores neminem ftt videre, qui Larum cum Ceppho implicet; quod tamen, & ipfum facile excufatur, fi Cepphus Laro congener fit, vt ego reor. DE LARIS CINEREIS. Cap.VI. SYNONYMA. Gauia ci- nerea. Croca!©, Galedor* Meanca, Meauca» Kybite. Kabe!» R N I T H O L O G V S huic Laro pleraqj fynonyma a nobis Laro (Impli- citer attributa, competere exiftimat. Ariftoteli Tiapo? amodo&Svii;» .Lati- nis Larus cinereus,fiueGauia cinerea dicitur,Italis circ3 ComachfttCro- calo, circa Comum Galcdor:circa Lacum Verbanu,& alibi Galetra:Gal- lis , vti Ornithologus fcnbit , Gausan , vel Mouette , vel Glaumet : vel vc Bellonius habet Mouette cedree,vel vt Robertus Conftanrinus,Falcordc grife,Grifard,Caniard,Co!in,qu£etria pofteriora nomina BelloniusLaro (Impliciter attri- buit, fed variant for taftis pro locorum diuerfitate: Sabaudis Gre6e,vd Griaibe,vel Beque,^0 velHeyron,quanuis Arde^ potius id nomen c6ueniat:GermanisfuperioribusMeb,Meyvj Miefz,Heluetijs priuatim Holbrot, Holbruder,vti circa Acronium lacum Alenbot kjinfe- nonbus Germanis Cockmaeu,velMaeu : Anglisfecob,feegell. Tureis Bahare. Albertus quafdam aues coloris cinerei ab imitatione vocis Meacas dici fet ibit, qua? hi Lari fuerint* maxime cum alias Meaucus apud eum legatur . Quidam viri dedi Germani Gauias cine- reas Germanice intepretantur Kybite, quae colore, vt feribunt, cinereo propemodym ni- gricant; ventre albent, criftam capite gerunt, amnes, & flumina petunt, viduscaufa>Ego nullam Gauiam criftatam circa aquas dulces verfari adhuc cognouit. Kybitz vero vel Or- nithologo tefte, Germani non has tantum volucres, verumetiam vanellum appellant, qua:, quidem auis criftata eft, fed non Gauiarum generis, colore viridi fere. Apud Frrfios Larum ^ $ hunc cinereum Ornithologus Kibel, vel Meew vocari fe fe audiuifle feribie , qua; rufticos arantes fequatur propter vermiculosiperquam pMoVopyo^efte in fobolem,oua terna pare- re, idq; in magnis gregibus, ita vt aliquando ducenta, trecenta ue per interualla dilpofitos habeant nidos: oua colore, & magnitudine fimilia efte ouis auium, qus fchryen appellant. Bellonius in Grsecia etiamnum Larum dici tefta-t ur. DE’ OmkiiologKe Lib.XlX. DESCRIPTI 's'::b '' -* A V I A comm'!>iiorJinquicOrnichplogus,apadno3 Jhui.ufmodieft ,Ca- Cruri, ra rubent , membranis digiti rubris, fcpuumir 3 roftium quoque ieuiterirr— Roftrum curuym ruber.Maguic udo parum ruperatColumbam, oblongior. Alatnrtaff M’agniiu gnae, & oblongae. Color vndique albus , in dorfo tantum , alis cihetjen#. do. Extremas, & longiores alarum pendas altero latere aibasfuntialreropartiiVi Alas» albas jparnm nigras . Tota leuis eft , ac plumis abundar , parum carnis ol* CpiOr. tinct Os etiam interius totum, & lingua rubentVLinguas extremitas bifida eft. Quae def. riV Lj \ ptio optime quiderti meas conuenit.aui ,fed crura, pedefq: in hac fufcefcuor*ycl leniter ad ferrugineum cum quodam rubore accedunt :Bellonius quoque pedibus fiifcis ddcribit ; i fedroftri& pedum color fortaflfe variauerit: nam cum nuperrime ejufinodi Gauiamempra Rortri, & cum alia iam ante aliquot annos depidta conferrem, roftro differre etiam reperi. In depi&a! pedfim co edini illud eratfere ferrugineum, in no, uiter empta -lutefeebit. Comachio mihi aliquando , lor variat, amicus quidam meus fcripfit, Martio menfc pennas- in capite nigreir.ereicum antea candi* Caput c& cent,eamqj nigredinem trimeffri fpatio, quo foboii 'incumbunt, perdurare, reliquis nouem 9u^diu m 2pmenfibus candidas elie> Indilfeda aue nihil qukquam peculiare obfeiuaui;nifi quod O0a '£n^c.* • clauicula? haberet lata, figura eadem, vt Onocrotalus. Verum ne quid in hoc opere defide- jcx Blflonio retur fteilonij quoque defcr.iptio, nem afferre, lubet. Larorum, inquit, bina genera veteteijire- j a ^ e.?. Nominis cenfentivnum cinereum, de quo modo ferino eft, alterum album, de quo mox. Ambo ema- riad loca mediterranea fecus lacus, & fluminum ripas .-volitant (4 Arjftoteks La^um cine- reum quoque fcrib it lacus, & fluuios petere) Cinereus haud ab re nomen a colore obtinuit. \ ^atiq. Dorfo enim toto cinerei coloriseft, fedvenne, & inferna cauda albi. Crura & pedesfunt Fedes. fufea, digitiqj membrana fa?piuntur,vt in Anferibus,& in Anatibus.Caput fuprtmumom- . ^truN* nino candicat , fed macula nigra vtrinquead extremum oculi angulum infigne . Roftrum ' p ^ur’ longiufculum, & aliquantulum velutarcuatum, introrfum cauum ad inftar thecae eius,qua ^.° *rurri'' j0reconditur nouacula, colore, v^ in Ardea (fellari corneo.Alarum extrema nigrum eft,pra?- Oigitus po cipue quinqi pennarum remigiitn maiorum, quarumtamen prior exiguam tantum nigram fterior. maculam obtinec. Pofterior pedis digitus admodum eft exiguus, vt vix digiti nomine ht di- Leuiras. genus, caput aciculae non excedens. Nulla alia fimilis magnitudinis ams hac ieuior reperi- > tur. Quanquam enim Gallina minor elfe non videatur, nihilominus pennis fpoIiataGo* Laidspk turnicem non excedit 3 etiamfi fit voraciflima. Aquis innatatj pedibus pro remis vtens . In fcip. Grascia ab ea pifeis quidam nomen inuenic, quoniam hunc auidiffimedeuoret. Color hia- Alarum ci tushoris, & linguas malo Alfyrio fimilis eft. Hadtenus Bellonius . Ego praster iam deferi- nerearum ptam a iias quoque cinereas Gauias obferuaui : quarum prior hicdcpidta fuperiori duplo Uniarum minor fere.* vix enim fpithamam excedit , dorfo , & alis colore efi leucopheo, fiue cinereo, ^t,0# fed longe intenfiore, quamiiiilla» &adceruljsum quodam nodo vergente :RemigumL~r *!!/».««. 4 - >ge inteniiore, quam an coru Leurn quoaammodo verg Y pennae extnnfecus etiam cinere^ funt, incrinfecus vero nigras , fed vtrinque in extremitati- um. busalbar. Roftrum exilius pro portionecorporis, parum arcuatum, nigrum. Cipicis vertex pofteriora verfus nigricit.Pedes,tibias,meinbranaq3digicos interfepiens crocei coloris,vn- gues mgri: caetera auis eft candidiifim j. Tertio loco poficus Larus 1 oftro,& caffiori,rei£to, acuto i 1 fine, coloris miniacei, oculis quoque, S: pedibus miniaceis, capite nigro, coffis rum, &remigibus albis, dorfo, & m reliqua parte cinereis: cetera caodicat.Poftremo iqpn, Lari eft;, pe&ore ,& ventre albo cinereis , vri quoque alarum fuperiori parte t eaptte\ad' modum magno, quod cinereus quidam velut torquis ambit, qui tamen ad ttptiicenijhnV,, i j. perucnit, fed fupra verticem medium defertur : deinde per ceruiccm, &do|funi;ex cinetteij ad caeruleum vergit. Plumae, quas remiges tegunt, ex albo , & cinereo mifto rrtrgmnmTre - ^ J 5 migum vero longiores nigras funi, pollicis longitudiqccaudam exccdentes.Cauda cinerea eft, in fi ie nigra, pedes,roftrum, & oculi rufii, ro'ftrunWan^i' ^in fine nigricat. 1 '• r \ ^ G Luus 74 y. lyfsis Aldrouandi Larus cinereus maior cum Damafonio ftellato. Ornitholagiae Ub>XIX. Larus cinereus minor. y6 Vlyfsis Aldrouandi :mmti ?U3T>nt3 . \ Larus cinereus alter roftro & pedibus rubri*. a Ornithologiae Lib.XDC Larus albocwereus torque cinereo. 7?. Vlyfsis Aldrouandi STERNA CVM POLYGONO FOEMIN A. Magnitu- do. Mores» DE STERNA. Gap. VII. VRNERV5 Anglus cx Larorum genere effe fcribit & aliam paruatrw auem , qua: fua lingua Sterna appelletu r, S e marinis Laris , iss* fimilis fit, vt (fola magnitudine, & colore ab illis differre’ videatur, Effe autem marinis minorem, & nigriorem. Tota aefta te tam im probe clamofam eljbjquotem- pore parturit, vt iuxta lacus, & paludes degeres, immodico clamore obtu- dat. Hancqj auem effe credit, cuius irop roba' garrulitas adagio, larus pav- tariti loeu fecit. Volare f£r& perpetuo fuper lacus, & palud esjnnnquam quiefcere?fed prsedag ar?»,# femper Ornsthologk Lib. XIX. 79 feaiper inhiare. Denique nidulari in denfis arundinetis. Hasc ille. InHollandia praecipue in diceceli Deipheufi harumaluum quoq; copiam elTe 3 & aeftatc pervrbem Deipheniem «aquis vndiqj pienam fiequentlffime volitare mibi ifthaec exaranti narrabat illius vrbisemis iioa_j indodus» yocariqj nomine parum immutato Icfterrejquafi Icfternam, nidulari in paluduib, Jcftarna.1 quibus eius vrbis agri ab vno 1 mer-e pLirlmunri abundantj & optimos, laudaciilknoiqjceipi- ges pro igne fubminiftranc . 3 referente Orni thologo , hanc eandem auem Stirn appel- lantj & asuc elfe coloris fufeij clamafam. Laro cinereo ab Ornithblogo dderipeo rninqreni, 5^ mhms albam, vertice nigro, ccmnbilSj&raftro etiam rubere. Circa Argentoratum Spyrer ^0dicitur3HeluetijsSchnirdng. Capitur, inquit.aliquandoviifeo virgis illitis circa Limagum* Spyrer. gx alto ad praedam pifeium ie demittit. Volant aliquando frequentes nimium clamofa?. , Schnimg, Larus pifcacor Ornithologi cum marrubio aquatico* de quo agitur fequenti eapite» fifcherlin» £d *uisno raea. Dcferipho Aquila pi * fcatpr di- So VlyfsisAJdrouandi DE LARO PISCATORE, Gap, VIII. TS I Larorum genus omne pifeari s & pifcium praeda viditare folec , inqpjt idem Ornithologusj hunc camen priuatim piicacorem circa Argentinani^ appellari audio, ein Filcherlin,circa Qppenhemium eadeip,auc aham certd iimilcm Gauiarum generis auem vulgo Fcl vocitant . Albicare eam aiant vertice nigro. Mtnor cft hic quoque Laro cinereo, vertice tiigro, vt Sterna, ^ roftro , & cruribus e fufco psillidis : vola tus celerrimi s 8c dum pifces captae etiam in aquam fe mergens, quod Larus cinereus non facit. Sunt qui etiam Aquilae fpeaem, qux circa paludes Anatibus , ocpifcibus julidiatur, pifcatorem ( Fifcher)£termanice nomi- nent. Hadenus dehacLaroOrnithologus. Ex hoc genere fueri?, cuius icon hfc infra datur® qui in Germania inferiore, vt circa Gandauum Branduogel nominatura colo- re nimirum: nam &cpruos , & vulpes colore nigricantes Germani vocant Brandthirtz , & brandtfuchs,Laro cinereo maiorem e(fe aiunt>& homines perquam au er fari. Alibi Meuan nigram appella rg^in Svvartzen Mev v, & forfan eadem Fulica. veceru fuerit. Albertus qui- dem Fulicae, fgi nigri appellatione non Fulici noftrl (ein Bollhinen, quae alia , quam FttUca vpterunSpfed Larum nigrum mihi accipere videtur. ^.-JLARVS NIGER CVM GRATIOLA. Defcrip io Meyuoge- lin. Branduo* gei. Bradthir - rz. Bradtfocs, Meua n^® gra. Fulica, vc « ferum. .X.qfi' 1 •31 OQoucn&bo :.-p • ■rj>hn ?ftu2 4 ittthfcihrhcn «sr.i .s ‘Lb muhombs riiuinq <&ib dupo up «olfiup . ? -slq «tus t tfiiqab 0 noli SSIJp c^Joqr/ TiixEfn : «w_BU«sC> J . :?M! ? ■:\i ‘•Ifi Ritd-i' «udinpt Aium h J 3X1 7 I >X?* ,tik*rh t ■■ «ijqiislaO ' -ir f: -1* • I aX-Xi m Si Vlyfsis Aldrouandi LARVS NIGER FIDIPES CVM PJ.ANTAGIN® AQVATICA. Eondon maria* Differitlf. Defcripii® Color» Alae. Caud$. Pedes. Viv :eues etiam nigras: oculi nigerrimi, vti caput totum, & collum etiam, ncc non&rolkum, quod lorigiufculum eft, & in-ex tremo lpiter curuum. Akep auis eiufdem Lari fidi- fere roagnicudipis efr, fedalis long^fereiiioribus, & cauda econtrariomultofobgiori.Hanc pedis alte* aliquando in foro emptam fic breuitfr defcripfi. Magnifudo Merubeasquahs, color ferm£ riusdcfcri cinereus, caput nigrum : Longitudo' atapite ad vropy pium vfque dodrantalis, cauda pal- P*io* mumexpltt. Alarum cofoe albefeunt. Rofhum nigrum, gracile, aliquantulum recuruum. Pennae, quae fune fub £au3a Candicant, ptldes rubeta digiti qua • tuor, membranulaequodam rudimentolmerie^o., vngues.nigri:,cx«lcs , quoquopa,£to ia- loturui. Similem , vel forte eandem auem Genua* , ytaudip Martin p.dcao appeUant > licet Ajaftmpe f ijdem populi Ifpidam hoc quoque nomine appellent. fcao. .insiq Larus fidipes alius alisireuioribiis c u nVa r updili c va I I a t o r i a , P ni c •'• •• • ' - >°i 3r:- ■ " j- ‘L 7 3 A JI ii A I ’ T A r--.;. * - • -f>n£c!j£Cf .U3 iUJViioD . |J i;Up£^-r l;? u,..n £& .eu; "/' ib i\ij£VMhtD x:> V;' d&iqoi'§ oti ■ , • • hi-t 03 X3 k J' :S>J flUOX . 'J ?P(;f>e v.-,,.- r.. '..™8 t. ■ i\b% a' t srnmfiCf ?i htl£ i H •biup nric*pfio2 ‘;3 $4 VlyisisAldrouandi DE CATHARRACTA: •mau ain. lo Jfjsupi Is <9113^0 ■ tfWU^gui-' WJfaiilpH • r .,' Catharra* -w- vba au es Diomedeas, teftePlm-io Gathairradis --vocat, fed-alia Gatharrada eft A,riftote- &a Anfto» £ 1 js,ac Gppiani meo ludicip^de^qa^c^m & Ofmthologus La«fpecicin,vd falcem coti-, t'j1ni — geaercm^ac!ar5 ^oc l^co vidctur agendum eile. j Cathatra- da quid proprii fi > gmficat. a li. 7. "Punici* Damme Hoi‘aadis quid- Softegni. Catha irra- des amnis b/i& 7. Catharra- da Danu- bi;. LaufFen. Catharra- da quae a uis. Larus mi rinus Fri - florum. Mergus magnus. Catharra- da quaea • uis fcufta- chio* c In Cmm, in Dionyf. Haliaetus. Harpe q auis. M CLV I \’ O C A. ATHARRACT A proprie funt loca pcrrofa , in quibus flumina cut fu impedito, & aqua copiofa colleda ex alto cum impetu decidunt, vndeetia caeli Cuharradas dicimus. Sipontinus Catharrades appellari feribit, aquas e terra exeuntes, & icaex alto defluentes, vt ruere poti‘us#juam der fluere videantur. Vnde in facris legimus. Rupti funt omnesfonicsabyjjinia- gniy&catharra^fpifappttafuni^oc eft,fsneftras aerei caeli^iii qiip gene-20 rantur nubes, S^pluuiae. Catha-^^f*. etiam dscujr|i|f flares pen^l.a? intra portas miflprum aduerfus irruptionem voluntate cbfto- dum poflunt. yfus.cft.in hbti^aificato a Liqlus dum ait : P0feaj.catP^faSPa4eiefi4: cjaufa erat, eampaftim veSiibtts leuant,partim funibuj fMucum in tantuaStkt^inisppt fukm re Sii pojfivtAyiciiptuf hac rationee^iam qatharrada^obice^quibus sequis cMus temperantur, & (ultiuenturi fefic Bud^p.Haiufmod|b.bices multo^ip Hollandrieife atidlo , vdcariq; indi- gere lingua dammen, fuperioies Germani voca nfcliof&laden, vfl LMzladen, ideft , tabulas 4emifi(pria|;^w^d vdeleuatisilj^jaqua in ptjp^^^ittat.ufVVel depreflis cohibeatur. Italis plcrifque foftegni dicuntu^' nam & in Icalia quoque aduerfus fluminum, aliarumque aquarum iniufias hifce obicibus' vtimur, & plurimi cotvfpiciuntur in via, qua 3ononiaitur3° Ferraria^ Oatharradas veroMh.nis eft Ramphifi^ multum , & torrentis more impetuo- fus ab alta petra d:efcedes,adegjvt logiflime ftrepitusexaudiatur. Author eft^Strabo.-apud quem quoque legimus Catharradas Danubi; , ideft., partes quafdam , in qmbus praeceps decurrit ;Sunt autem pet>ae quaedam, & velati mons, per qua? inigenti cum ftrepitu, & vor- ticibus, vercigiflibusq; multis deuoluitur. Nili Catha eradas cfuoquecelebrant Diodorus, Plinius, Sdpfc edam St r a Ifbc- dp)io.n yfius Afer poeta Riemyirm xoRcavctt; dicit, t»? ouqkcc- ruppctxTcts it ro< itmt&i&i&i&j ideft ,dud illa prdeipitia , per quae Nilus labitur. Sunt aucem duo vtrinquefingui,i:).moutes , per quos defluit.Sunt & Rheni, tefte Ornitho- loigoiii Hei uetia' pa u 16 iitf*.a%|ijp'liu(ia.m , Lanff2rt^nquit,appellant locum a decurfu aqua- rum, deinde alias efle ad oppidum t,aulfenbecg. Ioanries Tortellius Carhirradas etiam aq.° quibufdamiccipi feribit pro nubibus item nonnullis pro fpecubus fubterraneis. Reperituf aucem hrcCathirrada feminino gpoer«V|& hic cath irrades mafculino.AGrae- cisxetrapxxTns mafculino genere dicitur. Vt mod|^;ad auem iioftram procedat oratio pro- fedo quae ea iit, apud authores nondum conftjmr. : fNon enim deluba; Catharradis , flue de Diomedeis auibus nunc fermo eft.:Sed;deCa:t|^rada Ariftotelis.&Oppiani ab illis longe diuerfa. Hanc rede quidenq dbd^Bi^u^Prnii^ologus Larorum , flue Gauiarum genus fa- cit : verum quod eundem -F* i-flfoijium Seenrieew, ideft , Laro marino, quoniam Miluo fit aequalis, & cadaueribus, vt putat, v^fcatiir,&: in fame etiam Anates rapiat, ei neu - rquam fubfcribotnam Opoia uisGjtKamden efte auem aic inftar Lari minoris, fed robu- ftiorem, colore candido, & Palumbario flmilem;quae notae, vt poftmodum fuolo-5ct co, patebit , in mea aue optima dlueefcum.Intccim vero non me latet, Albertum C3thar- raden Latine interpre.tSrllit^um|ifi|ag»ftjm, fed is vim nominis non exprclfic. Non enim Mergi ab alto iuprxcaepsruut;vt faedre Ci charraden ex etymologia eius difeimus, quem- admodum ex fuperioribus fatis , fuperq;conftu: hoc autem Mergi cum Catharrada com- mune habent, quod pifeib is viuanc , fub aquis fefe mergant, A! ia praeterea auis Huftathio Cathirradi eft,&/rcui eade n amendatura optimeconuenit , opvsov nempe ctiTcHS'i^acdvM'- %ji7uppxbl'ime enectam, facile quoslibet, cum impetu reda fe demittere. Nos quoque Ha-pcrs M. lui genus effefuo loco docuimus. Caecerum non inepteomnera pacium auium genas jCatharrada dici poflit: omnes emmpr«edam inuafuraedeorfumin pra^cepslabuntur, ruuntq, iratradicSophoclcsalibi etiam de Harpyqs, vtteftancur Hefy- chius, & Varrinus. Nonnulli quoque eodem fenfu CatbarraCten interpretantur Falco- nem album, forte quod magis , quam ca?cer» fefe ad prodam praecipitet: nam& Crefcen- ii: nfistradic de eodem, in confpeCtam Anatem, aut aliam aueminlbr 1'agittre ciaufis ocu- lis vngue pofteriore lacerandam defeendere. io Qua? au es Catharra- d^dicipof fint. a In Lacoon te. Aquila. Harpyi». Faico alb9 SYNONYMA, IVVS Hieronymus Leuicici vndecimo,vbi Septuaginta pro Hebraica__» voce Schalac Cathari adeti vertunt, Mergulum reddit, ficutialibi fufuis di. 5cj^a|ac ximuS. Ijdemfeptuaginta decimo quarto Deucr.Htbraicam vocem Kaath j^aa^ Catharraden vertunc , Hieronymus Mergulum ,alij aliter : fed & hoc alias ; annotauimus. Latine Catharradcs,velCacarrades dici ptiteft, item Ca- tarrada, vtGaza ex AriftoteletranftuHt. Ornithologus rede per pfimplex feribi arbitratur, cum fcilicet deriuecur a pra?pofirione x&i a ,& verbo apuaeca, &rurfu$ perduplexp a vetboeiufdem fignificatianis pdoW, quod eft , cum impeto decido. Jsamt- opfxmzos Varrinus. Ornithologus legit xeL7*pa.x,7»;. FORMA: DESCRIPTIO. P P I A N V S, apud quem folum Catharraden deferiptam inuenias yanem znycffe inftar Lari minoris ,{hoc eft,vt ego conijcio,magni^udinefere $ qua- lis: meaautem auis ea/ quam Larum (Impliciter vocaui , minor eft , cine- reo fere corapa r) robuftioremy colore candida Accipitri P a lambar io Jimilem . Quanquam vero h»c mea auis candida non Iit, Accipitrem tampn Palum- barium exadeexprimit, vt vix difeernas: pron£enim vt hic per alas, dor- 2p.WJl.1z fum,betico, & albo, & luteo mixtis variegatur, fupin£ tota alba eft, maculis beticis di- ©»3 .c.vlti. ftinda, vt piduta oftendtt. a Ariftoteles quoque Accipitre 'miaprem eife ferip/it , itemL» Cur Acci- gulam totam amplam habere, & latam, qu»poftrema nota me» aui quadrat optime, li pitnaffitni 4ocet alioqui ceteri quoque Lari latam, & amplam gulam habeant. Arbitror autem Ati- lctur* ftocelemnonob magnitudinem tantum Accipitri aflimilalTe ,fedob macularum varietia SrIum‘ tem etiam, tum vero maxime,quod fere Accipitris more prredam rapiat: ad quam rapien* V^Ut* dam roftro pra?dita eft, longe pruportione corporis cralfo, ac robufto, acuto, Sdiipra non modice adunco. Eft autem pollicem craflum, coloris aterrimi: Collum etiam eft oblon- C0Xa;/ giufculum: Caput, quam Laris minus , ala; longitudine caud» extremitati refpondenj. Xibi». Cauda palmam longa ,nigrefcit. Coxa? ad crura vfque plumis tefta?, contra ac in Laris, Pedes, quibus prope crura nuda funt . Tibiae, pedes, & membrana eosinterftepiens coloris cine- reis, vngues nigri, adunci, parui. 5® H LGCVS. Orrathologiic Lib. XIX. L O C V S. ^RISTOTfekESiCatharra&en inmarividitarefcribiMhnuensfarfaf- fisadfluuios, vel ad ftagna non accedere, praecipue cimi in potu aqua ma- ap.Hift.ii. rina,non vt caeterae aues,fluuiatili, & fontana vti alias affirmet :Oppiaous etiam fcopulis, & lictoribus, & petris, quasclmades vocant, fupra aquam eminentibus infidere ait.Ec Suidas deniqj Catharraden mannis animali- bus annumerat.Mea autem auis quoque, vt audio,tantum maritima colit* V I C T V S. N potu aqua marina tantum vti, diximus modo ex 4 Ariftotelc. Oppianus a 9, Huc.it fcribit, Catharraden, vbi pifces aliquot natantes viderit, (perfpicacifilmus Vt pifces enim, inquit, eft vel ad fundum vfque maris)altius volare, & pennis omni- capiat, bus contradis a maretanquam delaplum per medium agris interuallum—j quouis telo celerius ferri, & ad vlnae,fcu paffus ( opyvtcte ) fpatium immer- gi,donec comprehenfum pileem extraxerit, huncqjmox euolantem deuo- rare adhuc palpitantem. Meminit etufdem lapfus^ Ariftoteles,& cum ita fefe aqua? ingur ^ 9. gitauic auis, afferi^non minus temporis manere, quam quo 1'paciumtranfieris iugeri. Au- CaPt ‘s^ thor eft etiam idem Oppianus, qui exade huius auis hiftoriam tradidit pifces captare exi- guos: deinde cum adolcuerunt, maiores inuadere. 3® NIDVS. INCVBATVS. Educatio. IRVM quidem harum auium modum incubandi clfe prodidit Oppia- nus, nimirum ciufmodi. Fucum, aut algam ouis fuper petram i nfternunc, ned aliter foucnt,fed ventis femper expofita relinquunt:pra’terea fic etia tradant oua fua : mas illa , vnde marem comjcit procreandum , foemina, vndefoeminam infublimefeiunt vngmbus comprehenfa , inde mittut in pelagus, atque hoc fubinde repetunt per dies aliquot. Hoc motu con- calfadis ouis pulli excluduntur . Quod vero ad fetuum educationem pertinet , tradit idem author, pullos, mox vt lucem afpexerint, nulla in nidis mora, parentes volam fequi 4Pcontendere : a parentibus autem fufeeptos in mare demitti, & rnrfus illico extrahi , vt fic facilius auxilio parentum hoc genus exercitijipfis reddatur. Itaque non inepte compara- ueris eos filijs agricolae alicuius grauem annis patrem fequentibus : quorum alter impofito bubus aratro terram profeindit , praeit alter , & falcis femina committit : operantibus pater docens ftmul & gaudens afliftit* CORPORIS AFFECTVS. MORS illis eodem Oppianotefte, grauior , quam vili ambigua? vitaa auium contin. git. Acies enim oculorum fenio corifedis obtufa,in caufa eft, vt in mar£ fe praecipi- tes lerri ad pifeium praedam arbitrantes, fcopulis, ac prxcipitijs illidantur, & pereant. CAPIENDI RATIO. CATH ARR ACT AS imaginibus pifeium fuper tabulas poficis capiunt. Nam dum impetu in illas ceu viuos pifces feruntur, illifi pereunt. Oppianus. H 2 VSVS \ ss Vlyfsis Aldrouandi VSVS IN CIBO. f Car! dbo prohibita;. C Gazas er- ror. folega. Quot uda error. Fulica ve- terum, a i.% Hicrog Cepphus authoris. b It. 2^.19. Cepphus quadrupes ATHARRACTES interdi&us cft cibus inbiblijsex tradu&ione Septuagim ta interpretum Leuitici vndecimo>&Deuteronoraij decimoquarto. Procopius rationem rcddic3e6 quod aues fint pifeium voraces3& eorum rapinas inhient.ChrT ftiani vero non ideo eas reijcimus,fed quod carnem habeant Larorum more tctram,&: abo- minandam. | £■ DE CEPPHO. Gap. XII. S. Q_V I V O C A. X ijsjquaede Cepphoaue prodita memorias reliquit Ariftoteles, quse fetis locis in hoc tra&atu citabo , nihil aliud colligitur , quam quod maritimas auis fit 5 quare perperam mea lententia Theodorus Gaza philofophi com- munis interpres non rede Fulicam tranftulir, quanquam Virgiiius eo loco, quo Aratus Cepphum nominat 3 nominet Fulicam. Fulica enim maritima loca non incolit, fed lacus; nec pifciuora eft, inque ijs Cygnorum,& Anfe- ruramofcquaelibec in cibum quiritat, & antiquum, autfaltem antiquo limillimum nomen retinet apud nos Italos, qui etiamnum quxdam,maxime nomina plantarum 3 anima lium9 aliarumqj rerum naturalium ab antiquis impolita retinemus; Folcga enim quafi Fulica no- bis dicitur. Sed videamus, qui errores ex Gaztetiadudione fequutifiot. EaBellonio in-» primis impofuit: nam Fulicam eam ipfam, quam dixi nobis Folegam vocari, Grace Cep- phum ,LatineFulicam nuncupari affeuerat: quidam Anglus Cepphum quoque Latine in- terpretatur Fulicam ; hanc vero ex Larorum mannorum genere effe a it : quam ego addu- ctis &eius viri 3 & Bellonij verbis, Larum album effeoftendi. Ornithologus3fici)tieodetn^ loco fignificaui3cuiufdam Angli Fulicam veterum Cepphum elfe admittit 3 fed in eo An- glum illum accufac, quod Latine vocet Fulicam. Eft enim eiufdem mecumfententia?:quod noftraFolega fit Fulica veterum. Alij, vt Scholiaftes Ariftophanes 5Suida$3 &Varrinus Cepphumcum Laro eundem faciunt, cum alioqui Ariftoteles diftinguat. ^Pierius Vale- rianus diuerfas aues elfe inde fufpicatur , quod Laro longe aliud fit ingenium 3 quam Cep- pho. Cepphusenim, inquit, ad cibum quacunque fcdatur3vt etiam marina ficfpumacon- tentus:Larus vero inter voracilfimas numeratur, omniuorumq3animal eiTe fertursyodefita veteribus Herculi facrificatus,que helluonem maximum fuilfe praedicant. Haec ille3fed quae itaque Cepphus fic3 non explicat. Ncergo ftudiofi harum rerum nullam auem habeant pro Ceppho,depingam egoaliam auem maritimam.quam femper Laro congenerem nominat ui proprer fimilitudinem, cuius faneauis, nulli, quod nouerim, ha&enus meminere, quam, ii quis proCeppho velit accipere, non contendarp. EiTe etiam quadrupes Cepphus didtum habemus apud b Plinium5quod Pompeius ex #;gypto deportatum Romanis oftenderit3cu- ius pedes pofteriores hnmanis pedibus , priores manibus erant fimiles. Idem negat poftea Romtevifum. SYNONYMA K Is empot vocatur Ariftoteli. Inuenioetia apud Varrinu x§ ppot feribi pro eadem ane: alibi quoqueita habet dhiawof&iTovzifxpoV) i? QetSdrriiv o pviv. Cepphus autemf0 ab ipfa ieuitate nomen habet, vt xiTrtyx 7rapu tov tefte Oppiano , dica- Cepphiety naologia. . . mus. Plumis enim, vt ait Scholiaftes Ariftophanis, abundat, carne exigua prasditus. Orni- Ciris Orni th0I0gus arbitratur Cirim, vel Citrhim, in quam Scylla ab Ouidio ,alijfq;poecisconuerfa quseauii dicitur3Cepphum3velei cogenerem elfe, quoniam leuififimo etiam volatu patrem Minoem J ’ in Nifum immutatum fugere fuper mare volitando dicatur. Ego potius Scaligeri fuper hac auc opinionem ample&or, de qua vide in Alauda 3atq;inter Ardeas. Hifpanus quidam—# Cepphum fua lingua, referente Ornichologo» interpretabatur Cercetam3 fed hoc nominis Que rqued uls potius conuenire putat. FOR- OmidioloJfWLib. XIX. 8S H j FO* Ccpphi au thotis de- fcriptio. Logitudo. Roflrum. Oculi. AI*. Cauda. Crura. Cur thun- nos fequa- sur,& del- phines. Tonitrua quim ti- meant. Terra qua do fponte fru&us ferat. Pifciu eo* pia; pr&fa* gium. Venti pr§ fagiuos. po Vivi sisAHrouandi. > FORMA. DESCRIPTIO. E P P H V Sy inquit Scholiaftes Nicandri, Laro fimihs eftMe%aW\s nihil ha~ ^ ' bet fimilitudiniscum Laro, quam in roftro, &: tibiarum, & pedu forma :in ca?tcris enim Anatem potius rt fert.Cepphum propter corporis leuttatem currere per fummam aquam feribit Oppianus ; & Hefychius ait auem efle gracilem, fere nulla carne, cum tota prope oifibus, & plumis conftet:itena i® leuiflimameffe , indeqj facile vento impelli . Mea auisa roftro ad cauda? extremum com- menfurata fdqmfpitamam ionga eft,& quod pennis abundet/aris corpuleta videtur, cum tameres aliter fe fe habeat. Roftrum mediocre tam in longitudine, quam in craflitie, colo- re corneo ad madibularum latera tuifo, in extremo, quod aduncum eft,nigro. Oculi exigui fere rutfi albicante circulo amb.ete. Caput, quod paulo minus eft,quam in Laris,collo, pe- dore,ventre, coxis, & vropygij initio, ex albis, 8c fufeis, intercurrente et colore betico, & lureo maculis variegantur. Alte nigrefeunt, pennis in fine lutefcentibus^Cauda? penng ma- iores etiam nigrefeunt. Crura,& tibia: viridefeunt. Pedes, & membrana digitosintetiecas, fufcefcunt. Eiufmodi auem mihi communicauit Marchioo Manzolus Comes , vrbisqj no- ftrte Senator ampliflimus. 2® LOCVS. MORES. Victus. E p P H V inquit Ariftotel ts>, apud Mare vidit at. Oppianus etiam his locis gaudere fcribit,in qu«bus meliores pifeium greges fuerint, thunnos verbmaxime comitati, propter pifciculos, quos dentibus fuis defeerput: quodcarunculjc aliquot tn aquis relinquantur, quas Cepphiftacim ingur^Q gitentrfequi etiam Delphines, & pifeium ab illis occiforum fanguine ve- Ici, item maris quoqjlpumam vorare. Nunquam ociofos , aut dormien- tes, terra mariq; ab aliquofacile deprehendi : femperaut volare, aut venari. Ad tonitrua adeo perhorrefeere , vt eorum fonitu exaudito ex sere in mare decidant. Generationem quidem eorum ex marine ,an ex a ere fit (locus hic in Grarco codice noftro mutilus vide- tur) non conftare ; nam terra etiam , inquit, cum tonuerit ,frucius quofdam (quod de tu- beribus legimus) fponte emittit. Cepphum quoq; ftolidam auem dfe aiunt, quia fa- cile,decipiatur, vt mox patebit, vnde etiam hommes ftohdi, & deceptu faciles prouerbia- hter Cepphi dicuntur. CAPIENDI RATIO. ARISTOTELES Cepphos fpuma capi tradidit., appetere enim eam auidius, quocirca fpuma infperfa eos venariin vfuefte.Quod NicandriSchohaftes paulo aliter repecijt. Aliter rurfus Suidas, & Scholiaftes in Plutum Ariftophanis rifca - fores, inquit hi , marinam (pumam Cepphis eminus primum obijeiunt , deinde propius fttbinde , donec paulatim ad manum vfq\ illidant > & ita facile capiunt. PRAESAGIA. ER S A R I folenr , tefte Oppiano ijs in locis , in quibus meliores pifciunL» greges fuerint : itaq; profperum vbi apparent , pifcatores fibi fucceflum* promittunt. Nonnulli ex Arato Cepphos, inquiunt, cum relido mari,gre- gatim in terram aduerfo vento reuolant, vetum praenunciare. Scholiaftes veroeiufdem Arati habet iic:Ccpphi,cum ventum imminentem fentiunt, aduerfi volant , vt pifces quoq* contra ventum noti folent. Sic enim vnda a capite eis defluens caudam verfus,fquamas eorum quo minus inhorrefeant, componit (cora- 50 Ornkhologi* Lib.XIX. S, (complanat) fic & Cepphi grega tim contra ventum volantes , ne illum fequentibuspen- a x, ac pluma’ pervertantur, & n^eanr, venti imminentis indicium prabent. Arati carmi- na ita fe habent: Kat 7to nt&j ovo r 'iv&toi woreavreu A nict /ueM oprm etvi/uw diAydd Qepovrctt, IToM draiS' clpy/ddi;v/iC(fxi3l i&v uti dlvui AldtUCtl pffCtl U, TlVUffffOn&t TTUpVyiffffJT. Vergilius ita reddidit. j o Cum medio celeres volitant ex aquor e M ergi9 Clamorem^ ferunt ad lit tora, cumf nt urina In ficco ludunt Fulica, PROVERBIA. jarpos Cepphus parturit.Author adagiorum Larum verfir}quod non probo:Dicebaturhuiufmodi adagium m eos, qui pollicentur ingecia,dein- ^ K ^ dc nihil promilfis dignum pr^ftant. Aiunt enim Cepphumauicula effeftu- 20 j| j® pido ingenio, vnde & in prouerbium ftoliditatis abijt.Alij aiunt plumis,& penis die copiofis, corpore pufillo,& cum parturit valde vociferari. Hefy- chius tradit e[fe auem leuifiimam circa mare verlantem ,qua facile vento moueatur,coq, hominem inconftancem , ac leuem Cepphum dici, a Pierius Valerianus Cepphum, ait hie- roglyphicum fatuitatis, & fhiporis,quo animal hoc egregie laborer. Creterum author ada- gioium prouerbium hinc narum putat, vb' quismagna pra fefert,pufilla pra?fticurus.Hsec fere feribit interpres Ariftophanis in comoediam Pacem. Repetit author adagiorum idem adagium, vbi dicit confine effe illi. Parturiunt montes > nafcetur ridiculus mus. 30 VSVS IN CIBO. Cepphus parturit in quos dica- tui:. Cepphus q dicatur, a Llb.23. Fatuitatis hierogly- phi cum. Ariftoteles corre&us. RISTOTELES ex translatione Gazas carnem ait Cepphorum probi odoris effe, excepta parte pofteriore, qua? fola liiuum(Ormthologus legit limum : Gra?cc feribit <3 vw$3 malim bivas ,ideft littus & fic quoq* legi poteft; non limum, quanquam eodem fenfumin Gazae verfione. Vetus in- terpres habet, quae fola foetet ) olet : item pinguefeere fatis, &cfui effe. DE FVLICA. Gap. XIII. VANQVAM noflra Folega ,qnnm vna cum Ornithologo veterum^ Ordinisra Fulicam effe diuinamus , palmipes non fit , habet tamen digitis fuis anne- tio. xas membranas, easq; latiufculas, quarum opera natando vix alteri , quae- cunq; ea fic, cedit, quin diutius in aquis, quam vel Anas, Anfer,reliqua?q; aquaticae, fi aliquot Mergos excipias, perfeuerat; adeo vt raro admodum in terra confpiciatur . Quamobrem cum fupra eius mentio fa&afic ,hoc loco non incongrue de ca aliquid dicemus , rem arduam , multifq;, ijsq, difficillimis nodis implicitam aggredi non dubitantes. Magno enim labore nobis conflat Graecorum autho- 5©ium interpretatio , cum ipfa litterarum culmina ,quorumq; authoritateftamus, etiam vi- deamus in his diffentire . Et ne longius digrediar , E puSio^ a Cicerone vertitur Fulica , a Marone Mergus in ilio Arati verfu. Kfti cT’ dv Iffl lui 4 IpcoSlOi; H KCtTUZQfffaOV. Quem ipfe Maro fic vertit. Cum medio celeres r emlant ex aquor e Mergi. Cicero fic : Cana Fulix itidem fugiens e gurgite ponti. Ita Erodius Virgilio Mergus eft , Ciceroni Fulica ; Plinio vero , & ali js Ardea , Auieno au- tem modo Fulica, modo Ardea, vt cum feribit : Cum p2 Viyfsis Aidrouandi Cum procera falum repetit clangore frequenti Ardea. Quo loco Aratus Epa> Jus habet. Fulica vero cum fic transfert: Et cum parti 4 Fulix trepido petit arua •volatu. D.Auguftinus EpoAomiaro Fulicam tranftulit > ex Plinio fortaflis. Hicenirfi feribit’, na- turam Fulicarum generi cirros ( in capire ) dediffe: quod Ardeis competit Idem Plinius vbi ex aUthoritatelubae Diomedeas albis Fulicis fimiles effe tradit 9 videtur Fulicas. om- nes albas ficere : nam non de co,quod rarmssfed frequentius accidir,in genere loquuntur elaffici feriptores : quare nec omnes Ardea: Plinio Fulica: dicentur , fcd alba: cantum . Sic Cepphum aliqui Fulicam, alij alias anes interpretanturmam illud Kctt «tdt« ^ c.lq Virgiliusfic vertit : «— «* Notas tj{ paludes ) Defer it, atd, altam fupra volat Ardea nubem. Auienusfic: Mox picturati csnucrti t pe FI oris artus Sturnus edax, premat vt tenuas vis obuias plumas. Ita Cepphus Maroni eit Ardea, Auicno , quod mihi mirum videtur. Sturnus. Theodorus SLlib.doin - Gaza pro Ceppho apud a Anftotelem alibi Fulicam transfert, alibi apud eundem pro £pd-iyyofsmg CFcopri '®vev[*cicn/ua.ivfy. Polfem plura eiufrr, odi loca in medium afferie,fed vereor, ne plura afferens 1 e dori tenebras ofiundam.Nonr.ullos tamen nequeo non multis nominibus reprehendere, qui Phene, qua» Olfifraga cfLFulicam ineptiflime interpretantur ; quemadmodum facit interpres Galeni pro Ni{fj,ideft, Anate. Quamobremha»c,& plurima alia attentos, ac p, obos ledores admonent, vc in optsinis qui- busqjGrfcisauthoribus legendis codicum fidem diligenter examinent, Latinosqjcum hisjo conferant . Aduertendum autem etiam efi in locis a me citatas quam plurimis verborum fignificationem exada Poetas non perquirere, vt pote qui metris, vel numeris aftridiores oratoribus verborum licentia liberiores funt,nbmenqy aliud pro aliofimilem rem fignifi- cante faepe ftatuunt. Cumitaq; mhil.quicquam certi, quod ad Fulica' no ionem attinet ex veteribus tam diuctfimode qua: de ea prodiderunt, trade: ibus, ex pileari liceatimuum non eft fi alij aliam auem effe fine arbitrati. Bellonius eandem quidem auem, quam ego depin- go, fed dum Cepphum Arifiotelisdfe putat, a me plurimum diffencit, vt ante monui. Cur vero hanc veterum Fulicam effe afferam, nulium aliud magis efficax argumentum habeo, quam quod etiam apud nos vetus quodammodo nomen Latinum retinuerit, vei quoqj in Graecia. Scio diffentire a nobis in primis Virgilium , qui Fulicam marinam cognominat^© cum noftra lacuftris tantum fit. Sed quemadmodum lacuftiis duplex genus eft,quid verat etiam marinam poffedari, fieutiapudGt.ccosLarusivdfihoc no adtr!iitatur,dicam,quod certiflimum eft, poetam eo loci Aratum vertilfe,qui A/rwa»,idclt, Mergum, non Fulicam nominat: is autem & mavinus,&: lacuftris eft. GerrnanoiurnKyUitta,fiue nofter Pauoncel- lus,neutiquam effe poteft Fulica ,vt nonnulli volunt; nam neque marina , neque palmi- pes eft . SYNONYMA. a Lib. lll etymoL $.7® CHACHAPH Hebraicam vocem Deuteronomij ^4. D. Hierony- mus Fulicam interpretatur :Septuaginta Aopc^, ideft. Larum, ficut in Bu- bone, ni fallor,annoraui:Prc>Chafidadi&ione pariter Hebraica, quaple- riqjCiconiam effe afferunt, Arnobius, & Auguftmus pfalrno io4.traftu' Ierunt Fulicam. Fulica noftra, cum noftro iudicio *s«? non Pr3e^af* t»ro praeterquam hyeme capitur. Corporis magnitudine 1 Gallinae domeftica? compar eft jquapropeer non ab re PoulledVau , hoceftGalhna aqua-* tica Gallis appellatur. Capite pariter eam refert, toto vero corpore nig hanc volucrem quaefituram. Maculam habet infuper in fummo capitis, quo In loco Gallinis crifla enafcitur.Eiufceraodi maculam conftituit quoddam cor- pus callofum,roftro fuperne coniundum, magnitudine , figuracp Gallinacea? erilis? corre- fpondens: colore vero magis candido ,& ex cinereo veiut pallente. Oculi illi nigri, & par- ui (fecus rurfum monftrat pidura mea , in qua oculi quidem exigui funt , fcd elegantiflimo coccineo colore micant ) Nullum fexusdifcrimen,vt in ceteris auihus aguoicitiitrvterque enim, mas fcilicet, & foemina, nigri funt,quandoqj tamen aliae ahjs in.Ventre colore magis funt fpadiceo. Verfatur femper in paludibus , &quamiiis , vt Aufer , palmipes non fit , Na- euram nihilominus rationem illius habuilfe mamfcfte liquet :pra?fcia etenim hanc auemlo-46> ca paludofa , vadofaqj frequentaturam, crura ei largita eft oblongiufcula , colore cx viridi? pulchre faturato, pedum infuper digitos quatuor oblongos , quorum tres anteriores latam in fingulis articulis habent membranam , \ t quanuis palmipes non fit , atramen pedes fatis in latum cxtenfds obtineat. Digitis enim membranae latae adhaerent, qua? tame nequaquam inuicem coniunguntur.Rtda pedibus incedit, velociterq; currit. Lingua ei, quam Gallinae molliorivngues grandiufculi, ac nigri. Ala? ad reliqui corporis conuexumincuruata?. Ven- triculus Gallinaceo minor no eft, cui hen adhaeret vna cx parte gracilis, ac tenuis, altera ve- ro in extremo cralfior, atque folea? equi inftar inflexus, latitudinedimidiaeiuglandis.Hepar ventriculo magnitudine rcfpondet, folliculum fellisannexum habens lobo dextro magni- tudinedigitiauricularis. Aues vt reliqua animantia diaphragmate praedic^ funt, vtiquo-»^ que pulmonibus , qui coftis-adhaeretn . Illud obferuatum a nobis Fulicas oua intus forma-5 ta, lumbis annexa lam inde ab hyeme etiam obtinere. Siquisinteftinum reduminfu- perna parte infpiciat,inueniet appendices vtrinquefingulas longitudine palmi extremo /urfum reflexo: quod ei com caereris fere auibus commune eft. Haec omnia j$ellonius« Vir* gilius,& Cicero ab alba illa frontis macula Fulicam canam dixerunt. £X nio- Magnito do. Caput. Coior. LOCVS. 9$ Vlyfsis Aldrouandi i ) imtt&Zx.iiiii'* LOCVS. Mn m* tnorpb bluz.mpk €oni^ ; ARO, vt annotauimus antea , Fulicas marinas appellauit , Aethyias ex Arato vertens. ^Ouidius paluftres hoc verfu: N une celebres Mergis rF ulici fqmy paludibus vnda. Qhod epitheton noft ;x Fifiiea&optime quadrat, cum paluftria,ac ftagnan- tia loca plerunqjincQjiatjObuia vbique vbi eiufcemodi loca dantur, vc Fer- i© rariae, Rauennae, Mantus: vnde canebat^ Baptifla Mantuanus: AbftuUt vt Fulicam pedibus Iouis armiger vnets Girumflapna volans patrq prope littor a Minti. V NATVRA. MORES. EMPESTATIBVS, inquit Albe rtus, gaudere videtur, tunc enim irL_ profundum maris natat, & ludit. Fulicam quidem noftram tempeftatibus dcle&arifacilecredo: fed profundum mare non petit, cum maritima non20 fit. Intelligit autem Albertus, vt iam dixi, Lari quondam genus, feri an id quoqj de mare accedat, nondum a rneeft obferuatum: facile autem id cre- do. Georgius Agricola aquatiles etiam volucreshybernis temporibus ad lacus, &fluuios in Auftri partibus fitos?, qui frigore non congelant, aut ad aliquam flumi- num partem, cui aqua non conglaciat fecotnferrefcribit , quibus Fulicas quoque accenfet. Suas autem aues querulae, ac vociferabuuds, maxime fi quo vefcantur, in promptu non_j ® I» Cpgfso eleganter his verfibusexprelUca^EliusIulius Crotta: Pafcuntur volucres querula vn dique , & vndique nigra M er fantur Fulica , aut molli pifmntur in aluo . Jtfluuioroftrata acies , alis q,fl*bip fis 30 Vnda latet , mtiffant rauco vada c arula cantu, ® U Idem innuit^IacobusSannazanus, dum canit: Mirabar vicina Mycon per Ut tora nuper Dum vagor, expetto(j\Uues ad pabula thynnos , fituid tantum infuetus flreperct mihi Cornus , efi vda per fcopulos pajflm Fulica, perq; antra repofla \ Trijlia flebilibus complerent fax a querelis. isti i VICTVS; NIDVS. PARTVS. Volatus. 40 ! ER B I S, & quouis feminum genere , inquit Bellonius , fine diferimine ve- fcjtur, quemadmodum nitentibus Albertus Fuhcacadaueribus pafei feri- bit, hoc eft, pifciculis,ni fallor, mortuis, fed hoc Laris competit:ficuti quo- 1 qk^quodfcribit,in petris nidificare, quas aqua circumfluitmam noftra Fu- lica nidulatur humi, ibiqj in a?ftate oua parit magnitudine ouorumGalli- nacedtum: Francifcu.s Petrarcha Fulicas nefeio cur vagas nuncupat : nam VjOljitumceldremhrbn exercent, alis praedita breuibus pro corporis portione. 50 CAPIENDI RATIO. V S T IG I in Gallia, referente Bellonio,hafce aues laqueis capere noruntjomnlum enim, inquit, quotquot venales in foroconfpicere potui, nulla vifco inquinata,aut vrio modo erat vulnerata. Sed quomodo ita laqueis capiant, non explicat. PR^ f Omithologia; Lib. XIX. P R JE S A G I A. 97 20 VLI inquit interpres 4 Theophrafti, tranquillitate exiftentc,quo euolarint, ventam praenunciant. Alij inquiunt ventos minari, cum per ferenitatem relidis paludibus in liceo luda nt , atque hoc eft , quod dice- bat Maro. Cumf marina In flcco ludunt Fulte ay tibi tempora fignent In fe (t dy & pluuqs, & temperate fenora. Tunc enim vapores ab aquis ad imbriferam nubem erigendam , furfum attolli fagaciter odorantur: vndetempeftatiue alio migrare feftinanc. Cicero vero procellas vocctcftari lns verfibus canit : Cana Fulix itidem fugiens e gurgite ponti FI unci at horribiles clamans tn flare procellas. Obfcurus quidam, dum alas quatiunt , aquam, dum fe fubmergunt , fimulqj alas quatiunt, ventum praedicere tradidit. EMBLEMA. a L» deven- tis. Venti , & tepefiatis prxfagiu. Aqua, aut ventu quo modoprf* fagianr. A L C 1 AT I de Orata, Mergis, ac Fulicis extat emblema, cuius eft lemma OBNOXIA INFIRMITAS. Eft autem tale. Pifciculos Orata rapit medio aquor e Sardas Ni fugiant pauida, fumma maris f petant . Afl tbi funt Mergis , Fulicisf voracibus efca , Heu intuta manens vndique debilitas . PROVERBIA. FV L I C A M Cycno comparas, dicitur derebus , aut perfonis maxime inter fe di ffi- milibus. Sumptum eft adagium ex his Paulini Nolani apud Aufonium verfibus : Si confers Fulicas Cycnts, & Aedona Parray Caflaneis corylos aques, viburna cuprejjis. Di (fimillimi funt inter fe Fulicae colore fufco,& Cycni niueorrurfus Aedon, fiueLufcinia vocis amoenitate auium regina, & Parra auicula inter ofeiens a Fefto habita , fed ftridulo, 4°& in grato fono. Eadem imparitas fpedatur in caftaneis arboribus proceris, & humilibus coiyIis:itidem inter cuprcflbs editas, ac proceras admodum arbores, &breuia,depreffaqi viburna;qua comparationcetiam Virgilius Romam vrbem rcliquisltaliae vrbibus pr^fett, vt eam tantum dicat, caput prae caetens efferre, jguantum lenta folent inter viburna cuprejji. VSVS IN CIBIS, AC MEDICINA. V L 1 C & noftrae, nefeio quid graue,ac paluftre plerunq; olent: quamobrem qui ea$ cfte volent, prius in olla aperta elixabunt,vt odoris virus exhalet, deinde aftabunt, condientq;: nam eo modo non ingrati faporis efte offendent, & teneri ufeuiam, nec du am concodu. Arnoldus Villanouanusmagis per autumnum conuenire author eft, fed corporibus temperatis nunquam expedire ijs vti.Scribit ex plurimorum relatis Aret^us il- luftris ille, ac nobilis Cappadocum medicus,quem Paulus Crafsus interpretatuTeftjVulfu- ris cerebrum, & crudae Fulicae cor, &domefticos feles comefos epilepfiam difetitere. Sed Adepilep* Gr^ce legitur £thyi$,ideft,MergiAd Araneorum morfus Sextus hoc recenfet remedium: fiam. Renes Leporis, & Fulica? eius beftia?, qui ab araneis laborat, fi crudos deglutiat, fanabitur: morfis etiam condentur» rj} * fo FA15V- Cotte,’ Kui. Ordinis fi sio. Capiendi modus» -q:.u

vates egregius ,idemqs vir juftus. Is e Lelanta filios habuit, Alcandrum, qui vaticinio patn praeftabat,Mtgalecorem,Phi- larnm, fiiiamqjHyperippam . Eos omnes ob probitatem L>ij dilexcrunt. i©.. Quadam node eos, latrones fubito in agris circumuenerutjciimq; pugn.se Impares de turribus fe defenderent , ignemq, latrones domibus inijcerenc ,Iupiter habita eorum pietatis ratione, miferrima morte perire non eft paffus, fed in aues tranfmutauit}Ec Hyperippa quidem, quomam ignem fugiens aquam fubijt , fada eft Fulica : ceteri ex igue euoIarune,Mum.chi.is Buteo, AlcaderOrchilusfadus, Megaletor,& Philseus,quod ignem fugientes per parieum ad terram fe dimififlent,in exiguas aniculas abierunt:hic in ea,qu£ Canis dicitur, ille in Ichneumonemrmater in Pipooem, qua: culices muliones legit. Cum hac bellum eft Aquila?, 5c Erodio, quorum oua confringit, dum quercum caedit propter cu- iices.Viuuncqj vna reliqui in fyluis,& latebris, Fulica ad lacus & mare obferuace. Hcc ille. 20 DE ALIA FVLICiE SPECIE, QVAM Galli Macroule, vel Diableds mer appel- lant. Cap. XIV. VM loquuti fuerimusjinquit Bellonius,de Mergis, & Fulica, alterius cuiuf- dam Fulica? a pra?didiabolum marinum nuncu- pant.Eiufnodt auis aquis fefc dulcibus femper immergit, & colore eft tam 30 exquifnd ftgro,vt penicillo indutus ei videatur. Alba capitis macula la- tior eft, quim in Fulica:imo}& paulo maiore corpore eft.Crura ad fe Ic at- mhit,dis;itosq[5 habet las »s, Sc ab mui-em feiundos, ficuc Fulica. Quia vero deniqj vndi- cjuaquefiiitfimnes,ex superiori eius delineatio hiberi poteft, Sic ille. DE COTTA, SEV CVTTA . Anglorum . Cap. XV. VLICAS noftras in Anglia neuiiquam repeririaiunt ,fed fimilem eis forma, & colore auem , magnitudine paulo minorem , qua? vulgo Cotte, velKut appellatur, in fiuuijs, & ftagnis confpicij cuius roftrum tuberculo quodam rubeo infigniatur-crura etiam rubeant, mulla fyncipatis macula. Hanc negant diutius poflfc volare, quam pedis cauo haufta ( priufquam volet) aqu-a retineatur . Vrmando ad mans fundum vfqi, alga, limo, gramiae, paruisq; cochleis feriucrit, ptfeibus ab/tmet. DE RALLO ITALORVM. Cap. XVI., „ TA LORV M Rallurja FulicisfubncciitOrnitliologus, quod parum ab eis differat, deq; eo fic feribie . Rallus magis aquatica cft auis3quam terte- ,(tf/s,acMaftris(rure Venetijs non multum diftante)magis capitur ex- , penfis,Falponum fcilicet,Accipitrumue,ac famulorum catcrux, qui vena- ; ticoruni canu vice cothurnis induti per aquas illas modo hac, modo illae errantes, volucres illas quibufdam fuftibus exturbent, nonullos frutices, 5carbufcljlas,quas incolunt, concutient'es,quo ita poftmodum prsedafintFalconum infi- dsjs. Celeberrima quidem eft haec auis illius ciuitatisrverumiudicio meo, mullo & Turdo, & Coturnice guftu inferior. Aioifius Mundclla Archiater Brixienfis in fuis ad me literis, a quo 4° Ornithologk Lib.XIX. 99 quo iconctrt quoque accepi . Differt hasc a noftra Fulica, quod in alis , & circa oculos plus j)efcrrpr}o albi colorishabet,roftrum nigrum, crura fubuiridia , membranas inter digitos non icadif- '* fe pliuseft, corporis noftri, domuumq;tucifiimum,& malto fideliore, quam canes, cuftodem fefeprscbet. Vbr verode nobis, quam opcim£ meritus e vita decedit ,men- fasnoftras fuis lautis , ac fuauibus epulis exornat , inftruitq; . Adipes deniq; , & medulla ad 3°corporis humani affedus curadosclargitur;quareciimli£c auis viua nobis vtihfTimafic,ea'* dem quoqj mortua non minorem afferat vtilitatem , quis eft , qui eam non multis nomini- buscelebrandam putet ?Sed nonne^quas pr^ftat, commodis relidis, ipfe per fe tantum in- fpedus, inter omnes aues confpicuum,& nobilem oculis, animisqj noftris fefe offert? Ma- gnus enim eft,& non magnitudine tantum placet, fed & candore etiam, quo ad Cygnum_> proxime accedere videcur.Fortis eft infu per, adeo vt aduerfus Aquilam, aliosq j fortiffimos hoftes fsepe fefe tueri confueuerir.Quod ad fenfus pertinet, Anfer, odoratu , &c auditu nulli animaliumcedit , multa vero ingenij fagacitace vincit. Nouit etenim fe naturaliter garru- lum efte ; quare ne natiua ea garrulitas, dum loca ab Aquila infenfiftimohofte frequentata praeteruolare cogitur , illam tam egregii cohibere nouit , iuftx magnitudinis lapide mor- 3°dicus arrepto, vt planeinaudituseuadat. Sed quid fi etiam in nonnullis, hominibus fapien- tiorem celcbremus?qui vt gulas fatisfaciant,a nullo cibo,etfi noxio,dummodo palato arri- deat, abftinent: ipfe vero qua; fibi obfutura nouit, prasfcitq5,prorfus vitatjideoqjlauri folia, & rhododaphnen ne in extrema quidem fame, nec fua fponte,nec adhibita vi attingit. Non ignotae etenim, fe ijs deuoratis, moriturum. Eodem modo, qua; incolumitati fuse conducere nouit, fumma auiditate profequitur,atq, idcirco laduca, caeterisq; cibarijsfrigidis, quibus innata eius caliditas obtemperetur ,maximopere deledatur. Taceo fingulat e in eo benefio cij accepti memoriam, &erga altores, aliosq; de fe bene meritos gratitudincm,& bencuo- lentiam: incredibilem item, in excludendis, educandifq; pullis fedulitatem,fummumq$ in illos amorem. Nec referam, quot,quantiq; ipfi a Romanis rerum dominis, & ab ali js prte- 4oclariflimts populis honores decreti fint. Haec omnia etenim , aliaqjquamplurima , quibus eius dignitas, & gloria elueefeit in fubfequentihiftoria patebunt. Hasitaq; ob caufas finon Cycno praeferri ,faltem fecundum abillo locum ipfieramaffignaturus, nifiquam turn iiL,. Onocrotalo, tum alias adduxi ab hac me fententia deterruiffet ratio.Caeterftm ledfores pr^ monitos velim, cum pauca de Anfere feriptores tradiderint, quae generatim domeftico , dc fero conueniant,me hoc in loco de domeftico priuatim, de esetens generatim acturum* JE QJV I V O C A. ON pauca inter Anferem, Anatemqj;n:ercedit morum,corporisq5 fimili- tudo, vndefortaftis tepeftatis noftraeGrajcis^/W Anfer, Anasnucu- pacur.Olimfimilicer n i fallor, Anfere ligni fica ba fi -nue vero Pap- pon Anate vocant. Ita etiam Arabicorum libroru interpreies hafccaucs quam f^piffime confundur, Auaz modo Anfere, hiodb Anatem reddentes. Anfer vero Latinis nomen fuit poeese, que 4 Quid rus procaciflmiu vocau Cinna quoque hic comes eft, Cinnaft, procacior Anfer. Fuit vir is omnibus fer£ eruditis viris ore quoda temerario , ac petulanti infenfus pra;cipu£ Virgilio,& Horatio, vt Donatus, & Seruius tradidere, nec minores cu Marco Tullio Cice- rone habuit fimultatcsjVt exeiufdem Philippica colligere licet.-aic zsimvEx pkalerno Anfe- I a res Anferis prseconia. Magm do. Pulchri do. Fortitui Senfuui & in gc jserfpic citas. Anoxfi' La&uca, cibisq;ali;s frigidis cur libenter ve Icatur. Beneficio- rum me-, moria. Amor in fi lios. CiJ An feris, & Anatis fi* militudo magna. Pappan. Auaz. a 2« «'Ctrl* jitb. roo Vlyfsis Aldrouandi res ^c////#r.Inte!ligens eum agro Phalerno fpoli adum effe,quo a Marco Antonio Triun- uiro fuerat donatus , ob librum forc£ , quem in ipfius Antonijiaudem compofuiffe dicitur: b*4egh.$t eundemforte etiam innuit ^Virgilius, cum dixit: Fiam neque adhuc Varo videor , nec dicere Cinna. Digna, fled argutos inter flrepcre Anfcr Olores . cErotMki • Meminit quoque huius *Strozius pater his verbis: fi is comes accedit Caluus, mollis Catullus, Atque Anfer, flammas, qui cecinere fluas. Eum autem ibi rccenfet inter poetas, qui cum amore capti elfent, amatoria carmina cofcri-io pfere. Auferes item Cicero alicubi vocat Brutum , & exteros oratores, qui accufarionesfa' Chcnifcus ditabant.Chenifcus vero tam Latinis, quam Grxcis Anferculus cft, &puppis extremum, quod loco ornamenti ad Anferis fimilitudinem effingitur. Vndc Apulcius puppim intona chenifco dixitj&Luciannsineo dialogo, qui &/\o7qv, » itrva/mfcribitur, Vt vero, inquit,*/- d in veram flt quide puppis paulatim ajflurgit inflexo aureo cheniflco ornata. Id e d a lib i: Cheniflcus emm,qui ratiomb. ad puppim erat, repente alis plaudere capit , & clangorem edere. De huius chenifci forma, Sc cur nauibus apponi confueuerit5p lura fuo loco dicemus. SYNONYMA. 20 Auazi Kaki. Duae. i Z4thtns.ut bib. 14. b DipstJib. l+.ca. vtu Anferis c- tymum. Auca. Oea vnde di&a. Oke. Vvofshe. Eapara vn dedica. Tapero» Oye. NSER Arabibus, aut finitimis populis dicitur Auaz , nififorte,vt fufpi- catur Ornithologus, legendum potius fit Anaz. Apud quendam in lexico trilingui Kaki pro Anfere legitur. Verum inlcxicis Hebraicis nihil ta- le reperias. Arabibus quoq; Ouze, & Vze dici teftatur Sy luatictis. Grxce %lehdichuc airapu 70 paivav ii %ctvSov i&iav, tefte Euf athio, & Verrino, hoc eft ab oris hiatu, & voracitate: nam & vorax eft animal, & infuper hiare fo- letfubinde,cum audaciam, vel timore prxfefert.Nifi forte quod ^a■ Habes Teftei. iu% ToS Vlyfsis Aldrouandi Habes & iednoris icone, cum a liquot illi annexis vafis, cifti fcllis nimirum, liene, & qui ad hasc pertinent, dudibus.Qua: omnia cum cx fimplici iconis intuitu cuius, vd mediocrirer erudito manifefto patere queanr,mhil efl,vt in ipforum hiftoria tempus fruftra conteram. Tefles iub diaphragmate fitifunt,inq; cos duo ex venacaua rami inferuntur. Ex infima autem vtriufqs parte, vt efl ab a Ariflotelc traditum, duo alia emergue vafa euidentia,qua: deorfum per lumborum regionem redii feruntur : donec prope os facrum in vnum coeun- tes,canalem terentem efformant,qui m plures orbes circumuoluitur,& duplici hic videtur conflare fubftantia: nam fuperior eius pars tota carnea fere cofpicttur, inferior intus carti- laginea apparet : vnde portionem hanc extremam !<>co penis illis effe dacam , qua: & in_j i o coitu arrigatur , haud malefort£ qui conijeiat . Quse omnia ab Arifloteienondifcrepant, qui deeis nobis fic feriptum reliquit : T e Jies lumbis annexi funt infra feptum tranfuerfum omnibus ouiparis : de fwgulis Jinguli meatus pertinent , ebdcmq, coeunt fupra ojiilum excremen- ti , vt in pifeibus . Itaq^ meatus , qui in coitu amborum conjiHit , genitale etf : quod in minori- bus latebis Anfereverby quaeAuftrum verfus aflurgit, aues omnis generis habere, praeter Anferes, & Gallinas. Apud nos magna eft vbique eorum copia, vt in tota fere Gallia : quamuis, tefte d Iohanne |oBruyerino, in quibufdam eius tra&ibus commodius. In Blefia,ait idem, agro aquarum fere «opia vbi® experte greges eorum fpe<5tari,magnumq; ex his in pluma pretium.Turingia quoque opti- d De re ab, mos habet Anferes , & multi quoque funt circa Norlingam in Germania , & Gallis finiti- S.ff.JQ mam regionem Mediomatricum. Quod ad volatum attinetj ob corporis grauitatem,nun- quamfere in noftrishifce regionibus fe humo tollunt. IuliusCsefar Scaliger tamen, vbi contra Cardanum difterit, pedum latitudinem velocitati volatus nihil obeflfe, feribit , licet Anferibus pedes toto capite fint latiores, tamen fy lueftres efte volaciflimos,nec multo mi- nusin Belgio domefticos. Caeterum,vt di&um eft , apud nos aut nunquam , aut raro vo- latum, & non nifi grauem exercent. Quanto vero minus alis, tanto magis pedibus valent, itavtpedeftri itinere in longinquas regiones poflint peruenire, vnde Phnij tempeftate a 4PMorinis vfque Romam pedibus venire folebant : qua tamen in re dudtores hac induftt ia__j> Vtebaniur,vt eos, qui iam elfent fefli in prima loca ferrentur, vt fequentium indefeftorum impulfione eorum lalfitudo leuaretur : vt ex & fet, Anferem tanquam maxime cautum, verecundumq; commemorat. Pii- caut'* nius alibi fapientireintelle&um eidem huic volucri, inefte videri, alibi ve- I* recundu efte tradit, ficuti Pauone maleuolu,& gloriosu.Quodaute vere- If eundus d icatur, aliqui cauffam aftignant, quod nonfrequenter: vt Gallinat, & Anates, nec quouis anni tempore coeat, fed rar o,& in aqua tantum, qua & ipfa poft coitum fefe luftrat. Cur vero cautus cenfeatur,alia ratio eftjnimiruni quod fuis nouit mederi incommodis, no- xiaqj fibi fumma cautione vitat, ac profe&ura auidiflime cople&itur: quapropter no annui K tantum Annua fa- ftidia her- ba fiderit! depurgat, b DtammJ. S c.zg» Lauationu cupi d i di- mus. A quibus abftmeat. Anferis ti- miditas. Vigilantia. Seniusacu ties. ei.IOtl.22 . I i id r vim A 'jj :.iqo2 n SCI b dRjsunatun hb. 4, e Etymi» .12 .c .7. f leSl.antij' Ub.2.2* g De mim • Ua.f.33* Anferispss gnaritas. lio Vlyfsisldrouandi tantum fa ftidia, vt Plinius, tradic fideritidepu gat»fed omnibus alijs incommodis fuis ea- dem medetur , vttelhtur b Antonius Mizafiius. Scribit infuperjJdianus, eum ,cutn natu, ra calidiffimus fit , idcirco iauacionum cupidiftimutn elfe : etenim natare gaudet , & quem- admodum cibarijs fumme humidis, laftucis nimirum , alijfq; quibus refrigeretur, dele&a- turs fic contra lauri folh ne in extrema quidem farofc atti'ngit:& rhododaphnen necoa&us quidem edit, praedare gnarus, fi quid tale comederit, fe vita priuaturo iri. Quae omnia his verficulis repetit Philes a Camerari o filio, latinus fadtus: ' £)uodeft caloris Anferi vis ignea* Gaudet lavacris frigida perennibus 10 VefcenfqylMucis* & herbis b umidis* ■ 5 Alui hoc florem peruocat medicamine , .. Citrae]* me dic os *& di at a dogmata. Non iUe lauri carpat ore pabulum* Non fi fames pramat*flbi necis pr afetus . Oecerumeiufmodi in noxijs declinandis cautio eo procedit, vt in timiditatem , hanequo ignominiofam fere multi abire exi(liment,animalqjinde prre ceteris timidum vocentinam fi quid forte, inquiunt , fplendidum eminus confpiciant, iummopereftbi timet: adeo vtad afpe&um chenomyci hcrbje,tcfte Plmio, alias innoxia?,& quae hinc nomen habere videtur perhorrefeat, quinimo pabulo fsepe relido, cum alloqui animal cibifit auidiilimum, inpa-2® ftu tamen falfa concepta imagineexterritus’, iilico cuolet in Chenobofcium. Qirav.ec® eiufcernodi timiditati, coiuncta fit perpetua qua fi. .vigilantia, i p fa q, a,uis n srt.ur a licet adfen- fus , & ftrepitus fit v alde acuta, non imminentia tantiim pericula ,fed intentatas et iaraitV' fidiasalongb prarfentic , adeo vt neperfomnum quidem opprimatur, , nunquam in vtramuis, quod aiunt, aurem dormit, fed ad minimos quolque ftrepitus excitatus elato clamore alios etiam, qui in ea domo habitant, a fomno excita c;imo vero>yigilias nodis af- fiduo clangore teftatur , vt I iidorus loquitur, & Albertus parum tantum dormire affirmat. Vade merito c Plinius, E fi* inquit, & Anferi peruigil cura*Capitolio te flata defenfo . Et Pru- , dentius eum peruigslem appellat, & proditorem pericli occulti. Depulit hos equitum nimbus* non peruigil Anfer y 3« Eroditor occulti tenebrofanoEle pericli. Quod modo ad fenfus attinet , quibus potiffimum mala fua pramidere Anfer creditur , eos quidem velut exquifitiffimos multi celebrant, pnecipue ojfad u m, & a u d i tum . ^Lucretius in primis odoratum fic commendat : 1 ^«Humanum longe prafentit odorem Romulidarum arcis feruator candidus Anfer . tflficbrus nullum animal melius odorem hominis fentire exiftimat , quam Anfer , vnde & clangore eius Gallorum afcenfum in Capitolio deprehenfum elfe.Etfi autem ita hominum aduentum fubodorare dicatur , verifimillimum tamen eft alia etiam odoratu fuo percipere poffie. Idem fere de exquifito eius auditus lenfu tradunt plurimi , praecipue Alexander ab^o Alexandro,&/CadiUS Rhodiginus, qua nuis hic anceps videatur, aprone, an Anferi primae partes in audiendo fint concedenda , inquit enim: In qua quidem ratione fenfuum illud obiter adnotabimus, in cane vim odorandi effie praecipuam, in Aquila vifum , in Protogeu- fte Indico animali guftum, in ferpencibus,&quibufdam anibus cadum, in aptis auditum-., vel vt Graecus praefert codex, in A^feribus. Quamobrem,& horum fenfuum ope folertem fefe praebet aedium noftrarum cuftodem , homines enim etiam fi node media venerint, vel ad praedandum , capiendumue , vel ad quid aliud fcelusr perpetrandum , diligenter obfer- uac: nam vnus , aut alter egregie vigilat , excubatq ; pro c reteris , qui accedentium , & infi- diantium ftrepitum,&odorcm percipiens, focijs indicat, clamoreq; ingenti concitato prae- dones in fugam vertit. Praecellunt igitur Auferes carnibus , v t pote quorum filencium fru-j# fto panis, Anferum vCrone maximis, quidem blanditijs fedaripoceft. Quod eleganter no- bis^iElianus teftatum reliquit kis verbis : Anferes ad cu f odiam praferendi funt canibus s quod Romanorum periclitatione conflat. Canes enim ad cibum oblatum (a Gallis )fllebant»A»‘ ferum vero propriu efl ad efculenta*qua eis obijeiuntur , non quiefcere fed exclamare, Non itaqi illa timiditas , de qua antea fermonem habuimus , quidquam de eius laude detrahit , nam cumfumma quadam prudentia coniunda eft. Cauet enim, & prpfpicit imminentes noxas. Quod fi autem manifefto iam tenentur periculo, tunc ( quod eft prudentisanimi officium) vim vi repellent, animi, & corporis vires in auxilium prouocat,& quidem tanto alarum ro« borehoftem propulfat,vt fc ab Anfcre deie^umEa Iconem vidifie teftetur do&iffimus Sca- ligcr Oiumhologix Lib.XIX. m liger inter Sabaudiani ducis auaipes. Stc Anferes nihili facere canes, & magnas Struthio- nes, Accipitrem vero velmirume formidare fcribit jEhanus.Quod etfifortaffe de Anfere fyiueftriintelligant, domdfiicis tamen non difiimilem fortitudinem, ac animofitatem c(fe non debemus lnriciari. Sunt enim & ipfi robufli,^ in pugnando admodum pertinaces, vt tdkmir k Ffancifcus Petrarcha his \abis’. A»atum,atqy Anfirum pertinacia quis non vtdit* Vt peciortbus fi per urgent,cUngor ibus increpitantydis diuerber ani, r oslris h arent. Huc fpe&at eius erga homines ftudiurn , fohcita fuae familia cura fagaqtas in dignofcendisfuis ab alie- nis & multse aha? dotes : de quibus fingu lis propnjs locis agemus , ne eadem fepius repeta- tomus : nunc aliquid dic^uri,quod quidem opprobrio Anferi vertendum videtur, cum tamen non fit. Tale .quid eft*, incxplt bilis eius edacitas, adeo vtipfis non facile quicquameda* cius inuemri icribat *D.Auguftinusj& Bargaus quorundam voracitate mordens, eos An- fenbusii& Onocrotalis voraciores vocet:Et fane paflim a fcriptoribus edax appellatumec immerito: nam vtaitiScaliger pra»nimia voracitate fabulum etiam deuorac. Quam vora- citatem etiam indicant, dum cibu deferenti prariaeritia geftientes, omnibus modis abblan- diuntur. vnde Qj Calaber, Troianos fummalastitia ,&honore auxilio illis venientem^* Euripilum Herculis filium, m ultis militibus comitatum accipientes, Anferibus paftori fuo abbUndientibuscomparat.Tm'4»/4#/f7w,inquit,f#/w fiipantes magno gaudio perfundeban- tur ,-v/ quando fiptisinclufs Anfere f vir fi vide antiqui pabulum obijeere confueuit,adbladiuntur % villi j at htc videns fontem exporrigitfic certe T roianigauifi fiunt yciem vidtjfent frotem Euripi- lum. H«ec ille. Sed hanc voracitatem illi probro non die vertendam exiftimo : ita enim eft natura comparatum,vt quae calido habitu fiunt animalia,plurimo indigeant alimento.An- ferem vero eifehuiufeemodi, nemo cft,qui ignorem. Cur autem a Virgilio, & ab alijs im- probus vocetur, diuerfidiuerfam rationem ailignant. Inquiunt nonnulli eum in vaticinijs, & rerum aliarum elogijs improbitatem quandam pra?feferre : quibus nequaquam aflenfe- rim : nufquam enim legitur , Anferes inaufpicatas effe aucs, cum praefertim eis in facrificijs tum Romani, tum itgiptij vterentur. Quapropter illis lubentius accellerim, qui impro- bum clamofum interpretantur , quia femper vociferatur : aut illis potius, qui infathbilem exponunt : nam ibi Virgilius de. pernicie illa loquitur , quae agris ex Ahferum edacitate ac- $©cidic. Hifce omnibus Anferum encomijs adjjcere libuit hosCamerarij fiijj elegantiffimos verficulos, quod auem noftram a calumnijs etiam vindicent : funt autem huiufimodi. Forte Anferes , hos alttles inquam , vident Porcos di fient os fagina duxerit , Ml ejfey carnem prater> illos quippiam , fiua pro fale animam acceperit, putredint Ple collique fc at ferculum pafcens probi Sed mentis illis haud i ne fi prorfus nihil . Nam nec fues lupus aggredi compafcuos a Ac congregatos audeat grunnitibus : qe Concordia tantum fote (l confenfio fluin (jr fuen tam grandis elephasbellun Fobuftafc exhorrefeit , hunc fi au diu er it Vol grunnientem comminus , nec viderit At Anferes qua gr at itant expertia , Haud funt loquela , ipfiqi fi fi mutuo Notis loquentes i on finis intelligunt. Ceu conferentes verba ficum ferio , H is eonuocant fi fi vt vel agmen porro agant t V el ordine ad confueta redeant pafiua 5 , Ac unquam in acie , cum e fi opus fugam petant , Fal fo afe Anfere de- ierius. h De iduer, fort.in pra- fatione . ~,Iy: -hi' iCotraepifih mani tk, k In libet, Tbevpb. d$ flant. IVaraLLe* :L *S i K a VOX. .. | Gratitarc Anferisjs- jmutn. Gingnre de Anlera yot4 v.i y Gmgfa '• -quid. ‘ £MneiJ. S. b 1« .8 cap.1. C De r# rufi, lib. 8 C4,t4. d Hifi. It. 6. sap.z tHifUib.6 . €Jp.2. f Nifl.hb.}. eap i, g mH.ltb.%, 1« VlyfsisAldrouandi y o x. E dEGI dicunt de voccAnferiSj suthore Polluce, Alij praeterea Anlerem dicut, ficlit Aratus z^eeyynSct aduerbio de eiufdem vocecft vius. Apud Latinos veto maxime illi proprium dfe volunt gra- titate, quo vetbo vtitur Philomela: author. Cacabat hinc Perdix,htnc gratitat improbus Anfer. . i& Sunt tamen, ^ui legant gbcitatjfed piior le&io magis placetjnam & Tho- mas Rhadinus,& ali j hanc vfurpartt.dEque peculiare illis cft gingrire5fi Pompeio Fefto cre- dimus, a qua Voce deriuatam putat girtgram, quae minutula tibia eft, flebilem emittens fo« num , a Phoenicibus comperta. Oeterumfunc & alia multa verba' ilijs auibus communia» qua: Anfenbus quoq» attribuantur. a V irgdius eos canere dixit. 5 • ' 1 " Gallos in limine adeffe canebat. ■ t • : i Sic eorum vox a Plinio, & ab Ifidoro cantus nominatur, eos vigilias fuas cantus afliduita- ic teflari dicentibus. Ab eodem Virgilio ftrepere dicuntur.. < Sed argutos inter flrepere A nfr Olores. ■ : . .. - Quem imitati funt multi aii'jVVt^B3p.tifta Mantuanus: ae Strepit k)c & Aquaticus Aufer, ■ '\ Plinius veto alias clangere ait, & hunc imitatus c Pfc tra r ch a ■>Anferinuj n q u \t3iuge tadium, fed quod facile perferas f in animu redierit, cldgore Ahferum excitatum Capttolij defenfore,tr * .rump£ti:m Calles m (Iris ab artibus afemffe. .Sidoni us Apollinaris, etiam Anferes connubia node clangentes dixit. Siiiengicur Aufer gratitat ,feu gringit, fiue canit, fiue clangit , id fere line intermiirionefacdiquud varijs epithetis paflim po eta: , & oratores exprimunt. Atqj ita' argutum- voc-at Martialis ^ o n w u :ir<£ • Argutus Anfer, gemmtiq\P auones. nq u-< , Canor-umGdtuiluS, & a I ijrraucu Sidonius Apollinaris. Hoc mere, in q u it ,** d" alor inis c art- ubus Anferes r ade e s foci atteris , Idem alibi garrulum fic :Tum quoq\ totam aciem Senonum, \ • dum garrulus Arifer uunciat Stridulum Pamphihus, dum canit : Fer/ibus incomptis Aridulus Anfer agat. Sic Se multa alia apud authores Anferis att i ibuta.reperies,qua? ingratf Se obftrepera? vocis cius affiduisatem arguunt.Omms enim Anfer, vt ait Aibertus,cIamofus eft>& vix vnquasn tacet. C O I T V S. P A R T V S. Incubatus. 4# N S E R E S non tam frequenter» vt Anates , &Gailinse , coire. Se idcirco verecudos efife exifnmatos a multis fupra diximus. Quapropter fi a Colu- mella? credimus, terras tantum femina: fingulis maribus funt deflinanda:: nam piures propter grauitatem inire non poflfunt.Hodie tamen vfus obti- nuit,vt fingulis maribus fex figm insedefli nentur, plus minus. In aqua ve- ro coeunt, vt placet^ Varrom,fic enim de eoru coitu tradi z.Saliut(co e u t) fere in aqua, inungent m (inigentur legit T urnebus)/# flumen, aut pifeinam .1 deni fentir eCo- Jt mella fcrib< ns: Ineunt aut e non. vp priores aues,dt quibus diximus jnfi flentes humi: nd fere j » in flumine, an* pifeinis id faciunt, d Arifloteles fcnbit aquis a coitu fe fc ingurgitare. Tepus admittendi apnflimum cfi a btuna , vt Varro, & Columella tradunt , Pariunt non folum, qua: iam coiuerunt,(ed illae etiam, qmr coitus adhuc funt expertes, contra quorunda fen- tentiam , quos merito redarguit c Arifloteles his yerbis. Nec audiendi funt, quiouabypene- ^ mia di Ha a vento, quafl fubuentanea dixeris, reliquis effle par tus, que coitus fecerit , arbitratur . Iam .n, aliquas Gallinarii, >dr An ferum iuuencas expertes adhuc coitus parere hypenemia vifum fspiusefl . Sic ille , idem /alibi repetens . Qumimo abfquc coitu plura pariunt, fed mi- nora , minusque grata , magisque humida , & fictilia , vt ibidem , teftatur g Philofo- phus J Sunt hac fler ilia , fl a 1 1 m fu b d i c ; minora , ac minus iu eundi faporis , quam ea qua facun. Ornithologi* Lib.XIX. 113 fgcunda gignuntur* fed plura numero. Vt plurimum autem An feris odum «on minus eft , An ferini quam Crocodili fluuiatdis , vt memori* idem prodidit. Singulae non plus quater in anno oui magni pariunt4tefte Vanrone.Columella vero ter parere fciibit,eiqj lubfcrjbunt plurimi ex recen- mdo. tioribus,dummodofaECus non excludunt. Contra Plinius ( fi mendo non caret contextus) Quoties in ab vtroque diffidet: bis tantum parere fcribens ,etiamfi , vt didum eft a Columella , foetus anno pa- fuos non excludant, fed Collinae earum vicem fubeant. Ariftoteles huius rei non meminit 4 dant, quodnouerim. Pariuntantena (lingulis foenbus) vt idem quoque^Pijnius notat,pIurima -QH?*.oua oua fedecim, paudflima feptem .Si quis furripiac, eo procedunt pariendo, donec rumpan- " totur. Columella aliter, Partunt, inquit, \fingulis foetib us oua , primo quina fequenti quaterna,nO‘ at“ otijfimo /cr/w.Quintilius vfquead duodecim, aliquando etiam plura parereaiunt. Inter Geq- * ponicos recentiores Carolus Stephanus feribit has aues, fi excludant, primo foetu quinque edere, fecundo quatuor,vltimo tria tantum: fi vero non incubent duodecim, & plura fingu* lis foetacionibus.Qnidam alij recentiores multo maiorem numerum faciunt, ad centum, de quandoq; ducenta procedere alfcreutes, nimirum donec rumpantur, vt ait Plinius.Tempus porro pariendieft, vtteftantuf Varro ,Colurnella &alij, a calendis Martijs vfqueadfolfti- tium. Plinius ex Varrone feribir, quod l i bruma coluerint, parium poft folftitium quadra * giata prope diebus . Cum primo pariunc , ad haras, hoc eft, ad nidos fime deducenda?, vt monent Columella , Palladius, 8ca\\). Minime autem, inquit i Columella , concedendum e It ****** rufi» lofoc minit extra fieptum parere ,fed cum videbuntur fidem qu arere, comprimenda fiunt, atque te a p- ^ 1 tanda : nam fi appropinquant par tusfiigito tanguntur oua, qua funt prima parte locorum genita- lium:quamobrem perduci ad haram debent , includi % , vt fatum edant . Cuiusveibaebltbcn- tiusadfcripfi, quod modum etiam doceant, quopariendi sempusprarfeire queamus. Singu k Dcrerufa lis autem , inquit^ Varro, vbi pariant, faciundum haras quadratas circum binos pedes, & femipedem. Eas fubfternendum palea . Quod autem fenfu admodum valeat h*c auis , fe- melfingulas ad haram duxiflfe fufficiet :nam per fe deinceps paritura? illuc rcuertuntur} quod nonjtacuit QchumzXXz.X&Qpjnofift fi ngulis femelfecifie fatis e&:quoniam vnaquaque re - eurrit eodem, vhiprimo peperit. Et Palladius. hoc feceris , inquit, confuetudine f ponti retinebunt. Ijdem omnes citati authores monent , vt oua Anferibus fubducamus , & Gal- johnis excludenda praebeamus , quod ab his commodius , & maiori cum diligentia excludan- , tur,cducenturq, & ficipfae Anferes maiorem ouorum numerumhero parient. Columellt cum dixiffet.fingulas ter anno parere, fi prohibeantur foetus excluder ct£*uod magis expedit, ftatsm fubdit , quam quodipfia fuosfouentlfone foueant )nam & d Gallinis melius enutriuntur , & longe maior grex ejficitur.Quodcon filium, fi aliquis fequi Voluerit, ouorum fupponendo- . * An*® rum numerum a Columella audiat .Supponuntur autem, a 1 x fi allinis huius generis fAnferini ) oua plurima quinque->paucijfima tria. Quod merito faciendu monet: nam cum multo maio- fUnDoneR. ra Gallinaceis finr, fi plura lubdantur, ea Gallina? alaru ambitu fatis continere nequeunt, nec vt decet, foucre. Palladius, ne Anferina oua fuppofica Gallinis noceant vrticam fiibijci praecipit. Sed alij alia de caufa id faciendum confulcius docent, vt infra oftendam. Si quis ^oautem Anferes ipfasfuisouisincubare malit, ex Varronis praeferipto earum oua aliquo fi- gno notabit, quod aliena non excludant. Quod & Plinius, &aJijquoque paffim affer u ut. Quod tamen ita accipiendu eft, vt aliena non cxcludanr, njfi fua quoque habuerint fuppofi- ta,vt ex hifceColumel!^ verbis colligitur.^ uouifitmofftu,\nc\\xiz*cum volumus ip fas incu- bat e, notandi erunt vniujcuiuff partus, vt fiuis matribus fubijciantur , quoniam negatur Anfer aliena excludere oua , nififttbutta fua quo% habuerit. Quod quid e fumma eft admiratione di* gnu:na cu,vt eft in prouerbio,nihil littam ouo fimile,quam ouu, valde miru eft, tatam huic aliti a natura inditam perfpicacitatem,vt fua ab alienis ouis,etfi eiufdem fpcciei dignofeere queat. Vt modo minori quo fieri poteftjdifpfdio fua Anferi oua fouenda tradatur, monent Columella, Palladius, alijqj extremu partum illis fubijci oportere, & rationem addunt,quia jopoftmodu amplius parient.ltaqjfi primi, aut fecudi partus ouis incubare permitterentur no pauca fieret ouorum iadura.Ter enim, quaterue,vt diximus, quotannis pariunt.Cum aut€ vr ricarum aculei eius pullis maxime infefti,& perniciofi lint,adeo,vt ab ipfis vel leuiter ex- piandis moriantur, praecipit Columella, vt radices ipfius vrtic* ouis fubijciantur, fic enim pulhsenatis vrtica non nocebit. Sed vetb3 clariorisdodrin*gratia hic apponam . Sedcu - fioitrt dfbet,aitfvt ouis fubijciantur radices vrticarum,quo quafi remedio medicantur , ne noceri pefiit excujfu Anferculis^quos enecant vrticafi teneros pupugerint .In nido collocando etia ad- hibenda eft cautela,nam vt monent neoterici geoponici,nidi loco ftatuendi funt non adeo calido , vr pro Gallinis fieri folet : namciim temperie , inquiunt , calidiflfima fint Anferes, timendum eft» ne tum roau um, tum loci calore immodico comburantur potius ©ua, quam K 3 quid da. Vnica nt pullis no ceat quid agcndijfB, Tempus ad incuba duria ido- neum S 43, m bb, i o. f. Quot oua fupponen- da Focminae tantum in cubant, n HJU.6. «. 8 . Anferes an educan di. Anfercs quas dana inferant. An ferum alendoru vetus con- fuetudo. Anferes plurimos qui alue- rint a Dtio. li g, b GrnialJ . | e&pa i 9, 114 Vlyfsis Aldrouandi quidquam exiliis nafcatur . Tcm pus praeterea incubandi obfemandum eft> quod maxime idoneum elfe ait Palladius a calen dis Marcijs vlque adasftiuum folftituim. Rtcentiores vero quidam a principio Nouembris ad Decembrem cxa&um. Cseteiiimal jicti3tn tem- poribus incubare Anferes experientia docet. Incubandi auie tempus rngiuu dierum fpa- tio natur i liter abfoluunt, telle / Ariftotelc, ficut A'quilas, Tarda?,&ca?cetaf quoque magnf aues. m Plinius addit, fi dies tc pidio-es fint, viginci quinque diebus pe; ficere,Varco tamen, Columella & alij quam plurimi A der em trigefitno die nafei aiunt. Poltemo deouoruax- fnpponendo um numero ahj aliter fentiunt, diuerfiq; diuerfum alfignant. Varro plerique nouem fupponi ait , aut decem , 8c qui hoc minus feptem , qui hoc p us quindecim . Colu-l® mella pancifiima feptem, plurima quindecim. Quintilij non plura, quam nouem. Rccen- tiores aliqui nouem, aut vndecfm,auttredecim>ncc plura, nec pauciora. Incuba u autenou i ihic genere faenin-e tantum, vt feribit Plinius, fed tanta diligent ia,vt & fuam, & malcu- lorum vicem fupplcant : nam ab incubitu nunquam recedunt , donec pullos excufieunc* /inferum j. iquic n ifioteies,/^ mina tentum incubant,qua vt cfpentnt, nunquam intermit - tunifed perpetuo fouent incubitu Cum itaque afoucndo non recedant, necelie ummnoell, cibum, potumq; incubantibus femper apponere: alioquin ipfr matres pullorum dtfiderio a nidis non digredientes, fame pereunt, vel fi cibicaufa difcedant.oua frigefiunt, & foetus iri itus euadic . Ordeum ijs intritum cum aqua apponi Varro iubet :fed alia quoque ipfis conuenientia edulia apponi nihil prohibet . Cum autem, vt aic dilianus, natura vorax fit, zo> & ventriculo calidiflimo, gaudet herbis , riguis, & frigidis, laurum nyn attingit ,Cibarijs Cumme humidis. quibus interius ref. igeretur, delcdatur. EDVCATIO. VICTVS. , . .. „ L- Sagina. VNQVID Anferes educandi fint, in controuerfiam quis merite reuo- ct t. Ag is enim valde damnofus eft , indeq; a Vugiiio improbum nuncu-3® patum fupradiximus.Et Columella eum non vtile locis confitis ait, quia quie- qutd tenerum contingere poteft , capit : nam tendla arbosum gemina adfu- mit, viridariorum hei bas penitus depafcitur, vitium pampinos rodit, & fe- getes morfu,& ftercorcdem ol itur. Quapropter in illis regionibus , ad quas Anferes indomiti migrant frequenti numero, vifae funt/aepenumeto fegttes per Iong'flima fpacia,quam paucis horis obfumpta*. Eadem & maiora eriam damna inferunt domeliici,fi abfque cufiodibus per agros liberi vagaripermittantur.Quas cuimfegetes ipfiridicicusno cuellunr, eas aluicxcrctnentis,quafi ab igneconta&as aridas reddunt, & quodamplius eft, nihil deinde ibi,nifi poflrmultum inreruallum enafcicur. Narrat Mauricius Cordius fc vi- diffe aliquando litora,prataq;q; se antea herbarum multitudine, floruaiqj varietate luxu*4® riabantjplus quam credibile elt, arida, fteriliaq; euafilTe. AccidilTe vero id, non tam ,quod ibi pafcerentur Anferes , quam quod ibidem quiefeentes liquidis , quibus a natura donati £unt,ftercoribus fuis agros inquinarent. Aluo etenim funt profufiore. Hisitac;ante oculos politis Anferes nequaquam alendos dicemus. Veruntamcn fi contra vtilitatcs, &comrao* da eorum, qua? alibi diffuse recenfebo, confideremus, haud dubio fententiam mutabimus: praefertimeum commemorata modo omnia nocumenta facile euitari poflint ,fi vel domi alantur in cohorte, vel fi in agris praefedo ijs cuftode, qui ab inferenda pernicie prohibeat: vd denique fi illis in agris, in quibus ,cum tantum illorum enutricioni fint deftinati, nihil detrimenti aff rre poflint.enutriantur. Veteres fan^, altores eorum exticere, vt ex ipforum monumentis elicere \ icct .ff orum grege s^t narrat Marcus V zxto>Scipto,Metellhs,& M .S eius ^ habebant magnos aliquot,Merula,Sems inquit, ita greges eoparauit Anferum, vt hosqutnf, gra- dus obfertt aret „ quos in Gallinis dixi. Hi funi d: genere, de fatur a,de ouis,de pullis, 4t fagina . Ha- bebant etiam Anfcrumpaftorcs,vtmeminit^PaulusIurecoufultus:&3piid^Athcnaru te- ftarur Cratinus in Diotiysalexandro fic : Bubulci Anferum paftores Florentinus , referente Alexandro ab Alexander magna inter lurifperitos authoritate,equos,boues, Gallinas, ftn- feres, & caetera hoc genus, qu * pecorum numero habentur, quanuis in quotidiano vfu £0* rent,in fuppclle&ili nbn h tberi cenfuit.Sexcenta alia loca hic adducetepo(Tem,qua? vete- rem, & vfitatiffimum alendorum Anferum inorem oftcndunt,fcdcum alibi fint recitanda, ne idemfepius incu!ccra,ea in aliud tempus adducenda teijcio. Non igitur commemorata BOS' Ornithologia? Lib.XIX. 1 1 5 'ftos incommoda- Jctcrrcac,vt a villis, & ruribus noftrishafccaues arceamus, & potifTimum, fi locum idoneum na &i fuerimus, vbi praedi&a damna inferre nequeant : & hac mre Geo- ponicorum omnium confilium fequamur ,qui vno ore illas ob multa, quae ab eis proue- munt, commoda, educari fuadent, & Columella? praefert im, qui non ad eas enutriendas ad- hortatur his verbis : Sicubi vero flumen, aut lacus eff, herba?q; copia , nec minus iuxta fata? fruges, id quoq, genus fAnferinum) nutriendum eft ; quod etiam nos facere cenfemus , non quia magni fit fructus, ted quia minimi oneris: attamen pra?ftat ex fc pullos , atq; p!um.im_^, quam non, vt inouibus lanam, femel demetere, fed bis anno,vere,& autumno vellere licet: xolam quomodo antiquitus confhuerentur chenobofcia dicamus 5 (ic enim quod dictum eft dealendorum Anferumconfuctudine magis confirmabitur . Id quoque imprimis docet ip- fe Columella, cuius hic verba recitabo, vt Ii cui elt harum auium cura, eius praecepta , vt qui hacderequamappofitefciipferit, fequi polfit. Quivero, induit, greges nantium pojftdcre flu- dent, chenobofcia conJlttuant, qua tum demum vigebunt, fi fuerint ordinata ratione tali. Cohors ab omni c at ero pecore J e creta clauditur , alta nouem pedum maceria, porticibus fi circundata,ita vt in aliqua parte fit cella cu (Iodis: fub porticibus deinde quadrata hara c ametis, vel ettd laterculis ex- puuturtquas ftngnlas fatts e fi habere quoquo verfus pedes ternos, & aditus ftngttlos firmis ho filio- lis munitos, quia per fatura diligenter claudi debent, & extra villa. deinde non longe ab adtficio fi * fi (lagnum,vel flumen, alia non quaratur aqua: fin aliter, lacus, ptficinafi^ manu fiant,vt fint,qui- 2obus inurinare pojjtnt aues,na fineifiloprafidio no magis. qua fine terreno redeviuere queunt. \\xz ille, qui etiam, quod ad chencbofcijcoi\flitatione attinet , dixerat in praecedenti capite, in- tra cohortem vt prote&i fint", fecretis angulis haras facere oportere , in quibus cubitent , & foetus edant. Quod autem praecipit de aqua , in qua inurinare poflint , adeo eft neccflarium, vt Anferes abfq; hac velle enutrire, extrema? fit dementia:: cum enim atnphibij generis finc> vt teftiscftMarcus Varro, nulla villa, autterra funt contenti, nifi vicinas habeant piftinas. Manfio, inquiunt Quintilij fute hara Anferarta,qudChenobofciumGraci appellant, confutuatur in loco palufilri,dr aquofiolEl Palladius: An fer fane,ncc fine herba , nec fine aqua facile fu (linetur. Et paulo 'xniciius.Sidefit filuuius, lacuna formetur. Veium parum fuerit.chencbofcium inftru- xirfe, & locum, vbi innatare valeant natura, vei arte comparaffc:nifi quoq; cibi eorum natu» j0r£,& palato conuenientes larg£fuppeditentur. Hac igitur gratia ii bet Columella, palufilris quo fi, fed herbidus ager definetur,atq\ alia pabula conferantur, & vicia, trifolium, ffttum Graeu , fed pracipue genus intubi , quod ptv Graci appellat : lactuca quo fi, in hunc vsu femina,vel maxi- me ferenda fiunt 3quoniam & molli fimum e (i olus, & libenti fine ab his au ibus appetitur. Tu et ia pullis vti/ijjt ma efil efca, Idem praecipit Palladius:5/^r^, inquit, nonfuppetit, tr t folium, fi pnum Gracu,agrefilia intyba, laclucuUs fer das feremus almeto.YLt Varro, Bos p a fcunt,\\\oiuu,inh umi- dis locis, vbi pabulum ferunt, quod aliquem fruffu fer at ferunt fi, his herba qua vocatur fer is, quod ea aqua tada ena cum efil arida fit viridis. Folia eius acccr petes dant, ne fi co inegerint, vbi nafii- tV7,aut obterendo perdAnt,aut ipfi cruditate per eant. Voraces enim fiunt natura . £uo temperanda eis, qui propter cupiditatem fape inpaficendo fi radicem prenderunt, qua educere velint e terra, ab- rumpunt collunr.perimbecillum enim id,vt captet molle St hac herba non esi, dandum bordeu,aut frumentum aliud.Cum ett tempus farraginis , dandum , vt in fieri dixi. Quintilij vero cibum il- lis offerri dicunt, cx omnibus leguminibus, eruo excepto. Danda quoq; dfe & laducas folia: prohibendos tamen a graminis cfu cruditatis enim caufaeft. Plinius , quod ali j quoq;mc* minerunt, illis vrticam conta&u mortiferam dfe fcribitmec minus auiditatem,nunc fatieta- te nimia, nuc fuamet Ui : quando, i n q u i c ,4/y>r qs libenter congregatur, nec aqtfe ft manfuetumfz & Collumella.C«rW#«?,inquir, efil vt mares , C D? re rufi . lS.c.14. Chenebo fcia quo- modo con tti tuenda. Aqua An ■ feribus quam ne » cellaria. Ager quis Anferum pabulo fit deftinan* dus. A gramine cnr prohi- beantur. Anferibus quseherbe mortifere. Anferes qui eugea di. Pnlli exclu fi quomo- do educan di. A vulpibus quomodo oulcruen r 1 1 r. . nfe ru fa- ■ :iaodoru • tus con i actu do. C ijiip.lt, & albi coloris eligantur : nae fi aliud genus variu quod j fero mitigatum, domefiicum fattu e fi, id neque aque fecundum e fi, nec t a ' pretio ftmppr opter quod minime nutriendum . Io. Bruyerinus, cuius vdb i iam ante recitaui, vatios in Gallia multo numerofiores eifc, quam candidos afferit, admodum foecundos, & cibis gratos . Item Orni- thologus varios a Germanis albis prarferriatt, ceu firmioris valetudinis , nec minus fcecun- dos, nec pluma deteriqres. Idem fet e in noftris regionibus obferuamus: quapropter albii 6, an vanj finr, parum intereft, dummodo bona fint habitudine, & amplo corpore. Hiemmoua maiora, & pullos fui fimiles pa rient. De numero foeminarum maribus deftinando , deq; in- cubatione, & reliquis ad foetum pertinentibus fupra diximus. Rcftat modo , vtquomodoi® pulli lint educandi aper iamus;qua in re a Varrone , & Columella jca^terisqj in hac ,&fupe- riori rubrica frequens citatis Geoponieis non difcedemus: quare etiam prrscepta eorundem circa hanc curam recenfere non pigebit, vt eos imitari quifquis poffitj quifefe hac in redili- gennores,& prudentiores praebuerunt.C#;# excludit , inquit Varro (foemina pullos ) quinque diebus primis patiuntur tfie cu matre.Deinde quotidie, frenum cum e fl, producum in prata , item pifcinas,aut palude s’.qsfi, faciunt haras fupra terra, aut fuhtusjn queis no includant plus vicenos pullos. E as c ellai prouidet, ne habeant in flo humor e, & vi molle habeant fubf rame e palea , alia' ue qua re^neuequd eb accedere pofiwt mufiuU,alixue beBix, quf noceant, Hucufq; ille:& rurfus polt qu redii ad Anferum vidu generatim fpe&antia fubdit:/' ullis primum btduo polenta, aut or- deum appomtur,tribus proximis nafiurtiu viride coftfu minutatim ex aqua in vasaliquod.Cum 2 © atu funt indu fi in haras, aut fpeluncas , vt dixi dicti obiqciunt\his polentam ordeaceam, aut farra- ginem, herbamue teneram aliquam concifam. De hac eadem pullorum educatione haec habet Columella. Atque is{ A n fe r c u 1 us) dum exiguus , dece primis diebus pafitur in hara claufus cum matre. Pof ea cum frenitas ptr mittit, producitur tu prata,& adptfcinas\cauendufi, e fi, ne aut acu- itis vrtica copungatur,aut e furiens mittatur in pafttu: fedante toncijts intubis, vel lacluce folqs fatur etur : nam fi adhuc parti firmus,gr indigens cibor uperuentt in pafcuum,fruclicibus,aut foli- dioribus herbis obludatur ita pertinaciter, vt coliti abrumpat. Mi Itu quoquam etiam triticum rni- flum tu aqua redeprxbetur,atq-, vbi f paulum ccnfirmauitfn gregem copquahn compellitur: & ordeo ah tu: quod viddh»r; naaf quatuoi^iebfiui|m feres ad faginauidlim.eligitbuhctqj polentam in die ter dari,iarge vagandi lichen ' f ©prohibet, obfcdrb loco claudit,& calido:afieritq;maiores etiam leciidfonietj|^|d’: *“ retparuulos veto faqpe trigefimo dic mori, ipfofc ilio** fagin^tionis renipore^at melius faginari, fi milium ad fatietatem praebeatur i ofufump Pr&cereab Graeco fa gma nttis Anferibus poJentaftduas partes, & furfuris quaturir aqua calida temperare, & ingerere pro appetentis voluptate tribus per diem vicibus potu ajdiuuare : media quoq^ nodie aquam mitirftrare. Deinceps docet, qua arte hepar, quod maximo habetur in precio, in ipfis tetvcA rum fiat,& inquit pera&is viginti diebus, nempe a fagina? principio, tunfascaHcbs,& aqua maceratas iri ojflfasfexiguas c ffornnadas,& per dieswgjiriti continuos miniftrandas Anieri- bus. Sed hanc curam , fiue faginam longe diffufiore orationeprofequuncur Quntilij , qu- cum dixifset.Anferesipinguefcere in domibus calidis poleta? partibus duabus, & furfurum jopartibus quatuor,aqua calida fuba& aqua fuba&as per dies viginti iri potu exhibendas efie. Ha?c.> inquam, cum de Anferum fagina tradidhfent , alia ad augendum iecur, ipfosq; magis pinguefacicdos fpedantia fubinde fubijciut .Poji dies triginta /i quis iocinor a ipforum magna efficere velit, carie as ficcas in tenuia frufta cocifas aqua fuhigat,(fi p dies vigin ti,aut mi mmu det cm,& fepte m in os ingerat. Quida vt magnum faciant hepar fit q-jpfe Anfir pinguis ftc nutriunt, lnclufo nimiru frumentum maceratu obedunt, aut ordeum eodem modo. Frumentum , enim cito pinguefacit . Hordt u vero carnem albdfacit.Paflatur autem ex pradiciis fpeciebus fm- , guiatimaut et vtriufq; ad dies viginti quwq bis per diem oblatis colyrijs inde factis, ita vt ftp~ j jj©4£ collyria fingulis primis quinq,du bus offerantur, confit quent er qipauiatim numerus augeatur^ vfq ; ad dies vigintiquinq vt fint dies ex toto triginta, fif ibus impletis nsaluas fer ucf acies,, & , decotto eius adhuc calido fer mentu madefactum exhibebis, atqfidfacicf quatriduu. Iifde etiam diebus aqua mulsa offer es, ter fingulis diebus ipfam permutans, (fi non eade vtes,efi ftc in fequen- iibus vfq-y ad fexagtpta diebus , aridis ficis contufis cupradUto fermento vter is in corie alimen- tupenitngetq^tibt poti dtes fi xaginta,Cr ipfo Anfere,& hepate eius tener o,& albo vh, quodfane exemptum tn vas amplum mittendum eft,tn quo calida fit aqua,qua et ia iterum, atq-, iterum e fi permutanda. Prafiant aut e feminarum tum corpora, tu iocinora. Sint veru An feres non annicu- ityfedduoru annorum, vfq-, ad qua tuor Ha?c omnia de Anferuro faginam ex veterum placitis dida funto, quibus adde, fi videtur, quod eadem de referiptum reliquit e Cato, qua vt pin- jogues reddantur Anferes,eodem modo cos ali iubet,quoGallina?.Galljnas autem, quaspri- - miim pererint, farcire docet cum turundis fadis e polline , vtl farina ardeaceaconfperfa, quse in os i n da n t ut . PauUtim,u\ quit ,quotiaic addas, (fi ex gula confideres quod fatis fiet.Btsin die farciasytfi meridie bibere dato, nec plus ante{m vafe a ppofi ta) finas,qudm hora vnd. Eodem modo Anfere alito, ntft prius dato bibere bis in die>ipor avAiic, hoc eft, Voldttit dextera auis Aquila album Anferemfcrens vnguibus magnum Deme ficum e fabulo . Patrem fuum rediturum .procosq; matris fuasdifperfurum oftendit : nam vtpoftea interr pretata eft Helena, ficut Aquila veniens ex monte, vbi ei eft nidus, partufq; rapiebat eum Anferemalbum ,ideft,domefticum, vel nutritum in domo , fic Vlyffes mala mulca paffus 5©poft multos errores domum breui erat rediturus, & de procis, qui per Anlerein fignificaba- tur debitas poenas fumpturus. Alibi rucftis eofdcm procos per viginti Anferes ab Aquila infomnioillo Penelopes au fpicato, quod innoftrae Ornithologia? tomo primo retulimus inter auguria, fignifteat. CaeterumLampon facrificus vates pcrAnfercm aucm maxime auguralem iurare folebat; vt fubinde inter prouerbia dicemus» Anthipa» thia cu teli quis rapa- cibus. i’ ii.1 d .TJO X:3U.U ;0 & a lib. de fi- gnis gemp . b/i.io.c»3s c Mmo*+ h.z cap. 35. Tempefta' tis hyema- lispr^fagifi dHtft fipt. lib . 19.C. 7. Aquilooa» resquomo do hyemis qualitates pr^fagiant e (JdyjJ, O , V SYS Anfer qui. busDijsfa cer. a Orat.tom. i.fem. 3. b InThec, Ouidius corre&us. Io q Dea. Ius fabula. I fidis fima tactuum. IUdi cui An fer ma- cietur. Anfer cur lunoni fa- ce r. luno aerS fignifkat. AnferPria po facer. 120 VTyfsis Aldrouandi ysvs IN VANIS ETHNICORVM Sacris. SIDI, lunoni , ac Priapo Anferes facros olim fuiffe legimus :Nam Ari- ftidi , vtipferoer narrat , Ifis duos Anferes in fomnjjs , vt illi effent comi tes,mifit,tanqoam fibi oblati facrificij gratiam : quod a ille fic narrat '.Vti* aliquid etiam referam magis horrendum , cum I fidi , (fl Seragridt quondam in ifdis templo Smyrna flacra feciffemyue (Hbulum egreffo 4 n fer es duo f acri occur- rerunt, ac progrejfi tam exacte n e, quo iturus eram,pr.tcefflerunt,vt id euidenter animaducrierem .T um ad amicos, & eos qui me deducebant couerflus , hi quoquejnquieba in ami- corum numero nos deducnt,ac fimul de feuer itate Bea loquebar,etufq-3 pote flatem circa rumores, (fl omina pradicabam,acflape iam mihi ad preces datum effle refponflum\(fl nunc adeo duces tllam nobis i flos miftfflejnquicbam. Dum autem de his colloquebamur, quid agerent, interim obflerua- mus,ac poflquam altquouflque a templo dtfcefJimus,ego Anfirtbui alludens, flatis aio, nobis mini - ftratumeft, abite. ^ua cum vix dixifjew,illt atterfi diflceflflerunt. H«ec ille. Huic ig'turDc2e Anfcrem tanquam ei facrum ,Tiihorea?, vbi lumina venerat ione colebatur , bis quotannis2© certis diebus fatrificabantjvr narrat b Panf mias. Et ifidi fitne,u\c\\.m,Titborea bina celebran- tur quotannis nundina. Et paulo inferius iPoftremb tertio die , qui ad eum mercatum conuenere% vendunt mancipia, & quoduis genus pecude t, ve flem etiam, argentum, (fl aurum . Pomeridtaxii autem horis ad flacra ani mu adqctum : immolant lautiores , boues , (fle erit os : tenuiores Anferes , (fl Meleagrides aues. Romani quoque qui alioquihuic aui diuinos dcereuerani honores , ip- fam Ifidi fimilicerma&abant: vndeOusdius: Nec de f en fla iuuant Capit olia, quo minus Anfler Det iecur in lances , Inachi lauta tuas. Alij legunt, Inache iaute, quod non placet. Inacho enim facrain fuiffe hanc auem nufquatn legitur, quare Inachi lauta reftkucndum putaui, vt fic patronymycumfoeroininumablna-jo cho, cuius Ifis fuit filia. Petrus Maifus,ait,quofdam legere. Det iecur in lances Inachi vacca tuas . Quam le&ionem ipfe probat, cunV ihquit:Apud Herodotum inuenerim jEgyptiosfacerdo- tes olimfolitos Anferims,ac bubulis carnibus vefei : a quibus Ifis colitur, quamquida vo- lunt lunam effe: vt Inerant lunariaflronti Cornua. Anfer autem eius temporis, quod c it lunae proprium, ideft nodtishientium tuibat. Et paucis interiedtis verbis, fane inquit Io Inachi Argiuorum regis filia, a quo fluuius nomen accepit a Phoenicibus rapta eft,vt Herodoto placet , atque in itgyptum adduda. Eam poetae fabulantur in vaccam fuiffe conuerfam. Nota eft fabula. Poti mortem Ifis appellata eft, atque habita ^Egypti genius, authore Ser- uio: vbi eius fimulachrum fiftrum dextra renens, ac finittra fitulam, bubulis praeditum cor-4© nibus fuit, quemadmodum Io Graeci defcribunc. Habuit autem templum in vrbeBufuri, qua? in medio Delta .digypti fita eft, vbi ei rem diuinamaqua, & igni in primis faciebant in monumentum nauigationis , qua Io in Agyptum delata eft, Quamob caufam fa&um exi- ftimo, vt Anfer Ifidi madaretur,qui aquis gaudere confueuir. Hanc Deam nonnulli lunam dfe volunt, vt diximus fupra: alij Cererem, a lij terram. Haec, &alia Petrus Marfus, quibus quae Dea effet I fis, doce?, & caulam reddit, cur Anfer ipfima&aretur, 84 quod praecipuum eratjdemonftrat, non Inacho, led eius filiae Ifidi hanc auem ma&arifolitam. Sed quod le- gat, Inachi vacca no n placetrmultum etenim vocis figura inter fe differunt Lauta, & vacca. Fuit item,vtd.xi, Anfer lunoni facer, vndeSeruius, Manlium, ait, cumSenonesin Capito- lium irrepfiftent,ab Anfere fuiffe excitatum, quem priuatus quidam Iunonidono dederat. Curvero lunoni dicetur, caulam hanc reddut aliqui, quia hoc animal facillime fentiatom- nem, vel minimum aeris motumJunonem autem ae.em fignificare, nemo eft, qui ignoret. Priapo denique Petronius Arbtrer Anferes facros facit, cuius funt fuper haere verba \Itaqi ad caja ofliolu proce flt,(fl ecce Anferes (acri impetu in me factutfwdoq-,ac velut rabioflo firidore circum fi fiunt trepi dant em :at que alius tumeam med lac er at, alius vincula calciamentorurefol- ttit,ac trahit: vnus enim dux, ac magi fler ficui ti a no dubitauit crus meum ferrato vexari morfu . Oblitus it a f, nuga> u pede menfuU extorfilcoepiq ; pugnacijjimum animal armata elidere manu, nec flati at us de f uncior io iclu morte me Anfler is vindicaui.Cum protuli Anfler e,anus,vtvidit,tam m agnuaque fuHulit clamor em,vt putares, iterum Anferes limen intraffle,(fl complodis manibus, Sccle- Graithclogiae Lib. XIX. i zi Sa sierat e, inquit, de eidi fts Priapi delicias, Anferem omnibus matronis accepti ftmum &c* H^c il« c 9 . Ie.rMarcialis'VciiumE)omit‘ain comitem inducit Marti Anferem voticre, & malace : qua de re cius elegans legitur hco epigramma: Dum comes Arclois harerei Cafaris armis Velius bam Marti produce vouitauem. Luna quater binos non tota peregerat orbes s Debita pofcebat tam fibi vota Deus. Ipfe fuas An fer latus properaetit ad aras, © 'Et cecidit fancHs bo jHa parti a focis . Verum nolim quis inde conijciat , Marti etiam factum fuiijfe Anferem : nara aiijs quoquo Dijs immolabatur , quibus minime dicatus erae : vt cx^ Alexandro abAlexandro habe- . mus, qui cum dixififet, Anferem propriam vidimam Ifidi dicatam efte, Aegyptij , inquit, Luna tantum, & Libero fuem , reliquis Dtjsboues mares , vitulos f,cr An feres immolabant* 2--** Idem repetit e Lylius Gyraldus , qui praeterea, VtcHma , inquit, antiquis ha frequentes fuc- gMifi.DeoT. •te\ouis ,fus, bos , capra ^Gallina, & Anfer* Et rurfus : Sciendum Aegyptios ex nulla alia pe - fyntag.n . cude [aera feciffe ,praterquam fetefroue, vacca , & Anfere . Ita ergo Anferem non folum Ifi- Vj&im^an di, fed aiijs etiam, quibus minimeerat facer, ab ethnicis immolabatur. Ceterum non_a tiquis fre» apudomnes populos: nam, vc teftatur Alexander ab Alexandro,Bricannis lege vetebatur, quentes. ^olcporem , Gallinam , & Anferem in coenis apponere, aut Dijs offerre : Sed lulius Caefar, , ex quo ille id tranfcripfifte videtur, illos populos foliim Anferem guftare nefas pucalTe di- cic. Verifimileinterim tamen eft, illis eius auis prohibitum quoque fuifte facrificiuni— , cuius vetabatur cfus. Iam vero Romanos quis non admiretur eo dementia deucniffe, vc AnferiRo his auibus,tanquam Dijs facrificarent ? Nam cum veluc fortuito acudiffec, vt Anferis mam tan- claigore excitatus Manlius, Gallos irrumpentes e Capitolio pelleret , tanti benefici) me- quam Deo inores longo poft tempore, non folum e publico ipfos cibarunt, verum etiam aurea Anfe- laetifica- rum fimulacrafecere,&ceu Deoscoluerunt: nam fingulis annis canem in crucem ex fam- bank buco fublatum affligebant, vt fcilicet filensij poenas lueret , eo quod in Gallorum aduencu non oblatraffet; Anferem vero quod fideliorem cultodem fefe praebuiflfec, in elegantigra- jobatulojgeftariolou^quamdecentillimcfedere faciebant. Viuosetia canes, inquit /Alexan- fgeHjMfar der ab Alexandro, cruci a figi, at que inter ades I une tutis, & Sumant ftngulis annis Anfereinfi - ^ ‘ 4 f dente deferri, vulgo proditum efr , qua crux nift ex fambuco fieret, facrum rite fieri minime putarunt. Quantum vero ob hunc cultum ridendi fine Romani, qui Auferes potius , quam Deos fuos colebant, eleganter his veibis docet D.^ Auguftinus :Tunc enim tota vrbsinbo- Jliun» pote flate redatfafolus collis Capitolinus remanferat,qui etid ipfe caperetur , mfi falle An - feres , Dijs dorrniemibus,vigilarent . Vndepenbin fuper (litionem Agyptiorum, be frias ,auesfe colentium Roma deciderat , cum Anferi folennia celebrarent . Ridet cofdem Deos mento D.A Ambrofius his \eiW\s:Nott urnas vero Aufer it quis non miretur excubias, qui vigilias fuas cttam cantus ajftduitate fellantur? Deniq\eo etiam Romana Capttolia a Gallo bo fle feritatur. Me- ^0Tito illi debes,Roma,quod regnas.Dy tui dormiebat vigilabant An fer es. ideo illis diebus Anfe- rifacrifcas,non Ioui. Cedunt enim Dij ve (iri Anfribus ,a quibus fe fcinnt effe defcnfos,ne & ipfi ab hoste caperentur. Porro Auferes non foluma Romanis, fed etiam ab aiijs populis diuino cultu affedtifunt: nam & Britanni Anferibus obaJternuatem , qua commendati ipfis effo videbantur vefei vetabant. QuinimofapientiPiimos viros per Anferem folitos olim lurare legimus. in quos inuedusLucianus,cum non modo eos circa humanas res incerta,ac ftu ta docere, verum etiam de rebus fublimibus, de Deo, de prouidentia diuina, & id genus aiijs abfurda, aeque impia quadam tradere dixifict, Itlirurfris, inquit ^per canes ,& Auferes, ac piat anos deier arent : Ac fi innuere vellet huiufmodi animalia, & ftu pes ab ipfis inhonoro habita efte: cum certeid eos non alia decaufa fecilfc conftec, quam ne nomen diuinum in_, ^0vanum aftiimercnt: vnde Philoftratus fic loquentem inducit Thefpefionem gymnofophi- ft®m in vita Apolloni). Socrates quidam Athinienfrsfenex fatuus, vt vos putabatis, canem-j, Anferem , platanum Deos putaris per eos lurare confueuit . Minime vero fatuus habitus est, inquit Apollonius ,fed dtuimts quidam vir , ervere fapiens. I arabat autem per ea , qua dixi ft i -y non t an quam Deos , feci ne per Deos iuraret. Nc Deorum nomina cuiuis fermoni adhibe rentur . Sed afite ipfum Socratem Suidas,& AnftopbaniS Scholiaftcs Rhadamantum— > , inquiunt , per Anferem , & arietem iurare iuifiife. Quod confirmat hoc i Porphyria- num teftimoniurn : Socrates » inquit , per animalia quadam, vt canem , & Anferem itera- bat', & ante Rh adamant us. Ex mox. Lex apud Cretenfes erat , authore Rhadaman- tis , omne genus f?d]nalv,tm iter amentis adbibere . Non abfurde quis , vt annotat Orm— abfl. ab ani L thoiogu g De ciuie. Dei lib. | 2. cap. 22. h EitamJ. cap.il* Vififapien tiflimi per Anferem iurabant. ? r - Socrates cur per An feremiura ret. PerAnfere iurare quis primus ia ftituerit. i lib. 4. de Anfcr quite dictus Anferes qui ^ Cice- rone vo- centur* a In Mt fe- men* Chenotro- phia. Chenomy con. b/.n.c.ir. Cbenopus C Tbytog . itb 4..ca. 2?* PedisAnfe rini,hcrb$ vires. Eryngiu m venenatis omnib* rc- fiftir. d/. ax.e.if AnferariG. Anferaria herba. Argutari* Sc eius vi® res. Vljfsis Aldrouandi 122 ihologus ,per &xuvx. frequentius , quam per alia animalia Socratem aliosq; iu- ta(feconijciat;quodha?c vocabula quodammodo alludant ad ^cD*, ideft, louero. Sic enim vulgus ad iurandum, ac blafphemandum pronum, dum Dei nomen declinat, vnam, vel al- teram literam immutat, vel detrahit, vel addit. lutabat & Lampon esiara per bancauenJj. fed longe ob aliam caufam, vt pbft patebit. COGNOMINATA. Denominata. 1* NSB It cognominabatur poeta ille Vcrgillio,lr Ciceroni caeterisqjbonis infenfus , de quo alibi eft abund£di&um. Idem Tullius accufatores ,qui obftrepunt tantum, nihil tamen nocdnt, Anferes quoque vocabat , fed de his poftea fufius. ^tweue oua, ideft, Anferina, Athenaeo nominantur, nimi- rum a primiriuo;^. ;^/ vocant , Anferibus pra?cipue gratam dici pofte exiftimat. Ab Anfere fit Anferinus adic- diuum, fignificans , quicquid ad Anfercm pertinet , vel cx Anfere eft fumptum. Anfcra- rium pro loco, vbi aluntur Anferes apud Columellam in inferiptione decimiquarti (capi- tis libri odaui, fed in textu Chenobofcium & hara legitur. Anferaria herba nominatur in breuiario Amoldi capite de ramice, quam Ornithologus fufpicatur efte a r gemo nem al- teram Diofcoridis. Quanqoam,inquic,fcio illud caput, vt Marcellus Virgilius monet in—* vetuftifiimis c®dicibus non legi. Recentiores quidam, eodem fimiliter referente j> , «andem herbam a colore argentariam vocant ,vt & aliam quandam abhang diwerfam— Ornithologise Lib.XIX. 123 viseiafUngendi, glutinandi, ficcandi fine morfuipocentillatn, ni fallor, intelligitjnam hjec a Tabernam ontano, & alijs herba Anfcrina nuncupatur, & a quibufdam argentina. Tradit #Scaliger, colorem quendam, pallidum nempe ingrato nigrore miftum, An feris (ferens vo- cari* /GabrklFaliopius, vbi agit de inftrumentis , quibus tela educuntur e vulneribus, quoddam forcipem Anferinum vocat, &tenaculam Auferinam. Nominat & fpatham An- ferinam inftrumentumfimillimum aurifealpio, fed maius. Nomen his afimilitudine roftri Anferini,quod in extremo ferratum eft.Nos Itali quasdam etiam ab hac aue denominamus^ cuiufmodi in 'primis efl Pauarina herba, quam Graeci ,uooac&w dicunt, Latini auriculam mu* loris, ^ communiter allinen. Pauarina autem nobis vocatur, quod Anferibus, quos Pauaras, feu Paparas appellamus, gratum fit pabulum .Hac eadem ratione lenticula paluftris alicu- bi Pauarina etiam vulgo dicitur. Acer praeterea, feu aceris, quod genus arboris Theophra- ftus inter campefttes recenfet, nobis vulgo dicitur pie d’ Oea, idefi, pes Anferis. g Scaliger partem quandam agri Taurinenfis Vald#Oca , idefi, vallem Anferis appellari fcnbit : eoqj commigrantes parum viuere. Multis gulam turgefeerc. Qui vero nafcuntur ibi, eorum ne- minem eo malo careres pene omnes, & amentes, & ineptos ad loquendum e (Te, allata etiam rarione, quoniam aqua e niuibus liquefadis , quse multum terreftris, &ci udi continet, bi- bant. Gallia Narbonenfis nobis hodicdicitur Lingua d*Oca , idefi, lingua Anferis, quod, vtcoa J ji rdsm'} Cuftodias hierogly-- phicuoi. Canes ieci norib9An feru quis paucne. Silenti/ ty- pus . 1 24 Vlyfsis Aldrouandi r leam extitilfe. Quod an illi excubitricis eximia? famam qua?fierint , an quod haud dubi& vi- gilantiflimum lit animal, non noui . Infuper idipfum an Calendis Nouembns geftumfitv Atquehic ifta, quam cernimus die illo Anferutii celebritas funefta procedent :mira vuque |i fic excubiarum merces: nouum prtmij genus mors. An ex hoc tantum, quod eo tempo> re opimior, efuiq; aptior cibus cft,rurfus incertum habeo. Sed vtrumuis horum opinemur, foiec profedo faluberrima cogitatio , atque huiufce ta?dij remedium erit optimum . Quod nuper, dum de remedijs feriberem, cafu fortafle ideo pmermifium £uit,vt nio6H- fous ftrepit , putes te a d refiftendum vitijs excitari : & confeftim arma corripias , arma, in-x0 quam , non qua? apud foliam Achilli Mulciber , a iit Aenea: : fed qua: intus in anima caele- bis tibi faber extuderit. Neque vero minores tibi extimes, vitiorum infidias, atque infui» tus, quamOallorum Manlio. Proinde non Anfercm $ fed angelicum tubicinem ftrepuidc credito: quoties nodurnus Anfer increpuit , & te obfeflum , & circumfufos hoftes acerr-i* tuos, mundum, carnem, daemonia recordare,teq$ per tenebras, ad dumeta reptantibus ob» tiiumfer armatum . De quo alibi pluribus , cibi in prsefens ifta fuftecerint, hoc addito, vc quotiens ore Anferis experredus hoftibus tuis diuina ope ex altiore animi parte reftiteris, arcemqj defenderis, nihil hic tibi, fed totum illi tribuas, de quoferiptum eft : Nen dormita* Ut^neque dormiet, qui cuji edit IJraeLEt iterum \Nifi domtous cuflodierit ciuitate,frtfjlrd vigi- lat,qui cusiodit eam. Et i\xt[\xs\ObumbraHi fuper caput eius in die bellimc qua te maius gloria, 2£> vi Manlium , ne qua bene gefta? rei cqnfcientia , atque hinc oriens excellentia? appetitus h feruatiCapitolij arce deijciat. Hxc -omnia Pecrarcha ,qua?quifquis legerit, fibi diifta fuifc £e putet. Praeterea cum obferuatum Capitolium An feres praemio affedos legamus, canes vero fufpenfos , quod non lacrailent , ac fi illorum fa&itm ad perfidiam, & proditionem fa * cere videretur, hinc moneri nos arbitrora bene faciendo animu nunquam abftrahendum, & a vit ijs penitus abftinendum ; cum benefacta etiam in brutis compenfcntur , vt de Capi- tolino Anfere di&uni eft j ob rnalef adh verdj in eadem ipfa bruta edam animadueftatur, quod in canem ilium fuit factum. hieroglyphica: 'ff,K -'vi • -i:--'..- ■ '!• ' i lf> • ■. f' >«• " •, jjl f ftuO-KfO | P V D Horu nulla de Anfere hieroglyphica extant. Pierius h^c recenfer. Sunt, inquit, qui per Anfercm pidtum, cuftodiam interpretentur , idqi ex Romana potius hi (foria defumptum,quam ab Aegyptijs traditum. Neque tamen ab huiufmodi fignificato phy fica abeft ratio, quippe qui natur^ ad- modu pauida? cum fit, peruigili cura , vt acutifiimus eft adea fentienda.,, qua? latent, facile excitatur, & minimo quoq, ftrepiru expergifcitur,vt ita olim vrbem ipfam,fedem, ac domicilium Imperij defenderit, ac conferuanc,vnde illi hono- res apud Romanos inlfituti: quanquam Heliogabalus totius humani ordinis inuerfor, om-^0 mumq; bonorum morum illufor , eos ita fic vltus , vt canes iecinoribus Anferum pafcen- dos inft tuerit.Illud vero iuniorum commentum eft, per Anferem alligatum ad anchoram, fi mamcuftodiam intelhgere. Anchora porro firmitudinis indicium eft , vt loco flio didtu. Ha?c ille, qui aliud fubinde de Anfere bieroglyphicum recenfet , (ilentij nimirum, quod quia Anferi fero non domeftico conueniat,in fuum locum reijcimus.Quod autem Anferem in vaticinijs,& rerum aliarum elogijs improbitatem quandam pra?fe ferre videri dicat , in hoc eft,quod ab illo didendam* Anfer enim boniominis ales femper fuit habitus, vt alibi diximus. Et quamuis Homerus in fomnij prxfagitione procos per Anferes innuat, non idcirco quifpiam improbitatem aliquam in Anlcribus merito arguat, fed edacitatem potius voracitatemqj , in quam cum procis omnia Vlyffis bona abligurientibus fatis conueniunr,^ ita vt hoc nomine prudenciflimus ille poetarum princeps procos per Anferes redte innuere potuerit: no autem, vt ille exiftimat,quod auis ha?cimprobitatem aliquam pra?feferat:nam cur improbus aliquando vocetur, caufam alibi retulimus , ipfam fcilicet eius inexplebilem ingluuiem. Quod praeterea feribat eius garrulitatem a Virgilio, & a Propertio ei vitio da- tam,id quoque verum noneft: non etiam poetam illum Antoni; familiarem vocauerunc Anferem ob eius garrulitatem , fed quia reuera hoc erae illi uomen . Nequequia auerfum habeat a poeticis ftudijs ingenium , idcirco Phoebaeam arborem laurum non attingit , fed potius , quia eam tanquam calidam ,& natura? fuae repugnantem fibi exitialem eflfe non-# ignorat, quod laudi potius illi, quam vitio eft vertendum. Sed modo iam ipfius Pieri jhiero- glyphicu Omithologiae Lib. XIX. 125 glyphica de haeatseprofequamur, quaja veritate aliena non putamus. Eft Yinqtiir , & de- trimcntihieroglyphicutn Anferpafcens , propterea quod quacunque iile'olctuuvfimfpar ferit, adurere omnia foleat: neque quinquam ma gis, vel fa tis, vel pratis officere , quam li eo pabulatum Anferes immittantur. Quin etiam eorum ftcrcus, fi rnmia diifoluator,& oleri- ‘busiqfpergaturjomnia vitiabit. Tum Anferillepocrarum perditiffimus, qui inter Olores fatis cum imprudentia ftrepere notatur a Marone, a Cicerone quoque caipitur, quod ilii Faleroum fundum Antonius dono dediflfec : quod nifi& improbus, & perditorum morunu fuilfci ,conicdura , Antonium id minime fadurum. Eoq; fpedac Ciceronianum illud JQin Antonium , Anferes de Falerno depellendi funt . Ec ne longius ab eo digrediantur >apud 1 eundem oratione pro Sexto Rofcio Anferem inuenias procoaccufatorepofiium ,quiob- repat tantum, noceat tamen nihil.cum canis non tantiim alberet, fed etiam mordeat.Eius verba fant non importune repetenda. Anferibus cibaria publice locantur, & canes aluntur in Cdpitolio,vt fignificentyfi fures venerint ,dt fure inter nefiet e no pojfunsfigntficant tamen fi qui mffu in Capitolium venerint : & quia id esi fufpiciofum,tametfi aeftia funtdn eam pbr te potius peccant, qua e fi cautior, Qwdft luce q uoque canes latrent , cum Deos jalutatum aliqui venerint, ep\nor his erura'fuffringantur,quoa bcres fit enatum cum Jufpicio nulla (it. Simillima efiaccu- fatorum ratio\Alij vefirum Anferes funt, qui tantiimodo clamant , & nocere nonpoffunt . Neque illud diffimulabimus ,quod hominem, qui fuse tantum familiae curam fufcipiat, aut rerum 90tantum fuarum fatagat, quid rei gerant alij,fecurus, ac minime curiofus, per Anferem ouis incubantem apto admodum hieroglyphico indicare poffumus. Anfere fiquidem , vt Quin- tilij, qui de ag. icaelcura, quam diliecntiffim£fcripferunt, tradidere, aliena oua in fuo etiam genere fouere nequaquam folenttquarc curatores eorum, dum oua pariunt,cer tischara&e- nbus vnniufcuiufque foetum fignare debent, atqj ita vnicuiq; fua ad noue fupponerc.Haec omnia exPierio. Poteft prjeterea Aufer mali poeta: elTe hieroglyphicum, tu ob eius vocem obreperam,tum quod nuquam fc humo tollat, quo nomine Bacchillidcs malus poeta huic aui comparatur ab a Alcitato,ficut contra Pindarus Ealcont,dum ait; Vt fubltme volans tenuem fecat aera Falco, V a pafcuntur humi, Graeculus , An fer, A nat. Sic fummum fcandit fuper at hera Pindarus ingens sj * Sic fcit humi tantum pergere Bacuheltdes, ’ ' , A > < 1 Poftremo aliqui Anferem illius, qui fedolo mortem medicatur ftattiunt fimulacrum. Au- feres, inquiunt, exempla fuut eorum, qui fedulo mortem meditantuur. Quid enim noftra menseft tenebris obnubilata, & obuoluta ,nifi noxpalleus, & atra ? Excubant igitur, hi vigilant clamitantqjfemper. Cnltos quiddcno&e &c.tanquam milites arcem cuftodicn- tes,pauidi, ne media node clamor efficiatur, & ne dies dommi veniat, ficut fur in node 5. Nefciuntenira qua hora furveniet,num in prima vigilia, num in fecunda, nempe qua vi- ta» setatejpueritia ne an iuuenrute,vel fene&a Pauentque ne neaduemente die dicae anima corpori,veluti olim Angelus Iacob : Dimitte me , quoniam aurora eft . Igitur, qui vt Au- feres vigilant infeftorumdarraonum depraedationi non fubheet: immoficut olim Anferes 4°a Gallis vrbis Capitolium conferuarunt, ita ifti animam huius vrbis noftra?, huius, inquam, corporis arcem tutantur, ac {eruant. Detrimen ti hierogly phreum- Accufato- ris inanis qierogly. phicum. Suos tantis t uritis hie- xoglyphicil Poetar ma* li hiercgly phicum. Seduib m@ ditantius morg hie- «>glyphi* cum. proverbia: NT E R prouerbia ab Anfere defumpta fefe nobis primum offert fatis vul- gatum 4 illud, Fet/x7rov ^fA.vvei^bZuy ot av i^etTrecroiiirei , idelt^ Lampon ,cum aliquam facit, Anferem iur at. P nmi Socratici, inquit Suida, hoc modo iura- re folitifuerunr.Rhadamantusautem primus veiuic, ne in iureiurandoDij noininarentur.Sed iurari voluit Anferem, canem, arietem, & fimilia.Lam- pon autem arufpex fuit , & vates , eui Athenienfium coloniam Sybarinu miffann aferibunt. Iurabat autem per Anferem, vt fatidicam auem. Vfurpatu^de ijs, qui iurciurando interpofito fallunt. Hsec Suidas. Meminit b Ariftohancs dum ait: Xctwor S’ Oftvvcrtt %n tcfifror ^luntoieto %%<*.<& ti , idclt, Lampon etiam nunc iur at per Apferem,vbi quis fallit in aliquo, Vbi Scholiaftes : Primi , inquit , Socratici hoc iuramen- tuoi vfurparunt 1 nam Socrates libro duodecimo Criticorum fic feribit • Rhadaman- thus cuta regnum adminiftrarcts videtur omnium hominum iuftiffirausfuiflfe,& ferunt L $ dc a Gloff mag, in Gcnc»^, LSpon cur perAnicrg iuraret. blmibo', VTyfsis Aldrouandi Lampon qms. Anfcres in ter Olores 12(5 de illo, quod iuramencis per Deos interdi&is, iurare iulfent Anfcrem, Canem, arietem ,& firmlia. Fuit autem Lampon facrificus, diurnator, & vates, cui etiam Athemenfium Co- loniam in Sybarim deductam aliqui attribuunt, ipfum cum Athenienfis tflfet ,cum/alijs nouem ducem eis fuiftcdicentes.Iurabat autem per Anferem,tanquamauem vaticinam—» auguralem , adagiorum author) confecutus eft etiam cibum honorarium in— * Prytaneo. Haec ille , fed id abijlfe in prouerbium non meminit , quemadmodum ft citSui- das ,& adagiorum author. Cum autem nonnulla alia huc fpe£tantia alias tradiderimus, ad alia pergam ex Anfere prouesbia , ab Eupolidis quodam verficulo apud Athcnseunu exorfus: xo Elix ii crvpJiviiG p.M t stte.lt : Nifi Anferis hepar, aut fenfus habes . Quem fic interpretatur Or nrthologus ; nili parum fspis , aut non amplius Anfere. Nam-., inquit, & muliercula? noitra' hominem parum lapientem vocante in vvizige Ganfz ,ideft, Anfercm prudentem : quemadmodum & vulgus Italicum noitrum imprudentes appellat CeruellidiOca, quali Anferis cerebro proditos. H|jic firmfeapud Plutarchum iegitur aVpop«s*»pec. Caste rima quam perperam hnic volucri ..aferibatur Soliditas, alibi est oiten» fum. Anfer inter OloresiCygnus, inquit '.Polydorus Ylrgi!ius,auiscftcandidiflima, vocem habens anguftam , Anfer aurem clamore obltreperus. Ob hanc igitur diftantiam fa&unL- eft in cos prouerbium, qui ieqs rebus ,qua$ ignorant, petulantius audent immifeere, vel20 de rebus fuis nimis fibiallumunt, aut ineruditi , inter doctos garriunt . Hacproucrbiaii fi» gura, vt alibi eft annotatum, veieur Vi gilius , cum ait: ■ Sed argutos inter ftrepere Anfer Olores . Et hunc imitatus Strozius filius „ Inter Apollineos recinam velit t Anfer Olores. E' facto il becco ali’ Oea, Italis dicitur de re lamperfeda. Omilfa hypera pedem infeque- ris, prouerbium iiliatfitie Hollandorum efte ait Ormthologus. Su fuift nae thennen ay vn- dcleft tganfeney uaren ,ideft, Gallinarum oua conquiris, & Anferina negligis . IdemOr- nithologusmemorat Anferes vicinis , vel familiaribus furtim auferre pro furto apud Hel- uetios non haberi : fedeciam familiaritatis indicium, (i illi , quorum Anfer fuerat , ad con- 0 uiuium,in quo Anfer furreptus apponatur, muitencur. Itaque, inquit, faepe e culina»., dum affatur , aufertur . Celebratur a noftris prouerbij inftar conuiuale hoc didtum : Effeci vvasir hand vnd lafteod denluendie Ganfz gon,ideft, vefeimini pn£fentibus,& Anferes alienos relinquite. Cuiusoriginemferunthumfrnodi. Vir quidam patum aftutus , cui An- fer furreptus erat, paflim de illo inquirens , circum bat: & cum forte coenantes quofdam-. obferuaffet ,fufpicatus Anfcrem fuum ( id quod res erat ) ab iliis confumi , ftans foris pone feneftram fermpnem illorum aufculcabat . Tum quenchm incus ( qui nimirum foris illum animaduertat)clEteros horta ntem audiens, vt cibis prasfencibus vefcerentur,reli hauddiffiimili pecunia refertu anno Chrifiti 1 460 .a pa for ibus inuentu.Fttit idem lapis,vti a fide dignis accepi mus, haud minus, quam niimi diutius fpecldttbus admirationi , argumentii apud maiores no (Iros Romanapecunia aliquando fuiffe vfum. Sed haec breuiter percurriffe futficiat. Dechenifco paulo pluribus erit agendum . Ita autem Graeci pt aeter Anferculum , vt ahbi diximus , par- tem quandam in nani appellant ,quaequalis fuerit, audite: Chenipus fi nqnit Phauorinus, pars esi prora,cui appenduntur anchora,dr qua carina nauis e fi principiu.Sunt qui puppis totius 4 °principiu dicant, ad qud epotides naues connettttntur. Sed vtcunejjit, ebeni ficus diftus est, quo- md nauiu artifices eam partem in Anfertni capitis formam effingunt, ponunt f in fummo nauis , forte quod vel nauigiu in eius fpectem, & pmilitudinem formant, vel potius boni augurij caufa , Unquam immerfibilis nauis fit, vt auis 'tlU,qua fluttus enatet. Ha?c ille, ex Varrino nimirum vel Etymologo, vel Euftathio. Licet autem ambigere videatur proraeue, an pullis- pars cf- fetiila,quain Anferini capitis effigiem effidlachcmfchum vocaicntr^Lazarus tamen Bay- fius puppis partem effealfeuerar.^(?^» vfum habent fibularu\dccoris autem caufainfculpta habent Anferina capita lignca.kd fimiliru- dinetn pariter roftri Anfcrini affimari confucucrunt extremae iugorum partes , quibus equi junguntur, axpo^&c/trxo/ Graecis di&ae,quas aliqui cornua Iatinc interpretantur,vtex his Iu- lij 'Pollucis verbis colligere licet: Ipfeverb iugi curuatura} quibus equifuhiungumur ZeugU% quarum extremitates acrochenifci vocantur» fabvlosa: 19 st leS.anli. I.II *.!?• NemefisSe Leda an di uerf®. Proferpi- fiacur An iercrh ma* nutenens appingere fur. b In Emoti- cis . Hercynna fluui* cur ficdiftus* a /ELI VS Rhodiginus,vbi pluribus differic, nunquidNernefis, ScLedi^» diuerfaefint, an vna eademq; quod affirmat, feribens, ex nonnullis Graecis Iouem, ciim Nemefim comprimeret, fefe in Olorem, eam vero in Anlerem conuertiffe :fed hanc fabulam exa&e in Cycno tradidimus, CaetertimEri- phus poeta, quod illic omifirnus, Athenaeo tefte,ex ouo Anfenno Ledam— * ( imo Helenam ) natam ait . Nunc quod alias polliciti fumus , caufam red- damus,quare Proferpina Anferem manu tenens appingeretur. Refert eam o Paufanias fic. Iuxta Lebadiam duitatem pbocejibus finitimam nemus efl T rophouij .Ferunt ibi Hercynna vnd1Q) cum Proferpina ludentem Anferem , quem tenebat Jnuitam dimiftfj e .Atqui tn cauam fpeluncam auis cu deuolaret>& fubter lapidem fefe occultaret , ingreffa Proferpina cepit fub lapide fedentem . Aquam itaque pro fuiffe aiunt , quo loco lapidem amguerat Proferpina , & hac de caufa \ fluuiu di - dum fuiffe Hercynnam « VSVS IN CIBIS. ZExruantiq l.z.ci. Anferibus qui freque ter vefce- tciuur. b De jivdb . i.S.c.i. ludaei fre- que ter An feribusve- icuntur. Anglinun quam An letes c oe- nam. An ferum efus fre • qucnsmul ta affert in comoda. cli» de ali - tncot, d ltb.de cib. bon . gr mal . fuc T modo pro fedulitatein educandis Anferibus commodum aliquod nan- cilcamur ,operacpretium eritdevlu eorum in cibis loqui. Sed prius quo^ in pretio olim habiti fine, & nunc habeantur, & de fucci, qui ex hu- iufmodi cibo corporibus noftris adijcitur, qualitate , non nulla occur- runt dicenda . Anferes igitur antiquitus in delicijs fuiffe cedantur in pri- mis laudatiffima illa Athenaei conuiuia,in quibus inter opiparas alias epu- las faepenumero recenfcntur,vtcniuis cius monumenta lectitanti mnotefeit . Ex a Dio- doro Siculo habemus , olim Regum ^gypti menfis nihil inferri folitum prater vitulum, & Anferem, illiusqj regionis populo Anferes cum elixos, tum affos quotidie tanquam lautif* fimos apponere confueuiffe. Teftatur Lampridius Anferem d ebus tantum fefiis adeonui- uium ab Alexandro Seuero receptum . Eundem efitaffe Annibalem , magnum illum Poe- norum ducem adeo, vt Gallinis etiam Numidicis illos praetulerit, arguunt hac Martialis^ carmina : An fer e Fontano quantuis fatur Annibaiejfct , lpfe fuas nunquam barbarus edit aues. Hodie quoque nonnullis mter cupedias habentur, praecipue fi optime faginati fuerint, vc in Gallia,vbi tefte b Bellonio, non minoris fit Anfer altilis , quam Romae olim Lupus, fcarus, aut Mulus. Iudaeis quoque fet c omnibus cibus eft, non minus gratus , quam confuetus , qui his auibus diuerfimode praeparatis, frequenn(Tim£vefcuntur: vnde facete quidam ipfos du- rae ceruicis dicebat, qudd, vt plurimum Anferibus viuant, quorum caro dura eft,& mufeu- lofa,conco<3uq; difficilis • Caeterum apud plerofque populos nunc temporis in pauco ho- nore hab€tur,& a delicatis non recipiuntur. Angli illis nunquam in ccena vefcuntur, vt re- fert Ornithologus, neque temere, cum plurima ipforum frequens efus hominibus incom- moda adferat, quae mox narrabuntur : quapropter qui fanitati confukum vult, rarius eos edat :&quamuisfuccum parum laudabilem gignere vulgonorum fit , hoc tamen magis es authorum feriptis i n n o tcfc c r e c u p i o . i n q u i t c G a 1 e n u s , Struthiocameli caro excre- menti t ia efl) & difficulter concoquttur. Idem d alibi confirmat, inquiens: Anferinapartestalis exceptis >dur a, & excrcmentofa funt.nec facile concoctionem admittunt.ldem alio in loco, eum, qui attenuante vi&u vc» volet, auibus, quae in locis aquofis degunt , vt Tardis , quas Otidas vocant, Anferibusj&c.abftinere fuadet.Vnde patet, quantum a Galenido<5irina recedat li- ber de Dynamidijsjpfi afcriptus,vbi Anfetcs duplici quartana; in vi^upr*efcribuntur,quid enim Ornithologias Lib.XIX. I2p enim dici eopoteftabfurdiuscCaleno aftentitur eSiraeonSethi, carnes Anferum, inquietis fuperfl MCatumj&exeFcmentorum produdrices effe, & difficulter coqui, domefticisqj cun- eis auibus craifiores efie,& ca!idiores,& humidioresieasq; prifeos eodem ordine pofuiffe, quo Stsuthiocamelorurticarnes. Eadem fere tradit Elluchalenviec diferepae R.ifis,qui feri- bit, Anferes nattua humidiores effe omnibus alijs auibus, & duriores concoctu, Auicenn*; craffam eorum carnem effc afferit.Albertus alibi frigidam, ficcam, duram, atrabiliariam,&: concodu difficilem, alibi vero propter frigiditatem, & craffitiem infalubrem,quod fane ab omnibus grainffimis authoribus, & a veritate ipfa eft alienum . Recentioriim alij omnino lofuperhac re vccuftioribus fubfcribun. Anferum caro, inquit Michael Sauonarola , calida multum, fed minus, quam Anatum,& humidiffima inter carnes domefticaru auium, cralfie fabftantite,& propter nimiam humiditatem febres generac/GulielmusPaniinusin eunde fenfum fic feribit: Anfer um,qui Grace ylwnc, appellantur , carnes fuperfiua excrementa produ- cunt,& difficulter concoquiiturfiome (licis fir cultis auibus crajfiores calidiores , humi di ores (fi. Earum caro{ Anfcru) inquitgCardanus (tuter alias auium carnes calidior , atque h umidior eft. Qui paulo infra eius nocumeta fic memorat: Verumomnium{tzm doraefticarurn,quamfyl“ ucftrium)C4r0 damnata eft^qmnid dura,& concoctu difificilis,& valde excrementitia, atque im * probum generat (uccum,valdefi. putredini obnoxia: immo experimento comprobatu eft i copiofum eius vfum febres excitajfe.ob etenim partium crajjttiem, atque duritie maxime fi,mfi validojro- ^ ftyuftofi; ventriculo concoquatur jbflrutfiones generantur, qua & febrium , & alioru prater natu- ram affettuu funt in caufa . At fi refte cenfpiciatur, multum alit, Ite et vit 'tofum corpori alimetum adferat.Qnod poftrcmum ex Cornelio Celfo defumptum effe videtur,qui Anierem nume- rat inter cibos valenciffunae materia?, & plurimi alimenti. Idem fere ait h Iulius Alexandri- nus, qui cum vtrorunque, domefticorum fcilicet , & ferorum Anferum carnem illaudatam elfe dixiffet, atque etiam damnatam conco&ionis peruicacia,& duritia, a!imentiq;prauica. te, & humoris fuperflui redundantia inutili, vitiofaqs & putredini parata, vnde facilis fa?pe in febres incurfus j ftatim fubijcit, nihil praeter alarum extrema commendari quicquam in. his magnopere ad falubritatem poffe ob partium craffitiem,meatus infarcientem,atqueat- tenuantis vidus rationi aduerfiffimam, duritiemqj nifi valido, robuftoq; ventriculo prope goindomitjm,fedqua:firedeconco<5la vincatur, non parum alat, vt pleraquealia , quse diffi- culter quidem, fed re&e tandem ccnco&ione ventriculi iufte fuperata,egregieniitriunt5be- ne,praueqj pro fucci, quem elargiuntur, bonitate, aur prauitate . Sed nimis longum effet, omnium verba,qui de Anferina carne loquuti funt, hic adducere : quapropter quibus affe* dionibuspotiffimum officiatbreuiteroftendam. Alexander Benedidus cam tempore pe- ililentiae naeniis damnari afferic,& Arnoldus Villanouanus Anferes veteres ijs nox ios elfe, quos haemorrhoides frequenter vexatic.Item quos lues Gallica* vt i Hieronymus Fracafto- scius innuit: ■■■■■■■ Tibi pinguis An as, tibi candidus Anfcr Vitetur : Arthriticis infuper omnibus maxime noxios effe affirmant: ficutetiam ^ofebribus , pra?fertitn putridis , vc fupra oftenfum eft: in fumma omnibus morbis huiufmodi carnes pernitiofas elieaiTererepoffumus. Quid mirum ? cum fanis etiam corporibus, fi fre- quenter fumantur, plurimum aduerfentur. Oeterum ne prorfus abijeiantur, docebo, quo anni potiffimum tempore minori cum noxa edi pofiint, cuius ^tatis fint eligendi, quibus ip- forum partibus innoxie, inio vtiliter vefei liceat, & tandem qua arte culinaria fint concin- nandi, vt fanitati minus repugnent, ac palato gratiores, iucundioresq; euadant.Hyeme igi- tur tutius meo iudicio in cibum cedent, ficut omne aliudedul j genus, quod calfacit ,difii- culterconcoquitur,&multum pradact alimenti: quammeam fententiam confirmat Arnol- dus Villanouanus , afferens eos hyeme magis probari: fed quod pullos, dicat , quandiu pi- piant, magis conucnire reflate, & autuno,de hoc dubitari poteft.Scribit enim k Plinius, ctfi j0ex aliorum relatu, Anferem, Co^uumq, ab afflate in autumnum morbo conflidari. Quod fi verum eft}quomodo dum regi e habet feu iuniorum,feuadultorum efusfalubris effe poteft? Vt vteftyspud nos iu autumni fine, prope hyemis principium freqLictius,quam alijs tempo- ribus comeduntur, fed prrefertim die omnium Sanatorum nomini (aerato, quo in lingulis fe- re domibus Anfer efitari confueuit. In Germania vero fere in D.Maitini fefto vfitatiffimus cibus perbibetur: Illius enim regionis incolae eum die mufto praecipue, & Anfere celebrant. Cuius vfuscaufam fic quaerit Fndericus Naufea.Quod vera, inquit, tum plerifqueomnibus peculiaris cibus eft Anfer, potus autem muftum,fiue vinum, fit ideo partimjquia tum vix vi- dus eft, quam vel Anfer , & omnibus seque commodior , meliorisqifori: nec mufto, fiue vF no potus tum quifpiam communior3& qui poffit omnibus par effe in emptione. Vnde fieri folet, / e De. cib.f- Oilt. f In Corn, Ctlf,l.n.cc g Ds tutnd. {anit.L3.ca. 18. h Salub. Lb. 13-C.s. i In Syphit, Quo tem- pore minD noxie co- medatur. kl.29.cA. Itali quan- do Anfere comedar. Anfer cur in fefto S- ■Martinicfi tari cofuc- uerit. Auferes qui prgfc- sendi» I Hifi.Angl, &lb» le mErid.ii.lt Anferini Jecoris pr$ flantia. II Lib . £0. eap.zz* Anfcrinu Jecur quo- modo eu® randiun. @ lafefo fSjluJi. |e '130 Vlyfsis Aldrouandi folet $ quod ficut non folum Pannonia genetrix , & Italia tanquam altrix , & Gallia triplex spfa tanti viri filia fpiritualis gaudere debet in ea die,fed & omnes gentes, quae gaudent eum Ssabere patronum, gaudere debent .* ita cibum, & potum decet habere , qui poflit omnibus ad hilaritatem efte communis, & ad emendum facilis, & aequus . Et merito partim profe&o peculiaris eft cibus in D.Martini ferijs Anfer , quod hic conditionem ferme habet cum S. Martino parem . Sicut enim Anfer natura nofturnas excubias celebrac, fuasq; vigilias af- fiduitate cantus teftatur, ita quoque S. Martinus tam fuit femper orando, praedicando, con- templando vigil, fuafq; vigilias bene viucndo tcftatus eft, vt Ecclefia ceufucrir, in eius me- moriam legi euangelium, in quo Chriftus efte beatos feruos ait, quod Dominus in prima, 6c 1 9 in tertia vigilantes inuenerit, qualis fuit S. Martinus . Hucufque Naufea , qui cum huius rei caufas afferat, quae myftas magis , quam Philofophofatisfaciant , quaerenda eft alia phyfica ratio, quae, ni fallor, eft huiufmodi . Nam cum D. Martini feftum , inclinante autumno cele- bretur,eo tempore Anfercs,ex praegreifa^ftate paucioribus fuperfluitatibus fcatenr,& ven- tres ob accedentem hyemem , magis funt ad concoquendum idonei . Francifcus Petrarcha, vt alibi recitauimus,caufashafce efte fufpicatur,aut quod tunc auis haec fit optima, quae no- ftrae rationi repugnare videtur, aut quod ea die, ( fiue ea fit omnium San non tantum non liquefeere, fed potius indurefcere,cralfiufqs propterea,& minus probum prae- dare alimentnm. Verum cum concodio, quae in domacho celebracur elixationi non fit fi» milis, necelfe ed, Vt falfam corruere, quae huic argumento innititur, rationem. Nam elixa- tionis auchor ed calor extraneus, concodionis vero natutalis:qui duo calores quantum in- ter fe ditferant,& quam diuerfos pariant effedus, nemo ed in arte medica, vel mediocriter vcrfatus,quiignotet: quodetfi multis argumentis probari poflec,breuitatis tamen gratia, pouorum tantum exemplo confirmabo, quae quo magis elixancur, eo magis indurefcunt,ni» nurum a calore ignis: fecus accidit id domacho nodro*. alioqui enim cibus hic, qui faiuber- rimus merito ab omnibus habetur, omnium effec deterrimus . Quibus adde, fi libet, quod fi iocinora in concodione vclut in elixacione magis, magisqj durefeerent, dura femper,& iucodaanobis excerni elfet necefiarium. Neutiquam igitur illis ed alfentiendum. Sed modo adalias partes procedat oratio , inter quas fiue falubritarem , fiue gudus fuauitatem fpedes, fecundus merito ab authoribus locus ab hepate a tfignatur alis: quas Galenus, cum alias partes velut excrementofas,durasqj difficilefqjcodureijciat, femper excipit, profer- tim in libro, quem feripiit de cibis boni, & mali fucci. Alibi eafdem,& ventriculum horni* ni intemperato, & seftuantj, dum redit £ balneis, concedit. Et in libro de dilfolutione con- l0tinui, qui eidem attribuitur, fic legitur ^ Sed hepata pullor um,dr Anfirum,& axilla ipforu funi temperata^r reliquum corpus e fi multaret fuperfiuitatu»De eifdem alis u Galeno fubfcribens, fic loquitur Aetius : A»/erum,cmnamomum, piper, aromata quardam: aut calore, asrquc humore, natiuiqjcalorisfotu.vt vinum: aut partiu di(fe<3:ione,vc acetum, 20 quod incidendi facultate minutim magis confc&a alimenta fubeundae promptius conco» dioni paratiora exhibeat. Horum nihil ventriculi Gallinarii, vt diximus, Anfcrumuc non fane magis, quam aut Struthiocameli, aut Mergi pra?ftat. Quin ipfiper fe in concoquendo pugnaces fubfianti£ denficatc quadam,nifi validiores ventriculi vires experiantur, tantum abeft, vt c5co6lioni de fuo hac caufa opitulari poffe exiftimari debeant : nec alioqui pecu* liaris dos aliqua ineft, cuius cmVIeneifucceffu aliquo periculo factum a iuratis authoribus proferri queat &c. de quibus omnibus alias nos loga oratione difiecuimus.4 Aecius eiufce* modi ventrem faporis glacia Gallinaceo profert. Ventres verb(auiumiin(\u\i)efiles fiunt, & bene nutriunt» Quidam ipforu etiam in cibo funt iucundi,velut An ferinus, deinde Gallinaceus . Pedes quoque fuos habuere culrores, &pr«coaes : eorum enim palmas Mefialinus Cotta 33. Meflalaeoracorisfiliustorrere^tquepariniscum Gallinaceorucriftis condirereperic,au« thorc Plinio, Hos, inquit, Julius Alexandrinus, noftra tempeftate in pnmis.comedficarna* farumqjpalmarum luceo, fi reCfce parentur guftu non ingratos. Contra Piatina, hoc edtihj genus uon admodum probat , etfi in multarum regionum culinis piperato iulculo > & abjs condimentiscibusfithaud infrequensyvc infra oftendam.Quod ad medullam attinet , ctfi pauca ex hac aue extrahatur, in deJicijs nihilominus olim fuiife haud inepte quvs forfan conijciatex illo ACatull i : Cin&deTkelle , mollior cuniculi capillo , Vel Anjevis medulla lia (aliasmedulla^vr/ inula mollicella. Nam &Turnebusm hunc iocum fic feribit: Quod autem ait, vel Anferis medullulla , & in^ obfca?no quoque eft carmine pofitum. Quidam mollior Anferis medulla . Id aliquando fum fufpicatus de molliffima Anferum pluma accipiendum, qua? interior cft, & corpori proxi- ma:Sed cum intelligam,Anferes in ddicijs Romanis olim fui (fe, quos altiles, fignatofque tenerioris aetatis apponere foleba nc , quoru tenerrimis pul pis -etiam tenerior multis parti- buseffet medulla, inducor,vc credam Anferis medulla pro mollilfima:,& tenerrima re vfur- pari folitam e(fe, cum Romanorum mdicio teneritatem carnis longe fuperaret mollitudo medulla?. Vberiorem longe vfum pradlaun menfis adeps* de quo Grapaldus, Anferes, in- quit, commendantur apud nos & adipe : liquamine etiam inde excogitato, quo praecipue Hebraei in condimentis vtuncnr. Sed vt videre erit , varius apud varios populos cius vfus eft . Adipes Anferum, inquitrlo. Eruyerinus, celeberrimos vfus apud nos in condienda^ brafiica frigoribus hybernisobtincnt>& ad alia obfoniaparanda.Hoc adipcfcribit^Qlaus Magnus vti homines Septentrionales in cibis condiendis loco butyri. Eodem adipe plura cibaria condiri tradite Piatina, qui infuper, liquamen quomodo ex huius auis, & porci adi- pe paretur, docet his verbis. Liquamen ex adipe porci, atque Anferu hoc modo fit: comifum mi- nsetim ad carbones ignitos in cacabopones.-ne fi ad flammam fufpenderisfumu cocipi at, tantumfe fatis indes , quantum fasis ejfe putabis. Liquefaffii ante qua refrixit, in ollam repofitortd colabis, weponesfy ad vfumjvt vbi voles, co vti liceat. Fit item liquamen ex Anferino,(jr Gallinaceo adipe. Poftremo ad oua quod attinet,cum Gallinarum, & Phafianorum alijs prteftare dixifiet Ga- lenus, deteriora Anfermnsac Stauhiocamelorumftatuit./Aetius etdena vsapparet>cx ip- Ornithologiar Lib. XIX. 133 fo rcpetits Pfellus deterrima vocat , Simcon Scthi cralfa , & difficilia concodu , quod fi ta- men quis eis vefci velit, vitellis tantum vcatur. Tradit Ornithologus apud fuos pauperio- res folum Anferum , & Anatum ouis vefci frixis, aut iure permiftis. Apud nos adrniftoca- feo8 &lade aliquando frixantur in fartagine. Sed haec de partium Anferisconfideratione didafint : iam vt gula? , & fanitati confulatur , quomodo ad cibum concinnentur , & qua? fercula ex eis parentur , operepraetium eft dicere. Quomodo Anferina; carnes tenerrima? euadant, docet g Porra, iubens,yt Accipitribus, alijsq; rapacibus auibus ob jciautUr. Dum enim , inquit , proeliantur , aufugiunt , & aliquantifper Accipitrum vnguibus detinentur, Tovarijsqji&ibus confodiuntur, adeo tenetefcunt, vtmirum fit dictu. Michael Sauonarola cum harum carnium noxam detexiifet, mitigari eam ait, eodem modo, vt de Anatibus di xerat.His autem iufferat ante earum inrerfedioncm infufflari, & inde affati, inungiq; oleo, & optimis aromatibus, vt zinziberc rufticorum. b Marfilius Ficinus iubet cos nutriri fpel- ta, aqu iue nitida, & poft necem carnes , fale & coriandris aceto praeparatis conditas, dies fepcem feruare, antequam edas. Hali fate admodum docet, vt huiufmodi aues tribus die- bus poftquam interfecte funt collo fufpendantur,graui lapide pedibus alligato, vt caro te- nerefcat, digeftioniq} paratior reddatur.Cardanus per biduum , antequam decoquantur, ingulari vult. Quod modo ad coduram attinet, aues amphibias,hoc eft:, aqua & terra vi- dum quaerentes elixari iubet/ Platina . Caftor Durantes vero adulta quidem elixari ,iu- aoniores autem hcibis odoratis, & aromatis inaffari praecipit. Io. Biuyeiinus, vetulos calh- neis , pyris , malisq; farciri docet : pullos vero , qui iam adoleuerunt oleribus , berbisque cafeo , lardo q; minutatim concifis. Huiufmodi vel fimili modo paratus forte fuci it Anfei ille diureus apud Athenaeum 5 qui coqui cuiufdam apud Diphilum ha?c verba citat ; Integrum agnum , illafa compage corporis condimento , delibutum \ Porcellos fua pelle tettos , ex ficcatos prorfus , Anferem etiam dureum adduco magna iu flatum mole . Platina Anferem eodem modo, quo porcellum fa ciri vult. De porcello autem farciendo haec praecepta tradit : Porcellum adhuc ladentem iugulato,villosqjcultro acuto abraditOo Per fpinam deinde fcindito , eximicoq, quicquid in ventre hjbet, lecufcula eius cum lari- 3odo allio, cumq; odoriferis hei bis minutim concidito, trtumcafeum, oua agitata ,tunfum piper,crocun> in puiueicm redadum cum fuperioribus bene mifceto,in porcellumqj om* nino ita inucifum,vt quod umis erat, foris fit, indito, ac claudito, ncexcidat.Coquiin ve* ru, aut fuper craticulam lento igne non incommode poteft,vt omni pa^ iter efui bona fint. Dum coquitur, aceto, pipere, croco, fimul miftis cum faluiae, aut rorifmarini,aut lauri ra- tnufculis fffpe afpergenda eft. Idem etiam fieri ex Anfere , Anate, Grue , Capo, pullaftra poteft. Male hoc, & parum alit, tarde concoquitur : ftomacho, capiti, oculis , atqj hepati nocet, opilationes fiteit, calculum creat, pituitam auget. Haec ^Platina. Ius candidum in Anfere exilio haec omnia recipere ait Apicius. Piper, careum, cuminum, apijfemen, thy- mum, cepam, lalens radicem , nucleos toftos, mei , acetum, & oleum. Idem Anferem cli- ^oxum calidum e iure frigido Apiciano fic prsepatat : Teres piper, ligufticum, coriandrum, mentham infundis liquamen, vt oleum, modice tempera. Aliter: Anferem elixum, fer- «entem fauano mundo exiccabis,ius perfundes, 8c inferes. Omithologus Anferes inuenes minutatim concilos in paftillo per duas horas coqui tradit. Poftunt etiam, inquit , integri coqui in maffa farinae fecahscum aquacalida fubada?, quemadmodum partili de carne cer- uina coquuntur. Sic igitur, vt didum c ft, apud lautiores in cibum parantur Auferes. Ca?» terum & aliter paratis vefcimur, recentibus, vt inquit Platina, & fahtis.Eosautemfale con- dire ludaris pot ffimum eft vfitatum , qui eos continue vorant , quare plerunqj melancho. licieuadunt, & malicoloris,& nigri, & plumbei. Septentrionales quoque, vt /Olaus Ma- gnus refi rt>carnibus Anferinisfalecondiusjventoqjficcatistum codis, tu crudis pwlt alti- 5ouale folftmum, vti omnium aliorum animalium vtlcuntur.Docet Io.Baptifta Porta,quo- modo Anfer viuus excodusconuims apponi poffit : Anfer,vel Anas, mquit, vel aliud viua- cius an.mal , fed in hoc Anfer omnibus attefiat , fit tot corpore implutnis , capite, collo que relido, fit hinc inde obuallatus tgne , & circumfeptusnon a* de, nefuffocetur fumo, nefie igne torreatur citius; non large , ne implumis euadat : intus paffim pocilla » & ollulas aquae plenas , cui fal, & mei adijeias , ibique lances elixaris malis fint plena; , & teflfellatim difeo concifis , ipfe totus liquamine obdudus,&laridatus , vt efculentior fit, Se facilius decoquatur : ignem admoue. Feftinare nolito , vt calore erferuere c ceperit , circuambu- hndo , & fugiendo praefepit lg is , & iter includit : fic improbus aquam abforbendo sompefcitur,cor, c^teraque membra tefiigeraudo , medicamenti vi laxat aluum , abfter- M git, g Mag . nat, lib. 14 n, ( arnesAn ferin£,quo modo te* ncmm$e- uadant. h Be vita predtuenda lib.z.iap i Libs, k De re c«» hn. lkGU'%* I Hifl, SepL Ub. ip.t.7. Quomo- do Anigc VIUUS Cq. dus appo.- ai poffit. 134 Vlyfsis Aldrouandi git, & exinanitur: &vbiinferbuerit, interiora decoquet, fpongia continuo cerebrum^», & corhume<5hto: vbi vero infania ferri, & cefpicareconfpexeris, deficit cordi humidum-: remoue,conuiuis appone ,euulfisfemper partibus vociferantem , vt fere prius cdmmef- gn DifpJib» fatus 3 quam mortuus videatur . Haec ille omnia , forte ex m Athenaeo, qui exPoffidonio 12'Cap.igo refert , Antiocum regem cognomento Gripurn acceptiones fplendidasparaffe,cumcon» Jecoris pa uentus fierent in Daphnes honorem , in quibus integrorum eduliorum fiebant diftribu- sadi ratio» sj0^es ■ poftea viuenrium etiam , Aliferum fcilicet , leporum , & dorcadum . De ipfo ieci- nore praeparando fic quidam tradunt : Anfere occifo iecur fcite exime , in frigidam impo- ne, vtfolidius fit. Deinde in adipe Anferirio in farragine frige, & aromatibus conde :ci-10 buseftprincipum . loan. Bruyerinus, vberiones culinasGallicas, tradit, ceruicem,alas pedes cum palmis adie&o vino , pipercq; elixare , & id genus eduli; prima menfa folcrpis qua litates , & vires. d De fimpl . med.facofee. iOfJj.JaC.9, B vniuerfalior-ibus ad magis particularia pergam. VniuerfaSia autcnu voco, quae velut a tota aue petuntur, a Ioan. Baptlfta Porta, carnes Anfe- rinas comeftas ad v«ta? diuturnitatem facere credft, quod easCelfus in- tercibos plurimi alimenti numeret ,ipfasq;aues Jongaeuaefint. Eandem vi -30 ta?portrahenda? facultatem non in carne tantum , fcd &in adipe agnouit b Fiemus, qui loquens de adminiculis, qua? fenibus fydera pariant ad membra fouen da, Vt igitur , inquit, totum ipfi quoque vobis corpus veget (Saturnus )pro viri- bus , atque confirmet , accipietis ab co regnante mumiam fmul, & Anferis afiipu/paml hac An- feris adipe modieo delinite, contundite diligenter. Supradictus f Porta animalia canora, & ob- ftrepera, homines ioquaciorcs reddere affirmans, Anferem, Gallum, canem, in exemplum adducit, & qua? no&u vocalia funt, facere, vtin fomnis patrata narrentur; quibus ranam, Anferem , Lufciniam , Bubonemque adnumerat. Poflremo cum Anfer animal aquati- eum fit, & vt feriptum reliquit Ariftoteles folus inter animalia non rabiat( Alij aliter Ari- flotelis textum hac in recitant, vt alibi dixit ) contra hydrophobiam, ideft, aqua? merum, 4® in quem qui a cane rabido funt, incurrunt, valere exiftimat. Ego in quodam herbario Italico, qui Pande&ariurn c'tat,ex Anferis efu femen augeri, &ad Venerem homines cieri me legiffe memini. Ahud pra?ter commemorata cx toto Anfere emolumentum apud authores non obferuaui. Verum inter eius partes, qua: in vfum medicum veniunt , nulla eft adipe ipfo celebrior , magisue in omnibus fere medicamentis vfitatior , cuius multipli- ces, in medicina vfus antequam recenfeam, primo de ili tus qualitatibus , atq; prsepara- tioneex do&iffimorum virorum placitis, nonnulla promittam. Galenus vbi varios ani- malium adipes inuscem comparat , de eo fic feriptum veXxapnt: Vulgus medicorum nonis leo- ninum adipem in vtroq3, calf ac tendo dico , & digerendo longe effe valenti fimum. Proximum lo- cum habet Pardi adeps , adeo vt parum emolliat. Minore autem in ca faciendo, ac dirigendo pra - j o ditus virtute e fi Anfer inus , habetef plus quiddam in emolliendo', pari (patio ab hoc recedit Galli- naceus: d Alibi fic fcnbit. Est adipes Gallin aceor u familiarifhmus,magisg etiam An fera , quo-^ dammodo tamen ad digerendum potentior 3efl enim fub (laniia fua tenuior . Quod vero tenu- ium fit partium , alias innuic, altius eum defeendere fetibens. Alibi in voiucrum genere ad emolliendum primas obtinere aifirmat-, & ali)s pluribus in locis fuillo, & Gallina- ceo vehementius > laxare , citra molefti-am reiiccare, dolores , & laffitudines aufer- re . Si defit , Gallinaceum fubfticuit , & in vtriufque dc-fe&u , fuillum : aliquando pro ceruino etiam Anferum fyluefirium , item pro hyena? ad alopecias . Hippocrates Pro medulla, catti , inquit 9 adeps Anfcrims fabjlmi poteU . Auicenna non folura-* huius Ornithologia? Lib.XIX. 135 huius quadrupedis medulla?, fcd etiam iepi loco vticur. Aenus ex Galeno nimirum--», calidiorem, & ficciorem fuillo effetradit,& nequaquam terreum. Paulus jEgmetafi- militer, fusllo ;&capril!o calidiorem ,& tenuiorum partium. Ceterum icire licet plu- rimum referre, recenfne, an inueteratus fit, pro vt vfus poftulat, & hoc ne, vel illo modo fit prsparatus: nam recens ,& fine fale afleruatus ad vuluae V;tia , & ad alios quoidam aifecUs confertscum fale conditus, & qui temporis fpacio acrimoniam conti axit,eifdem malis lon- ge fit inimicus . Quapropter antequam multi luges eius vfus recitem, prudentem ledorem pra?monitum volo, vtacre indicium adhibeat, qua aetate conuemac,& quo modo paratus, jofit adhibendus. Opetae erit ergo in omnium gratiam, quod paulo 3nte pollicitus fui, hic diuerfaseius praeparationes enarrare. Anferum quoque adeps , inquit Ponius omnium auium praparatur,cxeptis% venis omnibus patina nouaficftli operta tnfrle fthdita apua ftruen- ti liquatur : ficcatur f lineis faecis , & in fiffili nouo fitus loco frigido , minus f putre frit, addito meile, Diofcorides pcaepa ra t fic : Recens exemptis membranis , tn fitfilem ollam demiffus , qua altero tantopere capacior fit, quantus fit modus adtpts^quem curare inBitueris,obfiruHo diligeter vafe, flagrantifftmo foli expomtur . Eliquefcens tnde humor in fi Hile alterum excolatur , dones adeps omnis ab fumatur, mox locovehementer frigido reconditur, & ad vfus dirigetur. Alijfiftile fulctunt fuper aquam calidam , aut tenuem, & elanguidam prunam, qua filis vicem penfrt . E fi & alia curandi ratio . Exemptis membranis teritur , contectus f in ollam eliquatur , adteclo mi zonuti falis momento . Mox lineo colo trans fufus reponitur . In libro, qui Seruitoris infcnbitur iftiulmodi praeparatio leg.tur . Accipe oilam nouam,&pone meaadipem,& hanc ol- lam pone intra aliam ollam plenam aqua, & pone ambas fuper ignem , &quicquid dif- foluetur ex adipe clarifica in alio vafe,quoufque totus diifoluacur, & repone m loco frigido. Et funt, qui proijciant fuper eum modicum falis, quando reponunt , quia_^ confert laifitudin i, qnando mifcecur medicinis conferentibus ad hoc . Et quieft fine fa- le confert doloribus matricis, &ammifccturemplaftris, qua? imponuntur fuper oculum, & fcifiiiris labiorum, & doloribus auris, &afperitatem faciei, & confert colori. Ha?c ille. Quomodo vero hunc adipem, Gallinaceum, tk vitulinum a pu redine feruemus, fic docet Diofcorides : £>uemuis adipem{ horum trium, qua? diximus) diligenter dotum , j adr ficcatum in vmbra fuper cribrum per li ntea m unda mahibus vehementer exprimat , Itnof con tufam vmbrofo in loco fufpcndat,& po fi multos dies noua carta inuolutum frigido loco recondat . Pinguia autem indito meile , vindicantur a putredinis vitio. Vis omnium e fi excalfacere , molli- re , rarefaceres . Docet quoque, quomodo hic, alimue adeps odoratus fiat . Gallina ceus , Anfrrmusf ( adeps) fic odoribus imbui folent . Cuiufuis eorum percurati fixtarq duo fi Hili ollaexcipiuntur . Eryfi fceptri, xylobalfami , palma elates, & calami plane contufi fingulo- rum fexcuncia admtfsetur , Vini Lesbij cyatus vnu> adijeitur. Ea ter effer uefc uni prunis . Mox vafe fublato ab igne , die noclufi refrigerantur : pofiridte liquata per linteum craffum,mudum in vas excolantur. Vbi vero adeps cotuertt , concha excipitur ffitttltfy nouo operto perfrigidis locis re- ponitur . Hyberna tempore id inftiiuere oportet . Aestate Jiqutdem pinguia noti coguntur. Necde- s^ofunt qui Tyrrhenicacera mometumadijeiant, quo facilius in vnum corpus omni a coale fcdt Ea • dem ratione fuillus adeps, & vrfinus, caterif id genus odoramentis imbuuntur Verum fampfu - - (hi odorem adeps tpfr reprasetabtt hoc modpiCurati quam optime adtpis,prafertim taurini mina vna, tempeftiuij. fampfuchi ex qui fit) confracti frxquimina mifcetur, & in fperfo largiori vino digeruntur in offas, qua in vafe cooperto node qutefcunt Matutinis in fithli ollafemufculo igni, affufa aqua , leniter coquuntur. Dumf fuum adeps odorem exuerit,def acatus, ac bene opertus no- de tota permanet. Pofiero die deterfa for de , quapeffum ierat, fampfuchi , vt ditium e Ii , contufi iterum frxquimina priori adijeitur, eodem j, modo in offas cogitur . Alqs \ q ua diximus ,pcr- attis decoquitur , tfr colatur: & fi qua fundo hafit fp urat ia , deraditur , & loco frigido recondi- tur . Idem quoque fere legitur apud e Plinium , qui adipem fic paratum ab agente Co- 5 o ma ge n u m v oca c . Honorem debemus y inquit, Comagenorum clarifvna rei . Fit ex adipe Anfr- no,alioqr Celeberrimi vfus e fi : adboc in Comagena Syria parte cum cinnamomo, caft a, pipere al- bo, herba , qua Comagene vocatur, obrutis niue vaft t , odore tucundo , vtilijjimum ad perfridu- nesy cenuulfiones, cacas, ac fubditos dolores, ommaj, , qua acopis curantur, vngutntuf pariter , & medicamentum e fi . Fit & in Syria alio modo adipe auium curato ,vt diximus , additis tryfifceptro , xylobalfanto ,phanice elate , item calamo, Ungulorum pondere qui fit adipis , cum vino bis , aut ter fubferuefattis . Fit autem hy eme, quoniam a flate non glaciat, nift accepta cera. Hxcomnia/Plinius, & albi rurfus, Aliud , inquit,r^£T// Syria pars, quaComagene vocatur , Adipe enimt Anferum) invafr areo eum cinnamomo niue multa obrutum, ac rigore gelido mace- M % ratum Anferini a- dipis pr$ pa ratio • Quomoda a puuedi— nevin dice- tur. Quomodo OuuratuS fiat. tTtb.ig. c.|. Medi came Comagcaft f fMO.C.2 2 Ad dolorg Cedadum. m-. Ad laffitu diocs* 'Ad fumo- xes omnes Adinflam snatiene cum dolo* re. Ad duri ti- as. Ad fcir- ihos. Ad ignem iacrum Ad huores iuggi lata- que. Ad vulne- ra. Ad fangui nem fiften dum. Ad attrita. Ad cicatri ces. gHifi.fept, isb> ip. t.f. Ad vene- na. Ad alope- ciam, Ai porri- ginem» i 3 6 Vlyfsis Aldrouancfi ratum ad vftn» pradari medicaminis, quod ab agente dicitur Comagenum.Sic Plinius.Sed Dio- fcorides Cpmageni non meminit , cum tamen apud Nicolaum Myrcpfum id nomen { e le- giiTetcfteturOrnithologus.Sediam ad huius adipis celeberrimos vfusaccedamusrquicura plurimis conferat morbis, eos recenfebo,ab ijs exorfus,qui totius funt corporis,ad eos pro- grediens, qui fingularumfunt partium.Eo igitur per fe in onmibusaffe<5honibus,qua?do!o- rem inducunt, vti licebit, eas enim maxime mitigare feribit Galenus , qui pa; iter alicubi pharmaco cuidam, vt dolorem fedet huius adipis aliquid inijei lubec vdut ipfe facere con- fueuerat. Adeps vero, inquit, Anferinus Jit , vel eius inopia Gallinaceus . Sineque huc halemus, futllum inqciamus,mn ignari quidem magnam effe Anferini ad reliquos eminentia. Id em adeps io I humores in intimis corporis partibus mordicantes mirum in modum obtundit, vt idem Ga- lenusteftatum reliquit. Porro oh tenuitate ejfentia nonnuUa acrimonias magis retiidunt, vbi ni- mirum in alto mordicantium corporu,quod mole fi um efl,h.tferit\nam quodcrajjioru efi partium minus, magis autem , quod fubtiliu tota corpora penetrat, & omnibus ipfum fantebus mor dicati - btts permifetur . Hac ratione adeps Anferinus, qua in alto corpore mordicant, magis obtudit &c. Sicut autem dolores, ita etiam lafficudines tollit , idcirco inter medicamenta acopa, ideft, lafficudines, & fatigationes leuantia ab eodem authore reponitunvnde aliquando medica- mentis ammifect, quas myracopum confticuunc,fic abeo deferiptum Cera candida $ij adi- pis Anferini odoramentis diditi :v net avnam , medulla ceruina vnciam, falis ammontaci 5 ij, pi- peris albi 5 ij, thuris vncia , cinnamomi 3 iij , aphro nitri v neta, Indis Illyrica fex t anos j, medis 1 o jib tiijyopobalfami fextarium , Comageni lib. ij. parato , vt no fi . Hanc ea ndem vim fcdanffi, inquam, liffitudines ineo pariter agnofcunc &ahj, vtKi anides qui Adeps Anferinus, in- quit, vtilis eft acopis , & malagmatis. Porro omnibus fere tumor bus pr^rer naturam prse- cipueconfert : dolorem enim fedat, emolhc , & difcutir : qua? trn a in tumorum cura, quam maxime plerunquerequiruntur.Sic Galenus ad lnflammationerricum dolore eum laudat, &phIegmonis cum oleo rofaceo mederi fer ibit, &alibi phlcgmonis Gmihaiiffimam etie,&: rurfus conferre pro refolutioneturnoris,ne aliquid dueiremaneatj fie qUoqsPlimustubera» & quaecunque emolliri opus fit, efficaciffime illo curari affirmat . Sicb£fculapius , & Con- ftancinus omnem duritiem foluere certantur. SyluiusPanfienfis non contemnendus nofiri ^ui medicus, quod maxime tenuium fic partium in volucrum genere ad fcirrhi curationem 3® p aeferendum iudieat. Infuper facro medetur igni ,tefte Plinio, qui etiam eum cum linapi, meile , & cera Cypria illini luioribus , fugillatnq; feribit . Apud ^Eginetam recipitur cum adipe Phafianorum in emplaftrum diapyranu,ciiiemplatirodifcutiendi vim ctibuit . Non minus vtilitatis vulneribus prebet.Pliniuscucurb^am toftam in argilla,ac tritam cum adi- pe Anferis, item Bubonis cerebrum cum eodem ad vulnera glutinanda commenda t: & ali- bi feribit, cum butyro pari pondere pa (liliis inditum fangumem fifterd denique cum ce re- bro,& alumine, & oefipo attritis mederi . Hippocrates eiufmodimedieamencum molliens prasferibit, quod etiam cicatrices emendat : Scylla internam partem mucefam terito , & refi- nam de pice cum recenti adipe fui lio, & oleo modico, refinafi ac cerri fi modica . Ec adipem Anferinum,ac fuillum recentem purum, & oleum modicum , & fcyilam,& ceram al^o biffimam . g Olaus Magnus ex Plinio , vt videtur : nam idem fere 4pud hunc legas , hunc adipem mellicommixtum,&morfui canis rabidi^appofitum celeriter adfanitatem perdu- cere feribit . Prpdeft etiam ad venena . Fort vetiena fumpta , inquit Gainerias , vomitus eft prouocanduscum aqua calida mixto butyro jkui re&eaddi turemrn pacum adipis An- ferini, vel adeps ipfa cum vino dulci decodta bibitur . Reftatmodo vt de morbis agamus» qui fingularum partium funt peculiares, inter quos fefe nobis primum prodit al speciam cui hunc adipem mederi teftatur Auicenna . Et Marcellus infantum alopeciarum vicill-» huius perfri&ione fuppleri affirmat . Galenus de compofitione medicamentorum fecun- dum loca meer remedia alopecia?, Vrfa adeps, momt:praJlat,f vetufior ed:quanquam etiam kyena, leonisjj acpardalis, ac Anftris adipes coueniut:& qtihunque temnu partium fubfdiiam^- /rabent quo prompte in cutis profundum penetrare queant, atque ad radices vTque capi lior ii per- tingunt. Ec rurfus ad eundem affe&um , £>aa ex adipibus , inquit, componuntur, modicaitem ihapfta amixta ft militer profunt 'prafertim fi eupborbij , & adarcij addatur pars duodeci- ma . Sit autem adeps trium generum leonini, pardatq , &■ hyena , cmusf pars vna „ Si ve - rohyena aaeps nonadefi , fufpcit prafeUttbus reliquis duobus vti An ferino ammtxto.Si ve- ro omnes quatitor habeas, fimul omnes mifcebis , addito infuper ,fiadfit, vrfino, &c. Por- tfigini quoque, fcu capitis furfuribus hic adeps probefte dicitur cum* fcafturcjj femm^j mixtus o Tali enim affidisa lotione capitis furfures depellit f ficati ex Plinio patet, qui Omithologke Lib.XIX. 137 qui non folum porriginem, ied capitis etiam vlcera , nafim tij femen tritum , & adipi &nfe- rinafmixcum emendare tradit, authorc Sextio. Ad capitis, & temporum dolorem Apollo- nius apud Galenum medicamenta quaedam ex adipe Anferino illinit e iubet . Sanguinem vero acrebro profluentem, Anferis, aut Anatis adipem cum t ofaceo codum, &infufum fi» flere tradit Plinius. Idem fomnos allicere, oefipum cum adipe Anferino & vino myrtite 5 & turfuS' cutem in facie adipem Anferis, vel Gallmsecuftodire. Quod ante eum fcripferat Diofcoridestait enim vtilem effeci? tw/jusA&ctv wpatf&yrovihoc cft, ad conferuatione faciei, ne fcilicet tempeAatibus,aut fote lacdarur.Ruellius vertit ad mangonizandam faciem, Mar- locellus Virgilius ad nitorem vultus . In hanc quoque fentr miam forte feriptum reliquit Pli- musifeuum vituli cum Anfet is adipe, & ocimi fucco genarum vitijs optimum elfe. Oculo- tum viri js in botffine, nullum remedium ex hocadipe apud author.es obferuaui. De eifdem *vero'afftdionibus in equis fiememotia? prodiderunt, Abfyttus, & HierccIesHippiatri: Si •vulnus ( £iax.Q(®Y\)*cciderit in oculo equi, & gramina(lem x )craffa e manant cu fericulo, ue ocu- li'\fub flantia effluat, medulla ouillam tritam illine manu aliquamdiu cohibebis fis aie: Pra- Jlat autem medulla recens, fluod ft ad manum illa non fuerit, adip e Anferinofialliuaceoue vte- ns. lunat etiam medulla cum adipe Anferis fer mixta. Commandatur etiam ab Hierocle ft- pia? oftracim ad equorum leucomata cum alijs qurbufdam adipe An feris permixtum» Aurium vitijs diuei fis quis mederi volens., plurima hinc remedia accipiet, quas licet fimjpli- aocia omnia non fint , imo pleraque compofita, nihilominus referre h:c p]acuit,eoq; maxin e cum praecipua facultas huic adipi debeataur . Apud Nicolaum Myrepfum in primis multis auriculaiibusmcdicamentisammifeerut, auiium aurem vitijs mederi quamplurimialij t ef- flantur viri dodiflimi. Si auricula aliquo pado vitiata fuerit , Anferina adipe infufa diligen- ter expurgabitur, fanitatiq3 reddetur. Marcellus. Si terreni vermes cum adipe Anferis de~ codi infundantur autibus, conflat deplorata vitia eo remedio fanari.Piinius,& Marcellus. Anferinus adeps inflillatus dolorem aurium lenir. Diofcorides, Auiccnna , & Simeon 5e- thi. Anfcrinum , aut Gallinaceum adipem liquefadum fenfim inftillat Apollonius ad au- rium dolores apud Galenum de compofitione medidamentorum fecundum loca : vbi Ga- lenus, Gallinaceus, inquit, & Anferinus adeps, flquidem euacuatum corpus inucnerint,& humo - 30 rem, qui inflammatam ajfeffioncm excitat, no amplius influente, duabus radonibus tii mitigan- di,tu curandi profuerint . Si •vero influente adhuc caufa adhibeantur, affle dd toni quide nihil auxi- liantur, leniunt tamc doloris accejji on em, flue fymptoma, quemadmodum fi ob humoru acredinem mordacitas contingat . Haec Galenus. Aures mirifice luuat adeps Anferinus cum ocimi fuc* co impolitus . Plinius. Ocinum auribus vtiliflimum, infantium praciprecum adipe Anfe- rino.Idem.Seuum vitulinum adipe Anferino mixtum, adiedo ocymi fucco, tepidum auri- bus dolentibus infufum optimefanat.Marcdius. Adeps Anferinus cum ocimi fucco cepe- fadoinftillatoq5 dolores auricularum infantilium lana t. Idem: qui vtrumque locum ex Pli- nio decerpliffe videtur. Ad contufas, ■& fradas aures: Adipem Anferinum , & lac muliebre mixta inftilla, aut adipem bubulum, ac Anferinu portionibus liquefadosinflilla, autmyr- 4orham, & adipem Anferinum,vel butyrum, vel refinam>& conchylij partem internam fquis partibus trita fuper aurem, & propinqua tempora impone.Afclepiades apud Galenum. Lac muliebre aurium vitijs medetur, modiceadmixto oleoraut fi ab idu doleant, Anferino adi- pe tepefadum.Plinius. Cum auris percufla,& rupta fuerit,feuum Anatis (Ornithologus re- dc legit Anferis, Anferem enim, & Anatem interpretes Arabum nonunquam confundunt) coletur guctatim,& apponatur, cum eo lac mulieris. Hzc tepida cum fucco bafil ici, cuius femen efl rubeum apponatur (inftilletur) h Rafis ex Galeno.Ad aurium inflammationes in fuperficie cutis ex humorum imprelfione,aut plaga obortas, item tumores, ac rubores,adi- pem Anferinum , & lac muliebre mixta , aut adipem bubulu, ac Anferinum , aequis portio- nibus liquefadosiaftilla. Apollonius apud Galenum. Apud eundem Andromachus rae- jodicamenco adaurium vlcer ationes ficcas,non humences,infcripto,mifcet adipem Anferi- num.Terreni vermes cQ Anferis adipe, vel cum oleo decodu fine dubio mede ntur auribus purulentis. Marcellus.Quia vero haec auis auditu admodum pollet, vt didam cft,ideo eius adipem ad aurium grauitarem facere feribie Io.Baptifta Porta. Valere autem ad eam pluri- mialijquoquefcripferunt dodiflimi viri. Serenus. Si vero obtufa(z\i2$ obftrufa) fenfus removetur in aure Lumbricos terra, fetsum fex An fer e rauco Excoque: vel veterem poteris depellere morbum , Grauitatem aurium emendat adeps Anferinus: quidam adijeiunt fuccum cepa?,& ailijpari modo. Auricularum fonitum, & geau itatem emendant fucco ceparum cum adipe Anien- M 3 no, Ad capitis dolorem. Ad fangui nem pro fluentem a cerebro. Ad forr- nu conci - liandum. Ad cutem faciei cu. ftodiendm. Ad oculo- rum vitia. Adjleuco» mata. Ad auriu vitia. b De bo.anu maU Ad nariQ nes varias. Ad ozas • nas Ad labio- ia runas. Adoris vl cera. Ad ceroi- cisngoies Ad eiufdg tumores. Ad mam- mas a par- tu coiifer* uaudas. Ad papil- las coftrtn gendas. Ad earum dolorem. Ad fuppu- raros. Adphthb- fi ai. Ad hydro* pem Ad renes affedos. Ad eoUcij affe&um. Ad fedis vitia. 138 Vlyfsis Aldrouandi no, aut cum meile inftilIato.Plinius,& alibi: Alii j fuccus auribus inftillatur cum adipe An- ferino. Adeps Anferinus cum c^pa: fucco mixtus bene, a uricula? infufus , Turdis auditum re- Uocat.SextusPhilofophusPlatonicus . Adipem Anferinum, &felBouis,actaurinum pari snenfura mixta inltillato ad auditus grauitatem . Apollonius apud Galenum . Si maior fie dolor, aut grauitas auriu, Teuum bubulum cum adipe Anferino tepefa&um infundunt. Pli- niii3.Ecrurfus:Prodeft& feuum vituli cum Anferis adipe, &ocymifucco.Adeps Anferinus mifcetur croci fucco,quaeinfufa auribus incommodos fonitus,tinnituscg carum proprie, &: vnice tollunt.Marcellus.Adionitus,& inflationes aurium, nitrum, & refinam,&adipetn^» Anferinum aequis partibus cum oleo commixto diifoluta inftilla . Apollonius apud Gale-I0 num.Ec rurfus:Caepas,& allium, & adipem pari menfura trita, & excolata infunde.Sonitu, ac grauitatem in auriculis emendant cum adipe Anferino , aut meile inftillantes caeparum fuccum. Plinius. Si aqua auditorium meatum intrauerit, plurimum prodeft adeps Anferi* nusfatque item vulpinus, & Gallinaceus) mediocriter calidus infufus . Galenus duobus in locis. Adeps Anferina cum crocci fucco mixta, & tepefa<5la,ac fi c infofa aquam, & omnem humorem de auriculis euoeat,& perfanat: Ma rcellus. Sivero in -patui as animat)» t netrauerit aures Pr oderit admixto pauidi fel muris aceto. Aut fi lympha potens perttaferit , An fer is aptus Immittatur adeps caparum non Jine fucco • 2 Q £ui granis efl oculis, fenfum tamen auribus auget . Serenus. Idem remedium legitur apud Plinium, Sextum, difculapium, & Galcnuni,qui te- pefa&um inftillari iubet. Sextus bene miferi. Ad varias narium aife&ioncs. Adeps Anfe- ris cum butyro pari pondere infufus, profluuium narium fiftit.Marcellus. Vbi crufh? vlceri narium obdu£i£, adipe Anferino, aut butyro cum rofaceo ceratocurantur.Lampon ad oz^- nas apud Galenum : vbi quoque medicamento cuidam Afclepiadis ad ozenas adeps Anle- rinus adijcitur. Adlabia affeda. Adeps Anferinus labiorum rimas illitus fanat. Diofcori- desjSimeon Sethi,Plinius,& Marcellus, flifuras faciei, & labiorum. Auicenna.Profundiores in labijs fifluras, adipe caprillo, aut Anferino curabis. Nicolaus Myrepfus. Hirci feuii effi- cax efUabrorumfifTliris cum adipe Anferino, ac medulla ceruina. Marcellus. Paulo aliter^ Sextus, fepumcapra?, inquit, & adipem Anferinum, medullam cerui ,&ca?pascum refina_j> fimul, & calce viuo fac vt malagma : mire fanant 1 abiorum fifluras. Vlcera oris, ac rimas, fe- uum vituli,velbouis cum adipe Anferino optime jungit. Marcellus.. Plinius etiam ocimi fuccumaddit. Adaphthas, ideft vlcera oris, adipem fuiilum,aui Anferinum manna infper- fa illinito. Archigenes apud Galenum, vbi Crito etiam ad aphthas medicamentum com- ponit ex alumine, & malicorio punici dulcis:quod, inquit Galenus, nili adipem Anferinum mifcuiflbt, ad putref.&iones forte congrueret. Ad ceruicem la?fam. Rigor ceruicis adipo Anferina, vel potius Gruina perundus velociflime mollietur. Marcellus. Ad ceruicum tu- mores fedandos ouorum vitelli codicum adipe Anferino illinuntur ,fdle caprino sequis ponderibus permixto, atque inde ceruices fricantur.Idem Aliqui ad in undionem gibberis^Q adipem ex Anfereficeliciunt.Anferem pinguem muribus minutatim ineifis fardum a flant, & deftdlantem inde liquorem ad inundionem gibberis vtuntur. Ad mammarum aflrcdio- nes: Mammas a partu suffodit adeps Anferis cum rofaceo, & araneo. Plinius. Serenus, vt conftringantur papilla? Anferis adipem illini praecipit, cum lade tepente.Phnius earundem dolorem minui icnbit, fi hoc adipe perungantur. Ad fuppurstos. Anethi ficci veteris pul- uerem,& refinae pityinae puluerem cum adipe veterc Anferino,aut Gallinaceo edendum— * mane ieiunoempy ico cochlearia tria,& vefpcre tantummodo dabis, mire fubuenies. Mar- cellus.Idem medicamento e cancris marinis prophthifico adipem Anferinum addit. Hy* dropicis oefipum ex vino, addita myrrha, modice potui datur, nucis auellanae magnitudine. Aliqui addunt & Anferinum adipem, & oleum myrteum. Plinius. Adeps Anferinus eiufdem cerebro, & butyro, & alumine, & oefypo impofitus ad cerati modum efficaciter re- nibus prodefi. Marcellus. Ad colicum Galenus huiufmodi amema prreferibit : At fi cum fa- bri V ia talis dolor aliquando incidat , principio quidem , fi id ferunt , fomentum ficcum ex milio efl: adhibendum: fi ab hoc non quiefeunt, femen aliquod,quod flatum diffipec in oleo, quod tenuium fit partium coquere, moxper linteum, quod purum fit, oleum colarerdeinde. Anferis feuum inolco liquare, ac per fedem infundere oportebit. Si Anferis feuum non fir, Gallinaceo efl vtendum: in primisqj curandum,vt fitexpers falis: eflo autem no admodum vetus: licet vero & recenti vti, prasfertim Anferino. Ad fedis vicia . Adeps Anferinus cum eiufdem cerebro,& oefypo, & alumine fubigitur, & imponitur ani omnibus caufis. Marcei- Omithologias Lib.XIX. 139 lus. Idem adeps, alijq; diuerfi aqua Galenum dc compofitionc medicamentorum, fecundu loca mifcentur medicamentis ad fedem. Sedis vitijs ptodeft butyrum cum adipe Anferino, ac rofaceo.Modum ipfse res ftatuunt,vt fint illitu faciles.Plinius. Agrimonia trita cum adi- pe Anferino impofita condylomatis medetur. Marcellus. Muliebrem hsemorrhoidem ita curato. Multa calida aqua proluito, in aqua vero odorata, velut eftmyrica trita coquito. Deinde fpumam argenti tottam ,& gallam mifceto,& vinum album, & oleum , Anferis adipem affundito, omniaq; fimul trita poft fadlam prolutionem illinenda dato. ProluerC-J vero oportet, fede quam maxime extradta. z Hippocrates. Ne acria perurant adeps Anfe- jorinus cum cera punica, cerufla, rofaceo infricatur. Idem adeps Cygni. Hsec & haemorrhoi- dasfanaredicuntur.Plinius. Cuius verba, Ne acria per urant > contra acres ,& calidos fedis dolores interpretanda funt : nam & apud/' Galenum fic legimus : Ad fedis ex ardore dolo- res,recentem Anferis adipem inungito, & emplaftri in modum imponito. Heras in medi- camentum quoddam fedis pro cefypo , inquit , Galenus, adipem Anferinum pari pondere coniecit.Hippocrates autem, Anfcrino adipe, & fuillo, folani fucco, chryfocolla, & refina, & cera alba committis , & fimul liquefacis, fedem inflammatam illinireiubet , quandiu in- flammatio durauerit. Ad vlcera genitalium. Oefypumfanat vlcera genitalium cum Anfe- rino adipe. Diofcorides. Ad vrina? ftillicidium. Vrinse incontinentiam cohibent leporis tefticuli tofti, vel coagulum cum Anferino adipe in polenta. Inhiberi Venerem pugnatoris joGallijcefticulis Anferinoadipeillitis, adalligatisq; pelle arietina tradunt. Plinius. Ad vul- U£ vitia. Adeps Anferinus matrici vtiliseft.Auicenna. Adeps Anferinus, aut Gallinaceus recens, & fine fale conditus ad vulua? vitia proficit: fale inueteracus , & qui temporis fpacio acrimoniam concepit, vuluse inimicus ett. Diofcorides,&alibi: Adeps Anferinus, &Gal- linaceus conueniuntmuliebribusmalis.Lacmuliebrecum oefypo,& adipe Anferino vulua rum doloribus imponitur. Si vero dolores ad extremam debilitatem deduxerint, (pongijs calidiscx aqua, & oleo exprdfisfoueto,&fubdititia mollia apponito, medullam cerubadi* pem Anferinum , & ceram albam , & oui luteum, aut ceratum picatum cum refina fubdito. Hippocrates.Si dolor fuerit vehem cs poft purgationc(ex (ubdititijs)fambuci frudum, lau- ri baccas,in vino nigro coquito, & de aqua duas heminas excolato, mifceto autem cum adi- jope Anferis, & oleo rofaceo, & tepidum infunde.Hippocrates. Aliud. Si dolor vexaritex fnb- dititijspurgatam,myrrha2acceptabulum,thuris tantundem, melanthium, Cyperum,fefeli, anifum,apij femen, netopon, mei, refinam,adipem Anferinum, oui candidum, vnguentum ^gyptium fingula paribus portionibus in vino alboduci duarum heminarum menfura_^ teitio,& tepidis infufis colluito. Htppocrates.Vuluarum durities, collediones(locorum—> duritias, & concretiones Sextus)adeps Anferinas,aut Cygni illitus emollit.Plinius.Hippo- crates adipem hunc mollitorjjs,alijsqj plurimis vteri medicamentis crebro admifeet, vc ex fequentibus patebit. Apidem ouillum,ouorum vitellum, mei; oleum rofaccumfumito, & cum his farinam fubigito , & ad lentum ignem tepefacito, & quod dettillat, lana exceptum emollito, ac apponito: aut adipem ouillum aromatis conditum, & nitrum rubrum, A deris q.oadipem,ouillum adipem .ceram albam , netopon , rofaceum oleum ,ha:c quam optime per- mifceto,8c tenuibus linteis excipito,& ftacim vbi lota eft,apponat tepida ofculo vterorum, autcerui adipem in rofaceo oleo liquefaciat, & molli lana excepta fubdat. Hippocrates. Aliudfubditicium molle.Cum vero duri fuerint vteri, &fic doluerint, fubdititia apponito, velut ett cerui medulla, aut Anferinus adeps, aut fuillusadeps, aut vnguentum irinum cum meile, & oui luteum, & ceram albam velut cataplafma emollito, hordeaceam,ac triticeam farinam cum aqua,& ruta concoquito.HippoCrates.Aliud.Vtatur &fubdititijs mollibus ex myrrha, pice, cera, & adipe Anfe‘rino.Hippocrates,qui paulo fuperius penicillos cx lino eo- dem adipe illitos fubdi iufferac.Semen vrticas,& maluae fuccum cum adipe Anferino tritum fubdito.Idem. Aliud purgatorium. Glandulas facito ex mellis, bituminis drachmis duabus, joanifi acetabula, fellebouis,myrrha?drachmistribus ,elaterijpotione, haec m vafe amco 'coquito, & Anferis adipem mifceto. Idem . Aliud. Vrtictc femen, & malutefuccum, & An- ferinum adipem fimul permixta fubdat. Idem. Aliud ad fanguinem vteri ducendum. Elatc- rij potiones quatuor adipe Anferino, & Caprino,& myfi ammifeeto , in glandulam forma- to, & in linteoapponito.Idem. Aliud quod vteros expurgat,&fanguinem cuacuat.Abfyn- thijradicem tritam, meile, & adipe Anferinoammixtis apponito. Idem. Aliud. Si menfes noncompareant, Styracem, & origanum terito, & permittis adipem Anferinum affundito, ac apponito. Idem. Idem remedium alibi recenfet. Aliud.Si menfes non fiant , adipem--* Anferis, & netopum &refinam mulier lana excepta fubdat.Idem. Si ex partu mulier non_* fuerit purgata : Ados vero vterorum adipem Anferinum illinito., &c myrrhanr, & refi Ad mulie- bres hre • naorrhoi- das. « i l cUh&rtor rboidih k En for. 1. Ad fedis ex ardore dolores. Ad vlcera genitaliu. Ad vrm.c ftillicidiu. Ad vulute vitia. Ad vteri dolorem. Ad vulua- rurn duri- tiets,& col- lectiones. Ad vferu purgando. main Ad partu difficilem. Ad ftftum mortuum extrahen- dum. Ad fecun- das expel- lendas. Ad fiuxfi rutarum. Ad aqua ' Jnrercute vteri. Ad vteri in Aammatio nem. Ad vteri flrangula- tum Ad vteri pullulas. Ad vlcera inflamata. Ad conee ptum. Ad abortu Ad vteri prociden- tiam. 140 Vlyfsis Aldrouandi (> tepidam. Ad partus difficultatem ex vteri ficcitatepSi vero ea , qua? in partu eft ficca fuerit, & difficulter humedetur, oleum bibat, & locos oleo calido cum iqaluae.aqua irriget, & ce.ra- to liquido illinat , & Anfcrinum adipem cum oleo infundar. Idem } Ad eijciendum foetum mortuum fubcititium : Teftam recentem, & adipem Anferinum terat , &apponat . Aliud. Crocum terito , & adipem Anferinum affundito, & excolata in vtcros infundito, &ad plu- rimum tempus relinquito. Idem. Aliud. Calamum odoratum , Sc cucumeris fylueftris me- dullam 5 cum adipe Anferino terito: diligee autem vmbilicum, & pectinem , & de hoc mo- dicum lanas inftillatum ad os vteri apponat, ck ab hoc paulatim extrahetur . Idem . Si vero mulier abortum fecerit egrelfus , fiue puttefadus,& intumuerit > aut aliud quidhuiuffi^diIO pafTusfuerit, haec fieri praecipit . Porri & apij fuccum per linteum expreffum de vtriuique colligito, & olei rofacei heminam , & adipis Anferini quadrantem adijeito, refinaeobolos tresinoleo liquefacito, &vbi mulierem ad pedes altiorcm feceris in vteros infundito, decumbens ad plurimum tempus contineat : deinde ad dies quatuor defidere iubeto,& egreditur puer putrefadus &c. Secundarum expulfori um , quod vteris infunditur. Quum fecunda a frigore mortifica ta computruerit, vbi ventus frigidus fecerit, ctocnm leuiter tri- tum drachmae pondere cum adipe Anferino infundito, & ad plurimum tempus finito.Idem, Ad fluxum rubrum vteri fidendum ; Si reficcare fluxum opus fuerit ,calamintham in vino nigro coquito, & lineo inuolotu apponito, aut hyofcyanu folia, & cicutam fimul coquito. Similiter porrum ,&maluam, 8c ceram, & Anferisadipem amifeeeo, deinde tepida ad pu-2(? denda fubdito . Adaquaro interentem vteri. Quum aqua ex pudendo fluxerit , myrica? fo^ lia, Se rhus,& refinam cum Anferino 3dipe terito, & per clyfteremin pudendum infundito. Idem. Alibi hunc adipem per fe aqua? cx vtero fluenti auxiliari feribir. Alibi cum lu!phme_» delingendum da r- Si vero non foium vterusaqua interentem laborarit,fed etiam vlceratus 'fuerit , hoc remedium praefer ibit - Anferisadipem, &ouum illinito , aucouillu, aut fuillum adipem , & lentem in vino coquito, & hoc pari aqua temperatum infundito . Ad vteri in- flammationem. Si inflammati fuerint puerperae vteri, venter ardec,& magnus fic,& ad prae- cordia fuffocatio habet. Quum fic habuerit, mufeum marinum, quem fuper pifces insjeiunt,^ pro cataplafmate, netopum, refinam, mei, adipem Anferinum, acetum album, vnguentum album j^gyptium: haec omnia fimul trita,& \ ini alibi heminis duabus diluta;tepida infun- de. Et rurfus, paulo inferius: Aut adipem Anfcris in refina liquefacito, & fimiliter oleum cedrinum modicum affundito , &cum meile liquefacito , ac tepida infundito . Idem .Ad vteri futfucationem. Auxiliatur & aceti albi cyathus poratus:aut juniperi fi udum, aut adi- pem fumere Anferinum, &ceratuni refinarum ,ac picem in ipfo liquefacere , & fubdititias. glandulas effjrmare. idem. Adpufiulas. Quuni in purgatione pullulae circa ofculum vteri fuerint fic curato : Carnem bubulam cum buty o, aut adipe Anferino, anifo tritis illine, & jpfatncamcm in pudendum inde. Idem, vlcera inflammata . Si vlcera fuerint aaia, & inflamata , hac collutione vtere .-Adipem Anfcris , & refinam mifce ,& aqua tepida di- lutainfunde , Idem . Aliud .Siex partu ,aut inflammatione vteri fuerint inflammati An- feris adipem refina? ammifeeto , affufoqj ad hoc vino , tepefadum infundito . Idem . AIiud^0 advtertimex pa>tu vlceratum0& inflammatum . Si vero os eius vlceratum fuerit , acin- flammatu myrrham,& adipem Anferinum, & ceram albam, & thus pilisjleporinis fub ven- tre natis milceto, & fimul trira inlana apponito.Idemr&alibiiSi vlcera fuerint aena, St in- flammata hac collutione vtere . Adipem Anferis, Se refinam mifce, & aqua tepida diluta^ infunde. Ad conceptum. Portulacam cum adipe Anferino, St myrt ha, & porri femine, &fcl- le bubulo lana? terito, St lan^ inuoluta ad os vteri apponito. Idc «p . Aliud . Secundam mu- lieris , Sc vermium capita , Sc alumen ^gyptium cum adipe Anferino diluito ,& in lana ad os vteri apponito. Idem. Aliud .Quibus autem a viro immitia graueolentia fuerint non_j concipit: portulacam igitur, & adipem Anferinum milceto. Idem, qui paffim plutima alia hmufmodi fubdicitia ad conceptu facietia recenfct , qua? breuitatis caufa lubens pratereo.^ Ad abortum ex eodem . Paflinaca? femen la?uiffime terito , Sdadi fuper flantem concretio- nem ammifceto,& adipem Anferinum eliquatum , Ha?e feruefada bibenda dato . Alibi abortum facienti adipem 0111 Ilum, St Anferinum,& mei fimul mixta, ac trita dat elingenda. Ibium cinerescum adipe Anferis, & irino pes undis, fi conceptus fit, partum continere tra- dunt. Plinius. Ad vteri procidentiam . Poflquam autem purgaueris , fomento vteris adhi- bito ex his, qua? cum lauro pta?oarantur id quod ex narcifo praeparatur apponito, & poftera dieadipem Anferinumjpofiea mtermims tribus diebus collutione aceto parata vtere, Hip* pocrates . Cum Anferino adipe per undis mammis dolores minuere putant, molas vteri rumpere, fcabiem vuluarum fedire, fi cum cimice trito illinatur. Plinius. Adipem Anferis calentem Omithologke Lib, XIX. 141 calentem adhuc a recenti ex ventre Anferis exemptione illini iubenc ventri, & coxis puer- pera ftatim a partu, & eadem loca mox fafcijs lineis a ftringi,quas per dies noue relinquunt: ita ventrem fine rugis, & Jseuem permanfurum.AndreasFumerius, Adeps Anferis vtilis eft in peffarijs.Ktranides. Atque na?c funt remedia, qua? ex Anferis adipedefumuntur. Iarn ac- cedamus ad ea qua? fubminiftrat liquor quidam , qua? arte ex Anfere elicitur , qui proprie adeps dici non poteft, fed ad adipis naturam accedit:ciim non paruam illius in fc portionem habeat permixtam.Leonellus igitur Fauentinus,refolncionis curam praefcriberts, Anferem veterem deplumarbexcnterariq; iuber,& in ventrem eius imponi pinguedinis Anatis, lupi, j0vulpis, taxi, felis fylueftris asquis portionibus drachmasduas:faluia?viridis,uia?,pnmula?ue- ris, herba? paralyfis, vel arthritica? paribus portionibus manipulum dimidium. Herba? viri- des, inquit* cum adipibus valide contundantur. His far&us Anfer in veru afletur:& pingui, quod deftillauerit colle&ojfpina dorfhmembrumqj paralyticum inungatur. Antonius Gai- nerius inter remedia arthritidis vnguentum ex Anfere defcribit,quo innumeri homines re- ftiturifinc.Sed ipfos,quos recitat ex innominato authore verfus vtcunqjbarbaros adferiba: Anfer fumatur, veteranus qui videatur , Mox du$ Umetur, vitalibus en acuetur. Intus ponantur, qua fuperius numerantur , Trita caro, tota triti (locus apparet mutilns,& deprfiuacuSiforte legendum, trita 2Q caro catti parui ) moxpelleremota V netum porcinum, thus, cera,fagimen ouinum. Ponderefwt a quo fal, mei, faba, fit% fligo . Poft hoc ajfetur. Tamen ajfus non comedetur. Vas fupponatur ftc,vt liquor accipiatur: fluo membris vnffis , gutta diffluitur omnis , Certe hoc vnguentum praftat fuper omne talentum. loannes Goerotus in libro Gallico de curandis morbis vnguentum ad arthritin quoque ex ^©confimili pingui deferibit huiufmodi: Anferem pinguem deplumatum exentaratumq; feli- bus patuis bene habitis minutatim incifis farcito, adie&o etiam fale,& ad ignem lentum af- fato: & quod deftillauerit, referuato. Quidam hoc oleum, fiue pinguedinem ex Anfere con- tra arthritin frigidam, & etiam contra membrorum extenuationem deferibunt. Anfer anti- quus repleatur fanguine,fuillo,fepo ouino, pice,lardo,vel communi pinguedine, pari pon« dere vncijs duabus, thuris vncijs tribus, cer£ modico, affecur,& quod deftillat referua,& cu tofa?pe vnge locum affe&um. Aduerfus fpafmum,inauit Marcus Gattinariaextatexperi- inentutn egregium, quod Nicolaus Florentinus ex T hada?o refert. Conuenit poft diuerfio- nes, euacuatione5,refoluens ac remittens dolorcnijhuiufmodi. In Anferis pinguis exente- rati ventre cattus minudai incifus cum lardo,mirrha,&thure(ventrcfcilicetafarduracon- fuco)affeturin veru,& fupponatur vas aceto albo medium. Defluentem hinc pinguedinem poft primum fuccum, qui minus vtilis eft, colligito fupernatantemaceco,& in aliquo vafe ^otecondito.Deinde bulliat Anfer in dwfto aceto, & pinguedo, qua?copiose abeo feparabicur aceto fupernatanS, fimiliter colligatur, &mifceatur cum prima. Hac inungetur membrum fpafmo affectum . Ipfenoui quendam fimili vnguento feliciter vfumad tendines in cerui- ce induratos, atque obtortos.Syluius ad huiufmodi affedus Anferem exenteratum farcire docet carnibus felis annofa?,& herbis, qua? neruos iuuent>vt indeeliquatus adeps R t medi- caidentofior. Ius quoque contra venena vel intus fumpta, vel etiam quomodolibet aliter natura? vim inferentia exhibctur.A fer pete morfis cum qui venenum cxugat,non fit,iubec Celfusvthoc iurevel ouillo,vel vitulino vomitus moueatur. Idem praecipit Nicander contra cantharides, qui etiam ius ex pullo Anferino dat contra toxicum. Diofcorides poft vomitionem oleoirino concitatam exhibe: ijs, qui coriandrum hauferunt.Heraclides Me- ndicus, tefte Plinio, eryngem in iure Anferis decorftatn remedijs omnibus contra toxica, & acotiita efficaciorem arbitratur. Idem ius, fi Kiranidi credimus, potum cum vino,prodeft eis,qui biberint vinum multum, autaconitum,aut dorycnium,idcft, herbam Apollinarem: crii qudquemalo vifcera Anferis affa,& in cibo fumpta prodeffe affirmat. S i rigui s vtiliifi- mc in antidota mifcecur,vt teftatur Diofcorides, eumqjimicarus Paulus ^gineta,inqurens: Antidotum 'ex fanguinibus, quod in lethalia medicamenta efficax eft, Anatis, hcedf, &An- feris fanguinem recipic.Nicolaus Myrepfusad deleteria, iethaliaue fanguinem Afifecinum cum aceto, aut Anatis cum vino bibendum dat , quod ait effe mirabile. Bibitur quoq^ con- tra leporis marini venenum calidus, autore Diofcoride. Auicenna an calidus fit bibendus non exptimit. Aedus adhuc calentem cum paffo bibi iubec.Contra eofdem lepores mari* Ad ventre a rugis vin d icadum. Ad paraly ‘fini. Ad arthri- tidem. i Admebro ru extenua donem. Ad fpa*. fmum. Itirisvircs Contra ve nena. Sanguinis vires. Ad .vene- nos 14-2 Vlyfsis Aldrouandi nos eundem fanguinem cum olei xqua portione valere feribit Plinius. Item contra medi- camenta mala omnia, afleruari cum Lemnia rubrica, & fpinas alba?fuc;:o,pa (liliorum dra- chmis quinque, qui in cyatis ternis aquse bibantur. Idcmfanguis ficcus mdcerur medica* Ad febres mento adfebres chronicas in libro , qui Galeno adfcribitur de remedjs experimento pro- chronicas. bacis inter Azariconis medicinas. Fcl Anferinum contufis oculis laudariait Plinius, ita vt Fellis vires. pQftea hylTopo (forte oefypro)& meile inungantur. Ipfum autem cumfdle b bulo,& fuc- Ad comti- CQ japhnes furdos fanare feribit Kiran ides. Plinius anguinis felle Anfcrino cum elaterio, & A^°rCU!rS meile fucctfrrit. Kiranides quoque fel Anferis, maxime fylueftris cumfucco praflifiaur po- tatem C lygon‘ *n peflacio politum, conceptionem prxbere,virifqjintenfionem tradere.De medul- tp Ad angui la cum huius, tum aliarum auium Monachi Mefucs commentatores fit fcriptum reliquere: nas. Ex cruribus autem, fiue ex alis volatilium nufquam legimus admirtas medullas( Atqui Hip- Ad conce pocrates eis frequenter vtitur) nec enim putamus, ipfas omnino virtute carere, vt lunt mc* ptionem. dullse crurum, & Alarum, Anferis, Anatis, Gruis, Ciconix, SnuthiomssfiueSiruthiocame- Medullae jj, Tamen nos, nifallimur, credimus ipfas eiuldem virtutis elfe cum alia ipforum pingue- vi res. Ad vteri affrdus. Ad vreri duritiem. Ouorum vires. diae, Sc optime pro ea poffent fubftitu? Non obftante, quod tales medullae fint generaliter liquidae, plus quam medullae quadrupedum. Quod poftremum ab ipfis pronunciatum a ve- ritate non abhortet: nam Hippocrates Anferina medulla in vteri affedibus vtitur, quibus ciufdem volucris adipem tanquam emollientem effe familiariflimum omnibus eft in con- ferto. Ad vteri igitur duritiem hoc fubdititium molle prxfcribit Hippocrates: Medullam^© Anferis magnitudinenucis,ceram magnitudine fibx.Hxc cum rofaceo vnguento ad len- tum ignem liquefaciro ,& vclut ceratum efficito: deinde ex hoc tepido os vteri illinito, & pedinem irrigato. Aliud ad molliendum & purgandum vcernm docet huiufmodi. Me- dullam Anferis, aut bouis, aut cerui, magnitudine fabas, affufo vnguento rofaceo, & lade muliebri terito, velut molle pharmacum terifoletiDeindecx hoc os vteri ili im to.Hxc ca- de ilijs in locis repe tit Hippocratcs.Oua Anferis ctfi crafla effer dixerimus, & difficilia con- Ad ingeni; co6Ui,tnalumq;fuccum pai ere:tamen apudSimeonem Seihi dicuntur proprietate quadam bonitate, peculiari euphyan, hoc cftingenij bonitatem prxrtare ijs,qui cum meile, & butyro alfidue efitauerint. Qua? tamen verba de Aoferin is ne priuatim,an de otiis in genere prolata fint, dubitatur. Antonius Ludouicus id de Anferis abfque vlla bxfitatione accipiendum afll rit.Kiranides hxc oua idem pra?rtaretradit, quod Gallinacea. Galemis ad diuturnam dy- ficntcriam cocti Anferini oui putamen minutilfimqtiiturn dimidix drachma qualitate ex Fimi vires v*no ProPmat* Anferis rt^rcus ob nimiam caliditacem inutile efleaffi mant giauiffimi au- 1 c^ores‘ /Galenus etiam ob nimiam acrimoniam : rcijcit, ficuti & Aerius, inquiens: Anfe» mtd facul» ris>Accipitris><3ruum,& fimiliu flere er a, de quibus multa nugaces quidd fabulatur jmsttliaefj e tih. io. experimento compertum efl.m Fernclius ei calde, fed efficaciorcs facultates tnbuit,quaCo- m Met. lib. lumbinornempe attrahendi, olfaciendi & rubrificandi cum hordeacea farina, & aceto mi* 6. cap, $» rtoftrunaasdifcuuendi,aref36to,tricoqjcum nafimnj femine,inueteratos coxe-.idicis, late- ris, ceruicis,& lumborum dolores, podagras, & arth- itidcsexftirvandi.PofLa tamen fub- iungit, erte Columbino aliquanto calidiorem, ac vix pix acrimonia vilius vfus efle. A medi-^c cinatamen non omniuoefle abigendum fubiecta remedia declarat. Antonius Mizaldus ad^ quxuisapofteroata hoc rtercus fic prxparat. Veterem Anferem mafculum triduana inedia macera : deinde illi obijee frufta auguilix recenter occii x, & excrementa eius collige. Ha* Ad inflam bebis prxfens remedium ad quxuis apofiemata. Oruithologus ait. Heluetios Anferem ruri niationes perfequi, & ftercus, quod in fuga concaUadus emiferit , colledum inflammationibus qui- quasgrjg. bufdaai ( gnggelen vulgo vocant )m manibus puerorum imponere , vt eas maturet , rum- patq, . Laurentius Rufius medicamento acri contra morpheam, ferpiginem,vei impetigi- nem in equis inferipto, fimum Anferis admifcet. Kiranides potum tufles mitigare feribit» Facilius enituntur i inquit Plinius, qua fi mu Anftris cum aqua cyathts duobus forbucre.W i ppo- crates, vt mulier concipiat, vbi menfes defienne, Anferis, aut vulpis ficrcus in rofaceo vn-^0 guento terere lubet, & pudendum illinire, ac pofl condormite. Sed in hoc&inalijs huiuf- modi prxfidijs adhibendis admodum cauroslbtfc opoitet : nam fi quis temere hoc flercore vtatur.ob vim eius adurentemmultas noxas inferre aptu efl. Pixclarus&adfcorbuticum Ad tuffe*. moibu efficax potus qui {equitur , ingratus tamen, abominabilis , quoad p^xdidum mor- Ad partus bum, tanquam ccrtiflimo remedio, vtuntur Phrifijorientales. Recipit autem vim rhenen- Adconcc ^lsrncn^0ram^cxclil*clu3rlarum (fingularquartxpendent lib. nij. 'medicinales) radicum ra*- t phani maioris boni,& recentis m mortario lapideo diligentiflime contufarum g 'j,qi>^cum Adfcorbu Partc v>ni dufti in ollula leorfummifla macerentur pei horam intcgram.Liquorfoititer ex jicu niot prefius per linum cum fex vim didi quartis mifceatur: deinde jn esufdem vini didi portio- bum. ' nem gelen Hei ueci; vo- cant. Ad mor- phea fer- piging,vcl impetigi nem. Ornithologise Lib. XIX. 143 nem aliam immittatur feparatim ftcrcoris taurini, & Anferini par quantitas trium magna- rum nucum : itidemq; per horam relinquantur, poft validam dei adeexpreffionem in vino affundatur. Hinc recipe nucum mytifticarum, garyophyilorum ana3ij,contufse feorfum, linoq; illigatasin dido vino fufpendantur, atqj eo modo horis viginti quatuor potus con- fidat. Deinde quotiefcunqjfitit a’ger, large bibat, nec aliam vfurpac potionem, donec inte- gram fuerit confecutus fanicate. Potus autem hic apparari fecundo poterit, fi requirat ne- ceffitas,cum Frifia Anferum fit feracifiima.Habet & fuuni in medicina peo^ Anferis. vfum. Quidam enim plumas ck ventre Anferum tricas, & itifperfas fanguinem fidere aiunt. Mar- ocellus 'ad fanguinem e naribus profluentem hoc remedium prcefcnbrc s Pinnam Anferis, quam maximam, vel calami feriptorij fidulam, modice pleniorem aptare oportebit ad lon- gitudinem nafijatq; ita procidere ,vt ex vtraq; parte perforata fitsatq3inuoluereeam_.» fafciola tenui lintea, quafiindita, & explere circuitum eius, donec videatur in narem cum cundatione quadam recipi poflc : atq, ita vt ed circumuoluta immergere eam nafo aceto acri infedam:& per eam inijeere interdum acetum acre, vel fuccum fupradidorum medi* camentorum. Hoc autem remedio magis vti oportebit, cum per vtrafqj nares duxerit fan* guinis abundantia» Nam qui fine indrumento temere acetum, aliaqj acria medicamenta infundunt; ffcpe nares ipfas lsedunt, vnde refpiratorius ad fauces meatus quandoq; obtu- ratur. Vc autem fanguinem e naribus elicias, pennas Anferinsecaulem craffiorem fumito, Soeiusq; neruofam partem denticulatim indar ferra? incifam in narem vfqjad osethmoides immittito. Ad vctriculi crudidate Vveccherus dccu u expiumis Anferinis apponi icber, Poftremd harum plumarum cinerem aduerfuscakulum a r.ecentioribus quibufdam com- mendari tradit Alexander Eenedidus. Sed iam de ijs 5 quee proprie funt huius au s partes cd dicendum, & primum de cerebro. Anferinus, inquit Pliniusfaddendum adeps ex Mar- cello) cum cerebro ,& alumine attritis medetur. Idem adipem Anferinum cum eiufdem cerebro, & butyro , & alumine, & oefypo impolitum ad ceroti modum efficaciter renibus prodede fer ibit. Idem cerebrum, vt ait Kiranides cum proprio adipe, & meile lotum, & de- co<5iione,veiiure fuppofitum rhagades, & hemorroides,omnemcp tumore ani curat. Cum rofeof ofaceo oleo ) vero, & adipe, & adifgufis ( fic habet) vel cedis ouorum folucum ad tu- Jomores matricis facit. Cum medulla ceruina ad iciffuras labiorum, &chimctlac6uenic. Ad Athas ( lego aphthas ) vefle cum fucco dring-t. Cum meile quoq, ea, qua; circa linguam», funt, fanat. Cum nardo ad rehumaticantes aures facit. Cum palfulis vero purgatis carbun- culos curat. Cum liliaceo oleo immiffum mortuos foetus educit. Hxc omnia Kiranides. Lingua peculiariter ad vefica; vitia facere creditur.» Galenus inuolutarie vririam redden- tibus per triduum quoq;die vnam edendam apponit. Idem apud Plinium , & Marcellum-, legitur: fcd linguas inaffatas in cibo fumi iubenc. Authorem 0 Plinius citat Ahaxilaum.Kt ahbiexeodem Anferum trium linguas inaffatas hydrocelicis conferre feribit. SimeonSe. thi peculiari proprietate ad dranguriam , hoc ed vrina; difficultatem commendat , cx quo idem repetit Gaudentius Merula. Carolus vero Stephanus ad eundem affedum vult hanc 4olinguamexiccari,&in puluerem redigi. Sunt qui incibo, vel potionefumptam mulierum libidinem moueredicant. Demum, quod nugaerffimum videtur, Anferis viuentis , inquit Kiranidesjfi quis abfeiderit linguam, pofueritq; fuper pedlus viri, aut mulieris dormientis, confitebitur omnia quapeunqj fecit. Ventriculus huius auis proded domachicis , intedi- «acceIiacis,cor,& pulmo phthificis, tede eodem, iecur hepaticis. Galenus hoc podremum vifcusfalfuin cum nardo eliquatum, & in aurem inditum, magnum aurium dolorem remit- tere afferir , Nos fupra adipem Anferinum ad aurium dolores commendari fcripfimus : & adeps fane cum nardo, ided, oleo nardino permifceri,eliquari.qj poteft, iecur non item. Ve- ium Kiranides , neq^ iecur, neq; adipem ,fed cerebrum Anferis cuna nardo ad rheumati- zantes aures commendat. Tcdes Anferum, inquit Simeon Sethi, fi comedantur, dicuntur jomultum adfobolem creadam facere. Gaudentius Merula,&a)ijeofdcm a muliere illicoa menfibtis fedatis comefos,non lolum ad libidinem excitandam, fed ad fobolem procrean- dam conferre aiunt : Et hscc de huius auis vfu in cibo, & in medicina didla fufficiant, Iam «ius reliquos vfusprofcqu ana ur. *|Penarum vfus. Ad fangui nem fiden AcffanguL nem e nari bus eiicie- dum. Ad ventri- culi crudi» tatem. Ad calcu- lum. Ad attrita* Ad renes. Ad rhaga- des , & hc« morrhoi» des. Ad matri- cis tumo* res. Ad fci (Fu- ras labioru Adaphtas. Ad aures rheumati- zanres. Ad carbu- culos. Ad fetum mortuum educedu. n Euporitf* 2.76. Ad hydro* celicos. OLl.jO.C.g. Adftragu» riam. Ad mulic* lUtnlibidi- nemouen. dani. Ad airiq dolorem. Teflium vires. Ad genera -tionem,6c ad libidi--- nem. vsvs Anfcris cuftodia. a Kfi rufio b De re mi- 144 VlyisisAIdrouandi VSVS IN VARIIS. V N T & alij prseter iam commemoratos huius alitis vfos ; inter quos ceu celebrior ab omnibus decitatur eius peruigii,& fida cuftodiu: advo,vt iu- remerito canibus in hoc praeferendum ante obiter monuerimus.-qui nem- pe ad obiettum a furibus cibum obmutefcercs liberum in domos ad'tim 10 latronibus praebent : cum Anferes contra flue blandientes , fiue terrorem incutientes videant propius accedere, magis magisq; vociferentur. Hoc nomine praefertim a rufticis aluntur, & ab antiquis celebrantur: vt a a Columella, dum in- quit. Eiu fqy gener is{&m\>\\ibiot\im)Anferpracipue ut (licis gratus c(l , quod nec maximam cu- ram pefcit,& folertiorem cu(l odiam pr&bet, quam canis: nam clangore prodit inftdiantem , ficut et memoria tradidit in objidione Capitolfcum aduentu Gallorum vociferatus efl canibus flenti- bus. b Vegetius qu oq; vbi docet, quomodo caueamus, ne hoftes furtim occupent murum, praeter alias cautiones quas commemorat, Anferes ad hoc ali lubet. Anferes quoq-„ inquit, non minore folertia (quam canes )noffurnos fuperuentus clamoribus indic ant,Nam ingreff Ca pitoltnam arcem Galli , Romanorum nomen eruerant , ni fi clam or~ e An ferum excitatus M antius 10 reflitiffet. Mira diligentia /tue fortuna vir os , qui vniuerfum orbem erant miffurt Jub iugu,auts vna feruauit Fuiffe porro vetuftiffimam confuetudinem Anferes p ^ponendi demio- rum cuftodur. praefertim villarum, teftatur Aufer ille apud Ouid.um, quem Baucis, & Phi- lemon Dqs hofpitibus, Ioui nimirum, & Mercurioincibum parare decreueranc, mfi ab eis necari vetitum effet, de quo idem Ouidius. Vnicus An fer erat minima cuflodia villa , ffuem Dijs hoffitibus domtni matt are parabant. Nutriebam ego aliquando Anfcrecandtd (fimum tnfubiubanomeo , qui cum quempiam extraneum accedente videret, non foliim ingentes protinus clangores edebat: verum fe fe eiquoqj opponebat: notos vc* 6, & vxorern meam potiflimum , animi gratia deambulan 30 temvelut canis vna cum famulis, ac pedilTequis comitabatur, alis voceqj obftrepens,ac fi laetitiam quandamp .aeieferret. De fismli Anfere heram cuftodiente elega atiffimum hoc FrancilciBernij carmen non incongruehic inferetur : An fer edax , clamo fe , quid 0 clangore protento Ad dominam nobis tmprobe claudis iter ? An tuTarpeia quondam cuflodia rufis lnftare armatos forte putas Se nonas ? Non ego barbaricus Romani nominis hojlis in Capitolinum molior arma louem. Sed for ibus domina obnixus noti em moror vnam, 4® fluam modo fopito efl pati a puella viro , T u tamen ingratis clamoribus improbus inflas , Et retegis fanet a dulcia fuit a Dea . Furta quibus non nocturni magis orgya Bacchi , Non celanda alma facra rcor Cereris . £luidpote(l mea quod cuflodes dofia puella Nuper diuerfos t gerit vfque canes , Non poffet longe flrepitum venientis amici Nofcere , & inuifa prodere voce pedes ? §i tu pro cambus nobts conutuia dicis , Ei procul d caro limine abejfe tubes ? Sic ego crediderim riftu latraffe trifauci Aegidem centra , atque Amphytryoniaden. ffuem perhibent tripltct pofl vinElum membra catena Spectare i nui tum fydera no (Ira canem. Ille quidem meritas f oluit pro carmine poenas: hsgnaf crudelis fuppliciainuidia. At non humanas potuit Pro fer pina tadas , Atque ad mortales lata venire thoros. Tada Ornithologise Lib. XIX. 145 Tada nempe magis mortali lata, thorof frudm Ditis magni nobilis imperio» Ah virgo infelix , cura furrcpta parenti , Vt coleres trifies , &. fine file domos . Vt nigri fieres coniux formofa mariti. Heu nimis indigno tradita contagio . mr quid miferi tantum turbamus amant t s. Cur ho fles canibus, A n fer ibus % fumus ? X 9 Car tantum natura illis conceffu odoris , magis in f tuas debuit effe feras ? Parce precor,volucer puleherrima,vocibus iflis , £/ «sfe/ccx /*» 3.. Anfer in^ plumae no xas. £ De n rufi. lth.l,tss.2$. } r Anferum pramia ot> leruatum CapitoUu. ai.io.c.zi' Cenfores rnagiftram affumpto cur pnmu Anieru ci- bario lo ca- sem» 1 46 Vlyfsis Aldrouandi dunt,& quamuis Cycnoriij& aliarum quarunda penn^idem praeftent,has tamen illis longe: proferunt, Sagittifabrihas deniq; quam alias potius eligunt. Stercus praeter paucos in me- dicina vfus non habet : nam quod ad agros impinguandos attinet , eos ob nimiam calidi- tatem adurit potius, quam iunet, vt alibi didum eft, & nunc denuo/ Palladij authoritato confirma mus : Stercus auiu maxime neceffariu e fi agricultura,excepto Anferum Utamine,quod futis omnibus intmicueB. Contra fi quis venationi deditus Accipitres alit, habet ex hac aue conuenientem cibum, Demetrio Conftantinopolitano tefte, qui Anferis , inquit, caroin ci- bo conuenit Accipitri, fed abfq-, multo fanguine.Nam fi eo copiofiore vtatur Accipiter , corde gra- uatur , & ad venationem ,donec concoxerit , ineptus fit infiar heminis ebrij. Heliogabalus Im- 1 o perato* um perditiflbnus iecinoribus Anferum exquifitiffimis cupedijs nunc, & olim habi- tis canes pauiffe legitur apud Lampridium . Poifremo Anfer etiam ohm indelicijs non a mulierculis, & pueris habebatur tantum, fed a cordatis et iam viris; vt de Pafiere, Columba, Coturnice, & ahjs auibus diximus, quod teftatur Anfer ille, qui Lacydi Philofopho ita fem*» per adhxfit, vt neque domr,neq, foris vfquam ab eo difcederet: Apud Ariftophanem ama- tor donat amafio Anferem : Multos autem bonos abiuratos pueros ad fines temporis Ver potentiam noSlram diui ferunt vm amatores. Hic qui de Cotum ice dans, ille aute Porphyrionem aut Anfer em,alitts autem Perficu. Britanni autem Iulio Casfare teftecum leporem, & Gallinam , & Anferem guflare fas nonao putarent, h#c tamen voluptatis caufa alebant . HISTORICA. APITOLII ab Anferibus feruati hiftoria? plures meminerunt. Et inter alios Titus Liujus libro quinto ab vrbe condita, Plutarchus in Camillo, lo.Tzetzes in chihadibus , alijq; fexcenti : Nos modo etiam ex illis, qui eamperfpicacius tradiderunt, rehdtis reliquis , referemus*. Brenno duce, inquit Seruius, Senones Galli venerunt, ad vrbem,& intra dlliamfiumum ocd° currentem fibideleuerunt exercitum omnem populi Romani, Alia quoq-,die,cum vellent ingredi duitatem, primo cunctati funt, timentes infidias , quia &patctes portas, & nul- lum in muris videbant. Pofiea paulatim ingrejji, cunila vaft urunt, ocio integris menfibus, adeo vt ea, qua incendere non poterant, militari manu diruerent , folorem anent e Capitolio , ad quod cum vtenfilibus confugerant ciues : qui tamen a Gallis obfidebantur etiam id penetrare cupientibus: quos alij per dumeta,& fax a afpera,altjper cuniculos dicut , conatos effit afcendere.T unc Manlius cufios Capitolij Gallos detrufit ex arce cldgore Anfer is excitatus, quem prinatus quidum lunoni dederat dono . Namque fecundum plinium nullum. animal, ita odorem hominis fentie: quod Oui - dius in met amor phofibus tntelligens, dixit : Neu fer itatur is vigili Capit olia voce 40 Cederet Anferibus. Sic Seruius. ^Elianus eandem hiftoriam fic narrat : Galli ve- ro, vi&is Romanis, in vrbem irruperunt, Romamqj pi teter arcem Capitolinam , ad qu: nam Ormthol gus mauulc , ab Oleno vrbe fcilicet Achaia? , vel Aitolise, vel Boeotis ) teneretur. ei Anfer dona afferebat . De Glauce verocitharifta non facis apud au- <3jauce an thoresconuenir,an ab Anfere, a cane, aut ab ariete adamata fuerit. Quippe. inquit ^Cselius ^nfcre 3©Rhodiginus .Glaucen citharifia adamauit canis. fue is fuerit. quod arridet alijs, aries, aut etiam amata. Anfer . Sed lieri poteft , vt eadem tum ab Anfere , tum ab alijs brutis amata fuerit : nam id d u£l.antiq0 tam de ariete, quamde Anfere tradit /Elianus, dum aic: Porro nihil mirum in ClioGlau- lib.i^.e.iz. cen cithariftamhominesscumefTet pulchritudine eximia, adamaffe. Siquidem ab ariete, & e Lib.de mi i* Anfere etiam eandem audioamatam . Poftremo aliam narrate Petrus Damianus Archie- faculis. pifcopus Rauennas & Cardinalis hiftoriam : qua? ad hunc locum quodammodo fpedtaro vidctur:eft autem huiufmodi. Robertus Gallorum rex propinquam fibi copulauit vxorem, ex qua fufeepit filium Anferinum per omnia caput , & collum habentem , quos virum , &: vxorem omnes fereGalliarum Fpifcopicommumfimulexcommunicauerefententia.Rex igitur his coar&atus anguftijs, ad fanum coniilium rediens, diuertit inceftu , inijtq; legale 4oConiugium. DE ANSERE FERO IN GENERE. Cap. XVIII. TRADITA Anferis domeftjci in fuperioribus hiftoria , Anfer ferus, feu fylue- ftris occurrit. Apud nos, Oea faluatica dicitur , apud Hifpanos Anfer brauo, apud Germanos tam fuperiores,quam inferiores Vvilde Ganfz,& apud quof- fodam alios Scheeganfz, hoc eft niuis Anfer j quod fub initium hyemis5 vt ait Oinithologus imminentibusiamniuibusapudeospopulosrnjgrarefoleat. Anfer ni- «is. N GENE- Anfef ci- nereus. An feres grandinis, iiue niuis. Cygnusge neris An* ferini. Volinare quseauis. Unurgi. Cenchrit* a De aueup. lib. 3. Fhelini. An fer a- quofus. 'Afcalaph® qua: auis. Ciccus,vel Ocafterna Anfcr Rel- latus. Oea mari- na. I4S Vlyfsis AIdrouandi GENERA. DIFFERENTIA. RISTOTELES duo Anfei um genera facit , maius, & minus : pro ma- iore domefticum «pro minore vero fylueftrcm intellige antea diximus. Sylueftris generis pluces fune differentia?, quarum Anftoiiles non memi* nit : Plinius cum Anferem in ferum, & domefticum diuifillec, feroru duas adhuc recefec fpecies. An fer ini generis , inquit, funt Chendlepeces,& quibas 1 q lautiores epulas non nouit Britannia, chenerotes,fero Aufer e minores, Plures fpecies agnofeere videtur Qlaus Magnus, quantitate, eoiore, voiatu,& origine differre in - quien s, Quidam enim alq,mfi hi altijfme volat: qui da in arboribus nafiuntar.Eaicm fere, & alia habet Albertus, fi c enim fer ibit: Anferfyl- nejiris apud nos quatitor generu invenitur .E fi .n .Anfcr cinereus maior, qui d colore vulgo Gra - ganfr dicitur (huius generis puto effep Ilum, qui domefiico maxime eft fimi lis, & ab aucupi- bus noflris fiepiflime capitur ) fi eiufde coloris, ac f gura minor, qui propter corporis leuitatem alitus, ac longius volat. T er tiu genus totum albu 'c fi, frater alarttm extremas quatuorgvel quin- que p enas, qua nigerrima funt. Vulgo Anferes grandinis fi ve niuis vocatur ( Ha ge I ga nfz, fc hce - 2 © ganfz, fed noftri, inquit Ornithologus, alios etiam feros primi, & fecudi generis, niuis An- feres vocitant, vt dixi ) Sunt autem hi quoq ; parui, & alte, ac longe Utej, volant. Sed mineres funt quarti generis Anferes, quibus roBru Anferinueli, color capitis, vt Pauoni, abfq ; eri fi a ta- men: in dorfo cinerei funt , ad nigrum decli nantes in firuma{ collo) nigri, & in ventrem cinerei , Anferes arboris diUi, quod vulgus eos ex arborib 9 nafei credai(hos alibi feribit, maculas nigras in vultu habere, & cinereos ei Xe.)Cygntts etiam videtur generis An ferini ejfeyum rostri figura , tum pedum, victufi & fibilo tempore pugna fimili.fed magnitudine excedit .fiduida deniq ; An fe- rum generi addunt au em, qua pofi Struthione maxima fit, fi in alpibus,ac locis ad Aquilone de- fertis degat: quam nos nunquam vidimus, ni fi 'forte fit auts illa, quam volinare vocamus, Cygno maior. U^c omnia Albertus. Eft autem auis,quam volinare nominat, Onocrotalus, vt tefia=3o cur Ornithologus,&nos alibi confirmauimus. Ex his generibus inuicem coeuntibus, alia diuerfa genera aliquando generari feribit idem Albertus. Anferurn ferorum, inquit, genera dicta mifcentur inter fe,Apud nos ,n. An fer ferus, qui colore capitis Pauonc refert, dempta crifia, cum domefiieo coiuit-.vnde prognati pulli omnes patris colere reprafentarunt, magnitudine vero excefierunt.f.ntct Anferes domefticos, vt alibi dixi a Varrone, & Columella genus varium ferum vocatur , fed for ta (Te perperam. Praeterhac multa alia Anferurn ferorum genera d feriptoribus commemorantur, qus hic breuicer recenfere operarpretium fuerit. Ex quibus forte funtLinurgi,&Cenchrita:fic didi, quod Cenchroideft, milio inefeentur, quos Anfe- rum generi annumerare videtur a Oppianus, dum \n(y\ni.Laqueis,& retibus Anates capiun- tur, fi Linurgi ( A /vvpyoi ) fi Cenchrita (xey%pfrM) fi alia genera Anferurn , fi celeres pheliniqo { fiXivoi)fi phalarides, c r plurima alia anes amphibia cibo decepi amatu ad repas lacuu,aut fa- utorum hordeum, filiginem, aut milium fi argunt. Albertus Magnus aqup.fi Anferis meminit inter agreftes,ni h\\ord3uU,inqu\i)partem inferiorem amplam habent Bubo, Anferes agrefies , fi aquofus Anfcr fimiliter Mbi Arifloteles .£gocephalum,No vt Anfer pedibus tamen— » non rubris 5 pedtore maculis afperfo , vt inde Bellatus forte fit appellatus . Ciccum qui- dem a voce didum putat : roftrum minus latum effe, quam Anferis , magnitudinem inter Anatem , & Anferem : an vero veterum Vulpanfer fit , addubitare videtur» Ait deindo .-alia effe ferarum Anferini generis auium Italica nomina, nimirum, Oea marina , ideft, Anfcr OmiAologias Lib.XIX. 149 Anfer marinus, Oea groiTa , ideft, Anfer magnus ,Oca baletra . qua: pifeibus viuit , & Qca Odarelia,quse fdrma diminuciud ab Anfere eft. Hanc deplumatam, & calidam venti 1 iin- fa. 0 politam, colicam fanare promittunt aliqui, vtfe Vcneujs audiu rfV ipfeteftatur.Pha lacio- Oea bala- coraces in Germania inferiori vulgo vocant Schvvcmmergenfz, hoc eft, Anfetes natates, ta. fedhi Anferes no funt, ficuti neque illaeaues, quas inter Mergos magnos defcribit,& apud Ocard|a. HeluctiosMcrracchi vocanturj nec qui apud Angi os Gulones mai ini,& Schcldrajo) nam AfR& co pifciuori omnes funt, quales & anguillarum deuoratore$.di & rubicundum ambigente , qualiseft mali aurantJj decora confpiciebantur, quemadmodum & pedes. Forma a domeftici Anferis pe- dibus planis, cartilagine iundis nihil diferepantes, exiguis vnguiculis . Membrana?, qua? digitos conneduntju extremo denticulata? erant ferra? inftar. Qua?omnia primo loco ap- pofica icon indicat . Qusefecundo fubijcitur loco effigies Anferis Flandrici eft a Domino joBrancione ex Belgio ad me miffi, qui aiam deferipto ia hoc pra?fertim differebar 5 quod ro- ftrum ei neutiquam erat ferratum,cauda exigua, & fere nulla,tocius corporis color ex cine- reo candicans, roftrum, pedes q; inter luteum, rubrumqj ambigebant . Tertia icon eft An- feris pariter fylueftris , quem mihi Antonius Macchiauellus Bononienfis communicauir. Erat autem ftatuta procera, roftro ferrato, & in aduncitaterecuruo. Collum iubis infigni- tum, penna», & pluma» vndique ferme cinereas fu fc is intermixtis diftinguebantur, pra?cipue in dorfo.Cauda admodum breuis, & exilis. Pedes robufti, eodem pland colore, qui in duo- bus fuperioribus. Ex quibus, patet non omnes Anferes feros glaucos effe , vc voluit authoc dc natura rerum. Habes poftremo loco exprelfam Anferis feri arteriam. Cauda. Alasinte» riores Venter in- fimus. Vropygiu. Crura. Pedes. AnferFla- dricus. Aafer ter- tius fylue* ftris. 20 LOCVS. VOLATVS. Migratio. Pugna. V A NQ V A M Anferem maiorem, ideft,domefticumj Sc Anferem mino- rem, ideft,fylueftrem circa Iaciis,& amnes verfarifupra dixerimus, nihilo- minus cohortales, feu domeftici, frequentius ex terra fibi vidum qugrunt, feri vero ex aqua,duTn gregatimcircumuolant amnes, & paludes. Sylue- ftrium auteto ficut domefticorum vbique copia efhalibi tamen maior. In 30 —1 iEthiopia, vt quidam memorite prodidere, adeo frequentibus agminibus agros graffantur, vt tum morfu, tum ftercore omnia demoliantur. Miram quoque in regnis Septentrionalibus eoru effe multitudinem feribit Olaus Magnus maxime cubationis tem- pore quo redeunt a meridionalibus plagis. idcf , inquit ,circainitium Aprilis, hic f,ciner ei tiigrij, coloris , & rubei ro (Iri, ac pedum funt , velut domeflici fer e omnes candidi, & magni repe riuntur. In Batauiam, Hannoniam, & Artefiam,numcrofiffimi, referente a Carolo Stepha- no migrationistempore confluunt, adeo vtfegetes pcrlongitfima locorum incerualla b;eui admodum tempore deuaftent.In agro Lugdunenfiforenfes ( Anferes , inquit^Io. Bruyeri- nus,)etiamnum abundant, qui traddus paludibus, &aqms ftagnantibus mirifice madet, vn- de illis nomen Anferculorum. Qui occiduas Indice hifforias confcripfere, tradunt , in Hifpa* 40113 infula Anferes multos , & Anates prseteruolantes cerni menfe Decembri . Sunt etenim aues migratoria? huiiifmodi Anferes, &cateruatim adueniunt,& caceruatim recedunt. Abeunt autem longius, vt feribit Georgius Agricola, fed quo fefe recipiant , non meminit. Verifimile autem eft, cum in noftris hifce regionibus frigora mitefcereincipiunt,eos ad lo- ca frigidiora ,vtpotc temperamento fuo admodum calido magis conucnientia migrare: volant autem ordineliterato vt Grues. Albertusloca nonnulla particularia nominat, quo fefe tepidiore cedo recipiant, a quibus iterum ad noshyeme reuertantur. Anferes feri, in- ejuit ,recedutdterrano(lra,qua efl latitudinis quadraginta f eptem graduum, <& in ScUuiam (II- lyrium ^adloca aquofa,palu(lria,& arundinibus refert a,vbi fatura operam dant,fe recipiunt Jn principio autem hyemis reuertutur ad nos propter pafcua,& aerem magis temperatu: (f tunc vo- 5 0 lant in gregibus maximis, ita quod milleni, vel amplius videntur, V olant ante cum ventu f fpirat a Septentrione, ad meridiem,quum d meridie , ad Aquilonem, Itaque volantes femper flatu venti retinentur, V nde vulgo dicunt , volatum Anferis iudicare ventum . Similiter feribit Auicenna ob feruatum fibiin regione fu a, quod aues quadam aquatica tempore veris ad mare mortuu(falfum) •veniant, quod proprie ditio mari falfius,fr calidius efh& inde recedant ad in tus, qui de more vo - cantur ( forte ad Indos.qui Mauri vocantur,vt annotat Ornithologus: fed vr idemteftatur, Auicenna de animalibus codex impreffushabet.Ec inde recedunt ad locum deLaurifiue) ac inde traietlo Nilo, ad lacum de Cantefmc( Ornithologus fua lingua interpretatur deTrau luftem) ditium , quadam vefo vfque ad lacu Dcterrabejlcn ditlu, & alios in ijs regionibus lacus perveniunt . Quod ad tempus aduentus ipforum quoqjpei tiuer, feribit Ornithologus, eas tardius, Anferes domeftici ex terra, fe ri ex aqua frequetius fibi vidlu petunt. Anierum feror 6 vbi copia, a De re rufi, b De ve cib, 1.1$. £.2 9, Aues funt migrato - rite. Quo fe prreci pue aeftate reci piant. Aduerfo vento vola tum exer- cent. Volatus Anfcru m indicat vo- tum. Tepas mi- grationis. Migratur^ Aues aqua tice vocife rantur, & funis trahens optime expuluere cooperitur, vel her- ba>ficq; in vno foliato, velahbi aliquantulum remoto loco cooperto latitet homo , qui re- te lcuarc debebit: in loco retis , fint duo > vel plures Auferes domeftici fylueftnbus fimiles duobus paliculis alligati, & duo fimiliter (corticati, vt illuc fylueftres c&fidcntius veniant. 4®Cumqj fylueftres delcenderint in aliqua parte agri,exoppofuo vadat focius cum capello in capite, vel alia rc in manu, loquatur aliquid, & vt laboraret , alioquin fugerent, ficq; conli- deranter,& caute perducat eas ad locum retis, quod facile flet per vniuerfum agrum quan* tumcumqs magnu, fi hoc facere caute fcies, cumq; in rete videris eas, ‘confidenter loquere, focioqj dicas, vt rete trahat.Veriim, quia hec anis acutiflima eft, oportet, te omnino caue- re, ne mane ad locft retis accedasyquia ftuim perpederent.de rore , vel pruina pedibus tuis mota,&fugerent: & ideo cum tendis infero ftatimibi ftcllones pone , & per totam no&em dimitte, fed ciim capere vis in fero, non eft neceflaria ha?c cautela Haxffenusille. Quomodo vero tam Anferes, quam aliajmagna; aues capiantur baliftis, docet idem£ alibfiquem ledtor ro.c.2° peroiiumadirepoterit. GonzaluusOuiedus,alijq; qui Indiarum occidentalium hiftorias 5°confcripfere,aucupijgenusquoddam narrant fatis argutum, quo Anferes fylueftres in illis | ‘ ' ' ' regionibus capiuntur . Solent has volucres in vaftam quandam paludem infulse Cuba? nu- merose conuolare: quare incola plurimas cucurbitas, quam am p i a s , r p t u n d a s q , a t c fa dh s eo proijciunt, quaedam dum vento impulftehuc Uluc per aquam fublimes.feruntut, Anferes 'primo quidem terrent aliquantulum : fed mox cum nihil inde fipi noxij accidere videant, jenfimomni depolita formidine ,cucui bitis illis fidenter admodum infiliunt , atque j.t. u^> hucillucper totum lacum deferuntur. Quo vifo Indi alia quadam atnplilfima cucurbita' caput, ac humeros recondentes, reliquum corpus vndis immergunt 9 atque paula tim cfuo Anferes numerofiores conueniffe per exiguum foramen cpnfpiciunc;accedui:t,infllient cq j a uem a reliqua multitudine feducuntjimprouidamqirnanu arreptam ftrangulant,&excin- O 158 Vlyfsis Aldrouandi Anferes gulo, quo procinguntur, fufpendunt , ac dcnuo adaliamfefc prodam rurfus accingunt, pulcherri- Tradunt autem ibi migrationis tempore frequentillimos cofpici, & pulcherrimos, toto cor- mi in In p0re nigros, procer pedus, & ventrem, quo candent. Oculos circulum carneum & coralii aemulum ambire. Ex minore oculorum cantho Irneam extuberare, eiufdem plane fubftan- ti ae, & coloris, deduciqj collum verfus, atque inde fex, feptemue ramulos exiguos vtrinque ad medium colli vfquedefcendentes , diuaricari . Apud nos pierunque felopetis occidun- tur, fed difficulter nam vt auditu, atque volatu plurimum valent, ita ad minimum quemque flrepitum exterriti, quam ocylTimeauolant. C O I T V S. P A R T V S. Quando coeant. Animalia exf rismi NS E RE S feri , inquit Albertus, incipiunt coire poB hjemale folflitium , de- inde initio veris pariunt oua ad 'fummum fedecim. Aiunt autem (i ouafubinde fubtrabantur, parituram Anferem vfque ad defcefumMx culle.Sed quod de partu tradit, Plinius, ex quo tranfcripfifle videturfiddeAnferedomertica tantum fcribitjfieri tamen poteft, vt de vtriufque verum (it. Idem Plinius animantia dici ait, qua? ex feris mitigentur, non concipere, hisq, Anferes tigaca non annumerat. Quod fi verum eft,manife(t6 fidluntur, qui varios ex feris cicura co.s , & domc*a@ cocipiunt. ftjcos fa(^os cfte cenfent : eos enim perinde ac albos foecundos cfie experientia docet. Sed Anferes feros poflemanfuefcere negat Bcllonius: cui ramea Piinius refragari videtur. JE T A S. EX viuaciffimis animalibus efie Anferem in domeftico diximus ; fed ferus eum vitae longitudine fortaftis fuperat. Quippe OrnithologusabHeluetijs , Anferem fyluc* ftrem ,fiueniuakm longe viuacilfimum putari fcnbit jitavt «t3tem maxime lon® gasuam fignificaturi, vulgo dicant : Alt altseinSchneeganfz, hoceft,tam proueda? «tatis, j& quam eft Anler niualis. i ANTIPATHIA. O S DEM hoftes habent, quos domefiicii fed maius ab ijs imminet eis peri® culum 5 tum quia magis vagantur, tum quia aucupes Falconibus , alijsqg huiufmodiauibus capere ftudeant. Ca?ceriiai fi verum eft , quod quidam-*» tradit, nullum infeftiorem hoftem habebunt Gyrifalcone , a quo nimirum* fub amicitia?, & fodalitatisfpecie male tradantur. Nam , inquit ille, venit regionibus tranfmarinisin cohorte multarum ancarum, ( An fe r u m) terre flrium^ quarum vnarn no fi e propter frigus pellens fub pedibus, aliam interdiu capit in cibum . MORALIA. a In morah dtgmul . V A M deteftanda fit garrulitas ob noxas, quas infert, Anferum exemplo^ qui eam lapillis ori impofitis compefcunt , ne noceat , docet nos a Plutar- chus hifceelegantiftimis verbis : Sicut enim, inquit, in corpore ad male affle* fias,& dolore correptas partes feruntur, atque vergunt, qua funt in vicinia: fic j @ loquacium lingua perpetuo inflammatione labor as, at que palpi tatione, trahit, & abducit ad fe aliquid arcanorum & abfeonditorum. Oportet igitur eam obtura,*, tam habere,& ratione velut obice lingua oppoflto, identidem fluxum eiusfapfusfpohibere^ne flui* tiores An fer ibus videamur effe,quos aiunt, ciim e Cilicia tranfuolant T aurum motem Aquilarum plenum, flngulos recepto in os tuBa magnitudinis lapide , quo tanquam freno , aut clauflro vocem compefcantjta noctu Utentes tacite traijcere . Ornithologi* Lib.XIX. 159 P R O VERBI A.' 0 Ii L V M non animum mutant , qui trans mare currunt . Eiufdem fcntenti;e,inquitOrnithoiogus,prouerbium celebrant Germa- . ni , Ein Ganfz vber meer 5 ein Ganfz V vider har, hoc eft, Anfer etiam ma- ri traiedo redit Anfer. Quidam fic efferunt. Es flog ein Gans vber Rhein, vndKam ein gagagv vider hein. Namgaga de voce Anferis peronoma- top^iam.Hsec Qrnithologus.Qui infuper addit, prouerbium hoc initi vul- gat^ illi opinionis Anferem ftolidum efte anima hquam falfiffimam efte didum eft.Adagiuni in hunc locum reiccimus , quia feris tantum non domcfticis, mare tranfuolare conueniat. V S V S IN CIBIS, & Medicina. ICET omnium Anferum caro damnata fit , quoniam dura , &c©ncodu i difficilis ,& valde excrementitia , atq3* improbum generans fuccum , ta- men,vt cenfet^CardanuSjfylueftrium caro domefticis eft falubrior : prae nimia enim exercitatione minus excrementitia eft,atq;cocodu facilior: fed & crudus adhuc fuauiter olet, inftar leportsiffi quodamodo,vt refert Ornithologus . Contra tamen Aibertus narrat, Anferem fylucftrem ca- ptum per clixationem trium dierum naturalium emoliri non potuifte , & tandem iqdura- tura nullum animal guftare voluifte.Sed is forte fuerit annofifTimus,& pras nimia a?tateco- dioni contumaxiquod adeo mirum videri non debet. Quod ad vfum medicum fpedat,do- cetMarcellus, Anferum fylueftrium linguas affatas efficaciter fumi in ciboiPcalculofis.Ki- -o^anidesfel Anferis, maxime quidem fylucfiris tradit, cum fuccQ.prafi (porrij aut polygoni in pefTario p o fi t u m r c qn c e p t i on em pr-dm oue r e , & in viris intenfionem. Idem credit, eiuf- dem Anferis feri fimum fuffitum daemonia eijcere , & lethargum fanare , & fuffocationem matricis. Demum Anferis immanfueti adipem a Galeno adipi Anferis domeftjcjb fubftitui alias didum eft : Scribit pr^terca b Cardanus, Anferes marinos in veficuh oleum contine- te, quod multis & ad dolores, & ad coria mollienda vtile eft. DE VVLP ANSERE. Gap */‘V w vi i a De faniu tuend.lib.$„ cap.iS . Sylueftriu caro do- 'mefticoru cut ialu- brior. Lingu^ vi- res. Fellisvircs. Fimi vires. Adipis vi- res. b D: famt. tuend.iib.i . 4® SYNONYMA. FORMA >tio. u¥ c3£§WiC'b icn uo Etymmn. V4 Grxcis Latinis Vulpanfcr dici poteft, & fic Gaza ex Ari- ftoteletranftulit.Eft autem vtrunqj nomen ex Anfere,& vtilpecofidum: nam cum Anferis formam prxfcferat hsec auis, moribus eft vulpinis. Sime quiChenalopcceeandecffc cum Penelope auearbitrentur,vt in Penelo- pe dicitur. Plinius nomen Latinu non habet, fed vbi apud ipfum legitur, Anferu generis sut Chenalopeccs, alias legebatur Penelopes, & cu ftatim addit:Et quibus lautiores epulas non habet Britania,Chcnerotes, alias pro Chenerotes le- QceJuchg gebatur Chcnalopeces, alias Ceramides.^WAoprs^ igitur auis eft, qua dixiti/^tuxstAwVsg Chichelin- vero canis Laconicus ex vulpe, & cane natus. Ciceluchc pro Chenalopece vox eft corru- ches. ptaapud Apicenna de animalibus. In Alberti opere Chichelinchesfcribitur.Quo autem nomine hodie vocetur veceruChenalopcx,non fatis apud authorescbucnit.Eliota Anplus ChenalopecefufpicatureffcBarnaclamfBcrniclam,de qua poftea)Belloniushac in re non fibi coftans in obferuationibus eam efte auem fcribit,quae a Gallis Bieure,ideft, fiber dica- tur :eb quod fimilitcr vt Fiber viuarijs noxius fit, deuorandis fcilicet pifcibus. In libro ve- ro de auibus Eliotse fubfcribic : nam Berniclam deferibens , eam eife Chenalopecem , fcu O 2 Viilpan* Fiber. r i Cttoant* Bergandri ddcnpha Bcrgander vbi, Bergandri m du& »ci & /■] l Olli 3 ® Hi^ UkBo ■ cap |. b HtfUibii, Pugnaci- tas Vulpa fensaftus. .Cgyptij ij filio dfu- gnado qd depingat. Vuipaieri cur honor ab /Sgyp* tijs habC(j' I#»1 1 xgTo Vlyfsis Aldrouandi Yulpanferem aiTerit; fed anccDs eft, an auisa fedefcriptafit Crauant Armericotum :( qua efl eadem Bemic!a?,vt fuo‘ locjMicam ) ficuc reucra e(h> conueniente prorftis deferiptione, vt ait Onuthologus.tpfam vero defcrfptioneni abeo, tanquam de Vulpanfere allatam, ia Bernklasctii penitus £er£ conuenit,recitabo.Quidam Anglus aucm pro Vulpanfcre deferi- bir, alis,& pecore rulf.fcentem, qbasn Angli Befgandrurn vocent. Inquit enim? Chenalo- • pejrab 'AnjVrqj' & vulpe nomen habet. Noftrates hodie vocant Bcrgandrumf (foijequafi montaniUm Anatem Bergen t em ) Anate longior , & grandior Vulpanfer eft , pedore ruffe- icentejinaqtsisdegi^&incnniculbrLirrifaueis, interdum & in excelfarum. rupium cauer- siis ( vndefortb nomen ab Anglofaxonibus , noftris patribus lortrtus ert ) nidificat. Nun^l J quam alias vulpanferem vidjfniff sii Tamifr fluuio. Aiunt tamen frequentem clle in infula 'lenia vocatiij& illic inferobibu; mdu!a'ri.£e’ru'rfus in epiftola ad Ornithologum.^nipan- ferei^inqiiits Arsgli voca nt‘a Bergander. Nidulatur in cuniculorum foueis more vulpium. Anate maior, minor An fer e , alis rudis. Contra Orniihologus confiderandura effe ait , an ChenalopeXfSt sile knfe r Stella tus 9 quem} vtTuperius didtum eft , Itali Ciccum , vel Oeam Sternam vocant , "GermaniSternganfs , qitem fe ferraria? vldifTe teftatur in infula Padi , le- nem pondere, dcrfo3 & alis cinere^ reliquo corpore album, palmipedem vt Anfer, pedi- bus tamen non mbris-/pedore maculis afpetfo. Ego inter tam diuerfas dodiflimorum vi- sorum fententias quid certi proferam » non habeo , pnefertiro cum neq; ab Ariflotele , ne- que ab alijs antiquis fdfiptofibf»i§ vlla' Cherfalbpecis aflignetur nota • Quapropter hac in ac stj fient & io glijs fuum cuiqs liberum reliquo iudicium. L O C V S. PARTYS; V 7 % P AN S E R E M a Ariftoteles numerat inter aues palmipedes, quae circa lacus, & amnes verfantur. Et lalibfeum a lacu, & a mari vidum petere feribit. Et rurfus, peuemia quandoqj parere, quod & Plinius ex eo repecijt. INGENIVM. MORES. PVGNA. !' ; rCTE Vulpanfer i nomen induci um ci?. inquit /Elian us ,quod ex ingentis nor tura fu a rebus trahit. Cum enim Anferis fpeciem habet, tum probe cum Vulpe callida improbitate comparari pote EI. Atque etiamfi corpore, , quam Anfer in- feriorJit , animi tamen robore fuperior,& ad muadendu praflantior habetur. Ab Aqut\a,&felis'jfr c ater orum boftium fmruminiurijs feidefendit, & prt- pulfat , Pullos fio s vehe meter amafeandemf, opera , quam Perdix in ijs tuen- dis ponit. Nam ante fuosfct tus fe fepiouoluens,aucupi Jpem fui capi edi oflendit.Hi vero interea , cum venator ili/iiitur^fabutur:qujbuffuga elqpfis , isfcfe alis alleuans dtfcedit.ac fape,vt pulliq» facilius dabantur, capiendum fe v en ki oribus prdbet.Hinc t fi, quod Aegiptij in Umoglyphici^vt refert orus ) pro filio de fign ancto. An fit em pingunt. Ha?c omnia ^lianus. Non diflinulia qui- dam Anglus de eius moribus vulpini^ $ pietkre in prole m recenfere videtur. Sed dubita- tur, amorem illum in fobokm,&in ea tuenda a&utiam, tanquam de aue,quam Ber- gand um Angli vocant ,obfeiuati;m tradiderit, an potius , qua? modo ex £iianorecitaui> repet iucrit. Gb id vero, quod Vulpanferes fiint pullorum iuorumamantes5ipfnbiEgy- ptijs honorem haberi feribit idem silanus. Herodotus fimiliter^gyptios ex volucribus Vulpanferes factos eife aihtipare tradit , Sed hoc anob illorum mfobolem amorem fa- nonexprimito co- I Ornithologix Lib.XIX. 1 61 COGNOMINATA. DENOMINATA. Prouerbia. BI Theagenes quidam in auibus Ariftophanis , nominatur, Scholiaftcs hominem ilium improbum ,& verfutum fuific interpretatur. Didymus vero eodem citante, huncfimul > & Philoclem opviQwSag fmflfo fcribitjhoceftjCapitefuperiusacuminato.Hinc^twaAa/T-s^ab adagiorum auchorctanquam vocabulum prouerbiale ponitur, Theagenes , inquir, quod efiet garrulus, & ftupidus more Anferum,& verfipellis more vulpiu, vulgari ioco diftuscfl x&uczAa⁢ vocecompofita ex Anfere, & vulpe. Quanquam Didy- mo magis probatur Anferis nomen additu, quod auitio, & praefertim Anferinis fupra mo- dum delegaretur, videlicet vulpium more. Htec ille. Sed inepte, vt cenlet Ornithologusj neq; enimtalequicquam apudDidymum legitur: verum eatantiim verba , qua? paulo an- te ex Scholijs in aues Ariftophanis citata fuere: vbi opviSdiSii Ornithologus optime conuer- tit, non illum, qui auitijs,& Anferiniscarnibus delectaretur, fed hominem capite fuperius soacumlnato. Nam eodem in loco Scholiaftes ration e inquirens, cur Philocles Corydus no- minatus fit, fic feribit : Mhvots cfyxeptiXoc lu> \v *va> ^ cpv<6&>£w; ilw xtipaXltu. Et mox fubiungit,quodDidymus feribat Theagenem quoqj , & Philoclem opr<0J cT«? fuilfe,vnde Ariftoteles eos, qui fummu nafum tenuem habent, ornithodes etfe, hoc eft, aucs hac parte referre ai t. oi rlw pTvct axpar Xi7rrlw : dpviQvaug : Sed aliter Adamantinus. Pie vretvu opviSdSlg. Toiabra, yQh «rpocJV# et. Et in praefatione, rimai «Te. I v ctv&pco-rotg e/cf« op viSo&Sii > $npjc&*ti * wetvuXois > aXX.d TpoVoic t^tiKUCjUiva. Praeter Theagcne Lyfiftratus etiam, qui tanqua mollis, & alibi tanqu a pauper, & alejtor traduce- batur appellabatur, tefte Ariftophanis Scholiafte in Achar nenfibus , & Suida« HIEROGLYPHICVM. VLP ANSEREM pro filio defignandoi€gyptios pingere obiter di^um eft fupra exOro. Dcquo hieroglyph ico a Pierius ex code Oro fic feriptutn 1 reliquit: Filium, vt inquit Orus,vtahj, affeCtum in filios feribere fi vellent vebftc&us iEgypt ij iacerdotes, Vulpanleris hierogly phicum faciebant. Ales haec ex in filium. Anfei u genere, qua lautiores epulas non norat ohm Britannia, tanto filios a 3e. amore profequitur,vt fi vnquam accidat, vt cum filijs in venatores incidar, fimulatqj confpe&i funt illi, pater , & mater fponte occurrunt , feq; ipfos venatoribus de- 4°dunt, vtita eos a filijs aliorfum auertant(JWa0# in antiquis manufcriptiscodicibus habe- tur) cuius pietatis ergo vifum eft j€gyptijs animal huiufmodi magna profequi veneratione (in ljfdemenira manuferiptis exemplaribus eft d/yvTrrtoteefoZsffi/SathwQ £o!ok) n© autem vt habetur in impreflis. VSVS IN CIBIS, ET IN Medicina. 5°*W T VLP ANSEREM olim in cupedijsfuiffe ex Plinio conftat, qui eo fuauiorcs Vuipanfer %y epulas non nouilfe Britannos feribit. Inter oua principatu tenent Pauonina, de- jni«cupc V inde Vulpanferis, tertio Gallinarum, vt teftantur Epanetus , & Heraclides apud ^ Athenaeum. Aret^us de elephantiafi feribens faciei tumoribus, farmentorum cinerem ah- p^fer;sa{1* cuiferarum adipi admixtum illinire iubet , leonis videlicet , aut pantherae , aut vrfi : fin his {ja> ^ careres, inquit, animalis, quod Graeei Chenalopeca vocant* O DE Anfer Baf fanusquas ®uis. ASoIgdgu Ccauis de- Scriptio. Nidus. Amor in prolem. J Adeps, & ex eo vn- guentum. Partus, in. cubatus. Vbi capia *ur. An feris Baflfani in expifeado snos. Bas Caftc! Sum. Nidific#.» fiio. Oleum in- leftini fin gularis vir JUtiSc ii Si VI visis Aldrouandi DE ANSERE BASSANO, SIVE Scotico. Cap. XX. VARVNDAM ausum hiftoriam , ( quarum etiam fuperius memini, ! cum Anfcrum diuerfa genera recenferem ) fub Anferis nomine feribit Or- ; nithologus: de quibus cum nihil apud authores legerim, pra?ter ea, qua? il 1 4 le ex alijs etiam annotauit, ea tantum hic recitabo, qua? ipfefcripta colle- , git,DeAn(ereitaq3*Baifano, feu Scotico, vtab eo exordiamur, fic ille ex alio: Anfer Baflanus marina auiseft, vulgodi&aa Solendgufe ,pra?di&o Anfere ( Rernicla, de qua inferius) paulo minor , An (erem tamen voce , & forma per omnia refert. Njiulatuf in mari Scotico, in rupibus excelfis infula? Baili , per antiphrafin, opinor, didbe: nec alias vfpiam in tota Britannia, Hic tanto amore fuos pullos profequitur ,vt cunu pueris per fines in cordibus ad auferendos eos dimifiis, acerrime non fine vita? periculo con- fli&ctur. Nec filentio praetereundum eft ex adipe huius Anferisfefieniminfigniter adipo- fus) vnguentum a Scotis ad multos vtilifiimum fieri , quod cum' Comageno a Plinio cele- brato,merito bonitate, & remediorum numero poteft certare. Hadlenusille. Ego, inquit, 20 idem, nuper ex erudito homine Scoco acccpi hos Anferes Solendgufs di&os, longiores do- mefticiseife , fcd minus latos, in rupibus oua parere, & fuperpofito pede altero ( vnde no- men fortafiis a folea, ideft, planta pedis, quam etiam Germani f & Itali ) fic nominant ) tan« dem excludere magnam eorum copiam. Capi ad infulam Baifi iuxta Fcurtfluuium , qui prasterlabitur Edeburgum inScotia : nec alibi vfquam reperiri. Digredi procul veladfex circiter miliaria a littore,eius natura» e(fe,vt cum nouum pifcem viderit, priorem euomantj idqjfiepUfime faciant, vt vltimum demum pullis fuisafferant.Tot autem pifceseuomerc s , vt qui in pra?fidio arcis funt, pifces eiedos ad cibum colligant , facile capi , nec refugere ca- pturos. In asftu Scotici maris circa Hebridesinfulas , inquit He&or Boetius in deferiptione regni Scotia?, praster alias infulas nobilis eftMaia D. Hadriani, ac eius fodalium martyrioj® proChrifti nomine coronatorum rcliquijs. Altiflimohic fcopulofons aqua? dulcis largiffi- mus, admirando natura? miraculo, medio mari fcaturit. Omnia exuperans rerum in feno* uitateBas caftellum viribus humanis prope inexpugnabile. In hoc quoque a?fiuar io fitus cft fcopulus angufto aditu vix pifcariam nauem recipiens, qui non in fefe aedificia extrusa-» habet, fcd excauatus non incommodiora domicilia intus praber, quam fimagnis operibus extrudas e(fet. Ca?terum longe hac re munitiora. Quicquid autem ineoeft,portentofae plenum efi nouitatis. Auiumenim ,quas vernacula lingua Solandis (aneSolend guuijs) appellamus,haud abfimilium ijs quas Aquilas Plinius aquatiles vocar, in eo ingens copia inhabitat, nec in vllo alio fere loco. Ea», quum primum adueniunt, incipiente vere, coftruen- dis nidis tantam lignorum copiam comportant , vt auferentibus , qui illis inhabitant ( nec^o enim idagreferunt) fatis in annum ex ea parte profpedum fit. Pullos fuos pifeibus alunt, ijsqj delicatiffimis. Nam fi quempiam ante ceperint, auolantesq; meliorem fundo maris nantem confpiciant , abiedo illo , magno fefe impetu praecipitantes , immergentesq; pro- dam perfequuntur illam : vbi vero ad nidum efcam pullis adportarunt, auferentibus rurfus hominibus, Rnidgrauase concedunt, continuo proalijs aduolantes. Pullos quoqj necre- pugnantibus deprredantur , vnde ingens commodum ad caftelli dominum redit. Nam cu- tem detrahentes cum pingui oleum inde magni precij conficiunt. Habent quoq; inteftinum quoddam paruu, oleo fingularis virtutis refertum. Coxendicem enim, arthritimq;& id ge- nus morbos fanare confueuit, vt appareat, hanc auem ,cumalioqui omnibus modis homi- num vfibusinferuiat, quod rarior fit, hoc folofeefie inferiorem. Ha?c ilie. Et rurfus : E.ft&je Aliza vna Hebridum ijs auibus, quas Solandis nominatas diximus , abundans. Hacc omnia ex feriptorum monumentis annotauit Ornithologus, qui huiufmodi quoqj Anferis iconem apponit, quam ficut etiam duas fequentes , fe e Scotia accepiffe fateturHenriciaS. Claro viri chriflxmi libera litate, quas nos quoqj ne quidquam in nofiro opere defideretur , ex iUo uranfumptas hic appingi curapimusg DE J Ornithologix Lib.XIX. 163 DE GVSTA11DA AVE SCOTICA. “ 'r ' Gap, XXL ANC etiam, inquit idem Ornithologus,auisaquatica*, vt apparet, & An» ferum ferorum generis iconem c Scotia accepi , abfque alia deferipuone. Namquse Guftardas auis in hiftoria Scotica Hc&oris Boethij nobis de- monftrataeft,non ad auem, quas hic pingitur, fedad Otidem pertinet ( vt in hiftoria eius recitatum eft) quae Tarda ,&$tarda hodie in multis Euro- pa regionibus vulgo vocatur , noftris Trappa . Itaque cum in nomine hu- jus ad nos miffie iconis erratum fufpicer, nihil aliud addam, donec rem certius cognouero. ille, qui pariter hanc eius effigiem exhibet. Gudarda Caperes! se. 164 Vlyfsis Aldrouancfi DE CAPRICALCA, QVAM SCOTI vulgo appellant Ane Capriccize. Cap.XXIL AN C poftremo iconem, tanquam auis Anferini generis ponit Ornitholo- 10 gus, pauca hsec de ea memori# prodens. CapercaLze,ideft,Sy]ueftres equi appeUati,folius pinus arboris extremis flagellis vi<5brant, Ex Hc&ore Bod- thio nimirum in hiftoria Scotica. Audio, inquit portea, hanc auem Corno Viftus. paulo maiorem effe, ac in delicijs haberi. Taenijstranfuerfis fufeis per coi-' Pcfcriptio ium> pedus, & ventrem dittinguicurrcsucla fere nulla, &c, vt p j&ura often- dic. H^eOrnithobgus* Opricalcae 10 Omithologi* Lib.XIX. DE BRANTA, SEV BERNICLA. Cap. XXIII. O R D I NI S RATIO. synonyma: V' .-5 VIS Ornithoiogum non miretur > auem de qua nobis in prasfentiarum-* eft Termo, inter Anates collocantem, cum vel figura ad Anferem magis» quam ad Anates accedat, & q&aod amplius cft , Anferum ferorum mo- re voler ,ftrepaE,&-fegecem depopuletur, vt tcftatur quidam Angitis, &infuperapud plerosq? populos, quibus innotuit, Anfens, non Ana- tis nomine veniat ? Veram quomodo apud veteres appellaretur , no m. aofads eft tnanifeftHm. Anglus isPlinij Cfeenerotes fufpicatur, tsmen incertus, vt ex hi. Branta fce verbis eius patet. Piinius, inquis, duo pracipua Anferum genera facit, Penelopes auis ( alias Chenalopeces ) & quibus lautiores epulas non nouit Britannia , Chenalopeces veteribus* (alias Chenerotes') Anfere fere(aiias fero^ minores» Poftedor iedio, vc Chenalope- ces prius, deinde Chenerotes!egafinir,mihi, inquit a magis approbatur: nam &• nos vna aue locupletats&Penelopes Anati potitas, quam An ferini generis eruditis eflfe viden- tur. Deinde cum Chenalopecem defcripfiffct 9 Chenerotes vero, inquit, quinam . aues fint , puto pauciifirnos effe hodie 3 qui nouerunr . Neqj ego licet Brita nnus , Chene- rotes noftros fatis noui nam prsfier duo Ariftcselis genera ( Anferem fcilicet domirum, & ferum^Anferunl adhuc duos genera noui in Britannia; ad quorum neutrum, fi Chenerotes ^©pertineant , illos mihi penitus ignotos r*fte ingenui fatebor . P< ior Anfer a noftris hodie Branta,& Bernicla vocatur, & fero Anfere minor. Et cum Bermclam defcripfiftet,multaqj de eius ortu prodidi{fet,qu£e omnia fuo loco referam, Alter Anfer, inquit, (ex duobus, quos folos mihi in Britannia notos dix< vitra duo Anferis Ariftoteli memorata genera ) marina auis eft vulgo dioia a Solendgufe in Mari Scotico ( nimirum Anfer Baftanus , de quo fupe- rius adum eft.)Iam quum Anferum genera , licet diligentiffime inquirens, apud Britannos plura muenirenon poflim , Chenerotes,' qui ab amore mhi nomen habere videtur)aut Bernicla:, aut Baflani Anferes funt , aut mihi proi fus ignoti. Hucufque ille, anceps ad mo- dum,Chenerotum oomen Bernicla: n£, an potius Anfcri Baftano conueniat. Contra Elio- ta pariter Anglus aues, quas Angli Berniclas vocitant, Chenalopeces efte coijcitjcui alicu- 4obi adftipulari videtur Bellonius , vt in Vulpanfere didutn cft , licet alibi dmerfe prorfus fit fententice. Hodie, vt iam diximus, Bernicla, vel Bernacla , feu Branta Anglis dicitur: quidam Berneca proferunt. Horum nominum originem fic inquirit Ornithologus.Berni- c\x vocabulum quid fibi velit , non habeo , quod dicam. Conijcio quidem e vereri Britan- nica lingua, quae hodie Vvallo.riim in Anglia , Britonum vero in Gallia eft, relidi? mefite: quoniam Armorici , ideft, Britones eo etiamnum vtuntur. Branta: nomen CaiusBrendi- Brantteeiy num Anferem mihi vocauit , originis Germanicae mihi videtur, Anglofaxombus invfu, mun)« ab atro , fcu titionis colore fadum : qui & ccruis, & vulpibus quibufdam apud Saxones no- men fecit ,&c»Scoti apud quos nafei perhibetur Clakis appellant , Galli OyeNonnette, tefte Bellonio , apud eos Armorici partim Bemachias , vnde Anglorum Bernicla, vel Rer- 5 btiacla,partim Crabra ns, feu Crauant, quod poftremum nomen, aitprnitho!6gus,Germa* hicum videri potefls quafi grauent, ideft Anas fufea. Ipfi Germani vocant cin Baumganfz Vvievvolanch. Cum vero incertum fir, quodnam Latinum nomen er conueniat , Anfer arborum, feu Anfer arboreus Latine dici polfitilicc-t apud Germanos alia auis,vt Oniirho- logus ait, Baumganfs Germanice dida fit a bernicla diuet !a , de qua fic feriptum reliquit Grnithologus : Diuerfus ab hoc ( Bernicla)videtur Anfer arboreus, Germanice vulgo dc- dus Baumganfs, coloribus praecipue differens. Anfere paulo minor eft,& in falicibiTsmo- ratur , infra , fupraqj aquam . Roftrum ei nigrum ( vt pidura indica t ) qui color etiam ca- pitis eft, colliq; proni, dorfi, caud&, & alarum ; circa oculos, & gula tota ,fiue collo fupi- p.o albicat, vbi,& maculis quibufdam cinereis ,aut fufeis -notatur, qtus in pedore fufeo Chenero* tes vnde Bernlclac etymum. Crauant etymum. Anferis ar boiua Ber mda diuerr fi defieri- pti ; ... v ' 1 66 V lj/Csis Aldrouandi magis nigricant : in ventre tum albae, tum nigricantes apparent, crura fufea. Ha?c ille. Sed vt ad Becnidajm redeamus ,Ifidorus Barliatam nominat, nifiTorteledio corrupta iit. Apud AlbertUm Barbates protadem aue fignificanda alicubi legitur. FORMA. DESCRIPTIO. LOCVS. Vfus in cibis. 10 R A.NT AM, fiue Berniclam fic deferibit quidam Anglus,Fero Anfere minor eft , pedore aliquoufq; nigro , taetero cinereo . Anferum ferorum modo volat,ftrepit,paludesfrequetat,&fegetem depopulatur. Et rurfus, in epiftola ad Ornichologum:Berniclas,fiueBrantas,aic,ex putridis nauis malis fungorum more nafei minime fabulofum effe , dodoi u & honefto- rum virorum occultata fides mih^perfuafit. Branta Anferem paluftrem valde refert, his tamen notis ab eo differ*. Branta breuior eft, a collo, quod rubefeit n5ni® hil(in noftris quidem piduris, inquit Ornithologus, nihil ruboris apparet) ad medium vfq; ventrem, qui candicat, nigra eft. Anferum more fegetes populatur. In Vvallia (qua? pars eft Angliae)in Hibernia , & Scotia auesiftae adhuc rudes, & implumes in lictore inueniun-20 tur.Albercus Magnus, Auish^c,inquit.,aliqAianf6 minor Anfere eft, & roftrum Anferis ha- bet:caputquafiPauonis(aliasxolorern capitis, vtPauo.fed nullam e pennis criftam)pedes nigrpSiVt Cyguus, digitos meqabrana coniundas ad natandu. Color in dorfo cinereus ad nigredinem declinat. Struma (collum patte anteriori)nigra eft, venter cinereus, vel fubal- bidus . Bellonius , qui alicubi putathanc auem effe veteram Chenalopeccm , fic eam fub Crauantjfeu Oye Nonnette nomine deferibit : H bitu corporis Anferi fimilis eft , colore momalem refert ( idcirco Oye Nonneteappellari feribit) minor eft Anfere, Anate maior. . Jn fummo capite, cer uice, & pedore plumae atrae funt. Mentum ad collum medium vfque, & fub oculis colore eft candido. Similis autem eft monacharumornatui, qua? colorem al- bum atro iupcrimponunt.Cauda breuis,nigraqj.Alae,& dorfum coloris plumbei. In femo* 3 o> ribus vtrinqjeaCdcm m iculas habet, quas Anfer,& Anas marina. Forma igitur, & colli lon- gitu eline eft Anferi fimilis, minor tamen, cruribufq; proceris. Pedes piam, lati, ac fufei ficuc &c crura, oculi, & roftrum. Hoc autem rotundum cit, breuiufque,quam in Anfere, ac in ro- tunditate obtufum in extremo. IiceiTu, vicia, clangore, & voce Anfere referc.Haec Bello- nius,qua? Ornithologus BernicU competere exiftimat; quanquam roftrum in illius icone: longius pingi dicat, quam par fit. Ait emn^atrum colorem. feu titionis in capite eius roftro, cruribus, collo, dorfo, corporis parte, caudaqj infignem effe, in alarum par te>& ventre ci- nereum, poft ocufos maculas albas: pedoris etiam partem, & laterum interiorum candica* re.Hxc ille, adhibita , quas hic fpedatur, icone. A quaaue differre nonnihil mihi videtur, quam D. Brancionus ex Belgio depidam ad me mifit . Neq; enim color ille albus , quem^ nominant illi in gutture, aut fub oculis in hac cernitur: quanquam circulus quidam imper- fectus in colli fuprema fere parte candicet. Totum caput , collum , fi didum femicirculum demas, pedus, dorfum, & coxae internae fubatra. Oculi flauefcunt. RoRrum, quam in Beilo- niana breuius , crafiiusqj qua capiti neditur,alaeqj ex cinereo in fufeum vergunt, ficuc etiam cauda,qua? exigua admodum, & fere nulla apparet.Venter,& coxae externae cinereae. Cruia, pedesqj fubfufca , femicirculis, & lineolis nigris variegantur. Huc referenda fune aues,quas Ornithologus fibi pro Clakis miffas ait, quas hic praeterire noluimus, fexu diffe- rentes, de quibus ille haec annotata reliquit : Has figuras auium, inquit, quas Scoti Clakis appellant, vt &: alias quafdam Scotici maris, quas infra memorabimus, dodiffimuslol Fer- rerius Pedemontanus ad nos mifir, praeftantiffimi apud Scoros viri Henrici a S. Claro libe- j® ralitate . Mati huius generis roftrum acutius , fceminae obtufius eft , vt gemina: icones oftendunt. Branta Ornithologiac Libi XIX. Bra;u3) fiuc Bernicla cum trago, fiue vua marina maiori* 167 1(58 ' Vlyfsis Aldrouandi Berniclancon, quam D.Brancion cxBelgo mifir, cum cypero longo odoratiorc. Orniciiologise Lib.XIX. 169 Clakis a Ferrerio miilus cum plantagine maritima. p 171 \ Omitlioiogi* Lib. XIX. ORIGO. ORTVS. B harum auiuna origine 5& ortu diuerfidiuerfa fcribunt» Quidam coire , vt cannas aues volunt 5 alij ex ligno pueri , ahj ex pomis cuiufdam arboris corruptis generari contendunt , alij ex conchis. Albemis primaz fentera- t»ae eft, nempe ex coitu nafei. Earbutes, inquit ( Cranca? , feu Bernicla?) aues falso quidam dicunt iccirco nominari vulgo Baumgenfs ( ideft , Anferes ar- borum ) eo quod ex arboribus nafcantur a caudice , & ramis dependentes fuc- (Oy qui inter corticem e fi , nutriantur . Dicunt etiam aliquando ex putridis lignis hac animalia in mari gener an ,pracipue ex abietum putredine afferentes a nemine vnquam has anes vifas coire yVel sua parere . Sed hoc omnino ab fur dum e fi. Ego enim , & alij complures mecum vidimus eas coire , & oua fottere->& pullos alere. Beilomus quoque oua parere, & pullos excludere fe obfer- ualle ait , & faifum elfe , ex malis nauiurn putrefcentibus nafer . ^Jncas Syluius etiam hu- lufmodi admirabilem harum auium ortum fabulofum exiftimare videtur. Audiueramus, inquit, nos olim arborem elfe in Scotia, qua? lupra ripam fluminis enata frudus produce- ret Anatum forma (Anferutn potius)hos maturitati proximos fponte fua decidere, alios ioin terram 5 alios in aquam: & in terram deie&os putrefeere , in aquam vero demerfos mox animatos enatare fub aquis, & in a ere plumis penniiqne euolarc. De qua re cum_-> auidius inueftigaremus, dum elfemus in Scotia apud lacobum regem hominem quadra- tum didicimus miracula femper remotius fugere , famofamq; arborem non in Scotia^ fed apud a Orchades infulas inueniri. Hsec ille. Praeterea Bataui , qui proxime claplis annis na rugationem adardon !nftituere,ex propria infpe&idne in Groeiandia Berniclas, qujeouis incubarent pullofqi educarent feleinuenilfe afferentes , fic feribunt : Tum remi- gantes ad infulam, quae media erat, in ea multa oua Barniclarum ( quasHollandi Rotgan- fen appellant) & ipfas nidis incubantes inuenimusj quae fugatae clamabant Rot, Rot> Rot( vnde illis nomen )& lapide iadto vnam occidimus , quam codam edimus, cum cu> 3oca fexaginta ouis, quae in nauem detuleramus. Ifli Anferes , flue Bemiclje fuerunt veri Anferes Rotganfen didi , quales magna quantitate lingulis annis circa Vvieringenin Hol- landia veniunt ,& capiuntur , quas ha&enus ignoratum fuit, vbi oua ponerent ,& pullos educarent. Hinc fadum,vt nonnulliauthorcs non veriti fine feribere , quod in Scotiis, in arboribus nafcantur , e quarum ramis fupra aquam expanfis fi frudus in aquam deci- dant, Anferum pullos gigni, qui ftatim natant, qui verb in terram, corrumpi, nec ad fru- gem peruenire. Quod falfum elfe nunc apparet. Nec mirum hadenus ignoratum elfo, vbi hae aues oua ponerent , cum nullus ( quod compertum fit ) vnquam ad oduagefimum-^ gradum peruenerit:nec ea regio illo loco vnquam fuerit cognita , multo minus illi Anfe- res ouis incubantes. Haecilli. Contra multorum grauiflimorum virorum extancceftimo* qonia , etiam occulca, quas non ex coitu has volucres nafciaftruunt . Quidam Anglus in pri- mis,cuius apudmemagnahacinre eftauthoricas, Nidum, inquit, Bernicla?, autouum— » nemo vidit: nec mirum, cum fine parentis opera Berniclae ad hunc modum fponiaucam^ habeant generationem. Quum ad certum tempus malus nauis in mari computruit, aut tabulse,aut antennae abiegna? , inde in principio veluc fungi erumpunt : in quibus tempo- ris progrelfu manifeftas auium figuras cernere licebit , demde pluma veflitas, poftremo viuas,& volantes. Hoc ne cui fabulofum elfe videatur , pmer commune omnium gen- tium littorahum Anglia?, Hybernire,& Scotiae teftimonium, pra?clarus quidam Biftorio- graphus , qui mulco felicius , quam pro fuo tempore Hybernire hifloriam confcripfic, non_» aliam elfe Berniclarum generationem teftatur. Sed cum vulgo non fatis tutum videretur 5ofidere,eiqihifloiico ob rei raritatem non fatis crederem:dum ha?c quee nunc fcribo, me- ditarer, virum quendam,cuius mihiperlpedilfima integritas fidem merebatur, profeifio- ne theologum , natione Hybernum , nomine Odauianum confului , num hiftoricum iliurn^. hac in re fide dignum cenferec: qui per ipfum , quod profitebatur, euangelium, refpondit» verilfimum elfe, quod de generatione huius auis ille tradidit, feque rudes adhuc aues ocu- lis vidilfe,& manibus contraSalfe : breuique fi Londini men£cmvnum,aut alterum ma- nerem, aliquot rudes auiculas mihi adue&as curaturum. Porro haee Bernicl* gene- ratio non vfqucadeo prodigiofa illis videbitur , qui quod Arifioteles de volucre Epheme- ro fcripfit , legerint, quod in Hypani fluuioex folliculis quibufdam erumpat,&c. Idecu ille Anglus poft librum fuum deauibus publicatum inepiftoJa ad Omithologum data^,, P 2 Berni- De ha em auiu orni varia? fen tenti a:. a Nauig, cd *4rflon par- te 3* Rotgafen, &eiuscty mum. Ephemeri mira gene ratio . T 172 Vlyfsis Aldrouandi Berniclas, fine Brantas » inquit , ex putridis nauis malis fungorum more nafei , minimefabu- lofumeffe dodorum ,&honeftorum virorum oculata fides mihi perfuafit: qui hanc aucrn^, ex putridis nauis malis nafcentem diftinguunt ab ea , quam alij ex pomis putridis cuiufdam^ arboris ad littus Scotici maris nafei memorant , cum tamen eadem fit : nam» vt fuperius dixi- mus vnarn, eandemqj auena Berniclam nimirum , alijexcoitu , alij vero ex nauium malis prn trefeentibus, alij ex pomis di%arboris, alij vero ex conchis nafei volunt. Vnde Hedor Boe- thius» qui quoque monftrofam huiufmodi harum auium generationem longa oratione ad- £lruit,ex qualibet materia nafei pofie innuit , dummodo in maris illius vndisputrefcat , cui vira omnem harum auium generatricem proilus acceptam refert , ab arbore illa vfei om IO nino negans. Huius igitur funt fuper hac re verba : Reftatyinquit ,iam de Anfcribus quos Clakis appellant, quofqj vulgo perperam in arboribus nafei in his infuhs (Hebridibus ) cre- dunt , ea , qua? huius rei cognofcendae multo mm tempore ftudiofi re diligenter explorata^» cognouimus, diiTerere. Mari enim illis interiero mihi magis eorum procreandi vis qnajdam inefie videtur» quam alicui alij rei. Varijs enim modis, verum in mari fernper proueniiO confpeximus. Etenim fi lignum in id mare proijcias , temporis tradu , primum in eo vermes excauato ligno nafcuntur, qui lenfim enatis ca pite , pedibufq; atque alis plumas poftrema edunt. Demum Anferibus magnitudine aquales , cilm ad iuftam peruenerinc quantitatem, coelum petunt, auium reliquarum more remigio alaruropec a era delati. Id quod luce cla- rius anno a partu Virgineo millefimo,quadringentefimo rwnagefimo » plurimis Ipedanci^a bus in Buthquhania vifum eft. Nam quumin ea ad Pethslege caftdlum fi.udibus huiufce- modi lignum quoddam ingens delatum etfet, rei nouitatem qui primi corfpexerant ,admi- rantibus,ad loci illius dominum accurrentes rem notiam nunciant. Is aduemens trabem., ferra dmidi iubet, quo fado ingens coofeftim apparet multitudo partira vermium, alijs adhuc rudibus , alijs membra quaedam formata habentibus 9 p utim etiam formatarum per- fecte auium .-inter quas qusedam plumas habebunt, alia? implumes erant. Itaque rei miracu- lo ftupences ,iubente domino ,in Templum D. Andreas Terte ( alias Tira?>& melius 3 id pa- go cuidam nomen eft ) lignum comportant , vbi & hodie manet, ficuti erat 5 a vermibus per- foratum. Huius fimile duobus fubinde annis in Taum aillu appulfum ad Bruthe cafteilum^ inultis accurrentibus oftenfum eft, quod exinde duobus rurfum annis Lethe portu Edinbur-f © genfi vniuerfuro populum fpedarc contigit. Ingens enim nauis, cui infigne, ac nomen Chri- ftophorierat , vbi tres perpetuos annos ad vnam Hebridum in hanchoris conftitiffet,huc re- duCta, atque in terram fubduda , plena omniaexefis trabibus, qua mari fernper meria fue- rat, vermium huiufcemodi rudium partim , aut perfedam nondum auis formam habentium» partim iam abfolntorum oftendit. Cseterum cauillari id quifpiam pofiit , arboruin truncis, ac ramis illis in infulis natarum virtutem hancinefte. Chnftophorum quoqj illam ex tra- bibus. Hcbridianis contextam afferens. Itaque quodipfe abhinc feptem annis vidi , haud grauabor in medium adducere. Alexander Gallouidianus Kilkendenfis Ecclefia? paftor (vir praeter infignem probitatem rerum admirandarum ftudio incomparabili) cum extra- da alga marina inter caules, & ramos a radice ftatim pariter ,& vfque ad cacumen enatos,^ qua comminguntur, conchas adoatas videret, rei nouitate attonitus, mox cognofcendi ftudio eas aperit, vbi magis multo quam antea obftupefadus conftitit. Non enim Ipeciem in teftis conclufum comperit,fed(didu mirabile )auem, ac pro illis magnitudine tedas quoquo jnaudas: quibus enim parua? in erant ,& ipfae quoque aperta? eas pro quantitate complecte- bantur. Itaque ad me extemplo, quem eiufmodi rerum cognofcendarum iam olim magnae cupiditate detentum nouerat 5 celeriter accurrit , remq, omnem monftrar, noa magis rei mi- raculo obftupefa Cio, quam recanta , ac tam inaudita confpeCia ,la’to : hac enim refatis con- flare arbitror , non ha?c procreandarum auium femina, aut truncis, aut arborum inefie fru- dibus, fed ipfi Oceano: quem Maro,vt Homerus , patrem rerum haud temere appellauit. Verum quoniam id fieri videbant cadentibus in aquam arborum ad littus pofitarum pomis, vt temporis traClu ex illis ea? apparerent volucres alites, in eam fentetiam abduCti funt.vt po- ma illa inipfas commutari opinarentur ,fed falso. Nam tempore adnatis ex vi maris primum vermibus , atque fenfim ijsexcrefcentibus , viciftimque pomis illis ex humiditate corruptis difparentibufque non fatis accurate perfpicientibus , exiliis in has tranfmutari formas vifir funt. Haec omnia Hedor Boerhius, hafce aues ex putri oriri omnino aftruens, ab arbore ali- qua , aut alia materia , eius proprietate quadam occulta nafei , ncutiquam concedens j quod alij quidam mordacius affirm at. Sed iam alia monftrofie huius generationis teftimonia in me" dium atferamus. Barliatse, inquit Ifidor. (vox corrupta videtur, forte Brantae, vel Bernicla? eft legendam) didas aues e ligno crefcunt. Fertur .n. abiegnum lignum in aqua marina relidum cum Ornithologiae Lib. XIX. 173 cum pau! atim putruerit, humorem craflum emittere, quodenfato, parti ae fpccies auium for- mentur ad magnitudine Alaudarum , quae nuda* primum , paulatim deinde plumis veftian- tur,ac roftro interim a ligno fufpenfte per mare fluitent, vfo^ad maturitatem, donec fe cotn- mou€ccs abrumpantur, & ita demu adiuftum incrementum petueniant,&(vt Iacob. Athe- nienfis Epifc. in orientadi hiftoria feribit) fleut aues eseterae Volare incipiant. Haec Ifidorus. 'b. Alex, ab Alex, nonnulla refert exfunio Dentaro huic loco maxime etiadeferuientiarque fu nt haec: Iunius Dentatus Parthenopeiis, vir apprime nobilis , & eruditus referre folebat, pleraqj pradigiofa,& mirabilia, inter qua: miraculum ingens in penitiflimis oris Britannia, Jo& finu intimo, vbixftus.effdfi Occani, fecundi, & reciproci ad lunae augmenta ,& damna, ac frequentes fluxus maris, & refluxus, haud fecus, quam tempeftas flatis vicibus iictora in- feftant,ab authoribus memorati exiftunt,faepe malos, & nauium carinas vetuftatetabefcen- tesad Hitora expolitos, & diutina aqua madefados, quofdam veluti fungos breui pediculo iuxta aquas gignere, paulatimq; adolefcere inter fluctus , lapfifqj diebus etiam moueri, fed tamen a cr anco minime diuelh. Interiero dein tempore, velut ad iuftam magnitudinem., peruenerinr, mirum didu tradit, quod omnem fuperat fidem, fungos eiufmodi ita genitos a. trunco fponte euelli, mox alis emiflis,& penniculis enatis euolare,& marinas aues exiftere, vefciqs pifciculis l]ttoralibus, perqj maria paflirn enatare, pariterqsapud incolas, mirum no haberi : fed quia palfim id euenire foleat, quotidiano vfu miraculum etfe delinere., fic ille. Meminit quoque harum auium Olaus magnus in deferiptione Septentrionalium Europa: 2°regionum , ex fructu arboris cuiufdam nafei feribens in paruis infulis circa Scotiam. Nec omittendum eft , Germani cuiufdam magni nominis feriptoristeftimonium, ita dehacre fet ibentis : In Scotia inueniuntur arbores , qua: producunt frudum folijs conglomeratum, qui cum opportuno tempore decidit in fubiedam aquam , reuiuifcit,coueftiturq; in auem viuam, quam vocant Anferem arboreum. Crefcit eadem arbor in infula Pomonia,qua® haud procul abeft a Scotia verfus Aquilonem . Veteres quoque Cofrnographi,pradertim Saxo grammaticus mentionem facium huius arboris, ne quis putet elfe figmentum a nouis feriptoribus excogitatum. Heccille. Alij qui eiufdem funtfententia?,vt huic rei magis fi- dem faciant, arborem eam volucri geram, vt ita loquar, cum pomisiti fubiedas aquas deci- dentsbucjiuibufqj inde nafcencibus appingunt, quam quoque nos operi noftro inferi volui- 3°mus : ne quid in illo defiderecur . Sed vt rem propofitam vltimo teflimonio confirmemus, accedit poftremo Iulij Cariaris Scaligeri author itas , qui librum enarrans primum Ariftoce- lis de plantis, Anates (inquit, melius dixilfet Anferes )Oceanfquas Armoricipartim Crabrans 8 partim Btrnachias vocant. E a creantur ex putredine naufragior um,pendentq\ rojlro a matri ce , quoad abfoluta decidant in fubietf as aquas , vnde ftbi flatim vicium quarunt ; vifendo intere^ (peclaculo pen files , motitantes % tum pedes, tum alas : Et alibi fic canit, c idem canoris cantibus canunt Ut a <£ua pifculen tis nidulantur in fl agnis Herbilis An fer, atque Anas quiri tatrixy £>ui corpus vr in antium Colymbarum 4° Suo Amulantur corpore , & putris ligni Ortum Crabranes Santones recognofeunt» Efl itaque profedo affirmantium eiufcemodimonftrofam generatione: authorurn,corumqi magni nominis ingens multitudo3 adeo vt contra fentirenefas elfe videatur, Veruntamea cum alij aliter de hoc ortu feribant, &iti multis inuicem aduerfentur, dum alij ex putredine lignorum, alij ex frudibus in mare decidetibus, alij ex conchis, quales Lobellius in fuis ico- nibus depingit, nafei malint, alij aquae marinae illius regionis ea facultate tribuant, adhuc in- dicium meum cohibeo: malim tamen cu pluribus errare, quam tot feriptoribus clariflimis oblatrare, quibus praeter id quod de ephemero didum eft , fauee etiam quod eft ab Ariftote- le proditum^ genus fcilicetteftatum quoddam nauigijs putrefeente faece fpumafa adnafei. 5°Oua interim harum auium vifa efie no inficias iuerim: Nam animantia ex putri genita, poft modum ex coitu generari murium vulgatiflimo exemplo fatis clarum eft. Quod ad carnis efuni attinet, Bernicla, Anfere infuauior vt aiunt eft,&diuitibus parum expetitur. Obfcu- rus quidam eam fuperfluitate carere dicit, fed an velit carnes eius excrementitias non elfe, an potius aliquid aliud , non fatis patet. Ait enim: Berneca ( .Bernicla ) quae ex arbore na- fcitur,inquibufdam quoque Flandriae partibus inuenitur. H^c auis fuperfluitatem noa.«! habet, ficut nec arbores. P 5 b Gmhl.ii • cr.4.9. € In DE Aliferum, & AnaiQ magna fi- snilitudo. . Vlyfsis Aldrouancli Clakis generatio fecundum aliquos DE ANATE IN GENERE. Gap. XXIIII ORDINIS RATIO. TANTA inter Anferes,& Anates intercedit Emilitudo,vt neminem fore rear, qui poftulet, cur poft iilos de his fubinde agam. Ea autem tanta eft , vt nonnullas pia 5© nipedes, alij inter Anferes,a!ij contra inter Anates recenfuerint, Berniclas in pri- mis, item quas Solandis appellari diximus. Quin funt, qui Anates cum Anferibus turpiter confuderint, praecipue qui libros Arabicos fuperiori fa’cuio Latini reddidere. /£Q VI* OrnitMogia: Lib.XIX. M QJT I V O C A.’ 175 V A 2, vocem Arabicam Arabum interpretes vari; modo Anferem’, modo Anatem verte re. Nw^cr* Grrecis praeter auem,de qua nunc inflituitur fermo, cft nomen proprium, vt tradit Suidas. Neda vero quodAnatem quoque eifdem fignificat, fepta potius Anatum fignificare credit Hermolaus. Ana- tem, inquit 5 Diofcoridem exponens , de qua mentio hic habetur , Graeci I0 — NcfTas, & Nedas vocant; quanquam Neda magis eft,vt fepta Anataria fi- gaificent, quam Anates ipfas. Graecis neotericis pfwce Anas, pfivet vero confimiii admoduna voce Anfer dicitur. Eifdemjolim, ni fallor, Pappos Anferem, hodie Anate fignifieat.Anas itemHifpanis fluuius eft Pomponio, Straboni ,&FtoIomaeo, hodie Rio Guadiana didus Hifpanis, ab Arabibus recepto vocabulo , quibus Guad fluuium defignat : quafi dicerent, fluuiutn Anae. Hunc nobis fic defcribit^Baptifta Mantuanus ,Hifpaniae varias regiones diuidens* ?— * —«•-—*> pars altera longe V a jlior , <& campis deffufa patentibus orbem Porrigit tmmenfum triplici circundata ponto, 2 p Hanc partitur Anas , finibus modo latior amplis , Hunc firiciis colleffus aquis , nunc flumine merfo Sub tellure latet, reduci modio nafeitur amne , Et tandem mare , quod magnus cognominat Atlasy Intrat ad occafum veniens T it anis ab ortu. Et i rurfus alibi, vbi totam Hifpaniam ob Ferrantis reditum gauifam fiiiffe canits T um gau i fu s Anas, & qui facit aurea Eatis Vellera — — — 1 Meminit, & alibi: *— — — » Cum mane rapacibus vndis Se fe ohiecit Anas . joOritur in Lamitano agro citerioris Hifpania?, Orte Ilio tefte, & Baeticam a Lufitania diuidit, vtferibit Ambrofius Calepinus’. Eft praeterea anum ,ideft, vetularum morbus, vt refert Hermolaus ,& Calepinus citans Feftum : cuius funt haec verba . Anatem morbum anuum-j, ide f , vetularum dicebant^ficut fenium morbum fenum. Anatis vero Mauritania? Tingitaneflu- uium fignificat Plinio, &So!ino,Liuiu5 vero circa Syracufas efife voluit, nili fort& Anapus hic fit legendum. Eft & Anatis Dianae Ecbatana? nomen, vt hifce c Aicxand. ab Alexandro verbis patet; Per fas quoq; inquit, ignem habent peruigilcm, ficut Chalda?i,Medi, & Afiyrij, vt Deorum maximum, illiq; velut facro numini hoftias madare, & facra facere, atq; ex illo euenta rerum interpretari affueuerant : apud quos Dianae Ecbatana: templum fuit, quam-. Anatim vocant, cuius facerdotes a virili contagio in perpetua virginitate degunt. 40 SYNONYMA. N A S Auicena? Bath,Serapioni fine afpitatione Bat nominatur: a qua voce corruptae iftae leguntur apud Syluaticum Bar,Barar,Baltat, Har.* vbi etiam A Ariaxpro Anas reperitur.Idem Burachet, &Fengarion, &:Afcebete Ana- tem interpretatur. Veteri Auicenn^glolTographo Befeher Anatemparitec fignificat. Adduuta pro Anate apud Albertum legitur, vbi Bofcus compa- ratur Anati ex Ariftotele. Graece ('wc-c’a,fiue mra dicitur aVora vmf\z\K & ^oVarroni Anas a nando. Aliud tamen etymu adfert Athenaeus, dum ait : T wr«{ f&) zohv/u,- fiu£os>d rifjjo vmz&oui Idem libro quarto cpm; 7t xfj vtiffo-ct] apofizvcti M qtetTiuj ttfj^fd.vyusffdptov^dcvmTiov diminutiufiefl:. Recentionibus Graecis dicitur ;^<&,alijs ira.7r'nfy., vel Pappos. Latinis Anas.Recenciores quidam, Albertus,& alij mafculmo genere protulerunt, quod non probatur. Apud Crefcentienfeminepte aliquando Annates per n duplicatum feribitur, ineptius etiam Annetce,& Annate. Quodadprofodiamattinet,pri«- ma corripitur, vt apud Martialem. T ota tibi ponatur Anas , De fecundaex verfibus veterum poetarum nihil certi habetur Recentiores magis produce- re gaudent: vtBaptifta Mantuanus. Auaz. Neda. Pappos. Anasflu-»* uius. Rio Gua- dianavnde didus. a *Alponf hb h JigtUu iib.6. Anas mo£ bus. Anatisflu* uius. Anatis Dia na; nomen, e Gcnial. dia. iib9 5, cap* 1 2. Bath. Anaticula. c? De finib, lib. j„ Anette. e Incano* ne de ling. lat. Magnitu- do. Gillij error f lib.g. Dc animal, motu. Crutuftm ciurglaui bus aquati cis ratio» g EpM. i y6 V lyfsis Aldrouancli \ Non flratum frumatis Anas, non Anfer Anate Grandior exhibuit. •«, Ab Anate dida eft Anaticula diminutiua forma. Non defunt tamen, qui apud Ciccronuru de finibusbonorum Anaticulam n5 partiam Anatem, fed aquatilem aliam auiculam inter- pretentur vulgo notam , Anatis forma per fimilem , fed multo minorem 5 fed prseftat , vt pro Anate parua : nam & anguiculos, ideft paruos angues ibi nominat Cicero : d inquit enim: Detndefuo quaq\ appetitu mouetur,ferpere anguiculos, nare Anaticulas, euolare Merulas, cornu vti videmus boues, ve fpas aculeis, &c.Anaticulus etiam legit apud Calepinum fed fine autho- ritate. Nobis Anitra, Anidra,feu Anadradicitur, nominibus fcilicet a Latino Anasderi-I0 liatis, Genuas Ania, Parmas SaflTa, Gallis Cane fcemina, mas Canard, feuCanart, pulli vero Allebrents, de quorum nominum etymo audiloachimum Perionfuns : Anatem, inquit, marem Canart ,&foeminam Cane per prothefin , adieda litera vocamus. Ira eft prorfus inquam gaudeoque te hoc praeceptum meum tenere. Pulli aucem, inquit , qui nondum iu- fhm magnitudinem, vt Anates dicantur, nadi fune, non perinde fcio, aut explicare pof- £um, vndea nobis Allebrentsfintnominati. Graeca, inquam, haecorigoeft, Bpen^os, enim a Graecis Anas vocatur, & quoniam mafculinum eft generis, articulum e, primum pronuncia- tum effe arbitror, deinde mutatum o in a, & I afeimm, vt Aibrenc diceremus. Sic ille. Ali- cubi ia Gallia , vt ceftatur quidam , Anette etiam appellatur; Normannis, qui & ipfi Galli, funt,Bura,vt teftatur^TurnebusiBura autcm)inquit,dicitur Anas, quod vt unburum vide-2Q tur vrinare,auc vt vrna.Imburum vas dicitur, in quo bura, vel buris eft, ideft, curudtura, & flexio. Canon , & Canicoti diminutiua funt eifdem. Germani Hndet , Ent , Anr , Antuogel nominant, marem peculiari nonjineEntrich, vel Entrach. Aliqui Kentfchen a voce, qute rauca eftjfoeminaru argutior. Vocanturtamen,inquit Ornithologus & Anates fera? maio- res Kentfchenten a noftris. Saxones eundem Anatem marem Erpell vocant.Bclgarum ple- rique Aente, vel Aende, Hollandi fceminam Eendt, narem Vvoordt , vel Vuacrdtj Angli Duck: cuius vocabuli origo, air Ornithologus, Germanica eft; 6c Mergis potius conuenir. lllyrijKaeczienPaloni Kaczka: Bifpani Anade. Lufitani Aden. Indi Orientales Bebe, vt referunt Bataui, qui ad illas regiones nuperrime nauigarunc. DESCRIPTIO ANATVM " in genere. NATEM Gallo aliquantulum maiore feribitauthor de natura reru,cum aliquantulum potius minorem efferes ipia demonftrct. Mei us itaque Ki- ranides Gallinas magnitudinem tribuit:optime Albertus Anfere minorem & pullo aquatico maiorem, pro pulio aquatito Fulicam forte iutdligens. Ceterum eiufmodi magnitudo omnibus non couenit,vt fuo loco dicetur, neque etiam verum fempered, inarem caput, & collum viridiscoloris ha- bere, roftrum latum5& alas albo, viridi, nigroq; diftin&as, to.rquem album circa collum , vt vult author ille de natura rerum . Verum vt Alexander Myndius, tefte/ Athenaeo, quoque ait, mas tantum maior eft, magifq; varius. Errat quoque Gilbus cum ex^liano maricaefium in oculis paulo minus, quam fcemina» clfe dicat : nam Athenaeus non colore oculorum ma- rem a fcemina diftinguit, fed auem qua n da aliam aquaticam, qua? yhcttscruxicv ab oculorum colore dicatur Anate paulo minorem effe fcnbit.Quibus vero candida tanquam zona cingi conueniat, ex pennis albis, vtScholiaftes in Anes Ariftophanis de quibufdam refert, fuo lo- co dicemus. Anas lato eft dorfo, lacoq; roftro , vt annotauit Albertus. Attium, inquit, de roftro loquens, & cius vfu, aliababcntroflra lata,vt Anas,£r An fer, & omni a eorum gener a.E fr enim roftri latitudo apta ad fodiendum, & quafi cribeUddum{ ventilandum )lutum:atia acutum , 3 & longum, &c.Cseteriuri roftrum latum omnia Anatum genera non habent:Sed indifferen- ter pedes latos omnia , cartilaginofis membranis inteifep.i.entibus , crura breuia , Cralfa , & retrouerfus difpolita: cuius ftru&urae caufam reddit Ariftoteles,dum um enim alia- rum aui um cruva ad medium fubij dantur ventre, vt flare,& in terris ambulare pojjtnt, aquatica huiufmodi aucs retrouerfus crurahabent fu a fle 1 nvn illis ad naladum magis funt cbmoda,quatu breuia funt, tum etiam crajfa,vtin natatione valentius inflate s propellere pojjint aquas pedupal- mu lis, crurucrajfitudtne, quod longitudini detraxerat prouida re farciente natura.Hxcg Arifto- teles : qusetfi de omnibus aquaticis atubas vniuerfim tradiderit, Anati tamen potiffimum sonue- OrnithoJogice Lib. XIX. 177 conucniim t. Aufonius Anates quodammodo defcnbere videtur, dum canit I Tum quas vicina fuggefiitprada lacuna Anates maritas iunxtmus , Remipedes, lato populantes carularoliro. Et crure r ultras punico , hic olor vario pinxit , quas pluma colore , Codam Columbis atnulans . Adinternas modo parces, quod attinet* Anati ,inqui t idem ^Philofophus ,Anferi, Cama, ^ Hitldi.T ioC4taraBa,Tarda ,gula tota ampla lata e fi. Idem qua inteftmurn definit, appendices pau- cap.vlt. cas habere tradit. Amplius, vtobferuauit Ornithologus, lingua in plerifqj Anatibus pro- prie didftis vtrinqj videtur quafi plumas habere , & interius dentata eflfe afpei iufculis vtrinq; cminentijs. Sed hoc in quibafdam feris fe obferuaffe memorat. Quifpiam hoc in domefticis quoque experiri poterit : in ea faltem , quam ego obferuaui , vt icon ifh oftendit id verum—» itatis bo- efleanimaduerti. Poftremd, Anatum, inquit idem, circa fuperficiem corporis feparatifunt nx prajfa* mufeuli ,quorum interiores albiores funt : quod fi exteriores Iiueant, quod vi frigoris fieri videtur , bonam anatem fecuturam ,ruftici apud nos (Helueticos)conijciunc; quae conis- &ura forte h fy lueftri Anatum genere certior habetur. 20 LOCVS. VICTVS 40 NATES cum fint palmipedes, non folum e terra ,fed etiam ab aqua fibi vi£tum petere experientia docet, &eftgrauilfimorum virorum authorita- te confirmatum. Palmipedes , inquit a Ariftoteles, in ipfa aquapartem maxi- a HiJUib.S. mam temporis ver fantur , & aliqua ingurgitant fe , quaruntq \ quod comedant . e J* Hoc plrimi quoq; affirmant ali; feriptores ; Varro in primis , Columella^, Geoponiciq; casterique alijpaffim fexcenti. Author de natma rerum—», Aquist[n(\\j\t-> fluminum gaudetidijfioilefc line his viuerepot esi, maxime cum cibes flccos ingmgi- $otat. Quam vero aquam ament, eaqjfe proluere gaudeant nemo melius expreffir,quam~~j Torquatus Tafius , vbi Chriflianorum exercitum Hierofolymas obfidentem , fiti diu infefta- tum, & tandem pluuia pij ducis precibus impetrata, Anatibus comparat , qua; in ficco lacus, aut fluminis alueopluuiam asftiuis temporibus fummo applaufu excipit, b Canit autem: Ii* ber. 6anA%* Come talkor ne la slagione efliua , Se dal ctel pioggia deflat a fcende , Stuol d'Anitre loquaci in fecca riua Con rauco mor morar litto l' attende , E fliega l 'ali al /reddo humor , nefchiua A Ic una di bagnarfi in lui fi rende , E Id ve in maggior fondo ei ft r ac cogit a Si tuffa , e f/egne l' ajf e tat a voglia . Costgridando la cadente pioua, Che la deflra dei ciel pietofa verfa , Licti fialutan que fli , d ciafcungioua La chioma hauerne , non che il m amo afper fas Chi bee ne ve tr i, e chi ne gli e Imi d proua , Chi tien la man ne lafrefca onda immerfa , Cht fe ne JjfiuTga il volto , e chi le tempie , Chi fcaltro d miglior vifo i vafi ri empte • Duplici autem nomine fluuios lacus, & paludes frequentantium vt aqu&rum frigiditato congenitam intemperiem, qua; calida eft, contemperent, tum vt publicum quoq, natura; Cur aquas fua; > & palato conueniens , illic quaeritent. Tradit Albertus , roftro fodere c oenum in aquis, ament vbireperiunt radices herbarum ,& femina plantarum aquaticarum, & vermes, &oua ani- Cibis qui- malium aquaticorum , & alia buiufmodi. Crefcentienfis herbam quandam , qua eas gaude- ^us “ re ait, Anatinam vocat ,& in fuperficieaqua; ftagnantis ex folis aduftione nafei refert: Eft tent* autem haec lenticula paluftris, quam fane Anatinam non immerito nominant, mirum enim^ cft 5° S JR ;> C InThibph. de CAufts flantdtb. 4. Ana*um voracitas. Tetrinire. & r» Anas qm- ffitatrix. Ratfchen de Asat» voce. Vocis ma- ris, & foe* minas dif - ferentis. Aues funt clamofs. bALmor.Ub. frim . Cur tardi- gradas. Anates re- mipedes. Anates ti- midas. Anates quo allia 1« aduers* hoftes tue- antur. '178 VlyfsisAldrouandi eft:, quantam ea afficiantur : eandem alicubi etiam Pauarinam nominari iam diximus , quod Anferibus non minus gratum fit pabulum. Sunt qui pifciculis quoque , & limo , fordibusqj aquarum vefci velint , nec a venenatis etiam quibufdam (ibi temperare , vt araneis , lacertis, rubetis, fine bufonibus, vt teftatur «Tulius Casfar Scaliger : quare Plinium , Aulum Gellium, Se alios amplius non miror , qui Anaces Ponticas feribunt veneno viuere . Vulgo autem , ra- dicibus herbarum, auena^alijsqj id generis cibis pafei folent. Nonnulla alia praeterea ad ipfa- rum vicfcum pertinentia leges inferius, cum de ipfarum educatione agemus, qua: modo ex induftria hic omittimus , ne eadem fsepius repetamus. Illud interim non tacendum , aues ef- fe admodum voraces , & quaxunq; fere fibi occurrunt 5 ingurgitare t vndeiuremerito mglu I0 uiofum appellat Fontanus hoc pentametro. Inquinat & tumulas ingluttio fus Anas. Sed quod pene memoria exciderat, Anates quanquara ubique fere repedantur, inter esete- ras tamen Varro Phrygias commendat. VOX. GRESSVS. INGENIVM. Mores. Corporis affedtus. *® N AT ES Philomela? author tetrinireait : In Fluuijsfy natans for te tetrinit Anas . Alciatus garrire: Garrit , in illarum fe recipit % gregem . a lulius Csefar Scalig. quintatricem appellat , forte a verbo queritor, quod lamentari fignificat : inquit enim. idem canoris cantibus canunt lata fhta pifculentis nidulantur in ft agnis Herbilis Anfer , atque A nas quiri tairix. * Noftri , inquit Qrnithologus,per onomatopoeiam de Anatum gregatim vociferantium— 0 clamore verbum ratfchen in vfu habent :alioqui Anates inares peculiariter eodem vocabu- lo appellant, quorum vox rauca , & grauis eft , foeminarum acutior, vt quidam putant, fed Albertus contrarium feribit : In omni , inquic , Anatum genere , vox femina crajjiorefr , maris acutior . Hoc autem praeter omnem controuerfiam eft, aues effe valde clamofas, vnde b Pon- tanus de garrulo quodam ait : Hic clamore Grues vicerit , atque Anates . Hanc ob caufam Pythagoras nonnifi locis ab hominum frequentia femotis ali voluit 1 Dc* volatu, quod hic fylueftribus tantum congruat , fuo loco agemus. Quod ad greffum attinet, — ] omnes fere ob crurum breuitaiem , qu^qi nimis retrouergentes ad natandum potius, quam ad gradiendum funt apta , admodum lente incedunt , ita vt quandam grauitatem pr#feferre videantur : hinc Strozius pater Anatem fegnem pede vocat, dum ait. Non velox pennis , & pede fregnis Anas . Quanto autem ad curfumfunt tardiores , eo ad natandum funt velociores : vnde forie Au- Cobius remipedes vocat. Ceterum qua; iam recenfuimus ad corpus referri poffine j vt modo de animi dotibus, & moribus aliquid dicamus ,ciufmodi aues, cum corporis habitu , vi&u loco , garrulitate , Anferibus fimiles exiftant , ita quoqjab eifdem ingenio non valde diffe- runt. Sicutenim Anferes timidos fuapte natura effe dixi, ita etiam Anates fimilem timidi- tatem prasfeferre videntur : ad quam alludens Pontanus timidas appellat : T er ruit, ac timidas A nates , F alie as g, palu (Ires. ' ® Porro de Anfere narrant , quod Glaucen cichariftam adamarit , id vero alij , vt alias ex £lia- 110 dixi , de Anate feribunt . Anferes miro aftu Aquilas 5 aliofqjfuos hoftes fallunt : Anates vt ab cis tutae fint, non minori fagacitate vtuntur. Anates, inquit Albertus, efreateras palmi- pedes aquatie as videmus , vifa A quila c ongregari firaul in aqua , & cum illa impetu fecerit , ad rapiendum ydcmerfc capite , aquam (par gentes in faciem Aquila accejfum eius prohibere. Verum vt sd admiratione non caret , ita eft admirabilibus , quod hac de re feribit his verbis ^lianuss Cum Aquila in Anates{zut earum pullos ^rapiendos tnuolat ,feintra aquam fubmcrfione abdunt? atque infra aquam natando cx alio loco extra aquam eminent . £>uod ft Aquila illuc qu'oq\ ituum - Ornithologia? Lib.XIX. 179 bat, & infleti ij iterum demerguntur, atque tamdiu furfum , deorfum come ant , dum Aquila fue- rit fubmerfione fujfocata, aut difcefferit in aliam pradam ; tum enim ha depofito hoftis fua metu ad fummam aquam elata rurfus natant. An feres annua faftidia hetba fidentide purgant.Idem etiam Plinius, alijq, de Anate aftruunt. Infeftantur etiam Anates fimili modo vt Anferes Qup mor. fui genens pediculo, a quo eifdem pra?fidijs liberantur , quibus Anferes, Gallinascp aliasqj bo.infefte id generis aues curari diximus. tur. COITVS. P A R T V S. Educatio. VMM AM harum auium falacitatem prodidit author de natura rerum, Anatu fa* mares, aliquando cum plures fuerint fimul tanta infania ferr» inquiens, vt lacitas. foeminam falam coeundo viciffim,ac certanm occidant. Quod ad parien- Anas vbi di locumattinet, Volaterranus, quafi confcias infirmitatis neqj terra?, neqj libenter pa aqua?fuos foetus credere ait, ideo iuxta paludes, & rigua parere ,moxqj a rfat* partu aquas petere}Sed aiia potior affignari poteft ratio, cur Anas, haec ad ^ur Pro?c Sopariendum loca eligat, quia fcilicet , ibidem cxclufi pulli aquam vicinam habeant : nam fi- mulae cxclufi fuerint, aquailiico petimt.Pr/W?/?z, inquit Pelian us,^/ Anas peperit(parit au- tem in terra extra aquam ) prope aut ftagnum,aut paludem, altu mu e aquofum locum, ftatim eius foetus recondita quadam natura, & propria aquam profequiiur.Et alibi: Anaticularum pulli pri- mum, vt lucem afpiciunt, continuo d par tu natant. Hoc aute facere, natura duce, non docen- tibus matribus, qua? eos illuc deducant, patet eorum exemplo, quos Gallin^excludunt.Vbi enim aquam vident, ineam infiliunt ,fruftra reuocantibus,glocientibusq; Gallinis . Ana- a De natur» /^inquit a Cicero ,ouaG allinis fape fupponimusf quibus pulli orti primum aluntur abjs%d qui Dcor.l.z. bus exclufifoti/funt. Deinde eas relinquunt effugiut fequ entes, cum primu aquam quajt na b 5 iuralem domum videre potuerunt. Eadem res b Plinium ipfum in admirationem traxit, vt vi- jodereeftex hifceeius verbis .Super omniaeft, Anatum ouis fubditis Gallina, atque exdufts admi- ratio primo non plane agnofeentis f ce tu, mox incertos incubitus /elicite coueeantispo fremo Ume- ta circapifcina Jiagna , mergentibus fe pullis natura duce. Gallinam autem nutricem non ma- gni facere mirum noneft, cum recens etiam ex c Iuli fine matris auxilio viuant, viuaces,& agiles, vtfcnbit quoque aathor de natura rerum \ Anatum pulli , inqu it^mox vtouumexeunf% tanta agilitate vigent,vt etiamft matrem morigvel alienari contigerit fme nutrice viuant.Eccx autem, quae iam adultae funt, non educantur 5 fed qua? recens exdu/seeo modo , quo docet ^ ^ ^ *Didymus,vbi ait. ffui capiunt Anates manfuetiores habere, magis/domefticas,/ quidem ficir- ' ° ca ftagna ( vbi nimirum fera? parere confueuerunt) inueftigattertnt oua, Gallinis/, fubiecerint, enutriuerint/, cicures habebunt e^j.Idem docent Geoponici alij,vt inferius dicerur.Sed iam j0de ipfarum educatione aliquid dicamus ,ledtores primum praemonitos cupientes , idquod non breuiter admonet Crefcentienns,Anates|e{fe naturae Ariferum,&eodcm modo nutriri. Anafcs nu Alij particularia praecepta, fiue documenta, eaq,vtiliffima tradidere Geoponici>ac ante re- Anferes Vt liquos ^Columella. Neffotrophj, inquit, cura ftmilts (vc Chenobofcij)/^ maior impenfa efh ^ ^ naclaufa pafcutur Anates, .Querquedula, Bofchides, phalarides, fi miles/, volucres, qua ftagna, (fi 4 g,f. I5 paludes rimantur. Locus planus eligitur , is/ munitur fublimiter pedit quindecim maceria • dein - Nefiorto- de c Utris fuperpofitis,vel gradi macula retibus co tegitur, ne aut euolddifit poteft as domefticis aui phium vbi,. bus, aut Aquilis , vel Accipitribus inuolddi.Sed ea tota maceries opere tettorio lauigatur extrapn- & quomo- traft, ne feles, aut vipera perrepattmedia deinde parte neffotrophij lac us defoditur in duos pedes al- do t u e titudinisfpatiu/flongitudini datur, <$ latitudini, quanta loci conditio permittit. Ora lacus ne cor- jumpdntur violetia stagnantis vnda,qua femper interfluere debet, opere (ignito cofternutur , ea/j non in gradus oportet erigi, fed paulatim clino fub(idere,vt tanqude littore defendatur in aqua. Solum amem ftagni per circuitu , quod (it in ftar modi totius duarum parttu lapidibus inculcatis, ac tedl orio muniendi* eB» ne pojjit herbas euomere , pr abeat/, nantibus aqua pura fuper ficte. Me- dia rurfus terrena pars effe debet, vtcolocasjs conferatur, alij s /familiaribus aqua viridibus, qua inopacant auium receptacula.Sunt enim, quibus cordi eB, vel in fy Inulis tamaricu,ant fetrporum- frutetis immorari\necoh hac tame caufam totus locus fyluulis occupetur : fed vt dixi per circuitu vacet, vt fine impedimento, cum apricitate dieigeBiunt aues, nandi velocitate concertent. Nam. quemadmodit deftderans e ffe,vhi irrepant, & vbi delttefc entibus fluuiaticis animalibus infdien- tur.Ju ofte ndenturf non funt libera fpacia,qna permeent extra lacunuDeinde per vicinos vndi- que Concubi- tus tempo ra. e Rei rufi. £ ilei vuji.l» 3^.5. ’ Anates fe rsequomo do cieura- ds. Mira Ana tum apud Chincnfes educatio* 180 Vlyfsis Aldrouandi que pedes gramine ripa ve Hiantur: fintfi, po(l hunc agri modu circa maceria (lapide fabricata, & expolita testorijs pedalia in quadratu cubilia : quibus nidi ficet anes: eafi contegatur interpofitis Buxeis, aut rnyrteis fruticibus , qui non excedat altitudine parietu, Statim fubinde perpetuus ca- naliculus humi depreffus conftituatur,per que quotidie mixti cu aqua ctbi decurrdt-fic enim pa - bulatur id genus amu.Gratifiima e fi (fi efca terre fir is le guminis, pamcu,& miliu, nec non (fi or - deumfed vbi copia eB,etia glans, ac vinacea pr abeantur .Aquatilibus autem cibis fi (it facultas, datur c amarus, (fi riualis alecula,vel fi qua funt, incrementi paru i 'fiuuioru anitnalia.T epora co ■ cubitus eade, qua c at er a eb fer uant, Marti} fequetifi, me n fis, per quos fe fiucafurculifi in auiarijs pajfimfpargedi fiunt, vt colligere pojfent anes, quibus nidos conftruant.Sed antiqui fitmu e fi, cum quis Nn eo maxime deleffatur. Si id no fit,potififimu ibi, vbi fit naturalis aut lacus, aut kagnum,aut manttfacla pifcina,quo gradatim defcedere pojjint,feptu alium -e fi e oportet, vbi ver- fentur,ad pedes quindecim, vt vidi siis ad villa Sei,quod vno ofiio claudatur. Circum totu pariete intrinfecus crepido lata, in quafecundu pariete fint te Ha cubilia : ante ea vc fi ibulu ex aquatum 2c teffono opere te fi aceo. Jn eo ppetua canalis, in qua (fi cibus ponitur, (fi. immittitur aqua: fic enim 1 cibum capiunt.Qmnes parietes tectorio Uuigantur, ne feles aliaue qua be filia introire ad noce dum pojjttc idfeptum totu rete gradibus maculis integitur, ne eo inuolare Aquila pofiu,neue ex ea auo - lare Anas. Pabulum bis datur, triticum,ordeum vinacei, vua, nonunqua etid ex aqua cammari, (fi quada buiufmodi aquatilia, Qua in cofepto erunt pifeina, in eos aqua large influere oportet , vt femper recens fit.Sunt ite non dijjimilia alia gener a,vt Querquedula, Phalarides, fic Perdi ces, qua,vt Archelaus fer ibit, voce maris audita concipiunt. Qua vt [apertores, neque propter facun- ditate,ne que propter fuauitate [aginantur fed fic pafcendo fiunt pingues. Hrec Varro.Simiitter fere Didymi. Anates, inquiunt, alendafunt in locis muro cwclis,nc quo euolenc.ln media aute pifeina gramen cft feminandum,nutrmentumfi in canale plenti aqua imjciedum : triticum,nepe, ^ aut rniltu, aut hordcu,aut de ni fi acini vinacei contufi{y}ya.p7£ ®reybpaztvu)inie(d}sm e/id locu- fias,caridafue{d z pid » zapSias) fifimiliahis lacu firta, aut fluvialia, qug Anates comedere co • fueuerunt. Saginat autem ipfik vberior cibus,vt auium maximam parte fW a r r o it e alibi opero- I iiifimum defcnbens ornitropheiumjideft,auiaru,/^/r^/^/^5 xnqmt.q/? fiagnum cft margine pedali, & infula in medio parua, Circii falere, (fi natitilia fiunt excauata Anatu, fabula . Ex mox. Ex fuggefto faler is, vbi f olens (Jfe peripetafmataprodeut Anates in flagnu,ac nat fe quo rittus per - aemt tn dua (, quas dixi,pifcinas: acpifciculi vitro, ac citro corneat. Has funt urna v aerii ien- tentiamNeiIbtropheijc6ftruendi,& Anatu alendarum leges. Verum nimia forte fuerit ea impenfa.Recentiores Anates multo minori fumptu alere docenc:in media nempe cohorte, vbi Gallinae, aliseqj cohortales volucres nutriuntur, paruulum lacum fieri praecipientes, & prope hunc aediculam paruulam,qu6 fe nodu, atque interdiu , dum libet, polline recipere. Pro cibo tritici recrementa, & legumina aliqua comjci iubent in eum Lacum, pernmciqjad vicinos fluuiosjlacufue, fi ad adfint, abire: quoniam etia non adhibito cuftode,fpoce vitro, citroq, commeare optime norunt:nidofq, fibi abfque vilius opeconflruuut.Caiterum hoc vnum nobis clle curas debere, vt locum nofcamus,qu6feferecipercconfueuermt ,nonfo- lummanfueta?,fed etiam ferae, vtfcilicet earum oua Gallinis fupponere poifimus. Sunt qui pullos recens exclufos, pane alunt, aqua madcfa&o, aut herbulis minutim cocilis milio ad- mixto . Cum veroaliquantumadoleuerint , eifdem nutriunt cibis , quibus Anferes ali fo- lent. Alij Anates cum reliquis auibus cohortalibus ali nolunt, quoniam aqua quam inna*, tantes valde cbfpurcant, corrun)puntq;Gallin£e,aIia:q;aues, bibentes exccecentur.Quod ad Anates feras cicurandas attinec,iubec nonnulii,iuclufascum domcfticisalifficenimpaula- timin dies agrefteingeaium deponere) pullifqs qui ex ferarum ouis excluduntur pennas' euelli , ac fi id quoque ad ponendam feritatem faceret . Non ab re fuerit, meo iudicio hic quoqj docere, quomodo Chincnfes Anates educet,qui vt refert Io. Gonzalez, laboris funt tolera ntiflim i, ocijq j hoftes infenfilfimi, maxime qui tenuioris funt fortunas: quare vt pau» pertatis fux tsedu fubleuent, nihil non excogitant, nihil no quotidie adinuemut. Ceterum ciim maxima fit incolarum frequentia , &nehillum quidem in terra fuperfit , quod a pro* prijs dominis occupatum fir; nonnulli in medijs fluuijs in cymbis habitant , ibiqj vnaciim iiberiSjSc vxonbusnulbm non artem exercent: maximam vero in Anatum educationem- duftriam. Omithologiaj Lib.XIX. i8r duftriam, atque operam collocanti adeo vt ex hac fola pauperculam fuam virarn fuftentent: l namcaueas faciunt tanta? capacitatis ,vt quatuor millia Anatum fingula?fere capiant, qua* ibi nidulantes pariunr ingentem ouorum copiam , qua? vel in bobulo , vel etiam earumdem auium fimo fia?ftas fir 5 fi hyems ,& fimi calor rcmilfior , igne miro modo fub craticulis po- lito incolae fouent, pullosqi excludunt, Anatibufq; fouendos tradunt , nutriendofcjj do- nec fuo Marte fibi profpiciant. Tunc enim cotidie mane nonnihil oriza? elixreotferunc, 3^ aperta caueafimul omnes in vicinos quofeunque agros fine vllo cuftode euagari finunt, tanto faspe numero, vt viginti millia, & amplius grexfuperarcconfpiciatur.Ca?terum, quod I ofummopere mirandum eft non tantum agris damnum non inferunt, verum plurimum com- modi arferunt : nam cum eiufmodi agri oriza confiti lint, illa?q; herbas tantum deuorent, & extirpent noxias,feges ca magis luxuriat, & foecandior euadit : quare edam, inquit agrorum domini Anatum altoribus mercedem perfoluunt . Porro aues fub vefperam magna veloci- tate auditocymbaii fonitu ad fuas quaeque caueasreuertuntur, Ca»terum admiratione.di- gnum cft,quomodo bruta animantia cum fint, fingula? fuas interftinguere nauiculas norint, qua? alioqui ibi funt numerofiffima? , mirum denique quomodo ad diuerfos fonitus,tanquam ad diuerfos heros fefe conferant* ANTIPATHIA. Sympathia. DIV M illud inter Anates, & Aquilas,cuins paulo ante meminimus, adeo inteftinum, ac durabile eft , vt poft mortem etiam non ceftet, quemadmo- dum in mortuarum pennis obferuatur, vtannotauit Io. Cofta?us,vir do- diftimus, & in noftra hac Academia, profeffor primarius, & mei aman- tilfimus,fcribens, fimiie effe inter Aquilarum, & Anatum pennas odium-, quale inter agninam pellem, Sc lupinam: quo , inquit ha? ( Anatum ) ab illis 3©corruaipuntur,hoftili velut memoria conferuata prioris inter illas viuentes odij. Ex rapa- cibus alios habent praeterea hoftes , praecipue Accipitres , quos quantum timeant , praeclare docet ^Ouidius, dum Eperien nympham ab dSfaco fugientem comparat ceruae,quae lupum fugiat, & Anati, qua? Accipitrem, dum ait: Vifa fugit Nympha veluti per t arti A fuluum CeruA lupum i longe % lacu deprenfa re litto. Accipitrem fluuiaLis Anas. Diffident item cum Gauijs quod feribit Plinius \ Aquatica, inquit, Anates,&Gauia difft- dent , qui tamen cumidab^Ariftotele transferat, non parum a fenfu Ariftotelis defle&it, qui eo in loco Brenthumhabet , qu^auis ab Anate eft diuerfa ; licet Gaza Plinium fecutus 4jopro Brentho apud Ariftotelem Anatem quoque verterit , vt alibi annotaui . Vulpes pra?te- rea cum alias aues, tum Anates maxime rapiunt . VndecBargaeus de vulpe loquens,fic cecinit : Eft tamen infidijs lepore t qua captet inermes , Et pingues Anatcs.QyiQ& vero eiufmodi hoftes habeant, ratio ocdulta non eft, aut digna admiratione , quemadmodum contra valde nimirum eft , & nos latet ratio ,eius quod multi,maxime vero d Columella, & Vegetiusnarrant, ventris nimirum , & inteftinorum— * dolorem in bubus fedari vifu nantium auium,&maxime Anatis. Eadem Anas , inquiunt, maiore profe&u mulos , & equinum genus confpe&u fuo fanat . Eandem Anatum vim in—» hominibus agnofeere videtur Plinius, additq; his fanatis, mori Anates. Io. e Bapcifta Porta, 50 vt aliquam huiufce vis rationem manifeftam adferat , exiftimac , nos in eius cognitionem-* deuenirepofleexauis inteftinorumlaxitate , atque ipfius voracitate, ac fiauis vorax, ac laxa habens inteftina , inteftinorum torminibus, quae plerunque ex nimia fiunt voracitate, fanet. Cu Aqui- ia diffidet. Cu Acci- pitre. a Metamov . hb.11. b HifUib.fi' cap.i . C Cyneget . Itb. 4.. d Re» rufi, ltb>6.cap.ye e Mulome 6 lib.3x.fr Q AVGV- Pluui£e,& venci prse- fagium. ao : Ug.v en torum, b Lib. 18. cap» 25. c De amm, hb. y.ca. 7. CuiPeora facra. a In *Auib. Anas fluui us cur fic dictus. a Lib. 10. wp. 13. b In Ruden * tt» iS> Vlyfsii Aldrouandi AVGVRIA. PRjESAGIA. ERGOS, atque Anates cum fefe in aquis mergunt, plumas, cum veio pennas roftro purgant , & diu ,& multum alas excutiunt , ventos fponde- re tradit a Theophraftus. Quod penultimum repetijt b Plinius, dum ait: Item mergi , Anatesjg pennas roftro purgant c4 , ventum frafagiunt. Vitimum vero eranus, Ana ses,inquiens, & Mergos alarum geftu cxultantes vehe-i© mentem ventu praedicere. Antonius Mizaidus de pr^fagitioneex hac volu- cre htec haber; Latipedes Anates fereno caelo cumularim congredi , & alterum volatu jfupra alterum ferri fi videbis : adhsec infolita perturbatione ,clamoreq, ( nififortaffe propter/fe- parationem ab abjs ) moueri : pluuiam, vel tempeftatem expectabis . S>c ille : qui dein- de caufam hanc atfert. Nam futuram, inquit, a eris intemperiem fagaci natura praefen- tisntes , modum in motu 5clamore, & volatu nullum adhibent : hts veiut prarientsbus au* xilijsgrauitatem a vaporofo aere conciliatam detrudere contendentes. MYSTICA. 20 ANATEM Neptuno effe facram teftetur a Athenaeus , deo humoris fcilicet , auem, quae humore, & natatione gaudet : quapropter apud£ Ariftophanem iubetur, vtfi quis hadtenus Neptuno fuem facrificauit , pofthac Anati triticum immolet. COGNOMINATA. Denominata. 5® NATEM Hifpaniae fluuium, de quo fupra,haud mal£ quis fic didum couijciat , a fitnilitudine , quam cum Anate gerit . Sicut etenim haec fein- tra aquam fubmerfione abdit, atqueinfra aquam natando ex alio loco ex- tra aquarn eminet, fiefluuius ille, vt feribie Mantuanus, Nunc flumine merfj Sub tellure latet , reduci modo nafeitur amne. A N tffftfae. Varroni , & Columellae Naccro7poip£ov dicitur ipfum feptum Anatarium ,& a Nhtt* NttrropvAaZ a Graecis Anatum paftor. Glaucum Euftathius auem vocat Nwtftfoe;- tT«5, ideft, Anatiformen. Aratus Opr/S-a; N/aeru/a; , hoc eft Anatarias , vti Aquilam--» Anatariam^Plinius, quodAnatibus praecipue infenfa fit. Tertij , inquit ( Aquilarum ge-4® neris ) Morpbnos , quam Homerus 3 & Percnon , alij & Plancnum , & Anatariam , fecunda ma- gnitudine dr vi : huicj{ vita circa lacus . Graecis eadem ratione Nmioporo; apppellatur. La- cuftres,& riuularios quofdam Accipitres feribit Budaeus dici Anatarios . Sic carnes Ana- tarias,^ plumas Anatarias denominare licet . Anatarius autem cum fubftantiuum eft, eum fignificat, qui Anates cuftoditpafcirue . Eodem modo Anatina dici poterunt qua- cunque Anatem pertinent, aut ex Anate funt, vt plumae Anatinae. Leno Labrax apud ^Plautum fortuna Anatina vti cupit , vt quum exijftetex aqua, tamen areret. Roftrum Anatinum ab huius fcilicet auis roftro dicitur inftrumentum quoddam chirurgicum-^, quo vtuntur ad extrahendos calculos e vefica, cuius duplicem iconem exhibet Ambrofius Parseus, redi fcilicet, & incurui. Hoc pariter nomine gaudet aliud chirurgorum mftrumen- turn, quofpinae, aut fi qua: faucibus inhaeferunt, extrahuntur . , EM Omithologia; Lib.XIX. emblema: 183 AP VD Alciatum de Anate allc&atrice legitur hoc emblema cum lemmate D O L V S IN SVOS. Altilis alleElator Anas.&caruUpennh Adfueta ad dominos ire , redire fuos , Congeneres cernens volitare per der a turmas Garrit , in illarum fe recipit % gregem» Tratenfa incautas donec fub retia ducat. cbfirepitant capta: confria at ipfa filet* Perfida cognato fe fanguine polluit alesp Qpciofa altjs}exitiofafuis . £N1GM A T A! CALIGER de Anate elegans habet hoc senigma : T ota volati tota graditur: quin tota natabit • Irritata apicem imponat canis , haud volat . Aufer Atque hinCi atque illum , qui iamfuit : ipfe natabis Jguod ft dimidium tibi forte fuperuenit vfusp Obtura, tetrosfi quando incendis odores. Apicem R ! itera m , Ra nas. Natabis Nas. Quod fi dimidium. Dimidium vfus eft us,fifuperue- nir adnas,fietnafus.. Potfet etiam quodammodo aenigma dici illud Vrfini, apud quem fic Anas loquitur. Buf ones gigno putrida tellure fepultus j 9 Humores pLuuij forte quod ambo fumus Plumet is i <& friget , mea ftc vis friget , & alget t Cum perit in terra , quis prius ignis erat. ICONES. DV M templum S. Maria; in Aquiro Anaftafius Papa conderet, xrex Anates in_* fundamentis eius reperiebantur , quas aiunt eo in templo ctiamnum videri, vt meminit a Andreas Fuluius. Apud Paulum Palearolum Mutinenfem vidi teftara ^oconchz margaritifera;, in cuius parte interna erat effigies Anatis,quafi in aqua nantis colo- re caflanez, natur* lufu ibi infculpta. Anates z» rez. a Dt Vtbis Mtiq. 1 . 4. vsvs in cibis: T/. repetamus, NATES a veterum menfis non fuilfe abdicatas, ex ipforumfcriptis ha- bemus, & particulatim ex a Macrobio, qui c oenam deferibens Lentuli 3 flaminis Martialis, inter esetera Anates nominat, & Querquedulas elixas. c,l$' Inconuiuio Attico apud Athcnzum erant tredecim N>W«/efalaminc,' ^.i/uvnc ii p?e /udXa. vrloys;. Nobis quoque fiepiflime in cibum cedunt: quapropter de carnis earum qualitate, qua; dodiffimi viri fcripferc, nunc b Dtalimft. Eam autem calidam , humidam , craflam , duram , conco&u 'difficilem , ac ex- 1 3 * crernentitiam aiunt. Hippocrates in primis, vt quidam citant. £ Galenus duriorem—», c quam Gallinae 3& Columba;, quanuisr Archigenes apud eundem inter caetera , qua; flo- ioc madhicis in cibo conueniunt , Anates quoque numeret, d Marcus Cato Ccnforius, wc. Plutarcho referente, zgrotos ieiunio macerari prohibens, oloribus ,& modica carn£— 5 Anatis , aut Palumbi, aut leporis ali iubcLat. Atqui ali; przclariffimi medici carnes harum auium , quod dura: ,Sc conco&u difficiles fint , flomacho conuenirc negant: Q a aliafqj Qaomo» do caftige rur. Quoteni pore, & q busconue niant. Quomo* do paratas magiscon ueniunt. lecora A- natum no funtin pre tio vt An- ferum. Anas An* feri profer tur, Qu® par tes eligen- dae. leoir cur morbo c5 ferat. eLdepefle, 184 Vlyfsis Aldrouandi aliafque non paucas malas in ea qualitates agnofeunt. Calidaefi^ valde, inquit Sera- pio, citans Galenum 5 nam comedi dc tpfa, & calefecit me ; &dedi Calefaffot & incaluit am* piius :& rnrflus refrigerato ,& calejccit :tm. Auicenna quendam cicans,cuius nomen . non exprimit, refrigeratum calfacerefcribit,& aliquando febrim inducere. Et alibi tarde a ventriculo defcendere,eumq;grauare: fi tamen concoquatur,p!urimum alimentum cou- ferre, 8c plus nutrire, quam exterarum, & impinguare : fed non tam laudabilem fuccum gj. gnere, quam Gallinarum, & fimilium auium carnes. Alasautem taiiquam meliorem , & ' e- uiorem in Anate partem commendat. Idem ventres earum, inquit, fuaues funt: & hepata bona,fuauiaq; in cibo,& boni fucci. Sed hxc Anferibus potius conuenire videntur. Addin etiam adipem eius impinguare. Ab eodem alibi in humilitate comparatur ouillae carni.)' Et rurfus calidiorem effe tradit omnibus carnibus auium domeftiGarum,cui In hoc prsci- pueafiipulaturSerapiotqui non folum humidiprem,fed etiam craffiorem quauis auium do- meflicarum carne facit. Idem alibi ex Aben Mefuai admodum humidameffcteftatur , &; difficilem concodu, colorem tamen, & vocem clarificare, flatus tollcre, mollem,& pingue e(fe,ftomachograuem, corpus roborare.Idem fer^ tradit Elluchakm, Praferuntur jinquiti Anates,& Anferes in cibo rCmaneutesipulYi fcilicet ) corpus macrum 0 befant: fed excrementitto humore id replet. Nox a, qua ab eis in cibo fumpiis feripofjetymedatur inflatione horaeis in guld> priufquam occidatur .Succum gignunt phlegm aticui pro funt calidis , & iuuenibus : & hyeme ma - gtSj & ad feptentrione regionibus tfuam contrartjs conueniunt.E: alsjs in locis, febres breu i te- 2 pore gignere fcribitjhumores excrementitios augere,humidiorefq; effe exteris auibus db- mefticis, humidas autem, & calidas effe tum has, tum inferum abfcefu fecundo, quod quo- que Auicenna confirmat. Affas autem tum Anates, tum Anferes elixis prxfert, & inungit oleo ad abolendum ingratum odorem ipfarum. Iubet quoque addi aromata propter odo- ris gratiam, tum vtcralfitiesearu emendetur. Raiis idem de humorum excrementkiorum prouentuex ipfarum efu afferit: prxterea calidiorem effe,& multum nutrire, non tamen_* plus carne Gallina?. Pfellus quoque Anates excr .‘mentitias exiftimat.. Albertus minus du- ram, quam Anfefis , fed frigidam , Sc melancholicam ftatuit , in hoc diffidens , tum a vete- ribus, tum etiam a recentibribus linter quos Platina,&Baptifh Fiera non multum qui- dem differre ab Anferina credunt , fedealidiorem eljfe. Fierx carmina de vtraquealitt^^ fune IlXC. ; ' . v,^rv\> ,• > ■ J: • Av, , •. : ■ • ' . v * ' 1 An fler, Anasf placent :fl det Germania mantis : Et validi es fiomachi: niue oluere lutum . An fer ibus magis arctet Anas , placet ala vriufque; Et cibus it voci prouidus.1& Veneri : ~ Sim f quis honoratum primo e fi dtp alius aa hepar Htc Mcjfalimdiciior arte gula. Et alibi — 1 frafiantior alis Efi cibus, H a pre funt moribus;^ Veneri. * lulius AlexandrmusTimiliter Anatem A^fere. calidiorem exiftimac , qui hoc & alia deh^o carnibus p secepta cornmernorat.-Nec diuerfa,inquiens,admodum Anacum ratio eft, quam Aliferum eflfe dixerimus.Calidor tantum Anasmec quemadmodum Anferum, ita Anatum quoque altilium faginata iecora in pretio fimt.Omniuc autem Anferibus Anas carne fu;i_j» commendatior,quanquam hiimentiofe,domei|ric^,feraqiVt omllx comparari poffit,de hu- miditaceivel Columbarum autem laiiditatenrfuperdtjatque effe nobis pro medicamecofo fxpe alimento queat, quoties calore, humoreqj fouedos,aut corrigendam intemperiem ex aduerfopofitam fumemusihumor licet inde,fuccufqjexcrementolus valde, tanquam ex pa* luftri aue futurus fit. Cxterum grauis quidem illa fiomacho , nec quam facile conficiat : at non vfqueadeo vt Aaferumitum qux exquifiie confeda alimenti multum , attamen praui, excrementitij j3tribuat,quo vtcunqueaudum corpus facile pinguefcat.Pedoristantum,acjo ceruicis inauehacconfedandas efTe partes, iubet facetiffimus Poeta, ac reliqua coquo re- mittenda: nos nobis alas praeterea, referuabimus. Eadem qua de Anferibus ratione, video ventres quoque a .quibufdam expeti, faporis fuauitacem commendantibusr&iecora priua- tim ad fluxu vitio iecoris fadum.Hadenus ille.e Alexander Benedidus,tepore peftis Ana- tes damnat in cibo,& earu pullos, quos Galenus, inquit, in primis coarguif.Fracaftoriuseas lue venerea affi dis prohibet: Michael Sauonarola eandem hanc carnem traditfaflidiu gi- gnere,eligi aute iubet iuuenes.Futuras meliores fi anse interfedioneinfufflentur. Ite fiaf- fentur,iunganturq; oleo,& aromatibus codiantur,vt zinzibere rufticorura. Io. Bruyer.qui 6^ipfeceu culinxmagifier noftris teporibus de Eeeib3ria fcripfit,pluribus,de Anatu carne verbis Ornithologise Lib.XIX, 185 verbis agitj&praelfttimjquaeeligetidsejquaBqsiniprispar^rintpraefcrertd* docet. gtta Anates m 3nquit> in vvbibus ver fantur , inutiliores cibis : viuunt enim fpurcijftmis, acfatdifrimis cibarijs , vrD|^u^^ <& 'animalium interaneis, qua a cuhms e ij citentur in vicos: c oenum item mire deuorant* Nutriun- flQZQS tur abijs , qui prafunt dimrforijs , vt fi quando hofpitum affluat multitudo , tn altorum penuria jinates iugulent, & edendas illis proponant. Sed ia gu flatu di fc emere facile poterunt , qui eru- ditiori junt palato: quippe non habent eam faporis iucunditatem , quam qua libero calo , aquis f fluentibus fruuntuu Et paulo inferius, Captas in volatu Accipitrum gratiores in cibis ejfe feto ^ credi: diffecant enim eas Accipi trarij adhuc pene tepentes in frufta, qua prunis torrentes fuauifr - ^ c*j* j tfm"e mandunt etiamnum aula proceres.Alioqut d coquis inafrantur , & condimento , quod vocant j*is pr^pa- carum, irrigatas appon unt menfts. Pulli earum in non parua epular ii gloria habentur . Allabran - rancja.“ cuos aulici vocitant . In Anate pecoques & iecinora pullor u in volutari, piper minutim afperges, & inferes. Haec omnia Apicius.Placina,qui alioquihas aues elixas comedi iubet; Anate codimecis qui bufdam fanftam mftar porcelli affari docet, cuius verba,qu6d idem Anferi c5ueniat, in cius hifloria a nobis fuere recitata. Ex Anatibus finailiter paftili parantur , vt c Gallinis, fcu pul- Q 3. hftris* /■ Vlyfsis Aldrouandi 186 laftris, vt in Gallina didumeft. De huius alitis ouis nonnulla quoque diximus, cum do Anferinis ouis loqueremur. vsvs in medicina: NATEM viuam, boum, equortimq, & hominum tormina, applicatam fa- nare, ipfam vero mori fupra dixiraus:quam quoque vim Marcellus eius car- ni, fi in cibo detur torminofis, tribuit. Auicenna hanc carnem obefare, fla- i © tus frangere, & vocem clarificare feribit, coitum promouere, ac augere ge- nituram. Quod ad medicamenta attinet, plurima tum ex adipe , tum fan- guinehuius auis depromuntur: fed ex hoc plura, qui cocra omne venenum AdtOfmi* valere creditur. Anatis, inquit a Galenus interpres non recte tranftulit Fulica?)/*#- • a &u*s 1**1**^ ex oleo potas, feritat a potu veneno ft medie ameti , & a vipera morftu liberat. Id e ali- natins vi * bi^Saguinis aduer fatur omnibus venenofis , & mortiferis animaliu merfbus.Yioc id e repetit Ki- rcs# * ranides. Ad deleteria ,lethaliave bibendum dat Nicolaus Myrepfus, aitque efle mirabile Ad vene- medicamentum. In pluribus igitur antidotis mifcetur, Diofcoride tefte, dum ait: Sanguis nofa medi Anferis , Anatis , & haedi vtilijjime in antidota mifcentur. Vndeapud b Galenum leguntur ali- camenra, quotdiaha?maton inferipta antidota, hoc eft efanguinibus, qua» Anatis fanguine, alias & viperae pliciter, alias ficcum, & de Anate recens occifa colleifiutn recipiunt, alia folum,aha infuper morfum. Anferis, hoedi , quadam & marinae teftudinis. Videri aurem praeferendnm Anatis foemin^, a Euporifi . j)ernocrates ibidemincuiufdam ancidotideferiptione feribit. Panacia antidotus diaha?ma~ 2* I^’< ton inferipta inter Andromachi deferiptiones pfeudopigrapha eft , cu fanguinis nullius in * ca mentio fiat, nifi mutilati fint codices. In Antidotorum diaha?maton cx Afclepiadisde- feriptione Anatis vtriufque fexusfanguis,& praeterea hoedinus, ac Anferinus mifcetur. Eo- dem in hbroab Andromacho feriptee antidoti, alcera Vrbani Indi eofdcm tres fangoines ac» cipit: altera incomparabilis di&a eofdem,fed Anatis foemella?,& infuper tcftudims marina. c Scribonius Largus alibi Antidotu Marciani defcribic,cur Anatis vcriufquefexus fanguis, & Anferis mafculi,hcediq; & teftudinis marina? admifeentur. Apud Marcellum recipitur3° ad Zopyrion medicamentum. Pliniuspriuatim Anatum Ponticarum fang»inem’aduerfus omnia mala medicamenta polleretradit. Itaque & fpiffatum feruari , vinoq; dilui. Idem autor eft, Mithridatis inuentum autumari, fanguinem Anatum Ponticarum ammifeere anti- dotis, quoniam veneno viuerent. Idem ceftatur^ Aulus Gellius his verbis : Anas Ponti- cus dicitur edundis vulgo venenis victitare. Scriptu etiam a Lenao Gn. Pompei liberto , Mttbtida - tem illum Ponti rege medica rei, eft remediorum id genus folerte fuiffe: folitum % earum fanguine mi fere medie ametis, qua digeredis venenis valent: eumq, fanguine vel 1 potet tjjimti effe in ea con~ antidotis ftdione.lpfum ante regem talium medelarum vfu ab intefiints epularum infidijs cauiffe.Quin, int fcere & [ciente quoq>vltro,& oftentandi gratia venenum raptdum & velox fape numero bauifi(fte,atq ; cuius inuc id tamefwe noxa faiffe.ftftiarnobre po (lea cum pralio populi Romani victus in vltima rrgni refu- 4® tu cn. gijfet>& moridecreui(Jei,& venena vehementifimafefinada necis gratia fuftra expertus ejftet, dWott. vit Ju 0 fc ipfe gladio tranfegit.Wxc Gellius, quas omnia hic recitare vifum eft, vt magis huius lan- b De antid. hb. 2g € Cap. 177. Anatupon ticaru: fan cap. 16. r7* guinis vires aduerfus venena elucefcant,licetinterim3rege illum al.js antidotis vfum efle no igoore,illo celeberrimo praecipue, cui ab ipfo nomen eft inditum. Habet praeterea & alias vires: nam, tefte c Plinio, fanguinem a cerebo profluentem fiftit infufus.Idem fanguinem—» Anatum, contufis oculis laudat, fi poftea hyflopo (forte oefypo) & meile inungantur. Idem Sanguinea mox a remedio pro ijs, qui cibum non conficiunr, Anatum mafcularumfanguinem affirmat cerebro g ventrem fiftere. Meminit huius etiam Vrfinus.dum canit, fluentem Mulcet adeps neruos , eft fanguis vifcera fiftit . quomodo Adipem, cuius modo incidit metio, fcnbit Serapio, calidu efle,& fubtilem, pra?ftareq; cui-5© e D * r 6 11 *s ali) adipi.TVt?» enim, inquit, vllum inueni,quivcl fubtilior ftt vel emolliat, refoluatue magis. Ad contu Chat vero Galenum, apud quem n . h 1 1 tale repentur, quaiere&e meo iudicio,conijcitOr- fos oculos nithologus, interpretem Anatis adipem pro Anferino inepte reddidifle. Idem Serapio mor- Ad fluxa dicationes interiores corporis, Sc dolores maxime fedarc afle rit,quod quidem eft de Anferi- ventris. no a Galenoprodirum. Idem tradit Auicenna, qui pariter huic adipi inter auium pinguia Ad colorg principatum tribuit j fed Galenus hunc Anferino aflignat. Eodem Auicenna authorecoio- concilian* r;s claritatem conciliat; vnde quidam referente Ornithologo , ad fplendorem faciei indu- Ad1^* me cendum Putam*ua ouorum ti ita, & femina melopeponum purgata pinguedine adipis exci- tandum! piunt,illinuntq; . BrudusLufuanus hunc adipem addit decodtioni pullaftrs in febri, nimi- rum Ornithologk Lib. XIX. 187 rum humcdandi gratia. Apud Nicolaum Myrepfum cmpbftro ac pleuritidcm imunfce- tur. Cum alijsquoq^in Anfcre exenterato affatur ad paraly fin, ^ r didumae.fl in Anfcre. Cu rofaceo codus fanguinem acerebrb profluente fiflitjteftejf Plinio Quomodo -yerdcuretur, & reponatur tum hic, tum ali) adipes, in Anfere dmmusildem dacerur in vulgatis Nicolai Pra?pofiti codicibus his fere verbi sJAnimdtiu recens rhaffatbrum adipes diligenter purga d pel Heu lis , & pone in olla nona figulina, qua notifupta dimtdiu impleatur . Hanc operta in aliud vas calidijjimum( vel aquaferuida plenum fecundum a i ios) impoti^ & fubtnrte id, quodltquatum fuerit in aliud vas defunde , donec nihil amp litos liquetur , & colatu in loco frigido repone, Siit qui inrepoftturi modicum falis adijcidt. Fimum Anatis Arnoldus .Villanotianus moifibus venenatis vtiliter imponi fcnbit , ficut etiam Columbinum. lecur ad fluxum vitio jecoris fadum fu- pra valere dittumeft. Antidotus Eclogedida vtihscoeiiacis,.& fanguinem fpuentibusapud Nicolaum Myrepfum inter caetera Auacis vuluam recipit. VSVS IN VARIIS. Ad picuri tidem. Ad (angui nema ceic bro,pdue tem. g /. 30. c- 6, Praeparan- di modus. Anatini fi- mi vis ad* uerfus ve- nena. 20 R.TTER iam commemoratum Anatum in cibo , & in medicina vftim^, aiij funt ,doquibusnunc : Chinenfes quid admiratione dignum hifce aui» buspnt Itant, vt narrat Io. Gonzalez,, Anatum, inquit agmina adeo nume- roia, vt viginci milia fiepe excedant, alunt, ad radicitus herbas noxias , qua: orizse,alijsue Tegetibus innafeuntur, euellendas. Auesenim ita per fata_j, vagantur>ac fi rationis ellent participes3& pra?terquam quod nullum in- ferunt damnum, herbas noxias ab innoxijs optime fecernere nouerunt, casqj tam accura, te, & diligenter radicitus euellunt, vt nihil asque mirum videri poflit. Sic fermeolle. Infp- lentcr quoq^ in Peru Anatibus exiccatis,, & in pulucrem redadis ad fuffumigia vtuntur , vt teftantur, qui Indiarum hiftorias confcripfere. Apud nos notiflimuseft plumarum vfus, ad conftruendos ledos, quas molliores Anferinis, & minutiores, magisqj falubres ftatuit Au- guftinus Gallus. Quo pariter modo Io. Baptifta Mantuanus Anatem mollem appellat: 3 0 Ceruical noti mollis Anas, no» plumeus An fer Crc. Antiquitus in puerorum delicijs quoq; erant, ficui 1 Coturnices, Palferes, Columba:, &: hu- iufmodiaues: vtconftatexhocanobisaliquoties citato Plauti: fuaft patritij spueris aut Monedula , aut Anates , Aut Coturnices dantur , quibufeum lu [itent. Apud eundem Litanusferuushero Argyrippoiubet, vtfe Anaticulam vocitet, fi pecuniam pro amica redimenda defiderat a fe habere : Dic igitur me tuam Anaticulam , Columbam , vel Catellum, Hirundinem , Monedulam , vitilium, Pajjerculum, Anatibus qua m re Chinenfes vtantur. Anatibus in fuffumi gijs vbi v- tantur. Anatina: plumepr? flantia. ZlnCaft, HISTORICA. APTI STA Campofulgofus didorum ,fadorumq; memorabilium libro primo, narrat huiufmodi de Anate hiftoriam : Anatis mentio, inquit, qua: fada eft, in mentem redigit mihi de ea auc rem mirandam , quam ego feri- pturus non eram, quia parum fidei habitura videbatur , fed adeo nota eft, vt falfse rei fufpicionem nullam accipiar. In ea Gallia: parte, qua: olim fub Venetorum , Morinorumq; nominecenfebatur ( nunc Britanniam dicunt) prope vrbem Redonenfem oppidum eft Monsfortis nomine, vbi Decembri menfe cum S. Nicolai folennia celebrantur aparuolacu non longe ab oppido, ea hora , qua vel mitfa, 5° vel vefpertinjeorationescantantur,Anas templum init cum tiedecim pullis, qusepoftea- quam aram circundedit, ad eum lacum regreditur, vno pullorum, quos fecum veniens du- xit, femper deficiente: neqj vero quo is fe recipiat, intelligitur. Quod fi quis, vt rei experi- mentum faciat, auc quia rei nullam fidem habear, comprehendere, aut occidere tentaueric, confeftim rabie corripitur, ac moritur, aut in grauem morbum fubitoincidit.H*c ilie.Eiuf- dem quoq, admirabilis hiftorise meminere Gaudentius Merula, & alij palfim» xgg Vljfsis Aldrouandi DE ANATE DOMESTICA. “ Gap. XXV. SYNONYMA. t® i NAS domeftica,fcu cicur; de qua priuatim nunc agimus, fynonymia da- ret: nam cum adiedionedomefticasapud omnes populos nominatur.Gr^* cis quidem Nwttc& S^xapoi, & Arato /mato/ JV/s, It alis Anitra domeftica_j> Germanis Haufsendt , Belgis Tamme Enduogel , Gallis CanedomelH- quc, Hifpanis Anadedccalie. Attamen cumprseter domefticas nodrates alias ex diuerlis orbis partibus peruenianc eiufdem generis ad nos , eiafce- naodi nomen patria: fua: alTumunt, vt Anates Indica:, Cayrinte, & Lybicse , de quibus omni- bus poft noftratum hiftoriam, agemus. DIFFERENTIA FORMA. “ Defcripdo. NAS domeftica, inquit Albertus,& alba inuenirur,& cinerea, & compofid coloris ex vtrifque, vt etiam Anfer. Verum quia, vt inquit Bellonius, nulla non regio Anates alat, quemadmodum &Anferes,idcircofuperfluurnfue- rit hic ca deferibere. Hoc interim animaducrtilfe fufficiat, inter marem, & focminam hoc cifedifcriminis, quod ille plumas in vropygio verfus caput furreto,fiue cirros malis appellare, habeat, vt fecunda icon indieat.Pnma3o jfero effigies eft Anaticuli, tres tantum dies nati. Anaticulus triduanus. Ornithologb Lib. XIX. i8p Anas domefticus mas cum arundine minima. I jpo Vlyfsis Aldrouandi ANATOME. OCEM Anas curtam— * acutam , atque magnam edat , tamqjdiu fub aqua caput teneat cum apud meipfum mirarer , cam diffecui>caufameius feru- taturus A, haud dubio ex arteriae afperae fi- gura > quam fane diucrfam effe ab ali js re- peri. Qua igitur bifariam diuaricatur ia pulmones, vefieam quandam habet du- ram , cartilagineam )Concauam > vbi ma- ior apparet dextrorfum vergentem, ciusqj beneficio, quae ha^enus in ea ftupebam, obire iudicaui. Prima igitur figura , cuius principium notatur litera A. oftendic to- tam linguam internam cum mufculis ean- dem mouentibus , & olfibus hyoideis, C. vniuerfam linguam oftendic. AA. mu- fculos mouentcs laryngem. BB. offa hyoi- dea. D. afperam arteriam. Secunda fi- gura , cuius principium eft B. oftendic vnr ucrfam linguam coniun & extrem# longiftima? alarum penna: atri coloris funt ^reli- quum corpus concolor fermeruffum, aut rubrica: fabrilis colore(non qui rubrica; eft ) fed line^eexea dud#. Alarum tamen partes quadam albicant : in mafculo aliquid etiam_^ punicei,& viridis coloris peralasfpedatur. Collum fupremum angufta linea nigra ambi- tur. H#c ille; & fubinde alius rurfus Indicae , pariter expreffa icone , fic deferibit. Anas Indica Hnquicns, cuius piduram dodiffimus Cardanus mifit, corpus vndique ni- gris pennis integitur , candidis alarum ihaculis exceptis per tranfuerfum , & fecundum lon- gitudinem, & candidis m capite, collo , & pedore pundis : ficut io icone a praelo fta tim ap- parer. OiHitholBgjae Lib. XIX. 193 O ,■ • - Anas Indica cum quercu marina. I _ 1 _ uj M . _ >-w~ ^-1 Vlyfsis Aldrouandi alia. Ornithologix Lib.XIX. Anas Indica tertia, & quaita, cuius caput tantum ex pt imitar» m R 2 Anatis ma mimasde- fcriptio, Roftrum. Crura. Caput. Pedus. Collum. Color® Cane de Ia Gainee. Anatis Li- bye® dc- Icriprio, Magnita •• doc Crura. Color. Roftrume Crifta. Tempora. Mibrum genitale. Carnisqua litas. Anatis Li- bye® auto fis deferi- ptio. Magnitu- do. Color. Ou*. ip5 Vlyfsis Aldrouandi paret, nullis a pidore coloribus iadu(Stis . Sed crurum ,& roftri pofterior pars cum tuber- culo illo rubro egregie rubent . Anatis iam deferiptae figuram integram pofui : alterius ve- ro , quam Rondelcnus mifit, caput duotaxat cum collo exprefti : Maritima eft (inquit ille ia epiftalg ad me) in ftagnis degens, &criftatai fatis rara, apud nos , nec aliud addit, mfi, quod ex Anatum genere efie fufpicatur ; in quo facile ei attentior , cum palmipes Anatum inftar fit, & roftrum fimile habeat , cui hoc peculiare in Anatum genere , quod refimum eft; Tuberculum rotundum cum Indica eiadiunda commune habet ,aquo globiroftram ,auc fphaerorinthum cognominare licebit, diftinguendi caufa ab alijs Anatibus . Crura etiam—* ei proportione, quam alijs proceriora videntur . Ea rofas fylueftris fere colore rubent , ficut i® & roftrum cum tuberculo . Caput nigricat , non fine viridibus exiguis maculis . In pedoi e color rubric® fabrilis eft , albus in collo , reliquum corpus albo , fufeoq; diftindum . H®c omnia Ornithologus. DE ANATE LIBYCA. Cap. XXVII. j VAM Bellonius Anatem Libycam Latine , Gallici Cane delaGuinee2@ appellatjca multi, vtScaliger,& Auguftinus Gallus Anatemlndicam vo- cant. Aues enim exoticae nobisfiepe fublndicarum nomine veniunt , fi- cutGallopauones,quietiamfi ex Aphrica fuerint aduedi , nobis tamen Galli Indici dicuntur. Hoc Anatum genus fic deferibit Bellonius : Paucis ab hinc annis Anatum quoddam genus in Gallia enutriri coepit, media in» ter Anatem, & Anferem magnitudine* voce interrupta, tanquam pulmones male aifedos, & vlceratos haberet. Iam tanta illarum in noftris regionibus frequentia, vt pattim in vrbi- bus alantur, ac publice venales proflent ; nam in lautis conuiuijs,& nuptiarum apparati- bus expetuntur . Crura ei breuia Mas foemina maior eft, &vt in reliquis fere auibus fieri folet, colore diuerfo , adeo vt certum colorem illi aferibere fit difficile , nifi quis dicat , ad^ Anatinum colorem accedere . Sunt autem nigras plerunque , auc vari® . Roftrum diuer- fo ab Anferibus , & Anatibus modo in extremo habent aduncum , breueqj & latum. In ca» pite crift® fimile quid coloris rubri atturgic, multum a Gallinacea crifta diuerfum.Eft enim tuberofit as quaedam , feu eminentia inter vtrunque narium foramen fita , cerafi rubri figu- ram exade referens » Tempora prope oculos fine plumis cute corium rubrum praefeferen- te, eiufdem cum tuberculo fupra oculos cerafum asmulante fubftanti® , quibus notis a reli- quis auibus diftingui, & notum euadere arbitror . Hoc vero in hac aue valde mirum videri poflfit, quod membrum genitale tam magnum habeat , vt digiti vnius craffitudinem , qua - tuor vero, auc quinque longitudinem aequet, fanguinis inftar rubtum. Nifi magnum re- quireret fumptum, numeroliores,quam folent, alerentur : fi etenim cibus ad fatiecatem of- feratur, multa pariuncoua ,&magnum breui excludunt pullorum numerum. Caro ne- que prasftantior , neque deterior eft Anferis , a ut Anatis domeftic®. H®c omnia Bellonius, qui & hanc' eius iconem exhibet . Ego a Ferilluftri Alberto Buccaferreo Anatem Libycam olim dono accepi, fed fine turberculo in capite, vc appofita figura indicat. Roftrum ei den- ticulatum erat, contra ac in Belloniana icone apparetrerat tamen eadem magnitudine.To- to fer& corpore nigrefeebat, fed in collo iuxta pedus femicirculus erat albus : & in pedore , quafdam plumas candicantes nigris admixtas habebat. Sca liger , vt iam fuit annotatum— i, has Anates Indicas nominati cuius.viri verba ad hanc hiftoriam fpedatia hic libenter aferi- b o. Quod ex albumine , inquit, fiat corpus , certo patet exemplo natura . Quippe Anatum Indi- carum oua fi ad fiolem difipicias , deprehendas infiummo eandem nigredinem , qua e fi in e arum ro - ftris. Hoc auium genus , qua parte oculi ambiuntur ,cutem habent quod nullam emittit vocem , cum tamen & pulmones habeat , & Arteriam . Ha potius fuerint Meleagrides Ji confideretur locus. Oua tamen vnicoloria fiunt, nullis interpuncla notis: tota fiuficafiuperficies: fi- gura pene rotunda. H®cSceliger, quini fallor , tuberculum illud cerafum imitans criftam vocat, & voce carere feribit , quia raro vocem edat, eamqi exiguam , & raucam . Augufti- nus Gallus eiufcemodf Anates quoque educari feribit expedire : nam funt, inquit, noftrati» bus maiores, ncc vnquarn vociferantur, vt ili® facere confueuerunt. Sed pauciora parium oua. Vlyfsis Aldrouandi Anas Libyca alia <|uainD» Albertus Bucca^crseus $onon. donauir. 199 Ornithologb Lib.XlX. aut ,& pulli difficillime educantur, feminaequein hoc genere non nifi fecundo annopa- riunt «quod ferius noftratibus libidine tentenjur pulli eamm hoc educantur modo . Prunis quindecim diebus mica? panis exhibeantur , appofica aqua in vafculis copi.ofa , vb' (e pro- luant, lauentque , Deinde pani furfures licebit admifeere, ipfofq; ad lacum, fluuiun jie de- ducerejVtherbis ,alijfquenatur£fu2ecibisfamiliaribus vefei queant. Si quis numerofum illarum gregem alere voles, duas noftrates Angulis maribus Indicis de (linet ? nam fk ma- gnum ouorum numerum parient , quiqj ex eis excludentur pulli , fatis amplo erunt eorpo- rc,fed parentibus difiimiles 5 mediamqjquandam forciti naturam , facilius , quam Indici jpeducabuntur, nec vt noftrates importunisclamoribus erunt molefti ,Ca?reriunhoc modo, geniti pulli nullam pofteafobolemprocreabunt, vtalja quoque animalia, quseex generibus na fcuntur. Exemplo funto muli. Ha?c ille, quem de Anatibus Libycis inteljige re mamfeftum eft,non de Indicis proprie didtis,qu£ in noftris regionibus non aluntur» nec V :> V' v.' :> Par rus . Educatio pullorum. Quomo- do mime- rolas habe r^poflh. P >■■■ P 'v$j {orte vncjuam huc aduedfoe fuerint:? DE ANATE CAIRINA. Cap. XXVIII. NATES pumila? qua?dam|ex Cajro deferuntur» & in quibufdaovEuro- AnatisCai regionibus alj coepere. Ego cum ad manus meas aliquando peruenif- nni maris H fent, marem, &fo?minam depinxi, &ficbreuit:erdefcriph. Noftrates cor- deferiptio. poris magnitudine excedunt ; mas quoque in hoc genere faemella maior Magnitu- eft . Roftrum ei , qua capiti coniungitur , valde cralfum , & tuberofum. ^ Hinc vfquead finem continue anguftiuseuadit , donec velut in hamum Roftrum . acutum, & cu^um delinat: colore nigricat, nili prope linem, vbi maculam habet rubram, fatis amplam, & in principio alteram exiguam eiufdem coloris ,fed magis diluti . Caput Capufe atrum, & cirratum: guttur ftatim fubroftro pun&ulis fubcandidis interftinguebatur.Ocu- Guttur. *olos flauos mult£ venula? fangujne? percurrebant .Totum fere corpus etiam atrum erat: Ocuii.* 9 plume dorli in principio, & medio etiam nigra?, in fine virides, vel faltem ex nigro vite- Color, fcebant. In alis quoque, & in cauda pennas aliquot virefeentes cernere erat: item vnam, Dorfum. aijt alteram candidam, qu£ ceu maculam albam efformabat . Crura valde robufta , fed bi e- Ak. Ilia, ad colorem caftanea? proxime accedebant, ficur etiampedes . Femina mare minor £atltia* Crat , & roftro minus tuberofo , & qua capiti conne&itur , linea partim alba , partim rubra p fatis lata diftinguebatur .Pr^cerea macula illa, quam in maris roftro rubram effe diximus, p?minede in hac erat cinerei coloris, cui nonnihil rubri fit admixtum. Cetero ex nigro jad cinereum feriptig. tendebat, fi duas maculas, fubcandidas demas, qu^ in medio roftro ad inuicem conuer% Jitteram C fingulf per fe efformabant: Nullos cirros in capite atro obtinebat : Pedtus eiui- 4odcm quoque coloris, pun&is candidis diftinguebacur . Dorfum vt in mare : fed al$ multo Caput. ' magis , quam in illo virefeebant, qu$ etiam duabus maculis albis parum , aut nihil a mare differebat. notabantur. In reliquis 200 Vlyfsis Aldrouandi AnasCairina mas cum myriophyllo equifctifolio paiuftri. OrnithoJogix Lib. XIX. Anas Cairina foemina cum potamogcto. 201 Anatis m jpluirer dif. jfcrcmiae. Aises A,aa «ini gene* risapadin dos velo - «iffiraae. a De reb, Ocean. li.i. Anates al. ibiflimeca pite rubeo vbi. Anates Cornici,- flies. 202 Vly fsis AMrou^ndi DE ANATE FERA IN GENERE. Cap. XXIX. SYNONYMA. NATES feras fiuefylueftres, flue imnianfuetas, qua» nempe liberi vagan- tur,Aratus NfjVtffit; aypictfa,; vocat, Scholiaftes dyptcts^aynfxip^ Npcr& Katzle. Item Anates quafdam Germaniasinferioris,& maritimas, Meancam, Telam, &Slub Anatefera minores. Adeaf- , dem quoqs referri poffe videtur Pica ilia marina , cuius meminit idem Ornithologus in pa- ralipomenis. Aliquot quoq; genera recenfet Bellonius. Apud Indos tradit Gonzaiez Oule- dus toto corpote atras, & alias quoq;aues ibi effe aterrimas, fed turdis minores, omnes alias volucres alatum velocitate fuperantes.Semper enim prope aquam volitare, ita vt eam qua- li contingere videantur, aliquandoq; aquis fefe immergere : reperiri in omnibus illius orae regionibus : pedes Anferinos habere, auc Anatinos , ideoq; Anaticulas nominari . Contra 4petrus Martyraibifftmas , capite rubeo, & noftratibus maiores ih infula Joanna, reperiri ^ 0 feribits Aliud iterum genus Augerius in Ancyra, quod non immerito quis in cornicines re- tulerit ; voce enim cornuum fonitum imitari , qualia inflare folent per difpolicos eqiso> iter facientium duces . Effe inermem quidem, fed audacem , & ftrenuam , adeo vt etiam malos daemones terrereTurcis perfuafumfitjlibertacisq’, amantiflitnam ,ica vt per totum e;U tri- ennium in corte nutritam, fl occalio detur, libertatem faginae anteponat, fedcfq; natales rc- j petat. Quae pauca de hifce poftremisauibus hic annotaffe volui 5 dealijs ,quarum cantum nomina funt recitata, fuoloco agemus. FOR* Ornithologi* Lib. XIX. 203 FORMA, DESCRIPTIO. A V G A • hic de Anatum ferarum deferiptione generatim commemorabo; narnqux fingulis fpeciebus fit peculiaris forma , fuo loco dicetur poftea. Anatum ffilue&riumj. n qu i t Albertus,^^ nos multa differ entis funtffed om- nes emneniunt rofiri, ac pedum figura. Rofirnm omnibus latum, fcrrattle>non nimis longum, & valde apertum ( p a t ul u m)4& fabulo defupct coopcrire^c.Priorl Crefce- tienfis aucupio .haud diffimife videtur, quod docet Cardanus,duu2 ait : Anes, qua gregatim incedunt et id 'capiuntur , vt Perdices: magis his Anferes,omniumaxime Anates. Cicuratas enim txfuo genere, praei fis alis , iuxta aquas vallo circudttclo alere oportet copiofo , iucudijjimog, illic cibo Ad Anatibus int cr reliqua e fl forgu incoli um aqua. Nolle dum cicures clamant^agreftes de- fcendunt ad cibtim.Na animalia omnia confenfum habent in quatuor vocibus, cibi,Venereorum , pugnatae timoris, ferf muttio int elligunt. Retibus igitur ■> qua coopertoria vocatur contrallis[h se- rent enim palis inuolutayianduntm , vt quando^ mille vm impetu Anates captas referant. Et '^quanqua miru videatur,certu tamen ef,nullum ejje felicius aucupium.Eligantur vero e cicuri- bus , qua colore agreftibus funt ftmillima . Hasc ille. Albertus quendam etiam aftum docet, quofacilius hae aues irretiantur . Cum enim Anates , & aliaeetiam aues imitentur ciuilica- tem, vt inquit ille, gregaria conuerfatione, & defenfione communi . Itaque facilius deci- piunturabaucupibus: politis enim quibufdam fmefpeciei auibus,aut auium imaginibus iuxta retia ,mox cuna ad illas conuerfandi gratia accelferint , retibus includuntur, laqueis quoque illaqueantur Anates , vt ex Oppiano habetur . Alij alios etiam aftus excogitarunt, quibus fine retibus, aut fimilium inftrumentorum adminiculo Anate sr, aliasqj volucres fe poffe capere fperanc.Didymus in Geoponicis, inquit, quod fi quis obferuet locum, ex quo potum fumunt Anat es,& cuerfa aqua, vinum nigrum immittat, vbi id hauferint, cadent, & aoprehendi facile poffunt. Idem & vini faecem praeftarealferit. Ornithologus efcas quafdam ad id ex authorc innominato Germano , & quibufdam manuferiptis , deferibit his verbis: Capiuntur , inquit , & efeis quibufdam obie&is Anates , aliaeq; aues , tanquam inebriata?, quales funt lappas ( hoc nomen Klecten ad perfonatam , & alia lapparum genera apud Ger- manos referturffemina fparge in ldcum, quem Anates frequentant , quo illae ingefto ita_^ afficiuntur vertigine, vt manibus capi poffint. Alia efca. Tormentillain vino bono coqua- tur,tum in eodem coda frumenti, aut hordei femina proijcito in fpacium capiendis aui- bus deftinatum: fic enim tormentillae frufiula fimul cum feminibus deuorabunt, & inebria- tarum volare nequeant, capientur manibus. Hoc autem commodius fiet, cum cadum per- fr igidum,& nix profunda fuerit. Alia. Per locum auibus frequentari folicum hordei grana 3 odifperge, deinde ex farina hordeacea, felle bubulo, & feminibus hyofcyami medicamen- tum inflat pultis paratur , quod in tabella eis expones. Eo guflato a ues adeo grauantur , ve volare nequeant, & manibus capiantur. Alia. Hordeum, fungos, quos a mufeis denomi- nant cum feminibus hyofcyami mifce, & pulticulam inde fa&am in tabella expone s vtfu- pra. Io.Baptifta Porta hsec eadem in fuo libro dc magia naturali repetijc. Animalia cofenfum habent in quatuor vocibus. Quomo- do manib* capi queat Efca; ad ca piedas A- nates, ali- asq; aues. p r m s a g 1 a: ESS cut» tam parum dilferant de vtriufq; hic fimul agemus, tanquam de eifdem, vel falte fimil- limisauibus.Bcio-»2sparoxytonum,& mafculiiuim Graeci apud.* Ariftocelem legitur, vbi^ habet. Baifxctg S/uoio;ju\v Nwtth , &c. Quo loco Albertus, nimirum ex Auicennjc mterpre- te, corrupta voce Graeca Batichen habet. Apud Grammaticos oxyconuni fcribicur Boaxcts. Euftathiusderiuacetymuma verbo BoW», Vt a; verbo Bocntco, inquit, deriuatur Boaxcte. quae aiiis effc Anate niinor,fic a pspjS» mox fubijciens:,^#*?// Archelaus feribit yvoee maris audita,concipiuntyQuayvtfuperiores[,h.s\2Xt%)neque propter fecunditatem, neque propter fuaui - tatem ftginanturfed f icpafcendo fiunt pingues. Hic nouus oritur fcrupulus, nunquid Quer- quedula;^ Bofcades,feu Bofehides, vc ille habet, fimul ceu diuerfie nomiriai2e,fint e^dem, vt antea fiatuimus,Ornithologum fequuti.Pofiet meo iudicio refponderi, fieri poffe,vt Co- qolumella, cum duo fint Bofcadum prsecipua genera , maius nempe , & minus , vnum Grasce* alterum vero Latine nomiuauerit: etfi interim vtrinque nomen vtriq; generi conueniat. DE PHASCADE, SEV QVERQVEDVLA Minore. Cap. XXXI, VO pra?cipua Bofcadum , feu Querquedularum genera ftatuimus , maius fcilicet,&minus. Hic prius de minoribus , quas proprie Querquedulas ap pellari remur , dicemus . Bellonius, qui vnum tantum Bofcadum genus fa cit, Bofcades, & PhafcadesGrasce appellari feribit, &Garganey in Gallia— 9 Cifalpina. Ornithologus hoc genus particulatim Phafcades quoque dic exiftimat,ex Athenseo fcihcet,fcribente,Phafcades maiores efie paruis Co lymbis. Ha?, inquit, fi non Querquedula? funt ( quas paulo ante Bofcades minores efiecon ijciebam)congeneresfaltem,ac fimillima?, paulo tamen minores fuerint, cum vtra?q; Ana tifimiless&minores deferibantur : & Pbafcadum nomen neque apud vetuftiores reperia fur, neque certam eius etymologiam agnofeamus. Idem cenfent Germani alij eruditi, qu inquiunttphafcades Anatibus fylueftribusfquas varias efie dixerant, nempe cinereas, & ni gris,albisq; maculis diftiniftas)fimillima?,fed minores funt, Varroni Querquedulae, Germa S % nls Phocarda cur dicta. Bofcadum plura gene ra, Gargane! ■ \Q. •mingaM do Roftmm. Pedes. Color. Alx- Altera Querque- dula de — Icriptio. Magnitu- do Roftrum. Caput. Coliuna. Ais. Maris a fas mina diffe rentia. Pedes. Defcriptio alia ex Bei- lonio. Carnis fua uitas. Colium. Venter. Ais. Vtopygiu. 208 Vlyfsis Aldrouandi nis Kringenten. Sic illi. In quibufdam Italis locis, vt circa Ferrariam Scauolo, &detorto,vt apparet, a Querquedula nomine Cerceuolo ,& in agro Foroiulienfi ,tefte Theodoro Tr e bellio Cercedula nuncupantur , Mediolani Garganello . Sedhoc nomenaliqui etiam alijs Anatibus, aut Mergis improprie tribuunt . Ambrofius Calepinus pariter Italus, Querque- dula , inquit , femper in aqui s natat , ficut Anas , quam Qualiam dicimus a voce . Sed nos Qualise nomine paffitn Coturnicem accipimus,non aliquod Anatum genus.Ornithologus Italis Sartellam dici etiam putat, eo argumento , quod Niphus Italus Bofcam ruftice Sar- tellam appellari exiftimet, vt fupra diximus. Gallis Cercella, vel Cercerella dicitur, Bello- nio vero Saccelle, alijs Garfote,& Helebran; Hifpanis, vt credit Ornithologus, Cerceti. 10 Georgius Agricola Germanice interpretatur Krichentelein , qUidam vero Kruckentle, alij Kri<*ente.Caii5jcic autem Ornithologus eandem elfe,quam apud Heluecios appellant Klei- nenten , ideft, Anatem paruam, & a colore Gravventle, id eft, Anaticulam fufeam, & a lo- cisaciuarucn coenofis , in quibus vidum quaeritat , Murentle Sorentle , vocibusdiminutiuis (nam alia quaedam maior Murent vocantur. ) Alibi Ia Germania, Trofslenc dicitur, inHel- uetia alicubi etiam Socken. Eliota Anglus Anglice interpretatur Teale. Alius quidam An- glus Telas vulgo aues vocari ferihit, qua? Anatibus minores fine , alioqui fimiles, vt & Vvi- gen^e.Vuigena: autem, &Teelae ( vt tibi ab Anglo quodam didatum fuifleteftatur Ornitho- 1octus) non diffimili magnitudine, fed colore Anates funt. Ha? ca?fij( fufei ) coloris dorfo, & pennis, fed pedore albo, illae varijs coloribus diftinda?, Columbis maiores vtrasque, & dul- 2o cium aquarum incola , in quibus pifciculis , & gramine aquatico vefcuntur . In pretio funt Anglis, quod&prsepingucs finr, vt plurimum, & carnem grati faporis ha beant.Telam An- glorum, vt credit Ornithologus, Frihj Teiing vocitant ; eamque Anate fera minorem fa- ciunt, Meanca maiorem . FORMA. DESCRIPTIO. VERQVEDVLds noftra? fylueftres, inquit Ornithologus , minores multo communibus Anatibus, roftro tamen , pedibusq; &ca?tera fimiles: 30 fufeae, vel fubnigra?,fed partem in alis viridem habent, roftro nigricante: fuperior, & anterior colii parsadroftrum vfque plumis obfcure rufiis , vel caftanearum coloris veftitur. Quidam Germanus fic deferibie : Anas par- ua , ein Kcutkentle, qua? proprio nomine Querquedula, difeernitur a cane- ris Anatibu corporis exiguitate, &alijs partibus. Rolfrum nigrum , caput rubrum cunu viridante vtrinque macula Collum nigris albisque pennis quali fquamofum , Gula albiL-^, atris notata pundis, venter item albus. Akeincsefio viridantes, nigris, candidisqj tranfuer- fim admixtis pennis. Infoemella minus infigne caput, minus gula , venter magna? Anati foemeilaefimilis. In vtrifque pedes cum membranis nigris cinerei. Ha?c ille. Eellooius ftmn Sarcelle deferibit his fere verbis : Bofcas Anati omnino fimilis eifet , nifi magnitudoqo diftingueretj eademq; inter marem, &£oeminam Bofcadem eft differentia, qua? inter Ana- 1 tem foeminam , marem, ita vt li quis fe videre Anatem paruam fingat, is Bofcadis formam prorfus conceperit animo : In multis Gallias locis Sarcelle dicitur, quibufdam.^ alijs vne Garfote, item ab alijs vnHalebran, Mediolani vero Garganci, Grsece,& La- tine Bofcas, &Phofcas, ipfum pro Phafcas, Phofcas legere exiftimo.) Auis eft: nota, & deferiptione v»x eget. Celebris eft: in Romanorum conuiuijs. Magni fit apud Gallos, adeo vt quandoque non minoris veneat, quam Anfer, velCapus . Carne enim delicata.., eft ,& qua? palato mirum in modum arridet. Color jn ea non variat. Plerunqueeninu. foemella? collo funt cinereo, ventreque luteo, dorfo, alis, ac vropygio fufeis : in alis ma- culam habet fplendentem, vt Anates :fubtus vero lineam candidam ab extremo penna- jd rum , qua? alas tranfeurrunt produdum haud fecus ac in Morilcns ( hoc eft: Glaucio , vt il- le vercit) Duodecim priores alarum pennae eiufdem omnes funt coloris: qua? vero has fe- quuntur, extrema habent alba,& alteram efficiunt lineam albam: quemadmodum prjor a maiorum pennarum extremitatibus conftituitur. Qma autem alarum penna? fuperna? nigra? funt , vtrinque maculam nigram exhibent . Bofcades iilubenter aqua? fefe immergunt , fecus a c Glaucium : neque roftrum habent adeo latum . Haec Bel- loniusi, qui iconem aliquantulum diuerfam ab Ornithologo exhibet. Ego plures Quer- quedularum fpecies obferuaui,|qua? tamen ab aucupibus nofteis communi nominem Anadri- - Ornithologise Lib. XIX. 209 Anadrini , ideft , Anaticulae 5 abfque vllo difcrimineappellantur . Tres hic tantum defcri- bam, quas depingi curaui, & infculptas poftea exhibeo. Omnes Anati vulgari fimiles funr, fed multo minores: vix etenim ab extremo roftro ad extremam < a udam v.fqj duos dodran- tes exaequabant. Pritm roftrum habet nigrum, breue , & non valde latum 5 caput ,& cer~ uicem coloris fpadiceiobfoleti. Plumae alba? ab oculorum radicibus indpientes,& in me- diumcollum delinentes, gulam totam, magnamq; colli partem conftituunt. Inferior ve- ro colli portio, & pedoris cinerea maculis fufeis notatur. Pedens reliquum, & ventet to- tus coloris funt prorfus cinerei. Dorfum mgi um ceu fquamis fufeis variegatur. AI# nigrae 1 ©tribus albis notantur maculis , quarum prima reliquis eft amplior , poli hanc infima , me- dia vero eft omnium minima. Caudaeft fubnigra, Crura parum craiTa,parumq, robufta_j>, licut pedes non valde lati : tam vero hi, quam illa nigricant. Secunda Querquedula? a quo- dam Germano defcriptse in multis refpondet : nam roftrum habet nigrum , & latum . Ca- put rubrum , feu potius ex fpadiceo ad rubrum vergens cum macula oblonga ab ocu lis ad occiput excurrente viridante. Collum, dorfum, & totum fere ventrem ex nigris, & fubal- bidis pennis quali fquamofa : Gulam cineream atris notatam pundis : Pedus ex cinereo fufeum : Alas , & caudam inter nigrum, & fufeum ambigentes, diuerfis etiam in locis albo, nigro, & viridi colore variantes. Crura non valdecralfa, aut robufta, pedesq: anguftos, & fufeos cum membranis nigris. Hanc cum Batauo cuidam oftederenr, & nomen fcifcitarer , 20refpondit fua lingua Taling appellari , quod ad Anglorum Tding proxime accedit , addi - ditinfuper , magnam illarum in Batauia copiam reperiri , ibiq; in cupedijs haberi . Hifce duabus tertiam luperaddere libuit , cuius alapotienfium regibus Romam delata? mihi co piam fecit Ca?far FacchinettusMarchio, 8c Senator Bononienlis, quam Querquedulam.. Indicam libuit appellare . Quantum vero ex pidura licet conijcere , Anatibus multo mi nor eft, roftriq; fuperior pars inferiore longior aliquanto. Roftrum ipfum, & pedes toti, & digiti infigniter rubefeebant. Capitis vertex ,coHum fuperius, & for callis etiam totum_ dorfum lutei coloris , ficut etiam vropygium , quod tam en amplius maculis femilunaribus nigris fatis magnis eftinfignitum . Cotium fupinum, pedus , &.£otus venter candida . In alis maxima colorum, eaque pulcherrima diuerficas. Priores enim penn#,qua?adfcapu- j0lamfunt,rofei obfoleti coloris funt, fed pra?terea eiufdem notantur maculis femilunari- bus nigris, quibus vropygium. Qua; has fequuntur , partim alba? func,partim virides. Omnium longiflim# caeruleo colore vcgetilfimo decorantur. Cauda partim fubuiridi, partim fubcfieruleo ;fed fecus ac in alijs Querquedulis digiti nulla membrana coniundi apparent. DE ANATE CIRCIA. Cap. XXXII. NATEM, quam Circiam dicunt, ex Querquedularum minorum ge- nere efte credit Ocnithologus. Germanus quidam interpretatur Germa- nice ein Birckilgen,aitq j a fono vocis ita appellatam,& cum parua Anate habere fimilitudinem, fed colore alarum, & ventris differre. Alas enim eius gemmantibus pennis carere , & in hoc genere ventrem magis macu- 1 lofum efte . Hoc genus inquit Ornichologus , in noftris etiam lacubus re- periri puto. Vidi enim non ita pridem initio Ianuarij captum Anatis genus exiguum, pau- lo maius Mergulo, corpore toto fufeum : roftro Anatis, hoc eft, latiufculo , fufeo , pedibus etiam fufeis , collo palmum longo , reliquo corpore fex digitorum . Erat autem foemella, 5 o& oua continebat. Mas nimirum , vt conijcio , colore elegantior eft : in ventriculo nihil, quam calculos minimos , & femina quaedam herbarum aquaticarum lentiformia fere ( mi- noraj altioraqi lente) fubruffa reperiebam. Ha?cille. Querque- dula pri - mxdefcri- ptio. Roftrum. Gula. Collum. Pedus. Venter. Dorfum. Ala. Cauda. Crura. Pedes. Querque- dula fecit, da? defeu» ptio. Roftrum. Caput, Collum. Dorfum. Venter. Gula. Pedus. Querque- dula; Indi- cx deleri- ptio. Anatis Cir ciq deferi- ptio. Vbi repe- riantur. Altera de- feriptio» 210 Vlyfsis Aldrouandi Kernell de feriptio. pefciipiio DE ANATE KERNELL CIRCA Argentoratum didta. Cap. XXXIII. D Querquedulas flue Anates minores, iliam quoque pertinere putat Orni- thologus , qua,’ circa Argentoratum Kernell vocatur nomine ad Gallicum Cercella alludente. Colorei varius 5 roftrum Indici fere coloris eft. Cire ajoj caput rufifa eft, fedpunvSisalbis afpergicur.Vertex niger, gula alba,vt pars etiam ventris fuperior.Duas lineae albae iongiufculae ab oculis retro ex laris in anguftas tendunt . Dorfum nigrum, vt&cauda. Alae cinereae3uan- fuerfis duabus lineis albis diftin&x, fuperiore latiufcula , angufta inferiore : quarum inter- uallum nigricat , vt & inferior pars alarum . Fe&us rufium , nigris maculismagnitudino, fiauraqjdiuerlis diftinguitur . Crura fufea , vel cinerea fere. Sed Nec omnia ad auis de- pidh? infpedionem feripta mihi funt. In Germania inferiore alicubi Crackafona vocatur, ni fallor. Haec omnia Ornithologusjqui etiam in epitome hanc a coloribus diuerfis Quer- quedulam variam vult cognominari. 20 DE QVERQVEDVLA CRISTATA, feu Colymbi Bellonij. Cap. XXXIIII. VAM auem ex Anatum genere Querquedulam criftatam Ornithologus, eam Bellonius Colymbim elfe putat , & deferibit his fere verbis : Exi- guum quoddam Anatis genus eft Glaucio ( Morilion ) minus, Grxci , ni3 °i fallor, Colymbira dicunt, Auis eft corpore compa&o, ac rotudoroculos habet flauos, & sere expolito fplcndidiores. Pedes, crura, nigra, ficut & roftrum, quod pro corporis portione lacum eft,vc Anati s. Crura breuia, pedes vero latos, caput, collum, pe&usqi nigra, ventrem plumbeum. Galli appellant Co- tee propter tranfuerfam in alis lineam albam , velut in Glaucio , a quo longe tamen dif- fert : Criftam enim in occipite Fibri, & Onocrotali inftar habet, qua Gla ucium caret. Hax ©mnia Bellonius . Clerum Ornithologus iuremerito ab illo dilfentiens ,Colymbidem 'dfe omnino negat, cum roftro fit lato, quod Colymbi Athseneus acutum tribuit.-qua- propter Querquedulam potius eriftatam appellari vuk , cuius fententia? , tanquam rationi eonfenta»e«enosadb*erentes?de ea inter Querquedulas raeminilfe voluimus. 40 Ornichologk Lib. XIX. 211 DE- BOSCIDE MAIORE, • &eius duabus fpeciebus,qu& ventre grifca(c\nexe2)e&.Mas in collo quafi Pauonis radiantes habet pennas colore compofito ex viridi $ caruleo> torquem album circa collum , & in alis verfus ve/rem ma- culam colore Jplendentem.Sed foemina, magis declinat ad nigrum colorem cum cinereo mixtu.Efi autem vox femina crajjior ,vt in omni Anatum genere . Nos de minori prius dicemus , tan- quam celebriori. Anas igitur Torquata minor Italis dicitur Cefone, quanquam aliqui Cy- gnum hoc nomine appellent: Heluetijs, referente Ornithologo, Groftent,ideft3 Anas ma- gna^ a voce Retfchent.Ad Conftantienfem lacum a capitis alarumqj coloribus, Blafient, circa Verbanutn lacum Spiegelent.Quidam Germani vocant Mertzente,ideft3Anates ma- goiores,vel Martias,a Martio menfe.Hanc fperiem fic defcribit Ornithologus.Caput ei viri- de,roftrum fubflauum , colium fuperius viride eft, infra caftanei coloris 3 in medio circulus albus , vnde Torquatam appellauimus, vt videri polfint Anates illae, quas Ariftophanes 'nip n%o Tetracis ( Cane Petiere ) inftar habere, incidit fufpicio, eas eife, qua? ab Ariftophane Nht- 5 0t<2/ wtpnfcfffjLtvAt vocantur, vbi Scholiaftes , fic dici interpretatur , quod velut zona candi- da collum earum cingat ( colli non meminit Scholiaftes, fed quod pennis candidis, tanqu a zona ambiantur, vt iam fuit annotatum) namcum coloris fit caftanea? , in collo tamen cir- Eefcriptio culo albo infignitur . Media magnitudine eft inter Anferem , & Anatem . Roftrum illi ni- grum, & oblongum, Onocrotali, vel Fibri inftar , non latum fcilicet , vt Anfcri , Anati , Sc Glaucio, fed vt Phalaridi acutum . Caput totum ; ac collum ad ventriculi regionem vfque multo n griora funt dorfo, &alis. Femora exterius vtrinque,vt in Anferibus maculis inter- ftin occurrat. DE GLAVCIO Cap. XXXVIII. Pica’ mari nadden ptio. Lbqus,! lapiendi nipduL ; Fra:tcri;ula marina. Pica mari- na. 20 Glaucium herba. Morillcn no Viftus. LAVCIVM prater au e, de qua cfl; nobis fermo, herba, fignjficat, cuius me- minit Diofcorides,fed auafit,non fatis conliat. Sunt q n illa planta pere- grinaefle contendant, qu« frudu aureum profert , que pomum Amoris, alij pomum aureum nuncupant. Cfteriimqucrnadmodii incertum eft,qu«e planta fit Glaucium., ita quoq;>, quam auem eadem vox denotet, nondum cxa&e conflat, Licet tamen conijcere,ex Anarii genere dic:na Athenaeus Glaucium ab oculorum colore dici feribit, & pauJo minorem efle Anare.Idcm tradit Hermolaus: fed cur fic di- apildquem maiores prominoresmendose legitur. Item Eufiathius iu commencarijs in fe- jocundum Odylfese Glaucium auem efife ideft, Anati fimilem allerit,at minorem. Bellonius pro Glaucio nobis obtrudit auem , quam Galli Morillon nuncupant, eamqj fic ^orp] defcnbit: Eft &alia auis aquatica, nobis veruacleMonJlon dnfla, Anati quam fimillima_j, (jclcri eiufdemqj magnitudinis,roftro in margine lerr^inihr incifo, cruribus, pedabusq; in inter- na parterubicundis, in exteriori vero fufeis. Capite toto ad mediam colli regionem ferru- gineo faturato.Hinc circulus quidam colore albicante collu cingit, pedtus coloris cfl cine- rei, venter vero candidi. Dorfum,& ala? pigra funtfin his tamen, fi extendantur, feptem ap- pareat penna? alba?, quas aJas vt in Pica varias reddunt. Reliquum vero alarum , quemad- modum &cauda Corui aquatici cauda referens, nigra funt. Ex aqua cum magna exparte vi&um petat, animalculis exiguis viuipqua? in aqu* fundo repcrit.Ciim enim fefe aquse im- 4omergereloleat,ac diutius vrinari, minutos pifciculoscaptat, & millepedes aquaticos ,feu pediculos, quos Galli ies efcroueiles appellant. Viuit pra’terea feminibus hetbularum,qu£ in fluminum ripis nafcuntur,& aftacis fluuiatilibus tenellis, & limacibus. Linguam habet adeo carnofam, vt prope radicem gemina videatur.Pe&usei latum vc reliquo Anatino ge- neri. Crura breuia,retrorfum porre&a , vt Mergorum generi. In internis partibus hoc illi tantum eft peculiare quod nullum in cafel appareat. Iccur in duos diftinguitur lobos, quo- ru vnus ventriculo incubit, alter inteftinis. Ha?c Bellonius, qui hanc|eius exhibet iconem. Deinde aliam ei congenerem facit, eam nimirum, quae Gallice vn Ticrs appellatur, de qua ftatim : Ab hac haud feiungemus eam , quae vulgo vn Ticrs dicitur ,eb quod poft Anatem, deteri' &Morillonem magnitudine tertium locum obtinet . Alre vt in Morilionc variegatae funt, ptio. joroftrum vero Phalaridi fimile.Quod ad reliquas corporis partesattinet,fi quis fibi Phalari- dem medio inter Morillonem & Anatem marem colore fingat, is Ticrs auis di&ae figuram, & ideam animo conceperit. Minor itaq;'eft Anate, & Glaucio, &fi comedatur eode efteu cisfapore. Et rurfus: de aueMorillons appellata, Morillons inquit, ripas fluminum, & fta- gnorumfrequ£tareconfpicimus,quare anriquis ignotam hauderedimus. Cum icaqs nulla adinuenerimus auem, quae oculos habeat adeo glaucos, eam fufpicamur , quam Glaucium Graeci appellat, cum & Anati fimiiis,fedpau!d minor defcribatur. Coeterum Otnirhoiogus hanc pro Glaucio non admittit, eamqjauem illi fimillnnam fub Anatis fufeae, vel medias no- mine defcnbit: coni jcitq; vel hanc, vel altera, quam idem Bellonius Gallicecircumluqui- tur Cane a la tefte roufle, efle veterum Penelopen, de qua nunc agemus. DE ApisT/ers Gallis di— 21 6 Vlyfsis Alcirouandi Glaucion Bdlonjj cum gramine paluftd maiori Omitliologi* Lib.XIX. DE PENELOPE AVE.' Cap. XXXVIIII. T" OHN VLLI Penelopen illam pudiciflimam3& decantatiflimam Vlyflis vxorem a Penelope aue,dc qua modo agitur, nomen traxiflfc exiftimant, jH - - licet a Eufiathius aliter ccnfeat. Ifacius Tzeczes, Penelope, inquit, filia Icari] , & Peribat i parentibus in mare proietta , per anes Penelopes in littus exportata , Penelope y feruataque e fi, & i parentibus fuis iterum educata, Didymus quoque Pene- cutficde- lopenait Apmx/cit^Arnseam Hermolaus, quod a parentibus abiedta repu- da. diataq, effet) proprie vocatam ciTe , & cum Nauplius eam in mare proieciifet, vt propter fi- Penelope lium Palamedem fevlcifceretur, nomen mutaffe. Hermolaus vero ,& Volaterranus Pene» cur Arnea lopen ab auibus iftis ,cum in mare proie&a effet , non exportatam ad littus, fed fimpliciter educatam feribunt , verum fine authore. Sed potuit , inquit Eufiathius , etiam Penelope dici , <0etpd 10 irivi&cLi irepi Ao ' cibus oxy tonum feribitur; fed feribendum ^Uo4 paroxy tonum , vt Eufiathius, \ ,0# ^ eseteri habent omnes, c Plinius etiam Anferini generis facit , dum inquit: Anferum.y cap.22. genus funt Penelopes, & quibus lautiores epulas non nouit BritaniaChenalopecesfera An/ere mi- nores. Quo loco vetus le&io, vt tradit Hermolaus, pro Penelopes habet Chenalopeces , & pofteriore loco pro Chenalopeces Ceramides. Significat autem, inquit , Ceram ides colo- rem figlini , qualem in plumis quorundam Anferum afpicimus : vnde nomen quoque genu pinarum vni Ceramites. Verum codices quidam pofteriori loco neque Chenalopeces , ne- que Ceramides legunt , fed Chenerotes. Cum itaque Plinius omnia fere fua e Grascis tranftulerit,& vocabula hxc omnia Grascaeffe appareat, regius meo iudieio Ornithoio- gus ea potiffimum ad hanc le&ionem vfurpari putat, quas apudGrascos reperiuntur, &: Anferini generis effe vocabula ipfa teflantur, vt Chenelopes , & Chenalopeces: quan« quam Hefychius,& Varrinus duo hasc nomina ^/«/sAo4)& 7rlojiXo^ ab aliquibus pro au^s vna,eademq3 accipi fci ibant. Ceramides, inquit idem Ornithologus, pro auibus nufqua le- gi: fed forte Anferes aliquos hoc colore deferiptos legerat Plinius (fi modo ficfcripfic) & no Cerami- intelledo vocabulo, huius nominis aues fecit. Color quidem «spet^^idcfljtefiaccus, vt °cs’ tradit Longolius, communis efi fere pulueratricibus,vt Alauda, Coturnici, Perdici.Sic ille. |oVerum mirabitur forte quis, cur nos, cum Ariftoteles,& Plinius Penelopen Anferino generi accenfeantjhicdeea inter Anates agamus. Id autem non fine ratione fa&ii: nam tanta inter Anate &: Anfer e intercedit fimilitudo,vt multas aues a diuerfisn odo Anfenbus, modo Ana- tibus afcribatuftQuamobrc Penelopen quoqj Anatini generis facere noefiincongruujpras- fertimeum nonulliea Anati afiimiler, vtAriftophanisScholiaftes.Navbiapud Ariflcpha- nc legitur .Auibus olim adeo delectati siit homines, vt plerun ^ decatarent carmina, in quibus me* lio fieret Hirudinis, An fi ris, Colubri1 enelopis, Penelopes,\nquh Scholiaftcs,**#/ e fi ftmttis Ana- ti, magnitudine Columba,cuius mentione feceriit Stefichorus,& ibycusiqux verba ex eo repetit Varrinus )vel vtalqs placet) © w&mAo yh (njfi forte legendum , idefl , minor. Anatis qua Pene- lopen efle fufpicatur Ornitholo gus, defer j ptio. Eiufdem auis Bello- nianade*-* feriptio. Colloroffo Penelopis maris au* fhoris dc-« feriptio. Feminas de feriptio» Vlyfsis Aldrouandi 1 Q 218 vtfufpicatur Vuottonus ) « ka t.« Nkttjo' , o/t/0/9? & pedore nigro. Reliquum vero corporis colore efi: plumbeo. Roftrum0 crura_^>, pedes fufea funt, & Anatum fimilia. Oculi rubefeentes. Anati eft magnitudine inferior. Ego veterum Penelopen effe fufpicor, quam noftri Collo rofto appellant, a colore fcilicet, qui in ea parte confpicue phoeniceus apparet .-vulgo enim apud nos ille color improprie rubeus dicitur. Ea forte ab Ornithologj Rothalfs ,& Bellonij Ganea ia tefta rouffedi- da haud eritdiuerfa. Duae olimhuiufmodi Anates ad me fuerunt allatae, quarum , quam^Q marem credo, fic defcripfi: Anati longitudine non valde cedit, fed tam craffa non eft. Ro- ftrum fatis latum, & craifum, inferius nigrum, fuperiiis plumbei coloris obfcuri in extremo curuum, & macula valde atra ornatum. A roftro ad fummu verticem capitis vfque ex phoe* niceo flauefcit. Reliquum caput, &c totum fere collum penitus phoeniceum eftjquem tamen colorem in gutture nigri nonnihil quodammodo obfcurat.Ceruix prope dorfum , & hoc totum lineolis anguftis, fubnigris, & fubcandidis alter natina variegantur. Pedus ipfum, & venter totus fubalbicant. Alas diuerfimode colorantur: nam plumula? veftientes fufea? funt; mediam alarum partem ampla macula fub^lbida occupat:a qua linea alba deoifum longius excurrit. Remiges pennas longiflima?fubnigra? funt, fed in principio prope maculam illam albam linea viridi fatis lata inceifecantur.Cauda breuis,& qua? pennis partim nigris, partim^Q fufcisj&fubuiridibuscoaftet . Coxa?albida?lineolis cinereis variegantur. Crura ,& digiti coloris plumbei ,qua? vero digitos coniungunrmembrana? funt fufea?. Foemina cuius eft fe- cunda icon, nihil amare differt, nili quod macula illa alba minus inhac eft confpicua, cum cx cinereo ad fufeam tendar. WBrjiabX wr s° DE Omithologix Lib. XIX. Penelope mas. Omithologi* Lib.XIX. 221 DE ANATE FERA FVSCA, VEL media; Magnitudini. Cap. XXXX. NATEM quandam aliam Ornithologus, fufcam,vel mediam, ideft, me- dis magnitudinis nominat ,eiuldem plane fpecieicum Penelope, vella 1- tem proximum genus exiftimans. Depingit autem eam his verbis : Anas fylueftnsfufcaacoloredidaapudnos ein Vvilde grauvve ent, magnitu- dine, & figura ad vrbanam accedit. Roftrutn ei latum , inferius omnino nigrum rfuperior vero roftri pars ante, & retro tantum nigricat, per me- dium ex fufco albicat. Caput totum,& maxima colli pars colore rufFo, velcaftanea?fp!en- dent , nitentq; . Inferior vero colli pars iuxta dorfutn , & pedus vndique nigricat, vt dor- fi etiam finis, & cauda. Reliqua dorfi pars cum alis muftehnum colorem refert , vt mures Pontici, feu vari j didi. Infunt autem penna? vario colore diftinda? ex albis, mgrisqj li- neis clymatili dudu perquam elegantes. Idem in ventre color , fed jobfcurior :a quo prse- cipue ventris colore nomen Anatis fufca? a noftris impolitum videtur. Interior alarum—* 2oPars Penn*s albis confiat. Crurum color glaucus , digiti quoque glauci, vel fubalbi , fed nigris membranis coniundi. Idem, aut omnino proximum genus eft, quod fupra nomi- nauimus a colore Rothalfs (quo nomine circa Argentoratum vtuntur) &an Fenelopsdi- ci polfit, dubitauimus ,cum fimiliter & rurfus Anate maiorem Penelopen defcribat. Ego igitur nobis tum Rothalfa , tum Anas fufca (fine vna plane fpecies eft ,fi- uegeneris vniusproximi dua? fpecies minimum differentes ) non aliud , quam Penelops veterum, donec alius aliquid tertium adferar. Germani quidam Anates quafdam Germa- nice vocant Mittellenten fhoceft media? magnitudinis ,vt ego interpretor , inquit Orni- j0tho!ogus ) latiufculis , & fimis roftris cinereum colorem nigredine in eis variante , & vete- rum Bofcades elfe fufpicarstur. Sunt autem ha?, vel ea?dem cum illis, quas hic defcripfimus: autfaltem magnitudinis rationeidem vocabulum Germanicum eis conuenit. Ha?c Orni- thologus. Quidam alius Germanus eandem, aut confrmilem auem fub nomine Mittelen- te fic defcribit : Anas mediocris, ein Mittelente a magna diifert quantitate , & forma : mi- norenim eft, minusq; colorata, in alis pra?fertim , atque pedibus ‘.nani 64 horum mem- branae nigrae fune, quaein Anatemagnaflauefcunt: &: venter quoque candidior ,ac minus varius. Alae in mafculis partim nigrae , partim albae, & pauculis pennis rubris. Ita ille: Quam hicegoexprelfam exhibeo, partim aui Ornithologi , partim alterius eius Germani refpondet , partim ab vtrifquein quibufdam diifidet : nam minor eft magna , minusque co plorata , in ahs praefertim , atque pedibus : nam & horum membranae nigrae funt. Aias par- ^ tim nigra?, partim albae, fed fine illis pennis rubris, quarum meminit is Germanus. Roftrum omnino quale fuaeafcribir. Oculi flauefcunt. Caput totum, & maxima colli pars coloris caftaneae non nitentis, aut fplendentis, fed potius obfcuri. Inferior colli pars anterius ni- gricat, pofterius eiufdem eft cum capite coloris : vtrinque ad latera cinereum colorem p; a?- fefert. Pedus, venterq; partim nigricant, partim ad cinereum vergunt ,fed maxima pars fufcefcit. Dorfum , & cauda nigricant. Crurum color glaucus , digiti quoque glauci, vel fubalbi, fed nigris membranis coniundi. Quasomnes notas fi quiscum ijsconferat, quas deferibunt Ornithologus, & Germanus alter ille, parum diferepare videbit : vnde eandem cum illis, aut faltem congenerem alferere non dubito. Defcriptio v Mittelente Defcriptio ex Germa- nis. Au foris defcriptio. 3 1 DE 222 Vlyfsis Aldrouandi ^nas fufca fera alia cum ery ngio marino. Ornithologk Lib.XIX. '22' DE ANATIBVS MVSCARIIS DICTIS Cap. XXXXI. DEM Qrnithologus tria Anatum, qua? mufcaria? dicuntur, genera comme- morat : quarum primam proprie hoc nomine appellatam fic defcribitrAnas Mufcaria Muggent fic vocatur a noftris , quod mufcas fupra aquam volan- tes captet . Huic quoque , vt fuperiori ( Anati fufca?, feu media? ) magnitu- do, & figura fer&vtdomeftica? Anati . Roftrum latum ,& fimum , cuius la- mina fupcrior plane crocea eft, longum quatenus extra plumas eminet, di- oitos duos.Dentes vtrinque ferrati latiufculi, & quodammodo membranacei, flexiles, emi- nentes, inferioris tamen lamina? dentes minimum eminent , & ftrias oblongas ducunt. Co- lor plumarum per totum fere corpus varius eft,ex nigricante,charopo, albo, &muftelino, alicubi mixtus: vel vt breuiter dicam , qualis Perdicumfere , hoc eft xtpap tvus > vt pulucra- sotricum plerumque, fed diftindlus. Pedes flauent, digiti nigricantibus membranis cohaerent, collum tam fupina, quam prona parte svxrp* eft, hoc eft, varium, quibus fupra diximus co- loribus. Vertex magis nigricat , quam ca?tera? partes : qui color etiam in alis habetur : e&*- dem, & cauda breuiores funt. Huic congener videturAnas Strepera, quam infla deferibe- mus Germani alterius verbis. Haec Ornithologus. Huiufmodi Anas , qualem ille deferibit, numquamad noftrasperuenit manus; qubdfortaffe in noftris hifce regionibus minus appa- reatj quapropter ex illius monumentis iconem poft mutuabor, De reliquis duobus Anatis mufcaria? generibus idem ille haec pauca memoria? prodidit. Sed in Podamicolacu , inquit, circa Conftantiam aliud etiam Anatis fera? genus Mufcarium appellari audio , quod alibi a coeno paluftri etiam Murent(vt Querquedula diminuciua voce Murentle) & Moflfent dica- retur, corpore magno , & coloribus elegantiflimis infigniri , vnde eandem , quam fuprator* quatam maiorem nominaui,efte conijcio. Sed caeteras etiam Anates plerafq; mufcas fe&ari aiunt. Alius Germanus aliam nobis mufeariam defcripfic,qua? apud Mifenos nominetur Pi- lente, vel Pilvvegichen. Hsec, inquit, mufcas captat, & ideo a pueris deledftionis caufa ali- tur, ad quserefpexitin Captiuis Plautus, Patricij spueris aut MoneduU> aut Ar.ates%aut Cotur- nices dantur quifeum lufitent. Mufcis autem fufpenfo gradu placide ingrediens infidiatur. Roftrum longum, & molle, Sc colore cinereum : qui & reliqui corporis eft, excepto ventre, qui nonnihil candidior. Vocem nodu lachrymanti,aut lamentanti fimilem edit. Ha?c ille. *°DE ANATIBVS PLATYRYNCHIS, id eft Latiroftris. Cap. X X X X 1 1 . NATES Platyrynchos', feu qua? lato funt roftro,plures deferibit Omi- thologus:quarumdefcriptionesinhocnoftroopere,vt plurima qusequg 2> alia ad Anatum omnium hiftoriam pertinentia neceffario funtrepecenda. | Anatem platyrynchum, inquit, appello a roftri latitudine. Rynchus eninu, non de fuibus tantum dicitur, vt quidam putant , fed etiam de auibus, non ramphos modo , vt annotauit Euftathius, Schellent a roftri figura, vt con. ijcio : imitatur enim quodammodo genus quoddam crepitaculorum ex aere , qua? Germani Schellas nuncupant: vel potius , quoniam inter volandum, vc audio, alis fuisita perftre* pat, vt crepitaculorum huiufmodi fonum reprrefentet. Roftrum ei nigrum , breue , medio palmo (ideftduobus digitis) longum, &eiufdem fere iatstudinis:non planum, aut fimum^», vcmufcariae,fedconuexum inftar clypcorum,quare aliqui Schiltent,ideft,clypeatam ap- pellant. H^c etiam Anatis vrbana?!nagnicudinem non excedit, vt& mufcaria , &pedes fi- militer flauos habet, fed maiores, longiores:& digitos item nigris iun&os membranis.Pen- Esasvbique nigrae funt3 fed in collo nigricant ex abo?m alis inferioribus albae. Capitis color. qui Anatum, que mu- fcaria; di- cuntur tria genera. Nominis ratio. Anatis mu fcari® Mu rent didis defcripdo Nomins ratio. Anates plg req; mu- fcas fedla* tur. Mufcis quomodo infidietur . Vox. Anas pia ty rynch*cur fic dicatur Rynchus de quibus dicatur. Schellent erymum, Schelias quidvocet Germani. Anatis Schellent dicla? de - fcripdo, < Quibus ve fcantur. Anas clan gula cur ficdi&a. Defcriptio Foeminae a marcdifte rcntia. Auforisde fcriptio. Anatis Vveiffer Drittuo- gei didhe defcriptio. Anatis Schdtent didtas de- lcriptio. 224 Vlyfsis Aldrouandi qui caftanea? obfcurus vel ruffus admixto nigro. Prona (anteriorputo ) pars colli, St venter albent, Dentes in luperiore roftri parte vndiquaque conduntur interius, nec eminent. In- feriores vero oblongas ftrias dicunt, vtin Mufcaria Anate. Lingua nigricat, audio eampi- fcibus quoque vcfci. Eadem, vel omnino congener eft, quam Clanguiam Germanus qui- dam nominauit: nam &Mifeni(vtfcribit) appellant ein Klinger, ab alarum clangore, quse firmilfimas funt , nec fine Tono in volatu mouentur. Rofirum ei latum , fed breue , ac obtu- fum,& nigrum. Caput magnum , & in nigro viiidans. Secundum oculos, qui in hoc ge- nere pulchri funt, vtrinque macula alba eft. In foemella nec viror ille , neque haec macula.* •apparet. Tergum, & cauda nigra. Alae partim nigrae, partim candidae . Gula cum ventrej© tota candida. In foemella gula nonnihil in emereo maculofa. Pedes in ambobus flaui. Haec ille. Ornithologus autem huius tantum capitis figuram hunc exhibet. Ego quae prio- Caput Clangulae. 30 ri loco ab Ornithologo deferiptae refpondeat,non obferuaui. Quae autem hic exhibetur, eadem omnino eft cum ea,- quam delcnbic alter ille Germanus : nam ei omnes penitus ab illo commemoratae conueniunt notae : mas autem eft: nam in capite nigro viror, & fecun- dum oculos macula illa candida apparet. Gula pariter, & venter candicant :fed quod ille tacuit, crura nigricant, non tamen adeo intense vtdorfum , cauda , St aliqua alarum pars:40 praeterea rofttum extremum in luteum definit, cum reliquum totum fit nigrum. Idem, in- quit Ornithologus, vel maxime congener platyrynchi Anatis genus eft , quod audio voca- ® ri a Germanis, (circa Argentoratum) VveifterDrittuogel ( nefeio qua ratione , cuius gene- ris etiam fufcamfpeciem inueniri aiunt, illam nimirum , quam fupra defcripfimus )ab An- glis Schelduake, quae vox ad Germanorum Schellent accedit. Roftrum ei fimiliter breue, St bene lacum (vtin pi&ura admemifiaconfpicor/& nigrum, vt caput ctiamjacdorfum,& alae : quarum tamen tn medio magna pars alba eft,&rurfus in fu per i ori parte colli etiam parsinferior, pedus,& venter albent. Inter roftrum quoque & ocules 'albae funtmacuiae. Reliqua circa oculos pars maculis e caeruleo viridibus ambitur. Crura , & pedeseruffo fla* uefcunt. Sed ahj aliter dcfcnbuntSchcledrachum Anglorum. Alterum apud nos genusjo , Platyrynchi Anatis fimiliter, vt primum Scheltent,ideft,clypeatam nuncupant , aliqui priuatimTaTchenmul ob infignem roftri latitudinem , qua? ad duos pollices accedit: cafcha enim appellant noftri marfupij genus latiufculum, quod a zona fufpenditur. Roftrum ei nigrum, latum, St in fine quadam cochlearis fpccie : mediae extremitati breuis quidam , St paruus vncus adiungitut. Inferior roftri pars, fiue lamina fuperiorem ita fubit, vt intra eam tota includatur. Dentes ab vtraqueroftri parte, molles, flexiles, redi. In hoc Anatum ge- nere (quod fciam) omnium loogiffimiaddimidij digiti longitudinem : aut forte etiam ce- teris Anatibus dentes aeque longi, fed roftro magis adhaerent, non ita prominent. Caput nigricant, fed oedipiuuna, St pars pofterior vfqj ad medium colli viriditatem praefert. Col- : OmitKologiae Lib. XIX. 225 Anas platy rinchos mas cum Cotyledone aquatica.' !*? \ 226 VlyfsisAldrouandi' Anas platyrinchos altera, fiue Anas clypeata Germasiis althea paluftri Ornithologk Lib. XIX. 227 Ium duos palmos longum’. Reliquum corpus, vtAnafis communis, vel aliquanto minus. Pedes, & fupinae partes alarum albent. Pedum digitos glaucos nigraeconiunguiit membranas . Hadenus Ornithologus . Ego no»nulbs2o Anates obferuaui,quae iuremento latiroftris accenferi poftunt,quas hic breuicur defcriba: Quod autem aucupes noftri nullum fere Anatibus peculiare nomen indiderint, fed omnes maiores fub Anaris nomine (impliciter intelligant, minores vero Anadrini, vel Anitrini,id Anatis pia ^nat^cu^as appe^ent> ‘deo ea circumloqui aliquo modo nobis erit necefte. Quas itaque fyrynchi Pr>ma ponitur Anatem platyrynchum pedibus rubris appellare libet: eius enim crura , pe- pcdibuslu defqj toti intense rubent. Roftrum eres fere digitos longum, admodum latum eft , clyp ei feis deferi modo recuruum caftaneas colore, fed obfcuro: inferior tamen mandibula , quas tota ferm£ ptio. fuperiorem fubic, alicubi fpadiceo tingitur, & in eius medio ftria per longitudinem infignis excurrit. In hoc dentes vtrinque, quales Anati mufearias tribuit Ornithologus, color plu- marum per totum fere corpus varius ad pulueratricum colorem , qui xtpuf* Edicitur, ac-30 cedensmam caput totum, & medium collum muftelini coloris, pundis maioribus, & mino- ribus, paucis albis, ijfqj exiguis , vixqj confpicuis , partim fubfufeis , ijfqj in vertice magis, & in occipitio tinguntur: vticollum inferius albocinereum maculis fubfufeis lunatis. Eas- dem maculas, fed maiores, primum dorfum, pedus, ventrem, vropygium, & caudam , qua: omnia eodem funt cum capite colore, vel fubluteo varie afpergunt. Dorfum medium , & extremum plumascoloris fpadicei obfcuri, albae in extremis oris conueftiunr. Ahium co- ftje ifatidis colorem referunt. Eiufdem coloris zona medias alas interfecat,fupra quam li- nea alba fimilitcr tranfuerfa confpicitur. Reliqua alarum partes fpadiceo valde obfcuro colorantur. Anas quoq; platyrynchos dici po(fit,cuius icon modo deferiptas confequitur: qu« parum magnitudine differt , nifi forte paulo maior eft . Roftrum partim eft fufcum-,, 40 partim fubluceu: in toto corpore coloris exfubluteocinerci maculas fufeas funt diffemina- ti£,denfas,& exiguas in capite, ma iores, fed rariores in collo, pedore, vecre,& vropy gio,& cauda, fed multo adhuc maiores, & crebriores in toto dorfo . Alasad mediam vfque regio- nem fufeae. Media linea alba tranfucrfim fecat , poft quam macula casrulea tetragona fere confpicitur:cuiustres anguli in linea nigra definunt: hanc altera linea alba excipitjQuod in ijs reliquum eft, fufcum eft. Crura funt lutea: vnde Anatem platyrynchum pedibuslu* seis appellare libuit. Digitos (imiliter luteos fufeas coniungunt membrana. Vngues nigri. Poftremamhanc inlatiroftrarum genere Anatem platyrynchum roftro nigro, & plano ap- „ pellare libuitjnigrum etenim, & planum habet roftrum. Caput totum ad medium collum Anatis pia v^uc cojor veftitterreus:in quo fufea punda maiora, & minora frequenti numero funt dif-30 roftroC ni* P^rfajcollum reliquum vclutfquamisnigris&fubalbidis venufte exornatur.Pedus,& ven- gro, & pia* ter totus, dorfumqj lineolis fubalbidis, &fufcis alternarim depingitur. Alarum coftas plu- nodeferi- majobueftiunt fufcaefin quibus valde exiguae lineas fubalbid^cofpiciuntur. Primam alarum ptio. partempoft coftas macula: rubri obfcuri coloris exornant : hanc nigras plumas confequun- tur. Remiges penna» inferiores funt fufca?3fuperiores ex fufeo ad cinereum potius vergunt in quarum medio confidet macula candida oblonga . Cauda fubnigra in excremo ad cine- reum accedit. Crura, pedefqj & vngues omnia vt in proxime prasccdeti, ni forte crura ali- quanto fint breuiora ,* DE Oiinithologi* Lib. XIX * Atias platyriacbescrythcopos^ VlyfsisAIdromnc!i Anas platyrinchos pedil^s iusdscum papyro HiloUfr f Ornkhologix Lib. XIX. 233 Anas platyrynchos roftro nigro , & plano, cum iunco bombycino. v 3 1 Anatis fi- ilu laris de fcriptio. 234 Vlyfsis Aldrouandi DE ALIIS QVIBVSDAM ANATIBVS Quas Germanus quidam apud Mifenos Ornichologo defcripfit. Gap. XXXXIIL E quid a lepore defiderari queat , hic defcriptiones ponemus quarundum Anatu>quas fibi ab alio Germano defcriptas teftatur Ornithologus. Anas fiftularis, inquit, ein Peifente a lono acutiore, quem fiftulacmodo cmitnt, denominata;aeris meatus in roftro habet latioresiroftrum colore ifatidis, circa vnguem dutftus nigros, quafi fila . Collum rubro, nigroq; varium_, tergum partitn plumeum, vt venter Anatis magnae, partim rubris, nigrifq^ pennis temperatum . Alse parte fuperiore cumtergo conueniunr , media , maximaq, alba? funt,ima cinerese.In foemella vero , nec roftrum , nec tergum, nec ala? eodem funt orna tu: 20 jfolus venter in vtrifque candidus . Anas ftrepera a vocisftrepitu grauiore. Roftrum ni- grum: collum in nigro alboq; quafi fqUamofum, doifum in cinereo flauicans. Subala? quafi Perdicum pennse . Alse rubras , nigras , albas pennas permixtas habent . Venter fuperne candidus: cauda nigra, & in extremo cinerea . Pedes lutes, membranse nigrse. Hxc, inquit, Ornithologus , MufcariseJ noftris appellatae, qua m fupr3 ddcripfimus , congener videtur. Anascaudacuta ein Spitichvvantz nomen a cauda longuifcula accepit . Roftrum fuperni nigrum , a lateribus ifatidis diluta? imitatur colorem: in fcemella cum maculis nigris cine- reum. In alis pennse infimse tranfuerfim albae; medi se in nigro gemmantes viridi, & dama- fceno: extremse nonnullxflauicantes . Hsec in foemella varietas non eft,fed linea? tantum dux tranfuerfim albae. Capite cum Anate mediocri ,dorfo cum ftrepera conuenit , pedes, 3 membransequeeinerese. Anas quadrupes magnitudine Anatis paruse. Roftrum latum, & in latitudine tenue, figura a noftracibus omnibus aliquantum differens , priore parte nigrum, extrema flauum. Capitis futnma pars ad collum vfque nigra , circa oculos cinerea. Niger circulus collum ambit, nigrum tergum , nigra? alse, nigra cauda .Venter albus, pedes flaui, & non procul inter fe diftantcs, vtpi&ura indicat .Hanc Anatem mortuam vidi : nam dux afferuanturTorges in armamentario IlluftriffimiEle&orisSa^onise.Audiui a quibufdam— * circa Merfeburgum ad Salam eius genet is captas effie.Hxc ille, qunmaginem quoque , in- quit Ornithologus, Anatis quadrupedis fibi vifse ad nos mifit , quam hoc loco appofuif* fem , fi a fculptore, dum hsec sederemus , cselatafuiffet . Aeronum» lacum , quemConftan. sienfem vocant, teftatur idem Ornithologus, multa Anatu genera alere : & inter alias,qua?40 abaccolis vocanturKrautenten, ideft,herbiuorx, Mooren,vel Murenten,quas puto, inquit ille, ab Anate torquata maiore non ditferre . Trijbuogel , Katzle , de quibus nihil ha&en us certum refeiui. DE ANATE NIGRA, ROSTRO nigro, rubro, & luteo . XLIIII. Cap. 5® E Anate hac hic depidtafic ad me fcripfit GuiielmusMafcherelus, alias Kna- uffdidtus prseclarus apud Colonienfes medicus aliquando auditor, & fami- liaris meus: Mitto ad te Anatis fera? effigiem ,ab aucupibus captam idtu felopi prope vrbem Dufsberg in littore parui fluuij, quam Rhoeam vocant. Magnitudine erat Anatis fylueftris, vel paulo maior. Cxtera nonferibo: nam tute ex ipfa pidtura omnia manifefto cognofcere poteris . Toto autem corpore erat quidem nigra, fed linea alba per alarum longitudinem excurrebat . Roftrum nigro, luceo* & rubro diftinguebatur . Pedes erane rubri^membrans nigra?» DE Ornithologk Lib. XIX. 235 A nas fylueflris nigra a Gulielmo Mafcherellio, cum gramine aquis innatante Lob» DE ANATIBVS QVIBVSDAM Germania; Inferioris , & Maritima; J Meanca , Tela, Sc Slupo, &c. Anate fera Minori- bus. Cap. XLV. 40 N Germania inferiore, &maritima, inquit Ornithologus, audio reperiri atrium aquaticarum, & Anatibus fere fimilium diuerfa genera, & notnina- tim ifta Smeant , Ttling ,Slup , GrifFuogel, Vvild enten . Primum ex his minimum e(fe, fecundum maius primo, tertium fecundo,quartutn tertio, quintum omnium maximum. De Meanca Alberti antea iam egimus^f^d Ornithologus ex Fnfio quodam accepit Mea neam Anati fyiuefttifdre fi'* milem e{fe,fed minorem, qua? in fublime volatu efferatur, imminente fercnitatc,alba circu latera. Vocabatautem ipfeGermaniceSchmeant. Sed ha?auescum volacesfint , & raro 5onatent, Anatum generi non debent adfcribi.Slub, velSchlub Prifiorum lingua genus Ana- ^ tis eft, minus, quam Anas fera proprie dida, fed roftro latiore. Ha?c forte fuerit fpecies vna natj^us cx Anatibus platyrynchis,quas fupra defcripfimus. Non dubito, inquit idem Ornithoio- debent al- gus, quin & alia complura Anatum genera comperiantur, alia in alijs regionibus, quanqua cribi. veteres pauca nominarunt, vt Ardearum quoque tria tantum genera, qua? tamen innumera reperiri Oppianus inlxeuticis author eft. Ego veio non plura Ardearum, quam Anatuni--* genera extare puto ,multoq; magis fi quis Mergorum etiam genera Anatibus adnumerec Suntenim Mergi nonnulli Anatibus non cetei 6 tantum corpore, fed etiam roftro fere limi- Ics, vt Anates primo intuitu exiftimari polftnu Ha?c ille. I > na AnatisHcff (e didas de fcriptio. Defctiptio Vos. 2$ Vlyfsis Aldrouandi ^ DE ANATIS SPECIE HERLE; SEV Harle Gallis dida. Cap. XXXXVL f; RLLONIVS praeterea duo alia Anatum genera defcribt ■> qua> 5; ipfa_> ] hic inferenda veniunt. Piuribus itaque Galliae in locis Anatem quandam., appellari ait Herle , feu Harle : colore effe pulcherrimo, mali aura ncij aemu- lo j minorem Anfere fylueflri , magifque Anati fimilem quoad corporis ha- bitum, tum ob collum > & crura breuia , tum ob pennarum colorem . Qua- mobrem, inquit , Vulpanferem veterum effe fufpicari deftitimus . Auis ha?c Herle dich plurimis pennis optime inftruda eft , quarum quas collum veftiunt ,& ventrem, colore funt mali aurantij pulcherrimo 5 ad flauum tendente. Vertex , colli initium , &doi> fum nigricant. Alas haberet omnino candidas, nifi earum extrema niger color inficeret. Roftrum trium digitorum longitudine in hoc ab Anferino , & Anatino differt 3 quod rotun- dum fit ,&in extremo recuruum : colore autem ad rubrum accedit : eft vtrinq, ftriatum , vt*o reliquarum aquatilium auium : Lingua vt in caeceris huius generis alitibus ferrata . Crura, & pedes rubefcunti Anatinis fimilia. Caudam etiam , vt omnes aues aquaticaebreue habet* Haec Bellonius. Ceterum Ornithologus hanc auem ex Anatum genere eftc non admittit: quod roftri figura repugnet : nam Mergino generi fimile eft: vnde fub Merganferis nomine de/cribitjcuius verba luo loco referam. DE TADORNE GALLIS DICTA ex Anatum genere. Cap. XXXXVII. ]( A Tadorne, inquit id^rn Bellonius , auis eft Anati admodum fimilis: fed ra- ro in Gallia confpicitur , & nonnifi in Principum aulis ex alijs prouincijs allata .Gauiam maiorem , quam Caniard Gallis dici fupra ansotauimm» magnitudine fuperat j ad Anferem mediocrem accedens. Capitis plumae funt nigra?, quemadmodum & oculi. Roftrum in fuperna parte rubicundi^ a lateribus vtrinqueverfus narium foramina macula nigra notatum, extre- mum vero in nigram aliam maculam definit vnguis figura: eft autem breue vt Anatum^, la- tum, vt Anferum. Crura illij quam Ana tibus altiora . Horum, & pedum color ex pallido ad rubrum vergit . Torquis ruber pedus ambit: cum tota ventriculi regio , & collum candieet.4° Totum pariter corpus candidum effet3nifi ala? fuperius nigra? effent,vbi quoque linea ru- bra vtrinquc confpicitur .Alarum , & caudae extrema ora? funt nigrae .Non admodum gau- det mergi 5 quamuis aquae libenter innatet scaudamq; Anatum inftargeftat. Vox illifiroilis cum Anate marina . Alse explicata? nigra? omnino apparent, in quibus pluma? quaedam vi- rides fplendent, vt in Anatum genere : quia vero alarum pennas nigras introrfum compli- catj tres illae» quae reliquas eontegunt, colorem illum rubrum efficiunt. Haec Bellonius ap- gofita hae , quam vides 3 icone . DE Ornithologiie Lib.XIX. Tardone Gallorum cum gramine paluftri echinato. 23Z ' i. FaffiniAn glicidcfcri ptio. Vius in ci- bis. Locus. Vidus. QuoniO- do capia- tur. Terti| vri- oatricisgc neris Tur- ueri defcri ptio. Grg cis quid. Pila, feu mortaria curGr§cis Ae thyias dicatur. Mergi miil tiplex figni fi catio. a Epifqmftc hb. i . Marquof- te Gallis quid. b De re r«- JiicJib.z.ea pir. 2 r. C De re hb.yca, 21 23S VlyGisAldrouandi DE PVFFINO ANGLICO. Cap. XLVIII. IVIVS quoque auis defcriptionem debemus Ornithologo. Auis quaedam, inquit, aquat.ca, Anati fimiliscolore:(licet viridem colorem circa caput,& collum non habeat) & roftro, magnitudine minor, plumofa , apud Anglos, 1 (vc audio ) Putfin appellatur > fate conditur , & in delici js habetur , Editur etiam quadragefims tempore , quod videatur quodammodo pi Icibus affi- nis, cum fangumem frigidiorem habeat. In mari degit, & volat, vbi etiam capitur vt An glus quidam nobis narrauit. Et rurfus alius quidam Anglus eandem auem—* his verbis nobis defcripfir. Marina eft, coafimili pene forma cum auc, quam Angli Cotatn appellant, (aut Fulica? noftra?fluuiatili)nifiqu(kl exilior eft, & colore magis fubfufcafquatii nigra)penms caret: plumis tantum ceu lanugine quadam veftiturJitaquc fubuolare nqn po- te ft.Suburinans alga, & cochleis vi&itat.Si quando vel metu, vel aliam ob caufaiti lotunu ocyus mutare inftituit, alarum , pedumqj extremitate nitens aquas ceLeriter > quafi j&ore- pens,pra?terlegit. Retibus grega tim capiuntur , valisq; fale conditae , in quadcagefimatai— »z< reponuntur. Hrecille. Quidam Anglus tertium vrinatcicis genus, quod Anferculo nuper ab ouo exclufo fimile facit, roftro tantum exiliore pro pennis lanuguinem quarrdam habere feribit, nec in mari,fed ftagqis,& fluui/s non rapidis degere. Veteres Gratci in Grypho auem non auem pro Vefpertihone dicebant, Angli Puffinum fuum, quem auem nat ura fecit, non folum nomine, fed reipfa eti*m , & licentia cibi auem non auem , vel auem pifcem faciunt. Hkc omnia Ornithologus. DE MERGIS IN GENERE. Cap. XLIX ! JE QV I V O C A. E Mergis deinceps dicamus , in quorum hiftoria eadem plane nifi etiam-# maior, confufio eft, qua? in Anatum, quibus adeo fimiles funt,vt ni multum aduertas, vix interftinguas. Eiufccmodi aurem cofufio inde nafcitur, quod ipfamet etiam literarum culmina , quorum authoritatibus nobis ftandum-# elfec, quemadmodum tallatis etiam exemplis in Fulica oftendimus Grxcosq vertentes pro eadem di&ione nunc hoc, nunc illud reddunt. Vbi quoque y AtQuictt Gtxcis Mergum pra?cipue fignificare pronunciauimus,quanquamVuottonus citans Euftathium , Hefychium , Suidam , Etymologum,& Varinum eandem velit, quae Kop&vn dam% dicitur, ideft, Cornix marina. Significat vero eria vox ha?c thynm,ideft pila, vel mortarium, foite quod piftillus ineo merfetur, cmcrgatq,-fubinde. Mergus quoque Latinis multa fignificatjaue in primis, de qua prasfens inftituicur fermo. Praeterea, tefte Caelio Cal- cagnino, caput vitis, quod propagationis gratia in terra immergitur, Erat, a inquit, drpropa* ginis Uudata ratio,quttin terra vilis caput tmmergebdt,ex quo & Mergus dicebatur:nec prius k matrice abfeindebatur , quam radices tgijjet. Memin it etiam Carolus Stepbanus, du ait: Galli hodie vulgo Mergum in vinea appellant Nar quot te, qua fi Mergotta, alij Cour/bnbrin.Cbtn Or-j, nithologus exiftimat Mergum dici propagationis genus in v icc. Sed quid vetat,cur non—» vtrUnque fignificetur.Nam cum Palladius,^ Mergit, inquit fiteimus, quoties velut arcus fupra terram relinquitur, alia par t e vitis inf offa ; propagandi ipfum modu mtelligit, ciim vero fta- tim fubdit : Mergi pofl bienium reciduntur in ea parte,qua fuprk c(l,& tn loco tutfas vitesrelin - quunt, ipfas vitium propagines, qua? immerguntur in terram. Mc & Columella modo in hoc* modo in illo fignificaco eadem hac voce vtitur.Sed vt manfeftiuspateat, verba eius adferi- ba xN mullos tamefmqukjn vineis characatis ammaduerti:& maxime Eluenaci gencris,proli« xos palmites, quali propagines sum* folo adobrue re 5 deinde rurs 9 ad arudmes erigere, dr in jfruEl» fummittere,ques nejlri agricola Mergos fi alii conaofecsos vosdtfisft adobrunt fimplifiex caufa% / d De re rufit Ub.+.cap.q,. e Den ruft, f De re rui t* hb.z>u. n. g U Vanulg Ornithologia: Lib.XIX. 239 'quod exifiment plus alimenti terram praebere jruttuarijs fagellis.Wmc Columella vjtiu palmi- tes,qui folo adobruutur,rnanifefi;e Mergos vocitat, ficuti vbi fcribit: d V eteres vineas Mergis propagare potius, qua totas (lernere Atticus pracipit,quod Mergi mox facile radicatur, it a vt qua- que vitiis fvis radicibus tanquaproprijs fundamentis innitatur. Sed a libi, e Mergu effe a i X,vbi fu- pra terra iuxta fiium adminiculis vitis curuatur , atque ex alto, fer ob e fubmerfa perducitur (alias producitur)^. vacantem palum . T u ex arcu , i n q u i t ^vehementem ci tat materia, qua protinus ap- plicata fuo pedamento adittgum euocatur. Quo loco Mergum vocat ipfam vites propagadi ra-t tionem.Vbi vero apud eunde 1 c g ' t u x,f Metendi genera complura funt, multi Mergis, alij petfi- nibusfpicam ipfam /& Plauti verbis intelligere datur , Mergas fccandis meifibus inftrumenta vocari, &fimiliter ad terra paftinandam accomoda vtenfilia. In aliafignificantia manipulos fpicarum Mergites dici-* mus. Haec Pius. Verum Mergites quidem manipulos fpicarum fignificantj Mergas vero Ee- ftus vocat furculas, quibus acerui frugum fiunt, di&as a Mergis volucribus. inquit, ^°tlU fe in aqua mergut , dum pifces perftquuntur:fic meffores eas in fruges demergunt, vp eleuare |vZ« Kudett pofint manipulos, h Ita quoque Lambinus clarus interpres alibi apud eudem Plautum Mer- gas non aluer exponit. Locus Plautinus eff: ■ Si attigeris oftium Jam H er cie tibi me fis in ore fiet Mergis pugneis. Ibi Lambinus, Merga, inquit, turculae funt, quibus acerui frugum fiunt: & paulum infra: Per Mergas igitur pugneas iocosefignificat Plautus pugnos ori impabtos. Haec ille. Hac itaque in fignificatione iiMergas accipiamus prout accipi par eft, manifeftum quoque erit Mergi- tis fignificatum tnihilque aliud fignificabit quam manipulum , vel aceruum , quantus fcili- cet vel femel furcula, qua Mergas dicuntur, fimul tolli poteft. Philippus Venutus in fuo Le- 4°xico Italico Mergum effe feribit amnem Gallia Cifalpinae, qui Italice Orco dicitur, Mergus praeterea, fiue vt alias legebatur, Mergum, cuius genitiuus fit Mei goris , genus vafis , quod nonnulli fitulam appellant, quod hauriendae aqua mergatur , Ambrofio Calepino fignifi- cat. Idem M ergulum, qui aliquando Mergum generatim denotat , alias particularem fpe- ciem, interpretatur inftrumentum, quo lampadis lychnus continetur. SYNONYMA. Merguli fi* gnificatio multiplex. Mergus Mergoris quid fign*- ficct. 5° KA AT H, & Schalac Hebraicas voces confundi, & pro eadem accipi, et fi Deuc. 1 4. vtraqjfeorfim nominetur, inter immudas aues, fupra annotaui . L)e.<£thyia Grae- coiu voce dubitatur pariter,vt diximus, nunquid LatinoiuMergu figmficet.Vvot- tonus enim vir non indo&us aues diuerfa-s effe fufpicatur, hoc folo argumento fretus , quod j£thyia apud Graecos tantum marina legatur, & Ariftoteles eam in faxis maritimis oua pa- rere tradat, ciim Mergus a Plinio no marinus t*ntum»fed ftagnoiu etia incola ponatur. Con- ijcit aut e AiQwctv, citans Euftathium,Suidam,Etymologu,& Varinum eam effe, qua? Kopwm ideft, Cornix marina dicitur. Etcum Arrianus in Pontici maris nauigatioiK^ Comice marinam vna cum ^Ethyia tanquam diuerfas memoret, Acthyiam huic aut hori ea- dem effe, quae Coruus marinus vocatur.Appion quoque Etymologo teff e, Coronen ait ea- dem effe Aethyias , & Mergos Idem cfifc. i . . /. t Dyptes» Poyogcs, Bunges. Vtamania fiueCalica tezen Mcr gi di&ide* icriptio. AethyS# stymuw. K«£. Mergus. Vlyfsis Aldrouandi 240 dem effeauem, qua; Larus, & Acthy ia. Ioachinus Pe» ionius credit Vergilium Fulicas appel- lare, quas Aratus Aethyias. Mergi vero, inquit, Graece ab Arato EpaJ/o) appellantur. Sed Erodios Ardeas quafdam effe, Aethyias vero Mergos veterum fcripta oftendunt. Nos de Erodijs alias. Nunc vt Aethyias , & Mergos nihil differre pateat , Ornithologi fuper eo fen- tentiam adferibere etiam lubet . Sed, inquit, cum ha&enus omnes eandem effe auem tradi- derint ( Aethyiam’, & Mergum,/ & plerunque de Aethyia a Grsccis tradita , Plinius de Mer- go interpretatus fit , nihil eas inter fe differre praeterquam nomine credimus .Idc enim ani- mal & marinum effe, & circa fluuios, ftagnaud, aut in ipfis morari cum in auium,tum in pi- fciurn genere nihil prohibet : fiue quod a mari qusedam afccndanc ,vt Alcyones aues, lupi I( pifces, fiue quod vtrobique nafcantur, idq; vel nullo diferimine corporis,& natura', vel aii- quoalio difereta;, vt perca marina a fluuiatilibus. Quin & eafdcm aues in arboribus nidifi- care, & fi arbores defint, in nudis fcopulis, nihil erit abfurdi, vt apes alias in arborum, alias iritferracauis nidificant. Tranftulit fane locum fuum Pliniusex Ariftotclis deanimalibus hiftoria libro quinto capite nono, vbi nulla arborum mentio, fed tum Lari, tum Aethyia fa- xis maritimisoua parere feribuntur. Quod fi Aethyiam Mergum effe negemus , nullum—» aliud, quo appellari Gracepoffit, vocabulu nobis relinquitur. NamDypten,Poyngen, & Bungen poetica effe legimus, & idem cum Aethyia fignificare.Sic ille. Cuius dodfiifimi vi- ri rationes, omnino conficiunt, Aethyiam, & Mergum nondifferre.Quod fi veto cui etiam- num Ariftoteli$,& Plinij verba ante citata negotiufacefsatsobijciam alterius viridodfiob* feruationem, quam nobis his verbis teftatam reliquit: Plinius Mergos, in arboribus nidula- ri feribit, at Ariftoteles in faxis maritimis. Quod vterqueaut vidit, aut a referentibus aucu- pibus didicit, feripto mandauit Et ego vtrumqueobferuaui: nam in rupibus marinis iuxta oftium Tinafluuij fyle-rgos nidulantes vidi, & in Northfolcia cum Ardeis in excclfisar- boribus. Qui in rupibus maritimis nidificant, ex prseda marina fere viuunt ,qui vero in ar- boribus,amnes, lacus, & fluuios vi&us gratia petunt. Qusecum ita fint, alius occurrit ferupu- lus non minus difficilis: nimirum cum tamGra»ci,quam Latini huius auis vnam tantum fpe- ciem faciunt, qua? nam Mergorum, qui hodie funt noti, fpecies, Aethya;,& Mergo veterum refpondeat. Petrus Bellonius in libro obferuationum peculiarem quandam Mergi marini fpeciem effe in Creta feribit ,,vrinari folitam ,diuerfam a Phalacrocorace fuo (Cormorant)^ & reliquis Mergis, eamque Ariftotclis Aethyiam arbitratur. Qui littora Cretse habitant, in- quit ille, Vtamania nominanc^Magnitudine eft Querquedula; (d’vne Sarcelle) albo ventre, capite, & dorfo nigro, itemque alis, & cauda. Digito pedum pofteriore caret fola inter pal- mipedes. Pluma ei inftar lanuginis, valide inha?rens cuti. Roftrum marginibus acutis cauu, & planum fer£,lanuginofis plumis bona fui parte obducitur, nigrum fuperiorc, album infe- riore parte, vertice lato. Haec igitur Bellonio veterum Aethyia eft. Eademfere repetit in hi- ftoria auium:& hanc eius iconem exhibet, fed quia in eius deferiptione in fronte habere tu- berofitatem quandam dixerat, cui innafeatur floccus plumarum niger, ifque in eius icono defiderctur, idcirco addi curauimus. Sed Ornithologus Mergum magnum nigrum , & Car- bonem aquaticum Albertodi vjyilcij melius Ivylut^ vt Varinus habet ) id eftPoynges Mergi, qui vocantur Bunges a nomine Bo&u, ideft vox ideft, fonus. Dy- ptes praeterea apud Lycophronem Caruli , ideft Alcyonis maris epitheton eft , Scholiaftes ivxdhvptfiov interpretacur : vnde eadem didio abHefychio, & Varino homo vrinator, vel natator interpretatur, vel Mergus auis. Kwgauis dft marina, inquit Euftathius, Hirundini fimilis>quam alij Larum, alij Mergum interpretantur* Idem feribit Varinus» Mergus alias nomen v.: OmitJioIogS Li&XlXJ Mergus Bellonij. " ~~~~ 241 Mergon. S mergo. Plongeotij &eiuscty- nmm. Brenthus. Barhyos. Mergus cornutus. Colymbi- des. Thraces. Dytini. Vria. Phalarides & MttamoY. ub.iu 42 Vlyfsis Aldrouandi nomen commune eft ad omnes Mergos, alias particularem fpeeiem figniiscat. Mergum—/, inquit Calcpinus,alij Mergoncm vocant, fed voxhorc vernacula eft,non Latina, nos etenim omnes fere Mergorum fpecics Mergon appellamus. In quibufdam etiam Italis locis Smer « go dicitur, Gallis Plonget , & Plongeon : cuius pofterioris vocis etymuni fic refert Ioachi» mus Penomus: Mergum Plongeon appellamus, quam longe a Latino difcedentes . A Gnsco , inquam -®;\t/W,ideft , lauare verbum noftrum plonger ortum eft ,ideft , mergere. Hinc Mergum Plongeon adGrscorum n&ACyyett; , & flvyyus accedere, quam vocem poe- ticam efie,& Mergum fignificare diximus. IdemOrnithologus ex cuiufdara eruditi Hi- fpani relatu Mergum, Coruum marinum, Cuoruo marino ( potius Cueruo marino ) Hifpa- ro ni, appellari afferit. Sed hoc nomen apud eos vnam tantum fort& Mergi fpeeiem fignificat, illam fcilicet, quam Mergum magnum , nigrum , & Carbonem aquaticum Albertus vocat, & multi Ariftotelis Coracem , feu Coruum marinum efte volunt. Idem de Anglorum Cor- moranteft dicendum. Germani Mergum Sucher interpretantur , aliqui Teucher, Tucher, Suchent. Scdalij, inquit Ornithologus, alias aues his nominibus defignant. Mani, qua» proprie Sucher appelletur , aiunt Columba minorem efte. BeigasvocediminutiuaSickec- kin> alij Duycker vocant, ve) Sdouer, vel Scholuaer. GENERA. DIFFERENTIAE 29 VANQVA.M veteres vnicum dunraxat Mergorum genus feicerit, for- te quod cum Anatibus ea confunderintihodie tamen plura agnofeuntur, qusc comodo ab Anatibus diftinguantur , inferius docebitur. Mergus au- tem, vt inquit Albertus, non tam fpecies auis eft, quam genus multas fub fe fpecics continens. Idem Fulicam aucm dfe aquaticam feribit, & Mer- oiim nigrum vecari,Anatcmiriorc.Et rurfus Brcnthum Merguli fpeeiem effe, pifccs venantis, quanquam Bathyos apud illum pro Brentho corrupte feribitur. Seue- rus Sulpiciusj vt refet t author de natura rerum, tradit, Mergorum quandam fpeeiem cornu-ji tam vocari, eo ouod rubeas plumas in capite inftar cornuum habear. Apud veteres alia, quoque auium nomina leguntur, quas ex Mergorum genere effe conijciunt,& pro ipfis alfasaues hodie cornutas ortendunt. Ex quibus funtColymbioes, feu vrinatrices maiore., & minores, Thrace”, Dytini, Vria, Phalarides. Neoterici quoque plurimas reccnfcncMer- fpecics, oua? a diucrfts populis diuerfa etiam nomina habent , qua? omnia hic recen- lfi'tllc'1'k^..a.i'..^1''1 ;:i;' n .(culiaies hiftoiias limus deferipturi. forma, descriptio. 4(, E THYINO nenioGrtecorum peculiarem aliquam notam, ex qua cogno- 1 fci queant, attribuit. Mergum Plinius inteftino redo efte tradit. Mergum quoque ^Ouidius nobis fic deferibit : Fecit Amor maciem, longa internodia crurum , l onga manet ceruix. Caput efidt ergore longe. — - Idem fubftri&a crura gerentem, & fpatiofum in guttura appellat. Sedha?c eculiari cuidam fpecieicoueniunt, Mergo fcilicet a veteribus proprie dido. Hic vero quis t,vnufquifque cx hifce Ouidianis notis conijcere tentet. Nos interim, qua? Mergis genera- im conuemunt, hic aferibemus. Mergi, inquit author de natura rerum .contra omne genus j< uium pedes habent in caudajta vt in terra flantes inftar hominis pettus er eft umfraf erant. k\? ertus feribit aues, qua? vt plurimum Mergi vocantur, varias effe inftar Pica?. Ornithologus bi inter Anates , & Mergos difcrimen ponit , plures notas recenfet. Veteres , inquit , noti ?ccrunt plura Mergorum genera , forte quod cum Anatibus ea confunderint. Nos cum-* [ias diftinguirous , tum dentibus , qui Anatibus omnibus molliores, flexiles , tranfuerfiq; er roftrum pertingunt. Mergorum illis, cjuibusroftrumIatiufculum(minustamenlatUBi, uam Anatibus) duri , ac rugidi , vtrinque tantum in marginibus roftri : caeteris, quibus ro- rum latum non eft, fed in acutum definit, nulli. Veteres quidem nullius auis , quod fciam, emat# meminerunt, pneterquam Diomedara?, quam Iuba Cataractam vocatrvt h$c quoq* Mergo- J Ornithologiac Lib. XIX. 243 Mergorum generis exiftimari poflic. Et crura vel non aeque abfoluta habent, vel brcuiora, vel non eodem fitu, v.el pofterms: quamobrem incommodi ingrediuntur.PIerifque eorum $eruix procerior. Ba?c Ornithologus. Petrarcha Mergos turpes appellat, fed nunquid ob «coiorern, vel ob corporis 6guram, vel aliam ob c aulam, nefeio. LOCVS NATANDI PERITIA. 19 Vidlus. E T H Y I A M apud mare vi&itarc feribie Ariftoteles: item degere quidem Vbi vi&i . in fluido, vi&umqj inde emoliri, fed aerem, non humorem recipere, & fo~ fcn*‘ ris parere folere.Oppianus vero vrinariea$,& fub aqua manere diutiflime, non in pelago folum, fed paludibus etiam verfari, tum maxime, citra vis aliqua ventorum mare infeftat.T unc enim, inquit, immorari ineo ne filent. Suidas Athyias marinas facit, Plinius Mergum non tanrum marinu ponit, fed etiam ftagnorum incolam. Guidius alibi Mergos mare carpentes appellat, alibi a;quor 2®amare dicit, dum feribit: *y£quor amat, nomen manet quia mergitur illi . Mergus , inquit author de natura rerum , flumina , ftagnaqj innatat , fic diftus , quod in_* aquisYe mergat. Diutius tamen fub aquis morari non valet, quod a£ris refpiratione indi- geat. Cum percuti metuit, in aqua mergitur, & pifces perfequitur. Ornithologus Mergos Mergi Ana alferit, magis aquaticos effe, quam Anates: ideoqjfemperfer£ in aquis manere: nonaeque tlbs magis in terra, & ripas egredi vt Anates.* Virgilius tamen Mergos aprico_svocat,& locis apricis aquatici, gaudere feribit, v t haec eius oftendunt carmina. a Aencido Bfl procul in pelago faxumfiumantia contra lit tora, quod tumidis fubmerfum tonditur olim 3® T luit ibus, byberni condunt vbifydera C ori , Tranquillo filet fimmotay. attollitur vnda Locos a - Campus, & apricis statio gr at tfitma Mergis. ^ pricos cui Sed hocnon arguit , quominus aquatici lint dicendi » imocontrarium aftruic : nam loca_, ament. ama1 »t aprica, vt liccefcant: quia afiidueaquae fefe immergunt. Diuciflime autem omnium- auium in aqua commorari polfunt,tum quia vt iam didum eft,longiflimo tempore vrinan- b Odyfi.l.$ • tur, tum quia fumma pollent natandi peritia, quam celebrare videtur Homerus dumlno- mai e fubeuntem, vt b VJy flfi fuppetias ferret, Mergo comparat his verbis. T ot T* ctStv KdJ/uu (kydQnp xatMhrpupos 1 ve*, n utrptt /u\t tlu./3poi6i; duSntaaa. 4® \v tuiAdjiatri Stav i^iy^opitiptni ; Hp’ oJWa' iAttufi i Aupcivov,aAyl A&sinf' SL AT-S Lf» hxq*. Jpfa autem retro in pontum ingreff a e fi a fluant em Mergo fimilis , c Stephanus Vimadus Pigius miram ipforum natandi artem praedicat, quam licet ali/setia auibus marinis attribuat, praecipue tamen Mergis conuenire innuit, dum eos primo loco, c * finvk Fulicas fecundo nominat. Profero videmus, inquit, Mergos, Fulicas, aliasq, maiinas anes 1(09 alam alteram fxpiusad ventum erigere,& expandere, & eiustanquamveliadrniniculo na- uiga 1 e. Obiter hic etia eft annot adum,quod obferuauit Caelius Rhodjginusinprognofticis Aratum Mergos nuncupare Mvtis, quoni a, vt inquit Theon, dup onerfantui mari fiat '3 " % 9- tdeft, i Quibus vi darent. Mergi cda ciflimi. 4 iulum 3.6, e/.io.f.47 Vbi , & quot cua pariant, & quo t2p 0- re. Mergi mu ti, & iurdi aquibuida fhtuuntur Mergi a lijs cempa fibus alias voces «duc 244 Vlyfsis Aldrouandi ideft, vortex. Mergunt aut 5 fsfe aquis, vt fibividtum qmerant. /n aqua, inquit Varro deMeiv goloquens,y£/e cibum captans ajjidue immergis, Pifcibus etenim, alijsq; aquatilibus auid£ vc- fcuntur, eorumq; maximam ingerunt copiam : fuht enim edadflimi, & infatiabiles . Dc^f qua edacitate, & pifcandi modo plura tradit «'Oppianus. v&thyia, inquit, infatiabiles funt9 & maxime voraces, pifces ingefios mox aluo reddunt, atque etiam viuos nonmtnquam. Soli inter amphtbias aues volitando pifcanturftta vt fimul vtytunqyfaciant.Congros,AnguiUds,& alios lu- bricos, Uues/ pifces degluttiti, alios quoque pifces de Hpfinhrum,& camcularuinffar pcrfeqwm- tur . Eandem quoque eorum edacitatem alij praedicant a iithores. Kiratiides ^thyiam-» auem effe marinam fcribit infatiabilem. Strozius pater alibi Mergos pifcantes , alibi edaces i©! appellat. Tradite Plinius eos inter aues aquaticas foliros effedeuorarc,qu2ec3ecera?reddut. ! Et fz\\\sUl nfatiabilia animalia , inquit, quibus d ventre protinus reclo in tofino tranfeunt cihi% vt lapis ccmarijs,£r inter aues Mergis, Vult quoque Ariftpteies animalia, quibus inceftina redtafunt, ciborum auida effe. NIDVS. PARTVS. INCVBATVS. E RGI,& Gaui & Varrino genus herba; eft. HI E ROGLYPHICA ERG VS quia fefe aquis aflidue immergit, plurimutncpfub aquis immo- ratur , quidam illos defignare volunt , qui voluptatibus carnalibus piorfus abforbsntur, immergunturqj .Poflic & diaboli hieroglyphicum ftatui. D. enim Martinus, vt Seuerus Sulpitius in eius vita annotat aliquado Mergos in flumine confpicatus pifcium prodam fequi,& rapace ingluuiem afliduis vrgere ca pturis. Forma , inquit , bac damormm e fi , infidiantur incautis , ca- piunt nefient es : captos deuorant , ex turarie^ non queunt deuoratts . Imperat deinde po'enti vir- tute verborum , vt et, cui innatabant, gurgitem relinquentes , aridas peterent, defertasfi( regigne se ec nimirum circa aues illas vfus imperio , quo damones fugare confueuerat. Itagrege faffosomnt£ in vnum HU volucres congregata , reltffo flumine, montes,fyluasj, petierunt . PROVERBIA. Pallas thyia cur cognomi- netur. zUb.i. Mergi fco- pulus. Cuius pec catorishic roglyphi - cum. Diaboli hierogly- phicum. TY 1 3 Nam prius incipient turres vitare Columba , Antra fera, pecudes gramina. Mergus aquas . Sludm male fe praslet vteri Gr acinus amico • Ac li Mergus aquas defererc non poflit. a De Tmh J4.i' antipathia: ^Ethyis, hoc eft, Mergis, inimicas efle Ciconias, & Crcces traiic Philes. TOfjB&BBr X 3 CA- 1 Vlyfsis Aldrouandi C A P I E N D I R A T I &vfus. Mergis v-S tuntur ad pileandos pifccs* kS_ E RG I plurimis modis capi poffunt , fimiliter ve Anates , vifco , defi i ; < > •< . jj| >v/ rione,fclopo',balift3, retibus, pifciculis ad acum s aui hamumjfuoicii! j m- M Arj fertum affixis.* Sed quia efui non funt, nemo eos captat, nififoitequis pi- jf{ fceseorum ©pera capere velit, in quem vfiwn admodum commendat, ti>r, vt hoc exemplo patere potefr, quod refert Odqricu$,e ForoTtifi)./# duita- te quadam , inquit , ad magnum fiuuium fit a hi Oriente , hojpttempifiatunnn Comitamus {vidi in n aniculis eius Mergos fu per perticas alligatos fidibus ille guttur filo ligauit me pifices captos deuor are poffent.Pomt autem ad lingulas naucs tres magnas- a fias ,vnain medio, & abvtroq^ extremo fra gulas. T um Mergos folutos dimfitiqui mox pi fis es quam plurimos cepere, & ipfpmet tn cifias illas mpofieere,ita vt breut tempore omnes repleuerint.T um hcjfies filis agniture eorum , t J obitis, eos iam ftbi ipfis pifcari , & pifcibus per mi fit. Hi paUi ad loca propria rener tuntur $ ixcr,Z33» iterum fi, perticis alligatur .Ha?ci!le. Simile quid cie his au ibus narrat a Sca liger. De Mejgo,m- nihil a nide m praelavi , mfi quod Celfus Ser cius Ce fenerans contubernalis canes fer tiilimus quit , nihil quidem praelavi , mfi quod Celfus Sergius Co/entiaus contubernalis eques for tiffunus 1 narrabat mihi. Mergit cicurem V e ne tijs vidijfc,qm ab hero e cymba emijfus non fine [pedatorum, voluptate} & admiratione fub aquis fibi cibum caperet . Satur ad herum redibat. Q P R iE S A G I A. Venti pre< fagjum. Tempefta- ti«* prada- gilim. Felicis na- uiganoms prasfagiu. zGm.Ub.ii b Sat.6, e @rig. tib. l&iCap.jp NATES fera, aut Ac thyi a marina, inquit Aratus , alis in continente fape ccri* cujfis, ventum imminere pr^m enent. Tradit vero K iranides, /£thyiam,fi ob- J uia fuerit naui velificanti volans fubmerfcric fe in u)au ttmpeftacem i minari, fi vero peruohns/pr£eter,uoians)fupra petram refederit ( alias fiJ vero pr^teruolauerit, autfupenpetram confedcrit ) felicem nauigationem promittere. Cur vero frequen,ter fe fe in mace immergentes, tcmpefiateai i prreuuHcient,rationem reddit Vuottonns,dum ait ',*y£tbyias eum frequenti u s in mavefefthn - ‘mergUMjewpeJtate nauigdtibus prafagire fqurit.H uius caufam reddunt, quod tranquillo mari progredi non audet thyia marinarum belluaru metuiat eum tcmpefialfi prafenferit, audacter progreditur , quod tunc temporis marina illa bellua in altum abierunt . Verum Aratus , ^thyf, inquit, mana, aut /lagnafugmteaypennasfi^ in terra rofiro purgantes {ventum prafagiunt.Hxc ille:cuius verba poftrenaa^xpen&ms Qrmthojogus, ego inquit, nihil huiufrnodi apud Ara* tum legiffe memini: nifi Vuottonus forte putat, Plinium pro £faco fabula. Ordinis ra fiOe a HiflMLg. tap-9> Bpivbc q,d. B psv§o; jP fuperbia. 248 Vlyfsis Aldrouandi Accipitrem fjtuialis Anas: quam T roius heros Infequitur , celer em q\ meta celtr vrget amore. Ecce Utens herba coluber fugientis adunco Dente pedem firinxit : virufq> in corpore liquit . Cum vita fuppreffafuga e (l. Amplectitur amens Exanimem clam at que : piget , piget effe fquutum,, Sed non hoc timui : nec erat mihi vincere tanti . Ver didimus miferam nos te duo . Vulnus ab angue: A me caufa data e fi. Ego fum fceleratior illo , flui tibi morte mea mortis folatia mittam , Dixit : & e fc opulo : quem rauca fubederat vndav Decidit in pontum. Thetys mijeraia cadentem Molliter excepit : nantemq\ per aquorapennis T exit , & optatk non eft data copia mortis . Indignatur amans inultum viucre cogi; Cbftariq, anima mi fer a de fede volenti Exire : vtqi noti as humeris affumpferit alas Subnotat \ atque iterum corpus fuper aquor a mittis, fluma leuat cafus : furit Aefacus , inq-, profundum Vronus abit : lethiq-3 viam fine fine retentat. Fecit Amor maciem . Longa internodia crurum , Longa manet ceruix. Caput e fi d tergore longe. Aequor amat : mmenq\ manet , quia mergitur illi. S3, DE B R. E N Cap. L. T H O. 3» IC quoque de iliis primum dicemus 1 quarum nomina Latina , ve! Gra?ca ! habentur , qualque ex Mergorum genere exiftimamus : inter quas fe fe no- bis primo offert Brcnthus ,qucm mde faltemex Mergorum genere effo coijcimus,quod pdcibus viuere,eum Ariftotelesfcribat^^re^/^/sinquic, Larus, & arpa dtjjidenr.quoniam omnes e mari vittam petiit. Vbl Plinius pro Laro redle quidem Gauiam vntit, fed perperam pro Biemho Anaccnu: quem tamen Gaza fecutusett. Anas enim pifcibus non vefeitur. Redius Aibertus (babec autem ex Auicennae: interprete Bathyos ) Merguli pifces venantis fpcciem inccrprecacur* Eodem , vel fortaffe parum diuerfo nomine longe alia auis , inter aues, quae montes colant, &fyluas, an numeratur, Vpupa,& Brinrhus(Bp/v&>e/ cui & vicius iit probus, & vox fonora.^ Niphus in quibufdam codicibus B pevQov per « quoque legi affecit . Ec reuera Gaza hic etuin Brenthum vertit. Niphus eum locum exponens, anem monticulam effe, inquit, generis vnci apud nonnullos(authorem non adfert) fed non cognofci in regione noftra. Alibi vero alios interpretari Anatem, quod, inquit, hic non licet, cum vnodcoh dicatur. Bps?o?apud Suidam eandem auem fignificat,quam BpUA>?,& praeterea fundum, & tumulum. Ijfde duobus modis apudVarinum feribitur, & Coffyphos,ideft, Merula exponitur. Huic aifentire videtur He- fychius,qui feribit , Bptrdov auem eife , quam aliqui Coffyphum dicunt. Ego Brenthum ,de quo priore loco diximus Mergi genus eife comjcio, cum alias , tum quia adhuc Angli Ana- tes qnafdam, de quibus fupra,Brantas appella nt. Et Galli Anatis paruae genus Alebrandam, Querquedulam nimirum, aut congenerem. BpivOo; quoque, tradente Euftathio pro fuper-^ bia apud Comicum legitur, vnde BptpQtov vnguentum celebre.-Sc verbum Bpfimiftffl-a^quod ' eff xcnu.Tpvtpdv oihct,£oviK&>;, fuperbe,& procaciter fe gcrere.Proximahuic vocem Germani- cam,&eiufdem fereefle fignificationis prangen, ait Ornithologus,& fignificarefuperbire, & aliquam nobilitatis oftentationem vultu , ac geftibus ad id compofitis priefeferre. Quod modo ad auis formam attinet, ego quam pro Brentho Ariftotelis dem,in prsefentiarum non habeo, quod nulla eius ab eo tradatur nota5 quae nos in cognitionem auis deducat. DE Omithologi* Lib.XIX. 249 DE COLYMBO, ET COLYMBIDE, vel V: rinatrice in Genere. Item de Thracibus, & Dytinis. Cap. L I. SYNONYMA. S T profedo auium aquaticarum fcientia d efiflimis tenebris ob allatas fg- jo ps rationes obruta, inter quas hrec quoque nomina Coly mbis, Colymbas, Dsi & Colymbus apud authores leguntur. Ego fynonyma hazc cxiftimo, nifi forteColymbis genus quoddam Colymborum minus denotet, quemad- modum eius forma diminutiua innuere videtur. Apud Ariftotejem etiam W Colymbis legitur, fed corrupte. Hermolaus re&£ quidem Colymbos, & Colymbades [ab vrinandi voluptate appellari ait. Verum Athenaeus, ex quo ctymum ex- ©cerpfit, non Colymbos, neqjColymbadas,vt ille vcrtit,fed Colymbida bis nominat, vero- bique adijciens paruam: Graeci, inquit, verba Nn%i&cu, &Krtv[*(3&v derinarut aW tk Nj?t- Etymum. Ttis KoA^^a^oc.Significat autem KoAt^/Sst^vt notat Etymologus, natare, & pro eo Do- res fignificantius dicunt xobv/Mpur d<& 0 r&KoAwipctUtc&ct/Ttisiv vJW^ideftjquod natacium in aquis corpora mutila, & nonintcgra appareant. Alibi idem Athenaeus Njjttms iKoAopt- /SacToi, inquit, ideft, Anatis,& vrinatncis Callimachus meminit in libro de auibus:item Ari- ftophanesin Acharnenfibus pariter nominas aTra^^paAitp/iJWc.Tpo^A^^KaAy^KcCcunB acuto in penultima) Gaza apud Ariftotelem pro Coly mbide traftuht Vrmatricem, vt fcili- cet nominis vim exprimeret. Quod enim Graeci zoXvpfiav, id Latini vrinari,rel etii vrina* ^ re, vel inurinare dicunt, hoc eft,in aquam mergi, & natando rurfus cmergerelP}initis,4£4- ckctymQ 6 dem e fi cauftj, WQpWrfuUfub aqua diu ranx,& Phoca .Hi nc.vrin a tordidus,qui fub Vrinariai aqua natat. Calliftratus Iureconfultus ad legem Clodiam vrinatores appellat eos, qui mer- & lib*u. ca* ces e mari extrahunt, nauigijleuandi gratia ia>ifduq-£fGe<*n GENERA. DIFFERENTIAE. FORMA. " Defcriptio. ' V 2 V i\ THENAEVS Colymbida bis iiominar, vtrobiqite adijciens, vt dixi , par. uatniquafi Colymbum alium maiorem effe iafinuet.Niphus tradit Vrins- 0 trices aues, quae natando in aquam demerguntur, & rurfus cmergun^cfTe Gains. innumeras & magnas>& paruas, inter quas, inquit, Gaina?,& id genus funt PHmi vri- Ariftoteles vrinatricis vnumtantum genus inquit, commemorat: ego ta- natricis ge men tria Vrinatricum genera vidi . Horum primum totum nigrum cft, fi ner!s ^ur; cirrum, quem in capite gerit, exceperis, Mergo, quo tamen triplo minor eft , cetera , quod nc.tl deicu ad corporis attinet effigiem, non diflimile eft: & hoc genus nautas noftratcs Louna nomi- jLouna «antj ahj Doukeram(Angli,inquic Ornithologus a Douker, Germani ein Sticher : fed ali- DoWa- : hi Securi ge« ju*ns ciuf* dedcfcci- puo. Terriige; ®eo$ c uC- de descri- ptio. Cootc® Cootae de* feriptio. Auis Su- cher didas dcfcripiio Vlyfsis Aldrouandi 250 b» Mergum quoque Germanice Suchcr interpretatur, AngliceGormorant) Secundum ge- nus Turdo non maius e(t, Anati colure,& corporis effigie limile:& hoc Angli mediam v, i. narricenii riuncupant.Tertiuro genus adeo nuper abouo exclufum refert Anferculum., vt njfi-o (Irum huius pauld tenuius effer, aegre alteram ab altero difeerneres. Non enimpen* nas , fed lanuginem qua nd atri (quod fupra de Puffino Anglorum fcriptum eft ) earum loco obtinet Haec ilie.Sed de hoc terfio genere nos infra pluribus agemus.Qrmchologus aliqua, rum auium meminit, quae ad VrihatH^es referri poffii.u, inter quas Cootc dictum apud An- glos auuneffe audilTe fe addit, in fluuijs, ac fbgnis, qua? lubmde ad fundum vfquc vrine- tur,& no pifcibustacum3feda!gi,limo gramine, paruifq, cochleis viduet Forma, & colore Fulicae firmlem, paulo minoremtin cuius roflro paruum turbercnlum rubeum emineat. Ad volandum ineptam efTe: quare vulgo ferri, non poffieiilam diutius vol ire, quam pedis cauo a reptamCprius quam volet) aquam retineat. Idem Qrnithologos aucm, quasSucher appel- latur, in lacubus Heluttise & Aeronio minorem Columba elfe tradit ex aliorum relatu, fu- fcam, & latiufculo roflro, quam eandem putat eum ea, quam Albertus Mergulum nigrum vocat, Alia quoque vtinatricum,feu Colymborun? genera defcribit, de qu>bus infra pluri- bus agentur. Quod modo fupereft.HermoIaus ex Athenaeo Colymbos, & Colymbades in- ter omnes aquaticas aues minimas, atri, & fordidi coloris effe tradit,acuto roftro.Sed Athe jireus, vtiam diximus, non Colymbos, aut Colymbadas, fedCoJymbida nominat. Phafca- des dida?, inquit idem Athena^usmaiores lunc, quam paruseColymbides, cetero Anati-2 bus fimiies, LOCVS. NIDVS. CAPIENDI ex aqua frbi cibu emoli* j tur. Circa lacus, & amnes ver fatur ,& palmtpedii numero, fed jf oras par it. Qp- ; pianus paulo fufius de his auibus feribens ait: a KvAv/ufioi ftwpcr natant, \ & ^ quidem , aut abi gratia in continentem exeunt, ne no fit it quidem, neque tempe- ratis me tu, aut frigor is, ftdpartust empore. Ventis aduerfrs natant, ne illorum vt aliquando inniti in terram extrudatur , q uod T hraces etiam , anguftum, & in mucronem definens , caput paruum, col- ium oblongum,&anguftum:gula,pedus,venterq;fubalbicant:in reliquoxorporecoloTca- ftaneje variat : nam in dorfo valde obfcurus eft, in alis valde dilutus : in capite,' & roftro me- diocritatem feruat . Capiti maculae infunc fubalbicantes . Pedes eadem funtconftitutiqnc qua tradit Ornithologus . Pofticis digitis non omnino deflituitur , fcd adeo breues funtj vt forte digiti appellari non debeant, Bellonius Colymbos in maiores, & minores non diftin- guic,fed pro Colymbo, feu, vt ipfe loquitur Colymbice nobis Mergi genus obtrudit , qupd in Gallia Cotee appellatur.Cum autem, vt alibi fuit annotatum,roftrofit lato, quod Colym- bo Athenxus acatum tribuit ,iuremerito Querquedula potius criftata dici poftir. OrmtliQ- logus praeter iam deferiptum Colymbi maioris genus, fecudum in regione fu a inueniri fcri- obit, cetera quidem fimilime,fed criftatum plumis circa verticem, & collu fupremum eminen- tibus^ fuperius nigris, ad latera ruffis, inftar pilorum vulpis. Vngues omnibus in hoc genere Jatiufculi, prxfcrtim medius, non vt in exteris auibus omnibus teretes, & in mucronem at- tenuantur :vt non folus homo , inquit, ficut Plato definitioni contra cauillantera Dioge- nem addebat , •x*cnvovv%o<; dici debeat. Crura etiam omnibus iuxta anum fere retrorfura^ porrigi, nationi potius , quam ingrclfui apta , femoribus in ventre conditis. Quamobicxru jn terram fi quando ingrediantur, facili capi propter incommodum ingreffum. Vidiftefeia vno aliquando inxqualem tibiarum fitu, altera antrorfum, altera retrorfum porreda. Quof» dam eas nunquam in terram egredi putare, & in ipla aqua ( in arundinibus nimirum ) nidifi- care. Alta voce clamare, pifciculis viucrc. Appellari circa lacum VerbanuIurar,aSabaudis jurar pLoere : quo nomine etiam pigram ,&fegnem mulierem vocant a nota huius auis ad incef- ;Loerg fumtarditate. Cum autem Mergi, vtferibitauthor de natura rerum, contra omne gepus auium pedes habeant in cauda, ita vt cum in terra ftant, geftu pedoris ficut homo erigan- tur ,conucnire hunc pedum fitum, & corporis conftttutionem, praefenti Mergorum generi, magis,quatn vili exterorum, nifi forte Carboni etiam aquatico coucniar. Huiufmodi autem Mergi genus criftatum cornutum appellari vulti invniuerfum vero Colymbum maiorem-^, fiue criftatum, fiucabfq- crifta fuerit , quod vt Colymbis parua ( dc qua infra) minima fere involucrum aquaticarum genere, perpetuoio aquis natet, roftro fimiliter angufto , & acu- to. Quodfi, inquit, cui etiam Vriam maiorem appellare libuerit, nen repugnabo* quoniam &roftri figura conucnit,& vrtnandi confuetudo.Sic ille. Bellonius, ni fallor, hoc fecundum jogenus fub Vrise fimpliciter didx nomine deferibir ,&grand Plongeon dc riuiere Gallice y^gello appelbnt.Natura,inquit,benigna,& fagax,qua; vt nihil omifh,quod ad itiftam membrorum nj- jeferi- in animalibus pctfedioncm pertinere poffec,ficctia in huius Mergicorporis fabrica in pt i- pllCo mis admirandam feprxbuit. Quemadmodum etenim apodibus didis , quod aflidue & line intermiftione cibi indagandi gratia per aera volitantibus progredi non eftet nccefie , pedes • cis non dedit. Ita etiam hic Mergus, cum perpetuo in auis degat, membris egebat, qux in aquis, non in terra illi effent accomoda.Sicut enim apos, fi in terram cecidetitfefe in aerem tollere nequit , fic etiam hic Mergus in terra pofitus , ablata omni ei vel in aerem fe cleuan- di, vel in aquam mergendi facultate, nullo negocio manibus capitur.Femora enim ad incef- fum inepta habet, nam intus latent,ac conduntur in corpore. Crura quoque eius retrorfum • * exten- Cofymb fiuaions fe- cundi de» fcripiio. / 1 %$2 Vljfsis Aldrouandi Colymbus mguor, cunvMcniambe paluftri Thcopb.1 Omidiologk Lib.XIX. 253 extenduntur pofi: 'vro,p.,ygiiim. Et fi forte 1'efb in pedes ; exigat , redas incedit, fecus quam alia? anes . Pedes vndiquaque Fulica* fimiles , fiftifdlicet 5 & lati , &c ternis tantum digitis: vngucslau. Anatemssquat fere magnitudine : dorfo nigricat, ventre albicat. Ala? con- trade nihil candidi pra?feferiiat3 explicata? in infemaparte albas vbiqueiinn,fuperna ve- ro dudb, os »n locis tantum. Voce eft horrida ,fed ad fui tutelam vtili-. Rofiium longum, nibiqtin4um,ac ferratum. Crifiam habere videtur : nam cum nigro fit vertice , plumae obmngseab occipito pendent , quas curo excandefcit, aut exhilaratur, attollit, demittitqj. Infefidiilroaxilla: inferna pars candida eft. In principio vertebrarum colli plumas vtrin- 3©que jpbct oblongas, fufcas ,qua?non paucam ei venuftatem conciliant. Pluma cuti ad- haertnstvcin reliquo Mergorum genere, Ianuginofa admodum eft. Mergi plerunque cau*? daclrent 3 & alas habent pro corporisportioneexiguas .Quod ad carnis gratiam attinet, omnes fylueftre quid ,& ferinum Capiunt. Habitum corporis ex fubieda icone contem- plari licet. Nota? quibus ad nomen antiquum indagandum vtipoftumus fatis indicantan- dquoruin Vriarn, velOuriam efte. Hcec Bellonius. Quos ego depinxi ( depinxi autem duos ) ab Ornithologi,& Bellonijdefcriptione non differunt multum : Horum alterum, quem priori loco exhibeo, oiimfic defcripfi . Roftri vtraque mandibula, qua capiti con- iungitur, croceo colore tingitur. Caput in vertice nigrum, inferius cinereum, qui colores prope oculorum , qui flauifunt, finem coniunguntur. Ab occipitio demittuntur cirri ni- 2ogri • Ceruix quoque nigra : quod reliquum eft m collo inter feriugineum , & rofeum am- bigit . Pedus , venterqj ex cinereo albicant : dorfum , & ala? nigra? funt ,fed harum cofta?, & extremitates albicant . Cauda prorfus nulla: vropygium ex cinereo nigricat . Femorum, crurum, pedum , & vnguium conftitutio eadem prorfus , quam diximus ex Or nithologo , & Bellonio . Qui poft hunc exhibetur , magnitudine eft aliquanto minor , fed roftro craf* fiori,& longiori ,&ad ferrugineum accedente. Capite fecundo Ormthologi generi vi- detur fimilis:namcriftacus,cornutusq; eft, plumis circa verticem , & collum fupernum eminentibus , fuperius nigris , ad latera ruffis . Prreterea macula alba , cui nonnihil ruffi fit admixtum oculos vtrinque ambit. Collum non adeo, vt in fuperiore longum.: ceruix partim fubnigra,partim etiam nonnihil ruifiprtcfefeit. Pedus, & venter eodem fere funt ^ocolore ,^uo macula ■> quam oculos ambire diximus , nimirum albo cum admixto ruffo . Iti dorfo aliquot plumuladanuginofa? cinerea?, &fubruffa2 nigricantibus permifeentur . Alae, quam in fuperiori proportione longiores, coftis , &^omnibus fere renftgibus pennis lub- candidis, cetera coloris fumidi. Crura non tam vt in priore rctrorfumfituantur , ca?tero ferefimilia. Ornithologus aliarum auiummeminit , qua? cum didis funt esedem , vel fal- tem congeneres , cuius hic verba afcribam . Colymbi maioris cornuti , inquit , vidi etiam alterum genus , plumis , qua? circa caput eminent , minus ruffis , alboq j permixtis , breuio- ribus, collo circiter duos palmos longo, &c. In Acroniolacu auem quandam nunc didis congenerem ,fed Anfere maiorem ,,rarb capi audio, Fluder appellatam , nimirum ab, inepto eius per aqua fuperficiem motu , cum neque volare poflit rede , neque ingredi com- ^omode, nififimul pedibus, alisqs nitatur, vt cacreri etiam Colymbi , propter crura retror- fum verfajroftrum ei oblongum efte, anguftum, acutum. Vocem altam fui cuiufdam ge- neris edere . Vrinari quam profundifiime , ita vtorgiarum viginti fpacio quandoque fuba- qua capiatur, reti videlicet, aut mucrone ferreo , cui infixus pifcisfueritjfingulas duabus drachmis, & dimidia argenti fere venire. Hanc ego Colymbum maximum appellauerirn. Ha?c ille. Y Colym- Vox; Colymbi maioris cri ftati Anto- ris defcri“- ptiQ. Colymbi alius maio riscnftati , & cornuti deferiptio Autoris. Colymbi maioris cornuti a - liucjgenus Auis Flu- der dida: deferiptio. Colymbus maximus. I Vlyfsis Aldrouandi Colymbus maior criftatus cum Pfeudoacoro* Omithologii Lib. XIX. Colymbus maior cnftatus alter, cum Lenticula raarinar ferratis folijs. Succhelin. Hurchele. Cafta- gneuz. Dob Chc- kin. Aerfuoct. Adem. Defcriptio Carnis qua litas . Quo tepo- re in Helue tiamadue® liant. Defcriptio altera^ Colymbi minoris a- husdefcri ptio . 652 Vlyfsis Aldrouandi DE COLYMBIS MINORIBVS. Gap. LIL N T E R Colymborum, quae fupra rcccnfuimus varia genera, aliquot quo- 1 o que patrua dcfcripiimus : quare cum pauca admodum de ipfis reftenc , in praTent larum de vno tantum Termo habebitur , quod inter reliqua pul- chrius, & praeftantius eft ,& dignum) vc de ipTo Teparatim agatur . Hoc FerraripTrapazarola vocatur,alibi Arzauola, circa Vcrbaou lacum Piom- bin , ideft.Plumbinavquod nomen Ifpidce aui melius attribuitur, quam Or** tiithologus maximecongeneremeftecredicColymbidi minori, vel Vnas Athenaei : putat enim Colymbidem, ideft, Colymbum minorem ,&Vriam magnitudine tantum differre) Heluetijsj tefte eodem, Succhelin, dmainutiua voce a Succhel, ideft, Colymbo maiore, ali- quibus Hurchele , nonnullis item Suchentle, fed minus proprie: nam cum roftrum , inquit, eianguftum fit , non debet ab Anate denominari . Habet & alia Germanica nomina deea*2« dem aue : nempe Ruchen , vel Ruggelcn , Tuchterli , Pfurrzi apud Heluetios , &: RaTerentle apud Sueuos , aut Rboetos quofdatn ,quafi Anaticulas Scarabaeorum dicas , quos forte per* fequuntur . Galli > ni fallor , vn Caftagncuz nominant . Angli , vt feaudiuiffe refert Orni* thologus,Dob Chckin ,hoc eft, Mergum pullum a paruitate ; Hollandi Aes fuoetjeo quod podici pedes fint admn^iiLufitani Adem, vel Gathiras. Quod modo ad auishuius formarrt attinet, magnitudine tanfu n a Colymbo maiore diffe; t. Eft enim longe minor* & criftam, 1 iubamue non habet. OrnithologUscam exa£bffimc fic deferibit: Magnitudo ei fere Co- lumbae , roftrum tanquam Turdi , autMerufe. Digiti pedum lati , adhaerentibus membra- | nisfufeis, non continuis tamen, fed trifariam diffeclis, vtin Colymbo maiore quoque: vn- guibus fiiniliter latiufculis 3 pedoris, & ventris plumas argentea? funt, fed in imo ventre co-^ loris fufei. Roftrum fuperius nigricat, vtrinque rubet . Inferior ioftripars fere tota rubet faoguineo colore. Capitis, colli, ventrisqj pluma: fufere funt , admixto perpauco ruffo.Afe ' nigricant. Habent tamen etiam albentes pennas, fed non fine fufeis maculis. Supina ala- ; rum pars, vt venter albet. Collum vtrinque rurfum eft : &r in fupina quoque parte , fed rc* miffius . Capitis fupina pars alba eft. Ad dorfi extremi latera parum rufe, partim nigran- tes pennulae habentur . Cauda nulla. Pupillam nigram circulus ambitfpadkis coloris ob- fcuri,fi bene memini . Odor quidem grauis, fed in cibo commendaturscarne fere cenerio- re > pinguiorecjjqu^mcastera: palmipedes. Multa tenuia officula in femoribus habent ab vna tantum parte, circa articultup agglutinata, dimidia offis femoris longitudine. In differ dis imam gufe partem amplam ,& capacem reperi: in ventriculo pifces cpncodf os , &Ta-^, pillos. Pedibus incedere non queunt, nifiparicer etiam alijs nitantur . Prima» inter palj- mipedes feras ad vrbem noftramin lacu, vt audio, adueniunt.Hsec ille. Etrurfus Cx alip Germano. His ita perfcriptisdnquit.eiufdem auis deferiptionem a quodam Germano acce- pi huiufmodi: Mergulus ein Mirgigeln roftro acuto eft , quale Turdorum , corpus nigrurri, gula excepta, qua: in mare rubra , in foemclla efteandida. Venter innigrq, alboqimaciE lofus. Pennae alarum nigra:, & caffiae, fiue glaucae, $ albo confperfe . Pedes hffi , ncc acutis vnguibus incurui, ted planis redi: & adeo reda extantes , vt in tergum queat rei|- ccre . Crura plumis denfiffimis veftita . Quatuor igitur ab alijs infignes differentias Bal- bet. Roftri , vt dixi , quod acuminatur, non hebefert : alarum ,qus funt breuiffiinje ,pe* dum , qui a ceteris fiffione aliquantulum : digitorum autem latitudine, & reditudme vn -c guium plane funt differentes. CaufedVniqi ecquae teres eft , & vix articuli longitudine. Haec auis ob alarum breuitatem fali^gtius ,qn^m volat : neque innatare aquis , ted globi inftarinuolui videtur. Haec ille. De|ij^lii«tgi;t?^^^prem deferibit , cuius deferiptionem praeterire nolim. Vidi etiam, inquit ,llceru%- gen^aliquanto maius, & nigrius per ca- put fcilicet, collum, & dor fum : roftro etiam nigro", ventre albo 3 circa clunes, & femora pennis quibufdam albis, alijs ruffis . Ad latera etiam capitis poft oculos vtrinque ruffis, paucis. Circulo in oculis pulchro, & croceo: genas etiam linea eiufdem coloris ambien- te. Longitudine a roftro ad extremos pedes extenfos retro dodrantuin duorum , fi bene memini. Hec mihiTurca quidam Kirabicak vocabat . Merguli nigri Albertus memi- Gmithologiar Lih. XIX. ■a 57 nt£ ,haud fcic ,bsn;4^-5 an diuerfam aucinintelligcns . Sun i ex hoc ■gemere1 Mergulorum alijdorfofufco ,a!ij ad rufFam inclinante: & siis alij nigris , aiij noti item, &c. Pullinum apud Anglos didum audio huic generi non dififim i lem effe , curo alias, tum quod plumas jnftar lanuginis potius , quam pennas habeat , id quod quidam Anglus de tertio vrinatticis oenere ferihit , quod Anferculiim nuper ouo excl-ufum, inquit , adeo refert , vt nili roftrum buius paulo effet tenuius, ajgre alterum ab altero difeerneres . Haec omnia Qrnithologus . Tertium vrinatricum iiliufdem Angli genus idem elfe conijeio cum eo, quod Bellonius fub Mergi minimi fluuiatilis nomine dcfcnbit,& G allice Caftagneux, vel zoucet appellari ait. j 0De quo hxc fere memoris prodidit: Mergus hic exiguus, & Fulica inter aues pedes fiflos p. habentes j aquis innatat «Nomen Gallicum Piongeon omnibus vrinatricibus auibus com- Au?Bgcon mune, & quae cum aliquandiu fub aqua fuerint, aeris hauriendi gratia emergunt . Auis ha?c ‘ adeo aquae familiaris eft , vt ei per terram gradi polfc natura negarit 'propter femora ita in modetur/ yentre reeondita, vt nullo modo appareant, & crura, quis extrorfum protenduntur; vt om- nino elumbis ccnfcri poffit. Alas pro corporis portione exiguas habet , caudam nullam, nullumqs vropygium .Plumis vehitur adeo irpperfcdis, & lanuginofis , vt Anferis pullum dicas recens esclufura , magnitudine eft parti» Querquedulae (dVne petite Sarcelle ) colo- re caftane»: vnde ei Caftagneux nomen inditum fuiffe quis haud inepte conijeiat. Et quia natandi peritia adeo excellit, natura ad hoc idoneo deftitui noluit inftrumento: pedes ete- , nim membrana coniundos non habet ,fed digitos abinuicem feparatos , latos tamen, vt Fulica : poftidum etiam digitum ,vt ceteros latum obtinet: crura vero parte pofteriori fe r- r» duplicis inftar crenata . Colore fub ventre eft ladeo > quanuis & aliudgeous , reperiatur coloris murini. Roftrum illi rotundum, exiguum, ac rubicundum , aliquanto preuius, quam Fulicae. Vix fe alis ex aqua poceft attollere: fi tamen eleuetur, volatum longo tempo- V0Iatas. tis fpacio continuat. Quod fi vbi pauca aqua eft deprehendi contingat, fefe in aerem eleua- re nequit , a puerisq; lapidibus petitur , adeoq; defatigatur, vt manibus capi poffic , vel vir- gis vifco illitis. In aquis falfis , & dulcibus fine diferimine degit .Quocunque anni tempo- ybj . re capiatur, atque comedatur, ferini nefeio quid refipit: licet hyberno tempore admodum ° fit pinguis : quo etiam tempore maiori numero apparet. Et cum perpetuo in aquis degat, 0natura eam aduerfusf igotis iniuriam plumis mollibus , denfisq; muniuit . Si quis illius diftecet ventriculum omni pifciculorum genere refertum inueniet. In mari etenim pifcicu- Q^busvi- lis vinitat, quos noftrates Cbeurettes vocant, Crado, auc Meletes, Efpclans, in fluminibus -C*£ec # Cancellis ,alijsq; paruulis pifeibus, fed nonnifi vinis . Inuitus autem, & nonnifi in alterius cibi inopia herbarum feminibus.Iecur ei admodum tenellum.lnteftina, a exterarum auium inteftinisdiuerfa, valde gracilia , ac tenuia . Prope terram nidificat incefpite aliquo palu- Vbinidifi- ftri, quiin loco fit edito, fed non inuentu facilis. H^c omnia Bellonius. Cui auicongene- crt rem hanc exiftimo ,quam ad meolim allatam hic expreffam exhibeo , Piutnis lanuginofis vellitur, qualibus pullus Anferis recens cxclufus ,quem etiam alias aliquomodo re- fert. Color caftane» in toto fere corpore: fed in gutture, pedore, & uentre nec- , non &roftro cinereus etiam ammifcetur.Roftri figui a, quauisin Turdis, Merulisue . Vropygium nullum , cauda nulla . Crura , pedesqj qua- lia fu» attribuit Bellonius, fed;poftici digiti non tam lati . Pida- ris autem incuria fadum eft , vt pedes minus rerrouergere uideantur . Ex hoc quoque genere eft , cuius icon po« ftremo exhibetur loco . Merula: & magnitudi- ne , & roftro fimilis : color vbique fubni- ger, nili in capite, vbi ab lacera vtrin* que maculam habet rubeam: pedus , venterqj ex cine- reo ad fufeum ten- dunt . Digiti laticraftiq; fed pofticos non habet. cct. Autorisde feriptio . ?&&L Au is eoge nerisdcfc.i i T ■y&rjgSkWr Vlyfsis Aldrouandi Colymbus minor Bulonij, vel falcem limillima tuis. / Omithologiae Lib.XIX Colymbi minoris aliud genus. Vriasety* a hi oiib&r» gtymum. Phaleris ■®[uid. Muttuegd Rccfcauis dide de- fcrip£io$ 20o . VlyfskAJdcouandiiif, A DE VRiA Cap/LIIi: | VLLA.M a veteribus peculiarem habemus notam , qua eiufmodi nominis I auis nota fiat.Athencus tamen 7to%ptopct7t,inqmt:pu&apc)iipujuQ;(v77ox.' to ^ />V^o? pta^pone ( forte i*/x,pov Vuottonus , fed Eufia- ' thius etiam /uaapoV habet) stivb^et, Ex eo Hermolaus , Vria ditta in- j quit, non multo minor cft Anate ,roftro longiore , ac tenui , colore fordido1(J figlina? (figlino Vuottonus. ) Inter recemiores Germani quidam, Vrias plus caetcris Anatibus feris nigricare tradunt : interpretantur autem Merentem , hoc eft, Anates aquaticas. Ornithologus Vrias, & Colymb bes colore, & magnitudine cantum differrepu- tat3 & eas effe quas Germani appellant Succhelc, de quibus fupra egimus. Quod autem ad etymologiam Vria: attinet , videri poffc non origine Graeca effe , fcd al^ vrinari verbo Lati- no deriuatam. De Vria Bcilonijdidum eflin capite procedenti.' DE PHALARIDE. Cap. LIIII. SYNONYMA. DESCRIPTIO. 20 HALARIS proparoxitonnrn feribitur apud Arheneum, apud sliospaAap/f, aut ? halari des Ariftophanis ^Scholinfies a Phaleride nomen hoc deducere videturrvbi etenim Arifio- phanes Avrayct/;, (paActpiSsti inter Bopetornm delicias nominat , ipfe Phalarides genus auiurn interpretatur, qus fecundum quofdam in Phaleride naicantur : quod & Vari- nus repetit. Eft amem Phaleris, vel Phaieros portus Athenis celeber,d quo DemecrioPha-^0 iereo cognomen . Aggregator Phalaridem auem apud Kiranidcm Foicga, ideft, Fulicam n5 inepte interpretaturae fieri poteft, vt Phalaris Grrece a macula illa a !ba nominata pri- mum fit. pa Acvenim album, & fplendidum fignificat,vnde & phalera: didtse , Sed Kiramdis Phalaris meo iudicio ab aliorum veterum Grsecorutn Phalaride diueifa efkquanquam Or- nithologus aucm, qua? vulgo Folega] Italis dicitur veterum Phalaridem effe putet. Bello- nius pro Phalaride Mergu varium maiorem Piette Gallice dibtum deferibit, de quo infra: feque canie&uris quibufdam ait cognouiffe, hunc effe veterum Phalaridem Germanici MuttuogelRcckinterpret4iitur,hacappofita defcriptiucula: Phalaris A natu, fyiucftrium foemellarum colore, qui encephros(lubcinereus)eft,confpicitur, roftro angufto, &oblon- go, rotundo capite, GermaniceMuttuogel,Reck. Cum itaque aue nullam habeam, quam^0 pro Phalaride exhibeam, aliorumqj etfido&orum viro.ru indicium non fatisfaciar,ca tan- tum poffumhieexarare, quaeabalsjs prodita fune, vtquihtec cft ledlurus, quem eorfi ma- lit, fequatur. Quod autem a Kirandis Phalaride vecuftiorum Phalaridem diuerfam putem, facit Ariftopanes, Phalaridem enumerans in delicijsBoeotoru , vnacum Attagine , quam volucrem quanti fecerit Gra:corum,& Romanorum luxuria, nemoeft, qui ignoret. Quare nec Mergus ille erit,qu e nobis obtrudit Bellonius . De Anate veto illa Germanoru , non habeo, quod indicem. Eam enim non vidi. ScioInterirnScholiafles Ariftophanis Phalari- dem pulchram vocare, cum eofum Anas cinerCa fit. Nunc profequaraur, emendato prius quodam loco Athenafi. Scribit Anflotelcs,eo cirante,Pafferes mares hyeme perire,f^mi- nasfuperareiconiedlura faciens e colore: mutari enim pro diuerfis anni partibus colorem*0 Pafferum,vt Merularum 'etiam, & Phalaridum^qure aliquando albefctint. Sed Ariftoteles de animalium hiftotia libro ofhuo, capite.vltifno, Merulas pifces , & Turdos, & Caride (non Phaiaridem)colore murare,vt & aues qtiafdarn feribit. Vere enim eas nigrefcerepoft verdenuo albefcere.Legehdum itaque apud Athenarum Caridum, non Phalaridum3& de pifeibus Arifiotelcs , non dcaiubusloquitur . LOC VSc Ornithologise Lib. XIX. LOCVS. VICTVS. 261 *vO f. i lifiWpfi 2?:?* { - r?i ri > snr .jjT lib a odm a «JI3CU a /yesfr 3« 4® RISTOTELI, citante Athenio, Phalaris nominatur inter pa lmipedes, quae circa l3cus,& amnes verfantur.Kiranides quoque eam in fluminibus, & fla* gnis inueniri tradit, fed h^cdiueifa eft,vt diximus. Ariftophanis Seholiafles, in Phaleride, qui eft portus Athenis celeber, nafci refert, efleqtic aUe palUr ftrem,&pulchram.Quomodo autem inclufa* nutriantur alibi cum de Ana- te ageremus, ex Varrone, & Columella fccipfimus. AVCVPIVM. Ai cb rfr* 3WG I 5«p. UoMl j ig% I NTER Mergos, quorum nomina Grica, aut Eatina extare dicimus, jfcqui- I tur Ariftotelis Ko'pa£, quem Gaza Corvum aquaticum vertit* Dubitat Or- nithologus, an CorUus aquaticus AriftoreIis,& Phalacrocorax Graecorum.* & pofteridrum (nam apud illum hoc nomen non muenitur ) fine vna , eadem- queauis , in hainc fufpieionem addu&us, quod feribat Plinius, Corufraqua- ,r ' tictim naturaliter caluere, & inde nomen ei apud' 'Graecos efle.Mihi diuei (se pa| cantum legitur)<* Magnitudo e (liquant a Ciconiafed crura breuioravpalmipes,natanfq^ e fi» eoiore niger , infidet arbor ibus , & nidulatur in qs hicvnustex hoc (palmi* pedum) genere. Auis, quam in libris meisdepidam nuncdefcribo^oftroeft longo , & in fine adunco , colore in fuperna mandibula? fuperioris parte ni- * gro, in reliquis inter luteum, & rubrum ambigente . Prope roftrum iri capi- tis principio macula candida vtrinque confpicitur. Ala riim,& flor fi penne coloris, caftane^ quarum tamen ora? externa? nigra? funt. Oetera tota auis etiam tiig! a. Or,nithologu?jS(;Hac- bum fuum fic deferibit . Scharbus , quem ha?c dum.conqerem > manibus tradabama longus erat dodrantes quatuor cum palmo a furamo roftrq ad extremam caudam extenfus. Ro- ftrum ei acutum ,& peculiare, fuperiori parte inftar Latina? littera? f inflexuro» vncq eide* fcendente ,pifcibus attrahendis apto, fex digitos longutpndem fuperius nigricans9vtrinqu$ albebat . Cutis inferiori roftro 5 & vtrinque fub oculis obtendebatuc crocea, Pium* veatris alb^ Vlvfsis Aldrouandi Corui aquatici arteria * Omithologiae Lib.XIX.1 Coiui aquatici ventricul? cunka. 2 66 ViyBis Aldrouandi alb*. Crura odfcodigitotulongitudine.-digici pedum (juaterni,nigri, amplis, nigrisqj mem- branis iun&i.Penn# dorfi in ambitu colorem ex viridi>nigroq;mixtum praefeferebant, per medium ex cinereo lucido.ac ruifj . Collum fupinu pium* partim albae, partim nigrican- tes tegebic.CjpitisjColIiq; prona parte color ex viridi, nigcoq; permixtus mihi videbatur, AI* adfedecim digitorum longitudinem excudebantur, eodem colore, quo dorfum: nifi quod ampliusfabc-ulB coloris ex fubruffo lucido,ac emereo mixti. H*c Ornithologusrqui licetdiuerfosaiiq uot colores affignec, quorum noltro non meminerimus, non eft tamen, quod hinc quis anes diuerfas dfe putet? uam eadem eft penitus corporis vtnque forma, di praecipue roltri , vt conferent! uumfeftum euadet. Auesauteeiufdein penitus fpeciei,co. j0 lore pennam euariare nemo nefeit. Amplius fieri poteft, vtpro fexus, aetatifqj differentia color quoqjvaner. Atque fic tcftafurQrntthologus feScharbum vidiffe cui in collo fupre- moj&in vertice multa: pium* alb* inerat, & dubitat, fene&utifne, an alia ratione. Pr*te- rea,vt idem ait3h*aues tot* nigrae apparent, fi quis tame penitus infpiciat, colores depre- hendet di uerfos, nempe in alis nonnihil ruffifplendentis admiftum,& inciteris plerifquc pennis aliquid fubuiride.Quamobrcm cum auem defcnpferim ex pi<5fcura,in ea omnes for- te colores non fuermt exprefli,quos in ea viua,aut mortua Ornithologus obfcruauit.Ha- buifti praeterea iam quarundam internarum partium icones* quarum prima arteriae afper£ partem fupinam cmri duobus pulmonislobis denotat, fecunda eiufdeafper* arteriae par- tem pronam s tertia tunicae internae ventriculi, cum pyloro effigieseft, quarta ,& vlcima2e ciufdem ventriculi, cunicas externae pariter cum pyloro. Vbi nidifi- cet. Ex quibus Vi&itet • Magni fri- goris pr®« NIDVS. VICTVS. LOCVS. OR VVM aquaticum folum inpalmipedum genere arboribus infidere, & nidulari ex Arifiotcle diximus. Quidam Anglus,qui fub Mergi nomine hac auem intelligit,ait fe obferuaile nidificare in arboribus, & faxis ma* citimis . Nam , inquit , in rupibus marinis luxta ofiium Tinae fluuij Mer- gos nidulantes vidi , & in Northfolcia cqm Ardeisin excelfis arboribus. Qui in rupibus marinis nidificant, ex pr*da ma; ina viuunt,qui vero in ar- boribus,amnesjlacus,& fluuios vi&us gratia petunt. Haec ille. Tradit Ornithologus, cer- tum efle hanc auem longo fpatio vrinari polfe,fed frequentius alicubi infident e qalispr^- fertim , aut perticis aqi * fundo infixis pifces fpeculari. Additq* per autumnum ad lacus Heluetixaduentare.In magno frigore fubinde alas extendere, pifces nantem fequi>&paf- fim adnatare, quali odore eius illectos. Georgius Agricola coruos aquaticos, ijs auibus an- numerat, quae hybernis temporibus fe conferunt ad lacus, aut fluuios , qui frigore non congelant. PRfSAGIA. i- CV M in Rheno , inquit Ornithologus, apud nos Scharbi apparent, fignum aiunt efle magni frigoris, & periculum, ne vices frigore pereant.Memini tamen in lacu noftr# etiam Septembri menfe in fine alterius decadis aliquando captos, cado quidem frigido. Ad foueru du ventri - culum. Scharbi ve triculuqui d:camrha bere* VSVS IN MEDICINA. ELLIFICES nonnulli, inquit idem, pellem eius (Scharbi) prxparant, vt pro tegumento imponatur ventriculo, tanquam vim concoquendi^* promoneat : nam&auisipfa validiflimo ventriculo, & alimentum om- ne celeriter confumente effe creditur, vnde vulgo dicunt, de homine vo- race, vel multi cibi, Scharbi ventriculum eieife, Sic apud Ariftophanem legimus Galli ventrem habere, qui ©mnra e©n$«qmt. DE Ornitho logia: Lib. XIX . i6y DE PHALACROCORACE, SIVE Como Aquatico Plini; . L V I. ■„ .X ' O R V V M aquaticum, cuius meminit Plinius, eundem cum Phalacroco- race ede, hoc manifefto cQhijcitur argumento, quod naturaliter cum cal- uere dicat,indeqjnome ei apud Gr£Cos efteiquod foh Phalacrocoraci co- uetm.Ceteruaiqu^auisfitPhaJacrocoraxomnibusnotiim non eft,&vix paucis.Ornithologusdiuerfasaues nominat,de quibuspoffit dubitari,nu quid hoc nomine debeant appellari:eius verba aferibam : In Burgundria, inquit, vocari audio auem quandam Crot pefcherot,idcft, Coruum pifcatorem, cui pedes Crot Pef- diucrhfint. Alter vnguibus vncisad rapina comparauissaltcr palmipedes ad natandu. Na eherotqu-e cum pifeem arripuit in aqua, nec facile propter pondus euolare poteft,pifce altero pede auis* retinens,altero remigat vfqjad ripam.Idem Anglide Aquili marina: quodam genere nar- nforev 2Qrant,quamOfprey appellant.iuhcse genus daplex fecerim, alterum minus, apud nosco- qUeauis/ mune per hyeme priefertina in iacubus, alba frontis macula inftgne. Alterum maius, quod ^ in Italia notum aiunt, & in arboribus nidificare, pifces magnos vorare, quod an Phalacro- corax,& Coruus aquaticus Ariftotdisfnos Phalacrocorace a Coruo aquatico Ariftotdis diftinximus)fit,nonduc6peri.Gelenius Phalacrocoraci UliriceLyfkaintcrpretatur:Sed Fulicf da» fulicam fic nominarilllirijs puto.Coruumaquaticu Ariftotelis Vuattonusfufpicaturean- plex genui» dem cfie cum Cornice marina , cuius in Ponti Euxini nauigatione Ari ianus meminit, ab iSthyia ca diftinguensrnam Hcfychius,& Suidas diftinguDt.Harc ille. Sed nos qui vi Cor- , «uro aquaticum Plinij,& Phalacrocorace idc efTe cenfemus,a Coruo aquatico Ariftotelis diftinguentcs,ita nulla auium, quas ille memorar,Phalacrocoraceefjeexiftimamus.Qui» ^odamAnglus Ariftotelis Coruum aquaticu,& Plinij Phalacrocorace, & Coruufyluaticu, de quo infra, eafdem arbitratur, & Graeculum palmipedem :fed hanc cius opinionem efle erronea, ficut etia aliorum, qui idem cenfcnt, poftmodii oftcndctur,cum de Coruo fylua» tico agemus.Eliota: multo minus cft recipienda fententia,qui eadTeauc conijcitjqujAn glis dicitur aVuatcr Crovue , ideft, Cornix aquatica, vel illa, qua: vulgoa Cootc nomina- tur.CormarantAcu Cormorant nominat quanda auem, quam nos Phalacrocoracem efie Cxiftimamu s: atqjica quoqjfortalTc fentit quidam Gallus Phalacrocoracem Gallici inter- pretans vngCorbcautPcau, vng Cormorant, Coi beau^nili forte his nominibus Cotuum aquaticum denotet, de quo fupra cgimusrBdlon ius partim nobifeu confentit,partirsi dif- £dct.Diflidctquide,dum Gracculu palmipedem, Corufi aquaticum, & Cornic emarinam pAriftoteli cfle vult eafdem aucs,cflfcq; Phalacrocoracem. Conuenit vero dufimillima aue cura ea,quam mihi aconfanguineo meo ex Illyria miffamPbalacrocoraceexiftimo,pro Phalacrocorace dcpmgit.Hifpani vocat Coruum caluC,Cueruo ca!uo,Gra:ci vocabuli fi- gnificatione cxpreffa.Gaih vs di&um iam eft,Cormorant,vclCormarat.Sed hoc nomine _ - alias quoqj aues intelligere vidcntur.Nam refert Ornithologus,fibi a Gallo quodam nar- noffig m!I| ratura,Cormorants vulgo didas aues efte latiufculo r©ftro,inftar Anatum roftrirrnagitu- tls aujt>us. dine inter Anatem, & AnferC feri . Eodem nomine apud Anglos auis anguilas edit, quas commune integras deuorat, illa: mox perinteftina rurfus dabuntur, ita vt velnouiesaliquandoauis vna eandem anguillam deuoret, priufquam retinear. ‘ FORMA. DESCRIPTIO. Ii Halacrocorax,vtex piduraad raccx Illyrio miffa conieci, capi eftmagni- tudinc,roftto longo, acuto, & rubefccte.Capicc toto fere plumis nudo, & cute tedo,quecar ne fiibftatia’,& colore cmulat. Ex colio veluc iub^ depe- dec,qua!cs in Capis cernuntur. Pedes eiufdcm funt cu admixtis plumulis nonullis aureis. Eande ferme icone exhibet Belloni*,nifi quod in ea i t » b 9 null^in collo dependeat, & noftru hftipede, non palmipedem pidura re- prdcnter5quodpidorir. incuria E fla effe no dubito, Bellonlj figura fecundo loco ponitur. Z 2 Phala- VlyfsisAldrouandi Phalacrocorax ex Ulyriomillus. i s OrnithoIogiaT Lib. XIX» 269 Phalacrocorax Eellonij* /• JK-" i' X 3 1 Quomodo acpiatur. Ordinis ra lio. Vbi degat. Vbi nidifi- cet. I 570 VlyfsisAUrouaridi- ; LOCVS. VICTVS. AVCVPIVM. O R VO S aquaticos', Georgius Agricola', hybernis temporibus Te confer- re ad lacus ait 3 aut fluuios, qui frigore non congelant . Scd.au Phaiacroco- racemmteiligat, addubito. Plinius fchbit per alpes etiam capi , Balearium infularum peculiares\Bdionius de fuo tradit, folum mter palmipedes, Fibro excepto, in arboribus fedcrCjia ijfq;.nidu!ari,e genere Mergorum effej^qis&io in aqua marina , atqj dulci degere , magnum inferre damnum .lbgnis quod eorum pifces deuorct:dignum,&iucundum fpe&abulutn abdere, cum Anguillam mediocris magnitudinis cx aqua abreptam in aerem effert & antequam deuoret diu cum illa colludatur . Docet quoq; quomodo capiatur, his fere verbis : Viri principes magnam fepe ex venatu harum volucrum voluptatem percipiunt , praacipneapud Venetos . Coelum eligunt tranquillum , arqs nauiculis tribus exiguis , &lcuibus, duobus,tribusue remigum ordinibus impofiris in mari celerrime adinftarfagitcaeferuntur.Circumuentus hoc padtoCoruus-aquaticus, nulla illi euolandi facultate cenccffa, opprimitur ab illistfimulacenim aqua caput exerit5globu- lis ex arca globaria emifTis cum petunt a & demum ita defatigatum reddunt, vt manibus eapi pofftt.HaecBelloniuSo 20 DE CORVO SYLVATICO. Cap.LVII. TSI huic aui,de qua nunc a&urusfum, hic locus minime conueniat, vtpote qua? neq;palmipes,neq; aquatilis eft, tamen quia ab aliquibus cu Phalacro- corace cofunditur, poft Phalacrocoracem de illa agendum mihi e(b De hac aut nihil habeo, quod feriba, nili qu^memorif prodidit Ornithologus, a qup et iconem fum mutatus. Auis, inquit, cuiushic effigies habetur, a noftris no- minatur vulgo Vvaldrapp.i.CorUus fyluaticus,q> locis fyluaticis,m6tanis, sk defertis degere foleat:vbi in rupibus, aut turribus defertis nidifat.QuatcetiaSteinrapp Coruus iyluaticus Ornithologi . Orriteholagce- Lib. /XIX. 271 'vocatur, & alibbin Bauaijjia, $titia)cin Glaufzrapp,-ipafjs, feto rdpibus, & py Iis(nam py- I as, ideft, aoguftias intci''40bsrmolitc's'GthlfanTeh\i^tt SppeEahrfhoc eft loca claufa ) in_j quibus nidos ftruir. Lotharingis, vt audio, -Corneiile de mer, ideft, Cornix marina, quam & in iuglaudibus aliquando nidificare ferunt : Sed forte ea alia anis eft. Circa lacu V.erbanum Coruus marinus dicitur. in Italia Coruus Syluaticus,vt in Iftria circa promontorium Polars vbi homine per funem demifto per rupes nidis exsmuntur,& inter menfarum delicias habentur, vt apud nos quoque in montium quorundam rupibus. Sic enim Fabarias ther- mas repertas aiunt , cum auceps quidam per a lnifimas.ru pes propter has aucs fe demififtet. 1 0 Alibi in Italia Coruo Spilato/Spelato potius J ideft, Coruus depilis, quoniam fenefcenscal- - Liefcar. Germanice quidam nuper confido a fe fono a vocis eius nomine Sthelicr vocabat. Sunt qui Phalacrocoracem hancauem interpretantur, quoniam magnitudine, & colore fe- re Coruum refert: & caluefci t, vt vidi, cum adukior eft. Quida Anglus Ariftotelis Coruum aquaticum, & Plinij Phalacrocoracem,& Coruum Syluaticum noftrum aucm vnam effe ar- bitratur, tertium genus Graeculi. Coruus Syluaticus Heluetiorum, inquit, auis eft corpore Iongo.-alba in eapite macula, &canuta fi bene memini. Sed cum nos certo fciamus , palmi- pedem non efte CeruumSyiuaticum noftrum ,non poterit elfe Coruus aquaticus Ariftote- lis, fcd neque Plinij, qui (vc diximus) Phalacrocoracem, ideft, Coruum caluum eundem, aquaticum fac it. Noftcr vero Syluaticus non cft aquaticus, neque in aquis degit, fcd in pra- 20 tis,& locis paluftribus vidum fibi parat. lam cum Ariftoteles tertium Gi acculi genus palmi- pes faciat, id quoque Coruus Syluaticus' nofter effe non poteft. Auis, quam prius Hcemaco- podem efte putabam , inquit Beilorsius , nunc potius Ibin nigram efte conijeio : cunis Hero- dotus, 3c Ariftoteles meminerunt.Ea corporis mole aucm a Gallis vulgo Coriis (Arquatarn maiorem noftram efte arbitror) didam refert, vel paulo minor eft, tota nigra, capite Phala- crocoracis, roftro iuxta caput plus quam pollicari craftitudine, inflexo modice in arcum, & in acutum defineate, rubicundo, qui crurum etiam color eft.Proceritas crurum eafere,quai in Ardea ftcllari, colli longitudo, quse in auc, quam Galli vocant Aigretcc, ita vt primo vifa a me h#c auis Ardeam Stellarem quodammodo referre videretur, corporis ferb fpecie.Haec i\lx in Gallico libro lingularum obferuarionum fuarum. Coruo' Syluatico noftro magnitu- do eft Gallinae , color niger toto corpore, fi eminus videas: fin propius, ad folcm praefertim, cum viridi permixtus videtur.Pedcs fere vt Gallin^5longiQrcs3digiti fifli, cauda non longa, a capite retro crifta tendit, haud fcio,an in omnibus, aftt femper.roftrum rubicundu,oblon- gum,& aptum inferi anguftis terrae, arborum,& murorumiauc petrarum foraminibus, vt la- titantia in cis infeda,&vermes,quibuspafcitur, extrahat. Crura oblonga, obfcurerubetia. Locuftis, gryllis, pifciculis,& ranunculis vefei audio.JVc plurimum nidificat in altis arcium deftrudarum muris, qui in Hclueticis montium rcgionibusfrequentes| fune . In ventriculo diftedialiquando praeter alia infeda, reperi plurima illa , qua? radices frugum populantur mirij praftertim, Galli curtillas vocant, noftri tranfuerfas (tuuaren^l a pedum fitu, vt conij- eio. Edunt & vermes, e quibus Scarabaei a Maio mcnfe didi nafcuntur. Volant altrrffrmc.Bi- 40na, auc terna oua pariuru.Primae omnium, quod fciam,auolant, circa initium Iunij,ni fallor. Pulli eorum diebus aliquot, antequam volare pofsint, nidis exempti, nutriri, & facile cicura- ti poftunt, ita vt in agros euolent, & fubinde reuertantur. Laudantur ijdem pulli in cibis, "St frf delicijs etiam habentur, fuaui carne, ofsibus mollibus. Qui e nidis-eos auferunt, in fingu- lis lingulos relinquere (olent , vt anno fequente libentius redeant : Haec omnia Ornitholo- gus , cuius etiam brec icon eft. Idem Ornithologus in capite-de Nydicorace hanc exhibet figuram, quae, quanqua circa Nygencoratum Nachrram,ahbi Naehtrab nominetur, tamen neque Caprimulgus 5 neque Nydicorax ei videtur, & rede quidem , cum , vt inquit , iuxta aquas, & inter arundines verfari dicatur, vbi node clamet voce abfona, & ta nquam vomitu frientis.Nidificant,inquit}in altis arboribus, oua terna, aut quaterna parir; pifeibus vefeitur. "-JHanc auem quanuis palmipes non fu, & ideo ad hunc locum non pertinear , hic exhibere li- 5 buit, quia hic de Coruo Syluatico fada eft mentio, & etiam hazcCorui nomine gaudet. ■ , ' . £ 7,, . . - DE Vfus in ci- bis. Schdla% Corui SyS« uatici de- fer iptio. Qujbus vi<» ditet. Vbi nidifi- cet. Quot oua pariant. Migratio- nis tepus. Vfus pullo ruin cibis. ^raeeali palmipe — dis deleri» ptio. Viyfsis Aldrouandi Nycticorax OmithologL' DE GRACCVLO PALMIPEDE Ariftotelis#feu Coruo aquatico minore. " ' Cap. LVIII. R O Graeculo palmipede Ariftotelisalij Coruum Syluacicum,alij Phalacro- coracem ,ahj Mergum magnum nigtum nobis obtrudunt. Cum autcm_-*59 omnes iftsc aues Graceulos magnitudine longe excedant , verifimile non_j» eft , Philofophum eas Graeculi nomine appellaife. Quapropter alia anis cft afsignanda, qua: minus a Graeculis differat. Ha:c itaque hic depidta Mergo magno mg o quidem omnino (inulis eft , fed minor multo, nempe Graecu- lis compar. Vu’gus ob fimilitudinem, quam cum Mergo magno nigro, feu Coruo aquatico Ariftotelis habet , Mergonc quoque appellat: nos diftin&ionis gratia Coruum aquaticum minorem. Roftrum habec aduncum, & acutum, prope frontem fubalbicans , cactero fubni- grum.Colore quoqjin toto corpore fubnigro eft, praeterquam in collo, vbi nonnihil ruffiad- mifceu videtur# Crura, pedefqj & mebrane fufea funt. Ncc aliud habeo, quod de auc dicam. DE Oroithologi» Lib.XIX. Graeculus palmipes» cum caltha paluftri. ) Mergi Rhe mnidefcri Vbieomna copia. Piette cur vocamr. 2/4 Vlyfsk AIdrouandi DE MERGIS ALIQVOT ‘ QVORVM nomina vulgaria tantum funt cognita . Primum in genere . Deinde de Mergis varijs, hoc eft; al- bo, nigroque diftin&is. Ex quibus vnum Ana- tem Rheni vocant , cuius figura apponitur ; cui aliae quasdam congeneres funt , Magnitudine quidem, & coloribus diuerfas: Collum omnibus quam in Anate procerius, Gap. LIX. io ERG QRVM quoruiidam meminit Ornithologus, quorum nominas® Gr£ca,aut Latina! incerta funt. Quapropter quicquid ille de ipfis memo- ris prodidit, hic afcribere non pigebit, vt fciiiccc nihil a nobis pmermif- fum videatur, quod in rem ftudioforum efte poflit. De Mergis in genere» inquit, fupra fcripfimus 5 H;c pauca addam , qua? ad illos tantum Mergos pertinent, quorum fola vulgaria nomina mihi cognita funt.Noftri igitur, cum Anates a Mergis non rc&e diftinguant,auem illam aquaticam,quam Mergum Rheni dicere debebant, & alteram, qu^ Mergus glaciei, vel brumalis vocanda erat, Anatem Rhe- ni,& Anatem glaciei vocitant, Rhyncntcn,Yfzentcn,Suchcntcn, quod nomen poftremuna exMergo, & Anate compofitu videri poteft, Sunt autem ha»c duo genera collo longiore inter illos Mergos, de quibus deinceps hic agemus;qui omnes Anatibus fimiles funt,ciini4® alias, tum magnitudine fere, &roftriIatiufculi figura. Roftrum tamen eis aliquanto angu- ftius, quam Anatibus eft,&aliter dentatum, vt fupra dixi:& omnibus infine magisadun- cum, vc commodius pifcesrctincant.McrgusRheni maior eft c*teris:naca?reri fu e Ana* te paulominores funt, ille par. Quidam ex eis apud alios Germanos appellantUi Merchi (Merch)hoc eft, Mergi, corrupto nomine^ab; Nonn«(Nunnen)idcft,monialos a colorum varietate, alibi, & nigri pcxfcrtim.Kcrmellx nomen vnde Germani quida impofumrt,ne fcio, quar lola etiam in hoc Mergoru genere albo, & nigro, no finnlircr vt cx teri chftingui- tur.Hanc fupra defcripfi poft Querquedulas, ideft, Anaces minores, an ex car.u genere ef- fet, addubitans. Sed dicam primo de Mergo Rhenano , qui in hoc genere Mergoiu Anati- formis maxime eft.Corpus huic vndique albo,& atro colore diftin&um. Roftrum, vt parsjo circa oculos, nigrum eft. In occipitio macula: vtrinqjatr£.Reliquum caput partimatrum, partim fufeum, aut cinereum. Prona colli, & pe&oris pars cu ventre candidi coloris funt: fed qui paflim cinereis pun&is, aut maculis diftinguatur.* qua? quidem inferiore ventris , & laterum partecymatili du6h dele&ant intuentem. Crura circa imum ventre prominent. Pedes, digitiq, fufei, membrana interna? funt nigra?.Cauda nigra, alse,dorfumq;totum ni- gris,& candidis aliquot fpacijs vicifiim diftinguuntur.Sunt quiNonnan(ideft monialem) aluam 3ppellent, vt fufc3m,moniale altera, quasinfra deferibetur, aliqui Yfzenten,ideft, Anatem glacialem. Idem in epitome. Mergus varius maior, inquit, vulgo Mergus Rheni, & monialis alba a colorum varierate.Bcllonius hanc veterum Phalaridem eflfe fufpicatur: mihi non videcur.Conftat quidem ex veteribus, palmiped e efte, circa lacus, & amnes de-j® gere,& fparfis ad ftngnorumjfluminumve margines frugibus illaqueari, roftru habere an- guftu, caput rotundius, ventre, & dorfum cinerei coloris.Cremonfis Kiranid* interpres, Phalaride interpretatur auem, qua? vulgo dicatur alba frons, tota nigra,frontc tantum al- ba,& quid e ab Italis Folega, quafi Fulica dicitur.Hasc iile appofita hac eifigie.Sed vt quif- oue, quod ludet, indicet, qua? Rcllonius dc hac aue prodidil,hic exaraboJieques admo- dum eft, inquit, npud Suilfiones & Beliouacos . Solent enim numerofa7 ab Corum populo- rum vrbes inferti vacnales, in Arca,Soma,& huiufmodi fluminibus capta?.- Nomen Piette (quo vocari a Gallis dixerat)aPie,ideft, Pica diminutiuum cfte videntur. Solent enim no- ftratesquam pkuimaaPicadcnominare:quemadmodura suem partim sibam, partim ni- OmithologiaT Lib. XIX, Mergus Rheni Orokhobgi e uri tctrapl h 2 76 Vlyfsis Aldrouandi Vbi degat. Dcfcriptio Mergi alte- jriusconge- meiisdefcri pti9 . Mergi ma- toris deferi fti o. Quibus ve featar. gram confpjciehees a Pse5ide£l Picam vocamus, vt etiam equum albo, & nigro colore variti vn Cheuul pie. In aquis degere folet, Bofchade maior, fed Morillone minor. Quanuis color Anatum in omnibus perpetuo idem non fit: nam in quibufdam cinereus, in a lijs omnino al- bus, corporis tamen figura nihil variat. Idem in Piette accidit. Sunt emm quadam toto cor- pore alba?, aliae nigro & albo colore varia?. Plerunque autem fic colorantur. Color fub guc- ture,& ventre candidus:fuperne per dorfum nigricans^ alarum, vt in Pica varius:caudo ve- ro,& pedum vt in Morillone. Nota peculiari a coteris aquaticis diftinguitur. Roftrum enim non vt reliquarum aquatilium latum eft,fed quali ceres, nec furfum refledticur; dentaiumq, eft. In capiteadfpinaiismedulloprincipiumexiguumhabetflacum . Vilcera,inteftina,&ic ventriculus gracilia fune, & tenuia . Afpera vero arteria digitum crafifa, & caput verfus ma- gis exilis , in lumnia ab omnibus alijv dmerfa : rotunda etenim omnino eft, vmco conflans corpore, annulis, fen circulis nullas habetibus crenas. Conie$uns quibufdam adducimur, antiquorum Phalaridem eife . Hoc Bellouius , appofita eadem icone. Ornithologusdeinde alias huius generis aues his verbis profequiturEiufdem plane generis eft, nec aliud fere dif- fert,Mergus alter, nifi quod magnitudine inferior eft,& caput, collumque exterius cadidius habet, ac dorfum totum nigrum non albis fpacijs diftin&um. Puto etiam ore differre, quod huiceum lingua , dedentibus interius rubeat: illi non irem, fed potius nigricet. Hunc mihi aliqui Mergum album vocauerunt,ein VvyffeTuchent,ItaliceMergon,quafi Mergum: Lu- cardi & BdiinzonaeGyuen : in alijs quibufdam Italice lacubus Polono : quidam Garganel-ac lum,nefcio quam redte. Nam & alijs Anacibus hoc nomen ab Italis tribui video.Sed alium quoque Mergum maiorem cirrhatum circa Beliinzonam Itali Garganey vocant, vtGarga- nello diminutiuum fit . Hic mihi circa brumam ex Vrfa Heluetia? fluuio allatus eft , paulo minor Anate fera communi. Pifces adhuc faucibus continebat. Longitudo ab extremo ro- ftro ad caudam extremam dodranres duo cum palmo. Caput album erat, fed raaculje nigrae cingebat ocuIos:quales & occipitium vtrinqueinfigniebant,mediointerualTo albo relido. Pedus, collum5, & vencer tota alba . In dorfo fupremoegregi* quodam pluma? alcecaatim alba? , nigroqj inde etiam ad latera verfus pedus tania? fimiliter difcolores vtrinque procc- debant.Roftrum,vt Anatis denticulatum,anguftius,efufco ad coruleum dilutum vergens, extremitate deorfum incuruata. Crura digitiqj vt procedentis. Alse nigrse, candido fpacio. raaiufculo diftindat:& inferius alijs duabns lineis cadidis,vt in praecedente etiam. Dorfum5 plane nigrum. Cauda fufca,palmum longa. Ventris pluma? minimo interiores, fufese erant; exteriores, & quoapparent, vt dixi albo. Pifcibus tantum vefcuntur,curo alijs, tum gobijs ftuuiatiiibus,&.interdumtroCtis. Lapides etiam fubucrtunt,vc gobios captent. Hoc edi de priore tantum genere audi.ui: de vtroquetamen ver& dici puto .Hoc genus Albertus Mer- gum varium appellat, & libro vigefimo tertio is Mcrgo,//*^,] nquir,^#* vt plurimum Mergi vocantur ^varia funt vt Pica, Anatibus alioqut magnitudine roliro dr pedibus non dijftvsiles{cx diuerfisfane,quos hic deferibimus, Mergis varijs, primum, &fecudum genus colorum albi, nigrique diftindione ad Picam magis accedunt, quam fequentia)Et rurfus in Ana tt. Anatis rrswiut p St ev albis fflaculis.de diSta colorei ffd df* mil In m Lrtrf* nrine t mi* Troehilus Ariftosdis Alberto quasauis. Auis Sau- cherdid® dcicriptio. Albclli a» quatieido ferjptio. Albelli alte riusdcfsr?- prio . Sertiu genus varium eft, ex albis maculis,& disto colorei. fed de nullo colore prius dixerar,qua. mobrem Sego,ic nigro co\ore)compofitu ,Et eft genusMergi, cuius dua funt fpecies magni tudi^ ne tantum dmerfa. Ego pro duabus iftis Mergi vari; fpcciebus, duas, quas jarn defcripfimus, acceperim .Quanquam enim ea ,qiio fequuur quoque Mergus varius minor appellari pof- fit, non tamen nigro tantum, & albo eoioribus, vt procedentes diftinguitur i fed alijs infu- pen(capite,3t collo profertim)vt dicemus, Idern Albertus alibi Trochilum Ariftotelis,au- thoritate Auicenno afferit efft auem fimilem Pico, fed aquaticam, & variam roftro Anati- no. Quidam Germanihanc auem Germanici Saucher vocant.Varia eft, inquiunt, candida quibufdam partibus, quibufdam nigra , palmipes. Hoc genus, cuius fecundo loco meminit Grnithologus,Mantuo,ni fallor, Albellum aquaticum vocant, a colore albo forte, qui plu- rimas occupat alitis partes. Quem autem ad me allitum oliffl,defcripfi , magnitudine me- dius eftinccr Querquedu! asn ,& Anatem fufeam. Roftrum coloris eft corulei obfoleti, acu- * tum, & in extremo curaum . Caput totum album effet, nifi occipur,& partes vtrique qtulo adiacentes tres maculo nigro notarent. Coli u pe&ufque albicant : Sed hoc in media regio- ne, & illud in ea parte, quo roftro dire&im fubi3cet,ex albo ad cinereum vergunt .Venter totuscftalbocinereus. In dorfo, & alis nigris rnsculo multo albo infunt. Cauda higraeftj crura coloris plumbei, cui aliquid viroris fit admixtum. Digitos ciufdera coloris nigro con- jungunt membrano . Plurima autem ex his, quo diximus, ex eius hic fubie&a icone patere poliunt . Huic ferefimilisdl, qui mihi ab aucupeex foro paucis ab hinc raenfibus eft alla- tus ,fed paulo minor, & cirratus. Aroftre ad extremam C3 udam logitudine eft duorum de-. Ornithologia^ Lib. X X. 277 Albeilus aquaticus* A 2 Mergo I Mergo Muftellari leuocomclano congenerium grafttfnc aquatico* i?» Ornithologis. Lib.XX. 27P drantum.Roftrum habet fubnigrum,ferratum in extremo curuuni : caput album, fed ma. cula? gemina? nigra? oculos ambiunt, & cirrus , qui confpicuus in occipitio erigitur, plu- mis partitu albis , partitu ex nigro viridibus , & fplendidis codat . Colium , pe&us , & venter, alba ; fed adpe$usdua? excurrunt lines: vna quidem angudta i dord initio in medium vfq; pe&us rededefeendens, -altera ab alarum initio incipit,aiiquandd latior, & insqualis , fed non multum defeendit . Dorfum nigrum , prsterquam in ima parte pro- pe caudam, vbifufcum ed.Ate Mergo muftellari Icucomelanocogenerisafpera arteria, fuperna? duas habent maculas albas indgnes . Remiges pen- ne primo nigrsfunt , deinde ad fufeum tendunt , interna? colore leucophso.Cauda bre- uis,fedecim pennis,eisq.fufcis confidens. Tibia?, & pedes in- ter cinereum,& caeruleum am- bigunt , fed membrana? funt fufea?. Arteria afpera huius Mergi prope laryngem admo- dum anguftaeft,dein craffior mujto euad/, & ad craifitiem digiti aricularis peruenir, at- que offibus clauicularu vtrim- que cum infigni mufeuio alli- gatur, vti mox prope odeum illud vas, de quo fubindedi- cam, alijs duobus vel mufculis vel ligamentis ad priores co- das. Ante diuaricationem ad pulmones ini igne itaq. quod- dam vas ed, figuram quandam Cham^Ieuis pra-feferens/ub- dantia plane in finidra parte prope cor multo maius, & ma- gis extubernas, vbi quoq; ceu dua? in eo funt fenedra? fatis ampla?,&litera A in icone de- notatse, renuiifima, fubtilifii. ma , atque plane diaphona membrana claufr, iic uti quo- que in quibufdam conchis eue nire folet. Ab eiufcemodiof- feivafis inferioribus partibus arteri? diuaricationes oriun- tur , vti quoque in icone con- (picitur.Tota arteria a lingua cufpide ad pulmones vfq; do- drantem & palmum longa cd, colore albicante. Habebat hic Mergus duos pifciculos in ven triculo admodum carnofo, ite lapillos plurimos. Tertium Mergi varij,fiuegla- Me ciahs,(nam noftn vocant Yf- dalisbdebrai zrntlc)genus,inquit Ornitho- pjt0e logus, fimile edfuperioribus, fed capite, & fuperiore colli externi parte ruffo/padiceiie, aut puniceo(ided rudo obfcu- A a 2 re) I 280 Vljfsis Aldrouandi ':V J . 1 ' Mergus glacialis^cum iunco vulgato. Ornithologix; Lib. XX. 281 3= re)coIIo inferiore verfus pedus fufco>,veI cijierco fcre,eminentibus modice plumis capi- tis,magis quidem in mare, in quo etiam roftrum anterius qua mcuruarur, rubere puro 10 fe mina albere. Dorfum vndiq; nigrum eft. AIx etiam nigra’ , fed albo diftinda? , vtpraece^* dentium hoc eft primum fpatio ampliore albo , deinde ahjs duabus lineis inferius. Con» ftantautem linea? i% alb£ extremis pennarum al'bentibus. Venter etiam albus eft,& ftipi na(inte rna)pars colli fuperius. Crura vt prfcedecium breuia,£ufca, membranis mter digi- tos nigris. Roftrum excxruleonigrfcac.Magnitudo totius auis Querquedula? par,hoccft. Anate minor, Collum digitos circiterodonos longumrcorpus reliquumfere feptenos,cau da quaternos, fn ventriculo eiuspifees inUeni.Per fumma frigora tantum, vnde, & nome ei a gelu, apud nos capiin lacubus, & fruminibus etiam puto, Aiunt hoc genus aliquando fere totum album repe riri, fed raro, primum forte genus , ideft maius, (fupra nobis def- criptum)inteIligenfes,quod patfim toto corpore multo plus albi habet, in cibum apud nos VTus in ci» perhyemem veniunt.hi Mergi,non minus, quam Anates fer£ vulgo Iaudati.Cum Mergo ^)S‘ . . fi'c ab Ornithologo deferipto idem eft, vel omnino frmilis,quemolim depingi curaui.Ma- gnitudineeft Querquedulxdioftrumei nnguftum,& in extremo curuum,acutumq; partim fubcxruleum,parcim fubnigrufa» Vtraque mandibula ferra; inftar dentata , inferioretiam cananiculara. caput obfcure fpadiceu, plumis in occipitio velut criftam conftitucncibus. Macula alba totum fere collum vtrinque occupatilinca autem eiufdem cum capite coloris ab occipitio per ceruicem reda in dorftprincipium excurrir,& gulx pars, qux roftro di- redim fubiacet, nigra eft,ficut & dorfum, in quo tamen pennae aliqua in extremo inter ci- nereum , & fufeum ambrgentes cc?ufquamulas quafdatmronftrtuunt. Colli longitudo ira piduta nonapparetkPedus,& venter erner ea funt, fed pedus ad latera nonnihil plumbe um. Araromicoftx eifdem.fquamulis, quibus dorfum, 01 nantur, remiges pkrtnx, & cauda nigricant; fed in illarum ftipenori parremacuia alba facis infrgnis confpicitur,infirioreni lineola alba inrerfecar.Crura& digiti ex plumbeo ad nigrumsvergunt:membranx nigra?. Eius icon hic exhibetur. Cum hoc Ornithologus eundear facit Mergum a quodam dodo. Germano Muftellarem didum, dum inquit:rMon aliaefftni fallor, quem quidam Mufteiar. rem vocauit, (vulgo ein Vvifelgenr) a fimMittidinc muftelx, quam, inquit, refert capitis ru borc. Roftrum cxliumv non latum eft , fed vnguc(vnco)corneo acuminatum , vt in Lon- giroftra. Collum in cinereo album, gula>& venter candida, tergum nigrum, aJx. nigra?, in? initio, medio, atque excremo albis pennis tranfuerfim diftinda?. Pedes cinerei. Eiufdem cum longiroftra magnitudinis* DE ALIIS EIV5DEM GENERIS Mergis ex Germani cuiufdam Defcriprione . Cap. LX. N A S longiroftra, ein Langfchnabel ,odcr Schhichtcnte, primum nomen a roftro, alterum a gemitu vocis traxit.Roftrum nonnihilrotundum, digiti M rli logi- longitudine, colore in nigro fiauicanre.i aput criftatum, collum fubruhr.y, rofrtidefcd corpus totum nigrum prxter alas, in quibus paucx tantiimpennx cdclidg, pdo* Venter magna?, & parux Anati femella? fimilis. Pedes crocei,membrang Merli rr>ce lutex,Mediocri A nate cft paulo minor,caput ei eiufmodi. Anas rauceduia, u. 1 e cn" 5® ein Rogis, a raucedine vocis originem nominisapud nons fortita. Capud criftatum : ro-^CI°* ftrumcum Longiroftra conuenit,nift quod colore eft nigrus.Corpus,&alxcinerex;gula, & venter alba. Pedes nigri ,& vt in Mergulo reda exrantes. Mergus rubcr:ein Roter Teucher,aparte fuperiore capitis, & colli rubra denominatur . Huic gula in nigro flaue- r.u* fcens. Corpus, alxq; plumis variegatis Anatis Srreperx fub alis,& ventris Anatis magn£ u L crl^* srefpondent. Alarum extremitas nigrarcauda itidem nigra. Capitis magnitudine Anatem magna xquat,laticudine pedum reliqua genera omnia fuperat. Mergus niger ein Schvvart MergJ nigri xer Teucher omnia Anati membra paria, & aqualia habet Roftrum ei nigrum, eollu fpa- e cr3Pno' .dicis colore corpus vt in Fuligtila:alxnigrx cu linea tranfuerfa alba.Venter,in nigro al- boq.flauefces.PedeSj& mebrans mgr^.AIbertus Mergi nigri Anate minoris meminit, qug A a 3 alio Anatis alci erur* def* cripcio. Merigi albi defcripcio. 282 Vlyfsis Aldrouandi Anas Longiroftra» iia alio nomine Fulica dicatur . Nos etiam infra Mergulum nigrum roftro acuto deferibe- mus. Anas alucrura, huius nomen lingua nobis vernacula fcire ex aucupibus non potui: hoc impofui differentiae gratia, dubitans tamen an inter Anates numerari debear.Roftro acuto eft,partim nigro, partim rubeo. Collum albus ambit circulus.Tergum in cinereo al- bum,venter candidus; alae latiffima?, in quibus penna? quatuor extrema vtrinque nigra», in medio candida?, reliqua? nigra? cum candidis apicibus.Cauda tota candida, in extremi- j tatefuprema parumper nigra.Crura, quam in didis generibusexiliora,& altiora:pedes candidi, & candida? membrana?. Hucufque ille Germanus Vo!uiautem,inquirOrnithoIo- .gus, Alcicruram quoque An3tem ab eo didam Mergis adnumerare,quod roftrum acutu ei tribuit. Quamuis, hoc in loco illos tantiim Mergos, quibus roftrum laciufculum,& Anati- forme eft,defcribere inftitueram. D E CETERIS MERGIS EIVSDEM generis, hoc eft Anatiformibus, Roftro La- t tiufculo, anterius adunco,& albomigro- que diftindis, fed collo breuiore multo. Cap. L XI. S T, inquit Ornirhologus, & varius ille Mergus(fed collo breui, vtfequen- tia etiam tria genera, quantum ex piduris conijcio. ipfas enim anes nodum vidi)quem circa Argentoratum Germani Monialem fufeam, Gravve Nun- ne , vt primum genus fupra deferiptum monialem albam appellant . Huic fi collum breuius non effer, per omnia fere cum Mergo illo, quem tertio lo co fupra defcripfimus, conueniret. Ab hoc fere coloribus tantum differt, *c qui ijfdem in !ocis(circa Argentoratum) Merch, hoc eft, Mergus fimpliciter vocatur. Ro- ftrum ei ruflfum,vnco extremo albo, caput, collumque ruffo colore claro fpedantur, cirris retro exiguis eminentibus.Crura fubflaua:pcdus,& venter albent, dorfum nigrum eft, vt etiam cauda, & longiores alarum penna?. Superior alarum pars ad fufcum,vel cinereu ver- git,media candicat.Huic rurfus congener eft , fed maiori alaru parte albus, quem circa Ar genroratum Mergum albu vocitat vulgus (Vvilfe Merch) Hollandi, ni fallor, Pylftcrr. Roftrum huic quoq. ruffum: fed caput cum collo nigrum viridibus aliquot(vel e ca?ruIeo virentib us)pundis refperfum. Crura rubicunda; dorfum nigrum * macula inferius alba adiunda. DE Ornithologix. Lib.XX. 283 DE MERGO CIRRHATO, SIVE Longiroftra maiore,& iIlo,qui a thymallu Pjfcibus vorandis nomen apud Ger- manos habet. Cap.LXU. E R G I cirrhatiquanquam & alij quidam funt , fed cirrhfs criftis ve pluma» rum breuioribusiillum cuius capitis figura hic adie6lacft,priuatim /ic nun» cupare Iibuit.Circa lacum AcroniumCConftantienfemnosdicimus) voca»" turcin Gan , vel Ganner,nefcio quamob caufam:nifi forte, quod maior Anate ciimf?t,ad Canfae.ideft, Anfensfere magnitud nem accedat. Aliqui vocant Merg,trel Merach, nominibus a Mergo corruptis. Sed alius etiam hoc maiore Mergus, & Anferi magnitudine propior, de quo proxime dicetur, Merrach a noftris appellatur. BeIIinzona?,& circa lacu Verbanu Italice Gargancyia quo diminutiuu Mergi cirrhati caput. eft Garganello fupra memoratum.Capitur aliquando in lacu noftro circa brumam maxi- mifrigoris indidum.Roftrum ei anguftius ,qua n Anati, minimi digiti longitudine, extre- mitate fuperiore nocata:vnde& Longiroftra maior appellari poreritmam minore Longi* .0 roftra fimilicer cirrharafupcriuscuiusda viri Germani verbis d^fcripfimusicutisadlatei a roftri fuperioris rubicunda,vcl punicea eftsin medio nigricac.D rntes duri.frrmi ferra. i,re- trorfum flexi, vt in Merrachio maiore.Caput ruffum, vel teftacei coloris eft,cirrho retror- fumeminente.EiufdemcoIoris & collum eft aliquantifp?r:ca?tero extrinfecus cinereu,vt & dorfumcum cauda, ahfque.Sed maiores aiaru penna? fufca? funtunacula in cis parte in- feriore alba.Crura,& digiti pedum rubent, interie&ismembranisex ruffo fufeis. Collum paul 6 breuius dodrante. Dorfum quoque dodrataleeft.caudadigitoruquinque. Corpus in latitudine quodammodo copreffum. Pluma? ventris exalbo lutea?, vel rufe Huius ge- neris Mergus ad me allatus, vifco caprusfuerar. Ad incedendu ineptum e.fle aiunt/emper in aquis manere;nidufari inter arundines:fub aqua diutiflime omnium fe conrinere:& vri $0 nando ad quadraginta,aut quinquaginta pedes procedere;caput inter natandum fublime attollere. Hipparion autem Chenalopeci fimile effe Gramatici Graeci tradunt, nec aliud. Nos itadittam conijcimus.quod equiinftarjubata fit,iuba fcilicet ruffa,vel pili vulpini fe re colore, quod Mergo Cirrharo pulchreconuenitivt magnitudo quoque Chrnalopecis, qua? infra Anferem eft, Anatem fuperat.Si quis tamen Colymbum maiorem, Hipparion a iuba eiufdemcoloris appellare malit, per me licebit.Quanquam ille magnitudinead Che nalopecemnon accedit:& iuba non extrinfecus tantum vt equi, fed in circuiru totius coi lifupremi haber.Hunc Mergum cirrhatum maiorem ab Ornithologo hoc loco deferiptu Bellonius, quod Gallice Bieure dicatur,ideft,Caftor,Latine Fibru nominar;quoniam,in & Crocodili mutua ofti- eia. 2B8 Vlyfsis Aldrorialadi DE AVOSETTA ITALIS DICTA. Gap. LXilll. E hac aue quam Ferraria? obferinuit idem Ornithologus , fic fcribit : Auis | hsecapud Italos Ferrarie ( ni fallor ) Auofetto vocatur , nefcioqua ratio- ne:& a roftrifurfum inflexi figura Beccoftorto, vel Beccoroella. Lucarni 11 circalacum Verb3num Spinzago d’ aequa : nam & Arquata auis iam fupra a nobis deferipta Spinzago fimpliciter eis nominatur. Ha?c vero aquatica eft,& palmipes.Turcis Zeluk, Germanicum nomen nondum dicere potui, quanquam apud nos etiam interdum capiatur, fed rariftime.Ea,quam Ferraria? vidi, crura habebat dodranralia.roftrum nigrum, & furfum tendens in extremo acutum , quinque di- gitorijm fere longitudine. Pedes colore cyaneo diluto, digitos membranis iunCtos. Cor- dus fupinum totum album erat, pronum ex albo, nigroque alternis diftinguebatur.Caput, & ceruix fuperius ex fufeo nigricabanr.Magnirudo totius corporis fere CoIumb?,aut pau 16 gracilipr.Longitudo ab extremo roftro ad extremam caudam dodrantes duo. Haec ille. Et rurfus in epitome, Recuruiroftra, inquit, vocari poterit ha?c auis, donec aliud a prius no- 2( meninueniatur.Solaenim roftrum neque retium habet, neque deorfum fkclit,fed fursu. Francifcus Bolognettus Senator noftra?vrbis, & Cardinalis Bolognctti parens hanc cande aue fibi Mantua mifiam mihi comunicauit,aiebatque, atque ide mihipoftea aucupes confirmarunt, eius vocem efie Crex, Grex, quare cum Ariftoteles eo nomine quandam ap- pellet auem,fufpicatus fum hanc efie, quanquam nondum didicerim,nunquid moribus fit | pugnacibus, ingenioque valens ad vicium, & cetera infelix:item nunquid cum Galgulo, & Merula,& Virione pugner, vt fcripfit Philofophus.Grurafaltelonga haber,ac ideopofte- riorem digitum, qui procalce cft, minutum, quod quoque de Crece idem ille tradit.Scd de Crece in fcquenti libro ex BeIIonij;& aliorum fententia pluribus agemus. DE TROCHILO VVLGO CORRIRa/ Gap. LXV. IVSCEMODI auem Stcganopodem aucupes nofiri a pedum velocita- te Corriram nuncupant. Conijcioego Trochilum efie, quem fcribuntpcr- Iittora difcurrcre,tara Lepius celeritate, vt curfus volatu eius etia velocior fit, atque hinc nomen apud Gra?cos merito impofitu.Tpo^;Ao$,inquit Vari- nus,auis nomen a curredo ditia efi. Varino paroxytonum hoc nome efi,vt 4< & Athenrco, Aeliano, &nlijs plerifque. Apud Herodotum penanflctiitur-.proparoxytonii efi Hefychio: apud quem quoque zopvd-o c auis cft e genere Trochilorum*, qua’ quidc vox ad Curriram noftram proxime accedit. Albertus authoritate Auicenna afferit, Trochilum efie auem fimilem Pica, fed aquaticam, & variam, cuius roftru fimile fit roftro Anatis. Ve- riim eiufcemodi auis e Mergorum genere e fi, qui natant quide celerrime, fed no currunt. Ornithologus putat, Trochilos efie generis Gallinularum aquaticarum, quas,inquit, iri ri- pis,& arenis celeriter currere notum eft,ciimcurfu magis, quam volatu valeant, eoqueeru ribus fint oblongis, caudis vero per breuibus. Habet profetioh^c mea auis crura oblonga, imo excepta Auofetta, inter palmipedes longifiima : quare quod plurimum curfu valeat , Corriram, hoc efi tabellariam nuncupant. Auis cft varia, toftro retio,lutco, in fine nigro, jc rictu magno, oculis nigris, albo circulo circundatis,quem rurfus alius fpadiccus ambit. Su- pine ad ventre vfquecandicar. Cauda dua?alba? penna?, fed qua? quoque in extremitati, bus nigrae funt, cooperiunt. Nuperius per caput, colju, & dorfum,& fuperiora alarum colo ris ferruginei fcre.Crura habet, vt dixi, longa, coxas breues, digitos mebrana iuntios.Scri bit Athcnams Helorium, Trochilum, & Carulummari tranquillo aduolarc, vitium ex pifcf bus qua?renrcs.Quod noftra? aui etiam couenire videtur,Adamare etiam aquas, vt de Tro chilo prodidit Ariftoteles, omnino ftatuendum efi, cum natura palmipedem fecerit. Aelia- nus Trochilum ait efie c genere paluftriu,& iuxta ripas fiuuioru oberrare, vbi obuia que- que legens depafca.uir.Nutriri vero etiam a Crocodilo,hoc cft, hirudinibus, quf faucibus cius Ornithologiae. Lib.XX. TrocbiloiXorrirs vulgorum cypero dulcf* YI/,f&ik A 1 drcwakdi I eius inferent huic etiam fe gratum ofrendere; nam dormit mi Crocodilo, inquit, ichncu* roon infidiatur, & fa?pe cer&a # «staal** rensb clama t , & Crocodili' „ nafum ferit, & excitatum adncrfus hoftem irritat.Hrecille, Alibi quoq, interprete Petro Trochi loru Gyi{,03fUpCr eadem rc ficfcribit: latntamer/i non pauca fmt Trochilorum genera, & no- nomina mina, qua.’ fane quidem, quoniam dura funr,& ab aure religiofa,& terere auerfa pmereo: *nu!ta sut. haud quaquam cum ijs omnibus foedere deuincitur, amicitiamcp colit Crocodilus, fcd cit Crocodili , folo nuncupato Cladoryncho focietatcm,atq; amicitiam facit.EnimucronulIa hicoffen- & Trochili fione hirudines ei legere potefl. pro Cladoryncho Hermolaus in caftigatiornbus in Pliniu C.adoryn- legit Cladororynchum. Videtur autem fc di&us, inquit Ornithologus a tnotu,& concuf- chi annti- ne roffindmam exponunt crfea/ , iddl, concutere, pro xpaSueai nimirum. Sic ' & zhciJapQiu/jctTOJiOj' % i/ffzs-oi rrczou/[A,a7ci .Ctrteriim nunquid &ha’cad meam aucm perti- neant,i!li indicabant, qui y£gyptum,& alias regiones Crocodilos alentes peragrarunt, a ljb*z de Aliud miraculum de Trochiloprodidit ^ Oppianus,quod quoq; hic praeterire nolumus; auciip* etiamfi huc pertinere vix credamus:,nimirum mares afoeminis,foeminas a maribus pafei: Ineunte vere priores feminas jfolicicafc marculos ad coitum fcqui enim,& prope eos pe- culiari quodam cantu firidere,& vix tandem aie&os mares accedere: mox iterum fetu procreato fe parari, & ad fua fexutn vtrumq; pafcua fgqrfim reuerti.Tunc mares omnem fetura?, & Veneris curam relinqueretfeminis laborem folis incumbere, eumq, easinter- fe partiri . Iam ahasoua in nidis fouere, alias Touenribus cibum congerere, &fic alternis : oua fuis plumis concalefacerepergere. Pullos iam.acjulcos. ad;littus pcrducerc,vbi mares verfari folenr,ibi femellas e t ia ex pullis cu fu 6 fc^urCraanerej/mafcfif^vltro/eparari, ficut oues interpafcendum mixta? a paftoribus fecerbuntur.Sic ille. Veriirii vtad. Corri- Celeus ram no^ram reuertatur orat io, dici podit, nili Trochtj^s-;^. Celeum cfle^ (mteov ) quam ct7To iSziAeiv, hoc cff.a celeriter pergendo Smid-aSj&. V^frinus AriftotcIi didam t adunf, quanquam apud Hcfychiutn xiAuiog fcribatur . Celeum autem Arifloteles Tretpa vtotu^Iv n£\ Aozuzi;, ideft iuxta amnes,& fruteta verfari fcribfetametli Theodorus fruteta, & ne- Gazas lap- mora vertat, & pro Celeo Galgulum bis eodem capite contrario fandfenfu,& textum in- fus. uertensmam primu vbi philofophus Celeum, & Ly 5 i uma iti nui te pugnare 3it,iIIe tranf fert Galgulum pugnare cum Lybiotpod cum rurfus Arifloteles Celeum, & Libyum aues ; feribat ejfeamicas,illene/ibiip(i aduerfarerur,& aues, quas prius inimicas dixerat, nunc amicas diceret, pro Lybio vertit La?du,ciim vtrobiq; Lybiusiegatur in Gratco contextu. Quamobrem Gazam corrupto textu vfum elfe conflat : nam primo loco non xiM a? , fed %oAo/os,ideft t Picus viridis , quam nonnulli cum Gulgulo confundunt , legendum eft ,vc perquam dodillime difputat OrnithoIogus.Conie&ura noftra, nunquid nimirum Trochi- lus lit noftra hate Corrira.vel Celius , alij iudicent : nos enim nihil pro certo affirmamus . Ornithologus quidem , vt diximus , magis placet , Trochdos dici aliquas Gaiimullarum fpecies. Ceterum quia in Celei mentionem incidimus.fcireoportet Celeum quoqsfuiffie nomen proprium viri cuiufdam, qui in Graeculum fuit tranfmutatus,vt narrat/? Anronius ?deta« Liberalis hifce verbis. In Creta, inquit, fertur effe antrum apibus facrum, in quofabulan- 1 morph. tur louem e Rhea editum pareu:& vel Deum,vel hominem quemquam praeterire eft reli- gio. Certo autem cuiufqj anni tempore plurimus cernitur ex antro effulgens ignis, fieriq,- id fabulantur tum, ciimfanguis de louis partu effieruefeit. Obtinent fpcluncam eam facrg apes,Ioues nutrices. Hoc antrum intrare aufi funt Laius, Celeus, & Cerberus, & /Egolius, quamplurimi mellis exhauriendi cau(a:& corporibus vndique tere obtedis,md apum hau ferunt, [ouisq; viderunt cunabula, Tum & a?s circa eorum.ruprum eff corpora, & Iupiter intonuit , fulmcnq; intendit . £e’deum Parca? ,inhiblierunt, quod non effiet fas eo loco quemquammori.Ergo lupitereos omnes in auium naturam tranffulitjabijsq. funr gene- ra auium , quee Laij , Coloioi (ideft Gracuii ) Cerberi, & yEgolij vocantur. Suntq. boni ( aufpicij & prae alijs rebus , quod pr^dicunt^perficiimi: , eo quod louis fanguinern vide- ' ruar. •— V L Y S- 10 VLYSSIS ALDROVANDI PHILOSOPHI ET MEDICI BONONIENSIS. ORNITHOLOGIvE LIBER VIGESIMVS AC POSTREMVS, Q_V I E S T De Auibus,qu$ circa aquas degunt. DE CICONIA. Cap. I Ri£TER palmipedes aues, quaHn aquis fere femper degunt, inde libi vicium quaerentes, aliae quoqj funt, quae licet ad natandum fiut ineptae, vtpote fitfipedes, aquas quoque amant, vel faltem loca aquis abundantia, vt funt ftagna, paludes, atq; flumina, ex his item vidum comparant. Inter quas volucres ,quanquam fint plurimae , primum fe fe nobis offert Ciconia redeuntis anni iugiter renunciatrix,eijciens triftitiam hyemis, tetitiam verni temporis introducens, in qua ra tio- nis experte animante , nos , qui rationales fumus , admiramur inge- pnium,fufpicimus prudentiam, flupemus iuftitiam , laudamus graticudincm , praedicamus temperantiam, flue caftitatctn, cuius denique erga liberos fuos , & liberorum fuorum erg4_,# parentes pietatem, a qua pietati cultrix appofitiflimo epitheto Petronio Arbitro vetuftifli- mo poetae dicitur, cum prophani, tum theologi cuiuis imitandam proponunt. Nutrit enim ftudiofifiime pullos fuos Ciconia, donec fuo Marte vidum iibi parare queant, hi vero pa- rentes fuos viribus ob fenium languentes eadem fedulitate alunt: vndepientiflimum illud eifriTnXcboyM vfltatum pafllm inadagijs, & antiquiffima lex Pelargica honore nominis his auibus habito, de parentibus, vt ita dicam, nutricandis. Habebantur, tefte i£liano,apud dEgypt-ios hanc obeaufam in veneratione Ciconiae, fed non ineorum tantum hieroglyphi- cis, verum etiam in Romanorum principum numis fummo cultu cufe reperiuntur. Quam- ; oobrem etiam forte fadurn eft, quod a plurimis populis eis parcatur, prohibitumq; fit , infer- re menfis, non aliter , quam bouem olim occidere , atque ciuem. Sed veluti neqy boui per- petua fuit immunitas , ita Ciconiae in culinam , & ipfie raptse , in quo tamen hoc illis accedit honoris, vt cum delicati alij cibi plurimum ab hoc, vel illo ganeone priuatim conquifiti, lau- datiq; fuerint, vt Ciconia aedido priecorio epulis inferri meruerit. Nunc vero quanquama menfa prorfus reijciatur,eiustamenaduentuscum omnibus alijs gratiflimus eft, quod dura hyemis tempeftate fint leuati, tum maxime illis,qui angufta,contradaqjpaupertate premun- tur. Is enim cert£, qui primus Ciconiam venilfe aduertit, in quemcunque incidit , pleno ore illud Homeri decantat. f*oi tyayyiXiov ot t&apos -grsAsepj oV bb a MOVI Ciconia enconaia. Ciconiapic taticultri». Ciconiis cur apud multos fas non fit ve* fei. MQV I» 29 2 Vlyfsis AIdrouandi M QJT I V O C A. SVEMADMODVM fiue Ciconia montana !ong£ di- uerfam,& toto genere differentem auern Ariftoteh fignificac,nimirunc Aquili quoddam genus , de quo confule primum noftr# Ornithologi* tomum: ita pariter weAap^o? alia etiam p:2eterauem, de qua Termo eft, de- notat. quo hauriunt aquas ( e puteis ) Hoc inftrumentum Hifpani Ciconiam vocant , eo quod imitetur eiufdem nominis auern, leuantem, ac deponentem roftrum , dum clangit. Sic Tolleno ^u*us verba Sipontinus repetit. Sed eruditi nonnulli tollonem potius, veltoilenonem quid. diceudum putant: namFeftus, Tolleno genuseft, inquit, machinae,dtollendo di^um,quo 3ilib,i$.c.4 trahitur aqua in alteram partem pr^grauante pondere. Meminit quoq, a Plinius his verbis: I b In Rad. Vel tollenonum hau fiu rigandos. £ Plautus vero, & e Liuius tollonem vocant. Heus fic, inquit c lib. 8 . ItU ille, tolloni gratia? Cape hanc vrnam tibi. Liuius fic» Colle His rurfus animis ia arietes tollonibus li Mac f do. libramenta plumbi aut fax orum, flipite fue robuHos incutiebat. Idem inftrumentum Gr^cis , vt Ariftoteli , & JBa filio , SuidasfcribitjKnA^ejo^j&exponitTo yspdvaov. Aiibiean dem vocem fcnbit per iota in penultima, Scinterpretatur sTrt/Q&Tnpjov;, hoc eft, equum admilTarium. Hefychio vocatur xtihav , quam vocem Ornithologus priroitiuam effe iudi- cat, Htihcov&QV, diminutiuam, fed quod re&ius per iota in finefcribi velit , id non placet , cum & Hefychius, Varrinus, & Suidas per diphthongum feribant ,eofqjfequatur Author the- sauri linguK Graeae: x»*iv&oh vero , vt nomenclator habet, nullibi inUenio ,fed quidem yz- pstvov, quod nimirum roftrum Gruis aeque bene, ac Ciconiae idinftrumentum referat. Ap- pellatur denique eifdcm Graecis dn^iiTtipJovfyJuvQVfVei fimplicitcr, cfWAwTnp/op, quanqua m_ -* etiam vas fignificet, quod alias «1'TAwrwp dicitur. Meminit huius vafis Dion. Caeterum— > Ciconiam , fiuc Tollonem Itali , la Grue , vt etiam Galli dicunt , Germani Brunnefch vvon- ckel , Belgae die vvippe. Strin^ura huius machinae putealis talis eft. Trabs alt£ folo de 4* 4 lih. xa» pangitur» cui altrinfecus altera longior tranfuerfa immittitur fibula adftri&a, pondere vnam Mechme. partem prargrauante. Quaerit^ Georgius Pachymenus , cur eiulcemodi Ciconias adpu- sapo i£e teos inftruunt , & fabricantur ad hunc modum ? Ligno enim, inquit, pondus adijeiunt, plumbum fcilicet,cum vas ipfum,fiue fit vacuum, fiue plenum , pondus obtineat. Aiu quoniam , inquit , hauriendi opus cum fit duobus temporibus diftributum ( mergere emm vrnam oportet , &eam furfum trahere )fic , vt inanis quidem vrna facile defeendat ,plena_. vero non fine ratione trahatur. Confert igitur paulo tardiorem efte in defcenfum ad id, vt pondus nonnihil leuius efficiatur ei ,qui refert in fublime. Hoc itaque plumbum , aut lapis in extrema Ciconia hscens, reddic elfe& quodam modo impotem mentis effecerint, fi fubiio re [pexerit, aut Ctconiain de- prehende s pott te colla curuari>aut manu aures affini agttari,aut aftuame canis lingua protrahi. Alibi quoqjprsefans in Sophoniam prophetam , txcufanfq; fefruftra a nonnullis irrideri, quod eius prophetiam interpretandum fufcepjifet, „S>#/,inquir./ fiircnt* & c. nunquam p§ fi tergum meum manum incuruarent in Ciconiam . » SYNONYMA. HASIDA di&ionem Hebraicam Ciconiam potius , quam aliaiEL-» aucm fignificare ante alibi (cripfi,ex eius nimirum etymologiajauem pie- tate^ benignitate infignem indicante, qua lis apprime eft Ciconia tirem» quod hsec certo , ac ftacuto tempore redeat, abeatq; quemadmodum de Chafida tradit propheta Hieremiasrquamobrem diuerfas interpretii ver- fionesadmiror . In lexico trilingui poftdidionem Chafida ,ha?c quoq* vocabula fubiunguntur , Deiutha, Chauarita , Machuaucha, & forteMacuarta , quas j|0oinnes pofteriores voces Chaldaicas elfe putat Ornithologus , Ita quoque fentit Santes Pagninus , qui pro Chauarita etiam Ciconiam tranftulit, nimirum Leuit.u.& Hiere- mi« 8. exponitqj quafi nobilis , ac generofa , quemadmodum , inquit , & Hebraeis dicitur Chafida, ideft, pia,& benefica, quod parentes iam fenio confcdos hsc illuftris,& naturali pietate commendabilis auis alat,& enutriat grato admodum officio, &vel hominibus imi» tabili, educatoribus fuis vicem reddens:Caeteroqui Chafida eft nomen gentis Genefis 3 6. & Deut. a. lic ille. Alibi quoq; Chafida deriuat a Chalir, ideft, mifericors, pius, benignus,, probus, qui pio eft affe&u tum in Deum, tum in homines. Vult tamen, quod placet, apud lob. 39. pro Chafida Struthionem debere verti, vt fecit quoq, D. Hieronymus, quoniam, quae ibi dicuntur, non videantur Ciconias conuenire. Ergo ficut priorem conftat a natura- ,0li milericordise atfe&u hoc nomine donatam , fic pofteriorem hanc ab immifericordia , & crudelitate in fuum genus , vt illic apud lobum deferibitur , nonnulli appellatam cenfent. Confer ytrumq^. Alacolobori vocem, vt apparet, Arabicam, Syluaticus vertit Ciconiam, Alibi quoqshaec corrupta nomina habet a Graecorum 77-« Xa p>ic, Pilargos , Pilargia, Pilar» gie , Deniqj alibi Bulunge habet m eodem fignificato. Albertus pro Ciconia habet La- ]ath , nimirum ex Auicenna , vbi tranftulit quendam locum a Ariftotelis , quamquamipfe Ciconiam hac vocefignificarinefciuit. b Alibi etiam apud eundem Albcrtum exphilofo- pho Ladah pro eadem alite feribitur. Alibi Ybos, vel Ibis pro Anto auc apud eundem le- gitur.qui eam imprudentilfime cum Ciconia eandem facit: Sed &recentioresnonullialij in eandem fcyllam impegerunt.Graecis ciun antiquis, tu etiam modernis hodie wiAetpyvc 0nominatur : poetis etiam, teftc Etymologo vtActyec p littera omittit. Eft autem didio ifta Graecorum ex contrarijs compofita,vt vulr idem Etymologos, item Euftathius, & Suidas, nimirum wapaia C exytonumj quodnigrum, feu liuidum fignificat, & apT^Jdeft, aibum.Quifaneduocoloresjfiroftrumj&cruraaufets^uemconftituunt. ‘&i*upyAy ,hoccft , a mirabili illo ftudio,& amore, quo parentes prolem profequuntur, & proles illos viciOim. Saxones dicunt ein Ebehcr * Ro- ftochij»& aiLi, & Apy£«refpexerint,ac fi ni- mirum patrem viribus iam in fenio effoetum nutrire , indicare ipfo nomine vellent. Auglisia appellatur a btorckcj PolonisBoczanjIliyirjs Cziap, TuiCisLrgkk- GENVS. DIFFERENTIA. FORMA. ICONIA R V M duo genera reperiuntur : quorum vnum album , nimi» rum de quo nunc potiffimutn agitur, alterum nigrum , de quo pbflf, appel- sp lari peteft. Differunt colore, &, loco habitationis, vt patebit* AJbertusC» je coniam, alas ait habere nigras, &'cauda«b aliafqj parces albas : quod fane ! verum eft, fi roftrum , & pedes auferas , qua? aha funt rutili coloris , licet in pullis primum fufcefcant : vnde dixit Oiiidms , Ciconia candida pennis, Auis cft , inquit quidam Angitis, rnedi^ magnitudinis inter Gruem , & Ardeam , pennis albis, & nigris di- fiin&a ,ctura longa habet, roftrum G u num, (ubiubrcm , &,crafluro. Plinius tradit eife, qui sffirroant ,Gconijs non inelfe linguas : quod repetensSoiinus addit, fonum , quo cre- pitant , oris pot ius , quam vocis effe . Qui de re quid indicem non habeo > cum nondum adhuc auis ad manus meas peruenerit. Caret enim ager nofter his auibus. Video tamen Germanum, qui de ea encomium fcripfit , afferere , linguam quidem , fed breuilfimam ha- bere . Petronius Arbiter Ciconiam , quod crura ei fint procera , & cxcelia gracilipedem, 40 Baptifta Mantuanus, longo crure vocauit. Eft praeterea Ciconia cToA/^octap®? >ideft, collo oblongo, cuius vti & roftn longi vfum docet a Galenus, quem confule. L O C V S. MIGRATIO. ICONIA duo praecipue loca vi&us querendi gratia frequentat , fiagna nempe, &prata. Aduena auis eft, nam certo anni tempore auolat, certo redit. In Germania cum fuperiori, tum inferiori auis eft notiflima. Orni- thologus in Heluetia abundare fcribit, prajfertim ijs locis, a quibuspalu-50 des , aut lactis non multum diftant. Olim paflim in Italia quoque dege- bant, fient in primis ex Attila? augurio fuo loco recitando , necnon hifce antiquiflimi M. Varronis verbis liquet. Neque enim, inquit, Hirundines^ & Ciconia, qua in Italia pariunt ,in omnibus terris parium. Nunc quod fciam,in Italia non habitant,vel faltem in noftris hifce regionibus.Oiim :n Fidenate agro, nec pullos;nec nidum faciebant, vt feri- hitPliniusiqui pariter ad Larium lacum in Tr afpadana Italia amoenum arbufto locum Ci- conias non permeare refert, ficu» nec odhuum citra lapide ab eo. Scribit author de natu- ra rerum, Ciconias Thuririgiam,qua* Germania? ciuitas eft, vbi dccimp non foluuntur,neqi intrare ,neqj inhabitare jalijfq, in locis, vbi habitat , vnum e foetibus fuis dominio loci, fub O.nithologk Lib.XX. 295 fub 'quo f^rificafit.deplunia ibqpafi tributu dcijceie,ac ii volucres no de’g$r,vbi decime , r,6- folii titur.Sut came quemadmodum contra hyems intempe- ratarcuiusf ugientes frigora, alio, quo diximus, recedunt* mediocris caloris amantes, qua- lis di potifiimum ia Europao MORES. INGENIVM. PRVDENTIA. ■ Gratitudo. Temperantia. Caftitas. Pietas. VR migrent Ciconia; iam didlum eftjhoc eft,cur certis temporibus vno in S loco congregata; difcedant , ac reuertantur, vtrumq; fet e clam, & no&u: item quam infignem in eiufinodi migratione prudentiam obferuet. Infu- per tradunt D.Ambrofius,& Magnus Bafilius Ciconias iam commigratu** ras non aliter, qu a coiicdo agmine proficifci,ac vclut per teiferarios tfe quada imagine tempore pronuntiaco, pariter moneri omnes, mire fer- uatis ordinibus, ceu nec agminis coa&or defir.Ca;terum,quod Diui ifii non attigere, fimul congregatae habitis inter fe publicis concionibus commurmurant, inquit earum encomta* fies, exercitum luftrant, cognitionibus qua? diem vnum,aut alterum traducunt, & fi quam 3° tardior fegnities morata eft, eam communibus fententijs difpungunt,occiduntque. Deni- que abiturae Aquilonis fecundum flatum prudenter expediant, qui fimulatq; pronior inci- dit, tnmccu lege praedicta die profectionem macuranc.Quantum ingenio valeant ha; aues etia indicant, quando velut fibi ipfis medica;, accepto in pugna vuIneresOrig3no,tcfte Ari- i ftotde(Gaza cunilam vermjapppfico fe fe fanant : quod quanquam ceteras quoq; aues fe- dhtare dicat Philofophus, tamen Aelianus no quafuis ea herba vti a(fcrit,fed pra;ter Cieo- mas, Perdices, & Palumbes tantum, Plinius tantum Ciconias.Sapientiflimfcquoq; Vefper* tiliones , quibufeum miro modo diffident, nidis fuis perniciem molientes vindicant, tefte Aeliano. PUtaniy\r\<\\x\i/olia in nidos fuos infer //«/(quod & Zoroaftres in Geoponicis dixe- rat)^ qua accedentes V effer tiliones, torpore comqrtbenfa perniciem afferre nequeunt 4? p sererca cly Iteris vfum inuemflfe , hominefq; docuilfe Ciconia*! quanquam id Ibidi alij, aiij auibus afcnbant ) roftro cum venter non obedit, in anum indito feces, atque recre- menta eijcientes. In nidi autem luftratione nonne quoq; quid hominibus aemulandum—»- ) pra;ftant?Eum nunquam excruunt,vc feriptum reliquit a Philoftratus, quin Iapidem, quem lych licen vocant, imponant, quafi facem adhibentes, vc oua foetu prodeat, & ferpentes ni- do non appropinquent.Aliquot fane memorantur animantia, pr^cipueautem aues, in qui- bus mulca ,in primifq; manifefta > atq; clariffima apparet prouidentia , inter quasCiconiai fane non infimuta locum obtinet. Ecenim futuras vrbium clades, & interius praecogno-* fcere videtur, cum nimirum prius quam ab hofte expugnetur, vna cum foetubus aufugere fepe vifa fit. Huc fpe&at nidificandi etiam eius modus. In cminensiflimis enim aedificio*5» rum apicibus, aut in fpeculis altiffimis, arboribufq; fummis montiumq; verticibus nidum ponit , quod humo, humilibusue locis fe,fuaque minime credat, ©mnefque fortunas cafus inacceffe altitudinis altiifimo confilio cauec . Quareapud Pfalmiftam vbiait ; Haifida (Herodium vertunt fere omnes)domus dux eft eorum;redke Ciconia verti poteftiquemad- modum luculenter quoq; oftendit b Pierius Valerianus. Quod modo ad alitis huius gra- titudinem attinetrhanc in primis celebrat PlutarchuSjC/c^/^inquiens, quanquam a nobis mq\ tegitur,neqj [oueturyneq'}tuteUm,neq\ auxilium ullum ac sipit per [oluit tamen mercedilo- t iyque occupatu tffu infefta hominibus animaliayrubetasy& angues circumiens jnterJidt.M. /ru fame eft, &ab hominibus quodammodo imitandum , quod memoria? prodidit authorde natura Ornithologk Lib. XIX. 297 natura rcrum.Cicoffia, inquit, mdMm fuum qui: annis repetunt, & vrium- e fatibus domino locifub qnof^tifcant, deplumatti,vt fertur, de petunt quaji tribu tum. £luimmo,vt vulgo dicitur pro deci- mis de ijetunt Deo ius fuum fevuantes.ln cuius fignu T huringtam,vki decima non dantur,ncq-,in- trantyneffnhabitant,vt experientia docet. Sic ille , qui came a jd ficerc putae Ciconiam , tx- dio nutriendi.Vt vt eft, multa dehuiusauis gratitudine eximia, referuntur.Infigne profedo in primis illius eft fpecimen, quod habet Aelianus: Graeam, inquit, accepti benefici) memo- riam ipfse etiam beftia» retinent.Tarentma mulier, nomine Heracleis, & caecer^ m rebus ex maxime raro foerninaium genere fuit, St vero ab omni ftupro integram, caftamque fe mari- to to conferuauit : quippe quae vt v mentem eum ftudiose, & diligenter coluiffet , fic poflquam evita exceffiffet , fefidiflimam , & ab omni libidine Continentem humato coningi prasftans: vrbanas commorationes , &dotnum, in qua mortuum vidiffet maritum adeo male odit , vt pro moerore ad fepulchri monumentum, vbi fepultura afiftdns ille elfet, miferrime commo* raretur. Haec igitur foemina , cumaeftiuo anni tempore Ciconijs pullorum fuorum volatum experientibus, vnus & infirmiflima aetate, Scalarum debilitate delapfus alterum crus fregif- fer, eiufmodi cafum intuita 9 fe cognito morbo mifericordem pullo praebuit. Nam & vulnus obligauit,& medicamentis, & cibo, potioneque adhibitis cicatricem obduxir, & ad incolu- mitatem perduxit: atque iam ad volatum confirmatum, e manibus dimifit . Hic admirabili quadam naturae inteiligentia non ignorans fe conferuatae vitse praemium mulieri debere^, 3oanno poft,cum ad vernum folem forte apricantem eam, qua; fibi benigne fecerat, perfpexif- fet, demilfo, atqj humili volatu proxime ad ipfam profeda, in eius finum lapidem euomuit, deindein tedo fubfedit. Cuius fadi admiratione commota Heracleis,dubicabat, quid iftuc effet. Cum igitur intus alicubi depofuiffet, nodefequentifomno fol-uta eum fulgere, & ra- diatam domum tanquam immiflis facibus ex eo fplendore perfpcxit: vbi vero Ciconiam-^» coprehendififet , & vulneris cicatricem perccpiffet, hanc agnouit eam efle , quam miferatio- ne commota fanauiffet.Hadenus Aelianus.Quam eandem hiftoriam breuius, fed paulo ali- ter narrat Paraphraftes in IxeuticisOppiani hoc modo i Mirabilis omnino, &folertis inge- nijfunt,fiuciniuriacauenda,fiue gratitudinis aliquod fignumardendum fuerit. Nam & hoc accidiffe fertur : Cum quidsm Ciconiae crus lapide confregiffet, eaque in nidum tranfuerfa, ^ovt poterat, fe reciperer, a mulieribus, quae claudicantem viderant, leftituta eft,& cum effte- ris auolauit. Sequentis deindeanni vere cum redijlfuad eundem locum ( agnofcebaturau» tem ex claudicationis figno) & mulieres confpedu fui j ceu qu A rot ^5r*T»p otfsActipyfc 4* TrorurifOMS n aneo; notnn rs; mAapy.t&t ; Asf t ts; vioTTBg tqv rrasipct GrdKivnpl Nobis quidem ambns peruetusta lex viget* Q,i coni arum, inscripta tabulis, vtfinml Qi conia parem educataerit suas Qiconiaf,(fi iam volucres euaserint, Valli vicijjim nutriant patremsuum. Diuus quoque Ambrolius, qui hanc auem conuenientiepitheto piam, vti couenientiffimo pietati cultricem Petronius Arbitrer, appellar, no tantiim in fenedute alere parentes fuos 1 fcribitjfed in volatu humeris quoque geftare. Cuius verba Ioan.Baptifta Pius h?c recitat, Clc°W,a Jues no erubescunt reuerendt senis mebra portare . Eli enim veltura pietatis quod eousquefe- queti testificatione per crebruit, ut congru^ mere e de remunerationis inuenerit.Nd Romanoritvsu ^n[S J anis pia vocatur .fihtodq'y vix v ni imperatori cOn fulto senatus delatu dicitur J s t£ hoc anes in com- mane meruerunt. Pios enim flios patris prius oportuit in indicio prcdican.H abent ettdvniuerso* rum fujfragia.Nd retributio beneficioru (LvTimAdipyotct; nominatur .V irtus ttaq. ab bis nome accepit/um relatio gratiaru Ciconiavocabuh nuncupetur. Sed nemo profedo venuftius,ne. jmo felicius.quam Philo ludius hanc pietate cxpveflit. Ciconi* fenes tmpotes 'volddi>nu\uits nido fe continent. Ex bis prognata terra wariq> voliiant^dr cibos parentibus ajferunt.Stc illa ve earu atate dignet effiquiete /ruuntur, &cot>ia:iunioYe[s vero labore exportandi (olantur pietate, ac } fpe rccipiendain feneUute gratia^debitu perfolucntn interim^quodiepus poftulat\ & eada opera natos implume s->effoetofiq.p arentes educant, natura inftinttu, & pullts,& decrepitis alacriter pr a Piando mtituu offictit.Et pofted no obuelent pra pudore facte homines parentu contepton scamna* hutq.fudiniund in re, qua velfola erat curanda,vel ante alias, pr^fertim eum no ta conferatur 9 qua referatur bene fi citri Fi lior u enim nihil e fi propria, quod rio parentibu, debeant ,d quibus vel ac ceperunt,velin accipiendo adtutt fiunt, drc.Eiufmodi auis memoranda pietatem non ignoras quidam in Germania, vt narrat Ornitholopus,fhiltitiamhmulas propter paupertatem libe ros fuos in Ciconiarum nidum impofuit,tanquu ab illis alendos: quo animaduerfo annona amagiftratu donatus eft. Docet quoque volarepullos Ciconia parens pnmd,vt tradit Plu ■ 5 tarchus,tentantes. Solent enim hi priufquam auolare longiiis a nidis queant.expenri pri- miim nunquid tantum valeant, quod eleganter innuit dodillimus d Dantes3ciim canit; redoceE . Et quale tl Cicognin,che leua 1‘ ala a Can.24. Per voglia divolar\ e non /’ attenta pxrg. D’ abbandonar lo nido , egiu la cala. Quo vero amore pullos fuos profequatur Ciconia,ini memorabili illo Delphoru^Batauia? haec illuftr is vrbs eft)incedio,quo rota ea vrbs c6flagrauir,manifeftoproprif proijsmor ^ore tis exepIodecIarauit.Teftatur em illius vrbis hiltoria, Ciconia a pabulatione reducet, cu jos profe- flamas nido immineces certo exitio puiloru videre,conara modis omnibus eos gradiufcu quamrCi los,inuolucres tame eripere medijs ex ignibus, tande defperara omni ope,& quali cocla- conia, mata, palfis alis in nidum fe pr^cipiremdedilfe, pullifq.toto corpore obtedis incumbere ■ visafuiHe,velut depolita vita? fpe vhro cum can-Uimis pignoribus mortem oppetituram. Miraculo rei,& pietatis rem his verfibus colignatam addam cx Bacauia? hift.auc horum ex quo*hanc quoque hiltoriam tranfcripfi, Candida^ ob reperis inutfa Ciconia ranis% ■ ' ■ . pignora ab ardenti viderat igne premi, Eriptatne fiuos aperta pencula^tentet^ Hinc fuadetpietas>vtt& tnuenta per deuia rura lacerta . Cieoniarfi Ariftoteles,fcu potius mirabilium author, quae fub illius nomine vaeneunt circa Theflfalia ocdfores dici ait , tanta ferpentiu vim prouenire,vt nifi a Ciconijs conficeremur, incolas pellerer, ans pcena Clarum certe eft ev veteri hiftoria lege capitali cautum ibifuifte in earum occifores eode offi :5fe?u% plane modo, ac in homicidas,quanqua alibi a Plutarchus ex ilio multatos fuifie fcribat,& aL(b d* rfl Solinus nocere Ciconijs no licuifie dicat. Noceriyinquit^ts omnibus ejuide locis nefas ducut9 i . & Oftr. tn Tfjtjjpaita ve[ maxime, vbi serpettu immanis copia est^uos dii escandi gratia inseciantur „ regiontbusT hejf alicis plurimum mali detrahunt. Bellonius eapropter Aeyptijsinfummoh® nore Quibus vi“ &net. Ornithologia?. Lib.XX. 301 £8ore fiiifleait . Apud Hoifandos , vbi miro modo rance abundant, n*fi ve! fupra propria tedta,vei in proprijs pratis has eatde volucres occidere licet, vt inteiligo. Oceriim licer omne fere ferpentium genus deuorer,ca?cihas(aIij non benecicinias habent) hoc eft, cos- Venenatis cos ferpentes diligentius fe&ari foIet,ijfque vnice dele&atur. Mulnfariamaucem omni* impune ve- businfidiatur,&a!ijs venenatis vefcitur,ncc inde perit.Bufonem verd/iauthoridc natu- fatur ra rerum credimus,nonniftin magna 'fame guftat. NIDVS. COITVS. PARTVS. E X C L V S 1 O. AR RO Ciconiam in agro nidulari innuere videtur, mc\\i\en^Turdi non , vt aduen$ volucres faciunt,,ptillot:vtin agro Ciconia, m tecto H irundmes .Quod nunquid verum (it,nefcio : videmus enim in fummis plerunquete&is , & qnandoque in ipfis fummis fumarijs nidulari . Eligit ramen etiam nonnum- quam,fed rarius,fumitatem procerioris arboris arida?, in locis potilfimiim paludofis In Gallia ipfi eriguntur rota?,tefte Bellonio, infaftigijsaltioruni *dium:In HolIandia,vr audio, vafa magna lignea quadrata, in quibus nidifce!nr,& pullos educent.Nidificandi modum nobis fic defcribir earum encomiaftes. Ciconia primo proti- nus aduentu veterem nidum repetit (Plinius quoque nidos eofdem repetere fcribit(que fi quidem faluum,& incolumen inuenir,coiledtis hyberno ficu fordibus fiarim repurgat, in ffauratq. Sin fjeuiore aliqua ventorum tempeftate deie&um cernit, ramentis vndique ex agris3pafuftriq; vlua comportatis,poftefiionem fedis nouo nido occupat, Pomeria primum rotudafciotherico(quod vulgus mathematicorum concauum appellat) valde fimilia figit* mox aedificat jdeinde conftabilit.-poftremd fi quid diftortius horret, admirabili quadam ro ftri induftria in ordinem componit. Idem Veneri non indulgere alibi, quam in nido affe- lOrit.Item oua trigincamon amplius diebus fbeminam quatuor Anferinorum tum magnitu- dine, tum colore ponere, eaque quamprimum variatis quidem vtrumq.(marem,& forni- nam)p!umis fouerc.Obire autem patrem incubandi munus tantifper,dumilla fibi per otu cibum quaerat :incubitum nifi afperior tempeftas impediat, fpatio menfis vt plurimum ab- folucreo Vbi nidule- tur. Quomodo nidificent* Vbi coeat» Quot,6c quata,qua- 1 ia que oua pariat , 8c quardiu in- cubet* ANTIPAJHIA. PVGNA. SYMPATHIA. 10 ■- U?),-. .. , IRANIDES, ficuta1ibiretuIimus,Coruos tradit, 8s Cornices,aliafque'vo- lucres Pelecanis, & Ciconijs pugnare. Veriim Cornices Ciconijs faltem ini- micas efle parum venifimile eft , fi vere ab ahjs fcribitur,non aliter , quaijs ducibus eas migrare^vt fupra (criptum eft, Ariftoteles alibi Sittamfcribic A- quifo hoftem effe,& eius oua frangere;quo loco Albertus, Aquilainquit, & Curcum Ciconia caufam pugnae habet, qu&d vna comedit oua alterius. Alibi feribit GctCiconiaeiid Aquila pu- Jqailas infequitur tempore, quo pullos nutrit, & altas rapaces aues, quibus ob fis ter e fi fola no va~ onst’ " leat,aduocat altas fEt. rurfus alibi: Herddius(Ec vocat Aquilam Germana) altt^tme volat jta vt aues omnes fuperetinam (i magnA anes,vt Grues, & Ci&oni* fublimiks ea volarent, vostrorum 5° acie eam conficerent. Ego Ciconias Aquilis fponte fua pugnare, aut infequi eas no puto,fed nifi coa&as pugnam inire.Petrus Gyilius ex Aeliano, C iconiam, & Crecemait aues effe inimicas,fed nefeio quam r e veentes ,ipfo edam inter fe inimicae fint . Quomodo contra Cc Vefper» 302 Vlyfsis Aldrouandi C Iconia ru 4 & Vefperts Sionum re* ciprocum odium, ©diu exer- eet cum fer peocibus» Vefpertiliones fefe vindicent Ciconia?, ante di&um eft:Eftaute eiuftnodiodiumquoque reciprocum, tefte Aeliano, Qtcomay inquit, non modo magno Fefpenilionis odio tenetur: fed hac etiam tllius.EQ. poftrembfcrpentum hoftis Ciconia, quam intellexit Maro hoc verfu: C andida vente aut j, longis inuifa colubris . OrnithoJogus ex BelIunenfi,Auicenae hunc locum reftituit:Quiftbi metui r,no<5lu prsfer tim dormiens, a venenofts animalibus, nutriat circa fe GruesjCyenoSjBellunenfis,inquit pro Cyenis Ciconias reponit, quod probo. 'O CORPORIS AFFECTVS. Qua affe- &)one labo rec* v IDETVR Ciconia,inquit author de natura rerum, caput perquam rheumaticum habere. Nam de roftro eius aqua fukinde extillat:>& magis hyeme. PR,£SAGIA. AVGVRIA, Veris prs- fagiura. a Lfb.i' de f acris dt eb . Feb. D V H N T V S fui ecftimonio,inquit D.Ambroftus, veris initium denotat. Quod quoque Hieremias propheta innuit his verbis.Miluus in calo cognouit tempus faam:T urtur,& Hirudo^ Ciconia^custodieruty tempus aduentus y»/.hoc eft vere primo reuerti nouerunt, & aduentu fuo ver indicare. Hinc a Bapti fta Mantuanus Ciconia aduentum eleganter verisfignum ponit. aperire Fauontus arua Incipit & tepido violis applaudere vento . Jamfatio vietna fabis. Grusordinelongo Cum clamore volat,proicfiacjucfmina campis Ffuriheiingvivettit albaQi<;onia ro&rQ* Fereilieatis Ex Ciconiarum cum carniuoris auibus eonfli&u in Lycia, fi Ciconiarum fuis vicerint/ru- 3| pradagium. gum fertilitas futura pra?fagicur;fin carniuora?, pecorum prouentus abundas fperatur^vt ] Peco u pro alibiex Kiranide recitatum eft.Tempeftate vero ipfaauis pra?fentit,namficundeeaimmi- ! nentus pr* ner5rum ante fe medium in nidum ambobus pedibus (nam alternis alias infiftens quiefeir) ! Tanpefta- coh?Bim litir,penas triftior diffund it, roftru m peftus condit, vnde & plumas ceu barbam \ tis pr«fa-« promittit, vultum demiffum eo obucrtit,qua parte tempeftas, ventus , aut imber ingruit : j giatn. Quod fi in anguli aut marginibus nidi temere infiftcret facilius vi tempeftatis prgeipitare- tur.Iam vero felixne augurium Ciconia? fit, an contra iufelix habitum apud veteres, no ob bLib.f.eap. feruaui. Alexander d ab Alexandro, OVa*/**», inquit, novtGrues prodigiu facere dicunt fed x j. Geniab in augurijs non dufciam ferre cone otdia signi ficationem.Seftvunquid concord/am fignificet.po i dier. ftea dicemus, hic tantum allaturi illud, fiueprodigium3fiue augurium, quod Attila Hunno- 4 Concordi* rumrex,qui fe flagelium Dei vocabat, ex difcefTu Ciconiae cum pullis fuis ex vrbe Aqui- leiaaccepilfe fertur. Is enim, vt fcribit e Aeneas Syluius,nifi Ciconias exaltis turribus 1 indccad. pullos efferentes vidiflet, ab obfidione eius vrb is recedere (latuerat. Id enim augurium, glandi, inquit, capiendae vrbis ratus, in propofito perftitit, breuique ea potitus eft, triennio enim obfidio durauit. Dederunt itaque Attila? augurium Ciconiae,futurum,vt AquiJeiam,quam per triennium, vtdfKi,obfederat,mulcifque oppugnationibus actriueraf,expugnaturus ef* Attila quo- fct:vifx nempe ha: aues a rege vrbem obequitante vno impetu ex vrbe migrare:foerufq; modoAqui fuos fubfatos roftris per rura foras afportares vnde ille vrbem eueftigio perituram pr$- , Jeiam ai fe fagiuit,oftenfoque militibus augurip , expugnatione perquam propere parata voti com- capiendam p0s euafit. Simile quid de Xordano Bonzio narrat Pierius Valerianus his verbis: Parauij die praria- jura fu b Ezelini dominatione ciimime&a effet lordano Bonzio viro ftrenuo tyranni- cidij concepti calumnia, ob quamis damnatus eft, domufque eius deie/*drTj?^Qc, qui Athenisin arce fuit,cu- ius& Callimachus meminit Tflptf/tu^rei^/cr^aTriAatp^xor.Vocat autem murum Thyrrenum, quod a Thyrrenis fuffoifus, & dirutus fu ; quos qui viderant, Pelargos nominabant propter fmdones, quas gcftabant. Author eft Etymologus. Erant nimiru findones illae albo, & atro coloribus diftind®. Didymus Pelargicum murum in petris fitumfuilfe fcribit. Conijcit Or- nithologusita dirftum , quod fuper eo forte Ciconiar nidificarent : vt& Pelargicum collem, inquit, album in Iouis Dodonaei luco, cuius mentionem facit Euftathius , vbilupiter Pelaf? 0gjcus cognominatur,a!ia le&io Pelargicus haber, inquit Euftathius, a colle pr*di&o. Pelaf- ga Potnei filia nominatur a Paufania. Qui Brixiam condidit , Ciconius fecundum quofdam didus fuit. Cicones Homero populi Thraciae funt iuxea Hebrum. Sed his nihil c5muue cum Cieonia auc,cum eius appellatio haec Latina fit. wtAetpyTuc herba, ac fi Ciconiariidicas,no- minatur alicubi a Galeno inter fpleneticoru remedia ex Afclepiade. Propinantureius tritae* cochlearia duo cum aceto mulfo.Schohaftes cius, quae herba fit ,fefc fatetur ignorare, quod & Ornithologusfacir, qui tamen perquam dodccoijcit, geraniQ primum e (Te, quod > inquit, inter nomenclaturas Diofcoridiafcriptas Pelonitisetiam nominatur. Quaquam nullaeiad lienem vis attribuitur, Vaforum quidem, qua femina includunt; figura, vt Gruis roftro con- fertur, vndcGruinaria dicitur, Ciconix etiam roftro conferri poteft, quare & a Germanis 0ab vtriufqueauisroftrifimilitudinc appellatur Scorken Schnabel ,Kranicbfchnabel. Haec il- le. Caeterum geraniu generatim Pelargitis, fiue Ciconiaria dici poteft. tt* Aap^rtj rx •?, hoc cft,nauesCiconipellcs, vt vertit interpres, vel Ciconiueftcs, vt Scaliger,apud Lycophrone nominantur,hoc eft, Ciconiarum coloribus tindae: nimirum atro,& albo: nam quemadmo-; dum haealites fuperiore corporis parce albis, inferiore nigris funt pennis , ita naues albo ve- lo vtuntur, caetera parte propter picem, qua oblinuntur , nigra. Infula heroum e regione Bo- ryfthenisfiuuij fita vocatur etiam Leuce ab auibus albis : na zivu&iut Aivxaillic Euftathius interpretatur aucs albas, intelligit autem Laros albos , inquit , vel vt alij vocant , Ciconias. Ani7r»\»pyeir Graecorum verbum, cuius fupra mentio fadaeft,,vbireciconiare a Scaligeta verti diximus, nonnulli Cigognare Italice dicunt. a /. 2. cap. 1 r. Pelargua quis did°. b In *4uib. MurusPe largicus vbi. Thyrreni cur Pelat gi didi. IupicerPe largicusdi dus. Pelarga. Ciconius. Cicones. eJtk. 9. de (omp. md. fecJ fcere patrem » quod etiam praferipta neceflirate fub terrore poenarum plerique hominum-* recufaruat, Aues non fcripta5fed nata lex ftringic.Aues ad hoc munus nullo praeepto con- veniunt, fcd gratiae naturalis officio. Aues non erubefeunt reuerendifenis membra portare. £(1 enim vi&oria pietatis,quodeoufque frequenti teftificatione percrebuir,vrcongtue mer« cedem.acremunerationeminueneric. Nim Romanorum vfu pia auis vocatur. Et quod vix vm Imperatori confulto Senatus delatum dicitur, hoc ift«e aues in commune meruerim t.Ha*J bent ergo ifbe aues decreta patrum ad propriae infigne clementiae. Duos enim filios patrum prius oportuit iudicio praedicari. Habent edam vniucrforum fuffragia : nam reti ibutio bene- ficiorum antipelargous nominatur. Pelargos enim Ciconia dicitur. Virtus itaque ab his no* A ti clar- men accepit, cum relatio gratiarum Ciconiae vocabulo nuncupatur. Habemusaudada’ fo- cofiscjuld. bolis crgocultus patrios pietatis exemplum. Haec omnia D. Ambrofius. Aenea pium a Ver- ^neascur gilio appellari aiunt , quoniam patrem fuum decrepitum humeris fuisfublatum patria in* jpm$di&u* cendio eripuerit. Miris quoque laudibus effertur puella , quae matrem cspciuam perplures dies proprijs aluit vberibus. Eft fane eiufmodi pietatis virtus Deo acceptifiima, adeo vt in-* facris literis poft tria de diuino cultu, pracepta in decalogo contenta, primum rerum huma- narum decretum a fummo Deo fit parentes venerari. Itidem nos admonent diuino litrera, i vt fi diuturniore vita frui cupimus, & patrem, & matre in primis honore profequamur. Lex i quoque extat pietatis magifira, qua: edicit, vt liberi parentes alat ,aut vinciantur. Ad quod Homerus refpexiffe videtur, vbi in Simoifio Anthemionis filio reprehendit occifo, quod — ■ i «cT i TOXiZcn Qpt arrafiA#/? uTtttSoM, /sifQvQotSto; &ioidtut, hoc eft, Quoniam saris nunquam genitoribus aquum Reddidit officium* imniAtura eft morte peremptus» Huc quoque pertinet tritus ille per fcholas fenanolus. btetv&cflnbffitc ynpofloffKUV iHiyovKt;. Diu viues,fienccfam fi parentum nutrias. J Educationis enimeompenfatione nihil poteft humanius excogitari, aut iuftiusprcpter na * turalem obligationem. Sed quod talis etiam fic nobis a liberis merces expe&anda , qualem nos parentibus noftris olim perfoluimus , velut monent iftaThefei apud Euripidem : T«7? toKvin ydp, inquit, &rlu>oc>ost; juioOTi futeveiitzvar xdfois ot tpavov qui fubf annat patre, & qui defipicit par * ium matris fu&,fuffodient eum Corni de torrentibus, & comedet eum filtj Aquila. Nositaqjquira* deneduriraur, exemplo Ciconiarum ,q ia:racionecarent, gratum parentibus noftris re- tribuamus OrnithologisB. Lib.XX» 305 *ribuatnu$,alijsq; de nobis bene meritis fi non parem propter iniquioris fbrtung culpatu siequeamusjtamen aliquando fcribendo,benefentiendo,& affiduis extollendo eos laudi- bus & habere, & agere non detradabimus. Debeo fane ego Illuftriffimo Cardinali Ale- xandro Montalco, omnia, qux nunc in mefunt,&olim erunt, plus, inquam quam Ciconiae fuis puIJis.Hienimparentumquidemfuorumfenedutem,quantiim valenrsleuareftudents is verdliberaliffimus ,ac fplendidiflimus heros fefe mihifeni ,ac vduti naufragium ftudi- orurn meorum patienti,Mecxnatem prxbuir,he os ciim folutaoratione.rum verfu dodif fimorum poetarum nunquam fatis exadd celebrandus. Porro antequam ad extera perga, ? non patitur Ciconia,nos vitra progredi,priufquam viri cuiufdam carmen eruditiflimi ap- ponamus, in quo ad eandem pietatem adhortamur* flui legit Aene* pietatem in fata parentis , Ckmq\ humeris olim dulce referret onusi Laudas antiquosfratres texarferit igne Cum grams Aetna fuos, qui eripuere patres% Miraris, quando I unorsis templa facerdos Afcendit gnatis vetta duobus anus: Non animum extollis %cum parua Ciconia nidis* A quibus alta fuit^conuehtt ore dape st '} Nonne tuas ardens exurit flamma medullas Aneipelargias cum pia faffa vide st Qu* ratione c arent funt notfro exempla labori» Vt dt fcat.gr ates reddere, par q\ pari . * H1EROGLYPHICA. Symbola. ECIPROCAE in primis parentum erga liberos & liberorum erga paren- pjeCatjs mu tes pietatis hieroglyphicum cft C iconia. Hanc ob caufarn,vt agthor cft Sui* ^ das, antiquitus in regum fummo fceprro Cicom£ figula ponebatur, in imo pa-eresj& hippopotamus , vt ipfo geftamine admonerentur , pietatem plurimi facere filios hiero oportere, violentiam Cohibere. Nam hippopotamus animal efferum eft, ac giyphicu. violentum, arque adeo impium quippe quod interfedo patre, matrem init , tefte PJutar- H ppopoca cho, Pierius Valerianus vero regia illa fceptra in fumma parte Ciconia infignirafuifte ait, mus ^uod Hippopotami vngulis in imum appenfisrexbibetq; fceptri iconem, prout in ahena Bembi a 1 tabula habetur. Idem Valerianus alia quxdam ponit hierog!yphica,ac in primis VER NI TEMPORIS. Habetur, inquit, & tepidi temporis bieroglyphicum Ciconia, quippe, qua? 0 adueniente hyeme in cepi iiores regiones rranfmigrat, verno vero tempore nos iim&ti Verni tem- 4uare Petronio ea felici compofitione exui hyemis vocatur. Hinc in asftatis pidura C i- P?T,f r' iero coniam nonnulli addidere, quando conftat eam ex erraticis auibus oeftatis aduenaui e fle. g Ciconia Hxc eadem auisplatani folium ore ferens fignificat munimentum ab infld/js. Eafiqurde.curexuj. eiufmodi, inquit, folio nidis impofiro , editis ouis a Noduarum iniuria fe defendit. Sed hyemis di- Aelianus, quem citat, Vefpertiliones, non Noduas nbmrnat, vt ex ante didis conflare po- da. teft.AIiud eftinferiptum MEDICINA, dequo habet ficQuod fic Ciconiam ore tenente Munimen- origaniramufculum quis figuraric, hieroglyphicomedicinam libi comparatam indicabit : t« ab infi- nam eius herbx paftione Ciconias flomachi faftidium leuanr.Quod vero xdiu faftigia hgc auis,& acroteria plurimum inhabiter, eidem Pierio in augurati difciplina , vigiliarum,vs> Medicina* 0 biumq;cuftodumfignum perhibetur, nec non & militiae, quoniam in Ciconia frequenter hierogly- illud agitatur, qua quis ratione locum capiendis caftris prxcipiar,vel fe maior ingruat uis phicum (vtor ititerim Pierij verbis) quo pado motis caftrishofte fallat Compertu yero eft, hu- Cuftodum ius generis alites magno numero certo congregari loco, ex omnique prouincia ornnes in vrb'um hie vnum cogi,vt nulla fui generis relinquarur5cui liberum fequi fuerit, idque prxdidaveluti die:fiuedifcedant, fiueadueniant ; etiamobferuantcsfaftunt, &c. Aliud inferiptum HO STIS PROFLIGATVS,de quoficagit.Primiim vero illudoptimi eft imperatoris mu* i$0{}js pro nus,vthoftes longe a patrijs fedibus fummoueat. Serpentem loco fuo belli, & ingruentis fligatri hic- calamitatiseflefignu,multis oftendimus argumentis: vt qui nullum animal, cotraferpetes roglyphi- acrius?neq. aflidue magis dimicat,qua Ciconia:quare honos illi ferpentiu exitio habitus, cum. Qc 3 -capi* ; : ' 3 o6 Vlyfsis Aldrouandi capitaleq.; fuit plerifq; gentibus ,fi quis Ciconiam occidifTet,pgna eadem legibus ftatuta, Dei fiiero* qu# homicidis,&c.Addit deinde,poffe etiam hieroglyphico Dei Ciconiam hgurari,qu6d glyphicu . his alitibus non inefle linguam obferuatu.m,ideoqi e3rum vocem murmurationi potius ef fefimilem, quam clangori. Nam & Crocodilum, inquit, ea decaufa Dei fimulacrum Aegy- ptiiflaruebant . Elinguis enim omnino eft Crocodilus :idq; tam fignificat Deum tacita omnia filentio!perficere5quam non debere nos fuper eo loqui, quem nulla queat humani ! vis ingenij fatisadmirari.Sicille.Sed Ciconiam omnino elinguem non effecx Heldeiino diximus.Quia vero faftigia,apicc$q.rerum qua?ritetha?cales, animum diuinis intentum Animi diui eidem denotat, & fupra terrenas fasces elatum.Habet&hoc Ciconia commune cumfupe 1 ©is antenci ris,quod,vt didlum eft, bellum illi affiduecum ferpentibus efl,quod quidem animantium Ihietogfy gentls jta prorfus terreflre eft vt humi femper vel adha?refcat,velin abditilfimas terra? la- p acum» tebras fefeoccultet.Ita animus, qui morcaliu delicias auerfetur,terrenosq; affe&us humi propemodum obuolutos longe fubmoueat,& penitus amoliatur, per hieroglyphicum C i- coni£,qu£ ferpentem dilaceret, apte fignificatur.Serpentem vero inter alia fignificata pe- tulciorum voluptatum.molliumq. illecebrarum fymbolum dfe conflat. Infcribitur autem hoc hieroglyphicum VOLVPTATVM, ET MAIOR VM AFFECTVM DISSIPA. TIO. Ad hunc itaq; modum Ciconia? nidulantur :fed fi fuper ea vnqua mentio fit,quod humioua deponat, alterius fignificati gratia confi&um,quafi rem ingenio fuo alieni/lima Animi ad aggrediaturjeritq- Ciconia? humioua deponentis hierogIyphicum,animusad humilia de 1 humilia de ie&us.Haec omnia ex Pierio. Potefl praeterea Ciconia immunditiei fymbolum flatui,quo- ' aedi hiero- niam roflroin anum indito ventris proluuiem velut cxtrahat,vnde &,clyfleris vfum inue- glyphicu. niflfe dicitur.Sunt qui & concordia? lignum hieroglyphicum effe volunt, illudqi luuenalis. Immundi- falutato erepit ai concordia nido , Svphic5°. Cieonia dici ; quemadmodum 4 Adrianus Turnebus affirmat his verbis : Et mihi non a L*b -8- ad- placent eorum inuenta,quia Politiano diffentiunt.Cornicem enim concordia? imaginem uerfca 18. Politianus cenfet: tamen aufim affirmare a Saryrico poeta Ciconiam intdligi,vt illi inter pretantur. Exiflimo autem aetate luuenalis in fafligio templi Concordia? nidum Ciconia- rum fuiffe, vt & hac aetate in quibufdam templis aliquando Lutetiae vidimus: necfenfum ^ aliquem exqui(itiorem,& fubtiliorem hoc in verfu latere cenfeo , Haec illc.£ Ioannes Ro- A tiq^mau» ^nus Huo<3ue rcribitaOoneordiam Ciconias tuLifle apud Romanos. EPITHETA. E T R O N 1 1 Arbitri de Ciconia verfus, quos quam plurimi authores ele- gantiae,& do&rinaeergd citant, toti fere ex epithetis conflant. Ciconia etiam grata^peregri»atbofpita Pietati cultrix, gractlipcsycrotaliBria^c enim correximus) Auis exui hyemisytitulut tepidi temporis Nequitia nidum fecit in cacabo meo . Quidio dicitur candida pennis : vri^ctpyog £«axpoj Phili . Elingui venit alba Ciconia roftro . Baptifla Mantuanus . 4< APGPHTHEGMA. V VM Pompeius Magnus animi releuandi gratia ad a edes Luculli inTufcn- v lano forte fecontuliffet , Lucullum culpauit , quod aedes magnis quidem 5 aeflacis caloribus adpofitas, caeteru faeuiente hyemis rigore incommodiffi- maseduxifTet.Cuifubridens Lucullus, prudenter, vt folitus,refpondit: An vero, 6 Pompei minus tibi nos, quam Ciconia» mentis habere videmur, vt sion cum ipfo pari ter tempore fedem quoque permutemus ? Omithologi*. Lib. XX. 303 EMBLEMA. EMBL E MAeftAIciati cum lemmate GRATIAM REFERENDAM, tdeveo infignis pietate Ciconia nido InueHes pueros pignora grata fopet. Taliaq; expellat fibi munera mutua reddi jluxilio hoc quoties mater egebit anus. Nec piafpetn f oboles fallit, fed feffa parentum Corpora fert bumeris,pr item ad trichiafin Kiranides cinerem pulli Ciconio, in olla rudi claufa vrti eom* oculorum j mendat pro coliyr.o. Leonellus Fauentinus hancauem deplumatam , ac exenteratam fi epiphora , in fufficiente olei quantitate coquatur,donec carnes abortibus Teperentur, deindeque per & crichia- fe- contrito, ac denuo. in eodem oleo coda? exprimamur, oleum nobis probere ait, quod fin* ad paralyfin eandem vim habeat, quod viperinum oleum . Aliud ad idem ex innominato Adparaly- jn hbro rnanufcripto Pullum Ciconia? rortro fub alam inclinato fuffocabis, puluino irn- pofito;dqindc (incifum nimirurnminutim)in aleb-co rofario rtillatitium ex eoliquorem coIliges,ocpnmum membra paralytica decodo cancrorum abfq.faleablue,deinde liquo- re e Ciconia colledo inunges :acq; hoc alternis facere aliquandiii perges. Aiunt quoldam omnino, vefoltuos5coutrados,6v claudo? ^uiusyemedij vi egregie rcrtitutQserte.Neruos enim 9 / Ornithologise Lib. XX. 309 enim e&tendit, & di/ igif . Si quis faciem purgare velit, & nitidam reddere, Awdrcas Furne- riusin Gallico libello de dccoratione natura? humanae iubct,vt in ventre pulli Ciconia? exenterati, necdum volantis imponantur vncia camphor» cum drachma ambrseoptimafj & extillans chymico artificio liquor colligatur5ita vt pro coloris immutatione vafa, quibus Siquor excipitur, ter mutentur . Ex neruis Ciconia, & aprorum, & organorum medicamen- tum naturale ad fiflulam pedum admodum celebre* & a multis comprobatum legitur apud d Trallianum his verbis : Neruos onagri , Sc apri ,& ciconia? fumitoy& plicat is inde cordis, dextros quidem neruos dextris agrorum pedibus, fiuiftros autem finiftris alligato , ac fh- i&tim dolorem ieuabis. Vbi autem dolor ccnquieuerit,non amplius alligabis, fed vbirmv fusdolorem fenferit: ac miraberis, quod neque dolor* neque aliud quid periculofum fub- fequatur, quemadmodum multos attonitos fieri videmus, vbi pedes fluxionibus tentari deiierint. Nonnulli vero Ciconia?neruos alijs non complicant , 'verum retinent , mittuntqs in phoca? pellem, ac alligant cordis -fcorfum , abfquc neruis Ciconia? plicatis. Pedibus aegri fimiliter illigant, dextros dextris , finiftros finiftris, cum luna eft in occafu, vel in ligno fterili , & Saturnum ingreditur. Kiranides viua? Cidonia? neruos depedibus, cruribus, & alis auferri mandar s podagricofqj & chiragricos fimiies fimilibus alligatos fa nare. Ventri- culum huius auis celebrat(Plinius contra omnia venena . Kiranides eam vim echino aferi- bit, hoc eft , interiori ventriculi membranae, fi locus in vino , & in vmbra ficcatus tritufque lacum vino diluto aqua marina. Sunt qui dicunt, Ciconiis cerebrum quoque idempofle^ cum vino diluto furapetmi additis duobus granis fpicae nardi . Quintiiij nec capras , nec oues pefte infici feribtint, fi ex Ciconiae ventriculo aqua intrito Angulis cochleare vnunu infuderis. Canem quoque a peftilentia feruac,tefte Blondo,puluis ventriculi Ciconia folutus inaqua, & in canis osinfufus . Plinio ex vino decodtus furunculis mederi dicitur, inteftina Ciconia in cibo fumpea , tefteKiranidc , colicos , & nephriticos fanant , & fel vi- fum acuit. Fimum hauftum ex aqua nonnulli, inquit Diofcorides, comitialibus predef- fecredunt, alij, vtferibit i£gineta, orthopthnoicis, quos tamen £Galenusdifeuifiimishifce verbis redarguit . Fugienda e fi m Ater id emats , inquit, eiufmodi, qua difficulter comparari po- tefi equa occa (Ione coptnres validijfimas viret te (limonio afer ibunt fuo, ce uno» fac ile redarguen- 3 0 di, velut qui C icent arum ftercus comitiali morbo mederi feri putant* V eru m qu an quam boc mul . lis aliffy qua feribunt , fit parabilius , curiofum tamen e fi, vt taceam falfum effe, quod de illo, efi proditum . Nam quidam ijs , qui talia memorant , credulus , epoto hoc flere ore, nihil adiutus cfi* Nam & antequam ex per i are promijforum prauitatem> ac falfitatem , ipfi, qui salia fer ibunt, dete- gunt. Nam cum multis modis difficulter homines fpirent, nec quod omnibus conferat, adfer ibunt > nec quod his, aut huic . T ametft funt inter eos, qui talia feriptitant , qui non fimpliciter difpnata , hoc efi, difficilis r e fpirationis, fed orthopnoea talia ejferemediadicunt,nempe Ciconia fi ere us, No- ti u a [anguine m » urinam humanam , & alia his abfurdiora » Empiaftruro mulca experientia cognitum inueteratae etiam podagrae accommodatum exc Aetio t Stercoris Ciconia? qua* drantemcum pari axungia tritum illinito. Vcere , aeque cuiquam patefacito: multos enun pofanauit- Idem a Nicolao Myrepfopra?fcribiturfic. Emplaftrum Ciconia? omnino poda- gricos fanans , habet ftercoris Ciconia?, adipis fuilK veteris Angulorum felibram * Marcel- lus vult , vc eiufmodi fimus , accipiatur cx nido cura Ciconiae pullos habent , & vt cum ve« tuftiflfima axungia permixta teratur. Kiranides addic folia hyofcyamij&la&ucaefylueftris* Idem ouahatum alitum cum vino foluracapillos denigrare feribit. Oportere autemcucn farina fubadta frontem, & oculos operire,ne liquor defluens has partes tingaesitem capillos iam tin&os ablui debere , & oleo irino inungi, aut omphacio, in quo folutus fit adeps vrfi- nus, vel a prinus» Aetius , AuchorcApollou 10, a uthorcft, pennas Ciconia? efficere, ft eas quis domi habeat, vt pueri fternueent^ Ad fa cicai purganda. Ad Aflui pedum, a lib. 11» Ad omnia venena. Caprje,dt oues qno* modo i pe fteprsfer- Ucmur. Canes quomodo a peftepre feruandi. Ad furun- culos. Ad coli-* cos ,& ne. phritieos. Ad vifum acuenda, b 1. 10. fim- fltx.17. Adinuefe- ratam po dagraro. C l.i a.c,4^ NVMISMATA. . Antonius Marci triumuiri f ater, qui confulatum geflit cum P.Seruilio. Varia Ifaurico II. obpieratem erga fratrem , Pietas cognominatus eft , ad quod indicandum cognomen pietatis fymbolum Ciconia in duobus serris cius numifmatibus fignata confpicitur apud Ful.Vrfinum : quemadmodum quoque in duobus aeneis denariis Q Metelli , qui &ipfe pius di&us eft,vc - meminit ^Velleius his vcrbis.Q. Metellus Numidici filius, qui meritu 3 ltb.11, coguomenp jconfeqvnsus erat: quippe expulfueu ciuitateL.SaturninoTr.pl. quod foius in / b Qe numlj* dtalvg.h* A Ciconia; ni grsvbi. Ciconia; ni gr$ dcfcfi* ytio.. Quibus ve icatur. Vox Qjomo- do »n cibu paranda. Camis, 5c adipis co lar. Quo affe— au laborce \ i o Vlyfsis Aldrouandi in leges cius furare noluerat, pietate Tua» auctoritate Senatus, 'cofenfuRcip reftituit patre. Hubertus Herbipolirt in H ftorijs imperatorum a iiud numifma depingit , in quo cil imago pietatiscumcornucopia>&CicQnia,qua? cft pietatis fymbolum,cum infcriptione PIE- T AS, yfimiliam quoqj Imperatoris argentei numipars altera repratfencat ftatuam mulie- brem nudam humi procumbentem, finittro brachiocaniftro floribus abundante innuen- tem,manu finiftra cornucopiam , dextra globum , cui infidet Ciconia , tenentem, Memi? nitetiam^ Antonius Augufttnusnumi argentei Q. Mettclli, in cuius vna parte caput mq- lierisefl ,&anteciuifaciemCiconia . Qjo Cymbalo indicare ipfum ait voluijfe amican^ (uam,fudfc pietatem, cuius amore tenebatur, J0 DE CICONIA NIGRA. Cap. 11. NVENITVR, tefteAlberto, etiam genui Ciconia? dorfo omnino ni- grum , ventre fubaibum , non in locis habitatis ab hominibus , fed in palu- dibus deferti nidificans. Ornithologus eiufinodi auemapud fuos ait ap- pellari einSchvvartzer Storck,repeririqjin montanis, & fyluofisHelue-2« tia? locis, vt circa eremurnD.Virgiois circa Lucernam oppidum, circa To- famfluuiutn,& alibi. Forma, & magnitudine a Ciconijs proprie di&i* non differre : nidulari in arboriibus >pra?cipu£abictibu$ ,roftrum non habere adunci; bl., idcoqjlbidum generi fefe non annumerare, fed ciim id re&um fit, Ciconijs fubiungere— > placuiffe , Defcribit autem eam hoc modo : Ciconia nig a , quam ipfe vidi Septembris ini* tio captam cis alpium montem , non procul ab nbe noftra diflitum , huiufmodi erat : Dor- fum colore eminus totum nigrum apparebat, fed fi piopiusinfpiceres Vanclli, vclCorui fyluatici colorem referebat , in quibus color niger, fipropiftsconfideres,cum viridi, velfub- cseruleo cum pauco purpureo mixtus videtur. Ventri, & lateribus, fub alis color albus.Auis tota a principio roftri ad extremos pedes extenfa, dodrantes quinque cum dimidio excede- Jq bat, Roftrum magnum, & validum erat, colore punicco, vt crura etiam, ac pedes. Longitu- do roftrifuperne a mucrone extremo modiccdeorfum inflexo vfqj ad initium plumarum— t capitis, digiti o&o. Collum pedem fere, vel digitos quatuordecim longum: ala dodran- tes quatuor.fiad finem longitfima? penna: in re&um quoadficri poteft extenfa? menfura_* procedat : cauda dodrantem : &fimiliter cruris pars fupra genu ad coxam: inferior vero pars a genu ad pedem paulo breuior erat. Corpusitem inter collum, & caudam dodran- tale, Dorfum, & pe&us latiufcula, vt in Anfere fere. Digiti pedum diuifi: apparebat tamen initium quoddam membrana? palmipcdum, praefertim inter duos longiores digitos. Digi- tus medius quinque digitos longitudine jequabat. Lingua breuiflima . Pondus libra? medi- cinales feptem cum dimidia . Longiores in alis penna? magis, quam casterae nigricabanc.4® Qaa parte ala? iunguntur corpori oblonga cauitasretrorfum extenfa cernebatur . Anterior pars pennarum intra pofteriores condebatur. Inteftina erant inuoluta . In femore difle&o neruos quatuordecim inueni, magnitudine diiferentes, quorum duolatiflimiin genu par- tem cartilagineam fe infercbantjvtrinque^fex alij minores erant, tres minimi. Poftrcmo trea planiori parti incumbentes minimis aliquanto maiores . Fel viride erat. In ventre appare» hant quifquiba? quaedam fcarabeorum, vel locuftarum, nempe capita, & vaginae, quarum^ quaedam erant difereta? ceu cortex in hippuri: vnde conijcio eam tum herbis , tum crufta in- tectis infe&is vefei. Sono eam crepitare aiunt fimili alijs Ciconijs. In cibo ferini admodum odoris cft , & fer£ pifeofi . Videtur prius elixari debere, tum affari ,& aromatibus condiri: caro eius paulo minus rubet, quam tto&a?,vel Salmonis. Adeps etiam nonnihil rubet, Caro5® rn ihi guftanti fat bona, & dulcis vifa eft»fcd pellis tenacior eft,& grauiter olet, vt eam detra- hi proflet, & forfan ea detra&a, procedente elixationc nihil opus fuerit . Pediculis infefta* tur. Haec omnia Ornithologus. Auiscuius hic icon ponitur, nihil quidem habet prorfus ni- gredinis, fed vbiqi vniformiter concolor, fufea nempe, quare pullus £ort£ fuerit. Ciconia nigra4cum fiydropctho minori. Tinfche- frec. JUnfehuph. Aufchusz. Ic heras* Corgalleru. Ibides ean didx vbi, ibides ni- grae vbi. Ciconiae, & Ibides in quo difFc- ranto 3 ii Vlyfsis AIdrouandi DE IBIDE. Cap, III. ORDINIS. RATIO. V LT A fane, qua? de Ciconia fcripfimus>de Ibide veteres etiam prodi, 1 dere,maxime quocirca eius vi&urn,& immunitatem apud /£gyptios3pcrti nent: quamobrem iure optimo illius hiftoria? fubiungetur,eoq; magis cum toto fere corporis halitu Ciconiam referat, adeo vt a plerifq; fpecies illius ftatuatur, excelfa nimirum & ha?c rigidis cruribus , proccroq,- roftro :imo vero Albertus Ibidem vocat Ciconiamnigram. Vtraque miro modo fer- pentes fugat,deuoratq. Vtriufque figuram ^Egyptij, quod plurimum hominibus prodef- fent,Dijs fuis tribuere. Nam ciim eorum regio adeoferpe ntibus fcateat, vt nulla alia pe- llis magis incolas inEftet,prouida natura , Deustp malorum propulfor Jbides ,& Cico- nias dedit,qua?ferpentesinterimunt. Quamobrem eorum fapientes,vt incolas ab inter- ficiendis huiufmodiauibus, gentis fuse, regionisq;conferuarricibus deterrerent ( neque 3< enim deerant, qui eis mortem machinarentur) capitali poena multarunt, qui occiderent, Iegemq;de non occidendis poft tulerunt, addita etiam caufa^quod Dij fi quibus appare- rent, in earum forma fefe oftenderenr» SYNONYMA. INSCHH MET vocem Hebraicam alijs Ibidem, alijs aliter exponunt. Septuaginta, &D. Hieronymus pro lanfchuph eiufdem lingua? vocabulo interpretatur Ibim nimirum Leuitici vndecimo, & Efaia? trigefirnoquarro , 3( fed ciim de no&urnis auibus ibi agatur , multi Noduam potius , vel Ve- fpertilionem vertunt, nomine defumpto a Ianaph, vel Nefcheph,quod cre- j pufculum fignificat,quod tum temporis appareat, ciim lucem interd/ii ferre I nequeat.Pro Ibide apud Auicennam legitur Aufchuz,quo loco Albertus Cafeuz habet. Auis, inquit Ibidem intelligens,qua? ab & gyptijsfecundu Ariftotelem leheras (alias le- heras ) dicitur-Jecundum Auicennam Cafeuz vocatur.Scribitur vero l'0tc Grxce,Varri- nusin accufatiuo plurali f/3 nunquam p*ogredi-\ tur Ibis , quoniam cali Flatus ille v nidus e FI(o rt votjcot otvi %copcov et-room A’- | )yv7F7oc i sdiMdeftjquoniam Aegyptus magis,quam vliareg/o ad meridiem j fita eft, quod cum verum non fit, Gillius nofter vdnov humidum tranftulit, licet in ea figni- j ficationem vfurpari non putem, nifi forte a poeta aliquo) luna ommu maxime planeta - j rum humida ( voTico7a.ru . ( Iam fi quis ui^atq\ impetu eam ad Aegypto exportet ilia quidem ex insidiatoribus v Itionem capit vel cum magna fua per ni cie. Mortem enim sibi fame confcificens , Ibidum co» raptoribus studium in fc exportande extra legyptum, vanum efifie ostendit. Haiftenus ille. Cum q pia vbi. itaq. in Aegypto tantum degat hoc auirnn genus, minus mirabimur, fi nullum non Alexan i£gypri hie ^rige triuium cis plenum fit, quemadmodum Strabo teftatum reliquit. Inde quoq, eft, quod rog'yphi- Ibis pi&ura hieroglyphico figno Aegyptum denoret:vt pote, qua? ei tantum regioni pro-* pria,ac fami liaris fit. Ca?teriim circa Lichamin extrema Aphrica,eodem Strabone tefte, lacus quidam dulcis eft, & in eo loco Ibes confpiciuntur. Vifam etiam inalpibus a fepe-: culiarem Agypti Ibim M.Egnatius Caluinus , referente Plinio, pracfe&us carum prodi- dit. Qua? pofterior auis ab Egnatio Caluino confpeda forte fuerit , quam fupra ex Orni- 1 thologo Ciconiam nigram vocari diximus,quam tamen Ibidem dfe roftrum redutn non j finit o Jl ! 0 Ornithologiaj. Lib.XX. J 315 NATVRA, MORES. Ingenium. IT IS S I M inquit Strabo, /&7.Magna tarditate graditur,!? credi mus Aeliano, nec eamquifpiam ocyiis ingredi videat, quam molli gradu, & tardo, more lautarum mulierum . Idem tradit in quidlibet, vel fordidiffi raum hanc auem, quamuis immittat rotfrum, vt quippiam illic inquirat , ex inquificionetamencibi,ciimfe committit, cubile lauare,&purgare.Nos fu- 1 pra Ciconiam diximus homines clyfteris vfum docuifle.Cajterum a Plinius, & b Galenus hoc inuentum Ibidi tribuunt, quorum ille,$iw//e quiddam3hiqiiit( quale Hippopotamus ) (jr volucris in eadem Aegypto monlirauit^qua vocatur lbisy roftrt aduncitate per eam partem fe proluens, qua reddi ciborum onera maxime falubr e efinVidi ego , inquit hic, canem [ape vomitu ventrem & Aegyptiam auem clyfiterem immitantem. Meminit itemur Ouidius. De quibus exiguo ef t volucris deuota libello Corporaproic£la,qua fua purgat aqua. ) Aqua,inqua, falfuginofa, vtfcribit Plutarchus , cuius quoque verba praetereunda non fun t.Purgationem> inquit, qua Ibis vti/urs falfugmem adhibens adueritfifie % & imitati poliet Aegypti} dicuntur . £ T A S. N I D V S. Partus. PPlON,tefte7EHano,Ibin,aitIongiffimf viff efle. Atque in eam remHer- mopolis facerdotes citat, (ibi fane immortalem Ibin oftediile, quod quide pfum huic non minus procul a vero abetfe videtur,quam ab omni raeione abhorrere exiftimo.Ide fcnbir,nid»ficare in palmis,ad euitandos feles, quo niam non facilem' palma ob eminentem, & cultellatum trunci cortice ef Te- pe repulfa?,& reie&a?,furfum correpere poffint. Solinus a(Terit,ore parere ,& fuere fane apud antiquos non pauci, qui id crederenr;nam & Aelianus Aegyptjjjnq\*it>eam ferum ore coire ^ parere\veruntamen ea de re mihi non facile perfuadent. a Ariftoteles quoque in eos inuehitur Coruum,& Ibin ore coire putant. Pleriq.denique vetervm referente Pierio tra diderunt , qui ex Ibidis oua bafilicum nafci,caufamque infuper philofophi afferunt, quod eiufmodi auis multiuora fit,& ferpentum,venenatorumque omne genus abliguriat.quoru 1 virulentaputredineouaipfa praedica,animal id perniciofum efficiant. Ibidis im- mundities» a Ltb.B.ca - pmz7. b libro de pbleboto Clyfteris vfum quis inuentric* c In Ibin * V I C T V S. Vbi nidifi- cet. Qn3 corpo» rts parte cq. ear , & pa« riac. a Lib . | .de genere. capo 6. Bafilifcus » T R A B O a author eft nullum non Alexandria? triuium plenum efie his a- uibus ,partim vtillieer , parrim inutiliter . Vtiliter quidem, quia omne fer- pentem ,&omnes macelli immunditias colligir; inutiliter vero, quia im- munda eft,& omnia comedit, nec facile a mundorum coinquinatione arce- ri poteft. Diodorus Siculus quoque, Ibin, ait, Aegyprijs vtiliffimam effe ad ferpentes, Iocuflasque arque bruchos delendos . Deuorat autem & reptile ferpentum genus, & volatile. Namque, vt antiquiffimus Herodotus tradit, ferpentes ala- tos,ferunt, initio veris in Aegyptum volare eofqueaboccurrentibus Ibidibus adingref- fum planitiei interimi:&ob id opus , has aues in honore Aegyptijs haberi . Idem tefta» tur^Cicero his verbis;/^/ maximam vim ferpentium conficiunt. Auertunt pefiem ab Aegy~ ^ nb.j.'de pio cum volucres angues ex vaf utate Liby i vento aphrico inuettas interficiunt^atque conf umunt. nat. Deo? . Ex quo fttyVt illa nec morfa viua noceant , nec odore mortua . Eam ob rem 'tnuocantur ab ipfis Aegyptijs ibes. Meminit & Ae!ianus,fed paulo aliter . Ibes nigrat inquit, anguium vo- lucrum c ater nas pefulentes intra Aegypuos fines & ingredi prohibent ,& pro terra (ibi ami- Dd 2 capro - I 316 Vlylsis Aldrouancli s* propugnantes jllud vniuerfum agmen interficiunt , atque confiumunt . Alia vero Ibes ex Ae- thiopia Ntltalluuiontbus ferpentes Aegyptum appetentes conficiuntteorum conatibus obutam eun • tcttqut caufa prohibet hegyptiosex accefifu ferpenttum perire. Aliter rurfus SoIinus,& Am- mianus MarceUinus^lbiSiitKlunmtsferpetumpopa/atarouaygratiJftmamqucexbise/cam nidis Jfuis defert, Sic rarefeunt prouentus fcetitum ooxioru.Nec tum auest sia tantum intra fines Aegy * ptios profunti nam cum Arabica paludes pennatorum anguium mittunt cxamina,quorum tam ci- tum virus etf} vt morfum ante mors,qudm dolor infequatur , fagacitate , qua ad hoc valent , aues cum ad bellum contra Aethiopes ab Aegyptijs ViqAiid.iO' mi^teretur5 plebas ex papyro fecit in modum arcarum 3 eas que complens Ibidibusfecum portabat. Hoc enim antmal.inqui C fierpentibus mimicum e fi. Fugiunt enim eas aduententes , & Aquam for fe oelare voluerint, flatu velut ceruorum arrepit deuorantur. ibides autem fiunt valde man~ didam, aut fiueta generi tantum fierpentino feroces. Quod ad potum attinet, auis iftafordida , tefte veneno in- piutarcbo,£uc veneno infedam nunquam bibit» £e&3ninu* antipathia. R VS Apollo, atque Aelianus, alijque palfim fcribunc, Crocodilum ani- mal ad rapiendum alioqui proprilfiraum, fi Ibidis penna mulceatur, ita ob rorpefeere, & debilitari, vt omnio reddatur immobilis , omnemque prifti- nx rapacitatis violentiam obliuifcatur, velurfafcinatione aliqua fit repen- te demutatus. Quin etiam Zoroaftres,& Florentinus citans Democritum, aiunt, omne genus ferpentum reddi immobile huiufmodi penna jpfis inie- da.Phi!es,qui alias omnia ex Aeliano tranferibere /olet, JVuihbei ferpensjnquit, ibidis peunam vel tntucn timet^& ft attigerit, torpe fcere^ventreque dtfrupto moritur. Contra Ibis fel- le hyeme interimitur, fi credimus Aeliano, Crocodilus quomodo reddarur immobilis. Serpentes omnes quo modo red dantor im- mobilis . Ibis feli e Jiyenf inter jiraitur» COGNOMINATA, Denominata. ' ( ' INVTIANVS, inquit Qlius,author eft,Coruinum ab Ouidio Ibidem fuilfe appellatum ex auis foeditare,cui ventrem roftro purgare infirum fit, & hoc ex Callimachi imitatione.Ibisquidem fecundum grammaticos afi- militudineauis eiufdem nominis pro inuidio ponitur, & Ouidius in inuidu i libellum confcripfit, cuius titulus cft in Ibin,in quo ait; Ibidis interea tu quoque nomen habe. Alij vero Ouidium imitatum quidem fuilfe Callimachum aiunt, fed in malam partem non Apollonius 3ccipiunr,dum volunt, Apollonium Rhodiumideo Ibidem appellalfe.vt ipfum Alexandri Rhodius num indicaret, quia Ibis nimirn auis fit Aegypria.Inquos expofitores inuedus Zarotus. : cur Ibis i Dicant,inquit,mihi hi nouatores,quod dedecus queenam infamia Apo! Ionio fuilTer,vt Ale Callima-- xandrinus Callimacho diceretur?Nonne ex Aegypto illuflres habentur viri do diri n is em diodi&us. ^jti varijs,ac excellentes $Qux etiam Apollonio vera indicatio lub Ibidis nomine fuiffet, ciimnon tantum in Aegypto huiufmodi auium genus, cefte Plinio,reperiatur.Si igitur A- pollonio Callimachus Ibidis nome indidiffet, vteum tantum indicaret, non dubito, fed j notiori vocabulo appellalfet.Qus; nam ergo relida nobis ratio eft, cur Ibidem ApoIIoniii Callimachus appellauerir^Hoec nempe, & efl fententia Valla? pra?ceptorismeiomnu do dilfimi.Cum tanta fit huius auis fpurcitas,vt proroprio ore ventrem purget , q> eft foedifli- mum,& fpurcilfimutivfirem ,non naturam fpedes, hunc & omni pudore carentem, atque elegatia primum, quauis fe poftea probabile reddiderit, & ingratiftimu difcipulu Callima chus oftedit,Ibideappellauit:na &in fermones incomptiftimum A polloniu fuilfe, & eius bis criticis repudiatu opus memorant, inde correptu, acceptu, vt Quintilanus ait, ad cuius limitatione Ouidiusinimicuquoq; fuu in eo opere Ibide vocauit,vtetia hominem nullius decoris, Ornithologix. Lit.XX. 317 decoris, & commoditatis fignificaret.Ha?c ille.Vcruntamen vb ia Ariftophancs Lycurgu a In Auib . feribit cognominatu Ibin fuifle,SchoIiaftes oftendic iycurgu a plcr/fq. vel genere, vel Lycurgus moribus Aegyptium cftc creditu. Ibidis fanguis inter rubi nomenclaturas apud Diofco- CLir *bi$ Vi- ridem legi tuditem Ibidis peTnna,& Ibidis vnguis apud Magos., ^us’ MYSTICA. BIDEM apud Acgyp!iosfacram,& amabilem, & innocuam fuifle, quod ferpentum omne genus , quibus alias mire torquetur eorum regio, deuo- ret,eorumq; ouahoftiliterfra-ngat, ex procedentibus colligere eft, item ex hoc luuehaiis: a afyra'7° ■ £fuis ntfeit Volufi Bithynice, qualia demens Aegyptus portenta colat ? Crocodtlon adorat Pars hu, ille patiet faturam ferpentibus Ibim „ Plutarchus fcribithanc gente diuerfa animalia adorafte,veJ vfu$,veIfymboiigratia,qu£ dam etiam vtriufq; vt Xbitx.H ac fincpiit ^reptili a mortifera tnterimitfac prima cly Heris vfum in feipfaoffendit.&religiofilfimi f icer dotum no alia lustrali aqua purgantur, quam de qua ibis ^ ^ bibent-.neque enim illa vnqud infalubrem aut venenatam aquam guftat,cum ne accedat quide b Aelianus quoq.facerdotes Aegyptiacos,aic,noomniaquafeafperfifte,fed ea'duntaxat, Sacerdotes ex qua Ibin bibifte creduntjquoniamplane fciunc, hanenunquam aquam impuram, aut Agyptij veneno infe&am bibere, & quod facramquandam diuinandi vim in fe habere hanc auem qua fefe a- exiftiment.Si quis itaq; in Aegypto aliqua de feris facris volens occidiflet, morte mulfta- clt,a lue- batur,fininuitus, ea pledtebatur mulLib.%.hi{l« cap. 1 2. Lmgulaca quae auis, & vnde di- da. c L\b 'obf i.cap.i \ .et li.4 dcauib cap 8. dExer.il J. Flambant , & eius e?y- mum. Spadiccum colorem ef- fe diuersu a phccni- ceo. e Ltb.z.Hie roglypb. fLib.21.ca - pit.i J. Purpureus color vt a rubrodiffec re dicacur. Phoeniceus color vnde fic vocetur. Color ru- ber milita: fignum. Vlyfsis Aldrouandi 320 T>dt mihi penna rubens nomen, *-*- » - ■ & alibi: Nomenqi dedit qua rubentibus pennis : Et quis fit color puniceus declarat Virgilius canens: Puniceis humilis quantum faliunc aro fetis Judicio n&Uro tantum tibi cedit Amyntas, Cratinus hac alitem vocauito pviQa efcriptio BeMoaiana. M agnitu- - do. Vbi capia- tur- D:fctipcio Scali^eft Roftrum. Color. Cauda. Crura , & Pedes. Magnitu- do. a Sat* il- is In Caligti ia. E L L ON I V S ira quam pauciffimis hanc alitem verbis defcripfit .Tibiis eft longis,&rubris,roftro eiufdem coloris, magnitudine Eloriocompar,co lore pulcherrimo inter croceum, & caftaneu medio.Hifce in regionibus li- cet auis fit paluftris non confpicicur, nifi forte aliunde adducatur. Capitur nonnunquam in Italia, fed magis in Hifpania,nam migrat vitra mare Lucu- lenter admodum Scaliger.-tf^rfi)?-, inquit, Pbcentcopterus^fed cognitu facillimum efficiunt not$ muh$ peculiares. Rostrum neque retium plane, fed neque aduncum babet.Scythici arcus partem 3( potius imitatur, cinereum colorem nobilitant alarum ptwiceGallinu!as aquaticas nofiri vocant, auibus Glottidem adnumero, qua?omAes fidipedesTunt. Gerroanis ignotam putoauem , ficut & Gallis ad Oceanum , Bellonio tefte: quare fi ngo nomen interpretatum ex vetere Gr^coeius, Latinis etiam recepto nomme Po/Titauis rubra vocari cum refiro, ciSijs,& L ;y 7 je alis fit rubris exceptis remigibus,qua? nigrae funt.H i?c omnia Qrnithofogus.Mirum quod vartet.rerti feribit b Cardanus,dfe quofdam, qui tradunt, Phoenicopterum mandibulam mouerefu- cap ij, periorem,fed non adeo caufam man.fcftam efie,vt in Crocodilo. V S V S IN CIBIS. HILO ST R A T V S iri vita Apolloni; 0or*narv cpr/.S-a , hoceR, phoeni- aLib.2 ceam auem, ideft, vr ego mdico , Phoenicop erum inter delicias numerat. P htenicopteram, induit ^ Apitius,eltxas, lauas , ornas t includis tn cacabam, adycies aquam ffalcm anethum,& aceti modie um, dimidia coclura alligas fafctculum per riidr cortrandrtyut coquatur : prope coti uram ctefruturp mitti ^coloras ^adyctes m mortarium piper^cuminum^coriandrumjaf eris radicem^mentham^rutamffnca^ 9 bis: f affandis acetu:adycies caryotamdus de fuo fibi perfundis :r e xinitntes tn eunde c ac abu^amy lo obligas ^eius perfundis & inferes. Ide facis m Pftttaco. W\ltX\Aff as aueiteres p’perjtgatfi- cum^apij femen fe fama defriciupetr([dinum, mentha cepam siccam, & caryota:melle,vinoJiqua tnine,aceto,oleo,& defruto temperabis. Caererum dua? potifftmumjetfque minima? fere partes, nimirum lingua, Sccerebellum in hac aliter in luxu erant: nam idem Apit/us nepotum om nium altiflimus gurges, referent, Plinio, Phoenicopteri Jinguaprd?cipui faporis die fcrip lit.Meminitctiamlepidifiimus ep.grammatarius,apud que ita de fe canit Phoenicopterus: Dat mihi penna rubens nomen fed lingua gulosis No dtra [api t:quU si garrula lingua foret? Et Lampridius tradit Heliogabalum pe/fimi luxus hominem, & omnium imperatorum per ? ditiffimum palatinis fuis ingentes dapes extis & cerebellis illoru refertas exhibuilfe. At- que paucula haec de Phoenicoptero didia funt, quibus fi placet, vclut pro corollario adde C '.Caligulam eo vefania? proceflitfe tradi, vt libi tanquam numinifacro Pbafianos,& Pauo nes,& Phoenicopteros madari luflferit.Idem pndie,quam penret,facrificansrefpcrfuseR Phoenicopteris fanguine,vcauthor eft Suetonius. Quomodo in cibum parandus. p'a?d* pue parces m hic ane commende tur. DE / 3 24 Vlyfsis Aldrouandi DE GRVE. Cap. V. Ordinis ratio. I E T A T I S cultrici Ciconif Gruis hiftoria non incommodefubiungitur, non foliim ob id, quod & jpfa aquas fequatur, fed etiam, quod non minori, s quam illa laude a fcriptorib.celebreturoMirum enim cft,quot,& quam pr«- claras dotes Gruino generi natura conceircrirdnter quas ceu procipua pru dentia cft,qua ita quidem in regendo, & ab omnibus periculis fe,fuam que gregem tuendo , excellere videtur , vt non modo pluribus «qualem, fed etiam coteras fereomnes volucres facile fuperare aufim dicere. Quippe cum alijs hac ex eellentem virtutem, proparce natura elargita fit, Gruibus quam liberaIiffimeconceffit,at- que fuppeditauit. Magnopere extollitur Ciconi«pieras,& amor paternus, marernusque laudatur;in feruandis excubijs Anferum fumma vigilantia prodicatur, & Anatum quoque ingeniumproconio non mediocri celebratur, a quibus omnibus tantum abeft, vt naturo , donis Grues vincatur, vt potius comitante prudetia maxime fuperent.proinde fapientes Jj hominem cu&is animantibus proferunt, quod ratione proditus fit, quodque ea quo cogi tat, eloqui polfit.Tanto h« aues coteris proferenda quo hominis fapientiam & mentem diuinam proxime imitantur;Quo enim maior fapientia efie pote ft, quam reip.rcda gubcr natio^Hanc non folum Grues proclare prudenterque adminiftranttfbfque labore magno, fed nato quodammodo etiam adeam exercenda videntur, naturoque inftinducxequun- sur.Eadem in primis prudentia fabula Geranio, ab antiquis poetis fi&aJnnuit.Hgc enim cum Pygmoorum effet regina, ob nimiam fuperb'am& elatum animum, in Gruem auem a lunone conuerfa legitur.animal fane regio maieftati coueniens,vtpote cuius in guberna- doinduftrjaatque virtus, nihil vel parti faltem, ab hominis in regendo ingenio recedit, j Grues enim volando militarem feruant ordinem, eumque inu:oIabiIem,quin vbi velut cer - ffiffimis fuis numeris inftru&a acie per aera ferri cernuntur.cerrc iurarct quifpiam no mo- do prudentiffim'um,dodiflimumque eis proefie ducem aut tribunum , verum etiam fi fieri potfer,deuraaIiquem,quifinguIos difponit, cohiberqne ne extra metam cuique difpofita j euagetur5quemadmodumfufius fuo loco dicetur. Poflim autem quoque hic alia in mediu afferre, in quibus forte vberior etiam laudadi occafio daretur, casteriam cu plenius omnia in fuo quoque loco tractentur, ne qu^ repetenda funt,eadem f$pius reculta naufea ledo ffi pariant, itaque hic vela contraham. M Q_V I V O C A. VLTIPICEM vocabuli yip&vas fignificationem pafiim apud Groeos feriptores inuenies;apud Latinos non facile, nifi eam a Grocis authoribus , mutuari fint.Cuius rei nulla alia ratio dari poteft.quam quod ferius Latinis i hoc auisinnoruerie. Adducit Varinus yspavov a Cyenois imbrem dici ^ra- pa ?oti5w Ip^jideft ^Wylw p&tvHv perfundere, Etymologus tradit ex ^ j Herennio Philone. ytpavoc eft etiam genus faltatioms tefle Polluceiquam 0it!i 4. Ca' Thefea primum cum fuis ducibus faltalfe fcribitcirca a Deliam aram,reprofentanre ima bUb.ide- oin6 exitus e Labyrintho. Planius inter coteras faltationis fpccies hanc quoque deferibit ane poee. b lofephus Scaliger his verbisiErat & ^ewc e %7rvpa>i w faltare,dignus cuius i K-rupainv faltaret mundus.Huius item generis & sila, quam Thefeum inftituiffe aiunt, deui(5to Minotauro ad Labyrynthi imitationem. Ac de Labyryntho quidem nulla fabula:exrat enim in Creta etiam nunc,& vifitur-Eam falta- tionem Thefeus cum focijs fuis redux in patria lufit circa aram Deliam, Plures erant fimuls veru certis ordinibus. Vtrinque a capitibus ledi duces verfus certos inter fefubeutes im plicabant.Qualem ludum Troiam diuinus defcnpfit poeta, non fine fumma eruditione ap- pofica labyrynthi comparatione. Allufit enim ad hanc Thefei faltationem fatali illo pudo zefinc fuco, atque ofientationc.Pueri olsrn vidimus hanc cu Thyrfis,atque fornicatis non fine Ornithologite.Lib. XX. $2$ /i ne arte, atque venuftate.Eam Thefeus yepavor appelfauir;ru obaciem.tum ob commuta tioneccrtis legibus feruata.Ftec ille, & paulo pofhTametfi nudi pueli», vnde yvp fzvouue hv.n d/da fuit,fefe numerofis motibus inferebantitamen corporis flexionibus, coiporCqj jactationibus paleflra? facies erar.Proculdubio,inquit rhe fauri linpue Gr?c£ autor ytpcc- foc didtaeft, quod volantium Gruu fimilitudinem haberet Inde ytpavu^zk dicitur rorov Xoputu «> A»A&!£^ap^v,ideft3fcnex appareat. hoc efl honorandus, Var- rino, & Hefychio exponitur 0’Ji ytpuvo Ornithologus legendum Judicat ytpuvo? cum accentu in prima, hoc efl Grus.nam & yiplm nonnullis Grus femina vcrticur( vt quaeT iit teram faciunt, casqi luliic forte praeceruolantes fufpici. Martiali praeterea Grus dicitur grex Strimonius hoc vetfu : Nec qua Strymonio de grege ripa fonat» a Strymone fiuuio Macedoniam a Thracia diuidente., circa quam numerose degere di^um tur.Idem eriam Naupliadas volucres nominat a Nauplio, quifuit Palamedis pater. Nauplia- des itaqjpatronymicumeft pro Palamede Nauplij filio; Clangant Naupliada volucres & per ma pennis So NubiUconfcribunt&c . Lucanus aues Biilomas. Bi fi ornas confuetus aues & barbara Cone « hoc eft Thracias a Biftonio laqu in Thracia , vel vc ah; , a Biftonia , qua? regio Tharcia? eft in- tcsNeiTum &Bebrum flouios, ita di3a a lacu vicino, quam Birtomadem appellant, vel vt quibufdam placer^a liiftone rege. Eft praeterea Stepbano oppidum eiiifdcm regionis noxu procul ab Abderis Biftonia di&um.UaliGrua & Gru nuncupant, in vtroq; genere , Latinos imitati. Dantes in mafculino* • E come i Gru yan cantando tor UL TorquatusTaftus in foeminino: 20 Vanno a fi orno le Gru negiorni algenti . Hifpani Grulla,&Gruz,Lufitam Lroa, Galli Grue, Germani Kranvel Krane,quod no- men,vt vult Ornirhologus a Gtarcis defuinptum videri potefi, vel Kranich,K; anch : Heluc- cijKreye, Belga? Krane,Aogli a Krane,Illyri; Gerzab, Poloni Zoravv. Mi. «ores C rues vocant Latini Vipiones tefte Plinio, ficut Pipiones minores Columhas;Giaa ^ipaW>Galli petites Gi aes, Itali piccolc Grue, Hifpani Caijdas 6 Crukias, Pequennas Gruze >Ge, mani KleincIC enchlin,Poloui Mlodzi zo ravYie5AngUhulesCrannes:Btlga?Kleine Kraer tiess Hongari Darm Fiu. Obferuandum praterea eft Varronem fecundum Adriani Turnebi eruditas emendationes,Gruis nomen Latinum aGrsecis deriuafle. Locum autem ex Turne- bicommentarijs adferq fupra locumVarronis in Iib»4*de lingua Latina ,vt quidamGraci $o.rdy*pytp*' Quod, inquit, fibi velit hic Varro, equidem nefeio Qip^emfoi talfis legendum* qua vo* Gracis nonnullis multa fignificat, vtmde grex videatur fortaffis Varroni deduci». Eft & ytpytpoi, Quid fi dicat; quadam auium nomina effc Graeca, & Grues, ytpuvot. GENERA. DIFFERENTI^. ^PAVLVS Venetus tradit in Tartaria in lacubus, iuxta ciuitatcm Canb B i v' &V/P gamorum,quinq;Gruum gencrainueniri.Qusedam, inquit>habent alas ni' T g>ras, vt Corui ,alia? fune alba: & candida;, habentes pennas plenas oculis 40 /; & aurei coloris, vt funt apud nos oculi Pauonum. Rurfum aliae ibi inueniun» tur noftris non diffimiles. Sunt deinde alia? qua? funt parua?,fcd habentes pennas longas, & pulcherrimas, rub; o nigroqiperundtas colore. Quinta funt ibi Grues geifei cinerei coloris, oculos habentes rubeos & nigros , & ha; funt valde ma- gna;. Petrus Martyr in hiftorianoui orbis in pratis quibufdam noui orbis ( in Cuba)Gruum agmina noftcatibus dupio grandiorum Hifpanos repenife feribit . Ferdinandus Columbum inHiftori; Americana refert fefe in viaLordefte di&a ( vbi multitudo infularum )vtPfitta- cos & alias auium fpecies, ita quoq; Grtmm rubrarum & colore coccineo ingentem copiam confpexilfX Meminerunt antiqui Gruis Balearicas a caeceris Gruum fpectebusdiuerfae, in- ter quos cft£ Plinius inqu iens : Pico Martio ,drGrui Balearica natura cirros (in capite )dedit jp( lamhac veterem feriptionem imuult leruare Scephanus Aqueus) & Nonius Marcellus ex Laberiotrmtsw tu hunc Gruem Balearicum, an hominem put as ^.Eiufccraodi Grue Be i Ionius Gallsc^ interpretatur Bihoraeu vei Bftouraeu, & quibufdam Rupicem purari a iuca’treriimu Ardeae genus eft . Alibi etiam inquit veteres Gruem Balearicam appellaffe quodpiam auis genus, quod ipfe in ciuttare Alepp (quam aliqui olim Hierapohm, alt)Bora?amdi£ta putant) Grui fimile obferuauit,fed exilius, margine circa oculos rubeme^cauda Ardea:, voce mino- re. Egonifallor veram Balearicam Gruem ance aliquot annosmihi raiftam poftfuoloca exhibebo. Gomphcnamauem in Sardis r operiri aiunt G uifimilem, ignotam iam etiam— t Sardis, vt exiftimat Plinius* E e Vipfo. Pipio» a hb.itC* Grus Be- Icari ca. Gophena auis. FQR- 328 Vlyfsis Aldrouandi FORMA. DESCRIPTIO, f \ R VEM faeminsm fic defcripfit Ornithologus . Grus , inquit, quam haec fcribens infpexi erat fasmina, & oua gerebat , longa fex pedes fere viri me- diocris ex tenfa recta afummo roftrjad imos pedes. Penna? quaedam in alis retro verfus caudam pulchra? & crifpas erant, quas aliqui auro vel a\itcr or- nataspileisaddunt . Alarum alioqui maiores pennae nigricant: fuperioresm vero paruae& cinereae funt, Collum duos dodrantes longum , aiutudo ab imo pedis ad tergum fummum 5 quatuor fere dodrantes . Pondus totius librae medicinales duodecim. Cauda breuis longioribus alarum pennis occuliter.Plumae crurum cinereae quin- que digitis fapra genua delinunt, infra plumas cortice veftiuntur nigro. Digiti humanis non breuiores.Anterior colli pars ad latera nigricat j prona albet : reliqua omnia cinerea praeter maiores alarum pennas. Vertex niger cum macula rubente , qua?quidem in mari magis ru* bet. Hucufque ille , quo nos quidem exa&ius deferibere hanc auem non poflimus , quam- uisadolefcentes in noftra patriaciuitate Bonon. eam enutriri apud Perilluftrem Virum D. Vincentium Campegium Senatoiem ampliflimum vidimus . Habes etiam hic Gruis fcele- ton. Veterum nemo in totum Gruem defcripfit. Alexander Aphrodifeus folius arteriae me-2© a l.iHi.c.u anguftam elfe alfereus, & vndequaq; afpera vt caeterarum auium ,qua? raucae vocife- b /. i.Bthicl rantur. a Ariftoteles roftrum porreaius elfe dicit. Alibi b etia collum(cuius loci Gellius me- minit) longum habere, quod gulofus quidam frbi optabat. Verba quibus gtsftus quoque vo- luptatem perftringic , haec funt : AiQ/tdfwgadbr/g ut rov Qctpuyy* et ure a ptetKponpof yipctvvyeve&ati. ut; vJo/ufPosrri idefr, Quapropter & collum ftbi quidam obfonioru gurges at- que belluo Gruis collo longius optabatyvt qui taffk maxima capiebat voluptatemSzA obferuandu eft longe aliter abinterprece, quicunque faeritC nam incertus perhibetur) hunc philofophi locum elfe verfum,quam veritas autfenfus permittiti nam nunc fic legitur. Aio ol o ^o$ xctrx ntvu tpri&tv br/ 7? A £i?ov yporor Rui waiS d/uct fxoi 7 a, /Spcbjuur b^ovluj 7roh. Id eft, vt vertit Iacobus Dalechampius, Philoxenus , vt fama e /l, aliquando Cytherius T ricubitalem optauit habere gulam Quod aiebat longijjtmo tempore vt de gluti am. Et omnium cibariorum diuturna voluptate perfruar. Sed Philoxenum quoque Eryxidis a Plutarcho memorari Caelius annotauitiquare nihil def finit Ornithologus . Lambinus ait in fuis ad Ariftotehs Ethica commentarijs ex his citatis Athenaei Gms cum geranio Cretico* j i$ \ Ee 3 Gruis fcektona Ornithofogiai. Lib.XX. 331 Athenid perfpfcuum effe, Philo xen uillwnxo9>iptot' a locoyrov E^&Jos a patre eflfe appella- tum.Gyraldus dialogo nono hirtoria? poetarum duos Philoxenos facitjCythenum quide poetam lyricum, Ereffium vero Eryxidis filium tyranni parafitum.CIearchus no Philoxe- num, fed Melanthium qucndamaitopcafife fibi rnc /uscvputywoc opvidogrov vpot%v*ov it> Zrv 7rXei;cv To7;yjS'icrivsvStci.rpi/2n. Atque hcec circa explicationemiilius deprauatj joci.Nigjfg.ii \x pennae qua? harum auium in vropygiocofpiciuntur curua? vt in Gallis Gallinaceis, ala rum fun t,non caudceinam heee cgteraruauium fimilis ert, vt annotat Bel Ionius,qui mfuper docet quomodo marem a Ternina diftinguas,mari inquiens caput rubere plurimum, nequ a! 10 quamvero fcemina?. Grues interdum tota? apparent candida?, vtoculatus quidam tertis Ornithologo narrauir,&fe confpexiffeGyb.Longolius teftatur. A N A T O M E. ELLONIVS inueftigaturus cur tam longe vox Gruis obaudiatur, in dif- fe&aaueafperamarteriam longealiter Te habere obferuauit,qnam in cate ris animantibus : Vtrimque enim inferi in carnem penitus ad os Sternonc Vndd, inquit nobis mirum effe non debet, fi huius auis vocem ex tam longin quo loco exaudiamusinequereucraaliaauiseftqua? alciorem , quam hcee vocem edat» L O C V S. M A T eiufmodi auium genus loca paluftria, lacus nimirum & ftagna, item flumina. Omnem terrarum orbem peragrant, nec diu in C3dem regione ma nent:preterea in omni terra & regione fponte degere non facile credide- rim: Siquidem hic femel tantum apud Vincentium Campegium Gruem videre mihi licuit.Veruntamen Bellonius nullam regionemautlocum fru- giferum exiftere putat, nifi vel aliqua faltem parte anni Gruem alat, & ceteri quoque claffici feriptores in nulla non orbis parte dari aftruunt, calidioratamen Iocaamare,ac MuCantio« propterea certate in Thracia viuere, hyemeaduentanteceu frigoris iniuriam euitaturas in Ca. Lybiam fe conferre, & longinquas regiones peragrare. In ThefTalice etiam, locis plurimis viuunt,& eirca Hebrum flumen, quod iuxta Hadrianopolim in monte Rodope nafeitur, &in Aega?ummare influir,&in Biftonia Thracia? etiam regione inter Heffum fluuium & Hebrumytem ad; Strymonem fluuium , qui Macedoniam a Thracia diuidit , vbi maxime per certum commorantur:meminit a Lucanus: 3 De feritur. Strymon rapido committere Nilo Bittoniai confuetus aues. Et Herodotus tradit Grues in Scythica plaga in certate degere jitem prope Geramiam qu£ & ipfa Thraciae ciuitas eft,vt refert b Plinius-.Totamjnquit^eum traffum(Thracix aheru la b Lib.i>ea« tus a Pontico Iittore incipietem) Syctha Aroteres cognominati tenuere. Eoru oppida , Aprodiftas , tlt' 1 1 * tybiHos-iZigere^Borcobeilzumenia.Partbenopolts.Gerania^bi Pygmaorum gens fui(fe proditur , quas Catizos barbari vocant^creduntque d Gruibus fugatos. Cayfter etiam fluuius harum aui- um frequentia celebris eft.In Aegypto, Lybia & Aethiopia Grues hybernumtranfigere Aelianus author eft; vnde canit Lucanus. Strymona fic gelidum bruma pellente relinquunt , Potura te Nile grues. In Afiae regionibus Gog & Magog circa duitatem Cianigainiorum.diuerfas harum auiu fpecies effe, ex fupraallatis Pauli Veneti verbis coftat.Similicer & l noui orbis infula Qi ba Gruum agmina confpe&a,ex Americ? hiftoria cognouimus.Apud Anglos quoque ni- dulantur in locis paluftribus , & carum pipiones fcepiffimefe vidiflfe ait quidam Anglus ? quod quidam tamen extra Angliam nati falfum etf e contendunto 40 SEN- ^ k&Wjhea- a In H de- na» V b In Aritti de . c iib.io.ca pit.zi. 33* Vlyfcis Aldrouandi S E N S V S. R YS, inquit a Ariftoteles, fenfus acrimonia valet, quicquid fenferit,voccfi- gnificat, auditusque vi non inter aues minima,fed maxima, vt ait B. Porta.Et j Euftathiiis fummopere poteftatem ra&us in hacecelebrauit : Grus fenfus i acrimonia valet (4 v et furas ,^’//)6c’frigus facile pr^fentit; quare fug£s frigus & hyberna Thracia loca ad calidiora & Oceanum Meridionalem peregri- : natur, vel fecundum Ariftotelcm ab extremis ad extrema nempe a Scythis campis ad 1 paludes e quibus fluit Nilus, Vtrum autem na&u inter voladum videat, poilea dicetur, vbi deno&urno earum volatu egero, V O L A T V S. • V A NT V M valeant volandi celeritate ha? volucres, Chorus apud a Eu- repidem in primis demonftratmam fuceeffu rerum Menelai & Helena? affe dtusin Grues mutari exoptat, vt quam citiflime Menelai aduentumin La- conidem nunciare polfet.Canit autem ex interprete, V tinam volucres per aera Liberaremur e Lybia Aues augurales RelUiis hyemalibus pluuijs Cum redeunt antiqutjjima Ft li uU obtemperantes Pa floris, qui arentes Soli campos , sjr fructifer es Aduolans perfonat , JOuando longis vi fc endo collis Vicinamque nubibus viam Tranaxtes medijs volaueritis fub PleiadihtD, Ei Orionem nocturnum N undate nunctum A fft dentes EurotaGrues brofium,frcquetcr amat peregrinari,& apud Aelianum omnem terrarum orbem peragrat» nec diu in eadem regione permaner, Sc more Regis Perfaru tcftiua hybcrnaqtse conficit . Albertus contra, aucs, inquit, quadam non mutant locum, aut vt Grues apud nos continue byemc & a?ftatc funt; licet regio noftra perquam frigida quadraginta fcprem fere gradi- bus latitudinisab a?quino atque confentiunt, & vrg Lucanus ait: ..Ln. r, - n ■ Primoque volatu * Effingunt varias vifu mon (Ir ante figuras . Poftea vero inter volandum ordinem confiituunt nimirum formam trianguli oxygonij,vt aerem aduerfum facilius penetrent. Meminit huius loannes Tzetzes, cum ait: Hyeme £ Cant,3,St'. 49° - ■ g l&Sj. 534 h lib. 2. de nat, Dto\ i hb. de fo» lert. Ani- mant, k^b>§. i mlib.s * Vi jl, sis Aldrouandi H perne autem veniente in Aegyptum fe fw antes T r i angulum teol angulum faciunt herum volatum Vt aerem incidant fic faciliu r. Meminit etiam h Cicero, Illud ab Ariftotele animaduerfum, a quo pleraque, non potefi quis mirari? Grues cum loca calidiora petentes maria tranfmittunt , triangulos forma? efficiunt, eius autem fummo angulo aer ab ijs aduerfus pellitur: deinde fenfimab vroque latere tan- quam remis, ita pennis curfus auium leuatur. Bafis autem trianguli , quam Grues efficiunt, ea tanquam a puppi ventis adiuuatur. At cum fpiritus eft largus, & aer afperior non vti in_j tranquillitate volant, luna?at3t frontis in morem curliato agmine , fcd cum nobilior ijs cft£ J praecautio* Statim enim, vt aic i Plutarchus, fo triquetram figuram concludo agmine, cufpi- de eius figura: fcinduntcircumfluum aerem , ne ordines rumpi ab eo poffint, quamuis^ Lu- canus orbicularem figuram cempefiate aduenienteinftituere eas canat: Mox vbi percujjtt denfas Notus altior alas Confufos temere immixta glomerantur in orbes , Similitercum feab Aquila impeti perfpiciunt, oibicularem figuram efficiunt ,& contradat in finum, fa!cata?que exiftunt, quemadmodum Virgiiius de Cycnis feribie, vt Serniusanno- tat ad hunc locum. Et catit cinxere polum, canlufque dedere. Plinius, inquit Scruius , omnes aues colli longioris, in quarum numero potifiitrmm Grues*©; funt, credo collo volare air, vtfequens pondus capitis procedentis cauda fufientet , vnde& prima plerumque deficiens relido loco incipit efTe pofirema, & in coetu fe omnes inuicem- fufiinere. Quod idem lococitato dicit M. Tullius, In tergo pr ater uolantium colla & capitate- ponunt, quod quia ipfe dux facere non poteffi quia non habet , vbi nitatur, reuoUt vt ipfe quoque quiefeat, In eius locum fuccedit proxima ijs qua acquieuere , eaque vtcijjitudo in omni cur fu fer- untur* Itaque hoc volatu imitantur litteras quaidam, vt innuit, dum canit: Ingenti clamore Grues a fliua relinquunt T hracia , cum tepido permutant Strymon a Nilo Ordinibus varjs,per nubila texitur alis Littera,pennarumque notis inferibitur aer . . . j*> D. Hieronymus ad Rufticum devita monaftica’fcribitetiam:.GV^.r vnamfequi ordine littera- to. Idem pariter Auferes fy lueftr es faciunt , qui &ipfi pregacim volantes litteram efficiunt. De vtrifqueTzerzes. T*0C «fjp&jcw o faoiov i(cft TwvfUvm rctytvti: EI is (Gruibus ) admodum fimile agunt & littera tota volabit, V nam per dideris f Palamedis au em. Et m Lucanus ingruente tempeftatc turbari inquiens. ^ Et turbata perit difperjis littera pennis. Sunt qui eam litteram , quam Grues inter volandum efficiunt, Ypfilon comparet, alij Alpha delineare voluneexadius quam ypfilon. Prior fententia tamen magis probatur, inuertio* nemque illius littera: ex auium harum volatu obferuatae Palamedi aferibunt. Reccntiorcs quidam non indodi Grues eodem volucri fuo ordine litteram A lambda potius reprofen- tareputanc. Illud proterea inter omnes confiat Cadmum fexdecim .litteras ex Phaenicia in Graeciam detulllfe A. B.r.A.E.H. I.K. A. M.N.O. n. 2. X. T. Hifque Palamedem Troia^ no bello quatuor adiecilfe H. ©. $. x. quasfimul cum ordine aciei a Gruibus didicerit. Quod fi admittimus, Palamedis nec A nec Aj, nec T inuenerit , & merito quifpiam dubitet, quomodo aliqua ifiarum, Palamedis littera , aut cur Grues ab eius figura Palamedis auesj# vocari poffint. Qrniihologus quidem, quod ad ordinis figuram attinet, Grues A litteram—» magis referre exiftimat, quam alias, quoniam ciim volant, trianguli, vt diduro eft, oxygonij figuram exprimant , fiuetum folumcum venti vis maior vrget, vtait Plutarchus, fiuealias quoque, vt alij, & ego in volantibus eam figuram fiepiffiroc obferuaui. Ariftoteles decem-* &odo prifcaslitteras fuitfeferibit, A. B. r. A. E. Z. I. K. A„M. R O. H. P.2.T. T SiQ.SC duas 0&X. ab Epicharmo potius quam a Palamede adiundasmauult. Scaliger tamen in Aufonium, a figura crucis , quae in inferiore parte litteras # fpedatur, verfum hunc confecit, Palamedicas inter litteras recenfens. fffc crucis effigies Palamedica porrigitur €>, i Ornithologia?. Lib.X X. 335 /i lam vero Philftratus Iit eram Y non a Simonide, vt multi volunt, fed a Gruibus ipfis ad- n/« Anno jnucntam,vt notat » Stephanus Aqueus,fcribens quod eam in volatus ordine exprimant, tat.in Pii- Simonidem,non Palamedem nominat,& Perfius dicendo: »*»• An tibi qu& Samios deduxit littera ramos» Et.Virgilins: Littera Pythagora di fer imi ne fetta bicorni» Tam inuetionem,quam interpretationem Samio Pythagor? tribuunt. Adeo vt litteraru inuentio ift arum incerta quodammodo fitinam & o Cafliodorus de litterarum inuento lo- o LibXVet 0 quens,non peculiares aliquas litteras, fed. omnes ex Gruum volatu Mercurium inueniflfemr. cap.* prodidit:Verbaaute eius huc adfereda effe du xhFt ahquid,\ncga\t, Pludiofum,(frexquifitH dicere vida mur,has(liter3s)prirnum,v t frequentior tradit opinio, Mercurius repertor artiti mul tarupuolatu. Strymoniaru auiu collegijfe memoratur. Nam hodie Grues qui claffemco nfociant,al phabeti formas natura imbuente defcribunttquein ordine decora redigens, vocabulis cofonami - buffaconuenienter admijjir,viam fenfuale reperit per quem alti petens ad penetralia prudentia mens pofftt alata peruemre. Atque haec dc litterarum inuentione fufficiantinunc vero de volatu qua? fuperfunt dicenda,referamus;Videtur autem etiam hic ordo alias commodi* tates habere,quodfic ducem videlicet omnes ex $quo profpiciant, & alter alterius pro- fpe<5lu non impediat, & vento fecundo etia ex squo fruantur omnes. Prouediores ? tate 0 in primo ordine volando collocant, ne fc i licet fe fatigent, nimirum fequendo,fi iuniores praecederent:quod tamen vtrum verum fit, dubiro-.nam ciim omnes ex ordine dudores jint,& viciflim procedant, qui fieri poteft,vt iuniores poftremum locum obtineat?nifi di- cantur feniores folummodo viciffitudine quadam ducem agere, aut hos ita principio vo- Jatus difponi. Clamorem etiam edunt, ne feparen ruralia? ab alijs , & vt prodidit Oppia- nus,fi quam defeffam confpexerint , aliae duae vrrimque alis fubleuant, aut etiam fu per QUOvenm dorfis ac pedibus ferunt, quos retrorfum ca?lo fereno extendere folent.Volant flatu fc- vojent, eundo, raro contra impetum venti, nifi fligendo nitentes , quod etiam Aelianus tetigit. pLib-io. Secundos, ait, ventos, & retro volantes obferuarc norunt. Meminit Virgilius: Aenetd . T eia manu laciunt, quales f ab nubibus atris ’° Strymonia dant fgna Grues,atque athera tranant Cum fonitu,fugiuntque Notos clamore fecundo . Ex quibus hallucinari Giiiium Ornithologusmeo iudicio non rede coIIfgit.Quod,inqnit Gillius,de gruibus iadat, eas volatum vertere cotra ventum, idipfum omnes pifces pra?- c!areintelligunt:femper enim contra flu&um natant. Sicille,n . •'ontra cgterosTaripto res,vt£)rnichologus putat , & nos etiam fupra citauimus ,quinon au. .fls, fed fecundis ventis Grues volare tradunt. Mihi enim aduerfo etiam vento volare has anes probabile cftab. ijs,qu3e q Plutarchus feribit hunc in modum .Volatus Gruum adventi rationes accom* ’ Jili- wodatus,mn e fi vnius generis .* fed hoc omnibus communiter notum eft pifctbus,femperque ad- mayt tterfum vndas & fuClum natant , cauentque ne vento fecunda caudam incidente fquama nu- data corpus nudum exhibeant, idque dolore afficiatur.Dz duce totius exercitus, quem fibi vo 6. HtStm laturae Grues eligunt, haec prodidit r Ariftoteles : Ducem etiam habent & cos qui clament, cap* 1 o* difpofitos in extremo agmine, ve vox percipit pojfu. Que vero ceu ducem fequantur, explicat loannes Tzetzes leniorem nominans. A^ctfjtivca ctiyi pavoi ttqi&k&vi 7 Ius vropdiotv Jt%pQv/\d77ttrt & otiyat. Viares quidem dormiunt^vtgilant autem pauc a. At q; nefomnoopprimantur,operofo ac molefto laborevnico pedi infiflunt, altero fublM', \ tni nempe lapillu fumma cautione cotinentes,vt fi quando nimio labore defatigatas fom giusobrefperir, edito ftrepitu ex lapilli cafuexpergifcantunvnde Plutarchus a Gruibus exeplo supto,qujp de Herculis indormiendo folertia narratur, mira nobis efie debere no Cxiftimar.Qua? nodtu, inquit, excubans in terra crurum alterutri corpore immituntur, alte- ro addu&o prehenfum lapillum renenr.Igitur illa in retinendo iugitas obrepere diutius fomnu non finmfed ftatim vt remifere, decidens calculus excitat,arguirque negligetem. Itaque non eft cur iftud Herculis adeo quifpiam miretur, quod ala? fubdens arcu Aren- tem brachio, & dextra clauam regens manu quiefeerer. Ahj aliam quoque huius calculi, quem vigil fufpenfis digitis tenet vtilitatem cognofcunr.Nam fi fotnnus vigilanti obre pferit, lapilli lapfu negligentiain excubando arguiturjSono enlperceproomnes clamat, 31 quafi inctepantes vigilis fomnolentiam.Prudentiflimu hunc excubadi ritum Ioan.Tzet» »es,qui fane in harum auium folertia admirando plurimus fuit3defcripfii hifce verfibus: O*rpo Vt poffquam obdormierint fapide stelapfo Veniant ad vigiliam fan fu accepto Hanc tam infignera alitum vigilantiaimitatumfuifiTeMagnumillum Alexandrum Mace donem coftat, fi quando peruigiJadumefter,ne forani violentia opprimeretur, vas ahenu prope torum adfiftebat,fupra quod brachium exporrigebar,pi!a,vt Ammianus Marcclli- nus ait,argenream manu complexus, qua? fi quando ipfe fomno vinceretur, elapfa,fonoro ftrepitu/omnum abrumperet. Sunt qui Grues migraturas lapide deglurire velint, vt ita facilius ventoru turbini, ac procellis refiftant, pondere nempe eius adiuti;ca?teriim ficud de eiufdemvfu, ita quoque de veritate multifaria a feriptoribus difceptarur,alijs affirma. Ara lapide tibus,alijs contra ncgantibus.Inter priores /Elianus eft,fcribens lapidea Gruibus decef ' ' ^modo. ^ur,s degluritum firmamentum efie, aduerfus incurfiones ventoru, vt fcilicer & tanquafa * burra firmentur volantes, & vt habeant vnde prandere pofiintjhunc auri indicem efie & poftquam eo,vbi habitant fereceperint,reuomere.Ex affirmatibus etia eft Ariftophanies Byzantinus, fed Grues feribie deuorare hoc lapides , vt cum bene fublimes volantes & impetu quoda refta antrorsu ad conficiendu iter attendentes, afpe&u ad inferiora impe- ditum habcnr,de via fefif eos deijciant.&ex lapiducafu percipiant, fupra mare neanfu- pra terra fubuolent. Nam fi ad mare lapides deferantur,iterfufceptumfacerepergut; fin ad terra decidant,# volando requiefcunr.vt citat Gillius ex Scholiafte in Aues Ariftopha nis;vndc Suidas etiam & V arinus defcnps erunt. Affirmat id etiam Maximut Tyrius, refc rente i Ornithologie. Lib. XX. 337 ?ente Pierio Valeriano, fed caufam aliam memorat lapilli affumendi3nim!rum quoniam inuolaru fluitare videntur in Aar nauis, quam agitent impellancq ; vnd)& Carambin mox fabur raBabiliri,cum medtumtranferintabijct lapillos e pedibus ; cum attigerint continentem, gutture arenam. Coturnices quoq.mare traieduras lapillis fe munire idem Plinius & Op- pianus tfadunt , catterum nec ha? etiam cantum , fed & echini quoque tefle Plutarcho idem faciunt marini, quos ait vbi tempeftate fluftusque prcrcognofcunt , lapillis fefa- burrare, ne ob Icuitatem euertantur , aut undis obortis auellantur , fed lapillis pra?gra- uantibusmaneant.Ridiculum interim,quod feribit lfidorus,Grues pofl hyemem volan- tesamontibus Orientes arenas aureas, & aurichalcum lapidem deglutire ,& pofleain locis tranfmarinisr'euomcre;vnde,inquir,dixerunr,qui experti funt, lapidem quem Gru- es euomunf, ignis vi conuerti in aurum. Hoc igitur ordine profic ifcentes Grues in Aegy- ptum & loca vicina adueniunr3& vt Aelianus air, Aegyptios fementem facientes depre* **hendunt,& menfa?,vt ita dicam,in aruis ciborum redundantia inftru&a? interueniunt,ac tamctfi minus inuitarae , hofpitaiitatis tamen &mcnfa? iure fruuntur. Redeuntes autem non tantum de vigilijs & ordine folicita? ; neque enim habent quosformident3&hoftes ^ illis deeffe nouerunt.AIbertus / Magnus Griies3inquit,inperrculis caut?, extra fidentes. animal. Cum ab Aegypto in Europam euolant, duces non adh.bent.Atcum hinc in Aegyptum txaCi.i.c.6 redeunt, vbi hoftes abeffe fibi norunt, & duces & exploratores adhibent.Commentator «rin Statiumde harum reditu loquens: Elonginquo ait , veniunt(Grues ) locus in Afia, quem appellant Pithonis Comen; vbi Grues murmurant difccffura?;apparemque inno- ftroorbe tam repente , vt nemo viderit venire,fed venifle . Sedhatc fortaflis ex Plinio defumpfit,qui hoc tamen de Ciconijs feribit cum quibus etiam his redeuntibus eadem in recognofcendo probe nidos prateautio eft.De vtrifqueeti3m Aelianus Audioiinquit,Ci- eoniat cum Gruibus iniunas frigoris fugientes mutatione c$li (olum vertere :ac rurftts byberno tempore exaffo ad patriam fedtm remigrantes cum illat% tum has $ fic ut kominet domum egre? gie nidos fuos recognof :ere 9 : ^ F£ COITVS Vlyfsis AIdrouandi COITVS. PARTVS. a li iojnt S»2e b Lib • de ner V M Thra<;iumfr,igysrclinqi!unt(aic idem y£lianus)&ad Occidentem fu- giunt,pbuiovento, tum feminee ad coitum exardefcenccs,& mares Vene- ris libidine conflagrantes , inter fe complexu Venero coniungi cupiunt. ! Coeunt autem vt a Ariftotelesaic& repetit PIinius,non confidente humi femina, veluti Gallin$,fed ftante vt Paffieres, atque eo modo cito rem Ve > ..er eam perficiunt. V.b Honorius tertio anno parere tradit. Pariunc oua non plus quam Imagmudi i>ina, 'inter qUce lapidem interponunt, quod Colonia? per annos aliquot in horto quofta sap.i®* expertum fe fuitfe fcnbic ftlbcctus.Et zhb^Grues domefiicat,mc[Vi\t vidimus quotannis la- pideris inter ona fu a collocare, fed hunc fine diferimine acceperint de lapidibus fortuito i nuentis . , Dubitari quidem poteft^vtrum in libertate lapidem peculiarem qua fi tura fmffent^v titior em. Et rurfus alio inlocoait;lapidem illum quem ouis incubantes interponunt, nullodifcri- mine capiunt. EXCLVSIO. EDVCATIO. VOMOD O excludantur, nc id quidem veterum aliquis aut neoterico- rum, quos vnquam legi, quod fciam meminerunt. Quamuis id Albertus perfacile fcire potuerit, qui eas in horto enutriri fe vidiffie ceffatus eff alio quin id fcire difficile effiquod plurimum fefe ab hominum confpe&u fedii eant, in aere alto femper verfantes . Cicurari tamen poffie a Bellonio, & a hb.dere - p^tparc^ crediderim,acdomi enutriri. Oculis confutis in tenebris inclufe faginabantur med-vtrtuf plutarchp,& b Varro feribit, etiam in auiarijsnon folum Anferes, Colubas,Pauo V. lib* de nes, fed etiam Grues ad faginam pafci,ca?terum quo viftu, non addit. loan. Bruyerinus - tfit eam» fruae eas vefei ait Anferum ferorum more , quod etiam Petrarcha innuiffie videtur his j Verb is : G AV T). Solito largius agrum feui . \tIKf\O. Plure* pafcesGruqs rure\plures domimu^ retwolucrttm hofpes & vermium &c.\l nde etiam Virgilus inter alia, qua? agris inferuntur damn.a atque nocumenta, Grues & Anferes recenfet,canens. ea™*, Ntl improbus An fer. S'try mom%que Grues & amaris intyba fibris Officiunt* Et Suidas in smuppiwlw ve eo?s airvphed aireo , ideft Grues tltb. I .de avricolcdepafcebantur agrum nouiter tritico /i/#i»:q.uodicem Bapt.c Mantuanus perfemi- Calam.iep. na expreffit,frumcntum innuens hifce verfibus. Strymonie de more Omissu? femina campis Jaft a legens tepido, fub fidere hbr^. Sed forte non foliim graniuor? fint: nam in Thcflalicfs campis Anferum & Gruu pafcua . . ... b Plato yJwofiwMMush appellat, fortf n5 aliaob causa, quam quod ferpen- n m ^tesdepafcantur. fn Theffialia enim fecundum Ariftotelem copia ferpentum nafeitur, vt nifi a Ciconijs interimerentur, opus effiet colonos migrare,propcerea legib. fuis Thef- faloniciCiconijs «Vr^AaepyV& gratitudinem feruant politicam .Etforte Grues quo* que eandem Theffialonicis rependunt gratiam accepti beneficij , ferpentum peft.es inter jimentes, quam gratiam exprefsiffie, hifce verfibus loanem Tzetzcm credibile eft» C?e?np Kffi -maMc-av h' cluite ev aQIkjcli$ x' f HtXoLpyi.Kov yepuveiav /(fjUcovvoixTcov gdcov Quemadmodum ante vocaueruntGrpct Athenis Pelargicum Gruuw munus & extalibus animantibus» Pfjeterca e Claudianus canens; £ Nilo Pygmpa Grues poft bella remenfo Ore legunt rubri germina cara maris. Non fruges aut frumentum, fed promifcueherbaru furculos vorare Grues, innuere vide f Ilidd.O* tur:&/ Homerus Grues ait prope flumina /36 de AquiIis3aAeey yn nomen de vtrifque fcribunt . Vult Euftathius xhagetv verbum effe pro- prium de fono vocis Gruum & au/um (impliciter, &abufiueeriam horni- nes,porcos,&arcus,«Aa{&i' dici: Sed Ornithologus ait, quod clangor proprie dicatur de Gruum voce, quo vocabulo ab initio ftatf tertij Iliados Homerus vcitur,feme/ declamo re Troianorum pugnam ineuntium,bis de Gruum voce, vt in infra citatis verfibus videre eft.Inuenio apud a QGalabrum. Tct/ cT’ etpepono KActyynSov zpsuTrvuaiv t eido/aivcu yepdvoi&i. Id verbu Galli exprimentes gruis uicunt,latini clangere & clangorem edere dicere con- fueuerunt, Graecos imitati: vnde Bapt . Mantuanos de Grueloquenss ----- Caput ardua tollens 0 C Ungit, & ingemi mouet internodia paffu. Plerique tamen ex vetuftifsimis poetis clangore no exprimunt, fed clamorem.Iucretiuss - Gruum quam Clamor atherijs difperfus nubibus Au Uri» Et Pontanus. Hic clamore Grues vicerit atque Anater . Et Bapt.Porta eas ob hunc clamorem clamofas nuneupatTed cur clamorem potius quam clangorem poeta? nominet, r3tio eft, quod ipfg Gruas voce intenfa& magno cum impetu prolata vociferentur, atque ita cum voce contendant, vt cum maxime obftrepenribus ani- malibus comparetur, vt Anatibus,quemadmodu in verfu paulo fupra citato . Redteapud Q Homerum vociferantes Troiani cum Gruibus conferuntur, vtpote gavucorepote dMca nw »,ideft magis vociferantib.qua cetera animalia, vt notat Euftathius fupra hos verfuss AWa’p e 7rdtx.off(AYiQiv ct[A nviiyhnamv txcbde Canities enim efficitur putredine quadam, vtait idem£ Ariftoteles. Albertus eiufde rei Gener caufam affert .terreftrem naturam humidiipfarum, quod a calore imminuto non fatis con coqui ait.Solinus eas in feneftutefuluas fieri fcribit . Vtrumque autem verum eftepoteft nam ciimfene&a lato quodam termino & indefinito circumfcribatur , illum initium &in- greffum fene^tutisjhoc finem & exitum intellexiffe probabile eft. G R E S S V S. ONVNTVR ha? aues a Plinio inter eas, qua* ingrediendo pedes ante fe iaciunt.Et Ennius citante Seruio de Gruibus dicebat* Per que fabam repunt , & mollia crura reponunt . Quod& Virgilius de equo loquens imitatus eft. Altius ingreditur & mollia crura reponit . Inter poetas fui feculi percelebris ille Bapc .a Mantuanus perdocr* aLib'$.He xameroC, 4 MORES. 1NGENIVM. X fupradidis notum eft, quam fe mutuo ament iuuent ac diligant, non mo- do in rebus profperis ac tuto loco,fed etiam aduerfts & pericolofo , in quo ab Aquilis al ijs que rapacibus fe inuicem tueantur ac defendat, Propterea Ariftoteles has inter gregales & ciuiles conumerat, qua? labori communi eant eidem, & quarum opus communi efficitur opera : nulla enim hifcepra? dandi ratio aut auiditas, nulla? inftdia?, nulla* explorationes , quibus adra- ptum vtantur aliarum auium,qua? Ungula ijs infunt, qua?non gaudet commercione, velu- ti Aquilis Accipitribufqu^Refugit enim auritia,vt rede ait Diuus a Ambroftus,conforti- um plurimorum, nec fbliim ha?c concordia , hic diledtus erga fuos fociosac gregem exer- ceturffied etiam erga foetus fuos3in quos tantus zelus, tantus amor eft: , vt mas & femina pro his educandis decerent inter fe. Refert Albert. fe oculis con fpexifte Grue mare deij cere feminam & occidere, roftro vndccim vulneribus inflitiis eo quo d pullos, quo minus ipfum fcqneretur,abftraxiftet.Hoc accidit Colonia?, vbi Grues manfuetf generare folent. Non pofsu equide no fatis Euftathiu admirari, qui fuis ad libru II ia. dos tertiucomentarijs has volucres timidas efleferibae , cum quibus re$e vociferantes Traiani conferunt, nepe Ornithologias. Lib.XX. 341 (puviitaitpoiC teov ffiwi voicuvra, ydpi pvffeird $&i Xebrtpet, ,idefl’) magis Vociferantibus , quam ca?tera animalia, nam h&cnarur^ meticulofiora fune. Etenim Virghus clamorem Dardanidum , quorum animus iam ad praelium agcendebarur, cura Gruum clamore com- parar, idque ad exornationem & indicium audacia?,non timiditatis. Quamobre re&e fen- tit Spondanus dilucidiflimus Homerj commentator cum auftoritaeeplurium veteru, no probabilem hanc Euflathij rationem e(fc ; ciim fit a rerum namalium icriproribus demo- ftratum5anguftas quoque voces animi apguftiam & timorem indicare, & contra.Ejfiftimat* inquit Aelicnus, Gruis admirabilemfapicntiam & prudentiamad deprehendendam caeli 0 commoditatem,&£ Plutarchus earu calliditatem fuipicir, quod lapidem teneant , vteoex b Li.deSo cidente euigilenc.Quamobrem cum his &a lijs ingenij multis donis Grus fummopereex lert.antm. cdIat3no mirueft fi a Scaligcrododiffimo viro animal gefiiculatoriu3hocefi:,qu? gefticu lationes difeat ceu docilis auis,vocetur;na libro de arte poetica, tnqui t^Saltatem Allobroge cantatorem vidimus (PCntacum)capttts geffur deprejjts agitatisque alis milarijd quod Grus etiam facetifftme facit. Aduena? funt aues,qua? certo tempore anni aaobis auolant , cerro redeunt, quas cum in auiario amputatis pennis longioribus includimus,inter man fueras & domefticasjVtait Gybertus LongoIius,viucre dilcunt/erfiatem exuut,ac tunc lafciuiunr, ac gyros quofdam in decoro curfu peragunt? CAPIENDI RATIO. RVES cum alijs modis3inquit a Oppianus, tum his capiuntur.Cucurbita a Lude a® ficca& decollata excauatur, vifico intus illinitur , inijeitur fcarabxus , qua; cup« exitum qu^rens immurmurabit, eo Conitu excitata Grus & capite inferto, captoque fcarabaeo ipfum etiam cucurbita vas oculis capitique agglutina- bit, vt eo pennis ha?rente iam neque vifu,neq. progrefiu vti valeat, fed vno in loco confiftat, donec ab aucupe manibus capiatur,fi defit Scaraba?us,ca? p% folium in aluurn iniecifie cucurbita fat fuerit.Laqueis etiam capietur facile, fi quis arun 0 dinem fedtam vtrinque perforer,& exiles feftucas imponat ac perforatum lapide ab arun dinefufpendar. in media autem arundine ferreum acum figat , & fabam ei inferat, quam Grus refpiciens laqueo caput infinuet. Hac arrepta iam rerra&ura caput, collum filaquca- tumfentiet;perceptoque dolo furfum euolare nitetur, fed lapidis pondus obfifier, donec ab accurrente aucupe comprehendatur.Huc vfque Oppianus.Apud reliquos veteres ferip tores pedica? ac retia celebratur, quibus Grues capiuntur^ Virgiliushyberno tempore a iti b Georg, Tum Gruibus pedicas & retia ponere ce ruis «, Alibi c autem apud eundem filia Metabi, c Acne id» Strymoniamque Gruem funda deiccit, I ! , Sic Grus apud Apitiu retibus vel pedica capta in culinam rapitur , & Panrheron a Buda^o 0 dicitur retis genus, quo Galli ad Paflferes, Grues & Sturnos vtutur. Apud^ Horar. laqueo capitunnam is quoque capiendi modus apud antiquos in vfufuic» d Epodi* Pautdumque teporem 3& ad* e nam laqueo Gruem Jucundae aptat pr^mta. Et in epigrammate quodam veteri legimus. A pxvvTg yXaipim 4\a.tuo7ri£cLV yepdvav. Nam hic XeufAovrih idem clt quoa n.n, id fabula e ft , fed certe ge- nus tum lioium tum etiam equorum pu, filium (vt di citur)e fi, degunt qan cauernis(vnde nomen Tro glodyt%d fubeundis cauerms accepere. Er Philo(tvatu$:Pygm$os,inquktfub terra degentes fupra Gangem pofita loca incolere^ ficut fama de ipfit pr^dicat,vwere no vanum eft . Et Bafilis apud Arhenreum Pygma?osaUt homine$’efFe paruns quicum Gruibus bellantur & Perdicibus ^Lp.e-zi, inequitant. At Menecles cotra apud eunde, Pygmaeos aitaduerfus Perdices& Grues pu- 3°, gnare, Ab his nodi/fidet etia Plinius, fuos maiores fecutus,/>i^c/*r}inquit,^*^<’/^/?^ Pyg mga abfceffnGruum c'u' tjs dimicantium^ alibi; Geraniam, de qua etia alibi nos gvrbem fui (fe commemorat j-n eo traSiu que Scytha Aroteres tenuer e, vbi pygtn^oru gens fuiffe proditur, quos Ca tizoi barbari vocant, credunt ^ d Gruibus fucatos. Vyfrmxi’, inquit diligeht/flimus Homerico menrator Euftarhius, datura fua ne cubitum quidem ^quant^denomin^ttir enim a pygone; eft autem ^Oyco v, vel vrvyzm v interuallum quod cubitu flexu ad initium vfque parui digiti vel ad manuum extremam digitis in pugnum, quem Gra?ci Gruy/Jilw uocanr, vt inde etiam Pygmoei apygoqe didi videantur quod eorum menfura no cubitum torum, fed ad pyg** me vfque tantum impleant, pertingit,^ Plinius Pygmteos Spithamatos vocat, & narrari ait ternasSpithamas lonsbiuditlcefle^oe eft, ternos dodrantes no excedere . Idem e Gellius fere,aftruit?inquiens Pygtncriqui iongiflimi funr,no fuperant pedes duos & quadrantem, pe his traditur,quod cornua etiam fibi apponat & arietum pra?feferentes fpeciem(«V cyy ^aTofcp/0 H’ot£ &rep xActyyti ytpdvojv m pctvoQi ^rpo A’ /t’ i ttciZv yyifxcbva. (poyov1/^ aGiagarov c,f/./3poV' liAcLyyirv' &nz ttitovtcu t7T coitia.voio poacov A'vfipci ai 7roy(Acttuicn tpovovAdj xilpct q>ip tsffcu. At po si quam inflructbvnd fuerunt cuto ducibus ftngulu T rotani quidem cum fonitu clamoreque incedebant vt aues. T anquam clamor Gruum est tn aere ffua poflquam hyemem fugerunt (fi immenfum imbrem V iris Pygmais c adem mortemque ferentes . D>/'Auguftinifs’ etiam Pygmaeos admittere videtur, & qualis apud nos ratio redditurde- monfirofis hominum parrjibusytalem etiam de monftrofis quibufdam gentibus reddi poffe putat, Deus enim, inquit, cremor eft omnium, qui vbi & quando creari quid oporteat, vel oportuerit ipfe nouit &c. Auguft/num fequJtur icholiaftes eius Ludouicu-s Viues. lam ve- rog Strabo diligentiflimus antiquorum perferutaror ab his omnibus diftentit,& inter poe tarum figmenta enumerans,a!latis eifdem Homeri carminibus. N0» enimJnquicperGracip ^ quide loca Grus ad meridie delata fpecl atunin halia veto. (fi Hifpania nullo modo vel Cafpia vel 2* Kaclriana, 4d meridianam igitur oram maritimam cunei a fe extende/e Oceano Ab vniuerfa fugi tantes hyeme(fi traditos in fabulis Pygma.os.Quod f posterioris ptatis homines Aethiopas ad eos , quiiuxta Aegyptu habitant folos traduxerunt Atc etid Pygmaorti fermones nihil ab antiquaperti ^e»/.HcecilIe,& r ur fus.\^«i autem ^ i n q U i t,5 Erembos fngtl proprium vnurn Aethiopia genus , (fi aliud Bepbroniorum,(fi tertiu. Pygwporum^ alta innumerabilia minus creduli talis ccfequentur , cum pr.pter hoc quod haud fide digna proferant, quandam hiftoricp (fipoeticp confiufionem demor. 'r sUsr antfii mile [q. fiunt illis , aut fi domos in mari Perf/co aut alibi ad Oceanum fer dnt}au'l Menelai errorem Phfnicum e xtr a Oceanum ponentes. Huius incredulitatis caufaeft non minima,quod iibiipfis dicendo inuiccm aduerfanrur, iraque fi Pygmaei uon fint nec eos cum Gruibus pii gnare neceftarium efi.Idcmque eodem libro confirmat hilcc alijs verbisuVec Aefichyli qui canmo capite & oculatis pectoribus (fi monocdl'. jfiuibus in rebus nec ipfit s quvfedeftri fer mone hiflonC forma confcribunt,menietn multis adhibemus y ni fi fabulamenta cosfcribere cofteantur • Namque initio siattm clarum eH , eos fabulas fponte fua contexere,non per ignorantiam. fed im- pojjibilium fgmenjo admirationis (fi voluptatis gratia. At per ignorantiam putantur, cum maxim me fi credibiliter talia de occultis (fi ignoratis per fabulamenta confcribant.Hefiodu nemovti- qne infeiti £ criminaretur, qui femicanes (fi Idnga fer entes capita dicit (fi Pygm^os. Hqcentw haud Homeri funt fabuhfa fingcntt$,quaru enumero (fil fH funt Pygm$i. Et ide author vniuer fos h alibi Indi£ feriprores , fabulamenta /criptis commendaffe affirmat, vt erant Megaft- henes & Deimachus, quorum fides prorfius abroganda, nam & hi funt, qui etia Pygmeoru aduerlus Grues pugnam & decantata iam pnidem ab Homero pra?/ia innouerunr.Nos qui dem huic pofiremceaudaritati fubfcribimusbr& qua? de Pygmms referuntur in poetica 4° fabulamenta fcripfiffe,qu£ primum inter poetas qui extant, Homerum cxcogitafle & feri pto mandaftc confiat, ac inter fuos Iliadis bbros mira quadam fuauitate mifcuifte:fummo enim ftudio fuis fimilitudinibus auditore ledtoremque in. ft ruit, vt eleganter ad Homeru in ttvyfActiouayjce. notauit Euftathius inquiens:per Gruum comparationem Troianorum tu multum ampiificar.Pygma?os aurem tanquam iucunda fabula partem introducit, animos auditorum adducit more foiito.Hunc igitur poetarum principem etiam ca?teri quotquot funt poeta: imitati funt, comparationis tam in heroum ac principium pugna deferibenda, quam etiam in alijs, conuenientis aptxque fimilitudinis fuauitate alk£tl}cuius poftea fre- quens vfus in feriptis fabula? fidem dedit. Oppianus, Et velut Aethiopum veniunt JSl ilique fluenta T urmatim Palamedis aues,celfeque peraltum Aera labantes fugiunt Athlanta niuofum , Pygmqos imbelle genus paruumque fatigant , Nonperturbatq procedunt ordine dens^ Jnttruftit volucres obfcurant aera turmis . Et a!ij quoque poeta? quamplurimi hanc eandem yepxvotux%la. recenfentes ad rifumple. runque & ad iocum vtuntunluucnalis. Ad fubitas 7 hracum volucres nubemque fonorem Pygmcus paruit currit bellator m armis Mox f Lib.i6.de Ctuit Dpi - cctp ,8. gLibrl.Geo grapb. h Lib. 2. i Lib. I. de- pifcib. h k Lib.n .Cct' mn'Cap,i4 a Canta» 344 Vlyfsis AUrouandi Mox Impar boli i, raptus que per aera curuif V nguibus d fena rapitur Grue» Et Bapt» Mantuanus: Pygmfy breue vulgus iners plebecula, quando ConuencreGrues longis in pr^Lta rostris Sublato clamore fremuntydumque agmine magno Hostibus occurrit, tellus tremit Indica , clamant Littara^arenarum nimbis ab [conditur aer O mnis & inuolutt puluis Solemque polumque Et genus hoc hominum natur a imbelle, quietum Mite facit M auor s ^pugnaxjmmanc , cruentum . Citantur a Iufto£Lipfio Papiniani de Domitianiludis verfus ifti,quos quanquam Pyg- maeos non nominent, fed pumilos; qui cum feminis in pugnam proficifcuntur, hic tamen inferaua,tanquam de illis agerent;nam Grues pugnantes nominant» His audax fubit ordo parationum jQuos natura breui statu peraffo Hodofum fcmel tn globum hgauit. Edunt vulneratori feruntque dextras 1 Et mortem /ibi qua manu mi nentur % Ridet Mars pater & cruenta virtus . CafurZque vagis Grues rapinis. Sunt qui Py gmaeos tam paruos eflfe velint in /Echiopia,vt funt pueri fepte ve! odo anno- rum,velut legere eft in quadam epiftola fcr/pta ad Pontificem Romanum. Alberrus Ma- gnus,quod aperte cerneret, qua* de Pygmads traduntur, anilia e/Te,exiltimat eos genus Si miarum ede,quod hominum geftus fermonemque imitetur.Mihi vero Simias dari huma- no Termone vtentes,nouum elbqua de re Deo fauente in nimiarum hiftoria latius agam. Cum itaque Pygmgos dari negemus, Grues etiam cu ijs bellum gerere, vt fabulantur, ne- gabimus,& tam pertinaciter id negabimus,vt ne iurantibus credamus jquare reftar, vt ad veriora Termo nofter accedar, videnduque eft,nunquid alios hoftes Grues noftra? habeat, 3° quibuTcum vel pugnent,vel Taltem odium exerceant. SYMPATHIA. ANTIPATHIA. / . fj ,NTE R Gruum itaque hoftes eeu feroci/fini & qui plus negocij ipfis fa- ceftunt, Aquiia? Tunt & Accipitres, de quibus quantopere (ibi metuant, ele- gantiffima firnilitudine oftenditQ.Calaber, qua? talis eft. Circumquaque au * ^ temrefonabantf'\<\u[x.iimmenfo ploratu omnes ades : ploratus vero feminaris no dijftmtlts erae Gruum clangori vbi cerunt Piquilam ex alto per aerem tr ruentem . Non enim est illis animus tn pettore prafensfed folum longo refonant stridore fa eram fugientes alitemftc quoque T roianp femtnS aliunde ali^vlulatu edebant.ldem odiu ce- leberrimum illud Hctrufcorum decus poetarum Ludouicus* Arioftusindicar,RinaldiHTi Falconi Gruem perfequenti, Angelicam Grui Falconem fugienti comparans . Ptk che fua vita E ama eglt^cf de/tra , id odia , e fugge ella piu che Grit Falcone. Quanquam vero tantopere perhorrcTcantrapaei/fimum, & audacififimum illud volucrum genus imbelles alioqui noftra? Grues, attamen no femper ita frado funt animo, vt fefe da- fendereaduerfus eas n6tent-ent,quinf$pe,ciimfefeabAquiIa eminus impeti p/erfpiciunt, in orbem, inquit iElianus, confidunt, & contrade in finu,falcata?queexiftunt,atque ordi natim t anquam acie inftruda, fpeciem pugna? ofiedunt: quare Aquila regrcditurjea? aute ad terou pra?teruol,antiQ collis & capitibus admittentes inter Te & coniungunrur ardius nullam requiem Jaboriofi volatus capiunt . Itaque laborem facilem efficiunt. Ba?c Aelia- nus,quibus addendum Crues, quando fupra Te venientem Herodium, hoc eft, Aquilam, vel Accipitre fentiunt,roftrafua Tuperius erigunt, & prout pofsut pro rofiri acumine Te Te d< fndut Ha5 ea? de volucres, quas ante miro modo inuicc amare diximus cx probatilfimis authpribusjnonnuquatiiita inter Te' inuice etiam dilfentiur,vt inter Te pugnam quamacer- x rimam Ornithologias. Lib.X X. 345 rima ineant,adeo’v£ ita pugnantes hominibus fefe prius capiendas exponant fa?pius,qua pugnam deferant,eiusque rei ceftis eft a Ariftoteles,qui fic alibi fcriptum de Gruibus reli *a9‘Hi^or' quit= Grues etiam pugnant inter fe tam vehementer » vt dwnc ames capiantur Hominem enim * 1 1* expettare potius^udm pugna depi ere patiuntur. Poftremd illud in Grue prae caeceris admi- randum eft, quod haufta vitis lachryma3vc h Aelianus prodiditpereat. P R AE S A G I A. b Lib.fi.ca « pi , io a In Aur bus I G R A T IO Gruum, vthyemis initium imminere portendit, ita contra cum ad nos veniunt, aeftatem pra? foribus efte , vei faltem iam ver adelfe demonftrat: quamobrem inter verisindicia Gruem vna cum Ciconia enu- merat Bapt. Mantuanus canens; lam fatio vicina fabis frus ordine longo Cum clamore volat^proiebiaque femina campis Efurit^elingui venit alba Ciconia rofno. Hinc eft quod Hefiodus inter ca?tera agricultura? praecepta, qu» nobis rcIiquit,agrico!as 20 admonet vt feduloobferuent, quando Gruis vocem quotannis alte in nubibus clangen- tis audiant,quoniamfignumha?cauis arationis adferatjiyemeraque pluuiampr^enunciet. Canit autem: Oajpat^ge&ai «T Xvt d.v AO ctpbrpa dpoliov^^gq /uot KpctfiHvi 7ra.Tct%& tmbt corpercuffit nigrum Quod mihi forentes alij habeant agros . Grus, inquit Elias Venetus Scholiaftes,quo tempore ab Aquilone adnosredit,incipien dam elle arationem admonet. Auienus denique diligentem agricolam laetari, vbi prima 50 Gruem volantem obferuauerit, pigrum vero, fi haec auis tardius adueneric.monitus nimi- rum vterque tunc arandum eflfe, cum Grus fuperuolans clangore fuo idindicauerifo — — Jfuin <& gaudebit arator Flebe Gruum prtmaigaudebts tardus aratov Agmine pigrarum . Siceuim tranftulit Auienus hoc Arati: Xdip& f(dj yepdvav dyzgctis dpatos dporpibf, -OTpiot' ip^ofAivetis :bJ’d cop/os cturiKu /uafaav, tdeft. Agricola qui melfem celenore(vel tempeftiueferere)defiderat, gaudet Grues maturius migrantes apparere:contra qui tardiorem meftcm vel fementem( Theon vtroq.modo ex ponit) optat , tardiori Gruum aduentu laetatur ,SeIet enim mox a Gruum migratione hyems 346 Vlyfsis Aldrouandi hyems&pluaiaingruere3eaqj citius, fi Grues mature, & in magnis turmis appareant, tar- dius vero cimi fero , & nori in magnis turmis , fed per interuaila & pauciores, & paifim moram diutius trahentes migrant. Quod tempus indicaturus Theocritus,Gruem ait ara- Srumfequi» A ai% vov } tuntrov , o Aukog tolv aryct Sioohh A yipavo; t’ wporpor, id eft. Capra cityfumj equiter Lupus capram Grus aratrum* , Dilucide admodum id tempus depingit Baptifta Mantuanus» Cum redit autumnus yCbelafqtse ingre[[us Apollo Mitigat ardentem tenebris maioribus alium Cum rediere Gruesycum ni x alpina reuerti Incipit primis albe f eunt rura pruinis,, Et alibi iterum; Lux ea Septembris vice fima prima ferendi Principium faciens , nam tunc Atlanthides ort& Solecadunt^redeuntque Gruet 3gr femina fulcis ^ lacta legunt» _ 2C bX.soTdj?* Eleganter denique b Ambrofius Nouidius de OdobriL, Bcce polo ociauus modo qua fplendere calendis C aper atyaur ora tota fequente micat . Jpfe fed agr e His videt hanc dum mane fupims Et qua fint fecum tempera for t} putat» Strymonia cinxere Grues longo ordine calum Offendit clamanssontinuitque manum» Atque dies jnquit jam fementina rediuit Hatlenus & imttos increpas illeboues , Pluuias in primis portendit hoc volucru genus,eafqueaccerfere fama eff-tefter Aeliano, d L?.7.?7' clamitantes, d Alibi etiam turbulente vociferantes , tempcftatis atrocis minas intelli- * * genti fignificaretefhtur. Imminente tempeftate, non folenttefte Araro, in alto oblongi Gruum ordines eodem dudu pergere, fed conuerfi retrorfum ferutur.Vbi Theon, Gmes, inquit, aiunt, cimi pluuia? futura funt.necin fublime ferri,nec ita reda pergere, fed retro- cedere. Auienus ex Arato tranftulit fic; , Si T hraicif per apertam Sponte Grues trepidant-yiec fefe audacius pthrp Committunt. Aelianus pariter tempeftates ab his alitibus indicari ait,ciim retro volant.Cum nauta,in~ quir,in medio maris Grues videtreuertentes, & retro volantes, contrarijs ventis impel- 40 lentibus,easabitinereinftitutoabfifl:ereinteIIigit.Itaqueauiumdifdpu!usfadus adpor- eX.i.Geo. tum nauigat,&nauem incolumem feruat. e Virgilius quoque inter aha etiam figna ven- turae tempeftatis,aut pluuiae, Grues refert in altum fefe attollentes; Nunquam imprudentibus imber Obfuit , aut tllum fur gentem vallibus imis Aeri f fugere Grues» tL.de fignt Si mane volent & gregatim/Tbcophraftus manefuturam putae oftendere ferenitatem, tempeSU vefpere autem,& ad multum tempus, vefpertinam quoque tcmpeftatem expedandam.Ec fi volando retro refkdant , ac ab incepto itinere auertantur , rempeftatem praTagire: quod poftremum ex Theone quoq; didum eft, qui alibi etiam habet fic : fluodjiv entus & ^ tempeffas inciderint^retro ferri [olent dr ordinem turbare , & metum clamore te H ari. Et mox rurfus, C §lo tranquillo licet interdum retro & inordinate volent , aqualam tamen & continuum (^mv) volatum peragunt. Fieri quidem videtur, vtciim aer durior denfiorque (vt fit pro- pter ventos & frigus & pluuias) occurrit.retro vertantur Grues : ciim contra lenis,placi« dus & aequabilis effreda pergant. Exprefiit ha?c quoque Auienu$,ciimcanit. T unc fr Strymonias circumuolitare (forte reda volitare) repente Sufcipesy& per apta (verfus eft mutulus) vbt mitior annus Sponte procello fum di fecerit aera coeli , Antonius Mizaldushffcfequentiaomniainter figna pluuiS prcefagienria refert. Clangi-* res aeria & preeuia nubila pinnis alarum feribentes venientium pluuiarum fidem cum alijs & ve- Ornithologix. Lib. XX. 347 & vehementer Faciunt, & augent, Huius caufam refert ad animalis imbeciliifare,/nquiens tempeftatum excefiiis non ferunt Grues, ideoq.borizoncem eum, que de vaporofo aere,& fuggerentibus nubibus deftinatum pluuijs agnofcunt,mutuo clangore fu b Pyi hagorg lic terafe coIligente$,celcriterpra?teruoIant.Addicpr£terea non multum a pra?duftis diuer* fa;Grues ab imis vallibus fugientes,& volatum humilem obl»quemoIientes,cumqi in lo- cum,vnde euoiarunr, reuolantes pluuiofa? tempeftacis, & hybcrna? conftitutioms paeo- nes perhibentur, nec quoq, id abiq.ratione,Corpus habent ad patiendum peropportu- num propterea valles idonea aquarum conceptacula, emifTariaq.Iibencer no conquirunto i® Porro demiffam voiatum exercent, quia tunc. Au Hri per madidi nubtla f 'irnma tenent . ReuoIant,vnde euolarunt pluuia & tempeftate(ceu Herculea claua) ne vlterius progre diantur arcente. Idem Mizaldus, Grues, inquit, mane gregarim conuenire fi videbis,vel vndemigrarunr,ilicoremigrare,hyemalem rempeftatem proximam elTe moneberis.Item Grues tacitum fecurumq; volatum gregacim moliri, nec ilico pedem referre fi animaduer tes, blandam ferenitatem (nam tempeftatum vt diximus, exceifum egerrime ferunt,) nun- ciare ait. Plinius item Grues author eft filientes per fubl/me volantes, ferenitatem indi- care.Ante blandam tranquillitatem, inquit Aratus (cum longam tranquillitatem futuram pra?fentiunt)Grues omnes fimul ad eundem curfum ( volatum coniuntftum vno conti- i10 nuo ordine, & redi extenfum )ceub,onafpe freta?( daQatecot;, rura? atempcftatibus)per- gent,neq.retro fe conuertentin ferenitate volantes.? Aelianus quoque filentio& quie- te volantes, ferenitatem & tranquillitatem promittere Grues teftatur: quod fi vero tur- bulente clamitent, & turbato ordine volent, acerbam tempeftarem denunciare. Deniqj cum volant, nec iter fie&unt , Thcophraftus tranquillitatem policeri afterit, quoniam Grues non antea vol ant, quam aei em profpexerint undiq;ferenum» DENOMINATA. P 1® Ht Sipdv/ov apud a Diofcoridem , quaedam herba eft ita dida, quod in fummis a Jis furfum fpedantia Gruurtt capitula infinr cum filis roffris.£ Plinius quoqitra- dit inter Geranij folia in cacuminibus capitula efte Gruum. Ab Hefychio& Varrino hxc herba dicitur yepuvoz genere femino Latini non inepte Giua- riam nominant. Authoris qui nomenclaturas varias Diofcoridi adiecir Pelonitm abali- qfuibiw vocari feribit ( malim Pelargitim inquit OrhithojogUs)quod , fcilicetinftar roftri vel Gruis, vel PeJargi, id eft, Ciconia?’, pericarpia ftia velutiacus quofdam rigentespro- ferat)& echinaftrum (quod acus illi veluti (picula in echino rigeant) & Geranogeronra: cuius forma? viriumq; defcriptio,omnino eam, qua? peden Veneris appellatur quibufda, referre Ornithologo videntur.-neeobftat, inquit ,quod eadem fortecaucalis alibi dicta videaturialia enim caucabs Diofcoridis effe poteft.Eft & alterum Geranium Diofcoridi folijsmalua?,cui in auliculorumcacuminibus apices quidam prominent fimilirudine Grui ni capitis cum roftro, aut caninorum dentium, nullo in medicina vfu . Sunt in folliculo il- Io/pericarpio)Geranij fecundi cum viridi colores alij plures,pra?fem'm cinereus,tam pr£ fenti totius colli capitisq; & roftri Gruini imagine, vt aptiore pidura oftendi a peritiffimo» pidore animalis eius tota ea pars non potuiflTet,vf notat Marcellus Virgilius.Eft & Grui' na inter fecundi geranij nomenclaturas apud Diofcoridfcm.Ornithologoquidem eadem liominis rario a Gruini roftri fimilitudine ad pericarpiain hifce ftirpibusdn vtroq.Gera- ttio cionuenire videtur, etfi aurhores fecundo tantum generi hos acus afcrjbant,cui folia, vtnvalua? vulgo cognito,pedem Columbinum vocant. Plinius Gejanij genus vnij folijs cicuta facic.mmutionbus;alterum vero anemona? folijs &c. Putat OrnithoJogush^.ceum ex diuerfis author ibus defcrrpfi(Te,& vrium Geranij genus(po fiunt enim eadem folia vel anemona? comparari, vel cicuta? vt minora fint tamen ) in duo diftraxifie,eft & tertium apud nos Geranij 'geinus folijs pimpinell^,fcd magis diuifis, binis eregione,quam acum paftoris quidam 'vulgo nominanuHerba Robertijquoq; vulgo dii magis, quam apud Suidam reperiarur,qui annotat xa- rctfxijULviaiv qcovw fidum efte hoc vocabulum, a 7ri7ri£&v fighiftcante /uv^&v fiue /uvg&vidcfl; fudere, quamuis Atticis in eo fenfu vfurpatum non ht.Nam huius vocabuli in fceminin® genere abeo fumpti & expofiti (oipom7ra<; rdsTyFo/kw-zrep/ffxcsarvcas) authorem citat Ariftophanem Comicum Athcnienfemha?c verba iq fuis comoedijs feribentem: Tag luoi^CTpo^a^agdvdpipa^pisiC KaAdvy v Autorthefauri lingua? Gr?c? feribitin vulgaribus editionibus Ariftophanis 116 legi 0/1-0-" irtoewfc doivQ^ori^a^quod verum eft,eamq.fcripruram longe alijs prxfert.Nefcit enim an o^Q«??ri-5ra$ a quopiam in feminino genqre vfur,p,eti)r,cum fimilia cicompofita no a ‘nn- yri&tv> ideft pt»£w,v t Suidas,fed. ab, wwtm deri,qari,quod.eft circumfpicio.Nec quoque Coehj corregio conuenire poteft, cum contra Gramaticas leges &conftrudiones peccer,- sut culyipcoy qtv(i7r]w&altilis yepdvx TriVa^ideft, Vipio vel Gruis pullus,additis mutatisq; pauciili- mis iicteris,ex vno vocabulo duobus fa deriuatum anadiplofi duarum litterarii initalium. A tqueita malim pro TriTrirot praefertim ciira apud Latinos quoque fcribatur Pipiones & pipire vnico p,qua? a Graeco originem traxifte extra cotrouerfiam eft. Pro in de ita corredus hic locus meliorem habe bicTenTum,nam quod altilis yipctva^iTtogCwc Vipio ab antiquis &alijs quibufdam in de- Q In ciu il0licijs mefaruna habitus fit ex Cornelio Nepote apud Gellium notum eft,vt mox dicetur, vbi de vfu in cibis tra&auero.iiPIaroygpaf/o/SoT/ctseftefciibitin Theftalicis campis,ideft, gregem Gruu pafcentium.Sed Pollux ex Platdne yepavofior/agk git per cr, hoc diale&o p lib-i 7. communijillud Attica.fcft&a Gruibus denominatus y?p«m«eA/0oc,Gcranires lapis fiue cap.n. gemma:ita enim p Plinius, animalibus 3\WQ^\t3c ognominatur carcintas marini colore3echi tes viperaffeorpites Scorpionis aut colore aut effigie $ cantes fcari pifeis trtglitis mulli agophi- halmos3caprtno oculojiem alia fuillp3& a Gruis collo Cerarntes .-Legendum autem hic pro collo coi ore, neque enim collum a exteris partibus diuerfum colorem habet, quo magis xp/ytpav- ab hac parte denominatione Tumeret. Idipfum ante me aduertit diligentiffimus Dalecha- vov pius,& verteris codicis autoritate comprobauit. Eft quoque vox apud q Athen^um rpiyt q ub.i$9 P pavvov in vulgatis codicibus. Quid autem htec vox fignificet,non aftequitur Ornicholo* cap.n* gus.Legitur autem id vocabulum in hifce verfibus; Si a-TTip litel >Z0g fiTgCp iTTi/X^iTlu) Ityptv iCviSotxiv nueis, reo SsAevxfc) Trahit e T/ vi/uus naLp rifjicdv civT/ve/u^et/ Qnpiov T p/yipawov ksyctp ylvgra/ ra r'dvSo re. IdeftyVt vertit Natalis de Comitibus. Velut Seleucus mifit huc i/fam tigrim Quamvidtmutffed quam Seleuco oportuit Bine nos feram miftjfe contra muneret ^ Trigcrannont Haud illic profetto u a fatur . Quo loco interpres mauult legere rpvyfpawov quod eft, magnam Grue:fed nullam autho- Athenus ritatem adducit, qua hanc vocem etiam ab alijs veteribus vfurpatam comprobet , quod corregus. facere debuiftet.Ego ne quidem fimilequid apud authorescomperijitaque melior atque corre&ioreft Dalechampij verfio , qui magnam operam in Athena?um interpretando praeftitit; diftinguit autem per interlocutores hoc modo. B. Vt Seleucus iftuc hanc mifit tigrim Quam nos ip(i vidimus :ad Seleucum rurfum oportuit Viciffim noftratam feram aliquam nos remittere B. Quam cedot A. Gruem. nulla ibi na fcitur. Legit igitur pro rpvytpano duo vocabula diuifa fub diuerfis perfonis interrogante & ref ponte,hoc paelog*9i ^c^]ebs& felix, quod nemo vel innocentia? & do<5lrin«confcientia,velmunditiacorpo r is vel animi nitore beatior «rate noftra fuerit/ Aluerat domi Gruem, de manu ipfius feni lioble&amento cibaria capientem, per quadraginta annos, Is fenio tabefa&us cum perijf fet,ex eius defiderio trifte omen concepit, pr«dixitq; nullo lacclntus morbo, fe no multo Ibyci mors poft adamati Gruis facum,maturo vitae exitu fecuturum . Alia de Ibyci Rhegini poeta? Lyrici interfedoribus legitur hiftoria,& Gruibus prster rerum ordine fcelus detegenti- bus.Ibycum enim illum ferunt, ciim in folitudine d latronibus comprchenfus elfe , & ne occideretur intense precaretur, additis etiam minis,vt fi ipfum ociderent, Grues qu? for. fan fuperuolaban t,fceleris tam atrocis vltrices fore:ca?terum ciim no obtemperarent ne quam illi homines, Ibycumque interfecifient,per multum quide tempus ignoto crimine latuerunt, donec tande accidit, & vna in theatro fedentes confpicati Grues fuperuolare: nam tunc vno ex illis vel merus, vel potius ludibrij caufa dicente, tSu^dt l' @vxh tx.SiKoi, blib.de fu j10C eft,ecceibyci Grues, aliquis ex circumflantibus ca verba vt accepit, ad magiflratu tuli loquac, detulit, latroq; comprehenfus,facinusq; confdfus vna cum focijs poenas dediti plutar- chus futilis lingua? incommoda recenfens, inter alia hoc quoque in exemplum traxit.Iby cus,inquir,poeta cum in latrones in cidiflet, iam occidendus , Grues forte fuperuolantes obtcftatus eft. Aliquanto poft tempore cum ij dem latrones inforo federent,rurfumque Grues fuperuolarent, pcriocum inter fefufurrabant in aurem dt Ix&xonrcipeuriv, id e(ly/byctvitores adfam. Eumfermonem afiidentes in fufpicionem rapuerunt, maxime defide rato iam pridem Ibyco.Rogati quidnam fibi vellet ea oratio, ha?fitanter atque in- conflancer refponderunt.Subie&i tormentis facinus confeffi funt.Atq./ta veluti Gruum judicio pcenas Ibyco dederunt, ac potius fuo ipforumiudicio,vt dicitur,perierunt. Ha?c ille, qua? vnico tantum verficulo complexus eft poeta Bufonius: Ibycus vt per ijvivindex fuit alttuolans Grut. Gregorius quidam Nyflenus Epifcopus, & Magni Bafilij frater, Hiftoria hanc de Ibyci interitu pene totidem verbis exponit libro o&auo.in quo de prouidentia diflerit.Ciuita- tem vero Coryntlforum eam fuifeafierit, qua? de latronibus fuppliciu fumpfit. Quibus ex verbis facilius intelligimus carmen in AntipatriSidonij epigrammate, quo hanc hifto- riam perfcribit,& aicvfinv zetrdi ydiav ait id facinus vindicatum. Epigramma recitabo>Ia- linum a quopiam fa&um. Jhtandam ad defertum venientes Ibyce littus • Vitam pradones eripuere tibi . Sape Gruum nubem impior antiquet tibi te fles Aduef/ere necis cummorereretua . Attamen haud fruHrayfi quidem clangore volucrum Sifyphio eadem efl Eumenis vita folo . Latronum genus heu cupidum lucri atq • rapina% Cur vos nequaquam terruit ira Deum? fh/ando nec Aegyttbus, vatem qui occiderit olim ' dirarum occurfus fugerat Eumenidum , 40 MORA- Ornithologias. Lib.XX. MORALIA. .351 10 I V V S Bafilius & reliqui omnes fan&i dolores tantis laudibus extollune vigilantiam Gruum ,& commune auxilij ftudjum , vtinde tanquam pra?- claro, & eleganti fumpto exemplo animos noftros ad confinulia opera praeftanda accendant , ac exhortentur. ItaD.* Ambrofius in primis elo- a quentiffimus, dulciffima? exemplum exercenda? policia? , & reipublica? ne gerenda? nobis expreffit a Gruibus . In illis ( Gruibus) politica qua- dam,inquit, eft,& militia naturalis , in nobis coada & feruilis . Quam iufto & voluntario vfu Grues in node folicitam exercent cuftodiam . Difpofitos vigiles cernas ,& ca?tcris confortibus generis conquicfcentibus,ali£circumeuut, & explorant, ne qua ex parte in- fidiae tendantur,atqueomneni deferunt impigro fui vigore tutelam. Poft vbi vigiliarum fuerit tempus impletum perfuncta munere m fomnumfeprjemiffio clangore componit, ve excitet dormientem, cui vicem muneris traditura eft.Atiila volens fufeipit fortem, nec vfu noftro inuita , & pigrior fomno renunciat , fed impigre fuis excutitur ftratis , vicem exequitur,& quam accepit gratiam, pari cura atque officio reprefentat. Ideo nulla defer- tio quia deuotio naturalis, ideo tuta cuftodia, quia voluntas Iibera.Hadenus ille. Hanc eandem Gruum gubernandi ratione, homines tefte£ Aeliano,regendi refpub. dodrina b Z/i.jf. primum docuiffie tradunt . In democratia illa, dignitatum ea communicatio per vices vi- cap.14. detur quandam naturalem continere gubernatione, qualede Gru busfcripfitapud c Caf fiodorumin edido contra curiales,rex Athlaricus Gottorum. Grues , inquit, naturalem cLib-9 quandam noucruntexercere concordiam, inter quas nulla pjuata qugritur, quia iniqui- r ar,caP'it tatis ambitus non habetur: vigilant viciffira: cummuni cautela fc cuftodiunt . Hic honos nullis admittitur dum omnia fub communione feruan tur.His etiam volatus vicaria squa- litate difponirur , vltiroa fit prima , & qui primatum tenuit , effie pofterior non recufat > ?° Sic quodam communione fociaro? fibi fineregibus obfequuntur,& voluntaria feruiendo libera? funt, & inuicem fe diligendo muniuntur . Quarum morem feriptores rerum na- turalium contuentes politiam quodam modo inter ipfus commemorant,quas ciuico affe. du viuerecognouerunr. Has fi vos imitamini omnes a vobis prauitarum calutninas ex- cluditis. Hucufque d Caffiodorus, apud quem etiam Theodoricus rex inertiam fuamdl^.4,^ prodere atteftatur,quifquis fecum multa portauerir, nec cogitet de celeritate, qui delica rtar.c.q 7. tafe maluerit conuerfationc rradare . Grues enirn pelagus tranfitura?, paruos lapillos vncis pedibus ampleduntur,vt nec eorum leuiras nimiovento rapiatur, nec natiua cele- ritas iniquis ponderibus ingrauetur. Hoc itaque imitari nequeunt, qui fead publicas nc- • ceffitates eledos effie cognofcunt? Habent & Theologi fua ex Gruibus 'documenta.. Iu * bentur enim homines earum vigilantiam imirari,qu3e cum excubias difponunr,vnum pe- dem tenent elatum, & in eo lapillum, vt ffifuerint correpta? fomno, cadat lapillus, ad cu- ius fonum excitentur. Ita inquam homines iubenrur , neremifsedormiamus,&ardo in- ertia2 fomno fopiti opprimamur, excitemur ad fonitum lapidis cadentis , ad fomtum fa* nicatiS,qua? nos deficit, ad fomtum vita?, qua? fenfim labefadatur , & confumitur;3m- pledamur mortis memoriam, cogitemus frequenter effie nos ab hac caduca vita migratu rosrvt ita d vitijs abftradi,& virtutibus muniti alamus pietatem in Dei potentia,& mife- ricordia conrcmplanda .Iubemur item vt Grues, rnifericordes effie, de quibus nimirum fa?pius didum e(i,quod ad deftinatum locum venire contendat, quod excelfa petant,vx . de excelfiori fpecula fpeculentur, quas petant terras,qffi fidens meatui procat cateruas, volatus defidiam caftiget , voceq. cogat agmen : quod vbi rauccfcir, fucccdat alia, quod cocors fit cura omniupro fatigatis adeo,vt fi qua defecerit, congruat vniuerfir,laffiatasq,- fuftollant, vfq* dum vires omnino recuperent. Item quod nec in terra fegniorearu cura fit,qd fcilicet nodu excubias diuidanr,& pondpfcpla digitis ampledatur, qu?fi forre ex ciderint,fomnolentia arguat, quod denrq. Aquilas fugiat. Simus ergo rnifericordes, ficut b? aues,vt in excelfa vit£ fpecula pofiti,nobis& alijs pi£uideamus,voce ad pr^dicariones pigros, & tepidos caftigemus.Aiternatnabori fuccedamus. Infirmos, & debiles ne in vita deficiant, afportemus.ln excubijs domini per oratione & conteplatione vigiIemus:do- mini paupertate & humilitatem & ipfius paffionis amaritudinem, quafi quibufda digitis 3ppr^bendaraus,& fi quid in mundo fubreperc voluerit , ftatim clamemus, Aquila id eft Gg % fuper- Jfraamdiae typus. Humilies* tis cCap.U» Pietas quid moneat. 3 5 z Vlyfsis Aldrouandi fuperbiam & tyrannidem ante omnia fugiamus.Quemadmodum infuper Grues cum vel Aquilam vel Accipitrem libi infidiari:perceperint,a duce fuo,aut cuftode excitat? roftro fuperius elato fefe mutuo defendunt, ita etiam religiofi qui charitacis culores gregatitn morantur, ducem & vigilem habent, cui obediunt , & quem fequunrur, vr illius pruden- tia atque abhorcationibus,vbi vel ab iniquis , vel ab huiufce parui feculi blandimentis op preffijlimul omnes fefe muniant, &aduerfentur. Iracundum hominem Grues etiam per- quam eleganter exprimunt. Ha? enim inuicem ita dimicant, vt pugnantes frpe capian- tur.haud aliter euenit iracppdis, verbis & iniurijs inter fe rixantibus, ita enim intentos li fcifaus fuis Diabolus nullo negocio rapit. Humilitatis quoq.exemplum ex Gruum migra, tione, quam apte elicitur . Migratur# enim, ne ventorum ac procellarum violentia op- primantur,arena fe faburrant,vel lapidem pedibus gerunt donec ad exoptatum fibi loeu peruenerinr.Eodem quidem plane modo cum nobis omnino fit Iiocce feculi turbulenta pelagus tranandum, opus eft,oe terren? vanitatis, aur profperiratis blandiori aura fuper- biores redditos, & bonorum caeleftiumq.obliros in profunda nos tartara,homani gene- tis hoftis praecipites det, poenitentiae arenis, vel memoriae mortis, & pondere timoris di- uini velut lapides nos pra?munire,ferreq; quoufque totum tademiter perfecerimus, hoc eft, donec, morientes ad fecurasparadififedes , vbi omnia funr tuta peruenerimus ; nam arenam & falem,vt| inquitr Ecclefiaftes,& maftam ferri facilius eft portare, quam virum ftulrum,id eft, Diabolum, ac fi dicat melius eft onus poenitentiae, timores, & mortis me. moriae fuftinerc , quam in inferno viro ftulto, diabolo, inquam ,fubiacere. Pietas eximia, & mutuus amor Gruum nos quoq; ad inucem amandos, pietatemq; colendam adhortari videtur.Si enim bruta eam exerceant, qualia Grues funr, quanto magis homines ratio- nales tam eximiam, & neceffariam virtutem colant ? Grues fi inter volandum aliqua fo- riarum Jafta fuerit, agmenq.afTequi non poffic,hanc non tantum non deferunt, & ignomi- nia no afficiunt, fed fuftoIIunt,Ieuant(^;& lafficudinis illius miferances fuper proprijs alis in aere fuftinent, donec vires ex quiete recuperet , & casteris volatu a?quiua!erepoffit. Nonne ergo, & nos qui homines fumus , & brutis proflamus, cum vno eodemq; volatu omnes ad a?rernitarem afpiremus,fiquis fociorum, aut vicinorum noftrorum defecerit|a via virtutis ita vt propter peccati aliqua infirmitatem necefte habeat poft alios remane- re,debemus fouere, iuuarcq; donec emendarit , vnaq; cnm nobis volatum continuare iterum poffit, quofque perfe&o itinere ad optatam metam perueniremus ? Admonemur etiam eodem exemplo pauperum mifereri,eofque confo!ari,ne dura ea paupertate coge te quid inique perpetrent. Non minus falutare ducumentum ea?demha? volucres nobis pr?bent imminentibus imbribus ducem fuumfolicitantes, nefcilicet volantes fepluuia opprimar. Monent autem, vt& nos vbi rex nofter, vel dux, vel pra?Iatus piger eft , & focors ad bene operandu,fuiq.cxcmpIo nos pigros euafuros metus eft pra?fe&o$ noftros tarditatis, ac focordia? admoneamus , ne fimul omnes pluuia? , hoc eft , a?terna demnatio tardantes praeoccupent. Grues cum circa tertam volant, tempeftatem , cum aldus:quam fo!ent,ferenitatemindicant, ita etiam, qui propter humum volitant, temporalibus hifce addi<5d,vt funt plerumque auari, tempeftatem aeterna? morris fibi praefagiunt; cbntraac illi, qui ceu alta volantes, altioribus &diuinis intenti a?terna? profperitacis ferenitatem prognofticantur,ipfamq; videntur adhuc in terris manentes fpirirualiter pr#fentire. Di- cuntur deniq Grues in montibus Orientis arenas aureas deglutirequas tandem in tranf- marinis regionibus euomant:expertumque efte ferunt, lapidem , quem volantes ferunt, mediante igne, in aurum tranfire.Eiufmodiaues mundi do&ores denotant, qui in mon tibus Orientis,hoc eft,facra? feriptur# hauriunt, °lutiunc aureas arenas, id eft difta &pra?cepta Dei & prophetarum, qua? tandem in multiplicis fcienda?, & gratia? conuer- tuntur,quoniam per prajdicadonem euomita in auditorum cordibus decoquuntur. i 40 je Ornithologiae. Lib. X X. 353 Damoeta» uae. HIEROGLYPHICA. ' ' 1 Vi°i!aoti V A M aptiflime depi&a Grus vigifafitia?typus & fymboTumhierogfyphi- hierogy* cum eflepoifit, no foliim ex fuperionbus cuilibet notum cfte queat, quam phicum0 ex hoc etiam Ori Apollonis. Aegyptiorum^ inquit, fapientet hominem jsbiab aducr f artorum s cauentem^ctm volunt figmficarc Gruem vigilantem pin- gunt • Hi enim hoc f upfas praftdio c 'ittndiuntfou nodi e pervica excubias a*rn- , , \es. a Pierius Valerianus Gruem vigilantem exponit lapidem pede fufti- a 1 0 l7° nentem. Ita faneis Gruem dcpingif,quemadmodnm quoq quidam typographi, vigilatio & diitgentise monumentum. Ludouicus Dominicus in Italicadefcriptibnc theatri iul/j Ca milii, inter imagines Ioui attriburas:Sub Gorgonibus Iouis (inquit;)eratimago Gruis,qu£ caelum volatu petens, roftro caduceu tenebar, & elebante e pedibus eius pharetra, fagittf effufa? per aerem cadebat difperfa?.Simi!isicon in auerfa parte veteris cuiufdam nurmf* Animi vigi matis confp icitur Grus animum vigilantem fignific£r, qui iam defdfus & faftidiens mun- lancis- dum, eiufq impofturas, tranquillitatis defiderio ad ca?l u euolat, caduceum, hoc eft, pacem, & tranquillitatem gerens. E pedibus veropharetra cum fagirtis excidit , hoc eft, curas 2®huius mundirelinquuntur. In hanc fentcnckobo,quod fubiungit hieroglyphicum,infcriprum Ordinis obferuator . Quin etiam in moribus, inquit , 'eadem propofifi conftantia confideracur cimi Grues in volatu ordinem pertinacftlime feruene . Quare Palamedes apud Philoftratum Vlyfli obijeienti litteras non ab eo, fed a Gruibus inucnras,refpondit is, Grues quidem , quod ad litteras attineat,n;hii adinuenifiTe,verum ad ordinem, quem nunquam Vlyftes fer uaredidicifiTet,earum curam referri Vlyfifemenim aiunt quoties in bello, aut Hc&ori, aut Sarpedoni, aut Aenea? obuiam fie,ret,ordinem deferere folitum,& ad imbecillioradecli narfe. Non inelegans quoque illud eft inferiptum . Laboris tolerantta.lnde fatigatum la- boribus hominem fignificantes, alas, vel pedes Gruum in manibus eius ftatuebant. Ferunt fiquidem non laceffefcere vllo labore, qui neruos ex alis, aut cruribus Gruis habear . Ait item Pierius Gruem bicipitem in oftenris feracitatis indicium efTe . Appion enim, inquit, tradit, Oenxo in Menide rerum domino bicipitem Gruem apparuifle , vberriraamque eo anno annonam in Aegypto fuiife . Ad ha?c auern fub alio rege confpedam quacuor capitibus infignem lastilfimurnq.frugumomnitvn prouemum fubfecutum.Sunt qui per ve- menter# Gruem , tempus vernum, per abeuntem, hyemcmfignificari tradant ; quando- "j-. f Gg i quidem 344 «7 T Vlyfsis-AIiirouandi quidem ea ales omnino eft ve ns,& hyemis nuncia,UK>do recedens ,propterea quod calo* rem,& frigus peregregie pnefentiat . itaq. cum frigus ingruit, a/ce fublata vadum quid inclamat ; cum vero clementius eft nafta caHum per irirerualla voce emittit, & taciturna propemodum allabitur,atque it a vel ex accefTu,vel receftu,& ex earum voce, nunc veris,, nunc hyemis admonemur. Hucufq.ex Pierio. Gulofi hominis icon Gruino collo ab AI* ciato exhibetur, cuius docii/fimum emblema, quonzam in hoc opere femel fcriptum eft, lyc non repetimus, E MBLEMA T A, L I V D Alciati emblema infcriptum n« wapifitw ; W Je jfptgae ; ts pot, «V# As <&«/. Quid excedit ? quid adraifie> / Italica Samius fettk celeberrimus author fpfe fuum claufit carmine dogma breui . £fuo pr&ttrgrejfus ? quid agis ? qutd omittit agendum ? • Hanc rationem vrgens reddere quemque / ibi . ££uod didici (ftGruumvolitantum ex agmtne fertur. Arreptum ge flant qua pedtbus lapidem , AV ce(fent%mu tranfuerfas mala flamina raptent , ratione hominum vita regenda fuit . JLaudac hunc Pythagora ver/iculu plurimu adagioru author, & merito. Nec fi fic exerce remurquotidie,fieret vtiq.vt meliores, imo fandiffimieuaderemus, Explicat autem fic: Lapftts vbi ? quid feci ? 40/ offici / <7»/^ omiffum e fit %%wbh 4 Aliud eiufdem emblema cum lemmate QVf AETA contemplantur, cadere; Dum T urdos vifco , pedica dum fallit Alaudas Et iacfa altiuolam figit arundo Gruem . Dipfada uo» prudens auceps pede perculit , vltrix illa mah , emtffum virus ab ore tacte . 3$ Sic obit, extento qui fydere refptcit arcu , Securus fati , quod tacet ante pedes , Pefumptum eft emblema ex epigrammate Antipatri Sidoni; , qui & ipfe argumentum deprompfitex fabulis Aegypti. Vertit hoc epigramma noninuenufte Ferdinandus San* €|ius Francifci frater,qui Alciati interpres eft, <$ui prius, & Sturnum matura t me ff e fugabam Pafcentemq.auide femina noflra Gruem . JExcutiens torto faxum de verbere funde Arcebam innumeras Alcimenes volucres . Cum me letbalis talos prope dipfas , amaram Infpirans bilem faucibus interimit . En ego qui fummum fpeculatus fum aera , cladem Non ani maduerti, qua fuit ante pedes , b Emh emblema apud b Nicolaii Reufnerum cu lemmate Cura Sapicutia erefeif; StuevoUt Palamedis auis,Grus ,fiue quiefeit Arreptum lapidem geflat vbif pede «, peruigilisfignum cura , mentis % fagacis Ceffantem in vitium, ne malus error agat a Odi homines ignaua opera » vigilante cf lingua Stat vigili virtus firma labore diu , Scilicet ursvfu,cura fapientia crefcit , Materiem vitijs dat diuturna quies 9 £ui feli*) & qui prudens vult ejfe , laboret Commoda dij vendunt c unci a labore graui 0 «SVr Ari Botcles fertur plerum lapillum Peruigil infomnis fuBinuiffe manu . Segnitiem fugiat, fludij qui flagrat amore Jgnauas odit fors deus % preces v ff ' n 1. t EP£ Omithologiaj. Lib. X X. 3 55 . *% , - ■ • . ' , , \r- . . E P I T I I E T A. I R G I LIV S 4 Strymoniam Gruem vocauit a loco quo gaudet , Seruius Thraciam interpretatur , vndc Tilracu n volucre? icuntur : Antipater Sidonius Thraciam quoque vertit Brodjpus . Thracia enim olim Biftonia dicebatur.Eodem epitheto vfus eft b Ljcanus;04idius cThreic^ Dicuntur & Melica a Gellio, aM^oSinibiJai quam Strabo inter Cretam Peioponnefuraque interuailo a?q iali fi:am a Pdoponn To promotoriuni Scyllsnum ,a Creta.didtyneanum habere prodidit; Francifco Petrareh® etiam Phrygiae dicuntunhyberna Rhodopes Grus Statio. Vocantur & Naupli ades volucres, item A //3u& 5ctvyi’fa.vov vocatBabrius apud Suidam. A volatu rn epigrammate Gr«£eo.& Oppiano v%i* S-5TM, Homero «ep/yhoceft, in aere volans (Euftathius etiam matutinam interpretatur) na Sed Virgilius aeriam Gruem vocauit, Alciatus altiuoIam,Aufonius,altiuaIam,vaga,profy gam aduenam; Quintianus a voce querulam, ravit pd-oyyov Q Calaber, ideft longum & pro tenfumfonum edente. A vidfcu 27rep^oAo>o< ideft^randega?, quodfcilicec terrarfemina perfcrutecur. A colli proceritate opM?, ide(l, ani $ proceri collifita .n. pro Grue legitur ex Melanthio apud Achenxum:a pugna cum pygmjcis Trvyuzsoficxzoe. Euftathio r ab ingenio cauta lacobor Zinazario.a gregario volatu runata nefeio cui poetpr?ci- pue lumen folis c operitur. Gimritaque eo pado nox & vmbra terra? fe habeanr,Gt ues 16 . giiis volatura?,altius fe tollunt, q?ubu%u educem fpedare aliquo pado poffint, atque in di- luculo quodam voIent;vtramqueaute'conditionem lucis indept? videndo volant,idipsu findicat.Nam ciim nodu volant & fereno ca?Io plerumq.altiffime volant. An quia inoculo rum copofitione pra?ter alia inefi fubftantiaetiam vna pellucida non adu potetis lucida,- item altera adu lucens, qualis eft in lignis putridis & in quibufdam pifeium ofsibus,quaru fubftantiarum vtraquead oculoriiftruduras, tum magis, tum minus recipitur.Quamobre qui oculus parum participauic fubftantiam adu lucente, is in tenebris vicina folummodo cernit;qui multum eandem, is in tenebris videt remota quoque non folum propinquajncc alitur in luce Tolis, verum ratione diuerfa, nam in tenebris vider eo quia fubftantia adu lucens efficit fubftantiam adu pellucida, qui erat potentia lucida,cuiu's eft adio videndi: «n luce vero folis no videt quideob fubftantiam adu lucentem. Harc enim extineuitur a lucefolis, fed videt eo, cum lux folis efficit fubftantiam potentia lucidam, adu Jucida:ocu- lus vero qui folam fubftantiam pellucida potenria participauit,vt in tenebris nihil videt. Oportet enim vc a luce ipfum ad adu euocetur: ita in luce folis videt, adu enim fit.Grues ergo vtramque fubftantia atque vehementem habent.Quapropter interdiu videt no ob fubftantiaadu lucentem, qua? a fole extmguitur,fed ob fubftantiam,qua? erat pocennalii cida,eftvdam adu lucidam a fole. Nodu eaedem vident ob fubftantiam adu lucentem, qu? viget, queeque adu cfficir,qua? potentia erat lucida. Eode modo eft oculus felis, muris, ca- nis,equi & quorufneunque eft adio & nodurna & diurna. Qui oculus vero fubftantia ha- bet adu lucentem mulfam atque validam, poftea lucidam debilem aut minimam; is inte^ nebris videt, in luce aute nihil aut quam minimumvvt Nodua? oculus eft.Qui vero poten- tia lucidam multam adu lucentemmullamautem debilem,is interdiu bene videt nodu.ni- hil,aut perparum, qualis oculus eft multarum auium atque hominis Ha?c omnia ille. Aliud Cur vno Pr°b!crna legftur apud Hieronymum Garimbertum , cur aues quemadmodum Grues & pede infi- multa? aliae dormientes quiefcunr, vno pede infiftentes,capire fuper alam con diro. Quo- flens dor- niam, inquit, fomnus eft quies membrorum & fenfuum defatigatorum, qui euenit propter miar Grus. vapores a ftomacho ad cerebrum afeendentes mediate calore naturali, quiin modu ignis pofiti in vafe deftillatorio in vapores reducit nutrimentum ad caput, vbi a frigiditate cere bri d nfatus &fad$uid&s'cx Axi% ftophane ciear, oftendens dici /blitum dc ijs qui fumma prudentia gtrunc ncgocium.Ideoq; inde vulgi Termonem veniffe.qud Grujbus hiemos fit 9 vt quoniamadmodum Tublimes volant, magnoque ferantur impetu, neque poffint deorsu afpicere, lapillos geftant , quos fi quando defatigari cepe- rint,inter volandum exalto deijciant, quo videlicet e cadentium flrepitu percipiant,vtrum Tupra terram aut Tupra mare volent. Quod fi lapillus in mare deciderit pergunt viam,fint in terram, interquiefeunt. Locu quem citat Suidas,nos fopra retulimus, vbf interpres eadem ferme.quse Suidas haber.G>»/^0.r ttolidior ytpavav uvcHTorspoe apud , a Galenum, nefeio quo pado prouerbialitereffcrtur.Ibi enim Erafiftratus pra? nimio ad- \]JeyatQ.m^ uerfus Hippocratem contendendi ftudio,ne communes quidem omnium hominum noti- i9ntrei fias obferuat,a AA’ I rt rm yf paveor d vouronpof tCpt^zticu.hoc eft, fed tpfis etiam Grui- zraft bat minas mentis hahere-deprehendttur.tfi 1'fiuxu yepavoi , ideft, Ibyci Grues , Gra?cis in pro- uerbiuin abiuerunt,quod dici confueuit,quoties fceleribus nouoquodam& improuifo cafu proditis,fceleftipcenas dant ijs, quos la?Terunt.Natum eft adagium a Gruibus Ibyci mortem fuperuolando indicantibus, de quibus Tupra. VSVS IN CIBIS. VLVS a Gellius circa Gruis delicias locum cirat c Satyra M. Varronis, qu£ crep/ i ideft, de cibis peregrinis & Iautitijs infcribitur, vbi lepide admodum & fcire fa&is verficulis (vrar eius vcrbis)ca?naru ciborum^i ex- quifitas delicias comprehendit. Nam pleraque id genus, quee helluones ifti J° ssSKa^iilj terra marique conquirunt, expoTuir,conclufitque in numeros Tenarios.Ge nera autem nominaqueeduIium,& domicilia ciborumomnibus alijs pra?ftantia,qu£ pro- funda ingfuuies inueftigauit, qua? Varro opprobrans exccutus eft;ha?c Tuntferme,quantu nobismemori? eft.Pauus e Samo, Phrygia Attagena , Grues Melica?, h?dus ex Ambra- chia, pelamis Chalcedonia Hucufq. b Gellius.Idera Varro loquens de auiarijs,a Roma- nis adgulam & luxuriam inftitutis Tcribir Te ibi geges magnos An ferum. Gallinarum, Cplumbarum,Gruum,Pauonutn vidifte.Teftatur quoque c Plutarchus Grues &oIores oculis confutis inclufos in tenebris Tagjnaffe,qui gula? erant dediti, alienis tempcramen- tisatquecondimentis guflum nouum obToniofuo conciliantes, vnde,inquir, appr ime ma- lo nifeftum fit, non alimenti aut vfus neceflitatis ve gratia, Ted ob Tocietarem luxum & pro- digalitatem nefas hoc ad voluptatemparandam fuifte couerfum.Cornelij Nepotis, qui Augufti principatu obijt, temporibus Grues etiam in pretio erant; prf ferebantur tamen ijs Ciconia?,contra acaeuo Plinij,qui Grues tunc inter primas expetitas fcribit,& Cico- niam voluiflfe neminem attingere. Atque ita d Ouidius periphrafiic^s Gruem intelligcns, inter nouas epulas numerat, qua? antiquo illo faeculo nota? erant. Pifcis adhuc illis populis fine fraude natabat , OHreaque in conchis tuta fuere fuis% Nec Latium norat^quamprabet Ionia diues> Nec qua Pygmao fanguine gaudet auem* Ptp/f ter pennas nihil in Pauonc placabat Nec tellus captas mi fer at ante feras , Statius quoque in gulae deditos homines , & ventri fuo tantum Rudentes inue&us d** cebat: Ab mi feri quos noffe iuuattfuid Phaftdis ales Diftat ab hyberna Rhodopes Grue . In fplendidis Romanorum conuiuijs, qualia pra? ca?ceris Imperatoribus Domitianus ce- lebrauit, fiebant milfilia ,hoc eft ,aues varij generis , ac inter casteras pretiofiores, etiam Grues emittebantur, eo nimirum modo, quo apud nos die D.Bartholom^o facro ,craiffis prius varijs auium generibus porcellus coelus fpergitur, Meminititem * Statiusjn- quiensj CafurA a Ub.7,ca- plM«. b Lib J. de re rufi, c Lib.de e fu carn» d Lib. 6, Fafl* 10 cLib.l-%yl nan 5>S Vlyfsis Aldrouandi fLih.j.eap» ?5« dc re cib . eap.i?.. hLib.i.ca' pi'f.82. hh.^.de khb.iode Silubnb. C a furaque vagis Grues rapinis Mirantu? pumilos fer ocior e % \ Inter exteras aues quas I ndds Regi fuo donauifite Iegitnus/Aelianus primo loco Grues ceu gratiores recenfet:dumait:fed nealijs quidem vtcunque minimas animantescotcna nit Indorurex.Siqdem Indi anima! nullum fiue circur, fiue ferum afpernantur . Quarnob temfubditi,qui in aliqua dignitate funt, munera ferunt,Grues,Anferes Gallinas, Anates, Turtures, Attagenas, Perdices & Pindulos (aiies Attaginu l imi/es^& pra?diftis minores quafdam vt Boccalidas(a!ias Barca!ides)Ficedu!as & Miliarias. Has apertas oftediit,vt interior earum pinguedo appareat. Polluci quoque Grues inter aues nominantur,q inci bos veniunt. Idem ygpctvo/Soti i pMov To/^tyeo Dalechapius vertit. A, Accidit me Iupiter, roV y’?papot>, ideft, conuiuium vt prxbeam.B.Obfoniumpeffimum eft, 6 amice yepctvos.&htyipavov minime dico. 1 >4 40 t OrnichoIogix.Lib. XX. 3 59 lapfui proddfe. Sunt etiam qui harum feile ad oculorum morbos feliciter vtantur,Cedit & adeps Gruu ad medicinae vfum.Conftantioo auihore omnes duritias fo!uir,cu Anferino locorum duritias & concretiones difcutir,vt refet Sex tus.Symeon Sethi pingue illud qle' noribus ei delatis ad hanc infama & exititi eam adegerint.Meminit praeterea c Ouidius, zLib&cer pit.ii. Gerania muaer. tamor . qui hanc mutationem Pygtpe? mulierisin Gruem in fecundo telas angulo, qua Pallas cu Arachne certatura texe bat, depiton fuiffie canit; Altera Pygmea fatum miftrahile matris pars habet x banc luno iujftt certamine vtff am yjfe Gruemrfopuliscjuefuis indicere bellum. Antonius vero Liberalis ex Bcei de auium ortu libro hanc fabulam paulo aliter narrat, & mulierem non Geraniam, fed Oenoen nominat, Apud Pygmasos,inquit,puelIafuit Oenoe forma non cont emnenda, ceterum moribus inuenuftis & fuperbis,& quee nihil neque Dia nam. Ornithologiae. Lib. X X. 3 61 siatn,neque tunonem curaret. Nupta Nicodamantimediocri&probo ciui.filfumpcperic Mopsfiiob cuius natales Pygmaei vniuerfi,bencuolentia?ergo plurimis ea donis affece- runt. Sed luno Ocnoa? infenfa,qu£ nullo honore ipfam dignaretur, in Grue ea mutauit, collumque in longum protraxit,alciijoIanremque auem fecit, inrei que eam & Pygma?os bellum excitauit.Genoe autem defiderio fiIijMopfi,abfque infermisfione domos circum- aolitauit,qua Pygmsri omnes armis fumptis profligarunt. Atque ab eo tempore in hunc vfque diem inter Pygmaros& Grues bellum eR.Ha?c ille» DE GRVE BALEARICA. Plinii. Cap. VI. L I N I V S, vt fupra admonuimu^ Gruem Balearicam in capite cirros , more pauonis gerere fcribit,quod meo iudicio rediiis huic aui quam fub indedepingam , conuenit , quam Ardea? illi , quam pro Grue Balearica nobis obtrudit Bellonius . Auis eft ha?c noftra Gruis; vulgaris fere magni- tudine & eodem etiam plane corporis habitu, vifu iucundiffima, roftro e cinereo fufeo, vertice nigro, in quo cirrus eredus enalcirur,p!urimis tenui- bus,& fubtilibus pennis aurei coloris . Vtrinque in temporibus maculam habet oblon- gam , candidam,ex cuius inferna parte vtrinque oriuntur palearia coloris carnei rofeiue. Collum, pedus , venter, cruraque tota colore funr ex cinereo fufeo. Dorfum pennis ex atro virefcentibus,vt in Vanello,veftitur . Alarum minores fiue prima? penna?, item po- ftrema? ac maxim? eiufdem funt cum pedore coloris, qua? fecundum magnitudinis locum obtincnr,prorfus funt cadida?,& has rurfus ferrugineae excipiunr.Cauda vel caret, vel fal tem admodum fuerit exigua , nam in pidura mihi miffa , ea non apparet. Foemina in hoc genere, cuius etiam iconem habes , eo lore ,caetcrisque pennis nihila mare differt, nifi q4* corpore fit graciliore, neque qua mas pulchritudine vifenda . Oculorum pupillam ni- ^gramflaua palearis iris ambit. Icones harum primum mihi Roma tranfmifit D. Iulranus Griffonius nepos meus carilTimus,dein perilluftris D ionyfius Ratta Auditor Rora? Ro- mana , addita etiam hac relatione. Anno pontificatus Sixri V.D.Ioannes Bouius cum ex Lufirania, vbi colledorem Apoftolicum egerat , binas huius generis aucs attulit, atq; Illu ftriff. Cardinali Montalto Summi eo tepore pontificis nepoti dono dedit, affirmans fefe eas accepiffe ab ijs,qui in Indiam nauigare folitifuerat.Reperiuntur in regionibus pro pe Caput viride vulgo didam . Nunc in hortis lljuftriffimi Cardinalis Sforcia? viiiunt, binae, etiam ab illo allata? ac donata?. Magnitudine funt Grui noftrati compares, dum currit,alas erigit, atque ita velociffime currit, alioqui gradacim ingreditur,nunquam fub tedis dormit,aut quiefcit,nifi quandoque interdiu,nam fub nodem dormituriens to altos qu$rit parietes,aut arbores, more Pauonumjcuius item vo- cem &mores imitatur.Vefcicur herbis viridibus& vna cum Gallinaceis & pauonibus, etiam hordeum & furfures deuorat. Ha?c ille. Cxterum roftrum in depidis hic, forte nimis breue pidor cxprefferit.Nam in ea,quammifit Perilluftris Dionyfius Ratra multo longius erat, & ad Gruinum ma- gis accede- ■0 bac, Grus Bafearfea fbsmina cun* iunco florido Cyperoicfa Hh 3 3^4 Vlyfsis Aldrouandi ... Grus Iaponcnfis cum geranio haematode. Ornithologis. Lib. XX. 365 DE G R VE IA PON EN SI alia. Cap. VII. NTER aliasauiumpi inquit, nomen hnirimu eft rH'«pa,ide(t,.terr^Xo.nrtat autem Iutuip quoque cx terrautaque lutu gcfiareeas poeta finxitjac fi a terra di&aelfet auis.Suida? veto didta videtur, quafi fiAecbog, a lacuhus,& pa ludib.quas Gra?ci «A» nominlt. E^Aiog.tcfte Hefiychio,auis fipecies eft, cuius & Scholia Res memiaitjinnueris diei etiam &$tekiov. In textuyeroipfius comiei.Iegftur epc-jAaXvn de fufpicarrirtet i$ook¥c>vj?k i'paSjov eandem auem effc cu Ardea eidem Hdychio ipe& J/og efi,quemadmodufn quoque apctju6g,& Kfpx/-S-aAA»g ab eo, & Varino pro Ardea acci- tncoiett Piuntur°vnde vbi apud Varroni legituTtJ^ry^e^/^Ceyf^d illud ^gpxap}^ quod adua* tn Varr* ' bus c31jdis confi&u eft, c lofiephus Scaliger adulterina eifie iudicat,& temere(vf eius do» diilfimi viri verbis vtar) in aliena po(fie/fion£ irrepfifife. Videri enim jponiis «epm^AA/g re ponedutn elfib. Illud enim, inquit, ipcohbv veteres Grammatici interpretantur, quanuis di - ficrimen effie fcso inter Querquedula, & Erodium. C errehfcaliquando confundunt boni grodij tna authores.Sed vtad i p&^cWeuemtur fermosciirn tria eius ab Ariftotele ponantur gene* genaaa ra,Fd{a nempe, AI bardeola,& A(lerias,induhiu vocarur,quamnam «araV^ovIimpIici d ub.S.ca- rer vocet. Philofiophus quidem pugna? Ardeae cum Aquila mentionem faciens, ~.M. alias .ea Hrodio.,fiue Arde? fimpliciter, alias Pell^ cognomento tribuit, atque ^ahbiLeu Erodius corodion Erodio minorem e(fie tradit, Erodij nomine, ficut ego iudico,Pe!lon,non Afte- limplicirer riam intdligfs.Quamobran non incongrue,aur abfurdequifjfiam fiatuar,affieratquc At qum fpe- deam Pellam, fiue cineream illi fimplidrer Erodium, fiuc Ardeam nomina ri,tanqua pr$ c'® cipuam trium eorum, qugficribir, Ardearus generum. Cuius opinionis quoque fuiffie vide» ri W i» fur AI bet rus haud afpernada?auchorifatisaurhor,inquicns, Ardeam efie coloris cinerei, & Kiranidesficribens Erodium auem in capite gerere cumulum pennarum, veluti comam (alias coronam)oblongam; Accedit, quodGermaoi(vtaudio)cum fupenores,rum inferio res Ardeam Pellam, fiue cineream etiamnum fimpliciter Regher,vd Rheiger,hoceft Ar deam vocaqt,excepns folummodo Saxonibus.qui Ardeam (impliciter nominantes alba intelliqunt.Vndequanquam pleraque, quf in hac generali hifioria dicentur,ad hanc pel Arde* et - lam pertiqc.qui Delphis Barauorum fuam patria debet, Heer houn,fiue potius Hecrs houn,(nam h;nc per conrra- dionem Heron detortum effc apparer^pullun^fiue aue magnatibus, & proceribus digna fonat-quod faocetymum auis dignitatun qua apud proceres ^Gallig habetur, vbi nimii u Ardeas venari Jegecautu eft,vr refert f Io. Bruyeriuus GaJIiis , ficuci,quoq; apud An- gloSjtefte Virgilio Polydoro, vbi quoque an Heron vocarur,competii:quo enim in ho- c nore fit Ardearum venatio cuiuis notum eft;& non aliam ob caufam fuperiores Germani ^ nonnulli ein Heerganfz,hoc cft Anferem procerum mun< upant,quaquam Ornithologus hanc didionem a -Gallorum Heron , aut Graecorum dpeoSioQ dedudum exifiimet . Alijs Germanis,&: vfitatius di.cirurein Reiger : Heluetijs,tefte eodem Ornirhologo, Reigei, alijs Reiher,ve! Rayer,Frifijs Rarg, Holandis een Reigher,Flandris Ricgher 'lllyrijs Cziepie,PotonisZorauu,Turcis,BaIaxscl, GENVS. DIFFERENTIA. V A MQV A M communis precepror a AriftoteIes,eumq‘ fccutus Plinius triatanriim Ardearum,fiue Herodiorum genera recenfeant,Leucon nem Pu'l%' lbm pe, Pelium , & Afieriam, multo plura tamen reperiri confiat, adeo vt Qp- ’ Oo pianus infinita effe atteftemr; ficnbitque alias breues dfe,& albas; alias maiores , colore varioialias mediocres t effeque quibus a capite ceu crifta quadatq nutet ; alias criftatas non effc . Equidem egomulta, ac prope in numera harum auium genera obferuau<; ex quibus aliquordefcribarn&d.pingam. b lulius Scaliger, bExer.z$$ reccnficis primum duobus Ardearum generibus fecundum venatores, ipfe pdfi ternum addit, aliasque nonnullas Ardeas commemorat , his vei bis drdearum duo faciunt gener a •venatores Aeronum Italus vtrumque vocat quafi airum,a volatu arduo*, vnde nomen Latinum Graea origine dipaSvem. Alba e nigrum.Sed nigrum quod vocant,fu fcum potius e fi. Altiles 3® aliquot habuimus domt.Rc paulo p oft:Y erttum genus fubfuluu efltetiam nunc Pigru vulgus V a Vach» fconia voc at.Nefcio,an ftt Taurinorum T acbwideor enim memini ffe. Albo fimtllima Phcenico PhoenicO® pus, maior^minorque Taurini vtranque Gar^am Aremonci.mtnores Fgrettas nuncupant. Cm- rum tantum rubore ab Ardea differtae. Aibertus Ardea? cinerea? duo genera effc ait, ma- gnum videlicet & paruu.& ego duas magnitudine differentes depingam, Afterias itera duas;albas aliquot, nccnon etiam coloris caftanearuirio j * • « FORMA. DESCRIPTIO. VLLV M Ardeae genus priuatim hic defcribemusffed aliquot tantummo R0ftrU(no do notas adferemus, qua’ omnibus fimtfl conuemrc pofifunt.Rofirum enim omnibus longum eft, cralfiufculum,robuftum, intus cauum, in extremoacu- Collum* tum, arripiendis tamen pifeibus aprum . Collumhabent longum longif- fimum autem Pella, & Afterias. Crura pariter longa, vt rede Auienus Ar- Crura, deam proceram dixerit, & hpicharmus apud Arhenaumin nupti js epadidc /uuxpoKet^- ^u^avysmc.Roftri itaque colli,& crurum proceritate Ciconia & Grues referunt, cate- Pe(jum jp, rum colium Ardeis magis inuolutum.Digiti pedum ter ni, longi, membranis modiceiun- gjCio di, & quartus rctrd pro calce fimiliter longus Gorpus non amplum, leue,& exile, & ma- cilentum,vt rede Ouidius Ardeam vrbem feribit in cinerem redadam in Ardeam auem fuiffe mutatam, in qua Etflnus,(fr macie s,& pallor omnia captam £lu& deceant vrbem , eft confpicere, a ^lianus Ardeis crura rubea tribuere videtur , cum alioqui inter tot Ar- 3 nb.xj.de dearum genera d me obferuata vna tantum rubris fit cruribus caterum clarioris dodri- ammal.cap. nsecaufa, illius verba zdiiciCimClitarchusdncpaitdn / ndtafcnbit, volucrem amatorio affeftu 22. flagrantem , nomine Acnonem((ibene memtnit)aafci parem Ardea ,rubris fimiliter cruribus . (Gracus textus habet «Vj Iai-e, alias deuolare, nonnullas pra?fertim Ardeas humi per arborum truncos, agge- flamq. radicibus terram difcurrere,ac diuagari , alias per fummas arbores ramulatim tan- quam ludibundas volare. Podea ex his angudijs ad latera verfus poftica plagam , quo an- tea profpicere no poteramus , circumucdi, maxima omnium multidudinem vidimusihinc 10 Mergorum maximorum quafi atram nubem, aerem fua denfirate obfufeatem, illic Ardea- rum fi eqentia fumma arborum cacumina , tanquam alpiumiuga mue folent, albicantia, quod Albardeola? magis arboru verticibus, & aere liberiori in nidamenti ambitu gaude- re viderctur.Conueniunt huc quoq, generationi operam datura? Porzana? vulgo dida?, & r OY?3t)a FaIcmelIi.Ca?terumquanuis & eiufmodi aues,& Mergi etiam, vt diximus, hic maximo nu paicjnej„ mero nidificent locus tamen ab accolis , imoetia Eononienfibus aucupibus a Garzis,hoc lus. eft Ardeis, vulgo Ia Garzara nominari meruit. Galli fwnilia loca Heronniere vocat, Gra? Heionnie- ceno inepte ipcofiorp u foetus conuertutidr ad votddum pullis imperitis ducet funt Pulli rurfus exalta piate pare es alunt^etft Q humanis hoc legibus nullis facere lubeniur. Herodios , & Pelecanos idem facere audio . Sicille. Quod fi ab Accipitre, vel Falcone,vel alia quauis rapace aue,vel ipsa pares, vel foetus in- fefiari cont!gerit,tunc fefe hoc modo, defendere obferuarur, excrementi fedctn illic oppo~ nunt, & fie rcus putridum emittunt, qnod fi Accipitrem tetigerint, pennas eius non putre* facmt tantum vt Alberrus ,&author de rerum narura aiunt, fed cxurunretiam, non alirer ac arborum frondes,adeo \ t non immerito nonnulli ab ardendo Ardeam didam vel int. Ceterum quemadmodum hanc comburendi facultatem in excrementis fuis agnofeie hoc animal, & multis inipfocum Accipitre certamine admirationi cfi, ira profedo loge magis in eo admirandum efi, quod imminente pluuia,fupra nubes euolet, ac fi plane calleat a nii l U^Ta bibus pluuiasoriri;qua in re ceteris auibus multo prudentior efi, que quidem futuras tam jete jam pluuias optimeqmdem pr^lagmncjled eas vitare nequeuntjquod tacit Ardea, dumiu pra nubes pluui? fomera quam altifiimo uolatu fefe efifert, vt inter altos plerofq. grautf* fimos authores tefiatum reliquit Virgilius,’ Notas paludes De frit^atque altam fupra volat fordea uubem. Non minorem ingenij aciem indeuorand s oftreis demonftrat; Nam cum eiufmodiani- Odreas nialium genus, durifcula tefta obueftiatur, Ardta vtro earum efu maximopere inhiet, co* quotnouO gitur vnacum tcftis ea deuorare:fed na/gonrat,caJoreinternoaperienda irfiquamobrem volet paulo poftVbi aperta efle credit, iterum caeuomir,& carne a tcfiis feparar, eodem plane modbjVt de Pelccanodiximus Pifces quoq; Indufiria fumma , ac dolose, tefie Oppiano, _ Ve ifces caP‘unf’n,mfrurn ^°^ls ra<^'os exc,PiUnr»vr P^ces v'^a 'pfarumvmbra refugiar. Jn can- 5 sapiat. C cr*s contra fafeinationes facultatem indfe nos quodamodo videtur docere , quando eos Cur can- ceu fafeinat/onis amuletum vt foetus fuos defendant,nidisfuis imponunt, fi Aeliano, & an eros edant, tiquilfimo Zoroafiri fidem adhibeamus. Pofiremo cancro fefe aduerfus infeftantia nidos Careo vtbfUQS animantia munire norunt, & cum $gre habent,malum eopropulfare. lur, Bi cur o tln ix -cuti as» LOCVS. OrnithoIogiJB. Lib. XX. COI T V S. 37« ONN V L L I, vtfupra monuimus, Erodij ctymumab amore, qui epoe Graecis dicitur,deriuat, aue yeneream e(Te , & procliue in amplexus afife- rentes.Quodprofedoetymumad Erodium fimpliciterdi&um , nimiru Ar ap.Hift» deam Pelam,meo iudicio,vixfpe<5iet:natn cum autor iit a Ariftoteles , Ar- cap. 1,8. dea PelJae coitu efTe difficilem , vociferarique, & fanguinem ex oculis dici omittijparere etia aegre, &fummo cum dolore, non videtur dicendum^ue in Venerem pronam e(fe. Quamde difficili coitu fentiamaiij aduerrentes, Erodium di- Saguinem tiu contendunt Sr/ fdfit&poi, quod fanguine(in coitu)exudet. Idem ex Ariftotele repetit exudac in Plinius.Et b Theophrafius,/» animalibus qoaddjnquitvivel contra natura euentunt^vt Ar « COiCu* dea coittis,& ephemeri *;//,*. Qrnithologus de Ardea mare id intelligendumeffe arbitratur: ^ W Meta quoniam Graece legitur apud Theophraftum:wWspo s*pa>JVd$ -o%etw. Sed cum AriftoteJes mrPP* Ardearpartum quoque difficifem e(fe fcribat,ad foe minam quoque illud exrendi queat* Sed c Plinius eoitum in mare prtecipue difficilem ef Te vult, partum vero in foe mi na. ffi, in- c lib. io, quit,/# coi tu anguntur. Mares quidem cum vociferatu f anguine etia ex oculis profundunt .Nec cap 60$ i> minus agre partunt grauide. E go verum effc non puto, eos in coitu fanguinem fudare :hoc namque d Phiiofophus ex aliorum relatu prodidit.Etimer recentiores Albercus Magnus Ardeas , inquit, dicunt aliqui , tanto dolore coirejut lachrymas fanguineas oculis emittantigquod ’1 g * ego fatfum puto . •f*idi'-inim ipfe fiepe coire Ardeas , & oua parcre^nec quicquam tale experirt . . potuiiSed ficui reliqua auestfuarum longa funi crura, fi militer^ Ardea coit cruribus fuper dor - Sagninem fem femina fiexir^ita vt pedes maris ad caput femintt fint , & genua ver fu t excrementi fe~ non emitte' demfuperdorfum:& tunc motu alarum fe f attinens locum conceptionis femina contingit, ac fe~ *e m coitu. tnen infundit, Oomodo vox. Quomodo coitat. Aaffw quamuis Pollux Aquilarum proprium efTe feribat , tamen ad aliarum auium voces quoque extenditur, & Euftathius auium efTe ait, qua? leuiufculu clamore, & clangorem edunt, &minus e(Te,qudm zipa!&v.Et vbi a Homerus de Therfite ait:0 gicUttzMydg N%y oVeiAa, annotat, eu non (impliciter /Soaar, a terfius fed xAa^tttrad offendendum Vo dtoyotwi, efTe enim animalium SQXt a’Aoyov,vt Gruum , fuum , item fagitta?, qua? einiffa ftndet.-idcoque paulo poft ab VlyfFe eum vocari Stylus' cTjf^^opor.Transfertur etiam ad homines , dicitrque pierunque de ijs, qui in impetu inhoffes clangenti fimilcm vocem edunt, & aliquoties apud eudem poeta de He&ore in Gr^cos irruente. Porro deriuat hoc verbu Etymologusa xA&) (ignificate Oipax^. Euftathius vero a x\da> proprie accepto, a quo fimul & xAd/a deducit , vt nimirum hoc verbo xA (ignificetur quidam auium xAct qualem c((e vult Aquila?, qua? a drpconei&aeum dimittebat, in exercitum Troianummifi torre aliquis verfimilips effc pit tet hoc vocabulo, quandam vcluti fra&am vocem fignificari, qualis e(t auium clangentiu. quas Ardeam quoque idem poeta recenfere videtur. Ait enim; X)0£«JV 'ISoVO^Q 1/ (Jl o7(SI /t N intra Si optpvailw a>Aa zhdv^avrog axyffuv. \ r- .' ,V . 1 ' *T" T H 1 autem non viderunt oculis ' • Noctem per obfcuramysed clangentem audiuerunt, ’ VI C T V S. L B E R T V S Magnus Ardeam femper voracem ait, quoniam , vt Mer- Ardea vo gus,cibum fere crudum exeernar , hoc eft, vt interpretatur Ornithologus raxeit. excrementum liquidum. Arde^ liquidam egeftionem audio Hollandis in Quibus ve prouerbiumabijflTe dc ijs , qui nimia alui Iubricitate vexatur.Vefciturau- fcatur. tem in primis pifcibus,& no minoribus tantum, veru anguillas quoque in- tegras deuorat. Sed interdiii folum,vt priuatim de Pelia memorat a Arifio ^ ;9* ***& «Coquam nos fimpliciter ei Ardeam dici ante demofirauimus. An vero etiam no<5iu pi- Ca^’1 fcium 37* Vljfsis Aldrouandi fcium venationi operam dar,vt Euftathius tradit, ab aucupibus eftec petendum.Fama cft lt‘i decim. dumper aquas venatura pifces,incedit Ardea,ilIos huius pedibus no fine defiderioadna Iliadis, eare,& vclut fedeuorados pr£bere.Colonia; Agrippina inferioris Germaniae vrbis cele Fifces fpon berrim? jcolas alibi fcripfimus ex relatu lo.Bachouij &acco!as rufticos pro certo (ibi per se ad Ar= fuacjcre^mo pro C5perto afiferere Ardeas, qu? eo loc» fatis frequentes funr, bac vi polie- fen aCCOf' re^vtad pedem, fi in aqua; imponant, tanquam ad illicium quoddam,fiuead cfcam freque Adipis Ar- tes pifces adnatent:quibus vJn 6 accurrentibus, &deuoratis famem folenrur:eam ob cau deata vis. saeiufdetn vrbis pharmacopolas adipem vernalem femper afleruare, &pifcatoribus inpi fcandi vfum vendere Jd£ de fuis pharmacopolis tradit Ornithologus.,quipariterin libro quoda Germa nicomanufcripto haec verba reperiffe fefe aft’erit:Si pedes Ardearu deftil lentur per defcenfu,& oleo inde colledto inungantur manus, pifces fponte adorabut,vt comprehendi poffint. Sed quod hic de pedibis dicitur , qui Germanice dicuntur die fufz. Ornitbolo^us de pinguedine inteliigi mauulr,quam Germani diefiefzte appelJant.Pedi bus vero eam vim indfe ex fuperior ibus conftat.Oftreorum infuper voraeilfimas Ardeas Ardea ©- elfe teftantur >©lianus,& Plucarchus, quorum carne quaminduftriep6ciatur?ante notaui ftera deuo .musj>ijniBs foricum fretibus quoque inftdiari has volucres tradidit eorum nimirum, qui fat* agros habitant. V O L A T V S. 3 tlb.de in cefr tnal* ani » LR I ST OT E S a Ardea;, ficut etiam reliquis aquatilibus auibus vropy- giu inutile dTe docet, proindeque volare pedibus retro extenfis.In eo ta- meab Anferib.difcrepar,qu6d hi,tefte Alberto,exrefo collo voIent,h?V vero con ato. ER aurem eius volatus fublimis,& arduus, adeo vt hinc di <51 -a putetur . Volat autem tam alre,vt fupra nubes tranfeendae, maximi cu iam futura? imminent pluuia?, qbcb’ jLfftov reftifatollo* j Author de natura reru in Ardea? captura?d uos Falcones relaxari ait , vnumq.fummape tere, Inimici At de*. a 9. Bifl.ca pitiS. Alauda» Pipo. Hippos» Larus ah bus. Aquila. Falcones* & Accipi- tres* b Cant'. i 9 $tan*y6i legitur,: vqverd nihil inuenerint, eas vt libi inutiles abij ci-unt, atque cx aberrarione,qua hoftes fefeftei unt Tertiatae ita in teftas, tanquam fu- propriam domum reuertuntur. Haec Aclianus» Falconum genera vc Ardeas ca» piant. A Falcone quomodo fe tueatur. Vulpes. Sorices» c Lib.iS. dduerf'i6' Cochlea: Ardeas fu- giunr. Limaces, vbi no fiur. t 3 eofi 210) PRMAGIA. R DE inquire Oppianus, hominibus cariflima? funt,& a?tatis,hyemis- que tempus pr^fagiunr, capita fcilicet pedori imponunt ,eoque maxime inclinant, vndeconciratiftimus ventus expedfari debet. Alibi nautis priua- tim Ardeam amicam aue fe.ribit elfe. , & iilasfam debere feruari , quoniam ha»c>quod Accipitres.in terra venatoribus hoc in mari pifcatoribus ligni- ^i.4?r«credatur.Quadrupliciter vero potilFimum aliquid praTagir, vel ciim caput, vt dufcu ^ftj-pediiori imponit, veiciim alriim volat, vel ciimplus foiitoobftrcperaeft , vel ciimmc- dijsin aruis , vel vt Plitifus habet, arenis triftis relidet . C ijmonim altius foiito volare obferuatur,tempeftatem ftgnificat,vnde V irgilius meer ligna cempeftatis futura:, qua no iit tutum nauigare, ait: i . ,~~~pioUs % paludes 5* i ; ; ] ;3. b £, &efctit%atque altam f vpra volat Ardea nubem. Idem repetit Albertus,ide etia llidorus.Sm obftrepero clangore (& inconcinno volatu interpres Theon adjjcir)emariad tert am aduolet,Ararus ventu, &tempeftatemimmine- ' re airerit.Iderprquoq.author inter imminentis pluu.a* ligna hanc aue ponit, quando terra relidlaadmaremulto cum clangore fcftfnatfquem poftrcmlim locti Auienus lic reddidit. Cum procera falo repetit langore (clangore) frequenti '.Vv3,f 1 Ardea Vnde vbiGWYiusQX hQ.Y\anoCc.nh\tdriFiefonantem Ardeam tempeBa* temdenunciare^eandem^ad marereftd profcifcentempluuiam portendere, Ornithologusre- <5lepro trifte, legendum, aut vertendum putat obflreperum, quoniam, hoc praTagium Aelianus ex Araro videtur elfe mutuatus. Cicerum meus b Aeliani codex, quem idemOr nithologus reftituit,&cdrrexic,fic habet: Quod fi turbulente clamant, (Qryaes) & ordinetur bato volant > acerbam tempett^tem dtnunciant . Hoc idem fonans tn matutino crepufculo Ardea frafignlftc are exisltmatiiryvt idem driftoteles obfcruauin eadem % ad mare retia profui fcens (miam portendit 0 li Sic ? In Ixeut . iElfaris , & hyemis ptg figium. Ardea nau tis amica ^ &tur. Tempera- tis ‘praefa- gium. Ventio repeftacis prarfagiumi'. b Lib.y de* anmalaq * S 6 lib.i fimi*. 374 Vlyfsis Aidrouandi Sic ille de obftreperi volatus fignificationc Ariftotelem cirans,quanqoam hoc apudip- fum non reperiasjquarepoftremum tantummodo illud de volatu ad mare, ex Aratotran- fcripferit,vel memoria lapfus Ariftotelem pro Arato araueric. Ego idem fere lego apud '* f Theophraftum,nfmiium Ardeolam matutino clangore imbres, ac ventos denunciare,& fi ad mare volitans clamaueric , pluuiam potius, quam ventum portendere, item li ma- gnos det clangores, & diturnos, flatus fpondere, Porro in medijs arenis triftis hyemem, ttefte PliniOjindicar.Aitq; ba?c de prsfagijs d/da funto,fummatimqj dicamus Ardeam no- eas paludes admodum querulam effugientem, & medijs in aruis triftem refidentem, aut fupra altam nubem volitantem, futuram pluuiam, & tempcftates prtefentire tradi, nimirii P propter iniurias,quas expra?uila cum ventis pluuia fibi timet,itaq;loca hifce minimum obnoxia captare, &ambire.Nam imbecillum corpus, & noxa* impatientififimum gerit ,vn- deinprimis ob cutis raritatem a motis vaporum affluuijs , & fatigante Auftro grauatur 3 quare illa querimonia, & ad comparandum calorem volatus. A V G V R I A. V I VM, quseinaugurijsapudprifcosobferuabantur, alia? aliter auguria faciebant,alia? nempe voce,ofcines diife,ali? voracitate,vt pulli, alia? vo- latu,quas praepetes dicebant,in quibus recenferur & Ardea noftrarquare, & pra?pes vocatur a Ricardo Bartholino hoc verfu: In Styriam prapes denfas agit Ardea turmas . 3 L't iy Porro augurium eius felix habebatur, vndea y£hanus,vt affirmet, probetqj Homerum hub^io! Noduam inaufpicatam ftatuiffe , ait, ipfam Mineruam Diomediad caftra Troianofum cap i?. * exploranda proficifcenti, Ardeam e flumine egreffam aufpicato mitrentem introducere Ardea?augu non autem No&uam,quanuis alias gratam ei Dea? volucrcm.Quod^utem , inquit ^Elia- num felix, nus, Iliaca regio, fit irrigua, vel ipfemet Homerus fuerit idoneus teftis,vbi pugnam admu- ^ Nodus in- ros Ilij defcribit.Homerusautem poftquam Viylfem,& Diomedem focios, itineris pro- 1 feux. feduros fpeculatum caftra Troianorum Palladis opem lmploraffe fcripfiffet, lignum fu- lturam eam illis auxilio ponit Ardeam in via clangentem, eamqj vocatfauftam hoc verfu-. I Totoit yziv zpcoJidv iyyC; ocToib, hoc eft, lilii autem f au [tam mifit Ardeolam prope viam. Ad quem poeta; locum commentans Euftathius,Gauifuseftautem , inquit*, VlyflTeshac aue, vir feilicet prudentia celebris aue pr^faga . Nam quod Ardea infidiantibus Ia?tum aufpicium faciat, Hermonceftatur.Ca?teru, quod illi auemaudiuerunt tantum , non etiV am viderunt,fignificabat ipfos quoq; non venturos in hoftium afpedum, fed facinus tale defignaturos,quod hoftes omnino auditu cognituri eflfent. Quod fi fapiens fuiffet Vlyf- * I! fes deterreri hac aue potuiffet , quafi pericliraretur deprehendi, & non latere , ficut nec Ardea? clangor ipfos latuit.Venatur aurem Ardea nodu ( Anftociles hoceaminterdifr facere feribit) in aquis,& paludibus, & rapax eft: quamobrem Minerua non Noduam fibi facram,fed Ardeam eis mittit,paluftribus fcilicetcirca Scamandrum Jocis conueniente. porroZopyrus pro voce TreeAAec feribit 7r«AAop,vt rapina fignificantius defignerur:qua fi vero hoc genus Ardea? ceteris fit rapacius. Plutarchus.in libello cur Pythia non ampli- us carmine refpondeat,Deum fefe putare ait , Ardeis ,& Trochilis , & Coruisad futura inundanda vti, DENOMINATA. ” Ardea pra?- pecibus ad^ numerata. Ardea vtbs? & lib'7 • A HDEA vrbs,quam a Strabo Rutulorum habitationem olim fuiffe fcribit3& Vir /\ gilius meminit Turni regiam fuiffe canens: f ^ Audacis T urnt ad muros : quam dicitur vrbem Aeriftoneis Danae fundajfe colonis , Pracipiti delata Noto: locus Ardea quondam Diffius duis, &nunc magnum manet Ardeanomen • Alij vero conditam feribunt a Pilumno Iouis filio, & Turni abauo,a!ij ab Ardea Cir* :s, s^VJylfis filio . Xenagoras enim apud Dionyfiumauthor eft referente GoIzio3 Ornithologia?. Lib.XX. 37! Vlytfcm ex Circe tres fufcepiflTe filios, Romum,qui Romam, Antium qui Antium, Ardea, qui Ardea vrbes tres, datis ljfdem de fe nominibus condidiftent „ Csetcriim Seruius hanc vrbem ita didam putat quafi arduam, hoc eft,vt ille inquit, magnam, & nobilem : Higi- numq.carpit.qui in Italicis vrbibus ab auguria auis Ardea?, Ardeam vrbem didam voluit illud nanq.inquitjOuidij in metamorphofi fabulofum cft, incanfam ab Aenea Ardeam, & in hanc auemeflfe conuersa. Hinc ciues Ardeates didi, vt ab Ardia lllyri? ciuitata Ardigi ^Stephano.In huius vrbisa.gro,tefteVitruuio fontes frig-di.ddore fulphureo foetidi, quod infuper notat d Boccatius.Eft «Se Ardea vrbis Per/idis Ammiano Marcellmo Xiphiam,hoc > eft Gladium pifcam Galli indigete vocabulo Ard a maris vocant, authore Bellonio. ljde» Galli Falcones Ardearu venatores vulgo Heronniers appellant, & Germani Reiger Fal> ekcn • Heronniers vero Gailoru forte fuerint Hierofalchi rccetioribus didi quos Paulum Iouius Ardearum hoftes elle fer ibit. Alberrus magnus Erodialis lapidis meminir-.cui cum Herodius Aquila fir,fufpicandum eft, illum lapidemeundem elfe cum Aetite . Ab hac ea- dem Ardea Sipontino Ardelio deriuatur,ficur a ftella Stellio. Ardelio autem hominem li- gnificat inquietumjqui huc,& illuc femper vagaturrvnde Martialis; Nil bene cum fanas »,f acis attamen omnia belie. Vis dicamini fis ? Magnus es Ardelio . 'LOCVS DAVIDICVS DE HERODIO EXPLICAT V R. E EOD IVS domus, inquit Pfafmographus propheta, dux e tt eorum, nempe pafterum,ideft, Herodius pra?eft pafteribus 5 vel ducit auiculas ad 'illum lo- cum, vel index eft viae, vel iuxta D. Chryfoftomum , viam pafteribus ad ni- dulanda oftendit , quia auium prima nidum ftruuit , vel Herodij nidus al- tior eft alijs. Iuxta alios ducem dfe,eft procellere vel anteire reliquas aues: > indeq.alij aliam rapacem auem efte fomniant .Incognitus quidamin pfalnios ad hunc ip- cum commentans, Herodium auis nomen elfe ait praedatricis, quae volatus pernicitate ce- teras vincat, quod ciim corporis mole non premitur , alarum magnitudine,& leuitate faci- le in altum euolet, atque ideo Aquilam etiam impetar, atque haec auis, inquit , alio nomine vocatur Falco Gloflfa? quoq-; Herodius auis eft rapacifttma , & omnium volatilium maior, quae,inquit,& Aquilam vincit, & per quam intelliguntur rapaces,fuperbi, & magni pecca tores. Eft fane ridiculum credere , Herodium hoc loco auem efte rapacem , cum alloqui pafseres alios hoc cft alias aues fimul cum eo nidulari dicat propheta ,& illi non negent* Quare ncc Symmachus rem acu tetigit, Miluum vertens, quia & hic auis cft rapax , neque D.Aguftinus,& Arnobius 9 Fulicam vertentes 9qu?in arboribus non nidulatur-neq; forte ,o hic rede Herodius legitur.hoc cft, Ardcamamquanuis ha?c in arboribus nidos conftruar, nidos tamen prope aquas maxime quierit, & certe in cedris»fiue abietibus , vt alij verrunt, nidificare , ad Ciconia? potius naturam fpedat , illius poriftimu, qua? montana nomina- tur & cuius eso icone fuo loco dedi.Qm igitur hoc in loco per Herodios, magnos, fuper- bos,rapaces<5;peccatores interpretantur, Dauidis mentem meo iudicio,non af$equuntur5 quin ego contra interpretor pios, piorumq;protedores>& humilium. H1EROGL YPHICA. VTyfIi's ev Circe fi.ij. A dea vrbs vodcdivia. b LibSx.% c Lib : de fontib . d Lib. zj. Gladius, pi fcis. Hiroierus* Erodialis lapis» Ardelio quid,& vn de didas. ■5 fjj IERIVS a Valerianus in hieroglyphico, cuius titulus eft, EXANGVIS DE NEQVITIA REDDITVSjhominemjinquitjitalibidinis vfus con a Lib. 2fa 1/4-« T * * * « » V" * * W tiuiMIUlia VIUj WC/II f I fedum exbauftumq.vt propemodu exanguis fit eftedus, oftendere qui vel- Honunis Ient, Ardeolam illam Pellam pingebant,qua? Gra?ce tpeaS/og dicitur ; ea de nimia Vo coitu ita angitur, vtfanguinem ex oculis emittat 5 remque fummo cum do- nere confe- !ore peragat, clamore vallo, atque admodum inluaui diflicuitatematteftante,, di * «hau- ftiq.hiero- g-yphicu- Ii 2 vsvs 37$ 8 Lih' 1 8 Ta fab»cap-$> hlib'iS’de re eib-C'66' item cauda leucophaei coloris Ii 3 Alarum 37® Ardea Cinerea feiaiorJ Ornithologie. Lib. XX. Alarum remiges nigricant. Venter candicat, ficuti etiam pe&us, & collum inferius, qua? Venter.’ nigr^qjedammacula? oblonga? defeendentes percurrunt. Femora pennis nuda coloris Femora, lutei. Crura, & digiti pedum fufei , vngues vero atri. Digitos parua membrana interftin- Crur2, guit.Digitus pofiicus logiufculus efi,& fere anticis longitudine aequalis5c6cra acin alijs auibus aquaticis fieri folet.Habes hic etiam fceleton capitis*. L O C V S. E L L A apud Anglos, inquit quidam Anglus,in excelfis arboribus non pro vbi nidu., cularipis fluminum crefcentibus nidumfacit.Apud Gallos, vbi hoc auiumlecur. genus foecundiflime gignit, proceres nonnulli fua extruunt Ardearia, qua? indigere voce Heronniers vocant, in quibus,tefte Bcllonio, Ardea5 ta pro- Ardeam , be nidulari didicerunt, vt quotannis ex pullis ingens pecuni? fumma domi & rx ijs nis cedat. Quod fane, inquit, reeentioris atui procerum inuenrum fuerit, etenim eiufmodi vtilitas- Ardearia fi veteribus nota fui(fent,aIto filentio non erant immerfuri,ciim Romani in am plificandare.non tantum f quales efifent ingeniocumrecentioribus,fed indufiriores eti- am. Sicuti vtique huiufmodi aedificiaantiquis incognita fuere , ita pariter ftatuere licet, eundem hunc vfum nondum ad Anglos, Germanos, Italos, Hifpanos,aIiasque nationes perueniffe.Non enim dubium eft,fi Ardearia haberent, quin aliquid faltem de jis feriptu ab aliquo extaret,maxime cum ea infe &indufiri£,& vtilitatis piurimiim habeant. Nihi- lominushoc Ardea? genus in alijs quoque regionibus, vt in Britannia Gallica inferiori, feu maritima numerose confpicitur, & in arboribus , excelfis nidulatur. Et quia pifeibus Pifeibus foetus fuos cnutrmt,fit f£penuraero,vt quando illos ori pullorum inferunt, magna pifciu pullos nu« copia decidentium per terram oftendatur.Quos cum multi fub arboribus repenrent,vide criUftt* rentqueafuibus deuorari atferuere,fefe loca peragraflre,vbifues pifeibus, quos ca?Ium pluerer, impinguaretur .Erancifeus Valefias eius nominis primus inter aliamulta , qux ™ fecit admiranda, Ardearia huiufmodi etiam extruxit , quae etiamnum propearcem Tan- taineblaeu videre e A. Idem rex Ardeas adeo cicures reddidit, vt a paftu redeuntes licee natura fua fera? efiTenr,ad Ardearia fefe reciperint,&tanquam per caminum :fiuc fumi emifiarium ingrederentur, puliosq; ibi a?derent,& enutrirent. Ca?terum id pauci adhuc Leones momenti videri debeat, quando confiet, illi leonem, vel vrfum,vel fimiles feras eo plane Francifco modo, quo nobis canes Melita?i,quos in de-licijs habemus, abblanditos effe. Ftec omnia Valefio ab Bellonius. Porro ea omnia, qua? nos de Ardearum loco ante diximusv,ea hanc quoque pri blandien- uatim extenduntur5quarc eo le&orera ablegabo. tes' COI' 3^0 ’ VJyfsis Aldrouandi a 9'Hifl;.ea ,cw^\ ?“'!*■ I-J b Lib. i e. jr^ cap»6oa d*L COITVS.VICTVS. : 7; '3 : ! • : r?r> >"■ ■■ V; .v; , y 1 . ‘ E L L /E coitum a Ariftotele5,.&£ Plinius difficilem efie traduut,vociferarique & fanguinemex oculis,ciim coit,emittere,&c.qu;r omnia quoque ex Alberto refu- tauimus,&hic non repetimus.Zopyrus deniqiquod Ardeam Pelion rapacem fa- ciat, quodque Euftachus no&u eam in aquis pifces prxdan3inquiac ibidem diximus, & ex Ariftoteie correximus. it» DE ARDEA CINEREA AL fme Minores. tera Cap. X. Sguacco. Bihoraeu a Lib.qde- auib. cap.y. Grus Ba lea rica. VlVSMODI genus Ardete,quod nos Albertum imitati Ardeam cine- ream alreram,fiue minorem nominamus, in paluftribus Malalbergi in agro 2® Bononienfi vulgo vocant vn Sguacco, Galli Bihoreau,aut Roupeau a ru- pibus,in quibus nidificat ad Oceanum Gallicum, tefte Perro Bcllonio Gal lo, qui a Piinio Gruem Balearicam dici fufpicatur. Ornithologus Ardeam cirrhatam aliam nominat, quoerendumque efie ait, an ha?c fit Quaiotto Italorum, Belloni- us,qui ferefolus de hac aue fcripfit, Caufa, inquit, in auem in foro proflantem fub finem Martij Bihorrcau Gallis nuncupatam incidimus. Cupidiarij , quod Ardea minorem efie cernerent, pullum Ardeae elfe aiebantscum res alio longemodo fefe habeat. Ardeae enim hoc tempore oua nondum edidere,tantumabeft,vr pullos excluferint, & cum ai ij aliam auem efie dicerent,errac etia, qui, vera Bihorrcau efie negarent, affirmarentq. ex Ardea, & Bihorreau nacaefie.ConcIuferetamem genuina efie.Cfterum ipfis mirum videbatur, quod eo anni tpe capta fuifietfiolentenimatjes certa habere fibi tempora, quibus ap pa Defctiptio r.cnt.Vt vero notior cuadat auis nofira^per^ eritpretiu deferibere eam Aibardeola ma ior eftjminor ArcIea(PeIla.)Rofirum illi nigrum, concauum,& vtin Ardea ferrarum.Ocu- los rubeus circulus ambitipupilla nigra eft.In capite,dorfopenn£fuot coloratam gruin coiere inteliigic,taliscnimin mea aue eft(vt in Vanello.Linea candida in fronte ab vno ad alteru oculu profertur.Inter pennas verticis nigras alite exoriuntur.candide,longte, exiles, oculis verd,afpetio. Collum fpithaniam integram eft longum. Pluma? capitis, colli,dorfi,& fu Logitudo^ penorum alarum ex emereo fu fcefcunt, extrema? omnes macula ruflfa notata, qua? vero io in alis funtmaiufculf, albo in fine funt variegata? ,&qua? caudam conftituunr, palmum cura drmidiolongam.QiKe pedus tegunt,Iongioribus notis nigris, ruffis, albis refperfse funt. Venter fere albus ex cinereo.Cox^ nonnihil ruftefcunt. Harum pars extrema fupra poplitem, pollicis fpacio plumis nuda eft, Ab his ad extremos vngues duorum palmorum ijjefrfiira fopereft, Cruta fubuiridia,& pedes in digitos fifli,quos tamen diuaricationis ini do bfeuiufcula membrana coniungit , quod Circa aquas verfari necetfe habeat. Vnguis poftlci' digiti ceteris eft maior. IU ca picis plumularum extremo ceti capillamento qua?da tehuia,tehera5albicantiaexft3bant,qua? res tenellam arguebat aetatem. 10 DE ALIA QVADAM ARDEA EX Ornithologo, Cap. XII. ! D I nuper, inquit Omithofogusjcaptum apud nos Arde# genus magnu,‘ roftro fubflaui ferecoloris, longo digitos odo ab oculis ad extrmu mucro nem, marginibus acutis, & parte anteriore leuicer dentium loco exalpera» tis,ferratisiiefCaput,&collum candida crifta capitis e plumis nigis rctror- fum tende bat.Dorfum & ala? cinerea?:fcd maiores alarum penna? nigrican fo tes.Pupillam oculorum circulus ambiebat lucidus ex flauo ruffus: palpebrae ex viridi fla- ua?. Longitudo colli ad duos dodrantes, aut fupra.in quo articuli, vel fphondyli vndecim, omnes eodem inflexu,pra?ter Vnum, quartum, ni fallor, a priiuo,qui in contrarium fledi- sur. Crura fufca,fere quinque palmos longa. Vnguis medij digiti ab altera parte denticu- latus.Colli fuperior pars ad cinereum inclinabat colorem prona candidior nigris macu- lis pulchre diftinda,plumis verfus pectus oblongis. Hadenus ille.Mihifane ad Ardeam ' dnrream potius quam ad alias referenda ha?c au is videtur. DE 3^4 Vlyfsis AUrouandi DE ALBARDEOLA, PLATEA Plini j,Platelea Ciceronis, quam Pele- canum facit Ornithoiogus. Cap. XIII. Io B Lth 4* tor pit. 5- Cochlea- ria. b Z.Hiflor. cap- 3 • e Zib-1' dc fiauDeoY. d Lib.io.ca pit> 4°« RDEAM albam,Pue«p«»J/oy A8^r,fiue Ariftorcli dida,BeI loniusmco iudiciorede cani dle iudicar, qua; AIberto,aIijfque Cochlea ria a rcfiri latitudine appellatur. fc tcnimhuic Arde^philofophus rolfru tribuit latum, & porre&u, quale fa ne nemo alias Ardeas habere dixerit, ciim cceteris omnibus admodum fit acutum. Ornithoiogus, vt ex hac alite Pelecanu faceret, Ardea al/aalbapro Leucorodio nobis obtrudit;de qua nos pofi.Eft aut h^c Albardeola cade plane cfi Platea Plinij,& Platelea c Cicer. Leoi eri am fer ipsum jnquit.A/V effe avem cjuandam^cjua Platelea nominetur , ca fibi eibum ejuar ere ad- uolante adea saues^u* fe in mari mergerent^qua cum emerfiffent^pif cemcj. cepi ffent^ vfq.adco premere earum capita mordicus sium illa captum amittermt , id qudd ipfa inuaderet, H*ec ille. Ex quo forte d Plinius, platea^e^M.appellatur^aduolans ad eas.quxfe in mari mergunt , capita earum morfu corripiens^donec capturam ^/^«f^.Quanquam autem Plinius nomi- natim alias Albardeolas nominet, meo iudicio non eft nccefie fiatuere, diuerfamefic a Leucorodiomam Plinium de vna,eadem ve aue feparatim,& diucrfis agere Iocis,nouum non eft qui cius feripta attente perlegit.nam ciim fere omnia ex diuerfis authoribus,in fu- am hiftoriam tranftulerir,rcm vero, de qua fcribebar,fa?pe non agnofeeret , multa ad di- uerfa redcgit.-quemadmodum exempli gratia 'fecit dc Idero,Galbula,& Pico nidum fu- fpendente.De his enim nominibus , licet vnius tantum auis fint fynonyma , diuerfis agit locis, tgrrquam de diuerfis anibus: atque eo modo quod Albardeolte id(quod dixi)con* ? uenire ignorarer, Plateae feparatim ex alio authorc tribuerit. Sit itaque Platea ,fiue Pla- telea eadem, qu£ AIbardeoIa:vidcturautemiraauisdiuerficas,fiata?tatisaut fexus ratione, pro cerro aftrmare ro poflum . C iicn veroift antea depila alae extrema? etiam, nigricarent, hanc marem, illam foeminam co nij ciens, fn ditfefta aye rei verkatem didici, Accedunt alis npt? diuerfiratem fexus oftendemes.In maris roftri m,edio linea quadam »qdalis etiam in circumferentia confpicitur , a fronte ad 10 roilri apicem vfqueconfpicuaeftiprope oculos macula efr caerplt a^u^ in foemina lutea R° & fe fofemitJ^ roftnjmfuperius maculis rubeis confpergitur. Na tacebo denique B?ia isa, tg $!ji}d iq eiufmodi auisroftroobferuatg dignum :nam cum paqfo ante quam hanc auenj deferiberem in mulierculam quondam forte fortuna inciderem , qua? platelcam ad forum venalem deerret, vidi maculis in collo, & dorfo pulcherrimis , colore coccineo confper* fam, cum alioqui tota c0er candida, quare domum reuerfusciim rem examinarem ,fum- mopere dolui, quod e manibus nobis elapfafuiflTet;nam plura forteobfer uatione digna ia ea animaduerterepotuiiFem. Qua» vero in dififefta ea foemel Ia, quam nunc defcripfi ad- »ierti,ftudiofis libentifiime impertior. Lien erat exiguus nigricans, i otundus dextra parte prope folliculum bilis non procul d ventriculo. Veffcula fdlis exigua, viridis, in concauo hepate pofita,du&um ad duodenum latum habet- lnteftina omnia fatis inuolura , & mul- tis anfractibus finuojfa,fed fitpplicia.& vniformia , cum explicatur 9 nouem fere fpkhamas Jongafunt. Vterqs compertus feminam hanc auem elfe demon ftrauit ,&oua circa dia- phragma colore lurca, Cor nuUo pericardio veftitum. Ventriculus nullis finubus,auc afpe ritatibusina?qualis , fed Ja?ui$, & fimplex intus , Lucijpifcisfruftaquacuor femiconcoCta continebat , In g!guieiloco,quam nullam habebat, proxima ventriculo pars , fcu orificio fuperiori immines , amplam fatis habet capacitatem, feufinum. Vorax enim auis eft,&in- Asperaar^ segraonmiaefculenra deglutit,& in ventrem demittit, traijcitq, Afperam arteriam miro tteiib* modo fabricarameinaturadonauic.Etenimdextraparte deorfum tendens, cum fub iugu- Jum peruenitjrurfus ad trium digitorum fpaciumafccndit>indeq.denu6 reflexa remeans, * fuperqi oefophagum incedens, ferpentem fgis meandris a?mulacurceu litteram S,vbique circulis integris, redtis.fed compreffis praedita. Ha?c fubiugulum duos digitos delapfa , iti duos diftribgkur ramos, hinc inde in pulmones abeuntes, fupra ipfam diuaricatjonem pro xime rimis,feu ofculis tanquam larynge duplici inftru&a, aut falrem laryngi proportione refpondete latiore imo,feuannulorum arteria? inftcrftitio,hemicyclo, aut media? fp botra* forma, cui tenuifitma quaedam membrana protenditur , hfl fane eiufmodiarteria c ycneae valde fimilis , licet contrario modo fita-.nam quemadmodum in i ycnoad fiernumafeen- dens pdfl defcendir,itaha?cadpujmonesre$apercurrens,fuos flexus agit inuicem oppo fitos9 Arteria? jco.n fiic cxprejfa eft.Qflfa tibi? aperta5medglla rubra erant plena. iicn. JToteftiaa Vcerus • Oua. Cor. Ventricu' Sus. 4< LOCVS. NIDVS. bHifre ■$« 8 £l& ELiONlVS& frequenriiis inBohemia, VICTVS, Ornithologiae. Lib. XX. 38p VI CTVS. GOITVS. PARTVS. Hiftoria denique reliqua. R I S T O T H L?E S a facile coire hanc auem tradidit, & nidulari,& parere probe . Bellonius ad quatuor foetus alere, hosqj a ferini faporis cultoribus commendari; putere autem plus quam Ardeam cineream . Ornithologus Plateam hbialioquando guftanti gratam , & Anferinon diflimdem vifam effe ait ,& apud An glos in delicijs haberi .Vefcuntur pifcibus omnibus in- differenter cum fera?, tum cicurare, quos vt Mergis eripiant ,fupra ex P li- nio,& Cicerone diximns.Inceftina Gallinaru,& cetera Gallina recremeta non afpernan tur.Sunt quiranis.&ferpentibusquoque vefci referant. Ego in differo? ventriculo Luci pifcisfruftadcpi'hendi,OrnithoIogus herbas quafdamaquaticas virides, & ramenta qua» dam radicum geniculata arundinum.vt conijcit.In aquam, inquit, immiffa natabar, & qua?- rebat aliquid immerfo roftro in fundo. Irafcens adeuntibus roftro aperto, coilifoquc foni- 20 tu edebat.pediculis quibufda latis infeftabatur.Belloniusno&u,vtquiefcar5pedibusarbo rum ramis feribit adhserere. a 9 • H/B. cap. Quocfgtus alat. Carnis qua litas? Q, O R V S Gaza in hiftoria animalium ex a Ariftotele translata, AI biculam numerat inter eas aues , qua? circa lacus , & fluuios vi&um qua?- a ^ g ^ runt:vbi in Grsecisnoftris codicibus excufts,nihil, quod huic vocabulore ^ fpondeat,inuenio. Niphus Scholiaftes albam, vel albiculam auem in mar- F ginea?dicionis fua?,& in fcho!ijs,Gra?ce Xiuzov dici fcribit,quaft ita legerit in codice fuo Gra?co:&effe ex Ardearum genere. Quod quidem rede ,& fummo cum i udicio Otnithologus reprehendit . Nam cum paido ante Leucorodion , in» quit,nominat Ariftoteles,quid attineret inutiliter repeti ? Nihil autem praeterea illic de Leuco ( vt hoc vocabulnm pro quacunque aue noftris exemplaribus addedura conceda) philofophus tradit, quam quod caudam motitet fimiliter, vt Cincius ,& aliae ibidem nomi» nata? aues.Quod pra?monuiffe volui,ne quis vocabulo Gaz£ deceptus vel huius Albicula philofopho Albardeolam effe , vel alicui aui alia? id nominis priuatim tribuendum exifti- met,quando idad quamcunque albam auem extendi que3t.Ca?teriim vt ad albas Ardeas reqcr.tamur, O/nithol.ogus duas earu fpecies fefe obferuaffe tradit, vnam fufea aut ca?ru- lea maiorem, -qua Itali Girone vocitentrminore alteram, qua? ijfdem Garzetto (Garzet- ta potius (vel Garietto,vel Gargea nominetur.Germani, referente eode, fincdifferetia Gjr0n^ 3nagnitudinis,Ardeaalba periphrafticd dicunt ein Vvyffer Reiger ,Saxones Reiger fim plicitgr,#. XcaIifimpliciterGar2abRC35 Anglia Vvhice Heroun. Garzettu, inquit ide Or * , K k 3 nithologus 3£0 Vlyfsis Aldrouandi Ardea alba Ornithologicum Ranunculo Flammeo* Girzetti dsfcriprio. Coloc. Migiiieu- do. Crito, b In Ixeuto Rofttum- pedes^ thologusddeft minore Albardeola in Italia vidi Ferari? cuius icone hic damus (eft aut e& quam & nos ponimus (Auis efl: altiflima , & iuxta maris paludes inuenitur , magnitudine Ardcjg.Sed quam ego illic vidi calendis Augufti,adhuc parua erar.;& per omnia coloreex ccpto cum vulgari(cinerea) Ardea congrUebat.Crifta ex plumis iri capite gerebatfcrifta tas autem efle Ardea quafdam etiam Oppianus annotauir. ) Roftrum longum , acutum: pedes nigricabatsinferiiiscamen Cubito in medio cruris5niger color definebat3& viridis e giauculo Arces: aJbtf genus cum Cyprino» 392 Vlyfsis AMrouandi Au tb oris d efcriptio. Color. Cauda . Crifta. pedes. Oculi., Aigrette Gallotum c Li -0. ca • &it. 6j glauculo Tuberat ad extremos vfq.vngues:Minimus pedis digitus binis articulis coftabat proximus abeo ternis,mcdius quaternis, vltimus quinis. In cnfta capitisdorsu verfuspen ne oblon^^ad duos cu dimidio dodrantcs(fi bene memini)nafcebantur circiter fex. Eas aiebant ruftici Ferrartenfes cogi ad fuum principem deportare: aliquando tamen clam ab eis macrnopretfiovedi, circiter triginta fex denario aureo(fic haber). Cum hac Ardea ab I Ornitholooo deferipra eandem, vel faltem confirfiilem iudicaui.quam cum Malalbergiin vallbus noeris eflTem,adme allatam fic raptim defcripII:Auis eft tota alba , roftro tamen fupra nigro, infra coeruleo colore, oblongo, cauda breui. In dorfo rariores aliquod habet } pennas, easqueoblogas, quibus pileos, & galeas fuas proceres exornant.Tres item pinna: in capite criflam efficiebant , fcd breuiores erant , & coloris albi . Pedes in fuperiori parte erant niorijinfra virides ( dicebant autem pullum eITe)pupillaoculornm nigra, iris lutea. Pennas capitis, & dorfi,cum irafcebatur9aie.bat erigi.Nidulatur in eifdem cum aiijs Ardeis locis. Ab hac diucrfa videtur Galloru Aigrette, quam Italis Agroti dici feribit Bellonius; cuius hic de eaaue integrum caput inferuimus.L5Aigrette,inquir , inter Ardea? fpecisre- cenfentfa cft.Degitenim,&aidificat;& eifdemtnoribuseft cum Ardea. Nomen a Gallisa vocis acredine inditu, qua; quide a!tior,& vehemetior illi cft,qua Arde^.Italis Agroti no minatur.Dubitandum videtur, nunquid id nominis vel nos ab illi , vei illi a nobis fint mu- tuati.Cum vero Ardea minor fit, atque alba ,fufpicatus fum Gaza? Albiculam effe,quiira L apud Ariftotciem Aetlxoc vertit, ad differentiam Leucordij,quam Albardeolam interpreta tur,C«ceriilibere,& fine vlla diffimulatione3quidfentimus,adferemus. Degit hocauium A iguetta G aliorum hippari nuda, 9 Omithologias. Lib.XX. 393 genu* cirta ripasjjdeoqsie cruribus longis a natura donata, quae &ciflereafunf,pede$ nigri Sc grandes jidcoque vt Ardea videtur gibbofa. Oculos rotundos aureus circulus ambit Jio Crura* ftrum vc in Ardea Stellari, fed exilius.Circa maris,flumini|-VH ftagnicuiufpiammargines Oculi degens ceu tremere videtur,vno pede in aquam poftto.ae ii pifces,. quibus inhiat,accaptar Rodrum, cupiar perrerrefacere.Ctim autem Ardeae alba?»& Aigrerte natura conferremus, iudicaui mus, huius Ariflotelem no meminiffe.Qui mediterranea Joca habitant, ab his auibus maxi moperc infe flantur. Saepe enim cateruatim in altam aliquam arborem, qua? magno cultu, & Noxas cura ad tantam altitudinem pernenit,inuolantes. excrementis fuis ex ti.n g.u u c ,. aridam que quas ii fe# 9 rcddunt.Pinnas quafdam habet in dorfo ad vtramque alarum codam albas , atque Renues, rar,t arbori qu^care admodum veneunt in vtbibus Tureae fubie&is,vnde funt qui clam eas fuffuren- bus. turab ijs, qui eas vaenales ad forum deferunt,prerij illarum ignaris. Carp delicata ed,ae tenelIa,fapore prorfus Arde# dmilis.Gaza codicem.Graecum Ariftotelicum ditierfum ha* buerit ab eo,qui Venetijs,& in Germania impreffus eft.In his enim,vbi ille habet(Petit Ja v cus,& fluuios,lunco,Cinclus> Albicula,Tringa) Leucos non aperitur quod leporem ad- monitum voluimus, ficut quoq.tanquam certo affirmare, qnar fuper Ardea alba Aigretta, & Leucorodiofcripfimus,eciamfi incertfdnt nomenclatur? antiquf HMomnia ille, qui ia tertio eiufdem libri capite alias Ardeas repiriri albas dixerat in Britanni3poriffimhm,quf nihil a cinerea differrent, praeterquam effe nt.-quod nos qUoq^ante ex quodam 0 Ang!o,quem Bel Ionius quoque citat, fcnpfirhUs,&bfe qu? de eafjribi$%eIlonius,non,re petimus,maxime ciim hoc Arde? genus cu cinerea coniu^io i opulaidri fuerit obferuatQ. Ex minoribus quoque albis Ardeis h?c.eft, cUjus hic ico exprimitur, 6c qu# in vallibus no flris Garzetra,i Garza bianca appellatur. Auis ed t.or& candida exceptis cruribus, & ro- Ar(jea a^5 ftro,qux atra funt. Rodrum longum, gracile, in extreipo acuriffimum.vbique vnicolor.In minor alia» ter oculos, & rodrum macula quaedam confpicitur viridis. Nigram oculorum pupillam lu- Gaizuea. tea, vel aurea fere iris ambit, hanc rurfus circulus niger.Cbliu.m,&crura , vtin aliarum Ar vel Gaiza dearum genere lon ga.^ongiitcmpcdum 4 i g i r t^Tcd J g t c i;po Q i c u s omnium minimus, ante- bianca. riorum medius longiffimus.fecundum longitudine locum habet in dextro dtu pofirus. Vn- gues atri, acuti. AI# maxima cauda breuis>corpu$ exile. Podremo loco collocaram auem, Rodrum 9 quanuis roftrum reliquis Ardeis comparatum habe# breuiufculum, Ardeis albis , quod Oculi, maiori corporis parte plane ca ndida dr,annun#rauimus. Auis podremo loco procedenti Collum, deferiptaminor, cohtracarnodor.Iiodrnm paruum,cradum,acutumin extremo,torumIu Crura, tcu. Vertex capitis, & ceruix colore fere croceo refplepdet, qui color, licet remiffior,in pe D'gid. ^ore quoque confpicitur.CoTIum,quam in alijs Arctis breuius.Oculi ceu in lutea quada *lx\ macula locantur. Eorum iridem luteam ambit circulus niger.Femora,& tibi? longiufcul? aj„ exflauoadcroceu vergente colore. Oigiri pedaro portione corporis quam in alijs Ar- fe* minoris deis maiores,longiffimi,fufci,albicantibus quoque annulis c rcumdati. Priores duos mem dtfcripno0 brana parua coniungit,vcin careris. Vngues longi, acutiffimi, & vnci.Vnguis aur£ medij Mdgnitu- digiti c?teris longioris ferratus ed vtin Aderia,hue B otauro Cauda no admodum breuis do* ^ podremo loco piftarodro eftbreui, crafTo &ac«tp digitis pedu longiffimis anterioribus Ro^run,B fufeis caput ad croceum vergit. Roftrum & crura flaua funt. caeierp tota auis candida, ^odum, Osulj. 3P4 Vlyfsis Aldrouandi Ardea alba minor. $9& Ardea minor alia vertice Cro coi Ornithologias. Lib. XX. 397 DE ARDEIS ALIIS MINORIBVS. Cap. XV. NT E Q y A M ac^ tertium Ardearum genus , quod Afkriam nominat Philofopliu&jaccedarn,aIi3s quafdam minores breuiter deferibam, & de- pingam .Qu a? primo loco datur, ego pius Ardeam ha?matopodem ,aut etythropodem appellabam, poflea vero ab vtroque Scaligero edodus Phoenicopodem,fiue Ha?matopodem limpl icite r,& Cirthim Virgilianam nuncupo. AFemonicis Gallice populis, teftey Iulio Carfare Scaligero , Egretta dicitur , eftq.duorum generum maior fcilicet,& minor . Cteterum priufquam hanedeferibamus, operte erit pretium ex vtroque Scaligero argumenta, atque notas colIigere,quibus Vir Hamato— gilij Cirrim efl'e velint. Albo (Ardearum generi)/»w///»!743inquit Scaliger Pater, tbvm- pus. eopus3maior?minorq. Taurini vtramqueGarz.am:Aremorici minores Egrettas nuncupant.Cru- Ph?ncop* j rtm tantum rubore?vnde (fi nomen ab Ardea di ffert.Quo loco dofltfftmorum virorum lapfus no- ^J.E1S ^ir~ laridus efl?qut Cirrim Virgilianam putant e ffc Galeritam , folius apicis ducit fpecie : qup vtri- f^'ey ? 0 que quidem generi communis, haud parum tamen differt. In Alauda plumarum feries feparata- Egretta. tum crisi am efiicit^vbt fuftoll(intur.CirripinnuU?oblong&pulcherrimAiquibus\addebamus pileo Erymum. lis decus suuenes?infani:ventofiq.ingenij teliimoniumficut ederam Ecippa, aut (euopolio.N eque Galerita •vero folus error e ii. Ei comes alter ille. Cum Haluetum Falconem pingit Albertus\cuiur pes al * non eft Ci- jer viteis vnguibus armetur ad auium pradam : alter fit Anfertnofimilis ad natandum. Idem risVirgilij» Falco,Nifus?H altatus e Virgilij pulcherrimo poemate. Nifu enim in Haltaetum eo canente?mu ptaj;a,ecus e latus e !i. Falco noiier phamcopoda pr edatur ad viclum?Nifus apud Maronem Cirrim . T ertia p^o, itaque multorum culpa, qui Nifum Sparuerium exiiitmarunt.quia Cirrim pro Alauda capiebat . Saltem Smeritium dixijfent . Sparuerium aliquando a GrSco deduxi [fem , yrapa t 0 cTrapctTrav auesiquam vocem in Italiam (imul hexarcbatus cspm Gr^cula fsperbia importajfentrfifi Gcrma • Sparuerius ilice fice um appellar e mus nC%terum qup de Cirri opimo ad Alaudam translata e ilicum tam al- Smerilius. ieinfederit animis bomnum,vixvt vllopatto auelli poffe videatur(quippe e nam, dum bu feri - beremus ^amicus meus fummusjdemq. docltjfimur.pertinaciafaa huic fententi? imminebat ,) teHimonio doclifiimi poet$ labes b$c eluenda e si. 1 1le in eodem poematio (tc feribit „ Inde alias partes ?mtnioque infetfa rubentt. Crura Harum minorum copia e ii in aftuarijs?ftagnifq. Medulorum. Neque ^henicopo alia est H ^matopus.V nam domi aluimus?cernffimam mufe arum perniciem. Mirum (fi w bac,0^ quod de Ardea dicebamus. Qua aquaticis in locis totas byemes perferre quear.fub tctfis nof iris , v 1 C vbi longe miti ut agitatur ,mediocrts frigoris adeo erat impatiens, vt in cineribus caltdis cubaret? v ita vero cubaret?v tigni tandem e xtintl a fit.Wxzb Scaliger pater, ex quo lofephus Illius , b 7« comm. Hali^tttm ? inquit , eandem ,(fi Nifum facit. Fere omnes inuafu opinio Cirrimeffe Alaudam in Cirrim • 7loftram?vno Crift% argumento.Nijfum vero Accipitrem. Quod (fi veteribus perfuafum video : nam inperuetufio gloffarioinuem.Circu sipazet z?t di dpviov?uirct/3ct\yidncnic navans vric Nitra /uiAap ioo<;?fruftrd.Nam(fi Accipiter nonefi 'e genere Aqutlarum?vt Hah^eius,Et Hali^e- tut , vi tpfum nomen indicat , marinas , (fi palu (tres aues venatur . Ai A lauda non tft marina auis : t amet fi ne feto qua marinas Alaudas in Aremoricis inueniri. E ito . Non conuenit Alau - Akudg ma da cum de feriptione Cirris noftr$. Deindequir>efcit?Alaudamu,opvdctAfihdcLe(fe. Quid ergo unx vbi» ttpus est zespsv vocar rthNon est ergo Alauda noftra. Itaque nec Haliscius Accipiter . Quare cum partnte meo puto Cirim eam ejfe,qua>n Egrettam vulgo vocamus.Neque obstet plumarum ^ ^ ^ v arietas ?qu$bic ei attribuitur ,non magis fane quam Cycno?quem iroiraAo vnipwveeauit.Pra ^ tinus Philafius. Egrettam venatur Falco,nam Accipitris congreffus tmpar.Ergo Hali$ctus Vir- yjr„jij0ja. gilij eft Falco no ( 'ter. Nam alius eft Kriftoteli , vt alia Echeneis eft Ariftoteli , (fi Plinio , alia ]jus Arifto* Oppiano.Egrettarum cumfint duo gener a?alterurn cum apiee in capite s alterum careat:boc quod teli. caret eft Ari/totelis Awzopo£tQ$}alterum KOspi;.Apud Plautum . Inunc venare lepore m?nunc Ctrim tenes. Echeneis. / « « « ^ . Plautus cx» Manifefto oftenditur(eft autem allufum ex apologo quod dm)e umfiui C irim venari pote ft poffe jca£USo tfi leporem quod fane uon faceret Actpitert. At Falco?(fileporen» (fi Agrettamfeu Egrettam ca - pit.Plerique ex nobilitate Gallica etia Falcones ad leporis eapturam in futuunt ^rc.Huiufmodi Oefcripfcio. aute Ardea, Eue Egretta caeteris Ardeis fere omnibus minor eft,& collo admodu breui: tota fere ex croceo ad colore caftana? ver gens, prone intenfius,fupine,& fuper alis remif- Color» iiuSe L1 Cauda Crura. b.uftum, longum, acutum,bieoIor,qua caput tangit, viridi, vel ex viridiadceruleumincli- nans,hicque color, ad medium rofiri,& vitra etiam perdurat, reliquum atrum eft. Crura, & pedes rubro faturato colore, vt in Ccdumbis multis; vngues nigri. Sunt autem pedum digiti perquam !ongi5& exigua racmbranajvei eius rudimento coniun&L Huic i ).x f /, Ornitliologi*. Lib.X X. Ardea caftanei eoiori alia. 399 Huic per omnia fimilis eft * qusefec udo loco exprefsa cernitur, nifi quod in hac color idem fit remiffior. Verum & pedum color difcrepat , videlicet fubflauus. Deni- que collum io hac ad latera maculis multis confpergimr nigris, qua? illa~qon vifuncur. L1 % Eiufmodi 400 Viyfsis Aldrouandi Ardea? aliud genus, quam Sguacco vocant Collum* Hivfmodi Ardea* genus , quod in vallibus noftris Sguacco dicunt, cirros in capite gerit Sguacco, eiufdem pene coler 's cum proxime praecedentibus, quibus magnitudine fere compar, vel Boflru* Pau^ minor eft.Roftrum huic breuius robuilum ramen, eiufdem cum roto tergore colo Octvi,Um' ris, nempe ex luteo ferrugineus. Iris in oculo aurea a nigro ambitur circulo . Caput to- Capor, tum,collumque luteo, a!boq.& nigro variant,Prone ad ventrem candicat, quemadmodu Colium. etiam cauda, & potior alarum pars Femora lutea, tibia?, & digiti, vtin quibufdam Galli- nulis aquaticis viride fcunt. A uem aiunt e0e audacem?& animofam* In Ornkhologias. Lib.X X. 4©* Ardea? alia fpeciesjqua? vulgo Squaiotta dicitur MalalbergbeumTmes*, fn eodem Ardeario.feu Garzara, quam fupra defcripfi , congener alia Ardea liaud raro confpicirur 3quam Squaiotta nuncupanc rufticiaccoia?. Roftro eftlu- teo,in extremo nigricace,cauda breui * pedibus viridibus. Apex capitis trigin- ta plumis conkat , quarum media; alba* fune extrema nigra;. Sunt <% in tergore eiwfcemcdi elegantes pinna? coloris ru feicusjdi, in fuis radicibus aibsej a voce nomen vtraque forte habuerit, Squajott^ deferipeioo RoUrum, C riftao L! ? ‘Ardeae a* fius conge neris de' fcriptio. Ardea minor alia roflro arcuato* ; Haffe denique vki- - moloeo pofita,ecfi ► roflrti habeat ma- gis, quam reliqui procedentes om- nes arcuatum, colo req» fit prorfus leu- copheo, placuit ta- men bifce pofterio ribus congenerem facere , quam fepa- ratim de ea quid te mere feribere. Anis afpedu non inue- jiufta , prone ad coi Iu , & peftus, quod nigris maculis n in Ardea deorfum defeendetibus confperfum cernitur,, albicat » Cetera auis tora leucophel coloris eft, prone remi/Iioris, fupme imenfioris . Femora in hac ane con- tra ac in rdiquisjpennis vefliuntur * Ornithologiae. ILihsXX. • 4©f DE ARD E A I ERIA, SIU£ Stellari. Cap. X V I. SYNONYMA. f i E R T I V M Ardearum genus a AriOotelidg-epiac Grxcedicitur, Latinis* ap0 H/ff Stellaris , quod pun&is tanquam ftellis eleganrcrpi&a fir, &diftin#asfi €ap, 1 g„ cuc quoddam etiam Accipitris , item pifds genus Afteriuseognornina- fccyjnun® tur, Eidem Arirtoteli cum hxc auis ovnt1* idert Piger cognominerur,quo niam infabula fit,olimeferuo inaiiem tranfijtfe , atque ( vt cognomen fo~favag9 nat(iners,ociofaq.fit.Ornirho!ogi indurtrieadmodu auem Aelianofimpli- citer arteriam didam cum hac noftra eandem efie , quia vt videtur, natura, & nomen con Afteriaequg ueniant:fed verba Aelianiadfcribam H H4> nius,^»4 boum mugitus imi te tur, tn Arelatenfi agro T aurus appellat a,alioqui parua.Ornitholo* Taurus® 30 ous Bellonijopinionictiafubfcribens : Eadem forre, inquit, Ardea Stellaris eft, quando, & Botauri nomen conuenit, & vox mugiens. magnitudo tantum obfiftit.Sed fi ad tantam vocem conferatur tanta auis parua dicarur; & cade in Ardearum genere fere minima ert9 Recemiores Botaurum,& Butorium dicunt, Anglus quidam Burorarmquanquam Albcr- Rotaur0S^ to Butorius inepte fir Buteo Accipiter.Dici.turauremBotaurus,quart Botaurus , eo quod BirorjUSs° 'Tauri boatum, ideft,mugitum imitari videtur . Rortroenim inferto paluftri terrae vocem g ,teurum aegit horribilem. Vnde reccntiores quidam imperireadmodum Butorium cum Ouocrota- crjrMim. Io confundunt,quoniam vtraque auis abfonam,& horribilem vocem emittat.O iocrora- Burorius Ius vero vocem edit afiniax potius, quam taurinx compare . Emirtunt & Olores lntcreu cur Dnd bombos ruditui afinino non diflimiles:fcd breues,& qui longe audiri non po/finc. 3 etiam alia, quam Butorius ert,qux Butioauthori Phiiomelx vocatur hoc verhi* fundatur. Butio. 40 lnq paludt feris Butio butit aquis, Ttombone In quibufdarn Italice locis .Trombone dicitur a voce tubx fonitu xmulante : Ferrarix, & Bononif Terrabufo, feu Terrabufa,quafi terra perforans. Gallis dicitur Hero Pardfeux, Tetrabufo® & Buror-jn Britannia, terte Be!Ionio,Galerand. Germanis varijs nomeclaruris pro regio- , nu diucrfitate Vorir, Merrid,Mafzkc,qux voces omnes a boue certe Ornitho!ogo,factg funt,eoquod eius vocem mugientis imiteretur, & ab arundinibus , Rorcrum , Rordump, Rorreigehex quibus duo priora nomina ab arundinibus,&. tuba compofiractfe ait, quod interarundines degere foleat,& tubx fonum reddere, & HofzKu vel Mofzochs , a palu- dibus,ac fi bouepaluftrem dicas. RorrigeI Ardeam paluftrem fignificare .-vt Mofzreigel Bos palu-- (nam fic quoque apud Vuirtembergenfes,inquit,appeliatur;ArdeampaIurtrem.Aliquosrtris* 5° non Rordump,fed Rordumpffcribere,aIios Rordummel: Frifios Roidomel alios conu- ptiiis Rofdam.Eflequi retineant Gallicum nomen Pirtouer. Aliquos item apudfuos Lorriad potius, quam Vrrtnd appellare, jdert, mugientem bouem,a verbo Luyen ( quafi AP mugi mento fimilis fi mus exultalnt . Mugitus etenim bobus per idipfiutn figuret genus profertur Multas autem.yntiraf que V^ces informare figura cauernaruvart^(in^q\i2ilcs') foffiunt.Nam & amphor^ fundum fi quit detracto operculo' viciffim modo tutusattrahens^modo extra de pelles perterat fionum per inter capedinem tam ingenuum reddet , vt belua pe r t ime f eant, & fugiant^quod pomariorum cuHodes (oporophyllaces) emoliri confueuereM&c ille. PROVERBIA. 10 C N 1 funiculum texere dicuntur, qui ex fuis laboribus nihil veilitatis perci- piunr.4 Paufanias enimdeferibens imagines, que Delphisfped:antur,p0i2 Vlyjfis foetos „i nquit,^ quidam /edens confipicuur. in fcrtptio Ocnun effit te fla tur .Funiculum dtitem neffit. A Hat afina,qua'quicquid eH nexum deuorat . Ocnu hunc hominem laboriofiumfuiffi ? memor antfied vxorem habui (fie fiumptuofiamfii qua quicquid in laboribus collegerat , non ita midtbpof rfuiffc dilapidatum . H$c per Ocni vxo rem obfic ure tradidi (fie Polygnotum putant.Scio item ab lonibies dtci^fi quem laboribus intentu con f picer ent^ex quibus ille nihil commodi caperetxHic vir Ocni funiculum contexit . Quanqua autem fortead auem ha?c non pertineant, tamen^quod Ocni nomen Auinoftr;ecom>eni- at3hic infercre libuit, eoque maxime ciim fubiungar Paufanias : Augures prgtered & auem 2® Ocnum appellant >que inter Ardeolas^ maxima fit>& pulcherrima. EMBLEMA. EMBLE Meft Alciati inferiptum IGNAVI® Ignaui Ardeolam Stellarem effingere fierui Fi fitudia^r mores fabula prt fica fuit. £>ua famulum A ftertaw volucris fumpfiffie figuram Eftcomrnentafides (it penes hiHoricos '5C Degener hic v eluti qui cenet in aere Falco e fi Ditius ab antiquis vatibus Arde lio. ' Sumptum eft emblema ex praecirato Ariftotelis loco. Ant/qul autem fabulati funt Ardea Stellarem effingere ferui ignaui & (ludia, & mores.Ex hac autem fabula omnino conclu- dit quidam Anglus hanc auem, quam nos tum ex eo,tum noftro Marte defcripflmus, Oc- num Ariftotelis effe.Vt fugitiuorum enim, inquit, feruorum,poft fugam deprehenforum, cutis loris flagris virgis, &fcipionibus icta, verborum vibicibus tota maculofa redditur: ita huius auis pluma? nigris vbique maculis , fed potiffimiim in tergo diftin&r , & veluc pidturatx’, ferui flagris ca?fl cutem proxime referunt:quam rem fabulae occafionem dedif- fe ex hoc colligo, quod fabularum variaru aurhor Ariitophanes de Attagene atie , quod ^ ad plumarum colores atrinet,hu/c flmiliima ad hunc modum feribat :Si quis ex vobis erit fugttiuus^atque vfitis notis^Attagen fian} apud nos varius appellabitur , DE ARDEA STELLARI MAIORE. Gap. XVII. RNITHOLOGVS exrecentioribus folus Ardeam ftellarem maiotem no minatjdeque ea hunc in modum feribir. Hoc genus Ardea?, cuius flguram fcorflm apponimus fflgura aurem a noflra diuerfa videtur ciim alioqui de- feriptio refpondeat)compofitum videtur ex Ardea Pulla, flue fufca,& Stei lari.Libuit autem nobis Stellarem maiorem appellare. Itali quidam circa Ia cum Verbanum Ruffey appellant, forte a colore ruffo colli, & ventris. Auis, qua manibus ipfe tratftaui, longa erat fex dodrantes, cxtenfo corpore a fummo capite mortua1 ad vfq. pedes imos. Pedes longi duos dodrantes,nempe a clunibus ad extremos pedum digitos. Roftrum o$ M m 3 41 i Vlyfsi Aldrouandi b DE ARDEIS CONGENER AVE. Cap. XVIII. ViufcemodI auem licet roftro !ong& breuiori, Ardeis po tius» quam alijs auibus feci congenerem, & Ardeam ni- gram nuncupare foleo , quod reliquo corporis habitu Ardearum genera exprimat. Collo. enim eft longo, lon- gis cruribus, digitis pedum longiffimis , vnguibus acu- lis, 81 cauda denique breui.CoJor vbiqi vniformis, ni- gricans,excepto collo, quod albo torque circondatur,& roftro,quod lu tcum eftsin medio,& extremo nigra macula tam infer na, quam fuperna (parte notatum. Arde* congener. OrnidiQtagifej /£$>. XX. DE AVI B V S QVIBVSDAM, QVAS ^ in Belgio KemperKens, id eft Pu- ^ ~ gnaces vocant. % Cap. 5ilX. V E S ha? , quas hic fubindeidefctibemus , & depingemus non incongrue fortaflis Ardearum generi fdbne&entur : non autem quia pedibus etiam, roftrocj; & collo fini Johgiufculis : (nam ha?c cummulris alijs,imd cumom nibusfernfe aquas frequentantibus commune habent ( fed qu;a gregatim in fuo genere, vt illae nidificent .Qui mihi copiam harum feci^pi&afq.ad ^rdo» viuum e Belgio tranfmifit Muftriftimus Carolus Comes ab Aremberga, a f ferebat,immenfoquotannis3&inefFabiIi pene numero, ex Septetrionalibusplagisad Bel- Ynck & gijoras,verno tempore fub Maiu fcre>aduolafe:fed mares ex his plurimos efte, paucas f? quo adu^ 10 minas,ideoq; mares inito inuicem acerrimo prtdio fefe mutudoccidere, donec eumfoemi quocempo nis numero pares euaferint, & fingulis cohiungipoftinrmam tunc vi&oribus illis fce- re, minas accedere, & c utri t j s fo bo I i operam dare,moxq.exdufis,educat;sq/oetibus unacum Cur in fice his vnde venerant, refiiolaije.C iterum, quod pra?ca?teris in ipfisadipirandum eft, plerasq; pugnent, inuicem diflimillimas efle:Ecreuera ego aliquot defcribam,&depingam,ex quibus alique rara? profe&o ne dicam rqfinftrofte formf funt Q^a? itaejg primo loco depingitur auis, Per- D; maculis relperg itu r,col I o in feino pedore, & alis rotudis fere. feriptio. dicis indar toto corpoie & deorfum tendentibus, collo fuperno , fiue ceruice,ventre & alarum retricibus pennis, tranfuerfalibus,cun$is ye.ro nigris. Roftrum quoque nigricat, exile, in extremo nonn.hil recuruum. Lingua longa, acuta, angufta, fubatra. Caput, ceruix,dorfum,ala?,& venter, & * femora cx luteo ad caftanea? fere colorem tendunt, & maculis, quas dixi, egregie exornati tur,qua? adeo exigua? funt in capite, vt exigua pundula potius videantur . Gula,pedus,& podex candicant ad cinereum vergentes k rura longa, flaua, longi, & flaui item anteriores digiti,medius longiflimu$,pofticus admodumexiguus . Vngues nigri, adunci.Caput ve- lut Galerita?, apice infigne eft. Qua? fcquitur, crilta quoque in capite gerit, fcd colore plu- Defcriofo rimiim differt . Ventre enim nigricattoro,pe<5U>re candicat . Mentum macula nigricans, afia. ^ 1 ceu barba quadam exornar.Albicat in fronte, inoccipire,&in reliquis partibus ex albo ad Color, fufeum vergit. Roftrum oblogum, & gracile,nigrum,qud capiri iungitur candidum. Cau- da longiufcula, 'crura longa, fufea . Digitus, qui pro calce eft bfeuiflimus.Tertia tota fere Roftrum. , ruffa, nigris maculis lunam a?mu!antibus , vndique, excepta ccruice infperfa, apice caret. Defciiprio * Femora, & infernu vropygium colore funt betico. Alarum pehnte maiores funt nigrne,in ter£iar auis fine, & ad Jatera fere cropea?. Oeuloruib iris crocea , pupilla nigra. Roftrum quam inpra?- cedentibus paulo breuius,& gracile, adeo vt huiufmodtaucs vtrmiuoras ponftimum efte Ucu ** fufpicandum fit.Quarta cum proxime deferipta colore fere conuenit.Sed ve.nrer fere fuf- 0|J cus, podex albicas. Alas albicantes, feufubcinereas miacula? multae magna? tranfuerfales ^ deferi- tortuofa? tranfcurrunt.Pennf redlrices in fiQe.funtfufcr.Roftrum long:ufcuIum,uig;^urn, ptl0. & vt in priori in extremo. curuum.Caput nigrum magna? aliquae penna? velut gaLcaiiveie- AI&% ganter exornat quales pugnacem auem decebant, quas procul dubio dimicatura,vc hofti Roftrum» ’ fuo videatur terribilior, & merum incutiat, epgit.-quemadmodum Gallos quoque noftros Caput, pugnaturos facere obferuauimus.taedem qup|j.longiores penna? funt in pe&ore.Quinta a- - eiufde fere coloris,fedpennas,eas magnas, <|u|s dimicaruras erigere diximus, loge habet '^0> e cri" maiores easque candidas, & in ex^remitatibusjfuis nigras.Eafdem illas pennas candidas Sextg auis habet,qua? hic fexta/dipingitur . Qa?tcrucn, colore plurimiim ditferr. Toto enim corpore defcripdo . fufea eft, exceptis f£moribus,& cauda, qu^ funt cblore.betico. Ante albas illas in collo fur Septima je.das;alias habet in vertice qua? minores funr,& nigra?. Caput ex ci nereoflauefeit. Men- au|s deferi- tura candidum eft.Otftrpedesquefufcefcunt.Iris oculorum crocea . Roftrum nigrum . Septimerfoco pofita pennis omnibus sariat, viridibus, albis, rubris,amcthyftinis, luteis, & virimeauis " - qjjiadTnfij s o bfe r u a c i o n e dignqm eft, nulla earum alterius colore permifcetur.Pedes & ca- qua? auri-fa puTfuhlt' flaua. In A n glia r e p e r rr i et i arrr ani nt . Po ft r e m ol o co pofita monftrofa? prorfiis fi^ efl d e feri- gurajctiamfi aurita fit,& crura duplo habeat, quam procedentes breuioraaillis tame,quod ptio* *. Mtn 1 extera kG • Vi/fSs AMrpwandi 6 Auis pugnax prior, ‘•*'i ci!:> &I 411 ii)0' r v- / Omithologte. Life.XX. tos pugnax fecunda. 315 I v. Vlyfsis AUrauandl Auis pugnax tertia- 4‘S Vlyfsis Aldrouancii A uis pugnax quinta. r Ornithologias. Lib. XX. Auis pugnax fexta® 4lp V 42o Vlyfsis Aldrouandi extera fimilis fit,fubne aurita faciens, cum cx nullis diurnis aliam inuenias . Roftro eft,vtaues pugnaces gracili, & oblongo, oblongis etiam alis. A capite per collum penna? vndiquaque pendent magni- tudine aequales3fed in quibas varios cernere eft colores,qui vclut varios torques format, modoferrugiaeos,mod6 rubros, modo albos. Aures longae funt afininis non diflimiles. Longuitcmcoliu eft3& valde gracile, atque tenue, ad latera candicas, extero lutefeens, lineolis nigris undiquaque confeperfutn. Roftru, caput, alae, aures, & dorfum coloris fune ferruginei, Venter,femora,qux ad genua vfque pennis veftiuntur,lutefcent.Tibix,&pe- dum digiti coloris.ferecarnei.Digitus pofticus admodum breuis. Caput ad latera minia- ceam maculam magnam habetdn qua oculi fiti funt : palpebrae oblongae 3 infignes,iris al- ba,pupilla nigra. Auis pugnax feptima. 422 Vlyfsis AUrouandi DE FAL CIN EL feu Aue falcata. Cap.XX. L O, Ordinis ra fj§jj tio. logo Magnitu- do. Color. Roftrum Outa. Pedes f NTER Ardearum diuerfa genera vnum etia falcatoroftro defcripfimus, 1 quare & hanc cum in reliquis Arde^ftmilis fit, no incongrue illis fubnede musicum pra?cipue Irali Ardeam etiam nominent, coloris diferimine tatiim ^ addito, Airon negrodicences. Anium roftra, inquit Ornitbologus, alia re ti iungicur,parts:inextremo verolonge exilius ed. Lingua prorodri proportione exigua, hb. 4' caiz aebreuis admodu. Auis colore ed cinereo, maculis fulcis, & fubrubris didinda.Ferni ad. Roftrum. modum ed odoris.Sub ventre candida ed,& maculis nigris variegata, vt hanc ob causa Lingua* ex rapacium genere videatur.Penna? in fuperna alarumparte fimiles funt Morphne(Ger yenter. fault)cauda illi breuis, alas non excedens, tranfuerfim nigro, & candida ftiftinguitur.Col A]a,. Ium oblongum, craifum, plumis vndiquaque dense vedirum. Crura oblonga.colore ame cauda* thydino. Digiti tres anteriores validi,& eradi , pod.erior breuis.Dimidiafemoris pars fu Collum, pra genua plumis carer, quod omnibus fere paluftnhus auibus commune ed. Nulla alia, Crura, quod nouerim,auis rodri longitudine ei comparari poffir.Ha?c BoIIonius,qui paulo anre ^3gni£ns'*‘ hatememorata , magnitudine auem Aigretre Gallis dictam adaquare fcripferatieunde °“ que femper feruare colore,&: marem a fosmina parum differre.Notis ab vtroque authore addudisexaderefpondebantha?,admernenfe lanuarij allata?,quas tamen inter fefexu Fcemincea- differre conieci.Nam foemina erar aliquanto minor, & macula? illa?, quibus totum fere marediffe- corpus refpergicur,in hac magis fufea? apparebant:& dorfum, alceque aliquando magis rent3*# nigricabant,In reliquis erant omnino dmiles. Lingua in hac aue,quod notatu non indignu ^nSua’ ed,pro tanta rodri longitudine breuidima ed,& fagitta? effigiem repra?fentat,vtadieda „ eius icon o (tendit. 5 5 40 VICTVS. VOLAT VS. PARTVS. & vius in cibis. 9 N ventriculo difficte vermicuIos,quoftfam , & lapillos, cum fefe inueniffie Quibus vi- teftetur Ornithologus, vermibus viditare datuendu ed.Sed &BeIIonius, ditet, eam omni vermium genere vefei aic , eosque rodro ex terra eruere, & in plantis quibufuis qua?rere;Turmatiam autem volat, eodem tede. Ouarefe Oua. runt parere fere quanta Galliti?, quaterna, pallida, menfc Aprili. Laudan- Caro, tur in cibisjinquit GrnithoIogus,& Gallinis etiam pra?feruntur.Singu!a? denario fere ar- genteo veneunt. Mihi feme! gudanti caro folida , ficca,& leporina? fere fimilis vifa,ed, forte quod gtateprouedior fuerit auis.Bellonius eius carnes ferinam reddere teftatur,in Gallia tamen edam in delicijs haberL Na 3 DE 42 6 Vlyfsis AIdrouandi Arquata fcu Nutriemus mas. Ornichologi*. Lib.X X. 427 Numcnij auis caput cum roftroa& lingua. DE HELORIO. Cap. XXII. H R V M quia in Helorij mentionem obiter incidimus,haudab re fuerit, pauca ,quae de illo fcriptis fuere tradita3hic recitare.Helorios igitur Gr?ci fimilis traditur , mari tranquillo littoribus aduolans , vi&um ex pifcibus quaeres . Clearcus apud a Athenaeum Helorium cum Trochilo 3 & Carulo a Dipn.hS inter pevJWac nominat, Sic autem vocat aues3qua? c?lo fereno in fittore pafci folent,pifcibus fcilicet in littore3auc vado infidetes.Non probat Or- nithologus eas, qui Elorium fine afpiratioqe fcribunt . Videtur enim3iniquit3h3?c auis ( Ar- deae3vel Ibidi fimi!is(nome rapa rdeM, idefi, paludibus accepiffe:circa quas nmwiuie- ^ gere folet. Homerus e Awp/atjvocat iXwcfxee.ro i w c Ornithologix. Lib. XX. 429« Libya venifTeinumeras Creces ^Ariftophanes narrat.3-t/u(Alyg xstrretvivuxwTai a jn j[njy, vhzS1’ irvKi^ov oit Kps*Sf r oUpvy^iaiv. SchoIiaftes,Of*, inquit, genu* eft aut s, roj iro admoti ac to>&feraio(idem Suidas, & Varinus repetunt)qua magnitudine. MORES. VOLATV ANTIPATHIA. S. j2?ET,inquir Ari(loteles,tnoribuspugnacibuj eff ingenio valens ad vicium Jed ed ter a infelix. Cur autem infelicem in ca?ttri$ vocet, non far fcio,nififortaffe ideo, quod parum volatu valeat.Philes cmim KpsW vocat, hoc eft, difficilis volatus Quod autem moribus fit pugnacibus, confirmare vide- tur ide 4 Philofophus , dum a itiPugnat cum Galgulo Merula, & Vireonan&a 9-Hiti 2Q cetemhis , dreorfi pullis . Quod etiam magis ex eo patet , quod tefte Aeliano cum Ciconia cap,i» inimicitias exerceat, aue fane magna,&roftro robufto. A V G V R I A. ESYCHIVS Crecem opvtov interpretatur Z ro?c yajuxcnv 0 iwtigircu, ideft, auem, aquaaufpiciain nupr/js capiebantur. Suidas vor 6,^*0? , ait, ovVu DH Calidris Ariflocelis. Defcriptio. aLi.q-c.i J. Magnitu- do. Crura. Roftrnm . Color, b Lib. S.hi. c >3. Pedes. Inceflus. Locus. Caro» aU^-C' Roftrurr Oura. Color. 43 2 Vljfsii AIdrouandi Calidris mgra. DE CALIDRI NIGRA. Cap. XXVI. L A R VM eft, inquit idem a. BeIIonius,CaIidrim nigram a rubra differre. Nigra? enim ab ipfoortti crura ,& roftrum atrafunt, excepta fuperiori ro- ftri parte , qua? fub rubra eft: . Color item huic nigrior : quin amputatis ca- pite,cruribus,atq. alis, reliquis corporis partibus Palumbis colorem inter cinereum, & nigrum videbitur referre . Sin fermo fit de Ca!idribus,qu?i3 pennas murarunt, djftinguendufque color ab ijs , qua? prioribus etiamnum veftiuntur , nos Pluuialem aliquando obferuaffe in autumno nigraro , adeo vt pofl: mutationem plumarum cum non agnofceremus : nihilominus tam huic, quam alteri pedes nigri funt • Foetus earum menfe Aprili proftant,maculi$ vndique Ortygometra? i nftar ( d’vre Raslc) 43 i Ornithologie. Lib. XX. Calidris rubra,cuius hiftoriam habes priori loco. 434 Vlyfsis Aldrouandi RasIe)confperfi,cum alioqui hyeme tantum apparear.Hadenus iljctCed iconem no exhi* Gambeta ' ^et*c^terutrs ad hanc Calidrimego reducendam omnino iudico,quain agro noftro Gatn Defcripcio bettam,quafi Jongicrura nuncupant H?c enim capite eft, collo, & pedore cinereis,&ma Colorf culis fufcis plurimis vqdiquaquerefperfa,in tergore.maioribus minoribus in collo,&pe dore.omnium minimis in capite. Alaru pennae redrices nigricant.Penna? totius corporis ciqerea?,in dorfo,& alias ad ruffum nonnihil accedunr.Vetercandidus eft.Roftru nigru: oculorum iridem ex luteo fubuiridem niger circulus ambit,Pedes ex luceo rucili,quo co- lore potiffimum a nigra Bellonij Calidn difcrepat. DE LIMOSA VENETORVM, & Bargc Gallorum. Gap. XXVII. Pedes. io Defcripcio, Color. Koftrum . AI$'. Pedes. Logitudo . Barge. Aegocepha lus. Ingenium. Capricipi- £em cur vo cec Bello fi- nias. Beicnptio. Ma; do. Color, a Hitt.Lib. 2^.15. Fellisfitua. Vfus in ci- bis. Locus» Bubo. Caper Hi- rundinis, fyERS A ab hifce poftremis auibus mihi videtur Limofa Venetijs di- da; dequa fic Ornichologus: Limofa per dorfum A rquacam maiorem fer- mereferc,maculis varia tora parte prona, capite, & collo pra?fertim. Similis 20 prcpe TotanoiamdefcriptoCin quo de hac etiam nonnihil leges)fed pau- lo maior.Roftrum ei vndique nigricar.Interna alarum pars varie maculofa elhreliqua pars fupina albet, in collo tamen maculis diftinguitur. Pennae alarum extre- ma? lateribus adiunda? extremitatem cauda? attingunt. Pedes Iongiores,quamfuperio- ris(Totani)glauci,veI ex cinereo fubuirides . Totiusa roftro ad vrigues longitudo, do- drantes duos cum paImo:co!li palmum, roftri fimiliter.Hucufque ille:& in epitome ad la- cum Verbanum Giraldel dici ait, circa Neapolim.Leuerfina, Germanice ein Methun.Ex huius quoque genere mihi videtur Gallorum Barge, qua ^Egocephalum facit Bellonius, & de eaficfcrib&Vanellusauis vulgo dida,vt etia diximus. Gra?c/s, v£x,ideft, Capella ^ nominatur, d voce capra? fimili.Barge verd3qua? prata habitat , ficuti Coriis, fed pariter mare petit,auis,eft timida, hominisque acceflum no ferens. Vocem edit hircorum,& ca- prarum: quare Capricipitem Ariftoteli nominatam conijcimus ,aut Aegocephalum, ac fi dicas Gallice tefte de Cheure(ideft,caput capr? )Ca?teriim ne forte temeraria ha?cno- ftra videatur coniedura,eam dcfcribamjMinor eft Elorio,coIore vero non abfimilis , ro-- ftro etia breuioriyredo. De ea fic feribit ^ AriftotdcsiLiene caret& paulo infviiAli/s »v,fel ventn> a indole proditus e Ii*vt eoru*quibufcit vfu coniunttus _0 eH*amantijjimus efffe videatur. Eu» ipfum * & G aliti in e ode domicilio ver fari percepi * eafdeif ambulationes, & aqualia fpattaco ficere folitos*eifde ve fct cibis,comuniter volutationibus pulue rulentis vti mirificum ex his rebus amorem inter fe mutuum contraxiffe. At enim citm vtrtufq . dominus felio quo id die cufodalibus*vt epulare facrificiu faceret*occidiffet* *>repbyno c~ou£to- re priuatus tantu doloris accepit* ftbtvt inudta mortem confcifceret. H^c quide comemorata haud afpernenda funt huius alitis encomia. Verum quia,vt eft in prouerbio omnibus Ga Ieritis criftam ineffe necefifum eft, ita tefte b Athcneo,a Polemone, quinto fuoru comme- tariorum reprehenditur, quod indocilis fit, nec vnquam manfuefcat Quam quidem feri- tatem prefeferre viderur,,pra?fentibus hominibus vi&um capeffere negans, bcribit /Elia nus,cum pafcitur,teftes fu prandij habere dolere. itaq. fecedere,& in occulto comede- i0 re. Teftaturitemc Callimachus, Athenio referente, nullius afpedum pati, cum comedi, illisq;qui propius ad cibum fuum accedunt, infenfum effe, Habet, & alios in comedendo, bibendoq; fibi peculiares moresmam vtteftatum reliquit d Atheneus ex Polemone, non prius cibum capit.quam commodum fibi locum na&us aliquantifperambulaueric poftq; ambulationem in puluere volutatus Iaqerit;tum enim denique cibari, /Elianus eiufdem ambulationis meminit, fed poft ea cibum capere non addit. Non prtus tawen*\nqviit*fevel in puluerem*vel lauatione dat*qudm in ambulatione veniens certa fpacia confecent.ldem pul- uerulentis volutationibusnonmediocriter gaudere tradit, & in locis,vbi lauatio Colum- barii effe foIet,Iauari„$ola hec auis,vt Plinius, & Ariftoteles afferunt, morfu bibit.Et vt inquit X>\lTi\us*ex proprio genere*(i&z{k * fuo quodam, & peculiari more) omnem cibum aqua fubinde tingens*deindepede ad roftrumjveluti manu afferens. Qua? verba non affequetes AI bertus,& Ifidorus. Hic folus3\nqm\t*pr$ter Pfittacu pede fuotnftar manus aqua fufcipiens* ad rofirum difert*& potat ,/ 'e tf humano modo paf tit.fduia cum omni cibo bibat oportet *efcu folo morfu. Aliter enim cibus ei propter appetiti debiitatem non defcenderetMxc illi quos etia Or- nithologus Plinij fenfum nonelfe affccutos confirmat;nequeenim, inquiens, cum omni cibo, vel bo!o,vt Albertus habet bibit Porphyrio iuxta Plinium :fed cibum omnem in aquam intingit,intinnec Hortenfmm Romanum^quos e multis lurconibus in ccemsap paucos mihi commemoraffe fatis fueri t. Quod li itaque a menlis reieCfi fuerint Porphyrio- pofuic. nes:cur eft,quod Plinius lauda tiffimos e Comagcne,nobiliores e Balearibus infulis mitti fcriplit? Dicamus ergo, ob pulchritudinem compolitosq.mores fimiliaq; veteres aluilfe Porphyrionem, voluptatis, inquam, & animi gratia: nam & Aelianus, Porphyrio. inquit, gratus efl homintbu.r.quamohrem caute Hudiose ipfum alunt . Itaque magnificis adibus pro ludrica de ie Elatione e ii \ vel m templo aliquo facro nutritur , & libere oberrat , & fac er intra Q clauUr a circumit, Arillophanes item, pueros ait, a ab amatoribus fuis, Coturnicem, vel a in ani . porpjjyrjoneal accepiffiei MYSTICA. Porphyrio quos iim- ficer» OR PHYRIO inquit Rodulphus Flauiacenlis , quem feptuaginta Peli- canum nominant , fecundum Piinium folo morfu bibit, omnem cibu aqua fubinde tingens, deinde ad rolirum pede veluti manu afferens. Ifte,vt exi- ftimo, contumacia? nobis formam protendit. Sunt enim nonnulli, qui ni- hil ad alterius imperium, nihil ad alterius arbitrium operis fufcipiunt, fed * folumquodaqua tinctum fuerit, videlicet^quod voluntati fuse confentaneum, hoc manu propria deliberatione,fci!icet propria libi iplis alfumant.H^c ille» F A B V L A. HOmerum infantem Aegyptijs parentibus ortum fabulantur, cummei aliquando cx Aegyptie nutricis vberibus inos eius manaffec,ea noftenoucm auium voces diuerfas reddidilfe,& inter ciceras Porphyrionis. DE Omithologix. Lib. XX. 44, DE HORION E. Cap. XXIX. ORT E, 'inquit Ornithologus,& Horion Indica auis,Porphyrioni cognata J&j fueritjCutn Herodio fimilis,& rubris cruribus defcribarur. Sed diftingui- 7JJ tur cantus fuauicate,qua nrire celebratur.De hac enim Clitharcus,referen- M. te Aeliano in Indica feribit, volucrem amatorio affedu flagrantem nomi- Defcrpeio. ifll ne Horion em, na fci; magnitudine Herodio fimilem, rubris crjuribus, oculis ca?ruleis,fic a mufica inftrudam,vt naturae munere tam fuauiter canat, vt ipfas Syrenes laceffere paffit.Xlp/a* fyderis nomen, aut auis quadam, inquit Hefy chius, qui primam huius nomiuis non afpirat.-fed neque in quibufdam Aeliani exemplaribus. HIMANTOPODE PLINII. ORPHYRIONI cum Plinius roftra, & crura rubere dixifleM fubin- 2lib.10.ca de fubiungit.tf^ quidem^ Himantopode multo minori , quanquam eadem al» titudine-i naf dtur in Aegyptojnfiftit ternis digitisipracipue ei pabulum mufea» Vita in Italia faucis diehu$.lKd quem locum commentans dodifiimus Her- 0 molaus Barbarus.Scio , inquit , Hxmatopodas videri nominatas aues has H^matopo a colore pedum fanguineo. Ca?teriim multi codices Pliniani,tam in Indice, quam in hoc disetymu. Ioco,Imantopodas haberit:exargumero pedum, quali Loripes. Ait enim crura ijs praealta Imancopos cffe:nam& populi Aethiopiavqui ferpendo(ideft,vt Solinus interpretatur, flexis cruru Loripes, nixibus) ingrediuntur,Imantopodas Pomponio, Plinioq; vocantur.In difputacionem re- lmantDP°“ Uoco,non decidorem . Haec ille; cui ceu fubfcribit Caelius , fed cum afpiratione Himan- €S- popu 3 0 topodes feribendum contendit. Vetus IediO,vt apparet in codice a dodiffimo Dalecha- Hurnanffo- pio vltimirm iroprelTo, habet Hematopodi , ahj etiam Ematopodi legunt. Ego fane Hi- ^s. mantopodi legerim', etiamfi mea auis, quam veram Plinij Himantopoda arbitror, Ha?man topus etiam a fanguineo crurum colore dici queat, atque ita didam, quali Loripedem, vt ex dodiffimo Barbaro diximus :na ^ b Opphm^H inidntopodes^V (XAnoTto^^aues d era- ^ % ^ rum tenuitate nomen feribit obtinere\Mia.m modo circa eadem Plinij verba quadlionemmo aucup . uet Ornichologus : nam cum ille dicat, Hae quidem & Btmantopodi ,hic dubitandum effe, air,nunqu id vtranque partem, qua? in Porphyrione ruber, hoc eft,roftrum,& crura, an cru ra tantum intclligere debeamus.Mihi crura tantum intelligere videtunnaiwvt idem quo ... que ille ait, hoc pronomen, ciim de duobus didum eft,ad pofterius referri folet , Contra cr t[ ’4‘ ca^° © Bellonms, forte quod aliam aucm non Haberer,vtranque partem rubere ait: Haemantopus fosmina vud cum cranio denudato. OrnithoIogiae.Lib. XX. 447 DE HjEMATOPODE Bellonij. Cap.XXXI. I C modo ceu aptiilimo loco de Haematopode Bellonij , fine dt Pica mari- na Gallis vocata dicendum videtur. Aquatica autem & ipfa auis eft, vt no- men quoque indicar. Is itaque in lingularibus fuis obferuationibus Galli- aLlc II# cisjinterprcte a Carolo CIulio,fcribic hoc modo : Inter omnes, quas noui- Aues tri- mus aues, nullas confpeximus,quarum pedes quatuor digitos non habeat da&yli. praeter PIuuicr,Gmllemot,Cannepeiiere,Gftarde,& Piede mei tqusolim H smatopus nuncupatur(Ornithologus Tuum addit Charadrium,ego infuper meum & Hi manropoda pra?ced6tem (Rara eft auis in noftris littoribus,tametfi aliquando vifa fit.Cor pore Ardeolae, Gallis Aigrette didae,alis Lari,fiue Mouette Gallorum;& eorundem Fiam banr,‘liue Phoenicopteri Fatinoru formaeiroftro quatuor digitos oblongo inftar Beccaffe Gallis didae(quam ob caufam a nonnullis Beccalfe de mer etiam dida eft,)differente:na huius planum eft in extremo, & mucronatum, & aliquantulum nigricans, reliqua parte ru bente.-Caput cum collo nigru eftmigra? funt&alae fuperius nifi albae plumae eas tranfuer 20 /as fecarent, vnde Gallicam appellationem fumpfit Pica? mari naejinterior alarum pars,& venter alba fuut, extrema cauda nigra.eiufdemq cum Anate longitudinis. Binos habet pe dis digitos iimul cohaerentes; ir?t,erior vero ab alijs feiunduscfhca Icar in pedis calce, vt reliqua aquaticae aues no habetjcius prereai pedes molliores funt,& delicatuIi,no (icci,8c duri vt in alijs.Crura tres digitos oblongardigiti breues:vnguIaefornicata?,vt in Tardis. Carne eft infipida, dura, & admodum nigra, gulamque habet admodum magnam, ampla, & robuftam.Hucufque^Bdloniusjeandcm dcfcriptionenfad verhu fere in fua deauibus hiftoria repetens.- vbi praeterea ait, Pica marinam Gallis vocari, quod alas tranfuerfalis fi ^ ^ neacoloris albi,vc in Pica percurratiitem fefe H^maropodem Plinij arbitrari, quia tribus tanriimd/gitisinftftat,&roftrofitfanguineo.Deniquein Gallia perraram efte auem. 30 Haematopus Bellonij cum arundinepaluftri. P p 2 0fdo® i® 448 Vlyfsis Aldrouandi DE GALLI N VL IS AQVATICIS Quasdam in genere.Cap. XXX I I. V A NQV A M Ornithologus , cx quo pleraque ifih^cin noftram hifto- Horiam ti aftulimus,Galiinuias ( de quibus hic quadam m genere dicemus qua? fimul omnibus conueniunr/ubindc de lingulis priuaum aricat,& longum ert, modice inflexum. Venter, & fupina ea capitis pars, qu? inter roftru & collum ert, cadicat.Venter in quibufdam maculatur, quibufdam minime, fed /impliciter albus eft.Plurifn? circa oculos albo etia macuIantur.Maxim? alaru penn£ omnibus nigri- ■ • eant. Atque talis fi. re quoque Gallinularum figura ert : fed ex his nulla portico digiroca- rere puto» pra?tera minime volaces funt, fed ad curfum potius idonea?.- quamobrem crura eis longiora data funt. Pluma? ad media tantum femora omnibus defccndunr.Vermiculis potius, & inferis, quam pifcibus,vcfcuntur. nifiminimis fiorteetiam vefcuntur pifciculis, quos etiam deuorare a (Terit Ornithologus, addens initia autumniplerunque ad nos aduc Qjotempo jarCj&hyemis ex>tu denuo auoIare,vt & alite qua?daaues migrare folita?. A ucupiu ea- jcaduemar^ fum mane ante folis exortum fit, aut vcfperi poft occafum.Inrcrdiu enrm Jotfspa- luftibus degunr, incipiente vero vefpere tam fablimi volatu eqehuntur, vt non amplius appareant. Aucupes in ripa, quam frequentare folent, rc 4t tc extendunt, ira, vt verfus aquam fpe&er,Vcrinq. autem ad re- * tc eius generis, aues, quas capere voluerint, aliquas mor tuas,& duas plus minus,viuas difponunt:ad quarum alliccntium vocem aues e fublimi fe demit- tunt, & r eri in aquam deiefto capiun- tur.Omnes in delicijs menfarutu habentur, ob carnem fua- ucm,& teneram, f*- pa? etiam pin- SUeai- y© Vi&u$, §C quorece dunc. Q^q loco cap atur,^ quomodo * Car nis qua Ornithologise. Lib. XX. 449 DE GALLINVLIS AQATICIS In fpecie. ET PRIMVM DE CHLOROPODE Moftra maiore. Cap. X X X 1 1 I. P E D V M colore fub viridi Chloropodes tres Gallinulas , binas) a me obferuatas,& tertiam ab Ornithologo hic ordine describa ,a maiore mea exorfus,qua? fanenon Fulicam modo magnitudine adaquat, fed tora fere corporis figura eam refert, quanquam in hac digiti, vt in Fulica membra- nas non habeant , qua de caufa Fulica? congenerem non fc ci.Auis eft to- ta fufce,in collo, & ad latera cinereis, aut albicantibus maculis femilunari- bus fere diftin&a.Penna? alarum, & dorfi ad ferrugineum vergunt. A'principio alarum, nimirum a fupremis coftis alba linea exoriens ad extremitatem vfque extendirur.Vropy- 0 gium inferius candicat. Ais caudam longitudine a?quanr.Ha?c autem breuis eft,& Anatu fmilis.Femora pennis veftiuntur denfis>fcre cinereis. Roftrum robuftum , longiufculutn, furfum parumper eleuatum, rutilo colore, in extremo acutum, flauefccns. Frontem macula fatis magna,rutila, vt in Fulica alba conftituir . Eiufdem coloris macula rotunda in genu confpieitur.Tibia?,& pedum digiti ex ftauo virides fune, Digici,vt in icone apparet, logif- fimus omnium medius, minimus exterior. Poft/cus longiufculus . Vnguiculi nigri .Tibig albicanr. Iris oculorum fere crocea. Huius iconem habes fol.45 o. DE CHLOROPODE ALTERA. Cap. XXXIV. Chloropo» dis maioris deferidtio- Maguicu- do. Color. Cauda. Roftrum. Frons. Crura. VIVSMODI auem acupes noftri vulgo Porzanam nominant; ego a pedum colorem Chloropodem alteram. Auis eft a fummo roftro ad finem Longirudo cauda? duos pene dodrantes longa. Roftrum habet duos digitos longum , Roftrum. infcriiis,& fupcrnapartealioquolpacio,flauefcens, cetera mgru Collum, Color. & caput nigricant : Dorfum cum fuperna alarum parte coloris caftanea? . PnTnaTuTp^te cinerei obfcuri :extrema tamen plumaru albefeunt . Inferior quoque ve- ter totus fere albus eft. Ad latera alas verfus dense longis plumis velatur. Cauda in anurn definit ,fuperius coloris caftancg , inferius alba . Femora plumis cinereis per tranfuerfum albicantibus oris leuiter diftin&is non omnino vfque ad genua plumis cooperiutur Crura virent . Digiti pedum longi vnguibus parumper incuruis inftru&i ,lati, & interius plani, forte vt ijs etiam natare poffit,cura opus eft.Foemina in omnibus mare eft paliidior.Icon ponetur fol.471. 4J0 Vlyfsis Aldrouandi ! .V | " A ' ■' O v , » f "V C; ; . U_ /\ f' .f. • V, £ , :■ Gallinula Chloropos maior. OrnithoIogiig.Lib. XX. 451 Chloropos alc?ra. , f Glute. Glottis * Roftrum* 4$ 2 VJyfsisAldrouandi ? i f •• DE CHLOROPODE ORNITHOLOGI quam apud Germanos Gultt quafi Glottidem vocari aic. Gap. XXXV. V I C aui, inquit ornithologus vulgare nomen eft Glutt 3 forte tanquam Glottis , cuius Arifto- , teles meminit, impofico a lingua oblonga no- mine . Quod fi illa noneft , congener videri po- teft . Nam ciim roftro fit longo , linguam etiam ei longam efife verifimileeft , vtSc Gallinagini inhoc genere , quae ciim vermibus pafcatur, ( ficut plercequc omnes huius generis, puto ( linguam exeritoblogam , vtin eius hiftoria feriptum eft . Sed de veterum Glottide , fiue alia eadem eft, infra feribemus. Glottis haecnoftra colore fufeo eft, Dgfcrlptio albo colore in alis modice afperfo pennis extremis . Alba eft circa oculos, collo, pedore, & ventre toto. Roftrum nigrum eft- Color. crura viridia , vel mixti expallido 3 & viridi coloris. Vocem in- Roftrum. fj.ar £ftu}$ argutam cedic . Hadenus ille , & rurfus in epitome.* *ox* Forte, inquit, Ariftotelis Glottidi congener, quam Gaza Lingu- laca interpretatur. Ea linguam exerit prte longam, & ducem fe Lingoluca. probet abeuntibus Coturnicibus, ficut & Ortygometra&c.No plus tamen vno die pergit , Scc. EI e ph is Oppiam' pennas in dor- Elephis. f0 ceroina? pelli colore fimiles habet , & lingua longiflima in aquam protenfa , fenfim ad fauces deceptum ali- f quem pifcem attrahit: Ardeolarum generispo- 0DUS‘ tiiis,quam Gallinularu fuerit. Ha» enim, opinor, pifeibus non vefcuntur .Germanice Glute . Hu- cufque Ornithologus . Cum vero Glottis, fiue vt vertit Gaza, Lingulaca , qua? auis fit Ariftoteli, & Plinio non confiet, fed hoc tantum certum fir, G!°ttisaquf cadem £orma Ariftoteli dfe , -quala- teli frpiT' cufires (I Gallinulas philofophus in- «io,^ telligere videtur (itaque ciim nullam aliam auem habeam , quam Glottide veram afterere audeam , hanc quoque ceu legitimam exhibebo , donec alia, quae melius refpondcat , obferuauero aS.Hiflar. Ariftoteles aute Lingulacam a lingua eaf.i u feribit prolonga exe- rere, una cu Oco , & Ortygometra ducem fe pr^bere abeuntib. Coturnicibus . Quod Plinius paulo fufius ex eo repetit his ver I» Etymttm bis. b Glottis pr-alonga- exerit lingua , vnde ei nomen . Hanc initio bla dtt a peregrinatione (cu Coturnicibus ) auide profectam , poenitentia ■ ' ^ — in volatn cu labore fet licet fttbii . Meuertiin - e o mi tat a m piget , & [e- Ornithologitr. Lib.X X. 453 qui', nec evnqttaplus vno d e pergtt^n proximo hofpttio de ferti, Verkm innent tur alia antecedent* annor lici axftmtli modo tn [tnguUt dies, Sic Plinius. DE ERYTHROPODE Ornithologi Maiore. Cap XXXVll. ro Ar« Gallinula Erythropos maior. Circa g en tora tum- Germanis vr- bem .aliquot Gallinu- larum aquat/caru ge- nera nobis omnino in congnira capiunt.quas ex Ornithologo hic 10 ordine de/cribam.Pri- m£ iraque huius gene, ris Germanicu nomen a rubante crurum colo refa&umeft ,vc dubi- tes, inquit , an hsc fi e Erythropus cuius Ari- ftophanes meminit ; quaquam & Rala An- glorum tum terreftris , tum aquatica, cruribus fimul, & roftro rubeat. Auis cuius hsc ito eft, roftro eft , vc apparer, oblongo, «Si nigrican- te , per fummum mo- dice inflexo ; Pennis fufcis albo patfim afp- fis ventre albo, fufcis 40 per tranfuersu maculis ltercepto. Meminithu iusauis er quida An- glus : Eft apud Angfos, inquit, in locis paluftri bus auis quadam, lon- gis^ rubris cruribus, noftra lingua Redsha- ca di& Ochropus magna, quaquam Gallinul# aquat/c# funr, aliter tame fere capiun ratio. tur,vt ex aucupe quoda Argentinefi intellexit,ncmpe alis duabus commiflis, idq.in gra- mine, non in ripa alioqui difpofitis,vt in capite de Gallinulis aquaticis capiedis in gene re dicerur(nos id ante diximus. ) Sed cum h#c duo genera pr# c# teris adeo cauta fint,vc t nodii in Iocis,qui vndique aqua ambiuntur, quiefcant,aftutia opus eft , vt alis iftis oppor. tune difpoficis deprehendantur.Si qu# e retibus euaferint,tamalte clamant, vt fpacioiti neri sferm# horas exaudiantur. Tarangolo Color. MM DE Ornithologix. Lib. XX. 459 i.,. .. ; .. ... . I , : 4 ..... ... .... . ,• „v Phxopus gallinula cum typhapaluftri. , / jQjj 2 D E 4^° VlyfsisAMrouandi Phaxopus minor Ornithologi cum iunco fyluatico. A Gnmuoiogi3L-. Lib. XXy 461. DE OCHROPODE M A- I ORE. Cap. XE, MEO CHROPV S magnus , quem fic nomino , inquit idem Ornithologus, a Etymutn » luteo, ve! fulphuris indar fubflauo crurumcolore ( qui in roftro etiam ad medium vfquc, vel vitra apparet.- anterior enim cius pars nigra eft(Germa . nice Schmirring per onomacopoeiam, vt conijcio, nuncupatur . Eft autem . Schmic” in hoc genere maxime varius, cum feptem in eo colores (vt pi&uraoften- nn^’ dit(difcreti appareant. Nam praeter fubflauum, quem dixi, palfim toto cor- ^0ioreSo pore ruffusapparet.in breuiilimis alaru pennnis extremis etiam rubens, vt in rubrica fabri Ii. Albus tum in capite, & circa oculos, tum in medij salarum pennis, & ventre. LongifTima? alaru penna? nigrse funt,& alibi palum in dorfo,cauda,collo,& alis macul? nigricanr.Pal- pebraru margines color croceus tingi/.Eft & fufci,vel cinerei nonnihil in alis. Digito po fteriore pedes carent,nifi pidura me fallit. Nidificat inter fruticeta,e mufto,& gramine. • DE OCHROPODE MEDIO. Cap. XL11I. E Germanico huius auis nomine proxime tetro di&um e fi (nempe Matt- knillis ) Nos Ochropodem medium vocauimus a crurum colore luteo, vel Etymutt7r fubuiridi obfcure Roftrum ei nigricat, vt & tota fuperior pars corporis. Alg Defcriptio* ad fufeum tendunt, preeter pennas longiores nigras . Fu/cum eft etiam pe- (Rus cum collo, vt pleura indicat. Vidi ego captam huius generisauem ini tio Februari) hu;c fimilcm , fed roftro oblongiore paulo quam hic pingi. 10 tur,dorfo minus nigro , fufeo potius cui verfus caput nonnihil cinerei coloris admixtum erattin dorfo veropofteriiis, aliquid fubruffi obfcuri, Cauda aliquatenus tota candida e- rat,fed circa fine dua? lineae nigrictaes fpatijs albis diftinguebatur. Apparebant & exigua punda albicantia pafifim,pr?fertim in minoribus pennis alaru. V enrer candidi/fimus.Col lum cinereum, maculofum. Roftrum nigrum. Pars capitis inferior candida,crura fereex vi- ridibus fufcaXingua in oblongum mucrone definens. Magnitudo totius5qu£ Merul?,fed corpus paulo gracilius, & collum oblongius. DE OCHROPODE MINORE. " Cap. X L 1 V. V L G O hanc auem(apud Germanos) Riegcrle vocant (quafi motricula Riegetle. dicas;verbum enim regen nobis(Heluetijs)moueri eft.Nam ciim aIiquidEtymutn' circa aquam‘audieritha?c auis,ftatim mouetur,& exigua voce fuaargutifli- me clamat ( Minima quidem inter Gallinulas videtur . Roftrum nigricat. Collum album eft,idque altius, quam in cteteris: idem linea fufca,ccuror que ambitur inferiiis. Caput quoque nigricat, in quo fpatium fupra oculos nigrum inter albas vtrinque maculas continetur. Dorfi, alarumque color ad cinereum ver git. Longiffima? alarum penna? nigricant.Crura fublutea funtj a quorum colore Ochropo- dem minorem hanc auem nominaui.Ha?c ille, 4 Vlyfsis Aldrouandi - \ M ..'i: ii O : Gallinula Ocropus maior. 2 u 3 1 ) ' q f i i n lO x'&h i ? i u p n i e. o i ..io oriloi ni i ) 3loko;' • • , •> * 'i ; A ssng i o a i a q eu i' *.? m i •:? *.♦ •. • J . luiEqu.;-: i:- q "v, iofto irsuftiq iv ; :• ■■■-■ ' ov ■; ;:o oio3 mrftfiQ ritu dfitoiicki ii jo.^rrrnio ?iif : i; uyi\q\aJ.U>mM j& djWi'1 .-stogsifi fdfniuor, •0UUW£J3 j ! f; i j > ; ;: <■ \ -t&i 3U<3mrfi90'P;- : (n )\.A , n 1 1 ra f - : . ii.. a\ n st-oltijio •"■qui muhznl iu j nq.i;5i\ •jov £ : j-rtvini': bliioloo vup, • r.oo-t minoup \> ( OrmthoIogre.Lib. XX. 403 Ocropus medius cum ipargamio non ramofo. 454 Vlyfsis Aldrouandi Ochropus minor cum ranunculo flameo DEMELAMPODE. Cap. XLV. ERMAN I C VM nome Rotkmillis compofitum videtur a colore. Eft: etenim ruffo,vel fubrubicundo colore cum maculis fufcis in colio h?cauis & circa oculos . Kmillis verd|nefcio vnde fada communior vox eft , cum alia etiam huius generis Gallinula Mattkmillis dicatur.Nos a crurum colo re Melampodis nomen finximus, quodnigripedem fignificar. Nulla enim huius generis auis, quod fciam, nigriora habet crura.Corpus fufcum eft cu maculis quibufdamfordidicoIorisj&obfcuri.Roftrum etiam nigru eft. Alas macul?a!be diftinguunt.CumhacaueabOrnithoIogodcfcripta,& depida,fi non eadem, fimillima fal gcm hxc mea eft, quam noftri aucupes fatis communi nomine Giarola dicunt. Capite enx collo, & pedore ad medium ventrem vfque ruffa eft, maculis, fufcis , (fed & albicantibus) refpergitur. Pedes nigerrimi.AIaru penne paru£ cinereo, & nigro diftindg-magn^ nigre funt.Roftrum oblongum eft, nonnihil arcuatum,in extremo acutum.Venter ex rufto candi eat3& nigris maculis pulchre tingitur.Cauda item candicatsfed in extremo nigra eft. Ornithologis. Lib.X X. Mdampos ga Hmulte cum tufiHagine. DG POLIOPODE. Cap. XLVI. ALLINVL AR V M hoc genus qua ratione Deffijt Germanis appelle turs nefeire fefe ait Ornithologus.Crurib. eft cinereis, vel canis,vnde Poliopo- dem aliquis dixerit. Roftro partim obfcure rofeoj partim nigricante . Per collum fuperne, ac dorfum fufeus coldr adfubruffum accedit , qui in alis multo dilutior, &albicantioreft.In quibus etiam pennarum marginesalbi funt,vt pe&us quoquei& veter totus. Sic OrnithoIogus.Eadem plane cum iam deferipta videtur, quam hic depidam damus. Bononia vulgo PorceI lanam , Mantua? Porzanam,& Scorzanam, Mediolani Grtignettum>alibi etiam Girardellam Columbam di eunt. f 4 66 VlyfsisAldrouandi cunr.Pcdescnfm ci cinerej\feu cani funt;roftrum rutilum>& fuperna parte nigricans.Col- Jum infra ex cinereo fufcum,vt venter quoque totus, fed qui ad Jarera pennas habet defag albo in extremo notatas. Collum fupinum,& dorfum,& ala? ad ruffum fere accedunt.Cau. da breuis in extremitate flauefcit. Ala? corpori i unfta? cauda minime excedunt, contra ac in icone Qrnichologo apparer. APoliopus Gallinula minor. DE ERYTHRA CLV A M Germani MactKern dicunc. Gap X L V 1 I. V R Mattkern a vulgo, inquit Ornithologus ha?cauis dicatur ignoro.Ego a totius corporis colore Erytbram vocaui. Etfi autem corpus totum fere ( vetrcmalbicantem.rubro tame fu b ruffum, & crura leucophaea excipio) rubicundum fit;obfcurior,tamenis rubor in dorfo eft, & maculis nigris in- terceptus:cIarior in alarum aliquot pennis: in quibus Iongiflim£ adrubric£ "fabrilis colorem accedunt. In collo inferius punfta quadam albicant.Ro- ftrum nigricat non abfque rubore, breuiiis, quam plerifqucalijsin hoc genere. Inter arun dines capitur laqueis, Vocem, & clamorem aedir, quo repraefentaturfonus fullonu lanas ferientium. Audio etiam abalijs ReinuogeI, hoc eft,auem Rheni appellari, paruam quanr Reinuoge! dam in Gallinularum genere, colore variam,fubfufcam,&alio nomine Mattkern dici. DE Montem JEiymun* Color. Ornithologiae. Lib.X X. 467 ' ' M V/ f !■ i: ' t ; 'i C' ", ,.,-V "S. *.i. V .r -nec M' 'i Tiv -j . 1 Erytra Ornithologi cum anagallide aquatica. 468 VlyfsisAldrouandi DE OCHRA', QVAM GERMANI Vuyn Kcmncll appellant. Cap.X L V 1 1 1. i V 1 V S etiam auis Germanici nominis rationem OrnithoJogus non fe af- fccutum eflfeait . Kernella quidem vulgo, inquit, Germanorum didam Anatum quoque ferarum genere eft: & Mattkerna inter Gallinulas proxi- me didaJEgo Ochram nominaui , a totius fere corporis colore fubuiridi, fed fordido,& obfcuro, prona parte magis fufco.Caput, collum, pedus , & alje pundis , & maculis candidis infignuntur. Cauda albicat aliqua ex par- «e.Roftrum partimnigricat,partimpuniccum efbCrura3vt in Ochropodum genere lutea. Gallinula ochra. OrnithoIogias.Lib. XX. 4 69 Gallinula hypoleucos» DE HYPOLEVCO QVAM VVLGVS Germanicum Fyscerlyn appellant. Cap. XLIX YPOLE VCON, hoc eft/ubalbum genus hoc Gallinul? cognominat idetn OrnirhoIogus,quod tota pars fubtus collum, pe<3us,& venter albi coloris puri,& abfque maculis fit, pra; c atteris huius generis auibus. Reliquum cor pus fufcum apparet, in alis dilutius , circa collum fuperius vtrinque ruffum velfubflauum nonihil admixtum eft. Crura fufca cum modico colore rutfo Rofirum nigrun^modice flexum anterius» PE 47° VlyfsisAIdrouandi DE GALLINVLA.SEV G ALLIN AGINE Serica dicta a Splendore. Gap. L. ALLINVLARVM fy!ueftrium,praefertim aquaticarum genus.inquic idem Ornithologus,multiplex eft. Inter cceteras ea, quam hic pi&amexfii- beo,rara, &infignis cft, colorcatro, &ruffo per totum fere corpus(quan- tum memoria tenco(nifi quod venter albet, pulcherrime diftin&a.Et quo- niam color aterineaholoferici inftarfplender, Germanicum eius nomen fingere libuit ein Samethunle.Crura alta,& fufea funtjdigiti praelongi, feci poftremus breuis:roftruob!ongu Et in epitome rurfus.Gallinaferica dici h^cauis poterit, quod color ater in ea holoferici infiar fpiendeat . Quaerendum an haec fit Ortygotnetra Bellonij. Germanicum etiam nomen finxerim Samethunle. Gallinula Serica. Ornithologix.Lib. XX. 471 io DE SCOLOPACE, SIVE PERDICE Ruftica. Cap. LI. jEqvivoca. synonyma: ffeitosl 'ftv Do:focvV « asdp \"i s j*j b , ,-cH? ; v A.vifoq f.r. ’V7 C OL OP A X, fiue Afcalopax nomen eftpifcis apud Rondeletium fic a Va^oAo-^ didi; quod ficuti & auis, de qua fumus aduri roftrum praftongum habear.* 0 " quem fic ille breuiterdefcribit: Roftrum ei perlongum . C orpore eft ro- ^ tundo,rubefcente erythrini modo ,fquamis afperis . Dorfi extremo acu ifalyca.}* Ieuro magnum exertum , altera parte ferratum geftar.Cauda tenuis eft. Carnis fubftantiapagro ftmiiis eft,boni igitur fucci,& facilis concodionis. Sed cum rarus fit pifcis,& peregrina forma, exiccatus feruatur, potius quam editur. H?c ille. Ait autem Scolopacem, feu Afcolopacem dici, quod vtrumquc nome apud Ariftote- Scolopacis Iem Iegatur.Quippe apud eum alicubi etiam A >xoAoV«g legitur, fed forte non fine men etymlltne 20 do.Reuera fufpicandu eft,pro 6 cxoAoVit^vr fcnpfifte puro PhiIofophft,ab $tjs coiundo articulo, & mutatoo in AVxoAoTraf , & A trxaAawctf fadu efte. Videtur auteficdidahgc auis, aroftri figura,quod inftarpalilongu,& redu habeat: nam.palu, fiue lignum redum, longumq; Gr*ci & aliquibus Ropezora,in Hetruria Acceggia3alibi Gallina ruftfcella,ali bi Gallina faluatica.Gallis, vt dixi , a rodo Beccaffe,vcl Beccaffe grande, ac fi Rodricem Latine dicas. Nam vt&nos Itali, Gallicum vulgus rodrum Becco appellat, vocabulo To Iofano antiquo, quanqua id illis Gallinacei rodru fignificarer.-vtauthorediTranquillus. Aliqui Galli BequafTe proferut,alij Vir de coc , tefte BeIlonio,fed perperaiciim Vit coc, inquit ille, dicere deberent, qua voce Angli Gallum fyluedrem fignificanr, qux quidem di&io Graecanica; nomenclatura; refpondet. Graeci etenim Xilornita vocant,quafify!ue- ftrem auem dicas. Ornithologus Videcoq Normanis , qui &ipfi Gallia populi funt, ap- pellari tradir,& vocem Anglorum efTe , qui inquit , V vodcoq vocitant, nomine femiger- manico,& femigallicomara Vuodeis edfy!ua,vcnobis f Germanis ) Vuald.Cock Galli- naceus,vt Gallis.Quidam Germanaci,& Anglici Termonis imperiti Videcoq di&afufpi- cantur ridicule, quod rodrum indar virga; genitalis Gallinacei habeat .Apud Germanos varia nomina habetmam vel (impliciter SchenepfF, vel compofita dicione Schephun,& RietfchnepfF,ided, Rudicula maior appellatur:Brabamis,& in toto fere Belgio Sneppe, (vnde Albertusj&aliiquidam Nepam finxerunt) Anglis Snype,vel Vuodcok, Tureis in Afia minore Tcheluk. 10 GENERA. DIFFERENTIAE 20 ©rutte» V S T I C V LM , fiue Callinagini maiori Ornithologus in Frifia aues quafdam fimiles effeafTeric . Naminquic.ea, qua; Vulp nominatur vulgo, rodro& pennis colore illi confertur, fed magnitudine vincit. Item Grutte di&a rodro,&c. Pica vero marina didta Gallis protinus diuerfaeft, nam jj Scolopax ex marinarum auium numero non ed , licet &ilIarodrum,tede Bellonio, habeat quatuor digitos longum, vt GaIlinago,ideoq; aliqui Bec- caffe de mer appellet.De Scolopace minore , qua; in alia etia genera diftinguitur poftea agemus. 3C FORMA. DESCRIPTIO. t ap, 16 • Defcriptio- nes vari». Magnitudo Roftcum. Cofor. Lingua. bLib'9'Hi '• ftor.ez6<> Sal Imagi- nis exafta_j deferipeio, ex Oraitho logo. Magnitudo Color. Roftrum. RISTOTELES Scolopacem fic a deferibit. Magnitudine quanta Gal- linae fl , roflro longo , colore Attagenis . Snepa (Scolopax) inquit Albertus, roftrum oblongum habet, in dor fo colorem Per dici /, in ventre.Nifi lingua valdh longam,quam procumbens in puluere proculextendit , vt attrahat vermes. Idem vbi Aridotelem interpretatur, Anis, inquit, ( nimirum ex Auicenna) Afcocalos,vt Gr&civocantjn borti*,& pratis capitur, magnitudine Galli(Ga\- lina? AriftoteIes,fed minor etiam, quam Gallina eft,vc Columbis melius a Nemefiano co feruntur )roflro longo colore,vt Attagen, qui declinat ad cinereucum quodd rubore flauedtne diftinffum.Gybznus Longolius fic eandem defcribit.Magnitudine paulo inferior, quam villatica Gallina todrolongo,& ea prope crurum forma, qua Cynchramum(Cynchramu Sericeam Germanis didam facit, ein Screcke(effe diximus. Ingluuie caret. Exe potius, quam vifu vermes, que- rere. Canit autem,- Pafcitur Omithologiap. Lib.X X. 475 ¥af citur exiguos [effiam obfonia vermes . At non ilia oculis quibus effi obtufioryet[t Sim nimium grandesy[ed acutis naribus i»Uaty I mp r e j[o i» terram roffiri mucrone [e q mees Vermiculos trahit^ & vili das pramiagula. Volatu item non admodum valetmeque enim in altum fe valde attollit, neque longam trahit in aere moram, quod f^pius ipfe in fetantes aucupes fuoientib.obferuam lll^ ete- nim poftparuum volatum quieti fe fe dabant,denuo iterum accedentibus aucupibus , ite 10 rum & il Ite paruo adeo volatu fugiebant. Ceterum natura fagax volatus huius defcdum curfus velocitatecompenfauit.Curfu etenim celerrimo, fe ex aucupum oculis eripit, & cum proximam libi eam exiftimant, longe abeffe inueniunt , vt ipfi mihi retulere , Hanc curfus celeritatem demonftrat Philofophus3dnm inquit.beam currere velociter & Plinius, JS.ufticul.(y\aqaica$y& Perdices currunt. CAPI ENDI MODVS. 1?aru volat Curfu s/a- let. b Hift.lib.ep cap,z6e N E P p A) inquit Albertus,/» die quicjeitjn aurpra^ crepufculo volat:&ideo Rgtibus ca- tune in altum eleuatis retibus capitur:El alib \:Maney& ve [peri inter arbores pkur. volat' quare tunc expafis tn affium re nbas capitur yeo quod exeundo0tfrintrando femper eafdemvias [equi cZfueuit. Apud Ang!os,vt refert OrnithoIogus,di • luculo potilFmum, & crepufculo in fyluis capitur retibus in loco arbori- bus vacuo fufpefis,& vcnien-te-aue demiflis. Eodem fere modo in Hollan- ... .~ dia capi audio. Aliam capiedi rationem docet alius.RufticuIa?, inquit, capiuntur nodii ad d/modus. ignem tintinnabulo, & genere retis, quod Galli coopertorium vocant. Ignis quideft e pannis veteribus (ictis in feuum liquatu intin dis, tum contortis brachij cradit/e,Iongitu Facile ea* diae pedis, accenfisq. Quam facile autem o! im caperetur, offendit Nemeh'anus,du canit; pitur Cum nemus omnefuo viridi [poliatur honor e y 3° Fultus equi niueis Jyluas pete protinus altas Exuu tjs.Prada eH.[acilisy& am%na Scolopax; Corpore non Papbijs auibus maiore videbis . Et qua? fequuntur.Bellonius in Gallia vcfperi,& mane capi refert inter volandum reti- bus,quee Gallis pentieres,Panneiec>& Rotzelet dicuntur: Aucupes, vt facilius capiant, fe Quomodo fefub equo ligneo recondere, quomodo etiam Perdices capi cofueuerunr, aut ftib inffru- d Gallis al| meto, quod Gallis Foluel dicitur,& fic voti compotes quam facillime fierfeum Scolopax ^capiaXt animal omnium ftolidiffimum fir,accedentesq; non valde metuat, & in fu per lingulariter volet.Idem Bel Ionius in hac aue capienda aliud docet aucupij genus, quod Gallis Folia ftriere dicatur. Auceps veftem ex panno, aut tela coloris caflanea? fert,chirptccasq. eiuf- - de colorisjpileo lato,amploq.in quo duo tantiim fbraminula iuxra oculos fnt, caput, hq- merosq. cooperit, baculos quoque duos in manibus gerit panno eiufdem coloris conte- ctos,in extremo vero per pollicis fpacium rubro. Virgulam item e cingulo fufpendit,cu- ius extremo laqueu ex fetis equinis annedit. Atque ita inff rudus ferulis duabus, feu fur culis innitensauem, quae huc , illuc diua^arifoIct,pedetetim infequitur, donec propius acceflTerit,illaq; a curfu quieuerit.Quieuiffe autem cognofcitur, ciim caput non amplius attoIlit.Tunc enim baculis illis ad inuicem co!Iifis,auem quee illo fon itu mirum inmodu ddedatur,ita dementat, vt defixis in illum oculis, omnino immobilis permancat,adeo yt auceps propius accedere, & iniedo in collum laqueo illaqueare po%, VSVS IN CIBO, ET IN MEDICINA. ARNE Sneppam effe fu au i feribit Albertus:OrnirhoIogus vero haberi Garnis qu* quidem in delitijs,fed Perdicibus poffhaberi, Non immerito, inquit Bel» litas. Ionius, ^non exenterata coquuntur, vt etiam fcarus pifcis,Pluuialis,ali?q; a Deauib. n6nuli?aues,qu9 cum cibis mollibus nutriantur, nihil excrementi gignut, M.$'Cap* nihilq.quod fic abijeiendum : & vulgo creditur felle carere, ficuti etiam ^ ^ Pluuialis, Columbus, & Capriceps.Hxc ille, Antonius Gazius Patauinus,aue§ qu? Galli nx fylueftres dieuntwr.-vulgb Gallinaceas (incclflgic amem Scolopacesmam Cailinazza quibufdam m 5o Quo ma- gis tempo *e conue- manc. Ad calcu ? SUIBa Defcriptio" Magnitu- do. Color* Qjonoodo capiatur» Afcolopa- cion. •Piazardel- la0 a De Jtiib. Ub.\ 6.1 i' 476 Vlyfsis Aldrouandi quibufdam Italis vocari, diximus fupra)appellat, ad naturam Perdfcis,& temperamenti* eius accedere ait, item Michael SauonaroJa.Conueniunt autem hyeme magis, quam a lijs temporibus,!? Villanouano credimus, vt etia Phafiani,& Turdi,quod forte tunc pinguio- res exiftant.GaIlinaginem,vt refert Ornithologris, aliqui deplumatam, exenterataque in furno torrent3& cremant in olla figlina ad quoddam remedium aduerfus calculum . DE RVSTICVLA SYLVATICA. Cap. Lll. L I A eft auis,RufticuIa fimpliciter di&a,vel RufHcuIa paJuftris maior, de qua mox fcripfimus,qua?,tefle OrnithoIogo,quod fyluatica potius , quam paluftris fit, a Germanis Vualdfchnepff,HoItzfchnepff,ideft,Rufticula fyl uaticadicitur.Maioreft fuperiore,ciim Gallina ferea?quet,& colore fimi- li quidem, fed faturatiore,cruribus cinereis,ventre albicante, roftro minus longo, vt pi&ura oflendit, quam ab Argentoratenfi aucupe , eodemque piftore accepi . Tendiculis ,feu laqueis capicur.H^c Ornithologus, qui & eius figura tradit, quam habes in feq- pagella. 2® DE SCOLOPACE SEV GAL- linaginc minori. Cap. L 1 1 1. SYNONYMA. E minori Gallinaginum genere , cum non meminerit Ariftoteles , nec alij 3* ve teres, idque nihil fere a maiori nifi magnitudine differat, Latine Gallina- ginem, vel Scolopacem minorem appellare licebit.Bellonius Afcolopa- cion vocat,fido nomine diminutiuo ab Afcolopace. Italice Pizzardella, Gallice Beccaffon Beccaffe petite:& Beccaf!ine:quanuis & alia? dua? aues aquatica? eifdem Beccafline etiam dicantur,dequibus poftca.Gybertus Longolius aue, de qua hic agitur,interpretatur Germanice Harfnepff, alij vocant Herrfchnepff hoc dominorum, & nobilium Gallinaginem. Alij Grafzfchnepff, forte, quod inter gramina iateat:alij voce diminutiua Schnepfflin, alij nimisgenerali vocabulo Vvafferhunle.Tur- cx IeJue vocant, Non defuere, qui hancauem Arifiotclis Mollicipitem effe exiftimarint, fed perperam, 4° GENERA. DIFFERENTIA. EX hoc genere alia? duae traduntur a Bellonio, Gallis pariter Beccafline di<5te:de quibus ihfra. Hieronymus Tragus inter aues menfibus requifitas quafdam Ger- manice interpretatur BruchfchnepfflnjoderBabergeifzlimquasetiarnfi ex hoc genere, effe prior nomenclatura innuere videtur, Ornithologus ex Arquatarum genere potius effe fufpicatur. ^ FORMA. DESCRIPTIO. YBERTV S Longolius,Auiseft,inquitapud Batauos eadem (quaRu- fticula maior)forma roftri, capitis, nifi quod longe minor fit. Idem confir- mata Bcllonius, Beccafline, inquit, feu Beccaffeu Gallis di<5ta,GalIinagini maiori e flet omnino fimilis,nifi magnitudine , & moribus differret Orni- thologus hanc etiam inter vtranque differentiamobferuat,nimirum,qu6d in Gallinaginc maiore inferior roftri pars aliquanto breuiorfit fuperiore, non Ornithologix. Lib. XX. 477 Rufticula fyluatica. 478 Vlyfsis Aldrouandi no item in minori Gallinagine: in qua tame,inquit,anteriorpars(fi bene memini(muIto^ quam in maiore afperiorcft.Bel Ionius hancauefic defcribit: Dorfum habet ciufdem fere cum Alauda coloris. Superior alarum pars magis nigricaLquam in Ruftfcula maiore, ven- ter vero magis albicat.Crura digitiq; longa funr, & nigra roftrum quaruor digitos a?quac longitudine, canaliculatum,& maculofum,& in extremo nigrum . AI? extenfe macula al- bam in extremitatibus oftendunt.Harc Bel!onius,qui &hanc eius figuram exhibet.Noftra cuius eft ico pofterior, Scolopaci maiori valde finiilis eft, fed magnitudine inferior,Ionga ab extremo roftro ad vngues vfque dodrantem, & palmos duos. Roftrum palmi longitudi ne canaliculatum lariufculum, nigrum, & tuberculis quibusdam afperum, in extremo acu- Ic tum, cuius fuperior pars inferiorem aliquantum excedit longitudine. Pcnnaru colore ma lori non eft abfimilis. Alarum autc penna? medix, breuiufcula? in fine albicant . Interiori parte ala? leucophaeo colore obfoleto tinguntur.Ventcr candidus:Crura3que funt exilia, pedes, digitiq.fubnigricat. Vn gues fere redos habet. Lingua longitudine roftro fere par eft3canalicuiata,in extremo cufpide acuminata inftar acusiqua infc 4S0 VlyfsisAldrouandi ■Ordo* i® Color. Crura. 3® DE TRYNGA. Cap. LIV. i 1 ELLONIVS,vt iam aliquoties didu eft, duas alias etia aues Beccafiinas nuncupat, qua? cum caudam fubinde motitent , ad Tryngam,aut Cincium, aut Iunconem,quas caudam afliduc motitare teftaturpbilofophus ,exifti- ine reduci debere. Quapropter de his tribus hic agere ftatui,vt ad quas ea rum , tum ha? dua? Gallinaginum minorum tumalia» eis congeneres(quas aut ipfe noui,autah'j defcripferunt)refern poflinr,manifeftum euadat. De Trynga autem ali&.S. Hi pfihs.-vt qua reliquas magnitudine fuperare fcripfcrita Philofophus, Tryngot,inquic lac ut Sior. cap‘reis, cruribus rofeis jcauda nigra, breuijroRro non longiore fere, quam MeruIaru,nigo.fi, dipes.Ca?terum Germani quidam etiam palmipedem auern minimam in Mergoru gene- re,quam VrinatricS veteru dfe putant.Germanice interpretantur V vafferamfeJ,& Sch- wartzucherlin,ideft, Merulam aquaticam, & Mergum nigrfi,Georgius Agricola Meru- * lam interpretatur Amffel,& SeehamfsefMcrulam quanda marinam, vel maritima quo- que raperiri infinuans.Hsec Ornithologus de Merula aquarica,cuius et ia hanc figura ex preffit.Idem Ciqclo aliam magis, quam hanc Merulam aquaticam congenerem facit illa, inquam, qua? circa Argentoratum Lyfzkbckappellarur: imoprorfuseandg effe eonijcit. ciufque icone exhibet, nos poftea eande dabimus. Credit item ab eodem Cincio no dif- ferre,quam Germani quidam etiam SteinbciRer,& Steinbeeker vocant:&fic defcribtk. Magnitudine Ruticilla® efi,cx cinereo albicas, cauda mouet.Veriim hac diuersa effe ipfa magnitudo liquido loquitur Apglus eis eni Cinclu fuu Qalerira paulo maiore facit, hi vero hanc auern Rufticilbe comparant,quje Alauda minor eft;quaprcpter ficut Cinclu ad Trynga pertinere exiftimo,ait hanc ex Cincii genere effe conijcio, ex magnitudine nimi ^ rum,qii3e vtrinque attribuitur.Su etenim huiufce fententi>,in hoc auium aquaticarum ge- nere caudam motitantium, qua? Turdo magnitudine pares funt ad Tryngam effe referen das, minores vero ad Cinclu, aut ad Iunconetmquod docent iam recitata philofophiver- ba-.Vnde etiam Motacilla? quoddam genus, cuius icone e Ioanne JCe tm an n o, deferipr rq- ne vero a Georgio Fabritio fe accepi ffe tradit OrnithoIogus,ad Trynga pertinere exifti modicecipfe Tryngane,an Iunco fit, quadrat. Auis, inquit, qu« a Germanis in Mifnia ein Piluenckgen,vel Pilvvegiche. vel Pilente nominatur cauda fine intermiffione mouer,vt ptj0. Motacilla.Primum nomen Germanicum compofitum eft a fono vocis, vel agitatione cau- Genera. dae;alteru a quadam fimilitudine cum Anate impofitum. Quanquam haec auis palmipes non eR,& roflrum longum, mqlle,& colore cinereum,ac alta crurahafiedEius dufxgenera focus, funt, maius, & minus, Minus eft cuius figuram in fequente pagina damus(quam nos hic ap Nidus* pingi curauimus)magnitudihe,MeruIae tergum cinereu,venter albus, ala?, & cauda fupe- yj@^' riote parte cinerea?, inferiore cB albo diRinde.flumina colit, & in ripis hac illae vagatur.; /n Mufcit nidificat,& incubat arenis ;& aut in ijfdf,aut inter faxa oua ponit, eaque vt& Hirundines capiendis riparia? nullis Ripulis, aut herba tegit.Supra odo pullos non excludit vno tepore. Vefci- qua arte u* tur mqfcis, vermibus, pifciculis:domi vero cum alitur, pane, & malornm putaminibus Jn wtur. mufeis capiendis arte vtitur. Lento enimfufpenfoq; gradu accedens,roRro eleuatopri- ra^Qplcnc miim defignat,tum captam praedam deglutit.Manfuefcitnon difficulfer & conclauiaab raCl°* araneis purgat.Aeflate capitur in naRis,in quas propter efca fe fubmergir. Hye me pticis glutine (vifco)i!iitis:pedicis'verd e pilis equorum fadis,quous's anni tempore. Vocem no S s 3 dii la- / 48S Vlyfsis Aldrouandi Merula aquatica OrnithoJogi. Motacilk feu Cincii genus cum petafite OrnithoIogix.Lib. XX. 20 tf ulachryma ntis.-auc Iametantis inftar sedit. A pueris aliquado delegationis caufa alitur. Querendum an hic SchoenicIus,ideft lunco Ariftotehs,veI Trynga, cui Turdi magnitu- do attribuirur.Hgc illc.Cfteriim cum Turnerus,& alij pro Trynga quafda alias aucs de- fcribant,hic quoq.qua» dicunt, nobis protereunda no funt, vt quilibet pro arbitratu de ea iudicet. Tryngas, inquit , Germanice dicitur ein Vvalferhenn(ideft Gallina aquatica) Anglice Mothen(forte, inquit Ornithol. a Morhen)Eft autem auis tota pulla, excepta ea T cauda? parte, que podicem tegit. Ea etenim candida cft-.&tum cernitur, cum cauda erigit. Tumeri de Alis parum valet.atque ideo breues facit volatus, In ftagni$,qu£ nobilifi ?des obducunt, fcnpcio; 10 & in pifcinisapud Anglos plerunqjdegit.Siquando pericluatur3ad arundineta denfiora Color, folet confugere.Hociile.Ornithologus feaudiuiflej ait.Synt appellari apud Anglos aue longo roftro, magnitudine pic?,quf fempet iuxta a q dani ve'rfetur,& caud5 moritet.Hac ^ c .aui.s Cinclusne.an Trynga fit, addubitat. Ego Cum Pica? magnitudincconfbratur,ad Trynga de cnPC10, porius refero. Ali; Germani pto Trynga buiufmodi au£ defcribunt.Tfyngas,inquiunt,ni Tryn»* gratota.fidipes, candido vertice, ad rofirum vfque demiffo, pedibus altis,& nigris, cauda quorOdaln continue mouer,& loca incolitaquofa.Ad Tryngemdemfi pertinere putat Ormthologus Germano- aue,quo a Iicubi,vt Clarona? V V^fer Troftle,ideft, Turdus aquaticus nominatur, roftro wmdeferi breui,cruribus altis,fidipes,qua,inquir,non memini, me videre, nec an Trynga fit, afiTcre- Pt,0# re polium, nifi forte Merula aquatieaeft,de qua fuoloco.Ha?ciIle, jurdiaqua DE IVNCONE. Cap. LV. ^o/p/xoc, inquit Hefychius,auriga cfi Amphiarai, & auis quadam, & planta, Ali Aequiuoca bi ^oivaog habet.-fed quadiuis apud A riftotelcm Aeacum lambdaiega* gtvmum. tur.illum tamen de eadem etiam aue intel ligere verjfimi le efi,atque ita dicta, y quod in iuncis libenter degat, quos Gra?ci ff^ivov; nominant : Vnde & Gaza lunco tranftulit.Philofophus hanc quoque lacus, & fluu/os petere, & caudam motiraro ait,Trynga minorem, & Alaudo amicam e fle, Ca?tcrum qua: & hoc fit , vix inter dodtos 3° confiat. In Bononienfiagro auicula quodam capitur Pafieris fere magnitudinejcaudam afliduemouens,Ioca aquofa amans.qua? nifi lunco fir,quampto eoexhibeam,non habeo: quippe iuncis, & arundinibus prope aquas infidere fopius cernitur; vnde etiam aucupes patiere d- Pafiere d’acqua vocant. Pafieris eft magnitudine, rofiro nigro, canaliculato, fatis duro,& aequa anis in extremo adunco.Lingua item canaliculata-, & qua definit, duriufcula,& bifida, Capitis didgdefcri pars fuperior,& tora cetuix, venterque coloris funt caftanearu.Vniuerfum collu pronfi PtIO\ & pe&u£ albicant . Relique corporis partes ex fufeo ad nigru tendut.Cauda tres digisos ^§nitu"" longa denis penis coftat Crura,& pedes funt fufca,Mas afoemina hoc folum differt, qL#faique i&continens parte fui poftertore, Nunquid vero auicula ha?c,quam pro Cincio fum exhibiturus, apud mare etiam degat vt verifi- _ mile eft,cum multa? aliseauesjqua? fluuiatiles,lacuftrcs vefunt,mare etiam petant, «St e coritra,he£dum didici.Reliqua vero , qua? Ariftoteles de Cincio fcripfit,ei^ prorfus conueniunt.Magnitudine Motacillam aliquanto fuperat. Color totius fere cor- poris inter fufcum,& cinereum ambigitifed alarum penna? maiores fubnigricantiventer- & femora albicant. Roftum nigrum, tenue, & ldngiufcuIum.Crura quoque nigra, fed bre- ui exilia funr. Pedes etia nigri. Huic congenerem e&iftimo, cuius fecundo loco icon da- tur-.nam St coloribus,& totius corporis fpecie ,& partium conftitutione ei omnino ref- po'ndet,fcd magnitudine cedit: quare Cincium minoterfo appellare libuit.Neutri harum auicularumaucupes ndflri peculiare nomen fecere, Giarolo,& (3iaronceIlo communi vo cabulo appellantes. Ex eodem quoque genere fortaffe fuerir,quam tertio loco exprefsa damus.-nam & eifdem eft coloribus, nifi quod caudam habet alb5*& lineis nigris tranfuer ftmfecantibus ornatam, Steande quoque pr&fefert corporis fpeciem,& conformatione. Roftro etiam differt. Illa? enimfere aquale habent; ha?c qua capiti !ungitur,crafttufct|ft^ &fcnftm deinde magis, magisqueattenuatum.Cruribus pra?tsrea differre videturma ali quanto longiora, & craftiora obtinuit.Magnitudihe autem illis refpondet,quampro Cin clo maiori dedimus. Nomen quoqUe com une habet, & Giarolo ab aucupibus nuncupa- tur.Superiiis,& Bellonij &alioru de Cincio fententias recitauimus.Ornithologus pro eo aliam auem depingit,dcfcribitque his verbis:Noftra, cuius iconem damus, roftro redo, ni- gro,&!ongiufcuIo eft, ventre albo, pedore cinereo, cauda breui, ira vt eande alarii longi tudo ftrialis dorfoq; fufca;cruribus ex ruffo fere luteis,vt pidura repr^fentar.Ipsa enim auem non memini videre.Hsec Ornitho!ogus,additahac eius figura, ^hbi3vtiam annota- Ui?Beb Jfl Ornithologiae. Lib.XX. i VlyfsisAldrouandi Cincius minor cum Conyza minore. Ornithologia: Lib. XX. Cincius Tumeri cum Alfinea quatica. 593 Cincius quartus,Gallinago minima Bellonij, ui.Bellonioaflrentiensyfecunda Gallinaginis minoris fpeci£,qua? autre Beccafline Gallis dicitur,Cinclu Ariftotelis ede putat.Idem Gailinaginum minimu genus, Bellonio Bec- cafline Ia plus petite didum, Cincium minorem appeliar.Tertia, inquit Belloniu^Galiina Gallinagi- ginis minoris fpecies primo generi magis, quam fecundo fimilis eft.Roftrumenim ficut, njs miniing Scolopax maior, craiEufcuIu habetj& in extremo maculatum. Dorfum Sturno fimile. A\h deferiptio . jo quibus Deux pour vn appeliatur.Dug etehl huius generis precio vnius maioris v^neut. Deux pour Nomen eiobfccenw eft,Foutons nimirum, quod caudam pra» carteris auibusiubinde agi ™cur di“ tet.Carnis fuauitate fuperiori nihil cedit, eod^q. modo in cibum paratur.Ha?cBei!onius, p^tons, nulla aut huius, aut fecunda? Gallinaginis minoris iconem exhibens. Illud hicpra?termit Car0o tere nolui, ceu ad Cincii deferiptionematrinens Suidam nempe fcriberc.Cinclu aueef- fe gracilem, & nullo ferme corpore:quonia huiufmodi funt aues a nobis defeript?. Adde item & alios e(Te prajter Ariftotelem.qui caudam mouere aiunr, Sed antiquiflimi tantum Autocratisfeftiua ha?c verba afcriba,q,in Tympaniftis fic ait:07e&:r&<£«vt Cincius falit . Volatcranus , vt hoc etiara obiter annotemus , falso & Une authore Cincium auiculam palmipedem efie fcribit ,& ceu memoria Iapfus Plinio cui neque villa erae, neque domus, neque arca: quod genus hominu Gr?ci an; 'nt; vocant, ideft, expertes pecuniarum)rufticorum prouerbio Cinclos nulloque fere Leberideac appellari.Suidas quoq; fcribit, Cincium auem efle maritimam, gracilem quf Cinea- corpore, cui peculiare fit clunium pennas fub indemouereeEam prouerbio fecifte loeu, quo Menander fit vfus in Thaide: JItmko ripoz ft MjSkplfa Ki^xaA», ideft; Mendtcior Leberide^tejut Ctncalo . Videtur autem, vt ait drnithofogus, alpha infertum carminis implendi gratia V S V S IN CIBIS. 3« I N Cotyis Thracum regis conuiuioapud Athenaeum nominantur Cygni, Grues, Kiy» Ao/ vbi Ornithologus Ktyxtot legendum efte cenfet.Sedidconceditur,Cindo$ctia apud veteres aliquo in precio fuifle fateri oportet , DE CERCIONE AVE INDICA. Cap.LVlI. 4« Befcriprio, Magnicu- do. Color. Itymum. I S C E poftremum auibus caudam motitantibus Cercionem auem Indi- cam adijeere libuit,quodha?c etiam id faciat.Meminic /Elianus hic verbis In India auis ad Sturni magnitudinem accedens.varijs coloribus pie afp Itb.i. Eiymum' HERE N, vt refert Albertus, fecundum Auicennam Alcyonem fignifi- cat . ApudGrecos vero ,& Latinos varie fcribicur huius auis n.omen : alij enim codices AW^uorcum tenui fpiritu habent, alij cum crafTo, vnde& La- tinorum alij feribunt Alcyon 3 alij Halcyon /Euftathius non recipere flati lem in prima verbum Alcyonis fcribir, referente Gadio 3 etia canone fubic- do, quoniama ance I fifequatur z flatilem non admittat . Idem confirmare videtur Io. louianus Pontanus ,a vbi inquit : Alcyon pro aueGrui non afpirayt-, licet fiat ab eo, quodeff «A?. IlU enim,vt grammaticis placet , nunquam afpirant a ante ifequeme cappa.Qh&rcboto grammariei,qui Grtece deafpirandis vocabulis fcripfit, verba ha:c fu ni: Alcyon vero etfi ab eo, quod eft aM derivatur, tamen quiafequttur cappa,tennatnr\ & fi militer frater itum ciAro licet fiat a verbo etAAo.ucti.N a a ante ffequeie confondtcfempertenitatur,nififorta{[ettatir»fequa~ tur liquida. Nihilominus, inquit Pontanus , apud Theocritum eft videre Grcecos veteres huic nominiafpiraffe ; at licet ipfe viderim in veruftiflimis codicibus noftris, huic nomini afpirationcm eflTc praenotaram, hodie tamen afpirat nemo,& fimiliter didionibus Alcedo Alcedonia.Hrc ille. Ca?terum refragatur Io. Tortellius, fuam opinionem Theocritiau- thoritate iam ab ipfomet Pontano adduda confirmans, ffalcyonem.inqnit, cumafpiratione fcribendum,ex Theocrito appare t:X' a, Azvbvii zopzcnvvrt t dzv (icit u. Nam fi non afpiraretur,no opus fui ffet cappafdeTt, primam lueram coni unet tonis gfj in % denfarn mutari. Pro Tortellio etiam faciut veteres quidam Latini, vt Varro in opere de lingua Latina, & Seruius,qui in primum Georgicorum Virgilij huius auis nomini,ab initioafpirant, tum ex recentiorib. Alcyonis . eruditi quida,vt videre erit in toto hiftorif proceifumam quoties aliquid ex aliquo dice- mus3nomcn auis ita fcribemus,prouc illi fcripfere,vel cum afpiratione , vel fine; cu inte- rim fi quis etymum confidcret3omnino afpirari debere conftet. Dicitur enim naparo iv a At xf«>,qu6d in mari pariar,vt Scholiaftes Theocriti, & Varinusfcribuntdicet Ifidorus, &auchor dc natura rerum longe aliam, fed ridiculam, etymologiam referant, dum aiunt; Alcyone pelagi volucrem didam quafi alitem Oceanmeo quod hyeme in ftagnis Oceani Alcyonius njjos faciar,pul lofq. educer, dc.Inconcinne etiam, & ridicule apud Auicente interprete Alcyonis ceu Grecum nomen legitur in redo pro primitiuomam Alcyonis redi cafus di ^,nuc‘uatantfim voce dicitur, & paruam Alcyonem fignificat.Porro non foliim Alcyon, fed etiam Alcyone dicitur tam de aue,quam de muliere, licet fecus fenferint Euftathius, Seruius,&a!ij. Ab Aicyoncfic Alcyonius adiediuum,vnde dies AIcyonij,dequibus fuo loco:Latinis etiam Halcedo appellatur, vt rcftatur Varro, & Feftus, Alcedo, in quiens, dice- batur ab antiquis pro H alcyone. Hic rurfus eft notandu Alcedine non femper abfque afpi- ratione feribi, vt voluit, pontanus.-nam & Varro afpirar,vt iam patuitiquanquam ab ai go re didam plerique velint. Alcedonas, inquit Hermolaus, noftri vocant, quafi Algedenas ab algore. Idem confirmat Ambrofius Calepinus.alijq. grammatici complures, nimirum. Ha ice do a- liquado a* fpiratur. Alcedinis etymum. Ceyx. Ceiylus. quod frigidiftimis temporibus in mari pariat . Mihi tamen longe probabilius videtur , vt quoq. exiftimauit Onirhologus,a Gratcorum Alcyone hanc vocem dimanafte.Vc vt eft cum Alcyon,tum Alcedo marem, &foeminam, in hocauium genere fignificare, a plerifq. creditur.Sunttamen,quimarem.non Alcyoncm.fed Ceycem nominare malint, quod no- men aliqui cum dip^thongo feribunt, aliqui vero non. Cerylum etiam aliqui eandem aue cum Alcyonemare faciunt, vt Paufanias, Euftathius, Varrinus Antigonus, & Vuottonus: funt.quidiftinguanr.Cadius quidem non diftinguit,fed Alcyonas fenefeentes vocari Ce rylos dicit, fed perperam id ex Antigono tranfcribir.-apud quem legitur, Alcyones mares vocari Cery!os,eofdemq; in feneda a foe minis geftari . Hefychius feribit Cerylum ali- quos auem naafculum,& Iibidinofum,alios Alcyonem interpretari Exijsqui diftinguunt Mofchuscft , qui Alcyonem , & Ceryllum tanquam aucs diuerfas numerare videtur ; b EiJyl.3 b nam de Bionis interitu fic canit; A ’Aviq- 4 99 Ornichologijs Lib. XX. A'AxyavcC h Totfffov ct^yzoiv s%tro Khu% . Ou^tro&ov y\ot,UKQtcs’viK'' fActoi KwpuAosadW . idefi. "Neque H alcyon tanto dolore deplorautt Ceycis interitum 5 Nec cerylns adeo cecinit in mare caruleo . Diftinguere videtur etiam Ar/ftoteles c in(\\iiensiAlcyonemy& Certlum ( Gaza Carulum c ^ vertit)apud mare ver far i. Sed Ornichologus eum fic fcripfiffe putat, non quod alitcr,qua g ‘ * fexu hns aues differre exifiimarct,fed vt nomina vulgo vfitata non omitterct;nam fic, in * eodem capite Ficedulam,& Atricapillam nominare3&alibiErythacum,& Phoenicurum, s° cum iftas aues non fpecie,fed affed/one aliqua differre fateatur./EIianus alibiCerylu, marem Alcyonem effe agnofcir,alibi vero contrariu affiuere videri poffit: na vbi diuer- farum auium amicitias,& difeordias mutuas recefet, Alccdinem,& Ccrylfi inter fe amo- re reneri icribit.AIbertus Magnus in citaro Arfiotelis loco ex Auicenapro Alcyone ha bet TharagIyon,pro Cerylo Kydeloz.Niphus Carulum putat eflcauem.qu^ rufiiceapud Tharaglyo Itaios Ciurlus appellctunfed qu£ qualisqjilla fir,non explicat. Petrus Bellonius Carulfi crurlus* * Gallice Caniard interpretatur, additq;delphinum venatem fequi,&pifces deuorare.Pro caniard. Caniard autem Larum, fcu Gauiam maiorem intelligensrquod non percipiens Ornitholo Canard. gus Caniard cu Canard, quo pofteriori nomine Anas mas Gallice nuncuparur5cofundit. dz)crf»^c Alibi idem Bellonius ^credir,Ccycem auem Plinio di&am eandem effe cum Cerylo Ari li.^e. 2JT» 20 fiotclis,& Alcyonem vocalem fignificare. Difiinguit enim Alcyonem in voca!cm,& apho non.vc poftea dicetur.Mihi in primis eorum arridec fententia quib.K»Vf3Kwpt/'Ao? 8cKeip^ Alcyonem marem fignificat . Antequam autem ad alia huius alitis fynonyma trafeamus, fciendum,quod Cerylus per ypfilon in medio fcnbitur,& per lambda fimplex in plerifq. exemplaribus . Paufanias pro paroxytonum facit. & lambda duplicar,vt reflantur Eufta- ehius,& Varinus. Krpuhos paroxytonum per «in prima fyllaba Doricum efi vt credit Eu- phronius in fchoJijs in aues Arifiophanis:pcr;j verodiphthonguin prima, &proparoxy- tonum Atticum. Sed Ifacius Tzetzcs in Lycophronem, /folium effe hoc fecundo modo feriptum, priore vero Doricam, Atcicamv& communem linguam pariter vfurpare.Didy- mus quidem putauir,vt ibidem refert Scholiafies Ariftophanis,nomen hoc fecundum na- 3® turam, idefi, ex proprietate etymologi# debere feribi Ka'/peAoe.Sunt,& alia nomina apud Gr£Cos,qu£ad Cerylu tum fignificatu,tum vocis figuratione accedant: KetpuAozauisyn- quit Hefychius,quamaliqui Kwpyy (Varinus habet Kvpav, Ornithologus Kup/v legit,quia Kup/g. alibi apud eofdcmfic legitur:Ke/p/sauiscfi,Accipiter,vel Alcyon)Tandcmin Alcyonum Damar. /genere f?rnina J\zV«pdicirur,ideftvxor,tcfie Paufania, Antigono, Caryfiio,& Vuottono c Letf. an vt efi etiam apud Lycophronem ,& expofuit interpres : quod pariter confirmat Cariius ttq» lib . 4, Rhodiginuschis verbis: In hoc aute genere foemina nuncupatur Damar, vteft apud Ly- cap.ii. cophrone,& expofnitinterpres.Quanquam pro vxore capitur Damar, quafi yduup diro rdv yd^covAn cafu patrio Damarcos facit:nam& pullatorum ratio habenda quandoque . Sunt & alia huius auis nomina apud Gr^cos,& Latinos. Theodorus Gaza teftatur,a mu!- De mefib. 40 tis dici aue Potftdeonis,idcfi, Deccmbriam,qu6d pariat menfe PofIideonc3hoc efi, De- Atticis, cembri. Baptifta Mantuanus aues Ceycis periphraftice vocat : Auis po /fi Producit Ceycit ana vbi frigida bruma . A^re^C Ceterum quamaucm veteres his nominib. intellexerint , res efi admodum controuerfa, cj^s ey" alij salias aues pro Alcyone ofiendentibus,& multis multa cofundcntibus. Auicennjrin- Auicenna- terpres Alcyonem cuCoruo implicare viderurmam vbi apud Arifiotelcm Alcyon legi- interpretis tur,Auicenn# translatio habet Alcorab3idcft, Coruum. Auiecnnam vero ibide Alcyone error, loqui hinc patet, quod per hyemem quatordecim diebus nido,& excludendis ouis opera dare feribat, quod ad Alcyonem fpe£tat,non ad Coruum. In eundem errorem impegit AIbertus,ciim feribat: Alcyonem aue efTe nigram, non admodum magna, haneqj forte ^ ertI 3’ yo vocari ab Auicenna Coruum marinum.Hic tamen in hoc etiam peccat3quod nigram AI- 1 cyonem effe autumat, cfim alias id feribat nemo Item in eodem capite velut anceps, Al- /^»3inquitjCf? eadecu A Icor ab marino fecundum Ouidium Homerum nuis eft Diomedis , rado apparens.Nos de aue Diomedea iam egimus . Idem alibi Ariftqtelis verba recitans cum Cinnamomo aue eam confundit . Et alio in loco, ciim Alcyonis fcipfi/fct biftoriam ex Ariftotelc,veI Auicenna,quae Alcyonis funtpropria,alij volucri afcribitma fubiugit. Alia aute auis eft,qu$ vocaturGrpcO Sauoratb^qupeTt Picus marinus agrestis,maior ahqua Sauorath. ulum Pa[ferc,&c. Nam hsc,& qua? fequutur omnia non minus, qua qu$ prius de Alcyone exprefse fcripferat, Alcyoni foli conueniunr,& eadem ferme repetuntur. Quare merito a INipho accufatur,quod Alcyonem non agnoueritjeamqjcu Coruo marino, & alijs auib. confn- joo Vlyfsis Aidrooandi Ifpids. confadcrir.Caetcri fere reeentiores Alcyonem, ifpidam vulgo vocatam exidimant, atque idem etiam prius credebat Ornithologusded poft fententiam mutauit,etfi id aperte fateri non audeat. Quare eius verba aferibam. [Fui ego aliquando in ea opinione vtauem,qua2 a barbaris Ifpidanominatur,AIcyonem clfe conijcerem.Quamfcntenriammcam do&if- fimus vir Anglus tunc approbatam, in fuo de auibus libro pub!icauit,& illum n uper fequu tus Georgius AgricoIasa!ijq,idem tradiderunr,fed cum diftindione.ac fihcecauis fluuia- „ tilis efiTet, non autem marinarum veteres huius differentia? non meminerint.Nam Arido lcIcs *'cribMlcyonem aucm marinam duuiosetiam fubire* non autem diuerfam fluuiati- euitur1 *in fem a marina effe. Verum ha?c fcribo,non vt conieduram, cuius authoripfe fui, refutem, fluuiale, & neque ut viris longe do&idimis aduerfar: fed vt diligentius inquirendi occafionem haru marinam . rerum dudiods excitem. Ha?c ille. Qui ne palinodiam , vt aiunt, canere videatur. Ifpidam pleraq;cum Alcyone paria facere, vel omnino fpeciem quanda Alcyonis effe,fi quis con Alcyo pau- tenderit, fe hoc illi conceffurum polliccrur.-cum tamen paulo inferius optimis argumetis «?* afferat, veram Alcyonem pauciffimj£,pra?ferrim mediterraneis notam effeddq.miriim non guica , cur. effe>quoniam,vt Ariftoteies Stefichoro faibit^muium rarijfirnum fit vtdtjfe Alcyonem^ <& fere circa Vergtliarum occafttm bruma app4teat\& vbt primum per portu no plus rfttdm naue circumvolaret^ atim abeat^ nufqua praterea videatur .Et reuera Cha?iephon in dialogo, qui Alcyon inferibitur, Alcyonis cantum, tanquam inauditum f ibi ha&enus, & peregrina? auis,miratur.Quod etiam diligentius examinans idem Ornirhologus in epitome vlcimum edita, Bellonio penitus refragatur, quod Ifpidam fpecie Altera Alcyonisfaciar.BcUomus, Ifpidam AI inquit. Alcyonem duplicem facitjvnam Ifpidam noftramAquam aphonon^anquamex Ari- cyonem a- ftotele, ided, mutam, non fimpliciter, fed comparatione alterius, vel maiorem, cognominat, phonon vo (cuius & fpecies, & natura fere ad Meropen accedit , vt in Merope diximus)pedi bus etia cat Bello- ^mij;ccr breuibus, quare in rerra non infidit, Alteram vero minorem, & vocalem nominat, Roffi o! qua? in locis paludribus omnium fuauiffimecantillct; vnde a quibufdam RoffignoI de ri- de riuiet* uier appelletur, ided. Lufcinia fluuiorum . Quoniam & fuauiffimo cantu, coq; dies, ac no- es perpetuo audietes oblc&ct.Scandit per arundines ita vt Picus per arbores,quamuis digitos pedum non vt Pici,fed vt Merula, & pleraeque aues habear.CoIore,& cauda Tyn gem refert, magnitudine auem Froyerum a Gallis dictam ( Miliariam Jatine vocat BelJo- nius ,& Alauda crida maiorem facit) Roftrum ei quodammodo ad Picte Gra?ca?(ided,La- nij nodri rodrum accedir.Videtur effe criftata quoniam capiti eius pium? iongiufcul? funt. Oura,& pedes mediocri longitudine, colore cinereo. Hanc, inquit, Galli vocant Rouffero le, nimirum a colore rulfo, ve! infumatoialij Roucherole, quoniam interdiu in care<5tis,de gat:vbi etiam nidificat ex paruis arundinum Ripulis . Oua vt plurimum quinque ,autfex parit . Hyeme non recedit . Hxc Bellonius . Mihi quidem inter duas has aues cognatio nulla elfe videtur, «Sc neutrius hidoria congruere cum Alcyone veteru, multommus autc Roufserio- poftcriofis.Ha?c Ornithologus.Neque ergo fane Ifpidam,aut auem Gallis Rouderole, & Ic. & Rou- Roucherole didtam veterum Alcyonem effe exidimo:quapropter ipfarum tanqua diuer- cherole . farum volucrum.fufius feparatim hidoriam fubne&am.Sed iam reliquorum do&ornm vi- (Epijt.lib.2 rorum de Alcyone fententias in medium adducamus , Caelius Calcagninus/auem,qua?a Hu udo ma n2lK;C0 vulgo (in Italia)hodie Hirundo marina dicatur, Alcyonem effe putat,Paflere,in- 2 • 3* 4° quit, haud multo ampliorem effe colore tum ca:ruleo,tum , viridi, tum etiam leuircrpurpu- nna., & eius dcTCCi Dt lO «‘jM1 W4 »UW1‘V V»*J V»*» VV#« W- — - M»«« VbV.M4VV,VUIli jv jfciuqvuui W V4UUI * W M«* VO J^/U« eia 4 * reo, eoq. non particulariter ita diftindto, fed ex indiferero varie toto corporei& alis,&coI< lo refulgentem, rodro fubuiridi,& longo, & gracili,queru!aadmodum voce peruolantem maria, ,n proruptis fcopulorum nidificantem; pra?terea pifces ei in ciboclfe.Et cum huic aui refragenrur,qua? de Alcyone fcripfit Plinius,huius contextum mendis fcatereco tendit.il ludanimaduertendum, inquit , vel Plinium Ariftotelis verba non tranduliffe ad fidem, vel quod credo libentius, nos parum caftigatum habere codicchapud quem pro vi ridibus pennis candidas,pro rodro collum Iegimus.Ec paulo inferius,fic apud Plinium le- gendum conijcitilpfa auis amplior Palfere, colore cyaneo ex parte maiore tantum, no pur Plinius cor pureis,& pallidis admistis pernnis tam in alis, quam etia in collo, rodro graedi & procero. Nam, Pliniu, inquit, ea,qu? tam perfpicue feripta funtapud AridoteIc,vel ingnoraffe,veI per incuriam pra?termififfc,mihi non fit veridmile.Ha?c ille, qui quam aciem inteIIigat,no fatfeio. Neque enim talem vnquam vidi , neque apud aliquem authorem dc deferipram me Iegiffe recordor.Tres namque tantum volucres noui,qua? Hirundinis marina? nomine appellari confueuerut,nepe,qua Meropicogenere fecimus, Germanis vulgo Seefvvalm; Gauite fpeciem quandam;& eam Ornithologo incogniram,quam aucupes nodri Hirundi nem marina nuncupanda nobis infecunda parte Ornithologix nodr? , capite de Hirun- dine ma- sedus Ornithologia?. Lib.X X. 5°i dine niarinafdefcnptatn, Quarum nulli dcicript/onem a Carl/o allatam vere competere dicas.Quare fuper hac aue iudicium meum cohibeo:Chriftophorus Encelius^ Alcyonem g ve me ab Ifpida quidem diuerfam facir, fed vtranqueincerim Germanice Eifsuogel dici fcribit: taU^>c.4f proprie tamen id nominis AIcyonic6ue;nire,improprie vero Vuafser Hunlein appellari» Eiiluogel - Verum hanc-auern no defcribit,in libris de pifcibus,& volucribus fe fe naturam eius,& for mam explicaturum pollicitus, diligcntiflime.Sig.Gelenius Alcyonem au em in marieiuf- dem generis efle putat, cumca, quocirca aquas dulces moratur, vulgo apud Germanos Gyfytsdidia , nimirum Vanelus . Ego nullam addu&arum aiuiu veram Alcyonem efte G * • 50 exiftimo.fedauemefleputo,qu;E noftris temporibus incognita fit; nam &sAriftotelis f?cu ^ ^ J Io,vt ipfemet teftatur,eam videre iariiHmuerat,& que vbi naues femeIcircumuolarit3fta timabeat3& nemini fe diligenter intuendi copiam faciat Quare nunquidauis ilta,qua ta- quam veram Alyonem in Graecia hodie agnofei tradunt Ornithologus,& Robertus Con- ftantinus, vulgarinomine ftuuios quoque fubeat A lcyon , primum tamen, & praecipue maritima eft, & a veteribus omnibus maritimanominatur.Kiranidcs eam in Iit toribusmarisdegere fcribit . Suidasin vocc v/uipiAva. inter aues maritimas numerat his verbis: (£>:tAaWi# Si AAjtv&>\», &c . Vbi rurfus mireris , quomodo Aedon maritima fit, ciim in Ariftatelrscodrce circa aquas dulces degentibus, vt iam dianon multo amplior Vaffere cH Colore tum canticorum viri dictum leutter purpureo infigriiswidekcetfibpar tic alati calore ita 'diftincl a->fed ex tndtf creto varie refulgens corpore totOjdr alis ex Arift. & colla\ro sirum fubnirtdeJongumi& tenuer ait s fpecies eius e It. Plinius ; ciim alias nx Arifio- b Ith . 1 o« tele b mntuacum apparear, paulo aliter, lpsaauis> inquit paulo amplior Pajfer edolor e cyaneo tx par te maiore , tantum pitrpereis & candidis admixtis pennis : Ciim itaque Plinius htec ex Pbilofopho tranferibat , contendunt plerique corruptum haberi eius contextum . Inter quos Caelius Calcagninus eft, cuius hac de re verba fuperius fuere recitata. Contra non- nulli Plinium Philofophi mentem fuiffe aifecuturn negant, vt Ornithologus.qui etiam mi- ratur Ca?Iium, quod Plinium ab hac calumnia tentec vindicare, conijcitq; Alcyonem colo rem pro diuerfa ad lucem > autfolem conuerfione variare , & iridis colores quodammodo imitari :nec aliter ac fcrici quoddam genus , quod ab huiufmodicolorm variationenome meruit. Similem, inquit, colore in V anello aue, &Coruo fyluatico obferuaui,&a!ijs qui- $ bufdam . Item cura in epigrammatis gov&cu, idefi, fulua? cognominenrur a colore, poetas ait, non raro colorum nominibus improprie vti . Conuenientms itaque tto/x/A« dicitur Simonidi apud Arifiolem, ideft,vt Gaza vertit, varia , &pi&a. Vnde &Kiranides Alcyo- nem anem valde fpeciofam elfe feribir, fubcasruleam vel viri dem , variam colore . Quod fupereft,OuidmsrQftrum tenue Alcyoni tribuit air; Plenum querela Ora cedere fomm tenui crepitantia rostro , L O C V S. V I C T V S. < V AN QV A M ex fuperioribus apertiflime confiet, Alcyonem efle aue matinam , id tamen ex adducendis aliorum authorum verbis magis mani- fefiutn euadet. Prester Arifiotelem enim, & a Suidam, aiiosq; quoru verba iam ante recitaui ,alij mulriidem confirmant : Ac in primis Oppianus, qui maris adeo amante elfe tradit, vt prope fludtusipfos nidificet, pe&usq* aquis afpergat, cauda in terra ficca impolita. Athcneeus non tantiimmaris amicam auemfaeere videtur, fed pifciuoram elfeetiam innuitmam ex bdearcho ,pifcem adonidem,fiue exocoetu in littus aliquando vna cum fludtu extra aquam fe recipere feri- bic, atque inibi fuper faxis quiefeere & fi vigiler, aues <^apsvcr/s-aAyxat/Ci'»p«'ii?iTa h Gamdib, 8. i Aeglog.i» J04 Vlyfsis Aldrouandi VOX, CANTVS. A IC E D 1 N E S , inquit ^Oppianus d mone mariti lugubriter camtnty& de Citura ca nere CeyxyCeyxy aliquoties repctuntyatque ita ceffant . Quod autem Alcyonisno- men,dum canunt, exprimere videantur, oftendic^ Seneca dum ait; «jm,-,.™— v,i Licet Alcyones C eyca fuum fluciu leuiter Plangente fo»entycum tranquillo Male confifa credunt iterum Pelago audacesyfcetus£ fuas Ntdo pauida titubant* fouent. Et c allibi* »>*« Raptu& coniux Ceycagemit. Hoc pariter indicant hsec afPontani carmina. At mi fer a in fc opuli sy [olo que tn littore qua Huc Alcyone ingeminatyvocesque effundit manes Multa querentyexofadiemyno*nenque mariti Ser nat auiaCeyca vocans, Ceyca requirens , {Ah mi ferum) rapides repetens Ceyca per vndas. Porro non minus fuauem, quam lugubre effe huius auiscantuuiplurimi fcriptores memi nere, In Alcyone dialogo Chterephon fic Socratem interrogat;^* vox in fonuit nobis 9 Socrate procul d littOYibusy&promontono illo?fuam iucuda auditu? Quodnam ek,inquamyvo- cale hoc animal?Nam muta quidem [untyqu$ tu aquis degunt SO C R. Maritima quadam aleso Ch^rephos cui Alcyon nomen e ftluHuofa admodum^ perquam flebilis^ de qu§ vetus tam pri- dem hominibus fabula proditur. C H .Numquidnam Alcyon eftyquod ah?Neq\ egovttquam ante hanc vocem audieram : at mihi quidem externa quapiam conti gitylugubr em fctltcct perquam vere vocem profundit animal. Chorus quoque apud f Euripi de tn Alcyonem lugubriter, fuauiter canere oftendit,cum ait; O ales yqu$ ad afpcros Maris fc opulos » H alcyon , Lachrymofa canis fata, Carmen fapientibus non ab fur dumi Siquidem perpetuo virumprefequeris threuoz T ibi ego c omparor Lamentis implumis auisa Gratorum cupida c cetus. Querula Edonis apud f Senecam ait; Repete affuetos . Jam tibi qua ftus, atque sqttoreas Vince Halcyones &c» Has autem volucres, earumque ludum omnium elegantiflime olim defcripfit Sapho,tefte g Demetrio Phalereo. Antiquos imitati recentioreside aiunt j quapropter Petrus Ange lius Barg.TUs , vr diuinum h lulij Camilli in pangendo carmine ingenium extolleret, cius carmina Alcyonis cantui prsferthis verfibus; Nec tam earuleis fiuiithus obrutuus Iatfari Zephyris Alcyone viri Cor pus, per f ereperes dum mareytri f sibus * Defeuit quenmonijs , fluam dulce Aonijsyquod penetralibus Proptwn vifcertbus fundis ab intimis CarmenyIuleyfuo cum tibi Cynthius Implet peHora numine. Eleganteretiaim Iacobus Zannazarius ait; Dulce fonanty Lycidaytua carmtnamec mihi malim Halcyonum lamentayaut vdo in gramine ripa Vr opter aquas dulcet Cycnorum audire querelas • Baptifts 1« 1® Ornithologk Lib.XX. 505 Baptifta Mantuanum cantum hunc lugubrem appellat, inquiens. '**•** 1 * Moefia Halcyones lugubre dabant per lit tora carmen . Ec Ludollicus Arioftus. £ svdir l’ Ale toni a la marina De l' antico infortunio lamentar -fi. Queri enim eas tingunt poetas ob Ceycis interitum? vt ex recitatis alibi pluribus authorita- tibus patet. COITVS. PAR.TVS. NIDVS. Incubatus. LCYOMES mares, vbi iam fenes fa&i funt, in coitu extingui fupra obiter annotaui.Illud autem referut AriftophanisScholiaftes,&IfaciusTzetzes. ii Auis autem nonmfoecunda efhna,tefte pbilofopho fatifcattotofuaatatis temPore> & cJuart0 f1** atatts mefe parere incipit, par it autempjt inquit idem, j/z^AVs^ circa quinq\ ouadc.it dem confirmat Plinius. Cum vero omne genus auium, pa'riac parte plurima x ctcfol a H alcyon yzdic a plvlo[opho3circabrumapare re folit a ejf . Quamobrem a i t3quoties bruma ferena exiffitydies Alcyonei appellatur fpt e ante bru~ 2Qwa.w,dr fepte d bruma, vt Simonides quoq ; fuo carmine tra^idtt.Cu per mense hybernu lupiter bis feptern molitur dies teporis. Clementia hac temporis nutrice facrd varia,&piff& Alcyonis morta- les dixere.T ranquillu vero tatis p tepus effeiturf ita euenerttyVt bruma Auffrina Vergi/qs Aqui- lonis fi at. Septe primis diebus mducoficere aue hac fer tur ^reliquis fepte parere 3e duc are fy.Dies Ai cyoneos {i eri circa bruma no septr no/lrts locis cotingii : at in Siculo mari pene seper id euenit, H^c Anftotelcscctii fublcribit b Plinius his verbis : SolJlitio(b:wms\\)maxime sut infignes Halcyo- ms.Dies earupartus3maria{Stephanus Aqu^us fide exeplaris fui legit, Dies earu,partufq; qui maria nauigat)^»/»^ ; nauigant 3nouere.Et paulum infra: F cerificant bruma, qui dies Alcyonides vocantur placido mari per cos,& nauigabili,Siculo maxime. In reliquis partibus efl quide mitius pelagus ficulu vtiq ; tr affabile. Faciut aute feptern ante bruma diebus , t otidem j^pofled flernitur ornare H alcyonu fatur a3vnde nomen ht dies traxere Mt rurfus '.Circa bruma plerifqdbis feptern die- bus H alcyonii fatura ve torum quiete mollius ccelufed & in his,& in alqs omnibus ex euetu /igni fcationum intelligi fy der a debebunt, no ad dies vtiq\ p rafinitos expeffari tempe flatu vadimonia. Eadem fere narrate D.Ambrofius: Alcyone, inquit, eli auis maritima, quas in lictoribus foe- tus fuos edere folet : ita vt in arenis oua deponat medio fere hyemis: nam id teporis foucn- dis habet deputatum partubus , quando ma xime infurgic mare, littoribufque vehementia? fiudus illiditur , quo magis repentinas placiditatis folennitate auis huius eluceret grati a». Namque vbi vndofum fuerit mare , politis ouis fubito mitefeit, & omnes cadunt ventorum procellas i flatufque aurarum quiefeunt , ac placidum ventis ftac mare, donec oua fouet Al- cyone fua. Septem dres foetus funt , quibus dccurfis educit pullos, illico alios leptemadiun- 4ogit dies, quibus enutriat partus fuos donec incipiant adolefcere.Tantum autem beneficium anicula haec diuinitus fibi datum habet, vt hos quatuordecim nautici prasfumptas ferenitatis obferuent,quos & Halcyonidas vocant, quibus nullos motus procellofaetempefiatis horre- fcant. Qeterum de numero dierum Alcyonidum non fatis inter fe authores cotiueniuntj imo feribit d Cseliusjde eo miram cooriri inter Grascos difeeptationem, quinque modo eos fiatuente Simonide ,cui calculum adijeit Ariltoteles , Samio vero Demagora feptern , no- llem autem Fhilochro, alifs denique etiam quatuordecim, vt feptern intelhgantur ante ex- clufum foetum, totidemquepoft.Veiima quod fetibit Caelius de Ariftotele,& Simonide, mi- nimi veritatem habet. Sic quidem apud Varinum,& Euftathium legitur, fed falsojdem lo- cus apud Suidam corruptus efi,qui Simonidem in Pentathlis, & Ariftotelem in libro de ani* jomalibus hos dies vndecim facere fcnbit. Nam Ariftotcles iple quatuordecim facit, ck Simo- nides totidem, vt fupra recitaui,& rede tranftulit Plinius. Non defuerint, qui hos dies quin- decim dixerunt:de.qua re fic Var i nus: loue, dicunt, quindecim dies, ve lui alijs placet, quaiteorde- cimti dquillos fcciffe,vt Alcyoni tuxta littorapariedi opportunitas e^/.AriltoptianisScholiaftes fepte im ftatuere videtur. eOppianus limiliter tradit, Alcyones parere fepte ordine diebus, & educare foe' u.M.quoq,Varro,vt refert Aulus/Gellius, & Non, Marcellus in primo libro* sfi,qui infetibitur hebdomades, vel de imaginibus,dies illos, quibus Alcyones mdulatur,fe- pte effe dixit. De tepore ite no oes cbueniut. Ariftoteles quide, & Plinius ,alijqj vt diximus circa brumam fieri tradiderunt. Contra fcnbit Caelius elfe inter cla(ficos,qui tradat, odauo caledas Mattias effe Alcyonios dies, quibus in Atlantico quidem mari fumma notetur tran- . V u quillitas, Alcyonee mares .fe- nes in coi- tu extin- guuntur. Quando parere in- cipiat. Quot oua panas. a Mifi. Wi* i.cap.S. Quando pariat* b Lib.We cap.3 2. Alcyonea diesvbi ma ximeappa* teant, C InKexiait. & AS .U ti;., •> ,r'- ; -5 .v.ft - •’ ;P-: d Lea. Jln» ticj. 'hb. 1 4« eap.u. I i c ln Ixeit. f Noli. .At* tk.lib.3. Alcyonias diebus vbi limima no tetur tran- quillitas. BrumgepL Hmm^ety mum« g Metim» i itbolQ» Ii In Tmtu i lnm4mris* I Libe it fo • imo animal» m. De «in** maL libe 1. cap» i$° n l*: prtft* dcnt.watB&> fvtl, 6 In Cm» iib.fr p tn Bexit»* mr« 5 0$ Vlyfsis Aldrouandi quillitas, quo in loco forte de Columella intclligit japud quem fic legitur : Offam Calendas Martq fagitta crepa/ culo incipit oriri, vari a t emp e fi at es, H alcyonei dies vocatur Netum vt dixi- mus, reliqui plenque hoc circabrumam fieri ftatuunt. Dicitur autem bruma dies folftitij hyemalis. Fiebat olitnbruma, vt Hefiodi interpretes fcripfere,menfeIanuario,quetn in ho- norem Bacchi Lendum ipfi vocant , & eo mcnfe brumalia celebrari dicunt , quod Bromus Bacchus appelletur. Sed enim Traiani temporibus, quod de aetate fua Plinius profitetur , ad o&auum calendas Ianuarias fuit, quo dic natus eftChriftus, Accidit autem bruma ,trefque cardines reliqui in o&aua fingulorum capricorni, arietis, cancri, & librae, qua? diuturnitate temporis ob minutorum aliquorum negledam intercalationem ante anni corregionem a z.o Gregorio XIII. inftitutum , minime rcfpondcbat , nunc vero poft didam corre&ionem , ia eandem fete diem incidit, in quam Plini j temporibus. Sunt qui brumam quafi ideft,breuem diem didam putent ,fedre£liiis forte a brumalibus nomen fumpferit. Eife au- tem eo nidulationisfoetufquc tempore fummam & admirabilem maris tranquillitatem-*, omnes id vno ore adruunt, vt iam ex addudis authoritatibus, patuit, & mox adducendi pa- tebit: de qua re in primis audiamus ipfum Theocritum: % AAnvovtS ?opvffi'Sv7a; vuxujuctja. thv «T« JctActaociv Tomr&W, tqvt evp ov, ideft. Halcyones fi er nent fiuffus , & mare } & Notum, & Eurum. EtgOuidium, 20 T um via tuta maris , ventos cu fi odit, & arcet deo lus egrejfu,praJlatque nepotibus aquor . Apud h Plautum herus iubet feruo , vt reddat illi amicam tam pacatam , quam eft mare Al- cyoni js diebus./^ H er cie tu peri [i i, ni fi illa mihi tam traquillam facis, quam mare eft olimtcum ibi Alcedo pullos educat fuos. i Scaliger Alcedinem pelagi ruinas premere dixit : filuid fit ? ffuid noui ab vltimis Britannis T ranquilla modo nauigatione Moliti e (lis i vt in mari fi t ; altas Cum Alcedo pelagi premit ruinas. Eadem tranquillitas innuitur a Francifco k Petrarcha bis verficulis : 30 j%uei duo , che fece Amor compagni e ter ni Alcis ne, e Ceice in riua al mare Far gli lor nidi h t piis foaui verni. Porro inter eos, qui foluta oratione fcripferunt,hanc maris tranquillitatem, & placiditatem nobis oboculos ponut /Plutarchus in primis hifce elegantifiimis verbis : Alcyone pariete cir- ca folUitia mare totum traquillum, placidum q>, fi emitur, it a vt fepte perpetuos dies ac noffe s toti- dem media hyeme libere nauigetur ,omni tum per maria profeffione, loge, quam per continente tu- tiore. Nec minus eloquens in eade explicanda fuit m ^lianus, dum ait : Porro cum parit Alce - do, maria trdquilU,dr venti quiefeut.Et quanuis media hyeme par tat, non de e fi tame ad incolume, vt ita dicapuerpenu & tranqutllus aer. Et eo quidem tempore dies Alcyonios celebramus. Qwn aii- 40 temcanta in media hyeme oriatur maris tranquillitas, inquirit Baptifta n Mantuanus. Et cur depofito tantum mare dormiat a flu Flebilis Alcyone, quando noua pignora curat . Et Io.* Goropiusid maxime miracut,pra?fertim cum tunc fol capricornum ingrefius fit. Mi- rum eft profedojinquitjcapricornum, cum terreum fignum fit, & melancholicum, atque id- circo fummae ficcitatis has habere proprietates, & ideo admirabilius, quod ad ipsa brumam Alcionij dies effe dicantur, fole capricornum ingrefto.Hinc nimirum poetarum fabula, eam cfle maris moderationem, quoniam ^olus hanc gratiam nepotibus fuis concefterit. Aiunt enim Alcyonem -dSoli filiam in hanc auem deformatam fu ilfe, vt in primis patet exOuidij paulo ante recitatis vetbisr&teftatur etiam D./> Ambrofius.tfm-, inquit poeta an famfabu-^ landi arripuerunt, Halcyonen filia Acolifuijfe,qui in gratiam flu, dum illa in littore oua parit, & foetus educat , ventos inclufos [eruat. Socrates jn Alcyone dialogo afterit , hoc a Dijs Alcyoni conccftiim efte ob coniugalem pietatem. Magnum ,inquit, hyeme tran- quillitatis differ et is, e quibus eft & hodierna frafens nuc tn primis . None cernis suma,ac fuperio - ra maris quam freni (fima?. Pacatu aut em, ac tranquillum omne pelagus, firnile deniq^vt ita dixe- rimfieculo. Equidemjtfyonfet Cha?rephon yeffe diciswidetur namq-, hodierna Alcionis dies0 fed& externa quapiam fuit. Caeterum quod eo tempore nullse prope fiant aeris mutationes caufam hanc reddit Natalis Comes, quod omnia, cum ad fummuro peruenerint* laguidiora i Ornithologiae Lib.XX. 507 fi i>r, atque aliquantulum ceftent.-quod patet, inquit, in fagittis,&lapidibusin altum aera co- iedhs, cum inde alienus motus capiant initium. Cur vero brumali tempore proh incumbat Alcyon, quaerit Albertus, caufam effe fufpicatus , quod anicula ea rara adeo iit textura , vt aeftate propter nimiam corporis ariditatem generare nequeat-hyeme vero obturatis pras fri gure poris,humidioreque eflpedo corpore,fiat ad conceptum idonea. De nidi loco multum etiam inter fe certant fcriptores. q AriftophanisSchohaftes fupra aquam marmamoua fua in ipfo mari polita incubare ac fouere aitjalij in excremo margine enaris, in arena.Poetf ple rique fcribunt,in ipiis vndis maritimis nidum conilruere,qui poftea huc, illuc flu£bbus,agi- tetur,nec tamen ob mirum artificium vndis aditum pr^beat,auc ingreffum: vnde Statius ai- 10 dum hunc domum flu&iuagam appellat : Fluet magam Jic flape domum , madidos que penates Halcyone de ferta gemit* Et r Silius Italicus nidos natantes : Cum fonat Halcyone cantu , ni Immota ge flat fopitis fluctibus vnda. Id quoque ex /Seneca colligere licet, vbi loquens de Alcyone ait; tranquillo M ait conffe credunt iterum Pelago audaces foetus que fuos 20 Nido pauida titubante fouent. Idem Ariftoteles innuere videtur ,inqui es:Os eius(n\di)anguflum, quod fit exiguus aditus i vt etiam fi vertatur, mare infuere nequeat:Ghri\is idem ex Aeliano, Plutarcho & alijs patebit, cum de miro ipfius nidi artificio nobis fermo eritfitem ex multis recetionbus.Iam nido fuo perfe&o, inquit Gillius, circulata (Alcyone)in eo vndis pullos nutrit, Volaterranus pariter ipfam, dum nido vehitur, foetificare tradit.r Chriftophorus Myieus Alcyonum inimitabili forma conftrudios in medijs flu&ibus nidos conferuaripofie miratur .Et alius quidam nar- rat,fi aliquandojfh&u agitatur iftiufmodi nidus, fuperuolare Alcyonem, &fuaui cantu ge- mere videri, & inclinari. At D. Ambrofius,& Bafilius in litcore nidificare, & oua sedere cre- duntrquidam non in alto mari nidificare a (firmant, fed in littorum ftagnis maritimis, huius rei teftem adducentes Ifidoi u,qui libro duodecimo,capite feptimo, ibi nidificare ait, vt tu- 3°ta fit ab hoftibus,afortun;e euentu,&vt pabulum in promptu fit, etiam circa nidum ipfum, nempe pifciculi quibus alitur. Mihi quidem nonfit verifimile, nidum Alcyonis in mari huc illuc la&arrjquin potius, vt ait Ornithologus,faxo alicui proxime aquam (ita vtaquse fasro- yfi&aji videatur) agglutinari .Omnium minime audiendus eft //Lucianus , qui fe vidilfe ait mannas aues, Laros, & Alcyones in arboribus mdificantes.Atque haec de loco. Iam de nidi materia, ftru&ura , miroque artificio verba faciamus . Eius in pt imis meminit Ariftoteles. N idus fnquitsnarina flmilispila & ijs,qua e flore maris holoftchne dic aturftd colore leuiter ruf fo figura proxima cucurbitis medicinalibus ijs, quibus collu porrectius e fi. Magnitudo maximis ampltor,qudm fpongisffioc eft,vt interpretatur Ornithol.maximus Alcyonis nidus maxima fpongiam t\ced\Vflunt.n.alij maiores,alij minores. Confcptusflipatufq-. vndiq 5 e fi, & crebro tu apinam,tu flolido coit at. Renititur ferramento acuto,vtvix pojfitt difcindi.Sedfi vnd & ferrotudis , drmanu collidis facile perinde vt flos aridus marisftolofachne dico)cofringitur*Os eius angufiu , quoad fit exiguus aditus , vt etiamfi vertatur mare , influere nequeat. H abet fua inania proxima satus fpongiarn. Ambigitur ,quand materia coponatur. Videtur tan. e e fpinis acus ptfeis coduui . Ptfcibus n. Alcedo viuit.Hcc And. Nidi eius figura, inquit Albertu s,ajjimi/atur figura pineali, aut ventofa-squa habet collu longu.Et r u rfus '.Propter artificiosa cbpofitione materia no facile fer- ro fecatur,vt nux pinea, qua ex lignis inuice confertis exponitur, qua facilius manu difiungutur , qua ferro fcinddtur.Std Ariftor. (i manu atteratur nidus, & confricetur,& vna ferro tundatur facile confringi ait. Mare autem no intrat, quoniam, vt addit Albertus, introitus iiueoitio- lum fit emateiia,pcr aquaintumefcente inftarfpogie,& tumoreTuo claudente via, ne aqua ingredi polfitjqu^ tamen materia ab aue ingreftura comprirnicur,& aquam exudas aditum illi prseber.Et rurlus, Nictum, inquit facit i auu in far cana ex materia fimili ojji fepia pradura , qua facile friabilis eff difficulter vero fcifjilis. Sic ille. Nidi Alcyonum, inquit x Plinius, admi- ratione habet pila figura paulum eminetior e perquam angu flo, gradium fpongiarum fimilitudi - ne. Ferro intercidi non queat frangutur iffu valido, vt fpuma arida maris. Nec vnde confingan- tur, inuenitur. putant ex fpinis aculeatis (Ornithologus legit aculeati, ideft , acus ,veiBe- ionaepifeis. J>tephanu$_Aquaeus in vetere exemplari haberi ait : Ex fpinis acus pifcis )/>/- ficibus emmviuunt . Sic Plinius , Elegantilfimey ^lianus etiam nidi huius texturam latis 5* Vu longa Alcyon cur byeme nidificet. Vbi nidifi. cet. q In Rjnas, tlib. 24. S In *4gon. t Hi fi. de m Stsr.itb. X» U Verar. Hi Slor.lib,l* In Alcyo- nis nidum cur non in trec mare, x tib. 9. ca* \n.iz. y De ani* maL tib. 9a capi?» 5 o8 Vlylsis Aldrouandi Jo^oi oratione profeqimur,cuius haec funt vcrb v. Alcyones fud grauitAtefentientes» nidos ad exctpttndos pullos mat bi nantur. Ad eum vc fo non lutu cis opus eflyib tefiu-,& domus , vt Hirun - (tintina cum hofpes non voca i a aduetatjum matutino tempore catus mole Ha importuna fuauif fmufomnu ittU rrumpit.At neq-3torpore tdtiem Alcyones in aperto, ac Ubero mari ad nidi (Irttfiu- vam legendis , contexe ndifej^ belona fpinis incubunt,fed ineffabili ctid vi ingenj folertiaque pro- pejnu pt v fidunt. Spinas enim parum n fias.partim obliquas, vt mulieres ad textrina erudita fub tegmini /tamen interit xunt,& rotundis paulatim, non omnino tamen, /e d ob.ongu, & finuosu in - flar naffa cuiu fdam efficiunt. Perfectu in mare deferunt , vbi fluitas ab incurfanttbus vndis earu $ptis probatur :tn partes, quas aqua incides ofiendipy/o firmas effeyefarcit.C ater a, qua re fi e cone- xayunfiaque funt neqfl percutias fax o, rumpi, ne qf erro difeindi poffunt,no magis, quam lineus io ille thorax, qui Minem a Lydia cofecratus carminibus celebratur. Os vero nidt no plane cofpicuu, 6 alijs omnibus inacct jjumfold illa fufptcere pote fl, ne que per id ipfum quicqud ex mari intro in • fluere pote /?, adeo fubtu.it tr confit ufiu esi .ibide vndis circumlata Alcyon,vtft risi, pullos nutrit . dt fo • omnia Adianus.Eadem eloquentia z> Plutarchus nidi huius artificium miratur eiegan- {l|y1IT;js hifce verfibus: Roflro fuo, nec alio in fit umeto mdu fingit Alcedo, indo nauis in (lar fabri- catopus euevti mctgique fiufiibus mfciu.Cowponit quidem, deuincitq^conferens inmce acus pt- fctcult Cpinas,ac refits alqs ceu flamini trafucr fas alias veluti fubtegmen implicat. mox cofertu rtcuruat,o i n orbe rt ducit: ac ftc coaptat dtniq-yvt opus nauigj f pe cie l urbi natu, ac qualo propemo du pifcatorto oblongiufculo flmile euadat.Pi rfifiu littor i, quo frufins extremi per tingni, applicat. Utc vnda molliter f ritns,nondu fima, fatis, htantuiq-, procellam verbere deprehenfa farcire do 2Q c et. Solida vtfo,& ta cob arentia confiringit figit q\adeo,vt me faxc.ntc ferro diffoluifdiffringiue facile qurat . ffua quide in re magna copnmts admiratione dignum ofiiolumefi, fc modtfi catis , figuratumqyvt hanc vnam fubeunte recipiat,cacum c£teris,& abditu , & aliud prorfus nihil ad- mitte ns, ne vndarum quide. k quide arbitror nidum huius neminem non vidtffe . Mihi certe quo- ties vtdi,tetigiui[vidi aut e perftpe)tfiuc in animufubtt dicer e,canereque:T alem quonaam oculis t herbea vidimus arce Dell cornea illa ara inter feptem , qua vocant mundi mit acula celebratam : qua quidem citra glutinum omne vinculumq-, dextris tantum cornibus coapta , & commiffa fuit* a lude amo • Hucufque ilk,qui eadem fere albi a habet: vbi poft milita : At vero , i quit, ipfum nidos orn- is ut ptolg. nem admiratione fuperat. Ita ad corporis magnitudine feruata proportione > vt nullum aliud ani - mal, licet Alcyone minus fit, ingredi queat . Plurimi infuper ahj tum veteres, tu recentioresde rmrabdi huius nidi ftru&ura verba faciuntj fed quaebreuitaciscaufa iubens praetereo. Illud 3° tamen filentio muoluere non polfum pro huiufmodi nido mihi miifum illud , quod hic ca- licis fere figura exprefium cernere eft. Confiat id exconlimili plane materia qua pila mari- na vulgo nominata. Caeterum cum neq; Arifiotelica?, neque Plinianae deferiptioni refpon- deat, ego id pro nido Alcyonis non obtuferim : fed qualecunque eftlc&ori libcnsimper- eior. Q tod reliquum eft, Oppianus ab Adftotcle,& Plinio ahjfque fereomnibus diffidens. Alcyones, air,nidos fibi,vt conftruant,non vt cetera? a uts,feftucas c terra colligere, fed ma- rinas aliquot herbas, quales funt fuci, alga», ampelides,baftryches, ocacides, & alice. Amor fra coniuge» & prole. z tib. de fo- Lrs. animal* INGENIVM. MORES, 4® T mira huiufce anicula? folertia ex nidi ftructura nulli non confiat, ira etiam infigms, & memoranda pariter eius fapicntia apparet ex nidulandi loco, ad quem nempe, ne alijs quidem auibus, aut ipfifmct hominibus acceffus pa et, tantumq; ingemj fui acumen, & perfpicaatatem hoc nomine in pri- mis etiam oftendic , quod veiut fiatos dies non ignoret , qu bus maritimi aeftus conquiefcant, eofqj & ad oua panenda , faetufq; excludendos,atque alendos fufficere. Sed iam reliquas eius animi dotes peifcrutemur. Coniugem in pi imis , & filios amat plurimum, quemadmodum Plutarchus tefiatur,qui inter carteros feriptores fummopere hanc auieula admiratur, Sfuod /f, inquit, de fingulis cius virtutibus pauca fim di ce da: primum ita maritum diligit Alcyon , vt non vno aliquo Ttato tempore, fed per lotu annit coftte- 5° tudin e eius vtatur: non ob lafciuid (neq;enim vnquam altu admittit ) fed ob beneuolentia,& ami- citia» qualts vxon aditer fus fuum esi virum , Vbi autc fenefius martm imbecillis & ad feffandn tardum reddidit ipfa eum fufcipiens ge flat , atq ; nutrit,rmnqudfolum relinquens.Sed in humeru f ublatum vfquequaque pcrtat^atq\ fouet,eiq j ad morte vfq; adefl. Ad amorem prolis , cf pro eius falute procurationimqncd attinet, flatm ad nidum cofi ciendum fe confert. Mac no lutu fubtgit , ncn parte tibus,aut culminibus innititur ,vt Hirundinestmqi mullis partibus corporis operatibus vtitur •, OSithologi* Lfc XX.1 Alcyonum Seyphoides • vtitur s &c»Admkabile quoque cius in filios ftudium3& amorem attendunt hasc h Statij kty/«.£.|0 carmina: ‘3 « ~' ■■■■■■ Nonfic Trachinia nidos Alcyone vernos , »0» /fc Philomela penates Circuit amplettens , oculo fjs in pignora firmat» Egregias hafce omnes>& alias Alcyonis dotes compendiofa hac oratione videtur comple- xus idemPlutharcus, qui Alcyonem fapientiffimurn3diuiniflimumq; marinorum omnium animal appellat. Quas enim Lufciniasj.nc\\\\iicirca mufica (In diu, quas Columbas circa mariti Alcyonis amorem quas opes fumma Alcyonum wdu (Iri a conferemus ? H^ec quidem iain commemorata *?a*IS ^ ’1~ Alcyonem nulli auium poftponendam oftendunt. Contra mas in hoc volucrum genere dcr V u .3 turpi (11 m j a Iphns* f($' f. Pluulepr^ fagium. &G£QrJi.i* Alcyones tempefta - tcs fecla re credita?. tcLb.l, C?eyci$vox pciTimiho minis. «Hp. esus* log' DsorS. C Ldl.antiq I6.c.l6. Pleiadum pomina? yjo Vlyfiis Aldteiiandi turpifldmo libidinis vitio infimulatm: cum,vt refert Anftophanis Scholiaftes, & alijCery- li,ideft, Alcyones mares in coim extin^uantur^dtamen eis accideie ait Tzetzes cum iam fenes funt. Apud Hefychtum quoque Cerylumaliquiauem ferprcuntur. mafcuium } & libidinofum in- praesagia: avgvria. LC YO N ES tempeftatem imminetem naturali inftindu prxfentirctc- ftis eil Georgius Cedrinus , vbi de vaticiniorum agit differenti js : Eft, itv10 quit,&aln naturalis diuinatio brutorum. Etenim Hirundines, Formica51, Grues, Echini, atque Alcyones tempeflatem appetent e naturae monitu k prxfentiunt,* Antonius M>zaldus Alcyones, cum ad tepidum folem pen- nas inlittoreexpandunt , plumam denotare fcribitjcaufamc^hancred- dit, quia quod quifque amat,aduentare fi vel audit ,vel percipit, aegre conquiefccre folet : ex b Virgilio vt apparet , hic enim, cum docuiffet varia indicia^ac figna faturxtempeftaus,poft inter extera ferenitatis hoc eriam commemorat. Non folem ad te fidum pennas in lit tore pandunt . Dilecta Thetidi Alcyones, Cxterum Alcyones aduentu fuo ternpetatemfedare credebantur 5 quapropter moris erat,2o cum quis tempeftate deprehendet etur, Alcybnas inuocare: in quo fenfu c Propertius. pl merito, quoniam potui fugifft procellam, / Nunc ego dt fertus alloquor Alcyon as. Vcfciiicet ,fuo aduentu procellofum m ire tranquillent, Ita etiam Iulius Alius Crotta canit, Nuuelaffum in medio crudelis dtferis a fu» Clamantem furdus turptter Alcyonas . Jdem nauigaturus Alcyonum tamum gemitus audire geftit,aitq$ £) mea pacatum labatur cymba per aquor. StMiat & folos Alcyonum gemitus. Hinc & Apollonius icnbit . lafoni dormienti circumuoLffe Alcyonem vaticinantem voce acuta, & vtcCiVatorem mcintf :quod Mopfus, inquit yntcllexit,auis vocem fatale audiens: dr a fomno excujfit lafone, monens placida Cybelen , vt procella ee(fent\ quod ftgnif canit Alcyone. Ce- terum eiuimodj faufta vox Alcyonis foeminx fuerit: nam maris peifima portendere tradit Qppianus h;S verbis;/5 orro Ceycts{ Alcyonis maris) vocem nunquam vel mihi , vel alijs audien- dam optarim. Car as enim, dr mortes, dr infortunia Ogmfcat-.qnamobre lupit er eas notfepa/civth luit t & locis circa aquas, maxime defertis ,ne quid hominibus mole fla forent. COGNOMINATA. LCYONIS nomen pluribus mulieribus fuit attributum 5 atque illiiruj^o p« imis, qux in auem huius nominis mutata dicitut, quamq; ali) /Eoliven- torum regis, alij Neptuni, nonnulli Scironis Attici Latronis Polyphxmo- nis fi: ij filium fuiffe tradunt. Paufanias ,& Apoftolius Alcyonei gigantis filias, Phthoniam (alias Phoftoniam) Anthea, Methonen , AIcippam,Ptv oi//t/c mater Alcyonis; Alcyonis paruam Alcyonem denotat ,vt alibi diximus. Cleopatra Marpilfse filia pariter Alcyone cognominabatur a parentibus ad memoriam ludus ilhus , quo mater af&da fait Ida: mariti deliderio cim> ab Appolline rapta elfet , vt meminit d Homerus Y qui Marpilfam Eueninen, ideft, Eueni filiam cognominat. K«p« {aupmi&cm aaVMctpvpH Evhjjrn^ iJW&c.Erat autehaec Cleopatra, tefte Varrino,& Euftathio ideft, binominis, vt *°etia Hectoris filius, ahjq; alter 11 quidem amicis tantum, & intimis domi nom c vftirpantibus, alterum casteris communiter. I^cej,vt notatOrnithologus, genitiuus Ionius eft ,pro iJW, a redo Idas , quod non animaduertentes nonfolum indodiores , feddodi etiam nonnulli Ideum non Idam illum3ppellant. SicePontanus vir alioqui dodiftimus Ideum MarpilEe maritum non rede vocat, & Marpilfam ipfam Alcyonem cognominatam fuilfe, & an eadem fueritMatpilfa Pueni filia, Idasque dubitat: quum eandem fuilfe omnino conftet • Alia prse- terca fuit Alcy one Silente vibis regis filia , quam D. Georgius a fero , & truculento dracone liberauit. Quam dum a fera illa lam iam deuoranda elfet fitquercntem/Baptifta Mantua- nus inducit, Q tpifera, 0 mi fer a A Icyone {nam nomine dicta e fi 2 Q Alcyone ) cur funt tibi tam crudelia fata Vt fit opus tnonfiri iflius defeendere in aluuni ? Alcyoninfcribitur dialogus Luciano quidem aferiptus, fed quem Leonis philofophiacade- mici elle teftantur g Athenaeus , & h .Laertius ;.quanquam alij Platonis elfc putent , Socra- tis perfona falfi.Varinus eiufdem Paufaniam authorem facere videtur:nam in voce, K «pyAoc, Paufaniam fctibitcondidilfe Alcyones, Ineo vero difputat Socrates de poteftatediuina_j, quod fcilicet Deo polfibilia funt omnia , & quod nos illius operum , atque elfeduum caufas intelledu,ac ratione confequi non polfumus.Elfe enim nos quod ad collationem Dei, & re- rum teter narum attinet, pueros, ac veluti ctecos.Quod autem Deusmulra facile afficiat, qua» nobis impolfibilia videntur , probat primum a figno, flue exemplo tempeftatum , quae illius prouidentia , feu adminiftratione ex maximis , & turbulentilfimis , fubito in fummam tran- 3°quillitatem,&fcrenitatem conuertuntur.Item ab incremento, & colbtione rctatum homi- nis : cum aeque mirum fit , ex puero imbecillo , & paruo virum tantum , & tam fortem fieri. •Poftremo abeffedis , & vi naturae, qua? cum Deo longe inferior fit, tamen ea, quae nobis ra- tione fcilicet , ac fenfuomnia metientibus impolfibilia videri poterant, operatur. Occafio dialogi fumitur a cantu, & obicdu Alcedinis, difputationis autem a fabula, quae de illius traf- formatione narratur. Vnde non eftincongruum huiufmodiilli dialogo nomen fmfte indi- tum.Cicero item,vtreferunt,pocma quoddam eondidit Alcyones inferiptum, ad cuius imi- tationem Gordianus Imperator poema aliud Alcyones pariter inferiptum compoftnt. Al- cyone quoqs vocabatur tragoedia3quam Bacchus poeta ineptus de Alcyone confinxit.Mc- mmiteius/iuuenalis. 0 Et vendas potius commiffa^ quod auctio vendit , itantibus eenophorum.nipodes , armari a^ctfl as Alcyonem Bacchi , T hebas>& T wea Fauftt . Eft & oppidum in Maliaco Graeciae finu Alcyone vocatum , vt apud /'Plinium legere eft; idemque fortaife fuerit cum eo, cuius meminit Hefychius, vbi ait : AAmuv eft vicus quidam neque enim mihi negocium faceffit , quod hic vicum, ilie oppidum nominer. Mons quoque in Macedonia quidam Io. Boccatio tefte , hoc nomine nuncupatur. Ariftophanes Sporgi- lum quendam tonforem KrpvXov cognominat. DENOMINATA. LCYONEVS gigas fuilfe traditur ab Hercule telis cdnfolfus, vt memi- nit a Pindarus: Alcyoneu(AAx.vov‘it) yel vt poeta habet ATw.toow) gigantem ter- ribilem Hercules circa Isthmum Corinth i interemit yu illae cum bubus ex Ery- thea abduttis tranfiret. Huius fil)ae,qu3efeptem memorantur ob patris mor- tem inmarefe praecipitantes ab Amphitrite in Alcyones, vt quidam putat, mutatae funt: quarum nomine alibi recitauimus. Dehoc Alcyoneoloque- •fratur Ceres apud h Claudianum, vbi de Proferpinae fuse raptu conqueritur : C Eroti li t 1, Cleopatra cur Alcyo ne cogno • minata, d lUadM.g, cl.de afp i : rat. £lnD,Geor9 Alcyo dia* logus, g uipnof , 2. h in Tlato- ne. Alcyone traggdia. iSaur.j, Alcyone oppidum. kdkr&iC.qit, 7’ Alcyone® gigas. a In Nemeis ear. 4. b li.yds ra - pf. Tioftrp, Eratta- ^ Dtpfiof, /j, *b AIcyoniG. Alcyoniu curficdi- <£ium. d De +jt'2s. Alcyonio herba. Adarcs quid. Adarces qualitates, & vires, e Sentenl . S2.de Qmpl. Alcyoni/ herb* de- geriptio. £!n Ranas, Mare Al- cyonium. gM«- Golfo de F atras. Ripa Do • ftria. Palus Al- cyonia. Amphia- rai fetas® 5 1 2 Vlyfsis Aldrouandi Fv aci ane sugi compage V e feui Alcyoneas per si agna pedes Tyrrhena cucurris > Alius item fuit Alcyonus , quem apud c Achcneum legimus Demo mulierem ab Antigono amatam genUiffc:cuius jnfuper meminerunt Diogenes Laertius, Plinius, & Plurarchus.Al- cyoneum denique Syluaticus,& obfcurusquidamVefpertiIionem,nefcio qua ratione, inter i pretantur. Ab Alcyonibus Alcyonium dicitur quoddam medicamenti genus , nempe cor» ! pus fpongiofum, quod aut mari innatat , aut in lictoribus eiedtum repentur r fic didfcum,vt quidam putant, quod Alcyones fuperillud in mari fimul congeftum nidificent . Ab;, vt in- quit Plinius, exiftimant, ipfum in mari fieri ex nidis Alcyonum, & Ccycum. Ali; rurfus,ni- dum ab huiufmodi au ibus ex Alcyonio fabricari a fli/mant, inquit Marcellus, nomen Alcyones1® feceriit aues haud fane, quia ex e ar u nidis Alcyoniis mari innatet, fd quia ex eo mari innat ati.& fluit ait Alcyones nidos flbi ad fcetur a faciant. Alius author no ignobilis quoq^deeodeloques. Dicitur autem Halcyonin,inquit,quia Halcyones aues condunt nidos pendentes £quore,vc dixit Poeta , ex ifto fpongiofo,& quafi concreto lapide. Alq^eiXc Plinio fefordibus fpumarli craffefeentibusidlij e limotvel quada maris lanugine jieri volunt. d Belion.ita a Gr^cis didfu pu- tat, quia cum mdo Alcyonis fimilitudinem habere videatur. Theophraftus id Alcyonium pumicem vocac,teftc Georgio Agricola. Sed de Alcyonio, eius generibus , & viribus alibi mulca, qu£ impraefentiarum omitto, ne eadem f^piusreptere inuicuscogar . Grammatici Gi^ci quidam, vt Hefychius,& Varinus, Alcyonium inepti herbam quandameftefcribunt, vc etiam adarcen, Eft autem a da ree, vt Diofcorides prodit, veluc paluftre quodam Alcyo-2© nium, nempe materia quaedam concreta, & fubfalfain paluftribus locis, aradinibus, & plan- tis quibufdam circumadnafcens , dum paludes reficcancur , Afij lapidis flori colore fimilis, tota vero fpecie Alcyonio molli, Si inani. Acre eft admodum, & calidum abfceffu quarto, vi- ribus etiam Alcyonio praecipue quinto rtfpondens . Tertiam anchufe fpeciem aliqui etiam Alcyonium vocant, vt Antonius Mizaldus , qui fic de ea fcribit.Radix Alcyonif quaeccrtia videtur efle anchufae fpecics appenfa, vel alligata ijs animalibus, quorum vicera vermibus fcatcnt, eos fponte cogit decidere. Valet etiam contra ferpentium morfus nowTolum pota, fcd geftata. * Oftauius Gratianus, referente Anguillara, aliam prorfus herbam Alcyoni; no- mine celebrat. Herba, inquit, Alcyonium di6h,fia pecudibuscomedatur,moriuntur:Si ve- ro ftatim ipfius herbae radix in cibum illis exhibetur, curaatur.jH.ec eft, inquit idem,napelli fpecies in Abrutio nafceas. in collibus oppidi cuiu/dam,quas Petra Chamcla dicitur. Folia . habet primo ranuculofirmliaicaulem bicubitalem, cuius fummicati fpica adhaeret floribus caeruleis.Eiusjradix terrre tuberi fimilis, intus vacua.Supradidtum forcitur effedum. H^ec il- le.Dediebus Alcyoneis iam mentionem fecimus, Si alibi fa&uri fumus.Illud hic annotaffe fuffreerit, quod Graecis dies AAat/ovfdssdicuntur, vt Luciano 5 & AAxuo«T;d4s,vtScholiafta: /’Anftophanis:&: A/\ayoWo/,vtSuida?.Latinis Alcedonia potius dicucur ab Alcedine, vt te- ftis eft M. Varro: fed nomine a G aeca nomenclatura dedu£fco etiam Alcyonos , & Alcydo- nides hos dies appellant.Mare ab Antinhio, vt inquit g Strabo, quod in Aitolortim, Locro- rumque finibus eft,adufque Ifthmum, Alcyonium vocatur, Crifisei finus portio, ab Ifthmo ad Araxum ftadia triginta. Mare hoc, vt refert Ortelius, alio nomine Corinthiacus finus djci tur,& Golfo de Patras Sophiano,iceRipa Doftria nautis, tefteNigro.Poftremo ab Alcyo 40 nibus denominata videtur palus quaedam prope Lemam in Argiuo , vel Mycenaeo agro : nam Paufanias,fe yidiffe,fcribit,Alcyonam paIudem:/>er^Mw, inquit, vtArgiui memorant , Bracchus Semele ab inferis dufiturus defcedit.Polymnus ei defensu hunc oflendit. Alcyonia infi- nita e fl profunditatis', nec homo vllus r (peritur, qui ad fundum potuerit vlla machina penetrare, Vnde dr Nero multorum fladiorum funes connexuit , & plumbo appenfo^alijsq^ in frumentis pa- ratis demi fi \ fundum tamen inuenere nullum potuit. Trstnftulic hunc locum in varia hiftoria. Dubitat Ortelius, an hoc idem ftagnum ab eodem Paufania quoque Amphiarai fons dica- tur: nam ab alijs feriptoribus quidem hoc etiam nomine appellari credit. MORA Ornithologix Lib. XX. 553 MORALI A. .Bafilius, neinmiferijs , atque calamitatibus conflituti , omni depofica fpe, penitus mertes ,ammoq,‘frado fine adione, fineq; operatione vlla iaoca- musjfed ad Deum ceu tutiffimamanchoram confugiamus , Alcedinis ad- hortaturexemplo: quoniam fi huius gratia maris procellas , dum maxime procdlofum efl, fedat, longe magis nos, quos ad imaginem fuam creauit , e calamitatibus eripiet, fi eius auxilium pie implorabimus.^ Halcedo , inquit, so quadam auis eJI, mari maximopere gaudens. H ac /cerificare fecundum lit tora folet,& euisinipfa arena pofitis circiter media fere hyemem pullos excludit, cfim crebris, violettfq-, venior ii exafpera- tum mare procellis pertunditur -ac terra lit t oribus alliditur. Attamen /ilefeum, & cofopiuntur ta omnes venti, quiefeunt vada, tumida aquor a placantur, flpte toris 4iebus,cu incubat otiis Halce- do.Tot enim duntaxat diebus ipfam fu os excludere pullos ferunt. Sed cum & viriu (it ip fis opus 8 alios in fu per pro incr emeto fu a prolis beneficetijjtmus Deus huic tam exigno praftttit animali fe- ren os itidem feptem , tranquillofq ; dics.ld omnes etid nautici fciunt, & H alcyonidos dies illos ap- pellant. Hac illis rationis expertibus commoda diuina prouidentia praflat,vt inde quafi lege (it Jiat utum, vt per hac admonear e d Deo f tmper vt poflules , qua ad faluiem tuam pertinent . fnid d DtQ etiam prater omnium fpem tui caufa non fuerit exorabile, quem ad imaginem ipfe fit anus 2q creauit: quandoquidem alitis tam exigua gratia mare tamvaflum, tam terribile ,fauumq\ tam tranquillum e/fe media brumaiuffum detinetur , atque quiefeit . H^c Bafilius , qui eti ara alibi eadem fere habet, b D.Ambrofius fimilia, & alia quoque ab hac auicula documenta depro- tmtjqua? cum elegantiffime ab ipfo fine expreffa, eaq; non paruam legentibus vtilitatem al- latura fpererrc, libenter hic adferibam: De H alcyone, firmo nem adoriamur» Eae fl auis maritima, qua in lit t oribus fcctus fuos edere filet, it a. vt in arenis oua deponat, medio fere hyemis . 'N am id temporis fcuendis habet deputatum par tubus, quando maxime in fur git mare littonbus , vehementiorqi fructus alliditur, quo magis repentina placiditatis folennitate , auis huius eluceat gratia. Namque vbi inundofum fuerit mare pofiuis ouis mitefeit Jubiib,£r fubiib cadum ventorii procella, fatufq-, aurarum quiefeunt , vt placidum ventis flat mare , donec oua fouent Halcyones fi a» Septe aut dies fotus funt, quibus decurfis educit pullos, fcetufq^abfiluit : illi cb alios qmqfipte adi ungit dies, quibus enutriat partus fuos, donec incipiant adolefcere.Nec mireris td exiguurrus nutriendi lepus, cum ab fi luti 0 foetuu tam paucoru dieru fit.T antd aute gratia minufcula auts dU uinitus indultd habet,vt hos quqtuordecim dies prafumpta fer enitaris nautici ob /eruent quos & Halcyonidas vocant , quibus nullos motus pr ocello fa tempe (latis horrefeut . Nonne vos paffinbus pluris e (lis, ait Dominus. Si tgitur auis minufcula contemplatione (f in fur git mare, & repente comprimitur, atque afper a hyemis inter ingruentes procellas, tempe flate fq-, ventor u de ter git, c ali nubila, flucl a fq\componit, clementis omnibus fubiio fit infufa tranquillitas', quantum pr a fu me- re debeas, b homo ad imagine Dei faclus agnefeis'. fi tamen auicula ifliusfidem /ludio deuotio- nis imiteris, illa tempe fi at cs videns inf urgere ,fauire ventos inter hyherni fauanon reuocatur , neque refieflitur , fed impellitur. Denique in littore oua fuaconfhtuit : vbi ea relabente flucl u 0 madida adhuc arena ftfeipiat , nec infur gentes fluclus , quos immurmurare, atque allabi videt, “ reformidat . Et ne putes, quod ouorum videatur habere contemptum , continubvbi depo fuerit oua nidificat,& fuo partus corpore fouet,nec fatui i propria alluuione lit toris pertimefcitfifedficura de Dii gratia ventis fe committit , & fluctibus. Parum efl hoc,adiungit totidem alios ad nutriendum dies, nec inierim turbari tot diebus infidi maris tranquillitatem veretur :tent at q-,mcr itum fuum natura iam folennitate fundatum , & teneros f ce tus non latibulis aliquibus ab fcondit , aut te His, nec includit cauerms ,fid nudo , dr ingenti comit tit falo : nec defendit d frigore, feddiuino fotu, quo magis cateradcfpiciat , tutiores fore exifiimat. fluis no ftrumparuulos fuos non ve /Umen- tis tegat, te tfifq-,abfcondati ftris non claudat eos fepris cubiculorwt Quis non ita diligenter vndi - que feneflris obruat,ne qua pojji taurea velleuitcr penetrari? Merito quod tdfilicit e induimus, ac 2° fouemus, exuimus eos clementia c fle fiis inuolucro.H alcyon vero auts, qua nudos proficit, eos diui- noveftitindumento.Wxc D.Ambtofius,quse quidem admonet nos, vt omnem fpem nollram inDeocollocenaus,&dehis corporalibus minus foliciti fimus. Inh;s vero qua: adfalutenru animae pertinent, effe maxime attentos efl neceffarium : ita vt etiam tunc cum nos maxime tutosexiftimamus,ab ijs,qua; accidere poliunt infortunia->fummopere caueamus. Quod nos fcite admonet Buda:usfapientiuexemplo4qui diebus Ha Icyonijs, cum magis tuta luns 4 xquora, marina monflra in primis pertimefcunt.c-AW- inquit ,diebus9vt dicit ur,H alcyo- niis in vtramque aure dormiendum efl,na eo tempore maxime marina monflra fufpetfa. fiunt ft- pientibus . a Io exam* Dium, ojf „ horario b Desecat oratd* e De tvanf, Helljib, 2. Vlyfsis Aldrouandi Ut Chrijl, femina i , z. Sn Gmf* e» Se Hominis eotempla sini fymbo JUfll. Tranquilli tat s htero glyphicu. luflit.shic roglyphi - cura* 514 p( ntibus. \mor huius .quis erga coniugem fuam; de quo fupra fufius diximus ex Plutarcho, & hic ceu fupsrflua non repetimus , mulieribus magnum praebet documentum coniugalis pietatis & beneuoIenria?,qust quam grata fit Deo, oitendere volentesaoeca?, dies tranquil- hifimos huic aui aidulatioms tempore, ob miram eius in virum pietatem, & amorern con* cc(fos,£ bulaci (um.TetufiiJjtmi Scriptores^ inquit Ludouicus Viues, Halcyone referunt Ceyci marino no paffam ejfe fuperutuere.ergo in mare fe dedijfe pracipitem. Aadunt fabula qua fp enu- mero vitam noflram inflituunt^verfos in Halciones aues, fs caras Thetidi , vt quoties nidificent maxima fit inmari^fr cceio tranquilli tas:tdq>Batis quotannis diebus continare, qui ca de caufa Halcyonij vocetur. HocaDijs tribui pietati vxorisin coniuge, Afca mus Martinengus plurima, eaque mernotabilia ab Aicyone defumit documenta , quse hic alcribere etiam non g.a-le) uab T' Mirandum certe, inquit , prouidentia? diuina? monumentum in Halcyone conipi- citur: vnde in nobis vigere confentaneum cft diuinae prouidentia? confidentiam , v t Dei voluntati oUequentes,fciamuscunda nobis obtemperantia fore reum refpiciamus in_» exigua alite tanta , & tam praeclara Dei prouidentiae argumenta. Sed aliud quoque hmc defumamus documentum ,cum Deus tantam indiderit Halcyoni prudentiam , vt adde- ponenda otia,fouenda , viuifkanda , tempus nancifci fciat , documentum nobis exhibuir, qua prudentia in his fa?culi perturbationibus, humanifque negot js progredi debeamus. Eruoimurq, primum non pauefcere mundi aduerfa , qua? interdum, vt. furentes fluctus nos abforbere minantur : fed fandis adiombus eo ftudiofius dfe incumbendum , quo certiores pene fumus effedfquod vndofa procella tribulationis mox mitefcet>& ventorum 2 0 flatus quiefcentjomnifqj pertin batio,tum tentationis,cum tribulationis euanefeee , neque adiones noftras c unda ifta peruellcnt.Tunc fiquidem contra opera nofira tanquam contra oua Halcyonis nec ventorum rapidorum tempeftates, nimi u rentationes, necmaris pro- ccllofae vndae, nempe t; ibulaciones,quicquam poterunc.Erudimnr cttam abHalcyone,non in vndis labentibus, mundanis vtique rebus defluentibus, fed in acernis, velut in toto licto- re foetus, feu opera noft; a collocare.Nec tantum in lictore, fed fabulo ponere, hoc eft, in a. fpera mortificationis vita opera noftra sedere, & Duere docemur, & non in limofa terra, in vira? illecebris emollita. Nam in mortificatione quafi in arena opera tuta funtjin voluptate vero tanquam in c$no facile marcefcunt. Erudimur per feptem dies oua fouere, & totidem ea abfoluere, opera nimirum bona nedum inchoare, verum & perficere, & intada feruare,s0 ne fuperueniens lethif. rum 0 imen eorum meritum mortificet. Dei autem auxilium in hoc nobis non d( futurum ce to fp> rare pofiumustnam fi ta vtum gratia? confert auiculse pro foe- tibus illius, qua? funt a nimaba irrationalia, quidrribuet nobis Dei imagine infigmtise&pro operibus libs, quae ad gloriam nos ferunt, & promonent? Haec ille. SYMBOLVM. OMINIS contemplatiui,vt vocant,hoc efl, alta, & diuina contemplantis fymboh m,hancauem quidam flatuum: quod tales cum in hoc feculo de- gunt, mundanu nihil fentiunt, quafi a foculo abfint, aguntqj fuos dies ex 4° tra ^ftusmai nimos mundi, cu in mundo fint, eius prolem, idefl,animi con- flJMg temphuones a?terna? vitae pabulum proximum habent , dum nutriuntur fcientqs,& facramentis,ac in iittore,aut falcem proxime littus xternse glo- ria? femper manentes. HIEROGLYPHICA. B Alcedinehieroglyphicum nullum reliquerunt /Igyprij, vt teftis eft Pie- rius.Hic vero ea tantum rccenfet,qua? apud Italos extitere.Primum igitur, eode tefte per Alcedinis nidum reium quarumlibet tranquillitas indica tui tmare fiquide per dies quatuotdecim, quibus auicule iU^oidifkat in hc- toi ibus, incubate, mira pacari ferenitate compertu eft.Tranfit, inquit ide, &adresciuiles figurae huiufmodifignificatumam ha? ad mans varietate ac- commodantuneft enim iuftitia? monumentumrideoqja Plauto di#um Acedones ejfe circafo- irum. Alcedonia potius. Ad fulpenfas enim fori procellas, flu&uat onefq; Si tuibines hoc ap- sdfimescfcrtur.Nam & Horatius merfari fe ait, fi quando res agere adhibuerit cruilibus vn- dis# Ornithologiae Lib.XX. 515 dis.Ua dies Alcyoniae dicuntur, quibusfora conticefcunt, &c.Et paulo inferius tertium ad- ditabhac auedefumptumhieroglyphicum,inquicns:Alcedoncmpraeeereapingebancquo homini tiefcunqeevellenthominemraroprodcuntem, &minimo temporis momento cum horni- hierogly * nibus verfatum figuifLare. Alcedo nem fiquidem videre eft omnium rarilfimerfereenim phicutnu circa Vergiliarum occultationem, prumamq.ipfam apparet,& vbi primum per portum n5 plus, quam nauem arcumuo]auerit,ftatim abit,vt nufquam prseterea confpiciatur. 10 D EMBLEMA. E Alcyone extare Alcyati emblema, cui lemma EX PACE VBERTAS. Grandibus ex [picis tenues contexe corollas , Quas circum alterno palmite vitis eat. His compta Alcyones tranquilli in marmoris vnda Nidificant , pullos inuolucrefq.fouent. Latus erit Cereri , Baccho quoque fertilis annus , Acquoreifi rex alitis inftar erit • a£m6.iyg 2© PROVERBIA. V O D dixit in Caflina Plautus, H alcedonia funt cire a forum^rou e rb i j fpe- ciem gerere inquit adagiorum author,(ignificariq;hac voce tranquillita- tem,& filentiu.4 Idt m alibi .Nifi illam mihi ta tranquillam facit %quam ma- re e(l olimycum ibi Halcedo pullos educat fuos .Exeat in Graecorum comenta rijshuiufmodiprouerbium ei^xvovht^etc v'utp u; uyoi; , ideft , Alcyonios dies agis de tranquilla, & otiofam agentibus vita, Ariftophanes in auibus. AAxvovtfct; t’ vrytQ' ipepeti % «, ideft. .30 Atque Alcyonios duxit ajfidue dies . Ab aue quadam marina du&umadagium, qua? Graecis Halcyon dici tur , Latinis Halcedo, vtauthor eft M. Varro, libro de lingua latina tertio , nequis Plautinum verbum deprauatu elfcputet.Hasciilc. Alcyonios dies difcedentibusafemari,aut eodem elementoreuerfuris coniugibus, & amoribus fuis amica?, & vxoces precabantur apud antiquos , Graecorum, & Latinorum poetas . Vefpafianus Auguftus , vt teftatur Suetonius vtebatur etiam verfibus Gra?cis tempeftiue fatis, vt de Ccrulo liberto,qui diues admodum ad fubterfugiendum ius fifei, ingenuum fe,& Lachetem mutato nomine coeperat efferre:fi’ «aro- 8dvn; dodi; dc, igdpxK i/ptiffn KiipnAof, Halcedo- nia sut cir ca foruna. a / a Ptrup DiesAlcyo nios agere quidfigni: icet. 40 FABVLOSA. T varia eft opinio de harum volucru origine; proinde diuerfi etiam diuer- fas de illis fabulas narrant.Scholiaftcs Ariftophanis,Varinus,Oppianus, & ^ . . Homeri Scholiaftes fic confabulantur.CeyxTrachinorum Luciferi ftellp ng filius, cum Alcyonen /Eoli filiam (vel Neptuni, & Alcyones PIciadoSjvel Canobes,& Ma?oli,vt alij volunt)vxorcm duxjflet,pra? nimia fuperbia in- ter Deos cenferij feqslouem, illam vero Iunonem vocari voluit. Deinde cum ad Clarium oraculum de ftatu regni confulendam, vxore prohibente, nauigaret , indignatus ei Iupiter 5onauim,& ipfum in /Egeo mari perdidit . Tum Alcyone vxor, viio mariti cadauerc, in littus eiedo miferabiliter illum defieuir. Iupiter vero cam (fic lugentem, abj pra? impatientia do- loris in mare fe fubmerfiife addunt ) miferatus in auem eiufdem nominis mutauit, & Cey- cem quoque in eiufdcm generis aucm mafculum,quem Cerylum nominant, alij adhuc AIcyon,& Ceycem.Sunt,qui fcribant,eos a Ioue iratu, necdum miferto in aues mutatos, audaq; poe- Ceyx in a na, hyetne tantum, & circa littus maris parere:demum verbciim fludibus marinis ouafna ues. confringi, nec vllam fobolis fpem cife Alcyon lugeret, Icuis ( Thetidis, & Lucifei i, vt vult Seruius ) commiferatione quatuordecim dies tranquillos , quibus illa & nidi ftrudura? , & excludendis incubitu ouis operam daret, ei conceftbs dfe, eofq ; hanc ob caufam Alcyo- zMetam. Ih, neos dici. Fufius hanc fabulam enarrat Ouidius, parriin Nicandrum, parcim vero Diodo- 1 rum, Alcyonis fabule Oui diante ar- gumctiun. Cinyres rex Cypri. & Ferar, «Afterien,eafqsapa-39 tris obitu ex Pallenae ( non Pellense , vtSuidas habet ) promontorio Canaftra’0 ( velCana- ftro. Apud Varinum non recte feribitur Caiftro ) quod etiamnum fic appellatur , in mare fe prsecipicafle, verurn ab Amphitrite in aues commutatas , ita vt mares Ceryli , foemina? vero a patris nomine Alcyones dicantur. Cinyccn , ali; narrant, fuiffe regem Cypri , cui etiam Paphum condiderit ,vt eft apud Apollodorumlibro tertio. Hic vt refert Hulfathiusexcep- i tis primum hofpitio pratereimtibusGra;cis,promifit,feneceffiaria iliis ad Troiam miffu- rum. Carterum cum nimis cunctaretur, exeerationibus ab Agamemnone deuotus eft, tan- demq; cum Apolline vt muliere peritus decertans perijc: ideoq; Cinyrus didtus 'srtiptovofjiQt wvvp ac inftrumento mufico.Qnnquagincaautem eius filias in mare deliiiere, & i,j Alcyonas mutata;. Alij referunt , eum, cum Menelao Paphi iurallet , quinquaginta naues fe milfurum,4® vnicam tantum mifiife, reliquas e terra fidas, hominibus terrenis intus collocatus,& fic iuf- iurandum elufiffe. Antonius Liberalis fabulatur , Acdonius matrem in Halcyonem fuiffe verfam. Sed cum quasde hac metamorphoft narrat, alibi reeitauerim, hic non repeto. Spe- ciofa vero &^Lucianus figmenta narrat de nido Alcyonis ingentis magnitudinis.Cwr*»»*- diam vero node, cum tranqillum effiet mare , non aduertentes in Alcyonis nidum mira ma- gnitudinis incidimus .Er at .n. eius circuitus Badioru fi x agi nt a. In fidebat autem illi Alcyon fioue • batq\ ouajiido haud multo maior \qua cum auolafet^paru abfuit, quin alaru vento nauem fiubmer- geret. Fuga enim fe proripuit, adita trifii quadam, & lamentabili voce . Nos igitur iam die appd- rente,videmus nidum ingenii naui fimile ex arboribus conge filum. Inerant autem & ou a, quorum vnumquodq j Cbio dolio erat capacius. Atqui & pulli id imus confifiicicbantur ■,& crocitabanf.cum ;b igitur vnu ex oms fe cur ibus pr acidififiemus ,pnllu implume vigintt vulturibus ampliore eduximus, Hasc ille. Atque hadenus quidem recitata de rticyoae aue , & de mulieribus , quas in eam transfigurata funt , quarcunqne ilice fuerme ^ a poetis finguntur. De Alcyone vero Marpiffie filia, qua? prius Cleopatra dicebatur, Pontanus,&alij ex veterum monumentis hasc memo- rias prodiderunt. Euenus Martis filius, Aetolia: rex, cum Marpiffa eius filia propter formse raritatem a multis peteretur, hanc procis conditionem propofuic,vt curuli certamine inito prasmium illa viiftori cederet, vidus veto capite plederetur, quod domus fure faftigio affi- xum penderet. Itaque pluribus interfedis Idas Neptuni filius , frater Lyncei , licet a multis Apharasi filius haberetur, equis velociftimis a Neptuno patre acceptis puellam rapuit, con- vicanis Ornithologise Lib. XIX. 517 fpicatuseum Dianae feftodie cum alijs virginibus choreis indulgere (& in Pleuronem ad- duxit? vt refert Fiutarchus)Quo cognito Euenus doloi*e?atque ira percitus equos afeeodir: Idam infequitur, quem vbi afleqm polle defperat ? equis confoflis in Lycorman fe fefluuiu? qui poft Euenus abipfo appellatus eft ? deturbauic : cuius rei etiam Plutarchus meminit in libro de fluuijs. Idam autem voti compotem non paffuseft Apollo (vt refert Lycophron ) &ipfeMarpilfeform3 captus3quam etiam rapere cogitafiet, fecurum abire; fed obuiam fa- ftusin itinere illum aggreffus di. Sed nec Idas certamen detraftauitjfagitcis eum impetere conatus: erat enim fagittandi peritiflimus.Et cum diu pugnatum cftet, (inquit Pontanus cx Scholiafte Homeri, ciim priiistarnen alios authores Marpiflarn abApollinerapta,abduqiti ad folis radios fip~ pbiru reddit ; Color pedi oris infiar carbonu arde »■' iu e fl. Binos tantu m habet m pedibus digitos, vngues aduncos roflrumparttum>& redium. Georgius Agri- cola,qui Ifpidam Alcyonem fluuiatilem, feu riparia vocat, ea nobis fic de- .feribir: Auiseft non multo maior Palfcre.Cum ai.tem manna? Halcyonis corpus cotum caruleo, viridi, fubpurpurco, fed miftis infigne fit, adeo vt neque collum, nec alas aliquo ex eis careant,& roftrum habeat fubiiinde, longum, tenue, fluuiatilis,feuripa- rizepe&us putprreum eft, collum, & dorfumin viridica?ruleum,aia?fufca? roftrum vtetiam pedes cinereum Ha?c illc.Exa&ius Qrnithologus, Ifpida?, inquit, ex infpc&ioncnoftra ro- ftrum eft nigrum, redtum, in fummo 'acutum, tres digitos iongum.Vencer totus, & minores fub alis plumarcolore ferrugineo, vd ruffo tali, qualss fere interiorum caftanea? tunicarum eft. Pedes breues, rubicundi: in quibus duo longiores digiti ad mediam vfque partem con- nexi, poftea finduntur. Sunt autc aiticulari ab imo digiti mulus minutis tranfuerfis lineis. 30 plumae genua tegunt, inferior pars nuda eft. Pernrddium dorfum a principio eius vlquead finem caudae plumae funt caerulei coloris diluti, & ad album inclinantis, nimirum in modum fplendida?, vt oculos etia vifu immorantes fplendorefuooffendaur. Pronu caputcum cer- uice videtur viridis coloris,tranfuetfislineis ex albo caeruleis diftimftum. Virent etiam al#, fed interior pars plumarum in eifdem ad purpureu fi re tendit violaceo dilutu colorem, vc caerulearum quoq; permediu dorfum. Afperguntur & ala? lucidis aliquot p undis. Longio- res earu penoseexteriore partem viridante habent, interior nigricat.Lingua perbreuis eft, latiufcula,ac fubrutescufaucibus,palatoq;Oefophagus valdelongus. Vemculusin infimo corporeiuxta anu.Adeps ruffr.Sic Ornithologus.Quanqua vero adeo exa&a fit haec deferi- ptio,vt nihil addi pofte videatur: quia tam e olim Ifpida in foro coepta defcripfi, defcnptio- nem noftrahic afcnbere n5 pigebit, Magnitudine fere eft Alaudae, ab excremo roftro ad vl- timacaudafpithamapropemodulonga.Roftifitriu digitoiu logitudine, foris nig;u,paula- titnin cufpide attenuatu, valde durunnqua incipit dimidij fere digiti craifitudi ic, intus vt- rinq5canaliculatfi,&: fubrubens.-in quo h ac eft obferuatu dignu,quod inferioris mandibula cufpis fuperiori nomhil eft longior,°iq,pr£ eminet. Lingua p o roftri portione b euis,led la- tiulcula. Ex hac roftri deferiptione, vt id obiter dica, fatis patere a; bitior,quatu lipida no- ftra antiquoru Alcyone difereper, cui lpfi roftru i u tenue, tu fubuiride tribuuc.Coliu breue cft,& crafsu. Capitis vertex nigro colore decoratur, quem lineae cyaneae cranfuerfim pluri- m£ fecat.Ab oculor u radice, &angulo minore macula ex. u rit ferruginea ad coilu y%in ai bidas ahquotpiumulas definesquae tame in extrema fuperficie ena colore ferrUgMnuprje fe ferunt. Ab extremo collo ad caudae p: incipiu vfqjper fpinadorfi linea excurrit vifu iucu- 4° dilfima,ex cyaneo colore ad viride nomhil tendens, quae in vropygio magis dilatatur.Rdi- quus dorfi color cx oblcuro caeruleo, cui vn idis aliquid fit admixtu, coponirur: radices .n. ommuharu plumularii nigricant. Pennae exiguae, quae remiges veftiuut, ordinibus fiugulis quaternis pulchellis maculiscoloris cyanei faturatittanfutrfim diftinguucur.Remiges pe* nae ir.terc3?rulcum,& viridem colorem ambigunt. Ipfaru vero alarum interna pars.pedus, venter, & cauda prona ferrugineo diluto funt infignita. Crura ei breuia,fanguinei fei e colo- ris faturati. In pedibus infolens obferuatur coftitutio:n a duo anteriores digiti ita co ledii- tur,coniungfuurqjvt vmjstamum videatur ad fecundii vfq; articulu, qui deinceps in duos femigitos findatur. Tam ve. 6 hi, qnam reliqui digiti vnguicuiis annantur nigris, exiguis, aducis. Tertius cx anteiioribus,qui feparatusexirtif,paru9 adeo eft,vt vix extrema vnguis jo cufpide articulu fecundii aliorum duorum attingat, vbi nimiriiab inuiceleparaii incipiunt. Pofticus digitus, anticis illis duobus coeuntibus minor eft, fed tertio maior, latus, carnoluf- que.Omnes vero mulus tranfuerfis mmutis lineis articulari videntur, cum tamen planta ip- ia la?uis omnino fit, nec vt in alijsauibua tuberculis ineequalis . Ex his liquido confta , A - bertum Ifpida? rofti um breue, &: binos tanriim digitos perperam tribuiife, cum vtrumqu^.^» falfum fit.Wec minus Georgij Agricola? error manifcftuseuadir,qui roftrum, & pedes cme- rest ; pedlufque purpureum iliiaferibic. Defcriptsea nobis modo volucris eft icon , quam priori loco exhibemus: pofterior vero aniculam repradenrat, cuius ex Iodis allata? m-lii co- piam fecit HippolytusAuguftinus nobilisSeneniis Balius,vc vocant j quam quia ifpicU' Xx 2 noft # Defcriptio Defcriptio exGcorg o Agricola. Defcriptio exOrnitho logo. Authoris defcriptio. Magnitu- do. Logirudo. Roftrum. Lingua. Collum. Caput. Ala. Crura. I» y 1 yfsis Aldrouandi Ifpida. lipida Indica cum equifeto . Ifptdae Ia- dies dS’ feriptio. Magoim- do. Roftrung, Color* nofbae fit aliquantulum fimilis colotu varietate , & pedum conditu tionejfpidam Indicatu vocabat $ licet 'noftrare multo minor exifiat » vt que vix Regulu magnitudine fuperer:Ro- ftrum ei oblangum»fed tenue» colore nigro. Caput valde paruum, quod cum toto collo ex csrulco ad nigrum tendit , Reliquum corpus vniuerfum ad caudam vfque coloribus caeru- leo 9 viridi *& nigro ad inuicem mittis eftconfpicuuniaicd tamen pundtis quibufdam vi- ridis coloris dilutis refpergitur, praeterquam in alis, in quibus ferefolus viridis eoior eluce* fcit. Oniithologix Lib. XX. 521 Icit. Cauda pro f corporis portione longiufcuia cft,tota fere nigra, nifi quod quarfidam pen- narum extrema: or^ in ea virefeunt. Pedum eadem conformatio, qua: in Ifpida noftrate, fed coloris nigri, Ifpidam Indicam aliam vidi apud Leonem Folianum Venetum cxiccaca, qU2e Ifpida: noftra: vulgari dorfofimilis erat, fed longam habebat caudam , caput colore caftanea?,roftrum rubrum, duplo feremaius, quam note, quinque digitos longum, polli- cis craftitudine ea, qua capiti coniungitur parte, & valde acutum. LOCVS. VICTVS. NIDVS. 10 SPID A maxime folitaria auis clh Keperitur in agro Bononienfi media hyeme circa ripas glacie cocretas. Ornithologus in Germania eodem tem- pore , eifdem in locis capi ait , fibique allata, quas lanuarij initio capta fuif- fet. Pifcibus vitiit : vndein varijs linguis alij Pifcatorem firapliciter , alij ^ Pafcatorem regis, alij Martinum Pifcatorem vocitant. Circa aquas volare, ii pifciculis infidian , vermibusq; tradut Albertus , & Georgius Agricola. Scribit vero au- thor de natura rerum, terram circa aquas roftro fodere , ibique nidum congerere ,ac foetus facere. Audio , inquit Ornithologus , in arena , vel in fcopulo aliquo iuxta aqua nidificare nidum forma rotundum conftruere, eminente in angulum foramine exiguo , mollem ex sonoribus arundinum : pullos interdum nouem in nido vno reperiri. V s v s. , S P I D A M in cibo improbari feribit a Hieronymus Tragus. Et Bellonius, j» quafuis aues fluuiatiles, inquit, fine diferimine comedere folemus, Ifpidam tamen reijcimus,quanuis pifcibus bonis vefcatur,adeo vt ne ruftici quid e, cum alioqui magna copia in fluuiorum ripis foetus harum auium e nidis de- trahat,comedunt. Sed eas aut pueris donant, quibufeu lufitet,aut mortuas , exiccatjvnaquecum pennis ob coloris pulchritudine afferuat. Qui panos laneos vendunt,earum pellem cu pennis ateuant,quafi aliqua peculiari vi aduerfus tineas polleat: vnde & Artra a Gallis quibufdam dicitur. Vt aure tineas arceat, fatis effe aiunt, in eode iocohaben, &hoc per aliquot annos fefe expertos retem. Sunt qui negent, vt inquit Albertus, fulgure tangi domum, in qua fuerit nidus ipfius . Sutu item, qui nugetur,ac ij pra:- ferim,qui auguria Cedantur, hauc auem conferuatamin thefauris, augere illos, & pauperta- tem amoliri .Wum eft, quod tradit Hieronymus Tragus , Ifpidam cum pullis fuis fuauiter olere mofchi odorati fere inftar.Sunt qut carnem eius mortua; non putrefeere feribunt. Vul- gocreditur, inquit Albertus, pellem eius decradarnfrnulti vna cum carne feruant,inteftinis, tantum ademptis) & alicubi lu fpenfam, pennas quotannis tanquain viuo corpore mutare: quod egOjinquit idem,falfum elle expertus fum in pluribus huius generis auibus per plures. 4° annos referuatis.Hax ille.Ego fimiliter^qui iam multos annos hanc auem ;n Mufeo fufpen* am feruo,id nunquam obferuare potui. DE ROVSSEROLE, SEV ROCCHE- role Gallis dida: quam Bellonius alcyonem vocalem vocat. Gap. LXII. ELLONIVS, vt alibi didum eft, duo Alcyonum genera facit, alterum mutir & maius, quod Ifpida eft alterum minus, & vocale quod Gallis Roulferole, feu Roucherole vocatur.de quo cum nihil apud alios authores feriptum re- pererim,hucea tantum, qua: memoria: prodidit Bellonius, tranfcriba.Cum itaque conflet, inquit, duas eflfe Alcyonis fpecies5maioremq, a nobis modo de^^pum ybique locorum frequentem, & obuiam dfe, de fecunda dicendum relinquitur. qua; Cauda. Ifpida: alte rr9 Indica: deferiprio Roftrum. Quibus ve Icatur. Vbi nidifi- cet. Pullorum namerns. a De *4uib Ad tineas. Ad fulmi- na. I Vlyfsis Aldrouandi Alcedo vocalis Bcllonij. 1 0£Ufo quae omnium aquaticarupi maxime canora eft. Loca paluftrii ,fluuiofque careris abun- ^ dantes frequentant. Ariftoteles eius capite tertio libri hiftori# animalium o&auoexprefs& meminit , Alcyonem vocalem appellans , vt a mox deferipta diftinguat , qua? fi huic confe- ratur , muta dici queat, cum alioqui muta omnino non fit: nam aliunde euolans velut clamorem quendam edit, vt coniugem difeeifus non lateat. Ex cantilenis eiusfummam percipere voluptatem fi quis cupiat , is in fluminis ripa caricibus confita confidat , fuauifli- mumibi,harmonicumque innumerarum fereh.irum auium , quas Gallice Roufieroles ap- pellamus, melos auditurus : quodnifi omnino fenfus expers fuerit, modo moerorem, modo lanitia, pro cantus varietate, in animum cius inducet® Etenim aon aliter,quamLufciniaein RofEgnol canendo funt indefelTae,ideoque a qujbufdam in Gallia Rolflgnole de riuiere,ideft;,Liifcin definiere. fluuiatiles appellantur. Et rudis profedo, &obtufi cerebri homo dicendus erit, qui vocem adeo canoram exitam exigure auiculce gutcurillo prodeuntem audiens , eam non fufpiciat,4® nonadmiretur . Vno enim, & eodem fpicitucantum ducit in longum, faepenumero adeo al- tum, vt a nullo eburneo ple&ro vincatur: quandoque vero adeograuem, vt a nullo confra- do poculo grauior edi queat.Nemo item,etfi diligentilfimus vocu obferuator,exadeillam Vct, imicari nouerit . luter reliquas vero voces has in primis proferre videtur Toro ,Tret, Fuis, Huy,Trct: eoqueeantu faepius repecito totam nodem tranfigitfineintermilfione. Arbori- Locus. bus prope aquas infidet:ab aqua etenim nunquam difccdit.Rufiici,qui cantantes fivpius au» diunt, ad vocis illarum imitationem cantiunculas excogitarunt quafdam,eafq; obfeoenas, vt ingenuorum aures offendant, tantiim abeft,vc Icripris mandari debeant. Teutaba tamen mutatis quibufdam elementis ad obfeoenitatem cuitandam(fingula enim verba ab f, vel a e incipiunt)cas huc transferre: fed cum fic omnem venuftatem, & leporem amittere animad- - uerterem, ab incoeptis deftiti.Ariftophanes Graecus author,& Ariftotele antiquior, huiufce 5 auis cantum iner omnes alios obferusuitdiligentiflimej&fic in Anibus fuisoptim? omoi- um his vocibus expreflit . Muc, huc , huc , huc T oro yt oro,/ oro, toro , toroiinx Ciccabau, Ciccabau T oro , toro-, loro, totililinx ♦ Vt itaque Ormthologi* Lib.XX. 523 Vt iraque vno verbo dicam, cantus varietate, fuauitaceque, & peruicacu omnes alias gues longe vincit: vincit, inquam, & eas etiam, quarum cantus ab omnibus celebratur, Lu- fcinias, Currucas, & Unarias* nam & harum vox minus, quam illius aures oblectat. Adeo autem indefefla eR , vt in dumetis dies no&efque integras canendo fu mino conatu , & per- tinacia abfumat5audientefque tanti eius laboris miferationc tangantur . Tcftancur id , qui sn arcibus ,& vi bibus in paludibus fitisprocuftodia vigiianc , vbi nempe arundinum co- . pia cft,ij enim ex indefeffo cius cantu nediu , & interdiii fummam capiunt obIc&ario- nem. Summis arundinibus inndens pedes Pici viridis habere videtur j cum tamen Stur- norum ,& Merularum fimilesfint . Illud vero in primis in hac anicula mirum videri pof- aofir, quod tanto conatu canit , vt vacillet ,trematque toto corpore , & etiam cauda colo- re eft , quoGallice Stercotdida : magnitudine Proyeri: quam interpretamur Miliariam, roftro ferrato , Picae Graecae ( Collutionis, feu Lanij) quodamodofimile. Pluma; capitis longiores criftae qaundam fpeciem praefefet unt . Crura eius & pedes mediocri longitudine, colote cinereo. Volatu non admodum valet . Alas inliar Alaudae criftatae concutit . Plinius tres huius auis fpecies facere videtur, dum fer ibit . Alterum genus earum magnitudine di- ftinguitur,& cantu, a Minores in arundinetis canunt : fedreuera in duas tantum diftioxic fpeciesjid enim ex Atiftotelerran-ftulit: qui duo cantum eius eonftituit genera, alterum vo~ cale, & valde canorum, multdq; minorem , de quo hi c eft fermo , alterum mutum , dc quo fuperioricapitc dictum eft . Ciedidialiquando Alcyonem hanc vocalemrrigrare hinc, ac 20 hyberno tempore ob frigora anobisdifcedere: fecus vero rem fefe habere pofieacognoui. In Cenomanorum , & Turoneniium agro Roulferole Gallice appellatur a colore rubro , alijs Roucherolea rouche,idcft,carc&is,in quibus inrerdiii degit. Alicer»quam Alcyon ma ior nidum conhruit : illa enim in foraminealiquo vel ripae, vel littoris nidulatur, haec vero inter arundines, &careda nidum ex arundinaceis fe Itu cis aedibeat. Sena vt plurimum oua pant, & quinque ,fexuc cxludit pullos. Nidum ii quis inuerfum afpictac,adarcen primo intuitu referre videtur, quam feplaiiari; pilam marinam vocitant. Vt vero quod de eo fen- tiam libere dicam, exiftimo quicqmd de mdo , & diebus Alcyomjs memoria? prodiderunt veccres tantum minori Alcyoni competere. lipida enim cum humi mduletur, haee vero ia propatulo in paludibus, liquido conitar, de quansm intclhgendi rr. Quaie vcterescum r i- derent, nidum huius auis pelago adeo pi oximum, mirabantur , fludi-bus non t br ui . Haec S°Bellonius. Cxteium eiulcemocii eius auis mihi veterum Alcyon non udetur, neque etiam vereferibir, Anitorclcm duo Alcyonum genera facere : de qua re diifusefupia adtum e it, noduique hic, ni fallor, fatis, fuperque fuit diifolutus. DE CAPELLA, SEV VANNELLO. Cap. LXIII. ORDINIS RATIO. IG. Gclenius,vt alibi annotaui, Alcyonem inmar i eiufdem generis eifie putat cum ea, quae circa aquas dulces deges vulgo nobis Pauonzino,ideft paiuus Pauo appellatur, A' iilotcli Ac x, vtoptmie cor.ijcit Bellonius,Ga“ zaCapella vertit, Barbari Vandlum vocat. De hac igitur poit aues Alcy- ones putatas non incongrue aliquid dicemus, tum didtadecai)fa,tum eti- am maxime, quia pulchra illa colorum varietas, qua Ariitoteles Alcyoni tribuit , in illa reperiatur . &QVIVOCA. SYNONYMA. VRBANT faepe nomina diueriis eadem rebus indita animos ledtorum, ficut in hac quoque aue vfu venit : nam aliquot habet fyoonyma , quae ali- js etiam auibus, rcbu/q; attribuuntur . In primis in compluribus Galliae lo-» cis,tefteBellonio, vocatur Dixhuid per onomatopeeiam. Dixhuid: autem illis fonat o&odecim. Litteratores pleriq;omnes Britannici, inquit quidam Anglus Vpupameam nominat auem , quam Barbari abalaiu ftrcpituVan- qellum Buncupi^&ipfiAialinguaLapuingam vocat. Sunt etiam, inquit idem, in .inferio*.. reGer* Defcriptio Color. Magnitu - do. Roftrum» Volatus. a hb.iQ , c» 32. Ffymum» Nidus. Ouorum pullo iu.p, numerus. Dixhui£h Capella? a- uena:. a In fing» ca 10. A ex. Pauo Agre dis. Aexcurfie difta* Parcus a- uis. b De auib.li, 4* cap» 17 • Cii- ll.fd. a?*: Vanelli ety mume Fiiieetta» Lapuuing 5c eius et j muni. 524 VlyfsisAIdroiiancli re Ga mania 1 itera t ores a liqui, qui Fui camKyuiitanfuatnCKyuitta illis VanneMus-cAj ef- fe volunt, Ex cofoifan opinionem Tuam addruentes, quod spud Plinium Fulicse cirrum tri bui legerint. Sed cum Kyuitfa nec auis marina dt ( Virgilius enim Fulicam marinam fecit) nec aqu3tica,fatis liqner,eam non effe Fulicam. Suntquidcm Vanelli Larorum, & magni- tudine, & lenitate, &firoiliter clamo/i: vnde per onomatopoeiam vtrifque inditum noroer. Nani a Germanis Oceani accolis Lari etiam Gy fitz appellantur, qui tamen aiijs multis dif- ferunt.E Latorum autem genere etiam Fulica veterum cft.Kyuittae etiam nomine, teftc Or nithologo , aliqui Germanice & Vannellu, & Pluuialem auern a vulgo Binmelgeifz apocT lari , ideii , carledem capram , eadem fort3ffe ratione , qua auis htee nodra Capclladicitur. Hieronymus Tragus nrfeio quas aues (videntur autem de Gallinaginum genere )Germa- io nice BrUchfepfiin , velBubergeifslin vocitari feribit, quafiCapeliasauenas dicas, quod hte Gallinulas fyluedres , fortein agris auena con/Ius reperiantur , & vocem caprinas iimilem aedant. Bellqfiius^ Ya anellum hunc /Ega Ariftoteiis effe conijcit, & etiamnu apud Graecos ita nominari affetit , licet aiijs eodem cede Tadjg ayp/og» ideft ,Pauo agredis quoque dica- tur,eo quod cridam in capite erigar, indar Pauonis,vel Alaudae cridatae.Cur veto Aex no- minetur,caulam effe putat Bellonius, quia clamans 2x,a’x praeferre videatur . Ornitholo- gus vero huius nominis etymum dc inuedigat . Vnde veio, inquit, capr^ nomcnci conti- gerit, cum auis nobis incognita dtfpodea tamen nouic, nam &cam dcfcripfit,& eius hiflo- riam feriptis mandauit. ) non facile ed-diuinare , Nam vel voce, vel aliqua corporis patte, vt capite,quemadmodum & Capricchsauis, vel oculorum colore (quem Caprinum,«;^w- of vocant) ad capram quadrupedem forte accefferit , Sic & Glaucium An aticula ab ocu- * lorum colore nominatur .Hasc Ornithologus. Ego potiuscum Belionio a voce fic dici pu- tem.Idem Bellonius hanc auem veteribus Latinis Parcum fuiffedudam exiftimat. Inter cri- dacasaues, inquit, praeter Capellam ^(Vanneau) Gruem Balearicam ( Le Bihoreau) Vpu- pan(Li HuppeJPauoncra (LePaon ) Galeritam ( L’Alouctcc )& aliquando H^matcpo- dem (LAigrette) & Ardea ( L’Heron ) nullam noui: quapropter Capellam effe veterum Latinorum Parcum exiflimo. Multa? quidem fnntaues,qua?cridata?videntur: teuera tamen j! non funt Hanc Bellouij conic&nram reijctt Ornithologus , Se merito . Recitans enim illa verba c Plinij./tf capite paucis afrimaliuw->nec nifivolucribits apices: aiijs alit» pkafiana comica UsfratcreaPana (alias Parro )Hermolaus, inquit, pro Parro habet Parco, quod quidem no men nondum hadienusfelegiRe fatetur, vt mirer, Belloniura feribere nomen Parci apud 3® Romanos veteies cxtitiffc.Sed vt Parcum legas, non tam e Vanncllum aucm co nomine ac- cipi licebit, tum cornicula illi non conueniant, Non enim indar Phafianascqrnicula habet Vaneilus noder, fed apicem dmpltciter, \ei ex plumis cridam dmplicem a medio vertice rctipcxtenfam.CornicuIa vero itrinquecmineur,vtin£ubonc,& aiijs quibufdam no<5tur- nis auibus.Qua nuis Parras potjusiegerirn 1 1 codices nodi i habent ( vel Paras per dmplex r)' quae nocturna auis cd,& aiijs quoque auihoribus memorata . Impofuit forte Belionio, quod in corollario Hermolaus fcnbit his uerbis . Differt ab Alauda &: Parcus , ctiamfi qui- dam negant (confuderunt forte aliqui,eb quod utriqueapex tribuatur,Sed Plinius ipfe fl- ue Parrum,fnie Parcum legas Joco iam citato a Galerita liquido fecernisieft autem Parcus auicula Columbo minor, fubtus candida , cetero Pauoni dmi)is,&crida quoque VanelJum quidem his verbis ab eo fignificari non ed dubium.Hxc Ornithologus.Inepte fane author de natura rerum , & Aibertus hanc auem veterum Stymphalidem effe putant , hoc vno, vt uidetur , argumento decepti, quod cirrata drrtnbuic autem cirros etiam Stymphalidi Pli- nius 5 Nominari vero Vancllum, apparet , imitatione nominis Gallici un Vannean ,quan- quam per n fimplex.Ticet Vqnncllum etiam per n duplex fcribi tradat, qui hoc nominis il- lius etymum rcferr.-Forte, inquit ,quod alis indar uannj,a ut uentilabri, commotis drepitum excitet .In Italia circa Paraujum Pauonzino dicitur, quafi Paruus Pauo , Venetijs Paon , ideft, Pauo, alibi &Boaonia5 Paon.zelJo,qii%dparuus Pauo.Quae nomina quidem, utanno- tat quoque Belloniusoptimcconueniunt : Pauoni etenim non parum fimil*sed:nam& hsc apice decoratur, eolorq^ pro diucrfo ad lucem ppdtu variat. Bononia? edam dicitur Filicet- ta, cuius rationem me ignorare fateor. In Callia quoque tede Belionio , diuerfa fynonyma 50 obtinuit, Aliqui Vanneau dicunt, abj Dixhuicrt,per onomatopoeiammam canens Dixhuidfc proferre uidetur, ali j Papcchieu,Lu/itani Bybe,Heluetijein Gyfytzab imitatione uocis, ali bi Gyuuitz,uei Gybyaz , Mur, meilius feribit ein Kyuuitzsalibi ein 2,weiel , ein Gruner, oderBlavvgruncr,Gyfiiz ad differentiam Pluuialis, Hieronymus Tragus inter aues, quas in Germania edantur, nominat Bigitzen, haud fcio, an Vanellosintelligens inquit Ornitholo- gus. Angli a Ljpuuing ab implicatione alarum dequentbnam vuieg illis ed ala.Lap im- plica re? Ornithologia? Lib.XX. 525 plicare, vocant etiam a Grene Pluuer, ideft piuuialis viridis • Hollandi , vbi copia eft, cers Kiuidic.Tllyrium Czieyka, Turea? Gulguruk. GENVS. DIFFERENTIA. I G. Gelemus , vt iam dixi Kiuittam, fiue Capellam noftram Alcyon» con- generem facit:re&iusfort£GrnithologusPluuiali: nam, inquit, & nomen commune ambabus tribuitur ,adie& femper ereda in capite crifta plumea, alis obfcurioribus. Ego, inquit, Ornithologus,ex pra?fenciinfpe&ioncoIimdefcripeionemhuius auis reli- qui huiufmodi. Coloribus eft elegantiftimis, per toturodorfum viridi,maculis quibufda pur- pureis vtrinque Ma? partim virides, partim caerulea? funtrextrema? vero, & longiores earum pense nigr3?,qua? inuerfa? pra? atro colore fplendet.Venter & alarii interior pars plumas ha- bent albas. Cirrhi a capite rctrorfumtendunt,ex plumis nigris.oblongis conditi. Roftrum nigrem lefquidigiti longitudine. Sunt etiam pluma? fubruffa? circa caput, & cetuicem.Sub roltro,& prona colli parce albicant.I n pedore color ex viridi nigro, ca?ruleoq; mixtura vi- 4° detur in plumis: fed earum quoque extremitates per quofdam ordines albicant, Totius a® uislongitudo eft circiter dodrantem , & palmum manas mediocris , qui funt digiti fexde- cim. Ha:cOrnithologus.Exadiflime,acdiIigentiffimequoque hanc auem deferibit Bello- nius his fere verbis:Magnicudine Pluuiaiem vix excedit. Denfis admodum plumis conte- gitur, qux in radicibus fuis,qua? corpus attingunt,omnino nigricat: color enim alius eft in parte exteriori. Auis inuerfa fupinaq;coll®caca,& alis eius excenfis magna plumarum pars in ventre , & in femoribus niueifunt candoris . Ala? in fuperiori parte quoque niuca?, in in- feriori nigricant:pluma? fub cauda pulcherrime ad fpadiceum fere tendunt. Tibia? longiuf- cula?, & femora prope genua pennis glabra, rubenr. Internos digitos binos membrana iun- gic, qua caret certius, quiextimos eft.Pofticus admodum eft exiguus. Colli pluma? nigerri- |0 ma? nigrum etiam torquem efficiunt, vt in Menilis Allobrogum .Guttur maculis albis, ni» grjsqjdiftinguitur. Atque hi quidem inuerfa? auiscoloresexiftunt . Quod ad fupernas par- tes attinet, roftrum habet breue,& nigrum, linguam albam, & canaliculatam. Pars capitis fuperior tata nigra, fplcndensqj&vanjs coloribus miftisadinuicem gemmans. Alba ma- cula ad roftri radices vtrinque confpicitur: Supercilia linea candida infigniuntur , fupra quam nigra altera minor excurrit . Apex , feu crifta a vertice , non a fronte , vt in Galerita emergit, quo fit, vtceruix gracilior appareat, minufq; plumofa; ea quinque,aut fex ccnftat pl umis, nigris, tenuibus, ac longiufculis, ex quibus dua? anteriores longitudine reliquas ex- cedunt. Alarum plui-n* gemmanti colore euariant, vt caput , adeo vt ex viridi ad rubrum tendere VannelH candidi. Vanelli fi* nceriftao Tremalmg auis® Defcriptio ex Orai»® thologo. Color. AI». Roftrum» Longim .» do. Defcriptio ex Bello-* nio. Magnittaro do. Roftrum «. i. i $26 Vlyfsis AlJrouandi Cappella, feu Vannellus. Ornitliologk Lib. XX. 527 tendere videantur Vropygium coloris eft fpadicei. Cauda in extremo nigra, cetero alba, praeter duas vtrinq; extimas pennas?qua2 omnino candida; funcP Ata pro corporis portio- 2iegrandiufculas.M2safoemina parum differt>& eodem eft colore. Auis eft admodum pin- guis, & hepate magno, quod in duas partes vtrinque diuiditur.Felineareperirenonpo» tui. Inteftinum eiusappendices habet , quod quidem cicum multis alijsauibus comr.111» neeft. Ego cum hancauem pra; manibus haberem,&diligemiffimeeonfiderairem,ijs, que abOrnithologo & Bellonio di&a fuere, quod ad eius defcripjtionem attinet, nihil adijei sopoffecognoui:quapropter ne adum agerem, illorum authorum defcripnonibusaequieuiV iv Cum autem diifecuiIfem,Iapillos multos in eius ventriculo inueni. MORES. INGENIVM. A NE L L V S 5 inquiunt author de natura rerum, & Albertus , cum homi- nem edam a longe nidofuo appropinquare fenferit, pgreifa (Istim deni- ,, do, cum clamore occurrir.Sicq; ftuka,dum hominem e nido fuorepulfu- ft^r^ ram fe fperat, ipfo clamoris indicio nidum perdit, quem progrcfijs homo fpoliare contendit . Sic illi. Verum vt Ornithologusteftatur., funequi 20 dicunt , hanc auem , dum pullos fouet , ad hominem, a quo nidum inquiri fufpicatur,proximeaccedere,& velut deditionem fimulare,donec paulatimanido abdu- cat; quod de Perdicibus, & de Chenalopece annotatum eft.Idem mihi affirmauic Batauus quidam vir non indodus, & fidedigniffimus: addebatq;infuper,tanto audacia eam fe ho- minibus offierre , vt ceu impetum in eos facere videatur, eofq; affiduis vfque clamoribus perfequi, donec tam longe abierint , vc de nido inueniendo non amplius fufpicetur . Item cum magna ibi fitillarum copia, fieri vt multae ftepefimul vnum hominem ita perfequan- tur, paulatimq; modo hanc , modo illam prout nimirum longius ille a cuiufq; nido abits auolare, & tandem omnes, cum nidos fuos iam tutos credutic» LOCVS. VICTVS. APELL AM vbique locorum notam effe feribit Bellonius, verfatur, tcfte a ^ <*Ariftotelc,circalacus,& amnes, vermium gratia, vt affirmat, quibus fo- eap.$, lisviditat. Idem ait, ecfi ad aquas accedat , eas tamen non ingredi; in Aquas cur planis locis erica confitis plurimum degere,&ad populandos vermes ab petat. Anglisfiepe in hortis ali . Mufcas etiam ,vt ait^Bellonius, inter vola»- Quibus vt dum capit, Hirundinis, Haematopodis, &Crecis i nftar. Non folum veto ^i£ct* vermibus, verum alijs omnis generis animalculis vefei idem alferit quxin fegetibus re- ~ De petir, limacibus, fcarabeis, cicadis, brucis: deglutire etiam albos lapillos, & hoc jlli cum (a°l7? 4° reliquis auium generibus commne effe . VOX, VOLAT VS. X Germanico nomine Gyfitz,vclKy vuitt,item Gallico Dixhuid,qua2 per onomacopoaiam fada effie ante diximus, qual e vocem h^ec auis a:dat,con- fiare poteft vnicuique.Bcllonius caprinam aemulari ait,indcqi^ga,idefi, Capram Ariftoteii, & modernis Graecis vulgo appellari. Alibi vero dum clamat sex, sex proferre afterir,indeq;nomen..£ftate,eode tefte,foIa volat, hyeme gregatim , & tam frequenti numero , vt prata etiamfi ampliffima vix totum agmen capiant : vnde mirum non eft fi gregatim capiantur , vt tradidit OrnL thologus • Velociter volare ipfam , ait idem Bellonius , & dum volat magnum ftcepicum sedere. Circa nidum fuum, inquit, circumuolitare foler.Lapuuinga AngTis diciur ab im Volatus, Vanneau^; .1 wpuUUl sedentibus, vnde & Vannellus a barbaris dicitur . Hinc mulieres per contumeliam aliqui niuliercs plicatione alarum frequenti. Alis eft obtufioribus,& intervolandum magnum ftrepicum ilieres per contumeliam aliqui \L!??ua,# in Gallia Vanneauz, ideft, Vannellos vooant vagabundas puto, inquit Ornithoiogus, & dicant, sneonftantes , autforteclamofas. V S VS 3 /ji.4.. r. 17. Qua; aues fua u i flur. e habeatur» \ Piuier» Pluuier, & ei* etyrrsu, b De Auib . !ib.$.c. 18. Ouillemoe 528 VlyfsisAIdrouandi VSVS IN CIBIS. VESquaenon exentc ratae coqui confucuerunt, inquire Bellonius. fuauiffi- mse habentur: in quaru numero eft Capella, & merito: nam cum par ua a- uicula fir,adeo pingucfcit,vt faginata videatur.In Gallia in delicijs habe- tur^ eodem quo lepus precio venditur, cum alias Piuuialem magnitudi* I0 ne non excedat. Ornithologus pariter in cibo commendari fcribic, fcd minus, quam Pluuiales, Mihi, inquit, aliquando guftanti9& boni faporis, & alimenti probi, fed leuis & tenuis (propter aftiduum volandi exercitium nimirum ) hu- ius auis caro vifa eft . Bononia quoque , vbi fere femper non pauca copia inforo vaenalis praeftat, inter aues palato gratas, & boni fucci habetur, fed copia viiefeit , CAPIENDI RATIO. AV C V P ES noftri , vt mihi retulerunt , adhafcc aues capiendas , retia in paludibus alijfqs aquis tendunt, mortuis aliquot ibidem ceu viuis collocatis. Ad 'nas enim ad-1* 20 Dolantes ,& allidentes capiuntur ta frequenti fepe numero, vt aliquando fexaginta fiinui vna vice illaqueentur» DE PLVV1ALI. Cap. LXIV. ORDINIS RATIO. PL V VI ALT di&ae aui locus conuenientior , quam hic poft Capellam ,feu Vannel-30 lum dari nequit ; cui nimirum & moribus, & corpore non parum fimiliseft, eifdemqj fere cibis, vi&iiftt : adeo vt congener ei a plerifque exiftimetur : & vtraque apud aliquot nationes commune nomen obtineat. SYNONYMA. * NBononienfiagro Piuier dicitur,nomine a Gallorum Pluuier, forte dima- nante , Sic enim in tota Gallia audit, vtteftiseft Bellonius, quificdidtam putat,quod pluuiarum tempore facilius capiaturJdem populi ^ Piuuialem iunioretnGuillemot appellant. Longolius Germanice vocatein Puluier, 4° ein Puluers aliqui Pulrofz; quae nomina omnia a puluere dedy&a effe Tur- nerus exiftimat , eo quod fic pulueratrix . Heluetijs, inquit Ornithologus , incognita,aut certe rariflima hsec auis eft , Appellari autem poteft ein grevvcr Hyfitz , hoc eft, Vannelj lusfufcus: nam Angli etiam , vtaudio , auem fubuiridem nominant Piuuialem viridem agrenePluuer . Longolius, & Ariftoteles Pardalum effe fufpicantur . Ego nondum affen- tior. Neque enim colore totocinercoeft Pardalus . Sicille. Cum vero Pluuialis duo fmt genera , vt mox dicetur, eam , qua? tota fere eft cinerea , & a noftris aucupibus Piuier montana appellatur, Gallis vero Pluuier gris , forte quis »on incongrue Pardalum Ari- ftotelis dixerit . Idem Ornithologus dubitat , an hxc Plutarchi Rhintfaceeftepoflit,for- tequia nihil in huius inteftinis excrementi repedatur, quod de Rhintacc ille tradit. Ego quid de Rhmtface fentiam alibi dixi • Bellonius, quomodo antiquis vocetur , fe ignorare fatetur. GENVS Ornithologiar. Lib.X X. 52 9 GENVS. DIFFERENTIA. A N E L L O congenerem efte Pluuialem alibi di&um eft.Duo eius gene- ra, flauefccns vnum, quod Gallis PJuuier, & nobis Piuier /impliciter dici- tur, cinereum alterum, quod illi PJuuier gris, nos Piuier montano dicimus, quodpoftcrius nos e /Te Pardalum Ariftotelis lufpicamur.Ruftici , inquit a Be!lonius,qui hafcc aues ad vrbes venales ferunt, & cupediarij quafdam 3 Deauib. earum priuatim GuiIiemotappeliant,ac /i fpecie differrent; cum colore tantum varient: /,6*5 •cap, nam Guillemoc Pluuialis e ft iunior,cyi nondum prima: penna? diciderunt. Gu ile c FORMA. DESCRIPTIO. L V V I A L I S, inquit authpr de natura rernm,auis eft prope ad magnitudi Magnitu* uem Perdicis,varijspennis ornata, croceo, & Albo,nigroq; diftinCta. Qme ^°* quidemdefcriptio quomodo Pluuiali noftro accommodari po/fit , non vi- ^00r* deo.LongoIius cinerei coloris effe dicit, magnitudine, paulo Turture mino rem, eiim Turture fane maior lir,penas,inquir, habet ad cinereum colore proxime vergentes , quarti /ingula? finguiis flauis maculis funr refperfa? , & eaauicu!a,quam,Moilicipitem(auis illius,inquit OrnichqIogus,quam nos Lanium ap- pellauimusjgenus vnum MoIIicipitu effe conijcic Turnerusjeffe conijcio, multo maior eft,Ficripoteft,vt eius auis plures fint fpecies. Bellonius plumas cius Jueefeere fcribit,no tame omnino efte luteas, fed maculis luteis rcfpergi.Columbipreterea illi magnitudine tribuit, ceu peculiarem notam addens, tres tantum habere digitos ait, Alibi, Ex auibus omnibus, inquit, nullam vidi,qu?e non quatuor digitos haberet, excepta Pluuiali, & Pica marina, vt vulgo vocant:& alijs duabus, quatu altera Gallis Gui!lemotdicitur,aItera Ca 3° nepetiere,tdemmarem,&foeminameodemcoloreinftgnirifcribit,adeo vtabirmicedi- .... ftingui nequeant Idem Pluuialem iuniorem deferibit fere lic. Minor quide eft:fed roftro P quia!,s in nigro, rorundojbreui, & acuto vt Pluuialis /impliciter di&a.Tres tantum digitos habet . GijiHemoc Ventre eft albo, capite, collo, & dorfo;& alis colore caftanea°,& a]ho,ac velut terreoTed didaidefcri plumarum extremitates videntur Phoenicem. Remiges alarum pennae in extremo nigri- pcio. cant.Caudabreuis eft,in extremo nonnihil albicans. Pinguiflimaeft in hoc auiu genere, & faporis fuauiftimi.Hiec Bellonius.Ad cuius deferiptionem ha?cauis plane accommo- dari poteft. Ego Pluuialem olimficdefcripft. Palumbi eft magnitudine fpirhamam,& nf . . palmum longa ab extrema roftroad vltimam caudam vfque.Roftru ei breu?,rorudum, authoris 10 nigrum,acutum,& in extremo nonnihil aduncum, Lingua triquetra;rotum inferioris roftri Migoitu- 4° canalem imples, prona parte fere cornea, rerufa. Penna: fupcrnaeTufcOjalbojIuteoque co do. Joreita diftinguuntur,vtf:rrarg apparcant:caudaquoque lineis fufeis, lureis interfeca- longitudo tur.Tota fere prona pars candida quidem eft, fed cui etiam fatis inftgnes macula: fufea:, Rpfttum, & flause infperguntur.Pedes fubnigri,vt etia crura.Poftico digito caret. Inter antiquos tres membranula interijcitur,maipr inter medium, & externum, minor inter eundem ,& intcrnum,Vngues nigerrimi. poemina a mare nihil, aut parum differt. Tedes/ LOCVS. VICTVS, REQVENTEM admodum in Gallia afte feribit^ Bellonius licet alioqui vb; . inquit, apudalios populos rara auis. Mirum verdeft,quata copia in Galliae a Qe vrbibus hyeme venalis proftetjdem fcribit,numeiofiftimein agro quoda hb.^.cap„ Gallica capi, qui Gaillicela Beuffe dicitur.ornithologus rariftlma efte in 18. Heluetica aftcrft.Bononia: non raro in foro veditur.Viuit plurimum, in- quit circa lacus , quanquam & in agris quoque fxpe capiatur praeclara ifta auis , quam Romano nomine a pulucrd forte Gcrraaniappellanc. Eft enimpuIueratt’ix,Bellonio te- vbi liben. Re, campos humidios amat,vt humum teneram facilius fodiens, vermes inde eruar. Fre- r quentar etia vt idem ait, campeftria pinguia, & inculta. Solo aere viuere dicitur, sit autftor e% quibus $e flatura rerum, argumento, quod licet pinguefeat, nihil tamen vnqua in, eius vifceribus viuar. Y y repe- 5jo Viyfsis Aldrouandi Pardali Belloni; congener roftro longiori. Ornithologia?. Lib.X X. 531 Pluuiali mas. j 3 2 Vlyfsis Aldrouandi reperiatur: Sed id omnino negat hlbcnws, Pluuiales aues , inquit , quanquam prapingties/o lo acre vitier e putanhquoni a in ventribus earu nthil inuenitur^fed eius rete au fa etf, quia intefti num ieiunum folum habent \i» quo nuqudaltqttidinuemtur:Et hoc in multa animalia c aditavi ali bioftendttnus.Aer certe elementupuru nutriendo corpori accedere non poteff, Alberto fuffraga* £urBelIonius,fcarabeos adhuc in difTedainuenilTefefeaffirmas.Vefcietiamomnis gene- ris vermibus, quos in Tegetibus inuenit.AIiqui praeterea, referete Ornithologo excreme ta Lumbricorum ab hac aue cdiaflferunt. Idem Belionius auem migratoriae/Te teflatur,& liquatis iam niuibus vix confpici; licet quadragefimali etiam tempore aliquando appareat: seBate autem nullam in Gallia cerni, & vere paucas admodum, quod perca tempora in alijs Ic regionibus nidulationi,& pullis exciudendi§,nutriendisqueopcram nauet.Item Logolius quanquam Ariftoteles, inquit, auem minime aduenam,fed femper confpicuam,vt Coruos, &Cornices effe teftaturjid quod forte verum cft in Gnecia, regione longe feruetiorc,qua noftra.Namapud nos nulla prope auis eft,qua?per hyemem,aut locum non mucet, aut no lateat.H^cillejqui etiam eamgregatim volare docet , neque temere a quopiamfingula- rem cerni:& Bellonius non minori numero, quam quinquagenario confpici tradit, vola- turasque ventum fequi,& raro aduerfo vento volarejdenique & curfu, & volatu admodu valere» CAPIENDI RATIO. VOX. V M gregarim volitent ha» aues ,gregatim etiam capiuncur.Capiuntur au- tem, vtteftaturauthorde natura rerum, & Albertus plumbatis bacul/sfu- pra volantes in aerem proiedis .Sicenim territa, humilius volant, & in re. riaprope tertam expanfa incidunt. Sed quia huiufcemodi capiendiratio aftu non caret, fcitaq; digna eft, placuit quacunque hac de re prodidit Bel Ionius hic adfcribcre.Scribit autem hunc ferti in modum; Ruftici lucro alie di, nam care va?neunt,in tota Gallia eat u aucupio fummopere incumbunt. Pluuiales dilu ^ culofe inuicem vocant huichuit clamitantes voce fibilo fimili,qui porredis labijs edifo let.Nodii item folae degunt interdiu gregarim; vnde fummo mane diuerfis in locis fparfae confpiciuntur, quartamque aut dimidiam miliarij partem occupare. Imminente die , vt fi- mulconueniant fibilum, quem diximus, emittunt, fe mutuo vocantes.Vnaefl: in toro grege Tluualium cuj rejiqU^ tanquam regi obediunt:Haec voce caeterispra:ualet,& magis fonoraeft.qua ReXo omnes non folum optime agnofcunt,fed ad auditam vndique confluunt. Aucupes Appella Appellator Copem vocant; (rAppelleur)eamq; probe noruntmam & diutiuscanir,& dum fibilar,Hui, “ uui3 m Hieu,Huit proferre videtur, Captaturi vefperi vna frequenti numero coueniunt , Angulis fuus aflignatur locus , vbi diluculo regis vocem obferuet: quem vbi ceteras conuocante audiunt, eo omnes fefe coferunr, totum auium gregem ad eum locum aduolaturu no igna- fl ri,&cum iam prope adeffe. gregem conijciunt,ad fagittx iadum inuicem fecedunt auium * volatus obferuantes.Qnifquc baculos plumbatos fecum fert,vnus tantum rete[( Harnois Gallice vocat) portat, & quam fieri licet propius eis(funtaure timidiufculaeaucvin aper- tis campis tendit.Reliquiinterim a tergo fequutur,&ab omni parte;vtq;propius accede- re queant, humi fefe profternunt prono vcntre:cucnque rete iam extenfum vident, & aucu pem ad ipfum trahendum iam paratu clamore elato furgunt , baculisq; plumbaris in aere proiedis, terrent Pluuiales, & euolarc cogut.Ille vero, qui retia feruat.aduentantes,fune trado, in rete cocIudic,Quippe qui baculos illos plumbatos in aerem proijciunr,illos de- miiTiits volare cogunt,& ficin infidias praecipitant:alioqui ciim aues fint volaciffim;e,fefe altius efferre nt,nullaq; earum caperetur.Similem hifce auibus vocem tribuere Anglusqui dam videtur etiam, inquiens-.Si auis illa Pardalus fit, qua effe fufpicor, celerrime currit, & J fibilum quem paftores,& aurigaru pueri Iabij s porredis edut,voce imitatur.In Belgio, vt audio , aucupes fibilum illum tam exade imitari norut,vt PIuuiales,qua? ibi funt fatis fre. quentes,eoaedito,adlocu venire cogant, vbi pofita funt retia, '(iuxta que, vt facilius allicia tur,alledrices etiam Pluuiales mortuas collocant. A noftris aucupibus eadem, qua Vanel Ii, licet minori numero, ratione capiuntur» vsvs Ornithologix. Lib. XX. VSVS IN CIBIS. 533 A V T AE funt in cibo, inquit Ornithologus ,& in magnis habemur deli- cijs:& viridibus, quos aliqui priuatitn Vannellos vocant, proferuntur. In hominem delicati cibi nimium appetentem , ne Pluuiali quidem appofita jn homines contentum fore, alicubi tanquam prouerbio dicitur. Sunc e vulgo, qui ne- delicati pa« genr,eam cibo folido vefei, proinde ne exenterandam quidem exifti mant, lati. vt& alias quafdam lautas & opiparas aucs. Hoc Ornithologus. Bellonius pariter in Gal- lia inter cupedias haberi fcribir,& Jicet maxima Ilicearum copia capiatur,eodem , quo lepus tamen pretio aliquando venundari Jdem iunioribus, quo Guillemotdicuntur, tum vpingUcdinisjtum faporis ratione primas adferibit. DE PLVVlALI CINEREO, SEV Pardalo Ariftotelis. Cap. LXV. S T &alterum)inquic 4 Bellonius , Pluuialis genus : cinereum, luteo orn- a De Auib. nino fimile,fcd maius ,& corpulentius. Effe tamen ex Pluuialium genere hb» S‘C*i9* liquidoconftat.Etfi enim plumarum colore differat, eodem tamen eft cor poris habitu. Item nifi pofticum digitum paruum haberer , quo Pluuialis alteraomnino caret, nulla alia notaspr®terquam colore diftingueretur.Gal p|nujajis ;ij Mocfmt Plumalem marinam (Pluuier de mer ) Mea tamen fententiaiiiafortefue- Marina. rit,quam co teror uqi Pluuialium regem effe,& Appellatorem vocari fuprd diximris.PIu- Defcriptio. mas ha;bet: Laro colore valde fimiles,roftrura alijs longius, ac fere Meropi oquaIe:&vno Color» v£rbo dic&ni,roftro , cruribus, pedibus, & plumarum delineatione Pluuiali luceo fimil- Iimaeft.Hoc Bellonius . Mihi vero huiufmodi auis Ariftotclis Pardalus effe videtur , tum quod tota fere.fit cinerea, veluti de Pardalo prodidit ille, tum etiam , quod vt Par- dusja quo Pardalus di&afuiffe videtur,maculata fit. Qui eam ad me attulerunt aucupes noftri Piuier Montano, ideft Pluuialem montanam appellabant. Hanc ego fic defcripfi. Defcriptio Pluuialifimpliciter di&aeft aliquanto maior, Roftro paulo craffiori,& longiori.Pofticus authoris. digitus ei admodum eft exiguus. Tota fere auis eft cinerei coloris ,& multis vndique ref- Magnitu- pergitur maculis, qua? inter cinereum, &caftane® colorem ambigunt. Remiges alarum ^°’ penn^roftrum, femorum pars prope genua, qu® plumis eft nuda , crura, & pedes nigri- Co or* eant. Cauda admodunjexigua , & breuis: Alie longa? caudam excedentes . HoCgenus apud nos alteri faporis fuauitare pr®ferrur, & Phafianis non cedere exiftimatur , Ciim vero hanc auem effe Ariftotelis Pardalum conijciamus,hic qua? de Pardalo ille memo- ri® prodidit, adijciamus,neomninotemeraria videatur conieftui a. parda/^b inquit,e/i am auictila quadam perhibetur^qua rndgnd ex parte gregatim volat ', nec (ingularem hanc vU defis.Colore tota cinereo e st ->m agni tu di ne proxima Molliapiti^fed penn\s^& pedibus bonis Vo- derdfrequentem^nee grauem emittit . Apud Hcfychium legitur auis quaedam , fed ivbi apud eundem, & apud Varinum legitur , auis tota cinerea., fufpicatur Or- Caucalis mthologus, corruptum effe vocabulum pro Pardalo, qu® vedixi Ariftoteli colore tota auis. cinepo efhquanquam & Caucalis auis qu®dam ijfdem grammaticis memoratur. m i! ri Vy 3 PE Vlyfsis Aldrouandi J i . . ) ] 1 ( Pluuialis cinerea. i QrnithoIogjs.Lilv XX. Pluuiaiis maior. DE PLVVULI MflIORI. Cap. LXVI. IVSCEMODI auem, cuius hic icon exprimitur , prius Hutnenio fiue Arquata? congeneremfaciebam, Numenium minorem appellans , verum cum poftea diligentius examinarem murato iudicio PJuuialem maiorem vocaui, Ratio eft, quia & aucupes noftri Pluiero,hoc eft Pluuialem dicunt,& reuera toto corporis habitu Pluuiales refert, earumque naturam fapit,fed maior tantum &roftro procero, quod illis breuiufculumcfte folet.Supina parte per pe- dus,ventremq; candicat.Maiores alarum penna? nigricanr.-coterd ex albo & fufco vari- at.Pedes longi, ad coruleum vergentes. Digiti longi . Pofteriori fere caret. Roftrum ni- gerrimum cft.In menfa plurimum commendatur eius efu$. Carne enim eft lauta, tenera, candida,& co&u apprime facili, Capis proferenda. DE 55« vlyfsis Aldrouandi DE CHARADRIO.SIVE HIATICVLA. Cip. LXV1I. ^.naphao NT E R aquaticas aues ,quas nouimus, aut quarum alij meminere, fupe- ^ reft tantum Charadrius,ouam Gaza Hiaticulam tranftulit . Anapha igi- tur Hebraicam vocem in Leuitico , & Deuteronomio feptuaginta , & D. 10 Hieronymus Charadrium reddiderunt.Oteriim ea vox multis auibus, vt in multis hiftoria? noftra? locis eft confpicere, tribuitur , & meo iudicio ad Charadrium non pertinet.Charadrius etiam, qua? aufs fit a Ariftoteli,vix a£&9‘farfi« cap.it. m conftatmam colore, & voce paruu cfte,& nodtii apparere, & interdiii aufugere, vt defuo 'Charadrio philofophus fer ibit, multis fane auibus ccmpetit:quarealij aliam auem Chara driumeffe qxiftiiriarunt,& multa dc ea nugati fant.duit eft *!ba,inqi\it Albertus,^* fermtiquA in Verfide rcperuar.fed illic quofr , , rara 20 Coraz. Hiacicula ^ ^ atrgjrega requifita^eo quod multi ei ca- 1 piendainfidientur^propier augurium (auxjUu potius)?»^ ictericis ex eapr$ itatur. Ab omni blib 3 bik busfanealijs obfcunVauthoribuSjimoetia ab £ Heliodoro, Simocato,& Aeliano visat-' jLel\nop. * tribuitur i&ericos fanandi.quare cum Ariftoteles.I&erum non nominet, hicqj eandem fa c 8 . Hift.c . culcatf poffideat, Charadrium candfc cum Icfterp putarir.Sed c Ariftotelcs idterum Chio 3* reum vocauit,Gaza Galgulum .vertit. Neque mihi Charadriuseft Germanoru Griel,vel GdebTriel Xriel,fiue Italorum, quoruncj(anT Coluz,quam aue (Iharadriu putauit Qrnitholugus, de qua nos alibi egimus :neq;dertiq; Mo&ua? genus,vt Niphus conijcit,quanqua no&ii fefc ea abdere philofophus dicat. Verum fi re&e, vt Gaza putauit, Hiaticula verti poceft,no menq; inde fadtum videatur, quod circa fluminum alueum,& riuoru Charadr as,fiue hia- tus riparum verfarifoleat, antiquum quoque prouerbium , 'X&pa£piov fx/pm/uivoc ,idd}9 Charadrium imitans, mihi innuere videntur;quid vetat, cur non hanc auiculam, qu£ fimi- Charadri- lia loca no colit tantu,fed hiatus etiam fubit,Charadrius dici queat ? Ariftophanes prae- us authoris tere^ charadrium fimul cum alijs fluuiacilibus auibus aquam ad condendam duitatem 3° auiumadferre fingit.Nouiquidefore, qui Charadrium Ariftophanisa PhiiofophiCha- d 8 c racbi° differre putauerint, quoniam hic alibi dtcxip haradrium,dpud mare vinitare . 1 C * Sed hoc mihidifficukate non facit, ciim nihil prohibeat, & circa mare,& circa aquas dul " ces verfari,degereq; quin charadr^, a quibus ille nomen, vt grammatici quoque teftan- tur,fluuiorum potius,quam maris dicuntur, pratrupta fcilicet,& confragofa, cauernofaq. circa ripas loca.prcerupcos torrentiualueos Ga?a tranftulit. In his enim verfari gaudet, locus. Sed Gaza poftremo loco Rupicem tranftulit, acredo Rupes. ^aparoCharadrioinepteCaIadrius,Ca Iadrion,& Calandria feribunt, FORMA. DESCRIPTIO. 40 Color. Caput. Crura. HARADRIVS riofter,fiue Hiaticula, fiue Rupex auicula cft cruribus oblongis, & gracilibus,coIoreadruticuIum accedente. Ternis infiftit tan- tum digitis,equefere!ongis Color totus per dorfum^Ias,^ cauda, & capi tis quoque verticem ex cinereo tufcus,quemforfan prauu Ariftoteles di- xerir.Caput totum nigra vitta, fere vt in Faro ambit. Frons,& collum can Roftmm. dicant.quemadmodum etiam totus venter.Pedus nigricat,vr pi&uraoftendit.Roftrum breue,fi cum aquaticis,fin cura alij s conferas,!ongiufculum,atrum. PROVERBIA. Xc&pctfyicv fMiAvy.ivoi;, ideft Charadrium imitans, prouerbium dici folet de diftimu- lante,&remvtilemoccultante.Suidas,inquit author adagiorum,referthunc Se natrium Scazontem ex Hipponade. K ut ftw KtxXvTtiu^cov xupuJpiov vrepvuc ? Et num Charadriumfluafo venditor celat ? Item 5° Charadr iu imitans. • Grnithologias.Lib. XX. Charadrios fiue Hiaticula. 537 30 Irem 4 Ariftophanes. A Akcj; ap 0 offocas iont\e,tt; r luo BfAiSa,gi^t^apciS'pcov (Ai[zx[jt,ivQj; Alloqui Vpupa-yVt vtdetur^faltum Ingreffa abdidit feJe^Charadrium imitant. Quo loco Iterprcs narrat huiu^auis vim medicam,&c.Sic ille. Sed commodius videtur, ve Charadrium imitansaccipiacurprolatente * vel occultato inftar Charadrij , non pro oc- culta nte. Nam & Charadrius ipfe incerdiu,vt Philofophus ait, latere in cauernis , no$u- ptodire foler. a InJhib* 40 VSVS IN MEDICINA. HAE ADR 1 V S 4«//, inquit AeIianus,f*/»»/0 natura beneficio affett a eff.Nam (i quis ittericui in eam acerrime intueatur filia contra nitfatione ex animo rtfpi - ciat .ftcaffettum hominem fuo obtutu ad [unitatem reducii.Scholiaftes Arifto phanis hanc ob caufarn , qui auem vendunt, abfcondere eum fcribir . ne ab segro prius videatu^quam cimi vendiderint, & ille gratis curetur, Obfcurus quidam citans Ariftotelem,airerir,infirmum moriturum nonrefpicere, fed fi valetudinis fpes fit :tunc enim afpe&u fuo omnem ab eo morbum ad fe auem trahere, vt ita seger libe- jo retur,eaa?grotec,& fa?pe pro illo moriatur.Hxc & fimilia deGharadrio nugantur recen- tiores, quibus hoc, quod ait Philes . Rubeta n aliquis afptciens , vtcunque optime coloratus , pallore tanquamittertcus afificitur^&rurjut Charadriuintuens liberatur .Sunt qui no afpe&U, fed in cibofumptum ab idtero liberare putent. Cseterum num mea auis i&erum vel afpe &u fuo, vel in cibo fumptafanec,nondum didichcuriofi experiantur® FINIS. APPENDIX Vlylsis Aldrouandi APPENDIX. Ad duospriores Ornithologiae tomos. PRIOR hrecauicula ex Sitta? genere eflfe videtur, cuius hiftoria tradatur tomo primo fol.8j3.AuicuIa eft alisnigris,& albis, pennis varijs,c£tera fere tota ferruginei colo ffis.Sub mento albicat. , - Sictas congener. Qua? fecundum depingitur ni/i quatuor haberet digitos in pedibus,ex Oedicnemi ge nere videretur,cuius hiftoriam habes tom.2. fol.ioo.Auiseftea,qua!empi&uraoftendit magnitudine9penisalarum maioribus, arris , vti& dorfo,eeruice& vertice capitis, cafta- neis.CoIIum anterius maculis ferrugineis fere ornatum e/i, venter totus candicat . Roftru in extremo acutum, & nigrum , prope frontem fere flauum . T ibice & digiti quoque fiaui 9 ochrae fere cblore^vngues nigri» Ornichologi^.Lib. XX. 53,9 Ginocchiella vulgo. H \ 54® Vlyfsis Aldrouandi Morinellus Anglorum. T ribus quoque digitis m fidit h a?c auis,qua? & ipfa Oedicnemo erat fubiungeda ob co munem pedum numerum. De hac Ornitho logus ha?c nobis fcripfitin epitome Auiu.Mo rinellus Anglocum, cuius & deferiptione Io.Caius Anglus ad me dedit.Mitto(inquit) ad te etiam MorineIlura,auem nobis cum Morinis communem, Stulta admodu eft,fed,inci bis delicata, & apud nos in fummis delicijs. Capitur noftu ad Iume candela? pro capientis geftmnam fi is expandit brachium3extendit & illa alam; fi is tibiam,&illa itidem. Breuiter quidquid gerit aucep$,idefacit&illa.ltahumanisgeftibus intenta, ab aucupe decipitur, &reteobudatur.Auis parua eft,magnitudine Sturni, tribus taturn digitis anterionbs,po ileriorinu!lo,vcrtice nigro^genis cadidis,coturnicis fere eoiore, fi cinerei paru admifee- 1 asjpotiffimiim circa collum. Morinellum voco duplici de caufa & quod aufs apud Mari- nos frequentiflima3& quod auis ftolida eft,qua?ftulcitia Gra?cis /tt&poVw? dicitur. Eamob remnoftri Doterdle vocant:Gernaanice ab ingenio Thor dici poflcttfxc ille. Ornichoiogi*. Lib.X X. Auis Eme. 541 Auem Eme Indisappe!iatam,quam naues Bataua? ex Infula Iaua? aduexerunt fecum m 0 Hollandiam ob cius nouitatcm,ac raritatem,fine poftico digito depinxerur,vi & ego etja depinxi iconem cx eorum diario nautico mutuatus, & defcriptionetn.Ob rei nouitate, in- quit,qui eorum diarium confcripfit,pono hic ad viuum dejineatam auem,quK Cycni dupli e em habet magnitudinem fere colore nigram,pennifq.nioris veftitatmfed exfinguhs ori- ginibus,bina?proceduntpenna?qu£ Struthionispennis urnula? funt, Alis caret & Jingua. In capitis corona peltam habet, duritie teftudinis pelta? fimilem. Defendit feipfam fuis ro buftis vnguibus, recalcitrando equorum rrorc. Natura? miraculu videtur,quod careatlin- gua:quicquid edit,deglutit;immo pomum magnitudine pugni deglutire poteftj quodque longe mirabilius eft,prunas ardetes deglutit fine aliqua l?iione.G*auciei frufta libeterde giutit,reftigerationiscaufa?Nominatur Indica voce Etue:Generatin Infulis Banda?.vnde ® ha?c adue&aeft*. fuitque dono miffa loanni Scaligero , nauclero nauis Amftelrodamum dirirtifede tjua vide fol.iOp. 'f $$© Vlyfsis Aldrouandi Qugrqujsrula itlcera^dsi qua diximus fbl. 2op. Omithologi». Lib.X X. jji Querquedula Indica,vide fol.20pn \ 55 2 VJyfsis Aldrouandi ' . \ - : ; . :■ ' Auisfera fuca, vel media; magnitudine Ornitho- logi,ex quo imago excerpta eft . Defcriptio pofita fol.22i. Ornichoiogiae. Lib.X X. 553 Anas Mufcaria Ornithologbcuius hifboriam^ vide fol.223. Vlyfsis Aldrouandi Auem hic depi<5Iam,quae circa promontorium Bon? fp ei confpicicur admodum copiose , & pro felici augurio ibi habetur, ex intuitu ex Anatum , vel Anferum genere vi. detur. Excepta eft icon, ex capite primo prima; parcis na« uigationis Batauorum in Indiam Orientalem. Hefo& de dome Plico pri- ' ttatimX Cap. \J. 99 De Anf ere feto in genere. Cap. 1 8. 1 47 DeFulpanfere. Cap. 19 13 9 De An fer e Baffano fiue Scotico. Cap. 20.162 De Gallar da aue Scotica. Cap. 2 9 • 1 6 j De Capricalc aequam Scoti vulgo appellant. X Auecapricciz,e. cap. 2 2 164 De BrAnta fen Bernicla • Cap . 23.163 De Anate in genere Cap. 24**1 74 De Anate dome Plica. Cap. 23.1 88 De Anate Indica. cap. 2 6. 19 2 De Anata Cybica. C*p.2l De Anate Cairina. Capii%.i99 De Anate fera in genere Cap. 29^1 De Bofchade feu Querquedula it? genere. Cap. 30 • fol.266 De Phdfcade feu Querquedula minore. • tCaf<3X 207 De Andri Circia . Cap. 3 2 209 Ee Anate Kernell circa Argentoratum di- tia. cap. 3 3^210 De 'Querquedula cri flata. cap. 3 4. 2 10 De Bofchade maiore^ eius duabus fpecie - bus qua Anates torquata dici poffunty & primum de minori. cap.33.2il De Anate torquata maiori & congenero, cap. 36 fol.213 De Anate torquata Betionfjy canes de mer Gallici ditia. cap. 37. 213 De Glaucio. cap.3S.213 De Penelope . cap. 39.2 17 Da Anate ferafufcapuel media magnitu- dinis. cap. 40.221 1 De Anatibus mufcarijs. cap. 41.22$ De Anatibuus platyrynchis (tue latiro Piris. Cap. 42 f 0 1.2 2 3 De ali/s quibufdam Pinalibus quas Germa- nus quidam apud Mifenos Orntthologo defcnpfit. cap. 4 3 . 2 3 4 De Anate nigra roPlro nigros ubro & lu- teo. cap. 44 234 De Anatibus quibufdam Gtrmania infe- riorts maritima MeancayTeUy& Slnpo&e. Anate fera minoribus. cap 43.233 De Anatis fpecie Hertiyfeu Harle Gallis di- tia, cap.46.236 De T ardone Gallis ditia ex Anatum gcne- re. cap.47.236 De Puffino Anglico. cap.48 238 De Mergis in genere. cap 4 9. 238 De Brentho . cap 50.248 De Colymbo & Colymbideyvel Vrinatrue in gener extern de T hractbus & Py ti- nis. Cap.31249 De Colymbis maioribus. Cap, 3 2 231 Df Qolymbis minoribus . cap 32.236 De Fria. Cap. 3 2.260 De Phalaride. Cap. 3 4. 2 fio De Coruo aquatico» Cap.33.261 Df Phalacrocorace ftue Conto aquatico Pli- ni/. cap. 3 6 267 DeCoruo SyluaticOy cap.37.270 De Cracculo palmipede AriHotel.feu Cor- uo aquatico minore. cap, 38. 272 De Mergis aliquot^quorum nomina vulga- ria tantum funt cognita-.primum in ge- nere : deinde de Mergis varijs hoc effy albo nigro f diPlintiis.Ex quib. vnum Anatem Rheni vocantyCuius figura ap- ponitur :cui alta quada congeneres funty magnitudine quidem &colortbus cliner, f*: (Lotium omnibus yqudm in Anate procerius. cap. 39.274 Dealifs eiufdem generis Mergis ex Ger •* mani cuiufdarn defcriptione Cap. 60 De caleris Mergis eiufdem generis hoc efe Anati formibusyroftro latiufculo ante- rius aduncoy & albo nigro % diftintiisy fed collo breuiore multo cap. 6 1.281 De Mergo cirrato ftue longiroftro maior e , & itio qui a T hy mallis pifctbus voran- dis nomew INDEX. dis nome dftid Germanos habet . Cap.62.183 De Mergis magnis, M erga» fer e. Gulone t Sheledracho & Morfiee . cap.63. 2 8 3 25* Himantopode Vlinij . cap. 3 0.443 De Hamatopode Bellonij. cap , 3 1 . 447 Gallinulis aquaticis quadam in genere. eap.3 2 448 Dtf Gallinulis aquaticisfin fpecie^ Vri- mitm de ChUropode noffra maiore jap, 3 3 .449 De Chloropode altera. <^/>.34.449 Chloropode Ornithologi, quam apud Gt r manos Glutt,quafi Glottidem vocari ait. cap.35 432 De E rythropode Ornithologi maiore . cap. 3 6.45 3 De Erythropode minore. cap-Z7*4'i4 De Ralla An glorum & Gallorum ex Galli- nularum genere. cap.38.43s De Rbodopode fiue Pbcenicopode cap.3g.43 6 De Phaopode. cap.40.438 De Phaopode altera cap.41.438 De Ochropode maiore . cap, 42 .46 1 De Ochropode media. cap. 43 .4 6 1 De Ochropode minore cap. 44.46 1 De Melampode. c4p.4s.464 De Poliopode, , cap. 46.463 De E rythra quam Germani Mattkern di- eunt. cap. 47. 46 6 De Ochra quam Germani Vvynkernnel ap pellant . cap. 48.468 De Hypoleuco quam vulgutGermanic um Fyfterlyn appellat. cap.4g.46g De Callwula fiue Gallinagine Serica dtfia d fplendore. cap.s 0.470 De Scolopace feu Perdice ruftica . cap.s 1.471 De Rufticula Syluatica . cap.32.4j6 Scolopace fiue Galinagine minori.cap.3 3.47 6 De T rynga. cap. 54,480 Deluncone . caP.33.48y De Cincio cap.36.4go D* cerdone aue Indica . cap.37.4g4 De Gallinula terre ftri cap.38.4g3 De Gallinula alia Ghloropo&e fulte* fi miU ex Bellonio. cap. 3 9.496 De Alcyone. cap 60.497 Delfpida. cap, 61, 318 Df Rou fer ole fiue Roucherole Callis dicJa, quam Bclloniut Alcyonem vocalem vo- cat. cap.62.32i De Capella feu V anello. cap.63.323 De Pluuiali. cap, 64. 28 De Pluuiali cinereo feu Vardalo Arift.c.63.33 3 De Pluuiali maiore. cap.66.333 DcCharadrio. cap. 67,336 Appendtx ad duos Ornithologi a priores tomos. fol.s 38 APPendix ad tomum tertium fol.346 1 1 . INEX» 0 v& ^ u» INDEX In poftrcmos hofce duos, Omichologi* Libros 1 Latinus, Gracus, Hebraicus, Arabicus, Italicus, Gallicus, Hifpanicus, Germanicus, Belgicus, Anglicus, Scoticus, Folonicus,Illyricus,Turcicus, Indicus. A D abortumfol. 140. 50 Accipitri agro caro La- ri falubrts 70. 40. Ar- deis mimicus 371.47. cum eo diffidet Anas . Igi.ZQ.ff dedis 146 6.eum,vt Grues ttmeant.}44 36 Accufatoris inanis hieroglyphicum nj* io. Aer ion Indica auis36y 57. Acus pa flor is. 3 47.52 Adarce quid. 5 1 Adipotpbyrides 437-4« Adulterium Ciconia vlcfcitur 298.40 Aegocepbalus Ariflotelts qua auisfecun uum Bellonium 414-1 lacon 4$ 6 Aegypti bieroglypbicum 3 18.4 .eius ty-< pus ibisauis 3 i4*4J Aeneap1etas.301.23. Aefaci in Mergu mutat i fabula >47.50 Ae flatis bona prafagium 177 .70. eius ptafagium [impliciter $ 7 3 1 6 Ae thyas d Mergis non differre >40. 3. i [usctimU 340.4$ . ea qua anis Fvot- tono 13 9 53, qua Amano >37.58 AexArifl.qua auis $23.44^ 524*13. cUrfic diffa 5 24'. 18 Ag^n qua nuis Arnotdo 3 66 A 4 Agrigentiorum nobilis pifeina 2.1$ AldUda Ardea inimica 3 7 2 '4° Alauda marina 487.43 Alba frons qua aim 9i-* Albellus quaauis Mantua 27 «.4$ • eius deferiptio sicon 277. & altettUS fnitio - vis ibid 5 8 'Albardeola afpera arteria icon 3 88. 30. tiUs aitguria } 3 9- if -carnis qualitas ibi dio.icon 39$ interiorum partium deferiptio 388.20 maris roftro carneo icon 38$ .pediculis tnfe flatur 389. 1 8. quot oiiu pariat ibid.8 fexus diflin fio 388 iQ.vbt libellus mdifictt 3 58. 2 l.ybi habitet & Hiduletur 388.43. eius vidus, coitus , partus 3 $ 9 • 1 » ^ quiefcai ibid.20 Alberti "Magni lapfus 499*48 Albituld qua & eius hi floria 9 Aie atr aces qua aues 502.3 Alcyon qua ams q99-4i-& inde & cum quibus impliteiuritius amor ergo con- ingerti & prolem /08. 46. Aequ tuoea 497 -46.de ea apologus 5 i7*H cogno minata ab ea 510. 4 o.eiuf coittmpar- tus , n idus fincubatus. $0$.to. cur bye » we nidificet $07. 3-cur Aeoli filia, di (ia SoS.$o.ab ea denominata 5 s 1 . 5 o deferta cur dicantur $oy,io. eius de- fer i pto s 02.X6 . etymum 490.16 .de eafabul vfa J 1 5 .40. e* us facultates fa- bulosa 5 1 7« 46 e tus genera & differen tia 501.10 .bierogypbica 514. jo.iw- geniumjmores S 08.40 .Iolcus 502.50. warw 509. 58 cimj aquiuoca. 497 , $8, mares f enes in coitu extmgua tur 505,13. de ea moraliv 5 13.1 »<- mira flruftura 507.40 wi«/&5 vndo fiat $07 .3 $ .eius nidum cur non intret aqua 507. 50 .pauciffimis cognita efl & cur $00.1 6- perperam dtJUuguttnr tn ftuuiattlem & marinam 500 .10. abeaprafagta , auguria 5 10 10. pro- blema 515*10 prouerbia 515.20. qua mulieres co nomine mfignita 5 1 0.40, quando parere incipiat 505.1 6. quot ouapariat & quando. 505. 16. 20. Sa- pientiffimum animal maris appellatu 509.1 j. Synonyma 498 10 tempefta tef f odare credita 5 1 0.20 . vbi nidifi- cet 507*4. de eius voce <& cantu .504 i. vfus in medicina $17 . 38 .& alij vfus 50 Alcyoii maior & aphonos BeUontj 518. 3 i cius cantus fuaunas J £ j>2 Alcyonis vocalis Btlionij biforia 521. 5 o.tcoh $12. Alcyon libri titulus $ 1 1 «20 Alcedonia $ 12.36 Alcyonij Scyphotdis icon 509 Alcyonium herba qua $12.19 Alcyonium mare quale 5x2.38 Alcyonium medicamentum, quale & cur [cdi6ium$i2,6. Alcionijdies quot fint /05.43.^ quan- do fiant $6 . vbi maxmi appareant 505. 26 . vbi per ecs fumma notetur tranquillitas 505.55. eos agere quid 515-27 Alcyon flauiaiilis 5 s 8. 3 9 Alcyone oppidum $ 1 1.44 Alcyoneus gigas 5 1 1.5 3 Akftoris 4 71.26 Ales albus 6. 19. canorus, ibidem.Cay • flrius 6 -29 AlexSdri 'Macedonis vigilantia 3 3^.4» a 20 Anatis adipis facultas >& vfus 185,50. vf praparadus, & conferuandus 187. 5«d?e ea anigma 183» 20. aquiuoca-j 17$ ,i. An fere calidior efl 184.qo.an tipatbia,fympatbia 1 8 1 . > o. a«g«ri'a. f rafagiai8i.i.ad eas capiendas efca 3*05.20 carnis qualitas 183 52. quo- modo cafliganda 184.15 .cognomina- ta, denominata 182. 26,coitus,prrtus. educatio 47910. cui deo facta 184* \ 22. cum Aquila diffides 1 8 1 .24. eius cum at fere [militudo 1 74. 5 o* cur qui ntatnxdiUa *78.*7 cur aquas amet 17~J.33.cur tam acutum vocem edat Igo.iitur quaffiagipenno. d*ffia 204.8. Dianae nomen efl 173.34.cum ea difji det larus 67.$ q.de ea emblema ;8.j 1 fortitudo 1 1.4 .earum tn genere de fcrtpno 1 76.30. icon in safe 184.39. lecotts vis r 87. f i.iecurcui morbo co- ferat 184 48.1?^ interna partes 177* S.locusytiflus 177.20.mans & fami- lia vocis differentia 178.35 .de' ea mi- ra hi flor i a 187 Ao.earum mira educa tio apud Chinenfes 180.5 ^nutriuntur vt Auferes lyg.^oplumaiumprafian tia ,S“ vfus 187.28 pullorum laus 183.13.ijs qua in re utantur Chinen- fes 187.16 qvee partes eligenda /84. 46 qui ijs in fuffumigijs viantur 1 87. 2 6.quo affu fe contra bofles fuos tue an tur 178.34. quomodo pr^parada 185» 8 .quo tempore & quibus regionibus, abundent 184.15. quotmodis capian- tur 204.16 falacitas 17 9 1 A.cuiusfan guims vires 8 <• 1 3. Synonyma 17 J. 40 vaf orum fpermat icorum & mtefU- nt anatome & icon 1 90 1 9*. vbi li- benter pariat .79.16.vnde difia X75. 48.vorac1tas.178 8-voXjgreffus inge- nium,mores corporis ajfeffus 17^.20» in vrbibus alta cur deteriores 18/.1. vfus in cibis 1 83 .46 in medicina 1 86. 4.invarijs 187.14. vt aquam ament 177*3 f.vt capiantur 71 39. vt manu capiantur s 0$. 1 8. vt d Mergis diffe- rant 24% $ 3< vt retibus capiantur 204. 3° Anates albi ffirn # capite rubro 202 46 Anatis ait ter ur fi deferiptio 282.20 Anates atra vbi 202.43. Anatis Cayrina maris deferiptio 199*20 ffimtna ibidem 38.marisicon looffi- mtnfi %ot Anates candida capite rubro 141,10. A natis Circite deferiptio 209.40 Anatis cirrata deferiptio 229.58 Anas clangula cur ftc di£ia,& eius bifl 0 ria 2Z4’4.capitis icon 2 24 Anatis clypeatfi deferiptio 224 .50. icon t*5 Anas cornuum fonitam edens 202.50. Anatis domcfUcfi bifioria 18 8.1. afpera arteria anatome & icon 190 .eius diffe ventis ,f arma, deferiptio 1 8 8. 20 .maris icon r89. ab ea prafagia 192. 1 .fexus difiindio 1 2 8. xo.Synonyma.t 88.1. Anatis fera bifioria in genere 202 I .an migret 2 op44.foma.defcriptio.303. i.gene- ■/: fcgenera, diferentfa1.t02.20. grega- tim volant zoi. 6. locus jiifigratiojvo- latus aoj.ao.d6 eisprafagias2 05.35. quomodo cicuranda i8q. 5 q, Synony- ma *oz. I. earum vbi copia 203.2 2. vfus in cibo 205.50. in medicina 106 1. ^Anatis fer a fufca vel media magnitudi- nis defcripciones m.i.icon zzz^lia Ornithologie 55 2 natis fittularis defcriptio 13 4* 10 Anati} fuligulg etymum 127.7. defcri- ptio zzy.S.copitis icon 227 rjlnatis fuliguU alterius foma 227.43* Anas glacie 274 27 jlnas glabtrofira 196.7 Anas graminea vel iuncc a 213,26 \Anatis Indica defcriptio 192.tz.icon 195 qua Scaligero 1 96.45. mira in - duflria 187.20 Anatis Indica alterius defcriptio 192. 48. item alterius 57. icon 1 94*i 95 Itaiiaa qua * 86* s uinatum latiroflnmbiftoria . 223.40. maris icon 225.alter1usicon226.ma- ioris defcriptio 227.$ 3,icon %30.mino vis icon nS.alteriusicon 229. [Anatis latiroftr ♦« pedibus luteis defcri- ptio 2 IQ.icon 2 32 'Anatis lattroflrapedibus rubris defert ptto 230.27 icon 131 Anatis latiroslra roBro nigro & plano defcriptio 230.yo.tcon. 233 Anatis longiroft' a capitis icon 28 2 Anatis Lybice biZlona 196 16 ic n \97 vt ccucentur eius pulli 1992. eius membrum genitale notabilis ma- gnitudinis 196.37 'Anatis lybica alterius defcriptio 196 , 44 ico» 1 98 Aodti Hernell Germanis ditta defcriptio aiQ. i. Anatis maritima deferiptio 196,6 Anatum muf canarum defcriptio , & tria gener a 223.1. icon 55 3. Andfw »s hieropjypbicum 3 1. 48. diurnis intenti 306.fi. ad bumihadeie 81306. iS.vigilantis 353.16 Annates 175.5* Annette ibidem - antipelargofis quid 303.22 an feris adipis qualitas & vfus 1 34.43 pueparane 135*8 pro qiubus fubftttui pojjit 134.51 vtd putredine vindice- tur, vt oduratus fiat 135.26.70. vfus 133 46 aqutnoea 99-5o.4larum pr vittus , fagina 114.24. epitheta ab eius voce lia. z6.eiusetymu 100,4 q.fabulofa 108. Jo.fpmin# tantum funt U4* 1 J nec quot vm mari fint dettinad p 3 12. 4 4* familiaribus eos eripere vbi pro - furio non habetur 126,19 fttlis eius vires 142. 5. eius frequens efus multa incommoda adfert 128.5 4. eius gene- ra & differentia a o 1 . 1 o. gu flare cum vbi nefas 1 % 1 .20 .eius foma an lupi - ter Ledam comprefferit 36.35 eius he par ctfenfyts habere, quid 1 26. i 2.eius hepar quomodo magnum & tenerum fiat 117.34. de beruutcuflodiente car 144*30 .de eo bieroglypbica 124 - 36. 125,43. btftoria 146. i6.bottef 1 16. 3a.icones , numfmata, infignia 127.1. iecoris eius praparandi ratio 134.6 .praslantia 1 jo.j < . quomodo curandum 130.41 .incubantes at edu- candi 1 1 5.i7.ingcnium& fensus 99. 26.1 fidi immolantur 1 20.2 c.iuris vi- res 1 47.34 .eius lac quid Germanis 134. 18. laudes 99. 10. lingua vis 143 3 4>l9cus, volatus tgreffus 10 9. J.ma» gni,n\gn,vb\ j +0. 1 j, maximi vbi 4$ 5 3-medullp eius vfus in cibo 13236 . i» medicina 142. 1 2. ab eo moralia 143.40 .morbi eius & ptas 11 9. 1 6. de moribus et ingenio eius multa 1 09. 5 o. nautis felix e tt 119. 37 .noxia fibi 6 i«H4»nd»<>«ir99.30 eum oditcyc nus 24 42.15. inter olores quid 1260 l6.olori obstrepere quada dicatur 3 5. 41 .oua eius quando Gallinis Juppone - da 113.28 cui magnitudo 1 13.1 ,qo£ meliora 1 1 2.5$.vires 142.24. ouiitt quo effiges humana cfl barba & pilis Anferma capita amulat ibus fico 547 cui alterius icon, in quo caput huma-, num eiijcoma & barbaferpenteu effi- gie, pilorum vice 547 -cius pabula quis ager fit deflmandus 1 15.30.pant ante costum 1 iz.5o.paritndt tempus 113. 16 partum internarum icones 207.pt narumvis 1 45. 7 eiuspsdes laudati 132. 30. pluma vfus 14/. 2q. noxa 14 j.^o.etus pluma lana vocata 1 45, 43 -vbi landntiffima 1*5.27 .poeta qui tta vocatus 99.55. pramia ob f eruat ti capitohum 1 46-48 -precfagia & augu- ria 1 1 9.1 o. pugnacitas / o. 5 6. pul- chritudo 99.24. pulcherrimi vbi 158. 3 pulli vt educandi ti6 ic.quaxtate & quomodo f aginandi 117.8 .qus dam na tnferant 1 14 30 ^«^ herba eis mor ttfera . 1 1 5 5 p.quantura pedettri itine re valeant (09. s 6 qui cognominati 122.x4.qui eis colluferint 146.10.qui eligende 1 15.55 qui frequenter refe- rentur 128.38. per eum qui iuraiint in. 44 -qui eos nonedant 1 *8-4 S.qui proferendi 130,18 qui& quomodo minus noxij 129.43. eos qui fale con~ diant 133. 44-qutbus dijs facer 120 . i.in quibus morbis vitandi 1 29.32.in quo pretio olim habiti 128.30.quo an- ni tepore todedus s29.50.quo attu ab Indis capiantur 1/6. 50 .quoties anno pariant u 3-3- quot vua ets fupponen - da 1 14.7 .quot oua fingulis fatibus pariant . 1 1 3 «7*a Bymants cifacrifica 5 batuv INDEX 1%9-lo.alia icon z$Oalia K 5 r Anati* feri alterius icon 133 Anatis feri i Relgio miffi icon 1 5 » An fer grandinis 93*18. 148. 19 Anfer marinus 43.2 3 Anfer minor Anft.qui 101.1$ halur I3o>» 6njs /aginandis cur aqua negetur 1 18.3 . fagi nandi vetus con- fuetudo 1 16. Si ./ 'anguinis vires I4.1. 53. flercus eius , colonis nomen cR 123-3. id fatis inimicum eR 1 4 6. 4. eiufdcm vires 144-33 fympatbta, an- tipathia n8. 43 . tempus ad incuban- Anfer ntuis qua auis 45 .a4.i47.50 dum aptum 114. i.tejhum vis 14^- £ d vulpibus Antigones fabula 307 . 36 conferuetur 1 16.47. vtfibi medeatur ad aphthas 138.34 1 10. Iji l8.*6. vt coquendus &pra Apitij forma 56.50 parandus 1,33.* a. >£ reie captantur jipr i auditus 110 4© tq.i.vt poeta fe iijcomparent 35*55 Apes louis nutrices 190.40 Anfer aneus artificiosi faffus 12 7* 1 3 ^ puleius correftus iz 7.5 7 inferes albi duplo maiores noRratihus A puleius correctus 117. 57 101-46 Anfer A^yclaus. ^ ,/tnfies angmllaru deuoratores I49.7 ^«fer aquefus 148.40 Anfer arboreus & eius deferiptio 16$, Anfer argenteus vbi 1 2 7- 2 o. Ruferis Bafiani amor in prolem 16 z . i6,eius pfcadi mos 16 1. Z4,qua auis j 62- lo.vfus in medicina 162.44 Anferis bicipitis & quadrupedis non »104 jlnferis cum duobus ferpentibus certantis icone ornatumvas m Scoihica ejfojfum !!?>$? ,^»fer Brendinus 16345 Anferes candidi ffimi d noRris diuerfi ca° pite tantumrubro ioi.4oi49*9 modo coeat 371.24. regiiis cibus di- fta 37 6. ia. Sympathia, antipathia 3 7i,$o.Synonyma lOS.io.cuiustitn- perantia tn venere 370.10. rbt degat }68.4-eam uenari an prohibitum 3 07 jpvittus 371. 50. volatus 371.io.ro- rar efij 71*50. >01:381 io.vfus in - cibis 376.1. in medicina 37 5 10. ■*£ /e contra falco nem defendat . 373.10. 37 o.jt vtpiCces capiat 370.50 Ardea alba deferiptio 384-43 qua jLri- Rotelt 384. ro JLrdea alba alterius icon 3 91. deferiptio 391.6 Ardea alba minoris icon 394. alterius 39+.ex Ornitho log 0390 Ardea albea Ornithologi cogeneris icon 1)6 Ardearum albarum aliarum hiRoria 3 89 40 Ardea caRanei colori icon 399. defer b ptio ibidem & 400.1 Aqua qua fe abluerent Aegyptij facerdo- jli dea cinerea dejcrtptio 373*44 'genus, yjW|iW2 a„f£rimni d(fia J tes 3 17.22 12336 Aqudaanferi hoRis 1 16.30x111 Ardea pugnet 366,26 .ardea inimica cR 372.45. esu cum cycno pagna 2 4. 43- cu/cycnt carne delectetur 23.3 3. cum ea diffidet anas 1 81.14. pbilofopbum danorat. } 1.40. er eaiKiw feptem cum cycnis pugna augurium 27. 5. ea»» Anfer cinereus 148.1 J Anferis domeftict forma & deferiptio arachnes tela 41.5 . 101.31, diuifio 101.20 icon 102. eius ad Araneorum morfus 97.5 5 ynum tantum genus e ft io x-37 Arationis temporis fignum 3 45* 1 7 differentia 377.23.tcon 378. synony- ma 377.10.vb1 niduletur 379. 30. ab albardeota dijferat 377.35 Ardea cinerea alterius deferiptio ex 0r~ nithologo 38 3.35 ardea cinerea maioris hi Roria 360. de- feriptio ibidem icon 381 arde<« cinerea tertij generis icon 382.de feriptio 38310 vincit cycnus 3.40. e*«J r/«s /10.41. ardfe* cirrhataOrnitholog\38o.24 de eius volatu fabula »*. io.n Graes ardeis congeneris auis defer ip & ito 412 timeant 3 14.3 6.vt grues fallant 337. arde* Epidauro mijfa deferiptio 410.24* icon 41 / ardea hamatopos 397.10 ardeam maris quam pifcem Galli vace- tur 375* io ardearum minorum hiRoria $97.1 ardea minoris roRro miniato deferiptio & icon 402 arde& mutti deijs %6%.\o.vtilitas 5 A rdearioru Mdalbergi deferiptio $68. *6 icon 1J5 Ardeola j6^.^o.volatus 44**!» Ardelio vndediElus 375*^5 A riftoteles coneEius 91.35 .J1S .20. 3 »8. »6 Arquatacur fu diEia 424.1. forma & deferiptio 425.54 .vi&us, volatus 3par- tu$>& vfus in cibis 425.40 Arquata minoris f?i foria 458.35 A rquatus an ibidis genus 3 1 2.5 6 A rfmoes pietas in filios 52 5 6 A rtenna qu§ anis & eius h 1 foria 5 8.7 . eius ad>pts vis& vfus 60. 64. vtffus 6o.jo.vox 60. 4‘o-t >fus in cibo & me dicina 6o.jo.vi pinguefeat 60. 53 ad Atthritidem 141. 14. 16*. 47 jifcalaphus qua auis 148,47 jtfcolopacio Btllonto qua auis 476. 33 Af lena qua auis Aeliano 4®3;i6 *4ilerr* Querquedula differas 206.26, eiusplu • ra genera 207.12 Bofchadis Bellono icon 54^ Bofcbadis maioris biftoria all.l» ico» 2 1 2 artificiofa f atua 127.4« eius in- testinorum morbus vtmiro modofane tur 1Sl.46.lfd1 immolatus 120.20 goc Larinus vndedtEius 68.54 Botaurusty cius hiEloria 403.30 Branta qua auis veteribus 165.2 O. eius caro qualis 173.5 5* etymum 165.45. forma, deferiptio 166.4. icon 167. de- ortu eius multa 171.1. eius generatio- nis fecundum aliquos icon 174.1 eius mira generatio 16614. Synonyma 163. i Brantp alterius deferiptio 1 66.49. icon 1 68 Brenthi biforia 248.30. Anatis genus 202.35. cui Mergis fpecies 242.25* cum gauia diffidet 181 38. cum laro pugnat 68.5 .cur 7/tergeru generis 248 34 qua auis >48.39 Bruma quid & quando feret 506.3.?/«$ etymum 1 o Brutus jw fer vocatus iqo.zq Bubirequtd 407.4 9 Bunges 2 40 16.5 o in Buteonem verfus Mumichus 92.iq.qup auis 403.38 Butora 403.32 Butorius ibidem, cum Onocrotalo confun- ditur cur 403. U C CAdmus quot litteras tuuenerit 3 34 Caladrius 536.36 Calebas cur larus diEius 6 3.3 i.cycnus di Eius 23.26 ad Calculum M3 21.206,10.476.5 Calidrss nigra deferiptio 432.50. icon ibidem Calidris rubra deferiptio 431.20. icofi 413 Camela auis 46,7 Camela cur collum longum 7.5 5 ad Cancros $59 } i Canes Anferibus alti 146.9. A nferutn iocinoribus qui eos paueritizq 3g.ar tificiosa fatua 1 2 7.4. cur in crucem eos ferunt Bomani 146.50.1 21*16,1» Cauem diEiam auem verfus Megaletor 98.14 Canis odoratus iio*H» per eum quid Mgyptij indicar eni 3 1 7.5 & ad Canis rabidi morfum 136.40.247» 36 Canopus Aegyptius qu A auis 45. 13 Capellp hiEloria 5 2 3.40 Caper hirundinis 434.48 Capitolium ab infere feruatm 146 26 Capricalca hi foria 164.1. icon ibidem Capriceps ^AriU. qua auis fecundum Bel- louium 4 3 4. 3 1 .icon 436 de Caprifico conieElura 23.44 ad Capitis dolorem 137*2 Carbo aquaticus liberti 26 1.5 8 Carchates qua auis liberto 262. 18 Cardinali Montalto quantum debeat aih tbor 305.4 Carduelis longfuitas 1 1 8.30 Caris colorem mutat 260,5$. % Carulus Ca^A 499.6 CafUtas 294.24 caUlorqup auis Bellonio 283 57 eius & Tollucis corona 2 4.2 3.vterqua nautis fauElus efi.z 6.47. ortus 37.13. fydus nautis infauElum 37 .18. CataraEfe 44.24.eius aquimea 64. 10 cur Mer- gorum genens dteipoffit 243.58. de- feriptio 85.30 .icon 86 locus 87.1. ni- dus incubat hs , educatio 87.30. qup anis 84.44. qua aues ita dici poffint $5.3.qug auis Eufathio2q.<)6. quid proprii ftgnificet 84.12. Synonyma 85.10 .viElus 87.10 vfus in cibo 880 1 .vt capiantur 68.3 8.87.5 6.yt pifces captat 87. 1 6 catanaEles omnis 84 30 catarraEtp Opptani deferiptio 84.47 ad catarrbos frigidos 60.56 caucalis auis 533*47 cayfier fiuuius cur cycneus di Eius 1 6. 5 8 celaqup auis Aeliano 45.58 celeus qua auis 290.24. aquiuoea 29©» 38 celeus in Craccnlum mutatos 290.40 celoninm quid 292.1 5 >3i$ 34 cenchrita qup aues& vndedtEig. 148« J8 Cipphus qua auis 63.14. aquiuoca 88 10. cur thunnos & delphinos ftqua. tur 90. 26. deferptio 90.1. etymum 88. J o.vt d laro differat 88 3 6.locus3mo * rcsjVicius 90 20. eius partus iu quos dicatur 91. 16. ab eoprafagium 69. 22 • 90. $o.prouerbia 9 1 . 1 6.qut fu dican- tur 90.38.Synonyma8g.50.vfus in d bo 9 i.30.vt capiant us 90.40.vt toni trua timeat 90. 30 cepphus larus de quo dicatur 70.7I cepphus quadrupes88>43 cepphus Tumeri qua auis 71.42 cepphus authoris 88 .46./^» 89. defert- ptio 90.10 ceramides qupaues 2/7.38 ceramit es gemma 217 >40 cmella vel cercelle Callorum 108.8 cee» V INDEX. Cerdonis auis Indica historia 494.40» Cercuris 3 66. 17. Cema vt lupum umeat 1 8 1.3 3. ad Cerun is rigores & tumores 1 3 8. 3 6. Ct rus l fidi immolati 120.20. Cerylusauis 498* 50. Ce* mannaqua anu 63.23. Ceyxauis 498. 50. Chamalton 44.34. Charadrius 365.3 9. biforia 536. !./or- ma, deferiptio 536- 40. de eo prover- bium 536.50* imitari qui dic an* tur $36. 54.. de eo prouerbium 537. 3 5. de eo varia opiniones 5 36.10.*/«* in ■medicina 537. 40. a«i* aneor* 536.27. Chenalopcx qua auis 1 50*46. ^inferis fpecies ioi. 16. 148*9* (38* Cbeni/cus 100.46.quid fit 100.12. 127 Cbenobofcia quomodo lofhtulfia 111.14. ad Chenomyct herba confpcftum timet Anftr 110.1 S. qua herba 122.30. Chenopus qua berba 122.32. Cbenerotcs 159.4 9. inferis fpecics 10S. 18. 1 48. lo.quaaues Turnero 165. 1 p.vnde difti 165.38. Chenofirisqua planta 1 2 2.49. Chcnotrophia qua 1 22.27. Cbrifii hicroglyphicum 56.22. Cucus qua, auis 148.51. Ciconia 44.1 5.92.54.3 65.72. adulteru ftruum vlcifcentis exemplum 298« 40. aquiuoca 292.1. an cum cornici- bus pugnent 301.42.4® tum Crece pugnet 3 o 1 . 5 o .an lingua habeat 294 3 t. antipathia, pugna, fympathia 30 1 40 .de ea apologi 3oy.20.apopbtheg- ma 306. 46. augurium quale 302.36 eai» capiCc imitariquid 292. $ 5. nis qualitas 308. 14. conera coruoie^ Vultures pugnat 54.44 .corporis affe • £?»$3 0 2. 10. cur apud multos ea non fit fasvefct 291. $0. cur cum equila pugnet 30i.46.cur exulbyemis difta 305.40 curin homines mutari dican- tur 307. 36.c«rnc» edantur 308.14. denominata & cognominata 303.1. de ea emblema 3 o?.2.cius encomia 29 1. 40. epitheta 3o6.33.fabuloja 307. 30*cius fi gura cur in regu fceptro po- nebantur 305. 30. gemmam pro medi- cato crure reportat 296.1 6 genus tdi fi ferentia, forma 294.2 5. cius gratitu- do 29 6. 57. hieroglypbica &fymbota. 3 o 5.3 o.eius honor m culina 29 1-5 3. imago in quibus numis 309. 50. inge. »/« 296.32. Meruli mimica e fl 245. 50. migrationis eius modus 295. 43., ei»j nacra promdcntia 2 96, 46. wiruj in migrando ordo 296. 25. moralia 303.3 O.ciui neruorum vis 3 09. 1. io nido extruUdo quid obftruent 296.43. rudus, coitus, partus, cxtlufio 301.10 ticftu adueniunt 295.44» eas occidere vbi nefas 300.54 .eius odium inferpen \ fe* 301,6. pavfacs fuos humeris grflat 299.20. pennarum eius xis 309.47. de pietate eius carmen 305.10. pra/a- gia, auguria 302.1 1. pullos volare do cef29 9. loca frequentet 294. 4 6.qudm fcucrd in adulteram antmad- uertat 298 .28 .quando non volfa 300 38.f cum 513.3. Contempiatiui hominis fymbolu. 5 14.40. Contumaces per porphyrionem induantur 442.46. ad Conuulfhnem 60.56. Cordis bmoglyphtcum 3 l8*2Q. Coralifiria cur' difta Ciconia 300. 1 3. Cornix «/ irdea amica e fi 3 7 2. 38. ergo Cs comas officia 296. .3. concordia imago 3 c6.26.cur ft ita ^iufinius vocet 32* 2 6. an CiconijS immicp 301.42* Cornix aquatica 48 5. 13 .defer. 561. 53. Cornices frugem druafiantes 369. 35. Cornix marina 238.43.239,57.262 35 B bb 2 Cor» \ 1 Corrira Halatum biftma 2S8. icon z 89. Corms cum alcyone implicatur 499. eras albus 6* 44* eius pugna cmiacoiiijs , <3* Telccants 54/44. Corni aquatici Tiinif hifiorta 267. 1. 4» idsmcum Thalatrocoracs 261 . jo.ar-» tensS icon 264.defcript10262.46. icon z63.nidus>vichtsilocus 266.24. Corms aquaticus Tltnij ab .Ariji. Como aquatico dimfus 261.5 5. Corni aquatici prafagia266.4Q. Synony- ma z& 1.46. ventriculi tunica 11626 5 vfus in medicina 1 66.50. Com aquatici minoris biftoria 272. 20. Corusis demolitor quid Fitruuio^i^^®, Contus marinus 239.58.262. 37.499*- 4S. Coruus pifcator 267.14. £0™ i fy luat ici defer iptio 2 7 1 . 3 o .viftus9 sudus 3 3.partm 3 y.ico» 2 70. ^£x de- gat,& nidificet 270.20. vjusw cibis 271.6. Cordas *«fey quid 35.58» qv& a- «X* 36.8. Coturnices lapidibus fefabunant 3 37-3° oderunt pelecanum 54-58 .quando mi- grent 332.45» Coffyphos 248.45. Coej3 6.16. cur apud multos tn cibis no laudetur 4. 1 4. cnr mortem non timeat 3>zycur hominibus prailet 3.2 j.c«y Indi eum oderint 24. 36. cur nauium smfigne 4i.24.rn eum cur luptter mu- tatus dicatur^ 7. 2 5. cur collum habeat hngiffmum 19.4. ei cur primus locus detur in hoc opere l 52. cur Hagna a- met i6.$,cur ranas vorent 1 8-27. cur imyimente morte canant 3.6.abeocur petatur augurium 27. 27. cur fulgura timeat 2 4.6 cur principes alant 2.12. cur jlpoliim factr 2.43. 28. 15. cur Mufisfacer 28.58. cur Ineptum filius fingatur 17.58.38. io.car Veneri fa- cri 29 1 3. eius dentes 7. 40' epitheta 3 2.40*etia»x«a»x pulli icon9.etymum 28.5 o.exatla deferiptio t o.y.fxmina non dolet exceitu22.^2.forma,defcri - ptio6. 30. generis Anferinief 148. 25. ab Hercule occifi fabula 37.41. bieroglypbica 3 0.20 -de eo, & homine apologus 34, 3.biftorica 27.50. homi- nes mortem temnere docttzS. 45. S . Uugonis mortem prafagit 27 .12, eius icon m veHibus CaHovis , & Telluris 40.56.icfK* kones, &piflurc, & fta- tuse antiqua 40. 5 o .eius inteflina qua- lia 12.20. proletto fumitur 42.3 8. to magis canus qui dicatur 3 6.28. mores, ingenium 18. 3. muficce bitroglyphi- cumz i.i6*mutuo pugndt24.30.my- Slica 28.15» natare homines docuit 1 . 5 5. in eos natura qudm in homiues li- beralior 3.21. nautis faufti funt 36. 2 2. nidus, coitus, partus 22*40. nigro fimillima aitis qua luuenali 36. 1 8 . ni gerpro r: rara 6.38. »0» merguntur 38.50* cius cum onocrotalo fimihtudo 42, 45. oua eius qualia 23. 5. ouorum vfus 40.43* pellis vfus 40 48.de eius penna in cerebrum defeendente fabu- la 2 1.5 7»c/ks pennis c a fides ornaban- , tur olim 41 3 j.samm mollitiesj.ii * vfus 42.1 o. pedes habet nigros 6.58. pedes cur membrana tnierfepiantur 7, 5 8.1 o. 1. poftkoitum aquis fe immer- git 2 2»$2.prccfagia 26.lO.pro candi- do colore accipitur 6.37. de eo prouer - bia 35.14. eius pulchritudo 2.1 9. pur- pureum cur Horatius vocauerit 6. 54. qua loca babitet 1 6. X * quando dulcius canae 2,47, quando fibiltt 1 S . 46. qui ita dffii 4, 24. quibus celeritas conue- niat 22.34. quomodo fulmina vitet 16. 2 3. eius robur laudabile 3. 3$. Sce- leto» 1 1 .eius nota 12.1. Senes melius canunt 30. 3 %.fonus pro carmine 3 2, 3 O.tius fympathia, & antipathia 24, 21. Synonyma 5. 1. Sirena putati 21. 43. trachea arteria apirtohtrnifrn- nioicon 14. vbi non funt, vel rau 17, 5 1, verecundia 3 [47. Vittus, fagina 23.5 .vito prudenri fimilis 3.46.^/ide diftus6. $.volatus7 grejfus, natatus 2 i. x .vox 18.3 6,vfus in cibis 40.20. m medicina 40. lo.intnfigmbus 41, 3 Q.vt aquilam timeant 2 5 . 4 .vt cicu- rentur x 8. 1 3 .vt morem fibi py&cinaC 2 4.5 .vt pr reparandi 40. 2 8 ,vt volent 1 8.18. Cycfci ab -Achille ocifi fabula 37. 50. Cycnus - Aethiops qwd 6,40. Cycnus afirum 4 , 3 9. Cycnus collyrfi gems 4.57. C equus 4. 3 6.k« «J* 4- 5 5 » libri titu- ks 5.12, Cycnus ligurumnx 4.2 yde eo fabula 18 $z,explitatio 39.30. fyeHwe Martis filius 4. 26. Neptuni 4. ' 27. Cycni Thyria fabula 39. 46. Cycns* oppidum 5.9. Cycnus Troianus 4.3 5-. Cycneus color qualis <5.3 4» lacus 23. 48. Cyc«e{tf 45 z. icon ibidem. Gallinula chloropodis alterius hifloria 449.3 owcofc 45 1. Gallinula tbloroponis alterius FuUca (i- milis hifloria 496.30.tcon 497. Gallinula crythra hifloria 466. 50. «ow 467- Gallinula erythropodis hifloria , & icon 45 3. minoris de/criptio,& icon 454. Gallinula bypolcuca hifloria 467.50. ito ibidem. GallinuU melampodis hifloria 464.100» 465. GlahnuU ochra hifloria & icon 4 68. Gallinula cchropodts maioris hifiorta46 1 X. «00462. swe<*. ad genitalium vlcera '139.16. Gerania 348.» i.w gruem mutatx fabula 360.38. Gertf0«f* lapis aut gemma 349.23. Geranium herba qua 347.30. Geranium fecundum 303.30» Geranocbtus 348.31. Oeraronogercn 3 4 7. 3 8» Gerant ha 348. x 8- a o! g W&cj remedium ij 8 .40. Ginora quid ii 2.1*3 . Gjngwc^azdiiz.i, G inocchietU vulgo difila icon 539. Glaciei auis 518.47. Glacttarciii.iQ. Glaueium a^is vnde di&a M5 . 26. anatis genus iO*‘«34.hiflQYiai\$,iQ9 Glaucij BetlOnq icon 2 16. Glaueium herba xi 5 • »0, Gloriam & terrena tantum cogitantis hie roglyphicum 33.20» G lotterare quid 3 00. io . Glottis qua auis vdriflot. & fPlinio 45 1» 31. Glottidis Germanorum hifloria > & icon 451. Gornphtna auis qua 317.57. Graeculus 365. 33. co tacete canit cycnus 3 $.16. Graeculus palmipes i6i.i4.hiftoria 171. iO.de f ' viptio i 5, /CO0 173. . Gratiam referendam tflt perCiconiam fi- grulfcatur 307.1. Gr amare 212.6. Gruis adipis facultas 3 5 9.5 5. otqmuoca 3 24.40. ptas 340.10 .cum ea no coeat cycnus 21.54. anatome 335. ii. ani- mal gefUculatcrium ditia. 341. i*. antipathia, fympathia 341,36. tfpofo- gus i&fr. 56. 360.14. eius afperaar» tenaqualis 331.16. 3^8. io. capien- di ratio 341. zc. caro, vt tenerefeat 358.18. carnis qualitas 358.37. celeritas in volando 332, i6. in cibo capiendo prudentia 3 36, 6. Ebb 3 coitus, coitus, partus 3 3 S» il eius collum cur fihe gulo fas quidi optaret 3 2, 8. * 1. cur ei coilism longum 7.5 5. cur ad alias re giones migrent 333.20. cur frugilega dicatur 3 %6. z6.cur inter cimlts enu- meretur 3 40.45.ctfy ta alte volet 3 3 3 45 .car infc? diu & no£lu videat & vo ht.% 55. 43. cur lapillum vno, pede fe- rat 336. 16» cur tardi ffime votare vi- deatur 355. 30. ca? vnico pede dor- miens infiftat 336.io.cur trianguU^rn volando formet 333. 58: 334.1. ear Tvotani eis comparati 33p. 30.cur vni pedi infiftens dormiat 356. 3 a, differen- tia szj.if.graniuoYaeft 33S.30.gref fus 34o.iqJ3ifiQricit3$Q l.ibycimor ttm vindicant j 50.3O.tcon 3 29. t?cw pugnant ^^^jp.lapidm inter fe ponunt 3 3 8.to .lapillos deglutientcs de quibus dicatur 3 57.1. eius laudes 3 13. s o.pro machim 3 15*12. migrant 331. 34. migrantes an lapidi ferant & quo . «2044o Melcagns qua Scaligero 196.54« Medicina hicrogl. 30 5.46. Meleagrides Ifidi immolata 120.20« ad Memoria lapfum 359.54. in Mercatores ptvuevbium 69.50. Mercurio cur Ibis facra 317. $0. laro cur comparatus 66.45. vnde l,Ciras *»«*- netit 3 35.XO. Merga quid 239.16. Mcvgina qua berba 245. 18« Mergo 242.2. Mergitisqua Plinio 239.10* Mergus 365. 44. aquiuoca 23$. 34. ah */, iethyia non differre 240. 3. anatibus magis aquaticus 2 43. Zf.alijs tempo* ribus altas voces emittit 244. 4.8. cat- tus qualitas 247. 4. cum Ciconifs pu*- gnat 301.55. cognominata & denomi nata 245. i.cmk JViw vocet Mratus 243.5 A>m «Jww- 243.34. edauffimm 244.3.^ cur ^.fellts & ouorum facultas 247. 37. forma, defer i ptio 242.40. genera^ifferentia 242« zo.bieroglyphica 245.23 .tecoris eius facultas 2 47. 3 4,locus,natadi peritia t vitius 243. iq.mirus eius vfus ad ca * piendos pifces 2 46. lo.muti & furdid quibus flatuantur 244.45. mdfijj, f#j|? iucubauts 244. 20. «ome» car Eyyfichthon' meruerit 245.8.]^ co prafagium 182.1 .z46.24.pmer- bia 245. 40. qua auis Ornicbologo 240 3 9. quibus inimicus 245. 50. fenfus, vox 2 44.4o.Syncnyma 239. 50. vbi quot oaa pariat 244.20. ventricu- li }acultas\i 47. 26. vfus w cibis 24 7. 1 .i» medicina 247.20.vt ab Gnatia9 differant »41. 53 .uif capiaiur 246. 1. Mergorum aliquot bifloria quorum nomi- na tantum vulgaria nota »74. 1 . Mergus INDEX. MevgHs albus »76. i 8. defcriptio »8 i. Mergorum anatiformium biftoria aSa. ^O’ Magi Bdlonij defcriptio 2.42. 30. icon 241. Mergi cirrati maioris biSloria a8$.i.fco& capitis ibidem» Mergus cornutus 2.4». »9. Mergi glacialis defcriptio 27©, 57. *8i. i. i6*ict?» i 80« $3ergi longmftri defcriptio aSi. 45 • .Merga* magnus jllbeni 84. 5Qo i<5i» 58. Mergi maioris defcriptio 176.42. Mergi mufUlans defcriptio *8 i. 27. Mergo mujhlari leMomelano congeneris icon 27S. esus afpera arteria iccn *19» . „ Mergus niger 91,4-* que nui* Mlberto 93.3 9. defcriptio i gi„ 5 5 . Mergi raucedulidefcripiioiSi‘$o. Mergi Rhenani defcriptio xy*» 38.^0» a7*« Mefgi alterius Rhenano congener isdcfcri ptio 2.76. i$. Mergi rubri dejcriptio a 81. 5 *. Mergi fcopulus vbii&curftc diflus 445. i6» Mergulus 44.15.8 5 .15* Mergulus niger Mlberti x 5 6. 5 8 • Merganfius maioris defcriptio 2$ 5.50. Merganfer minar , qua auis Ormthdogo *S5<35« ; Msrrachi quA anes Meluetijs 149.6» Merulg colorem mutant 260*5 3. Merula aquatica 48 5J3. Merule aquatice Ornitbologi icon 486. MiUtiA bieroglypbicum 305. 50. eius fi- gnum color ruber 3 '19. 3 8 . Mduus 44.9 ? a 6-4*365. 3 5. Mnfai bo- Siis efi ii6. 50.©? capiatur 71. 79. Miluus paluflris 68*8. ! Mifericordiad Gruibus difcitur 3 ii. 46. eius bieroglypbicum 56* j, 1® Molliceps Mrflotelis 476.39» 5 3 5*2°* Monedulam amat larus 67, 5 o» Monialis alba qup ams 474. ly.fufcp de - fcriptio 3,8^40. Monjlrum an fer mocollo natum ex adulte» no 147.38. Monflra marina quo tempore caucnda 5 13 5 7- A/op/i i» diurnando peritia x 3. 44 . Atfor/c* Metti *6 2-so. Morinclli Mnglorum defcriptio , e^r jco» 5 40. A/os-5 omnibus animantibus communis 3 9 14. «a»* fedulomeditantis bieioglypbt - ch»2 115.30. Mofceuitarum duces cycnos affios quibus apponant 4. 5* MotaciUs generis icon 486. Mas volans 5.30. MuficA bieroglypbicum 30. lUiusfym- bolo quod »Atgyptij intelligerent 30. 24. Mufici fenisbieroglyphicum 30. 20. N. N^«»j ^4 tblas quid 6.39. ad Suarium vanas ajfeftiones 1 38 23. Natare d quibus didicerit homo 1.54. Naae* car cycno potius, quam alijs auibus ornarem veteres. 2.7. Nauium Gr Acorum > & Romanorum no* mina 1.55. Nauta refle cycnis fimiles 26. 44, Npuigandt areis muentio 1.56. Navigationis felicis prafagium 246. 30. 'Naupliada volucres qua 3 2 7.6. Ncttaquid 175* 3* de N eae fi fabula 36.38. andiuerfadleda 1 28.14. Nepa qua auis Mberto 472. 1 J» ad Nspbritim 309*26. ad Nfruorum affe&us 308.42. 'Neffotropbium vbi & quomodo extruen « pugna 54. 3O. car ChrtHiarj non edant 5 7. 20. - car ede- rewf Mtgyptij 54.4. car cum cycno fu* biungat autbor 42.45 . eius cum cycno fimihtudo 4 2.4 ej.cur Ryiuennas dittus 5 1 . 5 3 . defcriptio 46. 1 2.w Ornitholo » ^050. 2 .emblema 5 6.44.ea»rf£»a e^e t«f» Vellicanp, 43 •x.etymum 4r$.6*fce mina icon np.genera 45 . zS.bierogiym pb.ca 55.38. mgluuiei eius vfus 57. 40 .««i tum mternarumytum externa- rum partium defer tptio 5 o. 24. wam ico» 4 8. »2 ore* 5 a. io.w^ic» 5 5.I2. nidus ^partus 53.30. nonejfc*Araeam flellarem^i. z^tiusvffacur fine me . dutla$i.i 4, oa» 53.34 *qUAlo. ca habitet 51.3 5 .ftoliditas 5 5 .5 o.^tto ties ineopuerinuentus$o,rpy. vt ca* piatur 5 5.1. ©e coii e™ accipitrem fe de- findat 54.36.©! pullos educet 5 2. 13. ©f conchas voret 54.1 6*ytpijces ca- piat 53.50. Onco-of^a* Indicus 4S. 56. Oratores per cycnos figntficati jz.\$ 5. 1» Orcbilhm verfus Mlcander 98. 14. Ordinem fer nantis bieroglypbicum 353. 46. Orpheus in cycnum cur dicam mutatus 31.58. Ortygometra Bdlonij quA 455. 1 5. ico» 456. adQns ulcera 138.31. 0/y«» 45 auis Mlbsrto 44.50. Qjfifiaga 5.48.44.92.26. Ocaj 365.39.©! capiatur 442.20. Ouidius coneftus 1 20.26. ud 0^e»af 138.124. P. car Olorifer di&us 1 7. io. Tatamedis auis quA 3 26.50. quii a Gruibus didicerit 3 26. 54.^0! /«eras inuenmt 326.53® Tallas cur&tbya cognominetur 245.1. Talmipedes aucsquA 1.43. Talumbus fylueftris 365,35, Tapu^a quid ruent lonbus Grecis 100. 3 <5. Pappare quid 100.55. "Pappos 175.1 1. 53. ad Taralyfim 41.9. 18 7.2.208.54.3 *9» 34.54. Parafitus cur laro affimilatus 69^7- Marcus auis 52.23. Pardalis muris icon 5 3 1 . Pardalis quo tempore appareat 53 2. 8, esus Vox quales 53 2. 40. vt capiatur 5J2.20. Pardali BeUonij congeneris icon 5 30. Pardalus Mnfiotehs 5 2 8*45*52 9 <4* ejus bifloria 553.20. vnde d>bius 5 33» 34. Par di adipis facultas 154.48. Parentibus quantum fi iq dsb{antiCiconiA exemplo docemur 503.4 4. 504.7. ees/e nes alere eodem exemplo docemur 299 4. -1 7»arra aa« 97.56.J24.55. ad Partus difficultatem 1 40.i.ade«w /a. c ititandum 70. 44.144-5©. Taras paluflris 48 7,5 6. P afferes agri 5 26. !§• Tauarinaberbaij$ti»quA Italis iz3,%a TauQ I Tam maieuohs, & gloncfus i 09.5 5. Tauo agrcfis 524-11. gx Tau vbertas 5 15,10. peccatoris poenitentiam -ag ntishkvogly - phicum 53.2 4. PtSim Veneris 347 >39. Ptcoriim pronemus prtffagittm 50 *< 19. peiarga 303.20. pdargi <\w dsch 30 ? .6» £ 6. pelargicaltxquA 29 1. 47. Pelagicus murus vbi 39 3. 42. pelecan v/ injiotelts q»£ auis 42. 5 3. Tdecan Ornithologi qum auis 42.56. Pelecanus Coturnicem odit 5 4. 58. eoa* jra coc hoc, ^ vultures pugna 5 4.44. f wr fetnper macilentus 5 4. 1 6. c»r m- rer prophanas aues nominet fcriptura 5 6- IO-c^wwtB 44.4 y.felks vfus 57. 32 .hieroglyphica 5 5.38. impru- dentia , aut ttoliditas 55.41. m;y/2ictf 55.1 2 .p utas erga festus 52.15.vcca piatur 55.1 /oc4 amet. 5 1 .5 o.?wi flcacciemjc 57. 15. vbi nidificet 53. 3$. vfus in cibis 57.10 .V t pitttires fin gtffif45.l8.46.lo. Pelie avus Ornithologi 3 84. 15. 'Pelecani picorum & vulgi icon 47. Pelecanus ipfis 45.38. Telecinos herba 43 . 44. Tclecinus Oppiam qua auis 43. 1. Pelonitis btrba 303*27.347« 34* Penelope agnatis genus 202. 5 gruaris de feriptio 218. 32. icon 219. femina 220. Pcnelopis Ornithologi deferiptio 218. 13. Telenope calculus diftus z I 7. 26. Ludus 217.20. Pepulorum nobilium Bonon. galea cycno ornata 41.46. Perdices Vt rete capiantur 2 4. 1 . Perdix ruttica 45 5. 18. «00 471* Perdix ruflica Martialis 47 1. 3 o. Perdix fyluett is 471.27. Peregrina quibus dicantur marina 45. 27* !p£i anfsvinus qua herba , dr c;«* Zwci 122.35- 7*« Columbinus 347*4,7* Ptfhs)& famis prafagum 192. 8. Phalacrocorax 9 3. 2 1 . »» c um Cora M aquatico 26 I.50 267.1 .deferiptio 267. 50. icon 26%. altera ex Bellomo 269. vittus, aucupium 270. l. Phalaris cur Veneri immoletur 261. 34. quA&ui.z 42.3 3.93.3<26o*36.6//i!fl- j-m, deferiptio > fynonyma 260*20» /0 £«*, 26 i.ideearxyfhca 261. $o>v[ustit cibo 261. 20. t>l capiatur 261.10 Phaleris quid 260.30. Pbafcadcs auesqup 250. iS.yinatis ge- mrs 202- ?4- phafchalis biftorta 207.46. Thdmauesi 48.39» N D E X Phenes qiux auis 92.2 6. Philomela canit lugendo 3.3. Tbilofopbos cycni figntficant 32. 44. Philoxeni gnlofitas 328. 30. Thocardaquxauis 207.2. Pboeniceus color cur jic ditius 3 19. 44. Phosnicopes 397.10* Phoenicopterus auis efi aquatica 320. 1Q.C aio immolatus 323, 50. /i?>»atf, deferiptio 320.2o.ico» 321 .etyrmm 320. t. mandibulam monet fuperio . rcw 3 23.2$. panes qua practpui co- ntendentur 32?. 44. quomodo ad ci- bum preeparandus 3 23.35 .vfus in ci- bis 323.30. Phoenicopteri alterius icon 322. 2» Aoi* 4 03.26. adPhtbifm 138.47. Piri 5 4?. 326.J5. 365.34. Picamarina anatis genu s 202. 42 . feriptio , <3- Jof periemanotum 309.39», Poetas cur Cycni fignificent 3 o. 3 \ mali bieroglypbicum I25.24.qua at at e mulieres 30.36. Poctiea efficacia 38.5. Toiicirf exercenda exemplum d Gruibus 35110. Polluatis ortus 37. eittj /y■ i» /as»/» prohibeatur 5 7.J 1 5 . de eo fabula 442. 54. forma, deferiptio 438. r. cius & Gallimntua benem « leni ia 44 1.28. indor.ilis efi ^ nunqv.a mafuefeit 441.3 4*ico» 439.4/i»440« puiuerari gaudet 441. 45« eius laudes 441. 24. laudat iffmi vbi 448.50. e*»* mira pudicitia 44 1. i* worcj, ingenium 441.1. ocwo f i» cana appofmt 442. 30. i» occulto co- medit 441.38. c»w Pelecano confun- ditur 43,28. 437. i6. eius pudicitia 437*5 2.qutty>nnr/i 206.37 genera}d fcnpno,locust educatio 20/. ig.vtd Bokhade differat 206. 26 . Querceraquid 206.46. Querquedula pnma icon 549. alserint 550. Querquedula crifata 251.27« deferiptio 21 0,30. Querquedula Indica deferiptio 309.23. icon 551. Querquedula maioris biliaria 21 1.1. mi- noris 29 7. 5 Q forma , deferiptio 20$* 30- Querquetulana porta cur ftc diffia 206® 50* K R^ilos forcados anis Indica ko*3 44 R^abosde iuncos icon 544» J^l/M t/ r i F»/jca differat 99,1, Scilla ^inglorum biforia 455.1* 2U//i Italorum bifioria 98. 50. Rampbiu s qua auis Kiranidi 44.49, Hana$ cur cycni edant 18.27, Rccuomare quid 298.50. /{ccuruimflra qua auis 288.18. Redfbanca qua auis ^nglis 453.46. Redholire quid 298.50. J \tipub. bene gerenda exemplum d grui • 35I.IO, Renum dolorem 3 5 9«4?» Rbintace Plutarcb' 5 I 8.49» Rhododaphnes fehjscur abftineat autkor 1 10.5' Rjflrix 472.2. Roflrum qua nauis pars. t«ie Rupex qua auis 5 36.36. R«p«r *Arift,qua Btllomo 380.2. Rupex quov undam 3 27.5 I. Riu(licula 471. 3 3' cum confundatur 47 1*4®* genera 47 1* 3 5» 471. 2°* jQtfhcula Syluatica biflona 476. 10, /fo» 477. fyncfof df quibus dicatur 2 2 3.4! . S Sacerdotum fuperiorum bicroglyphi* cum 33.32» Salubritatis bierogtyohicum 3 18.1$. ad Sanguinem fiflendum 1 36. 35. 14?* 7/? ex terebro pvofluat I37.4. SUna» ribus 143.18. Sanna po fica 291» 7' Sckarbi Germanorum drferiptio 262° 53» t»/«i 266*50. Sc&e/drok* 6*176» 26, ai Sordidos $ 18.34. Spadiceum colorem effe diuerfum d pboe- ni eo 319 44. Sparutuus qut e auis&vnde diSla 397. 26 at/ Spafmum i4i.34.bm 319.45* Sperga Venetis qua auis 251.15* Spew i» aduerfitatibus non^btj ciendam effe alcedo docet 5 1 3 .4. Sterna biforia & icon 78. Stolidi bicroglyphicum 5 5.40. SiQnchatttra-quAauis -4 nghs 458. 16. e locitas 288.35. Trochi us ATifi. qua auis ^ Uberto 276. 44. Trochyli enydri icon 559* Trochilus terrefins 495-54- Trua quid 4$. 10» Truo qua auis 45 . i o. de co emblema 5 7. 4. ad Tumores omnes 1*36.23. Tard/ magnitudo 489. 5. colorem mutat 260.53. Turdus aquaticus 4^7 >1/» Tumeri enet 72.1 4. Ts*rm olorina 23 S 4. ad Tufjes 144.4 7. r Venelli bifioria 523. 40. Aquiuoca? fynonyma $ 2 3 . 5 °* «?»*»» 5 2 4® 46.fomaidtjcnpno 525.25.210» 526 genus , differentia $2$» 3 Jjytmc latet GG.lQ.locuSyViflus 5 27.30 .vcXiZda* tus $27.43 rnotis,wgtnium $27.10* tiusfiultilia 527.16 .vjusm cibis 52$ i.trc^PM^r5a8.i3« Vaneili INDEX. .y\/ Vatmelli candidi S 2 t o V anne Ilus fufcus 5 28.45 V annelli fine crifla jFs 5. i o Varus poeta cycnus dtfiius 3t. $ x Varus Sophiflapelargtts difitus 30$. t Velum pro ala 24 ad Venena 126. <3$. 141.46.56..1B6.13 >06. !. 247.^4- *0prouer bia t6i. 1 .ei cur honor abAcgyptijs habitus 160.46. bteroglypkiu *6i. $0 .ingenium mores 3pugna 160 30. locufjpartus i6o.2t.0ua qualia \6 1 55 pietas in prolem? 2.43 fynanma forma^deferiptio 1 5 9.40 r«/twr 44AO fimi aus facultas 5.48,17» «os vtVhyliuf cfpsnt 40. 1 cycnis ini mici 25.4 S'.p>etas \n prolem 52.31. 46. 1 6. pugna cumciconijr pclaca- nts 54 44 Veris prtifagiuw 3 02. i 8. 3 45 . 1 8 ,hiero ad VuIua vitia I39. ao. duritia 40. 40. X glypbicum 3 05 - 3 7 purpureum cur di- Cium 7.20 Veritatis bieroglyphicum 3 2 • 5 5 ad VeficA vitia 143*3 5» Vefpertilio 5.30. JS 2. 29.365. 58.437 to.dentes habet j.^i.eius.&ciconiA odium reciprocum 30.2. 1 . 46 fo.w /i? vlcifcantur ciconiA 336.36 Vifilima antiquis frequentes 1 U.30 Vigilanti a hieroglyphicum 1 5 3 . 1 ■&» pellentis bieroglyphicum$Z*%6 Vinum an ferinum quid 1 23.36 ViolenvA cohibenda hieroglyphicum n"wf , V/V ’ 1 joj.iq J Avr^nrnptov ^vAtvov lornita quimus Gracis 472.6. Graea. AWraps.ip. qua? auis pr,rdpue Graecis 238.40. PiiMictt; ocvTor;. 245-. 20 Axpo^ta/xp/ 1 28. 1 A’A»ycV&eiu5 hifioria 498.1 2, fiV7i7riha.pyeiv quid 298.50. Am^Aap^ooic quid 199.24 292-85 Vipio quid 349.1. in pretio fuit 12 Ap£t^0G $66.16. A pJ/oAt» 366.49 quid Tlimo 3 27.24. A ad Vlcera inflammata 1140.36 - mi;,*., -.Q *.* Volinarus qua auis Alberto 44.5 3. Box«£us« ] 33 55 Volucris foeminea 6. a 0 BouxoAw 49Q.25 , Voluptatibus immergi pro mergos figni- Bo^ipaAof 3U1S 63.37 ficatur i4$,i6.earufymbolii 306.14 vtlguencuin 248.5° Vpupa 5*37*44,5,z4-iS65 '4°. 437- Bp^-SoS 146.15 m honore apud Aegyptios 294.2 ?»£ B c; 248.44 aucm jlnglut a nominent 523*54 ,, * .,,0 _ r Vria qv.A auis 242.3 } eius bihorta 160 Bp^oOC 4 39 . _ . i . etymum 260.1 3. pedum eius condi r *A*>**S qu* auis Grec S mo- dernis 63.39 rtpavos&cius etymu 326.23, mul taapudQrgcos figmfic.3 24.40 nparoc herba qua? 347>3^-Pr0 ma chinis accipitur 325.10. Salta- tionis genus 224.48 f«t»o 251.50 Vriamaior 25 / .48 Fr»*.i8 Vrttca anfcrtbut colaftu mortifer, 1 1 5 . £ 4l me pullis noceat quid agendti 113 ^ Vtamama quA auis in Creta 240.30 Papar/ft 34®* 1 1 ad V t eri aff filus 142.1% .dolorem 139. Fgp«?»ov 327.24 24 mollitiem,#- colle filione 139 35 Tepar/ov lignum quale 325-33 procidentiam 140.54. inflammatio- repuHrtis A»&oc 349 23 i4e. , 4. 1 4o. jo. r, e0„B 349.20 Pjfeteuo.;* ri' 342. 2 Vuigcnaquaauis io9.i6 r.pa,077.w«? 348* 33 Fuotcoccus *inglpnui>4f 1.41 repatovoSuor 348-3 repavovAaos 325.5 Tepbjo $26.29 r&aMov 176.4$ ri\.etv% 62.56 \ TvfAVOTreu^iKft 3 25 • 2 ActfActp 4 99.33 A' 324. 46 £cT(S!)A/o? 396. 14 E E^poya? 366. j 6 Epauftoc 9! 50-294 4-3^5‘50-Ctymu 366,8.qug auis Periomio 240.2, vox sequuoca eft 63.2® Ep«cT/oc Aeoxoff 384.10 Epct)JVoTp/^«or 369.26 Zatp;xs$ 294 5 Z r'/3»? 3 12.34.auis clamofa 525.1 7 Iv/3oc 3 12.35 K Kce/Swc quid Hefychio6$.27 K&rapazTSs 84.41 Kc4r»p2%T/C 85.23 KctvaZ 63.36 Kavntj 63.28 Ke5p/? 498.6.499.20 K«p»Aoc 499.29. K«/Aciro? 290 25 K«Ase$qu£auis &cur fic d.290.24 K«w?)oc 88.5o.quaauis63.p > K«p«C«»37I«33 KfpJJ/c&aM/c 366. 16 Kspx/oy 494.48 K«px»? & eius «equiuoca 428. 16 Kepxoyp/? 366.17 K«>A»c 490.19 K«A>f quid 46.3 KwAm/ot' 292.28 KwA«p 292.32.325.35 K^A^retC!' 292 28.325.35 K>ig auis marina 240.56 k»t sWArw 63.23 k«pyA 0? 4 99- 1 9 k«u0 499. » 9 k/^xAic 490. 1 2 k^wA^r 49°-24 k/}/xAoc 490. 12 . kyxorsov 293 57 293.58 k/pyAo? pifeis 498.3 339-^ kA^T-^w ibid. kA«^/v 339-8.37i.3Q koAo/op 290,33 ko/A/Ai/Sar 24.924 Kopct%26i 46. quale Inftrumentu Graeeis325 41 Kopi/^M/?397-45 • Kppy&c quwauis 288,42 kipwi KepwM 70A 23S.43 Kovkclqqo 294.1 Kpd/3o; 63.37 Kptx.elg 428.3 I Kpi'% & eius sequiuceatip 42812 KvJ'vo g 6.i 6 Kvd-ip/ov 3 28-44 Kva^c^d.i.^fyniuni 6.4. A«»p/ 366.49 a A»pk 63.45 Adpogv oxeft ?quiuoca62.4o.qu£ auis ^^.r.vn di<3us 63.44 Aapo? /olivi f lbid* H SuAokotto 47 1.2 6 !Eu AcpnSo 47 1.26 d'x,voi 403.15 O OAoAvyov 9 2.2 r OtfojtpoTctAoe 44 45 Ops/TxeAapT-oe 29 i. T Opv/g po/vUowTepog 320.5 Offiun 6.18 n ria7ct £e/yquid 1 12.j. not<5r/T^et 175 53 na^afsivquid 100.35 ric^^os 100 35. quid 29.52 FleAa^o; 293.49 nsAapyo? 293.49. ccquiuoca 292. IIsAtfp^/clW 293-54 nsAoip^/xpt' 7€;^oc 303»3 UiAetpylr/g herba 303.22 TliAupy&Tegvrzg 303.3,0 Ui7ctaffi^avig 50 1 .13. $oiv/x&rTepos 3 1 9*20» * qrovixo; 487.24 X XetpdSpiog 5 3 6 3 5 xbu/,8c eiusetymumioo.24. Xlwo 175.1 0.3 5 X&O vrbs 122.22 XbuioAoirn^ 159 44 Ytwiog 122.20 Xojucotug 1 2 2*5 2 X&O/cJW I22.20 XibjeJeis 100. 4° JLlwiZw quid 100.26 Xmiov 100.39. Xbwiffuog 200.37.1 2211 7 Xluuafioaiiia. vrbs 122.24» XltuoZoKiov JOO.28 Xi‘j& 100. 34. 175.10 XcvoAMizrdjquid 153*51 Q. aplov fideris nomen443*12 Hebraica. Agor 316.17 Agur 1 26. 4 Anapha 365.37.536 9 B Bafchak 5.54 Baueta 5.20 Boca5.i3 C CharadicaChatdads 44* Jf Chafida 44*i»29J. 20.3^5.31.368,23 457** Chauarira 293.28 Chaueta 5.25 Deiutha 293.28 Duxiphat 437.10 G Gazah 326.14 H Hakik44.jt Hefchula 44.26 I Iatifcchaph 5.50.3 12. 15. Iba 365.38 Jerakrika 5.38 Ierakpeka437-i9 K Kaath 44.21-85. 16.239. 5 0.365. 45 Kaki 100.22 Kaueta 5.24 kik 44*31 kipopha 5.55* koah 44-36 kos 365.46 M Machuautha »93.29 N Nana 365.43 R Racham 5-35-437.14» S Sas 3 26.20 Scacaph 62.50.92.30 Schachefer g,trorb.^2.JI Schalak 44.2^.^5.15.239 5o. 365. 40 Schaleuma 365.43 Senuit 326.20 SenukitajChaldfis 3 16.ig Sis 326-1 Souetha 5.26 SUS326.1 T Ta rph ita thal diris 62.58 Tinfchemet 5.20.312.25. Trachmas 62.54. Z Zueta 5 .26 Arabica. Addunta 175*45 Alacobori «93.41 Alcroz 63.1 Anaa 100 20 175.45 Anidion 366.6 Artadaton 366.7 Afcebete 175.4 J Afcolacos47i.27 Auaz99.54.100.20.i75,! Aufchuz 312.32. B Balzabub 44*4» Baltat »75.44 Baribid. Barar ibid- Barbacos 166.3 Baskak Haskafc 5.58 .. . . 1 B Bathi75-42 : ^ ■■ ■ 1 - > Beccaffe Beceoraella a! Batyos243. 25 Beceorouiglia 384-59« Batichen 206. 32 Beceorouiglia. 384.39 Befaher 175-46 i+n$nu'Vi Beccoftorto 288.8 Bulunge 293.444. Belleque 93,1*. Butachet 175-45 1M;1 ab '33iu«i'4 C C Caroli 414.14 Cafeuz3i2. 33 , Cercedula 208- 3 Cataph3 2 6. ii. Qerceuolo 308.2 Cacuph 62-/8 Cefano 6. 24 Cheren 498. 12 Cefone 21 1.27 Ghincheliches 159.53 Charlor 424.1 5 Ciceluche 45 9-5 1* n okmrbtb Charlot4J'- J Cinnara5 58. 4‘\ olcm»,.'»»;-' Cicogna 394- 1 0 Cratoz428. 31. .o3f; ; C icognare quid3 03.3 8 F Cicognino 295-1 * Falakynes 44-43 . Cicognuola 292.52 Fengarion 175-45,» Gigno 6.22 H b 3& an^b.T >Cino 6.i i , Har 175-44' < s . > '■ Cifano 6.24 k 'i i “t ! Collo roffo 218. 26 kalak^nez 44- 44« .y Corrira 288.1 5.496.3 kataph. 326.16 :;r: Como fpilato 271-9 kuk 44-34 Crocalo63 46.72.34 kydeloz 499, 15. ■■ F L Falcinello 368 3 % Ladach 293. 4/ ; ,.c; ? ;*vsV Fiamingo 320. 3 8 Lalath 293. 44- y : lid, ibyj o . £ o v ? '(.f •' t Italica»1 r MinV' ?r.^ i ••• ' . Acceggia 47 1 • 1 - ^ t . 5 £ dju;' * . 1 . > Agiron $66.53. -„v, 0JUirn Agrofi ^92, ; - Agrotto45*i Airon 5 <56.51 Aiton neto ^j.iS-eius icon 4» 3 Anadra 146-9 y , ,OT , ,,,, Anghirion 366.5^, _ Auia 146.9 n^. ... Amtra i46.9.domeftig,a,i88»ja Arcafe & eius hiftoria 414-? , Galledor 71.35» Galettada-56 Gallina arcera 471.55.47158 Gallina faluatica 47 1 • * Gallinazza47i 54 Gallinella 448.19.471,. 40. S 4 Gambetca & eius defcripno 43 4-5 Garganei 208.44.776. 20.283- 18 Garganello 208.4 Garza 366.51 Garzabianea 389. 58. ,eius'defcri- ptio 383. ;0 Garzara & eius defcriptio 3 68. 25 Garzetta 389.5 4.defCriptio 395-20 GiaroU 448*22- 464. /0.480. 14. Giaroncellf 580. 1 4 30.499. 45 Giraldel 434-26.4.48.2.45 8.13 Girardella columba 565.5.8, Grotto 45.11 Grotto marino 45.1 3 Grotto molinaro 45.14 Grue 251.38. 527.16 Gmgnett0 46t.58 Gyuen 379.18 I *4 Jurar 251.39 L {•k* Arcia 471.54 ^ > . C 0 j ur.ru . ArzanotoMtf.l* 0,.x^.j.sru Auofetta 188.1 , r ... Lerlichirollo 485.26 Leuerfina 434,26 Lingua cfoca i i j. 18 Magun 262-3 ^ Martin pifcator 83.10. 5 1838 Mergon 242. 3,262.35., 176.18 O Oea 100.47. Oea baletta i49 - * Oea grafla 1 49.1 Ocamarina 63.46 178.58 Oea faluatica /47*^8 Oea Sterna 148.52 Ocarella 149.2 P Paon Venetis 5 74-46 Papara 100.54 Papera 100.55 Pallere d’acqua 478. j 3 . Pauara 100.54 Pelecano 45.20 Pefcador dei re 5 1 8 30 Pmirolo 480.32 Piombin 256.14 5 18.39.& 35 Piiiier424.9.5 28. ?(5. 529.3 (34 Piuier motatio 518.48 J19 . 3.533. Pizzaccara 47 1 . 5 8 Pizzardelle 476.34 Pojia471.J4.496. 5 Poion93.i 1 Polon 2 76. 18 Porceliana46 5.56 Parzana46/.5 Z-hiiloria 449.30. vbi niduletur 368.32 Pouoncina 5 33.44.5 14.46. Pullon 93.11 0. , Quarotto 404. 1 0.3 80.2 3 Qualia 208.5 R Rondon marino 82.50 Ronzefa 472. 1 Ropezora 472.1 Rufley 408.53 S Sartilla 206.5 3 SalTa 146.1 o Scauolo 208. t Scorzana 465.58 Sgarnolo48o 30 Sga fetta $68.50 Sgacco 380.20,168.5 i.icon 400 Smergo 142 3 Softegni 84 28 Spinzago42 4-r 5 Spinzago d aequa 288.8.424.1 5 Squaiotto. 368. 31. icoiv & deferi- ptio 4.01 T Tarangolo 458.40 Terrabufa, velterrabufo 403,41 Totano4}i.i Trapazarola 356.10 Trombone 403.40 Cc. i^im sbole ■■■ Vccel- / I V Vccello dei duca 45.»» Vitrioloj 18*40 Z Zigogna 294* 10, ■ Gallica. Aigrette&eius defeript.& ic6 392. Airon 366.58; Allebrents /46. 1 1 Alouette de mer 487 Anadede calle 188.14 Anette 145.18 Artre 518.45 E Barge 424.5 8. 434*29 J Bec d’oye i»l* 28 Beccafle 472.2 BeccalTede mer 444. Beccailine476. 3 5 Beccalfincautre 493- Beccailine petite 476. 3 1 . Ia plus pe tite 49J.45 BeccaiVon 476.3 s BequalTe 471. 4 Bcque 72.J9 Bifouraeu 3 27, 5 1. Bihoraeu 327.5 i*j8o. Bieure 283.57*1 /9-5 5» Bura 175.19. Bufor 403.43 C Cane 146. xo. Cane domeftiq.r88.il Cane della Guinee z 96 Cane de mer 213.40 Cane fauuage 202.160 Canon 146.20 Caniard 63.48.72.38.146.10.499 Canicon 146.20 Caftagneuz 256.22 2 57.7 Cercellc vel Cercerelle 206. 5 3 Cheuallier 429.5 J»^3 1. »3 Cicogne 294.1 s Corlieu 424.23 Colin 63 48.72.38 Coriis 4*4.23 Corbaeu d’aeu 267.36. Corbaeu Galeran 212.39 Corgalleran 3 r 2.38 Cormarin 286.54 Cormorant 267.35. Corneille de men 7 r. 3 Cotee 21040 Crabrats/eu Crauat 165.49. i6q. i Croc pefcherot 267.14 Cucftlier 384.3/ Cygne 6.25. Cyneihid. D Diabie 93.9 Diable de mer 9$. 2 5 Deux pour V11493» Dixhuid 3*3.54052445 N D EX. Drappierj 18.45 Falcorde grif e 72.3? Flaming 319.35 Flabant 3 19.3# Fiament ibid* Foulcre9J.8 Foulque 93.7 Foutons 493.50 G Gabian 65.48 Galerand 403*43« Garganey 207.S0 Garfofe 208.9.45 Gauian 72.36 Ger 10/.1 Girone 389. $4 Glaumcr 72.36 Gribe 72*39 Griaibe ibid* Grifard63.36.48.72 Gocttreufe 45.23 Grue 327*20 Gruir 3 39*2? Guillemoc 5 28.40. 529.10. H Halebran 203.44 Harle vel herle »86.10. defcriptio 2J6.S Heron 366.56 Heron cendre 377.20 Heron gris 177,20 Heron parefleux 403.41 Heronnire 369.2j.375.1a Heyron 7**39.367.? I lar 101.1 Loerei5i./9 M Macroule 98.25 Martinet 5 18.23 Martiner pefcheur 518.42. Maulne 63 49 Mauue63.50 Maulues 71.19 Merle d’aeu 5 18.46 Monilon & eius defcriptio »15.30 Mouette63.47.72.36 Mouetre cendree 7 ».3 7 Mounier 5 1 8.45 O Oyard 101.1 Oye 100*58 Oye nonnette 16Z.48.cur fic di&a» 166.25 Oyfon 101.I T Pale 384.J6 Papechieu 52^.53 Pafcheur 518.4» Petit Corlieu 4»4.5 8 Pie de mer 443 40 Fiette 2 6o.36.hiftoria 274.58 Piuerd 5 1 8.46 Planget »42.4 Plongeon & eius etymtsm 242. 4 qui bus auibus id nominis accommo- detur 2 5 7.10 Plongeon grand de riuiere »51.50 Pluuier 45 8.40.5 28.36.529.2 Pluuier gris J 2 8.48.5 a 9.4 Pluuier de mer 533.27 Pochc 384.36 Foulle d’aeu 94.»? Poullette d’aeu 496.31 Pulle daeu 93. 10 R Rollignol de riuiere J00.j6.yaj.38 Roucherole joo.3j.J2l.53 Roufierole /21. 53 Roupaeu 380.20 S Sarcelle »08.9 T Tadorne & eius defcriptio.» 36.30 icon »37 Tartarim /18.43 Tiers 286.1 7. defcriptio 215.4 6, Trubie 384.36 V Vach 367.30 Val doca 123.15 Vanneau 524.5» Vitde eoque 47*. 4.472.8 Z Zoucet »J7 8 Hifpanica. Adcn 176.27.2 J6.»4 Alcatrazos 54*14 Anade 476.27 Anade fylueflre 202.17 Anfar 101.6 Anfaror 10 1,6 Aruela 518.41 B Biuar 10 S. 6 Bybe 524.54 C Calamon437.48 Ceydas 327.25 Ciguenna 294.1 1 Cifne 6.25 Cerceta 88. 56.208.1® Crukias 327.2$ Caeruo caluo 267.40. Cueruo marino24*.ie £ma Lufitanis 3 »7.» o. G Ganfo toi. J Garayos.,&eius ic6|46 Garza466.5j Gathiras 256.24. Grofo4f.11 Grou366.56 Grulla3*7«*o Gruz 2 »7.*© &ij© 3 Ni D E X. H Ganivei ganner 283.1» lorriad4o».5r Hij o de pato i o i 6 Ganfz lox.i.velganfer Loirziader.84 2 5 P Gauufs xor. 2 Lufzklieke48). jJ> Pato ios.5 GeofericK 123.28 M Patico ioi,t Genfzbium 1 23.40 Mafeku 403.43 T GenfzdifteJ 1 13.33 Maft,Kern 428.46.466,50 Telamon 42 7*4^ G< nfzlaiterle 1 23.35 Mib72 40 GensK auc 123 29 Merch a > 8 1 8.282.49 Germanica. Gmfzpappleni 3.35 • Genfzungen 123.32 Marrah & euisdelcriptio »85.50. Merenten2 6o.iO t . Gentzlc Vuen 123.36 Mergan(z45.25 Adebar 294* 1 6 G>ut 452.1 Merhum 43 4-z^ Aclgufz M9 7 Gragancfz 148.16 Merfcbyua m63*55 Aende M6-*5 Graizfchnepft’476.jg Mertz i»ten2 / «.Jo Aence.ibidem Gra Vuehunnen 28»- 45 Merrach 28316 Aefcbenten 285.37 G a Vuentle 2o£. 1 1 Merrid 40 j 4 3 Aibucken 7 i.i 1 Griei 536.21 MetceruogeJ4‘4* ’8 Alenbock 72.41 G oifenten 207.15.28.203 Mevue?3 5 3 7^4° Ant 146.2 Gruner 524 55 Meyuogellin 81.4 B Grucce 47**24 Miefz72.40 ButuogoI 14 & * G:uy 42419 Mirgigeln 256.42 Bjbergeifzlin 4 ?6 48 * Gyiyies 500.7.5 4 £ Mittelenten 206,57 »21-. j Bichamfol 485.1 5 H Moaren 202-41 ,234*40 Rautngtnfz /0 H-igelganfz 9 J. 8 M )(Fent 223.28 Belch 93 .13 Hagenten 2 i 1,^7 Mofzk” 403.45 Relchinen 93. !| H gefar 496,6 Mofzochs40j 45 Bigitzen j2<7-58 Harfne ^470.37 Mugent 223. 10 Bmmeigerfz 524-8 Haufsendt 1 83 . 1 1 Murent 223.27 Birckilgen 209 42 Heggdcbar 496 <5 Murencen 234 40,201.41 Blaffent 2 1 r 28 H abran,Vo$.9 Minende 208 - 4 Blaungrunsr 524 55 Hcerginfs 357 .7 Mutcuogel Reck 260.37 Blefling 9J*i S Hitrfnepff 476.3S N Blefz 93.15 Holprot 72.41 Nichrr.2m,aut Nacbtrabz70.45 Bluc Vuortz3 47-55 ri^uijb: HoIbruder72 14 Netzcfcharb 262,4 B )lhinen 8 1 *i 2.93. i-z -"H - Holtzfchnef ft~4 7?. H O Btachun 45 S.t 6 Brachuogel. 242.16^5^ Hortybei 473-54 Od boer 2 04.16 Horthe/e 296.1 8 Ob 6 26 Brachuogelken 458.1 7 ; . K Qbfch, ibidem Brandhirtz 8l. 20 Katzle 202.42.254.42 Onuogei 46.30 Breidfchnadet 227.54 KcmpetKens &tms hifloria 413.1 P Bruchfepffin 524-10.475 iCemhfchen 146.23 PelEfjte 234.C5 Bubergeifriin 5 24 10.4-76, Kentlchsn 146.24 P faft~92 1 / c Kernell 2o7>'i.defcriptio 210. 10 Pfurczi 25 6.30 Ciaufzrabb 271.1 ’ Kieincenten 308.1 1 Pickurt 403,5 5 D ' K mger,224.5 Pilente 223.30 485.46 Deffijc 455.5 0 Koppricgerle 454 * Piluer.c 485 45 E K an uei K ane 3 27.1° Pilvuegichen 223,3© Epcher 294 15 Kranch 3 27 > 1 Pulrofz 528.4r Eggenfchar 495.5 Kraufutz 3483 PuJuier 528.40 Eifsuogel 501.3.518.35.. Ktanch 32721 Eibs 6.26 K anich fchnabel 3© 3-29 R Endet 146.3 Krautente 202.40.234*40 Raferentle 25 6 20 Enc.ibidem T Kreye 327.23 Ratfchenquid 1 78.3 1 Entrach. ibidem Krichenciein 208 10 Rayer 367.12 Entrich. ibidem Kiigentle 208.1 1 Regeuogei 414. v 7.45^,25 Encuogel 202.17 ± Ktingenten 208. 1 Regher uel Reigber 366. Edpul^oj.j* K 0} ffuogel 45.51 Reigel 367 ei 377*2» Erpell 1 46. 24 Kruckentle 208,20 Reiger 367. H A Sfelfch^yer 45 5 1 Kypirz 72.47 Reinuogel466 56 F : . L Retfen. »11.28 Fel 80 4 Langfcfinabel 281.44 Rhynencen 274 27 FiTcherlio 80 3 Lafziaden 84.25 Riegerle 461.40 F jderlij & eius hiflorki 4*0 lauffen 84.37 R;emling444.35 Fkider& eius ddaipdo 3. 5^-3? Laffen 84 27 RieiTchnepff 47*. !4 F er 422.27 Sickecken 24». 15 Socken30#.i6 Sorenre 208 i 4 ■ Spiegelenc 211.30 Spvrer 79*p Scainrtd 32550 Sceinb.-ifser48 J. r 5.485.3 5 Steirvapp 270.27 Scerngin zii*8 62.560**3 Stor k :p4.i2 Storcksnfchnabel 303.29 / S;o enc 2 r 3* 1° S o tzenteo 213.50 SuccheJssi 8.260.13 Succhdin 256. 1 6 Sucher 14U} »59.58*262 defcriptio a/o* * 3 Suchent 24 2.14 Suchentle 2 5 6. 1 8 Suchenten 374.27 Swaen 6 24 Swartzea meuV v 8m S Svvartzcaucher 93 *ip Svvattzer Teuchet 281.53 N D E T Tafchemul 224*51 Tauche 93*19 Teuiher 242*13 Triel 536.21 Trofslent 208. 1 5 Ttybuogei 202.4» Tuchel 218. 20.242. 1$ Tuchterli 256.20 V' Vorid.403.44 Vulp 472.2 1 V valdrapp 270.26 V vaiefchne} fF 477. 1 4 V va flera m fel 4 8 $ . j 5 V vafferhenn 4S7.5 Vvafierhun 93, 16.56 Vvaflerhunle 448.20.476« VvalTerhunlein 501.4 Waflerhunle 496.1 1 Vva(ferochs403. 5» Vvaderrabe 161.28 Vvafler(iroftIe487.i7 Vvalieruogel 458 36 VueiiTer drictuogel 224.40 Vvelfcheruogel 42**26 Vvdcblauuenten 207.15« Vvildeenten 202.17 V vildegraeu vue enr 2 2 1. 1 o Vincuogel s44 42 4* 18 V vintuogel 453 2 6 Vvifdgen 281.27 VvyiTe merch 2 8*. 54 Vvyrmel 4 68. i Vvyflexreiger 389.58 Vvyfzmevve 7 2.4 Y V ergardt5i 8 48 Yfenren 274.27 Y:ende 21818 Yiuogelj 18-46 Z Zipo 93.10 Zi VieJ 324-54 Belgica. Aelgufz 286.49 Aeduoec 256.23 B Brnikens4M**4* B.JcVve Reigex 377*20® S.anduogeI 8 i. 8 C Coekmaeu 72.41 D Damme 84.35 Duchtars286 40 Duyeker 242*15 E Eent 146.25 G Gans 101.3 GofcS ioi*4 X. GrifFuogeI 235.45 H V Houare 249.16 Huyler 21.35 I leflerne 29.4 K Kabel 2.50 K uidt52j 2 Kockmacu 63.50 K1aenen325.28.327.23 JL Leepelaer 384 17 Leples 384*37 M Ma*u 63.29.Jo.72.4ji Macco) 93**3*42 Meercoot 9 3* 20 Miefen63*58 O OuVvevaer 294*18 Qyevaerc 29417 P Pel!icaen45*29 pittcor 403 *J6 pittcuer. bidem pylftaert 2^2.55 R Rarg 367.12 Reidt.1nel403.49 Reiger 367. 12 Rirgher 367-1» Rofdam 403.49 Rotganlen 171 3® S Schmeanc »35*47 Scholecherez 286.32 Sco.uaet 242.16 Scholucheren 286*3» Schiyen 72.54 424*2© Sc!ouer242«i6 Siub 202.42.2 35*45* defcriptio 23. 50. Smeant»35'4J Sneppe472.i4 Somphcrn403‘56 Stirn 79*6 Swaen 6.24 T Taling2o8.i9 Tamine Enduoge! 188.13« TeIing20$.22.*35’4S V Vo^gel 20*. 18 Vo‘gelheinc 4J*29 Volgel Van Etna45* 34 Vuaerdt /46. 25 Vvildeeende 20». 17.235* Vvordt 146. »5 Augli- ( Anglica, Bergander ico. iz BIukcopya.f Bottour 403.56. Cotce 98.42* Coote ,& eius hiftoria 2 50.6 Cormoranc 250. 1. nomen eft mi auibus commune 267.46 Dackerhen 428.43 Dob Ghek in »56.23. Dou£;r i 5 9. 5 8 Duck 146.26. <5pfe yelGoifp ?o np ■ Greneolnuer /25.1 Gul i8& 22 Hironj^7 6 Krane 3 *7- *J Kurlen 424.15 Ky igesfisher 518.4^ kuc 98.4» Labvving 514.J8 Mochen 487.6 Ofprey »67.16 pitcour 4»J‘5< Puffin,& eius defcript.2 38. Ray 496. 1* Redshanca443* 4» Scheldrake »24 44 Schofler 384 1% Schouelard 384.38 Seecob 64. 1 Seegel 7»- 4* Snype 4 ; %>i\ N D E X. Snyc 487**0 Soientgule 1 62.ij.t65.33 Solendgunys 162,35 Scoike »94.20 Svvan 6,27 TeaIe2o8.i6 Theelueheron 377. 2 i Vvater Crov vq 267. 3 4 $s Vyatrer SyvaKovv 48 5 ■ 1 1 V v fi the ngron g 9. 58 V/tceSeemaevv 72 / VVodeoq 472.8. 15 Scotica. Capercalzei 64.10 Capriccize 164.1 Cla&is 165.47 Polonica . . Bbczan Dzikas Kacza ibidem kaczka 146. 27 Zoravv 327.22. 367. <3 Illyrica . Bubacz40|. Cziap»94‘2p I i Caicyki 5 »5* a Cziepie 577,1 » Fufer 405.57 Gansy 101. 5 Gerzab 3*7. 23 Hus 102.5 Kaeczier 14607 Labut 6 27 Lysfc* 65.58 MorsKi 63.58 Vvlafto Vvjge 63. 58 Turcica. , v •■"'■•v ■ Bahare 72-45 B.lakzel 36 7* ‘3 Coluc 403.57 r ■’ Ielue 476 39 Karabat^2 5 6. 58 Leglez 294.20 Sackifuch 45.36 Thtli:k.472.» 5 . Zeluk 28802 Jndica Alcatraz quid Mexieanis 45*37 Bebe 176 »7 Caramon437.57 *• REGISTRVM. ABCDEFGHIKLMNOP QJl S T V X Y 2. Aa Bb Cc Dd Ee Ff Gg Hhli KkLIMmNn Oo PpQqRrSs Tt VvXxYyZi i. ’ d . ;v ;.0 •••.;•: Aaa Bbb Ccc. Omnes fune Terniones pmer Ccc/ju^funt Duerniones, Hteeomnutfingula.ame di£la& fcriptd)d:cendaq.& feriienda cenfur $ Santlx Romana E cclefta libenter fubmitto . BON ONI£ M, DC. XXXX. Typis Nicolai Tebaldini. Superiorum Permifiu* ' > : ■ ■ ' ■ . . . . • . . ■ Ii • v = .v I® ' r , ■ . ■ ■ .