Skip to main content

Full text of "Caput medusae utpote novum diluvii universalis monumentum detectum in agro W©rtembergico et brevi dissertatiuncula epistolari expositum"

See other formats


OF 


MPARATIVE ZOÓLOGY, 


AT HARVARD COLLEGE, CAMBRIDGE, MASS. 


jiounbeu bp príbate subscription, it 1861. 


TNNT NU NINUATS UIT NET 


DR. L. pc KONINCK'S LIBRARY. 


CAPUT 
MEDIU S/ 


UTPOTE NOVUM 
DILUVII UNIVERSALIS 
MONUMENTUM, 


23.4. AQRO 
WURTEMBERGICO 


BRZETI DISSERTASIUNCULA: 
EPISTOLAARI: ; 
EXPOSITUM, 


| AB | CA 
EBERH. FRIDER. HIEMERO, 
$5. THEOL. DOCJORE, 
Sereni(fimo W'ürtembergia & Tecciae Duci 
àGoncionibus Aulicis, Confeffionibus Sacris & 
Confiliis Confiflor, 
^"$TU TIGARDIA, 


Litri$à CHRISTIANI THEOPHILI ROESSLINI, 
Aule Curigque Typogr. 


vw s pon TS ; : 


E Wels v LA 
o dx 
MM ger 
1101 Vai d2^ 
TOP M 


NL Suhl ON NOE 

DE LPRIME, na ABER ORA CRI PALM 

TR ad AUMEMT ; Ü Uu a 
"s e EUR «^ 
ZA A3 T» ' 


^ 


DSL YT UE 
SOCIETATIS REGLE 
PRUSSICAZE 
BEROLINI AD SCIENTIAS 
PROMOVENDAS 
INSTITUT 7E 
REVERENDISSIMO IL LUSTR 15510 
EXCELLENTISSIMO 


DOMINO 


PROTECTORI, 


EXCELLENTISSIMO P ARITER 
DOMINO 


PR AESIDI 


ET 
RELIQUIS EJUSDEM 
MEMBRIS 
UNDIQUAQUE CELEBERRIMIS 


PAGELLAS HASCE 
EA QUA PAR EST ANIMI DEVOTIONE 
ATQUE OBSERVANTIA 
CONSECRAT 
AUTOR. 


9592598 Li e eeoece 


$35385 35535000 


eS Li paucas hasce paginas ocu- 
) y lis tuis perluftras Le&or Ben. 

£/ ante omniaforfitan;quod fa- 
DAS cilé conjicio, intra Te ipfum 
quaris, quid ad fcrutationem lapidum 
figuratorum vel impulerit me, velanfam 
mihi dederit; & qua proinde via ad pro- 
piorem praftantiffimi ftudii Lithologici 
confiderationem du&us fuerim»fcire de- 
fideras, Cuijufto Tuo defiderio ut fatis- 
faciam » omnino par eft; paucis itaque 
habe. | 
.. €um munceri Paftorali primüm ad- 
À 3 mo- 


6 «9$ )00( $9 
moverers oppidum ( Rofenfel4) unà cum 
Collega Diacono curandum fortitus fui. 
Loci parvitas,etfilaborum atque onerum 
non parum fecum veheret» quandoqui- 
dem cura animarum nec levis eft, nec ef- 
fc poteft, tantum mihi tamen indulge- 
bat otii, quantum ad tra&anda» preter 
ftudium prímarium officiumque ordina- 
rium curiofa quoque fufficeret. Nulla au- 
tem curiofitas» uti fapienter nonnemo 
judicat , homine chriftiano magis di- 
na contemplatione rerum naturalium: 
zc.fi l'heologiam demas» omnium fci- 
entiarum pracíftantiffima eft, nullalatior, 
excellentior, placidior» utilior, imó aufim 
dicere,divinior. Propiorem vero occa- 
fionem mihi prabebat.quem pofcente ita 
valetudine, quotannis fufcipere neceffum 
habui; acidularum ufus» qui cüm libe- 
riorem a&rem crebrasque excurfiones 
fubinde requirat, inde mihi fubnafceba- 
tur opportunitas: montcs , qui Rofenfel- 
dam circumjacent » totumque tradtum 
montanum, vulgo di&um $ubetg/ fre- 
quenter fatis vifitandi, & ingentem lapi- 
dum figuratorum numerum, tum qui- 


dem temporis cafu faltem, gor 
ti- 


«9$ )X( $e ? 
Stimulabat hoc curiofitatem meam, ut 
& curatius rem penfitarem , & peculia- 
rem colle&ionem mea fponte tum in- 
ftituerem»nectum quidem multa; fed a- 
liqua tamen rarioris nota fpecimina & 
exemplaria intra feptennii hujus decur- 
fum heic loci colligerem; quorumin nu- 
mero eft peculiare quoddam cornu Am- 
monis, cujus effigiem alio tempore Le- 
&oris cupidi oculis & ulteriori medita- 
tioni fiftere animus mihi eft. Quamvis 
autem fubfequenti tempore in hoc ipfo 
colle&ionis mea curfualiquantulumim- 
peditus mihi videbar; quippe cui ad obe- 
undum officium Superattendentis Diece- 
feos Wildbadenfis vocato, iftiusmodi mon- 
tes ipfi perluftrare non amplius licuit, 
ab amicis tamen, quibus & hujus nego- 
tii curam interdum tradidi, & fumtus 
ad idneceffarios exfolvi; aliquando fubin- 
de fa&a fuit acceílio. 

Maximte veró locupletatam vidi fup- 
pelle&ilem meam lapideamiintra quin- 
quennii hujus, quod per DEI gratiam 
jtuttgzrdie heic dego, fpatium. | Etenim 
ab exterisquam maxime varia hujus ge- 
neris munera nancifci mihi contigit, LI 

us 


»" $e 


$ «9$ )o( S9 
- busea praecipue fpecimina annumero; 
qua à Celeb. D. Scheuchzero » folertitfimo 
rerum naturalium indagatore; accepiffe 
me memini cujus & diligentiam & judi- 
cii felicitatem in hoc ftudiorum genere 
& hactenusabunde admiratus fui; & (a- 
tis admirari nequeo, cui & totus Erudi- 
torumorbis inenodandis multis difficul- 
tatibus. in hoc ftudiorum genere non 
infrequentibus. fummas debet habetque 
gratias. | 
Sed nec Patriae meae at quam dulcis! 
oblivifci mefasefb quippe quaetales hinc 
inde amicos mihi peperit; quorum part- 
ter facilitati» folertiae atque promtitudi- 
ni haud fane pauca me debere; publice 
hic teftatum facio, : 
Ipfa enim W'irtembergia, qua alias 
Regio eft fertiliffima; habet fuos mon- 
tes, colles, valles; amnes: agros lapidi- 
bus, uti vulgaribus magna in copia; ita 
etiàm figuratis hic ibi refertos. Re&if- 
fime proinde ZZercator: ubi Neccarus » ait; 
in campeftria ditfunditur totafelix» to- 
tabeataeft: undique Bacchi colles; her- » 
bida prata, fertilesagri, copiofus ubique ,, 
vini, frumenti pormorumque proven- » 
tus 


«4$ )o( 9€ » 
tus. Regio itaque fertiliffima eft, ita ,, 
utcum optima in Germania parte cer- » 
tare queat.  Eaautem pars, qu& con-,, 
finis Hercyniae tum qua Suevicis Alpi. » 
buseft contermina» fubafpera & vitibus,, 
inimica» ager in alpibuslapidofus. .Ar-»» 
genti quoque fodinas hic Ducatus ha-» 
bet haut procul à Zililergo, & dicitur,» 
Bulachium. Oppidumtotum «ris fodi- »» 
nis fuperftru&um producit & ferrum & » 
&s, Reperiuntur ctiam lapideselegan- , 
tibus & variis coloribus, ut plurimum », 
tamen coeruleo diftin&is ut videatur et-,, 
iam natura molita effe hoc loco gem-; 
tas producere.» Huc usque Aercator. 
Quas ergo Patrie mea grates me debe- 
re fupra jam profeffus fum; easdem hic 
repeto & in perpetuum animi mei tefti- 
moniumlubensappono. Praeprimis au- 
tem inter multa foli loca minime om- 
nium oblivifcendum mihi duco Coenobium 
Blabyrenfe, & primus quidem ineo nomi- 
nandus venit Juge Reverend, Dominus Ab- 
bas Ieiffenfee, cujus egregiusin mefavor 
in exornando Lithophylacio meo pul- 
cherrimis fungitis orbicularibus, orisintus 
reflexis, pileololato, guid ftellis maxi- 
Z mis 


T «9$ )o( $6 

mis, alta menterepoftus manebit.  Alio- 
rum vellocorum inhoc genere abundan- 
tiam» velamicorum induftriam pluribus 
commemorare jam non attinct, Fo- 
cundiífima vera omnium atque praftan- 
tiffima regio ea mihi videtur effe , qua 
milliaris circiter fpatio PalgeumBollenfe cir- 
cumjacet; lapidum tam figuratorumva- 
rii generis, quam fiffilium in fpecie ma- 
gna copia abundans. Reperitur etiam 
propeOmbdzmn pagum fodina fiffilium non 
mediocris profunditatis & latitudinis, in 
qua hac ipfa, cujus effigiem in fronte vi- 
difti, tabula fuit reperta. Jam vero fa- 
cile quidem intelligo, multa forte eaque 
longe rariora fpecimina in aliis hinc in- 
de Mufeis affervari; cum tamen a Viris 
eruditis, quibus & agrum W'irtember- 
gicum peragrare placuit, & colle&anea 
mea tam in ftudio Numismatico, quam 
Lithologico; perluftrare haud grave fuit; 
eo fuerim ftimulatus, ut tabulam hanc 
fciffilem ari infculpendam curarem; fa- 
cilem huic admonitioni me exhibiturus 
pertenues meas meditationes, quidve ex 
ejus confideratione in ftudio Lithologi- 
€o profecerim, adjicere nullus dubitavi. 


«8 ;o( $9» t1 
Et hic quidem primum » quod a me vel 
defiderari vel poftulari poftit;id effe faci- 
le video; ut hanc ipfam Tabulam vel a 
loco,qui hoc Cimelium mihi peperit; vel 
abinventionis occafione;velaliis circum- 
ftantiis ac proprietatibus; longitudine; 
latitudine, figura» & fi quid prater hac 
confiderari folet prolixiore ftylo defcri- 
bam. Cum vero ea vix reperta Cele- 
berrimum rerum naturalium Scrutato- 
rem gaudii mei ocyus participem fece- 
rim, enlliterasutrinque hac dererecipro- 
catas, quas nec fupervacuas nec inutiles 
fore arbitror. & quarum altera, prior 
fcilicet; quae tum primum dehoc inven- 
to mentem meam fubierint cogitationes, 
abunde declarabit. 

VIRO 
Excellenti[[nno» rermuque naturalium. Ycruta- 
tori. accurati[]mo, Dn. 


JOH. JAC. SCHEUCHZERO, 


Medicinae Do&ori & Mathefeos Profeffori apud 


Tigutinos Celebetrimo, 
Felicitatem exoptati[fimam, 
E. F. H. 
AJOfli» VIR Excellentislme » quam «varia a 
variis de lapidibus figuratis vel difputen- 
D 2 HT 


1 «9$ )X( Se 
£ur» vel conjiciantur» utpote quorum. curatior 
difquifitio vel. diligentif[mos rerum naturalium 
ócrutatores fubinde exercuit , nonnullis quidem 
multas eorum fpecies ad o[ficula ttellarum ma- 
rinarum referentibus, aliis autem in re ob[cu- 
riore f(ubdubitantibus. — Cujus quidem incertitu- 
dinis ratio eareddi po[Je videtur , quod vel [lel- 
le ifliusmodi mariae in profundo maris delite- 
fcentes oculis Zioograpborum obvie nonfuerint, 
«el quod faltem particule ifLarum minute atte- 
riae fcil. 6» Entrochi &5c. feparatim» mon au- 
tem integri rami €5 bracbia ex ejusmodi entro- 
chis compofita badenus fuerit imventa. 
Fateory65 me unum ex iflis tam curiofts, quam 
infelicibus extitifJe, cui» quantumvis [ollicite 6&5 
anxie inquirenti, lapides tamen ifhiusmodi ad re- 
gnum animale referres fuit adeo difficile, ut mibi 
potius varias iflusmodi figuras intuenti. atten- 
feque Penidenunn perpetuum animo infixum be- 
ferit dubium. — Nunc autem tabula quadamfisfi- 
li baud siediocris magnitudinis felicisfme a me 
imventa [ludioquemeo effoJA, mibiquidem «enic- 
aa boc pene folutum, reique antea ob[cure baud 
exigualux ajfufa e[Je videtursque perfuafto quam 
certafit quam folida» maturius penes eruditio- 
res velim e[Je judicium. — Completitur autem 
Ea» cujus delineationem qualemcunque bac 


ipfa 


«9$ )o( S 13 

ip4 occafione TIBI, FIR Excellntis- 
fme; communico, t2 longitudme pedes quatuor, 
im latitudine tres cum 4. cubitis, multis infuper 
üsque difhimthisfimis ramis €» brachiis majoribus 
totam tabulam longitudime adequantibus, mino- 
ribusque imo minutis[imis egregie €5 ad admi. 
rationem u[que pida € exornata. Brachiafive 
rami majores confiant ex meris entrochis perpe- 
tua quadam articulatione fibi tmvicem unitis, tta 
uidemutex uno ramo alit proveniant, bini, tri- 
si 65 plures, 65 defimant denique in. congeriem 
innumerorum minorum 65 aumutisfmorum ra- 
amorum [ubinde eraciliorum floris cujusdam effi- 
giemegregie prafentantium. — Fruflulo 4 majo- 
re quodam ramo decerpto &5 tepida aqua abluto, 
entrochus comparuit Pentagonus, coloris cine- 
rei, duritiei t[ignis, materie felenitice, inutro- 
que fuo plano quinque limeolis notatus. — Reliqui 
rami qunoris 65 minime magnitudinis in fiou- 
fAm uti dixi» floris abeuntes non aliter atque ipfa 
animalculi cujusdam osficula. articulatione fua 
proxime wumita apparent, —.Hirfce onmibus dili- 
genter €5 attente confideratis snaxima rei lux 
4fundi po[[e «videbatur , fi lapis ifle cum 


ipo Capite Medufz a Rumphio 2-- 


fcripto compararetur. — Infituta itaque collatio- 
B 3 ne 


14 «95 )o( Se 

ne» perfetda omni ex parte fimilitudo fuit depre- 
henfa, maxime quoad pedes Capitis Adedufe, 
de quibus Kurnphius refert , quod innumeri 
con[piciantur pedufculi , fuos difhnde fervan- 
tes articulos» in congerie fibras floris cujusdam 
repre[entantes, quibus beffia bec, [rve mon[irum 
horrendum» ingens tanquam pedibus incedat ,. li- 
cet tun deformibus, ut congeriem potius mllepe- 
dum €5 anguiculorum e[Je dixeris; quas figuras 
ad unam omnes in lapide noflro fisfili accuratisft- 
"e,etiam quoad minutis[mayolJervvare licuit. De 
capite bujus be[Hie,65 quonamin loco lapidis [eula- 
nne nes illud fedem fuam babeat, certi nibil pro- 
nuntiare aufm, prefertim cum ipfe Kurnphius 
afferat, quod ex ramis majoribus eorumque juntlu- 
ris efficiatur 5 peculiare corpus baud. conf[lituat. 
Aanet tamen nibilominus (alo Collatio in- 
ter Caput. Adedufe & lapidem noffrum fifflem 
meo quidem judicio im[hituta : Quid enim alind 
ef] in rerum naturas quod buc quadret » nifi ipfa 
figura monflri i[lius marini 4 Kumphio 4efri- 
pti? Cua ratione autem amari adnos pervene- 
rif, ( repertus enim ef) lapis no[lerin quadam Du- 
catus IE" irtembergici fodina, ex qua tegule pro 
«dibus (bie ydp mit &djiffer an (tat ies 
ae( gu bed'en/) eruunturs ) nec Oedipus facile 
divinabit ; alio certe fato fierinon potuit, nifi per 
diluvium. Hoc 


«6$ )o( $0 1j 
Hiec meletemata, quamvis t0 onmi pror- 
fus fundamento carere mibi videantur, tam ex- 
plorata tamen non funt, uteis pertinaciter adbe- 
rere in animo babeam, ultro potius omnibus iisve- 
nuntiaturus que F trorumpreflantisfmorum fuf- 
fragüs nou merentur [ufulciri.— Quapropter 
nibil in votis magis babeo, quam ut uum, IR 
Excellentisfne,calculum conjetluris meis vel ad- 
jicias » ulterioremque explicationem » fiquidem 
non erraverum, afundas, velmepro ea, quapolles 
inrebus naturalibussper[picacia, fi credulus niuis 
fuero, 4b errore meo liberes, lets 
Hanc menti mea tum infediffe fen- 
tentiam, vel opinionem potius.quam pri- 
mum novum hofpitem intentiore con- 
templabar oculo; probe adhucdum me- 
mini, &ingenue afferere audeo. Quam 
prope veritatem attigerim aut quibus 
tandem argumentis nixus univerfalem 
pro hac opinione affenfum vel adproba- 
tionem fperare audeam , id & infra ple- 
nius exponetur» &ex refponforia Cele- 
berrimi D: Jc/eucbzeri epiftola aliquo 
mododifpalefcet. lbi fane fateri cogor, 
idem mihi accidiffe, quod viatori inter- 
dum folet; qui fubdiluculum certaqui- 
dem via, fed incerto tamen atque fub- 


du- 


16 5-98 )o( $0» 

dubitante greffu timide progrediens ali. 
quem tandem invenit; qui viae magis gna- 
rus & reco tramite eum ha&enus iviffe 
docet,& ftrenue pergere jubet. Paria mihi 
accidiffe, ex ipfis his; quasannexas vides, 
literis conftare potett, quippe qui per fat 
longum temporis fpatium re&o quidem 
tramite, fed vacillante paffu. decurrens 
aliquem tandem na&us fum, qui timi- 
ditati mez confuluit, & me non re&e 
tantum ambulaffe edocuit, fed &;utipfe 
id refcifcerem ; effecit. Tuo itaque, L. B. 
confpe&uiexpofitam hic vides Viri Cele- 
berrimiepiftolam, plenius forfitan decla- 
raturam, quenam & deipfo lapide reper- 
to» & de meis, quas-tum primum ani- 
mum fubire paffus fum» cogitationibus 
perfpicaciffimo Viro fteterit fententia, 

Omiffo Titulo. 
DOMINO 


EBERH. FRIDER. HIEMER, 


S. Theol. Do&ori Celeberrimo, 
Seren, W'irtemb. Ducis Confiliario, & Concionatori Aulico 


S, P D, 
JOH. JACOBUS SCHEUCHZER. 


EO vivimus feculo, quo veritates in. omni 
Jcientiarum genere plurime e profundo je 
utt 


«95 )o( S6» 17 
luti protrabuntur puteo. — Manus jungit amicas 
Philofopbia Religioni, becilli. Sit, ut absque ara- 
bagibus ad rem propius accedam , exemplo tmun- 
dationis illius fatalis bifforia, quam tradit fcri- 
ptura, fuffulcitnatura, — Nec forte confideratio- 
ne quas Reverendiffme Pre[ul,indignumsquod 
ubique terrarum reliquie Dilwvit 65 inaximo flu- 
dio querantur , €» moeniantur, non Anobis dun- 
taxat, qui bifforienaturali operam navamus ex 
profe[[o, ed 6» a Principibus, Politicis, «15eolo- 
gis. Quod veritas bec, maximi fane pro biflo- 
ria telluris momenti baud fuperet viliffuni bomi- 
nis captum: quod baud ignota [mt vwiius , que fci. 
re volunt, &5 refutare baud po[Jutt estoi, — Fa. 
tendum equidem, in Reliquiarum Bifloria inter 
mnumerandubia, &5 originalibus [uis ad amuf- 
fim congrua occurrere aliquando » que, quiafor- 
te pelagias nullibi babent feu in littoribus, feu in 
mufeis [ua analoga. 

In hac clas numeravi badenus plerosque 
Entrochos 6». 7fflerias, que quidem figurata re- 
tuli ad [lellas marinas, fed defuit mibi a mari fe- 
jun&lisfmno collatio cum hifce. — ub folo autem 
afferiarum 65 entrochorum titulo [pecies numero 
40. in Lexico meo Dilwvianos quarum omnium 
feremarinade[unt exemplaria. Luflrisy imo in- 


tegro forte opus e[L feculo pro redigendis auoma- 
C lis 


13 «95 )( S 
lis ad fuas claffes. — "4ccolismaris deficiunt fof- 
filia mediterranea, fed &y rari admodum funtla- 
bores anatomic corporum marinorum, imo fce- 
letorum ipforum» in[umendi: nobis, quimediam 
incolimus continentem, de[untmarina, — Sunt &5 
ipfa fepe fosfilia manca, partibus. fuis mutilata, 
nonnifi in umbra refidua, ex qua qui cito bariola- 
tur, facile prejudicat 65 fibi 65 veritati. — A4fle- 
rias babuiinus batenus vel fingulares, a fociis fe- 
juntos, vel in eadem linea contiguos , paucis- 
fimos ramofos x in 74nglicis [uperfunt pasfum ra- 
aulorum truncis fuis mfertorum -ve[ligia. —. Et 
tamen in fcriptis zmeis,noiuinatim Ory&ogra- 
phia p. 322. conjeduram feci de Capite Me- 
dufz.  £tfelicemHe, rari Cimelii, cujusico- 
nem affabre confeam mecum benevole conmmu- 
nicare dignatus es, po[Je[Jorem ! qui Ie primo, &5 
me, aliosque rerum naturalium fcrutatores vel 
dubiis liberas» «vel im conjetura propius 4d "ve- 
ritatem ducenda firmas! [4 Medufe Caput, cu- 
jus effigiem dat RKumphii commentator, depi- 
Gum ef] exmufeo Aqueti : primum Rumpbii ge- 
nus cum fosfili uo comvenit , *Te etiam obfer- 
quante , ramofis. extremitatibus floris. adim[lar 


expanfi.. Van onderen ziet men in 
tweercyenontelbaarekleene wit- 
te 


«99 )o( S6» 19 
te voeties fyn gekartelt, meteen 
geel nopie vooraan, als of het 
draadies van een Bloem waren , 
waar mede dit Beeft zynen gang 
verrigt, zoo yflelyk van gedaante, 
dat men voor een klomp van duy-- 
zendbeen of kleeneslangeties zou- 
deaan zien. Jedpropiusspace Tuasad mona- 
dicum Tuum fosfile accedere, mibi quidem» vide- 
Hr Caput Medufz fecundums quod pre- 
longos babet ramos, umosex eodem punto aliis 
longiores aliisve transvverfis unitos mire imvi- 
cem. implexos , die verwiflelt tegens 
malkander ftaan, en dezelve ein- 
delyk weder in anderedwarsdraa- 
ties.  Jeddolendums dee[fe utriusque. bujus 
monflri marini icones , ut nom ommno certi e[Je 
po[fmuss an. ad bancillamrve [peciem precife re- 
digi debeat boc zs» "vel d aliam 4dhuc igno- 
tam. — Ex icone Tua collata cum defcriptione 
video, illam effe bac longe minorem ; defidera- 


rem quam maxime fragmentum [altem delineae 
tuia nativa magnitudine» quoniam de pedalibus 
C2 


4o «9$ )o( S6 

€» fesquipedalibus ramis. indivifis loqui video 
Rumpbiumjimo veropro Aufeo meo. Diluwvia- 
120; "vel; patere MsyaQpsvra, *I be[auro, cujus ideam 
fuitto, exoptarem quam maxime fruftum, fi ba- 
beri poffit, minoris faltem moduli, cujus acquifi- 
tionem» imo €5 rari[/uni dui foffilis typum ere 
Jculpendum Excellentie Cue commendo. — I4 
auteni crucem figit quam maxime , quomodo 
Aedu[.ea beccapita vel ex Ca[pio, velex Indi- 
co mari in ba[ce no[iras oras fuerint translata? 
Olbfervafii baud. dubie, P'ir perfpicaci]fune, in 
z1eis Ory&ograpbicis conje&turam» fuilje Helve- 
tiam ( Rbetia excepta &5 Pallefia ) unacum Du- 
catu. P'eflro Wirtembergico, &5 forte magna 
Germanie parte, ante diluvium qnare, in cujus 
fundo &5 cornua z4mmonis, &5 flellemarine, E- 
chini €5 te[Jacea fuere, que bodie vel nunquam 
«el rari[fJine littora falutant , neque tempe[lati- 
bus furentil]imis locis fuis natalibus amoveri fe 
patiuntur. — De concbyliis levioribus, plantis, a- 
nimantium cadaveribus prefumere facile licet,po- 
fuiffe ex remotis etiam oris transferri, fed de 
gravioribus conchis , que ro[lra babent adunca, 
ofireis, tardigradis [lelliss Echinis nonitem.Con- 
jedura efl, fateor, non veritas , fed que refutari 
vequit, nifi ex primi orbis, fi que prodibit ali- 


quaudo, mappa. 
Ha- 


«)5 ;o( $6» 2t 
Habeshic,B. L. ea:qua inter utrumque 
noftrüm de hoc argumento fuere reci- 
procata. Que dum ponimus, €o mi- 
nus füfpicarifubit, aegre laturum cfle VI- 
RUM Geleberr. quod fuas Ipfiusmet lite- 
ras publica luci expofitasa nobis heic vi- 
det,quo magis perfuafi fuimus, tanto plus 
fidei effe&uras effe in Lectorum animis 
tenues noftras cogitationes » quo magis 
ipfius au&oritate.qua inhoc genere ma- 
gna effe debet» fuerint futfultae, quas 
ipfas in fequentibus breviter aperire ani- 
mus nunc eft. 

Et primo quidem nunquam impe- 
trarea nobis potuimus, ut Cimelium no- 
ftrum lapideum pro mero lufu nature 
haberemus, cujus quippe nec definitio- 
nem proferre. nec» quid fit, fufficienter 
nos edocere ipfi hujus fententia acerri- 
mi propugnatores ha&enus potuerunt. 
& quem proinde nos potius pro lufu 
phantafiae & imaginationis habuimus & 
habere inpofterum malumus» quam va- 
ga ejusmodi nomenclatione talia ftatue- 
re atque fcribere, qua fapientisfimo Na- 
tura Creatori & Confervatori, quin & 
ipfi Natura vel tantillum detrahere apta 

C 3 forent. 


22 «93 )o( $86» | 
forent. Equidem non nos fugit; Cele- 
berrimum in Academia Altorffina Me- 
dicinz Doc&orem & Profefforem Joh. 
Jac. Bajerum in OryBograpbia fua INorica 
lufui natura peculiarem inter lapides fi- 
guratos claffem affignaffe, en! propria 
ipfius verba; qu& huc tranfcribere non pi- 
guit : Quando lufum naturz appelle, 
indeque figuratos quosdam lapides oriri 
ftatuo,neutiquam exiftimandum eft, qua- 
fi cum vulgo fuperftitiofo mihi conci- 
piam agens aliquod; a DEO diftin&um 
in hoc univerfo, prafertim globo terra- 
queo creaturas corporeas dirigens atque 
modificans, interdum ctiam in iisdem 
otiofe ludens, & abfurda veluti mon- 
ftraque faepius producens, quale quidfe- 
orfimcirca lapidum efformationem cer- 
nere liceret: verum hoc folum intendo, 
ut liberum mihi fit, vocabulo lufus na- 
turaàv idem» quod alii folent, profiteri 
nempe Ignorantiam genuina origl- 
ginis & caufa ( hoc quidem loco ) fi- 
gurarum in quibusdam lapidibus. 
idi Hunc 


«95 )o( 8t» 23 
Hunc igitur incenfum veniant omnes ii 
lapides, qui vel fui. generis figuram 
oftendunt, vel etiamfi aliorum corpo- 
rum formas imitantur, minus tamen 


perfette id praftant, fed aut mole & 
extenfione; aut notis chara&erifticisaliis 
deficiunt.ita ut e rebus; queisutcunque 
affimilantur, ortum traxiffe; nullatenus 
probari queat. Patet vero ex his» italo- 
qui Virum Do&iffimum» ut facili inter- 
pretationi locus effe; animusque Ledo- 
rum nulla prorfus ratione offendi poffit; 
cum contra, qui hanc opinioni fuae for- 
mam induunt. ut; hos vel illos lapides 
incerta originiseffe, tota die elamitent , 
nihil dicant, quo eruditi orbisinforma- 
tioni atque defiderio fatisfieri poffit, 
quandoquidem» hunc in modum delufu 
natura loqui velle; nihil aliud eft; quam 
fuam ipfius confiteriignorantiam. Neque 
etiam ignoramus; lapides Florentinos; 
in quibus figure arborum, plantarum, 
arcium , turrium quandoque Geome- 
trice confpiciuntur, prolufu natura ha- 
buiffc dela Fay in Hifloir, del Acad, Royal. 

des 


24 «5$ )o( $0» 
des [ciences année v717. — Ubi tamen (üufpi- 
cari pronum eft nihilaliud intendiffe Vi- 
rum Eruditiífimum, quam ut iftiusmodi 
lapides in claffem incertam & anomalo- 
rur quo nomine apud Celeberrimum 
& Do&iffimum Anglum Luidium iz Z;- 
thophylacio fuo veniunt; translocaret. INos 
quidem quod attinet; ingenue fatemur, 
nec tolerabile nobis fuiffe, nec fere pof- 
fibileut vocabulum hoclufus natura lin- 
gua faltem,velauribus,ufurparemus;hoc- 
que €o magis, quo recentiora quotidie 
eaque elegantiffima de lapidibus figuratis 
proftantexemplaria, quaequid olim fue- 
rint; & undeita extiterint, firmiusfubin- 
de evincunt; ac de iisproinde , qua ca- 
fu faltem itacontigiffe levioresanimi ha- 
&enus crediderunt, in fummam Crea- 
toris gloriam & naturz fplendorern foli- 
dam pariunt informationem, & ergaa- 
lios quoque demonítrationem. Conf, 
SagacitTimi D. Caroli, Medici Oeringenfis 
Celeberrirni docimafia fotfilium, ubi Z4les, 
qui ita loquuntur: reveralu[us ludere &5 ni- 
bil preterea agere jtdicat. — Add. qui paffim 
& folide de hoc argumento MIS 
tiit- 


«06 )o( 86 25 
Bütnerus &inprimis;quiab hocallegaturs 
communi eruditorum calculo omnilau- 
de digniffimus, Excellentiffimus Domi- 
nus JA4lius, Et hec ha&enus de lufu 
natura fatis fuperque di&a effe arbitra- 
mur. 

Neque vero 2dó multo facilius Le- 
&ori noftrique Cimelii fpe&atori fatisfie- 
ri poffe ceníemus, fi Clariff, Rüdiger?» Me- 
dicinz: Do&oris fententiam adoptave- 
rimus;quam in Phyfica fua divina expri- 
mit , omnesque ejusmodi lapides corpo- 
raeffe intermedia ait inter lapides» plan- 
tas & animalia; quorum referant figu- 
ram. 
Neque 3tió, quando gratis fane &fi- 
ne ullo fundamento afferitur;» lapidum 
ejusmodi figuratorum formam €x cocle- 
fium corporum irradiationibus gigni, 
quam fententiam pra primis fovit ich, 
AMercatus in opere pofthumo» quod au- 
&oritate & munificentia Clementis XI. 
Pont. Max. edidit & illuftravit Joh. Mar. 
Lancifius, Axchiater Pontificius Anno 1717. 

Neque 4tó ad Archeum quendam 
fubterraneum hic confugiendü, ad quem, 


ceu fpiritum oM fub terra ope- 
ro- 


26 «9$ )o( $0» 
rofum & ejusmodi fpe&acula protruden- 
tem plures provocant ; ego vero nefci- 
re me fateor» quid ex ifto Archao exfcul- 
pere vel poffim vel debeam; ac proinde; 
cum propioresde Cimelio meo caufa & 
minus fallax origo; in fequentibus de- 
monftrandasmihi füppetant,nullam heic 
pro infumta ejus opera gratiam me illi 
debere prorfus exiftimo. 

Àn $tó» qu: a Celeberrimo Carolo 
Nic. Za4ngio tantopere pradicatur,; zura 
feminalis hoc opus produxerit & generave- 
rit; faltem non e veftibulo ftatim itare- 
jiciendum videtur, quam allata ha&enus 
& falfo fic di&a lapidum figuratorum 
principia. Nequeego diffiteor, meipfum 
ante duo, &quodexcurrit,luftra meum 
non omnino denegafle affenfum huic 
hypothefbitatamen,utfemper dubiorum 
aliquid; vel multi» mihiremanferit. Non 
piget, integram au&oris fententiam pro- 
priis ipfius verbis huc transfcribere, non 
quidem» de quo L. B. antea monitum vo- 
lumus, in gratiam eorum;quibus hzctri- 
ta funtatque vulgaria, fed illis tantumin 
fubfidium» quibus vel cognitio rerum vel 
fupellex libraria deeffe potefbita vero ille. 


Hy- 


«95 )o( St» £y 

Hypothefis hac eft: Semenfenfibile & 
formatum viventium marinorum.» cum 
parvum fit & leve , vel etiam infenfibile 
& non formatum in partibus corporum 
demortuorum adhuc reli&um , aut in 
ipfa mucedine partium jam putrefa&a- 
rum fuperftes hinc inde mediante aere» 
vaporibus & aqua levi negotio elevatur, 
& per apertos terra poros diffunditur, in 
fubterraneis vero partim mediante ipfo 
calore fubterraneo » partim halitibus ab 
aqua fübterranea» aliisque latentibus fuc- 
cis luoribusque excitatis, & mari aliisque 
locis, in quibus delitefcit, attollitur, & 
per hiantes fubterraneos terre. meatus, 
faxorum fiffuras, ftratorumque pervia 
foramina diftribuitur , ita ut faepius tali 
modo ad extimam terra fuperficiem pe- 
netret, usquedum in aliquam congruam 
matricem intra terram, vel etiamin ejus 
fuperficie exiftentem incidat; cui ob in- 
natum magnetismum intime unitur fir- 
miterque adharet;donec accedente calo- 
re fubterraneo latens feminis vis plaftica 
excitetur, materiamque fluidam propor» 
tionatam mediante fpiritulapidifico cum 
aura feminali quafi identificato taliter ef- 
D 2 for- 


28 «9$ )oC $€ 
formet, atque in tale corpus lapideum 
figat, quale in mari € materia teftacea 
 produxiffet, duplici tamen difcrimine; 
primo quidem, quod probabiliter in hac 
generatione lapidea, fi requifita materiae 
quantitas adfit; brevi temporis fpatio ab 
excitata latente aura feminali! integra 
forma & corporis moles producatur; in 
accretione autem viventis naturali vis 
plaftica fucceffive tantum procedat ob 
divería obftacula, qua copiofum nutri- 
tii fucci luxumimpediunc, & tantum pe- 
detentim admittunt;ne contentumani- 
malculum obruatur. Secundo vero, 
quod in di&a corporum efformatione 
faepius etiam aliqua determinatatantum 
corporis viventis pars produci poffit fc- 
cundum determinatam feminis portio. 
nem, vel materia ipfius difpofitionem 
differentem, quod in viventibus non ob- 
fervatur» obquam rationem hujusmo- 
di imperfe&is corporibus raro vel nun- 
quam vita communicatur, qua a com- 
pleta pracipuorum viventis vifcerum 
ftru&ura fluidaque quadam fubftantia 
vitaliilla indefinenter permeante depen- 
det. Ha&enus Lzgiw, Ponamus au- 
tem 


«98$ )o( $9» 219 
tem; majoremlonge veri fpeciem fecum 
vehere hanc hypothe(in, quam quidem 
efie vel fieri poffere ipfa experimur» mi- 
hi tamen ad explicationem tabula mee 
fifflis non omnino vidctur neceffaria, 
quippe quam 

c Pro vero petrefa&o totus agnofco, 
neque tamen pro tali, quod ad regnum 
vegetabile pertineat; licet plantae aut flo- 
ri,imprimislit.|A. multum fit fimile.Shanc 
ipfam ob caufam ab ejus primis reique 
nondum gnaris fpectatoribus lapis lu- 
lipee ( &nfipanenz Gtein ) ditum ; uti & 
M. Joh, Georg. Zeleimg in Lithogra- 
phia Angerburg. P. If. p. 117. Entrochos 
( ex meris Entrochis autem figuram no- 
firilapidisconfiftere,fupra diximus» vid. fi 
placet, Epift. noftra) inregnum vegeta- 
bile locavit, & Coralliis foffilibus, vulgo 
ad Carang Bonga Rumphii pertinentibus 
annumeravit, addita ratione; quod obfi- 
militudinem articulorüin ftella quadam 
marina»eorumq; fibi invicem junc&torüfe- 
riem;Entrochi nil minus quam ex anima- 
lium claffe ortum fuum traxerint; cum fi- 
militudo, NB. nifi tota ftru&ura concor- 
det, identitate fpecificam non conftituat, 
| D 3 | Ego 


jo 4 jo $9 
Ego vero perfuafisfimusfum; fi VIRO o- 
ptimofoffile quod ad manus habemus, & 
ubi tota fane ftru&ura quam maxime 
concordat, videre licuiffet; regno anima- 
li; adquod omni jure pertinet; nunquam 
illud detra&urum fuiffe, cui videlicet 
8. Ipfe quoque Zangius in Hiftoria fua 
lapidum figuratorum c. Ill. p. 64. feqq. 
Fntrochos, l'rochitas & Afterias reftituit; 
& hujusmodi lapillos probabiliter ad of- 
ficula ftellarum marinarum reducendos 
effe cenfuit, indu&us au&oritate do&is- 
fimorum Virorum & de ftudio rerum 
naturalium fumme meritorum, Cl. Zui4ii 
& Celeb. Zifleri. Do&iffimus A4ilius in P, 
II. MemorabiliumSaxonicfubterranez, 
relatíionum Ill. p. 36. pariter Trochitas 
Entrochosquead regnumanimalerefert, 
& inprimis pro extremitatibus quibus- 
dam ftella marina venditat, argumen- 
to tum a materia & fubítantia confor- 
mitate; quam cum animalibus marinis 
habeat, tumalociratione defumto.Idem 
ftatuit Rofmusin Tra&. fuo de ftellis ma- 
rinis,cuitamen ego:quod figurz cuidam; 
ji cum noftra plane eadem eft, nomen 
edit ffelle arborefcentis , calculum meu a 


«96:)00 8-9. 3i 
faltemquoad hanc nomenclationem,ad- 
jicerenon poflum; ita vero ille eam de- 
fcribit:Stellae arborefcentis parsinfignior 
arbufculi ad inftar, in quam plurimos fe 
difundens ramos hisque annexos mul- 
tos alios ramufculos. Specimen hoc- 
ce rariffimum, cum ramo quodam illius 
ftellae, quae apud Rumphium titulumCa- 
pitis Medufze praefixum gerit ( fi latera- 
les ramuli, qui confufionis evitanda gra- 
tiainfigura hujusapud Rumphium omif- 
fi funt, eidem reftituantur ) ut ovum cum 
ovo accuratiffime convenit. 

. Minori adhuc jure ifta figura, quam 
idem Vir Do&iífimus p. 21. Tab.1I. C laff. 
E. Nr.1, &riincifam nobis praefentavit, 
pro cauda portione aliqua ftella mari- 
na haberi poteft, cum id, quod cauda 
portionem effe exiftimat, pars & ramus 
ipfius corporis, quo vero fuperne pro 
parte corporis habet, nihil profe&o aliud 
fit, quam pedunculi monítri hujus mari- 
ni, quibus beftiaifthaec, uti in defcriptio- 
ne Rumphiana extat, curfum fuum per- 
agit. IgnofcatV ir Clariffimus, quod pro 
ca libertate ab Eo diffentio, quam te in 

ne 


32 «95 )( $t» 
fine Tra&atus fui curiofis quibuscunque 
concedere voluit, quando ita inquit: Et- 
iam illud atque etiam mihi optandum 
videtur, fi qui Viri do&ti plura de hujus- 
cemodi ftellis annotaverint , ut haecce 
publica notitiae diutius non fübtrahere, 
íed haud gravatim in communem evul- 
gare vellent utilitatem. | 
Quandoquidem itaqueex allatis ha- 
&enus rationibus abunde hac patent, 
totactiam hujus corporis,five figurae, ftru- 
&ura machinam animalem exade de- 
clarat, ftabit,opinor, fuperior mea, quam 
inliteris ad Celeberr. D, Scbeuchbzerum ex- 
preffifententia, quando foffile hoc pro 
integro monftriillius marini corpore ha- 
bui,quod rerum marinarumScriptor lau- 
de fua nunquam defraudandus Cap 
Meduf2 & fpeciem quandam ftellee ma- 
rina appellavit. Equidem abinitio cjus- 
dem mea epiftolae ad primuma Awmpbio 
defcriptum pertinere arbitrabar, cum 
tamen Celeb. & nunquam fatis à melau- 
dandus D, Scbeucbzerusin fuis ad me re- 
fponforiis aliter ftatuerit, & ad Caput 
Medufx fecundum magis dst ie 
| ide- 


«98 )o ( S0» 33 
diderit, ne hoc quidem displicere mihi 
poteft, vid. Epift. Scheuchz. 

Perfuafiffimus itaque fum» fuiffeillud 
quondam animal vivum» & in aquisdo- 
micilium fuum habuiffe,quamvis,in quo- 
nam pracife mari vel lacu delituerit;de- 
terminare mihi haud liceat. XPlurimas 
ejusmodi ftellas marinas & Capita Medu- 
fae in mari Cafpio hodie adhuc reperiri; 
ex fzepius citato Rumphii libro nobis in- 
notuit; ubi fimul; modum, quoanimalia 
iftiusmodi capiantur;abIpfo Rufforum 


Magno Imperatore narratum fuiffe, 
refertur:Si fcilicetbaculus vel perticain a- 
quam itaimmittatur»ut beftiaincumbate 
tumillamramos(takken)quaquaverfum 
circa baculum emittere eumq; tenaciffi- 
me apprehendere,& hoc proinde artificio 
ex undisextrahi, Neq;tamen afferere id- 
eo aufim, noftrum fpecifice petrefadtum 
in Cafpio mariolim vixiffe , cum in iftis 
locis, ubimaria & flumina nunc confpi- 
ciuntur , ante diluvium jam talia fuifle, 
colligi certo haud poffit» neque etiam, 
ubiterra continensatq; habitabilis nunc 
deprehenditur; ante diluvium lacus at- 

E que 


34 «95 )o( Se | 

que flumina abfuiffe, tutó inferre liceat; 
cum horrenda illa, qua perdiluvium in- 
ve&a fuit; omniumque oculis plus fatis 
expofita eft, devaftatio manifefte doceat; 
aquam,» lacus& flumina fitum fuum cum 
terra» hancque viciíffim cum aqua com- 
mutaffe. Sienim, ita graphice Catacly- 
smum defcribit Eruditiffimus /Zedelius, 
concipiamus vim aquarum, fub gravio- 
ris faltem tempeftatis infultum particu- 
larem; quid de univerfi orbis tam diro 
Paroxyfmo cogitabimus , & poli utrius- 
que cevié£e graviffima ? Exhorreo, pergit 
idem; dum hzc cogito; coelum terre in- 
dixit bellum : globus terraqueus totus 
fubmerfus, continuatis procellis: rugien- 
tes ventorum globi, rapidisfima nimbo- 
rum volumina; fumma exaftuantiuma- 
quarum pracipitia » diriffimi tluidorum 
affultus, montium & convallium frago- 
fi fremitus, diriffimi mugitus barathro- 
rum, horfum vorfum disje&a omnia, 
quam non, quafo; vim exercucerint, vix 
concipi iilud; vix fatis efferri poteft. ne- 
dum defcribi. Ponamus autem, foffile 
noftrum per centena vel millena rillia- 
ria huc in Sueviam atque Wirtember- 
| | giam 


| «6$ )o( S0 35 
giam fuiffe transportatum. id fane per 
horrendam illam aquarum colluviem 
haud difficulter fieri potuiffe, perfuafi fu. 
mus atque adeo.cum Eruditorum nemo 
hactenus fuerit, qui tutiorem modum 
atque viam excogitaverit , qua corpora 
ejusmodi marinaad locaextremea fe in- 
vicem diffita; ad fummos etiam montes, 
& qui a mari longiffime diftant, fuerint 
delata, confultiffimum fore arbitramur, 
fi in diluvio acquiefcamus , nec alias ef- 
formemus Chimaeras, uti Petrus Z4ffaltus 
Medicus Romanenfis fecit in notis fuis 
ad AMercati Opus pofthumum fupra alle- 
gatum,qui modum» quoad fummos &a 
mariremotiífimos montes corpora ma- 
rinadeferantur, itaexponit : Quod fie- 
ri aliquando poffit, ut aqua paulatim 
montiumvifcera pervadentes terram fol- 
vant motuque fubruant, ex quo cfficia- 
tur,utaquaterre ruina compreffa furfum 
pellatur , unaque fecum magnam tefta- 
ceorum aliorumque vimrepentino mo- 
tu abreptam avehat; imó &o terra motu 
omnia fubverti atque ima cum fummis 
permifceri facile aliquando potuifle» con- 
tendit; vid. A&. Erud, An. 1718. p. 32. 

E 2 Quid 


36 «9$ )( Se 
Quid vero opus eíttalibus figmentis; quae 
nomnifi inotioforum hominum cerebris 
locuminveniunt, & fine omni, vcl natu- 
r& indicio, vel rationis fpecie, dicuntur? 
Quid incerta cominifcimur in argumen- 
to, ubi certitudo ante oculos nobis eft? 
Quid alienis conje&uris nos pafcimus; 
cum quotidiana Experientia omnes per 
Diluvium Univeríale enatas in natura 
mutationes ita luculenter demonftret.ut 
huic teftimonio nihil objici vel contra- 
dici poffit? Doleo equidem, fententiam 
Diluvianorumin materia de lapidibus fi- 
guratis olim jam a Viris cetera Celeberr. 
& Do&iflimis plures paffam fuiffe con- 
tradiciones; fed & eo impenfius nunc lze- 
tor:quod non obje&ionibus tantum con- 
tra camformatisfuo jam tempore abun- 
de fatisfa&um, fed &.quod nulla planior 
methodus pro explicando hoc delapidi- 
bus figuratis argumento a nullo unquam 
inveftigari ha&kenus potuit, & experien- 
tia denique; quz omnium rerum magi- 
ftra eft illis ipfis; quilongoantea tempo- 
re fponte ccecutire voluerunt, oculos ad- 
aperuit. Quid olim JZoodardus, Me- 
dicinae in Collegio Greshamenfi — 
Or 


«985 )o( S0 37 
for Celeberrimus, cujusquidem opinio- 
nem multi eruditi; prioribus fuis rejectis, 
amplectebantur, abaliquibustamen ex- 
probrari fibi paffusfuit ? nunc autem al- 
tum de hocfenfim fenfimque videtur ob- 
tinere filentium. Nonne Z/ome Burne- 
4 Hypothefis de diffolutione terre to- 
tali, temere ufurpata & effrenis liberta- 
tisnomine fuitonerata & monítrofz o- 
pinionis titulum geífiGquae, nifi principiis 
mature obexponatur, multa fecum tra- 
here poffit incommoda? ( Burnets gez 
nommene Srenfeit in Der unumfdrándten 
eSettadtung ber &rben unb 9[nnemumng 
ungebeuterFlypothefiumíft immer fdo(inz 
mer ausgefdagen ; toiebann folcbe Mala, 
toann inen nicot cernftfid) getoeoret toitb/ 
je lánget/ je ürger toerben / vid.unfopuro. Sad. 
An. 1716. p. 349. Quid; quod & manibus hu- 
jus Viri idadhuc in contumeliam dictum 
fuit, cum fua telluris l'heoria turbas paf- 
fim excitaffe ( erabe butd) feine Theo- 
riam telluris uno anbere Gerifften pín 
unb toiebct (ármengemadft)i. As. 17:5. p.1150. 

ua vero non dicitantum, aut fecurein 
diem fcribi; fed & folide demonftrari de- 
buerant. Quidfiautem peccaverit Bur- 
E3 netus 


38 «96$ )o( S9 
netus, &» quod largiri forfan poffumus, 
juftos limitestranfilierit, tam acremta- 
men & durioribus conceptam verbis cen- 
furam haudquaquam meruiffe nobis vi- 
detur. Certe. qui integram ejus Theo- 
riam attento atque fedato animo perle- 
gerit; non fubtiletantum; fed & apteco- 
harens fibique conftans fyftema ibi de- 
prehendet, & pleraque omnia; que con- 
tra illud vel formari, vel fuboriri fponte 
poffunt, dubia ex ipfo fyftemate folviat- 
que explicari poffeagnofcet. Caeterum, 
qui primam & antediluvianam telluris 
faciem pulcherrimo; fplendidiffimo, a- 
moeniffimo ornatiffimoque habitu e fa- 
pientiffimi Creatoris manibus prodiiffe 
ftatuit; nihil prorfus dicit, quam quod 
in aeternam potenti(fimi hujus omnium 
rerum Au&oris laudem atque gloriam 
omni tempore pradicare faseft. — liti e 
contrariotelluris, qualis nunc efb infor- 
mis fcilicet hujus quoad potiorem par- 
tem atque horrida» fine omnilege atque 
ordine difpofitae confideratio , & vel fo- 
lus omnimoda hujus confufionis afpe- 
&us ferius praeco effe poteft ultricis DEI 
juftitie; qua adeo nihil inta&um reli- 
quit, 


«95 )o( $9 3e 


quit, ut non tantum omnis caro fuper terram re- 
ptans, volatilis fcilicet, jumenti, beftiae, reptilis & 
quicquid in ficco erat , juxta Gen, VIf. 22. fed ipfi 
etiam p.fces, & quorumcunque alias in aquis vita 
eft, illam experiri neceffum habuerint, Ut itaque 
mirari haud femel fubierit, cum in ClJLangio lege- 
rem, quod univerfa, quae in aquis vivere poflunt, 
diluvii plaga non tetigerit, utpote quz terrena tan- 
tum mortificaverit, ideo quia Deus terre tantum ma- 
ledixerat & cun&is animantibus in ea degentibus, in 
quibus fpiraculum vitae erat; quam opinionemau- 
&oritate Divi Auguftini ftabilitum it Vir Cl in Orig. 
Lap. fig. p. 28. Quidenim, ut pauciffima faltem pro 
univerfali hac plaga afferam; quid de fluctibus maris 
ex ipfo fundo abyífi fummo impetu profilientibus 
erit dicendum ? nonne fatis hac fuere ad pariendam 
in univerfo oceano omnimodam confu(ionem ? qua 
ipfa pifces in profundo maris delitefcentes in tantam 
elevati fuere altitudinem , tamque procul a dome- 
ftica fua ftatione depulfi, ut fubfidentibus repente 
aquis non jam illis amplius illa ipfa oceani regio, 
fed areola terrz pro fitu fuo fuerit adfignata, ac pro- 
inde, uti terrena per elementum aquz, ita contra- 
rio plane modo aquatilia per elementum terra fuf- 
focata fuerint atque punita, licet, horum mortem 
non aque univeríalem fuiffe ac terrenorum, ultro 
largiamur, 

Sed manum nunc de Tabula. Pauca habes, 
L, B. qua ex occafione inventi noftri rariffimi Te. 
cum communicare, Tuasque cogitationes tentare 
non fupervacuum foreduximus,  Superfunt, quod 


facile agnofcimus, quaftiones non pauca , quz, quia 
ad 


49 «9$ )( $9 

ad prefentem argumenti noftri elucidationem pla- 
rimum facere videntur, tangia nobis atque in me- 
dium proferri quidem potuiffent, a quibus vero, 
cum id neque fcopi noftri, neque laborum ratio ita 
ferat, fponte abftinere totamque rem faltem in 
compendio fiftere maluimus — Nequeignoramus, 
de noftra etiam domeftica lapidum figuratorum fu- 
pelle&tile, que velin Ducali Cimeliarchio heic loci, 
velin privatorum quorundam Mufeis affer vatur , 
totactanta poffe narrari, ut, quod olim Mylius,Hel« 
vvigius & Volkmannus de fua quifque fecerunt pa- 
tria, idem etiam de noftra fcribere & integrum de 
Wirtembergia fabterranea volumen colligere , pere 
quam effet facile, Cum autem reGiffime monue- 
rint A&orum Eruditorum Colle&ores, &l. Volk- 
mannum de fua Silefíia non minus mereri bene, 
quam alios, qui fuae Patriz fimilem praeftiterunt o- 
peram , illud autem verendum efTe, ne , fi alii ea- 
dem induftria pergant, fzpius di&a recurrant, Aa. 
1721. p. 88. etiam hic terminos ponendos nobis 
efTe duximus, de eo folummodo folliciti;, ne Gime- 
lium noftrum fine ulla przfatione vel commenda- 
tione in confpe&tum Eruditorum prodiret, 


Tu interim; L. B. laboribus noftris 
faves &.» fimeliora bis dicere nofli, 
Candidus imperti» fi non, bis utere mecum. 


€: )o( we 


LONM 
^ 


eas 


) be t 


Lai 
i 


; PIT 
TETUNES